Bilgisayar
Transkript
Bilgisayar
ANKARA 2015 S U N UŞ Bilgisayar, günümüz bilgi toplumu insanının vazgeçilmez bir parçası durumuna gelmiştir. Günlük yaşamda bilgiye kolayca ulaşabilmek, bilgiyi depolamak, internet üzerinden kimi hizmetleri almak suretiyle zamandan önemli ölçüde tasarruf etmek, eğlenmek vb. amaçlarla kullanılmaktadır. Bilgisayardan yeterince faydalanabilmek için; bilgisayar kullanma bilgisi yanında bilgisayar teknolojisi ve sistemini de doğru ve etkin olarak kullanabilme becerisine sahip olmayı gerektirir. Bu ders kitabında, Bilgisayar formatlama Windows XP ve Windows 7 işletim sistemi yükleme, işletim sistemini etkin kullanma, bilgisayar için gerekli programların yüklenmesi, bilgisayarda meydana gelebilecek donanımsal arızaları giderme, ve Office 2010 programı ile ilgili temel bilgiler yer almaktadır. Kitabın, bilgisayarı yakından tanımanızı sağlamanın yanı sıra, sizlere gereken bilgileri de öğrenmenize yardımcı olacağını umut ediyorum. Notların umduğunuz gibi yararlı olması dileği ile, Bilgisayarların büyüleyici dünyasına hoş geldiniz… Fazlı ÇALI İÇİNDEKİLER BİLGİSAYARA GİRİŞ ....................................................................................................................... 7 Bilgisayar nedir? .................................................................................................................................. 7 PC (Personal Computer) = Kişisel Bilgisayar...................................................................................... 7 İşletim Sistemi (Operating System) ..................................................................................................... 8 Yazılım (Software) ............................................................................................................................... 8 Sistem Yazılımları................................................................................................................................ 8 Uygulama Yazılımları .......................................................................................................................... 8 Donanım (Hardware) ........................................................................................................................... 8 Depolama Aygıtları .............................................................................................................................. 8 Dosya, Klasör (Dizin), Sürücü: ............................................................................................................ 9 Dosyalar ............................................................................................................................................... 9 Dosya Sistemi (File System) ................................................................................................................ 9 Bazı dosya sistemleri : ......................................................................................................................... 9 Bilgisayarda boot özelliği nedir? ....................................................................................................... 10 Bıos nedir? ......................................................................................................................................... 10 Bıos Çeşitleri ...................................................................................................................................... 11 Bıos Özelliği - 1 ................................................................................................................................ 11 Bıos Özelliği - 2 ................................................................................................................................ 13 Bıos Özelliği - 3 ................................................................................................................................ 16 Bilgisayara Format Atma: .................................................................................................................. 18 Bilgisayara Neden Format Atılır ........................................................................................................ 18 Windows Xp Yükleme Ve Bölüm Oluşturma ................................................................................... 18 WİNDOWS - 7................................................................................................................................... 29 Windows 7 Yükleme Ve Bölüm Oluşturma ...................................................................................... 29 USB’den (Flaşh Bellek) Windows 7 kurulumu ................................................................................. 42 Bootable USB Tanımlama ...................................................................................................................... 43 Disk Hazırlığı ..................................................................................................................................... 44 Bölümleme Kontrolü.......................................................................................................................... 45 Flaş Belleğe Kopyalama .................................................................................................................... 47 Bilgisayarda İmaj (Yedek) Alma ....................................................................................................... 48 Acronis nedir? .................................................................................................................................... 48 Nasıl alınır? ........................................................................................................................................ 48 Alınan Imaj’ı (Yedeği) Bilgisayara Yükleme .................................................................................... 48 İşletim Sistemi: .................................................................................................................................. 49 CPU (Central Processing Unit - Merkezi İşlem Birimi) .................................................................... 49 İşletim Sistemlerinin Görevleri: ......................................................................................................... 50 Windows İşletim Sistemi Ailesi ......................................................................................................... 51 Disk Birleştiricisi: .............................................................................................................................. 51 Klasör İşlemleri: ................................................................................................................................. 52 Dosya İşlemleri: ................................................................................................................................. 52 Dosya ya da Klasörler üzerinde sağ tıklamak .................................................................................... 53 Windows Görev Yöneticisi: ............................................................................................................... 54 Bilgisayar Penceresi: .......................................................................................................................... 55 Bilgisayar Özellikleri: ........................................................................................................................ 56 Donatılar : .......................................................................................................................................... 57 Çalıştır: ............................................................................................................................................... 57 Hesap Makinesi: ................................................................................................................................. 57 Denetim Masası Öğeleri: ................................................................................................................... 58 I Bilgisayarı Ağa dahil etme:............................................................................................................... 59 Ağ ve Network ayarları merkezi: ....................................................................................................... 60 Ağ Durumu görme: ............................................................................................................................ 61 Klasörü Paylaşıma Açma : ................................................................................................................. 62 Bilgisayarı Paylaşıma Açma: ............................................................................................................. 64 Kullanıcı Hesapları: ........................................................................................................................... 65 Sistem:................................................................................................................................................ 65 Aygıt Yönetici: ................................................................................................................................... 66 Windows Defender ............................................................................................................................ 67 Bildirim Alanı Simgeleri .................................................................................................................... 67 İnternet Seçenekleri penceresi: .......................................................................................................... 68 Windows Etkinleştirme:..................................................................................................................... 70 Görev Çubuğu ve Başlat Menüsü ...................................................................................................... 71 Bölge ve Dil: ...................................................................................................................................... 73 Mause: ................................................................................................................................................ 74 Görüntü Ayarları: ............................................................................................................................... 74 Klasör Seçenekleri: ............................................................................................................................ 75 Masaüstü Araçları : ............................................................................................................................ 75 Programlar ve Özellikler: ................................................................................................................... 76 Tarih ve Saat ...................................................................................................................................... 76 Bilgisayar Donanımları ...................................................................................................................... 77 Donanım nedir? .................................................................................................................................. 77 Anakart nedir ? ................................................................................................................................... 77 Bilgisayar kasasında bulunan parçalar ............................................................................................... 77 Ekran kartı nedir? ............................................................................................................................... 78 Ethernet (network) kartı nedir? .......................................................................................................... 78 Ses kartı nedir? ................................................................................................................................... 78 Power supply ( güç kaynağı ) nedir? .................................................................................................. 79 Ram nedir? ......................................................................................................................................... 79 Power Supply (Güç Kaynağı) Fan Temizliği ..................................................................................... 80 İşlemci Fan Temizliği ........................................................................................................................ 80 Notebook Kullanımı ........................................................................................................................... 81 Antivirüs Programları ........................................................................................................................ 83 Anti virüs programları:....................................................................................................................... 83 ESET Antivirüs Programı Yükleme: ................................................................................................. 84 ESET Antivirüs Programı İle Tarama ................................................................................................ 86 Bilgisayarda Hata Mesajları ............................................................................................................... 87 Bilgisayar Çalışırken Neden Resetler ................................................................................................ 87 Windows 7 Kısa Yol Tuşları .............................................................................................................. 88 Word 2010’a Giriş ............................................................................................................................. 89 Office programları: ............................................................................................................................ 89 Microsoft word;.................................................................................................................................. 89 Menü çubuğu: .................................................................................................................................... 89 Araç Çubukları: .................................................................................................................................. 89 Word Başlatma:.................................................................................................................................. 90 Microsoft Word 2010 Ekran Görünümü ............................................................................................ 91 Ekran yakınlaştırma çubuğu: ............................................................................................................. 91 Menü Satırının Özelleştirilmesi: ........................................................................................................ 92 Belge Özelliklerini Yazdırma: ........................................................................................................... 92 Hızlı Araç çubuğunu özelleştirme: .................................................................................................... 93 Baskı Ön izleme: ................................................................................................................................ 94 II Yeni Boş Belge Açma: ....................................................................................................................... 94 Geri Al İşlemi: ................................................................................................................................... 94 Ekran Görüntüleme Oranı : ................................................................................................................ 94 Üst bilgi Alt bilgi Ekleme: ................................................................................................................. 95 Belgede İlk sayfada Üstbilgi/Altbilgi oluşturma ............................................................................... 95 Sütun halinde yazdırma:..................................................................................................................... 96 Belgeye Sayfa numarası ekleme: ....................................................................................................... 96 Belgeyi çift ( Roma rakam - Normal Rakam) numaralandırma: ....................................................... 97 Bir belgeyi 3’lü sistemde numaralandırma İşlemi: ............................................................................ 98 İlk sayfa numarasız diğer sayfaları numaralandırma: ........................................................................ 99 Üst simge / Alt Simge yazdırma: ....................................................................................................... 99 Otomatik Numaralandırmada Girinti verme işlemi ......................................................................... 100 Satıra numara verme işlemi: ............................................................................................................ 100 Şifreli Dosya Kaydetme : ................................................................................................................. 101 Şifreli kaydedilmiş dosyanın şifresini iptal etme: ............................................................................ 102 WinRar Sıkıştırma ve Şifreli Klasör Kaydetme Programı: .............................................................. 103 Bul Değiştir işlemi: .......................................................................................................................... 104 Sayfa yapısını ayarlama: .................................................................................................................. 104 Tablo İşlemleri: ................................................................................................................................ 105 Tablo ekleme: ................................................................................................................................... 105 Tabloya farklı çerçeve çizme: .......................................................................................................... 105 Tabloda metin yönünü değiştirme: .................................................................................................. 106 Hücrede metni hizalama: ................................................................................................................. 106 Tabloyu Metne dönüştürme : ........................................................................................................... 106 Tabloya satır ve sütun ekleme işlemi: .............................................................................................. 107 Tabloda Satır ve Sütun silme işlemi: ............................................................................................... 107 Tabloyu bölme işlemi: ..................................................................................................................... 107 Tabloda Hücre bölme işlemi: ........................................................................................................... 108 Tabloyu Sayfada ortalama işlemi:.................................................................................................... 108 Tabloda her sayfada konu başlığı oluşturma: .................................................................................. 109 Tabloda verileri (rakamları) toplama: .......................................................................................... 109 Tablonun etrafına yazı yazma: ......................................................................................................... 110 Sayfaya ( kenarlık ) çerçeve çizme işlemi: ...................................................................................... 110 Belgede sayfayı Yatay / Dikey yapma: ............................................................................................ 111 Pdf Dosyaları Word’ Dönüştürme: .................................................................................................. 111 Büyük Başlangıç harfi oluşturma:.................................................................................................... 112 Arka plan filigran yazı yazma: ......................................................................................................... 113 Yazı şekillerini varsayılan olarak ayarlama: .................................................................................... 114 Büyük/Küçük Harf Değiştirmek: ..................................................................................................... 114 Belgeye dosyadan resim ekleme: ..................................................................................................... 115 Word de Resimleri ölçülendirme işlemi: ......................................................................................... 116 Belgeye küçük resim ekleme: .......................................................................................................... 117 Resim kırpma işlemi: ....................................................................................................................... 118 Belgeye şekiller ekleme: .................................................................................................................. 118 Metin kutusu ekleme: ....................................................................................................................... 119 SmartArt Ekleme: ............................................................................................................................ 119 Simge ve Özel Karakterler: .............................................................................................................. 120 Simge Ekleme : ................................................................................................................................ 120 Köprü kurma: ................................................................................................................................... 121 Word’den Excel’e Köprü kurma: ..................................................................................................... 121 III Belgeyi salt okunur kaydetme işlemi: .............................................................................................. 122 İçindekiler Tablosu Oluşturma: ....................................................................................................... 123 İçindekiler Tablosunu Güncelleme: ................................................................................................. 125 A4 kağıdı iki sayfaya (A4/2) çevirme işlemi: .................................................................................. 125 Word Belgesini Excel Tablosuna Adres Mektup Birleştirme:......................................................... 126 Yazdırma seçenekleri: ...................................................................................................................... 127 Yazdırılacak Sayfaları belirlemek:................................................................................................... 128 Yazdırılacak belgenin kopya sayısını çoğaltmak: ............................................................................ 128 Bir kağıda birden fazla sayfa yazdırmak: ........................................................................................ 128 Word’de Formlar ile Çalışma: ......................................................................................................... 129 Denklemler Ekleme: ........................................................................................................................ 130 Excel 2010' a Giriş ........................................................................................................................... 131 Fonksiyonlar: ................................................................................................................................... 131 Hücre Boyutlandırma : ..................................................................................................................... 132 Boyutlandırma işlemleri:.................................................................................................................. 132 Hücre kenarlığı uygulama ve hücreye renk vermek için,. ............................................................... 132 Klavuz çizgilerini kaldırma:............................................................................................................. 133 Seri oluşturma işlemi: ...................................................................................................................... 133 Satır Ekleme İşlemi: ......................................................................................................................... 133 Sütun Ekleme İşlemi: ....................................................................................................................... 133 Satır silme İşlemi: ............................................................................................................................ 134 Sütun Silme İşlemi: .......................................................................................................................... 134 Sütun genişliği: ................................................................................................................................ 134 Satır Yüksekliği: .............................................................................................................................. 134 Hücreye sayı veya metin girmek için; .............................................................................................. 135 Hücreden Veri Silmek:..................................................................................................................... 135 Hücrenin İçeriğini Taşıma ( Kes Yapıştır) :..................................................................................... 135 Kopyala Yapıştır: ............................................................................................................................. 135 Sayfayı Koruma: .............................................................................................................................. 136 Para Birimleri: .................................................................................................................................. 136 Rakamların başına 0 değeri işlemi: .................................................................................................. 136 Excel tablosunu Power Point’e özel yapıştırma:.............................................................................. 137 Koşullu Biçimlendirme işlemleri: .................................................................................................... 137 Excel’den Word’e Farklı Kopyalama: ............................................................................................. 140 Grafikler: .......................................................................................................................................... 141 Sütun grafiği çizme işlemleri: .......................................................................................................... 141 Pasta Dilimi grafiği çizme işlemleri : .............................................................................................. 142 Yazıları Dikey Yazdırma: ................................................................................................................ 143 Tablo Çizme işlemleri: ..................................................................................................................... 144 Satır ve Sütun Yüksekliğini ayarlama:............................................................................................. 144 Tabloda Hücre Kenarlığını Silme: ................................................................................................... 145 Tabloya Başlık Ortalama: ................................................................................................................ 146 Tabloyu yataya çevirme ve ortalama: .............................................................................................. 146 Eğer Formülü: .................................................................................................................................. 147 Tabloda Formül Hücrelerini Koruma: ............................................................................................. 148 Şifreli Dosya kaydetme: ................................................................................................................... 149 Excel de iki Sütundaki verileri birleştirme: ..................................................................................... 150 Tek Sütuna Yazılmış Tarihi Sütunlara Ayırma: .............................................................................. 151 Yazdırma Alanını Belirleme: ........................................................................................................... 151 Bölüm Dondurma işlemi: ................................................................................................................. 151 Yazıyı iki satır yapma: ..................................................................................................................... 152 IV Alt Alta Olan Yazıları Yan Yana Sıralama İşlemi ........................................................................... 152 Tabloyu Başka Bir Excel Kitabına Kopyalama ............................................................................... 152 Kuyruk Sayfasını İptal Etme: ........................................................................................................... 152 Köprü Kurma işlemi: ....................................................................................................................... 153 Alfabetik Veri Sıralama İşlemi: ....................................................................................................... 154 Power Point 2010’a giriş .................................................................................................................. 155 Power Point sayfa görüntüsü: .......................................................................................................... 155 Ekran yakınlaştırma çubuğu: ........................................................................................................... 155 Menü Satırının Özelleştirilmesi: ...................................................................................................... 156 Hızlı Erişim Araç çubuğunu özelleştirme: ....................................................................................... 156 Sunu Hazırlama: ............................................................................................................................... 157 Yeni Slayt Ekleme: .......................................................................................................................... 157 Slayt’a numara, tarih ve alt bilgi ekleme: ........................................................................................ 157 Slayt’a Otomatik Şekil Ekleme: ....................................................................................................... 158 Slayt’a Küçük Resim Ekleme: ......................................................................................................... 158 Slayt’a Dosyadan Resim Ekleme: .................................................................................................... 159 Slayt’a Tablo Ekleme: ...................................................................................................................... 160 Slayt’a Kuruluş Şeması Ekleme:...................................................................................................... 161 Kuruluş Şemasında Grup Çözme: .................................................................................................... 161 Slayt’a Grafik Ekleme:..................................................................................................................... 162 Grafik Alanı/Çizim Alanını Renklendirme: ..................................................................................... 164 Grafik Sütunlarının renklerini değiştirme: ....................................................................................... 164 Sütun Grafiğinde sütunları ekrana tek tek getirme: ......................................................................... 165 Slayt’a arka plan rengi verme: ......................................................................................................... 166 Slayt’a özel arka plan rengi verme:.................................................................................................. 166 Animasyon seçenekleri: ................................................................................................................... 167 Slayt konu başlığına animasyon verme:........................................................................................... 167 Slayt alt başlığa animasyon verme: .................................................................................................. 167 Animasyonu İptal etme işlemi: ........................................................................................................ 168 Şifreli Dosya Kaydetme: .................................................................................................................. 168 Sunuyu Animasyonsuz gösterme: .................................................................................................... 169 Sunuyu otomatik gösterme: ............................................................................................................. 169 Asıl slayt Başlıkları: ......................................................................................................................... 170 Sunu hazırlamada yazıları istenilen renk yapma: ............................................................................ 170 Excel tablosunu Power Point’e özel yapıştırma:.............................................................................. 170 Bul Değiştir İşlemi: .......................................................................................................................... 171 Köprü Kurma : ................................................................................................................................. 171 Mp3 müzik dosyasını Vaw dosyasına dönüştürme: ........................................................................ 172 Sunu’ya Müzik ekleme: ................................................................................................................... 173 Sunu’ya film (video) ekleme: .......................................................................................................... 173 V VI BİLGİSAYARA GİRİŞ Bilgisayar nedir? Girişi yapılan bilgileri istenildiği zaman hızlı bir şekilde değerlendiren ve sonuçlarını hazırlayıp bizlere sunabilen elektronik bir cihazdır. Bilgisayar, uzun ve çok karmaşık hesapları bile büyük bir hızla yapan, mantıksal bağlantılara dayalı karar verip işlem yürüten, verileri saklayabilen, gerektiği zaman geriye verebilen makine. Bilgisayar kullanımında temel amaç bilgilerin güvenli bir şekilde saklanması ve gerektiğinde bu bilgilerden en uygun şekilde faydalanmaktır. Bu nedenle günümüzde bilgisayar teknolojisi hızla ilerlemekte yazılım ve donanım olarak çeşitli yeniliklerle karşılaşılmaktadır. Daha fazla bilginin daha güvenli ortamlarda saklanması için yüksek kapasiteli, Hard diskler, DVD’ler Scan diskler üretilmektedir. PC (Personal Computer) = Kişisel Bilgisayar 7 İşletim Sistemi (Operating System) • Bilgisayar kullanıcısı ile bilgisayarı oluşturan donanım arasındaki iletişimi sağlayan, aynı zamanda diğer uygulama yazılımlarını çalıştırmaktan sorumlu olan sistem yazılımı. Yazılım (Software) • Hem bilgisayar sistemini oluşturan donanım birimlerinin yönetimini hem de kullanıcıların işlerini yapmak için gerekli olan programlardır. - Sistem yazılımları (System software) - Uygulama yazılımları (Application software) Sistem Yazılımları • Bilgisayar donanımının işletilmesi ve uygulama yazılımlarının çalıştırılması için bir platform sağlamak için tasarlanmış yazılımlardır. - İşletim Sistemleri (Operating Systems) - Aygıt Sürücüleri - BIOS Uygulama Yazılımları • Sistem yazılımlarının dışında, kullanıcıların işlerine çözüm sağlayan diğer tüm yazılımlar… - Microsoft Office Msn Messenger Photoshop Winamp, Media Player Hastane Otomasyonu vb… Donanım (Hardware) • Bilgisayarın fiziksel ve elektronik yapısını oluşturan ana birimlerin ve çevre birimlerin tümüne "donanım" denir. - İşlemci, ana kart, ekran kartı, RAM, klavye, fare, yazıcı vb… Depolama Aygıtları • CD • DVD • Flash Memory • Portable Disk = = = = 700 MB 4.7 GB 2-4-8-16-32 GB 320-500 GB, 1-2 TB 8 Dosya, Klasör (Dizin), Sürücü: Dosya Bilgisayardaki bilgi kümeleri Klasör (Dizin) Dosyaların saklandığı ortam Sürücü (Driver) Dosyaları kategorize etmek için kullanılan yapılar Dosyalar İsim olarak 2 parçadan oluşur. 1) Dosya Adı 2) Dosya Uzantısı (Dosyanın türünü belirler) Dosya Adları Windows’ ta 255 karakter uzunluğunda olabilir, uzantılar genelde 3 karakter uzunluğundadır. Örnek; ozgecmis.doc Dosya Sistemi (File System) Bir dosyanın bir disk üzerinde nasıl saklandığını ve bilgisayarın dosyaları yönetebilmek için erişimi nasıl sağladığını kontrol eden sistemdir. Bazı dosya sistemleri : FAT , FAT 16 , FAT 32 , NTFS FAT32 – NTFS Karşılaştırma FAT 32 - Maksimum dosya boyu 4 GB - Maksimum disk boyutu 2 TB NTFS - Maksimum dosya boyu 16 TB - Maksimum disk boyutu 256 TB 9 Bilgisayarda boot özelliği nedir? Boot önyükleme demektir. Boot özelliği bilgisayarların tercih edilen sürücüden Dvd, Cd, Harddisk ( Hdd) Disket (Floppy) başlatılması demektir. Bilgisayarınıza, windows işletim sistemi yüklemek istiyorsanız bunun en kolay kurulum yöntemi DVD veya CD'den boot ederek yüklemektir. DVD’ yada CD’yi boot edebilmek için de bilgisayarda setup’a girerek bıos ayarlarında düzenleme yapmanız gerekmektedir. Bilgisayarınızı DVD/CD sürücüsünden boot ederek başlatırsanız diskinizin durumu ne olursa olsun kuruluma başlayabilirsiniz. Bilgisayarınızı Partitionlara ayırma (bölüm oluşturma) ve formatlama işlemlerini de kurulum esnasında yapabilirsiniz Sonuç: Sonuç olarak, bilgisayarınıza windows yüklemek istiyorsanız bunun en kolay kurulum yöntemi, işletim sistemlerini CD / DVD ile yapmaktır. O halde yapmanız gereken kullanmakta olduğunuz bilgisayarda setup’a girerek CD / DVD sürücüsünü boot etmek. Böylece kurulumu yapabilirsiniz. UYARI: Bilgisayarların Setup’a giriş tuşları farklılıklar gösterir. Bilgisayarınızın anakart ve işlemci özelliğine göre bir tuş olabilir. Ancak genellikle F1, F2, DEL ve DELETE tuşları bu görevi yerine getirirler. Bıos nedir? BIOS PC’nin çalışması için gereken temel bir yapı olmakla birlikte, donanımların birbirleri arasındaki bağı kuran ve onların çalışmasına olanak tanıyan ufak bir işletim sistemi. Aynı zamanda bilgisayarınızın ileri seviyede ayarların yapıldığı yerdir. Bazen bilgisayarın BIOS ayarlarında değişiklikler yapmanız gerekebilir. Değişik tipte bıos 'lar olduğu için kesin bir ayar söylemek zordur. Ancak hepsi aşağı yukarı birbirine benzer. Biz burada bazı bıos özelliklerini tanımaya çalışacağız. Bıos Setup Örneği Şekil – 1 Bıos Setup Örneği Şekil - 2 10 Bıos Çeşitleri Bıos Özelliği - 1 Bilgisayarı yeniden başlatın (Restart) edin. Bilgisayarınız açılırken DELETE tuşuna birkaç kez basın. Böylece bıos setup ayarlarına ulaşmış olacaksınız. Gördüğünüz gibi Setup’a girdiğimizde pek çok menü ile karşılaşıyoruz. Klavyeden yön tuşunu kullanarak STARTUP menüsüne geliyoruz ve ENTER yapıyoruz. Primary Boot Sequence sekmesinde iken ENTER yapıyoruz 11 Bu menüde CD/DVD sürücüsü ikinci sırada biz CD/DVD sürücüsünü birinci Sıraya çıkaracağız. Yön tuşları ve klavyenin sağında bulunan + – tuşlarını kullanarak CD/DVD sürücüsünü ilk sıraya çıkarabiliriz - Şekilde görüldüğü gibi CD/DVD sürücü ilk sıraya çıkartmış bulunmaktayız. - Klavyenin sol üst köşesinde bulunan ESC tuşuna basın - F10 Tuşuna basın - Değişiklikleri onaylamak için gelen menüde ENTER yaparak bıos’dan çıkın 12 Bıos Özelliği - 2 Bilgisayarı Restart edin. Açılış ekranına dikkat edin, genellikle sol – altta BIOS ayarlarına nasıl girebileceğiniz yazmaktadır. Bilgisayarınız açılırken F2 tuşuna birkaç kez basın. Bir süre sonra Setup’a ulaşmış olacaksınız. Gördüğünüz gibi Setup’a girdiğimizde pek çok menü ile karşılaşıyoruz. Main menüsünde iken, klavyeden aşağı yön tuşuna basarak Boot Options Sekmesine geliyoruz. 13 Bu ekranda Enter yaparak Boot Sequence sekmesinin açılmasını sağlıyoruz. CD-ROM üçüncü sırada biz CD-ROM’u birinci sıraya çıkaracağız. Yön tuşları ile CD-ROM Drive yazısı üstüne geliyoruz. Peki bunu nasıl listenin başına alacağız Sağ tarafa dikkat ederseniz bunu nasıl yapacağımız yazıyor. + ve – tuşları ile. Biz CD-ROM üzerindeyken iki defa + tuşuna basarsak, CD-ROM'u listenin başına alacaktır 14 Bu ekranda CD-ROM Drive sürücünün birincil sıraya çıkartılmış olduğunu görüyoruz. Exit menüsüne gelinceye kadar birkaç kez ESC tuşuna basalım, sorulan soruya Yes diyerek yaptığımız değişiklikleri kaydedip, çıkalım 15 Bıos Özelliği - 3 Sizin elinizdeki Bilgisayarın BIOS'u da büyük bir ihtimalle Amı BIOS olacaktır. Şimdi Amı bıos ayarlarına bakalım. Açılış ekranı aşağıda görüldüğü gibi. Dikkat ederseniz BIOS'a girmek için DEL tuşuna basmamızı söylüyor. Bilgisayarınız açılırken birkaç kez DEL tuşuna basın. Karşınıza aşağıdaki Bıos Ekranı gelecektir. Artık bu andan itibaren bıos’dasınız. Klavyeden aşağı yön tuşunu kullanarak “ Boot Configuration Features’e” geliyoruz. Ve Enter yapıyoruz. 16 Bu ekranda CD-ROM ikinci sırada görülüyor. Biz CD-ROM’u ilk sıraya çıkaracağız. Bu menüde yön tuşu yardımı + ve – işaretleri ile cd veya dvd sürü süsünü birincil yapıyoruz. Ayarlarımızı kaydetmek için F10 tuşuna basıyoruz. Bu ekranda F10 tuşuna basarak değişiklikleri kaydedip setup ayarlarından çıkıyoruz Yukarıda anlatıldığı gibi bizim için astolan Bıos’da CD / DVD’yi boot etmektir. Bunu gerçekleştirdiğimize göre artık format atma, partition’lara ayırma ve windows yüklemeye başlayabiliriz. 17 Bilgisayara Format Atma: Bilgisayara Neden Format Atılır Bilgisayara format atmak demek tüm bilgileri ( Windows dahil ) tamamen silmek demektir. Peki niçin format atılır? Bilgisayar kullanıcıları bilgisayarı ilk aldıkları zamanlarda rahat bir şekilde kullanırlar takii bir gün gelip windows' un çökmelerine dayanamadıkları güne kadar. Son çare olarak da yardımınıza FORMAT koşar. UYARI : Bilgisayarınıza format atmaya başlamadan önce bilgisayarınızın donanımlarına ait ( Ekran kartı, Ses kartı, Ethernet kartı vs. ) Driver CD’lerini elinizin altında bulundurmayı unutmayın. Formattan sonra donanım yazılımlarını mutlaka yüklemelisiniz. Aksi takdirde görüntü ayarlarınız bozuk olacaktır. İnternete giremezsiniz yada sesli film ve müzik dinleyemezsiniz. Bazen bilgisayarınız Anakart özelliğinden dolayı donanımları otomatik olarak da tanıyabilir. Bu işinizi biraz daha kolaylaştıracaktır. Windows Xp Yükleme Ve Bölüm Oluşturma Windows Xp' yi bilgisayarınıza yüklemek için önünüzde 2 seçenek vardır; 1. Bilgisayarınız açık ve işletim sisteminiz çalışır durumdayken masaüstünden yüklemek. 2.Bilgisayarınızı Windows medyasından başlatarak (Boot ederek) yüklemek. Eğer yükleme esnasında diskinizi biçimlendirmek, (silmek) veya bölümler (partıtıon) oluşturmak istiyorsanız boot ederek yüklemeyi tercih etmelisiniz. Windows kurulum CD’sini bilgisayara takarak bilgisayarınızı yeniden başlatın. Birkaç saniye sonra altta görülen yazı ekrana gelecektir. Ekranında Klavyeden bir tuşa basın Uyarı : Eğer bunu birkaç saniye içinde yapmazsanız Windows normal olarak başlar ve bilgisayarı yeniden başlatmak zorunda kalırsınız. Kurulum CD’si Windows için gerekli ön bellek dosyalarını yükledikten sonra karşınıza aşağıdaki ekran gelecek. Bu ekranda görüldüğü gibi C: ve D: diye çift partition harddisk var. Sırası ile ikisini de sileceğiz. C:Birimi seçili iken klavyeden D’ye basıyoruz. Bizden bölümü silmemizi onaylamayı isteyecek. Böylece C: nin içinde bulunan 18 bütün bilgiler silinmiş olacak Enter yaparak devam ediyoruz. Bu ekranda son onay için L’ye basıyoruz. Böylece C: tamamen silindi. D: yide aynı yöntemle sileceğiz. Şu an C: diye bir bölümümüz yok artık 19 Bu ekranda C: silindiği için artık görülmüyor. Sadece D: bölümü var. Bu ekranda D: yi seçelim ve klavyeden D tuşuna basarak bölümü silelim. Bu ekranda son onay için L’ye basıyoruz. Böylece D: yide tamamen silmiş olduk. 20 Artık elimizde bölümlenmemiş alan var. Bundan sonra bölüm oluşturmaya geçiyoruz. C: ye basarak Bölüm oluştur’u seçiyoruz. Yeni bölüm boyutu soran ekran geliyor karşımıza burada yeni oluşturacağımız bölümü kaç MB istiyorsak veriyi giriyoruz. Daha sonra ise Enter yapıyoruz 21 Böylece birinci bölümümüzü oluşturmuş olduk. Artık elimizde C: diye bir bölüm var. Kalan bölümlenmemiş alanı seçelim ve bölüm oluşturmak için klavyeden C’ye basalım. Bu ekranda da yeni bölüm için Enter yapıyoruz. Böylece bölümlere ayırma işlemini bitirmiş olduk. 22 Bu ekranda artık kuruluma geçiyoruz Enter yaparak kurulumu başlatıyoruz. Böylece Windows C: bölümüne yüklenmeye başlayacak. Bu ekran son onay ekranı, biçimlendirmeyi normal yada çabuk (hızlı) olarak tercihinizi belirleyin daha sonra Enter yapın. DİKKAT: Normal biçimlendirme yapmayı seçerseniz, biçimlendirme yapacağınız birimdeki dosyalar silinir ve sabit diskte bozuk kesim taraması yapılır. Hızlı biçimlendirme seçeneğini seçerseniz, biçimlendirme bölümdeki dosyalar silinir ancak bozuk kesim taraması yapılmaz. 23 Bu ekranda biçimlendirmenin başlamış olduğunu görüyoruz. Biçimlendirme bilgisayarınızın, harddisk kapasitesinin büyüklüğüne göre zaman alacaktır. Dikkat: Biçimlendirme bittikten sonra kurulum bilgisayarınızı yeniden başlatacak “CD den önyükleme yapmak için bir tuşa basın” yazısı geldiğinde hiçbir tuşa basmayın çünkü önyükleme yaptık kurulum devam ediyor. 24 Bu ekranda İleri diyoruz. Bu ekranda Sözleşmeyi kabul ediyorum’u seçerek ileri diyoruz. 25 Bu ekranda Kurulum’un devam ettiği görülüyor kurulumun bitmesini bekliyoruz. Bu ekranda Adı ve Kuruluş sekmeleri için herhangi bir isim giriyoruz. İleri diyoruz. Örnek : GÜNEŞ - AY 26 Bu ekranda bilgisayar adına bir kullanıcı ismi yazın. Örnek : Can Bu ekranda Windows kurulumun devam ettiğini görüyoruz. Bölge ve dil seçenekleri genelde ayarlı gelir. İleri diyoruz 27 UYARI: Böyle bir ekranla karşılaşırsanız, kurmakta olduğunuz Windows lisans numarası istiyor demektir. Elinizde Windows lisans numarası varsa 25 karakterden oluşan lisansı girin. Bazı yükleme CD’leri içine, Windows kurulum CD’si oluşturulurken Lisans dahil edilmiştir. Bu durumda lisans numarasını ayrıca girmenize gerek yok. Dolayısı ile ürün anahtarı ekranı karşınıza gelmeyecek ve bir sonraki menü yani masaüstü gelecektir. Windows XP kurulum işlemi başarı ile bitmiştir. Bundan sonra bilgisayarınızın Driver’lerini ( Ses kartı, Network Kartı, Ekran Kartı vs. ) ve bilgisayarınız için Gerekli olan programları yüklemeye geçebilirsiniz. 28 WİNDOWS - 7 Windows 7 Yükleme Ve Bölüm Oluşturma Windows 7 Microsoft’un çıkardığı bir işletim sistemidir. Teknolojinin gelişmesine paralel olarak bilgisayar işletim sistemlerinde de gelişmeler yaşanmaktadır. Burada Windows 7 Türkçe’nin nasıl kurulduğunu resimli anlatımını yapmaya çalıştım. Windows 7'yi bilgisayarınıza yüklemek için önünüzde 2 seçenek vardır; 1. Bilgisayarınız açık ve işletim sisteminiz çalışır durumdayken masaüstünden yüklemek. 2.Bilgisayarınızı Windows 7 medyasından başlatarak (Boot ederek) yüklemek. Eğer yükleme esnasında diskinizi biçimlendirmek, (silmek) veya bölümler (partıtıon) oluşturmak istiyorsanız boot ederek yüklemeyi tercih etmelisiniz. Kurulumdan önce yapmamız gereken bir kaç adım var. Formata başlamadan önce bilgisayarınızın donanımlarına ait (Ekran kartı, Ses kartı, Network kartı vs.) driver’leri mutlaka elinizin altında bulundurun birde kurulum için gereken Windows 7 DVD’ si. Windows 7 Kurulum DVD’sini bilgisayara takarak bilgisayarınızı Bilgisayarı yeniden başlattığınızda aşağıdaki ekranla karışılacaksınız. “Cd’ den veya DVD’ den önyükleme için bir tuşa basın…” herhangi bir tuşa basın.. Böylece kurulumu başlatmış olacağız. yeniden başlatın. Ekranında Klavyeden Uyarı : Eğer bunu birkaç saniye içinde yapmazsanız Windows normal olarak başlar ve bilgisayarı yeniden başlatmak zorunda kalırsınız. UYARI: Kurulum esnasında bilgisayarınız birkaç kez otomatik olarak yeniden başlatılır. Bu normal bir durumdur. Bu ekranlarda hiçbir şey yapmadan bekliyoruz 29 Bu ekranlarda kurulumun seyrini görmekteyiz. 30 Burada hiç bir değişiklik yapmadan “İleri” butonuna tıklayın. Windows 7 kurulumunu başlatmak için “Şimdi yükle” tıklayın.. 31 “Lisans koşullarını kabul ediyorum” kutusunu onayladıktan sonra ileri tıklayarak bir sonraki adıma geçiyoruz.. Yeni bir işletim sistemi kurmak istiyorsanız Özel (Gelişmiş) Seçmeniz gerekiyor. Ben burada Özel (Gelişmiş) seçerek Windows 7 kurmayı tercih ettim. 32 Şekilde görüldüğü gibi Harddisk bölümlere ayrılmış. Biz önce mevcut bölümleri sileceğiz. Sürücü seçenekleri ’ne tıklayın Silmek istediğiniz bölümü seçin Sil’e tıklayın Tamam 33 Not: Aynı yöntemle diğer bölümleri de silelim. Sıra geldi diski bölümlere ayırmaya. Diski bölümlere ayırabilmek için, Sürücü seçenekleri Sekmesini tıklayarak menülerin açılmasını sağlayalım. Yeni sekmesine tıklayalım. 34 Şekilde de görüldüğü gibi hdd. tek partition biz çift partition (bölüm) yapacağız. Boyut kutusuna 1. partition için veriyi girin Örneğin; 150000 Uygula Tamam diyerek birinci bölümü oluşturmayı bitirdik. Aynı yöntemi İzleyerek ikinci bölümü oluşturalım. Windows’u hangi diske (bölüme) kurmak istiyorsanız o diski seçin Örneğin ; Disk Bölüm 2 İleri diyerek bölüm işlemini tamamlayalım kurulum devam edecek 35 Kurulum işlemi devam ediyor. Windows 7 gerekli dosyaları kuruyor. Arkanıza yaslanın ve Win 7 nin kurulumunu bitirmesini bekleyin. 36 Sizden bir kullanıcı adı oluşturmanız isteniyor. “ Örneğin : Can” daha sonra ileri diyoruz. 37 Oluşturulan kullanıcıya bir şifre belirlemeniz isteniyor. İsterseniz parola oluşturabilirsiniz. Parola istemiyorsanız burayı geçip ileri tuşuna basın. Elinizde Windows lisans numarası var ise ürün anahtarını girin yok ise daha sonra etkinleştirmek için ileriyi tıklayın 38 Windows 7 ilk açılışta güncelleştirme isteyip istemediğini soruyor burada önerilen ayarları seçebilirsiniz. Bu ekranda Saat ve tarih ayarlarını seçerek düzenleyin. Saat ve tarih ayarları genelde ayarlıdır. İleri diyoruz. 39 Bu ekranda hangi ağ türünü istiyorsanız onu seçin. Örneğin; İş Ağı Windows kurulumu bitmek üzere 40 Bu menüde masa üstü öğelerinin hazırlandığını görüyoruz. Windows 7 kurulum işlemi başarı ile bitmiştir. Bundan sonra bilgisayarınızın donanımlarını ( Ses kartı, Ekran kartı, Network kartı vs.) ve bilgisayar için gerekli programları yüklemeye geçebilirsiniz. 41 USB’den (Flaşh Bellek) Windows 7 kurulumu Netbookların popüler olduğu günümüzde artık DVD oynatıcılar bir fazlalık. USB (flaş bellek) üzerinden de Windows 7 yi kurabilirsiniz... İhtiyaçlarınız: En az 4 GB'lık bir USB bellek Windows 7 kurulum DVD’si ISO dosyalı Burada dikkat edilmesi gereken şey, anakartınızın USB Diskleri desteklemesi. Eğer çok eski bir anakartınız yoksa, bu destek zaten mevcuttur. Ama yine de uyaralım, anakartınız USB disklerden boot özelliğini desteklemiyorsa, kurulum yapabileceğiniz tek ortam yine DVD sürücüsüdür. Bu işlemi yapabilmek için bilgisayarınızda yönetici yetkiniz olması gerekiyor 1. USB diskinizi bilgisayarınıza takın 2. Windows 7 Dvd’yi sürücüye takın 42 3. Bilgisayarınızı yönetici hesabınızla açın Başlat > Arama satırına CMD yazın ve çıkan cmd’ nin üzerine sağ tıklayıp Yönetici olarak çalıştır'a tıklayarak işlemi başlatın. Bootable USB Tanımlama ADIM 1 Şimdi USB diskimizi biraz daha yakından tanımamız gerekiyor. Açtığımız komut satırı ekranına DISKPART yazıp enter'a basın. ADIM 2 Şimdi USB diskimizi bulalım. LIST DISK yazın ve enter'a basın. Gördüğünüz gibi bilgisayarınızda bulunan tüm diskler görülüyor. Burada kesinlikle dikkat etmeniz gereken, yanlış diski seçmemelisiniz. Örneğin benim 4GB'lık USB belleğim DISK 1 olarak belirtilmiş. Şimdi USB Belleğinize karşılık gelen diskinizin numarasını not alın 43 Disk Hazırlığı Disk numaramızı alırken dikkatli davrandıktan sonra, sırasıyla aşağıdaki komutları uygulayın: SELECT DISK 1 (sizin usb numarası kaç ise onu giriyorsunuz) Enter yapın Benim diskimin numarası 1 olduğu için ben SELECT DISK 1 şeklinde giriyorum. CLEAN CREATE PARTITION PRIMARY SELECT PARTITION 1 ACTIVE FORMAT FS=NTFS Diskimizi NTFS olarak biçimlendiriyoruz. Format bir süre sürebilir. Eğer burada hata alıyorsanız, FORMAT FS=FAT32 komutunu da kullanabilirsiniz. ASSIGN EXIT Not: Komut Satırı penceresini kapatmayın, onunla daha işimiz olacak 44 Bölümleme Kontrolü Eğer tüm bu işlemleri tamamladıysanız aşağıdaki mesajları görmüş olmanız gerekiyor. Sanal Sürücünüzün Sürücü harfini not edin. Kullandığım sistemde bu G: sürücüsü olarak gözükmekte, örneklerimde G: sürücüsünü göreceksiniz. 45 Komut Satırı ekranına tekrar geri dönelim. Şimdi elimizde iki tane yeni sürücü var: USB Diskimiz ve sanal DVD'miz... Bilgisayar klasörünü açarak her ikisinin de sürücü harflerini not edin. Benim sistemimde önceki sayfada belirttiğimiz gibi sanal sürücüm(DVD) G: idi, ve USB sürücümün harfi ise F: Komut satırında sanal sürücünüzün ( DVD SÜRÜCÜSÜ) harfini yazın Enter yapın G: Şimdi sanal sürücü içindeki Boot klasörüne girmeliyiz. CD BOOT Aşağıdaki satırda USB diskimin sürücü harfi olduğu için N: kullandım. Siz bu satırda kendi USB'nizin sürücü harfini yazmalısınız. BOOTSECT.EXE /NT60 F: Dikkat kendi usb sürücü harfini yazın Yukarıdaki ekran görüntüsündekine benzer bir yanıt almış olmalısınız. 46 Flaş Belleğe Kopyalama Şimdi DVD sürücünüzü açın ve CTRL + A'ya basarak tüm klasör ve dosyaları seçin, üzerine sağ tıklayarak Gönder menüsünden USB sürücünüzün adını seçin. Not: Bu işlem biraz uzun sürebilir. Artık Windows kurulumunu başlatabilecek bir USB sürücünüz var. Ama ana kartınızda da yapılacak işlemler var. Şimdi yapılacak tek şey, bilgisayarınızı USB sürücüsünden başlatacak şekilde ayarlamak... Bilgisayarınızı yeniden başlatın Boot seçeneklerine gelin. Çoğunlukla BIOS'lara giriş tuşu; F1, F2, DEL veya DELETE olabiliyor. Bazı Bıoslarda ise F12 olabilir. Bu tuşlara basarak Boot seçeneklerine girebilirsiniz. Bu seçeneklerde USB sürücüsünü seçin. USB diskiniz Hard Disk kategorisinde görünecektir. Yani Hard Drivers'ı seçip, oradan da USB diskinizi seçerek bilgisayarınızı başlatın 47 Bilgisayarda İmaj (Yedek) Alma Acronis nedir? Acronics programı bilgisayarınızın yedeğini almayı sağlayan bir programdır. Nasıl alınır? İşleme başlamadan önce dikkat edilmesi gereken en önemli nokta image almak istediğimiz bilgisayar çift partition olmalı. Başka bir deyişle bilgisayarınızda c: ve d: gibi en az 2 sürücü olmalıdır. İşletim sistemi, Office, Antivirüs ve diğer tüm programları yüklenmiş bir bilgisayar içerisinde sistem görüntüsünü kaydetmeye yarayan programın olduğu bir cd ile boot edilir. Cd içerisinden gerekli program çalıştırılır ve görüntü alma işlemine başlanılır. 1) Acronics CD’yi sürücüye takın 2) İmaj (yedek) alacağınız flaşh belleği takın 3) Bilgisayarı yeniden başlatın Acronics’in başlamasını bekleyin (Acronics yaklaşık 1-2 dakika içinde başlar) 4) Acronics True Image Home 5) Back Up 6) Disk and partition Backup 7) Disk 2 kutusunu onaylayın 8) Next 9) Borowse 10) Yedeği alacağınız yeri yani klasörü seçin 11) Ok 12) Next 13) Proceed 14) Restert the computer When backup is completed Alınan Imaj’ı (Yedeği) Bilgisayara Yükleme 1) Acronics CD’yi sürücüye takın 2) İmajın (yedeğin) olduğu flaşh belleği takın 3) Bilgisayarı yeniden başlatın Acronics’in başlamasını bekleyin (Acronics yaklaşık 1-2 dakika içinde başlar) 4) Acronics True Image Home 5) Recovery 6) Disk and partition Recovery 7) Browse 8) İmajın olduğu sürücüyü seçin ( örneğin Flaşh Bellek) 9) İmaj programını yeniden seçin 10) Ok 11) İmaj kurulum programını seçin 12) Next 13) Next 14) Disk 2 kutusunu onaylayın 15) Next 16) Next 17) Ok 18) Proceed 19) Restert the computer When backup is complet 48 İşletim Sistemi: İşletim sistemi, bilgisayar açılırken hafızaya yüklenen, bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten ve çeşitli uygulama yazılımları için hizmet sağlayan genel amaçlı bir yazılımdır. İşletim sistemi, bilgisayar sistemini kullanan kullanıcılar uygulama programları ve bilgisayar donanımı arasında aracılık görevi yapar. OS (operating system) diye kısaltılır. İşletim sistemleri sadece bilgisayarlarda değil, cep telefonları, oyun konsolları gibi işlemci ve hafıza birimleri içeren yönetilebilir aygıtlarda bulunur. Bilgisayarda oyun, kelime işlemci yada tarayıcı gibi herhangi bir uygulama programı çalıştırıldığında söz konusu uygulama programı için kullanıcıdan giriş birimleri aracılığıyla verilerin alınması, kullanacağı donanım aygıtlarını yönetme, hafızada ve depolama birimlerinde yer ayrılması, sonuçların çıkış birimleri aracılığıyla kullanıcıya sunulması gibi tüm ayrıntılardan işletim sistemi sorumludur. Aşağıdaki resimde işletim sistemi temsili olarak gösterilmiştir. CPU (Central Processing Unit - Merkezi İşlem Birimi) İşlemci, bilgisayarın beyni niteliğindeki en önemli bileşendir. Diğer aygıtlardan gelen verileri matematiksel işlemler yardımı ile işler, sonuca ulaşır ve sonucu gerekli yerlere gönderir. Çalışabildikleri maksimum saat hızları yani frekansları sınıflandırılmalarına yardımcı en önemli kriterdir. Çalıştıklarında çok ısınırlar, dolayısıyla üzerlerine soğutucu ve fanlar yerleştirilir. Görevi: Örnek olarak 2 ve 3 ü topla sonucu bana ilet komutu verildiğinde işlemci hemen aritmetik merkezini devreye sokar, işlemi gerçekleştirir ve sonucu bize iletir. Benzer şekilde özel bir yöntemle kodlanmış MP3 dosyalarını açar, işler ve gerekli veriyi ses kartına iletir. Kısacası hesaplaması veya karar verilmesi gereken her şeyde işlemci devreye girer Hesaplama işlemlerinde “aritmetik”, karar verilmesi gereken işlemlerde de “mantık” ünitesi devreye girer. İşlemcilerin yapısı hiç bir mekanik parçası olmayan tamamen devreler ve transistörlerden oluşur. İçlerinde milyonlarca transistor bulunur ve bu transistorların sayısı ne kadar fazla olursa işlemci o kadar hızlı olur. İşlemcilerin hızları MHZ (Mega Hertz) cinsinden ölçülür. Doğal olarak bu sayı ne kadar yüksek olursa, hızı da o kadar yüksek olur. Yapısı: 3-4 santimetrekare büyüklüğünde bir silikon tabaka içinde milyonlarca transistörden oluşurlar. İşlemcilerin oluşturulmasını sağlayan sistem mikron teknolojisidir. Bu teknoloji sayesinde bir kaç santimetrekarelik bir alana milyonlarca transistor sığdırabilmek mümkündür. 49 İşletim Sistemlerinin Görevleri: İşlem Yönetimi Uygulama programlarının belirli bir sırada ve zamanda çalıştırılmasının sağlanması olarak özetlenebilir, örneğin bilgisayarda aynı anda müzik dinlerken, internette gezinti yapabilir, diğer taraftan hafıza kartındaki resimler bilgisayara kopyalanabilir burada sayılan 3 işlemin aynı anda gerçekleştirilmesi işletim sisteminin görevlerinden biridir. Bellek Yönetimi Bilgisayarda kurulu olan tüm programlar diskte depolanır, bir programa çift tıklayıp çalıştırıldığı zaman disk üzerinde ki programa ait veriler ana belleğe yüklenir, yani çalışan tüm programların ana bellekte olması gerekir dolayısıyla bir programa çalışma süresi boyunca bellek tahsis edilmesi işlem bitince ayrılan bellek alanının boşaltılması işletim sisteminin görevlerindendir. Giriş-Çıkış Yönetimi Yazıcıdan çıktı alma, tarayıcıdan bir resmin taranması, dosya kopyalama vs... gibi bilgisayar sistemi ile tüm çevre birimleri arasındaki veri alışverişinin sağlanması işletim sisteminin diğer görevlerinden biridir. Dosya Yönetimi Bilgisayardaki tüm verilen disk, cd/dvd, hafıza kartları gibi depolama birimlerinde tutulurlar, bu verilere erişim,bilgi yazma/okuma gibi görevler yine işletim sistemi tarafından yürütülürler. Kullanıcı Yönetimi Windows işletim sistemleri aynı bilgisayar sistemini birden fazla kullanıcının kullanmasına olanak sağlar, genel olarak her kullanıcının bir kullanıcı adı ve şifresi vardır, her kullanıcı kendine özgü bir masa üstü ortamı oluşturabilir, kendi klasörlerini oluşturur ve programlarını tanımlar. Bir diğer kullanıcı erişim izni olmadan diğer bir kullanıcının dosya yada dizinlerini göremez. Sistemin birden fazla kullanıcı arasında oluşturulan yetkilerle herhangi bir karışıklık olmadan paylaştırılması yine işletim sisteminin görevlerindendir. Masaüstü İşletim Sistemleri: Masa üstü yada dizüstü bilgisayarlarda kişisel amaçla kullanılan işletim sistemleridir, windows 7örnek olarak verilebilir. Mobil İşletim Sistemleri: Cep telefonları ve pda’larda kullanılan işletim sistemleri, örnek olarak verilebilir. Diğer: İlk üç gruba girmeyen diğer elektronik cihazlarda kullanılan işletim sistemleri bu grup içerisinde düşünülebilir. . Microsoft Windows: Microsoft Windows, kişisel bilgisayarlarda en çok kullanılan ticari işletim sistemlerinden biridir. Son zamanlarda, Windows'un en çok kullanılan versiyonu Windows XP'dir. Windows XP 25 Ekim 2001 tarihinde yayınlanmıştır. Günümüzde kullanılan versiyonlar ise: kişisel bilgisayarlar için Windows 7 ve 8 dir. 50 Windows İşletim Sistemi Ailesi Yukarıda açıklamadan da anlaşılabileceği gibi işletim sistemleri pazarında yaklaşık %80 kullanım oranıyla Windows ailesi durumdadır. Aşağıdaki tabloda Windows-7 ürün grubu kendi arasında desteklenen/desteklenmeyen bazı önemli özellikleri verilmiştir. STARTER HOME BASİC HOME PREMİUM PROFESSİONAL ULTİMATE Blutoth desteği 64-bit desteği Çoklu monitör desteği Dokunmatik ekran Tablet desteği Gelişmiş yedekleme Şifreleme dosya sistemi Sanal masaüstü altyapısı Disk Birleştiricisi: Disk Birleştiricisi, bilgisayarınızın daha verimli biçimde çalışabilmesi için bilgisayarınız üzerindeki verileri yeniden düzenleyen ve parçalanmış dosyaları yeniden birleştiren bir araçtır. Zaman içerisinde dosyaları kaydettikçe, değiştirdikçe veya sildikçe sabit diskte parçalanma oluşur. Bir dosyaya kaydettiğiniz değişiklikler genellikle, sabit disk üzerinde, asıl dosyanın konumundan farklı bir konumda depolanır. Ek değişiklikler daha da fazla konuma kaydedilir. Zaman içerisinde, dosya ve sabit diskin kendisi de parçalanır ve bir dosyayı açmak için birçok farklı yere bakmak zorunda kaldığı için bilgisayarınız yavaşlar. Başlat Tüm Programlar Accessories System Tools Disk Birleştiricisi Diski Birleştir 51 Klasör İşlemleri: Klasörler, programlar ve dosyalar için bir kapsayıcıdır, bir çekmeceye benzetebileceğimiz klasörler, bir diskteki program ve belgelerin düzenlenmesine yönelik bir araçtır, aşağıdaki resimde “Java” klasörü içi dolu bir klasörü, “C” klasörü ise içi boş bir klasörü göstermektedir, tüm klasör görünümleri bu şekildedir. Yeni klasör oluşturmak için bulunduğumuz klasör içinde yada masaüstünde fareyle sağ tıkladıktan sonra ”Yeni” daha sonra “Yeni klasör” demek yeterli olacaktır. Klasörler Dosya İşlemleri: Dosyalar, çeşitli programlara ait, yazı, ses, resim, çizim, video gibi verilerin saklandığı bileşenlerdir, her dosya varsayılan olarak ilişkili olduğu programla birlikte çalışır, dosya isimleri “.” ile ayrılmış ad ve uzantıdan oluşur(“yeni belge.doc” gibi) burada “.doc” uzantısı o dosyanın hangi programla ilişkili olduğunu da belirler, “.exe” program dosyalarına ait uzantılardır (örnek olarak “winword.exe” word programını ifade eder) aşağıdaki resimde görüldüğü gibi her dosyanın simgesi ait olduğu türe(uygulama, belge vs..) göre farklılık göstermektedir. Aşağıdaki tabloda en çok kullanılan dosya uzantılarının türleri ve hangi programlarla açılabileceği tablo halinde listelenmiştir. Dosya uzantısı .exe/.com/.bat .msi .txt/.doc/.docx .xls/.xlsx .ppt/.pptx/.pps .gif/.jpg/.tiff/.bmp .mp3/.wav .avi/.divx/.mkv/.mp4/.mpg .pdf .flv/.swf .htm/.html .c/.cpp .rar/.zip/.tar Türü Uygulama Uygulama Ofis belgesi Ofis belgesi Ofis belgesi Resim Ses Video Belge Flash Html belgesi C belgesi Sıkıştırma 52 Program Çalışabilir uygulama Setup/kurulum dosyası Word Excel Powerpoint Resim görüntüleyici Winamp/media player Media player Acrobat reader Flash player/ web tarayıcı Frontpage/web tarayıcı Devc++/Turbo c Winrar Dosya ya da Klasörler üzerinde sağ tıklamak “Aç” klasör ise içeriği görüntülenir, dosya ise açılır, “Gönder” dosya ya da klasörü harici bir depolama birimine, masaüstüne ya da belgeler içine pratik olarak kopyalanmasını sağlar.“Kopyala” dosya ya da klasörü kopyalar.“Kes” dosya ya da klasörü bulunduğu yerden silerek kopyalar.“Sil” dosya ya da klasörü geri dönüşüm kutusuna taşır, “Yapıştır” daha önce “Kes/Kopyala” yapılmış klasör ya da dosyanın belirtilen konuma kopyalanmasını sağlar. Klasör üzerinde sağ tıklanıp özellikler denildiğinde “Genel” sekmesinde klasörün boyutunu, oluşturulma tarihini ve disk üzerindeki konumunu görebiliriz, buradaki “Gizli” seçeneği aktif edilirse klasör gizlenmiş olur(tekrar görünür yapmak için denetim masasıklasör seçeneklerigizli dosya ve klasörleri göster). “Paylaşım” sekmesi klasöre paylaşım verilmesini sağlar, bir sonraki konuda anlatılan yerel diske paylaşım verme işlemiyle aynı şekilde gerçekleştirilir. “Özelleştir” sekmesinde ise klasör görünümü için bir resim belirlenebilir ya da klasör görünümü buradaki simgelerden biriyle değiştirilebilir Dosya üzerinde sağ tıklanıp “Özellikler” denildiğinde; “Ayrıntılar” sekmesinde dosyayla ilgili teknik detaylara ulaşılabilir, buradaki örnekte word belgesinin kaç satır, kaç kelime, kaç paragraftan oluştuğu gibi bilgiler görülebilir, eğer belge bir resim dosyası olsaydı burada resmin çözünürlük değeri, en, boy değerleri görülürdü. 53 Windows Görev Yöneticisi: “Görev Yöneticisi’ni başlat” bilgisayar yönetimi açısından önemli bir seçenektir, “Uygulamalar” sekmesinde kullanıcı tarafından çalıştırılan aktif programları ve çalışma durumları görüntülenebilir(eğer kilitlenen bir program varsa durum “cevap vermiyor” olarak görünür, “Görevi Sonlandır” diyerek programın kapatılması gerekir) “Ağ iletişimi” seçeneğiyle var olan kablolu/kablosuz ağlarla yapılan veri alış verişi grafik olarak görülebilir. “Kullanıcılar” sekmesinde ise sistemde oturum açmış tüm kullanıcılar görülebilir. 54 Bilgisayar Penceresi: Sabit disk, disket, Cd/Dvd ve varsa harici depolama birimleri ile tarayıcı, yazıcı gibi diğer çevre birimlerine erişimi sağlar. Bilgisayara yeni bir aygıt yüklendiği zaman(usb bellek gibi) bu aygıta “Bilgisayarım” penceresinden ulaşılabilir. Bilgisayarım penceresi Sabit Disk Sürücüleri: Bilgisayarda yüklü olan tüm sabit disk, cd/dvd ve harici depolama birimleri bu grup altında görülebilir. Yerel Diskler: Bilgisayarda birden fazla yerel disk bulunabilir, yada tek bir yerel disk üzerinde birden fazla bölümlendirme yapılabilir. Genel olarak “C” sürücüsü windows işletim sistemi ve diğer yüklü programlar için, “D” sürücüsü ise müzik, video ve diğer kullanıcı dosyalarını depolamak için kullanılır. Böylece işletim sisteminin çökmesi durumunda bile “D” sürücüsündeki veriler kaybolmaz, yerel diskler üzerinde çift tıklayarak içindeki dosya ve klasörlere erişilebilir, sağ tıklama ise aşağıda görüldüğü gibi bir menü açar. Yerel diskler üzerinde sağ tıklama seçenekleri Biçimlendir: Tüm disk içeriğini siler(“formatlama”), işletim sisteminin yüklü olduğu yerel disk üzerinde bu işlem yapılamaz. 55 Bilgisayar Özellikleri: “Genel” sekmesi altında disk'in kullanım oranları görülmektedir, burada yer alan “Diski Temizle” seçeneği disk üzerindeki kullanılmayan dosya ve/veya klasörleri silerek boş alan miktarını arttırır. “Araçlar” sekmesi altında bulunan “Şimdi denetle” seçeneği elektrik kesintileri yada benzeri durumlarda disk üzerinde oluşabilecek hataları denetler, “Şimdi birleştir” sistem performansının arttırılması amacıyla disk üzerinde dağınık halde bulunan dosyaları birleştirir. “Güvenlik sekmesi” altında sistemde tanımlı kullanıcılar, ve bu kullanıcıların sistem üzerindeki yetkileri görülmektedir, değiştirmek için “Gelişmiş” butonuna tıkladıktan sonra bu izinler “Ekle yada Kaldır” diyerek değiştirilebilir. 56 Donatılar : Bu bölüm içinde günlük hayatta bilgisayar kullanımı esnasında sıklıkla ihtiyaç duyduğumuz programlar bulunmaktadır, bu programlar: Çalıştır: Bir program adının yazılarak çalıştırılmasını, dosya/klasör açılmasını ya da bir web sayfasının görüntülenmesini sağlar, örnek olarak aşağıda görüldüğü gibi “Hesap makinesi” programını çalıştırmak için bu kutuya “calc” yazılarak “enter” tuşuna basılır. Hesap Makinesi: Basit matematiksel işlemlerin gerçekleştirilmesini sağlar, ileri seviye işlemler için “Görünüm” menüsünden “bilimsel/istatikçi/programcı” seçenekleri tercih edilir. 57 Denetim Masası Öğeleri: Bilgisayarda yüklü olan tüm aygıtlarla ilgili seçeneklere denetim masasından ulaşılır. Sağ üst köşede bulunan “Görüntüleme ölçütü” ile denetim masasında bulunan simgelerin görünümü değiştirilebilir, varsayılan olarak benzer işlemlerin gruplandığı kategori görünümü seçilidir, bu görünüm “Büyük/Küçük simgeler” olarak değiştirildiği takdirde denetim masasındaki tüm simgeler görülebilir. Aşağıda “Görüntüleme ölçütü” “Küçük Simgeler” olarak değiştirilmiştir. 58 Bilgisayarı Ağa dahil etme: Ağ ayarları, bilgisayarların birbirlerini görmeleri dosya ve yazıcı paylaşımı için yapılan ayarlardır. 1. Bilgisayarım’da sağ tuş yapın 2. Özellikler 3. Gelişmiş Sistem Ayarları 4. Bilgisayar Adı Sekmesi 5. Bilgisayar Tanım kutusuna bir isim girin 6. Değiştir sekmesine tıklayın 7. Bilgisayar Adına aynı ismi tekrar girin 8. Çalışma Grubuna Ağ ismini girin ( örneğin: work) 9. Tamam 59 Ağ ve Network ayarları merkezi: Bilgisayar ağındaki ağ durumunu görüntüleme, internet ayarlarını yapma ve değiştirme, işlemlerin yapılabilmesini sağlar. 1. Bilgisayarım’a tıklayın 2. Ağ tıklayın 3. Ağ ve Paylaşım Merkezini seçin 4. Bağlaştırıcı ayarlarını değiştir Şekil 1 5. Yerel Ağ bağlantısı üzerinde sağ tuş yapın 6. Özellikler Şekil 2 7. İnternet Protokolü sürüm 4 (TCP/IP) seçin 8. Özellikler Şekil 3 9. IP Adresi verilerinizi girin 10. Tamam 60 Ağ Durumu görme: Bu pencerede öncelikle internet erişimi durumu görüntülenmektedir, mevcut bilgisayar internet erişimine sahip olduğu görülmektedir. Bu pencerede bağlantı türü(IPv4/IPv6), medya durumu(aktif/pasif), bağlı kalınan süre ve erişim hızı(1 Gbit/saniye), Gönderilen(Upload) ve Alınan (Download) veri miktarı görülmektedir. “Devre Dışı Bırak” butonuna tıklanıldığı takdirde aygıt pasif yapılarak internet erişimi de kesilmiş olur(bu durumda aynı yerde “Etkinleştir” görünecektir) Ağ aygıtına ait ip/fziksel adres gibi teknik ayrıntılara“Ayrıntılar” butonuna tıklanarak ulaşılabilir, bu ekranda sık gereksinim duyulabilecek IP adresi ve fiziksel adres(mac adresi) seçili olarak gösterilmiştir. 61 Klasörü Paylaşıma Açma : Klasörü paylaşıma açarak diğer kullanıcıların o klasördeki dosya ve bilgi paylaşımının kolaylığından yararlanmayı sağlar. 1. Klasör üzerinde sağ tuş 2. Özellikler 3. Paylaşım Sekmesi 4. Paylaşım 5. Paylaşılacak kişileri seçin’den Everyone seçin 6. Ekle 62 7. Paylaş 9. Gelişmiş paylaşım sekmesi 8. Bitti 10. Bu klasörü paylaş çekleyin 11. İzinler sekmesi çekleyin 12. Tam denetim 13. Değiştir çekleyin Uygula / Tamam Uygula / Tamam 63 Bilgisayarı Paylaşıma Açma: 1.Bilgisayarım 2.Ağ 3.Ağ ve Paylaşım Merkezi 4.“Gelişmiş paylaşım ayarlarını değiştirin “ sekmesindeki seçenekler aşağıdaki şekilde olduğu gibi ayarlayın 5. Değişiklikleri kaydet NOT: Bilgisayarı paylaşıma açmış olmanıza rağmen diğer bilgisayarlara bağlanamıyorsanız veya “parola korumalı” uyarısı alıyorsanız şunları yapmalısınız. - Denetim masası / Ağ paylaşım merkezi / Gelişmiş Paylaşım ayarlarını değiştirin Parola korumalı paylaşımı kapat çekleyin / Değişiklikleri kaydet 64 Kullanıcı Hesapları: Var olan kullanıcı hesaplarının görülmesini/değiştirilmesini, yeni kullanıcı eklenip silinmesini sağlar.Gelen ilk pencerede parola/kullanıcı adını değiştirmek, parolayı kaldırmak, kullanıcı hesabında görülen resmi değiştirmek gibi seçenekler bulunur, diğer kullanıcılarla ilgili işlem yapmak için “Başka bir hesabı yönetin” seçeneği tıklanır. Gelen pencerede var olan kullanıcılardan biri ile ilgili işlem yapmak için kullanıcı adı üzerinde tıklanır, buradaki Guest (Misafir) kullanıcısı windows 7 tarafından otomatik oluşturulan bir kullanıcıdır varsayılan olarak pasiftir.Yeni kullanıcı eklemek için “Yeni hesap oluştur” seçeneği seçilir, iki türlü kullanıcı oluşturulabilir “Yönetici” sistem üzerinde program kurma/kaldırma, dosya silme gibi tüm işlemlere yetkili olacağından yönetici hakkı verilecek kullanıcılar dikkatli seçilmelidir. Sistem: 65 Bilgisayarda yüklü olan tüm aygıtları ve temel sistem bilgisini görüntüler. Aynı pencereye “Başlat menüsü→Bilgisayarım→sağ tık→Özellikler” yoluyla da ulaşılabilir. Bu pencerede işlemci hızı, toplam bellek miktarı, sistem türü(32/64 bit), bilgisayar adı(ğ üzerinde bilgisayarın görünen adı), çalışma grubuve derecelendirme bulunmaktadır, derecelendirme işletim sistemi tarafından sisteme verilen performans puanını simgelemektedir sistemin özelliklerine göre 1 ile 7.9 arasında bir değer alır. Aygıt Yönetici: Denetim masasında ayrı bir seçenek olarakta bulunur. Bilgisayarda yüklü olan tüm donanım aygıtlarını ve ayarlarını görüntüler. Sistem özellikleri 66 Windows Defender Windows işletim sisteminin, kötü amaçlı yazılımlara karşı koruma programıdır, “Tara” seçeneği ile elle sistem taraması da yapılması sağlanabilir. Bildirim Alanı Simgeleri Görev Çubuğunun sağında bulunan “Bildirim Alanı” ile ilgili ayarlamalar(ilgili programa ait bildirim alanında simge gösterilmesi gizlenmesi gibi) buradan yapılır, örnek olarak aşağıda ağ ile ilgili simge ve bildirimin bildirim alanında gösterilmesi sağlanmıştır. 67 İnternet Seçenekleri penceresi: Bu pencerede ilk sekmemiz olan “Genel” altında bulunan “Giriş Sayfası” alanı internet explorer programının ilk çalıştırıldığında hangi sayfayı açacağını belirler, boş kullanılabileceği gibi resimde olduğu gibi belirli bir internet adresi verilebilir. “Ayarlar” seçeneği internet explorer hafızasında sayfaların tutulacağı gün sayısının belirlenmesini sağlar “0” seçilmesi durumunda adresler hiç hafızaya alınmaz. “Sil” seçeneği ile internette gezinirken bilgisayarımıza kaydedilen geçici dosyaları, çerez bilgilerini ve tarayıcı geçmişi gibi bilgileri silebiliriz. 68 “Güvenlik” sekmesinde tarayıcının güvenlik düzeyi belirlenebilir, düşük düzey seçilmesi durumunda zararlı yazılımların bilgisayara daha kolay bulaşabileceği, en yüksek düzeyin seçilmesi durumunda ise bazı içeriklere erişilemeyeceği unutulmamalıdır, bu sekmede “özel düzey” seçilerek ilgili ayarlamalar tek tek elle yapılabilir. İnternet explorer güvenlik seviyesi seçimi İnternette gezinti yaparken kimi sitelerden gelen reklam amaçlı açılır sitelerin engellenmesi için “Gizlilik” sekmesinden aşağıdaki gibi “Açılır Pencere Engelleyicisi Aç” seçili olmalıdır, bazı sitelerden gelen açılır pencerelere izin vermek için “Ayarlar” butonuna tıklanarak bu adreslerin izin verilenler listesine eklenmesi gerekmektedir. “Gelişmiş” sekmesinde ise Internet Explorer programının web sayfalarını yorumlamasıyla ilgili ayarlar görülebilir, örneğin “Resimleri göster” seçeneğinin seçili olmaması durumunda web sayfalarındaki resimleri tarayıcı göstermeyecektir. 69 Windows Etkinleştirme: Her zaman orijinal Windows kullanmayı tercih edin. Lisanslı olmayan bir işletim sistemi sizi zor durumda bırakabilir. Bu nedenle yüklemiş olduğunuz windows’u etkinleştirmeyi mutlaka gerçekleştirmek gerekiyor. Etkinleştirme için aşağıdaki açıklamalardan yararlanabilirsiniz. Bilgisayarım ikonu üzerinde sağ tuş yapın Özellikler Ürün anahtarını değiştiri seçin Windows ürün anahtarı alanına 25 karakterden oluşan lisans numarasını girin İleri butonuna tıklayın İleri / İleri / Tamam 70 Görev Çubuğu ve Başlat Menüsü Başlat menüsünün ve görev çubuğunun özelleştirilmesini sağlar, bu seçeneğe “görev çubuğu” üzerinde sağ tıklayıp “özellikler” denilerek te ulaşılabilir. İlk sekme olan “Görev Çubuğu” sekmesinde “görev çubuğunu otomatik olarak gizle” seçeneği aktif edilirse görev çubuğu ekranda gözükmez ancak fare ekranda görev çubuğunun olması gereken yere sürüklendiğinde görünür hale gelir.“Küçük simgeler kullan” seçeneği aktifse görev çubuğunda çalışan programlara ait simgeler daha küçük görünür.“Görev çubuğunun ekrandaki konumu” varsayılan olarak “Alt” olarak seçilidir, bu üst, sol veya sağ olarak değiştirilebilir.“Özelleştir” butonuna tıklandığı zaman daha önce incelenen“Bildirim alanı simgeleri” penceresi görüntülenir. Görev çubuğu ve başlat menüsü özellikleri “Başlat Menüsü” daha önceki konularda başlat menüsü sol sütununda en son kullanılan programlara yer verildiğini incelenmişti, eğer en son erişilen program ve öğelerin listesinin tutulması tercih edilmiyor ise “Gizlilik” altında “En son açılan programları/öğeleri Başlat menüsünde depola ve görüntüle” seçenekleri aktif olmamalıdır. 71 Başlat menüsü” Başlat Başlat menüsü özelleştir. sekmesinde “Özelleştir” seçeneğiyle başlat menüsün bulunan öğelerle ilgili görünüm ayarları aşağıdaki gibi tek tek değiştirilebilir. Başlat menüsü özelleştirme Son sekme olan “Araç çubukları” sekmesinde örnek olarak “Adres” ve “Masaüstü” seçenekleri aktif edilirse başlat menüsü resimdeki gibi görünecektir. 72 Bölge ve Dil: Dil, sayı ve tarih formatlarının gösterim şekli ve klavye türünü değiştirilmesini sağlar, ilk sekme olan “Biçimler” sekmesinde tarih ve saatin gösteriliş formatı değiştirilebilir, “Ek Ayarlar” seçeneğiyle sayı, para birimi, tarih ve saat ayarları görülebilir. Bölge ve dil seçenekleri “Klavyeler ve Diller” sekmesinde “Klavye değiştir” diyerek klavye türünü değiştirebiliriz, örneğin Türkçe F klavye kullanmamız gerekiyorsa aşağıdaki pencerede Türkçe Q seçiliyken “Kaldır” seçeneğinden sonra “Ekle” ile Türkçe F klavye eklenerek kullanılan klavye türü değiştirilebilir. 73 Mause: Fare kullanımıyla ilgili düğme yapılandırması, işaretçi hızı gibi ayarların değiştirilmesini sağlar.“Düğmeler” sekmesinde farenin sol/sağ tuş düğmeleri “Birincil ve ikincil düğmeleri değiştir” seçeneği işaretlenerek (solaklar için ters olması gerektiğinden) değiştirilebilir.“Çift tıklatma hızı” yine aynı sekme aracılığıyla ayarlanabilir. “İşaretçiler” sekmesinde farenin görünümü değiştirilebilir. “İşaretçi Seçenekleri” sekmesinde işaretçi izleri aktif edilebilir. “Tekerlek” sekmesinde ise tekerleğin her hareketinde kelime işlemci programlarında kaç satır atlanacağı belirlenebilir. Görüntü Ayarları: Ekran çözünürlüğü ve renk derinliğinin ayarlanmasını sağlar, “Görüntü” penceresinde “Çözünürlüğü ayarla” seçeneğiyle ekran çözünürlüğü değiştirilebilir, aşağıda resimde ekran çözünürlüğü 1057x774 olarak seçilmiştir. 74 Klasör Seçenekleri: Dosya ve klasörlerin görüntü ayarlarının değiştirilmesini sağlar. “Genel” sekmesinde tüm klasörlerin ayrı pencerede/aynı pencerede açılması, klasörleri seçmek ve açmak için tıklama seçeneklerinin değiştirilmesini sağlar. “Görünüm” sekmesi ise gizli dosya ve klasörlerin/dosya uzantılarının görüntülenip görüntülenmeyeceği gibi ayarların yapılmasını sağlar. Masaüstü Araçları : Takvim, hava, cpu ölçer gibi uygulamaların masaüstünde görünmesini sağlar (iptal etmek için araç üzerinde sağ tıklayıp “Aracı kapat”) pencerede yer alan araçların dışında “Daha çok çevrimiçi araç al” diyerek internetten ekstra araçlar edinilebilir. 75 Programlar ve Özellikler: Öncelikle bu ekranda yüklü olan programlar görüntülenmektedir, bilgisayardan silinmek istenen program üzerinde çift tıklandıktan sonra “Kaldır”yada “Uninstall” diyerek önergeler izlenir(genel olarak, bir programı kaldırmak için başlat menüsünde programa ait menüde “kaldır” yada “uninstall” seçeneği kullanılır).“Windows özelliklerini aç veya kapat” seçeneği windows'a ait ek bileşen hizmetlerinin kullanılabilmesini sağlar, örneğin “Internet Information Service” hizmeti bu seçenek aracılığıyla aktif edilebilir. Tarih ve Saat Bildirim alanında“tarih ve saat” simgesi üzerinde çift tıklanarak ta aynı seçeneğe ulaşılabilir, tarih ve saati değiştirmemizi sağlar. 76 Bilgisayar Donanımları Donanım nedir? Bilgisayarınıza takmış olduğunuz her parça ( ses kartı, Ekran kartı, Ethernet Kartı vs. ) bilgisayar donanımları demektir. Bilgisayarınıza format atıp Windows yükledikten sonra bu donanımları bilgisayarınıza tanıtmanız gerekmektedir. Bazı bilgisayarlar, anakart özelliğinden dolayı takmış olduğunuz donanımları otomatik olarak da tanıyabilir. Ancak tanımıyorsa az önce bahsettiğim gibi kendiniz tanıtmanız gerekir. Bu nedenle bir bilgisayar aldığınızda o bilgisayara ait olan donanım Driver CD’lerini mutlaka saklayın. Anakart nedir ? Ana kart adından da anlaşılabileceği gibi bilgisayarı oluşturan diğer donanım öğelerine temel oluşturur. Ana kart fiberglastan yapılmış, üzerinde bakır yolların bulunduğu genellikle koyu yeşil veya sarı renkte bir levhadır. Ana kart üzerinde mikro işlemci, bellek, genişleme yuvaları ve diğer yardımcı devreler bulunur. Anakartlar bilgisayarınızın beyni niteliğindedir. Pc'nizin tüm bileşenleri bu kart üzerinde toplanmıştır, ses kartından, ekran kartına kadar tüm bileşenlerin geçtiği yerdir. Bir bilgisayarın kasasında inceleyelim. neler bulunur? Kasanın yan kapağını açınca neler ile karşılaşırız Bilgisayar kasasında bulunan parçalar 1- Anakart 2- İşlemci 3- Ram 4- Harddisk 5- Ethernet kartı 6- Ekran kartı 7- Ses kartı 8- Cd - Writer – Dvd Writer 9- Power supply (güç kaynağı) ANAKART ÖRNEK : 77 Ekran kartı nedir? Bilgisayarda ekranlarının (monitör) çalışması için, makinenin içinde bir ekran kartı olmalıdır. Ekran kartları, diğer bir adıyla grafik kartları, bilgisayar monitöründeki her türlü yazı, grafik, resim, film gibi şekillerin oluşturulmasında işlemci ile monitör arasında görev yapan adaptörlerdir. Bilgisayarın yaptığı işlerin sonucu, ekranımızda görüntülenir. Bu itibarla, monitörlerde, yani çıkış araçlarında görülen sonuçlar, ekran kartından gelen bilgilerdir. Ekran kartınız bozulsa dahi bilgisayarınız çalışmaya devam eder. Ancak monitöre görüntü gelmez. Çoğu kullanıcı bu durumda bilgisayarın bozulduğunu sanır. Ekran kartı değiştirildiğinde bilgisayar da görüntü ekrana gelir. Ethernet (network) kartı nedir? Ethernet kartı; gerçek anlamda ismi ağ ara birim kartıdır. (Network ) bilgisayarın bir bilgisayar ağına bağlanabilmesi için bilgisayara takılan bir karttır. Çoğu PC ve taşınabilir bilgisayar Internet’e bağlanmak için bir ağ arabirim kartı bilgisayardaki bir genişleme yuvasına takılarak bilgisayarın bir ağa bağlanmasını sağlayabilir. . Ses kartı nedir? Bilgisayarlar bilindiği gibi sayısal aletlerdir. Hoparlörden alınan ses, dijital sinyalin analog hale dönüştürülmüş şeklidir. Günümüzde ses kartları artık Bilgisayarların ( PC’lerin ) ayrılmaz bir parçası durumunda. oyunlardaki seslerin ve müziklerin profesyonel seviyelere ulaşması ile ses kartları bilgisayarın standart bir parçası haline geldi. Kısacası bilgisayarınızda ses kartı var ise müzik dinleyebilir filmleri de sesli olarak izleyebilirsiniz. 78 Power supply ( güç kaynağı ) nedir? Power supply bilgisayarımızın güç kaynağıdır a’dan z’ye tüm gereken enerjiyi sağlar 220wolt’u 12wolt’a düşürerek ayrıca bir adaptör gibide çalışır. Bilgisayarımızın güvenli çalışabilmesi ayrıca, iyi bir performans vermesi için power supply’i çok iyi seçmeliyiz. Piyasada satılan bilgisayarların pek çoğunda ucuz maliyet hesabıyla kalitesiz power supply’ler var. Bilgisayarlarda meydana gelen arızaların başında güç kaynağı ( Power Supply ) gelir. Özellikle yüksek voltajdan çok etkilenirler. Bilgisayarınızın power supply arızalandığında bilgisayarınıza gelen elektrik akımı kesilir. Ve bilgisayarınız çalışmaz. Bu durumda paniklemenize gerek yok kasanın içindeki power supply sökün ve bilgisayar parçası satışı yapan yerlerden yenisini alarak kendiniz takın. Ram nedir? Bilgisayarlarımızın en önemli parçalarının başında RAM gelir. RAM, işlemci ( CPU ) ile birlikte bilgisayarın hızını doğrudan etkileyen en önemli parçadır. İşlemcinin hızı ne olursa olsun sayfa açma ve yenileme gibi işlemlerin gerçekleşme hızı büyük oranda RAM'e bağlıdır. Bugün piyasada SD, DDR, DDR2 ve DDR3 gibi farklı RAM tipleri mevcut. Performans arttıkça fiyatlar da artıyor kuşkusuz. Tabii hangi tip RAM'i kullanacağınız cebinizdeki para dışında kullandığınız anakartın bunlardan hangisini çalıştırabileceğine de bağlı. Bilgisayarınızın ram yükselteceğiniz zaman bu durumu göz önünde bulundurmak çok önemli. Bilgisayarınızda Ram yükseltmesi yapmak isterseniz ; Bilgisayarınızın elektrik fişini çekin kasayı açın ve mevcut RAM’i tırnaklarını açarak yerinden çıkartın bilgisayar malzemecisinden aynı RAM’den alıp diğer RAM yuvasına takın. 79 Power Supply (Güç Kaynağı) Fan Temizliği Fanların temizliği bilgisayarımız için son derece önemlidir. Toz toprak tortusu içinde olan fanlar gürültülü çalışır ve daha fazla güç sarf ederler. Bazen önlem alınmadığı taktirde önemli arızalara neden olurlar. Bu nedenle ilk hedefiniz, bilgisayarınızın soğutucuları yani fanlarımız olmalı. Bu fanların stabil çalışması her açıdan bilgisayar performansını etkiliyor. Elektrik süpürgesi veya saç kurutma makinesi ile fanları belirli aralıklarda mutlaka temizleyin. Büyük toz yumaklarını dağıtmayın. Bu, sizin ve sisteminizin başını daha çok ağrıtacaktır Elektrikli süpürgeyi düşük enerji konumuna (mümkünse herhangi bir parçayı yerinden sökmeyecek bir düzeye) getirin ve toz yumağına doğru tutun. Eğer dışarısının sıcaklığı, bilgisayarın bulunduğu odanın sıcaklığı ile aynı değerdeyse kasanızı dış bir ortama taşıyabilir ve temizleme işlemini burada yapabilirsiniz Zira odanın içerisinde yaptığınızda kasanın hemen yanına düşen tozlar, sistemi ilk çalıştırdığınızda tekrar içeri doğru göç edecektir Fakat unutmayın, dışarısının sıcaklığı ile odanın sıcaklığı aynı olmalı. İşlemci Fan Temizliği İşlemcinin fanını da temizlemeyi unutmayın Fanı temizlemek için onu yerinden çıkarıp altını temizlemek işe yaramaz. Tam tersine işlemcinizin daha çok ısınmasına yol açar İşlemciyi temizlemek için en ideal yöntem, ona hava püskürtmektir. Elektrikli süpürgenizi ters çalıştırın ve dışarı hava püskürtsün (hava kompresörü kullanmamanız şiddetle tavsiye olunur) Sonra etrafa yayılan tozları temizleyin Bu aşamada dikkat etmeniz gereken en önemli unsur, işlemci fanının içerisinden etrafa yayılan tozların, işlemci ile fan arasına/yakınına kaçmaması olmalı. Unutmayın bilgisayarınızın fanları ne kadar temiz olursa bilgisayarınızdan da iyi performans alırsınız. 80 Notebook Kullanımı Dizüstü (notebook) bilgisayarlarının, altta ve yanlarda, havanın kasa içerisinden geçmesini sağlayan havalandırma delikleri vardır. Bu havalandırma delikleri tıkandığında veya ısı üreten parçalar tozla kaplandığında, yeterince soğutama gerçekleşmez ve fanın daha çok çalışmasına sebep olur. Havalandırma deliklerinde toz varsa, fan ve ısı siperi etrafındaki tozu kaldırarak bilgisayarı temizlemeniz gerekir. Dizüstü bilgisayarlarda en önemli konulardan birde adaptörün kullanımı adaptörler şarj edilmesi gerektiği gibi Deşarj olması da son derece önemlidir. Bu nedenle ilk kullanımda bu unsurları dikkate almak gerekiyor havayı püskürtmeden önce ÖNLEM:Dizüstü bilgisayarınıza zarar vermemesi açısından, bilgisayarın kapalı olduğundan ve AC adaptörünün takılı olmadığından emin olun. . 81 82 Antivirüs Programları Antivirüs programları bilgisayarınızı zararlı programlardan korumak için hazırlanan güvenlik yazılımlarına denir. Antivirüs programları genel olarak zararlı programları bulup yok etmekle görevlidirler. Bazı virüslerin verdiği zararlar, geri dönüşümü mümkün olmayan hatalara neden olabilir. Bu yüzden her bilgisayarda güncel ve lisanslı bir antivirüs programı bulunması gerekmektedir. Birçok bilgisayar kullanıcısı bilgisayarlarına yükledikleri antivirüs programlarının onu tamamen koruyacağını sansa da bu mümkün olan bir durum değildir. Antivirüs programları güncel tutuldukları sürece bilgisayarları koruyabilirler. Bunun yanında henüz antivirüsler tarafından tanınmayan ve yayılmamış olan bir virüsün antivirüsler tarafından yakalanması da mümkün değildir. Bu yüzden bilgisayar kullanımı konusunda kullanıcıların bilinçlenmesi son derece önemlidir. Çoğu virüs bilinmeyen kullanıcılardan gelen mail, dosya vb. şekillerde bulaşmakta ve sistemlere zarar vermektedir. Bilgisayarınızdaki mevcut antivirüs programı virüsleri tamamen silmiyorsa, başka bir programla silmeyi denemelisiniz. Ancak şu kural unutulmamalıdır. Bir bilgisayarda bir tane antivirüs programı olur. Birden fazla antivirüs programı bilgisayarınızı ağırlaştırmaktan öteye geçmeyecektir. Bu nedenle mevcut programı bilgisayardan kaldırın ve temin edeceğiniz başka bir antivirüs programı yükleyin. Kalan virüsleri yeni yüklediğiniz antivirüsle silmeye çalışın. Biz burada NOD32 Antivirüs programının nasıl kullanılması gerektiğini anlatacağız. NOD32 antivirüs programını bilgisayarınıza yükledikten sonra programın ikonu (işareti ) Başlat araç çubuğunun sağ alt köşesine gelir. Anti virüs programları: 1. NOD 32 2. NORTON 3. SYMANTEC 4. AVAST 5. KARSPERSKY 6. PANDA 7. ANTİVİR 83 ESET Antivirüs Programı Yükleme: Kurulumu başlatmak için Setup programına tıklayın 1. Adım Nod32 Setup 2. Adım Next 3.Adım Next 4.Adım Next 84 5.Adım Next 6.Adım Next 7.Adım Next 8.Adım İnstall 9.Adım Finish 10.Adım Paylaşıma izin ver 85 ESET Antivirüs Programı İle Tarama Ekranınızın sağ alt köşesinde bulunan NOD32 İkonuna çift tıklayın Bilgisayar taramasına tıklayın Standart Tarama tıklayın Bilgisayarınız virüs taramasına başlar UYARI : Standart tarama Bilgisayarınızın Hard diskini tarar. Diğer sürücülerinizi taramak isterseniz Özel taramayı seçmelisiniz 86 Bilgisayarda Hata Mesajları Bilgisayarınız sesli veya ekranda yazılı olarak aşağıdaki hata mesajlarını veriyorsa yapmanız gerekenler aşağıda belirtilmiştir. 1) Power Suplly ( Elektrik ) arızası : Bilgisayarınızı açma kapama düğmesinden açtığınız halde çalışmıyorsa elektrik gelmiyordur. Bilgisayarınızın elektrik kablolarını ve duvardaki prizi kontrol edin. Kablolar takılı olduğu halde yine çalışmıyorsa bilgisayarınızın Power Suplly ( Güç devresi ) bozulmuş olabilir. Power suplly değiştirin. 2) Bilgisayarınızın açılışında Bir uzun iki kısa ses : Bilgisayarınızın Ekran kartında sorun var. Ekran kartının takılı olan slotu gevşemiş olabilir. yerinden çıkmış olabilir yada ekran kartınız bozuk olabilir. 3) Cmos Checksum Error : Bilgisayarınızın pili bitmiş değiştirilmesi gerekiyor. 4) Disk boot failure, insert system disk and press enter : Anakart Harddisk’e ulaşamıyor. Harddisk ile Anakart arasındaki bağlantıda sorun olabilir Data kablosunu kontrol edin. Harddisk bozulmuş olabilir. 5) Keyboard error: Sisteme bağlı klavye yok. Klavyenin kablosu hatalı takılmış olabilir, klavye bozuk olabilir Klavye girişinde sorun olabilir. 6) Üç kısa ses veya ekrana görüntü gelmiyorsa RAM yerine iyi takılmamıştır. Ters takılmıştır. RAM bozulmuştur. RAM Kontrolünü yapın Gerekirse RAM’i değiştirin 7) DMA Error: Ekranda bu uyarıyı görüyorsanız ; Ana kartta sorun var .Ana kart bozulmuş olabilir. Değiştirilmesi gerekiyor. Bilgisayar Çalışırken Neden Resetler 1-Mikroişlemci (CPU) ve power supply fanlarının çalışmaması ve bu nedenle mikro işlemcinin ısınması. İşlemci fanı durmuşsa o zaman bilgisayarınız sürekli reset atıyor olabilir 2- İşlemci fanı yerine iyi oturmamış veya kasaya bir darbe nedeniyle yerinden oynamış olabilir. 3- Çakışan programlar neden olabilir. Son yüklediğiniz programları kaldırıp deneyin. 4- Power supply’den gelen anakarta bağlanan kablolar yerinden oynamış olabilir. 5- Power supply’ın gücü yetmiyor olabilir. Daha güçlü bir power supply ile değiştirilmeli. 6- Bazı virüs türevleri neden olabilir. Antivirüs programlarıyla bilgisayarı taratın 7- Oyun oynarken kilitlenme yada reset oluyorsa ekran kartının soğutması kötü olabilir. 8- Şebekeden gelen voltajın düşük olması, resetlenmeye sebep olabilir. Priz Mutlaka Topraklamalı olmalı sadece bilgisayara ait priz olursa daha iyi olur. 87 Windows 7 Kısa Yol Tuşları Alt - Tab Görev Sekmesi Win - D Masaüstünü göster Win - ↓ Ekranı Küçült Win - ↑ Ekranı Büyült Win - → Ekran Dikey Win - ← Ekran Yatay Win - L Kullanıcı Değiştir Win - P Projeksiyon Bağlantısı Win - + Görüntü Büyüt Win - - Görüntü Küçült Win - Pause Sistem Özellikleri Ctrl – Şhift - Esc Görev yöneticisi Win - E Bilgisayarım Penceresini Aç Win - R Çalıştır 88 Word 2010’a Giriş Office programları: Bir ofis içerisinde gerekli olabilecek tüm programları (Word, excel, powerpoint vs.) kapsayan bir paket programlar bütünüdür. İlk olarak Microsoft firması tarafından oluşturulan bir pakettir. Office paketinin piyasaya sürülmesi 1995 yılında olmuştur. Microsoft word; Büroda iş yerinde yani günlük hayatta yapılan her türlü yazışmaların bilgisayar yardımıyla yazılmasını sağlayan programlara kelime işlemci programı adı verilir. Kullanıcıya sağladığı kolaylıklardan dolayı tercih edilen bir kelime işlem programıdır. Menü çubuğu: Menü çubuğu komutları seçebileceğiniz menüleri barındırır. Her bir kelime bir komut grubu olan menüyü ifade eder. Menüler üzerine tıklayarak açılan listeden bir komutu seçebiliriz. Bir menü komutu soluk renkteyse, bunun anlamı bulunduğunuz aşamada o komutun kullanılamayacağıdır. Bir menü komutunun yanında ok işareti görüyorsanız, bunun anlamı komutun içinde başka komut seçenekleri de var demektir. Bazı komutların karşısında Ctrl+ ifadesini ve bir karakteri görürsünüz. Bu ifade. Söz konusu menü komutunun menüyü açmadan, Ctrl ve belirtilen tuşa basarak klavyeden de verilebileceğini gösterir. Araç Çubukları: Araç Çubukları, programın fonksiyonlarına (komutlarına) kolayca ve çabucak erişmenizi sağlayan düğmeleri barındırır. Belirli bir fonksiyona erişmek için bu düğmeleri kullanabiliriz. her programın kendine ait bir penceresi ve araç çubuğu vardır. Çünkü kullanım amaçlarına yönelik hızlı ve pratik kullanma isteği araç çubuklarını daha cazip hale getirmektedir 89 Word Başlatma: Word programını birkaç farklı şekilde başlatabiliriz. Başlat düğmesine tıkladığımızda karşımıza gelen Tüm Programlar bölümünden Microsoft Office ve MS Word 2010 yoluna tıklamaktır. Word programını başlatmanın diğer bir yolu masaüstünde kısayol oluşturulmuş ise kısayol tuşuna basarak da word’ü başlatabilirsiniz 90 Microsoft Word 2010 Ekran Görünümü Word programını başlattıktan sonra görünüm, olarak önceki Word sürümlerindeki Dosya menülerine biraz benzediğini fark edebilirsiniz. Menünün solunda, bir dosyayla çalışmak için tüm komutları görürsünüz. Yeni bir belgenin oluşturulduğu veya var olanın açıldığı yer burasıdır. Kaydet ve Farklı Kaydet komutlarınız da buradadır. Menünün sağ tarafında, en son açılan belgeleriniz listelenir. Bilgisayarınızda sık sık üzerinde çalıştığınız bir belgeyi aramak zorunda kalmamanız için, bunlar her zaman uygun bir şekilde görülebilir. Ekran yakınlaştırma çubuğu: Aşağıda sayfa görünümünü büyültüp küçültebileceğiniz – ve + işaretleri resmi verilmiştir. ( Ekranın sağ alt köşesinde) Ayrıca görünüm sekmesinde de yakınlaştır grubu içerisinde yer alan yakınlaştır komutu ile de yapılabileceğiniz bir uygulamadır. 91 Menü Satırının Özelleştirilmesi: Ofis programlarından (Word, Excel, Power Point) hangisini kullanırsanız kullanın menü ve araç çubuklarınız ekranınızda olması gerekir. Bu araç çubukları veya menü satırı ekranda görülmüyorsa aşağıdaki işlemleri yaparak menülerin ekrana gelmelerini sağlayabilirsiniz. Herhangi bir menü üstünde sağ tuş yapın Şeridi Özelleştir seçin Ana Sekmeler galerisinden İstediğiniz menü kutucuklarını onaylayın Tamam Belge Özelliklerini Yazdırma: Herhangi bir menü üstünde sağ tuş yapın Şeridi Özelleştir seçin Görüntü Sekmesi Belge Özelliklerini Yazdır Onaylayın Tamam 92 Hızlı Araç çubuğunu özelleştirme: Hızlı Erişim Araç Çubuğu geçerli olarak görüntülenen sekmeden bağımsız komutlar kümesi içeren özelleştirilebilir bir araç çubuğudur. Komutları Hızlı Erişim Araç Çubuğu'na tanıtan düğmeler ekleyebilirsiniz. Hızlı erişim araç çubuğunu özelleştir’e tıklayın Diğer Komutlar’ı seçin Komutlardan istediğiniz işareti seçerek Ekle ve Tamam diyoruz 93 Baskı Ön izleme: Çıktı almadan önce sayfanın son durumunu görmek için kontrol amaçlı gidilen yerdir. Kağıt tüketiminden kurtulmak, için burada kontrol yapılır. Hızlı Araç çubuğundan Baskı Önizlemeyi seçin Yeni Boş Belge Açma: Hızlı Araç çubuğundan Yeni belgeyi seçin *** Bu işlemi CTRL + N ile de yapabilirsiniz Geri Al İşlemi: En son yaptığınız işlemi geri almayı sağlayan bir işlemdir. Hızlı Araç çubuğundan Geri Al Yazılan seçin *** Bu işlemi CTRL + Z ile de yapabilirsiniz Ekran Görüntüleme Oranı : Görünüm Menüsüne tıklayın Yakınlaştır’ı seçin Yakınlaştır Galerisinden istediğiniz seçeneğe tıklayın Tamam 94 Üst bilgi Alt bilgi Ekleme: Ekle menüsüne tıklayın Üst bilgi simgesine tıklayın Üst bilgiyi Düzenle’yi seçin Üst bilgi sütununa yazılarınızı yazın Alt bilgi simgesine tıklayın Alt bilgi sütununa yazılarınızı yazın Üstbilgi ve Altbilgi sekmesini kapatın Belgede İlk sayfada Üstbilgi/Altbilgi oluşturma İlk sayfaya üst bilgi ve Alt bilgiyi oluşturun Üstbilgi ve Altbilgi sekmesini kapatın Sayfa Düzeni menüsü Kesmeler Sonraki Sayfa İkinci sayfadaki üst bilgi metni seçin Öncekine bağlan İkinci sayfadaki Alt bilgi metni seçin Öncekine bağlan Kapat İkinci sayfadaki üstbilgi ve Alt bilgi metinlerini silin Kapat 95 Sütun halinde yazdırma: Sayfa düzeni menüsüne tıklayın Sütunlar’dan diğer sütunları seçin İki sütun seçeneğini seçin Araya çizgi istiyorsanız çizgi koy kutusunu onaylayın Tamam Belgeye Sayfa numarası ekleme: Ekle menüsü Sayfa numarası ekle sekmesi İstediğiniz sayfa numarası konumunu seçin Sayfada herhangi bir yerde çift tıklayın 96 Belgeyi çift ( Roma rakam - Normal Rakam) numaralandırma: Ekle menüsüne tıklayın Sayfa numarası ekle sekmesi Sayfa numaralarını biçimlendir Sayı biçimi sekmesinden Roma rakamı seçin Tamam Sayfa numarası sekmesini seçin İstediğiniz sayfa numarası konumunu seçin Sayfada herhangi bir yerde çift tıklayın Sayfa Düzeni menüsünü seçin Kesmeler Sonraki Sayfa Ekle menüsünü seçin Sayfa numarası Sayfa numaralarını biçimlendir Sayı biçiminden normal rakam seçin Başlangıç seçin Başlangıç sayfa numarasını belirleyin Tamam 97 Bir belgeyi 3’lü sistemde numaralandırma İşlemi: Elimizde 100 sayfalık bir belge olduğunu düşünelim. Bu belgede İlk sayfa Numarasız ikinci sayfadan itibaren üç sayfa Roma Rakam ve takip eden sayfalar ise Normal Rakam olsun. Bu çalışmada yaralanacağınız menüler, Ekle ve Sayfa Düzeni menüleridir. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. Ekle menüsü Sayfa numarası Sayfa sonu Düz numara2 Sayfada herhangi bir yerde çift tıklayın Sayfa Düzeni menüsü Kesmeler Sonraki sayfa İki nolu sayfa numarasını tarayın Öncekine bağlan Üst bilgi/Alt bilgi kapat Sayfa biri tarayın ve silin Üst bilgi/Alt bilgi kapat Sayfa ikiyi tarayın Ekle Sayfa numarası Sayfa numaralarını biçimlendir Sayı biçiminden Roma rakam seçin Başlangıç I yapın Tamam Sayfada herhangi bir yerde çift tıklayın Sayfa düzeni menüsü Kesmeler Sonraki sayfa Ekle menüsü Sayfa numarası Sayfa numaralarını biçimlendir Sayı biçiminden Latin rakam seçin Başlangıç 1 seçin Tamam 98 İlk sayfa numarasız diğer sayfaları numaralandırma: NOT: Word’de bir belgede ilk birkaç sayfada sayfa numarası istemiyorsanız bölüm oluşturmalısınız. Elimizde 50 sayfalık bir kitap olduğunu düşünelim. Ve ilk üç sayfada da sayfa numarası istemiyoruz Örneğin 3 numaralı sayfadan itibaren bölüm oluşturalım. Ekle menüsüne tıklayın Sayfa numaraları Sayfa Sonu sekmesinden Düz numara2 seçin Sayfada herhangi bir yerde çift tıklayın İmlecinizi 3 numaralı sayfaya getirin Sayfa Düzeni menüsüne tıklayın Kesmeler Sürekli Enter yaparak ikinci bölümdeki herhangi bir sayfaya geçin İkinci bölümde herhangi bir sayfa numarasının üstüne tıklayın ve numarayı seçin Öncekine Bağlan’ı seçin Üst Bilgi/Alt Bilgi Kapat seçin Birinci bölümdeki herhangi bir sayfa numarası üstüne tıklayın numarayı seçin ve silin Üst Bilgi/Alt Bilgi Kapat seçin İkinci bölümde herhangi bir sayfa numarası üstüne çift tıklayarak seçin Ekle menüsüne tıklayın Sayfa numarası sekmesi Sayfa numaralarını biçimlendir seçin Başlangıç’tan 0 seçin Tamam Sayfada herhangi bir yerde çift tıklayın Üst simge / Alt Simge yazdırma: Simge şeklinde yazdıracağınız yazıyı veya rakamı yazarak tarayın Giriş menüsüne tıklayın Yazı Tipi Galerisinden Üst Simge veya Alt simgeyi seçin 99 Otomatik Numaralandırmada Girinti verme işlemi Boş bir Word sayfası açın Giriş menüsüne tıklayın Paragraf sekmesinden Numaralandırma’yı seçin Sayfanıza yanında noktası olan 1. Rakamı gelir Numaralandırmayı dilediğiniz kadar yazın Enter yapın Son numaradan sonra yazı yazmayın Paragraf sekmesinde Girintiyi Arttır seçin Yine yazınızı yazın Enter yapın Son girintiden sonra yazı yazmayın Girintiyi Azalt seçin Satıra numara verme işlemi: Sayfa Düzeni menüsüne tıklayın Satır Numaraları sekmesi Sürekli *** Her Enter’ da satır numaralarının sıralandığı görülür 100 Şifreli Dosya Kaydetme : Wod’de hazırlamış olduğunuz bir belgeye şifre oluşturarak belgeyi başkalarının görmesini engelleyebilirsiniz. Dosya Menüsü Kaydet veya farklı kaydet Araçlar Sekmesi Genel seçenekler Açma parolası kutusuna şifrenizi yazın Tamam Devam etmek için parolayı yeniden girin kutusuna şifrenizi yine girin Tamam 101 Şifreli kaydedilmiş dosyanın şifresini iptal etme: Şifresini iptal edeceğiniz dosyayı açın Dosya menüsüne tıklayın Kaydet veya farklı kaydet Araçlar sekmesi Genel seçenekler Açma parolası kutusundaki şifreyi silin Tamam Değişiklikleri kaydedin 102 WinRar Sıkıştırma ve Şifreli Klasör Kaydetme Programı: WinRAR, sıkıştırma programıdır. İçinde pek çok dosya olan bir Klasör’ü sıkıştırmak ve aynı zamanda klasörü şifreli olarak kaydetmek isterseniz WinRAR programının bilgisayarda olması gerekir. Bu program bilgisayarınızda var ise, aşağıdaki işlemleri yaparak klasörü sıkıştırabilir ve Şifreleyebilirsiniz Şifreli kaydedeceğiniz klasör üzerinde sağ tuş yapın Arşive ekleyi seçin Gelişmiş sekmesi Parolayı Ayarla sekmesi Parolayı girin kutusuna ; parolanızı yazın Doğrulama için parolayı tekrar girin Dosya ismini şifrele kutusunu onaylayın Tamam Tamam 103 Bul Değiştir işlemi: Değiştirmek istediğiniz kelimeyi yazarak tarayın Giriş menüsünden Değiştir’i seçin Aranan kutusuna değiştirmek istediğiniz kelimeyi yazın Yeni değer kutusuna yeni kelimeyi yazın Tümünü değiştir Evet Tamam ***Bu işlemi Ctrl+H tuşları ile de yapabilirsiniz. Sayfa yapısını ayarlama: Sayfa Düzeni menüsüne tıklayın Kenar boşlukları Özel kenar boşlukları Sayfa yapısından kenar boşluklarını belirleyin Tamam 104 Tablo İşlemleri: Microsoft Office Word 2010 uygulamasında, önceden biçimlendirilmiş tablolardan seçim yaparak veya istediğiniz satır ve sütun sayısını seçerek tablo ekleyebilirsiniz. Önceden biçimlendirilmiş bir tablo galerisini temel alan bir tablo eklemek için tablo Şablonlarını kullanabilirsiniz. Tablo Şablonlarında, verileri eklediğinizde tablonun neye benzeyeceğini görmenize yardımcı olacak örnek veriler vardır. Tablo ekleme: Ekle menüsüne tıklayın Tablo sekmesini seçin Tablo ekle’den Tablonuzun satır ve sütun sayılarını belirleyin Tabloya farklı çerçeve çizme: Tablonuzu tarayın Tablo araçlarından Tasarım sekmesini seçin Kenarlıkları çizden dilediğiniz çizgi sitilini seçin Kenarlıklardan Tüm kenarlıkları seçin İsterseniz tablonuzun içini gölgelendirmeden renklendirebilirsiniz. 105 Tabloda metin yönünü değiştirme: Metin yönü değiştireceğiniz hücreleri tarayın Taradığınız hücrelerde sağ tuş yapın Hücreleri birleştiri seçin Hücreye yazınızı yazın Hücrede sağ tuş yapın Metin yönünü seçin Ekrana gelen pencerede dilediğiniz metin yönünü seçin Tamam Hücrede metni hizalama: Metin yönünü değiştirdiğiniz hücrede sağ tuş yapın Hücre hizalama’dan istediğiniz seçeneği seçin Tabloyu Metne dönüştürme : Tablonuzu tarayın Düzen Menüsüne tıklayın Metne Dönüştür Tamam 106 Tabloya satır ve sütun ekleme işlemi: İmlecinizi tabloda satır veya sütun ekleyeceğiniz hücreye getirin Düzen menüsüne tıklayın Satırlar ve sütunlar sekmesinden istediğiniz satır veya sütun seçeneğini tıklayın Tabloda Satır ve Sütun silme işlemi: İmlecinizi sileceğiniz satır veya sütuna getirin Düzen menüsüne tıklayın Satırlar ve Sütunlar Sekmesinden Sil ve silmek istediğiniz seçeneğe tıklayın Tabloyu bölme işlemi: İmlecinizi tabloyu böleceğiniz yere getirin Düzen menüsüne tıklayın Tabloyu böl 107 Tabloda Hücre bölme işlemi: Tabloda hücreleri böleceğiniz alanı tarayın Düzen menüsüne tıklayın Hücreleri böl Tamam Tabloyu Sayfada ortalama işlemi: İmlecinizi tabloda konumlandırın Düzen menüsüne tıklayın Özellikler Etrafına çerçevesine tıklayın Yerleştir Sekmesi Yatay konumunu orta yapın Dikey konumunu orta yapın Tamam 108 Tabloda her sayfada konu başlığı oluşturma: Tablonuzun satır ve sütun sayılarını belirleyerek tablonuzu ekleyin (birden fazla sayfa) İmlecinizi tabloda başlık oluşturacağınız satıra getirin Düzen menüsüne tıklayın Üst bilgi satırlarını yenile’yi seçin Tabloda verileri (rakamları) toplama: İmlecinizi verilerinizin (rakamlarınızın) son satırına konumlandırın 25 12 45 78 160 Düzen menüsüne tıklayın f* formül’ü seçin Tamam 109 Tablonun etrafına yazı yazma: Ekle menüsüne tıklayın Tablo sekmesini seçin Tablo ekle’den Tablonuzun satır ve sütun sayılarını belirleyin İmleciniz tabloda iken Cetvelden tablonun sütunlarını küçültün Şimdi imlecinizi tablonun dışına konumlandırın yazınızı yazın Sayfaya ( kenarlık ) çerçeve çizme işlemi: Sayfa Düzeni menüsüne tıklayın Sayfa Kenarlıkları sekmesi Sayfa kenarlığı sekmesi Sitilden dilediğiniz çizgiyi seçin Tamam 110 Belgede sayfayı Yatay / Dikey yapma: Sayfa Düzeni menüsüne tıklayın Sayfa yapısı sekmesinden Kesmeler Sonraki sayfa seçeneği Sayfa Düzeni menüsünden Sayfa yapısı sekmesini seçin Sayfa yapısı penceresinde; Yatay’ı seçin Tamam Pdf Dosyaları Word’ Dönüştürme: Bilgisayarınızda FineReader programı (Tarayıcı ve dönüştürücü) programı var ise PDF dosyaları veri kaybına uğramadan kolayca word’e dönüştürebilirsiniz. 1. FineReader programını başlatın 2. Pdf görüntülerini worde dönüştür seçin 3. Dönüştüreceğiniz dosyayı seçin 4. Tamam 111 Büyük Başlangıç harfi oluşturma: Büyük başlangıç harfi genellikle Dergi, Roman ve Gazetelerin bölüm başlarında kullanılan bir uygulamadır. Başlangıç harfinizi yazın ve tarayın Ekle Menüsüne tıklayın Büyük harf Küçük/Büyük harf seçenekleri Metinde seçeneğine tıklayın Satır sayısı’nı ayarlayın Tamam Ekranınıza gelen başlangıç harfinin çerçeve dışına tıklayın 112 Arka plan filigran yazı yazma: Sayfa Düzeni menüsüne tıklayın Filigran Özel filigran Metin filigranı seçin Metin kutusuna istediğiniz ismi girin Renk galerisinden istediğiniz rengi seçin Uygula / Tamam 113 Yazı şekillerini varsayılan olarak ayarlama: Giriş Menüsüne tıklayın Yazı Tipi sekmesi Boyut’dan yazınızın puntosunu seçin Yazı adın’dan yazınızın tipini ayarlayın Yazı tipi renginden renk seçeneğini belirleyin Varsayılan olarak ata Tamam Büyük/Küçük Harf Değiştirmek: Seçmiş olduğumuz yazıları tümü büyük, tümü küçük veya karışık biçimlere dönüştürebiliriz. Bunun için dönüştürmek istediğimiz yazıyı seçip Giriş Menüsünde yazı tipi araç gurubundan Yazı Büyük/Küçük Dönüştürme Düğmesini ( ) tıklıyoruz. Açılan menüden uygulamak istediğimiz seçeneği seçiyoruz. *** Bu işlemi Şhift + F3 tuları ile de yapabilirisiniz. 114 Belgeye dosyadan resim ekleme: Ekle menüsüne tıklayın Resim sekmesini seçin Örnek resimler Alt kategorilere ayrılan resimlerden birisine tıklayın Resmin kenarlarında bulunan boş kutucuklar ile resminizi büyültüp küçültün *** İki yönlü ok işareti şekilde büyültme ve küçültme yapar. *** Dört yönlü ok işareti şekli bir yerden başka bir yere taşır. 115 Word de Resimleri ölçülendirme işlemi: Resmin üzerinde sağ tuş yapın Boyut ve konum Boyut sekmesi En boy oranı sabit kutusundaki onayı kaldırın Yükseklikten resmin yükseklik değerini girin. Örneğin: 12 cm Genişlikten resmin genişlik değerini girin Örneğin: 9 cm Tamam 116 Belgeye küçük resim ekleme: Ekle menüsüne tıklayın Küçük resim’i seçin Ekranın sağ tarafında açılan git sekmesine tıklayın Açılan resim galerisinden istediğiniz resme tıklayın Resmin kenarlarında bulunan boş kutucuklardan resminizi büyültüp küçültün *** İki yönlü ok işareti şekilde büyültme ve küçültme yapar. *** Dört yönlü ok işareti şekli bir yerden başka bir yere taşır. 117 Resim kırpma işlemi: Kırpma, yatay veya dikey kenarları kaldırarak resmin boyutunu küçültür. Kırpma çoğunlukla, vurgulamak veya istenmeyen kısımları kaldırmak üzere, resmin bir bölümünü gizlemek veya düzleştirmek için kullanılır. 1. Kırpmak istediğiniz resmi seçin. Aşağıdakilerden birini yapın: a) Bir kenarı kırpmak için, o kenarın ortasındaki kırpma tutamacını içe doğru sürükleyin. b) Aynı anda eşit oranda iki kenardan kırpmak için, CTRL tuşunu basılı tutarak iki kenardan birinin ortasındaki kırpma tutamacını içe doğru sürükleyin. c) Aynı anda her dört kenardan eşit oranda kırpmak için, CTRL tuşunu basılı tutarak bir köşe tutamacını içe doğru sürükleyin. Belgeye şekiller ekleme: Ekle menüsüne tıklayın Şekiller Açılan şekiller galerisinden dilediğiniz şekle tıklayın Maus + işaretine dönüşür. + ile şeklinizi çizin *** İki yönlü ok işareti şekilde büyültme ve küçültme yapar. *** Dört yönlü ok işareti şekli bir yerden başka bir yere taşır. 118 Metin kutusu ekleme: Ekle menüsüne tıklayın Metin kutusu’nu seçin Metin kutusu çiz Maus + işaretine dönüşür. + ile metin kutusunu çizin Şimdi Metin kutusuna yazılarınızı yazabilirsiniz *** İki yönlü ok işareti şekilde büyültme ve küçültme yapar. *** Dört yönlü ok işareti şekli bir yerden başka bir yere taşır. SmartArt Ekleme: SmartArt grafiği, mesajınızı veya fikirlerinizi etkili şekilde bildirmek için, farklı pek çok düzen arasından seçim yaparak kolay ve hızlı şekilde oluşturabileceğiniz, bilgilerinizin görsel bir sunumudur. Ekle menüsüne tıklayın SmartArt Ekrana gelen SmartArt galerisinden istediğiniz Smart’ı seçin Tamam Ekranınıza gelen Metin kutularına yazılarınızı yazın 119 Simge ve Özel Karakterler: ¼ ve © gibi simgeler, uzun tire (—) veya üç nokta (…) gibi klavyede olmayan özel karakterleri eklemek için Simge iletişim kutusunu kullanabilirsiniz. Ekleyebileceğiniz simge ve karakter türleri seçtiğiniz yazı tiplerine bağlıdır. Simge yerleşik yazı tipi, oklar, madde işaretleri ve bilimsel simgeleri içerir. Dekoratif simgeler içeren Wingdings gibi ek simge yazı tipleri de kullanabilirsiniz. Simge Ekleme : 1. Simgeyi eklemek istediğiniz yeri tıklatın. 2. Ekle sekmesinin Simgeler grubunda Tüm simgeleri seçin. 3. Açılan listede istediğiniz simgeyi seçin 4. Yazı Tipi kutusunda istediğiniz yazı tipini seçin, 5. Eklemek istediğiniz simge galerisini tıklatın 6. Ekle seçeneğini tıklatın 7. Ekle / Kapat 120 Köprü kurma: Köprü bir Yazı, Resmin veya Animasyonun üzerinde fare tıklaması yapılması durumunda; O yazı, Resim ve Animasyon ile ilgili başka bir bölüme veya programa geçilmesini sağlama işlemidir. Bir Word belgesini açın Adınızı Soyadınızı yazın ve yazınızı tarayın Ekle menüsüne tıklayın Köprü sekmesini seçin veya sağ tuş yapıp köprüyü seçin Adres satırına www.google.com yazın Tamam CTRL tuşuna basarken mause ile isminizin üstüne tıklayın Word’den Excel’e Köprü kurma: Word belgenizi açın Ekle menüsüne tıklayın Köprü sekmesine tıklayın veya sağ tuş yapıp köprüyü seçin Belgelerim klasöründen köprü kuracağınız belgeyi seçin Tamam 121 Belgeyi salt okunur kaydetme işlemi: Not : Hazırlamış olduğunuz belgede bir başkasının değişiklik yapmasını engellemek isterseniz belgenizi salt okunur yaparak gerçekleştirebilirsiniz. Salt okunur kaydetmek istediğiniz belgeyi açın Geliştirici menüsüne tıklayın Biçimlendirmeyi kısıtla sekmesine tıklayın Bu belgede yalnızca bu türde düzenlemeye izin ver’i çekleyin ( Ekranın sağında ) Evet korumayı zorlamayı başlat’ı seçin Parola gir seçeneğine parolanızı girin Onaylamak için parolayı yeniden girin Tamam 122 İçindekiler Tablosu Oluşturma: a) İçindekiler Tablosu oluşturacağınız belgeyi açın b) İmlecinizi konu başlığınızın başına getirin c) Giriş Menüsü Sitillerden Başlık 1 Seçin d) Sırası ile belgenizdeki diğer konu başlıklarını da Sitiller’den Başlıklandırın e) Konu başlıkları sitillendirmesi bittiğinde imlecinizi ilk sayfadaki başlık sitilinin başına getirin 123 f) Ekle Menüsünden Sayfa sonu sekmesine tıklayın ( birinci sayfanız boş bir sayfa olacak) g) İmlecinizi tekrar ilk sayfanın başına getirin h) Başvurular Menüsünden İçindekiler sekmesini seçin i) j) k) l) m) n) o) p) q) i)Tamam 124 İçindekiler Tablosunu Güncelleme: a) Oluşturmuş olduğunuz içindekiler Tablosu belgesini açın b) Konu başlıklarını (sonradan ilave ettiğiniz) sitillendirin c) Başvurular Menüsüne tıklayın d) Tabloyu güncelleştir e) Tüm Tabloyu güncelleştir onaylayın f) Tamam A4 kağıdı iki sayfaya (A4/2) çevirme işlemi: Bir Word Sayfasını açın Sayfa Düzeni Menüsüne tıklayın Sayfa yapısı sekmesi Birden fazla sayfa; yazısının, karşısında bulunan Normal kutusundaki üçgene tıklayın Her kağıda 2 sayfa seçeneğini seçin Sayfa yapınızı yatay yapın Tamam 125 Word Belgesini Excel Tablosuna Adres Mektup Birleştirme: Word belgenizi açın Postalar Menüsü Adres birleştirmeyi başlat sekmesi Adım Adım Adres birleştirme sihirbazını seçin Ekranın sağına açılan pencerede; Adım 1/6 da İleri Belgeye Başlama Tıklayın İleri Alıcıları Seçin Tıklayın Gözat Tıklayın Excel Tablonuz nerede ise onu bularak seçin Tamam / Tamam Mektubunuzu Yazın Tıklayın Ek Öğeler Sekmesine Tıklayın Mektupların Ön izlemesine bakın Birleştirmeyi Tamamla Yazdır 126 Yazdırma seçenekleri: Gelişmiş Yazdırma: Gelişmiş yazdırma seçeneği için Microsoft Office Düğmesi'ni ve sonra da Yazdır seçeneğini tıklatın. Aşağıdakileri yapmak için Gelişmiş Yazdırma özelliğini kullanabilirsiniz 1. Yazdırma Kaynağını Seçme 2. Belgenin tümünü değil de belirli sayfaları yazdırma 3. Yazdırılacak kopya sayısını belirleme 4. Bir kağıda birden fazla sayfa sığdırma 5. Yazdırılacak Kağıt Boyutunu Ayarlama 6. Arkalı/Önlü yazdırma v.s. 7. Belge Özelliklerini Yazdırma 127 Yazdırılacak Sayfaları belirlemek: 1. Microsoft Office Düğmesi'ni ve sonra da Yazdır'ı tıklatın. 2. Yazdır iletşim kutusunun Sayfa Aralığı Grubundan tercihinizi seçin. 3. Tamam'ı tıklatın. Yazdırılacak belgenin kopya sayısını çoğaltmak: 1. Microsoft Office Düğmesi'ni ve sonra da Yazdır'ı tıklatın. 2. Yazdır iletişim kutusunun Kopya Sayısı Grubunda bulunan kutucuğa yazdırılacak kopya sayısını girin. 3. Tamam'ı tıklatın. Bir kağıda birden fazla sayfa yazdırmak: 1. Microsoft Office Düğmesi'ni ve sonra da Yazdır'ı tıklatın. 2. Yazdır iletişim kutusunun sağ alt köşesindeki Yakınlaştır Grubundan Her Kağıt İçin listesinden yazdırılacak kağıda kaç sayfa sığdırmak istiyorsanız seçin. 3. Tamam'ı tıklatın. 128 Word’de Formlar ile Çalışma: NOT: Aşağıdaki işlemi gerçekleştirebilmeniz için bilgisayarınızın internete açık olması gerekir. Word Programınızı açın Dosya menüsünden Yeni’yi seçin Offis Şablonlarından Formlar’ı seçin İş klasörünü seçin İş başvurusu değerlendirme formunu seçin Yükle Ekranınıza aşağıda gelen form kutucukları üzerinde sağ tuş yapın Özellikler Onaylandı dairesine tıklayın Tamam Kutucukların gri alanını boşaltmak için; Geliştirici menüsüne tıklayın Denetimler sekmesinden; Alan gölgelendirmeyi Göster’e tıklayın 129 Denklemler Ekleme: Ekle Menüsü Denklem Sekmesi Yeni Denklem Ekle’yi seçin Sayı kutucuklarına Kesrin sağına Boşluk çubuğuna verilerinizi yazın tıklayın basın 130 Excel 2010' a Giriş Excel bir hesap tablosu programıdır. Excel, her türlü veriyi (özellikle sayısal verileri) tablolar ya da listeler halinde tutma ve bu verilerle ilgili ihtiyaç duyacağınız tüm hesaplamaları ve analizleri yapma imkanı sunan bir uygulama programıdır. Excel ile, verilerle ilgili grafikler çizebilir, kolay ve hızlı bir şekilde raporlar, özetler hazırlayabilir, istenilen verilere ulaşabilir, sıralayabilir, sorgulayabilirsiniz. Excel'de veriler, açılan dosyalarda saklanır. Dosya uzantısı "xlsx" dir. Excel programını kullanabilmeniz için bilgisayarınızda Microsoft Office programının kurulu olması gerekmektedir. Programımızı; Başlat | Programlar | Microsoft Office | Microsoft Excel 2010 simgesini tıklayarak çalıştırıyoruz. Karşımıza aşağıdaki ekran gelmektedir. Fonksiyonlar: 131 - fx ile başlayan yer formül çubuğudur. Formül çubuğu hücre adını verdiğimiz bölgelere bir veri girdiğimiz zaman bu verinin aynı zamanda formül olarak gösterimini sağlamaktadır. - Satır, Sütun: Excel sayfası satır ve sütunlardan oluşan bir tablodur. Çalışma sayfalarının her birinde 1048576 satır ve 16384 sütun vardır. Sol tarafta "Satır Numaraları" 1, 2, 3... biçiminde; "Sütun Başlıkları" ise A, B, C ... biçimindedir. - Hücre: Satırların ve sütunların kesiştikleri her bir kutuya verilen isimdir. Bu hücrenin etiketi (satır ve sütunu) ad kutusunda görünmektedir. - Çalışma Kitabı: Excel'de yaratılmış bir dosya, bir çalışma kitabıdır. - Çalışma Sayfası: Çalışma kitaplarını temsil eden belge pencerelerinin alt kısmında yan yana dizili olan düğmelerden her birine (Sayfa1, Sayfa2, Sayfa3, …..) çalışma sayfası denmektedir. Her sayfa birbirinden bağımsızdır. 255 adet sayfa ekleyebiliriz. Hücre Boyutlandırma : Bir hücrenin genişliği sütuna, yüksekliği ise satıra bağlıdır. Tek başına bir hücre boyutlandırılamaz. Boyutlandırılan o satırdaki veya sütundaki tüm hücrelerdir. Boyutlandırma işlemleri: 1) Satır/sütun başlıkları arasında sürükleme 2) Sütun başlıkları arasına çift tıklama.(Sütun içindeki hücrelerde yer alan en uzun veriye göre boyutlandırılacaktır) 3) Biçim-Satır-Yükseklik , Biçim-Sütun-Genişlik 4) Birden fazla satırın, sütunun yüksekliğini - genişliğini aynı yapmak için sütun veya satırlar seçildikten sonra başlıklar arasında sürükleme uygulanır . Hücre kenarlığı uygulama ve hücreye renk vermek için,. 1. Giriş sekmesinde, Yazı Tipi Grubunda, Dolgu Rengi'nin yanındaki oku tıklatın ve istediğiniz rengi seçerek hücreyi renklendirebilirsiniz. 132 Klavuz çizgilerini kaldırma: Sayfa Düzeni menüsüne tıklayın Sayfa seçeneklerinden Görünüm onay kutusundaki çeki kaldırın Seri oluşturma işlemi: İlk iki satıra birbirini takip eden iki rakam yazın ve Enter yapın “Örneğin: 10, 20 İki satırdaki yazılarınızı (verileri) tarayın İkinci satırın sağ alt köşesinde bulunan siyah küçük kutunun üstüne gelin mausunuz siyah artı şekline dönüşür Siyah artı işaretini yakalayın ve tuşa basarak aşağıya doğru çekin Satır Ekleme İşlemi: UYARI Excel Programı; satırı, her zaman imlecin bulunduğu satırın üstüne ekler. İmlecinizi satır ekleyeceğiniz yere getirin Ekle menüsüne tıklayın Satır Sütun Ekleme İşlemi: UYARI Excel Programı; sütunu, her zaman imlecin bulunduğu sütunun soluna ekler. İmlecinizi sütun ekleyeceğiniz yere getirin Ekle menüsüne tıklayın Sütun 133 Satır silme İşlemi: İmlecinizi silmek istediğiniz satıra getirin Giriş menüsüne tıklayın Hücereler’den Sayfa satırlarını Sil Sütun Silme İşlemi: İmlecinizi silmek istediğiniz sütuna getirin Giriş menüsüne tıklayın Hücereler’den Sayfa sütunlarını Sil Sütun genişliği: Mause A sütunu ile B Sütunu arasındaki çizgi üzerine getirin Mause işaretine dönüştüğünde çizgi üzerinde çift tıklayın Satır Yüksekliği: Mause 1satır ve 2 satır arasındaki çizgi üzerine getirin Mause işaretine dönüştüğünde çizgi üzerinde çift tıklayın 134 Hücreye sayı veya metin girmek için; 1. İstediğiniz sayı veya metni yazın ve ardından ENTER veya SEKME tuşuna basın. 2. Hücrede, sütun genişliğinden daha geniş bir sayı biçimi olan bir sayı bulunursa, ##### görüntülenebilir. Metnin tamamını görmek için sütun genişliğini arttırmalısınız. Hücre içindeki bilgiyi değiştirmek istediğimizde aşağıdaki yollardan birini kullanırız; 1. Hücrenin üzerine çift tıklarız içerisinde değişiklik yaparız. 2. Hücrenin üzerine bir kere tıklayıp yukarıdaki formül çubuğunda değişiklik yaparız. 3. Hücrenin üzerine bir kere tıklayıp F2 tuşuna basarak hücrenin içine giriş yaparız. Hücreden Veri Silmek: Bir veriyi hücreden kaldırmak istiyorsanız, hücreye yeni bilgiler yazarak ; yazınızın eskisinin yerini almasını sağlayabilirsiniz. Aynı işlem hücre seçildikten sonra DELETE tuşuna basılarak da yapılabilmektedir Hücrenin İçeriğini Taşıma ( Kes Yapıştır) : 1). Bir hücrenin içeriğini çalışma sayfasında herhangi bir hücreye taşımak için çeşitli yöntemler kullanılabilir. İçeriği taşınmak istenen hücre seçildikten sonra, mouse’un sağ tuşu tıklanarak kısayol menüsünden Kes komutu seçilir. Hücrenin çevresinde seçildiğini gösteren kesik çizgiler belirecektir. Çalışma sayfasında istediğimiz yere konumlanıp yine mouse’ın sağ tuşundan kısayol menüsünü açtıktan sonra Yapıştır komutunu kullanarak hücrenin içeriği yeni bir hücreye taşınmış olur. 2). Excel’de bir çok işlem için kısayol tuşu atanmıştır. Bir başka yol ise kesilecek bloğu seçtikten sonra CRTL+X tuşlarına birlikte basmaktır. CTRL+V tuşlarının birlikte basımı halinde; seçilen blok otomatik olarak yeni hücresine yapıştırılabilir. Bu yol en kolay yol alarak bilinmektedir Kes Yapıştır yapacağınız metni tarayın Kes Yapıştıracağınız yeri belirleyin Enter yapın Kopyala Yapıştır: Seçili olan bir veriyi kopyalamak için birkaç yol izlenebilir. Taşıma işleminde de olduğu gibi, ilk önce kopyalanmak istenen hücre seçilir. Sonra kısayol menüsünden Kopyala komutu uygulanır. Çalışma sayfasında istenilen hücreye konumlandıktan sonra yine kısayol menüsünden Yapıştır komutu uygulanarak içerik yeni hücreye kopyalanmış olur. Kopyalama yapacağınız verileri tarayın Kopyala Metni yapıştıracağınız yeri belirleyin Yapıştır 135 Sayfayı Koruma: Çalışmakta olduğunuz sayfayı korumaya alabilirsiniz. Bunun için; Gözden geçir menüsüne tıkladığınızda çalışma sayfanızı ve çalışma kitabını korumayı sağlayacak sekmeler açılır. Gözden Geçir Menüsüne tıklayın Sayfayı koru sekmesine tıklayın Korumak istediğiniz sayfanıza parola oluşturun ve tamama basın Parolayı onayla’ya şifrenizi yeniden girin Tamam Para Birimleri: Rakamların yanına para birimlerini ilave etmek isterseniz aşağıdaki işlemleri yapabilirsiniz. Giriş menüsüne tıklayın Sayı sekmesine tıklayın Para birimini seçin Simge’den istediğiniz para birimini seçin Tamam Rakamların başına 0 değeri işlemi: Not: Bu işlemi farklı yöntemlerle yapabilirsiniz. a) 0011001001 öğrenci numarası başına ‘ tek tırnak imi konur ‘0011001001 şeklinde girilir b) Sütun seçilir Sayı sekmesi Metin Tamam 136 Excel tablosunu Power Point’e özel yapıştırma: Excelde hazırlamış olduğunuz bir tabloyu Power Pointte de kullanmak isterseniz aşağıdaki işlemleri yaparak bunu gerçekleştirebilirsiniz. Böylece Daha sonra Excel tablosunda yapacağınız yazı veya rakamsal ifade değişiklikleri, Power Pointe de aynen değişmiş olur. Excelde çizmiş olduğunuz tabloyu tarayın Kopyala yapın Excel tablonuzu simge durumuna getirin Power Pointi açın Yapıştır’ın altında bulunan minik üçgene tıklayın ve özel yapıştır seçin Bağlantı yapıştır dairesini onaylayın Tamam Koşullu Biçimlendirme işlemleri: Koşullu biçimlendirme istenilen şartlar gerçekleştiğinde seçilen hücre ya da hücrelerde istediğiniz biçimin otomatik olarak ortaya çıkması için Microsoft Excel'in kullanıcılarına sunduğu çok kullanışlı bir araçtır. Koşullu biçimlendirmeye koşul olarak hücre değeri ya da formül sonucunun doğru değeri vermesini şart koşabiliriz. Koşul yapacağınız satır veya sütunu seçin Giriş Menüsüne tıklayın Koşullu Biçimlendirme sekmesine tıklayın Hücre kurallarını Vurgula’dan Arasında seçeneğini tıklayın 137 Şunların Arasında olan hücreleri biçimlendir Sekmelerine 0 ve 49 değerlerini yazın Biçim sekmesinden Özel Biçim’i seçin Yazı tipi sitilinden yazı sitilini seçin Renk sekmesinden istediğiniz rengi seçin Tamam 138 Aynı işlemi 50 ve 100 puan alan öğrenciler içinde yapalım Koşul yapacağınız satır veya sütunu seçin Giriş Menüsüne tıklayın Koşullu Biçimlendirme sekmesine tıklayın Hücre kurallarını Vurgula’dan Arasında seçeneğini tıklayın Şunların Arasında olan hücreleri biçimlendir Sekmelerine 50 ve 100 değerlerini yazın Biçim sekmesinden Özel Biçim’i seçin Yazı tipi sitilinden yazı sitilini seçin Renk sekmesinden istediğiniz rengi seçin Tamam Diğer sütunlarımızı da Biçim boyacısı ile renklendirelim Koşullu biçimlendirme yapacağınız diğer sütunu seçin Biçim Boyacısı’nı seçin Koşullu Biçimlendirme yapacağınız Sütuna tıklayın 139 Excel’den Word’e Farklı Kopyalama: Microsoft Word programında yapamadığınız bazı işlemleri Excel de yaparak Word programına farklı kopyalayabilirsiniz. Yazılarınızı veya rakamlarınızı tarayın Giriş menüsü Hücreler Sekmesinden Biçim’i seçin Hücreleri biçimlendir Hizalama sekmesi Yönlendirmeden yazınızın derecesini ayarlayarak tamam’a basın Görünüm Menüsünden Kılavuz çizgilerini kaldırın Kopyala Excel sayfanızı simge durumuna getirin Microsoft Word Programını açın Giriş menüsü Yapıştır Özel yapıştır Resim (Windows Meta Dosyası) Tamam 140 Grafikler: Sütun grafiği çizme işlemleri: Grafikler, çok sayıda verinin ve farklı veri serileri arasındaki ilişkinin anlaşılmasını kolaylaştırmak üzere sayısal veri serilerini grafiksel biçimde görüntülemek için kullanılır. Excel'de bir grafik oluşturmak için ilk olarak bir çalışma sayfasına grafiğin sayısal verilerini girersiniz. Daha sonra Ekle sekmesi, Grafikler grubu kullanmak istediğiniz grafik türünü seçerek bu verileri bir grafiğe dönüştürebilirsiniz. Yapacağınız grafik çalışmasında grafiğinizin kenarlarındaki kutucuklar size bir nevi tarama görevini de sağlayacaktır. Grafiğinizin kenarlarında küçük boş kutucuklar varsa işlemde yapabilirsiniz. Kutucuklar kaybolur ise grafiğin içine tıklarsanız kutucuklar geri gelir. AD NOT ALİ 99 MERT 95 TUNÇ 82 KEMAL 80 SELİM 71 ZEKİ 68 CAN 93 VELİ 87 SEDAT 78 MUSA 90 1.Grafik oluşturacağınız verilerinizi tarayın 4.Ekranınıza gelen grafiğin kenarlarındaki Noktalardan grafiğinizi iki yönlü ok ile büyültüp küçültebilirsiniz 5.Grafik sütunlarından birisine tıklayın 6.Maus’a Sağ tuş yapın 2. Ekle Menüsüne tıklayın 3.Grafik sekmesinden Sütun Grafik türünü seçin 7.Veri serilerini biçimlendir seçin 8.Düz Dolgu 9.Dolgu Rengi seçeneğinden renk belirleyin 10.Kapat 141 Pasta Dilimi grafiği çizme işlemleri : AD NOT ALİ 99 MERT 95 TUNÇ 82 KEMAL 80 SELİM 71 ZEKİ 68 CAN 93 VELİ 87 SEDAT 78 MUSA 90 1.Grafik oluşturacağınız verinizi tarayın 2. Ekle Menüsüne tıklayın 3.Grafik sekmesinden Pasta Grafik türünü seçin 4. Pasta dilimlerinden birisine tıklayın 5. Dilimleri dağıtmak için mause basarak dışarıya doğru çekin 6. Dilimleri toplamak için mause basarak İçeriye doğru öteleyin 7. Grafik sütunlarından birisine tıklayın 8. Maus Sağ tuş yapın 9. Veri etiketleri ekle seçin 10. Kapat 142 Yazıları Dikey Yazdırma: Dikey yazdıracağınız kelimenin sığabileceği kadar sütunu tarayın. Örneğin: A1 den A20’ye kadar Giriş menüsünden Birleştir ve Ortala’yı seçin Yazınızı yazın ve Enter yapın İmlecinizi yazınızın olduğu hücreye geri getirin Giriş menüsünden Hizalama sekmesine tıklayın Yönlendirmeden yazınızın yönünü 90 derece yukarıya çevirin Dikey kutusunun sağ tarafındaki minik üçgene tıklayın Açılan pencerede Orta’yı seçin Tamam 143 Tablo Çizme işlemleri: ÖNEMLİ: Excel de bir tablo oluşturulurken öncelikle tabloda bulunan veriler girilir. Daha sonra ise, bu yazılar kolayca tabloya dönüştürülebilir. Excel de Tablo çizerken önce yazılarınızı ( verilerinizi )yazın Yazılarınızın tamamını tarayın Dikkat! (Boş satır ve sütun taramayın) Giriş Menüsünden Kenarlıklara tıklayın Açılan pencerede Tüm kenarlıklar işaretine tıklayarak tablo çizimini bitirin Şimdi tabloda satır yüksekliğini ayarlamaya geçelim Satır ve Sütun Yüksekliğini ayarlama: Tablonuz taralı iken ; Giriş menüsüne tıklayın Biçim Sekmesi Satır Yüksekliği 144 Satır yüksekliği penceresi gelir.Satır yüksekliği verisini girin.( Örneğin 25) Tamam Tablonuz taralı iken ; Giriş menüsüne tıklayın Biçim Sekmesi Sütun Yüksekliği Sütun genişliği galerisine genişlik verisini girin. ( Örneğin 12) Tamam Tabloda Hücre Kenarlığını Silme: Sileceğiniz hücre kenarlığını seçin Giriş Menüsünden Hizalamayı seçin Kenarlık sekmesine seçin Metin pencerelerinden hangi yöndeki çizgiyi kaldırmak isterseniz ona tıklayın Tamam 145 Tabloya Başlık Ortalama: Tablo Başlığını yazın daha sonra başlığı tablonun bittiği yere kadar tarayın Giriş menüsüne tıklayın Hizalama Sekmesinden Birleştir ve Ortalaya bir kez basın Tabloyu yataya çevirme ve ortalama: Sayfa Düzeni Menüsü Kenar Boşlukları Özel Kenar Boşlukları Ortala bölümünde; Yatay Dikey kutularını onaylayın Tamam 146 Eğer Formülü: Formül Girişi Excel’in en önemli özelliği hücreye girilen formüllerdir. Formüller diğer hücreler içindeki veriler üzerinde istediğimiz işlemi yapmamızı sağlar. Hücrelere formül girmeden önce (=) işareti kullanılmalıdır. Formüllere eşittir ile başlanmaz ise o veriler Excel tarafından formül olarak algılanmaz ve bir sonuç üretmez. Excelde bir tablo çizelim ve eğer formülü oluşturmaya çalışalım. Daha sonra aşağıda görülen tablo üzerinde çalışarak formülümüzü oluşturalım. Aşağıda görülen örnek Tabloyu çizin Örnek tabloda görüldüğü gibi A, B, C sütunlarına verilerinizi tabloya girin İmlecinizi D2 hücresine getirin =(b2+c2)/2 formülü yazarak Enter yapın Çıkan sonucun sağ alt köşesindeki küçük karenin üzerine gelin siyah artı işaretini yakalayın ve tablonun sonuna doğru çekin böylece diğer hücre toplamlarını da almış olursunuz. Sıra geldi sonuçları almaya. Sonuçları almak için Eğer formülü uygulayacağız. İmlecinizi formül satırına getirin =EĞER(D2>=50;”GEÇTİ”;”KALDI”) formülünü yazın ve Enter yapın Çıkan sonucun sağ alt köşesindeki küçük karenin üzerine gelin siyah artı işaretini yakalayın ve aşağıya doğru çekin böylece diğer hücrelerdeki sonuçları da almış olursunuz 1 2 3 4 5 6 7 8 A B C D E ADI SOYADI VİZE1 VİZE2 ORTALAMA SONUÇ ŞÜKRÜ KOÇAK 90 58 74 GEÇTİ EMİNE EYYÜBOĞLU 88 54 71 GEÇTİ ABDULLAH GÜÇLÜ 45 42 43,5 KALDI ERDOĞAN ÜNSAL 65 89 77 GEÇTİ ŞEFİK CÜREBAL 36 62 49 KALDI SEVİNÇ TERCAN FATMA BAYRAKTAR 85 25 55 GEÇTİ 20 57 38,5 KALDI SEZER BARIŞ 45 60 52,5 GEÇTİ ALİ BAKIR 35 68 56,5 GEÇTİ 147 Tabloda Formül Hücrelerini Koruma: Tablonuzda formül oluşturduğunuz hücreleri koruma yaparak formüllerin bozulmasını engelleyebilirsiniz. Tabloda koruma yapacağınız hücreleri seçin (tarayın) Ctrl + A’ya basın (tablonuzun tamamı taranır) Biçim sekmesinden Hücreleri Biçimlendir’ i seçin Koruma Sekmesi Kilitli kutusundaki çeki tıklayarak kaldırın Tamam Koruma yapacağınız hücreleri yeniden seçin (tarayın) Biçim sekmesinden Hücreleri Biçimlendir’i seçin Koruma sekmesi Kilitli kutusunu onaylayın Tamam Biçim sekmesinden sayfayı koru seçin Şifrenizi girin Tamam Şifrenizi tekrar girin Tamam 148 Şifreli Dosya kaydetme: Excel de hazırlamış olduğunuz belgeye şifre oluşturarak belgenizi başkalarının görmenizi engelleyebilirsiniz. Dosya Menüsüne tıklayın Kaydet veya farklı kaydet Araçlar Sekmesini seçin Genel seçenekler Açma parolası kutusuna şifrenizi yazın Devam etmek için parolayı yeniden girin kutusuna şifrenizi yine girin Tamam 149 Excel de iki Sütundaki verileri birleştirme: Farklı sütunlarda yazılmış verileri (Yazı veya Rakam Farketmez) birleştirmek isterseniz aşağıdaki işlemleri yaparak bu sağlayabiliriz. Örneğin; A ve B sütunlarına ayrı ayrı girilmiş isim ve soy isimleri birleştirmek için şunları yapmalıyız. Boş bir hücreye =A1 & " " & B1 Yazın ve Enter yapın Birinci satırdaki verileri birleştirdikten sonra satırın sağ alt köşesinden tutamacı aşağıya çekin D Sütunundaki verileri tarayın ve kopyala yapın ardından A1 hücresini seçin Yapıştır’ı, Özel Yapıştır’ı, Değerler’i ve sonrada Tamam’ı tıklatın Son işlem olarak da D: sütununu silin 150 Tek Sütuna Yazılmış Tarihi Sütunlara Ayırma: Bölümlere ayırmak istediğiniz tarihleri seçin Veri menüsüne tıklayın Metni sütunlara dönüştür sekmesi İleri Sekme kutusundaki çeki kaldırın Diğer kutusunu çekleyin ve nokta koyun İleri Tarih kutusunu çekleyin Hedefe tıklayın Bölümlere ayıracağınız sütunları seçin Son Yazdırma Alanını Belirleme: Sayfa Düzeni menüsünden Yazdırma Alanı’nı seçin Yazdırma alanını belirle’yi seçin Bölüm Dondurma işlemi: Bölüm dondurması yapacağınız yere imlecinizi konumlandırın Görünüm Menüsüne tıklayın Bölmeleri Dondur Üst Satırı Dondur / İlk Sütunu Dondur Bölmeleri çözmek için aynı menüden Bölmeleri Çöz yapın 151 Yazıyı iki satır yapma: Yazınızın sığabileceği kadar satır ve sütunu tarayın Giriş Menüsüne tıklayın Birleştir ve ortala’yı seçin Yazınızı yazın Enter yapın ve tekrar hücreye dönün Giriş menüsünden Hizalama sekmesini seçin Tamam Alt Alta Olan Yazıları Yan Yana Sıralama İşlemi Yazılarınızı tarayın Kopyala İmlecinizi yazılarınızı sıralayacağınız yere getirin Yapıştır Özel yapıştır İşlemi tersine çevir kutusunu çekleyin Tamam Tabloyu Başka Bir Excel Kitabına Kopyalama Tabloyu A ve 1 rakamlarının kesiştiği hücreden tarayın Kopyala Kopyalama yapacağınız Yeni excel kitabını açın A ve 1 rakamlarının kesiştiği yerde sağ tuş yapın Kopyalanan Hücreleri Ekle’yi seçin Kuyruk Sayfasını İptal Etme: Görünüm menüsüne tıklayın Sayfa sonu ön izleme Açık olan kuyruk sayfaları üzerinde sayfa sonu çizgisi üzerine gelin iki yönlü oku yakalayın Sol tuşa basarak yukarıya doğru çekin Her çektiğiniz sayfa böylece iptal olur Tekrar görünüm menüsüne tıklayın Normal 152 Köprü Kurma işlemi: Ekle menüsüne tıklayın Köprü sekmesini seçin Köprü Ekle galerisinde; Adres satırına, Kuracağınız köprü adresini yazın Tamam 153 Alfabetik Veri Sıralama İşlemi: Alfabetik sıralama işlemi, belgenizde karışık olarak yazmış olduğunuz bilgi ve rakamsal ifadeleri Büyükten Küçüğe Küçükten / Büyüğe doğru sıralama işlemini gerçekleştirir. Sıralama yapacağınız Yazı veya Rakamsal ifadelerinizi tarayın Veri Menüsüne tıklayın Sırala ve filtre uygula sekmesinde; Sırala 154 seçeneklerine tıklayın Power Point 2010’a giriş PowerPoint'i kullanarak, renkli metinlerle fotoğrafları, çizimleri, tabloları, grafikleri ve filmleri etkili bir şekilde birleştiren ekranlar oluşturabilir ve birinden diğerine aynı slayt gösterisinde olduğu gibi geçiş yapabilirsiniz. Animasyon özelliğini de kullanarak ekrandaki metin ve çizimlere animasyonlar ekleyebileceğiniz gibi, ses ve videolar da ekleyebilirsiniz. Microsoft office Powerpoint programına şu yollar ile giriş yapılabilmektedir: 1) Başlat Tüm Programlar Microsoft Office Microsoft Office 2010 Power Point 2) Masa Üstünde Kısayol Simgesine tıklayarak Power Point sayfa görüntüsü: Ekran yakınlaştırma çubuğu: Aşağıda sayfa görünümünü büyültüp küçültebileceğiniz – ve + işaretleri resmi verilmiştir. Ayrıca görünüm sekmesinde de yakınlaştır grubu içerisinde yer alan yakınlaştır komutu ile de yapılabileceğiniz bir uygulamadır. 155 Menü Satırının Özelleştirilmesi: Ofis programlarından (Word, Excel, Power Point) hangisini kullanırsanız kullanın menü ve araç çubuklarınız ekranınızda olması gerekir. Bu araç çubukları veya menü satırı ekranda görülmüyorsa aşağıdaki işlemleri yaparak menülerin ekrana gelmelerini sağlayabilirsiniz. Herhangi bir menü üstünde sağ tuş yapın Şeridi Özelleştir seçin Ana Sekmeler galerisinden İstediğiniz menü kutucuklarını onaylayın Tamam Hızlı Erişim Araç çubuğunu özelleştirme: Hızlı Erişim Araç Çubuğu geçerli olarak görüntülenen sekmeden bağımsız komutlar kümesi içeren özelleştirilebilir bir araç çubuğudur. Komutları Hızlı Erişim Araç Çubuğu'na tanıtan düğmeler ekleyebilirsiniz. Hızlı erişim araç çubuğunu özelleştir’e tıklayın Diğer komutları seçin 156 Sunu Hazırlama: PowerPoint programını açın Başlık eklemek için tıklatın bölümüne tıklayın ve konu başlığınızı yazın Alt başlık eklemek için tıklatın bölümüne tıklayın ve konunuzu yazın *** Sütunlara yazılarınız sığmıyorsa sütunların kenarlarındaki boş kutucuklardan büyültme işlemi yapın Yeni Slayt Ekleme: Oluşturmakta olduğunuz sunuya yeni slayt eklemenin birkaç yolu var. 1. Giriş Menüsünden Yeni slayt seçilir 2. Ctrl + M harfine aynı anda basarak 3. Enter yaparak Slayt’a numara, tarih ve alt bilgi ekleme: Ekle menüsüne tıklayın Tarih ve saat seçin Tarih ve saat ile Slayt Numarası kutularını onaylayın Altbilgi sütununa isminizi yazın Tümüne Uygula’yı seçin 157 Slayt’a Otomatik Şekil Ekleme: Ekle menüsünden Şekiller’i seçin Şekiller galerisinden istediğiniz şekle tıklayın Şeklin kenarlarındaki kutucuklardan şeklinizi büyültün veya küçültün Slayt’a Küçük Resim Ekleme: Ekle menüsüne tıklayın Küçük resim’i seçin Ekranın sağ tarafında açılan Git sekmesine tıklayın Açılan resim galerisinden istediğiniz resme tıklayın Resmin kenarlarında bulunan boş kutucuklardan resminizi büyültüp küçültün *** İki yönlü ok işareti şekilde büyültme ve küçültme yapar. *** Dört yönlü ok işareti şekli bir yerden başka bir yere taşır. 158 Slayt’a Dosyadan Resim Ekleme: Slaydınıza Windows da bulunan resimlerden herhangi bir resmi ekleyebileceğiniz gibi Fotoğraf Makinanız veya cep telefonunuzdan bilgisayara kopyaladığınız resimlerle de Slayt’a istediğiniz resimleri ekleyebilirsiniz. Ekle menüsüne tıklayın Resim sekmesini seçin Resimler yazısını seçin Örnek resimler Alt kategorilere ayrılan resimlerden birisine tıklayın Resmin kenarlarında bulunan boş kutucuklar ile resminizi büyültüp küçültün *** İki yönlü ok işareti şekilde büyültme ve küçültme yapar. *** Dört yönlü ok işareti şekli bir yerden başka bir yere taşır. 159 Slayt’a Tablo Ekleme: NOT: Tablo ile ilgili bir işlem yaparken imlecinizin tabloda bir hücrede olması çok önemlidir. Giriş menüsüne tıklayın Slaytlar Sekmesinden Düzen penceresine tıklayın Boş seçeneğine tıklayın Ekle Menüsünden Tabloyu seçin Tablonun Satır ve Sütun sayılarını belirleyin İsterseniz Tablonun biçimini Tablo sitillerinden değiştirin Tablonuzun yazılarını yazın İsterseniz tablonun kenarlarındaki kutucuklardan tabloyu büyültüp küçültebilirsiniz *** İki yönlü ok işareti şekilde büyültme ve küçültme yapar. *** Dört yönlü ok işareti şekli bir yerden başka bir yere taşır. 160 Slayt’a Kuruluş Şeması Ekleme: Ekle Menüsüne tıklayın SmartArt SmartArt Grafiğinden Hiyerarşiyi seçin Hiyerarşiden Kuruluş Şemasını seçin Metin kutularına dilediğiniz isimleri yazın Şekil eklemek için Metin çerçeve kenarlarında sağ tuş yapın Şekil Ekle Yardımcı Ekle *** İsterseniz yardımcı seçeneği dışında da diğer seçenekleri tercih edebilirsiniz. Kuruluş Şemasında Grup Çözme: Kuruluş şemasında grup çöz yaparak her birimi ayrı ayrı ekrana getirebilir animasyonlarla da her hücrenin farklı şekillerde ve renklerde ekrana gelmesini sağlayabilirsiniz. Kuruluş Şeması alanı çizgisi üstünde sağ tuş yapın Gruplandır / Grup çöz seçin Alan çizgisi üstünde sağ tuş yapın Gruplandır / Grubu çöz Şimdi şemaya ayrı ayrı renklendirme ve animasyon yapabilirsiniz 161 Slayt’a Grafik Ekleme: PowerPoint 2010 programı; Grafik çalışmalarında size yardımcı olacak olan PowerPoint ve Excel sayfasını ekranınıza ortaklaşa getirir. Excel bölümünde verilerinizi düzeltebilir, isterseniz yeni veriler ekleyebilir ve her türlü düzenlemeyi de yine excel sayfasında yapabilirsiniz. PowerPointi açın Sayfada sağ tuş yapın Düzen’den sağa geçin Boş Slaytı seçin (sayfanın içeriğini boşaltmamız gerekiyor) Ekle Menüsüne tıklayın Çizimler Sekmesinden Grafik seçin Şablonlardan istediğiniz Grafiği seçin Tamam 162 Sayfanıza Aşağıdaki şekilde görülen PowerPoint ve Excel sayfası ortaklaşa gelir Kategorileri değiştirmek için; Değiştirmek istediğiniz yazının üstüne gelin Yazınızı yazın ve Enter yapın Yeni bir kategori eklemek için; Excel sayfanızda grafik verilerinizin sağındaki boş hücreye imlecinizi konumlandırın veri girişini yapın Veri girişlerinizi tamamladıktan sonra Excel sayfasını kapatabilirsiniz İlerde tekrar Excel çalışma sayfasını ekrana getirip, veri ilave etmek isterseniz Grafiğin ortasında sağ tuş yapın Verileri Düzenle’yi seçin Grafik yazılarını 45 derece eğimli yapmak için; Grafik isimleri üzerinde sağ tuş yapın Ekseni Biçimlendir seçin Hizalama sekmesine tıklayın Özel Açı’yı -45 yapın Kapat Grafik yazılarını küçültmek ve diğer ayarları yapmak için; Giriş menüsüne tıklayın Yazı puntosu, yazı sitili, italik, koyu vs. değişikliklerini yapın Grafik veri etiketlerini eklemek için; Herhangi bir grafik sütunu üzerinde sağ tuş yapın Veri Etiketleri Ekle seçin 163 Grafik Alanı/Çizim Alanını Renklendirme: Grafik Alanını Renklendirmek için; Grafik Alanında Sağ tuş yapın Şekil Dolgusunu seçin Tema Renklerinden istediğiniz Rengi seçin Çizim Alanını Renklendirmek için; Çizim Alanı üzerinde sağ tuş yapın Şekil Dolgusunu seçin Tema Renklerinden istediğiniz Rengi seçin Grafik Sütunlarının renklerini değiştirme: Rengini değiştirmek istediğiniz sütun içinde sağ tuş yapın Şekil Dolgusundan istediğiniz rengi seçin 164 Sütun Grafiğinde sütunları ekrana tek tek getirme: Animasyonlar menüsünden uçarak giriş sitilini seçin Efekt seçenekleri sekmesinden; Kategori Öğesine Göre seçin Süreyi dilediğiniz zaman dilimine göre ayarlayın Örneğin: 05;00 Geçişler menüsüne tıklayın Fare tıklatılmasında kutusundaki onayı kaldırın. Sonrasında kutusunu onaylayın Tümüne uygula’yı seçin 165 Slayt’a arka plan rengi verme: Tasarım menüsüne tıklayın Arka Plan Sitilleri Sitil galerisinden istediğiniz seçeneğe tıklayın Slayt’a özel arka plan rengi verme: Tasarım menüsüne tıklayın Arka Plan Sitilleri Arka planı biçimlendir Renk sekmesinden istediğiniz rengi seçin Tümüne uygula Kapat 166 Animasyon seçenekleri: Slayt konu başlığına animasyon verme: Slayt konu başlığına tıklayın ( konu başlığınız seçili olmalı ) Animasyonlar menüsünden dilediğiniz animasyon seçeneğine tıklayın Zamanlama sekmesinden Animasyonun ekrana gelme süresini ayarlayın Slayt alt başlığa animasyon verme: Slayt alt başlığa tıklayın ( konu başlığınız seçili olmalı ) Animasyonlar menüsünden dilediğiniz animasyon seçeneğine tıklayın Zamanlama sekmesinden Animasyonun ekrana gelme süresini ayarlayın 167 Animasyonu İptal etme işlemi: Animasyonlar Menüsü Animasyon Bölmesi Silmek istediğiniz Animasyonu seçin ve Delete yapın Şifreli Dosya Kaydetme: Power Point programı da diğer Office programları gibi belgelerinizi şifreli kaydetmenize olanak sağlar. Böylece belgelerinizi başkalarının görmenizi engelleyebilirsiniz. Dosya Menüsü Kaydet veya farklı kaydet Araçlar Sekmesi Genel seçenekler Açma parolası kutusuna şifrenizi yazın Devam etmek için parolayı yeniden girin kutusuna şifrenizi yine girin Tamam 168 Sunuyu Animasyonsuz gösterme: Animasyon vermiş olduğunuz sununun animasyonlarını geçici olarak durdurabilirsiniz Slayt gösterisi menüsü Slayt gösterisi ayarla sekmesi Animasyon olmadan göster kutusunu çekleyin Tamam Sunuyu otomatik gösterme: Geçişler menüsüne tıklayın Fare Tıklatmasında kutucuğundaki onayı kaldırın Sonrasında kutucuğunu onaylayın ve zaman aralığını dilediğiniz gibi ayarlayın Tümüne uygula 169 Asıl slayt Başlıkları: Sunu hazırlamada yazıları istenilen renk yapma: Görünüm menüsüne tıklayın Asıl slayt Asıl başlık sitili için tıklatın tarayın Yazınızın rengini belirleyin Asıl alt başlık stilini düzenlemek için tıklatın tarayın Yazınızın rengini belirleyin Asıl slayt sekmesi Asıl görünümü kapat Excel tablosunu Power Point’e özel yapıştırma: Excelde hazırlamış olduğunuz bir tabloyu Power Pointte kullanmak isterseniz aşağıdaki işlemleri yaparak bunu gerçekleştirebilirsiniz. Böylece Daha sonra Excel tablosunda yapacağınız yazı veya rakamsal ifade değişiklikleri, Power Pointe de aynen değişmiş olur. Excelde çizmiş olduğunuz tabloyu tarayın Kopyala yapın Excel tablonuzu simge durumuna getirin Power Pointi açın Yapıştır altında bulunan minik üçgene tıklayın ve özel yapıştır seçin Bağlantı yapıştır Tamam 170 Bul Değiştir İşlemi: Bul Değiştir; Belgenin tamamında bir kelimenin aranıp yenisi ile değiştirme işlemidir. Zaman tasarrufu sağlar. Bul Değiştir işlemi yapacağınız sunuyu açın Giriş menüsüne Tıklayın Değiştir Aranan kutusuna, aradığınız kelimeyi yazın Yeni değer kutusuna değiştirmek istediğiniz kelimeyi yazın Tümünü değiştir. Tamam Köprü Kurma : Üzerine Köprü kuracağınız kelimeyi seçin (tarayın) Ekle menüsüne tıklayın Köprü sekmesini seçin Köprü atamak istediğiniz belgeyi veya adresi belirtin Tamam 171 Mp3 müzik dosyasını Vaw dosyasına dönüştürme: NOT: Power pointte hazırlamış olduğunuz bir sunuya fon müziği eklemek istiyorsanız, ekleyeceğiniz müzik VAW uzantılı dosya olması gerekiyor. İnternetten indirdiğiniz yada müzik marketlerden almış olduğunuz mp3 müzik dosyaları VAW dosyasına dönüştürülmelidir. Bu işlemin yapılabilmesi için de dönüştürme programlarından birine ihtiyaç duyulmaktadır. Blaze Media Programı müzik dönüştürme programlarından biridir. Bu program bilgisayarınızda var ise, aşağıdaki işlem basamaklarını takip ederek istediğiniz müzik parçasını VAW dosya sistemine dönüştürebilirsiniz. Blaze Media pro’ yu tıklayarak başlatın Convert Audio tıklayın Convert to WAV tıklayın Add files to List menüsüne işaretine tıklayın Konum kutusundan dönüştürülecek müzik parçasını seçin Müzik parçasını seçin ( üzerine tıklayın ) Audıo wav ( Decode ) sekmesine tıklayın Müzik parçasını kopyalamak istediğiniz yeri belirleyin ( örneğin masaüstü) Tamam 172 Sunu’ya Müzik ekleme: Geçişler menüsüne tıklayın Ses sekmesinden Diğer Ses seçin Eklemek istediğiniz müzik nerede ise bularak seçin Ses Sekmesi Sonraki sese kadar dön Sunu’ya film (video) ekleme: Ekle menüsüne tıklayın Video sekmesini seçin Dosyadan Video seçin Eklemek istediğiniz filmi bularak seçin Video yüklediğiniz slat’ı seçin Geçişler Menüsü Ses Önceki Sesi durdur 173 Slaytta Film Kırpma İşlemi: Slayt’a videoyu ekleyin Kayıttan yürüt Menüsü’nü seçin Videoyu Kırp Aşağıda resimde görülen Başlangıç ve Sonuç tutamaçlarından videoda kırpmak istediğiniz yerleri belirleyin Tamam Başlangıç sekmesinden Otomatik olarak seçin 174