Rapor : İndir - Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
Transkript
Rapor : İndir - Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
TÜRKĠYE OTOMOTĠV SEKTÖRÜ STRATEJĠ BELGESĠ VE EYLEM PLANI (2011-2014) I. UYGULAMA, ĠZLEME VE DEĞERLENDĠRME RAPORU (HAZĠRAN-ARALIK 2011 DÖNEMĠ) Mart 2012 İÇİNDEKİLER I. BÖLÜM .................................................................................................................................. 3 GİRİŞ ......................................................................................................................................... 3 II. BÖLÜM ................................................................................................................................. 6 TÜRKİYE OTOMOTİV SEKTÖRÜ STRATEJİ BELGESİ TEMMUZ-ARALIK 2011 ÇALIŞMA DÖNEMİ FAALİYETLERİ ................................................................................... 6 1. AR-GE ALTYAPISINI İYİLEŞTİRMEK ...................................................................... 6 2. ŞİRKETLERİN TASARIM, ÜRETİM, MARKALAŞMA BECERİ VE KAPASİTELERİNİ ARTIRMAK ......................................................................................... 8 3. OTOMOTİV SEKTÖRÜNDE İÇ VE DIŞ PAZARLARI GELİŞTİRMEK ................ 14 4. HUKUKİ VE İDARİ DÜZENLEMELERİ İYİLEŞTİRMEK ..................................... 25 5. FİZİKİ ALTYAPIYI GELİŞTİRMEK ......................................................................... 31 1 2 I. BÖLÜM GĠRĠġ Otomotiv sektöründe, bölgenin üretim ve Ar-Ge merkezi olmak vizyonuna ulaşmak amacıyla hazırlanan Türkiye Otomotiv Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2011-2014) 2 Mayıs 2011 tarih ve 2011/10 sayılı Yüksek Planlama Kurulu kararıyla onaylanarak uygulamaya girmiştir. Söz konusu strateji belgesi kapsamında yer alan eylem planında 5 hedef altında toplam 27 eylem bulunmaktadır. Otomotiv Sektörü Strateji Belgesi‟nde Genel Amaç “Otomotiv Sektörünün Sürdürülebilir Küresel Rekabet Gücünü Artırmak ve İleri Teknoloji Kullanımının Ağırlıklı Olduğu Katma Değeri Yüksek Bir Yapıya Dönüşümünü Sağlamak” olarak belirlenmiştir. Bu amaca ulaşmak üzere beş hedef tespit edilmiş ve bu hedeflere ilişkin toplam 27 eylem belirlenmiştir. Ülkemizin önemli bir Ar-Ge merkezine dönüşebilmesi hedefine ulaşabilmek için ülkemizde Ar-Ge altyapısının geliştirilmesi ve firmaların Ar-Ge faaliyetlerinin istikrarlı olarak desteklenmesi hayati önem arz etmektedir. Bu nedenle strateji belgesinin 1.Hedefi “Ar-Ge altyapısını iyileştirmek” olarak belirlenmiş olup, bu hedef altında 5 eyleme yer verilmiştir. Bu eylemler şunlardır; 1. Tasarım doğrulama, dayanım, yol ve araç testleri yapılması için test merkezleri ve rüzgâr tüneli kurulacak ve mevcut test merkezleri sanayinin ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilecektir. 2. Otomotiv alanında yetkinliği olan üniversitelerin ve meslek liselerinin laboratuvar alt yapıları üniversite-sanayi işbirliği çerçevesinde geliştirilecek ve desteklenecektir. 3. Otomotiv sanayiye verilecek Ar-Ge desteklerinin mevcut etkinliğinin değerlendirilmesi ile bu desteklerin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi yönünde bir çalışma yapılacak; çalışma sonucu tespit edilen destekler uygulanacaktır. 4. Ar-Ge projelerinde “Ulusal Odak Projeleri” ile rekabet öncesi işbirliği projeleri öncelikle desteklenecektir. 5. KOBİ niteliğindeki şirketlerin rekabet gücünün geliştirilmesi ile Ar-Ge altyapısının kurulması için işletmelere bilgi, danışmanlık ve destek sağlanacaktır. Bugün gelinen noktada, sektörde üretim ve pazarlama alanlarında “küresel entegrasyon” tamamlanmıştır. Otomotiv sektörü, kalite yönetimi ve verimlilikteki yetkinliğini, küresel ve gelişmiş pazarlara yaptığı ihracat ile kanıtlamıştır. Ancak bu başarının sürdürülebilir bir şekilde devam etmesi son derece önemlidir. Bu amaçla strateji belgesinin 2.Hedefi “Şirketlerin tasarım, üretim, markalaşma beceri ve kapasitelerini artırmak” olarak belirlenmiş olup bu hedef altında aşağıdaki 7 eylem maddesi bulunmaktadır. 3 1. Araç konsept ve tasarım aşamasından başlayan uzun vadeli işbirlikleri ile ana ve yan sanayi arasındaki ilişkilerin ve buna yönelik destek mekanizmalarının tedarik zincirini de kapsayacak şekilde geliştirilmesi yönünde çalışmalar yapılacaktır. 2. Özgün teknoloji ve tasarıma dayalı üretimin geliştirilmesi için yeni teşvik mekanizmaları oluşturulması yönünde çalışma yapılacaktır. 3. Türkiye‟nin “İklim Değişikliği” kapsamındaki ulusal vizyonu doğrultusunda alternatif yakıt kullanımının yaygınlaştırılması sağlamak amacıyla elektrikli araçlarda kullanılan batarya ve alternatif yakıt kullanan araçların ana parçalarının üretimi desteklenecektir. 4. Tedarik zincirindeki işletmeler arasında işbirlikleri ile daha fazla katma değer üretimine yönelik yerlilik oranını artırıcı (kümelenme gibi) faaliyetler desteklenecektir. 5. Kamu koordinasyonunda üretime yönelik “Ulusal Odak Projeleri” oluşturulması ve desteklenmesi sağlanacaktır. 6. Sanayinin ihtiyaçlarına yönelik nitelikli insan kaynağı yetiştirilecektir. 7. Girdi Tedarik Stratejisi kapsamında yapılan çalışmalarla işbirliği ve koordinasyon sağlanacaktır. 2009 yılı verilerine göre Türkiye‟de 1.000 kişi başına düşen motorlu araç sayısı yaklaşık 165 iken, AB ortalaması 473‟tür. Bu nedenle ülkemiz halen doymamış bir pazardır. Türkiye‟de kişi başına düşen milli gelir düzeyi istikrarlı olarak arttığı takdirde otomotiv sektöründe talep de artacaktır. Artan bu talebin, yerli üretim ile karşılanması esas olmalıdır. Bu nedenle strateji belgesinin 3.Hedefi “Otomotiv sektöründe iç ve dış pazarları geliştirmek” olarak belirlenmiştir. Bu hedef altında 6 eyleme yer verilmiş olup, bu eylemler şunlardır; 1. Türkiye iç pazarını büyütecek faaliyetler geliştirilecek ve desteklenecektir. 2. Otomotiv sanayinin dış pazarlara açılımı dinamik bir biçimde desteklenecektir. 3. Kamu alımlarında ve kiralamalarında yerli araç kullanımı özendirilecektir. 4. Çevre dostu araçların kullanımının yaygınlaştırılması için toplumda farkındalık seviyesinin artırılmasına yönelik çalışmalar yapılacaktır. 5. Çevreye duyarlı araçların kullanımı özendirilecektir. 6. Kamu araç filoları oluşturulurken çevre dostu araçların tercih edilmesi sağlanacaktır. Otomotiv sektöründe var olan talep potansiyelinin gerçek talebe dönüşmesini sınırlandıran ve sektörün gelişmesini olumsuz etkileyen bazı hukuki ve idari düzenlemelerin ilgili kurum/kuruluşlarca yeniden ele alınması ve otomotiv sektörünün yapısına göre düzenlenmesinin gerekliliği ortadadır. Bu nedenle strateji belgesinin 4.Hedefi “Hukuki ve idari düzenlemeleri iyileştirmek” olarak belirlenmiş ve aşağıdaki 5 eyleme bu hedef altında yer verilmiştir. 4 1. Düşük CO2 emisyonu olan çevre dostu araçların (elektrikli, hibrit ve emisyon seviyesi düşük diğer araçlar) kullanımını teşvik eden bir vergilendirme sistemi için çalışma yapılacaktır. 2. Ömrünü tamamlamış araçların hurdaya ayrılarak bertarafı için gerekli hukuki düzenlemelerin oluşturulması ve hurda işletmelerinin teşvik edilmesi yönünde çalışmalar yapılacaktır. 3. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğünün otomotiv sektörüne hizmet veren biriminin kurumsal kapasitesi uluslararası onay kuruluşlarına benzer bir şekilde geliştirilecektir. 4. Otomotiv sanayine yönelik piyasa gözetim ve denetim faaliyetleri etkinleştirilecektir 5. Araçlarda geri dönüştürülmüş malzeme kullanımı artırılacak ve yeni araç tasarımlarında yeniden kullanım ve geri dönüşüm oranlarına ilişkin esaslar belirlenecektir. Otomotiv sektöründe üretimin ve ihracatın verimli bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için fiziki altyapının uygun olması, hatta bu ortamın sektörü teşvik etmesi gerekmektedir. Bu amaçla strateji belgesinin 5.Hedefi “Fiziki altyapıyı geliştirmek” olarak belirlenmiştir. Bu hedef altında 4 eylem maddesi olup, bu eylemler şunlardır; 1. Organize sanayi bölgelerinde yapılacak yatırımlar için uygun şartlarda arsa ve altyapı teminine yönelik gerekli çalışmalar yapılacaktır. 2. Otomotiv ürünlerine uygun oto-port nitelikli limanlar ve çevresindeki ulaştırma altyapısı geliştirilecektir. 3. Çevreye duyarlı elektrikli ve CNG‟li araçların kullanımının yaygınlaşması için gerekli altyapı çalışmaları yürütülecektir. 4. Sanayinin üretim ihtiyaçlarına yönelik ham madde üretimi geliştirilecektir. Türkiye Otomotiv Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2011-2014)‟ün I. Yönlendirme Kurulu 2 Ağustos 2011 günü Bakanlığımız ev sahipliğinde toplanmıştır. Bununla birlikte, eylem planında yer alan hedeflere yönelik Hedef Çalışma Gruplarının ilk toplantısı da 21 Kasım 2011 tarihinde yine Bakanlığımız ev sahipliğinde düzenlenmiştir. Bu toplantılar neticesinde, strateji belgesinin ilgili tüm kurum ve kuruluşlarından TemmuzAralık 2011 döneminde yaşanan gelişmeler hakkında bilgi toplanmış ve bu bilgiler ışığında Türkiye Otomotiv Sektörü Strateji Belgesi‟nin I. Uygulama, İzleme ve Değerlendirme Raporu hazırlanmıştır. Bu raporda adı geçen kamu kurum ve kuruluĢların isimleri Bakanlıkların ve ilgili kurumların yeniden yapılandırılması çerçevesinde oluĢturulan yeni Bakanlık isimleri ile revize edilmiĢtir. 5 II. BÖLÜM TÜRKĠYE OTOMOTĠV SEKTÖRÜ STRATEJĠ BELGESĠ TEMMUZARALIK 2011 ÇALIġMA DÖNEMĠ FAALĠYETLERĠ HEDEF NO:1 1. AR-GE ALTYAPISINI ĠYĠLEġTĠRMEK Eylem 1.1: Tasarım doğrulama, dayanım, yol ve araç testleri yapılması için test merkezleri ve rüzgâr tüneli kurulacak ve mevcut test merkezleri sanayinin ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilecektir. Sorumlu KuruluĢ: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Maliye Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, TSE, TÜBİTAK, Stk‟lar (TOBB, MESS, OSD, TAYSAD) Yapılan ÇalıĢmalar: Motorlu araçlar tip onay testleri için gerekli olan araç test pisti kurulması için TSE tarafından fizibilite çalışmaları yürütülmüştür. Araç test pistinin kurulacağı arazilerin etüt çalışmaları devam etmektedir. Eylem 1.2: Otomotiv alanında yetkinliği olan üniversitelerin ve meslek liselerinin laboratuvar alt yapıları üniversite-sanayi işbirliği çerçevesinde geliştirilecek ve desteklenecektir. Sorumlu KuruluĢ: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Milli Eğitim Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, YÖK, Üniversiteler, TÜBİTAK, Stk‟lar (TOBB, OSD, TAYSAD) Yapılan ÇalıĢmalar: Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından 2011 yılı itibariyle, 276 okula araç gereç için ödenek, 164 okula donatım için ödenek gönderilmiştir. Ayrıca otomotiv sektörü ile MEB arasında 20 tane protokol imzalamıştır. Bu protokollerin gereği olarak protokolün uygulandığı okulların atölye alt yapıları yenilenmiştir. Eylem 1.3: Otomotiv sanayiye verilecek AR-GE desteklerinin mevcut etkinliğinin değerlendirilmesi ile bu desteklerin çeşitlendirilmesi ve geliştirilmesi yönünde bir çalışma yapılacak; çalışma sonucu tespit edilen destekler uygulanacaktır. Sorumlu KuruluĢ: Maliye Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, TÜBİTAK, KOSGEB, Stk‟lar (TOBB, OSD, TAYSAD) 6 Yapılan ÇalıĢmalar: 24.08.2011 tarihinde Maliye Bakanlığınca; Gelir İdaresi Başkanlığı, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB),Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Otomotiv Sanayi Derneği (OSD), Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) ve TÜBİTAK temsilcilerinin katılımıyla bir toplantı gerçekleştirilmiş ve konuyla ilgili olarak paydaşların görüş ve önerileri alınmıştır. Toplantıda alınan kararlar doğrultusunda ilgili kurumlardan istenilen bilgiler beklenmekte olup, bu bilgiler doğrultusunda yürütülen çalışmaları devam etmektedir. Eylem 1.4: AR-GE projelerinde “Ulusal Odak Projeleri” ile rekabet öncesi işbirliği projeleri öncelikle desteklenecektir. Sorumlu KuruluĢ: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Maliye Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, TÜBİTAK, KOSGEB, Stk‟lar (OSD, TAYSAD) Yapılan ÇalıĢmalar: Ulusal Odak Proje; ülkemizde mevcut sanayi yapısı, teknoloji ve insan gücü birikimi ve uluslararası rekabet üstünlüklerine ait kriterler esas alınarak, hangi alanlarda teknolojik projeler yürütülmesinde yarar bulunduğunu veya araştırma, teknoloji geliştirme ve inovasyon faaliyetlerinin, ülkemizde gelişip yaygınlaşması için alınması gereken tedbirleri tespit eden projeler olarak tanımlanmaktadır. Ülkemizdeki sanayi kuruluşlarının kendi aralarında veya bir üniversite veya kamu araştırma kurumuyla birlikte, hangi alanlarda ortak araştırma, teknoloji geliştirme ve inovasyon projeleri yürütebileceklerini belirlemeye yönelik yapılabilirlik çalışmaları ve rekabet öncesi işbirliğine yönelik projeler de Odak Proje olarak değerlendirilir. Bu çerçevede; yüksek katma değerli ve ihracat potansiyeli olabilecek teknolojik, ya da sektörel alanların belirlenmesinde ya da mevcut sektörler ve teknolojilerde daha yüksek katma değer yaratacak ve Ar-Ge ve inovasyona dayalı rekabetçi uygulamalara temel oluşturacak çalışmalar, üniversite-sanayi işbirliğini geliştirecek yöntemlerin oluşturulmasına yönelik çalışmalar, yürütülen veya geliştirilmesinde yarar görülen araştırma, teknoloji geliştirme ve inovasyon destek faaliyetlerine yönelik etki izleme, değerlendirme ve proje geliştirme ve benzeri faaliyetler Odak Proje kapsamında desteklenmesi hedeflenmektedir. Bu bağlamda, ulusal odak projeleri ile yeni fikirlerin hayata geçirilmesi ve Türkiye için stratejik önemi olan katma değeri yüksek ürünlerin oranının artırılması planlanmaktadır. Bu projelerin hayata geçmesiyle bazı alanlarda ithal bağımlılığı azalırken, ihracatın ithalatı karşılaması ve cari açığın frenlenip azaltılması sağlanacaktır. Söz konusu ulusal odak projelerinin desteklenmesi için gerekli olan mevzuat altyapısının oluşturulması yönünde çalışmalar devam etmektedir. Eylem 1.5: KOBİ niteliğindeki şirketlerin rekabet gücünün geliştirilmesi ile AR-GE altyapısının kurulması için işletmelere bilgi, danışmanlık ve destek sağlanacaktır. 7 Sorumlu KuruluĢ: KOSGEB Ġlgili KuruluĢ: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, Türk Patent Enstitüsü, TÜBİTAK, Stk‟lar (TOBB, OSD, TAYSAD) Yapılan ÇalıĢmalar: İşletmelerin AR-GE faaliyetlerine yönlendirilmeleri için yeni destek modelleri geliştirilmiştir. Yeni desteklerin yürürlüğe konması için çalışmalar devam etmektedir. Ayrıca işletmelerin AR-GE projesi hazırlaması sırasında ihtiyaç duyacakları Danışmanlık Hizmetlerinin destek kapsamına alınması sağlanmıştır. HEDEF NO:2 2. ġĠRKETLERĠN TASARIM, ÜRETĠM, MARKALAġMA BECERĠ VE KAPASĠTELERĠNĠ ARTIRMAK Eylem 2.1: Araç konsept ve tasarım aşamasından başlayan uzun vadeli işbirlikleri ile ana ve yan sanayi arasındaki ilişkilerin ve buna yönelik destek mekanizmalarının tedarik zincirini de kapsayacak şekilde geliştirilmesi yönünde çalışmalar yapılacaktır. Sorumlu KuruluĢ: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Maliye Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, TÜBİTAK, Stk‟lar (TOBB, OSD, TAYSAD) Yapılan ÇalıĢmalar: 12/03/2008 tarihli ve 26814 sayılı Resmi Gazete‟de yayınlanan 5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ve bu Kanuna istinaden çıkarılan 31/07/2008 tarihli ve 26953 Sayılı “Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliği” nce, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından uygulanan Rekabet Öncesi İşbirliği Projeleri programı kapsamında; Şirketler tasarım, üretim, markalaşma, beceri ve kapasitelerini arttırmak amacıyla hazırladıkları işbirliği projeleri ile söz konusu Kanunla sağlanan teşvik ve muafiyetlerden faydalanabilmektedirler. Ancak, anılan dönemde bu kapsamda bir başvuru olmamıştır. Eylem 2.2: Özgün teknoloji ve tasarım ile buna dayalı üretimin geliştirilmesi için yeni teşvik mekanizmaları oluşturulması yönünde çalışma yapılacaktır. Sorumlu KuruluĢ: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Maliye Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, KOSGEB, Türk Patent Enstitüsü Yapılan ÇalıĢmalar: 12.03.2011 tarihli ve 27872 sayılı Resmi Gazete‟de yayınlanarak yürürlüğe giren 6170 sayılı TGB kanununda değişiklik yapan Kanun ile teknolojik ürün tanımı yapılmıştır. Bu tanımın netlik kazanmasıyla; 8 Ar-Ge faaliyetleri sonucu ortaya çıkan teknolojik ürün prototipine yönelik olarak; 1. Teknolojik ürün yatırım destek programı 2. Teknolojik ürün patent destek programı 3. Teknolojik ürün tanıtım ve pazarlama destek programı oluşturulması yönünde yönetmelik hazırlanması çalışmaları devam etmektedir. Eylem 2.3: Türkiye‟nin “İklim Değişikliği” kapsamındaki ulusal vizyonu doğrultusunda alternatif yakıt kullanımının yaygınlaştırılması sağlamak amacıyla elektrikli araçlarda kullanılan batarya ve alternatif yakıt kullanan araçların ana parçalarının üretimi desteklenecektir. Sorumlu KuruluĢ: Ekonomi Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Maliye Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, TÜBİTAK, TSE, EPDK, KOSGEB Yapılan ÇalıĢmalar: Yürürlükteki 2009/15199 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar çerçevesinde, elektrikli araçlar ve bunlarda kullanılan batarya ve alternatif yakıt kullanan araçların ana parçalarının üretimi, US 97 sektör kodlamasında "34 - Motorlu Kara Taşıtları Ana ve Sanayii" başlığı altında, genel-bölgesel-büyük ölçekli yatırımlar sistemlerinin her üçünden de değişen içerik ve oranlarda desteklenmektedir. Bizzat "elektrikli araç bataryaları, alternatif yakıt kullanan araçların ana parçaları" gibi ifadeler mevzuatta yer almasa da bu aksam ve parçaların desteklenmesinde mevcut sistemde herhangi bir engel bulunmayıp, yeni mevzuat çalışmalarında da aynı prensiplerin benimsenmesine devam edileceği düşünülmektedir. Eylem 2.4: Tedarik zincirindeki işletmeler arasında işbirlikleri ile daha fazla katma değer üretimine yönelik yerlilik oranını artırıcı (kümelenme gibi) faaliyetler desteklenecektir. Sorumlu KuruluĢ: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Kalkınma Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, KOSGEB, Stk‟lar (OSD, TAYSAD, OİB) Yapılan ÇalıĢmalar: Bakanlığımızca rekabetçilik ve yenilikçilik alanlarında küme destek programı tasarımı ve ilgili mevzuat çalışmaları devam etmektedir. Hazırlanmakta olan program ile otomotiv sektörü de dahil olmak üzere rekabetçilik ve sürdürülebilirlik potansiyeline sahip sektörlerin yer aldığı kümelenmelerin iş planları (faaliyet ve projeleri) dahilinde desteklenmeleri planlanmaktadır. Eylem 2.5: Kamu koordinasyonunda üretime yönelik “Ulusal Odak Projeleri” oluşturulması ve desteklenmesi sağlanacaktır. Sorumlu KuruluĢ: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 9 Ġlgili KuruluĢ: Kalkınma Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, TUBİTAK, Stk‟lar (TÜSİAD, OSD, TAYSAD) Yapılan ÇalıĢmalar: Söz konusu eylem maddesinde ifade edilen ulusal odak projeleri ile ilgili açıklamalara 1.4 numaralı eylem başlığı altında yer verilmiştir. Eylem 2.6: Sanayinin ihtiyaçlarına yönelik nitelikli insan kaynağı yetiştirilecektir. Sorumlu KuruluĢ: Milli Eğitim Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, MYK, YÖK, TSE, KOSGEB, İŞKUR, Stk‟lar (TOBB, TÜSİAD, MESS, OSD, TAYSAD, OİB) Yapılan ÇalıĢmalar: 1. UMEM PROJESİ: 2011 yılında eğiticilerin eğitimi için 94 kurs düzenlenmiş, bu kapsamda 2011 yılında 1728 öğretmen eğitimden geçirilmiştir. 2. MEB Otomotiv Sektörü İş Birliğinde Düzenlenen Hizmetiçi Eğitimler: 2011 Eğitim Öğretim yılında otomotiv sektörü ile ilgili 10 hizmetiçi eğitim düzenlenmiş, düzenlenen eğitimlere 145 öğretmen katılmıştır. 3. 2011 yılı itibarıyla, MEB Otomotiv sektörü ile 20 tane protokol imzalamıştır. Bu protokollerin gereği olarak protokolün uygulandığı okulların atölye alt yapıları yenilenmiştir, Protokollerin uygulandığı okulların otomotiv branşı öğretmenleri eğitimden geçirilmiştir. MĠLLÎ EĞĠTĠM BAKANLIĞI PROTOKOLLERĠ No 1 2 3 Protokol Yapılan Kurum KuruluĢ TOYOTASA Toyota Sabancı Pazarlama ve SatıĢ Aġ, Otomotiv Sanayi Türkiye A.ġ. Gülsuyu Mevkii Ankara Asfaltı 34846 Maltepeİstanbul TOYOTASA Toyota Sabancı Pazarlama ve SatıĢ A.ġ. Gülsuyu Mevkii Ankara Asfaltı 34846 Maltepeİstanbul RENAULT MAĠS Motorlu Araçlar Ġmal ve SatıĢ A.ġ. Pamukkale Sok. No:5 Yenimahalle/ ĠLE OTOMATĠV Protokolün Adı Endüstriyel teknik öğretim okul ve kurumları motor bölümlerinde "Toyota Teknik Öğretim Programı" uygulamasına ait protokol SEKTÖRÜ Ġġ BĠRLĠĞĠ Protokolün Uygulandığı Okul İstanbul Şişli Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi Endüstriyel Teknik Öğretim Okullarında Toyota Teknik Öğretim Programı Uygulamasına Ait Protokol Adana Lisesi Endüstriyel teknik öğretim okul ve kurumları motor bölümlerinde Renault Mais teknik öğretim programı ve istihdama yönlendirme programı uygulamasına ait 1-İstanbul Bağcılar EML 2-İzmir Bornova Mimar Sinan EML 10 Motor Meslek 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Soğanlı/Kartal/İstanbul RENAULT MAĠS Motorlu Araçlar Ġmal ve SatıĢ A.ġ. Pamukkale Sok. No:5 Yenimahalle/ Soğanlı/Kartal/İstanbul Mercedes-Benz Türk A.ġ. Burmalı Çeşme Sokak Askeri Fırın Yolu No:2 İstanbul Mercedes-Benz Türk A.ġ. Tem Otoyol çıkışı, Mercedes Caddesi 34500 Bahçeşehir/İSTANBUL Mercedes-Benz Türk A.ġ. Tem Otoyol çıkışı, Mercedes Caddesi 34500 Bahçeşehir/İSTANBUL Ford Otomotiv Sanayi A.ġ. Ankara Devlet Yolu Uzun Çayır Mevkii 4.KM Kadıköy-İstanbul Ford otomotiv sanayi A.ġ. Ankara Devlet Yolu Uzun Çayır Mevkii 4.KM Kadıköy-İstanbul Ford Otomotiv Sanayi A.ġ. Ankara Devlet Yolu Uzun Çayır Mevkii 4.KM Kadıköy-İstanbul DoğuĢ Otomotiv Servis ve Ticaret A.ġ Büyükdere Cad. No:65 34398 Maslak-İstanbul Baylas Otomotiv Anonim ġirketi (Citroen) Boyalıköşk Sok.No:10 Bebek-İstanbul Efsane Motor Servis Ticaret A.ġ. İkitelli OSB, Atatürk Bulvarı, Kat:1 İstanbul protokol Endüstriyel teknik öğretim okul ve kurumları motor bölümlerinde Renault Mais teknik öğretim programı ve istihdama yönlendirme programı uygulamasına ait protokol Eğitim İşbirliği Protokolü 1-İstanbul Bağcılar EML 2-İzmir Bornova Mimar Sinan EML İstanbul Şişli Meslek Lisesi Endüstri Sanayi Boyacılığı İş Birliği Protokolü İstanbul Küçükköy EML Sanayi Boyacılığı İş Birliği Protokolü İstanbul Küçükköy EML Meslek Eğitimi Protokolü İstanbul Küçükyalı Endüstri Meslek Lisesi İşbirliği Otomotiv Sektörü iş Birliği Protokolü Ankara Sincan Meslek Lisesi Eğitim İşbirliği Ek Protokolü Ankara Sincan EML Endüstriyel Teknik Öğretim Okullarında "Doğuş Otomotiv Teknik Öğretim Programı” Uygulamasına Ait Protokol 1-İstanbul Şişli Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi 2-İstanbul Kartal Samandıra Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi İstanbul Bağcılar EML Eğitim İşbirliği Protokolü Endüstriyel Teknik Öğretim Okullarında, Harley Davidson Teknik Öğretim Programı Uygulamasına Ait Protokol 11 İstanbul Şişli EML Endüstri 14 15 TOFAġ Türk Otomobil Fabrikası A.ġ Büyükdere Caddesi No:145 34394 Zincirlikuyu / İstanbul TOFAġ Türk Otomobil Fabrikası A.ġ Büyükdere Caddesi No:145 34394 Zincirlikuyu / İstanbul 16 TOFAġ Türk Otomobil Fabrikası A.ġ. Büyükdere Caddesi No:145 34394 Zincirlikuyu / İstanbul 17 Honda Türkiye A.ġ. Atatürk Mah. Turgut Özal Cad. No: 123 41480 Şekerpınar / Gebze / Kocaeli Temsa Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.ġ. Kısıklı Cad. Şehit Teğmen İsmail Moray Sok. No: 2/1 Altunizade- İSTANBUL Çelik Motor Ticaret Anonim ġirketi (KĠA) İçerenköy Mah. Üsküdarİçerenköy Yolu Umut Sok. No:12 Kadıköy /iSTANBUL Ulusoy Otomotiv San. ve Tic. A.ġ. Basın Ekspres Yolu Cemal Ulusoy Caddesi Yenibosna/İSTANBUL 18 19 20 Eğitim İş Birliği Protokolu İstanbul Şişli EML Millî Eğitim Bakanlığı Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü İle Türk Otomobil Fabrikası Anonim Şirketi Arasında Yapılan Endüstriyel Teknik Öğretim Okullarında “Fiat Teknik Öğretim Programı” Uygulamasına Ait Protokol Endüstriyel Teknik Öğretim Okullarında Fiat Teknik Öğretim Programı Uygulamasına Dair Protokol İstanbul Şişli EML Endüstriyel Teknik Öğretim Okullarında Honda Teknik Eğitim Programı Uygulamasına Ait Protokol 1-İstanbul Şişli EML 2-İstanbul Samandıra EML 3-Ankara Güvercinlik EML 4-Adana Motor ML 5- İzmir Gaziemir EML 6- Bursa Hürriyet EML 7-Antalya Merkez EML 8-Samsun Merkez EML 9-Kocaeli Merkez EML 10-Diyarbakır Burhanettin Yıldız EML 11-İstanbul Bağcılar EML İstanbul Şişli EML Endüstriyel Teknik Öğretim Okullarında Temsa Motor Teknik Öğretim Programı Uygulamasına Ait Protokol İstanbul Kartal Samandıra EML Endüstriyel Teknik Öğretim Okullarında Kia Otomotiv Teknik Öğretim Programı Uygulamasına Ait Protokol İstanbul Kartal Samandıra EML Endüstiyel Teknik Öğretim Okullarında Volvo KamyonÇekici Teknik Öğretim Programı Uygulamasına Ait Protokol Trabzon Of Hacı Mehmet Bahattin Ulusoy EML 12 Eylem 2.7: Girdi Tedarik Stratejisi kapsamında yapılan çalışmalarla işbirliği ve koordinasyon sağlanacaktır. Sorumlu KuruluĢ: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Ekonomi Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Stk‟lar (TOBB, TÜSİAD, OSD, TAYSAD, OİB) Yapılan ÇalıĢmalar: Başbakanlığın 2010/12 sayılı genelgesi ile kurulan İhracata Dönük Üretim Stratejisi Değerlendirme Kurulu tarafından hazırlanan Girdi Tedarik Stratejisi ile sanayinin ihtiyaç duyduğu girdilerin tedarikinde etkinliğin ve verimliliğin artırılması, ithalat bağımlılığının azaltılması, yurt içinde yaratılan katma değerin artırılması, rekabet gücünün iyileştirilmesi ve buna yönelik politika önerilerinin ortaya konulması amaçlanmaktadır. Bu çerçevede, Ekonomi Bakanlığı tarafından yürütülen bu çalışmalarla ilgili toplantı ve çalıştay gibi organizasyonlara Bakanlığımızca aktif bir katılım sağlanmıştır. Söz konusu çalışmalar neticesinde, otomotiv sanayinin zayıf yönlerinin başında gelen motor ve aktarma organları, elektronik ve gömülü yazılım alanları ve Ar-Ge ve test birimleri gibi üç konu ekseninde strateji üretilmesi gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bu çerçevede; Motor ve aktarma organları konusunda aşağıdaki stratejik öneriler geliştirilmiştir. Türkiye‟nin üretim yetenekleri belirlenmeli, pik ve dövme sanayii gibi stratejik bileşenler için tedarik imkanları geliştirilmeli, Geleneksel ve ileri teknolojili motorlar için mükemmeliyet merkezleri oluşturularak, seçilmiş üniversiteler ile sanayi işbirliği işlevsel hale getirilmeli, Ar-Ge ve tasarım kuruluşları konusunda teşvik verilmeli, Yan sanayi küresel pazarlara dönük üretim yapabilmeli, Malzeme teknolojilerine özel önem verilmeli, demir-çelik ve demir dışı metal üreticilerinin Ar-Ge harcamaları artırılmalı, Motor ve aktarma organları konusunda üretim merkezi haline gelmesi hedefi bir devlet politikası olarak benimsenmeli ve tüm mevzuat bu hedefi destekleyecek hale getirilmeli; Teşvik mevzuatında «Motor ve Aktarma Organları Üretimi» nin büyük ölçekli yatırım kapsamına alınması, Mevzuata «test yakıtı» kavramının girmesi vb., Pazarlama desteği sağlamak amacıyla kamu alımlarında, Türkiye‟de üretilen motor ve aktarma organlarının kullanıldığı araçlar tercih edilmeli ve/veya ulusal odak projeler oluşturulmalıdır. Elektronik ve gömülü yazılım konusunda aşağıdaki stratejik öneriler geliştirilmiştir. Donanım konusunda ortak kullanıcı sektörlerin tespiti ve sektörler arasında işbirliği modeli geliştirilmeli, 13 Otomotiv sanayi için elektronik ve gömülü yazılım ihtiyacını belirleyecek bir çalışma yapılmalı ve yetkinliği eksik ve ihtiyaca dönük alanlar belirlenmeli (SASAD, YASAD, OSD, OTEP, TESİD), KOBİ ve bireysel girişimciler özellikle yazılım ve MEMs konusu da desteklenmeli, yenilikçi fikirler artırılmalı, ASELSAN gibi kurumlarda bu alanda oluşmuş birikimi lisans anlaşmaları yoluyla özel sektörün kullanımına sunulmalı, Akıllı altyapı yatırımları ve standartlaşma yoluyla talep için gerekli ortam yaratılmalıdır. Ar-Ge ve test merkezleri konusunda aşağıdaki stratejik öneriler geliştirilmiştir. Personel eksikliği konusundaki önümüzdeki dönemde oluşacak sıkıntı bir an önce gündeme alınmalı; sanayinin talepleri doğrultusunda eğitim programları geliştirilmeli ve stratejik hedeflere uygun yurtdışı lisans ve doktora çalışmaları desteklenmeli, Sanayide çalışan uzmanların akademik kariyer yapmaları teşvik edilmeli, Daha fazla KOBİ‟nin Ar-Ge merkezi desteğinden yaralanması için 5746 sayılı kanundaki sayı sınırı esnetilerek, küresel ölçekte rekabet gücü kazandırılmalı, Ar-Ge ve test merkezleri konusunda başlatılan envanter çalışmaları bir an önce tamamlanmalı ve birbirini tekrar eden çalışmalardan kaçınılmalı, Mevzuata patent kavramı yerleştirilerek, patent alma yoluyla ticarileşme teşvik edilmeli, Yenilikçi fikirlerin ticarileşmesi amacıyla destek mekanizmaları geliştirilmeli (risk sermayesi), Proje yazılım desteği ve Ar-Ge‟ye dönük ön-kredi gibi tamamlayıcı destekler mevzuatta yer almalı, Ar-Ge faaliyetlerine dönük enerji ve diğer işlem maliyetlerinin muafiyetler yoluyla azaltılması, Tip Onayı için eksik olan rüzgâr tüneli, çarpışma testi ve test pisti yatırımları bir an önce tamamlanmalı ve var olan test imkânları ile birleştirilerek, yönetim bir Anonim Şirket şeklinde meydana getirilmeli, bu şekilde etkinlik sağlanmalı, Ar-Ge ve test altyapısı envanteri hazırlanmalıdır. HEDEF NO:3 3. OTOMOTĠV SEKTÖRÜNDE ĠÇ VE DIġ PAZARLARI GELĠġTĠRMEK Eylem 3.1: Türkiye iç pazarını büyütecek faaliyetler geliştirilecek ve desteklenecektir. Sorumlu KuruluĢ: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Stk‟lar (TOBB, OSD, TAYSAD, ODD, OYDER) Yapılan ÇalıĢmalar: Ülkemiz otomotiv pazarının önemli meselelerinden biri olan motorlu araçların model yılının belirlenmesi hususudur. Çünkü ülkemizde, motorlu araçların 14 ithalatında, vergilendirilmesinde, sigorta ve kasko hesaplarında ve pazarlanmasında model yılı önemli bir maliyet etkenidir. Motorlu araçların model yılının belirlenmesi hususunda uzun bir süre uygulamada kalan Karayolu Taşıtlarında Model Yılının Belirlenmesi Esaslarına göre; özellikle ithal araçlarla ilgili olarak, Gümrük Giriş Beyanname tarihinin esas olması nedeniyle, yurtdışında galerilerde, stoklarda vb. yerlerde bekleyen kullanılmamış eski araçlar yeni model araçlarmış gibi ithal edilip piyasaya arz edilmekte ve tüketiciler yanıltılmaktaydı. Bu sorunun çözümü için, 17/12/2010 tarihli ve 27788 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkların Model Yılının Belirlenmesi Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: SGM–2010/13) hükümlerine göre, 01.06.2011 tarihinden itibaren araçların model yılının belirlenmesinde aracın Uygunluk Belgesi tarihi esas alınmaya başlandı. Bu durumda, SGM–2010/13 Tebliği ile her ne kadar eski uygulamaya göre bir aşama daha ileriye gidilmiş olsa da; bir aracın görsel olarak modelinin üretim veya piyasaya arz yılı ile o aracın yaşını gösterir model yılının karıştırılmaması için bir düzenleme daha yapılması gerekliliği gündeme gelmiştir. Bu çerçevede, 23/07/2011 tarihli ve 28003 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkların İmal Yılının Belirlenmesi Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: SGM-2011/12) yayımlanarak; 18/2/1963 tarihli ve 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 2 nci maddesinin (18) numaralı bendinde ve 11 inci maddesinde anılan model yılı ile aynı anlamı taşımak üzere imal yılı ifadesi tanımlanmıştır. Böylelikle, araçların yaşının belirlenmesi amacıyla uygunluk belgesi üzerinde yer alan gün/ay/yıl olarak belirtilen imal tarihinin yılı aynı zamanda o aracın model yılı olarak belirlenmiştir. Söz konusu tebliğ 01.01.2012 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. Diğer taraftan, Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca ikinci el otomobil piyasasında faaliyet gösteren sektör temsilcileri ile uygulamada yaşanan sorunlar hakkında bilgi ve görüş alış verişinde bulunulmuş ve ileriki dönemde yapılması muhtemel çalışmalar da değerlendirilmek üzere anılan sorunlar ve öneriler kayıt altına alınmıştır. Eylem 3.2: Otomotiv sanayinin dış pazarlara açılımı dinamik bir biçimde desteklenecektir. Sorumlu KuruluĢ: Ekonomi Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Stk‟lar (OSD, TAYSAD, OİB, TİM) Yapılan ÇalıĢmalar: Bakanlığımız çeşitli ticaret politikası araçları ile firmaları yeni pazarlara yöneltebilmektedir. Bu çerçevede, Bakanlar Kurulunun 27/12/1994 tarih ve 94/6401 sayılı İhracata Yönelik Devlet Yardımları Kararı‟nın 4‟üncü maddesinin verdiği yetkiye istinaden hazırlanan ve belirli bir faaliyetin yapılması esasına dayanan çeşitli ihracat destekleri Bakanlığımız uhdesinde yürütülmektedir. Bu kapsamda; -2009/5 sayılı Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar Katılımlarının Desteklenmesine İlişkin Tebliğ kapsamında, firmaların yurt dışı fuarlara iştiraklerine ve sektörel nitelikteki uluslararası fuarlara bireysel katılımlarına ilişkin harcamaları belirli oran ve miktarlarda desteklenmektedir. 15 Bahse konu Mevzuat çerçevesinde destek kapsamına alınan fuarlar yukarıda belirtilmiştir. Bakanlığımızca, Haziran-Aralık 2011 tarihleri arasında otomotiv konusunda 8 fuara Milli Katılım izni verilmiş olup, 44 fuar bireysel destek kapsamına alınmıştır. 2011 yılı Haziran-Aralık dönemi milli katılımı desteklenen otomotiv fuarları FUAR ADI BAġLAMA TARĠHĠ BĠTĠġ TARĠHĠ 1 AUTOMECHANIKA MIDDLE EAST 2011 07.06.2011 09.06.2011 2 7.INTERAUTO ULUSLARARASI OTOMOTİV VE YAN SANAYİ FUARI 24.08.2011 28.08.2011 3 AUTOMECH AKHBAR EL YOM 2011 24.09.2011 28.09.2011 4 EQUIP AUTO 2011 11.10.2011 15.10.2011 5 15. AUTOEXPO ULUSLARARASI OTOMOTİV VE YEDEK PARÇA FUARI 18.10.2011 22.10.2011 19.11.2011 23.11.2011 25.11.2011 28.11.2011 Otomotiv ve yedek İran parça 15.12.2011 Otomotiv, otomotiv yan sanayi ve ticari araçlar SIRA NO 6 7 8 SAUDI INTERNATIONAL MOTOR SHOW (SIMS) 2011 6. IAP ULUSLARARASI OTOMOTİV VE YEDEK PARÇA FUARI BAGHDAD AUTOSHOW ULUSLARARASI OTOMOTIV, OTOMOTIV YAN SANAYİ VE TİCARİ ARAÇLAR FUARI 12.12.2011 KONUSU Otomotiv ve yan sanayi Otomobil, ticari araçlar, motosikletler, karavanlar, parça ve aksesuarları Otomobil, ticari araçlar, motosikletler, karavanlar, parça ve aksesuarları Otomobil, ticari araçlar, motosikletler, karavanlar ve parça ve aksesuarları Otomobil, ticari araçlar, motosikletler, karavanlar ve parça ve aksesuarları Otomotiv ve ticari araçlar 2011 yılı Haziran-Aralık dönemi bireysel katılımı desteklenen otomotiv fuarları SIRA BAġLAMA BĠTĠġ FUAR ADI ÜLKE NO TARĠHĠ TARĠHĠ ÜLKE BAE Rusya Mısır Fransa İran S. Arabistan Irak KONUSU 1 The 8th China Guangzhou) Int. Auto Parts Expo 06.06.2011 08.06.2011 Çin Oto Parça ve Aksesuarları, Motor ve DVD Sistemleri Oto Güvenlik ve Alarm Sistemi 2 AUTOMECH AKHBAR EL YOMPan/Arab-African Vehicles, Motorcar Workshop and Automobile Spare Parts Exhibition 08.06.2011 12.06.2011 Mısır Otomobil-Ticari araç 16 Otomobil ve motosiklet yedek parça ve aksesuarları. Oto Yedek Parça, Servis Ekipmanları, Ticari Araçlar Fuarı 3 MİMS 09.06.2011 18.06.2011 Rusya 4 Central Asia Autoparts 16.06.2011 5th.International Exhibition 19.06.2011 Kazakistan 19.06.2011 21.06.2011 Hollanda Otomotiv Yan Sanayii Ürünleri 06.07.2011 09.07.2011 Ukrayna Otomobil Aksam ve Ekipmanları 13.07.2011 15.07.2011 Meksika Otomotiv 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ReMaTec-Automotive Remanufacturing International Automobiles Exhibition and Everything for Automobiles PAACE Automechanika Mexico AUTOSHOW PRAHA/ASA PRAHA International Fair of Personal and Light Utility Cars and Automobile Design, for Car Service and Accessories Geneva International Motor Show 7.INTERAUTO ULUSLARARASI OTOMOTİV VE YAN SANAYİ FUARI MIMS Caravan Saloon Dusseldorf SEMA - Speciality Equipmenr Market Association China International Auto Parts Expo 2011 IAA - 64th Commercial Vehicles International Motor Show 22.07.2011 24.07.2011 Çek Cumhuriyeti Otomobil, otobüs, atölye gereçleri, motor yağı, ses ve seyir sistemleri, güvenlik sistemleri, motorlu taşıt parçaları, aksesuarlar, vs. 11.08.2011 14.08.2011 İsviçre Otomobil ve Aksamları 24.08.2011 28.08.2011 Rusya 24.08.2011 26.08.2011 28.08.2011 04.09.2011 Rusya Almanya Otomobil, Ticari Araçlar, Motosikletler, Karavanlar Parça ve Aksesuarları Otomotiv Otomotiv 07.09.2011 10.09.2011 ABD Otomotiv 08.09.2011 10.09.2011 Çin Otomotiv Yan Sanayi 15.09.2011 25.09.2011 Almanya Otomobil Fuarı 16 IAA - International Motor 23.09.2011 Show Commercial Vehicles 30.09.2011 Almanya 17 AUTOMECH AKHBAR EL YOM 2011 24.09.2011 28.09.2011 Mısır 18 Khartoum Autoshow 2011 24.09.2011 27.09.2011 Sudan 19 SYR AUTOMECANICA 25.09.2011 29.09.2011 Suriye 20 TIR'2011 28.09.2011 30.09.2011 Ukrayna 21 TTM-Automotive Technolgy Fair 29.09.2011 02.10.2011 Polonya 22 AutoIndustry & Autocomponents 30.09.2011 01.10.2011 Rusya 17 Otomobil, Ticari Araçlar, Motosiklet, Karavanlar, Parça Ve Aksesuarları Otomobil, Ticari Araçlar, Motosikletler, Karavanlar, Parça ve Aksesuarları Otomotiv Otomotiv Parçaları, Aksesuarlar, Ekipmanlar, Lastikler, Petrol İstasyonu Ekipmanları Otomotiv Otomotiv, Otomotiv teknolojileri ve Yan Sanayii Ulaşım araçları (otomobil, kamyon, motosiklet, karavan) 30 31 32 BAGHDAD AUTOSHOW ULUSLARARASI OTOMOTIV, OTOMOTIV YAN SANAYİ VE TİCARİ ARAÇLAR FUARI EQUIP AUTO - Trade show of automobile equipment, garage equipment and after-sales networks 15. AUTOEXPO ULUSLARARASI OTOMOTİV VE YEDEK PARÇA FUARI AUTOSALON NITRA /AUTOSERVIS International Motor Show and Car Accessories Trade Fair AUTOSHOW BUSWORLD Tbilisi İnternational Auto Show Auto+Automechanika AAPEX 2011 SEMA Show 2011 33 The AAPEX/SEMA Show 02.11.2011 04.11.2011 ABD 34 Dubai International Motorshow 10.11.2011 14.11.2011 BAE 35 AUTOEXPOTEHNICA 11.11.2011 13.11.2011 Romanya 17.11.2011 20.11.2011 İran Otomotiv 17.11.2011 19.11.2011 G.Kore Otomotiv yan sanayi 23 24 25 26 27 28 29 36 37 IAP Tehran Spare Parts 6.Uluslararası Otomotiv ve Yedek Parça Fuarı KOAA Show 2011 - Korea Autoparts & Auto Related Industries Show 06.10.2011 09.10.2011 Irak Otomotiv, Otomotiv Yan Sanayi ve Ticari Araçlar 11.10.2011 15.10.2011 Fransa Otomobil, Ticari Araçlar, Oto Yedek Parça ve Aksesuarları 13.10.2011 17.10.2011 İran Otomobil, Ticari Araçlar, Motosikletler, Karavanlar ve Parça ve Aksesuarları 16.10.2011 19.10.2011 Slovakya Otomobil Endüstrisi ve Oto Aksamları 20.10.2011 21.10.2011 23.10.2011 26.10.2011 Kazakistan Belçika 22.10.2011 24.10.2011 Gürcistan 26.10.2011 01.11.2011 01.11.2011 30.10.2011 03.11.2011 04.11.2011 Rusya ABD ABD Otomotiv Otobüs Otomobiller, yedek parça Otomotiv Otomotiv Otomotiv Otomotiv parçaları ve servisleri Otomobil ve Yan Aksesuarları Otomotiv ve Yedek Parça 38 Transpo-Tech 2011 17.11.2011 20.11.2011 Mısır Otomotiv, Ticari Araç Yedek Parça Yan Sanayi 39 SAUDI INTERNATIONAL MOTOR SHOW (SIMS) 2011 19.11.2011 23.11.2011 S.Arabistan Otomotiv ve Ticari Araçlar 40 TEC'AUTO 2011 23.11.2011 26.11.2011 Fas Otomotiv yan sanayi, Oto yedek parça 41 TEC'AUTO International Exhibition of Cars, Technologies and Services 23.11.2011 26.11.2011 Fas Otomotiv Yan Sanayi, Oto yedek parça, servis 42 6. IAP Uluslararası Otomotiv ve Yedek Parça Fuarı 25.11.2011 28.11.2011 İran Otomotiv ve Yedek Parça 18 43 44 LE SALON AUTOMOTO 2011 Automechanika Shanghai 06.12.2011 09.12.2011 Fas Otomotiv ve Yan Sanayi 08.12.2011 11.12.2011 Çin Otomotiv - 2010/6 sayılı Yurt Dışı Birim, Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ kapsamında, firmalarımızca yurt dışında gerçekleştirilen tanıtım, marka tescil giderleri ile yurt dışında mal ticareti yapmak amacıyla açılan birimleriyle ilgili giderleri belirli miktar ve oranlarda desteklenmektedir. - 2006/4 Sayılı Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve TURQUALITY®‟nin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ kapsamında, firmaların; patent, faydalı model, endüstriyel tasarım ve marka tesciline ilişkin harcamaları, kalite belgesi alımına ilişkin giderleri, moda/endüstriyel ürün tasarımcı istihdamına ilişkin giderleri, tanıtım, reklam ve pazarlama faaliyetleri, yurtdışı birimlere ilişkin kira ve temel kurulum giderleri, danışmanlık (strateji, operasyon, organizasyon, teknoloji) giderleri, bilişim ve bilgi yönetimi alanına yönelik harcamaları %50 oranında 5 yıl süreyle desteklenmekte olup; üretimden pazarlamaya, satıştan satış sonrası hizmetlere kadar bütün süreçleri kapsayacak şekilde yönetsel bilgi birikimi ve kurumsallaşma konularında destek sağlanmaktadır. Otomotiv sektöründe faaliyet gösteren toplam 5 firma Turquality destek programında yer almaktadır. Bu firmalardan 1 tanesi 2011 yılı Haziran-Aralık 2011 tarihleri arasında programa dâhil edilmiştir. 2011 yılı Haziran-Aralık Döneminde Kapsamına alınan Firma Sayısı Türk Ürünlerinin YurtdıĢında MarkalaĢması, Türk Malı Ġmajının YerleĢtirilmesi ve TURQUALITY®’nin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ kapsamındaki Otomotiv Firmaları 5 1 - 2011/1 sayılı Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği Hakkında Tebliğ kapsamında, firmalarımızın yurt dışı pazarlara girmelerini teminen, Yurt Dışı Pazar Araştırması Desteği, Pazara Giriş Desteği ve Sektörel Ticaret Heyeti ve Alım Heyeti Programları Desteği ile ETicaret Sitelerine Üyelik Desteği sağlanmaktadır. Haziran-Aralık 2011 tarihleri arasında otomotiv sektörüne yönelik herhangi bir sektörel ticaret heyeti programı gerçekleştirilmemiştir. - 2010/ 8 sayılı Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ kapsamında firmalar personellerinin eğitimine ilişkin olarak destek alabilmektedirler. Bu bağlamda, eğitim ve/veya danışmanlık ihtiyacının analizi, iş planı ve ihracat stratejilerinin hazırlanması ve izlenmesi, ihracat potansiyelinin belirlenmesi ve ihracat yapmaya hazır hale getirilmesi, süreç iyileştirme ve yönetimi, bilgi ve iletişim teknolojileri danışmanlığı, aynı değer zincirinde yer alan, birbirleriyle ilişki içinde olan ve coğrafi yakınlık içinde bulunan şirketlerin uluslararası rekabetçilik yönünde yol haritalarının hazırlanması konularındaki program giderleri ile Bakanlığımızca uygun görülen diğer konulardaki program giderleri desteklenmektedir. Uluslararası Rekabetçilik Tebliği kapsamında Bakanlığımız tarafından aşağıda yer alan projeler yürütülmektedir. 19 Konya Sanayi Odası - “Konya Otomotiv Yan Sanayi İş Kümesi İhracat Koçluğu” Projesi (Projede 16 firma yer almaktadır) Taşıt Araçları Yan Sanayi Derneği (TAYSAD) – “Küresel Rekabet Yolunda Kurumsal Dönüşüm” Projesi (Projede 10 firma yer almaktadır) Ayrıca, Bakanlığımız ilgili birimlerince ülke masaları seminer ve bilgilendirme toplantıları düzenlenmek suretiyle çeşitli pazarlar hakkında firmalarımızın bilgilendirilmesi mümkün olmuştur. Bahse konu seminerlerden 27 Eylül 2011 ve 24 Ekim 2011 tarihlerinde Bursa‟da otomotiv sektöründe faaliyet gösteren firmalarımıza yönelik olarak Hindistan ve İran Ülke Masası Seminerleri düzenlenmiştir. Diğer taraftan, bahse konu eylem ile ilgili olarak Uludağ İhracatçı Birlikleri (UİB) Genel Sekreterliği, Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) ve Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) tarafından yurtdışı pazarlara yönelik yapılan faaliyetler, katılım sağlanan uluslararası seminer, konferans, toplantı, fuar vb etkinlikler ile yurt dışı lobi faaliyetleri kapsamındaki girişimler (yurtdışında ofis, temsilcilik vb. açma) hakkında derlenen bilgiler aşağıda özetlenmektedir: UĠB Yurt DıĢı Faaliyetleri: Etkinlik Adı Tarihi MIMS-Automechanika Moscow ve Interauto 24-26 Ziyareti 2011 Ülke/ġehir Katılımcı Kitelesi/Türü Moskova Ticaret Müş, YK Üyeleri, Ziyaret “Rusya Bilgilendirme ve İş Geliştirme Toplantısı” 24 Ağustos 2011 Moskova OİB YK, sektörden firmalar, İş Geliştirme Toplantısı Auto Turkey Konferansı 26-27.10 2011 İstanbul / Türkiye Meeting at GAZ, N.Novgorod, Russia, 31/10-02/11 2011 Rusya Otomotiv Sektör Temsilcileri , Konferans OİB Yönetim Kurulu Üyesi, OİB Rusya Fedesrayonu Temsilciliği, ve ektörden 6 firma katıldı, Heyet Equıp Auto 11-15 Ekim 2011 Paris /Fransa MİLLİ KATILIM Hedta Çin Heyeti 24-26 Ekim 2011 Kocaeli /Bursa YK ZİYARETİ Yroslav Ziyareti 14-17 Kasım 2011 Ankara-Bursa ZİYARET Comvex 2011 22-25 Kasım 2011 İstanbul ALIM HEYETİ VE FUARDA INFO STAND Irak Gamco Heyeti Aralık 2011 ZİYARET İşadamları Ağustos İstanbul OSD Yurt DıĢı Faaliyetleri: OSD yurt dışı faaliyetleri otomotiv sanayiinin küresel boyutu çerçevesinde üyesi bulunulan OICA, ACEA ve ENX kuruluşları çalışmaları ile BM-AEK WP 29 içindeki küresel teknik mevzuat çalışmalarını kapsamaktadır. 20 FAALĠYETLER ENX Yönetim Kurulu Toplantısı OICA Teknik Komite Toplantısı ACEA LC Komite Toplantısı OICA Fuar Komite Toplantısı WP 29 Komite Toplantısı OICA Teknik Komite Toplantısı ACEA LC Komite Toplantısı ACEA LC Komite Toplantısı BM-WP29-GRE/66 Toplantısı OICA Teknik Komite Toplantısı OICA Genel Kurul Toplantısı YER Paris/FRANSA Paris/FRANSA Brüksel/BELÇİKA Cenevre/İSVİÇRE Cenevre/İSVİÇRE Berlin/ALMANYA Dublin/İRLANDA Amsterdam/HOLLANDA Cenevre/İSVİÇRE Paris/FRANSA Bükreş/ROMANYA TARĠH 01-03/02/2011 08-11/02/2011 24-25/02/2011 01-03/03/2011 07-11/03/2011 24-27/05/2011 16-18/06/2011 29-30/09/2011 04-06/10/2011 10-11/10/2011 20-21/10/2011 TAYSAD Yurt DıĢı Faaliyetleri: TARĠH KONU 15 Haziran EPO - Avrupa Patent Ofisi, TPE - Türk Patent Enstitüsü iĢbirliğindeki 2011 patentler semineri düzenlendi. TAYSAD üyesi 27 firmanın 50'nin üzerindeki yetkilisinin katılımları ile düzenlenen seminerde Avrupa Birliği patent yapısı ve dünya patent uygulamaları hakkında bilgi verildi. 20-22 Belarus Otomotiv Sanayi inceleme ziyareti gerçekleĢtirildi. Haziran 2011 Belarus Cumhuriyeti Sanayi ve Ticaret Bakanı Katsiarynich Dzmitry STEPANOVICH başkanlığında Belarus Cumhuriyeti'nin önde gelen ana ve yan sanayi firmaları Minsk Automobile, Belaz, Ekran, Belcard, Mog Von, Rudensk, Agu ve Starter ile bir araya gelindi. Mogilev Valisi Kravtsov Vladimir himayesinde Mogilev FEZ serbest bölgesi ziyaret edildi ve yatırım imkanları hakkında bilgi alındı. Minsk'te yer alan Maz Genel Merkezi de ziyaret edildi. 13 Eylül 2011 AB Yeni Trend ve Segment Mikro Araç Semineri Frost&Sullivan firması ile Mikro Araç Pazarı konusunda "Avrupa'da Mikro Araba Pazarının Stratejik Analizi" konulu seminer üyelerimizin geniş katılımı ile Derneğimizde gerçekleşti. Ġran Ġslam Cumhuriyeti Ġstanbul Konsolosluğu Ticaret MüsteĢari 19 Eylül 2011 Abdullah AHLAKĠ ile otomotiv Yasn Sanayi bilgilendirme toplantısı düzenlendi. Genel Sekreter Yardımcısı Cüneyt KALKAN Türk otomotiv yan sanayisi hakkında sunum gerçekleştirdi.İşbirliğinin arttırılmasına yönelik konular hakkında karşılıklı görüş alışverişide bulunuldu. 19-25 Eylül IAA Franfurt Fuarına katılım gerçekleĢtirildi. 2011 TAYSAD adına Genel Sekreter Özlem GÜLŞEN ARKAN katılım gerçekleştirdi. Faurda yer alan firmalar ile ülkemizde gerçekleştirmek amacıyla planlanan projeler hakkında görüüşmelergerçekleştirildi. 27-28 Eylül Belarus Mogilev Temsilcileri Derneğimizde ağırlandı. 2011 21 4-6 Ekim 2011 11-15 Ekim 2011 Belarus Mogilev 'de kurulu Organize Sanayi Bölgesi Müdürü Alexei YAKOVLEV ve Uluslararası Yatırım Yöneticisi Andrei YARTSEV' TOSB Organize Sanayi Bölgemiz ve otomotiv yan sanayimiz hakkında bilgi verildi. D-8 Ülkeleri 2.Sanayi Bakanları ve 6.Sanayi ÇalıĢma Grubu Toplantılarına katılım gerçekleĢtirildi. İstanbul Haliç Kongre Merkezi‟nde gerçekleşecek toplantı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı‟nın evsahipliğinde gerçekleşti. TAYSAD‟ı temsilen Genel Sekreter Özlem Gülşen Arkan‟ın katıldığı toplantılarda, D-8 ülkeleri ile Türk Otomotiv Sanayi arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi için yapılacak olan faaliyetlerin planlanması yönelik görüşmeler gerçeleşti. Equip Auto Fuarına katılım gerçekleĢtirildi. 1800 firmanın iştirak ettiği fuara 18'i TAYSAD üyesi olmak üzere 28 firma milli katılım çerçevesinde yer aldı. Derneğimiz adına üyelerimizi ve otomotiv yan sanayimizi temsilen TAYSAD Genel Sekreter Yardımcısı Cüneyt KALKAN katıldı. TAYSAD Almanya Temsilciliği WolfsburgMetropol Otomotiv Kümesi 25 Ekim 2011 Üyeliği gerçekleĢtirildi. Aşağı Saksonya Ekonomi Bakanı Jörg BODE himayesinde gerçekleşen ve 200'ün üzerinde firma yetkilisinin katıldığı toplantı ile TAYSAD Almanya Temsilciliği kümenin ilk küresel üyesi oldu. 26-27 Ekim AutoTurkey 2011 konferansına katılım gerçekleĢtirildi ve yan 2011 sanayimiz hakkında sunum yapıldı. 300'e yakın ulusal ve uluslararası firmanın üst düzey yöneticilerini katıldığı konferansta TAYSAd Genel Sekreteri Özlem GÜLŞEN ARKAN "İhracat için kaliteli üretim - Neden otomotiv parça tedarikçileri Türkiye'yi seçiyor ve 2023 hedeflerine ulaşmada TAYSAD üyelerinin önemi" konulu sunum gerçekleştirdi. ARKAN "TAYSAD üye sayısı büyüme görünümü - gelecek ihracat hedeflerinde ilerleme tahminleri ve etkileri" konulu oturuma başkanlık yaptı. 16 Kasım Türk-Çin iĢbirliği forumuna katılım ve sunum gerçekleĢtirildi. 2011 TÜSİAD tarafından organize edilen işforumunda TAYSAD Denetleme Kurulu Başkanı Süheyl BAYBALI otomotiv yan sanayimiz hakkında sunum gerçekleştirmiştir. 21 Kasım Güney Afrika Cumhuriyeti Durban Automotive Cluster Otomotiv 2011 Heyeti Derneğimizde ağırlandı. Güney Afrika Cumhuriyeti‟nde yer alan Durban Automotive Cluster heyeti 20-25 Kasım tarihleri arasında ülkemize bir inceleme gezisinde bulunmuştur. Heyet 21 Kasım 2011 tarihinde otomotiv yan sanayimiz hakkında bilgi almak ve fikir alışverişinde bulunmak üzere derneğimizde ağırlanarak otomotiv yan sanayimiz hakkında detaylı bilgi aktarılmıştır. Heyete TOSB Organize sanayi bölgesi gezdirilmiş ve bölgemizde yer alan 2 üyemize ziyaret gerçekleştirilmiştir. 24 Kasım Brüksel'de düzenlenen CLEPA After-Market Konferansına Katılım 2011 22 Avrupa Otomotiv Tedarikçileri Derneği tarafından organize edilen konferansa TAYSAD Genel Sekreteri Özlem GÜLŞEN ARKAN katılmıştır. 24-27 Kasım 2011 Comvex 2011 Ġstanbul Fuarı Tüyap’ta gerçekleĢtirildi. Ticari araç, otomotiv yan sanayi ve lojistik sektörünü buluşturan Comvex İstanbul ve Logist Eurasia fuarları, 24-27 Kasım 2011 tarihlerinde TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi'nde gerçekleştirildi. Avrupa‟nın en büyük ticari araç üretim merkezi olan Türkiye'nin yeni ticari araç modelleri, TÜYAP'ta üçüncüsü düzenlenen Comvex İstanbul Ticari Araçlar, Otobüs ve Yan Sanayi ile Logist Eurasia fuarlarında bir araya geldi. Fuarın açılış töreninde konuşma yapan Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Başkanı Celal Kaya ise, 2011 yılının otomotiv sanayisi açısından önemine değindiği konuşmasında, otomotiv yan sanayi firmalarının AB ülkeleri dışında yeni pazarlar yaratması açısından fuarın son derece değerli olduğunu sözlerine ekledi. Hedeflerinin gelişmiş pazarlardaki etkinliklerini artırmak, yeni pazarlardaki ilişkilerini geliştirmek olduğunu söyleyen Kaya, fuarı ziyaret eden yabancı sektör temsilcileri ile iş bağlantıları kurarak bu hedeflerini gerçekleştireceklerini ifade etti. İki yılda bir organize edilen otomotiv sektörünün önemli derneklerinin güç birliğini simgeleyen Comvex İstanbul, TAYSAD, OSD ve TAİD işbirliğiyle gerçekleştiriliyor. Fuara bu yıl, Avrupa ve Ortadoğu başta olmak üzere 21 ülkeden 378 firma ve firma temsilciliği katılım gösterdi. TAYSAD Almanya Temsilciliği DEĠK iĢbirliği ile “Otomotiv Sanayinde 7 Aralık 2011 ĠĢbirliği Alanları” baĢlıklı toplantısını Berlin’de gerçekleĢtirdi. DEİK (Dış Ekonomik İlişkiler Konseyi) tarafından 7 Aralık 2011 tarihinde Berlin‟de düzenlenen “II.Türk-Alman İşbirliği ve Yatırım” konferansı kapsamında “Otomotiv Sanayinde İşbirliği Alanları” başlıklı toplantı TAYSAD Almanya temsilciliği tarafından organize edildi. Otomotiv alanındaki 35 üst düzey temsilcinin katıldığı toplantıda Türk –Alman otomotiv sanayindeki son gelişmeler ve Ar-Ge alanındaki işbirliği olanakları görüşüldü.TAYSAD Almanya temsilcimiz Ahmet YILMAZ‟ın moderatörlüğünde gerçekleşen toplantıda Genel Sekreterimiz Özlem GÜLŞEN ARKAN Türkiye‟deki otomotiv sanayinin hızlı gelişiminden ve yeni yatırımlar konusunda sunum gerçekleştirdi. Almanya Federal Cumhuriyeti UlaĢım, ĠnĢaat ve Kentsel Kalkınma 9 Aralık 2011 Bakanlığı Parlamenter MüsteĢarı ve Otomotiv Heyeti Derneğimizde ağırlandı. Almanya Federal Cumhuriyeti Ulaşım, İnşaat ve Kentsel Kalkınma Bakanlığı Parlamenter Müsteşarı Dr. Andreas Scheuer, Almanya Federal Cumhuriyeti Ulaşım, İnşaat ve Kentsel Kalkınma Bakanlığı Yük Taşımacılığı ve Lojistik Bölümü Başkan Yardımcısı Norbert Tiedemann, Logistic Alliance Germany CEO‟su Stefan Schröder, Leipzig Halle Havalimanı Kargo İş Geliştirme Kıdemli Danışmanı Christoph Tichelkamp, Almanya Federal Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosluğu Protokol, Basın, Politika Sorumlusu Ulrich Münch‟ün yer aldığı ziyaret, TAYSAD Başkanı Celal Kaya ve Genel Sekreter Yardımcısı Cüneyt Kalkan‟ın evsahipliğinde gerçekleştirildi. Sayın Cüneyt Kalkan‟ın Türk otomotiv sanayi ve TAYSAD hakkındaki detaylı sunumunun ardından heyet, Trakya Cam, Omsan ve Kanca firmaları ile ikili görüşmeler gerçekleştirdi. 23 Eylem 3.3: Kamu alımlarında ve kiralamalarında yerli araç kullanımı özendirilecektir. Sorumlu KuruluĢ: Maliye Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: İçişleri Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Kamu İhale Kurumu Yapılan ÇalıĢmalar: Yerel yönetimler ile bağlı kuruluşlar da dâhil olmak üzere, tüm kamu kurum ve kuruluşlarının araç alımlarında ve kiralamalarında, yerli ürünlerin kullanılmasına etkin özen gösterilmesi amacıyla yürütülen çalışmalara devam edilmektedir. Ayrıca, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı olarak otomotiv sanayimizin üretmiş olduğu binek araçların yerli muhteva oranlarına ilişkin bilgiler, talep edildiğinde tüm kamu kurumları ile paylaşılmakta olup, ileriki dönemde bu oranların doğrulanmasına ilişkin denetimlerin yapılması planlanmaktadır. Eylem 3.4: Çevre dostu araçların kullanımının yaygınlaştırılması için toplumda farkındalık seviyesinin artırılmasına yönelik çalışmalar yapılacaktır. Sorumlu KuruluĢ: OSD Ġlgili KuruluĢ: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Stk‟lar (OİB, TİM, ODD, OYDER) Yapılan ÇalıĢmalar: Çevresel açıdan düşünüldüğünde; dünyada gün geçtikçe gelişen ve ülke ekonomileri için önemi artan, dünyanın en büyük yatırımlarının gerçekleştiği otomotiv sanayi önemli bir alan olarak ortaya çıkmaktadır. Sektörde çevreye olan duyarlılık yüksek olup gerek mevzuat gerekse insanların bilinçlendirilmesine yönelik çalışmalar devam etmektedir. Bu konuda Avrupa Birliği (AB), topluluk içinde üretilen araçların emisyon seviyelerinin 2014 yılına kadar ortalama kilometre başına 130 gr CO2 olmasını sağlayacak şekilde sektör üzerine baskı yapmakta ve bu doğrultuda Kyoto Protokolü ekinde yer alan ulaşımdan kaynaklanan emisyon düşürülme taahhüdüne uyum sağlamayı hedeflemektedir. Bununla birlikte özellikle motorlu taşıtların vergilendirmesinde CO2 emisyonu birçok AB üyesi ülkede referans alınmaktadır. AB‟de otomotiv sektöründe çevrenin korunması çalışmaları yanında tüketicilerin bilinçlendirilmesi konusunda da çalışmalar devam etmektedir. Bu amaçla Yeni Binek Otomobillerin Yakıt Ekonomisi ve CO2 Emisyonu Konusunda Tüketicilerin Bilgilendirilmesine İlişkin Direktif yayımlanmıştır. AB adaylık sürecinde, mevzuat uyumu kapsamında, ülkemiz bu yönetmeliği uyumlaştırmış ve söz konusu yönetmelik 28.12.2003 tarihli ve 25330 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanarak 01.01.2009 tarihinde zorunlu uygulamaya girmiştir. Bu yönetmeliğin 10. maddesi uyarınca, tüketicileri yeni binek otomobillerin (M1 kategorisi) satın alımında bilinçlendirmeyi amacıyla bir kitapçık hazırlanmıştır. Söz konusu kitapçıkta; Türkiye pazarındaki yeni binek otomobillerin yakıt tüketimi, gürültü seviyesi, karbon dioksit (CO2) ve diğer emisyon performansları ile yakıt türü, motor tür ve hacimleri, marka ve ticari adları listelenmektedir. 24 Bu kitapçık, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına beyanda bulunan otomobil üreticisi veya ithalatçısı firma bilgileri esas alınarak hazırlanmıştır. Bu açıdan, üretici ya da ithalatçı firma tarafından sisteme girilmemiş, herhangi eksik ya da yanlış bilgi girişi nedeniyle doğrulaması yapılamamış marka veya model olabilecektir. Bu kitapçıkta yer alan yeni binek otomobillere ait emisyon, gürültü, yakıt tüketimi gibi değerler, araçlar kullanıldıkça ve yıprandıkça değişebilecektir. Bu açıdan kitapçık çoğunlukla yeni modellerin karşılaştırılması açısından tüketiciye yol gösterir bir kılavuzdur. Ayrıca, kitapçık http://sgm.sanayi.gov.tr/ adresinde elektronik olarak tüketicinin hizmetine sunulmuştur. Eylem 3.5: Çevreye duyarlı araçların kullanımı özendirilecektir. Sorumlu KuruluĢ: Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: İçişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yapılan ÇalıĢmalar: Çevreye duyarlı araçlar konusunda son yıllarda üzerinde en çok gelişen teknoloji olan elektrikli araçların özendirilmesine yönelik, araç alım vergilerinde düzenleme yapılmıştır. Bu çerçevede, sadece elektrik motoru ile çalışan binek araçlardan; motor gücü 85 kW‟ın altında olanlar için %3, motor gücü 85 kW ile 120 kW arasında olanlar için %7 ve motor gücü 120 kW‟ın üzerinde olanlar için ise % 15 oranında Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) alınacaktır. Böylelikle, içten yanmalı motorla çalışan araçlara nazaran fiyat avantajı elde eden elektrikli araçların tüketiciler tarafından daha çok tercih edilmesi hedeflenmiştir. Eylem 3.6: Kamu araç filoları oluşturulurken çevre dostu araçların tercih edilmesi sağlanacaktır. Sorumlu KuruluĢ: Maliye Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: İçişleri Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kamu İhale Kurumu Yapılan ÇalıĢmalar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı olarak, ülkemizde üretimi gerçekleştirilen elektrikli araçlardan ilk etapta beş adet sipariş verilmiş, ayrıca bu araçların şarj dolumlarını yapabilmek amacıyla Bakanlık otoparkında bir şarj istasyonu kurulmuştur. Örnek teşkil eden bu uygulamanın yanı sıra kamu alımları sırasında elektrikli veya diğer çevre dostu araçların tercih edilmesine yönelik çalışmalar devam etmektedir. HEDEF NO:4 4. HUKUKĠ VE ĠDARĠ DÜZENLEMELERĠ ĠYĠLEġTĠRMEK 25 Eylem 4.1: Düşük CO2 emisyonu olan çevre dostu araçların (elektrikli, hibrit ve emisyon seviyesi düşük diğer araçlar) kullanımını teşvik eden bir vergilendirme sistemi için çalışma yapılacaktır. Sorumlu KuruluĢ: Maliye Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Stk „lar (OSD, TAYSAD, ODD) Yapılan ÇalıĢmalar: Türkiye Otomotiv Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planının uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi amacıyla 21 Kasım 2011 tarihinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığında yapılan toplantıda, söz konusu eylemin uygulanmasına ve değerlendirilmesine yönelik olarak sektör temsilcilerinden konu hakkındaki çalışmaları ve yeni sistemin ayrıntıları konusunda taleplerinin Başkanlığımıza bildirilmesi istenilmiş olup, bu konuda Başkanlığımıza herhangi bir bilgi sunulmamıştır. Öte yandan, konu hakkında Avrupa Birliğinde mevcut uygulamalar konusunda genel bir araştırma yapılmıştır. Eylem 4.2: Ömrünü tamamlamış araçların hurdaya ayrılarak bertarafı için gerekli hukuki düzenlemelerin oluşturulması ve hurda işletmelerinin teşvik edilmesi yönünde çalışmalar yapılacaktır. Sorumlu KuruluĢ: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, Stk‟lar (OSD, TAYSAD, ODD) Yapılan ÇalıĢmalar: 30/12/2009 tarihli ve 27448 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanan Ömrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Hakkında Yönetmelik ile ömrünü tamamlamış araçların ekonomik operatörlerce toplanması, depolanması, işlenmesi, geri dönüşümü ve geri kazanımına ilişkin esaslar ve yeni araç tasarımlarında uyulması gereken kriterler belirlenmiştir. 06/07/2011 tarihli ve 27986 sayılı Resmi Gazete‟ de yayımlanan Ömrünü Tamamlamış Araçların Depolaması, Arındırılması, Sökümü Ve İşlenmesine İlişkin Teknik Usuller Tebliği ile ömrünü tamamlamış araç teslim yerlerinin, geçici depolama alanlarının, münferit depoların ve işleme tesislerinin tabi olacakları kriterler detaylı olarak belirlenmektedir. Ülkemizde ömrünü tamamlamış araç arındıran, söken ÖTA Geçici Depolama alanları ve metal ve hurda işleyen ÖTA işleme tesisleri olarak tabir ettiğimiz birçok tesis bulunmaktadır. Bu tesisler “Ömrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Hakkında Yönetmelik” gereğince belirlenen kriterlerde ve “Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik” kapsamında çevre lisansı olarak Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihi olan 2011 yılı itibariyle çalışmalarını sürdürmektedirler. 26 Eylem 4.3: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğünün otomotiv sektörüne hizmet veren biriminin kurumsal kapasitesi uluslararası onay kuruluşlarına benzer bir şekilde geliştirilecektir. Sorumlu KuruluĢ: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: TSE, Teknik Servis Hizmeti Veren Kuruluşlar, Stk‟lar (OSD, TAYSAD, ODD) Yapılan ÇalıĢmalar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının otomotiv sanayine hizmet veren birimlerinin verimli ve etkin hizmet sağlaması amacıyla; sürekli olarak kendini yenileyen küresel otomotiv mevzuatına uyumunu sağlayacak dinamik ve esnek bir organizasyonun kurulması amacıyla, söz konusu birim çerçeve mevzuat kapsamında yeniden yapılandırılmıştır. Böylelikle, binek araçlar ile yolcu veya eşya taşımaya mahsus araçlarla ilgili olarak MARTOY Belgelendirme Şubesi, tekerlekli tarım veya orman traktörleri ile ilgili olarak TORTOY Belgelendirme Şubesi, iki veya üç tekerlekli motorlu araçlarla ilgili olarak MOTOY Belgelendirme Şubesi, kurulmuştur. Ayrıca, aynı birim kapsamında küresel otomotiv mevzuatının takip edilmesi ve uyumlaştırılması ile ulusal mevzuatın hazırlanması konularında hizmet verecek bir Otomotiv Mevzuat Şubesi kurulmuştur. Söz konusu şube bünyesinde, araç, sistem, aksam ve ayrı teknik ünitelerin gerekli düzenlemeleri konusunda Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM/AEK) tarafından yayımlanan teknik düzenleme ve yönetmeliklerin, takip edilmesi ve uyumlaştırılması ile uyumlaştırılmış olan AB direktifleri hakkında bildirim yapılması amacıyla yapılan çalışmalara devam edilmiştir. Bu yeni yapılandırma kapsamında, yeni başlayan personel ile mevcut personelin geliştirilmesi amacıyla bir takım eğitim programları uygulanmıştır. Bu eğitimlerden bazıları aşağıda verilmiştir. TÜRKAK tarafından verilen “TS EN ISO/IEC 17025-Deney ve kalibrasyon laboratuvarları yeterliliği için genel şartlar standardı” eğitimi, TÜRKAK tarafından verilen “TS EN ISO/IEC 17020-Çeşitli tipteki muayene kuruluşlarının çalıştırılması için genel şartlar standardı” eğitimi, TÜRKAK tarafından verilen “TS EN ISO/IEC 17021:2011 Uygunluk değerlendirilmesiYönetim sistemleri belgelendirmesi ve denetim yapan kuruluşlar için genel şartlar standardı” eğitimi, TÜRKAK tarafından verilen “TS EN 45011 Ürün belgelendirmesi yapan belgelendirme kuruluşları için genel şartlar standardı” eğitimi, TSE tarafından verilen “TS EN ISO 9001:2008 – Kalite Yönetim Sistemi” eğitimi, TÜBİTAK tarafından verilen Temel kriptoloji ve açık anahtar altyapısı, E-imza mevzuatı, E-imza veri formatları eğitimi, ECE R44-Motorlu araçlardaki çocuk koltukları ile ilgili tip onay yönetmeliği çerçevesindeki test ve homologasyon süreçleri eğitimi, 2007/46/AT kapsamında römork ve yarı römork test ve homologasyon süreci eğitimi 27 2007/46/AT kapsamında çok aşamalı imalat test ve homologasyon süreci eğitimi COP (üretimin uygunluğu) denetimleri eğitimi, TÜSSİDE (Türkiye Sanayi Sevk ve İdare Enstitüsü) tarafından verilen uzman yardımcıları gelişim eğitimi. Diğer taraftan, 10.04.2010 tarihli ve 27548 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanan Araçlar ve Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Üniteleri ile İlgili Tip Onayı Yönetmelikleri ve Teknik Düzenlemelerin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: SGM2010/1) kapsamında, AT tip onayı ile ithal edilen veya ülkemizde AT tip onayı ile üretilen araçlar için Bakanlığımıza bildirim zorunluluğu bulunmaktadır. Ancak, söz konusu bildirim zorunluluğunun uygulamada mükerrer bir şekilde devam ettiği tespit edilmiştir. Benzer şekilde, yurtdışından münferit olarak ithalatı yapılan ve Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından AİTM Yönetmeliği kapsamında uygunluk belgeleri onaylanan araçlar için de benzer şekilde mükerrer işlemlerin yapıldığı tespit edilmiştir. Bu kapsamda, AT tip onayı bildirimlerinde; SGM 2010/1 Tebliği ve Ekonomi Bakanlığının İthalat: 2011/7Tebliği gereği, ithalat sırasında Bakanlığımız adına, ithal araçların gümrük kontrolleri kapsamında yetkili olan TSE‟ye “Uygunluk Yazısı” alınması amacıyla başvuru yapıldığında bu bildirim zorunluluğunun yerine getirilmiş olarak kabul edilmesi, dolayısıyla 16 Ocak 2012 tarihinden itibaren, Bakanlığımızca AT Tip Onayı Bildirimi başvurularının alınmaması, Buna ilave olarak, İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından koordine edilmekte olan “Araç Tescil ve Sürücü Belgesi İşlemlerinin Elektronik Ortamda Online Olarak Yapılması Projesi” (ASBİS)‟in bir paydaşının da Bakanlığımız olması nedeniyle, Bakanlığımız veri tabanına girişi onaylanan araç tip onayı bilgilerinin de söz konusu bildirim zorunluluğunun yerine getirilme kapsamında değerlendirilmesi, AT Tip Onayı Belgesi ile ülkemizde üretilmekte olan araçlar için Bakanlığımıza bildirim zorunluluğunun devam etmesi ve ihtiyaç duyulduğu durumlarda Bakanlığımızın kullanacağı bir veri olarak kabul edilmesi, gerek AT gerekse Ulusal Tip Onayı olan araç bilgilerinin tescil edilebilmesi amacıyla Bakanlığımızın ASBİS ile ilgili veri tabanına giriş yapılmasının zorunlu olması nedeniyle Bakanlığımızca firmalara herhangi bir ilave yazı verilmemesi, münferit olarak ithal edilecek AİTM kapsamındaki araçlarda ise 16 Ocak 2012 tarihinden itibaren münferit olarak ithal edilecek araçlar için başvuruların firmalar tarafından TSE‟ye doğrudan yapılması, bu tarihten itibaren münferit araçlar için başvuruların Bakanlığımızca alınmaması, söz konusu mükerrerliklerin kaldırılması ve bürokrasinin azaltılması amacıyla uygun görülmüştür. Eylem 4.4: Otomotiv etkinleştirilecektir. sanayine yönelik piyasa gözetim ve denetim faaliyetleri Sorumlu KuruluĢ: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 28 Ġlgili KuruluĢ: Ekonomi Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, TSE, Stk‟lar (TOBB, OSD, TAYSAD, ODD, OYDER) Yapılan ÇalıĢmalar: Sadece teknik düzenlemelere uygun ve güvenli ürünlerin piyasaya arz edilmesini sağlamak amacıyla Bakanlığımızca yürütülen otomotiv sektöründeki piyasa gözetimi ve denetimi (PGD) faaliyetleri özellikle trafikteki can ve mal güvenliğini tehdit etme riski yüksek ürün gruplarına yoğunlaşmıştır. Bu çerçevede, üretim koşulları ve üretici firmalarının ekonomik ölçekleri göz önünde bulundurulduğunda, güvenlik riski en yüksek araç grubu olan römork ve yarı römorkların mevzuata uygunluğu yönünde bu araçların imalatçılarına yönelik bir denetim kampanyası düzenlenmiştir. Bu kapsamda, 81 ilimizde yer alan bakanlığımız teşkilatı aracılığıyla; 28.06.2009 tarihli ve 27272 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliği (MARTOY) kapsamında römork ve yarı römork imalatçılarına denetim yapılarak, belge almadan veya başka firmanın belgesini kullanarak üretim yapan ya da almış olduğu belgenin kapsamı dışında üretim yapanlar tespit edilmiştir. Tespit edilen firmalar hakkında 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanması Dair Kanun ile 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun çerçevesinde işlem yapılmıştır. Bu yaptırımlar kapsamında, uygunsuzluk tespit edilen firmalara uygunsuzluklarını gidermeleri için en fazla 6 ay süre tanınmış ve yapmaları gerekenler hakkında firmalar bilgilendirilmiştir. Bakanlığımızca yapılan römork denetimi sonucunda Bakanlığımıza tip onay almak için yapılan başvuru sayısı 3 kat artmış ve piyasada bu anlamda önemli bir etki yaratılmıştır. Yarı römork sektöründe önemli bir mevzuat farkındalığı yaratılmıştır. Ayrıca, özellikle yarı römork imalatçılarının yoğun olduğu illerdeki Sanayi ve Ticaret Odaları, Makine Mühendisleri Odasının Şubeleri vb. yerlerde üreticilerin farkındalık seviyelerinin artması için eğitim faaliyetlerinin düzenlenmesi önem taşımaktadır. Buradaki asıl amaç üreticiyi cezalandırmaktan ziyade, eğitim faaliyetleri ile üretim kalitelerinin artmasının sağlanması, uluslararası pazarlara girmek için küresel teknik mevzuata uygun üretim yapma yetkinliğinin kazandırılmasıdır. Bu yetkinlik karayollarımızdaki trafikte can ve mal güvenliğinin sağlanması bakımından da önem taşımaktadır. Bu aşamada, PDG önemli bir disipline edici unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Motorlu araçlara yönelik yapılan bir diğer PGD faaliyeti ise, son yıllarda sayısı artan elektrikli bisikletlere yönelik yürütülmüştür. Bu kapsamda, başta İstanbul, Ankara ve İzmir olmak üzere on büyük ilde denetim yapılmış ve özellikle Çin menşeli ürünlerin ilgili mevzuata uygun olmadığı tespit edilmiştir. Uygunsuz ürünlerle ilgili olarak, mevzuat kapsamında yasal işlem yapılmıştır. Diğer taraftan, motorlu araçların aksam ve parçalarına yönelik de denetim faaliyetleri yürütülmüştür. Bu ürün gruplarının başında çocuk koltuğu ve emniyet kemeri gelmektedir. Belgesiz olarak piyasaya arz edilen bu ürünlerin satıcıları ve üreticilerine yönelik ilgili mevzuat kapsamında yasal işlem yapılmıştır. Bununla birlikte, 2012 yılı denetim programı oluşturulması için riskli ürün grupları tespit edilmiştir. 2012 yılı denetim programında emniyet kemeri ve çocuk koltuğuna ilave olarak 29 başta lastik olmak üzere trafikteki can ve mal güvenliği ile doğrudan ilgili olan bazı aksam ve parçalara da yer verilmiştir. Bu kapsamda, 2012 yılında da PGD faaliyetleri tüm taşra teşkilatımızla koordineli olarak Bakanlığımızca yürütülecektir. Eylem 4.5: Araçlarda geri dönüştürülmüş malzeme kullanımı artırılacak ve yeni araç tasarımlarında yeniden kullanım ve geri dönüşüm oranlarına ilişkin esaslar belirlenecektir. Sorumlu KuruluĢ: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Stk‟lar (OSD, TAYSAD) Yapılan ÇalıĢmalar: Motorlu araçların yapım ve kullanım bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uyma zorunluluğunu yerine getirmek üzere, motorlu araçların aksam parçalarının ve malzemelerinin belirli asgari yüzdelerde yeniden kullanılabilmesini, geri dönüştürülebilmesini ve geri kazanılabilmesini sağlamak için motorlu araçların tip onayı ile ilgili idari ve teknik hükümleri ve aksam parçalarının yeniden kullanımının güvenlik veya çevre açısından tehlikeye yol açmamasını sağlayacak özel hükümleri ve bu hükümlerin uygulanmasına dair usul ve esasları belirlemek amacıyla Motorlu Araçların Yeniden Kullanılabilirliği, Geri Dönüştürülebilirliği ve Geri Kazanılabilirliği Hakkında Tip Onayı Yönetmeliği (2005/64/AT) yayımlanmıştır. 2005/64/AT Yönetmeliği sadece M1 kategorisi binek araçları ile N1 kategorisi hafif ticari araçları kapsamaktadır. Bu çerçevede, M1 ve N1 kategorisi araçlar kütlece asgari %85 oranında yeniden kullanılabilecek ve/veya geri dönüştürülebilecek şekilde ve kütlece asgari %95 oranında yeniden kullanılabilecek ve/veya geri kazanılabilecek şekilde imal edilmelidir. Diğer taraftan 2005/64/AT Yönetmeliği kapsamında yeniden kullanılamaz olarak kabul edilen aksam parçaları da belirlenmiştir. Bu aksam parçaları aşağıdaki gibidir. Yastıklar, piroteknik harekete geçirici, elektronik kumanda üniteleri ve sensörler dâhil olmak üzere, bütün hava yastıkları Kolan, toka, geri sarıcı, piroteknik harekete geçirici dâhil olmak üzere, otomatik ya da otomatik olmayan emniyet kemeri düzenekleri Koltuklar (sadece emniyet kemeri bağlantılarının ve/veya hava yastıklarının koltukta bulunduğu durumlarda) Direksiyon kolonuna etkiyen direksiyon kilidi düzenekleri Aktarıcılar (transponder) ve elektronik kumanda üniteleri dahil olmak üzere, motor blokaj cihazı (immobiliser) Emisyon iyileştirme sistemleri (katalitik konvertörler, parçacık filtreleri) Egzoz susturucuları. Bu aksam parçaları, geri dönüştürülebilirlik ve geri kazanılabilirlik oranlarının hesaplanması amacıyla yeniden kullanılamaz olarak kabul edilir ve MARTOY kapsamındaki araçların yapımında yeniden kullanılamaz. Çevre ve ġehircilik Bakanlığı tarafından yapılan çalıĢmalar 30 Ömrünü tamamlamış araçlardan çıkarılan parçalar, araç güvenliği ve çevre standartlarını karşılamaları durumunda yeniden kullanılır. Yeniden kullanılamayan parçalar çevresel açıdan uygunsa geri dönüştürülür veya geri kazanılır. Bu faaliyetler hava emisyonları, gürültü kontrolü gibi çevresel gerekliliklere uygun olarak yapılır. Bu amaçla aşağıdaki esaslara ekonomik operatörlerce uyulur; a) Ömrünü tamamlamış araçlarda yeniden kullanım ve geri kazanım oranları ortalama araç ağırlığının en az % 85‟i; yeniden kullanım ve geri dönüşüm oranları ise ortalama araç ağırlığının en az % 80‟i olmalıdır. b) 1/1/1980 tarihinden önce üretilmiş olan araçlarda yeniden kullanım-geri kazanım oranı ortalama araç ağırlığının %75‟inden, yeniden kullanım-geri dönüşüm oranı ise ortalama araç ağırlığının %70‟inden az olamaz. c) 1/1/2020 tarihinden itibaren ömrünü tamamlamış araçlarda yeniden kullanım-geri kazanım oranları ortalama araç ağırlığının en az % 95‟ine; yeniden kullanım-geri dönüşüm oranları ise ortalama araç ağırlığının en az % 85‟ine çıkarılır. HEDEF NO:5 5. FĠZĠKĠ ALTYAPIYI GELĠġTĠRMEK Eylem 5.1: Organize sanayi bölgelerinde yapılacak yatırımlar için uygun şartlarda arsa ve altyapı teminine yönelik gerekli çalışmalar yapılacaktır. Sorumlu KuruluĢ: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Maliye Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı Yapılan ÇalıĢmalar: Organize sanayi bölgelerinin (OSB) planlanması ve geliştirilmesine yönelik politika oluşturmak, yer seçimine, kamulaştırılmasına, imar planlarının yapılmasına, kuruluş ve işleyişine ilişkin işlerini yürütmek ve faaliyetlerini denetlemek OSB‟lerin altyapı yatırımları ile bölge müdürlüğü hizmet binasını kredi ile desteklemek Bakanlığımız görevleri arasında yer almaktadır. Söz konusu eylem planı doğrultusunda Bakanlığımızca da, 21.11.2011 tarihli katılım sağlanan toplantıda; OSB kurulma talebinden tamamlanmasına kadarki aşamalar anlatılmıştır. Ayrıca il ve ilçelerin sosyoekonomik yapısı dikkate alınarak hazırlanan kısmen veya bedelsiz arsa tahsislerini içeren, yönetmelikle OSB yetkili organlarının karar almaları halinde kısmen veya bedelsiz arsa tahsislerini gerçekleşebileceği hususu belirtilmiştir. Marmara bölgesinde boş parsel bulmanın güçlüğü sektör yetkililerince dile getirilmiş olup Kütahya bölgesinin yatırım için uygun olabileceği ifade edilmiştir. Kütahya Valiliği Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğünün 07.08.2007 tarih ve 2220 sayılı yazısında Kütahya İli Altıntaş İlçesinde yaklaşık 351 ha. büyüklüğündeki saha üzerinde organize sanayi bölgesi kurulması ile ilgili Bakanlığımızdan OSB‟nin yer seçimi çalışmalarına başlanılması talep edilmiş, 10-13.09.2007 tarihlerinde Organize Sanayi Bölgeleri Yer Seçimi Yönetmeliği çerçevesinde yer seçimi etüt çalışması yapılmış olup kurum görüşlerinin alınarak Valilikçe Bakanlığımıza gönderilmesi istenmiştir. Daha sonra Kütahya Valiliğinden alınan yazı da 31 Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansının Kütahya İlinde yaptığı incelemeler sonucunda otomotiv sanayi ve otomotiv yan sanayinin Kütahya İline yönelik yatırım taleplerinin olduğundan bu amaçla 150.000 m² den başlayan parsellerin yatırımcıya sunulması amacıyla organize sanayi bölgesinin gerekliliği ifade edilmiştir. Ancak bugüne kadar Başbakanlık Yatırım ve Destek Ajansından veya Valilikten yatırım yapmak için herhangi bir firmanın talepte bulunduğuna ve bu talebin gerçekçiliğine ilişkin bilgi ve belge Bakanlığımıza ulaşmamıştır. Bu nedenle Kütahya İli Altıntaş ilçesinde OSB kurulmasına yönelik yer seçimi çalışmaları bu aşamada sonlandırılmıştır. Otomotiv fabrikası kurulması için gerekli olan alanın kaç m² olduğunun araştırması yapılmış, kaynak olarak da Otomobil Sanayicileri Derneğinin WEB sayfasından faydalanılmıştır. Türkiye deki otomotiv fabrikaları içinde Bursa‟da bulunan Karsan fabrikası 105.000 m² kapalı olmak üzere toplam 230.000 m² alandan oluşmaktadır. Bu fabrika, Çerkezköy deki traktör fabrikası hariç mevcut fabrikaların içinde en küçük alana sahiptir. Ayrıca Kocaeli‟nde bulunan Ford fabrikasının ise 345.000 m² si kapalı olmak üzere toplam 1.528.000 m² alandan oluşmaktadır. Bu fabrika ise Türkiye deki otomobil fabrikaları arasında en büyük alana sahiptir. Bakanlığımız WEB sayfasındaki OSB Bilgi Sitesinden OSB‟ye ait parsel, enerji, altyapı, hizmet verilerini içeren bilgilere erişilebilmektedir. Bu kapsamda yapılan incelemede Otomotiv fabrikalarına ait alanlar baz alındığında bu büyüklükte bir alanının Marmara bölgesindeki illerden İstanbul, Bursa ve Kocaeli‟ndeki OSB‟lerden temin edilmesi mümkün görülmemektedir. Sektörün diğer illerdeki OSB‟lerde yapacağı yatırım için söz konusu bilgi sitesinden yararlanılarak OSB ile irtibata geçilmek suretiyle kurulması düşünülen bir otomotiv fabrikası için müracaat edilmesi halinde belirlenen prensipler doğrultusunda OSB‟nin yetkili organlarınca yatırımcıya parsel tahsisi yapılabilecektir. 4562 sayılı OSB Kanunu ve ilgili Uygulama Yönetmeliği hükümleri gereğince yeni bir OSB‟nin yer seçimi talebi değerlendirmeye alınabilmesi için, il genelindeki ihtisas OSB‟ler hariç, diğer OSB‟lerde bulunan toplam sanayi parsellerinin en az % 75‟inde üretim veya inşaata başlanmış olması gerekmektedir. Ayrıca aynı sektör grubunu içeren ihtisas OSB‟lerde de yukarıdaki oran aranmaktadır. Ancak, Özel OSB‟ler ile Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansının yatırımcı temin ettiği projelerde ise bu oran aranmamaktadır. İlave alan yer seçimi talebinin değerlendirmeye alınabilmesi için, ilave alan talebinde bulunan OSB‟de toplam sanayi parsellerinin en az % 90‟ında üretim veya inşaata başlanmış olması gerekmektedir. Yer seçiminin sonuçlandırılmasına kadar olan faaliyet, OSB kuruluşuna katılacak kurum ve kuruluşlar tarafından Valilik kanalıyla yürütülmektedir. Organize Sanayi Bölgelerinde Yer Alan Parsellerin Gerçek veya Tüzel KiĢilere Tamamen veya Kısmen Bedelsiz Tahsisi Bakanlık kredisi kullanan OSB‟lerin mülkiyetindeki parseller, OSB müteşebbis heyeti veya genel kurulunca karar alınması halinde, en az on kişilik istihdam öngören yatırımlara girişen 32 gerçek veya tüzel kişilere, bedeli Bakanlık tarafından OSB‟ye verilen kredilerden mahsup edilmek üzere, tamamen veya kısmen bedelsiz olarak tahsis edilebilir. Planlı alanda kendi imkanları ile altyapı inşaatları tamamlanan ve Bakanlık kredisi kullanmamış OSB‟ler ile altyapı inşaatları tamamlanan ve kredi borcunu ödemiş olan OSB‟lerde müteşebbis heyeti veya genel kurulunca karar alınması halinde, en az on kişilik istihdam öngören yatırımlara girişen gerçek veya tüzel kişilere, tahsis edilmemiş parsellerin tamamen veya kısmen bedelsiz olarak tahsisi yapılabilir. Bu şekilde tahsis edilen parsellerin bedelleri Hazinece OSB‟ye ödenir. Bu kapsamda İl ve ilçelerin sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksine göre 264 OSB‟de bedelsiz arsa teşvik oranları belirlenmiş olup bu oranlar Bakanlığımız WEB sayfasında bulunmaktadır. Kamu Arazilerinin Satın Alınması ve Bedelsiz Devri Yer seçiminin Hazine veya kamu kurum ve kuruluşlarına ait arazilerden yapılması halinde, bu araziler, talep edilmesi ve başkaca bir sakıncası bulunmaması durumunda, 5084 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki illerde OSB‟lere bedelsiz devredilebilir, diğer illerde ise Harçlar Kanununun 63 üncü maddesinde yer alan harca esas değerleri üzerinden peşin veya taksitle ödenmek üzere OSB`lere satılabilir. Bakanlık Kredisi ve Faiz Oranları Bakanlığımız Yatırım Programında yer alan OSB‟lerden Gelişmekte olan illerde bulunanlar ile ileri teknoloji gerektiren ihtisas OSB‟lerin arsa, altyapı inĢaat ve genel idare giderleri, Normal ve Gelişmiş Yörelerde bulunan OSB‟lerin alt yapı inĢaat ve genel idare giderleri kredilendirilmektedir. Bu kredi Gelişmekte olan illerde %1 faiz oranı ile 5 yılı ödemesiz olmak üzere toplam 15 yıl geri ödemeli Normal illerde %3 faiz oranı ile 3 yılı ödemesiz olmak üzere toplam 11 yıl geri ödemeli Gelişmiş illerde %6 faiz oranı ile 2 yılı ödemesiz olmak üzere toplam 9 yıl geri ödemeli olarak. kullandırılmaktadır Muafiyetler Vergi Muafiyetleri OSB tüzel kişiliği; İnşaat bitim tarihini takip eden Bütçe yılından itibaren 5 yıl süre ile Emlak vergisinden, Tüketeceği elektrik için elektrik ve havagazı tüketim vergisinden, Arsa ve işyeri teslimlerinde KDV‟den, Bina inşaat ve yapı kullanma izni harcından, Kurumlar Vergisinden, Tevhit ve ifraz işlem harcından, 33 Merkezi atık su arıtma tesisi işleten bölgeler atık su bedelinden, muaftır. OSB’lerde yer alan işletmeler; İnşaatın bitim tarihini takip eden Bütçe yılından itibaren 5 yıl süre ile Emlak vergisinden, Belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanmayan işletmeler çevre temizlik vergisinden, Bina inşaat ve yapı kullanma izni harçlarından, Tevhit ve ifraz işlem harçlarından, Merkezi atık su arıtma tesisi işleten bölgelerde yer almaları koşuluyla atık su bedelinden muaftır. Eylem 5.2: Otomotiv ürünlerine uygun oto-port nitelikli limanlar ve çevresindeki ulaştırma altyapısı geliştirilecektir. Sorumlu KuruluĢ: Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, TCDD, Stk‟lar (TOBB, OSD, TAYSAD, OİB, TİM, ODD) Yapılan ÇalıĢmalar: Bakanlığımızca, 2010 yılı içerişimde Ulaştırma Kıyı yapıları Master Plan Çalışması yaptırılmış olup, bu çalışma kapsamında tekerlekli yük taşımacılığı ve yatırım zamanları incelenmiştir. Bu çalışma sonuçlarına göre, otomobil ihraç ve ithali açısında en önemli bölgelerden birisi olan Marmara Bölgesi‟nde mevcut kapasite 1.789.230 araç/yıl olarak hesaplanmıştır. 2030 yılı için bölgesel yük hacmi tahmini 5.673.034 araç/yıl olarak hesaplanmıştır. Bu durumda elleçlemesi için ilave kapasite ihtiyaç yılı olarak 2019 önerilmektedir. Eylem 5.3: Çevreye duyarlı elektrikli ve CNG‟li araçların kullanımının yaygınlaşması için gerekli altyapı çalışmaları yürütülecektir. Sorumlu KuruluĢ: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Maliye Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, EPDK, TSE, Stk‟lar (TOBB, OSD, TAYSAD) Yapılan ÇalıĢmalar: Elektrikli araçların kullanımının yaygınlaşması çalışmaları çerçevesinde; Elektrik Piyasası Dağıtım Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 18.06.2011 tarih ve 27968 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanmıştır. Yapılan bu düzenleme ile 19.02.2003 tarihli ve 25025 sayılı Resmi Gazete‟de yayımlanan Elektrik Piyasası Dağıtım Yönetmeliğinin 5. Maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. 34 “Kullanıcılar tarafından yapılan bağlantı başvurularında; başvurunun niteliğine göre motor ve elektrojen gruplarının sayısı ve güçleri, elektrikli taşıtların sarj edilebilmesi için kurulacak hızlı, orta hızlı ve yavaş şarj ünitelerinin sayısı ve güçleri, aydınlatma ve ısıtma tesisatı güçleri, koruma sistemleri gibi diğer tesis ve/veya teçhizatla ilgili teknik özellikleri de içeren elektrik projesi dağıtım şirketine sunulur. Dağıtım şirketi sunulan proje çerçevesinde kullanıcıdan gerekli olan ilave bilgileri de talep edebilir.” Doğal gaz piyasa faaliyetleri açısında yürütülen çalışmalar kapsamında, 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat kapsamında, Kurumumuzun CNG‟li araçların kullanımının yaygınlaşması amacıyla yürütülecek fiziki altyapı çalışmalarına ilişkin doğrudan bir yetki ver sorumluluğu bulunmamaktadır. Ancak, Kurumumuzun doğal gaz piyasasına ilişkin düzenleme görev ve yetkisi kapsamında, CNG‟li araçların kullanımının yaygınlaşması amacıyla diğer kurum ve kuruluşlarca yürütülen fiziki altyapı çalışmalarına paralel olarak, ihtiyaç hâsıl olması halinde gerekli mevzuat düzenleme çalışmaları ele alınabilecektir. Eylem 5.4: Sanayinin üretim ihtiyaçlarına yönelik ham madde üretimi geliştirilecektir. Sorumlu KuruluĢ: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ġlgili KuruluĢ: Ekonomi Bakanlığı, KOSGEB, Stk‟lar (TOBB, MESS, OSD, TAYSAD) Yapılan ÇalıĢmalar: Otomotiv sanayi, başta demir, çelik, alüminyum ve bakır olmak üzere birçok metal sanayi ürünün ham madde olarak kullanmakta ve bu ürünler otomotiv üretim sürecinin önemli bir parçası olarak değerlendirilmektedir. Sadece otomotiv değil, imalat sanayinin birçok kolu için önemli bir girdi sağlayan demir-çelik ve demir dışı metaller sanayisinin sürdürülebilir üretim yapısını ve rekabet üstünlüğünü güçlendirerek devam ettirmesi ülke sanayisinin geleceği için büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, Bakanlığımızca; Demir- Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörü ile ilgili sorunların belirlenmesi ve yeni çözüm yolları üretilmesi için Demir-Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörü Strateji Belgesi oluşturulması süreci yürütülmüştür. “Demir-Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektöründe Yüksek Katma Değerli Ürünlerin Üretim Üssü Olmak” olmak vizyonu ile yola çıkılan çalışmaların genel amacı “Sektörün Rekabet Gücünün Artırılmasını ve Sürdürülebilirliğini Sağlamak” olarak belirlenmiştir. Bu amaç doğrultusunda oluşturulan eylem planında ise 5 hedef ve bu hedefler kapsamında 24 eylem belirlenmiştir. Söz konusu stratejinin hedefleri aşağıdaki gibidir. 1. Hukuki ve İdari Düzenlemeleri Yapmak 2. Üretim Altyapısını Geliştirmek 3. Dış Ticarette Aksayan Yönleri Gidermek 4. İnsan Kaynaklarını Geliştirmek 5. Ar-Ge Kapasitelerini Geliştirmek Ekonomi Koordinasyon Kurulu‟nun gündemine sunulan Demir-Çelik ve Demir Dışı Metaller Sektörü Strateji Belgesinin onaylanmasına müteakip eylem planının uygulanmasına başlanacaktır. 35