Optical Time Domain Reflectometers
Transkript
Optical Time Domain Reflectometers
Agilent Technologies Optical Time Domain Reflectometers Cep Kõlavuzu Agilent Technologies Bildirimler Bu belge telif haklarõ yasalarõ ile korunmuş ve yasal sahipleri bulunan bilgiler içermektedir. Tüm haklarõ saklõdõr. Bu belgenin hiçbir bölümü Agilent Technologies GmbH şirketinin önceden yazõlõ izni olmadan çoğaltõlamaz, fotokopisi alõnamaz veya başka bir dile çevrilemez. El Kitabõ Parça Numarasõ E6000-92317 Almanya’da basõlmõştõr; Nisan 2001 (E0401) © Telif hakkõ 2001: Agilent Technologies Deutschland GmbH Herrenberger Str. 130 71034 Boeblingen Almanya 2 Konu Malzeme Bu belgedeki bilgiler önceden bir bildirimde bulunulmaksõzõn değiştirilebilir. Agilent Technologies ticari olarak satõlabilirlik ve belirli bir amaca uygunluk gibi koşulsuz garantiler dahil olmak üzere ancak bunlarla sõnõrlõ olmamak kaydõyla işbu basõlõ malzemeye ilişkin hiçbir garanti vermez. Agilent Technologies, işbu belgede bulunan hiçbir hatadan veya buradaki önerilerden ya da bu malzemenin sağlanmasõndan, çalõşmasõndan veya kullanõmõndan kaynaklanan dolaylõ veya doğrudan zarar ve ziyandan sorumlu değildir. Garanti Agilent, bu cep kõlavuzununun kesintisiz veya hatasõz olduğunu garanti etmez. Bundan başka açõklõkla ve koşulsuz hiçbir garanti bulunmaz. Özel Tazminatlar İşbu belgede sağlanan tazminatlar Satõn Alan için sağlanan yegane özel tazminatlardõr. Agilent Technologies sözleşmeden, haksõz fiilden veya başka bir hukuk sisteminden kaynaklansõn ya da kaynaklanmasõn hiçbir doğrudan, dolaylõ veya özel zarar, ziyandan sorumlu değildir. Destek Agilent Technologies ürünlerine ilişkin ürün bakõm anlaşmalarõ ve diğer müşteri destek anlaşmalarõ yapõlabilir. Gereken tüm destek için en yakõn Agilent Satõş ve Servis Merkezi’ne başvurun. Güvenlik Önlemleri Temizlemenin tüm aşamalarõnda genel güvenlik önlemlerinin alõnmasõ gerekir. Agilent Technologies Inc. şirketi müşterilerin bu koşullarõ yerine getirmemesinden sorumlu değildir. 3 4 1 Fiber Optik Esaslarõ Fiber Optik Teknolojisi Fiber Türleri 9 Konektör Türleri 11 2 Fiber Ölçüm Araçlarõ 7 7 13 Optical Time Domain Reflectometer Lazer Güvenliği 14 3 Fiberdeki Olaylar 13 15 Tek Fiberler 15 Tüm Bağlantõlar 16 Fiberin Başlangõcõ 16 Fiberin Sonu veya Kõrõlma 17 Konektör veya Mekanik Ekleme 18 Füzyon Ekleme 19 Bükülmeler ve Büyük Bükülmeler 20 Çatlaklar 21 Uzatma kablolarõ 21 4 Önemli Parametreler 23 Fibere Özel Parametreler 23 Ölçüm Parametreleri 25 Performans Parametreleri 29 5 Sõkça Yapõlan İşlemler 33 Bir Fiberi Temizleme 33 Aracõ Bir Fibere Bağlama 36 OTDR Ekranõ 38 İzi Yakõnlaştõrma 39 İmleri Doğru Yerleştirme 42 Bir Bağlantõdaki Toplam Kaybõn Belirlenmesi 45 Bir Fiberin 2-Nokta Güç Kaybõnõnõn Belirlenmesi 47 Bir Fiberin Güç Kaybõnõn Belirlenmesi 48 Bir Eklemenin Kaybõnõn Belirlenmesi (Giriş Kaybõnõ Analiz Et) 49 Bir Konektörün Kaybõnõnõn Belirlenmesi 51 Bir Konektörün Yansõtmasõnõn Belirlenmesi 52 5 6 OTDR Uzmanlarõndan Pratik İpuçlarõ 53 Test Edilecek Bağlantõyõ Tanõyõn 53 Konektörleri Temizleyin 53 Uzatma Kablosundaki Konektör Hasarlõ mõ? Araç Ayarlarõ 54 Önerilen Kurulum Parametreleri 54 Gürültülü İzler 54 Gerçek Zaman Modu 54 Çok Uzun Ölü Bölge 55 İz Görünmüyorsa Ne Yapmalõ 55 Kõrõlma Sayõsõnõ Ayarlama 55 Tam Tek Yönlü Kayõp 56 Bükülme Kaybõ 56 İzi Kaydetmeden Önce 56 7 Otomatik İz Analizi 53 57 Eşiğin Üzerinde Olaylar Arama 57 Seçilmiş Bir Olay’a Bakma 58 8 Agilent Technologies OTDR’leri 59 Analiz ve Belgelendirme İçin: OTDR Toolkit IIplus 59 Kõrõlmalarõn Konumlanmasõ ve Bakõm İçin: Fiber Kõrõğõ Bulucusu 61 Montaj ve İşletime Alma ile Olaylar’õ Algõlama İçin: MiniOTDR 62 Uzatma Kablolarõ 65 9 Tablolar 67 Tipik Sonuçlar 67 Birimlerin Çevrimi 68 10 Servis ve Destek 71 11 Terimler Sözlüğü 73 12 Dizin 89 13 Notlarõnõz 6 93 1 Fiber Optik Esaslarõ Bu bölümde fiber optik ve en fazla kullanõlan fiber ve konektör türleri hakkõnda temel bilgiler verilmektedir. Amaç yalnõzca OTDR (Optical Time Domain Reflectometer) aygõtõ ile çalõşõrken daha sonraki bölümlerde karşõlaşacağõnõz terimleri tanõtmaktõr. Bu bölüm, fiber optiğin arkasõndaki tüm fizik bilgilerini ve teknolojiyi öğrenmek için değildir. Fiber Optik Teknolojisi Verilerin uzak mesafelere daha hõzlõ aktarõlmasõ ihtiyacõ yeni teknolojilerin geliştirilmesine yol açmõştõr. Sinyallerin kablolar üzerinden iletilmesinde elektronlarõn yerine fotonlarõn kullanõlmasõ çok az masrafla daha yüksek bant genişlikleri sağlamaktadõr. Her ne kadar bilgilerin õşõkla iletilmesi fikri yeni değilse de bunun gerçekleşmesini sağlayacak aygõtlar ve malzemeler ancak son birkaç onyõlda ortaya çõkmõştõr. Fiber optik kablolarõn avantajõ camõn yalõtkan olmasõndan gelmektedir. Hiçbir bozucu enerji alanõ yayõlmaz veya emilmez. Camõn modülasyon frekansõndan bağõmsõz olan güç zayõflatmasõ çok azdõr. Aynõ iletim yeteneğine sahip bakõr bir kablo ile karşõlaştõrõldõğõnda fiber optik çok daha küçük ve hafiftir. Buna ek olarak, gereken tüm kullanõm aygõtlarõ ve montaj masraflarõ göz önüne alõndõğõnda dahi çok daha ucuzdur. İleride geçekleşecek gelişmeler fiber optik ağlarõn maliyetlerini daha da düşürecektir. Bu gelişmeler üretim, montaj, bakõm ve tabi ki ağlarõn kullanõmõ gibi tüm alanlarõ kapsayacaktõr. Fiber optik üzerinden veri göndermek için modülasyonlu bir õşõk kaynağõna ihtiyaç vardõr. Bu da çoğunlukla fibere õşõk darbeleri yayan bir lazer diyodudur. Diğer Agilent Technologies 7 Fiber Optik Esaslarõ uçta da genellikle yarõ iletken olan bir fotodedektör aygõt olmasõ gerekir. Bu güneş enerjisi hücresi gibi çalõşarak õşõğõ elektrik akõmõna çevirir. Günümüzdeki fiber optik aygõtlar yaklaşõk 1 µm dalga boyundaki õşõkla çalõşõr. Bu da 3·1014 Hz veya 300.000 GHz frekansõn karşõlõğõdõr. Teknik nedenlerden aygõtlarõn çoğu 5 ile 10 GHz arasõ bant genişliği sağlayan şiddet modülasyonu (AM) ile çalõşmaktadõr. Taşõyõcõ frekansa kõyasla bu çok küçük görünebilir ancak mevcut teknolojilerle sõnõrlõdõr. Cam fiberdeki õşõğõn zayõflamasõ dalga boyuna bağlõdõr. Zayõflama eğrisindeki 1310 nm ve 1550 nm noktalarõ çevresinde en düşük değerler vardõr. Bu değerlerin etrafõnda pencere denilen yaklaşõk 100 nm genişliğinde aralõklar bulunmaktadõr. Bu pencereler veri iletimi için tercih edilen frekanslardõr. Günümüzün fiberleri birden çok pencereyi kapsamaktadõr (1300/1400/1500/1600 nm). Değişik dalga boylarõndaki sinyalleri bir fiberdeki aynõ pencereden verebilir ve diğer uçta bunlarõ optik olarak ayõrabilirsiniz. Bu tek bir fiberdeki her pencere için birkaç kanal birden sağlar ve dalga boyu bölümlü çoğaltma (WDM) olarak adlandõrõlõr. Diğer bir teknik de aynõ fiberden her iki yönde farklõ dalga boylarõnda sinyaller göndermektir. Buna iki yönlü iletişim adõ verilir ve gereken kablo sayõsõnõ %50 azaltõr. Zaman bölümlü çoğaltma (TDM) telefonlarda da kullanõlan bir tekniktir. Hõzlõ seri bir sinyalin zaman aralõğõnda birkaç yavaş sinyal aynõ anda gönderilebilir. Sinyaller fiberin diğer ucunda çoğullamayõ ayõrma ve eşzamanlõ örnekleme ile ayrõlõr. 8 OTDR Cep Kõlavuzu Fiber Optik Esaslarõ Fiber Türleri Günümüzde kullanõlan fiberlerin çoğu silikadan yapõlmadõr. Silika çok saf ve esnek bir malzeme olup, örneğin bakõra kõyasla, kaynaklarõ da neredeyse sõnõrsõzdõr. Ancak bazõ fiberler polimer veya diğer sentetik malzemelerden yapõlmaktadõr. Fakat yüksek güç kayõplarõ nedeniyle bunlar ancak kõsa mesafeler için kullanõlabilmektedir. Genellikle çaplarõ daha geniş olduğundan bunlardan çok miktarda õşõk yayõnlanabilir. Fiber, çekirdek bölümü ile yalõtõm sağlayan kõlõf ve mekanik koruma sağlayan tampondan oluşur. Kablolar çekirdek ve kõlõf çaplarõna göre adlandõrõlõr. Örneğin, tipik bir tek modlu fiber kablo, 9 µm çekirdek çapõ ve 125 µm kõlõf çapõ ile 9/125 µm olarak tanõmlanõr. Bir 9/125 µm fiberin etrafõndaki tampon tipik olarak yaklaşõk 250 µm değerindedir. Esas olarak aşağõdaki fiber türleri kullanõlõr: • Kademeli indisli fiber (tek modlu) Şekil 1 Tek Modlu Fiber Kademeli indisli fiberlerde çekirdek ve kõlõfõn farklõ kõrõlma indisleri vardõr. Tek modlu fiberlerin çekirdek çaplarõ çok küçüktür (< 9 µm). Bu, fiberden yalnõzca tek bir modun (dalga yayõlmasõnõn) geçmesine izin verir. Bu tür fiberlerde güç azalmasõ çok az olup bant genişlikleri çok fazladõr (> 10 GHz·km) ve darbe genişletme ile iletim zaman farklarõ bulunmaz. Tipik olarak kullanõldõğõ yer: uzun mesafeler için 1300 nm değerinde 9/125 µm fiberler. OTDR Cep Kõlavuzu 9 Fiber Optik Esaslarõ • Kademeli indisli fiber (çok modlu) Şekil 2 Çok Modlu Fiber Çok modlu fiberlerin çaplarõ oldukça geniştir (> 100 µm). Bu da birden çok modun geçmesini sağlar. Bu tür fiberlerde güç kaybõ daha fazla olup bant genişlikleri küçüktür (< 100 MHz·km) ve güçlü darbe genişletme ile iletim zaman farklarõ bulunur. Tipik olarak yerel ağ uygulamalarõ için kullanõlõr (> 300 m). • Dereceli indisli fiber (çok modlu) Şekil 3 Dereceli İndisli Fiber Dereceli indisli fiberde kõrõlma sayõsõ dereceli olarak çekirdekten kõlõfa değişir. Bu tür fiberlerde iletim zaman farklarõ ile darbe genişletme, güç kaybõ ve bant genişliği (< 1 GHz·km) küçüktür. Tipik olarak kullanõldõğõ yer: kõsa mesafeler için (< 500 m) 50/125 µm veya 62.5/125 µm fiberler. 10 OTDR Cep Kõlavuzu Fiber Optik Esaslarõ Konektör Türleri Konektörler fiberleri birbirine bağlamak için kullanõlõr. Buna ek olarak birçok bağlantõ yapma ve çõkarma işleminden sonra dahi kaybõn düşük olmasõnõ sağlamalarõ gerekir. Ayrõca bağlantõnõn mümkün olduğunca az yansõtmaya neden olmasõ da gerekir. Son olarak, konektör ucuz ve takõlmasõ kolay olmalõdõr. Konektörler için kullanõlan malzemeler genellikle seramik, sert metaller, bazõ alaşõmlar ve sentetik malzemelerdir. Birçok farklõ tür konektör vardõr. Fiber ucunun şekline bağlõ olarak silindirik, çifte konik veya mercek bağlantõlõ konekörleri seçebilirsiniz. Konektörler genellikle fiberlerin nasõl takõldõklarõna bağlõ olarak sõnõflandõrõlõr: • Düz fiziksel temaslõ (PC) Fiber uçlarõ konektörün içinde birbirine bastõrõlõr. Yansõmaya neden olacak have boşluğu bõrakõlmaz. Dönüş kaybõ 30 – 55 dB’dir. Bu, tek modlu fiberler için en fazla kullanõlan konektördür (örneğin, FC/PC, ST, SC/PC, DIN, HMS, E 2000 konektörler). • Eğik (açõlõ) fiziksel temaslõ (APC) Bu konektörlerde fiberlerin uçlarõ eğridir. Yine hava boşluğu bõrakõlmaz. Bu en iyi dönüş kaybõnõ sağlar (60-80 dB). Bu konektörler yüksek hõzlõ telekom ve CATV bağlantõlarõ için kullanõlõr (örneğin, FC/APC, SC/APC, E 2000-HRL konektörler). OTDR Cep Kõlavuzu 11 Fiber Optik Esaslarõ • Düz hava boşluklu Bu konektörlerin içinde iki fiber ucunun arasõnda küçük bir hava boşluğu bulunur. Bunlarõn dönüş kaybõ 14 dB’den azdõr ve yansõma oldukça yüksektir. Düz hava boşluklu konektörler, örneğin ST konektörler, çok modlu fiberler için kullanõlõr. 12 OTDR Cep Kõlavuzu 2 Fiber Ölçüm Araçlarõ Günümüz dünyasõnda optik ağlara olan talep gittikçe hõzla artmaktadõr . Ağlar giderek daha güçlü, daha büyük ve daha güvenilir olmaktadõr. Bu da ağlara ilişkin bilgilerin her zamankinden daha fazla doğrulukla ve hõzlõ sağlanmasõ için daha fazla operatör, montaj ve bakõm üstencileri gerektirmektedir. Optical Time Domain Reflectometer Optical Time Domain Reflectometer (OTDR) optik fiberlerin özelliklerini ayõrt etmek için tercih edilen bir araçtõr. OTDR ile tek bir fiberin veya tüm bir bağlantõnõn özelliklerini değerlendirebilirsiniz. Özellikle tek bir bakõşta Olaylar arasõndaki mesafeleri, kayõplarõ ve hatalarõ görebilirsiniz. Agilent Technologies şirketinin OTDR aygõtlarõ fiber optik bağlantõlarõn kalitesini geri saçõlmayõ ölçerek kontrol eder. Standart kuruluşlar, örneğin International Telecommunications Union (ITU) bir fiberdeki güç kaybõnõ analiz etmek için geri saçõlma ölçümlerini geçerli kabul etmektedir. Geri saçõlma, aynõ zamanda, kurulu bir bağlantõdaki eklemeleri algõlamak için yegane fiber optik ölçüm yöntemidir. Bu yöntem fiberin optik uzunluğunu ölçmek için de kullanõlabilir. Bu nedenlerle OTDR, optik fiber üreten montajõnõ veya bakõmõnõ yapan herkes için değerli bir araçtõr. OTDR, fiberdeki “Olaylar’a” örneğin, tutarsõzlõklara veya eklemelere bakarak işlevini yerine getirir. Bu da fiber optik kablo üreticileri ile döşeyenler ve bakõmõnõ yapanlar için OTDR aygõtõnõ değerli bir kalite kontrol aracõ yapmaktadõr. OTDR fiberdeki bu tutarsõzlõklarõn tam yerini saptayarak bunlara olan mesafeleri, aralarõndaki zayõflamayõ, kayõplarõ ve güç kaybõnõn bütünlüğünü ölçer. Bu araç özellikle sahada çalõşanlar için değerlidir. Bağlantõlarõn şartnameleri karşõlayõp karşõlamadõğõnõ kontrol etmek için düzenli olarak kullanabilirsiniz. Agilent Technologies 13 Fiber Ölçüm Araçlarõ Kalitenin belgelenmesi ve bakõm amacõyla bunun saklanmasõ için optik uzunluğun, toplam kaybõn ve dönüş kayõplarõ dahil olmak üzere tüm eklemelerdeki ve konektörlerdeki kayõplarõn ölçülmesi gerekir. Lazer Güvenliği Bir lazer õşõnõna baktõğõnõzda gözünüz õşõğõ retinanõzda çok küçük bir noktaya odaklayabilir. Retina tarafõndan emilen enerjiye bağlõ olarak gözünüz geçici veya kalõcõ olarak zarar görebilir. Günümüzdeki fiber optik iletişim bağlantõlarõndaki dalga boylarõ gözle görünmezdir. Bu da küçük bir optik gücü dahi parlak görünebilir õşõktan daha tehlikeli yapar. Göremediğiniz için lazer õşõğõna çok daha uzun bakabilirsiniz. Fiber optik õşõk kaynaklarõnõn güvenli kullanõmõ için ulusal ve uluslararasõ kuruluşlar standartlar tanõmlamaktadõr. Agilent OTDR’larõnõn tümü en fazla kullanõlan standartlarõn güvenlik koşullarõnõ karşõlamaktadõr. Bu ABD’de 21 CFR sõnõf 1, Avrupa’da ise IEC 825 sõnõf 3A’dõr. Bu standartlara uyan ürünler, optik bir araçla (örneğin, mikroskopla) bakõlmadõklarõ sürece güvenli kabul edilmektedir. Ancak yine de lazerin verilebileceği bir sõrada hiçbir zaman çõktõya veya fiberin ucuna doğrudan bakmamanõz gerekir. UYARI UYARI 14 Konektörleri temizlemeye başlamadan önce OTDR’yi veya hiç değilse lazeri kapatõn! GÖRÜNMEZ LAZER IŞINI! IŞIĞA BAKMAYIN VEYA BAKMAK İÇİN DOĞRUDAN OPTİK ARAÇLAR KULLANMAYIN. SINIF 3A LAZER ÜRÜNÜ OTDR Cep Kõlavuzu 3 Fiberdeki Olaylar Fiberde gerçekleşen Olay, fiber malzemesinin kendisinin normal saçõlmasõ dõşõnda kayba veya yansõmaya neden olan herşeydir. Bu, bükülmeler, çatlaklar veya kõrõlmalar gibi hasarlar için olduğu gibi tüm bağlantõlar için de geçerlidir. OTDR yapõlan bir ölçümün sonucunu ekranda grafik olarak görüntüler. Dikey eksen güç ekseni, yatay eksen de mesafe eksenidir. Bu bölümde en sõk gerçekleşen Olaylar’õn tipik izlerinin taslaklarõ gösterilmektedir. Tek Fiberler Bir tek fiber aşağõdaki izi oluşturur. Hafifçe azalan güç seviyesini (güç kaybõ) ve fiberin başõndaki ve sonundaki güçlü yansõmalarõ göremektesiniz: Easy-OTDR Yansõmalar Görece Güç Güç Kaybõ Mesafe 5 dB/ Div Şekil 4 300m/ Div Tek Fiber Agilent Technologies 15 Fiberdeki Olaylar Tüm Bağlantõlar Tüm bir bağlantõnõn, örneğin, iki şehir arasõndaki bir bağlantõnõn izi böyle görünebilir. Normal güç kaybõnõn yanõ sõra bağlantõnõn bitiminden sonra Olaylar’õ ve gürültüyü görmektesiniz: Easy-OTDR Olaylar Güç Kaybõ Gürültü 5 dB/ Div Şekil 5 4km/ Div Tüm Bağlantõ Fiberin Başlangõcõ Normal düz bir konektör kullanõyorsanõz fiberin başlangõcõ her zaman öndeki konektörde güçlü bir yansõma gösterir: Easy-OTDR 3 dB/ Div Şekil 6 16 100m/ Div Fiberin Başlangõcõ OTDR Cep Kõlavuzu Fiberdeki Olaylar Fiberin Sonu veya Kõrõlma Çoğu durumda iz gürültü seviyesine düşmeden önce fiberin sonunda güçlü bir yansõma görürsünüz: Easy-OTDR Yansõma Gürültü 3 dB/ Div Şekil 7 100 m/ Div Fiberin Sonu Fiberde kesinti varsa veya kõrõldõysa buna kõrõlma adõ verilir. Kõrõlmalar yansõtma oluşturmayan Olaylardõr. İz gürültü seviyesine düşer: Easy-OTDR Gürültü 0,5 dB/ Div Şekil 8 OTDR Cep Kõlavuzu 200 m/ Div Kõrõlma 17 Fiberdeki Olaylar Konektör veya Mekanik Ekleme Bir bağlantõdaki konektörler hem yansõmaya hem de kayba neden olur: Easy-OTDR Yansõma Kayõp 3 dB/ Div Şekil 9 100 m/ Div Konektör Mekanik bir eklemenin gösterimi konektörünkine benzer. Genellikle kayõp ve yansõma değerleri daha azdõr. 18 OTDR Cep Kõlavuzu Fiberdeki Olaylar Füzyon Ekleme Füzyon ekleme yansõtma oluşturmayan bir Olaydõr, yalnõzca kayõp algõlanabilir. Modern füzyon eklemeleri o kadar iyidir ki neredeyse görünmezler: Easy-OTDR Kayõp 0,5 dB/ Div Şekil 10 200 m/ Div Füzyon Eklemeleri Kötü bir ekleme olmasõ durumunda biraz yansõma görülebilir. Bazõ eklemeler güç seviyesi artõyormuşçasõna kazanç olarak görülebilir. Bu, eklemeden önce ve sonra fiberdeki farklõ geri saçõlma kat sayõsõ nedeniyledir: Easy-OTDR Güç artmasõ 0,5 dB/ Div Şekil 11 200 m/ Div Kazanç Olarak Ekleme Tek yönde yapõlan bir ölçümde kazanç görürseniz fiberin diğer ucundan ölçün. Fiberdeki bu noktada kayõp göreceksinizdir. Kazanç ile kayõp arasõndaki fark OTDR Cep Kõlavuzu 19 Fiberdeki Olaylar (“ortalama kayõp değeri”) söz konusu noktadaki gerçek kaybõ gösterir. Bu nedenle fiberde 2 yönlü ortalama ölçümü yapmanõzõ önermekteyiz. Bükülmeler ve Büyük Bükülmeler Fiberdeki bükülmeler kayõplara neden olur ancak bunlar yansõtma oluşturmayan Olaylardõr: Easy-OTDR Kayõp 0,5 dB/ Div Şekil 12 200m/ Div Bükülme veya Büyük Bükülme Bükülmeleri eklemelerden ayõrt etmek için montaj ve bakõm kayõtlarõna bakõn. Büyük bükülme olmasõ durumunda kayõp bilinmeyen bir konumdadõr; Eklemeler belgelenmiş bilinen mesafededir. Daha yüksek dalga boyunda ölçüm yaparsanõz büyük bükülmeler daha fazla kayõp gösterir. Bu nedenle eklemeler ile bükülmeleri ayõrt edebilmeniz için birden çok dalga boyunda ölçüm yapmanõzõ öneririz. 20 OTDR Cep Kõlavuzu Fiberdeki Olaylar Çatlaklar Çatlak, yansõma ve kayba neden olan kõsmen hasarlõ fiberi gösterir: Easy-OTDR Yansõma Gürültülü İz Kayõp 3 dB/ Div Şekil 13 200 m/ Div Çatlak Kablo hareket ettirildiğinde yansõma veya kayõp değişebilir. Uzatma kablolarõ Uzatma kablolarõ OTDR aygõtõnõ test edilen fibere bağlamak için kullanõlõr. İlk yansõma fiberin başlangõcõnõ kapsamaz. Bu da ilk konektörün daha iyi incelenmesini sağlar: Easy-OTDR Uzatma Kablosu 2 dB/ Div Şekil 14 OTDR Cep Kõlavuzu Fiber 20 m/ Div Kõsa Uzatma Kablosu 21 Fiberdeki Olaylar 22 OTDR Cep Kõlavuzu 4 Önemli Parametreler Bu bölüm fiberlerin özelliklerini belirlerken kullanõlan en önemli parametrelerin tanõmlarõnõ kapsar. Fibere Özel Parametreler Kendi fiberiniz hakkõnda daha ayrõntõlõ bilgi istiyorsanõz fiber merkezine başvurun. Kõrõlma Sayõsõ OTDR Olaylar’a olan mesafeyi, õşõğõn gönderilmesi ile yansõmanõn alõnmasõ arasõnda geçen süreyi ölçerek hesaplar. Bu, örneğin, ön panel konektöründeki yansõmanõn yükselen kenarõ veya bir konektörden olan yansõma olabilir. Görüntülenen mesafe ile ölçülen süre, kõrõlma sayõsõ ile (bazen grup sayõsõ da denir) birbirine bağlanõr. Bu da kõrõlma sayõsõnda yapõlan değişikliğin hesaplanan mesafeyi değiştireceği anlamõna gelir. OTDR nasõl mesafe ölçer: 13 Işõk darbesi Yansõma Kõrõlma sayõsõ Şekil 15 km veya mil Kõrõlma Sayõsõ Agilent Technologies 23 Önemli Parametreler Kõrõlma sayõsõnõn tanõmõ: kõrlma sayõsõ= (boşlukta õşõk hõzõ) (fiberdeki õşõk darbesi hõzõ) OTDR’de görüntülenen mesafe: mesafe = ölçülen zaman x (boşlukta õşõk hõzõ) kõrõlma sayõsõ Kõrõlma sayõsõ fiber malzemesine bağlõ olduğundan fiber veya kablo üreticisi tarafõndan sağlanmasõ gerekir. Ölçtüğünüz fiberin kõrõlma sayõsõnõ anlamak önemlidir. Bu değerin doğru olarak bilinmemesi nedeniyle oluşan hata çoğunlukla araçtaki hatalardan daha büyüktür. Saçõlma Kat Sayõsõ OTDR yalnõzca Olaylar’dan değil, fiberin kendisinden de sinayaller alõr. Işõk fiberde yol aldõğõ sürece Rayleigh saçõlmasõna göre güç kabeder. Bu, camõn kõrõlma sayõsõndaki küçük değişikliklerden kaynaklanõr. Işõğõn bir bölümü doğrudan geriye OTDR aygõtõna saçõlõr. Bu etkiye geri saçõlma adõ verilir. Saçõlma kat sayõsõ ne kadar õşõğõn geriye fibere saçõldõğõnõn ölçümüdür. Bu, dönüş kaybõ ve yansõma ölçümü değerlerini etkiler. Saçõlma kat sayõsõ, OTDR çõktõsõndaki optik darbe gücünün (enerji değil) fiberin ucuna yakõn geri saçõlma gücüne olan oranõ olarak hesaplanõr. Bu oran dB olarak gösterilir ve optik darbe gücünün darbe genişliğinden bağõmsõz olmasõ nedeniyle darbe genişiliği ile ters orantõlõdõr. Dalga boyuna ve fiberin türüne bağlõ olarak 1 µs darbe genişliği için yaklaşõk 50 dB tipik bir değerdir. 24 OTDR Cep Kõlavuzu Önemli Parametreler Ölçüm Parametreleri Darbe Genişliği Sağlõklõ ölçüm sonuçlarõ elde etmek için anahtar parametrelerden biri fibere yayõlan õşõk darbesisinin genişliğidir. Bu, Olaylar’õ birbirinden kesin olarak ayõrt etmek için önemli olan mesafe çözünürlüğünü belirler. Darbe ne kadar kõsa ise mesafe çözünürlüğü o kadar iyidir. Ancak, buna karşõn, kõsa darbe dinamik aralõğõn daha küçük olmasõ demektir ve iz gürültülü olabilir. Uzun mesafeleri ölçmek istiyorsanõz büyük dinamik aralõğa gerek vardõr ve bu nedenle darbenin uzun olmasõ gerekir. Ancak uzun darbeler fiberi, daha düşük çözünürlük anlamõna gelen daha geniş bir alanda tarar. Ölçümünüzün amacõna bağlõ olarak yüksek çözünürlük ile dinamik aralõğõn büyüklüğü arasõnda bir seçim yapmanõz gerekir. Bu nedenle birbirine yakõn eklemelerdeki veya konektörlerdeki kayõplarõ ölçmek istiyorsanõz kõsa bir darbe genişliği seçin. Fakat uzaktaki bir kõrõlmayõ algõlamak için uzun darbe genişliği seçin. • Kõsa darbe genişliği Yüksek çözünürlük fakat daha fazla gürültü. Ölü bölgeleri azaltmak ve Olaylar’õ kesin olarak ayõrmak için darbe genişliğini düşürün. Easy-OTDR 5 dB/ Div Şekil 16 OTDR Cep Kõlavuzu 6 km/ Div Daha İyi Çözünürlük için Kõsa Darbeler 25 Önemli Parametreler • Uzun darbe genişliği Büyük dinamik aralõk fakat uzun ölü bölgeler. Gürültüyü azaltmak ve uzaktaki Olaylar’õ algõlamak için darbe genişliğini artõrõn. Easy-OTDR 5 dB/ Div Şekil 17 6 km/ Div Büyük Dinamik Aralõk için Uzun Darbeler • Tipik değerler 5 ns / 10 ns / 30 ns / 100 ns / 300 ns / 1 µs (kõsa bağlantõlar), 100 ns / 300 ns / 1 µs / 3 µs / 10 µs (uzun fiber bağlantõlarõ) 26 OTDR Cep Kõlavuzu Önemli Parametreler En İyileme Modu Normal bir OTDR, çözünürlük ile gürültü arasõnda bir seçim yapar. Çözünürlük ne kadar iyi olursa gürültü o kadar artar. Bunun nedeni donanõmlarõn sõnõrlõ bant genişlikleri olmasõdõr. Bant genişliği dar ise daha az gürültü vardõr fakat çözünürlük düşüktür ve güçlü bir yansõmadan sonra geriye dönme süresi uzundur. Buna karşõn geniş bant genişliği alõnan sinyali çok daha hõzlõ izleyebilir fakat devre de daha fazla gürültü üretir. Agilent OTDR aygõtlarõnda her modülde üç farklõ alma yolu bulunur. Standart Mod’dun dõşõnda biri daha dar bant genişliğindedir ve Dinamik Aralõk için en iyilenmiştir. Diğerinin de daha iyi Çözünürlük için daha geniş bant genişliği vardõr. Yolu kurulum sõrasõnda En İyileme Modu’nu seçerek belirlersiniz. OTDR Dinamik Aralõk için en iyileme gerçekleştirirken uzun darbeler kullanõr ve izin gürültüsü çok daha azdõr. Böylece fiberi uzun mesafelerden dahi ölçebilirsiniz. Ancak daha dar bant genişliği nedeniyle alõcõ kenarlarõ Çözünürlük için yaptõğõndan daha çok yuvarlar. Ayrõca konektör yansõmalarõndan geri dönmek için de daha fazla zamana gereksinimi olur. Easy-OTDR Dinamik aralõk için en iyilenmiş Çözünürlük için en iyilenmiş 5 dB/ Div Şekil 18 OTDR Cep Kõlavuzu 200 m/ Div Değişik En İyileme Modlarõ 27 Önemli Parametreler Ölçüm Kapsamõ OTDR belirtilen sayõdaki örnekleme noktasõnõ ölçer (en fazla 15710). Ölçüm kapsamõ bu örnekleme noktalarõnõn fiber üzerinde nerelere dağõldõğõnõ belirler. Böylece hem ölçüm mesafesini, hem de örnekleme çözünürlüğünü tanõmlar. Bu çözünürlük yan yana iki ölçüm noktasõ arasõndaki mesafedir. İmler yalnõzca örnekleme noktalarõna ayarlanabilir. İmleri daha kesin yerleştirmek için ölçüm kapsamõnõ, örnekleme noktalarõnõ Olay’a daha yakõn belirleyecek biçimde değiştirmeyi deneyebilirsiniz. Aşağõdaki tablo örnekleme noktasõ mesafesi ile ölçüm kapsamõ ilişkisini göstermektedir: 28 Ölçüm Kapsamõ Örnekleme Çözünürlüğü 1.2 km’ye kadar 0,080 m 2.5 km’ye kadar 0,159 m 5 km’ye kadar 0,318 m 10 km’ye kadar 0,639 m 20 km’ye kadar 1,27 m 40 km’ye kadar 2,56 m 80 km’ye kadar 5,09 m 120 km’ye kadar 7,64 m 160 km’ye kadar 10,18 m 200 km’ye kadar 12,73 m 240 km’ye kadar 15,36 m OTDR Cep Kõlavuzu Önemli Parametreler Performans Parametreleri Dinamik Aralõk Dinamik aralõk OTDR aygõtõnõn en önemli özelliklerinden biridir. Geri saçõlmanõn başlangõcõ ile gürültü en üst noktasõ arasõndaki maksimum güç kaybõnõ belirler. Test edilmekte olan aygõtta daha fazla kayõp varsa uzak uç gürültüde kaybolur. Kayõp daha az ise, uç gürültünün üzerinde açõkça görülür ve kõrõlmayõ algõlayabilirsiniz. İzin gürültü seviyesi yakõnõnda bozulduğunu unutmayõn. Örneğin, 0,1 dB eklemeyi ölçmek için izin en az 6 dB gürültünün üzerinde olmasõ ve bir kõrõlmayõ algõlamanõz için de en az 3 dB gereklidir. Bu nedenle OTDR aygõtõ dinamik aralõğõnõn toplam sistem kaybõnõn en az 3 ile 6 dB üstünde olmasõ gerekir. Ölü bölge gibi dinamik aralõk da kuruluma bağlõdõr. Ana etkenler darbe genişliği, en iyileme modu ve dalga boyudur . Bu nedenle tüm dinamik aralõk belirlemelerinin kurulum koşullarõnõ listelemesi gerekir. Dinamik aralõk, gürültü en üst noktalarõna veya sinyal/gürültü oranõna (SNR) = 1 göre verilebilir. Burada gürültü en üst noktalarõnõ kullanmak daha uygundur. Dinamik aralõk SNR = 1 olarak verildiyse, en üst nokta aralõğõnõ hesaplamak için 2,2 dB çõkarõn. Easy-OTDR Dinamik Aralõk (SNR=1) Dinamik Aralõk (En Yüksek Nokta) ~ 2,2 dB 5 dB/ Div Şekil 19 OTDR Cep Kõlavuzu 6 km/ Div Dinamik Aralõk 29 Önemli Parametreler Güç Kaybõ Ölü Bölgesi Ölü bölge, OTDR izindeki ölçüm verilerinin güçlü bir yansõma ile kaplandõğõ bölümdür. Bu, güçlü bir sinyalin alõcõyõ doyum noktasõna getirdiğinde olur ve yeniden eski durumuna gelmesi zaman alõr. Güç kaybõ ölü bölgesi, yansõtõcõ bir Olay’õn ön kenarõndan fiberin geri saçõlma seviyesine dönmesine kadar olan mesafeyi anlatõr. Ön kenarõn nereden başladõğõnõ saptamak kolaydõr ama geri normal duruma dönüşün ne zaman tamamlandõğõnõ bilmek güçtür. Bunun için birçok şirket yansõtmadan sonra geri saçõlmanõn etrafõnda +/– 0,5 dB pay bõrakõr. Ölü bölge, geri saçõlmanõn bu tolerans bandõ içinde kaldõğõ noktada sona erer. Fiberdeki bir eklemeyi veya kõrõlmayõ algõlamak için geri saçõlmayõ incelemeniz gerekir. Geri saçõlma algõlanamadõğõ için ölü bölgedeki Olaylar da algõlanmayabilir. Güç kaybõ ölü bölgesinin boyutu ağõrlõklõ olarak aygõtõn kurulumuna bağlõdõr. Easy-OTDR +/– 0,5 dB Güç Kaybõ Ölü Bölgesi 0,5 dB/ Div Şekil 20 30 1 km/ Div Güç Kaybõ Ölü Bölgesi OTDR Cep Kõlavuzu Önemli Parametreler Olay Ölü Bölgesi Olay ölü bölgesi, ayrõ ayrõ görebilmeniz için aynõ tür iki Olay arasõnda bulunmasõ gereken minumum mesafedir. Örneğin, iki metre aralõkla iki konektör varsa iki üst nokta ile arasõnda bir düşüşün olduğu bir yansõma görürsünüz. Düşüş iki farklõ Olay’dan iki yansõma olduğunu gösterir. Olaylar birbirine çok yakõnsa düşüşü göremez ve bunlarõ ayõramazsõnõz. Olay ölü bölgesi ağõrlõklõ olarak aygõtõn kurulumuna bağlõdõr. Easy-OTDR 1,5 dB Olay Ölü Bölgesi 0.5 dB/ Div Şekil 21 OTDR Cep Kõlavuzu 50 m/ Div Olay Ölü Bölgesi 31 Önemli Parametreler Ortalama Zaman OTDR arka arkaya fibere õşõk darbeleri gönderir. Her darbe sonucunun ortalamasõ alõnõr. Bu alõcõnõn gürültüsünü azaltõr: Easy-OTDR 5 dB/ Div Şekil 22 6 km/ Div On Saniye Ortalama Süresinden Sonra İz Daha uzun ortalama süresi OTDR aygõtõnõn gürültü tabanõnõ azaltarak dinamik aralõğõ artõrõr. İzdeki en iyi gelişmeler ilk üç dakikada elde edilir: Easy-OTDR 5 dB/ Div Şekil 23 32 6 km/ Div Üç Dakika Ortalama Süresinden Sonra İz OTDR Cep Kõlavuzu 5 Sõkça Yapõlan İşlemler Bu bölümde fiberleri ve bağlantõlarõ ölçerken sõkça yapõlan işlemler tanõtõlacaktõr. İşlemleri gerçekleştirmek için yürütülmesi gereken adõmlar aygõtõnõzõn ve yazõlõmõnõzõn kullanma kõlavuzunda bulunmaktadõr. Bir Fiberi Temizleme Doğru ve yinelenebilen ölçümler elde etmeniz için kurulumunuzdaki tüm konektörler temiz olmalõdõr. Tipik bir toz tanesinin çapõnõ bir fiberinkiyle karşõlaştõrõrsanõz bu gereksinimi daha iyi anlayabilirsiniz. Toz 10 ile 100 µm çapõndayken tek mod fiberler 9 µm’lik çekirdeğe sahiptir. Işõğõn bağlantõda geçtiği alanõ sadece %5 karartõrsanõz, giriş kaybõnõz 0,22 dB artar. Ölçüm sonuçlarõnõn doğru olduğundan emin değilseniz veya ölçüm yinelenemezse, konektörlerinizi temizleyiniz. Çoğu kez bu tür hatalara kirli bir adaptör sebep olmaktadõr. Bu sebeple konektör arayüzünü çõkarõn, aracõnõzõnõzõn konektörünü temizleyin, uzatma kablosunun konektörlerini temizleyin ve test etmekte olduğunuz fiberin üzerindeki konektörleri temzileyin. Konektörleri temizlemek için aşağõdaki standart araçlar tavsiye edilmektedir. • Toz Başlõklarõ Tüm kablolar, kablo uçlarõnõn hasardan ve kirden korunmasõ için koruyucu başlõklara sahiplerdir. Başlõklarõ optik aygõtõnõzõ kullandõğõnõz zamanlar haricinde, her zaman aracõnõzõn üzerinde tutun. Kullanõm sonrasõ toz başlõklarõnõ değiştirirken dikkatli olun. Kapakta bulunan toz parçalarõ fiberin yüzünü çizebileceği veya kirletebileceğinden başlõğõn altõnõ fiberin üstüne doğru çok sert bastõrmayõn. • İzopropil Alkol Agilent Technologies 33 Sõkça Yapõlan İşlemler Sadece tõbbi amaçlõ kullanõlan alkolleri tatbik edin. Fibere zarar verebileceğinden hiçbir zaman katkõ maddesi içeren başka bir çözücü veya alkol kullanmayõn. Tozu veya kiri çözdükten sonra alkolü ve tozu, yumuşak bir bezle veya kağõt mendille silin. • Pamuklu bezler Köpük bezler yerine doğal pamuklu bezler kullanõn. Fiberi silerken dikkatli olun. Fiberin yüzünü çizmemek için çok bastõrmaktan sakõnõn. Sadece temiz yeni bezler kullanõn ve tekrar kullanmayõn. • Yumuşak kağõt mendiller Selüloz kağõt mendiller pamuklu kağõt mendillerden çok daha emici ve yumuşaktõr. Bu sebeple, çok bastõrmadõğõnõz taktirde yüzeyi çizmezler. Fiber temizlediğiniz zaman dikkatli olun ve kağõt mendili tekrar kullanmayõn. • Pipo temizleyici Konektör arayüzlerini silmek için pipo temizleyileri de kullanõlabilir. Yine, temiz yeni bir temizleyici kullandõğõnõzdan emin olun ve aygõtõ çizmemeye dikkat edin. • Basõnçlõ Hava Basõnçlõ hava kuru olmalõ ve tozdan, sudan ve yağdan arõnmõş olmalõdõr. Basõnçlõ havanõn ilk püskürtülen kõsmõ bir miktar yoğunlaşmõş veya itici olabileceğinden önce havaya püskürtün. İticinin kaçõp aygõtõnõzõ kirletmenizi engellemesi için hava püskürtücüsünü her zaman dik tutun. NOT Yağõn indis uyumlu olmasõna dikkat edin. Bazõ türler, konektörlerin içindeki katkõ maddelerini çözer. UYARI 34 Konektörü silmeye başlamadan lazeri devre dõşõ bõrakõn veya aleti kapatõn! OTDR Cep Kõlavuzu Sõkça Yapõlan İşlemler Daha fazla bilgi için lütfen özel optik aygõt el kitaplarõnõza veya kõlavuzlarõnõza başvurun. Ayrõca Agilent Technologies Cep Kõlavuzu’nun Işõk Dalgasõ Testi ve Ölçüm Araçlarõ İçin Temizleme Prosedürleri (Agilent Bölüm sayõsõ 5963-3538F) bölümüne bakabilirsiniz. OTDR Cep Kõlavuzu 35 Sõkça Yapõlan İşlemler Aracõ Bir Fibere Bağlama Test edilcek fiberi OTDR’ye bağlamanõn uygulamaya göre değişen üç ana yolu vardõr. Doğrudan Bağlantõ Agilent kullanõcõlara, değiştirilebilen konektör arayüzleri sunmaktadõr. Fiber veya kablo şu konektörlerden birine sahipse doğrudan takabilirsiniz: Fiber Makarasõ 13 OTDR Şekil 24 36 Fiberin veya Kablonun doğrudan bağlantõsõ OTDR Cep Kõlavuzu Sõkça Yapõlan İşlemler Uzatma Kablosu (İki Uçta da Konektör) Bu, bir sistemdeki bir bağlantõyõ, özellikle de bağlantõnõn ucundaki konektör bir rafa takõlõysa, ölçmek istiyorsanõz tavsiye edilir: Raf 13 Uzatma kablosu Şekil 25 Uzatma Kablosuyla Bağlantõ Ucu Çõplak Örgülü Tel Test edilen fiberin hiçbir konektörü yoksa, çõplak bir fiber örgülü tel ile ucuz bir mekanik ekleme kullanõn. Bu iyi bir bağlantõ ve yinelenebilir ölçüm sonuçlarõ sağlar: 13 Örgülü Tel Mekanik veya Füzyon Ekleme Şekil 26 OTDR Cep Kõlavuzu Ucu Çõplak Uzatma Kablosu 37 Sõkça Yapõlan İşlemler OTDR Ekranõ Tüm OTDR’ler ölçülen fiberi veya kabloyu ekranda bir iz olarak görüntüler. Yatay eksen OTDR’ye olan mesafedir. Dikey eksen yayõlan õşõk darbesinin görece gücüdür. İzin şekli fiberin durumu ile konektörler ve eklemeler gibi kullanõlan aygõtlar hakkõnda fikir verir. İzi detaylõ olarak incelemek için iz görüntüsünü değiştirmeniz gerekir. OTDR her iki eksenin ölçeğini değiştiren, izin istediğiniz kõsõmlarõnõ yakõnlaştõran ve izi eksenler arasõnda değiştiren işlevler sağlamaktadõr. Şekil 27 Agilent OTDR’den bir ekran görüntüsü İzin görüntüleyebileceğiniz aralõğõ örneğin dikey olarak 0,2 dB/Div ve 5 dB/Div arasõnda, yatay olarak ise tam ölçümden yaklaşõk 100 kat büyüklüğüne kadardõr. Ayrõca, izde istediğiniz yere A ve B imlerini koyarak yakõnlaştõrma işlevleri A İmi Etrafõ, B İmi Etrafõ, ve İmler Arasõ’nõ kullanabilirsiniz Bunlar OTDR ile çalõşõlõrken en çok kullanõlan işlevler olduklarõndan bunlarõ öğrenmeniz gerekir. Bundan sonraki bölümdeki işlemlerin çoğu bu işlevlerin kullanõmõnõ gerektirir. 38 OTDR Cep Kõlavuzu Sõkça Yapõlan İşlemler İzi Yakõnlaştõrma Ölçüm bitince OTDR ekranõ tüm ölçüme genel bir bakõşõ görüntüler. Dikey ölçek ve dikey kademeler sabittir: Easy-OTDR A 37,50 km 5 dB/ Div Şekil 28 6 km/ Div İzin Tamamõ Yakõnlaştõrma işlevleri A veya B imi etrafõnõ kullanarak belli bölgeleri detaylõ olarak görüntüleyin. Şimdi yatay ölçek yaklaşõk 10 kat yaklaştõrõlmõş oldu. Easy-OTDR A 37,50 km 2 dB/ Div Şekil 29 OTDR Cep Kõlavuzu Around A 600 m/ Div A İmi Etrafõnõ Yakõnlaştõr 39 Sõkça Yapõlan İşlemler Bu görüntüdeki im konumunu kademeli olarak oynatabilirsiniz. Ancak ekran imi yine de ekranõn ortasõnda görünecektir. Bunun sonucunda iz sağa veya sola oynuyormuş gibi gözükür: Easy-OTDR A 37,48 km 2 dB/ Div Şekil 30 Around A 600 m/ Div İm Konumunu Oynatmak 60 km’lik bir bağlantõnõn izinin tamamõna ait ölçekler 6 km/Div ve 5 dB/Div olabilir. Bu imin yaklaşõk olarak konumlandõrõlmasõna olanak sağlar: Easy-OTDR 5 dB/ Div Şekil 31 40 A 43,00 km 6 km/ Div Yaklaşõk Olarak Konumlandõrma için İzin Tamamõnõn Görüntüsü OTDR Cep Kõlavuzu Sõkça Yapõlan İşlemler Yakõnlaştõrõlmõş görüntüde ölçekler 200 m/Div ve 0,2 dB/Div olabilir. Bu imin daha iyi konumlandõrõlmasõna olanak sağlar: Easy-OTDR A 42,93 km 0,2 dB/ Div Şekil 32 200 m/ Div Daha İyi Konumlandõrma için Yakõnlaştõrõlmõş Görüntü Fiber veya kablo üretiminde güç kaybõnõn aynõlõğõnõ test etmeniz gerekebilir. A imini en başa ve B imini A iminin en az 500 ila 2.000 m ilerisine konumlandõrõn. Güç kaybõnõ incelemek için görüntüyü imler arasõnda yakõnlaştõrõn. Ayrõca, yanyana fiber kõsõmlarõnõ görüntülemek için her iki imi iz boyunca paralel olarak oynatabilirsiniz: A 7,50 km 0,2 dB/ Div Şekil 33 OTDR Cep Kõlavuzu Easy-OTDR 8,78 km B 200 m/ Div Görüntüyü İzler Arasõnda Oynatmak 41 Sõkça Yapõlan İşlemler İmleri Doğru Yerleştirme Bir Olay’õn konumu her zaman izin geri saçõlma seviyesini terk ettiği yerdedir. Tüm Olaylarõn tam yerleri kendliliğinden belirtilmiş ve Olay tablosunda sõralanmõştõr. Bir konektörün veya başka bir yansõtõcõ Olay’õn konumu yansõmanõn yükselen keneranõn hemen başõndadõr: Easy-OTDR A 0,2 dB/ Div Şekil 34 Around A 200 m/ Div Yansõtõcõ Bir Olay’õ Ölçme Yansõtõcõ olmayan bir Olay’õn konumu iz aşağõya doğru kõvrõlmadan önceki son geri saçõlma noktasõdõr: Easy-OTDR A 0,2 dB/ Div Şekil 35 Around A 200 m/ Div Yansõtõcõ Olmayan Bir Olay’õ Ölçme Bir kõrõlmanõn konumu düşen kenerõn başõnda bulunur: 42 OTDR Cep Kõlavuzu Sõkça Yapõlan İşlemler Easy-OTDR A 2 dB/ Div Around A Şekil 36 100 m/ Div Bir Kõrmayõ Ölçme İki Olay arasõndaki mesafeyi ölçmek için A imini birincinin önüne, B imini de ikincinin arkasõna önceki sayfada anlatõldõğõ gibi koyun: A 3 dB/ Div Şekil 37 OTDR Cep Kõlavuzu Easy-OTDR B 500 m/ Div Olaylar Arasõndaki Mesafe 43 Sõkça Yapõlan İşlemler Bir fiberin iki Olay arasõndaki güç kaybõnõ ölçmek için, A imini birinci Olay’õn arkasõna, B imini ise ikincinin önüne koyun: Easy-OTDR A 3 dB/ Div Şekil 38 B 500 m/ Div Olaylar Arasõndaki Güç Kaybõ İzin bu kõsõmda düz bir çizgi olmasõ için A ve B imleri arasõnda hiçbir Olay’õn olmamasõnda dikkat edin. NOT Note: Ayarlarõ yaparken doğru kõrõlma sayõsõnõ kullanõn, yoksa mesafe değerleri yanlõş olacaktõr! 44 OTDR Cep Kõlavuzu Sõkça Yapõlan İşlemler Bir Bağlantõdaki Toplam Kaybõn Belirlenmesi Tüm bağlantõ için ölçüm yapõn. A imini geri saçõlmanõnõn başõna, B imini sonuna koyun. Sonra A imi etrafõnõ yakõnlaştõrõn ve A imini birinci konektörün yansõtmasõnõn tam sonuna koyun: A Easy-OTDR 3 dB/ Div Şekil 39 Kayõp 100 m/ Div A İmi Birinci Konektörün Sonunda Şimdi B imine gidin ve imi yansõmanõn sonunun hemen önüne koyun: Easy-OTDR Kayõp A 0,5 dB/ Div Şekil 40 OTDR Cep Kõlavuzu 50m/ Div B İmi Yansõmanõn Sonunun Önünde 45 Sõkça Yapõlan İşlemler Son olarak, tam görünüme geri dönün ve iki imin doğru yerleştirildiğini kontrol edin. Aygõtõnõza bağlõ olarak Kayõp işlevini seçerek toplam kaybõ ekranda görüntüleyin: A 5 dB/ Div Şekil 41 46 Easy-OTDR Kayõp B 6 km/ Div Bir Bağlantõdaki Toplam Kayõp OTDR Cep Kõlavuzu Sõkça Yapõlan İşlemler Bir Fiberin 2-Nokta Güç Kaybõnõnõn Belirlenmesi Toplam kaybõ ölçmek için kullanõlan prosedürü kullanõn. (sayfa 45’teki “Bir Bağlantõdaki Toplam Kaybõn Belirlenmesi” bölümüne bakõn). Ama Kayõp işlevi yerine 2-Nokta Güç Kaybõ’nõ seçin. 2-nokta güç kaybõ A ve B imleri arasõndaki kaybõn imler arasõndaki mesafeye bölünmesidir: Easy-OTDR Güç Kaybõ (2-Nokta) B Kayõp A 5 dB/ Div Şekil 42 1 km/ Div 2-Nokta Güç Kaybõnõn Hesaplanmasõ İmler arasõnda konektörler veya eklemeler olsa dahi bu işlev sadece güç farkõnõn mesafeye bölünmesi olduğu için her zaman güvenilir sonuçlar verir. OTDR Cep Kõlavuzu 47 Sõkça Yapõlan İşlemler Bir Fiberin Güç Kaybõnõn Belirlenmesi Eklemeler ve konektörler arasõndaki düz çizgi fiberin geri saçõlmasõdõr. Güç kaybõnõ tam ölçmek için A imini birinci Olay’õn sonrasõna (sola doğru), B imini de ikinci Olay’õn öncesine (sağa doğru) koyun. Daha sonra Güç Kaybõ (LSA) işlevini seçin: A Easy-OTDR 3 dB/ Div Şekil 43 A 0,1 dB/ Div Şekil 44 Güç Kaybõ (LSA) B 500 m/ Div Fiber Güç Kaybõ Easy-OTDR B Güç Kaybõ (LSA) 50 m/ Div Gürültülü Geri Saçõlmanõn Güç Kaybõ İmler arasõndaki Olaylar’õ dahil ederseniz LSA çizgisi ciddi hatalara neden olur. Bu nedenle LSA kullanõrken buna dikkat edin. Ayrõca, gürültülü bir fiberi ölçmek için 2-nokta güç kaybõnõ kullanmayõn. Gürültü en yüksek noktalarõ doğruluğu azaltabilir. 48 OTDR Cep Kõlavuzu Sõkça Yapõlan İşlemler Bir Eklemenin Kaybõnõn Belirlenmesi (Giriş Kaybõnõ Analiz Et) A imini eklemenin üzerine koyup etrafõnõ yakõnlaştõrõn. Giriş Kaybõnõ Analiz et işlevini seçin. İzin üzerinde oynatabileceğiniz ek dört tane im belirir. Fiberi mümkün olduğunca gerçek değerine yaklaştõrmak için tüm dört seviye imini geri saçõlmanõn üzerinde soldan sağa yerleştirin: Easy-OTDR Giriş Kaybõ A 1 2 3 4 0,5 dB/ Div Şekil 45 Around A 1 km/ Div Bir Eklemeni Giriş Kaybõnõ Analiz Etme 2. ve 3. seviye imlerini yukarõda gösterildiği gibi eklemeye mümkün olduğunca yakõn tutun, ve 1. ve 2. imler ile 3. ve 4. imler arasõndaki çizgilerin mümkün olduğunca uzun tutun. Ancak, çizgileri gürültülü olsa dahi kesinlikle geri saçõlmanõn üzerinde tutun. OTDR Cep Kõlavuzu 49 Sõkça Yapõlan İşlemler Seviye imlerinin arasõndaki çizgilerin ((LSA çizgisi) düz olmasõna dikkat edin. LSA bir Olay’õn bulunduğu bir kõsõmõ kapsamamalõdõr: Easy-OTDR Giriş Kaybõ A 1 3 2 yanlõş! 0,5 dB/ Div Şekil 46 50 4 Around A 1 km/ Div Hatalõ İm Konumlarõndan Kaynaklanan Yanlõş Yakõnlaştõrma OTDR Cep Kõlavuzu Sõkça Yapõlan İşlemler Bir Konektörün Kaybõnõnõn Belirlenmesi Bu ölçüm ekleme kaybõ ölçümüne çok benzediğinden aynõ kayõp işlevi kullanõlõr. A imini konektörün üzerine koyup etrafõnõ yakõnlaştõrõn. Giriş Kaybõ işlevini çalõştõrõn. Dört tane seviye imi belirir. Tüm dört seviye imini geri saçõlmanõn üzerine konektörün soluna ve sağõna yerleştirin: Easy-OTDR Giriş Kaybõ A 1 2 3 0,5 dB/ Div Şekil 47 Around A 4 100 m/ Div İzi Bir Konektörün Etrafõnda Yakõnlaştõrma Ekleme ölçümündeki kurallar buradaki seviye imleri için de geçerlidir. Çizgileri gürültülü olsa dahi kesinlikle geri saçõlmanõn üzerinde tutun. Ama nasõl olursa olsun, izin yuvarlandõğõ bölgeden sakõnõn. Bu yanlõş sonuçlara neden olmaktadõr: Easy-OTDR A 1 Giriş Kaybõ 3 2 4 yanlõş! 0,5 dB/ Div Şekil 48 OTDR Cep Kõlavuzu Around A 500 m/ Div Hatalõ İm Konumlarõndan Kaynaklanan Yanlõş Yakõnlaştõrma 51 Sõkça Yapõlan İşlemler Bir Konektörün Yansõtmasõnõn Belirlenmesi A imini konektör yansõtmasõnõn başlangõcõna koyup etrafõnõ yakõnlaştõrõn. Hem geri saçõlmayõ hem de en yüksek noktayõ görüntülediğinizden emin olun. Gerekiyorsa, dikey ölçeği ve kademelemeyi ayarlayõn. Yansõtma işlevini etkinleştirin. Üç seviye imi belirir. İlk iki imi yansõtma öncesinde ortalama geri saçõlma seviyesine (gürültü en yüksek noktasõ üzerine değil) yerleştirin. Konumu onaylayõn ve 3. seviye imini yansõtmanõn en yüksek noktasõna koyun. OTDR hesaplayõp sonuçlarõ Sonuç Gösterim Alanõ’nda görüntüler: Easy-OTDR A 1 1 dB/ Div Şekil 49 52 Yansõtma 3 2 Around A 500 m/ Div Bir konektörün Yansõtmasõnõ Hesaplama OTDR Cep Kõlavuzu 6 OTDR Uzmanlarõndan Pratik İpuçlarõ Bu bölümde tesislerde, montaj sõrasõnda ve telekominikasyon ağlarõnõn bakõmõ sõrasõnda OTDR aygõtlarõnõ kullanan deneyimli kişilerden derlenen pratik ipuçlarõ bulunmaktadõr. Test Edilecek Bağlantõyõ Tanõyõn Bir fiber optik bağlantõsõnõn özelliklerini belirlemeye başlamadan önce montaj planõna bakõn. Doğru modülün ve donatõlarõn bulunduğundan emin olun. Kullanõlacak dalga boyunu saptayõn. Bu lbağlantõyõ ilk kez mi ölçtüğünüzü yoksa daha önceki bir ölçümle karşõlaştõrma mõ yaptõğõnõzõ belirleyin. Daha önceki bir ölçümle karşõlaştõrma yapõyorsanõz yalnõzca karşõlaştõrma modunda referans olarak önceki izi girmeniz gerekir. Kurulumu OTDR otomatik olarak yapacak ve yalnõzca yeni ölçümü başlatmanõz yeterli olacaktõr. Konektörleri Temizleyin Kirli bir konektör ölçümlerin güvenilirliğini yok eder, gürültülü yapar ve neredeyse imkansõz hale getirir. Ayrõca OTDR aygõtõna da zarar verebilir. Buna ek olarak indisle eşleşen yağlara dikkat edin Bazõ türler konektörlerin içindeki yapõştõrõcõlarõ çözer. Uzatma Kablosundaki Konektör Hasarlõ mõ? Konektörün temiz olmasõna dikkat edin. Uzatma kablosunun, modülün ve test edilen fiberin tek modlu mu yoksa çok modlu mu olduğunu kontrol edin. Uzatma Agilent Technologies 53 OTDR Uzmanlarõndan Pratik İpuçlarõ kablosunu test etmek için lazeri CW modunda etkinleştirin ve uzatma kablosunun ucundaki gücü bir güç ölçer ile ölçün; örneğin Agilent E6006A ile. Tek modlu modüller ve dalga boylarõ için 0 ile - 4 dBm göstermesi gerekir. Araç Ayarlarõ OTDR aracõnõ benzer bağlantõlar için düzenli olarak kullanõyorsanõz kurulumu bu uygulamalar için en iyileyin ve kullanõcõ tarafõndan tanõmlanabilir dört ayardan birine kaydedin. Bunun için anlamlõ bir ad kullanõn (örneğin, ŞEHİRLER ARASI, ŞEHİR BAĞLANTISI, BESLEYİCİ, vs.). Önerilen Kurulum Parametreleri Ölçüm kapsamõnõ bağlantõ boyundan biraz daha uzun olarak ayarlayõn. Örneğin, bağlantõnõz 56,3 km uzunluğunda ise, 60 km seçin. Yaklaşõk 15 km’den uzun mesafeler için ilk ölçümünüzü uzun erim modunda yapõn bunun dõşõnda kõsa erim modunu kullanõn. 10 km’den uzun kapsamlar için 1 ms darbe ile, bunun altõndaki kapsamlar için 100 ns ile başlayõn. Kõrõlma sayõsõnõ bağlantõ hakkõndaki bilgilerinize göre ayarlayõn. Sayõ bilinmiyorsa tipik bir değer olduğu için 1,4580 sayõsõnõ kullanõn. Gürültülü İzler İz çok gürültülü ise ortalama sayõsõnõ artõrõn. Zaten 100 kereden fazla ortalama aldõysanõz o zaman darbe genişliğini artõrõn. Daha uzun süreli ortalama almayõ deneyin. Gerçek Zaman Modu Ayarlarõ ölçüm sõrasõnda değiştirmek isterseniz aygõtõn Gerçek Zaman Modu’nu etkinleştirin. Bu modda aygõt yalnõzca 0,3 saniyede ortalama aldõğõndan her sani- 54 OTDR Cep Kõlavuzu OTDR Uzmanlarõndan Pratik İpuçlarõ yede bir üç ekran güncellemesi alõrsõnõz. Bu modda ölçümü durdurmadan kurulum parametrelerini değiştirebilirsiniz. Bu, saniyede bir güncellemenin olduğu sürekli ortalama moduna karşõttõr . Bu modda parametreleri değiştirmeden önce ölçümü tamamen durdurmanõz gerekir. Bu uzun süreli bir ortalamayla alõnan izi kazara silmenizi önler. Gerçek zaman modunu bağlantõnõzõ, eklemelerinin kalitesini ve bir fiberin bağlõ olup olmadõğõnõ kontrol etmek için kullanõrsõnõz. Otomatik modda başlayõn sonra Gerçek moda geçin ve en uygun parametreleri seçin. Çok Uzun Ölü Bölge Ölü bölge ilgilendiğiniz Olaylar’õ ayõrmak için çok uzun ise darbe genişliğini azaltõn. Dinamiği En İyileme modunda iseniz, darbe genişliğini artõrmadan önce ölçümü Çözünürlüğü En İyileme modunda yinelemeyi deneyin. İz Görünmüyorsa Ne Yapmalõ Yakõnlaştõrõrken izi kaybetmeniz durumunda tam görünüme geri dönün. İz yerine yalnõzca gürültü görürseniz ya ölçüm kapsamõ çok uzundur ya da başlangõç konumu fiberin sonundan ötededir. Her iki değeri de kurulumda kontrol edin. Ayrõca fibere olan bağlantõyõ da kontrol edin. Kõrõlma Sayõsõnõ Ayarlama Test edilmekte olan fiberin fiziksel uzunluğunu tam olarak biliyorsanõz kõrõlma sayõsõnõ ölçebilirsiniz. Ölçümü kõrõlma sayõsõ 1,5000 ile başlatõn. fiberin ucuna bir im koyun. Sonra Kõrõlma Sayõsõ işlevini seçin ve görüntülenen im konumu bilinen fiber uzunluğuna eşit olana kadar işlevi ayarlayõn. Şimdi etkin kõrõlma sayõsõ görüntülenir. OTDR Cep Kõlavuzu 55 OTDR Uzmanlarõndan Pratik İpuçlarõ Tam Tek Yönlü Kayõp OTDR aygõtõnõn kayõp ölçümleri fiberdeki geri saçõlma etkisini temel alõr. Bu etkinin farklõ fiberlerde değişik olmasõ nedeniyle kaybõn doğruluğunu isteklerinizi karşõlamayabilir. Bağlantõdaki kaybõ daha kesinleştirmek için tek modlu modüllerde CW modu vardõr. Bu mod yalnõzca lazeri etkinleştirir. Kõsa bir uzatma kablosunun sonundaki gücü (dB olarak verilir) bir güç ölçer ile ölçün (örneğin, Agilent E6006A). Gücün mutlak değeri bir kaynak modülünden diğerine değişir fakat belirli bir modül için güç saatlerce aynõ kalõr. Bundan sonra bağlantõyõ uzatma kablosuna bağlayõn ve gücü en uçta ölçün. İki ölçüm sonucu arasõndaki fark fiberin tek yölü kaybõdõr. Bükülme Kaybõ 1550 nm tek modunda fiberler büyük bükülmelere, örneğin dar bir bükülmeye veya kablo üzerindeki yerel bir basõnca karşõ çok duyarlõdõr. Bazen 1310 nm değerinde hiçbir şey görmezken bu dalga boyunda çok net olarak bükülme kaybõ görebilirsiniz. Bunun için bağlantõnõzõn özelliklerini her iki dalga boyunda belirleyin. İzi Kaydetmeden Önce Ölçümünüz tamamlandõktan sonra izi bir diske veya bellek kartõna kaydetmeden önce tanõmlama bilgilerini girmeniz gerekir. Bu amaçla OTDR’lerde Dosya menüsünden erişilebilen İz Bilgileri penceresi bulunur. Bu özelliği kablo ve fiber tanõtõm bilgilerini, başlangõç ile bitiş konumlarõnõ ve fiber işletmenini girmek için kullanõn. Kullanõlan OTDR ve modüller ile ölçümün tarihi ve saati otomatik olarak dosya ile kaydedilir. Daha sonra karşõlaştõrma veya kişisel bilgisayarda başka analizlerler için ize ihtiyacõnõz olduğunda bu yararlõ olur. 56 OTDR Cep Kõlavuzu 7 Otomatik İz Analizi Çoğu bağlantõ birbirine bağlanmõş veya eklenmiş kõsõmlardan oluşur. Montaj sonrasõ iyi bir kalite kontrolü, eklemelerin, konektörlerin vb.’nin teknik özellikleri doğrultusunda davrandõğõnõ onaylamak için bağlantõdaki tüm kayõplarõ ölçmektir. Ancak, bunu elle yapmak zaman alan bir işlemdir. Eşiğin Üzerinde Olaylar Arama Agilent OTDR’leri sahip olduklarõ iz analiz işlevleriyle bu işlemi hõzlandõrõrlar: İzi Tara iz üzerinden izin başõndan sonuna kadar Olaylar arar. Bir Olay belirlenmiş bir eşiği (örneğin, 0,05 dB) aşarsa OTDR onu bir tabloda sõralar. Tablo Olay’õn konumunu, kaybõnõ ve dönüş kaybõnõ (Olay yansõtõcõysa), ve fiberin Olaylar arasõndaki güç kaybõnõ görüntüler. Bir iz otomatik tarandõktan sonra, OTDR Olay tablosunu iz ve ayarlarla beraber tutar. Bunun anlamõ izi bir ikili veya ASCII dosyasõnda sakladõğõnõzda tablo da beraber kaydedilir. Bilgisayarõnõzda ASCII dosyasõnõ açtõğõnõzda bu bilgiyi kullanarak istatistikleri hesaplayabilirsiniz. OTDR Fiberin gürültülü kõsõmlarõnda gürültü en yüksek noktalarõna olan duyarlõlõğõ azaltmak için eşiği yükseltir. Ancak, yine de birşeyin gerçek bir Olay mõ yoksa gürültüden kaynaklanan bir sapma mõ olduğunu anlamak zordur. Bunun için Olaylar’a yakõndan bakmak önemlidir. Gerekiyorsa sadece gürültü en yüksek noktasõ olan tüm bildirilen Olaylar’õ kaldõrõn. Veya gürültü olarak varsayõlmõş her Olay’õ ekleyin. Agilent Technologies 57 Otomatik İz Analizi Seçilmiş Bir Olay’a Bakma Bildirilen Olay tablosunun 12,689., 15,632. ve 20,091. km’lerde birkaç yansõtõcõ Olay içerdiğini varsayalõm: NO TÜR KONUM KAYIP dB GÜÇ K. dB/km 4: YANSITICI OLMAYAN 12,689 km 0,192 0,220 5: YANSITICI OLMAYAN 15,632 km 0,172 0,220 6: YANSITICI OLMAYAN 20,091 km 0,380 0,215 Montaj projenizde 12,7. ve 20,1. km’lerde birer ekleme bulunmakta ama aralarõnda birşey bulunmamakta. Bu sebeple, 15,6. km’deki ize bakmak istiyorsunuz. Bunun içim, tablodan bilinmeyen Olay’õ seçin. Olay’a Git işlevini kullanõn. Bu Olay’õ yakõnlaştõrõr, A imini ve tüm seviye imlerini ekleme kaybõ hesabõ için tam İzi Tara’nõn bulduğu konuma yerleştirir. Easy-OTDR A sonraki A önceki 3 dB/ Div Şekil 50 500 m/ Div Seçilmiş Olaylar Arasõnda Geçme Sonraki Olay işleviyle izinizde bulunan tüm Olaylar’õ hõzlõ bir biçimde kontrol edebilirsiniz. 58 OTDR Cep Kõlavuzu 8 Agilent Technologies OTDR’leri Agilent Technologies optik ağõnõzõ hõzlõ ve kolaylõkla test etmeniz için gerekli tüm araçlarõ sağlamaktadõr. Agilent OTDR serisi teknisyenlere fiber optiklerin montajõ ve bakõmõ için çok güvenilir aletler sağlar. Serideki tüm modellerin kullanõmõ çok kolay olup geniş analiz özelliklerine sahiptir. Daha da önemlisi, kullanõlan dosya biçimleri Bellcore sertifikalõdõr ve bu sebeple diğer tüm standartlara uygun aygõtlarda kullanõlabilir. Bu bölüm değişik OTDR aygõtlarõnõ, modüllerini, yazõlõmlarõnõ ve donatõlarõnõ tanõtmaktadõr. Agilent’in OTDR ürünleri hakkõnda daha fazla bilgi Web’de www.agilent.com/comms/otdr adresinde bulunabilir. Analiz ve Belgelendirme İçin: OTDR Toolkit IIplus Agilent E6091A OTDR Toolkit IIplus diğer OTDR aygõtlarõnõ tamamlayan, Windows tabanlõ vazgeçilmez bir Bilgisayar yazõlõmõdõr. Kabul belgesinin hõzla yaratõlmasõ için izleri toplar, analiz eder, organize eder ve saklar. Toplu işleme ve yazdõrma kullanõcõlara belgeleme ihtiyaçlarõnõ, istedikleri yer ve zamanda karşõlmalarõnõ sağlar. Hatta, bilgisayarõnõz bir OTDR’ye bağlõysa, Toolkit IIplus yazõlõmõyla ayarlarõ yapõp ölçümlere doğrudan başlayabilirsiniz. Agilent Technologies 59 Agilent Technologies OTDR’leri Şekil 51 ODTR Toolkit IIplus’dan bir Ekran Görüntüsü Toolkit IIplus’õn Anahtar Özellikleri: • Gelişmiş toplu işleme • OTDR iz verisinin masaüstü görüntülemesi ve proses sonrasõ işlemler • OTDR aletlerinin uzaktan kontrolü • ODTR ile bilgisayar arasõnda yüksek hõzda bir çok iz transferi • Eklemelerin, konektörlerin ve güç kayõplarõnõn analizi • İstediğiniz kadar izin eş zamanlõ karşõlaştõrmasõ • Kesin kayõp hesaplamalarõ için çift taraflõ ortalama alma • Kapsamlõ sözcük duyarlõ çevrimiçi yardõm • Olay tablolarõyla Geniş Olay penceresi, geçti/kaldõ tablolarõ, Olay haritasõ, mikrobükülme haritasõ, vs. • Hõzlõ ve basit rapor üretimi (“Teknisyen İçin Özet”) • Microsoft Excel’e verme işlevi • İz Tarayõcõsõ • Beş ayrõ dil seçeneği 60 OTDR Cep Kõlavuzu Agilent Technologies OTDR’leri Kõrõlmalarõn Konumlanmasõ ve Bakõm İçin: Fiber Kõrõğõ Bulucusu Agilent Technologies bakõm teknisyenlerinin ihtiyaçlarõnõ özel olarak 6020A Fiber Kõrõğõ Bulucusu ile karşõlar. Ağdaki hatalarõ 150 km uzaklõğa kadar, 1 metrenin altõnda bir sapmayla bulur. Deneyimli kullanõcõlarõn aleti kullanmasõnõ daha hõzlõ öğrenmesi için yönlendirmeli kullanõm ve çevrimiçi yardõm sunar. Fiber Kõrõğõ Bulucusu hem tesis ortamõnõn içinde hem de dõşõnda kullanõlmasõ için tasarlandõğõndan kuvvetli bir ekranõ ve sağlam bir taşõma çantasõ vardõr, ayrõca hafif ve taşõnabilirdir. Ayrõca geniş bir konektör ve donatõ serisi de vardõr. Şekil 52 Fiber Kõrõğõ Bulucusu Fiber Kõrõğõ Bulucusu’nun Anahtar Özellikleri: • Fiber Kõrõğõ Yardõmcõsõ ile adõm adõm işlemler • Sorunlarõ hõzlõ çözmek için kolay hata mesajlarõ • Veri trafiği algõlama aracõnõzõ korur • Kolay ayarlar için fiber satõcõsõ seçme tablosu OTDR Cep Kõlavuzu 61 Agilent Technologies OTDR’leri • Fiber kõrõlmasõ konumunun net görüntüsü • Test sonuçlarõnõ kolay kaydet modu • Dört ayrõ dil seçeneği Montaj ve İşletime Alma ile Olaylar’õ Algõlama İçin: Mini-OTDR Agilent E6000C Mini-OTDR kullanõcõsõna, bir çok fiber bağlantõsõnõ monte etmesini ve işletime almasõnõ ve fiber bakõmõnda hatalarõ bulmasõnõ sağlayan en hõzlõ araçtõr. Bunu hõzlõ ölçüm performansõ ve ödüllü kolay kullanõm arayüzü ile sağlamaktadõr. Şekil 53 Mini OTDR Mini OTDR’nin anahtar özellikleri: • 45 db’lik geniş dinamik aralõğõ • Kõrõlmalarõ ve bükülmeleri hõzlõ bulmasõ için Fiber Kõrõğõ Bulucusu 62 OTDR Cep Kõlavuzu Agilent Technologies OTDR’leri • Ekleme ve konektör kayõplarõnõn konumlandõrõlmasõ ve tanõmlanmasõ • Yüksek sayõda hõzlõ kablo yeterliliği için çoklu fiber test etme • Monte õşõk kaynağõ ve güç metre modülüyle güç ve kayõp ölçümleri • Olay tablolarõnda kayõp ve yansõma ile geçti/kaldõ sonuçlarõnõ gösteren, ölçüm sonuçlarõnõn grafiksel gösterimi • Uzatma kablolarõndaki õşõk sõzõntõlarõnõn kontrolü için Görsel Hata Bulucu • 14 ayrõ dil seçeneği Mini-OTDR farklõ amaçlara uygun farklõ modül ve alt modüllerle donatõlabilir. Moduller kolaylõkla OTDR’nin arkasõna takõlõr, alt modüller de modüllerin içine. E6006A Güç Ölçer Alt Modülü E6006A Güç Ölçer Alt Modülü fiberin başõna bir õşõk kaynağõ sağlandõğõnda sondaki õşõk gücünü ölçmede kullanõlõr. Şekil 54 OTDR Cep Kõlavuzu Güç Ölçer Alt Modülü 63 Agilent Technologies OTDR’leri Kesin õşõk gücünü görüntületebileceğiniz gibi bir referans değerine göre görece gücü de görüntületebilirsiniz. Ayrõca, farklõ birimlerde (dBm, dB, and W) gidip gelebilirsiniz. İlaveten, farklõ dalgaboylarõnda ölçüm yapabilirsiniz. E6007A Görsel Hata Bulucu E6007A Görsel Hata Bulucu Alt Modülü ve bir optik konektör arayüzü ile fiberlerdeki, uzatma kablolarõndaki vb.’ndeki kuvvetli bükülmeleri ve sõkõşmalarõ görebilirsiniz. Görsel Hata bulucu õşõk kaynağõ olarak gözle görülür kõrmõzõ bir lazer kullanõr. Bu õşõk sürekli yanacak veya 1 Hz. frekansla yanõp sönecek şekilde ayarlanabilir. Kaplamanõn kalõnlõğõ 3 mm’den azsa fiberin kõrõldõğõ veya başka bir hatanõn bulunduğu noktalarda, õşõk kaplamanõn arasõndan yansõr. Böylelikle hatanõn bulunduğu yeri kesin olarak görebilirsiniz. Şekil 55 64 Görsel Hata Bulucu OTDR Cep Kõlavuzu Agilent Technologies OTDR’leri Uzatma Kablolarõ Her OTDR ölçümünde ilk konektörde yüksek yansõma olur. Bu yansõma sonrasõndaki ölü bölge, fiberin ilk bölümündeki Olaylar’õn algõlanmamasõna neden olabilir. Bunu önlemek için OTDR ile test edilen fiber birbirine uzatma kablolarõyla bağlanõr. 13 Uzatma Kablosu Şekil 56 Uzatma Kablolu OTDR Uzatma kablolarõ test edilen fiberle aynõ türden olmalõdõr. Örneğin, 50/125 µm fiber tanõmlõyorsanõz, OTDR için 50/125 µm çok modlu modül ve aynõ türden bir uzatma kablosu kullanmalõsõnõz. Bir kablodaki veya bir terminaldeki birçok kabloyu ölçmeniz gerekiyorsa, uzatma kablosunu OTDR’ye bir kere bağlayõp sonrasõnda bağlõ bõrakabilirsiniz. Uzatma kablosunun öbür ucuna bir fiber ile hasar verirseniz, sadece uzatma kablosunu değiştirmeniz yeterlidir. Bağlantõnõn ilk konektörünün giriş kaybõnõ ölçmek için 300 m ila 1000 m arasõnda bir uzatma kablosu kullanõn. Her iki uçta birer uzatma kablosuya ilk ve son konektörü tanõmlayabilirsiniz. Fiber veya kablo üretiminde, 300 m’lik bir uzatma kablosu ile bir mekanik eklemeyi çõplak fiber adaptörlerinin veya mikrometre ayar aletlerinin giriş kaybõ zorluklarõnõ ciddi biçimde azaltõr. OTDR Cep Kõlavuzu 65 Agilent Technologies OTDR’leri 66 OTDR Cep Kõlavuzu 9 Tablolar Tipik Sonuçlar Bu bölümdeki tablolar farklõ fiber parametleri için tipik değerleri içermektedir. Fiber Güç Kayõplarõ Çok Modlu Fiber Tek Mod Fiber 850 nm <= 3,5 dB/km kullanõlmaz 1300/1310 nm <= 1,5 dB/km < 0,4 dB/km 1550 nm kullanõlmaz < 0,3 dB/km Füzyon ekleme <= 0,10 dB <= 0,15 dB Mekanik ekleme <= 0,15 dB <= 0,20 dB Fiziksel temaslõ konektör <= 0,5 dB <= 0,5 dB Giriş Kaybõ Dönüş Kaybõ Fiziksel temasõ olmayan konektör- 11 ila 15 dB ler (örneğin, FC konektör) (iki cam/hava ara yüzü) Fiziksel temaslõ konektörler (örneğin, HMS-10, FC/PC, ST, DIN 47256) 30 ila 50dB (temiz, iyi cilalõ) Fiziksel temaslõ açõlõ konektörler (örneğin, HMS-10/HRL, APC) 60 dB ve yukarõsõ Agilent Technologies 67 Tablolar Birimlerin Çevrimi Bu bölüm farklõ birimlerin çevrimleri için bazõ faydalõ tablolarõ kapsar. Çevrim Tablosu 68 + 30 dBm 1W (vat) + 20 dBm 100 mW (milivat) + 10 dBm 10 mW + 7 dBm 5 mW + 3 dBm 2 mW 0 dBm 1 mW = 0.001 W – 3 dBm 500 µW (mikrovat) – 7 dBm 200 µW – 10 dBm 100 µW – 20 dBm 10 µW – 30 dBm 1 µW = 0.001 mW – 40 dBm 100 nW (nanovat) – 50 dBm 10 nW – 60 dBm 1 nW = 0.001 µW – 70 dBm 100 pW (pikovat) – 80 dBm 10 pW – 90 dBm 1 pW = 0.001 nW OTDR Cep Kõlavuzu Tablolar Faydalõ İlişkiler + 3 dB *2 – 3 dB 1/2 + 6 dB *4 – 6 dB 1/4 + 10 dB * 10 – 10 dB 1 / 10 + 20 dB * 100 – 20 dB 1 / 100 + 30 dB * 1,000 – 30 dB 1 / 1000 + 40 dB * 10,000 – 40 dB 1 / 10,000 + 50 dB * 100,000 – 50 dB 1 / 100,000 + 60 dB * 1,000,000 – 60 dB 1 / 1,000,000 Uzaklõk Birimlerinin Çevrimi 1 nm (nanometre) 0.001 µm 1 µm (mikrometre) 0.001 mm 1 in (1") (inç) 25.4 mm 1 kft (1,000 ayak) 304.8 m 1.6093 km 1 mil OTDR Cep Kõlavuzu 69 Tablolar 70 OTDR Cep Kõlavuzu 10 Servis ve Destek Bu ürünün her türlü ayarlamasõnõn, bakõmõnõn veya tamirinin yetkili personel tarafõndan yapõlmasõ gerekir. Yerel Agilent Technologies Servis Merkezi’nden satõş mühendisinizle temasa geçin. Yerel servis temsilcilerinin listesini Web’de şu adreste bulabilirsiniz: http://www.agilent.com/find/assist Veya normal iş saatlerinde Agilent Technologies’in test ve ölçüm uzmanlarõyla temasa geçin. Amerika Birleşik Devletleri (tel) 1 800 452 4844 Kanada (tel) 1 877 994 4414 (faks) (905) 206 4120 Avrupa (tel) (31 20) 547 2323 (faks) (31 20) 547 2390 Japonya (tel) (81) 426 56 7832 (faks) (81) 426 56 7840 Latin Amerika (tel) (305) 269 7500 (fax) (305) 269 7599 Avustralya (tel) 1 800 629 485 (faks) (61 3) 9272 0749 Yeni Zelanda (tel) 0 800 738 378 (faks) 64 4 495 8950 Asya-Pasifik (tel) (852) 3197 7777 (faks) (852) 2506 9284 Agilent Technologies 71 Servis ve Destek 72 OTDR Cep Kõlavuzu 11 Terimler Sözlüğü Bu sözlükte OTDR teknolojisi ve aygõtlarõna özgü terimler ile fiber optik terimleri açõklanmaktadõr. A Alõcõ Optik sinyalleri elektrik sinyallerine dönüştüren bir dedektör ve elektronik devre Alõcõ Hassasiyeti Alõcõnõn az hatalõ sinyal iletimi için gereksinimi olduğu optik güç. Dijital sinyal iletiminde, ortalama optik güç genelde Vat veya dbm (1 milivat’õn karşõlğõ desibel) cinsinde söylenir. Ana Çapraz Bağlama (AÇB) Omurga kablosunun aygõt odalarõ, giriş tesisleri, yatay çapraz bağlantõlar ve ara çapraz bağlantõlar arasõnda bağlantõ sağlayarak omurga kablosunu sonlandõrmak ve yönetmek için kullanõlan merkezi bölümü. Anahtar Modülü Optik Çoğullayõcõ. Aygõt Odasõ Bir binada bulunanlara hizmet veren telekomünikasyon aygõtlarõnõn bulunduğu merkezi alan. Aygõtlarõn türü ve karmaşõklõğõ açõsõndan aygõt odasõnõn telekomünikasyon dolabõndan farklõ olduğu kabul edilir. Aygõtlar Telekomünikasyon aygõtlarõ. B Bağlantõ Aygõt konektörü dõşõndaki iki telekomünikasyon aygõtõ arasõndaki telekomünikasyon devresi. Agilent Technologies 73 Terimler Sözlüğü Bağlantõ Donanõmõ Fiber optik bir kabloyu, bağlantõ sağlayan elektronik malzemelerde veya kablo bölümleri arasõnda çapraz bağlantõ için idari noktalar sağlayan konektör ve adaptörler ile sonlandõrmak için kullanõlan bir aygõt. Bağlantõ Noktasõ Uzatma noktalarõ veya fiberler bir eklentinin bağlantõ noktalarõna bağlõdõr. Bant Genişliği Dalga kõlavuzu iletim işlevi büyüklüğünün sõfõr frekansõ değerinin altõnda 3 dB (optik güç) değerine indiği en düşük frekans. Bant genişliği dalga kõlavuzu uzunluğunun bir işlevi olur ancak uzunlukla doğrudan orantõlõ olmayabilir. Bina İçi Omurga kalan bölümü. Kablo omurgasõnõn bina içinde Binalar Arasõ Omurga arasõnda olan bölümü. Büyük Bükülme eksen sapmasõ. Kablo omurgasõnõn binalar Fiberin doğru çizgiden makroskopik C Coğrafi İşaret Bir binayõ, alanõ, köprüyü veya başka bir coğrafi yeri gösteren coğrafi işaret. Ç Çekirdek bölümü. Fiber optiğin õşõğõn iletildiği ortadaki Çekirdeğin Merkez Dõşõlõğõ Çekirdek merkezinin kõlõfõn mekezine göre olan farkõ. Çekirdek Ovalliği (dairesel değil) yuvarlõktan sapma ölçümü. 74 AÇekirdeğin OTDR Cep Kõlavuzu Terimler Sözlüğü Çõkõş Yelpazesi Sõkõ tampon tasarõmõnda üretilmiş çok fiberli kablo. Bina içi ve binalar arasõ gereksinimler için bağlantõ kolaylõğõ ve kullanõm dayanõklõlõğõ için tasarlanmõştõr. Çoğullayõcõ İki veya daha fazla sinyali birleştirerek münferit olarak alõnabileceği tek bir bit akõşõ durumuna getiren aygõt. Çok Fiberli Kablo İki veya daha fazla fiberin bulunduğu fiber optik kablo. Çok Kullanõcõlõ Çõkõş Genel olarak açõk sistem uygulamalarõnda olduğu gibi birden fazla çalõşma alanõna hizmet vermek için kullanõlan telekomünikasyon çõkõşõ. Çok Mod Dağõlõmõ Farklõ gecikmeleri olan modlarõn üst üste gelmelerinden kaynaklanan optik dalga kõlavuzundaki sinyal bozulmasõ. Çok Modlu Fiber Işõğõn birden çok modda gittiği optik dalga kõlavuzu. Tipik çekirdek/kõlõf boyutu (mikrometre olarak ölçülür) 62,5/125 değeridir. D Dalga Boyu Bölümü Çoğullamasõ (DBBÇ) Optik bir kõlavuzun içinde bir çok sinyalin farklõ dalga boylarõnda iletimi. Dedektör Optik sinyale karşõlõk elektrik sinyali çõktõsõ sağlayan bir aygõt. Akõm, aygõt türüne ve alõnan õşõk miktarõna bağlõdõr. Demet Tek bir kap veya tampon tübü içindeki birçok ayrõ fiber. Ayrõca, aynõ kablo çekirdeğinde bulunan başka bir gruptan bir şekilde ayrõlan tamponlanmõş fiber grubu. Desibel (dB) Optik güçteki kaybõ veya kazancõ ifade etmek için kullanõlan standart birim. OTDR Cep Kõlavuzu 75 Terimler Sözlüğü Düğüm Ekleme noktasõ. E En Üst Dalgaboyu TBir kaynağõn optik gücünün en üst düzeyde olduğu dalgaboyu. Eklenti OTDR’ler veya anahtarlar gibi kafes içerisindeki ağ araçlarõ. Ekleme İki optik dalga kõlavuzu arasõndaki kalõcõ bağlantõ. Emme Fiberlerde õşõğõ õsõya çevirerek gücünü zayõflatan ve böylece fiberin sõcaklõğõnõ yükselten fiziksel bir mekanizma. Pratikte õsõ artõşõ çok az olup ölçülmesi çok güçtür. Emiş, morötesi ve kõzõlötesi emme bantlarõnõn uçlarõndan, OH iyonu gibi safsõzlõklardan ve cam yapõsõndaki bozukluklardan kaynaklanõr. Eşik Akõmõ Lazer diyodundaki õşõk dalgasõnõn büyütülmüş halinin, optik kayõplarõ geçmeye başladõğõ etkin olan akõm. Böylelikle eş zamanlõ yayõm başlar. Eşik akõmõ önemli ölçüde õsõya bağõmlõdõr. F Fahrenhayt Suyun donma derecesinin 32 derece, kaynama derecesinin de 212 derece olduğu ABD’de kullanõlan standart õsõ ölçeği. Birim: °F (fahrenhayt). Fiber Işõğõ ileten yalõtkan malzemeden yapõlmõş herhangi bir fiber veya filamenttir. Fiber Bükülme Yarõçapõ Güç azalmasõnda bir artõş veya kõrõlma riski olmadan bir fiberin bükülebileceği yarõçap. Fiber Dağõlõmlõ Veri Arabirimi (FDVA) fiber optik için bir standart. 76 100 Mbit/s OTDR Cep Kõlavuzu Terimler Sözlüğü Fiber Optik Bkz. Fiber. Fiber Optik Bağlantõ İki uç terminali bağlamak üzere veya diğer kanallarla seri olarak bağlanmak üzere tasarlanmõş fiber optik iletim kanalõ. Fiber Optik Kablo Optik, mekanik, ve çevresel şartnameleri karşõlamak üzere üretilmiş ve kablo kabõ ile güçlendirme elemanlarõnõn da dahil olduğu fiber optik, çoklu fiber veya fiber demeti. Fiber Optik Teknolojisi Cam, füzyon işlemli silika veya plastik gibi saydam malzemelerden yapõlmõş fiberlerden õşõk gücünün iletimi ile ilgilen optik teknolojisi kolu. Foto Diyot Işõğõ emerek fotoelektrik akõmõ üreten diyot. Foto diyotlar optik gücün algõlanmasõnda ve optik gücün elektrik gücüne dönüştürülmesinde kullanõlõr. Foton Elektomanyetik enerji miktarõ. Füzyon Ekleme Fiber optiğin uçlarõnõ eriterek sürekli tek bir fiber oluşturmak için yeterli derecede õsõnõn uygulanmasõ ile yapõlan sürekli bir ek. G Geri Saçõlma Işõğõn ilkinin tersi yönde saçõlmasõ. Gigahertz (GHz) Saniyede bir milyar çevrime eşit olan bir frekans birimi, 109 Hertz. Giriş Kaybõ Optik bir aygõtõn, diğer bir deyişle bir konektörün veya bağlayõcõnõn optik iletim sistemine girişi ile oluşan güç kaybõ. Görece Ölçüm Sonraki ölçümleri çizginin ilk ve sağlõklõ haliyle karşõlaştõrmak için çizgi işleme alõndõktan sonra yapõlan ölçüm. OTDR Cep Kõlavuzu 77 Terimler Sözlüğü Güç Kaybõ Noktalar arasõnda iletilen sinyal gücünün büyüklüğündeki düşüş. Normal olarak belirli bir dalga boyunda desibel (dB) olarak ölçülen ve optik bir sistemdeki toplam kaybõ belirtmek için kullanõlan bir terim. Güç Kaybõ Kat Sayõsõ Genellikle belirli bir dalga uzunluğunda kilometrede desibel (dB/km) olarak ölçülen ve fiberdeki mesafeye göre olan optik güç kaybõ oranõ. Değer ne kadar küçükse fiberin güç kaybõ da o kadar iyidir. Tipik çok modlu dalga uzunluklarõ 850 ve 1300 nanometre (nm), tek modlu dalga uzunluklarõ ise 1310 ve 1550 nm’dir. Not: Güç kaybõnõ belirtirken değerin ortalama mõ yoksa nominal mi olduğu belirtmek önemlidir. I Işõk Lazer ve optik iletişim alanlarõnda, yaklaşõk 0,3 microndan başlayõp görünebilir bölgeyi kapsadõktan sonra kõzõlötesinin yaklaşõk 30 mikron değerindeki ortasõna kadar uzanan görünebilir tayf için kullanõlan temel optik teknikleri tarafõndan işlenebilen elektromanyetik tayfõn bölümleri. Işõk Dalgalarõ Optik frekanslardaki elektromanyetik dalgalar. “Işõk” terimi önceleri 400 ile 700 nanometre (nm) dalga uzunluklarõ arasõndaki insan gözünün görebildiği õşõkla sõnõrlõydõ. Ancak, teknik ve fiziksel ortak özelliklerini vurgulamak için görünebilen õşõğõn yanõndaki 700 nm ile 2000 nm arasõndaki tayf bölgelerini de “õşõk” olarak tanõmlamak adet olmuştur. Işõk Yayan Diyod (LED) İleri yönde bir elektrik akõmõ tarafõndan etkilendiğinde p-n bağlantõ noktasõndan eşkaynaklõ olmayan õşõma yayan yarõ iletken bir aygõt. Aygõtõn yapõsõna bağlõ olarak õşõk bağlantõ bandõnõn yanõndan veya yüzeyinden çõkabilir. Işõn Işõğõn optik bir ortam içerisinde gittiği yolun geometrik tarifi; õşõk enerjisi akõşõnõn yönünü belirten dalga yüzeyine dik çizgi. 78 OTDR Cep Kõlavuzu Terimler Sözlüğü Işõnõm Işõk kaynağõnõn õşõk veren yüzeyindeki veya optik dalga kõlavuzu en kesitindeki õşõk yoğunluğu gücü. Normal birim cm²’deki Vat veya V/cm² olarak kullanõlõr. IP Adresi Ağ üzerindeki bir düğümü taõmlamak ve yönlendirme bilgilerini belirtmek için kullanõlõr. Ağ üzerindeki her düğüme ağ kimlik bilgisi ile ağ yöneticisi tarafõndan atanmõş benzersiz bir ana makine kimlik bilgisinden oluşan benzersiz bir IP adresinin atanmasõ gerekir. Bu adres tipik olarak her sekizli grupta sayõlarõn noktayla ayrõldõğõ sistemle gösterilir (örneğin, 138.57.7.27). İ İletim Kaybõ Bir sistemde uğranõlan toplam kayõp. İndis Profili Optik dalga kõlavuzu en kesitindeki kõrõlma sayõsõ eğrisi. İz Ölçüm eğrisinin izi K Kablo Mekanik ve çevresel koruma sağlayan diğer malzemeler ile fiber optik düzeni. Kablo Bükülme Yarçapõ Montaj sõrasõnda kablo bükülme yarõçapõ kabloda bir çekme yükü olduğu anlamõna gelir. Serbest bükülme, yük durumu olmamasõ nedeniyle izin verilen bükülme yarõçapõnõn daha küçük olduğu anlamõna gelir. Kablo Düzeni Bir veya iki ucunda birden konektörlerin takõlõ olduğu Fiber Optik Kablo. Genel olarak bu kablo düzenlerininin kullanõmõ fiber optik kablo sistemleri ile optik elektronik aygõtlarõn birbirine bağlanmalarõnõ kapsar. Kablonun yalnõzca bir tarafõna OTDR Cep Kõlavuzu 79 Terimler Sözlüğü konektör takõlõysa buna örgülü kablo denir. Her iki uçta da konektör varsa buna bağlantõ veya uzatma kablosu denir. Kaçaklõ Modlar Optik bir dalga kõlavuzunun kõlavuz modlarõnõn sõnõr bölgeleri ile yayõlõm yeteneği olmayan õşõk dalgalarõ arasõnda kõlavuzlanamayan ancak daha fazla güç kaybõ ile sõnõrlõ yayõlõmõ olabilen kaçaklõ modlar bulunur. Kaçaklõ modlar fiberlerdeki kayõp ölçümlerinde olasõ hata kaynaklarõdõr fakat mod ayõklayõcõlarõ ile bunlarõn etkileri azaltõlabilir. Kanal Kablolarõn içinden çekilebileceği veya içine konulacağõ boru veya tüpler. Kaplama Çekme işlemi sõrasõnda fiberi çevresel etkilerden ve işçilik hasarlarõna karşõ korumak için fiberin çevresine konulan malzeme. Karanlõk Fiber İzlemesi Karanlõk fiber izlemesinde test aygõtõna bağlamak üzere yalnõzca fazladan tek bir N çekirdekli fiber kablo gerekir. Bu fiberde canlõ iletişim trafiği olmaz. Kablonun tümünü etkilediği için fiber sorunlarõnõn %80’inden fazlasõ karanlõk fiber izlemesi ile bulunabilir. Karma Kablo Tek modlu ve 62.5 µm çok modlu gibi iki veya daha fazla farklõ türün bulunduğu fiber optik kablo. Kelvin Isõ ölçmek için kullanõlan suyun donma derecesinin 271 derece olduğu standart ölçek. Birim: °K (kelvin). Kõlõf Fiber optiğin çekirdeğini saran yalõtkan madde. Kõrõlma Işõk demetinin birbirinden farklõ iki ortam arasõndaki arayüzdeki veya kõrõlma sayõsõnõn konumun sürekli işlevi olduğu (dereceli indis ortamõ) bir ortamõn içindeki sapmasõ. Kõrõlma Sayõsõ Boşluktaki õşõk hõzõnõn belirli bir iletim ortamõndaki hõzõna olan oranõ. 80 OTDR Cep Kõlavuzu Terimler Sözlüğü Kilometer (km) Bin metre veya yaklaşõk 3,281 ft. Fiber optikte standart uzunluk ölçüsü kilometredir. Çevrim 1 ft. = 0,3048 m. Konektör Başka bir fibere (kumanda tablosu) veya vericiye, alõcõya bağlantõ yapõlmasõ için iki fiberi hizalayõp birleştirmek için kullanõlan mekanik bir aygõt. Konektör Paneli Kumanda tablolarõ ile kullanõlmak üzere tasarlanmõş bir panel; fiberleri birbirine bağlamak için üzerinde önceden monte edilmiş 6, 8 veya 12 adaptör bulunur. Konektör Paneli Modülü Kumanda panelleri ile kullanõlmak üzere tasarlanmõş bir modül; üzerinde omurga kablosu fiberlerine eklenmiş 6 veya 12 konektör takõlõ fiber bulunur. kpsi İnç kareye düşen librenin binlik değeri ile ifade edilen bir güç birimi. Genellikle fiber testleri şartnamelerinde kullanõlõr; örneğin, 100 kpsi. Kritik Açõ Işõğõn çekirdek/kõlõf arabiriminde tamamen yansõtõlabilmesi için fiber ekseninden olan en küçük açõ. Kromatik Dağõlõm Değişik dalga uzunluklarõndaki kõrõlma sayõlarõ arasõndaki farkõn neden olduğu õşõk darbesi saçõlmasõ. L Lambda Kanalõ Fiberin özel dalga uzunluğu. Farklõ veri aktarõmõ için farklõ Lambda Kanallarõ kullanõlabilir. LAN Bkz. Yerel Ağ. Lazer Diyodu (LD) Uyarõlmõş Emisyon ile Işõk Yükseltmesi. Tipik olarak 780 nm, 1320 nm veya 1550 nm çevresinde odaklanan ve dar aralõklõ dalga uzunluklarõ OTDR Cep Kõlavuzu 81 Terimler Sözlüğü olan eşevreli õşõk üreten elektro optik bir aygõt. Dalga uzunluklarõ 780 nm çevresinde olan lazerler genellikle CD Lazerleri olarak bilinir. M Malzeme Dağõlõmõ Malzemenin kõrõlma sayõsõnõn veya bu malzemedeki õşõk hõzõnõn dalga uzunluğu bağõmlõlõğõ nedeniyle monokromatik olmayan õşõk kaynağõ ile ilişkili dağõlõm. Megahertz (MHz) frekans birimi. Saniyede bir milyon çevrime eşit Mekanik Ek Yapma Sinayal sürekliliğini sağlamak için iki fiberi geçici veya kalõcõ olarak mekanik biçimde (füzyonla ekleme veya konektör kullanma dõşõnda) birbirine bağlama. Eksantrik Ekleme mekanik eke iyi bir örnektir. Merkezi Kablolama Telekominkasyon dolabõnda optik yatay kablolarõ bina içi kablo omurgasõna bağlayan merkezi elektronik aygõtlarda kullanõlan bir kablo topolojisi. Mikrometre (µm) Metrenin milyonda biri, 10-6 metre. Genel olarak fiberlerin geometrik boyutlarõnõ belirtmek için kullanõlõr; örneğin, 62,5 µm. Mod Çok modlu veya tek modlu terimlerinde olduğu gibi fiberdeki bağõmsõz õşõk yollarõnõ anlatmak için kullanõlan bir terim. Mod Karõşmasõ Çok modlu bir fiberdeki modlarõn yayõm hõzlarõ farklõdõr. Birbirinden ayrõ yayõm yapmalarõ kaydõyla fiber bant genişliği çoklu mod dağõlõmõ nedeniyle fiber uzunluğu ile ters orantõlõdõr. Fiber geometrisinin homojen olmamasõ ve indis profili nedeniyle farklõ hõzlarõ olan modlar arasõnda kademeli bir enerji alõşverişi olur. Bu mod karõşmasõ nedeniyle 82 OTDR Cep Kõlavuzu Terimler Sözlüğü uzun çok modlu fiberlerin bant genişliği, kõsa fiberlerdeki ölçümlerden doğrusal ekstrapolasyon ile elde edilen değerlerden daha büyüktür. Modal Dağõlõm Optik bir fiberde birden fazla õşõk demetinin farklõ mesafeler ve hõzlarda gitmesi nedeniyle darbenin dağõlmasõ. Modlar Optik dalga kõlavuzlarõnda yayõm yapabilen kesikli optik dalgalar. Bunlar dalga kõlavuzunun özelliklerini oluşturan diferansiyal denklemler için özdeğer çözümleridir. Tek modlu bir fiberde yalnõzca bir mod, temel mod yayõm yapabilir. Çok modlu bir fiberde alan düzeni ve yayõm hõzõ açõsõndan farklõ birkaç yüz mod bulunur. Mod sayõsõnõn üst sõnõrõ dalga kõlavuzunun sayõsal açõklõğõ ve çekirdek çapõ tarafõndan belirlenir. Modülasyon Bilginin taşõyõcõ frekansa kodlanmasõ. Buna genlik, frekans ve faz modülasyonu dahildir. Monokromatik Tek bir dalga boyundan oluşan. Pratikte õşõn yayõmõ hiçbir zaman kusursuz biçimde monokromatik değildir ve en iyi durumda dalga boyu çok daralõr. N Nanometre (nm) Metrenin milyarda birine eşit olan bir ölçü birimi; 10-9 metre. Genel olarak õşõğõn dalga boyunu ifade etmek için kullanõlõr, örneğin, 1300 nm. O Olay Bir ağ nesnesinin durum değişikliği. Örneğin, bir bağlantõ hasar gördüyse bu bir Olay’a neden olur. Optical Time Domain Reflectometer (OTDR) Optik bir darbenin fiber üzerinden iletilmesi sonucunda oluşan geri saçõlma ve yansõmalarõ zamanõn bir fonksiyonu olarak ölçen ve fiberin özelliklerini belirle- OTDR Cep Kõlavuzu 83 Terimler Sözlüğü mek için kullanõlan aygõt. Güç kaybõ kat sayõsõnõ mesafenin bir fonksiyonu olarak tahmin etmede ve diğer yerel kayõplarõ bulmada yararlõdõr. Optik Dalga Boyu Düşük güç kaybõ olan optik saydam maddeden oluşan (genellikle silika cam) çekirdek ile çekirdeğinkinden daha düşük kõrõlma sayõsõ olan malzemeden oluşan kõlõftan meydana gelen yalõtkan dalga kõlavuzu. Sinyallerin õşõk dalgalarõ ile iletimi için kullanõlõr ve genellikle fiber olarak adlandõrõlõr. Ayrõca bazõ optik bileşenlerde bulunan ve bunlara da optik dalga kõlavuzlarõ denilen lazer diyodu gibi düzlemsel yalõtkan yapõlar da vardõr. Optoelektronik Optik güce yanõt veren, optik õşõn yayõmõ yapan veya optik õşõk yayõmõnõ değiştiren ya da dahili çalõşmasõ için kullanabilen aygõtlar. Elektrik optik veya optik - elektrik transduser olarak çalõşan tüm aygõtlar. OTDR Optical Time Domain Reflectometer. Geri saçõlmayõ ölçmek için fibere darbeler gönderir. Olaylar analiz edilen izden belirlenebilir. R Raf Kafesin monte olduğu yer. S Saçõlma Katsayõsõ İletilen demetin (açõ = 0°) õşõk kaybõnõn saptanmasõ, yani saçõlma sonucu demetten çõkan õşõğõn miktarõ. Bu yöntemle ölçülen değişkene saçõlma katsayõsõ denir. Saçõlma Camõn õşõğõn fiberden sapmasõna ve güç kaybõna katkõda bulunmasõna neden olan bir özelliği. 84 OTDR Cep Kõlavuzu Terimler Sözlüğü Santigrad Suyun donma derecesinin sõfõr, kaynama derecesinin de yüz olduğu õsõ ölçeği. Birim: °C (santigrad). Sayõsal Açõklõk Fiberde iletilen gelen õşõğõn açõ aralõklarõ ölçüsü. Çekirdek ile kõlõf arasõndaki kõrõlma sayõsõ farkõna bağlõdõr (emme açõsõ ile ilişkili olan ve fiberin õşõk toplama yeteneğini belirten sayõ). Sõfõr Dağõlõmlõ Dalga Boyu Vir fiber optiğin kromatik dağõlõmõndaki dalga boyu sõfõrdõr. Dalgaboyu dağõlõmõ malzeme dağõlõmõnõ sõfõrladõğõnda meydana gelir. SNMP Basit Ağ İletişimi Kuralõ (Simple Network Communication Protocol). SNMP aracõlarõna uzaktan ağ yönetimi istasyonlarõndan ulaşõlõr. Ağ yönetimi istasyonlarõnõn SNMP aracõsõna sorgu göndermesini sağlamak için grup adlarõndan ve bu grup adlarõnõ kullanabilecek IP adreslerinden oluşan bir liste tanõmlamanõz gerekmektedir. T Tampon Mekanik yalõtõm ve/veya koruma sağlayarak fiber optiği fiziksel hasarlardan korumak için kullanõlan malzeme. Üretimde sõkõ veya gevşek tüp tampon teknikleri kullanõldõğõ gibi birden çok tampon katmanõ da kullanõlmaktadõr. Tampon Tüpleri Fiber optiği kaplayan preslenmiş silindirik tüp; koruma ve yalõtõm için kullanõlõr. Tamponlama (1) Çevre koşullarõndan korumasõ için doğrudan fiber kaplamasõnõn üzerine preslenen koruyucu malzeme (sõkõ tamponlama); (2) fiberin kablonun içinde, kablodaki gerilimlerden korunmasõ için fiber kaplamasõnõn etrafõna bir tübün preslenmesi (tampon tüpleri). OTDR Cep Kõlavuzu 85 Terimler Sözlüğü Tek Mod Fiber Sadece tek bir modun (temel mod) yayõlabildiği, küçük çekirdek çaplõ (genelde 9 µm) fiber optik. Bant genişlikleri sadece kromatik dağõlõm ile sõnõrlõ olduğundan bu tür fiberler, özellikle uzak mesafeler arasõnda geniş bantlõ iletimlere uygundur. Tekrarlayõcõ Bir õşõkdalgasõ sisteminde, optik sinyal alan bir optik elektronik aygõt veya modül, sinyalleri elektrik sinyaline dönüştürür, sinyalleri büyütür veya tekrar oluşturur, ve optik halde tekrar iletir. Telekomünikasyon Dolabõ (TD) Ev telekomünikasyon araçlarõ, kablo sonlandõrmalarõ ve çapraz bağlantõlar için kapalõ bir alan. Dolap, omurga ve yatay kablolama arasõndaki kabul edilmiş çapraz bağlantõdõr. Tesis Dõşõ Dõşardaki tüm ağ aygõtlarõ; örneğin kablolar, fiberler veya düğümler. Tesis İçi Bina içindeki aygõtlar ve bağlantõlar; örneğin, uzatma kablolarõ ve eklentiler. Toplam İç Yansõma Işõğõn bir ara yüzeye çarptõğõ açõnõn, kritik açõdan büyük olduğunda meydana gelen toplam yansõma. U UTB Uzaktan Test Birimi. Uzatma Kablosu bağlantõsõ. İki eklenti arasõnda tesis içi V Veri Oranõ Veri iletimi bağlantõsõnda olduğu gibi saniyede iletilebilen en yüksek sayõdaki bilgi biti. Tipik olarak saniyede megabit olarak ifade edilir (Mb/s). Verici Elektrik sinyallerini optik sinyallere dönüştüren bir sürücü ve bir kaynak. 86 OTDR Cep Kõlavuzu Terimler Sözlüğü Y Yalõtkan Metal olmayan, bu nedenle de iletken olmayan. Cam fiberler yalõtkan olarak bilinir. Yalõtkan bir kabloda metalik bileşen bulunmaz. Yansõma Işõk demetinin geldiği ortama geri dönecek biçimde, yönünün birbirinden farklõ iki ortam arasõndaki arayüzdeki ani değişimi. Yatay Çapraz Bağlantõ (YÇB) Yatay kablolarõn diğer kablolara örneğin, yatay kablolara, omurgaya veya aygõtlara bağlanmasõ. Yatay Kablo Yatay çapraz bağlantõ ile çalõşma alanõ telekomünikasyon çõkõşõ arasõnda bağlantõ sağlayan kablo bölümü. Yatay kablo iletim ortamõnõ, çõkõşõ, yatay kablolarõn sonlandõrmalarõnõ ve yatay çapraz bağlantõlarõ kapsar. Yer İşareti işaret. Coğrafi bir haritadaki noktayõ belirten Yerel Ağ (LAN) Yerel Ağ, kullanõcõlarõn ortak veri işlemeye (kişisel, mini ve ana bilgisayarlar) ve çevre aygõtlarõna (yazõcõlar, ve fakslar) erişmesini sağlayan bir veri iletişim sistemidir. Yerel Ağlar, adaptör kartlarõ olan iş istasyonlarõnõnõn (işletim sisteminin/yazõlõmõnõn bulunduğu) dosya sunuculara ve yazõcõlara bağlanmasõ ile oluşturulur. Yerel bir ağõ diğer yerel ağlara veya departman ya da şirket bilgisayar sistemlerininin paylaşmasõnõn gerektiği işletim sistemlerine bağlamak için ağ geçitleri kullanõlõr. Yerel bir ağ, birkaç iş istasyonunun bir dosya sunucusuna bağlõ olduğu basit bir ağ olabildiği gibi bir kampüs ortamõndaki veya binalar ya da binadaki katlar arasõndaki yüzlerce iş istasyonunun bağlandõğõ karmaşõk bir ağ biçiminde olabilir. Daha önceleri kullanõcõlarõn bazõ pahalõ yazõcõlarõ veya aygõtlarõ paylaşmalarõ için tasarlanmõş olan yerel ağlar gerekli temel telekümünikasyon ağlarõna dönüşmüştür. OTDR Cep Kõlavuzu 87 Terimler Sözlüğü Günümüzde yerel ağlar dosya, yazõcõ, elektronik posta, veritabanõ, satõş noktalarõ ve sipariş giriş sistemlerinin paylaşõmõ için kullanõlmaktadõr. Yükseltici Ses ve video sinyallerini veya radyo frekansõ (RF) enerjisini güçlendirmek için kullanõlan elektrik aygõtõ. Aynõ işlev dijital sinayaller için yineleyiciler tarafõndan yerine getirilir. 88 OTDR Cep Kõlavuzu Dizin Sayõlar 2 Nokta Kaybõ, 46 A A İmi Etrafõ, 38 alõcõ yolu, 27 aracõ bir fibere bağlama, 36 araç ayarlarõ, 54 B B İmi Etrafõ, 38 bağlantõlar iz, 16 ölçme, 53 toplam kayõp, 45 bağlantõnõn toplam kaybõ, 45 bant genişliği, 27 bükülme kaybõ, 56 bükülmeler, 20 büyük bükülmeler, 20 Ç çatlaklar, 21 D darbe genişliği, 25 dinamik aralõk, 29 doğrudan bağlantõ, 36 E ekleme mekanik, 18 eklemeler füzyon, 19 kayõp, 49 kazanç, 19 ekran, 38 en iyileme modu, 27 89 F fiber ölçüm araçlarõ, 13 fiber optik teknolojisi, 7 fiber parametreleri için tipik değerler, 67 fiberler başlangõç, 16 fiberleri bir araca bağlama, 36 güç kaybõ, 48 güç kaybõnõ ölçme, 44 olaylar, 15 ölçüm araçlarõ, 13 temizleme, 33 türler, 9 fiberleri ve bağlantõlarõ ölçerken yapõlan işlemler, 33 füzyon eklemeler, 19 G Gerçek Zaman Modu, 54 geri saçõlma, 13 tanõm, 24 görüntüleme izin belli kõsõmlarõnõ detaylõ olarak, 39 yanyana fiber kõsõmlarõ, 41 güç kaybõ aynõlõk, 41 bir fiberin, 48 ölçme, 44 ölü bölge, 30 gürültülü izler, 54 İ imler, 28 doğru yerleştirme, 42 konumlandõrma, 40 İmler Arasõ, 38 imleri doğru yerleştirme, 42 iz gürültü, 54 kaydetme, 56 otomatik analiz, 57 tek bir fiberin, 15 tüm bağlantõnõn, 16 yakõnlaştõrma, 39 İzi Tara, 57 izleri yakõnlaştõrma, 39 90 K Kayõp, 46 kayõp bir eklemenin, 49 bir konektörün, 51 kazanç tanõm, 19 kõrõlma konum, 42 kõrõlma sayõsõ formül, 24 ölçme, 55 tanõm, 23 kõrõlmalar tanõm, 17 konektör kayõp, 51 konektörler, 18 hasar, 53 temizleme, 53 türler, 11 kurulum parametreleri, 54 L lazer güvenliği, 14 lazer kullanõrken alõnmasõ gereken önlemler, 14 M mekanik ekleme, 18 mesafe çözünürlük, 25 olaylar arasõnda, 43 ölçüm, 23 Mini-OTDR, 62 O olay analiz, 58 eşiğin üstünde, 57 mesafe ölçme, 43 ölü bölge, 31 tablo, 57 tanõm, 15 91 Olay’a Git, 58 Optical Time Domain Reflectometer (OTDR) tanõm, 13 türler, 59 OTDR uzmanlarõndan pratik ipuçlarõ, 53 otomatik iz analizi, 57 Ö ölçüm kapsamõ, 28 ölü bölgeler güç kaybõ ölü bölgesi, 30 olay ölü bölgesi, 31 örnekleme noktalarõ, 28 P parametreler, 23 kurulum için tavsiye edilen, 54 S saçõlma kat sayõsõ, 24 servis ve destek, 71 T tek fiberin izi, 15 tek yönlü kayõp, 56 temizleme fiberler, 33 Ü uzatma kablosu, 37 bir ucu çõplak, 37 hasar, 53 tanõm, 21 Y Yansõtma, 52 92 Notlarõnõz Agilent Technologies 93 Notlarõnõz 94 OTDR Cep Kõlavuzu Notlarõnõz OTDR Cep Kõlavuzu 95 Notlarõnõz 96 OTDR Cep Kõlavuzu