Helal Gıda Sistemiyle Kosher Sisteminin Karşılaştırılması Erman
Transkript
Helal Gıda Sistemiyle Kosher Sisteminin Karşılaştırılması Erman
Gıda Bilimi ve Teknolojisi A-23 HELAL GIDA SĠSTEMĠYLE KOSHER SĠSTEMĠNĠN KARġILAġTIRILMASI Erman DUMAN1, AyĢegül TÜRK BAYDIR2 1 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü, AfyonkarahisarTürkiye 2 Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar-Türkiye E-posta: eduman@aku.edu.tr Özet Helal, arapça bir terim olup yasal, izin verilen anlamlarını taşır. Helal Gıda; bitkisel, hayvansal, kimyasal yada mikrobiyal kaynaklı olsun, gıda ürünlerinin; hammadde, işlem yardımcı maddeleri, bileşenleri, katkı maddeleri, işleme metodları, işletme koşulları ve dahi ambalajlarının islâmî kurallara uygunluğunun ifadesidir. Koşer ise, ibranice bir terim olup uygun anlamına gelir. Museviler için helal sayılan gıda anlamındadır. Musevilikteki'teki koşer yasalarıyla, İslamın helal-haram hükümleri arasında benzerlikler vardır. Domuz ve ürünleri, etobur hayvanlar, böcekler, sürüngenler ve kanın haramlılığı bu benzerliklere örnektir. Helal sertifikalama; muteber, ehil ve tarafsız bir kurumun, söz konusu üretimi denetlemesini, helal standartlarla uygunluk içerisinde üretimin yapıldığını teyit etmesini ve buna bağlı olarak, onaylanmış bir belge vermesini kapsayan bir yöntemdir. Dünya helal gıda pazarının bugünkü değerinin yıllık 1.4 trilyon ABD doları civarında olduğu tahmin edilmektedir. Pek çok ülke bu dev pazardan pay alabilmek için İslam ülkelerinde lobi faaliyetleri yürütmektedir. Musevilerin beslenme yasalarına uygun üretilmiş gıdalar, günümüzde farklı din ve kültürden insanlarca da tercih edilmekte ve tüketilmektedir. Buna bağlı olarak koşer marka ürünler dünya gıda pazarında çok önemli bir yer edinmiş ve ürün çeşitliliği artmıştır. Bu da beraberinde dünyada koşer ekonomisi diye bilinen ayrı bir sektörün doğmasına yol açmıştır. Bu nedenle dünyada önemli pazar oluşturan bu iki sistemin karşılaştırılması önemlidir. Bu derlemenin amacı, helal gıda ve kosher gıda sertifika sistemini karşılaştırarak bu iki sistemin benzer ve farklı yönlerini ortaya koymak ve bu iki sistemi birçok boyutuyla değerlendirmektir. Anahtar kelimeler: Helal, kosher, müslüman, musevi, gıda sertifika 626 Food Science and Technology A-23 THE COMPARISON OF HALAL FOOD SYSTEM AND KOSHER SYSTEM Erman DUMAN1, AyĢegül TÜRK BAYDIR2 1 Afyon Kocatepe University, Graduate School of Health Sciences, Afyonkarahısar-Turkıye Afyon Kocatepe University, Faculty of Engineering and Architecture, Afyonkarahısar-Turkıye E-mail: eduman@aku.edu.tr 2 Abstract Halal is an Arabic term legal meaning is allowed. Halal Food, vegetable, animal, whether chemical or microbial origin of food products, raw materials, processing auxiliary product, additives, ingredients, processing methods, operating conditions, and even the packaging compliance means of favorable with Islamic rules. Kosher is a Hebrew term that means appropriate. Means deemed halal food for the Jewish. There are similarities Jewish kosher laws and halal-haram provisions of the laws of Islam. Pork and products, carnivorous animals, insects, reptiles and the fact that blood is forbidden are examples of these similarities. Halal certification; credible, competent and impartial institution, to control the production, done in conformity with the standards to verify the production of halal and accordingly, a method comprising giving an approved document. The world halal food trade is estimated to be approximately USD 1.4 trillion dollars annually. Many countries to achieve profits from this huge market conduct lobbying activities in the Islamic countries. Foods are produced according to Jewish dietary laws, nowadays preferred and consumed by people of different religions and cultures. Accordingly, the kosher brand products gained an important place in the world food market and increased product variety. This also led to the emergence different sector known as kosher economy in the world. Therefore, it‘s important to compare the two systems that create a significant market in the world. The aim of this study is to compare the halal and kosher food system to report the similarity and differences of these two systems, to evaluate many aspects of these two systems. Key words: Halal, kosher, muslim, jewish, food certification 627