britanya - Türkiye Cumhuriyeti Londra Başkonsolosluğu
Transkript
britanya - Türkiye Cumhuriyeti Londra Başkonsolosluğu
04 BRİTANYA 19 MART 2011 CUMARTESİ ZAMAN FOTOĞRAFLAR : B. VEDAT BALTA ‘Sorunlarımızı birleşerek çözebiliriz’ Türkiye’de 12 Haziran’da yapılacak genel seçimler için hazırlıklar sürerken bir yandan da her seçim döneminde olduğu gibi yine yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarının oy kullanıp kullanamayacağı konusu tartışılıyor. Ak Parti hükümetinin girişimiyle bu yıl gümrüklerde ve sınır kapılarında oy kullanma sisteminin geride bırakılacağı müjdelenmişti ki Yüksek Seçim Kurulu’nun itirazıyla düzenleme çıkmaza girdi. RÖPORTAJ: ZÜMRÜT SÖNMEZ YSK kayıtlarına göre yurtdışında 2 milyon 556 bin seçmen bulunuyor. Bu seçmenlerin 1,2 milyonu Almanya’da. Hollanda’da 200 bin, Fransa’da 100 bin, Avusturya’da ise 110 bine yakin seçmen var. 12 Eylül 2010’da yapılan referandumda yurtdışındaki seçmenlerin sadece yüzde 8’i, yani 194 bini gümrüklerdeki sandıklara gidebilmişti. Yurtdışında yasayan Türk vatandaşları çok zahmetli ve maliyetli olduğu için bu yöntemi pek tercih etmiyor. - Biz de konuyu İngiltere’deki Türkiye Başkonsolosumuz Ahmet Demirok’la konuştuk. Demirok hem başkonsolosluk çalışmaları ve İngiltere’de yaşayan Türk vatandaş ve soydaşlarının durumları hakkında bilgi verdi hem de Türkiye genel seçimleriyle ilgili sorularımızı yanıtladı. İngiltere’de kaç Türk vatandaşı yaşıyor? İngiltere’de toplumumuzun çeşitli kesimlerinden gelmiş 400 bine yakın vatandaş ve soydaşımız yaşıyor. Bildiğiniz gibi Türkiye’den yurtdışına göç 1960’lardan itibaren başlamış, buna paralel olarak İngiltere’ye de vatandaşlarımız yerleşmişlerdir. Fakat vatandaşlarımız buraya Almanya ve diğer Avrupa ülkelerinden daha farklı amaçlarla gelmişlerdir. Bunların başında eğitim geliyor. Özellikle yüksek öğretim görmek amacıyla buraya gelen çok fazla vatandaşımız, çok iyi üniversitelerde profesörlük seviyesine ulaşmış öğretim görevlilerimiz bulunmakta. Burada yaşayan Türk vatandaşlarının karşı karşıya kaldığı başlıca sorunlar nelerdir? Yurtdışı Vatandaşlar Danışma Kurulu’na Yurtdışından Seçilecek Üyeler İlişkin İlan 24.03.2010 tarihli 5978 sayılı “Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun” ve 24.12.2010 tarih ve 27795 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Yurtdışı Vatandaşlar Danışma Kurulu’na yurtdışında yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları veya kaybettirme halleri dışında vatandaşlıktan çıkanlardan ekte belirtilen ülke ve bölge kontenjanlarına göre üye seçilecektir. Başbakanlık Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığının (BYTATB) “Yurtdışı Vatandaşlar Danışma Kurulu”na adaylık başvurularının 25.03.2011 tarihine kadar doğrudan T.C. Büyükelçiliği’ne yapılması gerekmektedir. Başvuru Şartları 1. Başvuru yapacağı ülkede, Türk vatandaşlarının yararlanacağı sosyal sorumluluk projeleri, toplumsal uyum, eğitim ve benzeri çalışmalarda görev almış olmak. 2. Başvuru yapacağı ülkede, eğitim ve turizm amaçlı geçirilen süreler hariç, en az beş yıldır yasal olarak ikamet ediyor olmak 3. İşsizlik sigortası veya sosyal yardımdan faydalanmıyor olmak 4. Başvuru yapacağı ülkenin resmi dilini, birden fazla resmi dili olan ülkeler için en az birini, iyi derecede bilmek 5. Devletin şahsiyetine karşı ve yüz kızartıcı suç işlememiş ve taksirli suçlar hariç bir yıldan fazla hapis cezası almamış olmak. 6. Kurul üyeliğin gerektirdiği eğitim, temsil kabiliyeti, ilgi ve sorumluluğa sahip olmak. 7. En az lise mezunu olmak. 8. 25 yaşında veya daha büyük olmak. 9. Askerlik hizmetini yapmış, tecilli veya muaf olmak Burada karşılaştığımız sorunların başında eğitim geliyor. Özellikle de kırsal bölgelerden gelen vatandaşlarımız ciddi bir şekilde eğitim sıkıntısıyla yüz yüze. Maalesef uzmanların yaptığı araştırmalara göre Türk çocuklarının eğitimdeki başarı seviyesi İngiltere’deki diğer etnik gruplar arasında en düşük olanlarından bir tanesi. Bu durum buradaki Türk toplumunun geleceği açısından da ciddi sıkıntılar oluşturuyor. Bu sorunun temelinde de ilk başta aileler gelmektedir. Özellikle kırsal kesimden gelen aileler önceliği çalışma hayatına verdikleri için çocuklarının eğitimine yeterince özen gösterememekte ve belirli bir yaşa geldiklerinde çocuklarını kendilerinin yerine iş yerinde ikame etme amacı gütmektedirler. Bu da tabi çocukların belirli bir eğitim seviyesine geldikten sonra eğitimden kopma ve iş hayatına girmelerine neden olmaktadır. Bu eğitim sorunu ilerleyen aşamalarda uyum sorununu ortaya çıkartıyor. Yaşadığınız ülkenin dilini bilmezseniz, kültürüne alışmazsanız doğal olarak uyum sağlamada da sorun yaşarsınız. Uyum sağlayamadığınızda sahip olduğunuz hak ve özgürlüklerden haberdar olamıyorsunuz ve yeri geldiğinde bunlara sahip çıkamıyorsunuz. Sahip olduğunuz hakların ne olduğunu bilmiyorsunuz ve bunlardan faydalanamıyorsunuz. TEMEL SORUNLAR: EĞİTİM VE İŞSİZLİK Bizim istatistiklerimize göre 30 bin kadar vatandaş ve soydaş çocuğumuz ortaöğretime devam ediyor. Buradaki sisteme göre bu çocuklarımızın başarı durumu çok düşük olduğu için üniversiteli olma oranları da buna bağlı olarak düşük kalıyor. Bu da toplumda istenilen gelişmeyi sağlamada ciddi sorunlar ortaya çıkarıyor. Bildiğiniz gibi toplumların yetiştirdiği başarılı insanlar kendi halklarının haklarını geliştirmekle birlikte rol modeli de olurlar ve kendilerinden sonra gelen genç nesillere örnek teşkil ederler. Ben bu konuda iyimserim geçmişe göre durumun daha iyi olduğunu biliyorum ve gözlemliyorum. Bundan sonra da bu yöndeki olumlu gelişmenin artacağını düşünüyorum. Başkonsolos Ahmet Demirok isteyen insanlardır. Bu tabi ki bir sürü zorluklar oluşturuyor ama bazen kendi toplumlarıyla bütünleşmeleri açısından iyi bir fırsat da olabiliyor. Ancak maalesef yurtdışında yaşayan Türkler arasında bir bölünmüşlük söz konusu. Tabi ki insanlar düşünce yapıları, dünyaya bakışları, dini inançları açısından farklıdır. Benim kastettiğim bölünmüşlük bir azınlık olarak haklarını geliştirme ve koruma yönünde birlikte adım atma noktasında yaşanmaktadır. Her sosyal grup kendi kültürünü ve değerlerini yaşatmak için çeşitli sivil toplum örgütleri kurarak haklarını geliştirmeye çalışmışlar ama şu gelinen aşamada ciddi bir ilerleme kaydedilmediği görüyoruz. Türk vatandaşlarının yaşadığı bütün ülkelerde bu tablo aşağı yukarı aynı. Sorunların temelinde bu “bölünmüşlük” mü yatıyor? Tabi, bu bölünmüşlüğün en olumsuz sonucu bireysel ve toplumsal olarak haklarımızı geliştirme noktasında bir güç odağı haline gelememiş olmamız. Bildiğiniz gibi demokrasilerde ne kadar güçlüyseniz, çıkarlarınızı da o oranda koruyabiliyor ve geliştirebiliyorsunuz. Zaten İngiliz mevzuatında azınlıkları konu alan çeşitli haklar var, burada sorun bu hakları ne kadar kullanabildiğiniz. Özellikle siyaset alanında bu bütünlük, birliktelik çok büyük anlam ifade ediyor. “ Burada karşılaştığımız sorunların başında eğitim geliyor. Özellikle de kırsal bölgelerden gelen vatandaşlarımız ciddi bir şekilde eğitim sıkıntısıyla yüz yüze. Maalesef uzmanların yaptığı araştırmalara göre Türk çocuklarının eğitimdeki başarı seviyesi İngiltere’deki diğer etnik gruplar arasında en düşük olanlarından bir tanesi. Bu durum buradaki Türk top- “ Yurtdışında 2,5 milyon Türk seçmeni yaşıyor lumunun geleceği açısından da ciddi sıkıntılar oluşturuyor. “STK’LARIMIZ TEK ÇATI ALTINDA TOPLANMALI” İngiltere’de Türk vatandaşlarının kurduğu sivil toplum kuruluşları ve çalışmalarından biraz bahseder misiniz? Çeşitli hemşerilik dernekleri var. Dini kuruluşlarımız burada çok aktifler. Özellikle camilerimiz ve cem evlerimiz... Türk toplumunun haklarını geliştirmek için kurulmuş sivil toplum kuruluşlarımız var. Tüm bu sivil toplum kuruluşlarımızı bir çatı altında toplamak amacıyla faaliyet gösteren bir federasyonumuz var. İngiltere’de toplamda 36 tane sivil toplum kuruluşumuz bulunmakta. Maalesef bunlardan sadece 16 tanesi Türk Federasyonu’na üye. Bizim amacımız tüm Türk derneklerinin bir çatı altında toplanması, bunun için de adres federasyonumuzdur. Konsolosluk olarak bunun için var gücümüzle çalışıyoruz. Genel seçimlere çok az bir zaman kaldı. Daha önce yurtdışındaki Türk vatandaşlarının genel seçimlerde oy kullanabilmeleri için bir takım düzenlemelerin yapıldığı müjdesi verilmişti. Bu konuda ne aşamadasınız, düzenlemeler haziran genel seçimlerine yetişecek mi? Ben şahsen yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın demokrasinin temelini oluşturan seçimlerde oy kullanmalarının anayasadan kaynaklanan doğal hakları olduğunu düşünüyorum. Bu konuda üzerimize dü- şen bir görev olduğunda en iyi şekilde yapmaya çalışırız. Ancak şu ana kadar bize herhangi bir talimat gelmedi. Hatırlayacağınız gibi yurtdışındaki vatandaşlarımızın bulundukları ülkelerde oy kullanmaları yönünde 2008 yılında bir kanun çıkarılmış ancak bu kanunun seçmenin mektupla oy kullanabilmesine ilişkin bölümleri Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmişti. Yüksek Seçim Kurulumuz da 26 Şubat tarihinde yaptığı bir açıklamayla yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın ancak gümrük kapılarında oy kullanmaları yönüne bir karar aldı. Ancak AK Parti Hükümeti bu kararın değiştirilmesi için YSK’na başvuruda bulundu. Dışişleri Bakanlığı da 3 ve 4 Mart tarihlerinde iki ayrı açıklama yaparak yurtdışındaki seçmenlerin sandık başında oy kullanmalarıyla ilgili imkan ve kapasiteye sahip olduğumuzu açıkladı. Ben de Türkiye’nin teknolojik gelişmişlik itibariyle yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın hangi surette olursa olsun oy kullanmalarını sağlayacak kapasiteye sahip olduğunu düşünüyorum. Ancak YSK kararında ısrarlı görünüyor. Hükümetin öngördüğü değişiklikler büyük ihtimalle bu seçim dönemimde gerçekleşmeyecek. HAFTAYA DEVAM EDECEK Peki, işsizlik sorunu ne seviyede? Türk toplumunun burada karşılaştığı sorunların en önemlilerinden bir diğeri de işsizlik. Türkiye’den insanlarımız buraya çoğunlukla vasıfsız işçi olarak gelmektedir. Dil sorunu yaşadıkları ve dillerini hızlı bir şekilde geliştirme imkanı bulamadıkları için vasıfsız işçi olarak kalmaktadırlar. Bir ekonomik krizde de en çok etkilenen grup vasıfsız işçiler grubudur. İngiltere genelince %7,5-8 olan işsizlik oranı Türk toplumu içerisinde %10-10,5 civarında seyrediyor. Bu da tabii ki ailelerimizin ekonomik ve sosyal refahını olumsuz yönde etkiliyor. Bu sorunların çözümünde vatandaşlarımızın yapması gerekenler nelerdir, başkonsolosluk olarak sizlerin yürüttüğü çalışmalar hakkında neler söyleyeceksiniz? Biliyorsunuz azınlıklar kendi ülkelerinden çıkarak başka diyarlarda başka memleketlerde yaşamak Başkonsolosluktan seçmen kütükleri duyurusu Yüksek Seçim Kurulu (YSK), yurtdışında ikamet eden seçmenlerin 2011 Haziran ayında yapılacak 24. Dönem Milletvekili Genel Seçimlerinde oylarını gümrük kapılarında kullanabileceklerini açıkladı. Ancak bunun için seçmenlerin öncelikle yaşadıkları ülkelerdeki temsilciliklerde yurtdışı seçmen kütüklerine kayıt yaptırmaları gerekiyor. Londra’da bulunan Türkiye Başkonsolosluğu konuyla ilgili takvimi internet sitesinden duyurdu. Açıklamada şöyle denildi: “Vatandaşlarımızın 14 Haziran’da yapılacak genel seçimlerde oy kullanılabilmeleri için, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün Adres Beyan Formunu doldurup imzalamak suretiyle Yurtdışı Seçmen Kütüğüne kaydolmaları gereklidir. Bu çerçevede, Başkonsolosluğumuz görev bölgesinde ikamet eden ve 2011 Milletvekili Genel Seçimlerinde gümrük kapılarında oy kullanmak isteyen vatandaşlarımızın www.turkishconsulate.org.uk sitesinde yer alan adres beyanı formunu doldurmak suretiyle şahsen veya posta ile en geç 31 Mart 2011 tarihine kadar adres beyanında bulunmaları elzemdir. Adres beyanı başvurusu yapmak isteyen vatandaşlarımızın, Adres Beyan Formuna ek olarak Nüfus cüzdanı ve bir adet faturayı (telefon, su vb.) yanlarında getirmeleri rica olunur. Posta ile yapılacak başvurularda adres beyan formu ile birlikte Nüfus Cüzdanı fotokopisi ve bir adet fatura fotokopisinin gönderilmesi gerekmektedir.”