20_03_11_2010_Amerikada-His
Transkript
20_03_11_2010_Amerikada-His
AMERĐKA’DA YAŞAM BOYU SPOR VE REKREASYON Prof. Dr. Erdal ZORBA ESKĐ AMERĐKA’DA YAŞAM BOYU SPOR VE REKREASYON • Amerika'ya gelen ilk göçmenler için hayat, parlak bir gelecek vaat etmesine rağmen, eğlence için hiç boş vakit kalmayacak derecede sert ve zorlu geçmekteydi. • 1800'lü yılların ilerleyen dönemlerinde,dini konularda fazla bağnaz ve tutucu etkiler azaldıkça Amerikalılar tekrardan önceden yapabildikleri aktivitelere geri dönmeye başladılar: Avcılık,balık avlama, at yarışları, kağıt oynamak ve dans etmek gibi. • Önceleri ailelerin yemek ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik yapılan avcılık, daha sonra ihtiyaç karşılamaktan çıkıp bir spor haline dönüştü. ESKĐ AMERĐKA’DA YAŞAM BOYU SPOR VE REKREASYON • Amerikan halkı kökleri çeşitli kültürlere dayanmasına rağmen, çeşitli rekreatif etkinlikler düzenleyerek ve ulusça benimseyerek kutladıkları, bundan büyük övünç duydukları bir çok günlere sahip oldular. GÜNÜMÜZ AMERĐKASINDA YAŞAM BOYU SPOR VE REKREASYON • Amerika’da Herkes için spor ve rekreasyon faaliyetleri içinde yer alacak şeylerin çeşitli yollardan hazırlanması ve boş vakitlerin değerlendirilmesindeki fırsatlarda yer alanlar; Federal Hükümet, Amerika Devlet katılımı, Eyaletler, Belediyeler, halk, özel organizasyon kuruluşları, Kiliseler, ticari girişim, Çeşitli kurumlarda çalışanlar, Askeriye, kolej ve üniversiteleri sayabiliriz. GENÇLĐK ORGANĐZASYONLARI • Amerikan Erkek Đzcileri – – – – – • • • • Amerikan Kız Đzcileri Kamp Ateşi Kızları ve Erkekleri Amerikan Erkek ve Kız Kulüpleri Amerikanın Büyük Kız ve Erkek Kardeşleri Gençlik Organizasyonları;(Dinsel organizasyonlar) Genç Hıristiyan Adamları Birliği- (Ymca) Genç Hıristiyan Kadınlar Birliği- (Ymca) Genç Musevi Erkek ve Kadın Dernekleri (YM/YWHA) Katolik Gençlik Teşkilatı (CYO) GENÇLĐK ORGANĐZASYONLARI • • • • Topluluk Merkezleri Sanat ve Kültür Teşkilatları Koruma Cemiyetleri Özel Kuruluşlar GENÇLĐK ORGANĐZASYONLARI • • • • • Spor ve Açıkhava Kulüpleri Yetişkinler için Hizmet Kulüpleri Ticari Spor ve Rekreasyon Alanları Ticari Kamp Yerleri Kırsal Turizm ÖZEL KURULUŞ HĐZMETLERĐ • Burada bahsedilmek istenen, özel kuruluşlar tarafından kamuya temin edilen rekreasyonel servislerdir. Kar amacı taşıyan, dolaylı beklenti ile hizmet servisi sunarak insanların beden ve ruh sağlığını iyileştirmeyi amaçlar. • Rekreasyonda Çalışanlar (Rekreasyonel Đşçiler) • Askeri Rekreasyon Askeri Rekreasyonun Başarısı • Askeri ordunun zindeliğine katkısı asker gücünün fiziksel zindeliğini, yönetici gücünü, askeri uzmanlığını, birimlerin birleşmesini ve yüksek morali arttırmasıdır. • Gerekli olan yüksek morali sağlamada ve rekreasyonel faaliyetleri askerler arasında yaymaktır. • Silahlı kuvvetler, hava, kara ve deniz kuvvetlerine seçkin genç askerler almak için toplum içinde aktiviteleri yaymaktır. • Rekreasyonel programlar kaliteli askeri personeli kendi elinde tutmayı sağlar. Kampus Rekreasyonu • Kolejler ve üniversiteler kampus toplumuna geniş bağlamda programlanmış aktiviteler sunarlar. • Tiyatro, gym, öğrenci birlikleri buna birkaç örnektir. Bu aktivitelerde öğrenciler 1. derecede hedef alınır. • Fakat sağlanan faydalar aynı zamanda fakülte çalışanlarını ve bazı durumlarda kampus etrafında yaşayanlara sunulur. Kampus Rekreasyonu • Kampus rekreasyonel programlar okulun isminin duyurmada ve nitelikli öğrencileri çekmede ve onların okulda kalmasını sağlamada etkendir. • Bugün en önemli hedef kampus rekreasyonel yöneticiler için öğrencilerin psikolojik ve sosyal ihtiyaçlarını göz önüne alan yeni yaklaşımlar getirmek ve geliştirmektir. • Sonuç olarak zindelik, açık hava rekreasyonel faaliyetleri, dans, seçkin rekabete dayalı spor karşılaşmaları bir çok şekilde sunulmaktadır. AMERĐKA’DA YAŞLARA GÖRE SPOR ANLAYIŞI • Ergenlik Öncesi ve Sonrası 6–12 yaş arası çocuklar, organize eğitim sporlarıyla tanışmaktadırlar. Katılımlar, okul ve çevredeki kulüplerde başlar. Çocuk Spor Kulüpleri son 20 senede büyük bir gelişme göstermiştir. Bu yaşlarda kimisi için profesyonel spor başlarken, kimisi de rekreasyon amaçlı katılımlarda bulunurlar. Hayat felsefesi, liderlik, sağlıklı ve anlamlı yaşam, tecrübe edinme dönemi, bu çağda önem kazanmaya başlar. AMERĐKA’DA YAŞLARA GÖRE SPOR ANLAYIŞI • Gençlerin favori aktiviteleri: (önem sırasına göre) 1. Basketbol 2. Yüzme 3. Gezme amaçlı yürüme 4. beysbol 5. Çadır Kampçılığı 6. Binicilik 7. Amerikan Futbolu 8. Motosiklet ve/veya bisiklet sürmek 9. Paten kayma 10.Balık tutmak AMERĐKA’DA YAŞLARA GÖRE SPOR ANLAYIŞI • Gençlerin en aktiviteler 1.Binicilik 2.Su Kayağı 3.Snowboarding 4.Hava Sporları 5.Yüzme 6.Kaya tırmanışı çok yapmak istediği Katılımcıların Yaş Gruplarına Göre Katılım Alanları Katılımcı Grubu Yaş Eğit. Düzsz Çocuklar 0–5 X X 6–7 X X X X Erken Ergenlik Gençler Yetişkinler 8 – 10 Extr Kulüp Prof. X X X X Đntr. 11 – 12 X X X X X X 13 - 14 X X X X X X 15 – 17 X X X X X X 18 – 19 X X X X X X 20 – 30 X X X X X X 31 – 45 X X X X X 46 – 65 X X X X X 66 – 75 X X X 76 + X X Seniorlar Yetişkinler ve ileri yaştakiler • 19 yaşından sonra insanların spora olan ilgisi daha belirginleşip, kesinleşmektedir. • Kimisi spor kariyerine profesyonel olarak devam ederken, kimi yetişkinlerde ise iş veya ev çevresindeki rekreasyonel programlara yönelmektedirler. • Alternatif programlar arasında turnuvalar, bireysel çalışmalar veya grup liderlikleri sayılabilir. 1995--2000 ve 2020’de nüfus 1995 beklentileri Yaş 1995 2000 2020 20-29 36.9 36.0 42.7 30-39 44.1 41.7 42 40-49 37.7 42.3 37.8 50-59 24.7 30.5 40.9 60-69 20.01 20.14 38.33 70-79 15.55 16.24 23.56 80-89 6.78 7.56 9.34 90-99 1.27 1.54 2.77 100 0,5 0,8 0,8 Yetişkinlerin Farklı Fiziksel Aktivitelere Katılım Oranları Hepsi Düzenli Egzersi z 61.0 Her Đkisi 41.1 Yavaş Yürüm e 34.3 Hızlı Yürüm e 23.6 Her Đkisi 11.1 Yavaş Koşu 8.3 Hızlı Koşu 5.1 25 Altı 67.6 44.6 37.1 24.3 17.9 13.8 9.1 17.0 14.7 25-45 58.9 42.2 33.1 22.6 11.4 8.3 5.1 12.4 13.2 Ağırlık Kaldırm 12.2 Dan s 14.5 Basketb ol 8.6 20.7 20.8 24.7 16.8 16.3 15.3 12.3 12.4 8.5 12.4 Aerob Bisiklet Yüzme 12.1 13.6 16.5 Calisthenics 12.7 46-65 59.7 48.2 34.1 25.6 4 2.9 1.4 6.9 13.4 15.5 4 9.8 1.2 9.8 65Üstü 68.0 55.6 40.5 24.8 5.2 5.2 0 7.8 13.8 17.6 3.3 11.8 3.3 15.0 Erkek 64.6 43.4 34.2 23.9 16.4 11.5 9.0 5.5 12.8 17.5 19.3 11.3 16 14.4 25 Altı 75.3 44.2 37.0 25.5 26.6 18.5 17.4 6.1 13.9 22.0 35 20 33 18.4 25-45 62.4 41.1 33.1 22.7 17.2 11.9 9 5.8 12.7 16.4 19.5 9.7 16.1 14.0 46-65 61.0 47.7 34.6 25.4 6.5 4.9 2.4 4.5 12.2 16.3 6.5 8.3 2.5 11.8 65 Üstü 71.6 58.1 40.5 28.4 8.1 8.1 0 6.8 12.2 21.6 2.7 13.5 5.4 23.0 Bayan 58.3 47.7 34.4 44.7 7.1 5.9 2.2 10.7 14.2 15.8 6.9 16.8 3.1 11.5 25 Altı 63.0 45.0 37.2 45.0 12.7 10.9 4.0 23.6 15.2 19.9 12.1 27.6 6.9 15.1 25-45 56.1 43.0 33.2 43.0 6.9 5.6 2.1 17.4 13.6 14.4 6.7 14.5 2.6 11.3 46-65 58.6 48.6 34.0 48.6 1.9 1.4 0.6 8.9 14.4 14.8 1.9 11.1 0.2 8.3 65 Üstü 65.4 58.8 41.0 53.8 2.6 2.6 0 9 15.4 14.1 3.9 10.3 1.3 7.7 62.0 45.1 34.8 24.3 10.6 7.8 4.8 11.9 14.0 17.7 11.8 13.3 7.8 12.9 EtnikGr. Beyaz Siyah 60 43.5 36.0 23.6 13.6 9.9 8.0 13.4 12.8 9.3 15.5 31 16.9 15.7 Đspanyol 55.3 39.0 31.3 19.8 13.4 10.4 6.7 12.9 11.5 9.5 13.7 19.5 11.9 11.1 Diğer 52.5 36.7 31.1 18.8 13.6 11 6.3 12.6 10.8 13.5 11.8 13.3 11 9.6 Aile Gelir $10000 61.2 43.3 36.5 23.6 10.8 8.3 5.4 12.0 13.3 17.7 11.9 23.2 10.5 11.7 $150000 60.5 44.5 35.8 23.7 9.7 7.4 4.6 12.4 12.7 16.9 11.8 18.7 9.1 13.1 $30000 60.7 43.7 33.7 23.3 11.5 8.5 5.3 12 13.8 15.8 12.6 12.2 8.6 13.2 +$40000 62.6 44.7 32.4 24.4 13.3 9.7 5.5 12.6 14.3 16.8 8.6 8.6 7.6 12.2