bilgisayar ı

Transkript

bilgisayar ı

BİLGİSAYARA
GİRİŞ DERSİ
Yazılım:
 Bilgisayar donanımının iş yapabilmesi için belirli bir
mantık çerçevesinde yazılmış komut toplulukları
yani programlara yazılım denir. İki tür Yazılım
vardır:
Doç. Dr. Ş. Tülin AKKAYA ASLAN
Doç. Dr. Ş. Tülin AKKAYA ASLAN Bursa,2007
1. Sistem Yazılımları:
2. Uygulama Yazılımları:
 İşletim sistemleri, Antivirüs programları gibi yazılımlar bu gruba girer.
 İşletim sistemleri bilgisayarı işleten sitemdir. Bilgisayar işletim sistemi
sayesinde açılır ve onun sayesinde dosya kopyalama, yazı yazma, resim yapma,
dosya silme, yazıcıdan çıktı alma gibi işlemleri yapılır.
 İşletim sistemi çekirdek yazılımdır. Diğer bütün programlar işletim sistemi
üzerinde çalışır. İki tür İşletim sistemi vardır:
a-) Çok kullanıcılı İşletim sistemleri: Aynı anda birden fazla kişinin bir ağ
ortamında kullandığı işletim sistemleridir. Linux, Unix, Novel, Windows NT,
Windows 2000 gibi işletim sistemleri çok kullanıcılıdır. Genelde şirketlerde
kullanılır.
b-) Tek Kullanıcılı İşletim Sistemleri: Aynı anda sadece bir kişinin
kullanımına izin veren işletim sistemleridir. Dos, Windows 3.1, Win 95, Win 98,
Win Me, Win XP Home Edition gibi işletim sistemleri tek kullanıcılı işletim
sistemleridir. Genel olarak ev kullanıcılarının kullandığı işletim sistemidir.
 Günlük hayatta yaptığımız yazı yazma, resim
yapma, faks çekme, hesap işleri gibi işleri bilgisayar
ortamında
yapmanızı
sağlayan
ve
işinizi
kolaylaştıran programlardır.
Uygulama yazılımları özelliklerine
göre sınıflandırılabilir.
 Masaüstü (Ofis Yazılımları): Yazım programı, tablolama programları, basit çizim
programları, sunum programları bu kategoridedir. En popüler masaüstü yazılımı
Microsoft Ofis paketidir.
 Grafik Paketleri : Grafik tasarım, fotoğraf işleme yazılımlarıdır. Reklamcılar ve
broşür dizayncıları ile gazete dizgicileri tarafından kullanılır. En popüler paket
Corel Draw paketidir.
 Programlama dilleri: Programcılar tarafından kullanılırlar ve bilgisayar programı
geliştirme imkanı sunarlar. Programlama dilleri olarak C, Pascal, Basic, Java,
Assembler, Fortran, Cobol, Lisp ...vs sayılabilir.
 CAD-CAM Yazılımları: Mimarlar ve mühendisler kullanır. Bilgisayar destekli
tasarım imkanı sunarlar. En popüler program AutoCAD yazılımıdır.
 Ticari Programlar: Bir işletmenin ticari işlemlerini takip amacıyla kullanılan
yazılımlardır. Muhasebe programları da bu kategoriye girer.
 Oyun ve Eğlence yazılımları
 Veri tabanı ve sorgulama yazılımları
 Yazılımlar donanıma uyumlu ise çalışır. İşletim
sistemi ile yazılımlar uyumlu olmalıdır.
 Yazılımlar disket ya da CD_ROM kullanılarak
kurulur. Yazılımları bilgisayara kurmak için ilk olarak
genellikle SETUP, KUR (Türkçe yazılımlar için)
çalıştırmak gerekir.
1
KULLANIM HAKKI (COPYRIGHT)

Çoğu
yazılımların
kullanım
hakları
belirlenmiştir. Yazılımın kullanım hakkı o
yazılımı alan kişiye aittir. Son kullanıcı
tarafından kopyalanamaz. Dağıtılamaz. Sadece
satıcı tarafından kopyalanır.
Lisans Anlaşması ile kullanılan
yazılımlar:
 Satıcı ile son kullanıcı tarafından Lisans anlaşması yapılır. Bu lisans anlaşması
yazılı olabileceği gibi, yazılım kurulurken başlangıçta da yapılabilir.
 Tek kullanıcı için lisans sözleşmesi yapılan yazılımlar, çok kullanılıcı için lisans
sözleşmesi yapılan yazılımlar, anlaşmalı sayıda kullanıcı için lisans sözleşmesi
yapılan yazılımlar ve site lisanslı yazılımlar vardır.
Kesinlikle:
 Bilgisayarı başkalarına zarar vermekte kullanmayın.
 Bilgisayarla, başkalarının işine mani olmayın.
 Başkalarının dosyalarını karıştırmanın yollarını aramayın.
 Bilgisayarı hırsızlık yapmakta kullanmayın.
 Bilgisayarı yalancı şahitlikte, sahte delil hazırlamada kullanmayın.
 Sahibinden izinsiz başkalarının bilgisayar kaynaklarını kullanmayın.
 Başkalarının fikirlerini bilgisayarla çalıp kendinize mal etmeyin.
 Sosyal içeriğini düşünmeden bir program yazmayın. ,
 Bilgisayarı, saygı ve ilgi göstererek kullanın.
GENEL ÖZET;
İşletim Sistemi Nedir?
 İşletim sistemleri, bilgisayarı kullanmak ve daha
kolay işlem yapabilmek, bilgisayara bağlı birimleri
(faks
modem,
CD-ROM,
yazıcı
vs.)
yönlendirebilmek, bilgisayardaki programları komut
etmek gibi işlemleri gerçekleştirebilmek için
kullanılan gelişmiş yazılım programlarıdır.
Kullanım amacına göre işletim
sistemleri
İşletim Sistemi Nedir?
 Bu tür yazılımlar, bilgisayar üretildikten sonra
yüklenir ve silinip tekrar yüklenebilir. Bilgisayar
açıldığında bu yazılım devreye girer ve bundan
sonraki tüm işlemler bu yazılım üzerinden yürütülür.
 İşletim sistemlerine örnek verirsek: Microsoft
Windows, Linux, DOS (İlk işletim sistemidir), Unix,
OS/2 olarak sayabiliriz. Genel olarak en yaygın
kullanılanları Windows ve Linux işletim sistemleridir.
 Sunucu(Server) İşletim Sistemleri: web sunucu/mail sunucu hizmeti
yürüten güçlü donanım özelliklerine sahip sunucu türü bilgisayarlarda
kullanılan işletim sistemleridir, windows 2008örnek olarak verilebilir.
 Masaüstü İşletim Sistemleri: Masa üstü yada dizüstü bilgisayarlarda
kişisel amaçla kullanılan işletim sistemleridir, windows 7örnek olarak
verilebilir.
 Mobil İşletim Sistemleri: Cep telefonları ve pda’larda kullanılan işletim
sistemleri, androidörnek olarak verilebilir.
 Diğer: İlk üç gruba girmeyen diğer elektronik cihazlarda kullanılan işletim
sistemleri bu grup içerisinde düşünülebilir.
2
Ürün ailesine göre işletim
sistemeleri
 Microsoft Windows: Microsoft Windows, kişisel bilgisayarlarda en çok
kullanılan ticari işletim sistemlerinden biridir. Son zamanlarda,
Windows'un en çok kullanılan versiyonu Windows XP'dir. Windows XP
25 Ekim 2001 tarihinde yayınlanmıştır. Günümüzde kullanılan
versiyonlar ise: kişisel bilgisayarlar için Windows 7, sunucular için
Windows Server 2008, pda'larda kullanılan versiyonu ise Windows
mobile 6'dır.
 Unix:Daha çok sunucu amaçlı kullanılan güçlü ve ticari bir işletim
sistemidir, Kişisel bilgisayarda windows ailesi işletim sistemleri
yaygınken, sunucu bilgisayarlarda ise Unix/linux ailesi işletim sistemi
yaygındır.
 MacOS: Apple tarafından geliştirilen ticari bir işletim sistemidir, daha çok
windowsişletim sistemine rakip olarak düşünülebilir, kullanım oranı çok
daha düşük olmasının yanı sıra son yıllarda apple'ın ürettiği dizüstü
bilgisayar olan MacBook satışlarının artmasıyla biraz daha
yaygınlaşmıştır.
 Iphone OS: Apple tarafından üretilen Iphonecep telefonlarında
kullanılan işletim sistemidir, iphone günümüzün en popüler pda(akıllı cep
telefonu)' ların dan biridir.
 Google Chrome: Google tarafından geliştirilen linux tabanlı ücretsiz açık
kaynak işletim sistemidir, hemen hementüm elektronik cihazlarda
kullanımı amaçlanmakla beraber daha çok pda ve tablet bilgisayarlarda
kullanımı yaygındır.
 BlackBerry OS: BlackBerry firmasının BlackBerry pda'lar da kullanılan
işletim sistemidir.
 Giriş-Çıkış Yönetimi
Yazıcıdan çıktı alma, tarayıcıdan bir resmin taranması, dosya kopyalama
vs... gibi bilgisayar sistemi ile tüm çevre birimleri arasındaki veri
alışverişinin sağlanması işletim sisteminin diğer görevlerinden biridir.
 Dosya Yönetimi
Bilgisayardaki tüm verilen disk, cd/dvd, hafıza kartları gibi depolama
birimlerinde tutulurlar, bu verilere erişim,bilgi yazma/okuma gibi görevler
yine işletim sistemi tarafından yürütülürler.
 Kullanıcı Yönetimi
Windows ve Unix gibi işletim sistemleri aynı bilgisayar sistemini birden
fazla kullanıcının kullanmasına olanak sağlar, genel olarak her
kullanıcının bir kullanıcı adı ve şifresi vardır, her kullanıcı kendine özgü
bir masa üstü ortamı oluşturabilir, kendi klasörlerini oluşturur ve
programlarını tanımlar. Bir diğer kullanıcı erişim izni olmadan diğer bir
kullanıcının dosya yada dizinlerini göremez. Sistemin birden fazla
kullanıcı arasında oluşturulan yetkilerle herhangi bir karışıklık olmadan
paylaştırılması yine işletim sisteminin görevlerindendir.
 Linux: Hem kişisel bilgisayarlarda hemde sunucu olarak kullanımı
yaygın unix benzeri ücretsiz, açık kaynak işletim sistemidir, bir çok
versiyonu bulunmaktadır, linux dünyasında kişisel amaçla kullanımı en
yaygın olan versiyonu “Ubuntu” linux'tur, günümüzde bazı ülkeler
microsoft windows gurubu işletim sistemlerinin hem ücretli olmasından
hemde kaynak kodlarının kapalı olmasından dolayı linux tabanlı yerli
işletim sistemlerine yönelmektedir bu kapsamda Türkiyede'de tubitak
desteli olarak yerli işletim sistemi “Pardus” geliştirilmiş ancak kullanımı
henüz yeterince yaygınlaşmamıştır, pardus'un yanı sıra bir çok linux
versiyonun Türkçe dil desteği bulunmaktadır, windows'ta kullanılan
hemen her programın linux dünyasında kullanılan ücretsiz versiyonları
bulunmaktadır, günümüzde en çok kullanılan linux versiyonları:
İşletim Sistemlerinin Görevleri
 İşlem Yönetimi : Uygulama programlarının belirli bir sırada ve zamanda
çalıştırılmasının sağlanması olarak özetlenebilir, örneğin bilgisayarda
aynı anda müzik dinlerken, internette gezinti yapabilir, diğer taraftan
hafıza kartındaki resimler bilgisayara kopyalanabilir burada sayılan 3
işlemin aynı anda gerçekleştirilmesi işletim sisteminin görevlerinden
biridir.
 Bellek Yönetimi
Bilgisayarda kurulu olan tüm programlar diskte depolanır, bir program çift
tıklayıp çalıştırıldığı zaman disk üzerinde ki programa ait veriler ana
belleğe yüklenir, yani çalışan tüm programların ana bellekte olması
gerekir dolayısıyla bir programa çalışma süresi boyunca bellek tahsis
edilmesi işlem bitince ayrılan bellek alanının boşaltılması işletim
sisteminin görevlerindendir.
Windows İşletim Sistemi
Windows,
Microsoft
firmasının
ürettiği
bir
işletim
sistemidir. Kullanışlı grafik arayüzler (pencereler) ve görsel iletiler
yardımıyla programları çalıştırma, komut verme gibi işlemleri hem fare
hem de klavyeden veri girerek gerçekleştirebilme kolaylığı sağlayan bir
işletim sistemidir. En büyük özelliklerinden biri, kolay öğrenilebilir
oluşudur. Bu kolaylık Windows´a, bilgisayar pazarında en yaygın
kullanılan işletim sistemi olmasını sağlamaktadır. Bu konuda en önemli
rakibi ise Linux sistemidir.
Windows´un şu an farklı farklı sürümleri (versiyonları) yoğun olarak
kullanılmaktadır. Bunlar sırasıyla Win3.1, Win95, Windows NT, Win98,
Windows ME (millenium edition), Win2000, Windows XP, Windows
Vista, Windows 7 dir.
3
Windows 7
 Sistem Gereksinimleri: Kişisel bilgisayarlarda
windows 7 çalıştırmak için minumum sistem
gereksinimi 1GHz işlemci, 1GB ana bellek ve 16
GB sabit disk olarak belirlenmiştir.
 Açılış Ekranı
 Açılış ekranında bilgisayarda tanımlı kullanıcılar
listelenmektedir, kullanıcı şifresini doğru yazdığınız
takdirde bir sonraki bölümde anlatılacak olan
“masaüstü” ortamı ile karşılaşılacaktır, ekranın sol
üst köşesinde dil çubuğu, sağ alt köşesinde
kapatma seçenekleri bulunmaktadır. Sol alt köşede
bulunan erişim seçeneklerinde ise örneğin ekran
klavyesi aktif edilerek kullanıcı şifresinin sanal
klavyeden girilmesi sağlanabilir.
 Bilgisayarı Kapatmak
 Bilgisayar sistemindeki olası veri kayıplarını en aza indirgemek için herzaman
başlat menüsünden kapatılmalıdır. Bilgisayarı kapatmak için başlat menüsüne
tıklandıktan sonra aşağıdaki ekran ilekarşılaşılır. Kapat düğmesine tekrar
basıldığında bilgisayar kapanır, diğer seçenekler için “Kapat”yazısının hemen
yanındaki ok işaretine tıklanır, bu seçenekler:
 Kullanıcı Değiştir : Aktif kullanıcının değiştirilmesini sağlar.
 Oturumu Kapat :Aktif kullanıcının oturumu sonlandırılır, sistem bir önceki resimde
görülen açılış ekranına geri döner, açık olan uygulama ve programlar kapatılır.
 Kilitle: Sistem bir önceki resimde görülen açılış ekranına geri döner, açık olan
uygulama ve programlar çalışmaya devam eder.
 Yeniden Başlat: Bilgisayarın kapatılıp yeniden başlamasını sağlar(resetleme),
genellikle yeni bir program kurulduğunda yada güncelleştirme yapıldığında yeniden
başlatma gerekli olabilir, bilgisayarımızın kilitlenmesi durumundaysa görev yönetici
kullanılarak yeniden başlatılabilir.
 Uyku: Bilgisayar uzunca bir süre kullanılmayacak ise uyku moduna alınması güç
yönetimi açısından önemlidir özellikle dizüstü bilgisayarlarda pil süresinin verimli
kullanımı açısından önemlidir, bilgisayar sistemi belirli bir süre hiç kullanılmadığı
zaman otomatik olarak uyku moduna geçer.
4
Masa Üstünün Tanıtımı
 Windows’un temel alanı masaüstüdür.
5
6
Masaüstünüzü özelleştirme
 Görüntü ayarları
 Monitörünüzü otomatik olarak kapatma
 Ekran koruyucu kurma veya değiştirme
 Masaüstüne kısayol yerleştirme
Farklı tema seçmek için
Ortak görevler: Görüntü ayarları
 Ortak görevler
 Farklı bir masaüstü teması seçme
 Kendi masaüstü temanızı oluşturma
 Masaüstü için arka plan seçme
 Windows metin yazı tiplerinin boyutunu artırma
 Ekranın çözünürlüğünü değiştirme
Masaüstü için arka plan seçme
Kendi masaüstü temanızı oluşturma
7
Windows metin yazı tiplerinin
boyutunu artırma
Ekranın çözünürlüğünü değiştirme
 Denetim Masası'nda
Görüntü'yü
açın.
 Ayarlar
sekmesindeki
Ekran
çözünürlüğü alanında kaydırıcıyı
sürükleyin ve Uygula'yı tıklatın.
 Ayarları
uygulamak
isteyip
istemediğiniz
sorulduğunda
Tamam'ı tıklatın. Ekranınız kısa bir
süre için kararır.
 Ekran çözünürlüğünüz değiştiğinde,
15 saniye içinde bu değişikliği
onaylamanız gerekir. Değişikliği
onaylamak için Evet'i tıklatın. Önceki
ayarlarınıza dönmek istiyorsanız,
herhangi bir işlem yapmayın veya
Hayır'ı tıklatın.
 Pencere yazı tiplerinizi
değiştirmek için
 Denetim
Masası'nda
Görüntü'yü açın.
 Görünüm
sekmesindeki Yazı tipi
boyutu alanında yeni
bir yazı tipini tıklatın.
Ekran koruyucu kurma veya
değiştirme
 Belirli bir ekran koruyucusunun ayarlama
seçeneklerini görüntülemek için, Ekran
Koruyucusu sekmesinden Ayarlar'a
gidin.
Masaüstüne kısayol yerleştirme






 Seçmiş olduğunuz ekran koruyucusu,
bilgisayarınız Bekle alanında belirtilen
dakika kadar boş kaldığında, otomatik
olarak başlayacaktır.
 Ekran koruyucusunu başladıktan sonra
sonlandırmak için, fareyi hareket ettirin
veya herhangi bir tuşa basın.
Bilgisayarım’ı açın.
Bir sürücü veya klasörü çift tıklatın.
Dosya, program, klasör, yazıcı veya bilgisayar gibi bir öğeyi tıklatın.
Dosya menüsünden Kısayol Oluştur'u tıklatın.
Masaüstünü görebilmek için pencereyi yeniden boyutlandırın.
Yeni kısayolu masaüstüne sürükleyin.
 Bilgisayarım’ı açmak için, masaüstünde Bilgisayarım simgesini çift tıklatın.
 Öğeyi farenin sağ düğmesini basılı tutarak masaüstüne sürükleyip Burada
Kısayol Oluştur’u da tıklatabilirsiniz.
 Kısayolun özelliklerini değiştirmek için, kısayolu sağ tıklatın ve Özellikler'i seçin.
 Bir öğenin kısayolunu sildiğinizde, özgün öğe silinmez. Bilgisayarınızdaki özgün
konumunda kalır.
 Seçtiğiniz
ekran
koruyucusunun
monitörünüzde nasıl görüntüleneceğini
görmek
için
Önizleme'yi
tıklatın.
Önizlemeyi bitirmek için fareyi hareket
ettirin veya herhangi bir tuşa basın.
Pencereyi simge durumuna
küçültme veya ekranı kaplatma
Pencereleri yönetme
 Pencereyi simge durumuna küçültme veya ekranı
kaplatma
 Tüm açık pencereleri yerleştirme
 Tüm açık pencereleri görev çubuğu düğmelerine
küçültme
 Açık bir pencereyi yeniden boyutlandırma
 Ekrandakileri resim olarak saklama
8
Tüm açık pencereleri yerleştirme
Açık bir pencereyi yeniden
boyutlandırma
Tüm açık pencereleri görev
çubuğu düğmelerine küçültme
Ekrandakileri resim olarak
saklama
Başlat Menüsü
 Başlat Menüsü, Windows’un temel menüsüdür. Başlat menüsünde bulunan
komutlar şunlardır.
 Bilgisayarı Kapat : Bilgisayarın değişik şekillerde kapatılmasını sağlar.
 Çalıştır : Herhangi bir uygulama proramını çalıştırmak için kullanılan komuttur.
 Yardım : Windows hakkında bilgi içeren bölümdür.
 Bul : Herhangi bir bilgisayar, klasör ya da dosya aramayı sağlayan menü
komutudur.
 Ayarlar : Denetim Masası, Yazıcılar ve Görev Çubuğu ile ilgili ayarların yapıldığı
komuttur.
 Belgeler : En son açılan birkaç dosyanın adını içerir ve bu dosyalara daha
çabuk ulaşmayı sağlar.
 Programlar : Windows’un standard programları ve Windows’a yüklenen
programların kısa yollarının yer aldığı en önemli menü komutudur. Programlar
menüsündeki Başlangıç komutu, bu pencere içerisinde yer alan programın
Windows tarafından açılış esnasında otomatik olarak çalıştırılacağını gösterir.
9
Başlat menüsünü özelleştirme
 Tüm Programlar'ın Başlat menüsünde açılma
biçimini değiştirme
 Başlat menüsüne öğeler ekleme
 Bir programı Başlat menüsünde görüntüleme
 Başlat menüsünün stilini değiştirme
 En son kullanılan belgelerinizi Başlat menüsünde
görüntüleme
Görev Çubuğunun Özellikleri
Görev Çubuğu, açık olan uygulamaların isimlerini
üzerinde gösterir. Bu sayede uygulamalar arasında geçiş
yapılabilir. Görev Çubuğu üst kısmından tutularak
boyutlandırılabilir. Eğer istenirse masa üstünde başka bir
yere de taşınabilir.

Görev Çubuğu’na sağ fare tuşu ile dokunulduğunda
Özellikler komutu seçilerek özellikleri değiştirilebilir. Görev
Çubuğunun en önemli özelliği otomatik gizlenmesi ve daima
üstte yer almasıdır.

10
Görev Çubuğundan Saat, Tarih ve
Ses Ayarlarının Değiştirilmesi
Görev Çubuğunun sağ alt köşesindeki simgelere
tıklanarak özellikleri değiştirilebilir.
 Saat ve Takvim : Ayları ve yılları gösteren aşağı açılır
listeden görülmek istenen ay ve yıl seçilir. Aşağıdaki
pencereden de gidilmek istenen gün seçilir. Saat bölümünde
değiştirilecek kısmın üzerine tıklanır ve azaltma-artırma
düğmesine basılarak saatin istenen ayarı yapılabilir.
 Ses Ayarları : Hoparlör simgesine tıklayarak ses
özelliklerini ve çift tıklayarak gelişmiş ses özelliklerini
değiştirmek mümkündür.

Sürücü Kavramı :

Dosya Kavramı :
Sürücü, bilgisayarda sabit disk, floppy disk ve
CD-Rom’un çalıştırılması için kullanılan cihazdır. Bu
sürücüleri ifade eden ”A” sembolü birinci disket
sürücüyü, “B” eğer varsa ikinci disket sürücüyü, “C”
birinci sabit diski, “D” eğer varsa ikinci sabit diski
yoksa CD-Rom sürücüyü ifade eder ve her bir
sürücünün sembolü yanında görülür.

 Dosya: Saklanan verilerin veya programların ismi yada verilerin
bilgisayarda manyetik ortama kaydedildikleri yapıdır.
 Dosya ismi genellikle iki bölümden oluşur.
 Birinci bölümde dosyanın adı, ikinci bölümde dosyanın uzantısı
yazılır.
 İki bölüm bir nokta ile birbirinden ayrılır (dosyaadı.dosyauzantısı)
 Örneğin: yazılı1.doc. yazılı1 dosya adı; doc dosya uzantısıdır.
 İşletim sistemi tarafından herhangi bir programa ihtiyaç duymadan
çalıştırılabilen dosyalar “COM”, “EXE” ve “BAT” uzantıya sahip
dosyalardır.
 Dosya uzantıları genellikle üç harften oluşur. 1,2,4 harfli dosya
uzantıları da vardır. (.c, .db, .html gibi
Dosya Kavramı :
 Çalışan dosyalar: Uzantıları exe veya com dur. Başka bir programın
yardımına ihtiyaç duymadan çalışırlar.
 Bir programın birden fazla dosyası olabilir ve bunların hepsinin bir görevi vardır.
Fakat bunların en önemlisi çalıştırılabilir dosyalardır. Çalıştırılabilir dosya olmadan
program başlatılamaz ve diğer dosyalar faaliyete geçemezler.
 Kaynak dosyalar: Çalışmadan önce makine diline çevrilmesi gerekmektedir.
Örneğin pascal programlama dilinde yazılan bir programın çalışması için
makine diline çevrilmesi gerekmektedir. Bunun içinde o dosyanın pascal
programlama dili kurallarına uygun olarak yazılıp; pascal programlama dili
derleyicisi tarafından derlenmesi gerekmektedir.
 Veri Dosyası: Üzerlerinde silme, ekleme, değiştirme yapılabilir. İçeriklerinin
çıktısı yazıcıdan alınabilir veya başka birisine elektronik olarak postalanabilir.
Yazılı1.doc. bir dökümandır. Bir kelime işlemcide yazılmıştır. O kelime işlemci
çalıştırılmadan dökümanın içi görülemez. Kelime işlemci çalıştırıldıktan sonra
içine girilip, değiştirme, düzeltme, silme ve ekleme yapılabilir. Yazıcıdan çıkışı
alınabilir.
11
Klasör Kavramı:
 Klasör, bir programa ya da herhangi bir
uygulamaya ait dosyaların başka dosyalarla
karışmasını engellemek; aradığımız dosyaları
daha kolay bulabilmek amacıyla disk
içerisinde
oluşturduğumuz
bölümlerdir.
Klasörlerin içerisine açılan başka bir klasöre
de alt klasör denir.
Bilgisayarım Penceresinden Bilgisayar
İçerisindeki Nesneleri Görmek
Bilgisayarım Penceresinden
Bilgisayar İçerisindeki Nesneleri
Görmek
 İçeriğini görmek istediğiniz simgeye
tıklayarak o nesneye ait pencerenin
açılması sağlanır. Eğer açılan bir
sürücü ise içerisinde yer alan klasör
ve dosyalar görülebilir.
 Bilgisayarım
simgesi
üzerine
tıklandığında
açılan
pencerede
disket sürücü, sabit
disk, cd-rom sürücü,
denetim
masası,
çevirmeli
ağ
ve
yazıcılar
simgeleri
görünür.
 Sürücünün özelliklerini (dolu ve boş
alan miktarını) görmek için simge
üzerinde sağ fare tuşuna basılır ve
açılan menüden özellikler komutu
seçilir. Burada ifade edilen sığa terimi
diskin toplam kapasitesini gösterir.
Kullanılan alan, diskteki dolu alanı
ifade eder. Boş alan ise diskteki
kullanılabilecek
alan
miktarını
gösterir.
12
Dosyalarla ve klasörlerle çalışma













Dosya veya klasör açma
Dosya kaydetme
Dosya serisini yeniden adlandırma
Diskete dosya veya klasör kopyalama
Dosya veya klasör adlarını değiştirme
Belgeler arasında bilgileri taşıma
Dosyayı farklı bir adla veya biçimle kaydetme
Dosyayı açan programı değiştirme
Dosya veya klasör taşıma
Yeni klasör oluşturma
Dosya veya klasör kopyalama
Dosya veya klasör silme
Geri Dönüşüm Kutusu içindeki dosyaları silme veya geri
yükleme
Windows Gezgini :
Bilgisayardaki bütün sürücü ve diğer öğeleri hiyerarşik
bir yapıda gösteren ve bu öğeler arasında işlem yapmayı
sağlayan Windows’un en önemli programlarından biridir.
 Windows Gezgininin standart görüntüsünde sol pencerede
sürücü ve klasörler sağ pencerede ise aktif durumdaki
sürücü ya da klasörün içeriği yer alır.

Windows Gezgini :
 Yeni Klasör Oluşturmak : Önce klasörün oluşturulacağı
nesne (sürücü ya da klasör) seçilir.
 Menüden Dosya:Yeni:Klasör komutu seçilir. Klasöre
otomatik olarak Yeni Klasör adı verilir. Bu isim silinerek
klasöre içinde bulunduracağı dosyalara uygun bir isim verilir.
 Sol pencerede, sol tarafında “+” işareti olan klasörler alt
klasöre sahip demektir. Bu “+” işaretine tıklandığında ya da
klasöre tıklandığı anda alt klasörler de listelenirler.
Windows Gezgini :
 Mevcut Klasör ya da Dosyanın Adını
Değiştirmek : Pencerenin sağ tarafındayken ismi
değiştirilmek istenen mevcut dosya ya da klasör
seçili durumdayken sağ fare tuşuna basılır. Açılan
menüden Ad Değiştir komutu seçilir. Mevcut isim
silinerek yerine yenisi yazılır ve yazma işlemi
bitince boşlukta sol fare tuşuna tıklanılır.
13
Dosya serisini yeniden adlandırma




Yeniden adlandırmak istediğiniz dosya dizisini seçin.
Dosya menüsünde Ad Değiştir’i tıklatın.
Yeni adı yazın ve sonra ENTER tuşuna basın.
Dizideki tüm dosyalar, yazdığınız yeni ad kullanılarak sırayla
yeniden adlandırılır. Örneğin Doğum günü yazarsanız,
dizideki diğer dosyalar Doğum günü (1), Doğum günü (2) vb.
biçimde adlandırılır.
Windows Gezgini
 Klasör ya da Dosyaların Seçilmesi : Üzerinde işlem yapılacak dosya ya da
klasörler işleme başlanmadan önce mutlaka seçilmelidir.
 Fare göstergesi klasör ya da dosya üzerine geldiğinde bu öğenin rengi
değişiyorsa öğe seçilmiş demektir.
 Birden fazla öğe seçilmek istendiğinde klavyeden Ctrl tuşuna basarak aynı
anda seçilecek öğelerin üzerine teker teker gelerek öğeler seçilirler.
 Eğer belirli aralıktaki öğelerin tamamı aynı anda seçilmek isteniyorsa, seçilecek
grubun başlangıcına gelerek ilk öğe seçilir. Daha sonra klavyeden Shift tuşuna
basılı tutarak grubun sonundaki öğe üzerine gelinir böylece belirli bir grup öğe
seçilmiş olur.
Windows Gezgini
Windows Gezgini
 Klasör ya da Dosyaların Kopyalanması : Kopyalanmak istenen öğe ya
da öğeler seçilir. Seçilen öğeler iki yolla kopyalanabilir.
 Birinci yöntem Sürükle-Bırak yöntemidir. Fare göstergesi öğelerin
üzerindeyken; öğeleri, farenin sol tuşuna basılı tutularak sol pencerede
kopyalanmak istenen öğenin üzerine doğru sürüklemek gerekir.
Sürükleme esnasında klavyeden Ctrl tuşuna basılı tutulur. Öğelerin
simgesinin yanında beliren “+” işareti onların kopyalanmakta
olduklarını gösterir. Öğeler kopyalanacak yere geldiklerinde sol fare
tuşu bırakılır böylece öğeler, üzerine gelinen öğenin içerisine
kopyalanmış olur.
İkinci yöntem ise Düzen menüsünden Kopyala komutunun seçilir.
Öğelerin gönderileceği yer işaretlenerek menüden Yapıştır komutunun
seçilmesi ile işlem tamamlanır.
 Klasör ya da Dosyaların Taşınması : Öğelerin taşınması
işleminin kopyalama işleminden tek farkı, sürükleme
esnasında öğelerin simgesinin yanında “+” işaretinin
görülmemesidir. Taşınan öğeler özgün (önceki) yerlerinden
kaldırılıp yeni yerlerine götürülürler.
 Menü komutlarıyla taşıma yapılırken öğeler seçildikten
sonra, menüden Kes komutu seçilir. Böylece öğeler özgün
yerinden kaldırılırlar. Öğelerin gönderilecekleri yer
seçildikten sonra Yapıştır komutu seçilerek dosyalar yeni
yerlerine yerleştirilirler.
Windows Gezgini
Windows Gezgini :
 Klasör ya da Dosyaların Silinmesi : Silinecek
dosya ya da klasörler seçilir ve klavyeden Delete
tuşuna basılır. Ekrana gelen mesaj onaylanır.
Böylece öğe silinmiş olur.
 Geri Dönüşüm Kutusu : Geri Dönüşüm Kutusu masa
üstünde yer alır. Silinen öğelerin tutulduğu bölümdür.
Yanlışlıkla silinen bu öğeleri geriye getirmek için, geri
getirilmesi düşünülen öğeler seçilirler. Menüden Düzen
bölümünden Geri Al komutu seçilir. Böylece öğeler
özgün konumlarına yeniden yerleştirilirler.
 Eğer öğeler Geri Dönüşüm Kutusundan da silinirlerse
bir daha geri getirilemezler. Geri Dönüşüm Kutusundaki
öğelerin hepsini silmek için Geri Dönüşüm Kutusunu
Boşalt komutu seçilir.
14
Windows Gezgini :
 Bir Öğenin Bilgisayarda Aranması : Bilgisayarda bir dosya, klasör
ya da herhangi bir öğe aranmak istendiğinde Araçlar menüsünden
Bul komutu seçilir. Bulunacak öğenin türü belirlendikten sonra
ekrana gelen pencereden aranan öğenin adı Ad kısmından girilir.
Öğenin aranacağı konum Bakılacak Yer kısmına girilir. Eğer dosya
ya da klasör tüm disk içerisinde aranacaksa bu bölüme hard diskin
sembolü girilir. Aynı işlemler Başlat menüsündeki Ara komutuyla da
yapılabilir.
Çeşitli dosya arama kuralları:






* Tüm dosyaları arar
A* İlk harfi ile başlayan dosyaları arar.
??a Üçüncü harfi A olan dosyaları arar.
*.DOC DOC uzantılı dosyaları arar.
A*.XLS İlk harfi A ile başlayan XLS uzantılı dosyaları arar.
?a*.X* İkinci harfi a ve uzantısı X ile başlayan dosyaları arar.
 Burada;
 * ; Tümü
 ? ; bir karakter anlamına gelmektedir.
Windows Gezgini :
 Uygulama Başlatma : Windows Gezgininde bir
uygulamayı başlatmak için uygulama dosyasının
üzerindeyken farenin sol tuşuna tıklanır.
 Eğer dosya üzerindeyken fare göstergesi el
şeklindeyse sol tuşa
bir kez, normal ok
şeklindeyse iki kez tıklanır.
Donatılar :
Windows Gezgini :
 Görünüm : Gezginde öğelerin listeleniş biçimi Görünüm
komutuyla değiştirilir. En iyi listeleme biçimi öğelerin türlerini
ve dosyaların boyutlarını gösterdiği için Ayrıntılardır.
 Windows
işletim
sisteminin kendine özgü
programlarının
bulunduğu menüdür. Bu
bölümde;
15
Donatılar :
 Eğlence : Oyunlar, Cd çalmayı sağlayan programlar, film
seyretme programları, ses kaydetme programlarını, içeren
bölümdür.
 İletişim : Yerel bir ağa, bir bilgisayara veya internete
bağlanmak için gerekli olan programları içeren bölümdür.
 Oyunlar : Kullanıcının eğlenmesi için windows’un içerisine
yüklenmiş birkaç küçük oyunu içerir.
 Ayrıca Donatılar bölümünde Not Defteri, Hesap Makinesi,
basit çizim programı Paint ve bir kelime işlemci program
olan WordPad yer alır.
 Hesap Makinesi : Kullanıcının hesaplamaları yapabilmesi için
Windows’a standart olarak eklenmiş bir programdır. İki tür
hesap makinesi vardır. Birincisi standart, diğeri bilimsel hesap
makinesidir. Hesap makinesinin türü Görünüm menüsünden
değiştirilebilir.
Denetim Masası :
Ayarlar :
 Windows ile ilgili ayarların yapıldığı komuttur. En
önemli ayarların yapıldığı yer Denetim Masasıdır.
Diğer önemli bölüm ise Yazıcılardır.
 Bu bölümde bir çok birimin ayarı yapılabilir.
Bunlardan en önemlisi Sistem Ayarları, Ağ ve
Donanım Ekle/Kaldır bölümleridir. Bu bölümlerdeki
ayarların
profesyonel
kullanıcılar
tarafından
yapılması daha uygundur.
 Bölgesel Ayarlar, çoğu programda kullanılan ülkeye ait tarih, saat, para birimi ve
sayı gibi nesneleri değiştirmek için kullanılır.
 Fare Ayarları, farenin sol ya da sağ ele göre ayarlanmasını, göstergesinin
değiştirilmesi ve hızının ayarlanması gibi işleri yapmayı sağlar.
 Görüntü, ekrandaki görüntünün ayarlarını değiştirmeyi sağlar.
 Klavye Ayarı, klavyenin Türkçe ve F ya da Q klavyeye ayarlanmasını sağlar.
 Tarih/Saat Ayarı, bölgeye göre tarih ve saatin ayarlarının değiştirilmesini sağlar.
 Yazıcılar, bölümünden yazıcı eklenebilir ve varolan yazıcıların ayarları
değiştirilebilir.
 Yeni Donanım Ekle, bilgisayara takılan yeni bir donanımın windows’a tanıtılması
amacıyla kullanılır.
 Program Ekle/Kaldır, windows’a yeni bir program yüklenmesini ya da yüklü olan
bir windows programının windows ’tan kaldırılmasını sağlar.
16

bilgisayar ı

Transkript

Benzer belgeler

SANAYİ VE TEKNOLOJİ TEZLERİ YARIŞMASI

gözde aslan-uluslararası ilişkiler

10.23.2015 Tarihli Olağanüstü Genel Kurul

Turkish Version

Bursa Büyükşehir Belediyesi 3 Boyutlu Kent Rehberi