Temel Lastik Bilgisi
Transkript
Temel Lastik Bilgisi
LASTİK GENEL BİLGİ LASTİK NEDİR? Esneyerek şekil değiştirebilen basınçlı hava tankıdır. Araçla yol arasındaki tek bağlantıdır. LASTİĞİN TARİHİ - 1807 Otomobilin İcadı 1829 Charles Goodyear, Vulkanize Kauçuk 1840 Dolgu Lastiğin İcadı 1888 John Dunlop Havalı Lastiği 1946 Michelin Radyal Lastiği 1952 Radyal Kamyon Lastiği 1953 Çelik Radyal Kamyon Lastiği 1956 İç Lastiksiz (tubeless) Lastik 1959 Radyal İş Makinası Lastiği 1979 Radial Formula 1 Yarış Lastiği 1981 Radial Uçak Lastiği 1 - Karkas yapılarına göre - Diagonal (çapraz katlı) lastikler - Radyal lastikler 2 - Hava tutma özelliğine göre - İç lastikli (TT) - İç lastiksiz (TT) Tubeless 3 - Kullanım alanlarına göre - Düz tip - Çeker tip - Treyler - Yol dışı LASTİK NE İŞE YARAR İçindeki basınçlı hava sayesinde yükü taşır Aracın çekiş ve fren gücünü yola aktarır Darbelere karşı yastık görevi yapar Viraj alma ve yol tutma görevi yapar DÜNYADA LASTİK ÜRETİCİLERİ •BRIDGESTONE-Firestone •MICHELIN-Uniroyal(ABD)-B.F.Goodrich-Taurus-Kleber-Stomil Olztyn •GOODYEAR-Fulda-Kelly-Sumitomo-Dunlop-Pneumant •CONTINENTAL-General-Uniroyal-Semperit-Barum-Matador •PIRELLI-Ceat-Armstrong •Toyo •Yokohama •Hankook •Kumho •Cooper TÜRKİYEDE LASTİK ÜRETİCİLERİ •Bridgestone-Lassa (Brisa) •Goodyear-Fulda-Sava •Pirelli •Petlas – Abdülkadir Özcan Aş. ÇAPRAZ KATLI - KONVANSİYONEL - BİAS - BEZLİ LASTİĞİN YAPISI RADYAL - TELLİ LASTİĞN YAPISI ÇAPRAZ KATLI (BEZLİ) LASTİK •Yapısından dolayı zayıf kavrama - düşük viraj kabiliyeti •Zayıf tutunma - düşük km performansı •Aşırı ısınma - hızlı aşınma •Yüksek dönme direnci - yüksek yakıt tüketimi RADYAL LASTİK •Mükemmel kavrama, ve yüksek viraj kabiliyeti •Daha iyi yol tutuş - yüksek kilometre performansı •Serin çalışma •Daha düşük dönme direnci - daha düşük yakıt tüketimi •Daha kısa fren mesafesi •Yüksek esneme kabiliyeti sayesinde darbelere karşı korunma Lastiğin bölümleri ve görevleri - KUŞAK DAMAK SIRT YANAK KORUMA KATI LINER VERMESİNİ ÖNLER LASTİĞİ DENGEDE TUTAR LASTİĞİN BÜYÜMESİNİ ÖNLER JANTA OTURMAYI SAĞLAR SIZDIRMAZLIĞI SAĞLAR AŞINMAYA KARŞI DİRENİR ÇEKİŞ SAĞLAR KARKASI KORUR TOPUK BÖLGESİNİ KORUR KARKASA HAVA SIZMASINI ÖNLER İÇ LASTİĞİN KARKASA ZARAR JANT ÇEŞİTLERİ İÇLASTİK KOLON DÜZ JANT CONTA TUBELESS DÜZ JANT DÜŞÜK MERKEZLİ TUBELESS JANT 15”, 16”, 20”, NEDEN TUBELESS ( İÇ LASTİKSİZ) •AĞIRLIKTAN TASARRUF •MONTAJ KOLAYLIĞI •DAHA İYİ BALANS •DAHA AZ PATLAMA RİSKİ •DAHA AZ JANT KOROZYONU •DAHA AZ SÜRTÜNME •DAHA AZ ISINMA 17.5”, 19.5”, 22.5”, DÜZ JANT 10.00-20 11.00-20 1200.20 7.50-16 ----------------- TUBLESS JANT KARŞILIKLARI ------11R22,5 ------12R22,5 -------13R22,5 -------- 8,5R17,5 DÜZ CANTA LASTİK TAILMASI İÇ LASTİKLİ ÇAPRAZ KATLI LASTİKLER, İÇ LASTİKLİ RADYAL LASTİKLER (15”, 16”, 20”, 24”) İÇ LASTİKSİZ RADYAL LASTİKLER (16”, 20”) ÖZEL BİR CONTA (O-RİNG - SEALING RING) YARDIMIYLA TAKILIR. Tubles lastiğe iç lastik tavsiye edilmez ancak takılabilir. İç lastikli lastik iç lastiksiz kullanılamaz AŞAĞIDAKİ EBAT LASTİKLERİN BOYLARI EŞİTTİR 1100R20 -------- 315/80R22,5 ------------- 12R22,5 --------- Aynı çapta 1000R20---------295/80R22,5---------------11R22,5 ----------Aynı çapta AŞAĞIDAKİ EBAT LASTİKLER AYNI YÜKÜ TAŞIRLAR 10.00R20 ------ 11R22,5 -------------------------------------Aynı yükü taşır 11.00R20 ------ 295/80R22,5--------12R22,5 --------------Aynı yükü taşır 12.00R20 ------ 315/80R22,5--------13R22,5 --------------Aynı yükü taşır LASTİĞİN ÜZERİNDEKİ İŞARETLERİN OKUNMASI 12.00 R 20 12,00 ; Kesit genişliği ( Lastiğin şişirilmiş halde yanaktan yanağa genişliği – bu ölçü inç ve mm şeklinde değişebilmektedir ) R ; Radyal gövde 20 ; Jant çapı 12.00-20 Bu lastik te R göstergesi bulunmadığında - çapraz katlı olduğunu gösteriyor. H; Kesit yüksekliği S; kesit genişliği 315 / 80 R 22,5 ZXA ( Lastiğin deseni) ZXA ( Lastiğin deseni) 80; KESİT ORANI = H / S X 100 12R22.5 H/S=90 385/65R22.5 H/S=65 12.00R20 12.00-20 H/S=100 LASTİKLERDE HIZ VE YÜK ENDEKSİ 154 / 150 M 154 Tekli kullanımda yük taşıma endeksi ; 3750mKg 150 Eşli kullanımda yük taşıma endeksi ; 3350 Kg M Hız endeksi ; 130 Km 7 Saat MAKSİMUM YÜK VE HAVA BASINCI MAKS. YÜK TEKLİ 3750 KG. 120 PSI. SOĞUK MAKS. YÜK EŞLİ 3350 KG. 120 PSI. SOĞUK MAKSİMUM YÜK VE HAVA BASINCI MAX. LOAD SINGLE 8270 LBS. AT 120 PSI. COLD MAX. LOAD DUAL 7385 LBS. AT 120PSI. COLD MAKS. YÜK TEKLİ 3750 KG. 120 PSI. SOĞUK MAKS. YÜK EŞLİ 3350 KG. 120 PSI. SOĞUK KUŞAK VE KAT SAYISITREAD 5 STEEL PLIES SI RT 5 KAT ÇELİK SIDEWALL 1 STEEL PLY YANAK 1 KAT ÇELİK DOT DOT HJEA 2HCX 4001 40. HAFTA 2001 DOT HJEA 2HCX 408 40. HAFTA 1998 16 PR = 16 Ply Rating = 16 Kat Muadili 16 kat pamuk ipliği = 7-8 kat naylon = 1 kat çelik LASTİKLERİN DAMGALANMASI