Sözlük RTUK
Transkript
Sözlük RTUK
RTÜK TERMİNOLOJİ SÖZLÜĞÜ - ULUSLARARASI İLİŞKİLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI A 1 A posteriori Sonradan, sonrası 2 A priori Önceden 3 AA - Advertising Association Reklamcılar Derneği: İngiltere'de 31 ticaret ve kuruluşun temsil edildiği bir federasyondur. 4 AAAA - American Association of Advertising Agencies Amerikan Reklam Ajansları Derneği: ABD'de 1917 yılında kurulmuş reklam sektöründe ticari kuruluşların temsil edildiği bir dernektir. 5 AAF - American Advertising Federation Amerikan Reklamcılar Federasyonu: Merkezi Washington'da kurulmuş en eski ulusal reklam ticaret derneği 6 AAR - Average Audience Rating Ortalama İzleyici Oranı 7 ABA - American Law Institude - American Bar Association (ALIABA) Uyduya dayalı olarak iş dünyasına ait televizyon hizmetleri aracılığıyla site üzerinden hukuk eğitimi sağlayan bir şebeke 8 ABC - Audit Bureau of Circulations (IFABC) Uluslararası Tiraj Denetleme Federasyonu Kurulu: 1963 yılında tüm ülkelerde sektör destekli gönüllü örgütler tarafından kurulmuş uluslararası bir federasyondur. Sekretaryası Malezya'dadır. 9 ABMS - Audit Bureau of Marketing Services Pazarlama Hizmetleri Denetleme Bürosu: 1995 yılında Tiraj Denetleme Bürosu tarafından ABD'de kurulmuş kar amacı gütmeyen bir kuruluştur. 10 Abolish kaldırmak, lağvetmek, ilga etmek 11 ABP - American Business Press Inc. Amerikan İş Dünyası Basın Kuruluşu: 1907 yılında ABD'de kurulan kuruluşun 189 üyesi, 1200 yayıncı üyesi vardır ve 181 işkolunda faaliyet göstermektedir. 12 ACMA - Australian Communication and Media Authority Avustralya İletişim ve Medya Kurulu 13 AID - Arbitron Information on demand İsteğe bağlı izlenme oranı ölçüm bilgisi 14 AIDA - Attention, Interest, Demand, Action Dikkat, ilgi, talep eylem 15 AM.:Amplitude Modulation Genlik Modülasyonu (uzun dalga radyo frekansı) 16 ABCN - Asia Broadcasting & Communications Network Asya Yayın ve İletişim Ağı (Tayland-Laos fiber optik omurga) 17 Aberrant decoding Kodaçımında sapma 18 Abeyance order Yayın saati belirsiz TV reklam siparişi (askıda) 19 ABU (Asia Broadcasting Union) Asya Yayın Birliği (Kamu yayıncıları için): 1964 yılında kurulan Birlik 53 ülkeden 170'i aşkın üyeye sahiptir. Sekreteryası Malezya'dadır. Üyeleri arasında TRT de bulunmaktadır. 20 Abuse of dominant position Hakim durumun kötüye kullanılması 21 Access Erişim 22 Acquis Communautaire Topluluk Müktesebatı 23 Acquisition İktisap, kazanım 24 Acquittal Beraat, aklanma, ibra ACT (Association of Commercial Televisions) Avrupa Ticari Televizyonlar Birliği: Avrupa'daki özel yayın kuruluşları tarafından 1989 yılında kurulan ACT'nin üyeleri arasında 34 Avrupa ülkesinden karasal televizyon yayıncıları, sayısal platform işletmecileri ve çoklu medya grupları bulunmaktadır. Merkezi Belçika'dadır. 25 Sayfa 1 26 Act declared void Hükümsüz ilan edilen tassaruf/işlem 27 Act of the Council Konsey tasarrufu/işlemi 28 Ad copy Reklam metni 29 Ad hoc Bir defaya mahsus, geçici 30 Ad Hoc survey Bir defaya mahsus yapılan araştırma 31 Adaptation right Uyarlama hakkı 32 Adoption Process (Yeniliğin) benimsenme süreci 33 ADSL - Asymmetric Digital Subscriber Line Bakışımsız Sayısal Abone Hattı 34 Advertising film (filmlet) Kısa reklam filmi (filmlet) 35 Advocacy Broadcasting Taraflı Yayıncılık 36 Affidavid Beyanname, yeminli belge, taahhüt 37 Affiliated station Anlaşmalı (Bağlantılı / Üye) İstasyon 38 After image İz bırakma (İzledikten sonra akılda kalan etkili görüntü) 39 AGCOM - Autorita per le Garanzie nelle Comunicazioni İtalyan İletişim Düzenleme Kurulu: 1997 yılında kurulmuştur. 40 Airtime Yayın süresi 41 Alignment Uyum, uyumlaştırma 42 Allocation Tahsis (frekans için) 43 Allotment Tahsis (daha çok ekonomi alanında kullanılır.) 44 Allowance Tahsisat (para, ödenek tahsisi) 45 Alphanumeric(al) data / service Alfasayısal veri / hizmet 46 Amendment of a provision Bir hükümde değişiklik 47 Amplyfying, amplifier Güçlendirici 48 Anchor attitude Temel tutum 49 Annulment İlga, iptal, fesih 50 Analog transmission Analog İletim: Aralıklı değişen sinyalin aksine sürekli olarak değişen bir sinyalin iletimidir. Isı gibi fiziksel özellikler sürekli değişkendir ve bu sebeple analog olarak tanımlanmaktadır. 51 Analog switch Analog anahtarı: Analog bir sinyali sayısal bir sinyale dönüştürmeksizin çalışan değişik anahtarlama gereçlerinden birisidir. Yeni anahtarların çoğu sayısal olarak çalışmakta, analog sinyali sayısal sinyale dönüştürmekte, iletim amacıyla sinyali anahtarlamakta ve tektar analoğa dönüştürmektedir. 52 Analog switch-off Analog iletimden sayısal iletime geçiş için kullanılan bir terimdir. "Analog kapama"... 53 Anomie Kuralsızlık 54 APC- Association for Progressive Communication İleri İletişim Derneği: 1990 yılında kurulmuş uluslararası bir sivil toplum örgütleri ağıdır. İnternet ve BİT’lere tüm dünyada kolay, eşit erişimin sağlanmasına yönelik çalışmalar yapmaktadır. 55 Applied communication Uygulamalı iletişim 56 Approximation Yakınlaştırma, uyumlaştırma Sayfa 2 57 APSCC - Asia-Pasific Sattellite Communications Council Asya Pasifik Uydu İletişim Konseyi: BM desteğinde 1992 yılında Tavsiye Kararıyla kurulan bir bölgesel kuruluştur. Amacı Asya-Pasifik bölgesinde yayıncılık da dahil olmak üzere uydu hizmetleriyle ilgili çalışmalar yapmaktır. 58 Arbitrariness Nedensizlik, keyfilik 59 Arbitration clause Tahkim hükmü, tahkim şartı 60 Arbitron İzlenme oranını ölçme cihazı, aynı zamanda bir izleme ölçüm şirketi 61 Association Council Ortaklık Konseyi 62 Assurance Sigorta, güvence 63 ATM - Asynchronous Transfer Mode Eşzamansız Aktarım Ayarı / Modu 64 ATSC - Advanced TV System Committee (USA) Gelişmiş Televizyon Sistemleri Komitesi (ABD):Sayısal televizyon için gönüllü standartlar geliştirmeyi amaçlayarak 1982 yılında kurulan kar amacı gütmeyen uluslararası bir örgüttür. 65 Audience İzlerkitle, izleyici 66 Audience analysis İzlerkitle çözümlemesi, İzleyici analizi 67 Audience composition İzlerkitle bileşimi, izleyici oluşumu 68 Audience estimate İzlerkitle tahmini 69 Audience etnography İzlerkitle etnografisi 70 Audience flow İzlerkitle akışı, izleyici akışı: Bir yayın programı sırasında televizyonu açma ve kapama veya kanal değiştirme yoluyla izleyici kaybı veya kazanımı 71 Audience measurement izlerkitle ölçümü, İzleyici ölçümü 72 Audiovisual Görsel-işitsel 73 Audit Bureau of Circulations Tiraj Denetleme Bürosu: Kuzey Amerika'da 1914 yılında kurulmuş olan bu büro, dünyanın önde gelen gazete, dergi yayıncıları, reklamcılar ve reklam ajanslarının oluşturduğu bir forumdur. 74 Authorisation Yetkilendirme / izin (lisanslamanın olmadığı durumlarda) 75 Auxilary transmitter Destekleyici verici Average Audience Rating Ortalama İzleyici Oranı; Ortalama Erişim: Bir programın yayın süresi sırasında her dakikanın izleyici oranını gösterir. 77 AVMS Directive - Audiovisual Media Service Directive Görsel-işitsel Medya Hizmetleri Yönergesi: 18.12.2007 tarihinde Avrupa Birliği Resmi Gazetesi'nde yayınlanarak yürürlüğe giren AB'nin temel yayıncılık mevzuatıdır. 78 Award (decision) of an arbitration board Tahkim kurulu kararı 76 Sayfa 3 B 79 Backstage communication Perde arkası iletişim 80 Backup Domain Yedek yönetici Bandwidth Band genişliği. Belirli sinyal kaybı ya da bozulması durumlarına tabi olarak bir iletişim kanalı tarafından taşınabilen sinyal frekans alanı. Ölçüm birimi hertz'dir. Band genişliği analog iletimde kullanılan bir terimdir. B-ISDN Broadband Integrated Services Digital Network Genişband Tümleşik Hizmetler Sayısal Ağı:Çoklu-ortam uygulamalarına en uygun bir iletim teknolojisidir. 83 BARB- Broadcasters' Audience Research Board Yayıncıların İzleyici Araştırma Kurulu -İngiltere'de televizyon yayınlarının izlenme ölçümünü yapan sektörel bir kurul. 84 Base portion Standart paket 85 Basic interface Ana Arayüz 86 BCI - Broadcasting Commission of Ireland İrlanda Yayıncılık Komisyonu 87 Beambender Tekrar Sinyal Cihazı (mini verici, kırsal alanlarda kullanılır) 88 Binary opposition İkili sistemde karşıtlık, temel zıtlık 89 Binding force Bağlayıcı güç 90 Bona fides, good intention İyi niyet, samimiyet 91 BMRA - British Media Research Association İngiliz Medya Araştırma Derneği: 1998 yılında pazar araştırması faaliyeti yürüten iki ticari derneğin birleştirilmesiyle kurulmuştur. Amacı güvenilir Pazar araştırmaları yapmak ve sanayideki mesleki kaliteyi artırmaktır. 92 Bring an action Dava açmak 93 Broadband Geniş bant 94 Broadcast service area Yayın hizmet alanı 95 Broadcaster Yayın kuruluşu, yayıncı 96 Broadcasting licence Yayın lisansı 97 Broadcasting Satellite Service Uydu Yayın Hizmeti 98 Broadcasting standarts Yayın ilkeleri 99 Broadcasting transmitter Yayın vericisi 81 82 100 BS - Broadcasting Satellite Yayın uydusu 101 BSEC-Organisation of the Black Sea Economic Cooperation Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİ): Ülkemizin girişimleri ile 25 Haziran 1992 tarihinde İstanbul Zirvesi sırasında yayımlanan Deklarasyonla kurulmuş bir bölgesel örgüttür. Daimi Sekreteryası İstanbul’da bulunmaktadır. Sayfa 4 C 102 Cable connection fee Kablo bağlantı ücreti 103 Cable network Kablo şebekesi, 104 Cable Operator Kablo işletmecisi 105 Cable television Kablolu televizyon 106 Cablecasting Kablolu yayın (kablo ortamında yapılan yayın) 107 CAC - Consell de l'Audiovisual Catalunya Katalonya Görsel-işitsel Kurulu 108 Candid camera (Hidden Camera) Gizli kamera 109 Canned broadcast Banttan yayın 110 Carried motion Kabul edilen teklif 111 Carrier / Noise dB (decibel) Taşıyıcı /gürültü oranı, desibel oranı (dB) 112 Case law İçtihat hukuku 113 Cable reception kablo alıcısı, kablodan yayın alımı 114 Caption Manşet, başlık 115 Case study Örnek olay araştırması 116 CATV - Community Antenna Television Ortak Antenli TV Yayınları Dağıtım Şebekesi 117 C Band Uydu ve mikrodalga iletimi için kullanılan elekromanyetik spektrumun bir parçası. Yaklaşık olarak 3.9 ila 6.2 GHz frekanslarıdır. 118 CCIR - International Radio Advisory Committee Uluslararası Radyo Danışma Komitesi 119 CCJE- Consultative Council of European Judges Avrupa Yargıçları Danışma Konseyi: Yargıçların bağımsızlığı, tarafsızlığı ve yetkileri ile ilgili konularda Avrupa Konseyi'ne danışmanlık yapan bir organdır. 120 CCTV - Closed Circuit television Kapalı devre televizyon (sistemi) 121 Cellular radio communications Mobil Radyo İletişimi: Her hücresine tahsis edilmiş frekans grupları bulunan hexagonal coğrafi alanlardan oluşan bir mobil radyo sistemidir. 122 CD-CULT-Steering Committee for Culture Kültür Yürütme Komitesi: Avrupa Konseyi'nin Kültür alanındaki çalışmalarını yürüten ve CDMC dengi bir Komitedir. 2001 yılında kurulan Komite CDCC adı altında faaliyet gösteren Kültür Komitesinin yerini almıştır. 123 CDDH-Steering Committee for Human Rights İnsan Hakları Yürütme Komitesi: Avrupa Konseyi'nin insan haklarını korumak ve geliştirmek amacıyla oluşturduğu CDMC dengi bir Komitedir. 124 CD-ED-Steering Committee of Education Eğitim Yürütme Komitesi: Avrupa Konseyi'nin eğitim alanındaki çalışmalarını yürüten CDMC dengi bir Komitedir. 125 CDMM-Steering Committee on Mass Media Kitle İletişim Yürütme Komitesi: Avrupa Konseyi'nin medya alanındaki konularda çalışmalar yapan Komitesi olan CDMC, 2005 yılına kadar faaliyet göstermiş ve yerini CDMC'ye bırakmıştır. CDMC-Steering Committee on the Media and New 126 Communication Services Medya ve Yeni İletişim Hizmetleri Yürütme Komitesi Sayfa 5 CDMC-BU-Bureau of the Steering Committee on the Media and 127 New Communication Services Medya ve Yeni İletişim Hizmetleri Yürütme Komitesi Başkanlık Divanı: CDMC çalışmalarını kolaylaştırmak, iş programını ve gündemini hazırlayan küçük çalışma grubudur. 128 CEEC-Central and Eastern European Countries Orta ve Doğu Avrupa Ülkeleri 129 CEM - Council of Electronic Media Bulgar Elektronik Medya Kurulu 130 CEN- European Committee for Standardization Avrupa Standartlar Komitesi: 1961 yılında Avrupa Topluluğu ve Avrupa Serbest Ticaret Alanı ülkelerinin ulusal standart kuruluşları tarafından kurulmuştur. Merkezi Belçika'dadır. 131 cencorship sansür 132 CEPT - Council of European PTTs Avrupa Posta ve Telekomünikasyon Konseyi CEPT - European Conference of Postal and Telecommunications 133 Administrations Avrupa Posta ve Telekomünikasyon İdareleri Konferansı: 1959 yılında 19 Avrupa ülkesi tarafından kurulmuştur. Posta ve telekomünikasyon sektöründe işbirliğini geliştirmeyi amaçlayan örgütün üye sayısı 2007 yılı sonu itibarıyla 48'e yükselmiştir. 134 Cessation Durma, ara verme 135 Cessation of joint control Ortak denetimi sona erdirme 136 Charter of Fundamental Rights Temel Haklar Şartı/Sözleşmesi 137 Clock hour Saat başı uygulaması (reklam miktarının hesaplamasında kullanılır) 138 Closed Circuit television Kapalı devre televizyon (sistemi) 139 Code of conduct Meslek ilkeleri 140 Coding Kodlama (Bkz.:Encoding) 141 CoE- Council of Europe AK / Avrupa Konseyi 142 Commercial Reklam (Bkz.: infomercial) 143 Commercial broadcasting undertaking İngiltere'de "bağımsız" TV, özel yayın kuruluşu 144 Commercial communication Ticari iletişim 145 Commissariaat voor de Media Hollanda Medya Komisyonu 146 Committee of Ministers of the Council of Europe Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi 147 Common Carrier Kamu haberleşmesi sağlayan kuruluş 148 Common sense Sağduyu 149 Communication İletişim 150 Communication network İletişim ağı 151 Community Access Channel Halka açık kanal, (topluluk ve azınlıkların program yapabildiği kanal) 152 Competent body Yetkili organ veya kuruluş 153 Conditional access Şartlı erişim 154 Conferring of powers Yetki verilmesi 155 Confiscation Müsadere, el koyma 156 Conflict Çatışma Congress of Local and Regional Authorities of the Council of 157 Europe Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel İdareler Kongresi Sayfa 6 158 Content analysis İçerik çözümlemesi 159 Context of communication İletişim bağlamı 160 Contingency plans Acil durum planları 161 Convergence Yakınsama, yöndeşleşme 162 Co-production Ortak yapım 163 Copyright Telif hakkı 164 Copyright holder Telif hakkı sahibi 165 Co-regulation Ortak denetim 166 Cost per rating (CPR) Reklamcılıkta birim bedeli (izlenme süresi ile bağlantılı birim bedeli) 167 COREPER - Permanent Representatives Committee Daimi Temsilciler Komitesi: Avrupa Birliği'nin tarım alanı dışındaki tüm konularda çalışmalarını yapan Büyükelçiler düzeyinde katılım sağlanan daimi temsilciler grubudur. (COREPER-1) COREPER-2 ise ülkelerin uzmanlarından oluşan çalışma grubudur. 168 Council Common Position Konsey Ortak Tutumu 169 Council Conclusions Konsey Sonuç Belgesi 170 Council Decision Konsey Kararı 171 Council Declaration Konsey Bildirisi 172 Council Directive Konsey Yönergesi 173 Council of Europe Avrupa Konseyi : 1949 yılında kurulan Avrupa Konseyi'nin 47 üyesi vardır. Kuruluş amaçlarının başında; hukukun üstünlüğü, insan hakları ile demokrasi ve çeşitliliği korumak ve geliştirmek bulunmaktadır. 174 Council of Ministers Bakanlar Konseyi 175 Council Recommendation Konsey Tavsiye Kararı 176 Council Regulation Konsey Tüzüğü 177 Council Resolution Konsey İlke Kararı 178 Countervailing measures Telâfi edici önlemler 179 Country of origin Kaynak ülke 180 Coverage haber yayın süresi, haber yorumu, yayının kapsadığı süre 181 CRTC - Canadian Rd-TV & Telecommunication Commission Kanada Rd-TV ve İletişim Kurulu: Kanada'nın yayıncılık ve iletişim alanındaki düzenleyici kuruluşudur. 1968 yılında kurulmuştur. 182 CSA - Conseil Superior de l'Audiovisuel Fransa Görsel İşitsel Yüksel Kurulu 183 CSUA - Canadian Satellite Users Association Kanada Uydu Kullanıcıları Birliği 184 Cultural Heritage Kültürel Miras 185 Cyber crimes Siber suçlar 186 Cybernetics Sibernetik 187 Cyberspace Siberuzay Sayfa 7 D 188 DAB - Digital Audio Broadcasting Sayısal Radyo Yayıncılığı 189 Data Veri 190 Data Base Veri tabanı 191 Data Communication Veri iletişimi 192 Databank Veri bankası 193 Daypart Reklamlar için günün bölümleri 194 DBS - Direct Broadcasting (reception) via Satellite Uydu üzerinden doğrudan yayın (alma) 195 De facto Fiili, fiilen 196 De jure Hukuken 197 Decisions of the Court (of Justice) Divan kararları 198 Decoder Kod çözücü 199 Decoding Kod açımı 200 DG - Directorate of General Genel Müdürlük (Avrupa Konseyi ve Avrupa Birliği bünyesinde konularına göre genel müdürlükler bulunmaktadır) DH-DEV- Committee of Experts for the Development of Human 201 Rights İnsan Haklarını Geliştirme Uzmanlar Komitesi DH-MIN- Committee of Experts on Issues relating to the 202 Protection of National Minorities Ulusal Azınlıkların Korunması Uzmanlar Komitesi 203 DH-S-AC-Group of Specialists on Access to Official Information Resmi Belgelere Erişim Uzmanlar Grubu 204 Digital Communications Sayısal İletişim 205 Digital divide Sayısal bölünme 206 Digital dividend Sayısala geçişte doğan frekans fazlası 207 Digital gap Sayısal uçurum 208 Digital multiplexer(s) Sayısal Çoklayıcı(lar): Farklı oranlardaki sayısal iletim etkinlikleri arasındaki arayüzü şekillendiriler. Sayısal çoklayıcılar, kanallardaki veri akışını aynı hiyerarşide sabit tutarlar. 209 Digitalization Sayısallaşma 210 Directorate General of Radiocommunication Telsiz Genel Müdürlüğü 211 Directorate General of Human Rights and Legal Affairs İnsan Hakları ve Hukuki İşler Genel Müdürlüğü 212 Discretionary service İsteğe bağlı yardım hizmetleri (ücretsiz) 213 Discourse analysis Söylem analizi 214 Distributive (one way) transmission Dağıtımlı iletim, tek yönlü iletim 215 Diversity Çeşitlilik 216 DNG - Digital News Gathering Sayısal Haber Toplama 217 Domestic Production Yurt içi kaynaklı yapım, yerli yapım 218 Domestic Station Yerli istasyon 219 DOS - Disc Operating System DOS - Disk İşletim Sistemi Sayfa 8 220 Downlink Uydu Bağlantısı (Sinyalin uydudan alınması) 221 DTH - Direct-To-Home Doğrudan eve yayın 222 DTT- Digital Terrestrial Television Sayısal karasal televizyon 223 Dual System İkili sistem 224 Dubbing Dublaj 225 Due impartiality Gerekli tarafsızlık 226 DVB - Digital Video Broadcasting Sayısal Video Yayıncılığı 227 DVB-C Digital Video Broadcasting - Cable Kablolu Sayısal Video Yayıncılığı 228 DVB-S Digital Video Broadcasting - Satellite Uydudan Sayısal Video Yayıncılığı 229 DVB-T Digital Video Broadcasting - Terrestrial Karasal Sayısal Video Yayıncılığı 230 DVC - Digital Video Compression Sayısal Video Sıkıştırması Sayfa 9 E 231 Earth Station 232 EASA - The European Advertising Standards Alliance (Uydu) Yer istasyonu Avrupa Reklam Standartları Birliği: Merkezi Brüksel'de olan, 1992 yılında kurulmuş ve kar amaçlı olmayan bir uluslararası örgüttür. Avrupa ülkelerinde reklamların düzenlenmesine ilişkin ulusal özdenetim örgütlerinin ve reklam sektörü temsilcilerinin bir araya gelerek sektörü geliştirecek ve düzenleyecek yüksek etik standartların oluşturulmasını hedefleyen bir örgüttür. 233 EAST - European-African Satellite Telecomunications Avrupa-Afrika Uydu Yayın İletişim Şebekesi: Bu şebeke geniş bant üzerinden etkileşimli mültimedya hizmetleri için oluşturulmuş bir coğrafi KA Band sistemidir. 234 EBU - European Broadcasting Union Avrupa Yayın Birliği (Kamu Yayıncıları için): Merkezi Cenevre'de olup, 1950 yılında kurulmuştur. Avrupa ülkelerinin kamu medya hizmeti kuruluşlarının üye olabildiği bir birliktir. 235 EC - European Council Avrupa Birliği Konseyi (Mukayese için bkz. CoE): AB Hükümet Başkanlarının senede 3-4 kez AB Komisyonu Başkanı ile biraraya gelerek en yüksek düzeyde siyasi konuların ele alındığı Konseydir. 236 ECAC- European Civil Aviation Conference Avrupa Sivil Havacılık Konferansı 237 E-commerce Elektronik ticaret 238 ECHR - Europen Court of Human Rights Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AIHM) 139 ECRI- European Commission Against Racism and Intolerance Avrupa Irkçılık ve Hoşgörüsüzlükle Mücadele Komisyonu: Avrupa Konseyi bünyesinde 9 Ekim 1993 tarihindeki Viyena Bildirgesi çerçevesinde ırkçılığa ve hoşgörüsüzlüğe karşı kurulmuş bağımsız bir mücadele ve izleme komisyonudur. 240 ECTT European Convention on Transfrontier Television Avrupa Sınırötesi Televizyon Sözleşmesi 241 Editing Kurgulama 242 Editorial principles (standarts) guidelines Yayın İçeriği İlkeleri 243 EDRI - European Digital Rigths Avrupa Sayısal Hakları 244 Educational programming service Eğitsel Program hizmetleri 245 EFJ - European Federation of Journalists Avrupa Gazeteciler Federasyonu 246 Embedded Journalism İliştirilmiş Gazetecilik 247 Emitting, emitter Sinyal yayıcı 248 Enactment Yasalaştırma/ kanunlaştırma 249 Encoded broadcast Şifreli yayın 250 Encoder Kodlayıcı 251 Encoding (coding) Kodlama 252 Encoding/decoding Kodlama/kodaçımlama Modeli 253 ED-TV Enhanced Definition TV Artırılmış Tanımlı TV: Mevcut iletim ve alıcı cihazla uyumlu artırılmış kalitedeki televizyon sinyalidir. Kalitesi Yüksek Tanımlı TV'den (HDTV) daha azdır. 254 EIN - European Informatics Network Avrupa Bilişim Şebekesi: Şebekelere ilişkin araştırmaları kolaylaştırmak ve standartlar üzerinde uzlaşı sağlamak için yürütülen bir Avrupa Projesidir. Sayfa 10 255 Enlargement Genişleme 256 ENPA - European Newspaper Publishers’ Association Avrupa Gazete Yayımcıları Birliği 257 Entrepreneur Girişimci, müteşebbis 258 Entrepreneurship Girişimcilik 259 Entrusted tasks Verilen görevler 260 EPG - Electronic Program Guide Elektronik Program Rehberi (sayısal yayın kumandası) 261 EPRA European Platform of Regulatory Authorities Avrupa Düzenleyici Kurullar Platformu: Avrupa medyasının gelişimi ve birbiriyle yakınlaşmasına katkıda bulunmak amacıyla Avrupa ülkelerindeki Düzenleyici Kurumların görüş alış-verişi yapabilecekleri bir platform olarak 1995 yılında kurulmuştur. EPRA'ya RTÜK de dahil olmak üzere 42 ülkeden 51 düzenleyici kuruluş üyedir. ETNO-European Telecommunications Networks Operators 262 Association Avrupa Telekomünikasyon Ağı İşletmecileri Birliği: Merkezi Brüksel'de bulunmakta ve 1992 yılında kurulmuştur. ETSI - European Telecommunication Standards Committee 263 (CEPT)-Council of European PTTs's successor) Avrupa Telekomünikasyon Standartları Komitesi (eski adı: CEPT): Avrupa'da telekomünikasyon standartlarının oluşturulması ve geliştirilmesi için kurulmuştur. 60 ülkede 700 üyeli ve kar amaçlı olmayan bir komitedir. 264 European works Avrupa eserleri 265 European Audiovisual Observatory Avrupa Görsel-işitsel Gözlemevi: Avrupa'da görsel-işitsel endüstri hakkında bilgi toplayan, derleyen ve dağıtımını sağlayan bir merkezdir. 1992 yılında kurulmuştur. Merkezi Strasbourg'dadır. European Committee for the Prevention of Torture and Inhuman 266 or Degrading Treatment or Punishment İşkence ve Gayri İnsani ya da Aşağılayıcı Muamele veya Cezalandırmanın Önlenmesine İlişkin Avrupa Komitesi: Avrupa Konseyi bünyesinde 1988 yılında kurulmuştur. 267 European Committee on Crime Problems - CDPC 268 European Committee on Legal Co-operation - CDCJ Suç Sorunları Avrupa Komitesi: 1958 yılında Avrupa Konseyi bünyesinde kurulmuştur. Suçun önlenmesi ve kontrol altına alınması hususundaki Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi çerçevesinde çalışmalarını sürdürmektedir. Hukuki İşbirliği Avrupa Komitesi: 1963 yılında Avrupa Konseyi bünyesinde kurulmuştur. Hukuki işbirliği kousundaki Avrupa Konseyi Bakanlar Konferansına, üye Devletlerin Adalet Bakanları katılmaktadır. 269 European Convention on Human Rights Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi: 1949 yılında imzanlanmıştır. Türkiye'nin de taraf olduğu insan hakları alanındaki Avrupa'nın temel mevzuatıdır. European Convention on the legal protection of services based 270 on, or consisting of, conditional access Avrupa Şartlı Erişim Sözleşmesi: Bu sözleşme 2002 yılında yürürlüğe girmiş olup, şifreli yayınlarla ilgili cihazların teknik standartlarının belirlenmesi ve yasadışı üretimini engellemeye amaçlayan çerçeve mevzuattır. 271 European Convention on Transfrontier Television Avrupa Sınırötesi Televizyon Sözleşmesi 272 European Court of Auditors Avrupa Birliği Sayıştayı: AB'nin temel organlarından biri olan ECA, AB'nin tüm diğer organlarının mali konulardaki harcamalarını kontrol eder ve AB bütçesini AB Parlamentosu için onaylar. 273 European Court of Human Rights Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AIHM): Avrupa Konseyi'ne bağlı olarak çalışan AİHM, üye Devletlerden gelen bireysel veya ülke başvurularına bağlı olarak Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi çerçevesinde İnsan hakları ihlallerine bakan bir mahkemedir. Sayfa 11 274 EDRI - European Digital Rights Avrupa Sayısal Hakları: Avrupa'da sayısal yayıncılığa geçişte izleyici hajklarını korumak, demokrasinin gelişmesi, vatandaşların birey olarak demokratik hayata katılımını sağlama amacıyla kurulmuş bir siivil toplum örgütüdür. 275 European Ministerial Conference on Mass Media Policy Kitle İletişim Politikası Avrupa Bakanlar Konferansı: Avrupa Konseyine üye Devletlerin medyadan sorumlu bakanlarının katıldığı, 4 yılda bir yapılan bir konferanstır. En son 2004 yılında Crakow'da yapılmıştır. Bu konferansın adı "Medya ve Yeni İletişim Hizmetleri Avrupa Bakanlar Konferansı" olarak değişmiştir. European Ministerial Conference on the Media and New 276 Communication Services Medya ve Yeni İletişim Hizmetleri Avrupa Bakanlar Konferansı: Kitle İletişim Politikası Konferansının içeriği yeni iletişim hizmetlerini içerecek şekilde genişletilmiş halidir. 4 yılda bir yapılacak konferansın ilki 2009 yılında Reykavik'de yapılacaktır. Avrupa için geleceğe yönelik medya ve yeni iletişim politikalarının üretildiği bir toplantıdır. 277 EUTELSAT - European Telecom.(s) Sat. Organization Avrupa Uydu Telekomunikasyon Kuruluşu: 850 kanal üzerinden tüm kıtalara uydu üzerinden yayın ve haberleşme hizmetleri veren bir uydu yayın dağıtım kuruluşudur. 278 Ex-ante evaluation Ön değerlendirme 279 Ex officio Re'sen 280 Ex-post evaluation Nihai değerlendirme Sayfa 12 F 281 FCC - Federal Communication Commission ABD Federal İletişim Komisyonu 282 Fiber optic network Fiber optik şebeke 283 Fiber optics: OF glass fiber cable, optical fiber Fiber optik kablo (hat) Cam elyaf kablo 284 Fiction Kurgu 285 Fixed Satellite Service Sabit Uydu Hizmeti 286 Force majeure Mücbir sebep 287 Forfeiture Hak kaybı 288 Frequency band Frekans bandı 289 Frequency range Frekans aralığı 290 FSS - Fixed Satellite Service Sabit Uydu Yayın Hizmeti Sayfa 13 G 291 GATT - General Agreement on Tariffs and Trade Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması:İlk 1947 yılında imzalanmıştır. Amacı uluslararsı ticaretin önündeki engellerin (tarifelerin ve/veya kısıtlamaların) kaldırılmasıdır. 1950 yılında GATT'ın yerine Dünya Ticaret Örgütü kurulmuştur. 292 GATS - General Agreement on Trade in Services Hizmet Ticareti Hakkında Genel Anlaşma 293 General interest (generalist) TV service Genel yayın (program, yayın kanalı) 294 Genre Tür 295 Grant of licences Lisans verilmesi 296 Grant of licences by arbitration Tahkim yolu ile lisans verilmesi 297 Green paper Teklifler içeren resmi belge, yeşil kitap 298 Gross rating points İzlenme hacmi Sayfa 14 H 299 Hard news Önemli haber 300 Hardwire Daimi bağlantılama 301 Hate speech Irkçı söylem 302 HDTV - High Definition Television (HD-MAC, MUSE) YTTV - Yüksek tanımlı/çözünürlü Televizyon 303 Head end Yayın çıkışı, yer istasyonu çıkışı 304 Helical model of communication Sarmal iletişim modeli (Bkz.:Spiral model of comm.) 305 Hermeneutics Yorumsama, Yorumbilim 306 HFC - Hybrid Fiber Coaxial Eş eksenli fiber kablo 307 HITS - Headend in the Sky (service) Uydudan Yayın çıkış, Uydu istasyon (hizmeti) 308 Home-shopping Network Evden alışveriş ağı HUDOC - Database of the case-law of the European Convention 309 on Human Rights Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi içtihatları veri tabanı 310 Human interest Çoğunlukla bir anlatıcı eşliğinde yayınlanan ve gerçek hayat hikayelerini ele alan programlar 311 Hybrid Advertising/Programme Melez reklam Sayfa 15 I 312 Infotainment Öncelikle eğlendirmeyi amaçlamakla birlikte eğlenceye de yer veren programlar 313 IAF - International Accreditation Forum Uluslararası Akreditasyon Forumu 314 IBA - Independent Broadcasting Authority (England) Bağımsız Yayıncılık Kurulu (İngiltere): 1972 yılında Ses Yayın Kanunu ile kurulmuştur. Ticari radyo ve televizyon kuruluşlarını düzenler. 315 ICC- International Chamber of Commerce Uluslararası Ticaret Odası: Küresel ticareti ve küreselleştirmeyi geliştirmeye ve desteklemeye çalışan uluslar arası bir örgüttür. 1919 yılında kurulmuş olup, sekreteryası Paris'tedir. 316 ICRA - Internet Content Rating Association İnternet İçeriği Sınıflandırma Derneği 317 ICT- Information and communication technology BİT - Bilgi ve iletişim teknolojisi 318 IFJ - International Federation of Journalists Uluslararası Gazeteciler Federasyonu:Hükümetleri sosyal haklar ve gazetecilerin haklarını geliştirme yönünde zorlamayı amaçlayan bir örgüttür. Merkezi Belçika'da olup, 1926 yılında kurulmuştur. 319 IFRB - International Frequency Registration Board Uluslararası Frekans Kayıt Kurulu: ITU üyesi Devletlere frekasların kullanımı, enterfrenasın engellenmesi gibi konularda yardım sağlayan bir kuruldur. 320 IGOs Intergovernmental organizations Hükümetlerarası örgütler 321 IIC - International Institute of Communications Uluslararası İletişim Enstitüsü: 1969 yılında İngiltere'de kurulmuştur. Uluslararası iletişim konularını ele alır. 322 IIR - Telecoms & Technology London IIR Telecoms & Technology London, uluslarası perspektifte telekomünikaseyon ve iletişim sanayileri konularında stratejik öneme haiz konferanslar tertip eden bir kuruluştur. 323 ILAC International Laboratory Accreditation Cooperation Uluslararası Laboratuvar Akreditasyon İşbirliği: ilk 1977 yılında uluslar arası bir konferans şeklinde çalışma yürütmüş, günümüzde deney ve ölçüm sonuçlarının belgelenmesi için ülkeler arası bir işbirliği sağlayan bir örgüttür. 324 In law or in fact Hukuken veya fiilen 325 Indemnity payments Tazminat ödemeleri 326 Infomercial Özel tanıtıcı reklam 327 Information Society Bilgi Toplumu 328 INHOPE - Internet Hotline Providers İnternet Şikayet Hattı Sağlayıcıları 329 Interactive Etkileşimli 330 Interactive advertisement Etkileşimli reklam 331 Inter alia Diğerlerinin yanı sıra, belirtilen noktaların dışında 332 Interface Arayüz 333 Interference Karışma, enterferans, araya girme, müdahale 334 Interim agreement Geçici Anlaşma 335 International relay broadcasting Uluslararası aktarma yayını 336 Interoperability Birbiriyle işleyebilirlik 337 Intervention (derived intervention price) Belirlenmiş (hesaplanmış) müdahale fiyatı 338 Investigative Journalism Araştırmacı Gazetecilik 339 IP- Internet Protocol Internet Protokolu Sayfa 16 340 IPRs- Intellectual property rights Fikri mülkiyet hakları 341 IPTV- Internet Protocol Television Internet Protokol Televizyonu 342 IRT - Integrated Receiver/Transcoder Bütünleşik Alıcı/Kodgönderici (Yayın Cihazı) 343 ISDN - Integrated Services Digital Network Tümleşik Hizmetler Sayısal Ağı 344 ISP- Internet Service Provider Internet Hizmet Sağlayıcısı 345 Issuing payment order Ödeme emri verme 346 ITC - Independent Television Commission (England) Bağımsız Televizyon Komisyonu (İngiltere): OFCOM bünyesinde İngiltere'de televizyon yayınlarının içeriğinin düzenlenmesi hususunda faaliyet gösteren bir kuruldur. 347 ITFS - Instructional TV Fixed Service Eğitim amaçlı Sabit TV paket Hizmeti 348 ITU- International Telecommunication Union Uluslararası Telekomünikasyon Birliği: Bilgi ve iletişim teknolojileri konusunda faaliyet gösteren bir BM ajansıdır. Merkezi Cenevre'dedir. 191 Devlet ve 700'den fazla sektör kuruluşu ve dernek ITU üyesidir. Sayfa 17 J 349 Jamming Signal Karıştırma Sinyali 350 JHA - Justice and Home Affairs Adalet ve İçişleri 351 Jurisdiction Yargı yetkisi; yargı alanı Sayfa 18 K 352 KRRITV - The National Radio and Television Council 353 K-Band 354 Ka-band 355 Ku-band Polonya Ulusal Radyo ve Televizyon Kurulu Uydu iletişiminde artan biçimde kullanılan 10 ila 12 GHz arasındaki elektromanyetik spektrum alanıdır. Uydu iletişiminde artan biçimde kullanılan 18 ila 30 GHz arasındaki elektromanyetik spektrum alanıdır. Uydu iletişiminde artan biçimde kullanılan 12 ila 14 GHz arasındaki elektromanyetik spektrum alanıdır. Sayfa 19 L 356 LAN - Local Area Networks Yerel Alan Şebekeleri 357 L-Band Uydu ve mikrodalga iletimi için kullanılan elekromanyetik spektrum parçası. 1.53 ila 1.66 GHz frekanslarıdır. 358 Legislation Mevzuat 359 Levy Vergi; prelevman 360 Liability Sorumluluk/mükellefiyet 361 Liberalisation Serbestleştirme 362 Licencee Lisans/ruhsat sahibi 363 Light Entertainment Hafif Eğlence 364 Linear service Program akışlı hizmetler (geleneksel hizmetler) 365 Liquidation Tasfiye 366 Live broadcast Canlı yayın 367 Logo İşaret, ticari ad 368 Local Broadcasting Yerel Yayıncılık 369 LPTV - Low-power television Düşük güçlü televizyon 370 LW - Long Wave UD - Uzun Dalga Sayfa 20 M 371 Mala fides Suiniyet, kötü niyet 372 Mandatory Zorlayıcı, zaruri 373 Mandatory instruction (Zorlayıcı) talimat 374 Margin of appreciation Takdir Alanı 375 Pazar payı (Yayın alanı içinde bir radyonun/TV dinlenmiş/izlenmiş olduğu tüm saatlerin yüzdesi) Market share 376 Market Research Pazar Araştırması 377 Mass Communication Kitle İletişimi 378 Mass Media Kitle İletişim Araçları 379 MATV - Master Antenna (system) Ortak Ana Anten (sistemi) 380 MBA - Malta Broadcasting Authority Malta Yayıncılık Düzenleyici Kurulu MC-S-IC-Group of Specialists on freedom of expression and 381 information in times of crisis) Kriz zamanlarında ifade ve haber alma özgürlüğü Uzmanlar Grubu: 2005 yılında Avrupa Konseyi yürütme komitelerinden biri olan CDMC tarafından kurulmuştur. MC-S-IS- Group of Specialists on human rights in the 382 Information Society Bilgi Toplumunda insan hakları Uzmanlar Grubu: 2005 yılında Avrupa Konseyi yürütme komitelerinden biri olan CDMC tarafından kurulmuştur. 383 MC-S-MD- Group of Specialists on media diversity Medyada çeşitlilik Uzmanlar Grubu: 2005 yılında Avrupa Konseyi yürütme komitelerinden biri olan CDMC tarafından kurulmuştur. MC-S-PSM- Group of Specialists on public service media in the 384 Information Society Bilgi Toplumunda Kamu Medya Hizmeti Uzmanlar Grubu: 2005 yılında Avrupa Konseyi yürütme komitelerinden biri olan CDMC tarafından kurulmuştur. 385 MMDS - Multichannel Multipoint Distribution Service Çok noktadan Çoklu kanal Yayın Dağıtım Hizmeti: Bir mikrodalga görüntü iletim tekniğidir. Abonenin alıcı bir antene ve set-üstü-kutuya ihtiyacı bulunmaktadır. 386 Mediacracy Medyakrasi: Medyanın Hükümeti dolaylı olarak baskı altına alması sonucu demokrasinin çarpık hale getirilmesini ifade eder. 387 Media Intrusion Theory İletişim araçlarının siyasete müdahalesi (Bkz.:Mediocracy) 388 Media literacy Medya okur yazarlığı 389 Medium Ortam, Araç 390 Memorandum Zabıt, andıç, beyanname, tezkere, müzekkere, muhtıra 391 Memorandum of understanding Mutabakat zaptı 392 MMDS - Microwave Multi Distribution System Mikrodalga Çoklu Kanal TV Yayın Dağıtım Sistemi 393 MMDS - Multichannel Multipoint Distribution Service Çoklu Kanal TV Yayın Dağıtım Hizmeti 394 MMX - MultiMedia extentions Çoklu-Ortam Uzanımları 395 MNRA-Mediterranean Network of Regulatory Authorities Akdeniz Düzenleyici Kurullar Ağı -ADKA: 1996 yılında Fransa Görsel İşitsel Kurulu CSA tarafından Akdenize kıyısı olan 13 ülke tarafından kurulmuştur. Türkiye de üyedir. 396 Mode Usul; tarz/stil 397 Mode of assessment Değerlendirme usulleri 398 Mode of collection Tahsil usulleri 399 Monitoring stations İzleme istasyonları; gözlem istasyonları Sayfa 21 400 Motion Önerge, teklif 401 Motion of censure Gensoru, güvensizlik önergesi 402 Movie Öncelikli olarak sinema için üretilmiş uzun film 403 MSO - Multichannel Service Operator Çoklukanal Hizmet İşletmesi 404 Multichannel Penetration Area Çoklu-yayın Kapsama Alanı 405 Multichannel Ratings Çoklukanal İzlenme Oranları 406 Multi-media Çoklu-ortam 407 Multiplex Buklet 408 Multi-step flow of communication Çok basamaklı iletişim akışı 409 Must-carry rules Zorunlu taşıma kuralları 410 Mutatis mutandis Aşağı yukarı 411 MVS -Multichannel Video Service Çoklu-kanal Görüntü Hizmeti 412 MW - Medium Wave OD - Orta Dalga Sayfa 22 N 413 N - ISDN: Narrow-band ISDN 414 NAB - The National Association of Broadcasters Dar bant ISDN Ulusal Ticari Yayıncılar Derneği: NAB is 8,300 özel ve yerel radyo and televizyon istasyonu ve yayın şebekesi adına kurulmuş bir ticari örgüttür. 415 Narrowcasting Dar alana yayın, aza gönderim 416 National (Frequency) Allocation Plan Ulusal (Frekans) Tahsis Planı 417 National Broadcasting Ulusal Yayıncılık, Ulusal çapta (ülke çapında) yayın 418 National Telecommunications Plan Ulusal Telekomünikasyon Planı 419 NATO- North Atlantic Treaty Organization Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı: Merkezi Brüksel'de, 1949 yılında Batılı devletler tarafından askeri bir teşkilat olarak kurulmuştur. 420 Network Şebeke, Ağ 421 New Media Services Yeni medya hizmetleri 422 NGN - Next Generation Network Yeni Nesil Şebeke 423 NID - Network Interface Device Şebeke Arayüz Aracı/Yazılımı 424 Nil viewing izlenmeme durumu (belirlenmiş bir hanede gün içinde hiç TV izlenmediği anlamına gelir) 425 Non-commercial broadcasting Ticari olmayan Yayıncılık 426 Non-domestic production Yerli olmayan yapım; yurt dışı kaynaklı yapım, yabancı kaynaklı yapım 427 Non-European works Avrupa kökenli olmayan eserler 428 Non-linear service Program akışsız hizmetler (isteğe bağlı hizmetler) 429 Notification Bildirim, tebliğ; ihbar 430 Notified body Yetkili kuruluş 431 NTSC - National Television Standards Committee (USA) NTSC Renk Kodlama standardı (ABD) 432 NVOD - Near-Video-On-Demand (service) Kısmen isteğe bağlı görsel-işitsel içerik (Kablo üzerinde, program akışı var) Sayfa 23 O 433 O and O: Owned and operated station Bağlı olmayan istasyon 434 Occasion Dinleme/izleme sıklığı (Kişi başına haftalık dinleme/izleme sayısı) OECD- Organization for Economic Co-operation and 435 Development Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü: Küresel ekonominin ekonomik, sosyal ve yönetişimsel zorluklarını hükümetlerin üstesinden gelmesine yönveren uluslar arası bir örgüt 436 OFCOM - Office of Communications İngiltere İletişim Ofisi: 2002 yılında özel yasa ile İngiltere'de kurulmuştur. İletişimin her alanını 2003 yılı iletişim yasası çerçevesinde düzenlemekle sorumludur. 437 OIC- Organization of the Islamic Conference İslam Konferansı Örgütü 438 Ombudsman Kamu Denetçisi 439 One-step flow model Tek basamaklı akış modeli 440 Opinion poll Kamuoyu yoklaması 441 Open session Açık oturum 442 ORTT - Orszagos Radio es Televizio Testület Macaristan Ulusal Radyo ve Televizyon Komisyonu 443 OSCE-Organisation for Security and Co-operation in Europe Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGIT): Bu teşkilat 1990 yılında imzalanan Paris Şartı çerçevesinde Yeni Avrupa'nın oluşturulması amacıyla resmi olarak 1992 yılında Helsinki belgesiyle kurulmuştur. Sayfa 24 P 444 PACE - Parliament of Council of Europe Avrupa Konseyi Parlamentosu 445 Pack journalism Sürü gazeteciliği 446 Package, syndication, program packaging Paket yayın, paket program hazırlama 447 Pacta sunt servanda Ahde vefa 448 PAL - Phase Alternating Line PAL renk kodlama standartı (Fransa hariç tüm Batı Avrupa'da) 449 Partnership (accession partnership) Ortaklık (katılım ortaklığı belgesi) 450 Party (third party proceedings) Parti; taraf (üçüncü kişilere ait dava işlemleri) 451 PAT - Program Allocation Table Program Yerleştirme Çizelgesi 452 Pay television service Ödemeli televizyon hizmeti 453 PBS - Public Broadcasting Service Kamu yayın hizmeti 454 PCR - Program Clock Reference Program Saati Bilgisi 455 Peer review Emsal tarama 456 PEGI - Pan European Game Information Pan Avrupa Oyun Bilgisi 457 Penal provision Cezai hüküm 458 Penal sanction Cezai yaptırım 459 People - meter İzleme ölçer 460 PID - Packet Identifiers Paket Program Tanıyıcıları 461 Pluralism Çoğulculuk 462 Point-to-multipoint digital HDTV Transmission via SAT. Bir noktadan çok noktaya sayısal YTTV iletimi 463 Polysemy Çokanlamlılık 464 PPV - Pay-per-view İzle öde 465 Prime time (tv) izlenme oranının en yüksek olduğu zaman dilimi; Birincil (öncelikli) zaman dilimi 466 Prima facie İlk bakışta, ilk intiba üzerine 467 Primary law Birincil hukuk 468 Proceedings Duruşma, dava; müzakere; tutanak 469 Production Yapım, eser 470 Product Placement Ürün Yerleştirme 471 Program line up Program yayın sırası 472 Promotional product Reklam ürünü, promosyon ürünü 473 Proprietary Technical Standarts Mülki Teknik Standartlar 474 Proprietor Kuruluş Sahibi 475 PSB - Public Service Broadcasting Kamu Hizmeti Yayıncılığı 476 PSI - Program Specific Information Program Özel Bilgileri 477 PSM - Public Service Media Kamu Medya Hizmeti Sayfa 25 478 PSTN Public Swicthed Telephone Network Kamusal Anahtarlamalı Telefon Şebekesi 479 Public Access Channel Halka açık kanal, halk kanalı, şifresiz kanal 480 Public Affairs Kamu İşleri 481 Public Authorities Kamu Yetkilileri/Makamları 482 Public Licence Kamu Lisansı 483 Public media Kamu medyası 484 Public Notice Duyuru 485 Public opinion Kamuoyu 486 Public procurement law Devlet ihale kanunu 487 Public relations Halkla ilişkiler 488 Public Service Kamu hizmeti 489 Public sphere Kamusal alan 490 Public television Kamu televizyonu 491 Publicity Tanıtım; ilan 492 Publisher Yayımcı 493 Pulp magazine Ucuz dergiler 494 PVR- Personal Video Recorder Kişisel Video Kaydedici Sayfa 26 Q 495 Quorum Nisap/toplantı veya karar yeter sayısı Sayfa 27 R 496 Radio (Hertzian) waves Radyo (telsiz, hertz) dalgaları 497 Radio Broadcasting Radyo Yayını, Radyo Yayıncılığı 498 Radio Frequency (RF) Radyo frekansı: 10 kHz ila 300 MHz arasında yer alan bir elektromanyetik spektrum parçasıdır. 499 Radiocommunication Telsiz haberleşmesi 500 Radiocommunication Law Telsiz Kanunu 501 Radiolink Radyolink, telsiz bağlantısı,link, (3517 sayılı kanun) 502 Radio Wave Radyo Dalgası: 30kHz ve 3.000.000 MHz arasındaki frekansta yer alan elektromanyetik dalgaları ifade etmektedir. Bu dalgalar uzayda hiçbir engelle karşılaşmadan yayılmaktadır. 503 Rating İzlenme oranı 504 Ratification (instrument of ratification) Onay (onay belgesi) 505 Reach Net erişim; Belirli bir zaman diliminde bir kanalın en az bir dakikasını izlemiş olan kişilerin oranıdır. Bir medya planı ile hedef kitlenin yüzde kaçına en az bir kez ulaşıldığını gösterir 506 Reach Index Erişim endeksi 507 Reasoned submission Gerekçeli maruzat; gerekçeli sunum 508 Receiver Alıcı 509 Receiving aerial (USA: antenna) Alıcı anten 510 Recepient Alımlayıcı 511 Recommendation Tavsiye kararı; tavsiye 512 Redress Tazminat; ödence 513 Regional Broadcasting Bölgesel Yayıncılık 514 Reparation pecuniary reparation Onarım; tazminat, para ile tazmin 515 Repeal Yürürlükten kaldırmak 516 Restricted code Erişimi kısıtlı kod 517 Retransmission Yeniden İletim 518 Review Gözden geçirmek 519 Revise (procedure for revising) Gözden geçirmek, revize etmek (gözden geçirme usülü) 520 Royalty İmtiyaz karşılığı, telif ücreti 521 RRTV - Council for Radio and Television Broadcating Çek Cumhuriyeti Radyo ve Televizyon Yayıncılık Konseyi 522 RTÜK - The Radio & Television Supreme Council RTÜK - Radyo ve Televizyon Üst Kurulu 523 Ruling Karar, hüküm Sayfa 28 S 524 SBCA - Satellite Broadcasting & Communications Assoc. (USA) Uydu Yayınları ve İletişim Derneği (ABD): ABD'de uydu sanayini temsil edenulusal bir ticaret örgüttür. Merkezi Washington'dadır. 1986 yılında California'da kurulmuştur. 525 Scope of application Uygulama alanı 526 Scrambled Transmission Şifreli (Kodlu) iletim 527 Screening procedure Tarama süreci: tarama usulü 528 SCUC - Satellite Communications Users Conference Uydu İletişimi Kullanıcıları Konferansı: ABD'de her yıl farklı bir telekomünikasyon firması tarafından sponsor olunan ve uydu haberleşmeleri konusunda kullanıcı sorunlarının tartışıldığı bir konferans 529 SDI - Serial Digital Interface Zincirleme Sayısal Arayüz 530 Share İzlenme payı 531 Share Index Pay endeksi (Bir radyo/TV yayınının süre olarak, belli bir hedef kitlede dinlenme izlenme payının radyo/TV yayının Pazar payına oranı) 532 SEA - Single European Act Avrupa Tek Senedi 533 SECAM Renk Kodlama Standardı (Fransa, Rusya, Doğu Avrupa) 534 Seizure Zaptetme, el koyma, haciz 535 Self-promotion Yayıncının kendi kanalını, programlarını, hizmetlerini tanıttığı bir tür reklam 536 Self-regulation Öz denetim 537 Serials 538 Series Devam eden tek bir hikayenin birkaç bölümde anlatıldığı dramatik yapım Ortak isim ve karakterlerle oluşturulmuş, ancak her bölümünde farklı bir hikaye anlatılan dramatik dizi 539 SES - Socieété Européenne des Satellites Avrupa Uyduları Şirketi 540 Session Oturum/celse, toplantı 541 SFN - Single Frequency Network Tekli Frekans Şebekesi 542 Shortfall signal Yetersiz sinyal 543 SIA - Satellite Industry Association (USA) Uydu Endüstrisi Derneği (ABD) 544 Sine Qua Non Olmazsa Olmaz 545 Simultaneous Broadcasting Eşzamanlı Yayın 546 Sitcom 547 Sliding Hour Bir veya birden çok sabit karakter tarafından oynanan komedi unsuru ağırlıklı dramatik dizi Kayan saat uygulaması (reklam sürelerinin hesağlamasında kullanılır 8:15-9:15 gibi) 548 SMATV - Satellite Master Antenna TV (System) Merkezi Uydu TV Dağıtım Sistemi 549 Smart Signs Akıllı İşaretler 560 SMEs- Small and medium-sized enterprises Küçük ve orta büyüklükteki işletmeler (KOBİ) 561 SMS - Subscription Management System Abone Yönetim Sistemi 562 SMR - Specialized Mobil Radio Özellikli Mobil Radyo:800 MHz ya da 900 MHz bandlarda çalışan çift yönlüradyo sistemleri için kullanılan bir terimdir. Kullanıcılara mevcut bulunan ilk kanala yönlendirir. SMR sistemleri 5 kanallık bir kapasitesi vardır. 10, 20 ve 30 kanallı sistemleri de bulumaktadır. 563 SNR - Signal-to-Noise Ratio, Signal/Noise, dB İşaret / Gürültü Oranı Sayfa 29 564 Space Station Uzay istasyonu 565 Spectrum Spektrum, tayf 566 Spill-over effect Taşma etkisi 567 Spiral Model of Communication Sarmal iletişim modeli (Bkz.: Helical model of comm.) 568 Sponsor Program Destekleyicisi 569 Sponsorship Program Destekleme 570 Statement Beyan/bildirim 571 Statement of general compliance Genel uygunluk bildirimi 572 State-owned television Devlet Televizyonu 573 STV - Subscriber television, subscription television Abonmanlı televizyon sistemleri 574 Subliminal advertising Bilinçaltı reklam, bilinçaltıyla algılanmak üzere düzenlenen reklam 575 Subscriber Abone 576 Subscriber Drop Abone Dağıtım Tablosu 577 Subsidiary İkincil, yedek 578 Subtitle Altyazı 579 Sui generis Nev'i şahsına münhasır 580 Summit of Council of Europe Heads of State and Government Avrupa Konseyi Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi: Avrupa'da ortak değerlerin ve amaçların tek bir çatı altında toplanmasını hedeflemektedir. 1993 (Viyena Zirvesi ) yılından itibaren zirve toplanmaktadır. 581 Supplementary obligations Tamamlayıcı yükümlülükler; ek yükümlülükler 582 Surreptitous advertising Gizli / örtülü reklam 583 Sustainability Sürdürülebilirlik 584 Sustainable development Sürdürülebilir kalkınma 585 SW - Short Wave KD - Kısa Dalga 586 Swedish Broadcasting Commission İsveç Yayıncılık Komisyonu 587 Switch-over/switch -off Analog yayıncılıktan sayısala geçiş/ analog yayıncılığı kapatılması Sayfa 30 T 588 TARIC-Integrated Customs Tariff of the European Communities Avrupa Toplulukları Bütünleştirilmiş Gümrük Tarifeleri: 2658/87 sayılı Tüzük ile kabul edilen Kombine Nomenklaturası esasına bağlı olarak AT Komisyonunca 1987 yılında hazırlanan bir gümrük tarifesidir. AB’nin 11 resmi dilinde hazırlanan ve 15.000’e yakın tarife çizgisini kapsayan TARIC, tüm üçüncü ülkelere uygulanan vergi oranları ile tercihli vergi oranlarının yanısıra, Topluluğun Ortak Ticaret Politikası kapsamında yer alan tüm önlemleri de kapsamaktadır. 589 Technological filtering Teknolojik filtreleme/ayıklama 590 The African Communication Authorities Network Afrika İletişim Düzenleyici Kurullar Ağı: 1998 yılında Libreville Gabon'da kurulmuştur. Afrika İletişim Düzenleyici Kurullar Ağı, Afrika'daki iletişim düzenleyici kurullar arasında işbirliğini güçlendirmeyi ve geliştirmeyi amaçlamaktadır. 25 üyesi vardır. 591 The Broadcasting Regulation and Cultural Diversity Network Yayıncılık Düzenleme ve Kültürel Çeşitlilik Ağı: Tüm dünyada yayıncılık alanında kültürel çeşitliliği koruma ve geliştirmeye hizmet edecek bilgi ve deneyimlerin paylaşılacağı sürekli bir iletişim ağıdır. 2004 yılında kurulmuştur. 592 The Network of French-Speaking Media Regulatory Authorities Fransızca Konuşan Medya Düzenleyici Kurulları Ağı: Kuruluş toplantısı 1 Temmuz 2007 tarihinde Ouagadougou'da (Burkina-Faso) yapılmıştır. Bu yeni platform, Kanada'nın yanında Avrupa ve Afrika'daki Fransızca Fransızca konuşulan ülkelerdeki 20 düzenleyici otoriteden oluşmaktadır. Amaç medya alanındaki uzmanlaşmanın artırılması, medyada ifade özgürlüğünün desteklenmesi, ayrıca Fransızca konuşan düzenleyici otoriteler arasında bilgi ve deneyim paylaşımının teşvik edilmesidir. 593 Telefilm TV için üretilmiş uzun film 594 Tele-promotion Stüdyoda yapılan programların (özellikle yarışma programlarının) kesilerek sunucunun reklamı yapılan ürün veya hizmetlerin tanıtımı rolünü üstlendiği bir televizyon reklam türü 595 Teleshopping Ekran Alışverişi, Tele-alışveriş 596 Television without Frontiers Directive Sınırsız Televizyon Direktifi 597 Tender İhale, teklif 598 Terrestrial station Karasal İstasyon 599 Text distribution services Metin dağıtım hizmetleri 600 Time shift Zaman paylaşımlı 601 To suspend Askıya almak/durdurmak 602 TOOR - transfer of operating rights İşletim; faaliyet (işletme hakkı devri) 603 Transaction İşlem 604 Transfrontier Sınırötesi 605 Transmission İletim 606 Transmission Area, Coordination Area İletim Alanı, koordinasyon alanı 607 Transmission by cable Kablo ile iletim 608 Transmitter Verici, Aktarıcı 609 Transparency Şeffaflık 610 Transposer Aktarıcı Sayfa 31 611 TRIPS - Trade Related Aspects of Intellectual Property Right Fikri Mülkiyet Haklarının Ticaretle İlgili Hususları hakkında Anlaşma 612 T-TT-Standing Committee on Transfrontier Television Sınırötesi Televizyon Daimi Komitesi 613 TVRO system, Television Receive-only (terminal) Uydu üzerinden TV Yayını Alıcısı Sayfa 32 U 614 UHF - Ultrahigh Frequency/Secondary TV broadcast band UHF - Ultra yüksek frekans ikincil band 615 Unanimity (unanimous approval ) Oybirliği (oybirliği ile onay) 616 UNDP-United Nations Development Programme Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı: BM'in küresel bir kalkınma şebekesi olup, bu program 166 ülkeyi kapsamaktadır. Ülkemizinde dahil olduğu bu program, demokratik yönetişimin geliştirilmesini, yoksulluğun yok edilmesini, kriz önleme ve iyileştirmeyi, salgın hastalıkların engellenmesini hedeflemektedir. 617 undue prominence aşırı önem UNESCO- United Nations Educational, Scientific and Cultural 618 Organization Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü: Uluslar arasında ortak çalışmayı geliştirererk uluslararası barışı ve evrensel saygıyı tesis etmeyi amaçlayan BM'in uluslararasında eğitim, bilim ve kültür alanında bilgi paylaşımı, ortak araştırma ve geliştirme sağlamayı hedefleyen bir örgütüdür. 619 UNIDO-United Nations Industrial Development Organization Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Teşkilatı: Sürdürülebilir sanayi kalkınma için özenli çözümler sunarak insanların yaşam koşullarını ve küresel zenginliği geliştirmeyi amaçlayan bir BM teşkilatıdır. UNCTAD - United Nations Conference on Trade and 620 Development Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı 621 Uplink Uydu bağlantısı (Sinyalin uyduya gönderilmesi) Sayfa 33 V 622 Verification Tahkik, doğruluğunu araştırma, doğrulama 623 Vendor Telekomünikasyon hizmetleri ya da ekipmanı satan kişi/kuruluş 624 VHF - Very High Frequency VHF - Çok Yüksek Frekans 625 VICS - Vehicle Information and Communication System Araçtan Bilgi ve İletişim Sistemi: Japonya'da araç sürücülerine trafik ve seyahat bilgisi sağlayan bir teknoloji 626 Video on Demand (VoD) İsteğe bağlı görsel-işitsel içerik 627 Video programs Video programları 628 Videoconference Videokonferans, görüntülü konferans 629 Videography Videograf 630 Videotext, Teletext, Viewdata Videoteks/Görüntülü Metin, Ekran Gazetesi/Teleteks, Görüntülü veri 631 Virtual reality Sanal gerçeklik 632 Virtual advertising / virtual advertisement Sanal reklamcılık / sanal reklam 633 Visual code Görsel kod 634 Void Hükümsüz, geçersiz Sayfa 34 W 635 W - ISDN: Wide-band ISDN Geniş Band ISDN (Bkz.:ISDN) 636 Wavelenght Dalga boyu 637 WCA - Wireless Cable Association (International) (USA) Uluslararası Telsiz Kablo Yayınları Kurumu (ABD): Telsiz haberleşme sistemlerinin kullanımının gelişmesini hedefleyen ticari amaç gütmeyen bir dernek. 638 WEF- World Economic Forum Dünya Ekonomik Forumu: Bu forumun merkezi Cenevre’de bir dernek olup, her yıl ülkelerin üst düzey ekonomik ve siyasi figürlerinin İsviçre’nin Davos kentinde bir araya geldiği ve önemli kararların alındığı bir forumdur. 639 WEST - Wideband European Satellite Telecomunications Genişband Avrupa Uydu Yayın İletişim Sistemi: Bu sistem etkileşimli mültimedya hizmetleri için oluşturulmuş bir coğrafi KA Band sistemidir. 640 White paper Hükümetin tutumunu belirten resmi belge, beyaz kitap 641 Window Program (G) Genel çerçeve içinde yerel yayın, "pencere" yayın 642 Winnowing effect Ayıklama etkisi 643 WIPO - World Intellectual Property Organisation Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü 644 Wireless (Radio) Telsiz (Radyo) 645 Wireless Broadband Application Telsiz Genişbant Uygulaması 646 Wireless Cable System Telsiz Kablo Yayın Sistemi 647 Wireless transmission via earthbound transmitter Yer vericisiyle havadan iletim, standard televizyon 648 Withdrawal of a licence Lisansın geri alınması 649 Without prejudice to the provisions Hükümler saklı kalmak koşuluyla 650 WSIS-World Summit on the Information Society Dünya Bilgi Toplumu Zirvesi: Dünya Bilgi Toplumu Zirvesi iki etapta gerçekleştirilmiştir. 10-12 Aralık2003 tarihlerinde Cenevre’de eylem planı oluşturulmuş, 16-18 Kasım 2005 tarihinde ise uygulamalar konusunda Tunus’ta yapılmıştır. 651 WTO- World Trade Organization Dünya Ticaret Örgütü: WTO, 1 Ocak 1995’de, uluslararası ticaretin en etkin kurumu olarak, Gümrük ve Ticaret Genel Anlaşması’na (GATT) yerine kurulmuştur. Bir uluslararası sözleşme sekretaryası niteliğindeki GATT’dan farklı olarak WTO bağımsız bir örgüt yapısındadır. Sayfa 35 Y 652 Yagi Antenna Yagi Anten: Bir Japon fizikçi olan Hidetsugu Yagi tarafından geliştirilen bir antendir. Sayfa 36 Z 653 Zapping Zaping/Geçgeç; kanal değiştirme Sayfa 37