Rapor : İndir - Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
Transkript
Rapor : İndir - Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
TÜRKİYE MAKİNA SEKTÖRÜ STRATEJİ BELGESİ 2011-2014 IV. UYGULAMA, İZLEME VE DEĞERLENDİRME RAPORU (OCAK-HAZİRAN 2013 DÖNEMİ) SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ EYLÜL-2013 İÇİNDEKİLER Eylem 1.1. ................................................................................................................................... 2 Eylem 1.2. ................................................................................................................................... 3 Eylem 1.3. ................................................................................................................................... 8 Eylem 1.4. ................................................................................................................................... 9 Eylem 1.5. ................................................................................................................................. 10 Eylem 1.6. ................................................................................................................................. 13 Eylem 1.7. ................................................................................................................................. 17 Eylem 1.8. ................................................................................................................................. 20 Eylem 1.9. ................................................................................................................................. 21 Eylem 1.10. ............................................................................................................................... 22 Eylem 1.11. ............................................................................................................................... 23 Eylem 1.12. ............................................................................................................................... 24 Eylem 2.1. ................................................................................................................................. 25 Eylem 2.2. ................................................................................................................................. 27 Eylem 2.3. ................................................................................................................................. 28 Eylem 2.4. ................................................................................................................................. 29 Eylem 2.5. ................................................................................................................................. 30 Eylem 3.1. ................................................................................................................................. 31 Eylem 3.2. ................................................................................................................................. 32 Eylem 3.3. ................................................................................................................................. 35 Eylem 3.4. ................................................................................................................................. 36 Eylem 3.5. ................................................................................................................................. 39 Eylem 3.6. ................................................................................................................................. 40 Eylem 3.7. ................................................................................................................................. 41 Eylem 3.8. ................................................................................................................................. 42 Eylem 3.9. ................................................................................................................................. 43 Eylem 3.10. ............................................................................................................................... 44 Eylem 4.1. ................................................................................................................................. 45 Eylem 4.2. ................................................................................................................................. 52 Eylem 4.3. ................................................................................................................................. 53 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 4.4. ................................................................................................................................. 54 Eylem 4.5. ................................................................................................................................. 55 Eylem 4.6. ................................................................................................................................. 57 Eylem 5.1. ................................................................................................................................. 60 Eylem 5.2. ................................................................................................................................. 67 Eylem 5.3. ................................................................................................................................. 69 Eylem 5.4. ................................................................................................................................. 72 Eylem 5.5. ................................................................................................................................. 73 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü TABLOLAR Tablo 1. Makine Sektöründe Yapılan Patent Başvurularının Dağılımı........................................... 11 Tablo 2. Makine Sektöründe Yapılan Faydalı Model Başvurularının Dağılımı .............................. 12 Tablo 3. DMO - İş Makineleri Alımları (2011-2013) ...................................................................... 15 Tablo 4. Eski Protokolde Yer Alan İndirim Oranları ....................................................................... 15 Tablo 5. Yeni Protokolde Yer Alan İndirim Oranları ...................................................................... 16 Tablo 6. Makine Ürün Gruplarına Ait PGD İstatistikleri (01/01/2013-30/06/2013) ..................... 17 Tablo 7. Makine Ürün Gruplarına Ait PGD Sonuçlarındaki Değişim .............................................. 18 Tablo 8. Makine ve Ekipman Destek Bütçesi................................................................................. 21 Tablo 9. Desteklenen Makine Ekipman Listesi (2012) .................................................................. 21 Tablo 10. Ekonomi Bakanlığı Yurt Dışı Teşkilatı (En Çok Makine ithal Eden Ülkelerdeki) ............. 45 Tablo 11. Dış Ticaret Bilgilendirme Seminerleri ve İhracat Genel Müdürlüğünce Katılım Sağlanan Seminer, Toplantı ve Paneller ....................................................................................................... 53 Tablo 12. Milli Katılımı Desteklenen Makine Fuarları (2013 Yılı Ocak-Haziran Dönemi) .............. 55 Tablo 13. Makine Sektöründe Faaliyet Gösteren TURQUALİTY Firmaları..................................... 57 Tablo 14. Makine Sektörüne Yönelik Sektörel Ticaret Heyeti Programları ................................... 58 Tablo 15. Makine Sektörüne İlişkin Ur-Ge Projeleri ...................................................................... 59 Tablo 16. 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destekleme Programı Verileri (2007-2012) ...................... 61 Tablo 17. 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Verileri (2003-2012) ..................... 62 Tablo 18. Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programları .................................. 64 Tablo 19.Makine Sektörü için Sağlanan Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı Destekleri (Ocak-Haziran 2013) ..................................................................................... 66 Tablo 20. TTO Kapsamında Desteklenecek Faaliyetler ................................................................. 67 Tablo 21. 1511-Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Projeleri Destekleme Programına İlişkin Veriler .............................................................................................................. 70 i Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü KISALTMALAR BSTB BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI BTGM BİLİM VE TEKNOLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BTYK BİLİM VE TEKNOLOJİ YÜKSEK KURULU ÇHC ÇİN HALK CUMHURİYETİ ÇSGB ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI DİİB DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİ DMO DEVLET MALZEME OFİSİ GİB GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI GİTES GİRDİ TEDARİK STRATEJİSİ İŞKUR İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KDV KATMA DEĞER VERGİSİ KDVİRA KATMA DEĞER VERGİSİ İADESİ RİSK ANALİZ SİSTEMİ KİK KAMU İHALE KURUMU KOBİ KÜÇÜK VE ORTA BÜYÜKLÜKTEKİ İŞLETMELER KOSGEB KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELERİ GELİŞTİRME VE DESTEKLEME İDARESİ BAŞKANLIĞI OSB ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ MAYSİM MAKİNE ANA VE YAN SANAYİİ İLETİŞİM MERKEZİ MEB MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI MİB MAKİNA İMALATÇILARI BİRLİĞİ MSSP MAKİNE SANAYİİ SEKTÖR PLATFORMU MTEGM MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ MTG MAKİNA TANITIM GRUBU MYK MESLEKİ YETERLİLİK KURUMU OAİB ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ PGD PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ SGM SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SÜGDGM SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TARMAKBİR TÜRK TARIM ALET VE MAKİNALARI İMALATÇILARI BİRLİĞİ TBB TÜRKİYE BELEDİYELER BİRLİĞİ TİAD TAKIM TEZGÂHLARI SANAYİCİ VE İŞADAMLARI DERNEĞİ TNB TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ TOBB TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ TTGV TÜRKİYE TEKNOLOJİ GELİŞTİRME VAKFI TTO TEKNOLOJİ TRANSFER OFİSLERİ TÜBİTAK TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA KURUMU TÜRKAK TÜRK AKREDİTASYON KURUMU ÜAK ÜNİVERSİTELERARASI KURUL YMM YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR YÖK YÜKSEKÖĞRETİM KURULU ii Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü BÖLÜM I. GİRİŞ Türkiye Makine Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2011-2014), 2/5/2011 tarih ve 2011/10 sayılı Yüksek Planlama Kurulu kararıyla onaylanarak uygulamaya girmiş ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Sayın Nihat ERGÜN tarafından 3 Mayıs 2011 tarihinde sektör temsilcilerinin de katılımıyla gerçekleştirilen tanıtım toplantısıyla kamuoyuna açıklanmıştır. Belge kapsamında bugüne kadar 3 Ağustos 2011 tarihinde Yönlendirme Kurulu 1. Toplantısı, 17 Kasım 2011 tarihinde Hedef Çalışma Grubu 1. Toplantısı, 7 Şubat 2012 tarihinde Yönlendirme Kurulu 2. Toplantısı, 15 Haziran 2012 tarihinde Hedef Çalışma Grubu 2. Toplantısı, 28 Ağustos 2012 tarihinde Yönlendirme Kurulu 3. Toplantısı ve 18 Mart 2013 tarihinde ise Yönlendirme Kurulu 4. Toplantısı gerçekleştirilmiştir. YÖNLENDİRME KURULU 4. TOPLANTISI Türkiye Makina Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı 2011-2014, Yönlendirme Kurulu 4. Toplantısı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Sayın Zühtü BAKIR başkanlığında gerçekleştirilmiştir. KARARLAR 1) 1.1, 1.2, 1.3, 1.5, 1.6, 2.5, 3.5, 3.8, 4.2 numaralı eylemlerdeki faaliyetlerin devam etmesinin uygun olacağı görüşünden hareketle, bu eylemlerin sürelerinin 2013 olarak; 1.10, 1.11, 2.3, 2.4, 3.6, 3.9, 5.1, 5.2, 5.4 ve 5.5 numaralı eylemlerin sürelerinin ise 2014 olarak yeniden düzenlenmesine, 2) Eylem 1.3 kapsamında, Emniyet Genel Müdürlüğü koordinasyonunda TOBB yetkililerinin de katılım sağlayacağı bir toplantının düzenlenmesine, 3) Makine ana sanayi – yan sanayi işbirlikleri konusundaki çalışmanın (Eylem 1.8); makine ile demir-çelik sektörleri arasında işbirliğini öngören GİTES eylemleri paralelinde sürdürülmesine, 4) Eylem 2.1 ve 2.2. kapsamında EXIMBANK’ın ev sahipliğinde bir toplantı yapılmasına, 5) Eylem 2.4’ün “İşletmelerde kullanılan makina ve teçhizatın kredi kuruluşlarınca teminat olarak kabul edilmesi teşvik edilecektir” olarak revize edilmesi amacıyla BDDK’ya görüş sorulmasına, 6) Gerekli mekanizmaların kurulu olmasından ve bunların etkin olarak sürdürülmesinden ötürü Eylem 3.5.’in sonlandırılmasına, 7) Eylem 3.10. kapsamında, TİAD, TÜBİTAK ve OAİB’in de katılımıyla Bakanlıkta bir toplantı yapılmasına karar verilmiştir. 1 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü BÖLÜM II. TÜRKİYE MAKİNA SEKTÖRÜ STRATEJİ BELGESİ TEMMUZ-ARALIK 2012 ÇALIŞMA DÖNEMİ FAALİYETLERİ HEDEF - 1 “Katma Değeri” ve “Marka Değeri” yüksek makina sanayine dönüşümü sağlayıcı hukuki düzenlemeleri ve yapısal tedbirleri hayata geçirmek. Eylem 1.1. Üreticilere sağlanan KDV iadesi uygulaması hızlandırılacaktır. Sorumlu Kuruluş: Maliye Bakanlığı İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Hazine Müsteşarlığı OAİB Yapılan Çalışmalar: GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI 109 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinde düzenlenen Hızlandırılmış İade Sistemine ilişkin olarak bu Tebliğin (B) bölümünün (2.) ve (3.) numaralı bentleri, 18.08.2012 tarih ve 28388 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 120 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.2.) bölümü ile değiştirilerek bu sistemden daha fazla mükellefin yararlanabilmesine ve iadelerini en hızlı şekilde alabilmesine imkân sağlanmıştır. Benzer şekilde, 119 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinde 120 Seri No.lu KDV Genel Tebliği ile yapılan bir değişiklikle de vergi inceleme raporu sonucuna göre mahsuben iade talebinde bulunan mükelleflerin, daha önce vergi inceleme raporunun vergi dairesine intikal ettiği vergilendirme döneminde gerçekleştirilen iadelerinin, vergi inceleme raporu beklenilmeksizin iade için geçerli belgelerin vergi dairesine verildiği tarih itibariyle yapılması sağlanmış, 120 Seri No.lu KDV Genel Tebliği ile de, DİİB kapsamında yurt içinden alımlara yönelik tecil terkin uygulamasında her dönem ve her işlem için YMM raporu istenilmesi uygulamasından vazgeçilmiş, her DİİB için tek rapor yeterli kılınmış ve söz konusu raporların satıcılar tarafından da düzenlenmesine imkân getirilmiştir. GİB tarafından, KDV iade taleplerinin hızlı ve sorunsuz bir şekilde sonuçlandırılmasına yönelik çalışmalar, mükelleflerden ve taşra teşkilatından gelen bilgi ve öneriler dikkate alınarak sürdürülmekte ve iade hakkı doğuran tüm işlemlere yönelik taleplerin elektronik ortamda alınıp KDVİRA sistemi üzerinden sonuçlandırılması çalışmalarına aralıksız devam edilmektedir. Söz konusu Genel Tebliğlere www.gib.gov.tr internet adresinden ulaşılması mümkündür. 2 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 1.2. Finansal kiralama işlemlerinin KDV karşısındaki durumu değerlendirilecek ve varsa aksayan yönlerin düzeltilmesine yönelik çalışmalar yapılacaktır. Sorumlu Kuruluş: Maliye Bakanlığı İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Hazine Müsteşarlığı OAİB Yapılan Çalışmalar: MALİYE BAKANLIĞI 2 Ağustos tarihli ve 28726 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6495 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin 29 uncu maddesi ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 17 nci maddesinde değişiklik yapılmıştır. Bu suretle, 21/11/2012 tarihli ve “6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu” kapsamında; finansal kiralama şirketlerince bizzat kiracıdan satın alınıp geriye kiralanan taşınmazlara uygulanmak üzere ve kiralamaya konu taşınmazın mülkiyetinin sözleşme süresi sonunda kiracıya devredilecek olması koşulu ile kiralanmaya konu taşınmazların kiralayana satılması, satan kişilere kiralanması ve devri katma değer vergisinden istisna edilmiştir. Öte yandan, Ocak-Haziran 2013 döneminde, makina sektörüne ilişkin olmak üzere 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu ile katma değer vergisi oranlarını belirleyen 2007/13033 sayılı Kararnamede başka bir düzenleme yapılmamıştır. KDV mevzuatımızda makine sektörüne yönelik uygulanmakta olan mevzuat ise aşağıdaki gibidir: I- Katma Değer Vergisi Kanununda Yer Alan Düzenlemeler; Kanunun 13/d maddesinde yer alan “Yatırım Teşvik Belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki makina ve teçhizat teslimleri (Şu kadar ki, yatırımın teşvik belgesinde öngörüldüğü şekilde gerçekleşmemesi halinde, zamanında alınmayan vergi alıcıdan, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir. Zamanında alınmayan vergiler ile vergi cezalarında zamanaşımı, verginin tarhını veya cezanın kesilmesini gerektiren durumun meydana geldiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren başlar).” hükmü ile Yatırım Teşvik Belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki makina ve teçhizat teslimleri katma değer vergisinden istisna edilmiştir. Bu istisna dolayısıyla yüklenilen katma değer vergisinin indirim yoluyla telafi edilememesi durumunda iadesi de mümkündür. II- Makina Sektöründe Uygulanan KDV Oranları; Katma değer vergisi oranları, 2007/13033 sayılı KDV oranlarına ilişkin kararnameye ekli listelerde yer alanlar hariç olmak üzere, vergiye tabi işlemler için, % 18; Kararnameye ekli (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için, % 1; (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için, % 8 olarak tespit edilmiştir. Bu kapsamda; - Kararnameye ekli (I) sayılı listenin 16. sırasında 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi uyarınca Yatırım Teşvik Belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki makine ve teçhizatın, 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre finansal kiralama şirketleri tarafından kiralanması işlemlerinde %1 oranında KDV uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. 3 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü - Kararnameye ekli (I) sayılı listenin 17. sırasında yer alan ve aşağıda tablo halinde sayılan gümrük tarife istatistik pozisyonlarında yer alan, amortismana tabi iktisadi kıymet niteliği taşıyan makine ve cihazların (kullanılmış olanları ile aksam, parça, aksesuar ve teferruatları hariç) finansal kiralamaya konu olmak üzere, 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre finansal kiralama şirketlerine teslimi ve bu malların finansal kiralama şirketleri tarafından katma değer vergisi mükellefleri ile işlemleri katma değer vergisinden istisna edildiği için katma değer vergisi mükellefiyeti bulunmayan ancak kazançları bilanço esasına göre tespit edilen gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine kiralanması ve tesliminde %1 oranında KDV uygulanmaktadır. 84.02 Buhar kazanları (aynı zamanda alçak basınçlı su buharı da üretebilen merkezi ısıtma için sıcak su kazanları hariç); kızgın su kazanları: 84.03 Merkezi ısıtma kazanları (84.02 pozisyonundakiler hariç): 84.04 84.17 8418.61.00.00.00 8418.69 84.19 84.20 84.21 84.24 84.26 84.28 84.29 84.30 84.32 84.33 84.02 veya 84.03 Pozisyonlarındaki kazanlarla birlikte kullanılmaya mahsus yardımcı cihazlar (ekonomizörler, kızgın su hasıl eden, kurum temizleme ve gaz tasarruf cihazları gibi); su buharı veya diğer buhar güç üniteleri için kondansörler: Sanayi veya laboratuvarlara mahsus elektrikli olmayan fırınlar ve ocaklar (çöp yakma fırınları dahil): Isı pompaları ( 84.15 pozisyonunda yer alan klima cihazları hariç) Diğerleri (Diğer soğutucu veya dondurucu cihazlar) Isı değişikliği yoluyla (özellikle ısıtma, pişirme, kavurma, damıtma, rektifiye etme, steril hale koyma, pastörize etme, etüvleme, kurutma, buharlaştırma, kondanse etme veya soğutma gibi) maddelerin işlenmesi için makinalar ve tesis veya laboratuvar cihazları (ısıtması elektrikle olsun olmasın)(85.14 pozisyonundaki ocaklar, fırınlar ve diğer cihazlar hariç) (ev işlerinde kullanılmaya mahsus makina ve cihazlar hariç) elektrikli olmayan şofbenler ve diğer su ısıtıcıları: KalenderIer ve diğer hadde makinaIarı (metal veya cam hadde makinaIarı hariç) ve bu makinaIarın siIindirleri: Santrifüjler (santrifüj kurutma makinaları dahil); sıvıların veya gazların fiItre edilmesine veya arıtılmasına mahsus makina ve cihazlar: Sıvı veya toz halindeki maddeleri püskürtmeye, dağıtmaya veya pülverize etmeye mahsus mekanik cihazlar (el ile kullanılan türde olsun olmasın); yangın söndürme cihazları (doldurulmuş olsun olmasın); püskürtme tabancaları ve benzeri cihazlar; buhar veya kum püskürtme makinaları ve benzeri püskürtme makinaları: Gemi vinçleri ("derricks"); vinçler ("cranes") (taşıyıcı halatlı vinçler dahil); hareketli kaldırma çerçeveleri, şasisi "straddle" tipi olan ayak mesafeIeri ayarlanabilen Iastik tekerlekli taşıyıcılar ve vinçli yük arabaları: Kaldırma, elleçleme, yükleme veya boşaltma işlerine mahsus diğer makina ve cihazlar (asansörler, yürüyen merdivenler, konveyörler, teleferikler gibi): Kendinden hareketli buldozerler, angledozerler, greyderler, toprak tesviyesine mahsus makinalar, skreyperler, mekanik küreyiciler, ekskavatörler, küreyici yükleyiciler, sıkıştırma işini tokmaklamak suretiyle yapan makinalar ve yol silindirleri: Toprağın, minerallerin veya cevherlerin taşınması, yayılması, tesviyesi, sıyrılması, kazılması, sıkıştırılması, bastırılıp sıkıştırılması, çıkarılması veya delinmesine mahsus diğer makina ve cihazlar; kazık varyosları ve kazık sökme makinaları; kar küreyicileri ve püskürtücüleri: Toprağı hazırlamaya, işlemeye ve ekmeye mahsus tarla ve bahçe tarımında veya ormancılıkta kullanılan makina ve cihazlar; çimenlikler ve spor sahaları için silindirler: Tarım ürünlerinin hasat ve harman edilmesine mahsus makina ve cihazlar (ot ve saman balyalamaya mahsus olanlar dahil) ; çim ve çayır biçme makina ve cihazları; yumurtaları, meyvaları ve diğer tarım ürünlerini ağırlık ve büyüklüklerine göre ayıran ve temizleyen makina ve cihazlar ( 84.37 pozisyonundaki makina ve cihazlar hariç): - Çim biçme makina ve cihazları: 84.34 Süt sağma makinaları ve sütçülükte kullanılan makina ve cihazlar: 84.35 Şarap, elma şarabı, meyva suları veya benzeri içeceklerin imaline mahsus presler, fulvarlar ve benzeri makina ve cihazlar: 4 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü 84.36 84.37 84.38 84.51 84.55 84.68 84.74 85.01 85.02 85.04 85.14 Tarla ve bahçe tarımına, ormancılığa, kümes hayvancılığına veya arıcılığa mahsus diğer makina ve cihazlar (mekanik veya termik tertibatlı çimlendirmeye mahsus olanlar dahil); kümes hayvancılığına mahsus civciv çıkartma ve büyütme makina ve cihazları: Tohumların, hububatın, kuru baklagillerin temizlenmesine, tasnif edilmesine veya ayıklanmasına mahsus makina ve cihazlar; kuru baklagillerin veya hububatın öğütülmesine veya işlenmesine mahsus makina ve cihazlar (çiftlik tipi makina ve cihazlar hariç): Bu fasılın diğer pozisyonlarında yer almayan veya belirtilmeyen yiyecek ve içeceklerin sınai amaçlarla hazırlanması veya imaline mahsus makina ve cihazlar (hayvansal, bitkisel sabit katı veya sıvı yağların çıkarılmasına veya hazırlanmasına mahsus olanlar hariç): Dokumaya elverişli ipliklerin, mensucatın veya dokumaya elverişli madde mamullerinin yıkanması, temizlenmesi, sıkılması, kurutulması, ütülenmesi, preslenmesi suretiyle ütülenmesi (ısı ile yapıştıran presler dahil), ağartılması, boyanması, aprelenmesi, finisajı, emdirilmesine mahsus makina ve cihazlar (84.50 pozisyonundakiler hariç) ve zemin kaplamalarının imalatında kullanılan (linoleum gibi) mensucat veya diğer mesnetlere pasta kaplama makinaları; mensucatı top halinde sarmaya, açmaya, katlamaya, kesmeye veya şekilli kesmeye mahsus makinalar: Metalleri haddeleme makinaları ve bunların silindirleri: Lehim ve kaynak yapmaya mahsus makina ve cihazlar (kesmeye elverişli olsun olmasın) (85.15 pozisyonundakiler hariç); gazla çalışan satıh tavlamaya mahsus makina ve cihazlar: Toprak, taş, cevher veya katı haldeki diğer mineral maddeleri (toz ve hamur halinde olanlar dahil) tasnif etmeye, elemeye, ayırmaya, yıkamaya, kırmaya, öğütmeye, karıştırmaya veya yoğurmaya mahsus makina ve cihazlar; mineral katı yakıtları, seramik hamurlarını, sertleşmemiş çimentoyu, alçıyı ve toz veya hamur halindeki diğer mineral maddeleri aglomere etmeye, kalıba dökmeye veya bunlara şekil vermeye mahsus makina ve cihazlar; kumdan dökümhane kalıpları yapmaya mahsus makinalar: Elektrik motorları ve jeneratörler [elektrik enerjisi üretim (elektrojen) grupları hariç] : Elektrik enerjisi üretim (elektrojen) grupları ve rotatif elektrik konvertörleri: (8502.31, 8502.39, 8502.40 hariç ) Elektrik transformatörleri, statik konvertörler (örneğin; redresörler) ve endüktörler: Sanayi veya laboratuvarlarda kullanılan elektrik ocak ve fırınları (endüksiyon veya dielektrik kaybı yoluyla çalışanlar dahil); endüksiyon veya dielektrik kaybı yoluyla termik işlemlerde kullanılmaya mahsus diğer sanayi veya laboratuvar cihazları: - Kararnameye ekli (II) sayılı listenin 28. sırasında yer makine ve teçhizatın tesliminde % 8 oranında KDV uygulanmaktadır. 8424.81 8428.2030.90.00 8428 90.71 00 00 8428.90.95.90.11 8432.10 8432.21.00.00.00 8432 29 8432.30 8432.40 8433 20 8433.30 8433 40 8433.51.00.00.00 8433.52 8433.53 8433.59.11.00.00 Tarıma ve bahçeciliğe ait olanlar (sıvı veya toz halindeki maddeleri püskürtmeye, dağıtmaya veya pülverize etmeye mahsus mekanik cihazlar) Diğerleri (Tarımda kullanılmak üzere özel olarak imal edilmiş pnömatik elevatörler ve konveyörler) Zirai traktörlere takılmak üzere imal edilenler (Tarımda kullanılmak üzere özel olarak imal edilmiş yükleyiciler) Zirai traktörler için hidrolik kaldırıcılar Pulluklar Diskli tırmıklar (diskorolar) Diğerleri: (Tırmıklar, skaritikatörler, kültivatörler, zararlı otları ayıklayan makinalar, çapa makinaları) Ekim ve dikim makinaları Gübreleme makina ve cihazları Çayır biçme makinaları (traktörlere monte edilen parmaklı biçme makinaları dahil) Ot hazırlama makina ve cihazları Ot ve saman balyalama makina ve cihazları (ot ve samanları toplayıp demet veya balya yapmaya mahsus olanlar dahil) Biçer döverler Diğer harman makina ve cihazları Kök ve yumru sökme makinaları Kendinden hareketli olanlar (silaj makinası) 5 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü 8433.59.19.00.00 8433.59.30.00.11 8433.59.30.00.12 8433.59.30.00.13 8433.59.80.00.11 8433.59.80.00.12 8433.59.80.00.13 8433.59.80.00.19 8433.90 8434.10.00.00.00 8436.10.00.00.00 8436.80.91.00.00 8436.80.99.00.11 8436.80.99.00.12 8436.80.99.00.13 8510.20.00.00.12 8701.10.00.00.00 8701.90.11.00.00 8701.90.20.00.00 8701.90.25.00.00 8701.90.31.00.00 8701.90.35.00.00 8701.90.39.00.00 8716.20.00.00.00 Diğerleri (silaj makinası) Orak makinaları (biçerler) Biçer toplarlar Biçer bağlarlar Pamuk hasat makinası Mısır hasat makinası Mısır toplama ve daneleme makinaları Diğerleri (diğer hasat ve harman makina ve cihazları) Aksam ve parçalar (84.33 pozisyonundaki makina ve cihazlara ait olanlar) Süt sağma makinaları Hayvan yemlerini hazırlamaya mahsus makina ve cihazlar Otomatik yalaklar Arıcılığa mahsus bal mumunu petek yapan makina ve cihazlar Arıcılığa mahsus diğer makina ve cihazlar Mekanik hayvan kırkma makinaları (elle çalışanlar hariç) Hayvan kırkma makinaları Motokültörler Motor gücü 18 kW.ı geçmeyenler (traktörler) Motor gücü 18 kW.ı geçen fakat 37 kW.ı geçmeyenler (traktörler) Motor gücü 37 kW.ı geçen fakat 59 kW.ı geçmeyenler (traktörler) Motor gücü 59 kW.ı geçen fakat 75 kW.ı geçmeyenler (traktörler) Motor gücü 75 kW.ı geçen fakat 90 kW.ı geçmeyenler (traktörler) Motor gücü 90 kW.ı geçenler (traktörler) Tarımda kullanılmaya mahsus kendinden yüklemeli veya boşaltmalı römork ve yarı römorklar - Kararnameye ekli (II) sayılı listenin 29. sırasında yer alan ve aşağıda gümrük tarife istatistik pozisyonları itibariyle tablo halinde sayılan makine ve teçhizatın tesliminde % 8 oranında KDV uygulanmaktadır. 84.29.52.10.00.00 84.29.52.90.00.11 84.29.59.00.10.11 84.47 84.52.10 84.52.21.00.00.00 84.52.29.00.00.00 84.58 84.59 Paletli ekskavatörler (kulesi 360 derece dönebilen) Lastik tekerlekli olanlar (kulesi 360 derece dönebilen makina ve cihazlar) Beko loder Örgü makinaları, dikiş-trikotaj makinaları ve gipe edilmiş iplik, tül, dantela, işleme, şeritçi ve kaytancı eşyası veya file imaline mahsus makina ve cihazlar ve püskül, ponpon makina ve cihazları Ev tipi dikiş makinaları Otomatik üniteler (diğer dikiş makinaları) Diğerleri (diğer dikiş makinaları) Metal işlemeye mahsus torna tezgahları (tornalama merkezleri dahil) Metalleri talaş kaldırmak suretiyle delmeye, raybalamaya, frezelemeye, diş açmaya veya vida yuvası açmaya mahsus takım tezgahları (kızaklı işlem üniteleri dahil) [84.58 pozisyonundaki torna tezgahları (tornalama merkezleri dahil) hariç] GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI KDV oranları KDV Kanununun 28 inci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak yayımlanan 30.12.2007 tarih ve 26742 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesine ekli (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için % 1, (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için % 8, bu listelerde yer almayan vergiye tabi işlemler için % 18 olarak tespit edilmiştir. 6 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Bu çerçevede; söz konusu makine ve aksamlarının tesliminde uygulanmakta olan KDV oranının düşürülmesi KDV Kanununun 28 inci maddesi uyarınca Bakanlar Kurulunun yetkisinde bulunmaktadır. Konuya ilişkin olarak gerek Bakanlığınızdan ve gerekse sektör temsilcilerinden (İSDER, İMDER, TARMAKBİR, BUSİAD, TÜMMMER, FİDER, TİAD, TEMSAD) GİB’e muhtelif tarihlerde intikal eden talepler Kararname değişikliği çalışmalarında değerlendirmek üzere not edilmiş ve 27.12.2011 tarih ve 28155 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 2011/2604 sayılı Kararname ile (I) sayılı listeye 17 nci sıra eklenmiştir. Söz konusu Kararname ile, “İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetveli”nin 84 ve 85 no.lu fasıllarında yer alan mallardan 2007/13033 sayılı Kararname eki I sayılı listeye eklenen 17 inci sırada sayılan mallardan amortismana tabi iktisadi kıymet niteliği taşıyan makine ve cihazlardan kullanılmış olmayanların (aksam, parça, aksesuar ve teferruatları hariç) finansal kiralamaya konu olmak üzere finansal kiralama şirketlerine teslimi ile bunların finansal kiralama şirketleri tarafından gerçek usulde katma değer vergisi mükellefleri ile işlemleri katma değer vergisinden istisna edildiği için katma değer vergisi mükellefiyeti bulunmayan ancak kazançları bilanço esasına göre belirlenen gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine kiralanması ve teslimi işlemlerinde KDV oranı % 1’e indirilmiştir. 7 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 1.3. İş makinaları, makina ve teçhizatlar ruhsatlandırılarak (tescil düzenlemesi) makina envanteri çıkarılacaktır. Sorumlu Kuruluş: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı İçişleri Bakanlığı İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı TARMAKBİR TOBB TNB Emniyet Genel Müdürlüğü TİAD İMDER Yapılan Çalışmalar: BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 6948 sayılı Sanayi Sicil Kanunu ile sanayi işletmelerinin kuruluş ve faaliyeti hakkında malumat, sermaye, makina ve tesislerin cinsi, nev'i, miktarı, imal ve istihsal kudretleri gibi bunların bünyelerini ekonomik ve teknik durumlarını belirten bilgiler kaydedilmektedir. 2013 yılına kadar Bakanlığımız tarafından Sanayi Sicil Belgesi düzenlenmesi ile yürütülen bu sistemin, sanayicilerimizin faaliyetlerini kolaylaştırması ve Bakanlığımız çalışmalarının derinleştirilmesi amacıyla tamamıyla elektronik sisteme aktarılmasına ilişkin bir proje başlatılmıştır. Büyük oranda tamamlanmış olan bu proje ile daha sağlıklı veriler elde edilmesi ve bu sayede de daha etkin stratejilerin geliştirilmesinin önünün açılacağı düşünülmektedir. Söz konusu proje ile hayata geçirilen yeniliklerden bir tanesi de Makineler konusundaki detaylı veri girişidir. Sanayicilerimizin bu başlık altındaki verileri sağlaması ile ulusal makine envanterimizin ortaya çıkarılması ve sürekli olarak bu envanterin güncel tutulması planlanmaktadır. EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 05/04/2013 tarihinde ilgili Bakanlıkların katılımıyla iş makinelerinin tescili ve muayeneleri ile ilgili toplantı yapılmış olup toplantı sonucunda şu kararlar alınmıştır: “l. İş makinesi cinsine bakılmaksızın envanter tespitinin sağlanması açısından tüm iş makinelerinin tescil işlemlerinin yapılması, bu işlemlerin tek bir kurum yada kuruluş tarafından gerçekleştirilmesi, 2. Muayene işlemlerinin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca yapılması yada yaptırılması, 3. Tescil edilen iş makinelerinin kayıtlarının tek bir veri tabanı üzerinde toplanması, 4. İş makinelerinin karayoluna çıkmalarının yasaklanması, karayolunda da kullanılacak iş makinelerinin tescilinin ise Emniyet Genel Müdürlüğünce gerçekleştirilmesi amacıyla mevzuat düzenlemesi yapılması, 5. İş makinelerinin tanımlanması ve tescillerine ilişkin hususların belirlenmesi amacıyla İçişleri Bakanlığı (Emniyet Genel Müdürlüğü, Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü) BSTB, GTHB, UDHB, TOBB, Türkiye Ziraat Odaları Birliği ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı temsilcilerinin katılımıyla oluşturulacak bir komisyon marifetiyle çalışma yapılması”. 8 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 1.4. Yerli üretimi bulunan makinaların 2. el ithalat sınırlandırma uygulaması AB tam üyeliğine kadar devam ettirilecektir. Sorumlu Kuruluş: Ekonomi Bakanlığı Avrupa Birliği Bakanlığı TOBB Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı TNB İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Yapılan Çalışmalar: EKONOMİ BAKANLIĞI İthalat Rejimi Kararı'nın 7 nci maddesi; "Eski, kullanılmış, yenileştirilmiş, kusurlu ve yatık malların ithali izne tabidir." hükmünü amir olup, söz konusu izin Ekonomi Bakanlığı’nın yetkisinde bulunmaktadır. Bu çerçevede, 31/12/2012 tarih ve 28514 (3. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış olan “Kullanılmış veya Yenileştirilmiş Olarak İthal Edilebilecek Bazı Maddelere İlişkin 2013/9 sayılı İthalat Tebliği” kapsamında, ülkemizde yerli üretimi bulunan makinaların 2. el ithalatının sınırlandırılması uygulamasına devam edilmiştir. Bahse konu Tebliğin EK-1/A’sında yer alan liste kapsamı kullanılmış veya yenileştirilmiş eşyanın ithalatına İthalat Rejimi Kararı’nın 7 nci maddesi çerçevesinde izin verilmektedir. EK-1/B’deki eşyanın ithalatında listede belirtilen kurumdan alınan uygunluk yazısı aranmakta ve uygunluk yazısının bir örneği gümrük beyannamesine eklenmesi gerekmektedir. Ayrıca, EK-2’de yer alan listede G.T.İ.P.’leri verilen eşyanın karşısında gösterilen birim CIF kıymetinden daha fazla birim CIF kıymete (diğer yurt dışı giderler kalemi hariç) haiz olanların ithalatı ise mümkün bulunmaktadır. İthalat:2010/9 sayılı Tebliğ ile kullanılmış eşya ithaline ilişkin olarak, mükellefler tarafından yapılan beyanların ithalattan sonra denetimine yönelik mevzuatın alt yapısı oluşturulmuş; ithal edilen eşyanın yapılan beyana uygunluğunun, risk değerlendirilmesi yoluyla eşya kullanıma başlandıktan sonra dahi, bulunduğu yerde Ekonomi Bakanlığınca ve diğer ilgili kurumlarca denetlenebilmesine olanak sağlanmıştır. Ayrıca, kullanılmış makinenin fiyatının, yaşa paralel olarak değiştiği dikkate alınarak, kıymet kriteri getirilmiş ve belli bir değerin üzerinde, dolayısıyla yaşça yeni makinelerin ithalatına doğrudan izin verilmiştir. Diğer işlem bazında değerlendirme ve denetim imkanı sağlanmış olup, değerlendirme sürecine sektörel kurum ve kuruluşlarının görüşü dahil edilmiştir. Diğer taraftan, mezkur Tebliğ Eki Listelerde yer almayan G.T.İ.P.’li eşyalar manuel olarak istenilen belgelerle birlikte Ekonomi Bakanlığına (İthalat Genel Müdürlüğü) intikal ettirilmekte ve bu kapsamda değerlendirilerek sonuçlandırılmaktadır. 9 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 1.5. Patent ve faydalı model mevzuatı uygulaması, üreticinin rekabet gücünü arttıracak şekilde yeniden düzenlenecektir. Sorumlu Kuruluş: Türk Patent Enstitüsü İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı OAİB TARMAKBİR Yapılan Çalışmalar: TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ Türk Patent Enstitüsünce hazırlanan “Türk Patent Enstitüsü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı”, 11 Mart 2013 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisine sevk edilmiş olup, Tasarının ilgili komisyonlardaki görüşmeleri 24 Mayıs 2013 tarihi itibariyle tamamlanmıştır. Taslak kanun çalışması ile mevcut sistemde yapılması planlanan üreticinin rekabet gücünü artıracağı düşünülen değişikliklerden bazıları aşağıda özetlenmektedir. Faydalı model sisteminde araştırma raporu zorunlu hale getirilerek, faydalı model sistemi ile sağlanan korumanın daha kuvvetli olması amaçlanmaktadır, Kimyasal usuller dışındaki diğer usullerle ilgili buluşlar faydalı model ile korunabilir hale getirilerek, KOBİ ve girişimcilerin daha kısa süreli ve daha az maliyetli ancak daha hızlı bir koruma elde etmeleri amaçlanmaktadır, İncelemesiz patent sistemi kaldırılarak, hem patent sisteminin daha sade ve sağlam bir yapı kazanması hem de mahkemelerdeki iş yükünün azaltılması amaçlanmaktadır, Patent verilmesi kararından (tescilden) sonra bir patent başvurusunun patent verilebilirlik şartlarını taşıyıp taşımadığına ilişkin itirazın yapılabilmesiyle, hem taraflar arasındaki anlaşmazlıkların daha kısa sürede çözülebilmesi hem de yine aynı şekilde mahkemelerdeki iş yükünün azaltılması amaçlanmaktadır. Söz konusu yasal çalışmalar dışında, Enstitü bünyesinde tüm patent sınıflarında araştırmainceleme raporu düzenleyebilmek adına altyapı çalışmaları da devam etmektedir. Ayrıca, 2012–2016 TPE Stratejik Planına “patent araştırma ve inceleme raporlarının tamamının Enstitü bünyesinde düzenlenebilmesi” ile ilgili bir hedef (Hedef 1.2) eklenmiştir. Söz konusu hedef kapsamında belirlenen altı adet eylemle ilgili çalışmalar sürdürülmektedir. 10 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü 2013* 15 40 19 112 25 184 20 252 48 232 73 274 79 267 83 10 38 9 22 12 22 17 60 20 95 24 132 31 122 64 177 45 157 117 151 161 233 103 262 33 86 Motorlar, pompalar, türbinler 18 24 16 16 16 17 38 22 49 35 43 68 66 72 78 86 104 75 74 82 104 134 134 137 39 28 Tekstil ve kâğıt makineleri 8 92 14 68 14 24 27 73 34 116 14 141 42 214 44 210 40 198 58 225 63 294 32 80 Diğer özel makineler 19 97 31 56 26 32 32 88 52 104 42 202 83 168 88 202 104 179 121 200 155 305 183 290 57 75 Termal işlemler ve aletler 19 28 15 21 26 9 36 21 47 36 63 89 103 80 97 69 109 68 124 85 171 143 190 132 42 54 Mekanik elemanlar 10 40 9 16 11 18 19 73 22 109 27 186 44 149 61 156 71 134 95 142 111 210 116 227 38 60 Ulaşım 4 55 15 31 21 20 24 70 44 107 54 169 86 175 95 262 113 213 133 260 273 326 229 288 90 60 324 152 382 119 360 298 71 Yabancı Yerli 39 Yerli Yabancı 2012 Yerli Yabancı Yabancı 11 Yerli Yerli 2011 Yabancı Yabancı Yerli 106 Yerli Yabancı 2010 Yabancı Yabancı Yerli 2009 Yabancı 2008 Yerli 2007 Yabancı 2006 Yerli 14 El aletleri Makine aletleri Yerli Yabancı 2005 Yerli 2004 Yabancı 2003 Yerli Makine Mühendisliği Alanları 2002 2001 Tablo 1. Makine Sektöründe Yapılan Patent Başvurularının Dağılımı 28 123 Kaynak: Türk Patent Enstitüsü (* 2013 yılı verileri Ocak-Haziran dönemine aittir.) 11 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü 2013* Yerli Yabancı Yerli Yabancı Yerli Yabancı Yerli Yabancı Yerli Yabancı Yerli Yabancı Yerli Yabancı Yerli Yabancı 2012 Yabancı 2011 Yerli 2010 Yabancı 2009 Yerli 2008 Yabancı 2007 Yerli 2006 Yabancı 2005 Yerli 2004 Yabancı 2003 Yerli Makine Mühendisliği Alanları 2002 2001 Tablo 2. Makine Sektöründe Yapılan Faydalı Model Başvurularının Dağılımı 54 1 78 1 113 3 120 2 143 5 177 4 256 3 244 2 257 1 229 4 218 6 239 3 73 2 31 1 53 0 53 2 58 1 94 0 116 1 140 3 109 3 105 1 91 1 111 2 112 3 34 0 Motorlar, pompalar, türbinler 18 0 26 0 36 0 32 1 34 1 34 0 59 2 38 0 48 0 43 1 42 2 62 3 23 0 Tekstil ve kâğıt makineleri 17 1 17 1 38 2 45 3 48 6 62 3 62 1 50 4 43 5 44 3 52 6 92 5 15 7 Diğer özel makineler 53 1 71 2 93 0 107 0 128 2 180 2 219 0 234 0 204 3 242 1 252 3 309 0 107 1 Termal işlemler ve aletler 45 2 70 2 89 0 79 0 88 3 104 1 112 0 128 1 125 3 102 4 105 8 124 3 42 1 Mekanik elemanlar 50 0 55 0 53 0 75 1 110 0 135 0 153 3 166 1 113 0 121 0 114 4 124 1 36 1 Ulaşım 30 1 40 0 47 1 73 3 115 3 127 4 156 3 150 0 145 1 127 3 156 8 171 4 46 2 El aletleri Makine aletleri Kaynak: Türk Patent Enstitüsü (* 2013 yılı verileri Ocak-Haziran dönemine aittir.) 12 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 1.6. Kamu alımlarında yerli makinaların tercih edilmesini sağlayıcı düzenlemeler yapılacak ve takip edilecektir. Sorumlu Kuruluşlar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Maliye Bakanlığı İçişleri Bakanlığı KİK TOBB Ekonomi Bakanlığı DMO OAİB Hazine Müsteşarlığı İller Bankası MİB SSM TBB İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Yapılan Çalışmalar: MALİYE BAKANLIĞI (Haziran-Aralık 2011 Dönemi Değerlendirmesi) 178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede değişikliğe gidilerek Maliye Bakanlığına genel ekonomik politika ve stratejiler çerçevesinde kamu alımlarına ilişkin temel politikaları oluşturmak, bu konudaki kanun tasarılarının hazırlanmasında ilgili kurumlar arasında koordinasyonu sağlamak görevi verilmiştir. Bu görev çerçevesinde, “Yerli Ürün Kullanılması” na ilişkin 2011/13 sayılı Başbakanlık Genelgesi 6 Eylül 2011 tarihli ve 28046 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanmıştır. Söz konusu genelge ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki alımlar ile Devlet Malzeme Ofisinden gerçekleştirilecek alımlarda öncelikli olarak Türkiye’de üretilen ürünlerin tercih edilmesi ve böylece kamu alımlarında yerli ürünlerin tercih edilmesi hususunda kamu kurum ve kuruluşlarının en üst düzeyde duyarlılığının arttırılması amaçlanmıştır. Ayrıca, kamu alımlarında yerli ürünlerin tercih edilmesi hususu Bakanlığımızca yürütülen çalışmalarda öncelikli hedefler arasında yer almaktadır. Kamu alımlarını ilgilendiren kanun, KHK, yönetmelik gibi taslaklar yasal süreci tamamlanmadan önce genel ekonomik politika ve stratejiler çerçevesinde incelenmekte, bu esnada yerli üreticilerin desteklenmesi hedefi doğrultusunda da değerlendirmeler yapılmaktadır. KAMU İHALE KURUMU Kurumumuz tarafından farklı illerde farklı kurum ve kuruluşlarla işbirliğiyle kamu ihale sistemine yönelik eğitim toplantıları düzenlenmiştir. Bu toplantılarda, makine alımına yönelik ihalelerde yerli malı teklif eden istekliler lehine fiyat avantajı tanınmasının önemi vurgulanmıştır. Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulunun (BTYK) 27/12/2011 tarihinde gerçekleştirilen 23 üncü toplantısında “Kamu Alımlarının ve Kullanım Hakkı Tahsislerinin Yeniliği, Yerlileşmeyi ve Teknoloji Teşvik Edecek Şekilde İyileştirilmesi” 201 1/106 sayılı karar olarak kabul edilmiştir. Bu karara ilişkin sorumlu kuruluş olarak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı belirlenmiştir. Kurumumuzca BTYK’nın 24 üncü toplantısında görüşülen ve kabul edilen mevzuat değişikliği önerileri esas alınarak bir değişiklik tasarısı taslağı hazırlanmıştır. Tasarı taslağı 15/1/2013 tarihli 13 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü ve 74618582.45.02-45-956 - 958 sayılı yazılarımız ile Maliye Bakanlığına ve Bakanlığınıza iletilmiştir. 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 63’üncü maddesinde yapılan değişiklikle “Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak orta ve yüksek teknolojili yerli sanayi ürünleri arasından belirlenen ve her yıl Ocak ayında Kurum tarafından ilan edilen listede yer alan malların ihalelerinde bu malları teklif eden istekliler lehine %15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanması hususunda ihale dokümanına hüküm konulması zorunlu “ hale getirilmektedir. DEVLET MALZEME OFİSİ İş makinelerinin kurumsal ihtiyaçlar doğrultusunda alınması sürecinde karar/tercih yetki ve sorumluluğu müşteri kamu kurum ve kuruluşlarına ait olup, alınacak olan makinenin niteliği ve teknik özellikleri (yerli-ithal durumu, markası-modeli vs.) müşterilerce belirlenmektedir. DMO'nun talep konusu ürünün menşeinin, markasının ve modelinin belirlenmesi konusunda bir görev veya sorumluluğu bulunmamaktadır. Müşteriler bu konudaki tercihlerini ilgili mevzuat, ihtiyaçlar, hizmet gerekleri ve diğer saikler çerçevesinde belirlemekte ve taleplerini DMO'ya bildirmektedirler. DMO, müşteri tarafından talep edilen ürünün ihale usulleriyle veya protokol kapsamında en uygun fiyata ve hızlı bir şekilde tedarik edilmesi ve muayene hizmetlerinin yürütülmesi konusunda hizmet vermektedir. Bu çerçevede, Genel Müdürlüğümüzce 01/01/2012 tarihinden itibaren araç talebinde bulunacak olan müşterilerin araç tercihlerinde, 06/09/2011 tarih ve 28046 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Yerli Ürün Kullanılması" konulu 2011/13 sayılı Başbakanlık Genelgesine uyulması hususundaki sorumluluğun talepte bulunan müşteriye ait olduğu hususu tüm müşterilere bildirilmiş ve web sitesi üzerinden duyurulmuştur. Ayrıca, bu konuda talep sırasında müşterilerden "taahhütname" alınmıştır. Bu suretle, müşteri kurumların tercihlerini yerli üründen yana yapmaları hususu hatırlatılmış ve teşvik edilmiştir. Bu kapsamda, iş makineleri alımlarına ilişkin veriler ve değerlendirmeler aşağıda belirtilmiştir: 1- Genel Müdürlüğümüzce, müşteri kurum ve kuruluşlarının talebi doğrultusunda; a. 01/01/2011 - 31/12/2011 tarihleri arasında toplam 52.509.689.-TL tutarında 346 adet yerli, 243.335.493.-TL tutarında 943 adet ithal olmak üzere cem'an 295.845.182.-TL'lik 1.289 adet ve b. 01/01/2012 - 31/12/2012 tarihleri arasında toplam 45.201.340.-TL tutarında 433 adet yerli, 158.302.025.-TL tutarında 637 adet ithal olmak üzere cem'an 203.503.365.-TL'lik 1.070 adet iş makinesi c. 01/01/2013 - 30/06/2013 tarihleri arasında toplam 12.007.940.-TL tutarında 205 adet yerli, 23.000.735.-TL tutarında 242 adet ithal olmak üzere cem'an 35.008.675.-TL'lik 447 adet iş makinesi alımı yapılmıştır. 2- 2011, 2012 yıllarında ve 01/01/2013-30/07/2013 döneminde yapılan alımlara ilişkin veriler ve oransal değişim aşağıdaki tablolarda gösterilmiştir: 14 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Tablo 3. DMO - İş Makineleri Alımları (2011-2013) 2011 Yılı İş Makinesi Alımları Menşei Değer (TL) 2012 Yılı İş Makinesi Alımları Adet Pay (%) Menşei Değer (TL) Adet Pay (%) Yerli 52.509.689 346 27 Yerli 45.201.340 433 40 İthal 243.335.493 943 73 İthal 158.302.025 637 60 Toplam 295.845.182 1.289 100 Toplam 203.503.365 1.070 100 Kaynak: Devlet Malzeme Ofisi 2013* Yılı İş Makinesi Alımları Menşei Değer (TL) Adet Pay (%) Yerli 12.007.940 205 46 İthal 23.000.735 242 54 Toplam 35.008.675 447 100 Kaynak: Devlet Malzeme Ofisi (* 2013 yılı verileri Ocak-Haziran dönemine aittir.) 3- Diğer taraftan, 2012 yılında iş makineleri için tedarikçi firmalarla yapılan tip protokolün indirim oranlarına ilişkin maddesinde değişiklik yapılarak, belli miktarların üzerindeki siparişleri için uygulanan indirim oranlarında yerli ürünler lehine avantaj sağlanmıştır. Eski ve yeni protokol (tedarikçi firmalarla protokol yapılması halinde 2013 yılı için uygulanacaktır) hükümlerine ilişkin indirim oranlarını içeren tablolar aşağıdaki gibidir: Tablo 4. Eski Protokolde Yer Alan İndirim Oranları İŞ MAKİNELERİ İÇİN İNDİRİM ORANLARI LİSTESİ İş Makinesi Ürün Grupları Adet İndirim Oranı (%) Forklift, kompresör, mini yükleyici, istif makinesi, kırıcılar ve motorsuz yol süpürme makineleri, 6 Adet ve üzeri 1 Kazıcı yükleyici, yükleyici, ekskavatör, asfalt finişeri, yükleyici, silindir, greyder, motorlu yol süpürme makineleri 4 Adet ve üzeri 1 Dozerler 2 Adet ve üzeri 1 Not: Bu oran yerli ürünlerde %50 indirimli uygulanır. 15 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Tablo 5. Yeni Protokolde Yer Alan İndirim Oranları İŞ MAKİNELERİ İÇİN İNDİRİM ORANLARI LİSTESİ İndirim Oranı (%) İş Makinesi Ürün Grupları Forklift, kompresör, mini yükleyici, istif makinesi, kırıcılar ve motorsuz yol süpürme makineleri, Kazıcı yükleyici, yükleyici, ekskavatör, silindir, motorlu yol süpürme makineleri Dozer, greyder, asfalt finişeri ve frezesi Adet Yerli Ürünlerde İthal Ürünlerde 5 10 11 ve üzeri 3 6 10 2 4 8 0,50 0,75 1 0,50 0,75 1 0,50 0,75 1 1 1,50 2 1 1,50 2 1 1,5 2 Tablolardan da görüleceği üzere yeni protokol metninde toplu taleplerde uygulanacak indirim oranları yerli ürünleri teşvik edecek şekilde belirlenmiştir. 16 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 1.7. Piyasa gözetim ve denetim faaliyetlerinin, ithalat kontrolleri dâhil olmak üzere, etkinleştirilmesi ile belgeli üretim yapan firmalar korunacaktır. Sorumlu Kuruluş: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ekonomi Bakanlığı TSE OAİB Gümrük ve Ticaret Bakanlığı TÜRKAK TOBB MİB İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Yapılan Çalışmalar: BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Bakanlığımız tarafından yürütülmekte olan piyasa gözetimi ve denetimi (PGD) faaliyetlerinin uygulama esaslarının belirlenmesi amacıyla, özellikle uzak doğu menşeli ürünlere ilgili Bakanlığımıza ulaşan ihbar ve şikâyetler ile il müdürlüklerinin önerilerinin de dikkate alınması suretiyle hazırlanan “2013 Yılı Piyasa Gözetimi ve Denetimi Rehberi ve Programı” çerçevesinde 2013 yılı içerisinde yılın ilk yarısında, tarım makineleri, çim biçme makineleri, iş ve inşaat makineleri, ağaç işleme makineleri (zincirli testereler) ve tekstil makinelerine yönelik planlı denetimler gerçekleştirilmiştir. İlaveten, diğer makine alt ürün gruplarında da denetimler gerçekleştirilmiş olup, yapılan denetimler neticesinde toplamda 2.988 adet makine denetlenmiştir. Gerçekleştirilen denetimlerin %82,2’si uygun sonuçlanmış, %16,6’sı ise aykırı sonuçlanmıştır. Bu kapsamda değerlendirildiğinde, yılın ilk yarısında gerçekleştirilen denetimler kapsamında uygunsuzluk oranının en yüksek tespit edildiği ürün grupları arasında makineler, asansör ve otomotiv ürünlerinin ardından üçüncü sırada yer almaktadır. Tablo 6. Makine Ürün Gruplarına Ait PGD İstatistikleri (01/01/2013-30/06/2013) AYKIRI UYGUN DIGER* TOPLAM DİĞER POMPALAR 2 0 0 2 CEZA TOPLAM 0 MATBAA VE KIRTASİYE MAKİNELERİ 23 26 0 49 0 GIDA İŞLEME MAKİNELERİ 19 23 1 43 0 TAKIM TEZGÂHLARI 23 66 4 93 0 DİĞER MAKİNELER 37 133 0 170 0 TEKSTİL MAKİNELERİ 46 386 2 434 0 İŞ VE İNŞAAT MAKİNELERİ 40 269 1 310 7.325 TARIM MAKİNELERİ 72 356 0 428 0 AĞAÇ İŞLEME MAKİNELERİ 84 472 2 558 0 SANAYİ MAKİNELERİ 149 725 27 901 0 TOPLAM 495 2.456 37 2.988 7.325 ALT ÜRÜN GRUBU Kaynak: SÜGDGM *Denetim süreci henüz tamamlanmamış olan ürünler ile şikâyet, kaza, gümrük vb. bildirimlere esas gerçekleştirilen ancak ürüne ilişkin yönetmeliğin kapsam dışı bırakması veya üreticinin adresini terk etmesi gibi nedenlerle sonuçlandırılamayan denetimlerdir. 17 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Öte yandan, makinelere yönelik 2012 yılında gerçekleştirilen denetimlerde 747 üründen 244’ünde aykırılık saptanırken, 2013 yılında toplamda 2.988 üründen 495’inde aykırılık tespit edilmiştir. Tablo 7. Makine Ürün Gruplarına Ait PGD Sonuçlarındaki Değişim YILI ÜRÜN GRUBU AYKIRI UYGUN TOPLAM UYGUNSUZLUK ORANI (%) TESTE GİDEN TOPLAM CEZA (TL) 2012 MAKİNELER 244 503 747 32,7 0 65.884 2013 MAKİNELER 495 2.456 2.988 16,6% 8 7.325 Kaynak: SÜGDGM Ayrıca, 28 Şubat 2013 tarihinde İMDER Genişletilmiş Yönetim Kurulu Toplantısına iştirak edilmiş olup, Genel Müdürlüğümüz faaliyetleri ve sektör konusunda yapılan çalışmalara ilişkin bilgi verilmiştir. 11 Mart 2013 tarihinde ATO Toplantı Salonunda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından organize edilen “İş Teftiş Ankara Grup Başkanlığınca 2013 Yılında Uygulanacak Programlı Teftişlerin Tanıtım Toplantısı”na Genel Müdürlüğümüzce katılım sağlanmış olup, makinelere ilişkin gerçekleştirilecek denetimlere yönelik ortak çalışmalara dair ilgili kişilerce temaslarda bulunulmuştur. Genel Müdürlüğümüz koordinasyonunda ve Türkiye İş Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları Birliği’nin katkıları ile 7 Mayıs 2013 tarihinde Ankara 1. Organize Sanayi Bölgesi’nde Hidromek A.Ş.’nin ev sahipliğinde; iş makinaları ve istifleme makinaları alanında faaliyet gösteren sektör temsilcilerinin ve Bakanlığımız Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüklerinde denetim elemanı olarak görev yapan ilgili personelin katılımıyla bir eğitim programı gerçekleştirilmiştir. Program, HİDROMEK üretim parkuru gezisiyle başlamış olup, sektör temsilcilerince; elektrikli vinç, kule vinç, mobil vinç ve forkliftlerin de aralarında yer aldığı iş ve istifleme makinalarının teknik özellikleri ve imalat, montaj ve kullanım süreçleri ile ürünlerin taşıdığı riskler ve bu risklerin giderilmesi için göz önünde bulundurulması gereken teknik spesifikasyonlara ilişkin konularda yapılan sunumlarla son bulmuştur. 28 Mayıs 2013 tarihinde Ankara’da, proses otomasyonu konusunda faaliyet gösteren KROHNE Otomasyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. firması çatısı altında gerçekleştirilen ve ilgili diğer sektör temsilcilerinin de yer aldığı “Proses ve Otomasyon Kontrol Etkinlikleri” seminerine Genel Müdürlüğümüzce iştirak edilmiştir. 29-31 Mayıs 2013 tarihleri arasında Ankara’da gerçekleştirilen, “Uluslararası İş ve İnşaat Makina, Teknoloji ve Aletleri İhtisas Fuarı”na (KOMATEK 2013) 31 Mayıs 2013 tarihinde Genel Müdürlüğümüz temsilcileri ile Ankara Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğü temsilcileriyle birlikte katılım sağlamıştır. 30/09/2003 tarihli ve 25245 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve 20/06/2009 tarihli ve 27264 sayılı Resmi Gazete’de revize edilerek yürürlükte yer alan; “Makina Teknik Komitesinin Oluşumu ve Görevlerine Dair Tebliğ (Tebliğ No: SGM/2009-10)” ile Makina Emniyeti Yönetmeliği (2006/42/AT) kapsamında yer alan konularda ve makinalar ile ilgili olabilecek diğer teknik mevzuat ve uygulamalar ile sektörel hususlarda karşılaşılabilecek sorunların 18 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü çözümlenmesi için ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının ve makina sanayi temsilcilerinin katılımıyla oluşturulan Makina Teknik Komitesi (MAKTEK) İş Makinaları Alt Çalışma Grubu’nun 19 uncu Toplantısı, 25 Haziran 2013 tarihinde Genel Müdürlüğümüz temsilcilerinin de katılımıyla İstanbul’da gerçekleştirilmiştir. Toplantıda; Motor Faz uygulamaları (Faz IIIB motorların tip onayı ve Faz IV motorların tip onayı), PGD kapsamında kontrol listelerinin oluşturulması (MAKTEK bünyesinde önceden hazırlanan ve yapılması planlanan kontrol listelerinin hazırlanması), Denetim personeli eğitimlerinin gerçekleştirilmesi (Forklift, hareketli kaldırma çerçeveleri, elektrikli gezer vinç ve kule vinç sektörlerinde yer alan ürünlere yönelik uygulamalı denetimlerin yapılması) hususları görüşülmüştür. Ayrıca, 2013 yılının ikinci yarısında gerçekleştirilecek planlı denetimlere ilişkin çalışmalar hâlihazırda devam etmekte olup, 2014 yılında gerçekleştirilmesi planlanan proje bazlı denetim programlarına yönelik çalışmalar gelinen nokta itibariyle hız kazanmıştır. 19 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 1.8. Makina ana sanayi – yan sanayi işbirlikleri geliştirilecektir. Sorumlu Kuruluş: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Ekonomi Bakanlığı KOSGEB OAİB TOBB MİB Yapılan Çalışmalar: BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Girdi Tedarik Stratejisi Eylem Planı dâhilinde yer alan tedbirler kapsamında, bilhassa makine sektörü ile demir-çelik sektörlerinde faaliyet göstermekte olan firmalar arasında yeni işbirlikleri geliştirilmesi öngörülmektedir. Bakanlığımız ile TOBB koordinasyonu ile yürütülen veri toplama faaliyetlerinin tamamlanmasının ardından ortak proje oluşturulması ve yürütülmesi aşamasına geçilecektir. İlgili GİTES Eylemleri: 1.1. Makine alt sektörleri itibariyle, sektörün ihtiyaç duyduğu ve yurt içinde üretil(e)meyen veya kalite/ fiyat nedeniyle ithalat bağımlılığı bulunan demir-çelik ürünlerinin ve aksamparçaların envanteri çıkarılacak ve ortaya çıkan envanter kapsamında, makine ile demir-çelik sektörleri bir araya getirilerek rekabet öncesi işbirliğine dönük ürün bazlı projeler desteklenecektir. 1.2. Yatay eylem planı Eylem 5.2 için uygulama örneği, makine sektörünün demir-çelik ürünleri tedariki özelinde başlatılacaktır. Elde edilen çıktılara göre pilot bir bölgede aynı nitelik ve çok yakın nicelikte demir-çelik ürünü kullanan firmalar arasında bir işbirliği modeli geliştirilecek ve uygun özendirici tedbirler ile hayata geçirilmesi sağlanacaktır. 20 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 1.9. Kırsal kalkınma destekleri uygulamaları devam edecektir. Sorumlu Kuruluş: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Maliye Bakanlığı Kalkınma Bakanlığı TARMAKBİR İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar Yapılan Çalışmalar: GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI “Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı Kapsamında Makine Ekipman Alımlarının Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 2013/27)”, 26/06/2013 tarihli ve 28689 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Tablo 8. Makine ve Ekipman Destek Bütçesi Destek Yılı Adet 2011 2012 2013 82.436 19.685 - Hibe Tutarı (TL) 275.720.390 82.580.739 148.118.000 Kaynak: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tablo 9. Desteklenen Makine Ekipman Listesi (2012) 2013 Yılında %50 Hibe Kapsamında Desteklenecek Makine ve Ekipmanlar Makine Adı 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Anıza Direk Ekim Makinesi Arıcılık Makine ve Ekipmanı Balıkçı Gemilerinde Soğuk Depo Balyalama Makinesi Biçer Bağlar Ürün hasadından kullanılan GPS ve Dana ölçer Canlı balık nakil tankı Çayır biçme makinesi Çiftlik gübre dağıtma makinesi Çeltik fide dikim makinesi Dal parçalama makinesi Diskli tırmık El traktörü File sistemi kurulaması Fındık toplama makinesi Güneş kollektörü Mibzer Makine Adı 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 Motorlu tırpan Pamuk toplama makinesi Pancar söküm makinesi Patates söküm makinesi Pülverizatör Sap parçalama makinesi Sap toplamalı saman makinesi Sıra arası çapa makinesi Silaj makinesi Su ürünleri için kuluçka dolabı Su ürünlerinde buzlama makinesi Süt sağım ünitesi ve soğutma tankı Tambur filtre Taş toplama makinesi Toprak frezesi Yem hazırlama araçları Zeytin hasat makinesi Kaynak: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı 21 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 1.10. Tarımsal mekanizasyon yatırımlarında kullanılan “zirai krediler” konusunda bir çalışma yapılacak ve 25 yaş ve üzeri traktörlerin hurdaya ayrılması için "Hurda Bedeli” ödenmesi konusunda mekanizma oluşturulacaktır. Sorumlu Kuruluş: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Hazine Müsteşarlığı Kalkınma Bakanlığı TARMAKBİR Maliye Bakanlığı Ziraat Bankası A.Ş. Yapılan Çalışmalar: GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI Tarımsal mekanizasyon yatırımlarında kullanılan zirai krediler konusunda gerekli çalışmalar yapılmış ve 2013 yılı mevzuatı yayımlanmıştır. Modern basınçlı sulama sistemleri için uygulanan faiz indirimi %100, traktör dahil olmak üzere diğer tarımsal mekanizasyon araçları için uygulanan faiz indirimi ise %50 olarak belirlenmiştir. 22 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 1.11. Yatırım maliyetlerinin azaltılması ve altyapının geliştirilmesi için arsa maliyetlerinin düşürülmesi amacıyla Makina İhtisas OSB kurulacak, OSB’lerde tahsislerin uygun şartlarda olması hususu değerlendirilecek; makina sektöründe alt mal grupları özelinde kümelenme projeleri hazırlanacak ve desteklenecektir. Sorumlu Kuruluş: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ekonomi Bakanlığı Maliye Bakanlığı KOSGEB Kalkınma Bakanlığı Hazine Müsteşarlığı TOBB OAİB İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Yapılan Çalışmalar: BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Makina Sektöründe Faaliyet Gösteren ve Tüzel Kişilik Kazanan Organize Sanayi Bölgeleri şu şekildedir: 1. Kocaeli Gebze VI(İMES)Makine İhtisas (Sicil No: 66) Sektör grubu: Makine İhtisas 2. Kocaeli Gebze IV İstanbul Makine ve İmalat Sanayicileri (Sicil No:89) Sektör grubu: Karma 3. Samsun Havza Tarımsal Ürün İşleme ve Tarım Makinaları İhtisas (Sicil No: 251) Sektör grubu: Tarım Makinaları İhtisas Ayrıca, Sakarya İlinde kurulması düşünülen Doğu Marmara Makine İhtisas OSB’nin yer seçimi çalışmaları başlatılmış olup, yer seçimi etüt çalışmaları devam etmektedir. Bu nedenle henüz tüzel kişilik alma aşamasında değildir. Ayrıca; İhtisas OSB açısından; 22.08.2009 tarih ve 27327 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde; İhtisas OSB yer seçimi talebinin değerlendirmeye alınabilmesi için başvuru şartları belirlenmiş olup makine ihtisas OSB için başvuru yapılması durumunda söz konusu talep değerlendirilecektir. OSB’lerde arsa tahsisleri 12.04.2000 tarih ve 4562 sayılı OSB Kanununun 15. ve 18. Maddeleri ile OSB Uygulama Yönetmeliğinin 9. Bölümü çerçevesinde müteşebbis heyet veya genel kurul prensip kararları doğrultusunda OSB Yönetimleri tarafından yapılmaktadır. Kümelenme açısından; Bakanlığımızca rekabetçilik ve yenilikçilik alanlarında küme destek programı tasarımı tamamlanmış olup, ilgili Kümelenme Destek Programı Yönetmeliği 15/09/2012 tarihli ve 28412 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Program kapsamında sektörel ayrım yapılmaksızın belirli bir rekabetçilik ve sürdürülebilirlik seviye ve potansiyeline sahip kümelenmelerin iş planı çerçevesinde (faaliyet ve projeleri) desteklenmesi planlanmaktadır. Küme Destek Programına yönelik usul ve esaslar Bakanlığımız web sitesinde yayımlanmıştır. 23 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 1.12. Girdi Tedarik Stratejisi kapsamında yapılan çalışmalarla işbirliği ve koordinasyon sağlanacaktır. Sorumlu Kuruluş: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ekonomi Bakanlığı Kalkınma Bakanlığı OAİB Hazine Müsteşarlığı TOBB TARMAKBİR İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Yapılan Çalışmalar: BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Girdi Tedarik Stratejisi Eylem Planları hakkında TOBB’un da Bakanlığımızla birlikte sorumlu olduğu alanları görüşmek üzere 22 Şubat 2013 Cuma günü bir toplantı gerçekleştirilmiştir. Toplantı neticesinde, Makine Sektörü ile doğrudan ilgili olan eylemlere ilişkin ön çalışmalar yapılmıştır. Görüşülen Eylemler: 1.1. Makine alt sektörleri itibariyle, sektörün ihtiyaç duyduğu ve yurt içinde üretil(e)meyen veya kalite/ fiyat nedeniyle ithalat bağımlılığı bulunan demir-çelik ürünlerinin ve aksamparçaların envanteri çıkarılacak ve ortaya çıkan envanter kapsamında, makine ile demir-çelik sektörleri bir araya getirilerek rekabet öncesi işbirliğine dönük ürün bazlı projeler desteklenecektir. 1.2. Yatay eylem planı Eylem 5.2 için uygulama örneği, makine sektörünün demir-çelik ürünleri tedariki özelinde başlatılacaktır. Elde edilen çıktılara göre pilot bir bölgede aynı nitelik ve çok yakın nicelikte demir-çelik ürünü kullanan firmalar arasında bir işbirliği modeli geliştirilecek ve uygun özendirici tedbirler ile hayata geçirilmesi sağlanacaktır. 24 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü HEDEF - 2 Yurtiçi ve yurtdışında sürdürülebilir büyümeyi ve ölçek ekonomisinin avantajlarını yakalamak amacıyla sektöre yönelik sağlıklı finansal çözümler sağlamak. Eylem 2.1. Eximbank tarafından yurtdışındaki müşterilere orta ve uzun vadeli ülke kredisi verilecektir. Sorumlu Kuruluş: EXIMBANK Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Maliye Bakanlığı Ekonomi Bakanlığı Hazine Müsteşarlığı İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Yapılan Çalışmalar: EXİMBANK 2012 yılından itibaren uygulamaya konan yeni ülke limitleri kapsamında, dış politikamız çerçevesinde kapsam dışında tutulan 3 ülke hariç her bir OECD ülke grubu için limitler belirlenmiş ve söz konusu ülke limitleri internet sayfamızdan ihracatçıların ve alıcı ülkelerin bilgisine sunularak şeffaflık sağlanmıştır. Ayrıca, 2013 Mayıs ayında onaylanan 2013 Yılı limitlerinde tüm ülke gruplarına ve grup tavanlarına yönelik 2012 yılına nazaran artış sağlanmış olup, ihracatçılarımızın daha yüksek tutarda gerçekleştirilecek mal ve hizmet ihracatlarına destek sağlanması hedeflenmiştir. Halihazırda devlet garantisi altında kamu kurum/kuruluşlarına kullandırılan ülke kredileri mekanizmasına ek olarak, ihracatçılarımızın pazar payının artırılması ve ülke kredilerinin tekrar stratejik bir araç haline getirilmesini teminen yurtdışında yerleşik olan ve bankamızca belirlenen kriterlere göre analizi yapılarak muteber bulunan bankalara ihracatın finansmanına yönelik kredi limiti tahsis edilmesine yönelik çalışmalara 2013 yılı içerisinde devam edilmiştir. Bu kapsamda, Türk Eximbank yurtdışı banka değerlendirme ön eleme kriterlerini geçen çeşitli ülke bankalarına yönelik hazırlanan referans banka listesi 2013 yılı içerisinde güncellenmiştir. Diğer taraftan, Rusya'da yerleşik Sberbank'a 300 milyon ABD Doları, ArnavutIuk'ta yerleşik BKT Bank'a 10 milyon ABD Doları ve BeIarus'ta yerleşik Belinvest Bank'a 15 milyon ABD Doları limit tahsis edilmesi Bankamız Yönetim Kurulu tarafından 2013 Mart ayında kabul edilmiş olup, söz konusu Iimitlerin işlerlik kazanmasına yönelik Bankamızın tabi olduğu Yüksek Danışma ve Kredileri Yönlendirme Kurulu kararının revizyonuna ilişkin çalışmalar devam etmektedir. Öte yandan, 2013 Mart ayında Bankamız ev sahipliğinde gerçekleştirilen Demir Çelik ve Seramik Strateji Belgeleri faaliyetleri ile eşgüdümlü olarak yapılan toplantı sırasında Türk makine sektörünün yurtdışındaki alıcılarına finansman sağlanmasına yönelik yurtdışı bankalara açılacak kredilerin uygulamasına ilişkin bilgi verilmiş, sektörün finansman sorunları hakkında bilgi edinilmiştir. 25 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Anılan dönemde makine sektörüne yönelik Alıcı Kredileri Programı kapsamında herhangi bir kredi işlemi gerçekleşmemiş olmakla birlikte, 2013 yılının ilk 6 aylık döneminde makine ihracatını içeren şeker, kumaş ve gübre fabrikaları, üretim hattı, hastane, çevrim santrali, yakıt tankı üretim tesisi gibi 28 adet işleme yönelik ihracatçılarımız lehine Niyet Mektubu düzenlenmiştir. 26 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 2.2. Eximbank’ın orta vadeli ihracat sigortaları yaygınlaştırılacaktır. Sorumlu Kuruluş: EXIMBANK Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Maliye Bakanlığı Ekonomi Bakanlığı Hazine Müsteşarlığı İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Yapılan Çalışmalar: EXİMBANK Bankamızca Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programı çerçevesinde 2013 yılı Ocak-Haziran döneminde sigortalanan 3.7 milyar ABD Dolarlık ihracat tutarı içerisinde makine sektörünün %6'lık payı bulunmaktadır. Anılan dönemde, Orta / Uzun Vadeli Sigorta Programlarına yönelik bir başvuru gelmediğinden sektöre yönelik herhangi bir orta / uzun vadeli sigortalama işlemi gerçekleştirilmemiştir. Orta / uzun vadeli sigorta programlarının kullanımının yaygınlaştırılması, programlara ivme kazandırılması ve programların kullanımının kolaylaştırılmasına yönelik düzenlemeler yapılarak bu kapsamda, Bankamız Yönetim KuruIu'nun 15.03.2013 tarihli kararı ile Spesifik İhracat Kredi Sigortası Sevk Sonrası Risk Programı yürürlüğe konmuştur. Sigorta Programlarının yaygınlaştırılması ve ivme kazandırılmasına yönelik tanıtım faaliyetlerine ağırlık verilmiş ve bu kapsamda, ihracatçı firma ziyaretleri sıkça gerçekleştirilmiştir. 27 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 2.3. Gelişen işletmeler piyasasının işlerliği sağlanacak, başvurular yaygınlaştırılacak, halka açılmanın faydaları anlatılacaktır. Sorumlu Kuruluş: Sermaye Piyasası Kurulu Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Hazine Müsteşarlığı Maliye Bakanlığı TOBB İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Yapılan Çalışmalar: SERMAYE PİYASASI KURULU 2011 sonu itibariyle 2 şirketin payları Gelişen İşletmeler Piyasası'nda (GİP) işlem görmekteyken, geride bıraktığımız dönemde 14 şirketin payları daha GİP’te işlem görmeye başlamıştır. Ayrıca daha önce payları GİP’te işlem görmekte olan bir şirketin payları İkinci Ulusal Pazar’da da işlem görmeye başlamıştır. Son durum itibariyle 15 şirketin payları GİP listesinde bulunmaktadır. Diğer taraftan, SPK, İMKB ve KOSGEB yetkilileri ile birlikte halka açılması ve GİP’in tanıtılması amacıyla Anadolu'nun çeşitli illerinde bilgilendirme toplantıları yapılmış olup, bu çalışmaların önümüzdeki dönemde de devam etmesi planlanmaktadır. Ayrıca, halka açılmayı teşvik amacıyla GİP’te işlem görecek olan paylar için daha önce on binde iki olarak tespit edilen Kurul ücretinin % 50 oranında düşürülerek on binde bire indirilmesi uygulaması devam etmektedir. 28 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 2.4. İşletmelerde kullanılan makina ve teçhizat kredi kuruluşlarınca teminat olarak kabul edilecektir. Sorumlu Kuruluş: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Maliye Bakanlığı Hazine Müsteşarlığı TOBB TİAD Yapılan Çalışmalar: BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Eylem 1.3.’de açıklanan kayıt sisteminin devreye alınması sonrasında ruhsatlandırma/sicil çalışmalarının alt yapısı tamamlanmış olacaktır. Bu faaliyetlerin ardından söz konusu makine ve teçhizatın kredi kuruluşlarınca teminat olarak kabulü konusunda ilerleme kaydedilmesi beklenmektedir. BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU Bankacılık mevzuatı aracılığıyla söz konusu varlıkların tanınırlığına yönelik doğrudan doğruya kategorik bir düzenleme yapılması, kamunun piyasa işleyişine ve göreli fiyat yapısına müdahil olması anlamını taşıyacak ve ülkemizin de benimsediği uluslararası kabul görmüş Basel standartları açısından uyumsuzluğa yol açacaktır. Bu nedenle, söz konusu varlıkların finansal kuruluşlarca teminat kabul edilmesine yönelik zorlayıcı bir düzenleme yapılması yerine bu varlıkların bir ekonomik-finansal değer olarak tanınırlılığını ve güvenilirliğini destekleyici uygulamaların hayata geçirilmesinin, konuya daha temel bir çözüm getirilmesi, uluslararası standartlara uyumun korunması ve BDDK’nın misyonu ve görev tanımı açısından daha uygun olacaktır. (2012 Yılı Değerlendirmesi) 5411 sayılı Bankacılık Kanunu ve ilgili ikincil düzenlemeler çerçevesinde, bankaların teminat olarak kabul edecekleri değerlerin belirlenmesine yönelik bir sınırlama bulunmamakta olup, bahse konu değerler sözleşme ilişkilerine hâkim olan özel hukuk hükümleri doğrultusunda kararlaştırılmaktadır. TOBB (2012 Yılı Değerlendirmesi) Makine ve Teçhizatların Ruhsatlandırılması Projesi gerçekleştirildiği takdirde; işletmelerde kullanılan makine ve teçhizatlar kredi kuruluşlarınca izlenme olanağına sahip olacak, söz konusu grubun teminat olarak kabul edilmesine yardımcı olacaktır. 29 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 2.5. Satıp – geri kiralamanın, operasyonel kiralamanın mütemmim cüz niteliğindeki malların finansal kiralamaya konu edilebilmesine ilişkin 3226 sayılı Mevcut Finansal Kiralama Kanununda değişiklik yapılacaktır, satıp – geri kiralamanın vergi kanunları karşısındaki durumu ayrıca değerlendirilecektir. Sorumlu Kuruluş: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ekonomi Bakanlığı Maliye Bakanlığı Hazine Müsteşarlığı Yapılan Çalışmalar: BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU 6361 sayılı “Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu”, 13/12/2012 tarihli ve 28496 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup; Kanunun 18 inci maddesinde finansal kiralama sözleşmesi, “kiralayanın, kiracının talebi ve seçimi üzerine üçüncü bir kişiden veya bizzat kiracıdan satın aldığı veya başka suretle temin ettiği veya daha önce mülkiyetine geçirmiş bulunduğu bir malın zilyetliğini, her türlü faydayı sağlamak üzere kira bedeli karşılığında, kiracıya bırakmasını öngören sözleşme” olarak tanımlanmıştır. Kanunda finansal kiralama sözleşmesinin tanımında yapılan değişiklik ile finansal kiralama şirketleri açısından, “sat ve geriye finansal kirala” işlemi yapılabilmesi mümkün hale gelmiştir. 30 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü HEDEF - 3 “Sürdürülebilir, yetkinliğini kazanmış, yüksek performansa sahip, teknoloji odaklı, öğrenmeye ve değişime açık her düzeyde insan kaynağı sağlamak.” Eylem 3.1. Mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarını özendirici tanıtım faaliyetleri stratejik plan süresince gerçekleştirilecek ve teknik eğitim okul ve kurumları oluşturulacaktır. Sorumlu Kuruluş: Milli Eğitim Bakanlığı İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı TOBB MYK OAİB İŞKUR Yapılan Çalışmalar: MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Mesleki ve teknik eğitim alanında; tanıtım ve yöneltme çalışmaları 2007/30 sayılı, tercih edilebilir hale gelmesi çalışmaları 2011/23 sayılı Genelgeler doğrultusunda yapılmaktadır. Bu genelgeler kapsamında 2011-2012 eğitim-öğretim yılında ilköğretim (6,7 ve 8. sınıf) ve ortaöğretimde (9 ve 10. sınıf) öğretmen, öğrenci, ve velilerine yönelik bilgilendirme etkinlikleri yapılmıştır. Tanıtım ve Tercih Çalışmaları Eğitim kurumları ve program, alan/dallar hakkında bilgilendirme-danışmanlık, kurum ziyareti, aile seminerleri, METEF, proje yarışmaları, sergi ziyaretleri, seminer, konferans, panel vb. etkinlikler yazılı ve görsel basında yer almıştır. İl/ilçe millî eğitim müdürlüklerine bağlı okul ve kurumlarda belli programlar dâhilinde, bilgilendirme-danışmanlık ve alan ziyaretleri şeklinde yapılan tanıtım ve tercih çalışmalarında yaklaşık üç milyon katılımcıya ulaşıldığı il millî eğitim müdürlüklerinden alınan bilgilerden anlaşılmaktadır. 31 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 3.2. Mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarına güncel teknolojik donanım kazandırılacaktır. Sorumlu Kuruluş: Milli Eğitim Bakanlığı İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı İŞKUR TOBB OAİB TİAD MİB Yapılan Çalışmalar: MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı 40 okulda Makine Teknolojileri Alanı açılmış olup bunların donatılması için 380.000 TL ödenek gönderilmiştir. İl istihdam ve mesleki eğitim kurullarının alan/dal açma/kapama önerileri değerlendirilerek 2013 yılında da ihtiyaç doğrultusunda gerçekleştirilmesine devam edilecektir. MTEGM tarafından kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör ile yapılan iş birliği protokolleri ve geliştirilen projeler kapsamında mesleki ve teknik eğitim veren okul ve kurumların teknolojik alt yapıları güncellenmektedir. Mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarının atölye ve laboratuvarları, örgün eğitim dışında kalan saatlerde kamu ve özel kurum ve kuruluşlarla imzalanan protokoller çerçevesinde kullanılabilmektedir. MTEGM iş birliği protokollerinin gereği olarak protokolün uygulandığı okulların atölye alt yapıları yenilenmekte, öğretmenleri eğitimden geçirilmektedir. MTEGM bünyesinde Makine Sektörü Alanında yürürlükte olan protokol sayısı : 8 1. MEB Mülga Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü (ETÖGM) İle Asansör ve Yürüyen Merdiven Sanayicileri Derneği (AYSAD) Arasında Yapılan Endüstriyel Teknik Öğretim Okullarında “Elektromekanik Taşıyıcılar Bakım Onarım Eğitim Programı” Uygulamasına Ait Protokol (02.12.2008-02.12.2013) Amacı, asansör ve yürüyen merdiven sektörünün servis ve bakım hizmetlerinde ihtiyaç duyduğu teknik insan gücünü yetiştirmek üzere endüstriyel teknik öğretim okul ve kurumları bünyesinde Elektrik-Elektronik Teknolojisi Alanının, yeni teknolojilere dayalı olarak geliştirilmesini sağlayacak Elektromekanik Taşıyıcılar Bakım Onarım Eğitim Programı’nı uygulamaktır. 2. MEB Mülga ETÖGM İle Türkiye İş Makineleri Distribütörleri ve İmalatçıları Birliği (İMDER) Arasında Yapılan Endüstriyel Teknik Öğretim Okullarında “İş Makineleri Teknik Eğitim Programı" Uygulamasına Ait Protokol (17.12.2008-17.12.2013) Amacı, iş makineleri endüstrisinin servis ve bakım hizmetlerinde ihtiyaç duyduğu yeni teknolojileri bilen teknik insan gücünü yetiştirmek üzere endüstriyel teknik eğitim okul ve kurumları bünyesinde Motorlu Araçlar Teknolojisi Alanı İş Makineleri Dalı’nın yeni teknolojilere dayalı olarak geliştirilmesini sağlayacak İş Makineleri Teknik Eğitim Programı’nı uygulamaktır. 32 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Protokol kapsamında bu güne kadar aşağıda belirtilen çalışmalar gerçekleştirilmiştir: a. Makine teçhizat ve benzeri donanımın sağlanması 20 adet bilgisayar alımı, el takımı, takım arabası ve tezgâh alımına katkı, 3 tonluk dizel forklift hibesi, 2,5 tonluk benzinli forklift hibesi, 6,3 tonluk köprü tavan vinci hibesi, inşaat kule vinç hibesi, 5 adet yükleyici motoru ve pover shift şanzuman hibesi, ekskavatör motoru ve muhtelif iş makinesi (elektrik hidrolik mekanik) parçaları, ekskavatör pompa, dingil, merkez birleştirme, kule dönüş grubu, yürüyüş motor ve şanzımanı, iş makinesi motoru ve muhtelif parçalar, otomatik şanzıman, valf grubu ön aks ve arka aks, kazıcı valf grubu ve yükleyici valf grubu. b. İMDER ve üyesi firmalar tarafından düzenlenen 20 adet eğitim faaliyetine 159 Motorlu Araçlar Teknolojisi Alanı Öğretmeni katılmıştır. 1. 102 B-S Kazıcı Yükleyici ile İş Makinaları Yeni Model Kullanım ve Bakım Eğitimleri 2. Temel Servis, Elektrik, Hidrolik, CRI Motor Fonksiyon ve Arıza Bulma Eğitimi 3. 220LC Paletli Ekskavatörler, Yol Makinaları, DL Serisi Yükleyici, M Serisi Bekoloder Teknik Eğitimi 4. Temel Hidrolik Eğitimi 5. JCB İş Makinaları JCB 456 Lastik Tekerli Yükleyici ile JCB İş Makinaları JS 240 Paletli Ekskavatör 456 Lastikli Yükleyici Eğitimleri 6. Kompresörler ve Hidrolik Kırıcılar Eğitimi 7. Elektrikli Forkliftler ve Yeni Seri ile İş Makinaları Motor ve Hidrolik Sistemler Tanıtımı Eğitimleri 8. İş Makinası Teknik Eğitim Semineri 9. İş Makineleri Bakım Onarım ile İş Makinaları Operatör Eğiticiliği Kursları c. İstihdam Mezun olup iş başvurusu yapan 17 öğrencinin tamamı işe yerleşmiştir. 3. MEB Mülga ETÖGM İle Termodinamik Makina Sanayi ve Ticaret A.Ş. Arasında Mesleki Eğitim İş Birliği Protokolü (11.05.2011-11.05.2014) Amacı, Termodinamik Makine Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin belirlediği okullara uygulama laboratuvarlarında kullanılacak teçhizat ve görsel ekipman desteği sağlamaktır. 4. MEB Mülga ETÖGM İle Türk Traktör ve Ziraat Makineleri Anonim Şirketi Arasında Yapılan Mesleki Eğitim İş Birliği Protokolü (24.05.2011-24.05.2015) Amacı, otomotiv endüstrisinin; ihtiyaç duyduğu, yeni teknolojileri bilen ve uygulayan teknik insan gücünü yetiştirmek üzere mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumları bünyesindeki Motorlu Araçlar Teknolojisi Alanının sektörün ihtiyacına uygun olarak Tarım Makineleri Teknolojisini de destekleyerek teknolojik gelişmelerin aktarılmasına ilişkin usul ve esaslar ile tarafların yükümlülüklerini belirlemektir. 33 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü 5. MEB Mülga ETÖGM İle Ulusal Kalıp Üreticileri Birliği (UKUB) ve İktisadi İşletmesi Arasında “Makine Teknolojisi Alanı Endüstriyel Kalıp Dalı”nın Güçlendirilmesine Yönelik Mesleki Eğitim İş Birliği Protokolü (28.07.2011-28.07.2014) Amacı, MEB ETÖGM ile UKUB’un fiziki imkân, öğretim elemanı ve deneyimlerini birleştirerek, Ülkemiz endüstrisi için endüstriyel kalıp ve elemanları imalatını yapan ve ayrıca bu kalıpların üretimlerini yürüten ana ve yan sanayilerin ihtiyaç duyduğu kamu ve özel sektörün teknik personel ihtiyacını karşılamak üzere ortaöğretim düzeyinde mesleki ve teknik eğitim vermektir. Protokol kapsamında UKUB sponsorluğunda fuar organizasyonuna katılım sağlanmış ve İstanbul Haydarpaşa Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi ile Bursa Tophane Teknik ve Endüstri Meslek Lisesine malzeme yardımı yapılmıştır. 6. MEB Mülga ETÖGM, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü, Türk Traktör ve Ziraat Makineleri Anonim Şirketi Arasında Yapılan Mesleki Eğitim İş Birliği Protokolü (08.08.2011-08.08.2015) Amacı, tarım makineleri endüstrisinin ihtiyaç duyduğu, yeni teknolojileri bilen ve uygulayan teknik insan gücünü yetiştirmek üzere, mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumları bünyesindeki Tarım Teknolojisi Alanının, sektörün ihtiyacına uygun olarak Tarım Makineleri Teknolojisini de destekleyerek teknolojik gelişmelerin aktarılmasına ilişkin usul ve esaslar ile tarafların yükümlülüklerini belirlemektir. Bunun yanı sıra okulun uygun olduğu dönemlerde Tarım Reformu Genel Müdürlüğü ile iş birliği yapılarak tarım makinelerine yönelik genel bilinçlendirme ve güvenli tarım makineleri kullanımı eğitimleri planlayarak gerçekleştirmektir. 7. MEB Meslekî ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü (MTEGM) İle Teknolojik Eğitimi Geliştirme Vakfı (TEGEV) Arasında Yapılan Mesleki Eğitim İş Birliği Protokolü (28.08.2011-28.08.2016) Amacı, MTEGM ile TEGEV teknik iş birliğinde; değişik seviye ve uygulama konuları ile ilgili olarak mekatronik ve mekatronik biliminin alt ve ara disiplinlerini oluşturan tüm konularda ve bu eğitim ile bütünleşmesi gereken kişisel beceriler ve işletme ile ilgili olanlar da dahil olmak üzere tüm diğer entegre konularda meslekî eğitim, seminer, meslek kursları veya geliştirme ve uyum kursları açılması ve uygulanmasıdır. 8. MEB İle Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. Arasında yapılan “Makine Bakım Onarım Dalı” Eğitim İş Birliği Protokolü (08.08.2012-08.08.2017) Amacı, rafineri endüstrisinin; bakım hizmetlerinin ihtiyaç duyduğu, yeni teknolojileri bilen teknik insan gücünü yetiştirmek üzere, MTE okul ve kurumları Makine Teknolojisi Alanının yeni teknolojilere dayalı olarak geliştirilmesini sağlayacak TÜPRAŞ ve MEGEP Teknik Öğretim Programını uygulamaktır. 34 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 3.3. TOBB bünyesindeki sanayi odalarının mevcut örnekleri ışığında, MEB ile protokol hazırlayarak bölgesel ihtiyaçlara öncelik tanıyan, sektörel dernekler ve meslek örgütlerinin de desteğini alan yaygın eğitim ve ara yönetici yetiştirme programları oluşturulacak ve yönetilecek, öğrencilerin işletmelerde staj imkânları geliştirilecek, öğretmenlerin de birkaç hafta boyunca eğitim alması sağlanacaktır. Sorumlu Kuruluş: Milli Eğitim Bakanlığı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı TOBB MYK OAİB İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: İŞKUR Yapılan Çalışmalar: MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumları öğrencilerinin staj çalışmalarını alan/dallarına uygun işletmelerde yapmaları için işletmelerle yürütülen mevcut uygulamaları geliştirici tedbirler alınmaktadır. Genç nüfusumuzun niteliğini geliştirerek istihdamını artırmak amacıyla, Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü (İŞKUR), Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanlığı (TOBB) ile TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Rektörlüğü (TOBB ETÜ) işbirliğinde hazırlanan Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezleri (UMEM) Projesi Uygulama Protokolü 23 Haziran 2010 tarihinde imzalanarak yürürlüğe girmiştir. Projenin toplam bütçesi 119.270.553 TL’dir. Proje kapsamında sanayisi gelişmiş olan 19 ilde TOBB ETÜ tarafından İş Piyasası Analizi Araştırma Çalışmaları yapılmıştır. 2012 yılında ek protokol yapılarak tarım ve hizmetler sektörleri de proje kapsamına alınmış, illerde yapılan İş Piyasası Analizi Araştırması sonuçları doğrultusunda yeni okulların proje kapsamına alınmasıyla sanayi sektörü okul sayısı 140 ve tarım ve hizmetler sektörü okul sayısı da 63 olarak belirlenmiştir. 2013 Ocak-Haziran dönemi itibariyle açılan 1.471 kursa 15.775 erkek, 11.095 kadın olmak üzere 26.870 kişi katılmıştır. Aynı dönemde açılan 2020 UMEM İşbaşı Eğitim Programı (İEP) kursuna 5.567 erkek, 3.920 kadın, toplam 9.487 kişi katılmıştır. 35 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 3.4. Makina sektörüne yönelik olarak meslek standartları hazırlanarak belgelendirme faaliyetlerine başlanılacaktır. Sorumlu Kuruluş: Mesleki Yeterlilik Kurumu İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı TOBB Milli Eğitim Bakanlığı OAİB Yapılan Çalışmalar: MESLEKİ YETERLİLİK KURUMU Makina Sektörü kapsamında yer alan ürün gruplarının üretim, kurulum ve bakım-onarımlarında çalışabilecek meslek elemanlarının standartlarının önemli bir kısmı MYK Metal Sektörü ile Elektrik ve Elektronik Sektörü kapsamında belirlenmeye başlanmıştır. Söz konusu sektörlerde çeşitli kuruluşlarla yapılan İşbirliği Protokolleri kapsamında aşağıdaki çalışmalar yapılmıştır; Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası işbirliği ile 28 ulusal Meslek standardı; Makine Bakımcı (Seviye 3-4-5), Metal İşleri Seri Üretim Tezgâh İşçisi (Seviye 3), Tahribatlı Muayeneci (Seviye 5), Taşlama Tezgâh İşçisi (Seviye 3-4), Elektro-Mekanik Montaj İşçisi (Seviye 3-4), Matkap Tezgâh İşçisi (Seviye 3-4), Metal Doğramacı (Seviye 4), Isıl İşlemci (Seviye 3-4), NC CNC Tezgâh İşçisi (Seviye 3-4), Dökümcü (Seviye 4), Döküm Modelcisi (Seviye 5), Maçacı (Seviye 3), Bozulabilir Döküm Kalıpçısı (Seviye 4), Kokil (Kalıcı) Döküm Kalıpçısı (Seviye 4), Tornacı (Seviye 3-4), Presçi (Seviye 3-49, Sıcak Metal Şekillendirmeci (Seviye 3-4), Kalıp ve Takım-Aparat İşçisi (Seviye 5) Çelik-İş Sendikası işbirliği ile 4 UMS, Frezeci (Seviye 3-4), Hidrolik Pnömatikçi (Seviye 3-4) Teknolojik Eğitimi Geliştirme Vakfı işbirliği ile 3 UMS; Mekatronik Sistem Operatörü (Seviye 4-5), Mekatronik Sistem Uzmanı (Seviye 6) Ankara Sanayi Odası (ASO) işbirliği ile 6 UMS; Metal Saç İşlemecisi (Seviye 3-4) 36 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Metal Kesimci (Seviye 3-4) Metal Levha İşleme Tezgâh Operatörü (Seviye 3-4) ASO 2. ve 3. OSB işbirliği ile 6 UMS, Borverkçi (Seviye 4) Makine Montajcısı (Seviye 3-4) Makine Ressamı (Seviye 3-4-5) ASO 1. OSB işbirliği ile 4 UMS; Otomasyon Sistemleri Montajcısı (Seviye 4) Otomasyon Sistemleri Programcısı (Seviye 5) CNC Programcısı (Seviye 4-5) Takım Tezgâhları Sanayici ve İşadamları Derneği işbirliği ile 1 UMS; CNC Takım Tezgâhları Uygulama ve Servis Görevlisi (Seviye 5) hazırlanmıştır. Tamamlanmış bu çalışmalara ek olarak Çeliş-İş Sendikası İşbirliği ile 9 UMS’nin hazırlanmasına yönelik çalışmalar devam etmektedir. Ulusal Yeterlilikler Protokoller kapsamında makine sektöründe 50 adet Ulusal Yeterlilik yayınlanmıştır. Yayınlanan Ulusal Yeterlilikler: 1. Makine Bakımcı (Seviye 3) 2. Makine Bakımcı (Seviye 4) 3. Makine Bakımcı (Seviye 5) 4. Dozer Operatörü (Seviye 3) 5. Ekskavatör Operatörü (Seviye 3) 6. Greyder Operatörü (Seviye 3) 7. Silindir Operatörü (Seviye 3) 8. İplik Bitim İşleri Operatörü (Seviye 2) 9. İplik Eğirme Operatörü (Seviye 2) 10. İplik Operatörü (Seviye 4) 11. Ön İplik Operatörü (Seviye 3) 12. Ön İplik Operatörü (Seviye 4) 13. Liman Vinç Operatörü - MHC, Sahil ve Gemi Vinçleri (Seviye 3) 14. Liman Vinç Operatörü- RTG ve SSG (Seviye 3) 15. Liman Pompa ve Tank Saha Operatörü (Seviye 3) 16. Liman Saha İstif Makineleri Operatörü (Seviye 3) 17. Refrakterci (Seviye 3) 18. Refrakterci (Seviye 4) 19. Hidrolik – Pnomatikçi (Seviye 4) 20. Hidrolik – Pnomatikçi (Seviye 5) 21. CNC Programcısı (Seviye 4) 22. CNC Programcısı (Seviye 5) 23. Liman Forklift Operatörü (Seviye 3) 24. CNC Takım Tezgâhları Uygulama ve Servis Görevlisi (Seviye 5) 25. CNC Takım Tezgâhları Mekanik Servis Görevlisi (Seviye 5) 37 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü 26. Borverkçi (Seviye 4) 27. Makine Ressamı (Seviye 3) 28. Makine Ressamı (Seviye 4) 29. Makine Ressamı (Seviye 5) 30. Makine Montajcısı (Seviye 3) 31. Makine Montajcısı (Seviye 4) 32. Model Makineci (Deri/Kürk Hazır Giyim) (Seviye 4) 33. Deri İşlenti Operatörü (Seviye 4) 34. Baskı Operatörü (Seviye 4) 35. Baskı Operatörü (Seviye 5) 36. Bitim İşlemleri Operatörü (Seviye 3) 37. Bitim İşlemleri Operatörü (Seviye 4) 38. Ön Terbiye Operatörü (Seviye 3) 39. Ön Terbiye Operatörü (Seviye 4) 40. Şablon Operatörü (Seviye 3) 41. Model Makinacı (Dokuma Hazır Giyim) (Seviye 4) 42. Model Makinacı (Yuvarlak Örme Hazır Giyim) (Seviye 4) 43. Web Ofset Baskı Operatörü (Seviye 3) 44. Web Ofset Baskı Operatörü (Seviye 4) 45. Tabaka Ofset Baskı Operatörü (Seviye 3) 46. Tabaka Ofset Baskı Operatörü (Seviye 4) 47. Haddeci (Seviye 3) 48. Haddeci (Seviye 4) 49. İzabeci (Seviye 4) 50. İzabeci (Seviye 5) Yetkilendirilmiş Belgelendirme Kuruluşları: 1. SİBEM 2. HAK-İŞ Mesleki Yeterlilik Belgesi Verilebilen Meslekler: 3. Makine Bakımcı (Seviye 3) 4. Makine Bakımcı (Seviye 4) 5. Makine Bakımcı (Seviye 5) 4. Hidrolik – Pnomatikçi (Seviye 4) 5. Hidrolik – Pnomatikçi (Seviye 5) 6. Refrakterci (Seviye 3) 7. Refrakterci (Seviye 4) Mesleki Yeterlilik Belgesi alan kişi sayısı: Makine Bakımcı (Seviye 3) alanında 19, Makine Bakımcı (Seviye 4) alanında 3 ve Makine Bakımcı (Seviye 5) alanında 3 olmak üzere toplam 25 kişiye MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi düzenlenmiştir. 38 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 3.5. Eğiticilerin ulusal veya uluslararası sanayi projelerinde görev almaları ve proje bazlı öğrenme sürecine girmeleri sağlanacaktır. Sorumlu Kuruluş: Yükseköğretim Kurulu İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı TOBB Milli Eğitim Bakanlığı OAİB Yapılan Çalışmalar: BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI “18 Mart 2013 tarihinde gerçekleştirilen Yönlendirme Kurulu 4. Toplantısından alınan karar gereği eylem sonlandırılmıştır.” 39 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 3.6. Teknoloji eğitimlerine destek olan sanayiciler ilgili mevzuat çerçevesinde teşvik edilecektir. Sorumlu Kuruluş: Milli Eğitim Bakanlığı İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı TOBB TÜBİTAK KOSGEB İŞKUR TTGV YÖK Yapılan Çalışmalar: MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI 5580 sayılı Kanunun 12. Maddesinde yapılan değişiklikler ile getirilen, “Organize sanayi bölgelerinde açılan mesleki ve teknik eğitim okullarında öğrenim gören her bir öğrenci için, 2012-2013 eğitim - öğretim yılından başlamak üzere, resmî okullarda öğrenim gören bir öğrencinin okul türüne göre Devlete maliyetinin bir buçuk katını geçmemek üzere, her eğitim öğretim yılı itibarıyla Maliye Bakanlığı ile Millî Eğitim Bakanlığı tarafından müştereken belirlenen tutarda, Bakanlık bütçesine bu amaçla konulan ödenekten eğitim ve öğretim desteği yapılabilir.” ifadesinin gereği olarak, 6 Ekim 2012 tarihinde Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Millî Eğitim Bakanlığı arasında “Organize Sanayi Bölgeleri(OSB)’nde Mesleki ve Teknik Eğitimin Güçlendirilmesi Protokol” ü imzalanmıştır. Bu çerçevede Elektrik-Elektronik, Endüstriyel Otomasyon, Kimya, Makine, Motorlu Araçlar, Tekstil, Gıda, Metal, Plastik Teknolojileri ile Mobilya ve İç Mekan Tasarımı Teknolojileri Alanları ile 9. sınıf öğrenci maliyeti belirlenmiş, konuya ilişkin olarak hazırlanan Maliye Bakanlığı ve Millî Eğitim Bakanlığı Tebliği 13 Şubat 2013 tarihli 28558 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. 44 alan için öğrenci maliyeti belirleme çalışmaları sürdürülmektedir. 40 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 3.7. MEB, sektörde gelişmiş ülkelerin Eğitim Bakanlıkları ile işbirliği protokolleri yaparak değişim programları gerçekleştirilecektir. Sorumlu Kuruluş: Milli Eğitim Bakanlığı İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı TOBB OAİB Yapılan Çalışmalar: MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI 1. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı ile Federal Almanya Cumhuriyeti Eğitim ve Araştırma Bakanlığı arasında Mesleki Eğitim Öğretim Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı 08/02/2012 tarihinde imzalanmıştır. Mekatronik Alanında çalışmalar yürütülmektedir. 2. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı ile İtalya Cumhuriyeti Eğitim, Üniversite ve Araştırma Bakanlığı arasında Mesleki ve Teknik eğitim Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı 05/11/2012 tarihinde imzalanmıştır. 3. Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Alanının Orta Asya ve Orta Doğu Ülkelerine Yaygınlaştırılması Projesi T.C. Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) Mesleki Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Başkanlığı (TİKA) ve Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA) işbirliğinde yürütülen proje 2011-2013 yıllarını kapsamaktadır. Projenin amacı Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Alanında Ülkemizde yapılan çalışmalar model alınarak, Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Alanının Orta Asya ve Orta Doğudaki diğer ülkelere de yaygınlaştırılmasını, bu ülkelerdeki sektörün ihtiyacına göre eğitim programı hazırlanmasını, öğretmen eğitim sisteminin kurulmasını ve öğretmenlerin Türkiye’de ve/veya ülkelerinde eğitilmesini sağlamaktır. Proje kapsamında; Pakistan, Özbekistan, Kazakistan, Azerbaycan, Kırgızistan, Türkmenistan, Tacikistan, Afganistan ve Filistin olmak üzere 9 ülke bulunmaktadır. Ülkelerin eğitim sistemleri, sanayi durumları, işletmelerin ihtiyacı olan teknik insan gücünün seviyesi ve sayısı gibi konularda yapılan alan araştırmalarında çıkan sonuçlar dikkate alınarak Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Alanında eğitim verilmektedir. Bu çerçevede İzmir Bornova Mazhar Zorlu Teknik ve Endüstri Meslek Lisesinde proje kapsamındaki ülkelere yönelik olarak gerçekleştirilen eğitimlere; 15 Nisan-10 Mayıs 2013 tarihleri arasında 11 teknik öğretmen, 03-28 Haziran 2013 tarihleri arasında 12 teknik öğretmen katılmıştır. 41 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 3.8. Uygulamalı eğitim ve staj kapsamında üniversite eğitimi makro planı oluşturulacaktır. Sorumlu Kuruluş: Yükseköğretim Kurulu Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı TOBB MYK OAİB İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Yapılan Çalışmalar: YÜKSEKÖĞRETİM KURULU Konu ile ilgili bir komisyon oluşturulmuş ve gerçekleştirilen toplantıda tarafların konu hakkında görüşleri alınmıştır. Uygulamalı eğitimin öneminin her geçen gün arttığı günümüzde, stajlar önemli boşluğu doldurmaktadır. Stajların daha etkin ve verimli bir şekilde sürdürülebilmesi için üniversitelerimizde en üst düzeyden öğrencilerimize farkındalık seviyesi yüksektir. Bunu daha da arttırabilme adına; YÖK, sürekli olarak paydaş kurumlarla iletişim halindedir. Bu bağlamda uluslararası staj hareketliliğin yaygınlaşması, staj yapan öğrencilerin sigorta giderlerinin üniversitelerce karşılanması ve benzeri önemli gelişmeler yaşanmıştır. 42 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 3.9. Teknik eleman dışındaki beşeri bilimler eğitimi almış olan kişilerin formasyonuna sanayinin ihtiyaçları yansıtılacak ve bu alanda uygulama yapma fırsatı tanınacaktır. Sorumlu Kuruluş: Yükseköğretim Kurulu Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı TOBB Milli Eğitim Bakanlığı OAİB İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: MYK Yapılan Çalışmalar: YÜKSEKÖĞRETİM KURULU Konu ile ilgili bir komisyon oluşturulmuş ve gerçekleştirilen toplantıda tarafların konu hakkında görüşleri alınmıştır. Yine bu eylem maddesi ile yakından ilgili olarak 2011-2016 Bilim ve Teknoloji İnsan Kaynağı Stratejisi ve Eylem Planı’na paralel ve benzer eylemler mevcuttur. YÖK söz konusu bu eylem maddeleri ile ilgili üniversitelerle yarışmalar yaparak farkındalık oluşturmuştur. Üniversitelerimizin uyguladıkları müfredatlar yakından incelendiğinde gerek devlet gerekse vakıf üniversitelerimizde, beşeri bilimler programlarında sanayinin ihtiyaçlarına cevap verecek nitelikte bir müfredatın uygulandığı görülmüştür. Diğer taraftan, özellikle üniversiteler tarafından sarf edilen uluslararasılaşma ve akreditasyon çabaları bu eğitimi daha da kuvvetlendirmiştir. 43 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 3.10. STK, üniversiteler ve sanayi işbirliği ile makina teknoloji enstitüsü kurulacaktır. Sorumlu Kuruluş: Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Milli Eğitim Bakanlığı TÜBİTAK YÖK TOBB TİAD MİB Yapılan Çalışmalar: ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ Eylem kapsamında; 11 Şubat 2012 tarihinde İstanbul’da “Üniversite-Sanayi Buluşması” toplantısı gerçekleştirilmiştir. Toplantıya Türkiye genelindeki üniversitelerin mühendislik bölümlerinin başkanları, üye firmalar ve ilgili kamu, kurum ve kuruluş temsilcilerinin katılımı ile bir çalıştay düzenlenmiş olup, çalıştay sonuç raporu katılımcılar ve ilgililerle paylaşılmıştır. 13 Nisan 2012 tarihinde İstanbul’da gerçekleştirilen “I. Makine ve Aksamları İmalat Teknolojileri Ar-Ge Proje Pazarı” etkinliği kapsamında, 181 proje değerlendirme kurulunca incelenmiş ve her kategoriden (girişimci, sanayici ve akademisyen) ilk üç proje ile iki plaket ödülü sahiplerini bulmuştur. Sektörün önemli isimlerinin konuşmacı olarak katıldığı etkinlikte, sanayi, üniversite, STK’larla, ilgili kamu kurum ve kuruluşları bir araya gelmiştir. Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği’nin de üye olduğu Üniversite Sanayi İşbirliği Merkezleri Platformu (ÜSİMP)’nun 20 Haziran 2012 tarihinde düzenlemiş olduğu genel kurul organizasyonuna maddi olarak destek olunmuş ve etkinliğe katılım sağlanmıştır. Manufuture-TR Teknoloji Platformu’nun 30 Kasım 2012 tarihinde Balıkesir’de gerçekleştirmiş olduğu etkinliğe konuşmacı olarak katılım sağlanmıştır. 6-8 Aralık 2012 tarihinde Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından organize edilen “İnovasyon Haftası” etkinliğine, 13 Nisan 2012 tarihinde gerçekleştirilmiş olan “I. Makine ve Aksamları İmalat Teknolojileri Ar-Ge Proje Pazarı” etkinliğinde üç kategoride ilk ona giren toplam otuz proje ile katılım sağlanmıştır. Sektörel Dernekler Federasyonu (SEDEFED) ve Doğuş Üniversitesi işbirliğiyle “Makine Sektörünün Rekabet Gücü” konulu raporun hazırlık çalışmalarına başlanmıştır. İstanbul Teknopark’ta üniversitelerin makine, gemi ve uçak ile ilgili bölümlerinin yer edinmelerini sağlamak üzere yapılan çalışmalara Birliğimizce de destek olunmaktadır. 44 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü HEDEF - 4 Türk Makina Sektörünün kalite, güven ve teknoloji unsurlarını ön plana çıkaran, yurt içinde ve dışında etkin bir tanıtım yapmak ve ihracatı arttırmak. Eylem 4.1. Başta en çok makina ithalatı yapan ülkelerde olmak üzere, gelişen pazarlarda tanıtım yapmak, lobi ve finansal destek faaliyetleri sağlamak amacıyla ofisler açılacaktır. Sorumlu Kuruluş: Ekonomi Bakanlığı İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Maliye Bakanlığı Dışişleri Bakanlığı OAİB Hazine Müsteşarlığı Kalkınma Bakanlığı MİB TOBB Yapılan Çalışmalar: EKONOMİ BAKANLIĞI Dünya makine ithalatından en fazla pay alan ülkelerden ABD, Almanya, ÇHC, Fransa, İngiltere, Hollanda, Kanada, Japonya ve İtalya’da Bakanlığımızın mevcut birimleri ile kadro sayılarını gösteren tablo aşağıda yer almaktadır. Tablo 10. Ekonomi Bakanlığı Yurt Dışı Teşkilatı (En Çok Makine ithal Eden Ülkelerdeki) ÜLKE ABD (15 Kadro) ALMANYA (13 kadro) ÇHC (10 kadro) MERKEZ Vaşington Boston Houston Los Angeles Seattle (Los Angeles) San Francisco (Los Angeles) New York Miami (New York) Şikago Berlin Düsseldorf Frankfurt Hamburg Hannover Münih Stuttgart Pekin Guangzhou Hong Kong Şangay BİRİM ADI Ticaret Müşavirliği Ticaret Ataşeliği Ticaret Ataşeliği Ticaret Ataşeliği Ticaret At. Ofisi Ticaret At. Ofisi Ticaret Ataşeliği Ticaret Ataşeliği Ofisi Ticaret Ataşeliği Ticaret Müşavirliği Ticaret Ataşeliği Ticaret Ataşeliği Ticaret Ataşeliği Ticaret Ataşeliği Ticaret Ataşeliği Ticaret Ataşeliği Ticaret Müşavirliği Ticaret Ataşeliği Ticaret Ataşeliği Ticaret Ataşeliği MEVCUT KADRO 3 1 2 2 1 1 3 1 1 2 2 1 2 2 2 1 3 2 2 3 45 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü FRANSA (6 kadro) İNGİLTERE (5 kadro) HOLLANDA (3 kadro) KANADA (4 kadro) JAPONYA (3 kadro) İTALYA (5 kadro) Paris Lyon Marsilya Strazburg Londra Birmingham Edinburg Lahey Deventer Rotterdam Ottava Toronto Ticaret Müşavirliği Ticaret Ataşeliği Ticaret Ataşeliği Ticaret Ataşeliği Ticaret Müşavirliği Ticaret Müşavirliği Ofisi Ticaret Müşavirliği Ofisi Ticaret Müşavirliği Ticaret Ataşeliği Ticaret Ataşeliği Ticaret Müşavirliği Ticaret Ataşeliği 2 2 1 1 3 1 1 1 1 1 1 3 Tokyo Ticaret Müşavirliği 3 Ticaret Müşavirliği Ticaret Ataşeliği Kaynak: Ekonomi Bakanlığı 2 3 Roma Milano Ayrıca, söz konusu eylem ile ilgili olarak işbirliği kuruluşları arasında olan Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğinden alınan ve makine sektörünün, sektör açısından önem arz eden ülkelerde tanıtılması ve yürütülen lobi faaliyetlerine ilişkin güncel bilgiler aşağıda yer almaktadır. Makine Tanıtım Grubu (MTG), yurt dışı lobi faaliyetleri kapsamında hedef ülke olarak seçmiş olduğu Almanya'da birçok faaliyet gerçekleştirmiştir. 2012 yılı sonunda Hollanda'nın hedef ülke olarak belirlenmesi ile bu ülkedeki lobi faaliyetleri ile ilgili çalışmalar da başlatılmış, söz konusu ülkeye, makine sektörü ile ilgili kurumlan tespit etmek ve görüşmek, potansiyel sektörleri belirlemek amacıyla bir ziyaret düzenlenmiştir. Ocak-Haziran 2013 döneminde Almanya tanıtım faaliyetleri kapsamında, Türkiye'de bir danışman, Bauma ve Hannover Fuarlarında da Alman PR firmaları ile çalışılmıştır. Almanya'da yerleşik bir danışmanlık firması ile çalışılmasının daha faydalı olacağında hareketle Temmuz 2013'den itibaren Almanya'da faaliyet gösteren bir danışman ile çalışılmakta ve bu ofisin de MTG'nin ihtiyaçları için kullanılmasına karar verilmiştir. MTG'nin Ocak-Haziran 2013 Dönemi Yurtdışı Lobi Faaliyetleri Makina Tanıtım Grubu'nun sponsorluk desteğinde bulunduğu ve 15 Ocak 2013 tarihinde Duisburg Üniversitesi'nde (Essen/Almanya) göçmen öğrencilere yönelik düzenlenen ödül töreni etkinliğine Birliğimizi temsilen bir Yönetim Kurulu Üyesi katılmış, Türkiye'yi ve makine sektörünü anlatan bir sunum gerçekleştirmiştir. 13 Mart 2013 tarihinde Almanya Bavyera Eyaleti Başbakan Yardımcısı, Ekonomi, Altyapı, Ulaştırma ve Teknoloji Devlet Bakam Martin ZEIL ile İstanbul'da düzenlenen görüşmeye MTG Yönetim Kurulu Üyesi katılmış, Türk makine sektörü ile ilgili bilgi verilmiştir. - Almanya'nın Baden Württenberg eyaletinde bir Makine İnşaat Birliği olan OWL (Ost Westfalen Lippe) Maschinenbau e.V. heyetine yönelik 17-21 Mart 2013 tarihlerinde İstanbul'da bir organizasyon düzenlenmiştir. 18 Mart 2013 tarihinde OWL Bakanı ve beraberindeki heyet ile Yönetim Kurulu Üyeleri ve Genel Sekreterlik personelinin katıldığı bir akşam yemeği düzenlenmiş, 19 Mart 2013 tarihinde ise OWL heyeti ile Türkiye-Almanya arasında yapılabilecek 46 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü işbirliğini görüşmek üzere bir toplantı gerçekleşmiştir. Söz konusu toplantıya PAGDER, İMDER ve ENOSAD temsilcileri de katılmış olup MTG tarafından da Türk makine sektörü ile ilgili bir sunum yapılmıştır. Toplantıda, karşılıklı işbirliğinin gelişmesi için bir protokol de hazırlanmıştır. 20 Mart 2013 tarihinde de OWL heyeti ile birlikte firma ziyareti gerçekleştirilmiştir. - 26 Mart 2013 tarihinde Konya'yı ziyaret eden Almanya Baden Wurttenberg eyaleti Ekonomi ve Maliye Bakanı Nils SCHMID ile MTG Yönetim Kurulu Üyesi arasında bir görüşme gerçekleştirilmiş ve MTG hakkında bir sunum yapılmıştır. Ayrıca tesis ziyaretleri gerçekleştirilmiştir. - Makine Tanıtım Grubu, 08-12 Nisan 2013 tarihleri arasında Hannover/Almanya'da gerçekleşen Hannover 2013 Fuarı'na 98 m2 standla katılmıştır. Söz konusu stantta sektörleri hakkında bilgi vermek üzere AKDER, TEMSAD, ENOSAD, MİB, PAGDER ve TARMAKBİR Dernek temsilcileri de yer almış, Almanya ile makine konusunda işbirliğini arttırmak üzere ilgili kurum ve organizasyonlarla toplantılar gerçekleştirilmiştir. Hannover Havaalanı, tramvaylarda ve fuar alanında, MTG tarafından tanıtım kampanyası çerçevesinde ilanlar verilmiş, açılış gecesinin de sponsoru olunmuştur. 10 Nisan 2013 tarihinde MTG web sitesinden canlı olarak yayınlanan basın toplantısı düzenlenmiş, toplantıya Türk ve yabancı olmak üzere yaklaşık 30 basın mensubu katılmıştır. Basın toplantısında ayrıca OWL (Ost Westfalen Lippe) Maschinenbau e.V. ile MTG arasında bir işbirliği protokolü imzalanmıştır. 11 Nisan 2013 tarihinde ise MTG Standında Türk Firmalarına yönelik bir kokteyl düzenlenmiştir. - 15-21 Nisan 2013 tarihleri arasında Munih/Almanya'da gerçekleşen Bauma 2013 Fuarı'na Makine Tanıtım Grubu, 48 m2 standla katılmıştır. Stantta sektörleri hakkında bilgi vermek üzere AKDER ve ARÜSDER temsilcileri de yer almış, Almanya ile makine konusunda işbirliğini arttırmak üzere ilgili kurum ve organizasyonlarla toplantılar gerçekleştirilmiştir. Münih Havaalanı ve fuar alanında, MTG tarafından tanıtım kampanyası çerçevesinde ilanlar verilmiştir. 16 Nisan 2013 tarihinde Türk Makine Sektörü hakkında bilgi verilen ve Makine Tanıtım Grubu'nun Almanya faaliyetlerinin anlatıldığı bir basın toplantısı düzenlenmiştir. - 15 Mayıs 2013 tarihinde Makine Tanıtım Grubu, DÜNYA Gazetesi, Kuzey Ren-Vestfalya Makine İmalatı/ Üretim Teknikleri Sektör Kümelenmesi ProduktionNRW ve Kuzey Ren-Vestfalya Kalkınma Ajansı NRW.INVEST tarafından ortaklaşa 6. Dünya Gazetesi Türk Dış Yatırımları Paneli düzenlenmiştir. MTG Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı panelde açılış konuşması yapmış ve Türk makine sektörü, karşılıklı yatırımlar ve Almanya'da işbirliği yapmak üzere yürütülen faaliyetleri aktarmıştır. - 3-8 Haziran 2013 tarihleri arasında Sao Paulo, Brezilya'da bu yıl 14.'sü düzenlenen Feimafe Fuarı'na Makine Tanıtım Grubu'nca 60 m2 bir info-standla katılmıştır. Fuara, Makine Tanıtım Grubunu temsilen, Makine İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyeleri ile Genel Sekreterlik personeli katılmış, tesis ziyaretleri yapılmıştır. Fuar ile eş zamanlı olarak Türk makine sektörünün tanıtımını yapmak amacıyla fuar alanında reklamlar verilmiştir. - 4 Haziran 2013 tarihinde, Almanya'nın Saksonya eyaletinden gelen heyet için Ankara'da firma ziyareti organize edilmiştir. Aynı gün, söz konusu heyete Genel Sekreterliğimiz'de Türk Makine Sektörü ile ilgili bir sunum yapılmıştır. Toplantının ardından MTG Yönetim Kurulu üyesi, TürkAlman Ticaret Odası tarafından düzenlenen "Saksonya Sürdürülebilir Büyüme İçin Fırsatlar" toplantısına katılmıştır. 47 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü - Hollanda'da yürütülecek tanıtım faaliyetleri öncesinde makine sektörü ile ilgili kurumları tespit etmek ve görüşmek, potansiyel sektörleri belirlemek amacıyla, Makine Tanıtım Grubu üyeleri tarafından 18-20 Haziran 2013 tarihleri arasında bir Roadtrip programı düzenlenmiştir. Hollanda ziyareti Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Sassenheim, Helmond, Eindhoven şehirlerini kapsamıştır. Lahey ve Rotterdam Ticaret Müşavirliklerine ziyaretler gerçekleştirilmiş ayrıca Ticaret Odası, Royal Metal Union, ING Bank, Amsterdam Limanı gibi ekonomi ve makine sektörü hakkında bilgi alınabilecek firma ve kurumlarla görüşülmüştür. - Makine Tanıtım Grubu'nun Makine Sanayii Sektör Platformu (MSSP) üyelerine vermiş olduğu maddi destekler kapsamında, Ocak-Haziran 2013 döneminde sektörel derneklerin ihracata yönelik faaliyetlerine maddi destekler sağlanmıştır. Söz konusu dönemde, 9 sektörel Derneğe toplam 267.000 TL tutarında destek verilmesi uygun görülmüştür. Makine Sanayi Sektör Platformu Üyeleri’nin (MSSP) Yurtdışı Faaliyetleri 1) Türk Tarım Alet ve Makinaları İmalatçıları Birliği (TARMAKBİR) Avrasya Tarımsal Mekanizasyon Zirvesi gerçekleştirilmiştir. Türk Tarım Alet ve Makinaları İmalatçıları Birliği (TARMAKBİR), Ege Üniversitesi ve TÜYAP Fuarcılık işbirliği ile düzenlenmiştir. 22-28 Şubat 2013 tarihinde Fransa’da SIMA Tarım Teknolojileri Fuarı gerçekleştirilmiştir. Organizatör firma ve MTG desteği ile info stand açılmıştır. 08-12 Nisan 2013 tarihinde Hannover/Almanya’da Hannover Messe Sanayi Fuarı gerçekleştirilmiştir. Makine Tanıtım Grubu ile birlikte katılım sağlanmıştır. 28 Nisan-03 Mayıs 2013 tarihleri arasında Almanya Ticaret Heyeti Organizasyonu gerçekleştirilmiştir. Alman VDMA kurumu işbirliği ile Almanya ile teknik işbirliğimizin arttırılması, bu kapsamda firmalar arası ticari işbirliği olanaklarının yaratılması ve teknik bilgilendirmenin amaçlandığı KOSGEB destekli gezimizde Üyelerimiz ve kamudan misafirlerimizle birlikte yaklaşık 60 kişi dünyanın en önemli tarım makinaları ve traktör fabrikalarını gezmiş, B2B iş görüşmeleri yapmıştır. 22-24 Mayıs 2013 tarihleri arasında Kiev/Ukrayna’da Kiev Tarım Fuarı ziyaret edilerek önemli miktarlarda tarım makinası ithalatı yapan Ukrayna hakkında yerinde inceleme yapılmıştır. 2) Araç ve Araçüstü Ekipman ve İş Makinaları Üreticileri Birliği Derneği (ARÜSDER) 15 - 21 Nisan 2013 tarihleri arasında gerçekleştirilen Bauma Münih Uluslararası İnşaat Makinaları, İnşaat Malzemesi Makinaları, Madencilik Makinaları, İş Makinaları ve İnşaat Aletleri İhtisas Fuarına katılım gerçekleştirilmiştir. Derneğin, yurtdışı sektörel dernekler ile iletişimi ve yurtdışında ofisi bulunmamaktadır. 3) Makine İmalatçıları Birliği (MİB) 26-28 Mart 2013 tarihleri arasında Frankfurt/Almanya’ya EMO Fuarı için stant kontrol ziyareti gerçekleştirilmiştir. 04-05 Nisan 2013 tarihleri arasında Lahey/Hollanda’ya CECIMO Genel Müdürler Toplantısı için seyahat gerçekleştirilmiştir. 08-12 Nisan 2013 tarihleri arasında Hannover/Almanya’ya, MTG organizasyonunda Hannover Sanayi Fuarı seyahati gerçekleştirilmiştir. 48 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü 22 - 28 Nisan 2013 tarihleri arasında Pekin/Çin’de, CIMT Çin Uluslararası Takım Tezgâhları Fuarı ziyaret edilmiştir. 26-31 Mayıs 2013 Moskova/RUSYA’da Metalloobrabotka 2013 Fuarı ziyaret edilmiştir. 1-4 Haziran 2013 tarihleri arasında derneğin üyesi olduğu üst birlik olan CECIMO’nun Villasimius/İtalya’daki Genel Kurul Toplantısına katılım sağlanmıştır. Derneğin, TMMA USA adında ABD'de New Jersey şehrinde bir temsilcilik ofisi bulunmaktadır. Amacı dernek üyelerine herhangi bir iş konusunda ABD'ye girmeden ön hazırlık, bilgi edinme gibi konularda destek hizmetleri sağlamaktır. 4) Türk Pompa ve Vana Sanayicileri Derneği (POMSAD) Dernek, CEIR – Avrupa Vana Sanayicileri Derneği’nin, çalışma gruplarına, toplantılara ve her türlü faaliyetine ve mevcut dernek Başkanı Sn. Kutlu Karavelioğlu’nun İcra Kurulu’nda görev yaptığı EUROPUMP – Avrupa Pompa İmalatçıları Derneği’nin çalışma gruplarına, toplantılara ve her türlü faaliyete katılarak ve üyelerini bilgilendirmektedir. 12 Ekim 2012 tarihleri arasında Avrupa Pompa İmalatçıları Derneği (Europump) Yıllık İcra Kurulu Toplantısı’na İstanbul’da ev sahipliği yapmıştır. 2-5 Mayıs 2013 tarihleri arasında İstanbul’da, Pawex 2013 (Pompa, Vana Ve Tesisat Sistemleri) Fuarı organizasyonunu gerçekleştirmiştir. Fuar kapsamında 2-4 Mayıs 2013 tarihleri arasında 8.Pompa Vana Kongresi’ni gerçekleştirmiştir. Derneğin, yurtdışı ofisi yok ve temsilci çalıştırmamaktadır. 5) Asansör ve Yürüyen Merdiven Sanayicileri Derneği (AYSAD) 2-3 Nisan 2013 tarihinde AYSAD organizasyonu ile derneğin üyesi olduğu ELA (European Lift Association) Genel Kurulu İstanbul’da gerçekleştirilmiştir. 17 Haziran 2013 tarihinde ELA tarafından Brüksel’de gerçekleştirilen “The Quality, Safety, Environment & Education Commitee” toplantısına katılım sağlanmıştır. ELA Yönetim Kurulu Üyesi, Birliğin Yönetim Kurulu Toplantılarına katılım sağlamıştır. ELA Komponent Komitesi Üyesi Komitenin düzenlediği toplantılara iştirak etmiştir. Derneğin yurtdışında herhangi bir ofisi ve temsilciliği bulunmamaktadır. 6) Tekstil Makine ve Aksesuar Sanayicileri Derneği (TEMSAD) 31 Ocak- 2 Şubat tarihleri arasında Bangladeş Dakka'da yapılan tekstil makinaları fuarına katılım sağlamıştır. 8-12 Nisan 2013 tarihleri arasında MTG desteğiyle Almanya Hannover Fuarına katılım sağlamıştır. 29 Mayıs - 1 Haziran 2013 TÜYAP'ta yapılan ITM Texpo Euro Asia Fuarına katılım sağlamıştır. Derneğin, yurt dışında temsilcisi bulunmamaktadır. 7) İstif Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları Derneği (İSDER) 6-7 Mart 2013 tarihleri arasında Paris/Fransa’da Fem- Executıve Committee Toplantısı’na katılım gerçekleştirilmiştir. 19-22 Mart 2013 tarihleri arasında Sao Paolo /Brezilya’da Cemat South America 2013 Fuarı’na katılım gerçekleştirilmiştir. 49 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü 21-24 Mart 2013 tarihleri arasında İstanbul’da, WIN - Automation Materials Handling Fuarı’na katılım gerçekleştirilmiştir. 25-27 Mart 2013 tarihleri arasında Miami/Amerika’da, Ipaf Summit - Iapa Awards Konferansına katılım gerçekleştirilmiştir. 15-16 Mayıs 2013 tarihleri arasında Paris/Fransa’da, Era Convention 2013 Konferansına katılım gerçekleştirilmiştir. 6-9 Haziran 2013 tarihleri arasında İstanbul’da WIN - Metal Working Fuarı’na katılım gerçekleştirilmiştir. 8) Türkiye İş Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları Birliği (İMDER) 25 Mart 2013 tarihinde Brüksel/Belçika’da CECE Yönetim Kurulu toplantısına katılım gerçekleştirilmiştir. 15-21 Nisan 2013 tarihleri arasında Münih/Almanya’daki Bauma-Münih Fuarı’na katılım gerçekleştirilmiştir. 15-16 Mayıs 2013 tarihleri arasında Paris/Fransa’da Era Convention 2013 Zirvesi’ne katılım gerçekleştirilmiştir. 9) Plastik Sanayicileri Derneği (PAGDER) 20-24 Mayıs 2013 tarihleri arasında Brezilya’da gerçekleştirilen Feiplastic Fuarı’na katılım sağlanmıştır. 20-23 Mayıs 2013 tarihleri arasında Çin’de gerçekleştirilen Feiplastic Fuarı’na katılım sağlanmıştır. 07-10 Ocak 2013 tarihleri arasında Dubai’de (BAE) gerçekleştirilen Arabplast Fuarı’na katılım sağlanmıştır. 10) Akışkan Gücü Derneği (AKDER) 6-9 Haziran 2013 İstanbul'da WIN II Fuarına katılım sağlandı. 8-12 Nisan 2013 Hannover'de MTG ile birlikte Otomasyon fuarına katılım sağlandı. 15 - 21 Nisan 2013 Münih'te MTG ile birlikte BAUMA fuarına katılım sağlandı. CETOP'un Hannover'de düzenlediği İstatistik Komitesi toplantısına katılım sağlandı. CETOP'un Hollanda'nın Lahey kentinde düzenlediği genel kurul toplantısına katılım sağlandı. Bu toplantıda önceki başkanı Ahmet SERDAROĞLU CETOP Başkanlığına seçilmiştir. Sudan’da eğitim faaliyeti yapılması için çalışmalara başlandı. 2012 yılı Hidrolik ve Pnömatik ürünler yurt içi satış istatistikleri çalışılarak CETOP'a gönderildi. CETOP'un her ay düzenlediği aylık satış anket formları doldurularak CETOP'a gönderildi, gelen tüm ülke sonuçları dernek üyelerine iletildi. CETOP'un 3 ayda bir düzenlediği satış trendleri değerlendirildi CETO'a gönderildi. Gelen tüm CETOP üyesi, ülke sonuçları bizim dernek üyelerine aktarıldı. Derneğin, yurt dışında ofisi ve temsilcisi yoktur. 50 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü 11) Elektrikli Vinç İmalatçıları Birliği Derneği (TEVİD) İngilizce - Türkçe broşürler bastırılarak, yurt içi ve yurt dışında dağıtımı sağlanmıştır. Derneğin, yurt dışında ofisi ve temsilcisi ve sektörel derneklerle bir ilişkisi yoktur. 12) Endüstriyel Otomasyon Sanayicileri Derneği (ENOSAD) 18-19 Ocak 2013 tarihleri arasında Davos/İsviçre’ de EFAC (The European Factory Automation Committee) tarafından organizasyonu yapılan ve gerçekleştirilen 7. EFAC Konferansı’ na katılım sağlanmıştır. (7th EFAC Assembly Technology Conference) katılım sağlanmıştır. 12 Şubat 2013 tarihinde Ekonomi Bakanlığı koordinasyonu, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ve Orta Anadolu İhracatçılar Birliği (OAİB) Genel Sekreterliği organizasyonunda, Trablus - Libya’ya yönelik olarak gerçekleştirilen “Ticaret ve Müteahhitlik Heyeti” programına katılım sağlanmıştır. 8-12 Nisan 2013 tarihlerinde Hannover - Almanya’ da gerçekleştirilen “2013 Hannover Fuarı” na MTG (Makine Tanıtım Grubu) organizasyonuna katılım sağlanmıştır. ENOSAD’ ın yurtdışında ofisi ve çalışanı bulunmamaktadır. 51 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 4.2. Türk Makina Sektörü ile ilgili olarak firma bazında veri tabanı oluşturulacak ve kullanıma açılacaktır. Sorumlu Kuruluş: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ekonomi Bakanlığı OAİB TOBB KOSGEB MİB TİAD İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Yapılan Çalışmalar: BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Eylem 1.3.’de açıklanan Sanayi Sicil Sisteminin tamamıyla çalışır duruma gelmesi ile bu sistem içerisindeki kayıtların, ürün ve üreticisi ile sınırlandırılmak koşulu ile kısmi olarak Bakanlığımız web sayfasında kamuoyu ile paylaşılması mümkün hale gelecektir. ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ Makine sektöründe faaliyet gösteren, Birliğimize üye ihracatçılar firmalara yönelik olarak 23 alt mal grubumuza göre firma sınıflandırması yapılarak “Turkish Machinery Exporters’ Catalog” ve CD hazırlanmıştır. Söz konusu katalog ile CD katıldığımız uluslararası fuarlarda ve düzenlediğimiz toplantılarda ziyaretçilere dağıtılmaktadır. Ayrıca, Makine Sanayi Sektör Platformu üyelerinin çok dilli üye ve sektör katalogları hazırlanması ve basılmasına maddi destek sağlanmaktadır. Ayrıca, Birliğimiz tarafından Makine Sanayi Sektör Platformunu oluşturan tüm üyelerin ve bunlara üye firmaların internet aracılığı ile haberleşmelerini sağlamak amacıyla bir proje başlatılmıştır. www.turkmakinesanayi.com web sitesinden üyeler birbirleri ile haberleşebilecek, Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği’nden gelen kurumsal duyuruların tümüne erişebilecek, anlık mesajlaşabilecek ve Forum imkânı ile görüşlerini aktarabilecektir. Ziyaretçiler, Makine Sanayi Sektör Platformu üye dernek ve firmaların iletişim bilgilerine ulaşabilecektir. Ayrıca, sitenin en çok ziyaretçi çekmesi beklenen bölümü ise sanal kütüphane kısmıdır. Bu bölüm için yapılan özel yazılım ile Makine Sanayi Sektör Platformuna üye derneklerin katalog ve yayınlarına, Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliğine ait katalog vb. materyallere erişilebilecektir. Proje kapsamında yaklaşık 3.000 adet firmanın bilgisi sisteme entegre edilmiştir. 52 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 4.3. İhracat ve pazarlamaya yönelik devlet desteklerinin yeterli düzeyde bilinmemesinden hareketle bilgilendirme toplantıları yaygınlaştırılacaktır. Sorumlu Kuruluş: Ekonomi Bakanlığı İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: KOSGEB TOBB OAİB MİB Yapılan Çalışmalar: EKONOMİ BAKANLIĞI 2013 Ocak - Haziran döneminde, Bakanlığımız ilgili birimlerince seminer ve bilgilendirme toplantıları düzenlenmek suretiyle çeşitli pazarlar ve ihracata yönelik devlet destekleri hakkında firmalarımızın bilgilendirilmesi mümkün olmuştur. Bakanlığımız tarafından 11 ilde düzenlenen 16 etkinliğe ilişkin tablo aşağıda yer almaktadır: Tablo 11. Dış Ticaret Bilgilendirme Seminerleri ve İhracat Genel Müdürlüğünce Katılım Sağlanan Seminer, Toplantı ve Paneller Talep Eden Kurum 1 2 3 4 5 Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Denizli İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Uludağ İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Karadeniz İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Yer Tarih Ankara 06 Şubat 2013 Gaziantep 21 Şubat 2013 Uşak 26 Mart 2013 Bursa 01 Nisan 2013 Giresun 16 Nisan 2013 Kayseri 18 Nisan 2013 Sunum Konusu Pazar Araştırması, Ülke Masaları, BAE Ülke Sunumu Dış Ticaret Bilgilendirme Semineri Irak Ülke Sunumu Dış Ticaret Bilgilendirme Semineri Irak Ülke Sunumu Dış Ticaret Bilgilendirme Semineri İran Ülke Sunumu Dış Ticaret Bilgilendirme Semineri GAC Ülke Sunumu İran Ülke Sunumu Irak Ülke Sunumu 6 Orta Anadolu Kalkınma Ajansı 7 Güney Marmara Kalkınma Ajansı Çanakkale 03 Mayıs 2013 Çin Ülke Sunumu 8 Doğu Karadeniz İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Trabzon 16 Mayıs 2013 Dış Ticaret Bilgilendirme Semineri Rusya Ülke Sunumu 9 İktisadi Kalkınma Vakfı İstanbul 17 Mayıs 2013 Güney Kore Ülke Sunumu İstanbul 22 Mayıs 2013 Dış Ticaret Bilgilendirme Semineri ABD Ülke Sunumu Ankara 29 Mayıs 2013 Güney Kore Ülke Sunumu İzmir 31 Mayıs 2013 Güney Kore Ülke Sunumu 10 11 12 İstanbul İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Ege İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği 13 Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası Elazığ 06 Haziran 2013 Dış Ticaret Bilgilendirme Semineri Çin Ülke Sunumu 14 Uludağ İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Bursa 12 Haziran 2013 Güney Kore Ülke Sunumu 15 İzmir Ticaret Odası İzmir 13 Haziran 2013 Dış Ticaret Bilgilendirme Semineri ABD Ülke Sunumu 16 İstanbul Ticaret Odası İstanbul 19 Haziran 2013 Güney Kore Ülke Sunumu Kaynak: Ekonomi Bakanlığı 53 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 4.4. TURQUM ve TSE Kalite Belgesi alan firmaların sayısı arttırılacak, belgelerin tanıtımı yapılacak ve belge sahibi firmalara ilave destekler sağlanacaktır. Sorumlu Kuruluş: Ekonomi Bakanlığı İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı KOSGEB TOBB Maliye Bakanlığı TSE OAİB Yapılan Çalışmalar: EKONOMİ BAKANLIĞI TURQUM Ürün Uygunluk Belgesini bugüne kadar toplam 25 firma almıştır. Hâlihazırda 2 firmanın belgelendirme süreci devam etmekte olup, 3 firma için ise denetim programı yapılmaktadır. 2012 yılında TURQUM belgesine sahip firmalara yurtdışında yayınlanan sektörel dergilere vermiş oldukları ilan tutarının %70'i oranında 20.000 $'a kadar maddi destek sağlanmaktaydı. 2013 yılı itibari ile destek miktarı artırılarak ilan tutarının %80'i oranında 25.000 $'a kadar destek verilmektedir. Ocak-Haziran 2013 döneminde TURQUM belgeli firmaların başvuruları doğrultusunda 5 firma "Yurtdışı yayınlara verilen ilan" desteğinden yararlanmış olup, MTG Yönetim Kurulu kararı ile toplamda yaklaşık 10.635 TL destek sağlanması uygun görülmüştür. TÜRK STANDARTLARI ENSTİTÜSÜ Türk Standartları Enstitüsü olarak sadece Makine Sektörü için değil, diğer sektördeki sanayicilerimiz için de aşağıdaki uygulamalar devam ettirilmektedir. 1- TSE ‘den belgesi bulunan üreticilerimiz için kalibrasyon ücretlerinde % 30 indirim uygulanmaktadır. 2- Pek çok ülke ile anlaşmalar imzalanarak ihracatta TSE Belgesi bulunan ürünlerin ihracatta herhangi bir engele maruz kalmadan direk geçişi sağlanmıştır. 3- Standart satışlarında belirli bir indirim uygulanması kararı alınmıştır. 4- Ücretsiz çalıştaylar ve bilgilendirme toplantıları düzenlenerek kalite seviyesinin arttırılması hususunda çalışmalar yapılmıştır. 5- Sanayicilerimizin KOSGEB desteğinden yararlanabilmeleri için, ürün belgelendirme konularında TÜRKAK’tan Akreditasyon kapsam genişletmeleri arttırılmaktadır. 54 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 4.5. Dünyada marka olmuş makina ihtisas fuarlarına katılım teşvik edilecek ve bu fuarlarda Türk Makina Sanayi ile ilgili konferanslar düzenlenecektir. Sorumlu Kuruluş: Ekonomi Bakanlığı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı MİB KOSGEB TOBB İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: OAİB Yapılan Çalışmalar: EKONOMİ BAKANLIĞI 2013 yılı Ocak - Haziran döneminde; makine konusunda 18 fuara Milli Katılım izni verilmiş olup, 189 fuar bireysel destek kapsamına alınmıştır. 24-28 Şubat 2013 tarihlerinde Paris/Fransa’da düzenlenen SIMA Tarım Makinaları Fuarı ise Prestijli Fuar listesine dâhil edilerek destek kapsamına alınmıştır. Tablo 12. Milli Katılımı Desteklenen Makine Fuarları (2013 Yılı Ocak-Haziran Dönemi) Fuar Adı Başlama Tarihi Bitiş Tarihi Konusu Ülke Çin 1 39. China International Fur And Leather Products 15.01.2013 18.01.2013 Deri ve Kürk Konfeksiyon, Deri Ürünleri, Deri İşleme Makinaları, Saraciye, Yan Sanayi ve Deri Kimyasalları, Aksesuar 2 11. Medex Uluslararası Ev ve Ofis Mobilyaları ve Aksesuarları Fuarı 27.01.2013 31.01.2013 Mobilya Yan Sanayi, Aksesuarları ve Makineleri İran 3 3 RD Machinex Arabia 18.02.2013 21.02.2013 Makina S. Arabistan 21.02.2013 Tekstil, Moda, Kumaş, Hazır Giyim, Aksesuar, Spor Giyim, İç Giyim, Plaj Giysileri, Deri, Çanta, Kot Giyim, Triko, Manifatura, Örgü Giysiler, İplik Tekstil, Makine ve Aksesuarları ve Konfeksiyon Yan Sanayi Polonya Rusya 4 Poznan Fashion 2013 5 40.TEXTILLEGPROM-Uluslararası Tekstil, Konfeksiyon Yan Sanayi, Hazır Giyim, Ev Tekstili, Tekstil Makineleri ve Ayakkabı, Saraciye Fuarı 19.02.2013 22.02.2013 Tekstil ve Konfeksiyon, Ev Tekstili, Tekstil Makineleri, Ayakkabı, Saraciye, Züccaciye, Hediyelik Eşya 6 4th Metal &Steel 2013 21.02.2013 23.02.2013 Makina Mısır 7 22. Agra Uluslararası Tarım ve Tarım Makinaları 05.03.2013 09.03.2013 Tarım ve Tarım Makinaları Bulgaristan 19.02.2013 55 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü 8 PROPACK AFRICA & PROPLAS AFRICA 2013 & PRINT EXPO 9 APLF HONG KONG- ASYA PASİFİC DERİ FUARI 25.03.2013 27.03.2013 10 10. MIHAS Uluslararası Helal Ürünler Fuarı 03.04.2013 06.04.2013 11 INTERSTROYEXPO 2013 FUARI 12 113. CANTON Çin İthal ve İhraç Ürünleri Fuarı 1. FAZ 13 BATIMATEC 2013 12.03.2013 15.03.2013 Paketleme, Ambalaj Makineleri, Gıda İşleme, Kırtasiye Makineleri, Baskı Makineleri, Bilgisayar Sistemleri Her Türlü Deri ve Hammaddeleri, Deri Makinaları Ve Kimyasalları, Deri Ayakkabı, Saraciye, Hazır Giyim Gıda, Gıda Ürünleri ve Teknolojileri, Gıda Ambalaj Paketleme Makineleri ve Kozmetik G. Afrika Çin Malezya 13.04.2013 İnşaat ve Yapı Malzemeleri Kapı ve Pencere Cephe Sistemleri Plastik İnşaat Makinaları Isıtma Soğutma Havalandırma Rusya 15.04.2013 19.04.2013 Makina-Teçhizat, Binek AraçlarıYedek Parçaları, Elektronik Ve IT Ürünleri Elektrikli Ev Aletleri, Mobilya, Lamba, Aydınlatma Ürünleri, Hardware, İnşaat Malzemeleri, Hammaddeler, Tüketim Malları, Dekorasyon ve Hediyelik Eşyalar, Takı, Gıda, Tarım Çin 04.05.2013 08.05.2013 Yapı İnşaat, İnşaat Malzemeleri, İnşaat Makinaları Cezayir Katar 10.04.2013 14 PROJECT QATAR, HEAVY MAX 2013, QATAR STONE TECH 2013 AND MAKINAT QATAR 2013 06.05.2013 09.05.2013 İnşaat Malzeme ve Teknolojileri, Doğal Taş, Mermer ve Teknolojileri, Ağır İş Makineleri Ve Ekipmanları, Genel Makineleri Ve Ekipmanları 15 NOVİ SAD AGRICULTURE Uluslar Arası Tarım, Tarım Endüstrisi, Tarım Makinaları ve Ekipmanları Ve Hayvancılık Fuarı 18.05.2013 24.05.2013 Tarım, Tarım Makinaları ve Hayvancılık Sırbistan 16 FEIPLASTIC 20.05.2013 24.05.2013 Plastik ve Plastik Makineleri Brezilya 17 CHINAPLAS 2013 20.05.2013 23.05.2013 Plastik, Plastik İşleme Makineleri Çin 03.06.2013 06.06.2013 Tarım, Gıda, Ambalaj, Makine, Plastik ve Kauçuk Libya 18 TRIPOLI MACHINERY, FOOD PACK & PLASTICS SHOW 2013 Kaynak: Ekonomi Bakanlığı 56 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 4.6. Yeni Pazar olanakları araştırılacak ve geliştirilecektir. Sorumlu Kuruluş: Ekonomi Bakanlığı İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı OAİB TOBB MİB Yapılan Çalışmalar: EKONOMİ BAKANLIĞI Bakanlığımız çeşitli ticaret politikası araçları ile firmaları yeni pazarlara yöneltebilmektedir. Bu çerçevede, Bakanlar Kurulunun 27/12/1994 tarih ve 94/6401 sayılı İhracata Yönelik Devlet Yardımları Kararı’nın 4’üncü maddesinin verdiği yetkiye istinaden hazırlanan ve belirli bir faaliyetin yapılması esasına dayanan çeşitli ihracat destekleri Bakanlığımız uhdesinde yürütülmektedir. Bu kapsamda; - 2009/5 sayılı Yurt Dışında Gerçekleştirilen Fuar Katılımlarının Desteklenmesine İlişkin Tebliğ kapsamında, firmaların yurt dışı fuarlara iştiraklerine ve sektörel nitelikteki uluslararası fuarlara bireysel katılımlarına ilişkin harcamaları belirli oran ve miktarlarda desteklenmektedir. Bahse konu Mevzuat çerçevesinde destek kapsamına alınan fuarlar yukarıda belirtilmiştir. - 2010/6 sayılı Yurt Dışı Birim, Marka ve Tanıtım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ kapsamında, firmalarımızca yurt dışında gerçekleştirilen tanıtım, marka tescil giderleri ile yurt dışında mal ticareti yapmak amacıyla açılan birimleriyle ilgili giderleri belirli miktar ve oranlarda desteklenmektedir. - 2006/4 Sayılı Türk Ürünlerinin Yurtdışında Markalaşması, Türk Malı İmajının Yerleştirilmesi ve TURQUALITY®’nin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ kapsamında, firmaların; patent, faydalı model, endüstriyel tasarım ve marka tesciline ilişkin harcamaları, kalite belgesi alımına ilişkin giderleri, moda/endüstriyel ürün tasarımcı istihdamına ilişkin giderleri, tanıtım, reklam ve pazarlama faaliyetleri, yurtdışı birimlere ilişkin kira ve temel kurulum giderleri, danışmanlık (strateji, operasyon, organizasyon, teknoloji) giderleri, bilişim ve bilgi yönetimi alanına yönelik harcamaları %50 oranında 5 yıl süreyle desteklenmekte olup; üretimden pazarlamaya, satıştan satış sonrası hizmetlere kadar bütün süreçleri kapsayacak şekilde yönetsel bilgi birikimi ve kurumsallaşma konularında destek sağlanmaktadır. Tablo 13. Makine Sektöründe Faaliyet Gösteren TURQUALİTY Firmaları Destek Başlangıç Tarihleri Firma Adı 1 Airfel Isıtma ve Soğutma Sistemleri San. Tic. A.Ş. 03.02.2010 2 Airfel Isıtma ve Soğutma Sistemleri San. Tic. A.Ş. 03.02.2010 3 Arzum Elektrikli Ev Aletleri San. ve Tic. A.Ş. 03.05.2011 4 Genpower Jeneratör San.ve Tic. A.Ş. 03.02.2010 5 İnoksan Mutfak Sanayi ve Ticaret A.Ş. 29.12.2011 57 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü 6 Termikel Madeni Eşya San. A.Ş. 23.06.2011 7 Hidromek Hidrolik ve Mekanik Makina İmalat San. ve Tic. A.Ş. 05.12.2006 8 Sanko Makina Pazarlama ve Ticaret A.Ş. 26.10.2010 9 Arçelik A.Ş. 31.03.2008 10 Arçelik A.Ş. 31.03.2008 11 Deima Elektromekanik Ürünler İnş. Spor Malz. İml. San ve Tic. A.Ş. 08.06.2012 12 Makel Elektrik Malzemeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. 02.03.2010 13 Vatan Kablo Metal Endüstri ve Ticaret A.Ş. 24.10.2011 14 Vestel Dış Ticaret A.Ş. 25.06.2008 15 Vestel Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş. 05.12.2006 16 Viko Elektrik ve Elektronik Endüstrisi Sanayi ve Ticaret A.Ş. 14.11.2008 17 Erkunt Traktör Sanayi A.Ş. 07.02.2013 Kaynak: Ekonomi Bakanlığı - 2011/1 sayılı Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği Hakkında Tebliğ kapsamında, firmalarımızın yurt dışı pazarlara girmelerini teminen, Yurt Dışı Pazar Araştırması Desteği, Pazara Giriş Desteği ve Sektörel Ticaret Heyeti ve Alım Heyeti Programları Desteği ile E-Ticaret Sitelerine Üyelik Desteği sağlanmaktadır. Ocak-Haziran 2013 tarihleri arasında makina sektörüne yönelik gerçekleştirilen sektörel ticaret heyeti programı aşağıda belirtilmektedir: Tablo 14. Makine Sektörüne Yönelik Sektörel Ticaret Heyeti Programları 1 Programın Adı Heyet Başlangıç Heyet Bitiş Organizatör Ülkesi Tarım Makinaları Sektörel Ticaret Heyeti 13.05.13 19.05.13 Konya Ticaret Odası Kazakistan/Almatı Kırgızistan/Bişkek Kaynak: Ekonomi Bakanlığı - 2010/ 8 sayılı Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ kapsamında firmalar personellerinin eğitimine ilişkin olarak destek alabilmektedirler. Bu bağlamda, eğitim ve/veya danışmanlık ihtiyacının analizi, iş planı ve ihracat stratejilerinin hazırlanması ve izlenmesi, ihracat potansiyelinin belirlenmesi ve ihracat yapmaya hazır hale getirilmesi, süreç iyileştirme ve yönetimi, bilgi ve iletişim teknolojileri danışmanlığı, aynı değer zincirinde yer alan, birbirleriyle ilişki içinde olan ve coğrafi yakınlık içinde bulunan şirketlerin uluslararası rekabetçilik yönünde yol haritalarının hazırlanması konularındaki program giderleri ile Bakanlığımızca uygun görülen diğer konulardaki program giderleri desteklenmektedir. - Bu kapsamda makine ve aksamları sektörüne yönelik hâlihazırda devam eden Ur-Ge® projeleri aşağıda belirtilmektedir: 58 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Tablo 15. Makine Sektörüne İlişkin Ur-Ge Projeleri İşbirliği Kuruluşu Firma Sayısı 1 Aksaray Ticaret ve Sanayi Odası 14 2 Anatolia Grup Tarım ve Tarım Makinaları Dış Ticaret A.Ş. 14 3 Ankara İvedik Organize Sanayi Bölge Başkanlığı 20 4 Ankara İvedik Organize Sanayi Bölge Başkanlığı 26 5 Ankaralı Sanayici ve İşadamları Derneği 20 6 Antalya Ticaret ve Sanayi Odası 13 7 Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu 32 8 Doğu Anadolu İhracatçıları Birliği 15 9 Ege Soğutma Sanayicileri ve İş Adamları Derneği 52 10 Elazığ Ticaret ve Sanayi Odası 20 11 Erzurum Girişimci İş Adamları Derneği 6 12 Eskişehir Havacılık Kümelenmesi Derneği 20 13 Havacılık ve Uzay Kümelenmesi Derneği 13 14 İklimlendirme Soğutma Klima İmalatçıları Derneği 28 15 Kocaeli-Gebze VI. (İMES) Makine İhtisas OSB 18 16 Makine İmalat Teknolojileri İhtisas Organize Sanayiciler Derneği 25 17 Mersin Ticaret ve Sanayi Odası 14 18 Muş Ticaret ve Sanayi Odası 8 19 Ostim Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü 14 20 Ostim Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü 22 21 Ostim Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü 10 22 Polatlı OSB Yönetim Kurulu Başkanlığı 11 23 Raylı Sistemler Kümelenmesi Derneği 22 24 Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası 17 Kaynak: Ekonomi Bakanlığı 59 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü HEDEF - 5 Global düzeyde rekabet edebilen, katma değerleri yüksek ürünler üretebilmek için AR-GE ve inovasyon yapmak. Eylem 5.1. Ar-Ge destekleri tanıtılacak ve kolaylaştırılacak; KOBİ’ler için yeni Ar-Ge ve inovasyon destek mekanizmaları geliştirilecektir. Sorumlu Kuruluş: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: TÜBİTAK KOSGEB TTGV TOBB OAİB Yapılan Çalışmalar: BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğünce yürütülen Ar-Ge destek programları ve faaliyetleri çerçevesinde; 1) 4691 sayılı kanun ile verilen yetki ile Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin kurulması ve takibi yapılması sağlanmaktadır. Halen 50 adet Teknoloji Geliştirme Bölgesi bulunmakta olup bunlardan 36 tanesi faaliyettedir. 2) 635 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında Üniversite Sanayi İşbirliği ile yürütülecek Ar-Ge ve yenilik projelerinin desteklenmesi amacıyla SANTEZ programı yürütülmektedir. Ocak-Haziran 2013 döneminde SANTEZ programına toplam 252 adet proje başvurusu yapılmış ve bunlar arasından 69 proje desteklenmeye değer bulunmuştur. 3) Girişimcilerin yenilikçi iş fikirlerinin desteklendiği Teknogirişim Sermayesi Desteği programına yapılan 1568 iş fikri başvurusu Şubat ve Mart 2013 aylarında iş fikri alanında uzmanlardan oluşan komisyonlar tarafından değerlendirilerek 307 iş fikri desteklenmeye değer bulunmuştur. Desteklenmeye değer bulunan iş fikri sahiplerinden 294 girişimci Bakanlığımız ile Nisan 2013 tarihinde sözleşme imzalayarak destekten faydalanmaya başlamıştır. Ayrıca Üniversite Sanayi İşbirliği Bölgesel toplantıları kapsamında 26 bölgeden bu bölgeleri temsil eden merkez iller olan Ankara, Kocaeli, Bursa, İzmir, Antalya, Aydın, Balıkesir, Adana, Kayseri, Manisa, Kastamonu olmak üzere 11 ilde toplantı yapılmıştır. TÜBİTAK Ülkemizin Bilim, Teknoloji ve Yenilik (BTY) vizyonunu, önceliklerini ve ana hedeflerini içeren temel strateji belgesi olan “Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi (UBTYS) 2011-2016” ile, Bilim Teknoloji Yüksek Kurulu’nun (BTYK) 27 Aralık 2011 tarihinde yapılan toplantısında alınan kararlar doğrultusunda stratejik hedeflerini belirleyen TÜBİTAK; KOBİ’lerin Ar-Ge Kapasitesi ve Yetkinliklerinin Artırılması, 60 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü TEYDEB Bütçesi İçerisinde KOBİ’lere Aktarılan Destek Oranının Artırılması, Büyük Bütçeli Projelerde KOBİ’lerin Alt-Yüklenici Olarak Projelerde Yer Alması Zorunluluğu ve Kotası Getirilmesi, Desteklenen KOBİ Projelerinde Araştırmacılara Teşvik Edici Ödüller Verilmesi, Üniversite-Sanayi İşbirliğini İçeren Projelerin Değerlendirme Kriterlerinin İyileştirilmesi, Üniversite-Sanayi İşbirliklerinin Çoğaltılması, hedefleri paralelinde destek programları yürütmektedir. 2013 Ocak-Haziran döneminde, TÜBİTAK TEYDEB Destek Programları kapsamında 907 KOBİ 1.014 Proje başvurusunda bulunmuş olup, 52 KOBİ 59 Ortaklı proje başvurusu yapmıştır. Aynı dönemde; KOBİ'lerin desteklenen Ar-Ge projelerine TÜBİTAK tarafından toplam 94,74 milyon TL hibe destek sağlanmıştır. 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destekleme Programı Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelere (KOBİ) yönelik strateji ve eylem planlarında geliştirilen temel strateji; KOBİ’lerin verimliliklerini, katma değer içindeki paylarının ve uluslararası rekabet güçlerinin artırılması esasına dayanmaktadır. Ülkemizde, Ar-Ge faaliyetlerinin önemli bir bölümü büyük ölçekli işletmelerle sınırlı olup, ülke sanayinin %98’ini oluşturan KOBİ’lerin Ar-Ge faaliyetleri istenilen düzeyin altında kalmıştır. Yukarıda belirtilen stratejik hedeflere ulaşmak için piyasa koşulları ve uluslararası anlaşmalar kapsamındaki yükümlülükler dâhilinde, 2007 yılında KOBİ’lerin Ar-Ge ve yenilik projeleri için farklılaştırılmış bir destek programı TÜBİTAK tarafından kurgulanmış ve uygulamaya alınmıştır. Program kapsamında 2007-2013 Ocak Haziran dönemini kapsayan bilgiler aşağıdaki tabloda yer almaktadır: Tablo 16. 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destekleme Programı Verileri (2007-2012) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013* Proje Sayısı 578 1.192 1.024 939 854 1.048 700 Firma Sayısı 536 1.097 946 848 773 951 673 Destek Kararı Verilen Proje Sayısı 162 641 597 516 512 663 391 Hibe Destek Tutarı (Milyon TL) (2012 yılı sabit fiyatlarıyla) - 20,9 91,5 75,1 79,6 81 45,56 Kaynak: TÜBİTAK (* 2013 yılı verileri Ocak-Haziran dönemini kapsamaktadır.) 1 Temmuz 2012 tarihi itibarıyla 1507 kodlu program kapsamında yapılan mevzuat değişikliğiyle proje bütçesi üst sınırı 400.000 TL’den 500.000 TL’ye çıkarılmıştır. Bu kapsamda Temmuz 2012Haziran 2013 arasında 1.134 KOBİ (%52) 1.252 (%40) proje başvurusunda bulunmuştur. Ayrıca, mevcut uygulamada 1507 Programının %75 oranındaki hibe desteğinden en fazla ilk iki projesi için yararlanabilen KOBİ’lere, yapılan mevzuat değişikliğiyle –en az ikisi ortaklı başvuru olmak kaydıyla- ilk beş(3+2) projelerinde Programdan destek alabilme hakkı tanınmıştır. 2012 61 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü yılı sonu itibarıyla, ilk üç projesi desteklenen 15 KOBİ (45 proje) bulunmaktadır. 2013 Haziran sonu itibarıyla ilk üç projesi veya ikisi ortaklı olmak kaydıyla 5 projesi desteklenen 58 KOBİ’nin 179 projesi bulunmaktadır. (KOBİ ve proje başvuru sayısında yaklaşık 4 kat artış.) Bununla birlikte; KOBİ’lerin başarıyla tamamlanan projelerinde; proje fikrini çıkaran ve proje boyunca kuruluşta çalışan, “fikir sahibi araştırmacı” ya 7.500 TL teşvik ödülü verilmesi uygulaması başlatılmıştır. Belirlenen, fikir sahibi araştırmacılara 2013 yılında teşvik ödüllerinin verilmesi planlanmaktadır. 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı 1995 yılında başlatılan 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programının amacı, ülkemiz sanayine kurumsal Ar-Ge yeteneği kazandırarak evrensel teknolojiye katkı sağlar hale getirmek için, Türkiye’de yerleşik katma değer yaratan kuruluşların Ar-Ge ve yenilikçi projelerini desteklemektir. Program kapsamında 2003-2013 Ocak Haziran dönemini kapsayan bilgiler aşağıdaki tabloda yer almaktadır. Tablo 17. 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı Verileri (2003-2012) 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013* Proje Sayısı 418 503 595 711 809 939 871 757 769 975 542 Firma Sayısı 316 360 434 481 538 588 547 490 537 636 374 Destek Kararı Verilen Proje Sayısı 279 374 449 534 566 516 540 516 524 642 300 Hibe Destek Tutarı (Milyon TL) (2012 yılı sabit fiyatlarıyla) 91,0 96,2 195,3 225,4 338,9 262,8 371,3 253,8 204,5 204,1 92,23 Kaynak: TÜBİTAK (* 2013 yılı verileri Ocak-Haziran dönemini kapsamaktadır.) 1 Temmuz 2012 tarihi itibarıyla 1501 kodlu program kapsamında yapılan mevzuat değişikliğiyle Yüksek bütçeli (> 10 milyon TL) proje başvurularında, proje kapsamında bütçenin en az %7’si kadar KOBİ’lerle ve en az %3’ü kadar Üniversitelerle/Kamu Araştırma Merkez ve Enstitüleri ile işbirlikleri yapma zorunluluğu getirilmiştir. 2013 Haziran sonu itibarıyla, 10.000.000 TL ve üzeri bütçeli 7 farklı firmanın 8 proje başvurusunda KOBİ ve Üniversitelerle/Kamu Araştırma Merkez ve Enstitüleri işbirliği bulunmaktadır. Bununla birlikte 1507 Programı’nda olduğu gibi 1501 Programı’nda da; KOBİ’lerin başarıyla tamamlanan projelerinde; proje fikrini çıkaran ve proje boyunca kuruluşta çalışan, “fikir sahibi 62 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü araştırmacı” ya 7.500 TL teşvik ödülü verilmesi uygulaması başlatılmıştır. Belirlenen, fikir sahibi araştırmacılara 2013 yılında teşvik ödüllerinin verilmesi planlanmaktadır. 1514 Girişim Sermayesi Destekleme Programı (Yeni) Ülke ekonomisine katma değer sağlayabilecek nitelikte yenilikçi, ürün, süreç, bilgi ve teknoloji geliştirme ve üretme potansiyeli bulunan KOBİ ölçeğindeki şirketlerin çekirdek, başlangıç veya gelişme aşamalarındaki finansman ihtiyaçlarının, girişim sermayesi fonları aracılığıyla karşılanmasıdır. Bu program kapsamında, girişim sermayesi fonlarının Türkiye’de yerleşik teknoloji ve yenilik odaklı KOBİ ölçeğindeki şirketlere yapacakları aşağıdaki yatırımlarına hibe destek verilecektir: Çekirdek sermayesi desteği: Fikir aşamasında olan bir ürün/hizmet veya yeniliğin oluşturulması amacıyla araştırma ve geliştirme, değerlendirme ve bir başlangıç konsepti geliştirmek ya da yeni bir ürün veya hizmetin oluşturulması için yapılacak yatırımlar, Başlangıç Sermayesi desteği: Ürün geliştirme, prototip oluşturma veya tamamlanmış prototip sonrası üretim, satış ve ilk pazarlama faaliyetleri için ek finansman sağlamak amacıyla yapılacak yatırımlar, Gelişme Aşaması Sermaye Desteği: Büyüme ve pazarlama için ek finansman sağlamak amacıyla yapılan yatırımlar. Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri TÜBİTAK TEYDEB Destek Programları’nın tanınırlığını ve etkinliğini artırmak, mevzuat değişiklikleri ve yeni destek programları hakkında bilgilendirme yapmak amacıyla; 2013 yılında, Ocak – Haziran 2013 dönemi içerisinde Adana, Afyon, Ankara, Antalya, Artvin, Balıkesir, Bursa, Düzce, Elazığ, Erzurum, Eskişehir, Gebze, Hakkari, Hatay, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kastamonu, Kayseri, Kırıkkale, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Mersin, Osmaniye, Sakarya, Şanlıurfa, Trabzon ve Yozgat olmak üzere toplam 30 ilde 140 adet tanıtım ve bilgilendirme etkinliklerine katılım sağlanmıştır. Ocak – Haziran 2013 döneminde 49 webiner (çevrimiçi eğitim) düzenlenmiştir. Toplamda webiner eğitimine 3552 kişi katılmıştır. (Webiner başına 67 kişi). 1501-1503-1505-1507-1509 programları hakkında yapılan genel bilgilendirmenin yanı sıra katılımcıların sorularına cevaplar verilmiştir. Ayrıca 1511 ve 1512 Destek Programlarında açılan çağrılar, çağrı takvimi ve sürece yönelik bilgilendirme yapılmıştır. 1513 Destek Programında genel bilgilendirme webineri yapılmıştır. Bunların dışında YMM’lere ve talepleri doğrultusunda İstanbul Ticaret Odasına bilgilendirme webinerleri yapılmıştır. Aylık olarak destek alan firmalara yönelik webinerlerimiz sürmektedir. 63 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü KOSGEB 1. KOSGEB Kanununda değişiklik yapan ve 22 Nisan 2009 tarihinde kabul edilen 5891 sayılı Kanun ile imalat sanayi dışındaki sektörlerin de İdare Başkanlığımız hedef kitlesine dâhil edilebilmesine yönelik kanuni düzenleme yapılmıştır. Bu değişiklik sonrasında, yeni hedef kitle dikkate alınarak ve ülkemizin ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarının karşılanmasında, KOBİ’lerin payını ve etkinliğini artırmak, rekabet güçlerini ve düzeylerini yükseltmek, ihracattaki paylarını artırmak, araştırma-geliştirme, yenilik ve işbirliği faaliyetlerini desteklemek ve girişimcilik kültürünü geliştirmek üzere, KOBİ’lerin değişen ve gelişen ihtiyaçları göz önüne alınarak, daha esnek ve kapsamlı destekler sağlanması hedefi ile hazırlanan yeni KOSGEB Destek Programları Yönetmeliği, 15.06.2010 tarih ve 27612 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup, Araştırma-Geliştirme, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programına ilişkin Uygulama Esasları da 25 Haziran 2010 tarihi itibari ile uygulamaya konulmuştur. Bu Program ile; yeni ürün, yeni süreç bilgi ve/veya hizmet üretilmesi veya ticarileştirilmesi için araştırma, geliştirme, inovasyon ve endüstriyel uygulama projelerinin desteklenmesi suretiyle; Bilim ve teknolojiye dayalı yeni fikir ve buluşlara sahip KOBİ ve girişimcilerin geliştirilmesi, Teknolojik fikirlere sahip tekno-girişimcilerin desteklenmesi, KOBİ’lerde Ar-Ge bilincinin yaygınlaştırılması ve Ar-Ge kapasitesinin artırılması, Ar-Ge ve İnovasyon proje sonuçlarının ticarileştirilmesi ve endüstriyel uygulamasına destek sağlanması amaçlanmaktadır. Tablo 18. Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programları AR-GE ve İNOVASYON DESTEK PROGRAMI İşlik Desteği Kira Desteği Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği (Geri Ödemeli) Personel Gideri Desteği Başlangıç Sermayesi Desteği Proje Danışmanlık Desteği Eğitim Desteği Sınai ve Fikri Mülkiyet Hakları Desteği Proje Geliştirme Proje Tanıtım Desteği Desteği Yurtdışı Kongre/Konferans/Fuar Ziyareti/Teknolojik İşbirliği Ziyareti Desteği Test, Analiz, Belgelendirme Desteği ENDÜSTRİYEL UYGULAMA DESTEK PROGRAMI Kira Desteği Personel Gideri Desteği Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi, Yazılım ve Tasarım Gid. Desteği Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi, Yazılım ve Tasarım Giderleri Desteği (Geri Ödemeli) Destek Üst Limiti (TL) Destek Oranı (%) İşliklerden bedel alınmaz 12.000 100.000 75 200.000 100.000 20.000 25.000 5.000 25.000 5.000 100 75 15.000 25.000 Destek Üst Limiti (TL) Destek Oranı (%) 18.000 100.000 150.000 75 200.000 2. Özel sektör ile üniversiteler arasında Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinin desteklenmesine yönelik işbirliğinin yaygınlaştırılması ve KOSGEB Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı’nın hedef kitleye sunulabilmesini teminen, KOSGEB ile Üniversiteler, Ticaret/Sanayi Odaları ve/veya Teknoparklar ile TEKMER ve/veya Ar-Ge ve İnovasyon İşbirliği Protokolleri yapılmaktadır. Bu kapsamda Haziran 2013 sonu itibariyle 36 adet TEKMER ve 68 adet Ar-Ge ve 64 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü İnovasyon İşbirliği Protokolü imzalanmıştır. Böylece toplamda 104 farklı üniversite-sanayi işbirliği sayısına erişilmiştir. 3. 2013 yılı içerisinde Ar-Ge ve İnovasyon Programı kapsamında KOBİ’lere 12.629.008,33 TL ve Endüstriyel Uygulama Programı kapsamında 6.636.902,04 TL destek sağlanmış olup, toplamda 19.265.910,37 Milyon TL destek sağlanmıştır. Program başladığı tarihten itibaren ise toplam 1624 KOBİ’ye 132.738.805 Milyon TL destek sağlanmıştır. (Haziran 2013 sonu) 4. Makine sektöründe faaliyet gösteren (Nace Rev.2 Kod:28) KOBİ’lere ilişkin tüm KOSGEB Destek Programları kapsamında sağlanan destek miktarı ve desteklenen işletme sayısına ilişkin tablo aşağıda yer almaktadır: 65 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Tablo 19.Makine Sektörü için Sağlanan Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı Destekleri (Ocak-Haziran 2013) NACE Rev.2 - Tanım NACE Rev.2 - Kod (Başka yerde sınıflandırılmamış (Bölüm Bazında) makine ve ekipman imalatı) Desteklenen İşletme Sayısı Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama D.P. Genel Destek Programı Girişimcilik Destek Programı İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı KOBİ Proje Destek Programı GİP KOBİ Destek Programı Kümülatif Toplam 116 665 52 0 53 0 837 3.535.968,20 3.120.584,76 434.306,62 0 611.106,38 0 7.701.965,96 28 Sağlanan Destek Miktarı NACE Rev.2 - Kod 28 (Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı) Makine Sektörü için Sağlanan Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı Destekleri (2010 -2013) Yıl 2010 2011 2012 2013* Kümülatif Toplam 14 147 199 116 313 672.072,9 9.730.756,13 14.116.819,64 3.535.968,20 30.937.850,15 Desteklenen İşletme Sayısı Sağlanan Destek Miktarı NACE Rev.2 - Kod 28 (Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı) Makine Sektöründe Faaliyet Gösteren KOBİ’ler için KOSGEB Tarafından Sağlanan Destekler (2010 -2013) Yıl 2010 2011 2012 2013* Kümülatif Toplam Desteklenen İşletme Sayısı 227 1.345 1.578 1.157 2.490 1.277.845,17 18.595.587,09 27.133.486,2 12.991.531,59 59.998.450,05 Sağlanan Destek Miktarı Kaynak: KOSGEB (*2013 yılı Ocak-Haziran Verileridir.) ** Tabloda yer alan KOSGEB Destek Programları 2010 yılı Haziran ayında yürürlüğe girdiğinden, tablodaki 2010 yılı değerleri 2010 Haziran-Aralık dönemini kapsamaktadır. 66 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 5.2. Ortak Ar-Ge merkezleri ile Ar-Ge ve inovasyon teknoloji transfer merkezleri kurulacaktır. Sorumlu Kuruluş: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: TÜBİTAK KOSGEB TTGV TOBB OAİB Yapılan Çalışmalar: BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 5746 sayılı kanun kapsamında kurulan Ar-Ge Merkezleri; dar mükellef kurumların Türkiye’deki işyerleri dâhil, kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan sermaye şirketlerinin; organizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş, münhasıran yurtiçinde araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan ve en az 50 tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam eden, yeterli Ar-Ge birikimi ve yeteneği olan birimlerdir. 5746 sayılı kanun kapsamında Haziran 2013 sonu itibariyle toplam 178 Ar-Ge merkezi başvurusu yapılmış olup 153 firmaya Ar-Ge merkezi belgesi verilmiştir. Bunlardan 9 adet belge firma talebiyle, 2 adet belge ise Bakanlık tarafından koşulları sağlamadıkları gerekçesiyle iptal edilmiştir. TÜBİTAK 1513 Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı Üniversitelerdeki bilgi ve teknolojinin, uygulamaya dönüştürülerek ticarileştirilmesi, üniversite ve özel sektör kuruluşları arasında işbirliği oluşturulması ve sanayinin ihtiyaç duyduğu bilgi ve teknolojinin üniversitede üretilmesine yardımcı olunması amacıyla faaliyet gösteren Teknoloji Transfer Ofisleri (TTO)’ni desteklemek amacıyla başlatılmıştır. Program 1 Ağustos 2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Proje başvuruları TÜBİTAK tarafından yayınlanan çağrı takvimine uygun olarak yapılabilmektedir. Teknoloji Transfer Ofislerinin (TTO) üniversite sanayi işbirliğinin oluşması ve gelişimine katkı sağlayacak aşağıdaki faaliyetlerinin proje esaslı olarak desteklenmesi amaçlanmaktadır: Tablo 20. TTO Kapsamında Desteklenecek Faaliyetler Modül 1 Farkındalık, tanıtım, bilgilendirme ve eğitim hizmetleri Modül 2 Destek programlarından yararlanmaya yönelik hizmetler Modül 3 Proje geliştirme/yönetim hizmetleri (üniversite sanayi işbirliği faaliyetleri) Modül 4 Fikri Sınai Hakların yönetimi ve lisanslama hizmetleri Modül 5 Şirketleşme ve girişimcilik hizmetleri 67 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Program için 2 Kasım-31 Aralık 2012 tarihleri arasında çağrı duyurusuna çıkılmıştır. Çağrı kapsamında, Üniversitelerarası Girişimcilik ve Yenilikçilik Endeksi 2012 Sıralaması’nda yer alan Yükseköğretim kurumları veya bu kurumlar adına başvuru yapılabilir. Program kapsamında 39 üniversiteden niyet beyanı alınmıştır. 2013 Haziran sonu itibarıyla, Üniversiteler bünyesindeki Teknoloji Transfer Ofisleri’nin güçlendirilmesi ve yenilerine teşvik amacıyla, 2 Kasım 2012’de açılan çağrıya başvuran 39 üniversiteden; Boğaziçi, Ege, Gazi, Hacettepe, Koç, Ortadoğu Teknik, Özyeğin, Sabancı, Selçuk ve Yıldız Teknik Üniversitesi’nin desteklenmesine karar verilmiştir. Temmuz 2013 itibarıyla program kapsamında yeni çağrı açılmış olup, son başvuru tarihi 15 Ekim 2013’tür. Çağrı ile ilgili tüm detaylar ilgili programın web sayfasında belirtilmiştir (http://www.tubitak.gov.tr/tr/destekler/sanayi/ulusal-destek-programlari/1513/icerik-acikcagrilar-0 ). 68 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 5.3. Kamu koordinasyonunda “Ulusal Odak Projeleri” oluşturulacak ve desteklenecektir. Sorumlu Kuruluş: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: TÜBİTAK KOSGEB TTGV TOBB OAİB Yapılan Çalışmalar: TÜBİTAK Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu (BTYK)’nun 22. Toplantısında onaylanan “Ulusal Bilim ve Teknoloji Yenilik Stratejisi 2011-2016” belgesinde ülkemiz öncelikli alanları aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır: • Otomotiv • BİT • Makine İmalat Güçlü Olduğumuz Alanlar • Enerji • Gıda • Su • Savunma • Uzay İvme Kazanmamız Gereken Alanlar 1 Nisan 2012 tarihinde yürürlüğe giren “1511 - TÜBİTAK Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Projeleri Destekleme Programı” kapsamında belirlenen Öncelikli alanlarda çağrıya çıkılarak Türkiye’de yerleşik katma değer oluşturan kuruluşların AraştırmaGeliştirme (Ar-Ge) nitelikli ve yenilikçi projelerinin harcamalarına uluslararası tanım ve kavramlar çerçevesinde geri ödemesiz (hibe) olarak destek sağlanması amaçlanmıştır. Program kapsamında sağlanacak desteğin teknolojik yeterlilik ve bilgi birikiminin artırılmasında, mevcut yeteneklerin farklı alanlarda da değerlendirilmesinde ve özgün teknolojilerin geliştirilmesinde ivme kazandırıcı ve yönlendirici bir etken olması hedeflenmektedir. Programda uygulanacak destek oranı, her dönem için sabit olup büyük ölçekli kuruluşlar için %60, KOBİ’ler için %75’tir. 69 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Tablo 21. 1511-Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Projeleri Destekleme Programına İlişkin Veriler Öncelikli Alan Alt Alan Kabul Edilen Proje Sayısı 14 7 22 12 11 5 14 5 9 5 4 3 18 8 34 16 62 9 17 32 42 25 13 8 6 4 2 2 1511-ENERJI-2012-ED-03 6 3 1511-ENERJI-2012-KKT-01 7 5 5 4 8 4 14 9 5 1 15 9 9 1 337 177 1511-MAKİNA İMALAT-2012-MEK-1 Mekatronik 1511-MAKİNA İMALAT-2012MEK-2 Makine İmalat Takım Tezgahları 1511-MAKİNA İMALAT-2012-TT-1 1511-MAKİNA İMALAT-2012-TT-2 Hibrit-Elektrikli Araç Otomotiv 1511-OTOMOTİV-2012-HEA-1 1511-OTOMOTİV-2012-HEA-2 1511-OTOMOTİV-2012-YAÜ-1 Yenilikçi Araç BİT Proje Öneri sayısı Çağrı Kodu 1511-OTOMOTİV-2012-YAÜ-2 Gömülü Sistemler ve Entegre Devreler 1511-BİT-2012-GS-1 1511-BİT-2012-ED-1 1511-ENERJI-2012-GE-01 Güneş Enerjisi 1511-ENERJI-2012-GE-02 Ön Başvuru Sayısı 81 52 28 96 159 143 1511-ENERJI-2012-ED-01 Enerji Enerji Depolama Kömür ve Kömür Teknolojileri 1511-ENERJI-2012-ED-02 1511-ENERJI-2012-KKT-02 35 28 1511-ENERJI-2012-KKT-03 Tohum ve Hayvan Islahı Gıda 1511-GIDA-2012-THI-1 1511-GIDA-2012-THI-2 1511-GIDA-2012-GHS-1 Gıda Hijyeni 1511-GIDA-2012-GHS-2 TOPLAM 31 29 682 Kaynak: TÜBİTAK Ulusal öncelikli alanlarımız olan Enerji, Otomotiv, Makine-İmalat, Gıda ve BİT belirlenen alt teknoloji alanlarında, toplam 22 çağrı açılmış olup, yeni açılan destek programı olmasına rağmen 2012 yılı içerisinde toplam 682 proje ön başvurusu alınmıştır. Ön başvurusu tamamlanan ve panellerde başarılı bulunan projelerden, programa 2012 sonu itibarıyla 337 proje başvurusu gerçekleşmiş ve Ocak-Nisan 2013 tarihleri arasında bu başvurulardan 177 adedi için destek kararı verilmiştir. 2013 yılı için çağrı hazırlık aşamalarında yapılan bir dizi ön çalışma neticesinde çağrıya çıkılacak alanlar ve çağrı konuları belirlenmiştir. 2013 yılında, Enerji Öncelikli alanında Enerji Verimliliği Teknolojilerinde, BİT öncelikli alanında Mobil İletişim Teknolojilerinde ve Sağlık Öncelikli Alanında “1-Medikal Ekipmanlar, 2-Aşı, 3-Tanı Kitleri, 4-Biyomalzeme teknolojilerinde toplam 34 Adet çağrı yayınlanmıştır. 70 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Program kapsamında desteklenecek projelerin konu ve kapsamı, başvuruya ilişkin koşullar çağrı duyurularında açıklanmıştır. 2013 yılında proje başvuru ve değerlendirme süreçlerinde bazı değişiklikler yapılmıştır. Çağrı duyurusunda aksi belirtilmedikçe proje ön başvurusu alınmayacaktır. Proje başvurusu yapacak kuruluşlar doğrudan proje önerilerini sunacaklar ve projelerin değerlendirmesi bu öneri temel alınarak tek aşamalı olarak gerçekleştirilecektir. 71 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 5.4. Ar-Ge ve inovasyonda geliştirilen ürünlere belgelendirme konularında destek olunacaktır. Sorumlu Kuruluş: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Maliye Bakanlığı KOSGEB TSE TOBB TÜBİTAK TPE TTGV OAİB İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Yapılan Çalışmalar: BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Teknolojik ürün patent destek programına yönelik hazırlanan taslak yönetmelik, bu konuda TÜBİTAK tarafından sağlanan destek programı nedeniyle gündemden kaldırılmıştır. TÜBİTAK 1008 Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programı 1008 - Patent Başvurusu Teşvik ve Destekleme Programının amacı, Türkiye’nin ulusal ve uluslararası patent başvurularının sayısının arttırılması, kişilerin patent başvurusu yapmaya teşvik edilmesi ve ülkemizde fikri ve sınaî hakların tescili yönünde bilinçlenmeye katkıda bulunulmasıdır. 2012 sonu itibarıyla, 1.894 adet Ulusal Geri Ödemesiz Paten Desteği ve 206 adet Uluslararası Geri Ödemesiz Patent Desteği verilmiştir. Ayrıca, 2012 yılı sonu itibarıyla, TÜBİTAK TEYDEB Destek Programlarınca desteklenen projeler kapsamında firmalar tarafından başvuru yapılan patent/faydalı model sayısı 295 adet olup, tescil ettirilenlerin sayısı 37’dir. 2013 Haziran sonu itibarıyla, 990 adet Ulusal Geri Ödemesiz Patent Desteği ve 144 adet Uluslararası Geri Ödemesiz Patent Desteği verilmiştir. 72 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Eylem 5.5. Ar-Ge ve inovasyon sonucu ortaya çıkan teknolojinin ticarileşmesi konusunda destek sistemi oluşturulacaktır. Sorumlu Kuruluş: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Maliye Bakanlığı TÜBİTAK TOBB Hazine Müsteşarlığı KOSGEB OAİB TTGV İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar: Yapılan Çalışmalar: BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Ülkemiz sanayisinin uluslararası pazarlarda rekabet gücünün arttırılarak daha dinamik bir yapıya kavuşturulmasını temin etmek amacıyla, Ar-Ge ve yenilikçilik projeleri sonucunda ortaya çıkan teknolojik ürünlerin veya prototiplerin tanıtımı ve pazarlanması için ülkemizde yerleşik kuruluşlara mali destek verilmesi amaçlandığı Teknolojik Ürünlerin Tanıtım ve Pazarlanmasına İlişkin Destek Yönetmeliği 20.06.2013 tarih ve 28683 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI Getirilen düzenlemeyle uluslararası literatürde “Business Angels” olarak tanımlanan ve riskli erken aşama, teknoloji odaklı işletmelerin en önemli finans kaynakları arasında yer alan Bireysel Katılım Sermayesi (BKS) sisteminin dünya uygulamaları dikkate alınarak kurumsallaşmanın tesis edilmesi, BKS piyasasında iş etiğinin hakim kılınması ve sağlanan vergi teşviği ile BKS sisteminin cazip hale getirilmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda, BKS sisteminin desteklenmesine ilişkin düzenlemeleri içeren “6327 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 29.06.2012 tarih ve 28338 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Söz konusu Kanuna ilişkin Yönetmelik ise 15.02.2013 tarihli 28560 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu tarihten itibaren BKS kapsamındaki işlemler gerçekleştirilmekte olup, eylem kapsamındaki faaliyetler tamamlanmıştır. TÜBİTAK 1512 - TÜBİTAK Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı Girişimcilerin teknoloji ve yenilik odaklı iş fikirlerini, kuracakları Ar-Ge potansiyeli olan firmalarda ticari değeri yüksek ürün ve hizmetlere dönüştürülebilmeleri için, fikir aşamasından pazara kadar olan faaliyetlerini desteklemek amaçlanmıştır. Bu bağlamda, 1512 programı vasıtasıyla iş rehberleri-girişimciler arasında oluşturulmaya çalışılan iletişim mekanizması ve programın 4. aşaması (ticarileştirme) kapsamında hayata geçirilmesi planlanan yatırımcılarla, girişimcilerin buluşmasını sağlayacak platformlar açık yenilik örnekleridir. 73 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü TÜBİTAK Bilim Kurulu’nun 2 Mart 2013 tarihli ve 207 sayılı toplantısı ile 6 Nisan 2013 tarih ve 218 sayılı toplantılarında alınan kararlar gereğince; 1512 TÜBİTAK Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı Uygulama Esasları’nda değişiklikler yapılmış ve bu değişiklikler yürürlüğe girmiştir. 1512 Programında; Programın adı, 1512 TÜBİTAK Bireysel Girişimcilik Aşamalı Destek Programı yerine; TÜBİTAK Girişimcilik Aşamalı Destek Programı olarak değiştirilmiştir. Program dayanağı değiştirilerek, 5746 sayılı “Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun” yerine, 02.02.2013 tarih ve 28547 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak değişen 278 sayılı “Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Kurulması Hakkında Kanuna” dayandırılmıştır. Girişimcilere sermaye aktarımı, kanuna uygun olarak; 5746 sayılı kanunda geçen teknogirişim sermaye desteği yerine, 278 sayılı kanuna uygun olarak teminat alınmaksızın hibe olarak sermaye desteği verilmesi şeklinde değiştirilmiştir. Girişimci ve başvuru yapabilecek kişiler tanımı değiştirilmiştir. Program kapsamında desteklenmesi uygun bulunan toplam giderler içerisindeki, genel gider desteği payı % 15’ten, %20’ye yükseltilmiştir. ( www.tubitak.gov.tr/1512 ) Bu program yenilikçi iş fikirlerinin ticari ürüne/sürece dönüştürülmesine yönelik aşağıda açıklanan 4 aşamadan oluşmaktadır. Girişimci adayı bir aşamayı başarıyla tamamlamak kaydıyla sonraki aşamaya geçebilir. Aşama 1; bireysel girişimcinin iş fikri başvurusunu sunduğu ve bu fikrin olumlu değerlendirilmesi durumunda girişimciye bu fikri bir girişim planı ile projelendirmesi için isteğe bağlı olarak eğitim ve rehber desteği sağlanabilen aşamadır. Aşama 2; girişimcinin kuracağı sermaye şirketine geri ödemesiz teknogirişim sermaye desteği sağlanarak girişim planı çerçevesinde rehber desteği ile kavramsal tasarım, teknik ve ekonomik fizibilite, teknolojik doğrulama çalışmalarının gerçekleştirildiği aşamadır. Aşama 3; ikinci aşamada geliştirilen çıktı üzerinde daha fazla Ar-Ge çalışmasına ihtiyaç duyulduğu durumlarda, kuruluşun detay tasarım, ticari prototipin geliştirilmesi, denemeler ve saha testleri gibi faaliyetlerinin TÜBİTAK 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı kapsamında desteklendiği aşamadır. Bu aşamadan 5746 sayılı kanun kapsamında diğer kamu kurumlarından teknogirişim sermaye desteği almış firmalar da faydalanabilir. Aşama 4; kuruluşun talebi üzerine TÜBİTAK’ın girişim sermayesi firmalarına mektup göndererek, kuruluşa veya proje çıktısına ortak olmaya davet ettiği ve/veya çıktıların satışını kolaylaştırmak üzere belirli aralıklarla proje pazarları düzenlediği/desteklediği aşamadır. Program kapsamında, Aşama 2’de verilecek hibe destek tutarı, bir defaya mahsus, teknogirişim sermaye desteği şeklinde olup en fazla 100 bin TL’dir. Ayrıca, girişimcinin Aşama 3’e devam etmesi durumunda verilecek hibe destek tutarı ve oranı için 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı’na ilişkin Uygulama Esasları geçerlidir. 1512 Girişimcilik Aşamalı Destek Programı kapsamında 2 Mayıs 2013- 3 Haziran 2013 tarihleri arasında çağrıya çıkılmış, bu çağrıya 1.208 girişimci adayı değerlendirilmek üzere evraklarını göndermiştir. 74 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü Başvurusu uygun bulunan 1.208 girişimciden 441’i 2. Aşama başvurusu yapmaya hak kazanmıştır. Başarılı bulunan adaylar, 15 Temmuz-26 Ağustos tarihleri arasında İş Planı hazırlayarak 2. Aşamaya başvuracaklardır. Bu süre içerisinde girişimci adaylarına İş Planı hazırlanmasına yönelik olarak online ve yüz yüze eğitim olanakları sunulacaktır. Bu arada, düzenli olarak yapılacak ve TEYDEB web sitesinde duyurulacak webinerler aracılığı ile girişimcilerin 2. Aşama başvurusu ve ilerleyen süreç hakkındaki soruları yanıtlanacaktır. 1601 Yenilik Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik Destek Programı (Yeni) Programın amacı, yenilik ve teknolojik girişimcilik alanlarında gerçek ve tüzel kişilere yönelik farkındalık oluşturma ve kapasite artırımını sağlayacak mekanizmaların desteklenmesine yönelik usul ve esasların belirlenmesidir. Bu program, yenilik ve girişimcilik ekosisteminde farkındalık oluşturma ve kapasitenin artırılmasına yönelik; eğitim, mentörlük, iş birliği ağları, kümelenme, proje ve teknoloji yönetimi, proje pazarı, yatırımcı pazarı ve benzeri mekanizmaların proje esaslı olarak desteklenmesini kapsar. Ayrıca, hayata geçirilmesi planlanan diğer bir konu da, Yenilik Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik Destek Programı kapsamında, açılacak çağrılardan biri olan “Üniversitelerde Girişimcilik Sertifikası Programı Oluşturulması ve Yürütülmesi”nin desteklenmesi çağrısı için hazırlanan Eğitim Modülleri Kataloğu’na “Açık Yenilik (Open Innovation) Yaklaşımı” başlıklı bir ders eklenmiştir. 1601 programı kapsamında “Özel Sektör Firmalarının Ar-Ge Kapasitesini Artırmaya Yönelik Mentörlük Mekanizması Geliştirilmesi ve Uygulanması” konusu da çağrıya çıkılması beklenen diğer bir hedeftir. Mentörlük mekanizmasıyla mentörlerin firmalara açık yenilik yaklaşımının önemine dair vizyon göstermesi beklenmektedir. 75 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı - Sanayi Genel Müdürlüğü