Güneş Işıması Analizi
Transkript
Güneş Işıması Analizi
AUTODESK VASARI DERS NOTLARI PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU GÜNEŞ IŞIMASI ANALĐZĐ Vaka Çalışması: Güneş Enerjisi ve Hidrojen Araştırmları için ZSW Merkezi Kaynak: Autodesk Building Performance Analysis Sertifika Programı Autodesk Bina Performans Analizi Sertifika Programından adapte edilmiştir edilmiştir. 1 AUTODESK VASARI DERS NOTLARI PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU Güneş ışıması analizi Bu alıştırmada yukarıdaki vaka çalışması olan ZSW_Center_Practice_Model.rvt dosyası kullanılacaktır. Sun Settings penceresinden yandaki ayarlar yapılır: Vasari'de güneş ışıması çalışmaları için Analyze sekmesinden Solar Analysis panelindeki Solar Radiation seçilir: Solar Radiation iletişim kutusunda çerçevelenen ok ile ölçüm yapılacak yüzeylere tıklanır. Bu örnekte tüm yüzeyler seçilmiştir: Autodesk Bina Performans Analizi Sertifika Programından adapte edilmiştir. 2 AUTODESK VASARI DERS NOTLARI PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU Yanındaki metni değişen aynı ok'a bir kez daha tıklanarak seçim tamamlanır: Bu işlem sonucunda ışıma analizi de tamamlanır Aynı zamanda kullanılan ölçütle ilgili yardımcı bir de grafik meydana getilirlir NOT: Analiz için kullanılan yüzeyleri silmek için önce seçilmeleri gerekir. Ardından Delete ile silinirler. Sonuçlar istenirse yüzeyler üzerinde sayısal olarak da verilebilir. Bunun için Solar Radiation iletişim kutusundan Data DiplayStyle üzerinden aşağıdaki seçim yapılır: Analysis Display Styles iletişim kutusunda New (1) seçilir; Marker with text (2) işaretlenir ve bu stile bir isim verilir (3). Sayıların gözükmesi için yandaki ayar da (Text Labels on Markers Show All) yapılır Bu işlem yapıldığında sonucun hızla gösterilmesi için Solar Radiation iletişim kutusunda aşağıdaki gibi düşük çözünürlükle çalışmak faydalı olacaktır: Autodesk Bina Performans Analizi Sertifika Programından adapte edilmiştir. 3 AUTODESK VASARI DERS NOTLARI PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU Bu stil Data Display Style altından seçilebilir hale gelecektir: Analizler yüzeyler üzerinde sayısal değerlerle gösterilecektir: NOT: Solar Analysis iletişim kutusunda Data Display kısmında yer alan Type başlığındaki mevcut seçenekler şu şekildedir ve aşağıdaki anlama gelirler: Peak (En Yüksek) • • • • • Average (Ortalama) • • • Nedir=çalışma süresince hesaplanan en yüksek değer Zamanı=Belirli gün, ay ve güneşin en güçlü olduğu mevsimde Amacı=Bu ölçüt genelde sistemler ve HVAC ekipmanının boyutlandırmak, aşırılıkları önlemede kullanılır. Işınım yükü soğutma yüklerinin ana bileşenlerdendir. Soğutma ve Üst Güneş Işınım Yükleri (cooling and peak solar loads)=yazın en sıcak günde deneyinmlenen en yüksek ışınım kazanımı nedir? Binanız bu kadar üst ışınım yükünü kaldırabilir mi? Bu kazanımı güneş kırıcılarla azaltabilir miisniz? En Üst soğutma yükünü azalttığınızda HVAC sistem boyutunu da düşürebilir misiniz? PV Panelleri=PV paneli yüzüne düşeceğini tahmin ettiğiniz maks. Enerjiyi bularak PV inverter’sların boyutlandırılması sağlanabilir. Genelde en üst değer 1000w/m2’dir. Ancak çoğu kez uygulamada bu gerçekleşmez. Nedir=Tanımlı çalışma aralığında saatlik ortalama değerlerdir. Bu ortalama sadece güneşin gündüz zamanlarına göredir. Gece dahil değildir. Zamanı=Belirli bir ay veya mevsimde ortalama tasarım koşulları belirlenir. Genelde binanın çalışma/işletim saatleri kullanılır. Amacı=Bu ölçüt taımlı zaman süresince enerji kullanımı ve kazanımı Autodesk Bina Performans Analizi Sertifika Programından adapte edilmiştir. 4 AUTODESK VASARI DERS NOTLARI • • Cumulative (Kümülatif) • • • • • PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU tahmininde kullanılır (ortalama ışınım enerjisi x toplam saat = toplam enerji) Isıtma ve Ortalama Güneş Işınım Yükleri=Düşük sıcaklıklarda (ısıtma gerektiğinde) ortalama güneş ışınımını hesaplayarak pasif ışıma ısı potansiyelini tahmin edilir PV panelleri ve pasif ışınım ısısı=Ortalama güneş ışınımı saatle çarpılarak toplam mevcut gücü (power) bulunur. Sonra toplam beklenen (elektrik yaratımı veya ısıtma için) güç çıktısını elde etmek için bu değeri varsayılan sistem (efficiency) efisiyan ile çarpılır. Nedir=Belirli bir zaman diliminde hesaplanan tüm değerler toplamı Zamanı=Đlgilenilen herhangi bir zaman aralığı için toplam enerji kullanımı veya tasarrufu belirlenebilir. Bu yöntem belirli zaman aralıklarını çalışırken ortalamaları kullanmaktan daha etkilidir. Amacı=Belirli bir zamanda mevcut toplam enerjiyi bulmak için kullanılır. Pasif ısıtma ve soğutma=Belirli bir zaman diliminde ısıtma/soğutma yükü etkisini ve ne kadar toplam enerji idare edilmebileceğini öğren. Örneğin thermal mass duvar gibi doğrudan kazanım sistemlerinden toplam enerji elde edimi nedir? PV Potansiyeli= Toplamsal yöntemde bu ana uygulamadır. Tam bir yıl boyunca veya tanımlı bir zamanda bir panel üzerine düşen toplam enerji nedir? Bina yüklerini bu üretim potansiyeliyle eşleştirebilir misin? Analiz verisinin dışarı sayısal olarak aktarımı (Export) Solar Analysis iletişim kutusu üzerinde yer alan Export düğmesi ile analiz sonuçları istenirse dışarıya sayısal veri olarak aktarılabilir. Bu veri .CSV (Comma Separated File) formatındadır. Bu format tablo düzeninde değerlerin birbirinden özel bir karakter ile ayrıldığı metin dosyasıdır. Bu dosya üzerinde işlemler yapılmak üzere Excel yazılımına aktarılabilir. Bunun için Data (Veri) menüsünden From Text (Metinden) ile dosya seçilir. Yandaki seçim (sınırlandırılmış) yapılıp Next (Đleri) ile sonraki adıma geçilir. Autodesk Bina Performans Analizi Sertifika Programından adapte edilmiştir. 5 AUTODESK VASARI DERS NOTLARI PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU Yanda veri setleri birbirinden Virgüller ayrılmıştır. Sonraki adımda sütun veri biçimiyle ilgili karar verilip işlem tamamlanır. Sonuçlar görüntülenir: Buradaki Insolation (INcident SOLar radiatTION)value ışıma değerini gösterir. Toplam değerini bulmak için Excel'de Giriş sekmesinden Otomatik Toplam formülü kullanılabilir. Binalar arası Insolation value toplamında elde edilen sonuçlar kıyaslanabilir. Bunun Design Options üzerinden iki alternatif yaratarak Solar Radiation penceresinde aynı ayarlarla sonuçlar kıyaslanabilir. Autodesk Bina Performans Analizi Sertifika Programından adapte edilmiştir. 6 AUTODESK VASARI DERS NOTLARI PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU Farklı tasarımların çevre binaların ışıma erişimine etkisi Bu alıştırma sırasında Campus_Visual_Study_Model.rvt dosyası kullanılacaktır. Model birden fazla tasarım seçeneği içermektedir. Tüm tasarım seçeneklerinin yanda gösterilen (14) yüzeylere ışıma etkisi incelenecektir. Bu amaçla 22 Eylül'e ait (Fall Equinox-Sonbahar ekinoksu) sabah 09:00-11:00 saatleri arasında tek gün (Single Day) için güneş çalışması kullanılacaktır. Solar Radiation iletişim kutusunda aşağıdaki ayarlar yapılır: Design Options'tan farklı tasarım seçenekleri seçilir ve yukarıdaki 1-4 yüzeyleri işaretlenerek üzerinde analiz işlemi yapılır: Autodesk Bina Performans Analizi Sertifika Programından adapte edilmiştir. 7 AUTODESK VASARI DERS NOTLARI PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU Empty (Boş) Option A Option B Option C Option D Autodesk Bina Performans Analizi Sertifika Programından adapte edilmiştir. 8 AUTODESK VASARI DERS NOTLARI PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU Farklı tasarımların PV potansiyellerini anlamak Bu alıştırma sırasında Campus_Roof_Study_Model.rvt dosyası kullanılacaktır. Yandaki Sun Settings ayarları yapılır Solar Radiation iletişim kutusu için aşağıdaki ayarlar seçilir Sağdaki gibi farklı tasarım seçenekleri için tüm çatı yüzeyleri seçilmiş olmalıdır. Bu alıştırmada sonuçlar aşağıdaki gibi dışa aktarılarak Excel’de kıyaslanacaktır: Đpuçları: • Đlerlerken ekran çıktısı kaydedin. Kıyaslamayı kolaylaştıracaktır • Modelde analiz yüzeyleriyle aktif şekilde çalışıyorsanız güneş ışıma (solar radiation) iletişim penceresini kapatmayınız. Pencereyi kapatmak sonuçlarını modele kaydeder ve sorun yaratır. Bunun yerine veriyi dışa aktardıktan (export) sonra aktif yüzeylerden düğmesiyle seçimi kaldırın, ardından aynı düğmeye tıklayın ve tasarım seçeneklerini değiştirin (iletişim penceresini kapatmadan). Yeni tasarım seçeneğinde analiz etmek için yeni bir yüzey seçin. Bunu tüm Autodesk Bina Performans Analizi Sertifika Programından adapte edilmiştir. 9 AUTODESK VASARI DERS NOTLARI PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU tasarım seçenekleriniz için tekrarlayın. Option A (yüzey alanı=1221 m2) 0,055 kWh/m2 Option B (yüzey alanı=1168 m2) 0,057 kWh/m2 Option C (yüzey alanı=945 m2) 0,054 kWh/m2 Option D (yüzey alanı=1147 m2) 0,059 kWh/m2 Sonuçlar Excel'e transfer edilerek ışıma (Insolation) değerleri kıyaslanır. Transfer sırasında veri ; işaretiyle kolonlara ayrılmıştır. Insolation değerleri toplamı ile yapılmış. Gerekmeyen veri sütunları gizlenmiştir. Autodesk Bina Performans Analizi Sertifika Programından adapte edilmiştir. 10 AUTODESK VASARI DERS NOTLARI PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU Binaların yıllık PV potansiyeli derecelendirmesi Kaynak: ENergy Efficiency and Renewable enewable energies inthe BUILDing Sector… … The Alpine Space Programme is the EU transnational cooperation programme for the Alps. Bazı şehirlerde durum: Autodesk Bina Performans Analizi Sertifika Programından adapte edilmiştir edilmiştir. 11 AUTODESK VASARI DERS NOTLARI PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU Güneş ışıması için farklı kırıcıları test etmek Bu alıştırma sırasında Campus_Shading_Device_Model.r vt dosyası kullanılacaktır. Yandaki Sun Settings ayarları yapılır Solar Radiation iletişim kutusu için aşağıdaki ayarlar seçilir Farklı tasarım seçenekleri için yandaki pencere alanı seçilerek analizler gerçekleştirilecek, sonuçlar aşağıdaki gibi dışa aktarılarak Excel’de kıyaslanacaktır: No shade 241.74 kWh/m2 Option A 240.18 kWh/m2 Option B 238.95 kWh/m2 • • • • • Option C 237.93 kWh/m2 No shade=kırıcısız pencere Option A: Kırıcı derinliği pencere yüksekliğinin %50’sidir. Option B: Daha derin kırıcı = pencere yüksekliğinin %70’I Option C: Opiton A’ya ilave iki yönde pencerenin genişliğinin %24’ünü aşan Option D: Düşey Üçgensel kırıcılı Option A Option D 239.08 kWh/m2 Autodesk Bina Performans Analizi Sertifika Programından adapte edilmiştir. 12 AUTODESK VASARI DERS NOTLARI Autodesk Bina Performans Analizi Sertifika Programından adapte edilmiştir. PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU 13