İstanbul - Turizm Yatırım Dergisi
Transkript
İstanbul - Turizm Yatırım Dergisi
23 HAZİRAN 2014 ǀ 10 TL Yatırımlar artarak devam ediyor 110 yeni tesis yolda İzmir, Türkiye turizminde üçüncü oyuncu olmak istiyor Turizmciler Balkan pazarında açılım bekliyor İklimlendirme, otellerde müşteri memnuniyetini artırıyor Yıldızları buluşturan nokta 310.000 m² genel alan • Toplam 1315 oda • 1850 m² alanda - 7,5 metre yükseklikte - 2000 kişilik BALO SALONU • 900 m² alanda - 9 metre yükseklik - 900 kişilik ODİTORYUM • 23 adet Toplantı Salonu • 30 adet Toprak tenis kortu • Uluslar arası Standartlarda 4 adet Futbol sahası 6.000 m² Spa Merkezi • Buz Pateni Pisti • At Binme Çiftliği • 3.000 m² Mini club ve oyun salonu • Golf Club (Driving Range & Putting Green) SİDE - KIZILAĞAÇ - ANTALYA / TÜRKİYE www.worldofsunrise.com | T: +90 242 748 80 00 10 36 56 68 yatırımlar acenteler ■ Yatırımlar hız kesmiyor: 110 tesis yolda................ 10-26 ■ Haber......................................................................... 28-34 ■ Turizmciler Balkan pazarında, açılım bekliyor....... 56-61 ■ Haber......................................................................... 62-67 oteller tedarikçiler ■ İzmir, Türkiye turizminde İstanbul ve Antalya’dan sonra üçüncü oyuncu olmak istiyor....................... 36-46 ■ Haber......................................................................... 48-55 ■ İklimlendirme, otellerde müşteri memnuniyetini belirleyen kriterler arasına girdi............................. 68-74 ■ Haber......................................................................... 76-78 ■ Haberler .................................................................... 79-86 ■ İstatistikler .............................................................. 87-88 Yetkin Medya Yayıncılık Ticaret Limited Şirketi Adına Yazı İşleri Özlem Has Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Sebahattin Ercan Ecem Ercan sebahattin.ercan@turizmyatirimdergisi.com.tr Genel Koordinatör Bülent Büyükaras ozlem.has @turizmyatirimdergisi.com.tr ecem.ercan@turizmyatirimdergisi.com.tr Yayın Danışmanı Erol Karabulut Adres: Yetkin Medya Yayıncılık Emniyetevler Mah. Bornova Sok. No: 5/B, 4. Levent / İstanbul Abonelik 12 aylık abonelik bedeli 90 TL’dir. Abone olmak isteyenler için hesap numarası: bulent.buyukaras@turizmyatirimdergisi.com.tr İletişim Yetkin Medya Yayıncılık Ltd. Şti. Türkiye İş Bankası 4. Levent-İstanbul Şubesi. Editör Özlem Kasa Reklam IBAN: TR57 0006 4000 0011 1400 7932 49 ozlem.kasa@turizmyatirimdergisi.com.tr Görsel Yönetmen Türkel Hocaoğlu turkel_hocaoglu@hotmail.com 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 Tel: 0 212 278 77 41 pbx Tel: 0 212 278 77 42 pbx Faks: 0 212 278 77 68 (Dekont ve adres bilgilerinizi 0212 278 77 68 nolu faksa gönderiniz.) Baskı: Yayın Türü: Ulusal, süreli, aylık Özgün Ofset Tel: 0212 280 00 09 Issn: 2147-2300 Baskı yeri ve tarihi: İstanbul, Haziran 2014 SUNUŞ Turizm yatırımları hız kesmiyor R esort ve şehir otelciliğinde artan yatak kapasitesiyle hem rakiplerinin hem de uluslararası zincirlerin ve fon gruplarının dikkatini çekmeye devam eden Türkiye’de yatırımlar hızla devam ediyor. Bu sayımızda 2014 yılında açılan oteller ile 2014’ün ikinci yarısı ve 2015’te açılacak otelleri sizler için araştırdık. Karşımıza ciddi rakamlar çıktı. 2014 yılının ilk yarısında en az 55 büyük orta ve büyük ölçekli tesis ile 130 bine yakın oda devreye girdi. 2015 yılına kadar ise yaklaşık 20 bin oda ve 40 bin yatak kapasiteli 110 tesisin açılması bekleniyor. Yeni açılan ve açılacak tesislerde İstanbul ve Antalya yine başı çekiyor. Türkiye’de her yıl 100’ün üzerinde tesisin hizmete girmesi kısa vadede arz-talep dengesizliğine yol açıyor. Uzmanlar Türkiye’nin turizm yatırımları konusunda hala çok bakir olduğunu ancak otel yatırımlarının doğru segmentte ve doğru yere yapılması gerektiğine işaret ediyorlar. Bu sayımızda Türkiye’nin en eski destinasyonlarından İzmir turizmini de ele aldık. Son yıllarda gerek şehir gerekse resort otel yatırımları yapılan İzmir’de turizm hala istenilen seviyede değil. Deniz-güneşkum, kültür, iş, kongre ve toplantı, sağlık ve termal turizmi gibi birçok alanda ciddi potansiyele sahip olan İzmir, tüm zenginliğine rağmen turizmde hak ettiği payı alamıyor. Yatak sayısı az olduğu için tur operatörlerinin dikkatini çekemeyen kentin turizm planlaması hala tam olarak yapılmış değil. Kentin turizm rotasını çizmek isteyen turizmciler, sorunları için kamu, yerel yönetim ve özel sektörün işbirliği içinde çalışmasını bekliyor. Kentin turizm konusundaki potansiyelini ve turizmcilerin çözüm önerilerini dosyamızda bulabilirsiniz. Dergimizin haziran sayısında acente bölümü için Balkan pazarını işledik. Bildiğiniz gibi komşu sayılacak kadar yakın olduğumuz Balkan ülkelerinden Türkiye’ye gerek iş gerek eş-dost-akraba ziyareti gerekse de tatil için çok sayıda insan geliyor. Ağırlıklı olarak Ege kıyılarına kendi araçlarıyla veya otobüslerle tatile gelmeleriyle başlayan Balkan pazarı bugün Türkiye’nin gelişmekte olan alternatif pazarlarından biri olarak karşımıza çıkıyor. Fiyatların Avrupa pazarına göre daha düşük olduğu pazar, 10’a yakın ülkeyi kapsıyor ve geliştirilmeye, tanıtılmaya ihtiyacı var… Antalya’ya charter seferlerin de yapılmaya başladığı Balkan pazarında çalışan acenteler, fiyat konusunda şikayetçi olsalar da Türkiye için önemli bir Pazar olduğuna dikkat çekiyorlar. Bildiğiniz gibi oteller için müşteri memnuniyetini sağlamak en önemli konuların başında geliyor. Sosyal medya ve şikayet sitelerinin gelişmesiyle birlikte otelciler bu platformlarda reklamasyon yememek için ellerinden geleni yapıyorlar. Otelin sıcak veya soğuk olması, havalandırmanın sağlıklı çalışması artık müşterileri yakından ilgilendiriyor. Biz de bu sayımızda müşteri memnuniyeti konusunda önemli kriterler arasına giren iklimlendirme konusunu inceledik. İklimlendirme sektörünün geldiği noktayı ve oteller için önemini dosyamızdan takip edebilirsiniz. Keyifle okumanız dileğiyle… Turizm ve Yatırım Dergisi 264 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 08’2013 DOSYA YATIRIMLAR YATIRIMLAR Yatırımlar hız kesmiyor: 110 tesis yolda 10 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 Yerli yabancı yatırımcıların ilgisini çeken Türkiye’de turizm yatırımları hız kesmiyor. 2014 yılının ilk yarısında en az 55 orta ve büyük ölçekli tesis ile 130 bine yakın oda devreye girdi. 2015 sonuna kadar ise yaklaşık 20 bin oda ve 40 bin yataklı 110 tesisin açılması bekleniyor. Yeni açılan ve açılacak tesislerde İstanbul ve Antalya yine başı çekiyor. S on yılların en gözde yatırımları arasına giren oteller, Türkiye genelinde hızla artıyor. Hemen hemen her ilde artan turizm yatırımları kapsamında her yıl 100’ün üzerinde otel hizmete giriyor. Diğer yandan turizme girmek isteyen yatırımcılar, yeni otel yatırımları için teşvik belgesi almaya devam ediyorlar. 2012 yılında 282 tesis için yatırım belgesi alınırken 2013 yılında 325 tesis için yatırım belgesi alındı. 2014’ün ilk dört ayında ise 126 adet yeni tesis için teşvik verildi. Teşvik belgesi alan otellerin tamamı yatırıma dönüşmese de birçoğu otel yatırımı olarak hizmete açılıyor. Turizm projesi olarak teşvik belgesi alıp devremülk, residans veya yazlık ikinci konut yapan çok sayıda yatırımcı bulunuyor. Bu nedenle araştırmada residance ve devremülk projelerine yer verilmedi. 2014’ün ilk yarısında açılan oteller İşletme belgeli yatak sayısı bir yılda 52 bin arttı Rakamlara bakıldığında son bir yılda işletme belgeli tesis sayısı 115 adet artışla 3 bini geçti. İşletme belgeli tesislerdeki yatak sayısı da 52 bin adet artarak 750 bine ulaştı. İşletme sayısındaki artışın yüzde 28’ini oluşturan 5 yıldızlı oteller, yatak arzındaki artışın da yüzde 56’sını aldı. 4 yıldızlı otellerin; işletme artışındaki payı yüzde 19, yatak arzı artışından aldığı pay da yüzde 17 oldu. Oranlar, 3 yıldızlı tesisler için sırasıyla yüzde 26 ve yüzde 9,8 oldu. 2014’ün ilk yarısında 55 otel açıldı Otel yapmak deyim yerindeyse yatırımcılar arasında trend haline geldi. Turizm ve Yatırım Dergisi tarafından yapılan araştırmaya göre 2014’ün ilk yarısında 55 otel hizmete girdi. Yeni açılan otellerin 22’si An- İşletme belgeli tesis sayısı Tesisler 5 * Otel 4 * Otel 3 * Otel 2 * Otel 1 * Otel Tatil köyü Termal Otel Butik Otel Özel Kon.Tesisi M. Apart Otel Motel Pansiyon Turizm Kompleksi Diğer Toplam 2013 400 595 743 485 57 81 50 60 244 102 11 41 2 14 2885 2014 446 627 786 450 46 83 59 69 262 101 9 40 3 19 3000 » OTEL ADI Delphin Platinium Long Beach Harmony Michell Hotel Spa Quattro Beach Spa & Resort Rubi Platinium Hotel Sunprime Numa Beach Hotel Xafira Deluxe Resort Spa Anemon Ankara Sun Premium Beach Port Nature Luxury Resort& SPA Regnum Carya Golf & Spa Resort Karmir Resort Spa Maxx Royal Kemer Nirvana Lagoon Villas Suites & SPA Sherwood Club Kemer Nil Bahir Resort Aska Lara Deluxe Hotels Diamond Elite Hotel Crown Sharm Palace Orange Palace Otel Side Premium Hotel Emirhan Hotel & Spa Grand Asya Divan Suites Batumi Perion Hotel Ramada Resort Akbuk Hilton Garden Inn Diyarbakır Garcia Resort Spa Divan Gaziantep Bal Otel Hampton by Hilton İstanbul Kayaşehir Hilton İstanbul Bomonti İstanbul Marriott Hotel Şişli Kemer Golf Resort Hotel Radisson Blu Şişli Radisson Blu Tuzla Silence İstanbul Tempo Suites Airports Park Bosphorus Hotel Atus Hotel Galatasaray Avangarde Taksim Suquare Elite World Business Sümerbank Butik Dossa Dosi Old City Merkure Taksim Hotel DoubleTree by Hilton İzmir Alsancak Ramada Encore İzmir Club Resort Atlantis Phocas Cave Suites Doubletree by Hilton Malatya Amara Island Bodrum Elite Golden Savoy Bodrum The Residences at Mandarin Oriental Hampton By Hilton Samsun Dedeman Bostancı Hotel Dedeman Park Bostancı Hotel YERİ Alanya Alanya Alanya Alanya Alanya Alanya Alanya Ankara Antalya Antalya- Belek Antalya-Belek Antalya-Kemer Antalya-Kemer Antalya-Kemer Antalya-Kemer Antalya-Kızılağaç Antalya-Lara Antalya-Manavgat Antalya-Side Antalya-Side Antalya-Side Antalya-Side Balıkesir-Bandırma Batum Çanakkale Didim Diyarbakır Fethiye Gaziantep Giresun İstanbul İstanbul İstanbul İstanbul İstanbul İstanbul İstanbul İstanbul İstanbul İstanbul İstanbul İstanbul-Florya İstanbul-Karaköy İstanbul-Sultanahmet İstanbul-Taksim İzmir İzmir İzmir-Seferihisar Kapadokya Malatya Muğla-Bodrum Muğla-Bodrum Muğla-Bodrum Samsun İstanbul İstanbul YILDIZI 5 ODA 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 4 YATAK 235 200 400 404 215 813 482 450 612 533 295 286 501 406 313 545 224 320 180 380 1450 799 1314 1258 450 800 500 138 65 5 4 369 182 151 125 40 140 829 259 35 217 240 5 5 5 5 5 4 3 5 Butik 220 80 21 31 120 62 63 93 137 115 126 200 274 235 972 5 5 162 12 202 623 110 5 4 142 252 110 5 06’2014 1500 ǀ turizm&yatırım ǀ 284 11 YATIRIMLAR DOSYA talya’da 15’i İstanbul’da yer aldı. Bu iki ili Muğla ve İzmir takip etti. 2014’ün ilk yarısında açılan otellere bakıldığında, 4 ve 5 yıldızlı tesisler başı çekti. Dolayısıyla araştırmada çoğunluğu 5 ve 4 yıldızlı oteller aldı. Böylece en az 130 bine yakın oda, 260 bin yatak hizmete girmiş oldu. Butik ve küçük oteller ise araştırmada yer almadı. Yeni açılan oteller de işletme belgesi aldığında, 3000 olan işletme belgeli tesis sayısı daha da artacak. Yılın ilk yarısında önemli projeler hayata geçti Yılın ilk yarısında Antalya’da; Nil Bahir Resort, Diamond Elite Hotel, Long Beach Harmony, Delphin Platinium Resort, Side Premium Hotel, Rubi Platinium Hotel, Crown Sharm Palace, Aska Lara Deluxe Hotel, Nirvana Lagoon Villas Suites & SPA, Regnum Carya Golf & Spa Resort, Xafira Şişli oteli, Hampton by Hilton İstanbul Kayaşehir, Silence İstanbul yer alıyor. 2015’e kadar 110 tesis yolda Deluxe Resort Spa, Michell Hotel Spa, Sunprime Numa Beach Hotel, Sherwood Club Kemer, Maxx Royal Kemer, Karmir Resort&Spa, Quattro Beach Spa & Resort, Elite World Businness, Dedeman Bostancı Otelleri ve Michell Otel ve SPA gibi önemli oteller hizmete girdi. İstanbul’da ise arka arkaya son derece prestijli oteller kapılarını açtı. Bunlar arasında İstanbul’da Radisson Blu İstanbul Tuzla, Hilton İstanbul Bomonti Otel ve Konferans Merkezi, Radisson Blu Şişli, Marriott Yaptığımız incelemeye göre 2014’ün ikinci yarısı ve 2015’te toplam 110 tesis hizmete açılacak. Yeni açılacak olan otellerin çok büyük bir bölümünü yine 5 yıldızlı tesisler oluşturuyor. Son yıllarda 3 ve 4 yıldızlı otel yatırımlarına yönelik bir eğilim gözlenmesine rağmen açılacak otellerde, 5 yıldızlı tesislerin sayısının çokluğu dikkat çekiyor. Yılın ilk yarısında açılan otellerde sezona yetiştirilme kaygısıyla resort oteller öne çıkarken, yeni açılacak tesislerde İstanbul 39 yeni tesisle açık ara öne geçiyor. İstanbul’u 11 tesisle Muğla, 9 tesisle Antalya izliyor. Yeni açılacak tesislerde yaklaşık 20 bin oda ve 40 bin yatak daha devreye girmiş olacak. 2015 sonuna kadar açılacak yatırımlardan bazıları şöyle: 2015 sonuna kadar hizmete girecek oteller ve yeni yatırım planları Ö nümüzdeki 1,5 yıl içinde hizmete girecek 110 projenin dışında yatırımı devam eden küçük otellerde yer alıyor. Devreye girecek bazı yatırımların yerleri ve özelliklerini sizler için kısa kısa derledik. Ayrıca, yatırımcıların yeni otel projelerini de öne çıkardık. n Hilton Worldwide otel ve marka sayısını artırıyor Hilton grubu bu yıl İstanbul Kozyatağı Conference Center&Spa, Hilton Antakya’yı açacak. DoubleTree by Hilton Malatya’yı ise mayıs ayında açtı. 126 odalı Hilton Garden Inn İstanbul Beylikdüzü, 2015 yılında hizmete girecek. 115 odalı DoubleTree by Hilton İzmir Alsancak ise 2014 yılındaki yenilemenin ardından hizmete başlayacak. Tesis İzzet Yıldızhan Turizm tarafından işletilecek. Ever Group tarafından yapılacak olan Symbol 262 adlı proje de Hampton by Hilton markasıyla hizmet verecek. Tesis 2015’te açılacak. 204 odalı tesiste 4 toplantı salonu da bulunacak. n Sheraton Hotels 2015 yılına kadar dört otel açacak Starwood Hotels & Resorts Worldwi- 12 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 de, İstanbul’da yeni bir Sheraton Oteli açmak için, Cevahir Yapı Sanayi Turizm ve Ticaret A.Ş ile bir anlaşma imzaladı. Starwood’un Anadolu Yakası’ndaki ilk oteli Sheraton İstanbul Ataşehir, 2015 yılında faaliyete geçecek. Sheraton İstanbul Ataşehir’de büyük ve küçük birer balo salonu ile 12 toplantı salonu bulunacak. Grup 2014 içinde ve 2015’in başında St. Regis İstanbul, Sheraton Samsun Hotel ve Four Points by Sheraton Batışehir, İstanbul otellerini açmayı planlıyor. Starwood Hotels & Resorts, Türkiye’de halen 5 markası ile temsil ediliyor. Grup, 2015’e kadar 7 marka altında 13 otele ulaşmayı planlıyor. » YATIRIMLAR DOSYA n Akfen GYO, 2015’te 20 otele ulaşacak Akfen GYO 2015 yılında 20 tesise ulaşmayı planlıyor. İnşaatı tamamlanmak üzere olan 147 odalı Ibis Otel Esenboğa açılışa hazırlanıyor. Yatırımları devam eden 200 odalı Novotel Karaköy, 317 odalı Ibis Otel Moskova ve 200 odalı Ibis Otel Tuzla projelerinin de tamamlanması ile grup, 2015 yılında toplam 3 bin 641 oda kapasiteli 20 oteli işletmeye açmış olacak. Accor’a bağlı Mercure markası da İstanbul’da bu yıl iki otel ile Türkiye’ye girecek. Taksim Gümüşsuyu ve Topkapı E-5 üzerindeki iki yeni Mercure’ün yapımı ta- mamlandı. İzmir Efes Oteli’nin de sahibi olan Murat Vargı’nın yeni tesisi Mercure Hotel Taksim’de 137, Niziplioğlu Group’un sahibi olduğu Mercure Topkapı’da da 216 oda bulunuyor. Mercure’ün İstanbul Yeşilköy’de devam eden bir oteli var. n Rezidor Hotels Türkiye’ye yeni bir marka daha getiriyor Rezidor Hotels bünyesinde yer alan Radisson Blu markası, Kayseri, Şişli ve Tuzla’daki otellerle birlikte otel sayısını 11’e çıkartırken Türkiye’ye Park Inn by Radisson markasını da getirecek. Bu markanın ilk oteli İstanbul’da Atatürk havalimanı yakınlarında açılacak. Dört yıldızlı 144 odalı Park Inn by Radisson İstanbul aynı zamanda orta ölçekli şirketlerin toplantılarına da ev sahipliği yapacak. İzmir’de de açılması planlanan markanın Türkiye’de başka şehirlere de taşınması planlanıyor. Öte yandan grup, lüks segmentte de markalarının Türkiye planları üzerinde çalışıyor. n Demsa İstanbul’da üçüncü otel için çalışmalara başladı Demsa Group, Pera Palace Jumeriah Hotel ve 2014 son çeyreğinde açılacak olan St. Regis Istanbul Hotel’in ardından İstanbul’da yeni bir iş oteli için çalışma yapıyor. Grup bir kısmı kendilerine ait olan Levent Plaza’daki bazı alanları otele çevirmeyi planlıyor. Demsa Group Başkan Yardımcısı Demet Sabancı Çetindoğan, Türkiye’de pek olmayan bu konseptin yurtdışında yaygın olduğunu belirtti. n Bistaş Turizm, üç otelle turizme giriyor İnşaat, gayrimenkul ve turizm alanında faaliyet gösteren Özşenol Grup bünyesinde yer alan Bistaş Turizm İşletmeleri A.Ş., iki ayrı şehirde planladığı otel yatırımıyla sektöre girecek. İlk otel yatırımı için Accor Grubuyla anlaşan Bistaş Turizm, Konya’da inşaatı devam eden Novotel ve Ibis Otel’i Mart 2015’te hizmete açmayı planlıyor. Her iki tesiste toplamda 308 oda, 616 yatak olacak. Grubun Muğla Köyceğiz’de yapmayı planladığı otelin projesi tamamlandı. Otelin işletmesi için yerli veya yabancı bir zincirle anlaşmayı bekleyen grup, bu tesisi 2016 sonu, 2017 başı gibi açmayı planlıyor. 14 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 n Şişli’ye yeni bir otel daha geliyor İstanbul Şişli’de yer alan tarihi İnci Sineması’nın bulunduğu yere, içinde küçük bir şehir oteli ve alışveriş alanlarının da bulunduğu proje yapılıyor. İşadamı Mehmet Uyanoğlu’nun Ermeni Katolik Mihitaryan Manastır ve Mektebi Vakfı’na ait bölgede hayata geçireceği proje kapsamında, konut, küçük bir şehir oteli ve alışveriş birimleri bulunacak. Halaskargazi Caddesi ile Nişantaşı’nı birleştiren bölgede, toplam inşaat alanı 79 bin 150 metrekare olarak açıklandı. n Özgün Şirketler Grubu, 5 otel yapacak Türkiye’de ve yurtdışında büyük ölçekli altyapı ve tünel inşaatları yapan Özgün Şirketler Grubu, kurduğu Özgün Turizm Yatırımları şirketi ile turizme de girdi. İlk otelini İzmir Bayraklı’da Hilton Garden Inn İzmir, Bayraklı ile yapan grup, üç yılda 150 milyon dolar yatırımla toplamda beş otel açmayı planlıyor. Grup biri Trabzon, diğeri İzmir Aliağa’da olmak üzere iki otelin daha temelini bu yıl atacak. Firma, 5 yıl içinde Yunanistan’ın Selanik şehri ile bir Balkan ülkesinde iki otel daha açmayı planlıyor. 35 milyon dolarlık yatırımla tamamlanacak olan Hilton Garden Inn İzmir, Bayraklı’da dokuzu süit, 195 oda bulunacak. 2015 yılının ikinci yarısında açılması planlanan otelde, toplantı salonları, 250 kişilik restoranı ve Körfez manzaralı barı olması planlanıyor. n Tavros Yatırım Holding 4 yeni otel açacak Türk Rus ortaklığı Tavros Yatırım Holding, ikisi Türkiye, ikisi de Kazakistan’da olmak üzere 400 milyon Avroluk yatırımla 4 otel yapacak. Tavros Turizm Grubu’nun; İstanbul Ataköy, Samsun, Kazakistan Oskemen ve Almatı’da otel yatırımları sürüyor. Grup, 287 odalı Hyatt Regency&The Residence Tavros İstanbul - Ataköy’ü Temmuz 2014’te açacak. Kaba inşaatı biten Samsun’daki şehir oteli Haziran 2014’te açılacak. Almatı’daki otel ise 2015’te hizmete girecek. Tavros Yatırım Holding, Rusya’nın Kaliningrad kentinde 2015 yılında 5 yıldızlı bir otel açmayı da planlıyor. Kaliningrad’daki otel 150 odalı olacak. Grubun Kazakistan’daki oteli Dedeman Grubu tarafından işletilirken, İstanbul Ataköy’deki oteli Hyatt International işletecek. Kazakistan’da Oskemen’de inşa edilen tesis Mart 2014’te Dedeman Park Otel adıyla açıldı. n Rixos Hotels 2015 sonunda 50 otele ulaşacak Rixos Grubu, Antalya’da 19. tesisini yapmak üzere çalışmalara başladı. 5 yıldızlı ve 288 odalı tesisi, Antalya’nın Phaselis Antik Kenti’nde yer alacak. Dream Of Phaselis adlı projenin, Beydağları Milli Parkı sınırları içinde inşa edileceği belirtildi. Rixos Hotels, bu sezon Rixos Premium Göcek tesisini hizmete açtı. Polimeks’in Eskişehir Bademlik’te yaptığı termal otel ve Spa merkezinin işletmesini Rixos Hotels yapacak. 50 milyon Dolar’a yapılan otel, Rixos’un Anadolu’daki üçüncü tesisi olacak. Son olarak, BAE’de Bab Al Bahr, Rixos Flüela Davos ve Rixos Krasnaya Polyana Sochi’yi açan grup, Rixos Premium Belek’i yenilemişti. Ayrıca Rixos Premium Tekirova’da da renovasyon yapılıyor. Grubun planları içinde önümüzdeki birkaç yıl içinde Türkiye ve dünyadaki tesis sayısını 50 otele çıkarmak bulunuyor. n Birşah İnşaat’tan otel projesi İberis Hotel & Spa Tokat’ta Adnan Şahin tarafından 2001 yılında kurulan Birşah İnşaat Antalya’nın Manavgat bölgesinde ilk otelini açacak. Antalya Manavgat bölgesinde 16 bin m2 alana yapılan tesiste toplamda 30 bin m2 kullanım alanı bulunacak. İberis Hotel&Spa’da 422 oda ve 1100 dolayında yatak kapasitesi planlanan İberis Hotel&Spa, inşaat ve konut sahasında çalışan Birşah İnşaat’ın otelcilikteki ilk yatırımı olacak. n Doğuş Grubu, Asteras Vuliagmenis’ta yeni otel yapacak Doğuş Holding, Atina’daki Asteras Vuliagmenis kompleksini, turizm merkezi haline dönüştürecek. Grup, Birleşik Arap Emirlikleri’nden ortakları ile 400 milyon Avro değer biçerek ihalesini kazandıkları Asteras Vuliagmeni kompleksinde 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 15 » YATIRIMLAR DOSYA üç otelden ikisini koruyarak bir adet de lüks otel inşa edecek. Kompleks içinde 20-25 lüks villa yapılacak. Marina da büyük tekneleri de kabul edebilecek şekilde 200-220 tekne kapasiteye çıkarılacak. Diğer yandan Doğuş Holding, Hırvatistan’da 20 milyon Avroya 5 yıldızlı otel yapacak. Grup, yat limanı da işlettiği Sibenik bölgesindeki Hotel Sibenik için 20 milyon avroluk yatırım yapılacak. 45 bin m2 alana kurulacak olan otelde 69 oda bulunacak. Her biri 150 metrekarelik, özel havuzlu 3 adet VIP villa olacak. 150 yatak kapasiteli otelde 5 bin 500 m2 yat kulübü de yer alacak. Tesisin 2015’te hizmete girmesi bekleniyor. n Titanic Hotels & Resorts ikinci deluxe otelini Bodrum’da açacak Turizm ve konaklama sektörü gruplarından Titanic Hotels, ikinci deluxe oteli Titanic Deluxe Bodrum’u 2015’te açacak. 100 dönüm arazi üzerine kurulacak olan 550 odalı otelin, 1 Nisan 2015 yılında açılması planlanıyor. Halen 10 tesisle faaliyette olan Titanic Hotels, İstanbul Dudullu’da bir tesisi daha faaliyete sokacak. Almanya Berlin’de iki tesisi bulunan grup, iki tesiste toplam 608 odaya sahip olacak. 208 odalı deluxe otel Eylül’de, diğeri ise 2015 Mart ayında açılacak. Grup, bu tesisleri tamamlayınca 13 tesiste 6 bin 500 dolayında yatağa sahip olacak. Titanic Resorts & Hotels yönetimi gelecek 5 yıl içinde Avrupa’da 20 otel açacağını duyurdu. Almanya’nın önde gelen şehirlerine de yatırım planlayan grup, Londra, Paris, Amsterdam gibi şehirde de olmayı düşünüyor. Büyüme franchising ve kiralama yöntemleriyle olacak. n Ercan Group, iki yeni otel daha planlıyor Bünyesinde Golden Coast Resort ve Golden Beach Club tesisleri bulunan Ercan Group, otellerini Von Hotels markası altında topluyor. Yeni yatırım planları da bulunan Von Hotels, Von Resort Gol- 16 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 den Coast adlı tesisi ikiye böldü. 174 odalı bölüme Thomas Cook’un Sentido markasını veren grup, tesisin 404 odalı bölümünde Von Resort Golden Coast adıyla hizmete devam edecek. Esas faaliyet alanı madencilik olan Ercan Group, Özdere ve Evrenseki’de bulunan tesislerine ilave olarak, aile konseptli 2 yeni otel yapmayı planlıyor. n Port Nature Belek 2014 sezonunda açılıyor Aras İnşaat bünyesinde Antalya’nın Belek bölgesinde yapımı devam eden Port Nature Belek, Haziran 2014’te hizmete girecek. Belek Turizm Bölgesi Boğazkent Beldesinde yer alan tesiste, 597 oda ve 1505 yatak bulunacak. 5 yıldızlı tesis Luxury konsepti dahil olmak üzere bir çok konseptte hizmet verecek. Tesiste; Osmanlı, Uzakdoğu ve İtalyan konseptli a la carte restoranlar, konferans salonları ve Spa gibi birçok bölüm bulunuyor. n Majesty Hotels tesis sayısını 15’e çıkaracak Halen 9 tesis ile faaliyette olan Majesty Hotels, yakın gelecekte otel sayısını 15’e çıkarmayı planlıyor. Öger Tours’u Thomas Cook’a sattıktan sonra Almanya’da kurduğu VÖ Travel ile tur operatörlüğüne dönen Vural Öger, Kemer’deki La Mer Otelleri’nden ikisinin işletmesini de aldı. Majesty Hotels’in sahibi Öger Ailesi, İstanbul Galata’daki butik otelini açtı. Böylece grubun otel sayısı 9’a, oda sayısı 2 bin 500’ün üzerine çıktı. Galata’daki eski postane binasına açılan 9 odalı otelde, standart odalar 28 m2, suitler ise 45 metrekare büyüklüğünde olacak. Grup; Alanya, Side, Marmaris, Bodrum ve Kuşa- dası’na yatırım yapmayı planlıyor. n Torunlar GYO İstanbul Boğazına otel yapacak Torunlar GYO Yönetim Kurulu Üyesi Emre Torun, 2014’te bir konut projesi ve İstanbul Paşabahçe’de Boğaz’a bakan yerde turistik amaçlı bir projeye başlayacaklarını açıkladı. Grup, 2012’de yapılan ihale ile 3 bin 935 metrekare alanı 2057 yılına 45 yıllık kullanma izni almıştı. Ayrıca Mall of İstanbul’un yan parselinde, yeni bir otel ve ofis projesi de projelendirme aşamasında. Birçok plaza, AVM ve bazı otel projelerini tamamlayan grup, Mall of İstanbul, Torun Tower, Torun Center’a devam ediyor. n İş adamı Murat Satı Kocaeli’nde otel yapacak İzmitli işadamı Murat Satı’nın, İzmit’te otel yapmak için 8,5 dönüm arazi satın aldığı belirtildi. Murat Satı, Uzunçiftlik otoyol ve D-100 cepheli 8.5 dönümlük arazide oteli yapmak için arazi satın aldı. Otel inşaatı başlaması için resmi başvurunun Kartepe Belediyesi’ne yapılmasının ardından, belediye yetkilileri de planlarda bulunan imar yollarının açılması için çalışma başlattı. Yılbaşına kadar Atakent Mahallesi’ndeki arazide imar yollarını açacak belediye ekipleri ardından otel inşaatına başlanacak. Otelin Hilton tarafından işletilebileceği belirtiliyor. n Divan Hotels yatırımlarına devam ediyor Türkiye’nin önde gelen konaklama gruplarından Divan Hotels, Cizre’de yapacağı otel ile ilgili olarak planlarını açıkladı. Divan Grubu Genel Müdür Yardımcısı Faik Öztunç, yatırımcılar Ceyhun Aracı ve Hüseyin Hasançebi, ön anlaşma imzaladı. Toplamda 96 oda planlanan otelde, aynı zamanda 72 daireden oluşan Divan Residence projesi de yer alacak. Bu yıl Gaziantep Divan Suit ile Eskişehir Divan Express otellerini açacak olan grup, Divan Mersin ve Divan Adana’nın da inşaatlarına devam ediyor. n Anemon Hotels 2014’te 2 tesis açacak Anemon Hotels bünyesinde, dokuzu beş yıldızlı, yedisi dört yıldızlı otel ve üçü özel belgeli olmak üzere toplam 20 tesis bulunuyor. Anemon Hotels, 21’nci oteli Anemon Ankara’yı bu yıl hizmete açtı. Ürgüp’teki Anemon Kapadokya oteli ise 2014 sonunda tamamlanacak. Anemon Hotels, Kırıkkale, İnegöl, Tekirdağ, Aksaray gibi ekonomik ve sosyal olarak gelişmiş bölgelerde de otel yatırımı yapmayı planlıyor. Grup, geçen yıl Anemon İskenderun, Anemon Samsun ve Anemon Adana’yı hizmete sokmuştu. 2 yeni yatırımla büyümeye devam ediyor. Grup 2014 içinde Muğla Bodrum’da Swissotel Resort Bodrum Beach’i açacak. Bodrum Turgutreis’te açılacak tesiste 66 oda ve süitler bulunacak. n Amara World Hotels Bodrum’da da faal olacak n Köşdere Thermal Otel Klinik ve Spa açılıyor Konaklama gruplarından Amara World Hotels, Bodrum’da 5 yıldızlı Amara Island Bodrum Elite ile franchising anlaşması yaptı. Amara World Otel Grubu, yatırımcılığını Çankırı İnşaat’ın üstlendiği Bodrum Güvercinlik’teki 5 yıldızlı tesis ile franchising sözleşmesi imzaladı. Yeni otelin, 2014 yaz sezonunda faaliyete geçirilmesi planlanıyor. Amara Island Bodrum Elite’de 540 oda ve 1300 yatak yer alıyor. Grup bu anlaşma ile beraber yeniden 4 tesise ulaştı. n FRHI Hotels & Resorts yeni otellerle Türkiye’de büyüyor Türkiye’de Swissôtel, Raffles ve Fairmont markalarını bünyesinde bulunduran FRHI Hotels & Resorts, Türkiye’de Bünyesinde 4 tesis bulunan Köşdere Turizm Yatırımları ve İşletmeciliği A.Ş., yeni yatırımı Köşdere Thermal Otel Klinik ve Spa’yı 2014 sonunda açmayı planlıyor. 5 yıldızlı Biga Köşdere Jeotermal Oteli ve Sağlık Kültür Merkezi için proje çalışmaları tamamlandı, inşaata geçildi. Tesisin 2014 yılı sonunda veya 2015 başlarında açılması bekleniyor. Proje hayata geçtiğinde Biga ilçesinde 600 yataklı, 5 yıldızlı klinik ve Spa oteli hizmete girecek. Grubun butik tarzda olmak üzere bir projesi daha bulunuyor. n Altınbaş, KKTC’de lüks otel yapacak Kıbrıs Barış Harekatı’nın başladığı Yavuz Çıkarma Plajı’nı 49 yıllığına kiralayan Altınbaş Holding, bu plajda 100 milyon Dolarlık otel yatırımı planlıyor. Girne’de şehir merkezine 5 kilometre mesafede yer alan ve Yavuz Çıkarma Plajı olarak bilinen Escape Plajı’nı aldıklarını açıklayan Altınbaş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Vakkas Altınbaş, burada adanın en lüks otelini yapacaklarını söyledi. Kıbrıs’ın en büyük özel sektör yatırımcılarından biri olduklarını ifade eden Vakkas Altınbaş, şu an Girne’nin en kalabalık beach’lerinden biri olan bu plajı, en iyi şekilde turistlerin hizmetine sokacaklarını aktardı. n Cornelia Hotels KKTC’deki yatırımına başladı Antalya Belek bölgesinde 2 adet tesisi bulunan Cornelia Hotels, KKTC’nin Baf bölgesinde yapmayı planladığı tesisin inşaatına başladı. Cornelia’nın yatırımı ile ilgili bilgi veren Cornelia Genel Müdürü Zafer Alkaya, 5 yıldızlı tesisin 600 odalı olacağını ve 2015’te hizmete gireceğini belirtti. Grubun Antalya’da Cornelia Deluxe Hotel ve Cornelia Diamond Golf olmak üzere 2 tesisi bulunuyor. n Barut Hotels Ege’de iki otel yapıyor Barut Hotels, büyümesine Ege bölgesinde devam edecek. Grup Fethiye’de 2 tesis yapıyor. TUI ile Barut grubunun ortaklaşa olarak gerçekleştireceği yatırımla, 5 yıldızlı 2 otel inşa edilecek. Bu yıl Fethiye’deki otele başlayacak olan grup, yatırımı 2015 yılı turizm sezonuna yetiştirmeyi planlıyor. Barut Hotels, son dönemde, Antalya’da Dedeman Hotels’e ait Dedeman Antalya’yı bünyesine katmıştı. Grup, yakın dönemde 13 otele ulaşacak. » 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 17 YATIRIMLAR DOSYA üzerinde butik oteller açmayı planlıyor. İstanbul Sultanahmet’teki Recital Otel’in işletmesi ile otelcilik sektörüne giren şirket İzmir Selçuk’ta butik otel açacak. Şirket tur güzergahlarının üzerinde bulunan Ege, İstanbul, Kapadokya, Dalaman, Kaş Kalkan bölgelerinde de oteller işletmeyi hedefliyor. Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda ve Amerika’dan Türkiye’ye turist getiren şirket İskandinav pazarına da girecek. n Aytur Turizm, Marmaris ve Eskişehir’de otel yapacak n Tempo Hotels&Residences otel sayısını 10’un üzerine çıkaracak İzmir Turizm İnşaat A.Ş. bünyesindeki Tempo Hotels ilk otelini Romanya’da açtı. Romanya’dan sonra İstanbul’da rezidanslarla yatırıma devam eden şirket, biri İzmir, biri Bükreş’te 6’sı da İstanbul’da olmak üzere, 40-50 aralığında odalara sahip 8 otele ulaştı. Son olarak Tempo Suites Airports’u açan grup, Bahçelievler Tempo Fair Suites’i yakında faaliyete sokacak. Yatırımlarına 3 yıldız kategorisinde devam edecek olan grup, 2 yılda 4 otel açtı. Hedef 10’un üzerinde otele ulaşmak. Grup, İstanbul Anadolu yakasında da otel açmayı planlıyor. n Gloria Sports Arena 2015’te açılacak Gloria Hotels & Resorts’un Antalya Belek’te yapacağı spor turizmi yatırımı Gloria Sports Arena 2015 yılı Mart ayında tamamlanacak. Gloria Sports Arena 105 bin m2’lik bir alan üzerine kurulacak. 6.200 m2’lik alandan oluşan Çok Amaçlı Spor Salonları Kompleksinde; 2.300 m2, dörde bölünebilir çok amaçlı salonlar, toplam 1.200 m2 küçük salonlar video analize uygun olarak tasarlanacak. 1200 seyirci kapasitesine kadar teleskopik tribünler olacak. Tesis 50 milyon dolara mal olacak. Üç ayrı bölümden oluşan tesiste 40 ayrı spor dalı olacak. Kompleks içinde 200 odalı bir otel de yer alacak. n BTG A.Ş. konaklamada zincir olmayı planlıyor Oteli yöneticiliğinde deneyim sahibi Seyit Halit Sungur, kendi şirketi BTG A.Ş. 18 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 ile konaklama sahasında zincir olmayı hedefliyor. Otel yatırımında ilk adımı Aydın Didim’deki Sea Horse Deluxe Hotel’i alarak atan Sungur, 2014 yılı turizm sezonu bitmeden Fethiye ve Bodrum’da beş yıldızlı 2 oteli BTG bünyesine katarak zincir oluşturmayı planlıyor. Turizm sektöründe uzun yıllar konaklama alanında genel müdürlük, CEO gibi pozisyonlarda üst düzey yöneticilik yapan Seyit Halit Sungur şirketi BTG A.Ş. ile otel yatırımlarına yöneldi. n Neon Turizm butik otellerle büyüyecek Koray Edemen’in sahibi olduğu Neon Turizm, kültür turları yaptığı güzergahlar Marmaris’teki Turunç Otel ile turizm sektörüne giren Aytur Turizm, iki yeni otel yatırımına hazırlanıyor. Şirket, Turunç’un karşı koyunda, 210 odalı, beş yıldızlı bir tesis yapacak. Lotus Park Turunç 15 milyon Avroya mal olacak ve 2015 Mayıs’ında açılacak. Öte yandan şirket, ortağı olduğu A Otelcilik ile Eskişehir’de bir tesis daha yapacak. Eskişehir’deki otel Nisan ayında hizmete girecek. Şirket ayrıca Urfa ve Samsun’da da yatırım planları yapıyor. n Vialand otelini kendi markası ile işletecek Vialand’ın içinde yer alan 101 odalı Vialand Palace Otel’in 2014 yılı içinde hizmete açılması planlanıyor. Gürsoy Grup ve Via Properties ortaklığında, 650 milyon dolar değerindeki yatırım bedeliyle geçen yıl Mayıs ayının sonunda İstanbul Eyüp’te açılan temalı park Vialand içindeki Vialand Palace Otel’i kendi markası ile işletilecek. Vialand’de bu yıl açılacak olan Vialand Palace’ın 101 odalı apart otel olarak hizmet vereceği bildirildi. » YATIRIMLAR DOSYA n Dilek Holding, Marmaris ve İstanbul’da iki yeni otel açacak Sheraton Çeşme Hotel ile otelciliğe giren Dilek Holding, İstanbul’da açtığı 2 şehir otelinin ardından, 2 yeni otel yatırımı için çalışmalar yapıyor. Grubun yeni planları arasında biri Marmaris, diğeri de İstanbul Levent olmak üzere iki yeni otel projesi var. Radisson Blu Pera’yı 2013’te açan grup, ildeki ikinci oteli 291 odalı Radisson Blu Şişli’yi de bu yıl faaliyete soktu. Sheraton ve Radisson Blu markalarının her ikisini bünyesinde bulunduran grup, yeni yatırımlarında da bu iki markanın yanı sıra diğer markalarla da partnerlik yapacak. n Amelia Hotels Antalya’da 3. otelini yapıyor Amelia Hotels Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Mutlu, üçüncü otellerini Manav- gat’a bağlı Kızılağaç bölgesinde açacağını açıkladı. Grup, Amelia Beach ve Seamelia Beach’in ardından Kızılağaç’ta Palm Beach otelin yanında Sunmelia otelini yapıyor. 5 yıldızlı her şey dahil konseptinde çalışacak otelde, 450 oda ve 1000 dolayında yatak bulunacak. Seamelia Beach’te 300 oda, Amelia Beach’te 450 odası bulunan grubun, yeni açılacak oteli ile birlikte toplam oda kapasitesi 1200’e çıkacak. n Bolu’da Narven Tatil Kasabası 7050 yatak üretecek Bolu’da yeni bir tesis yapılıyor. 7050 yataklı Narven tatil kasabası bünyesinde otel, sağlık tesisi ve çok sayıda villa tipi devre tatil tesisi olacak. Narven’in yatırımcı grubu içinde Erpiliç, Çarıkçı, Nalçacılar, GLS Lojistik ve Rehber Müşavirlik bulunuyor. Girişimciler, devresidans gibi konseptleri bulunan Narven ile Türkiye’de 6 ayrı bölgede termal turizm merkezleri kurmayı planlıyor. Narven’de, termal turizm merkezi; devre tatil, otel, residans, kongre turizmi için planlandı. Tesiste futbol sahası, otel, kongre merkezi, go-kart dahil eğlence ve dalış merkezi sınıfında sağlık tesisi de olacak. n Gardens Of Babylon Sianji’yi zincir markası yapacak Sianji Well Being Resort adıyla hizmet verecek olan Gardens Of Babylon, bu markayı zincirleştirmeyi planlıyor. Grup yatırımlarını Sianji Hotels adı altında geliştirecek. Sianji Group Başkanı Recai Çakır, tek bir marka üzerinde yoğunlaşacaklarını söyledi. Otel işletmesi ve sağlık turizmi konseptini birlikte barındıran grup, bundan sonra yurtdışına da açılmak istiyor. Yalova’daki Mahal Palas Sianji projesinin ardından İstanbul’da da yatırım planı bulunan grup, projelerle konseptini zincir haline getirmek amacında. n Bertuğbey İnşaat yeni yatırımlar planlıyor İlk otelini İstanbul Marriott Hotel Şişli oteli açarak turizme giren Bertuğbey İnşaat, yeni otel yatırımları planlıyor. Yönetim Kurulu Üyesi Tuğba Gültekin, otel yatırımlarını sürdürmeyi planladıklarını ifade etti. Gültekin, Marriott ile İstanbul Pangaltı’da bir yatırım planladıklarını duyurdu, ancak ayrıntı vermedi. Gültekin, Şişli’deki otel için Marriott Grubu ile 10’ar yıl opsiyonlu olmak üzere 30 yıllığına anlaştıklarını kaydetti. 34 katlı İstanbul Marriott Hotel Şişli’nin 259 odası bulunuyor. » 20 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 0850 333 77 85 www.protel.com.tr YATIRIMLAR DOSYA n Yeşil İnşaat iki otel projesi planlıyor Yeşil İnşaat İstanbul’un önemli merkezlerinden Topkapı Cevizlibağ’da otel yapmayı planlanıyor. 800 odalı olarak planlanan otel, proje aşamasında. Öte yandan grup Tuzla’da Innovia Suit markasıyla içerisinde otel ve devremülkten oluşan büyük termal otel yatımına da devam ediyor. Tesisin 2015’te açılması planlanıyor. n Yılmaz Ulusoy Holding yeni yatırımlara hazırlanıyor Bünyesinde 3 adet konaklama tesisi bulunan Yılmaz Ulusoy Holding yeni yatırımlara hazırlanıyor. Bünyesindeki Kemer Holiday Club’ı 16 milyon TL’lik yatırımla yenileyen grup, İstanbul’da Sümerbank binasını renove ederek 63 oda ve 136 yatak kapasiteli butik oteli hizmete açtı. Öte yandan grubun yeni tesis planları içinde Antalya önceliğini korumaya devam ediyor. Butik otel yatırımlarına devam etme planı olan Yılmaz Ulusoy, İstanbul’da 5 yıl içinde üç butik otel yapmayı düşünüyor. Yakın gelecekte 2 adet butik otel projesi olan grup, bu alanda bir markayı zincirleştirmek istiyor. n Güral Grup Manisa’da otel yapacak Kömür, nakliye, araç kiralama ve inşaat sektöründe faaliyet gösteren Güral Grup, Manisa Soma’da 4 yıldızlı otel inşaatıyla turizm sektörüne girdi. 4 yıldızlı iş oteli, 10 bin m2 alan üzerine 7 bin m2 kapalı alanı ile faaliyet gösterecek. Tesiste 84 oda, 180 yatak, 3 toplantı salonu, alakart restoran, 1000 kişilik düğün salonu, fitness salonu, bayan ve erkekler için ayrı olmak üzere Türk hamamı, sauna, buhar banyosu var. n NG Hotels & Resorts dördüncü otelini İstanbul’da yapacak Kütahya ve Sapanca’nın ardından üçüncü otelini Afyon’da açan Nafi Güral yönetimindeki NG Hotels & Resorts yeni yatırımını İstanbul’da yapacak. Halen 3 tesis ile faal olan grubun İstanbul’daki yeni otel yatırımına bu yıl başlanması planlanıyor. Kütahya, Sapanca ve Afyon’daki tesislerinin yanında yeni yatırımını planlayan grup, Güneşli’de Kütahya Seramik’e ait 20 dönümlük arsada 50 milyon Dolarlık kongre merkezi ve Spa oteli yapacak. n Merit Hotels yatırımlara devam ediyor Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC)’de 4 oteli bulunan Merit Hotels, İstanbul’da pastane, restoran ve gazino işine giriyor. Grup, KKTC’deki yatak kapasitesine 280 yataklık ilavenin ardından 700 yataklı Mare Monte isimli yeni projesinin çalışmalarına da devam ediyor. Bu sezon 280 yataklı yeni bir bloğu açan grubun Maksim Gazinosu’nun bir benzerini açma planı var. İstanbul Etiler’de orta ölçekli bir otel de planlayan grubun İstanbul’da açacağı Merit Pastaneleri de yakında hizmete girecek. KKTC’deki Ottoman Kebap Restoranı’nın bir şubesi de İstanbul’da açılacak. n Sea Light ikinci otelini yapıyor Kuşadası’nda 5 yıldızlı Sealight Resort Hotel, ikinci otel yatırımına başladı. Yapılan açıklamada 380 oda 850 yataklı yeni tesis Sealight Deluxe’nin 2015’te hizmete gireceği belirtildi. Otelde 8 ala carte restoran bulunacak ve Ege’deki yemek kültüründen örnekler sunulacak. Şirketin Sealight Resort Otel’de 465 oda ve 1150 yatağı bulunuyor. n İngiliz operator Neilson Antalya’da beach club açacak İngiliz tur operatörü Neilson’un Antalya’nın Demre bölgesinde 5 yıldızlı bir beach club açacak. 2014 yılının başında Thomas Cook Risk Capital Partners’a satılan Neilseon’ın, Türkiye’de açacağı beach clubta su sporları dahil tüm aktiviteler bulunacak. Antalya’nın Demre bölgesinde açılacak olan The Andriake Beach Club’ta, 50 metrelik yüzme havuzu, bir tanesi 600 koltuklu olmak üzere, 6 tane tenis kortu ve Türk hamamı da yer alacak. Neilson, 22 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 YATIRIMLAR DOSYA n Askon Grup’tan 400 milyon TL’lik termal otel yatırımı Askon Grup 400 milyon TL’lik yatırımla Taraklı Termal projesinin ilk etabını Aralık 2014’te tamamlayacak. İkinci aşama ise 2016 yılında bitecek. Projede, 7 bin yataklı bir tesis olacak. Tesiste üç nesil bir arada tatil yapabilecek. Çocuklar ve gençler için eğlence merkezi, restoran, alışveriş merkezi olduğu gibi 1300 kişilik bir seminer salonu da olacak. Taraklı Termal’de 10 bin m2’lik spa merkezi, bir adet fizik tedavi ve rehabilitasyon hastanesi de olacak. Tesis 400 kişiye istihdam olanağı da sağlayacak. n MEROSA Yatırım Sapanca’ya otel yapacak Yunanistan’ın Mora Yarımadası’nda da Messini Beach club’ı açacak. n Anı Tur konaklamaya yatırım yapacak İç pazarda tur operatörlüğü yapan Anı Tur’un sahibi Veli Çilsal, Arum markası ile Trabzon, Safranbolu, İstanbul Fındıkzade, Didim Altınkum ve Kuşadası’nda 5 otel açacaklarını belirtti. Trabzon’da 156, Safranbolu’da 279, İstanbul Fındıkzade’de 117, Didim Altınkum’da 350 odalı oteller planlayan Anı Tur, Kuşadası’nda aldığı arazide de yatırım yapacak. Tamamı 5 yıldızlı planlanan oteller için 90 milyon dolarlık bütçe ayrılacak. Didim ve Trabzon’daki oteller Haziran’da, İstanbul ve Safranbolu’dakiler ise 2015’te açılacak. n Sarar Grup, ikinci otelini İstanbul’da yapacak Tekstilci Sarar Grup, Eskişehir’de yapımı devam eden otelden sonra İstanbul’da 5 yıldızlı bir otel daha yapacak. Konaklamada ilk yatırımını Eskişehir’de Porsuk çayı kenarında 80 odalı bir otelle gerçekleştiren Sarar Grup, İstanbul Beylikdüzü’nde, fuar alanının yakınında 5 yıldızlı 310 yataklı otel yatırımına başlıyor. Yeni yatırımın 50 milyon dolarlık bütçesi var. Öte yandan grubun Eskişehir’de Porsuk çayının kenarındaki 80 odalı otel inşaatı devam ediyor. n Cyar Hotels, Antalya’da 5 tesise çıkmayı planlıyor Cyar Hotels, 5 yıl içinde, her yıl bünye- 24 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 sine bir tesis alarak Antalya çanağında 5 tesis olmayı planlıyor. Grup, bu yıl Türkiye’de Eco konsepti üzerine kurulan ilk tesislerden biri olan Çamyuva Eco Dream Club’ı bünyesine kattı. Öte yandan Bodrum’da gelecek yıl bir tesis daha hizmete sokacak. Antalya’da faaliyet gösteren Cyar Hotels’in Turizm Koordinatörlüğünü Sadrettin Akyıl yapıyor. n Dosso Dossi, 5 yılda 5 otel açacak Tekstil sahasında faaliyet gösteren Dosso Dossi, ilk otelini Sultanahmet’te açtı. Şirket, 5 yılda 5 yıldızlı 5 otel açmayı planlıyor. Turizmdeki yatırımlarına Sultanahmet’teki Dosso Dossi Old City ile başlayan şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Hikmet Eraslan, 5 otel için 250 milyon Dolarlık yatırım öngördüklerini söyledi. Her bir tesisi farklı temalarda yapacak şirket; Sultanahmet’ten sonra Vatan Caddesi’nde Dosso Dossi Hotels Downtown, Sefaköy’de Dosso Dossi Airport Hotel & Convention Center, Yenikapı’da Dosso Dossi Hotels Midtown’ı faaliyete sokacak. n Marriott-Bilgili işbirliği KKTC’de yeni bir otel açacak Marriott International, Bafra bölgesinde açılacak 350 oda kapasiteli tatil köyü için Bilgili Holding’le anlaşma imzaladı. Otelin, Marriott’un Kıbrıs’taki ilk işletmesi olacağı belirtilirken 2016 yılında hizmete açılmasının planlandığı açıklandı. Büyük bir casinoya sahip olan otelin tenis kortları, futbol, basketbol ve on sekiz delikli golf sahalarına sahip olacak. MEROSA firması Sapanca’da Hazine’ye ait 29 dönümlük arazide bir otel yapacak Sapanca İlçesi Mahmudiye Köyü Bayır Mevkiinde yapılacak olan otel için Sakarya Valiliği ve MEROSA Firması ile 49 yıllığına irtifak sözleşmesi yaptı. Mülkiyeti hazineye ait 28 dönüm yüzölçümlü taşınmaz üzerinde kurulacak olan 1000 yataklı otel için 250 milyon dolarlık bir bütçe ayrıldı. n Dorak Holding yatırımlara devam ediyor İstanbul Laleli’de bulunan Wyndham Old City İstanbul’u açan Dorak Holding yatırımlarına devam edecek. Holding 2020’de 20 otele ulaşmayı hedefliyor. Şu anda şirketin, 6’sı Kapadokya, biri İstanbul ve biri de Kuşadası’nda olmak üzere toplam 8 oteli bulunuyor. Pamukkale, Çanakkale, Doğu Karadeniz ve Diyarbakır’da yeni yatırımlar planlayan Dorak Holding, Pamukkale’deki yatırıma başladı. 47 dönümlük arazide 301 odalı bir otel yapılıyor. Çanakkale’deki otelin yapımı ise 2015’in sonlarında başlayacak. Rize’de ise beş yıldızlı bir oteli işletme planları var. n Crown Sharm Palace otelin açılışı 2015’e kaldı Antalya’da konaklama yatırımları alanında aktif gruplar içinde yer alan Çetin İnşaat, sektörde Crown Hotels adı altında yapılanırken, 5.otelini Side bölgesinde açmaya hazırlanıyor. Grubun 5. Oteli olan Crown Sharm Palace Nisan ayında açılışa hazırlanıyor. Tesiste 320 oda ve 800 dolayında yatak bulunacak. Aynı bölgede 4 adet oteli de bulunan grup, toplamda 3 bin dolayında yatağa ulaşacak. YATIRIMLAR DOSYA 2014’te Açılacak BAZI Oteller OTEL ADI TESİS YERİ Divan Adana 5* Adana Thermalife Tatilköyü 5* Afyon Nil Termal 5* Afyon Akrones Termal SPA 5* Afyon Anemon Amasya 4* Amasya Çam Hotel 5* Ankara Ibis Otel Esenboğa Ankara İbisotel Ankara Ankara The Green Park Ankara 5* Ankara Çukurambar The Green Park Hotel Ankara 5* Ankara Çukurambar Rixos Dream Of Phaselis Antalya Gloria Sports Arena Antalya Zafira Deluxe & SPA 5* ANTALYA- Alanya Crown Sharm Palace 5* Antalya-Side Susesi Premium Thermal 5* Aydın Residance Krater Hotel 4* Bitlis-Tatvan’da Köşdere Thermal Otel 5* Çanakkale Klinik ve Spa Dorak Holding oteli 5* Çanakkale Aurum Didim 5* Didim Ceylan Park AVM, 5* 5* Diyarbakır Novotel Diyarbakır Diyarbakır Divan Diyarbakır Diyarbakır Reysaş Oteli (Hilton Otel) 5* Erzincan Rixos Eskişehir 4* Eskişehir Otel-Sarar Grup’un yeni Eskişehir yatırımı Divan Express Eskişehir Eskişehir Hampton by Hilton Antep 4* Gaziantep Divan Suites Gaziantep The Green Park Gaziantep Gaziantep Hilton Antakya Otel Hatay Hilton Garden Inn İstanbul 4* İstanbul Airport The Green Park Airport 5* İstanbul Burla Dolapdere 5* İstanbul Crowne Plaza İstanbul 5* İstanbul Oryataş Aurum İstanbul 5* İstanbul Hilton İstanbul Kozyatağı 5* İstanbul 5* iş oteli İstanbul Bay İnşaat Maslak Maçka Palas HotelBUTİK İstanbul St. Regis İstanbul otel+sağlık İstanbul Innovia Suite Tuzla Hilton Double Tree Tuzla İstanbul Raffles İstanbul İstanbul Vialand Palace Otel İstanbul “İSTOÇ Saray Otel ve Alışveriş Merkezi” İstanbul Hampton by Hilton İst. Ataköy İstanbul Elite World Europe 5* İst. -Basın Ex. Yolu Sheraton İstanbul Ataşehir İstanbul -Ataşehir Four Points by Sheraton İstanbul Bağcılar Batışehir Ttanic Dudullu İstanbul- Dudullu Dedeman Park Levent İstanbul- Levent The Green Park Silivri İstanbul- Silivri Mercure İstanbul Airport İstanbul -Yeşilköy 26 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 ODA 180 180 280 325 100 250 147 147 283 281 YATAK 406 400 1100 750 200 550 560 562 200 808 320 2.000 800 510 1000 54 120 286 572 350 150 176 153 122 164 300 240 80 109 117 108 200 200 160 400 400 221 442 230 400 196 392 117 320 120 250 650 1300 101 89 402 144 240 380 178 804 OTEL ADI Dossa Dosi Downtown Vatan Av. Regnum A.Ş. Hyatt Regency İst. Atakoy Bahçelievler Tempo Fair Suites Hilton Garden Inn İstanbul Beylikdüzü Regnum A.Ş. Divan Suits G Plus Novotel Karaköy Sümerbank Butik Wyndham Levent ve AVM Tuna Taksim Hotel(Maksim) Hotel Mercure Topkapı Hotel (Accor’a bağlı ) Ibisotel Tuzla Four Point By Sheraton Ümraniye Pullman İstanbul Airport Hilton Garden Inn İzmir Zigana Alaçatı Resort TESİS YERİ İstanbul-Aksaray 5* İst.-Altunizade İstanbul-Ataköy İstanbul-Beylikdüzü İstanbulÇobançeşme İstanbul-Güneşli 5* İstanbul-Karaköy Butik İstanbul-Karaköy 5* İstanbul-Levent 5* 400 140 200 63 389 800 126 225 460 5* İstanbul-topkapı 216 432 İstanbul-Tuzla 5*+ İstanbul-Ümraniye AVM İstanbul-Yeşilköy İzmir -Bayraklı 5* İzmir Çeşme Alaçatı 200 Elite Hotel Kocaeli Grand Safranbolu- (Hilton Garden Inn-Kesinleşmedi) Radisson Blu Kayseri Cornelia Hotels- yeni oteli Mare Monte Hampton by Hilton Novotel Konya Ibisotel Konya Sealight Deluxe Egerans Hotel Divan Mersin Rixos Premium Göcek Cyar Hotels Titanic Deluxe Bodrum Amara Island Bodrum Elite Swissotel Resort Bodrum Beach 5* İzmit Karabük5* Safranbolu 5* Kayseri 5* KKTC 5* KKTC Kocaeli Konya Konya 5* Kuşadası 4* Manisa-Soma Mersin Muğla 5* Muğla -Bodrum 5* Muğla-Bodrum Muğla-Bodrum Mandarin Oriental 5* Sheraton Samsun Hotel Samsun Tavros Hotel Aurum Trabzon 126 5* İstanbul-Taksim 4* İzmir-Seferihisar Taraklı Termal YATAK 328 900 3* İst.-Bahçelievler Club Resort Atlantis The Residences at Mandarin Oriental Barut Hotels-TUI işbirliği Barut Hotels-TUI işbirliği Sentido Orka Lotus Beach Lotus Park Turunç Anemon Kapadokya Dorak Holding oteli Aurum Safranbolu ODA 157 450 284 Muğla-Bodrum Muğla-Bodrum Cennet Koyu Muğla-Bodrum Cennet Koyu Muğla-Fethiye Muğla-Fethiye Muğla-Marmaris Muğla-Marmaris Nevşehir-Kapadokya Pamukkale Safranbolu Villa + Residance 5* 5* 5* 5* 4* 5* 5* Otel + Sakarya D.mülk 5* Samsun Samsun 5* Trabzon 182 397 195 414 162 0da ek. 300 364 628 972 600 250 500 244 500 204 178 130 380 84 172 206 550 540 700 616 850 180 1300 66 109 214? 98 villa 116 res. 116 250 400 210 60 310 279 800 150 7000 221 132 156 YATIRIMLAR HABER Alkoçlar, yatırımlarına Bulgaristan’la başladı Alkoçlar Otel Zinciri, Pamporovo kayak merkezindeki Grand Hotel Murgavetz’i devraldı. Bulgaristan merkezli Türk otel yatırımlarına bir yenisini daha ekleyen grubun ülkenin başka bölgelerinde yeni alımları ve yurtdışı yatırım hedefleri bulunuyor. R us ortağı Eka ile ilk kez yurtdışına çıkan firma, Bulgaristan’ın kayak merkezleriyle ünlü Pamporovo bölgesinde 100 yataklı Grand Hotel Murgavetz’in 20 yıllık işletmesini aldı. Anlaşmayla ilgili açıklamalarda bulunan Alkoçlar Turizm Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Gülşah Alkoçlar, “Bulgaristan başlangıç için iyi bir yer” dedi. Yurtdışına açılma sırasında akıllarına ilk gelen yerin bu ülkedeki kayak merkezleri olduğunu belirten Gülşah Alkoçlar, “Eşimin Bulgar göçmeni olması nedeniyle de bu bölgeye ayrı sempati duyduk. Bulgaristan bir AB ülkesi... Özellikle Ruslar tarafından bü- yük ilgi görüyor. Kayak merkezleri çok iyi ve ünlü” şeklinde konuştu. Alkoçlar Bulgaristan’da zincir kurmayı hedefliyor Gülşah Alkoçlar, “Otelin 100 odası, kendi kumarhanesi var. Girişimlerimiz sürecek. Şu anda satın alma yapmayacağız. Uygun fırsat çıkarsa düşünürüz.” dedi. Üç yıl içinde Bulgaristan’da yazlık Sunny Beach, Burgaz ve Varna bölgelerinde, kışlık Borevestb, Bansko kayak merkezlerinde toplam 6 otelle 3 bin yataklı zincir oluşturma amacında olduklarını da söyleyen Alkoçlar, kışlık o- tellerdeki 5 aylık sezonu, yazlık bölgelerle 12 aya çıkarmak istediklerini dile getirdi. Ortaklık olarak, ATT Bulgaria Travel adıyla bir seyahat acentası kurup Sofya, Filibe ve Kırcaali’de şube açtıklarını açıklayan Alkoçlar Turizm Yönetim Kurulu Başkanı Ender Alkoçlar ise, “Türkiye ile Bulgaristan arasında vize kolaylığı sağlanabilse, turizmin karşılıklı olarak daha fazla gelişeceğine inanıyoruz. Bunun, başta Kültür ve Turizm Bakanlığı olmak üzere ülkeler arası bürokratik bir süreç olduğunu biliyoruz” diye konuştu. Alkoçlar, Balkanlar’da büyük gelecek öngördüklerini ifade etti. Haliçport için İstanbullu karar verecek Trios 2023 projesi büyüklüğü ile dikkat çekiyor Rixos Hotels’in sahibi Sembol İnşaat, 1 milyar 347 milyon Fettah dolarlık ihale bedeliyle kazandığı Tamince Haliç Tersane projesinde (Haliçport) tarihi dokuya uygun davranacak. Fettah Tamince, proje için İstanbullunun görüşünü alacak. Pulsar İnşaat tarafından yapılan ve içerisinde ticari alan, imalat fabrikası, otel ve alışveriş alanlarının yer alacağı Trios 2023 projesi, 300 milyon liralık yatırım bedeliyle hayata geçirilecek. S embol İnşaat’ın kazandığı Haliçport projesinde İstanbulluların görüşlerine başvurulacak. Konuyla ilgili açıklama yapan Tamince, “Alkışlanacak bir proje yapacağız. Haliç’te tarih 8 bin 500 yıl geriye gidiyor. Kendi babamızın mülkü gibi idare edemeyiz. Herkesle istişare edeceğiz. Haliç’te korunacak her türlü binayı koruyacağız. Beton kitle getirmeyeceğiz” dedi. Milliyet Gazetesi’nden Songül Hatısaru’nun haberine göre altı büyük mimarlık şirketiyle birlikte bu proje için hazırlık yaptıklarını ifade eden Tamince, “Tartışmaların bitmesi için kurumları güçlendirelim, misyonlarını artıralım. Biz Rusya’da çalışıyoruz. Koruma kurulundan en önemli kişi şehrin mimarıdır. Sizin ne yaptığınıza karışır. Ben şimdi 1.4 milyar dolar kira borcuna girmişim, 1 milyar dolar yatırım yapacağım. Onay alacağım makamı bilmezsem nasıl çıkacağım işin içinden. İstanbul’un altını kazacaklar yakacaklar diyorlar. Deli miyim ben” diyerek konuşmasını tamamladı. 28 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 L ansmanı yapılan Trios 2023 projesi, ticari alan, imalat fabrikası, otel ve alışveriş alanlarından oluşuyor. Pulsar İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Sami Bektaş, Trios 2023’ün sadece Türkiye’nin değil, dünyanın da en modern sanayi ve ticaret komplekslerinden biri olacağını iddia etti. Proje 2017 yılında hazır İkitelli Organize Sanayi’nin içinde yer alan Trios 2023, üç ayrı bloktan oluşuyor. Bu blokların ikisinde atölye ve dükkânlar, üçüncüsünde ise çarşı ve kuleler yer alıyor. Projede toplam 250 adet atölye, 45 adet mağaza, 11’er katlı ofis/ otel/iş merkezi kullanımlarına uygun 2 kule yer alıyor. İmalat atölyelerinin satışta olduğu projede metrekare fiyatları 2 bin 500 liradan başlıyor. Projenin 2017 yılında tamamlanması hedefleniyor. Yatırım teşviklerinin süresi uzatıldı Bakanlar Kurulu’nun, yatırıma hazırlananları harekete geçirecek kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. Yatırım teşviklerinde avantajlı teşvik uygulamalarından yararlanma süresi ise uzatıldı. E konomi Bakanı Nihat Zeybekci, yeni düzenleme ile öncelikli yatırım konularını belirlediklerini ve bunların arasında termal turizm konaklama yatırımlarının da bulunduğunu söyledi. Teşvik unsurlarının yatırımın yapılış tarihine göre kademeli olarak azaltılması esasına dayanan yürürlükteki mevzuatın, avantajı teşviklerinden yararlanma süresi uzatıldı. Buna göre 31 Aralık 2014 tarihine kadar yapılacak yatırımlarda yürürlükteki teşvik mekanizmasının; faiz desteği, sigorta primi işveren hissesi desteği, vergi indirimi ve yatırıma katkı oranı desteklerinden yararlanacaklar. Eski mevzuatta bu tarih 31 Aralık 2013 olarak belirlenmişti. Mevzuatın 11’nci maddenin 5’inci fıkrasında yer alan 31 Aralık 2013 tarihi 31 Aralık 2014 olarak değiştirildi. Bu yıl sonuna kadar stratejik yatırımlar da sabit yatırım tutarının yüzde 70’ine kadar indirimli faiz desteğinden yararlanabilecekler. Yapılan değişiklik ile birinci bölgede yapılan yatırımlar yüzde 15 yatırıma katkı oranı yüzde 50 kurumlar-gelir vergisi indiriminden Sapanca’da dev otel yatırımı Sapanca ilçesinde yapılacak olan otel yapımı için Sakarya Valiliği ve Merosa Firması ile İrtifak sözleşmesi yapıldı. Hedeflenen yatırım 250 milyon dolar Bölgede ilk etapta 250 milyon dolarlık yatırım yapmayı planladıklarını belirten Merosa Uluslararası Yatırım Danışmanlık Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Katipoğlu, “Bu, üçüncü ve en önemli yatırım. Şuan rakamlar düşük gözükse de 1000 yataklı, 5 yıldızlı otel konsepti düşünüyoruz. Sapanca’da ilki yaşatmak istiyoruz. Uluslararası resort söz konusu. Sakarya ve Sapanca’yı seviyoruz. Hayırlı olsun” dedi. 1000 yataklı otel Sapanca’nın Türkiye’nin Davos’u olacağını daha önceki basın toplantılarında yararlanırken, 6’ncıbölgede yapılan yatırımlarda yatırıma katkısı yüzde 50, indirimli vergi oranı ise yüzde 90 olarak uygulanıyor. Best Western ailesine yeni üye Best Western Türkiye, büyümeye devam ediyor. Zincir bünyesine son olarak Best Western Plus Şekerpınar Hotel’i ekledi. Zincirin Türkiye’deki üye otel sayısı 16’ya çıktı. S apanca’da Arap yatırımcıların Hazine’ye ait 29 dönümlük arazide inşa edeceği dev otel için 49 yıllığına bir protokol imzalandı. Sapanca İlçesi Mahmudiye Köyü Bayır Mevkiinde yapılacak olan otelin imza törenine, Vali Mustafa Büyük, İl Defterdarı Ali Sormaz, Sapanca Belediye Başkanı Aydın Yılmazer, Merosa Uluslararası Yatırım Danışmanlık Genel Müdürü Yusuf Katipoğlu ve şirket temsilcileri katıldı. Nihat Zeybekci -Çayırova Gebze mevkiinde bulunan Best Western Plus ŞekerŞpınarekerpınar Hotel’de 12’si suite oda olmak dile getirdiğini belirten İl Defterdarı Ali Sormaz, “Bugün bu iddiamızı destekleyen bir yatırıma daha tanıklık ediyoruz. Sapanca İlçesi Mahmudiye Köyü, Bayır mevkiinde bulunan mülkiyeti hazineye ait 28 dönüm yüzölçümlü taşınmaz üzerinde kurulacak olan 1000 yataklı 600 istihdam kapasiteli bir otel yapmak üzere ilgili şirketle 49 yıl süreli irtifak hakkı tesis edilmesine yönelik sözleşmeyi imzalayacağız. Hayırlı olsun” şeklinde konuştu. İmza töreninde Sakarya’da uluslararası sermayenin de dahil olduğu, nitelikli, kaliteli ilave katma değer ve değer katacak bu yatırımların hayırlı olmasını temenni eden Vali Mustafa Büyük de, “İnşallah kısa sürede diğer süreçler de tamamlanır ve yatırım nihayete ererek ülkemize, ilimize, Sapanca ilçemize hayırlı olur” dedi. üzere 88 oda bulunuyor. İş insanlarına hitap eden Best Western Plus Şekerpınar Hotel, bir toplantı oteli olma özelliği de taşıyor. Otelde, kapalı havuzu, buhar banyosu, tuz odası, sauna, Türk hamamı profesyonel masaj ve Spa seçenekleri yer alıyor. Tuzla Serbest Bölgesi’nin yanı başında bulunan otel, Sabiha Gökçen Havaalanına 16 km, Viaport alışveriş merkezine 15 km, Sabancı Üniversitesine 5 km, Eskihisar feribot ve otobüs terminallerine 3 km uzaklıkta yer alıyor. 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 29 YATIRIMLAR HABER Mistral otel yatırımı için Er Yatırım ile anlaştı Turizm sektörüne markalı otel yatırımcısı olarak giren Er Yatırım ve Turizm, İzmir’in en uzun kulesinin temelini atacak olan Mistral Yapı içindeki otel yatırımı için anlaştı. Firma, İzmir’in 216 metrelik en yüksek kulesinin de bulunacağı projede 8 katlı oteliyle yerini aldı. K ömür ve denizcilik alanlarında Türkiye’nin önde gelen şirketleri arasında bulunan Er Şirketler Grubu, kurduğu Er Yatırım ve Turizm İzmir’de 216 metre yüksekliğindeki ofis ve otelden oluşan iki kulenin temelini bu ay atacak olan Mistral Yapı ile el sıkıştı. Er Yatırım, Bayraklı ilçesinde inşa edilecek olan ve 2016 yılında bitirilmesi planlanan Mistral İzmir’de 8 katlı bir oteli yatırımlarına ekledi. Er Yatırım ve Turizm Genel Müdürü Ferzan Çelikkanat, “Buradaki potansiyeli değerlendirmek istedik. İlk otelimizi yeni kent merkezinde, Ferzan Çelikkanat Bayraklı’da yapıyoruz. Alışveriş merkezi, rezidans ve ofis alanlarının bulunduğu projede yer alıyoruz” şeklinde anlattı. İşadamlarına özel esnek check-in fırsatı Çelikkanat’ın verdiği bilgilere göre, 8 bin metrekare inşaat alanına sahip olan otel, 110 odalı ve tamamen şehir içi iş oteli olacak. İş insanlarının tercih edeceği, ortalama 1-1,5 gün konaklamaya yönelik, teknolojik alt yapıya sahip bir otel olarak planlanıyor. “Biz hayata geçireceğimiz otellerimizde iş seyahati yapan misafirleri hedeflediğimiz için limited alacart, esnek check-in saatleri, uçağının geç ya da erken olduğu zamanlarda yararlanabileceği birçok hizmet sunmayı önemsiyoruz” şeklinde konuşan Çelikkanat, otelin 2016 yılı sonunda hizmete girmesini öngördüklerini kaydetti. Portföylerinde adet olarak ağırlıklı dilimin İstanbul’da olacağının altını çizen Çelikkanat, İzmir dışında Eskişehir, Konya, Mersin, Gaziantep, İzmit, Çanakkale, Adana, Mardin, Diyarbakır, Trabzon gibi potansiyeli yüksek Anadolu kentlerinde de arazi ge- Accor sattığı otelleri 1,2 milyar dolara geri alıyor Avrupalı otel zinciri Accor, daha önce sattığı 97 oteli, 1 milyar 230 milyon dolar ödeyerek geri alıyor. F ransız otel zinciri Accor, daha önce işletmesini devrettiği veya sattığı 97 oteli geri almak için 1 milyar 230 milyon dolar harcayacak. Accor Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Sebastien Bazin, söz konusu adımın şirketin stratejik büyüme hedefinin bir parçası olduğunu açıkladı. Bazin, Accor’u iki birime ayırdığını ve bu birimlerden birinin şirkete ait 14 markanın yönetimini yaparken, diğer bölümün yatırımlara odaklandığını kaydetti. Daha önce işletme- 30 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 ye yöneleceğini açıklayan Accor, yeniden otel sahipliğine dönüyor. Şirketin o dönemki planlarının nakit miktarını yükseltmek ve gelişmekte olan pazarlara daha fazla odaklanmak olduğu biliniyor. Geçtiğimiz günlerde Accor tarafından yapılan açıklamada, şirketin Moor Park Capital Partners’tan, Almanya ve Hollanda’daki 86 otel alacağı belirtilmişti. Söz konusu otellerin tamamı Accor’un Ibis, Ibis Budget, Mercure ve Novotel markaları altında hizmet veriyor. Accor 2007 yılında bu otelleri 747 milyon Euro’ya Moor Park Capital Partners’a satmıştı.Accor aynı zamanda İsviçre’de Axa Real Estate bünyesinde bulunan 11 oteli de geri alıyor. Şirket, buradaki otelleri 2008 yılında satmış ancak işletmeye devam etmişti. liştirmeyi sürdürdüklerini kaydetti. İzmir’in yükselen semtleri arasında sayılan Bayraklı’da inşa edilen Mistral İzmir; otel, rezidans ve ofis içeriyor. Toplamda 110 konutun bulunduğu kulelerde, 153 ofis yer alacak. Tamamen yeşil bina olarak tasarlanan kulelerde, ofis ile konut arasındaki podyumda yeşil bir çatı oluşturulacak ve bu podyumda oyun alanı, peyzaj, havuz ve teras yer alacak. Toplam arsa alanı 13 bin 923 metrekare olan projenin inşaat alanı ise 122 bin metrekare olacak. Niziplioğlu Grup’tan ikinci otel İ nşaat, akaryakıt, değerli madenler alanlarında çalışan ve döviz büroları bulunan grup, turizmdeki ilk yatırımı olan Topkapı E-5 yolu üzerindeki 216 odalı oteli için Mercure ile anlaştıktan sonra, İstanbul Şişli’de Cevahir Alışveriş Merkezi’nin yanındaki Bahçeler Sokak’taki Meral Apartmanı’nı alarak burayı otel yapmaya karar verdi. Niziplioğlu Grup, Topkapı’da açacağı Mercure otelinden sonra İstanbul Şişli’de ikinci otelini yapmaya hazırlanıyor. Cevahir Alışveriş Merkezi’nin yanında bir dönümlük arazide yapılacak ikinci otelin temeli bu yıl atılacak. Niziplioğlu Grubu, yeni oteli için Mudo Outlet’in bulunduğu sokaktaki apartmanı yıkıp araziyi temizledikten sonra ortaya çıkan 1 dönümlük arazide yapacak. YATIRIMLAR HABER Varyap, Bodrum’a lüks otel yapıyor Varyap Meridian ve Metropol İstanbul gibi projeleriyle bilinen Varyap, Bodrum’da bin metrekarelik 24 malikane inşaatına başladı. İçerisinde lüks bir otelin de yer alacağı projeyle gelir düzeyi yüksek turiste hitap edilecek. B odrum Yalıkavak’ta yapımına başlanan projenin lansmanını haziran ayında gerçekleştireceklerini belirten Varyap CEO’su Erdinç Varlıbaş, kendine ait koyu, plajı ve zeytin ağaçları olacak olan proje, 30 dönümlük arazi üzerinde geliştirildi. Varlıbaş, projede yer alacak malikanelerin yaklaşık 1 milyon 500 bin Euro’dan satılacağını belirterek, Batı Avrupa, Rusya, Körfez ve Ortadoğu bölgelerinden talep almayı beklediklerini açıkladı. Projenin ikinci aşamasında yüksek gelir sahibi yabancı turisti hedefleyen bir otel de açacaklarını ifade eden Varlıbaş, 2014’ün sonbahar aylarından itibaren inşaatına başlayacakları projeyi 2015’in yaz aylarında tamamlayacaklarını kaydetti. Varlıbaş, 2 projeden 100 milyon dolarlık satış geliri beklediklerini de sözlerine ekledi. Cevahir Holding, Sheraton markasıyla anlaştı Varlıbaş, Meridian’ın otel bölümünün yatırımcısı olan Cevahir Holding’in bunun için otel işletmecilerinden Starwood bünyesinde yer alan Sheraton markasıyla anlaştığını belirtti. Varyap Meridian’da 1500 konutu teslim ettiklerini söyleyen Varlıbaş, Metropol İstanbul projesinde Albaraka Türk bankasının hisselerine ortak olduğunu da açıkladı. Alman yatırımcı Haliç’te yeni yatırımlar planlıyor A Kentsel dönüşüm projeleriyle de il- 32 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 K KTC hükümeti, yarım kalmış otellerin tamamlanması ve bu otellerin faaliyete geçebilmesi için uygulanması öngörülen faiz destekli kredi programını onayladı. Faiz destekli kredi programı ile komple yeni yatırım olan ve inşası devam eden konaklamalı turizm yatırımlarından fiziki olarak en az yüzde 50 tamamlanmış olanlar, işletmeye açılmış ancak finansman sıkıntısı nedeni ile işletmeye ara vermiş veya turizm amaçları dışında kullanılıp yeniden turizm amaçlı kullanılmasına karar verilen tesislerin yanı sıra, programdan Lefkoşa ve Gazimağusa Surlariçi bölgesindeki butik otel veya turistik pansiyona yönelik yatırımlar da yararlanabilecek. KKTC’de kamu otoritesi, söz konusu program için kredi kullandırabilecek 5 banka ile protokol imzaladı. Bu bankalar Asbank, Near East Bank, TC Ziraat Bankası, Türkiye İş Bankası ve Türkiye Vakıflar Bankası olarak açıklandı. Erciyes’te turizm merkezine 21 tane otel yapılacak E rciyes Kış Sporları ve Turizm Merkezi Projesi ile hareketlenen Kayseri’de 2 yıl içinde, 21 tesis yapılacak. Turizm merkezinde, 2 yılda 17’si butik olmak üzere 21 tesisin yapılması planlanırken 700 olan yatak kapasitesi de 6 bine ulaşacak. 2014’te 3 bin kişilik bir kongre merkezi inşasına başlayacak. Kentte bulunan 57 otelden 20’si işletme belgeli 13’ü de turizm yatırım belgeli. Erciyes’te 4 kamu tesisi, 4 belediye belgeli tesis bulunuyor. 3 bin 315 oda 6 bin 849 yatak bulunan bölgede turizm işletme belgeli 20 otel bulunuyor. Almanya’nın en büyük gayrimenkul yatırımcılarından olan Erwin Walter Graebner, Haliç’te Amplio Emlak Yatırım A.Ş. olarak ilk yatırımları Hilton Garden Inn İstanbul Golden Horn’un ardından İstanbul’da yeni yatırımlar planlıyor. lmanya’nın en büyük gayrimenkul yatırımcılarından Erwin Walter Graebner, Türk işadamı Alaeddin Babaoğlu ile Amplio’yu kurduklarını açıkladı. Yatırımlarda İstanbul Haliç’e odaklandıklarını ifade eden Graebner, “İstanbul’u kuşbakışı değerlendirdik, hatta ölçüp biçtik diyebiliriz. Bugün bulunduğumuz nokta doğru bir hesap yaptığımızı gösteriyor. Bölgenin değeri son üç yılda en az 4 kat artarken, bölgede 6 yeni turizm yatırımı daha yapılıyor. Değerlenen bölgede yeni yatırımlarımızla yer almaya devam edeceğiz.” KKTC’de yatırımlara finansman desteği geliyor Erwin Walter Graebner gilendiklerini dile getiren Graebner, yabancı yatırımcıların bir ülkede yatırım yapmadan önce var olan örnekleri incelediğini söyleyerek, “Türkiye’de yatırım gerçekleştirmek isteyen yabancı yatırımcılar önce bize danışıyorlar. Çalışmaların nasıl ilerlediğine dair bilgiler alıyor, yer seçimi konusunda destek istiyorlar. Biz de kendileriyle yaptığımız tüm analiz çalışmalarını paylaşıyoruz. En son yabancı bir fon Haliç’e 2 Milyar Dolarlık yaptırım yapmayı planladığını bizimle paylaştı” dedi. Koç ve Ülker iki turizm şirketi için masaya oturdu K oç Holding, 6 firmanın katıldığı ihalede 664 milyon dolarlık teklifiyle Türkiye’nin en büyük yat marinası olan Kalamış’ı aldı. Koç, Ülker ailesinin yat limanlarını almak istiyor. Sabah’ın haberine göre, Koç Holding’in turizm şirketi Setur, Beta Marina şirketiyle Pendik Turizm firmasının tamamını almak için Ülker ailesiyle masaya oturdu. Yıldız Holding’in kontrolünde bulunan Beta Marina Liman ve Çekek İşletmesi ve Pendik Turizm Marina Yat ve Çekek İşletmesi’nin hisselerinin tamamını Setur tarafından devralınması için Rekabet Kurumu’na başvurdu. YATIRIMLAR HABER Dorak Holding, 20 otele çıkmayı hedefliyor Kapadokya ve İstanbul’daki otelleri için Wyndham Hotel Group ile el sıkışan Dorak Holding, İstanbul’daki otelini grubun Wyndham markasıyla, Kapadokya’daki otelini ise Ramada markası ile işletecek. 2014’te kârlılığını yüzde 40 artırmayı hedefleyen Dorak Holding, otel sayısını 20’ye çıkaracak. W yndham Oteller Grubu ve Dorak Holding arasında gerçekleşen anlaşmanın ardından İstanbul Beyazıt’taki Crown Plaza Old City Otel’in ismi Wyndham İstanbul Old City olurken; yaklaşık bir yıl süren yenileme çalışması sonrasında Kapadokya Inn Oteli yepyeni çehresi ile Ramada Kapadokya olarak yeniden hizmete girdi. Anlaşmayı ve yeni yatırımlarını paylaşmak için basın toplantısı düzenleyen Dorak Holding Oteller Grubu Direktörü Mustafa Cevizci, yatırımlara devam edeceklerini açıkladı. Dorak, otel sayısını 20’ye çıkarmayı hedefliyor Yeni yatırımlarla ilgili bilgi veren Cevizci, şunları kaydetti: “Çok kısa bir süre önce Kuşadası’nda 265 odalı bir otelin işletmesini devraldık. Sezon hazırlıklarını tamamladıktan sonra Le Bleu ismi ile bu oteli de hizmete açtık. Kuşadası bizim i- Mustafa Cevizci çin önemli. Çeşme ve Bodrum’dan sonra Ege Bölgesi’nin parlayan yıldızı olacak. 2014 yılı içerisinde ise Pamukkale’de yılın son çeyreğinde inşaatına başlayacağımız beş yıldızlı otelimizin işletmesini dünyanın önde gelen otel zincirlerinden birinin markası ile hizmete açmayı hedefliyoruz. 47 dönümlük bir arazi üzerine 310 odalı uluslararası standartta hizmet verecek olan bir oteli Pamukkale’de hayata geçirmeyi planlıyoruz. 2020 yılının sonuna kadar 20. otelimizi hizmete açmayı planlıyoruz.” 2014 yılı içerisinde özellikle Kuzeybatı Ege ve Güneydoğu Anadolu Bölgesine yoğunlaşacaklarını belirten Mustafa Cevizci, şöyle devam etti: “2015’in sonlarında Çanakkale’de yine beş yıldızlı bir otel yatırımımız olacak. Onun dışında Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin sosyo-ekonomik ve turizm potansiyeline katkı sağlamak için otel yatırımlarımızı 2015 yılında Kapadokya’nın doğusuna taşıyacağız. Doğu Karadeniz turizmi de ilgimizi çekiyor. Rize’de beş yıldızlı bir otelin işletmesini üzerimize alacağız.” Cevizci, yatırımların başta Uzakdoğu ve Latin Amerika olmak üzere 14 ülkeden turist getiren Dorak Turizm’in tur rotaları üzerinde olacağını ifade etti. Grup, turizm üniversitesi kuracak Nitelikli iş gücü sorununu çözmek ve otellerimizdeki eğitimli personele olan ihtiyacı karşılamak için Türkiye’nin ilk turizm üniversitesini açmayı hedeflediklerini belirtti. Dorak Holding, 2014 yılında yeni istihdamlar ile tüm turizm grubu içerisinde üç bin çalışan sayısına ulaşmayı hedefliyor. Holding, aynı zamanda 2013 yılı ile kıyaslandığında otellerinden elde ettiği karlılığı yüzde 40 arttırmayı planlıyor. Servotel, yeni turizm yatırımlarına danışmanlık verecek Londra’da 1984 yılında yatırımcıların, proje geliştirme firmalarının, otel işletme şirketleri ile finansman kuruluşlarının ‘know how’ ortağı olarak kurulan Servotel Corporation, önümüzdeki iki yıl içinde 12 yeni destinasyonda 18 turizm yatırımına danışmanlık yapacak. T urizm, rekreasyon, konut ve ofis alanlarında konsept yaratımı, tasarım yönetimi, markalama, proje geliştirme, işletme, fizibilite, değerleme, satış ve pazarlama danışmanlığı konularında Türkiye’nin yanı sıra 42 ülkede proje gerçekleştiren Servotel, Türkiye’de Hilton Bomonti Hotel ve Kongre Merkezi, Mandarin Oriental Bodrum, Swissotel Bodrum Hill, Swissotel Bodrum Beach, Bodrum Kempinski, Wyndam Hotel Güneşli, Sheraton Hotel Adana gibi Türkiye’nin önde gelen projelerine danışmanlık yaptı. 12 yeni destinasyonda 18 farklı proje danışmanlığı Düzenlediği basın toplantısında yeni projeleriyle ilgili bilgi veren Servotel 34 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 Yönetim Kurulu Başkanı Ömer İsvan, Türkiye ofisinin şu ana kadar 2 milyon 500 bin metrekarelik projeye danışmanlık verdiğini söyledi. İsvan, “Başta Türkiye olmak üzere Doğru Avrupa, Ortadoğu, Kuzey Afrika, Rusya, CIS ülkeleri, Hint Okyanusu ve Amerika’nın da dâhil olduğu bir coğrafyada yatırım ve geliştirme danışmanlığı verdiğimiz projelerimiz var” şeklinde konuştu. İki yıl içinde Moskova’dan Montenegro’ya, Bakü’den New York’a 12 yeni destinasyonda 18 farklı projede turizm tesisi geliştirme ve markalama konusunda danışmanlık vereceklerini belirten İsvan, otel yatırımcıları için proje geliştirme ve markalama hizmetlerine ilave olarak bu yıl ‘White Label Management – Beyaz Etiketli İşletme’ sistemini hizmete soktuklarını açıkladı. Ömer İsvan Otel yenilemelerine başladık Servotel Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ayla Heyfegil ise “İlk olarak Türkiye’nin üç büyük kenti olmak üzere gerek şehirleri markalaştıracak gerekse yeni pazarlar yaratacak mega projelere, master plan yaklaşımı, en iyi kullanım analizi, markalama, satış, pazarlama ve yönetim danışmanlığı veriyoruz. 2014 yılında ayrıca otel yenilemeleri konusunda da hizmet vermeye başladık. Şu anda önümüzdeki birkaç yılda dünyanın en büyük çaplı otel renovasyonu olacak bir proje üzerinde çalışmaya başladık” şeklinde konuştu. Teşvik belgelerinde modernizasyon yapan oteller artıyor M art ayında 14’ü modernizasyon olmak üzere 57 tesisi için teşvik belgesi alındı. Sektör yılın 3 aylık döneminde 92 adet yeni tesis projesi için yaklaşık 1,5 milyar TL’lik yatırım teşvik belgesi aldı. Yapılması öngörülen veya başlangıç aşamasında ŞEHİR ADIYAMAN AKSARAY ANKARA ANTALYA ANTALYA ANTALYA ANTALYA ANTALYA ANTALYA ANTALYA ANTALYA ANTALYA ANTALYA ANTALYA ANTALYA ANTALYA ANTALYA ANTALYA ANTALYA ANTALYA ANTALYA AYDIN AYDIN AYDIN BALIKESİR BATMAN BURSA BURSA GÜMÜŞHANE İSTANBUL İSTANBUL İSTANBUL İSTANBUL İSTANBUL İSTANBUL İSTANBUL İZMİR İZMİR İZMİR K.MARAŞ K.MARAŞ K.MARAŞ KAYSERİ KIRKLARELİ KOCAELİ KONYA KONYA KÜTAHYA MANİSA MERSİN MERSİN MERSİN MUĞLA MUĞLA NEVŞEHİR SAKARYA VAN olan 92 proje ile sektöre 27 binden fazla yeni yatak ilave olacak. Bu yatırımlarla 6 bin 630 kişiye de iş imkanı açılacak. Yeni yatırımlarda ilk sıraları yüzde 32’şer payla 3 ve 4 yıldızlı tesisler alırken onları yüzde 17 ile 5 yıldızlı tesisler izledi. Yeni yatırım- ların lokasyonlarında ise ilk sıraları Antalya ve İstanbul aldı. Yeni yatakların yüzde 43’ü Antalya, yüzde 13’ü de İstanbul’da yapılacak. Diğer yandan yeni tesislerde çalışacak kişilerin yüzde 44’ü Antalya, yüzde 13’ü de İstanbul’da iş bulabilecek. MART 2014’TE TEŞVİK BELGESİ ALAN FİRMALAR FİRMA ADI COMMAGENE TURİZM LTD.ŞTİ. AKSARAY ANADOLU İNŞAAT. İML. İŞL. TUR. A.Ş. LOTİS TURİZM SEYAHAT İNŞ. TEM. LTD. ŞTİ. YAVUZ BABALAR TURİZM TİC. İNŞ. A.Ş. ELİF TURİZM TİCARET VE İŞLET. A.Ş. FİNE OTEL TURİZM İŞLETMECİLİĞİ A.Ş. ÇETİN İNŞAAT TAAH. İTH. İHR. TURİZM A.Ş. CEYLAN İŞLETME İNŞAAT TURİZM A.Ş. FİNE OTEL TURİZM İŞLETMECİLİĞİ A.Ş. BÜKKÖY MADENCİLİK TURİZM İNŞ. A.Ş. ÖZUYSAL GIDA HAYV. TARIM TUR. LTD. ŞTİ. ŞEFLERA TURİZM İŞLETMECİLİK TİC.A.Ş. DEMİRCİ TURİSTİK TESİS. İŞLET. A.Ş. AKA GRUP TURİZM TARIM GIDA A.Ş. GRAND ZAMAN OTEL. TUR. A.Ş. SEZER İNŞAAT OTELCİLİK TURİZM A.Ş. PINARLAR DAY. TÜK. MAD. TEKS. LTD. ŞTİ. ÖZLER-PET PETROL DİN. SPOR TES. LTD. ŞTİ. GŞ TURİZM OTEL İŞL. VE TİC. A.Ş. VENÜS A.V.M. İŞL. TİC. TUR. A.Ş. ALACABEL OTELCİLİK PETROL TUR. LTD. ŞTİ. GÖÇTUR TURİZM YATIRIM VE TİCARET A.Ş. NİL-BELEN İNŞ. TUR. TEKSTİL A.Ş. AKBÜK RESORT GROUP TUR. LTD.ŞTİ. GAZİTEK İNŞAAT MÜH. TEKS. A.Ş. EK-RA PETROL İNŞ. NAK. OTO. LTD. ŞTİ. TT KONGRE FUARCILIK TUR. İNŞ. A.Ş. GÜLESER TEKSTİL SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. ARAZLAR İNŞAAT NAK. SAN. VE TİC. A.Ş. HALİS OĞLAKÇI TURİZM İNŞ. LTD. ŞTİ. NAZ İNŞAAT GAYRİMENKUL LTD. ŞTİ. KORCAN TURİZM VE PET. ÜRÜN. A.Ş. A4 YAPI GAYRİMENKUL İNŞ. A.Ş. A4 YAPI GAYR. İNŞ. A.Ş. İNTA ULUS. İTH. İHR. GIDA İNŞ. MLZ. KÖKSU TUR. İNŞ. SAĞ. VE OTEL. HİZ. A.Ş. ENCOREİST LÜKS SEG. ÜR. PAZ. TUR. A.Ş. DPU OTELCİLİK VE İNŞAAT TİC. A.Ş. DİANA OTEL YAT. VE İŞLET. A.Ş. MEDUSA DİN. TES. TERMAL TUR. A.Ş. MEDUSA DİN. TES. TERMAL TUR. A.Ş. ATR GR. TAS. PET. İNŞ. TUR. LTD. ŞTİ. ALİ SERT OTEL TUR. İNŞ. LTD. ŞTİ. İZER PLASTİK DOĞRAMA LTD. ŞTİ. SAMİ ŞAHİN PET. İNŞ. TUR. LTD. ŞTİ. ECE MERMER TUR. LTD. ŞTİ. HACI ÜNAL TEKNOLOJİ MARKET KÜTAHYA TER. OTEL. SAĞ.HİZ. A.Ş. TURGUTLU TUR. HİZM. SAN. VE TİC. A.Ş. ULU İNŞAAT TUR. LTD. ŞTİ. TACEDDİN AYSELİ AHMETCAN SULTANOĞLU İNŞ. TURİZM DALAMAN TER. SAĞ. TUR. LTD. ŞTİ. MUSTAFA TÜRKOĞLU PERİLER TURİZM A.Ş. MEROSA ULS. YAT. DAN. LTD. ŞTİ. AKSOYLAR TUR. İŞLET. A.Ş. TÜRÜ KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM MODERNİZASYON KOMPLE YENİ YATIRIM MODERNİZASYON KOMPLE YENİ YATIRIM MODERNİZASYON MODERNİZASYON, TEVSİ MODERNİZASYON KOMPLE YENİ YATIRIM MODERNİZASYON MODERNİZASYON MODERNİZASYON TEVSİ, MODERNİZASYON KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM TEVSİ KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM MODERNİZASYON KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM KOMPLE YENİ YATIRIM MODERNİZASYON KOMPLE YENİ YATIRIM MODERNİZASYON KOMPLE YENİ YATIRIM MODERNİZASYON TESİS 5 YILDIZLI OTEL 4 Yıldızlı Otel 3 YILDIZLI OTEL 5 YILDIZLI OTEL 3 Yıldızlı Otel TURİZM KOMPLEKSİ 4 Yıldızlı Otel Tatil Köyleri 5 Yıldızlı Otel 5 Yıldızlı Otel 5 YILDIZLI OTEL 4 YILDIZLI OTEL 5 YILDIZLI OTEL 5 Yıldızlı Otel 4 Yıldızlı Otel 4 YILDIZLI OTEL 5 Yıldızlı Otel 5 Yıldızlı Otel 3 Yıldızlı Otel 5 YILDIZLI OTEL 5 Yıldızlı Otel 5 YILDIZLI TATİL KÖYÜ 5 Yıldızlı Otel 4 Yıldızlı Otel 5 YILDIZLI OTEL 4 Yıdızlı Otel 3 Yıldızlı Otel 4 Yıldızlı Otel 4 YILDIZLI OTEL 3 YILDIZLI OTEL 4 YILDIZLI OTEL 3 YILDIZLI OTEL 4 Yıldızlı Otel 3 Yıldızlı Otel 4 YILDIZLI OTEL 4 YILDIZLI OTEL 1 YILDIZLI OTEL Butik Otel 5 Yıldızlı Otel 4 Yıldızlı Termal Otel 3 Yıldızlı Termal Otel 3 Yıldızlı Otel 4 YILDIZLI OTEL 3 Yıldızlı Otel 4 YILDIZLI OTEL 5 Yıldızlı Otel 3 Yıldızlı Otel 3 YILDIZLI OTEL 4 YILDIZLI OTEL 3 Yıldızlı Otel 3 YILDIZLI OTEL 3 Yıldızlı otel 4 Yıldızlı Otel Lokantalı oteller 4 YILDIZLI OTEL 5 Yıldızlı Otel 4 YILDIZLI OTEL ODA VE YATAK SAYISI 226 YATAK 160 YATAK 120 YATAK 362 YATAK 204 ODA, 408 YATAK 1700 YATAK 170 ODA, 200 YATAK 388 ODA 778 YATAK 1792 YATAK 1184 YATAK 476 YATAK 293 ODA 486 YATAK 250 ODA, 524 YATAK 438 YATAK 1566 YATAK 480 YATAK 419 ODA, 838 YATAK 68 YATAK 956 YATAK 405 ODA, 856 YATAK 673 ODA 306 ODA, 628 YATAK 760 YATAK 350 YATAK 81 ODA 604 YATAK 173 ODA 136 YATAK 48 YATAK 144 YATAK 196 YATAK 81 ODA, 162 YATAK 45 ODA, 90 YATAK 228 YATAK 144 YATAK 30 YATAK 98 YATAK 434 ODA, 868 YATAK 99 ODA, 198 YATAK 60 ODA, 120 YATAK 35 ODA, 70 YATAK 171 ODA 147 ODA, 294 YATAK 191 YATAK 612 YATAK 42 ODA, 84 YATAK 78 YATAK 144 YATAK 241 ODA, 600 YATAK 98 YATAK 132 YATAK 72 ODA, 153 YATAK 31 ODA 270 YATAK 282 ODA, 658 YATAK 180 YATAK 06’2014 TEŞVİK TUTARI 9.262.754 9.262.755 9.262.756 9.262.757 9.262.758 9.262.759 9.262.760 9.262.761 9.262.762 9.262.763 9.262.764 9.262.765 9.262.766 9.262.767 9.262.768 9.262.769 9.262.770 9.262.771 9.262.772 9.262.773 9.262.774 9.262.775 9.262.776 9.262.777 9.262.778 9.262.779 9.262.780 9.262.781 9.262.782 9.262.783 9.262.784 9.262.785 9.262.786 9.262.787 9.262.788 9.262.789 9.262.790 9.262.791 9.262.792 9.262.793 9.262.794 9.262.795 9.262.796 9.262.797 9.262.798 9.262.799 9.262.800 9.262.801 9.262.802 9.262.803 9.262.804 9.262.805 9.262.806 9.262.807 9.262.808 9.262.809 9.262.810 ǀ turizm&yatırım ǀ 35 DOSYA OTELLER OTELLER İzmir, Türkiye turizminde İstanbul ve Antalya’dan sonra üçüncü oyuncu olmak istiyor Türkiye’nin en eski destinasyonlarından İzmir, ihmal edilen turizm planlaması nedeniyle eski günlerini özlüyor. İlin altyapı eksikliğine işaret eden İzmirli turizmciler, dünyada değişen sürdürülebilir ve çevreye uyumlu turizm anlayışıyla atağa kalkmak istiyorlar. Tarihi, doğası, termal kaynakları ve gastronomisiyle dikkat çeken il, avantajlarını fırsata çevirerek, deniz-güneş-kum, sağlık, kongre ve kültür turlarında öne çıkmak istiyor. 36 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 Fotoğraflar: İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Türkiye’nin üçüncü büyük kenti olan İzmir, sanayi ve ticaretin yanı sıra turizmde de gelişiyor. Son yıllarda gerek şehir gerek termal gerekse birçok resort otelin açıldığı kentte, yatak sayısı hala istenen düzeyde değil. Turizmciler, yatak sayısının artmasının yanı sıra havayolu şirketlerinin İzmir’e doğrudan sefer düzenlemesini istiyorlar. İzmir, turizmde İstanbul ve Antalya’dan sonra üçüncü oyuncu olmak istiyor. 9 bin yıllık tarihi, klimatik iklimi, doğal güzellikleri, kendine has mimari yapısı ve yaşam kültürüyle farklı bir yere oturan İzmir, Türkiye’nin en eski destinasyonlarından biri olmasına rağmen turizmden hak ettiği payı alamıyor. Türkiye’deki konaklama yatırımlarına göre kıyaslama yapıldığında İzmir toplam yatırımların yüzde 4’ünü bünyesinde barındırıyor. İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün İzmir’de İşletme Belgeli Tesis Sayısı 5 Yıldızlı* 20 4 Yıldızlı** 32 3 Yıldızlı 37 2 Yıldızlı 31 Özel Konaklama Tesisi 16 Butik Otel 16 M.Apart 4 Pansiyon 3 Tatilköyü 1 TOPLAM 160 * 5’i Termal, 1’i Tatilköyüdür. ** 1’i Termal, 2’si tatilköyüdür. İlde 4 adet de Çevreye Duyarlı tesis var. Yatırım Belgeli Tesisler, 2013 verilerine göre İzmir’de işletme belgeli 165 tesis bulunurken yatırım belgeli 45 tesis yer alıyor. İlin toplamda 42 bin yatak kapasitesi bulunuyor. Turizmciler, İzmir’de bölgenin yapısına uygun bir turizm planlaması yapılarak, altyapıdaki sorunların giderilmesini istiyorlar. İzmir turizmi canlanıyor mu? Yılda ortalama 1,5 milyon turist alan İzmir, ağırlıklı olarak Almanya, Fransa, İtalya ve İngiltere’den turist çekiyor. İzmir, kurvaziyer turizmi nedeniyle ciddi oranda günübirlik ziyaretçi de ağırlıyor. Selçuk, Seferihisar, Çeşme, Foça ve Dikili’den oluşan uzun bir sahil şeridi sahip İzmir, yatak sayısının azlığı nedeniyle kitle turizminden istediği payı alamıyor. Yılda 7-8 ay yaz sezonu bulunan İzmir’de, deniz- güneş-kum turizminin yanı sıra termal, sağlık, kongre, kültür, inanç, sağlık ve gastronomi turizmi yapılıyor. İş, fuar, sanayi ve ticaret nedeniyle hareketliliğin arttığı kentte, iş turizmi de canlanmaya başladı. Yatırımlar artsa da İzmir’in yatak sayısı hala yetersiz İzmir’de turizm yatırımları son yıllarda gelişme gösteriyor. Üst segment şehir otellerinin açılmaya başladığı İzmir’de Pamucak, Özdere, Seferihisar hattında yatak ve oda sayısı yüksek kapasiteli oteller yapılıyor. 2013 ve 2014’ün ilk yarısında ilde 4 ve 5 yıldızlı toplam 9 tesis hizmete açıldı. Yatak sayısı az olduğu için kitle turizminin sınırlı yapıldığı bölgede önümüzdeki 3-4 yıl içinde yatak sayısının artması bekleniyor. Ancak bölge hala İstanbul, Antalya ya da Muğla kadar yatırımcı çekemiyor. Öte yandan daha çok küçük ve butik otelciliğin geliştiği ilde, küçük ölçekli çok sayıda otel yapılıyor. » İZMİR’DE AÇILAN YENİ OTELLER (2013-2014) OTEL ADI YERİ DoubleTree by Hilton İzmir Alsancak İzmir YILDIZI ODA SAYISI 4* 115 YATAK SAYISI 235 Club Resort Atlantis İzmir-Seferihisar 5* oda ek. 162 972 Renaissance Izmir Hotel İzmir 5* 110 220 Ibis İzmir İzmir 4* 140 280 Yıllar Tesis Oda Yatak 2006 42 4.770 10.483 2007 44 5.417 12.621 2008 46 5.592 13.037 Ramada Encore Hotel İzmir İzmir 4* 200 402 2009 49 5.656 13.166 Zigana Alaçatı Resort İzmir-Çeşme 5* 414 628 2010 51 6.830 16.481 Boyalık Beach Resort İzmir-Çeşme 4* 150 300 2011 37 4.491 10.379 İzmir İbis İzmir-Alsancak 4* 140 280 2012 44 4.434 10.104 Euphoria Aegean Resort Spa İzmir-Seferihisar 5* 2013 47 4.858 11.360 TOPLAM 455 1000 1724 4317 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 37 DOSYA OTELLER İzmir, İstanbul ve Antalya’dan sonra üçüncü oyuncu olmalı İzmir’e 5 bin yeni yatak yatırımı ‘ETİK Exclusive Yönetim Raporuna göre İzmir’in yatak kapasitesi 3 yıl içinde 5 binin üzerine çıkacak. Yapılması planlanan 12 otel, 2017 yılı sonuna kadar tamamlanacak. Yatırımlar, İzmir’in Bayraklı, Konak merkez ile Özdere, Gümüldür ve Alaçatı’da yoğunlaşıyor. İzmir’deki belgeli tesis sayısı son bir yılda 218’den 226 tesise yükseldi. Bu tesislerin 161’i ise konaklamada faaliyet gösteren tesisler oldu. İlde 5 yıldızlı tesis sayısı 15’e çıktı. dört yıldızlı 29’a, üç yıldızlı 38’e otel sayısı yükseldi. Yeşil Yıldız belgeli çevreye duyarlı tesis sayısı ise İzmir’de 7’ye çıktı. İzmir dezavantajını avantaja dönüştürebilir Turizm planlamasının çok geç yapılması, bölgenin gelişimini etkilemiş. 1990’lı yıllarda başlayan İzmir’deki turizm alan ve merkezleri ilanıyla bugün 21 noktada turizm merkezi bulunuyor. İzmirli turizmciler, devletin İzmir’i ihmal ettiğini belirterek, ilin turizm planlamasının bir an önce yapılarak tahsis ve teşviklerin verilmesi gerektiğini belirtiyorlar. Turizm planlamasında İzmir’in ihmal edilmesi biraz da İzmir’in şansı olarak öne çıkıyor. Çünkü otel yatırımlarında Antalya’nın yaptığı hataları yapmama şansı bulunuyor. İzmir, bölgenin yaşam tarzına ve doğasına uygun olarak ağaç boyunu geçmeyen yapılar, hizmet kalitesinin yüksek olduğu, kültür, tarih, gastronomi ve sağlık ile buluşan bir turizm hedefliyor. İzmir konaklamalı turist sayısını artırmak istiyor Nitekim İzmirli turizmciler de buna vurgu yapıyorlar. İzmir’in dünyada gelişmekte olan sağlıklı, doğayla barışık ve sürdürülebilir bir turizm anlayışıyla gelişmesi gerektiğine işaret eden İzmirli turizmciler, çevreye uyumlu yatay yapılaşmanın İzmir için doğru olacağını belirtiyorlar ve planlamanın bu şekilde gelişmesi için çaba gösteriyorlar. Bugüne kadar deniz-güneş-kum, kültür ve inanç turizmi alanında gelişen İzmir, günübirlik seyahatlerin önemli kısmını oluşturan kurvaziyer turizminde de gelişiyor. Ancak konaklamalı turist sayısını artırmak isteyen İzmir, özellikle sağlık, termal ve kongre turizminden de pay almak istiyor. 37’nin üzerinde termal noktasıyla dikkat çeken İzmir, kongre turizmindeki gelişmelerle turizmi 12 aya yaymayı amaçlıyor. Rakamlarla İzmir ETİK’in hazırladığı raporda yer alan bilgilere göre İzmir turizmine ilişkin bazı veriler şöyle: n Turizm istihdamının yüzde 7’si, konaklamadaki istihdamın da yüzde 4’ü İzmir’de bulunuyor. n 1,5 milyon turist ağırlayan İzmir, Türkiye pazarından yüzde 5 pay alıyor. n İzmir, Türkiye’nin kruvaziyer yolcu pazarından da yüzde 35 pay alıyor. n İzmir’in, ülkemizin turizm gelirlerindeki payı da yüzde 5 dolayında. n Türkiye’deki Mavi Bayraklı plajların yaklaşık yüzde 10’u da İzmir’dedir. n Türkiye’deki turizm tesislerinin yüzde 10’u İzmir’de bulunuyor. n Çevreye Duyarlı Tesislerin yüzde 7’si de İzmir’de faaliyet gösteriyor. n Türkiye’nin toplam yatak arzının yüzde 5’i de İzmir’dedir. n Turizm sektörüne verilen teşviklerin yüzde 5’i de İzmir’de bulunuyor. 38 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 Çok eski bir destinasyon olmasına rağmen turizmde bir dizi sıkıntı yaşayan İzmir’in en büyük sıkıntıları arasında planlama eksikliği ve altyapı yetersizliği geliyor. İzmirli turizmciler bu konuda kamu, yerel yönetim ve özel sektörün birlikte hareket ederek İzmir’in geliştirilmesi gerektiğini düşünüyorlar. Yatak sayısının azlığının yanı sıra ulaşım konusunda da sıkıntı yaşadıklarına işaret eden İzmirli turizmciler, havayolu şirketlerinin özellikle de THY’nin İzmir’e doğrudan sefer sayısını artırmasını istiyor. Havayolu ulaşımında İzmir’in İstanbul’dan sonra hub olabilecek potansiyeli taşıdığına işaret eden turizmciler, İzmir’in Antalya ve İstanbul’dan sonra Türkiye için üçüncü bir oyuncu olmasını istiyorlar. Renovasyon için 1 milyar dolar yatırım gerekiyor Öte yandan İzmir’deki tesislerin eskimesi, bölgede ciddi bir yenileme ihtiyacını beraberinde getiriyor. Turizmde kalkınmak için birçok çalışma yürüten turizmciler, renovasyon konusunda da devletten teşvik bekliyorlar. ETİK Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet İşler, Stok hacmi 80 milyar dolar olan Türkiye’deki tesislerin 4 milyar dolara yakınının Ege’de olduğunu belirterek, Ege’de tesislerin yenilenmesi için 750 milyon veya 1 milyar dolar para harcanması gerektiğini ifade etti. İzmir hangi alanda markalaşacak Yatırımların yanı sıra İzmir’in markalaşması için de çalışmalar yapan İzmirli turizmciler, İzmir’in turizmde hangi ürünle markalaşacağına da tam karar vermiş değil. Her şey dahil sisteminin yaygınlaşmadığı kentte, deniz-güneş-kum turizminin yanı sıra son günlerde sağlık ve kongre turizmi de öne çıkıyor. İzmir’i ele aldığımız bu dosyamızda İzmir’in sorunlarını ve çözüm önerilerini turizmcilerle konuştuk. OTELLER GÖRÜŞLER Mehmet İşler / ETİK Başkanı İzmir, turizmde Türkiye’nin üçüncü oyuncusu olmalı Turizmde Türkiye’nin en eski destinasyonlarından İzmir, Antalya ve İstanbul’dan sonra sektörün üçüncü oyuncusu olmak istiyor. İzmir turizm altyapısının eskidiğini ve yenilenmesi gerektiğine dikkat çeken ETİK Başkanı Mehmet İşler, “Rakipleriyle rekabet edebilmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Ege’deki tesislerin renovasyonuyla ilgili bankalarla özel kredi için çalışma yapması gerekiyor. Devlet, yeni bir tahsis ve planlama politikasıyla İzmir’i oyuna sokmak zorunda. Ancak böyle bir çaba yok.” İ zmir turizminin sorunlarını ele aldığımız bu dosyamızda Ege Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (ETİK) Başkanı ve TÜROFED İkinci Başkanı Mehmet İşler’le görüştük. İşler İzmir turizminin geldiği noktayı ve yapılması gerekenleri Turizm ve Yatırım Dergisi’ne açıkladı. n Türkiye’nin en eski destinasyonlarından İzmir’in geldiği noktayı değerlendirirseniz neler söyleyebilirsiniz? İzmir, 1970 yılı ile 1980 yıllarında Türkiye turizminin en büyük paydaşıydı. O zamanlar havayolu ile gelen müşterilere dayalı olarak büyüyordu. Ama 1990’dan sonra İzmir, havayolu yerine günübirlik ve kurvaziyer turizmine yöneldi. Bu İzmir için çok sakıncalı ve sağlıksız bir büyüme oldu. Çünkü gerçek büyüme ve sürdürülebilir turizmin ana kaynağı havayoluyla gelen turisttir. Bu konaklamalı turizm demektir. Havayolu turistleri ekonomiye çok daha katkı sağlıyor. Bunun sebebi de 40 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 devletin tahsis ve planlamayı Türkiye’nin güneyi olan Akdeniz bölgesine yapıp İzmir’i bu konuda ihmal etmesidir. n Sizce temel sorunlar nelerdir ve öncelikli olarak neler yapılmalı? İzmir’deki tesislerin bir an önce ele alınıp yeni bir formatta yenilenmeleri gerekiyor. Bugün İstanbul’a 8-9 milyon, Antalya’nın ise 12 milyona yaklaşan turist potansiyeli var. Antalya’nın 12 milyonun üstüne çıkması mümkün değil. İstanbul’da ise neredeyse mahalle arkalarına yatırım yapılıyor. Dolayısıyla İstanbul’da Antalya’da doyum noktasına ulaştı. Türkiye’nin Antalya ve İstanbul’dan sonra üçüncü bir oyuncuya ihtiyacı var. Bu üçüncü oyuncuda bizim gördüğümüz kadarıyla İzmir. Çünkü İzmir’in eskiden kalan bir alt yapısı var. Ancak bu altyapı artık yaşlandı. Bu alt yapının yeniden renove edilmesi gerekiyor. Bu tesisler rakipleriyle rekabet edebilmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ege’deki tesislere bankalarla renovasyon çalışmalarıyla ilgili teşvik ve özel kredi vermeleri gerekiyor. Devlet, yeni bir tahsis ve planlama politikasıyla İzmir’i oyuna sokmak zorunda. Ancak böyle bir çaba yok. n İzmir’de yenilenmesi gereken ne kadar tesis var? Bugün Türkiye’deki tesislerin stok hacmi 80 milyar dolar. Ege’de bu rakam 4 milyar dolara yaklaştı. Ege’de tesislerimizi ve arazilerimizi topladığımızda yenileme için 750 milyon veya 1 milyar dolar para harcamamız gerekiyor. Yani yüzde 25. İzmir’in ekonomisinin ihracat payının yüzde 11,9’unu turizmciler sağlıyor. Yeme içme sektörünü de buna dahil ettiğimizde yüzde 17.9 gibi bir rakamla karşılaşıyoruz. İzmir’deki toplam istihdamın yüzde 20’ye yakınını turizmciler sağlıyor. Ancak turizmin geliştirilmesi için yerel yöneticilerden destek göremiyoruz. İzmir turizminin ilerleyememesinin sebeplerinden biri bence yerel yönetim bacağının eksik ve kısa kalışıdır. n Sizce üçüncü oyuncu olarak İzmir hangi ürünlerle öne çıkmalı? İzmir’e baktığımızda sağlık, kurvaziyer, kültür, termal, inanç, deniz-güneş-kum, gastronomi, golf, spor turizmi altyapısı var. Bütün bunların yanı sıra İzmir film platosu özelliği taşıyor. Kamu- yerel yönetim ve özel sektör işbirliğiyle planlama yapılması, İzmir’in işlenmesi gerekiyor. Bu, şu ana kadar yapılmış değil. Biz diyoruz ki Türkiye’nin turizmin gelişmesi, İzmir’in turizminin yapılması ve ona çizilecek yeni bir politikayla değişebilir. Ne kadar çok turist gelirse turizm o kadar ilerler mantığında değiliz. Biz İzmir’de ağaç boyunu geçmeyen 150-200 odanın üstünde büyük otellerin olmadığı kişiye özel, butik, yeşille iç içe ve turistin daha fazla para harcadığı bir turizm istiyoruz. 21. yüzyılı çevre yüzyılı olarak görüyoruz. Ve biz çevrenin korunduğu bir turizm istiyoruz. n İzmir’in destinasyon olarak öne çıkması için neler yapılması gerekiyor? İlk olarak tahsis ve planlama. Devlet ve yerel yönetimler bu saydığımız turizm çeşitliliğini bölgelere ayırarak, o bölgeye uygun turizm çeşidine göre tahsis, planlama ve teşvik vermeli. İkinci olarak da İstanbul’a şu anda üçüncü havalimanı yapılıyor. Bu havalimanı faaliyete geçinceye kadar Türk Hava Yolları’nın doğrudan seferler için İzmir’i seçmesi lazım. Bugün direkt seferler İstanbul’a yapılıyor. Hava ulaşımının doğrudan sağlanacağı ikinci şehir olarak İzmir seçilmeli. İzmir’den 3 saatte Avrupa’nın Afrika’nın Ortadoğu’nun hatta Kuzey Avrupa ve Moskova’nın bütün şehirlerine ulaşabiliyor. Diğer yandan İzmir’de uluslararası ölçekte müze yok. Bir diğer sorunumuz ise şehrin kimliğinin kaybolması. Şehrin hem kültür yapısı hem şehir mimarisi bir an önce çekim ve cazibe gücü oluşturacak şekilde düzenlenmeli. ‘ Bugün Türkiye’deki tesislerin stok hacmi 80 milyar dolar. Ege’de bu rakam 4 milyar dolara yaklaştı. Ege’de tesislerimizi ve arazilerimizi topladığımızda yenileme için 750 milyon veya 1 milyar dolar para harcamamız gerekiyor. ’ n Bölgedeki yatak sayısının az olması İzmir turizminin gelişiminde nasıl bir rol oynuyor? Yatak sayısı tahsis ve planlama olmadığı için artmıyor. Her sene Türkiye’de 50 bin yatak devreye giriyor. Bu 50 bin yatağın yüzde 4’ü yani 2 bini İzmir’de oluyor. İzmir turizmde ortalama yüzde 4 büyüyor. Yani arz talep dengesi birlikte ilerliyor. İzmir’de yatak sayısı artmadığı için ek charter seferlere ihtiyaç yok. Kültür ve Turizm Bakanlığı belgeli Antalya’da 500 bin yatak varken, Ege’de 45 bin yatak var. Belediye belgeli tesislerle bu sayı 58 bine çıkıyor. Ege yerli turistin ikinci konut cenneti gibi… İç pazar bizim dış pazarın sigortasıdır. Avrupa’da iç pazar dış pazara göre yüzde 25 pay alıyor. Bizim ülkemizde bu yüzde 15’tir. Ege’de iç pazar payımız yüzde 18 civarındadır. Ege erken rezervasyonda iç pazardan 100 bin civarında bir pay alıyor. Yani 2,5 milyonun yüzde 4’dür. Yatak hacmi büyük olduğu için Antalya iç pazardan daha büyük pay alıyor. n Ege’de ecrimisil bedelleri çok ciddi sıkıntı yaratıyor. Nedir bu ecrimisil sorunu? Kısaca plajların oteller tarafından kullanılması için ödenen vergi olan ecremisil, İzmirli turizmcilerin ciddi sorunları arasında yer alıyor. Devlet bu vergiyi belediyenin emlak vergi değerinin yüzde 5’inden aşağı olmamak kaydıyla alıyor. Belediyeler de sürekli emlak vergisini artırıyor. Bu devletinde işine geliyor. Bu yıl ecrimisil bedeli geçen yıllara göre yüzde 150 civarında artış gösterdi. Bu yöntemden dolayı turizmci mağdur. Yatırımcı da bu nedenle kaçıyor. Öte yandan Ege’de turizm imarlı arsalar var. Bazı yatırımcılar bu arazilere küçük bir otel yapıp lüks konut veya villa yapıyorlar. Bu villaları da otelin bir parçasıymış gibi gösteriyorlar. Yönetmeliğin boşluğundan faydalanarak otelcilik adı altında villa satışı yapılıyor. Bunun bir an önce önleminin alınması gerekiyor. n 2014 sezonundan beklentiler neler? Hangi pazarlar öne çıkıyor? Biz 2014 yılında 2013 rakamlarını yakalayacağız. Ukrayna olayları, Kuzey Afrika’daki sorunlar, Mısır, Rusya’ya Avrupa ülkelerinin vize koyması gibi tüm avantaj ve dezavantajları bir araya getirdiğimizde İzmir turizmi yüzde 2-3 civarında büyür. Türkiye’de yüzde 78 bandında bir büyüme bekliyoruz. 2014 yılında da turizm sektörü hem İzmir’de hem Türkiye’de büyüyerek devam edecektir. Artık Türkiyesiz bir Avrupa veya dünya turizmi olamaz. Çevre ülkelerde var olan potansiyeli kaldırabilecek ikinci bir ülke yok. Onun için Türkiye turizmi iyi hizmet kalitesiyle sağlıklı ve başarılı bir şekilde büyüyor. İzmir’de de birinci sırayı Almanya alıyor. Almanya’yı sırayla İngiltere, Fransa, Hollanda ülkeleri takip ediyor. Ege bölgesinde 2014’te de tekrar bu sıra devam edecek. Fiyat baskısıyla kuzeyden gelen Rus turist Akdeniz’e hakim olmaya başladı. Çünkü Rus tur operatörleri, Alman tur operatörlerinin verdiği fiyattan daha fazlasını veriyor. Yaşlanan Avrupalı ve Alman turist ise daha ılıman çok sıcak olmayan Ege’yi tercih ediyor. Birde buna sağlıklı gastronomiyi eklediğimizde önümüzdeki 10-15 yılda yaşlanmaya başlayan Avrupalı turistin merkezi Ege ve İzmir olacak. 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 41 OTELLER GÖRÜŞLER Abdülaziz Ediz / İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü - İl Müdürü İzmir yatırımcılar için çok kârlı ve cazip bir şehir İ zmir’de planlama çalışmalarına geç başlanması, Antalya’dan başlayan ve Muğla’ya kadar devam eden planlama sürecinin 1990’lı yıllarda İzmir bölgesinde devam etmemesi İzmir’in bugünkü konuma gelmesine sebep oldu. Ancak 1990’lı yıllarda başlayan İzmir’deki turizm alan ve merkezleri ilanıyla bugün 21 noktada turizm alan ve merkezi, kültür turizm koruma ve gelişim bölgesi, termal turizm alanları olmak üzere turizme ayrılan çok ciddi alanlar var. Bunların belirli süreç içerisinde üst ölçekli ve alt ölçekli planlarının hızlı bir şekilde yürütülmesi gerekiyor. Öncelikle planlamaların bitirilmesi ve yeni yatırım alanlarının yatırımcılara hazır hale getirilmesi gerekir ki yatırımcılar bölgeyi cazip hale getirebilsin. Ancak planlamada bu gecikmenin dezavantajına rağmen, avantajını da görüyoruz. Doğayı ve çevreyi koruyarak, çevreye uyumlu yatay yapılaşmayla yüksek binalardan kaçınarak, ağaç boyunu geçmeyen yapılarla yeni tesis alanlarının gündeme gelmesi nedeniyle İzmir bu gecikmiş planlamayı avantaja dönüştürecek. İzmir 9000 yıllık tarihi ile bugüne kadar binlerce tarihi ve kültürel mirasa ev sahipliği yapıyor. Şu an İzmir’de 20’nin üzerinde kazı çalışması yürütülüyor. Ortaya çıkarılan eserlerimizin sergilenebileceği Ege Medeniyetleri Müzesi’ne ihtiyaç var. 37 noktada termal potansiyel var Dünyaya mal olmuş Efes ve Bergama’nın yanı sıra Metropolis, Klaros, Klazomenai veya daha birçok örenyerinin ziyarete açılmasıyla beraber İzmir, kültür turizminde çok önemli adımlar atmış olacak. İzmir’de ise Efes, Bergama ve Birgi yerleşim alanıyla Çandarlı, Foça Kaleleri UNESCO geçici listede yer alıyor. Çeşme Kalesi ve Tire yerleşim alanının da geçici listeye alınması için çalışmalar yürütülüyor. Halen İzmir’de 7 Arkeoloji Müzesi 42 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 bulunuyor. İzmir’in 37’nin üzerinde noktada termal potansiyeli var. İzmir sağlık konusunda tarihe mal olan Asklepion Sağlık Merkezi ile insan sağlığı konusunda ilk bilimsel çalışmaların, tıbbi müdahalelerin başlangıç noktası, eczacılığın başlangıç noktası olarak biliniyor. Termal tesislerin geliştirilmesi konusunda Bakanlığımızın yaptığı yasal düzenlemelerle teşvik edici cazip yönlerin yatırımcılarla paylaşılması gerekir. Sağlık turizmini ön plana çıkarmamız İzmir turizmi için önemli bir ayrıcalık olacak. İzmir 9 üniversitesi, teknoloji ve sanayisi nedeniyle toplantı, kongre ve fuarlar kenti olma konusunda yoğun bir çalışma içine girmeli. İkinci bir kurvaziyer limana ihtiyaç var Öte yandan İzmir’de zincir otellerin de yapılması gerekir. İzmir gerek kongre ve fuar organizasyonları gerek sağlık ve termal turizm alanında yeni yapılacak ve mevcut yatırımlarla beraber çok ciddi bir yatırım potansiyeline sahip. Bunun için yatırımcılar için çok karlı ve cazip bir il. İzmir aynı zamanda tarih boyunca liman şehri oldu. Kruvaziyer turizmde son yıllarda önemli ölçüde gelişme yaşanıyor. İzmir’in kültürel mirası da kurvaziyer turizmine önemli bir destek sağlıyor. Ancak İzmir limanının cazip hale gelmesi için yeni düzenlemelerin yanı sıra ikinci bir kruvaziyer limanı yapılması gerekiyor. Şu an mevcut olan 5 yat limanını 2023 yılına kadar 17’ye hatta 23’e çıkarma potansiyeli var. Planlanan birçok yat limanının bir kısmı ihale aşamasında bir kısmı da yapım aşamasında. İzmir Türkiye turizminin yüzde 4’ünü oluşturuyor Türkiye’nin konaklama rakamları ile İzmir’i kıyaslandığımızda da yüzde 4’lük pay alıyoruz. İl genelindeki işletme belgeli 165, yatırım belgeli 45 tesisin toplam yatak kapasitesi ise 42 bindir. İzmir’e gelen turist sayısı yıllık 1,5 milyon civarında. Türkiye geneliyle oranladığımızda İzmir yüzde 4’lük payı ile Antalya, İstanbul, Muğla ve Nevşehir’den sonra beşinci sırada yer alıyor. İzmir’deki turist sayısının 3-4 milyona ulaşması gerekiyor. Kruvaziyerde son yıllarda yaşanan hızlı gelişmeye rağmen bu yıl ilk 4 aylık süreçte 55 bin kruvaziyer turisti ilimize geldi. Geçen yıla oranla düşüş oldu, ancak yılsonuna kadar geçen yılın rakamlarına ulaşmayı bekliyoruz. 2013 yılına göre 2014 yılının ilk dört ayı yüzde 3-4 gibi bir artışla gayet iyi gitti. Tesislerimizin şu anki doluluk oranları iyi gidiyor ancak daha da iyi olmasını hedefliyoruz. 2014 sezonu sonunda yüzde 6-8 gibi bir artış yakalarız. Kruvaziyerle gelen turist sayısında da geçen yılın rakamlarına oranla bir denge olacağını düşünüyoruz. Bu yıl bazı seferlerde İzmir Alsancak limanı yerine Kuşadası tercih edildi. Kuşadası’na gelen turistlerin de büyük çoğunluğu Efes’e geliyor. Dolayısıyla bu gelirlerin bir kısmı zaten İzmir’e kayıyor. Yeni pazarlar anlamında hedef ülkelerimiz arasında Kuzey ülkeleri, İskandinav ülkeleri, Rusya, Doğu Bloku ülkeleri ve Türk Cumhuriyetleri var. Bu ülkelerden ilimize otel yatırımı yapanların otelleriyle fevkalade büyük oteller devreye girecek. OTELLER GÖRÜŞLER Melik Kızılcan / Mövenpick İzmir Hotel Genel Müdürü İzmir pazarlama esnasında hangi ürüne yöneleceğine karar vermeli E skiden İzmir’e gelen turistler İzmir’de kalıyordu. Şimdi buraya gelen turistlerin büyük bir çoğunluğu İzmir çevresine gidiyor. Turizm anlamında Antalya’da büyük bir ivme yakaladı ve pek çok yeri gelişti. Ama bazı hatalar da yaşandı. Belki İzmir destinasyon olarak yapılan hatalardan ders çıkararak kendisine yeni bir yön çizebilir. Her şeyden önce İzmir’in bir karar vermesi lazım. Pazarlama yaparken her destinasyon bir özelliğini ön plana çıkarıyor ve buradan bir marka yaratmaya çalışıyor. Turizmde bir yelpaze yakalamak önemli… İklimi, yaşam tarzına bakacak olursak İzmir’in sağlık turizminde iyi bir ivme yakalayacağına inanıyorum. İzmir kendine özgü daha sade bir yaşam tarzına sahip... Kongrede ise bizim önümüze çıkan en büyük engel doğrudan uçuşların azlığı… Öte yandan şu anda İzmir’in elinde çok büyük bir avantaj var. İzmir Gaziemir tarafında yeni bir fuar alanı açılıyor. Eski fuar alanına yapılacak bir kongre tesisi kongre turizmine çok şey katar. Çünkü eski fuar merkezi şehrin göbeğinde yer alıyor. Ulaşım konusundaki dezavantajını da böylece avantaja çevirebilir. Tabi iş bununla bitmiyor. Kongre turizminden pay alabilmek için İzmir’de 5 yıldızlı oteller bazında belli oranda bir yatak kapasitesine erişmesi gerekiyor. Şu anda 5 yıldızlı otel kategorisinde İzmir’in yaklaşık 1700 odası var. Açılmayı bekleyen veya proje aşamasında oteller var. Bunlar da İzmir’in yatak, oda envanterine katkıda bulunacak. Bir başka açıdan bakıldığında İzmir’in çok ciddi bir kültürel zenginliği var. Ancak elimizin altındaki kültürel zenginlikleri fazla önemsemiyoruz. Biz değerleri görüp satmalıyız. Bir şey satmanız için önce malınıza inanmanız lazım. Bence İzmir daha butik, daha kaliteli, harcama gücü yüksek olan kesimlere hitap etmesi gerekiyor. İzmir’in bu şekilde markalaştırması çok daha sağlıklı olacak. Çünkü bu aynı zamanda şehrin dokusunun, aynı zamanda diğer sahil kasabalarının dokularının bozulmasını engelleyecek. Devasa binalar devasa tesislerin yerine daha küçük tesislerle Ege’nin kendine has doğası biraz daha korunabilir. Genel olarak İzmir, İstanbul’la kıyasladığımızda İstanbul’un çok daha gerisinde olan bir şehir. İzmir’deki oda fiyatları hak ettiği yerde değil. Bu durum arz -talep dengesinden kaynaklanıyor. 5 yıldızlı otellerin doluluk ortalaması yıllık yüzde 70 -75 arasında seyrediyor. İzmir’e gelen uluslararası markalar ve yeni açılan oteller, kısa dönemde İzmir’in arz talep dengesini bozuyor ama uzun vadede bir kazanç sağlıyor. Muzaffer Tagil / Kaya İzmir Thermal Hotel Genel Müdürü İzmir’de sağlık ve kongre turizmine ağırlık verilmeli zmir’e gelen turistle kıyaslandığında koİgruplarının naklama çok az oluyor. Genelde Anadolu geçiş noktası olarak hizmet veriyor. Günübirlik ziyaretlerin turizmde büyümeye katkı sağladığı aşikar. Ancak bunun, turizmdeki beklenen büyüme olmadığını belirtmek gerekir. Bunun için İzmir’in konaklama kapasitesinin artırılması gerekiyor. Her yıl ülkemizde yatak kapasitesi artıyor. Fakat bunun büyük oranı İstanbul, Akdeniz ve Güney Ege’de yer alıyor. Türkiye’nin en büyük üçüncü kenti İzmir’e 1,4 milyon turist geliyor. Bu rakamın İzmir için kötü bir rakam. En büyük sıkıntımız ulaşım konusunda. Bir kentin turizmindeki başarısını arttırabilmek için o kente yönelik doğrudan uçuşların da artması gerekiyor. Bu açıdan ulusal havayolumuza bu alanda çok iş düşüyor. İzmir’e yapılan iş seyahatleri, tatil amaçlı seyahatlerin altında değil. Türkiye’nin hemen her yerinde çok sa- 44 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 yıda yerel ve uluslararası düzeyde sergi ve fuarlar düzenleniyor. İş turizmi için gereken en üst seviyelerde alt yapı oluşturmak gerekir: 4 veya 5 yıldızlı otellerde kongre merkezleri, konferans salonları ve iş merkezlerinin artışı sağlanmalı. İzmir’de kongre turizminin gelişmesi için kongre merkezlerinden önce yatak kapasitesinin artırılmasının şart olduğunu düşünüyorum. İzmir, bu yüzden birçok kongreyi Antalya ve Kıbrıs’a kaptırıyor. İzmir’in kongre turizmindeki payı artırmak için 5 ve 4 yıldızlı yeni otellere ihtiyaç var. Turizmin 3-4 aylık yaz aylarına sıkıştırılması yerine yılın 12 ayına yaygınlaştırılmasından yanayım. Turizm sadece deniz ve güneş meselesi değildir. Kültür, sağlık, kongre, spor, eğlenceye de önem verilmesi gerekir. İzmir sağlık turizm için çok uygun bir bölge. İzmir’de sağlık ve kongre turizmine ağırlık verilmeli. İzmir, termal su kaynakları bakımından büyük bir öneme sahip. Agamemnon Kaplıcaları ve çevresi 2500 yıllık bir tarih içinde barındırıyor. Ancak termal turizm, olması gereken noktada değil. Yurtdışında yeteri kadar reklam, tanıtım, satış ve pazarlama yapılmıyor. İzmir bu konularda oldukça geride kalmış durumda. Halbuki kent olarak tüm yan unsurları da en üst düzeyde içinde barından bir konuma sahiptir. OTELLER GÖRÜŞLER Haluk Alay / Aqua Fantasy Hotel Genel Müdürü Farklı konseptlere sahip oteller yapılmalı zmir turizminin gelişmesi yeni yatırımlaİbağlı... ra ve yatak kapasitesinin arttırılmasına Çünkü sezon olarak Antalya ile çok büyük bir farklılık göstermiyoruz. İzmir’in kuzeyinde Foça, batısında Çeşme var. Ama esas kitle turizmi yapılabilecek alan Seferihisar ve Toros’tan başlayıp bizim bulunduğumuz Selçuk ilçesine kadar geliyor. Birçok yatırımcı bu bölgede arazi aldı ve yatırım yapıyor. İzmir Havaalanı’na inen 1 milyon 100 bin kişinin büyük birçoğunluğu Kuşadası’na gidiyor. Çünkü 45-55 dakikada Kuşadası’na ve bizim otellere ulaşabiliyor. Adnan Menderes, Türkiye’nin en büyük ikinci havaalanı oldu. Aynı zamanda Milas Havaalanı’ndan da yolcu alıyoruz. Ulaşım anlamında bir problem yok. Sadece yatırımların tamamlanması gerekiyor. Kuşadası, Selçuk ve Özdere bölgesini topladığınız zaman 50-55 bin yatak ancak yapabiliyoruz. Bu da yeterli olmuyor. Tur operatörlerinin ilgisini çekiyor ama büyük volümlü işler yapılamıyor. Operasyonlar- da kar marjları düşük. Dolayısıyla büyük paralar kazanmak için büyük tesisler gerekiyor. Diğer yandan Antalya’da her yıl 40 bin yatak açılıyor ve fiyatlar düştüğü için kaliteyle oynanıyor. Bizim bölgemizde böyle bir risk yok. Bölge hiçbir zaman 500 bin 600 bin yatak sayısına ulaşamaz. Yeni yatırımlarla 4-5 yılda bölgemizdeki yatak sayıları yerine oturacak diye düşünüyorum. Bölgemizin bir diğer sorunu otel tiplemesi alanında yaşanıyor. Örneğin Antalya bu konuda 3 yıldızlı, 5 yıldızlı, gold otel, premium otel, çeşitlilik sunabiliyor. Bizim bölgede henüz o vizyon otelcilik sektörüne yerleşmedi. Bu çeşitliliği yapmak gerekiyor. Bizim konseptimiz tamamıyla aile konsepti çocuk konseptine uygun. Öyle olunca da dolulukla ilgili bir sıkıntı yaşamıyorsunuz. Bizim Antalya ile en büyük farkımız, kültürel zenginliğimiz. Bizim otelimizde şu anda 2850 kişi kalıyor. Burada herkes dışarı çıkıyor çünkü görülecek yerler var. Pamucak bölgesi bu bölgenin yatak kapasitesini arttırmak için çok önemli bir bölge. Ancak buranın yatırımcılara ve tahsise hazır hale getirilmesi, bölgenin alt yapısının yapılması, su, yol ve aydınlatma probleminin çözülmesi gerekiyor. Eğer İzmir’i belli bir yere taşımak istiyorsak bunun doğru çıkış noktası Pamucak, çünkü burada bir anda 20 bin yatak yapabilirsiniz. Arazilerde hiçbir sıkıntı yok. Özdere bölgesine yatırımcıların ve yöneticilerin eğilmesi gerekiyor. Biz 2014’ten çok büyük artılar beklemiyoruz. Belli bir kalite hedefimiz var onu koruyup yüzde 3-4 üzerinde bir dolulukla kapatırız diye düşünüyorum. Şu anki satışlarımızda geçen yılki rakamlarımızın yüzde 77’sine kadar ulaşmış bulunuyoruz. Cazim Alaybaşı / Cactus Hotels Gümüldür Bölgesi Bölge Müdürü İzmir’de temel sorun alt yapı yetersizliğidir İ zmir ülkemizin ilk turizm noktalarında birisi olmasına rağmen gelişen turizm pastasından yeterli payı alamıyor. İstatistiklere göre turizm pastasından yalnızca yüzde 5 pay alıyor. Bu yetersizdir. Gelen turist sayısı ilk beş ülkeyi Almanya, İngiltere, Fransa, Hollanda ve Belçika oluşturuyor. Yabancı müşteriler, genellikle Selçuk, Pamucak, Menderes, Özdere ve Gümüldür ve Seferihisar’ı tercih ediyor. İzmir’de temel sorun alt yapı yetersizliğidir. Yerel yönetimler ve siyası iktidar İzmir için yeterli alt yapıyı yapmıyor. İzmir’de öncelikli olarak alt yapı sorunları giderilmeli. Halen arıtma ile sorunu çözmeye çalışan otellerimiz var. Çevreye daha duyarlı olarak gerekiyor. İkinci konut izni sahillere verilmemeli… Doğa korunmalı. 46 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 Termal kaynaklar bir an önce yatırıma açılmalı. Antalya, Muğla gibi deniz, güneş, kum turizminden yeteri kadar yararlanamıyoruz. Selçuk’tan Çeşme’ye kadar çok uzun bir sahil bandı var. Sahiller yatırımcıyı bekliyor. Buralar planlanarak daha güçlü otel zincirleri bölgeye çekilmeli, kapasitesi daha büyük otel ve tatil köyleri yapılmalı. Termal tesislere önem verilmeli. Tanıtım bizim için olmazsa olmaz önem taşıyor. Bu nedenle daha çok önem verilmeli. Bunun için yurtdışı fuarlara daha etkin katılım sağlanmalı... Yerel yönetimlerin turizme olumlu bakması çok önemli… Yatırımcıya yardımcı olmak gerekiyor. İzmir fuar ve kongre kenti olabilir buna öncelik verilmeli... Tarihi yerler, yemek kültürü doğal yaşam öne çıkarılmalı. Özdere ve Gü- müldür’de yer alan 10 tesisin standartları ve hizmet seviyeleri yüksek. Bölge otelleri sezonluk olduğu için 5 ay kapatıyoruz. Sorun da bu aslında, çünkü sezonun uzatılması gerekiyor. Personel bulmakta sıkıntı yaşıyoruz. Ara personel bulunamıyor. Meslek lisesi, 2 yıllık turizm yüksekokulları ile mesleki eğitim veren TÜREM merkezlerini artırmak lazım. Ben Gümüldür bölgesinde 15 yıldır görev yapıyorum. 2200 yatak, 800 oda kapasitemiz var. Ayrıca 1500 kişilik bir Aquapark’ımız var. Yılın 7 ayı hizmet veriyoruz. Müşterilerimiz AB ülkelerinden Fransa, Almanya, Belçika, İtalya ilk sırada yer alıyorlar. Otellimizde doluluk oranı şu anda yüzde 89 seviyesinde. 2014 yılının 2013’ten daha iyi geçeceğini tahmin ediyoruz. Fransızlarda artış var. Ancak Hollanda ve Belçika pazarlarında azalma yaşanıyor. Almanlar bölgede gelmeye devam ediyor. İzmir için kuzey ülkeleri, Uzakdoğu gibi yeni pazarlara yönelmek gerekiyor. OTELLER HABER Silence Grup, ikiz otelleriyle hedef büyüttü Silence İstanbul Hotel ve Convention Center bünyesinde açtığı yeni oteli Silence Silver ile 2014 yılı hedeflerini yükseltti. Silence İstanbul Hotel ve Convention Center’ın 2014 yılı hedefi, 150 kongre ve yüzde 80 doluluk oranıyla 24 milyon dolar olarak açıklandı. S ilence İstanbul, geçen yıl hizmete açtığı ilk 5 yıldızlı otelinin ardından ikinci otelini de hizmete açtı. Brandium AVM ve Yaşam Merkezi içerisinde, ikinci 5 yıldızlı oteli olan Silence Silver Hotel’i tanıtım toplantısında Genel Müdür Ali Can Aksu tesisin yatırım maliyetinin 200 milyon dolar olarak açıkladı. Önce 4 yıldızlı olarak planlanan otel, 5 yıldız olarak kapılarını açtı. Silence Hotel ve Convention Center Genel Müdürü Ali Can Aksu; kongre merkezi ve otelciliği konusunda iddialı olduklarını belirterek şunları kaydetti: “6500 kişilik kongrelere hizmet verebilen Silence İstanbul Hotel ve Kongre Merkezi, Silence Gold Hotel’in yanına Silence Silver Hotel’in eklenmesiyle ile İstanbul’un “ikiz 5 yıldızlı”, “ikinci büyük oteli” olduk. Bu sayede oda kapasitemiz 620 odaya çıktı. Oda sayımız arttıkça hedefimiz büyüdü. Bu sayede İstanbul’un Asya yakasına kattığımız değeri artırarak devam ettireceğiz.” 2014 hedefi: 24 milyon dolar Gelecek planlarından bahseden Ali Can Aksu; geçtiğimiz yıl ev sahipliği yaptıkları 63 kongrede 72 bin kişiyi ağırladıklarını belirterek, 2014 hedeflerinin yüzde 80 doluluk oranı sağlamak ve 150 kongre ile 24 milyon dolar gelir elde etmek olduğunu açıkladı. Bu amaçla uluslararası arenada da çalışmalar yürüttüklerini belirten Aksu; “Dubai ATM Fuarı’nda Ortadoğu’nun önemli kuruluşlarıyla görüşmeler yaptık. Körfez ülkelerinin zirve toplantısı olan yaklaşık 3 bin katılımlı Ortadoğu Ekonomik Zirvesi’ni Silence Hotel İstanbul Hotel ve Kongre Merkezi’ne alarak Türkiye’ye kazandırmaya çalışıyoruz” diyerek iddialarını vurguladı. Aksu, Silence İstanbul Hotel ve Convention Center’ın turizmde üstün kaliteyi hedefleyen bir kurum olduğunu ve bu alandaki başarılı yönetim anlayışlarını 9001 Kalite Yönetimi, 14001 Çevre Yönetimi, 18001 ISG ve 22000 Gıda güvenliği belgeleri ile tescil ettiklerini ifade etti. Silence, İstanbul’daki oda sayısını 620’ye, kongre kapasitesini 6500’e çıkardı Brandium Yaşam ve Alışveriş Merkezi içerisinde yer alan Silence İstanbul Ali Can Aksu Hotel ve Kongre Merkezi’nde 1600 m2 genişliğinde 3’e bölünebilen bir ana salonu başta olmak üzere toplam 6.500 kişi kapasiteli 33 toplantı salonu bulunuyor. Geçen yıl hizmete giren Silence Gold’da 340 oda, Silence Silver da ise 280 oda ile toplamda 620 oda yer alıyor. Kongre Merkezi, 5 bin dansçının yer aldığı Uluslararası Dünya Dans Yarışması başta olmak üzere büyük organizasyonlara ev sahipliği yaptı. Otelin geç saatlere kadar hizmet veren restoranları, barlarının yanı sıra otelin 7 masaj ve bir bakım odası ve iki adet hamamı, saunaları, buhar odaları, şok duşu, kar çeşmesi ile fitness merkezi olan SPA Merkezi, yarı olimpik kapalı 2500 kişilik havuzu ile açık yüzme havuzu bulunuyor. Divan Grubu Batum’daki ilk oteli Divan Suites’i açtı Türkiye’nin yerli otel zincirlerinden Divan Grubu, yurtiçi ve G yurtdışındaki büyümesine devam ediyor. Grup, yurtdışındaki üçüncü otelini Gürcistan’ın Batum kentinde açtı. ürcistan’ın önemli önemli ticaret ve liman kentlerinden Batum’da yeni otelini açan Divan Grubu, burada ‘‘Divan Suites” markalı ilk oteli ‘‘Divan Suites Batumi” ile hizmet verecek. Hem iş ziyaretleri hem de tatil amaçlı konaklamalara uygun olarak tasarlanan Divan Suites Batumi’de; 39 Standart Oda, 8 Superior Oda, 5 Deluxe Oda, 3 Junior Suite, 6 Corner Suite, 2 Business Suite ve 2 Penthouse Tower Suite bulunuyor. Hem iş hem tatil imkanları sunuyor Tatil amaçlı konaklamalar için plaja yürüme mesafesinde ve şehrin tarihi bölgesinde yer alan otelde, iş toplantıları ve özel organizasyonlar için 105 ve 55 m2’lik iki toplantı odası bulunuyor. Ayrıca, ücretsiz kablosuz internet hizmeti de bulunan otel tam donanımlı bir Spa ve Fitness Merkezi olarak ta hizmet veriyor. Gürcistana özgü tatların Divan Pub’ta sunulacağı otel Batum Havaalanı’na 10 dakikalık bir mesafede yer alıyor. 48 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 OTELLER HABER Hilton Worldwide yeni markalarını piyasaya sürüyor Hilton Worldwide, yeni markası Curio – A Collection by Hilton’ı tanıtarak, marka bünyesine katılması planlanan ilk otellerini açıkladı. D ünyanın en büyük otel zincirlerinden Hilton Worldwide, bu yıl içinde iki yeni otel markasını piyasaya sunacak. Grubun açıkladığı ilk marka Curio – A Collection by Hilton oldu. Her biri kendine has özellikler taşıyan dört ve beş yıldızlı otelleri içeren küresel bir otel koleksiyonu olarak hizmet verecek olan Curio – A Collection by Hilton; ilginç, benzersiz ve ender bulunan gibi anlamlar taşıyor. Markanın ilk otellerinin SLS Las Vegas Hotel &Casino; Houston, Teksas’ta bulunan The Sam Houston Hotel, Rapid City, S.D.’deki Hotel Alex Johnson, Chapel Hill, N.C.’deki The Franklin Hotel ve Portland, Ore. şehrinde inşa edilecek Ayrıca ismi yakında açıklanacak bir otel daha markaya katılacak. 415 milyon dolar maliyetli renovasyon süreci Konuyla ilgili açıklama yapan Hilton Worldwide CEO’su ve Başkanı Christopher J. Nassetta, bu yıl duyuracakları iki özgün konseptten biri olan Curio’nun yeni ve heyecan verici marka olduğunu belirtti. Hilton Worldwide’ın Küresel Markalardan Sorumlu Başkan Yardımcısı Jim Holthouser ise “Curio, portföyümüzdeki nitelikli markaların sayısını 11’e çıkarmanın yanı sıra, bize hem mevcut müşterilerimize daha iyi hizmet sunabilmek için yeni fırsatlar sundu, hem de yeni müşterilere ulaşarak otel sayımızı artırmamız için imkan sağladı” şeklinde konuştu. Sahibi ve işletmecisi SBE firması olan SLS Las Vegas, Las Vegas şeridinin kuzey ucunda, kent tarihinde önemli bir yeri olan eski Sahara Hotel & Resort’un bulunduğu noktada yer alıyor. Otel ve casino, üç eski Sahara Kulesi’nin tamamıyla yenilenmesini de kapsayan üç yıllık ve 415 milyon dolar maliyetli renovasyon sürecinin ardından kapılarını açacak. Sadık müşterilere sadakat programı SBE CEO’su Sam Nazarian, ünlü tasarım ikonu Philippe Starck ve James Beard Vakfı ödüllü şef José Andrés’nin işbirliğiyle yeniden geliştirilen ve her ihtiyaca cevap verecek şekilde tasarlanan otelde 2.5 milyon metrekarelik alan, 1.620’nin üzerinde oda ve süite ek olarak 30,000 metrekarelik esnek toplantı alanını da kapsayacak. Taşlık Otel, AC by Marriott adıyla hizmet verecek Ankaralı Yenigün firması butik otelciliğe giriyor Eski Taşlık Otel, Marriot bünyesindeki markalardan Türkiye’ye ilk kez gelen AC by Marriott markası ile yeniden açılıyor. Ankaralı Yenigün firması, ilk otel projesi olan The House Residence Bomonti’yi açacak. Yenigün Yönetim Kurulu Başkanı Mithat Yenigün, bundan sonraki dönemlerde yeni projeleri de hayata geçirmeyi planladıklarını belirtti. stanbul Beşiktaş Akaretler yoİOtel’i kuşunda bulunan eski Taşlık Marriott bünyesine geçti. B İlk sahibi Sakıp Bego olan otelin daha sonra Ahmet Yığın almıştı. Otel uzun süre Home Suite Home tarafından işletildi. Anlaşmanın bitmesi üzerine oteli Jival Kuyumculuk satın aldı. Daha sonra ise İstanbul Beşiktaş’taki Shangri La otelinin sahibi olan tekstilci Tanrıverdi Grubu otele talip çıktı ve satın aldı. Tanrıverdi Grubu, yenileme çalışmaları öncesi otelin işletmesi için Marriott bünyesinde 50 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 bulunan AC by Marriott ile anlaştı. Yenileme işlemleri son aşamaya gelen 277 odalı eski Taşlık Otel önümüzdeki günlerde AC by Marriott adıyla hizmete girecek. utik otel markası The House Hotel Grubu’yla işbirliği yapan ve ilk proje için İstanbul’a Bomonti’yi seçen firma, ayrıca müteahhit firması olarak 11 ülkede faaliyet gösteriyor. Konuyla ilgili açıklama yapan The House Hotel Grubu CEO’su Cenk Göktalay, Bomonti’nin 5’inci otelleri olduğunu ve bundan sonra tarihi yarımadada bir otel yapabileceklerini belirtti. Diğer şehirlerden teklifler aldıklarını belirten Göktalay, asıl hedeflerinin yurtdışına açılmak olduğunu söyledi. FYP Yönetim Kurulu Başkanı Füsun Yılmaz Phillipson, The House Residence Bomonti’nin Yenigün’ün ilk projesi olmasının yanında Thehouse’un da ilk rezidansı olacağını söyledi. Phillipson ayrıca, “Bu projeyle Nişantaşı’ndaki yaşamı Bomonti’ye taşıyacağız. 155 dairelik butik projenin 51 odası otele ayrılırken diğerlerini ise ihtiyaçlara göre şekillendirdik. Bölgede 200 bin dolara daire satarak şehrin merkezinde oturmayı olanaklı kılacağız” dedi. OTELLER HABER DoubleTree by Hilton’un Malatya’daki ilk oteli hizmete başladı DoubleTree by Hilton’un Türkiye’deki yeni oteli DoubleTree by Hilton Malatya, kapılarını açtı. Malatya’nın merkezinde ve Malatya Park AVM’nin hemen yanı başında bulunan 18 katlı otel otel, şehir silüetine hakim 202 modern ve konforlu odaya sahip. A çılışla ilgili açıklama yapan DoubleTree by Hilton Global Başkanı John Greenleaf, “Dünya üzerindeki 370 otelimizde olduğu gibi konuklarımıza özel konfor ve servisimizi sunmak için sabırsızlanıyoruz” şeklinde konuştu. Konuyla ilgili açıklama yapan Hilton Worldwide Üst Sınıf Otellerden Sorumlu Türkiye Genel Müdürü Armin Zerunyan, “Bugün ekibimiz ve misafirlerimiz ile DoubleTree by Hilton Malatya’nın açılışını kutlamaktan onur duyuyoruz. Hilton Worldwide, Türkiye’de faaliyet gösteren beş markası ile dünya standartlarında hizmet sunmaya devam ediyor ve bu en yeni otelimiz portföyümüze değerli bir katkı sağlayacak” dedi. DoubleTree by Hilton Malatya Genel Müdürü Haluk Bilgili ise “İş ve tatil için seyahat edenlere keyifli seçenekler sunan Malatya’da otelimiz geleneksel değerleri ve moderniteyi en güzel şekilde bir araya getirecektir” şeklinde konuştu. Sadık müşteriler puan kazanacak İş ve tatil amaçlı seyahat edenlerin ihtiyaç ve beklentileri doğrultusunda tasarlanan otelin Spa ve Wellness Center’ı, 24 saat açık fitness’ı, 2 masaj odası ve buhar banyosu, saunası, Türk hamamı, güneşlenme alanı ve kapalı havuzu, misafirlerin huzur içinde dinlenebilecekleri alanlar da mevcut. Otel ayrıca Meliddu Restaurant’ta ödüllü Executive Şef Onur Şen tarafından hazırlanan lokal Malatya lezzetlerini de tadabilecekler ve Teras Bar&Grill’de Beydağı’nın manzarasıyla güzel vakit geçirecekler. Business Center’ı da olan otelde, toplantı ve etkinlikler için bölünerek hizmet verebilen 2 büyük toplantı salonu ile hizmet veriyor. Otelde aynı zamanda büyük organizasyonlar için 825 m²’lik bir balo salonu bulunuyor. Aynı zamanda Malatya Havaalanı’na 27 km mesafede bulunan otel, UNESCO tarafından Dünya mirası listesine alınan Nemrut Dağı, Aslantepe Höyüğü, Malatya Kalesi gibi tarihi ve kültürel zenginliklere yakın konuma sahip. TUI, Sensimar zincirini genişletiyor U Aska Otel Grubu, otel sayısını 7’ye çıkardı A ska Grubu, Manavgat Okurcular ve Alanya İlçelerinde yer alan otel sayısını Lara’da bir yeni otel ekleyerek 7’ye çıkardı. Aska Grubu Antalya’nın Manavgat, Okurcular ve Alanya ilçelerinde bulunan otelleriyle birlikte 12 52 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 Nisan’da Lara bölgesinde açılan Aska Lara Resort & Spa’nın da gruba katılmasıyla otel sayılarını 7’ye çıkardı. Aska Lara Resort & Spa olarak hizmete veren otel 545 odalı ve Havalimanı’na 12 kilometre uzaklıkta bulunuyor. luslararası tur operatörü TUI, Yunanistan’da üçüncüsü olan Korfu’daki ilk Sensimar otelini açtı. TUI Sensimar zincirini Akdeniz’de yaygınlaştıracak. Korfu’daki yeni tesisi ile Yunanistan’daki üçüncü Sensimar otelini açan TUI, çiftlere yönelik olarak geliştirdiği Sensimar zincirini Akdeniz çanağında yaygınlaştırmayı planlıyor. İlk tesisini 2009 yazında Türkiye’de, son olarak da Yunanistan’ın Korfu adasındaki hizmete açan TUI, adada beş yıldızlı, 266 odalı Grand Mediterraneo Resort & Spa’yı bünyesine kattı. TUI’nin İspanya’da 4, Yunanistan’da 3, Türkiye’de 2, Mısır, Meksika, Dominik Cumhuriyeti, Tayland’da 1’er olmak üzere toplam 13 Sensimar oteli bulunuyor. Düz e l t m e Turizm ve Yatırım Dergisi’nin 21. Sayısında yer alan “Kongre ve Toplantı Kapasitesinde Arz-Talep Dengesine Dikkat” haberinde Hilton İstanbul Bomonti’nin kongre ve toplantı kapasitesi 2900 kişi olarak belirtilmiştir. Söz konusu otelin kapasitesi 6350 kişidir. Düzeltir, özür dileriz. OTELLER HABER Radisson, yeni oteli ile şehir içinde tatil imkanı sunuyor Geçtiğimiz aylarda Carlson Rezidor Hotel Group’un Türkiye’deki dokuz otelinden biri olarak hizmete giren Radisson Blu Hotel & Spa Istanbul Tuzla, basın lansmanını yaptı. Otel yüzde 37 doluluk oranıyla yatırımcının beklentileri üzerine çıktı. R ezidor Hotel Group Türkiye ve Radisson Blu Hotel & Spa Istanbul Tuzla’nın üst düzey yöneticilerinin katıldığı basın toplantısında konuşan Rezidor Hotel Group Türkiye, Gürcistan ve Kazakistan Bölge Direktörü Sonja Dive-Dahl, Türkiye pazarında daha fazla yer edinmek için büyüme stratejisi izlediklerini söyledi. Dive-Dahl, “Rezidor Hotel Group’un İstanbul’daki ilk Spa oteli olarak Tuzla’yı tercih etmesinin nedenleri arasında bu bölgenin İstanbul’un gelişmekte olan ve cazibe merkezi olarak değerlendirilen bir bölgede yer almasını gösterebiliriz” dedi. 70 milyon avroluk yatırım Kolin İnşaat’a bağlı yatırımcı firma Turkol Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş. adına konuşan Can Sezgin, otelin yatırım değerinin 70 milyon avro olduğunu belirterek, “Ormana ve Sabiha Gökçen Havalimanı’na yakın olması nedeniyle burayı tercih ettik. Yatırımın 15 yılın altında geri dönmesini beklemiyoruz. Fakat şu ana kadar beklediğimizin üzerinde yüzde 37 doluluk oranıyla gidiyoruz. Toplantılar için büyük bir istek var. Buraya gelenler hem şehir içinde hem şehir dışında olmanın keyfini yaşayacaklar. Böylelikle sene sonuna kadar bu oranın yüzde 50 civarında olmasını bekliyoruz” şeklinde konuştu. İstanbul’un en büyük SPA oteli Radisson Blu Hotel & Spa Istanbul Tuzla’nın Genel Müdürü Özgen Sağınç ise otelin özellikle Spa özelliği ile öne çıktığına işaret ederek, “Otelimiz 55 bin metre kare arazi üzerinde yeşillikler içinde şehir gürültüsünden uzakta bulunuyor. Otel içerisinde, 4000 metrekarelik alana konumlanmış Spa merkezinde Panpuri’nin organik ürünleri kullanılıyor. Spa merkezi’nin tam ortasında konumlanmış muhteşem Zen Bahçesi do- Pera Palace Jumeirah, yeşillenenler arasına katıldı Pera Palace Hotel Jumeirah “Yeşillenen Oteller/Greening Hotels” uygulamasında “Gold Greening Hotel” belgelendirmesine hak kazandı ve Türkiye’deki 3500 otel arasında bu belgeyi alan 16 otelden birisi oldu. T ürkiye Turizm Otelciler, İşlemeciler ve Yatırımcılar Birliği’nin (TUROB) şehir otellerinde çevreci yaklaşımı yaygınlaştırmak için hayata geçirdiği ve “sürdürülebilir 48 54 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 02’2014 turizm-sürdürülebilir çevre” projeleri kapsamında gerçekleştirdiği denetimlerde enerji, su, iç hava kalitesi, atık geri dönüşümü gibi konularda bağımsız bir denetim firması aracılığıyla değerlendirilen otellerin ‘Yeşillenen Oteller/Greening Hotels’ uygulamasında ‘Gold Greening Hotel’ belgesini aldı. Belgeyi alan 16’ncı oteli olan Pera Palace Hotel Jumeirah, 2010 yılında tamamlanan renovasyonu sırasında yaptığı çevreci yatırımlarla ve devam ettirdiği iç denetimlerle de ön plana çıkarıyor. ğal bitkilerle donatılmış yemyeşil bir alan içerisinde dinlenme fırsatı sunuyor” dedi. Radisson Blu Hotel & Spa Istanbul Tuzla Radisson Blu Hotel & Spa Istanbul Tuzla, 26’sı suit olmak üzere toplam 249 odası ve 572 yatak kapasitesi bulunuyor. Ayrıca 3300 metrekare alan ve iki ayrı kat üzerine kurulu toplantı odaları ile toplantı oteli olarak da öne çıkan otel 580 metrekarelik ikiye bölünebilir Tuzla Balo Salonu, geniş fuaye alanına sahip 600 kişilik toplantılara ev sahipliği yapabilecek Teoman Ermete Konferans Salonu, 30 metrekare ile 260 metrekare arasında değişik büyüklüklere sahip 9 ayrı toplantı odası ile de hizmet veriyor. Otelin tasarımı ise mimar Tuncay Çavdar ve ekibi yaptı. Kurtuluş Gülşen, Birdie Holidays’i kurdu U zun yıllar otellerde çalışan turizmci Kurtuluş Gülşen, Birdie Holidays adlı bir acente kurdu. Kurtuluş Gülşen, Birdie Holidays’ın golf, futbol, event ve leisure konularında hizmet vereceğini söyledi. Gülşen en son Su Hotel’de genel müdür Kurtuluş olarak görev yaGülşen pıyordu. Dedeman İstanbul’un yeni genel müdürü Arıkan oldu Elite World İstanbul Hotel yenilendi T aksim Talimhane’de hizmet veren Elite World İstanbul Hotel, yenilendi. Saray mimarisine modern bir yorum ekleyerek, günümüz mimarisine uygun dekore edilen otel, yenilenen yüzünü “Her şey konforunuz için” sloganıyla misafirlerine sunmaya başladı. Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi öğrencilerinin el işçiliğiyle yenilenen tavan boyaları ve aza indirgenen varaklar dikkat çekti. Elite World Hotels zincirinin ilk 5 yıldızlı oteli olarak 2008 yılında kapılarını açan Elite World İstanbul Hotel, neo klasik ve saray mimarisi konsepti ile açılmıştı. Günümüz mimarisinin sade ve modern yapısına uygun bir dekorasyon için renovasyona giren Elite World İstanbul’da, tüm odaların halıları, duvar kağıtları, yatakları ve mefruşatı daha açık renklerle yenilendi. Saray mimarisine modern yorum Elite World İstanbul Hotel’in neo klasik mimariyle saray mima- T risinin buluştuğu dekorasyonu, resepsiyonundan yemek salonlarına, odalarından yüzme havuzuna kadar yenilendi. Toplantı salonlarındaki duvar kağıtları ve halılar daha açık renklerle yenilenip aydınlatma sistemleri de canlandırılırken, Business Center’ın alanı ve teknolojik altyapısı genişletilerek misafirlerin rahatlığı için lobi katına taşındı. The Brasserie Restoran’ın yanı sıra Coffee Company’de de mefruşat yenilenmesi gerçekleştirildi. Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi öğrencilerinin el işçiliğiyle yenilenen tavan boyaları ilk olarak dikkat çekerken, saray mimarisine modern bir yorum katıldı. Aytekin Güç, BW Citadel Hotel Genel Müdürü oldu S on olarak 2009 tarihinden beri BW The President Hotel ve BW Citadel Hotel’in Yiyecek ve İçecek Müdürü olarak çalışan Aytekin Güç, Sultanahmet Ahırkapı’daki BW Citadel Hotel’in Genel Müdürü oldu. 26 yıldır turizm sektörüne hizmet veren Aytekin Güç, meslek hayatına, 1988 yılında Kalyon Oteli’nde komi olarak başladı. 1991 yılında Çırağan Palace Kempinski’de, ardından 1995 yılında Royal Caribbean İnternational’da görev aldı. 1998 yılında Türkiye’ye döndüğünde, The Plaza Hotel’de Restaurant ve Bar Müdürü olarak mesleğine devam eden Aytekin Güç, 2001 yılında grup otelleri olan BW The President Hotel ve BW Citadel Hotel’e Restaurant Müdürü olarak transfer oldu. 2009’da BW Aytekin Güç The President Hotel ve BW Citadel Hotel Yiyecek ve İçecek Müdür Yardımcılığı görevini üstlenen Güç, 2009’da her iki otelin Yiyecek ve İçecek Müdürü olarak atandı. Aytekin Güç, Best Western Citadel Hotel’de Genel Müdür olarak görev yapacak. 1970 İstanbul doğumlu olan Aytekin Güç, İngilizce ve İspanyolca biliyor. urizm sektörünün deneyimli isimlerinden Ahmet Arıkan, Dedeman İstanbul otelin Genel Müdürü oldu. Profesyonel iş hayatına 1985 yılında Satış Temsilcisi olarak başlayan Ahmet Arıkan, sırasıyla Mövenpick İstanbul, Çırağan Palace Hotel Kempinski, Ceylan Intercontinental, Radisson SAS Ankara, Radisson Blu İstanbul ve Park Inn by Radisson Hotel Bakü gibi uluslararası otellerde görev yaptı. Cornell University-School of Hotel Administration, New York mezunu olan Arıkan, en son Staybridge Suites Bakü’de Genel Müdürlük görevini yürütmekteydi. 1963 doğumlu, evli ve bir çocuk babası olan Ahmet Arıkan, iyi derecede İngilizce biliyor. Kaya Ramada Plaza İstanbul’da ekip değişikliği İ stanbul Beylikdüzü’ndeki Kaya Ramada Hotel İstanbul’a yeni genel müdür, genel müdür yardımcısı ve satış-pazarlama müdürü atandı. Kaya Ramada Plaza Hotel İstanbul Genel Müdürlüğüne Ahmet Ferda Seymen getirildi. Genel Müdür Yardımcılığı görevini Murat Arslan üstlenirken, tesisin Satış ve Pazarlama Müdürü ise Buket Azaklıoğlu Biçer oldu. Martı’nın Genel Müdürü Bozkurt Atabek M artı Grubu’nun, alışveriş, kültür ve iş hayatının kalbi olarak nitelendirilen Taksim’deki Martı Istanbul Hotel’in yeni Genel Müdürü Bozkurt Atabek oldu. Fenerbahçe Lisesi ve Dokuz Eylül Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Bölümünden mezun olan Bozkurt Atabek, 1992 yılında iş yaşamına atılan Atabek, İstanbul ve Amerika’daki birçok beş yıldızlı otelde çalıştı. Savannah Marriott Riverfront USA, Richmond Marriott West USA, Evansville Airport Marriott USA, Melville Marriott Long Island, Islandia Marriott Long Island, Saddle Brook Marriot, Hilton Crystal City USA ve Islandia Marriott Long Island USA otellerinde üst düzey görevler yapan Atabek, Türkiye’ye geri dönüş yaptıktan sonra Martı ailesine katıldı. Jacques Morand, 3. Kez Hyatt Genel Müdürü oldu H yatt Grubu Güney Doğu Avrupa Başkan Yardımcısı Jacques Morand, Grand Hyatt Istanbul Genel Müdürlüğünü üçüncü kez devraldı. 1994’te Genel Müdürü olduğu Hyatt Regency Istanbul’a, üçüncü kez Bölge Başkan Yardımcısı ve Genel Müdür olarak getirilen Morand, aynı zamanda Güney Doğu Avrupa Başkan Yardımcısı olarak görevine İstanbul’da devam edecek. 1990 yılında Hyatt ailesine katılan Morand, farklı ülkelerde otellerde üst düzey görevlerde çalıştı. 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 55 DOSYA ACENTELER ACENTELER Turizmciler Balkan pazarında, açılım bekliyor Almanya başta olmak üzere Avrupa ve Rusya pazarı ağırlıklı çalışan Türkiye, bu pazarlarda yaşanacak olası sıkıntılar nedeniyle pazar çeşitliliğine gidiyor. Bu noktada alternatif pazarlar ön plana çıkıyor. Coğrafi yakınlık nedeniyle alternatif pazarların başında gelen Balkanlar, gerek tatil gerek alışveriş ve kültür turları gerekse ziyaret amacıyla Türkiye’ye geliyorlar. Balkan pazarı fiyatların düştüğü yıllarda turizmciler için can simidi oluyor. 56 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 T ürkiye’nin alternatif pazarları arasında yer alan Balkan pazarı, 2008’de yaşanan global ekonomik krizin ardından istenen noktaya henüz gelemedi. Karadağ, Bosna Hersek, Sırbistan, Hırvatistan, Bulgaristan, Romanya, Arnavutluk, Makedonya’nın yer aldığı pazara, coğrafi yakınlıktan dolayı Macaristan ve Eski Yugoslavya’dan ayrılan Slovenya da dahil ediliyor. Bu pazardan son 3 yılda gelen turist sayısı küçük oranlarla büyüyor. Öte yandan Balkan pazarı fiyatların düştüğü zamanlarda önemli bir alternatif olarak öne çıkıyor. Balkan pazarında rakipler güçlü Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın verilerine bakıldığında toplam 10 ülkeyi kapsayan Balkan pazarından gelen; 2011’de 2 milyon 414 bin 87 kişi gelirken 2012’de 2 milyon 467 bin 449 kişiye yükseldi. Geçen yıl 2 milyon 605 bin 519 kişinin geldiği pazardan 2014’ün ilk dört ayında 694 bin 850 kişiye ulaştı. Balkanlı turistler, otobüs veya kendi araçlarıyla ulaşabilecekleri yakın ve düşük bütçeli destinasyonları tercih ediyorlar. Dolayısıyla bu pazarda Türkiye’nin rakibi olarak da Bulgaristan, Hırvatistan, Yunanistan ve Adriyatik’e kıyısı olan ülkeler öne çıkıyor. Bu ülkelere pasaport ve vizeyle uğraşmadan kimlikle seyahat edebildiği bu ülkeler, çok sayıda Balkanlı turist çekiyor. Balkan pazarında iyi tatil yapanlar orta ve üst düzey yöneticiler Türkiye’de ilk olarak kendi araçlarıyla veya otobüslerle Ege Bölgesinde Ayvalık, Kuşadası, Didim, Bodrum ve Marmaris’e kadar gelerek tatil yapmaya başlayan Balkanlı turistler, charter seferlerle Antalya’ya da geliyorlar. Gelir seviyesi düşük kesim Ege’deki küçük ve apart otelleri tercih ederken, gelir seviyesi yüksek kesim Ege ve Antalya’da 4 ve 5 yıldızlı otellerde konaklamayı tercih ediyor. Ege’ye göre uzak kaldığı için Antalya’ya charter seferlerle geliniyor. Ekonomik olarak çok gelişemeyen ülkelerden oluşan Balkanlarda, insanların gelir seviyesi Avrupa’ya göre düşük kalıyor. İlk yıllardan beri Balkan pazarıyla çalışan Peninsula Tours’tan Fahrettin Çiçek, Avrupa’da iyi tatil yapan kesimin çalışanlar olduğunu ancak Balkan ülkelerinde orta düzey ve üst düzey yöneticilerin iyi bir tatil yapabildiğine dikkat çekiyor. Balkan pazarı fiyat konusunda çok hassas Fiyat odaklı hareket eden pazarda paket tur oranları düşük olduğu gibi paket tur fiyatları da düşük kalıyor. Balkan pazarıyla son 4 yıldır çalışmaya başla- BALKAN PAZARINDAN GELEN ZİYARETÇİLER (2011-2012-2013) MİLLİYET KARADAĞ KOSOVA BOSNA HERSEK HIRVATİSTAN SLOVENYA SIRBİSTAN MAKEDONYA ARNAVUTLUK BULGARİSTAN ROMANYA TOPLAM 2011 13 793 56 411 56 522 41 959 41 870 137 934 130 648 53 141 1 491 561 390 248 2 414 087 YILLAR % DEĞİŞİM ORANI 2012 2013* 2012/2011 2013/2012 16 559 18 838 20,05 13,76 70 156 78 825 24,37 12,36 61 851 72 086 9,43 16,55 47 144 44 058 12,36 -6,55 39 899 37 692 -4,71 -5,53 157 568 169 988 14,23 7,88 137 579 140 793 5,31 2,34 59 565 65 113 12,09 9,31 1 492 073 1 582 912 0,03 6,09 385 055 395 214 -1,33 2,64 2 467 449 2 605 519 » Türkiye’de ilk olarak kendi araçlarıyla veya otobüslerle Ege Bölgesinde Ayvalık, Kuşadası, Didim, Bodrum ve Marmaris’e kadar gelerek tatil yapmaya başlayan Balkanlı turistler artık, charter seferlerle Antalya’ya da geliyorlar. Gelir seviyesi düşük kesim Ege’deki küçük ve apart otelleri tercih ederken, gelir seviyesi yüksek kesim Ege ve Antalya’da 4 ve 5 yıldızlı otellerde konaklamayı tercih ediyor. 2012-2014(*) BALKAN PAZARINDAN GELEN YABANCILARIN MİLLİYETLERİNE GÖRE KARŞILAŞTIRILMASI (OCAK-NİSAN) MİLLİYET KARADAĞ KOSOVA BOSNA HERSEK HIRVATİSTAN SLOVENYA SIRBİSTAN MAKEDONYA ARNAVUTLUK BULGARİSTAN ROMANYA TOPLAM 2012 4 614 14 755 13 463 13 751 9 167 30 639 36 998 12 225 368 051 75 066 578 729 YILLAR 2013 5 730 18 486 15 852 16 166 9 945 35 410 36 996 14 753 417 428 82 780 653 546 2014* 6 309 20 144 18 880 13 464 10 573 38 106 41 008 18 143 440 372 87 851 694 850 % DEĞİŞİM ORANI 2013/2012 2014/2013 24,19 10,10 25,29 8,97 17,74 19,10 17,56 -16,71 8,49 6,31 15,57 7,61 -0,01 10,84 20,68 22,98 13,42 5,50 10,28 6,13 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 57 ACENTELER DOSYA Balkan pazarında hangi tur operatörleri öne çıkıyor? yan Mina Travel’dan Kemal Çetin, mayıs ve haziran ayında paket tur fiyatlarının 399 avroya kadar düştüğünü belirtiyor. Fiyatların düşmesinde Balkan ülkelerinden gelenlerin fiyat konusunda hassas olmasının etkisi büyük… Turizmcilerin verdiği bilgiye göre Türkiye’nin fiyatlarını yüksek bulan operatörler, uçağın rotasını anında Bulgaristan’a çevirebiliyor. Bunun yanı sıra bu pazarda çalışmak isteyen acente sayısının artması da fiyatların düşmesinde etkili olmuş. Öte yandan yatak sayısının her yıl artması da fiyatların düşmesini besleyen bir unsur olarak öne çıkıyor. Turizmciler, pazarlama çalışmalarında Bakanlık’tan daha aktif destek istiyor Balkan pazarında tanıtım çalışmalarını tur operatörleri ve otellerden oluşan turizmciler yapıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bölgede daha aktif bir pazarlama politikası izlemesi gerektiğini ifade eden turizmciler, Balkan pazarında, fiyatların düştüğü dönemde yapılacak etkin pazarlama çalışmaları neticesinde ciddi bir artış yakalanabileceğine işaret ediyorlar. Ayrıca AB ülkeleri içinde kimlikleriyle seyahat imkanı yakalayan Balkan ülkelerine, pasaport ve vize konusunda bürokratik engellerin hafifletilmesi gerektiğini düşünüyor. 58 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 1990’lı yıllarda açılmaya başlayan Balkan pazarında pek çok tur operatörü faaliyet gösteriyor. Bu pazardan turist getiren şirketler arasında; Peninsula, Fibula Travel, Tez Tour, Odeon Tours, Birce Tur, Romanya: Peninsula ve TezTour Romanya incoming pazarında ilk sırayı yüzde19 ile Peninsula Grubu alırken, onu yüzde 17 ile Tez Tour izledi. Fibula Travel da yüzde 13 pay ile üçüncü oldu. Pazarda Tantur, Akdem Travel, Mina ve Neva gibi gruplar da yüzde 2 ila yüzde 4 arası payları ile öne çıktı. Sırbistan: Teztour ve Birce Sırbistan incoming pazarında ilk sırayı yüzde 22 Tez Tour aldı. Onu yüzde 16 ile Birce Tours, yüzde 13 ile Peninsula Grubu ve yüzde 10 ile Fibula Travel izledi. Pazarda, Karavan, Akay Travel, Mina Travel, Euromarmara ve Aquasun öne çıkanlar arasında bulunuyor. Bulgaristan: Fibula ve Mina Bulgaristan incoming pazarında ilk sırayı yüzde 42 ile Peninsula Grubu alırken, onu yüzde 27 ile Tez Tour takip etti. DE&HA da pazardan yüzde 5 dolayında pay aldı. Bosna Hersek: Fibula, Mina ve Akay Bosna Hersek Incoming pazarında ilk sırayı yüzde 29 ile Fibula Travel alırken, onu yüzde 21 ile Mina Travel, yüzde 18 ile Akay Travel izledi. Mina Travel, Akay, Alba Tours gibi tur operatörleri öne çıkıyor. AKTOB Ar-Ge Birimi’nin hazırladığı Incoming Raporuna göre 2013’te Balkan ülkelerinden en çok turist getiren operatörler ise şunlar: Makedonya: Fibula ve Mina Makedonya Incoming pazarında ilk sırayı yüzde 47 ile Fibula Travel alırken onu Mina Travel ve AlbaTours izledi. Kosova: Fibula ve Akay Kosova incoming pazarında ilk sırayı yüzde18 ile Fibula Travel alırken onu yüzde 16 ile Akay Travel, yüzde 15 ile Oti Grup izledi. Pazarda AlbaTour, Tez Tour, Kalanit, Birce Tours ve Novum Touristik öne çıkanlar arasında. Arnavutluk: Teztour ve İntourist Arnavutluk incoming pazarında ilk sırayı yüzde 25 ile Akay Travel alırken onu yüzde 14 ile Alba, yüzde 10 ile OTİ Grup izledi. Kalanit yüzde 9, Tez Tour da yüzde 8 pay aldı. Novum da öne çıkanlar arasında. Macaristan: Peninsula ve Thistle Macaristan incoming pazarında ilk sırayı yüzde 31 ile Peninsula grubu aldı. Onu; yüzde 14 ile Thistle Travel, yüzde 13 ile HST Travel izledi. Pazarda Akdem ve Diana yüzde 6 paylarla Birce, Tez Tour, Mina Travel ve Holiday Plan da yüzde 1’i aşan paylarla ilk sıralarda yer aldı. Turizmcinin başvuru kaynağı www.turizmyatirimdergisi.com.tr ACENTELER GÖRÜŞLER Fahrettin Çiçek / Peninsula Tours Genel Koordinatörü Fiyatlar düştüğünde Balkanlar, Türkiye için önemli bir alternatif pazar B alkan pazarı Türkiye için iyi bir kaynak Pazar. Bulgaristan, Romanya, Macaristan, Sırbistan, Arnavutluk, Makedonya, Eski Yugoslavya’dan ayrılan Slovenya Balkan pazarı çatısı altında değerlendirilebilir. Balkanlılar, kendi araçlarıyla veya otobüslerle Ege bölgesine Ayvalık’tan Kuşadası, Didim, Bodrum hatta Marmaris’e kadar gelip tatil yapıyorlar. Edirne Kapıkulu Sınır Kapısı’ndan girenlerin üçte biri bu şekilde Ege’de tatil yapıyor diyebiliriz. Balkanların ekonomik gelişmişlik düzeyi çok yüksek olmadığı için global ekonomik krizlere çok duyarlı ve fiyat elastikiyeti çok fazla… Fiyatların düştüğü ve bolca promosyonla beslendiği dönemlerde Türkiye için önemli alternatif pazar konumuna geçiyor. Peninsula Turizm olarak 1990’lı yıllardan beri bu pazarda çalışıyoruz. Geçen yıl tüm Balkan coğrafyasından yaklaşık 40 bin Balkan misafiri ağırladık. Macaristan’ı da bu rakama dahil ettiğimizde 60 bine ulaştık. Balkan pazarında harcama gücü yüksek kesim Antalya’yı tercih ediyor. Daha önceki yıllarda Balkan Pazarı Ege ile sınırlıydı ama satın alma gücü arttıkça, Antalya’ya yönelmeye başladılar. Geçen yıl Romanya’dan gelen 20 bin kişinin önemli bir kısmı Antalya’ya gitti. Kendine iyi bir tatil sağlayan müş- teri profiline baktığınızda bu Avrupa’da çalışanlar olarak karşımıza çıkarken, Balkan ülkelerinde orta düzey ve üst düzey yöneticilerle iş adamları çıkıyor. Türkiye’de tatil yapanlar genelde belli bir gelir düzeyinin üzerinde olanlar… Pasaport ve vize konusunda yeni düzenlemelere ihtiyaç var Bu pazardan gelen ziyaretçi sayısı her yıl belli oranda artıyor. Potansiyeli var ancak önemli sıçramaların yaşanabilme- si için ekonomik durumun 2008 öncesine dönmesi gerekiyor. Onun dışında artış hep belli oranda ve dengeli kalacaktır. Pasaport zorunluluğundan dolayı ülkemizi tercih edemiyorlar. Çünkü pasaportun hem bürokratik engelleri hem de ek maliyeti otobüsle seyahat eden kesim için caydırıcı oluyor. Macaristan’dan 10 binlerle ifade edilen kesim otobüslerle Yunanistan veya Hırvatistan’a giderken Türkiye’ye pasaportu olanlar gelebiliyor. Bizim ülkemizde e vize ve e pasaport uygulamaları gibi AB uyum yasaları çerçevesinde sürekli sorun çıkarılıyor. Balkan ülkelerinden kapasiteyi artırmak istiyorsak o ülke vatandaşlarına yönelik kolaylıkları düşünmek zorundayız. 2014 için Macaristan’ı da kattığımızda Romanya, Sırbistan, Bulgaristan gibi tüm pazarlarda yüzde 10-12 büyümeyi hedefliyoruz. Ama özellikle bu coğrafyada yaşanan sel felaketleri biraz sıkıntı yarattı. Bazı tur operatörleri kapasitesini doldurmakta sıkıntı çekip uçakları iptal edip birleştirmeye gittiler. Özellikle Sırbistan’da devlet memurların yaz döneminde izinlerini kaldırdı. O da tur operatörlerini sıkıntıya soktu. Hedeflerin ne kadarını gerçekleştireceğiz, bekleyip göreceğiz. Balkan pazarı titizlikle üzerinde çalışılması gereken, tanıtımın devam etmesi gereken bir Pazar. Ayhan Mavisu / Fibula Travel Yönetim Kurulu Başkanı Balkan pazarına girmek isteyen çok acente var olduğumuz Balkan Çalışmakta ülkeleri Romanya, Makedonya, Bosna-Hersek, Kosova, Arnavutluk son 10 yıldır büyüme gösterdi. Ekonomik krizden en fazla etkilenen bölge olması nedeniyle özellikle 2009 yılından itibaren bu büyüme bir yavaşlama oldu ve yatay bir seyir izlemeye başladı. 2013 yılında Romanya, Makedonya, Bosna-Hersek, Kosova, Arnavutluk yaklaşık 32 bin turisti bölgemizde ağırladık. Balkanlı turistlerin Antalya ilgisi 2002 itibariyle artmaya başladı. Aynı oranda Kuşadası ve çevresine de gelişler arttı. Balkanlardan charter uçuşlarıyla gelenler Antalya ağırlıklı 60 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 geliyor. Ama araba veya otobüs turuyla gelenler Ege Bölgesini tercih ediyor. Charter uçuşla gelenlerin ağırlıklı olarak standartları yüksek 5 yıldızlı makul fiyatlı otelleri tercih ediyorlar. Balkan ülkelerinden 2014 sezonunda 2013 rakamlarını yakalarız diye düşünüyoruz. Balkan pazarıyla çalışmak isteyen birçok acente var. Ancak bu acenteler pazara girebilmek için fiyat kırıyorlar. Bu da fiyatların dibe vurmasına ve bölgenin fiyat dengesinin bozulmasına sebep oluyor. Balkanlı turistler Türkiye dışında genel olarak Yunanistan, Hırvatistan ve son yıllarda Bulgaristan’a yöneliyorlar. Seyfi İmamoğlu / Tez Tour Genel Müdür Yardımcısı Balkan pazarında yüzde10-15 civarında bir artış bekliyoruz B alkan ülkelerinden Romanya ve Bulgaristan’da Tez Tour olarak kendi ofisimizle faaliyet gösteriyoruz. Bu ülkelerde son yıllarda yaşanan ekonomik sıkıntılar nedeniyle Pazar, inişli çıkışlı bir yol izliyor. Sırbistan pazarında ülkenin önde gelen tur operatörlerinin Türkiye temsilciliğini yapıyoruz. Bununla birlikte Kosova, Makedonya, Arnavutluk, Macaristan ve Bosna Hersek’ten misafir karşılıyoruz. 2013 yılında Romanya’dan 15.600, Bulgaristan’dan 6.800, Sırbistan’dan 8.025, Arnavutluk’tan 1.519, Kosova’dan 1.831, Makedonya’dan 1.100 ve Macaristan’dan 700 kişi olmak üzere toplamda 35 bin 575 kişi getirdik. Romanya, Sırbistan başta olmak üzere Balkan pazarında yüzde10-15 civarında bir artış bekliyoruz. Balkan ülkelerinden gelen turistler Antalya’da Alanya-Side ile Belek Bölgesi daha çok tercih ediyorlar. Balkan ülkelerinden gelenler Türkiye ile sınır ve komşu ülkeler oldukları için bireysel olarak rahat seyahat edebiliyorlar. Araçlarıyla veya akraba ilişkisi içinde bulundukları yakınları vasıtasıyla tatillerini geçiren çok sayıda misafir bulunuyor. Balkanlı turistler Serdar Demirkan / Akdem Travel Akdeniz Bölge Müdürü Sloven pazarında en büyük sıkıntı dil sorunu A kdem Travel olarak Balkan pazarında sadece Slovenya ile çalışıyoruz. 2009 yılından beri Slovenya pazarın çalışıyoruz. Ancak 2013 yılında bir sezon ara verdikten sonra bu sezon tekrar başladık. Bu pazarda genel olarak yüzde 10’luk bir artış yaşanıyor. Akdem Travel olarak 2014 yılında Slovenya pazarından ortalama 4 bin pax getirmeyi hedefliyoruz. Şu ana kadar da bu hedefin yüzde 60’ını rezervasyonu gerçekleşti. Türkiye’ye gelen Slovenyalılar daha çok Antalya’yı tercih ediyorlar. Bu pazardaki bazı operatörler Ege’ye charter yapmayı planlasa da başarılı olamadılar. Bize gelen Sloven misafirler, daha çok sahil bandında 5 yıldızlı herşey dahil çalışan ancak ucuz fiyatlı ve düşük kategorili tesisleri tercih ediyorlar. Slovenya pazarıyla ilgili yaşadığımız en önemli sıkıntı maalesef dil problemi. Özellikle bazı orta yaş ve üstü insanlar İngilizce bilmediği için tesiste kendi dillerini bilen birilerinin olmasını istiyorlar. Bu sebeple birçok Sloven tur operatörü birkaç tesis belirleyip kendi animatörlerini oraya gönderiyorlar. Öte yandan Slovenlerin alım gücünün her geçen yıl düşmesi de Türkiye dışında sınır komşusu bulundukları Yunanistan, Bulgaristan, Romanya, Adriyatik kıyıları hala cazip tatil beldeleri olarak öne çıkıyor. Kemal Çetin / Mina Travel Genel Koordinatörü Balkanlarda tanıtım daha aktif olmalı B bizler için önemli bir sorun… Bir diğer sıkıntı ise pazarın küçük olmasına rağmen operatör sayısının çok olması… Ancak tur operatörü iflasları da gerçekleştiği için misafirlerin daha dikkatli davranması gerekiyor. Slovenya pazarında en büyük pastayı pazarın yüzde 70’inden fazlasını Hırvatistan alıyor. Ancak bu ülkeye daha çok araç veya otobüsle gidiyorlar. Araç ile veya otobüs ile gidilen tatiller gene tur operatörleri tarafından satın alınıyor. Charterla gidilen ülkelerde Türkiye’nin rakipleri daha çok Yunanistan ve özellikle adaları ile Mısır olarak öne çıkıyor. alkan pazarında son 4-5 yıldır Bosna-Hersek Makedonya, Sırbistan, Romanya, Macaristan ile çalışıyoruz. Balkan ülkelerinden geçen yıl yaklaşık olarak 6.300’e yakın turist ağırladık. Partnerlerimizin kapasite artırımı ve portföyümüze Kosova’yı ilave ettiğimiz için bu yıl yaklaşık yüzde 10-15’lik bir artış bekliyoruz. Sezon geçen yıla göre sıkıntılı başladı. Balkan ülkelerinin fiyat konusundaki hassasiyeti çok yüksek… Müşteriler kolaylıkla başka ülkelere kayabiliyorlar. Özellikle Hırvatistan, Arnavutluk, Bulgaristan, Yunanistan ve Yunanistan adaları gibi otobüsle veya kendi araçlarıyla ulaşabilecekleri destinasyonlar var. Charter’ın maliyeti pakete yansıdığında fiyat artıyor. Son yıllarda Balkan ülkeleri Ege bölgesinden Antalya’ya kaymaya başladı. Çünkü yeni yapılan otellerin verdiği uygun fiyatlar ve bizim çalışmalarımız sonucu bir bilinç oluşmaya başladı. 5 yıldızlı bir otel için ortalama kişi başı paket tur fiyatı sezon başında 399 avrodan başlıyor. Yüksek sezonda bu rakamları bulamayız ama sezonun zayıf geçtiği mayıs, haziran ayında bu fiyatlar uygulanıyor. Bu sezon haziran ayında olmamıza rağmen hala doluluk sıkıntısı yaşıyoruz. Her yıl yaklaşık 35-40 bin yatak giriyor. Arz, talebin önünde gidiyor. O yüzden bazı oteller çok iyi fiyatlar öneriyorlar. Balkan ülkelerinde daha aktif pazarlama stratejisi gütmeliyiz. Bakanlığın ön ayak olacağı daha kapsamlı tanıtım çalışması yapılmalı. 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 61 ACENTELER HABER Tez Tour Kuşadası’nda “Yaza Merhaba” dedi R usya’dan en fazla turist getiren tur operatörlerinden Tez Tour, Kuşadası’nda “Yaza Merhaba” dedi. Güvercinada’daki etkinliğine Kuşadası ve Didim’den çok sayıda turizmci katıldı. Tez Tour Genel Müdür Yardımcısı Ferhan Yılmaz, Tez Tour Kuşadası Bölge Müdürü Beyzat Tunalı ve Tez Tour Ege Bölgesi Kontrat Müdürü Tayfun Serbez’in ev sahipliğini yaptı. Ferhan Yılmaz: “Oyunu doğru oynarsak Rusya’da artış yakalarız” Tez Tour’un Kuşadası’nda organize ettiği “Yaza Merhaba” partisinde basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Tez Tour Genel Müdür Yardımcısı Ferhan Yılmaz, Türkiye’nin Rusya pazarında yüzde 5 ila yüzde 10 arasında bir artış yakalayabileceğini söyledi. Yılmaz şunları kaydetti: “Bu sene Tez Tour’un Kuşadası’nda 5. yılı. Buradaki operasyonlarımıza 500 kişi ile başlamıştık. Şu an haftada 10 uçaklık bir operasyon düzenliyoruz. Ege Bölgesi’nde bu sene yüzde 5 ile yüzde 10 arasında bir artış yakalayacağız. Tez Tour olarak İzmir, Bodrum ve Dalaman havalimanları aracılığı ile Çeşme, Kuşadası, Bodrum, Didim, Fethiye ve Marmaris’e operasyonlar yapıyoruz. Ege Bölgesi’nin artan bir kapasitesi var. Bizim genel kapasitemizden Ege Bölgesi’ne her sene 100-120 bin pax getiriyoruz. Kuşadası ve Çeşme’ye bu sene daha fazla turist getirmeyi planlıyoruz. Çünkü bu iki bölgede yeni kaliteli oteller açılıyor. Eski tesisler de kendilerini ciddi şekilde yeniliyor. Ege Bölgesi’nin kendisine özgü bir müşteri portföyü var. Bu yüzden Ege Bölgesi bizim için olmazsa olmaz bir bölge.” Zorlu bir yıl olacak Bu sezon geçen yılın rakamlarını korumak istediklerini ifade eden Yılmaz, şöyle devam etti: “Bu sene geçen seneki paxları korumak ve mevcut pazarlarda artış sağlamak mümkün. Otellerimizin aksiyonlarını ve fiyat revizelerini ileriye dönük bir şekilde öngörüp bize erkenden bildirmeleri daha iyi olacaktır. Çünkü bu sene zorlu bir yıl olacak. Tur operatörleri kendi paxlarını ve Türkiye’ye gelecek paxları korumak için ciddi fedakarlıklar yapıyorlar. Yolcuyu önceden kendimize çekmek istediğimiz için oteller fiyat revizelerini daha erken bize bildirmeli. Temmuz ve Ağustos için Mısır hareketliliği de başlıyor. Mısır’ın fiyatları da bize göre daha cazip.” “Oyunu doğru oynarsak Rusya’da artış sağlarız” Rusya’daki gelişmelere de değinen Ferhan Yılmaz, “Şu anda ülkelerde yaşanan devalüasyondan dolayı tatilcilerin Türkiye’deki gecelemelerinde düşüş var. Bu durumu otelcilerimiz ile paylaştık. Özellikle Orta Avrupa’da fiyatlar nedeniyle Mısır’a acayip bir ilgi var. İnsanlar Türkiye’ye gelmek istiyorlar ama maddi durumları buna elvermiyor. Tatilden vazgeçmeyecekleri için de ucuz destinasyonları tercih ediyorlar. Rusya’da da durum aynı. Fiyatlarımızın Mısır’ın fiyatları kadar düşsün istemiyoruz. Ancak fiyatlardaki revizelerin bize daha erken bildirilmesini istiyoruz. Benim tahminime göre Türkiye 2014 yılında Rusya pazarında 5-10 arasında bir artış yakalayabilir. Ancak oyunu doğru oynamak gerekiyor. Bu artışı yakalamak için herkesin elini taşın altına koyması lazım” dedi. Türkiye, 2014 rezervasyonlarında üçüncü oldu H otelbeds Avrupa, 2014 yazı için yapılan Akdeniz bölgesindeki ilk 5’e giren ülke rezervasyonlarını açıkladı. Sıralamada İspanya, Yunanistan, Türkiye, İtalya ve Portekiz yer alıyor. Hotelbeds, verdiği bilgiye göre Yunanistan ve Türkiye gecelik rezervasyonlarda hızlı bir büyüme gösteriyor. Bu yaz için (Mayıs’tan Eylül’e kadar) İspanya gecelik rezervasyonda yüzde 23’lük bir yükselişle Avrupa’daki en önemli destinasyon oldu. İspanya’nın ardından ise Yunanistan ve Türkiye Avrupa’daki en hızlı büyüyen destinasyon olarak 2. ve 3. sırada yer aldı. İngiliz seyahatçiler 62 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 bu yaz 5 ülkeye yapılan rezervasyonların ana marketini oluşturdu. İspanya ise İngiliz pazarından sonraki ikinci kaynağı oluşturdular. Almanya, İspanya desti- nasyonunu güçlendiren en güçlü üçüncü kaynak pazar haline geldi. Fransızlarda turist gönderen ana pazarlar arasında. Ayrıca Almanya turistini İspanya, Yunanistan, Türkiye ve İtalya’ya en fazla gönderen pazarlar arasında. Konuyla ilgili açıklama yapan Carlos Muñoz, “Hotelbeds yaz sezonu için Avrupa’daki ana turist odağı Akdeniz’i kale gösterdiği tahmin ediyor. İspanya ve İtalya gibi geleneksel destinasyonlara ek olarak, Türkiye gibi yüksek kalite alt yapılarıyla gelişmek ve büyümek için efort sarf eden bir ülkenin şimdi Avrupa’nın en çok ziyaret edilen 3. ülkesi olduğunu gösteriyor” şeklinde konuştu. Thomas Cook Yöneticisi Frankhauser: “Türkiye ile büyümek istiyoruz” AKTOB’un konuğu olan Thomas Cook yöneticisi Peter Frankhauser, son yıllarda grubun yaşadığı değişimi özetledi. Türkiye’nin oynadığı önemli role vurgu yapan Frankhauser, Thomas Cook’un bir süre önce içine girdiği sıkıntılı durumu aşmak için çizdiği stratejinin başarılı olduğuna kaydetti. Fankhauser, “Bunda Türkiye’nin rolü büyük oldu” dedi. A KTOB Bülteninde yer alan habere göre Thomas Cook yöneticisi Peter Frankhauser, “Bizim stratejimizin odak noktasını karlı büyüme oluşturuyor” dedi. Fankhauser, “Türkiye en önemli destinasyonumuz. 1,8 milyon misafirimiz her yıl Türkiye’ye geliyor. Türkiye içinde en büyük kısım Antalya. Artan biçimde Ege bölgesini de görüyoruz. Pek çok pazarda lider olarak sizinle birlikte büyümek istiyoruz” dedi. Grup içinde birçok alanda konsolidasyona giderek, yapıyı yenilediklerini belirten Frankhauser, geleceğin iş sistemini kurduklarını bunun içinde Türkiye gibi destinasyonların çok önemli rolü olduğunun altını çizdi. Rusya gibi Thomas Cook’un bir dönem iyi olmadığı pazarlarda özellikle Türkiye’nin çok önemli bir gelişme dinamiği olduğunu belirten Fankhauser, Rusya pazarında Türkiye ile var olup büyüdüklerini vurguladı. Türkiye’nin yalnızca bir yaz destinasyonu olmadığını söyleyen Fankhauser, Türkiye’nin kış destinasyonu olamayacağına ilişkin yanlış bir yargı var. Bu hikayeden ibaret. Biz ‘kış güneşi’ konsepti ile Türkiye’yi bir kış destinasyonu haline getirmede katkı vermek istiyoruz. Programlarımız tamamen yeniledik. Plaj, deniz konseptinin dışında da müşterilerimizin Türkiye’ye gitmesi için kapasitemizi büyütmek istiyoruz” dedi. Thomas Cook Türkiye’de sezonu uzatmak istiyor Fankhauser, turnuvalar, yaşlılar için programlar ve benzeri ürünlerle Türkiye’de sezonu uzatmak için işbirliğine hazır olduklarını da ifade etti. Portföylerindeki konsept otellerle büyümek istediklerini söyleyen Fankhauser, “Sentido, SunConnect gibi yeni otel konseptlerini daha da geliştirerek 140 olan otel sayısını önümüzdeki yıl 220’ye çıkarmayı hedefledik. 140 otelimizin 35’i Türkiye’de. Yeni oteller için işbirliğine hazırız” dedi. Thomas Cook’un büyümesinin yenilenmeden kaynaklandığını söyleyen Mika Tur, 5 yeni şube daha açtı Türkiye genelinde çok sayıda şube ile hizmet veren Mika Tur, yeni açtığı 5 şube ile 560 şubeye ulaştı. İ zmir Bostanlı, İstanbul Kozyatağı ve Kadıköy, Ankara Hoşdere ve Dikmen şubeleri ile 13 merkez ofisiyle hizmet veren Mika Tur, 96 adet franchise ofis ve sistem acentaları ile toplamda 560 şubeye ulaştı. Yeni açılan şubeleri ile daha çok tatilciye hizmet vermeyi amaçladıklarını belirten Mika Tur ve tatilbudur.com Genel Müdür Yardımcısı Onur Otruş, tatilin lüks bir tüketim olmadığını, herkes için ihtiyaç olduğunu ve bunu en uygun koşullarda sağlamak istediklerini dile getirdi. Yurt içi turlardan Mavi Tur’lara kadar Yüzde 55’lere varan büyüme hızı ve yeni yatırımları turizm sektöründe ilk sıralarda yer alan Mika Tur, internet portalı tatilbudur.com ile de Onur Otruş günde 100 bini aşkın kişiye ulaştığını açıkladı. Acente, bireysel ve kurumsal hizmetlerde tatilcilerin tüm isteklerine yanıt vererek yurt içi ve yurt dışı otel rezervasyonlarından, yurt içi ve yurt dışı tur paketlerine, eğitim araştırma gezilerinden, kongre – seminer organizasyonlarına, yurt içi ve yurt dışı uçak biletlerinden mavi tura kadar geniş bir yelpazede hizmet sunuyor. Fankhauser, “Türkiye ile büyümemizi sürdürmek istiyoruz” dedi. Son dönemde ve gelecekte; konsept oteller, turoperatörlüğü, ortak yatırımlar ve dinamik paket turlar gibi ana dinamiklerde yoğunlaşılacağına işaret eden Frankhauser, kalite değerlendirme sistemi ile özellikle konsept otellerde ciddi başarılar elde edildiğini söyledi. Frankhauser, halen dünya 140 olan otel portföylerinin 35’ini Türkiye’de olduğuna ve başarılı biçimde işlediğine değindi. Son olaylarda Mısır’ın Türkiye ile pozisyonunu değerlendiren Frankhauser, şu anda gerilemekte olan Mısır’ın bir gün pazara yeniden canlı biçimde dönmesini umduklarını vurgularken, Türkiye’nin bölgede halen bir numara olduğunu, gelecekte de bunu devam ettireceğini vurguladı. DER Touristik’ten 50 kişilik yeni birim A lmanya seyahat pazarının en büyük ikinci grubu DER Touristik, toplantı ve kongre birimi FCM Travel Solutions ile otelcilik kolu arasındaki işbirliğini güçlendirmek için 50 kişilik yeni birim oluşturdu. Alman tur operatörü DER Touristik, yükselen kongre ve toplantı pazarından daha çok pay almak için yeni bir birim oluşturdu. DER Touristik bünyesinde kurulan 50 kişilik “DER Corporate Solutions”un başına ise Jochen Rathei getirildi. “DER Corporate Solutions”un FCM Travel Solutions ile grubun otelcilik kolu arasında işbirliğini daha da artırılmasının hedeflendiği bildirildi. 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 63 ACENTELER HABER Türkiye otel rezervasyonlarının yüzde 10’u mobil cihazlardan yapılıyor Dünyanın önde gelen otel rezervasyon portallarından HRS.com, dünya çapında yükselişte olan rezervasyon trendlerini paylaştı. Türkiye’deki HRS kullanıcılarının otel rezervasyonlarının yüzde 10’unu mobil cihazlar üzerinden gerçekleştirirken, önümüzdeki dönem yüzde 100 oranında büyüme bekleniyor. T atil ve iş seyahatleri için 190 ülkede 250 binden fazla otel seçeneği sunan Hotel Reservation Service (HRS.com), dünya genelinde mobil cihazlar üzerinden gerçekleştirilen rezervasyon sayısındaki artışı ortaya koyuyor. 2013 yılında bir önceki yıla göre mobil rezervasyonunu iki katına çıkaran HRS.com, tüm rezervasyonların yüzde 12’sinin akıllı telefonlar ve tabletler aracılığıyla yapıldığını açıkladı. Ücretsiz rezervasyon hizmeti ile para iadeli en iyi fiyat garantisi sunan HRS. com’un CEO’su Tobias Ragge, önümüzdeki üç yıl içerisinde rezervasyonlarının yarısının mobil cihazlar üzerinden gerçekleşmesini beklediklerini ifade etti. Tablet kullanıcıları daha planlı Tobias Ragge: “Akıllı telefon kullanı- cıları daha spontane hareket ederken, tablet kullanıcıları daha planlı ilerliyor. Akıllı telefonlar aracılığıyla HRS.com’u tercih eden kullanıcılar, genellikle Pazartesi Perşembe günleri arasında aynı gün yada ertesi gün için rezervasyon yaptırıyorlar. Aynı şekilde rezervasyonları genellikle tek günlük oluyor. Bunun yanı sıra tabletleri aracılığıyla HRS. com’un online uygulamasını kullananlar, rezervasyonlarını genellikle Pazar günü gerçekleştirirken, daha gelecek döneme odaklı ve daha uzun süreli konaklamalı rezervasyonu tercih ediyorlar” dedi. HRS.com’un online uygulaması üzerinden rezervasyon yaptırmanın avantajlarına da değinen Tobias Ragge: “HRS’nin mobil uygulamasında O Prontotour, İzmir’de Ege Merkez Ofisi’ni açtı rontotour, Alsancak’ta mayıs ayında açtığı ofisle İzmirlileri Avrupa’nın seçkin merkezlerine götürecek. Firma, yurtdışı turlarında İzmir’den birçok noktaya direkt uçuş imkanı sağlayacak. Prontotour’un İzmir ofisinin açılış kokteylinde açıklama yapan Prontotour Yönetim Kurulu Başkanı Ali Onaran, İzmir’den aldıkları yoğun talep 64 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 Kullanıcıların kredi kartı bilgilerini paylaşması istenmiyor. Kişiler istedikleri yer ve zamanda rezervasyonlarını gerçekleştirebiliyorlar. Aynı zamanda yeni Business Tarifesi ve Flex Tarifesi ile rezervasyonlar varış günü saat 18.00’e kadar iptal edilebiliyor. Özellikle, toplantı saatlerinde beklenmedik değişiklikler olan iş adamları için bu özellik hayat kurtarıyor” dedi. Koray Küçükyılmaz, Tatilsepeti.com’un Genel Müdürü oldu Türkiye’den 70’den fazla ülkeye tur düzenleyen Prontotour, başta İzmir olmak üzere tüm Ege Bölgesi’ne hizmet vermek amacıyla İzmir’de Prontotour Ege Merkez Ofisi’ni açtı. P Tobias Ragge karşısında harekete geçerek İzmir’e geldiklerini, sadece İzmir değil, tüm Ege’ye Prontotour kalitesini taşımak adına sağlam bir ekiple işe başladıklarını belirtti. Onaran ayrıca “İzmirliler’e göre özelleştirdiğimiz paketler hazırladık. Çünkü bilinçli bir tatil severe özel birşeyler sunmak gerekir diye düşündük” şeklinde konuştu. nline tur operatörü tatilsepeti.com’un başına turizm alanında 10 yıllık yöneticilik deneyimine sahip olan Koray Küçükyılmaz getirildi. Yaklaşık 20 yıllık yöneticilik deneyimine sahip olan Koray Küçükyılmaz, tatilsepeti.com’un Genel Müdürü oldu. Koray Küçükyılmaz, ODTÜ İşletme Bölümü mezunu ve iş hayatına 1992 yılında Yaşar Holding’e bağlı Boya Kimya Grubu’nda (DYO) finansman departmanında başladı. Aynı yerde Genel Müdürlükte yapan Küçükyılmaz, 2004 yılında turizm sektörüne geçiş yaptı ve 2004-2013 yılları arasında Öger Grubu’nda çalıştı. Öger Grubu’nun Türkiye’deki şirketlerinde Genel Müdür ve son olarak da grubun Türkiye CEO’su olarak görev yaptı. Aynı dönemde Öger Grubu’nun Türkiye’deki otel zincirleri olan Majesty Hotels&Resorts otellerinden ve Öger Tours’un Türkiye’deki bütün incoming hizmetlerinden sorumlu oldu. Emirates Grubu, 1.1 milyar dolarlık kârı ile rekor kırdı Şeyh Ahmed bin Saeed Al Maktoum Dubai merkezli havayolu şirketi Emirates Grubu, şirket genelinde büyüme yakaladığını kaydederek, yılı güçlü bir noktada bitirdi. 26’ncı kez kâra geçen grup, 1.1 milyar dolarlık net kâr ile kendi rekorunu kırdı. R ekabetçi baskıya ve yavaşça toparlanan ekonomik ortama rağmen 26’ncı kez rekor kâra geçen grup, 2013-14 Yıllık Raporu’nda geçen yıla göre yüzde 32 artışla 1.1 milyar dolar net kâr açıkladı. Grup geçen yıl kârının üzerine çıkarak, 226 milyon dolara ulaştı. Grubun gelirleri geçtiğimiz yıla oranla yüzde 13 artarak, 23.9 milyar dolara çıktı. Cari hesap dengesi ise 5.2 milyar dolar oldu. Bir milyon blok saatin üzerine çıktı Havacılık alanında yatırımlarına de- vam eden grup, istihdam gücünü yüzde 11 artırarak toplam personel sayısını 75 binin üzerine çıkardı. Grup, Dubai Yatırım Kurumu’na 280 milyon dolar kar payı açıkladı. Aynı zamanda tarihinde 5.9 milyar Mevcut Kilometre Ton (ATKM) ile en geniş kapasite artırımı gerçekleştiren Emirates’in toplam yolcu ve kargo kapasitesini mali yılın sonunda 46.8 milyar ATKM’ye yükseltti. Havayolu şirketi ayrıca filo üretimi açısından 1 milyon blok saatin üzerine çıkarak yeni bir rekora imza attı. En yüksek yatırım rakamına ulaştı Konuyla ilgili açıklama yapan Emirates Havayolu ve Grubu Başkanı ve CEO’su Şeyh Ahmed bin Saeed Al Maktoum, 2013-14 mali yılı boyunca en yüksek yatırım rakamına ulaşarak 6 milyar doların üzerinde yatırım yaptıklarını belirtti. Al Maktoum, “Sürdürülebilir ve kârlı bir iş yapabilmek için paydaş- larımız, müşterilerimiz, ortaklarımız ve çalışanlarımız için değer yaratmaya devam etmemiz gerektiğini biliyoruz. Bunu gerçekleştirmek için etkin ve yeni uçaklarla verdiğimiz kaliteli ürün ve hizmetleri sürdürmeye, son teknoloji tesislere ihtiyacımız var” diye konuştu. Filosuna 24 yeni uçak Emirates, 16 adet A380, altı Boeing 777-300ER ve iki Boeing 777F dahil olmak üzere yıl içerisinde filosuna 24 yeni uçak ekleyerek toplam sayıyı 217’ye yükseltti. Havayolu şirketi, gökyüzündeki en modern geniş gövdeli uçaklardan olan Boeing 777 ve A380 uçaklarını kullanan dünyanın en büyük şirketi olma konumunu sürdürüyor. TUI Nordic ve Nazar Nordic’den Delta Hava Yolları, İstanbul-New York Türkiye’nin en iyi otelleri T UI Nordic’in Blue Award 2014 ödülleri ve Nazar Nordic’in Nazar Quality Award ödülleri Sea Planet Resort & SPA’da düzenlenen ödül töreni ile sahiplerini buldu.TUI Nordic ve Nazar Nordic’in yöneticileri ile otel yöneticilerinin katıldığı Antalya’nın Manavgat İlçesi’nde bulunan Sea Planet Resort & SPA’da gerçekleştirilen ödül töreninde ilk olarak Blue Award 2014 ödülleri sahiplerini buldu. Ödüller Altın, Gümüş, Bronz ve Özel olmak üzere 4 farklı dalda dağıtıldı. Daha sonra ise Nazar Nordic’in kalite ödülleri verildi. Sonuçlara göre Altın kategorisi birincisi Barut Sensatori Sorgun oldu. BLUE AWARD 2014 Altın Kategori n Barut Sensatori Sorgun n Side Star Park n Novella Hotel n Barut Andız n Pascha Bay Gümüş Kategori n Rixos Downtown Yalıhan Hotel Adora Apart n Flora Garden n Club Ali Bey Manavgat n n n n Bronz Kategori n Ela Quality n Blue Waters n Güneş Beach Sensimar Belek Mayflower Blue Award Özel Ödülleri n Novella Hotel n Barut Andız n Palmiye Park n Papillon Zeugma NAZAR NORDİC QUALİTY AWARD Delphin Imperial Sealight Resort n Club Kastelia n Kandelor n Side Star Elegance n Aqua Fantasy n Side Star Elegance n IC Residence n n seferleri başladı H er yıl yaklaşık 165 milyon müşteriye hizmet veren Delta Hava Yolları, İstanbul ile New York-JFK arasında direk uçuşlarına 2 Haziran 2014’de başladı. Uçuşların, tatil sezonunda artan talebi karşılayacağı öngörülüyor. Delta Hava Yolları, İstanbul-New York seferlerine başladı. Delta’nın Avrupa, Ortadoğu ve Afrika bölgesinden sorumlu Başkan Yardımcısı Perry Cantarutti, “Yaz aylarındaki seferlerimiz, İstanbul’daki yolcularımıza, New York’dan Amerika Birleşik Devletleri’nin tüm bölgelerini ziyaret etmeleri için 50’den fazla uçuş noktasına bağlantı imkanı sunuyor ve Delta uçuşları, dünyanın en popüler seyahat noktalarından biri olarak seçilen İstanbul’a ek turizm fırsatları da getirecek” şeklinde konuştu. 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 65 ACENTELER HABER Almira, 6 farklı havalimanında ofis açtı Birçok marka/model seçeneğinden oluşan araç filosuna sahip Almira Car Rental Services, Türkiye’de 6 farklı havalimanındaki araç kiralama ofislerini Mayıs ayı itibariyle hizmete açtı. 1993 yılından beri faaliyet gösteren ve 2 bin adeti aşan genç araç filosuyla ekonomik günlük/uzun vadeli araç kiralama yapan Almira Car Rental Services, İstanbul Atatürk ve İzmir Adnan Menderes havalimanları başta olmak üzere Antalya, Bodrum, Dalaman ve Samsun’da araç kiralama ofislerini hizmete açtı. Firma ayrıca Mayıs ayı içinde Ankara Esenboğa Havalimanı ofisini de devreye almaya hazırlanıyor. 2014’te hedef filoyu 3 bine çıkarmak Konuyla açıklama yapan Almira Car Rental CEO’su Tuğrul Denizaşan, “Havalimanları dışında Anadolu’nun birçok şehrinde yeni ofisler ile hizmet ağımızı geliştireceğiz. Ofis sayımızdaki artışı araç filomuza da yansıtacağız. 2014 yılında filomuzun 3 binli adetlerin üzerine çıkmasını hedefliyoruz” şeklinde konuştu. Şoförlü araç kiralama hizmeti de sunabilen Almira Car Rental, Türkiye ça- İngiliz tur operatörü Villa Parade iflasını açıkladı THY’de çok sayıda görev değişikliği Ağırlıklı olarak İspanya ve Portekiz pazarına operasyonlar düzenleyen İngiliz tur operatörü Villa Parade, resmi internet sitesinde iflasını açıkladı. Firmanın, Luxury Villa Escapes adlı şirketin yan kuruluşu olduğu biliniyor. THY’de Kabin Hizmetleri Başkanlığı yapan ve uzun zamandır görevden alınması beklenen Emine (Lim) Kahraman’ın görev yeri değiştirildi. A T ğırlıklı olarak İspanya ve Portekiz pazarına operasyonlar düzenleyen İngiliz tur operatörün ABTA üyesi Villa Parade iflas ettiğini açıkladı. ABTA aynı zamanda tur operatörünün şu anda tatilde olan 70 müşterisinin seyahatlerinin normal bir şekilde devam ettiğini ve yaklaşık 400 ileri tarihli rezervasyonun Atol ile güvence altına alındığını belirtti. İflas eden acente sayısı 6’ya yükseldi Şirket üzerinden şu ana kadar 120 apartman ve villa kiralaması gerçekleştirildiği açıklandı. Villa Parade ile birlikte 2014 yılının ilk 4,5 ayında iflas eden acente sayısı da 6’ya yükseldi. Daha önce, Mapmart Ltd, Augusta Golf Tours Limited, Sunwest Leisure Ltd, Preston Travel (CI) Ltd, Quest World Travel Ltd adlı tur operatörleri iflas etmişti. 66 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 pındaki 28 ofisiyle hizmet veriyor. Almira Car Rental: BMW, MINI, Audi, Mercedes, VW, Volvo, Opel, Ford, Nissan ve Hyundai gibi birçok markanın farklı modellerini müşterileriyle buluşturuyor. ürk Hava Yolları’nın en çok eleştirilen isimlerinden olan ve 2007 yılından beri Kabin Hizmetleri Başkanlığı yapan Emine Kahraman, yönetim kurulu kararı ile görevden alındı. Kahraman’ın yeni görevi Yer İşletmelerine bağlı olarak faaliyet gösteren Yolcu İlişkileri Müdürlüğü oldu. Kararı Temel Kotil açıkladı Öte yandan THY Genel Müdürü Temel Kotil imzalı açıklamada, Kahraman’ın yanı sıra çok sayıda kişinin görev yerinin değiştirildiği belirtildi. Yapılan değişiklikler şu şekilde; Ergin Kıncal dışarıdan istihdam edilerek Miles&Smiles Pazarlama ve Anlaşmalar Müdürü olarak atandı. Kabin Hizmetleri Başkanlığı’na İdari Müdür (Kabin) olarak görev yapan Tansel Kaptan’ın, Gelir Muhasebe Müdürlüğü’ne Satış Veri Kontrol Müdürü olarak görev yapan Uğur Yılmaz’ın, Londra Müdürlüğü’ne Gatwick Müdürü olarak görev yapan Osman Battal’ın vekalet etmesine karar verildi. Havaş, 5 şirkete daha hizmet verecek Türkiye’ye uçuş yapan yerli ve yabancı havayollarına yer hizmeti sunmaya devam eden Havaş, Almanya ve Letonya’da bulunan havalimanlarındaki 5 yeni şirketi de ağına kattı. T ürkiye’nin önemli yer hizmetleri firmalarından Havaş’ın Avrupa iştiraki Havaş Europe, Münih Havalimanı’nda Türk Hava Yolları ve Air Europa ile Hamburg Havalimanı’nda, Alitalia ve Brussels Airlines ile Letonya’nın Riga Havalimanı’nda ise UTAir Ukraine ile el sıkıştı. Almanya ve Riga’da hizmet verdikleri uçuş sayısını yüzde 14 artırmayı hedeflediklerini açıklayan Havaş Genel Müdürü Nurzat Erkal, “Havaş’ın müşteri memnuniyeti esasına dayanan uluslararası standartlardaki hizmetiyle, yurtdışında faaliyet gösterdiğimiz Almanya ve Letonya’da portföyümüzü genişletmeye devam ediyoruz” şeklinde konuştu. Havaş Europe’tan 2013’te 50 bin uçak seferi Havaş Europe, Letonya’da Riga Havalimanı’nda ve Almanya’da Frankfurt, Münih, Berlin Tegel, Hamburg, Stuttgart ve Duesseldorf Havalimanları’nda faaliyet gösteriyor. Türk Hava Yolları’nın yolcu Yes Oto Kiralama, dünya devi Enterprise ile anlaştı Dünya çapında 8.200 ofisi ile global hizmet veren dünyanın en büyük araç kiralama şirketi Enterprise ile anlaşan Yes Oto Kiralama ve Turizm Yatırımları A.Ş., sektöre ‘müşteri ve çalışan memnuniyeti, uygun fiyat, kalite ve inovasyon’ getirmeyi hedefliyor. 1990 yılından bu yana Türkiye araç kiralama sektöründe hizmet vermekte olan Yes Oto Kiralama, filosunda 1.4 milyon araç bulunduran dünyanın en büyük araç kiralama firması Enterprise ile anlaştı. Konuyla ilgili düzenlenen basın toplantısında konuşan Yes Oto Kiralama ve Turizm Yatırımları A.Ş Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Özarslan Tangün, Enterprise ile yaptıkları 10 yıllık anlaşmanın ülkenin araç kiralama sektörüne hareket katacağını belirtti. Konuşmasına devam eden Tangün, “Yes Oto Kiralama 2500 araçlık filosuyla şu anda ülkemiz araç kiralama pazarının en önemli oyuncularından biri. Şu an 25 ilde 45 ofisimizle hizmet veriyoruz, ilk hedefimiz 2015 yılı sonuna kadar ofis sayımızı 60’a çıkarmak. Gelecek 3 yıl içerisinde de filo kapasitemizi 5 bin araca çıkararak 150 milyon TL’nin üzerinde yatırım yapmayı planlıyoruz” şeklinde konuştu. Müşteri memnuniyeti ilk sırada Yes Oto Kiralama ve Turizm Yatırımları A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Başdemir, dünyanın 100’ü aşkın ülkesinde 78 bin istihdamla faaliyet gösteren Enterprise’ın 2013 yılını dünya genelinde 16,4 milyar dolar ciro ile kapattığını söyledi. Enterprise’ın deneyimleri ve güçlü marka yapısıyla amaçlarına çok kısa sürede ulaşacaklarını belirten Başdemir, “Amacımız her türlü konuda hızlı ve çözüm odaklı bir müşteri memnuniyeti kültürünü geliştirerek devam ettirmek ve bunu müşterilerimize yansıtmaktır” dedi. ve harekât hizmetleri de Havaş Europe tarafından verilecek. Firma Münih’te Air Europa’ya bilet satış hizmeti başladı. Hamburg’ta ay sonuna kadar Alitalia ve Brussels Airlines’a hizmet vermeye başlayacak şirket Letonya’nın başkenti Riga’da da UTAir Ukraine Havaş Europe’u tercih etti. Öte yandan Havaş Europe 2013’te yaklaşık 50 bin uçak seferine hizmet sundu. Thomas Cook şirketini Suudi Gruba sattı T homas Cook’un 2011’de Co-op Travel ile birleşmesi sonucunda bünyesine kattığı iş seyahatleri firması Co-operative Travel Management işletmesini Suudi Arabistan’ın önde gelen incoming ve outgoing firmalarından olan El Tayyar Gruba 13,5 milyon pounda (16,7 milyon avro)sattığı açıklandı. Firma daha önce de Elegant Resort’ü satın almıştı Bünyesinde 200 çalışanı bulunan Co-operative Travel Management’ın satışı ile ilgili açıklama yapan Thomas Cook CEO’su Harriet Green, “Bu satış sürdürülebilir karlı büyüme stratejimiz kapsamında ana marka ve ürünlere odaklanma hedefimizi güçlendirecektir. Mawasem ve kooperatif seyahat ekibine başarılar dilerim” şeklinde konuştu. Suudi Grup, Avrupa seyahat pazarının ikinci büyük grubu Thomas Cook’tan şubat ayında da firmanın lüks seyahatler şirketi Elegant Resort’ü satın almıştı. Satın alma anlaşmasının Haziran 2014’e kadar tamamlanması bekleniyor. Thomas Cook’un yıllık yaklaşık 11 milyon pound ciro hacmi bulunuyor. 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 67 DOSYA TEDARiKÇiLER TEDARİKÇİLER 68 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 İklimlendirme, otellerde müşteri memnuniyetini belirleyen kriterler arasına girdi Her yıl 100’ün üzerinde otelin açıldığı ve onlarcasının yenilendiği oteller, iklimlendirme firmaları için ciddi bir potansiyel oluşturuyor. 4 ve 5 yıldızlı otellerin yıldız standartları arasında yer alan iklimlendirme sistemleri, otellerin vazgeçilmezi haline geldi. Artık günümüzde özellikle Ege ve Akdeniz bölgelerinde klimasız otel veya tesis bulunmuyor. İklimlendirme sistemleri, otellerde müşteri memnuniyetini belirleyen kriterler arasında yer alıyor. D ünyada ısıtma, soğutma ve havalandırma cihazlarına olan talep her geçen gün artıyor. Özellikle otel, alışveriş merkezi, hastane, okul gibi geniş kesimlerin ziyaret ettiği büyük yapılarda iklimlendirme vazgeçilmez hale geldi. Otellerde müşteri memnuniyet kriterleri arasına giren iklimlendirme pazarı, gerek üretim potansiyeli gerek ithalat, ihracat rakamları gerek teknolojik gelişme gerekse kullanım açısından dünyanın her bölgesinde gelişiyor. İklimlendirme pazarı, Türkiye’de Avrupa ve Amerika’ya göre daha hareketli bir seyir izliyor. Pazarın Türkiye’deki büyüklüğü yaklaşık 1,8 milyar avroyu bulduğu belirtiliyor. Hedef 60 milyar dolarlık Pazar hacmine ulaşmak İklimlendirme, Soğutma ve Klima İmalatçıları Derneği’nin (İSKİD) verilerine göre Türkiye iklimlendirme sektörünün tahmini pazar büyüklüğü 11 milyar dolar seviyesinde yer alıyor. Türkiye, bireysel klima sektöründe dünyada yüzde 2,5, Avrupa’da yüzde13’lük pazar payına sahip. Türkiye’de 10 yılda 7 kat büyüme gösteren bireysel klima pazarı, bu oranla Avrupa’nın ilk üç ülkesi arasında yer alıyor. Sektör 2023 yılında 25 milyar dolarlık ihracat ve 35 milyar dolarlık iç piyasa büyüklüğü ile toplamda 60 milyar dolarlık bir pazar hacmine ulaşmayı hedefliyor. Sektör bu yıl 5 milyar dolarlık ihracat hedefliyor Öte yandan İklimlendirme Sanayii İhracatçıları Birliği (İSİB) verilerine göre, 2013 yılında Türkiye’nin iklimlendirme sektörü ihracatı yüzde 10,7’lik artış göstererek 4,2 milyar dolara yükseldi. İthalat ise aynı dönem içinde 6,4 milyar dolar olarak ger- çekleşti. Yani Türkiye’nin toplam iç ve dış pazar hacmi 10.6 milyar dolar seviyesine ulaştı. Sektör bu yıl 5 milyar dolarlık ihracat hedefliyor. İklimlendirme ve tesisat sektörü, toplamda 186 ülkeye ihracat yapıyor. Türkiye’nin en fazla ihraç ettiği ürünlerin başında 402 milyon dolarla radyatörler başı çekiyor. Onu 345 milyon dolarla merkezi ısıtma kazanları, 248 milyon dolarla vitrin tipi soğutucular-derin dondurucular, 220 milyon dolarla bağlantı elemanları ve 128 milyon dolarla split sistem klimalar izliyor. için hem bireysel hem de ticari ve endüstriyel pazarda ısıtma alanı daha hızlı gelişirken, soğutma ve havalandırma alanı ticari ve endüstriyel pazarda bireysel pazarda daha hızlı gelişiyor. Türkiye’de pazarın büyük kısmını ev tipi denilen split klima, ikinci büyük kısmını merkezi iklimlendirme cihazları ve üçüncü kısmını da VRF sistemleri oluşturuyor. Enerji verimliliğini esas alan merkezi klima sistemi VRF, iklimlendirme pazarında en hızlı gelişim gösteren alanlardan biri oldu. Bireysel pazarda split klima, endüstriyel pazarda VRF sistemleri önde İklimlendirme firmaları, en büyük ciroları otellerden elde ediyor Isıtma, soğutma, havalandırma ve sıcak su ihtiyacına cevap veren iklimlendirme pazarında her birim ayrı şekilde gelişiyor. Daha temel bir ihtiyaç olduğu Her yıl 100’ün üzerinde otelin açıldığı ve onlarcasının yenilendiği oteller, iklim- 2013 yılında Türkiye’nin iklimlendirme sektörü ihracatı yüzde 10,7’lik artış göstererek 4,2 milyar dolara yükseldi. İthalat ise aynı dönem içinde 6,4 milyar dolar olarak gerçekleşti. Yani Türkiye’nin toplam iç ve dış pazar hacmi 10.6 milyar dolar seviyesine ulaştı. Sektör bu yıl 5 milyar dolarlık ihracat hedefliyor. 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 69 » TEDARİKÇİLER DOSYA lendirme firmaları için ciddi bir potansiyel oluşturuyor. 4 ve 5 yıldızlı otellerin yıldız standartları arasında yer alan iklimlendirme sistemleri, otellerin vazgeçilmezi haline geldi. Artık günümüzde özellikle Ege ve Akdeniz bölgelerinde klimasız otel veya tesis bulunmuyor. Müşteri memnuniyetini belirleyen kriterler arasında yer alan iklimlendirme sistemleri, bu anlamda turizm sektöründe ciddi bir hacim oluşturuyor. İklimlendirme firmaları, en büyük ciroları otellerden elde ediyor. Abkay firmasından Bilal Altındağ, sektörün potansiyelini şu sözlerle ifade ediyor: “5 yıldızlı otellerde 40 ila 120 arasında dış ünite bağlanıyor. Bu da aşağı yukarı 1000 klimaya denk geliyor. Ciro olarak söylersek bir otele 350 bin dolar ile 1,5 milyon dolar arasında klima girdisi oluyor. Akdeniz bölgesinde bu yıl yatırım teşvik belgesi alan 53 yeni otel projesi var. Dolayısıyla karşımıza ortalama 500 bin dolardan hesap ederseniz 2,5 katrilyon gibi bir rakam çıkıyor.” Abkay’dan Kerem Okudan ise Türkiye’nin VRF pazarı dış ünite sayısı üzerinden hesaplandığını belirterek, bir otelde ortalama 100 dış ünite takıldığını ifade ediyor. Okudan, 2014’te sadece yeni otel projelerinde VRF’nin payının yüzde 40 -50 civarında olacağına işaret ediyor. VRF yüzde 50’ye varan enerji tasarrufu sağlıyor Hal böyleyken birçok iklimlendirme İklimlendirme sektörü Sodex 2014’te buluştu Türkiye’nin önemli fuarlarından en büyük fuarı ISK SODEX 2014’te (Uluslararası Isıtma, Soğutma, Klima, Havalandırma, Yalıtım, Pompa, Vana, Tesisat, Su Arıtma, Havuz ve Güneş Enerji Sistemleri Fuarı) iklimlendirme firmaları bir araya geldi. H » annover-Messe Sodeks Fuarcılık tarafından 2 yılda bir düzenlenen ISK-SODEX 2014, 7-10 Mayıs tarihleri arasında Yeşilköy’de bulunan İstanbul Fuarı Merkezi’nde düzenlendi.Fuara, 838 firma katılırken yaklaşık 90 bin kişi ziyaret etti. Fuara katılan iklimlendirme firmaları müşterilerine yeni ürünlerini tanıttılar. Mitsubishi Electric ile Bosch Termoteknik Türkiye fuarda basın toplantısı düzenlediler. Toplantıda öne çıkan başlıklar ise şöyle: Mitsubishi Electric, Hybrid Sistemleri’ni fuarda tanıttı Enerji tasarruflu ve çevreye duyarlı teknolojik ürünleriyle öne çıkan Mitsubishi Electric Klima Sistemleri, yeni Hybrid Sistemlerin lansmanını fuarda gerçekleştirdi. Hybrid City Multi Sistem, soğutucu akışkan gaz ve suyu aynı sistemde buluşturuyor. Fuarda sergilenen MELCloud ise uzaktan bir bilgisayar, tablet veya akıllı telefon kullanarak internet üzerinden klimaların kontrol edilmesine olanak sağlıyor. Geniş ürün yelpazesine sahip olan Mitsubishi Electric Klima Sistemleri, fuarda ilk kez sergilediği Yeni Hybrid Sistemlerin yanı sıra Mitsubishi Electric Split Klimalarını, Multi Split Klima Sistemlerini, Hydrodan Ünitelerini, Mr. Slim Ticari Tip Klimalarını, Havadan Suya Isı Pompası Sistemlerini, Heat Pump Sıcak Su Üretici 70 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 Masahiro Fujisawa Kazanı ve otomasyon/kontrol sistemlerini de ziyaretçilerine sundu. Mitsubishi Electric, Klimaplus’ı aldı Mitsubishi Electric Türkiye’nin Başkanı Masahiro Fujisawa ve KlimaPlus Genel Müdürü Yenal Altaç fuarda Türkiye klima distribütörü KlimaPlus’ı satın aldıklarını da açıkladılar. Lansmanda konuşan Masahiro Fujisawa, “Klima faaliyetini de mevcut fabrika otomasyon operasyonumuza ekleyerek 2015’te yaklaşık 255 milyon TL ciro hedefliyoruz” dedi. Klima sektörüyle ilgili açıklamada bulunan Fujisawa; “Türkiye’de, klima pazarının yılda yüzde 15 oranında büyümesi bekleniyor. Özellikle bu yılın Ocak ayında yürürlüğe giren yeni enerji dü- » TEDARİKÇİLER DOSYA zenlemeleriyle inverter klima pazarı hızla büyüyecek. Bu noktada pazarda daha da güçlenme hedefimize paralel olarak, KlimaPlus’ın yerel satış bilgilerini bünyemize katmak bize önemli bir ivme sağlayacak. Bu yeni satın alma ile klima faaliyetini de mevcut fabrika otomasyon operasyonumuza ekleyerek 2015’te yaklaşık 255 milyon TL ciro hedefliyoruz.” diye konuştu. firması, gözünü yeni otel yatırımlarına ve yatırımcılarına dikmiş durumda. Ancak yatırım maliyetini düşürmek isteyen yatırımcılar, yüksek oranda alım yaptıkları için iklimlendirme firmalarından düşük fiyat istiyorlar. Firmalar da rekabet şartları içerisinde mümkün olan en düşük fiyatı veriyorlar. Eskiden otellerin kullandığı chiller sistemine göre pek çok artısı olan VRF sistemi, sessiz çalıştığı gibi enerji maliyetinden de ciddi tasarruf sağlıyor. Chiller sistemiyle çalışan oteller, enerji maliyetlerini düşürmek için belli saatlerde klimaları kapatmak zorunda kalıyorlar. O saatlerde odasında olan müşteriler bu durumdan rahatsız oldukları için otellerin reklamasyon yemelerine neden oluyor. VRF sistemleri ise münferit çalıştığı için her odada kullandığı kadar elektrik harcıyor. Ayrıca normal split klima sistemlerine göre yüzde 40-50 arasında bir elektrik verimliliği sağlıyor. Inverter cihazlara göre ise yüzde 15-20 bir verimlilik elde ediliyor. Merkezi kumanda sistemine sahip olan VRF, otel yönetimi tarafından tek bir kumanda veya bilgisayar üzerinden yönetilebiliyor. Böylece verimlilik oranı daha da yükselebiliyor. Dolayısıyla her müşteri odasına girdiği zaman iklimlendirme şartlarını sağlayabiliyor. Bu da tabi müşteri memnuniyetini artırıyor. İklimlendirme firmaları, turizm sektörüne ilişkin hedeflerini Turizm ve Yatırım Dergisi ile paylaştılar. 72 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 Bosch Termoteknik Türkiye, pazarın üzerinde büyüme kaydetti Enerji verimli ısıtma, soğutma sistemleri ve sıcak su çözümlerinde Avrupa’nın önde gelen tedarikçilerinden Bosch Termoteknik Türkiye, 2013 yılında Avro bazında büyümesini yüzde 17 oranında artırdığını açıkladı. Bosch Termoteknik Türkiye, Ortadoğu ve Kafkasya Satış Genel Müdürü Zafer Polat, ISK-SODEX 2014 Fuarı’nda Bosch Termoteknik Türkiye’nin son dönem faaliyetleri ile ilgili bilgi verdi. Polat, Bosch Termoteknik Türkiye’nin 2013 yılını, 2012 yılında kırdığı 500 bin kombi rekorunu aşarak 600 bin kombi üretimi ile kapattığını belirterek, 2014 yılı için de pazar ortalamasının üzerinde bir büyüme hedeflediklerini açıkladı. Polat, 2013 yılında, ihracat performansını bir önceki yıla göre yüzde 18 artıran firmanın Türkiye genel ihracatında 38., iklimlendirme sektörü sıralamasında ise 1. sırada yer aldığını bildirdi. 2014’te büyümeye devam 2014 yılında, pazar büyüme oranından yüksek bir büyüme yakalamayı hedeflediklerini belirten Zafer Polat, şu bilgileri paylaştı: “Bu amaçla yeni proje yatırımlarında bulunacağız. 2014’te hayata geçirmeyi planladığımız projelerden biri montajcı müşterilerimize özel kuracağımız iş ortaklığı kulübü uygulamamız olacak. Manisa Fabrikamız Bosch Termoteknik’in dünya çapında AR-GE merkezi haline geldi. Bu nedenle fabrikayatırımlarımız da devam edecek. Manisa Fabrikamız üretimin yanı sıra, ürün tasarımı ve geliştirme yapmasıyla da ön plana çıkıyor. 70’den fazla mühendis ve teknisyenden olu- Zafer Polat şan ekibin çalıştığı Ar-Ge Merkezi’nde son üç yıl içerisinde 14.3 milyon Avro’luk Ar-Ge harcaması yapıldı. Manisa Fabrikası’na ise son 5 yılda toplam 32 milyon Euro yatırım yapıldı.” “Enerji Verimliliği Sağlayan Ürünler Özel İlgi Alanımız” Bosch Termoteknik Türkiye’nin özellikle üzerinde durduğu konulardan bir tanesinin enerji verimliliği olduğunu ifade eden Polat, “Enerji verimliliği, dünyada her geçen gün önemi daha da artan bir konu olarak karşımıza çıkıyor. Yıllardır 3E prensibini işliyoruz; enerji, ekonomi ve çevre (environment). Temel çıkış noktamız çevre. Atmosfere daha az karbondioksit salımı yapmak ve aslında çevreyi korumak için yoğuşmalı kombiler, ısı pompaları ve inverter klimalar gibi çevreci ürünler geliştiriyoruz” şeklinde konuştu. Bosch Termoteknik Türkiye, ISK-SODEX 2014 Fuarı’nda Bosch Isı Sistemleri, Buderus ve LG Klima Sistemleri’ne ait ürünlerini 1000 metrekarenin üzerindeki standında sergiledi. Özellikle, farklı ısıtma ve soğutma cihazlarının birbirine bağlanmasıylaoluşturulanhibrid sistemleri tanıtan Bosch Termoteknik Türkiye, önümüzdeki aylarda piyasaya sunulacak yeni ürünlerini de görücüye çıkardı. GÖRÜŞLER TEDARİKÇİLER Tunç Korun / Form Şirketler Grubu Yürütme Kurulu Başkanı (CEO) Son 10 yılın trendi enerji verimliliği T ürkiye’de iklimlendirme sektöründe ev tipi split klimaları dahil ettiğimizde 1.2 milyar dolar civarında bir pazar söz konusu. Pazarı sırasıyla split klimalar, merkezi iklimlendirme cihazları ve VRF sistemleri oluşturuyor. VRF bunların arasında en hızlı büyüyen kısım. Türkiye’de şu anda özellikle oteller ve turizm sektörü ya VRF sistemi ya da merkezi sistem dediğimiz soğutma grubu Fancoil Klima sistemleri kullanıyorlar. Oteller küçüldükçe split klima kullanılıyor. 1.2 milyar doların yarısını ev tipi klimalar, diğer yarısını oteller, iş merkezleri, AVM’ler, hastaneler, fabrikalar ve sanayi tesisleri oluşturuyor. Son yıllarda özellikle VRF sisteminden dolayı Uzakdoğu, Japon ürünleri öne çıktı. Klima üretiminde Çin’in dünyada ciddi bir payı var. Bugün Amerika’daki firmalar bile fabrikalarını Çin’de açıp oradan ürün getirip dağıtıyorlar. İklimlendirmede son 10 yılın trendi tamamen enerji verimliliği üzerine. Daha az enerji harcayarak daha çok soğutma yapabilen cihazlardan oluşan ısı geri kazanım cihazlar tercih ediliyor. Artık 3 yıldızlı bir otelde bile klima var Form Group olarak 1965 yılından beri beş ayrı alanda faaliyet gösteriyoruz. Ana faaliyet konumuz iklimlendirme ve klima sistemleri. Firmalarımızdan biri, merkezi klima ürünleri dediğimiz soğutma grubu, klima santrali, rooftop’lar, ısı pompaları, kulelerin satış ve servisini gerçekleştiriyor. VRF konusunda Mitsubishi Heavy firmasının temsilciliğini yapıyoruz. Form Temiz Enerji firmamız, güneşten elektrik elde etme sistemleri kuruyor. Bir firmamız da Ankara, İzmir’deki imalat fabrikamızda gün ışığı aydınlatma, Evaporatif soğutma ürünleri imal ediyor. İsveç Munters firmasıyla yaptığımız iş ortaklığı ile Gebze’deki fabrikamızda nem alma cihazları ve Evaporatif soğutma sistemleri üretiyoruz. Turizmle çok uzun yıllardır çalışıyoruz. Tamamen turizmle ilgilenen Antalya ofisimizi 30 yıl önce açtık. Hacmimizin yüzde 25’ini oteller oluşturuyor. Turizm sektöründe artık iklimlendirme şart. Çünkü 3 yıldızlı bir otelde bile eğer iklimlendirme yoksa o oteli tercih etmezsiniz. Dolayısıyla standart bir ürün haline geldi. Ancak doğru ürünü seçmek gerekiyor. Burada sadece ürünlerin fiyatı değil, dayanıklılığı, kullanım süresi, enerji verimliliği, servis desteği çok önemli. Kerem Okudan / Abkay Grup – Fujitsu Türkiye Distribütörü Genel Müdürü İklimlendirme, müşterileri memnuniyeti açısından olmazsa olmaz koşul A bkay Grup olarak yaklaşık 6.5 yıldır Fujitsu ile beraber çalışıyoruz. Ayrıca Fujitsu’nun ikinci markamız olan Fujitherma’yla da sektörde yer alıyoruz. Isıtma, soğutma sistemleri, klima, ısı pompası gibi tüm cihazları Abkay Grup bünyesinde satışını yapıyoruz. Her Fujitsu hem de Fujitherma markasıyla paket tipi Roof Top klimalar, her türlü VRF sistemi, Heat Recovery dediğimiz ürünleri hem piyasaya sunuyoruz. Türkiye’de iklimlendirme pazarının yaklaşık yüzde 10’una sahibiz. Türkiye’de iklimlendirme pazarı inşaat sektörünün büyümesine paralel ilerliyor. Fakat önemli olan pazarın büyüklüğünden ziyade niteliğidir. Enerji verimliliğiyle ilgili yönetmelikle biraz daha bu niteliği ve kaliteyi arttırmaya çalışılıyor. İklimlendirme alanında VRF ve inverter sistemlerin daha da artması gerekiyor. Çünkü kullanılan enerjinin türü, enerji tüketiminin boyutları, çevrenin korunması ve kirletilmemesi önem taşıyor. Biz iklimlendirme alanında üretim yapmıyoruz. Türkiye’de üretip tüm teknolojiyi Türkiye’de geliştirip Ar-Ge’sini Türkiye’de yapıp Türkiye pazarına ve yurt dışı pazarına satış yapan firma yok denecek kadar az diyebilirim. Ama havalandırma sistemleriyle ilgili özellikle menfez, klima sistemleri, klima santralleriyle ilgili Türkiye’de iyi üreticiler var. Türkiye’de de Japon firmaları birinci sırada yer alıyor. Otellerde iklimlendirme, artık bir standart ve otel müşterilerinin memnuniyeti açısından olmazsa olmaz koşullardan bi- ri… İnsanlar akıllı telefonlarından oteldeki iklimlendirme sistemlerine puan veriyorlar. Oteller, genelde iyi ve kaliteli cihazları, yüksek verimli, düşük enerji tüketimli cihazları tercih ediyorlar. Turizme satışlarımızın yüzde 35- 40’ını oluşturuyor. Otellerde eskiden split klima ya da işte multi klima kullanırlardı. Artık hepsini bir sistemde bulabildikleri kompakt VRF sistemlerine yöneliyorlar. Trend VRF’ye doğru gidiyor. Özellikle yeni projelerde devletinde teşviğiyle beraber VRF sistemlerine eğilim var. Çünkü hem enerji tüketimi düşük hem az yer kaplıyor. Bahçeye, çatıya bile kurabiliyorsunuz. İkinci avantajı otomasyonla yönetebiliyor olması… Cep telefonunuzla uzaktan internetten bağlanıp otelinizi kontrol edebilirsiniz. Ayrıca bu sistem için tesisinizde 10 kişilik bir teknik ekip bulundurmanıza gerek yok. Belki bir kişi ile veya uzaktan out source alabileceğiniz bir destekle sistemin bakımın yaptığınız takdirde 10-20 sene bu cihazları gayet güzel kullanabilirsiniz. Mimari açıdan da estetiği bozmuyor. 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 73 TEDARİKÇİLER GÖRÜŞLER Zafer Polat / Bosch Termoteknik Türkiye VRF, Fancoil, Chiller pazarı her yıl çift haneli büyüyor İ klimlendirme sektörü Türkiye’de Avrupa, Amerika ve Asya’ya kıyasla oldukça hareketli diyebiliriz. İklimlendirme pazarının büyüklüğü yaklaşık 1,8 milyar avro civarında. Bu pazarın son 10 yılda büyüdüğünü tahmin ediyoruz. En hızlı büyüyen alanlar arasında duvar tipi kombiler geliyor. Aynı şey soğutmada da geçerli... Soğutmada da Türkiye’de 1 milyon adetlik split klima pazarı var. Yine merkezi soğutma sistemi olan VRF, Fancoil, Chiller pazarı da yaklaşık 400 milyon avroluk bir pazar. Bu pazar her yıl çift haneli büyüyor. Özellikle proje işleri, alışveriş merkezleri, hastaneler ve otellerde tercih ediliyor. İklimlendirme pazarı Türkiye’de Avrupa’ya kıyasla hem soğutma hem de ısıtma olarak iki taraflı olarak hızlı büyüyor. Farklı olarak Türkiye’de enerji verimliliği yüksek Yoğuşma Tech dediğimiz kombiler veya yenilenebilir enerjiler, Avrupa’ya kıyasla daha az kullanılıyor. Bilinç düzeyi ve gelir düzeyi arttıkça enerji verimliliği yüksek ürünler tercih edilecektir. İklimlendirme sektörünü konut, ticari ve endüstriyel diye 3’e ayırabiliriz. Dünya pazarına örneğin 100 milyar avro diyorsak bunun 70 milyar avrosu konut, 30 milyar avrosu ticari ve endüstriyeldir. Türkiye’de de yine bakacak olursak bu 1,8 milyar avronun yaklaşık 600 milyonluk kısmı ticari ve endüstriyel segment diyebiliriz. Geçen yıl Manisa’daki fabrikamızda 600 bin adet kombi ürettik. Bu 600 bin adetin yüzde 70’lik kısmını Çin’den Güney Amerika’ya kadar 34 ülkeye ihraç ediyoruz. Ciddi bir şekilde tüketime bağlı olarak üretimde gelişiyor. Kıyı şeritlerindeki oteller ciddi bir potansiyel yaratıyor Her bina iklimlendirme sektörü için bir potansiyeldir. Açıkçası sektörümüzü, vizyonumuzu veya iş modelimizi sektörlerden çok bina türlerine göre konumlandırıyoruz. Dolayısıyla turizm tesislerine yönelik çözümlerimiz var. Bireysel amaçlı, konut amaçlı kullanılan sistemlerle ticari an- lamda kullanılan sistemler arasında ciddi fark var. Türkiye’nin turizmine bağlı olarak Türkiye’de üst segment otel sayısı çok fazla. Üst segmentte kullanılan sistemlerde gerek ısıtma gerek soğutmada özellikle filtreleme, sessizlik, her odada her yerde uygun soğukluğun sıcaklığın sağlanmış olması, sıcak su ihtiyacı oteller için çok önemli. Dolayısıyla oteller kalite boyutuna önem verdikleri için bizde bu alanda kaliteye önem veriyoruz. Otellere uygun hem sistem hem servis hem de ürünlerimiz var. Türkiye’deki kıyı şeritlerindeki oteller ciddi bir potansiyel yaratıyor. Bu bölgelerde özel ekiplerimiz var. Dolayısıyla turizm sektöründen ciddi şekilde faydalanıyoruz. Zaten büyüyen bir sektör... Turisti memnun etmek otelin kullandığı sistemlere bağlı… Çünkü bir turist konfordan başka ne ister. O açıdan önemli, biz de hassasiyetle çalışıyoruz. Zamanında sevkiyat, zamanında anahtar teslim, iş tamamlandıktan sonra arızaların hızlı bir şekilde giderilmesi için satış sonrası hizmetler çok önemli Ayrıca enerji verimliliğine otelciler çok önem veriyorlar. Özellikle enerji verimliliği yüksek VRF sistemlerine ilgi yüksek. Bizde bu alanda LG ile işbirliği yapıyoruz. LG firmasının distribütörlüğünü yapıyoruz. Birçok referans otel projemiz var. Nuriye Gümrükçüler / İmbat Soğutma VRF sistemin uygulama alanı gittikçe artıyor 1991 ’den beri soğutma ve klima sektöründe faaliyet gösteren İmbat, modern tesislerinde üretim yapan özgün dizayna sahip MBT marka soğutma ve klima cihaz ve sistemlerini sektörünün hizmetine sunuyor. Türkiye genelinde 50’yi aşkın servisi ve etkin bayileri ile yurtiçi pazarda ve artan ihracatı ile yurt dışı pazarda gelişmesine devam ediyor. Çevre dostu ve enerji verimliliği yüksek cihazlar üreten İmbat, TSEK, CE, GOST ve hijyen sertifikalarıyla MBT marka cihazlarını uluslararası standartlarda üreterek Türkiye dışında, Avrupa’dan Asya’ya bir çok ülkeye ihracat yapıyor. Ev tipi klimalarda Uzakdoğu’nun üstünlüğü, ticari ve endüstriyel ürünlerde Avrupa’nın üstünlüğü söz konusu... Özellikle İtalyan markaları pazarda son 15-20 yıldır rekabetçi konumda olmasalar bile hala etkinler. Daha az enerji harcayan 74 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 cihazlar tasarlarken hedefimiz, “çocuklarımız için yaşanabilir bir dünya” bırakmak. Bunun için Ar-Ge ekibimiz yıllar süren çalışmalar yaptı ve yapmaya devam ediyoruz. Türkiye’de pazarın çok büyük kısmını yapancı markalar kontrol ediyor. İklimlendirme, iç hava kalitesini ve insanların konfor şartlarını sağlar, dolayısıyla tatil yapan insanlar için sağlanması gereken en önemli kriterlerden biri durumunda. İdeal konfor şartlarının en ekonomik şekilde sağlanması otellerin rekabetçiliğini arttıran, tercih sebebi haline getiren önemli bir etkendir. İklimlendirme sektöründe eskiden oteller, merkezi sistem iklimlendirme uygulanırken son yıllarda bunun yerini VRF sistemi aldı. VRF sistemine olan talep gerek Türkiye’de gerekse dünyada yükseliyor. Dolayısıyla Uzakdoğu menşeili ürünlerin kullanım oranı pazarda arttı. İklimlendirme pazarında okul, hastane, fabrika gibi binalarda merkezi sistem uygulaması ağırlıklı olarak kullanılıyor. İşyeri, otel, ev türü binalarda VRF sistem uygulanıyor. VRF sistemin uygulama alanı gittikçe artıyor. VRF’nin uygulandığı binaların geniş hacimler ve/veya havalandırma ihtiyacı olan hacimlerine de benzer kullanım-işletme kolaylığına sahip bağımsız çalışma imkanı veren paket rooftop klima cihazları uygulanıyor. TEDARİKÇİLER HABER Mercedes’in turizm şirketlerine katkısı sürüyor Yurtiçi ve yurtdışı yolcu taşımacılığı alanında faaliyet gösteren Best Van Turizm, Mercedes-Benz’den aldığı 10 adet araçla otobüs sayısını 88 adede çıkardı. Öte yandan Mesnevi Turizm ve Mis Amasya Tur filolarını Mercedes-Benz Tourismo ile güçlendirdi. B est Van Turizm, Mercedes-Benz Türk Bayii Gelecek Otomotiv A.Ş. Erzurum Şubesi’nden 4 adet Travego 15 SHD ve 6 adet Travego 17 SHD otobüs satın aldı. Mercedes-Benz Türk’ün Pazarlama Merkezi’nde düzenlenen teslimat töreninde konuşan İrem Bayram, “Travego araçların sunmuş olduğu yol güvenliği, geniş servis ağı ve 2. elde satış değerlerinin yüksek olması filomuza kattığımız 10 yeni aracı da Mercedes-Benz’den almamıza vesile oldu. Filomuza kattığımız yeni araçlarımızla beraber, sektörümüze ve yolcularımıza hiç durmadan hizmet vermeye devam edece- ğiz” şeklinde konuştu. Mesnevi Turizm, Mercedes-Benz’den 20 adet otobüs daha satın aldı Protokol taşımacılığı, kongre, seminer organizasyonlarında veya bireysel olarak kişi veya grupların havaalanı transferlerini gerçekleştiren Ankara merkezli Mesnevi Turizm, 20 adet Mercedes-Benz Tourismo daha satın aldı. Mercedes-Benz bayisi Mengerler Ankara tarafından tamamı takas, kredi ve kasko ile satılan 20 adet Tourismo 15 RHD otobüs ile birlikte, Mesnevi Turizm filosundaki otobüs sayısı 33 adede, Mercedes-Benz marka otobüs sayısı ise 21 adede çıktı. Mis Amasya Tur’da Mercedes-Benz sayısını 33’e çıkardı Şehirlerarası yolcu taşımacılığı sektöründe faaliyet gösteren Amasya merkezli Mis Amasya Tur, tercihini yine Mercedes-Benz’den yana yaptı. Mis Amasya Turizm, Mercedes-Benz Türk bayii Hassoy’dan teslim aldığı 14 adet Mercedes-Benz Travego 15 otobüs ile filosundaki Mercedes-Benz sayısını 33’e çıkarttı. İnoksan, Amerika pazarındaki yerini güçlendiriyor Ü Evinoks İstanbul bölge satış müdürlüğü açtı T urizme mal ve hizmet veren önemli mutfak ekipmanları firmaları arasında yer alan Evinoks, 2013 yılını satış miktarı, pazar payı ve ciro rekorlarıyla tamamladı. Horeca sektörünün yoğun olduğu İstanbul’da artan konaklama potansiyeli doğrultusunda Bölge Satış Müdürlüğü’nü hizmete açtı. Evinoks’un müşterilere yönelik ürünleri arasında ahşap/çelik servis arabaları, banket sandalye/ masa ve podyumları, sıcak/soğuk büfe teşhir üniteleri, otel mobilyaları ve hijyen ekipmanları yer alıyor. Açılış töreninde konu ile ilgili açıklama yapan Evinoks Yönetim Kurulu Başkanı N. Coşkun İrfan, Evinoks’un son yıllardaki başarılarıyla en büyük sanayi kuruluşları arasında hızla zirveye yükseldiğini belirterek, bölgedeki otellere daha hızlı ve etkin bir hizmet sunacaklarını ve ülke turizmine katma değer sağlamaya devam edeceklerini kaydetti. 76 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 retiminin yüzde 35’ini 5 kıtaya ihraç eden İnoksan, Türkiye’nin ve dünyanın dört bir yanında konumlanan bayileriyle büyümesini sürdürüyor. Yurtiçi ve yurtdışında dünyaca ünlü markaların mutfaklarını tasarlayan endüstriyel mutfak sektörünün lideri İnoksan, bir mutfağın ihtiyacı olan tüm ürünleri insan sağlığı, can mal emniyeti, hijyen ve enerji tasarrufu öncelikleriyle üretiyor. Uluslararası standartlara uygun yüksek kalitede ürettiği ürün ve ekipmanları ile Amerika Chicago da düzenlenen NRA 2014 fuarına katılan İnoksan, döner ocakları, bulaşık yıkama makineleri ve kombi fırınlarıyla ziyaretçilerin ve üretici firmaların ilgi odağı oldu. İnoksan İcra Kurulu Başkanı Gürhan Akdoğan, konuyla ilgili şunları kaydetti: “NRA 2014 fuarı ve teknik işbirlikleri ile ilgili olarak; Endüstriyel mutfak sektöründeki cironun en büyük payına sahip olan Amerika’da 2014 yılı başında açtığımız bayimizle yerimizi sağlamlaştırdık. Pazarda ürün kalitemiz, kullandığımız yüksek teknoloji gücümüz ve nitelikli insan kaynaklarımızın hizmet etkinliği ile işbirliği konusunda tercih edilen firma konuma geldik. Bu fuarda gördük ki, ürün gruplarımızın kalitesi ile Amerika pazarında çok büyük bir avantaj yakalamış durumdayız” dedi. Akdoğan ayrıca devam eden teknik işbirliklerinde ilk parti üretimlerinin ardından yeni projeler içinde anlaşma yaptıklarını belirtirken, Meksika, Brezilya ve Amerika’daki büyük ve önemli üretici firmalarla da çeşitli ürün grupları için yeni teknik işbirliklerine imza attıklarını söyledi. Rusya’da Polin imzası ödül getirdi Rusya’da bölgede yaşayanların ve turistlerin akınına uğrayan H2O Kapalı Su Parkı, Polin imzalı su kaydıraklarıyla eğlence sektörünün önemli ödüllerinden “Golden Pony” ödülüne layık görüldü. P olin imzalı su kaydırakları bulunan Rusya’daki Rostov’daki H2O Aquapark’ı “Golden Pony” ödülü aldı. Ziyaretçi akınına uğrayan Aquapark, Rusya’nın en prestijli eğlence merkezlerinden biri haline geldi. Konu ile ilgili konuşan Polin Su Parkları Rusya Ofisi Genel Müdürü Selim Doğuoğlu, Rusya’da su parklarına giderek artan bir ilgi olduğunu ve H20 Aquapark’ın da bu sektör içinde kaydırakları ile öne çıkan bir merkez olduğunu belirtti. Doğuoğlu, geçtiğimiz Mart ayında Moskova’da gerçekleşen RAAPA fuarında lanse edilen ödülün sürpriz olmadığını belirtti. “Doğal Işık Efekti” ve “Özel Desen Efektleriyle” birleşti Rusya’nın en büyük alışveriş merkezlerinden olan Horizon Megacenter’ın bir parçası olarak 2013 yılının Haziran ayında açılan H2O Aquapark, 5 ay gibi kısa bir sürede inşa edildi. H2O Aquapark içinde Çocuk Havuzları, yüksek kapasiteli Dalga Havuzları, su ve hava masajı yapan Spa Havuzları yanında Multislide, Kamikaze, Freefall, Magic Hole, Turbo Tunnel Slide, Space Hole, Black Hole, Black Hole ve Flying Boats Kombinasyonu, Tunnel Body Slide, Giant Body Slide, Tsunami gibi Su Kaydırakları ile Korsan Temalı İnteraktif Su Oyun Grupları gibi her yaşa hitap eden atraksiyonlar bulunuyor. Polin, yıllardır kullandığı “RTM” üretim teknolojisi sayesinde kaydıraklarında elde ettiği parlak görüntüyü, yine patentli teknolojisi “Doğal Işık Efekti” ve “Özel Desen Efektleriyle” birleştirdi. Daikin Türkiye, Sakarya’da ofis açtı Isıtma, soğutma ve havalandırma alanında Türkiye’nin en geniş ürün gamına sahip şirket olan Daikin, Sakarya Teknokent’te ofis açtı. Daikin Türkiye CEO’su Hasan Önder, Daikin‘in tüm dünyada inovatif çalışmaları ile tanınan mucit bir şirket olduğunu belirtti. T ürkiye iklimlendirme sektörünün iddialı bir yatırımcısı olan Daikin Türkiye, Sakarya Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde bulunan Sakarya Teknokent’te bir Ar-Ge ofisi açtı. Konu ile ilgili açıklama yapan Daikin Türkiye CEO’su Hasan Önder, “Bu Ar-Ge ofisi tarafından hayata geçirilecek projelerin, iklimlendirme sektörünün gelişimine hız veren ve kullanıcıların hayatını kolaylaştırılan ürünlere dönüştürülmesi amaçlanıyor. İlk olarak ‘Alüminyum Eşanjör ve Kombi Geliştirme’ projemizi hayata geçirmek için hem Sakarya Üniversitesi hem Türkiye hem de Daikin’in Ar-Ge birikimine önemli katkılarda bulunacak” şeklinde konuştu. Daikin Türkiye Ar-Ge Müdürü Serhan Kılıç ise, Daikin Türkiye’nin ‘Alüminyum Eşanjör ve Kombi Geliştirme’ projesinin, 2013 yılı Hasan Önder sonunda yenilikçi bir proje olarak TÜBİTAK (Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu) Ar-Ge Destekleme Programı kapsamında teşviğe uygun bulunduğunu hatırlattı. Kılıç, “Bu projemizin hayata geçirilmesine tüm faaliyetlerimizi Sakarya Teknokent’te gerçekleştireceğiz. Hedefimizde, bu tür yenilikçi projelerin sayısını sürekli artırmak yer alıyor” diye konuştu. 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 77 TEDARİKÇİLER HABER Soçi’de Electrolux Profesyonel’e altın madalya Electrolux Profesyonel Türkiye, Şubat 2014 tarihinde gerçekleşen Sochi Kış Olimpiyatları’nda 18 otelin profesyonel mutfak ve çamaşırhane ekipmanları tedarikçisi oldu. E lectrolux Profesyonel Türkiye, Sochi Krasnaya Polyanna’daki Olimpiyat Köyü’nde aralarında dünyaca ünlü Swissotel, Marriott, Rixos, Capello Grup, Sberbank Guest House gibi dev firmaların profesyonel mutfak ve çamaşırhane ekipmanları tedarikçisi oldu. Sochi Kış Olimpiyatları’nın söz konusu alanlarda ki tedarikçisi olan firmanın bu özel projesinde; 700&900 XP pişirme grupları, Prothermetic ekipmanlar, air-o-steam Touchline Kombi fırınlar, air-o-convect Bakery fırınlar, ecostore bozdolapları, soğutmalı tezgah ve dondurucular, buz makineleri, green&clean bulaşık makineleri ve dinamik hazırlık ekipmanları olmak üzere 7.000’den fazla ekipman bulunuyor. Molteni, pişirmenin Rolls Royce’u Krasnaya Polyanna’daki günlük 20.000 kg çamaşır kapasiteli Olimpiyat Köyü’nün merkezi çamaşırhanesinde kullanılan 7 adet 110 kg Pullman tipi yıkama makineleri, 4 adet 60 kg yıkama makineleri ve iki ünite C-Flex ütü ve katlama makineleri de bulunan tüm çamaşırhane ekipmanları, Electrolux Profesyonel Türkiye tarafından sağlandı. Ayrica Capello Grup’un ihtiyaçlarına göre özel olarak tasarlanmış ve isteğe göre uyarlanmış Molteni Kusineler yer alıyor. Molteni, dünya standartlarında pişirme alanının Rolls Royce’u olarak kabul edilir. Her model ekstrem düzeyde sağlamdır ve neredeyse sonsuz bir kullanım ömrü sağlayan masif çelik bir yapıya sahip. Hiçbir Molteni grubu diğerine benzemez ve her biri, dünyanın en ünlü restoranlarının ve lüks konutlarının mutfakları için özel tasarımlar olarak elle işlendi. The Hygienic Gym Programı ile ‘Hijyenik spor’ devri başlıyor Sealed Air’in uluslararası bağımsız stratejik iş birimi Diversey Consulting tarafından hayata geçirilen The Hygienic Gym Programı, spor merkezleri ve işletmeleri sektöründe faaliyet gösteren işletmelerde detaylı risk analizi ile çözümler üreterek hijyeni yeniden tanımlıyor. S ealed Air’in uluslararası bağımsız stratejik iş birimi Diversey Consulting tarafından spor merkezleri ve işletmeleri sektöründe faaliyet gösteren işletmelerde, uluslararası kabul gören temizlik ve hijyen standartları ile hijyenik bir ortam yaratmak amacıyla hayata geçirilen The Hygienic Gym Programı, sağlıklı ve güvenli bir spor ortamı yaratıyor. Sağlıklı bir yaşam için spor yaparken, spor yapılan alanın da hijyenik olması gerektiğine dikkat çeken Diversey Consulting, The Hygienic Gym Programı ile spor merkezleriyle ilgili akıllardaki tüm soruları ortadan kaldırıyor. Hijyenik spor için The Hygienic Gym The Hygienic Gym Programı kapsamında öncelikle, spor merkezinde, 78 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 uluslararası kabul gören temizlik ve hijyen standartlarına göre detaylı bir risk analizi ile tesisin tüm ihtiyaçları ve iyileştirmesi gereken noktaları belirleniyor. Bu risk analizi sonucunda ortaya çıkan duruma göre, işletmeye özel bir sistem kuruluyor ve çalışan personele eğitimler veriliyor. Ayrıca, kritik noktaların günlük kontrolü, anlık aksiyon alınması ve ne/ nasıl yapılmalı talimatları ile işletmenin kurulan bu sistemi günlük olarak kendi kendine yönetmesi sağlanıyor. Kurulan bu sistem sonrası, Diversey Consulting Baş Denetçileri tesisi her ay habersiz olarak gözlemliyor ve sistemin etkin bir şekilde işletilip işletilmediği denetliyor. Bu denetlemeler esnasında, havuz suyu analizleri, hava analizleri, ekipman ve alet hijyeni analizleri, lejyonella analizleri ve çalışan personel kişisel hijyeni analizleri de yapılarak sistemin kusursuz ve sürdürülebilir bir şekilde çalışması sağlanıyor. İlk sertifika Pleon Sportivo’ya Diversey Consulting tarafından verilen The Hygienic Gym sertifikasını ilk alan Pleon Sportivo Yaşam Merkezi oldu. Diversey Consulting tarafından ilki Pleon Sportivo ile uygulanan program çerçevesinde, Türkiye’deki tüm spor merkezlerinin daha yaşanabilir ve daha hijyenik alanlar haline gelmesi amaçlanıyor. HABERLER UNWTO: 2013’te dünya turizm geliri 1,4 trilyon dolara ulaştı TUROB tarafından derlenen, Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü’nün (UNWTO) son barometresine göre, 2013 yılında uluslararası turizmden elde edilen toplam ihraç kazancı 1,4 trilyon dolara ulaştı. U NWTO’a göre, 218 milyar dolarlık uluslararası yolcu taşıma gelirlerine ilave olarak, destinasyonlar içerisinde uluslararası ziyaretçilerden elde edilen kazanç (konaklama, yeme-içme, alışveriş v.s.) yüzde 5 oranında artarak, 1159 milyar dolara (873 milyar avro) ulaştı. Konu ile ilgili açıklama yapan UNWTO Genel Sekreteri Taleb Rifai, iş, tatil, ziyaret ve farklı sebeplerle 1 milyarı aşkın turistin seyahat ettiği 2013 yılında, uluslararası turist sayısındaki artışın, elde edilen gelir ile aynı oranda olmasının oldukça pozitif bir sonuç olduğunu bildirdi. Rifai, En Çok Gelir Artışı Yakalayan İlk Beş Destinasyon; ÜlkeArtış 1-Tayland (+ % 23) 2-Hong Kong (+ % 18) 3-Makao (+ % 18) 4-Birleşik Krallık (+ % 13) 5-Birleşik Devletler (+ % 11) “Uluslararası turizm (seyahat ve yolcu taşıması) dünya genelinde ihracat hizmetlerinin yüzde 29’unu ve mal ve hizmetlerinin toplam ihracatının yüzde 6’sını karşılıyor. Gelişmekte olan pek çok ülkede ilk sırada yer alan turizm, dünya ihracat kategorisinde yakıtlar, kimyasallar, gıda ve otomotiv ürünleri sektörlerinden sonra 5. sırada yer alıyor” şeklinde konuştu. Asya ve Pasifik en büyük artışı yakalayan bölge 2012 yılında 1078 milyar dolar olan, dünya genelindeki destinasyonlardan elde edilen gelir, 2013 yılında 81 milyar dolar arttı. Avrupa 2013 yılında uluslararası turizmden elde edilen gelirin yüzde 42’sini alarak en büyük paya sahip oldu. (489 milyar dolar) Asya ve Pasifik yüzde 31 (359 milyar dolar) pay alırken geçen yıla göre en büyük artışı yakalayan bölge olmuş (+%8), Amerika ise yüzde 20 pay (229 milyar dolar) aldı. Ortadoğu ve Afrika ise yüzde 4 ve yüzde 3’lük paylara sahip oldu. Rusya ve Çin turizm için ortak yatırım fonu kuruyor “Rus-Çin Yatırım Fonu” ve turizm alanında Çin’in önde gelen geliştirme şirketi Vcaland, iki ülke arasındaki turizm gelişiminin hedefi olacak bir yatırım fonu kurulmasına ilişkin bir mutabakat anlaşması imzaladı. Turizmde son yıllarda atakta olan iki ülke, Rusya ve Çin, ortak yatırım fonu oluşturarak turizmi geliştirme kararı aldı. Özellikle Hainan, Baykal Gölü, Vladivostok ve Soçi gibi destinasyonların gelişmesini sağlamaya dönük işbirliği projesi için 8 milyar dolarlık bir bütçe ön görülüyor. Timur Bayındır 2013 yılı toplam turizm geliri 32 milyar dolar Rapora ilişkin konuşan TUROB Başkanı Timur Bayındır, “Ülkemizin turizm gelirleri TUİK’in açıkladığı “2013 Yılı Turizm Gelirleri Verileri”ne göre; kişi başı harcamada ortalama 824 dolar, 2013 yılı toplam turizm gelirimiz ise 32 milyar dolar olarak tespit edildi. Artan rekabet koşullarında, kaynaklarımızı korumalı ve geliştirmeli, sosyal anlamda çok daha aktif ve katılımcı bir imaj çizmeliyiz. Aksi halde “Türkiye Turizm Stratejisi 2023” planı doğrultusunda hedeflenen 50 milyar turizm gelirine ulaşmamız mümkün görünmüyor” diye konuştu. Otellerde maliyetler yüzde 9 arttı T ÜİK tarafından açıklanan Mayıs ayı enflasyon verilerine göre, bir yıllık ortalama fiyat artışları yüzde 8,2 oldu. Aynı dönemde otellerde maliyetler yüzde 9 dolayında arttı. AKTOB Araştırma Birimi verilerine göre; son bir yıllık maliyet artışlarında, yiyecek ve temizlik grubu yüzde 10’un üzerindeki seviyeleri ile dikkat çekti. İçecek grubu maliyet artışları da yüzde 9,5 oldu. Yiyecek grubu içinde en ciddi maliyet artış yüzde 30 ile meyve-sebzede gerçekleşti. Onu yüzde 17 ile bakliyat grubu, yüzde 9,6 ile süt grubu izledi. Otellerde maliyet artışları (%*) Maliyet Artışları MEYVE-SEBZE 30,04 BAKLİYAT-UN 17,29 BASIN-YAYIN VB 11,57 TEMİZLİK MLZ. 10,67 YİYECEK 10,53 SÜT GRUBU 9,68 İÇECEK 9,51 ET GRUBU 6,78 ÇAY-ŞEKER VB 6,61 TÜFE 8,21 *Mayıs Ayı/ 12 aylık ortalamalarla 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 79 HABERLER İstanbul, kongrede dünya sıralamasında 8. oldu Uluslararası Kongre ve Konvansiyonlar Derneği’nin (ICCA) hazırladığı rapora göre 2013 yılında 146 kongre sayısına ulaşan İstanbul, dünya sıralamasında 8’inciliğe yükseldi. Türkiye ise toplam 221 toplantı ile ilk kez, “ICCA Top 20 Ülkeleri” arasına girerek 18. sırada yer buldu. I CCA’nın hazırladığı rapora göre 2013 yılında İstanbul, 146 kongre ile dünyada 8’inci oldu. İstanbul Ticaret Odası ve ICVB Başkanı İbrahim Çağlar, bu başarıda resmi ve sivil çok sayıda kuruluşun, turizmden ticarete onlarca sektörün ve İstanbul markasına değer katmaya çalışan tüm kesimlerin katkısı olduğunu belirtti. Çağlar, “İstanbul 2000’li yılların başında söz konusu sıralamada 20 kongre ile 40. sırada yer almıştı ve 13 yılda kongre sayısını hızlı bir artışla 146’ya çıkarmayı başardı” şeklinde konuştu. Hedef 5 ülke ve şehir arasına girmek TUROB Başkanı Timur Bayındır ise ICCA istatistiklerinin en az 3 ülkeden delegelerin katılımı ile 50 kişi ve üzeri toplantıları kapsadığını hatırlatarak, bu verilerin toplantı ve kongre sektöründeki trendi göstermesi açısından son derece önemli olduğunu ve sektör olarak hedeflerinin ilk 5 ülke ve şehir arasına girmek olduğunu belirtti. İzmir kongre turizminden pay almaya başladı ICCA verilerinde İzmir, bir önceki yıla göre düzenlediği uluslararası kongre sayısını 11’den 22’ye çıkartarak dünya sıralamasında 207’incilikten 106’ıncılığa yükseldi. İzmir Ticaret Odası (İTO) Yönetim Kurulu Başkanı ve İzmir Kongre ve Ziyaretçi Bürosu (İzmir CVB) AŞ. Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, “Sadece kongre sayımızı 11 arttırmak bile bu kadar sıçrama yaratıyor. İzmir’in büyük potansiyeli değerlendirilse, kongre turizmi desteklense, İzmir daha yükseklerde olur” dedi. Demirtaş, bu dönemde Büyükşehir Belediyesi’nin bu konuya daha fazla sahip çıkmasını beklediklerini belirtti. Kongre sayısına göre ülke ve şehir sıralaması (ICCA 2013) Sıra Ülke 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ABD Almanya İspanya Fransa Büyük Britanya İtalya Japonya Çin Brezilya Hollanda Kanada Kore Cumhuriyeti Portekiz Avusturya İsveç Avustralya Arjantin Türkiye Belçika İsviçre Kongre Sıra Sayısı 829 1 722 2 562 3 527 4 525 5 447 6 342 7 340 8 315 9 302 8 290 11 260 12 249 13 244 14 238 15 231 16 223 17 221 18 214 19 205 20 Şehir Paris Madrid Viyana Barselona Berlin Singapur Londra İstanbul Lizbon Seul Prag Amsterdam Dublin Buenos Aires Brüksel Kopenhag Budapeşte Pekin Roma Bangkok Kongre Sayısı 204 186 182 179 178 175 166 146 125 125 121 120 114 113 111 109 106 105 99 93 TUYUP, 4 binden fazla işyerine ulaşacak Turizm Sektöründe İşverenlerin ve Çalışanların Uyum Yeteneklerinin Artırılması Projesi (TUYUP), Ankara JW Marriot Otel’de gerçekleşen bir toplantıda tanıtıldı. K ültür ve Turizm Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu işbirliğinde gerçekleştirilecek TUYUP’un ‘İlgi, Bilgi, Lisan, İnsan” sloganıyla Avrupa Birliği ile ortak yürütülecek olan proje kapsamında 4 binden fazla işyerine ulaşılması hedefleniyor. Programa katılanlar, Mesleki Yeterlilik Sınavı’na katılma hakkı kazanacak, proje katılan işletmeler vergi ve sigorta indiriminden faydalanabilecek. Proje kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı işletme belgeli 80 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 3 bin 500 otel ve 892 restoranda hem işveren hem de çalışanlara yönelik eğitimler verilecek. Farkındalık Yaratma Çalışmaları, İşgücü Analizi, Kupon Eğitim Programı, Ortak Ağ Çalışmaları, Yeşil Yıldız Belgesi Farkındalık Artırma Faaliyetleri, Turizm Sektörü Bilgi Bankası olmak üzere 6 temel bileşenden oluşan projenin bütçesi 7.5 milyon avro, süresi ise 30 ay olarak belirleniyor. Eğitimcilerin Eğitimi programı kapsamında ise pilot bölgelerde 300 eğitmene dersler verilecek. Bu çerçevede kamudan sivil toplum kuruluşlarına, üniversitelerden sektör temsilcilerine kadar 40’ı aşkın kurum ve kuruluşa ulaşılması hedefleniyor. TUYUP kapsamındaki Mesleki Eğitim Programı’na eleman yollayan işletmeler vergi ve sigorta indirimlerinden yararlanabilecek. Programa katılanlar, Mesleki Yeterlilik Sınavı’na katılma hakkı kazanacak. Sertifikasını alan her bir çalışan için işverenlere vergi ve SGK primi indiriminin yolu açılacak. Turizmciler ATM Dubai’ye yoğun ilgi gösterdi Son yıllarda Ortadoğu ülkelerinden gelen turist sayısının artması turizmcilerin gözünü bu pazara dikmesine yol açtı. 5-8 Mayıs 2014 tarihleri arasında Dubai’de düzenlenen ATM turizm fuarına Türkiye’den çok sayıda turizmci katıldı. A TM Dubai Turizm Fuarı, Mayıs ayında Dubai’de gerçekleşti. Dubai Kültür ve Tanıtma Müşavirliği’nin organizasyonu ile Türkiye fuarda, yaklaşık 600 metrekare büyüklüğünde bir stand ile katıldı. Türkiye fuarda bölgesel/bireysel tanıtım konseptini devam ettirdi. Fuara 83 ayrı ülkeden yaklaşık 2.700 kurum/kuruluş katıldı. 21. kez düzenlenen fuarı yaklaşık 22 bin profesyonelin ziyaret ettiği belirtildi. Fuara katılan TUROB’un hazırladığı rapora göre pazarla ilişkili gelişmeler şöyle: Ortadoğu’da online seyahat artıyor Dubai’de her yıl düzenlenen ATM Dubai fuarına TUROB konu ile ilgili sonuç raporunu yayınladı. Raporun sonuçlarına göre; Rapora göre İran’da yaşanan ekonomik ve siyasi gelişmeler ile devalüasyon turist çıkışlarını büyük ölçüde düşürdü. 2014 yılında İsrailli turist sayısında artış bekleniyor. İsrailli turistlerin öncelikle Alanya, Antalya, İstanbul, Marmaris ve Bodrum bölgelerini tercih etmesi bekleniyor. Öte yandan Ortadoğu pazarından Türkiye’ye sağlık, kaplıca, terapi, estetik ve tedavi amacı ile gelecek turist sayısında önemli potansiyel görülüyor ve bu alanda tanıtım çalışmaları arttırılıyor. Cisco tarafından yapılan açıklamaya göre, Ortadoğu ve Afrika bölgesinde tablet ve akıllı telefon kullanımı 2013 yılından itibaren yaklaşık 133 milyon artışla 2018 yılında 598 milyon kişiye ulaşacak. Bu artış miktarı dünyadaki diğer bölgelerin çok üzerinde yer alıyor. Bu öngörü PhoCusWright tarafından Ortadoğu’da online seyahate yönelik yapılan araştırmayı doğrular nitelikte. PCW’ ye göre online seyahat cirosu 2013’te 2.3 milyar dolar olarak gerçekleşmiş, 2014 yılında ise yüzde 4 ila 17 arasında artacağı tahmin ediliyor. Pazar 2014’te yüzde 10-15 artacak Birleşik Arap Emirlikleri vatandaşlarının toplam 6,6 milyar dolar turizm harcaması yaptığı, bunun 4,0 milyar doları tatil, 2,6 milyar doları ise akraba/arkadaş ziyaretleri için gerçekleştirdi. Seyahatlerini uzun süreli ve kalabalık ailelerle yapıyorlar. Bu nedenle bağlantılı (Connected Rooms) otel odalarını tercih ediyorlar. Beğendikleri destinasyon ve otellere sık seyahat ediyor. Destinasyon tercihlerini; din, iklim, doğa, ulaşım imkanları, konaklama tesisi imkanları (lüks ve aile için yeterli büyüklükte odalar), çocuklar için eğlence ve alışveriş imkanlarına göre belirliyorlar. VISA Kredi Kartları tarafından yapılan araştırmanın sonuçlarına göre; VISA kartı sahibi BAE vatandaşları 2013 yılında yurtdışında 2,8 milyar dolar harcama yaptı. En çok harcama Fransa, İngiltere ve ABD’de yapıldı. Öte yandan, İngiltere turizm ve tanıtım ofisi VisitBritian tarafından açıklanan son verilere göre, İngiltere’yi ziyaret eden BEA vatandaşlarının en yüksek harcamaya sahip turist profilinde olduğu ve 2013 yılında kişi başına ortalama harcamanın 3.417 USD olduğunun tespit edildiği açıkladı. TUROB raporunda 2014 yaz mevsiminin Türkiye satışları açısından son derece olumlu göründüğünü ancak, özellikle son dönemde yaşanan siyasi gelişmelerin talebi olumsuz yönde etkilediğini belirterek, bu durumun kısa süre içerisinde düzeltilmesini bekliyor. 2014 yılında bölgeden Türkiye’ye gelecek turist sayısında yüzde10 ila 15 arasında artacağı tahmin ediliyor. 2013 yılında Ortadoğu Bölgesinden Türkiye’ye gelen turist sayısı yüzde 42 artış gösterdi. İsrail yüzde 97 artışla 165 bin, Suudi Arabistan yüzde 33,4 artışla 234 bin, Irak yüzde 37,04 artışla 731 bin turist sayısına ulaştı. Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerinden Türkiye’ye gelen turist sayısı 2013 yılında ise 2 milyon seviyesini aşarak 2 milyon 77 bin seviyesine ulaştı. ORTADOĞU’DAKİ ÜLKELERİN ULUSLARARASI TURİZM HARCAMALARI HARCAMA (milyar $) ÜLKE Bahreyn Mısır Katar Kuveyt Birleşik Arap Emirlikleri Suudi Arabistan 2,6 2,6 5,6 9,0 15,1 17,0 *Kaynak: UNWTO 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 81 HABERLER Dünya turizminin haritası çıkarıldı, gelecek 10 yılda sektörü neler bekliyor Seyahat sektörüne yönelik teknolojik altyapı hizmeti sunan Amadeus ve Oxford Economics tarafından yapılan “Küresel Turizmin Geleceği” adlı araştırmaya göre, dünya turizmi önümüzdeki 10 yıl sürecek bir büyüme evresine girdi. Araştırmada, Özellikle Çin gibi gelişen pazarların etkisiyle, 2023 yılına kadar seyahat pazarının yüzde 20 oranında büyüyeceği belirtiliyor. 10 yıllık makro projeksiyona göre, Gayri Safi Mili Hasıla (GSMH) ortalama olarak yılda yüzde 3,4 büyürken, önümüzdeki 10 yılda gecelemeli seyahat sayısı her yıl ortalama yüzde 5,4 oranında artış kaydedecek. Araştırmada, kriz dönemlerinde bile seyahat endüstrisinin yüzde 4,1 oranında büyüdüğüne dikkat çekildi. 2023 yılında Çinli turist sayısı 220 milyona ulaşacak Araştırmada dikkat çeken diğer önemli unsur ise Çin’in küresel seyahat pazarındaki konumu ve etkisi. Buna göre, bu yıl ABD’yi egale ederek dünyanın en büyük outgoing pazarı olacağı düşünülen Çin’in, önümüzdeki 10 yıllık dönemde dünyaya gönderdiği ziyaretçi sayısı iki kat artarak 220 milyona ulaşacak. Çin aynı zamanda, 2017 yılında yurt içi seyahat pazarı en büyük ülke konumuna da ulaşacak. Türkiye kaynak pazar olacak Raporda gelişmekte olan diğer ülkelere de önemli atıflar var. Buna göre turizm alanındaki büyüme sadece Çin ile sınırlı kalmayacak. Rusya, Brezilya, Hindistan, Endonezya ve Türkiye de dünyanın önemli kaynak pazarı durumuna gelecek. Bu ülkelerde önümüzdeki 10 yıl boyunca yüzde 5’in üzerinde büyümeler kaydedilecek. Amadeus Başkan Yardımcısı Holger Taubmann, “Seyahat endüstrisi yeni bir altın çağa giriyor. Kriz sonrası seyahat pazarının değişik alanlarından edinilen bilgiler bunu gösteriyor. Elbette büyüme her yerde eşit olmayacak. İşin doğası gereği, kazanalar ve kaybedenler olacaktır” değerlendirmesini yapıyor. Rapordan altı çizilen bazı bulgular İş turizmindeki büyümenin yakla- şık yüzde 55’lik kısmı Asya bölgesinde gerçekleşecek. İş turizmi alanında Avrupa’da da büyüme sağlanacak ancak 2018 yılından önce 2008 seviyesine ulaşması beklenmiyor. Havayolu seyahatindeki büyümenin lokomotifi Hindistan, Rusya ve Endonezya olacak. Tarihte ilk defa, havayolu seyahatinde, OECD dışında kalan ülkelerdeki havayolu seyahati artışı, OECD ülkelerini geride bırakacak. Resesyon sonrası ilk defa, uluslar arası otel konaklamaları yurtiçi konaklamaların üstüne çıkacak. Buna ek olarak, Asya bölgesinin geceleme sayısında yaklaşık 4 kat artış olmasına rağmen, bu alanda liderlik yine Avrupa’da olacak. Kriz sonrasında seyahat sektörünün büyümesinde öncü güç Çin olacak ancak başka faktörler de var. Gelişmiş ülkelerdeki istikrar da bu büyümede önemli bir unsur olacak. Tatil destinasyonu Tayland’da sıkıyönetim Önemli tatil destinasyonlarından biri olan ve Rusya pazarında Türkiye’nin rakibi Tayland’da altı ay süren siyasi gerginliğin ardından ordu sıkıyönetim ilan etti. S on yıllarda Türk turistlerin de rağbet göstermeye başladığı Uzakdoğu’nun önemli tatil destinasyonlarından Tayland’da sıkıyönetim ilan edildi. Ordu, sıkıyönetimin uygulanabilmesi için yetkilerini de genişletti. Yapılan açıklamada ‘barış ve düzenin 82 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 korunması için’ bu kararın alındığı, “Bunun bir darbe olmadığı” belirtildi. İktidara bir etkisi yok BBC Türkçe’nin haberine göre Geçi- ci Başbakan’ın baş güvenlik danışmanı, ordunun bu kararı alırken hükümete danışmadığını söyledi. Paradorn Pattanatabut, “Herşey normal, yalnızca tüm güvenlik sorunlarından ordu sorumlu” dedi. Ordu sözcüsü de sıkıyönetim ilanının geçici hükümetin iktidarına herhangi bir etkisi olmayacağını ve hükümetin faaliyetlerine devam edeceğini ifade etti. Ordunun güvenlikten sorumlu olduğunu açıkça ifade ettiği belirtilirken askerlerin sokaklarda daha sık görülmeye başlandığı kaydedildi. Alman turizm şirketlerinde görev değişiklikleri dikkat çekti Çin’deki seyahat artışı en çok Türkiye’ye yarayacak Çin Sosyal Bilimler Akademisi’nin (CASS) açıkladığı Turizm Yeşil Raporu’na göre, Çin’den ülke dışına yapılan seyahatlerinde çok hızlı bir artış görülüyor. 2013’te 97 milyon 300 bin Çinli yurt dışı seyahatine çıktı. Bu yıl bu rakamın 100 milyonu aşması bekleniyor. C ASS’ın raporuna göre 2000 yılında 10 milyon Çinli turist yurt dışına seyahat ederken, bu rakam 2013’te 97 milyon 300 bine ulaştı. Bu artışın en çok yansıyacağı ülkelerden biri de Türkiye olacak gibi görünüyor. Skyscanner’a göre, Çinli turistlerin 2013 yılında en çok arama yaptığı destinasyonlar arasında Türkiye 22. sırada yer alırken, bu yılın aramalarında ise Türkiye yüzde 87’lik bir artış yaşayarak 5 sıra birden yükselip 17. sıraya yerleşiyor. En çok aranan ülkeler arasında Çin için yakın destinasyonlar olan Tayland, ABD ve Japonya ön plana çıkıyor. Bu yıl Çinli turist sayısının 100 milyonu aşması beklenirken, Çinliler için bu senenin parlayacak yıldızları Türkiye ile birlikte Seyşel Adaları, Yeni Zelanda, Maldivler ve Mauritius olacağa benziyor. 2012 Çin Kültür Yılı’nın etkisi büyük Konu ile ilgili açıklama yapan Skyscanner Türkiye Pazarlama Müdürü Murat Özkök, “Çinli turistlerin 2013’te toplam 102 milyar ABD doları harcayarak bu alanda dünya birincisi olduğu da belirtiliyor. Bu bilgiden yola çıkarak, Çinli turistlerin seyahat ettikleri bölgelerin ekonomilerine de bir canlılık getirmesini öngörüyoruz. Çin’in yurtdışı aramalarında en çok artış gösteren 4. ülkenin Türkiye olması, turizm için çok önemli. Ayrıca 2012 yılının Türkiye’de Çin Kültür yılı olarak kutlanması, 2013 yılının ise Çin’de Türkiye Kültür yılı olarak kullanması (kutlanması) bu artışta etki etmişe benziyor” şeklinde konuştu. Son zamanlarda Alman turizm şirketlerinde meydana gelen görev değişiklikleri dikkat çekti. Geçtiğimiz son birkaç haftada üst düzey yönetimlerinde gerçekleşen değişiklikler FTI, Thomas Cook, Alltours ve TUI gibi birçok Alman turizm şirketlerinde yaşandı. F TI turizm müdürlüğünde yeniden görev değişikliğine gittiğini açıkladı. FTI ayrıca son birkaç ayda iki üst düzey yöneticisini kaybetmişti. FTI’ın kişisel seyahat bölümünün başına Matthias Huwiler getirildi. Thomas Matthias Huwiler Cook’ta ise Kirsten Neumann’dan boşalan Mali İşler Müdürlüğüne Peter Fankhauser ve Ralf Teckentrup getirilirken, Neumann’ın da LSG’ye (Lufthansa İkram Bölümü) Finans ve İnsan Kaynakları Müdürü olarak atandığı belirtildi. Mısır’a opeGuido Laukamp rasyonlar düzenleyen ETI’de Satış ve Pazarlama Müdürü Carsten Burgmann’ın yerine Viking’in eski Genel Müdürü Guido Laukamp getirilirken Altours Satış Müdürü Dennis Conrads, sektörde yeni girişim arayışına girmek için görevinden ayrıldı. TUI Avusturya’da ise Klaus Pümpel’dan boşalan CEO koltuğuna Dirk Lukas oturacak. Ayrıca Air Berlin’de de Operasyon Direktörlüğü görevinden ayrılan Helmut Himmelreich’in yerine de Helmut Weixler’ın getirildiği belirtildi. Deneyimli Turizmci Mehmet Zelzele hayatını kaybetti P isa ve Eyfel Otellerinin Sahibi ve aynı zamanda 1968 yılından beri turizm sektöründe çalışan Deneyimli Turizmci Mehmet Zelzele hayatını kaybetti. Eminönü Laleli Turizmci ve İşadamları Derneği (ELTİD) Eski Başkanı da olan Zelzele’nin ölümü nedeniyle bir dönem yönetim kurulu üyeliği ve saymanlık görevlerinde bulunduğu Turistik Otelciler, İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği (TUROB) yazılı bir açıklama yaptı. Açıklama; “Birliğimizde uzun yıllar yönetim kurulu üyeliği yapmış, turizm sektörüne büyük katkıları bulunan değerli büyüğümüz Mehmet Zelzele’nin vefat ettiğini derin üzüntü ile öğrenmiş bulunuyoruz. Birliğimize ve sektörümüze katkıları daima hatırlanacak merhum Mehmet Zelzele’ye Allah’tan rahmet, kederli ailesi, dostları, akrabaları ile sektörümüze başsağlığı ve sabır dileriz.” Biz de Turizm&Yatırım Dergisi olarak merhuma Allah’tan rahmet, kederli ailesi ve turizm camiasına başsağlığı dileriz. 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 83 HABERLER Kongre ve toplantı dünyası IMEX’te buluştu Kongre ve toplantı sektörünün en önemli buluşma noktası olarak gösterilen IMEX Fuarı Almanya’nın Frankfurt şehrinde Mayıs ayında gerçekleştirildi. ICVB Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Bahadır Yaşık, Türkiye’nin artık dünyanın en önemli kongre turizmi aktörlerinden biri olduğunu kanıtladığını söyledi. K ültür ve Turizm Bakanlığı ile Frankfurt Ataşeliği ve İstanbul Kongre ve Ziyaretçi Bürosu (ICVB) tarafından organize edilen Uluslararası Kongre Turizmi Fuarı IMEX Fuarına Türkiye’den 46 firma ve sektör kuruluş yer aldı. Fuarın en büyük ülke stantlarından biri olan 400 metrekarelik Türkiye standı, “Home of Turkey” konsept ve görselleriyle donatıldı. ICVB Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Bahadır Yaşık, Türkiye’nin artık dünyanın en önemli kongre turizmi aktörlerinden biri olduğunu kanıtladığını söyledi. Turistik Otelciler, İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği (TUROB), Almanya’nın Frankfurt şehrinde Mayıs ayında gerçekleştirilen, kongre ve toplantı sektörünün en önemli buluşma noktası olarak gösterilen IMEX Fuarına katılarak, fuara ilişkin “Fuar Sonuç Raporu”nu açıkladı. TUROB Başkanı Timur Bayındır, Türkiye’nin en büyük dezavantajının koordinasyon ve eş güdüm içerisinde tanıtım ve pazarlama eksikliği olduğunu bildirdi. Bayındır, “Fuar, Türkiye açısından oldukça verimli olarak geçti, ancak özellikle yeni destinasyonlar pazara girmek için önemli rekabet ortamı oluşturdu. Türkiye’nin rekabet alanında THY tarafından sağlanan direkt ve cazip seferler, coğrafi konum, vize işlemlerinde kolaylık ve nitelikli kongre altyapısı çok önemli avantaj sağlıyor” dedi. ICCA, kongre turizmimiz için iyi bir adım TUROB Başkan Yardımcısı ve Fuarlar ve Tanıtım Komitesi Başkanı Müberra Eresin ise, dünyadaki gelişmeler ve rakip ülkelerin uygulamaları dikkate alındığında, Türkiye’nin ve İstanbul’un MICE alanında sahip olduğu imkanların uluslararası pazarlarda bilimsel pazarlama yöntemleri uygulanarak tanıtılması ve finansal olarak güçlü kaynaklar tarafından desteklenmesinin şart olduğunu belirtti. Eresin, “Antalya’da 01-05 Kasım 2014 tarihleri arasında düzenlenecek ICCA (Uluslararası Kongre ve Konvansiyon Birliği ICCA ) 53’ncü Kongresinin Antalya’nın tatil turizminin yanında sahip olduğu zengin kongre ve toplantı altyapısı ile de bu alanda dünyada tanınan bir destinasyon olması için çok önemli bir adım olacak” dedi. Ali Tatlıdil yeniden TÜRES Başkanı seçildi Tüm Restoranlar Lokantalar ve Tedarikçiler Derneği (TÜRES)’nin 6. Olağan Genel Kurulu ve 10. Yıl Kutlaması Tekstilkent Ramada Otel’de gerçekleşti. Yapılan başkanlık seçimlerinde mevcut başkan Ali Tatlıdil, TÜRES başkanlığına seçildi. Ali Tatlıdil 84 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 24 Mayıs Cumartesi günü Tekstilkent Ramada Otel’de toplanan Derneği (TÜRES)’nin 6. Olağan Genel Kurulu’nda Ali Tatlıdil tekrar başkan seçildi. Söz konusu kurulda Kurucu Başkan Ramazan Bingöl, Öztiryakiler Murahhas Üyesi Tahsin Öztiryaki, yeniden TÜRES Başkanı seçilen Ali Tatlıdil, İTO Meclis Başkanı Şekib Avdagiç ve İstanbul İl Kültür Turizm Müdürü Ahmet Bilgili konuşma yaptı. Konuşmacıların hepsi gastronomi turizminin TÜRES’in Yeni Yönetim Kurulu Başkan: Ali Tatlıdil Yönetim Kurulu Üyeleri: Abdullah Korun Murat F. Bozanoğlu Ünal Dölek Mevlüt Şimşek Sait Uluçay Haluk Okutur Faruk Şark Yaşar Sekizkardeş Mustafa Esenkal Turgut Arıcı gelişmesi gerektiğinin üzerinde durdu. Mevcut Başkan Ali Tatlıdil tek aday olarak açık oylama yöntemiyle tekrar TÜRES Başkanı seçildi. Seçimden sonra kürsüye gelen Tatlıdil, herkese teşekkürlerini sunarken, yeni dönemde TÜRES’in gelişimi ve sektör sorunlarının çözülmesine yoğunlaşacaklarını söyledi. Kadınların alışveriş tutkusu turizme yeni pazarlar açıyor Alışveriş amaçlı turlara her gün yenileri ekleniyor. Bazı ülkelerde shopping destinasyonları oluşmaya başladı. Aralarında New York, Paris, Barselona, Venedik ve İstanbul’un bulunduğu şehirler shopping destinasyonu olarak öne çıkıyor. D ünya Turizm Örgütü, ülke ve şehirlerin alışveriş durumlarının incelendiği ‘Küresel Alışveriş Turizmi Raporu’nu açıkladı. Raporda, Türkiye’nin alışveriş turizmi için önemli bir destinasyon konumuna geldiği belirtiliyor. Konuyu İstanbul Shopping Fest arifesinde değerlendiren TUYED (Turizm Yazarları ve Gazetecileri Derneği) Başkanı Kerem Köfteoğlu, “Raporda, Kapalıçarşı’nın dünyanın en eski ve en büyük tarihi çarşılarından biri olduğu belirtiliyor. Buranın günlük ziyaretçisinin 250 ila 400 bin kişi olduğunun tahmin edildiği görüşüne yer veriliyor. Ülkemizde 2005-2011 yılları arasında peş peşe açılan AVM’lerin ilgi gördüğü ve Türkiye’nin perakende için de turist çekmeye başladığı vurgulanıyor” diyor. Alışveriş turlarında kadınların ağırlığı yüksek Büyüyen pazarı gören ülkelerin bazı şehirlerini ‘Shopping destinasyonu-varış noktası’ olarak geliştirmeye başladığına dikkat çeken Köfteoğlu, alışveriş turizminde kadınların ciddi bir ağırlığı olduğunu kaydederek, “Araştırmalara göre, turistlere yönelik vergisiz alışveriş (tax free) imkânı sunan mağazalar ile free shop’lardan satın almaların yüzde 68’ini kadınlar yapıyor” diye açıklıyor. Tatilcileri otuz yıl önce vergisiz alışveriş (tax free) kavramıyla tanıştıran ve 37 ülkede mağazaları bulunan Global Blue verilerine göre, 2013’te satın alınan ürünlerin yüzde 49’u moda-giyim, yüzde 20’si kuyum-saat, yüzde 9’u deri-aksesuar, yüzde 3’ü elektronik ve yüzde 14’ü de diğer ürünlerden oluştu. Bu ürünlerden bazılarının erkekler tarafından eş veya sevgililere alındığını hatırlatan Köfteoğlu, bu durumu,”Kadınlar alışveriş turizminde baskın hale geldi” şeklinde değerlendiriyor. Rapordan satırbaşları TUYED’in UNWTO verilerinden derlediği bilgilere göre, alışveriş turizmi 2013 yılında tüm dünyada yaklaşık 450 milyar dolarlık bir hacme ulaştı. UNWTO’nun ‘Küresel Alışveriş Turizmi Raporu’nda geçen yıl alışverişte en fazla harcayan 5 ülke şöyle sıralanıyor: Çin 129 milyar dolar, ABD ve Almanya 86 milyar, İngiltere ile Rusya Federasyonu da 53 milyar dolar. Raporda bazı ülke ve şehirler hakkındaki bilgiler ise şöyle özetleniyor: New York: Ekonomisini perakende sürüklüyor. Kenti yılda ortalama yerli-yabancı 53 milyon kişi ziyaret ediyor. ‘Büyük Elma’da 3,3 milyon kişiyi istihdam eden yaklaşık 12 bin perakende şirketi bulunuyor. Kentte harcanan her 1 doların 25 sentinin alışverişe gittiğini tahmin ediyor. Londra: Kent ticaretinin kalbi West End bölgesinde atıyor. Burası yılda ortalama 200 milyon ziyaretçi çekiyor. Cazibe merkezi haline gelen West End’in perakende satışları 7,6 milyon paunda (yaklaşık 12,7 milyar dolar) ulaşıyor. Barselona: Son yıllarda dünyanın en büyük alışveriş kentleri arasında önemli bir nokta haline gelerek alışveriş turizmiyle özdeşleşti. Kentin imaj ve küresel konumunu geliştirmek için kurulan Turisme de Barcelona öncülüğünde beş kilometrelik Alışveriş Hattı’nı oluşturuldu, buradaki 165 dükkân kent ekonomisini finanse ediyor. Venedik: Antik kent, masalsı ortamının yanı sıra, paha biçilmez sanat şaheserleri- ne ev sahipliği yapıyor. 2013 yılının Haziran ayında, Venedik’te sahteciliğe karşı önemli bir kampanya başlatıldı. Turistler, sahtecilik ve sahte ürün satışıyla ilgili haberdar ediliyor. Fransa: Fransız Ulusal Turizm Kalkınma Ajansı ‘Atout Fransa’, özel alışveriş ürünleri yaratmak için büyük mağazalar ve tur operatörleriyle ortak çalışmalar yürütüyor. Paris’te 2014 yılında ‘Paris’te Alışveriş-Shopping By Paris” adıyla başlatılan kampanyada, ziyaretçilere 270’i aşkın mağazada, yüzde 10 indirimi içeren bir paket sunuluyor. İtalya: ENIT (İtalyan Hükümeti Turizm Kurulu), ülkeyi dünyada moda, tasarım ve turizm alanlarında ilk sıralara oturmak için yoğun çalışmalar yapıyor. İtalya, 20122013 Ülke Marka Endeksinde, sunduğu alışveriş imkânlarından dolayı dünyada üçüncü sırada gösteriliyor. Almanya: Ülke, son yıllarda uluslararası turizm harcamalarında özellikle de perakende alanında güçlü bir büyüme kaydetti. Almanya’daki turizm harcamalarını AB dışındaki Çin, İsviçre ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden ( BAE ) gelen ziyaretçiler yapıyor. Çin ve Rusya: Çin ve Rusya’nın uluslararası turist gelişleri sıralamasında 3 ve 9’uncu sırada olması, onları alışveriş turizmi için önemli kaynak pazarlar haline getiriyor. İki ülkedeki yerli ve yabancı ziyaretçiler için cazip perakende merkezlerinin sayısı artıyor. 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 85 HABERLER ‘Engelsiz turizm’e devam edilecek T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “Engelsiz turizm” çalışmaları için ALTİD’den devam kararı alındı. ALTİD Başkanı Burhan Sili, ‘Engelsiz Turizm Projesi’nin süresi bitecek olan kurumlar arası işbirliği protokolünün yenilenmesi taraftarıyız”dedi. T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı koordinatörlüğünde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Alanya Belediyesi, Alanya Ticaret ve Sanayi Odası (ALTSO) ve Alanya Turistik İşletmeciler Derneği (ALTİD) işbirliğinde yürütülen “Engelsiz Turizm Kenti Alanya Uygulama ve İşbirliği Protokolü” devam edecek. “Engelsiz turizm” çalışmaları ile ilgili Alanya Belediyesi Engelsiz Park ve Yaşam Merkezi Proje Koordinatörü ve Engelsiz Turizm Komisyonu Sekreteri Münir Altıoğlu tarafından ALTİD Yönetim Kurulu’na ziyarette bulunuldu. Ziyaretle birlikte yapılan sunum sonrasındaki görüşmelerde “Engelsiz Turizm”e devam kararı çıktı. Ziyaretle ilgili açıklama yapan ALTİD Başkanı Burhan Sili, “Engelsiz Turizm Projesi”nin sosyal entegrasyona sağladığı katkıya ek olarak ekonomik anlamda turizmin 12 aya çıkarılması için alternatif turizm çalışmaları kapsamında büyük önem taşıdığını kaydetti. Sili, “Alanya, kent olarak ülke genelinde örnek olacak bir vizyona ve alt yapıya sahip. ALTİD olarak bu sürecin içerisinde üzerimize düşecek tüm görevleri yapmaya devam edeceğiz ve aralık ayında süresi bitecek olan kurumlar arası işbirliği protokolünün yenilenmesi taraftarıyız” dedi. Avrupa’da 37 milyon engelli var Avrupa Komisyonu ve desteklediği kurum olan ENAT-European Network İstanbul “yeşil alanda” sonuncu stanbul, 20 büyük dünya şehrinde yapılan araştırmaya göre halka açık yeşil alanda, sonuncu oldu. İstanbul’da İyeşil alan neredeyse sadece mezarlıklar ve askeri alan- larda kaldı. 20 büyük dünya şehrinde yapılan araştırmaya göre halka açık yeşil alanda, İstanbul sonuncu oldu. Araştırmada halka açık yeşil alanı en yüksek şehir yüzde 47 ile Singapur, yüzde 46 ile Sidney olurken İstanbul yüzde 1,5 ile en sonuncu sırada yer aldı. Araştırmada İstanbul’dan sonra en az yeşil alana sahip şehir sıralamasında yüzde 2,30 ile Seul, yüzde 2,40 ile Mumbai geliyor. BAZI ŞEHİRLERİN YEŞİL ALANLARI ŞEHİR Singapur Sydney Hong Kong Londra Rio de Janeiro Johannesburg Montréal Berlin New York Amsterdam 86 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 (%) 47,0 46,0 41,0 38,4 29,0 24,0 14,8 14,4 14,0 13,0 ŞEHİR Toronto Paris Buenos Aires Los Angeles Bogotá Tokyo Shanghai Mumbai Seul Istanbul (%) 12,7 9,4 8,9 6,7 4,4 3,4 2,6 2,5 2,3 1,5 for Accessible Tourism tarafından yapılan araştırmalara göre Avrupa’da yaşayan yaklaşık 37 milyon engelli ve 120 milyon engelli grubuna giren yaşlı birey bulunuyor. Toplam 157 milyon bireyden oluşan bu topluluğun yüzde 74’lük kısmının (116 milyon) seyahat edebilir bireyler olduğu tahmin ediliyor. Ancak söz konusu yüzde 74’lük kesimin sadece yüzde 17’lik (20 milyon) kısmı aktif olarak yurt dışı tatiline çıkabiliyor. Bu sebeple ‘Engelsiz Turizm’ atıl turizm pazarına hareket kazandıracak önemli bir etken olabileceği gibi, sezon yoğunluğunun düştüğü aylarda da pazarı hareketlendirecek ve turizmi 12 aya yayabilecek bir büyüklüğe sahiptir. KATİD, ilk bölge toplantısını yaptı Karadeniz Turistik İşletmeciler Derneği (KATİD), kuruluşundan kısa bir süre sonra ilk bölge toplantısını gerçekleştirdi. Toplantı Zonguldak’tan Rize’ye, Çorum’dan Kastamonu’ya kadar birçok ilden üye işletmelerin katılımı ile gerçekleşti. K ATİD ilk bölge toplantısını Samsun North Point Hotel’de gerçekleştirdi. Derneğin kuruluşu ile ilgili açıklama yapan KATİD Başkanı Murat Toktaş, “En çok önem verdiğimiz konulardan biri bölgedeki tesislerin birbirlerini tanımaları ve bir dostluğun oluşması idi bunu da başardık. Aynı bölgede aynı işi yapıyoruz, iletişimimiz kuvvetli olursa daha başarılı ve üretken olacağımıza inanıyoruz” dedi. Toktaş, üyelerin iletişim, tekstil, enerji, gibi birçok sektörle yapılan özel anlaşmalar sayesinde özel indirimler aldıklarını ve her zaman üyelerin yanında olmaya ve birlikte hareket etmeye çalışacaklarını sözlerine ekledi. Toktaş son olarak, “Üyelerimiz şunu gördü ki KATİD ne şahıs, ne bir ilin derneği ne de seçimden seçime bir araya gelen ve sadece aidat toplayan bir dernek. KATİD bölgeye hizmet için kurulmuş Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) üyesi, aktif çalışan, sektör temsilcilerinin ihtiyaç ve menfaatleri doğrultusunda hareket eden bir dernek” dedi. İSTATİSTİKLER Türkiye 4 aylık dönemde 7 milyon ziyaretçiyi aştı TÜRKİYE’YE GELEN YABANCI ZİYARETÇİLER N isan ayında Türkiye’yi ziyaret eden yabancı sayısı yüzde 8,2 artışla, 2 milyon 652 bin kişi olurken, Ocak-Nisan döneminde yüzde 5’lik artışla 7 milyon 3 bin kişiye ulaşıldı. Yılın 4 aylık döneminde, Almanya’dan gelen ziyaretçilerin sayısı yüzde 3,3’lük düşüşle 887 bin kişiye geriledi. Yüzde 7 dolayında yükseliş gösteren Rusya pazarı ziyaretçileri de 423 bin kişiye ulaştı. Öte yandan 4 ayda en hızlı artış yüzde 51 ile İran’da yaşandı. Bu pazardan gelenlerin sayısı 500 bini aştı. Genelde yükselişin görüldüğü Avrupa pazarları içinde; İtalya, Belçika, Fransa, Avusturya, İsviçre ve İspanya’da gerileme yaşandı. Ukrayna pazarındaki yükseliş ise 4. ayda sona erdi. İç karışıklık yaşanan ülkeden gelenlerin sayısı yüzde 0,6 artışla 126 binde kaldı. İskandinavya pazarında Danimarka ve İsveç yükselirken, Finlandiya ve Norveç pazarları düşüş kaydetti. MİLLİYET ALMANYA İRAN GÜRCİSTAN BULGARİSTAN RUSYA FED. İNGİLTERE YUNANİSTAN HOLLANDA IRAK FRANSA AZERBAYCAN İTALYA A.B.D. UKRAYNA İSVEÇ BELÇİKA LİBYA ROMANYA G. KORE AVUSTURYA S.ARABİSTAN İSVİÇRE DANİMARKA K.K.T.C. İSPANYA İSRAİL 2013 917 876 331 478 466 220 417 428 396 127 252 599 201 984 220 156 153 839 210 585 166 730 153 336 143 786 125 730 86 101 102 788 73 025 82 780 60 245 87 011 52 401 72 728 61 006 59 575 60 340 30 435 2014* 887 632 502 776 462 007 440 372 423 634 275 147 249 460 233 972 216 957 209 399 165 990 139 591 135 429 126 576 101 478 100 850 91 532 87 851 79 766 78 839 71 700 71 043 70 280 60 519 58 663 55 203 2014/2013 -3,29 51,68 -0,90 5,50 6,94 8,93 23,50 6,28 41,03 -0,56 -0,44 -8,96 -5,81 0,67 17,86 -1,89 25,34 6,13 32,40 -9,39 36,83 -2,32 15,20 1,58 -2,78 81,38 MİLLİYET KAZAKİSTAN ÇİN HALK CUM. JAPONYA POLONYA NORVEÇ ÖZBEKİSTAN MAKEDONYA CEZAYİR FİNLANDİYA SIRBİSTAN LÜBNAN TUNUS MISIR KUVEYT HİNDİSTAN KANADA AVUSTRALYA KIRGIZİSTAN FAS ÜRDÜN MOLDOVA CUM. KOSOVA MALEZYA MACARİSTAN BOSNA HERSEK YABANCI TOPLAM (OCAK-NİSAN 2014) 2013 51 340 37 237 63 192 43 384 62 316 35 351 36 996 31 388 43 939 35 410 34 270 27 498 37 299 22 939 24 591 30 973 24 091 17 407 26 026 19 516 21 639 18 486 16 923 15 589 15 852 6 665 379 2014* 53 307 51 289 48 798 43 837 42 452 42 198 41 008 40 079 38 853 38 106 36 211 30 472 30 125 29 349 28 878 28 516 26 629 25 587 24 539 23 624 20 833 20 144 20 020 19 793 18 880 7 003 050 2014/2013 3,83 37,74 -22,78 1,04 -31,88 19,37 10,84 27,69 -11,58 7,61 5,66 10,82 -19,23 27,94 17,43 -7,93 10,54 46,99 -5,71 21,05 -3,72 8,97 18,30 26,97 19,10 5,07 Antalya’ya gelen yabancı ziyaretçi sayısı (Ocak-Mayıs) RUSYA 2013 2014 Değişim 688.007 802.823 16,7 -6,7 ALMANYA 825.995 770.316 HOLLANDA 180.104 182.625 1,4 İNGİLTERE 121.524 126.512 4,1 İSVEÇ 87.312 95.874 9,8 UKRAYNA 88.585 72.617 -18 BELÇİKA 74.673 69.088 -7,5 FRANSA 68.843 65.196 -5,3 DANİMARKA 52.911 62.779 18,7 İRAN 10.251 56.863 454,7 NORVEÇ 77.442 54.129 -30,1 AVUSTURYA 45.498 44.492 -2,2 FİNLANDİYA 44.142 42.644 -3,4 POLONYA 35.781 40.221 12,4 İSVİÇRE 35.168 39.032 11 İSRAİL 17.403 36.184 107,9 KAZAKİSTAN 34.926 32.920 -5,7 BELARUS 24.961 28.359 13,6 LİTVANYA 16.397 23.766 44,9 ÇEK CUM. 12.732 15.473 21,5 125.297 124.980 -0,3 2.667.952 2.786.893 4,5 DİĞER TOPLAM Antalya 5 ayda yüzde 4,5’luk artış yakaladı A ntalya’ya gelen yabancı ziyaretçi sayısı ocak-mayıs döneminde yüzde 4,5 artarak milyon 786 bin kişi oldu. Kent, geçen yılın aynı döneminde 2 milyon 667 bin kişi ağırlamıştı. Antalya’nın ana pazarlarından olan Rusya’dan girişler yüzde 16,6 artarak 802 bin kişi olurken, yüzde 6,7 gerileyen Alman pazarı da 770 bin kişiye düştü. Diğer yandan Hollanda’da girişler yüzde 1,4 artışla 182 bin kişiyi geçerken, yüzde 4 büyüyen İngiltere de 126 bin kişiye yükseldi. Karmaşa içinde olan Ukrayna’dan gelenlerin sayısı ise yüzde 18 düşerek 72 bin dolayına indi. 4 kat artış kaydeden İran pazarı 56 bini, bir kar artışı yakalayan İsrail de 36 bini geçti. Belçika, Norveç, Avusturya ve Fransa pazarlarındaki gerileme ise devam etti. 06’2014 ǀ turizm&yatırım ǀ 87 İSTATİSTİKLER İstanbul yükselişine devam ediyor İediyor. 2014 yılı ocak-mayıs aystanbul’da yükseliş devam larında İstanbul’a gelen yabancı ziyaretçi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8 artarak, 4 milyon 292 bin 582’ye çıktı. Bu dönemde havayolu ile gelişler yüzde 9 artarken, denizyoluyla gelenlerde yüzde 26 azalma görüldü. İstanbul’a gelen ziyaretçilerin milliyetlerine bakıldığında ilk 10’u şu ülkeler oluşturdu: Al- manlar: yüzde 9.9, Ruslar: yüzde 5.8, İranlılar: yüzde 4.4, Fransızlar: yüzde 4.2, Amerikalılar: yüzde 4.1, İngilizler: yüzde 4.1, İtalyanlar: yüzde 3.8, Libyalılar: yüzde 2.7, Hollandalılar: yüzde 2.7, Ukraynalılar: yüzde 2.6, Suudi Arabistanlılar: yüzde 2.2, Güney Koreliler: yüzde 2.2, Iraklılar: yüzde 2.1, Azerbaycanlılar: yüzde 2.0, Suriyeliler: yüzde 1.9, Diğer ülkeler: 45,4 İSTANBUL’A GELEN YABANCI ZİYARETÇİ SAYILARI İSTANBUL OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS 2013 2014 532.726 617.015 838.201 936.961 1.058.771 3.983.224 635.283 696.054 866.985 1.014.662 1.079.598 4.292.582 2013’e Göre Değişim Oranı (Aylık) 19,4 12,8 3,4 8,3 2 2013’e Göre Değişim Oranı (Kümülâtif) 19,4 15,8 10,6 9,9 7,8 İZMİR’E GELEN YABANCILARIN YILLARA VE AYLARA GÖRE DAĞILIMI YILLAR DEĞİŞİM ORANI (%) 2012 2013 2014 OCAK 18 822 22 929 22 213 21,82 -3,12 ŞUBAT 27 856 18 830 29 432 -32,4 56,3 -20,7 2013/2012 2014/2013 MART 42 310 46 041 36 511 8,82 NİSAN 89 817 94 750 98 621 5,49 4,09 MAYIS 138 727 157 016 139 695 13,18 -11,03 HAZİRAN 179 949 168 414 -6,41 TEMMUZ 239 681 236 783 -1,21 AĞUSTOS 218 279 224 245 2,73 EYLÜL 193 232 189 966 -1,69 EKİM 145 701 159 901 9,75 KASIM 46 742 50 664 8,39 ARALIK 27 808 37 701 35,58 5 AYLIK TOPLAM GENEL TOPLAM 317 532 339 566 1 368 924 1 407 240 326 472 6,94 Muğla yükselişine devam etti M uğla’ya gelen ziyaretçi sayısı yılın ilk 5 ayında 562 bin 481 kişiye ulaştı. Muğla’ya ziyaretçi gönderen ülkelerin başında yüzde 46’lık payla İngiltere başı çekti. Onu yüzde 10 ile Hollanda, yüzde 7 ile Almanya, yüzde 6 ile Fransa, yüzde 4 ile Belçika izledi. Diğer pazarlar ise yüzde 27’lik pay aldı. -3,86 2,8 İzmir 5 ayı yüzde 4’lük kayıpla kapattı zmir’in yabancı ziyaretçi sayıİİzmir’e sındaki düşüş devam ediyor. yılın ilk 5 ayında gelen yabancı ziyaretçi sayısı yüzde 3,86 oranında azalarak, 326 bin 472’ye geriledi. 88 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 06’2014 Mayıs ayında gelen yabancı ziyaretçi sayısı ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 11,3 düşerek, 139 bin 695 oldu. Mayıs ayında ile havayolu girişlerinde bir önceki yıla göre yüzde 3,33, denizyolu girişlerinde ise yüzde 23,57 oranında azalma görüldü. İzmir’e ziyaretçi gönderen ilk 4 ülkeden sadece ikinci sıradaki Fransa’da yüzde 9’luk bir artış gözlenirken, üçüncü ve dördüncü sıradaki İtalya ve İngiltere’de 5 aylık dönem hafif düşüşle geçildi. Birinci pazar Almanya’da da yüzde 5’lik düşüş dikkat çekti. MUĞLA’YI ZİYARET EDEN YABANCILARIN AYLARA GÖRE DAĞILIMI (2014) MİLLİYETİ İNGİLTERE HOLLANDA RUSYA FED. ALMANYA FRANSA POLONYA BELÇİKA İSVEÇ DANİMARKA UKRAYNA FİNLANDİYA İRLANDA YUNANİSTAN LİTVANYA AMERİKA BULGARİSTAN ÜRDÜN YABANCI TURİST YERLİ TURİST GENEL TOPLAMI 2013 TOPLAMI OCAK 474 107 18 51 19 3 7 3 2 19 4 6 418 2 24 48 0 1.205 1.530 2.735 2.643 ŞUBAT 656 22 52 90 128 15 4 16 5 15 10 10 619 0 25 18 1 1.686 1.897 3.583 2.382 MART NİSAN 3.035 61.552 57 17.425 417 4.476 94 8.974 61 12.672 23 2.823 14 5.687 8 543 12 91 41 551 19 879 29 718 723 1.377 11 432 76 605 63 148 0 529 4.683 124.407 1.459 3.917 8.132 128.324 9.521 102.393 MAYIS 191.300 38.460 36.756 32.159 21.750 17.794 15.829 9.173 6.351 4.999 3.360 2.396 2.292 2.053 2.038 1.995 1.641 407.533 11.930 419.463 408.141 TOPLAM 257.017 56.071 41.719 41.368 34.630 20.658 21.541 9.743 6.461 5.625 4.272 3.159 5.429 2.498 2.768 2.272 2.171 539.514 20.733 562.237 3.222.315