RURWOMBACK PROJESİ Kırsal Kadınların
Transkript
RURWOMBACK PROJESİ Kırsal Kadınların
RURWOMBACK PROJESİ Kırsal Kadınların İşgücü Piyasasına Dönmesi İçin Sürekli Eğitim Yaklaşımının Adaptasyonu: Beypazarı Modeli İYİ UYGULAMA ÖRNEKLERİ 1 Proje Ortak Kuruluşları: 1. CVT Georgiki Anaptixi – Agricultural Technological Center of Research, Vocational Training & Education, YUNANİSTAN 2. BDCenter, POLONYA 3. Çankırı Karatekin Üniversitesi, TURKİYE 4. Gazi Üniversitesi, TURKİYE 5. AVRASYA-DER, TURKİYE 6. IFES, İSPANYA İçindekiler 1. Giriş ...................................................................................................................... 4 1. İyi Uygulama Örnekleri: YUNANİSTAN – Giriş ................................................ 6 1.1 İyi Uygulama Örneği 1: 22-64 Yaşlarındaki İşşiz Kadınların Girişimciliği.......... 7 1.2. İyi Uygulama Örneği 2: Gonni “Antigonides” Tarım-Turizm Kadın Kooperatifi.....................................................................................................................9 1.3. İyi Uygulama Örneği 3: Ergani Merkezi .......................................................... 15 2. İyi Uygulama Örnekleri: POLONYA .................................................................. 19 2.1. İyi Uygulama Örneği 1: Aktif Kadın – Geleceğin Kadını ................................ 19 2.2 İyi Uygulama Örneği 2: Kendine İnan .............................................................. 21 2.3. İyi Uygulama Örneği 3: Kırsalda Yaşayan Yetişkinlerin Eğitimlerine Yönelik Sınırlar Ötesi Bölgesel Kalkınma ............................................................................ 24 2.4. İyi Uygulama Örneği 4: Kadınlar ve Kalkınma: Yerel Toplulukların Sürdürülebilir Kalkınması İçin Aktif Kadınlar ......................................................... 27 2.5. İyi Uygulama Örneği 5: Şansları Eşitleme – Rzezsow’un Kırsal Poviatında Kadınların Aktifleşmesi........................................................................................... 33 3.1. İyi Uygulama Örnekleri - TURKİYE ................................................................ 35 3.2. İyi Uygulama Örneği 1: Kırsal Kadının Kalkındırılmasında MikroKredi Kullanımı: Alaniçi Köyü Örneği.............................................................................. 37 3. 3. İyi Uygulama Örneği 2: Kırsal Kesimdeki Kadın Girişimcilerin Desteklenmesi Projesi – Kırkad Projesi ........................................................................................... 41 3. 4. İyi Uygulama Örneği 3: Kırsaldan Kentsele Hünerli Eller Projesi .................... 44 2 3.5. İyi Uygulama Örneği 4: Kaz Yetiştiriciliği Yoluyla Kadınların Ekonomik ve Sosyal Gelişimlerinin Sağlanması Projesi ................................................................ 48 4. İyi Uygulama Örnekleri Analizleri ve Sonuçları .................................................. 50 4.1. Ortak Ülkelerin İyi Uygulama Örnekleri Analizleri .......................................... 51 4.1.1. Yunanistan..................................................................................................... 51 4.1.2 Polonya .......................................................................................................... 51 4.1.3. Türkiye .......................................................................................................... 53 Bibliyografya .......................................................................................................... 54 Ek .......................................................................................................................... 54 1.1. İş Bulma ve İş Eğitimi İyi Uygulama Örnek 1 Özet Kartı ................................ 55 1.2. İş Bulma ve İş Eğitimi İyi Uygulama Örnek 2 Özet Kartı ................................. 57 1.3. İş Bulma ve İş Eğitimi İyi Uygulama Örnek 3 Özet Kartı ................................. 59 1.4. İş Bulma ve İş Eğitimi İyi Uygulama Örnek 4 Özet Kartı ................................. 63 2.1. İş Bulma, İş Danışmanlığı ve İş Rehberliği İyi Uygulama Örnek 1 Özet Kartı . 65 2.2. İş Bulma, İş Danışmanlığı ve İş Rehberliği İyi Uygulama Örnek 1 Özet Kartı .. 68 2.3. İş Bulma, İş Danışmanlığı ve İş Rehberliği İyi Uygulama Örnek 1 Özet Kartı . 73 2.4. İş Bulma, İş Danışmanlığı ve İş Rehberliği İyi Uygulama Örnek 1 Özet Kartı .. 73 3.1. İş Bulma, Kendi Kendine İş Bulma ve Pazarlama İyi Uygulama Örnek 1 Özet Kartı ........................................................................................................................ 76 3.2. İş Bulma, Kendi Kendine İş Bulma ve Pazarlama İyi Uygulama Örnek 2 Özet Kartı ....................................................................................................................... 78 3.3. İş Bulma, Kendi Kendine İş Bulma ve Pazarlama İyi Uygulama Örnek 3 Özet Kartı ........................................................................................................................ 80 3.4. İş Bulma, Kendi Kendine İş Bulma ve Pazarlama İyi Uygulama Örnek 4 Özet Kartı ........................................................................................................................ 83 3 1. Giriş Kırsal Kadınların İşgücü Piyasasına Dönmesi İçin Sürekli Eğitim Yaklaşımının Adaptasyonu: Beypazarı Modeli Projesi yada RURWOMBACK projesi 1,5 (bir buçuk) yıldır devam etmektedir. Projenin ortak ülkeleri’nin, Yunanistan, Polonya,ve Türkiye, iyi uygulama örnekleri yada en iyi uygulama örneklerine odaklanmış olan İş Paketi (İP) 3’e başladığımız zaman projenin hemen hemen orta noktasını geçmiş bulunmaktaydık. İP3 projenin dönüm noktasıdır. Çünkü bu iş paketi projenin ana kalbi olan Beypazarı Modeli’nin analiz edilmesini de içermektedir. Bu iş paketinin diğer önemli çıktısı ise proje ortak ülkelerdeki iyi uygulama örneklerinin analiz edilmesidir. Her bir ortak ülke çok derinlemesine en az 3 yada en fazla 5 iyi uygulama örneği incelemiştir. Türk ortaklar İP3 üzerinde çalışmaya başladığında son yıllarda bulabileceğimiz iyi uygulama örneği bulma konusunda şüphelerimiz vardı. Fakat Türkiye’nin AB giriş sürecinde olması sebebi ile kadın kalkınması ve kadın işsizliği ile mücadele konusunda birçok yeni girişim başlatılmıştır. Sanşlı bir şekilde iyi uygulama örneği bulmamız mümkün olmuştur. Türkiye ile ilgili iyi uygulamalar örneklerini bitirdikten sonra bu İP lideri olarak diğer ortak ülkelerin iyi uygulama örneklerini okumak ve incelemek fırsatı bulduk. İlk izlenimiz, aramızda farklılıklardan ziyade ortak yönlerin çok fazla olduğu yönünde idi. İkinci olarak, Polonya’nın Rzezsow kentindeki 4ncü proje toplantısından sonra ortaya çıkan iyi uygulama örneklerini sadece ortak ülkekler için değil tüm AB ülkelerine iyi öneriler sunabileceğini görmüş olduk. Proje toplantısı boyunca ve iyi uygulama örnekleri raporunu oluştururken kırsalda yaşayan kadınların kalkınmasına yönelik iyi öneriler ve alternatifler sunabileceğimize olan inancımız da arttı. Bu raporda üç ülkeden sırası ile Yunanistan, Polonya ve Türkiye’den iyi uygulama örnekleri sunulmaktadır. Raporun sonunda ekler bölümünde iyi uygulama örneklerini iş danışmanlığı, iş eğitimi, iş bulma, v.b. konularına göre kategorilere ayırarak özet olarak sunulmaktadır. Bu raporun amacı, kırsal iş pazarına girmek yada yeniden girmek isteyen kırsalda yaşayan kadınlara yönelik iş danışmanlığı, iş eğitimi ve iş bulma konusundaki iyi uygulama örneklerini belirlemektir. 4 WOMBACK projesinde iyi uygulama örnekleri şöyle tanımlanmaktadır: “kırsal iş pazarına yönelik kırsalda yaşayan kadınların iş hayatına girme / tekrar girme ve / veya işe girme / iş hareketliliği konularında tam yada kısmi; direkt yada indirekt; münhasır yada tek olmayan iş eğitimi, iş bilgisi yada iş danışmanlığı konularına odaklanmış aktivitelerdir.” İyi uygulama örnekleri önemlidir. Buradan çıkacak sonuçlar ve içerik bundan sonraki iş paketi olan İP4: Sürekli Eğitim Adaptasyonu İçin Önerileri için kullanılacaktır. Bu rapor ilk olarak Yunan iyi uygulama örnekleri ile başlamaktadır. Daha sonra Polonya ve Türkiye iyi uygulama örnekleri gelmektedir. Yunan ortak üç tane iyi uygulama örneği sunmaktadır. Polonyalı ortağın beş ve Türk ortakların dört iyi uygulama örnekleri mevcuttur. İyi uygulama örnekleri genel olarak iş bulma, iş eğitimi, iş danışmanlığı ve kendi işini kurma konularına yönelmektedir. Ne yazık ki iş hayatı ve aile hayatı arasında denge kurma konusunda iyi uygulama örneği kırsalda yaşayan kadınlara yönelik bulunamamıştır. Bunun bir sebebi, kırsalda yaşayan kadınların aile hayatı ve iş hayatı ile ilgili sorumlulukları konusunda kamuoyundaki yanlış anlama olabilir. Bu sebepten dolayı kırsalda yaşayan kadınların iş hayatı ve aile hayatını bağdaştırması araştırılması gereken bir konudur. 5 1. İYİ UYGULAMA ÖRNEKLERİ: YUNANİSTAN 1.1. Giriş Bu bölümün ana amacı Yunan iyi uygulama örneklerini sunmaktır. Bu örnekler tam yada kısmi; doğrudan yada dolaylı; münhasır yada münhasır olmayan eğitim, bilgi verme ve / veya iş danışmanlığı alanlarındadır. Burada amaç, kadınların iş gücüne pazarına katılımı konusunda hareketliliği arttırma ve / veya kadınların iş gücüne yeniden katılımını sağlamaktır. Bu örneklerin uygulanması ile hedef grupların iş bulmaları ve entegrasyonu geliştirmeleri konularında önemli kararlar alınması mümkün olabilecektir. Yunanistan’da kadınların iş bulma oranları son yıllarda (2000-2009) artmasına rağmen kadınların iş gücü piyasasına eşit katılımı konusunda hala engeller ve eşitsizlikler bulunmaktadır. Tablo 1’de görüldüğü gibi 2009 yılında Yunanistan’da erkeklerin % 73,5’u iş sahibi iken bu oran kadınlar için sadece % 48,9’dur. 2000-2009 döneminde kadın istihdam oranı % 41,7’den % 48,9’a yükselmesine rağmen bu oran çalışan erkeklerin oranı ile karşılaştırıldığında oldukça düşük bir rakamdır. Erkek Kadın (%) (%) 2000 71,50 41,70 2001 71,40 41,50 2002 72,20 42,90 2003 73,40 44,30 2004 73,70 45,20 2005 74,20 46,10 2006 74,60 47,40 2007 74,90 47,90 2008 75,00 48,70 2009 73,50 48,90 Table 1: Cinsiyete Göre İstihdam Oranı Kaynak: Eurostat (2000 – 2009) 6 Şekil 1: Cinsiyet Göre İstihdam Oranı Kaynak: Eurostat (2000 – 2009) 1. İyi Uygulama Örneği 1: 22-64 Yaş Arası İşsiz Kadınların Girişimçiliği Yunan İnsan Gücü İstihdamı Kurumu (O.A.E.D.) geçen Nisan 2010 yılında “İnsan Kaynakları Geliştirme” Ulusal Stratejik Referans Çerçevesi Sektörel Operasyonel Programı çerçevesinde 22-64 yaş aralığında işsiz kadınlarına yönelik bir çağrı yayınlamıştır. 22-64 yaş aralığında işsiz kadınlar yeni bir şirket kurmak amacı ile Avrupa Sosyal Fonu (E.S.F.) Eksen 3, Öncelik 7,8,9: “İstihdamı Teşvik Etme” tarafından fonlanan “22-64 Yaş Arası İşsiz Kadınların Girişimciliği” programı çerçevesinde projelere başvurabileceklerdir. Bu çağrının temel amacı ekonomik yardım yolu ile işsiz kadınların istihdamını ve iş piyasasına katılımını teşvik etmektir. Bu çağrı sayesinde 22-64 yaş arası işsiz kadınlar faydanacılar olarak yeni iş girişimleri kurabileceklerdir. Temel şartlar şunlardır: İşsiz olmak ve kişiye özel yaklaşımla oluşturulmuş iş danışmanlığı sürecinden geçmek. 7 Yunan İnsan Gücü İstihdamı Kurumu (O.A.E.D.) bağlı İstihdam Teşvik Merkezleri (KPA) tarafından düzenlenen girişimcilik konulu eğitim seminerlerine katılmak. Yunan vatandaşı olmak yada Yunanistan oturma ve çalışma izni olan başka bir ülke vatandaşı yada AB üye ülkesi vatandaşı olmak. Hibe süresi 36 aydır. Bu program ile yeni girişimcilere her bir taksiti 6.000,00 € olan 4 taksit halinde toplam 24.000,00 €’luk ödeme yapılacaktır. Programa kabul prosedürü aşağıda belirtilen üç aşamadan oluşmaktadır: İlk Aşama: Öneri Verme Prosedürü ve Son Tarihler Proje adayları elektronik ortamda başvurularını 09.04.2010 tarihine kadar http://ait.oaed.gr websitesine yada internete erişimleri yoksa başvuru formunun çıktısını alarak projeye dahil olma yolunda ilk adımı attılar. Bu başvuru formunu doldurmadan önce adayların yapmaları gerekenler: Yunan İnsan Gücü İstihdamı Kurumu (O.A.E.D.)’da çalışan bir danışman yardımı il kişiye özel yaklaşımla oluşturulmuş iş danışmanlığı sürecinden geçmek. Yunan İnsan Gücü İstihdamı Kurumu (O.A.E.D.) bağlı İstihdam Teşvik Merkezleri (KPA) tarafından düzenlenen girişimcilik konulu eğitim seminerlerine katılmak İkinci Aşama: Kriter Değerlendirmesi – Onaylama Yunan İnsan Gücü İstihdamı Kurumu (O.A.E.D.) tarafından görevlendirilmiş üç kişiden oluşan bir değerlendirme paneli A ve B kriterlerine göre başvuruları değerlendirirler. Kriter A: Başvuru sahibinin bilgilerinin ve doğru olup olmadığını kontrol etmek. Kriter B: Başvuru ile sunulan iş planının kalitesinin 0 ile 5 not aralığında değerlendirilmesi (O en düşük ve 5 en yüksek). Bu değerlendirme aşamasında özellikle: A. Başvurunun tam olarak doldurulup doldurulmadığı: Doldurulması gereken tüm kısımlar çerçevesinde doldurulmuştur. (Kriter A1) 8 elektronik ortamda standartlar Aday işsizdir (kişiye özel tasarlanmış girişimcilk konulu eğitim seminerini başarılı bir şekilde tamamlamak). (Kriter A2). B. İş planı aşağıdaki kriterleri sağlamalıdır: Proje çağrısında belirtilen tüm anahtar teknik ve fonksiyonel özellikleri tam ve yeterli olarak tanımlayan bir iş planı mevcuttur. (Kriter B1, 0 - 5) Önerilen projenin uygulanabilirliği ve programın genel amaçlarına uygunluğu. (Kriter B2, 0 - 5) İş önerisinin yeterliliği ve ilgiliği ve profesyonel tecrübe ile ilgili yeterli belgelerin varlığı. (Kriter B3, 0 - 5) Yeterli iş planın uygulanabilirliği (Kriter B4, 0 - 5) Şirket tarafından sağlanacak olan ürün yada servisin innovasyon özelliği ve / veya özellikle yeşil ekonomi dahil olmak üzere yeni teknoloji ve iş uygulamalarına dayanan yenilikçi iş önerisi olması. (Kriter B5, 0 - 5) Elde mevcut olan bilgi ve data şebekesinin verimli kullanılması ve / veya iki yada daha fazla işşiz kadın arasında ortak girişim özelliği göstermesi. (Kriter B6, 0 - 5) Son puanlama başvuru sayısına göre sıralama sonunda projelerin kabul yada ret edilmesi ile yapılacaktır. Üçüncü Aşama: Onaylama Yunan İnsan Gücü İstihdamı Kurumu (O.A.E.D.)’nun bir temsilcisinin iş planı önerisi yapılan şirketi ziyaret etmesininden sonra projenin onaylanması aşamasına gelinecektir. En son olarak gerekli belgeler doldurulur. 2. İyi Uygulama Örneği 2: Gonni “Antigonides” Tarım-Turizmi Kadın Kooperatifi Gonni "Antigonides” Tarım Turizmi Kadın Kooperatifi Larissa iline bağlı kırsal köylerde yaşayan kadınlar tarafından Şubat 2004’te kurulmuştur. 9 Bu kooperatifin amacı bir yandan kırsalda yaşayan kadınların geleneksel kırsal ürünleri üretmesi ve pazarlaması öte yandan yerel beslenme kültürel değerlerin korunmasıdır. Gonni köyü Larissa’dan 30 km uzaklıkta ulusal otoyola çok yakınıdır. Köyde çoğunluğu tarım ve hayvancılıkla geçinen 2,000 kişi yaşamaktadır. Bugünlerde hayvancılık azalmaktadır. Ayrıca mevcut tarım alanları köydeki ailelerin ihtiyaçlarını karşılamakta bile yetersiz kalmaktadır. Kırsalda yaşayan kadınlar gelirlerin devamlı düşmesi sonucu eğitim programlarına katılmalarına sebep olmuştur. Burada amaç kadınlara eğitim vermek ve onları desteklemek yanında girişimci sektörü daha aktif hale getirmektir. Bu projede kadınlar girişimcilik ve pazarlama kurslarına katıldılar. Ayrıca kültürel miras ile ilgili olan yerel geleneksel ürünler konusunda da kurslara katılım sağlandı. Bu aşamalardan sonra 18 üyeden oluşan Gonni “Antigonides” tarım-turizmi kadın kooperatifi kurulmuştur. Kooperatif üye sayısı kadınların kooperatife başvurmaları ile artması mümkündür. İlk başta geleneksel ürünlerin üretimi konusunda başarılı olmak için dikkatli hareket etmeleri gerekmekteydi. Sektörel Operasyonel Program’dan (örneğin, Kırsal Kalkınma, Kadın Girişimciliği) gelen fonlar ile daha sonraki aşamalarda yeni ve hızlı üretim yapabilecek ekipmanları aldılar. Bundan da öte, ürünlerin dağıtımı için bir araç edindiler. İlk yıllarda pazara sundukları ürünlerin sayısı kısıtlıydı fakat durum her geçen gün daha düzeldi. Tüketicilerden gelen istekler çerçevesinde günümüzde 30’dan fazla değişik ürünün üretimi yapılmaktadır. Kooperatif üyelerinin eğitimi konusuna da büyük önem vermektedir. “Antigonides” kooperatifi üyeleri rekabetçi ortamda ayakta kalabilmek, sektördeki gelişmeleri takip 10 etmek ve en son durum konusunda bilgilenmek için eğitim seminerlerine katılmaktadır. Bunun dışında Kırsal Gelişim ve Gıda Bakanlığı, Eğitim Bakanlığı, Hayat Boyu Öğrenme ve Din İşleri Başkanlığı ve diğer öteki merkezi ulusal kurumlar tarafından düzenlenen eğitim programlarına da katılmaktadırlar. Bu eğitim programları hiyjen, gıda güvenliği, pazarlama gibi konularla ilgilidir. “Antigonides’” kadınları sanatçılıklarını gösterek lezzetli ve bol ev yapımı ve yüksek kalitede yerel ve otantik geleneksel yemek tariflerinden oluşan ve katkı maddesi ve kimyasallar kullanmadan ürünleri yapmakta, paketlemekte, pazarlamakta ve satmaktadılar. Ev yapımı ve geleneksel yöntemlerin kullanılmasına rağmen hiyjen ve gıda güvenliği standartları ve gerekli koşullar oluşması halinde kadınlar kooperatif çatısı altında kültürel miraslarını yansıtan geleneksel Yunan yemekleri üretmeya ve pazarlamaya devam etmektedir. Kooperatif üyelerinin misafirperverliği ve sadeliği ile yüksek kalitede ve düşük fiyatlı ürünlerin bir araya gelmesi ile bölgeyi ziyarat edenler tatmin olmuş olarak ayrılmaktadır. Bunun yanında ziyaretçiler "Antigonides” geleneksel ürün ve yemekler çalıştayını da ziyaret etmektedir. . Bunun yanında, "Antigonides” kadınları ürünlerini internet üzerinden de pazarlamaktadır (http://www.ebloko.gr/). Ebloko elektronik pazarlamadır. Burada tüketiciler Yunan üreticilerinin düşük fiyatla sundukları tercih ettikleri ürünleri gerekirse kapılarına kadar teslim edilecek bir sistemle elde etmektedir. Kooperatif ürünleri satarken tüketiciler sadece otantik Yunan ürünleri aldıklarını bilmekle kalmamakta ayrıca üretici fiyatlarında ürünleri satın alabilmektediler. Ürünler ve Hizmetler: “Antigonides” ürünleri ve hizmetleri şunlardır: - Mevsimsel meyvelerden üretilen yerel ve geleneksel tatlılar: Ceviz, erik, kayısı, incir, vişne, kiraz, çilek, balkabağı, karpuz, domates, patlıcan, üzüm, armut, mandalin, portakal, elma, kiwi, pergamo ve limon. 11 - Değişik mevsimsel meyvelerden örneğin şeftali, çilek, armut, elma, portakal, kivi gibi üretilen reçeller - Geleneksel tatlılar örneğin baklava, revani, kadayıf, pilav keki, kek, kurabiye, v.b. - Geleneksel pastalar ve el yapımı küçük pastalar, değişik sebzelerden ve otlardan yapılan börekler, tavuk böreği, ıspanaklı börek, peynirli börek, kıymalı börek, pırasa böreği, süt böreği, balkabağı böreği, zeytin böreği, v.b. - Geleneksel yöntemlerle hazırlanan ve doğal olarak kurutulan iki tür tarhana, tatlı ve ekşi. 12 - El yapımı makarna - Domates sosu ve Salça - Kokulu yağlar, Gonni bölgesine has baharatlı zyetinler, zeytin ezmesi ve zeytinyağlı kokulu sabunlar. - Düğün ve Noel şekerlemeleri - Likörler, meyvelerin nektarından şeker ve konyaklı - Otantik, yerel, ve geleneksel ürünler örneğin, saf Olympus balı, Yunan “bobata”sı, “katsamaki”, ve ünlü “ritzelialı petimezi”. 13 - Yerel yemeklerden ve içeçeklerden oluşan konferanslar, doğum günleri, açılış törenleri, ve diğer etkinlikler için Yiyecek içecek sağlama hizmetleri. Kadın kooperatifi Yunanistan için çok önemli ekonomik, sosyal, ve kültürel rol oynamaktadır. Yunanistan’ın kırsal kalkınması için önemlidirler çünkü kadın kooperatif hareketi genel amaçlarına ulaşabilmektedir. Bu amaçlar şöyle özetlenebilir: İşsiz kırsal kadınların sayısının azaltılması Yeni iş pozisyonları ve yeni gelir kaynakları yaratma Aile gelirinin geliştirilmesi Kadınların ekonomik ve sosyal pozisyonlarının düzeltilmesi Kadınların tarımsal alanlarındaki pozisyonları ve rollerin güçlendirilmesi, kadınların karar verme süreçlerine katılması, ve geleneksel ve kültürel gelişimin sürdürülmesi İçsel yerel gelişime katkıda bulunma 14 3. İyi Uygulama Örneği 3: Ergani Merkezi “Ergani” Merkezi kadın konuları üzerine çalışan Selanik’te bulunan bir grup kurum tarafından kurulan kar amacı gütmeyen bir sivil toplum kuruluşudur. “Ergani” Merkezini oluşturan kurumlar şunlardır: Sykies Belediyesi (www.sykies.gr) Kuzey Yunanistan İhraçatçılar Birliği (www.seve.gr) SEVE-SBBE-TIF Mesleki Eğitim Merkezi. (www.kekssd.gr) Ergani Merkezi Kadın Girişimçileri Ağı Anatoliki SA, Doğu Selanik Kalkınma Ajansı (www.anatoliki.gr) Selanik Alexander Teknoloji Eğitim Enstitüsü (www.teithe.gr) Batı Makedonya Üniveersitesi (www.uowm.gr) Merkezin temel amacı kadınların istihdamını teşvik etmek ve işgücü piyasasına entegrasyonuna destek olmaktır. Bu amaç için Merkez kadınlara şu konularda destek olmaktadır: İşgücü piyasalarına entegrasyon yada yeniden entegrasyonlarına yardımcı olmak, Kadınların çalışma koşullarını iyileştirmek Girişimçiliği yaratmak yada geliştirmek Yeni kooperatiflerin yaratılması yada mevcut kooperatiflerin geliştirilmesi Yeni teknolojiler konusunda bilgi sahibi olmak ve işletmek Merkez tarafından sağlanan hizmetler şunlardır: İstihdam Hizmeti İstihdam Hizmeti sadece işsiz kadınlara değil iş sahibi kadınlara da yöneliktir. Bu hizmetin temel amacı işsiz kadınların modern iş gücü piyasasına katılımını yada yeniden katılımıcını desteklemektir. Ayrıca iş sahibi kadınların profesyonel isteklerine cevap verecek onları yetkilendirecek becerileri sağlamaktır. İstihdam Hizmeti’nden yararlanmak isteyen kadınlar şu hizmetlerden yararlanabilir: İstihdam Danışmanlığı 15 İşsiz ve iş sahibi kadınlar işgücü piyasasında nasıl hareket edeceklerini planlamakta ve eldeki imkanları nasıl kullanacakları konusunda danışmanlık almaktadırlar. Ayrıca profesyonel becerilerini geliştirmek yanında nasıl iş bulunacağı konusunda metotları ve teknikleri öğrenmektedirler. Aynı zamanda kendilerinin güçlü ve zayıf yanlarını özüne dönme yöntemi yoluyla öğrenme ile farkına varmaktadırlar. Bunları yaparken kendi ihtiyaçlarına cevap verecek kişiye özel eğitim süreçleri öngörülmüştür. Bazı iş danışmanlığı konuları şunlardır: Gelişim – Becerilerin Geliştirilmesi İş araştırma ve bulma metot ve teknikleri İşgücü piyasası ile tanışmaya yönelik ilişkilerin geliştirilmesi Genellikle haftada bir gün toplantı yapılmaktadır. Bu toplantıda kişilerin ihtiyaçlarına göre kişisel yada grup olarak iş danışmanlığı hizmetleri sunulmaktadır. Eğitim ve eğitim öncesi program bilgileri Danışmanlık süresince Ergani Merkezi başvuranların eğitim ihtiyaçlarını belirlemeye çalışmaktadır. Daha sonra başvuranlardan ilgilenenler kadınlar kendilerine uygun çeşitli ve değişik eğitim programlarına yönlendirilmektedir. İstihdamın Arttırılması Ergani Merkezi işverenlerin ihtiyaçlarının belirtildiği bir veri tabanı hizmeti sunmaktadır. Bu veri tabanı ile ilgilenen kadınlar kendi becerilerine uygun işleri bulabilmektedir (iş eşleştirmesi). Bu veri tabanı Ergani Merkezi ve işverenler arasındaki iletişim ve işbirliği sebebi ile düzenli olarak güncelleştirilmektedir. Malzeme ve Teknik Ekipman Yardımı İsteyenler Merkezin imkanlarını (bilgisayar, faks makines, fotokopi makines, v.b.) iş aramak için kullanabilirler. Ayrıca Merkez tarafından günlük olarak iş pozisyonları ve iş ile ilgili konularda kendilerine bilgi verilmektedir. Ayrıca Merkez’de günlük gazetelerden ve bilgi materyallerinden de yararlanma imkanına sahiptirler. Girişimcilik Hizmeti Girişimcilik Hizmetinin amacı kadın girişimciliği ve kadınların kendi kendilerine iş kurmalarını teşvik etmektir. Kendi işlerini kurmak isteyen kadınlar ve sahip oldukları işleri geliştirmek isteyenler girişimciliik danışmanlarına başvurmaktadır. Girişimcilik Hizmeti kadınlara gelecek işleri ile ilgili açık ve net fikir sahibi olmalarını, bir iş planı oluşturmalarını ve iş kurma ve büyütmenin finansman yollarını gibi konularda bilgiler vermekte ve danışmanlık hizmeti sunmaktadır. 16 Buna ilave olarak şu anda bir işe sahip olan kadınlara işletmeleri ile ilgili reklam yapmak, işletme yönetimi ve organizasyonu, finans metotları v.b. gibi konularda rehberlik hizmeti verilmektedir. Girişimcilik Hizmeti kadınlara şu konularda da yardımcı olmaktadır: Girişimcilik Danışmanlığı: Başvuru sahipleri kişisel olarak yada grup olarak girişimcilik danışmaları ile toplantılar yapmaktadır. Bu toplantılarda iş operasyonu kurma, pazarlama, iş finansmanı metotları, halkla ilişkiler, yönetim ve organizasyon konularında danışmanlık verilmektedir. İş planı hazırlama eğitimi Eğitim teorik ve pratik bölümlerden oluşmaktadır. Eğitim bir ay sürmekte ve yeterliliği tam olan eğitmenler yazılı ve elektronik formatta eğitim materyallerini kullanarak katılımcıları eğitmektedir. İlgilenen kadınlar 15-20 kişilik grup oluşturarak ilk başta bir iş planına sahip olmalıdırlar. Eğitim boyunca bu iş planı geliştirilmekte uygulama aşamasına gelmektedir. Ergani Merkezi İş Kadını ve Girişimcileri Ağı Oluşturulması: Bu ağ yapısına katılan ilgili kadınlar kendi aralarında işbirliği yapma, ortak halkla ilişkiler etkinlikleri yapma gibi faaliyetlerde bulunma şansı yakalamaktadır. Psikolojik Destek Hizmeti Bu hizmet kadınların evlilik, profesyonel yada sosyal hayatlarında karşılacakları sorunları çözmeye yönelik destek hizmetleri sunmaktadır. Psikologlar birebir yada grup terapisi yöntemleri ile ilgilenelerle sorunlarını tartışmakta ve çözüm yolu bulmaya çalışmaktadır. Hukuki Danışmanlık Hizmetleri Hukuki Danışmanlık Hizmeti kadınları üzerinde çalışılan yasama konuları, işletmelerinin hukuki işleri, aile hukuku, hatta mültecilik, göçmenlik gibi özel konularda danışmanlık hizmeti sunmaktadır. Kılavuzluk (Mentoring) Kılavuzluk Hizmeti Ergani Merkezi’nin özel bir hizmetidir. İş dünyasına yeni adım atmış olanlara bölgedeki en üst iş adamları ve kadınları kılavuzluk yapmaktadır. 17 Yeni Teknoloji Kulübü Merkezde yeni teknoloji kullanımına özel önem vermektedir. Bu daha çok Merkezin organize ettiği seminer yoluyla yapılmaktadır. Eğitim seminerlerinde şu yeni teknoloji konuları verilmektedir: Temel Bilgisayar Kullanımı Word ve Excel Internet ve E-posta kullanımı 18 2. İYİ UYGULAMA ÖRNEKLERİ: POLONYA İyi Uygulama Örneği 1 Proje Başlığı: “Aktif Kadın – Geleceğin Kadını” Proje Türü: ESF Fonu, SOP HRD Programı, 1.6 Alt-Programı Koordinatör: Rybnik Sosyal Yardım Merkezi Özet: Polonya’daki istatistiklere göre, kadınlar erkeklere oranla daha fazla işsizdir. Hala geleneksel ev kadını modelinin devam ettiği Silezya bölgesinin endüstri ve kırsal alanlarında bu sorun özellikle daha belirgindir. Kadınların erkeklere oranla aile ve iş yaşamını başarılı bir şekilde dengelemek konusunda daha fazla sorunları bulunmaktadır. Hamilelik izni, doğum izni, çocuklara bakmak için işten ayrılmak yada kadınları iş yerlerinde korumaya yönelik hukuki düzenlemelerden dolayı kadınların işgücü piyasasında yer almaları daha zor olmaktadır. İşten belli bir süre yukarıdaki sebeplerden dolayı ayrıldıktan sonra tekrar dönebilmek daha zor olmaktadır. Rybnik Sosyal Yardım Merkezi iki yıldan daha fazla işsiz olan kadınlara yardım etmek için bir proje yaratmaya karar verdi. “Aktif Kadın – Geleceğin Kadını” adlı proje işsizlikten etkilenen 100 kadına ulaşmayı hedeflemektedir. Merkez sosyal yardım alan 400 kadını seçti. Bu 400 kadından 212 projeye katılmak istediklerini belirttiler. Bunlar arasından 23-50 yaş aralığında 100 kadın proje programına kabul edildi. “Proje koordinatörü ve Rybnik Merkezi Organizasyonel ve İş Bölümü Direktörü Teresa Rajczyk “100 kişilik grubu seçerken aile ve finansal durumlarını göz önünde bulundurduk.” şeklinde durumu açıklamaktadır. Çocuklu tek başına yaşayan anneler ilk öncelik olmuştur. İlk aşamada motivasyon kursları verilmiştir. Bu noktada birçok kadın şansları ve imkanlar konusunda tereddütlere sahiptir. Tereza Rajczyk, “Kendilerine inanmıyorlardı. Başarabilecekleri konusunda şüpheleri vardı.” diyerek durumu özetlemektedir. “Beş günlük eğitim sonunda eğitmenler bir mucize yaratmıştır. Kadınlar kendilerinin değerlerinin farkına vardılar, gizlenmiş becerileri ve yeteneklerini keşfettiler, ve birbirlerini motive ettiler. İşgücü piyasasında nasıl ayakta kalacaklarını, nasıl özgeçmiş ve başvuru mektubu yazılacağını ve nasıl iş görüşmesi yapılacağını öğrendiler. Kurs bitiminde bir kadın gözyaşları içinde “Aman Allahım, Ben gerçekten işe gidiyorum!” demişti. 19 Kurs sonunda sekiz katılımcı o kadar pozitif bir biçimde etkilenmişlerdi ki kendi kendilerine iş bulmuşlardı. Öteki kadınlar ise yedi özel alana ayrılan mesleki eğitim almak üzere gruplara ayrılmıştı. Bu gruplar: modern satış temsilcisi, depo görevlisi, küçük restoran aşçı şefi, çocuk ve yaşlı bakım uzmanı, çiçekçi, bireysel ve finans bölümü sorumlusu ve küçük şirket hizmetleri sorumlusu. Bundan sonraki adım mesleki eğitim sonunda işverenlerin katılımcılara profesyonel olarak pratik yapma imkanı verme aşamasıdır. Teresa Rajczyk şunu söylüyordu: “Programa başlamadan önce 100 kadından 40’ın iş bulacağını öngörüyorduk. Fakat sonunda 59 kadın iş buldu. Birçok kadının ise kendilerine güveni gelmişti. Artık bir işten başkasına değiştirme endişesinden de uzaklaşmışlardı.” Bazı katılımcı hikayeleri: “Jolanta Wachowicz yıllarca işsizdi. Okulu bitirdikten çocuklarına bakmak için ev kadın olmuştu. Rybnik Merkezi’nin programı sayesinde en sonunda hayatında değişikler yapma imkanı bulmuştu. Jolanta Rybnik Sosyal Yardım Merkezi’nde muhasebeci olarak işe alındı. Şöyle diyor: “Bu programa teşekkür ederim. Yeniden doğmuş gibiyim. Evde oturmak beni kötümser yapmıştı. Bugün geleceğimle ilgili iyimserim. Bu iş bana sadece finansal güven sağlamak yanında tatmin olma duygusuda sağladı.” ” “Hanna Drobot’un benzer bir hikayesi var. Okul, evlilik ve bir bebek – fakat kariyeri geliştirmek için hiçbir imkanı yok. İki yıl evde oturduktan sonra değişim zamanının geldiğine karar veriyor. Bugün Hania büyük bir sigorta şirketinde muhasabeci olarak çalışmakta. Duygularını şöyle paylaşıyor: “Hayat çok ilginç ve güzel hale geldi. Yeni insanlarla tanışıyorum. Kendime güvenim arttı ve daha çok mutluyum. Birkaç ay önce birisi bana iş bulacağımı söylese ona asla inanmazdım.” Amaçlar: İki yıldan fazla işsiz olan kadınları motive ederek ve aktif hale getirerek iş sahibi olmalarını sağlamak. Ana Unsurlar: Beş günlük eğitim boyunca eğitmenler şu konularda eğitim vermektedir: Motivasyon, iş aramaya hazırlık: belgeler, iş mülakatı, v.b. Yedi alana ayrılmış mesleki eğitim: 20 modern satış temsilcisi, depo görevlisi, küçük restoran aşçı şefi, çocuk ve yaşlı bakım uzmanı, çiçekçi, bireysel ve finans bölümü sorumlusu ve küçük şirket hizmetleri sorumlusu. Son aşama ise işverenlerin katılımcılara profesyonel olarak pratik yapacakları iş pozisyonları teklif etmesidir. Sonuçlar: Projenin başında koordinatör 100 kadından 40’ının iş bulacağını öngörmüştü. Proje sonunda 59 kadın başarılı olmuş ve iş bulmuştu. Yenilikçi Unsurlar: Projede gözlemlenen yenilikçi faaliyetler mesleki danışmanlık, psikolojik destek, sosyal hizmet uzmanı ile düzenli etkileşim ve bağımlı kişilerin bakımlarının (özellikle yedi yaş altı çocukların bakımı) olarak belirtilmektedir. Bu projede diğer yenilikçi unsurlar: * Genç nesilin kötü davranışlarının (pasiflik, ilgisizlik, inkar) önüne geçmek, * Faydalanacılar ve ortakların işgücü piyasasına dönüş konusundaki yaygınlaştırma, uygulama, yönetim, gibi faaliyetlere aktif katılımı, * İş aramak için aktif olma ve motive olmayı sağlamak, * Var olan becerileri geliştirmek ve yeni beceriler kazandırmak, * İşverenlerin eğitimi, * Pratik beceriler kazanmak, * Risk altındaki grupları ve işe alımda fırsat eşitliği sağlamaya yönelik atmosferi oluşturmak. Proje hakkında bilgi için: www.pomocspoleczna.rybnik.pl/kobieta; Proje koordinatörü: Teresa Rajczyk İyi Uygulama Örneği 2 Proje Başlığı: “Kendine İnan” Projesi Proje Türü: Kırsal alanda mesleki faaliyetleri arttırma yerel insiyatifi 6.3 alt programı Koordinatör: Foundation Europa+ Proje süresi: 01/01/2009 – 30/06/2009 Özet: Projenin amacı yirmi adet uzun süreli işsiz olan kadının kapsamlı olarak aktif iş arama yoluyla istihdam edilebilirliğini arttırmaktır. Eğitimler Podegrodzie bölgesinde yaşayan ve yüksek eğitim almamış kadınlara yöneliktir. 21 Eğitim ve çalıştaylar 2009 yılının Mart-Mayıs ayları boyunca yapılmıştır. Projenin başında katılımcılar profesyonel danışmanlarla yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Danışmanlar kişisel özellikleri ve becerilerin ne olduğu konusunda bilgi vermek yanında proje katılımcıların işverenlerin ilgisini çekmeleri için becerilerini geliştirmeye yönelik fırsatlar konusunda da tavsiyelerde bulunmaktadır. Projeye katılımın faydaları: "Proje katılımcıların aktif iş aramaları konusunda kapsamlı hazırlanması.” "İşgücü piyasasında hareketliliği geliştirmek.” "Kendi kendine saygı duyma ve güvenin arttırılması.” Proje “İşgücü Piyasasında Aktif Olma”, başlıklı bir broşür geliştirmiştir. Bu broşürde başvuru belgelerinin elde edilmesi, iş mülakatlarında sık sorulan sorular, iş sözleşmeleri ile ilgili temel bilgiler (iş sözleşmesi türleri, maaş, izin, iş sözleşmesinin sonlandırılması) verilmektedir. Bu broşür sayesinde katılımcılar tek bir belgede iş bulma ve istihdam konusunda tüm bilgilere ulaşmaktadır. Katılımcıların Proje Hakkındaki Düşünceleri: “Ben başvuru formu yazmayı öğrenmeyi ve aktif ve etkili bir şekilde iş arama metotları konusundaki kurslardan hoşlandım. Bu kurslar boyunca daha önce bilmediğim iş arama konusunda birçok yeni metotla tanıştım. Ayrıca eğitim kursu özgeçmiş ve başvuru mektubu hazırlamam konusunda bana yeni beceriler kazandırdı. Bu belgelerin hepsi uzmanlar tarafından kontrol edilerek güçlü ve zayıf yanları belirtildi. Bunun sayesinde işverenle mülakatım sırasında kendime güvenim en yüksek düzeyde idi çünkü belgelerin çok iyi hazırlandığını biliyordum.” “Makyaj ve giyim tarzı konusunda kurslar almak çok yararlı oldu. Eğitmenler başvuru sırasında sadece belgelerin değil dış görünüşünde önemli olduğunu öğrettiler. Eğitmen bize iş mülakatından önce nasıl makyaj yapmamızı ve hangi kıyafeti seçmemiz gerektiğini gösterdi. Simulasyon iş mülakatı sırasında mülakat sırasında hangi soruların sorulduğunu görmek ve simülasyon sırasında kazandığım tecrübe çok değerliydi. Proje sırasında “Kendine İnan.” Olarak kazandığımız tecrübe sadece iş hayatı için değil günlük hayatta da işe yarıyor. Kişisel olarak danışmanla 22 birebir konuşmakta çok yararlı oldu. Bize profesyonel beceriler konusunda bilgi vermenin dışında geleceğımize yönelik eğitim konusunda önemli dersler verdiler.” Amaçlar: Uzun süreli işsiz olan yirmi kadına aktif iş arama konusunda kapsamlı eğitim vermek ve istihdam edilebilirliklerini arttırmak. Ana Unsurlar: • Makyaj ve Giyim Tarzı Mülakat sırasında presentably olmak için temel prensipler, uygun kıyafet ve makyaj seçimi. • Aktif İş Arama Metotları Şirketler hakkında bilgi sahibi olma, işe alma süreçlerini öğrenme ve iş arama metotları konusunda bilgilendirme (kurslar bilgisayar odasında verilmektedir). • Başvuru Belgeleri Hazırlama: Özgeçmiş ve İş Başvuru Mektubu Katılımcılar kendileri tarafından bilgisayar ve internet ortamında buldukları işe başvurmak için gerekli belgeleri hazırlama eğitimi verilmektedir. • İş Mülakatı Katılımcılar iş mülakatı ile ilgili temel kuralları öğrenmektedir: Zamanlama, gerekli belgeler, dış görünüş,sık sık sorulan sorular. • Kendini Takdim Etme Aktiviteleri Kendini takdim etmek prensipleri, ilk karşılaşmanın etkisi, bilinçli ve bilinçsiz manipülasyon, vucüt dili, sessiz iletişim. • Olumlu Hava Bırakma Eğitimi Yapıcı davranışları öğrenme metotları, hayır diyebilme, kişilerarası etkileşimde olumlu hava bırakma. Proje sonunda katılımcılar iş alımı konusunda uzmanın eşliğinde simülasyonda yer almaktadır. Sonuçlar: 1. Aktif olarak iş arayan kurs katılımcılarının kapsamlı hazırlanması. 2. İşgücü piyasasında hareketliliği geliştirmek. . 3. Kendine saygıyı ve güveni geliştirmek. 4. İş arama ve başvurukonusunda örnek belgelerin yer aldığı proje broşürü. Yenilikçi Unsurlar: Profesyonel Aktivasyon Ofisi yardımıyla profesyonel yeteneklerin ve işgücü piyasası hakkında farkındalığın arttırılması. Kişilerin kendi yeteneklerinin farkına varmalarını sağlama ve hayatboyu öğrenme (şirket içi eğitim, mesleki kurslar) için işgücü piyasasında var olan iş fırsatlarına 23 başvurabilme. Proje katılımcılarının kendi kendine saygılarını ve güvenlerini arttırma. Yararlanıcıların özellikle kendi kendileri eğitmelerini teşvik edecek eğitim ihtiyaçlarının farkında olmalarını sağlama. Proje hakkında bilgi: http://www.europaplus.pl/info-pokaz,12.html http://www.europaplus.pl/pliki/file/PLAKAT%20-%20Uwierz%20w%20siebie.pdf İyi Uygulama Örneği 3 Proje Başlığı: Kırsalda Yaşayan Yetişkinlerin Eğitimlerine Yönelik Sınırlar Ötesi Bölgesel Kalkınma Proje Numarası: 06/GR2/06-0061/P1 Proje Ortakları: Stowarzyszenie Wspierające Rozwój Wsi- Kırsal Kalkınma Derneği ul. Krekole 32 11-106 Kiwity Frauen helfen Frauen e.V., Almanya KEB (Katholische Erwachsenenbildung), Almanya Vilties Tiltas, Litvanya VFA-Valter Fissamber, Yunanistan Proje Türü: Hayat Boyu Öğrenme Özet: Proje ana faaliyetleri seminerler, çalıştaylar ve konferanslar düzenlemek, katılımcılar ve yararlanıcılar arasında ikili ve çok taraflı değişimler gerçekleştirmek, online eğitim araçları ve proje websitesini hazırlamaktır. Proje ortağı kuruluşlar arasında Noel ile ilgili gelenek ve göreneklerin nasıl olduğu konusunda bilgi alışverişinde bulunmak ve 24 ortakların birbirlerini daha iyi anlamalarını sağlamak için aşçılık ve yemek yapma kursları düzenlemek. Proje boyunca 4 proje ortağı ziyareti gerçekleşti. Bunlardan üçü konferans olarak organize edildi (bir tanesi Polonya’da yapıldı) ve 2 tane aşçılık ve yemek yapma çalıştayı düzenlendi (bir tanesi Polonya’da yapıldı). Şubat 2007’de Almanya ve Temmuz 2008’de Litvanya’da öğrenciler pratik yapma imkanı buldu. Amaç turizmi çiflikleri ve yetişkin eğitimi verilen merkezlerin ziyareti idi. Temmuz 2007’de Polonya’da Yunan ortak için bir çalıştay düzenlendi. Hedef Gruplar: Kırsal ve dezavantajlı bölgelerdeki insanlar; kadınlar. Yararlanıcıların tecrübelerin proje açısından önemli olduğu ortaya çıktı. Çünkü bu tecrübeler yardımı ile kırsalda yaşayan yetişkilerin eğitim ihtiyaçları konusunda daha detaylı ve net bilgi edinilmiş oldu. Hedef grup içindeki yararlanıcıların birbirleri ile etkileşim kurması ve ziyaretlerde bulunması sayesinde “Şansını Dene” adlı proje eğitim el kitabında tecrübeler paylaşıldı. Kırsalda yaşayan yetişkinlere yönelik eğitim programı hazırlamak sadece proje katılımcılarına fayda sağlamaz ayrıca kırsalda yaşayan insanların kişisel gelişimi, mahalle gelişimi, yaşama standartlarının yükseltilmesi, ve kırsal turizmin gelişmesi ile gelir düzeyinin artması gibi olumlu etkileri olur. Amaçlar: Kırsalda yaşayan ve eğitim görmemiş kadınları nasıl eğitim imkanlarının arttırılacağı konunda ortak kuruluşlar tek bir kavramsal çerçeve oluşturdular. En iyi öğretme metotlarının oluşturulması ve bilgi iletişim teknolojilerinin nasıl kullanılacağı konularında proje gerekli cevapları bulunmasına katkıda bulunmaktadır. Hedef grupların aktif katılımı ve birbirleri ile tecrübelerini paylaşması önemliydi. Ana Unsular: Eğitim modülleri: 1. Kültürlerarası yeterlilik transferi (kbir kişinin kendi bölgesini bilmesi ve geleneksel kültürlerin farkında olması); 2. Dil Yeterlilikleri; 3. Bilgisayar Kursları (Temel bilgisayar kursu, web tasarımı, muhasebe, e-posta); 4. Kendi kendini yönetim (Kendi zaman ve işini yönetme ve organize etme, ekonomik konular, şirket kurma ve işletme, v.b.); 25 5. Kırsal Alanları Aktivasyonu (yerel toplumlulukarın kabulü, yerel kurumlar ve örgütler ile nasıl ilişki kurulur, bölgenin sosyal analizi); 6. Değişik Avrupa yemek kültürülerinin transferi ( yeme-içme hizmetleri, gastronomi, sağlıklı yemek alışkanlıkları, beslenme, v.b.) Sonuçlar: 1 Bu projeye katılıan işverenler hedef grupların (kırsalda yaşayan eğitim ve maddil durumu kötü kadınlar) sorunlarını ve özelliklerini ve bu sorunların nasıl üstesinden geleceklerini konularında bilgi sahibi olacaklar. Buna ilaveten, ortak kuruluşlar ile etkileşimde bulunarak kültürlerarası etkileşim yeterlilikleri konusunda aydınlacaklar ve bunu eğitilenler ile paylaşabilecekler. En son çıktı olarak eğitim seviyesi düşük insanların ihtiyaçlarına cevap veren kültürel yeterlilik ve kırsal turizm konulu bir eğitim programı oluşturulacaktır. Bu eğitim programı ile hedef kitle kendilerine sunulan imkanlardan faydalanarak profesyonel olarak ilerleyebilecektir. Ortak kurumlar arasında yapılan uluslararası değişim programı ile tecrübeler paylaşılarak son proje çıktısı (yetişkinler için eğitim programı), “Şansını Dene” kitabı ve CD!si oluşturulacaktır. Eğitilenler ise ortak kuruluşlardaki öğrenciler ile birlikte yetişkin eğitimine yönelik sekiz tane modül üzerinde çalışma imkanı bulacaklardır. Bu modüller en önemlisi dil yeterliliklerinin geliştirilmesi olacaktır. Proje kırsal turizm konusunda farkındalık yaratarak aileler için bir gelir kaynağı olacaktır. Aynı zamanda aileler kendi kendilerine yeterli olmaya başlayacaktır. Öğrencilerin bilgisayar kursları almalarına ve kırsal alanlardan dünya penceresine açılmalarına imkan verecektir. Proje kişilerin gelişimi ve daha fazla eğitimi için teşvik edilmesi için ortam sağlamaktadır. Eğitilenler evde öğrenmenin yeni bir şeklini öğrenecek ve Internet ve bilgisayar kullanarak kişi-merkezli eğitim alacaktır. 26 Yenilikçi Unsurlar: Bu proje hayatları boyunca eğitim alma imkanı kısıtlı olan kadınların Avrupalaşması ve uluslararasılaşması konusunda fikirleri ve karşılıklı anlayışın artmasını sağlamaktadır. Kırsalda yaşayan kadınlarn profesyonel çalışması ve eğitim alma imkanı çoğu zaman çok zordur. Bunun en önemli sebebi iş yerleri ile yaşadıkları yerler arasında uzun mesafeler olması ve çocuklarına bakmak zorunda olmalarıdır. Bu sorunu Harmanlama Öğrenme (Blended Learning) ile çözmek mümkündür. Kırsalda yaşayan kadınların eğitim konuları yanında dış ülkelerde eğitim almak suretiyle kültürlerarası transfer ve dil öğrenmenin yolu da açılmış olmaktadır. Burada temel amaç kırsal turizm alanında devamlı bir işe sahip olmayı sağlamak ve öteki kültürleri anlama ve onlara karşı açık fikirli olmanın önünü açmaktır.. Proje için daha fazla bilgi için: www.swrw.pl; e-mail: swrw@swrw.pl; Mariola Jagiełło- Project Manager, tel.: 0-513 048 024 İyi Proje Örneği 4: Proje Başlığı: "Kadınlar ve Kalkınma: Yerel Toplulukların Sürdürülebilir Kalkınması İçin Aktif Kadınlar" Projesi PROJE TÜRÜ: Proje STK Fonu, III kısım: Fırsat Eşitliği ve Sosyal Entegrasyon tarafından finanse edilmektedir. “Kadınların Alanı” Vakfı proje sahibi ve “Yeşil Alan” Kırsal Derneği ortaklığı tarafından uygulanmaktadır. 27 Amaçlar: Proje; Kırsal Kadın Kulübü, köy liderleri, muhtarları, öğretmenler, aktivistleri, tarım kulüpleri, kadın dernekleri ve vakıfları ile resmi olmayan kadın grupları yönelik olarak kırsal alanlarda kırsal toplulukların sürdürlebilir kalkınmasını amaçlamaktadır. Özet: Kadın Köy Lideri. Yeşil Kurpie’deki kırsal Charcibałda bölgesinde yapılan bir projedir. Burası ormanlık ve ağaçlık alanda ulaşılması zor yolları olan bir yerdir. Bundan da öte, bu bölgede olan birçok ev ağaçlık ve ormanlık alanda gelişi güzel ve birbirinden ayrı olarak yayılmıştır. Bu bölge birbirine köy yolları ile bağlantılıdır. Yabancı birinin burada kaybolması çok kolaydır. Köy lideri Bayan Halina Danuta Kostewicz tarafından kurulmuş olan ve beşincisi yapılmış olan Mazowiecki açık alan heykelcilik etkinliği giderek daha fazla ses getiren bir etkinlik haline gelmiştir. Bayan Danuta 1952 yılında Charcibałdzie doğmuştur. Burada şimdi birçok yıldır var olmayan ilkokulda eğitimini tamamlamıştır. Daha sonra buradan ayrılmış ve Ostroleka’da yaşamıştır. Her zaman sosyal bir insan olup çok aktif çalışmalar yapan biri olmuştur. Yıllardır Kurpie Derneği’nde aktif olarak çalışmakta ve Polonya Sosyal Hizmet Komitesi’nin bu bölgedeki başkanlığını yürütmektedir. Ayrıca el ürünleri satan bir dükkan da işletmektedir. Yerel yemekleri yapması yanında yerel bir gazete yemek tarifi köşesi çok ünlüdür. 28 Kurpiowszczyźnie bölgesine aşıktır. Bu sebepten dolayı bölgenin tanıtımı adına alışagelmemiş faaliyetler yapmaktadır. Örneğin Guinness Rekorlar Kitabı’na giren dünyanın en uzun Kurpiowski rejbaka yapmıştır. Ayrıca “Kurpiowskie Yemekleri" adlı kitabın da yazarıdır. 2005 yılında kocasını kaybettikten sonra Charcibałdy’ye geri dönmüştür. Ailesinden kalan yüzyıldan daha eski olan ağaç evde yaşamaktadır. Her zaman aktif ve birçok fikir ile doludur. Etrafında güzel bir manzara ve bozulmamış bir doğa görmektedir. Fakat aynı zamanda yoksulluk, kültür ile etkileşim azlığı, ve geleneklerin yok olmasını da tecrübe etmektedir. Bu bölgedeki herkesi tanımakta ve herkez de onu tanımaktadır. Aktif ve etkili olması sebebi ile onu köyün muhtarı seçmişlerdir. Bundan sonra ailesinin evine “sołtysówką” (muhtar evi) denmiştir. Köydeki öteki kadınlara iletişime geçmiş ve aralarında ortak bir dil oluşturmuştur. Kırsal Kadın Kulübü’nün kurulması da bu ortak dil sayesinde mümkün olmuştur. Kendisi Arazi Geliştirme Kurulu’nda başkanıdır. Kendi tarım turizmi işletmesini kurmuştur. Kurpian’ın eski kulübülerini geleneksel mobilyalarla dekore ederek ve turistlerin ihtiyaçlarına uygun tasarlayarak yeniden kullanıma açmıştır. Bu kulübüleri ormanlık çayırlara yerleştirmiş ve diğer binalardan uzakta bir tarım turizmi bölgesi oluşturmuştur. 29 Kırsal Alanda Yaşayan Ev Kadınları Kulübü’nü kurarak kulübün ortak kullanımı için bir oda tahsis etmiştir. Kendi özel mülkiyetinde bir yeri Kulübe tahsis etmiştir. Bu oda yalıtılmış, ısıtılmış ve toplantılar uygun tasarlanarak kullanıma açılmıştır. Burada aynı zamanda geleneksel alet ve edavatın sergilendiği odalar, dokuma tezgahları, geleneksel el sanatı malzemeler yanında bilgisayarların olduğu odalar bulunmaktadır. Köy Toplantı Odası Sosyal Integrasyon Programı Üyelik Sonrası Kırsal Gelişim Programı tarafından finanse edilerek donatılmıştır. Köy Toplantı Odası çok önemli bir amaca hizmet etmektedir. Bu sayede köyde yaşayanlar tekrar birbirlerine değer vermeye başlamış, köylüler için bir buluşma noktası olmuş, komşuluk bağları güçlenmiş, gencinden yaşlısına birbirine yardım eden bir topluluk haline gelmesine yardımcı olmaktadır. Bu odada kurslar, İngilizce kursu ve gençlerin serbest zamanlarını geçirecekleri faaliyetler yapılmaktadır. Kırsal dans partileri giderek popüler hale gelmektedir. Kurpie müzik grupları eşliğinde gençlere geleneksel dans öğretilmektedir. Yaşlılar için de bu partiler ilgi çekmekte bir anlamda gençlik yıllarına geri dönmektedirler. 30 Noel’den önce Köy Odasında toplanılarak kadınlar eski geleneklerini uygulamakta, geleneksel Noel dekorasyonları yapmakta ve yemek tariflerini birbirlerine öğretmektedirler. Bayan Danuta eski geleneksel yemek tariflerini çalışkan bir şekilde toplamakta ve kendi bildiklerini de paylaşmaktadır. Bu topladıkları yemek tarifleri ile bir kitap yayınlamayı düşünmektedir. Sadece belediye başkanı olarak hizmet etmektedir. Köy sakinlerine yardım etmekte ve onlar için birçok şeyler yapmaktadır. Yaşam şartları zor olanlar ve finansal güçlüklere olanlara yardım etmektedir. Kalkınma Birliği’nin Başkanı sıfatı ile iaşe yardımı yapmakta ve yardıma ihtiyacı olanlara destekçiler bulmaktadır. Özellikle çocuklara yardım etmeye özel önem vermektedir. Çocuklar için yaz kampları organize etmekte, yüzme havuzlara turlar düzenlemekte ve çocukların müze ziyaret edebilecekleri ve üç boyutlu filmler izleyecekleri Varşova gezileri düzenlemektedir. Bayan Danuta 31 köydeki sakinleri aktif hale getirecek ve köyü terk etmeden gelir elde edebilecekleri bir proje hayal etmekteydi. Bunun için köyün kaynaklarını kullanmayı özellikle dokuma üzerinde yoğunlaşarak el sanatlarını geliştirmeyi istiyordu. Bir süre sonra her evde bir dokuma tezgahı kuruldu. Ürünleri için pazar buldukça dokuma tezgahları çalışmaya devam etti. Kırsalda Yaşayan Ev Kadınları Kulübü tarafından yemek yapma okulu yapılması planlanmıştır. Bu okulda pierogi, borş çorbası, kızartmış domuz eti, ekmek yapımı, kek yapımı gibi birçok yemek tarifi öğretilecektir. Bir yandan yemek yapmayı öğrenirken öte yandan yapılan ürünleri satmayı da planlamaktadırlar. Belki küçük aile çiftliği parekendeci ve satıcılar ile iletişime geçebilirse bu bölgede çok yetişen çilek, mantar, Amerikan üzümü gibi ürünleri pazarlayabilir. Belki de raflarda bu bölgeden gelen ürünler olabilir. Bu köy belediye başkanının rüyası fakat onun çok çalışması ve büyük çoşkusu ile bu bir gerçek haline gelebilir. Ana Unsurlar: Proje sonunda: - “Kadın ve Kalkınma” konulu eğitim serileri yapıldı. Bu eğitimler iki gün süreli olarak dört kere yapıldı. Burada sosyal değişim, topluluk ve sosyal katılım, hibe nasıl bulunur, nasıl AB fonları kullanılır gibi eğitimler verildi. Eğitim kırsal alanda yaşayan 40 kadına yönelik tasarlanmıştır; - sosyal proje yazarlarına tavsiye, “kadın ve kalkınma” konulu eğitimler hazırlayarak 10 projeye danışmanlık yapmak; - “Kadın ve Kalkınma” konulu Üçüncü Ulusal Konferans 29-30 Ocak 2010 tarihinde kırsal alan ile ilgili çalışan 60 katılımcının davet edilmesi ile Krakow şehrinde yapıldı; - basılı yayınlar – proje katılımcıları tarafından çıkarılan sürekli yayın. Sonuçlar: Kadın ve Kalkınma: Topluluk Kalkınması için Kadınlar El Kitabı , ed. E. Furgał, N. Sarata, edited by N. Sarata, ed. Foundation Women’s Space, Krakow 2008. DOWNLOAD Kadın ve Kalkınma: Kırsal Alandaki Kadın Faaliyetleri Dergisi, ed. E. Furgał, J. Struzik, edited by J. Struzik, Ed. Foundation Women's Space, Krakow 2010 "Kadın ve Kalkınma" Konferansı sayesine: - kırsalda yaşayan kadınların faaliyetleri hakkında tartışmalara katılım, - kırsal alanda sosyal faaliyetlerinin finasmanı çalıştayına katılım, - bilgi ve tecrübe paylaşımı, 32 - değerli etkileşim ve iletişim kurmak, - mini-forum oturumunda kendi kurum yada topluluğunu sunmak imkanı. Yenilikçi Unsular: Kırsalda “Yeşil Alan” Derneği proje sonunda 48 yerel topluluk ile bir anket düzenledi. Ayrıca proje sonunda www.kobietynawsi.pl faaliyet alanının geliştirilmesi, kadınlarla, kadın örğütleri ve Kırsal Alan Aktivitistleri hakkında verilerin toplanması kararlaştırıldı. Proje websitesinde kırsal alandaki işletmeler ve örgütler veri tabanına girilmesi ve paylaşılması sağlandı. Ayrıca Kırsalda “Yeşil Alan” Derneği tarafından “Kırsaldaki Kadınlar” konulu bir websitesinin oluşturulması karar verildi. Proje hakkında bilgi; Proje Koordinatörü, Ewa Furgał, telefon numarası: 012 423 13 28 or e-posta: ewa.furgal@przestrzenkobiet.pl Proje çerçevesinde Kırsalda “Yeşil Alan” Derneği devamlı olarak güncellenen kırsalda yapalayn kadınlara yönelik araştırmaların yayınlandığı websitesi devam ettirmektedir. www.kobietynawsi.pl http://zielona.org http://kobietynawsi.pl İyi Uygulama Örneği 5 Proje Başlığı: “Şansları Eşitleme” – Rzezsow’un Kırsal Poviatında Kadınların Aktifleşmesi Proje Türü: Sektörel Operasyonel Program İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Öncelik 1: Aktif işgücü piyasası politikaları: İstihdam ve Sosyal, Mesleki Entegrasyon Proje Adı ve Numarası: 1.6 Kadınların Entegrasyonu ve Yeniden Entegrasyonu Proje Süresi: 01.12.2005 ile 31.12.2006 arası. Özet “Strug Vadisi” Bölgesel Tarım-Endüstri Birliği davet etmektedir: Rzeszow ilinde kırsal alanda yaşayan ekonomik olarak aktif olmayan, düşük ve 33 yetersiz yeterliliklere sahip, iş piyasasına geri dönme isteyen işsiz kadınları ve iş arayan kadınları proje katılması için aramaktadır: “Şansları Eşitleme” – Rzezsow’un Kırsal Poviatında Kadınların Aktifleşmesi Bu projenin amacı, girişimciliği teşvik etmek, iş piyasasında hareketliliği sağlayacak becerileri geliştirmek, ve eğitim yoluyla kadınları işgücü piyasasına katılımını arttırmaktır. Her bir katılımcı aşağıda belirtilen destekleri almaya hak kazanacaktır: - mesleki ihtiyaçların teşhisi (danışmanlık, Kişisel Hareket Planı), - eğitim ve motivasyonel aktivasyon, - eğitim kurumlarında profesyonel ve kişiye özel eğitim almak, - iş kurma ve iş sürdürme eğitimi, - kendi işini devam ettirmek için tam danışmanlık desteği (işletme, yasal, finansal), - iş kurmak için hibe. Şayet; - Rzeszow bölgesinde yaşayan işşiz bir kadın iseniz, - işverenlerin sizi işe alması için istekli olması için profesyonel ve kişisel becerilerini arttırmak ve işgücü piyasasına başarılı bir şekilde dahil olmak isteyen bir kişi iseniz – Bize katılın! Proje 40 kadını desteklemektedir. Amaçlar; • Proje kadınların işgücü piyasasında hareketliliğini geliştirmek ve eğitim (seminer kurslar) yoluyla kadınların akitf olarak işgücü piyasasına dahil olmasını amaçlamaktadır. • Yararlanıcılar açısından proje ekonomik bağımsızlıklarını kazanmalarına katkıda bulunacaktır. • Proje yararlanacıları Rzeszow bölgesinde yaşayan kadınlardır: • a) işsiz ve iş arayanlar, • b) aktif olmayan, • c) düşük ve yetersiz becerilere sahip olan, • d) işgücü piyasasına dönmek isteyen, • e) kendi işini kurmak isteyenler. Ana Unsurlar: Projenin ana faaliyetleri: 1. Kariyer Danışmanlığı – grup çalıştayları ile yararlanıcılara işgücü piyasasında 34 nasıl bir yol izleyecekleri, CV ve başvuru mektubu yazma, iş mülakatı yapma, kendini takdim etme becerileri ve daha fazlası konularında faaliyetler yapılacak ve öğretilecektir. Kişiye özel kariyer danışmanlığı kişilerin ihtiyaçlarını tanımlayarak yararlanıcılar için Kişisel Hareket Planı geliştirilmesi yoluyla kişisel ihtiyaçlarının ve profesyonel gelişimlerinin tanımlanması sağlanacaktır. 2. Profesyonel Kurslar • Muhasebe Kursu, • Bilgi ve İletişim Teknolojileri Kursu, • profesyonel satış ve pazarlama kursu, • personel işleri kursu, • kuaför kursu, • kozmetik kursu, • makyaj, manikür kursları. 3. Kendi işini başlatmak için destek, a) iş kurma ve sürdürme eğitimi ve hibe elde etme şansı, b) işletmenin kayıt ettirilmesi, vergi formları, iş planı yazma, Sosyal Güvenlik Kurulu ve Vergi Dairesi ile ilgili muhasebeleştirme gibi konularda danışmanlık, c) iş başlatma konusunda hibe formatında tek seferlik finansal destek. 4. Yayınlar. 1. iş kurma konusunda yayınlar – yasal, finansal, muhasebe, finansal destek formları ve kılavuzluk (mentoring), 2. Yerel iş gücü piyasası ve kadınların durumları, işgücü piyasasında gelişim konusunda danışmanlık, aktif iş arama şekilleri hakkında yayınlar. Sonuçlar Projede yer alan katılımcılar arasında: 40 kadın kariyer danışmanlığından tam destekl alarak yararlandı, 35 kadın kişiye özel kurslar yardımı ile kendi yeterliliklerini geliştirdirler yada yeni yeterlilikler kazandılar, 5 kadın finansal destek elde ederek kendi işletmelerini kurdular.. Yenilikçi Unsurlar: Proje hakkında bilgi için: RTR-P "Strug Valley" in Błażowa, ul. Myśliwska 16, tel 017 23 01 333, e-posta : strug@intertele.pl 3. İYİ UYGULAMA ÖRNEKLERİ: TÜRKİYE 35 3.1. Giriş Projenin bu aşamasında Türkiye’de kırsalda yaşayan kadınlar ve kırsal kalkınma konusundaki iyi uygulama örneklerinin belirlenmesine ayrılmıştır. Bu örnekler seçilirken tam yada kısmi; doğrudan yada dolaylı; münhasır yada münhasır olmayan eğitim, bilgi verme ve / veya iş danışmanlığı alanlarında kadınların işgücü piyasasına entegrasyonu ve / veya yeninde entegrasyonu konusunda odaklanmıştır. Önemli olan unsur kadınların iş gücüne pazarına katılımı konusunda hareketliliği arttırma ve / veya kadınların iş gücüne yeniden katılımını sağlamaktır. Dört adet iyi uygulama örneğini inceleyerek bu raporda hedef grupların (kırsal kadınlar ve kızlar) eğitim, danışmanlık, istihdam ve iş-aile yaşamı dengesi konusunda ne gibi önlemler alınacağı konusunda önemli sonuçlara ulaşılacaktır. Dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi Türkiye’de kırsalda yaşayan kadınlar ve kızların temel sorunu, işgücü piyasasına katılımı ve entegrasyonudur. AB ülkelerinde bile sadece bazı ülkelerin kadınların işgücü piyasasına katılımı konusunda sorunları yoktur. Örneğin, Malta’da bu oran sadece % 37 iken İsveç’te bu oran 2007 yılında % 76,90 olarak gerçekleşmiştir (Ünal, 2009, p. 2). AB ile karşılaştırıldığında Türkiye’de durum daha kötüdür. Ünal’a göre (2009), kadınların işgücü piyasasına katılım oranı 1990 yılında % 34,2, 2000 yılında % 26,6 ve 2004 yılında % 25,4’tür. Erkekler için bu oranlar 1990 yılında % 79,7, 2000 yılında %73,7 ve 2004 yılında ise % 72,3’tür. (s. 3). 2004-2006 yılları arası kadınların işgücü piyasasına katılım oranları 2004’te % 25,4, 2005’te % 24,8 ve 2006’da % 24,9’dur. (Ibid, p. 4). 2006-2011 yılları arasındaki ekonomik gelişim sayesine hem kırsal hem kentsel alanda kadınların işgücü piyasasına katılım oranları artmış olmasına rağmen, hala bu oranların daha yüksek rakamlara ulaştırma ihtiyacı vardır. Türkiye’deki iyi uygulama örnekleri; mikro-kredi sistemi, kırsal kadınların istihdamı projesi, kırsal kadınlara girişimcilik danışmanlığı projesi ve kırsal kadınların eğitimi projeleridir. Türkiye’nin AB giriş süreci sebebi ile Türkiye’de yeni AB projelerinin sayısı özellikle kırsal kadınların ve kızların gelişimine yönelik proje sayısı ve nitelikleri giderek artmaktadır. 36 Bibliyografya Ünal, Nurcan. 2009. “Kırsalda Kadın İstihdamını Etkileyen Faktörler ve Yaşam Kolaylaştırıcı Faaliyetler – “Seydişehir İlçe Örneği”, Konya, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. 3.2. İyi Uygulama Örneği 1: Kırsal Kadının Kalkındırılmasında MikroKredi Kullanımı: Alaniçi Köyü Örneği Bu iyi uygulama örneği ile kırsalda yaşayan kadınların mikro-kredi sistemi sayesinde nasıl kişisel ve profesyonel olarak geliştikleri incelenecektir. İzmir’in Menemen İlçesine bağlı Alaniçi beldesinde bir grup kırsalda yaşayan kadın ve kızlar tarafından kurulan kooperatif önemli rol oynamıştır. Alaniçi beldesinde yapılan anketler sonucunda bir grup kadın ve kızdan oluşan gönüllüler bu kooperatifi kurmuştur. Yapılan araştırmalara göre mikro-kredi dönüş oranı yüzde yüzdür. Ayrıca kadınlar kendilerini sosyal alanlarda da geliştirmiştir. Fakat sistem içinde belirtilen “kadınlar gelir elde etmeyi sürdürebilmelidir” amacı sadece bir kadın tarafından gerçekleştirilmiştir. Altyapı problemleri, ulaşım ve öteki sorunlardan dolayı mikro kredi sistemi sonucu elde edilen çıktılardan gereği gibi yararlanılmamıştır. Bu projenin amacı mikro kredi ve ekonomik fonlar ile kırsalda yaşayan işsiz kadınların istihdam edilebilirliğini teşvik etmektir. Bu proje için yararlanıcılara (kırsal kadın ve kızlara) mikro kredi sistemi ile yeni küçük ve orta ölçekli işletme (KOBİ) kurma konusunda verilmektedir. Projenin ana amaçları şunlardır: Mikrokredi programları aracılığıyla Alaniçi Köyü kadınlarının ekonomik ve sosyal olarak güçlenmesine olanak sağlamak, Ekonomik yetersizlikler nedeniyle giderilemeyen temel ihtiyaçlar için kadınların kendi gelirlerine sahip olmalarını sağlamak, Alaniçi Köyü’nde yaşayan kadınların el becerilerini birer gelir kaynağı haline getirebilmek, Resmi finans kuruluşlarına erişim imkanı bulunmayan köylü kadınlara bir alternatif sunabilmek, Birçok ülkede başarılı sonuçlara ulaşmış bir araç olan mikrokredinin Alaniçi Köyü’nde nasıl uygulanabileceğini ve ortaya çıkan sorunlara ne gibi çözümler getirilebileceğini ortaya koymak, 37 Photo: Alaniçi Köyü Projenin süresi Mayıs 2006 ile Mayıs 2007 arasında olup bir yıldır. Mikro kredi miktarı oldukça küçüktür. Kredi kullananların geri ödeme oranı nerede ise yüzde yüzdür. Kredi kullananların aylık ödemeleri 24 Yeni Türk Lirası (YTL) ile 65 Yeni Türk Lirası (YTL) arasında değişmektedir (15 ile 30 Avro arası). Birinci Aşama: Seçim Süreci – Katılımcılar Proje fikri oluştuğunda proje koordinatörü ilk önce finansal sağlayıcılar ve kredi kullanıcılar ile bir araya gelmiştir. İlk önce, koordinatör MAYA adlı Türkiye’deki ilk mikro kredi kurumu ile iletişime geçmiştir. Fakat Alaniçi Beldesi için mikro kredi vermeyi ret etmişlerdir. Bunun nedeni, projeyi destekleyecek yeterli insani kaynaklara sahip olmamaları idi. Daha sonra projeyi Girişimci Kadın Derneği desteklemeye karar vermiştir. İkinci olarak, projeye katılıcak kredi kullanıcılarının seçimi süreci başlamıştır. İlk başta 7 katılımcı belirlenmiştir. Fakat sadece 5 katılımcı finansal sağlayıcıdan kredi kullanmıştır. 38 İkinci Aşama: Uygulama Katılımcılar belirlendikten sonra finans sağlayıcı (Girişimci Kadın Derneği) proje koordinatörü ve katılımcıların katıldığı ilk toplantıyı yapmıştır. Bu toplantıda proje koordinatörü ve kredi kullanıcıların her ay toplanması kararlaştırılmıştır. Ayrıca her ay kredilerin düzenli ödenmesi kararlaştırılmıştır. İlk üç ay boyunca katılımcılar hiç ödeme yapmamıştır. Dördüncü aydan sonra düzenli olarak aylık ödeme yapılmıştır. Finans sağlayıcı kuruluş proje koordinatörünün her ay geri ödemeleri toplamasını önermiştir. Son olarak, MAYA projeye kendi bilgisini ve tecrübesini sağlamayı kabul etmiştir. Projede sadece 5 katılımcı olmasından dolayı mikro kredi miktarı 100 YTL’den 200 YTL’ye çıkarılmıştır. 39 Üçüncü Aşama: Değerlendirme: Proje odak grup yöntemi ile değerlendirilmiştir. Her ay proje koordinatörü katılımcılar ile bir araya gelerek sadece geri ödemeleri toplamakla kalmamış aynı zamanda projenin değerlendirmesini yapmıştır. Projede ilk değerlendirme odak grup toplantısı Mayıs 09, 2006’da yapılmıştır. Son toplantı tarihi Nisan 2007’dir. 40 3. 3. Good Practise 2: Kırsal Kesimdeki Kadınların Girişimciliğinin Teşviki Projesi Bu proje 2010-2011 yılları arasında Kadınların İstihdamının Desteklenmesi Programı çerçevesinde IPA programının (Katılım Öncesi Hazırlık) bir enstrümanı olarak desteklenmiştir. Bu program İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Üst Programı ile finanse edilmektedir. Türkiye AB aday ülkelerden biridir ve Katılım Öncesi Hazırlık (IPA) çerçevesinde çeşitli hibe programları faydalanıcılara sunulmaktadır. Kadınların İstihdamının Desteklenmesi Programı Hibe Programı Temmuz-Eylül 2010 tarihleri arasında uygulama başlamıştır. Kırsal kesimdeki kadınların işsizlik sorunundan yola çıkan Hitit Akademi Derneği tarafından “Kırsal Kesimdeki Kadınların Girişimciliğinin Teşviki Projesi (KIRKAD)” adını taşıyan proje hazırlanmıştır. İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı (IPA) çerçevesinde Kadın İstihdamının Desteklenmesi Hibe Programı kapsamında hazırlanan KIRKAD Projesi, 28.07.2010 tarihinde Merkezi Finans ve İhale Birimi (MFİB) ile Hitit Akademi Derneği arasında yapılan sözleşme ile uygulanmaya başlanmıştır. Projenin başlama tarihi 28.07.2010 olup Hitit Akademi Derneği ile MFİB arasında sözleşme resmen imzalanmıştır. Proje 12 aylık bir projedir. Proje bu raporun yazıldığı dönem olan Nisan 2011’de halen devam etmektedir. Bu proje önemlidir çünkü kırsal kesimdeki kadınların istihdamına yönelik bir projedir. Projenin gerçekleştiği yer Orta Karadeniz Bölgesi’nde yer alan Çorum ilidir. Proje süresi 12 ay olup 01.08.2010 resmen başlamıştır. Bitiş tarihi 31.07.2011’dir. Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortak olarak desteklenen projenin toplam uygun maliyeti 97.519,80 AVRO’dan oluşmaktadır. Bu miktarın 90 % Avrupa Birliği fonlarından sağlanmaktadır. 10 %‘luk miktar ise proje sahibi ve ortakalrı tarafından projeye aktarılmaktadır. Sonuç olarak, Merkezi Finans and İhale Birimi’den alınan miktar 87.767,82 Avro olup proje sahibi ve ortakları tarafından 9.751,98 Avroluk katkı sağlanmaktadır. Proje sahibi ve koordinatörü Hitit Akademi Derneği’dir. Proje ortakları Çorum İl Özel İdaresi ve Çorum Belediyesi’dir. 41 Foto 1: Pilot uygulama için seçilen köylerin birindeki eğitim semineri. Projenin uygulanması sürecinde öncelikle proje ekibi ve proje ile ilgi bilgilerin ve gelişmelerin yer alacağı bir web sayfası (www.kirkad.com ) oluşturulmuştur. Çorum semt pazarlarında yapılan anketlere göre belirlenen çeşitli köylerden toplam 74 pazarcı kadının kayıt ve seçme işlemleri devam etmektedir. Proje kapsamında düzenlenecek diğer etkinlikler şöyledir: Eğitim programı ve materyallerinin hazırlanması ve eğitim programının uygulanması; seçilen köylere keşif gezisi yapılması ve keşif gezisi tespitleri hakkında köylerde 300 kişiye seminer verilmesi; daha sonra Çorum’da bir “Köy Pazarı” kurulması; “Tarımsal Ürünlere Olan Talepte Yeni Eğilimler” konulu, 100 kişinin katılacağı bir panel düzenlenmesi; Tanıtım faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi ve “Köy Pazarı”ndan memnuniyet derecesinin ölçülmesi. Projenin en yenilikçi yanı köy pazarı fikridir. Köy Pazarı, Çorum Belediyesi ile yapılacak görüşmeler sonucunda belirlenecek kent semt pazarlarından birisinde kurulacaktır. Burada, proje kapsamındaki kadınların olacağı ve tamamıyla kendi ürettikleri tarımsal ve hayvansal ürünlerin pazarlanacağı bir köy pazarı kurulacaktır. Proje kapsamında eğitim verilecek 75 kadından 50’inin pazara geleceği düşünülerek, kişi başı portatif pazar tezgahı yaptırılacaktır. Pazardaki kadınlara tek tip pazar önlükleri verilecektir. Ayrıca, hijyen ve temizlik kurallarına uygun ekipman dağıtılacak ve bunların kullanılması sağlanacaktır. Pazarladıkları ürünleri tartmak üzere, her 3 tezgah sahibinin ortaklaşa kullanılabileceği 17 adet dijital tartı konulacaktır. Dijital tartılar, alıcıların da görebileceği bir ekrana sahip olacaktır. Köy pazarında her tezgaha proje kapsamında olduğunu gösterir bir amblem ve sıra numarası verilecektir. Pazardan sonra tezgahlar ve dijital tartılar, bir sonraki pazar gününe kadar, Çorum Belediyesi’nin tahsis edeceği bir depoda toplanacak ve korunacaktır. Pazar, haftada bir gün olmak üzere, her hafta ve kurulacaktır. Pazarın 42 kurulacağı gün tespitinde, diğer Pazar k urulan günlerle çakışmamasına dikkat edilecektir. Proje kapsamında eğitim verilen, ancak pazara gelmeyen kadınlardan bir kısmının daha yapılabilecektir. sonra pazara gelmek Köy Pazarı’nda, istemesi durumunda proje kapsamında olmayan yeni tezgahlar herhangi bir pazarlamacının ürün satmasına izin verilmeyecektir. Bu konuda denetim ve kontrol, belediye zabıtası tarafından yapılacaktır. Proje bittikten sonra mevcut taleplere göre daha sonraki yıllarda tezgah sayısı artırılabilecektir. Proje süresince, proje kapsamındaki her kadın pazarlamacıya, Köy Pazarı’na geldikleri her hafta (1 gün) 8 Avro cep harçlığı verilecektir. Foto 2: Çorum ilindeki Köy Pazarı. Girişimcilik, pazarlama, kent yaşamı ve kentliler ile temizlik, hijyen ve sağlık konularında kırsal kesim kadınlarına yönelik olarak eğitim programı ve materyaller (dizüstü bilgisayar, projeksiyon cihazı) hazırlanacaktır. Hazırlanacak olan eğitim programı, kırsal kesimdeki kadınların sosyal ve ekonomik yaşantılarına uygun olarak belirlenecek (katılımcılarla belirlenecek haftanın belirli bir gününde), eğitim seviyelerinin yüksek olmaması göz önünde tutularak, basit ve anlaşılır bir içerikten oluşacaktır. Eğitim için görsel materyallere (projeksiyon cihazı ve sinevizyon gösterimi) ağırlık verilecektir. Kırsal kesimin temel sosyo-ekonomik ve kültürel yoksunluk durumuna göre belirlenen ve toplam 36 saat sürecek olan dersler ve genel içerikleri şöyledir: 1. Eğitimin Önemi (3 Saat): Eğitimin içeriği, bireysel ve toplumsal gelişmedeki önemi, yeni nesillerin eğitim hakkı, kırsal kesimdeki sosyo-kültürel ve ekonomik yoksunlukla eğitimsizliğin ilişkisi. 2. Hafta: İnsan Hakları Eğitimi (3 Saat): İnsan haklarının içeriği, bireysel ve toplumsal gelişmede insan haklarının yeri, kadın-erke eşitliği, eşitliği sağlayan toplumsal, eğitsel, kültürel ve ekonomik koşullar, kırsal kesinde kadın-erkek eşitliğini 43 bozan durumların sebepleri ve çözüm yolları. 3. Hafta: İnsan Hakları Eğitimi (3 Saat): 4. Hafta: Kent Yaşamı ve Kentliler Hakkında Eğitim (3 Saat): Kent yaşamı ile kır yaşamı arasındaki farklar, kentli yaşamın temel nitelikleri, ketlerde toplumsal hayatın genel özellikleri, kentli toplumun temel beklentileri. 5. Hafta: Kent Yaşamı ve Kentliler Hakkında Eğitim (3 Saat): 6. Hafta: Girişimcilik Eğitimi (3 Saat) : Girişimcilik hakkında temel bilgiler, çağımızda girişimciliğin önemi, sektöre ve bölgeye göre girişimcilik çeşitleri, kırsal kalkınmada girişimciliğin önemi ve işlevleri, kırsal kesime yönelik temel girişimcilik stratejileri. 7. Hafta: Girişimcilik Eğitimi (3 Saat) 8. Hafta: Girişimcilik Eğitimi (3 Saat) 9. Hafta: Pazarlama Eğitimi (3 Saat): Pazarlamanın içeriği be önemi, kentsel ortamda kırsal ürünlerin pazarlanması ve kırsal ürünlere yönelik ilgi artışının pazarlama olanakları üzerindeki etkisi, kentte yönelik pazarlama faaliyetlerinde temizlik, sağlık ve hijyen kurallarının önemi. 10. Hafta: Pazarlama Eğitimi (3Saat) 11. Hafta: Pazarlama Eğitimi (3Saat) 12. Hafta: Organik Tarımın Yarattığı Fırsatlar (3 Saat): Organik tarım hakkında genel bilgiler, kırsal kesimin organik tarım potansiyeli, organik tarıma yönelik eğilimlerin artışı ve bu ilgi artışının sağladığı potansiyel pazarlama olanakları. 3. 4. İyi Uygulama Örneği 3: Kırsaldan Kentsele Hünerli Eller Projesi Bu proje 2010-2011 yılları arasında Kadınların İstihdamının Desteklenmesi Programı çerçevesinde IPA programının (Katılım Öncesi Hazırlık) bir enstrümanı olarak desteklenmiştir. Bu program İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Üst Programı ile finanse edilmektedir. Türkiye AB aday ülkelerden biridir ve Katılım Öncesi Hazırlık (IPA) çerçevesinde çeşitli hibe programları faydalanıcılara sunulmaktadır. Kadınların İstihdamının Desteklenmesi Programı Hibe Programı Temmuz-Eylül 2010 tarihleri arasında uygulama başlamıştır. Proje 12 aylık bir projedir. Proje bu raporun hazırlandığı Nisan 2011’de halen devam etmekte idi. Proje önemlidir çünkü kırsal kesim kadınlarının istihdamına yöneliktir. Projenin uygulandığı yer Orta Karadeniz Bölgesinde yer alan Çankırı ilidir. Proje 12 ay olup 01.09.2010 tarihinde başlamış ve 30.08.2011 tarihinde sonra 44 erecektir. Projenin toplam bütçesi 119.159 Avrodur. Bunun % 90 Avrupa fonlarından karşılanmaktadır. Yüzde 10’luk kısım ise proje sahibi ve ortakları tarafından finanse edilmektedir. Sonuç olarak, proje AB fonlarından Türkiye’deki Merkezi Finans ve İhale Birimi (MFİB)’den 103.668,33 Avro fon sağlamıştır. Proje sahibi ve ortaklarının katkısı 15.490,67 Avrodur. Proje Koordinatörü Bayan Fulya Köroğlu’dur. ( fulya.koroglu@hotmail.com) Proje sahibi ve koordinatörü Çankırı İl Özel İdaresi Genel Sekreterliği’dir. Proje ortakları Çankırı Karatekin Üniversitesi ve Çankırı Tarım İl Müdürlüğü’dür. Foto 1: The project participants on food production training Projenin yaptığı araştırmalara göre Türkiye’de kadınların işgücüne katılım oranları 2007 rakamlarına göre % 24,8 ve kadın isthidam oranı % 22,2’dir. Çankırı İli’nin 2008 yılı nüfusu 176.093’tür. Bu nüfusun % 65’i yani yaklaşık 115 bini 15-64 yaş grubunda yer alan aktif nüfustur. Bu nüfusun 56.931’i kadın nüfustur. Aktif olarak Sosyal Güvenlik Kurumuna tabi olmak suretiyle çalışanların sayısı 46.343’tür. Bu sayının yüzde 18’i kadındır. Başka bir tespitle, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü’nün 2007 yılı Çankırı İş Gücü Piyasası Araştırması Sonuç Raporuna göre 50 ve daha fazla kişi istihdam eden 26 işyeri tespit edilmiştir, bu işyerlerinde yapılan anketlere göre çalışanların % 84,5’i erkek, % 15,5’i kadındır. Tespitler de gösteriyor ki Çankırı’da kadınların istihdam edilme noktasında çözüm bekleyen bazı sorunları olduğu anlaşılmaktadır. Türkiye’de kadınların işgücü piyasasına katılım oranlarının az olmasının sebepleri şunlardır: 1- Kadınların yeterli mesleki becerilere sahip olmaması, 2 – Kadınların toplumda geleneksel olarak çocuk ve yaşlı bakım rollerine vurgu 45 yapılması, 3- Babaerkil aile yapısı, 4- Kadınların eğitim seviyesinin düşük olması, 5Kırsaldan kentsel alana düzensiz göç ve 6- Tarım sektöründeki teknolojik gelişmeler. Özellikle tarımsal ve yerel ürünlere başta olmak üzere kırsalda üretilen ürünlere olan talebin arttığından yola çıkarak bu proje fikri hayata geçirilmiştir. Çankırı yaklaşık 4,5 milyon insanın yaşadığı bir metropol olan Ankara’ya 120 km. uzaklıktaki bir yerleşim birimidir. Bu metropolden özellikle küpecik peyniri, kızılcık ekşisi, yufka, turşu, tarhana, bazlama, v.b. yerel ürünlere talep olmaktadır. Çankırı ili ve çevresinde bazı kadınlar bu ürünleri evlerinde üretmektedir fakat gıda hijyeni, pazarlama, girişimcilik gibi unsurlar olmadan üretim ve satış yapılmaktadır. Projenin amacı kadınların yeterlilik ve becerilerini özellikle bu alanlarda yükselterek kadınların işsizlik oranlarını azaltmak ve Çankırı bölgesinden gelecek yerel ürünlere olan talebi başta Ankara olmak üzere tüm Türkiye’de arttırmaktır. Projenin genel ve özel amaçları şu şekilde sıralanabilir: Çankırı İli’nde ekonominin güçlendirilmesi ve iş ortamının iyileştirilmesine katkıda bulunmak için kadının istihdam edilebilirliğini verilecek beceri kazandırma eğitimiyle artırmak. Kadınlara kişisel gelişim yollarını öğretmek, kendilerini geliştirmelerine fırsat sağlamak. Yöresel ürünlerin üretimine yönelik verilecek “kalite-hijyen” mesaj ve bilincine bağlı olarak üretim, istihdam ve gelir artışını sağlamak. Hazırlanarak dağıtımı yapılacak broşürle toplumda “kadının” çalışmasını sınırlayan yargıları azaltmak. Girişimcilik ruhunun kadınlarda geliştirilmesi. Foto 2: Yufka yapımı Yerel ürünlerin üretilmesi ve “kaliteli ve hiyjenik” sloganları ile üreim yaparak gelir artışı, istihdam ve üretim yapılmasını sağlamak, 46 Göçü azaltmak ve önlemek. Özel Amaçlar: Bölgedeki kadınların kaliteli yöresel ürünlerin yapımına ilişkin eğitilmesi. Kadınların üreteceği yöresel ürünlerin kadın girişimciler aracılığıyla pazarlanması. Kadının istihdamına engel teşkil eden konularda bilgilendirmeler yapılması. Yöresel ürünlerin üretiminde kalite ve hijyenin alışkanlıkları kazandırılması. Süt ve süt ürünleri ile un ve unlu mamuller gibi yöresel ürün olarak kabul edilen ürünleri üreten kadınların bir araya getirileceği bir kooperatif kurmalarının sağlanması. Yerel ürünlerin kadın girişimler tarafından üretilmesi ve pazarlanması. Kadınların istihdam edilebilirliğini engelleyen konularda sunumlar yapılması. Projenin faaliyetleri şunlardır: Proje ekibinin kurulması ve medya aracılığıyla kamuoyunun bilgilendirilmesi. Proje ofisinin kurulması. Proje broşürlerinin hazırlanması. “Hiyjen kurallarına göre üretim” konulu kadınlara yönelik eğitim için katılımcı seçimi. Eğitim için materyaller ve ekipmanların sağlanması Pratik eğitimin yapılacağı bir mutfak kurulması. Proje sunumların ve online eğitimin yapılacağı bir websitesi tasarlanması. “Hiyjen kurallarına göre üretim” konulu eğitimin verilmesi. Girişimcilik eğitiminin verilmesi. Teknik geziler düzenlenmesi Kamuoyu ile eğitim faaliyetlerinin paylaşılması. İşletmeleri proje ve yerel ürünler hakkında pazarlama yöntemleri ile bilgilendirmek. 47 Foto 3: Proje katılımcıların dolma biber hazırlaması. 3.5. İyi Uygulama Örneği 4: Kaz Yetiştiriciliği Yoluyla Kadınların Ekonomik ve Sosyal Gelişimlerinin Sağlanması Projesi Proje Türkiye’nin Adaylık Programı çerçevesinde “Kadın Haklarının Korunması ve Geliştirilmesi” alt programı içinde desteklenmektedir. Proje numarası TR0501.02 / A1 / 118 olup proje sahibi ve koordinatörü Sürdürülebilir Kırsal ve Kentsel Kalkınma Derneği (SÜRKAL)’dır. Proje sorumluluları Bayan Duygu SOYER ve Bayan Arzu Banu Demiral’dir (arzu@surkal.org) Projenin ortağı Darboğaz Köyü Kalkınma Derneği’dir. Projenin toplam bütçesi 77.334 Avro’dur. AB katkısı 69.585 Avro’dur. Proje başlangıç tarihi 01 Aralık 2007 olup 12 aylık bir projedir. Projenin bitiş tarihi 31 Kasım 2008’dir. Proje Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan Kars iline bağlı Selim ilçesi Darboğaz köyünde yapılmaktadır. Proje hedef grubu genel olarak Kars ili kırsal kesiminde yaşayan nufüs olup kaz yetiştiriciliği yapmak isteyenlerdir. Özel olarak hedef grup ise kaz yetiştirip kentsel ve ilçe pazarlarında pazarlamak isteyecek kırsal kesimde yaşayan kadınlardır. Bunun için Darboğaz köyünden 50 kadın projeye seçilmiştir. Proje 6 faaliyet planlamıştır. Bunlar: 1- Proje Ekibinin Kurulması ve Çalışmaya Başlaması 2- Hedef Grubun İhtiyaç Analizi ve Toplantılar Yapılması 3- Sosyal Cinsiyet ve Eşitlik ve Sosyal Cinsiyetin Orta Yol Olması Eğitimi 4- Kaz Hastalıkları ve Kuş Gribi (Avian Influenza) Hakkında Eğitim 5- Yumurta Makinesi Kullanma ve Kaz Yavrusu Yetiştirme Eğitimi 6- Değerlendirme ve Final Raporu Proje; 48 Kaz yetiştiriciliğinin kalitesinin artırılması için kadın üreticileri bilinçlendirmeyi; Yeni iş kurma ve işini geliştirmek isteyen kadınların karşılaştığı güçlüklerin azaltılmasını sağlamayı; Kaz üreticisi köy kadınlarını kaz hastalıkları ve yetiştirme teknikleri konularında eğiterek düzenli gelir elde etmelerini güvence altına almayı; Eğitilmiş ve yeni teknolojilerle donatılmış kadın üretici sayısını artırmayı; Geleneksel olarak üretilen “Kars Kazı”nın sağlıklı koşullarda üretimini sağlayarak pazarlama olanaklarını ve kış döneminde aile beslemesine olan katkısını artırmayı ve yerel düzeyde toplumsal cinsiyet konusunda duyarlılık geliştirmeyi amaçlamaktadır. Projenin ikinci faaliyeti 2 ve 3’ncü aylarda yapılmıştır. İlk olarak, 50 katılımcı kadının katıldığı ve Darboğaz Köyü İlköğretim Okulu’nda yapılan dört toplantı yapılmıştır. Bu toplantılarda katılımcılara köyde kaz yetiştiriciliği, aile ekonomisi ve kaz yetiştiriciliği, kaz yetiştiriciliği ve doğal yumurtlama ve projenin yararları anlatılmıştır. İhtiyaç analizi toplantısına tüm paydaşlar katılmıştır. Bunlar: Kafkas Üniversitesi, Kars İl Tarım Müdürlüğü, vali, muhtarlar, sivil toplum kuruluşları temsilcileri, kooperatif üyeleri, tarım kredi kooperatifi ve tarım dernekleri temsilcileri, ve kadın ve erkek çiftçilerdir. Projenin açılış toplantısı 27 Mart 2008’de yapılmıştır. Bu toplantıya 114 kişi katılmıştır. Proje boyunca 12 toplantı yapılmış ve toplam 257 katılımcı yer almıştır. Projenin üçüncü önemli faaliyeti Sosyal Cinsiyet ve Eşitlik ve Sosyal Cinsiyetin Orta Yol Olması Eğitimi Nisan ayı boyunca Darboğaz Köyü’nde 07.04.2008 – 11.04.2008 tarihleri arasında yapılmıştır. Bu eğitim toplantısına 30 erkek ve 32 kadın katılmıştır. Bu eğitimde kadın-erkek eşitliği, kadın ve erkek rolleri üzerine farklı yaklaşımlar ve perspektifler, kadın ve erkek rollerinin tarihi gelişimi, aile içinde kadın-erkek rolleri, ve kadın ve erkek arasında işbölümü gibi konular anlatılmıştır. İkinci eğitim Haziran ayında yapılmış ve 6 oturumda toplam 54 kadın ve 14 erkek (toplam 68 kişi) katılmıştır. En son eğitim Ekim ayında 8 oturum olarak yapılmıştır. Bu eğitime toplam 77 kişi katılmıştır (30 erkek ve 47 kadın). Sonuç olarak, 3 eğitim ve 20 oturum yapılarak toplamda 207 kişi eğitim almıştır. 49 Dördüncü faaliyet ise kaz hastalıkları ve kuş gribi konusunda verilen eğitim Nisan ayının başında yapılmıştır. Kars bölgesinin iklim özellikleri çok sert kış koşullarıdır. Bunun sonucu olarak birçok proje faaliyeti kış ayları yerine diğer mevsimlerde hava durumunun uygun olduğu zamanlarda yapılmıştır. Bu eğitimde kuş gribi, kaz hastalıkları, gıda güvenliği, kaz yetiştiriciliği eğitimleri verilmiştir. Toplam olarak 310 katılımcıya 30 oturumda eğitimler verilmiştir. Beşinci faaliyet yumurtlama makinesi kulanma ve kaz yavrusu yetiştiriciliği eğitimidir. Bu eğitim Mart ayında verilmiş ve toplamda 54 oturumda 317 katılımcı yer almıştır. Projenin bu sonuçlarından başka görünürlük faaliyetleri çerçevesinde 300 broşür, 200 proje sertifikası, 100 davetiye, 3 bez afiş ve 3 poster afiş basılmıştır. Projenin diğer sonuçları şunlardır: Darboğaz Köyü Kalkınma Derneği’ne katılımcı sayısı artmıştır. Köy tarihinde ilk kez kadın ve erkekler toplantılara birlikte katılmıştır. Modern kaz yetiştiriciliği konusunda bilgi seviyesi yükselmiştir. Kadınların köy içinde statüleri yükselmiştir. Bazı kadınlar başka şehirlerdeki toplantılara katılarak ağ kurma faaliyeti yapmıştır. Kadınlar Türk Radyo Televizyon Kurumu’nun TV programına katılmıştır. 4. İYİ UYGULAMA ÖRNEKLERİ ANALİZLERİ VE SONUÇLAR RURWOMBACK projesinde tüm ülkelerin iyi uygulama örneklerini araştırmak ve incelemek çok ilginç ve yararlı bir tecrübe olmuştur. Her bir ülkenin incelenmesinde kırsal kesim kadınlarının istihdamı, eğitim, iş danışmanlığı ve kendi kendine iş bulma gibi konularda proje ortağı ülkeler arasında bazı ortak noktalar ve farklılıklar ortaya çıkmaktadır. Bu proje raporu Devamlı Eğitimin Adaptasyonu İçin Öneriler adlı 4ncü iş paketinin geliştirilmesi için önemli bir amaca hizmet etmektedir. Bu rapor sayesinde RURWOMBACK projesinin bundan sonraki aşaması olan profesyonel danışmanlık ve eğitim için kalıcı önerilerin benimsenmesi ve geliştirilmesi amaçlanmaktadır. 50 4.1. PROJE ORTAĞI ÜLKELERDE İYİ UYGULAMA ÖRNEKLERİ ANALİZİ 4.1.1. Yunanistan Yunanlı ortak tarafından üç iyi uygulama örneği seçilmiştir. Yunanistan’daki tüm iyi uygulama örnekleri istihdam başlığı altında kategorize edilebilir. Tüm iyi uygulama örnekleri istihdam başlığı altında yer almasına rağmen üç önemli özellik bulunmaktadır: Eğitim, Özel sektör ve yerel işbirliği ve iş danışmanlığı. Ilk iyi uygulama örneği istihdam ve eğitim konusundadır. Hedef grup 22-64 yaş aralığında yer alan işşsiz kadınlardır. İki ana unsur bulunmaktadır: İş danışmanlığı konusunda kişiye özel danışmanlık ve girişimcilik konulu eğitim semineri. Projenin sonuçları çok önemlidir: 22-64 yaş aralığında 4.000 kadının istihdam edilebilirliği artmış ve işgücü piyasasına girmiştir. İkinci iyi uygulama örneği istihdam ve özel sektör ve yerel işbirliğine yöneliktir. Burada amaç, hayatboyu öğrenme kapsamında “Antigonides” adlı kooperatif üyelerinin yerel gelenek ve kültürel mirası teşvik edecek bir proje yaratmasıdır. Gonni köyünden 18 kişi bir kadın kooperatifi kurmuştur. En son iyi uygulama örneği, istihdam, kadın girişimciliği ve kendi kendine iş kurma ile ilgilidir. Proje ile “Ergani Merkezi” adlı iş danışmanlığı merkezi kurulmuştur. Burada kırsal kadınlar şu konularda hizmet almaktadır: İstihdam hizmeti, girişimcilik hizmeti, psikolojik destek hizmeti, iş danışmanlığı hizmeti, yasal danışmanlık hizmet, ve kılavuzluk (mentoring). 4.1.2. Polonya Polonya’nın beş tane iyi uygulama örneği mevcuttur. Bunların sınıflandırması şu şekildedir: eğitim, iş danışmanlığı ve istihdam, istihdam edilebilirlik, eğitim ve iş danışmanlığı ve işgücü piyasasında hareketliliğin arttırılması. İlk iyi uygulama örneği eğitim ve istihdam edilebilirlikle ilgilidir. 23-50 yaş aralığında 100 kadın motivasyon, iş bulma, belge hazırlama, ve iş mülakatı konularında 5-günlük eğitim almıştır. Bazı katılımcılar için sonuç mucize olarak 51 tanımlanmaktadır. Ayrıca 100 kadın arasından 40’ının istihdam edilmesi proje başlığında öngörülmüş iken proje sonunda toplam 59 kadın iş sahibi olmuştur. İkinci iyi uygulama örneği ilki ile benzerlikler göstermektedir. Podegrodizie insanları arasından 20 işsiz kadın projede yer almıştır. Proje katılımcıları şu konularda eğitim almıştır: aktif iş arama metotları, başvuru belgeleri yazma, özgeçmiş ve başvuru mektubu, iş mülakatı, kendini takdim faaliyetleri ve olumlu düşünme eğitimi. Bu projedeki yenilikçi unsur Profesyonel Aktivasyon Ofisi’nin oluşturulması ve işgücü piyasası katılım ve profesyonel yeterliliklerin yükseltilmesi olmasıdır. Polonya’daki üçüncü iyi uygulama örneği kırsal kesimde yaşayan ve dezavantajlı durumda olan kadınları hedef grup olarak almıştır. Bu AB ülkelerinin bir araya geldiği bir hayat boyu öğrenme projesidir. Bu projede temel faaliyetler seminerler, çalıştaylar, konferanslar, öğrencilere yönelik ikili ve çok taraflı değişimler, websitesi hazırlama ve online öğrenim materyallerinin oluşturulmasıdır. Eğitim modülleri konuları: 1- Kültürlerarası yeterlilik transferi; 2- Dil yeterlilikleri; 3- Bilgisayar kursları; 4- Yeniden yönetim; 5- Kırsal alanların aktivasyonu; ve 6- Avrupa yemek kültürünün transferi. Proje sonucunda eğitim alanlar için kırsal turizm imkanları yaratılmıştır. Bundan sonraki iyi uygulama örneği çok özel hedef gruba yöneliktir: Kırsal Kadın Kulübü, köy liderleri, muhtarları, öğretmenler, aktivistleri, tarım kulüpleri, kadın dernekleri ve vakıfları ile resmi olmayan kadın grupları. Proje boyunca hedef grup kadın ve kalkınma konusunda 40 aktivistten eğitim almakta, sosyal projeler yazımı konusunda danışmanlık almakta, 60 katılımcının katıldığı “Kadın ve Kalkınma” konulu ulusal konferans düzenleme ve proje ile ilgili yayınlar yapılması temel faaliyetlerdir. Son olarak, proje ortağı BDCenter’ın bulunduğu Polonya’nın Rzeszow bölgesinden bir iyi uygulama örneği verilmiştir. Bu projenin amacı girişimciliğin teşviki, işgücü piyasasında hareketlilik becerilerinin geliştirilmesi ve kırsal kesimdeki kadınların işgücü piyasasına katılımın teşvikidir. Dört temel proje faaliyeti bulunmaktadır: Kariyer danışmanlığı, profesyonel kurslar, kendi işini kurmak için destek ve yayınlar. Sonuç olarak, 40 kadın projeden yararlanmıştır. 52 4.1.3. Türkiye Türkiye’de dört iyi uygulama örneği bulunmaktadır. Bu iyi uygulama örnekleri şu kategorilerdir: istihdam ve iş danışmanlığı, iş danışmanlığı ve eğitim, eğitim, gıda üretimi ve pazarlama. İlk iyi uygulama örneği Alaniçi köyünde yaşayan kırsal kesim kadınlarına yöneliktir. Bu projeye göre 104 kırsal kadın arasından 5 tanesi mikro kredi kullanımı konusunda eğitim almış ve girişimci olmak için gerekli adımı atmıştır. Bir yıl içinde 5 kadın 200 YTL (100 Avro) krediyi kullanarak gıda üretimi, el sanatları ürünleri, ve el yapımı malzeme yapımı konusunda kendi işlerini kurmuştur. İkinci iyi uygulama örneği Çorum ilinde yer almakta ve kırsal kesim kadınlarına yönelik bir iş danışmanlığı ve eğitim projesidir. Özel amaç olarak kırsal alanda yaşayan 75 kadın modern pazarlama fırsatı bularak girişimcilik konusunda önemli bir adım atmıştır. Projede en yenilikçi unsur Çorum şehir merkezinde kırsal kesimdeki kadınların ürettikleri ürünleri pazarladıkları köy pazarının hayata geçirilmesidir. Üçüncü iyi uygulama örneği eğitim, gıda üretimi ve pazarlama karışımı içermektedir. RURWOMBACK proje sahibi ve koordinatörü olan Çankırı Karatekin Üniversitesi’nin de ortak olduğu bu proje Çankırı ilinde yapılmaktadır. Proje sonucunda 50 kırsal kesimdeki kadın kişisel gelişim, pazarlama, hijyen, girişimcilik gibi konularda eğitim almıştır.. Son iyi uygulama örneği Kars ili Darboğaz köyünde kaz yetiştiriciliği ile ilgilidir. Katılımcılar sosyal cinsiyet ve eşitlik ve sosyal cinsiyetin orta yol olması, kuş gribi, kaz hastalıkları, gıda koruma, kaz üretimi, yumurtlama makinesi kullanımı ve kaz yavrusu yetiştiriciliği konusunda eğitim almıştır. Toplamda 70 faaliyet yapılmış ve 317 kişi bu faaliyetlere katılmıştır. 53 Bibliyografya - Referanslar 1. Ünal, Nurcan. 2009. “Kırsalda Kadın İstihdamını Etkileyen Faktörler ve Yaşam Kolaylaştırıcı Faaliyetler – “Seydişehir İlçe Örneği”, Konya, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. 2. Zanbak, Tuğba, 2008. Kırsal Kadının Kalkındırılmasında Mikrokredi Kullanımı: Alaniçi Köyü Örneği, Bornova, İzmir, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı. 3. Kırsal Kesimdeki Kadınların Girişimciliğinin Teşviki Projesi - KIRKAD Projesi (http://www.kirkad.com/default.asp?id=1 4. Çankırılı Hünerli Eller Projesi, http://cankirihunerlieller.com/ 5. SURKAL, http://www.surkal.org.tr/projectSummary.aspx 6. National Strategic Reference Framework 2007 – 2013 http://www.espa.gr/el/Pages/staticOPEducationandLifelongLearning.aspx 7. Hellenic Statical Authority http://www.statistics.gr/ 8. Eurostat http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/employment_unemploymen t_lfs/data/main_tables 9. Greek Manpower Employment http://www.oaed.gr/Pages/SN_47.pg 10. http://ait.oaed.gr 11. Ebloko, http://www.ebloko.gr/ 12. Ergani Center, http://www.ergani.gr/ 54 Organisation (O.A.E.D.), EK 1. İSTİHDAM VE EĞİTİM 1.1 İş Bulma ve İş Eğitimi İyi Uygulama Örnek 1 Özet Kartı PROJE BAŞLIĞI 22 – 64 YAŞ ARASI İŞSİZ KADINLARIN GİRİŞİMCİLİĞİ PROJESİ ÜLKE Yunanistan PROJE TÜRÜ İstihdam ve Eğitim / Ulusal Programlar Yunan İnsan Gücü İstihdamı Kurumu (O.A.E.D.) geçen Nisan 2010 yılında “İnsan Kaynakları Geliştirme” Ulusal Stratejik Referans Çerçevesi Sektörel Operasyonel Programı çerçevesinde 22-64 yaş aralığında işsiz kadınlarına yönelik bir çağrı yayınlamıştır. Bu çağrı sayesinde 22-64 yaş arası işsiz kadınlar faydanacılar olarak yeni iş girişimleri kurabileceklerdir. Temel şartlar şunlardır: PROJE ÖZETİ İşsiz olmak ve kişiye özel yaklaşımla oluşturulmuş iş danışmanlığı sürecinden geçmek. Yunan İnsan Gücü İstihdamı Kurumu (O.A.E.D.) bağlı İstihdam Teşvik Merkezleri (KPA) tarafından düzenlenen girişimcilik konulu eğitim seminerlerine katılmak. Yunan vatandaşı olmak yada Yunanistan oturma ve çalışma izni olan başka bir ülke vatandaşı yada AB üye ülkesi vatandaşı olmak. Hibe süresi 36 aydır. Bu program ile yeni girişimcilere her bir taksiti 6.000,00 € olan 4 taksit halinde toplam 24.000,00 €’luk ödeme yapılacaktır. Bu çağrının temel amacı ekonomik yardım yolu ile işsiz GENEL AMAÇ kadınların istihdamını ve iş piyasasına katılımını teşvik etmektir. 55 Bir danışman yardımı il kişiye özel yaklaşımla oluşturulmuş iş danışmanlığı sürecinden geçmek. ANA UNSURLAR İstihdam Teşvik Merkezleri (KPA) tarafından düzenlenen girişimcilik konulu eğitim seminerlerine katılmak. 22-64 yaş aralığında işsiz kadınlar yeni bir şirket kurmak ve KAPSAM girişimcilik ruhlarını geliştirmek için yapılmış bir proje. Proje adayları elektronik ortamda başvurularını 09.04.2010 BAŞLAMA VE tarihine kadar http://ait.oaed.gr websitesine yada internete BİTİŞ TARİHLERİ erişimleri yoksa başvuru formunun çıktısını alarak projeye dahil olma yolunda ilk adımı attılar. Projede faaliyetler olarak: GELİŞİM VE UYGULAMA - İş danışmanlığı sürecinden geçmek. - Girişimcilik konulu eğitim seminerlerine katılmak - Hibe çağrısı ana teknik ve fonksiyonel özellikleri tanımlayan ve tam ve net bir iş planı. KAYNAKLAR (insani, materyaller ve finansal) Avrupa Sosyal Fonu (E.S.F.) Eksen 3, Öncelik 7,8,9: “İstihdamı Teşvik Etme” tarafından fonlanmıştır. Projenin temel sonucu 4.000 22-64 yaş aralığındaki işsiz SONUÇLAR kadın kendi iş girişimlerini kurarak işgücü piyasasına dahil olmuştur. EK BİLGİLER VE http://www.oaed.gr/Pages/SN_929.pg KAYNAKLAR http://ait.oaed.gr/ Bu projenin ilk önemli yenilikçi yanı bu yaş grubu kadınlara YENİLİKÇİ yönelik olmasıdır. İkinci olarak bu proje ile yeni teknoloji ve UNSURLAR faaliyetlere giriş teşvik edilerek yenilikçi sektörler ve yeşil ekonomi desteklenmektedir. 56 1.2 İş Bulma ve İş Eğitimi İyi Uygulama Örnek 2 Özet Kartı PROJE BAŞLIĞI Kırsal Kesimdeki Kadın Girişimcilerin Desteklenmesi Projesi – Kırkad Projesi ÜLKE Türkiye PROJE TÜRÜ İş Danışmanlığı, Eğitim Proje temel olarak Çorum ilinin iki köyünde (Eskiköy ve Esençay) yaşayan kadınların girişimciliği teşvik etmek amacıyla 36 girişimcilik eğitimi verilmesini öngörmektedir. PROJE ÖZETİ Ayrıca Çorum şehir merkezinde girişimciliği yeni öğrenen kadınların pratik olarak becerilerini uygulayacakları bir köy pazarı kurulması da projenin bir başka ana faaliyetidir. Projenin genel amacı kırsal kesimde yaşayan kadınların ekonomik ve sosyal hayatlarının iyileştirilmesine katkıda GENEL AMAÇ bulunmaktadır. ANA UNSURLAR Özel amaç ise kırsal alanda yaşayan 75 kadının pazarlama ve girişimcilik yeteneklerinin geliştirilmesidir. Proje Çorum iline bağlı iki köyde Eskiköy ve Esençay’da KAPSAM gerçekleşmektedir.. o Proje ekibinin oluşturulması BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHLERİ o Proje websitesinin hazırlanması o 75 kadının seçimi ve anket uygulanması o Proje resmi olarak 28.07.2010 tarihinde başlamıştır. Eğitim programı ve materyallerinin hazırlanması ve eğitim programının uygulanması, Seçilen köylere keşif gezisi yapılması, keşif gezisi tespitleri hakkında köylerde 300 kişiye GELİŞİM UYGULAMA VE seminer verilmesi; Çorum’da bir “Köy Pazarı” kurulması; “Tarımsal Ürünlere Olan Talepte Yeni Eğilimler” konulu, 100 kişinin katılacağı bir panel düzenlenmesi; Tanıtım faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi “Köy Pazarı”ndan memnuniyet derecesinin ölçülmesi. 57 KAYNAKLAR (insani, materyaller ve finansal) Bu proje 2010-2011 yılları arasında Kadınların İstihdamının Desteklenmesi Programı çerçevesinde IPA programının (Katılım Öncesi Hazırlık) bir enstrümanı olarak desteklenmiştir. Kırsal kesimde yaşayan kadınların girişimcilik ve pazarlama becerileri gelişmiştir. Kadınlar kadın-erkek eşitliği konusunda daha bilinçli hale gelmiştir. Kırsal kesimde yaşayan kadın ve erkekler sürdürülebilir tarım faaliyetleri, tarımda iyi ve kötü uygulama örnekleri ve ürün çeşitlenme fırsatları SONUÇLAR konusunda eğitim almışlardır. Kadınların pazarlama sorunu çözülmüştür. Kırsal ürünlere talep artmış ve kentsel alanlarda müşteri memnuniyeti kırsal ürünlere karşı artmıştır. 75 kadının girişimcilik becerileri ve yeterlilikleri gelişmiştir. EK BİLGİLER VE KAYNAKLAR YENİLİKÇİ UNSURLAR http://www.kirkad.com/default.asp?id=41 Projenin en yenilikçi özelliği köy pazarı kurulmasıdır. Bu köy pazarı sayesinde kırsal kesimdeki kadınlar Çorum şehrinde girişimcilik becerilerini kullanma imkanı bulmuştur. 58 1.3. İş Bulma ve İş Eğitimi İyi Uygulama Örnek 3 Özet Kartı PROJE BAŞLIĞI Kırsalda Yaşayan Yetişkinlerin Eğitimlerine Yönelik Sınırlar Ötesi Bölgesel Kalkınma ÜLKE Polonya PROJE TÜRÜ Eğitim Proje ana faaliyetleri seminerler, çalıştaylar ve konferanslar düzenlemek, katılımcılar ve yararlanıcılar arasında ikili ve çok taraflı değişimler gerçekleştirmek, online eğitim araçları ve proje websitesini hazırlamaktır. Proje ortağı kuruluşlar arasında Noel ile ilgili gelenek ve göreneklerin nasıl olduğu konusunda bilgi alışverişinde bulunmak ve ortakların birbirlerini daha iyi anlamalarını sağlamak için aşçılık ve PROJE ÖZETİ yemek yapma kursları düzenlemek. Proje boyunca 4 proje ortağı ziyareti gerçekleşti. Bunlardan üçü konferans olarak organize edildi (bir tanesi Polonya’da yapıldı) ve 2 tane aşçılık ve yemek yapma çalıştayı düzenlendi (bir tanesi Polonya’da yapıldı). Şubat 2007’de Almanya ve Temmuz 2008’de Litvanya’da öğrenciler pratik yapma imkanı buldu. Amaç turizmi çiflikleri ve yetişkin eğitimi verilen merkezlerin ziyareti idi. Temmuz 2007’de Polonya’da Yunan ortak için bir çalıştay düzenlendi. Kırsalda yaşayan ve eğitim görmemiş kadınları nasıl eğitim imkanlarının arttırılacağı konunda ortak kuruluşlar tek bir kavramsal çerçeve oluşturdular. En iyi öğretme metotlarının GENEL AMAÇ oluşturulması ve bilgi iletişim teknolojilerinin nasıl kullanılacağı konularında proje gerekli cevapları bulunmasına katkıda bulunmaktadır. Hedef grupların aktif katılımı ve birbirleri ile tecrübelerini paylaşması önemliydi. 59 Kültürlerarası yeterlilik transferi (kbir kişinin kendi bölgesini bilmesi ve geleneksel kültürlerin farkında olması); Dil Yeterlilikleri; Bilgisayar Kursları (Temel bilgisayar kursu, web tasarımı, muhasebe, e-posta); ANA UNSURLAR Kendi kendini yönetim (Kendi zaman ve işini yönetme ve organize etme, ekonomik konular, şirket kurma ve işletme, v.b.); Kırsal Alanları Aktivasyonu (yerel toplumlulukarın kabulü, yerel kurumlar ve örgütler ile nasıl ilişki kurulur, bölgenin sosyal analizi); Değişik Avrupa yemek kültürülerinin transferi ( yemeiçme hizmetleri, gastronomi, sağlıklı yemek alışkanlıkları, beslenme, v.b.) Proje uygulama yerleri, Polonya, Almanya, Litvanya ve Yunanistan KAPSAM Katılımcılar: kırsal tarımla alanında eğitimle ilgilenen kadınlar BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHLERİ 2006-2008 1. Kırsal turizm alanında eğitim almak isteyen kadınların seçimi 2. Kültürlerarası yeterliliklerin transferi (kendi bölgesinini ve geleneksel kültürünü öğrenmek); GELİŞİM UYGULAMA VE 3. Bilgi ve iletişim teknolojileri, dil ve kendi kendini yönetim konusunda eğitimler; 4. Kırsal alanların aktivasyonu; 5. Avrupa’daki farklı yemek kültürlerin transferi (yeme içme hizmeti, gastronomi, sağlıklı yemek alışkanlıkları gibi konular) 60 KAYNAKLAR (insani, materyaller www.swrw.pl ve finansal) Ortak kurumlar arasında yapılan uluslararası değişim programı ile tecrübeler paylaşılarak son proje çıktısı (yetişkinler için eğitim programı), “Şansını Dene” kitabı ve CD!si oluşturulacaktır. Eğitilenler ise ortak kuruluşlardaki öğrenciler ile birlikte yetişkin eğitimine yönelik sekiz tane modül üzerinde çalışma imkanı bulacaklardır. Bu modüller en önemlisi dil yeterliliklerinin geliştirilmesi olacaktır. SONUÇLAR Proje kırsal turizm konusunda farkındalık yaratarak aileler için bir gelir kaynağı olacaktır. Aynı zamanda aileler kendi kendilerine yeterli olmaya başlayacaktır. Öğrencilerin bilgisayar kursları almalarına ve kırsal alanlardan dünya penceresine açılmalarına imkan verecektir. Proje kişilerin gelişimi ve daha fazla eğitimi için teşvik edilmesi için ortam sağlamaktadır. Eğitilenler evde öğrenmenin yeni bir şeklini öğrenecek ve Internet ve bilgisayar kullanarak kişi-merkezli eğitim alacaktır. EK BİLGİLER VE KAYNAKLAR www.swrw.pl ; e-mail: swrw@swrw.pl 61 Bu proje hayatları boyunca eğitim alma imkanı kısıtlı olan kadınların Avrupalaşması ve uluslararasılaşması konusunda fikirleri ve karşılıklı anlayışın artmasını sağlamaktadır. Kırsalda yaşayan kadınlarn profesyonel çalışması ve eğitim YENİLİKÇİ UNSURLAR alma imkanı çoğu zaman çok zordur. Bunun en önemli sebebi iş yerleri ile yaşadıkları yerler arasında uzun mesafeler olması ve çocuklarına bakmak zorunda olmalarıdır. Bu sorunu Harmanlama Öğrenme (Blended Learning) ile çözmek mümkündür. Kırsalda yaşayan kadınların eğitim konuları yanında dış ülkelerde eğitim almak suretiyle kültürlerarası transfer ve dil öğrenmenin yolu da açılmış olmaktadır. 62 1.4. İş Bulma ve İş Eğitimi İyi Uygulama Örnek 4 Özet Kartı PROJE BAŞLIĞI Kaz Yetiştiriciliği Yoluyla Kadınların Ekonomik ve Sosyal Gelişimlerinin Sağlanması Projesi ÜLKE Türkiye PROJE TÜRÜ Eğitim Temel olarak kırsal kesimdeki kadınların kaz yetiştiriciliği eğitimi projesidir. Ayrıca Sosyal Cinsiyet ve Eşitlik ve Sosyal Cinsiyetin Orta Yol Olması Eğitimi, Kaz Hastalıkları ve Kuş Gribi (Avian Influenza) Hakkında Eğitimi ve Yumurta PROJE ÖZETİ Makinesi Kullanma ve Kaz Yavrusu Yetiştirme Eğitimi verilmiştir. Proje Türkiye’nin Doğu Anadolu bölgesinin Kars ilinde Darboğaz köyünde yapılmıştır. Proje sonunda 50 kadın eğitilmiş ve 70 yakın etkinliğe toplam 310 kişi katılmıştır. Genel hedef kırsalda ve köyde yaşayan kadınların ekonomik ve sosyal hayatlarını kaz yetiştiriciliği eğitimi yoluyla GENEL AMAÇ geliştirmektir. Özel hedef ise Darboğaz köyünde 50 kadının sosyal cinsiyet ANA UNSURLAR ve eşitlik ve sosyal cinsiyetin orta yol olması, kaz hastalıkları, kaz yavrusu yetiştirme ve yumurtlama makinesi kullanma konusunda eğitilmesidir. Proje Kars ilinin Selim ilçesine bağlı Darboğaz köyünde KAPSAM gerçekleşmiştir. o Proje ekibinin kurulması BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHLERİ o 50 kadının seçimi o Hedef Grubun İhtiyaç Analizi o 01.12.2007 tarihinde proje resmen başlamıştır. Sosyal Cinsiyet ve Eşitlik ve Sosyal Cinsiyetin Orta Yol Olması Eğitimi GELİŞİM UYGULAMA VE Kaz Hastalıkları ve Kuş Gribi (Avian Influenza) Hakkında Eğitim Yumurta Makinesi Kullanma Yetiştirme Eğitimi 63 ve Kaz Yavrusu KAYNAKLAR Proje Türkiye’nin Adaylık Programı çerçevesinde “Kadın (insani, materyaller Haklarının Korunması ve Geliştirilmesi” alt programı içinde ve finansal) desteklenmektedir. Darboğaz Köyü Kalkınma Derneği’ne katılımcı sayısı artmıştır. Köy tarihinde ilk kez kadın ve erkekler toplantılara birlikte katılmıştır. Modern kaz yetiştiriciliği konusunda bilgi seviyesi yükselmiştir. SONUÇLAR Kadınların köy içinde statüleri yükselmiştir. Bazı kadınlar başka şehirlerdeki toplantılara katılarak ağ kurma faaliyeti yapmıştır. Kadınlar Türk Radyo Televizyon Kurumu’nun TV programına katılmıştır. EK BİLGİLER VE KAYNAKLAR http://www.surkal.org.tr/projectSummary.aspx Proje yenilikçidir çünkü Kars ilindeki temel ekonomik ve YENİLİKÇİ sosyal konulara yöneliktir: Kaz yetiştiriciliği. Bu eğitim ile UNSURLAR kırsak kesimdeki kadınlar yerel ürünü (kazları) daha verimli ve etkin üretmeye başlamıştır. 64 2. İŞ BULMA, İŞ DANIŞMANLIĞI VE İŞ REHBERLİĞİ 2.1 İş Bulma, İş Danışmanlığı ve İş Rehberliği İyi Uygulama Örnek 1 Özet Kartı PROJE BAŞLIĞI Kırsal Kadının Kalkındırılmasında MikroKredi Kullanımı: Alaniçi Köyü Örneği ÜLKE Türkiye PROJE TÜRÜ İsthidam ve İş Danışmanlığı / Ulusal Programlar Kırsalda yaşayan kadınların mikro-kredi sistemi sayesinde nasıl kişisel ve profesyonel olarak geliştikleri incelenecektir. İzmir’in Menemen İlçesine bağlı Alaniçi beldesinde bir grup kırsalda yaşayan kadın ve kızlar tarafından kurulan kooperatif önemli rol oynamıştır. Alaniçi beldesinde yapılan anketler sonucunda bir grup kadın ve kızdan oluşan gönüllüler bu kooperatifi kurmuştur. Yapılan araştırmalara göre mikro-kredi dönüş oranı yüzde yüzdür. Projenin ana hedefi kırsalda yaşayan işsiz kadınların mikro kredi ve ekonomik fonlama yoluyla işgücü piyasasına katılımı sağlamak ve istihdamı arttırmaktır. Projenin temel amaçları şunlardır: Mikrokredi programları aracılığıyla Alaniçi Köyü kadınlarının ekonomik ve sosyal olarak güçlenmesine PROJE ÖZETİ olanak sağlamak, Ekonomik yetersizlikler nedeniyle giderilemeyen temel ihtiyaçlar için kadınların kendi gelirlerine sahip olmalarını sağlamak, Alaniçi Köyü’nde yaşayan kadınların el becerilerini birer gelir kaynağı haline getirebilmek, Resmi finans kuruluşlarına erişim imkanı bulunmayan köylü kadınlara bir alternatif sunabilmek, Birçok ülkede başarılı sonuçlara ulaşmış bir araç olan mikrokredinin Alaniçi Köyü’nde nasıl uygulanabileceğini ve ortaya çıkan sorunlara ne gibi çözümler getirilebileceğini ortaya koymak, 65 Genel amaç kırsalda yaşayan kadınlara mikro kredi ve ekonomik fonlar sağlama yöntemleri ile yeni işletme GENEL AMAÇ kurmalarını sağlayarak iş bulmalarını ve işgücü piyasasına katılımını sağlamaktır. Mikro kredi kullanmayı öğrenme ve girişimcilik danışmanlığı alma. ANA UNSURLAR El yapımı ürünleri üretmek için malzeme ve araç gereç satın alma. Kırsal kadın girişimçiler tarafından el yapımı ürün üretimi ve pazarlanması. 15 ve 60 yaş aralığında olup küçük ölçekli işletme kurmak isteyen işsiz kadın ve kızları kapsayan ulusal ve yerel bir KAPSAM programdır. BAŞLAMA VE Proje Mayıs 2006’da başlamış ve Mayıs 2007’de sona BİTİŞ TARİHLERİ ermiştir. Proje sonucunda: GELİŞİM VE UYGULAMA - Kırsal girişimcilik alanında mikro kredi ve fon kullanımı, - Pazarlama, girişimcilik ve mikro kredi kullanım konusunda eğitim ve danışmanlık, - El yapımı ürünlerin üretimi. KAYNAKLAR (insani, materyaller Proje Girişimci Kadın Derneği tarafından finanse edilmiştir. ve finansal) Alaniçi köyünde 15 yaş üzerinde 104 kadın ve kız bulunmakta idi. Bunlardan 5 tanesi proje katılmışlardır. Bu 5 SONUÇLAR katılımcı başarılı bir girişimçi olmuştur. Ayrıca her bir kadın girişimci 200 YTL (100 Avro) mikro krediyi 8 ay boyunca kullanıp geri ödemesini yapmıştır. Zanbak, Tuğba, 2008. Kırsal Kadının Kalkındırılmasında EK BİLGİLER VE KAYNAKLAR Mikrokredi Kullanımı: Alaniçi Köyü Örneği, Bornova, İzmir, Yayınlanmamış Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı. Yüksek 66 Proje kırsal kesimdeki kadın ve kızlara yönelik ilk kez başarılı bir mikro kredi uygulamasıdır. Hibe vermek yerine YENİLİKÇİ kredi verilmesi sonucu yararlanıcılar girişimci olmaya UNSURLAR zorlanmıştır. Bunun sonucu girişimleri başarılı olmuştur. Yenilikçi olması Alaniçi köyünde yaşayan işsiz ve eğitimsiz kadın ve kızlara öncelik verilmesinden kaynaklanmaktadır. 67 2.2. İş Bulma, İş Danışmanlığı ve İş Rehberliği İyi Uygulama Örnek 2 Özet Kartı PROJE BAŞLIĞI ERGANI MERKEZİ ÜLKE Yunanistan PROJE TÜRÜ İstihdam ve İş Danışmanlığı “Ergani” Merkezi kadın konuları üzerine çalışan Selanik’te bulunan bir grup kurum tarafından 1991 yılında kurulan kar amacı gütmeyen bir sivil toplum kuruluşudur. Merkezin temel amacı kadınların istihdamını teşvik etmek ve işgücü piyasasına entegrasyonuna destek olmaktır. Bu amaç için Merkez kadınlara şu konularda destek olmaktadır: PROJE ÖZETİ İşgücü piyasalarına entegrasyon yada yeniden entegrasyonlarına yardımcı olmak, Kadınların çalışma koşullarını iyileştirmek Girişimçiliği yaratmak yada geliştirmek Yeni kooperatiflerin yaratılması yada mevcut kooperatiflerin geliştirilmesi Yeni teknolojiler konusunda bilgi sahibi olmak ve işletmek Ergani Merkezi’nin genel amacı merkeze gelip yardım isteyen her GENEL AMAÇ kadına destek olarak onların profesyonel sosyal çevresinde ve genel olarak hayatlarında yeni fırsatlar yaratacak imkanlar sunmaktır. ANA UNSURLAR Hayat boyu öğrenme İstihdam Danışmanlığı Kadın girişimciliği ve kendi kendine iş kurmanın teşvik edilmesi KAPSAM BAŞLAMA Kadın konularında uzmanlaşmış kar amacı gütmeyen bir sivil toplum kuruluşudur Ergani Merkezi. VE “Ergani” Merkezi 1991 yılında Selanik’te yerleşik bir grup BİTİŞ TARİHLERİ kurum tarafından kurulmuştur. 68 Merkez amaçlarına ve hedeflerine ulaşmak ve geliştirmek için aşağıdaki alanlarda hizmet sunmaktadır: GELİŞİM VE UYGULAMA İstihdam Hizmeti Girişimcilik Hizmeti Psikolojik Destek Hizmeti Yasal Danışmanlık Hizmeti Kılavuzluk (Mentoring) Yeni Teknoloji Kulübü Her bir hizmet birimi amaçlarına ulaşmak için toplantılar düzenlemekte ve eğitim seminerleri yapmaktadır. Ayrıca danışmanlık çerçevesinde ilgilenen kadınlar bilgi alabilmekte ve yeterliliklerini geliştirebilmektedir. Finansal Kaynaklar: AB İstihdam Şimdi İnisiyatifi Fonları İnsani kaynaklar: KAYNAKLAR (insani, materyaller ve finansal) Sykies Belediyesi (www.sykies.gr) Kuzey Yunanistan İhraçatçılar Birliği (www.seve.gr) SEVE-SBBE-TIF Mesleki Eğitim Merkezi. (www.kekssd.gr) Ergani Merkezi Kadın Girişimçileri Ağı Anatoliki SA, Doğu Selanik Kalkınma Ajansı (www.anatoliki.gr) Selanik Alexander Teknoloji Eğitim Enstitüsü (www.teithe.gr) Batı Makedonya Üniveersitesi (www.uowm.gr) Kadınların işgücü piyasasına entegrasyonu ve yeninden entegrasyonu Kadınların çalışma pozisyonlarının iyileştirilmesi SONUÇLAR Kadın girişimçi işletmelerinin oluşturulması yada geliştirilmesi Yeni kadın kooperatifleri kurulması yada mevcut olanların iyileştirilmesi Yeni teknolojilerin tanıtılması ve öğretilmesi 69 EK BİLGİLER VE KAYNAKLAR http://www.ergani.gr/ Ergani Merkezi işverenlerin ihtiyaçlarının belirtildiği bir veri tabanı hizmeti sunmaktadır. Bu veri tabanı ile ilgilenen kadınlar kendi becerilerine uygun işleri bulabilmektedir (iş eşleştirmesi). Bu veri tabanı Ergani Merkezi ve işverenler arasındaki iletişim ve işbirliği sebebi ile düzenli olarak YENİLİKÇİ güncelleştirilmektedir. UNSURLAR Ayrıca Ergani Merkezi websitesini ziyaret eden işverenler formları doldurarak işletmeleri için ihtiyaç duydukları elemanları arayabilmektedir. Şirketleri hakkında bilgileri, iş pozisyonun kısa tanımı ve işe alınacaklarda aranan özellikleri belirten bir form doldurarak bu yapabilmektedirler. 70 veri tabanına giriş 2.3. İş Bulma, İş Danışmanlığı ve İş Rehberliği İyi Uygulama Örnek 3 Özet Kartı PROJE BAŞLIĞI “Aktif Kadın – Geleceğin Kadını” ÜLKE Polonya PROJE TÜRÜ İş Danışmanlığı, Eğitim ve İstihdam Rybnik Sosyal Yardım Merkezi iki yıldan daha fazla işsiz olan kadınlara yardım etmek için bir proje yaratmaya karar verdi. “Aktif Kadın – Geleceğin Kadını” adlı proje işsizlikten etkilenen 100 kadına ulaşmayı hedeflemektedir. Kadınların erkeklere oranla aile ve iş yaşamını başarılı bir şekilde dengelemek konusunda daha fazla sorunları bulunmaktadır. PROJE ÖZETİ Hamilelik izni, doğum izni, çocuklara bakmak için işten ayrılmak yada kadınları iş yerlerinde korumaya yönelik hukuki düzenlemelerden dolayı kadınların işgücü piyasasında yer almaları daha zor olmaktadır. İşten belli bir süre yukarıdaki sebeplerden dolayı ayrıldıktan sonra tekrar dönebilmek daha zor olmaktadır. İki yıldan daha fazla işsiz olan kadınları motive etmek ve aktif GENEL AMAÇ kadınlar haline getirmek. ANA UNSURLAR Katılımcılar: 2 yıldan fazla işsiz olan kadınlar VE BİTİŞ TARİHLERİ mülakatları, v.b.. Yer: Rybnik, Silesia bölgesi KAPSAM BAŞLAMA 5 – gün eğitim semineri ve konuları: motivasyon, iş arama, iş 01.10.2005-30.09.2007 71 1. Anket formları ile katılımcıların seçimi 2. Mesleki eğitim danışmaları ile kişisel mülakatlar 3. motivasyon ve mesleki aktivasyon eğitimi GELİŞİM VE UYGULAMA 4. aşçılık, satış temsilciliği bebek bakıcılığı, çiçekçi, ofis çalışanı konularında mesleki eğitim 5. “küçük bir şirkette” eğitim – nasıl bir şirket kurulur 6. 6 aylık şirketlerde staj imkanı 7. hayatlarında güçlük içinde olan kadınlara hukuki yardım ve danışmanlık. KAYNAKLAR (insani, materyaller ve finansal) SONUÇLAR EK BİLGİLER VE KAYNAKLAR ESF, OP HRD 2004-2006, Faaliyet 1.6 Kadınların Mesleki Entegrasyonu ve Yeniden Entegrasyonu Programa başlamadan önce 100 kadından 40’ın iş bulacağını öngörüyorduk. Fakat sonunda 59 kadın iş buldu. www.pomocspoleczna.rybnik.pl/kobieta Proje mesleki eğitim konusunda kişiye özel danışmanlık, YENİLİKÇİ sosyal hizmet uzmanı ile düzenli görüşme ve özellikle yedi UNSURLAR yaş altı çocuklara ve diğer bağımlı kişilere bakım hizmeti sunmaktadır.. 72 2.4. İş Bulma, İş Danışmanlığı ve İş Rehberliği İyi Uygulama Örnek 4 Özet Kartı PROJE BAŞLIĞI "Kadınlar ve Kalkınma: Yerel Toplulukların Sürdürülebilir Kalkınması İçin Aktif Kadınlar" ÜLKE Polonya PROJE TÜRÜ İstihdam ve İş Danışmanlığı Proje; Kırsal Kadın Kulübü, köy liderleri, muhtarları, öğretmenler, aktivistleri, tarım kulüpleri, kadın dernekleri ve PROJE ÖZETİ vakıfları ile resmi olmayan kadın grupları yönelik olarak kırsal alanlarda kırsal toplulukların sürdürlebilir kalkınmasını amaçlamaktadır. - Polonya’daki yerel aktif kadınlarla toplantılar, - yerel sorunların çözümü için tecrübe ve bilgi alışverişi, GENEL AMAÇ - kişisel gelişim, yeni becerilerin kazanımı ve kendi topluluğunu geliştirmek için yeni bilgi ve beceri, - yerel işbirliği için en iyi uygulama örneklerini öğrenme. 1- “Kadın ve Kalkınma” konulu eğitim serileri yapıldı. Bu eğitimler iki gün süreli olarak dört kere yapıldı. Burada sosyal değişim, topluluk ve sosyal katılım, hibe nasıl bulunur, nasıl AB fonları kullanılır gibi eğitimler verildi. Eğitim kırsal alanda yaşayan 40 kadına yönelik tasarlanmıştır; 2- sosyal proje yazarlarına tavsiye, “kadın ve kalkınma” ANA UNSURLAR konulu eğitimler hazırlayarak 10 projeye danışmanlık yapmak; 3- “Kadın ve Kalkınma” konulu Üçüncü Ulusal Konferans 29-30 Ocak 2010 tarihinde kırsal alan ile ilgili çalışan 60 katılımcının davet edilmesi ile Krakow şehrinde yapıldı; 4- basılı yayınlar – proje katılımcıları tarafından çıkarılan sürekli yayın. Yer: Polonya – kırsal alanlar KAPSAM Katılımcılar: Kırsal Kadın Kulübü, köy liderleri, muhtarları, öğretmenler, aktivistleri, tarım kulüpleri, kadın dernekleri ve vakıfları ile resmi olmayan kadın grupları 73 BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHLERİ 09.2009 – 08.2010 Proje boyunca: - “Kadın ve Kalkınma” konulu eğitim serileri yapılması. Bu eğitimler iki gün süreli olarak dört kere yapılması. Burada sosyal değişim, topluluk ve sosyal katılım, hibe nasıl bulunur, nasıl AB fonları kullanılır gibi eğitimler verilmesi. Eğitim GELİŞİM VE UYGULAMA kırsal alanda yaşayan 40 kadına yönelik tasarlanması; - sosyal proje yazarlarına tavsiye, “kadın ve kalkınma” konulu eğitimler hazırlayarak 10 projeye danışmanlık yapılması; - “Kadın ve Kalkınma” konulu Üçüncü Ulusal Konferans 29-30 Ocak 2010 tarihinde kırsal alan ile ilgili çalışan 60 katılımcının davet edilmesi ile Krakow şehrinde yapılması; - basılı yayınlar – proje katılımcıları tarafından çıkarılan sürekli yayın. KAYNAKLAR (insani, materyaller Project financially supported by Iceland, Liechtenstein and Norway and Polish Fund for NGO ve finansal) Kadın ve Kalkınma: Topluluk Kalkınması için Kadınlar El Kitabı , ed. E. Furgał, N. Sarata, edited by N. Sarata, ed. Foundation Women’s Space, Krakow 2008. DOWNLOAD Kadın ve Kalkınma: Kırsal Alandaki Kadın Faaliyetleri Dergisi, ed. E. Furgał, J. Struzik, edited by J. Struzik, Ed. Foundation Women's Space, Krakow 2010 "Kadın ve Kalkınma" Konferansı sayesine: SONUÇLAR - kırsalda yaşayan kadınların faaliyetleri hakkında tartışmalara katılım, - kırsal alanda sosyal faaliyetlerinin finasmanı çalıştayına katılım, - bilgi ve tecrübe paylaşımı, - değerli etkileşim ve iletişim kurmak, - mini-forum oturumunda kendi kurum yada topluluğunu sunmak imkanı. 74 Proje Koordinatörü, Ewa Furgał, telefon numarası: 012 423 13 28 or e-posta: ewa.furgal@przestrzenkobiet.pl Proje çerçevesinde Kırsalda “Yeşil Alan” Derneği devamlı EK BİLGİLER VE olarak güncellenen kırsalda yapalayn kadınlara yönelik KAYNAKLAR araştırmaların yayınlandığı websitesi devam ettirmektedir. www.kobietynawsi.pl http://zielona.org http://kobietynawsi.pl Kırsalda “Yeşil Alan” Derneği proje sonunda 48 yerel topluluk ile bir anket düzenledi. Ayrıca proje sonunda www.kobietynawsi.pl faaliyet alanının geliştirilmesi, YENİLİKÇİ UNSURLAR kadınlarla, kadın örğütleri ve Kırsal Alan Aktivitistleri hakkında verilerin toplanması kararlaştırıldı. Proje websitesinde kırsal alandaki işletmeler ve örgütler veri tabanına girilmesi ve paylaşılması sağlandı. Ayrıca Kırsalda “Yeşil Alan” Derneği tarafından “Kırsaldaki Kadınlar” konulu bir websitesinin oluşturulması karar verildi. 75 3. İSTİHDAM, KENDİ KENDİNE İSTİHDAM, VE PAZARLAMA 3.1. İş Bulma, Kendi Kendine İş Bulma ve Pazarlama İyi Uygulama Örnek 1 Özet Kartı PROJE BAŞLIĞI Gonni “Antigonides” Tarım-Turizm Kadın Kooperatifi Projesi ÜLKE Yunanistan PROJE TÜRÜ İstihdam / Özel Sektör ve Yerel İşbirliği Gonni "Antigonides” Tarım Turizmi Kadın Kooperatifi Larissa iline bağlı kırsal köylerde yaşayan kadınlar tarafından Şubat 2004’te kurulmuştur. Bu kooperatifin amacı bir yandan kırsalda yaşayan kadınların geleneksel kırsal ürünleri üretmesi ve pazarlaması öte yandan yerel beslenme kültürel değerlerin korunmasıdır. Kooperatif üyelerinin eğitimi konusuna da büyük önem vermektedir. “Antigonides” kooperatifi üyeleri rekabetçi ortamda ayakta kalabilmek, sektördeki gelişmeleri takip PROJE ÖZETİ etmek ve en son durum konusunda bilgilenmek için eğitim seminerlerine katılmaktadır. Bunun dışında Kırsal Gelişim ve Gıda Bakanlığı, Eğitim Bakanlığı, Hayat Boyu Öğrenme ve Din İşleri Başkanlığı ve diğer öteki merkezi ulusal kurumlar tarafından düzenlenen eğitim programlarına da katılmaktadırlar. “Antigonides’” ürün ve hizmetleri: Yerel geleneksel tatlılar, reçeller, ev yapımı geleneksel pastalar, tarhana, ev yapımı makarna, domates sosu, evlenme ve Noel şekerlemeleri, likörler, yeme-içme hizmetler, ve ebloko ile e-pazarlama. Genel amaç yerel kültürel beslenme ve diğer mirasın GENEL AMAÇ korunması ve geleneksel yerel ürünlerin kırsal kesim kadınların kurduğu kooperatif tarafından üretilmesi ve pazarlanması ANA UNSURLAR “Antigonides’” üyelerinin hayat boyu eğitimi Yerel geleneklerin ve kültürel mirasın teşviki. 76 Gonni Köyü’nden 18 aktif kadının kurduğu yerel kadın KAPSAM BAŞLAMA kooperatifi. VE “Antigonides” Kooperatifi işsiz kadınlar tarafından Şubat BİTİŞ TARİHLERİ 2004’te kurulmuştur. Kooperatifin büyümesi için üyelerinin eğitimine özel önem GELİŞİM VE verilmektedir. “Antigonides” üyeleri rekabetçi kalabilmek ve UYGULAMA sektördeki gelişmelerden haberdar olmak için eğitim (örneğin, Kırsal seminerlerine katılmaktadır. KAYNAKLAR Sektörel Operasyonel Program’dan (insani, materyaller Kalkınma, Kadın Girişimciliği) gelen fonları ve kooperatifin ve finansal) kendi katkısı. İşsiz kırsal kadınların sayısının azaltılması Yeni iş pozisyonları ve yeni gelir kaynakları yaratma Aile gelirinin geliştirilmesi Kadınların SONUÇLAR ekonomik ve sosyal pozisyonlarının düzeltilmesi Kadınların tarımsal alanlarındaki pozisyonları ve rollerin güçlendirilmesi, kadınların karar verme katılması, geleneksel ve kültürel ve süreçlerine gelişimin sürdürülmesi İçsel yerel gelişime katkıda bulunma EK BİLGİLER VE KAYNAKLAR http://www.ebloko.gr “Antigonides” kadınları ürünlerini internet üzerinden de pazarlamaktadır (http://www.ebloko.gr/). Ebloko elektronik pazarlamadır. Burada tüketiciler Yunan üreticilerinin düşük YENİLİKÇİ fiyatla sundukları tercih ettikleri ürünleri gerekirse kapılarına UNSURLAR kadar teslim edilecek bir sistemle elde etmektedir. Kooperatif ürünleri satarken tüketiciler sadece otantik Yunan ürünleri aldıklarını bilmekle kalmamakta ayrıca üretici fiyatlarında ürünleri satın alabilmektediler. 77 3.2. İş Bulma, Kendi Kendine İş Bulma ve Pazarlama İyi Uygulama Örnek 2 Özet Kartı PROJE BAŞLIĞI “Kendine İnan” Projesi ÜLKE Polonya PROJE TÜRÜ Eğitim ve İstihdam Edilebilirlik, İşgücü piyasasında hareketliliği yükseltme. Proje 20 tane uzun süreli işsiz olan kadının aktif iş arama için kapsamlı hazırlanmasını içeren ve istihdam edilebilir PROJE ÖZETİ olasılıklarını arttırmaktadır. Podegrodzie bölgesinde yüksek eğitimi olmayan kadınların eğitilmesi amaçlanmıştır. Projede 20 tane uzun süreli işsiz olan kadının aktif iş arama için kapsamlı hazırlanmasını içeren ve istihdam edilebilir GENEL AMAÇ olasılıklarını arttırmak amaçlanmaktadır. • Stil ile makyaj yapma • Aktif iş arama metotları ANA UNSURLAR • İş başvuru belgeleri yazımı: özgeçmiş ve başvuru mektubu. • İş Mülakatı • Kendini takdim faaliyetleri • Olumlu düşünme eğitimi Yer: Podegrodzie kasabası Katılımcılar: yüksek eğitimi olmayan uzun dönemli işsiz olan KAPSAM kadınlar BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHLERİ 01.01.2009 – 30.06.2009 1. katılımcıların seçimi 2. profesyonel danışmanlar ile buluşma ve beceri ve GELİŞİM UYGULAMA VE yeteneklerinin belirlenmesi 3. iş arama becerileri eğitimi ve çalıştayları, işgücü piyasasına katılımı arttırma ve kendine saygı ve güvenin arttırılması. 78 KAYNAKLAR (insani, materyaller ve finansal) Kırsal alanda mesleki faaliyetleri arttırma yerel insiyatifi 6.3 alt programı Koordinatör: Foundation Europa+ 1. Proje katılımcılarının aktif iş arama konusunda kapsamlı eğitimi ve hazırlanması. SONUÇLAR 2. İşgücü piyasasında hareketliliğin iyi hale getirilmesi. 3. Kendine saygı ve güvenin iyileştirilmesi. 4. İş arama ve başvuru konusunda tüm belgelerin yer aldığı proje broşürü. EK BİLGİLER VE KAYNAKLAR http://www.europaplus.pl/info-pokaz,12.html “Makyaj ve giyim tarzı konusunda kurslar almak çok yararlı oldu. Eğitmenler başvuru sırasında sadece belgelerin değil dış görünüşünde önemli olduğunu öğrettiler. Eğitmen bize iş YENİLİKÇİ mülakatından önce nasıl makyaj yapmamızı ve hangi kıyafeti UNSURLAR seçmemiz gerektiğini gösterdi. Simulasyon iş mülakatı sırasında mülakat sırasında hangi soruların sorulduğunu görmek ve simülasyon sırasında kazandığım tecrübe çok değerliydi.” 79 3.3. İş Bulma, Kendi Kendine İş Bulma ve Pazarlama İyi Uygulama Örnek 3 Özet Kartı PROJE BAŞLIĞI Kırsaldan Kentsele Hünerli Eller Projesi ÜLKE Türkiye PROJE TÜRÜ Eğitim, Gıda Üretimi ve Pazarlaması The project attempts to increase women’s employment in PROJE ÖZETİ Çankırı region by training on local products in terms of food hygiene, entrepreneurship, and marketing. Çankırı İli’nde ekonominin güçlendirilmesi ve iş ortamının iyileştirilmesine katkıda bulunmak için kadının istihdam edilebilirliğini verilecek beceri kazandırma eğitimiyle artırmak. Kadınlara kişisel gelişim yollarını öğretmek, kendilerini geliştirmelerine fırsat sağlamak. Yöresel ürünlerin üretimine yönelik verilecek “kalitehijyen” mesaj ve bilincine bağlı olarak üretim, GENEL AMAÇ istihdam ve gelir artışını sağlamak. Hazırlanarak dağıtımı yapılacak broşürle toplumda “kadının” çalışmasını sınırlayan yargıları azaltmak. Girişimcilik ruhunun kadınlarda geliştirilmesi. Yerel ürünlerin üretilmesi ve “kaliteli ve hiyjenik” sloganları ile üreim yaparak gelir artışı, istihdam ve üretim yapılmasını sağlamak, Göçü azaltmak ve önlemek. 80 Bölgedeki kadınların kaliteli yöresel ürünlerin yapımına ilişkin eğitilmesi. Kadınların üreteceği yöresel ürünlerin kadın girişimciler aracılığıyla pazarlanması. Kadının istihdamına engel teşkil eden konularda bilgilendirmeler yapılması. Yöresel ürünlerin üretiminde kalite ve hijyenin ANA UNSURLAR alışkanlıkları kazandırılması. Süt ve süt ürünleri ile un ve unlu mamuller gibi yöresel ürün olarak kabul edilen ürünleri üreten kadınların bir araya getirileceği bir kooperatif kurmalarının sağlanması. Yerel ürünlerin kadın girişimler tarafından üretilmesi ve pazarlanması. Kadınların istihdam edilebilirliğini engelleyen konularda sunumlar yapılması. Proje Çankırı ilinde gerçekleştirilmiştir. KAPSAM o Proje ekibinin kurulması ve medya aracılığıyla BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHLERİ kamuoyunun bilgilendirilmesi. o Proje ofisinin kurulması. o Proje broşürlerinin hazırlanması. o Proje resmi olarak 30.07.2010 tarihinde başlamıştır. 81 “Hiyjen kurallarına göre üretim” konulu kadınlara yönelik eğitim için katılımcı seçimi. Eğitim için materyaller ve ekipmanların sağlanması Pratik eğitimin yapılacağı bir mutfak kurulması. Proje sunumların ve online eğitimin yapılacağı bir GELİŞİM VE UYGULAMA websitesi tasarlanması. “Hiyjen kurallarına göre üretim” konulu eğitimin verilmesi. Girişimcilik eğitiminin verilmesi. Teknik geziler düzenlenmesi Kamuoyu ile eğitim faaliyetlerinin paylaşılması. İşletmeleri proje ve yerel ürünler hakkında pazarlama yöntemleri ile bilgilendirmek. KAYNAKLAR (insani, materyaller ve finansal) Bu proje 2010-2011 yılları arasında Kadınların İstihdamının Desteklenmesi Programı çerçevesinde IPA programının (Katılım Öncesi Hazırlık) bir enstrümanı olarak desteklenmiştir. Proje sonunda 50 kadın gıda üretimi konusunda eğitim almıştır. Bu 50 kadın arasından 20 tanesi girişimcilik eğitim SONUÇLAR almıştır. Bunun sonucunda 15 kadın iş bulacaktır ve 7 kadın girişimci olacaktır. Ayrıca gıda ürünlerinin üretimi ve pazarlanması için bir kooperatif kurulacaktır. EK BİLGİLER VE KAYNAKLAR http://cankirihunerlieller.com İletişim: Proje Koordinatörü: Bayan Fulya Köroğlu, fulya.koroglu@hotmail.com Proje kooperatif kurulması yoluyla kırsaldan kente göç eden YENİLİKÇİ UNSURLAR kadınların üreteceği ürünleri sağlık ve hiyjen standartları çerçevesine üretimi öngörmesi sebebi ile yenilikçidir. Ayrıca katılımcıların girişimcilik amaçlanmaktadır. 82 becerilerinin geliştirilmesi 3.4. İş Bulma, Kendi Kendine İş Bulma ve Pazarlama İyi Uygulama Örnek 4 Özet Kartı PROJE BAŞLIĞI “Şansları Eşitleme” – Rzezsow’un Kırsal Poviatında Kadınların Aktifleşmesi ÜLKE Polonya PROJE TÜRÜ Eğitim ve iş danışmanlığı, işgücü piyasasında hareketlilik becerilerinin teşviki 83 “Strug Vadisi” Bölgesel Tarım-Endüstri Birliği davet etmektedir: Rzeszow ilinde kırsal alanda yaşayan ekonomik olarak aktif olmayan, düşük ve yetersiz yeterliliklere sahip, iş piyasasına geri dönme isteyen işsiz kadınları ve iş arayan kadınları proje katılması için aramaktadır: “Şansları Eşitleme” – Rzezsow’un Kırsal Poviatında Kadınların Aktifleşmesi Bu projenin amacı, girişimciliği teşvik etmek, iş piyasasında hareketliliği sağlayacak becerileri geliştirmek, ve eğitim yoluyla kadınları işgücü piyasasına katılımını arttırmaktır. Her bir katılımcı aşağıda belirtilen destekleri almaya hak kazanacaktır: - mesleki ihtiyaçların teşhisi (danışmanlık, Kişisel Hareket Planı), - eğitim ve motivasyonel aktivasyon, PROJE ÖZETİ - eğitim kurumlarında profesyonel ve kişiye özel eğitim almak, - iş kurma ve iş sürdürme eğitimi, - kendi işini devam ettirmek için tam danışmanlık desteği (işletme, yasal, finansal), - iş kurmak için hibe. Proje yararlanacıları Rzeszow bölgesinde yaşayan kadınlardır: • a) işsiz ve iş arayanlar, • b) aktif olmayan, • c) düşük ve yetersiz becerilere sahip olan, • d) işgücü piyasasına dönmek isteyen, • e) kendi işini kurmak isteyenler. Şayet; - Rzeszow bölgesinde yaşayan işşiz bir kadın iseniz, - işverenlerin sizi işe alması için istekli olması için profesyonel ve kişisel becerilerini arttırmak ve işgücü piyasasına başarılı bir şekilde dahil olmak isteyen bir kişi iseniz – Bize katılın! Proje 40 kadını desteklemektedir. 84 Amaçlar; • Proje kadınların işgücü piyasasında hareketliliğini GENEL AMAÇ geliştirmek ve eğitim (seminer kurslar) yoluyla kadınların akitf olarak işgücü piyasasına dahil olmasını amaçlamaktadır. • Yararlanıcılar açısından proje ekonomik bağımsızlıklarını kazanmalarına katkıda bulunacaktır. 85 Projenin ana faaliyetleri: 1. Kariyer Danışmanlığı – grup çalıştayları ile yararlanıcılara işgücü piyasasında nasıl bir yol izleyecekleri, CV ve başvuru mektubu yazma, iş mülakatı yapma, kendini takdim etme becerileri ve daha fazlası konularında faaliyetler yapılacak ve öğretilecektir. Kişiye özel kariyer danışmanlığı kişilerin ihtiyaçlarını tanımlayarak yararlanıcılar için Kişisel Hareket Planı geliştirilmesi yoluyla kişisel ihtiyaçlarının ve profesyonel gelişimlerinin tanımlanması sağlanacaktır. 2. Profesyonel Kurslar • Muhasebe Kursu, • Bilgi ve İletişim Teknolojileri Kursu, • profesyonel satış ve pazarlama kursu, • personel işleri kursu, ANA UNSURLAR • kuaför kursu, • kozmetik kursu, • makyaj, manikür kursları. 3. Kendi işini başlatmak için destek, a) iş kurma ve sürdürme eğitimi ve hibe elde etme şansı, b) işletmenin kayıt ettirilmesi, vergi formları, iş planı yazma, Sosyal Güvenlik Kurulu ve Vergi Dairesi ile ilgili muhasebeleştirme gibi konularda danışmanlık, c) iş başlatma konusunda hibe formatında tek seferlik finansal destek. 4. Yayınlar. 1. iş kurma konusunda yayınlar – yasal, finansal, muhasebe, finansal destek formları ve kılavuzluk (mentoring), 2. Yerel iş gücü piyasası ve kadınların durumları, işgücü piyasasında gelişim konusunda danışmanlık, aktif iş arama şekilleri hakkında yayınlar. 86 Yer: Rzeszow bölgesi Katılımcılar: Ekonomik olarak aktif olmayan, düşük ve KAPSAM yetersiz yeterliliklere sahip, iş piyasasına geri dönme isteyen işsiz kadınları ve iş arayan kadınlar. BAŞLAMA VE BİTİŞ TARİHLERİ 01.12.2005 to 31.12.2006. 1. Projeye katılımcıların seçimi GELİŞİM VE UYGULAMA 2. Kariyer Danışmanlığı 3. Mesleki Kurslar 4. Kendi şirketini nasıl kurarsın danışmanlığı ve desteği 5. Yararlanacılar için yayınlar Sektörel Operasyonel Program KAYNAKLAR (insani, materyaller ve finansal) İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Öncelik 1: Aktif işgücü piyasası politikaları: İstihdam ve Sosyal, Mesleki Entegrasyon Proje Adı ve Numarası: 1.6 Kadınların Entegrasyonu ve Yeniden Entegrasyonu Projede yer alan katılımcılar arasında: 40 kadın kariyer danışmanlığından tam destekl alarak yararlandı, SONUÇLAR 35 kadın kişiye özel kurslar yardımı ile kendi yeterliliklerini geliştirdirler yada yeni yeterlilikler kazandılar, 5 kadın finansal destek elde ederek kendi işletmelerini kurdular.. EK BİLGİLER VE Daha fazla bilgi için RTR-P "Strug Valley" in Błażowa, ul. KAYNAKLAR Myśliwska 16, tel 017 23 01 333, e-mail strug@intertele.pl YENİLİKÇİ Kırsal kesimdeki kadınlara işgücü piyasasına dönmeleri için UNSURLAR kapsamlı yardım yapılmaktadır. 87