haber / analiz devamı
Transkript
haber / analiz devamı
HABEr-AnAlİZ / İSLAM ZİRVESİ ZİRVEYE 57 ÜLKE KATILDI İslam İşbirliği Teşkilatı 13. İslam Zirvesi, İstanbul Kongre Merkezi’nde yapıldı. Zirveye 57 İslam ülkesinden cumhurbaşkanı, başbakan ve dışişleri bakanları katıldı. İslam İşbirliği Teşkilatı Dönem Başkanı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, cumhurbaşkanı, meclis başkanı ve başbakan düzeylerindeki konukları karşıladı. Karşılamanın ardından aile fotoğrafı çekildi. İSTANBUL’DA İSLAM ZİRVESİ 15 trilyon dolarlık ekonomiye sahip 57 İslam ülkesi arasındaki ticaret son 14 yılda 7 kat arttı ancak veriler İslam ülkelerinin daha katedecek çok yolu olduğunu ortaya koyuyor. Zirvede dönem başkanlığını alan Türkiye ise İslam ülkeleri arasında en yoğun ticareti gerçekleştiren ikinci ülke konumunda. 64 EKOVİTRİN MAYIS 2016 T ürkiye’nin ev sahipliğinde iki gün süren İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) 13. İslam Zirvesi yoğun gündem maddeleriyle geçtiğimiz ay İstanbul’da yapıldı. Zirveye katılan devlet adamları Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından karşılandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirvenin bölgedeki siyasi sorunların aşılması, ekonomik ve beşeri ilişkilerin geliştirilmesi adın önemli bir organizasyon olduğuna dikkat çekti. 57 ülkenin üst düzeyde temsil edildiği ve İstanbul Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilen zirvede güncel siyasi ve jeopolitik sorunlara çözüm getirmenin yanında ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi ve İslam ülkelerinin küresel ekonomide daha fazla söz sahibi olmasını sağlayacak adımların atılması gibi önemli konular konuşuldu. ERDOĞAN KARŞILADI 13. İslam Zirvesi’ne katılan Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz Al Saud (solda), Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev (ortada) ve Kuveyt Emiri Sabah IV Al-Ahmet Al-Cabir Al-Sabah, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından karşılandı. EKOVİTRİN MAYIS 2016 65 HABEr-AnAlİZ / İSLAM ZİRVESİ 13. İSLAM ZİRVESİ’NDEN İslam Zirvesi’nin önemli konuklarından Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz Al Saud, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından karşılandı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Katar Emiri Tamim Bin Hamad El Sani’nin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile samimi sohbeti objektiflere böyle yansıdı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, zirveye katılan İran Cuhurbaşkanı Hasan Ruhani’yi işte böyle samimi bir şekilde karşıladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İslam İşbirliği Teşkilatı 13. İslam Zirvesi’ne katılan konuk heyet başkanları onuruna Dolmabahçe Sarayı’nda bir akşam yemeği verdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Endenozya Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Yusuf Kala ile yemek öncesinde bir süre sohbet etti. umhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) 13. Zirve Toplantısı’na katılan konuk heyet başkanları onuruna Dolmabahçe Sarayı’nda akşam yemeği verdi. Erdoğan, yemekte yaptığı konuşmada, “Bu zirveden en büyük beklentimiz, tüm dünyadaki Müslümanlara İslam ülkelerinin 66 EKOVİTRİN MAYIS 2016 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Gambiya Devlet Başkanı Yahya Jammeh ile sohbet ederken elini konuk cumhurbaşkanının omzuna attı. 13. İslam Zirvesi kapsamında ikili görüşmelerde bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Brunei Sultanı Haji Hassanal Bolkiah ile bir araya geldi. SAVARONA İLE BOĞAZ’I GEZDİLER GÖRKEMLİ SARAYDA YEMEK C OBJEKTİFLERE YANSIYANLAR birlik ve beraberlik içinde oldukları mesajını verebilmektir. Hedefimiz, tüm İslam aleminin geleceğe umutla bakabilmesini sağlamaktır. İnşallah bu zirve hepimiz için yeni bir dönemin başlamasına vesile olur. Bu zirveyle birlikte, akan kanı ve gözyaşını bir nebze de olsa azaltabilme niyetindeyiz” dedi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) 13. İslam Zirvesi’ne katılan devlet ve hükümet başkanları onuruna Savarona yatında akşam yemeği verdi. Kuruçeşme’de demirli Savarona yatına Cumhurbaşkanı Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile geldi. Yemeğe, İİT Genel Sekreteri İyad bin Emin Madani’nin yanı sıra Bahreyn, Afganistan, Malezya, Kamerun, Lübnan, Ürdün, Özbekistan, Cezayir, Katar, Azerbaycan, Libya, Bosna Hersek, Belarus, Yemen, Fildişi Sahilleri, Pakistan, Gine ve Filistin heyeti başkanları ve temsilcileri katıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuklarına İstanbul Boğazı’nı gezdirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bosna Hersek Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Başkanlık Konseyi Başkanı Bakir İzzetbegoviç ile Dolmabahçe Sarayı’nda. İSLAM COĞRAFYASI YAKINLAŞIYOR İlk İslam Zirvesi 1969 yılında Fas’ın Rabat şehrinde toplanmıştı. Bu ilk zirvenin gerçekleştirilmesinde 1967 yılında İsrail’in Gazze, Doğu Kudüs ve Golan Tepeleri’ni işgaliyle sonuçlanan 6 Gün Savaşı etkili olmuştu. Savaşın yarattığı hayal kırıklığı İslam ülkelerini bir birlik arayışına itti ve bu arayıştan İİT doğdu. 2000 yılına kadar 8 kez toplanan İslam Zirvesi bu tarihten sonra 5 kez toplandı. Son yıllarda tüm sorunlara rağmen İslam ülkelerinin ekonomik olarak hızlı gelişimi ve siyasi yakınlaşmasına paralel olarak zirveler daha sık yapılmaya başlandı. EKOVİTRİN MAYIS 2016 67 HABEr-AnAlİZ / İSLAM DÜNYASININ EKONOMİK GÜCÜ 15 TRİLYON DOLARLIK İSLAM EKONOMİSİ İslam ülkelerinin toplam ekonomisi 15 trilyon dolar. Bu rakam küresel ekonominin yüzde 13’ünü oluşturuyor. B ugün İİT ülkelerinin toplam ekonomisi 15 trilyon dolara, yani küresel ekonominin yüzde 13’üne ulaşmış durumda. İslam ülkelerinin ihracat toplamı ise 10,5 trilyon dolar. 2014 68 EKOVİTRİN MAYIS 2016 itibarıyla üye ülkeler 2.1 trilyon dolarlık ihracat ve aynı seviyede ithalat gerçekleştirdi. Dünya ticaretindeki payları da ekonomileriyle benzer bir şekilde yüzde 11 seviyesine ulaştı. 2000-2014 yılları arasında İİT ülkelerinin yıllık ortalama yüzde 10.7’lik artış kaydedildi. Suudi Arabistan, Malezya, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri ve Endonezya İİT’nin toplam ihracatının yarısını gerçekleştiriyor. En çok ihracatı Suudi Arabistan yapıyor İslam ülkelerinin ihracat rakamları da dikkat çekici. Dünyaya en çok ihracat gerçekleştiren İslam ülkeleri sırasıyla Suudi Arabistan (334 milyar dolar), Birleşik Arap Emirlikleri-BAE (260), Malezya (234), Endonezya (176), Türkiye (158), Katar (132), Nijerya (94), Kuveyt (93), İran (83) ve Irak (80 milyar dolar) olarak sıralandı. Daha katedilecek çok yolumuz var Ticaretteki ve genel ekonomik büyümedeki artış umut verse de daha alınacak çok yol var. İİT ülkeleri dünya nüfusunun yüzde 23’ünü temsil ediyor. Yani yüzde 11’lik ekonomik pay İslam coğrafyasının küresel pastadan hak ettiğini alamadığı anlamına geliyor. 2000 yılında üye ülkeler arasındaki ticaretin değeri 53.9 milyar dolarken 2014 yılında bu rakam 393 milyar dolara ulaştı. Ticaret 14 yılda 7 kattan fazla arttı. Üye ülkeler toplam ihracatlarının yüzde 17.7’sini birbirine gerçekleştiriyor. Kişi başı gelir 6 bin dolar Üye ülkelerdeki ortalama yıllık kişi başı gelir de 6.075 dolar seviyesinde. Yani gelişmiş ekonomilerin çok altında. İşte bu rakamlar İslam coğrafyasında ülkelerin tek tek atacağı adımların yanında bir an önce birlik olarak beraber gelişmesinin elzem olduğunu gösteriyor. Bu sebeple İstanbul’da toplanan 13. İslam Zirvesi belki de her zamankinden fazla önem taşıyor. Teşkilat içi ticaret 14 yılda 7 kat arttı Geniş bir coğrafyaya yayılan İİT üyelerinin ihraç ettiği ürünlere bakıldığında ülkeler 3 gruba ayrılıyor: Suudi Arabistan gibi ağırlıklı petrol ürünü ihraç edenler, Türkiye gibi üretim odaklı ülkeler ve doğrudan petrol dışı doğal kaynaklarını ihraç eden ülkeler. Bu çeşitlilik ülkelerin birbirlerine sunacakları çok fazla ürün olduğu anlamına da geliyor. Zaten İİT içi ticarette 2000’lerde uçuşa geçmiş durumda. 2000 yılında üye ülkeler arasındaki ticaretin değeri 53.9 milyar dolarken 2014 yılında bu rakam 393 milyar dolara ulaştı. Yani ticaret 14 yılda 7 kattan fazla arttı. Üye ülkeler toplam ihracatlarının yüzde 17.7’sini birbirine gerçekleştiriyor. EKOVİTRİN MAYIS 2016 69 HABEr-AnAlİZ / İSLAM DÜNYASININ EKONOMİK GÜCÜ TÜRKİYE DÖNEM BAŞKANI İslam İşbirliği Teşkilatı’nın dönem başkanlığı, İstanbul Kongre Merkezi’ndeki 13. İslam Zirvesi ile 2019’a kadar Mısır’dan Türkiye’ye geçti. İSLAM ÜLKELERİYLE TİCARET CARİ AÇIğIMIZI DÜŞÜRDÜ 2014 yılında Türkiye İİT ülkelerine toplam 49 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirirken, bu ülkelerden ithalatı 29 milyar dolarda kaldı. İslam coğrafyasıyla ticaret, cari açığın düşmesine tam 20 milyar dolarlık katkı sağladı. BAE’yi takipteyiz İİT ülkeleri arasındaki ticari ilişkiler her geçen yıl artarken Türkiye bu artışta önemli bir rol oynuyor. 2014 yılında İİT ülkeleri ile 117 milyar dolarlık ticaret (ithalat ve ihracat toplamı) yapan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) teşkilat içindeki en yoğun ticareti gerçekleştiren ülke oldu. BAE’yi 78 milyar dolarla Türkiye ve 75 milyar dolarla Suudi Arabistan takip etti. İran ve Endonezya da sırasıyla 57 ve 56 milyarlık ticarete ulaştı. Cari açığın düşmesine 20 milyar $’lık katkı Türkiye’nin İİT üyeleriyle ticaretine bakıldığında bu ülkelerle iktisadi ilişkilerin gelişti70 EKOVİTRİN MAYIS 2016 rilmesinin Türk ekonomisi için ne kadar gerekli olduğu ortaya çıkıyor. 2014 yılında Türkiye İİT ülkelerine toplam 49 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirirken, bu ülkelerden ithalatı 29 milyar dolarda kaldı. İslam coğrafyasıyla ticaret, cari açığın düşmesine tam 20 milyar dolarlık katkı sağladı. Türkiye’nin dış ticaretinde İİT ülkelerinin payı söz konusu dönemde yüzde 19.4 oldu. Ticaretin önündeki engeller kalkmalı İİT Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi yayımladığı son raporda üye ülkelerin atması gereken adımlarla ilgili şu tavsiyelerde bulundu: n İİT içi ticaretin artırılması için serbest ticaret anlaşmaları dahil, ticari anlaşmalara önem verilmeli. n Yetenek gelişimi ve girişimcilik desteklenmeli. n Yeni teknolojilerin geliştirilmesine önem verilmeli. n Veri altyapısı güçlendirilmeli. 173 milyar dolarlık yatırım İİT’nin son ekonomik görünüm raporunda üye ülkelerin bazı istisnalar dışında doğrudan yatırım çekme konusunda zayıf olduğuna dikkat çekildi. 2013 yılında 57 İİT üyesi toplam 173 milyar dolar doğrudan yatırım çekebildi. Bunun 123 milyar doları 10 ülkeye geldi. Endonezya, Suudi Arabistan, Türkiye ve Malezya doğrudan yatırımlarda başı çeken ülkeler oldu. YOruM-AnAlİZ / İSLAM DÜNYASI Bilal KOÇAK bilalkocak@ekovitrin.com NEDEN SADECE İSLAM COğRAFYASINDA KAN DÖKÜLÜYOR? İslam coğrafyasında akıtılan kanın vebalini nerede aramak lazım? Bu dökülen kanın sorumlusu kim? İslam dünyası paramparçadır ve böyle olduğu için zalime dur diyememektedir. B ölgemizde ve her nedense sadece İslam coğrafyasında kan akmaktadır. Suriye’de bitmeyen iç savaş… İsrail’in saldırısı ve ambargosu altında Gazze’de yaşanan dram… Myanmar’dan, Doğu Türkistan’a, Orta Asya’dan Ortadoğu’ya, Afrika’dan Balkanlar’a İslam coğrafyasında yaşanan kanlı çatışmalar… 72 EKOVİTRİN MAYIS 2016 İslam ülkelerinde yaşanan, daha doğrusu yaşatılan iç savaşlar acaba Amerika’da, Almanya’da, Fransa’da ve İngiltere’de yaşanıyor mu? Hayır… İslam coğrafyasında akıtılan kanın vebalini nerede aramak lazım? Bu dökülen kanın sorumlusu kim? İslam dünyası paramparçadır ve böyle olduğu için zalime dur diyememektedir. Hatta bazı Dünyada yaşayan 1,6 milyar civarında Müslüman nüfus var. Bu nüfusun çoğu genç insanlardan oluşuyor. sıksalar taşın suyunu çıkarırlar. İslam ülkeleri 15 trilyon doların üzerinde milli gelire sahip. Gelişmiş ülkelerin gözünü diktiği dünya petrol ve doğal gaz kaynaklarının yüzde 75’i İslam coğrafyasında. İslam ülkelerinin liderleri zalimlerin yanında yer almışlardır. Suriye’de ve Gazze’de katledilen bebekler için, ne ABD’nin, ne AB’nin, ne Rusya’nın, ne Çin’in, ne de BM’nin sesi çıkmamaktadır. Yeri gelince en küçük olaylar için “insan hakları savunucusu” kesilen bu vurdumduymazları bir tarafa bırakın. Çünkü onlar; “Nasıl olsa öldürülen Müslümanlardır, sesimizi çıkarmayalım” diyenler, hatta katliama kıs kıs gülenlerdir. Peki ya ey Müslüman ülkelerin liderleri, kralları, zenginleri, alimleri, hocaları sizler ne yapıyorsunuz, bizler ne yapıyoruz? Dua etmekten başka ne yapıyoruz? İslam coğrafyası, dünyanın kalbidir, insanların doğduğu ve dünyaya yayıldığı merkezdir. Allah’ın evi Kabe’nin olduğu yerdir. Bu topraklar ilk peygamber Hz Adem’in, son peygamber Hz. Muhammed (S.A.V) Efendimizin ve onların arasında gelip geçen çok sayıda peygamberlerimizin yaşadıkları topraklardır. Bu yüzden Arabistan ve Ortadoğu kutsal topraklardır. İşte bugün bu peygamberler coğrafyasında kan akıtılmaktadır, zalimlik hüküm sürmektedir. 63 İslam ülkesi var. Ama İslam dünyası paramparça… Arabistan gibi, Irak gibi, İran gibi, Körfez ülkeleri gibi dünyanın petrol kaynaklarının üzerinde oturan İslam ülkeleri, İslam yönetimleri sizler neden birbirinizi kardeş görmüyorsunuz, neden birbirinizi kucaklamıyorsunuz? Allah kucaklaşmanızı emretmiyor mu? “Müs- lümanlar kardeştir, bir vücut gibidir” demiyor mu Yüce Allah? Öyleyse siz neden paramparçasınız? Neden birbirinizi öldürüyorsunuz? Neden mazlumun yanında yer almıyorsunuz? Neden zalime dur demiyorsunuz? Dünyada yaşayan 1,6 milyar civarında Müslüman nüfus var. Bu nüfusun çoğu genç insanlardan oluşuyor. Sıksalar taşın suyunu çıkarırlar. İslam ülkeleri 15 trilyon doların üzerinde milli gelire sahip. Gelişmiş ülkelerin gözünü diktiği dünya petrol ve doğal gaz kaynaklarının yüzde 75’i İslam coğrafyasında… Ama bu zenginliği sömüren kim? İşte bu gelişmiş ülkeler… İslam Dünyası ne durumda? Paramparça… Bir peygamber mi gerekiyor İslam Aleminin birleşmesi için? Artık bir peygamber gelmeyeceğine göre, kim birleştirecek, nasıl birleşecek parçalanan İslam dünyasını? Gazze’de, Suriye’de, Irak’ta ve diğer İslam coğrafyasında şehit düşenlere Allah’tan rahmet diliyorum. EKOVİTRİN MAYIS 2016 73