3. - Educators Forum Website
Transkript
3. - Educators Forum Website
Bu kitap bir E"itimciler Forumu yayınıdır www.edforum.org.uk Bu kitaptaki bölümler sadece ticari olmayan e"itim amacıyla kullanılabilinir Katkılarından dolayı The Hackney Learning Trust!a, Hamiyet Asan ve Ethnic Minority Achievement Team!e, Aim Higher!e, Print Gallery basımevine ve E"itimciler Forumu!nun de"erli üyelerine özel te#ekkürler. Editör ve Koordinatör: Ali Kalkan Bu bilgi paketinin ikinci baskısına yardımcı olması için görü#lerinizi bekliyoruz. $çerik ve sunum hakkındaki dü#üncelerinizi, fikirlerinizi ve önerilerinizi elektronik posta yoluyla iletebilirsiniz: akalkan2007@googlemail.com Birinci baskı: Mayıs 2010 This book is a publication of the Educators Forum www.edforum.org.uk Extracts from this book can only be reproduced for non-commercial education purposes. Thanks to The Learning Trust!s Aim Higher Project and EMA (Ethnic Minority Achievement) Team and especially to Hamiyet Asan, Print Gallery and members of the Educators Forum for their valuable contributions. Editor and Coordinator: Ali Kalkan We welcome feedback on this information pack for its second edition. If you have any thoughts, ideas and suggestions on the content, or how it!s presented, please contact at email: akalkan2007@googlemail.com First Edition: May 2010 GCSE’den ÜN‹VERS‹TEYE ÖNSÖZ Y a!adı"ımız bu ça"da e"itim artık sadece e"itim de"ildir. Özgürlü"ün, mutlu olmanın, barı! ve huzur içinde ya!amanın belki de en önemli yoludur. Her bir bireyin daha fazla e"itim görmesi ve daha da önemlisi yüksek e"itime yönelmesi, tüm toplumların zenginle!mesine bir katkıdır. Ancak e"itimle ya!adı"ımız dünyanın aydınlık alanları geni!letilir, karanlıkları azaltılır. E"itimciler Forumu Londra#da ya!ayan gençlerimizin geleceklerine küçük de olsa bu kitapla bir ı!ık olur umuduyla böyle bir çalı!manın içine girdi. $GCSE#den Üniversiteye# ba!lıklı bu güzel çalı!ma E"itimciler Forumu#muzun kar!ılık beklemeden, gönüllülük temelinde çalı!an bir grup üyesi tarafından hazırlanmı!tır. Oldukça karma!ık olan %ngiltere#deki e"itim sistemini velilerimizin anlayaca"ı bir dille yazılmaya özen gösterdik. Amacımız gençlerimizi e"itime ve özellikle yüksek e"itime özendirmek, farklı alternatifleri gösterebilmek ve gençlerimizin do"ru kararlar almasına yardımcı olmaktır. Özellikle de anne ve babaların çok sevdikleri çocuklarının e"itimlerine zamanında ve olabildi"ince olumlu yönde müdahale edebilmelerine katkıda bulunabilmektir. Binlerce aileye ula!mayı amaçladık. Learning Trust bünyesindeki EMA ve Aim Higher ile bunu gerçekle!tirebildik. Anne ve babaların çocuklarıyla önemli kararlar alacakları bir a!amada bu kitapla yanıba!larında olmayı istedik. Bu iki amacımıza da ula!abildi"imiz için çok sevinçliyiz. Toplumumuzun ihtiyacı olan bu kitap için bizden desteklerini esirgemeyen Ethnic Minority Team, Etnik Azınlıklar Bölümü#ne ve Aim Higher yöneticilerine te!ekkür ediyoruz. Katkıda bulunan e"itimci arkada!larla, sınırlı olanaklara ra"men, aydınlı"a giden e"itim yoluna bir ta! daha dö!edi"imiz için mutluyuz. iÇiNDEKiLER Bir Bakı!ta "ngiltere’de E#itim Sistemi ......................................................2 (Education System at a Glance) E#itim $art ............................................................................................3 (Education is a Must!) Ortaokulda Çocu#u Olan Velilerin "stek, Kaygı ve Beklentileri .....................3 (The Wishes, Anxieties and Expectations of Parents of Secondary School Students) Birle!ik Krallık Bölgeleri...........................................................................4 (Four Countries of the United Kingdom) Velilere: Çocuklarınıza 11-14 ve 14-16 Ya!larında Verece#iniz Destek .........4 For Parents: How to support Your Children Aged 11-14 and 14-16 11-14 Ya! Çocukları Olan Veliler "çin.....................................................5-6 (For Parents of Children Aged 11-14) 14-16 Ya! Çocukları Olan Veliler "çin....................................................7-9 (For Parents of Children Aged 14-16) 16 Ya!ta GCSE Sınavları ........................................................................10 (GCSE Exams are taken at the age of 16) GCSE Seçimi "çin Çocu#unuzla Birlikte Yapabilece#iniz Bir Test............10-11 A Test You Can Take with Your Child on Choosing GCSE subjects) Yüksek Ö#renimden Ne Anlamalıyız .......................................................12 (What is Higher Education?) Üniversite "çin Maddi Destek "mkanları ..................................................14 (Financial Support for University Students) Yüksek Ö#renime Giri!..........................................................................14 (Entry to Higher Education) GCSE’den Üniversiteye .....................................................................15-16 (A Graduate's Experience on the Path from GCSEs to University) Bir Üniversiteliden: Ba!armak Mümkün ..................................................16 (“It is possible to Succeed"- by a University Student) Çalı!an Bir Gencin Deneyimleri ..............................................................17 (Positive Experiences of a Young Employee) A Level Seçimi "çin Tavsiyeler ...........................................................18-19 (Suggestions for A-Level Selections) A Level Tablosu ve Üniversite Bölümleri..................................................20 (Which Subjects to Choose for Certain Programmes) Bir Meslek Danı!manıyla Röportaj ..........................................................21 (An Interview with a Career Advisor) "ngiltere’ye Okumaya Gelenlere .............................................................21 (For People Who Come to Study in England) Etnik Gruplara Yüksek Ö#renim Yolu ......................................................22 (Access to Higher Education for Ethnic Minorities) GCSE’den A Level ve Üniversiteye..........................................................23 (The Path from GCSEs to A-Levels and to a University Place) 19 Ya! Üstündekiler "çin Yüksek E#itime Giri! .........................................24 (Entry to Higher Education for over 19s) Britanya’da E#itim ................................................................................24 (Education in Britain) E#itimciler Forumu'ndan Son Söz...........................................................25 (A Final Word from the Educators Forum) Çocu#unuza GCSE Sınavlarında Destek Olmanın Yolları.......................26-28 (Ways to Support Your Children in GCSE Exams) Ders Çizelgesi Örne#i............................................................................28 (Sample of a Weekly Lesson Plan) Size ve Çocu#unuza 10 Tavsiye .............................................................29 (10 Suggestions for You and Your Child) E"itimciler Forumu B‹R BAKIfiTA !NG!LTERE’DE E"!T!M S!STEM! OKUL ÖNCES‹ Temel A!ama- Foundation Stage: 3 – 5 ya!ları ‹LKOKUL Birinci Kilit Evre - Key Stage One: 5 – 7 ya!ları $kinci Kilit Evre - Key Stage Two: 7 – 11 ya!ları ORTAOKUL Üçüncü Kilit Evre - Key Stage Three: 11- 14 ya!ları Dördüncü Kilit Evre - Key Stage Four: 14 – 16 ya!ları OKUL ÖNCES! E"!T!M Temel A!ama – Foundation Stage : 3 – 5 ya!ları Oyun grupları, kre!ler, ana sınıfları ve çocuk bakıcıları !LKOKUL (Primary School) Birinci Kilit Evre: 7 ya!ında #"renciler $ngilizce, Matematik ve Fen derslerinden SATs- yani Ulusal Testler%e girerler. &"rencilerin 2a veya 3 seviyesinde olmaları gerekir. !kinci Kilit Evre: 11 ya!ında, yani ilkokul son sınıftaki ö"renciler $ngilizce, Matematik ve Fen derslerinden SATs- Ulusal Testler%e girerler. &"rencilerin 4 veya 5 seviyesinde olmaları gerekir. $lkokulda ö"renciler kendi ya! gurubundaki ö"rencilerden olu!turulan sınıflara yerle!tirilirler. Aynı ya! gurubundaki ö"renciler bir önceki yılın karne notlarına (school report) ve o yıl yapılan Seviye Tesbit Sınavı sonuçlarına göre, seviyesi e!it olan guruplara ayrılırlar. 2 ORTAOKUL (Secondary School) Üçüncü Kilit Evre – Key Stage 3: 14 ya!ındaki ö"rencilerin 9. sınıfta $ngilizce, Matematik ve Fen derslerinden girdikleri SATs testleri 2008 yılında kaldırıldı. Fakat benzer testler birçok okulda de"i!ik biçimlerde uygulanmaktadır. Ö"rencilerin 9. sınıfta 5 veya daha y'ksek seviyede olmaları gerekir. Ö"rencilerin 9. sınıftaki ba!ari ortalamalarına göre bir sonraki sınıfta iki guruba ayrılırlar. Bunlar (Foundation Tier% (Temel Grup) ve durumları daha iyi olan (Higher Tier% (Yüksek Grup) olarak da adlandırılırlar. Bu guruplar çocuklar için çok önemlidir. 9. sınıfı Level 6A veya Level 7C ile bitirebilen ö"rencilerin normal olarak 10. sınıfta Yüksek Guruba girme ihtimalleri çok büyüktür. Dördüncü Kilit Evre - Key Stage 4: 11nci sınıfta ö"rencilerin GCSE sınavlarında en az 5 dersten geçer puanlar olan A, B veya C almaları gerekir. Bunlardan ikisinin $ngilizce ve Matematik olması, onların, kolejde A level seviyesinde okumaları için zorunludur. Türkçe konu!an ö"rencilerin Türkçe GCSE deslerine ve sınavına girmeleri tavsiye edilir. L!SE (6th Form, College) Advanced Level ya da kısaca A-Level denen ve en az iki yıl süren bu e"itim süresince, 16 ya!ını bitiren ö"renci, e"er GCSE sınavlarında gerekli notları almı! ise, üniversitede okumak istedi"i bölüme göre 3 ya da 4 ders seçer ve artık tamamen seçti"i bu az sayıdaki derslere yo"unla!ır. Sene içi ba!arı, genel olarak ö"rencinin o alanda yazması gereken makaleler veya hazırlaması gereken projeler gibi çalı!malarla ve bu çalı!malardaki ba!arısıyla (ara!tırma teknikleri, projenin hazırlanma yöntemi vb.) ölçülür. Ö"rencinin genel A-Level ba!arısı, her yıl Haziran ayında yapılan sınavlar sonucunda ölçülür ve sınav sonuçları A"ustos ayında ilan edilir. Bir ö"rencinin A-Level ba!arı notu ne kadar yüksekse o kadar iyi bir üniversite tarafından kabul edilir. •Ebeveylerin Veli Toplantıları#nda çocuklarının hangi seviyede oldu$unu sormaları gerekir. •Evde çocu$unuza destek olarak seviyesini ilerletmesine katkıda bulunabilirsiniz. Bu bro%ürün size yardımcı olmasını diliyoruz. E!itim "art Education is a Must ORTAOKULDA ÇOCU⁄U OLAN VELiLERiN iSTEKLERi, KAYGILARI VE BEKLENTiLERi 1. Velilerin Kaygıları S evgili Aileler Aileler çocuklarının e!itiminde çok önemli bir rol oynar. Her aile çocuklarının ba"arısı için bir beklenti içindedir. Bu yüzden yüksek ba"arıyı hedeflemeyen çocuklara güven a"ılamak gerekir. Her ö!rencinin hedefe ula"mak ve bir meslek sahibi olmak için potansiyeli vardır. Ortaokuldan sonra e!itimlerini sürdüren ö!rencilerin iyi bir meslek sahibi olma "ansları daha yüksektir. Okullar ve ö!retmenlerin varlık nedeni, ö!rencilerin yeteneklerini en iyi bir "ekilde kullanmalarını desteklemektir. Bütün ö!renciler geleceklerini e!itim ve i" hayatı içinde görmelidirler. Sevgili Ö#renciler Alaca!ınız diplomalar sizi gelece!e ta"ıyan pasaporttur. #leri e!itime, üniversiteye veya mesleki programlara giden kurslara karar verecek olan sizlersiniz. Bir tesisatçıdan araba tamircisine, bir ö!retmenden avukat olmaya kadar istedi!iniz hedefe ula"mak için diplomalar ihtiyacınız vardır. Gelece!inizi en iyi bir "ekilde kurmak için en önemli "ey e!itimdir. Do!ru beceriler ve diplomalar edinmek iyi bir i" "ansınızı arttırır ve ya"am standartınızı yükseltir. Nasıl bir meslek sahibi olmak isterseniz isteyin, lütfen e!itim hayatınızı sürdürmeye devam edin. Velilerin ortak sorunlarından biri olarak dil sorunu gündeme getirildi. Veliler, yeterince #ngilizce bilmedikleri için çocuklarının ö!retmenleriyle diyalog kuramamaktan ve e!itim sistemi hakkında bilgi alamamaktan yakındılar. Aynı zamanda çocukların da dil sorunlarının oldu!unu ifade ettiler. Hem #ngilizceyi hem de Türkçeyi çok iyi bilmeyen çocukların derslerinde ba"arılı olamadıklarını ve giderek okumaktan so!uduklarını anlattılar. Velilerin ço!unlu!u e!itim sistemini iyi bilmedikleri için çocuklarının okul ve ders seçmesine yardımcı olamadıklarını belirttiler. En önemli kaygılar olarak çocukların üniversiteye gidememesi, iyi bir meslek sahibi olamaması ya da okulu bitirdikten sonra i" bulamaması ön plana çıktı. Son dönemlerde giderek artan çetele"me, yozla"ma, suça karı"ma ve kötü alı"kanlıklar edinme olayları da velileri kaygılandıran ciddi sorunlar arasında yer almaktadır. Çocukları bu tür tehlikelerden korumak için sadece ailelerin gösterdi!i çabalar yeterli olmuyor. Okul, aile ve sosyal çevre arasında yeterli i"birli!i olmadı!ından dolayı çocuklara okuma alı"kanlı!ı, sorumluluk duygusu ve görev bilinci istenen düzeyde verilemiyor. 2. Velilerin "stekleri ve Beklentileri Veliler, e!itim sistemi hakında bilgi sahibi olmak istiyorlar. Çocuklarının derslerine yardımcı olamasalar bile do!ru okul ve ders seçmelerine, iyi üniversitelere gitmelerine yardımcı olabileceklerine inanıyorlar. Bunun için de velilere bilgi veren, yol gösteren kurumların çalı"malarını önemsiyorlar. Bu alanda daha çok bilgilendirme toplantıları, paneller, konferanslar ve yayın çalı"maları yapılmasını bekliyorlar. Ya"adıkları bölgelerdeki okulların eksiklikleri yüzünden çocukların iyi üniversitelere ve iyi bölümlere gidemedi!inden yakınan veliler, bu eksiklikleri giderecek çalı"malara ihtiyaç duyuyorlar. GCSE$den Üniversiteye giden yolda yapılması gerekenleri bilmek isteyen veliler, çocu!un hangi dersleri alırsa hangi bölüme gidebilece!ini, hangi notları alırsa hangi üniversiteye kabul edilece!ini bilmek istiyorlar. Çocuklarının #ngilizcenin yanında Türkçeyi de iyi konu"masını isteyen veliler, Türkçe GCSE ve A level sınavlarına gereken önemin verilmesini istiyorlar. Çocuklara okuma alı"kanlı!ı, sorumluluk duygusu, görev bilinci kazandıracak sosyal ve kültürel etkinliklerin daha çok yapılmasını bekliyorlar. Aynı zamanda çocukların örnek alaca!ı ki"ilerin de toplumumuzda giderek ço!almasını temenni ediyorlar. E!"T"MC"LER FORUMU Velilerin e!itim konusundaki kaygılarını ve beklentilerini ö!renmek amacıyla Hackney$deki okullarda ve toplum kurulu"larında, G#K-DER$de, Ö!retmen Evi$nde, #ngiltere Alevi Kültür Merkezi ve Cemevi$nde bir dizi görü"me yaptık. Yaptı!ımız görü"melerden çıkardı!ımız ortak sonuçları iki ba"lık altında toplayabiliriz: Biz bu bro"ürde ortak sorunları, kaygıları ve E!itimciler Forumu olarak bizden beklentileri ana hatlarıyla saptamaya gayret ettik. #stek ve beklentilere, kendi ölçümüz icinde yanıt vermeye çalı"tık. Bu çalı"mamızın daha kapsamlı çalı"malara yardımcı olması da bizim beklentimizdir... www.edforum.org.uk 3 E!itimciler Forumu B‹RLEfi‹K KRALLIK BÖLGELER‹ Günlük ya"amda genellikle #ngiltere olarak anılan Birle"ik Krallık, aslında #ngiltere, Galler, #skoçya ve Kuzey #rlanda'dan olu"uyor. Birle"ik Krallık (United Kingdom) dört ayrı ülkeyi bir tek devlet çatısı altında birle"tiren bir birliktir. Yandaki haritalarda bunu daha net görebiliriz: #NG#LTERE B#RLE$#K KRALLIK #ngiltere Büyük Britanya%nın güney kısmını olu"turur. Birle"ik Krallık%ın en büyük ülkesidir. Birle"ik Krallık nüfusunun %80%inden fazlası #ngiltere%de ya"ar. #ngiltere%nin ba"kenti Londra; #skoçya%nın ba"kenti Edinburgh; Galler%in ba"kenti Cardiff; Kuzey #rlanda%nın ba"kenti ise Belfast%tır. Birle"ik Krallık'ın ba"kenti Londra'dır. Bu 4 ülkenın hepsinin de kendi bayra!ı, kendi parlamentosu vardır. Union Jack olarak da tanınan Birle"ik Krallık bayra!ı ise dört ülkeyi birden temsil eder. #ngiltere%nin dünyaca tanınan neleri vardır, sorusuna "u yanıtlar verilebilir: Futbol, Big Ben, fish and chips, kırmızı otobüsler, siyah taksiler, ya!mur, müzikaller, konserler, müzeler, The Beatles, demokrasi, kibarlık, tolerans, çok dillilik, çok kültürlülük, publar, çay, ye"illik, Shakespeare ve tabii ki üniversiteleri… Bu listeye siz daha neler ekleyebilirsiniz? Velilere: Bu yazı, Velilere çocukların okulda neler ö!reneceklerini; Velilerin çocuklarının ö!renmesine nasıl yardımcı olabileceklerini kolayca anla"ılabilir bir dil ile anlatmaktadır. Çocu!unuzun ö!renmesine yardımcı olmak konusunda veli olarak önemli bir role sahipsiniz. Bazı veliler yanlı" yapmaktan korkarlar. Nasıl yardım edebilece!iniz konusunda emin de!ilseniz, her zaman, çocu!unuzun ö!retmenine ba"vurabilirsiniz. #ngilizce bilmeseniz bile çocu!unuz okuldaki ö!renme sürecine katkınız olabilir. Ba!lıca üç !ekilde yardımcı olabilirsiniz: Çocu!unuzla kendi dilinizde konu"arak onun dilinizi daha iyi konu"masına ve yapısını daha iyi an- 4 11 ile 14 Ya"ları Arasındaki veya 14 ile 16 Ya"ları Arasındaki Çocu!unuz #çin... Her"ey... lamasına yardımcı olun. Çocu!un dillerin i"leyi"i hakkında bilgi edinmesi #ngilizce dil becerilerini geli"tirmesi açısından yararlıdır. Çocu!unuzun okulda ö!rendikleriyle ilgilenin ve onu, ö!rendiklerini anlatmaya özendirin. Çocu!unuz ö!rendiklerini size açıkladıkça edindi!i bilgiler hakkında daha güvenli olacaktır. Ba"arılı oldu!unda çocu!unuzu övün. Bu sayfalarda ö!renme, gözden geçirme ve ödevlerinde çocu!unuzu desteklemenize yardımcı olma konusunda da yararli bilgiler verilmektedir. Velilerin ortaokul ö"renimi hakkında sordukları sorular $u konularda bilgi edinmek istiyorum: 7. sınıf, kilit evre, Ulusal Müfredat Programı, sınavlar ve düzeyler. Ulusal Müfredat Programında çok genel 'kilit evreler' tanımlanarak hangi derslerin ne zaman ö!retilece!i belirlenir. Evreler birkaç yıldan olu"an bloklardır. 3. kilit evre, çocu!unuz 11 ile 14 ya"ları arasındayken Ulusal Müfredat Programı%na göre kendisine okutulacak dersleri kapsar. 4. kilit evre ise çocu!unuz 14 ile 16 ya"lan arasındayken Ulusal Müfredat Programı%na göre kendisine okutulacak dersleri kapsar. Dolayısıyla her kilit evre birkaç yıl sürer. Okullar bu süre içindeki ö!retimi, kendilerine uygun görecekleri "ekilde düzenlemekte serbesttirler. Her okul, dönemlere ve sınıflara göre kendi planını yapar. 11 – 14 Ya! Arası Çocukları Olan Veliler #çin 3. kilit evrede hangi dersler okutulur? Bütün devlet okulları, 3. kilit evrede a!a"ıdaki bütün Ulusal Müfredat Programı derslerini ö"retmek zorundadır: #ngilizce Matematik Fen Tasarım ve Teknoloji Bilgi ve #leti!im Teknolojisi Tarih Co"rafya Modern yabancı diller Resim ve Desen Müzik Beden E"itimi Devlet okullarında din dersi de yurtta!lık dersi de zorunludur. Ayrıca seçmeli bir ders vardır: ki!isel ve toplumsal e"itim ve sa"lık e"itimi. Bu ders zorunlu olmamakla birlikte ço"u okulda bu ders de okutulmaktadır. A!a"ıda 11 ve 14 ya! arasındaki ö"rencilerin, bu derslerin her birinde neler ö"rendiklerine kısaca de"inilmektedir. Bu bölümde ayrıca, ö"renme, ev ödevleri ve dersleri gözden geçirme konusunda çocu"unuzu desteklemek için evde neler yapabilece"iniz de anlatılmaktadır. #ngilizce #ngilizce dersinde, çocu"unuzun okuldaki ö"reniminden en iyi !ekilde yararlanması için ihtiyaç duydu"u dört temel beceri üzerinde durulur: anla!ılır biçimde konu!ma, dikkatle dinleme ve okuma ve akıcı bir !ekilde yazma, #ngilizce ö"rencilerin kendilerini yaratıcı bir !ekilde ifade etmelerine yardım eder, topluluk önünde konu!ma ve ba!kaları için yazma konusunda kendilerine olan güvenlerini artırır. Ö"renciler dünyanın çe!itli yerlerinden klasik ve ça"da! düzyazı ve !iir örnekleri okur, yazarların dili nasıl kullandıklarını inceler ve ortaya koyduktan toplumsal ve ahlaki konulan irdelerler. Bu ya!ta #ngilizce okuyan ö"renciler çok çe!itli tiyatro oyunlan, !iirler ve gerek kurgusal gerekse kurgusal olmayan kitaplar okurlar. Okunacaklar arasında !unlar da bulunur: en az bir Shakespeare oyunu; di"er önemli yazarlara ait oyunlar; ça"da! yazarların eserleri de dahil olmak üzere farklı ça"lara ait edebiyat eserleri ve !iirler; farklı kültürlere mensup yazarlara ait tiyatro oyunları, edebi metinler ve !iirler; kurgusal olmayan yazı örnekleri (örne"in, günlükler, seyahat yazıları ve bilimsel yazılar). Matematik Hepimiz her gün adını koymasak da matematik kullanıyoruz. Alı!veri!te bize verilen paranın üstünü kontrol ediyoruz, yeni halımızın bize kaça mal olaca"ını hesaplıyoruz ve havaalanına gitmek için saat kaçta evden çıkmamız gerekti"ine karar veriyoruz ve spektrumun öteki ucunda, en iyi bilim adamları matematik kullanarak interneti olu!turuyorlar ya da evrenin yasalarını anlamamıza yardımcı oluyorlar. Matematik dersinde ö"rencilere !u konular ö"retiliyor: Sayılar ve cebir: Sayılar ve sayı sistemi, hesaplar, problem çözme yollan ve cebir. Biçimler, hacimler ve ölçü birimleri: Biçimler ve koordinatlar, biçimler olu!turma (geometri) ve ölçüm. Verilerin kullanılması: Hangi soruların bilgi toplanmasıyla yanıtlanabilece"i, verilerin düzenlenmesi ve bunun ba!langıçta sorulan soruların yanıtlanmasına nasıl yardımcı oldu"u. Ö"rencilere problemlere matemati"in yöntemiyle yakla!maları ö"retilir. Bu sayede ö"renciler bu ya!ta, bir mantıklı dü!ünme zinciri geli!tirerek adım adım dü!ünmelerini gerektiren gitgide daha zor problemler çözmeye ba!larlar. Fen Ö"renciler, do"al dünyayı anlayabilmeleri ve gerek günlük hayatlarında kullandıkları ve gerekse ilerde çalı!ırken kar!ıla!acakları teknolojiyle ba! edebilmeleri için fen okurlar. Fen dersinde ö"renciler üç ana alanda ö"renim görürler: #nsanlar, hayvanlar ve bitkiler: canlı !eylerin büyümesine, üremesine ve sa"lıklı kalmasına yardımcı olan süreçleri detaylı olarak ö"renirler ve bunları kar!ıla!tırmayı ve sınıflandırmayı ö"renirler; Kimyasal reaksiyonlar, maddeleri de"i!tirmek için kullandı"ımız i!lemler ve jeoloji ile madde hakkındaki parçacık teorisinin bazı yönlerini; Enerji, elektrik, mıknatıs özelli"i, güçler, ı!ık ve ses, gezegenler ve uzayın ke!fi gibi önemli fizik konularını. Ö"renciler, bilimsel sorular üzerinde mantıklı bir !ekilde dü!ünmeyi, problemin ne oldu"una nasıl karar verebileceklerini, cevabı bulmak için ne gibi deneyler yapabileceklerini ve bu deneylerin güvenilir olması için neler yapabileceklerine yönlendirilirler. Aynca, kitaplarda ve bilgisayar kaynaklarında nasıl bilgi bulabileceklerini de ö"renirler. Tasarım ve Teknoloji Programlanması kolay bir video / CD kayıt cihazı ya da evdeki bilgisayara tam tamına uygun olan bir masa... #yi tasarım, e!yanın kullanılmasını daha kolay ve daha zevkli hale getirir. Tasarım ve teknoloji dersleri çocuklara, bildik ürünlerin ve nesnelerin gerçekte ne ölçüde iyi çalı!tıklarını ve gerçekte kime yönelik olduklarını ara!tırma fırsatını verir. 'Yapılacak i! için do"ru araç bu mu?' gibi sorulara cevap vererek pratik soruları beceriyle, yaratıcı biçimde ve hayal güçlerini kullanarak çözmeyi ö"renirler. www.edforum.org.uk 5 E"itimciler Forumu Bilgi ve !leti"im Teknolojisi Televizyonunuzdan elektronik posta mesajı gönderebiliyor, cep telefonunuzdan internete girip dola!abiliyor ve evdeki bilgisayarınızla alı!veri! yapabiliyorsunuz: ça"da! teknoloji ya!ama ve çalı!ma biçimimizi de"i!tiriyor. Ve ö"rencilerin, bilgilerin nasıl edinilece"i ve saklanaca"ı, ba!kalarıyla nasıl payla!ılaca"ı ve kendi ihtiyaçlarına nasıl uyarlanaca"ı gibi meselelerin tümünün üstesinden gelebilmesi gerekiyor. Bilgi ve ileti!im teknolojisi (ICT) dersleri i!te burada devreye girer. Ö"renciler internet ve elektronik postayı, sayısal foto"raf makinesini ve tarayıcıları, kayıt donanımlarını ve bilgisayar yazılım ürünlerini kullanmayı burada ö"renirler. Tarih Buraya nasıl geldik? Nereden geldik? Tarih, geçmi!e ili!kin deliller bularak bu büyük sorulara ı!ık tutar. Ö"renciler, ço"u kez geçmi!teki ba!ka bir zamanda ya!asalardı hayatlarının nasıl farklı olabilece"ini merak ederler. Britanya'ya ve onun dı!ındaki dünyaya !ekil veren olay ve ki!ilerden bazıları hakkında bilgi edinmek, büyüdükleri zaman ne yapmak istedikleri konusunda onları esinlendirebilir. Tarih, hayal güçlerini harekete geçirince, büyük olayların ve insanların çerçevesini anlamaya ve hatırlamaya ba!larlar. Co#rafya Hepimiz ya!adı"ımız yerlerde iz bırakırız; ya!adı"ımız yerler de bizim üzerimizde iz bırakır. Hayatlarımızın ve çevremiz üzerindeki etkilerinin ö"renilmesi bu evredeki co"rafya derslerinin esasıdır. Ö"renciler dünyanın çe!itli yerleri arasındaki benzerlik ve farklılıklar hakkında bilgi edinirler. Sınıf içindeki ve dı!ındaki ara!tırmalarıyla elde ettikleri bilgilerden en iyi !ekilde yararlanabilmek için harita, foto"raf ve bilgisayar kullanmaları gerekir; bu beceriler okulu bitirdiklerinde ve ba!ka derslerde de yararlı olacaktır. 21. Yüzyılda ya!amaya ve çalı!maya hazırlanması açısından git gide artan bir önem kazanıyor. Yeni bir dil ö"renmek ö"rencilere ba!ka ülkelerde ve kültür çevrelerindeki insanların nasıl ya!adı"ını ö"retir. Kendi çok kültürlü toplumumuzu kavramalarını sa"ladı"ı gibi tatile gittiklerinde de onlara yardımcı olur. Dünya pazarlarına göz dikmi! bir !irkette çalı!mak niyetindeyseler, yabancı dil bilmek kariyer olanaklarını artırır. Resim ve Desen Bilgisayar ekranındaki görüntüleri dijital olarak de"i!tirirken ya da dokumaların veya alçının dokusunu parmaklarıyla hissederken ö"renciler resim ve desen aracılıyla çevrelerindeki dünyaya yeni bir bakı! açısıyla bakarlar. Renklerle, malzemelerle, dokularla ve desenlerle denemeler yapmak ya da yeni i!lemleri denemek, gördüklerini, hissettiklerini ve hayallerindekini ifade etmelerine yardımcı olur. Görüntülerin öyküler anlatmak veya fikirleri ifade etmek için nasıl kullamlabilece"ini ö"renmek için duvar resimlerinden heykellere kadar çe!itli sanat biçimlerini incelerler. Resim, eli!i ve tasarımın hayatlarımızı nasıl zenginle!tirebilece"ini ve birçok ilginç ve yaratıcı i! olana"ının kapısını açabilece"ini ö"renirler. Müzik Hepimizin 'ıssız ada disklerimiz', gördü"ümüz yerleri hatırlatan !arkılarımız ve hüzünlü oldu"umuzda bizi ne!elendiren melodilerimiz vardır. Topluca müzik yapılması ö"rencilerin kendi duygu ve dü!üncelerini ke!fetmelerini ve ifade etmelerini sa"lar. Ö"renciler geli!en müzik teknikleri konusundaki anlayı!lanyla farklı stillerde müzik besteler ve icra ederler. Kendi ba!larına ve farklı büyüklüklerdeki gruplar içinde çalı!arak tek tek her üyenin katkısının toplulu"un performansını nasıl etkiledi"ini ö"renirler. Farklı türlere ve geleneklere ait müzikleri ke!federken ele!tirici dinleyiciler olmayı ö"renirler. Modern yabancı diller Yeni teknolojilerin dünyanın dört bir yanındaki insanları bir birine yakınla!tırdı"ı günümüzde, Fransızca, Almanca veya Japonca gibi bir dili ö"renmek ö"rencilerin 6 Beden E#itimi #ster yüzerek yapılan düzenli egzersiz ister Pazar günleri mahalle arasında oynanan futbol maçları olsun, günümüzde dinç kalmanın önemini hepimiz biliyoruz. Beden e"itimi (ya da kısaca PE) dersinde ö"renciler takım çalı!ması, i! birli"i ve rekabet ruhu gibi ya!am için önemli becerileri kazanırlar. Beden e"itimi dersi ö"rencilere hepimizin egzersiz yapmamız gerekti"ini ve hepimizin çe!itli egzersiz !ekillerinden birini severek yapabilece"imizi ö"retir. Bunlar, büyürken hareketli ve sa"lıklı bir ya!am sürdürmeleri için önemli mesajlardır. Yurtta"lık Ö"renciler, büyüdükçe, içinde ya!adıkları toplulukların ya!amına katılmaları ve daha iyi hale getirilmelerine katkıda bulunmaları gerekti"ini göreceklerdir. Ö"rencilerin toplumumuzun nasıl i!ledi"ini ö"rendikleri bu süreçte yurtta!lık bilgisi son derece önemlidir. Ayrıca, fikirlerini nasıl etkili bir biçimde duyurabileceklerini ve di"er insanların görü!lerini anlamanın ve haklarına saygı göstermenin !art oldu"unu da ö"renirler. Yurtta!lık dersi bu becerileri ö"reterek ö"rencilere toplumda nasıl aktif ve sorumlu bir rol oynayabileceklerini gösterir. Tüm devlet okulları 2002 yılının sonbaharından itibaren yurtta!lık dersini okutacaklar; birço"u bunu zaten !imdiden yapıyorlar. Din Bilgisi Kendi inanç ve de"erlerini anlayabilmeleri için ö"rencilerin ba!kalarının inanç ve de"erlerini ve bunlara kar!ı nasıl davranacaklarım ö"renmeleri gerekir. Din bilgisi (kısaca RE) dersinde ö"renciler bu ülkedeki ba!lıca dinler hakkında bilgi alırlar. Dersin amacı çocukların kendi inanç ve gelenekleri hakkındaki bilgilerini artırırken ba!kalarının inanç ve geleneklerin saygı göstermeyi ö"renmelerine yardımcı olmaktır. Ki!isel ve toplumsal e"itim ve sa"lık e"itimi, ba"ımsız ve mutlu bir hayat sürdürmeleri için ö"rencilerin özgüvenlerini geli!tirmeleri lazımdır. Bu da kendi sa"lık ve mutlulukları için sorumluluk almalarını gerektirir. Bu derste ö"renciler bu önemli hayat becerilerini ö"renirler. Bu seçmeli bir ders olmakla birlikte birçok okul bu dersi okutmayı tercih etmektedir. 14 – 16 Ya! Arası Çocukları Olan Veliler $çin B Zorunlu dersler • Zorunlu Ulusal Müfredat Programı dersleri !unlardır: urada 4. kilit evredeki (Key Stage 4), yani 14 ve 16 ya! arasındaki ö"renciler anlatılıyor. - $ngilizce - Matematik - Fen - Tasarım ve teknoloji - Bilgi ve $leti!im Teknolojisi (ICT) - Beden e"itimi - Yurtta!lık 14 ya!larında çocu"unuz 14 ile 16 ya!ları arasında okuyaca"ı dersler konusunda tercihte bulunabilecektir. Çocu"unuzun e"itiminin bu a!aması, öncekilerden daha fazla tercihi içerir: • Din bilgisi e"itimi, kariyer e"itimi, cinsel e"itim (bunlar Ulusal Müfredat Programı dersleri olmamakla beraber gene de zorunlu derslerdir.) • Çocu"unuzun dersler arasında seçim yapması gerekecektir ve sonunda özgün bir ders karı!ımı alması söz konusu olabilir. • De"erlendirme türü hakkında da seçim yapmak gerekebilir: çocu"unuz çok sayıda proje ödevi içeren bir ders mi seçmelidir, yoksa sınavlı dersler daha iyi mi olur? • Ve çocu"unuz sınavlara hazırlanırken bir yandan da hem siz hem de o bir sonraki a!amayı dü!ünüyor olacaksınız: daha ileri düzeyde e"itime devam etmesi mi, meslek e"itimi alması mı yoksa i!e girmesi mi uygun olacaktır? Seçenekler kitapçı!ı Çocu"unuz 12 ile 14 ya!ları arasındayken okuyaca"ı derslerin büyük bir kısmı okul tarafından Ulusal Müfredat Programı#na göre belirlenir. Ancak 14 ile 16 ya!lar arasında iki konuda de"i!iklik olur: • Ö"renciler dersleri daha • Okulun zorunlu ders olarak okutmaya karar verdi"i di"er dersler. Bunlar, örne"in ki!isel ve sosyal e"itim ve sa"lık e"itimi dersi ile bir güzel sanatlar kursunu içerebilir. derinlemesine ö"renirler. Dolayısıyla bazı dersleri seçmeleri, di"erlerini de bırakmaları gerekir. Bir okuldaki çocukların pek azı aynı dersleri alırlar. • Ö"rencilerin ço"u 16 ya!ında bir yeterlik diploması almak için çalı!ırlar. Seçmeli dersler • Çocu"unuzun seçebilece"i di"er kurslar. Bunlar da tarih, co"rafya, resim, müzik, i! yönetimi, sa"lık ve sosyal bakım, dinlenme ve turizm derslerini içerebilir. Dolayısıyla çocu"unuzun bazı tercihlerde bulunması gerekecektir. 9. sınıfın ilkbahar sömesterinde (o noktada çocu"unuz 14 ya! civarında olacaktır) önündeki iki yıllık ö"renim dönemindeki seçenekler üzerinde dü!ünmesi gerekecektir. Bu sıralarda ço"u okul da, kariyer e"itimi ve danı!manlar yoluyla 16 ya!ından sonra ne yapacaklarını dü!ünmeleri için ö"rencilere yardımcı olur. Sömesterin sonunda çocu"unuzun seçimini yapmı! olması gerekir. Okul, çocu"unuza bir seçenekler kitapçı"ı verecektir. Çocu"unuzun alabilece"i dersler ve ne tür yeterlik diploması almayı hedefleyebilece"i burada açıklanmaktadır. www.edforum.org.uk 7 E!itimciler Forumu Hangi dersler? Ö!rencilerin büyük bir kısmının 16 ya"ında okulu terk etti!i günlerde, bitirme sınavları için seçecekleri dersler son derece önemliydi. #imdi ise çocu!unuzun 14-16 ya"lan arasındaki ö!renimi için seçece!i dersler, hayat boyu devam edecek olan ö!renimi için önem ta"ımaktadır. Çocu!unuzun 16 ya"ında okumayı bırakıp çalı"maya ba"layaca!ından emin olsanız bile, çalı"ma hayatı boyunca yeni beceriler ve bilgiler kazanması gerekecektir. Daha fazla ö!renim görmesi de söz konusu olabilir. A-level veya NVQ belgelerini aldıktan sonra yüksek ö!renime devam eden ö!rencilerin sayısı giderek artmaktadır. Çocu!unuzun girece!i i"lerin ço!u, $ngilizce ve matematik dı"ında belli bir dersi GCSE veya GNVQ düzeyinde okumu" olması "artını aramamaktadır. Bunun gibi i"verenlerin ço!u, aslında çocu!unuzun 14-16 ya"lar arasında belli bir dersi okuyup okumadı!ından çok ö!renimin geni"li!i, aldı!ı notlar ve ö!renme iste!i ile ilgilenirler. Çok az sayıda i" için belli A-level'ler istenir; örne!in, tıp veya bilimsel ara"tırmalar için fen gibi. Okullar, "sixth-form" kolejleri ve ileri e!itim kolejleri belli A-level derslerini okumak isteyen ö!rencilerden bu derslerde alınmı" GCSE isteyebilirler. Bu nedenle çocuklarımıza ne istediklerini sormakta yarar vardır. Dolayısıyla çocu!unuz belli GCSE konularını veya A-level'leri gerektiren bir kariyer dü"ünmüyorsa e!er, izleyebilece!i en iyi yol mümkün oldu!u kadar geni" kapsamlı ve sevdi!i dersleri okumaktır. Ulusal Müfredat Programı ve okulların sundu!u seçmeli dersler, her ö!rencinin çe"itli konuları okumasını sa!layarak bunu özendirmeye yöneliktir. Çocu!unuzun dü"ünmesinde yarar olan bazı noktalar • Hangi derslerden ho"lanıyorum? Güçlü yanlarım nelerdir? • En iyi çalı"ma yöntemini seçiyor muyum? (Örne!in, bazı ö!renciler düzenli aralıklarla yapılan 8 de!erlendirmelerde, di!erleri ise büyük ölçüde i"le ilgili ö!renimi kapsayan kurslarda ba"arılı olmaktadırlar.) • E!er "imdi bu seçene!i tercih edersem, yüksek ö!renim, meslek e!itimi veya çalı"ma açısından ileride bana daha fazla seçenek sunar mı? Çocu!unuzla birlikte dü"ünmeniz gereken bazı noktalar • Bazı ö!renciler, aslında fazla çalı"malarım gerektirmeyece!i inancıyla belli bir dersi sevdiklerini söylüyorlar. Ne var ki, çocu!unuz iyi bir yeterlik diploması elde etmek için tüm derslerine iyi çalı"mak zorundadır. • Bazıları arkada"larıyla aym sınıfta okuyabilmek için belli bir dersi seçmektedirler. Ancak ders zamanlan programlanırken herkesin ihtiyaçlannı dikkate almak zor oldu!undan, çocu!unuz belli bir derste arkada"larından aynlmak zorunda kalabilir. • Ö!rencilerin kolayca yaptı!ı di!er bir hata da, ö!retmeni sevdikleri için belli bir dersi sevdiklerini sanmalandır. Fakat gene burada da programlama güçlükleri (ve muhtemel ö!retmen de!i"iklikleri) veya ba"ka bir ö!retmene dü"melerine neden olabilir. Çocu!unuz, ö!retmen kim olursa olsun dersi sevdi!inden emin olmalıdır. Yeterlik diploması türleri Çocu!unuzun okulu, hangi yeterlik seçeneklerini sundu!unu size bildirecektir. Belli bir yeterlik seçene!inin i"leyi"inin nasıl oldu!u konusunda daha fazla bilgi isterseniz, çocu!unuzun ö!retmenine sorun. Velilerin sordukları di!er sorular 'Çocu!um okulda geri kalıyor ve zorlanıyor. Ne yapabilirim?' Çocu!unuzun ö!retmeniyle sık sık görü"ün. Veli toplantısına kadar beklemeniz gerekmez: Her zaman okuldan çocu!unuzun ö!retmeniyle görü"mek için randevu isteyebilirsiniz. Çocu!unuzun okulda neler yaptı!ı hakkında daha fazla bilgi alın ve çocu!unuzun okuldaki ö!renimine yardımcı olmak için evde neler yapabilece!ini ö!retmene sorun. 'Çocu!uma ev ödevlerini yaparken yardım etmeli miyim?' Çocu!unuzun ev ödevini onun yerine yapmaktan kaçının. Bu o an için bir soruna çare olabilir, ama uzun vadede olumsuz bir etki yapacaktır. Çocu!unuz ev ödevi olarak verilen "eyleri ö!renme fırsatından yoksun kalacak ve çok zararlı bir mesaj almı" olacaktır: Hile yapmanın geçerli oldu!unu dü"ünecektir. Ancak bu hiçbir yardımda bulunmamanız gerekti!i anlamına gelmez. Çocu!unuzun sorularını yanıtlayabilir veya ev ödevinde verdi!i yanıtlan onunla tartı"abilirsiniz. Bunlar ö!renmeyi takviye edebilir ve ev ödevini daha zevkli hale getirebilir. Ama çocu!unuz daima yaptı!ı ev ödevinin kendi eseri oldu!unu hissetmelidir. Kime soraca!ına ve ne zaman sormaya (veya dinlemeye!) son verip kendi ba"ına çalı"maya ba"laması gerekti!ine kendisi karar vermelidir. "Okul dı#ındaki sosyal aktivitelerden nasıl haberdar olabilirim?$ Çocukların hayatı sadece okuldan ve derslerinden ibaret olmamalıdır. Okul dı"ı aktiviteleri için hem bölge kütüphanelerinden hem de okul çalısanlarından bilgi alınabilinir. Ö!retmenlerin kullandı!ı terimler Ö!retmenlerden duyabilece!iniz bazı kelimeler ve ifadeler a"a!ıda açıklanmı"tır. Kilit Evre ( KEY STAGE ) : Kilit evreler, çocu!unuzun okul hayatındaki birkaç yılından olu"ur. • 1. Kilit Evre (Key Stage 1) çocu!unuzun okuldaki ilk iki yılını (5 ilâ 7 ya"), • 2. Kilit Evre (Key Stage 2) sonraki dört yılını (7 ilâ 11 ya"), • 3. Kilit Evre (Key Stage 3) 11 ilâ 14 ya"larını, • 4. Kilit Evre (Key Stage 4) ise 14 ilâ 16 ya"larını kapsar. Ek Dil Olarak %ngilizce (EAL) Asıl dilleri olarak de!il ek dil olarak #ngilizce konu"an çocuklara, okuma ve yazma konusunda daha fazla destek verilmesi gerekebilir. Çalı"maları, dü"ünceleri ve duyguları konusunda, #ngilizce bilen yeti"kinler ve çocuklar ile bol bol konu"ma fırsatına sahip olma ihtiyacındadırlar. #ngilizce ö!renmelerinin kolayla"ması için ço!u durumda, görsel kaynaklar, ses, konu"ma ve yazı içeren çe"itli ve canlı ö!retime ihtiyaç duyarlar. Ek dil olarak #ngilizce konu"an çocuklardan bazılannın özel e!itime ihtiyaçları da olabilir. Düzeyler (düzey tanımları) Her düzey, ö!retmenlerin çocu!unuzun ne kadar bildi!ini, anladı!ını ve yapabildi!ini ölçmek için kullandıklan bir ölçüdür. SATs Çocukların seviyelerini ölçmek için yapılan Ulusal Müfredat Programı sınavları ve ödevlerine 'SAT' adı verilir. Özel E!itim %htiyaçları (SEN) Ya"ıtlanna göre derslerini çok daha zor ö!renmesine yol açan ö!renme güçlükleriyle kar"ı kar"ıya olan bir çocu!un özel e!itime ihtiyacı vardır. Çe"itli bedeni veya algısal zorlukları, duygusal veya davranı" zorlukları veya konu"ma, dil veya toplumsal ileti"im zorlukları olan çocuklar SEN tanımına girer. Bu çocuklara, ya"ıtlarına göre daha fazla ve muhtemelen ba"ka yollarla yardım edilmesi gerekli olabilir. SEN kategorisinin çocu!unuz için geçerli oldu!unu dü"ünüyorsanız yapaca!ınız ilk "ey çocu!unuzun sınıf ö!retmeniyle konu"mak olmalıdır. Aynca, her okulda bulunan Özel E!itim #htiyaçlan Koordinatörü (SENCO) sizin ve okulun çocu!a nasıl yardım edebilece!i konusunda size daha fazla bilgi verebilir. Harika Çocuklar (Gifted and Talented Children) Özel yetenekleri ve becerileri olan ö!renciler okullar tarafından tespit edilir. Böyle ö!rencilere özel programlar uygulanır ve hükümet tarafından desteklenirler. (Bu bilgiler E!itim Bakanlı!ı tarafından basılan Learning Journey - Ö!renme Yolculu!u kitabından alınmı"tır.) 14 – 16 Ya" arası ö!renciler için V elilerin dikkate alması gereken ilk "eyler GCSE söz konusu olunca üzerinde dü"ünmeniz gereken pek çok "ey olacaktır. Tabi çe"itli olasılıklar üzerinde kafa yorup zaman ayırdı!ınıza de!mesi için, öncelikle çocu!unuzun ilgi duyabilece!i bir "eyler olmalı. Seçimleri ve beklentileri konusunda çocu!unuzla konu"arak karar vermelerine yardımcı olabilirsiniz. Ayrıca okullarını ziyaret edip sık sık ö!retmenleri ile görü"mek, veli toplantılarına (parents evenings) katılmak ve #ngiliz e!itim sistemi ile ilgili bilgi edinmek de çok yararlı olacaktır. Karar verebilmesi için çocu!unuza yardımcı olun Gelecekle ilgili beklentileri ve hayalleri konusunda çocu!unuzla sohbet etmeniz yüksekö!renime devam edip etmeme konusunda bir karara varmalarına yardımcı olacaktır. Onlara a"a!ıdaki gibi bazı sorular yöneltebilirsiniz: • &u an neler yapmaktan ho#lanıyorsun? • Kendini ne tür bir i# yapıyor olarak hayal ediyorsun? • Genel bir akademik alanda mı okumak istersin yoksa belirli bir mesle!e yönelmek için ne okumak istedi!ini biliyor musun? • Üniversite ya da kolej ö!renimin süresince i# deneyimi kazanmak ister misin? www.edforum.org.uk 9 E!itimciler Forumu Ö!renciler 4. Temel Basamak Seviyesinde (Key Stage 4), yani 16 ya!ında, GCSE sınavına girerler 4. TEMEL BASAMAK DERSLER$N$N SEÇ$M$NE YARDIMCI OLMAK $Ç$N YANDAK$ SAYFADA ÇOCU%UNUZ $LE B$RL$KTE YAPAB$LECE%$N$Z YARARLI ve E%LENCEL$ B$R TEST VAR Çocu!unuz, A"dan F" ye kadar olan seçeneklerden ilgi duyabilece!i ve kendisini motive edebilecek alternatifleri seçip kutulara i#aret koysun. Neleri seviyor? Neler onu daha çok çalı#maya yönlendiriyor? Yan sayfadaki testi, sessiz ve sakin bir ortamda, çocu!unuz ile birlikte yanıtlayarak ke#fedin. Çocu!unuz ho#landı!ı ya da ho#lanabilece!i seçenekleri i#aretlesin. Her kutudan birden fazla seçenek i#aretlenebilinir: 10 A B C bir"eyler kurmak, yapmak, ya da in"a etmek dı"arıda bir"eyler yapmak ya da çalı"mak bir"eyler yapmak ya da tamir etmek el aletleri ve makineler kullanmak problem çözmek, sorunları gidermek. bir"eyler tasarlamak ve sergilemek televizyona çıkmak kitap yazmak bir müzik gurubunda çalmak yerle"tirmek, konumlandırmak insanlara yardım etmek tartı"malı konuları bir sonuca ba!lamak insanlara yapılacak "eyleri göstermek insanlara bakmak, onlarla ilgilenmek gönüllü i"ler yapmak D E F bir"eylerin nasıl çalı"tı!ını ara"tırmak deneyler yapmak fikirleri ara"tırmak ve test etmek yeni bir bilgisayar oyunu tasarlamak hesaplamalar yapmak. partiler ve sosyal aktiviteler düzenlemek bir"eyler alıp satmak bir i" kurmak ve çekip çevirmek yarı"malara katılmak kampanyalara katılmak, mücadele etmek planlar yapmak bilgisayar ve hesap makinesi kullanmak telefonla bir"eyleri ayarlamak CD/DVD%leri belli bir sıraya göre düzenlemek paranızı yönetmek $imdi çocu!unuzun aldı!ı puanları kontrol edin. Her kutuda kaç i"areti var? Daha çok hangi kutudaki seçenekleri i"aretlemi"? Unutmayın. Herkesin ilgi duydu!u birden çok "ey vardır. Sizin çocu!unuzun sonuçları genel olarak onun nelere ilgi duydu!unu göstermektedir. Çocu!unuz, seçeneklerini ara"tırırken, bunları göz önünde bulundurabilir. A kutusundakiler ço!unlukta ise D kutusundakiler ço!unlukta ise Pratik i"leri sevme e!ilimindesiniz. Pratik becerilerinizi kullanabilece!iniz, aktif olarak bir "eyler yapabilece!iniz ya da farklı projelerde çalı"abilece!iniz türde seçeneklere yönelebilirsiniz. #n"aat, binalar ve çevre ile ilgili konular size hitap ediyor mu? Tasarım ve teknoloji, saç ve güzellik, imalat, beden e!itimi, kamu hizmetleri, spor ve e!lence gibi konulara ne dersiniz? Ara"tırma yapmayı seviyor gibisiniz. Sayısal ve zihinsel becerilerinizi bir "eylerin neden ve ne "ekilde i"lediklerini ara"tırmak için kullanabilece!iniz alanlara yöneltebilirsiniz. Biyoloji, kimya, fizik gibi alanlarda ö!renim görmeyi dü"ünür müsünüz? Çevre ve yer bilimleri, co!rafya, tarih, matematik, fen, istatistik alanlarına ne dersiniz? B kutusundakiler ço!unlukta ise Yaratıcı bir izlenim veriyorsunuz. Kendinizi ifade edebilece!iniz ve yeni fikirler üzerinde çalı"abilece!iniz seçenekleri ara"tırabilirsiniz. Sanat, yemek hizmetleri, yaratım ve medya gibi alanlarda okumak fikri size nasıl geliyor? Dans, drama, saç ve güzellik, konaklama ve hizmet, müzik, foto!raf ya da tekstil alanlarına ne dersiniz? C kutusundakiler ço!unlukta ise Soysal, dı"a dönük bir insan görünümü veriyorsunuz. #nsanlarla çalı"ıp toplumun nasıl i"ledi!ine dair ara"tırmalar yapabilece!iniz seçeneklere odaklanabilirsiniz. Vatanda"lık alanında ö!renim görmek ho"unuza gider miydi? Yaratım ve medya, sa!lık ve sosyal hizmetler, konaklama ve hizmet sektörü, psikoloji, din bilimleri, perakende ve ticaret, toplum sa!lı!ı ve geli"imi, sosyoloji, seyahat ve turizm konularında ö!renim görmek ister miydiniz? E kutusundakiler ço!unlukta ise Giri"imci bir ki"ili!e sahip görünüyorsunuz. Enerjinizi, ileti"im, sayısal ve zihinsel becerilerinizi ya"adı!ınız çevreyi nasıl iyile"tirebilece!iniz konusundaki seçeneklere yönlendirebilirsiniz. #"letme ya da vatanda"lık bilgisi alanlarında ö!renim görmek ister miydiniz? #ktisat, bilgi teknolojisi (IT), hukuk, modern diller, psikoloji, ticaret ya da sosyoloji alanlarına ne dersiniz? F kutusundakiler ço!unlukta ise Planlı ve düzenli olmak sizin için önemli gibi. Planlama, ileti"im ve bilgisayar becerilerinizi günlük hayatımızın i"leyi"ini sa!layan sistem ve yapıları anlamaya yönelik seçenekler için kullanabilirsiniz. #"letme yönetimi ve maliye alanlarında ö!renim görmeye ne dersiniz? #"letme, yemek hizmetleri, iktisat, tarih, konaklama ve hizmet, bilgi ve ileti"im teknolojileri ya da hukuk alanlarına ne dersiniz? www.edforum.org.uk 11 E!itimciler Forumu Yüksek Ö¤renim Çocu¤unuz yüksek ö¤renimden nasıl yararlanabilir? Yüksek ö!renim deyince ne anlamalıyız? Çocu!unuzun ö!renimine devam etmesi ve pek çok olanaklar ve i" için kapıları açabilmesi, pek çok i"verenin istedi!i bilgi ve becerileri kazanabilmesi için e"siz bir fırsat. G ünümüzde yüksek ö!renim her zaman oldu!undan çok daha fazlasını sunuyor bizlere. Yüzlerce kurumda ve çok geni" bir yelpazede yer alan bölümlerden, aslında 500 den fazla kolej ve üniversite ile 50,000 den fazla bölümden söz ediyoruz. Yüksekö!renime giden pek çok yol var. A-level ve diplomalardan tutun Çıraklık e!itimine kadar farklı ba"langıçlardan bu yolculu!a ba"layabilirsiniz. Lisans düzeyinde bir üniversite diploması, iki ya da daha fazla A-level#a sahip birine göre, ortalama olarak çocu!unuzun i" ya"amı boyunca bugünün parasıyla ve vergi dü"üldü!ünde, rahatlıkla £100,000 daha fazla kazanmasını sa!layabilir. Tam zamanlı (full time) bir i"te ba"langıç maa"ı üniversite mezunları için yıllık £20,000 civarındadır. Özetle, yüksek ö!renim mesleki hedeflere ula"abilmek için onlara en iyi imkânları sunmaktadır. Seçenekler ve fırsatlar “E!itim daha iyi bir gelece!e açılan kapıdır. E!itiminiz süresince ö!rendikleriniz ve fırsatları nasıl kullandı!ınız, sizleri di!erlerinden ayıracaktır. "#e almak istedi!imiz insanlar i#te bu tür insanlardır.” Cadbury Schweppes Genel Müdürü Tarih gibi belirli bir alana yönelik genel akademik bölümlerden, hem"irelik gibi çocu!unuza pratik becerileri kazandırarak bir mesle!e hazırlayan bölümlere kadar seçilebilecek 50 000 civarında bölüm bulunmaktadır. Yüksek ö!renim konusunda "üphesiz bir veli olarak aklınızda pek çok soru vardır. Bu kitapçık çocu!unuzun bu büyük fırsatı en iyi "ekilde de!erlendirebilmesi için faydalı bilgi ve tavsiyeler sunmak amacıyla hazırlanmı"tır. Sadece bir diploma olmanın çok ötesinde Yüksek ö!renim ile ilgili dü"ünmeye ba"lamak için “henüz çok erken” diye bir "ey yoktur. Ya"ları ne olursa olsun çe"itli seçeneklerle ilgili olarak çocu!unuzla konu"mak, onların gerçekten sevebilecekleri "eyleri yapabilmeleri için do!ru yönde harekete geçebilmelerini sa!layacaktır. 12 Yüksek ö!renim çocu!unuz için her türlü olanaklara kapıları açarak, pek çok haklardan yararlanmasını sa!layacaktır. 2017 yılına kadar ortaya çıkması beklenen 13 milyon adet istihdam, yani 6.5 milyon i", üniversite diploması gerektiren mesleklerde olacaktır. Üniversite ya da koleje gitmek çocu!unuza özgürlük ve olgunluk kazandıracaktır. Kendilerini ve insanları daha iyi tanıyacak ve ileriki ya"larda yapmak istediklerinin bilincinde olacaklardır. Pek çok arkada"lıklar kuracak, ö!rencilere sunulan imkânlardan yararlanacak ve yeni ilgi alanları edineceklerdir. Katılabilecekleri pek çok sosyal etkinlikler, kulüpler ve dernekler olacaktır. Üniversiteye gidecek çocu¤unuz için ne tür maddi destek imkânları var? Y üksekö!renim belki de çocu!unuza yapmı" olaca!ınız en iyi yatırım olacaktır. Ama bunun maliyetini nasıl kar"ılayaca!ınız konusunda aklınızdan pek çok soru geçiyordur. Her ne kadar yüksek ö!renim ücretli olsa da, maddi destek imkânları bulunmaktadır. Ö!renim harcını meslek sahibi olup para kazanmaya ba"ladıklarında ödeyebilecekleri tam zamanlı (full tıme) bölümler mümkündür. Kar"ılıksız burs ve maddi destek imkânları da pek çok ö!renci için mevcuttur. Yüksek ö!renimin sa!ladı!ı olanaklar, maliyetler ve mevcut seçenekler ile ilgili daha fazla bilgiyi ileriki sayfalarda bulacaksınız. Ayrıca ailelerin ve çocuklarının neler dü"ündükleri konusunda sunulan örnek-olay ara"tırmalarını da yararlı bulabilirsiniz. Ailelerin dar gelirli, yoksul olması çocukların yüksek okul e!itimi alması önünde engel olmamalıdır. Bu konuda çok çe"itli fonlar ve destekler vardır. Yardımlar ve miktarları yıldan yıla de!i"mekle birlikte a"a!ıdaki rakamlar ve yardım fonları size fikir verebilir. Örne!in 2010/2011 yılında ö!renciler, üniversite ve kolejlerden yılda £3,290#u geçmeyecek "ekilde ö!renim harcı alabileceklerdir. Bazı üniversite ve kolejler bu rakamın altında bir ücret de talep edebilirler. Ancak endi"elenmenize gerek yok, hiçbir ö!renciden ö!renimi süresince bu parayı ödemeleri istenmemektedir. Ö!renciler ö!renim harcı kredisi alabilirler ve ancak üniversite ya da koleji bitirip yılda £15,000#un üzerinde bir para kazanana kadar aldıkları harcı geri ödemek zorunda de!ildirler. Ö!renciler £2,906#a kadar geçim hibe yardımı (Maintenance Grant) almaya da hak kazanabilirler. Bunun yanında, üniversite ve kolejler kar"ılıksız burslar sa!lamaktadırlar. Çocu!unuzun yararlanabilece!i imkânları ara"tırmanızı tavsiye ederiz. Bazı özel durumlarda ö!rencilerin yararlanabilece!i yardımlar da bulunmaktadır. Örne!in çocuk ya da bakmakla yükümlü oldukları yeti"kinlere sahip, engelli, zihinsel engelli veya ö!renme güçlü!ü ya"ayan ö!renciler bu özel yardımlardan yararlanabilmektedir. Ö!renci kredileri Uygun olan her ö!renciye geçinebilmesi ve ö!renim masraflarını kar"ılayabilmesi için kredi verilir. "Tuition Fee# yani Ö!renim Harcı (üniversite ücreti) kredisi Çocu!unuzun alabilece!i $tuition fee# yani ö!renim harcı (üniversite ücreti) kredisi, okulun ücreti kadar ya da isterlerse bunun altında bir rakam olabilir. Bu kredi tutarı do!rudan üniversite ya da koleje ödenir. Alınabilecek maksimum geçim kredisi (Maintenance Loan), okudukları yer, hane geliri, aldıkları hibe (ka"ılıksız yardım) miktarı gibi faktörlere ba!lı olarak de!i"ebilir. Kar$ılıksız para yardımları Tam zamanlı ö!renciler £3,000#a kadar kar"ılıksız yardım almak için ba"vuruda bulunabilirler. Ö!rencinin ne kadar yardım alaca!ı gelirine ve ailesinin hane gelirine ba!lıdır. Genel olarak ö!rencilerin 3/2 sinin tam ya da kısmi yardımı hak etti!i öngörülmü"tür. Ayrıca çocu!unuz 16 ya"ına girdi!inde ö!renim hayatına devam etme kararı alırsa haftada £30#a kadar bir yardım (Education Maintenance Allowance) alabilir. Burslar Burslar ö!rencilerin gittikleri üniversite ya da kolejden aldıkları ilave bir maddi destektir ve genellikle kar"ılıksızdır. E!er çocu!unuz tam geçim hibe yardımı alıyor ve en üst düzeyde $tuition fee# yani ö!renim harcı (üniversite ücreti) ödüyorsa, yılda en az £ 329 burs almaları garanti edilir. Tabi ki bu rakamın çok daha üstünde burs alabilirler. 2010 /11 yılında tam devlet yardımından yararlanan ö!rencilerin ortalama yıllık burs miktarı £ 900 olmu"tur. Bazı üniversiteler £3,250#a kadar ve hane gelirlerine bakmaksızın herkese burs vermektedir. Çe"itli yardım, kredi ve burs imkânları konusunda detaylı bilgi a"a!ıdaki adreste bulunabilir: www.direct.gov.uk/studentfinance www.edforum.org.uk 13 ? Çocu!um yüksek ö!renime nasıl girebilir Çocu!unuz "u an hangi konumda? Çocu!unuz Temel Basamak 4"te ise (14-15 ya#ında ya da e!itiminin 10-11. yılında) yüksekö!renime nasıl devam edebileceklerini bilmek isteyebilirsiniz. Bunun için iki seçenek vardır. Tam zamanlı (full time) ö!renime devam etme Çocu!unuz tam zamanlı e!itimine okulun $6th Form" kolejinde, ileri e!itim kolejinde ya da uzmanla#mı# bir kolejde devam edebilir. Bu kurumlardan alabilece!i A-level diploma yüksekö!renime giri#te kendisine yardımcı olacaktır. %# ve ö!renimi bir arada götürme Çocu!unuz yarı zamanlı okula gidebilir ya da uygulamalı bir diploma için, örne!in Temel Diploma (Foundation Degree) ya da Çıraklık (Apprenticeship) e!itimi alabilir. Bu tür bir e!itim çocu!unuzun hem para kazanmasına hem de pratik becerilere sahip olmasına imkan tanır. Çocu!unuz 180 civarında farklı sanayi dalında e!itim görerek level-2 düzeyinde mesleki bir diplomaya (NVQ) sahip olabilir. Yüksek ö!renime ba"vurma %lk bakı#ta ba#vuru süreci çok karma#ık görünebilir, ancak ö!renciler ve anne-babalar için pek çok danı#manlık ve rehberlik hizmetleri bulunmaktadır. Yüksekö!renimle ilgili ço!u ba#vuru ve yerle#tirme i#lemini UCAS yapmaktadır. UCAS web adresinde ba#vuru süreci, önemli tarihler gibi çe#itli konularda bilgilere ve mevcut bölümlerin tam listesine ula#ılabilir: www.ucas.com Ayrıca çocu!unuz daha fazla yardım ya da rehberli!e ihtiyaç duyarsa ö!retmenlerinden ya da Connexions Ki#isel Danı#manları"ndan yardım alabilir: www.connexions-direct.com 14 n a d l u k o a t r O Üniversiteye Deneyimlerim… O rtaokul ve üniversite yıllarında ilgimi çeken ve ilginç sayılacak deneyim ve gözlemlerim oldu. Britanya!da e"itim sisteminin nasıl çalı#tı"ını ve $ngiliz olmayan gençler için ne kadar zor oldu"u gördüm ve anlamaya çalı#tım. Ortaokulun ilk haftaları korku doluydu. Hiçbir ö"renciyi tanımıyordum. Her #eye sıfırdan ba#ladım. $lk bir kaç haftamı okula yerle#mekle ve yeni arkada# seçmekle geçirdim. Hemen arkada# bulmakta zorlandım. Benim durumumda olan ö"rencileri tanıdıkça bir çevre edindim ve kendimi rahat hissetti"im bir arkada# gurubum olu#tu. 7. ve 8. sınıfta zamanımın ço"u kendi sınıfımdan arkada#larla geçirdim. Bu arkada#larla ders çalı#ıyor bunlarla geziyordum. Aynı sınıftan arkada#larla dayanı#ma ve beraberlik duygularım geli#ti. O ya#ta bu duyguları ta#ıyan birçok çocu"un oldu"una inanıyorum. Her #eyin de"i#ime u"radı"ı o ya#larda herkesin guruba sadık ve güvenilir olması ön ko#uldu. Ya#amın bazı temel noktalarında insan her zaman süreklilik ve kalıcılık ister, örne"in aile ve arkada# ili#kilerinde. Okullarda olu#an arkada#lıkların kalıcılı"ı bir gencin ya#amı için de çok önemlidir. 8/9. sınıflardan sonra, GCSE!de birçok derste ö"renciler yeteneklerine ve ba#arı performansına göre gruplara ayrılırlar. Ne yazık ki tam bu zamanda okulda ayrımcılık ba#lıyor. Etnik azınlıkların ba#arısız çocukları en alt guruplara yerle#tiriliyor. Gözlemledi"im kadarıyla bu çocuklar hemen etnik temelde bir gurupla#maya giriyorlar. Afro/Karayipli çocuklar zamanlarının ço"unu birlikte geçirirlerken Hint/Asyalı ve Türk/Kürtler aynı biçimde yakınla#ıyorlar. Bunları söylerken benim gibi çe#itli kültürlerden çocuklarla arkada#lık kuran gurupların da çok oldu"unu unutmamak gerek. Farklı ya# gurupları arasında yakınlıklar ve gurupla#malar da çok göze Ba!ak çarpıyordu. Etnik kültürel ayrımın yanında aynı müzik ve giyimden ho#lananlar da birbirlerine yakınla#ıyorlardı. Bu daha çok beyaz ö"renciler arasında görülebiliyordu. Rock müzi"inden ho#lananlara %grungers!(granjers) ve %garaj! müzi"i dinleyip hep sportif giyinenlere de %townies! (tavnis) denilirdi. 11. sınıfa do"ru Türkçe konu#an ö"renciler di"erlerinden hemen fark edilirdi. Türkçe konu#an gurupla Grungers!lar arasındaki kavgayı hala hiç unutamıyorum. Birbirleriyle o kadar çok vah#ice dövü#tüler ki okulda günlerce herkesin dilindeydi. Tabi ki bu olayın sonucunda bazıları hastanelik bazıları polislik oldular. Ne yazık ki etnik gurupların arasından en çok Türkçe konu#an çocuklar sınıftan atılır, koridorlarda bekletilirdi. Bunlar için okul evin dı#ında arkada#larla geçirilen bir sosyal faaliyet sayılıyordu sanki. Okulu bir e"lence ve bo#a geçirilen bir zaman olarak de"erlendiren de"i#ik guruplardan önemli sayıda ö"renci vardı. Bir ba#ka unutamadı"ım önemli bir deneyimim de 10. sınıftaki fen dersleriydi. Her hafta ayrı bir yardımcı ö"retmenin gelirdi derslere. Bazı sıkıntılar nedeniyle olsa gerek okul idaresi bir türlü kalıcı bir ö"retmen bulamamı#tı. Okulu ciddiye almayan yalnızca ö"renciler de"ildi. Bazı ö"retmenler de sınıfı oldu"u gibi kabul edip fazla çaba göstermezlerdi. Yüksek not almak tamamen ö"rencinin çabasına ba"lıydı. Okulda ba#arısız olmaya ve okulu zor görmeye ba#lamı#tım. Anne ve babamın zorlaması, okula sürekli olarak gelip ö"retmenlerle ve danı#manlarla konu#maları, derslerime ilgi gösterip bana destek olmaları ve okulda düzenli e"itim almaya ba#lamamla 11. sınıfta GCSE sınıflarımda yeniden ba#arıyı yakalamaya ba#ladım. Di"erleri için bu kolay de"ildi, GCSE sınavlarını geçmek, A-Level!a girmek veya herhangi bir sertifika almak onlar için zordu. Birço"u 16 ya#ını bitirir bitirmez, yani GCSE www.edforum.org.uk 15 E"itimciler Forumu sınavlarından hemen sonra, ileride ya!amlarını kolayla!tıracak bir !ey elde etmeden okul hayatlarını bitirdiler. Düzenli bir aile, onlardan gelecek destek, yakın arkada!lık ili!kileri ve mali gelir bazılarının ya!amında ne yazık ki hiç yoktu. A-Level derslerimin seçimi ö"renim hayatımın bir sonraki a!amasıydı.Bize seçebilece"imiz derslerin bir listesi verildi ve ardından seçimlerimizi tartı!mak için bir toplantı yaptık. Toplantı öncesi hangi dersleri istedi"imi net bir !ekilde biliyordum. O dönemler üniversitede tıp okumayı dü!ünüyordum. Ancak benim kontrolüm dı!ında olan A-Level programındaki kısıtlamalar nedeniyle, istedi"im dersleri alamadım ve sıkıcı bürokratik engellerle kar!ıla!tım. Her ne kadar okumak istedi"im bölüm için gereken A-Level dersleri bundan etkilenmese de, çok istedi"im halde alamadı"ım derslerden edinmi! olabilece"im bilgi birikimi bugün beni nasıl etkiledi, diye dü!ündükçe kendi kendime üzülürüm. Yine de 6th Form#daki deneyimim olumsuz de"ildi. A-level okumak önceki okul deneyimlerime göre tamamen farklıydı. GCSE#de ba!arı gösterememi! pek çok ki!i okuldan ayrıldı"ı için, 6th Form ço"unlukla çalı!kan ve istekli ö"rencilerden olu!uyordu. $lk yıl 5 tane As-Level dersi aldım. Bunlardan bir tanesi Türkçe idi ve derslere girmem gerekmiyordu. $lk yılın pek çok yeni konular ve yeni ö"renme ve ölçme— de"erlendirme metodlarıyla kar!ıla!tı"ımız yo"un bir yıl oldu"unu hatırlıyorum. Daha ne oldu"unu bile tam anlamadan bir yıl hemen geçip gitmi!ti. Ardından yaz geldi ve üniversite için kararlar almaya ba!lamam gerekiyordu. %anslıydım çünkü neye ba!vuraca"ımı biliyordum ve etrafımdaki insanlar kadar stres ya!amadım. Ama iyi dü!ünülmü! ikinci bir planımın olmaması bugün en çok pi!man oldu"um !eylerden biridir. Ba!vurmak için 4 adet tıp okulu ve di"er bölümlerden 2 adet seçene"im vardı. Tıp o zaman, ve halen de, girmek için en çok rekabet edilen alanlardan biriydi. E"er 17 ya!ındaki o zamanki ben bunun gerçekten ne anlama geldi"inin farkında olsaydım, herhalde ba!vurmazdım, çünkü benim de içlerinde oldu"um yüzlerce, binlerce ö"renci reddedildi. A-Level#ı tamamlayana kadar elimde iki seçenek kalmı!tı: Ya bir yıl ara verip tekrar ba!vuracaktım ya da 5. veya 6. seçenek olarak bana önerilen yerleri kabul edecektim. Herhalde o zamanlar ara yılda ne olur ne biter diye korktu"umdan ve o Eylül üniversiteye ba!lamayı çok istedi"imden, ikinci seçenekte karar kıldım. $leride bazı dersleri alıp sonrasında tıp fakültesine geçebilirim diye umuyordum. $lk ba!ta Biyomedikal Bilimler okumayı seçti"im için pi!man oldum. Derslerden ve ortamdaki insanlardan nefret ediyordum. $lk yıl üniversite sanki okulun bir devamıymı! gibi gelmi!ti. Hayalimde canlandırdı"ım üniversiteden tamamen farklıydı. Sonradan, Nöroloji#ye geçi! yaptıktan sonra, 18 ya!ında almı! oldu"um bu kararın do"ru bir karar oldu"unu anladım. %imdi master ve doktora yapmak istiyorum. O zamanlar bir yıl ara verip istedi"im bölümlere girmek için tekrar ba!vuru yapmı! olsaydım, !imdi kim bilir nerelerde olurdum. Üniversite ba!vurularının çok erken bir ya!ta (17-18) yapıldı"ını ve o ya!lardaki insanlara ailelerinin, okullarının ve ö"retmenlerinin daha fazla maddi ve manevi destek vermesi gerekti"ini dü!ünüyorum. Kendi yollarını bulmaları için onları karanlıkta bırakmak hiç do"ru de"il. Ba$armak Mümkün B abası in!aat i!çisi, annesi ev hanımı. $ngiltere#ye 15 ya!ında geldi. Uzun zaman devam etti"i ESOL kurslarıyla $ngilizce ö"rendi. 6th Form kolejinde A level için iki yıl Matematik, Fizik ve Kimya okudu ve bu derslerden en yüksek not olan A alarak Bath Üniversitesi#ni kazandı. Ö"renci bursu alarak okuyor. Tatil dönemlerinde çalı!ıyor. Londra dı!ında ailesinden uzakta okumak, kendi deyimi ile, !hayat tecrübesi, sorumluluk bilinci ve kendi kendini yönetip karar verme becerilerini" geli!tirmi!. Üniversitede dersler A Level kadar zor de"il, diyor. Üniversitede bir çok arkada! edinmi! ve Londra#dakinden daha çok sosyal, sportif ve kültürel aktivitelere katılmı!. Adı: Hüseyin Acar Ya!ı: 23 Okulu: Bath Üniversitesi, Mimarlık Bölümü, 3. sınıf ö#rencisi Üniversite hayatını herkese tavsiye ediyor. “Ben o kadar dezavantajıma kar!ı bunu ba!ardım, azim ve inaçla bizim gençler de ba!arabilir,” diyor. %u an $stanbul#da, $stiklal Caddesi#de bir mimarlık bürosunda 3 aylık staj yapıyor. Gelecek yılki stajını ise $spanya#da ETSAM Teknik Üniversitesi#nde yapacak. Okul bitince Londra#da kendi mimarlık bürosunu açmayı hedefliyor. 16 , m u r o y ı ! ı l Ça . . . m u Mutluy m i r e l m i y e Den G CSE için pek bir yardım alamadım. Meslek danı!manlarıyla bir görü!mem oldu ve bu konuda arkada!larıma ve aileme danı!tım. Sonuçta seçimlerimin sadece bir mesle"e yönelik olması yerine, öncelikle sevdi"im derslerden olu!ması gerekti"i a"ırlık kazandı. A-level derslerim için bir Sixth Form College#a kaydoldum. Bu okula giri! için yapılan görü!meye gitti"imde aklımda $ngilizce, Psikoloji ve Biyoloji dersleri vardı ama bana ba!ka bir ders seçmemi önerdiler ve son anda Hukuk dersini seçtim. Sonradan bu ders o kadar çok ho!uma gitti ki! A-level okumak güzel bir deneyimdi benim için ama e"er de"i!tirme !ansım olsaydı sanırım psikoloji yerine ba!ka bir ders seçerdim. Pek umdu"um gibi bir ders olmamı!tı. Ayrıca notlarımı yüksek tutmak için çok daha fazla çalı!ırdım. A-level sonrasında ne istedi"ime karar vermek gerçekten zor oldu. Meslek seçimiyle ilgili bir fikrim yoktu ve ne okumak istedi"ime karar veremiyordum. Karar vermeme yardımcı olur dü!üncesiyle bir yıl ara vermek istedim ama ailemden, okuldan ve arkada!larımdan gelen bir baskı hissediyordum. Herkes üniversiteye gidiyordu ve ailem de üniversiteye gitmemi istiyordu. Ne okudu"um, hangi üniversiteye gitti"im pek önemli de"ildi onlar için. Ben ise bir yıl ara verirsem belki $ngilizce ö"retebilirim ya da yurtdı!ına seyahat edebilirim diye dü!ünüyordum. Üniversitede ya!am zevkliydi. Evden ve ailemden uzaktaydım ve yeni arkada!lar edinmi!tim ama üniversite gerçekten farklıydı. Yardım alabilece"im birileri yok gibiydi ve galiba derslere pek ilgi duymadı"ım için çok fazla da çalı!mıyordum. Sonuçta ilk yılımda üniversiteden ayrılmaya karar verdim. $nternette, Jobcenterplus#da ve tanıdı"ım insanlardan soru!turarak i! aradım. Bir iki i! fırsatı çıktı ama kendime güvenemedi"imden ba!lamadım. Daha sonra bölgemizdeki okullarda sekreterlik ya da hukuk ile alakalı kurslar ara!tırmaya karar verdim. Bütün bro!ürlerlere baktıktan sonra bu kursların ya almı! oldu"um derslerin benzerleri ya da A-level#dan daha dü!ük seviyelerde olduklarını gördüm. Biraz daha ara!tırmadan sonra uygun bir tane buldum. Bu hukuk alanında sekreterlik ile ilgili bir kurstu ve bilgisayar ve klavye becerilerimi artırmada Funda bana çok faydası oldu. Sonraki 6 ay oldukça sıkıntılı geçti. $!sizlik yardımı alıyordum ve aile dostlarımızın ço"u ve kom!uların ileri geri konu!up hakkımda yorumlar yaptıklarını hissediyordum. Hepsinin üniversite konusunda birbirlerinin aynısı kalıpla!mı! bir dü!üncesi vardı. %u anki i!ime ba!layana kadar hukuk alanına ilgi duyuyordum ve bu alanda daha fazla uygulamalı deneyim kazanmak istiyordum. Sonunda bu alanda bir i! sahibi oldum ve bir yıldan fazla bir süredir bir hukuk firmasında avukat yardımcısı olarak çalı!ıyorum. %u ana kadar elde etti"im ba!arılar açısından firmada en üstten ikinci sıradayım. Saat 9 dan ak!am 6 / 7 ye kadar yo"un bir !ekilde çalı!ıyorum ve çok sayıda müvekkilimiz var. Beni iyi tanımayan insanların i!imle ilgili küçümseyici fikir ve tavırları olabiliyor. Sadece “basit bir sekreter” oldu"umu dü!ünebiliyorlar. Ama yakın aile çevrem ve arkada!larım ne kadar yo"un çalı!tı"ımım farkındalar. $! hayatı okuldan çok farklı. Okulda çok fazla sorumlulu"unuz olmaz ve geç kaldınız diye öyle ciddi bir sorun ya!amazsınız. Çalı!tı"ınız yerde son ana bırakamayaca"ınız pek çok sorumluluklarınız olur, bunları yerine getirmek sizin i!inizdir ve üstünüzde bir baskı hissedersiniz. Çalı!mak ki!ili"inizi, insanlarla olan ili!kilerinizi, aynı anda birçok !eyi yapabilmeyi, i!leri önem sırasına koyabilme yetene"inizi geli!tirir. Çok çalı!mak için gerçekten kendinizi hazır hissetmelisiniz. E"er bir diploma sahibi olmak istiyorsanız, bunu elde ettikten sonra yine çok çalı!mak ve bu becerileri kazanmak zorunda olacaksınız. Bunlar kendili"inden olu!an !eyler de"il. Yapmayı planladı"ım kısa vadeli birkaç hedefim var. Bunlar arasında bir kursa gitmeyi ve hukuk alanında yönetici konumunda çalı!mayı sayabilirim. Uzun vadede ise kendi i!imi kurmayı umuyorum. Alan Sugar diplomasız yapabiliyorsa, ben niye yapamayayım? Bu arada mümkün oldu"unca çok deneyim sahibi olmaya bakıyorum. Geriye baktı"ımda, ö"renciler için daha fazla seçeneklerin olması gerekti"ini anlamı! bulunuyorum. Ne tür derslerin var oldu"unu bilmeleri gerekir, çünkü sonunda bir karar vermeleri gerekiyor. Ö"rencilerin ve anne-babaların dersler, bölümler, i!e girme gibi, bütün üniversiteler ve i! dünyası ile ilgili seçeneklerden haberdar olması gerekir. www.edforum.org.uk 17 E"itimciler Forumu A Level Seçimi $çin Ö¤renciden Ö¤renciye Tavsiyeler... A!a"ıda, bu bilgi paketi için görü!tü"ümüz ö"rencilerin deneyimlerinden önemli gördü"ümüz bazı noktaları aldık. Tabi bunların ne derece önemli oldu"u ki!iden ki!iye de"i!se de, birço"unun göz önünde bulundurulması gereken konular oldu"unu dü!ünüyoruz. H A-LEVEL DERSLER!N!Z! SEÇERKEN… er!eyden önce bu kararı kesinlikle hafife almamalısınız. Seçmi! oldu"unuz A-level dersleri ya da bunların bile!imi meslek seçiminizi do"rudan etkileyecektir. Bütün olasılıkları dikkate almalı ve gelecekte farklı bir mesle"e yönelebilmenize olanak sa"layacak !ekilde esnek olabilmelisiniz. Okumak istedi"iniz bölüm için üniversiteler belirli dersleri almı! olmanızı !art ko!arlar. Do"ru dersleri almadı"ınız için istedi"iniz bölüme gidememe durumunda kalmayın sakın. #üphesiz aileniz ve ö"retmenleriniz bu konuda sizi yönlendirmek isteyeceklerdir ama unutmayın ki bu konuda son kararı verecek olan sizlersiniz. Di"er taraftan meslek danı!manları size çe!itli sorular yönelten ve verdi"iniz cevaplara göre sizin için en uygun alanları tavsiye eden bir tür bilgisayar programı kullanıyorlar. Ama zaman zaman hiç alakasız sonuçlar da ortaya çıkabiliyor. Sonuçta ne istedi"inizi ve bunun için ne yapmanız gerekti"ini bilmeniz çok önemli. Almak istedi"iniz dersleri seçerken bu konuda karar vermi! insanlarla bulu!mak ve fikir alı!veri!inde bulunmak, üniversitelerin tanıtım günlerine katılmak çok yararlı olabilir. Unutmayın, ba!kalarının de"il sizin iste"iniz ve sizi mutlu edebilecek dersleri seçmeniz çok önemli. Hangi dersleri seçece"iniz konusunda birçok !eyi hesaba katmanız gerekebilir. 18 Yararlılık: E!er belirli alanda çalı"mayı ya da meslek sahibi olmayı önceden kafanıza koyduysanız, bunu göz önünde bulundurun. Örne!in sporla ilgili bir alan gelecek hayallerinizi süslüyorsa, bu alanla alakasız, rastgele dersler seçmenin hiç bir anlamı yok. Bu alanda bir mesle!e yönelmek için beden e!itimi, biyoloji, fizik gibi dersleri seçmeniz gerekir. Aynı "ekilde e!er bir ofis ya da i" ortamında çalı"mayı planlıyorsanız, i"letme, bilgisayar gibi bu alanda i"e yarayabilecek dersleri öncelikli olarak dü"ünmeniz gerekir. Yani çalı"mayı planladı!ınız alanda ne gibi bilgi ve becerilerin gerekti!ini mutlaka dikkate almalısınız !lgi ve motivasyon: Bence en önemli faktörlerden birisi seçti!iniz dersleri seviyor olmanız. Do!al olarak bir konuya ne kadar ilgi duyuyorsanız, ö!renmek ve ba"arılı olmak için motivasyonunuz o derece yüksek olacaktır. Sabırsızlıkla dersin bitmesini beklemek ve dersin beklentilerine ayak uyduramayıp ba"arısız olmak kadar kötü bir duygu olamaz herhalde. Ho"landı!ınız, bir "eyler ö!renip çaba sarf etmekten zevk alaca!ınız bir ders size özgüven kazandıracaktır. Bu, daha da ba"arılı olmak için motivasyonunuzu artıracaktır. Ders yükü ve kolaylık: Bir dersi kolay olaca!ı dü"üncesiyle seçmeyin! Tanıdı!ım bazı arkada"lar kolay bir ders diye psikoloji seçmi"lerdi. Çok geçmeden ne kadar zor bir ders oldu!unu anladılar ve ilk sınavda ba"arısız olup dersi bırakmak zorunda kaldılar. Belki sizin için kolay olabilir, ama psikoloji, ancak bu dersi sevenler ve gelecek planlarında i"lerine yarayabilece!ini dü"ünen ki"iler için do!ru bir seçim olabilir. Di!er taraftan, sevseniz bile, sizin için çok zor olabilecek bir dersi de seçmeyin. Kendinize dürüst olun. Çalı"maktan pek ho"lanmayan, düzensiz ve zamanı iyi kullanamayan biriyseniz bunu dikkate alın. Seviyenizin çok üzerinde çalı"mayı, çok ödev yeti"tirmenizi gerektiren derslerde çok zorlanacaksanız ve üniversitede ve meslek hayatınızda bu dersler gerçekte i"inize yaramayacaksa hata yapıyor olabilirsiniz. Anne-babalar: Okul imkanları: A-Level dersleriniz için gitti!iniz okul belli alanlarda uzmanla"mı" olabilir. Ama okulun sundu!u imkânlar sizin gelece!inizle ilgili asıl beklentilerinizi kar"ılamaktan uzak olabilir. Mühendisli!e ilgi duyuyorsanız sanat alanlarında uzmanla"mı" bir okul size uymayabilir. Bunun yerine, mühendislik için gerekli matematik, fizik gibi derslerde ba"arının yüksek oldu!u bir okulu tercih edebilirsiniz. Çocuklarının seçece!i dersler konusunda anne-babalar kendi fikirlerini kabul ettirmek isteyebilir ve baskıcı bir tutum takınabilirler. Gerçekle"tiremedikleri kendi özlem ve ideallerini çocuklarının gerçekle"tirmesini isteyebilirler. Bu tür baskıların pek çok sebepleri olabilir. Özetle anne-babalara "unları söylemek istiyorum. Çocu!unuz "imdi ya da gelecekte bu seçimleri yapma noktasındaysa, tercihleri ne olursa olsun sonuçta onları desteklemeniz en do!rusudur ve onların kararına saygı duydu!unuzu onlara hissettirmelisiniz. Tabi bu konuda çocu!unuzun seçimlerinde ne gibi faktörlerin etkili oldu!unu ara"tırmalısınız. Örne!in sadece arkada"ları belli dersleri seçiyor diye çocu!unuzun da o dersleri seçmesi son derece sakıncalı olacaktır. Ya da yeterince bilgi sahibi olmadan ve biran önce karar verip belki de içinde bulundu!u olumsuz ortamdan, baskıdan kurtulmak istiyor olabilirler. Yanli" seçimler yaptıklarına inanıyorsanız bu gibi durumlarda mutlaka devreye girmelisiniz ve gerekli profosyonel yardım almak için resmi kurulu"lara, okullara, danı"manlara, toplum örgütlerine ba"vurmaktan çekinmemelisiniz. www.edforum.org.uk 19 E"itimciler Forumu A LEVEL TABLOSU ve ÜN‹VERS‹TE BÖLÜMLER‹ Her üniversitenin kendine özgü kriterleri olmakla birlikte, hangi bölüm için hangi derslerin ya da ders bile!imlerinin gerekli oldu"u a!a"ıdaki tabloda genel hatlarıyla verilmi!tir. • Birinci sütunda herhangi bir bölüme kabul edilebilmek için normal !artlarda bir ö"renci için hangi A-Level ders ya da derslerinin zorunlu oldu"u belirtilmi!tir. • #kinci sütundaki ders ya da dersleri almı! olmanız, ilgili bölüme kabul edilmeniz için tavsiye edilir niteliktedir. • Üçüncü sütundaki dersler ise ilgili bölüme kabul edilmek için size yardımcı olabilir. Bir örnekle açıklayacak olursak, üniversitede Arkeoloji okumak isteyen birisi için zorunlu ya da tavsiye edilir nitelikte almı! olması gereken bir A-Level dersi bulunmamaktadır. Bununla birlikte, sosyal bilimler, sanat ve fen alanlarındaki bazı A-Level derslerinin alınmı! olması Bölümler 20 Zorunlu ba!vuraca"ınız üniversitenin bu bölümüne kabul edilmenizde size yardımcı olacaktır. Di"er taraftan, Biyokimya bölümüne kabul edilmek için Kimya, Fen alanından bir di"er ders ya da Matematik almı! olmanız zorunludur. Bunlara ilave olarak, en az AS-Level Biyoloji ve Matematik dersleri almı! olmak bu bölüme kabul edilmeniz için yardımcı olabilecektir. A!a"ıdaki tablo sadece genel bir rehber niteli"indedir ve her üniversitenin kriterleri farklılık gösterebilmektedir. Detaylı bilgi için istedi"iniz üniversitenin prospektüsüne ve websitelerine bakınız. Tavsiye edilir Yardımcı olabilir ORTAOKULDA GÖREVL! B!R MESLEK DANI"MANIYLA RÖPORTAJ 1. Hackney$de ya#ayan ailelere ve ö"rencilere neler tavsiye edersiniz? Buna verebilece"imiz kesin bir yanıt olmamakla birlikte, 14-16 ya# grubu ö"rencileri ders veya meslek seçimi gibi akıllarına takılan her konuda bizimle do"rudan görü#ebilirler. Kendileri için hazırlanmı# olan çe#itli bro#ürlerden yararlanabilirler. Her ne kadar bu bilgiler !ngilizce ise de, dil problemi olan veliler bir tercüman vasıtası ile bizimle istedikleri zaman görü#ebilirler. !lkokula sık sık giden ve ö"retmenlerle konu#an aileler nedense ortaokula o kadar sık gitmiyorlar. 3. Ne tür bilgiler veriyorsunuz? Çocu"un kendisi için en do"ru dersleri seçmesine yardımcı olamaya çalı#ıyoruz. Üniversiteye gitmek için izlenecek yol konusunda bilgiler veriyoruz. De"i#ik metodlar, sertifikalar, diploma kursları gibi seçenekler de gösteriyoruz. !# için CV hazırlamasına da yardımcı oluyoruz. Ö"rencinin en güçlü taraflarını ve en iyi oldu"u noktaları ortaya çıkarmaya çalı#ıyoruz. Var olan yeteneklerini geli#tirebilmeleri için onlara çe#itli i# seçenekleri sunuyoruz ve gönüllü i#lere yönlendiriyoruz. 2. En çok hangi problemlerle kar#ıla#ıyorsunuz? Tecrübelerime dayanarak söyleyebilirim ki danı#manlar, aileler ve çocuklar bir araya gelip çocu"un mesleki gelece"i konusunda konu#urlarsa, sonuç bazen daha verimli olabiliyor. En büyük problemlerden birisi, konu hakkında bilgisi olmayan velilerin çocuklarına nasıl faydalı olabileceklerini bilememeleri. Eksik ya da yanlı# bilgilerle yüklü aileler, çocuklarının akademik geleceklerini veya mesleki seçimlerini olumsuz yönde etkileyebiliyor. Do"ru deste"i alamayan çocuklar yanlı# seçimlerle zaman kaybediyorlar ve hatta bazen tamamen her #eyden vazgeçebiliyorlar. 4. Ö"renciler GCSE$den A-level$a kadarki dönemde hangi sıklıkta danı#manlarla görü#ebiliyorlar? Bu zorunlu mudur? Zorunlu de"il ama tavsiye edilir. Ö"renciler bir grup halinde hizmetlerimizden yararlanabilirler. Bu bazı ö"rencilere uyuyor çünkü problemlerin sadece kendilerine özel olmadı"ının bilincine varıyorlar ve dile getirmedikleri sorunların cevaplarını da dolaylı olarak alabiliyorlar. Bazı ö"renciler ise bire-bir görü#melerden daha çok yararlanabiliyorlar. Bizimle görü#üp bilgi, tavsiye ve rehberlik hizmeti almak isteyen aileler ve ö"renciler a#a"ıdaki adres ve telefon numarası ile bizimle ba"lantı kurabilirler: Connexions Hackney, Unit 2, 65 Dalston Lane, London E8 2NG Tel: 020 7014 7400 Türkiye'den !ngiltere'ye okumaya gelen ö#rencilere Genel bilgi: Yabancılarin !ngiltere'de yüksekö"renim görmeleri için öncelikle !ngilizce dil bilgisi sınavına (IELTS) girmeleri gereklidir. Ayrıca Cambridge EFL sınavlarına da girilebilir. !ngiltere'deki üniversiteler hakkında bilgi almak için ba#vurulabilecek bazı kaynaklar #unlardır: The Educational Virtual Campus (The British Council) NISS- Information for Education National Grid for Learning (NGfL) !ngiltere'deki yüksekö"retim kurumlarına yerle#tirme i#lemleri UCAS (Universities and Colleges Admissions Service) tarafından yapılmaktadır. Bir anlamda Türkiye'deki Ö"renci Seçme Yerle#tirme Merkezi'ne benzeyen bu kurulu#un web sayfasından üniversitelerle ilgili bilgi alınabilir: www.ucas.ac.uk www.edforum.org.uk 21 E!itimciler Forumu ETN‹K GRUPLARIN YÜKSEK Ö⁄REN‹M Türkiyeli, Karayipli veya Asyali etnik gruplardan ö!rencilerin GCSE"den yüksek ö!renime önelmeleri için belediyelerin e!itim daireleri çe#itli etkinlikler gerçekle#tiriyorlar. $Aim Higher" ve "Excelence Challenge" gibi projeler bu faaliyetleri yapanlardan sadece iki tanesidir. Üniversitelerde ise $Widening Participation" yani Katılımı Geni#letme bölümleri de sosyo-ekonomik seviyesi dü#ük olan etnik azınlıkların üniversiteye gitme oranlarını arttırmak için kolejler ve orta okullarla birlikte çalı#ıyorlar. Bu alı#malar ortaokul ve kolejlerde okumakta olup sosyoekonomik seviyesi dü#ük olan ö!rencilerin yüksek ö!renime ilgilerini arttırmaya yönelik geli#tirilen programlardır. Bu programlardan bazıları çe#itli yaz kursları, üniversite gezileri ve mentorluk / önderlik çalı#malarıdır. YOLU working class) ve etnik azınlı!ın e!itim sorunlarına çözüm bulabilir. Türk, Kürt ve Kıbrıslı Türk aileler, soruldu!unda, hemen hepsi de çocuklarının iyi bir e!itim almalarını ve üniversiteye gitmelerini istediklerini söylüyorlar. Fakat bir ço!u bu ülkeye göçmen olarak son yıllarda geldi!i için e!itim sistemini bilmemektedir. Ayrıca yerle#im, i#sizlik ve sa!lık sorunları gibi nedenlerden dolayı kendileri de %ngilizce ö!renmeye istedikleri kadar zaman ayıramadıklarından endi#eliler. Fakat çocuklarını ak#amları ve haftasonu dershanelerine (supplementary schools) götürerek tüm olanaklardan yararlanmaya çalı#maktadırlar. %ngiltere"deki Kıbrıslı Türklerin birco!u ikinci, üçüncü Ortaokul bitirme sınavları olan GCSE derslerinden, ö!rencilerin en az 5 dersten A*, B veya C puanları almaları gerekmektedir. Bu derslerden %ngilizce ve Matematik bir çok meslek dalı ve dolayısıyla üniversite için #art ko#ulmaktadır. Bunun yanısıra ö!rencinin seçti!i mesle!e göre %ngilizce ve Matematik #artı aramayan üniversite bölümleri de bulunmaktadır. Etnik azınlıklar içinde GCSE sonuçları ve üniversiteye gitme oranı yüksek olan etnik gruplar ba#ında Çinliler ve Hindistanlılar gelmektedir. En dü#ük GCSE ve üniversiteye gitme oranı ise ülke genelinde Karayipler ve Londra genelinde Türk, Kürt ve Kıbrıslı azınlıklar. Bu durum kızlar ve erkekler olarak de!erlendirildi!inde ise kız ö!rencilerin daha iyi GCSE sonuçları aldı!ı tespit edilmi#tir. Son yıllarda tartı#ma konusu olan gerçek ise üniversiteye girebilme ba#arısını gösteren ö!rencilerin genellikle gelir ve e!itim seviyesi yüksek olan middle class- orta sınıf ailelerinin çocukları oldu!udur. Bu yüzden bazı üniversiler $elitist" olmakla ele#tirilmi#lerdir. E!itim kurulu#ları fırsat e#itli!i (equal opportunity) açısından her ö!renciye üniversiteye gitme #ansı verilmesini te#vik etmektedir. Bunun için gerekli olan, ö!rencinin orta okulu iyi derecede bitirmesidir. Daha sonra kolejde A Level ve yüksek seviye derslerini de geçerek üniversiteye gidebilmesinin önündeki engelleri a#mak için gerekli olan giri#imler ise yerel yönetimlerin e!itim bölümlerine bırakmı#tır. Bu konuda bir ulusal politika eksikli!i vardır. Çünkü e!itim konusuna bütünsel açıdan bakıldı!ında, etnik azınlıkların sosyo-ekonomik sorunlarından soyutlanarak çözüm aranması gerçekçi de!ildir. E!itim politikaları ancak sosyal e#itlik temelinde ele alındı!ında, genel olarak beyaz i#çi sınıfının (white 22 ku#ak oldu!u için daha avantajlı durumdadırlar. Kıbrıslı Türk aileler, e!itim sistemini bildikleri ve dil sorununu a#tıkları için Türkiyeli Türk ve Kürt"lerden daha farklı konumdadırlar. Bütün ö!rencilerin üniversiteye gitme gibi bir hedefi olmayabilir. Bu ö!renciler için üniversiteye gitmeden de edinilen meslek dalları vardır. Meslek danı#manları, ö!rencileri yönlendirip istedikleri meslekle ilgili okulları tavsiye etmektedirler. Önemli olan her gencin bir hedefi / amaci olmasıdır. Ortaokuldan sonra bir veya iki yıl okuyup diploma alarak bazı meslek dallarında i# bulmak mümkündür. Hedefe ula#mak, üniversiteye girmek için gerekli olan GCSE derslerini geçememi# ise ve ö!renci bunda ba#arısız olmu# ise, tekrar bu sınavlara girme hakkı ileriki yıllarda mümkündür. Ayrıca çalı#anlara yönelik ak#am okullarına gitme olana!ı oldu!u da dü#ünüldü!ünde, bir ö!rencinin, her ya#ta, e!itime devam edebilme #ansı vardır. GCSE’den A-Level ve Üniversiteye O naltı ya!ından sonra, ö"renciler sadece üç veya dört ders alırlar ve sadece bu derslerden sorumlu olurlar. A Level ya da Advanced Level (Yüksek Seviye) #ngiltere'de üniversiteye ba!layabilmek için alınması gereken standart ve zorunlu ön e"itimdir. A-Level e"itim süresi iki akademik yıldır ve bunu takip eden asıl üniversite e"itiminin süresi genel olarak #ngiltere$de 3 yıl, #skoçya$da ise 4 yıldır. A Level ba!arı dereceleri A, B ve C$dir. A Level sınavlarını ba!arıyla veren bütün ö"renciler bir #ngiliz üniversitesi tarafından kabul edilir, fakat A level diploma notu yüksek olan ö"renciler daha iyi üniversitelere yerle!tirilir ve üniversite yerle!tirmesinde esas olan A-Level diploma notudur. Yani A Level sonuçları ne kadar yüksek olursa bir ö"renci için iyi bir üniversiteye girme !ansı o kadar yüksek olur. A-Level aynı zamanda bu e"itim süresince okunan her dersin sonunda alınan belgeye verilen isimdir. Örne"in A-Level e"itimi süresince, edebiyat, hukuk ve ileti!im derslerini almı! olan bir ö"renci e"er her üç derste de ba!arılı olursa edebiyat A-Level diploması, hukuk A-Level diploması ve ileti!im A-Level diploması olmak üzere üç ayrı belge alır. A-Level üniversite e"itimine hazırlık e"itimi oldu"u için; ö"renciler, üniversitede okumayı planladıkları alanlara göre A-Level derslerini seçmelidirler ve bu önemli bir noktadır... Örne"in üniversitede mühendislik okumak isteyen bir ö"rencinin, A-Level e"itimi aldı"ı kolejde veya Sixth Form$da matematik ve fizik derslerini alması gerekir ve bu derslerden A-Level derecesine sahip olarak mezun olması gerekir. A-Level aynı zamanda #ngiltere'de profesyonel bir kariyere ba!lamak için de gerekli bir e"itimdir. Pek çok firma üniversite mezunu olmayan adaylar için, en az iki dersten A-Level derecesini i!e ba!vuru !artı olarak istemektedir. Genelde bütün üniversiteler en az iki ayrı dersten A-Level diploması ister. #ngiltere'de üniversite e"itimi genel olarak kolay olarak bilinir. Asıl zor olan, A-Level e"itimidir ve iyi A-Level dereceleri için ö"rencilerin çok ciddi bir çalı!ma temposunda olması gerekir. A-Level ba!arı notu nasıl ölçülür? Ö"rencinin genel A-Level ba!arısı, her yıl Haziran ayında yapılan sınavlar sonucunda ölçülür ve sınav sonuçları A"ustos ayında ilan edilir. Bir ö"rencinin sene içi ba!arısı, derse devamı, derse ilgisi ve katılımı, genel olarak ö"rencinin o alanda yazması gereken makaleler veya hazırlaması gereken proje gibi çalı!malarla ve bu çalı!malardaki ba!arısıyla, (ara!tırma teknikleri, projenin hazırlanma yöntemi vb.) ölçülür. A-Level ba!arı notu ne kadar yüksekse o kadar iyi bir üniversite tarafından kabul edilir. tamamlamak zorundadırlar. Normal ve standart olan iki yıllık A-Level e"itimini tamamladıktan sonra A-Level ba!arı notuna göre üniversite yerle!tirmeleri yapılır. Ayrıca "ngiltere#de bunun dı!ında üniversiteye girebilmek için çok farklı alternatifler vardır... #ngiltere'de iyi bir üniversiteye giri!, büyük ölçüde, A-Level sayesinde olmaktadır. A-Level için hazırlık zor ve iyi üniversiteler için rekabet katıdır. Bu, A-Level'a ula!mak için geçen iki yılın belki de bir ö"rencinin akademik kariyerindeki en önemli güçlük oldu"u anlamına gelmektedir. Bu nedenle, bütün ö"rencilerin rehberlikle yönlendirilmeleri, bekledikleri i! tipine ula!maları bakımından hayati bir konudur. Ingiltere$de 16 ya!ına kadar e"itim çok kurumsalla!mı! bir yapıdadır. A-Level bunun ilerisindedir. Gerçekten de iki yıl süren A-level kursu, üniversitede istenen, kendi ba!ına ara!tırma yapma ve analitik ö"renme stiline uzanan bir köprü olarak kabul edilir. A-Level e"itimi, üniversite e"itiminden bile daha zordur! Üniversite Yerle!tirme Sistemi: En ba!tan #ngiliz e"itim sisteminin farklılı"ından bahsetmek gerekiyor. #ngiltere'de Türkiye'dekine benzer bir ilkö"retim - orta ö"retim ayrımı bulunmaz, "zorunlu ö"renim" veya "okul e"itimi" daha uygun olabilir. Ö"renim 5 ya!ında ba!lar ve 11 yıl kesintisiz devam eder. 16 ya!ında zorunlu ö"renim sürecini tamamlayan ö"renciler, Türkiye'deki lise diplomasına denk sayılan GCSE (General Certificate of Secondary Education) sınavına girerler ve aynı isimli belgeyle mezun olurlar. GCSE belgesiyle orta ö"renimlerini tamamlayan ö"renciler e"er isterlerse üniversiteye ba!layabilmek için A-Level (Advanced Level) adı verilen ayrı bir ön e"itimi www.edforum.org.uk 23 E"itimciler Forumu 19 Yafl Üstü Yetiflkinler ‹çin Kolejlerde Yüksek Ö¤renime Girifl Diploması 19 ya!ını bitirmi! yeti!kinler için kolejlerde yüksek ö"renime giri! kursları vardır. #stenilen seviyede (3. düzey) diploması olmayan, bir !ekilde e"itimine ara veren, tamamen ayrılan, istedi"i bir i!e giremedi"i için sonradan pi!man olan ve artık üniversitede okumak istiyen 19 ya! üstü yeti!kinler için çe!itli kurslar vardır. Yüksek ö"renime giri! diploması veren bu kurslar aynı zamanda ö"rencilere gerekli bilgi ve becerileri kazandırarak UCAS aracılı"ıyla üniversitelere dolaysız müracaat yollarını açıyor. Ö"rencileri üniversitelere hazırlayan bir yıllık bu kurslarda zorunlu ve seçmeli olmak üzere iki grup ders okutulmaktadır. Her ders farklı kredileri olan ünitelere ayrılmı!tır. Bir ö"renci tüm ünitelerden toplam 60 ve üstü kredi elde etmesi durumunda yüksek ö"renime giri! diploması almaya hak kazanıyor. Seçmeli ve zorunlu dersler üniversitelerde hedeflenen ö"renime göre kombineli bir biçimde veriliyor. Makale yazma, ara!tırma, yetenekleri geli!tirme gibi zorunlu derslerin yanında üniversitede okunacak bölüme göre biyoloji, sosyoloji, yöneticilik, ekonomi gibi dersler de okutuluyor. Yüksek Ö"renime Giri! Diploması programındaki derslerin ö"retimi ve de"erlendirilmesi kalifiye ö"retmenler tarafından yapılıyor. Kurslarin giri!inde ve ilerleyen a!amalarında ya testler ya da çe!itli etkinlikler aracılı"ıyla ö"rencilerin bilgi ve yetenek düzeyleri ölçülerek kredi veriliyor. Belirli tarihlerde tamamlanması öngörülen okul ödevleri, olay, ara!tırma gibi bireysel ara!tırma becerileri de denetlemeye tabi tutuluyor. Farklı ünitelerden kredi alındı"ı gibi üç düzeyde derece de alınıyor. Diplomaları veren ve denetleyen bakanlı"a ba"lı iki kurum var. Biri OCNLR (Açık Kolej Network, Londra $ubesi) ve di"eri QAA (Yüksek Ö"renim için Kalite Kontrol Kurumu). Daha ayrıntılı bilgi bu iki kurumun websitelerinden ( www.ocnlr.org.uk , www.accesstohe.ac.uk ) ve her kolejin ö"renci elkitabından temin edilebilinir. Britanya’da E¤itim Bu gelenek: saygınlı"ı dünya çapında bilinen bir ülkede, ilgilendi"iniz alanda uzmanla!ma fırsatı veriyor. • Ozon tabakasının delinmesini buldu Birle!ik Krallık üniversite ö"rencili"i nitelikleri tüm • Dünya çapında websitesi a"ı (www) ilkesini yarattı dünyada saygı ve de"er görür, Birle!ik Krallık%ta 180 • Dünyanın ilk programlanabilir bilgisayarını geli!tirdi farklı ülkeden ö"rencinin !u anda e"itim alıyor olmasının • Dünyadaki bilimsel nedeni de bu. Üniversite diploması bir i! veya makalelerin %9%unu ve en yüksek e"itim programına ba!vurdu"unuzda Bu ülkede e!itim alıyorsanız iyilerinin %13%ünü üretiyor size avantaj sa"layacak. #!verenlere kendi otomatik olarak, son 50 yılda (dünya nüfusunun küçük ara!tırmalarınızı yapabildi"inizi ve buna alı!ık sadece bilim alanında 40"dan bir parçasını olu!turan bir oldu"unuzu gösterecek. Birle!ik Krallık%tan fazla Nobel Ödülü sahibi ülke olmasına ra"men) alınan dereceler i!verenlerin bir bakı!ta çıkaran ba#arılı bir gelene!in • Harcanan her 1 milyon aradıkları özelliklere sahip oldu"unuzu parçası durumundasınızdır... pound%a kar!ılık anlamalarını sa"lar ve sizi iyi bir i! ve yüksek 16 ara!tırma makalesi maa! konusunda do"ru yola götürür. üretiyor (bu sayı ABD%de 10, Japonya%da ise 4) Birle!ik Krallık üniversitelerinde ö"renci Buradaki yüzlerce üniversite ve yüksek okulda, olanların %95%i mezun olduktan bir yıl sonra i! buluyor. muhasebeden zoolojiye kadar pek çok de"i!ik ders Diploma, i!verenlerin sizin özgür dü!ünme gücüne sahip veriliyor ve bir Birle!ik Krallık diploması ö"rencilere oldu"unuzu, ara!tırma ve analiz yapabilece"inizi ve sıkı ara!tırmalarının kalitesi ve akademik personelinin çalı!abilece"inizi bilmelerini sa"lar. 24 Son Söz E¤itimciler Forumu’ndan Birle!ik Krallık'ta ($ngiltere, $skocya, Galler ve Kuzey $rlanda#da) bu yıl da yüzbinlerce ö"renci üniversiteye giri!lerini belirleyecek olan A-Level sınavlarına giriyor ve genellikle her yıl benzer sonuçlar tekrarlanıyor. Bunlar: $ki yıl boyunca bu sınava hazırlanan her 4 adaydan ancak sadece bir tanesi en yüksek not olan A alabiliyor ve en iyi üniversitelere girmeye hak kazanabiliyor. Sınavda yine kız ö"renciler erkek ö"rencilerden daha iyi dereceler alıyorlar. $ngiltere#deki yerel ve ulusal basın yine her zamanki gibi sadece ba!arılı olan ö"rencileri ön plana çıkararak, #daha çok sosyo ekonomik seviyesi dü$ük olan ve bizim gibi etnik azınlık nüfusunun yo%un oldu%u bölgelerdeki ö%rencilerin bu yıl da istenilen seviyeyi tutturamadıkları& konusuna pek de"inmiyor. De"inse de bunu co"u zaman üstün körü yapıp, durumun sebep ve sonuç ili!kisini irdelemiyor. Aslında ailenin gelir ve e"itim düzeyinin ö"rencilerin ba!arısında ve ba!arısızlı"ında büyük bir etken oldu"u zaten biliniyor. Özellikle Türk, Kürt ve Kıbrıslı Türk ö"rencilerimizin yo"un olarak ya!adı"ı bölgelerde hala istenilen seviyede olmamamızın sebepleri çe!itli. Ö"rencilerimizin çok ba!arılı sonuçlar alamamalarında okul yöneticilerinin, belediye yetkililerinin, toplum örgütlerinin ve politikacıların önemli payı oldu"u kabul edilmekle birlikte belki de en çok ailelerin ve aynı zamanda ö"rencilerin kendilerinin de bu yetersiz sonuçlardan sorumlu oldu"u unutulmamalıdır. GCSE#yi bitiren ö"rencilerin hemen planlarını yapıp, do"ru A level derslerini, kendileri için en do"ru programları seçip, sınavlara çok daha iyi ve disiplinli hazırlanmaları gerekiyor. A level sınavları bizim toplum için bir kez daha !u gerce"i su yüzüne çıkardı: KURUM VE KURULU'LARA ANNE BABALARA Bölgenin etnik nüfusunu temsil eden oranda iki dilli ve iki kültürlü danı!man ve e"itmen olmalı. Sınıflardaki ö"renci sayısı daha az olmalı. Etnik ve kültürel farklılıklarından dolayı alı!kanlıkları da farklı olan ö"rencileri desteklemek için, her ö"rencinin ö"renme hızı ve ö"renme biçimine göre kendisini adapte edebilen bir e"itim sistemi olmalı. Belediyeler, e"itimden sorumlu kurum ve kurulu!lar, bölgedeki toplum örgütleri ve gönüllü kurulu!larla daha sıkı ili!kiler içine girmeli ve ortak projeler arttırılmalıdır. Aileler çocuklarının seçti"i dersleri ne kadar çok biliyorsa… çocugun ödevleri, seçti"i dersler, okul saatleri ve hayatı konusunda ne kadar bilgili ve ilgili olurlarsa… ö"retmen ve okul ile haberle!meleri, tercüman aracılı"ıyla da olsa ileti!im kurmaları ne kadar yo"unsa… i!te o zaman çocu"un basarı oranı o kadar yüksek oluyor. Hele ki bu ülkedeki e"itim sistemi, hepimize cok karı!ık gelen ama ö"renmenin mümkün oldu"u ortaokulu, GCSE#yi, sonrasındaki As Level ve A Level sınavlarının ne anlama geldi"ini anlamak, e"itim sistemini ve a!amalarını bilmek, çocuklarımıza zamanında ve yeterli destek verebilmemiz için çok önemli. E"itim sistemini anlatan yayınların yetersiz olması da genel olarak bu konudaki bilgi eksikli"ine neden oluyor. Bu yüzden e"itim sistemi hakkında bilgi veren ve farklı seçenekleri de anlatan yayınların daha da yaygın bir biçimde basımı, ço"altılması ve di"er dillere tercüme edilmesi gerekiyor. Bu yayınlar ailelerin kolayca eline geçece"i yerlerde - örne"in okullarda ve kütüphanelerde bulundurulmalı. Bu akla ilk gelen yerlerin yanısıra de"i!ik toplumların özellikleri gözönüne alınarak her kesime ula!mayı hedefleyerek, örne"in toplum, spor ve kültür merkezlerine de da"ıtılmalı. $ki/ çok dilli o"retmen, rehber ö"retmen ve danı!manların sayısının arttırılması gerekiyor. Okul-aile birli"inde etnik azınlıklardan velilerin görev almaları desteklenmelidir. Etnik grupların ba!arı oranı, durumları ve onların yapılarına özgü sorunları istatistik ve bilimsel ara!tırmalarla saptanmalı. Bunların de"i!iminin incelenip kamuoyuna duyurulması, dikkatlerin bu alanlara çekilip nerede odaklanılması gerekti"ini ortaya çıkaracaktır. E"itimde ba!arısız olan toplumlar için zorunlu olarak gereken alanlarda daha çok ve düzenli destek programları uygulanmalıdır- örne"in sınav hazırlık kursları, okul sonrası destek sınıfları gibi. Ö!RENC"LERE Ba!arısız sonuçlar alındı"ında ö"retmenleri, okulu, aileyi ve sistemi suçlayan ö"rencinin elbette haklılık payı vardır. Fakat bunların yanında ba!arısız sonuç alan bir ö"renci kendisi ile ilgili !u soruları da sormalıdır: • Ders çalı!ma sistemimde bir yanlı!lık mı var? • Çok mu uzun televizyon izliyorum? • Facebook#da ve sohbet odalarında çok mu zamanım gidiyor? • Bilgisayar oyunları ne kadar zamanımı alıyor? • Plan ve program yaparken eksikli"im nedir? • Beslenmeme ve uykuma dikkat ediyor muyum? • Ders kitapları dı!ında kitap okuyor muyum? • E"itimdeki geli!meleri izliyor muyum? • Okul dı!ında da ö"renmeye ve kendimi geli!tirmeye zaman ayırabiliyor muyum? www.edforum.org.uk 25 Kızınıza - O¤lunuza E!itimciler Forumu GCSE Sınavlarına Hazırlanmalarında Destek Olmanın Yolları Kaybetmeyi kabullenebilirim çünkü herkes bir!eylerde kaybedebilir. Ama denememeyi asla kabul edemem. Michael Jordan 1994 11.sınıfta çocu"unuzun hayatında genel gençlik problemlerinin de üzerinde iki büyük !ey oluyor: Ödevler ve Sınavlar. A!a"ıdakileri okuyup, #Ben bunları yapamam$ diye dü!ünmeyin, sadece yapabildi"inizi yapmaya çalı!ın. 11. sınıftakiler için önemli çalı!ma yöntemleri • Okumak ve kavramak (okudu!unu anlamak) • Not almak • Organize olmak • Konuları sıraya koymak • Yapılacak i"i anlamak • Çalı"mak için zamanı ayarlamak • Size etkili "ekilde yardımcı olacak kaynakları en iyi "ekilde ayarlamak • Öncelik sırasına göre ö!renilmesi gerekenleri sıralamak • Anahtar noktaları hatırlamak • Do!ru pratik • En iyisini yapabilmek için size en uygununu bulmak • Sıkıntıyı önlemek Bunlar neden önemlidir? • Bunlar çocu!unuza okulda sunulanları en iyi "ekilde kullanmasına yardımcı olacaktır. • Zaman kazanacaklardır • Sınıfta ö!rendiklerini hatırlamalarına yardımcı olacaktır. • Kendilerine olan güvenleri artacaktır. • Yeteneklerini geli"tirmede yardımcı olacaktır. • Motivasyonlarını artıracaklardır. Nasıl ilerleyebilirler? Bol bol pratik yapmakla!!! 26 Ebeveynler neler yapabilirler? • Çalı!mak için uygun aydınlık bir ortam sa"layın • Gürültüyü azaltın • Çocu"unuzun yaptı"ına ilgi gösterin. • Çocu"unuzun okulundan gelen mektupları mutlaka okuyun özellikle sınav tarihlerini yazanları. • Çocu"unuzun okulda neler yaptı"ına dair onunla konu!un. • Kullanması gereken kaynakların do"ru oldu"undan veya kütüphaneyi kullanabilmesinden kitaplardan yararlanma olanaklarının oldu"undan emin olun. • Özellikle sınav dönemlerinde evde çok fazla sorumluluk vermemeye dikkat edin. • Ödevleri ile ilgili olarak Ocak ve Mart aylarında birer kere sınıf ö"retmenini arayarak çalı!masının nasıl gitti"ini sorun. • Düzenli yiyip içtiklerinden emin olun. • Yeterli uyuduklarından emin olun (odalarında TV seyretmediklerinden emin olun) • Düzenli egzersiz yapmalarına dikkat edin. • Çocu"unuza ak!amları daha düzenli çalı!abilmeleri için zamanlarını do"ru ayarlamalarında yardımcı olun. • Ödevleri için son güne kalmadan bitirebilmelerinde yardımcı olun. Çocu!unuza Sınavlar Sırasında Yardımcı Olmak Sınavlar herkesin hayatının belli dönemlerinde özellikle okul sırasında kar!ılarına çıkan bir durumdur. Bazıları sınavları idare etmede gayet rahatken bazıları ise a!ırı bir stres ya!arlar. Stres vucuda a!ırı baskı uygulayan bir durumdur. Stres oldu"unuzda a!a"ıdaki belirtileri görebilirsiniz; • I!tahsızlık • Yorgunluk • Heyecan Ve Asabiyet • Dü!ünce Karma!alı"ı • Nefes Düzensizli"i • Uykusuzluk • Ba!a"rıları • Karamsarlık Sınava hazırlanırken biraz stres ya!anabilir yoksa bir!eyleri ba!arabilmemiz imkansızdır. Ebeveynlerin çocuklarına bu durumlarda destek olabilmeleri için her zaman yapabilecekleri !eyler vardır. BBC$nin bu konuda koydu"u bazı kurallar a!a"ıda sıralanmı!tır. Bunlara Akıllı Kurallar diyebiliriz. Bu kurallar sınavlar için gerekli bazı ihtiyaçları kar!ılayabilir. • Beslenme (düzenli uyku, sa"lıklı yiyecek ve içecek) • Motivasyon • Aktiviteler • Tekrarlama • Düzenli çalı!ma Çocu!unuza Soraca!ınız Bazı Sorular Duvara asmak için ders çalı!ma çizelgesi yazabilir misin? Bugün okulda neler yaptın? Bugün ne ödev aldın? Derslerinde herhangi bir konuyu anlamakta zorluk çekiyormusun? Daha yapman gereken hangi projelerin var? Yaptıklarını bana gösterir misin? Ne yaptı"ını anlamıyorum bana açıklar mısın? Projeni/ödevini ne zaman vermen gerekiyor? Sana yardımcı olmak için ba!ka neler yapabilirim? Okula Soraca!ınız Bazı Sorular • • • • • • Çocu"umun durumu nasıl... [ders]? Sizce, çocu"um ….dersinden sınava girebilir mi? (E"er girememi!se onlarla konu!un ve girip girmemek istediklerini ö"renin ve bunun için çalı!ırlarsa !ansları olup olmadı"ını ö"renin.) Projelerini zamanında verdi mi? Projeler için son gün ne zamandır? #u anki çalı!malarına devam ederlerse çocu"um nasıl bir derece elde edebilir? Size ben nasıl yardımcı olabilirim? Beslenme, uyku ve yemek Bir çok insan çok kahve içerek sabahlara kadar çalı!arak sınavlara hazırlanır. Çocu"unuzun sınav öncesi uykusunu aldı"ından emin olun yoksa sınavlarda kendilerini yorgun hissedecekler ve sınav sırasındaki de"erlendirmeleri zayıflayacaktır. Sa"lıklı beslenmede çok önemlidir çünkü aç bir beyin aynı zamanda da bo!tur. Çok a!ırı ve a"ır yiyeceklerden kaçınıp düzenli ve dengeli beslenmeye dikkat edilmelidir. Çocu"unuzun çok fazla asitli içecek almasına izin vermeyin. www.edforum.org.uk 27 E!itimciler Forumu Motivasyon Aktiviteler Sınav zamanlarında çocuklar zihinsel olarak baskı altındadırlar ve yapacakları konusunda kaygılar ya"arlar. Bu durumda ebeveynler olarak sizlerin onları motive etmeniz ve morallerini yüksek tutmanız çok önemlidir. Birçok çocuk sınav zamanlarını en korkunç zaman olarak dü"ünürler . Aslında gerçekte böyle olmayabilir – e!er e!lencede içindeyse. Hatta ara verilen zamanda 10 dakikalı!ına e!lenmek gerekli olan bir durumdur. Ara vermek çocu!unuza rahatlamasını sa!layacaktır ve çocu!unuzun aynı zamanda ö!rendi!i bilgileri #z$msemesi ve kavraması için zamana ihtiyacı vardır. Dinlenmi" ve uyanık beyin her zaman daha iyi ö!renir. Dinlendirici müzik çalın, BBC klasik müzik dinlenilmesini tavsiye ediyor. Fiziksel egzersizler yapmak ve biraz temiz hava her zaman yardım edecektir. Bu de!i"ik "ekillerde olabilir-onu övmek en iyisidir-e!er çocu!unuzun çok çalı"tı!ını dü"ünüyorsanız, e!er belirlenen bir hedefi ba"armı"larsa onun bu çabasını farketti!inizi onu överek gösteriniz. Bazı elle tutulur ödüller verebilirsiniz (çok büyük bir "ey olması gerekmez). Unutmayın e!er ona bir "ey alaca!ınızı söylediyseniz mutlaka verdi!iniz sözde durun. Ara verme zamanlarını planlama Sınavlardan önce gözden geçirme Çocu!unuzun çalı"ma sırasında düzenli aralar vermesi önemlidir. Dinlenmeden kısa zamanda alınan fazla bilgi stresin ve yıkımın tarifidir. E!er sınavdan önce zamanı varsa çocu!unuza kütüphaneye gidebilece!ini veya a"ırıya kaçmadan arkada"larını ça!ırabilece!ini söyleyin. Bu onun kendisine güvenmesini ve aynı zamanda da ba"kalarıyla emin olmadı!ı konular üzerine tartı"masını sa!layacaktır. Sınavın ilk gününe kadar giden düzenli hazırlıklar çok önemlidir Ders Çizelgesi Sınav günlerinde tekrarlamalar düzenli olmalıdır. Büyük bir çizelge yapın ve duvara yapı"tırın. Bu çizelge genel olarak günü, çalı"maları gereken konuyu, yemek zamanını, ara verme zamanını kapsamalıdır. Bu bilgiler ki"iye ve sınav durumlarına g#re bazı farklılıklar gösterebilir. • Tekrar yaptıkları süreç içinde onları düzenli olmaya te"vik edin. Bu onlara sınav dönemince daha iyi ö!renmeleri için çok yardımcı olacaktır. • Kitapları ve notlarını bulmalarına ve düzgün bir "ekilde yerle"tirmelerine yardım edin • Soruları pratik yapmalarının yanısıra onlara alabildikleri kadar tekrarlama kitapları satın veya ödünç almalarını hatırlatın. • Okulda verilen ekstra derslere katılmaya te"vik edin. • Ne kadar sürede ne yapacakları konusunda gerçekçi hedefler koymalarına yardımcı olun. • Her konunun sonunda bilgileri özetlemelerine yardım edin. Bu sayede tekrarlanan bir çok bilginin sınavdan önce daha iyi anla"ılması sa!lanacaktır. • Sınavdan bir gün önce özet bilgilere bakabilirler. Bu "ekilde durum kontrolleri altında olur ve sınav için a"ırı heyecandan uzakla"mı" olurlar. Örne!in; Mayıs Ayında 28 Pazartesi 17 Salı 18 Sabah Fen Dersini Gözden Geçirme %ngilizce Dil Sınavı Ö!len Matemati!i Gözden Geçirme Matematik Cebir Gözden Geçirme Ak"am %ngilizceyi Gözden Geçirme Matematik Grafikleri Gözden Geçirme Çar"amba 19 Per"embe 20 Matematik Matematik Kesirleri gözSınavı den geçirme Teknoloji Gözden geçirme Size ve Çocu¤unuza 10 tavsiye 1. Çocu!unuza yardım istemesi ve sınav hazırlı"ı için hiçbir zaman geç olmadı!ını söyleyin. 2. Yapması gerekenleri öncelik sırasına koymasına te#vik edin. En zor olanları $nce yapmayı deneyebilir. 3. Çocu!unuz sınavı belki ba#arıyla geçemeyecektir ama sonuçta geçebilir. 4. Ara#tırmalar göstermi#tir ki sabahları yapılan çalı#malarda hafıza gün boyu daha iyi olur. O yüzden çocu!unuzun üzerinde çalı#tı"ı konuyu sabahları yani zinde kafayla çalı#masını sa!layın ve sonrada sevdi!i ve üzerinde az da olsa bir#eyler yaptı!ı konuları ise ö!leden sonra çalı#masını sa!layın. 5. Bu çalı#malardan $nce bir plan yapmasını tavsiye edin. Plansız yapılan tekrarlamalar bo#a zaman harcamaya sebep olabilir. Planlama aynı zamanda ne yapaca!ını bilmeme korkusununu da engellemi# olur ve ne yaptı!ınızı anlamanızda size yardımcı olur ve yönlendirir. Planını günlük olarak yenilemesini söyleyin bu sayede hep aynı #eyleri yapmamı# olacaktır. 6. Çocu!unuza her #eyi okumaya kalkı#mamasını söyleyin. Gerekli olan konulara ba!lı kalmasını ve önemli noktaları gözden geçirmesini anlatın (belki ö!retmenleri veya arkada#ları bu konuda yardımcı olabilirler). Her#eyi okumaya çalı#maktansa ana noktalara yo!unla#mak bilgiyi onda daha kalıcı yapacaktır. 7. Çocu!unuzun kaygıları konusunda konu#ması için fırsatlar verin. Arkada#larıyla çalı#mak yardım edebilir, ba#ka insanlara soru sormak çocu!unuzun cevabı anlaması, kafasına yerle#tirmesi ve sonradan kullanması için yararlı olur ve içindeki kaygılarını atmasını sa!lar. 8. Sınav sırasında stres ya#amanın dünyadaki en do!al #ey oldu!unu söyleyin. 9. Çocu!unuzun sınavlarda ba#arılı olmasını istemeniz en do!al #eydir, ama aynı zamanda kaybetmenin dünyanın sonu olmadı!ını da ona açıklamanız gerekir. Sınava her zaman yeniden girebilir. 10. Sonuç olarak, çocu!unuzun bulundu!u bu durumu yönetmeye kalkmayın. Olabildi!ince yardımcı ve te#vik edici olun. Bugünü ve gelece!i ile ilgilenin, geçmi#indekilerle de!il. Sonuçta çocu!unuza kendisinin umutsuz olup olmadı!ını sorabilirsiniz. E!er böyle görüyorsa #imdi buna kar#ı meydan okumanın tam zamanı oldu!unu söyleyin çünkü istedi!i her an bu durumu de!i#tirebilir. www.edforum.org.uk 29