Motor - Scene7
Transkript
Motor - Scene7
STBU7833-04 Ocak 2015 (Tercüme Edilmiştir: Ocak 2015) Kullanma ve Bakım Kitabı 1103 ve 1104 Endüstriyel Motorlar DC (Motor) DD (Motor) DJ (Motor) DK (Motor) RE (Motor) RG (Motor) RJ (Motor) RR (Motor) RS (Motor) RT (Motor) DF (Motor) DG (Motor) i01723075 Önemli Emniyet Bilgileri Ürünlerin kullanılması, bakımı ve onarımları sırasında oluşan kazaların bir çoğu temel emniyet kurallarına uyulmaması veya basit önlemlerin alınmamasından kaynaklanmaktadır. Tehlike oluşturabilecek muhtemel şartların önceden anlaşılması, kazaların oluşmadan önlenmesini sağlar. Kişi potansiyel tehlikelere karşı hazırlıklı olmalıdır. Bu makinaların bakım ve onarımlarını yapacak personelin gerekli eğitimi almış, gerekli bilgi ve becerileri edinmiş ve işi doğru yapabilmesi için gerekli aletlere sahip olması şarttır. Bu ürünün uygun bir şekilde kullanılmaması, bakım ve onarımlarının gerektiği şekilde yapılmaması halinde kazalar oluşabilir, yaralanmalara ve can kaybına neden olabilir. Kullanma, bakım ve onarım bilgilerini okumadan ve iyice anlamadan bu ürünü kullanmayın ve herhangi bir bakım veya onarım işlemi yapmayın. Emniyet önlemleri ve işaretleri bu kitapta ve makinanın üzerinde bulunmaktadır. Bu ikazlara uyulmazsa, kendiniz veya çevrenizdekiler ölüm ve yaralanma tehlikesi ile karşı karıya kalabilirler. Tehlikeler, “Emniyet Uyarı Sembolü”ve “TEHLİKE (DANGER)”, “UYARI (WARNING)”ya da“DİKKAT (CAUTION)” gibi uyarı kelimeleri ile belirtilmiştir. Emniyet Uyarı Kelimeleri “UYARI (WARNING)”aşağıda gösterilmiştir. Bu Emniyet Uyarı Sembolü'nün anlamı aşağıda belirtildiği gibidir: Dikkat!Hayati Tehlike! Emniyetiniz Açısından Dikkatli Olun. Uyarının altındaki mesaj, tehlikeyi yazılı ve resimli olarak açıklar. Ürüne zarar verebilecek kullanma şekilleri, ürün üzerinde ve bu kitapta “ÖNEMLİ NOT” etiketi altında açıklanmaktadır. Perkins'ın potansiyel tehlike oluşturabilecek her durumu açıklaması beklenmemelidir. Dolayısıyle bu kitapta ve ürün üzerinde bulunan uyarılar bütün olasılıkları kapsamamaktadır. Perkins tarafından özellikle tavsiye edilmeyen takım, işlem, çalışma metodu veya çalışma tekniği kullanılacak ise, öncelikle bunların kendiniz ve etrafınızdakiler için güvenli olup olmadığı konusunda emin olun. Ayrıca seçtiğiniz kullanma, bakım ve onarım yönteminin ürüne zarar vermeyeceğinden de emin olun. Bu kitaptaki bilgi, özellikler ve şekiller kitabın yazıldığı tarihteki mevcut olan bilgileri içerir. Özellikle, tork değerleri, basınçlar ölçümler, ayarlar, şekiller ve diğer benzeri bilgiler zaman içinde değişebilir. Bu değişiklikler ürüne verilen servis hizmetini de etkileyebilir. Herhangi bir servis işlemine başlamadan önce en son bilgiler temin edilmelidir. Perkins yetkili temsilcileri en güncel bilgilere sahiptirler. Perkins, üründe parça değişikliği gerektiğinde, Perkins orjinal parçası ya da eşdeğer özelliklere sahip ancak fiziksel boyut, cins, dayanıklılık ve malzeme yönünden kısıtlama olmaksızın uygun parça kullanılmasını önerir. Bu uyarıya uyulmaması durumunda, erken oluşan arızalar, üründe hasar, yaralanma ve hatta ölüm gibi sonuçlar ortaya çıkarabilir. STBU7833 3 İçindekiler İçindekiler Önsöz ................................ ............................... 4 Güvenlik Bölümü Güvenlik Uyarıları ....................... ...................... 5 Genel Tehlike Bilgileri .................... ................... 6 Yanmanın Önlenmesi .................... ................... 8 Yangın ve Patlamayı Önleme .............. ............. 8 Ezilme ve Kesmenin Önlenmesi........... .......... 10 Binme ve İnme........................ ........................ 10 Motoru Çalıştırmadan Önce ............. .............. 10 Motorun Çalıştırılması................... ...................11 Motorun Durdurulması.................. ...................11 Elektrik Sistemi ........................ ........................11 Ürün Bilgileri Bölümü Model Görünüşleri ..................... ..................... 13 Ürün Tanıtım Bilgileri.................... ................... 19 Çalıştırma Bölümü Kaldırma ve Depolama .................. ................. 23 Göstergeler ve İndikatörler ............... .............. 25 Motorun Çalıştırılması................... .................. 26 Motorun Çalışması .................... ..................... 29 Motorun Durdurulması.................. .................. 30 Soğuk Ortamlarda Çalıştırma............. ............ 31 Bakım Bölümü Doldurma Kapasiteleri .................. .................. 35 Bakım Aralıkları ....................... ....................... 52 Garanti Bilgileri Bölümü Garanti Bilgileri ........................ ....................... 86 İndeks Bölümü İndeks ............................... .............................. 87 4 STBU7833 Önsöz Önsöz Literatür Bilgileri Bu kılavuz, güvenlik, kullanma talimatları, yağlama ve bakım bilgiler içerir. Bu kılavuz motor alanında veya yakınında bir literatür cebi veya literatür saklama alanında saklanmalıdır. Bu literatürü okuyun, çalışın ve motor bilgileriyle birlikte tutun. İngilizce, tüm Perkins yayınlarındaki temel dildir. Kullanılan İngilizce çeviriyi ve tutarlılığı kolaylaştırır. Bu kılavuzdaki bazı fotoğraflar veya şekiller, motorunuzdan farklı olabilecek ayrıntıları veya ataşmanları gösterir. Korumalar ve kapaklar, gösterim amaçlı sökülmüş olabilir. Ürün tasarımının sürekli iyileştirilmesi ve geliştirilmesi, motorunuzda bu kılavuzda yer almayan değişikliklere neden olmuş olabilir. Motorunuzla veya bu kılavuzla ilgili herhangi bir sorunuz olduğunda mevcut en yeni bilgiler için lütfen Perkins temsilcinize veya Perkins distribütörünüze danışın. Güvenlik Bu güvenlik bölümü, temel güvenlik önlemlerini listeler. Buna ek olarak bu bölüm tehlikeli, uyarı durumlarını da tanımlar. Çalışmaya veya bu ürün üstünde yağlama, bakım ve onarım işlemi yapmadan önce güvenlik bölümünde listelenen temel önlemleri okuyup anlayın. Kullanma Bu kılavuzda ana hatları verilen çalışma teknikleri temel tekniklerdir. Bunlar motoru daha verimli ve ekonomik çalıştırmak için gereken beceri ve teknikleri geliştirmeye yardımcı olur. Beceri ve teknikler, operatör motoru ve kapasitesini tanıdıkça gelişir. Bu kullanma bölümü, operatörler için bir referanstır. Fotoğraflar ve şekiller, operatörü motoru inceleme, çalıştırma, kullanma ve durdurma prosedürlerinde yönlendirir. Bu bölüm aynı zamanda elektronik teşhis bilgilerinin bir tartışmasını da içerir. Bakım Bakım bölümü, motor bakımı için bir rehberdir. Şekille gösterilen adım adım talimatlar, çalışma saati ve/veya takvim zamanı bakım aralıklarına göre gruplandırılmıştır. Bakım programındaki öğeler, takip eden ayrıntılı talimatlarla ilişkilendirilmiştir. Önerilen servis, Bakım Aralıkları Çizelgesinde belirtilen şekilde uygun aralıklarda yapılmalıdır. Motorun gerçek çalışma ortamı da Bakım Aralıkları Çizelgesine etki eder. Bu yüzden aşırı ağır, tozlu, ıslak veya dondurucu çalışma koşullarında, Bakım Aralıkları Çizelgesinde belirtilenden daha sık yağlama ve bakım gerekebilir. Bakım programı öğeleri, önleyici bakım yönetimi programı için organize edilmiştir. Önleyici bakım programı takip edilirse periyodik hassas ayarlama gerekmez. Önleyici bakım yönetimi programının uygulanması, programsız atıl zamanlar ve arızalarda azalma sonucu harcamaların azalmasını sağlayarak kullanma maliyetlerini asgari düzeye indirir. Bakım Aralıkları Orijinal gereksinimin katlarında öğelere bakım yapın. Bakım programlarının kopyalanmasını ve bir hatırlatıcı olarak motorun yakınına asılmasını öneririz. Ayrıca motorun kalıcı kaydının bir parçası olarak bakım kaydının da tutulmasını tavsiye ederiz. Yetkili Perkins temsilciniz veya Perkins distribütörünüz, çalışma ortamınızın ihtiyaçlarına göre bakım programlarınızı ayarlamanıza yardımcı olabilir. Revizyon Büyük motor revizyonu ayrıntıları, aralık ile o aralıktaki bakım öğeleri hariç Operation and Maintenance Manual içerisinde yer almaz. Büyük onarımlar sadece Perkins yetkili personeli tarafından yapılmalıdır. Perkins temsilciniz veya Perkins distribütörünüz, revizyon programlarıyla ilgili çeşitli seçenekler sunar. Büyük bir motor arızası yaşarsanız çeşitli arıza sonrası revizyon seçenekleri de mevcuttur. Bu seçenekler hakkında bilgi için Perkins temsilcinize veya Perkins distribütörünüze danışın. Kaliforniya Önerisi 65 Uyarısı Dizel motor egzozu ve bazı bileşenlerinin, Kaliforniya Eyaleti kanunlarınca kansere, doğum kusurlarına ve başka üreme sorunlarına yol açtığı kabul edilmektedir. Akü kutupları, terminaller ve ilgili aksesuarlar kurşun ve kurşun bileşenleri içerir. İşlem yaptıktan sonra ellerinizi yıkayın. 5 STBU7833 Güvenlik Bölümü Güvenlik Uyarıları Güvenlik Bölümü Evrensel Uyarı etiketi (1), valf mekanizması kapağında bulunacaktır. 2 numaralı şekle bakın. i06060199 Güvenlik Uyarıları Not: Bu etiketin konumu, motorun uygulamasına bağlıdır. Motorda birkaç tane özel uyarı işareti olabilir. Bu bölümde tehlikelerin tam konumları ve açıklamaları ele alınmaktadır. Tüm uyarı işaretlerini öğrenin. Tüm uyarı işaretlerinin okunabilir olmasını sağlayın. Kelimeler okunmuyorsa veya resimler görünmüyorsa uyarı işaretlerini temizleyin veya değiştirin. Uyarı işaretlerini temizlerken bez, su ve sabun kullanın. Uyarı işaretlerini temizlemek için çözelti, benzin veya başka sert kimyasallar kullanmayın. Çözeltiler, benzin veya diğer sert kimyasal maddeler, uyarı işaretlerini tutturan yapışkanın gevşemesine neden olabilir. Gevşeyen uyarı işaretleri motordan düşebilir. Hasarlı veya eksik uyarı işaretlerini değiştirin. Bir uyarı işareti, motorun değiştirilen bir parçasına takılmışsa değiştirme parçasına yeni bir uyarı işareti takın. Perkins temsilcileri veya Perkins distribütörleri yeni uyarı işaretleri temin edebilir. Kullanma ve Bakım Kılavuzundaki talimat ve uyarılar kavranmadığı sürece motor üzerinde çalışmayın ve motoru çalıştırmayın. Doğru bakım sizin sorumluluğunuzdadır. Talimatların takip edilmemesi veya uyarılara uyulmaması yaralanma veya ölümle sonuçlanabilir. Şekil 2 g03715977 Dört silindirli motora tipik örnek (2) Eter (1) Evrensel Uyarı Kullanma ve Bakım Kitabındaki talimatları ve uyarıları okuyup, anlamadan bu makineyi kullanmayın ya da üzerinde bir işlem yapmayın. Talimatları izlememek ya da uyarıları dikkate almamak yaralanma ya da ölüme yol açabilir. Bu makinalarda, eterlli marş desteği kullanmayın. Bunların kullanılması patlama ve yaralanmaya neden olabilir. Şekil 3 g01682820 Eter uyarı etiketi (2), emme manifoldunun kapağında bulunur. 2 numaralı şekle bakın. Şekil 1 Tipik örnek g01154807 6 STBU7833 Güvenlik Bölümü Genel Tehlike Bilgileri i06060234 Genel Tehlike Bilgileri Şekil 6 Şekil 4 g00102517 g03715988 Ekipmana servis yapmadan veya ekipmanı onarmadan önce kontak anahtarına veya kumandalara “Çalıştırmayın” veya benzer bir uyarı etiketi takın. Dört silindirli motora tipik örnek Şekil 7 g00702020 Gereken şekilde kask, koruyucu gözlük ve diğer koruyucu ekipmanları kullanın. Şekil 5 g03715821 3 Silindirli Motor (1) Evrensel Uyarı Etiketi (2) Eter Uyarı Etiketi Evrensel uyarı etiketi (1), üç silindirli motorda valf mekanizması kapağının arkasında bulunur. Eter uyarı etiketi (2), üç silindirli motorda valf mekanizması kapağının önünde bulunur. Kumandalara veya motorun diğer parçalarına takılabilecek bol kıyafetler veya takılar kullanmayın. Bütün koruyucu mahfazaların ve tüm kapakların motor üzerinde yerine sabitlendiğinden emin olun. Yabancı maddeleri motordan uzak tutun. Geçit ve basamaklardan kirleri, yağları temizleyin, aletleri ve diğer öğeleri kaldırın. Bakım sıvılarını kesinlikle cam kaplara koymayın. Tüm sıvıları uygun bir kaba tahliye edin. Kullanılmış sıvıları imha etmek için yerel kanunlara uyun. Temizlik çözeltilerinin hepsini dikkatle kullanın. 7 STBU7833 Güvenlik Bölümü Genel Tehlike Bilgileri Gereken tüm onarımları rapor edin. Sıvının Nüfuz Etmesi Donanım üzerine yetkisiz kişilerin çıkmasına izin vermeyin. Motor durduktan uzun süre sonra bile hidrolik devrede basınç olabilir. Basınç doğru şekilde tahliye edilmez ise, hidrolik yağın veya boru tapası gibi parçaların hızla dışarı doğru fırlamasına neden olabilir. Bakım yapılırken veya elektrik sistemine servis yapılırken akülerin bağlantısını ayırın. Akü topraklama kablolarını ayırın. Kıvılcımları önlemek için kabloları bantlayın. Aküyü ayırmadan önce varsa dizel egzoz sıvısının boşalmasını sağlayın. Motorda bakım işlemlerini, ekipman servis konumundayken yapın. Ekipmanı servis konumuna getirme prosedürü için OEM bilgilerine bakın. Basınç tahliye edilmeden hiçbir hidrolik bileşeni veya parçayı sökmeyin, aksi takdirde yaralanma meydana gelebilir. Basınç tahliye edilmeden hiçbir hidrolik bileşeni veya parçayı ayırmayın, aksi takdirde yaralanma meydana gelebilir. Hidrolik basıncı almada gereken prosedürler için OEM bilgilerine bakın. Anlaşılmayan onarımları yapmayı denemeyin. Doğru aletler kullanın. Hasarlı her türlü ekipmanı değiştirin veya onarın. Yeni bir motorun ilk kez çalıştırılması veya servis yapılan bir motorun çalıştırılmasında, bir aşırı devir meydana gelmesi ihtimaline karşılık motoru durdurmak için hazırlık yapın. Motorun durdurulması, motora yakıt beslemesini ve/veya hava beslemesini keserek yapılabilir. Sadece yakıt besleme hattının kesildiğinden emin olun. Yakıt dönüş hattının açık olduğundan emin olun. Motoru operatör istasyonundan (kabinden) çalıştırın. Kesinlikle marş motoru terminalleri veya aküler üzerinde kısa devre yaptırmayın. Bu işlem, motor nötr çalıştırma sistemini baypas edebilir ve/veya elektrik sistemi hasar görebilir. Motor egzozunda, sağlığınıza zararlı olabilecek yanma ürünleri bulunur. Motoru her zaman iyi havalandırılan bir alanda marş edin ve çalıştırın. Motor kapalı bir alandaysa, motor egzozunu açık alana çıkmasını sağlayacak bir havalandırma sistemi sağlayın. Kapak plakaları çıkarılırken dikkatli olun. Kapak plakasının veya cihazın karşı uçlarında bulunan son iki cıvatayı veya somunu kademeli olarak gevşetin, ancak çıkarmayın. Son iki cıvatayı veya somunu çıkarmadan önce yay basıncını veya diğer basınçları almak için kapağı kanırtarak gevşetin. Şekil 8 g00687600 Kaçak kontrolü yaparken her zaman bir pano veya bir karton kullanın. Kaçak yapan sıvılar basınç altında cilt dokularına nüfuz edebilir. Basınçlı sıvıların nüfuz etmesi, ciddi yaralanmalara ve ölüme neden olabilir. Bir pim deliğinden kaçak, ciddi yaralanmalara neden olabilir. Sıvı cildinize püskürdüğünde hemen tedaviye başvurmanız gerekir. Bu tip yaralanmaları bilen bir doktora tedavi olun. Dökülen Sıvıların Toplanması Basınçlı Hava ve Su Motorun incelenmesi, bakımı, test edilmesi, ayarlanması ve onarımı sırasında sıvıların dökülmemesini sağlamaya dikkat edilmelidir. Herhangi bir bölmeyi açmadan veya herhangi bir parçayı sökmeden önce sıvıyı uygun bir kaba toplamak için hazırlık yapın. Basınçlı hava ve/veya su, tortu ve/veya sıcak suyun dışarı püskürmesine neden olabilir. Bu işlem yaralanmaya neden olabilir. • Sadece sıvıların toplanmasına uygun aletler ve ekipmanlar kullanın. Basınçlı hava veya basınçlı suyun doğrudan vücuda tatbik edilmesi, yaralanmaya neden olabilir. • Sadece sıvıların saklanmasına uygun aletler ve ekipmanlar kullanın. Temizlik amacıyla basınçlı hava ve/veya su kullanıldığında koruyucu kıyafet, koruyucu ayakkabı ve göz koruması kullanın. Göz koruması gözlük veya koruyucu yüz kalkanı içerir. Kullanılmış sıvıları imha etmek için yerel kanunlara uyun. Temizlik amacıyla kullanılacak maksimum hava basıncı 205 kPa (30 psi) altında olmalıdır. Temizlik amacıyla kullanılacak maksimum su basıncı 275 kPa (40 psi) altında olmalıdır. 8 STBU7833 Güvenlik Bölümü Yanmanın Önlenmesi i06060203 Yanmanın Önlenmesi i06060228 Yangın ve Patlamayı Önleme Çalışan motorun herhangi bir parçasına dokunmayın. Motorda herhangi bir bakım işlemi yapmadan önce motorun soğumasını bekleyin. Herhangi bir hat, bağlantı veya ilgili öğeler ayrılmadan önce hava sistemi, hidrolik sistemi, yağlama sistemi, yakıt sistemi veya soğutma sistemindeki tüm basıncı alın. Soğutucu Sıvı Motor çalışma sıcaklığındayken motor soğutucu sıvısı sıcaktır. Soğutucu sıvı aynı zamanda basınç altındadır. Radyatör ve ısıtıcılara veya motora giden tüm hatlar sıcak soğutucu sıvı içerir. Sıcak soğutucu sıvı veya buharla temas, ağır yanıklara neden olabilir. Soğutma sistemini tahliye etmeden önce soğutma sistemi bileşenlerinin soğumasını bekleyin. Soğutucu sıvı seviyesini motor durduktan ve motorun soğumasını bekledikten sonra kontrol edin. Doldurma kapağını çıkarmadan önce doldurma kapağının soğuk olduğundan emin olun. Doldurma kapağı, çıplak elle dokunabilecek kadar soğumuş olmalıdır. Basıncı almak için doldurma kapağını yavaşça çıkartın. Soğutma sistemi donma önleyici katkı maddesi alkali içerir. Alkali, yaralanmaya neden olabilir. Alkalinin cilt, gözler veya ağızla temas etmesine izin vermeyin. Yağlar Mineral ve sentetik baz yağa tekrarlı veya uzun süreli şekilde maruz kalan cilt tahriş olabilir. Ayrıntılı bilgiler için tedarikçilerinizin Malzeme Güvenlik Verileri Belgelerine bakın. Sıcak yağ ve yağlama parçaları, yaralanmaya neden olabilir. Sıcak yağın ciltle temas etmesine izin vermeyin. Uygun kişisel koruyucu donanım kullanılmalıdır. Şekil 9 g00704000 Bütün yakıtlar, çoğu yağlar ve bazı soğutma sıvısı karışımları yanıcıdır. Sıcak yüzeylere veya elektrikli parçaların üstüne sızıntı yapan veya dökülen yanıcı sıvılar yangına sebep olabilir. Yangın, yaralanmaya ve ürün hasarına neden olabilir. Bir acil durum kapatmasının ardından 15 dakika içerisinde motor karteri kapakları çıkarılırsa bir parlama yangını meydana gelebilir. Motorun, hava giriş sistemine yanıcı gaz girmesine olanak tanıyacak bir ortamda çalıştırılıp çalıştırılmayacağını belirleyin. Bu gazlar motorun aşırı devir yapmasına neden olabilir. Yaralanma, ürün hasarı veya motor hasarı meydana gelebilir. Uygulama yanma gazlarının bulunmasını gerektiriyorsa uygun koruma cihazları hakkında ilave bilgi için Perkins temsilcinize ve/veya Perkins distribütörünüze danışın. Dizel Yakıt Motordan yakıt, yağ ve toz gibi yanıcı veya iletken maddeleri çıkarın. Motor üstünde yanıcı veya iletken maddelerin birikmesine izin vermeyin. Dizel gözler, solunum sistemi ve cilt için tahriş edici olabilir. Dizele uzun süre maruz kalma, çeşitli cilt sorunlarına yol açabilir. Uygun kişisel koruyucu donanım kullanılmalıdır. Ayrıntılı bilgiler için tedarikçinin Malzeme Güvenlik Verileri belgelerine bakın. Yakıtları ve yağları doğru işaretli kaplarda, yetkili olmayan kişilerden uzakta depolayın. Yağlı bezleri ve her türlü yanıcı maddeleri koruyucu kaplarda saklayın. Yanıcı maddelerin depolanmasında kullanılan alanlarda sigara içmeyin. Aküler Motoru herhangi bir aleve maruz bırakmayın. Elektrolit, bir asittir. Elektrolit, yaralanmaya neden olabilir. Elektrolitin cilt veya gözlerle temas etmesine izin vermeyin. Akülere servis yaparken daima koruyucu gözlük kullanın. Akülere ve konektörlere dokunduktan sonra ellerinizi yıkayın. Eldiven kullanılması önerilir. Egzoz kalkanları (varsa) sıcak egzoz parçalarını bir hat, boru veya keçe arızası durumunda yağ veya yakıt püskürmelerinden korur. Egzoz kalkanları doğru takılmalıdır. STBU7833 9 Güvenlik Bölümü Yangın ve Patlamayı Önleme Yanıcı sıvı içeren hatlar veya depolara kaynak yapmayın. Yanıcı sıvı içeren hatları veya depoları alevle kesmeyin. Kaynak veya alevle kesme işleminden önce bu tip hatları veya depoları güzelce yanmaz bir çözeltiyle yıkayın. Kablo tesisatı iyi durumda tutulmalıdır. Tüm elektrik kablolarının doğru şekilde takılıp sağlam bir şekilde bağlandığından emin olun. Tüm elektrik kablolarını günlük olarak kontrol edin. Motoru çalıştırmadan önce gevşek veya yıpranmış kabloları onarın. Tüm elektrik bağlantılarını temizleyin ve sıkın. Takılmamış veya gereksiz tüm kablo tesisatını kaldırın. Önerilen değerden daha düşük kablo veya teller kullanmayın. Sigortaları ve/veya devre kesicileri baypas etmeyin. Ark yapma veya kıvılcımlanma, yangına neden olabilir. Sağlam bağlantılar, önerilen kablo tesisatı ve doğru bakımı yapılan akü kabloları, ark yapma veya kıvılcımlanmayı önlemeye yardımcı olur. Tüm hatları ve hortumları aşınma veya bozulma açısından inceleyin. Hortumlar doğru şekilde yönlendirilmelidir. Hatlar ve hortumların yeterli desteği ve güvenli kelepçeleri olmalıdır. Bütün bağlantıları tavsiye edilen torka sıkın. Sızıntılar yangına neden olabilir. Şekil 11 g00704135 Aküden çıkan gazlar patlayabilir. Akünün üst tarafından açık alevleri veya kıvılcımları uzak tutun. Akü şarj alanlarında sigara içmeyin. Kesinlikle terminal kutuplarına metal bir cisim koyarak akü şarjını kontrol etmeyin. Bir voltmetre veya hidrometre kullanın. Yağ filtreleri ve yakıt filtreleri doğru şekilde takılmalıdır. Filtre muhafazaları doğru torka sıkılmalıdır. Yanlış aktarma kablosu bağlantıları, yaralanmalara neden olabilecek bir patlamaya yol açabilir. Özel talimatlar için bu kılavuzun Kullanma Bölümüne bakın. Donmuş bir aküyü şarj etmeyin. Bu işlem bir patlamaya neden olabilir. Aküler temiz tutulmalıdır. Kapaklar (varsa) hücreler üzerinde tutulmalıdır. Motor kullanılırken önerilen kabloları, bağlantıları ve akü kutusu kapaklarını kullanın. Yangın Söndürme Cihazı Yangın söndürme cihazının bulunduğundan emin olun. Yangın söndürme cihazını kullanmayı öğrenin. Yangın söndürme cihazını inceleyin ve bakımını yapın. Talimat plakasındaki tavsiyelere uyun. Eter Eter yanıcı ve zehirlidir. Şekil 10 g00704059 Bir motora yakıt doldururken dikkatli olun. Bir motora yakıt doldururken sigara içmeyin. Bir motora açık alev veya kıvılcımların yakınında yakıt doldurmayın. Yakıt doldurmadan önce daima motoru durdurun. Eter silindirini değiştirirken veya eter püskürtücüsünü kullanırken sigara içmeyin. Eter silindirlerini yaşam alanlarında veya motor bölmesinde saklamayın. Eter silindirlerini doğrudan güneş ışığı altında veya 49 °C (120 °F) üstü sıcaklıklarda saklamayın. Eter silindirlerini açık alev veya kıvılcımlardan uzak tutun. 10 STBU7833 Güvenlik Bölümü Ezilme ve Kesmenin Önlenmesi Hatlar, Borular ve Hortumlar i06060216 Yüksek basınç hatlarını bükmeyin. Yüksek basınç hatlarına vurmayın. Bükülmüş veya hasarlı hatları takmayın. Yüksek basınç hatlarına başka herhangi bir öğe tutturmayın. Gevşek veya hasarlı hatları onarın. Sızıntılar yangına neden olabilir. Onarım veya yedek parçalar için Perkins temsilcinize veya Perkins distribütörünüze danışın. Hatları, boruları ve hortumları dikkatle kontrol edin. Kaçak kontrolü için çıplak ellerinizi kullanmayın. Kaçak kontrolü yaparken bir pano veya karton kullanın. Bütün bağlantıları tavsiye edilen torka sıkın. Binme ve İnme Motorun üzerine tırmanmayın. Motor, montaj veya sökme konumları ile tasarlanmamıştır. Özel uygulamanızın ayak ve el tutamakları için OEM'e danışın. i06060241 Motoru Çalıştırmadan Önce Aşağıdaki durumlardan herhangi birisi varsa parçaları değiştirin: • Uç bağlantıları hasarlıdır veya kaçak yapmaktadır. • Dış kaplamalar konikleşmiş veya kesilmiştir. • Kablolar sıyrılmıştır. DİKKAT İlk çalıştırmada veya motor revizyonundan sonraki ilk çalıştırmada, motorun aşırı devre çıkmasını önleyecek tedbirleri alın. Durdurma işlemi, motora giden yakıt beslemesinin ve/veya hava beslemesinin kesilmesi ile yapılabilir. • Dış kaplamalar şişmiştir. • Hortumların esnek kısmı kıvrılmıştır. • Dış kapaklarda içeri çökme vardır. • Uç bağlantılarının yeri değişmiştir. Bütün kelepçelerin, korumaların ve ısı kalkanlarının doğru takıldığından emin olun. Motorun çalışması sırasında doğru montaj titreşimi, diğer parçalara sürtünmeyi ve aşırı ısıyı önlemeye yardımcı olacaktır. Dizel motorun egzoz dumanı sağlığınıza zarar veren yanma artıkları içerebilir. Motoru herzaman iyi havalandırılmış alanlarda çalıştırın, şayet kapalı alanlarda çalıştırıyorsanız, egzost gazlarının dışarı atılmasını sağlayın. Motoru olası tehlikelere karşı kontrol edin. i04944010 Ezilme ve Kesmenin Önlenmesi Parçanın altında çalışma yapmadan önce parçayı doğru şekilde destekleyin. Başka bakım talimatları verilmediği sürece kesinlikle motor çalışırken ayarlama yapmayı denemeyin. Dönen ve hareketli tüm parçalardan uzak durun. Bakım yapılıncaya kadar korumaları yerinde tutun. Bakım yapıldıktan sonra korumaları geri takın. Nesneleri hareket eden fan bıçaklarından uzak tutun. Fan bıçakları nesneleri fırlatacak veya kesecektir. Nesnelere vururken göz yaralanmasından kaçınmak için koruyucu gözlük kullanın. Nesnelere vurulduğunda nesnelerden parçacıklar veya başka tozlar fırlayabilir. Nesnelere vurmadan önce fırlayan tozlardan kimsenin yaralanmayacağından emin olun. Kontak anahtarına veya kumandalara takılı bir “ÇALIŞTIRMAYIN” uyarı etiketi veya benzeri bir uyarı etiketi varsa motoru çalıştırmayın veya herhangi bir kumandayı hareket ettirmeyin. Motoru çalıştırmaya başlamadan önce motorun üzerinde, altında ya da yakınında kimsenin bulunmadığından emin olun. Etrafta kimsenin bulunmadığından emin olun. Varsa motorun aydınlatma sisteminin koşullara uygun olduğundan emin olun. Varsa tüm ışıkların doğru bir şekilde çalıştığından emin olun. Servis işlemlerinin yapılabilmesi için motorun çalıştırılması gerekiyor ise tüm koruyucu muhafazalar ile tüm koruyucu kapaklar takılmalıdır. Dönen parçaların neden olacağı bir kazadan sakınmak için parçaların etrafında dikkatle çalışın. Otomatik kapatma devrelerine baypas yapmayın. Otomatik kapatma devrelerini devre dışı bırakmayın. Devreler, yaralanmaları önlemeye yardımcı olmak için sağlanır. Devreler ayrıca motorun hasar görmesini önlemeye yardımcı olmak için de kullanılmaktadır. STBU7833 11 Güvenlik Bölümü Motorun Çalıştırılması Onarımlar ve ayarlamalar için Service Manualna bakın. i02089251 Motorun Durdurulması i04943983 Motorun Çalıştırılması Motorun hararet yapmasını ve motor parçalarındaki aşınmanın hızlanmasını önlemek için motoru Kullanma ve Bakım KitabınınKullanma Kısmındaki Motorun Durdurulması bölümünde belirtilen işlemlere göre durdurun. Bu makinalarda, eterlli marş desteği kullanmayın. Bunların kullanılması patlama ve yaralanmaya neden olabilir. Acil Drdurma Düğmesini (varsa) SADECE acil bir durumda kullanın. Acil Durdurma Düğmesini normal motor durdurma işlemi olarak kullanmayın. Acil durdurma sonrasında, acil durdurmaya neden olan sorun giderilmeden motoru ÇALIŞTIRMAYIN. Kontak anahtarına veya kumanda kollarına bir uyarı etiketi takılmışsa, motoru ÇALIŞTIRMAYIN ve herhangi bir kumandayı hareket ETTİRMEYİN. Motoru çalıştırmadan önce uyarı etiketini takan kişi ile görüşün. Yeni bir motoru veya revize edilmiş motoru ilk defa çalıştırırken aşırı devire gitme durumu oluşursa motoru durdurun. Durdurma işlemi, motora giden yakıt beslemesinin ve/veya hava beslemesinin kesilmesi ile yapılabilir. Servis işlemlerinin yapılabilmesi için motorun çalıştırılması gerekiyor ise tüm koruyucu muhafazalar ile tüm koruyucu kapaklar takılmalıdır. Dönen parçaların neden olacağı bir kazadan sakınmak için parçaların etrafında dikkatle çalışın. Motoru operatör bölmesinden ya da motor kontak anahtarından çalıştırın. Motoru daima Operation and Maintenance ManualEngine Starting başlığında (Kullanma Bölümü) açıklanan prosedüre göre çalıştırın. Doğru prosedürün bilinmesi, motor parçalarında önemli hasarları önlemeye yardımcı olacaktır. Prosedürün bilinmesi, aynı zamanda yaralanmaları önlemeye de yardımcı olacaktır. Gömlek suyu ısıtma cihazının (varsa) ve/veya yağlama yağı ısıtma cihazının (varsa) doğru çalıştığından emin olmak için ısıtma cihazı çalışması sırada termostat göstergesini ve yağ sıcaklık göstergesini kontrol edin. Motor egzozunda, sağlığınıza zararlı olabilecek yanma ürünleri bulunur. Motoru her zaman iyi havalandırılan bir alanda başlatın ve çalıştırın. Motor kapalı bir alanda çalıştırılıyorsa motor egzozunu dışarıya havalandırın. Not: Motorda, normal kullanma koşullarında soğuk marş için bir otomatik cihaz vardır. Motor çok soğuk koşullarda kullanılacaksa ekstra bir soğuk marş desteği gerekebilir. Normalde motorda kullanma bölgenize uygun doğru tipte bir marş desteği bulunacaktır. Motorlarda, marşı iyileştirmeye yardımcı olmak üzere emme havasını ısıtan her bir tek silindirde bir kızdırma bujisi marş desteği bulunur. i04943892 Elektrik Sistemi Şarj ünitesi çalışırken asla herhangi bir şarj ünitesi devresini veya akü devre kablosunu aküden ayırmayın. Bir kıvılcım, bazı akülerin ürettiği yanabilir gazların alev almasına neden olabilir. Bazı akülerin ürettiği yanabilir gazların kıvılcımlardan dolayı alev almasını önlemek için negatif “−” aktarma kablosu, harici güç kaynağından çalıştırma motorunun negatif “−” terminaline en son bağlanmalıdır. Çalıştırma motorunda bir negatif “−” terminal yoksa, aktarma kablosunu motor bloğuna bağlayın. Elektrik kablolarını her gün gevşemiş veya aşınmış kablolar açısından kontrol edin. Motoru çalıştırmadan önce tüm gevşek elektrik kablolarını sıkın. Motoru çalıştırmadan önce aşınan tüm elektrik kablolarını onarın. Özel çalıştırma talimatları için Operation and Maintenance Manual yayınına bakın. Topraklama Uygulamaları En iyi motor performansı ve güvenilirliği için motor elektrik sisteminin doğru topraklanması şarttır. Yanlış topraklama, kontrolsüz ve tehlikeli elektrik devresi yollarına neden olacaktır. Kontrolsüz elektrik devresi yolları, ana yatakların, krank mili yatak yüzeylerinin ve alüminyum parçaların zarar görmesine neden olabilir. Motor ila çerçeve topraklama kayışları olmadan takılan motorlar, elektrik boşalması sonucu hasar görebilir. 12 Güvenlik Bölümü Elektrik Sistemi Motorun ve motor elektrik sistemlerinin doğru çalışmasını sağlamak için aküye doğrudan yolu olan bir motor ila çerçeve topraklama kayışı kullanılmalıdır. Bu yol, çerçeveye doğrudan bir motor topraklaması ile elde edilebilir. Tüm topraklamaların sızdırmaz olması ve bu topraklamalarda korozyonun olmaması gerekir. Motor alternatörü, alternatörün tam şarj akımını kaldırabilecek bir kabloyla negatif “-” akü terminaline topraklanmalıdır. STBU7833 STBU7833 13 Ürün Bilgileri Bölümü Model Görüntü Şemaları Ürün Bilgileri Bölümü Model Görünüşleri i06060207 Model Görüntü Şemaları Aşağıdaki model görünümleri, motorun tipik özelliklerini gösterir. Münferit uygulamalar yüzünden motorunuz şekillerden farklı görünebilir. 1104 Motor Modeli Görünümleri Şekil 12 g03706445 Tipik örnek (1) Soğutucu sıvı çıkışı (2) Yağ doldurma ağzı (3) Yardımcı yakıt filtresi (4) Marş motoru (5) Yağ göstergesi (Seviye çubuğu) (6) Ana yakıt filtresi (7) Yağ filtresi (8) Yağ doldurma ağzı (Takılmışsa alt konum) (9) Soğutucu sıvı girişi (10) Su pompası (11) Kayışlar 14 STBU7833 Model Görünüşleri Model Görüntü Şemaları Şekil 13 g03706446 Tipik örnek (12) Arka kaldırma halkası (13) Ön kaldırma halkası (14) Alternatör (15) Turboşarj (16) Yağ tahliye tapası (17) Volan (18) Soğutucu sıvı tahliyesi STBU7833 15 Model Görünüşleri Model Görüntü Şemaları 1103 Motor Modeli Görünümleri Şekil 14 g03705844 Tipik örnek (1) Soğutucu sıvı çıkışı (2) Yardımcı yakıt filtresi (3) Yakıt enjektörü (4) Yağ soğutucusu (5) Açık hava deliği (6) Yağ göstergesi (Seviye çubuğu) (7) Ana yakıt filtresi (8) Yağ filtresi (9) Yağ tahliye tapası (10) Yağ doldurma ağzı (11) Soğutucu sıvı girişi (12) Su pompası (13) Kayış 16 STBU7833 Model Görünüşleri Motor Tanıtımı Şekil 15 g03705848 Tipik örnek (14) Alternatör (15) Turboşarj (16) Marş motoru (17) Volan (18) Volan muhafazası (19) Soğutucu sıvı tahliye tapası i06060209 Motor Tanıtımı • Turboşarjlı hava ile soğutulan soğutma sistemi • Turboşarjlı • Doğal havalandırmalı Motor Teknik Özellikleri Not: Motorun ön ucu, motorun volan ucunun karşısındadır. Motorun sol ve sağ tarafları, volan ucundan belirlenir. 1 numaralı silindir, ön silindirdir. Şekil 16 Valflerin yerleşimine tipik bir örnek (A) Emme valfleri (B) Egzoz valfleri g00984281 STBU7833 17 Model Görünüşleri Motor Tanıtımı Tablo 1 (Tablo 3, devamı) Sıkıştırma Oranları 1104 Endüstriyel Motor Teknik Özellikleri Silindir Sayısı 4 Sıralı İç çap Strok 127 mm (5,0 inç) Havalandırma 4,4 L (268 inç 3) Hacim 105 mm (4,134 inç) Turboşarjlı hava ile soğutulan soğutma sistemi Turboşarjlı Doğal havalandırmalı Sıkıştırma Oranı NA 19,25:1 NA T 18,23:1 T, TA Hacim 4,4 L (268 inç 3) NA 19,25:1 T 17,25:1, T 18,23:1, TA 18,23:1 Ateşleme Sırası 1342 Dönüş (volan ucu) Saatin ters yönü Valf Boşluğu Ayarı (Emme) 0,20 mm (0,008 inç) Valf Boşluğu Ayarı (Egzoz) 0,45 mm (0,018 inç) Tablo 4 1103 Sabit Hız Teknik Özellikleri Ateşleme Sırası 1342 Dönüş (volan ucu) Silindir Sayısı 3 Sıralı İç çap 105 mm (4,134 inç) Strok 127 mm (5,0 inç) Saatin ters yönü Valf Boşluğu Ayarı (Emme) 0,20 mm (0,008 inç) Valf Boşluğu Ayarı (Egzoz) 0,45 mm (0,018 inç) Havalandırma Turboşarjlı Doğal havalandırmalı Sıkıştırma Oranı Tablo 2 1103 Endüstriyel Motor Teknik Özellikleri Silindir Sayısı Hacim 3 Sıralı NA 19,25:1 T 17,25:1 3,3 L (201 inç3) Ateşleme Sırası 123 İç çap 105 mm (4,134 inç) Strok 127 mm (5,0 inç) Valf Boşluğu Ayarı (Emme) 0,20 mm (0,008 inç) Turboşarjlı Doğal havalandırmalı Valf Boşluğu Ayarı (Egzoz) 0,45 mm (0,018 inç) Havalandırma Sıkıştırma Oranı NA 19,25:1 T 18,25:1 3,3 L (201 inç ) Ateşleme Sırası 123 Dönüş (volan ucu) 0,20 mm (0,008 inç) Valf Boşluğu Ayarı (Egzoz) 0,45 mm (0,018 inç) • Motor soğutucu sıvısının sıcaklığını düzenleyen termostat • Dişli tahrikli yağ pompası (dişli tip) • Yağ soğutucusu Tablo 3 1104 Sabit Hız Teknik Özellikleri 4 Sıralı İç çap 105 mm (4,134 inç) Strok 127 mm (5,0 inç) Havalandırma Soğutma sistemi aşağıdaki parçalardan oluşur: • Dişli tahrikli santrifüj su pompası Saatin ters yönü Valf Boşluğu Ayarı (Emme) Silindir Sayısı Saatin ters yönü Motor Soğutma ve Yağlama 3 Hacim Dönüş (volan ucu) Turboşarjlı hava ile soğutulan soğutma sistemi Turboşarjlı Doğal havalandırmalı (devamı var) Motor yağlama yağı, dişli tipte bir pompa tarafından sağlanır. Motor yağlama yağı soğutulur ve filtrelenir. Baypas valfleri, yağ viskozitesi yüksek olduğunda motor parçalarına kısıtlamasız yağlama yağı akışı sağlar. Baypas valfleri aynı zamanda yağ soğutucusunun veya yağ filtresi öğesinin tıkanması durumunda da motor parçalarına kısıtlamasız yağlama yağı akışı sağlar. 18 Model Görünüşleri Motor Tanıtımı Motor verimi, emisyon kontrollerinin verimi ve motor performansı, doğru çalışma ve bakım tavsiyelerine uyulmasına bağlıdır. Motor performansı ve verimi aynı zamanda tavsiye edilen yakıtların, yağlama yağlarının ve soğutucu sıvıların kullanılmasına da bağlıdır. Bakım öğeleriyle ilgili daha fazla bilgi için Operation and Maintenance ManualMaintenance Interval Schedule bölümüne bakın. Motor Kullanım Ömrü Motor verimi ve motor performansının azami düzeyde kullanımı, doğru kullanma ve bakım önerilerine uyulmasına bağlıdır. Ayrıca tavsiye edilen yakıtları, soğutucu sıvıları ve yağları kullanın. Gerekli motor bakımı için bir kılavuz olarak Kullanma ve Bakım Kılavuzu'nu kullanın. Beklenen motor ömrü genellikle talep edilen ortalama güce göre tahmin edilir. Talep edilen ortalama güç, belirli bir süre zarfında motorun yakıt tüketimine bağlıdır. Tam gaz kelebeğinde daha kısa süre çalışma ve/veya indirgenmiş gaz kelebeği ayarlarında çalışma, daha düşük bir ortalama güç talebi ile sonuçlanır. Daha kısa süre çalışma, bir motor revizyonu gerekinceye kadar olan çalışma süresini uzatacaktır. STBU7833 STBU7833 19 Ürün Tanıtım Bilgileri Motor Tanıtım Etiketi Ürün Tanıtım Bilgileri Seri Numarası Plakası motor bloğunun sol tarafında, yakıt pompası yüksek basınç borularının arka tarafındadır. i04943902 Motor Tanıtım Etiketi Perkins motorlar, bir seri numarası ile tanımlanır. Bu numara, motor bloğunun sol tarafına monte edilen bir seri numarası plakasında gösterilir. Motor numarasına bir örnek RE12345U090001H şeklindedir. RE Motor tipi RE12345 U Motor Liste Numarası Birleşik Krallık'ta imal edilmiştir 090001 Motor Seri Numarası H Üretim Yılı Motorla birlikte verilen parçaları belirlemek için Perkins temsilcilerinin bu numaralara ihtiyacı vardır. Bu, yedek parça numaralarının doğru şekilde tanımlanmasını sağlar. i02089229 Seri Numarası Etiketi üzerine aşağıda belirtilen bilgiler basılmıştır: Motor seri numarası, Model ve Aranjman Numarası. i03000904 Referans Numaraları Parça sipariş ederken aşağıda belirtilen noktalarda bilgiye ihtiyacınız olacaktır. Motorunuz ile ilgili bilgileri belirleyin. Bilgiyi ilgili boşluğa kaydedin. Kayıt amaçlı kullanmak üzere bu listeden bir kopya alın. Bu bilgileri gelecekte kullanmak üzere saklayın. Referans Kayıt Motor Modeli Motor Seri Numarası Motor Düşük Rölanti Devri Motor Tam Yük Devri Ön Yakıt Filtresi Su Ayırıcı Eleman Seri Numarası Plakası Ana Yakıt Filtresi Elemanı Yağlama Yağı Filtre Elemanı Yardımcı Yağ Filtresi Elemanı Yağlama Sistemi Toplam Kapasitesi Soğutma Sistemi Toplam Kapasitesi Hava Filtresi Elemanı Fan Tahrik Kayışı Alternatör Kayışı i04943989 Emisyon Sertifikasyon Filmi Uyumlu motorlar için etiket Emisyon etiketlerine tipik örnekler Şekil 17 Tipik seri numarası plakası (1) Geçici Parça Listesi numarası (2) Tipi (3) Seri Numarası (4) Liste numarası g00994966 20 STBU7833 Ürün Tanıtım Bilgileri Emisyon Sertifikasyon Filmi Şekil 18 g01173630 Bu tipik etiket örneği, elektronik yakıt enjeksiyon sistemi ve elektronik yakıt enjeksiyon pompası olan motorlara takılır. Şekil 19 Bu tipik etiket örneği, mekanik yakıt enjeksiyon pompası olan motorlara takılır. g01156733 STBU7833 21 Ürün Tanıtım Bilgileri Emisyon Sertifikasyon Filmi MSHA emisyonlarıyla uyumlu motorlar için etiket Şekil 20 g01381316 Tipik örnek 20 numaralı şekilde gösterilen etiket, Kuzey Amerika'da yeraltı kömür madenlerinde kullanılan motorlar içindir. Etiket, Maden Güvenliği ve Sağlık Yönetimi (MSHA) emisyonlarına uyumlu motorlara takılır. Onaylı dizel motorlar, okunabilir ve kalıcı bir onay işareti ile tanımlanır. Onay işareti, onay MSHA numarası ile birlikte işlenir. Etiket, sağlam bir şekilde dizel motora takılmış olmalıdır. 22 STBU7833 Ürün Tanıtım Bilgileri Emisyon Sertifikasyon Filmi Emisyonlara uyumlu olmayan motorların etiketi Şekil 21 g01156734 Bu tipik etiket örneği, emisyonlara uyumlu olmayan motorlara takılır. Şekil 22 Bu tipik etiket örneği, sabit motor olan motorlara takılır. g01157127 STBU7833 23 Çalıştırma Bölümü Motorun Kaldırılması Çalıştırma Bölümü Kaldırma ve Depolama i06060232 Motorun Kaldırılması Şekil 25 g03791033 Bazı üç silindirli uygulamalarda kaldırma halkalarının konfigürasyonu, 25 numaralı şekilde gösterildiği gibi takılabilir. (1) Kaldırma halkaları Şekil 23 g03729078 Dört silindir kaldırma halkasına tipik örnek DİKKAT Braket ve kaldırma gözlerini eğmeyin. Yük taşıyan braket ve kaldırma gözlerini kullanın. Kaldırma elemanları ile cisim arasındaki açı 90 dereceden az olduğunda, kaldırma gözlerinin kapasitesinin azaldığı unutulmamalıdır. Komponenti açılı şekilde kaldırmak gerektiğinde, kaldırılan ağırlığa uygun kaldırma kolu kullanın. Ağır parçaları kaldırmak için bir vinç kullanın. Motoru kaldırmak için ayarlanabilir bir kaldırma kirişi kullanın. Tüm destekleyici elemanlar (zincir ve kablolar) birbirine paralel olmalıdır. Zincir ve kablolar, kaldırılmakta olan nesnenin üst kısmına dikey konumda olmalıdır. Bazı sökme işlemleri, doğru denge ve güvenliği sağlamak için aparatların kaldırılmasını gerektirir. SADECE motoru çıkarmak için, motordaki kaldırma halkalarını kullanın. Kaldırma halkaları, özel motor düzenleri için tasarlanmış ve takılmıştır. Kaldırma halkaları ve/veya motorda yapılan değişiklikler, kaldırma halkaları ile kaldırma aparatlarını kullanılmaz duruma getirir. Değişiklikler yapılırsa doğru kaldırma cihazlarının bulunduğundan emin olun. Doğru motor kaldırma aparatları hakkında bilgi için Perkins temsilcinize veya Perkins distribütörünüze danışın. Şekil 24 Üç silindir kaldırma halkasına tipik örnek g03791046 24 Kaldırma ve Depolama Motorun Depolanması STBU7833 i06060244 Motorun Depolanması Perkins, bir kullanım döneminden sonra depoya kaldırılan bir motorda oluşabilecek hasarlardan sorumluluk kabul etmez. Perkins temsilciniz veya Perkins distribütörünüz, motoru uzun depolama sürelerine hazırlamada yardımcı olabilir. Depolama Koşulu Motorun, su geçirmez bir binada depolanması gerekir. Bina, sabit bir sıcaklıkta tutulmalıdır. Perkins ELC ile doldurulan motorlar, −36° C (−32,8° F) ortam sıcaklığına kadar soğutucu sıvı korumasına sahiptir. Motor, sıcaklık ve nemde aşırı değişikliklere maruz kalmamalıdır. Depolama Süresi Mühürlü Soğutucu Sıvı Sistemi Soğutma sisteminin Perkins ELC veya ASTM D6210 teknik özelliğini karşılayan bir antifrizle doldurulduğundan emin olun. Açık Soğutma Sistemi tüm soğutma tahliye tapalarının açıldığından emin olun. Soğutucu sıvının tahliye olmasını sağlayın. Tahliye tapalarını takın. Sistemin içine bir buhar fazı engelleyici yerleştirin. Buhar fazı engelleyici eklendikten sonra soğutucu sıvı sisteminin mühürlenmesi gerekir. Soğutma sistemi atmosfere açık bırakılırsa buhar fazı engelleyicinin etkisi kaybolacaktır. Bakım prosedürleri için bu Kullanma ve Bakım Kılavuzuna bakın. Aylık Kontroller Tüm tavsiyelere uyulması kaydıyla bir motor 6 aya kadar depolanabilir. Valf mekanizması üstündeki yay yüklemesini değiştirmek için krank mili döndürülmelidir. Krank milini 180 dereceden fazla döndürün. Motorda hasar veya korozyon olup olmadığını gözle kontrol edin. Depolama Prosedürü Depolamadan önce motorun tamamen örtüldüğünden emin olun. Prosedürü, motor kaydına kaydedin. Motorda yapılan prosedürün bir kaydını tutun. Not: Yakıt sisteminde biyodizel olan bir motoru depolamayın. 1. Motorun temiz ve kuru olduğundan emin olun. a. Motor biyodizel kullanarak çalıştırılmışsa sistemin tahliye edilmesi ve yeni filtreler takılması gerekir. Yakıt deposunun yıkanması gerekecektir. b. Yakıt sistemini kabul edilebilir bir yakıtla doldurun. Kabul edilen yakıtlar hakkında daha fazla bilgi için bu Kullanma ve Bakım KılavuzuSıvı tavsiyeleri bölümüne bakın. Sistemden tüm biyodizeli çıkarmak için motoru 15 dakika çalıştırın. 2. Ana filtre su ayırıcısından suyu tahliye edin. Yakıt deposunun dolu olduğundan emin olun. 3. Motoru depolamak için motor yağının tahliye edilmesine gerek yoktur. Doğru teknik özellikte motor yağı kullanılması kaydıyla motor 6 aya kadar depolanabilir. Doğru motor yağı teknik özelliği için bu Kullanma ve Bakım KılavuzuSıvı tavsiyeleri bölümüne bakın. 4. Tahrik kayışını motordan çıkarın. STBU7833 25 Göstergeler ve İndikatörler Göstergeler ve İndikatörler Göstergeler ve İndikatörler i04943896 Göstergeler ve İndikatörler Motorunuzda tanımlanan göstergelerin tümü veya aynıları bulunmayabilir. Gösterge paketi hakkında daha fazla bilgi için OEM bilgilerine bakın. Göstergeler, motor performansıyla ilgili işaretler sağlar. Göstergelerin uygun şekilde çalıştığından emin olun. Belirli bir süre göstergeleri izleyerek normal çalışma aralığını belirleyin. Gösterge değerlerinde belirgin değişiklikler, olası gösterge veya motor sorunlarına işaret edebilir. Değişiklik görülen gösterge okumaları, okumalar teknik özelliklere uygun olsa dahi sorunlara işaret edebilir. Okumalardaki önemli değişikliğin nedenini belirleyin ve düzeltin. Yardım için Perkins temsilcinize veya Perkins distribütörünüze danışın. DİKKAT Hiçbir yağ basıncı gösterilmiyorsa motoru DURDURUN. Maksimum soğutucu sıvı sıcaklığı aşılırsa motoru DURDURUN. Motor hasarı meydana gelebilir. Motor yağ basıncı – Yağ basıncı soğuk motor marş edildikten sonra en üst seviyede olur. SAE10W30'da tipik motor yağı basıncı, anma devrinde 207 ila 413 kPa (30 ila 60 psi) değerindedir. Düşük rölantide düşük yağ basıncı normaldir. Yük dengeliyse ve ölçer değerleri değişiyorsa aşağıdaki işlemi gerçekleştirin: 1. Yükü kaldırın. 2. Motor devrini düşük rölantiye düşürün. 3. Yağ seviyesini kontrol edin ve aynı seviyede tutun. Gömlek Suyu Soğutucu Sıvı Sıcaklığı – Tipik sıcaklık aralığı 71 ila 96 °C (160 ila 205 °F) değerindedir. Basınçlı soğutma sisteminde maksimum izin verilen sıcaklık, 48 kPa (7 psi) basınçta 110°C (230°F) değerindedir. Bazı koşullarda yüksek sıcaklıklar görülebilir. Su sıcaklığının ölçümleri yüke göre değişiklik gösterebilir. Ölçüm, kesinlikle kullanılan basınçlı sistemin kaynama noktasını aşmamalıdır. Motor, normal aralık üstünde çalışıyorsa ve buhar belirgin hale gelirse, aşağıdaki prosedürü uygulayın: 1. Yükü ve motor devrini düşürün. 2. Soğutma sisteminde kaçak olup olmadığını inceleyin. 3. Motorun hemen kapatılmasının gerekip gerekmediğini veya motorun, yükü düşürerek soğutulup soğutulamayacağını belirleyin. Takometre – Bu ölçü aleti motor devrini (dev/dak.) gösterir. Gaz kelebeği kumanda kolu yüksüz olarak tam gaz konumuna getirildiğinde motor yüksek rölantide çalışır. Gaz kelebeği kumanda kolu maksimum anma yüklü olarak tam gaz konumunda iken motor, tam yük devrinde çalışır. DİKKAT Motor hasarını önlemeye yardımcı olmak için kesinlikle yüksek rölanti devrini aşmayın. Aşırı devir, motorda ciddi hasara neden olabilir. Motor, hasar olmaksızın yüksek rölantide çalıştırılabilir, ancak kesinlikle yüksek rölanti devrini aşmasına izin verilmemelidir. Ampermetre – Bu gösterge, akü şarj devresindeki şarj veya deşarj miktarını gösterir. Gösterge, “ 0”” (sıfır) rakamının sağ tarafında çalışmalıdır. Yakıt Seviyesi – Bu gösterge, yakıt deposundaki yakıt seviyesini gösterir. Yakıt seviyesi göstergesi, “ START/ STOP”” (çalıştırma/durdurma) anahtarı “ ON”” (açık) konumda olduğunda çalışır. Çalışma Saati Göstergesi – Gösterge, motorun çalışma süresini gösterir. 26 STBU7833 Motorun Çalıştırılması Motoru Çalıştırmadan Önce Motorun Çalıştırılması i04943978 Motoru Çalıştırmadan Önce Motoru çalıştırmadan önce gerekli günlük bakım işlemlerini ve vakti gelmiş diğer düzenli bakım işlemlerini yapın. Daha fazla bilgi için Operation and Maintenance ManualMaintenance Interval Schedule bölümüne bakın. • Motorun maksimum kullanım ömrü için motoru çalıştırmadan önce motor bölmesinde ayrıntılı bir inceleme yapın. Aşağıdaki öğelerin olup olmadığını inceleyin: yağ kaçakları, soğutucu sıvı kaçakları, gevşek cıvatalar ve aşırı kir ve/veya gres. Aşırı kir ve/veya gres birikintilerini temizleyin. İnceleme sırasında tespit edilen arızaları onarın. • Soğutma sistemi hortumlarını kaçaklar ve gevşek kelepçeler açısından inceleyin. • Alternatör ve aksesuar tahrik kayışlarında çatlak, yırtık ya da başka hasarlar olup olmadığına bakın. • Kablo tesisatında gevşek bağlantılar ve aşınmış ya da yıpranmış kablolar olup olmadığını inceleyin. • Yakıt beslemesini kontrol edin. (Varsa) su ayırıcısından suyu boşaltın. Yakıt besleme valfini (varsa) açın. DİKKAT Yüksek yakıt basıncı oluşmaması için, yakıt dönüş hatlarındaki tüm vanalar açık olmalıdır. Yüksek yakıt basıncı, filtre yuvasının çatlamasına ve diğer arızalara neden olabilir. Motor birkaç hafta boyunca çalıştırılmamışsa, yakıt, yakıt sisteminden boşalmış olabilir. Filtre muhafazasına hava girmiş olabilir. Ayrıca yakıt filtreleri değiştirildiğinde motora hava cepleri sıkışmış olabilir. Bu tür durumlarda yakıt sistemini besleyin. Yakıt sistemini besleme hakkında daha fazla bilgi için Operation and Maintenance ManualFuel System Prime bölümüne bakın. • Kontak anahtarına veya kumandalara takılı bir “ÇALIŞTIRMAYIN” uyarı etiketi veya benzeri bir uyarı etiketi varsa motoru çalıştırmayın veya herhangi bir kumandayı hareket ettirmeyin. • Dönen parçaların etrafındaki alanın açık olduğundan emin olun. • Tüm korumaların yerinde olması gerekir. Hasarlı ya da eksik koruma olup olmadığına bakın. Hasarlı korumaları onarın. Hasarlı ve/veya eksik korumaları değiştirin. • Elektrikli marş motoru devreye girdiğinde oluşan yüksek akım boşalmasına karşı korunmayan tüm akü şarj cihazlarını ayırın. Elektrikli kabloları kontrol edin ve aküde zayıf bağlantılar ve korozyon olup olmadığına bakın. • Tüm kesme veya alarm parçalarını (varsa) sıfırlayın. • Motorun yağlama yağı seviyesini kontrol edin. Yağ seviyesini motor yağı seviye göstergesindeki “ADD” (ekle) ve “FULL” (dolu) işaretleri arasında tutun. • Soğutucu sıvı seviyesini kontrol edin. Radyatör su deposundaki (varsa) soğutucu sıvı seviyesini gözlemleyin. Soğutucu sıvı seviyesini, radyatör su deposundaki “FULL” (dolu) işaretinde tutun. • Motorda radyatör su deposu bulunmuyorsa soğutucu sıvı seviyesini doldurma borusunun tabanının 13 mm (0,5 inç) dahilinde tutun. Motorda gözetleme camının bulunması durumunda, gözetleme camındaki soğutucu sıvı seviyesini koruyun. • (Varsa) hava filtresi servis göstergesini izleyin. Sarı diyafram kırmızı bölgeye girdiğinde veya kırmızı piston görünür konumda kilitlendiğinde hava filtresinin bakımını yapın. • Motor tarafından tahrik edilen tüm ekipmanların motordan ayrıldığından emin olun. Elektrik yüklerini asgari düzeye indirin veya her türlü elektrik yükünü kaldırın. i04943898 Motorun Çalıştırılması Dizel motorun egzoz dumanı sağlığınıza zarar veren yanma artıkları içerebilir. Motoru herzaman iyi havalandırılmış alanlarda çalıştırın, şayet kapalı alanlarda çalıştırıyorsanız, egzost gazlarının dışarı atılmasını sağlayın. Eter gibi sprey türden marş destekleyiciler kullanmayın. Bu tür malzemelerin kullanılması patlamaya ve yaralanmaya neden olabilir. STBU7833 27 Motorun Çalıştırılması Soğuk Havalarda Çalıştırma Kumandalarınızın tipi için OMM'ye bakın. Motoru çalıştırmak için aşağıdaki işlemi gerçekleştirin. 1. Motoru çalıştırmadan önce varsa gaz kelebeği kolunu tam gaz konumuna getirin. DİKKAT Marşa 30 saniyeden daha uzun süre basmayın. Motora yeniden marş vermeden önce elektrikli marş motorunun soğuması için 2 dakika bekleyin. 2. Motor kontak anahtarını START (MARŞ) konuma çevirin. Motor kontak anahtarını START (marş) konumunda tutup motora marş verin. 2. Varsa motor kontak anahtarını HEAT (ısı) konumuna çevirin. Kızdırma bujisi gösterge lambası yanmaya başlayıncaya kadar motor kontak anahtarını 6 saniye HEAT (ısı) konumunda tutun. Bu işlem, kızdırma bujilerini etkinleştirecek ve motorun çalıştırılmasına yardımcı olacaktır. DİKKAT Marşa 30 saniyeden daha uzun süre basmayın. Motora yeniden marş vermeden önce elektrikli marş motorunun soğuması için 2 dakika bekleyin. 3. Motor çalıştığında motor kontak anahtarını bırakın. 3. Kızdırma bujisi gösterge lambası yanarken motor kontak anahtarını START (marş) konumuna çevirip motora marş verin. 4. Vatsa gaz kelebeği kolunu yavaşça düşük rölanti konumuna getirip motoru rölantide bekletin. Operation and Maintenance ManualAfter Starting Engine başlığına bakın. Not: Kızdırma bujisi gösterge lambası 2 ila 3 saniyeliğine hızla yanıp sönerse veya yanmazsa soğuk marş sisteminde bir arıza vardır. Motoru çalıştırmak için eter veya başka marş sıvıları kullanmayın. 5. Motor çalışmazsa motor kontak anahtarını bırakın ve elektrikli marş motorunun soğumasını bekleyin. Ardından 2 ila 4 numaralı adımları tekrarlayın. 6. Motoru durdurmak için motor kontak anahtarını KAPALI konumuna getirin. i06060239 Soğuk Havalarda Çalıştırma Eter gibi sprey türden marş destekleyiciler kullanmayın. Bu tür malzemelerin kullanılması patlamaya ve yaralanmaya neden olabilir. −18 °C (0 °F) altındaki sıcaklıklarda gömlek suyu ısıtma cihazı veya ekstra akü kapasitesi kullanılması ile çalıştırılabilirlik iyileşecektir. Aşağıdaki öğeler, soğuk havada çalıştırma sorunlarını ve yakıt sorunlarını asgari düzeye düşürmeye olanak tanır: motor yağ karteri ısıtma cihazları, gömlek suyu ısıtma cihazları, yakıt ısıtma cihazları ve yakıt hattı yalıtımı. Soğuk havada çalıştırma için aşağıdaki prosedürü kullanın. 1. Motoru çalıştırmadan önce varsa gaz kelebeği kolunu tam gaz konumuna getirin. 4. Motor çalıştığında motor kontak anahtarını bırakın. 5. Motor çalışmazsa motor kontak anahtarını bırakın ve marş motorunun soğumasını bekleyin. Ardından 2 ila 4 numaralı adımları tekrarlayın. 6. Motorda gaz kelebeği varsa motoru 3 ila 5 dakika rölantide bekletin veya su sıcaklık göstergesi yükselmeye başlayıncaya kadar motoru rölantide bekletin. Devir kademeli olarak yüksek rölantiye artıncaya kadar motor sorunsuz şekilde düşük rölantide çalışmalıdır. Normal kullanıma geçmeden önce beyaz dumanın dağılmasını bekleyin. 7. Tüm sistemler çalışma sıcaklığına ulaşıncaya kadar motoru düşük yükte çalıştırın. Isınma süresi boyunca göstergeleri kontrol edin. 8. Motoru durdurmak için motor kontak anahtarını OFF (kapalı) konuma çevirin. 28 STBU7833 Motorun Çalıştırılması Takviye Kablolarıyla Çalıştırma i04943981 Takviye Kablolarıyla Çalıştırma Uygun olmayan takviye kablo bağlantısı yapmak, yaralanmaya yol açabilecek patlamalara neden olabilir. Akülerin yanında kıvılcım oluşmasını engelleyin. Kıvılcım, asit buharının patlamasına neden olur. Takviye kablolarının birbirleriyle veya motor ile temas etmesine müsade etmeyin. Not: Mümkünde önce marş arızasının nedenini teşhis edin. Gerekli onarımları yapın. Motor, sadece akünün durumu yüzünden çalışmıyorsa aküyü şarj edin veya motoru aktarma kablolarıyla çalıştırın. Akünün durumu, motor OFF (kapalı) konuma çevrildikten sonra yeniden kontrol edilebilir. DİKKAT Marş motoru beslemesi için akü kullanımı. Takviye ile çalıştırmak için yalnız eşdeğer voltaj kullanın. Yüksek voltaj kullanılması, elektrik sistemine zarar verir. 5. Çalışmayan motor çalışmaya başlar başlamaz, takviye kablolarını ters sırada ayırın. Aktarma ile çalıştırdıktan sonra alternatör, aşırı şekilde boşalan aküleri tam şarj edemeyebilir. Aküler motor durduktan sonra değiştirilmeli veya bir akü şarj cihazı ile doğru gerilim değerine şarj edilmelidir. Kullanılamaz görülen pek çok akü hala yeniden şarj edilebilir durumdadır. Operation and Maintenance ManualBattery - Replace ve Testing and Adjusting ManualBattery - Test bölümlerine bakın. i02089250 Motoru Çalıştırdıktan Sonra Not: 0 ile 60°C (32 ile 140°F) sıcaklıkları arasında ısınma zamanı yaklaşık 3 dakikadır. 0°C (32°F) altındaki sıcaklıklarda, ilave ısınma süresi gerekebilir. Motor ısınma süresi içinde rölantide çalışırken, aşağıda belirtilen şartları gözleyin: • Motoru yük altında çalıştırmadan önce, rölanti devrinde ve motora yük vermeden yarı devirde sıvı kaçağı veya hava kaçağı olup olmadığını kontrol edin. Bu bazı uygulamalarda mümkün değildir. Akü kablolarını ters bağlamayın. Alternatör hasar görebilir. Şase kablosunu en son bağlayın ve ilk önce sökün. • Bütün sistemler çalışma sıcaklığına ulaşana kadar motoru düşük rölantide çalıştırın. Isınma süresi sırasında bütün göstergeleri kontrol edin. Motoru çalıştırmak için, dışarıdan takviye yaparken, motor kontrol anahtarını “OFF (KAPALI)” konuma getirin. Takviye kablolarını bağlamadan önce, tüm aksesuarları OFF (KAPALI) konuma getirin. Not: Motor çalışırken göstergeler gözlenip okunmalı ve veriler sık sık kaydedilmelidir. Verilerin zaman zaman karşılaştırılması, herbir gösterge için normal değerin ne olduğunu tanımlamada yardımcı olur. Verilerin zaman zaman karşılaştırılması, anormal gelişmelerin tespit edilmesine de yardımcı olur. Değerlerdeki önemli değişiklikler incelenmelidir. Takviye kablolarını, takviye yapılacak motora bağlamadan önce, ana güç anahtarını OFF (KAPALI) konuma aldığınızdan emin olun. 1. Kontak anahtarını OFF (kapalı) konuma getirin. Motorun tüm aksesuarlarını kapatın. 2. Aktarma kablosunun pozitif uçlarından birini boş akünün pozitif kablo terminaline bağlayın. Aktarma kablosunun diğer pozitif ucunu elektrik kaynağının pozitif kablo terminaline bağlayın. 3. Aktarma kablosunun negatif uçlarından birini elektrik kaynağının negatif kablo terminaline bağlayın. Aktarma kablosunun diğer negatif ucunu motor bloğuna veya şasi topraklamasına bağlayın. Bu prosedür, potansiyel kıvılcımların bazı akülerin ürettiği yanıcı gazları ateşlemesini önlemeye yardımcı olur. 4. Motoru çalıştırın. STBU7833 29 Motorun Çalışması Motorun Çalışması Motorun Çalışması 1. Motoru 3 ila 5 dakika çalıştırın. i06060218 Motorun Çalışması Sıcaklık −18 °C (0 °F) altında olduğunda daha fazla süre gerekebilir. 2. Isınma dönemi boyunca tüm göstergeleri kontrol edin. Doğru kullanma ve bakım, motordan maksimum hizmet ömrünün ve tasarruf elde edilmesinde temel faktörlerdir. Kullanma ve Bakım Kılavuzu içindeki talimatlar takip edilirse maliyetler asgari düzeye düşürülebilir ve motor kullanım ömrü azami düzeye çıkarılabilir. Motor çalışma sıcaklığına ulaştıktan sonra anma devrinde çalıştırılabilir. Motor, düşük motor devri (dev/ dak.) ve düşük güç talebi sırasında normal çalışma sıcaklığına daha çabuk ulaşacaktır. Bu prosedür, motoru yüksüz rölantide çalıştırmaktan daha etkilidir. Motor birkaç dakika içinde çalışma sıcaklığına ulaşacaktır. Motor çalışırken gösterge değerleri gözlemlenmeli ve veriler sık sık kaydedilmelidir. Zaman içerisinde verilerin karşılaştırılması, her bir göstergenin normal değerlerini belirlemeye yardımcı olacaktır. Zaman içerisinde verilerin karşılaştırılması aynı zamanda anormal çalışma gelişmelerini tespit etmeye de yardımcı olacaktır. Değerlerdeki belirgin değişiklikler araştırılmalıdır. 3. Çevresinde dolaşarak inceleme yapın. Motoru sıvı kaçakları ve hava kaçakları açısından kontrol edin, ancak bundan sonra yük tatbik edin. i04943977 Yakıt Ekonomisi Tecrübeleri Motorun verimi, yakıt ekonomisini etkileyebilir. Üretimdeki Perkins tasarımı ve teknolojisi, tüm uygulamalarda maksimum yakıt verimi sağlar. Motor ömrü için optimum performansı elde etmek için tavsiye edilen prosedürleri takip edin. • Yakıtın dökülmesini önleyin. Yakıt ısındığında genleşir. Yakıt, yakıt deposundan taşabilir. Yakıt hatlarını kaçaklar açısından inceleyin. Gerekirse yakıt hatlarını onarın. • Farklı yakıtların özelliklerini dikkate alın. Yalnızca tavsiye edilen yakıtları kullanın. i06060243 Motorun Isıtılması • Gereksiz şekilde rölanti devri kullanmaktan kaçının. Uzun süreli rölanti yerine motoru kapatın. Değişken Hızlı Motor • Hava filtresi servis göstergesini sık sık gözlemleyin. Hava filtresi öğelerini temiz tutun. 1. Motoru 3 ila 5 dakika düşük rölantide çalıştırın. Alternatif olarak gömlek suyu sıcaklığı yükselmeye başlayıncaya kadar motoru düşük rölantide çalıştırın. • Elektrik sistemlerinin bakımını yapın. Sıcaklık −18 °C (0 °F) altında olduğunda daha fazla süre gerekebilir. 2. Isınma dönemi boyunca tüm göstergeleri kontrol edin. 3. Çevresinde dolaşarak inceleme yapın. Motoru sıvı kaçakları ve hava kaçakları açısından kontrol edin. 4. Devri, anma devrine artırın. Sıvı kaçakları ve hava kaçakları olup olmadığını kontrol edin. Su gömleği sıcaklığı 60 °C (140 °F) değerine ulaştığında motor tam anma devrinde ve tam yükte çalıştırılabilir. Sabit Hızlı Motor Tek bir arızalı akü hücresi, alternatörün aşırı çalışmasına neden olacaktır. Bu, aşırı güç ve aşırı yakıt tüketilmesine neden olur. • Tahrik kayışlarının doğru ayarlandığından emin olun. Tahrik kayışları iyi durumda olmalıdır. • Tüm hortum bağlantılarının sıkı olduğundan emin olun. Bağlantılarda kaçak olmamalıdır. • Tahrik edilen donanımın, uygun şekilde çalıştığından emin olun. • Soğuk motorlar daha fazla yakıt tüketir. Uygun durumlarda su ceketli sistem ve egzoz sistemindeki ısıdan faydalanın. Soğutma sisteminin parçalarını temiz tutun ve bakımını yapın. Motoru termostatlar olmaksızın kesinlikle çalıştırmayın. Bu parçaların tümü, çalışma sıcaklıklarının korunmasına yardımcı olur. 30 Motorun Durdurulması Motorun Durdurulması STBU7833 Motorun Durdurulması i02089247 i02089265 Motorun Durdurulması Motoru Durdurduktan Sonra Not: Motor yağ seviyesini kontrol etmeden önce, yağın kartere süzülmesi için, 10 dakika bekleyin. DİKKAT Yük altında çalışan bir motorun aniden durdurulması, motor parçalarının hararet yapmasına ve kısa sürede aşınmasına neden olabilir. • Karter yağ seviyesini kontrol edin. Yağ seviyesini, yağ seviye çubuğu üzerindeki “ADD (EKLE)” işareti ve “FULL (DOLU)” işareti arasında tutun Yağ seviye çubuğu. Eğer motor yüksek devirde ve/veya yüksek yüklerde çalıştırılıyorsa, durdurmadan önce motorun iç sıcaklığını düşürmek ve dengelemek için motoru en az üç dakika kadar düşük rolantide çalıştırın. • Gerekirse, küçük ayarlamalar yapın. Kaçakları giderin ve gevşek cıvataları sıkın. Sıcak motorun kapatılmasından kaçınmak, turbo şaftı ve yatağın ömrünü uzatacaktır. Düşük yüklerde çalıştırılan motoru durdurmadan önce, 30 saniye düşük rölantide çalıştırın. Şayet motor yüksek hızlarda veya yüksek yüklerde çalıştırıldıysa, motoru durdurmadan önce rölantide 3 dakika çalıştırın. Bu, motorun iç ısının düşürür ve dengeler. Bu prosedürün iyi anlaşıldığından emin olun. Motoru durdurma prosedürüne göre veya OEM in talimatlarına göre durdurun. • Motoru durdurmak için, kontak anahtarını OFF (KAPALI) konuma getirin. i02089232 Acil Stop Etttirme DİKKAT Acil stop etme kontrolünü, yalnızca ACİL durumlarda kullanın. Acil stop etme sistemini motoru normal normal stop etmek için KULLANMAYIN. OEM, acil stop düğmesi ile teçhiz edilmiş olabilir. Acil stop düğmesi hakkında daha fazla bilgi almak için OEM bilgilerine bakın. Motor durdurulduktan sonra motorun çalışmasını destekleyen harici sistem parçalarının çalışmadığından emin olun. • Bakım aralığını kaydedin. Bakımları, bu Kullanma ve Bakım KitabınınBakım Aralıkları bölümünde planlandığı şekilde yapın. • Yakıtta rutubet birikimini önlemek için yakıt tankını doldurun. Yakıt tankını taşırmayın. DİKKAT Sadece Kullanma ve Bakım Kitabının Soğutma Suyu Özellikleri kısmında tavsiye edilen antifriz/soğutma suyu karışımını kullanın. Böyle yapmamak motorda hasara neden olabilir. • Motorun tamamen soğumasını sağlayın. Soğutma suyu seviyesini kontrol edin. • Donma sıcaklıkları bekleniyorsa, soğutma suyunda doğru antifriz koruması olup olmadığını kontrol edin. Soğutma sistemi, beklenen en düşük sıcaklıklara karşı donmayı önleyecek şekilde korunmalıdır. Gerekiyorsa, doğru miktarda soğutma suyu/su karışımı ekleyin. • Tahrik edilen ünitenin bakımlarını da yapın. Bu bakım OEM tarafından verilen talimatlarda belirtilmiştir. STBU7833 31 Soğuk Ortamlarda Çalıştırma Soğuk Havada Çalıştırma Soğuk Ortamlarda Çalıştırma Soğuk İklimde Çalışma için İpuçları i06060205 Soğuk Havada Çalıştırma Perkins Dizel Motorlar, soğuk iklimde etkili şekilde çalışabilir. Soğuk iklimde dizel motorun çalıştırılması ve kullanımı, aşağıdaki öğelere bağlıdır: • Kullanılan yakıt tipi • Motor yağının viskozitesi • Kızdırma bujilerinin çalışması • Motor çalışırsa minimum 81 °C (177,8 °F) çalışma sıcaklığına ulaşıncaya kadar motoru çalıştırın. Çalışma sıcaklığına ulaşılması, emme valflerinin ve egzoz valflerinin takılmasını önlemeye yardımcı olacaktır. • Motorun soğutma sistemi ve yağlama sistemi, kapatmanın hemen ardından ısı kaybetmez. Bu da motorun belirli bir süre kapatılabileceği ve hala hemen çalışmaya hazır olabileceği anlamına gelir. • Soğuk iklim başlamadan önce doğru teknik özelliklerde motor yağı koyun. • Tüm lastik parçaları (hortumlar, fan tahrik kayışları) haftalık olarak kontrol edin. • İsteğe bağlı Soğuk marş desteği • Tüm elektrik kablolarını ve bağlantıları yıpranma ve hasarlı yalıtım açısından kontrol edin. • Akü durumu • Tüm aküleri tam şarjlı ve sıcak tutun. • Ortam havası sıcaklığı ve rakım • Her vardiyanın sonunda yakıt deposunu doldurun. • Uygulamanın parazitik yükü • Hava filtrelerini ve hava emişini günlük olarak kontrol edin. Karda çalışırken hava emişini daha sık kontrol edin. • Uygulama hidrolik ve şanzıman yağı viskoziteleri Bu bölüm aşağıdaki bilgiler işleyecektir: • Soğuk iklimde çalışma kaynaklı potansiyel sorunlar • Ortam sıcaklığı 0° ila −40 °C (32° ila 40 °F) arasında olduğunda marş ve kullanma sorunlarını asgari düzeye indirmek için önerilen adımlar. Dondurucu sıcaklıklarda bir motorun kullanılması ve bakımı karmaşık bir işlemdir. Bu karmaşıklığın nedeni, aşağıdaki durumlardır: • İklim koşulları • Kızdırma bujilerinin çalışır durumda olduğundan emin olun. Testing and Adjusting ManualGlow Plug - Test bölümüne bakın. Alkol veya marş destek sıvıları kişisel yaralanma veya ölüm vakalarına neden olabilir. Alkol veya marş destek sıvıları yüksek tutuşabilir özellikte ve zehirli ve uygun bir şekilde saklanmaz ise yaralanmaya veya mal hasarına sebep olacak niteliktedir. • Motor uygulamaları Perkins temsilciniz veya Perkins distribütörünüz tarafından verilen öneriler, eski kanıtlanmış uygulamalara dayanmaktadır. Bu bölümde yer alan bilgiler, soğuk iklimde çalışma için kılavuzlar sunar. Eter gibi sprey türden marş destekleyiciler kullanmayın. Bu tür malzemelerin kullanılması patlamaya ve yaralanmaya neden olabilir. • Soğuk iklimde kablolarla aktarmalı çalıştırma talimatları için Operation and Maintenance ManualStarting with Jump Start Cables bölümüne bakın. 32 STBU7833 Soğuk Ortamlarda Çalıştırma Soğuk Havada Çalıştırma Motor Yağlama Yağının Viskozitesi Doğru motor yağı viskozitesi şarttır. Yağ viskozitesi, motora marş vermek için gereken tork miktarını belirler. Önerilen yağ viskozitesi için bu Operation and Maintenance ManualFluid Recommendations bölümüne bakın. Soğutucu Sıvı Tavsiyeleri Beklenen en düşük dış sıcaklık için soğutma sistemi koruması temin edin. Önerilen soğutucu sıvı karışımı için bu Operation and Maintenance ManualFluid Recommendations bölümüne bakın. Soğuk iklimde yeterli donma korumasından emin olmak için soğutucu sıvıyı sık sık doğru glikol konsantrasyonu açısından kontrol edin. Motor Bloğu Isıtma Cihazları Motor bloğu ısıtma cihazları (varsa), yanma odalarını çevreleyen motor gömlek suyunu ısıtır. Bu ısı aşağıdaki işlevleri sağlar: • Çalıştırılabilirlik iyileşir. • Isınma süresi kısalır. Bir elektrikli blok ısıtma cihazı, motor durduktan sonra etkinleştirilebilir. Etkili bir blok ısıtma cihazı, tipik olarak bir 1250/1500 W ünitedir. Daha fazla bilgi için Perkins temsilcinize veya Perkins distribütörünüze danışın. Motorun Rölantisi Soğuk iklimde motor çalıştırıldıktan sonra rölanti yaparken motor devrini 1000 dev/dakikadan 1200'e artırın. Devirdeki bu artış, motoru daha hızlı ısıtacaktır. Uzun süre yükseltilmiş bir düşük rölanti devrinin korunması, bir el gazı takılması ile daha kolay olacaktır. Isınma sürecini hızlandırmak için motora “aşırı devir” yaptırılmamalıdır. Motor rölantideyken hafif bir yük (parazitik yük) uygulanması, minimum çalışma sıcaklığını elde etmeye yardımcı olacaktır. Minimum çalışma sıcaklığı 82 °C (179,6 °F) değerindedir. Soğutucu Sıvı Isıtma Tavsiyeleri Çalışmama yüzünden normal çalışma sıcaklığının altına soğumuş bir motoru ısıtın. Isıtma, motor tam çalışmaya geri dönmeden önce yapılmalıdır. Çok düşük sıcaklık koşullarında çalışma sırasında motorun kısa aralıklarla çalıştırılması sonucu motor valfi mekanizmasında hasar meydana gelebilir. Bu işlem, motor tamamen ısınacak kadar çalışmadan motor pek çok kez çalıştırılıp durdurulursa meydana gelebilir. Motor normal çalışma sıcaklıklarının altında kullanıldığında yanma odasında yakıt ve yağ tamamen yanmaz. Bu yakıt ve yağ, supap saplarında yumuşak karbon birikintileri oluşmasına neden olur. Genellikle birikintiler sorunlara neden olmaz ve normal motor çalışma sıcaklıklarında kullanım sırasında yanarlar. Tamamen ısınacak kadar çalışmadan motor pek çok kez çalıştırılıp durdurulursa karbon birikintileri kalınlaşır. Bu işlem, aşağıdaki sorunlara neden olabilir: • Valflerin serbest çalışması engellenir. • Valfler takılır. • İtme çubukları bükülebilir. • Valf mekanizması parçalarında başka hasarlar meydana gelebilir. Bu nedenle motor çalıştırıldığında, soğutucu sıvı sıcaklığı minimum 71 °C (160 °F) oluncaya kadar motor çalıştırılmalıdır. Valf gövdelerindeki karbon birikintileri minimum düzeyde tutulmalıdır. Valflerin ve valf parçalarının serbest çalışması korunacaktır. Buna ek olarak diğer motor parçalarını daha iyi durumda tutmak için motor iyice ısıtılmalıdır, ayrıca motorun kullanım ömrü de genel olarak uzamış olacaktır. Yağlama iyileşecektir. Yağda daha az asit ve daha az tortu olacaktır. Bu yağlama motor yatakları, piston halkaları ve diğer parçalar için daha uzun kullanım ömrü sağlayacaktır. Bununla birlikte aşınmayı ve gereksiz yakıt tüketimini azaltmak için gereksiz rölanti süresini 10 dakika ile sınırlandırın. Termostat ve Yalıtımlı Isıtıcı Hatları Motor, bir termostat ile donatılmıştır. Motor soğutucu sıvısı sıcaklığı doğru çalışma sıcaklığının altında olduğunda gömlek suyu motor silindir bloğundan motor silindir kapağının içine dolaşır. Soğutucu sıvı daha sonra soğutucu sıvı regülatörünün valfini atlayan dahili bir geçit vasıtasıyla silindir bloğuna geri döner. Bu sistem soğutucu sıvının soğuk çalışma koşullarında motor çevresinden akmasını sağlar. Motor gömlek suyu doğru minimum çalışma sıcaklığına ulaştığında termostat açılmaya başlar. Gömlek suyu soğutucu sıvı sıcaklığı minimum çalışma sıcaklığının üstüne yükseldikçe termostat daha fazla açılarak aşırı ısıyı dağıtmak üzere radyatörden daha fazla soğutucu sıvı geçmesine olanak tanır. Termostatın kademeli açılması, silindir bloğu ile kapağı arasındaki baypas geçidinin kademeli kapanmasını çalıştırır. Bu sistem maksimum ısı dağıtımını elde etmek için radyatöre maksimum soğutucu sıvı akışı sağlar. STBU7833 33 Soğuk Ortamlarda Çalıştırma Yakıt ve Soğuk Havanın Etkisi Not: Perkins, radyatör kesiciler gibi hiçbir hava akışı kısıtlama cihazının kullanılmasını önermez. Hava akışının kısıtlanması, aşağıdakilere neden olabilir: yüksek egzoz sıcaklıkları, güç kaybı, aşırı fan kullanımı ve yakıt tasarrufunda düşüş. Dizel yakıt satın alırken bu özellikleri göz önünde bulundurun. Motor uygulaması için ortalama ortam havası sıcaklığını göz önünde bulundurun. Bir iklime göre yakıt doldurulan motorlar, daha soğuk bir iklime sevk edildiğinde iyi çalışmayabilir. Sıcaklıktaki değişiklikler yüzünden sorunlar meydana gelebilir. Çok soğuk iklimlerde bir kabin ısıtma cihazı yararlı olacaktır. Dış havaya ısı kaybını azaltmak için motordan besleme ve kabinden geri dönüş hatları yalıtılmalıdır. Kışın düşük güç veya düşük performans için arıza giderme işlemi yapmadan önce yakıtı mumlanma açısından kontrol edin. Aşağıdaki parçalar, soğuk havada yakıt mumlanma sorunlarını asgari düzeye indirmeye yardımcı olur: Hava Emişi ve Motor Bölmesinin Yalıtılması • Bir OEM seçeneği olabilecek yakıt ısıtma cihazları −18 °C (−0 °F) altında sıcaklıklarla sık karşılaşılacaksa motor bölmesine bir hava filtresi emişi temin edilebilir. Motor bölmesinde bulunan bir hava filtresi, aynı zamanda hava filtresine kar girişini de minimum düzeye indirebilir. Ayrıca motorun reddettiği ısı da emme havasını ısıtmaya yardımcı olur. Motor bölmesini yalıtarak motor çevresinde ilave ısı korunabilir. • Bir OEM seçeneği olabilecek yakıt hattı yalıtımı Kış ve kutupsal dereceli dizel yakıtlar, kışları şiddetli geçen ülkelerde ve bölgelerde mevcuttur. Daha fazla bilgi için Kullanma ve Bakım KılavuzuSoğuk Havada Çalışma bölümüne bakın Dizel motorun soğuk marş ve çalışmasını etkileyebilen bir diğer önemli yakıt özelliği, setan sayısıdır. Daha fazla bilgi için Kullanma ve Bakım KılavuzuSıvı Önerileri bölümüne bakın. i06060237 i02089239 Yakıt ve Soğuk Havanın Etkisi Not: Sadece Perkins tarafından önerilen yakıt derecelerini kullanın. Bu Kullanma ve Bakım KılavuzuSıvı Tavsiyeleri bölümüne bakın. Dizel yakıtın özelliklerinin, motor soğuk çalıştırma kapasitesi üzerinde önemli bir etkisi vardır. Dizel yakıtın düşük sıcaklık özelliklerinde kritik önem taşıyan unsur, motorun çalışırken karşılaşması beklenen minimum ortam sıcaklığına göre kabul edilebilirliğidir. Yakıtların düşük sıcaklık özelliklerini tanımlamada aşağıdaki özellikler kullanılır: • Bulutlanma noktası • Dökme noktası • Soğuk Filtre Tıkanma Noktası (CFPP) Yakıtın bulutlanma noktası, dizel yakıtta doğal olarak bulunan balmumlarının kristalleşmeye başladığı sıcaklıktır. Filtrelerin tıkanmasını önlemek için yakıtın bulutlanma noktası, en düşük ortam sıcaklığının altında olmalıdır. CFPP, belirli bir yakıtın standart bir filtreleme cihazından geçeceği sıcaklıktır. CFPP, yakıtın alt kullanılabilir sıcaklığının bir tahminini verir. Dökme noktası, yaktı akışının durmasından önceki ve yakıtın mumlanmaya başlayacağı son sıcaklıktır. Soğuk Havalarda Yakıt İle İlgili Komponentler Yakıt Depoları Yarı dolu yakıt depolarında yoğuşma olabilir. Motorun çalışması sona erdikten sonra yakıt depolarını tepeye kadar doldurun. Yakıt depolarında, deponun alt kısmından suyu ve tortuyu tahliye etmek için çıkış olmalıdır. Bazı yakıt depolarında, suyun ve tortunun yakıt besleme borusu uç kısmının altında birikmesini sağlayacak türden besleme boruları kullanılır. Bazı yakıt depolarında, yakıtın doğrudan deponun alt kısmından alındığı besleme hatları kullanılır. Motorda bu sistem varsa, yakıt sistemi filtresinin düzenli bakımı çok önemlidir. Stok olarak kullanılan yakıt deposundaki su ve tortuyu aşağıda belirtilen aralıklarda boşaltın: haftada bir, yağ değişimlerinde ve yakıt deposunu doldururken. Bu işlem su ve/veya tortunun yakıt depolama deposundan motorun yakıt deposuna pompalanmasına engel olur. 34 Soğuk Ortamlarda Çalıştırma Soğuk Havalarda Yakıt İle İlgili Komponentler Yakıt Filtreleri Yakıt deposu ile motor yakıt girişi arasına bir ön yakıt filtresinin takılması mümkündür. Yakıt filtrelerini değiştirdikten sonra sistemden hava kabarcıklarını atmak için her zaman yakıt sistemini el besleme pompası varsa elle pompalayarak besleyin. Elle yakıt pompalama sistemi hakkında daha fazla bilgi için Kullanım ve Bakım Kitabının Bakım Bölümündeki kısma bakın. Soğuk havada çalışmada micron mertebesindeki gözenekler ve ön yakıt filtresinin yeri önemlidir. Ön yakıt filtresi ve yakıt besleme hattı soğuk yakıttan etkilenen parçalardandır. Yakıt Isıtıcıları Not: OEM, ekipmanı yakıt ısıtıcıları ile teçhiz edilmiş olabilir. Şayet böyleyse, sıcak havalarda yakıtın aşırı ısınmasını önlemek için, yakıt ısıtıcısının soketini çıkartın. Şayet eşanjör tipi yakıt ısıtıcı varsa, sıcak havalar için OEM baypass valfi takmış olmalıdır. Şayet böyleyse, sıcak havalarda yakıtın aşırı ısınmasını önlemek için, baypass valfinin devrede olduğundan emin olun. Yakıt ısıtıcıları hakkında daha fazla bilgi almak için OEM bilgilerine bakın. STBU7833 STBU7833 35 Bakım Bölümü Doldurma Kapasiteleri Bakım Bölümü 1104Motor Tablo 7 1104 Doğal Havalandırmalı Motor Doldurma Kapasiteleri Bölme veya Sistem i04943895 Doldurma Kapasiteleri Yalnızca Motor Litre Quarts 10,4 11 Harici soğutma sistemi kapasitesi (OEM tavsiyesi)(1) Toplam Soğutma Sistemi(2) (1) Yağlama Sistemi Motor karterinin doldurma kapasiteleri, karter veya hazne artı standart yağ filtrelerinin yaklaşık kapasitesini yansıtır. Yardımcı yağ filtresi sistemleri, ilave yağ gerektirecektir. Yardımcı yağ filtresinin kapasitesi için OEM teknik özelliklerine bakın. Yağ Teknik Özellikleri hakkında daha fazla bilgi için Operation and Maintenance ManualMaintenance Section bölümüne bakın. (2) Harici soğutma sistemi, aşağıdaki parçalara sahip bir radyatör veya genleşme deposu içerir: ısı eşanjörü, hava ile soğutulan soğutma sistemi ve boru tesisatı. OEM teknik özelliklerine bakın. Harici sistem kapasitesi değerini bu sıraya girin. Toplam Soğutma Sistemi, motor soğutma sistemi kapasitesi artı harici soğutma sistemi kapasitesini içerir. Toplamı bu satıra girin. Tablo 8 1104 Turboşarjlı Motor Bölme veya Sistem 1104Motor Yalnızca Motor Tablo 5 Litre Quarts (1) 6,5 7 Bu değerler, standart olarak fabrikada takılan yağ filtrelerini de içeren karter yağ karterinin yaklaşık kapasiteleridir. Yardımcı yağ filtrelerine sahip olan motorlar ek yağ gerektirir. Yardımcı yağ filtresinin kapasitesi için OEM teknik özelliklerine bakın. 1103Motor 12 (2) Harici soğutma sistemi, aşağıdaki parçalara sahip bir radyatör veya genleşme deposu içerir: ısı eşanjörü, hava ile soğutulan soğutma sistemi ve boru tesisatı. OEM teknik özelliklerine bakın. Harici soğutma sistemi kapasitesi değerini bu sıraya girin. Toplam Soğutma Sistemi, motor soğutma sistemi kapasitesi artı harici soğutma sistemi kapasitesini içerir. Toplamı bu satıra girin. 1103Motor Tablo 6 Tablo 9 1103 Motor Bölme veya Sistem Motor Karteri için Standart Yağ Karteri(1) (1) 11,4 Toplam Soğutma Sistemi(2) (1) Motor Karteri için Standart Yağ Karteri(1) Quarts Harici soğutma Sistemi kapasitesi (OEM tavsiyesi)(1) 1104 Motor Bölme veya Sistem Litre Litre Quarts 6,5 7 Bu değerler, standart olarak fabrikada takılan yağ filtrelerini de içeren karter yağ karterinin yaklaşık kapasiteleridir. Yardımcı yağ filtrelerine sahip olan motorlar ek yağ gerektirir. Yardımcı yağ filtresinin kapasitesi için OEM teknik özelliklerine bakın. Soğutma Sistemi Soğutma sisteminin bakımını yapmak için Toplam Soğutma Sistemi kapasitesi bilinmelidir. Motor soğutma sisteminin yaklaşık kapasitesi aşağıda verilmiştir. Harici Sistem kapasiteleri, uygulamalar arasında değişiklik gösterecektir. Harici Sistem Kapasitesi için OEM teknik özelliklerine bakın. Toplam Soğutma Sistemi için gereken soğutucu sıvı/ antifriz miktarını belirlemek için bu kapasite bilgileri gerekecektir. 1103 Yağ soğutucusu olmayan Doğal Havalandırmalı Motor Bölme veya Sistem Yalnızca Motor Litre Quarts 4,21 4 Harici soğutma sistemi kapasitesi (OEM tavsiyesi)(1) Toplam Soğutma Sistemi(2) (1) (2) Harici soğutma sistemi, aşağıdaki parçalara sahip bir radyatör veya genleşme deposu içerir: ısı eşanjörü, hava ile soğutulan soğutma sistemi ve boru tesisatı. OEM teknik özelliklerine bakın. Harici sistem kapasitesi değerini bu sıraya girin. Toplam Soğutma Sistemi, motor soğutma sistemi kapasitesi artı harici soğutma sistemi kapasitesini içerir. Toplamı bu satıra girin. 36 Doldurma Kapasiteleri Sıvı Tavsiyeleri STBU7833 Tablo 10 1103 Yağ soğutuculu Doğal Havalandırmalı Motorlar ve Turboşarjlı Motorlar Bölme veya Sistem Yalnızca Motor Litre Quarts 4,43 4,02 Harici soğutma sistemi kapasitesi (OEM tavsiyesi)(1) Toplam Soğutma Sistemi(2) (1) (2) Harici soğutma sistemi, aşağıdaki parçalara sahip bir radyatör veya genleşme deposu içerir: ısı eşanjörü, hava ile soğutulan soğutma sistemi ve boru tesisatı. OEM teknik özelliklerine bakın. Harici sistem kapasitesi değerini bu sıraya girin. Toplam Soğutma Sistemi, motor soğutma sistemi kapasitesi artı harici soğutma sistemi kapasitesini içerir. Toplamı bu satıra girin. i06060219 Bir çok motor arızası soğutma sistemiyle ilişkilidir. Aşağıdaki sorunlar, soğutma sistemi arızaları ile ilişkilidir: Aşırı ısınma, su pompası kaçağı ve tıkalı radyatörler veya ısı eşanjörleri. Bu arızalar doğru soğutma sistemi bakımı ile önlenebilir. Soğutma sistemi bakımı, yakıt sistemi ve yağlama sistemi bakımları kadar önemlidir. Soğutucu sıvının kalitesi yakıt ve gres yağının kalitesi kadar önemlidir. Soğutucu sıvı genellikle üç öğeden oluşur: Su, katkı maddeleri ve glikol. Su Soğutma sisteminde su, ısıyı transfer etmek için kullanılır. Motor soğutma sistemlerinde damıtılmış su veya iyonsuzlaştırılmış su kullanılması tavsiye edilir. Sıvı Tavsiyeleri Soğutma sistemlerinde aşağıdaki türlerde su KULLANMAYIN: Sert su, tuz ile şartlandırılmış yumuşatılmış su ve deniz suyu. Genel Soğutucu Sıvı Bilgileri Damıtılmış su veya iyondan arındırılmış su yoksa, 11 numaralı Tabloda listelenen özelliklere sahip su kullanın. DİKKAT Hararet yapmış motora kesinlikle su ilave etmeyin. Motor hasarına yol açabilir. Motoru durdurun ve motorun soğumasını bekleyin . DİKKAT Makina, çevre sıcaklığı donma derecelerine düşen bir yerde depolanacak veya böyle bir yere nakledilecekse, soğutma sistemi en düşük ortam sıcaklığına uygun olacak şekilde düzenlenmelidir. DİKKAT Donmaya karşı ve kaynamaya karşı korumanın doğru olup olmadığından emin olmak için soğutma suyunun özgül ağırlığını sık sık kontrol edin. Tablo 11 Kabul Edilebilir Su Özellik Maksimum Sınır Klorür (Cl) 40 mg/L Sülfat (SO4) 100 mg/L Toplam Sertlik 170 mg/L Toplam Katılar 340 mg/L Asitleşme 5,5 ile 9,0 arası pH Su analizi için aşağıdaki kaynaklardan birine danışın: • Yerel su kullanımı şirketi • Ziraat temsilcisi Soğutma sistemini aşağıda belirtilen nedenlerden dolayı temizleyin: • Bağımsız laboratuvar • Soğutma sisteminin kirlenmesi Katkı maddeleri • Motorun hararet yapması • Soğutucu sıvıda köpüklenme DİKKAT Soğutma sistemine termostat takılı değilken bir motoru asla çalıştırmayın. Termostatlar, soğutma suyunun doğru çalışma sıcaklığında bulunmasına yardımcı olur. Termostat kullanılmazsa, soğutma sisteminde problemler oluşabilir. Katkı maddeleri, soğutma sisteminin metal yüzeylerinin korunmasına yardımcı olur. Soğutucu sıvı katkı maddelerinin eksikliği veya katkı maddeleri miktarının yetersizliği, aşağıdaki durumların ortaya çıkmasına neden olur: STBU7833 37 Doldurma Kapasiteleri Sıvı Tavsiyeleri • Korozyon • Kireç DİKKAT Propilen glikolün azaltılmış ısı transferi kapasitesi nedeniyle, yüzde 50 glikol değerini aşan konsantrasyonlarda propilen glikol kullanmayın. Kaynamaya ve donmaya karşı ek koruma gerektiren durumlarda etilen glikol kullanın. • Soğutucu sıvıda köpüklenme Tablo 13 • Mineral tortularının oluşması • Pas Motorun çalışması sırasında katkı maddelerinin birçoğu eksilir. Bu katkı maddeleri periyodik olarak yenilenmelidir. Katkı maddeleri doğru konsantrasyonda eklenmelidir. Katkı maddelerinin aşırı konsantrasyonu, önleyicilerin çözeltiden ayrılmasına neden olabilir. Birikintiler aşağıda belirtilen problemlerin oluşmasına neden olabilir: Propilen Glikol Konsantrasyon Donmaya Karşı Koruma Yüzde 50 −29 °C (−20 °F) Soğutucu sıvıdaki glikolun konsantrasyonunu kontrol etmek için soğutucu sıvının özgül ağırlığını ölçün. • Jel türü bileşimlerin oluşması Soğutucu Sıvı Tavsiyeleri • Isı transferinin azalması • ELC • Su pompası keçesinin sızıntı yapması • SCA Maddesi • Radyatör, soğutucu ve dar kanallarda tıkanma Uzun Ömürlü Soğutucu Sıvı Yardımcı Soğutucu Sıvı Katkı Glikol • ASTM American Society for Testing and Materials (Amerikan Test ve Malzeme Derneği) Soğutucu sıvıdaki glikol aşağıda belirtilen şartlara karşı koruma sağlar: Perkins dizel motorlarında aşağıdaki iki soğutucu sıvı kullanılır: • Kaynama Tercih edilen – Perkins ELC • Donma Kabul edilebilir – ASTM D6210 teknik özelliklerini karşılayan ticari ağır hizmet antifrizi • Su pompasının kavitasyonu En iyi performans için Perkins , 1:1 su/glikol çözeltisi içeren bir karışım kullanılmasını tavsiye eder. Not: En düşük ortam sıcaklığı karşısında koruma sağlayacak bir karışım kullanın. Not: Yüzde 100 saf glikol -13 °C (8,6 °F) sıcaklıkta donacaktır. Çoğu klasik antifriz, etilen glikol kullanır. Propilen glikol de kullanılabilir. Su ile 1:1 karışımında, etilen ve propilen glikol donma ve kaynamaya karşı benzer korumayı sağlar. 12 numaralı Tabloya ve 13 numaralı tabloya bakın. Tablo 12 Etilen Glikol Konsantrasyon Donmaya Karşı Koruma Yüzde 50 −36 °C (−33 °F) Yüzde 60 −51 °C (−60 °F) Yeterli – ASTM D4985 teknik özelliklerini karşılayan ticari ağır hizmet antifrizi. 1 yıl sonra değiştirilmelidir. DİKKAT Yalnızca ASTM D3306 teknik özelliğini karşılayan bir ticari soğutucu sıvı/antifriz kullanmayın. Bu tür soğutucu sıvı/antifriz, hafif otomotiv uygulamaları için yapılmıştır. Perkins , 1:1 oranında su ve glikol karışımını tavsiye eder. Bu su ve glikol karışımı, antifriz olarak en iyi ağır hizmet performansını sağlayacaktır. Ekstra donma koruması gerekirse bu oran 1:2 su ila glikol olarak arttırılabilir. SCA engelleyici ve su karışımı kabul edilebilir, ancak ELC ile aynı seviyede korozyon, kaynama ve donma koruması sağlamayacaktır. Perkins , bu soğutma sistemlerinde yüzde 6 ila yüzde 8 SCA konsantrasyonunu tavsiye eder. Damıtılmış su veya iyonları giderilmiş su tercih edilir. Önerilen özelliklere sahip su kullanılabilir. 38 Doldurma Kapasiteleri Sıvı Tavsiyeleri STBU7833 ELC Soğutma Sistemi Bakımı Tablo 14 Soğutucu Sıvı Kullanım Ömrü Soğutucu Sıvı Türü Kullanım Ömrü(1) Perkins ELC 6000 Çalışma Saati veya Üç Yıl ASTM D6210'u karşılayan Ticari Ağır Hizmet Antifrizi 3000 Çalışma Saati veya İki Yıl ASTM D4985 teknik özelliğini karşılayan Ticari Ağır Hizmet Antifriz 3000 Çalışma Saati veya Bir Yıl Ticari SCA engelleyici ve Su 3000 Çalışma Saati veya Bir Yıl (1) Önce gelen aralığı kullanın. Bu noktada soğutma sistemi de yıkanmalıdır. ELC Perkins , aşağıdaki uygulamalarda kullanım için ELC sunmaktadır: • Ağır hizmet kıvılcım ateşlemeli benzinli motorlar • Ağır hizmet dizel motorları • Otomotiv uygulamaları ELC'nin korozyon önleme paketi, diğer soğutucu sıvıların korozyon önleme paketinden farklıdır. ELC, etilen glikol bazlı bir soğutucu sıvıdır. Ancak ELC, organik korozyon önleyiciler ve düşük miktarda nitritli köpüklenme önleme maddeleri içerir. Perkins ELC, motor soğutma sistemlerindeki tüm metallerde üstün korozyon koruması sağlamak üzere doğru miktarda bu katkı maddeleri ile formüle edilmiştir. ELC, damıtılmış suyla önceden karıştırılmış bir soğutma çözeltisi olarak mevcuttur. ELC, 1:1 karışımdır. Önceden Karıştırılmış ELC, −36 °C (−33 °F) sıcaklığa kadar donma koruması sağlar. Soğutma sisteminin ilk dolduruluşunda Önceden Karıştırılmış ELC önerilir. Önceden Karıştırılmış ELC, soğutma sisteminin tamamen doldurulması sırasında da önerilir. Çeşitli boyutlarda kaplar mevcuttur. Parça numaraları için Perkins distribütörünüze danışın. Uzun Ömürlü Soğutucu Sıvısına doğru eklemeler DİKKAT Önceden karıştırılmış veya konsantre soğutucu sıvıları için sadece Perkins Ürünleri kullanın. Uzun Ömürlü Soğutucu Sıvının başka ürünlerle karıştırılması, Uzun Ömürlü Soğutucu Sıvı kullanım ömrünü kısaltır. Tavsiyelere uymamak, uygun düzeltici işlemler yapılmadığı sürece soğutma sistemi parçalarının ömrünü kısaltabilir. Antifriz ile katkı maddeleri arasındaki doğru dengeyi korumak için, önerilen ELC konsantrasyonunu muhafaza edin. Antifriz oranının azaltılması, katkı maddesinin oranını azaltır. Bu işlem, soğutucu sıvının, sistemi çukurlaşma, oyulma, erozyon ve birikintilere karşı koruma özelliğini azaltır. DİKKAT Uzun Ömürlü Soğutucu Sıvı (ELC) ile doldurulmuş bir soğutma sistemini tamamlamak için klasik bir soğutucu sıvı kullanmayın. Standart yardımcı soğutucu sıvı katkı maddesi (SCA) kullanmayın. Perkins ELC kullanırken standart SCA veya SCA filtreleri kullanmayın. ELC Soğutma Sisteminin Temizlenmesi Not: Soğutma sisteminde halihazırda ELC kullanılıyorsa temizlik maddeleri gerekli değildir. Temizlik maddeleri, sadece sistem başka türde soğutucu sıvıların ilave edilmesi ile ya da soğutma sisteminin hasarı sonucunda kirlenmişse gereklidir. Soğutma sisteminden ELC tahliye edildiğinde temiz su, gereken tek temizlik maddesidir. Soğutma sistemini doldurmadan önce ısıtma cihazı kontrolü (varsa) HOT (sıcak) konuma ayarlanmalıdır. Isıtma cihazı kontrolünü ayarlamak için orijinal ekipman üreticisine danışın. Soğutma sistemi tahliye edilip yeniden doldurulduktan sonra soğutucu sıvı seviyesi normal çalışma sıcaklığına erişinceye ve soğutucu sıvı seviyesi dengeleninceye kadar motoru çalıştırın. Sistemi tanımlanan seviyeye kadar doldurmak için gerektiği miktarda soğutucu sıvı karışımı ilave edin. Perkins ELC'ye Geçiş Ağır hizmet antifrizinden Perkins ELC'ye geçmek için aşağıdaki adımları gerçekleştirin: STBU7833 DİKKAT Makinede inceleme, bakım, test, ayar ve onarım işlemleri yaparken, sıvı seviyelerinin yeterli düzeyde olduğundan emin olmak için gereken özen gösterilmelidir. İçinde sıvı bulunan bir parçayı veya bölmeyi açmadan veya sökmeden önce, dökülecek yağın toplanacağı uygun bir kap hazırlayın. Tüm sıvıları yerel yönetmeliklere ve kurallara uygun biçimde imha edin. 1. Soğutucu sıvıyı uygun bir kaba boşaltın. 2. Soğutucu sıvıyı yerel kanunlara uygun biçimde imha edin. 3. Kalıntıları temizlemek için sistemi temiz su ile yıkayın. 4. Sistemi temizlemek için uygun bir temizleyici kullanın. Etiketteki talimatları izleyin. 5. Temizleyiciyi uygun bir kaba boşaltın. Soğutma sistemini temiz suyla yıkayın. 6. Soğutma sistemini temiz suyla doldurun ve 49 °C ila 66 °C (120 °F ila 150 °F) dereceye ısınıncaya kadar motoru çalıştırın. 39 Doldurma Kapasiteleri Sıvı Tavsiyeleri ELC Soğutma Sistemi Kirlenmesi DİKKAT ELC'nin başka ürünlerle karıştırılması, ELC'nin etkinliğini azaltır ve ELC'nin kullanım ömrünü kısaltır. Önceden karıştırılmış veya konsantre soğutucu sıvıları için sadece Perkins Ürünleri kullanın. Bu önerilere uymamak soğutma sistemi bileşenlerinin ömrünü kısaltır. ELC soğutma sistemleri, klasik ağır hizmet antifrizi veya SCA'nın maksimum yüzde 10'una kadar kirlenmeye dayanabilir. Kirlilik toplam sistem kapasitesinin yüzde 10'unu aşarsa, aşağıdaki işlemlerden BİRİNİ gerçekleştirin: • Soğutma sistemini uygun bir kaba tahliye edin. Soğutucu sıvıyı yerel kanunlara uygun biçimde imha edin. Sistemi temiz suyla yıkayın. Sistemi Perkins ELC ile doldurun. • Soğutma sisteminin bir kısmını, yerel kurallara göre uygun bir kaba tahliye edin. Ardında soğutma sistemini önceden karıştırılmış ELC ile doldurun. Bu prosedür, kirlenmeyi yüzde 10'un altına düşürmelidir. • Sistemin bakımını, klasik Ağır Hizmet Soğutucu Sıvısı gibi yapın. Sisteme bir SCA işlem yapın. Soğutucu sıvısını, klasik Ağır Hizmet Soğutucu Sıvısı için önerilen aralıkta değiştirin. DİKKAT Soğutma sisteminin yanlış veya yetersiz yıkanması, bakır ve diğer metal parçalarda hasara neden olabilir. Ticari Ağır Hizmet Antifrizi ve SCA Soğutma sisteminde hasardan kaçınmak için soğutma sistemini temiz suyla tamamen yıkadığınızdan emin olun. Tüm temizlik maddesi belirtileri kayboluncaya kadar sistemi yıkamaya devam edin. DİKKAT Korozyon koruma sisteminin bir parçası olarak Amin içeren Ticari Ağır Hizmet Soğutucu Sıvısı kullanılmamalıdır. 7. Soğutma sistemindeki sıvıyı uygun bir kaba boşaltın ve soğutma sistemini temiz suyla yıkayın. Not: Soğutma sistemi temizleyicisi, soğutma sisteminden temizlenip, tamamen atılmış olmalıdır. Sistemde kalan soğutma sistemi temizleyicisi soğutucu sıvıyı kirletir. Temizleyici ayrıca soğutma sisteminde kimyasal aşınmaya neden olabilir. 8. Sistem tamamen temizleninceye kadar 6 ve 7 numaralı adımları tekrarlayın. 9. Soğutma sistemini Perkins Önceden Karıştırılmış ELC ile doldurun. DİKKAT Soğutma sisteminde termostat yokken motoru asla çalıştırmayın. Termostatlar motor soğutucu sıvısının doğru çalışma sıcaklığında tutulmasına yardımcı olur. Termostat bulunmazsa soğutma sisteminde sorunlar oluşabilir. Kaynamaya veya donmaya karşı yeterli koruma sağladığından emin olmak için antifrizi (glikol konsantrasyonu) kontrol edin. Perkins, glikol konsantrasyonunun kontrol edilmesi için refraktometre kullanılmasını önerir. Hidrometre kullanılmamalıdır. Perkins motor soğutma sistemleri, her 500 saate bir SCA konsantrasyonu açısından test edilmelidir. SCA eklemeleri, testin sonuçlarına bağlıdır. Sıvı bir SCA, 500 saatlik aralıklarda gerekebilir. 40 Doldurma Kapasiteleri Sıvı Tavsiyeleri STBU7833 İlk Doldurmada Ağır Hizmet Soğutucu Sıvısına SCA Eklenmesi Soğutma sistemi ilk kez doldurulurken gereken SCA miktarını belirlemek için 15 numaralı Tablodaki denklemi kullanın. Tablo 15 İlk Doldurmada Ağır Hizmet Soğutucu Sıvısına SCA Ekleme Denklemi V soğutma sisteminin toplam hacmidir. X, gerekli SCA miktarıdır. Tablo 16 , 15 numaralı Tablodaki denklem kullanılarak yapılan bir örnektir. Tablo 16 İlk Doldurmada Ağır Hizmet Soğutucu Sıvısına SCA Ekleme Denklemi Örneği Çarpma Faktörü 15 L (4 ABD gal.) × 0,045 Bakım için Ağır Hizmet Soğutucu Sıvısına SCA Ekleme Denklemine Örnek Soğutma Sisteminin Toplam Hacmi (V) Çarpma Faktörü Gerekli SCA Miktarı (X) 15 L (4 ABD gal.) × 0,014 0,2 L (7 oz) Ağır Hizmet Antifriz Sisteminin Temizlenmesi V × 0.045 = X Soğutma Sisteminin Toplam Hacmi (V) Tablo 18 Gerekli SCA Miktarı (X) • Kullanılmış soğutucu sıvı tahliye edildikten sonra veya soğutma sistemine yeni soğutucu sıvı doldurulmadan önce soğutma sistemini temizleyin. • Soğutucu sıvıda kirlenme veya köpüklenme olduğunda soğutma sistemini temizleyin. i06060214 Sıvı Tavsiyeleri 0,7 L (24 oz) Bakım için Ağır Hizmet Soğutucu Sıvısına SCA Eklenmesi Her tür ağır hizmet antifrizi, düzenli SCA ilavesini GEREKTİRİR. Antifrizi düzenli olarak SCA konsantrasyonu açısından test edin. Aralık için Kullanma ve Bakım KılavuzuBakım Aralığı Çizelgesi bölümüne (Bakım Bölümü) bakın. Soğutma Sistemi Yardımcı Soğutucu Sıvı Katkı Maddesi (SCA) Test Edilmesi/Eklenmesi. SCA eklemeleri, testin sonuçlarına bağlıdır. Gerekli SCA miktarını soğutma sisteminin büyüklüğü belirler. Gerekirse gereken SCA miktarını belirlemek için 17 numaralı Tablodaki denklemi kullanın. Genel Yağ Bilgileri Motordan çıkan egzoz emisyonlarının sertifikasyonu ile ilgili yasal düzenlemeler yüzünden yağ tavsiyelerine uyulması gerekir. American Petroleum Institute (Amerika Petrol Enstitüsü - API) Yağları American Petroleum Institute (API) tarafından yayınlanan Engine Oil Licensing and Certification System (Motor Yağı Lisanslama ve Sertifikasyon Sistemi) Perkins tarafından tanınmaktadır. Bu sistem üzerinde ayrıntılı bilgi için API yayın No. 1509'un en son baskısına bakın. API sembolünü taşıyan motor yağları, API tarafından onaylanmıştır. Tablo 17 Bakım için Ağır Hizmet Soğutucu Sıvısına SCA Ekleme Denklemi V × 0,014 = X V soğutma sisteminin toplam hacmidir. X, gerekli SCA miktarıdır. Tablo 18 , 17 numaralı Tablodaki denklem kullanılarak yapılan bir örnektir. Şekil 26 Tipik API sembolü g00546535 STBU7833 41 Doldurma Kapasiteleri Sıvı Tavsiyeleri Tablo 19 Endüstriyel Motor için API Sınıflandırmaları Yağ Teknik Özelliği CH-4 minimum teknik özelliği CI-4 Terminoloji Bazı kısaltmalar SAE J754 terminolojisini izler. Bazı sınıflar SAE J183 kısaltmalarını izler. Perkins tanımlarına ek olarak, yağları satın alırken yardımcı olabilecek başka tanımlar da vardır. Tavsiye edilen yağ viskoziteleri bu yayınınSıvı Tavsiyeleri/Motor Yağı başlığında (Bakım Bölümü) bulunabilir. Motor Yağı Ticari Yağlar Ticari dizel motor yağlarının performansı, American Petroleum Institute (API) sınıflandırmalarına dayanır. Bu API sınıflandırmaları, çeşitli koşullarda çalışan geniş bir yelpazedeki dizel motorlara ticari yağlar sunmak üzere geliştirilmiştir. Sadece aşağıdaki sınıflandırmaları karşılayan ticari yağlar kullanın: Yeni testlere ek olarak API CH-4 yağlar, yüksek kurum üreten uygulamalarda viskozite kontrolü için daha zorlu sınırlara sahiptir. Yağların aynı zamanda iyileştirilmiş oksidasyon direnci de vardır. Alüminyum piston (tek parça) kullanan motorlarda API CH-4 yağlar, ilave bir testten (piston birikintileri) geçmelidir. Yağ performansı aynı zamanda yüksek sülfürlü dizel yakıt olan alanlarda çalışan motorlar için de belirlenmiştir. Tüm bu iyileşmelerin hepsi, API CH-4 yağın en iyi yağ değiştirme aralıklarına sahip olmasını sağlar. API CH4 yağlar, uzatılmış yağ değiştirme aralıklarında kullanım için tavsiye edilir. API CH-4 yağlar, üstün yağ gerektiren koşullarda tavsiye edilir. Perkins distribütörünüzde, yağ değişim aralıklarını iyileştirmeye yönelik özgün kılavuzlar bulunmaktadır. API sınıflandırmalarını karşılayan bazı ticari yağlar, daha kısa yağ değiştirme aralıkları gerektirebilir. Yağ değiştirme aralığını belirlemek için yağın durumunu yakından izleyin ve bir aşınma metal analizi yapın. Perkins motorlarda, CH-4 üstü yağ teknik özelliği, kullanım için kabul edilebilir. DİKKAT Bu yağ tavsiyelerine uyulmaması, birikintiler ve/veya aşırı aşınma yüzünden daha kısa motor kullanım ömrüne neden olabilir. • API CH-4 minimum çok mevsimlik yağ • API CI-4 • ACEAE3 Doğru ticari yağ seçimini yapabilmek için aşağıdaki açıklamalara bakın: API CH-4 – API CH-4 yağlar, yeni yüksek performanslı dizel motorların gereksinimlerini karşılamak üzere geliştirilmiştir. Yağ aynı zamanda düşük emisyonlu dizel motorların gereksinimlerini de karşılamak üzere tasarlanmıştır. API CH-4 yağlar aynı zamanda daha eski dizel motorlarda ve yüksek sülfürlü dizel yakıt kullanan dizel motorlarda da kullanılabilir. API CH-4 yağı için yeni motor testleri geliştirilmiştir. İlk test özellikle iki parçalı çelik pistonu olan motorların pistonları üstündeki birikintileri değerlendirir. Bu test (piston birikintisi) aynı zamanda yağ tüketimi kontrolünü de ölçer. İkinci test, ortalama yağ kurumu ile yapılır. İkinci test, aşağıdaki kriterleri ölçer: piston halkalarının aşınması, silindir gömleklerinin aşınması ve korozyona direnç. Yeni üçüncü test, yağda yüksek kurum seviyeleri ile aşağıdaki özellikleri ölçer: valf mekanizmasının aşınması, yağ filtresinin tıkanıklığında yağın direnci ve tortu kontrolü. Doğrudan Enjeksiyonlu (DI) Dizel Motorlar için Toplam Baz Sayısı (TBN) ve Yakıttaki Sülfür Seviyeleri Yağın Toplam Baz Sayısı (TBN), kullanılan yakıt sülfür seviyesine bağlıdır. Damıtılmış yakıt kullanılan doğrudan enjeksiyonlu motorlarda, yeni yağın minimum TBN değeri, yakıt sülfür seviyesinin on katı olmalıdır. TBN, ASTM D2896 ile tanımlanır. Yakıt sülfür seviyesinden bağımsız olarak yağın minimum TBN değeri 5'tir. 27 numaralı Şekil, TBN'yi göstermektedir. 42 Doldurma Kapasiteleri Sıvı Tavsiyeleri STBU7833 Soğuk bir motoru çalıştırmak için gereken yağ viskozitesini belirlemek için 28 numaralı şekle (minimum sıcaklık) bakın. Beklenen en yüksek ortam sıcaklığında motor kullanımı için yağ viskozitesini seçmek üzere 28 numaralı şekle (maksimum sıcaklık) bakın. Genel olarak, çalıştırma sırasındaki sıcaklık gerekliliklerini karşılayabilen en yüksek yağ viskozitesini seçin. Şekil 27 g00799818 (Y) ASTM D2896 uyarınca TBN (X) Ağırlığa göre yakıt sülfürü yüzdesi (1) Yeni yağın TBN'si (2) TBN değeri, orijinal TBN değerinin yüzde 50'sine düştüğünde yağı değiştirin. Yüzde 1,5'u aşan yakıt sülfür seviyeleri için aşağıdaki kılavuzları kullanın: • Aşağıdaki sınıflandırmalardan birini karşılayan en yüksek TBN değerine sahip bir yağ seçin: API CH4 ve API CI-4. • Yağ değiştirme aralığını kısaltın. Yağ değiştirme aralığını yağ analizine göre belirleyin. Yağ analizinin, yağın durumunu ve metal aşınmaları analizini kapsadığından emin olun. Şekil 28 g03329687 Aşırı piston birikintileri, yüksek TBN değeri olan bir yağdan kaynaklanabilir. Bu birikintiler yağ tüketiminde kontrolün kaybolmasına ve silindir iç yüzeylerinin parlamasına neden olurlar. Sentetik Baz Yağ DİKKAT Doğrudan Enjeksiyonlu (DI) dizel motorların, yüzde 0,5 üstünde yakıt sülfür seviyeleri ile çalıştırılması, daha kısa yağ değişim aralıkları gerektirecektir. Daha kısa yağ değişim aralıkları, yeterli aşınma korumasını muhafaza etmeye yardımcı olacaktır. Sentetik baz yağlar, aşağıdaki iki alanda klasik yağlardan genellikle daha iyi performans sağlar: Tablo 20 Yakıttaki Sülfür Yüzdesi Yağ değiştirme aralığı 0,5'den düşük Normal 0,5 ila 1,0 Normalin 0,75'i 1,0'dan yüksek Normalin 0,50'si Doğrudan Enjeksiyonlu (DI) Dizel Motorlar için Yağ Viskozitesi Tavsiyeleri Yağın doğru SAE viskozite derecesi, soğuk motor çalıştırma sırasındaki minimum ortam sıcaklığı ve motor çalıştırması sırasındaki maksimum ortam sıcaklığına göre belirlenir. Sentetik baz yağlar, yağların motor için tanımlanan performans gereksinimlerini karşılaması halinde bu motorlarda kullanılabilir. • Özellikle kutup bölgelerindeki düşük sıcaklıklarda sentetik baz yağların daha iyi akış özellikleri vardır. • Özellikle yüksek çalışma sıcaklıklarında sentetik baz yağlar daha iyi oksidasyon dengesine sahiptir. Bazı sentetik baz yağların, yağın kullanım ömrünü uzatan performans özellikleri vardır. Perkins, herhangi bir yağ türü için yağ değiştirme aralıklarının otomatik uzatılmasını tavsiye etmez. STBU7833 Yeniden rafine edilen baz yağ Yeniden rafine edilen baz yağlar, bu yağların Perkins tarafından tanımlanan performans gereksinimlerini karşılaması halinde Perkins motorlarda kullanılabilir. Yeniden rafine edilen baz yağ, sadece nihai yağda veya yeni baz yağla birlikte kullanılabilir. ABD askeri teknik özellikleri ve diğer ağır ekipman üreticilerinin teknik özellikleri de aynı kriteri karşılayan yeniden rafine edilmiş baz yağlarının kullanımına izin verir. Yeniden rafine edilen baz yağı yapmada kullanılan işlem, kullanılmış yağda bulunan tüm aşınma metallerini ve tüm katkı maddelerini yeterli derecede çıkarmalıdır. Yeniden rafine edilen baz yağı yapmada kullanılan işlem genellikle kullanılmış yağın vakum damıtılmasını ve hidro işlenmesini içerir. Yüksek kaliteli, yeniden rafine edilen baz yağ üretimi için filtreleme yeterlidir. Soğuk Hava Yağları Bir motor −20 °C (−4 °F) altındaki ortam sıcaklıklarında çalıştırılıp kullanıldığında düşük sıcaklıklarda akış kapasitesi olan çok mevsimlik yağlar kullanın. Bu yağlar, SAE 0W ya da SAE 5W viskozite derecelerine sahiptir. Bir motor −30 °C (−22 °F) altındaki ortam sıcaklıklarında çalıştırılıp kullanıldığında 0W veya 5W viskozite derecesi olan sentetik baz çok mevsimlik bir yağ kullanın. Akma noktası −50 °C (−58 °F) dereceden düşük olan bir yağ kullanın. Kabul edilebilir yağ sayısı, soğuk hava koşullarında sınırlıdır. Perkins, soğuk hava koşullarında kullanım için aşağıdaki yağları önerir: İlk Tercih – EMA DHD-1 Tavsiye Edilen Kılavuzu olan bir yağ kullanın. API lisansı olan bir CH-4 yağ kullanın. Yağ, SAE 0W20, SAE 0W30, SAE 0W40, SAE 5W30 veya SAE 5W40 yağ viskozite derecesinde olmalıdır. İkinci Tercih – CH-4 katkı maddesi paketi olan bir yağ kullanın. Her ne kadar API lisansı gereksinimleri için test edilmemiş olsa da yağ, SAE 0W20, SAE 0W30, SAE 0W40, SAE 5W30 veya SAE 5W40 olmalıdır. DİKKAT İkinci olarak tavsiye edilen motor yağının kullanılması, motor ömrünü kısaltabilir. 43 Doldurma Kapasiteleri Sıvı Tavsiyeleri Piyasadan Temin Edilebilen Yağ Katkı Maddeleri Perkins , yağda piyasadan temin edilebilen katkı maddeleri kullanılmasını tavsiye etmez. Motorun maksimum kullanım ömrünü veya anma performansını elde etmek için satış sonrası katkı maddeleri kullanmak gerekli değildir. Tam formüle edilmiş, nihai yağlar baz yağlar ve ticari katkı maddesi paketleri içerir. Bu katkı maddesi paketleri, nihai yağlara endüstri standartlarını karşılayan performans özellikleri kazandırmak için hassas yüzdelerle baz yağlara karıştırılırlar. Nihai yağda bulunan piyasadan temin edilebilen katkı maddelerinin performansını veya uyumluluğunu değerlendiren endüstri standardı testler yoktur. Satış sonrası katkı maddeleri, nihai yağın katkı maddesi paketi ile uyumlu olmayabilir, bu da nihai yağın performansını düşürebilir. Piyasadan temin edilebilen katkı maddesi, nihai yağla karışmayabilir. Satış sonrası katkı maddesi, karterde tortu oluşturabilir. Perkins , nihai yağlarda piyasadan temin edilebilen katkı maddeleri kullanılmasını önermez. Bir Perkins motordan en iyi performansı elde etmek için aşağıdaki kılavuzlara uyun: • Doğru yağı veya EMA Recommended Guideline on Diesel Engine Oil standardını veya önerilen API sınıflandırmasını karşılayan bir yağ seçin. • Motorunuza uygun doğru yağ viskozitesini bulmak için ilgili “Lubricant Viscosities” tablosuna bakın. • Tanımlanan aralıkta motora servis yapın. Yeni yağ kullanın ve yeni bir yağ filtresi takın. • Bakım işlemlerini Kullanma ve Bakım KılavuzuBakım Aralığı Çizelgesi bölümünde tanımlanan aralıklarda yapın. Yağ Analizi Bazı motorlarda yağ numune alma valfi olabilir. Yağ analizi gerekiyorsa motor yağından numune almak için yağ numune alma valfi kullanılır. Yağ analizi, önleyici bakım programını tamamlayacaktır. Yağ analizi, yağ performansını ve parça aşınma oranlarını belirlemede kullanılan bir tanı aletidir. Kirlenme, yağ analizi kullanarak belirlenip ölçülebilir. Yağ analizi, aşağıdaki testleri içerir: 44 STBU7833 Doldurma Kapasiteleri Sıvı Tavsiyeleri • Aşınma Oranı Analizi, motor metallerinin aşınmasını izler. Analiz edilen yağın içindeki metalin aşınma miktarı ve metal aşınması türü. Yağdaki motor aşınma metali oranında artış, yağdaki motor aşınma metali miktarı kadar önemlidir. • Yağın su, glikol veya yakıtla kirlenmesini belirlemek için testler yapılır. • Yağ Durumu Analizi, yağın yağlama özelliklerinin kaybını belirler. Yeni yağın özelliklerini kullanılmış yağın özellikleriyle karşılaştırmak için bir kızılötesi analiz kullanılır. Bu analiz teknisyenlerin yağın kullanım sırasındaki bozulma miktarını belirlemelerine olanak tanır. Bu analiz aynı zamanda teknisyenlerin tüm yağ değiştirme aralığı boyunca teknik özelliklere göre yağın performansını teyit etmelerini de sağlar. i06060201 Genel Bilgi DİKKAT Doğru ve güncel bilgiler sağlamak üzere mümkün olan her şey yapılmaktadır. Bu belgeyi kullanarak Perkins Engines Company Limited 'in hatalardan veya ihmallerden sorumlu olmadığını kabul etmiş olursunuz. DİKKAT Bu öneriler, önceden haber verilmeksizin değiştirilebilir. En güncel tavsiyeler için Perkins distribütörünüze danışın. Dizel Yakıt Gereksinimleri Perkins , devletler ve teknolojik kuruluşlar tarafından dünya genelinde yayınlanan damıtılmış dizel yakıt teknik özelliklerini sürekli olarak değerlendirecek bir konumda değildir. Sıvı Tavsiyeleri (Yakıt Tavsiyeleri) 21 numaralı Tablo, klasik kaynaklardan türetilen damıtılmış dizel yakıtlardan beklenen performansı belirlemede bilinen, güvenilir bir taban çizgisi sunar. • Terimler Tatmin edici motor performansı, iyi kalitede yakıt kullanılmasına bağlıdır. İyi kalitede yakıt kullanılması, aşağıdaki sonuçları sağlayacaktır: uzun motor ömrü ve kabul edilebilir egzoz emisyon seviyeleri. Yakıtın, 21 numaralı tabloda belirtilen minimum gereksinimleri karşılaması gerekir. • ISO International Standards Organization (Uluslararası Standartlar Örgütü) • ASTM American Society for Testing and Materials (Amerikan Test ve Malzeme Derneği) • HFRR Dizel yakıtların High Frequency Reciprocating Rig for Lubricity (Yağlama Özelliği açısından Yüksek Frekanslı İleri Geri Hareket Düzeneği) testi • FAME Fatty Acid Methyl Esters (Yağ Asidi Metil Esterleri) • CFRCo-ordinating Fuel Research (Koordine Yakıt Araştırması) • LSD Low Sulfur (Düşük Sülfürlü) Dizel • ULSD Ultra Low Sulfur (Ultra Düşük Sülfürlü) Dizel • RMERape Methyl Ester (Kolza Metil Ester) • SME Soy Methyl Ester (Soy Metil Ester) • EPA Environmental Protection Agency of the United States (Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Dairesi) DİKKAT Dip notlar, Perkins Damıtılmış Dizel Yakıt Teknik Özelliği Tablosunun kilit bir parçasıdır. BÜTÜN dip notları okuyun. 45 STBU7833 Doldurma Kapasiteleri Sıvı Tavsiyeleri Tablo 21 Perkins Damıtılmış Dizel Yakıt Teknik Özelliği Özellik BİRİMLER Gereklilikler ASTM Testi ISO Testi Aromatikler % Hacim Maksimum %35 D1319 ISO 3837 Kül % Ağırlık Maksimum %0,01 D482 ISO 6245 Altlarda %10 Karbon Atığı % Ağırlık Maksimum %0,35 D524 ISO 4262 D613 veya D6890 ISO 5165 Setan Sayısı(1) - Minimum 40 Donma Noktası °C Donma noktası, beklenen D2500 en düşük ortam sıcaklığının üzerinde olmamalıdır. ISO 3015 Bakır Şerit Korozyonu - Maksimum No. 3 D130 ISO 2160 Damıtma °C Maksimum 282 °C (539,6 °F) sıcaklıkta %10 D86 ISO 3405 Maksimum 360 °C (680 °F) sıcaklıkta %90 15 °C (59 °F) sıcaklıkta yoğunluk(2) Kg / M 3 Minimum 800 ve maksimum Eşdeğer test yoktur 860 ISO 3675 veya ISO 12185 Alev Alma Noktası °C yasal sınır D93 ISO 2719 Termal Kararlılık - 150 °C (302 °F) sıcaklıkta 180 dakika yıprandıktan sonra minimum %80 yansıma D6468 Eşdeğer test yoktur Dökme Noktası °C 6 °C (10 °F) Ortam sıcaklığı altında minimum D97 ISO 3016 Sülfür % kütle (3) D5453 veya /D26222 ISO 20846 veya ISO 20884 Kinematik Viskozite(4) “MM”2“/S (cSt)” Yakıt enjeksiyon pompasına D445 beslenen yakıtın viskozitesi. “Minimum 1,4 ve /maksimum 4,5” ISO 3405 Su ve çökelti % ağırlık maksimum %0,05 D1796 ISO 3734 Su % ağırlık maksimum %0,05 D1744 Eşdeğer test yoktur Tortu % ağırlık maksimum %0,05 D473 ISO 3735 100 mL başına maksimum 10 mg D381 ISO 6246 Yapışkanlar ve Reçineler(5) mg/100mL 60 °C (140 °F) sıcaklıkta yağlama özelliği düzeltilmiş aşınma izi çapı.(6) mm maksimum 0,46 D6079 ISO 12156-1 Yakıt temizliği(7) - ISO18/16/13 7619 ISO 4406 (1) (2) (3) Minimum 40 değerinde bir setan sayısı sağlamak için damıtılmış dizel yakıtta, ASTM D4737 test yöntemi kullanıldığında minimum 44 değerinde setan dizini olmalıdır. Yüksek rakımlarda veya soğuk iklimde çalışmak için daha yüksek setan sayısı olan bir yakıt önerilir. İzin verilen yoğunluk aralığı, yaz ve kış dizel yakıt derecelerini içerir. Yakıt yoğunluğu, sülfür seviyesine bağlı olarak değişirken yüksek sülfürlü yakıtların daha yüksek yoğunlukları vardır. Bazı karıştırılmamış alternatif yakıtların, diğer özelliklerin tümü bu teknik özelliği karşılarsa kabul edilebilir düşük bir yoğunluğu vardır. Bölgesel düzenlemeler, ulusal düzenlemeler veya uluslararası düzenlemeler belirli bir sülfür sınırında yakıt gerektirebilir. Belirli bir motor uygulaması için yakıt seçmeden önce geçerli tüm düzenlemelere bakın. Perkins yakıt sistemleri ve motor parçaları, yasaların izin verdiği yerlerde yüksek sülfürlü yakıtlarla çalıştırılabilir. Yakıttaki sülfür seviyeleri egzoz emisyonlarını etkiler. Yüksek sülfürlü yakıtlar aynı zamanda dahili parçalardaki korozyon potansiyelini de arttırır. % 0,5'in üzerinde yakıt sülfür seviyeleri, yağ değiştirme aralığını belirgin şekilde kısaltabilir. Daha fazla bilgi için Genel yağ bilgileri bölümüne bakın. (devamı var) 46 Doldurma Kapasiteleri Sıvı Tavsiyeleri STBU7833 (Tablo 21, devamı) (4) Yakıt viskozitesi değerleri, yakıtın yakıt enjeksiyon pompalarına beslendiği andaki değerlerdir. Yakıt aynı zamanda "ASTM D445" test yöntemi veya "ISO 3104" test yönteminin her ikisinde de 40 °C (104 °F) sıcaklıkta minimum viskozite gereksinimini ve maksimum viskozite gereksinimlerini karşılamalıdır. Düşük viskoziteli yakıt kullanıldığında, yakıt enjeksiyon pompasında 1,4 cSt veya daha yüksek viskozite değerini korumak için yakıtın soğutulması gerekebilir. Yüksek viskozitesi olan yakıtlar, yakıt enjeksiyon pompasında viskoziteyi 4,5 cSt değerine düşürmek için yakıt ısıtma cihazları gerektirebilir. (5) Benzinli motorlarla ilgili test şartlarını ve işlemleri izleyin. (6) Düşük sülfürlü ve ultra düşük sülfürlü yakıtlarda yakıtın yağlama özelliği bir sorun oluşturur. Yakıtın yağlama özelliğini belirlemek için ISO 12156-1 veya ASTM D6079 Yüksek Frekanslı İleri Geri Hareket Düzeneğini (HFRR) kullanın. Yakıtın yağlama özelliği minimum gereklilikleri karşılamıyorsa, yakıt tedarikçinize danışın. Yakıt tedarikçinize danışmadan yakıta ekleme yapmayın. Bazı katkı maddeleri uyumlu değildir. Bu katkı maddeleri yakıt sisteminde sorunlara neden olabilir. (7) Makine veya motor yakıt deposu içine verilen yakıtın önerilen temizlik seviyesi ISO 4406 uyarınca ISO 18/16/13 veya daha temizdir. Bu bölümdeki "Yakıtların Kirlenme Kontrolü Önerileri" başlığına bakın. DİKKAT Perkins tavsiyelerini karşılamayan yakıtlarla çalışma, aşağıdaki etkilere neden olabilir: Marş zorluğu, kötü yanma, yakıt enjektörlerinde birikinti, yakıt sisteminde daha düşük kullanım ömrü, yanma odasında birikintiler ve motorda daha düşük kullanım ömrü. Perkins tarafından üretilen motorlar, Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Dairesi tarafından tanımlanan yakıtla onaylanmıştır. Perkins tarafından üretilen motorlar, Avrupa Sertifikasyonu ve diğer kanuni kurumlar tarafından tanımlanan yakıtla onaylanmıştır. Perkins , dizel motorlarda başka herhangi bir yakıtı onaylamaz. Not: Motorun sahibi ve kullanıcısı, Çevre Koruma Dairesi (EPA) ve diğer ilgili kanuni kurumlar tarafından tanımlanan yakıtı kullanma sorumluluğuna sahiptir. Dizel Yakıt Özellikleri Perkins Önerileri Setan Sayısı Yüksek setan sayısı olan yakıt, daha kısa bir ateşleme gecikmesi verecektir. Yüksek setan sayısı, daha iyi ateşleme kalitesi sağlayacaktır. Setan sayıları, standart CFR motorda setan ve heptametilnonan oranlarına karşı türetilmiştir. Test yöntemi için bkz. ISO 5165. Mevcut dizel yakıttan normalde 45 üstü setan sayıları beklenir. Bununla birlikte bazı bölgelerde 40 değerinde bir setan sayısı görülebilir. Amerika Birleşik Devletleri, düşük setan değeri olan bölgelerden biridir. Ortalama çalıştırma koşullarında, minimum 40'lık bir setan değeri gereklidir. Yüksek rakımlarda veya soğuk havada çalışma için daha yüksek bir setan değeri gerekebilir. Düşük setan sayısı olan yakıt, soğuk marş sırasındaki sorunların temel nedeni olabilir. Viskozite Viskozite, sıvının kesme veya akışa direnç özelliğidir. Sıcaklığın artmasıyla viskozite düşer. Viskozitedeki bu düşüş, normal fosil yakıt için logaritmik bir ilişkiyi izler. En yaygın referans, kinematik viskoziteyedir. Kinematik viskozite, dinamik viskozitenin yoğunluğa bölünmesi ile elde edilen bölüm değeridir. Kinematik viskozitenin belirlenmesi, normalde standart sıcaklıklarda yerçekimi akış viskometrelerinden okunan değerlerle yapılır. Test yöntemi için bkz. ISO 3104. Yakıt, yakıt sistemi parçaları için bir yağ görevi gördüğünden yakıtın viskozitesi önemlidir. Hem düşük sıcaklıklarda hem de yüksek sıcaklıklarda yakıt sistemini yağlayabilmek için yakıtın yeterli viskozitede olması gerekir. Yakıtın kinematik viskozitesi, yakıt enjeksiyon pompasında 1,4 cSt değerinden düşükse yakıt enjeksiyon pompasında hasar meydana gelebilir. Bu hasar aşırı sürtünme ve krapaj şeklinde olabilir. Düşük viskozite zor sıcak yeniden çalıştırmaya, bayılmaya ve performans kaybına yol açabilir. Yüksek viskozite, pompanın krapajına neden olabilir. Perkins, yakıt enjeksiyon pompasına beslenen 1,4 ve 4,5 cSt değerinde kinematik viskoziteler tavsiye eder. Düşük viskoziteli bir yakıt kullanılırsa yakıt enjeksiyon pompasında 1,4 cSt veya daha yüksek viskozite değerini korumak için yakıtın soğutulması gerekebilir. Yüksek viskozitesi olan yakıtlar, yakıt enjeksiyon pompasında viskoziteyi 4,5 cSt değerine düşürmek için yakıt ısıtma cihazları gerektirebilir. Yoğunluk Yoğunluk, belirli bir sıcaklıkta birim hacim başına yakıtın kütlesidir. Bu parametrenin motor performansı ve emisyonlar üzerinde doğrudan bir etkisi vardır. Bu etki, püskürtülen belirli miktarda yakıt hacminden ısı çıktısını belirler. Bu parametre 15 °C (59 °F) sıcaklıkta kg/m cinsinden ifade edilir. Perkins , doğru güç çıktısını elde etmek için 841 kg/m değerinde bir yoğunluk tavsiye eder. Daha hafif yakıtlar kabul edilebilir, ancak bu yakıtlar anma gücünü üretmeyecektir. 47 STBU7833 Doldurma Kapasiteleri Sıvı Tavsiyeleri Sülfür Sülfür seviyesi, emisyon yasaları tarafından belirlenir. Bölgesel düzenlemeler, ulusal düzenlemeler veya uluslararası düzenlemeler belirli bir sülfür sınırında yakıt gerektirebilir. Yakıtın sülfür içeriği ve yakıt kalitesi, emisyonlar açısından mevcut tüm yerel düzenlemelere uymalıdır. Bu motor modellerinde kullanım için LSD yakıt yüzde 0,05 (≤ 15 ppm (mg/kg)) sülfür şiddetle tavsiye edilir. ULSD ve sülfürlü yakıt dizel yakıtlar, tüm motor modellerinde kullanım için kabul edilebilir. Bu yakıtların yağlama özelliği, ISO 12156-1 uyarınca 0,46 mm (0,01811 inç) aşınma izi çapını aşmamalıdır. Daha fazla bilgi için “Yağlama özelliği” bölümüne bakın. Yasaların izin verdiği yerlerde yüzde 0,05 (500 PPM) üzerinde sülfür içeriği olan yakıtlar kullanılabilir. Dünyanın bazı bölgelerinde ve bazı uygulamalarda sadece ağırlığa göre %0,5 üzerinde yüksek sülfürlü yakıtlar mevcut olabilir. Yüksek sülfür içeriği olan yakıt, motor aşınmasına neden olabilir. Yüksek sülfürlü yakıtın, parçacık emisyonları üzerinde olumsuz etkisi olacaktır. Yüksek sülfürlü yakıt, yerel emisyon yasaları, kullanımına izin veriyorsa kullanılabilir. Yüksek sülfürlü yakıt, emisyon düzenlemesi olmayan ülkelerde kullanılabilir. Sadece yüksek sülfürlü yakıtlar mevcut olduğunda yüksek alkalili yağlama yağı kullanılması gerekebilir. Alternatif olarak yağlama yağı değişim aralığı kısalır. Yakıttaki sülfür hakkında bilgi için Kullanma ve Bakım KılavuzuSıvı Önerileri (Yağ Bilgileri) bölümüne bakın. Yağlama özelliği Yağlama özelliği, yakıtın pompa aşınmasını önleme kapasitesidir. Sıvının yağlama özelliği, sıvının yük altındaki yüzeyler arasındaki sürtünmeyi azaltma becerisini ifade eder. Bu özellik, sürtünmeden kaynaklanan hasarı azaltır. Yakıt enjeksiyon sistemleri, yakıtın yağlama özelliklerine dayanır. Yakıt sülfürü sınırları zorunlu kılınıncaya kadar yakıtın yağlama özelliğinin bir yakıt viskozitesi işlevi olduğuna inanılırdı. Yağlama özelliği mevcut düşük viskoziteli yakıt, düşük sülfürlü yakıt ve düşük aromatik fosil yakıt açısından özellikle önemlidir. Bu yakıtlar, katı egzoz emisyonlarını karşılamak üzere yapılmıştır. Bu yakıtların yağlama özelliğinin, 0,46 mm (0,01811 inç) aşınma izi çapını aşmaması gerekir. 60 °C (140 °F) sıcaklıkta kullanılan bir HFRR'de yakıt yağlama özelliği testi yapılmalıdır. Bkz. ISO 12156-1. DİKKAT ISO 12156-1 uyarınca test edildiği şekliyle yakıt sistemi, 0,46 mm (0,01811 inç) aşınma izi çapına kadar yağlama özelliği olan yakıtla onaylanmıştır. 0,46 mm (0,01811 inç) değerinden yüksek aşınma izi çapı olan yakıt, daha kısa kullanım ömrüne ve yakıt sisteminin erken arızalanmasına neden olacaktır. Tanımlanan yağlama özelliği gereksinimini karşılamayan yakıtlar olması halinde yakıtın yağlama özelliğini geliştirmek için uygun yağlama özelliği katkı maddesi kullanılabilir. UMK8276 Perkins Dizel Yakıt Şartlandırıcısı, onaylanmış katkı maddesidir, “Perkins Dizel Yakıt Koşullandırıcısı” bölümüne bakın. Yakıt katkı maddelerinin kullanılması gerektiğinde, bu tür durumlar için yakıt tedarikçinize danışın. Yakıt tedarikçiniz kullanılacak katkı maddeleri konusunda ve doğru katkı miktarı konusunda tavsiyelerde bulunabilir. Damıtma Damıtma, yakıttaki farklı hidrokarbonların karışımının bir göstergesini verecektir. Düşük ağırlıklı hidrokarbonların yüksek oranı, yanma özelliklerini etkileyebilir. Yakıtların Sınıflandırılması Dizel motorlar çok çeşitli yakıtları yakma özelliğine sahiptir. Aşağıda, kabul edilebilirlik seviyelerine göre değerlendirilen ve aşağıdaki kategorilere ayrılan sık karşılaşılan yakıt teknik özelliklerinin bir listesi yer alır: Grup 1: Tercih Edilen Yakıtlar Aşağıdaki yakıt teknik özellikleri, kabul edilebilir olarak değerlendirilir. • 21 numaralı tabloda listelenen gereksinimleri karşılayan yakıtlar. • EN590 - Dereceler A ila F ve sınıf 0 ila 4 • ASTM D975 Derece No. 1-D ve 2-D • JIS K2204 Dereceleri 1, 2 & 3 & Özel Derece 3, ancak “ISO 12156-1” uyarınca yağlama özelliği aşınma izi çapının 0,46 mm (0,01811 inç) değerini aşmaması kaydıyla kabul edilebilir. • BS2869 - Sınıf A2 Arazi Gazyağı, Kırmızı Dizel Not: Bu yakıtların yağlama özelliği, “ISO 12156-1” uyarınca 0,46 mm (0,01811 inç) aşınma izi çapını aşmamalıdır. “Yağlama özelliği” bölümüne bakın. 48 Doldurma Kapasiteleri Sıvı Tavsiyeleri STBU7833 Grup 2: Havacılık Gazyağlı Yakıtlar Biyodizel Yakıt Aşağıdaki gazyağı ve jet yakıtı teknik özellikleri, kabul edilebilir alternatif yakıtlardır ve standart dizel yakıtın mevcut olmadığı ve yasaların kullanımına izin verdiği yerlerde acil durumda veya sürekli kullanım için alternatif olarak kullanılabilir: Biyodizel, yağ asitlerinin mono alkil esterleri olarak tanımlanabilir. Biyodizel, çeşitli gıda hammaddelerinden yapılan bir yakıttır. Avrupa'da en yaygın kullanılan biyodizel, Kolza Metil Esterdir (REM). Bu biyodizel, kolza tohumu yağından türetilir. Soy Metil Ester (SME), Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en yaygın biyodizeldir. Bu biyodizel, soya fasulyesi yağından türetilir. Soya fasulyesi yağı veya kolza tohumu yağı ana gıda hammaddelerdir. Bu yakıtlar birlikte Yağ Asidi Metil Esterleri (FAME) olarak bilinir. • MIL-DTL-83133 NATO F34 (JP-8) • MIL-DTL-83133 NATO F35 • MIL-DTL-5624 NATO F44 (JP-5) • MIL-DTL-38219 (USAF) (JP7) • NATO XF63 • ASTM D1655 JET A • ASTM D1655 JET A1 DİKKAT Bu yakıtlar ancak uygun yağlama özelliği katkı maddesi ile birlikte kullanıldığında kabul edilebilir ve 21 numaralı tabloda listelenen minimum gereksinimleri karşılamalıdır. Bu yakıtların yağlama özelliği, “ISO 12156-1” uyarınca 0,46 mm (0,01811 inç) aşınma izi çapını aşmamalıdır. “Yağlama özelliği” bölümüne bakın. Not: Minimum 40 değerinde bir setan sayısı önerilir, aksi takdirde soğuk çalıştırma sorunları veya hafif yükte tekleme meydana gelebilir. Jet yakıtı teknik özellikleri, setan gereksinimlerinden bahsetmediği için Perkins , setan sayısını belirlemek için bir yakıt numunesi alınmasını tavsiye eder. Not: Yakıt enjeksiyon pompasına beslenen yakıtın minimum 1,4 cSt viskozitesi olması gerekir. Yakıt enjeksiyon pompasında 1,4 cSt veya daha yüksek viskozite sağlamak için yakıtın soğutulması gerekebilir. Perkins , bir yakıt soğutucusuna gerek olup olmadığını belirlemek için yakıtın gerçek viskozitesinin ölçülmesini tavsiye eder. “Viskozite” bölümüne bakın. Not: Dizel yakıtlara kıyasla jet yakıtlarının daha düşük yoğunluğu ve daha düşük viskozitesi yüzünden yüzde 10'a kadar anma gücü kaybı mümkündür. Sıkıştırmalı motorlarda ham pres sebzeler, hiçbir konsantrasyonda yakıt olarak kullanıma uygun DEĞİLDİR. Ester katılmadığı takdirde bu yağlar karterde ve yakıt deposunda jelleşebilir. Bu yakıtlar, günümüzde üretilen motorlarda kullanılan birçok elastomer ile uyumlu değildir. Orijinal şekliyle bu yağlar, sıkıştırmalı motorlarda yakıt olarak kullanıma uygun değildirler. Biyodizel yakıt için alternatif baz yağlar, hayvan donyağı, atık yemek yağları veya çeşitli diğer gıda hammaddeleri olabilir. Yakıt olarak listelenen ürünlerden herhangi birini kullanmak için yağın esterleştirilmiş olması gerekir. Yüzde 100 FAME'den yapılan yakıt genellikle B100 biyodizel veya saf biyodizel olarak adlandırılır. Biyodizel damıtılmış dizel yakıtla karıştırılabilir. Biyodizel karışımlar "BXX" olarak gösterilir, burada "XX" mineral dizel yakıtlı karışımda yer alan saf biyodizel içeriğini ifade eder. Örneğin (B5, B10 ve B20). En yaygın bulunan biyodizel karışımı, yüzde 5 biyodizel ve yüzde 95 damıtılmış dizel yakıttan oluşan B5'tir. Not: Yüzdeler, hacim tabanlı olarak verilmiştir. ABD damıtılmış dizel yakıt teknik özelliği “ASTM D97509a” , B5'e (yüzde 5) kadar biyodizel içerir. Avrupa damıtılmış dizel yakıt teknik özelliği “EN590:2010” B7'ye (yüzde 7) kadar biyodizeli içerir. Not: Perkins tarafından üretilen motorlar, tanımlanan Çevre Koruma Dairesi (EPA) ve Avrupa Sertifikasyonu kullanımı ile onaylıdır. Perkins, motorlarda başka herhangi bir yakıtı onaylamaz. Motorun kullanıcısı, motor üreticisi tarafından tavsiye edilen ve EPA veya diğer yerel kurumlar tarafından onaylı doğru yakıtı kullanmakla yükümlüdür. Teknik Özellik Gereksinimleri Saf biyodizel EN14214 veya ASTM D6751 (ABD'de) teknik özelliğine uymalıdır ve sadece kabul edilebilir bir damıtılmış dizel yakıtta hacme göre %7'ye kadar karışımda karıştırılabilir. Karıştırmada kullanılan damıtılmış dizel yakıt ve nihai biyodizel, 21 numaralı tablodaki gereksinimleri karşılamalıdır. Veya en yeni EN590 ya da ASTM D 975 ticari standartlarını karşılamalıdır. B7'den daha yüksek bir karışım, bu motor modelleri için onaylanmamıştır. STBU7833 Kuzey Amerika'da biyodizel ve biyodizel karışımları, BQ-9000 akredite üreticilerden ve BQ-9000 sertifikalı distribütörlerden satın alınmalıdır. Dünyanın diğer alanlarında, BQ-9000 akreditasyonuna veya onayına sahip veya benzer biyodizel kalite standartlarını karşılamak amacıyla karşılaştırılabilir bir biyodizel kalitesi kuruluşu tarafından akredite edilip onaylanmış biyodizel kullanılması gerekir. Genel Gereksinimler Biyodizelin ve biyodizel yakıtların yakıt sistemi birikintilerinde artışa neden olduğu ve bunların en önemlisinin yakıt enjektörü içindeki birikintiler olduğu bilinmektedir. Bu birikintiler kısıtlanmış veya değiştirilmiş yakıt enjeksiyonu nedeniyle güçte bir düşüşe veya bu birikintilerle ilişkili olarak başka işlevsel sorunlara neden olabilir. Perkins T400012 Yakıt Temizleyicisi, birikintileri temizlemede ve oluşmasını önlemede en etkili üründür. Daha fazla bilgi için “Perkins Dizel Yakıt Sistemi Temizleyicisi” bölümüne bakın. Perkins UMK8276 Perkins Dizel Yakıt Şartlandırıcısı, biyodizelin dengesini iyileştirirken aynı zamanda yeni birikinti oluşmasına engel olarak birikinti sorunlarını sınırlamaya yardımcı olur. Daha fazla bilgi için “Perkins Dizel Yakıt Koşullandırıcısı” bölümüne bakın. FAME içeren dizel yakıt karışımları, nadir kullanılan ve uzun sürelerle depolanan uygulamalarda tavsiye edilmez. Buna örnekler arasında yedek jeneratör setleri ve bazı acil durum araçları sayılabilir. Bu tavsiyenin sebebi, FAME'de hidrokarbonlu dizele kıyasla daha düşük oksitlenme dengesi olmasıdır. FAME kullanılması, asit ve katı çökelti oluşumuna neden olabilir. Biyodizel kullanılması gerekiyorsa yakıt kalitesinin düzenli olarak test edilmesi gerekir. Özellikle yakıtın dengesi Rancimat testi olarak bilinen EN 15751 uyarınca test edilmeli ve buna uygun olmalıdır. Perkins , dönemsel olarak çalıştırılan motorların yakıt depoları da dahil olmak üzere yakıt sistemlerinin uzun kapanma sürelerinden önce klasik dizel yakıtla yıkanmasını şiddetle tavsiye eder. Mevsimsel olarak yakıt sisteminin yıkanmasını gerektirebilecek uygulamalara bir örnek, kombine biçerdöverdir. Bakteriyel kirlilik ve bakteri üremesi, yakıt sisteminde korozyona ve yakıt filtresinin erkenden tıkanmasına yol açabilir. Uygun anti-mikrobik katkı maddesi seçimi konusunda yardım için yakıt tedarikçinize danışın. Su, bakteriyel kirliliği ve bakteri üremesini hızlandırır. Biyodizel, damıtılmış yakıt ile karşılaştırıldığında, doğal olarak biyodizel yakıtta su bulunma ihtimali daha fazladır. Su ayırıcısını sık sık kontrol ettiğinizden ve gerekirse tahliye ettiğinizden emin olun. 49 Doldurma Kapasiteleri Sıvı Tavsiyeleri Pirinç, bronz, bakır, kurşun, kalay ve çinko gibi malzemeler, biyodizel yakıtın oksitlenme sürecini hızlandırır. Oksitlenme süreci birikinti oluşumuna neden olabilir, bu yüzden yakıt depoları ve yakıt hatları için bu malzemeler kullanılmamalıdır. Soğuk İklimde Çalışmak için Yakıt Avrupa standardı EN590, iklime bağlı gereksinimler ve bir dizi seçenek içerir. Seçenekler, her bir ülke için farklı olarak uygulanabilir. Kutupsal iklimlere ve şiddetli kış iklimlerine verilen beş sınıf vardır. 0, 1, 2, 3 ve 4. EN590 SINIF 4 uyumlu yakıt, −44 °C (−47,2 °F) kadar düşük sıcaklıklarda kullanılabilir. Yakıtın fiziksel özelliklerinin ayrıntılı bir açıklaması için EN590 yayınına bakın. Amerika Birleşik Devletleri'nde kullanılan dizel yakıt ASTM D975 1-D, −18 °C (−0,4 °F) altındaki düşük sıcaklıklarda kullanılabilir. Aşırı soğuk ortam koşullarında “Grup 2: Havacılık Gazyağlı Yakıtlar” içerisinde tanımlanan Havacılık, gazyağlı yakıtları da kullanabilirsiniz. Bu yakıtlar, −54 °C (−65,2 °F) kadar düşük sıcaklıklarda kullanım için tasarlanmıştır. Havacılık gazyağlı yakıtların ayrıntıları ve kullanım koşulları hakkında daha fazla bilgi için “Grup 2: Havacılık Gazyağlı Yakıtlar” bölümüne bakın. Satış Sonrası Yakıt Katkı Maddeleri DİKKAT Perkins, Perkins olmayan sıvı ve filtrelerin kalitesi veya performansını garanti etmez. Perkins ürünlerinde, başka üreticiler tarafından üretilen yardımcı cihazlar, aksesuarlar veya sarf malzemeleri (filtreler, katkı maddeleri) kullanıldığında Perkins garantisi bunların kullanımından etkilenmez. Ancak başka üreticilerin cihazları, aksesuarları veya sarf malzemelerinin takılması ya da kullanılması sonucu meydana gelen arızalar, Perkins kusuru DEĞİLDİR. Bu yüzden kusurlar, Perkins garantisi kapsamında DEĞİLDİR. Yardımcı dizel yakıt katkı maddeleri önerilmez ve yakıt sistemi ya da motorda potansiyel hasara yol açabilir. Yakıt tedarikçiniz veya yakıt üreticiniz, uygun yardımcı dizel yakıt katkı maddelerini ekleyecektir. Perkins, bazı özel koşullarda katkı maddelerinin gerekli olabileceğini bilmektedir. Yakıt katkı maddelerini kullanırken dikkatli olun. Yakıt katkı maddelerinin kullanılması gerektiğinde, bu tür durumlar için yakıt tedarikçinize danışın. Yakıt tedarikçiniz, uygun yakıt katkı maddesi ve doğru işlem seviyesi hakkında tavsiyede bulunabilir. 50 Doldurma Kapasiteleri Sıvı Tavsiyeleri Not: En iyi sonuçlar için, yakıt tedarikçiniz katkı maddeleri gerektiğinde yakıtı işlemelidir. İşlenen yakıtın, 21 numaralı tabloda belirtilen gereksinimleri karşılaması gerekir. STBU7833 • Yakıt ekonomisi (yakıt sistemi temizlemesi ile) • Yağlama özelliği • Oksitlenme dengesi Perkins Dizel Yakıt Sistemi Temizleyicisi • Temizleme özelliği/dağıtma özelliği Perkins T400012 Yakıt Temizleyicisi , Perkins tarafından önerilen tek yakıt temizleyicisidir. • Nem dağıtma Biyodizel veya biyodizel karışımı yakıtlar kullanılacaksa Perkins , Perkins yakıt temizleyici kullanılmasını şart koşar. Biyodizel ve biyodizel karışımlar kullanma hakkında daha fazla bilgi için “Biyodizel Yakıt” bölümüne bakın. Perkins yakıt temizleyicisi, biyodizel ve biyodizel karışımları kullanılması sonucu yakıt sisteminde oluşan birikintileri giderecektir. Bu birikintiler güç ve motor performansı kaybına neden olabilir. Yakıta yakıt temizleyicisi eklendikten sonra 30 saatlik motor kullanımının ardından yakıt sistemindeki birikintiler temizlenecektir. Maksimum sonuçlar için 80 saate kadar yakıt temizleyicisi kullanmaya devam edin. Perkins yakıt temizleyicisi, motorda veya yakıt sistemi dayanıklılığında herhangi bir olumsuz etki olmaksızın sürekli kullanılabilir. Yakıt temizleyicisinin hangi oranda kullanılması gerektiğine dair ayrıntılı talimatlar kabında yer alır. Perkins Dizel Yakıt Koşullandırıcısı UMK8276 Perkins Dizel Yakıt Şartlandırıcısı, bu kılavuzla ilişkili endüstriyel motorlarda kullanılabilir. Dizel yakıt şartlandırıcısı, Perkins dizel motorlarda damıtılmış dizel yakıtlarla kullanım için kapsamlı bir şekilde test edilmiş tescilli metal ve kül içermeyen bir formüldür. Dizel yakıt şartlandırıcısı, dünya çapında çeşitli yakıtların yakıt ömrü/dengesi, motor çalıştırılabilirliği, enjektör birikintileri, yakıt sistemi ömrü ve uzun vadeli motor performansıyla ilgili konularda karşılaşılan birçok zorluğu aşmaya yardımcı olur. Not: Dizel yakıt katkı maddeleri/şartlandırıcıları, düşük dizel yakıt özelliklerini kullanıma uygun olacak derecede iyileştiremeyebilir. Dizel yakıt şartlandırıcısı, aşağıdakileri geliştirmek için tasarlanmış, yüksek performansı kanıtlanmış çok amaçlı bir dizel şartlandırıcısıdır: • Korozyona karşı koruma • Setan (genellikle 2-3 setan sayısı) Dizel yakıt şartlandırıcısı aynı zamanda yapışkan, reçine ve tortu oluşmasını azaltır ve çözülmez yapışkanları dağıtır. Maksimum toplam fayda için yakıt tedarikçinizden, yakıt tesliminden önce önerilen işlem oranında yakıt şartlandırıcısı eklemesini isteyin. Alternatif olarak yakıt şartlandırıcısını yakıt depolamanın ilk haftalarında önerilen işlem oranında da ekleyebilirsiniz. Yakıtların Kirlenme Kontrolü Önerileri Motora veya uygulama yakıt deposuna beslendiği şekliyle ISO 18/16/13 temizlik seviyesinde veya daha temiz yakıtlar kullanılmalıdır. Sonucunda düşük güç kaybı, arıza ve bunlarla bağlantılı motor aksama süreleri elde edilecektir. Bu temizlik seviyesi, ortak yakıt yolu enjeksiyon sistemleri ve birim enjeksiyon sistemleri gibi yeni yakıt sistemi tasarımlarında önemlidir. Enjeksiyon sistemi tasarımları, gereken katı emisyon düzenlemelerini karşılamak için daha yüksek yakıt basınçları ve hareketli parçalar arasında dar açıklıklar kullanır. Mevcut yakıt enjeksiyon sistemlerindeki enjeksiyon basıncı tepe noktası, 30.000 psi değerini aşabilir. Bu sistemlerdeki açıklıklar, 5 µm değerinden azdır. Sonuç olarak 4 µm kadar küçük parçacıklar, dahili pompa ve enjektör yüzeyleri ile enjektör memelerinde çentiklere ve çiziklere neden olabilir. Yakıttaki su yakıt sistemi parçalarında oyuğa ve korozyona neden olabilir ve yakıtta mikrobik büyümenin artacağı bir ortam sunabilir. Diğer yakıt kirlenmesi kaynakları arasında köpükler, jeller veya yakıtlarda, özellikle de ULSD'de istenmeyen kimyasal etkileşimlerden oluşan diğer bileşenler sayılabilir. Jeller ve diğer bileşenler aynı zamanda düşük sıcaklıklarda biyodizelde veya biyodizel, uzun süre depolanırsa da oluşabilir. Mikrobik kirlenmenin, yakıt katkı maddeleri veya düşük sıcaklık jelinin en iyi göstergesi büyük yakıt filtrelerinin veya uygulama yakıt filtrelerinin hızla tıkanmasıdır. Kirlenme kaynaklı aksama sürelerini azaltmak için aşağıdaki yakıt bakım kılavuzlarına uyun. STBU7833 • Önerilen ve gereken teknik özellikler uyarınca yüksek kalitede yakıtlar kullanın. • Özellikle ortak yakıt yolu ve birim enjeksiyon sistemi olan motorlarda yakıt depolarını ISO 18/16/ 13 temizlik seviyesinde veya daha temiz yakıtla doldurun. Depoya yakıt doldururken önerilen temizlik seviyesine ulaşabilmek için yakıtı bir 4 µm mutlak filtreden (Beta 4 = 75'ten 200'e kadar) filtreleyin. Bu filtreleme, yakıtı yakıt deposuna besleyen cihazda bulunmalıdır. Ayrıca besleme noktasındaki filtreleme, yakıtın 500 ppm su veya daha düşük bir oranda beslenmesini sağlamak için suyu da gidermelidir. • Perkins , tek bir geçişte yakıttan hem parçacık kirlenmesini hem de suyu temizleyen hacimli yakıt filtresi / birleştirici birimler kullanılmasını önerir. • Perkins Gelişmiş Etkinlikle Yakıt Filtreleri kullandığınızdan emin olun. Yakıt filtrelerini önerilen servis gereksinimlerine göre veya gerektiğinde değiştirin. • Su ayırıcılarınızı günlük olarak tahliye edin. • Kullanma ve Bakım Kılavuzu talimatları uyarınca yakıt depolarınızdan tortu ve suyu tahliye edin. • Doğru tasarlanmış bir hacimli filtre / birleştirici filtreleme sistemi takıp koruyun. Beslenen yakıtın temizlik hedefini karşılamasını sağlamak için kesintisiz hacimli filtreleme sistemleri gerekebilir. Hacimli filtreleme ürünlerinin bulunabilirliği için Perkins distribütörünüze danışın. • Çok miktarda su ve/veya büyük parçacık kirleticilerle yoğun şekilde kirlenmiş yakıtta ön filtre olarak merkezkaç filtreler kullanmak gerekebilir. Merkezkaç filtreler büyük kirleticileri etkin bir şekilde giderebilir, ancak önerilen “ISO” temizlik seviyesine ulaşmak için gereken küçük aşındırıcı parçacıkları gideremeyebilir. Hacimli filtre / birleştiriciler, önerilen temizlik seviyesine ulaşmak için nihai filtre olarak gereklidir. • Hacimli saklama depolarındaki suyu giderme özelliğine sahip 4 µm veya daha küçük mutlak verimli kurutucu tipi hava delikleri takın. • Doğru yakıt nakliyesi uygulamalarına uyun. Saklama deposundan uygulamaya filtreleme, temiz yakıt beslenmesini sağlar. Yakıt filtreleme, yakıtı temiz tutmak için nakliyenin her aşamasına takılabilir. • Tüm bağlantı hortumları, bağlantılar ve besleme memelerini örtün, koruyun ve bunların temizliğini sağlayın. Perkins tarafından tasarlanan ve üretilen filtreleme ürünleri hakkında ilave bilgi için Perkins distribütörünüze danışın. 51 Doldurma Kapasiteleri Sıvı Tavsiyeleri 52 Doldurma Kapasiteleri Bakım Aralıkları STBU7833 i06060247 Bakım Aralıkları Motor Hava Filtre Elemanı (Tek Elemanlı)− İncele/ Değiştir. ..................................................................65 Motor Şaseleme− İncelenmesi/Temizle ..................66 Motor Yağı ve Filtre - Değiştirilmesi . .......................67 Gerektiğinde Akü − Değiştirilmesi. ..............................................55 Akü veya Akü Kablosu − Sökülmesi. ......................56 Yakıt Sistemi Dış Filtre (Su Ayırıcı) Elemanı-Değiştirilmesi . ..........................................74 Yakıt Sistemi Ana Yakıt Filtresi - Değiştirilmesi .......77 Motor −Temiz ..........................................................62 Hortum ve Kelepçeler − Kontrol Edilmesi/ Değiştirilmesi . ........................................................80 Motor Hava Filtre Elemanı (Çift Elemanlı)− Temizlenmesi/Değiştirilmesi . ..................................63 Radyatör - Temizlenmesi. .......................................81 Motor Hava Filtre Elemanı (Tek Elemanlı)− İncele/ Değiştir. ..................................................................65 Motor Yağı Numunesi - Alınması. ...........................67 Yakıt Enjektörü − Test/Değiştir . ..............................70 Yakıt Sistemi - Beslenmesi . ....................................71 Ağır Hizmet Çalışmaları − Kontrol Edilmesi ............82 Günlük Soğutma Sistemi Soğutucu Seviyesi − Kontrolü.....61 Tahrik Edilen Ekipman − Kontrol . ...........................62 Hava Filtresi Göstergesi − Kontrolü. .......................65 Motor Yağ Seviyesinin Kontrol Edilmesi. ................66 Yakıt Sistemi Ön Yakıt (Primer) Filtresi/Su Ayırıcısı -Tahliye Edilmesi. ...................................................75 Yakıt Sistemi Yardımcı Filtresi/Su Ayırıcısı - Tahliye Edilmesi . ................................................................76 Her 1000 Çalışma Saatinde Motor Süpab Ayarı − Incele/Ayar. ...........................69 Her 2000 Hizmet Saatinde Aftercooler Peteği − İncelenmesi. ...........................53 Alternatör - Kontrol Edilmesi. ..................................54 Motor Bağlantıları - Kontrol Etme . ..........................66 Marş Motoru - Kontrol Edilmesi . .............................83 Turbo Kompresör - Kontrol Edilmesi . .....................83 Su Devirdaim Pompası − Kontrolü . ........................84 Her 2 Yılda Bir Soğutma Sistemi Sıvısı − Değiştir . .........................60 Her 3000 Çalışma Saatinde Yakıt Enjektörü − Test/Değiştir . ..............................70 Hızlı Görsel Kontrol.................................................84 Her 3000 Saatlik Çalışmadan Sonra veya 2 Yılda Bir Her 50 Saatlik Çalışmadan Sonra veya Haftada Bir Soğutma Sistemi Soğutucu Sıvısı (Ticari Ağır Hizmet) - Değiştirilmesi . ......................................................57 Yakıt Deposundaki Suyun ve Tortunun Boşaltılması . ...............................................................................80 Her 4000 Saatlik Çalışmadan Sonra Her 500 Saatlik Çalışmadan Sonra Hava Soğutucusu (Afterkuler) İç Elemanı− Temizlenmesi/Test Edilmesi . ..................................53 Alternatör ve Fan Kayışları - Kontrolü/Ayarlanması/ Değiştirilmesi ..........................................................54 Her 500 Çalışma Saatinde ya da 1 Yılda Bir Akü Elektrolit Seviyesinin Kontrol Edilmesi . ...........56 Motor Hava Filtre Elemanı (Çift Elemanlı)− Temizlenmesi/Değiştirilmesi . ..................................63 Her 6000 Çalışma Saatinde bir veya 3 Yılda bir Soğutma Sistemi Suyu Ömür Uzatıcı Katkı Maddesinin (ELC) İlave Edilmesi . ..........................61 Her 12 000 Servis Saatinde bir veya 6 Yılda bir Soğutma Sistemi Sıvısının (ELC) Değiştirilmesi .....58 STBU7833 53 Doldurma Kapasiteleri Hava Soğutucusu (Afterkuler) İç Elemanı− Temizlenmesi/Test Edilmesi i04944014 Hava Soğutucusu (Afterkuler) İç Elemanı− Temizlenmesi/Test Edilmesi 1. Peteği çıkartın. Doğru prosedür için OEM bilgilerine bakın. 2. Tozları gidermek için hava ile soğutulan soğutma sistemi peteğini ters çevirin. Basınçlı hava yaralanmaya neden olabilir. Aşağıdaki prosedürlere uyulmaması kişisel yaralanmalara neden olur. Basınçlı hava kullanıldığı zaman, koruyucu yüz maskesi, koruyucu elbise kullanın. Temizlik amacıyle kullanılan nozul çıkışındaki maksimum hava basıncı 205 kPa (30 psi) az olmalıdır. 3. Boştaki tozları temizlemek için tercih edilen yöntem basınçlı havadır. Havayı, fanın hava akışının ters yönünde tutun. Memeyi kanatçıklardan yaklaşık 6 mm (0,25 inç) mesafede tutun. Memeyi yavaşça borulara paralel bir yönde hareket ettirin. Bu, boruların arasındaki tozları temizleyecektir. Basınçlı hava yaralanmaya neden olabilir. Aşağıdaki prosedürlere uyulmaması kişisel yaralanmalara neden olur. Basınçlı hava kullanıldığı zaman, koruyucu yüz maskesi, koruyucu elbise kullanın. Temizlik amacıyle kullanılan nozul çıkışındaki maksimum hava basıncı 205 kPa (30 psi) az olmalıdır. 8. Peteği basınçlı havayla kurutun. Havayı, normal akışın tersi yönde tutun. 9. Temizlendiğinden emin olmak için peteği inceleyin. Petekte basınç testi yapın. Gerekirse peteği onarın. 10. Peteği takın. Doğru prosedür için OEM bilgilerine bakın. 11. Temizlikten sonra motoru çalıştırıp yüksek rölanti devrine yükseltin. Bu, tozların temizlenmesine ve peteğin kurumasına yardımcı olacaktır. Motoru durdurun. Peteğin temizliğini incelemek için peteğin arkasında bir ampul kullanın. Gerekirse temizliği tekrarlayın. i04943980 Aftercooler Peteği − İncelenmesi 4. Temizlik için basınçlı su da kullanılabilir. Temizlik amacıyla kullanılacak maksimum su basıncı 275 kPa (40 psi) değerinin altında olmalıdır. Çamuru yumuşatmak için basınçlı su kullanın. Peteği her iki taraftan temizleyin. Not: Çalışma ortamı etkilerine göre temizlik sıklığını ayarlayın. DİKKAT Petekleri temizlemek için, yüksek kastik konsantrasyonlu temizleyiciler kullanmayın. Yüksek kastik konsantrasyonlu temizleyiciler peteklerin iç malzemesine nüfus ederek kaçaklara neden olur. Sadece tavsiye edilen konsantrasyonlu temizleyiciler kullanın. Havadan havaya hava ile soğutulan soğutma sistemlerinde radyatörlerin temizlenmesinde kullanılan yöntemleri kullanın. Son soğutucuyu şu öğeler açısından inceleyin: hasarlı kanatçıklar, korozyon, kir, gres, böcekler, yapraklar, yağ ve diğer tozlar. Gerekirse son soğutucuyu temizleyin. 5. Uygun bir temizleyiciyle peteği tersten yıkayın. Basınçlı hava yaralanmaya neden olabilir. 6. Tüm kalıntıları temizlemek için peteği buharla temizleyin. Son soğutucu peteğinin kanatçıklarını temizleyin. Diğer sıkışmış tortuları da temizleyin. Aşağıdaki prosedürlere uyulmaması kişisel yaralanmalara neden olur. Basınçlı hava kullanıldığı zaman, koruyucu yüz maskesi, koruyucu elbise kullanın. 7. Peteği sıcak sabunlu suyla yıkayın. Peteği temiz suyla güzelce durulayın. Temizlik amacıyle kullanılan nozul çıkışındaki maksimum hava basıncı 205 kPa (30 psi) az olmalıdır. 54 STBU7833 Doldurma Kapasiteleri Alternatör - Kontrol Edilmesi Temizlikten sonra motoru çalıştırıp yüksek rölanti devrine yükseltin. Bu, tozların temizlenmesine ve peteğin kurumasına yardımcı olacaktır. Motoru durdurun. Peteğin temizliğini incelemek için peteğin arkasında bir ampul kullanın. Gerekirse temizliği tekrarlayın. Birden fazla tahrik kayışı gereken uygulamalarda, kayışları eşli setler halinde değiştirin. Eşli bir sette sadece tek kayışın değiştirilmesi, eski kayış gerildiğinden dolayı yeni kayışın daha fazla yük taşımasına sebep olacaktır. Ek yük yeni kayışın kopmasına neden olabilir. Kanatçıkları hasar açısından inceleyin. Bükülmüş kanatçıklar bir “tarak” ile açılabilir. Kayışlar çok gevşekse titreşim, kayış ve kasnaklarda gereksiz aşınmaya yol açar. Gevşemiş kayışlar, aşırı ısınmaya neden olacak şekilde kayabilir. Not: Hava ile soğutulan soğutma sisteminin parçaları onarılır veya değiştirilirse bir kaçak testi şiddetle önerilir. Kayış gerginliğini doğru bir şekilde kontrol edebilmek için uygun bir gösterge kullanılmalıdır. Şu öğelerin iyi durumda olduğunu inceleyin: Kaynaklar, bağlantı braketleri, hava hatları, bağlantılar, kelepçeler ve keçeler. Gerekirse onarımları yapın. i04944000 Alternatör - Kontrol Edilmesi Perkins alternatörün programlı incelenmesini önerir. Alternatörü gevşek bağlantılar ve doğru akü şarjı açısından inceleyin. Motorun çalışması sırasında doğru akü performansını ve/veya elektrik sisteminin doğru performansını sağlamak için ampermetreyi (varsa) kontrol edin. Gereken şekilde onarımları yapın. Alternatörü ve akü şarj cihazını doğru çalışma açısından kontrol edin. Aküler doğru şekilde şarj edildiğinde motor kullanılırken ampermetre değeri sıfıra çok yakın olacaktır. Bütün aküler şarj edilmiş şekilde saklanmalıdır. Sıcaklık marş gücünü etkilediğinden aküler sıcak tutulmalıdır. Akü çok soğuksa akü motora marş vermeyecektir. Motor uzun süre çalıştırılmadığında veya kısa sürelerle çalıştırıldığında aküler tam olarak şarj etmeyebilir. Düşük şarjı olan bir akü, tam şarjı olan bir aküye kıyasla daha kolay donacaktır. i06060225 Alternatör ve Fan Kayışları Kontrolü/Ayarlanması/ Değiştirilmesi Kontrol Motor performansını azami düzeye çıkarmak için kayışları aşınma ve çatlama açısından inceleyin. Aşınmış veya hasarlı kayışları değiştirin. Şekil 29 g03716511 Tipik örnek (1) Burroughs Göstergesi Göstergeyi (1), en uzun serbest uzunluğun ortasına takın ve gerginliği kontrol edin. Doğru gerginlik 535 N (120 lb) değerindedir. Kayışın gerginliği 250 N (56 lb) değerinin altındaysa, kayışı 535 N (120 lb) değerine ayarlayın. İkiz kayış takılmışsa her iki kayışı kontrol edip gerginliklerini ayarlayın. 55 STBU7833 Doldurma Kapasiteleri Akü − Değiştirilmesi Ayar i04943990 Akü − Değiştirilmesi Aküler patlayıcı gazlar çıkarabilir. Kıvılcım yanıcı gazları ateşleyebilir. Bu da yaralanma veya ölüme yol açabilir. Kapalı ortamlarda bulunan akülerin uygun şekilde havalndırıldığından emin olun. Akülerin yakınında kısa devre/kıvılcım meydana gelmemesi için aşağıdaki prosedürleri takip edin. Aküler bağlıyken sigara içmeyin. Şekil 30 g03716557 Akü kabloları veya aküler, akü kapağı yerindeyken sökülmemelidir. Herhangi bir bakım işlemi başlamadan önce akü kapağı sökülmelidir. Kapak yerindeyken akü kablolarının veya akülerin sökülmesi, kişisel yaralanmayı doğuran akü patlamalarına neden olabilir. 1. Alternatör pivot cıvatasını (2) gevşetin. 1. Motoru OFF (kapalı) konuma getirin. Bütün elektrik yüklerini kaldırın. 2. Tüm akü şarj cihazlarını kapatın. Tüm akü şarj cihazlarının bağlantısını kesin. 3. NEGATİF “-” kablo, NEGATİF “-” akü terminalini marş motorundaki NEGATİF “-” terminaline bağlar. Kabloyu NEGATİF “-” akü terminalinden ayırın. 4. POZİTİF “+” kablo POZİTİF “+” akü terminalini marş motorundaki POZİTİF “+” terminale bağlar. Kabloyu POZİTİF “+” akü terminalinden ayırın. Not: Aküyü mutlaka geri dönüştürün. Aküyü asla atmayın. Kullanılmış aküleri uygun bir geri dönüşüm tesisinde imha edin. 5. Kullanılmış aküyü çıkarın. Şekil 31 g03716558 6. Yeni aküyü takın. 2. Bağlantı cıvatasını (3) gevşetin. Kayış gerginliğini artırmak veya azaltmak için alternatörü hareket ettirin. Alternatör pivot cıvatasını ve bağlantı cıvatasını 22 Nm (16 lb ft)(1) değerine sıkın. Değiştirme Kayışın takma prosedürü ve çıkarma prosedürü için Sökme ve Takma Kılavuzuna bakın. Not: Kabloları ayırmadan önce motorun kontak anahtarının OFF (kapalı) konumda olduğundan emin olun. 7. Marş motorundan gelen kabloyu POZİTİF “+” akü terminaline bağlayın. 8. NEGATİF “-” kabloyu NEGATİF “-” akü terminaline bağlayın. 56 Doldurma Kapasiteleri Akü Elektrolit Seviyesinin Kontrol Edilmesi STBU7833 i04943991 i04943889 Akü Elektrolit Seviyesinin Kontrol Edilmesi Akü veya Akü Kablosu − Sökülmesi Motor uzun süre çalıştırılmadığında veya kısa sürelerle çalıştırıldığında aküler tam olarak yeniden şarj etmeyebilir. Akünün donmasını önlemeye yardımcı olması için tam dolu bir şarj sağlayın. Aküler doğru şekilde şarj edildiğinde motor kullanılırken ampermetre değeri sıfıra çok yakın olacaktır. Akü kabloları veya aküler, akü kapağı yerindeyken sökülmemelidir. Herhangi bir bakım işlemi başlamadan önce akü kapağı sökülmelidir. Kapak yerindeyken akü kablolarının veya akülerin sökülmesi, kişisel yaralanmayı doğuran akü patlamalarına neden olabilir. Tüm aküler asit içerirler, asit cilde ve giysilere zarar verir. Akülerin yakınında çalışırken, koruyucu elbiseler ve yüz koruma maskesi kullanın. 1. Doldurma kapaklarını çıkarın. Elektrolit seviyesini aküdeki “FULL” (dolu) işaretinde tutun. Su eklemek gerekiyorsa damıtılmış su kullanın. Damıtılmış su yoksa mineral açısından düşük temiz su kullanın. Suni olarak yumuşatılmış su kullanmayın. 2. Uygun bir akü test cihazıyla elektrolitin durumunu kontrol edin. 1. Kontak anahtarını OFF (kapalı) konuma getirin. Kontak anahtarını (varsa) KAPALI konuma getirin ve anahtarı çıkarın ve tüm elektriksel yükleri ayırın. 2. Negatif akü terminalini ayırın. Kablonun terminale temas etmediğinden emin olun. Dört adet 12 volt akü söz konusu olduğunda iki negatif bağlantı ayrılmalıdır. 3. Pozitif bağlantıyı çıkarın. 4. Ayrılan tüm bağlantıları ve akü terminallerini temizleyin. 3. Kapakları takın. 4. Aküleri temiz tutun. Akü mahfazasını aşağıdaki temizlik çözeltilerinden birisiyle temizleyin: • 0,1 kg (0,2 lb) karbonat ve 1 L (1 qt) temiz sudan oluşan bir çözelti kullanın. • Bir amonyum hidroksit çözeltisi kullanın. Akü mahfazasını temiz suyla güzelce durulayın. 5. Terminalleri ve kablo kelepçelerini temizlemek için ince bir zımpara kağıdı kullanın. Yüzeyler parlayıncaya kadar öğeleri temizleyin. Malzemeyi aşırı derecede ÇIKARMAYIN. Malzemenin aşırı çıkarılması, kelepçelerin doğru takılmamasına neden olabilir. Kelepçeleri ve terminalleri uygun bir silikon yağ veya vazelinle kaplayın. 6. Yanlışlıkla çalıştırmaya engel olmak için kablo bağlantılarını bantlayın. 7. Gerekli sistem onarımlarıyla devam edin. 8. Aküyü bağlamak için negatif konektörden önce pozitif bağlantıyı bağlayın. 57 STBU7833 Doldurma Kapasiteleri Soğutma Sistemi Soğutucu Sıvısı (Ticari Ağır Hizmet) - Değiştirilmesi i06060236 Soğutma Sistemi Soğutucu Sıvısı (Ticari Ağır Hizmet) Değiştirilmesi 1. Motoru durdurup soğumasını bekleyin. Basıncı almak için soğutma sistemi doldurma kapağını yavaşça gevşetin. Soğutma sistemi doldurma kapağını çıkarın. DİKKAT Makinede inceleme, bakım, test, ayar ve onarım işlemi yaparken, sıvıların bulunduğundan emin olmak için gereken özen gösterilmelidir. İçinde sıvı bulunan bir bölmeyi açmadan veya herhangi bir bileşeni sökmeden önce, boşalacak sıvıyı uygun kaplara almak için hazır olun. Tüm sıvıları Yerel yönetmeliklere ve kurallara uygun biçimde imha edin. DİKKAT Bütün parçaları kirlenmeye karşı koruyun. Kirlenme, aşınmanın hızlanmasına ve parça ömrünün kısalmasına neden olabilir. Aşağıdaki koşulların mevcut olması durumunda soğutma sistemini önerilen bakım aralığından önce temizleyin ve yıkayın: • Motor sık sık aşırı ısınmaktadır. • Köpüklenme görülmektedir. • Soğutma sistemine yağ girmiştir ve soğutucu sıvı kirlenmiştir. Şekil 32 g03716975 2. Motordaki tahliye musluğunu açın veya tahliye tapasını (1) çıkarın. Radyatördeki tahliye musluğunu açın veya tahliye tapasını çıkarın. Soğutucu sıvının tahliye olmasını sağlayın. Not: Soğutma sistemi temizlenirken sadece temiz su gereklidir. DİKKAT Kullanılmış motor soğutucu sıvısını imha edin veya geri dönüştürün. Motor soğutma sistemlerinde soğutucu sıvıların yeniden kullanılması için çeşitli yöntemler önerilmektedir. Tam damıtma prosedürü, soğutucu sıvıyı kurtarma için Perkins tarafından kabul edilen tek yöntemdir. Not: Soğutma sistemi tahliye edildikten sonra su pompasını ve termostatı inceleyin. Bu inceleme, gerekirse su pompasını, termostatı ve hortumları değiştirmek için iyi bir fırsattır. Kullanılmış soğutucu sıvının atılması ve geri dönüştürülmesi hakkında bilgi için Perkins temsilcinize veya Perkins distribütörünüze danışın. Tahliye Yıkama • Soğutma sistemine yakıt girmiştir ve soğutucu sıvı kirlenmiştir. 1. Kalıntıları temizlemek için soğutma sistemini temiz su ile yıkayın. Basınçlı Sistem: Sıcak soğutma sıvısı ciddi yanıklara neden olabilir. Soğutma sistemi doldurma kapağını açmak için motoru durdurun ve soğutma sistemi parçaları soğuyana kadar bekleyin. Basıncı düşürmek için soğutma sistemi basınç kapağını yavaşça gevşetin. 2. Motordaki tahliye musluğunu kapatın veya tahliye tapasını takın. Radyatördeki tahliye musluğunu kapatın veya tahliye tapasını takın. 58 Doldurma Kapasiteleri Soğutma Sistemi Sıvısının (ELC) Değiştirilmesi DİKKAT Hava kilitlenmelerini önlemek için soğutma sistemini dakika başına 5 L (1,3 US gal)'den hızlı doldurmayın. Sistem hava kilitlerinin soğutulması motora hasar verebilir. 3. Soğutma sistemini temiz suyla doldurun. Soğutma sistemi doldurma kapağını takın. 4. Sıcaklık 49 ila 66 °C (120 ila 150 °F')ye ulaşana kadar motoru düşük rölantide çalıştırın. 5. Motoru durdurup soğumasını bekleyin. Basıncı almak için soğutma sistemi doldurma kapağını yavaşça gevşetin. Soğutma sistemi doldurma kapağını çıkarın. Motordaki tahliye musluğunu açın veya tahliye tapasını çıkarın. Radyatördeki tahliye musluğunu açın veya tahliye tapasını çıkarın. Suyun tahliye olmasını sağlayın. Soğutma sistemini temiz suyla yıkayın. Doldurma 1. Motordaki tahliye musluğunu kapatın veya tahliye tapasını takın. Radyatördeki tahliye musluğunu kapatın veya tahliye tapasını takın. DİKKAT Hava kilitlenmelerini önlemek için soğutma sistemini dakika başına 5 L (1,3 US gal)'den hızlı doldurmayın. Sistem hava kilitlerinin soğutulması motora hasar verebilir. 2. Soğutma sistemini Ticari Ağır Hizmet Soğutucu Sıvısı ile doldurun. Soğutucu sıvıya İlave Soğutucu Sıvı Katkı Maddesi ekleyin. Soğutma sistemi teknik özellikleri hakkında daha fazla bilgi ve doğru miktar için Kullanma ve Bakım KılavuzuSıvı Tavsiyeleri başlığına (Bakım Bölümü) bakın. Soğutma sistemi doldurma kapağını takmayın. 3. Motoru düşük rölantide çalıştırın. Motor devrini yüksek rölantiye yükseltin. Motor bloğunun oyuklarından havayı boşaltmak için motoru 1 dakika boyunca yüksek rölantide çalıştırın. Motoru durdurun. 4. Soğutucu sıvı seviyesini kontrol edin. Soğutucu sıvı seviyesini doldurma borusunun tabanı altında 13 mm (0,5 inç) dahilinde tutun. Genleşme şişesindeki (varsa) soğutucu sıvı seviyesini doğru seviyede tutun. STBU7833 5. Soğutma sistemi doldurma kapağını temizleyin. Soğutma sisteminin doldurma kapağında bulunan contayı kontrol edin. Soğutma sistemi doldurma kapağındaki conta hasarlıysa eski soğutma sistemi doldurma kapağını atıp yeni bir soğutma sistemi doldurma kapağı takın. Soğutma sistemi doldurma kapağındaki conta hasarlı değilse soğutma sistemi doldurma kapağına basınç testi yapmak için uygun bir basınçlandırma pompası kullanın. Soğutma sistemi doldurma kapağı için doğru basınç değeri, soğutma sistemi doldurma kapağının yüzünde yer almaktadır. Soğutma sistemi doldurma kapağının, doğru basınç değerini korumaması durumunda, yeni bir soğutma sistemi doldurma kapağı takın. 6. Motoru çalıştırın. Soğutma sistemini kaçaklar ve doğru çalışma sıcaklığı açısından inceleyin. i06060196 Soğutma Sistemi Sıvısının (ELC) Değiştirilmesi DİKKAT Makinede inceleme, bakım, test, ayar ve onarım işlemi yaparken, sıvıların bulunduğundan emin olmak için gereken özen gösterilmelidir. İçinde sıvı bulunan bir bölmeyi açmadan veya herhangi bir bileşeni sökmeden önce, boşalacak sıvıyı uygun kaplara almak için hazır olun. Tüm sıvıları Yerel yönetmeliklere ve kurallara uygun biçimde imha edin. DİKKAT Bütün parçaları kirlenmeye karşı koruyun. Kirlenme, aşınmanın hızlanmasına ve parça ömrünün kısalmasına neden olabilir. Aşağıdaki koşulların mevcut olması durumunda soğutma sistemini önerilen bakım aralığından önce temizleyin ve yıkayın: • Motor sık sık aşırı ısınmaktadır. • Köpüklenme görülmektedir. • Soğutma sistemine yağ girmiştir ve soğutucu sıvı kirlenmiştir. • Soğutma sistemine yakıt girmiştir ve soğutucu sıvı kirlenmiştir. Not: Soğutma sistemi temizlendiği zaman ELC tahliye edilip değiştirildiğinde sadece temiz su gereklidir. STBU7833 59 Doldurma Kapasiteleri Soğutma Sistemi Sıvısının (ELC) Değiştirilmesi Not: Soğutma sistemi tahliye edildikten sonra su pompasını ve termostatı inceleyin. Bu inceleme, gerekirse su pompasını, termostatı ve hortumları değiştirmek için iyi bir fırsattır. Tahliye Kullanılmış soğutucu sıvının atılması ve geri dönüştürülmesi hakkında bilgi için Perkins temsilcinize veya Perkins distribütörünüze danışın. Yıkama 1. Kalıntıları temizlemek için soğutma sistemini temiz su ile yıkayın. Basınçlı Sistem: Sıcak soğutma sıvısı ciddi yanıklara neden olabilir. Soğutma sistemi doldurma kapağını açmak için motoru durdurun ve soğutma sistemi parçaları soğuyana kadar bekleyin. Basıncı düşürmek için soğutma sistemi basınç kapağını yavaşça gevşetin. 1. Motoru durdurup soğumasını bekleyin. Basıncı almak için soğutma sistemi doldurma kapağını yavaşça gevşetin. Soğutma sistemi doldurma kapağını çıkarın. 2. Motordaki tahliye musluğunu kapatın veya tahliye tapasını takın. Radyatördeki tahliye musluğunu kapatın veya tahliye tapasını takın. DİKKAT Hava kilitlenmelerini önlemek için soğutma sistemini dakika başına 5 L (1,3 US gal)'den hızlı doldurmayın. Sistem hava kilitlerinin soğutulması motora hasar verebilir. 3. Soğutma sistemini temiz suyla doldurun. Soğutma sistemi doldurma kapağını takın. 4. Sıcaklık 49 ila 66 °C (120 ila 150 °F')ye ulaşana kadar motoru düşük rölantide çalıştırın. 5. Motoru durdurup soğumasını bekleyin. Basıncı almak için soğutma sistemi doldurma kapağını yavaşça gevşetin. Soğutma sistemi doldurma kapağını çıkarın. Motordaki tahliye musluğunu açın veya tahliye tapasını çıkarın. Radyatördeki tahliye musluğunu açın veya tahliye tapasını çıkarın. Suyun tahliye olmasını sağlayın. Soğutma sistemini temiz suyla yıkayın. Doldurma 1. Motordaki tahliye musluğunu kapatın veya tahliye tapasını takın. Radyatördeki tahliye musluğunu kapatın veya tahliye tapasını takın. Şekil 33 g03716975 Tipik örnek DİKKAT Hava kilitlenmelerini önlemek için soğutma sistemini dakika başına 5 L (1,3 US gal)'den hızlı doldurmayın. 2. Motordaki tahliye musluğunu açın veya tahliye tapasını (1) çıkarın. Radyatördeki tahliye musluğunu açın veya tahliye tapasını çıkarın. Sistem hava kilitlerinin soğutulması motora hasar verebilir. Soğutucu sıvının tahliye olmasını sağlayın. 2. Soğutma sistemini Uzun Ömürlü Soğutucu Sıvı (ELC) ile doldurun. Soğutma sistemi teknik özellikleri hakkında daha fazla bilgi için Kullanma ve Bakım KılavuzuSıvı Tavsiyeleri başlığına (Bakım Bölümü) bakın. Soğutma sistemi doldurma kapağını takmayın. DİKKAT Kullanılmış motor soğutucu sıvısını imha edin veya geri dönüştürün. Motor soğutma sistemlerinde soğutucu sıvıların yeniden kullanılması için çeşitli yöntemler önerilmektedir. Tam damıtma prosedürü, soğutucu sıvıyı kurtarma için Perkins tarafından kabul edilen tek yöntemdir. 60 Doldurma Kapasiteleri Soğutma Sistemi Sıvısı − Değiştir 3. Motoru düşük rölantide çalıştırın. Motor devrini yüksek rölantiye yükseltin. Motor bloğunun oyuklarından havayı boşaltmak için motoru 1 dakika boyunca yüksek rölantide çalıştırın. Motoru durdurun. STBU7833 i06060230 Soğutma Sistemi Sıvısı − Değiştir 4. Soğutucu sıvı seviyesini kontrol edin. Soğutucu sıvı seviyesini doldurma borusunun tabanı altında 13 mm (0,5 inç) dahilinde tutun. Genleşme şişesindeki (varsa) soğutucu sıvı seviyesini doğru seviyede tutun. 5. Soğutma sistemi doldurma kapağını temizleyin. Soğutma sisteminin doldurma kapağında bulunan contayı kontrol edin. Soğutma sistemi doldurma kapağındaki conta hasarlıysa eski soğutma sistemi doldurma kapağını atıp yeni bir soğutma sistemi doldurma kapağı takın. Soğutma sistemi doldurma kapağındaki conta hasarlı değilse soğutma sistemi doldurma kapağına basınç testi yapmak için uygun bir basınçlandırma pompası kullanın. Soğutma sistemi doldurma kapağı için doğru basınç değeri, soğutma sistemi doldurma kapağının yüzünde yer almaktadır. Soğutma sistemi doldurma kapağının, doğru basınç değerini korumaması durumunda, yeni bir soğutma sistemi doldurma kapağı takın. 6. Motoru çalıştırın. Soğutma sistemini kaçaklar ve doğru çalışma sıcaklığı açısından inceleyin. Şekil 34 g03716975 Tahliye tapası DİKKAT Tehlikeli sıcak soğutucu sıvı boşalabileceğinden soğutucu sıvıyı motor hala sıcakken ve sistem basınç altındayken tahliye etmeyin. Not: Radyatör, Perkins tarafından temin edilmemiş olabilir. Aşağıdaki, soğutucu sıvının değiştirilmesine yönelik genel bir prosedürdür. Doğru prosedür için OEM bilgilerine bakın. 1. Uygulamanın düz bir zeminde olduğundan emin olun. 2. Soğutma sisteminin doldurma kapağını çıkarın. 3. Motoru tahliye etmek için tahliye tapasını (1) silindir bloğunun yan tarafından çıkarın. Tahliye deliğinin kısıtlanmadığından emin olun. 4. Radyatörü tahliye etmek için radyatör tahliye musluğunu açın veya radyatörün tabanındaki tahliye tapasını çıkarın. Radyatörde radyatör tahliye musluğu veya tahliye tapası yoksa radyatörün tabanındaki hortumu ayırın. 5. Soğutucu sıvı sistemini temiz suyla yıkayın. STBU7833 61 Doldurma Kapasiteleri Soğutma Sistemi Suyu Ömür Uzatıcı Katkı Maddesinin (ELC) İlave Edilmesi 6. Tahliye tapalarını takın ve radyatör tahliye musluğunu kapatın. Daha önce radyatör hortumu çıkarılmışsa radyatör hortumunu takın. 1. Soğutucu sıvı kurtarma deposundaki soğutucu sıvı seviyesini gözlemleyin. Soğutucu sıvı seviyesini, soğutucu sıvı geri alma deposundaki “COLD FULL” (soğuk dolu) işaretinde tutun. DİKKAT Hava kilitlenmelerini önlemek için soğutma sistemini dakika başına 5 L (1,3 US gal)'den hızlı doldurmayın. 7. Sistemi onaylı bir antifriz karışımı ile doldurun. Doldurma kapağını takın. Basınçlı Sistem: Sıcak soğutma sıvısı ciddi yanıklara neden olabilir. Soğutma sistemi doldurma kapağını açmak için motoru durdurun ve soğutma sistemi parçaları soğuyana kadar bekleyin. Basıncı düşürmek için soğutma sistemi basınç kapağını yavaşça gevşetin. 8. Motoru çalıştırın ve soğutucu sıvı kaçakları olup olmadığını kontrol edin. 2. Varsa basıncı almak için doldurma kapağını yavaşça gevşetin. Doldurma kapağını çıkarın. Sistem hava kilitlerinin soğutulması motora hasar verebilir. i06060224 Soğutma Sistemi Suyu Ömür Uzatıcı Katkı Maddesinin (ELC) İlave Edilmesi Perkins ELC'nin 12000 saate ulaşabilmesi için 6000. saatte bir ömür uzatıcı eklenmelidir. Uygun bir ömür uzatıcı için Perkins temsilcinize veya Perkins distribütörünüze danışın. 3. Depoya doğru soğutucu sıvı karışımını dökün. Doğru soğutucu sıvı karışımı ve türü hakkında bilgi için Kullanma ve Bakım KılavuzuDoldurma Kapasiteleri ve Tavsiyeleri bölümüne bakın. Soğutma sistemi kapasitesi için Kullanma ve Bakım KılavuzuDoldurma Kapasiteleri ve Tavsiyeleri bölümüne bakın. Soğutucu sıvı geri alma deposunu “COLD FULL” (soğuk dolu) işaretini aşacak kadar doldurmayın. i06060245 Soğutma Sistemi Soğutucu Seviyesi − Kontrolü Soğutucu Sıvı Geri Alma Deposu Olan Motorlar Not: Soğutma sistemi Perkins tarafından temin edilmemiş olabilir. Aşağıdaki prosedür, tipik soğutma sistemleri içindir. Doğru prosedürler için OEM bilgilerine bakın. Soğutucu sıvı seviyesini motor çalışmıyorken ve soğukken kontrol edin. DİKKAT Motor soğutma sisteminde herhangi bir bakım veya onarım yapıldığında prosedür, motor dengeli zemindeyken yapılmalıdır. Bu, soğutucu sıvı seviyesini doğru kontrol etmenizi sağlayacaktır. Bu aynı zamanda soğutucu sıvı sisteminde bir hava kilidi oluşması riskinden kaçınmaya da yardımcı olacaktır. Şekil 35 g02590196 Doldurma kapağı 4. Doldurma kapağını ve prizi temizleyin. Doldurma kapağını geri takın ve soğutma sistemini kaçaklar açısından inceleyin. 62 Doldurma Kapasiteleri Tahrik Edilen Ekipman − Kontrol STBU7833 Not: Normal motor çalışması sırasında soğutucu sıvı ısındıkça genişleyecektir. İlave hacim, motorun çalışması sırasında soğutucu sıvı kurtarma deposuna itilecektir. Motor durduğunda ve soğuduğunda soğutucu sıvı motora geri dönecektir. Tahrik Edilen Ekipman − Kontrol Soğutucu Sıvı Geri Alma Deposu Olmayan Motorlar Tahrik edilen ekipmanların bakım tavsiyeleri için, OEM teknik özelliklerine bakın. Soğutucu sıvı seviyesini motor çalışmıyorken ve soğukken kontrol edin. i02089242 • Kontrol • Ayarlanması • Yağlama • Diğer bakım tavsiyeleri Tahrik edilen ünitelerin bakımlarını, OEM tavsiyelerine göre yapın. i02089279 Motor −Temiz Şekil 36 g00285520 Soğutma sistemi doldurma kapağı Yüksek voltajdan dolayı yaralanma veya ölüm meydana gelebilir. Rutubet , elektriksel iletken yollar yaratabilir. Basınçlı Sistem: Sıcak soğutma sıvısı ciddi yanıklara neden olabilir. Soğutma sistemi doldurma kapağını açmak için motoru durdurun ve soğutma sistemi parçaları soğuyana kadar bekleyin. Basıncı düşürmek için soğutma sistemi basınç kapağını yavaşça gevşetin. 1. Basıncı almak için soğutma sistemi doldurma kapağını yavaşça çıkartın. 2. Soğutucu sıvı seviyesini, uygulamanız için doğru maksimum işarette tutun. Motorda gözetleme camı varsa soğutucu sıvı seviyesini gözetleme camında doğru seviyede tutun. 3. Soğutma sistemi doldurma kapağını temizleyin ve contayı inceleyin. Conta hasarlıysa eski doldurma kapağını atıp yeni bir doldurma kapağı takın. Conta hasarlı değilse doldurma kapağına basınç testi yapmak için uygun bir basınçlandırma pompası kullanın. Doğru basınç, doldurma kapağının ön kısmına damgalanmıştır. Doldurma kapağı doğru basınç değerini koruyamıyorsa yeni bir doldurma kapağı takın. Elektrik sisteminin KAPALI (OFF) olduğundan emin olun. Marş kumandalarını kilitleyin ve kumandalar üzerine “ ÇALIŞTIRMAYIN”” etiketi takın. DİKKAT Motorun üzerinde biriken yağ ve gres, yangın tehlikesi oluşturur. Motoru temiz tutun. Motorun üzerinde birikmiş yağ ve kirleri temizleyin. DİKKAT Yıkamadan dolayı motorda meydana gelecek bazı arızalar motorunuzun garantisini geçersiz kılar. Motora bakım yapmadan önce soğumasını bekleyin. Motorun düzenli biçimde temizlenmesi tavsiye edilir. Motorun buharla yıkanması, üzerinde biriken yağ ve gresi temizler. Temiz motor aşağıdaki faydaları sağlar: • Yağ kaçaklarının kolay tespit edilmesi • Maksimum ısı transferi özelliği • Kolay bakım imkanı 4. Soğutma sistemini kaçaklar açısından inceleyin. STBU7833 63 Doldurma Kapasiteleri Motor Hava Filtre Elemanı (Çift Elemanlı)− Temizlenmesi/Değiştirilmesi Not: Motoru temizlerken aşırı su kullanılması sonucunda elektriksel parçaların zarar görmemesine dikkat edilmelidir . Basınçlı su ve buhar elektrik bağlantılarına ve soketlere direk tutulmamalıdır. Alternatör, marş motoru gibi elektrik parçalarını koruyun. Motoru yıkarken, enjektör pompasını koruyun. i02089271 Kirlenen hava filtresi elemanını, temiz hava filtresi elemanı ile değiştirin. Yerine takmadan önce, hava filtresi elemanlarının filtre malzemelerinde yırtık ve/ veya delik olup olmadığı iyice kontrol edilmelidir. Hava filtresi elemanının conta veya keçesinde hasar olup olmadığını inceleyin. Değiştirmek için uygun hava filtresi elemanlarını temin edin. Çift Elemanlı Hava Filtreleri Motor Hava Filtre Elemanı (Çift Elemanlı)− Temizlenmesi/ Değiştirilmesi Çift elemanlı hava filtresinde bir dış hava filtresi elemanı ve bir de iç hava filtresi elemanı bulunur. Dış hava filtresi elemanı, eleman düzgün şekilde temizlenip, incelenmişse, en fazla altı kere kullanılabilir. Dış hava filtresi elemanı yılda en az bir kez değiştirilmelidir. Bu değiştirme işlemi, temizleme sayısına bakılmaksızın yapılmalıdır. DİKKAT Hava filtreleri takılı olmadan motoru kesinlikle çalıştırmayın. Hasarlı hava filtreleri ile motoru kesinlikle çalıştırmayın. Hasarlı kağıt, conta veya keçesi bulunan elemanları kullanmayın. Motora toz girmesi, motor parçalarına ciddi hasar verebilir. Hava filtreleri, emme manifolduna toz ve yabancı maddelerin girmesini önler. İç filtre elemanına bakım yapılamaz veya yıkanamaz. İç hava filtre elemanını değiştirilme talimatları için, OEM bilgilerine müracat edin. Motor, tozlu veya kirli ortamlarda çalıştığında, hava filtresi elemanlarının daha sık değiştirilmesi gerekebilir. DİKKAT Hava filtrelerini motor çalışır durumdayken temizlemeyin, bu motorun içine toz girmesini sağlar. Hava Filtresi Elemanlarının Bakımı Not: Hava filtre sistemi Perkins tarafından temin edilmemiş olabilir. Aşağıdaki prosedür, tipik bir hava filtre sistemi içindir. İşlemler hakkında doğru bilgi edinmek için OEM Servis Manueline bakın. Hava filtresi elemanı tıkanırsa, hava basıncı filtre elemanının malzemesini patlatabilir. Filtre edilmemiş hava, motor iç parçalarının çok hızlı aşınmasına neden olur. Doğru hava filte elemanı için OEM bilgilerine bakın. Şekil 37 g00736431 (1) Kapak (2) Dış hava filtresi elemanı (3) İç hava filtresi elemanı (4) Hava girişi 1. Kapağı çıkartın. Dış hava filtresi elemanını sökün. • Ön hava temizleyicisini (şayet varsa) ve toz çanağı günlük olarak toz ve kirleri tutmak için kullanılır. Tozu ve kiri gerektiği biçimde temizleyin. 2. İç hava filtresi elemanı, dış hava filtresi elemanının her üçüncü temizlenişinden sonra sökülmeli ve atılmalıdır. • Çalışma şartları (toz, kir ve çapak), hava filtresi elemanlarına daha sık bakım yapılmasını gerektirebilir. Not: “Dış Hava Filtresi Elemanlarının Temizlenmesi” bölümüne bakın. • Hava filtresi elemanı yılda en az bir kez değiştirilmelidir. Bu değiştirme işlemi, temizleme sayısına bakılmaksızın yapılmalıdır. 3. İçeri toz girmemesi için hava giriş tarafını bant ile kapatın. 4. Hava filtresi kapağının içini ve gövdesini temiz, kuru bir bezle temizleyin. 5. Bant ile kapattığınız hava giriş tarafını açın. İç hava filtresi elemanını takın. Yeni veya temizlenmiş dış filtre elemanını takın. 64 Doldurma Kapasiteleri Motor Hava Filtre Elemanı (Çift Elemanlı)− Temizlenmesi/Değiştirilmesi STBU7833 6. Hava filtresi kapağını düzgün bir şekilde takın. 7. Hava filtresi göstergesini sıfırlayın. Dış Hava Filtresi Elemanlarının Temizlenmesi DİKKAT Filtre elemanını temizleme teşebbüsünde bulunacaksanız aşağıdaki hususları inceleyin: Tozu temizlemek için filtre elemanına vurmayın. Filtre elemanını yıkamayın. Şekil 38 Filtre elemanındaki tozu temizlemek için düşük basınçlı sıkıştırılmış hava kullanın. Hava basıncı 207 kPa (30 psi) değerini aşmamalıdır. Hava akımını, filtre elemanının içinden filtre kağıtlarının üstüne ve altına doğru tutun. Kağıtların hasar görmemesi için çok dikkatli olun. Hasarlı kağıt, conta veya keçesi bulunan hava filtrelerini kullanmayın. Motora giren kir, motor bölmelerine hasar verebilir. Dış hava filtresinin en fazla kaç kez temizleneceği hakkında bilgi almak için, OEM bilgilerine müracat edin. Dış hava filtresi elemanı temizlendiğinde, filtre malzemesinde delinme veya yırtık olup olmadığını kontrol edin. Dış hava filtresi elemanı yılda en az bir kez değiştirilmelidir. Bu değiştirme işlemi, temizleme sayısına bakılmaksızın yapılmalıdır. DİKKAT Hava filtre elemanlarını vurarak veya çarparak temizlemeyin. Bu keçelere zarar verebilir. Hasarlı kağıt, conta veya keçesi bulunan elemanları kullanmayın. Hasarlı elemanlar kirin içeri girmesine neden olur. Motor hasarına yol açabilir. Temizlemeden önce dış hava filtresi elemanlarını gözle bakarak inceleyin. Hava filtresi elemanlarının keçe, conta ve dış kapaklarında hasar olup olmadığını inceleyin. Hasarlı hava filtresi elemanlarını atın. Dış hava filtresi elemanlarını temizlemek için iki genel yöntem vardır: • Basınçlı hava • Vakumla temizleme Basınçlı Hava Basınçlı hava, iki defadan daha fazla temizlenmemiş dış hava filtresi elemanlarını temizlemek için kullanılabilir. Basınçlı hava karbon ve yağ birikintilerini temizleyemez. Maksimum 207 kPa (30 psi) basınçlı, filtre edilmiş, kuru havayı kullanın. g00281692 Not: Dış hava filtresi elemanlarını temizlerken, kir parçacıklarını kirli tarafa (dış tarafa) itmek için her zaman temiz taraftan (iç taraf) başlayın. Filtre kağıtlarının hasar görmesini önlemek için hava hortumunu, hava, elemanın içinde filtre boyunca akacak şekilde ayarlayın. Hava akışını doğrudan dış hava filtresi elemanına doğru doğrultmayın. Pislik, pilelerin içinde daha derine itilebilir. Not: “Dış Hava Filtresi Elemanlarının İncelenmesi” bölümüne bakın. Vakumla Temizleme Kuru ve tozlu ortamlar için, dış hava filtresi elemanlarının vakum yardımıyla günlük olarak temizlenmesi iyi bir yöntemdir. Vakumlu temizlemeden önce basınçlı hava ile temizlik yapılması önerilir. Vakumlu temizleme karbon ve yağ birikintilerini temizleyemez. Not: “Dış Hava Filtresi Elemanlarının İncelenmesi”bölümüne bakın. STBU7833 65 Doldurma Kapasiteleri Motor Hava Filtre Elemanı (Tek Elemanlı)− İncele/Değiştir Dış Hava Filtresi Elemanlarının İncelenmesi DİKKAT Hava filtrelerini motor çalışır durumdayken temizlemeyin, bu motorun içine toz girmesini sağlar. Bu motorla kullanım için çok çeşitli hava filtreleri takılabilir. Hava filtresini değiştirmede doğru prosedür için OEM bilgilerine bakın. i02089225 Hava Filtre Göstergesi − Kontrol Bazı motorlarda, farklı tipte servis göstergesi olabilir. Şekil 39 g00281693 Temiz, kuru dış hava filtresi elemanını inceleyin. Karanlık odada veya benzer bir yerde, 60 W gücünde bir mavi ışık kullanın. Mavi ışığı dış hava filtresi elemanının içine yerleştirin. Dış hava filtresi elemanını döndürün. Dış hava filtresi elemanında yırtılma ve/veya delinme olup olmadığını inceleyin. Dış hava filtresi elemanını, filtre malzemesinden sızan ışığa bakarak inceleyin. Sonucu doğrulamak için gerekiyorsa, dış hava filtresi elemanını, aynı parça numarasına sahip yeni bir dış hava filtresi elemanıyla mukayese edin. Bazı motorlarda emiş hava basıncı için fark basınç göstergesi bulunur. Emiş hava basıncı fark göstergesi, hava filtresi elemanına girmeden önceki basınç ve hava filtresi elemanından çıktıktan sonraki basınç arasındaki farkı gösterir. Hava filtresi elemanı kirlendikçe, basınç farkı artar. Motorunuzda farklı tipten bir servis göstergesi varsa, hava filtresi servis göstergesinin bakımını yaparken orijinal üreticisinin önerilerini uygulayın. Servis göstergesi, hava filtresi elemanının üzerine veya uzak bir yere monte edilmiş olabilir. Filtre malzemesinde yırtık ve/veya delik bulunan bir dış hava filtresi elemanını kullanmayın. Kağıt pileleri, contası veya keçesi hasarlı olan bir dış hava filtresi elemanını kullanmayın. Hasarlı dış hava filtresi elemanlarını atın. i04944011 Motor Hava Filtre Elemanı (Tek Elemanlı)− İncele/Değiştir Operation and Maintenance ManualEngine Air Cleaner Service Indicator - Inspect bölümüne bakın. Şekil 40 g00103777 DİKKAT Hava filtreleri takılı olmadan motoru kesinlikle çalıştırmayın. Hasarlı hava filtreleri ile motoru kesinlikle çalıştırmayın. Hasarlı kağıt, conta veya keçesi bulunan elemanları kullanmayın. Motora toz girmesi, motor parçalarına ciddi hasar verebilir. Hava filtreleri, emme manifolduna toz ve yabancı maddelerin girmesini önler. Servis göstergesini gözleyin. Aşağıda belirtilen şartların herhangi biri oluştuğunda, hava filtresi elemanı temizlenmeli veya hava filtresi elemanı değiştirilmelidir: Tipik servis göstergesi • Sarı diyafram kırmızı bölgeye girerse. • Kırmızı piston görünür konumda sabit kalırsa. Servis Göstergesinin Test Edilmesi Servis göstergesi çok önemli bir cihazdır. 66 Doldurma Kapasiteleri Motor Şaseleme− İncelenmesi/Temizle STBU7833 • Kolayca sıfırlanıp sıfırlanmadığını kontrol edin. Servis göstergesi en fazla üç basışta sıfırlanmalıdır. • Motor tam yük devrinde çalışırken sarı nüvenin hareketini kontrol edin. Sarı piston varılan en yüksek vakum değerinde kilitlenip durmalıdır. Servis göstergesi kolayca sıfırlanmıyorsa veya sarı nüve en yüksek vakum değerinde durmuyorsa, servis göstergesi değiştirilmelidir. Yeni servis göstergesi sıfırlanamazsa, servis göstergesi deliği tıkalı olabilir . Aşırı biçimde tozlu ortamlarda servis göstergesinin sık sık değiştirilmesi gerekebilir. i02089231 Bozulma belirtisi gösteren tüm motorlar değiştirilmelidir. Önerilen torklar için OEM bilgilerine bakın. i06060240 Motor Yağ Seviyesinin Kontrol Edilmesi Kızgın yağ ve parçalar yaralanmaya neden olabilir. Kızgın yağ ve parçaların deriyle temasından kaçının. Motor Şaseleme− İncelenmesi/ Temizle Kablo demetinin iyi bir biçimde bağlanıp bağlanmamış olduğunu inceleyin. Perkins, motoru şaselendirmek için marş motorunu kullanır. Her yağ değişiminde, marş motor bağlantılarını kontrol edin. Topraklama kabloları ve telleri motor topraklama ucunda birleşmelidir. Bütün topraklamalar sıkı bağlanmalı ve korozyana karşı korumalı olmalıdır. • Silindir kapağı topraklama saplamasını ve bağlantı uçlarını temiz bir bez ile temizleyin. • Bağlantılar paslanırsa, bağlantıları soda ve su karışımı ile temizleyin. Şekil 41 g01165836 (Y) “Min” işareti. (X) “Maks” işareti. • Silindir kapağı topraklama saplamasını ve topraklama telini temizleyin ve MPGM gresi veya petrol jölesi ile kaplayın. i04943984 Motor Bağlantıları - Kontrol Etme Not: Motor bağlantıları, Perkins tarafından temin edilmeyebilir. Motor bağlantıları ve doğru tork cıvatası hakkında daha fazla bilgi için OEM bilgilerine bakın. Motor bağlantılarını bozulma ve doğru cıvata torku açısından inceleyin. Motor titreşimi, aşağıdaki durumlardan kaynaklanabilir: • Motorun yanlış montajı • Motor bağlantılarının bozulması • Gevşek motor bağlantıları Şekil 42 (L) “Min” işareti. (H) “Maks” işareti. DİKKAT Bu bakımı motor çalışmıyorken yapın. g02173847 STBU7833 67 Doldurma Kapasiteleri Motor Yağı Numunesi - Alınması Not: Gerçek bir seviye gösterimi elde etmek için motorun dengeli olduğundan veya normal çalışma konumunda olduğundan emin olun. • Numune tarihi Not: Motor OFF (kapalı) konuma çevrildikten sonra motor yağının yağ karterine tahliye olması için 10 dakika bekleyin. Ardından yağ seviyesini kontrol edin. • Motor numarası 1. Yağ seviyesini yağ seviye çubuğunda “ADD” (ekle) işareti (Y) ile “FULL” (dolu) işareti (X) arasında tutun. Alternatif olarak motor yağı seviyesini H ve L işaretleri arasında tutun. Karteri aşırı doldurmayın. DİKKAT Karteri, yağ seviyesi “FULL(Dolu)” işareti üstüne kadar doldurmak, karterde hava kabarcıkları oluşmasına neden olacaktır. Bunun sonucu yağın yağlayıcılık özelliği kaybolur ve güç düşüklüğü meydana gelir. 2. Yağ doldurma kapağını çıkarın ve gerekirse yağ ekleyin. Yağ doldurma kapağını temizleyin. Yağ doldurma kapağını takın. i04943987 Motor Yağı Numunesi Alınması Motor yağlama yağının durumu, önleyici bakım programının bir parçası olarak düzenli aralıklarla kontrol edilebilir. Perkins, isteğe bağlı olarak bir yağ numune alma valfi temin eder. Yağ numune alma valfi (varsa), motor yağlama yağından düzenli numune almak için temin edilir. Yağ numune alma valfi, yağ filtresi kapağında veya silindir bloğunda bulunur. Perkins, yağ numuneleri almak için numune alma valfinin kullanılmasını önerir. Numune alma valfi kullanıldığında, numunelerin kalitesi ve tutarlılığı daha yüksek olur. Örnekleme vanasının yeri, normal motor çalışması sırasında elde edilecek basınç altında akan yağdan örnek alınmasını sağlar. Numune Alma ve Analizi Kızgın yağ ve parçalar yaralanmaya neden olabilir. Kızgın yağ ve parçaların deriyle temasından kaçının. En doğru analizi elde etmeye yardımcı olması için yağ numunesini almadan önce aşağıdaki bilgileri kaydedin: • Motor modeli • Motorun çalışma saatleri • Son yağ değişiminden sonraki toplam çalışma saati • Son yağ değişiminden beri eklenen yağ miktarı Numune kabının temiz ve kuru olduğundan emin olun. Ayrıca numune kabının net bir şekilde etiketlendiğinden de emin olun. Numunenin karterdeki yağ özelliklerini yansıttığından emin olmak için, sıcak ve iyi karıştırılmış bir yağ numunesi alın. Yağ numunelerinin kirlenmesini önlemek için yağ numunelerinin alınmasında kullanılan aletler ve malzemeler temiz olmalıdır. Numune aşağıdakiler açısından kontrol edilebilir: yağın kalitesi, yağda soğutucu sıvı olup olmadığı, yağda demirli metal parçacıklarının olup olmadığı ve yağda demirli olmayan metal parçacıklarının olup olmadığı. i06060226 Motor Yağı ve Filtre Değiştirilmesi Kızgın yağ ve parçalar yaralanmaya neden olabilir. Kızgın yağ ve parçaların deriyle temasından kaçının. Yağı motor soğukken tahliye etmeyin. Yağ soğuduğunda, askıdaki atık partiküller, yağ karterinin tabanına çöker. Soğuk yağ boşaltıldığında atık parçacıklar dışarı atılmaz. Karteri motor durmuşken tahliye edin. Karteri yağ sıcakken tahliye edin. Bu tahliye yöntemi, yağda bulunan atık parçacıklarının uygun şekilde tahliye edilmesini sağlar. Tavsiye edilen bu prosedüre uyulmaması, atık parçacıklarının yeni yağ ile birlikte motorun yağlama sisteminde dolaşmasına neden olur. Motor Yağının Tahliye Edilmesi Not: Kullanılacak kabın atık yağı toplamaya yetecek kadar büyük olduğundan emin olun. 68 Doldurma Kapasiteleri Motor Yağı ve Filtre - Değiştirilmesi STBU7833 Çevir-Tak Yağ Filtresinin Değiştirilmesi DİKKAT Perkins yağ filtreleri Perkins spesifikasyonlarına göre üretilir. Perkins tarafından önerilmeyen bir yağ filtresi elemanını kullanmak, motor yataklarının, krank milinin ve diğer parçaların ciddi hasar görmesine sebep olabilir. sonuç olarak, filtre edilmemiş birçok partikül motor yağlama sistemine girer. YalnızcaPerkins tarafından önerilen yağ filtrelerini kullanın. 1. Uygun bir aletle yağ filtresini (5) çıkarın. Şekil 43 g03720357 Tipik örnek (1) Tahliye tapası (2) Tahliye valfi Motor normal çalışma sıcaklığında çalıştırıldıktan sonra motoru durdurun. Motor karteri yağının tahliye edilmesi için aşağıda belirtilen yöntemlerden birini kullanın: • Motorda bir tahliye valfi (2) varsa yağı tahliye etmek için tahliye valfi düğmesini saatin tersi yönde çevirin. Yağ tahliye edildikten sonra tahliye valfini kapamak için tahliye valfi düğmesini saat yönünde çevirin. • Motorda tahliye valfi yoksa yağın tahliye olmasını sağlamak için yağ tahliye tapasını (1) çıkarın. Yağ tahliye edildikten sonra yağ tahliye tapaları temizlenip takılmalıdır. Gerekirse tahliye tapasındaki o-ring keçesini yenileyin. Bazı yağ karteri türlerinde, karterin şekli yüzünden yağ karterinin her iki tarafında yağ tahliye tapaları vardır. Bu tür yağ karteri, motor yağının her iki tapadan tahliye edilmesini gerektirir. Tahliye tapasını 34 Nm (25 lb ft) torka sıkın. Şekil 44 g03720358 Tipik örnek 2. Yağ filtresi gövdesinin (3) sızdırmazlık yüzeyini temizleyin. Yağ filtresi gövdesindeki rakorun (6) sağlam ve hasarsız olduğundan emin olun. 3. Yağ filtresindeki o-ring keçesine (4) temiz motor yağı sürün. DİKKAT Yakıt filtrelerini takmadan önce yakıtla doldurmayın. Yakıt filtrelenemeyecek ve kirlenebilecektir. Bu motorda aşırı ısınmaya ve motor parçalarında hızlı aşınmaya sebep olabilir. 4. Yeni yağ filtresini (5) takın. O-ring, sızdırmazlık yüzeyine (3) temas edinceye kadar yağ filtresini döndürerek takın. Ardından yağ filtresini bir tam turun 3/4'ü kadar döndürün. Kabı çıkarın ve atık yağı, yerel düzenlemelere uygun şekilde bertaraf edin. STBU7833 69 Doldurma Kapasiteleri Motor Süpab Ayarı − Incele/Ayar Motor Karterinin Doldurulması 1. Yağ doldurma kapağını çıkarın. Yağ teknik özellikleri hakkında daha fazla bilgi için Kullanma ve Bakım Kılavuzuna bakın. Karteri uygun miktarda yağla doldurun. Doldurma kapasiteleri hakkında daha fazla bilgi için Kullanma ve Bakım Kılavuzuna bakın. DİKKAT Yardımcı yağ filtresi sistemi veya uzaktan kontrol edilen yağ filtresi sistemi varsa, OEM talimatlarını veya filtre üreticisinin tavsiyelerini izleyin. Karterin az yağ veya aşırı yağ ile doldurulması, motorda hasara neden olabilir. DİKKAT Krank mili yatağının hasar görmesini önlemek için motora yakıt KAPALIYKEN marş verin. Böylece motor çalıştırılmadan önce yağ filtreleri dolar. Motora 30 saniyeden daha uzun süre marş vermeyin. 2. Motoru çalıştırın ve 2 dakika “LOW IDLE” (düşük rölanti) konumunda çalıştırın. Yağlama sisteminde yağ bulunduğundan ve yağ filtrelerinin dolu olduğundan emin olmak için bu işlemi yapın. Yağ filtresini yağ sızıntıları açısından inceleyin. 3. Motoru durdurun ve minimum 10 dakika süreyle yağın kartere geri tahliye olmasını bekleyin. Şekil 46 g02173847 “L” Düşük “H” Yüksek 5. Bazı seviye çubukları “H” ve “L” olarak işaretlenmiş olabilir, 46 numaralı şekle bakın. Yağ seviyesini, motor yağı seviye göstergesinde “L” ve “H” işaretleri arasında tutun. Karteri “H” işaretini aşacak şekilde doldurmayın. i04943893 Motor Süpab Ayarı − Incele/ Ayar Bu bakım Perkins tarafından maksimum motor ömrü sağlamaya yardımcı olması için yağlama ve önleyici bakım programının bir parçası olarak tavsiye edilir. DİKKAT Sadece kalifiye servis personeli bu bakımı yapmalıdır. Komple valf boşluğu ayar prosedürü için Servis Kılavuzuna bakın veya yetkili Perkins temsilciniz ya da Perkins distribütörünüze danışın. Şekil 45 g00998024 (Y) “EKLE” işareti. (X) “DOLU” işareti. Perkins motorların yanlış valf boşluğu ile kullanılması motor verimini düşürebilir ve aynı zamanda motor parça ömrünü kısaltır. 4. Yağ seviyesini kontrol etmek için yağ seviye göstergesini çıkarın. Yağ seviyesini, motor yağı seviye çubuğundaki “EKLE” ile “DOLU” işaretleri arasında tutun. Bu bakım işlemini yaparken motorun çalıştırılmaması gerekir. Yaralanmaları önlemek için volanı döndürmek için marş motorunu kullanmayın. Sıcak motor parçaları yanıklara neden olabilir. Supap boşluğunu ölçmeden/ayarlamadan önce motorun soğumasını bekleyin. 70 Doldurma Kapasiteleri Yakıt Enjektörü − Test/Değiştir STBU7833 Valf boşluğunu ölçmeden önce motorun durdurulduğundan emin olun. Motor valf boşluğu, motor ısısı sıcak veya soğukken incelenip ayarlanabilir. Daha fazla bilgi için Systems Operation/Testing and AdjustingEngine Valve Lash - Inspect/Adjust bölümüne bakın. i04943986 Yakıt Enjektörü − Test/Değiştir Sıcak yüzeylere veya elektrikli parçaların üzerine sızan veya dökülen yakıt yangına neden olabilir. DİKKAT Yakıt sistemine pislik girmesine izin vermeyin. Sökülecek bir yakıt sistemi parçasının çevresini önceden güzelce temizleyin. Sökülen yakıt sistemi parçasının üstüne uygun bir kapak takın. DİKKAT Şayet enjektörlerin normal parametrelerin dışında çalıştığından şüphe ediliyorsa, tecrübeli bir teknisyen tarafından sökülmelidir. Süpheli enjektör memesi, incelenmek üzere yetkili servise gönderilmelidir. 47 numaralı şekilde yakıt enjektörü (1) 'in yakıt geri dönüşü yoktur. Yakıt enjektörü (2) 'nin yakıt geri dönüşü vardır. Şekil 47 g01110422 Tipik yakıt enjektörleri Yakıt enjektörü (1) 'in çıkarılması ve performansının kontrol edilmesi gerekecektir. Yanlış aletlerle temizlemek memeye hasar vereceğinden yakıt enjektörleri temizlenmemelidir. Yakıt enjektörleri, ancak yakıt enjektörlerinde bir arıza meydana gelirse yenilenmelidir. Sorunların bazıları, aşağıda listelendiği gibi yeni yakıt enjektörlerine gerek olduğuna işaret edebilir: • Motor çalışmayacak veya zor çalışacaktır. • Yeterli güç yok • Motor tekler veya düzensiz çalışır. • Yüksek yakıt tüketimi • Siyah egzoz dumanı • Motor vuruntu yapar veya motorda titreşim vardır. • Aşırı motor sıcaklığı STBU7833 71 Doldurma Kapasiteleri Yakıt Sistemi - Beslenmesi Yakıt Enjektörlerinin Çıkarılması ve Takılması Çalışan motorun etrafında dikkatli çalışın. Sıcak veya hareket eden motor parçaları yaralanmalara neden olabilir. Test esnasında koruyucu gözlük taktığınızdan emin olun. Enjektörler test edilirken, test yakıtı enjektör memelerinden yüksek basınçta püskürtülür. Bu basınç altında, test yakıtı cilde nüfus edebilir ve operatörün ciddi şekilde yaralanmasına neden olabilir. Enjektör memelerinin yönünü operatörden uzak tutun ve yakıt toplama kabına yönlendirin. DİKKAT Cildiniz yüksek basınçlı yakıtla temas ederse hemen tıbbi yardıma başvurun. Arızalı yakıt enjektörünü belirlemek için motoru hızlı bir rölanti devrinde çalıştırın. Her bir yakıt enjektörünün yüksek basınç borusunun rakor somununu tek tek gevşetip sıkın. Rakor somununu yarım turdan fazla gevşetmeyin. Arızalı yakıt enjeksiyon memesinin rakor somunu gevşetildiğinde motor devrine küçük bir etkisi olacaktır. Daha fazla bilgi için Disassembly and Assembly Manualna bakın. Yardım için yetkili Perkins temsilcinize veya Perkins distribütörünüze danışın. i06060231 Yakıt Sistemi - Beslenmesi Yakıt sistemine hava girerse, motor çalıştırılmadan önce yakıt sisteminden havanın alınması gerekir. Aşağıdaki durumlar oluştuğunda yakıt sistemine hava girebilir: • Yakıt deposu boştur veya yakıt deposu kısmen boşaltılmıştır. • Düşük basınçlı yakıt hatları ayrılmıştır. • Düşük basınçlı yakıt sisteminde sızıntı vardır. • Yakıt filtresi değiştirilmektedir. • Yeni bir enjeksiyon pompası takılmaktadır. Yakıt sisteminden havayı almak için aşağıdaki prosedürlerden birini kullanın: DİKKAT Motora 30 saniyeden fazla marş vermeyin. Tekrar marşa basmadan önce marş motorunun iki dakika kadar soğumasını bekleyin. Elektrikli Besleme Pompaları olan Motorlar Elektrikli besleme pompalarının çok sayıda farklı türü vardır. Bu yakıt pompaları, iki kategoriye ayrılabilir. Uzağa monte yakıt besleme pompası ve yardımcı yakıt filtresine monte besleme pompası. 72 Doldurma Kapasiteleri Yakıt Sistemi - Beslenmesi STBU7833 Şekil 48 (1) Uzağa monte besleme pompasına tipik örnek. g03721131 (2) Yardımcı yakıt filtresine monte besleme pompasına tipik örnek. Enjeksiyon Pompası Türleri Takılabilecek iki farklı türde yakıt enjeksiyon pompası vardır. Bosch yakıt enjeksiyon pompası ve Delphi yakıt enjeksiyon pompası. Şekil 50 g03721129 Delphi yakıt enjeksiyon pompasına tipik örnek. Her iki yakıt enjeksiyon pompası da kendinden havalandırmalıdır. Şekil 49 g03721128 Bosch yakıt enjeksiyon pompasına tipik örnek. Bosch Yakıt Enjeksiyon Pompasının Beslenmesi 1. Kontak anahtarını AÇIK konuma çevirin ve elektrikli besleme pompasının sistemi beslemesi için 90 saniye bekleyin. 2. Kontak anahtarını KAPALI konuma çevirin, ardından motoru çalıştırın. Yakıt sisteminde sızıntı olup olmadığını kontrol edin. Daha fazla bilgi için bu Kullanma ve Bakım KılavuzuMotorun Çalıştırılması bölümüne bakın. STBU7833 Değişken Hızlı Motorun Delphi Yakıt Enjeksiyon Pompasının Beslenmesi 73 Doldurma Kapasiteleri Yakıt Sistemi - Beslenmesi Mekanik Çalıştırılan Besleme Pompaları olan Motorlar 1. Kontak anahtarını AÇIK konuma çevirin ve elektrikli besleme pompasının sistemi beslemesi için 180 saniye bekleyin. 2. Kontak anahtarını KAPALI konuma çevirin, ardından gaz kelebeği kapalı konumdayken motoru çalıştırın. Motoru 60 saniye yüksüz şekilde rölantide çalıştırın, ardından motoru kapatın. 3. 30 saniye bekleyip motoru çalıştırın. Bu prosedür, yakıt enjeksiyon pompasına sıkışmış olabilecek tüm havayı boşaltacaktır. Yakıt sisteminde sızıntı olup olmadığını kontrol edin. Daha fazla bilgi için bu Kullanma ve Bakım KılavuzuMotorun Çalıştırılması bölümüne bakın. Sabit Hızlı Motorun Delphi Yakıt Enjeksiyon Pompasının Beslenmesi 1. Kontak anahtarını AÇIK konuma çevirin ve elektrikli besleme pompasının sistemi beslemesi için 180 saniye bekleyin. 2. Kontak anahtarını KAPALI konuma çevirin, ardından motoru çalıştırın. Motoru 60 saniye yüksüz şekilde çalıştırın, ardından motoru kapatın. 3. 30 saniye bekleyip motoru çalıştırın. Bu prosedür, yakıt enjeksiyon pompasına sıkışmış olabilecek tüm havayı boşaltacaktır. Yakıt sisteminde sızıntı olup olmadığını kontrol edin. Daha fazla bilgi için bu Kullanma ve Bakım KılavuzuMotorun Çalıştırılması bölümüne bakın. Şekil 51 g03721133 Tipik örnek. 1. Yardımcı yakıt filtresindeki havalandırma vidasını gevşetin. Not: Yakıt besleme pompası, kam mili tarafından mekanik olarak çalıştırılır. Perde konumlarında kam mili lobu, yakıt besleme pompasının kolu üzerine etki ederek elle besleme pompasının besleme kapasitesini düşürür. Bu durum, çalıştırma kolunda düşük bir direnç olarak hissedilecektir. Krank milinin döndürülmesi, besleme pompası koluna etki eden kam mili lobunu hareket ettirecektir. Kam milinin döndürülmesi, besleme pompasının tüm kapasitesiyle besleme yapmasını sağlayacaktır. 2. Besleme pompasındaki kolu (1) çalıştırın. Hava içermeyen yakıt görüldüğünde havalandırma vidasını kapatın. Havalandırma vidasını sağlam bir şekilde sıkın. 3. Yakıt enjeksiyon pompası kendinden havalandırmalıdır. Kontak anahtarını AÇIK konuma çevirin ve besleme pompasındaki kolu çalıştırın. Pompayı elle 2 dakika çalıştırıp durun. 4. Kontak anahtarını KAPALI konuma çevirin, ardından motoru çalıştırın. Motoru 60 saniye yüksüz şekilde çalıştırın, ardından motoru kapatın. 5. 30 saniye bekleyip motoru çalıştırın. Bu prosedür, yakıt enjeksiyon pompasına sıkışmış olabilecek tüm havayı boşaltacaktır. Yakıt sisteminde sızıntı olup olmadığını kontrol edin. 74 STBU7833 Doldurma Kapasiteleri Yakıt Sistemi Dış Filtre (Su Ayırıcı) Elemanı- Değiştirilmesi Daha fazla bilgi için bu Kullanma ve Bakım KılavuzuMotorun Çalıştırılması bölümüne bakın. i06060220 Yakıt Sistemi Dış Filtre (Su Ayırıcı) Elemanı- Değiştirilmesi Sıcak yüzeylere ya da elektrikli parçalara sızan ya da sıçrayan yakıt yangına neden olabilir. Olası bir yaralanmayı önlemek için yakıt filtrelerini ya da su ayırma elemanlarını değiştirirken kontak anahtarını kapatın. Sıçrayan yakıtı hemen temizleyin. DİKKAT Herhangi bir servis veya onarım işlemi yapılmadan önce motorun durdurulduğundan emin olun. Tip 1 Yakıt Filtresinin Çıkarılması 1. Bu bakımı yapmadan önce yakıt besleme valfini OFF (kapalı) konuma çevirin. 2. Çıkarmadan önce yakıt filtresi grubunun dışını temizleyin. Filtre grubunun altına uygun bir kap yerleştirin. Su ayırıcısını tahliye edin. Doğru prosedür için Kullanma ve Bakım KılavuzuYakıt Sistemi Ana Filtresi/Su Ayırıcısı - Tahliye Edilmesi bölümüne bakın. Şekil 52 g03721547 Tipik örnek 3. Filtre grubunu (11) tutun ve vidayı (1) çıkarın. 4. Alt mahfazayı (10) ve çanağı (8) kutudan (6) çıkarın. 5. Kutuyu (6) yakıt filtresi gövdesinden (3) çıkarın. Alt mahfazayı (10) çanaktan (8) ayırın. 6. O-ring keçesini (2) vidadan (1) çıkarın. P-ring keçesi (4) 'ü filtre gövdesinden (3) ve o-ring keçesi (5) 'i filtre gövdesinden çıkarın. Tüm eski o-ring keçelerini atın. 7. O-ring keçesi (7) 'yi çanaktan (8) ve o-ring keçesi (9 ) 'u alt mahfazadan (10) çıkarın. Tüm eski o-ring keçelerini atın. 8. Çanağın ve alt mahfazanın temiz olduğundan ve kir içermediğinden emin olun. Tip 1 Yakıt Filtresinin Takılması Yeni o-ring keçelerini takın. 1. O-ring keçesi (2) 'yi vidanın (1) üzerine ve o-ring keçesi (4) 'ü filtre gövdesi üzerine takın. Ayrıca oring keçesi (5) 'i filtre gövdesi içine takın. 75 STBU7833 Doldurma Kapasiteleri Yakıt Sistemi Ön Yakıt (Primer) Filtresi/Su Ayırıcısı - Tahliye Edilmesi 2. O-ring (9) 'u alt mahfaza içine ve o-ring (7) 'yi çanağın içine takın. 3. Alt mahfazayı (10) çanağa (8) monte edin, kutuyu (6) çanak grubu üzerine takın. 4. Filtre grubunu (11) filtre gövdesi (3) içine takıp vidayı (1) takın. Ayar vidasını 5 Nm (44 lb inç) torka sıkın. Kabı çıkarıp sıvıyı atın. 5. Yardımcı filtre, ana filtre ile aynı anda değiştirilmelidir. Operation and Maintenance ManualFuel System Secondary Filter - Replace bölümüne bakın. Tip 2 Yakıt Filtresinin Çıkarılması 1. Bu bakımı yapmadan önce yakıt besleme valfini OFF (kapalı) konuma çevirin. 2. Çıkarmadan önce yakıt filtresi grubunun dışını temizleyin. Filtre grubunun altına uygun bir kap yerleştirin. Su ayırıcısını tahliye edin. Doğru prosedür için Kullanma ve Bakım KılavuzuYakıt Sistemi Ana Filtresi/Su Ayırıcısı - Tahliye Edilmesi bölümüne bakın. 4. Filtre çanağının temiz olduğundan ve kir içermediğinden emin olun. 5. O-ring keçesini (3) çanağın (4) üzerine takıp öğeyi (2) takın. 6. Çanak grubunu filtre gövdesine takın. Çanak grubunu 8 Nm (70 lb inç) torka sıkın. Kabı çıkarıp sıvıyı atın. 7. Yardımcı filtre, ana filtre ile aynı anda değiştirilmelidir. Operation and Maintenance ManualFuel System Secondary Filter - Replace bölümüne bakın. i06060221 Yakıt Sistemi Ön Yakıt (Primer) Filtresi/Su Ayırıcısı - Tahliye Edilmesi Sıcak yüzeylere ya da elektrikli parçalara sızan ya da sıçrayan yakıt yangına neden olabilir. Olası bir yaralanmayı önlemek için yakıt filtrelerini ya da su ayırma elemanlarını değiştirirken kontak anahtarını kapatın. Sıçrayan yakıtı hemen temizleyin. DİKKAT Su ayırıcısı bir filtre değildir. Su ayırıcısı, yakıtın içindeki suyu ayırır. Su ayırıcısı yarıdan daha fazla su ile doluyken, motoru çalıştırmayın. Motor hasarları oluşabilir. DİKKAT Motor normal olarak çalışırken su ayırıcı üzerinde emme basıncı vardır. Yakıt sistemine hava girmesini engellemek için tahliye valfinin sıkı kapanmasını sağlayın. Şekil 53 g03721602 3. Filtre çanağını (4) filtre gövdesinden (1) çıkarın. Oring keçesini (3) ve filtre öğesini (2) çıkarın. O-ring keçesi ve filtre öğesini atın. 76 Doldurma Kapasiteleri Yakıt Sistemi Yardımcı Filtresi/Su Ayırıcısı - Tahliye Edilmesi STBU7833 Şekil 54 g03721682 Tipik örnekler 1. Su ayırıcısının altına uygun bir kap yerleştirin. 2. Tahliyeyi (1) açın. Sıvının kaba boşalmasını sağlayın. i06060223 Yakıt Sistemi Yardımcı Filtresi/ Su Ayırıcısı - Tahliye Edilmesi 3. Su ayırıcısından temiz yakıt tahliye olmaya başladığında tahliyeyi (1) kapatın. Tahliyeyi yalnızca elle sıkın. Tahliye edilen sıvıyı doğru şekilde atın. Şekil 55 g03776762 Tipik örnek 55 numaralı şekilde gösterilen yardımcı yakıt filtresi, su ayırıcısı olarak da tasarlanmıştır. 1. Filtrenin altına uygun bir kap yerleştirin. 77 STBU7833 Doldurma Kapasiteleri Yakıt Sistemi Ana Yakıt Filtresi - Değiştirilmesi 2. Tahliyeyi (1) açın ve filtreden sıvının tahliye olmasını bekleyin. Temiz yakıt görüldüğünde tahliyeyi kapatın. Tahliyeyi yalnızca elle sıkın. Tahliye edilen sıvıyı yerel yönetmeliklere uygun şekilde atın. i06060212 Yakıt Sistemi Ana Yakıt Filtresi - Değiştirilmesi Sıcak yüzeylere ya da elektrikli parçalara sızan ya da sıçrayan yakıt yangına neden olabilir. Olası bir yaralanmayı önlemek için yakıt filtrelerini ya da su ayırma elemanlarını değiştirirken kontak anahtarını kapatın. Sıçrayan yakıtı hemen temizleyin. Şekil 56 g03088718 DİKKAT Yakıt sistemine pislik girmesine izin vermeyin. Sökülecek bir yakıt sistemi parçasının çevresini önceden güzelce temizleyin. Sökülen yakıt sistemi parçasının üstüne uygun bir kapak takın. Tipik örnek Takılabilecek üç farklı türde yardımcı yakıt filtresi vardır. Bu bakım işlemini yapmadan önce yakıt hatlarının (varsa) valflerini OFF (kapalı) konuma çevirin. Dökülmesi muhtemel yakıtı toplamak için yakıt filtresinin altına bir kap yerleştirin. Dökülen yakıtı derhal temizleyin. 2. Yakıtın kabın içine tahliye olmasını sağlayın ve boruyu çıkarın. Tip 1 Yardımcı Yakıt Filtresi Filtre grubunun dış gövdesini temizleyin. Öğenin Çıkarılması 1. Tahliyenin (4) üzerine uygun bir boru takın. Tahliye valfini (3) açın. Tahliye valfini saatin tersi yönde döndürün. İki tam tur gereklidir. Havalandırma vidasını (1) gevşetin. 3. Havalandırma vidasını (1) sağlam bir şekilde sıkın. 4. Filtre çanağını (2) çıkarın. Grubu çıkarmak için filtre grubunu saatin tersi yönde döndürün. 78 Doldurma Kapasiteleri Yakıt Sistemi Ana Yakıt Filtresi - Değiştirilmesi STBU7833 2. O ring keçesini (6) temiz motor yağıyla yağlayın. Filtre grubu takılmadan filtre çanağını (2) yakıtla DOLDURMAYIN. 3. Filtre grubunu takmak için alet kullanmayın. Grubu elle sıkın. Filtre çanağını (2) takın. Filtre çanağı, dayanaklara karşı yerine kilitleninceye kadar filtre çanağını saat yönünde döndürün. 4. Varsa yakıt besleme valfini ON (açık) konuma çevirip kabı çıkarın. 5. Ana yakıt filtresi ve yardımcı yakıt filtresi aynı anda değiştirilmelidir. Kullanma ve Bakım KılavuzuYakıt Sistemi Ana Filtre (Su Ayırıcısı) Öğesi Değiştirilmesi bölümüne bakın. 6. Yakıt sistemine elle yakıt pompalayın. Daha fazla bilgi için Operation and Maintenance ManualFuel System - Prime bölümüne bakın. Şekil 57 g02546456 Tip 2 Yardımcı Yakıt Filtresi Tipik örnek 5. Filtre öğesini (5) saatin tersi yönde döndürüp çıkarın. Filtre çanağını temizleyin. Öğenin Takılması Şekil 59 g03721946 Tipik örnek Şekil 58 g03088837 Tipik örnek 1. Filtre öğesindeki dişi (7) dişlerin (8) üzerine yerleştirin. Öğeyi çevirerek takın ve tahliye valfini (3) elle sıkın. 1. Filtre grubunun dış gövdesini temizleyin. Tahliyenin (2) üzerine uygun bir boru takın. Tahliye valfini (1) saatin tersi yönde döndürün. Yakıtın kabın içine tahliye olmasını sağlayın ve boruyu çıkarın. 2. Filtre çanağını (6) filtre gövdesinden (3) çıkarın. Öğeye (4) bastırın. Filtre çanağının öğesini ayırmak için öğeyi saatin tersi yönde döndürün ve öğeyi çanaktan çıkarın. Kullanılmış öğeyi atın. STBU7833 Şekil 60 79 Doldurma Kapasiteleri Yakıt Sistemi Ana Yakıt Filtresi - Değiştirilmesi g03721948 Şekil 61 g03721949 Tipik örnek Tipik örnek 3. O-ringi (5) filtre çanağından çıkarıp filtre çanağını temizleyin. 1. Filtre grubunun dış gövdesini temizleyin. Tahliyenin (2) üzerine uygun bir boru takın. Tahliye valfini (1) saatin tersi yönde döndürün. Yakıtın kabın içine tahliye olmasını sağlayın ve boruyu çıkarın. Yeni çevir-tak filtredeki yakıt tahliyesinin (2) kapalı olduğundan emin olun. 4. Filtre çanağına (6) yeni bir o-ring keçesi (5) takın. 5. Yeni bir filtre öğesini (4) filtre çanağının içine yerleştirin. Öğeye bastırın ve öğeyi filtre çanağının içine kilitlemek için öğeyi saat yönünde döndürün. 6. Filtre çanağını (6) filtre gövdesi (3) içine takın. 7. Filtre çanağı filtre kafasına temas edinceye kadar filtre çanağını elle sıkın. Filtre çanağını 90 derece döndürün. Not: Filtre çanağını sıkmak için bir alet kullanmayın. 8. Varsa yakıt besleme valfini ON (açık) konuma çevirip kabı çıkarın. 9. Ana yakıt filtresi ve yardımcı yakıt filtresi aynı anda değiştirilmelidir. Kullanma ve Bakım KılavuzuYakıt Sistemi Ana Filtre (Su Ayırıcısı) Öğesi Değiştirilmesi bölümüne bakın. 10. Yakıt sistemine elle yakıt pompalayın. Daha fazla bilgi için Operation and Maintenance ManualFuel System - Prime bölümüne bakın. Tip 3 Çevir-Tak Yakıt Filtresi Şekil 62 g03721952 Tipik örnek 2. Çevir-tak filtreyi (5) filtre gövdesinden (3) çıkarmak için uygun bir alet kullanın. 80 Doldurma Kapasiteleri Yakıt Deposundaki Suyun ve Tortunun Boşaltılması STBU7833 3. Sızdırmazlık halkasını (4) temiz motor yağıyla yağlayın. Su ve tortuyu tahliye etmek için yakıt tabanındaki tahliye valfini açın. Tahliye valfini kapatın. 4. Çevir-tak filtreyi (5) filtre gövdesi (1) içine takın. Yakıtı her gün kontrol edin. Yakıt deposunu doldurup yakıt deposundan su ve tortuyu tahliye etmeden önce beş dakika bekleyin. 5. Sızdırmazlık halkası filtre kafasına temas edinceye kadar çevir-tak filtreyi elle sıkın. Çevir-tak filtreyi 90 derece döndürün. 6. Varsa yakıt besleme valfini ON (açık) konuma çevirip kabı çıkarın. 7. Ana yakıt filtresi ve yardımcı yakıt filtresi aynı anda değiştirilmelidir. Kullanma ve Bakım KılavuzuYakıt Sistemi Ana Filtre (Su Ayırıcısı) Öğesi Değiştirilmesi bölümüne bakın. 8. Yakıt sistemine elle yakıt pompalayın. Daha fazla bilgi için Operation and Maintenance ManualFuel System - Prime bölümüne bakın. i04943985 Yakıt Deposundaki Suyun ve Tortunun Boşaltılması Nemli havanın çıkarılması için motoru çalıştırmaya başladıktan sonra yakıt deposunu doldurun. Bu, yoğuşmanın oluşmasını önleyecektir. Deponun tamamını doldurmayın. Yakıt ısındıkça genleşir. Depo taşabilir. Bazı yakıt depolarında su ve tortunun, yakıt besleme borusu ucunun altına çökmesini sağlayan besleme boruları bulunmaktadır. Bazı yakıt depolarında yakıtı doğrudan deponun tabanından alan besleme hatları yer alır. Motorda böyle bir sistem bulunuyorsa yakıt sistemi filtresinin düzenli bakımı önemlidir. Yakıt Saklama Depoları Aşağıdaki aralıklarda yakıt deposundan su ve tortuyu tahliye edin: • Haftada bir kez • Servis aralıkları • Depo doldurulduğunda DİKKAT Ürünle ilgili olarak, kontrol, bakım, test, ayar ve onarımgerçekleştirirken içeride bulunan sıvıları emniyete almak için önlem alınması gerekir. İçinde sıvı bulunan bir parçayı veya bölmeyi açmadan veya sökmeden önce, dökülecek sıvıyı uygun bir kapta toplamak için hazır olun. Tüm sıvıları yerel yönetmeliklere ve talimatlara uygun biçimde imha edin. Bu işlem, su ya da tortunun saklama deposundan motorun yakıt deposuna pompalanmasını önleyecektir. Hacimli bir saklama deposu yeni doldurulmuşsa veya hareket ettirilmişse motor yakıt deposunu doldurmadan önce tortunun çökmesi için yeterli bir süre bekleyin. Hacimli saklama deposundaki iç bölmeler de tortunun toplanmasına yardımcı olur. Saklama depolarına pompalanan yakıtın filtrelenmesi, yakıtın kaliteli olmasını sağlar. Mümkün hallerde su ayırıcılarının kullanılması gerekir. Yakıt Deposu Yakıt kalitesi motorun performansı ve kullanım ömrü açısından önemlidir. Yakıtta bulunan su, yakıt sisteminin aşırı aşınmasına neden olabilir. Yakıt deposu doldurulurken yakıt deposuna su girebilir. Yakıtı ısıtma ve soğutma sırasında yoğuşma oluşur. Yakıtın yakıt sisteminden geçip yakıt deposuna dönmesi sırasında yoğuşma oluşur. Bu ise suyun yakıt depolarında birikmesine neden olur. Yakıt deposunun düzenli bir şekilde boşaltılması ve güvenli kaynaklardan yakıt alınması, yakıtta su oluşumunu önleyecektir. Su ve Tortunun Boşaltılması Yakıt depolarında yakıt depolarının tabanındaki su ve tortuyu tahliye etmek üzere bir hazırlık olmalıdır. i04944012 Hortum ve Kelepçeler − Kontrol Edilmesi/Değiştirilmesi Tüm hortumları, aşağıdaki koşullar kaynaklı sızıntılar açısından inceleyin: • Çatlama • Yumuşaklık • Gevşek kelepçeler Çatlayan ya da yumuşamış hortumları değiştirin. Varsa gevşek kelepçeleri sıkın. STBU7833 DİKKAT Yüksek basınç hatlarını bükmeyin veya bu hatlara vurmayın. Bükülmüş veya hasarlı hatları, boruları veya hortumları takmayın. Gevşek veya hasarlı yakıt ve yağ hatlarını, borularını ve hortumlarını onarın. Sızıntılar yangına neden olabilir. Tüm hatları, boruları ve hortumları dikkatle inceleyin. Bütün bağlantıları tavsiye edilen torka sıkın. Yüksek basınç hatlarına başka herhangi bir öğe tutturmayın. 81 Doldurma Kapasiteleri Radyatör - Temizlenmesi Basınçlı Sistem: Sıcak soğutma sıvısı ciddi yanıklara neden olabilir. Soğutma sistemi doldurma kapağını açmak için motoru durdurun ve soğutma sistemi parçaları soğuyana kadar bekleyin. Basıncı düşürmek için soğutma sistemi basınç kapağını yavaşça gevşetin. 1. Motoru durdurun. Motorun soğumasını bekleyin Aşağıdaki durumların olup olmadığını kontrol edin: • Hasarlı veya sızdıran uç bağlantıları • Hasar görmüş veya kesilmiş dış kapak • Takviye amaçlı kullanılan açık tel 2. Basıncı almak için soğutma sistemi doldurma kapağını yavaşça gevşetin. Soğutma sistemi doldurma kapağını çıkartın. • Düğümlenmiş veya dolanmış esnek hortum parçası Not: Soğutucu sıvıyı uygun, temiz bir kaba boşaltın. Soğutucu sıvısı yeniden kullanılabilir. 3. Soğutucu sıvısını soğutma sisteminden, değiştirilen hortumun altında bir seviyeye gelecek şekilde boşaltın. • Dış kapağa gömülmüş demir parçası 4. Hortum kelepçelerini çıkartın. Standart bir hortum kelepçesi yerine bir sabit tork hortum kelepçesi kullanılabilir. Sabit tork hortum kelepçesinin, standart kelepçe ile aynı boyutta olduğundan emin olun. 5. Eski hortumu çıkartın. • Yer yer balonlaşmış dış kapak Aşırı ısı değişikliklerinden dolayı hortum sertleşecektir. Hortumların sertleşmesi, hortum kelepçelerinin gevşemesine neden olacaktır. Bu kaçaklara neden olabilir. Sabit torklu hortum kelepçesi hortum kelepçelerinin gevşemesini önleyecektir. Her bir kurulum uygulaması farklı olabilir. Aşağıda belirtilen faktörlerden dolayı farklılıklar olabilir: • Hortum tipi • Bağlantı malzemesi tipi • Hortumda beklenen genleşme ve daralma 6. Eski hortumu yenisi ile değiştirin. 7. Bir tork anahtarıyla hortum kelepçelerini takın. Not: Doğru soğutucu sıvı için bu Operation and Maintenance ManualFluid Recommendations bölümüne bakın. 8. Soğutma sistemini doldurun. Soğutma sisteminin yeniden doldurulması hakkında daha fazla bilgi için OEM bilgilerine bakın. 9. Soğutma sistemi doldurma kapağını temizleyin. Soğutma sistemi doldurma kapağının keçelerini inceleyin. Keçelerin hasar görmesi durumunda soğutma sistemi doldurma kapağını değiştirin. Soğutma sistemi doldurma kapağını takın. • Bağlantılarda beklenen genleşme ve daralma Hortum ve Kelepçelerin Değiştirilmesi 10. Motoru çalıştırın. Soğutma sisteminde kaçak olup olmadığını inceleyin. i04943999 Yakıt hortumlarının (varsa) çıkarılması ve değiştirilmesi hakkında daha fazla bilgi için OEM bilgilerine bakın. Radyatör - Temizlenmesi Soğutucu sıvı sistemi ve soğutucu sistemi hortumları genellikle Perkins tarafından temin edilmez. Aşağıdaki metin, soğutucu sıvı hortumlarının tipik değiştirme yöntemini açıklar. Soğutucu sıvı sistemi ve soğutucu sistemi hortumları hakkında daha fazla bilgi için OEM bilgilerine bakın. Radyatör genellikle Perkins tarafından temin edilmez. Aşağıdaki metin, radyatörün tipik temizleme prosedürünü açıklar. Radyatörün temizlenmesi hakkında daha fazla bilgi için OEM bilgilerine bakın. Not: Çalışma ortamı etkilerine göre temizlik sıklığını ayarlayın. 82 Doldurma Kapasiteleri Ağır Hizmet Çalışmaları − Kontrol Edilmesi STBU7833 Radyatörü şu öğeler açısından inceleyin: Hasarlı kanatçıklar, korozyon, kir, gres, böcekler, yapraklar, yağ ve diğer tozlar. Gerekirse radyatörü temizleyin. • Güç kademesi, hız kademesi ve yakıt tüketimi gibi performans • Yakıt kalitesi • Çalışma Rakımı Basınçlı hava yaralanmaya neden olabilir. • Bakım aralıkları Aşağıdaki prosedürlere uyulmaması kişisel yaralanmalara neden olur. Basınçlı hava kullanıldığı zaman, koruyucu yüz maskesi, koruyucu elbise kullanın. • Yağ seçimi ve bakımı Temizlik amacıyle kullanılan nozul çıkışındaki maksimum hava basıncı 205 kPa (30 psi) az olmalıdır. • Soğutucu sıvı tipi ve bakımı • Çevresel özellikler • Montaj • Motordaki sıvının sıcaklığı Boştaki tozları temizlemek için tercih edilen yöntem basınçlı havadır. Havayı, fanın hava akışının ters yönünde tutun. Memeyi radyatör kanatçıklarından yaklaşık 6 mm (0,25 inç) mesafede tutun. Hava memesini yavaşça radyatör borusu grubuna paralel bir yönde hareket ettirin. Bu, boruların arasındaki tozları temizleyecektir. Temizlik için basınçlı su da kullanılabilir. Temizlik amacıyla kullanılacak maksimum su basıncı 275 kPa (40 psi) değerinin altında olmalıdır. Çamuru yumuşatmak için basınçlı su kullanın. Peteği her iki taraftan temizleyin. Yağ ve gresi çıkartmak için gres giderici ve buhar kullanın. Peteğin her iki tarafını da temizleyin. Peteği deterjan ve sıcak su ile yıkayın. Peteği temiz suyla güzelce durulayın. Radyatör dahili olarak tıkanmışsa soğutma sisteminin yıkanması ile ilgili bilgiler için OEM Kılavuzuna bakın. Radyatörü temizledikten sonra motoru çalıştırın. Motorun üç ila beş dakika düşük rölantide çalışmasını sağlayın. Motoru yüksek rölantiye hızlandırın. Bu, tozların temizlenmesine ve peteğin kurumasına yardımcı olacaktır. Motor devrini yavaşça düşük rölantiye düşürün, ardından motoru durdurun. Peteğin temizliğini incelemek için peteğin arkasında bir ampul kullanın. Gerekirse temizliği tekrarlayın. Kanatçıkları hasar açısından inceleyin. Bükülmüş kanatçıklar bir “tarak” ile açılabilir. Şu öğelerin iyi durumda olduğunu inceleyin: Kaynaklar, bağlantı braketleri, hava hatları, bağlantılar, kelepçeler ve keçeler. Gerekirse onarımları yapın. i04944002 Ağır Hizmet Çalışmaları − Kontrol Edilmesi Ağır hizmet, motorun, o motor için güncel yayınlanan standartları aşan bir şekilde kullanılmasıdır. Perkins aşağıdaki motor parametreleri için standartları korur: Motorun tanımlanan parametreler dahilinde çalışıp çalışmadığını belirlemek için motorun standartlarına bakın veya Perkins temsilcinize ya da Perkins distribütörünüze danışın. Ağır hizmette kullanma, parçaların aşınmasını hızlandırabilir. Ağır koşullarda kullanılan motorlarda, maksimum güvenilirlik sağlamak ve tam hizmet ömrünü korumak için daha sık bakım aralıkları gerekebilir. Tek uygulamalar yüzünden ağır hizmet kullanımına katkıda bulunabilecek tüm faktörleri tanımlamak mümkün değildir. Motorda gerekli özgün bakım işlemleri için Perkins temsilcinize veya Perkins distribütörünüze danışın. Çalışma ortamı, yanlış çalıştırma prosedürleri ve yanlış bakım prosedürleri, ağır hizmet uygulamasına katkıda bulunan faktörler olabilir. Çevresel Faktörler Ortam sıcaklıkları – Motor, ağırı soğuk veya sıcak ortamlarda uzun süre kullanıma maruz kalabilir. Çok soğuk sıcaklıklarda motor sık sık çalıştırılıp durdurulursa karbon birikmesi nedeniyle valf parçaları zarar görebilir. Aşırı sıcak emme havası, motor performansını düşürür. Havanın kalitesi – Ekipman düzenli olarak temizlenmediği sürece motor, kirli veya tozlu bir ortamda uzun süre kullanıma maruz kalabilir. Çamur, kir ve toz, bileşenlerin çevresini sarabilir. Bakım çok zor olabilir. Birikenler, korozif kimyasallar içerebilir. Birikim – Bileşenler, elemanlar, aşındırıcı kimyasallar ve tuz, bazı parçalara hasar verebilir. Rakım – Motor, uygulama için tasarlanandan daha yüksek rakımlarda kullanıldığında sorunlar oluşabilir. Gerekli ayarlamalar yapılmalıdır. STBU7833 83 Doldurma Kapasiteleri Marş Motoru - Kontrol Edilmesi Yanlış Çalıştırma Prosedürleri DİKKAT Turbo yataklarının aşınması, emme sistemine ve egzoz sistemine çok miktarda yağ girmesine neden olur. Motor yağının azalması, motorda ağır hasara yol açar. • Rölanti devrinde uzun süreli çalıştırma • Sık sıcak kapatmalar • Aşırı yüklerde çalıştırma Uzun süreli düşük rölantide çalışmasından dolayı, turbodan az miktarda yağ kaçağı oluşması, turbo yataklarında herhangi bir problem yoksa herhangi bir arızaya neden olmaz. • Aşırı devirlerde çalıştırma • Tasarlanan uygulama dışında çalıştırma Motor gücünde anormal düşüklüğe neden olabilecek turbo yataklarının arızası giderilmeden veya turbo değiştirilmeden, motoru bu şekilde çalıştırmaya devam etmeyin . Yanlış Bakım Prosedürleri • Bakım aralıklarının uzatılması • Önerilen yakıt, yağlar ve soğutucu sıvı/antifrizin kullanılmaması i04943975 Marş Motoru - Kontrol Edilmesi Perkins marş motorunun düzenli incelenmesini önerir. Marş motoru arızalanırsa acil bir durumda motor çalışmayabilir. Marş motorunun doğru çalıştığını kontrol edin. Elektrik bağlantılarını kontrol edip temizleyin. Kontrol prosedürü ve teknik özellikler için Systems Operation, Testing and Adjusting ManualElectric Starting System - Test bölümüne bakın veya yardım için Perkins temsilcinize ya da Perkins distribütörünüze danışın. i04944008 Turbo Kompresör - Kontrol Edilmesi (Varsa) Turboşarjın düzenli bir şekilde gözle kontrol edilmesi önerilir. Karterden gelen dumanlar, hava giriş sistemi vasıtasıyla filtrelenir. Bu şekilde yağ ve yanma kaynaklı yan ürünler, turboşarj kompresör yuvasında toplanabilir. Zamanla bu birikim motor gücü kaybına, siyah dumanda artışa ve genel motor verimi kaybına katkıda bulunabilir. Motor çalıştırıldığı sırada turboşarjın arızalanması durumunda, turboşarj kompresör çarkı ve/veya motor zarar görmüş olabilir. Turboşarj kompresör çarkının hasar görmesi ise, piston, valf ve silindir kapağının da zarar görmesine neden olabilir. Turboşarjın gözle kontrol edilmesi, beklenmeyen bu aksama süresini en aza indirebilir. Turboşarjın gözle kontrol edilmesi, ayrıca diğer motor parçalarının zarar görme olasılığını da en aza indirir. Çıkartılması ve Takılması Not: Temin edilen turboşarjlarına servis yapılmaz. Sökme, takma ve değiştirme ile ilgili seçenekler için Perkins temsilcinize veya Perkins distribütörünüze danışın. Daha fazla bilgi için Disassembly and Assembly ManualTurbocharger - Remove and Turbocharger - Install bölümüne bakın. İncelenmesi DİKKAT Turbonun kompresör yuvası, temizlik amacıyle turbodan sökülmelidir. Aktuatör bağlantısı, kompresör yuvasına bağlıdır. Şayet aktuatör bağlantısı hareket eder veya hasarlanırsa, motor emisyon şartlarını sağlayamıyabilir. 1. Boruyu turboşarj egzoz çıkışından sökün ve turboşarja bağlanan hava emiş borusunu çıkarın. Yağ olup olmadığını görmek için boru tesisatını gözle kontrol edin. Yeniden takarken kir girmemesi için boruların içini temizleyin. 2. Yağ olup olmadığını kontrol edin. Kompresör çarkının arka kısmından yağ sızması durumunda, arızalı bir turboşarj yağ keçesi olasılığı vardır. Yağ bulunması, motorun uzun süre düşük rölantide çalışmasının sonucu olabilir. Yağ bulunması, emiş havası hattının tıkanması (tıkanmış hava filtreleri) sonucu olabilir, bu da turboşarjda kaçağa neden olabilir. 3. Türbin çıkışının mahfaza deliğini korozyon açısından inceleyin. 84 Doldurma Kapasiteleri Hızlı Görsel Kontrol STBU7833 4. Hava emiş borusunu ve egzoz çıkış borusunu turboşarj muhafazasına sabitleyin. i04943890 Hızlı Görsel Kontrol Motorun Kaçaklar ve Gevşek Bağlantılar açısından İncelenmesi Çevresinde dolaşarak yapılan bir inceleme, sadece birkaç dakika sürecektir. Bu kontrolleri yapmak için zaman ayrıldığında, maliyetleri onarımlar ve kazalar önlenebilir. Maksimum motor hizmet ömrü için motoru çalıştırmadan önce motor bölmesinde ayrıntılı bir inceleme yapın. Yağ kaçakları veya soğutucu sıvı kaçakları, gevşek cıvatalar, aşınmış kayışlar, gevşek bağlantılar ve pislik birikimi gibi öğeler olup olmadığına bakın. Gerekli şekilde onarımlar yapın: • Korumalar doğru yerde olmalıdır. Hasarlı korumaları onarın veya eksik korumaları tamamlayın. • Sistem kirlenmesi ihtimalini azaltmak için motora servis yapmadan önce tüm kapakları ve tapaları silin. DİKKAT Herhangi bir sıvı kaçağını (su, yağ veya yakıt) temizleyin. Kaçak varsa, kaynağını bulun ve kaçağı giderin. Şayet herhangi bir kaçaktan şüpheleniliyorsa, yağ seviyesi daha sık kontrol edilerek kaçağın yeri tespit edilerek gerekli onarım yapılmalıdır. DİKKAT Motor üstünde biriken gres ve/veya yağ, bir yangın tehlikesidir. Biriken gres ve yağı temizleyin. Daha fazla bilgi için bu Operation and Maintenance ManualEngine - Clean bölümüne bakın. Aşırı soğutucu sıvı kaçağı, su pompası keçesinin değiştirilmesi gerektiğini işaret edebilir. Su pompasının çıkarılması ve su pompası ve/veya keçesinin takılması hakkında daha fazla bilgi için Disassembly and Assembly ManualWater Pump Remove and Install bölümüne bakın veya Perkins temsilcinize ya da Perkins distribütörünüze danışın. • Yağlama sistemini ön krank mili keçesinde, arka krank mili keçesinde, yağ karterinde, yağ filtrelerinde ve külbütör kapaklarında kaçaklar açısından inceleyin. • Yakıt sisteminde kaçak olup olmadığını inceleyin. Gevşek yakıt hattı kelepçeleri ve/veya kayışlar olup olmadığına bakın. • Hava emme sisteminin boru tesisatını ve dirsekleri çatlaklar ve gevşek kelepçeler açısından inceleyin. Hortumların ve boruların başka hortumlara, borulara, kablo tesisatlarına vs. temas etmediğinden emin olun. • Alternatör kayışlarını ve varsa aksesuar tahrik kayışlarını çatlaklar, kopmalar veya başka hasarlar açısından inceleyin. Çok oluklu kasnakların kayışları, eşli setler halinde değiştirilmelidir. Sadece bir kayış değiştirilirse kayış, değiştirilmeyen kayışlardan daha fazla yük taşıyacaktır. Eski kayışlar gerilir. Yeni kayış üstündeki ek yük, kayışın kopmasına neden olabilir. • Yakıt sistemine sadece temiz yakıt girmesini sağlamak için yakıt deposundan suyu ve tortuyu günlük olarak tahliye edin. • Kabloları ve kablo tesisatını gevşek bağlantılar ve aşınmış ya da yıpranmış kablolar açısından inceleyin. • Topraklama kayışının iyi bağlandığını ve iyi durumda olduğunu inceleyin. • Marş motorunun akım boşalmasına karşı korunmayan akü şarj cihazlarını ayırın. Motorda bakım gerektirmeyen akü olmadığı sürece akülerin durumunu ve elektrolit seviyesini kontrol edin. • Soğutma sistemi hortumlarının doğru şekilde kelepçelendiğinden ve soğutma sistemi hortumlarının sıkı olduğundan emin olun. Kaçak kontrolü yapın. Tüm boruların durumunu kontrol edin. • Göstergelerin durumunu kontrol edin. Varsa çatlak göstergeleri değiştirin. Varsa kalibre edilemeyen göstergeleri değiştirin. • Su pompasını soğutucu sıvı kaçakları açısından inceleyin. Su Pompası − Kontrol Not: Su pompası keçesi, soğutma sistemindeki soğutucu sıvı tarafından yağlanır. Motor soğuyup parçalar büzüldükçe az miktarda kaçak meydana gelmesi normaldir. Arızalı bir devir daim pompası motorda aşağıda belirtilen sonuçları verebilecek ciddi hararet problemlerine neden olabilir: i02089276 STBU7833 • Silindir kapağında çatlaklar • Piston yatak sarması • Motorda diğer potansiyel hasarlar Not: Devirdaim pompasının keçesi, soğutma sistemindeki soğutma suyu ile yağlanarak, sızdırmazlık kazanır. Motor soğurken ve parçalar soğurken az bir miktar sızıntı olması normaldir. Su devirdaim pompasını sızıntı açısından gözle kontrol edin. Şayet aşırı su kaçağı varsa, su pompası keçelerini veya su pompasını değiştirin. Su pompasının sökülmesi ve takılması prosedürü için, Sökme ve Takma KitabıSu pompası −Sökülmesi veTakılması bölümüne bakın. 85 Doldurma Kapasiteleri Su Pompası − Kontrol 86 STBU7833 Garanti Bilgileri Bölümü Emisyon Garanti Bilgisi Garanti Bilgileri Bölümü Garanti Bilgileri i02089278 Emisyon Garanti Bilgisi Bu motor, egzos emisyon standartlarını karşılayacak şekilde sertifikalanmış olabilir ve Emisyon Garantisini kapsar. Yetkili Perkins temsilcinize veya yetkili Perkins bayinize danışarak, motorunuzun emisyon sertifikasına ve emisyon garantisine sahip olup olmadığını öğrenin. STBU7833 87 İndeks Bölümü İndeks A D Acil Stop Etttirme ............................................. 30 Aftercooler Peteği − İncelenmesi..................... 53 Ağır Hizmet Çalışmaları − Kontrol Edilmesi..... 82 Çevresel Faktörler........................................ 82 Yanlış Bakım Prosedürleri............................ 83 Yanlış Çalıştırma Prosedürleri ..................... 83 Akü − Değiştirilmesi ......................................... 55 Akü Elektrolit Seviyesinin Kontrol Edilmesi ..... 56 Akü veya Akü Kablosu − Sökülmesi................ 56 Alternatör - Kontrol Edilmesi............................ 54 Alternatör ve Fan Kayışları - Kontrolü/ Ayarlanması/ Değiştirilmesi ........................... 54 Ayar.............................................................. 55 Değiştirme.................................................... 55 Kontrol.......................................................... 54 Doldurma Kapasiteleri ..................................... 35 Soğutma Sistemi.......................................... 35 Yağlama Sistemi .......................................... 35 E Elektrik Sistemi .................................................11 Topraklama Uygulamaları.............................11 Emisyon Garanti Bilgisi.................................... 86 Emisyon Sertifikasyon Filmi............................. 19 Emisyonlara uyumlu olmayan motorların etiketi.......................................................... 22 MSHA emisyonlarıyla uyumlu motorlar için etiket........................................................... 21 Uyumlu motorlar için etiket........................... 19 Ezilme ve Kesmenin Önlenmesi...................... 10 B Bakım Aralıkları ............................................... 52 Gerektiğinde................................................. 52 Günlük.......................................................... 52 Her 1000 Çalışma Saatinde......................... 52 Her 12 000 Servis Saatinde bir veya 6 Yılda bir ............................................................... 52 Her 2 Yılda Bir.............................................. 52 Her 2000 Hizmet Saatinde........................... 52 Her 3000 Çalışma Saatinde......................... 52 Her 3000 Saatlik Çalışmadan Sonra veya 2 Yılda Bir...................................................... 52 Her 4000 Saatlik Çalışmadan Sonra............ 52 Her 50 Saatlik Çalışmadan Sonra veya Haftada Bir ................................................. 52 Her 500 Çalışma Saatinde ya da 1 Yılda Bir ................................................................... 52 Her 500 Saatlik Çalışmadan Sonra.............. 52 Her 6000 Çalışma Saatinde bir veya 3 Yılda bir ............................................................... 52 Bakım Bölümü ................................................. 35 Binme ve İnme................................................. 10 Ç Çalıştırma Bölümü ........................................... 23 G Garanti Bilgileri ................................................ 86 Garanti Bilgileri Bölümü ................................... 86 Genel Tehlike Bilgileri ........................................ 6 Basınçlı Hava ve Su....................................... 7 Dökülen Sıvıların Toplanması ........................ 7 Sıvının Nüfuz Etmesi ..................................... 7 Göstergeler ve İndikatörler .............................. 25 Güvenlik Bölümü ............................................... 5 Güvenlik Uyarıları .............................................. 5 (1) Evrensel Uyarı .......................................... 5 (2) Eter ........................................................... 5 H Hava Filtre Göstergesi − Kontrol ..................... 65 Servis Göstergesinin Test Edilmesi ............. 65 Hava Soğutucusu (Afterkuler) İç Elemanı− Temizlenmesi/Test Edilmesi........................... 53 Hızlı Görsel Kontrol.......................................... 84 Motorun Kaçaklar ve Gevşek Bağlantılar açısından İncelenmesi ............................... 84 Hortum ve Kelepçeler − Kontrol Edilmesi/ Değiştirilmesi ................................................. 80 Hortum ve Kelepçelerin Değiştirilmesi ......... 81 88 STBU7833 İndeks Bölümü İ Ö İçindekiler .......................................................... 3 Önemli Güvenlik Bilgileri.................................... 2 Önsöz ................................................................ 4 Bakım............................................................. 4 Bakım Aralıkları.............................................. 4 Güvenlik ......................................................... 4 Kaliforniya Önerisi 65 Uyarısı ........................ 4 Kullanma........................................................ 4 Literatür Bilgileri ............................................. 4 Revizyon ........................................................ 4 K Kaldırma ve Depolama .................................... 23 M Marş Motoru - Kontrol Edilmesi ....................... 83 Model Görüntü Şemaları.................................. 13 1103 Motor Modeli Görünümleri.................. 15 1104 Motor Modeli Görünümleri.................. 13 Model Görünüşleri ........................................... 13 Motor −Temiz ................................................... 62 Motor Bağlantıları - Kontrol Etme .................... 66 Motor Hava Filtre Elemanı (Çift Elemanlı)− Temizlenmesi/Değiştirilmesi .......................... 63 Dış Hava Filtresi Elemanlarının Temizlenmesi ................................................................... 64 Hava Filtresi Elemanlarının Bakımı.............. 63 Motor Hava Filtre Elemanı (Tek Elemanlı)− İncele/Değiştir................................................ 65 Motor Süpab Ayarı − Incele/Ayar..................... 69 Motor Şaseleme− İncelenmesi/Temizle........... 66 Motor Tanıtım Etiketi ........................................ 19 Motor Tanıtımı.................................................. 16 Motor Kullanım Ömrü................................... 18 Motor Soğutma ve Yağlama......................... 17 Motor Teknik Özellikleri................................ 16 Motor Yağ Seviyesinin Kontrol Edilmesi .......... 66 Motor Yağı Numunesi - Alınması ..................... 67 Numune Alma ve Analizi.............................. 67 Motor Yağı ve Filtre - Değiştirilmesi ................. 67 Çevir-Tak Yağ Filtresinin Değiştirilmesi........ 68 Motor Karterinin Doldurulması ..................... 69 Motor Yağının Tahliye Edilmesi.................... 67 Motoru Çalıştırdıktan Sonra............................. 28 Motoru Çalıştırmadan Önce .......................10, 26 Motoru Durdurduktan Sonra ............................ 30 Motorun Çalışması .......................................... 29 Motorun Çalıştırılması.................................11, 26 Motorun Depolanması ..................................... 24 Depolama Koşulu......................................... 24 Motorun Durdurulması................................11, 30 Motorun Isıtılması ............................................ 29 Değişken Hızlı Motor.................................... 29 Motorun Kaldırılması ....................................... 23 R Radyatör - Temizlenmesi................................. 81 Referans Numaraları ....................................... 19 Referans Kayıt ............................................. 19 S Seri Numarası Plakası..................................... 19 Sıvı Tavsiyeleri............................................36, 40 ELC Soğutma Sistemi Bakımı...................... 38 Genel Soğutucu Sıvı Bilgileri ....................... 36 Genel Yağ Bilgileri........................................ 40 Motor Yağı.................................................... 41 Sıvı Tavsiyeleri (Yakıt Tavsiyeleri) ................... 44 Dizel Yakıt Gereksinimleri............................ 44 Dizel Yakıt Özellikleri ................................... 46 Genel Bilgi.................................................... 44 Yakıtların Kirlenme Kontrolü Önerileri.......... 50 Soğuk Havada Çalıştırma................................ 31 Motor Yağlama Yağının Viskozitesi.............. 32 Motorun Rölantisi ......................................... 32 Soğuk İklimde Çalışma için İpuçları............. 31 Soğutucu Sıvı Isıtma Tavsiyeleri.................. 32 Soğutucu Sıvı Tavsiyeleri............................. 32 Soğuk Havalarda Çalıştırma............................ 27 Soğuk Havalarda Yakıt İle İlgili Komponentler ................................................ 33 Yakıt Depoları............................................... 33 Yakıt Filtreleri ............................................... 34 Yakıt Isıtıcıları............................................... 34 Soğuk Ortamlarda Çalıştırma.......................... 31 Soğutma Sistemi Sıvısı − Değiştir ................... 60 Soğutma Sistemi Sıvısının (ELC) Değiştirilmesi ................................................. 58 Doldurma ..................................................... 59 Tahliye.......................................................... 59 Yıkama......................................................... 59 STBU7833 89 İndeks Bölümü Soğutma Sistemi Soğutucu Seviyesi − Kontrolü ......................................................... 61 Soğutucu Sıvı Geri Alma Deposu Olan Motorlar...................................................... 61 Soğutucu Sıvı Geri Alma Deposu Olmayan Motorlar...................................................... 62 Soğutma Sistemi Soğutucu Sıvısı (Ticari Ağır Hizmet) - Değiştirilmesi .......................... 57 Doldurma ..................................................... 58 Tahliye.......................................................... 57 Yıkama......................................................... 57 Soğutma Sistemi Suyu Ömür Uzatıcı Katkı Maddesinin (ELC) İlave Edilmesi................... 61 Su Pompası − Kontrol...................................... 84 T Tahrik Edilen Ekipman − Kontrol...................... 62 Takviye Kablolarıyla Çalıştırma ....................... 28 Turbo Kompresör - Kontrol Edilmesi (Varsa) ... 83 Çıkartılması ve Takılması............................. 83 İncelenmesi.................................................. 83 Ü Ürün Bilgileri Bölümü ....................................... 13 Ürün Tanıtım Bilgileri........................................ 19 Y Yakıt Deposundaki Suyun ve Tortunun Boşaltılması ................................................... 80 Su ve Tortunun Boşaltılması ........................ 80 Yakıt Deposu................................................ 80 Yakıt Saklama Depoları ............................... 80 Yakıt Ekonomisi Tecrübeleri ............................ 29 Yakıt Enjektörü − Test/Değiştir......................... 70 Yakıt Enjektörlerinin Çıkarılması ve Takılması ................................................................... 71 Yakıt Sistemi - Beslenmesi .............................. 71 Elektrikli Besleme Pompaları olan Motorlar ................................................................... 71 Mekanik Çalıştırılan Besleme Pompaları olan Motorlar...................................................... 73 Yakıt Sistemi Ana Yakıt Filtresi Değiştirilmesi ................................................. 77 Öğenin Takılması ......................................... 78 Tip 1 Yardımcı Yakıt Filtresi.......................... 77 Tip 2 Yardımcı Yakıt Filtresi.......................... 78 Tip 3 Çevir-Tak Yakıt Filtresi......................... 79 Yakıt Sistemi Dış Filtre (Su Ayırıcı) ElemanıDeğiştirilmesi ................................................. 74 Tip 1 Yakıt Filtresinin Çıkarılması................. 74 Tip 2 Yakıt Filtresinin Çıkarılması................. 75 Yakıt Sistemi Ön Yakıt (Primer) Filtresi/Su Ayırıcısı - Tahliye Edilmesi............................. 75 Yakıt Sistemi Yardımcı Filtresi/Su Ayırıcısı Tahliye Edilmesi ............................................. 76 Yakıt ve Soğuk Havanın Etkisi......................... 33 Yangın ve Patlamayı Önleme ............................ 8 Eter ................................................................ 9 Hatlar, Borular ve Hortumlar......................... 10 Yangın Söndürme Cihazı ............................... 9 Yanmanın Önlenmesi ........................................ 8 Aküler............................................................. 8 Dizel Yakıt ...................................................... 8 Soğutucu Sıvı................................................. 8 Yağlar............................................................. 8 90 İndeks Bölümü STBU7833 Ürün ve Bayi Bilgisi Not: Ürün tanıtım plakasının yerleri, Kullanma ve Bakım Kitabı’ nın “Ürün Tanıtım Bilgisi” bölümünde verilmiştir. Teslim Tarihi: Ürün Bilgisi Model: Ürün Tanıtım Numarasi: Motor Seri Numarası: Şanzuman Seri Numarası: Jeneratör Seri Numarası: Ataşman Seri Numarası: Ataşman Bilgisi: Müşteri Cihaz Numarası: Bayi Cihaz Numarası: Bayi Bilgisi Ad: Şube: Adres: İlgili Kişi Satiş: Yedek Parça: Telefon Numarası Çalışma Saatleri Servis: ©2015 Perkins Engines Company Limited Tüm Hakları Saklıdır