Avusturya`ya hoş geldiniz - Österreichischer Integrationsfonds
Transkript
Avusturya`ya hoş geldiniz - Österreichischer Integrationsfonds
Avusturya’ya hoş geldiniz Willkommen in Österreich İçindekiler 4 ____________________ Önsöz sayfa 5 ____________________ Bir bakışta Avusturya sayfa 6 ____________________ Oturum Oturma izni ve Kırmızı-Beyaz-Kırmızı-Kart Entegrasyon sözleşmesi sayfa 10 ___________________ Dil Almanca öğrenmek sayfa 11 ____________________ Eğitim Anaokulu ve okul Avusturya’da üniversite eğitimi Diplomaların/Sertifikaların tanınması sayfa 15 ___________________ İş ve meslek Avusturya’da çalışmak ___________________ sayfa 18 Sağlık ve Aile S ağlık sigortası, doktor ziyareti ve bakım sayfa 22 ___________________ Konut ve finans Ev kiralamak ve satın almak Banka hesabı ve vergi bilgileri sayfa 26 ___________________ Kültür ve Eğlence Sanat, kültür ve eğlence sayfa 28 ___________________ En önemli telefon numaraları ve linkler sayfa Önsöz Sevgili okuyucularımız, Sayın Bayanlar ve Baylar, Avusturya’ya hoş geldiniz! Geleceğinizi Avusturya’da Avusturya, Avrupa’nın kalbinde bulunan, zengin gele- kurmaya karar verdiniz. Göçmenler ve onların potansi- nekleriyle hüküm süren ve ekonomik bakımdan oldukça yeli Avusturya’yı zenginleştirmektedir. Kırmızı-Be- başarılı bir ülkedir. Sadece geçen yıl içerisinde yaklaşık yaz-Kırmızı-Kart sistemi Avusturya’ya yerleşmek ve 130.000 insan Avusturya’yı yeni yaşam merkezleri olarak çalışmak için açık ve net çerçeve şartları sunmaktadır. seçmeye karar vermiştir. Potansiyeliniz ve yetenekleri- Ancak göçmenlerin Avusturya’da yaşamalarına ve nizle bundan sonra Avusturya’ya sizlerin de katkı sağla- çalışmalarına olanak sağlamak için gerekli olan tek şey yacak olmanızdan memnunuz. sadece bununla ilgili yasal çerçeve şartları değildir. Göçmenlerin Avusturya’da hoş karşılanmaları ve karşılarında Bu broşür içerdiği pratik bilgilerle Avusturya’daki ilk en başından itibaren Avusturya’da başarılı olabilmeleri adımlarınızda sizlere yardımcı olacaktır. Broşür içerisinde için gerekli olabildiğince iyi şartlar bulmaları da benim ikamet, dil, eğitim, iş ve meslek veya sosyal işler ve ayrıca bir görevimdir. Çünkü: Avusturya’ya entegras- konut gibi konular hakkında faydalı bilgiler ve açıklama- yonlarını başarılı bir şekilde gerçekleştiren insanlar yal- lar bulacaksınız. Avusturya Entegrasyon Fonu, ‘hoş nızca kendi başarı hikayelerini yazmakla kalmamakta, geldiniz masasındaki’ (Welcome Desk) danışmanlık hiz- ayrıca tüm toplum için de bir kazanç ifade etmektedir. metiyle (Viyana, Graz, Linz, Salzburg ve Innsbruck’daki entegrasyon merkezlerimizde) Avusturya’ya başarılı bir Entegrasyon tesadüfen gerçekleşmez. Almanca bilgileri- şekilde entegrasyonunuz konusu ile ilgili tüm sorularınız nin yanında Avusturya’ya hızlı bir şekilde alışabilmek ve için emrinizdedir. Özel teklifler ve çözümlerle ve konula- uygun bir işyeri bulabilmek için eğitiminizin tanınması da rında uzman danışmanlarla sizlerin bireysel entegrasyon oldukça önemli bir husustur. Ancak entegrasyon sadece sürecinizi destekliyoruz. bir dile hakim olmak anlamına gelmemektedir, bununla birlikte ayrıca Avusturya’nın değerlerine ve uygulamala- Avusturya’da yeteneklerinizi mümkün olduğunca iyi bir rına alışmaktır. Ancak çeşitliliği zenginleşme olarak gö- şekilde kullanabilmeniz için entegrasyon ile ilgili sayısız rürsek ve ortak değerleri paylaşırsak sürekli olarak hizmetlerden ve tekliflerden faydalanınız. birlikte yaşamamız başarılı bir şekilde sonuçlanabilir. Avusturya’da yapacağınız yeni başlangıç için sizlere en iyi dileklerimi sunarım! 4 ÖIF Sebastian Kurz Franz Wolf-Maier Entegrasyondan sorumlu Devlet Bakanı Avusturya Entegrasyon Fonu Genel Müdürü Bir bakışta Avusturya Bir bakışta Avusturya Linz Wien OBERÖSTERREICH Salzburg VORARLBERG NIEDERÖSTERREICH TIROL STEIERMARK SALZBURG Innsbruck TIROL BURGENLAND Graz KÄRNTEN Nüfusu: 8,4 Milyon Hoş geldiniz masası (Welcome Desk) bulunan Yüzölçümü: 83.879 km² ÖIF Entegrasyon Merkezleri Başkenti: Viyana Integrationszentrum Wien Eyaletleri: 9 (Burgenland, Kärnten, Niederösterreich, Landstraßer Hauptstraße 26, 1030 Wien Oberösterreich, Salzburg, Steiermark, Tirol, T +43/1/715 10 51–180 Vorarlberg ve Wien) wien@integrationsfonds.at Eyalet başkentleri: Eisenstadt (Burgenland), Klagenfurt (Kärnten), St.Pölten (Niederösterreich), Integrationszentrum Oberösterreich Linz (Oberösterreich), Salzburg (Salzburg), Graz Weingartshofstraße 25, 4040 Linz (Steiermark), Innsbruck (Tirol), Bregenz (Vorarlberg), T +43/732/787 043-10 NIEDERÖSTERREICH oberoesterreich@integrationsfonds.at Wien (Wien) Linz Para birimi: Euro Integrationszentrum Steiermark Yönetim şekli: Parlamenter demokrasi Avrupa Birliği, Birleşmiş Milletler ve çoğu Birleşmiş VORARLBERG Milletler Organizasyonu üyesi Salzburg OBERReitschulgasse ÖSTERREICH Wien 19, 8010 Graz T +43/316/841 720-100 steiermark@integrationsfonds.at TIROL Innsbruck SALZBURG STEIERMARK Integrationszentrum Tirol BURGENLAND Lieberstraße 3, 6020 Innsbruck TIROL T +43/512/561 771-10 Graz tirol@integrationsfonds.at KÄRNTEN 5 ÖIF Integrationszentrum Salzburg Ernest-Thun-Straße 6, 5020 Salzburg T +43/676/556 67 23 salzburg@integrationsfonds.at BÖLÜM 1: İkamet Oturma izni ve Kırmızı-BeyazKırmızı-Kart Avusturya’ya göç ettiniz ve uzun süre buraya mı yerleş- hakkınız bulunmaktadır. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi mek istiyorsunuz? Menşe ülkenize, arzuladığınız ikamet www.migration.gv.at süresine ve Avusturya vatandaşlığına (veya Avrupa Eko- Formen der Zuwanderung Mobilität innerhalb der EU adresinde bulabilirsiniz. nomik Alanı ülkesi ya da İsviçre) sahip kişilerle olabilecek olası bir akrabalık durumuna veya evliliğe bağlı Bir üçüncü dünya ülkesinden (AB/Avrupa Ekonomik olarak oturma izninizin şekli ve şartları değişmektedir. Alanı dışı) geliyorum. Avusturya’da bir vizeye / oturma iznine ihtiyacım var mı? Ben bir AB/Avrupa Ekonomik Alanı ülkesinden geliyorum. Avusturya’da bir vize veya oturma izni Üçüncü dünya ülkesi vatandaşları (herhangi bir AB veya almam gerekiyor mu? Avrupa Ekonomik Alanı ülkesinden veya İsviçre’den gelmeyen) Avusturya’da altı aydan daha fazla kalmak isti- EWR (Avrupa Ekonomik Alanı) AB üye ülkelerinden ve yorlarsa oturma izni almak zorundadırlar. Bununla ilgili bununla birlikte EFTA (Avrupa Serbest Ticaret Birliği) daha fazla bilgiyi www.migration.gv.at üye ülkelerinden (İzlanda, Liechtenstein ve Norveç) Zuwanderung adresinde bulabilirsiniz. Formen der oluşmaktadır. Avrupa Ekonomik Alanı veya İsviçre va6 ÖIF tandaşı olarak Avusturya’daki ilk üç ayınız için herhangi Avusturya’da hangi oturma izni türleri vardır? bir vizeye ihtiyacınız bulunmamaktadır. Şayet Avusturya’da çalışıyorsanız veya serbest meslek sahibiyseniz ya Belirli bir amaç için verilmekte olan farklı oturma izni tür- da bir eğitim görüyorsanız ve kendiniz ve aile bireyleri- leri vardır: Geçici ikamet, işgücü piyasasına sınırlı veya sı- niz için yeterli geçim kaynaklarına ve sağlık sigortasına nırsız erişimli süreli veya süresiz yerleşim vizeleri gibi. sahipseniz üç aydan daha uzun bir ikamet süresine de Süreli oturma izinleri esas itibariyle on iki aylık bir süre İkamet için verilmektedir. Geçerlilik süresi tanzim tarihi ile birlikte Kırmızı-Beyaz-Kırmızı-Kart nedir? başlar. Münferit oturma izinleri hakkında daha fazla bilgiyi www.help.gv.at und Visum Leben in Österreich Aufenthalt Aufenthaltstitel adresinde bulabilirsiniz. Avusturya Kırmızı-Beyaz-Kırmızı-Kart ile üçüncü dünya ülkelerinden gelen vasıflı işçilerin ve bunların aile üyelerinin faydalanabilecekleri, kalifiye işgücünün göçü için Oturma iznimi nerede uzatabilirim? yeni bir sistem geliştirmiştir. Kırmızı-Beyaz-Kırmızı-Kart on iki ay için tanzim edilir ve süreli yerleşim hakkı ile bir- Oturma izniniz sona ermeden önce geç kalmadan, likte belirli bir işverenin yanında çalışma imkanı tanır. ancak en erken oturma izniniz bitmeden üç ay önce, Kırmızı-Beyaz-Kırmızı-Kart, Kırmızı-Beyaz-Kırmızı- oturma izninizi uzatma başvurusunda bulunmalısınız. Kart Plus ve Mavi Kart EU hakkında daha fazla bilgiyi Süreniz sona erdikten sonra yapacağınız herhangi bir www.migration.gv.at başvuru tekrar ilk başvuru olarak kabul edilecektir. Formen der Zuwanderung Dauerhafte Zuwanderung adresinde bulabilirsiniz. Uzatma başvurunuzu bizzat yetkili yerli yerleşim merkezine (ilçe merkezi veya belediye) yapmalısınız. Oturma izninizi uzatabilmeniz için muhtemelen enteg- İnfo rasyon sözleşmesini (bakınız sayfa 9) yerine getirmiş Oturma izninizi geç kalmadan uzatmaya dikkat ediniz. olmanız gerektiğine dikkat ediniz. Daha fazla bilgiyi Geçerlilik süresi sona erdikten sonra her uzatma baş- www.help.gv.at vurusu tekrar ilk başvuru sınıfında değerlendirilir. und Visum Leben in Österreich Aufenthalt Aufenthalt von Drittstaatsangehörigen Erteilung von Aufenthaltstiteln antrag adresinde bulabilirsiniz. Verlängerungs Oturma izninizin uzatılması konusunda ilçe merkeziniz veya belediyeniz yetkilidir. 7 ÖIF İkamet Entegrasyon sözleşmesi Entegrasyon sözleşmesi (IV), sürekli olarak Avusturya’ya Bu kupon üçüncü dünya ülke vatandaşlarına, Avusturya yerleşmek isteyen göçmenlerin dil entegrasyonları için vatandaşlarının, Avrupa Ekonomik Alanı vatandaşlarının öngörülmüştür. Bu sözleşme 1 Temmuz 2011 tarihinden veya İsviçre vatandaşlarının aile bireylerine ve uzun süreli bu yana Avusturya’ya gelmiş olan üçüncü dünya ülkesi oturma iznine sahip üçüncü dünya ülke vatandaşlarının vatandaşları (Avrupa Ekonomik Alanı vatandaşı olma- aile bireylerine verilmektedir. Bu kuponu sizinle ilgili yet- yanlar) için geçerlidir. Entegrasyon sözleşmesini imzala- kili yerleşim makamından (belediye veya ilçe merkezi) makla birlikte iki yıllık bir süre zarfında yeterli düzeyde alabilirsiniz. Almanca bilgisine sahip olacağınızı taahhüt edersiniz. Kuponun geçerli olması için 18 aylık süre zarfında sertifi- Daha fazla bilgiyi www.sprachportal.at kalı bir Almanca entegrasyon kursunu A2-Seviyesinde FAQ adre- sinde bulabilirsiniz. veya B1-Seviyesinde ÖIF-Sınavı (ÖIF-Test 2011 veya DTÖ – Avusturya için Almanca testi) ile birlikte başarıyla ta- Kimler entegrasyon sözleşmesini yerine getirmelidir? mamlamanız gerekmektedir. Bu takdirde kurs masraflarının maksimum %50’sini (en çok 750 Euro) geri Entegrasyon sözleşmesini 1 Temmuz 2011 tarihinden alabilirsiniz. sonra Avusturya’ya gelmiş olan üçüncü dünya ülkesi vatandaşları (Avrupa Ekonomik Alanı vatandaşı olmayan- Uygun bir Almanca kursuna nerede katılabilirim? lar) yerine getirmelidir. Oturma iznine sahip olanlar, „Mavi Kart EU“ sahibi olanlar, bir ikamet veya daimi ika- Avusturya Entegrasyon Fonu (ÖIF) tüm Avusturya gene- met kartına sahip olanlar ve reşit olmayanlarla birlikte lindeki kurs enstitülerinin bir listesini tutmaktadır. ÖIF bu ağır hastalar entegrasyon sözleşmesi yükümlülüğünden enstitülerin kalitesini düzenli olarak kontrol etmektedir. muaftırlar. Buna ilişkin tam bir listeyi online www.sprachportal.at adresinde bulabilirsiniz. Almanca kurslarının masraflarına herhangi bir yardım 8 sağlanıyor mu? ÖIF Evet. Entegrasyon sözleşmesini yerine getirmek için Mavi ÖIF Federal Kuponu şeklinde yardım talebinde bulunabilirsiniz. İkamet Sürekli olarak Avusturya’ya yerleşmek isteyen üçüncü dünya ülkesi vatandaşları entegrasyon sözleşmesini yerine getirmek zorundadırlar. Avusturya vatandaşlığını alabilmek için ne kadar iyi İnfo düzeyde Almanca konuşmalıyım? Sürekli olarak Avusturya’ya yerleşmek isteyen üçüncü dünya ülkesi vatandaşları (Avrupa Ekonomik Alanı Avusturya vatandaşlığına müracaat edebilmek için vatandaşı olmayanlar) entegrasyon sözleşmesini yerine B1 dil seviyesinde bir belgeye ihtiyaç duymaktasınız. getirmek zorundadırlar. Bazı şartlar altında (örn. gönüllü olarak hizmet, B2 Bunun anlamı: seviyesinde Almanca dil bilgisi) daha henüz altı yıl sonra Ülkeye giriş yapmadan önce… bir Avusturya vatandaşlığı hakkı doğabilmektedir. A1 seviyesinde Almanca bilgilerine sahip olduğunuzu belgelemelisiniz. Bir Almanca kursu ne zaman zorunludur? Ülkeye giriş yaptıktan sonra… İki yıllık bir süre zarfında A2 seviyesinde Almanca Entegrasyon sözleşmesi yükümlülüğünde bir kişi sıfatıyla öğrenmelisiniz. Sürekli oturma izni alabilmek için B1 resmi olarak tanınan A2 seviyesinde bir Almanca sertifi- seviyesine ulaşmalısınız. kası ibraz etmek zorundasınız. Şayet zaten yeterli dü- Avusturya vatandaşlığı için… zeyde Almanca bilgilerine sahipseniz veya başka bir Yine aynı şekilde B1 seviyesinde Almanca bilgisine şekilde Almanca öğreniyorsanız herhangi bir kursa sahip olmalısınız. gitmeniz gerekmemektedir. Nerede sınava girebilirim? Gerekli Almanca sertifikasını alabilmek için bir ÖIF sınavını başarıyla geçmeniz gerekmektedir. Ayrıca ÖSD, Goethe-Enstitüsü veya TELC de tanınmış belge olarak geçerli sayılan sınavlar teklif etmektedirler. Bu sınavlara birçok sertifikalı enstitülerde girilebilmektedir. Çevrenizde gerçekleştirilecek tüm sınavların tarihlerini, sınava girme koşulları hakkındaki bilgileri ve masraflar konusunda bilmek istediklerinizi www.sprachportal.at adresinde bulabilirsiniz. 9 ÖIF BÖLÜM 2: Dil Almanca öğrenmek Avusturya’da yaşayabilmek ve çalışabilmek için, gerekli Kimler ÖIF-Almanca kurslarına katılabilir? Almanca bilgisine sahip olmak kaçınılmazdır. İster süpermarkette olsun, ister doktorda veya meslekte: Almanca ÖIF’nin Almanca kursları özel olarak göç edenlerin ihti- konuşan başkalarıyla daha iyi anlaşabilir, işlerini görebilir yaçlarına göre ayarlanmıştır. Göçmenler, iltica edenler ve ilerleme sağlar. Aynı zamanda toplumsal yaşama katı- ve ikincil koruma altındakiler bir ÖIF kursuna katılabilirler. lım, erkek veya kız arkadaşlarla ya da iş arkadaşlarıyla DİKKAT: ÖIF, entegrasyon sözleşmesi çerçevesinde konuşmak veya gösterileri ve organizasyonları ziyaret (bakınız sayfa 9) Almanca-Entegrasyon kursları sunma- etmek ya da kulüplerde gönüllü olarak hizmet etmeniz maktadır. de kolaylaşır. Almanca bilgileriniz Avusturya’daki yaşam ve kariyer şanslarınız için kesinlikle ve kesinlikle oldukça Hangi dil seviyeleri vardır ve bunlar ne anlama büyük önem taşımaktadır. gelmektedir? Almanca öğrenmek konusuna ilişkin önemli bilgileri www.sprachportal.at adresinde bulabilirsiniz. Kişisel A1’den C2’ye kadar altı dil seviyesi bulunmaktadır. A1-Se- danışmanlık için +43/1/715/105 12 50 nolu telefondan viyesi basit temel bilgileri kapsamaktadır. Bu seviyede in- dil hizmet hattımızı arayınız. sanlar bilinen, günlük hayatta kullanılan kelimeleri ve çok basit cümleleri anlayabilmektedir. A2-Seviyesi insanın Nerede bir Almanca kursuna gidebilirim? kendi başına alışveriş yapmak veya doktora gitmek gibi günlük ihtiyaçların üstesinden gelebileceği anlamına gel- Tüm Avusturya genelinde sayısız Almanca kursu enstitü- mektedir. B1-Seviyesinde bilgiye sahip olunduğunda artık leri bulunmaktadır. Ayrıca Avusturya Entegrasyon iş veya hobiler gibi soyut konular hakkındaki diyaloglar Fonu’nun kendisi de Almanca kursları sunmaktadır. ve konuşmalar anlaşılabilmektedir. A1, A2 ve B1 seviyeleri www.sprachportal.at Web sitesinde çevrenizdeki ve yakı- toplam altı dil seviyesinden oluşan ortak Avrupa referans nınızdaki tüm Almanca kursu sağlayıcılarını bulabilirsiniz. çerçevesinin en düşük seviyeleridir. Dil seviyeleri ile ilgili daha fazla bilgiyi www.osd.at ÖIF hangi kursları sunmaktadır? ÖIF çok sayıda farklı seviyelerde Almanca kursları vermektedir. Profile Deutsch Die Referenzniveaus adresinde bulabilirsiniz. İnfo ÖIF dil portalı ile her zaman yakınlarınızda sizin için 10 ÖIF Latin harflerini bilmeyen insanlar için okur yazarlık kursları uygun bir Almanca kursu arayabilirsiniz, ücretsiz bulunmaktadır. Ayrıca mesleğe yönelik Almanca kursları Almanca alıştırmaları online çözebilirsiniz ve deneme ve elektronik bilgi işleme kursları (EDV-Kursları) da sunul- testleri ile dil seviyenizi test edebilirsiniz. Tüm bilgileri maktadır. Tüm kurs tekliflerini www.sprachportal.at www.sprachportal.at adresinde bulabilirsiniz. adresinde bulabilirsiniz. BÖLÜM 3: Eğitim Anaokulu ve okul Avusturya herkese açık olan iyi gelişmiş bir eğitim siste- Çocuğumu ne zaman okula yazdırmalıyım? mine sahiptir. Bu imkanlardan faydalanınız ve çocuğunuzun eğitimi ile ilgili olanaklar hakkında bilgi edininiz. Çocuğunuzun okul kaydı ile zamanında ilgileniniz. Okula kayıt süreleri ve işlemleri eyaletten eyalete farklılık gös- Avusturya’da hangi türden çocuk bakımı termektedir. www.landesschulrat.at Web sitesinde yaşa- imkanları bulunmaktadır? dığınız eyalette okula kayıt yaptırmak için gerekli tüm bilgileri bulabilirsiniz. Üç yaşın altındaki çocuklar bir çocuk bakımevine gidebilmektedir. Üç yaşından itibaren çocuklar anaokuluna Çocuğum okula gitmek zorunda mı? devam edebilirler. Gündüz bakım merkezi esas itibariyle altı yaşından itibaren çocuklar içindir. Burada çocuklara Sürekli olarak Avusturya’da yaşayan tüm çocuklar için 6. okuldaki dersleri bittikten sonra bakılmaktadır. Bunların ile 15. yaşları arasında okul zorunluluğu vardır. Bunun dışında gündüz bakımı annelerinin ve özel teşebbüslerin anlamı şudur: Tüm çocuklar okula gitmek zorundadır. de çocuk bakımı teklifleri mevcuttur. Aykırı hareketler ciddi bir şekilde cezalandırılmaktadır. Çocuğumu ne zaman ve nerede anaokuluna Avusturya’da hangi okul türleri vardır? kaydettirmeliyim? İlk dört okul yılında: İlköğretim okulu. 5. okul yılından Çocuğunuzu belediyeye veya bununla ilgili yetkili 8. okul yılına kadar: Ortaokul (HS), Yeni Ortaokul (NMS) merkeze kaydettirmelisiniz. Ne kadar erken kaydettirir- veya Genel Ortaöğretim Okulu (AHS). seniz o kadar yardımcı olursunuz. Daha fazla bilgiyi 9. okul yılında: Politeknik okula gidilir veya meslek www.help.gv.at okuluna veya koleje devam edilir. Daha fazla bilgiyi Familie und Partnerschaft Kinderbetreuung adresinde bulabilirsiniz. www.bmukk.gv.at Bildung, Schulen Bildungs wesen in Österreich adresinde bulabilirsiniz. Çocuğum anaokuluna gitmek zorunda mı? Okula başlamadan önceki son yıllarında çocuklar ana İnfo okuluna gitmek zorundadırlar. Bu anaokulu zorunluluğu Okul tatilleri eyaletten eyalete farklı olarak düzenlen- içerisinde bulundukları yılın 1 Eylül tarihinden önce beş miştir. Bulunduğunuz eyalet için geçerli olan kesin tatil yaşına giren çocuklar için geçerlidir. Bu çocuklar bir ana- zamanlarını www.bmukk.gv.at okuluna veya çocuk bakımevine gitmek zorundadırlar. & Service Bu anaokulu yılı (yarım gün bakımı) ücretsizdir. ÖNEMLİ: Çocuklarınızı tatil dışı zamanlarda dersten Schulen Beratung Ferien adresinde bulabilirsiniz. almanıza müsaade edilmemektedir. Şayet bu herhangi bir nedenden dolayı gerekli olursa mümkün olduğunca önceden okul müdürünü durum hakkında bilgilendiriniz! 11 ÖIF Eğitim 12 ÖIF Eğitim Avusturya’da üniversite eğitimi Tüm istatistikler şunu göstermektedir: Eğitim seviyesi ne Hangi finansman/yardım olanakları vardır? kadar yüksek olursa kazanç ve kariyer imkanları da o kadar iyi oluyor. Avusturya’da üniversite eğitiminiz için ko- Avusturyalı üniversite öğrencileri ve asimile yabancılar ve şullar hakkında bilgi edininiz! vatansızlar Avusturya’da öğrenim bursu alabilmektedirler. Bunun için ön koşullar sosyal ihtiyaç sahibi olmak ve başa- Avusturya’da nerede üniversite öğrenimi görebilirim? rılı bir üniversite eğitimi. Mükemmel eğitim başarıları ayrıca –sosyal ihtiyaç sahibi olmaktan bağımsız olarak- bir Avusturya’da geniş bir üniversite eğitimi imkanı mevcut- başarı bursu ile teşvik edilebilmektedir. Bununla ilgili daha tur. Şu anda yaklaşık 60 farklı üniversite, meslek yükseko- fazla bilgiyi www.stipendium.at adresinde bulabilirsiniz. kulu ve özel üniversite bulunmaktadır. Avusturya’daki üniversitelerde Avrupa Birliği’nin Bologna Sistemi geçerli- Bir yetişkin olarak nasıl ileri eğitim alabilirim? dir. Üniversite öğrenimleri temel olarak Bachelor (Lisans), Master ve PhD Eğitimleri şeklinde ayrılmaktadır. Toplamda Avusturya’da yetişkin eğitimi konusunda geniş bir teklif 800’den fazla eğitim programı sunulmaktadır. paketi vardır. Birçok tekliften meslekle birlikte paralel olarak faydalanılabilmektedir. Daha fazla bilgiyi www.erwachsenenbildung.at, Öğrenim ücreti ödemek zorunda mıyım? www.vhs.or.at, www.bfi.at ya da www.wifi.at adreslerinde Avusturya vatandaşları, AB vatandaşları ve sözleşme mül- bulabilirsiniz. teciler her bir öğrenim aşaması başına standart öğrenim süresini iki sömestrden (Üniversite) veya bir sömestrden (Pedagojik Yüksekokul) daha fazla aşmazlar ise herhangi İnfo bir öğrenim ücreti ödememektedirler. Üçüncü dünya ülke- „Avusturya’da üniversite eğitimi & çalışmak“ başlıklı lerinden gelen yabancı üniversite öğrencileri sömestr ba- ÖIF-Bilgilendirme broşürü üçüncü dünya ülkelerinden şına 726,72 Euro ödemek zorundadırlar. Bazı ülkelerden gelen üniversite öğrencilerine önemli bilgiler aktar- gelen üniversite öğrencilerinden öğrenim ücreti alınma- makla beraber üçüncü dünya ülkelerinden gelen maktadır. Bu ülkelerin bir listesini ve konuyla ilgili daha üniversite öğrencilerinin ikamet hakları, üniversite fazla bilgiyi www.bmwf.gv.at öğrenimi sırasında çalışmak ve de üniversite mezuni- in Österreich Studierende Informationen für Studierende Studienbeiträge adresinde bulabilirsiniz. Studieren yetinden sonra iş arama gibi konular hakkında çeşitli bilgiler vermektedir. Daha fazla bilgiyi www.integrationsfonds.at Publikationen Informationsbroschü- ren für Zuwander/innen adresinden edinebilirsiniz. 13 ÖIF Eğitim Sertifikaların/ Diplomaların tanınması Eğitim seviyesi ne kadar yüksek olursa kazanç ve kariyer imkanları da o kadar iyi oluyor. Birçok göçmen aslında iyi niteliklerle/kalifikasyonla Bunun bir listesini ve daha fazla bilgiyi şu adreste bula- Avusturya’ya gelmektedir, ancak bunlar eğitimlerinin bilirsiniz: www.bmwf.gv.at Avusturya’da tanınmasını sağlamamaktadırlar. Eğitimini- Mobility zin/diplomanızın ve mesleki eğitiminizin tanınması için nung von Reifezeugnissen. Studierende ENIC NARIC AUSTRIA FAQ Academic Anerken mevcut imkanlar hakkında bilgi edininiz! Yüksekokul diplomamın tanınmasını Sertifikalarımın/diplomalarımın tanınmasını nerede sağlayabilirim? nerede sağlayabilirim? Üniversite diplomanızın tanınması için bir Avusturya Okul sertifikalarınızın/diplomalarınızın Avusturya’da eş- üniversitesine veya meslek yüksekokuluna ya da Eğitim değer tanınması için bunların Eğitim Bakanlığı tarafın- ve Araştırma Bakanlığı’nın merkezi bilgi dairesi ENIC dan kontrol edilmesi ve Avusturya eğitim sistemi ile NARIC’e başvurmalısınız. Yüksekokul diplomalarında da karşılaştırılması gerekmektedir. Bazı münferit sınavları Avusturya ile başka ülkeler arasında diplomanızın tanın- tekrar etmeniz gerekebilir. masını kolaylaştıracak anlaşmalar mevcuttur. Bununla Bununla ilgili daha fazla bilgiyi www.bmukk.gv.at ilgili bilgileri, iletişim merkezlerini ve danışmanlık ve bilgi Bildung/Schulen 14 ÖIF Unterricht und Schule Nostrifi edinme imkanlarını www.nostrifizierung.at adresinde zierung ausländischer Zeugnisse adresinde bulabilirsiniz. bulabilirsiniz. Mezuniyet diplomamın tanınmasını nerede Meslek eğitimimim tanınmasını sağlayabilirim? nerede sağlayabilirim? Lise bitirme diplomalarının tanınmasından Eğitim ve İlgili meslek eğitiminin tanınması ile yetkili olan farklı Araştırma Bakanlığı sorumludur. Lise bitirme diplomaları meslek bölümleri için farklı merciler bulunmaktadır. Tüm otomatik olarak tanınan çeşitli ülkeler bulunmaktadır. yetkili kurum ve kuruluşlar hakkında basit bir genel bakışı www.berufsanerkennung.at adresinde bulabilirsiniz. BÖLÜM 4: İş ve meslek Avusturya’da çalışmak Avusturya ekonomik bakımdan oldukça başarılı bir İş ararken beni kim destekliyor? ülkedir. İşçiler güç ve azimleri ile bu başarı hikayesinin temelini oluşturmaktadır. Avusturya’daki iş ve kariyer Kamu istihdam servisi (AMS) sizi bir iş veya çıraklık arar- şansları hakkında bilgi edininiz ve potansiyelinizi başarılı ken desteklemektedir. AMS size aynı zamanda şayet bir bir şekilde Avusturya iş piyasasına aktarınız. işiniz varsa ancak mesleki değişiklikler planlıyorsanız da yardımcı olmaktadır. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi Avusturya’da çalışabilir miyim? www.ams.at adresinde bulabilirsiniz. Ayrıca Viyana’daki ÖIF-Jobcenter da sizi iş aramanız sırasında destekle- Avusturya’da çalışıp çalışamayacağınız veya olası kısıtla- mektedir. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi malar altında olup olmayacağınız oturma izni statünüze www.integrationsfonds.at bağlı olarak değişmektedir. Bununla ilgili daha fazla bil- Jobcenter adresinde bulabilirsiniz. giyi www.ams.at Arbeitssuchende Habibi Habibi- AusländerInnen Einreise, Aufenthalt, Arbeitspapiere adresinde bulabi- İşverenimle sorunlar yaşarsam lirsiniz. nereye başvurmalıyım? Ne türden istihdam/işler vardır? Çalışanlar için danışmanlık merkezi iş hukuku ile ilgili sorularınızda sizi aydınlatır. Bunun için lütfen yakınınızdaki Avusturya’da farklı türlerden işler ve sözleşmeler bulun- bir danışmanlık merkezine başvurunuz. Tüm iletişim bil- maktadır. Bunlar türlerine ve kapsamlarına ve sosyal gü- gilerini www.arbeiterkammer.at venlik şartlarına göre birbirlerinden ayrılmaktadır. Bir bulabilirsiniz. Kontakt adresinde yere bağlı işçi olarak part-time veya tam zamanlı olarak çalışabilirsiniz. Serbest personel olarak sabit olarak işe Kendimi sigorta ettirmeli miyim? alınmış olmuyorsunuz, bunun yerine çalıştığınız saat başına göre ücret alıyorsunuz. İstihdam biçimlerine ilişkin Çalışan ve serbest çalışan olarak işvereniniz tarafından daha fazla bilgiyi www.migration.gv.at sigortanız yaptırılır ve otomatik olarak sosyal sigortanızı beiten in Österreich Leben und Ar Arbeiten adresinde bulabilirsiniz. ödersiniz. 15 ÖIF İş ve meslek Potansiyelinizi başarılı bir şekilde Avusturya iş piyasasına dahil ediniz. Bunun anlamı şudur: ücretsiz olarak doktora gidebilirsi- Serbest meslek sahibi olmak istiyorum. niz, işinizi kaybettiğinizde işsizlik parası alabilirsiniz ve Nereden danışmanlık hizmeti alabilirim? yaşınız ilerlediğinde emeklilik hakkınız doğar. Şayet bir çalışma sözleşmeniz var ise kendi kendinizi sigortaya Bir iş fikriniz var, bir işletmeyi devralmak istiyorsunuz kaydettirmeli ve sigorta primlerini ödemek zorundasınız. ya da Franchising yapmak istiyorsunuz? İşyerinizi Şayet ayda 386,50 Euro’dan daha az (2013’e göre) kaza- kurmadan önce ticaret odasının işyeri kurma hizmetin- nıyorsanız asgari gelir sınırının altında kalıyorsunuz ve den bilgi edinebilirsiniz. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi sadece kısmi sigortalı oluyorsunuz. Aynı şekilde bu du- www.gruenderservice.at ve www.mingo.at adreslerinde rumda da sağlık sigortanızla kendiniz ilgilenmelisiniz. bulabilirsiniz. Vergi ödemek zorunda mıyım? Eğitiminizi tamamladınız ancak iş ararken zorluklar mı yaşıyorsunuz? Şayet bir işçi olarak çalışırsanız –yani bir yere bağlı olarak çalışırsanız- gelir vergisini ödemek işvereninizin yü- Bu durumda „Göçmenler için mentörlük“ sizin için doğru kümlülüğündedir. Bu vergi işvereniniz tarafından seçim olabilir: Ticaret dünyasından tecrübeli şahsiyetler doğrudan vergi dairesine aktarılır. Gelir vergisinin miktarı -mentörler- yüksek vasıflı göçmenleri –Mentee’leri- iş gelirinize bağlı olarak değişmektedir. Serbest çalışansa- piyasasına entegrasyon süreçlerinde altı ay boyunca nız, iş sözleşmesi ile veya serbest meslek sahibi olarak desteklemektedirler. Bu proje tüm eyaletlerde teklif çalışıyorsanız o zaman gelir vergisi ödemek zorundası- edilmektedir. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi nız. Her yıl kendiliğinizden vergi dairesine bir gelir ver- www.integrationsfonds.at/mentoring adresinde gisi beyanı göndermek zorundasınız. Vergi konusu ile bulabilirsiniz. ilgili daha fazla bilgiyi www.bmf.gv.at Steuern Tipps für die Arbeitnehmerveranlagung 2011 16 ÖIF Allgemeines zu Lohn- und Einkommenssteuer adresinde bulabilirsiniz. İnfo Avusturya’da uzun süreli bir işte yazılı bir sözleşme yapılması olağan bir şeydir. Yazılı bir sözleşme alabilme konusunda ısrarcı olmanızı öneririz. Bu durumda işvereninizle aranızda anlaşmazlıkların meydana gelmesi halinde kendinizi garanti altına almış olursunuz. İş ve meslek 17 ÖIF BÖLÜM 5: Sağlık ve Aile Sağlık sigortası, doktor ziyareti ve bakım Avusturya uluslar arası bir karşılaştırma yapıldığında Sağlık sigortası neleri karşılamaktadır? mükemmel bir sağlık sistemine sahiptir. Toplamda yaklaşık 280 adet kamu hastanesi tüm Avusturya genelinde Sağlık sigortanız doktor bakımını, hastanede yatışları, sizlerin hizmetinize sunulmuştur. Hastaneye yatışlar, evde hasta bakımını, rehabilitasyonu, ilaçların verilmesini doktor ziyaretleri ve yılda bir kez gerçekleştirilecek veya tıbbi araçların veya cihazların tedarikini (örn. teker- sağlık taraması sigortanız tarafından karşılanmaktadır. lekli sandalye) karşılamaktadır. Özel doktor ziyaretleri ise karşılanmamaktadır. Sağlık sigortam var mı? Nasıl bir E-Card sahibi olabilirim? Avusturya’da çalışmakta olan her insan sigortalı olmak zorundadır (yasal sağlık sigortası). Ne şekilde sigortalı Her sigortalıya bir E-Card verilir. E-Card size otomatik olacağınıza iş durumunuz karar verir (bakınız olarak posta yoluyla gönderilir. E-Card’ın ilki ücretsiz çı- „Kendimi sigorta ettirmeli miyim?“, sayfa 17). Reşit karılır. İşvereniniz yıllık 10 Euro hizmet ücreti keser. Daha olmayanlar ve üniversite öğrencileri aileleri ile birlikte fazla bilgiyi www.chipkarte.at adresinde bulabilirsiniz. sigortalı olabilmektedirler. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi www.sozialversicherung.at adresinde bulabilirsiniz. E-Card nerelerde geçerlidir? Karımı, kocamı, çocuğumu nasıl E-Card sözleşmeli doktorlarda (diş doktoru, uzman dok- sağlık sigortalı yapabilirim? tor veya pratisyen doktor), her sigorta kurumunda, sosyal sigortalar kurumunda, sağlık taraması çerçevesinde 18 ÖIF Kendileri sigortalı olmayan ve sizinle birlikte aile ve anne-çocuk-karnesi çerçevesindeki tedaviler için ge- içerisinde yaşayan aile bireylerini kendi üzerinizden çerlidir. sigortalı yapabilirsiniz. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi www.sozialversicherung.at Service sicherte Ratgeber Mitversiche Online-Ratgeber Für Ver rung von Angehörigen adresinde bulabilirsiniz. Sağlık ve Aile Şikayetlerim olduğunda nereye gitmeliyim? Acil durumda hangi numarayı aramalıyım? Avusturya’da –acil durumlar hariç- bir hastaneye başvu- Acil durumlarda ücretsiz 144 telefon numarasını arayınız rulması alışılagelmiş bir şey değildir. Düzenli muayenele- – tabi alan kodu olmaksızın. Öncelikle en yakın acil hiz- riniz için aile doktorunuza gidiniz. Orada gerekli mete bağlanacaksınız. Bu telefon numarası tüm Avus- görülürse sizi uzman doktora veya bir hastaneye sevk turya genelinde ücretsizdir. Bu numaraya para atmadan ederler. www.praxisplan.at adresinde ihtiyaçlarınıza kamuya açık telefon kulübelerinden ve SIM-Kartı olma- uygun doktor yardımını bulabilirsiniz. yan mobil telefonlardan da ulaşabilirsiniz. Acil kurtarma (144) haricinde ayrıca 133’den Acil-Polis hattı ve 122 Sağlık taraması nedir? Acil-İtfaiye hattı da vardır. Tüm Avrupa ülkelerinde değişmeyen tek tip Acil 112 hattı hizmetinizdedir. Bir sağlık taraması akut rahatsızlıklardan şikayetçi olunmadan yaptırılır. Bu tarama hastalıkların mümkün olduğunca erken teşhis edilmesine ve önlenmesine yarar. 18 İnfo yaşın üzerindeki her birey yılda bir kez ücretsiz olarak E-Card’ınızı her doktor ziyaretinde yanınıza alınız! sağlık taramasına girebilir. Sağlık taramanızı yerleşik Bu kart üzerinde doktorun sizden isteyeceği tüm doktorlarda, sağlık sigortası taşıyıcılarının bağımsız sağ- veriler kaydedilmiştir. lık merkezlerinde ve Viyana’da MA 15’de yaptırabilirsiniz. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi www.gesundheit.gv.at Gesundheitsvorsorge adresinde bulabilirsiniz. Vorsorgeuntersuchung 19 ÖIF Sağlık ve Aile 20 ÖIF Sağlık ve Aile Avusturya uluslararası bir karşılaştırma yapıldığında mükemmel bir sağlık sistemine sahiptir. Avusturya’da sosyal alan için farklı danışmanlık ve bilgi- Hamileyim. Neler bilmeliyim? lendirme merkezleri bulunmaktadır. Bunlar yaşlı insanların bakımından ve refakatinden başlayıp engellilere Doğumdan önceki sekiz hafta zarfında ve doğumdan yardım hizmetine ve aile içi şiddet kurbanı kadınlara yar- sonraki sekiz hafta zarfında annelik koruması/doğum dım masasına kadar uzanmaktadır. izni hakkınız bulunmaktadır. Bu süre zarfında örneğin işten çıkarılamazsınız ve zararlı çalışma şartlarına karşı Yaşlı ve engelli insanların bakımı ile koruma altındasınız. Annelik koruması/doğum izni ülke ilgili bilgileri nereden alabilirim? vatandaşlığından, iş münasebetinizin süresinden ve çalışma saatinizden bağımsız olarak geçerlidir. Annelik Şayet aile bireylerinizin bakımını kendi başınıza yapamı- korumasından/doğum izninden sonra çeşitli bekleme yorsanız yardım hizmetleri evde bakım ve refakat için süresi imkanları vardır. Bu bekleme süresi zarfında profesyonel destek sunmaktadırlar. Bakıma muhtaç çocuk bakım parası alırsınız. Daha fazla bilgiyi olanlar belirli şartlar altında bakım ödeneği alma www.bmwfj.gv.at hakkına sahiptirler. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi stützungen adresinde bulabilirsiniz. www.pflegedaheim.at Service Familie Finanzielle Unter Beratung adresinde bulabilirsiniz. İnfo Engellilerle ilgili teklifler hakkındaki Anne-çocuk-karnesi hamilelik sırasında ve çocuğun bilgileri nerede bulabilirim? 5. yaşına kadar önemli tıbbi muayeneler öngörmektedir. Bu muayeneler ücretsiz bir şekilde yapılmaktadır Engelli kartları, eğitim olanakları ve engelli insanlara (İstisna: Özel doktor). Anne-çocuk-karnesini size hami- yardım gibi konular hakkındaki bilgileri www.help.gv.at leliğinizi tespit eden doktor verir. Anne-çocuk-karnesi Behinderung adresinde bulabilirsiniz. Engelli insanların eşitliği konusu ile ilgili sorularınız için 0800 201 611 numaralı ücretsiz Hotline’ı arayınız. hakkında daha fazla bilgiyi www.gesundheit.gv.at Eltern & Kind bulabilirsiniz. Mutter-Kind-Pass adresinde 21 ÖIF BÖLÜM 6: Konut ve finans Kira ve mülk Avusturya’ya başarılı bir şekilde entegrasyonunuza kendi- Bir radyom / televizyonum var. niz ve aileniz için uygun bir ev bulmanız da dahildir. Özel Ücret ödemem gerekiyor mu? konut piyasası ve de ayrıca belediyeler ve konut birlikleri belki de size uygun bir konut teklifi sunacaklardır. Şayet bir radyonuz veya televizyonunuz var ise veya İnternet üzerinden televizyon veya radyo yayını alabiliyor- Nerede bir ev bulabilirim? sanız yayın ücreti yada televizyon lisans ücreti ödemek zorundasınız. Belirli koşullar altında yayın ücretlerinden Boş özel konutlar hakkındaki bilgileri günlük gazeteler- muaf kalabiliyorsunuz. Kayıt ve ücretler hakkında daha den, emlakçıdan ve çeşitli İnternet sayfalarından öğrene- fazla bilgiyi www.gis.at adresinde bulabilirsiniz. bilirsiniz. Dikkat ediniz: Şayet bir emlakçı/komisyoncu size bir ev bulursa ona bu hizmeti için komisyon öde- Elektrik, gaz ve ısınma için nereye kaydolabilirim? mek zorundasınız. Komisyon miktarı iki aylık kira bedeline (brüt) kadar bir tutar olabilir. Avusturya’da 130 farklı bölgesel ve genel elektrik ve gaz Birçok şehir ve belediye ucuz evler hizmete sunmakta- dağıtım şirketi bulunmaktadır. Hizmet sağlayıcıyı kendi- dır. Ancak bu türden bir eve ön kayıt yaptırabilmek için niz seçebilir veya değiştirebilirsiniz. Bununla ilgili daha öne sürülen koşullar oldukça büyük farklılıklar göstere- fazla bilgiyi www.e-control.at bilmektedir. Belediye konutları hakkında daha fazla bil- adresinde bulabilirsiniz. giyi www.help.gv.at Bauen und Wohnen Konsumenten Wohnen Gemeindewohnung adresinde bulabilirsiniz. Hangi türden kira sözleşmeleri mevcuttur? Henüz yeni bir eve taşındım, Avusturya’da süresiz ve süreli kira sözleşmeleri vardır. nereye kayıt yaptırmalıyım? Şayet süreli bir kira sözleşmeniz var ise bu belirli bir zaman sonra evden çıkmanız ya da kira sözleşmesini Taşındıktan sonraki üç gün içerisinde ait olduğunuz be- yenilemeniz gerektiği anlamına gelmektedir. Ana kiracı lediyeye veya bölge müdürlüğüne kayıt yaptırmalısınız. olarak kendiniz bir ev kiralıyorsunuz. Alt kiracı olarak ise Bu işlemin ardından size bir kayıt formu verilecektir (ika- ana kiracı tarafından bir ev veya evin bir kısmı size kiraya met kayıt belgesi). Kayıt yaptırmaya ve sildirmeye ilişkin verilmektedir. daha fazla bilgiyi www.help.gv.at 22 ÖIF Bauen An-/Abmeldung des Wohnsitzes adresinde Wohnen Depozito nedir? bulabilirsiniz. Yeni bir eve taşındığınızda kiraladığınız objede meydana gelebilecek olası hasarlar için bir depozito ödemeniz gerekmektedir. Depozitonun miktarı genel olarak üç brüt Konut ve finans aylık kira toplamı şeklinde belirlenir (net kira tutarı artı Ev sahibimle sorunlar yaşıyorum veya başka hukuki işletme masrafları ve yüzde 10 katma değer vergisi). bilgiye ihtiyaç duyuyorum. Nereden fikir alabilirim/ Evden çıktıktan sonra evde büyük hasarlara yol açma- bilgi edinebilirim? dıysanız depozitonuzu iade alırsınız. DİKKAT: Kira sözleşmesini imzalamadan önce evin durumunu kontrol İşçi odası yakınlarınızda size kira hukuku ile ilgili ücretsiz ediniz ve mevcut hasarları bildiriniz! olarak danışmanlık hizmeti sağlamaktadır. Daha fazla Kiralama sırasındaki masraflara ilişkin daha fazla bilgiyi bilgiyi www.arbeiterkammer.at www.migration.gv.at reich Wohnen Leben und Arbeiten in Öster Anfangskosten von Mietwohnungen Konsumentenschutz Beratung Bauen & Wohnen adresinde bulabilirsiniz. Kiracılar derneği ve Avusturya kiracıları koruma derneği adresinde bulabilirsiniz. de size danışmanlık hizmeti sunmaktadır. Ancak bu her Bir ev satın almak istiyorum, nelere dikkat etmeliyim? iki derneğe de bir üyelik aidatı ödemeniz gerekmektedir. Daha fazla bilgiyi www.mietervereinigung.at veya Çok sayıda insan ev kiralamak yerine bir evi satın almayı www.mieterschutzverband.at adreslerinde tercih ediyor. Ev sahibi olarak sadece işletme masrafları bulabilirsiniz. (su parası, baca atık ücreti, çöp toplama ücreti, ev temizlik masrafları, asansör giderleri vb.) ve bununla bir- Kira masrafları için yardım olanakları var mıdır? likte bakım masrafları (yapılan onarımlar) tahakkuk etmektedir. Satın almadan önce maddi imkanlarınızı Isıtma masraflarını veya kiranızı ödemekte sorunlar yaşı- kontrol ediniz ve farklı bankaların güncel finansman tek- yorsanız kira yardımı talebinde bulunma şansınız vardır. liflerini inceleyiniz. Şayet emin değilseniz imzalamadan Bu yardım federal eyaletlerden sağlanmaktadır ve dola- önce sözleşmeyi bir avukata veya notere inceletiniz. yısıyla düzenlemeleri de birbirlerinden farklıdır. Bulunduğunuz eyaletteki kira yardımına ilişkin daha fazla bilgiyi Bir ev yaptırmak istiyorum. Nelere dikkat etmeliyim? www.help.gv.at Bauen und Wohnen Wohnen Förderung und Finanzierungen in den Bundesländern Yabancı olarak örneğin üzerine bir ev inşa etmek için adresinde bulabilirsiniz. arsa/arazi satın almak istiyorsanız o zaman izin almanız gerekmektedir. Onay süreci esas itibariyle iki ila üç ay arasında zaman almaktadır ve her eyalette farklı bir İnfo şekilde düzenlenmiştir. Müracaatta bulunmadan önce DİKKAT! Taşınmanızdan sonraki üç gün içerisinde yet- doğrudan yetkili gayrimenkul işlemleri komisyonuna kili belediyeye veya bölge müdürlüğüne kayıt yaptırın. başvurunuz. Daha fazla bilgiyi www.migration.gv.at Size verilen ikamet kayıt formunu saklayın, bu belge Leben und Arbeiten in Österreich Wohnen Wohnungseigentum adresinde bulabilirsiniz. birçok devlet kurumunda resmi işlemler için gereklidir. 23 ÖIF Konut ve finans Banka hesabı ve vergi bilgileri Neden bir banka hesabına ihtiyaç duyuyorum? Nereden kredi alabilirim? Bir banka hesabı açtırmanızla birlikte maaşınız doğrudan Bankalar size miktarları ve vadeleri birbirinden farklı olan hesabınıza havale edilebilir. Size ayrıca bankamatiklerden çeşitli krediler sunmaktadırlar. Bu teklifleri karşılaştırınız ve nakit para çekebileceğiniz veya doğrudan dükkanlarda örn. kredi geri ödemesinde gecikmeye uğrarsanız ya da nakit para kullanmadan ödeme yapabileceğiniz bir banka- kredi tutarını zamanından önce geri ödemek isterseniz sizi matik kartı verilir. Banka hesabınızdan gerçekleştireceğiniz nelerin beklediği gibi konular hakkında çerçeve şartlarının bir ödeme talimatı ile belirlenen aralıklarla belirli bir meb- size tam olarak açıklanmasını isteyiniz. Hesabınızı aştığı- lağ (örn. kira bedeliniz) başka bir hesaba havale edilebilir. nızda dikkatli olunuz: Bu şekilde bankadan ödünç aldığınız Her banka farklı hesap paketleri sunmaktadır. Bankadan para çok yüksek faizlerle geri ödenmek zorundadır. bankaya farklılık gösterebilecek masraflar hakkında bilgi edininiz. Borçlarım var, nereden fikir alabilirim? Vergiler hakkında nereden bilgi alabilirim? Borçlar zamanında ilgilenmediğiniz takdirde büyük bir sorun haline gelebilmektedir. Kirasını ödemeyen evini kay- Avusturya’da farklı türlerde vergiler vardır. Çalışan veya bedebilir. Ayrıca ödemelerinizi çok geciktirmeniz halinde serbest meslek erbabı olarak gelir vergisi veya kazanç elektrik ve gaz da verilmez. Bulunduğunuz eyaletteki örne- vergisi ödersiniz (bakınız S. 18). Katma değer vergisi ğin borçlular danışmanlık bürosu gibi bir danışmanlık mer- (yüzde 10 veya 20) otomatik olarak her hesabın üzerine kezinden randevu alınız. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi eklenir ve satışların yapılmasını ve hizmetlerin verilmesini www.schuldnerberatung.at adresinde bulabilirsiniz. vergilendirir. Verginizle ilgili önemli bilgileri online finanzonline.bmf.gv.at / www.bmf.gv.at adreslerinde bulabilirsiniz. Steuern İnfo Bir banka hesabı veya tasarruf hesabı açtırmadan veya 24 ÖIF bir kredi sözleşmesi imzalamadan önce bazı hususlarda birbirlerinden ciddi değişiklikler gösterebilecek farklı bankaların şartları hakkında tam olarak bilgi edininiz. www.bankenrechner.at adresinde farklı banka şartlarının karşılaştırmasını bulabilirsiniz. Konut ve finans 25 ÖIF BÖLÜM 7: Kültür ve eğlence Sanat, kültür ve eğlence Avusturya size boş zamanlarınızı değerlendirmeniz kuruluşlar vardır. Televizyon seyredebilmek için ya bir için sayısız eğlence olanakları sunmaktadır: Müze, dijital anten alıcısına (DVB-T) ya da kablolu yayın veya tiyatro ve operanın yanında sportif olarak faaliyette uydu bağlantısına sahip olmanız gerekmektedir. Ayrıca bulunabileceğiniz, doğanın keyfini çıkarabileceğiniz veya yayın ücreti de ödemeniz gerekmektedir (GIS bakınız gönüllü olarak görev alabileceğiniz çeşitli olanaklar sayfa 23). Daha fazla bilgiyi www.gis.at adresinde bula- bulunmaktadır. bilirsiniz. Seçtiğiniz ORF yayınlarını ayrıca İnternette www.tvthek.orf.at linkinden de izleyebilirsiniz. Avusturya hangi kültürel etkinlikleri arz etmektedir? Hangi önemli radyo istasyonları vardır? Tüm Avusturya genelinde sayısız müze ve sergi salonları bulunmaktadır. Bunlar sanat tarihinden fotoğraf Avusturya’da sayısız kamusal ancak aynı zamanda sanatına, tasarım, doğa ve teknolojiye kadar da özel radyo istasyonları bulunmaktadır. Radyo uzanmaktadır. Daha fazla bilgiyi ve tüm müzelerin bir istasyonlarını dinleyebileceğiniz frekanslar bölgeden listesini www.museum.at adresinde bulabilirsiniz. bölgeye değişmektedir. Avusturya’daki radyoların Avusturya’da çok sayıda tiyatro, kabare ve küçük sanat frekanslarına ilişkin daha fazla bilgiyi www.rtr.at sahneleri bulunmaktadır. Ayrıca geniş çaplı bir müzikal sunumu da Avusturya’da uzun yıllara dayanan bir Medien Verzeichnisse Frequenzbücher adresinde bulabilirsiniz. geleneğe sahiptir. Uluslar arası alanda oldukça ünlü olanlar Viyana Filarmonikacıları’dır. Bununla ilgili bilgileri buradan bulabilirsiniz: www.austria-info.at Kunst & Kultur in Österreich. 26 ÖIF Hangi önemli günlük gazeteler vardır? Planen Gazeteler Avusturya’daki kamu hayatında önemli bir rol oynamaktadır. Şu anda toplam 18 farklı günlük gazete Hangi önemli televizyon yayıncıları vardır? bulunmaktadır, bunlardan 15 tanesi ücretli, diğer üç tanesi ise ücretsiz gazetelerdir. Tüm Avusturya genelinde ORF (Avusturya Radyo Televizyon Kurumu) online de inceleyebileceğiniz şu günlük gazeteler Avusturya’nın en önemli TV kuruluşudur. ORF’nin yayınlanmaktadır: Heute (www.heute.at), Kurier yanında Puls 4, ATV ve Servus TV gibi özel yayıncı (www.kurier.at), Kronen Zeitung (www.krone.at), Kültür ve eğlence Österreich (www.oe24.at), Die Presse (diepresse.com), Nerede gönüllü olarak görev alabilirim? Der Standard (derstandard.at), Wiener Zeitung (www.wienerzeitung.at) ve Wirtschaftsblatt Avusturya gönüllü faaliyetleri geleneği ile oldukça (www.wirtschaftsblatt.at). Yerel olarak yayınlanan tanınmaktadır. Avusturya halkının yüzde 61’i gönüllü günlük gazeteler şunlardır: Kleine Zeitung Kärnten/ olarak faaliyet gösterdiklerini beyan etmektedir. Steiermark (www.kleinezeitung.at), Oberösterreichi- Avusturya’da sizin veya çocuklarınızın katılabileceği sche Nachrichten (www.nachrichten.at), Tiroler sayısız kulüp ve organizasyonlar bulunmaktadır: örn. Tageszeitung (www.tt.com), Salzburger Nachrichten Kızıl Haç (Rotes Kreuz), Caritas, insani yardım (www.salzburg.com) ve Vorarlberger Nachrichten (Volkshilfe), teknik yardım (das Hilfswerk), gönüllü (www.vol.at). Bunun ötesinde sayısız ülke genelinde ve itfaiyeciler, çeşitli spor kulüpleri veya Avusturya İzcileri. bölgesel yayınlanan haftalık gazeteler, mecmualar ve Münferit organizasyonlara ilişkin daha fazla bilgiyi magazinler bulunmaktadır. www.zusammen-oesterreich.at Organisationen adresinde bulabilirsiniz. Nerede spor yapabilirim? Çevre korumaya nasıl katkıda bulunabilirim? Spor kulüpleri fiziksel olarak formda kalabilmek ve aynı zamanda çabucak yeni bağlantılar kurabilmek ve yerli Çevre koruma Avusturya’da oldukça önemli bir konudur. halkı tanıyabilmek için oldukça iyi olanaklar Doğru çöp ayırımı doğayı temiz tutmaya katkıda sunmaktadırlar. Spor türlerinin yelpazesi oldukça bulunmaktadır. Çöp ayırımına ilişkin daha fazla bilgiyi geniştir: bu yelpaze futboldan jimnastiğe ve şu linkten bulabilirsiniz: www.richtigsammeln.at. Avusturya’nın “ulusal sporu” olan kayak sporuna kadar uzanmaktadır. Doğru spor kulübünü www.bso.or.at / www.askoe.at / www.sportunion.at / www.asvoe.at İnfo adreslerinden birisinde bulabilirsiniz. Öneri! Bir spor kulübüne veya başka bir gönüllüler organizasyonuna üye olunuz. Bu şekilde çabucak yerli halkın arasına katılabilir ve kulübü veya organizasyonu kendi tecrübelerinizle zenginleştirebilirsiniz. 27 ÖIF Telefon numaraları ve linkler Bir bakışta en önemli telefon numaraları ve linkler Sertifikaların/diplomaların tanınması Meslek eğitiminin ve üniversite eğitiminin tanınması www.berufsanerkennung.at Acil Kurtarma144 İş ve meslek İtfaiye Avusturya’daki yabancı çalışanlar: 122 Polis133 www.ams.at, www.wirtschaftskammer.at Acil kadın hattı Avusturya’da vergiler: www.bmf.gv.at 0800 222 555 Serbest meslek: www.mingo.at, www.gruenderservice.at Oturum Göçmenler için mentörlük: Oturma izni ve Kırmızı-Beyaz-Kırmızı-Kart www.integrationsfonds.at/mentoring www.migration.gv.at Sağlık ve Aile Sağlık sigortası, doktor ziyareti ve bakım Sağlık sigortası: www.sozialversicherung.at Doktor fihristi: www.praxisplan.at www.help.gv.at Sağlık taraması: www.gesundheit.gv.at Konut ve finans Ev kiralamak ve satın almak Kayıt yaptırma ve kayıttan düşürme: www.help.gv.at Entegrasyon sözleşmesi ve dil Kiralama ile ilgili genel bilgiler: www.migration.gv.at www.sprachportal.at Ev sahibi ile problemler: www.arbeiterkammer.at Banka hesabı ve vergi bilgileri Vergi bilgileri: www.bmf.gv.at/steuern Avrupa referans çerçevesine göre dil seviyeleri: Banka şartlarının karşılaştırılması (Bankkonditionen): http://www.osd.at/default.aspx?SIid=25&LAid=1 www.bankenrechner.at Eğitim Kültür ve Eğlence Anaokulu ve okul Sanat ve kültür: www.austria.info/at Çocuk bakımı / Anaokulu: www.help.gv.at Televizyon ücretleri: www.gis.at Avusturya okul sistemi: www.bmukk.gv.at ORF: http://orf.at/uebersicht/ Okula kayıt: www.landesschulrat.at Spor kulüpleri: www.bso.or.at, www.askoe.at, www.asvoe.at, www.sportunion.at Avusturya’da üniversite eğitimi Gönüllü hizmet: www.zusammen-oesterreich.at Genel bilgiler: www.bmwf.gv.at 28 ÖIF Üniversite öğrenimi & Çalışmak: www.integrationsfonds.at/publikationen Teşvik imkanları: www.studium.at Din özgürlüğü Yasal olarak tanınan kiliseler, dini topluluklar ve mezhep toplulukları: www.bmukk.gv.at Impressum Medieninhaber und Herausgeber: Österreichischer Integrationsfonds – Fonds zur Integration von Flüchtlingen und Migrant/innen (ÖIF) * A-1030 Vienna, Schlachthausgasse 30 * T +43/1/710 12 03-100, mail@integrationsfonds.at Verlags- und Herstellungsort: A-1030 Vienna, Schlachthausgasse 30 * Redaktion: Österreichischer Integrationsfonds * Fotos: Getty Images/Troels Graugaard (Cover), Martin Siepmann/imagebroker/Corbis (S. 2/3), plainpicture/fStop (S. 7), plainpicture/Johner (S. 12), plainpicture/Fancy Images (S. 17), Getty Images/Wavebreakmedia Ltd (S. 20), plainpicture/Fancy Images (S. 25), Bundesministerium für Inneres (S. 27), Hybrid Images/cultura/Corbis (S. 29), Wien Tourismus/Christian Stemper (S. 30/31) * Druck: Lindenau Productions GmbH