Plasenta, Çoğul Gebelikler - Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi

Dönem 1-­‐Sunum 5/ 2012 Plasenta – Amniyon Çoğul Gebelikler Prof.Dr. Alp Can Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji-­‐Embriyoloji ABD hGp://histemb.medicine.ankara.edu.tr Plasenta = Desidua Bazalis + Villöz Koryon koryon
boşluğu
13. Ha;alık fetus CRL=9 cm Plasenta uterusun % 15-­‐30’unu kaplar 2. AY
Doğum aşamasındaki Plasenta • Disk şeklinde • 15-­‐20 cm çapında • 3 cm kalınlığında • 500-­‐600 g ağırlığında • 15-­‐20 ko^ledon Hofbauer
hücresi
Spiral arterler
(80-100 adet)
Sinsityolar
MHC antikorlarını
barındırmaz
150ml kan
(4 kez/dk)
Koryon villusları
4-14m2 yüzey
Föto-­‐Maternal Bariyer (4. ha;a) 1.  Sinsityotrofoblastlar 2.  Sitotrofoblastlar 3.  Mezanşimal bağ dokusu 4.  Endotel hücreleri Föto-­‐Maternal Bariyer (4. ay) 1.  Sinsityotrofoblastlar 2.  Endotel hücreleri Plasentanın İşlevleri •  Gaz değişimi –  O2 (20-­‐30ml/dk), CO2, CO •  Metabolizma ürünlerinin değişimi –  Besin maddeleri (KH, lipidler, proteinler, vitaminler) –  Elektrolitler (fetustan anneye), Ca ve Fe’nin depolanması –  An^korlar (Kompleman, IgG, eritrosit Ab*) •  Hormon üre^mi Plasentanın hormon üre^mi (Sinsityo trofoblastlarca) –  Progesteron (5. aydan başlayarak) –  Östriol (E3) • 
• 
• 
• 
Gebelikte salgılanan östrojen ^pidir Miada kadar artan miktarda salgılanır, doğum öncesi düşer Sürrenalde sentezlenen DHEA plasentada E3’e dönüşür Annede uterusun ve meme bezlerinin büyümesini uyarır –  HCG (insan koryonik gonadotropini) (LH benzeri) •  Sinsityotrofoblast tarakndan salgılanır •  İlk 2 ayda salgılanır (8. hamada pik yapar) sonra azalır •  Annenin idrarında tespit edilmesi gebelik tanısı koydurur –  Somatomammotropin (PL) •  Büyümeyi, laktasyonu, lipid ve KH metabolizmasını etkiler Amniyon ve Umbilikal Kordon (Göbek Bağı) Göbek Kordonu (Korda umbilikalis) Amniyon Zarı Subamniyo^k stroma İntervasküler stroma Umblikal Arterler (venöz kan) Müköz Bağ Dokusu (Wharton peltesi) Perivasküler stroma , 2006
Can A
Umblikal Ven (arteriyel kan) Prenatal İzleme Yöntemleri •  Amaç embriyo/fetusun büyüme/gelişme sürecini izlemek –  Ultrason (USG) –  Maternal kan tetkikleri –  Koryon villus biyopsisi (CVS) –  Amniyosentez Riskli gebelikler Ultrason •  Noninvasiz •  Transabdominal / transvajinal –  Fötus yaşına uygun gelişme eğrisi •  CRL, biparietal çap, femur boyu, göbek çevresi –  Konjenital anomaliler •  Sinir borusu, karın duvarı, kalp, baş-­‐yüz defektleri –  Uterus ortamı (plasenta duruşu vb) –  Amniyon sıvısı, umblikal kan akışı İkili test AFP HCG Maternal Kan Analizi •  Alfa feto protein (AFP) –  fetal kc üre^r ve anne kanına geçer –  14 hamada pik yapar, 30. hamadan sonra azalır • 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
Sinir borus defektleri Omfalosel Gastroşizis Extrofia vezikale Amniyo^k bant sendromu Sakrokoksigeal teratoma İntes^nal atrezi Down Sendromu Trisomi 18 Seks kromozumu anomalileri yükselir düşer •  HCG (yukarıdaki patolojilerde düşer) •  Serbest Östriol (E3) –  Aşırı düşükse Down Sendromu veya Edward Sendromu Üçlü test AFP HCG Serbest E3 Koryon Villus Biyopsisi (CVS) •  USG eşliğinde iğne aspirasyonuyla 5-­‐30 mg plasenta dokusunun alınması •  Trofoblastlar ayrıldıktan sonra mezanşim dokusundan hücre kültürü yapılır •  Hızlı tanıya gidilir (kültür süresinin kısa olması nedeniyle) •  En erken 10-­‐13 hamalarda uygulanır –  AFP, ase^lkolin esteraz, –  fetal hücreler (karyo^p, FISH, PCR) •  Fetus kaybı = % 0.2-­‐0.3 Amniyosentez •  USG eşliğinde iğne aspirasyonuyla 20-­‐30 ml amniyon sıvısını alınması •  15-­‐18 hamalarda uygulanır –  AFP, ase^lkolin esteraz, –  fetal hücreler (karyo^p, FISH, PCR) •  Fetusun kaybı = % 0.3 Çoğul Gebelikler (% 1.5-­‐2.9) •  DizigoGk (freternal) çi# zigotlu ikizlik (1:35-­‐100) •  MonozigoGk (idenGk) eş zigotlu ikizlik (1:350) •  TrizigoGk-­‐tetrazigoGk 15 zigoGk !!! Çoğul Doğumların Ülkelere Göre Dağılımı
Avustralya
Kanada Belçika
Finlandiya
Japonya
İlgiltere İsveç ABD
İsviçre
1/55 1/85 1/64 1/120 1/70 1/32 1/70 1/80 1/72
Helin Kuralı İkizlik: 1:801 Üçüzlük: 1:802=1:64.000 Dördüzlük: 1:803=1:512.000 Hindistan’da 11 bebek (6.Şubat.2012) Anne yaşı – ikizlik insidansı ilişkisi DizigoGk (freternal) çi; zigotlu ikizlik (2 ovum 2 spermatozoon) İkizlikte 1/3 kız/kız 1/3 erkek/erkek 1/3 karışık Üçüzlükte 18% hepsi erkek 21% hepsi kız 61% karışık Dördüzlükte 5% hepsi erkek 10% hepsi kız 87% karışık Beşizlikte 4% hepsi erkek 4% hepsi kız 92% karışık MonozigoGk (idenGk) eş zigotlu ikizlik (1 ovum 1 spermatozoon) İkizlik Daha çok erkeklerde Üçüzlük 6% monozigo^k (iden^k) 28% trizigo^k (fraternal) 66% karışık (iden^k ve fraternal) Dördüzlük 3% monozygo^k 36% trizigo^k 62% karışık Beşizlik 0% monozygo^k 11% trizigo^k 89% karışık Dikoryonik
Diamniyotik
(%30)
Monokoryonik
(%60-70)
Monoamniyotik
(% 1-2)
Yapışık ikizler= Siyam İkizleri •  Tek zigoGan ve tek plasenta’dan meydana gelen gebeliklerde görülür •  Cinsiyetleri aynıdır •  Gebeliğin 8. günündeki ayrılma defek^ne bağlı olduğu düşünülmektedir •  1:3 oranında kızlarda görülür •  1:40.000 oranında görülür, ancak 1:200.000 doğum gerçekleşir (% 75’i ilk 24 saat içinde ölür) •  Hindistan ve Afrika’daki sıklığı daha fazladır •  Yapışık üçüz tarihte bir kez rapor edilmiş^r (1800’lerde Sicilya’da) Siyam İkizleri Chang and Eng Bunker (1811-­‐1874) Yapışık ikizlerde ayrılma anomalileri 30 alt ^pi mevcut hGp://www3.telus.net/tyee/mul^ples/index.html Abigail and BriVany Hensel