ISO 9000 ve AS 9100 Kalite Yönetim Sistemleri
Transkript
ISO 9000 ve AS 9100 Kalite Yönetim Sistemleri
ISO 9000 ve AS 9100 Kalite Yönetim Sistemleri 1 TASNİF DIŞI 28 AĞUSTOS 2015 ERSİN TURKMEN (KALİTE MÜHENDİSLİĞİ ŞEFİ) Genel YÖNETİM SİSTEMLERİ VE KALİTE KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ PROSES (SÜREÇ) YAKLAŞIMI 9100 STANDARDI 9100 SERİSİ STANDARTLAR IAQG (INTERNATIONAL AEROSPACE QUALITY GROUP) ICOP (INDUSTRY CONTROLLED OTHER PARTY ) SERTİFİKASYON OASIS (ONLINE AEROSPACE SUPPLIER INFORMATION SYSTEM) TEDARİK ZİNCİRİ 2 TASNİF DIŞI Genel Sistem: Birbirleriyle ilişkili veya etkileşimli elemanlar takımı. 3.2.1, ISO 9000:2005 * Yönetim Sistemi: Politika ve hedefleri oluşturma ve bu hedefleri başarma sistemi. Bir organizasyonun yönetim sistemi farklı yönetim sistemleri içerebilir. Örnek: Kalite Yönetim Sistemi, Çevre Yönetim Sistemi vb. 3.2.2, ISO 9000:2005 * * ISO 9000: 2005 "Kalite Yönetim Sistemleri – Temel Terimler ve Sözlük" 3 TASNİF DIŞI Genel Kalite: Yapısal karakteristikler kümesinin şartları yerine getirme derecesi. 3.1.1, ISO 9000:2005 * Kalite Yönetimi: Bir kuruluşun kalite bakımından sevk ve idaresi için koordine edilmiş faaliyetler. 3.2.8, ISO 9000:2005 * Kalite Yönetim Sistemi: Bir kuruluşu kalite açısından yönlendiren ve kontrol eden yönetim sistemi. 3.2.3, ISO 9000:2005 * * ISO 9000: 2005 "Kalite Yönetim Sistemleri – Temel Terimler ve Sözlük" 4 TASNİF DIŞI Genel 5 Kalite Yönetim Sistemi Standardı Çevre Yönetim Sistemi Standardı Otomotiv Kalite Yönetim Sistemi Standardı BT Hizmet Yönetim Sistemi Standardı Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı İş Sürekliliği Yönetim Sistemi Standardı Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı Enerji Yönetimi Sistemi Standardı ISO 9001 ISO 14001 ISO 16949 ISO 20000 ISO 22000 ISO 22301 ISO 27001 ISO 50001 OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı AS 9100 AS 9110 AS 9120 Havacılık, Uzay, Savunma Kalite Yönetim Sistemi Standardı Havacılık Bakım Kalite Yönetim Sistemi Standardı Distribütörler için Havacılık Kalite Yönetim Sistemi Standardı AQAP AQAP AQAP AQAP Tasarım, Geliştirme, Üretim için NATO Kalite Güvence Standardı Üretim için NATO Kalite Güvence Gerekleri Standardı Muayene ve Test için NATO Kalite Güvence Gerekleri Standard Havacılık, Uzay, Savunma Yüklenicileri İçin NATO Kalite Yönetim Sistemi Gerekleri Standardı TASNİF DIŞI 2110 2120 2130 2310 Genel 6 TASNİF DIŞI Genel Bu eğitim süresince referans verilen pek çok doküman göreceksiniz. Bu IAQG ve ISO dokümanları telif hakkına tabidir. IAQG dokümanları aşağıdaki sitelerden satın alınabilir. SAE (http://www.sae.org) ASD-STAN (http://www.asd-stan.org) SJAC (http://www.sjac.or.jp) Bunlara ilave olarak Avrupa Standartlar Komitesi (CEN) tarafından bu IAQG standartları adapte edilerek yayınlanmaktadır. CEN tarafından adapte edilmiş bu IAQG standartları, her bir Avrupa ülkesinin Ulusal Standardizasyon Organizasyonlarından (NSB) satın alınabilir. Örnek: İngiltere için BSI, Fransa için AFNOR, Almanya için DIN, İtalya için UNI vb. 7 TASNİF DIŞI Genel ISO standartları http://www.iso.org adresinden satın alınabilir. IAF zorunlu ve rehber dokümanları http://www.iaf.nu adresinde bulunan yayınlar başlığı altından bedelsiz olarak indirilebilir. AQAP standartları http://nso.nato.int/nso adresinde bulunan yayınlar başlığı altından bedelsiz olarak indirilebilir. IAQG tarafından yayınlanmış ve bu doküman içinde kullanılan pek çok kısaltma ve terime ekli doküman içinden ulaşabilirsiniz. 8 TASNİF DIŞI Kalite Yönetim Sistemi (KYS) Kalite Yönetim Sistemi (KYS) Nedir? Kalite Yönetim Sistemi (KYS)’nin benimsenmesi stratejik bir karardır. KYS standartlarının amacı kalite yönetim sistemlerinin ve dokümantasyonlarının aynı olmasını sağlamak değildir. KYS planlanması ve uygulamaları her kuruluşun kendi özelliklerine uygun olarak gerçekleştirilir. KYS gereklilikleri ürün/servisle ilgili gereklilikleri tamamlayıcı niteliktedir. Neyin yapılacağını söyler, nasıl yapılacağını değil. Etkin bir Kalite Yönetim Sistemi için minimum şartları belirtir. Standard, iç ve dış taraflarca müşteri şartlarını ve yasal gereklilikleri karşılama yeteneğini değerlendirme amacıyla kullanılabilir. 9 TASNİF DIŞI Kalite Yönetim Sistemi (KYS) DIŞ: Müşteri güvenini ve memnuniyetini arttırır Kalite şartlarına uygunluğu iyileştirir Rekabet gücünü ve pazar payını artırır Üst Yönetim içinde çekici olacak finansal farkındalığı yaratır İÇ: Verimliliği ve üretkenliği iyileştirir Sapmaları, atıkları, verimsizliği ve hataları azaltır Sürekli iyileştirmeyi tetikler Proses sürekliliğini ve istikrarını iyileştirir Çalışan motivasyonunu ve katılımı artırır Tedarikçi performansını iyileştirir Karlılığı artırır 10 TASNİF DIŞI Kalite Yönetim Sistemi (KYS) Kalite Yönetim Sistemine Neden İhtiyaç Var? ZAMANINDA, KALİTELİ TESLİMAT YAŞAM DÖNGÜSÜ * İNSAN, SÜREÇ VE ARAÇLAR ARACILIĞI İLE SÜREKLİ İYİLEŞTİRME Zamanında • Ürün Teslimatı • Yedek Parça & Servis Teslimatı Kaliteli • Sürekli Güvenli İyileştirme • Olgunluk, Güvenilirlik & Sahip Olma Maliyeti • Zincirin Tüm Seviyelerinde Parça ve Veri • Tasarım ve Üretim Hatalarından Bağımsız • Stokların Azaltılması • Kayıpların Azaltılması * Lifecycle On-Time, On-Quality Delivery (OTOQD) 11 TASNİF DIŞI Maliyet Zamanında Kaliteli Teslimat, Maliyetlerde Sürekli Bir Düşme Sağlar Kalite Yönetim Sistemi (KYS) ISO 9000 Serisi Standartlar temelde 8 Kalite Yönetim Prensibine * dayanmaktadır. Bunlar: Müşteri Odaklılık Liderlik Çalışanların Katılımı Proses (Süreç) Yaklaşımı Yönetime Sistem Yaklaşımı Sürekli İyileştirme Karar Vermede Gerçekçi Yaklaşım Karşılıklı Çıkara Dayalı Tedarikçi İlişkileri 8 Kalite Yönetim Prensibinin başarıyla uygulanması, bir kuruluşta şunları sağlayacaktır. İlgili Taraflara Faydalar İyileştirilmiş Para Dönüşleri Değer Yaratma Artan İstikrar * ISO 9000: 2005 "Kalite Yönetim Sistemleri – Temel Terimler ve Sözlük" 12 TASNİF DIŞI Kalite Yönetim Sistemi (KYS) 1. Müşteri Odaklılık: Kuruluşlar, müşterilerine bağımlıdır bu yüzden müşterilerinin mevcut ve gelecekteki ihtiyaçlarını anlamalı, müşteri şartlarına uymalı ve müşteri beklentilerinin üzerine çıkmak için çaba harcamalıdır. 2. Liderlik: Liderler organize ederler, yön ve amaç birliğini belirlerler. Lider firma içerisinde öyle bir ortam kurmalı ve devam ettirmelidir ki insanlar kuruluşun hedeflerinin başarılmasında tam olarak katılabilmelidirler. 3. Çalışanların Katılımı: Her seviyedeki insanlar kuruluşun birer değeridir ve tam olarak katılımları ile kabiliyetleri kuruluşun çıkarları için kullanılabilir. 4. Proses Yaklaşımı: Faaliyetler ve ilişkili kaynaklar bir proses olarak yönetildikleri zaman başarılı sonuçlar çok daha etkin olarak gerçekleştirilebilir. * ISO 9000: 2005 "Kalite Yönetim Sistemleri – Temel Terimler ve Sözlük" 13 TASNİF DIŞI Kalite Yönetim Sistemi (KYS) 5. Yönetime Sistem Yaklaşımı: Birbirleri ile ilişkili proseslerin Sistem olarak belirlenmesi, anlaşılması ve yönetilmesi kuruluşları etkinliklerini sağlar ve hedeflerin gerçekleştirilmesinde verimlilik getirir. 6. Sürekli İyileştirme: Kuruluşun bütün performansının sürekli iyileştirilmesi kurumun kalıcı bir hedefi olmalıdır. 7. Karar Vermede Gerçekçi Yaklaşım: Etkili kararlar veri ve bilginin analizine dayanır. 8. Karşılıklı Yarara Dayalı Tedarikçi İlişkileri: Bir kuruluş ve tedarikçisi birbirine bağımlıdır ve bir değer oluşturma konusunda kabiliyetleri artırmak için karşılıklı çıkarları vardır. * ISO 9000: 2005 "Kalite Yönetim Sistemleri – Temel Terimler ve Sözlük" 14 TASNİF DIŞI Kalite Yönetim Sistemi (KYS) 15 ISO 9001:2008 ve ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Prensipleri 8 ADET (ISO 9001:2008) 7 ADET (ISO 9001:2015) Müşteri Odaklılık Müşteri Odaklılık Liderlik Liderlik Çalışanların Katılımı (Involvement of People) Çalışanların Bağlılığı (Engagement of People) Proses Yaklaşımı Proses Yaklaşımı Yönetimde Sistem Yaklaşımı (Proses Yaklaşımına Dahil Edilmiştir) Sürekli İyileştirme İyileştirme Karar Vermede Gerçekçi Yaklaşım Kanıtlara Dayalı Karar Verme Karşılıklı Yarara Dayalı Tedarikçi İlişkileri İlişki Yönetimi TASNİF DIŞI Kalite Yönetim Sistemi (KYS) ISO Yeni Madde Yapısı (TASLAK) ISO 9001 ve AS 9100 Ana Başlıklar: ISO 9001:2008 AS 9100:2009 (Rev.C) ISO 9001:2015 (TASLAK) AS 9100:2016 (TASLAK) Madde1. Kapsam Madde1. Kapsam Madde 2. Normatif Referanslar Madde 2. Normatif Referanslar Madde 3. Terimler ve Tanımlar Madde 3. Terimler ve Tanımlar Madde 4: Kalite Yönetim Sistemi Madde 4: Kuruluşun İçeriği Madde 5: Yönetimin Sorumluluğu Madde 5: Liderlik Madde 6: Kaynakların Yönetimi Madde 6: KYS için Planlama Madde 7: Ürünün Gerçekleştirilmesi Madde 7: Destek Madde 8: Ölçüm, Analiz ve İyileştirme Madde 8: İşletim Madde 9: Performans Değerlendirme Madde 10: İyileştirme 16 TASNİF DIŞI Kalite Yönetim Sistemi (KYS) ISO ve AS Yeni Madde Yapısı (TASLAK) 1. Kapsam P L A N L A 17 2. Normatif Referanslar 3. Terimler ve Tanımlar 4. Kuruluşun İçeriği 8. İşletim 4.1 Kuruluşu ve İçeriğini Anlamak 8.1 İşletimsel Planlama ve Kontrol 4.2 İlgili tarafların İhtiyaç ve Beklentilerini 8.2 Ürün ve Hizmetler için Şartların Anlamak U Belirlenmesi 4.3 KYS’nin Kapsamının Belirlenmesi 4.4 Kalite Yönetim Sistemi ve Onun Y 8.3 Ürün ve Hizmetlerin Tasarım ve Prosesleri Geliştirilmesi G 5. Liderlik 8.4 Dış Kaynaklı Ürün ve Hizmetlerin 5.1 Liderlik ve Yönetim Desteği U Kontrolü 5.2 Politika L 8.5 Üretim ve Hizmet Sağlama 5.3 Kuruluş İçerisindeki Görevler, A 8.6 Ürün ve Hizmetlerin Salıverilmesi Sorumluluklar ve Yetkiler 6. KYS için Planlama 8.7 Uygun Olmayan Proses Çıktıları, 6.1 Risklere ve Fırsatlara Yönelik Ürünler ve Hizmetlerin Kontrolü Faaliyetler 9. Performans Değerlendirme 6.2 Kalite Amaçları ve Söz Konusu Amaçlara ulaşmak için Planlar 9.1 İzleme, Ölçme, Analiz Etme ve 6.3 Değişikliklerin Planlaması K Değerlendirme 7. Destek O 9.2 İç tetkik 7.1 Kaynaklar N 9.2.1 İç Tetkikler T E 7.2 Yetkinlik 9.2.2 Program(lar) RT 7.3 Farkındalık O 9.3 Yönetimin Gözden Geçirmesi 7.4 İletişim L 10. İyileştirme 7.5 Dokümante Edilmiş Bilgi 10.1 Genel 7.5.1 Genel Ö 10.2 Uygunsuzluk ve Düzeltici Faaliyet 7.5.2 Oluşturulması ve Güncellenmesi N L A 10.3 Sürekli İyileştirme 7.5.3 Dokümante Edilmiş Bilginin EL Kontrol Edilmesi TASNİF DIŞI M Proses (Süreç) Yaklaşımı PUKÖ Döngüsü (Deming Döngüsü) Edwards W. Deming ABD'li bir istatistikçidir. Deming’e göre; kalitesizliğin temelinde değişkenlik yatar, kaliteyi yükseltmek için değişkenliği mutlaka azaltmak ve belli sınırlar içinde tutmak gereklidir, sürekli gelişimin yöntemi PUKÖ çevrimidir. ISO 9001 ve AS 9100 standartları PUKÖ prensibi üzerine kuruludur. Planla (Riskleri Göze Alarak Prosesi Planla) Uygula (Planlanmış Prosesi Uygula) Kontrol Et (Hedeflere Uygun Olarak Proseslerin Performansını İzle/Ölç) 18 TASNİF DIŞI Önlem Al (Gerekliyse İyileştirmeleri Prosese Dahil Et) 19 TASNİF DIŞI Proses (Süreç) Yaklaşımı Proses (Süreç) Yaklaşımı PROSEDÜR (Bir prosesin veya bir faaliyetin yürütülebilmesi için belirlenmiş yol - dokümante edilmiş olabilir veya olmayabilir) GİRDİ İÇİN KAYNAKLAR (İç/Dış tedarikçilerdeki, müşterideki yada diğer taraflardaki ön prosesler) GİRDİ (Malzeme, Kaynak ve Gereksinim şeklindeki Madde, Enerji, Bilgi) ÇIKTI AKTİVİTE (Birbirleriyle ilgili veya etkileşimli faaliyetler) (Ürün, Servis, Karar şeklindeki Madde, Enerji, Bilgi) Süreci Ölçmek için olası Kontroller ve İnceleme Noktaları (Prosesten Önce, Proses Sırasında, Proses Sonrasında) 20 TASNİF DIŞI ÇIKTININ ALICISI (İç/Dış Müşterilerde yada diğer ilgili taraflarda) Proses (Süreç) Yaklaşımı ISO 9001 ve AS 9100 Proses (Süreç) Yaklaşımı? KYS kavramı çerçevesinde Proses Modeli tanıtılmakta ve açıklanmaktadır. ISO 9001 ve AS 9100 standartları, müşteri şartlarını karşılayarak müşteri tatmininin güçlendirilmesi için, kalite yönetim sisteminin geliştirilmesi, uygulanması ve etkinliğinin iyileştirilmesinde Proses Modeli yaklaşımının kullanımını ve benimsenmesini teşvik etmektedir. Bir kuruluş etkin olarak fonksiyonlarını ifa edebilmek için, birbiriyle ilişkili çok sayıda faaliyeti belirlemek ve yürütmek durumundadır. Kaynakları kullanan, girdileri çıktılara dönüştürebilmek için yönetilen bir faaliyet, bir proses olarak kabul edilebilir. Bir prosesin çıktısı, doğrudan bir sonraki prosesin girdisi olabilir. Kuruluş içinde bir prosesler sisteminin uygulanması, bu proseslerin etkileşimleri ve belirlenmesi ile birlikte ve yönetimlerine “Proses Yaklaşımı” olarak atıfta bulunulabilir. 21 TASNİF DIŞI Proses (Süreç) Yaklaşımı ISO 9001 ve AS 9100 Proses (Süreç) Yaklaşımı? Proses yaklaşımının bir avantajı, prosesler sisteminde, münferit prosesler arasındaki bağlantılar ve ayrıca bunların çeşitli kombinasyonları ve etkileşimleri üzerinde sağlamış olduğu sürekli kontroldür. Kalite yönetim sistemi ile birlikte kullanıldığında böyle bir yaklaşım aşağıda belirtilen hususların önemini vurgular: 22 TASNİF DIŞI Şartların anlaşılması ve karşılanması, Proseslerin sağladıkları katma değer açısından dikkate alınmasına olan ihtiyacı, Proses performans ve etkinliği sonuçlarının elde edilmesi, Proseslerin, objektif ölçmelere dayanarak sürekli iyileştirilmesi. Proses (Süreç) Yaklaşımı ISO 9001 ve AS 9100 Proses (Süreç) Yaklaşımı? Kalite Yönetim Sistemi Sürekli İyileştirme STRATEJİK M Ü Ş T E R İ Yönetimin Sorumluluğu (Madde 5) G E R E K L İ L İ K L E R 23 TASNİF DIŞI Ölçüm, Analiz, İyileştirme (Madde 8) Kaynakların Yönetimi (Madde 6) PLANLA Ürün UYGULA Girdi DETAYLI M E M N U N İ Y E T ÖNLEM AL İYİLEŞTİR PLANLA (ve/veya hizmet) Üretilmesi (Madde 7) KONTROL ET Ürün/ Hizmet Çıktı M Ü Ş T E R İ Proses (Süreç) Yaklaşımı ISO 9001 ve AS 9100 Proses (Süreç) Yaklaşımı? (TASLAK) Kuruluşu ve içeriğini anlamak ve KYS’nin kapsamının belirlenmesi (Madde 4.1, 4.2, 4.3) M Ü Ş T E R İ & D İ Ğ E R İ L G İ L İ P A R T İ L E R 24 Sürekli İyileştirme (Madde 10) STRATEJİK Liderlik (Madde 5) G E R E K L İ L İ K L E R PLANLA Genel & Proses Yaklaşımı (Madde 4.4) Performans Değerlendirme (Madde 9) Planlama (Madde 6) PLANLA KONTROL ET UYGULA Girdi İşlemler (Madde 8) DETAYLI TASNİF DIŞI M E M N U N İ Y E T ÖNLEM AL İYİLEŞTİR Destek Prosesleri (Madde 7) Ürün/ Hizmet Çıktı M Ü Ş T E R İ AS 9100 STANDARDI 25 ISO 9001:2015 (TASLAK) Özet Değişiklikler? Önemli Değişiklikler Proses Yaklaşımı Güçlendirilmiş/Daha Net Yüksek Seviye Yapı Terminoloji Risk Bazlı Düşünme Değişiklik Yönetimi Ürün Güvenliği Sahte/Taklit Parçaların Önlenmesi Kalite Yönetim Sistemi İlkeleri Stratejik Yönelim ile Daha Fazla Uyum KYS’nin Kuruluşun İş Prosesleri ile Entegrasyonu Bilgi (Knowledge) Yönetimi Net Performans Değerlendirme Şartları İyileştirme Genişletildi Hizmet Sektörü için Daha Genel ve Daha Uyumlu Önleyici Faaliyetin Yerini Risk Almış Dokümante Edilmiş Bilgi Dış Kaynaklı Sağlanan Ürünlerin ve Hizmetlerin (Satınalma/ taşeron) Kontrolü TASNİF DIŞI AS 9100 STANDARDI 26 9100 sertifikasyon yapısı genel gereksinimler için ISO standardını baz alır ve ilave olarak Havacılık, Uzay ve Savunma (Aviation, Space and Defense (ASD)) özel gereksinimlerini içerir. 9100 serisi standartlar ISO 9001’e ilaveleri, ISO 17021 "Uygunluk değerlendirmesi - Yönetim sistemlerinin tetkikini ve belgelendirmesini sağlayan kuruluşlar için şartlar" ve IAF zorunlu dokümanların gereklerini içerir. IAF MD 1 - Örneklemeye Dayalı Çok Sahalı Belgelendirme IAF MD 2 - Akredite Yönetim Sistemleri Belgelendirmelerinin Transferi IAF MD 5 - KYS ve ÇYS Tetkik Süreleri, IAF MD 7 - Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarına Uygulanacak Yaptırımlar IAF MD 11 - Entegre Yönetim Sistemleri İçin ISO/IEC 17021’in Uygulanması” TASNİF DIŞI AS 9100 STANDARDI 27 9100 Serisi Uluslararası Havacılık, Uzay ve Savunma Kalite Modeli Yaklaşık 105 İlave Gereksinim İlave Gereksinimler - Konfigürasyon Yönetimi - Risk Yönetimi - Özel Gereksinimler - Kritik İtemlar - Zamanında Teslimat - Proje Yönetimi - Tedarikçi Onay Kapsamı TASNİF DIŞI ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi AS 9100 STANDARDI 28 Neden AS 9100 Kalite Yönetim Sistemi (KYS)? AS/EN 9100, ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Standardı temel alınarak havacılık, uzay ve savunma sektörüne özel ilave şartlar ile oluşturulmuş uluslararası bir kalite yönetim sistemi standardıdır. Kapsamı havacılık, uzay, savunma ve savunma sistemlerini de içerecek şekilde tanımlanmıştır. International Aerospace Quality Group (IAQG) stratejisi ile paralel, zamanında ve kaliteli ürün teslimatı sağlanarak akredite kurumlardan belgelendirme yapılması gerekmektedir. Paydaşların ihtiyaçları bazında yeni gereksinimlerin uygulanması gerekmektedir. Paydaşların ihtiyaç olarak tanımladığı dokümante edilmiş prosedür gereksinimlerini de içeren mevcut gereksinimlerin geliştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. TASNİF DIŞI AS 9100 STANDARDI 29 Neden AS 9100 Kalite Yönetim Sistemi (KYS)? Savunma, uzay ve havacılığa yönelik ürün tasarlayan, geliştiren, üreten ve satış sonrası destek veren tüm firmalar AS/EN 9100 standardı için paydaşların beklentileri doğrultusunda belgelendirmeye ihtiyaç duymaktadır. Bu paydaşlar: Savunma Sanayii Firmaları ve Otoriteleri Sivil Havacılık Firmaları ve Otoriteleri Uzay Endüstri Firmaları ve Otoriteleri Sertifikasyon/Belgelendirme Kuruluşları Ticari Firmalar Üreticiler ve Tedarikçiler IAQG’a Üye Firmalar, Stratejik Kurullar ve Takımlar TASNİF DIŞI 9100 SERİSİ STANDARTLAR C o m p l e t e 9100 Standart Güncellemesi ISO 9001:2008 -> ISO 9001:2015 (Yeni: Eylül 2015) AS 9100:2009 (Rev.C) -> AS 9100:2016 (Yeni: Nisan 2016) Ekim 2013 Nisan 2014 Haziran 2014 Temmuz 2014 Temmuz 2014 Ekim 2014 Temmuz 2015 Aralık 2015 Nisan 2016 Nisan 2016 Paydaş Geribildirim Kararı Alt Ekip Öneri Konsepti Taslak ISO 9001’in 9100 ile Entegrasyonu ISO 9001:2015 Taslak Görüşler Yapısal Taslak (Ekip) Çalışma Taslağı (Ekip) Taslak Koordinasyon (IAQG) Oya Açma (IAQG) Destek Material 9100 Serisi Yayınlama Firmaların Belgelendirmeye Geçişleri 2017, 3. Çeyrek gibi planlanmaktadır. 30 TASNİF DIŞI 9100 SERİSİ STANDARTLAR 9100 Yeni Revizyonda Odaklanılan Konular ODAKLANILAN KONULAR Ürün Güvenliği Güncel 9100 gereksinimlerine uygun olarak eklendi. İnsan Faktörü Uygunsuzluk/Düzeltici İşlem sebebi olarak değerlendirilerek eklendi. Risk Önleyici İşlem Sahte/Taklit Parçalar Konfigürasyon Yönetimi Ürün Gerçekleştirme ve Planlama Satış Sonrası Destek Proje Yönetimi Tasarım, Geliştirme ve Tedarik Yönetimi Kalite El Kitabı Yönetim Temsilcisi 31 TASNİF DIŞI TAKIM YAKLAŞIMI Yeni ISO gerekleri ile mevcut 9100 gerekleri birleştirildi. Mevcut gereklilikler, risk, fırsat ve uygunsuzluk içine yedirildi. Yeni gereksinim olarak eklendi. Paydaşların ihtiyaçlarını adresleyecek şekilde cümle netleştirildi. Planlama geliştirilerek netleştirildi. Yeni ISO gerekleri ile mevcut 9100 gerekleri birleştirildi. Kullanıcı yorumlama sorularını adresleyecek şekilde ifadeler İşletme Planlaması ile birleştirildi. Gap analizi tamamlandı. ISO ifadeleri IAQG ihtiyaçlarını karşılar nitelikte eklendi. Kalite El Kitabının hazırlanabileceğine yönelik not tekrardan eklendi. KYS değerlendirmeleri için Yönetim Temsilcisi tekrardan eklendi. 9100 SERİSİ STANDARTLAR 9100 Yeni Revizyonda Odaklanılan Konular Madde 1: Kapsam Madde 2: Normatif Referanslar Madde 6: KYS için Planlama - KYS Planlanırken, Fırsatları ve Riskleri (önleyici) Adresleyen İşlemlere Karar Verilmeli - Değişikliklerin Planlanması için Gereksinimler Artırıldı Normatif Referans Yok Madde 7: Destek - Kurumsal Bilgi Gereksinimlerine Karar Verme - Çalışanların Ürün Güvenliği ve Uygunluğuna Katkıları konusunda Farkındalık Madde 8: İşletim - Geçerliliğini Yitirmiş Ürünler için Planlama - Ürün Güvenliğini Garanti Eden Aktiviteleri Planla - Sahte/Taklit Ürünlerin Önlenmesi - Kritik ürünlerde kullanılan ham malzemelerin test raporlarını doğrulama süreci - Ürün ve Servislerin Salıverilmesi Madde 9: Performans Değerlendirme - KYS Süreçlerinin Değerlendirilmesi - İç Denetimlerde Performans Göstergelerinin Değerlendirilmesi notu eklendi Madde 3: Terimler ve Tanımlar - ISO 9001 terim ve tanımları ISO 9000’e Gitti - 9100 “Ürün Güvenliği”, “Taklit/Sahte Ürün” Eklendi Madde 4: Kuruluşun İçeriği - Kalite El Kitabı Gerekmiyor, Dokümante Edilmiş Bilgi Gerekiyor - Gerekçeli Hariç Tutmalar Sadece Gerçekleştirme/ Operasyon Prosesleri ile Sınırlı Değil - KYS Prosesleri Performans Göstergelerine Sahip Olmalı Madde 5: Liderlik 32 - Yeni Proses Modeli - PUKÖ Modeli Eklendi - "Risk Bazlı Düşünme" Eklendi - KYS için Tanımlama ve Kuruluşun İçeriği Vurgulandı TASNİF DIŞI - KYS, stratejik yön ile uyumlu olmalı - KYS gereksinimleri iş prosesleri (organizasyonun var olmasındaki faaliyetler) içine entegre edilmeli - Prosesler amaçlanan çıktıyı verecek Madde 10: İyileştirme - İnsan Faktörü Üzerindeki İhtiyaç Olan İşlemlerin Değerlendirilmesi 9100 SERİSİ STANDARTLAR Yüksek Seviye Yapı: ISO 9001 için yeni ortak bir format geliştirildi. Tüm ISO yönetim sitemi standartları aynı yapı altında aynı şekilde gözükecektir. Çoklu yönetim sistem gereksinimlerini adreslemede daha etkin. Tek bir entegre yönetim sistemine sahip olma seçeneği kolaylaştırdı. Temel tanımların standardizasyonun sağlanması. ISO 9001, 9100 serisi için baz olarak tanımlanmıştır. Yeni ifade yapısı 9100 serisi içinde tekrarlanmıştır. 33 TASNİF DIŞI 9100 SERİSİ STANDARTLAR Yüksek Seviye Yapı: Uygulama Esasları Eğer mevcut dokümantasyon sisteminiz, standardın daha önceki versiyonuna uygun olarak yapılandırıldıysa, KYS dokümantasyonunuzun şirketinizin değer akışına uygun olarak yeniden düzenlemeniz gerekecektir. Değer akışına dayanan KYS, dokümantasyonunuzu sizlerin iş ihtiyaçlarınıza ve yaptığınız işe uygun olarak düzenlemenizi sağlar. 1.0 Şirket & Ana Şirket Politika ve İdaresi Kalite, İSG, İş Kontrolü <- Üst Değer Akış Süreci -> Müşteri İhtiyacı 2.0 Vizyon ve Strateji 3.0 Pazar ve Satış 4.0 Ürün Tasarım ve Geliştirme 5.0 Ürün Üretme & Yenileme 6.0 Müşteri Desteği Verme 7.0 Ürün Servisi Destek Fonksiyonları 8.0 Kalite 34 TASNİF DIŞI 9.0 Bilgi Teknolojileri 10. Finans 11. Tesisler 12. İnsan Kaynakları 13. ISG Mutlu Müşteri 9100 SERİSİ STANDARTLAR Terminoloji: Mevcut Versiyon Yeni Versiyon Ürünler Ürün ve Servisler Hariç Tutmalar Resmi olarak tanımlanmış KYS’nin kapsamında tanımlıysa tüm gereksinimler uygulanabilir Dokümantasyon, Kayıtlar, Dokümante Edilmiş Prosedürler Dokümante edilmiş bilgi • Sürekliliği Sağlanan = Dokümanlar ve Prosedürler • Saklanan = Kayıtlar Ürün Satınalma Dışardan Sağlanan Ürün ve Servisler Tedarikçi Dışardan Tedarik Gereksinimlerin tutarlı bir şekilde ifade edilmesi ve konunun anlaşılmasını kolaylaştırmak amacıyla basitleştirilmiş bir dil ve yazı stillerin kullanımı sağlanmıştır. 35 TASNİF DIŞI 9100 SERİSİ STANDARTLAR 36 Değişiklik Konsepti: 9100/9110 Yeni Revizyonu ve İlaveler: Değişiklik Konseptinin Tanıtımı Standart, organizasyonların değişen ortamlarına veya koşullarına adaptasyon sağlamak için etkinliği geliştirilmiş dinamik bir yapıya sahiptir. Değişiklik Aşağıdaki Paragraflarda Tanımlanmıştır: KYS kapsamında değişikliklerin uygulanması ve planlanması (Paragraf 6.3 "Değişikliklerin Planlanması") Organizasyonel Bilgi- Bilgiye göre değişen ihtiyaçları ve eğilimleri adreslemek için (Paragraf 7.1.6 "Organizasyonel Bilgi") Operasyonel Değişiklikleri Kontrol, Planlı ve Kasıtsız (Paragraf 8.1 "Operasyonel Planlama ve Kontrol") Ürün ve Servisi Etkileyen Plansız Değişiklikleri Adresleme (Paragraf 8.5.6 "Değişikliklerin Kontrolü") TASNİF DIŞI 9100 SERİSİ STANDARTLAR Risk Bazlı Düşünme Nedir? Risk bazlı düşünce hepimizin otomatik olarak ve sık sık en iyi sonucu almak için bilinç altımızda yaptığımız şeydir. Risk kavramı daima ISO 9001 içinde var olmuştur. Bu versiyonda risk daha açık hale getirilmiş ve riskler tüm yönetim sistemi içine inşa edilmiştir. Risk bazlı düşünme, riski başından itibaren ortadan kaldırıncaya kadar değerlendirilmesini garanti altına alır. Risk bazlı düşünme stratejik ve operasyonel planlamanın parçası olan önleyici faaliyetlerdir. 37 TASNİF DIŞI 9100 SERİSİ STANDARTLAR 38 Risk Bazlı Düşünme Nedir? Risk Bazlı Düşünme Rasyoneldir. TDK (Türk Dil Kurumu) tarafından tanımlanmış Rasyonel tanımı "Akla uygun, aklın kurallarına dayanan, ölçülü, ussal, hesaplı " şeklinde ifade edilmiştir. Başarılı şirketler fayda sağlaması sebebi ile sezgisel risk bazlı yaklaşımı kullanırlar. Operasyonel süreçler üzerinde riskin etkisini anlamak Müşteri güvenini ve memnuniyetini artırmak Mal ve hizmetlerin kalite tutarlılığı sağlamak Önleme ve iyileştirme konusunda proaktif bir kültür oluşturulması sağlar TASNİF DIŞI 9100 SERİSİ STANDARTLAR Risk Bazlı Düşünme Nedir? Uygulama Hususları: Örgütsel süreçleriniz boyunca risk odaklı yaklaşımı kullanın. Organizasyonunuzdaki risklerinizi tanımlayın ve öncelik verin. (Bu şartlara ve ortama bağlıdır: ürün veya süreç karmaşıklığı, organizasyonun karmaşıklığı) Kabul edilebilir nedir? Kabul edilemez nedir? Riskleri gidermek için eylemleri planlayın. Riskleri nasıl önleyebilirim? Ortadan kaldırabilirim? Azaltabilirim? Planı uygulayın; eylemi gerçekleştirin. Eylem etkinliğini kontrol edin. Çalışıyor mu? Deneyimlerden öğrenin; iyileştirin. 39 TASNİF DIŞI 9100 SERİSİ STANDARTLAR 40 Risk Bazlı Düşünme Nedir? Sonuç: Risk-Bazlı Düşünme Yeni bir uygulama değil. Zaten yaptığınız bir şey. Sürekli. Riskler hakkında daha fazla bilgi sahibi ve hazırlıklı olmanızı sağlar. Hedeflere ulaşma olasılığını artırır. Kötü sonuçların olasılığını azaltır. Önleme faaliyetlerini bir alışkanlık haline getirir. TASNİF DIŞI 9100 SERİSİ STANDARTLAR 41 Risk Bazlı Düşünme Nedir? 9100 yeni revizyonları aşağıdaki konuları vurgulamaktadır: 9100 Paragraf 6.1 "Risklere ve Fırsatlara Yönelik Faaliyetler", organizasyonun KYS’si içindeki riskler ile ilgilidir: Organizasyondaki/ Süreçlerdeki riskleri Yönet (Örnek: Yeni Müşteriler, yeni pazar, şirket ortaklıkları, işle ilgili sınırlar vb.) 9100 Paragraf 8.1.1 "Operasyonel Risk Yönetimi" operasyonlardaki riskler ile ilgilidir: Riskleri yönetmek için resmi bir süreç uygula. Operasyonel faaliyetler içinde risklerin analizlerini yap (Örnek: Kontrat gözden geçirme ve imzası, yeni teknolojilerin karşılanması, dış tedarikçilerin seçimi vb.) TASNİF DIŞI 9100 SERİSİ STANDARTLAR 42 Ürün Güvenliği? 9100 Yeni Revizyonu ve İlaveler: Revizyon/İlaveler: Ürün güvenliğini sağlamak için gereksinimler Eklenen Not ile, ilgili süreçlerin örnekleri Güvenlik ile ilgili diğer gereksinimler ile uyum Paragraflar: 7.3, 8.1, 8.4.3 & 8.5.4 Gerekçe: Güvenliği artırmanın öneminin endüstri tarafından kabul edilmesi. 9100/9110 sertifikalarının IAQG stratejisinin bir parçası olarak otoriteler tarafından tanınması. Uygulama Hususları: Ürün güvenlik şartlarının adreslenmesi. Standart içinde "Ürün Güvenliği" gereksinimlerinin tanımlanması ile ICAO (International Civil Aviation Organization) tarafından tanımlanmış Safety Management System (SMS) ile uyum sağlanmıştır. TASNİF DIŞI 9100 SERİSİ STANDARTLAR Ürün Güvenliği? Ürün Güvenliği Tanımı (3.1) Bir mülkiyete hasar yada insanlara zarar verebilecek kabul edilemez riske sebep olmaksızın tasarlanan yada bu amacı gerçekleştirmek için tanımlanan öğenin yeteneğidir. Örnek Aktiviteler: Tehlikelerin değerlendirilmesi ve ilişkili risklerin azaltılması: Ürüne (DFMEA) ve Sürece (PFMEA) yönelik FMEA (Failure Mode Effect Analysis/ Hata Türü Etki Analizi) Uygula. Güvenlik Analizlerini Gerçekleştir. Personel ve organizasyon ile ilgili riskleri tanımla ve azalt. (İnsan Faktörü, Sorumlulukların Yönetimi) Güvenlik Kritik Öğelerin Yönetimi: FMEA ve güvenlik analizleri süresince tanımlanmış kritik öğeler için izleme kontrol planı tanımla ve uygula. 43 TASNİF DIŞI 9100 SERİSİ STANDARTLAR Ürün Güvenliği? Örnek Aktiviteler (Devam): Meydana gelmiş güvenliği etkileyen olayların analizi ve raporlanması: Potansiyel ve meydana gelmiş olayların toplanarak, konusunda uzman kişiler tarafından etki analizlerinin yapılması. Şirket içi eskalasyon sürecinin ve şirket dışı taraflara raporlama sürecinin organize edilmesi. Kullanımdaki olumsuz güvenilirlik trendlerinin analiz edilmesi ve uygun işlemlerin tanımlanması. Bu olaylar kapsamında iletişim ve personel eğitimi: Güvenlik kültürünün ve meydana gelmiş olaylardan alınan derslerin teşvik edilmesi. (organizasyon tarafından teslim edilmiş ürünlerin, son ürün üzerinde güvenlik etkileri) Endüstri deneyimlerini dikkate alarak güvenlik ile ilgili konuların meydana gelmesinin önlenmesi. (Benzer fonksiyonları olan yada aynı teknolojiye yada komponente dayanan diğer ürünler üzerindeki olaylar) 44 TASNİF DIŞI 9100 SERİSİ STANDARTLAR Ürün Güvenliği? Havacılık Tarafları için, Safety Management System (SMS) aşağıdaki konuları içermektedir. - Refer to ICAO* Annex 19 to the Convention on International Civil Aviation (dated Nov. 2013) Appendix 2 ICAO: International Civil Aviation Organization SMS Yapısı Güvenlik Politikası & Hedefler 1.1 Yönetim, Taahhüt & Sorumluluk 1.2 Güvenlik Sorumlulukları 1.3 Kilit Güvenlik Personelinin Atanması 1.4 Acil Cevap Planlamanın Koordinasyonu 1.5 SMS Dokümantasyonu Güvenlik Risk Yönetimi 2.1 Tehlike Tanımlama 2.2 Güvenlik Risk Değerlendirmesi ve Azaltma Güvenlik Teminatı 3.1 Güvenlik Performansı İzleme ve Ölçümü 3.2 Değişikliklerin Yönetimi 3.3 SMS’nin Sürekli İyileştirilmesi SÜREKLİ İYİLEŞTİRME 45 TASNİF DIŞI Güvenliği Teşvik Etme 4.1 Eğitim ve Öğretim 4.2 Güvenlik İletişimi 9100 SERİSİ STANDARTLAR 46 Taklit/Sahte Ürünler TASNİF DIŞI 9100 SERİSİ STANDARTLAR 47 Taklit/Sahte Ürünler 9100/9110 Yeni Revizyonu ve İlaveler: İlaveler: Yeni ifade şüpheli onaysız parçaların (Suspected Unapproved Parts SUP) önlenmesine yönelik gereksinimleri içeriyor. Gerekçe: Onaylı tasarım yada bakım verisine uygun olarak üretilmemiş yada idame edilmemiş SUP ’ların artan tehditlerinin etkilerinin azaltılması. Taklit/sahte parçalara yönelik acil yasal / mevzuat şartlarının KYS süreçlerinde tanımlanması. Uygulama Hususları: Sahte ürün risklerini ortadan kaldırmak için: Şirket için aktiviteler (Örnek: Yürürlükten Kalkmış Malzeme Yönetimi, Uygun Olmayan Malzeme Yönetimi, Raporlama, Eğitim.) Şirket Dışı Tedarikçilere Yönelik Aktiviteler: (Örnek: Satın alma, Kaynak Seçimi, Kontrol ve Muayene vb.) TASNİF DIŞI 9100 SERİSİ STANDARTLAR Taklit/Sahte Ürünler 9100/9110 Yeni Revizyonu ve İlaveler: Uygulama Hususları (Devam): Risk: Teslim edilen ürünün içinde SUP ile karşılaşılmasına yönelik Operasyonel Süreçler boyunca risklerin anlaşılması. SUP risklerini adreslemek için süreçlerde önleyici ve azaltma tedbirlerinin uygulanması. Tasarım/ Yürürlükten Kalma: Ürünün servis ömrü ve kontrat için parça seçimlerinin ve tasarım kararlarının uygun olmasının sağlanması. Satınalma, Kaynak Seçimi, Tedarik Kontrol ve Muayene: Tedarik, Tedarikçi Kontrol ve Muayene seçenekleri ile, Kaynak Seçimi ile ilişkili risklerin anlaşılması. Tanımlanan risklere dayalı tedarikçi kontrol ve muayenelerdeki uygun işlemlerin tanımlanması. 48 TASNİF DIŞI 9100 SERİSİ STANDARTLAR Taklit/Sahte Ürünler 9100/9110 Yeni Revizyonu ve İlaveler: Uygulama Hususları (Devam): Uygun Olmayan Ürün Kontrol: SUP’ların ayrılması ve kontrolü. SUP’ların tekrardan tedarik zincirine girmemesinin sağlanması. Raporlama: SUP’ların uygun devlet ve endüstri raporlama sistemlerine raporlanması Eğitim: SUP’ların Havacılık, Uzay ve Savuna ürünleri üzerinde etkileri kapsamında farkındalığın sağlanması amacı ile uygun personel eğitimlerinin verilmesi. Ürünler üzerinde SUP’lar ile karşılaşmamak için süreçlerin anlaşılması için metotların yaratılması. 49 TASNİF DIŞI 9100 SERİSİ STANDARTLAR Üretimde İnsan Faktörü Ergonomi - Makine Tasarımları - Takım Tasarımları - Malzeme Akışı - Elde Olmayanlar - Sezgisel Kullanım - Operasyonların Karışıklığı Yetkinlik - Bilgi - Yetenek - Deneyim - Prosedürler - Dokümantasyon - Talimatlar - Eğitim - Koçluk - Yardım ve Destek Ekipman - Uygun Takımlar - Uygun Elbise - Ekipmana Ulaşım - Ham Malzemeler * Çevre - Saat - Sıcaklık - Işıklandırma Seviyesi - Gürültü Seviyesi - Dikkati Dağıtan Etkenler - Güvenlik Riskleri - Rahatlama/Yenilenme Tesisleri * IAQG, SCMH (Para. 3.6.2), Üretimde İnsan Faktörü Etkileri 50 TASNİF DIŞI Kültür - Yönetimin Tutumu - Yapılabilenler/Yapılamayanlar - Ürün/Servis ile Gurur Duyma - Yerel Kültür - Müşteri Değerleri - Ödüllendirmek ve Takdir Etmek - Ticari Baskılar - Yeterli Kaynak Duygular - Zihin Durumu - Fiziksel Sağlık - Değerlerin Algısı - İstek - Otorite Görüşü - İnanç - İş Arkadaşı İlişkileri 9100 SERİSİ STANDARTLAR 9100 Serisi Standartlar STANDARD 9100 QMS - Requirements for Aviation, Space and Defense Organizations 9101 QMS Audit Requirements for Aviation, Space, and Defense Organizations (2014/15 published, 2016 started) 9102 Aerospace First Article Inspection Requirement 9103 Variation Management of Key Characteristics 9104-1 Requirements for Aerospace QMS Certification / Registration Programs 9104-2 9104-3 9107 9110 9114 9115 9116 51 BAŞLIK TASNİF DIŞI Requirements for Oversight of Aerospace QMS Registration/Certification Programs Requirements for Aerospace Auditor Competency and Training Courses Direct Delivery Authorization Guidance for Aerospace Companies QMS - Requirements for Aviation Maintenance Organizations Direct Ship Guidance for Aerospace Companies QMS - Requirements for Aviation, Space and Defense Organizations Deliverable Software NEW - Aerospace Series – Notice of Change (NOC) Requirements (AAQG, EAQG published) 9100 SERİSİ STANDARTLAR 9100 Serisi Standartlar STANDARD 9117 NEW - Delegated Product Release Verification (DPRV) 9120 QMS - Requirements for Aviation, Space and Defense Distributors 9131 9132 9133 9134 9136 QMS - Aerospace - Non-Conformance Documentation Data Matrix Quality Requirements for Parts Marking Qualification Procedure for Aerospace Standard Parts Supply Chain Risk Management Guideline (Inactive) NEW - Root Cause Analysis and Problem Solving Guidance for the Application of AQAP 2110 within a 9100 Quality Management System NEW - Statistical Product Acceptance NEW - Bodies of Knowledge NEW - Advance Product Quality Planning (APQP) / Production Part Approval Process (PPAP) NEW - Foreign Object Debris (FOD) NEW - Management of Unsalvageable Items Aerospace Operator Self-Verification Programs 9137 9138 9139 9145 9146 9147 9162 52 BAŞLIK TASNİF DIŞI GEREKSİNİMLER Strateji Oluşumu 9104-1 (Organizasyon) Ürün & Tedarik Zinciri Strateji Oluşumu İnsan Yetenek Strateji Akışı 9100 (Genel) (Kalite Yönetim Sistemi) Sertifikasyon Yönetimi KYS Standartları 9102 FAI 9103 Anah. Kar. 9110 (Bakım) 9120 (Dağıtıcılar) 9107 DDA 9136 RCA 9115 Yazılım 9114 Direk Sev 9137 AQAP 9138 Stad. Prod. A/C 9139 BoK } 9116 NoC Yeni 9104-3 (Denetçiler) 9117 DPRV 9145 AQAP&PP AP Yayınlandı 9101 (Denetim Süreci) 9131 N/C Dok 9146 FOD 9132 Markal. 9147 AQAP&PP AP 9133 Ted. Kal. 9162 Self. Ver. Supply Chain Management Handbook (SCHM) Tedarik Zincir Yönetimi El Kitabı Pazarlama ve Satış Tasarım ve Geliştirme Yap (Montaj ve Test) Satın Alma Teslimat Müşteri Destek Paydaşlar ile İletişim ve Haberleşm e İnsan Yetenek Dokümanları (PCAP001) & Yapı (Yetenek Matrisi) En İyi Uygulamalar TASNİF DIŞI 9104-2 (Denetim/Sertifikasyon) Sertifikasyon Yönetimi ICOP Sertifikasyon Yönetimi 9100 SERİSİ STANDARTLAR Sertifikasyon Yapısının Yönetimi 9134 Ted. Risk 53 VERİ TİPİ KALİTE STANDARTLARI VE UYGULAMALAR IAQG SAHİPLERİ Revizyon Geçerli IAQG Uluslararası Havacılık ve Uzay Kalite Grubu (International Aerospace Quality Group) IAQG Konseyi APAQG (Asya & Pasifik) AAQG (Amerika) EAQG (Avrupa) 54 TASNİF DIŞI Genel Kurul Forumları IAQG AMERIKA Sektörü AVRUPA Sektörü ASYA-PASIFIK Sektörü The Boeing Company AgustaWestland AVIC GE Aviation Airbus Fuji Heavy Industries (FHI) Honeywell Airbus Defense and Space IHI Corporation Lockheed Martin Airbus Helicopters KAL-ASD Northrop Grumman Alenia Aermacchi Kawasaki Heavy Industries (KHI) Parker Aerospace Avio Areo Mitsubishi Heavy Industries (MHI) Raytheon BAE Systems TBD Rockwell Collins Rolls-Royce Triumph Group SAAB United Technologies Corporation (UTC) SAFRAN Maviler 9100 ekibinde temsil edilmektedir. 55 TASNİF DIŞI IAQG Asya Pasifik Amerika • • • • • • • • • • • • • • • • • • • Aerojet ATK Ball Aerospace Boeing Bombardier Embraer GE Aviation General Dynamics - Gulfstream Honeywell Lockheed Martin Moog Northrop Grumman * Parker Aerospace Raytheon Rockwell Collins Spirit AeroSystems Textron Triumph Group United Technologies (UTC) • • • • • • • • • • • • • Aerospace Industrial Development Corporation (AIDC) AVIC COMAC DSO EGAT Fuji Heavy Industries Indonesian Aerospace (IAe) IHI Korean Aerospace Industries (KAI) KAL-ASD Kawasaki Heavy Industries * Mitsubishi Heavy Industries Shin Maywa * Sektör Liderlerini İfade Etmektedir. 56 TASNİF DIŞI IAQG Avrupa • • • • • • • • • • • • • • • • • Advanced Electronics Company AgustaWestland Airbus * Airbus Defence & Space Airbus Helicopters Alenia Aermacchi Avio Aero BAE Systems Dassault Aviation ELBIT Systems FACC Fokker Aerospace GKN Aerospace Engine Systems HEGAN Israel Aerospace Industries MBDA Meggit • • • • • • • • • • • • • • Messier-Bugatti-Dowty Motor Sich MTU Aero Engines PFW RAFAEL Rolls-Royce SAAB Aerospace SAFRAN SAGEM Selex ES SNECMA SONACA Thales Turbomeca • TAI – Turkish Aerospace Industries • • UAC Zodiac Aerospace Maviler Oy Verebilen Üyeleri Göstermektedir. * Sektör Liderlerini İfade Etmektedir. 57 TASNİF DIŞI IAQG IAQG tarafından yayınlanan standartlara aşağıdaki linklerden ulaşılabilirsiniz. http://www.sae.org/iaqg/publications/standards.htm NUMARA 9100 9110 9120 58 TASNİF DIŞI BAŞLIK Quality Management Systems - Requirements for Aviation, Space and Defense Organizations Quality Maintenance Systems – Aerospace – Requirements for Maintenance Organizations Quality Management Systems – Aerospace – Requirements for Stockist Distributors AMERİKA ASYA PASİFİK (INGİLİZCE) (JAPONCA) AVRUPA (İNGİLİZCE, FRANSIZCA, ALMANCA) AS 9100C JISQ 9100 prEN 9100 AS 9110 SJAC 9110 prEN 9110 AS 9120 SJAC 9120 prEN 9120 IAQG 59 IAQG, EQAG, OASIS Web Adresleri TASNİF DIŞI IAQG Genel Kurul İcra Komitesi İletişim İşletim Yönetim Sistemleri Finans Tüm Sektörlerden Oy Verebilen Üyeler Başkan Amerika Sektör Lideri (AAQG) Avrupa Sektör Lideri (EAQG) Asya Pasifik Sektör Lideri (APAQG) Strateji Çalışma Grubu (SWG) SWG Lideri, Başkan, Sektör Liderleri, Liderler (İletişim, İşletim Yönetim Sistemleri, Finans, Diğer Parti Yönetimi, İlişikleri Geliştirme Stratejisi, Gereksinimler, Ürün ve Tedarik Zinciri Geliştirmesi, İnsan Yetenekleri), Performans, Entegrasyon Ekibi ve Sekreter İlişkileri Geliştirme Stratejisi Diğer Parti Yönetimi (OPM) • • • • • Sivil Otoriteler Uzay Savunma Bakım, Tamir & İdame Ticari Birlikler Geliştirme Stratejisi Gereksinimler İnsan Yetenekleri Ürün ve Tedarik Zinciri Geliştirmesi Performans 60 TASNİF DIŞI ICOP ICOP, IAQG tarafından tanımlanmış global olarak bütünleştirilmiş Havacılık, Uzay ve Savunma Kalite Yönetim Sistemi (Aerospace Quality Management System-AQMS) Sertifikasyon Prosesidir. Endüstri tarafından kontrol edilir. Her bir Sektör vasıtası ile tüm AQMS sertifikasyon aktiviteleri, IAQG tarafından doğrudan yönetilir. Diğer Partilerin sertifikasyon aktiviteleri Akredite edilmiş Sertifikasyon Kuruluşları (CB) ve ICOP sürecine uygun olarak Onaylanmış Havacılık Deneyimli Denetçileri (AEA) tarafından gerçekleştirilir. ICOP süreci, IAQG "Other Party Management Team (OPMT)" tarafından idame edilmektedir. ICOP, 9100, 9110 ve 9120 AQMS için sertifikasyonları sağlar. 61 TASNİF DIŞI ICOP ICOP Kriterleri 9104-001 – Akreditasyon/Sertifikasyon Gereksinimleri Sertifikasyon Yapısı Sektör Gereksinimleri Katılımcı Kuruluşlar için Gereksinimler: Tanınmış Akreditasyon Kuruluşları (AB) Akredite Sertifikasyon Kuruluşları (CB) Onaylanmış Havacılık ve Uzay Denetçileri Denetçi Onaylama Kuruluşları (AABs) OASIS Veri Tabanı Yönetimi 9104-002- Gözetim 9100 serisi standartlarda belirtilen akreditasyon/sertifikasyon gereksinimlerine uygunluğu sağlamak için belirtilen Gözetim ve denetim prosesini tarifleri 9104-003 – Denetçi Onaylama & Eğitimi IAQG sektörleri tarafından kullanılan ortak denetçi eğitimi ve onaylama süreçleri 62 TASNİF DIŞI SERTİFİKASYON 63 9104/1’e göre Sertifikasyon sağlanacak alanlar 4 ana grup altında tanımlanmıştır: Tekli Saha (Single Site) Çoklu Benzer Saha (Multiple Site) Kampüs (Campus) Çoklu Saha (Several Sites) Kompleks (Complex) TASNİF DIŞI SERTİFİKASYON Tekli Saha (Single Site) – Tek bir sahada faaliyet gösteren organizasyonlar. Saha (Site) – Organizasyonun iş yada servisi gerçekleştirdiği kalıcı yerler saha olarak adlandırılır. ICOP altındaki sertifikaların yaklaşık %85’i Tekli Saha’dır. 64 TASNİF DIŞI SERTİFİKASYON Çoklu Benzer Saha (Multiple Site) – Birden fazla sahada tamamen aynı yada kısmi olarak benzer faaliyetleri gerçekleştiren, merkez bir fonksiyona sahip ve sahalar arasında bir ağ mevcut olan organizasyonlar. Tüm sahalar ortak bir KYS’ye sahip ve temelde aynı prosesleri gerçekleştiriyor olmaları gerekmektedir. (Ref. (IAF MD 1). 65 TASNİF DIŞI SERTİFİKASYON Kampüs (Campus) – Belirli bir merkez fonksiyona sahip dağıtılmış, sıralı, birbirine bağlı ürün gerçekleştirme sürecine sahip organizasyonlar. Tüm sahalar ortak bir KYS’ye sahiptir ve aynı değer akışına girdi sağlamaktadır. + + + Değer Akışı 66 TASNİF DIŞI = SERTİFİKASYON Çoklu Saha (Several Site) - Belirli bir merkez fonksiyona sahip ve Çoklu Saha ve Kampüs Saha bağlantılarından farklı bir saha bağlantısına sahip ve aynı KYS altında çalışan organizasyonlar. Saha A Saha C Saha B Saha Bağlantısı 67 TASNİF DIŞI Merkez Fonksiyon SERTİFİKASYON 68 Kompleks (Complex) – Belirli bir merkez fonksiyona sahip ve Çoklu Saha, Kampüs Saha, veya Ayrılmış Saha bağlantılarının birini yada birden fazlasını içeren organizasyonlar. Ortak bir KYS’ye sahiptirler. OPMT Alt Ekiplerinin değerlendirmesi ve onayına tabidirler. TASNİF DIŞI SERTİFİKASYON OER ve KYS Proses Matrisi Süreç Yaklaşımı Denetim Kayıtları Metotlar/ Araçlar Proses Bazlı Denetim PEAR NCR Organization: 5 Site/OIN: Nonconformity Report (NCR) 4 Audit Report ID/type: 4 NCR Number: 6 7 SECTION 1 - DETAILS OF NONCONFORMITY: 8 Process/Area/Department: 9 Requirement/Clause No.(s): Auditing Company Logo Effectiveness Assessment Record 2 3 4 Organization: Site: Report Number: Issued Date: □ Core Process Assessed: □ Support Process Assessed: □ Foundation Process Assessed: 5 Issue Date: 10 1 Classification (ma/mi): 6 11 Statement of Nonconformity: 12 Objective Evidence: 13 Kontroller 2 1 Auditing Company Name 3 9100/9110/9120 Section Reference: Girdiler Çıktılar Due Date: 14 Auditor NAME: 15 Signature: Auditee Representative Acknowledgement Name: Signature: 7 Support Process(es) Assessed: 8 Statement of Effectiveness: □The assessed core/support/foundation process has been determined to be effective. □The assessed core/support/foundation process has been determined to be ineffective. 9 How was process effectiveness determined (methodology)? 7 SECTION 2- AUDITEE PLANNED ACTIONS (Attach separate sheet, as needed.) 16 Containment Action(s), including correction, with supporting completion date(s): 19 Root Cause: 21 Corrective Action(s), including supporting completion date(s): 15 24 17 Planned Completion Date: 18 Actual Completion Date: 20 Cause Code: 22 Planned Completion Date: 23 Actual Completion Date: Kaynaklar 10 Objective Evidence, Observed Conditions, Data, and Comments to Support Effectiveness Determination Auditee Representative Date: Name and Signature: Auditor Signature for Date: Acceptance of C/A(s): SECTION 3 - DETAILS OF AUDITOR VERIFICATION OF ACTION: 11 Assessment Team Leader 12 Signature and Date 7/25 7/26 SECTION 4 - NCR CLOSURE (Auditor Name /Signature/Date): 27 Approved by Audit Team Leader (Name/Signature/Date): Perform ans Odaklı Uygunluğun Kanıtları 69 TASNİF DIŞI Signature indicates that all relevant requirements (including requirements for support processes identified in Block #7) have been assessed to determine effectiveness of the core or support process identified in Block #5 Etkinliğin Kanıtları OASIS OASIS (Online Aerospace Supplier Information System) Veri Tabanı OASIS, ICOP sertifikasyonları, denetçiler ve denetim sonuçları 70 ile ilgili verilerin saklandığı bir veri tabanıdır. Yalnızca Onaylayıcı Kuruluşlar (AB), Sertifikasyon Kuruluşları (CB), Onaylı Kuruluşlar, Onaylı Denetçiler listeleme amaçlı genele açıktır. Denetim Verilerine ulaşım sadece sertifika sahibi organizasyonlar tarafından verilebilmektedir. Sertifikalandırma Kuruluşları (CB)’lere gerektiğinde geri bildirim sağlanabilmektedir. TASNİF DIŞI OASIS OASIS (Online Aerospace Supplier Information System) Veri Tabanı OASIS Veri tabanında oturum açtığınızda aşağıdaki konularda sorgulama yapma imkanı sağlar: – Sertifikalandırılmış Tedarikçi Klasörü – Belgelendirme Bilgisi – – – – – Ulusal Belgelendirme Kuruluşları (NAB) Sertifikasyon Kuruluşları (CB) Eğitim Onay Kuruluşları Denetçi Belgelendirme Kuruluşu Denetçiler Geri Dönüş Süreci Faydalı Bağlantılar Tedarik Zinciri Yönetim El Kitabı (Supply Chain Management Handbook-SCHM) 71 TASNİF DIŞI SCHM Tedarik Zinciri Yönetimi Tedarik zincirinin ve bu zincir içinde yer alan tüm şirketlerin uzun vadeli performanslarını arttırmak amacıyla, söz konusu şirketlere ait işletme fonksiyonları ve planlarının, zincirdeki tüm şirketleri kapsayacak şekilde, stratejik ve sistematik koordinasyonudur. Müşteri ve diğer paydaşlar için değer yaratan ürün, hizmet ve bilgi sağlamak amacıyla ilk tedarikçiden son tüketiciye kadar olan kilit iş süreçlerinin entegrasyonudur. Tedarik zinciri birbirinden bağımsız firmaları yada şirket içi tedarik zincirini kapsayabilir. Zincir bir firma içerisinde olduğunda iş süreçlerinin yönetimi tamamen firmanın kontrolündedir. Şirketler arası tedarik zinciri ise bundan çok farklıdır, zincir şirketler arası ilişkilerin bir sistemi olduğundan, bu zincirdeki her firma kendi davranışlarını tedarik zinciri yönetimi yaklaşımı çerçevesinde kontrol etmekle yükümlüdür 72 TASNİF DIŞI SCHM Tedarik Zinciri Yönetimi Tedarik Zinciri Yönetiminde en önemli faktörlerden biri tedarikçi yönetimidir. Tedarikçi Yönetimi kapsamında aşağıdaki gibi konular ele alınmakta ve değerlendirilmektedir. Tedarikçi Seçimi Tedarikçi Denetimi Tedarikçi Belgelendirme Tedarikçiler ile İlişkiler Tedarikçiler ile Ortaklıklar Taşıma Alternatiflerinin Değerlendirilmesi Tedarik zinciri performansını etkileyenler unsurlardan biride kalitedir. Firmalar, müşteri tarafından belirlenmiş kalite ile ilgili gereksinimlere ve dokümanlara uygun olarak faaliyetlerini sürdürmekle yükümlüdür. 73 TASNİF DIŞI SCHM Tedarik Zinciri Yönetimi Firmalar, üçüncü partilerden alınmış kalite sistem sertifikasına sahip olmaları gerekmektedir. Örnek: AS/EN 9100 C: “Havacılık-Uzay-Savunma ve Savunma Sistemleri Kalite Yönetim Sistemleri-Şartları” Firmaların mevcut kalite sistemi/ dokümanları/ uygulamaları üçüncü partilerden alınmış kalite sistem sertifikasına sahip olsalar bile gerektiğinde müşteri yada müşteri tarafından yetkilendirilmiş bir denetim kuruluşu tarafından ve otoriteler tarafından yerinde denetlenir ve uygunlukları belgelenir. 74 TASNİF DIŞI TEŞEKKÜRLER EN HIZLI, EN GÜÇLÜ, EN İYİ ÇÖZÜM ÜRETEN, EN UYGUN FİYATTA EN KALİTELİ HİZMET VEREBİLEN BELLİ SAYIDA ŞİRKETLER ZİNCİRİ AYAKTA KALACAK VE BAŞARILI OLUP PASTA PAYLARINI BÜYÜTECEKTİR. 75 TASNİF DIŞI