Yararbaş Ö, Kaplan H, Musoğlu A, Köksal N, Palalı İ, Ulman İ. Acil ve
Transkript
Yararbaş Ö, Kaplan H, Musoğlu A, Köksal N, Palalı İ, Ulman İ. Acil ve
a,. Ege Un^*.;sitesiTrp Falitltesi Dergisi Cilt:25 Sayr :3 19Bo ACIL \/E ELEKTIF PORTASISTEMIT($ANT AMELIYATI YAPILAN OZOFAGUSVARIS KANAMALI HASTALARIN cEq DONEIVIDEDEGERLENDIRILIVIESI* Ozdcrnir YAlir\RB^\f *r, r\lrnrcr1 . 1g56c1i-.;'.r+++, Irfan P,\L-\LJ*4*++', Hasan K,\PLAN| rr, Nqct I(OI(S \L;r,4i*, lbrahim IJLTIA\'t{i*+r* Oznr Ozofagrs rraris kaaenasr ae:lqri ils klin;!'mizdc 1973 - l98+ pllan arasrada portasistemik gaat ameliyatr uygrlo:rr50 hasta retrospektif olarak iacele:rdi. Hastalar-a tiimii, Lli'-r:! ve laborrtuv:rr bakrmlar-adan iacele''-ek a-acryla davet clildi. Gelcr hastala.-, ge:el ce:;ah, grstroc:rtelolcg , abrclog tanaf::tdaa rauaycr,e edildi. Bu hastalar-:r hepsilde, iizofagroskopi yapd&, ha:r amo:ryak diizeyleri tayi:a elilfi ve elektroa-rsefalcg..dik iacclenc nygulaadr. Vakalar l-B yrl (Ortalaraa 3.4 yrl) izloafi. Ge9 diiaeodc mor. o/o 33.3, C talite orr'lag, Child A grubu:rda % 6.6, B gruburda g;ubuad,a o/o50 buluadu. Acil kogullar.la ameliyat cdilsr hastaIarda, bu siire igiade )Fatarrla oraar o/o60, elektif g-.upta ise o/o83 Acil ve elektif g:.upta (Ortal"-a % 78.6) buluailu. Acil amcliyat edilen g'rupta (Niiks kaaa-a oraru) o/o 80, kli'rik a:asefatopati )i 20 ikea, elektif vakalarda bu or'."Iar srra ile % 21.7 ve o/o65 olarak sapta:rdr. . 6. TiirL Galtrocntcroloji Kongreindc sunulmultur. (22-25 Etim 1985. lzmir). " E.U. Trp Fa!. Ccncl Cerrahi Ana Bilim Dah Profcxir6 .rr E.U. Trp Fak. Gcncl Ccrrahi Ana Bilim Dah yrd. Doccnti. .r.r E.tJ. Trp !'ak. Gurrocntcroloji Biljm Dah Yrd. Dogcuti. trt*' E.U. Trp [ai. Ccncl Ccrrahi Ana Bilim Dah Arg. Gijrcvlisi, t*r"r E.U. Trp Fak. NciroSirr0rjiAna Bilirn Dah Niiroloji uzmanr. .t.rt.. Erciyr: U. Trp Faki.iltcsiPratisycn tlclcimi. 917 Portal hipcrtansil'on50 r'r'lr aykrrrbir siir'cdcnbcr.i bilirrmcktr:dir( l3). C e r r r h i s x E a l t i l no l a r a k i l k t r v s r r l a n a nv i i n t c n l t o t e l p o r t o k a v a lg a r r t t r r . D a h a s o n r ad i ( e r t a n t t i p l r - - rvit : ; a n t s r zc c r r a l r i s a ( a l t r mf i i n t c r n l c rui t - e r r larrrrrlvabr;lan'u5trr.tlasta seqinrirrr{edaha u}'qun kotullarrrrbelirlcnnriq olrnrsr ve cerrahid.ki tekrrik ilerlcmclcr, hastrlrirn dahn ivi tcdavi etlilmesi konusunrla,I<rr;krrsrrz olrrmlrr arLmlar :rtrlrrrasrnr sl{lanrrltrr. Fakat, iclc:rl sa.idtrrnrll. r'ontcnrin trltbi nri yr:ksl ccrrrlri nri olmlsr gercktigi k o r ' , t i , , t t t r rh l l i.l l - r i r ii l t ' r ; r r l i l r l < ri lrir r k u l c l c rb ' r g i i r r et L k v a l r r r l a n u g r : l n r c k t r : r l i r i l { ) ,l 3 ) . I ; n i v i n r c r k , : z l c r r l bt :i l t : n r o l l ; r l i t eo t ' 0 l l n l l l l c i l l t r n l l i v n t l ; t r , i r t" n 5 { ) r t i r ' : u ' r n . lrl '.i c l i t i [ ' l u t r l l i v t l l ; t r r 'l )t ,; ., l 0 ' r r r ri i z t r i r r r l cr - l r r u r s r , tncvrlan:l 1 r o : ' t e lh i p c r t r r r r i v o n r r rrr: c r r a h i s i ! i t l t l r l l l l l r l r : r l l r : c r r : r l r l . r r a o h r \ ' x n b i r p r o b l e n ro l d r r ! r r n r rn n l a t m a k t a c l r r ( 1l0: 1, ,l 9 ) . l ( o n u i l c i l g i l i g a b a l r r , o p c r a i i f r n o r t a l i t e n i na z a l t r l n r a s pr .o s t o p e r a t i f drinerndeanselrlopatioritnrnrn dii;iiriilmcsi ve yafam siiresininuzatrlmasr ydnrinde yogunletmaktadrr. Bu gdriit aqrsrndanhareketlc, klini(imiz.tc portll hipertansi):onlu hastalarrn amelivatlannda eldc erlilcn sonuElar dc$crlendirilmigvc kayneklardaki bulqularla kargrlagtrnlmr;trr. GEREq VE YdNTEM k,>pi, IlliG, karr antrrn)'ak diizcvlerinin tai'ini vaPrldr. Ultrrsonocrefil olarak portal r-cn, splenik ven gaplarr ve kollaterallcrin (hrrumu araltrrrldr. BULGULAR Hastalarprcol)r:ratif di)nenrdc, Childkritcrlcrinegciresrnrflandrrrlrnr;trr. D u s u r r l ' l a n d r l n r a v ag i i r c h a s t a l ; r n n d r r r u n r u ' i - u b l o l ' d e s u n u l r r r u y t u r . ( ] l r i l t I s r r r r f l a n c L r r r r u s r r rrt: i i r c l'iLIrlo I: II;rstellirrn plcoplrltil'rfijrrcnrrL' rlrt,:rlrtrtr. flhiltl D Vaka \raka Savrsr Orrnr Vaka Sayrsr Vaka Oranr ot /o % .,\cil PSS Elcktif PSS 26 B I 65 52 TOPLAT,I Vrka Snyrsr Vaka Oranr or /o BO 2 2. 5 20 tz.J lt r\cil PSS: i\cil portnsistcnrik garrt lilcktif PSS: Elektil' portasisternik gant garlt amcli)'atr1'aprlmrE QrlrSmaye,!0'r elcktil, l0'u acil port&sistcrnik ofan toplam 50 hasta alrndr. I:lu.stalrnnyat ortrllmrsr 37.7 (12-64 yq arrsr) olup, bunlarrn 3l erket (','r 62), l9 karftn (9'" 38) drr. IJrstallrrn tiirnii amelivattandnce bir yada birkaq kez iizofacusvaris kanamasrseQirmi5 olup, acil olarak amelivat edilen hastalardaameliyat dncesitiim trbbi srgiltrm olanaklankullanrldrlr halde kanama kontrol altrna alrnmaamrltrr. Uzak sonuqlalrisaptanabilcn li-l Iriutanrn 6'sr f!,o 2l.i', iilnriiitiir. Bu h a . s t a l a r r no r t a l a m a y ; r g a m s i i r e s i 1 . 6 y r l o l a r a k h e s l p l l n n r r S t r r . ( J l e r r l r a s talann 2'si. acil amclil'at yaprlan 5 vakllrk gntptandrr (i,'o .t0'). Kllarr 4'ii ise eleltif olarak amelivat edilen l9 r'4kalrk grtrba aittir (o6 l7\. 28 l r a s t a n r n h a . l e n y a 5 a m a l t a o l a n 2 2 ' s i . ( o / , 7 8 , . 6 ) , o r t a l a r n a o l a r x k 3 . " 1y r l r nr tamamlamrg bulrrnnraktadrrlar (l-B yrl). . Ameliyat edilen 50 hastanrn t-'si (o/tol-l) posoperatil erken ddnerndc (ameliyatr izleyen ilk 30 giin iginde) dldii. Erkcn drinernde<jlenbu 7 valianrn 3'ii acil olaral<ameliyat edilen gruba, 4'ii elektif olarak ameliyat edilen cruba aitti. Flastdarrn geg d6nemdc kananra nii-ksii, asit ve ansefalopati ydnlerindcn durumrr tablo 2'dc giistcrilm\tir. Tablo 2: Geq dcinemde kanama. ilsit ve anselalopati ydnlerinden l c r r c l i r i l c n 2 B h a s t a r r r nd r t n r r n u , Klirr.i!imizdcn taburcrr e,lilen 43 lrasta, gr:q clijnemdc cerralri, gnstroenterolojikve ndrolojik deferlendirilrncsiyaprlnrak iizcrc, mektupla davct edildi. Bunlardan l2'si klinigimizc $ahsen bagvurdu. Yu-karrda an'lan yaprldr.Gtinderilcnmektuplardan l6'srnamektrrpli ccvap deserlendirmeler geldi. I I hastadanyanrt alrnamadrve 4 hasta adresinde bultrnamadr, Geg dcwedcki durumlarr $aptanabil,:n 28 hasta (trIektupla cevap kanama niiksii, veren l6 hastave tahsenbagvuran l2 hasta),yatam sijre.si, (asit)yiiniintlcn degcrlcndirildi.Klinilimize gahsenbaqvuran ansefalopati, l2 hasta, ek olarak gencl ccrrahi, glstrocnteroloji,ntiroloji ydniindcn klini-li 'r'e loboratuvar incclcmelcrinetabi tutuldtt. Bu hastalarda,iizofagtts918 Iiarrarnl Asit Ntiksti Vaka Vaka Sayrsr Oranr Vaka ' Sayrsr Acil PSS lllektif PSS 4/5r 512') B0 2t.7 Bl23 ,f Of'I"\l\,I 1l2B 3z r0i28 7l\ lil. .\rtsc[rl,rqllfi Vaka Oranr .o/ o/ /o deiler- Vat Sayrsr o/ tO /n 20 3 4 .B ' \'"k" Oranr 215 t5123 20 65 t 7i 2 8 6t Acil PSS: Acil portas!stenrik gant. Iilektil PSS:' Iilektif portasistemik ;ant. !19 Kontrola gelcn l2 hastanrn klinik ve elcktroansefaloerafi]i btrlgularr araltrrrldr. Kln anror,vak <liizeyleritayin edildi. Saptanau brrlqular ve u y g u l a n a r rg r ' t a m c l i y a t r t i p i n e g i i r r :d . r ! r l r m l a r r Tablo 3,t".un.,,inr,,1t.r. Tablo 3: Ut:",t:r]:l SDldilit .qant CcA rl,inemdo kontrol cdilcn t2 hastanrn 7'sitde (f,/65B'3) endoskopik o l r - r a k v a r i ; s a p t n l r n r i o l r t p , b u r - a t i s l c r i n d i j r c l i . i lm i i s l ) c t ( i i , 3 ' l ' 3 ) , i i q i i 2 virl.ir; olrrak d:$crlcntlirilmi;tir' ,\cil olarak anrcliYat crlrlctr ntis,rct (lllir) hestalaila,:lektif kc;Lrllr-rrl.r mt:liylt cdilcn-lerarlsttttla postopcrltif gcq dtjrrcnrdc 1'Llarlr sii|clcri btkrrnd,ln bclirgin falklar varcfrr. Bu dttt'trnt ameliyatr tiplcri ilc ansel-alopati bulgulrrr ara- tllskl. Tablo 4'd': gc;riilnrcktcdir. \lllltk ,\r'Lrclelopati Vaka \,'akr S;rr':"r Or:rrr o'o Portakavll gent 3',7 1'an-1'ana ).tq Ug-yan tl2 Prck;imal Splenorenalgant t 2 lt 7 I\(ezocaval gant z l J 't.) ?.0 qn Kan amonyak d lzcyi (Ort. mic. gr/l00nrl) llEG,de r\nsefalopati \/aka Savrsr T,\RTI$l1A O z o f , r : ' r ; , . ' a r i sl i a i r l u r . : r r . c t l c r . i l l c S a r t t a n l c l i l ' r ' t r t r 1 ' : t t l ' : l r a t rh i s i i l : : . r r l : , a n r c l i V : r t s f l 1 t . a , ; r . i c r ; r . l i i n c n r c l c l i is o n r r g l a t ' r n , h r s t l n r r r a n r c I i ' , - a t i i r L c c s i i l t t r t t n r u i l c Y u l i u r r l : t :L i l i ; l i i : ; i o l t l r r i r l l l i l i t r n r t : l : t c c lri . Vake C)rarrif t13 t13 I - I l : t l 1 u , t r C i r i l r , l s r r r r I l : r r r c I : r t 1 r l s t l l r l : t l l i- l ' c l . ' i; ' ' . ' l t r r t t d . r .a n l c l i ' ' r . t r l r l c i l u1'gullttmast zot'trnlulu!u, prcoPelntif enscfalol>eti varlrir, ko5ulllrdl p r o t l ' o t ) r l ) i 1 1z i l r i l r . r l n r l l r I l o z r t l t n a s r , t r a t t s a t n i t t a z : l a r r r l f i i k ; c l i o l m e s r g i b i durumlar, opcratif nlortalitc t'c geg cicinem .sonuglarrtrt biiyilk orarlda iin- 6?.5 6 2 .5 JJ. J JJ.J cc<lcn hal-rcr vcrmcktcdir'(1, 7, B, I l, 12, l5). 70.6 66.6 3lB t1 a 53.7 karaci$er rezcn'initr iitrccdcu Bu laborntuvrr vcrilerinill yantsrra, b:lirlcnmc.;inrlc a:'j:.qrrfi vc biligisa;'arh tomogrlfiderr clc 1'rrlrlanrlrnak' tadrr(3). Kontrole gelcn bu l2 hastanrn ultrasonografik incelenmesinde, orta_ lama portal ven grpr 10.95mm, ortalama splenik ven gapr 9 mm btrlunmut vc 4 hastadr (.,;53.j) ko[atcral varlrgi saptanmrgtrr. Bu durum, bilim aclalnlarrna, hastaya tizel saieltrm ycintcmini scgrncdc go.;termenitr ijnemini vurqulamakta<lrr. Bu nedenlc lrirqok arel' trrrcr, ajrr risk grubttnd;rki he-stalara, tinccliklc trbbi sa!eltrm ,vi'irrteIIl' cen'alti )'dntcmc bap'urlcrini u1'gulamavr, fatlt zorunltt drrrumlarda titizlik Aci_lportc.sistcmikgant amcliyatr yaprlan vakalann B,i Child B, 2,si ^ elcktif porta-sistcmikqrnt amcliyatr yaprlanlarrn ise 26,sr 9. :lltf:n{i", Child A, 9'u B, 5'i C srnrfrnrlandrr.Toplam olo.ak vakalnrrn f/o 52,si oA31'tt Clrild r\, ChilrI B, o/ol+'t\ ae Chila C srnrfrndabulunmuqtur. Klinik anselalopatilr.'astanrn B,ir.d,e(o/o66.6), elcktroanselalografide anselalopatibulgularr l2 hastanrn4'tinde (orf 33.3) saptanmrgtrr. vurma)'r )'cg tutnriil<tadrr(8. 12, l3). Bu scride tant tmcli)'att u1'gulr.nan 50 ha.stanrn iti (o//ot4) Child C srnrfindrn,rrr. Bunlarclan Z'sinc (%28.5) - acil kogullarcla garrt atnelit'att uygulamak zorunlu olmultur, Pren.sip olarak I'aris kananrast devam ct' mekte olan hastelara, trbb: tcdevi yiintemlcri (Sklcrc'zan madde enjeksil'onu hariq) dcnenmiq ve sonuq allrramayanlarrla cerrahi y6nteme baSvurulmuttur. Tablo 4: uzak sonuElarrarrnabiren28 hastanrnmortarite ve ya'am siireleri y6n0nden dcAerlcri, sAc No. Oran \ /ot Ort. No yaiam siiresi Acil PSS Elektif PSS l9 60 B3 I .5 yrl 3.4 yrl TOPLAT\I 22 iB.6 3.4 yrl .l t ile B yrlhk bir zaman siircPostopcratif geg diincmdc, ltrsttlrnmrzr sincc izlcrlik. Ortalama 3.4 yrl cd:n bu siire, sonuglarr descrlendirmek agrsrnditn, bazr hestalar igin yetcrsizdir. Ancak bu sr.iredc sal)tadr:lrmlz sonuqlar, yalam siircsi, kanama ni,iksii ve ansclalopati ydniindcn, bazr araltrrmalarrn sonuqlanna uymaktadrr( lB). EXITUS Oran Ort. (%) yaJam si.iresi 240 4t7 GcA sonuglarr izlcncbilcn 28 ha.stanrn mortalite oranlarr Tablo 5 dc gristcrilmi;tir. Toplam olerak, Child C srnrhnda olarr vakalarda mortao/L3:t.3, A srnrfrnda ?1,6.6 kadarcirr' Vakelarr l i t e o r a n r 9 , / o5 0 . B s r n r f r n d l yrllrk mortalite oranr 5 y r l o l < I t r [ u n d : t n , 3 . 4 o r t a l a m l r izlcmc siir.cmiz vcrcmcrnckteyiz. Iiu.ynukl:rrde biltlirilcn 5 yrllrk mortalitc oranlarr, f{, I .5 yrl I .7 yrl 2 1. + | .6 1'rl 25.5 ilc ) ' o 5 8 . B c . t r r s r r L d rd c f i , ; r n c k t c d i r . ( 6 ) ' 921 ,1r{}.*--r-r?FffiF Tablo ir: Geq rliincrrr.l,: izl,-.n"itilcn 2[J tn.it:rrtrrr C l r i l c l s r n r { ' l a n d i r n r : r s r n a giirt: rnottalitc orun Iarr. u -\ o. l\|()t. r\ O. t, No. 1\lnf. Or:rnr Oranr ('l;) Oranr ('r;) (i;) ,\cii PSS I-lcl:til'PSS fO PI,.\\ I r\ [rtr. .rll I l] ri.{; . l .{l I ) e a t t \ \ ' a r r t : n v c l r r k . p o s l o p c r u t i f r l c ) . n c n r t l c5 v r l l r k n t o l t a l i t e v i r r 1 ' g u l a n a n ; a r r t t i p i n i n r : t k i l r : r l i l . i i nbi i l d i r n r c k t c r l i r l I [ ] ) . \ ' a z a r l a r p o r - t a - a z ) . U o s b a { l a n t r l a r k e s i l d i g i t a k r l i r r t c , p o r t x l b f l ^ s r n c r n} . i i k s e k l i ( i n i n k o n t n l n r N r n r s a f i l u 1 ' a nc l i s t a l s p l r . r r o r c n a lg a r r t l r ( D S R S ) h i t s t a g n r l ; u n r l a h e p a t o l t c d a l : r k r t n r n r l a h l y i i k s c k r ) r x l l ( l ; t < l l v t r r n r : t t i i l i n i v c l r t : ; t i r l ; r r r l tyr ; r 5 a l r rs i i r r : v e k a l i t e s i n i n d a l r a i f i o l c l u r i r r r r uh i l d i r m c J c t c t l i r ' l c r ( t { } )l.} r r q i i n e k a r [ : r r y l y r r r lamrg en geni; DSRS errrbrrnu iqeren 348 olgucla yazarlar 51.rllrk yaqarn orirnrnln o,o 50'nin iizcrincle olclugunu, portnsistcmik txnt uvguladrklarl grupta isc bu or:urrn 't; j.1.5 olrlu(tuur bildirrnektcdir'lcr( ltJ). Sorr l0 1'rlda bu bulgulalr destcklevcnbagkir uraStrrnrtcrltrrn oltlu{u da dikkati qckmcktedir(3). Buna larErn bazr arl;trrrna.crlirr postopcrrtif gcg di)rrcmdeki mortalitcyi Lr\'(ulanan gant tipinin etkilcnrediEini l:ilrlirrnektcdirIer(7.9, l3). R o n l l d v c a r k . l l l : o l i l l l e r d c o l n r a t ' : r p l a l l o r t n l a c f q d 6 i 1 r q ' s 1 dynl y o l f x litenin daha vi.iksekolduiunu bildirmcktcdirlcr (7). Yruarlar, postoperaoperatif dijnemde alkole clcvam edcn lrastalarrtry^Sam siirclelinin dalta da krsaldr4rnr bclirtmektcdirlcr. 5 vrllrk siirvi \-az:rr Setlewick Wartten I{allenbec Nikkelson Lirrton \Val ker IIc Dr:rrnott ILousselat fOPLr\tr1 92') Fl:rsta silvls I 5+ r06 | 2il l0:l ll \;aka /O hastalurrn 1.az;u'lnra l{l }'rllrk sijn,i Vaka Fl&stl snyrsr 5 7. 4 4t.5 27 46.2 .i0 ?+,5 70 55 1- 5.'r. l 6l j /g 29.6 o t.t 5arrtr kanrlr olan lrastaclagcligel:ilt:cck bir komprlikas)'on olclugu akla gt'lrncktcdir'. Niiks kanamasr oliur hastalarrn g.ofunda da durum bi;r.lcdir. Fukat ;lnt'r aqrk oirluirr lraldc niiks klnatnlsr olan hastalar sapttnlgcln r c k t c c l i r l l . T ) . R t r r r r r ny l n r n d t g a r r t r k a p a l r o l d u $ u h a l d c s e v r e k t c o l s a v r l l a r c u n i i h s k l L r r l r n l s r o l n r l v l n v i l k a l a r o l d r r l r r rb i l d i r i l n r e k t e c l i l i l . i ) , 'l-rtlrlrl I ' r l r : : ; i i l i i l r ' l r i l c c e q is i l ) i h c s t a l l r r n r r z c l nt o t a l n i i k s k u n a n r ; r o r t r r r . i l d i r . . \ c r l o y r c r c c r l i l c n g l u p t l ( ) r a l l " ; l i | ) . c l e k t i f r , . ! u n, t r u r t r L i i c '',, I l . 7 , l i r ' . L , i t ,r ' u r r i r i l r : l i u r ' ; r l r . * t r r r c h ( u l r z r l l r r r c l t ' l : t i f l r r p t r k i kln:rrrr:r '1,' :t T a b l o 6 : P o s t a s i s t c n r i kS a n t i u n c l i v a t r u v g t r l t n a n gtire 5 r'e l0 yrllrk v:r;lrn orarrlarr(6). Niiks kanllrl: I t o s t o p c r a t i { ' c r : q ; . < l i i n c r n d en i i k s k a l r i r m i l t r a l a i i n c r l i r r i korrrvrtn bir sorrrr-o r lnrak d,:r'anretntcktcdir. Pretik olarak niiks kurlrnarrrlr o l l L u r b ; r z r i r r l ; t r l r c r l l r r r r rb u l g r r l l r r i l c t r v t r n t i ; i ) s t c r r n r : k l r : d i r f 6L. i ) . [ ) r - r s t o l : r t ' r ' a t i [ ' r r i i l sk a n a n r a d e u v g u l a l i l r r 5 a n t t i p i n i l l r t k i s i i . i z c l i n t l c tlurulmtrS, lnr konrrrla bildirilrnig olan ara;trrma sonuqlan birbiri il,: qeliSk i l i o l m a v a d c l t n t c t m i q t i r ( 1 3 ) . l s t e r p o r t r l s i s t e m i d e k i b : u s r n c rd i i ; i i r e n $at1t l;[)lcrin(lctt biri (l)ortncnvrl. tnczor:avrrl, proksirnll splcrrorcn;rl), i s t c r s r :s r ' l r : k t i f l ) S l i S r r 1 ' r r r r l l r n s r n i i k s k u r r a r n u c l a c n i i n c r n l i c t k i n i n q l n t r n ttkanmasr olthr$una inanrlmakttdrr(4, 7, I l, lB, 2l). $iurt tl.oml)ozrruun incelcn<ti$i de$igik valia grrrplarrnr igcrr:n {erri5 scrilcrdc trornboz orilnulnt cn diigiik portocaval (",L 2-7), cn yiiksek intcrDSRS l)ozisv()n rnezocilval \'r) sl)lrnorcnal (9'o lB) tant tipindc olduju. serisinde bu oranrn o; l0'la orta srralarda ,ver aldrsr gijri.ilmcktcdir(13). r\nsclakrpati: A r - r s c f i r l o p a t iq a n t u v g u l a n a r l h s s t a l : r r d a a n r e l i v n t s o n t'asr rioncmde ya{am kllitesi ydntnden. dnem ta;rmalitadrr. Arl;trrrcrllr postopcratif anscfalol)a(i oranrnr dtigiirmek igin hala arayrg igindcdirlcr. Portacaval $ant uysulanan ha(ta grul:urrtla anselalopati oranrnrn di(cr txntlara oranla en viiksck oldurrrr (1/" 43) bilinmektedir. Bunu srra il,.intcrpozisl'on mczocaval (o;i, 23), proksimal splcnorenal (/r20) vc distal spL:norenal i]lt5) izlcmcktedir. Iirr diigiik oranrn DSRS grrrbrrnda olrnasrna rairnen ba.zr arrqtrrrcrlar brr oranrn DSRS yaprlan hastalarrn crken diincnrinclt: dii;iik oldrr[utrtr, ancak .l)-7 yrl gibi bir siire sonra kollatcrnllerin celi$mesi sonrrcu lrrr 5ant grubund:r da anselalopati oranulrn poriakavald e k i n e 1 ' a k l a g t r g r n br i l d i r r n r : k t e d i r l c r ( 1 ,l 3 ) . Ronald ve ark. (7), fizyolojil avantajlarr neclcniyle ansefalopati )'onunden riski daha airr olan hastalartna DSRS, diierlerinr: portacaval qant l7.i amcliyatr uygulamrgtrr. Sonuqrla DSRS grubunda ansefalopati oranrnrn p o r t a c l v a l g a r r t g r u l . r u n r r x g t r E r n rg d r m i i g l e r d i r . Y a z a r l a r p r e o p e r a t i l d t i - ;t nemcle arrsclhlopati btrlgrrlan olan hastalannda postoperatif ansefalopati giiriilrnc or;lnrnln or'i 85, olmlr,rnlarrla !,i 30 oldu[unu bildirrncktt:dirlcr. Bizirn scrimizdr' lant tiplcrine gcire klinik anselalopati. EEG'de arrsc- 23 f t r l o p " . 1 ll c a m o n v r k e r n i b u l g u l a n T a b l o 3 ' d t : g o r i i l m e k t c < l i r . 923 ll- orozco I{. Grrc.rL'* L. L'rtrrri r[, c;rurPuza^o \[. ,,\qrril:rr.Jl{, ortiz I-1.I:lizorrdo .J: Srrrr.ivul arrrl <lrreiitv of lili, afier selr61i1.1. p o r t r . s v s r r . r r r i lcl r r r l s . , . \ r r r S r r r g l t l : l t t i l . - 1 3 ( i l, ! l l l . .J l2- ; i r p F a k u l t e s iD c r g i s i C i l t : 2 5 S i r y t : 3 Eec lini\.'crsilc:T Raincr l)S. Iiuntinski I)L: ( - i o 1 r 1 p 1 1 1 . . 1c; r1..a, .l r l r t i o r r 6 f s . . l l c t i r . r : a.d..rrsclecticc p c r i l . , h r ' r r r lP o ' t o s r . s t e n r i cs l r u ' t s l i r r t r . c a t * r c ' t o { ' v r t r i c r : : r lh t . r n o r r h : l g c . , , \ n r S u r c l 4 - l : 7 0 1 - 7 1 0 . l g i l : . J r{noNir( RoBIrEr{ ]'ETMEZLlelWnr runnlrlN DUzI'YLERT l l l - S l r l c k c l l t i r d l l - t ' . Z r r i c l l n r ; r C I D : S t r r . q , , r . ,i , l t l r c u l i r r r c . n t t l . v tt.u(.r S t t ' r t t r r l I i r l . . 1 \ ' .I J . S l r r r r y i c r . rI i , . r r 1 1 1 . 1 . , q I )1l r, i. l,i r t l , . j t r I i , r .[ _ , , , , , 1 , , , . , . 1>. 5 t:i. [)ll:t. il. t)t,t{l-\. Il- S o p l r ' . ) . J . l l i i : l l r : r . L: ;1 ' : l . l t i . r t l l ( ) l r ( r t . i l l i r )l ri .r lrs. r . r r 1 i , 1 . ; 1 j lrr_,rr161.1.1111,"1, ' , l r I l v | ( . t ' . r ) j . s i : r r. r\ i. l r . J . S r r r . { j i l : ; t r t ) , - / l ) . j l. l l i l l . li- \ ' : r r r B c c k I ) l : , G l c v s l c r : r r . . ] 1 , .^ \ l * l . . q o r r i ] [ . \ . I i l i r r ' , . r . ' f \ \ . , Lcs.is J l o l t a l i t y n r r d r c b l e r . r l i t r u l f i c r . l r y p e t . t e r r s i v cr . l r r . i c c a lt ] i s c o r t n c c _ JD, tions, ;\rch Surg I l!l: -t*6-llg, lgBt. l 6 - . V o g t D P , S l n t o s r o r . . T ' , C o o p r : r n r a n r \ l \ 1 , f l e 1 p 1 ; 1 1 1 1f t1J : . Sur3ical mallaqcnnt of prrrtrl ht'pcrtelciorr a1,I esopfiaqerl I.lriccs. Anr J S u r g l . l 6 : 2 7 . 1 - - 2 7 f 1t {. } U : : 1 . l7- \ \ r a r r c n \ \ : D : L r r \ . so f l r e l ; u t i c p o r t a l 1 ; c r . l L r s i r )rnl t c r s c l c c t i v c s h u n t s . .\m J Surr l.! I : rl] l, lg8 | . l{}- \\'rrren \\'D, -\lillik;ur \\:J. Ilrr^rl,,rsnrr J\[. \\'riqlrt L, Iitr.ter trt, Smith RB, Sulscn' at Enrorr'-Rlsrrlts irnd 1r:rv pcrspcctir.cs. ,,\1rr Surg 195:530-542. t932. l9- trvarren \vl). : c l . n t r o l o f ' a r i c c a l I . r r c c t i i ' g - I t e a s ; c ; ; ; ' r t : r rr .t r ( ' r . a t i u nalc. Arn J Sure 145; B- 16. lg8tJ. 20- \Varrcn \VD, lfilltka* l V ' J . I - I c n d e r s o n J l , [ , 1 1 . _ s h c c ctlr [ t ] . S a l r r n AA: selecti'e variccal deconrpression aftcr splenectomv or splcnic vein tlrronrbosis. \vith a notc on sJrl:*opancreatic discr)llncction r\n Surg 199: 69.t-702. tgU+. 2l- 1986 Zcppa R. Ilutsorr J)(j, ll.rrqtrrcsr:r ['li, Lr:r.i .JU, SrIi{1 liR, Fitrk P: s u ^ ' i ' a l a f r . r c l i s t * l s p l , r v r r c r r r r s r r r r r r t . s L r rs ( i ' n . c . l c)l;str:t 145: l2-ltt, l9i t-. rr. ()llilLl(:. s. \'lr-(,[\0(J\'. G. L-\,\L B. r;t RC].\.\ IJZET 36 hasta (yag l7-75) vc hetno' biibrel< yetmezlikli Kronik cliyalize siren l'f hast:r (yag: 2,'l-5>B)g:rhqrnaya ahndr. flernatolrrit. ve serurn ferritin kapasitesi total dernir ba{lanr serurn demiri. diizeyinin het iki gruptaviil<sek Serum ferritin delerleri saptrndr. biibrek tayinlcri Scrurn fetritin oldu!u buluntlrr. 1'etmezli{inde Ancal< hastalanif i bir yiintemdir. iilgrnedc ihtiyaonr demir rnrzd:r bulunnn bu hiperfcrritincmi tle y:r.rrsrtrvor olabilir' kinetilini iiremil'e balh anorrnal ferritin Krorrik biibrck vctmczliti iuremisinin geliqrncsinde iki iinemli scbelr vafdrr. Bil.i, toksik inhibisvorl vcva eritropoetin eksikli!ine ba{lr vetersiz eritropocz rii(cri rlc lremolizdir. Ancrtk bu iki sebep drgrnda, kanama egihipcrlosfatemiyi kontrol altrna alnrak limi, <Iiyct demirinin diiiiikliigii, iqin kullanrlan alcrninvrrrn lridroksit gibi ilirglann dcmiri ba[la,vrtr vehemo' iiyaliz aygrtrrra bl{lanrSta geli;en kan kaybr nedeniyle demir eksikde geliqcbilir. Di{cr tarrftart kan trnnsfiiz,vonltrt vc eritrosit vart i i r t r r i . i n i i n k r s e l r 5 r< l c r n i r d e p o l t r r n t y i i k l c y c b i l i r . D e m i r c l s i k l i f i n i n d t ' r c c e s i k i g i c l c r r k i ; i y c < t t : ( i 1 t i r 1vi e : r n e n r i r t i t r d c m i r ) ' e t m c z l i g i n d c n b e q k l l h k t i ; r Ir.rr:<1: 5l,ilr oluylsr lcclcrri ilc viicut dcnrir depolortntn durttntrtntttr bilinrnesi gcrekir. Nc vrrzrk ki. alrgrlagelmig seruln derniri, demir br{lrnla liti Brr crl,lma lII. TrirUvc Niiklrcr Trp vc Biyolojik Bilirnlcr Kongrainde runulmultur. (30-31 Ekim-1. Kasrnr.l9B5) ANKL\RA. 'l'rp Fat. Niiklccr Trp Ana lli)nri f)alr Profciirii' F,.t. g.li. Trp Frk. Nrillccr Trp Ana Bilinr l)alt ArrShrrna Giircvlisi' 'fro Fak. lc lltstelrklerr Anr llilim Dalr Profcstjrii' E.U. 'f'p F a k . l g I L s t r l r k l a r r A n a l l i l i q r D a l r ' { r e 5 t t r m aG d r e r l i r i ' E.L). S.S.K. Flrstancsi Bir'okimva Araltrrnra Gcircvlisi' .920 o,)7