sodyum ve feldspat ocağı kapasite arttırımı çed raporu
Transkript
sodyum ve feldspat ocağı kapasite arttırımı çed raporu
IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. İR: 50533 SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI Hatipkışla Köyü Karpuzlu / AYDIN ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU STM ÇEVRE MÜHENDİSLİK MADENCİLİK DANIŞMANLIK ARITMA İNŞAAT TAAHHÜT VE TİC. LTD. ŞTİ. 0 256 212 54 11 – 12 / Faks 212 54 04 - 05 AYDIN ŞUBAT–2010 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A. Ş. PROJE SAHİBİNİN ADI ADRESİ SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Imerys Seramik Hammaddeleri San. ve Tic. A.Ş. Bostancı Dudullu Yolu Alptekin Sk. No:2 Kat:3 Ümraniye / İSTANBUL TELEFON VE FAKS NUMARALARI PROJENİN ADI Tel: 0 216 466 75 15 Faks: 0 216 466 75 17 PROJE BEDELİ 300 000 TL (Üçyüz Bin Türk Lirası) PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ (İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ) Hatipkışla Köyü, Karpuzlu / AYDIN İR: 50533 Sodyum ve Feldspat Ocağı Kapasite Artırımı DATUM ED-50 TÜRÜ UTM DOM 27 ZON 35 ÖLÇEK 6 Derece ELEMAN SIRASI SAĞA-YUKARI Ruhsat Alanı (Ocak İzni Talep Edilen Alan) = 757,49 Ha 572890.000:4147305.000 574900.000:4148135.000 574810.000:4145845.000 572390.000:4143995.000 571450.000:4144845.000 İşletme İzin Alanı = 24,19 Ha PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI, ZONE 573480,000:4145038,000 572863,000:4144544,000 573044,000:4144495,000 572917,000:4144398,000 572765,000:4144454,000 572630,000:4144590,000 572971,000:4145023,000 573199,000:4145030,000 573400,000:4145200,000 573525,000:4145075,000 Ocak Alanı = 200,24 Ha 1. Poligon Alanı = 19,43 Ha 573184,464:4147399,547 573813,801:4147659,423 573809,740:4147526,914 573786,443:4147418,223 573381,401:4147004,872 2. Poligon Alanı = 35,42 Ha 572811,675:4147121,708 573081,250:4146359,936 573312,095:4147121,369 573373,996:4146997,315 573169,254:4146499,287 572644,456:4146379,229 572697,787:4146927,149 3. Poligon Alanı = 36,86 Ha 572373,159:4146372,575 572759,146:4146333,428 572729,107:4146062,387 572754,644:4145989,422 572785,504:4145901,253 572890,638:4145813,119 572444,466:4145517,845 1 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A. Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 572259,629:4145585,499 572278,064:4145834,583 572278,905:4146211,559 4. Poligon Alanı = 15,49 Ha 572738,047:4146067,115 573164,002:4146292,367 573287,799:4146279,811 573291,632:4145981,802 573058,708:4145944,732 572898,686:4145819,421 572794,034:4145907,151 5.Poligon Alanı = 11,11 Ha 573493,907:4146476,519 573581,943:4146480,550 573657,474:4146477,579 573777,435:4146472,859 573768,000:4146164,999 573764,937:4146088,574 573476,193:4146090,345 6. Poligon Alanı = 9,48 Ha 572578,660:4145205,857 572921,264:4145616,982 573072,273:4145546,512 572977,119:4145271,295 7. Poligon Alanı = 3,80 Ha 571973,937:4145283,421 572138,408:4145586,931 572223,188:4145546,237 572036,673:4145174,904 8. Poligon Alanı = 6,58 Ha 571631,116:4145104,920 571803,260:4145398,999 571945,825:4145239,779 571875,548:4145011,934 9. Poligon Alanı = 13,20 Ha 571597,343:4144745,470 571764,996:4145043,291 571872,594:4145002,358 571939,428:4144959,298 572081,031:4144868,063 571933,186:4144642,035 571912,264:4144655,720 571832,111:4144533,179 10. Poligon Alanı = 22,35 Ha 571838,806:4144528,800 571891,046:4144608,925 571933,186:4144642,035 572047,623:4144522,315 572078,778:4144586,182 572196,312:4144827,128 572253,610:4144944,588 572410,161:4144855,475 572473,467:4144810,233 572277,642:4144374,691 572404,667:4144295,730 572286,408:4144122,379 11. Poligon Alanı = 12,51 Ha 572411,894:4144456,726 572601,595:4144626,274 572630,000:4144590,000 2 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A. Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 572765,000:4144454,000 572889,336:4144408,192 572391,340:4144027,493 572327,234:4144085,462 572533,564:4144286,762 12. Poligon Alanı = 4,58 Ha 572418,478:4144861,822 572631,002:4145024,005 572736,918:4144919,552 572599,247:4144732,181 572476,762:4144817,563 13. Poligon Alanı = 5,24 Ha 573446,875:4145153,125 573476,568:4145177,782 573619,968:4145296,858 573698,345:4145026,650 573543,239:4144908,077 573517,999:4144946,998 573480,001:4145038,003 573525,000:4145075,000 14. Poligon Alanı = 4,19 Ha 574062,000:4146145,000 574070,000:4146163,000 574299,474:4146122,758 574243,750:4145926,556 574158,317:4145920,885 574154,358:4145983,760 574057,044:4145970,369 Cevher Stok Alanı = 45,90 Ha 1. Poligon Alanı = 5,02 Ha 573373,697:4147328,965 573716,552:4147559,816 573744,448:4147444,923 573410,772:4147193,286 2. Poligon Alanı = 9,09 Ha 572825,329:4146551,978 572850,733:4146871,532 573199,950:4146851,164 573095,107:4146581,386 3. Poligon Alanı = 3,57 Ha 572473,446:4146254,176 572640,350:4146266,917 572584,291:4146013,375 572458,157:4146018,472 4. Poligon Alanı = 4,71 Ha 572874,780:4146028,664 573186,930:4146231,243 573257,004:4146055,420 572935,936:4145967,509 5.Poligon Alanı = 3,37 Ha 573583,836:4146385,143 573733,759:4146386,863 573716,627:4146167,735 573563,507:4146158,823 6. Poligon Alanı = 2,95 Ha 572791,784:4145318,620 572840,447:4145480,534 573005,016:4145545,123 572941,312:4145310,657 3 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A. Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 7. Poligon Alanı = 4,06 Ha 572431,3589:4145733,248 572725,4585:4145911,619 572784,9155:4145800,137 572457,9022:4145631,322 8. Poligon Alanı = 0,93 Ha 571785,916:4145155,744 571825,240:4145293,991 571882,382:4145229,476 571844,901:4145115,807 9. Poligon Alanı = 4,07 Ha 571739,168:4144774,010 571815,446:4144901,428 572005,274:4144856,355 571853,585:4144607,585 10. Poligon Alanı = 2,31 Ha 572220,581:4144576,189 572336,522:4144791,508 572414,241:4144749,464 572305,944:4144525,226 11. Poligon Alanı = 2,09 Ha 572524,561:4144439,080 572614,808:4144514,462 572726,290:4144377,499 572621,178:4144305,301 12. Poligon Alanı = 1,15 Ha 572538,501:4144858,294 572646,886:4144949,721 572688,176:4144875,990 572590,850:4144788,987 13. Poligon Alanı = 1,57 Ha 573541,3276:4145142,057 573607,4846:4145213,303 573670,2491:4145026,706 573595,6103:4144980,905 14. Poligon Alanı = 1,01 Ha 574128,393:4146004,010 574113,668:4146104,141 574198,092:4146116,903 574237,359:4146014,808 Pasa Malzeme Döküm Sahası Alanı=61,04 Ha 1. Poligon Alanı = 15,86 Ha 573650,846:4147279,844 573681,983:4147238,683 573783,913:4147345,259 573779,955:4147231,122 573643,443:4147087,736 573771,031:4146973,780 573462,646:4146665,216 573261,867:4146724,565 573373,996:4146997,315 2. Poligon Alanı = 4,65 Ha 572525,279:4146632,447 572666,719:4146607,963 572644,456:4146379,229 572641,162:4146345,394 572477,944:4146361,948 572505,596:4146448,669 572434,047:4146476,594 4 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A. Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 3. Poligon Alanı = 11,36 Ha 573058,708:4145944,732 573291,632:4145981,802 573222,149:4145866,257 572973,420:4145688,031 572527,248:4145392,757 572470,913:4145477,881 572649,209:4145595,445 572623,858:4145636,566 572890,638:4145813,119 572931,232:4145751,778 573029,545:4145832,294 572983,794:4145886,068 4. Poligon Alanı = 3,51 Ha 573591,811:4146684,719 573783,887:4146683,352 573777,435:4146472,859 573657,474:4146477,579 573659,790:4146544,577 573585,258:4146549,137 5. Poligon Alanı = 4,46 Ha 573072,273:4145546,512 573254,930:4145471,548 573250,710:4145316,267 572977,119:4145271,295 573001,307:4145341,255 573060,259:4145325,615 573086,455:4145407,224 573030,348:4145425,251 6. Poligon Alanı = 8,35 Ha 572223,188:4145546,237 572302,296:4145504,994 572126,878:4145121,036 572081,031:4144868,063 571939,428:4144959,298 571976,842:4145084,664 571907,082:4145114,172 571945,825:4145239,778 572036,673:4145174,904 572068,559:4145155,863 572096,182:4145225,977 572068,951:4145239,165 7. Poligon Alanı = 3,32 Ha 572081,031:4144868,063 572196,312:4144827,128 572078,778:4144586,182 571959,894:4144682,866 8. Poligon Alanı = 5,48 Ha 572321,809:4144472,926 572476,762:4144817,563 572599,247:4144732,181 572601,595:4144626,274 572411,894:4144456,726 572464,431:4144383,336 9. Poligon Alanı = 2,24 Ha 572464,431:4144383,336 572533,564:4144286,762 572363,297:4144120,646 572316,462:4144166,433 572404,667:4144295,730 5 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A. Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 10. Poligon Alanı = 1,37 Ha 573427,789:4145223,373 573599,420:4145367,726 573619,968:4145296,858 573476,568:4145177,782 11. Poligon Alanı = 0,44 Ha 574056,320:4145944,853 574124,033:4145956,554 574124,069:4145979,592 574154,358:4145983,760 574158,317:4145920,885 574055,446:4145914,055 Üst Örtü Toprağı Stok Alanı = 12,79 Ha 1.Poligon Alanı = 0,85 Ha 573650,846:4147279,844 573786,443:4147418,223 573783,913:4147345,259 573681,983:4147238,683 2.Poligon Alanı = 3,54 Ha 573261.867:4146724,565 573462,646:4146665,216 573305,545:4146508,024 573169,254:4146499,287 3.Poligon Alanı = 0,93 Ha 572434,047:4146476,594 572505,596:4146448,669 572477,944:4146361,948 572373,159:4146372,575 4.Poligon Alanı = 1,03 Ha 572623,858:4145636,566 572649,209:4145595,445 572470,913:4145477,881 572444,466:4145517,845 5.Poligon Alanı = 0,88 Ha 572983,794:4145886.068 573029,545:4145832,294 572931,232:4145751,778 572890,638:4145813,119 6.Poligon Alanı = 0,51 Ha 573585,258:4146549,137 573659,790:4146544,577 573657,474:4146477,579 573581,943:4146480,550 7.Poligon Alanı = 0,53 Ha 573030,348:4145425,251 573086,455:4145407,224 573060,259:4145325,615 573001,307:4145341,255 8. Poligon Alanı =0,25 Ha 572068,951:4145239,165 572096,182:4145225,977 572068,559:4145155,863 572036,673:4145174,904 9. Poligon Alanı = 0,94 Ha 571907,082:4145114,172 571976,842:4145084,664 571939,428:4144959,298 571872,594:4145002,358 10. Poligon Alanı = 0,92 Ha 6 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A. Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 571933,186:4144642,035 571959,894:4144682,866 572078,778:4144586,182 572047,623:4144522,315 11. Poligon Alanı = 1,69 Ha 572321,809:4144472,926 572464,431:4144383,336 572404,667:4144295,730 572277,642:4144374,691 12. Poligon Alanı = 0,31 Ha 572316,462:4144166,433 572363,297:4144120,646 572327,234:4144085,462 572286,408:4144122,379 13. Poligon Alanı = 0,25 Ha 573427,789:4145223,373 573476,568:4145177,782 573446,875:4145153,125 573400,000:4145200,000 14. Poligon Alanı = 0,16 Ha 574057,044:4145970,369 574124,069:4145979,592 574124,033:4145956,554 574056,320:4145944,853 PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ (SEKTÖRÜ, ALT SEKTÖRÜ) 17.07.2008 Tarih ve 26939 Sayılı Resmi Gazete ile Yürürlüğe giren ÇED Yönetmeliği Ek: I Listesi Madde: 28 (a) PTD/ÇED RAPORU/NİHAİ ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUŞUN/ÇALIŞMA GRUBUNUN ADI STM Çevre Müh. Mad. Dan. Arıtma İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. PTD/ÇED RAPORU/NİHAİ ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUŞUN/ÇALIŞMA GRUBUNUN ADRESİ, TELEFON VE FAKS NUMARALARI Adres : Kurtuluş Mah. A.Menderes Bulv. 2011Sk. No:5/4 AYDIN Tel : 0 256 212 54 11-12 Faks : 0 256 212 54 04-05 PTD/ÇED RAPORU/NİHAİ ÇED RAPORU SUNUM TARİHİ (GÜN, AY, YIL) ŞUBAT-2010 7 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A. Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU İÇİNDEKİLER Sayfa No BAŞLIK SAYFASI 1 İÇİNDEKİLER 8 ŞEKİLLER DİZİNİ- TABLOLAR DİZİNİ 12-13 Bölüm 1-A) Projenin Tanımı ve Amacı a) Tanımı b) Ömrü c) Hizmet Amaçları Bölüm 1-B) Çıkarılacak Malzemenin Fiziksel, Kimyasal ve Mineralojik Özellikleri 15 15 15 18 20 Bölüm 2: Proje için Seçilen Yerin Konumu Proje yer seçimi (İlgili Valilik veya Belediye tarafından doğruluğu onanmış olan yerin, Onanlı Çevre Düzeni Planı veya İmar Planı sınırları içinde ise bu plan üzerinde, değil ise mevcut arazi kullanım haritası üzerinde koordinatları ile birlikte gösterimi ) 23 Bölüm 3: Projenin Ekonomik ve Sosyal Boyutları 3.1. Projenin Zamanlama Tablosu 3.2. Projenin Fayda-Maliyet Analizi 3.3. Diğer Hususlar 30 30 30 32 Bölüm 4: Proje için Seçilen Yerin ve Proje Etki Alanının Çevresel Özellikleri (**) 4.1. Fiziksel ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri ve Doğal Kaynakları Kullanımı 4.1.1. Meteorolojik ve İklimsel Özellikler 4.1.2. Jeolojik özellikler a) Bölge Jeolojisi ( İlgili Kesitler ve Haritalar ) b) Çalışma Alanı ve Jeolojisi ( İlgili Kesitler ve Haritalar ) 4.1.3. Hidrojeolojik Özellikler a) Sahanın Genel Karakteri b) Yeraltı Su Seviyesi c) Yeraltı Suyundan Faydalanma Durumu, Faaliyet Alanına Mesafeleri ve Debileri 4.1.4. Hidrolojik Özellikler a) Projenin Göl, Baraj, Gölet, Akarsu ve Diğer Sulak Alanlara Göre Konumu, Faaliyet Alanına Mesafeleri ve Debileri b) İçme, Kullanma, Sulama Amaçlı Kullanım Durumları 4.1.5. Toprak Özellikleri a) Toprak Yapısı ve Arazi Kullanım Kabiliyet Sınıfı b) Yamaç Stabilitesi c) Sahanın Erozyon Açısından Durumu d) Doğal Bitki Örtüsü Olarak Kullanılan Mera, Çayır v.b 4.1.6. Tarım ve Hayvancılık a) Tarımsal Gelişim Proje Alanları b) Sulu ve Kuru Tarım Arazilerinin Büyüklüğü c) Ürün Desenleri ve Bunların Yıllık Üretim Miktarları d) Hayvancılık Türleri, Adetleri ve Beslenme Alanları 4.1.7. Flora ve Fauna a) Türler, Endemik Türler, Yaban Hayatı Türleri ve Biyotoplar, Ulusal ve Uluslararası Mevzuatla Koruma Altına Alınan Türler b) Nadir ve Nesli Tehlikeye Düşmüş Türler ve Bunların Yaşama Ortamları, Bunlar İçin Belirlenen Koruma Kararları c) Av Hayvanları ve Bunların Popülasyonu ile Yaşama Ortamları 4.1.8. Koruma Alanları ( Milli Parklar, Tabiat Parkaları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı 32 32 32 41 41 46 47 47 48 48 48 48 8 49 50 50 52 53 53 53 53 53 54 58 60 60 68 69 69 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A. Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Doğal Sit ve Anıtlar, Arkeolojik Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları Turizm Bölgeleri ) 4.1.9. Orman Alanları a) Ağaç Türleri ve Miktarları veya Kapladığı Alan Büyüklükleri b) Ormanın Teknik Özellikleri ( Kapalılığı, Cari Artım, Hektardaki Servet ) c) Ocak Yerinin İşlendiği Mescere Haritası ve Yorumu d) Sahanın Yangın Görüp Görmediği 4.1.10. Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında Bulunan Araziler ( Askeri Yasak Bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile " Sınırlandırılmış Alanlar " v.b. ) 4.1.11. Peyzaj Değeri Yüksek Yerler ve Rekreasyon Alanları 4.1.12. Diğer Özellikler 4.2. Sosyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri 4.2.1.Ekonomik Özellikler (Yörenin Ekonomik Yapısını Oluşturan Başlıca Sektörler) 4.2.2. Nüfus ( Yöredeki Kentsel ve Kırsal Nüfus ) 4.2.3. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri ( Eğitim, Sağlık, Kültür Hizmetleri ) 4.2.4. Sağlık ( Bölgede Mevcut Endemik Hastalıklar ) 4.2.5. Diğer Özellikler Bölüm 5: Projenin Çevre Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler ( Bu bölümde projenin fiziksel ve biyolojik çevre üzerine etkileri tanımlanır; bu etkileri önlemek, en aza indirmek ve iyileştirmek için alınacak yasal, idari ve teknik önlemler ayrı ayrı ve ayrıntılı bir şekilde açıklanır. ) 5.1. Projenin Çevre üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler 5.1.1. Üretim Sırasında Nerelerde ve Ne Kadar Alanda Hafriyat Yapılacağı, Hafriyat Sırasında Kullanılacak Malzemeler, Patlayıcı Maddeler 5.1.2. Hafriyat Artığı Toprak, Taş, Kum vb. Maddelerin Miktarı, Nerelere Taşınacakları veya Hangi Amaçlar İçin Kullanılacakları 5.1.3. Suyun Temin Edileceği Kaynaklardan Getirilecek Su Miktarları, İçme ve Kullanma Suyu ve Diğer Kullanım Amaçlarına Göre Miktarları 5.1.4. Proje Kapsamındaki Elektrifikasyon Planı, Bu Planın Uygulanması İçin Yapılacak İşlemler ve Kullanılacak Malzemeler, Enerji Nakil Hatlarının Geçirileceği Yerler ve Trafoların Yerleri 5.1.5. Proje Kapsamındaki Ulaştırma Altyapısı Planı ( Ulaştırma Güzergâhı, Şekli, Yolların Mevcut Durumu ve Kapasitesi, Hangi Amaçlar İçin Kullanıldığı, Mevcut Trafik Yoğunluğu, Yerleşim Yerlerine Göre Konumu, Faaliyet İçin Kullanılacak Araçları Kaldırıp Kaldıramayacağı, Yapılması Düşünülen Tamir, Bakım ve İyileştirme Çalışmaları vb. ) 5.1.6. Faaliyet Sırasında Kesilecek Ağaçların Tür ve Sayıları, Ortadan Kaldırılacak Tabii Bitki Türleri ve Ne Kadar Alanda Bu İşlerin Yapılacağı, Orman Yangınları ve Alınacak Önlemler 5.1.7. Yörede Bulunan Korunması Gereken Türler Üzerine Projenin Etkileri ve Alınacak Önlemler 5.1.8. Elden Çıkarılacak Tarım Alanlarının Büyüklüğü, Arazi Kullanım Kabiliyeti 5.1.9. Üretimde Kullanılacak Makinelerin, Araçların ve Aletlerin Miktar ve Özellikleri 5.1.10. Üretim Sırasında Tehlikeli, Toksik, Parlayıcı ve Patlayıcı Maddelerin Kullanım, Durumları, Taşınmaları ve Depolanmaları 5.1.11. Kullanılacak Üretim Yöntemleri, Üretim Miktarları ve İmalat Haritası 5.1.12. Depolama Ne Şekilde Gerçekleştirileceği, Miktar ve Sevkiyatı 5.1.13. İçme ve Kullanma Amaçlı Suların Kullanımı Sonrası Oluşacak Atık Suların ve Üretim Sırasında Açığa Çıkacak Suyun Bertarafı 5.1.14. Üretim Sırasında Toz Kaynakları ve Çıkacak Toz Miktarı, Çevredeki Ocaklarla Birlikte Oluşacak Toz Emisyonlarının Kümülatif Etkilerin Belirlenmesi 5.1.15. Üretim Sırasında Meydana Gelecek Vibrasyon, Gürültü Kaynakları ve Seviyeleri 5.1.16. Çalışacak Personelin ve Bu Personele Bağlı Nüfusun Konut ve Diğer Teknik / Sosyal Altyapı İhtiyaçlarının Nerelerde ve Nasıl Temin Edileceği 5.1.17.Üretim Sırasında Oluşacak Katı Atıklar ve Atık Yağların Miktarı ve Bertarafı 9 72 72 72 72 73 73 73 73 73 73 75 76 78 78 79 79 79 80 81 82 82 83 84 84 84 86 90 92 92 93 120 129 130 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A. Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 5.1.18. İnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Riskli ve Tehlikeli Faaliyetler 5.1.19. Yörede Bulunan Mevcut Su Kaynaklarına Projenin Etkileri 5.1.20. Diğer Faaliyetler 5.2. Projenin Sosyo-Ekonomik Çevre Üzerine Etkileri Gerçekleşmesi beklenen gelir artışları; yaratılacak istihdam imkânları, nüfus hareketleri 132 134 135 135 Bölüm 6: İşletme Faaliyete Kapandıktan Sonra Olabilecek ve Süren Etkiler ve Bu Etkilere Karşı Alınacak Önlemler 6.1. Reklamasyon Çalışmaları 6.2. Arazi Islahı 6.3. Mevcut Su Kaynaklarına Etkiler 136 Bölüm 7: Projenin Alternatifleri ( Bu bölümde teknoloji, alınacak önlemlerin alternatiflerinin karşılaştırılması yapılacak ve tercih sıralaması belirtilecektir ) 138 Bölüm 8: İzleme Programı 8.1. Projenin İnşaatı İçin Önerilen İzleme Programı, Projenin İşletmesi ve İşletme Sonrası İçin Önerilen İzleme Programı ve Acil Müdahale Planı 8.2. ÇED Olumlu Belgesinin Verilmesi Durumunda, Yeterlik Tebliği'nde "Yeterlik Belgesi Alan Kurum/Kuruluşların Yükümlülükleri" Başlığının İkinci Paragrafında Yer Alan Hususların Gerçekleştirilmesi ile İlgili Program 139 139 Bölüm 9: Halkın Katılımı ( Projeden etkilenmesi muhtemel yöre halkının nasıl ve hangi yöntemlerle bilgilendirildiği, proje ile ilgili halkın görüşlerinin ve konu ile ilgili açıklamaların ÇED Raporuna yansıtılması ) 141 Bölüm 10: Sonuçlar ( Yapılan tüm açıklamaların özeti, projenin önemli çevresel etkilerinin sıralandığı ve projenin gerçekleşmesi halinde olumsuz çevresel etkilerin önlenmesinde ne ölçüde başarı sağlanabileceğinin belirtildiği genel bir değerlendirme) 142 Notlar ve Kaynaklar 155 Ekler Ek.1: İşletme Ruhsatı Ve İşletme İzni Ek.2: 1/25000 Ölçekli Harita Ek.3: 1/100000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Ek.4: 1/10000 Ölçekli Jeolojik Harita Ve Kesitleri Ek.5: 1/25000 Ölçekli Çevre Ruhsatları Gösterir Harita Ek.6: Vaziyet Planı Ek.7: İmalat Haritası Ek.8: Rehabilitasyon Haritası Ek.9: Nakliye Yolunu Gösterir Harita Ek.10: 1/25000 Ölçekli Mescere Haritası Ek.11: Orman İnceleme Ve Değerlendirme Formu Ek.12: Orman İzin Belgeleri Ek.13: Faaliyet Alanının Yerleşim Yerlerine Mesafelerini Gösterir Uydu Fotoğrafı Ek.14: Mevcut Ocak Alanı Ve Kapasitesi İçin Alınmış ÇED Gerekli Değildir Belgesi Ek.15: Mevcut Ocak Alanı İçin Alınmış GSM Ruhsatı Ek.16: D.S.İ. 21. Bölge Müdürlüğü Görüş Yazısı Ek.17: Ortaköy Muhtarlığından Alınmış Su Kullanım İzin Yazısı Ek.18: Fosseptik Detay Planı Ek.19: Milas Belediyesi Vidanjör Hizmet Makbuzu Örneği Ek.20: Evsel Nitelikli Katı Atıkların Çöp Toplama Firmasınca Teslim Alındığına Dair Yazı 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 10 136 136 137 140 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A. Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.21: İşletme Fotoğrafları Ek.22: Taahhütname Ek.23: Vekâletname 177 178 179 ÇED Raporunu Hazırlayanların Tanıtımı 180 11 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A. Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil 1. Şekil 2. Şekil 3. Şekil 4. Şekil 5. Şekil 6. Şekil 7. Şekil 8. Şekil 9. Şekil 10. Şekil 11. Şekil 12. Şekil 13. Şekil 14. Şekil 15. Şekil 16. Şekil 17. Şekil 18. Şekil 19. Şekil 20. Şekil 21. Şekil 22. Şekil 23. Şekil 24. Şekil 25. Şekil 26. Şekil 27. Şekil 28. Şekil 29. Şekil 30. Şekil 31. Şekil 32. Şekil 33. Feldspat Grubu Sistematiğini Gösteren Şema Aydın İli’nde Bulunan Meteoroloji İstasyonları Basınç Verilerinin Dağılım Grafiği Ortalama Sıcaklık Verilerinin Dağılım Grafiği Ortalama Nem Değerlerinin Dağılım Grafiği Toplam Yağış Ortalamasının Dağılım Grafiği Ortalama Rüzgar Hızının Aylara Göre Dağılım Grafiği Maksimum Rüzgar Hızı Verilerinin Dağılım Grafiği Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Dağılım Grafiği Esme Sayılarına Göre Yıllık Rüzgar Diyagramı Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramları (Mevsimlik) Esme Hızlarına Göre Yıllık Rüzgâr Diyagramı Aydın İli Sadeleştirilmiş Jeoloji Haritası Aydın İlinde Alanların Toprak Sınıflarına Göre Dağılımı Aydın İlinde Toprak Sınıflarına Göre Arazi Kullanım Durumu Aydın İline Ait Arazi Kullanım Dağılımları Maki İle Karışık Kızılçam Ormanı Zakkumların Baskın Olduğu Dere Yatakları Köylüler Tarafından Ekonomik Olarak Değerlendirilen Bakımlı Fıstık Çamı Ağaçları Karpuzlu İlçesi Kentsel ve Kırsal Nüfus Dağılımları Karpuzlu İlçesi Eğitim Durumları Patlatma Plan Görüntüsü, Delik Geometrisi Ve Bağlantı Planı, Delik Düşey Kesiti İş Akım Şeması Basamak Açıları Kontrolsüz Çalışma Sırasında 100–2500 metre Arasında Oluşacak Havada Asılı Partikül Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları Kontrolsüz Çalışma Sırasında 100–2500 metre Arasında Oluşacak Çöken Toz Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları Kontrollü Çalışma Sırasında 100–2500 metre Arasında Oluşacak Havada Asılı Partikül Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları Kontrollü Çalışma Sırasında 100–2500 metre Arasında Oluşacak Çöken Toz Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları Cevher Ve Pasa Malzemenin Çıkarılması için Yapılacak Patlatma İşleminde 100–2500 metre Arasında Oluşacak Havada Asılı Partikül Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları Cevher Ve Pasa Malzemenin Çıkarılması için Yapılacak Patlatma İşleminde 100–2500 metre Arasında Oluşacak Çöken Toz Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları Makine – Ekipmanların Aynı Anda Çalışması Sonucu Oluşması Beklenen Ses Basıncı Seviyesinin 50-3500 Metre Mesafelerde Dağılımı Patlatma Sonucu Oluşması Beklenen Ses Basıncı Seviyesinin 50-3500 Metre Mesafelerde Dağılımı Acil Eylem Planı 12 Sayfa No 21 33 33 34 35 36 37 37 38 39 39 40 45 52 52 54 61 62 63 76 77 88 90 91 104 106 109 111 115 117 124 125 140 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A. Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU TABLOLAR DİZİNİ Tablo 1. Tablo 2. Tablo 3. Tablo 4. Tablo 5. Tablo 6. Tablo 7. Tablo 8. Tablo 9. Tablo 10. Tablo 11. Tablo 12. Tablo 13. Tablo 14. Tablo 15. Tablo 16. Tablo 17. Tablo 18. Tablo 19. Tablo 20. Tablo 21. Tablo 22. Tablo 23. Tablo 24. Tablo 25. Tablo 26. Tablo 27. Tablo 28. Tablo 29. Tablo 30. Tablo 31. Tablo 32. Tablo 33. Tablo 34. Tablo 35. Tablo 36. Tablo 37. Tablo 38. Tablo 39. Tablo 40. Tablo 41. Tablo 42. Tablo 43. Tablo 44. Tespit Edilen Damar Kalınlıkları Görünür Rezerv Sahada Yapılmış Sondaj Koordinatları Cevherleşme Alanları Köşe Koordinatları İşletme Ruhsat Alanı Koordinatları Mevcut ÇED ve İşletme İzin Alanı Koordinatları Talep Edilen Ocak İzin Alanı Koordinatları Talep Edilen Cevher (Feldspat) Stok Alanı Koordinatları Talep Edilen Pasa Malzeme Stok Alanı Koordinatları Talep Edilen Üst Örtü Toprağı Stok Alanı Koordinatları Zamanlama Tablosu İşletme Dönemi Gelir-Gider Tablosu Ortalama, Minimum ve Maksimum Basınç Değerleri Ortalama Sıcaklık Değerleri Ortalama Nem Değerleri Toplam Yağış Ortalaması Sayılı Günler Dağılımı Ortalama Rüzgar Hızı Değerleri Maksimum Rüzgâr Hızı Değerleri Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalamaları Yönlere Göre Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı Yönlere Göre Rüzgârın Ortalama Hızları Yüzey Buharlaşmaları, Güneşlenme ve Deniz Suyu Sıcaklık Değerleri Su Kullanımı Aydın İli Toprak Sınıflarına Göre Arazi Kullanım Durumu Aydın İline Ait Arazi Kullanım Şekilleri Aydın İline Ait Tarla Bitkileri İstatistikleri Karpuzlu İlçesinde Yetiştirilen Başlıca Tarla Bitkileri Ürünleri Aydın İline Ait Sebzecilik İstatistikleri Karpuzlu İlçesinde Yetiştirilen Başlıca Bahçe Bitkileri Aydın İline Ait 2008 Yılı Meyvecilik İstatistikleri Karpuzlu İlçesinde Yetiştirilen Başlıca Meyveler Aydın İli Hayvan Varlığı Aydın İli ve İlçelerinde Hayvan Varlığı Dağılımı Aydın İli ve İlçelerinde Kümes Hayvanları ve Yumurta Üretimi Aydın İli ve İlçelerine Ait Arıcılık Ürünleri İstatistikleri Meşcere Tipleri ve Kapalılıkları Aydın İli Ekonomik Faaliyet ve Cinsiyetlere Göre İstihdam Edilen Nüfus Aydın İli Ekonomik Faaliyetlere Göre İstihdam Edilen Nüfus Payları 2008 Yılı Aydın İli ve İlçeleri Belde / Köy Nüfus Bilgileri 2008 Yılı Karpuzlu İlçesi Belde/Köy Nüfus Bilgileri Karpuzlu İlçesi Eğitim Düzeyi Nüfus Dağılımı Su Kullanımı Sodyum ve Feldspat Ocağında Kullanılacak İş Makinesi ve Ekipmanlar Pasa Malzeme Çıkarılması Sırasında Patlatma Teknik Verileri (Patlatma Paterni 13 Sayfa No 16 16 17 25 25 26 27 29 30 30 31 33 34 34 35 36 36 37 37 38 40 41 50 51 54 55 55 56 57 57 58 58 59 59 60 72 74 74 75 75 77 82 85 89 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A. Ş. Tablo 45. Tablo 46. Tablo 47. Tablo 48. Tablo 49. Tablo 50. Tablo 51. Tablo 52. Tablo 53. Tablo 54. Tablo 55. Tablo 56. Tablo 57. Tablo 58. Tablo 59. Tablo 60. Tablo 61. Tablo 62. Tablo 63. Tablo 64. Tablo 65. Tablo 66. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Cevherin Çıkarılması Sırasında Patlatma Teknik Verileri (Patlatma Paterni) Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılacak Emisyon Faktörleri Üretim Sırasında Rüzgar Verilerinin Sınıflandırılması Kontrolsüz Çalışma Sırasında Havada Asılı Partiküllerin Dağılımı Kontrolsüz Çalışma Sırasında Çöken Tozların Dağılımı Uzun Vadeli, Kısa Vadeli Sınır Değerler ve Kademeli Azaltım Tablosu Kontrollü Çalışma Sırasında Havada Asılı Partiküllerin Dağılımı Kontrollü Çalışma Sırasında Çöken Tozların Dağılımı Patlatma Sonrası Havada Asılı Partiküllerin Dağılımı Patlatma Sonrası Çöken Tozların Dağılımı PM10 Ölçümleri Yapılan Ölçüm Yerleri ve Ölçüm Sonuçları Açık Alanda Kullanılan Teçhizat İçin Tanımlanan Ses Gücü Düzeyleri Ocakta Kullanılan Makine ve Ekipmanların Güç Düzeyleri İşletmedeki Gürültü Kaynaklarının Hesaplanan Ses Gücü Düzeyleri Makine-Ekipman ve Araçlardan Yayılan Ses Basınç Düzeylerinin Mesafeye Göre Yayılımları Patlatmayla Yayılan Ses Basınç Düzeylerinin Mesafeye Göre Yayılımları ÇGDY Yönetmeliği Madde–22.a, Ek. VIII, Tablo–4 Mesafeye Göre Titreşim Hızı Değerleri Patlatma İle Hasar Görebilecek Bina Türleri Patlatma Yapılan Kaya Türü Ve Bina Temeli Altındaki Kayaç Türüne Bağlı Olarak Değişim Gösteren K Katsayısı Asgari Ve Azami Değerleri (Armac Printing Company) Maden ve Taş Ocakları İle Benzeri Alanlarda Patlatma Nedeniyle Oluşacak Titreşimlerin, En yakın Çok Hassas Kullanım Alanının Dışında Yaratacağı Zemin Titreşimlerinin İzin Verilen En Yüksek Değerleri İşletme Aşaması İzleme Programı 14 89 94 101 103 105 107 108 110 114 116 118 121 121 122 124 125 126 127 128 128 129 139 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Bölüm 1-A) Projenin Tanımı ve Amacı a) Tanımı Söz konusu proje; Aydın İli, Karpuzlu İlçesi, Hatipkışla Köyü sınırları içerisinde, İR:50533 ruhsat numaralı maden sahası içersinde işletme izni ile faaliyetlerine devam eden Imerys Seramik Hammaddeleri San. ve Tic. A. Ş. tarafından işletilen Sodyum ve Feldspat Ocağının kapasite artışı ile ilgili olarak hazırlanmıştır. Faaliyetin devam ettiği alan ile ilgili olarak, Aydın Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü’nden, 20.03.2008 tarih ve 2008/14 belge nolu ÇED Gerekli Değildir Belgesi alınmıştır. “Imerys Seramik Hammaddeleri San. ve Tic. Ltd. Şti.” olan şirket ünvanı 31.12.2009 tarihinde “Imerys Seramik Hammaddeleri San. ve Tic. A.Ş.” olarak değiştirilmiştir. Projeye konu olan İşletme Ruhsat alanı 757,49Ha, mevcut ÇED ve İşletme İzin alanı ise 24,19Ha’dır. Proje ile ilgili olarak hazırlanan ÇED Başvuru Dosyasının Çevre ve Orman Bakanlığı ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü’ne sunulması sonrasında, ÇED Yönetmeliği’nin 9. maddesi gereğince 27.08.2009 tarihinde Aydın İli’nde ÇED Sürecine Halkın Katılımı Toplantısı, ÇED Yönetmeliği’nin 10. maddesi gereğince 02.09.2009 tarihinde Çevre ve Orman Bakanlığı’nda Bilgilendirme Kapsam ve Özel Format Belirleme Toplantısı düzenlenmiş olup, toplantı sonucunda proje için ÇED Raporu Özel Formatı belirlenmiştir. Söz konusu proje; ÇED İzin alanının 274,07 Hektar artırılması ve işletmenin mevcut 250000ton/yıl olan üretim kapasitesinin 1250000ton/yıl’a çıkarılması ile ilgili olarak hazırlanmıştır. Çıkarılan 1250000ton/yıl Feldspatın 1000000ton/yılı Feldspat türleri olarak, 250000ton/yılı Sodyum kazanımı için firmaya ait tesislerde işlenecektir. Proje işletmenin yeni kapasitesi itibariyle çevresel etkilerinin tespiti, olumsuz etkilerin bilimsel yöntemlerle ortadan kaldırılması ya da minimize edilmesi çalışmalarını kapsamaktadır. b) Ömrü Rezerv Bilgileri: Ruhsat sahasında jeolojik etüt çalışmaları yapılmış olup, bu çalışmalar ile gnays ana kaya içerisinde yer alan feldspat damarları haritalanmıştır. Ölçülerek haritalanan bu damarlara ait derinlikler ise, faaliyet alanına hemen bitişik konumda bulunan ocaklarda net olarak görülmektedir. Bu veriler ile sahada tespit edilen görünür rezerv 26-27 milyon ton civarındadır. Bu rezerv miktarının artacağı tahmin edilmekte ve bu nedenle ilerleyen üretim safhasında sondaj planlaması yapılmaktadır. Görünür Rezerv: Sahada görünen feldspat mostraları ölçülerek haritaya işlenmiştir. Ruhsat sahası çevresinde bitişik olarak çalışan ocak aynalarından ve topoğrafik eğim ve jeolojik yapıdan faydalanılarak sınırlı kalınlıklar tespit edilmiştir. Cevher yoğunluğu da 2,6 ton/m3 alınarak görünür rezerv hesaplanmıştır. Buna göre tespit edilen görünür rezerv 26 893 664,72 ton’dur. Sahanın kuzey ve güneyinde sondajlar yapılmış olup, sahada yapılmış sondaj yerlerine ait koordinatlar aşağıdaki tabloda verilmektedir. 1/10 000 Ölçekli Jeolojik Harita Ek:5’de sunulmuştur. Hesaplamalara ait veriler aşağıdaki tabloda sunulmaktadır: 15 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Damar No 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Alan Yoğunluk (m²) (ton / m³) 12686,08 2,60 2563,18 2,60 195,93 2,60 8312,64 2,60 8415,59 2,60 113864,24 2,60 58195,39 2,60 2086,43 2,60 1209,93 2,60 24558,34 2,60 5512,86 2,60 812,27 2,60 4002,66 2,60 4516,72 2,60 1673,24 2,60 3751,32 2,60 TOPLAM Kalınlık (m) 40 30 20 30 30 45 40 20 20 40 40 30 40 25 40 45 Görünür Rezerv (ton) 1319352,32 199928,04 10188,36 648385,92 656416,02 13322116,08 6052320,56 108494,36 62916,36 2554067,36 573337,44 63357,06 416276,64 293586,8 174016,96 438904,44 26893664,72 Tablo 1: Tespit Edilen Damar Kalınlıkları Görünür Rezerv Nokta Adı SK1 SK2 SK3 SK4 SK5 SK6 SK7 SK 100 SK 101 SK 102 SK 103 SK 104 SK 105 Y (60) 572896 572884 572918 572949 572843 573150 573142 572927 572878 572964 573012 572970 573111 X (60) 4144538 4144547 4144610 4144638 4144525 4144975 4144928 4144696 4144604 4144743 4144746 4144804 4144929 Nokta Adı SK 106 SK 107 SK 108 SK 109 SK N1 SK N2 SK N3 SK N4 SK N5 SK N6 SK N7 SK N8 SK N9 Tablo 2: Sahada Yapılmış Sondaj Koordinatları 16 Y (60) 573065 572993 573040 573053 573199 573191 573133 573103 573077 573058 573059 573082 573206 X (60) 4144937 4144842 4144881 4144785 4146912 4146923 4146851 4146890 4146949 4146854 4146815 4146818 4146960 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Nokta No RZ.1 RZ.2 RZ.3 RZ.4 RZ.5 RZ.6 RZ.7 RZ.8 RZ.9 RZ.10 RZ.11 RZ.12 RZ.13 RZ.14 RZ.15 RZ.16 RZ.17 RZ.18 RZ.19 RZ.20 RZ.21 RZ.22 RZ.23 RZ.24 RZ.25 RZ.26 RZ.27 RZ.28 RZ.29 RZ.30 RZ.31 RZ.32 RZ.33 RZ.34 RZ.35 RZ.36 RZ.37 RZ.38 RZ.39 RZ.40 RZ.41 RZ.42 RZ.43 RZ.44 RZ.45 RZ.46 RZ.47 RZ.48 RZ.49 RZ.50 RZ.51 RZ.52 Y (60) 573201.964 573240.855 573158.001 573005.819 572977.074 573141.092 573004.031 573037.849 573032.776 572983.740 572953.304 572975.285 572858.613 572887.358 572856.922 572831.559 572550.703 572584.159 572439.181 572408.911 573125.837 573184.784 573111.498 573038.213 572976.079 573050.958 573037.095 573199.000 573169.178 573088.546 573084.623 572863.000 573018.251 572807.522 572390.000 572338.892 572452.472 572696.839 572792.233 572834.050 572837.970 572807.914 572777.859 572700.759 572605.365 572553.094 572639.341 572734.356 572891.596 572965.043 572668.247 572706.012 SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU X (60) 4146953.681 4146916.481 4146840.391 4146745.700 4146776.136 4146894.500 4146990.812 4146965.448 4146918.103 4146918.103 4146940.084 4146984.048 4147088.884 4147075.357 4147024.630 4147039.848 4146222.843 4146197.353 4145980.682 4146017.325 4145916.955 4145873.939 4145800.654 4145754.452 4145795.874 4145838.890 4145024.978 4145030.000 4144884.812 4144769.123 4144721.422 4144544.000 4144501.479 4144314.180 4143995.000 4144041.215 4144148.250 4144320.744 4144413.525 4144444.888 4144503.692 4144523.294 4144494.545 4144438.354 4144365.174 4144455.342 4144555.963 4144650.082 4144749.391 4144896.286 4145024.393 4145024.792 Nokta No RZ.53 RZ.54 RZ.55 RZ.56 RZ.57 RZ.58 RZ.59 RZ.60 RZ.61 RZ.62 RZ.63 RZ.64 RZ.65 RZ.66 RZ.67 RZ.68 RZ.69 RZ.70 RZ.71 RZ.72 RZ.73 RZ.74 RZ.75 RZ.76 RZ.77 RZ.78 RZ.79 RZ.80 RZ.81 RZ.82 RZ.83 RZ.84 RZ.85 RZ.86 RZ.87 RZ.88 RZ.89 RZ.90 RZ.91 RZ.92 RZ.93 RZ.94 RZ.95 RZ.96 RZ.97 RZ.98 RZ.99 RZ.100 RZ.101 RZ.102 RZ.103 RZ.104 Tablo 3: Cevherleşme Alanları Köşe Koordinatları 17 Y (60) 572616.339 572589.183 572435.203 572448.558 572409.976 572399.062 572388.041 572317.974 572301.651 572365.459 572378.814 572317.974 572355.071 572323.909 572263.069 572193.325 572142.872 572080.250 572122.097 572153.259 572214.100 572260.101 571911.006 571954.455 571892.971 571871.739 571821.024 571737.210 571771.641 571733.527 571709.523 571906.127 571939.401 571779.719 571754.217 572923.504 572948.995 572880.489 572815.169 572786.492 572851.812 573380.209 573432.052 573443.162 573410.759 573391.318 573362.619 573353.361 573151.311 573224.678 573223.752 573190.495 X (60) 4144820.866 4144832.673 4144624.298 4144600.556 4144554.554 4144547.122 4144486.509 4144392.808 4144410.615 4144484.810 4144561.974 4144740.044 4144711.849 4144673.267 4144548.619 4144413.582 4144262.223 4144275.093 4144422.486 4144486.294 4144596.104 4144698.494 4144631.694 4144602.181 4144521.841 4144463.641 4144509.500 4144682.521 4144693.178 4144588.619 4144610.325 4145404.790 4145382.103 4145219.157 4145254.858 4146146.371 4146122.474 4146034.849 4145931.293 4145940.852 4146060.340 4145292.962 4145289.259 4145267.966 4145245.748 4145234.638 4145239.267 4145277.224 4145160.152 4145207.791 4145065.221 4145053.212 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ruhsat sahasında yapılan sondaj, jeolojik etüd ve rezerv araştırmaları neticesinde 26893664,72 ton görünür rezerv belirlenmiş olup, rezerv tespit çalışmaları devam etmektedir. Söz konusu proje ile ocaktan yeni kapasitesi itibariyle yılda ortalama 1250000 ton Feldspat cevheri çıkarılması planlanmaktadır. Dolayısıyla ruhsat sahasında yeni kapasitesi ile belirlenebilen görünür rezerv durumuna göre 21 yılı aşkın süre üretim gerçekleştirilebilecektir. Yapılacak çalışmalar ile belirlenecek yeni rezerv durumu da göz önünde bulundurulursa proje uzun yıllar devam edebilecektir. Mevcut işletme izni 18.07.2007 tarihinde alınmış olup, alınacak izinler ile tekrar düzenlenecek süre bitiminde ise Maden İşleri Genel Müdürlüğüne yapılacak temdit başvurusu ile süresi uzatılacaktır. Günün ekonomik koşulları ve piyasa arztalep durumu kapasite belirlenmesinde etken faktörlerdir. Söz konusu kapasite pazar durumunda en iyi şartlar göz önünde bulundurularak belirlenmiştir. c) Hizmet Amaçları Ülkemiz son yıllarda feldspat madenciliğinde oldukça büyük mesafeler kat etmiş, dünya feldspat madenciliği piyasalarında adından sıkça söz edilir duruma gelmiştir. Ülkemizdeki feldspat madeni rezervlerinin peş peşe tespit edilmesiyle birlikte gelişen sektörde, gerek hammadde üretimi gerekse imalat bazında teknolojik gelişimlerden de yararlanılmaya başlanılmıştır. Türkiye'de feldspat madenciliği, tamamen açık işletme yöntemi ile yapılmaktadır. Genellikle damar tipi pegmatit ve feldspat oluşumları, patlatma suretiyle istihraç edilmekte, tüketim merkezine ulaştırılmaktadır. Özel madenciler tarafından işletilen küçük boyutlu yataklarda ise, daha basit yöntemlerle cevher çıkarılmaktadır. Türkiye feldspat üretimi, seramik ve cam sektörü açısından çok iyi boyutlardadır. Porselen sanayi için bilinen çok kaliteli feldspatın dışında Türkiye seramik ve cam sanayinin tüm tüketimi karşılanmakta ve ihracat yapılmaktadır. Seramik sektörü istediği kaliteyi yakalayarak feldspat üretimi kalite bakımından Avrupa standartlarına ulaşmıştır. Tüvenan olarak direkt kullanılabilecek kalitede hammaddenin azlığı, yeni tesisler kurulmasını zorunlu kılmaktadır. Feldspat ham üretimlerin yanında sınıflandırılmış standart, ekstra-cam ve seramik kalitesi, flote feldspat ve üretebilen tesislerde feldspat kapasite kullanım oranları bu rakamlara dâhil değildir. Feldspat madeni seramik sanayinin ana hammaddesini oluşturmaktadır. Ülkemizde seramik sanayi son yıllarda büyük gelişmeler göstermiştir. Dünya piyasalarında ise önemli bir yere sahiptir. Alternatif pazar arayışları ile gelişen teknoloji, bir takım minerallerin ana bileşenlerini farklı kullanım alanlarında değerlendirmek üzere kazanımını tetiklemektedir. Söz konusu proje ile çıkarılacak olan feldspat madeni K ve Na olarak sınıflandırılmakta ve Na Feldspat ana bileşeni olan sodyum alınabilmektedir. Mevcut ocaklardan çıkarılan feldspat madeni içerisindeki sodyum, kimyasal işlemler ile bileşikten ayrılarak metal olarak kullanılabilir hale getirilebilmektedir. Belirlenen başlıca kullanım alanları ise; sodyum bileşiklerinin üretimidir. Sodyum peroksit (Na 2 O 2 ), sodyum metali üstünden 3000C'de kuru hava geçirilerek elde edilir; hem kumaşların ağartılmasında kullanılır, hem de unun beyazlatılmasında gerekli olan benzoil peroksit (C 6 H 5 COO) 2 gibi öteki ağartıcıların yapımında işe yarar. Sodyum siyanür (NaCN), büyük miktarlarda altın üretiminde, çeliklerin yüzey sertleştirmesinde ve elektrolize kaplama banyolarında kullanılır; iki aşamada hazırlanır. Önce sodyum metalinin 350°C'ta amonyak içinde ısıtılmasıyla, sodyum amit (NaNH 2 ) elde edilir. Bu bileşik, boyarmadde endüstrisinde ve patlayıcılardan biri olan kurşun azotür (PbN 3 ) 2 üretiminde kullanılır. İkinci aşamada sodyum amit, akkor halde odun kömürüyle tepkimeye sokularak, sodyum siyanür elde edilir. 18 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Sodyum, deterjanlarda kullanılan sodyum alkil sülfatların yapımında da önemli yer tutar. Ayrıca, motor yakıtlarına vuruntuyu önlemek için katılan tetraetil kurşun ((CH 3 CH 2 ) 4 Pb), bir sodyumkurşun alaşımının etilklorürle C 2 H 5 Cl tepkimeye girmesiyle elde edilir; sodyum metali, alüminyumsilisyum alaşımlarına % 0,1'den az oranlarda katılır. Sıvı sodyum, yüksek ısı iletkenliği ve kapasitesi nedeniyle, bazı içten yanmalı motor valflarının üretiminde kullanılır. Valf gövdesi, valf başında kalan ısıyı alan sodyumla doldurulur. Sodyumun erime noktası, potasyum katılarak uygun bir biçimde düşürülebilir: % 23 sodyum, % 77 potasyum içeren alaşımın erime noktası -120C’dir. Başka bir deyişle, bu alaşım, oda sıcaklığında, cıva gibi sıvıdır. Bu tür alaşımlar, yüksek sıcaklık termometrelerinde kullanılabilir. Sodyumdan, elektrik enerjisi aktarımında iletken olarak da yararlanılır. İletkenliğinin hacim bakımından bakırın üçte biri kadar olmasına karşılık, ağırlık açısından bakırdan yaklaşık üç kez daha iyidir. Ayrıca sodyum, bakırdan ucuzdur. Bazı sokak lambalarında, sodyum buharlarıyla doldurulmuş deşarj tüpü kullanılır. Sodyum atomundaki elektronlar, yüksek gerilim yardımıyla uyarılmış enerji düzeylerine çıkarlar ve temel enerji düzeylerine geri dönerlerken monokromatik (tekrenkli) ışık yayarlar. Tüplerin içine neon gazı doldurulduğunda, ısınma sonucu kırmızı ışık yayılır. Türkiye’de madenciliğin %85’i kamu sektörü, %15’i özel sektör tarafından yapılmaktadır. Başlıca üreticiler Eti Holding A.Ş. Türkiye Taş Kömürü İşletmesi (TKI), Karadeniz Bakır İşletmeleri (KBI), Türkiye Demir Çelik İşletmesi (TDÇI), Tekel, Türkiye Taş Kömürü Kurumu (TTK) ve özel sektördür. Üretimde; kamu sektörü mineral yakıtlar ve metalik cevher üretiminde ağırlıklı iken özel sektör endüstriyel hammadde üretiminde yoğunlaşmıştır. Türk feldspatı yurtdışına da ihraç edilmekte, ürün, tüvenan, öğütülmüş veya flotasyonla zenginleştirilmiş kalitede olup olmamasına bağlı olarak fiyatlandırılmaktadır. Firmalar daha fazla katma değer yaratan flote feldspat üretebilmek için 1996 yılından sonra flotasyon tesisleri kurmuşlar, bu tesisler sayesinde demir ve titan içeriği düşük kaliteli feldspatlar üretmeye başlamışlardır. Bunun sonucunda flote feldspat son yıllarda üretimde büyük bir paya sahip olmuştur. Bunların yanında, bazı firmalar da flotasyon yapmadan ocaklarından ve rezervlerinden, seçimli madencilik yapmak suretiyle beyaz feldspat olarak adlandırılan (superwhite) demir ve titan içeriği düşük olan feldspat yataklarını işletmişlerdir. Alternatif pazar arayışları ile gelişen teknoloji, bir takım minerallerin ana bileşenlerini farklı kullanım alanlarında değerlendirmek üzere kazanımını tetiklemektedir. Söz konusu proje ile çıkarılacak olan feldspat madeni K ve Na olarak sınıflandırılmakta ve Na Feldspat ana bileşeni olan sodyum alınabilmektedir. Mevcut ocaklardan çıkarılan feldspat madeni içerisindeki sodyum, kimyasal işlemler ile bileşikten ayrılarak metal olarak kullanılabilir hale getirilebilmektedir. Belirlenen başlıca kullanım alanları ise; sodyum bileşiklerinin üretimidir. Yer karosu ve fayans (duvar karosu) üretim kapasitesi her yıl artmakta ve ülkemiz şu anda 300.000.000m2 üretimle Dünya 5.’sidir. Dolayısıyla bu sektörün feldspat ihtiyacı 1,5 milyon tonun üzerindedir. Yakın gelecekte cam ile birlikte 5 milyon ton/yıl olacağı varsayılmalıdır. Mevcut görünür feldspat rezervlerinin ulusal sanayi için sorunu yoktur. Ancak şu anda ihracatın 3 katına çıkması ve iç tüketimin giderek artması nedeniyle ciddi bir envanter çalışmasına ihtiyaç vardır. Aksi takdirde bu gidişle batıdaki bilinen rezervler 20-30 yıl içinde tüketilebilecektir. 19 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Üretim sonucu elde edilecek ürün, hem yurt içi, hem yurt dışı piyasaya gerek seramik ve cam hammaddesi olarak gerekse Sodyum üretimi için hammadde olarak sunulacaktır. Çok ciddi miktarlar ve kalitede feldspat kaynaklarına sahip olduğumuz dikkate alındığında dünya feldspat pazarında rekabet gücümüzün yüksek olduğu açık bir şekilde görülebilmektedir. Dolayısıyla bu kaynakların gereğince değerlendirilmesi, ülke madenciliğinin öncelikli konularından birisini oluşturmaktadır. Bu çerçevede, sırasıyla cevher üretimi, üretilen cevherin işlenerek sanayinin hizmetine sunulması, bu ürünlerin yurtiçinde daha ileri düzeyde değerlendirilebilmesi için ilgili sanayi dallarının yurtiçinde kurulması ve geliştirilmesinin desteklenmesinin yanı sıra, bu ürünlerin tüketim alanlarının geliştirilmesine yönelik AR-GE çalışmalarının teşvik ve desteklenmesi büyük önem taşımaktadır. Batı Anadolu (Çine-Milas) bölgesindeki sodyum feldspatları Avrupa ve civarındaki (Kuzey Afrika, Ortadoğu, Rusya) feldspat rezervlerinden hem kalite hem de miktar yönünden oldukça üstündür. Madencilikte, formasyonun oluşum koşullarına bağlı olarak alternatif söz konusu olmamaktadır. Bu nedenle madencilik faaliyetleri işletme faaliyetlerinin maden yatağının bulunduğu merkezde kurulmasını mecbur kılmaktadır. Feldspat, doğal bir süreç sonucu yeryüzünün kısım kısım yerlerinde oluşmaktadır. Bu yüzden madencilik faaliyetleri yer alternatifi olmayan faaliyetlerdir. Ancak alınan önlemler ve kullanılan teknoloji konusunda alternatifler oluşturulması mümkündür. Sodyum ve Feldspat Ocağı faaliyeti esnasında kullanılacak yöntemler ve ekipmanlar, günün teknolojisine uygun olarak seçilmiştir. Üretim, ancak mevcut şartlar göz önüne alınarak, bu şartların gerek teknik, gerekse ekonomik yönlerin (Pazar durumu) dikkate alınarak gerçekleştirilmektedir. Bu faaliyetin birçok sektöre dolaylı ya da direk olumlu etkisi vardır. Öncelikli olarak bu faaliyette 23 kişi çalıştırılacaktır. Her bir kişinin yaklaşık 4 kişilik bir aileden oluştuğu kabul edilirse 92 kişi bu faaliyetten direk olarak faydalanacaktır. Ayrıca bu ocaktan hammadde elde eden tesis ve çalışanları da düşünüldüğünde, fayda katsayısının oldukça arttığı görülmektedir. Üstelik bu faaliyette çalıştırılan kişiler, faaliyet alanına yakın yerleşim birimlerinden alınmış ve alınacaktır. Burada belirli bir süre sonucunda oluşmuş, doğal bir kaynak bulunmaktadır. Bu kaynağın değerlendirilmesi, ülkemiz ekonomisine katkı sağlayacaktır. Dolayısıyla yer olarak da alternatifi yoktur. Ayrıca, hazırlık için yapılacak giderler, yine üretim sırasında, işçilerin gıda ve giyim giderleri, ekipmanların bakım, onarım ve yedek parça giderleri, yakıt giderleri, genel ve beklenmeyen giderler, bölgede ekonomiyi canlandıracaktır. Faaliyet alanında üretilecek olan nihai ürünler, yurt içi piyasada kolay hammadde temini sağlayacak dolayısıyla bu sektöre yönelik yine ekonomik anlamda bir katkı sağlanacaktır. Bölüm 1-B) Çıkarılacak Malzemenin Fiziksel, Kimyasal ve Mineralojik Özellikleri Feldspat grubu yer kabuğunda en yaygın olarak bulunan mineral grubudur. Yer kabuğunun yaklaşık olarak %50 sini oluşturan feldspat grubu, magmatik ve metamorfik kayaçların %90’ını çökel kayaların ise %10’unu oluşturmaktadır. Feldspat grubu mineralleri NaAlSi 3 O 8 -KaAlSi 3 O 8 -CaAl 2 Si 2 O 8 üçlü sisteminin üyeleridir. Bu sistemi gösteren şema aşağıda verilmiştir. 20 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Şekil 1: Feldspat Grubu Sistematiğini Gösteren Şema Burada; K-Na feldspatlar Alkali feldspatlar, Na-Ca’lu feldspatlar ise Plajioklaslar olarak adlandırılır. Plajioklaslar NaAlSi 3 O 8 -CaAl 2 Si 2 O 8 arasındaki katı eriyik (solid-solüsyon) kristalleşme sonucu gelişmiş bir dizi mineral tarafından temsil edilmektedir. Bunlar; albit, oligoklas, andezin, labrador, bitovnit, anortit’dir. Farklı kimyasal bileşime sahip olan plajioklaslar optik özelliklerindeki farklılıklar ile birbirlerinden ayrılabilmektedir. Feldspatlar, sodyum, potasyum, kalsiyum, lityum ve bazen de baryum ve sezyum ve bu elementin izomorf birleşimi ile oluşmuş susuz alümina silikatlardır. Bu mineraller her magma kütlesinde değişik şekillerde bulunduklarından bunların soğuyup kristalleşmesi ile yer yer feldspat zonları ve yatakları oluşmaktadır. Temel seramik ve cam hammaddesi olan feldspatlar ülkemizde de yaygın olarak bulunmakla birlikte çoğunlukla gerek alkali içerikleri açısından zenginleştirme gerektirmektedirler. Safsızlık olarak demir ve titan içeren mineraller (rutil, sfen, mika, vb.) tarafından kirletilmiş olmaktadır. Feldspatlar magmatik kayaçların en yaygın minerali ve yerkabuğunda çok bulunan bir mineral olmasına rağmen başlıca ticari yatakları pegmatitler ve kaba taneli granitik kayaçlardır. Feldspatlar kimyasal bileşim ve yapıları açısından iki ana gruba ayrılmaktadırlar; 1. Plajiyoklaz feldspatlar - Albit NaAlSi 3 O 8 - Oligoklaz (Na, Ca) AlSi 3 O 8 - Andezin (Na, Ca) AlSi 3 O 8 - Labrador (Na, Ca) AlSi 3 O 8 - Bitovnit (Na, Ca) AlSi 3 O 8 - Anortit CaAl 2 Si 2 O 8 2. K-Feldspatlar veya Alkali Feldspatlar - Mikroklin KAlSi 3 O 8 - Sanidin KAlSi 3 O 8 - Ortoklaz KAlSi 3 O 8 Feldspatların parlak bir vitra görünümü vardır, renkleri beyaz, krem, kahverengi, pembe, kırmızı, gri, yeşil ve mavimsi olmakta, renksiz veya sütümsü de olabilmektedir. Yapıları düzgün değildir. 21 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Mohs sertlik değerine göre 6-6.5 sertlik derecesine sahiptirler. Yoğunlukları 2.5-2.76 g/cm3 arasında değişmektedir. Seramik ve cam sektörü için feldspatların erime derecelerinin büyük önemi vardır. Temel olarak feldspat minerallerinin erime sıcaklıkları; - Potasyum feldspat: 1200-1250°C - Sodyum feldspat: 1150-1225°C - Kalsiyum feldspat: 1500-1550°C aralıklarındadır. Feldspat yerkabuğundaki birçok magmatik, metamorfik ve sedimanter kayacın bileşiminde büyük ölçüde bulunması dolayısıyla ticari olarak çeşitli kaynaklardan üretimi veya feldspat oranı yeterli olduğu takdirde bu kayaçların direk olarak sanayide kullanımı mümkün olmaktadır. Ticari feldspat kaynağı olarak halen kullanılan kayaç türleri şunlardır; Pegmatitler: Pegmatitler feldspat, kuvars, mika, Li-mineralleri ve beril kaynağıdır. Çok iri kristalli magmasal damar kayaçlarıdır. Bileşimleri granitik-gabro aralığında değişmektedir. Ancak doğada en yaygın olanları granitik bileşimli olanlarıdır, onları siyenitik bileşimliler izler. Direkt olarak ya da zenginleştirilme sonucu kullanılırlar. Aplitler: Granitik kayaçların kendi bünyeleri içinde veya kontakt halindeki yan kayaçlarda enjeksiyon halinde oluşmuş feldspatça zengin sokulumlardır. Çok zengin tenörlü Na veya K-feldspat içerirler, safsızlık oranları daha düşüktür. Nefelinli Siyenit: Siyenit yavaş soğuduğu için iri kristalli bir magmatik derinlik kayacı olup, esas itibariyle alkali feldspatlardan ibarettir. Bunlar ortoklaz, albit, pertit ve az miktarda da mikroklindir. Siyenitin düşük oranlardaki diğer bileşenleri kuvars, ferromanganezler (biyotit, hornblend, piroksen) ile apatit, zirkon, titan, manyetit, melanit ve pirit gibi ek minerallerdir. Nefelin ise siyeniti büyük yüzde ile oluşturan ortoklaz ve albit arasında bir bileşime sahip, değişik bir mineraldir. Kimyasal adı sodyum ve potasyum alüminosilikat olan nefelinin formülü Na 3 KalSi 4 O 16 ’dır. Siyenitin içindeki az miktardaki kuvarsın ve/veya bir miktar feldspatın yerini nefelin alırsa ortaya nefelinli siyenit çıkmış olur. Nefelinli siyenit ağırlıklı olarak cam ve emaye endüstrisinde kullanılır. Düşük serbest silis içeriği, yüksek ergitme gücü ve dar erime aralığı cam endüstrisine ideal uyum gösteren karakteristikleridir. Bu mineral feldspata oranla daha yüksek alümina ve alkali içermektedir. Alaskit: Granit-pegmatit arası bir kimyasal bileşime sahip olan bu mineralin ortalama mineralojik bileşimi: %45 plajiklaz, %25 kuvars, %20 mikroklin, %10 muskovit şeklindedir. Grafik Granit: Yazı graniti olarak da bilinmektedirler. Alkali, feldspat ve kuvars arasında gelişmiş çivi yazısına benzeyen dokusal özelliğe sahip pegmatitik kayaç cinsidir. Pertit: Pertitik doku ortoklaz ile albitin iç içe kristallenme dokusudur. Ana kristal ortoklazdır, albit ise ortoklazın içerisinde çeşitli şekillerde yeralır. Feldispatik Kumlar: Bir tür tortul kütle olup feldspat üretimi için ayrı bir kaynaktır. Doğal veya işlenmiş halde feldspat ve kuvars karışımından oluşmuş kumlardır. Özel üretim yöntemleri ile bunlardan feldspat elde edilir. Altere Granitler: Granitik kayaçların atmosferik şartlar altında veya hidrotermal etkilerle belirli ölçüde alterasyonu sonucu, içerdiği feldspatlarda kaolenleşme gelişir ve kayaç bünyesindeki mafik mineraller belirli ölçüde uzaklaştırılarak demir oksit safsızlığı azalır. 22 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Bölüm 2: Proje için Seçilen Yerin Konumu Proje yer seçimi (İlgili Valilik veya Belediye tarafından doğruluğu onanmış olan yerin, Onanlı Çevre Düzeni Planı veya İmar Planı sınırları içinde ise bu plan üzerinde, değil ise mevcut arazi kullanım haritası üzerinde koordinatları ile birlikte gösterimi) Faaliyet alanı 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde, ÇED izni talep edilen alan tamamen orman arazisi ve önemli doğa alanı olarak işaretlenmiş alan üzerinde yer almaktadır. ÇED izni talep edilen alanın mülkiyeti tamamı ile orman arazisi niteliğindedir. Faaliyet alanının 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde işaretlenerek gösterimi Ek: 3’te verilmiştir. Faaliyet alanı çevresi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde; kuzeyinde Tarım Arazisi kapsamında Çamköy Yaylası, güneydoğusunda kuşuçumu yaklaşık 4km mesafede Geyik Barajı, kuşuçumu yaklaşık 12km mesafede Hayırlı Barajı, güneyinde kuşuçumu yaklaşık 1,5km mesafede Labranda Antik Kenti, güneybatısında kuşuçumu yaklaşık 5km mesafede Yeniköy Barajı, güneyinde kuşuçumu yaklaşık 7km mesafede Eşence Barajı, kuşuçumu yaklaşık 11,5km mesafede Akgedik Barajı, batısında kuşuçumu yaklaşık 14km mesafede Derince Barajı yer almaktadır. Proje konusu saha Aydın N19-b1 paftasında yer almaktadır. Faaliyet alanı kuşuçumu mesafelerle Milas İlçesine yaklaşık 13,5km, Karpuzlu İlçesine yaklaşık 8,5km, Hatipkışla Köyüne yaklaşık 4km, Ortaköy’e yaklaşık 3km, en yakın yerleşim birimi olan Çamköy’e yaklaşık 2km mesafede yer almaktadır. Faaliyet alanının yerleşim yerlerine mesafelerini gösterir uydu fotoğrafı Ek:13’te verilmiştir. Söz konusu proje ile talep edilen ÇED izin alanı 274,07Ha olup bu alan içerisinde talep edilen ocak alanları toplamı 200,24Ha, talep edilen pasa malzeme stok alanları toplamı 61,04Ha, talep edilen üst örtü toprağı stok alanları toplamı 12,79Ha’dır. Toplam alanı 200,24Ha olan ocak sahalarından çıkarılacak cevher yine bu ocak alanları içerisinde yer alan toplam alanı 45,09Ha olan cevher stok alanları içerisinde stoklanacaktır. Proje ile talep edilen izin alanları ve kullanım amaçları aşağıdaki gibidir: ÇED İzin Alanı : 274,07 Ha Ocak Alanı : 200,24 Ha 19,43 Ha (1 nolu ocak alanı) 35,42 Ha (2 nolu ocak alanı) 36,86 Ha (3 nolu ocak alanı) 15,49 Ha (4 nolu ocak alanı) 11,11 Ha (5 nolu ocak alanı) 9,48 Ha (6 nolu ocak alanı) 3,80 Ha (7 nolu ocak alanı) 6,58 Ha (8 nolu ocak alanı) 13,20 Ha (9 nolu ocak alanı) 22,35 Ha (10 nolu ocak alanı) 12,51 Ha (11 nolu ocak alanı) 4,58 Ha (12 nolu ocak alanı) 5,24 Ha (13 nolu ocak alanı) 4,19 Ha (14 nolu ocak alanı) 23 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Pasa Malzeme Stok Alanı : 61,04Ha 15,86 Ha (1 nolu pasa döküm alanı) 4,65 Ha (2 nolu pasa döküm alanı) 1,36 Ha (3 nolu pasa döküm alanı) 3,51 Ha (4 nolu pasa döküm alanı) 4,46 Ha (5 nolu pasa döküm alanı) 8,35 Ha (6 nolu pasa döküm alanı) 3,32 Ha (7 nolu pasa döküm alanı) 5,48 Ha (8 nolu pasa döküm alanı) 2,24 Ha (9 nolu pasa döküm alanı) 1,37 Ha (10 nolu pasa döküm alanı) 0,44 Ha (11 nolu pasa döküm alanı) Üst Örtü Toprağı Stok Alanı : 12,79 Ha 0,85 Ha (1 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 3,54 Ha (2 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,93 Ha (3 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 1,03 Ha (4 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,88 Ha (5 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,51 Ha (6 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,53 Ha (7 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,25 Ha (8 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,94 Ha (9 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,92 Ha (10 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 1,69 Ha (11 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,31 Ha (12 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,25 Ha (13 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,16 Ha (14 nolu üst örtü toprağı stok alanı) Cevher (Feldspat) Stok Alanı : 45,90 Ha (Ocak alanı olarak belirlenen 5,02 Ha (1 nolu cevher stok alanı) alanlar içerisinde yer almaktadır.) 9,09 Ha (2 nolu cevher stok alanı) 3,57 Ha (3 nolu cevher stok alanı) 4,71 Ha (4 nolu cevher stok alanı) 3,37 Ha (5 nolu cevher stok alanı) 2,95 Ha (6 nolu cevher stok alanı) 4,06 Ha (7 nolu cevher stok alanı) 0,93 Ha (8 nolu cevher stok alanı) 4,07 Ha (9 nolu cevher stok alanı) 2,31 Ha (10 nolu cevher stok alanı) 2,09 Ha (11 nolu cevher stok alanı) 1,15 Ha (12 nolu cevher stok alanı) 1,57 Ha (13 nolu cevher stok alanı) 1,01 Ha (14 nolu cevher stok alanı) İşletme Ruhsat Alanı, Mevcut ÇED ve İşletme İzin Alanı, Talep Edilen Ocak İzin Alanı, Talep Edilen Cevher (Feldspat) Stok Alanı, Talep Edilen Pasa Malzeme Stok Alanı ve Talep Edilen Üst Örtü Toprağı Stok Alanı koordinatları aşağıda verilmiştir. 24 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Nokta Adı 1.Nokta 2.Nokta 3.Nokta 4.Nokta 5.Nokta SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Sağa (Y) 572890 574900 574810 572390 571450 Ruhsat Alanı = 757,49 Ha Yukarı (X) 4147305 4148135 4145845 4143995 4144845 Tablo 4: İşletme Ruhsat Alanı Koordinatları Nokta Adı 1.Nokta 2.Nokta 3.Nokta 4.Nokta 5.Nokta 6.Nokta 7.Nokta 8.Nokta 9.Nokta 10.Nokta Sağa (Y) Yukarı (X) 573480 4145038 572863 4144544 573044 4144495 572917 4144398 572765 4144454 572630 4144590 572971 4145023 573199 4145030 573400 4145200 573525 4145075 İşletme İzin Alanı = 24,19 Ha Tablo 5: Mevcut ÇED ve İşletme İzin Alanı Koordinatları Nokta Adı O1.1 O1.2 O1.3 O1.4 O1.5 O2.1 O2.2 O2.3 O2.4 O2.5 O2.6 O2.7 O3.1 O3.2 O3.3 O3.4 O3.5 O3.6 O3.7 O3.8 O3.9 O3.10 O4.1 O4.2 O4.3 O4.4 O4.5 O4.6 O4.7 O5.1 O5.2 O5.3 O5.4 O5.5 O5.6 O5.7 O6.1 Sağa (Y) Yukarı (X) 573184,464 573813,801 573809,740 573786,443 573381,401 572811,675 573081,250 573312,095 573373,996 573169,254 572644,456 572697,787 572373,159 572759,146 572729,107 572754,644 572785,504 572890,638 572444,466 572259,629 572278,064 572278,905 572738,047 573164,002 573287,799 573291,632 573058,708 572898,686 572794,034 573493,907 573581,943 573657,474 573777,435 573768,000 573764,937 573476,193 572578,660 4147399,547 4147659,423 4147526,914 4147418,223 4147004,872 4147121,708 4146359,936 4147121,369 4146997,315 4146499,287 4146379,229 4146927,149 4146372,575 4146333,428 4146062,387 4145989,422 4145901,253 4145813,119 4145517,845 4145585,499 4145834,583 4146211,559 4146067,115 4146292,367 4146279,811 4145981,802 4145944,732 4145819,421 4145907,151 4146476,519 4146480,550 4146477,579 4146472,859 4146164,999 4146088,574 4146090,345 4145205,857 25 Alan 1. Poligon Alanı = 19,43 Ha 2. Poligon Alanı = 35,42 Ha 3. Poligon Alanı = 36,86 Ha 4. Poligon Alanı = 15,49 Ha 5.Poligon Alanı = 11,11 Ha 6. Poligon IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. O6.2 O6.3 O6.4 O7.1 O7.2 O7.3 O7.4 O8.1 O8.2 O8.3 O8.4 O9.1 O9.2 O9.3 O9.4 O9.5 O9.6 O9.7 O9.8 O10.1 O10.2 O10.3 O10.4 O10.5 O10.6 O10.7 O10.8 O10.9 O10.10 O10.11 O10.12 O11.1 O11.2 O11.3 O11.4 O11.5 O11.6 O11.7 O11.8 O12.1 O12.2 O12.3 O12.4 O12.5 O13.1 O13.2 O13.3 O13.4 O13.5 O13.6 O13.7 O13.8 O14.1 O14.2 O14.3 O14.4 O14.5 O14.6 O14.7 SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 572921,264 4145616,982 573072,273 4145546,512 572977,119 4145271,295 571973,937 4145283,421 572138,408 4145586,931 572223,188 4145546,237 572036,673 4145174,904 571631,116 4145104,920 571803,260 4145398,999 571945,825 4145239,779 571875,548 4145011,934 571597,343 4144745,470 571764,996 4145043,291 571872,594 4145002,358 571939,428 4144959,298 572081,031 4144868,063 571933,186 4144642,035 571912,264 4144655,720 571832,111 4144533,179 571838,806 4144528,800 571891,046 4144608,925 571933,186 4144642,035 572047,623 4144522,315 572078,778 4144586,182 572196,312 4144827,128 572253,610 4144944,588 572410,161 4144855,475 572473,467 4144810,233 572277,642 4144374,691 572404,667 4144295,730 572286,408 4144122,379 572411,894 4144456,726 572601,595 4144626,274 572630,000 4144590,000 572765,000 4144454,000 572889,336 4144408,192 572391,340 4144027,493 572327,234 4144085,462 572533,564 4144286,762 572418,478 4144861,822 572631,002 4145024,005 572736,918 4144919,552 572599,247 4144732,181 572476,762 4144817,563 573446,875 4145153,125 573476,568 4145177,782 573619,968 4145296,858 573698,345 4145026,650 573543,239 4144908,077 573517,999 4144946,998 573480,001 4145038,003 573525,000 4145075,000 574062,000 4146145,000 574070,000 4146163,000 574299,474 4146122,758 574243,750 4145926,556 574158,317 4145920,885 574154,358 4145983,760 574057,044 4145970,369 Talep Edilen Ocak Alanı = 200,24 Ha Tablo 6: Talep Edilen Ocak İzin Alanı Koordinatları 26 Alanı = 9,48 Ha 7. Poligon Alanı = 3,80 Ha 8. Poligon Alanı = 6,58 Ha 9. Poligon Alanı = 13,20 Ha 10. Poligon Alanı = 22,35 Ha 11. Poligon Alanı = 12,51 Ha 12. Poligon Alanı = 4,58 Ha 13. Poligon Alanı = 5,24 Ha 14. Poligon Alanı = 4,19 Ha IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Nokta Adı S1.1 S1.2 S1.3 S1.4 S2.1 S2.2 S2.3 S2.4 S3.1 S3.2 S3.3 S3.4 S4.1 S4.2 S4.3 S4.4 S5.1 S5.2 S5.3 S5.4 S6.1 S6.2 S6.3 S6.4 S7.1 S7.2 S7.3 S7.4 S8.1 S8.2 S8.3 S8.4 S9.1 S9.2 S9.3 S9.4 S10.1 S10.2 S10.3 S10.4 S11.1 S11.2 S11.3 S11.4 S12.1 S12.2 S12.3 S12.4 S13.1 S13.2 S13.3 S13.4 S14.1 S14.2 S14.3 S14.4 SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Alan Sağa (Y) Yukarı (X) 573373,697 4147328,965 573716,552 4147559,816 1. Poligon Alanı = 5,02 Ha 573744,448 4147444,923 573410,772 4147193,286 572825,329 4146551,978 572850,733 4146871,532 2. Poligon Alanı = 9,09 Ha 573199,950 4146851,164 573095,107 4146581,386 572473,446 4146254,176 572640,350 4146266,917 3. Poligon Alanı = 3,57 Ha 572584,291 4146013,375 572458,157 4146018,472 572874,780 4146028,664 573186,930 4146231,243 4. Poligon Alanı = 4,71 Ha 573257,004 4146055,420 572935,936 4145967,509 573583,836 4146385,143 573733,759 4146386,863 5.Poligon Alanı = 3,37 Ha 573716,627 4146167,735 573563,507 4146158,823 572791,784 4145318,620 572840,447 4145480,534 6. Poligon Alanı = 2,95 Ha 573005,016 4145545,123 572941,312 4145310,657 572431,3589 4145733,248 572725,4585 4145911,619 7. Poligon Alanı = 4,06 Ha 572784,9155 4145800,137 572457,9022 4145631,322 571785,916 4145155,744 571825,240 4145293,991 8. Poligon Alanı = 0,93 Ha 571882,382 4145229,476 571844,901 4145115,807 571739,168 4144774,010 571815,446 4144901,428 9. Poligon Alanı = 4,07 Ha 572005,274 4144856,355 571853,585 4144607,585 572220,581 4144576,189 572336,522 4144791,508 10. Poligon Alanı = 2,31 Ha 572414,241 4144749,464 572305,944 4144525,226 572524,561 4144439,080 572614,808 4144514,462 11. Poligon Alanı = 2,09 Ha 572726,290 4144377,499 572621,178 4144305,301 572538,501 4144858,294 572646,886 4144949,721 12. Poligon Alanı = 1,15 Ha 572688,176 4144875,990 572590,850 4144788,987 573541,3276 4145142,057 573607,4846 4145213,303 13. Poligon Alanı = 1,57 Ha 573670,2491 4145026,706 573595,6103 4144980,905 574128,393 4146004,010 574113,668 4146104,141 14. Poligon Alanı = 1,01 Ha 574198,092 4146116,903 574237,359 4146014,808 Talep Edilen Cevher Stok Alanı = 45,90 Ha Tablo 7: Talep Edilen Cevher (Feldspat) Stok Alanı Koordinatları 27 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Nokta Adı P1.1 P1.2 P1.3 P1.4 P1.5 P1.6 P1.7 P1.8 P1.9 P2.1 P2.2 P2.3 P2.4 P2.5 P2.6 P2.7 P3.1 P3.2 P3.3 P3.4 P3.5 P3.6 P3.7 P3.8 P3.9 P3.10 P3.11 P3.12 P4.1 P4.2 P4.3 P4.4 P4.5 P4.6 P5.1 P5.2 P5.3 P5.4 P5.5 P5.6 P5.7 P5.8 P6.1 P6.2 P6.3 P6.4 P6.5 P6.6 P6.7 P6.8 P6.9 P6.10 P6.11 P6.12 P7.1 P7.2 P7.3 P7.4 P8.1 P8.2 P8.3 P8.4 P8.5 SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Sağa (Y) Yukarı (X) 573650,8456 573681,983 573783,913 573779,955 573643,443 573771,031 573462,646 573261,867 573373,996 572525,279 572666,719 572644,456 572641,162 572477,944 572505,596 572434,047 573058,708 573291,632 573222,149 572973,420 572527,248 572470,913 572649,209 572623,858 572890,638 572931,232 573029,545 572983,794 573591,811 573783,887 573777,435 573657,474 573659,790 573585,258 573072,273 573254,930 573250,710 572977,119 573001,307 573060,259 573086,455 573030,348 572223,188 572302,296 572126,878 572081,031 571939,428 571976,842 571907,082 571945,825 572036,673 572068,559 572096,182 572068,951 572081,031 572196,312 572078,778 571959,894 572321,809 572476,762 572599,247 572601,595 572411,894 4147279,844 4147238,683 4147345,259 4147231,122 4147087,736 4146973,780 4146665,216 4146724,565 4146997,315 4146632,447 4146607,963 4146379,229 4146345,394 4146361,948 4146448,669 4146476,594 4145944,732 4145981,802 4145866,257 4145688,031 4145392,757 4145477,881 4145595,445 4145636,566 4145813,119 4145751,778 4145832,294 4145886,068 4146684,719 4146683,352 4146472,859 4146477,579 4146544,577 4146549,137 4145546,512 4145471,548 4145316,267 4145271,295 4145341,255 4145325,615 4145407,224 4145425,251 4145546,237 4145504,994 4145121,036 4144868,063 4144959,298 4145084,664 4145114,172 4145239,778 4145174,904 4145155,863 4145225,977 4145239,165 4144868,063 4144827,128 4144586,182 4144682,866 4144472,926 4144817,563 4144732,181 4144626,274 4144456,726 28 Alan 1. Poligon Alanı = 15,86 Ha 2. Poligon Alanı = 4,65 Ha 3. Poligon Alanı = 11,36 Ha 4. Poligon Alanı = 3,51 Ha 5. Poligon Alanı = 4,46 Ha 6. Poligon Alanı = 8,35 Ha 7. Poligon Alanı = 3,32 Ha 8. Poligon Alanı = 5,48 Ha IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 572464,431 4144383,336 P8.6 572464,431 4144383,336 P9.1 572533,564 4144286,762 P9.2 9. Poligon 572363,297 4144120,646 P9.3 Alanı = 2,24 Ha 572316,462 4144166,433 P9.4 572404,667 4144295,730 P9.5 573427,789 4145223,373 P10.1 573599,420 4145367,726 P10.2 10. Poligon Alanı = 1,37 Ha 573619,968 4145296,858 P10.3 573476,568 4145177,782 P10.4 574056,320 4145944,853 P11.1 574124,033 4145956,554 P11.2 574124,069 4145979,592 P11.3 11. Poligon Alanı = 0,44 Ha 574154,358 4145983,760 P11.4 574158,317 4145920,885 P11.5 574055,446 4145914,055 P11.6 Talep Edilen Pasa Malzeme Döküm Sahası Alanı=61,04 Ha Tablo 8: Talep Edilen Pasa Malzeme Stok Alanı Koordinatları Nokta Adı Ü1.1 Ü1.2 Ü1.3 Ü1.4 Ü2.1 Ü2.2 Ü2.3 Ü2.4 Ü3.1 Ü3.2 Ü3.3 Ü3.4 Ü4.1 Ü4.2 Ü4.3 Ü4.4 Ü5.1 Ü5.2 Ü5.3 Ü5.4 Ü6.1 Ü6.2 Ü6.3 Ü6.4 Ü7.1 Ü7.2 Ü7.3 Ü7.4 Ü8.1 Ü8.2 Ü8.3 Ü8.4 Ü9.1 Ü9.2 Ü9.3 Ü9.4 Ü10.1 Ü10.2 Ü10.3 Ü10.4 Ü11.1 Ü11.2 Sağa (Y) Yukarı (X) 573650,846 573786,443 573783,913 573681,983 573261.867 573462,646 573305,545 573169,254 572434,047 572505,596 572477,944 572373,159 572623,858 572649,209 572470,913 572444,466 572983,794 573029,545 572931,232 572890,638 573585,258 573659,790 573657,474 573581,943 573030,348 573086,455 573060,259 573001,307 572068,951 572096,182 572068,559 572036,673 571907,082 571976,842 571939,428 571872,594 571933,186 571959,894 572078,778 572047,623 572321,809 572464,431 4147279,844 4147418,223 4147345,259 4147238,683 4146724,565 4146665,216 4146508,024 4146499,287 4146476,594 4146448,669 4146361,948 4146372,575 4145636,566 4145595,445 4145477,881 4145517,845 4145886.068 4145832,294 4145751,778 4145813,119 4146549,137 4146544,577 4146477,579 4146480,550 4145425,251 4145407,224 4145325,615 4145341,255 4145239,165 4145225,977 4145155,863 4145174,904 4145114,172 4145084,664 4144959,298 4145002,358 4144642,035 4144682,866 4144586,182 4144522,315 4144472,926 4144383,336 29 Alan 1.Poligon Alanı = 0,85 Ha 2.Poligon Alanı = 3,54 Ha 3.Poligon Alanı = 0,93 Ha 4.Poligon Alanı = 1,03 Ha 5.Poligon Alanı = 0,88 Ha 6.Poligon Alanı = 0,51 Ha 7.Poligon Alanı = 0,53 Ha 8.Poligon Alanı = 0,25 Ha 9. Poligon Alanı = 0,94 Ha 10. Poligon Alanı = 0,92 Ha 11. Poligon Alanı = 1,69 Ha IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 572404,667 4144295,730 Ü11.3 572277,642 4144374,691 Ü11.4 572316,462 4144166,433 Ü12.1 572363,297 4144120,646 Ü12.2 12. Poligon Alanı = 0,31 Ha 572327,234 4144085,462 Ü12.3 572286,408 4144122,379 Ü12.4 573427,789 4145223,373 Ü13.1 573476,568 4145177,782 Ü13.2 13. Poligon Alanı = 0,25 Ha 573446,875 4145153,125 Ü13.3 573400,000 4145200,000 Ü13.4 574057,044 4145970,369 Ü14.1 574124,069 4145979,592 Ü14.2 14. Poligon Alanı = 0,16 Ha 574124,033 4145956,554 Ü14.3 574056,320 4145944,853 Ü14.4 Talep Edilen Üst Örtü Toprağı Stok Alanı = 12,79 Ha Tablo 9: Talep Edilen Üst Örtü Toprağı Stok Alanı Koordinatları Bölüm 3: Projenin Ekonomik ve Sosyal Boyutları 3.1. Projenin Zamanlama Tablosu Proje konusu faaliyet ile ilgili zamanlama tablosu aşağıda sunulmuştur. İşin Tanımı 07 08 2009 09 10 11 12 01 02 2010 03 04 05 ÇED Başvuru Dosyasının Sunulması Halkın Katılımı Toplantısı Kapsam ve Özel Format Belirleme Toplantısı ÇED Raporu Özel Formatının Alınması ÇED Raporunun Özel Formatta Sunulması 1.İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu Toplantısı Nihai ÇED Raporunun Sunulması ÇED Olumlu Belgesinin Alınması Yeni Kapasite İle Üretime Devam Edilmesi Tablo 10: Zamanlama Tablosu 3.2. Projenin Fayda-Maliyet Analizi Projenin faaliyette bir ocak olması ve faaliyet alanında sosyal tesislerin mevcut olması proje için büyük avantaj sağlamaktadır. Ayrıca proje yerinin seçilmesinde önemli bir etken olan faaliyette olan ocağın ilk yatırım maliyetlerini düşürecek olması, daha da önemlisi maden rezervinin ruhsat alanı tamamında yayılım göstermesi çok daha büyük bir avantaj olarak görülmektedir. Aşağıdaki hesaplar neticesinde yatırım tutarı, toplam maliyetler ile kara geçiş noktası neticeleri karlılık oranına ne kadar büyük etki gösterdiği görülecektir. 30 06 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Genel Giderler İşçilik Giderleri Yakıt-Yağ Giderleri Bakım-Onarım Yedek Parça Patlatma Giderleri Genel Giderler Beklenmeyen Giderler Toplam Gider : 300 000 TL : 850 000 TL : 60 000 TL : 500 000 TL : 50 000 TL : 176 000 TL : 1 936 000 TL Genel Gelirler Faaliyet alanında üretimi yapılacak 1 750 000 ton/yıl feldspatın ocak başı satış tutarı (5TL/ton) üzerinden; 1 750 000 x 5 = 8 750 000 TL Yıllık Kar; Yılık Kar = Yıllık Gelir – Yıllık Gider = 8 750 000 – 1 936 000 = 6 814 000 TL/yıl Toplam yatırım tutarı: 300 000TL Açıklamalar Tutar (YTL) Proje Gelirleri 8 750 000 Proje Giderleri 1 936 000 İşletme Brüt Karı 6 814 000 %5,2 Devlet Hakkı 354 328 Vergi Öncesi Brüt Kar 6 459 672 Kurumlar Vergisi %20 Net Kar 1 291 934,4 5 167 737,6 Tablo 11: İşletme Dönemi Gelir-Gider Tablosu BAŞABAŞ NOKTASI ANALİZİ D: Birim değişken giderler S: Sabit giderler F: Cevherin satış fiyatı Q: Üretim kapasitesi D: 1,29 TL/ton S: 1 936 000TL/yıl F: 5 YTL/ton Q: 1 750 000ton/yıl 31 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Başabaş noktasında kapasite: BBN k = S / (F-D) = 1 936 000 / (5–1,29) = 521 832,88 Başabaş kapasite kullanım oranı: BBN O = BBN k / Q = 521 832,88 / 1 750 000 = 0,30 = %30 Başabaş satış hâsılatı: BBN f = F x BBN k =5 x 521 832,88 = 2 609 164,42 TL İşletmenin satış gelirleri BBN f ’yi aştıktan sonra kar elde edilmeye başlanmaktadır. Yatırım karlılığı: Yatırım Karlılığı = Net Kar / Toplam Yatırım = 5 167 737,6 / 300 000 = %17,22 3.3. Diğer Hususlar Proje konusu faaliyet mevcut işletilen ocak üzerinde alan ve üretim kapasitesi artırımı olarak planlanmıştır. Bu nedenle ilk yatırım maliyeti yok denecek kadar azdır. Ekonomik ve sosyal boyutları ile ilgili belirtilecek diğer bir husus bulunmamaktadır. Bölüm 4: Proje için Seçilen Yerin ve Proje Etki Alanının Çevresel Özellikleri (**) 4.1. Fiziksel ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri ve Doğal Kaynakları Kullanımı 4.1.1. Meteorolojik ve İklimsel Özellikler Bölgede genel olarak Akdeniz’in bir yan uzantısı olan Ege Denizinin etkisi nedeniyle İlde Akdeniz iklim tipi yaygın olup; yazları kurak ve sıcak, kışları ılık ve yağışlı geçmektedir. İlde yağışın hemen hepsi yağmur şeklinde gözlemlenmektedir. Aydın İli, Ege Denizine komşu olması ve dağların denize dik olması nedeniyle Akdeniz ılıman iklimi bölgenin iç kısmına kadar etkisini göstermektedir. İlde iklim büyük farklılıklar göstermemekle birlikte kıyıdan uzaklaştıkça karasal iklim kendini hissettirmektedir. Aydın İli’nde 6 adet meteoroloji istasyonu bulunmaktadır. Bunlar Nazilli, Sultanhisar, Kuşadası ve Didim Kuyucak ve Merkez meteoroloji istasyonlarıdır. Bu istasyonlardan; Nazilli, Sultanhisar Didim ve Kuyucak istasyonları klima, Kuşadası ve Merkez sinoptik istasyondur. 32 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Kaynak: http://izmir.meteor.gov.tr/aydinim.htm Şekil 2: Aydın İli’nde Bulunan Meteoroloji İstasyonları Basınç: İlde yıllık basınç ortalaması 1007.18 hPa ‘dır. Yıllık maksimum basınç değeri 1027,9 hPa ile Ocak ayında, yıllık minimum basınç değeri ise 975,4 hPa ile yine Ocak ayında gözlemlenmektedir. Enlem: 37,51 Boylam: 27,51 Yükseklik: 56 Parametre Ortalama Basınç (hPa) Maksimum Basınç (hPa) Minimum Basınç (hPa) Parametre Ortalama Basınç (hPa) Maksimum Basınç (hPa) Minimum Basınç (hPa) Rasat Süresi: 32 yıl Ocak Şubat 1011.0 1009.9 1027.9 1025.3 975.4 984.1 Temmuz Ağustos 1001.4 1002.2 1010.4 1008.8 994.2 995.7 Yıl Aralığı: 1975-2006 Mart 1008.2 1024.4 985.9 Eylül 1006.1 1016.1 997.4 Nisan 1006.2 1023.0 991.4 Ekim 1009.4 1018.8 996.7 Mayıs 1005.7 1015.1 993.9 Kasım 1011.0 1023.8 994.7 Haziran 1003.9 1011.6 992.5 Aralık 1011.1 1025.7 988.7 Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 12: Ortalama, Minimum ve Maksimum Basınç Değerleri 1040 1030 1020 1010 1000 hPa 990 980 970 960 950 940 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Aylar Ortalama Basınç (hPa) Maksimum Basınç (hPa) Şekil 3: Basınç Verilerinin Dağılım Grafiği 33 Minimum Basınç (hPa) Yıllık 1007.18 1027.9 975.4 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Sıcaklık: İlde yıllık ortalama sıcaklık 17,5 0C olup, en yüksek ortalama sıcaklık değeri 28,3 0C ile Temmuz ayında, en düşük ortalama sıcaklık değeri 8,1 0C ile Ocak ayında gözlemlenmektedir. Yıllık maksimum sıcaklıkların ortalaması 24,5 0C olup, en yüksek maksimum sıcaklık ortalaması değeri 36,1 0C ile Temmuz ayında gözlemlenmektedir. Yıllık minimum sıcaklıkların ortalaması 11,7 0C olup, en düşük minimum sıcaklıkların ortalaması değeri 4,1 0C ile Ocak aylında gözlemlenmektedir. Enlem: 37,51 Boylam: 27,51 Yükseklik: 56 Parametre Ortalama Sıcaklık (0C) Maksimum Sıcaklıkların Ortalaması (0C) Minimum Sıcaklıkların Ortalaması (0C) Parametre Ortalama Sıcaklık (0C) Maksimum Sıcaklıkların Ortalaması (0C) Minimum Sıcaklıkların Ortalaması (0C) Rasat Süresi: 32 yıl Ocak 8.1 13.4 4.1 Temmuz 28.3 36.1 20.3 Şubat 8.9 14.5 4.5 Ağustos 27.2 35.3 19.8 Yıl Aralığı: 1975-2006 Mart 11.7 18.0 6.5 Eylül 23.2 32.0 16.3 Nisan 15.7 22.4 10.0 Ekim 18.4 26.6 12.6 Mayıs 20.8 28.3 14.0 Kasım 12.8 19.5 8.2 Haziran 25.9 33.5 18.0 Aralık 9.3 14.5 5.5 Yıllık 17.5 24.5 11.7 Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 13: Ortalama Sıcaklık Değerleri 40 35 30 25 0 C 20 15 10 5 0 Ocak Mart Şubat Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Aylar 0 Ortalama Sıcaklık ( C) 0 Maksimum Sıcaklıkların Ortalaması ( C) 0 Minimum Sıcaklıkların Ortalaması ( C) Şekil 4: Ortalama Sıcaklık Verilerinin Dağılım Grafiği Nem: İlde yıllık ortalama nem yüzdesi değeri % 62.1 olup, en yüksek nem yüzdesi ortalaması aylara göre % 72.8 ile Aralık ayında, en düşük minimum nem yüzdesi aylara göre % 8 ile Mayıs ayında gözlemlenmektedir. Enlem: 37,51 Parametre Ortalama Nem (%) Minimum Nem (%) Parametre Ortalama Nem (%) Minimum Nem (%) Boylam: 27,51 Yükseklik: 56 Ocak 71.5 15 Temmuz 50.6 14 Rasat Süresi: 32 yıl Şubat 68.3 15 Ağustos 55.5 11 Yıl Aralığı: 1975-2006 Mart 65.8 11 Eylül 57.6 11 Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 14: Ortalama Nem Değerleri 34 Nisan 63.3 15 Ekim 63.3 10 Mayıs 57.9 8 Kasım 68.8 12 Haziran 50.2 12 Aralık 72.8 13 Yıllık 62.1 8 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 80 70 60 % 50 40 30 20 10 Ar al ık Ka sı m Ek im Ey lü l Ağ us to s Te m m uz n Ha zir a M ay ıs an Ni s ar t M Şu ba t O ca k 0 Aylar Ortalama Nem (%) Minimum Nem (%) Şekil 5: Ortalama Nem Değerlerinin Dağılım Grafiği Yağışlar: İlde yıllık toplam yağış ortalaması 625,4 mm olup, en yüksek toplam yağış ortalaması 112,6 mm ile Aralık ayında, en düşük toplam yağış ortalaması 2,3 mm ile Ağustos ayında gözlemlenmektedir. İlde maksimum yağış 80,2 mm ile Aralık ayında gözlemlenmektedir. Yağışın 0,1 mm ve büyük olduğu günler sayısı yıllık ortalama 75,6 gündür. Enlem: 37,51 Boylam: 27,51 Yükseklik: 56 Rasat Süresi: 32 yıl Parametre Ocak Şubat Toplam Yağış Ortalaması (mm) 98.4 85.6 Maksimum Yağış (mm) 53.1 54.8 Yağışın 0,1 mm ve Büyük Olduğu 11.3 9.9 Günler Sayısı Ortalaması Parametre Temmuz Ağustos Eylül Toplam Yağış Ortalaması (mm) 3.7 2.3 10.3 Maksimum Yağış (mm) 29.3 20.3 31.8 Yağışın 0,1 mm ve Büyük Olduğu 0.8 0.6 1.9 Günler Sayısı Ortalaması Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 15: Toplam Yağış Ortalaması 35 Yıl Aralığı: 1975-2006 Mart 73.4 68.2 Nisan 58.2 48.2 Mayıs 36.2 92.0 Haziran 14.3 46.0 8.8 8.9 6.0 2.0 Ekim 41.3 86.9 Kasım 89.1 63.7 Aralık 112.6 80.2 Yıllık 625.4 674.5 4.9 8.3 12.2 75.6 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Toplam Yağış Ortalaması (mm) 120 100 mm 80 60 40 20 Ar al ık Ka sı m Ek im Ey lü l uz m Ağ us to s n Te m Ha zir a ay ıs M an Ni s ar t M Şu ba t O ca k 0 Aylar Toplam Yağış Ortalaması (mm) Şekil 6: Toplam Yağış Ortalamasının Dağılım Grafiği Sayılı Günler (Kar Yağışlı, Kar Örtülü, Sisli Günler) Dağılımı, İlde kar yağışlı günler sayısı yıllık toplam 0,6 gündür. Kar örtülü günler sayısı yıllık toplam 0,3 gündür. Sisli günler sayısı yıllık 1 gündür. Enlem: 37,51 Boylam: 27,51 Yükseklik: 56 Parametre Kar Yağışlı Günler Sayısı Kar Örtülü Günler Sayısı Maksimum Kar Kalınlığı (cm) Sisli Günler Sayısı Ortalaması Dolulu Günler Sayısı Ortalaması Kırağılı Günler Sayısı Ortalaması Toplam Orajlı Günler Sayısı Ortalaması Parametre Kar Yağışlı Günler Sayısı Kar Örtülü Günler Sayısı Maksimum Kar Kalınlığı (cm) Sisli Günler Sayısı Ortalaması Dolulu Günler Sayısı Ortalaması Kırağılı Günler Sayısı Ortalaması Toplam Orajlı Günler Sayısı Ortalaması Rasat Süresi: 32 yıl Yıl Aralığı: 1975-2006 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran 0.3 0.1 0.1 0.2 0.0 0.0 4 4 1 0.2 0.2 0.1 0.1 0.2 0.2 0.1 0.3 0.2 0.1 7.3 5.6 3.5 0.2 1.8 1.6 2.0 3.1 3.4 1.9 Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık 0.1 0.6 0.1 0.3 2 11 0.0 0.1 0.0 0.3 1 0.1 1,2 0.0 2.4 4.7 23,7 0.7 0.6 1.4 1.7 2.4 2.1 22,7 Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 16: Sayılı Günler Dağılımı Rüzgâr Dağılımı, Bölgede esme sayılarına göre hakim rüzgar yönleri birinci derecede E (doğu), ikinci derecede ESE (doğu-güneydoğu), üçüncü derecede WNW (batı-kuzeybatı)‘dır. Yıllık ortalama rüzgar hızı 1,7 m/sn olup, aylara göre en yüksek ortalama rüzgar hızı 1,9 m/sn ile Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında gözlemlenmektedir. Enlem: 37,51 Boylam: 27,51 Yükseklik: 56 Parametre Ortalama Rüzgâr Hızı (m_sn) Parametre Ortalama Rüzgâr Hızı (m_sn) Rasat Süresi: 32 yıl Yıl Aralığı: 1975-2006 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran 1.6 1.6 1.6 1.7 1.8 1.9 Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık 1.9 1.9 1.7 1.3 1.4 1.6 1,7 Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 17: Ortalama Rüzgar Hızı Değerleri 36 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 2.0 1.8 1.6 1.4 m/sn 1.2 1.0 0.8 0.6 0.4 0.2 Ar al ık Ka sı m Ek im Ey lü l Ağ us to s m uz n Te m Ha zir a ay ıs M an Ni s ar t M Şu ba t O ca k 0.0 Aylar Ortalama Rüzgâr Hızı (m/sn) Şekil 7: Ortalama Rüzgar Hızının Aylara Göre Dağılım Grafiği Parametre Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran 20.7 21.1 16.2 15.5 17.8 21.4 W W ENE WSW W NNE Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık 18.8 15.9 15.4 16.5 15.2 17.6 21.4 E W SSW W ESE ESE NNE Maksimum Rüzgar Hızı ( m/sn ) ve Yönü Parametre Maksimum Rüzgar Hızı ( m/sn ) ve Yönü Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 18: Maksimum Rüzgâr Hızı Değerleri 25 W NNE W 20 15 ESE E W ENE SSW WSW m/sn W W ESE 10 5 Ar al ık Ka sı m Ek im Ey lü l Ağ us to s uz m Te m Ha zir an ay ıs M an Ni s ar t M Şu ba t O ca k 0 Aylar Maksimum Rüzgar Hızı ( m/sn ) ve Yönü Şekil 8: Maksimum Rüzgar Hızı Verilerinin Dağılım Grafiği Yıllık ortalama fırtınalı günler sayısı 0,6 gün, kuvvetli rüzgarlı günler sayısı yıllık 29,2 gündür. Parametre Fırtınalı Günler Sayısı Ortalaması Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalaması Parametre Fırtınalı Günler Sayısı Ortalaması Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalaması Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran 0.2 0.2 0.0 0.0 0.0 0.1 2.8 3.2 2.8 1.8 1.8 2.2 Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık 0.1 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0,6 4.0 3.3 2.0 1.0 1.9 2.4 29.2 Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 19: Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalamaları 37 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 4.5 4 3.5 Gün 3 2.5 2 1.5 1 0.5 Ar al ık Ka sı m Ek im Ey lü l Ağ us to s m uz n Te m Ha zir a ay ıs M an Ni s ar t M Şu ba t O ca k 0 Aylar Fırtınalı Günler Sayısı Ortalaması Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalaması Şekil 9: Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Dağılım Grafiği Enlem: 37,51 Boylam: 27,51 Yükseklik: 56 Rasat Süresi: 32 yıl Parametre Ocak Şubat N Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 427 540 NNE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 790 784 NE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 571 428 ENE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 2931 2354 E Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 7052 5403 ESE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 5577 4586 SE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 921 816 SSE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 342 339 S Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 160 139 SSW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 209 244 SW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 231 267 WSW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 936 1127 W Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 1199 1459 WNW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 1201 1753 NW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 495 589 NNW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 648 808 Parametre Temmuz Ağustos N Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 593 454 NNE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 773 510 NE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 330 262 ENE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 1153 1069 E Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 3082 3795 ESE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 2852 2862 SE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 654 615 SSE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 418 326 S Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 163 187 SSW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 364 278 SW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 483 641 WSW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 2823 2888 W Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 3998 4488 WNW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 4308 3856 NW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 770 739 NNW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 818 551 Eylül 321 448 288 1642 4394 3002 461 242 114 291 472 2371 3678 3764 707 599 Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 20: Yönlere Göre Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 38 Yıl Aralığı: 1975-2006 Mart 538 656 380 1903 5127 4299 733 324 186 299 332 1619 2496 3073 883 888 Nisan 435 536 320 1607 4290 3445 689 368 217 293 309 1605 2928 3791 1113 1010 Ekim Kasım 363 426 581 740 384 504 2345 2624 5239 7076 4000 4440 469 683 248 244 106 144 217 199 337 245 1737 1027 2782 1428 3211 1652 808 621 657 750 Mayıs 467 531 307 1316 4068 2977 683 311 133 275 335 1514 3831 4590 1291 1034 Haziran 671 594 379 1303 3452 2391 675 288 145 278 415 1735 3899 4260 1288 1117 Aralık 531 842 554 3209 7927 5209 815 259 137 177 217 709 881 1126 443 615 Yıllık 5766 7785 4707 23456 60905 45640 8214 3709 1831 3124 4284 20091 33067 36585 9747 9495 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Esme Sayılarına Göre Yıllık Rüzgar Diyagramı N 64000 NNW 57600 51200 44800 38400 32000 25600 19200 12800 6400 0 NW WNW W NNE NE ENE E WSW ESE SW SE SSW SSE S Şekil 10: Esme Sayılarına Göre Yıllık Rüzgar Diyagramı Esme Sayılarına Göre İlkbahar Mevsimi Rüzgar Diyagramı Esme Sayılarına Göre Kış Mevsimi Rüzgar Diyagramı N NNW 25000 N NNE 22500 20000 17500 15000 NW NNW NE NE 7500 10000 7500 WNW ENE 6000 4500 5000 ENE 3000 2500 0 W NNE 13500 12000 10500 9000 NW 12500 WNW 15000 E WSW SE SSW E WSW ESE SW 1500 0 W ESE SW SSE SE SSW SSE S S Esme Sayılarına Göre Yaz Mevsimi Rüzgar Diyagramı Esme Sayılarına Göre Sonbahar Mevsimi Rüzgar Diyagramı N NNW 15000 N NNE 13500 12000 10500 9000 NW NNW NE NW NE 7500 6000 4500 WNW ENE 6000 4500 3000 ENE 3000 1500 0 W NNE 13500 12000 10500 9000 7500 WNW 15000 E WSW SE SSW E WSW ESE SW 1500 0 W ESE SW SSE SE SSW S SSE S Şekil 11: Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramları (Mevsimlik) 39 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Enlem: 37,51 SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Boylam: 27,51 Yükseklik: 56 Rasat Süresi: 32 yıl Yıl Aralığı: 1975-2006 Parametre Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran N Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 0.8 1.0 1.0 1.1 1.3 1.6 NNE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 0.8 1.0 0.9 1.0 1.0 1.4 NE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 0.8 0.9 0.9 0.8 0.9 1.1 ENE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.2 1.2 1.2 1.0 0.9 1.0 E Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.7 1.7 1.6 1.4 1.3 1.2 ESE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.8 1.8 1.7 1.5 1.4 1.2 SE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.6 1.6 1.4 1.3 1.2 1.0 SSE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.1 1.3 1.2 1.3 1.1 0.9 S Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.0 1.2 1.2 1.2 1.1 0.9 SSW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 0.8 1.0 1.0 1.2 1.1 0.9 SW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 0.8 0.9 1.0 1.1 1.0 1.0 WSW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.1 1.2 1.4 1.4 1.5 1.5 W Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.2 1.3 1.8 1.9 2.2 2.2 WNW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.1 1.3 1.6 1.9 1.9 2.0 NW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.0 1.1 1.4 1.5 1.6 1.8 NNW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 0.8 1.0 1.1 1.3 1.4 1.6 Parametre Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık N Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.9 1.7 1.3 1.0 0.8 0.8 1.2 NNE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.9 1.5 1.3 0.8 0.8 0.8 1.1 NE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.4 1.1 0.9 0.7 0.7 0.8 0.9 ENE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.0 0.8 0.9 0.9 1.1 1.2 1.0 E Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.1 1.0 1.2 1.3 1.6 1.7 1.4 ESE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.1 1.1 1.3 1.4 1.6 1.8 1.5 SE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.0 0.9 0.9 1.1 1.3 1.5 1.2 SSE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 0.9 0.9 0.8 0.8 1.0 1.0 1.0 S Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 0.9 0.8 0.9 0.8 1.1 0.9 1.0 SSW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 0.9 1.0 0.9 0.8 0.8 0.9 0.9 SW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.2 1.3 1.1 0.8 0.8 0.8 1.0 WSW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.7 1.9 1.7 1.3 1.0 0.9 1.4 W Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 2.2 2.3 2.1 1.6 1.1 1.1 1.8 WNW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.9 1.9 1.8 1.4 1.1 1.0 1.6 NW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.8 1.4 1.4 1.0 1.0 0.9 1.3 NNW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.7 1.5 1.3 1.0 0.9 0.8 1.2 Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 21: Yönlere Göre Rüzgârın Ortalama Hızları Esme Hızlarına Göre Yıllık Rüzgar Diyagramı N NNW 2 NNE NE NW 1 WNW ENE 0 W E WSW ESE SW SE SSW SSE S Şekil 12: Esme Hızlarına Göre Yıllık Rüzgâr Diyagramı 40 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Buharlaşma: Ortalama açık yüzey buharlaşması en fazla 263,1 mm ile Temmuz ayında gözlemlenmektedir. Enlem: 37,51 Boylam: 27,51 Yükseklik: 56 Parametre Ortalama Açık Yüzey Buharlaşması (mm) Maksimum Açık Yüzey Buharlaşması (mm) Ortalama Günlük Toplam Güneşlenme Süresi (sa-da) Ortalama Global Güneşlenme Şiddeti (cal÷cm2) Maksimum Günlük Toplam Güneşlenme Şiddeti (cal÷cm2) Parametre Ortalama Açık Yüzey Buharlaşması (mm) Maksimum Açık Yüzey Buharlaşması (mm) Ortalama Günlük Toplam Güneşlenme Süresi (sa-da) Ortalama Global Güneşlenme Şiddeti (cal÷cm2) Maksimum Günlük Toplam Güneşlenme Şiddeti (cal÷cm2) Rasat Süresi: 32 yıl Yıl Aralığı: 1975-2006 Ocak 14.0 9.4 Şubat 16.1 6.6 Mart 31.6 5.7 Nisan 99.8 7.8 Mayıs 162.5 10.1 Haziran 227.0 13.0 4.28 5.01 6.18 7.24 9.11 11.03 181.04 241.73 345.47 431.35 526.32 585.33 1.16 1.28 1.60 1.70 1.81 1.61 Temmuz 263.1 14.1 Ağustos 236.2 13.0 Eylül 167.1 10.4 Ekim 101.8 7.8 Kasım 37.9 9.0 Aralık 15.3 5.8 Yıllık 1372.4 14.1 11.19 10.54 9.22 7.06 5.03 4.07 90 586.43 534.77 446.40 316.59 207.88 158.95 4562.3 1.60 1.60 1.50 1.37 1.17 1.31 17.7 Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 22: Yüzey Buharlaşmaları, Güneşlenme ve Deniz Suyu Sıcaklık Değerleri 4.1.2. Jeolojik özellikler a) Bölge Jeolojisi ( İlgili Kesitler ve Haritalar ) Aydın İli sınırları içinde Batı Anadolu’da geniş bir yayılım gösteren “Menderes Masifi” ve çevresindeki kaya birimleri yüzeylenmektedir. Bölgede yüzyılı aşkın bir süredir çeşitli amaçlara yönelik çalışmalar yapılmıştır. Yörede ilk çalışma, Stricland (1840) tarafından gerçekleştirilmiştir. Daha sonraki yıllardaki farklı amaçlarla yapılan birçok araştırmada bir bütünsellik sağlanamamıştır. Doğal olarak araştırmalarda sonucu elde edilen raporlar stratigrafik-yapısal farklılıklar içermektedir. Bu nedenle, masifin çekirdeği, kaya birimleri, yaşları ve çevre kayalarla ilişkileri konusunda beliren sorunların çözümüne yönelik, ÜniversiteMTA çalışanları ve değişik araştırmacılar arasında belirli doğrular üzerinde yoğunlaşmıştır. Son yıllarda yapılan araştırmalarla, açıklık getirilmiş görüşlerin ışığında çalışma alanında Menderes Masifinin birbiriyle diskordan bir ilişkiye sahip üç grubun kayaçları ve bunların üzerindeki neojen örtü ve kuvaterner yaşlı alüvyonlar, bunlara ek olarak batı kesimde yüzeylenen Dilek Yarımadası-Selçuk-Tire ekaylı zonu bulunmaktadır. Çine Grubu (Menderes Masifinin çekirdeği): Almandin-amfibolit fasiyesinde metomarfizma özellikleri gösteren, granitim kökenli gözlü gnays meta granit, sedimenter kökenli gözlü gnays, migmatit, ince taneli bantlı gnays, metavolkanit ve değişik şistlerden oluşmuştur. Prekambriyen yaşlıdır. Bu grubun üzerine “Kavaklıdere Grubu” uyumsuz olarak gelmektedir. Sedimenter Kökenli Gözlü Gnays: Bunlar genellikle kaba ve belirsiz foliasyon gösterirler. Gnays ve magmatitler, alttan üste doğru derecelenmişlerdir. Kayacın en tipik özelliği, farklı şekillerdeki gözlü yapılarıdır. 1-5 cm arasında değişen boyutlarda, Feldspat, Kuvars, Muskovit, Biyotit ve Turmalin topluluklarından oluşan gözler, koyu minerallerle kaplıdır. Makroskopik olarak, porfiroblastik bir doku gösterirler. Gözlerin kısmen kaybolduğu yerlerde lepidoblestik doku gösterirler. 41 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Migmatit: Sedimenter kökenli gözlü gnayslar ile gynaslar arasında lokal adeseler şeklinde gözlenmektedir. Genellikle bantlı, kıvrımlanmış ve ptigmatik gözlü yapıya sahip, belirsiz ve kaba folisyon göstermektedir. Minerolojik bileşimi sedimanter kökenli gözlü gnaysa benzemektedir. Çeşitli gnays ve şistleri: Sedimanter kökenli, gözlü gnays ve alttaki migmatit ile geçişli olan bu metamorfik kayaçlar grubun en üst seviyesini oluşturmaktadır. Birbiriyle yanal ve düşey geçiş gösteren ince taneli gnays, granatlı şist, mikaşist ve kuvars şist ardalanması şeklindedirler. Yer yer amfibolit şist, kalk-şist ve mermer bandı ve adeseleri de görülmektedir. Kayaç tipine bağlı olarak renkleri, alterasyon ve erozyon şekilleri farklıdır. Kuvars, plajioklas, biotit, beyaz mika, granat, disten mineralleri yanında ikincil olarak turmalin, apatit, zirkon, rutil ve opak minerallere de rastlanır. Granitim kökenli gözlü gnayslar: Ana kayacı oluşturan sedimanter kökenli gözlü gnayslara, migmatitlere, ince taneli gnays ve değişik şistleri boydan boya kesmektedirler. Kayaç içinde dayk, sill ve stok şeklinde yerleşmişlerdir. Meta granit olarak da adlandırılırlar. Kayaç çok kaba, belirsiz foliasyon ve iyi gelişmiş lineasyon göstermektedir. Kenar zonları genellikle ince dokuludur ve koyu minerallerce çok fakirdir. Diğer bir tipik özelliği kenar zonlarnda radyal olarak dizilmiş tumalinlerin görülmesidir. Çoğunlukla feldspattan oluşan gözler lineasyona paralel olarak dizilir ve birbirleriyle temas halindedirler. İncelme alanında yukarıda ayrıntılarından bahsedilen masifin çekirdeğinde yer alan tüm bu kayaçlar, haritada “Gnays” olarak gösterilmiştir. Metavolkanit: Araştırmacılar tarafından “Leptit” olarak tanımlanmıştır. Sedimanter yapı çoğunlukla şiddetli metamorfizma ile yok olmuştur. Renkleri, gri ile açık morumsu gri renklerdir. Masif, rest şistozitesi oldukça güç gözlenir. Çatlak sistemlerinden oldukça fazla etkilenmiş olması, sert olmalarındandır. Pegmatit’e benzer damarlar içerirler. Damarlar içindeki kuvars ve feldspat oranının artmasıyla belirginleşen taneler yüzünden çift mikalı gnays’a benzer görünüştedirler. Metavolkanikler içinde migmatikleşmeler de görülür. Kuvars, plajioklas, ortoklas, biotit, granit, sillimanit, muskovit, turmalin, apatit, zirkon içerirler. Metavolkanitler, ince taneli kayaçlar olup poligonal doku gösterirler. Sahada ince taneli gnayslar ile leptitler karıştırılabilir. Ama mikroskopta eş boyutlu minerallerin, şistozite boyunca dizilmeleri leptitler için karakteristiktir. Çine kuzeyinde ve batısında uzanım göstermektedirler. Ayrıca Bozdoğan kuzeyi ve civarında da kuzeylenmektedirler. Kavaklıdere Grubu (Menderes Masifinin paleozoyik yaşlı örtüsü): Düşük dereceli metamorfizma özellikleri gösteren meta konglomera, kuvarsit, kuvars şist, mikaşalkşist, mermer, metabazik ve fillatlardan oluşan kayaçlar bu grubu oluştururlar. Alt paleozoik-Alt Triyas yaşlıdır. Tabanında yayılımı devamlı gözükmeyen, yanal olarak kuvarsitlere geçiş yapan metakonglomeralar bulunmaktadır. Metakonglomeralar içerisinde Çine grubundan türemiş granit, aplit, gnays, farklı şist ve kuvars çakılları bulunmaktadır. Düşey olarak kuvarsit, kuvarşist, granatşist, mikaşist, klorit, muskovitşist, fillat ve kalkşistlere geçiş yaparlar. İstif yer yer mermer ve metabazik, metaçört bantları ve adeseleri de içerir. Kloritoid şistler koyu gri ile siyah renkli mermer band ve adeseleri içerir. Kavaklıdere grubunda üste doğru kuvarşist ve kuvarsitin yanında, çeşitli şistlerde görülmektedir. Granat şistler, mika şistler, kloritoid-disten şistler şeklinde devam eden istifin en üst kesimleri fillatlardır. Kayaç siyahımsı renkli belirgin ve ince yapraklanmalıdır. Şistler içerisinde en baskın litolojiyi açık kahve renkli ve kirli sarı renklerde gözlenen granat-mikaşistler oluşturur. Çine grubunun üzerine diskordan olarak gelen Kavaklıdere grubunun üzerinde yine diskordan olarak Marçal grubu gözlenmektedir. Bütün bu birimler haritada ‘’şist’’ olarak gösterilmiştir. 42 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Marçal Grubu (Menderes Masifinin mezozoik yaşlı örtüsü): Kavaklıdere grubu üzerinde, uyumsuz olarak metakonglomera ve metakırıntılarla başlar. Üste doğru neritik karbonatlarla devam eder. Grup, olası Üst Triyas-Alt posen yaşlıdır. Birimler, güneyde düzenli istifi, karbonat platformu ile içbükeyi kuzeye doğru olan kavis şeklinde tamamen sarkarken, kuzeyde yer yer düzensiz olarak yüzeylenmektedir. Aydın dağları güney yamacı konu edilen mesozoyik yaşlı mermerlerin üzerine bindirmeli bir dokanakla genelde ince taneli gnayslarla temsil edilen orta-yüksek dereceli metamorfiklerin gözlendiği yerlerdir. Menderes havzasının kuzey ve güneyinde menderes masifi çekirdeği ile örtüsünün ilişkisi farklıdır. Güneyde düzenli olarak gözlenen istif, kuzey kesiminde gelişen ters faylar ve bindirmeli yapılar dolayısıyla terslenmiştir. Bu kesimde farklı metamorfizma özelliği sunan değişik yaştaki kaya toplulukları, yatay hareketlerle düzensiz bir şekilde birbirini üzerlemişlerdir. Bu bindirmeli yapılar, yerel değil, aksine bölgeseldir. Marçal grubu, kırmızı renkli taban konglomerası ile başlar. Konglomera tavana doğru inceorta kalınlıktaki metakumtaşına, metasilttaşına, sarımsı dolemite ve üstünde dolomitik kireç taşından oluşan kalın bir istife geçer. Dolomitik kireç taşları beyaz, gri, koyu gri, mavimsi renkli ince-orta kristalli, yer yer stromatolitik, düzensiz tabakalaşmıştır. Dolomit-Dolomitik kireç taşlarının altında, kalın ve kristalize kireç taşları yer almaktadır. Kirli beyaz renkli, orta- iri kristalli, orta-kalın tabakalıdır. Yer yer laminali ve tabakalanma düzlemlerine paralel olarak çatlaklıdır. Rekristalize kireç taşlarının alt seviyelerinde boksit, zımpara taşı adeseleri bulunmaktadır. Bol rudist parçacıkları içeren marçal grubunun en üst kesimleri üst kretase yaşlıdır. Rudistli kireçtaşlarını yer yer breşleşmiş kireçtaşı seviyeleri izlemektedir. Kiltaşı oranlarının giderek artması sebebi ile mesozoik yaşlı kireçtaşların flişe benzer bir istife geçiş yapar. Kumtaşı şeyl ve kristalen kireçtaşı ara katmanlarından oluşmuş seviyelerde bulunmaktadır. En üstteki nümmülitli, globoratalialı tabakalar üst paleosen-alt eosen yaşı vermektedir. Haritada tüm bu birimler mermer olarak gösterilmiştir. Muğla Grubu (Menderes Masifi üzerindeki genç çökeller ): B. Menderes grabeni, masifi Kuzey ve Güney olarak ikiye ayrılmıştır. Çöküntü havzasında ve bunları kesen havzalarda genç tersiyer yaşlı birimler ve en üstteki kuvarterner yaşlı birimler alüvyonlar yer almaktadır. Posttektonik tersiyer birimleri detaylandırılmamış, Neojen olarak haritada gösterilmiştir. Killi kırıntılı kireçtaşları, silt taşı, tüften oluşan, göl-bataklık ortamının kayaçları (Sekköy Formasyonu) çöküntü havzalarında dolgulanmıştır. Eski alüvyon yelpazesi ortamının kayaçları (Yatağan Formasyonu) olan çakıl taşı, çamur taşı, kumtaşı seviyeleri de,mikritik killi kireçtaşı ve gölsel kireçtaşı şeklinde gözlenen göl ortamının kayaçları (Milet Formasyonu) da, Didim dolayında yüzlek vermektedir. B. Menderes grabeninin aktif olan kuzey kenarında dolgulanmış neojen çökelleri, güney kenarına nazaran daha fazla yayılımlıdır. Eski taraçalar şeklinde, daha çok kuzey kesimde, genç birimlere rastlanılmaktadır. Jeotermal enerji potansiyeline yönelin çalışmalar aktif olan kuzey kenarda yoğunlaşmıştır. B. Menderes grabenine dik kesen Bozdoğan havzasında ve Karacasu havzasında da neojen birimleri yaygındır. Karacasu havzası adı geçen havzalardan farklı özelliklere sahiptir. Acı su (Somatr) ortamının ürünleri bu yörede gözlenebilmektedir. Kuvaterner Yaşlı Birimler: “Alüvyonlar” olarak haritada gösterilen birim esasında; örgülü ırmak çökeli, Menderesli ırmak çökeli, Alüvyon yelpazesi, birikinti konisi ve yamaç molozlarının, ayrıca Söke ovasındaki genç geçici göl çökellerinin tamamını kapsamaktadır. Çakıl, kum, silt, çamur ve kilden oluşmuş seviyelerdir. B. Menderes grabeninin çöküntü havzası yan çöküntü havzasının tabanını doldurmuştur. Kuvaterner jeolojisi ayrıntılı 43 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU incelendiğinde; pleistosen yaşlı eski taraçaları oluşturan çakıl ve çakıl taşlarından oluşmuş seviyaler belirginleşir. Çöküntü havzasının kuzeyinde bu birimler tipik morfoloji yaratmıştır. Mağmatik Kayalar: İnceleme alanında gabro ve granit,gronidiyorit, andezit olarak haritada gösterilen birimlerdir. Metamorfik birimleri kesen genç asit mağmatikler, Çubukdağ kuzeydoğusunda (Buldan civarında) yüzeylenmektedir. Granit, granadiyorit kökenlidirler. Ayrıca inceleme alanında irili ufaklı küçük sokulumlarada rastlanır. Asit mağmatik kayalar gerek gnaysların gerekse metavolkanitlerin içinde görülürler. Makroskopik olarak dış yüzeyleri oldukça ayrışmış, kırmızımsı, kahve renkli renktedir. Ayrışmamış kısımları beyazımsı gri renkte gözlenir. Sert ve şistozite göstermeyen kayalardır. Gabrolar ise farklı bölgelerde küçük yüzlekler vermektedir. Tamamen tektonik hatlarla ilişkilidirler. Fay zonları boyunca farklı büyüklükte stoklar şeklinde dizilmişlerdir. Oldukça sert kompakt bir görünüm sunarlar. Beyaz renkli feldispat mineralleri ile koyu renkli mafik minerallerin görüldüğü belirgin bir mağmatik dokuya sahiptirler. Çevre kaya ile bazik damar kaya arasındaki madde alışverişi bazik damar kayalarına zonlu bir yapı özelliği kazandırmıştır. Paleozoyik yaşlı volkanitler içerisinde yer almış gabroik bileşimli eski damar kayalarının, metamorfizma geçirmiş oldukları sanılmaktadır. Metagabrolar haritamızda ‘’gabro’’ olarak gösterilmiştir. Dilek Yarımadası/Selçuk-Tire Ekaylı Zonu: Yüzeylenen kayaçlar Menderes Masifi ile tektonik ilişki içindedir. Menderes Masifinin örtü serileri (şistler, mermerler) yanında metaserpantinit, metadiyabaz, metagabro türündeki ofiyolitik topluluğa ait kayaçlar da gözlenmektedir. Haritada yayılımı geniş olan birimler; şist, serpantinittir. Aydın İli sadeleştirilmiş jeoloji haritası aşağıdaki şekilde sunulmuştur. Metamorfizma ve Mağmatizma Genel olarak, kristalin seriler ve neojene ait formasyonlarla, kuvarterner’ e ait alüvyonlar şeklindedir. Paleozoik yaşlı kristalen serilere ait olmak üzere; Gnays serisi, Mikaşist serisi, Kuvarsitler, Mermerler ve yarı Kristalen kalkerler ayırtlanmıştır. Bölgede ikinci zaman Stratigrafik boşluk şeklindedir. Neojen yer yer yüzlerce metre kalınlığa erişerek Kristalin Şistler üzerine gelmiştir. Neojen çakıllı, kumlu, killi, marnlı, greli, konglomeralı ve yer yer marnlı kalkerli seviyeler halindedir. Kuvarterner, geniş alüvyon sahaları ile yan derelerin ağızlarında teşekkül etmiş birikinti konileri şeklinde yer almaktadır. 44 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Kaynak: İzmir M.T. A. Bölge Müdürlüğü, 2000. Şekil 13: Aydın İli Sadeleştirilmiş Jeoloji Haritası Metamorfik Kayaçlar: Paleozoik: Bölgede Paleozoik, Menderes Masifi olarak isimlendirilen metamorfik kristalen şistlerle temsil olunmaktadır. Menderes Masifi olarak adlandırılan bu seri; Permo-Karbonifer – 200 m Şist ve Kuvarsit ile ardalanmalı Kristalin Kalkerlerden, Davoniyen – 1000 m Mermerler, Sillüriyen – 1000 m çeşitli Şistler, kuvarsitler, Sillüriyen – Grenaşistler, Sillüriyen – Şistlerden Gnayslara geçiş 20 m, Sillüriyen – Açık renkli Gnayslar, Kambriyen ve Pre-Kambriyen – Mikalı Gözlü Gnayslar Pre-Kambriyen – İnce taneli Gnayslar Pre-Kambriyen – Grafikli, Grenalı Mika Şistler, Pre-Kambriyen – Gnayslar Görüldüğü gibi Kristalen Kayaçlar tabandan tavana doğru, Gnays Serisi, mikaşistler Serisi, Kuvarsitler, Mermerler ve Kristalin kalkerler şeklinde dizilmektedir. Tortul Kayaçlar: Neojen: Bölge dahilindeki Neojen bir göl oluşuğudur. Menderes Grabeninin Güney ve Kuzey versanlarında, doğrudan doğruya kristalen serilerinin üzerine gelmiştir. Bu duruma göre Paleozoik olarak kabul edilen Kristalen Şistlerle Neojen arasında büyük bir stratigrafik boşluk bulunmaktadır. Neojen, çeşitli irilikte kum ve çakıllardan Konglomera Gre, Kil ve Marn Kalker ardalanmalarından oluşmaktadır. Bölgede Marnlar, Söke İlçesi civarında sert Marnokalkerlerden oluşmakla beraber, genelde Kumlu, Killi Marnlı, Çakıllı ve Greli 45 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU konglomeralı tabaklar arasında, gerek yanal ve dikey geçişler, gerekse çapraz stratigrafikasyonlar mevcuttur. Didim İlçesi’nin üzerinde yer aldığı geniş platform, neojene ait genç ve karbonatlı bir istif arasında yer almaktadır. Bu istifin içerisinde, Karbonatlı Kil Taşları, Marnlar ve Tebeşirsi Kireçtaşları yer aldığı gibi çalışma alanında yaygın olarak “MUKA” adı verilen bej renkte kalın tabakalı sert killi kireçtaşları bulunmakta olup, bu birim genelde tabakalıdır ve umumiyetle tabakalar Doğu-Batı doğrultusunda olup yer yer 5-10 derece civarında eğimler gösterirler. Yapısal Jeoloji ve Jeolojik Tarihçe: Bölgede Hersinyen ve Alpın Orojenik hareketler rol oynamıştır. Menderes masifine ait bütün kristalin seriler Paleozoik denizinde çökelmiş bölgenin en eski formasyonlarıdır. Altta bulunan Gnays Serisi Kayaçları, oldukça derin bir denizde teşekkül etmiş killerle, üstteki Mikaşist, Killi Şist, Kuvarsit ve Mermerleri ise dipleri periyodik hareketler gösteren bir denizde teşekkül eden çeşitli Kil, Kalker ve Gre münasebetlerine ait olduğunu göstermektedir. Gnays ve Mikaşistler, çok fazla ihtivalanma göstermektedirler. Bunların kıvrılma yaşı, Hersinyen Orojenezi veya daha eski hareketler olmaktadır. Bölge dahilinde Kristalin Seri ile Neojen arasında her hangi bir sedimenter teşekküle rastlanılmamıştır. Bu duruma göre, Paleozoik olarak kabul edilen kristalin Serilerle Neojen arasında büyük bir stratigrafik boşluk mevcuttur. Neojen, çeşitli irilikte kum ve çakıllardan, Konglomera, Gre, Kil, Marn ve Kalker ardalanmalarından oluşmaktadır. Bu kayaçlar, çapraz tabakalanma göstermektedir. Neojen serisine Kristalin şistlerin hemen üzerinde rastlanıldığına göre bu tabakaların oluşumunu sağlayan gölün masifi, kısmen yan basınçlar dolayısıyla ilkel durumlarını kaybettikleri anlaşılmaktadır. Bölgede rastlanılan faylar değişik yaştadırlar. Neojen tabakaları kat kat eden büyük fayların teşekkülü, Neojen esnasında ve Neojen sonrasında hakim olan alpin hareketleriyle, kristalin seri içindeki faylar ise gerek neojenden evvel, gerekse neojen esnasında ve gerekse neojenden sonrada bu bölgede hüküm süren hareketlerle ilgilidir. Neojen formasyonları ve B.Menderes masifi diğer küçük vadi alüvyonlarında mevcut taraçalar alpin hareketlerinin halen devam etmekte olduğunu gösterir. Tektonik ve Paleocoğrafya Aydın İl sınırları B.Menderes grabeni içerisinde yer almaktadır. Yapılan çalışmalarda grabeni oluşturan Kuzey ve Güney faylarının diri olduğu belirtilmektedir. Deprem oluşturabilecek potansiyele sahip bu faylar üzerinde ayrıntılı çalışmalar gerekmektedir. b) Çalışma Alanı ve Jeolojisi ( İlgili Kesitler ve Haritalar ) Ruhsat sahasındaki formasyon gnaystik birimler ve metamorfik şistlerdir. Metamorfik şistlerden en çok göze çarpan mikaşist birimidir. Bölgede paleozoik yaşlı gnaystik birimler ve bunların içerisinde damar şeklinde ikincil olarak yerleşen sodyum feldspat damarları gözlemlenmektedir. Feldspat damarları çatlakları dolduran damarlar şeklindedir. Sertliklerinin yüksek olması nedeni ile aşınmaya karşı dayanıklı olup, yüzeyde mostra vermektedirler. Genellikle beyaz renkli olan feldspat damarları bu özellikleri nedeniyle diğer birimlerden kolaylıkla ayırt edilebilmektedir. Şistozite düzlemleri çok belirgindir. Feldspat damarları N-S istikametinde yataklanmıştır. 46 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU İnceleme alanının topoğrafik olarak eğim gösteren yamaçlarında yüzeysel ayrışma ürünü ve yüzeysel suların taşıdığı malzemelerin oluşturduğu köşeli ve yarı köşeli çakıllarla, kilkum kombinasyonundan oluşan yamaç molozları mevcuttur. Menderes masifinde en yaşlı kaya birimi gnays ve gözlü gnaystır. Gnayslar prekambriyen yaşlıdır. Gnayslar bölgede gözlü gnays ve ince taneli gnays oluşturur. Boz kara renkli gnayslar, sodyum silikatlar ve iri feldspat taneleri ihtiva ederler. Şistozite genel olarak NW-SE doğrultulu ve 20–35 SW ye eğimlidir. Uygun ölçekli jeolojik ve topoğrafik harita ve kesitler eklerde sunulmuştur. Cevher Parajenezi ve Gang Mineralleri: Sahadan üretilecek cevherler feldspattır. Feldspat yüzeyde mostra vermekte ve bu nedenle yüzeysel kirlenme nedeni ile yüzey tabakası hafriyat olarak atılmaktadır. Gang minerali gnays, turmalin ve mikadır. Gang mineralleri sertliği, rengi ve diğer fiziksel özellikleriyle kolayca ayrılmaktadır. Feldspatın yoğunluğu ortalama 2,6 gr/cm3, sertliği 6, amorf halde bulunmaktadır. Cevher Tenörü, Konsantrasyonu, Tenör Dağılımı, Yoğunluğu: Feldspat içerisinde FeO oranı istenen sınırlar dahilindedir. Potasyum feldspat içerisindeki K ve sodyum feldspat içindeki Na oranı % değerindedir. Damar içerisinde zonlar iyi takip edilip FeO ve TiO oranlarına göre ayrı ayrı üretilmesi maksimum bir değer elde etme açısından önem taşımaktadır. Feldspatın yoğunluğu ortalama 2,6 gr/cm3 tür. Fiziksel, Minerolojik ve Kimyasal Özellikleri: Çevre çok yaygın bir şekilde metamorfik kayaçlarla kaplıdır. Pegmatit ve sodyum silikat damarları kaya şeklinde ve sağlam yapılar oluştururlar. Yaptırılan analizler sonucu sodyum mikaşisttir. Yan kayaçlar bozunmuş ve yumuşak bir yapı arz etmektedir. Rezervler ve Rezervin Tespit Yöntemleri: Ruhsat sahasında jeolojik etüt çalışmaları yapılmış olup, bu çalışmalar ile gnays ana kaya içerisinde yer alan feldspat damarları haritalanmıştır. Ölçülerek haritalanan bu damarlara ait derinlikler ise, faaliyet alanına hemen bitişik konumda bulunan ocaklarda net olarak görülmektedir. Bu veriler ile sahada tespit edilen görünür rezerv 26-27 milyon ton civarındadır. Bu rezerv miktarının artacağı tahmin edilmekte ve bu nedenle bir sondaj planlaması yapılmaktadır. 4.1.3. Hidrojeolojik Özellikler a) Sahanın Genel Karakteri Yeraltı suyunun belirlenmesi amacıyla sahada ve bölgede, DSİ ve firma tarafından herhangi bir sondaj, kuyu vb. çalışma yapılmamıştır. Ancak sahadaki yeraltı suyu mevcut topografya, formasyonlar, iklim açısından ve DSİ Genel Müdürlüğü’nün 1975 yılında yapmış olduğu “Aşağı Menderes Durum Raporu”ndan alınan bilgiler ışığında değerlendirildiğinde; Sahada sarımtrak-beyaz renkli gnayslar ile Menderes Masifi olarak adlandırılan Paleozoyik yaşlı metamorfik birimler hakimdir. (altta gnays serisiyle başlamakta, üzerinde sırasıyla mikalist, kuvarsit ve kristalin kalkerlerle temsil edilmektedir.) Şistler akifer özelliği taşımazlar. Ancak kırık ve çatlaklar boyunca çok az miktarda su bulunabilir. Yapılan arazi gözlemlerinde ve DSİ 21. Bölge Müdürlüğünün kayıtlarında bu bölgede açılmış herhangi bir kuyu mevcut olmadığı tespit edilmiş, ayrıca D.S.İ.’nin faaliyet 47 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU alanında ve bu bölgede herhangi bir etüd çalışmasının olmadığı tespit edilmiştir. Bunun dışında proje alanı, içme ve kullanma suyu temin edilen kıta içi yüzeysel su havzasında kalmamaktadır. b) Yeraltı Su Seviyesi Yukarıda da bahsedildiği üzere D.S.İ. tarafından bu proje alanı ve civarında herhangi bir arazi ve haritalandırma çalışması yapılmamıştır. Ancak D.S.İ. 21. Bölge Müdürlüğünden alınan bilgilerde; bölgenin formasyonu gereği yeraltı suyu taşıma özelliği oldukça zayıftır. Ayrıca D.S.İ. kayıtlarında herhangi bir kuyu izni de olmadığı için bölgenin yeraltı suyu seviyesi tespit edilememektedir. Çalışılacak ocak üretim kotunun yüksek ve bu kotlara yaklaşık kotlarda yer altı suyu olmaması sebebi ile faaliyetin yer altı suyuna herhangi bir etkisi olmayacağı öngörülmektedir. İlgili Kurum yazısı Ek: 16’te sunulmuştur. c) Yeraltı Suyundan Faydalanma Durumu, Faaliyet Alanına Mesafeleri ve Debileri Proje alanında ve yakın civarında yeraltı suyu için açılmış herhangi bir kuyu tespit edilememiş olup, proje kapsamında ve bölgede yeraltı suyu kullanımı söz konusu değildir. 4.1.4. Hidrolojik Özellikler a) Projenin Göl, Baraj, Gölet, Akarsu ve Diğer Sulak Alanlara Göre Konumu, Faaliyet Alanına Mesafeleri ve Debileri Faaliyet alanı çevresi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde; kuzeyinde Tarım Arazisi kapsamında Çamköy Yaylası, güneydoğusunda kuşuçumu yaklaşık 4km mesafede Geyik Barajı, kuşuçumu yaklaşık 12km mesafede Hayırlı Barajı, güneyinde kuşuçumu yaklaşık 1,5km mesafede Labranda Antik Kenti, güneybatısında kuşuçumu yaklaşık 5km mesafede Yeniköy Barajı, güneyinde kuşuçumu yaklaşık 7km mesafede Eşence Barajı, kuşuçumu yaklaşık 11,5km mesafede Akgedik Barajı, batısında kuşuçumu yaklaşık 14km mesafede Derince Barajı yer almaktadır. Faaliyet alanı, DSİ görüşünde Geyik Barajı’nın uzun mesafeli koruma alanı sınırı içerisinde kaldığı belirtilmiş olup, 1/100 000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde, Geyik Barajı’nın uzun mesafeli koruma alanı sınırı dışında kaldığı tespit edilmiştir. Ayrıca ÇED izni talep edilen alan Orta Mesafeli Koruma Alanı sınırından yaklaşık kuş uçumu 1750m mesafededir. Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliğinin 20’nci maddesi; “Uzun Mesafeli Koruma Alanı Madde 20 — İçme ve kullanma suyu rezervuarının yukarıda tanımlanan koruma alanlarının dışında kalan su toplama havzasının tümü uzun mesafeli koruma alanıdır. Bu alanda aşağıda belirtilen tedbirler alınır. a) Bu alanın, orta mesafeli koruma alanı sınırından itibaren yatay olarak 3 kilometre genişliğindeki kısmında tamamen kuru tipte çalışan, tehlikeli atık üretmeyen ve endüstriyel atıksu oluşturmayan sanayi kuruluşlarına izin verilebilir. Bu tesislerden kaynaklanacak katı atık ve hava emisyonunun rezervuarın kalitesini etkilemeyecek ölçüde ve şekilde uygun bertarafının sağlanması gerekir. Çöp depolama alanlarına ve bertaraf tesislerine izin verilmez. Turizm ve iskana 19 uncu maddede belirlendiği şekilde izin verilir. Bu alanda galeri yöntemi patlatmalar, kimyasal ve metalurjik zenginleştirme işlemileri yapılamaz. Madenlerin çıkarılmasına; sağlık açısından sakınca bulunmaması, mevcut su kalitesini bozmayacak şekilde çıkartılması, faaliyet sonunda arazinin doğaya geri 48 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU kazandırılarak terk edileceği hususunda faaliyet sahiplerince Bakanlığa noter tasdikli yazılı taahhütte bulunulması şartları ile izin verilebilir. (Değişik son paragraf:R.G.-13/2/2008-26786) Bu alandaki faaliyetlerden oluşan atıksuların; bu Yönetmelikte belirtilen ilgili sektörün alıcı ortama deşarj standartlarını sağlayarak havza dışına çıkartılması ya da geri dönüşümlü olarak kullanılması zorunludur. b) (Değişik:R.G.-13/2/2008-26786) (a) bendinde belirtilen alanın bittiği yerden itibaren su toplama havzasının sınırına kadar olan alandaki faaliyetlerden kaynaklanan atıksuların, Yönetmelikteki Tablo 5’ten Tablo 21’e kadar olan deşarj standartlarını sağlayarak havza dışına çıkarılması veya geri dönüşümlü olarak kullanılması zorunludur. Ancak, 4/9/1988 tarihinden veya kaynağın içme ve kullanma suyu kapsamına alındığı tarihten önce bu alanda mevcut olup, uzun mesafeli koruma alanında kalan tesislerden sıvı, gaz ve katı atıklarını ilgili idare tarafından uygun görülen ekonomik uygulanabilirliği ispatlanmış ileri teknoloji seviyesinde arıtma ve bertaraf teknikleri ile uzaklaştırılmasını sağlayanlarda bu esaslar aranmaz. Bu alanda çöp depolama ve bertaraf alanları Bakanlığın uygun görüşü alınarak yapılabilir.” ile ilgili yükümlülüklere uyularak çalışmalara devam edilecektir. b) İçme, Kullanma, Sulama Amaçlı Kullanım Durumları Proje alanı ve çevresinde yüzeysel su kaynağı olarak mevsimsel akışlı dereler bulunmakta ancak faaliyet alanında çalışmalar sırasında yüzeysel su kaynaklarından içme, kullanma, sulama ve diğer kullanım amaçlı olarak yararlanılmamakta ve yararlanılmayacaktır. Proje kapsamında mevcut ve planlanan su kullanımı çalışacak personelin kullanacağı içme ve kullanma suyu, işletme içi-nakliye yollarının, stok alanının, patlatma öncesi ayna önü ve üzerinin tozlanmasını engellemek amacıyla spreylemede kullanılacak su şeklinde olacaktır. Personelin içme ve kullanma suyu: Sahada çalışacak personelin gerekli olacak içme suyu işletmeye ayrı olarak 17.02.2005 Tarih ve 25730 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren İnsani Tüketim Amaçlı Sular Yönetmeliği hükümlerine uygun Sağlık Bakanlığı’ndan izinli piyasada satışı yapılan ambalajlı damacanalarla ihtiyaç dahilinde faaliyet alanına taşınarak sağlanmış olacaktır. Getirildiği sıhhi damacanalarda taşınan su, işçilerin sağlığı için tehlike oluşturmayacak koşullarda muhafaza edilecektir. Ocakta çalışacak personelin içme suyu miktarının, kullanma suyuna oranla ihmal edilebilecek miktarda olması ve içme suyunun yukarıda da belirtildiği gibi dışarıdan damacanalarla temin edildiği hesap edildiği nedeni ile tamamının kullanma suyu ihtiyacı olduğunu kabul edersek; bir işçinin günlük içme ve kullanma suyu ihtiyacı ortalama 150litre, 23 işçi için toplam 3450litre/gün suya gereksinim olacaktır. Ocakta çalışacak işçilerin kullanma suyu, 17 Şubat 2005 tarih ve 25370 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” hükümleri çerçevesinde ruhsatlı bir su işletmesinden temin edilecektir. Tozumayı önlemek amacıyla kullanılacak su: Faaliyet süresince stok alanı ve civarında, işletme içi yollarda, ayrıca patlatma öncesinde patlatılacak ayna üst basamağı ve alt basamağında sulama yapılacaktır. Sulama tankeri ile yaklaşık 4m genişlikte hareket halindeyken tanker arkasından su püskürtülecektir. Böylece su partikülleri toz tanelerini 49 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU sararak daha yoğun bir ortam oluşturmakta ve ince tozların bu ortamda çökelmesini sağlamaktadır. Tüm bunlar için gerekli olacak su ise, yine Ortaköy’den tanker vasıtası ile sağlanacaktır. Bunun için gerekli su miktarı ise günde yaklaşık 50m3 olacaktır. Ocak sahasında tozumayı önlemek amacıyla kullanılacak su için gerekli olacak suyun temin edilebilmesi için Ortaköy’den Muhtarlığından gerekli izinler alınmış olup, izin belgesi Ek:17’te sunulmuştur. Faaliyet sırasında gerekli olacak günlük toplam su miktarı; Personelin kullanma amaçlı su miktarı : 3,45m3/gün Toz önleyici olarak kullanılacak su miktarı : 50m3/gün Toplam : 53,45m3 olacaktır Miktar (m3/gün) Suyun Kullanım Amacı Temin yöntemi Personel için içme suyu Sağlık Bakanlığı’ndan izinli piyasada satışı yapılan ambalajlı damacanalarla Personel için kullanma suyu Ruhsatlı su işletmesinden Tozumayı önlemek için kullanılacak su Ortaköy Köyünden tanker vasıtasıyla TOPLAM 3,45 50 53,45 Tablo 23: Su Kullanımı 4.1.5. Toprak Özellikleri a) Toprak Yapısı ve Arazi Kullanım Kabiliyet Sınıfı Türkiye’de Görülen Toprak Tipleri Ilıman kuşakta yer alan bölge toprak tipleri açısından oldukça zengindir. Bunun en önemli nedeni ise toprak oluşumuna etki eden faktörlerin çeşitlilik göstermesidir. İklim ve bitki türlerinin her yerde farklı olması, çözülmeye uğrayan ana kayanın her yerde özelliğinin farklı olması toprak çeşitliliğinin fazla olmasına neden olmuştur. a)Podzollar: İğne yapraklı orman örtüsü altında oluşan topraklardır. Toprağın aşırı yıkanması nedeniyle organik maddelerin çoğu taşınmıştır. Açık renkli topraklardır. Çay tarımına uygun topraklardır. b)Kahverengi Orman Toprakları: Orman örtüsü altında oluşan topraklardır. Humus yönünden zengindirler. c)Kırmızı Topraklar (Terra Rosa) : Kızılçam ve maki örtüsü altında oluşan topraklardır. Demir oksitler bakımından zengin olduğu için, renkleri kırmızımsıdır. Kalkerler üzerinde oluşanlara terra rosa adı verilir. Bu topraklar turunçgil tarımına en uygun topraklardır. 50 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU d)Kestane ve Kahverengi Renkli Step Toprakları: Yarı kurak iklim koşulları ve step bitki örtüsü altında oluşan topraklardır. Yüksek sıcaklık nedeniyle kızılımsı renktedirler. Zayıf bitki örtüsü nedeniyle organik maddeler ince bir örtü oluşturur. Tahıl tarımına uygun topraklardır. e)Alüvyal Topraklar: Akarsu boylarında ve akarsuların denize ulaştığı yerlerde görülür. Çeşitli yerlerden taşınan, farklı özellikteki taşların ufalanması ile oluşan bu topraklar mineral yönünden zengin ve çok verimlidir. Aydın İli Toprak Tipleri TOPRAK SINIFLARI I.Sınıf II. Sınıf III. Sınıf IV. Sınıf V.Sınıf VI. Sınıf VII. Sınıf VIII. Sınıf Su Yüzeyi Genel Toplam Toprak Sınıfına Dahil Alanlar ( ha ) Ekilebilir Alan 54.158 44.464 74.910 57.570 54.240 110.152 395.494 Mera OrmanFunda 3.414 11.365 59.169 224.052 298.000 123 956 2.684 6.614 10.665 26.424 47.466 Diğer Toplam 436 564 544 524 32.715 35.728 12.326 82.837 54.717 45.984 81.552 76.073 0 156.789 396.356 12.326 8.103 831.900 Tablo 24: Aydın İli Toprak Sınıflarına Göre Arazi Kullanım Durumu Aydın İlinde I.- IV. Sınıf tarım arazileri 231.102 ha olup, VI.-VII. Sınıf arazilerin toplamı 164.392 ha.’dır. Tarım alanlarından sonra 2. sırayı alan orman ve fundalıklar VII. Sınıf arazi üzerinde yoğunlaşmıştır. Kullanma kabiliyet sınıfları 8 adet olup, toprak yarar ve sınırlandırmaları I.sınıftan VIII.sınıfa doğru giderek artmaktadır. I. Sınıf: Topografyaları hemen hemen düzdür. I. sınıf arazilerin kapladığı alan 54.717 ha olup, il yüzölçümünün % 7’ sini teşkil etmektedir. II. Sınıf: Hafif eğim, idealden daha az toprak derinliği özellikleri ile bu topraklar kültür bitkileri, çayır-mera ve orman için kullanılabilir. II. Sınıf arazilerin kapladığı alan 45.984 ha olup, il yüzölçümünün % 6’sını teşkil etmektedir. III. Sınıf: Bu sınıftaki topraklar II. Sınıftakilerden daha fazla sınırlandırmalara sahiptir. III. Sınıf arazilerin kapladığı alan 81.552 ha olup, il yüzölçümünün % 10’na sahiptir. IV. Sınıf: Bu sınıfta, toprakların kullanılmasındaki kısıtlamalar III. Sınıftakinden daha fazla ve bitki seçimi daha sınırlıdır. IV. Sınıf arazilerin kapladığı alan 76.073 ha olup, il yüzölçümünün % 9’na sahiptir. Aydın İli’nde V. Sınıf arazi bulunmamaktadır. VI. Sınıf: 156.789 ha olup, ilin yüzölçümünün % 19 ‘nu kaplamaktadır. VII. Sınıf: 396.356 ha olup, ilin yüzölçümünün % 47’sine sahiptir. 51 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU VIII. Sınıf: 12.326 ha olup, ilin yüzölçümünün % 1 ‘ne sahiptir. Su yüzeyi: 8.103 ha olup, ilin yüzölçümünün % 1 ‘ne sahiptir. Şekil 14: Aydın İlinde Alanların Toprak Sınıflarına Göre Dağılımı Şekil 15: Aydın İlinde Toprak Sınıflarına Göre Arazi Kullanım Durumu Faaliyet alanı üretim öncesi kızılçam, fıstıkçamı ormanı formasyonlarından oluşmaktadır. Saha genelinde üretim öncesi kuvaterner yapılar yer yer mostra pozisyonunda olup, yüzeyde bitkisel toprak örtü vaziyetindedir. Ormanlık bölgede beliren kahverengi orman toprağı sahanın türünü belirler. Bunun dışında alt toprak gözlenmemektedir. 52 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU b) Yamaç Stabilitesi Bölgenin fay ve deprem potansiyeli de göz önüne alındığında bölgede, özellikle paleozoyik yaşlı metamorfik birimlerin gözlendiği saha genelinde stabilite sorunu olmamasına rağmen, (özellikle mikaşistli kısımlarda) yer yer stabilite sorunları gelişmiştir. Mevcut izin alanında üretim sırasında oluşturulan basamaklar, bölgenin genel formasyonu göze alındığında halihazır durum için stabilite sorunu olmadığını ifade etmektedir. İşletme aşamasında, özellikle basamak yükseklikleri uygun teknik ile dizayn edildiğinde, uygulamada da stabilite sorunu yaşanmamaktadır. İşletme alanında uygulanan, uygun üretim teknolojisi ile stabilite problemi beklenmemektedir. c) Sahanın Erozyon Açısından Durumu Faaliyet sahası ve çevresi gerek formasyon, gerekse tamamı ile orman arazisi olması ve üzerinin flora özellikleri nedeni ile mevcut durumda erozyon riski görülmemektedir. Üretim süresince özellikle yağışlara bağlı olarak kayma, yer değiştirme olası görülmekle beraber, oluşturulacak basamak yükseklikleri ve genişlikleri uygun teknik ile dizayn edildiğinde faaliyet ile oluşacak erozyon riski de ortadan kalkmış olacaktır. Üretim verimi açısından istenmeyen durum olması sebebi ile erozyon riski, kullanılacak üretim teknolojisi ile minimize edilmiş olacaktır. Üretim sırasında bu konuya özellikle dikkat edilecektir. d) Doğal Bitki Örtüsü Olarak Kullanılan Mera, Çayır v.b Arazi kızılçam, fıstıkçamı orman formasyonlarından oluşmaktadır. Faaliyet alanı ve yakın çevresindeki doğal bitki örtüsü ile ilgili, flora bölümünde yapılan arazi gözlemleri ve literatür çalışmaları aktarılmıştır. Bunun dışında kullanılan mera, çayır v.b. alanlar bulunmamaktadır. 4.1.6. Tarım ve Hayvancılık a) Tarımsal Gelişim Proje Alanları Söz konusu ruhsat alanı içerisinde üretim yapılan ve proje ile genişletilecek olan alan tamamı ile orman arazisi niteliğindedir. Faaliyet alanı tarımsal gelişim proje alanları kapsamında bulunmamaktadır. b) Sulu ve Kuru Tarım Arazilerinin Büyüklüğü Proje alanı tamamı ile orman arazisi kapsamında olup, herhangi bir tarım arazisi varlığı söz konusu değildir. Aydın İli’nin arazi varlığı 831 900 hektardır. Aydın İli arazi varlığının %47,5’lik bölümünü (395 494Ha) kültür arazisi, %35,8’lik bölümünü (298 000Ha) Orman, %16,7’lik bölümünü ise diğer araziler (çayır mera arazisi, göl-bataklık ve tarım dışı araziler) oluşturmaktadır. Sulanabilir nitelikteki 252 486 Ha alanın %68’lik kısmını oluşturan 171 690 Ha alanda sulu tarım yapılmaktadır. Büyük Menderes Irmağının suladığı bereketli ovalar üzerinde kurulu olan İl, sahip olduğu toprak ve su kaynaklarının zenginliği ile Akdeniz İklimi sayesinde her türlü bitkisel 53 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU üretimin yapılması gibi önemli bir tarım potansiyeline sahiptir. Toplam alanın, %47,5’i olan 395 494 Hektarında tarım yapılmaktadır. Aydın İli’ne ait arazi kullanım şekilleri aşağıdaki tabloda, bu arazilerin kullanım dağılımları ise aşağıdaki şekilde sunulmuştur. Arazi Kullanım Şekli Kültür Arazisi Çayır Mera Arazisi Orman Göl-Bataklık Tarım Dışı Araziler Toplam Alan (Ha.) 395 494 47 466 298 000 14 271 76 669 831 900 Yüzde 47,5 5,70 35,8 2,00 9,00 100 Tablo 25: Aydın İline Ait Arazi Kullanım Şekilleri Orman 35,8 % Kültür Arazisi 47,5 % Çayır-Mera 5,7% Tarım Dışı 9% Göl 2% Şekil 16: Aydın İline Ait Arazi Kullanım Dağılımları Karpuzlu ilçesi kültür arazilerinin 37 750 dekarı sulanabilir tarım arazisi niteliğindedir. 185 938 dekarlık kısmı dağlık, yamaç ve engebeli arazilerdir. Sulanabilir arazinin 32 306 dekarlık kısmı ile sulanmakta olup geri kalan 5 444 kısmında kuru tarım uygulanmaktadır. Karpuzlu İlçesi Toplam Yüzölçümü Karpuzlu İlçesi Ekili Arazi : 27 520 ha : 10 667 ha dır. c) Ürün Desenleri ve Bunların Yıllık Üretim Miktarları Tarla Bitkileri; Aydın İl tarımında pamuk, buğday, arpa ve mısır ağırlıklı üretim yapılmaktadır. 2008 yılı verilerine göre en fazla tarla bitkisi ekilişi 44198,7 hektar ile pamukta gerçekleşmiş olup, toplam 160401,8 hektar tarla alanından 1 720 544 ton ürün elde edilmiştir. Aydın İline ait 2008 yılı tarla bitkileri istatistikleri aşağıdaki tabloda sunulmuştur. 54 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ürün Adı Ekilen Alan (ha) Üretim (ton) Buğday (Durum) Buğday (Diğer) Arpa (Diğer) Çavdar Yulaf (Dane) Yulaf (Ot) Mısır (Dane) Mısır (Hasıl) Mısır (Silaj) Darı Sorgum (Dane) Sorgum (Ot) Tritikale (Dane) Tritikale (Ot) Bakla (Yemeklik Kuru) Bezelye (Kuru) Nohut Fasulye (Kuru) 5 33090,1 15217,4 1390,9 1100,6 92,1 19473,5 234,7 16436,9 155,8 3 262,2 40,5 143,5 11,3 10 28,5 76,7 20 184.853 47.269 2.642 2.600 318 230.359 4.059 773.848 404 15 3.555 274 1.063 43 45 37 102 Ürün Adı Börülce (Kuru) Fiğ (Dane) Fiğ (Kuru Ot) Tütün Kırmızıbiber Kekik Pamuk Susam Yerfıstığı Ayçiçeği (Yağlık) Kanola(Kolza) Patates Soğan (Kuru) Sarımsak (Kuru) Hayvan Pancarı Yonca (Ot) Korunga Yem Şalgamı Ekilen Alan (ha) 36,5 50 7022,5 2881,7 2.00 25 44198,7 161,5 1582,5 4930,3 2 208 20,4 3,5 28 9888 11,5 1579 Üretim (ton) 31 38 39.844 1.283 320 20 172.013 124 6.125 11.811 5 4.784 379 24 1.370 134.867 40 95.960 Tablo 26: Aydın İline Ait Tarla Bitkileri İstatistikleri Karpuzlu ilçesinde yetişen tarla bitkileri içerisinde en önemli yeri ülke ekonomisinde de önemli bir yer tutan pamuk tutmakta olup, bunu mısır, buğday ve yerfıstığı takip etmektedir. Karpuzlu ilçesinde ürün bazında tarla bitkilerinin ekilişleri aşağıdaki tabloda sunulmuştur. Ürünün Cinsi Pamuk Mısır (Dane) Buğday Arpa Çavdar Yulaf Yerfıstığı Patates Yem Bitkileri Silajlık Mısır Fiğ+Hububat Yem Pancarı Yonca Ekiliş (da) 10.500 7.500 2.500 800 600 400 2.300 600 Verim (kg/da) 350 900 400 300 220 200 300 2.200 Üretim (ton/yıl) 3.675 6.750 1.000 240 132 80 690 1.320 4.500 3.200 490 100 3.000 500 7.000 1.000 13.500 1.600 3.430 100 Tablo 27: Karpuzlu İlçesinde Yetiştirilen Başlıca Tarla Bitkileri Ürünleri Sebzecilik; Aydın İli tarımında sebze bir diğer uğraş alanıdır. 2008 yılı verilerine göre en geniş ekiliş alanına 2011,1 hektar ile domates sahiptir. Bunun yanında, 1692 hektar ile taze karpuz ve 1178,9 hektar ile biber (dolmalık) üretimde önemli bir yer tutmuştur. Aydın İline ait 2008 yılı sebzecilik istatistikleri aşağıdaki tabloda sunulmuştur. 55 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Ürün Adı Lahana (Beyaz) Lahana (Kırmızı) Lahana (Kara Yaprak) Lahana (Brüksel) Kereviz (Sap) Kereviz (Kök) Marul (Kıvırcık) Marul (Göbekli) Marul (Aysberg) Ispanak Pırasa Pazı Semizotu Enginar Maydanoz Roka Tere Nane Dereotu Kabak (Sakız) Kabak (Bal) Kabak (Çerezlik) Hıyar (Sofralık) Hıyar (Turşuluk) Acur Patlıcan Bamya Domates (Sofralık) Domates (Salçalık) Biber(Sivri, Çarliston) Biber (Dolmalık) Biber (Salçalık) Karpuz Kavun Fasulye (Taze) Börülce (Taze) Bezelye (Taze) Bakla (Taze) Barbunya (Taze) Sarımsak (Taze) Soğan (Taze) Havuç Turp (Bayır) Turp (Kırmızı) Pancar (Kırmızı) Şalgam Karnabahar Brokoli Açıkta Sebze Yetiştiriciliği Ekim Üretim Alanı (Ton) (Ha) 169,1 6.381 17,7 371 0 0 4,5 105 75,6 1.149 9,5 177 54,9 944 151,4 3.159 51,5 743 373,7 4.000 175,7 5.393 1 16 2 11 196,5 2.604 20 141 7,5 47 8 42 2,8 9 4,7 29 116,2 2.508 12,6 197 0 0 268,2 5.203 26 382 18,6 319 434,5 12.973 3.74 2.489 1974,7 79.122 388,5 24.428 1175,7 27.094 55,9 1.112 39 1.190 15,62 62.770 727,1 15.893 250,9 2.243 248,4 1.435 218,9 1.712 184,3 1.998 81,7 635 15,4 190 192,8 3.801 20 200 23,5 513 16,3 313 3 49 4 80 288,8 6.197 45,5 695 SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Sera Yetiştiriciliği (Plastik-Cam) Ekim Üretim Alanı (Ton) (Ha) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0,4 11 4,3 117,8 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0,7 13,5 0 0 0 0 0 0 0 0 5 15 0 0 0 0 7 627 0 0 0 0 9 51 0 0 33,7 3.244 0 0 3,2 104,50 1,2 13 0 0 0 0 0,1 6 11,7 232 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Örtü Altı (Alçak-Yüksek Tünel) Ekim Üretim Alanı (Ton) (Ha) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0,2 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 120 0 0 0 0 50 40,0 0 0 0 0 0 0 0 0 2,7 279 0 0 0 0 0 0 0 0 1.30 6.280 0 0 2,6 40 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Toplam Ekim Alanı (Ha) 169,1 17,7 0 4,5 75,6 9,5 55,3 155,9 51,5 373,7 175,7 1 2 196,5 20,7 7,5 8 2,8 4,7 118,7 12,6 0 275,7 26 18,6 435,4 3.74 2011,1 388,5 1178,9 57,1 39 1692 727,2 265,2 248,4 218,9 184,3 81,7 15,4 192,8 20 23,5 16,3 3 4 288,8 45,5 Üretim (Ton) 6.381 371 0 105 1.149 177 955 3.278 743 4.000 5.393 16 11 2.604 154 47 42 9 29 2.643 197 0 5.870 382 319 13.024 2.489 82.645 24.428 27.199 1.125 1.190 69.050 15.899 2.515 1.435 1.712 1.998 635 190 3.801 200 513 313 49 80 6.197 695 Tablo 28: Aydın İline Ait Sebzecilik İstatistikleri Karpuzlu İlçesinde yetiştirilen sebzelerin büyük çoğunluğunu meyvesi yenen sebzeler ve baklagiller oluşturmaktadır. Bunların içinde en önemli yeri hıyar, taze fasulye, domates, biber ve patlıcan tutmaktadır. İlçede yetiştirilen sebze türlerine ait bilgiler aşağıdaki tabloda sunulmuştur. 56 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Sebzeler Biber Domates Patlıcan Börülce Fasulye Soğan Sarımsak Karpuz Kavun Bakla Hıyar Lahana Kereviz Pırasa SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ekiliş (da) 3.800 550 400 30 250 20 10 700 400 20 400 30 5 100 Verim (kg/da) 3.000 4.000 3.000 300 1.000 1.000 500 4.000 2.000 500 3.500 4.000 1.000 1.500 Üretim(ton/yıl) 11.400 2.200 1.200 9 250 20 5 2.800 800 10 1.400 120 5 150 Tablo 29: Karpuzlu İlçesinde Yetiştirilen Başlıca Bahçe Bitkileri Meyvecilik; Aydın İlinde 2008 yılı verilerine göre meyve ağaç sayısı bakımından 21.681.953 ağaç ile zeytin ilk sırayı almaktadır. Bunun yanı sıra, 5.925.280 ağaç ile incir ve 866.178 ağaç ile portakal meyve ağaç sayısı bakımından önemli yer tutmuştur. Meyve üretiminde de ilk sırayı 451 597 ton ile zeytin almış olup, onu sırasıyla 106 359 ton ile incir, 27.206 ton ile portakal izlemiştir. İlde tarımın gelişmesi, tarımda kullanılan alet ve ekipman sayısının da yüksek olmasını sağlamıştır. Aydın İline ait 2008 yılı meyvecilik istatistikleri aşağıdaki tabloda sunulmuştur. Meyve Adı Armut Ayva Elma (Topla ) Elma (Golden) Elma (Starking) Elma (Amasya) Elma (Grannnysmith) Elma (Diğer) Muşmula Yenidünya Erik Kayısı Kiraz Şeftali (Toplam) Şeftali (Nektarın) Şeftali (Diğer) Vişne Zerdali Antep fıstığı Badem Ceviz Kestane Çilek (Örtü Altı Dahil) Kapladığı Alan (Ha) 94,7 12,9 2962,6 1041,7 1608,7 21,5 8,6 282,1 0 0 1109,6 69,6 616,8 2031,3 7,9 2023,4 42,8 0 647,4 81,2 438,6 6345,2 528,7 Toplam Meyve Veren Ağaç Sayısı (Adet) 304.977 60.628 699.160 228.425 367.855 8.770 2.640 91.470 9.960 6.480 287.134 37.235 114.285 657.253 5.875 651.378 13.110 8.795 242.720 124.996 135.780 611.563 0 Üretim (Ton) 5.223 1.487 24.556 8.339 13.103 321 62 2.731 125 111 10.707 1.240 2.648 26.279 228 26.052 263 198 646 1.604 3.405 16.632 18.887 Meyve Adı Dut İncir Nar Trabzon Hurması Üzüm (Toplam) Üzüm (Sofralık) Üzüm ( Kurutmalık ) Üzüm ( Şaraplık ) Altıntop Limon Mandalina (Toplam) Mandalina (Satsuma) Mandalina (Clemantina) Mandalina (King) Mandalina (Diğer) Portakal (Toplam) Portakal (Washington) Portakal (Yafa) Portakal Diğer) Turunç Zeytin Toplam) Zeytin (Sofralık) Zeytin (Yağlık) Kapladığı Alan (Ha) 0 35058,2 1103,5 4 1753,9 1628,7 91 34,2 35 54,9 2080,6 1750,9 251,1 14,8 63,8 3195,4 2935,4 45,4 214,6 0 1507.41 33875,8 116865,2 Toplam Meyve Veren Ağaç Sayısı (Adet) 460 5.925.280 304.830 3.130 0 0 0 0 2.670 43.095 783.142 645.563 91.151 6.026 40.402 866.178 771.790 21.420 72.968 16.211 21.681.953 6.005.235 15.676.718 Üretim (Ton) 6 106.359 8.039 88 18.823 17.124 1.318 381 95 1.174 24.892 21.097 2.598 218 979 27.206 23.949 693 2.564 453 451.597 142.343 309.254 Tablo 30: Aydın İline Ait 2008 Yılı Meyvecilik İstatistikleri Karpuzlu İlçesinde meyveciliğinin en önemli kısmını zeytin, armut ve turunçgiller oluşturmaktadır. Yumuşak çekirdekli gruptan elma, armut ve ayva gibi meyveler ile sert kabuklu gruptan badem, kestane, ceviz ve antepfıstığı gibi meyveler ilçede daha çok kapama 57 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU bahçe şeklinde olmayıp, dağınık vaziyettedir. Karpuzlu İlçesinde ürünler bazında meyve üretimi aşağıdaki tabloda sunulmuştur. Meyveler Ağaç Sayısı Zeytin Elma Armut Ceviz Kestane Şeftali Narenciye Nar Erik İncir Bağ 1.026.265 5.000 18.200 2.500 3.250 6.300 6.500 4.200 2.800 3.500 700 da. Verim (kg./ağaç) 18 80 20 30 70 40 30 40 40 30 500 kg./da Üretim (ton/yıl) 17.801 400 364 75 227 252 195 168 112 105 350 Tablo 31: Karpuzlu İlçesinde Yetiştirilen Başlıca Meyveler d) Hayvancılık Türleri, Adetleri ve Beslenme Alanları Yörede genellikle tarım işletmelerin küçük olması nedeniyle yem bitkileri üretimine yer verilmemesi ve mera alanlarının sınırlı olması gibi nedenlerle hayvancılık önemli bir yer tutmamaktadır. Dolayısıyla hayvancılık sadece öz tüketime yönelik olarak yapılmaktadır. Aydın İli ve ilçelerinde yapılan hayvancılık ile ilgili veriler aşağıdaki tablolarda sunulmuştur. Hayvan Cinsi Koyun Kıl keçisi Sığır Irkı Yerli-Diğer Merinos Toplam Koyun Sayısı Toplam Kıl Keçisi Sayısı Saf Kültür Kültür Melezi Yerli Diğer Toplam Sığır Sayısı Manda At Katır Eşek Deve İlin Toplam Büyükbaş Hayvan Sayısı İlin Toplam Küçükbaş Hayvan Sayısı Tablo 32: Aydın İli Hayvan Varlığı 58 Sayısı (Baş/Adet) 112.588 1.992 114.580 54.192 200.839 53.574 37.250 291.663 62 6.527 1.237 12.440 303 292.028 168.772 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Koyun İlçeler Yerli Merinos Diğer Merkez 8.800 Bozdoğan 5.330 Buharkent 7.000 Çine 7.550 Didim 7.820 Germencik 8.500 İncirliova 3.753 Karacasu 12.095 Karpuzlu 2.957 Koçarlı 4.800 Köşk 750 Kuşadası 1.118 Kuyucak 14.500 Nazilli 12.420 Söke 9.550 Sultanhisar 2.600 Yenipazar 3.045 Toplam 112.588 0 0 0 0 606 0 0 0 0 0 0 1.306 0 80 0 0 0 1.992 SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Sığır Kıl Toplam Toplam Manda At Katır Eşek Deve Saf Kültür Yerli Koyun Keçisi Sığır Kültür Melezi Diğer Sayısı Sayısı 8.800 1.191 26.970 2.785 2.778 32.533 0 800 50 998 29 5.330 6.550 20.684 1.355 995 23.034 52 992 102 1.002 42 7.000 1.200 2.046 180 24 2.250 0 100 10 45 6 7.550 3.620 35.177 12.005 7.860 55.042 0 351 143 1.285 15 8.426 3.345 567 1.878 50 2.495 0 14 0 7 0 8.500 6.450 16.250 13.060 0 29.310 0 770 243 3.185 60 3.753 186 5.623 1.183 203 7.009 0 460 152 313 53 12.095 11.770 8.461 517 72 9.050 0 510 54 550 0 2.957 273 10.942 3.163 7.802 21.907 0 67 53 294 0 4.800 880 10.163 3.045 5.416 18.624 0 35 75 140 9 750 50 8.574 364 248 9.186 0 450 45 520 9 2.424 2.592 328 767 580 1.675 0 238 37 964 16 14.500 4.000 14.210 790 300 15.300 0 600 100 400 13 12.500 1.900 23.202 1.328 520 25.050 10 600 100 1.650 10 9.550 6.700 7.822 6.517 7.670 22.009 0 210 44 601 15 2.600 635 905 3.450 770 5.125 0 205 21 186 16 3.045 2.850 8.915 1.187 1.962 12.064 0 125 8 300 10 114.580 54.192 200.839 53.574 37.250 291.663 62 6.527 1.237 12.440 303 Tablo 33: Aydın İli ve İlçelerinde Hayvan Varlığı Dağılımı Tavuk Sayıları Ördek Kaz Hindi Ördek Kaz Hindi Yumurtası Yumurta Yumurta Tavuk İlçeler Sayısı Sayısı Sayısı Broiler Yumurtacı Sayısı Sayısı Sayısı Yumurtası (Adet) (Adet) (Adet) (Adet) (Adet) (Adet) (Adet) ( Adet ) Sayısı Merkez 35.550 22.050 10.500.100 450 0 250 0 900 0 Bozdoğan 76.000 71.000 9.100.000 400 2.100 440 2.100 501 74.000 Buharkent 25.473 314.030 90.440.640 30 1.500 85 4.250 75 3.000 Çine 58.600 29.000 1.900.000 130 0 25 0 260 0 Didim 190.000 13.900 1.350.100 510 0 210 0 470 0 Germencik 2.000.000 0 0 0 0 0 0 0 0 İncirliova 118.000 125.000 33.500.000 200 0 200 0 100 0 Karacasu 23.000 15.000 3.000.000 110 0 40 0 20 0 Karpuzlu 0 2.400 144.000 0 0 0 0 0 0 Koçarlı 150.000 0 0 0 0 0 0 0 0 Köşk 0 12.000 1.860.000 40 750 35 650 275 5.500 Kuşadası 32.000 14.352 1.838.000 753 0 242 0 652 0 Kuyucak 160.000 23.000 1.150.000 200 4.000 300 6.000 180 2.700 Nazilli 1.080.000 39.500 4.740.000 50 5.000 60 4.700 210 22.450 Söke 160.000 0 0 0 0 0 0 0 0 Sultanhisar 100 5.000 700.000 110 13.200 50 5.500 100 12.000 Yenipazar 0 1.500 90.000 0 0 0 0 25 2.500 Toplam 4.108.723 687.732 160.312.840 2.983 26.550 1.937 23.200 3.768 122.150 Tablo 34: Aydın İli ve İlçelerinde Kümes Hayvanları ve Yumurta Üretimi 59 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. İlçeler Merkez Bozdoğan Buharkent Çine Didim Germencik İncirliova Karacasu Karpuzlu Koçarlı Köşk Kuşadası Kuyucak Nazilli Söke Sultanhisar Yenipazar Toplam SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Arı Kovanları Ürünler Arı Besleyen Eski Usul Yeni Usul Bal Balmumu Köyler Kovan Sayısı Kovan Sayısı (Kg) (Kg) Sayısı (Adet) (Adet) 0 18.968 474.200 19.000 20 55 3.600 91.000 1.800 25 145 390 8.670 145 5 45 12.200 271.500 25.000 40 0 700 12.600 170 3 0 4.000 100.200 5.200 18 0 5.123 35.692 1.784 11 300 2.746 25.500 100 11 220 31.800 699.600 32.430 16 0 9.000 135.000 14.400 25 0 3.345 33.400 98 8 190 16.770 201.600 300 7 0 1.290 12.900 1.260 14 150 9.110 136.650 2.400 31 0 39.097 1.055.619 39.097 27 0 3.120 51.000 20.000 7 0 280 3.000 150 3 1.105 161.539 3.348.131 163.334 271 Tablo 35: Aydın İli ve İlçelerine Ait Arıcılık Ürünleri İstatistikleri 4.1.7. Flora ve Fauna a) Türler, Endemik Türler, Yaban Hayatı Türleri ve Biyotoplar, Ulusal ve Uluslararası Mevzuatla Koruma Altına Alınan Türler İşletme aşamasında, yapılacak işlerden dolayı alandaki flora ve faunanın zarar görmesi muhtemel görünmektedir. İşletme sırasında meydana gelebilecek toz, Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği sınırları altında olduğundan proje alanı dışında yakın yöredeki flora pek fazla etkilenmeyecektir. Ayrıca proje alanı ve yakın çevrede yaşayan fauna türleri alandaki hareketlilikten dolayı, tekrar doğal ortamlarını bulmak için saha yakınından uzaklaşacaktır. FLORA İşletme alanı, ve yakın çevresinin florasını tespit edebilmek için, arazi çalışmalarının yanı sıra literatür taraması yapılmıştır, bu amaçla kullanılan kaynaklar; “Davis P.H. (19651985). Flora of Turkey and The East Aegean Islands Vol. 1-9. Edinburg”, “Davis P.H. et al. (1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands (suplement). Vol.10. Edinburg”, “Öztürk M., Seçmen Ö., Gemici Y. & Görk G. (1990). Ege Bölgesi Bitki Örtüsü, İzmir”, “Seçmen Ö., Gemici Y., Görk G., Bekat L. & Leblebici E. (2004). Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Kitaplar Serisi No:16 İzmir”, “Özel N. (1996). Beşparmak Dağları ve Dilek Yarımadası Milli Parkı Bitki Örtüsü Üzerine Araştırmalar Orman Bakanlığı Yayın No: 021”dır. Değerlendirilmesi düşünülen alan, kayaç yapısı olarak gnays ve şist formasyonlarından oluşmaktadır. Vejetasyon bakımından Batı Anadolu’da iklime uygun olarak gelişen ve makinin yerini alacak olan kızılçam (Pinus Brutia ten) ormanına geçiş safhasında bulunmaktadır. Akdeniz ikliminin hakim olduğu Türkiye’nin Kuzeybatı, Batı, Güneybatı ve Güneyinde son 60 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU vejetasyon (klimax) olan bu topluluk, anılan bölgelerde deniz seviyesinden 1000m. (1200) lere kadar görülmektedir. Araştırma alanının belirtildiği üzere geçiş safhasında bulunması nedeniyle Pırnal meşesi (Quercus cocciferae L.), laden (Cistus creticus L.), funda (Erica manipuliflora Solisp.), çitlenbik = adi sakız (Pistacia lentiscus L. ve P. Terebinthus L.), sandal ağacı (Arbutus andrachne L.) ve akçakesme (Phillyrea latifolia L.) gibi maki elemanları kızılçama eşlik etmektedir. Tarıma açılan daha geniş alanlarda ve bu topluluk arasında bölgenin hakim tarım ürünü zeytin (Olea europae L.) görmek mümkündür. Şekil 17: Maki İle Karışık Kızılçam Ormanı Ayrıca dere yataklarında, böğürtlen (Rubus sp.), zakkum (Nerium oleander L.) ve ılgın (Tamarix L. Sp.) baskın türlerdir. 61 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Şekil 18: Zakkumların Baskın Olduğu Dere Yatakları Ayrıca çalışma alanına yakın Mersinbeleni köyü civarında bulunan ve Özel 1996’ya göre ülkemizde en geniş yayılışa sahip bireylerle temsil edilen fıstık çamı (Pinus pinea L.) da bulunmaktadır. Damarlı kriptogamlardan en sık rastladığımız türler ise Asplenium ceterach: altın otu (kaya çatlaklarında), Adianthum capillus-veneris L.: Venüs saçı (su kenarlarında), Pteridium aquilinum: eğrelti (görece nemli ortamlarda), Selaginella Denticulata (l.) Link. (toprak banklar üzerinde) türleridir. 62 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Şekil 19: Köylüler Tarafından Ekonomik Olarak Değerlendirilen Bakımlı Fıstık Çamı Ağaçları. Faaliyet alanı, Davis grid sistemi açısından bakıldığı zaman C-1 karesinde ve Akdeniz Fitocografik Bölgesinin etkisi altında kalmaktadır. Akdeniz Fitocografik Bölgesinde, maki, orman ve ot formasyonu vejetasyon tipleri hakim formasyonlar olarak görülmektedir. Flora listesi TÜBİTAK tarafından hazırlanan TUBİVES (Türkiye Bitkileri Veri Servisi)‘den yararlanılarak kontrol edilmiştir. Faaliyet alanında tespit edilen ve bulunması muhtemel türler familyaları ile birlikte aşağıda verilmiştir. 63 EUNIS Habitat Kodu Endemizm Durumu Fitocoğrafik Bölge Bolluk Derecesi Literatür / Gözlem Apocynaceae Nerium oleander Zakkum G3.75 - Akdeniz 4 G Adıanthaceae Adianthum capillus-veneris l. Venüssaçi G3.75 - Akdeniz 4 G Hypolepidaceae Pteridium aquilinum (L.) Kunn. Eğrelti G3.75 - Akdeniz 4 G Aspleniaceae Ceterah officinarum DC. Altın otu G3.75 - Akdeniz 4 G Selaginellaceae Selaginella Denticulata (l.) Link. Yosunotu G3.75 - Akdeniz 4 G Pinus brutia Ten. Kızılçam G3.75 - Akdeniz 4 G P. Pinea L Fıstık Çamı G3.75 - Akdeniz 4 G Pistacia leutiscus L. Adi Sakız G3.75 - Akdeniz 3 G Pistacia terebinthus L. subsp. terebinthus L. Menengiç G3.75 - Akdeniz 2 L G3.75 - Akdeniz 2 L G3.75 - Akdeniz 2 L G3.75 - Akdeniz 2 L G3.75 - Akdeniz 2 L G3.75 - Akdeniz 3 L Familya Türkçe Adı SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Tür IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Pinaceae Anacardiaceae Ferula hermonis Boıss. Apiaceae Pimpinella peregrina L. Yabani Anason Crepis sancta (L.) Babcock Asteraceae Doronicum orientale Hoffm. Centaurea cyanus L. Brassicaceae Doğu Kaplanotu Peygamber Çiçeği Raphanus raphanistrum L. Yabani Turp G3.75 - Akdeniz 2 L Sinapis arvensis L. Yabani Hardal G3.75 - Akdeniz 2 L Capsella bursa-pastoris (L.) Medık. Çoban Çantası G3.75 - Akdeniz 2 L Boraginaceae Myosotis ramosissima Rochel G3.75 - Akdeniz 2 L Campanulaceae Legousia pentagonia (L.) Thellung G3.75 - Akdeniz 2 L Caprifoliaceae Lonicera etrusca Santı G3.75 - Akdeniz 2 L Caryophyllaceae Silene subconica Frıv. G3.75 - Akdeniz 2 L Cistaceae Cistus creticus L. G3.75 - Akdeniz 3 G Dipsacaceae Knautia integrifolia (L.) Bert. G3.75 - Akdeniz 2 L Hanımeli Laden Arbutus andrachne L. Sandal Ağacı G3.75 - Akdeniz 3 G Erica manipuliflora Salısb. Funda G3.75 - Akdeniz 2 G Fagaceae Quercus coccifera L. Pırnal Meşesi G3.75 - Akdeniz 3 G Geraniaceae Geranium molle L. Esmer Turnagagası G3.75 - Akdeniz 2 L Fabaceae Lathyrus digitatus (Bıeb.) fıorı G3.75 - Akdeniz 2 L Ericaceae Trifolium bocconei Savı İnce Başlı Üçgül G3.75 - Akdeniz 2 L Trifolium campestre Schreb. Üçgül G3.75 - Akdeniz 2 L Trifolium pratense L. Çayır Üçgülü G3.75 - Akdeniz 2 L 64 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Trifolium stellatum L. Yildiz Üçgül G3.75 - Akdeniz 2 L Vicia articulata Hornem. Tek Çiçekli Fiğ G3.75 - Akdeniz 2 L Lamiaceae Ziziphora taurica Bıeb. Çay Kekiği G3.75 - Akdeniz 2 L Linaceae Linum bienne Mıller Keten Otu G3.75 - Akdeniz 2 L Olea europaea L. Zeytin G3.75 - Akdeniz 3 G Phillyrea latifolia L. Akçakesme G3.75 - Akdeniz 3 G G3.75 - Akdeniz 2 L Oleaceae Papaveraceae Hypecoum imberbe Sıbth. Et Sm. Crataegus monogyna Jacq. Akkız Dikeni G3.75 - Akdeniz 2 L Rosa canina L. Kuşburnu G3.75 - Akdeniz 2 L Rubus Sp. Böğürtlen G3.75 - Akdeniz 3 G Galium murale (L.) All. Yoğurt Otu G3.75 - Akdeniz 2 L Verbascum glomeratum Boıss. Sığır Kuyruğu G3.75 - Akdeniz 2 L Veronica arvensis L. Yavşan Otu G3.75 - Akdeniz 2 L Tamaricaeae Tamarix L. Sp. Ilgın G3.75 - Akdeniz 4 G Liliaceae Asphodelus aestivus Brot. Yaz Çiris Otu G3.75 - Akdeniz 3 L Avena barbata Pott Kıllı Yabani Yulaf G3.75 - Akdeniz 2 L G3.75 - Akdeniz 2 L G3.75 - Akdeniz 2 L Rosaceae Rubiaceae Scrophulariaceae Poaceae Briza maxima L. Dactylis glomerata L. Domuz Ayrığı Faaliyet alanında endemik, yaban hayatı türleri, ulusal ve uluslar arası mevzuatla koruma altına alınan türlere rastlanmamıştır. FAUNA Fauna envanteri, arazi çalışmalarının yanı sıra genil bir literatür taraması ve yöre insanlarının gözlemlerine de dayanılarak çıkarılmıştır. Her bir türün yanına bilimsel ismi, Türkiye’de yayılışı ve risk durumu da belirtilmiştir. Risk durumunda kuşlar için Kiziroğlu (1993)’a bağlı kalınmıştır. Diğer fauna türleri içinse Demirsoy (1996) ve ayrıca IUCN (2001) ayrı ayrı verilmiştir. Faaliyetin tüm aşamalarında BERN Sözleşmesi koruma kriterlerine uyulacaktır. Demirsoy çalışmalarında Wells ve Ark. 1983 tarafından önerilen IUCN Red Data Book’ta kullanılan kategori simgeleriyle verilmiştir. 65 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Aşağıda, ilkelden gelişmişe doğru fauna listesi verilmiştir. Hylidae Hyla arborea Agamidae Laudakia stellio Gekkonidae Hemidactylus turcicus Lacertidae Ophisops elegans Scincidae Mabuya aurata Mabuya vittata Ablepharus kitaibellii Amphisbaenidae Blanus strauchi Anguidae Ophisaurus apodus Typhlops vermicularis Eirenis modestus Coluber najadum Coluber jugularis Hemorrhois nummifer Elaphe Situla Typhlopidae Colubridae Testudinidae Testudo graeca Koruma Statüsü RDB/Bern Pelobates syriacus Tehlike Kategorileri Pelobatidae Literatür / Gözlem Bufo viridis MAK Bufo bufo Endemizm Durumu Tür Bufonidae - - G LC III - - L - II - - G LC II - - L LC II - I L - II - I L - III - I L - II - I L - III - I L - III - I L LC II - I L - III - I L - II Kör yılan - I L - III Uysal yılan - I L - III İnce yılan - I L - II Kara yılan - I L - II Sikkeli yılan - I L - III Ev yılanı - I L LC II Adi tosbağa - I L VU A1cd II Türkçe Adı Familya Amfibiler ve Sürüngenler: Siğilli kurbağa Gece kurbağası Toprak kurbağası Ağaç Kurbağası Dikenli keler Geniş parmaklı keler Tarla kertenkelesi Tıknaz kertenkele Şeritli kertenkele İnce kertenkele Kör kertenkele Bacaksız kertenkele 66 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Strigidae Athena noctua Fringillidae Passeridae Laridae Ciconiidae Sturnidae Scolopacidae Otus scops Larus argentatus Larus melanocephalus Ciconia ciconia Sturnus roseus Sturnus vulgaris Scolopax rusticola Calidris alba Calidris alpina Calidris minuta Sternidae Prunella ocularis Sterna albiforns Sterna hirundo Lanidae Lanius collurio Falconidae Falco tinnunculus Prunellidae Bıldırcın - III L LC III Çakırkuşu - I L LC III Saz Delicesi - I L LC III Kaya Güvercini - III L LC III Kumru - II G LC III Maskeli ötleğen - I L LC III Çıvgın - I L - III Saksağan Kuzgun - III II G L LC LC III Küçük karga - III G LC - Saka - I L LC II İspinoz - II L LC III Ev Serçesi - III G LC III Taş Bülbülü Kukumav Kuşu İshakkuşu Gümüş Martı Akdeniz Martısı Leylek Ala sığırcık Sığırcık Avrasya Çulluğu Ak Kumkuşu Karakaranlı Kumkuşu Küçük Kumkuşu Sürmeli Dağbülbülü Küçük Sumru Sumru Kızılsırtlı Örümcekkuşu - I L LC II - I L LC III - I II L L LC LC III - - I L LC II - I I II L L L LC LC LC II II III - III L LC III - I L LC II - I L LC II - I L LC II - I L LC II - I I L L LC II II - I L LC III - I L LC III Türkçe Adı Koruma Statüsü RDB/Bern Columba livia Turdidae Corvidae Tehlike Kategorileri Coturnix coturnix Accipiter gentilis Circus aeruginosus Streptopelia decaocto Sylvia melanocephala Phyloscopus collybita Pica pica Corvux corax Corvus monedula Carduelis carduelis Fringilla coelebs Passer domesticus Irania gutturalis Sylviidae Literatür / Gözlem Columbidae MAK Accipitridae Endemizm Durumu Phasianidae Tür Familya Kuşlar: Kerkenez 67 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Leporidae Lepus europaeus Sciuridae Gerbillidae Canidae Spermophilus xanthophymnus Meriones tristrami Canis aureus Vulpes vulpes Suidae Sus scrofa Bolluk Sınıfları 1. Çok Nadir 2. Nadir 3. Orta Derecede Bol 4. Bol 5. Çok Bol Merkez Av Komisyonu Kategorileri I Çevre ve Orman Banklığınca koruma altına alınan yaban hayvanları II Merkez Av Komisyonunca koruma altına alınan av hayvanları III Merkez Av Komisyonunca avına belli edilen sürelerde izin verilen av hayvanları Koruma Statüsü RDB/Bern Crocidura leucodon Tehlike Kategorileri Soricidae Literatür / Gözlem Erinaceus concolor MAK Erinaceidae Filistin Körfaresi Kirpi Sivri burunlu tarla faresi Yabani tavşan Tarla sincabı Çöl sıçanı Çakal Kızıl tilki Yabani domuz Endemizm Durumu Spalax ehrenbergi EUNIS Habitat Kodu Spalacidae Türkçe Adı Tür Familya Memeliler: G2.135 - - L DD - G2.135 - I L LC - G2.135 - - L LC III G2.135 - III G LC III G2.135 - I L - - G2.135 G2.135 G2.135 - III III L L L LC LC LC - G2.135 - III L LC III Red-Data Book Kategorileri EX: Tükenmiş Türler (Extinct) EN: Tehlikede Olan Türler (Endangered) VU: Zarar Görebilir Türler (Vulnerable) EW: Doğa’da tükenmiş türler (Extinct in the Wild) CR: Kritik derecede tehlikede olan türler (Critically Endangered) DD: Yetersiz Bilgi (Data Deficient) LC: Endişe duyulmayan (Least Concern) Bern Sözleşmesi I Kesin koruma altına alınan flora türleri II Kesin koruma altına alınan fauna türleri III Koruma altına alınan fauna türleri G: Proje alanı (UTM 6 derece) koordinatları içerisinde yapılan gözlemler neticesinde belirlenen türler. L: Literatür okumasında bölgede belirlenen türler. b) Nadir ve Nesli Tehlikeye Düşmüş Türler ve Bunların Yaşama Ortamları, Bunlar İçin Belirlenen Koruma Kararları Yapılan çalışmalar sonucunda endemik ve/veya nesli tehlikede ve Bern Sözleşmesi ile korunan herhangi bir türe rastlanılmamıştır. Proje alanında literatürde listede yer alan ve gözlemler neticesi de tespit edilen adi tosbağa, zarar görebilir türler arasında kalmaktadır. Faaliyet süresince iş makineleri ve çalışanlar bu husus dikkate alarak, dikkatli bir şekilde çalışmalarını sürdürecektir. Ayrıca fauna türlerinden de nesli tehlike altında tür tespit edilmemiştir. IUCN kategorilerine göre faaliyet alanı ve çevresinde nesli şiddetli tehdit altında olan (CR), tehdit altında olan (EN) türler bulunmamakta, VU A1cd (zarar görebilir) ve LC (endişe duyulmayan) kategorisindeki türlere rastlanmaktadır. 68 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 20.02.1984 tarih ve 18318 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Avrupa'nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (Bern) 4.,5.,6.,7. maddelerine göre ve Merkez Av Komisyonu kararlarına göre koruma altında bulunan türlere rastlanılması durumunda aşağıda belirtilen Bern Sözleşmesi 6. ve 7. maddelerinde verilen koruma tedbirlerine uyulacaktır. Madde 6 - Koruma altına alınan fauna türleri -Her türlü kasıtlı yakalama ve alıkoyma, kasıtlı öldürme şekilleri; -Üreme veya dinlenme yerlerine kasıtlı olarak zarar vermek veya buraları tahrip etmek; -Yabani faunayı, bu Sözleşmenin amacına ters düşecek şekilde, özellikle üreme, geliştirme ve kış uykusu dönemlerinde kasıtlı olarak rahatsız etmek; -Yabani çevreden yumurta toplamak veya kasten tahrip etmek veya boş dahi olsa bu yumurtaları alıkoymak; -Bu madde hükümlerinin etkinliğine katkı sağlayacak hallerde, tahnit edilmiş hayvanlar ve hayvandan elde edilmiş kolayca tanınabilir herhangi bir kısım veya bunun kullanıldığı malzeme dahil, bu hayvanların canlı veya cansız olarak elde bulundurulması ve iç ticareti yasaktır. Madde – 7 Korunan fauna türleri -Kapalı av mevsimlerini ve/veya işletmeyi düzenleyen diğer esasları, -Yabani faunayı yeterli populasyon düzeylerine ulaştırmak amacıyla, uygun durumlarda, işletmenin geçici veya bölgesel olarak yasaklanmasını, -Yabani hayvanların canlı ve cansız olarak satışının, satmak amacıyla elde bulundurulmasının ve nakledilmesinin veya satışa çıkarılmasının uygun şekilde düzenlenmesi hususlarına uyulacaktır. c) Av Hayvanları ve Bunların Popülasyonu ile Yaşama Ortamları Faaliyet alanının bulunduğu bölgede av hayvanı olarak Sus scrofa (Yaban Domuzu) gözlenmektedir. Bu tür bölgeye beslenme amaçlı olarak sokulmakta olup, populasyon yoğunluğu saptanamamıştır. Yaban domuzu Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından 2009-2010 Merkez Av Dönemi kararına göre belli zamanlarda avlanılmasına izin verilen türlerdendir. Söz konusu faaliyet madencilik olup, avlanma, kasıtlı öldürme gibi herhangi bir etkisi bulunmamaktadır. Ayrıca bu türler sadece bu bölgeye has olmayıp çok geniş bir alanda yaşamını devam ettirebilirler. 20.02.1984 tarih ve 18318 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Avrupa'nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (Bern) 4.,5.,6.,7. maddelerine göre ve Merkez Av Komisyonu kararlarına göre bölgedeki türler korunacaktır. 4.1.8. Koruma Alanları (Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Doğal Sit ve Anıtlar, Arkeolojik Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Turizm Bölgeleri) Faaliyet alanı 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde, ÇED izni talep edilen alan tamamen orman arazisi ve önemli doğa alanı olarak işaretlenmiş alan üzerinde yer almaktadır. ÇED izni talep edilen alanın mülkiyeti tamamı ile orman arazisi niteliğindedir. Faaliyet alanının 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde işaretlenerek gösterimi Ek:3’te verilmiştir. 69 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Faaliyet alanı çevresi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde; kuzeyinde Tarım Arazisi kapsamında Çamköy Yaylası, güneydoğusunda kuşuçumu yaklaşık 4km mesafede Geyik Barajı, kuşuçumu yaklaşık 12km mesafede Hayırlı Barajı, güneyinde kuşuçumu yaklaşık 1,5km mesafede Labranda Antik Kenti, güneybatısında kuşuçumu yaklaşık 5km mesafede Yeniköy Barajı, güneyinde kuşuçumu yaklaşık 7km mesafede Eşence Barajı, kuşuçumu yaklaşık 11,5km mesafede Akgedik Barajı, batısında kuşuçumu yaklaşık 14km mesafede Derince Barajı yer almaktadır. Faaliyet alanı 1/100 000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde, Geyik Barajı’nın uzun mesafeli koruma alanı sınırı dışında kaldığı tespit edilmiştir. Ayrıca ÇED izni talep edilen alan Orta Mesafeli Koruma Alanı sınırından yaklaşık kuş uçumu 1750m mesafededir. 1. Ülkemiz mevzuatı uyarınca korunması gerekli alanlar a) 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu’nun 2 nci maddesinde tanımlanan ve bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca belirlenen "Milli Parklar", "Tabiat Parkları", "Tabiat Anıtları" ve "Tabiat Koruma Alanları" dışında, b) 1/7/2003 tarihli ve 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu uyarınca Çevre ve Orman Bakanlığı’nca belirlenen "Yaban Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleştirme Alanları" dışında, c) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının "Tanımlar" başlıklı (a) bendinin 1, 2, 3 ve 5 inci alt bentlerinde "Kültür Varlıkları", "Tabiat Varlıkları", "Sit" ve "Koruma Alanı" olarak tanımlanan ve aynı kanun ile 17/6/1987 tarihli ve 3386 sayılı Kanunun (2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddelerin Eklenmesi Hakkında Kanun) ilgili maddeleri uyarınca tespiti ve tescili yapılan alanlar dışında, ç) 22/3/1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu kapsamında olan Su Ürünleri İstihsal ve Üreme Sahaları dışında, d) 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’nin 17, 18, 19 ve 20 nci maddelerinde tanımlanan alanlar dışında, e) 2/11/1986 tarihli ve 19269 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği’nin 49 uncu maddesinde tanımlanan "Hassas Kirlenme Bölgeleri" dışında, f) 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 9 uncu maddesi uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından "Özel Çevre Koruma Bölgeleri" olarak tespit ve ilan edilen alanlar dışında, g) 18/11/1983 tarihli ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu’na göre koruma altına alınan alanlar dışında, ğ) Feldspat ocağının ÇED izni talep edilen alanının tamamı 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu uyarınca orman alanı sayılan yerler kapsamında, h) 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu gereğince yapı yasağı getirilen alanlar dışında, ı) 26/1/1939 tarihli ve 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunda belirtilen alanlar dışında, i) 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununda belirtilen alanlar dışında, j) 17/5/2005 tarihli ve 25818 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği’nde belirtilen alanlar dışında. 2. Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler uyarınca korunması gerekli alanlar a) 20/2/1984 tarihli ve 18318 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren "Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi" (BERN Sözleşmesi) 70 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU uyarınca koruma altına alınmış alanlardan "Önemli Deniz Kaplumbağası Üreme Alanları"nda belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, "Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları" dışında, b) 12/6/1981 tarih ve 17368 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren "Akdeniz’in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi" (Barcelona Sözleşmesi) uyarınca korumaya alınan alanlar dışında, ı) 23/10/1988 tarihli ve 19968 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Akdeniz’de Özel Koruma Alanlarının Korunmasına Ait Protokol" gereği ülkemizde "Özel Koruma Alanı" olarak belirlenmiş alanlar dışında, ıı) 13/9/1985 tarihli Cenova Bildirgesi gereği seçilmiş Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından yayımlanmış olan "Akdeniz’de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit" listesinde yer alan alanlar dışında, ııı) Cenova Deklerasyonu’nun 17. maddesinde yer alan "Akdeniz’e Has Nesli Tehlikede Olan Deniz Türlerinin" yaşama ve beslenme ortamı olan kıyısal alanlar dışında, c) 14/2/1983 tarihli ve 17959 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren "Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi"nin 1. ve 2. maddeleri gereğince Kültür Bakanlığı tarafından koruma altına alınan "Kültürel Miras" ve "Doğal Miras" statüsü verilen kültürel, tarihi ve doğal alanlar dışında, ç) 17/5/1994 tarihli ve 21937 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren "Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi" (RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlar dışında, d) 27/7/2003 tarihli ve 25181 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Avrupa Peyzaj Sözleşmesi kapsamı dışında, 3. Korunması gereken alanlar a) Onaylı Çevre Düzeni Planlarında, mevcut özellikleri korunacak alan olarak tespit edilen ve yapılaşma yasağı getirilen alanlar (Tabii karakteri korunacak alan, biogenetik rezerv alanları, jeotermal alanlar ve benzeri) dışında, b) 1/100000 Ölçekli Çevre Düzeni Planında “Tarım Alanları: Tarımsal kalkınma alanları, sulanan, sulanması mümkün ve arazi kullanma kabiliyet sınıfları I, II, III ve IV olan alanlar, yağışa bağlı tarımda kullanılan I. ve II. Sınıf ile özel mahsul plantasyon alanları” kapsamı dışında, c) Sulak Alanlar: Doğal veya yapay, devamlı veya geçici, suların durgun veya akıntılı, tatlı, acı veya tuzlu, denizlerin gel-git hareketinin çekilme devresinde 6 metreyi geçmeyen derinlikleri kapsayan, başta su kuşları olmak üzere canlıların yaşama ortamı olarak önem taşıyan bütün sular, bataklık sazlık ve turbiyeler ile bu alanların kıyı kenar çizgisinden itibaren kara tarafına doğru ekolojik açıdan sulak alan kalan yerler dışında, ç) Göller, akarsular, yeraltı suyu işletme sahaları dışında, d) Bilimsel araştırmalar için önem arzeden ve/veya nesli tehlikeye düşmüş veya düşebilir türler ve ülkemiz için endemik olan türlerin yaşama ortamı olan alanlar, biyosfer rezervi, biyotoplar, biyogenetik rezerv alanları, benzersiz özelliklerdeki jeolojik ve jeomorfolojik oluşumların bulunduğu alanlar tamamı ile dışında kaldığı tespit edilmiş ve bu şekilde değerlendirilmiştir. Yukarıda da belirtildiği üzere ÇED İzni talep edilen alan tamamı ile 31.08.1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu uyarınca orman alanı sayılan yerler kapsamında yer almaktadır. 71 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 4.1.9. Orman Alanları a) Ağaç Türleri ve Miktarları veya Kapladığı Alan Büyüklükleri Proje ile ÇED izni istenen 274,07 hektarlık alanın tamamı orman arazisi kapsamında kalmaktadır. İşletme ruhsat alanı olan 757,49 Ha’lık alan tamamı ile orman alanı olup, Çza3, Çzb2, Çzb3, BÇz, ÇzÇfd1, Çzab2, Çzcd1, Çzab3, Çzcd3, Çzbc2, ÇzÇfcd2, ÇzÇfcd3, ÇfÇzd1, ÇzÇfd1, Çzcd2, Çfcd2, OT, Oc meşcerelerinden oluşmaktadır. b) Ormanın Teknik Özellikleri ( Kapalılığı, Cari Artım, Hektardaki Servet ) Orman İnceleme ve Değerlendirme Formunda belirtildiği üzere; mevcut ağaç cinsleri Kızılçam ve Fıstıkçamı olup, işletme şekli koru olarak vasıflandırılmıştır. İşletme ruhsat alanı olan 757,49 Ha’lık alan; yangın görmüş, gençleştirmeye ayrılmış sahalardan olmayıp, ağaçlandırılan sahalar içerisinde kalmamaktadır. Faaliyete yeni üretim alanlarında devam edilmeden önce, Orman Bölge Müdürlüğüne izin Müracaatı yapılacaktır. Söz konusu Orman İnceleme ve Değerlendirme Formu Ek:11’de sunulmuştur. İşletme ruhsat alanı olan 757,49 Ha’lık alan içerisinde kalan meşcere tipleri ve kapalılıkları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Meşcere Tipi (Ana Sembol) Çza3 Çzb2 Çzb3 BÇz ÇzÇfd1 Çzab2 Çzcd1 Çzab3 Çzcd3 Çzbc2 ÇzÇfcd2 ÇzÇfcd3 ÇfÇzd1 ÇzÇfd1 Çzcd2 Çfcd2 OT Oc Ağaç Türü (Alt Sembol) Kızılçam Kızılçam Kızılçam Bozuk Kızılçam Kızılçam, Fıstıkçamı Kızılçam Kızılçam Kızılçam Kızılçam Kızılçam Kızılçam, Fıstıkçamı Kızılçam, Fıstıkçamı Fıstıkçamı, Kızılçam Kızılçam, Fıstıkçamı Kızılçam Fıstıkçamı Ağaçsız orman toprağı Maden Ocağı Gelişme Çağı Sınıfı a b b d a c a c b c c d d c c - Kapalılık 3 2 3 1 2 1 3 3 2 2 3 1 1 2 2 - Tablo 36: Meşcere Tipleri ve Kapalılıkları c) Ocak Yerinin İşlendiği Mescere Haritası ve Yorumu Faaliyet alanının işlendiği 1/25000 ölçekli meşcere haritası Ek:10’de verilmiştir. Proje alanı ağaçlandırma, gençleştirmeye ayrılan alanlar ve yangın görmüş alanlar kapsamı dışında kalmaktadır. 72 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU İşletme ruhsat alanı olan 757,49 Ha’lık alan tamamı ile orman alanı olup, Çza3, Çzb2, Çzb3, BÇz, ÇzÇfd1, Çzab2, Çzcd1, Çzab3, Çzcd3, Çzbc2, ÇzÇfcd2, ÇzÇfcd3, ÇfÇzd1, ÇzÇfd1, Çzcd2, Çfcd2, OT, Oc meşcerelerinden oluşmaktadır. Orman alanında bulunan meşcere tipleri ve kapalılıkları Tablo 36‘da verilmiştir. 1/25000 Ölçekli Meşcere Haritasında görüleceği üzere ruhsat alanı 279, 281, 267, 268, 270, 248, 249, 250, 251, 252, 273, 272, 287, 271, 283, 284, 289, 288, 282, 269 nolu bölmeler içinde kalmaktadır. d) Sahanın Yangın Görüp Görmediği Proje alanında yangın görmüş orman alanı bulunmamaktadır. 4.1.10. Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında Bulunan Araziler ( Askeri Yasak Bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile " Sınırlandırılmış Alanlar " v.b. ) Söz konusu ruhsat alanı içerisinde üretim yapılan ve proje ile genişletilecek olan alan tamamı ile orman arazisi niteliğindedir. Faaliyet alanı ve yakın çevresinde Askeri Yasak Bölgeler, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile sınırlandırılmış alanlar bulunmamaktadır. 4.1.11. Peyzaj Değeri Yüksek Yerler ve Rekreasyon Alanları Faaliyet alanı ve yakın çevresinde peyzaj değeri yüksek yerler ve rekreasyon alanları kapsamında alan bulunmamaktadır. 4.1.12. Diğer Özellikler Proje için seçilen yerin ve projenin etki alanının çevresel özellikleri hususunda eklenebilecek başka özellik bulunmamaktadır. 4.2. Sosyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri 4.2.1.Ekonomik Özellikler (Yörenin Ekonomik Yapısını Oluşturan Başlıca Sektörler) Aydın İlinde küçük, orta ve büyük ölçekte yaklaşık 600 adet sanayi tesisinin %90’nını doğrudan ve dolaylı olarak tarıma dayalı işletmeler oluşturmaktadır. Ayrıca mevcut toprağın iklim ve ekolojik özellikleriyle polikültür tarıma uygunluğu, tarımın her dalında yetiştiriciliğin yapılabildiği geniş bir potansiyele sahip olduğu gözlenmektedir. Karpuzlu ilçesinin; Ege bölgesinde bulunması, Akdeniz iklimine sahip olması yaz-kış tarım yapılabilmesi, arazisinin sulak ve ekilebilir olması nedeniyle ekonomisinin büyük bir kısmı tarıma dayalıdır. İlçede tarıma dayalı olarak küçük ölçekli işletmeler mevcut bulunmaktadır. Bu işletmelerde ve tarım alanlarında geçici işçiler istihdam edilmektedir. İlçedeki mevcut tarımsal işletmeler arasında, zeytinyağı fabrikaları, un fabrikası bulunmaktadır. Ayrıca Karpuzlu İlçesinde küçük sanayi sitesi de mevcuttur. Sanayi sitesinde imalata yönelik üretim olmayıp, bakım-onarım sektörüne yönelik işler yapılmakta olup, çeşitli sanatlar icra edilmektedir. 73 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Hayvancılık ve arıcılık da ilçenin gelir kaynaklarından olup, ilçe ekonomisine katkı sağlamaktadır. İlçede madencilik faaliyetleri bulunmakta olup zengin kuvars ve feldspat madenleri işletilmektedir. İlçe sınırları içinde mevcut bulunan ocak işletmeleri, yöre halkı ve ilçe ekonomisine katkı sağlamaktadır. E K 154.786 1.418 55 25.119 6.521 733 62 18.867 187 35.278 5.922 9.209 728 E K E K E K 27 K İnşaat Elektrik Gaz ve Su İyi Tanımlanmam ış Faaliyetler E 113 K 13.845 E Toplum Hizmetleri, Sosyal ve Kişisel Hizmetler K 44.517 E 2.738 K Mali Kurumlar, Sigorta Taş.Maallara Ait İşler ve Kurumları,Ya r.İş Hiz. E 5.892 E K Toptan ve Parekende Ticaret Lokanta ve Oteller Madencilik ve Taş Ocakları K İmalat Sanayi Ziraat Avcılık, Ormancılık, Balıkçılık E 123.964 AYDIN Ulaştırma Haberleşme ve Depolama Aydın İli’ndeki ziraat, inşaat, madencilik sektörü gibi çeşitli iş kollarına ait işgücünün dağılımı aşağıdaki tabloda tanımlanmaktadır. *E: Erkek K: Kadın Tablo 37: Aydın İli Ekonomik Faaliyet ve Cinsiyetlere Göre İstihdam Edilen Nüfus Aydın İli’nde toplam nüfusun %55’i geçimini tarımdan sağlamakta, nüfusun başlıca gelir kaynağını tarım oluşturmaktadır. Çay dışında aşağı yukarı her türlü bitkisel üretimin yapıldığı Aydın İli’nde en çok katma değer yaratan bitkisel ürünler; incir, zeytin, pamuk ve kestanedir. Aydın İli bitkisel üretimde ülke genelindeki incir üretiminin %66’sına, zeytinin % 25’ine, kestanenin % 33’üne, pamuğun %29’una sahiptir. Ülkemizde ekonomik faaliyete göre istihdam edilen nüfus incelendiğinde en fazla istihdamın olduğu alanlar ziraat, avcılık, ormancılık ve balıkçılık alanlarıdır. Bu alanlardaki istihdam ülkemiz istihdamının %48,4’üdür. Erkek nüfusunun istihdamında en fazla istihdamın payına sahip sektör hizmet sektörüdür. Aydın İli’nde cinsiyette göre istihdam verileri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Sektör İçindeki Payları % Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Diğer Kadın Hizmet Erkek İnşaat Toplam Sanayi Kadın AYDIN Tarım Sektörü Erkek Toplam İstihdam Edilen Nüfus 265.110 184.871 449.981 46,8 83,7 103,0 3,6 7,1 0,1 35,8 12,6 0,0 0,0 Tablo 38: Aydın İli Ekonomik Faaliyetlere Göre İstihdam Edilen Nüfus Payları Aydın İli; zeytin, incir, kestane üretiminde Türkiye genelinde birinci sırada, pamuk üretiminde Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden sonra ikinci sırada yer almaktadır. Karpuzlu ilçesinin de geçim kaynağı; zeytin, pamuk, sebze ve meyve yetiştiriciliği gibi büyük oranda tarıma dayalı üretimden ibarettir. 74 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 4.2.2. Nüfus ( Yöredeki Kentsel ve Kırsal Nüfus ) Aydın İli 2008 yılı adrese dayalı nüfus sayımı sonuçlarına göre merkez ve ilçelerinin nüfus bilgileri tabloda sunulmuştur. Aydın Merkez Bozdoğan Çine Germencik Karacasu Koçarlı Kuşadası Kuyucak Nazilli Söke Sultanhisar Yenipazar Buharkent İncirliova Karpuzlu Köşk Didim Toplam İl/ilçe merkezleri Toplam Erkek Kadın 171.242 84.967 86.275 9.725 4.788 4.937 20.277 10.050 10.227 12.544 6.133 6.411 6.156 3.078 3.078 6.707 3.338 3.369 58.650 29.982 28.668 7.813 3.783 4.030 108.056 53.215 54.841 65.974 33.064 32.910 5.890 2.957 2.933 6.627 3.183 3.444 6.955 3.378 3.577 18.921 9.456 9.465 2.202 1.125 1.077 9.778 4.862 4.916 39.183 20.468 18.715 556.700 277.827 278.873 Toplam 64.134 26.720 33.417 30.980 14.933 20.364 20.143 22.078 35.571 49.516 15.187 6.988 5.750 23.372 10.499 17.390 11.758 408.800 Belde/köyler Erkek 31.934 13.557 16.773 15.302 7.328 10.113 10.319 10.958 17.830 24.952 7.454 3.486 2.880 11.585 5.259 8.817 6.060 204.607 Kadın 32.200 13.163 16.644 15.678 7.605 10.251 9.824 11.120 17.741 24.564 7.733 3.502 2.870 11.787 5.240 8.573 5.698 204.193 Toplam 235.376 36.445 53.694 43.524 21.089 27.071 78.793 29.891 143.627 115.490 21.077 13.615 12.705 42.293 12.701 27.168 50.941 965.500 Toplam Erkek 116.901 18.345 26.823 21.435 10.406 13.451 40.301 14.741 71.045 58.016 10.411 6.669 6.258 21.041 6.384 13.679 26.528 482.434 Kadın 118.475 18.100 26.871 22.089 10.683 13.620 38.492 15.150 72.582 57.474 10.666 6.946 6.447 21.252 6.317 13.489 24.413 483.066 Tablo 39: 2008 Yılı Aydın İli ve İlçeleri Belde / Köy Nüfus Bilgileri Karpuzlu İlçesi 2008 yılı adrese dayalı nüfus sayım sonuçlarına göre merkez ve belde/köy nüfus bilgileri aşağıdaki tabloda sunulmuştur. Belde/Köy Merkez Abak Akçaabat Cumalar Çobanisa Ektirli Gölcük Güney Hatipkışlası Koğuk Meriçler Mutluca Ovapınarı Ömerler Şenköy Tekeler Ulukonak Umcular Yahşiler Işıklar Bucak Toplamı İlçe Toplamı Toplam 2.202 570 525 224 762 406 791 256 664 535 347 127 533 505 244 2.099 796 376 559 180 10.499 12.701 Erkek 1.125 301 279 105 404 189 395 124 343 256 176 74 272 252 116 1.050 375 185 276 87 5.259 6.384 Tablo 40: 2008 Yılı Karpuzlu İlçesi Belde/Köy Nüfus Bilgileri 75 Kadın 1.077 269 246 119 358 217 396 132 321 279 171 53 261 253 128 1.049 421 191 283 93 5.240 6.317 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Proje sahasının bulunduğu Karpuzlu ilçesinin; 2008 yılı adrese dayalı nüfus sayım sonuçlarına göre toplam nüfusu 12 701 olarak açıklanmıştır. Toplam nüfusun %83’lük kısmını kırsal nüfus %17’lik kısmını da kentsel nüfus oluşturmaktadır. Karpuzlu İlçesi kentsel ve kırsal nüfus dağılımlarının grafiksel gösterimi aşağıda sunulmuştur. Karpuzlu İlçesi Nüfus Dağılımları Kentsel Nüfus 17% Kırsal Nüfus 83% Kentsel Nüfus Kırsal Nüfus Şekil 20: Karpuzlu İlçesi Kentsel ve Kırsal Nüfus Dağılımları 4.2.3. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri ( Eğitim, Sağlık, Kültür Hizmetleri ) Aydın İli’nde; 29 okul öncesi kurum, 473 ilköğretim okulu, 6 özel eğitim okulu, 95 genel ve meslek lisesi olmak üzere, toplam 603 okul bulunmaktadır. Bu okullarda 169.983 okulöncesi, ilköğretim ve ortaöğretim öğrencisi öğrenim görmektedir. Ayrıca ilde Adnan Menderes Üniversitesine bağlı, başta 7 Fakülte, 3 Yüksekokul, 3 Enstitü, 13 Meslek Yüksek Okulu, 1 devlet konservatuarı ile on araştırma ve uygulama merkezi olmak üzere 37 birimde eğitim-öğretim, araştırma, yayın ve danışmanlık hizmetleri sürdürülmektedir. Karpuzlu İlçesi genelinde ise 7 İlköğretim Okulu, 1 Lise, olmak üzere toplam okul bulunmaktadır. İlçenin eğitim düzeyi ile ilgili yaklaşık oranlar aşağıdaki tabloda verilmiştir. 76 6-13 14-17 18-21 22-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65 + Toplam Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın 507 546 14 26 4 7 4 4 5 3 3 2 1 7 5 23 14 22 18 40 33 74 70 70 281 137 1.920 3 4 2 3 5 4 3 4 7 12 7 18 4 20 3 33 11 92 19 136 172 772 1.334 1 4 297 255 159 178 52 12 11 1 6 3 9 2 63 50 42 19 58 20 49 5 19 7 20 38 6 12 1 23 4 20 3 6 1 12 1 3 7 3 3 6 4 1 2 12 7 8 4 4 1 3 1 1 1 1 1 5 1 138 374 51 Tablo 41: Karpuzlu İlçesi Eğitim Düzeyi Nüfus Dağılımı Eğitim Durumu 0.02% 48.49% 19.49% 0.52% 2.90% 3.80% 1.40% 1 4 970 9.85% 13.54% Okuma Yazma Bilmeyen İlköğretim Mezunu Ortaokul veya Dengi Okul Mezunu Lise veya Dengi Okul Mezunu Bilinmeyen İlkokul Mezunu Yüksek lisans Mezunu Okuma Yazma Bilen Fakat Bir Okul Bitirmeye Yüksekokul veya Fakülte Mezunu Şekil 21: Karpuzlu İlçesi Eğitim Durumları 77 2 35 8 54 4 54 3 17 6 6 12 6 9 6 3 8 3 5 4 5 4 16 286 Toplam Bilinmeyen Yüksek lisans Mezunu Yüksekokul veya Fakülte Mezunu Ortaokul veya Dengi Okul Mezunu İlköğretim Mezunu İlkokul Mezunu 7 4 88 116 140 219 209 235 272 283 295 320 405 373 358 301 277 181 159 105 350 80 4.777 Lise veya Dengi Okul Mezunu SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Okuma Yazma Bilen Fakat Bir Okul Bitirmeyen Okuma Yazma Bilmeyen Cinsiyet Yaş Grubu IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. 514 553 322 281 271 251 244 158 324 263 301 257 333 326 356 374 442 422 403 379 336 351 258 317 811 1.005 9.852 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Sağlık: Aydın İli’nde sağlık sektöründe; 13 Hastane, (8 Devlet, 1 Tıp.Fak.Eğt.Arş.ve Uyg.Hastanesi, 4 Özel Hastane), 2 Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesi, 1 Kanser Erken Teşhis ve Tanı Merkezi, 2 Hemoglobinopati Merkezi, 4 Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi, 4 Verem Savaş Dispanseri, 100 Sağlık Ocağı, 4 Halk Sağlığı Laboratuvarı mevcuttur. İncirliova İlçesi genelinde ise 3 sağlık ocağı ve 7 sağlık evi hizmet vermektedir. 2007 yılı nüfus sayımına göre Aydın İli’nin toplam nüfusu 946 971’dir. Bu nüfusun 536 758 kişi kent merkezlerinde, 410 213 kişi kırsal alanda yaşamakta ve km2’ye 118 kişi düşmektedir. Aydın İlinde Sağlık Bakanlığı’na bağlı tedavi kurumlarında on bin kişiye 11, tüm tedavi kurumları değerlendirildiğinde ise on bin kişiye 19 yatak düşmektedir. Dünya ortalamasına göre bu rakam 36, Türkiye genelinde ise 26 yataktır. İl’de sağlık hizmetlerinin etkin bir şekilde sunumu için personel, araç-gereç ve bina açısından önemli bir ihtiyaç bulunmamaktadır. Kültür: Aydın İli’nin yer aldığı Büyük Menderes Vadisi, antik kentleriyle açık hava müzesi görünümünde tarihin bilinen devirlerinden beri çeşitli uygarlıklara merkez olmuştur. İlde 8 Ören yeri (Afrodisias, Nysa, Alinda, Alabanda, Magnezia, Pirene, Milet ve Didim) olmak üzere toplam 21 adet turizm alanı mevcut olup, arkeolojik tarihsel ve kentsel sit alanları; sivil mimarlık örnekleri, anıt yapılar gibi yaklaşık 700 civarında tescilli kültür varlığına ev sahipliği yapmaktadır. Aydın İli’nin turizm potansiyeli deniz, termal, gençlik, kültür ve sanat, ekoturizm türleri şeklinde sıralanabilir. Sosyal olarak birçok etkinlik düzenlenmekte, Devlet Resim Heykel Müzesi ve Güzel Sanatlar Galerisinde sergiler açılmakta, folklorumuzun kökü diyebileceğimiz zeybek oyunu sergilenmektedir. Karpuzlu İlçesi tarihi kalıntı olarak Aydın İlinin diğer ilçeleri gibi zengin bir mirasa sahiptir. Karpuzlu ilçesi merkezinde bulunan Alinda Antik kenti dışında başka bir yerleşime rastlanmasa da büyük yapılar olarak Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemi kalıntıları mevcuttur. Alinda Antik kentinde bulunan Agorası, tiyatrosu, su sarnıçları ve sur kalıntıları turistik olarak gezilen tarihi yerlerdendir. Faaliyet alanına en yakın yerleşim yeri Hatipkışla köyüdür. Hatipkışla Köyünde ilköğretim okulu mevcuttur. 1,2 ve 3.sınıflar yerinde, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar ise Karpuzlu Vakıfbank İlköğretim okulunda eğitim-öğretim görmektedir. Köyün içme suyu şebekesi mevcuttur. Köyde sağlık evi ve lojmanları vardır, ancak sağlık görevlisi yoktur. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon mevcuttur. 4.2.4. Sağlık ( Bölgede Mevcut Endemik Hastalıklar ) Bölgede görülen mevcut endemik hastalık bulunmamaktadır. 4.2.5. Diğer Özellikler Sosyo-Ekonomik bulunmamaktadır. çevrenin özellikleri 78 hakkında belirtilecek başkaca özellik IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Bölüm 5: Projenin Çevre Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler (Bu bölümde projenin fiziksel ve biyolojik çevre üzerine etkileri tanımlanır; bu etkileri önlemek, en aza indirmek ve iyileştirmek için alınacak yasal, idari ve teknik önlemler ayrı ayrı ve ayrıntılı bir şekilde açıklanır.) 5.1. Projenin Çevre Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler 5.1.1. Üretim Sırasında Nerelerde ve Ne Kadar Alanda Hafriyat Yapılacağı, Hafriyat Sırasında Kullanılacak Malzemeler, Patlayıcı Maddeler Proje konusu faaliyet kapsamında işletme izni alınan sahada şantiye binası (konteynır), fosseptik yapıları kurulu bulunmaktadır. Yeni kapasite ile revize edilerek gerekli düzenlemeler yapılacaktır. Proje sahasında yapılacak olan sosyal yapılar tamamı ile taşımalık (konteynır) olarak inşa edilecek, herhangi bir inşaat işlemi gerçekleştirilmeyecektir. Dolayısı ile projenin inşaat aşaması bulunmamaktadır. Bu aşamaya kadar yapılan işlemler ve bundan sonra yapılacak çalışmalarda toprak kirliliğinin önlenmesi için gerekli önlemler alınmış ve alınacaktır. Sodyum ve Feldspat ocağında çalışma yapılacak ocak alanları toplam 200,42 Ha (2 002 400 m2)’dır. Faaliyet alanında Feldspat cevheri için tespit edilen damar kalınlığı ortalama 35 m alınmıştır. Cevher ve üstünde bulunan pasa malzeme (gnays) alanda yer yer mostra pozisyonunda gözlenmekte olup, kalınlığı ise yine ortalama 35 m’dir. Üzerinde 10-30 cm kalınlığı bulan bitkisel toprak mevcut olup, bitkisel toprak kalınlığı ortalama 20 cm alınmıştır. Faaliyet alanında yılda 1250000 ton/yıl (480769,23m3/yıl) feldspat üretilmesi planlanmaktadır. Buna göre cevher kalınlığı ortalama 35m alındığında yılda yaklaşık olarak; 480769,23m3 / 35 m = 13736,26m2 alanda çalışma yapılacaktır. Faaliyet alanında cevhere ulaşabilmek amacıyla önce üst örtü toprağı sıyrılacak, akabinde cevher üstündeki pasa malzeme patlatma yolu ile gevşetilerek alınacak, daha sonra cevherin çıkarılması amacıyla tekrar patlatma işlemi yapılacaktır. Dekapaj için kazı işlemi patlatma işlemi ile gerçekleştirilecektir. Gevşetilen pasa malzeme yükleyici vasıtası ile kamyonlara yüklenip pasa malzeme stok alanına nakledilecektir. Yılda 1250000 ton/yıl feldspat üretimi için çıkarılacak pasa malzeme, yine yılda 1250000 ton/yıl olarak belirlenmiştir. Patlatma deliklerinin açılması için, delici kullanılmaktadır. Kompresör deliciye basınçlı hava verilmesinde kullanılmaktadır. Patlatma işleminde ANFO olarak adlandırılan Amonyum Nitrat ve Motorin karışımından oluşan madde kullanılacaktır. Bu patlayıcı, jelatinit tipi dinamit ve milisaniye gecikmeli kapsüller yardımıyla patlatılacaktır. Üretim sırasında yapılacak olan patlatma için patlayıcı madde olarak ANFO ve dinamit kullanılacak olup başka herhangi bir tehlikeli, toksik, parlayıcı ve patlayıcı madde kullanımı olmayacaktır. Üretim sırasında kullanılacak patlayıcı maddeler faaliyet alanında depolanmayacak, patlatma işleminin gerçekleşeceği gün dışarıdan anlaşmalı uzman firma ile patlayıcı madde alana getirilecek ve patlatma işlemi Jandarma nezaretinde geniş güvenlik emniyetinde gerçekleştirilecektir. Patlatma işlemi sırasında gerekli tüm önlemler alınacaktır. 79 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Faaliyet alanında üretim faaliyetleri sırasında, patlayıcı maddelerin sahada kullanımı, taşınması ve depolanması ile ilgili olarak 24.12.1973 tarih ve 14752 sayılı resmi gazetede yayımlanan “Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkındaki Tüzük” hükümlerine uyulacak ve “12.11.2004 tarih ve 25641 sayılı “Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle, Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması Yok Edilmesi, Denetlenmesi, Usul ve Esasları Tüzüğü” hükümlerine uyulacaktır. 31.05.2005 tarih ve 25831 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği ve 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyularak çalışmalar sürdürülecektir. 5.1.2. Hafriyat Artığı Toprak, Taş, Kum vb. Maddelerin Miktarı, Nerelere Taşınacakları veya Hangi Amaçlar İçin Kullanılacakları Feldspat ocağında çalışma yapılacak ocak alanları toplam 200,42 Ha (2 002 400 m2)’dır. Faaliyet alanında Feldspat cevheri için tespit edilen damar kalınlığı ortalama 35 m alınmıştır. Cevher ve üstünde bulunan pasa malzeme alanda yer yer mostra pozisyonunda gözlenmekte olup, kalınlığı ise yine ortalama 35 m’dir. Üzerinde 10-30 cm kalınlığı bulan bitkisel toprak mevcut olup, bitkisel toprak kalınlığı ortalama 20 cm alınmıştır. Faaliyet alanında cevhere ulaşabilmek amacıyla önce üst örtü toprağı sıyrılacak, akabinde cevher üstündeki pasa malzeme patlatma yolu ile gevşetilerek alınacak, daha sonra cevherin çıkarılması amacıyla tekrar patlatma işlemi yapılacaktır. Faaliyet alanında yıllık 1250000 ton cevher üretimi gerçekleştirilecek ve yine yıllık yaklaşık 1250000 ton pasa malzeme çıkarılacaktır. Faaliyet alanında yılda 1250000 ton/yıl (480769,23m3/yıl) feldspat üretilmesi planlanmaktadır. Buna göre cevher kalınlığı ortalama 35m alındığında yılda yaklaşık; 480769,23m3 / 35 m = 13736,26m2 alanda çalışma yapılacaktır. Ocak sahasında bitkisel toprağın altında pasa malzemesi bulunmaktadır. Çalışma alanının ortalama %70’lik bölümünde üst örtü toprağı (bitkisel toprak) sıyırma işlemi yapılacak olup, buna göre; 16025,64m2x0,70=11217,95m2'lik alanda sıyırma işlemi yapılacaktır. Sıyrılması gereken örtü tabakasının kalınlığı yaklaşık 0,2m olduğuna göre; 11217,95m2x0,2 m = 2243,59 m3 x 1,6 ton/ m3 = 3589,74 ton örtü tabakası sıyrılacaktır. İş makineleri ile sıyrılacak bitkisel toprak kamyonlarla taşınarak düz zeminde (eğim %5’den az) toplam alanı 12,79 Ha olan üst örtü toprağı stok alanlarında depolanacaktır. Faaliyet alanında cevhere ulaşabilmek amacıyla cevher üstündeki pasa malzeme patlatma yolu ile gevşetilerek alınacaktır. Faaliyet alanında yıllık yaklaşık 1250000 ton pasa malzeme çıkarılacaktır. Çıkarılacak pasa malzeme feldspat damarı üzerini kaplayan ekonomik değeri olmayan gnays şeklinde görülmektedir. Üretimde pasa olarak nitelendirilecek, yıllık yaklaşık 1 250 000 ton olarak belirlenen gnays; 61,04Ha’lık pasa malzeme stok alanında depolanacak, gerektiği durumlarda, sıyrılarak yine aynı alanda depolanacak ve faaliyet sonrası rehabilite çalışmalarında kullanılacak bitkisel toprağın stabilitesi için etrafına sarılarak destek ve bitkisel toprağı korumak amaçlı kullanılacak, yine gerektiği durumlarda yol düzenleme çalışmalarında 80 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU alt malzeme olarak kullanılacaktır. Faaliyet sonuna doğru ise sahanın rehabilitasyonu, arazi düzenlemesi için stok sahasında saklanacaktır. Bu uygulama faaliyet süresince devam edecektir. Faaliyet sonunda ise faaliyet sırasında oluşturulacak kazı boşluklarının kapatılması için kullanılacaktır. Orman Bölge Müdürlüğü görüşleri doğrultusunda ise üzeri ağaçlandırılarak terk edilecektir. 31.05.2005 tarih ve 25831 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği ve 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyularak çalışmalar sürdürülecektir. 5.1.3. Suyun Temin Edileceği Kaynaklardan Getirilecek Su Miktarları, İçme ve Kullanma Suyu ve Diğer Kullanım Amaçlarına Göre Miktarları Proje kapsamında kullanılacak su 2 şekilde değerlendirilecektir; -Çalışacak personelin kullanacağı içme ve kullanma suyu -Ocak içi yolların ve patlatma işleminde tozumayı engellemek amacıyla spreylemede kullanılacak su Personelin içme ve kullanma suyu: Sahada çalışacak personelin gerekli olacak içme suyu işletmeye ayrı olarak 17.02.2005 Tarih ve 25730 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren İnsani Tüketim Amaçlı Sular Yönetmeliği hükümlerine uygun Sağlık Bakanlığı’ndan izinli piyasada satışı yapılan ambalajlı damacanalarla ihtiyaç dahilinde faaliyet alanına taşınarak sağlanmış olacaktır. Getirildiği sıhhi damacanalarda taşınan su, işçilerin sağlığı için tehlike oluşturmayacak koşullarda muhafaza edilecektir. Ocakta çalışacak personelin içme suyu miktarının, kullanma suyuna oranla ihmal edilebilecek miktarda olması ve içme suyunun yukarıda da belirtildiği gibi dışarıdan damacanalarla temin edildiği hesap edildiği nedeni ile tamamının kullanma suyu ihtiyacı olduğunu kabul edersek; bir işçinin günlük içme ve kullanma suyu ihtiyacı ortalama 150litre, 23 işçi için toplam 3450litre/gün suya gereksinim olacaktır. Ocakta çalışacak işçilerin kullanma suyu, 17 Şubat 2005 tarih ve 25370 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” hükümleri çerçevesinde ruhsatlı bir su işletmesinden temin edilecektir. Tozumayı önlemek amacıyla kullanılacak su: Faaliyet süresince stok alanı ve civarında, işletme içi yollarda, ayrıca patlatma öncesinde patlatılacak ayna üst basamağı ve alt basamağında sulama yapılacaktır. Sulama tankeri ile yaklaşık 4m genişlikte hareket halindeyken tanker arkasından su püskürtülecektir. Böylece su partikülleri toz tanelerini sararak daha yoğun bir ortam oluşturmakta ve ince tozların bu ortamda çökelmesini sağlamaktadır. Tüm bunlar için gerekli olacak su ise, yine Ortaköy’den tanker vasıtası ile sağlanacaktır. Bunun için gerekli su miktarı ise günde yaklaşık 50m3 olacaktır. Ocak sahasında tozumayı önlemek amacıyla kullanılacak su için gerekli olacak suyun temin edilebilmesi için Ortaköy’den Muhtarlığından gerekli izinler alınmış olup, izin belgesi Ek:17’te sunulmuştur. 81 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Faaliyet sırasında gerekli olacak günlük toplam su miktarı; Personelin kullanma amaçlı su miktarı : 3,45m3/gün Toz önleyici olarak kullanılacak su miktarı : 50m3/gün Toplam : 53,45m3 olacaktır, Miktar (m3/gün) Suyun Kullanım Amacı Temin yöntemi Personel için içme suyu Sağlık Bakanlığı’ndan izinli piyasada satışı yapılan ambalajlı damacanalarla Personel için kullanma suyu Ruhsatlı su işletmesinden Tozumayı önlemek için kullanılacak su Ortaköy Köyünden tanker vasıtasıyla TOPLAM 3,45 50 53,45 Tablo 42: Su Kullanımı 5.1.4. Proje Kapsamındaki Elektrifikasyon Planı, Bu Planın Uygulanması İçin Yapılacak İşlemler ve Kullanılacak Malzemeler, Enerji Nakil Hatlarının Geçirileceği Yerler ve Trafoların Yerleri Proje kapsamında elektrifikasyon planı gerektirecek herhangi bir durum söz konusu değildir. Ocak sahasında iş makineleri için akaryakıt (mazot) kullanılacaktır. Elektrik ihtiyacı jeneratörle giderilecek olup, ileriki aşamalarda ihtiyaç halinde, gerekli tüm izinler alınarak sahaya en yakın trafodan hat çekilecektir. 5.1.5. Proje Kapsamındaki Ulaştırma Altyapısı Planı (Ulaştırma Güzergâhı, Şekli, Yolların Mevcut Durumu ve Kapasitesi, Hangi Amaçlar İçin Kullanıldığı, Mevcut Trafik Yoğunluğu, Yerleşim Yerlerine Göre Konumu, Faaliyet İçin Kullanılacak Araçları Kaldırıp Kaldıramayacağı, Yapılması Düşünülen Tamir, Bakım ve İyileştirme Çalışmaları vb.) Proje konusu saha Aydın N19-b1 paftasında yer almaktadır. Proje alanı kuş uçumu mesafelerle faaliyet alanı Milas İlçesine kuşuçumu yaklaşık 13,5km, Karpuzlu İlçesine kuşuçumu yaklaşık 8,5km, Hatipkışla Köyüne kuşuçumu yaklaşık 4 km, Ortaköy’e 3 km, en yakın yerleşim birimi olan Çamköy’e kuşuçumu yaklaşık 2 km mesafede yer almaktadır. Üretim yapılan bölgede sahaya kadar ulaşımı sağlayacak yol mevcut olup, yeni alanlara ulaşım için Orman Bölge Müdürlüğü’nden yol için gerekli izinler alınacaktır. Üretilecek olan cevher, proje alanı içerisinde herhangi bir noktadan en fazla yaklaşık 5 km mesafe ile ocak dışına ana ulaşım yoluna (Karpuzlu-Milas karayolu) taşınacaktır. Mevcut yollar, yakın civarda bulunan diğer firmalarla birlikte kullanılmaktadır. Bu güzergah yollarında, yetkili resmi kurumlar öncülüğünde bölgede faaliyet gösteren diğer firmalar ile gerektiği durumlarda tamir bakım ve iyileştirme çalışmaları yapılmaktadır. Nakliye yolu güzergahında yerleşim yeri bulunmamaktadır. Malzemenin taşınması sırasında yerleşim yerlerinden geçilmeyecektir. Güzergah ne olursa olsun sürücülerin hız limitlerine uymaları sağlanacaktır. 82 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Faaliyet kapsamında sahadan nakliye esnasında 2918 sayılı Trafik Kanunu’na göre hazırlanan Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 51. maddesine göre hız sınırına, 65. maddesine göre araçların boyut ve ağırlıklarına ve araçların yükleme kurallarına uyulacak ve köprü, sanat yapıları ve menfezlere zarar verilmeyecektir. 5.1.6. Faaliyet Sırasında Kesilecek Ağaçların Tür ve Sayıları, Ortadan Kaldırılacak Tabii Bitki Türleri ve Ne Kadar Alanda Bu İşlerin Yapılacağı, Orman Yangınları ve Alınacak Önlemler Faaliyet sahası, tamamı ile orman arazisinden oluşmaktadır. Faaliyet alanında cevhere ulaşabilmek amacıyla önce üst örtü toprağı sıyrılacak, akabinde cevher üstündeki pasa malzeme (gnays) alınacaktır. Pasa malzeme (gnays) alanda yer yer mostra pozisyonunda gözlenmektedir. Üzerinde 10-30 cm kalınlığı bulan bitkisel toprak mevcut olup, bitkisel toprak kalınlığı ortalama 20 cm alınmıştır. Çalışma alanının ortalama %70’lik bölümünde üst örtü toprağı alınacaktır. Ocak sahası alanında, vejetasyon bakımından Batı Anadolu’da iklime uygun olarak gelişen ve makinin yerini alacak olan kızılçam (Pinus Brutia ten) ormanına geçiş safhasında bulunmaktadır. Akdeniz ikliminin hakim olduğu Türkiye’nin Kuzeybatı, Batı, Güneybatı ve Güneyinde son vejetasyon (klimax) olan bu topluluk, anılan bölgelerde deniz seviyesinden 1000m. (1200) lere kadar görülmektedir. Faaliyet sahasının, belirtildiği üzere geçiş safhasında bulunması nedeniyle Pırnal meşesi (Quercus cocciferae L.), laden (Cistus creticus L.), funda (Erica manipuliflora Solisp.), çitlenbik = adi sakız (Pistacia lentiscus L. ve P. Terebinthus L.), sandal ağacı (Arbutus andrachne L.) ve akçakesme (Phillyrea latifolia L.) gibi maki elemanları kızılçama eşlik etmektedir. Faaliyet alanı ve çevresi orman arazisi niteliğinde olup koru olarak vasıflandırılmıştır. Orman İnceleme ve Değerlendirme Formunda belirtildiği üzere; mevcut ağaç cinsleri Kızılçam ve Fıstıkçamı’dır. Faaliyet kapsamında ocak alanları olarak seçilen bölgelerde ağaç kesimi yapılacaktır. Ağaç kesimleri için Orman Bölge Müdürlüğü’ne bilgi verilecek, alınacak izin alanlarında ağaç adetleri Orman Bölge Müdürlüğünce belirlenecek, kesimi Orman Bölge Müdürlüğü nezaretinde yapılacaktır. Faaliyet alanının orman alanı olması sebebiyle olası bir yangın riskine karşın, yangına karşı yeterli sayıda yangın söndürme ekipmanı (kazma, kürek, balta, su kovası vs.) bulundurulmakta, ocak hiçbir zaman boş bırakılmamakta, bunun için ocakta sürekli bir bekçi görev almaktadır. Faaliyet sahasında telsiz telefon bulundurulacaktır. Yangın konusunda hassas davranılmakta; sahada ateş yakılmayarak, çalışan işçiler sürekli kontrol edilecek ve uyarılacaktır. Yangına karşı en yakın itfaiye birimi ve ilgili kuruluşlar ile irtibat halinde olunacaktır. Ocakta meydana gelmesi muhtemel bir yangın için ise aşağıdaki başlıca tedbir ve önlemler alınacaktır. 1- Ocak çevresinde yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı maddeler bulundurulmayacaktır. 2- Personele yangın eğitimi verilecektir. 3- Yangın ile ilgili uyarı ikaz ve levhaları konulacaktır. (Ateşle Yaklaşma, Sigara İçilmez vb.) 83 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 4- Ocak çevresinde ve araç içlerinde yeterli sayıda yangın tüpleri bulundurulacaktır. 5- Kullanma suyu tankının, olası bir yangına karşı kullanılması hakkında personel bilgilendirilecektir. 5.1.7. Yörede Bulunan Korunması Gereken Türler Üzerine Projenin Etkileri ve Alınacak Önlemler Yapılan flora-fauna literatür ve gözlem çalışmaları sonucunda korunması gereken türlere, endemik ve/veya nesli tehlikede ve Bern Sözleşmesi ile korunan herhangi bir türe rastlanılmamıştır. Ayrıca fauna türlerinden de nesli tehlike altında tür tespit edilmemiştir. IUCN kategorilerine göre faaliyet alanı ve çevresinde nesli şiddetli tehdit altında olan (CR), tehdit altında olan (EN) türler bulunmamakta, VU A1cd (zarar görebilir) ve LC (endişe duyulmayan) kategorisindeki türlere rastlanmaktadır. Proje alanında literatürde listede yer alan ve gözlemler neticesi de tespit edilen adi tosbağa, zarar görebilir türler arasında kalmaktadır. Faaliyet süresince iş makineleri ve çalışanlar bu husus dikkate alarak, dikkatli bir şekilde çalışmalarını sürdürecektir. İşletme aşamasında, yapılacak işlerden dolayı alandaki flora ve faunanın zarar görmesi muhtemel görünmektedir. İşletme sırasında meydana gelebilecek toz, Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği sınırları altında olduğundan proje alanı dışında yakın yöredeki flora pek fazla etkilenmeyecektir. Ayrıca proje alanı ve yakın çevrede yaşayan fauna türleri alandaki hareketlilikten dolayı, tekrar doğal ortamlarını bulmak için saha yakınından uzaklaşacaktır. Üretim sonrası rehabilitasyon çalışmaları ile en kötü ihtimalle eski haline yakın durumda bırakılacak ocak alanlarından uzaklaşan fauna türleri ise yine bölgedeki popülasyonlarını artıracak, Orman Bölge Müdürlüğü kontrolünde gerçekleştirilecek rehabilitasyon çalışmaları neticesinde saha ilk haline yakın konumda bırakılarak, bölgeye özgü floranın kendiliğinden oluşma süreci başlayacaktır. 5.1.8. Elden Çıkarılacak Tarım Alanlarının Büyüklüğü, Arazi Kullanım Kabiliyeti Rapor konusu ruhsat alanı içerisinde üretim yapılan ve proje ile genişletilecek olan 274,04 Ha alan tamamı ile orman arazisi niteliğindedir. Proje alanında elden çıkarılacak tarım alanları bulunmamaktadır. 5.1.9. Üretimde Kullanılacak Makinelerin, Araçların ve Aletlerin Miktar ve Özellikleri Faaliyet alanında üretimde kullanılan makine, araç ve aletlerin miktarları aşağıda tablo halinde verilmiştir. İşletmede yeni kapasitesinde belirlenen değerde üretimin yapılabilmesi amacıyla yeni ekipman olarak 2 adet ekskavatör, 1 adet delici makine firmanın diğer ocaklarından getirilerek ilave edilecek olup, bunun dışında herhangi bir ekipman ya da makine ilave edilmeyecek, mevcut makine-ekipmanlar kullanılacaktır. 84 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ekipman - Malzeme Adı Ekskavatör Yükleyici Kamyon Kompresör Delici Binek Araç Jeneratör Adet 4 adet 1 adet 10 adet 1 adet 2 adet 2 adet 1 adet Tablo 43: Sodyum ve Feldspat Ocağında Kullanılacak İş Makinesi ve Ekipmanlar Ocakta patlatma işlemi ile gevşetilen pasa malzeme, alındıktan sonra, feldspat basamaklar oluşturularak patlatma ile gevşetilmekte, ekskavatör ve yükleyici ile kamyonlara yüklenerek stok alanına, buradan kamyonlar vasıtasıyla firmaya ait tesise ve piyasaya satışa sunulmak üzere sevkiyatı gerçekleştirilmektedir. Damarda kazı işlemi patlatma işlemi ile gerçekleştirilmektedir. Patlatma ile çıkarılan cevher yükleyici vasıtası ile kamyonlara yüklenip stok alanına nakledilmektedir. Patlatma deliklerinin açılması için delici kullanılmaktadır. Kompresör deliciye basınçlı hava verilmesinde kullanılmaktadır. Lastik tekerlekli yükleyicide araç şasisi ve lastik tekerlekler yürüyüş sistemini oluşturur. Yükleme sistemi kazı kolu, kepçe ve hidrolik silindirlerden oluşur. Güç üretimi için dizel motorlar kullanılır. Mafsallı şasi kullanılarak aracın hareket yeteneği arttırılacaktır. Kazı kolu, kepçe ve hidrolik silindirlerden oluşan sistemde kepçe, iki tarafından kazı koluna bağlanmıştır ve çift hidrolik silindir vasıtasıyla hareket eder. . . . . . Bir lastik tekerlekli yükleyicinin çalışması aşağıdaki gibidir ve şu safhalardan oluşur; Malzemenin Alınması Kepçenin Doldurulması Yüklü Durumda Hareket Yükü Boşaltma Boş Durumda Hareket Burada yüklü ve boş durumdaki hareketler mümkün olan en kısa yol üzerinden yapılır. Malzemenin alınması sırasında kepçe, aracın hareket etmesiyle malzeme yığınına daldırılır. Kepçenin dolmasıyla yukarı kaldırılır. Bu durumda yükleyici geri gelip daha sonra kamyona yanaştıktan sonra yükünü boşaltır. Geri gelme ve kepçeyi yığına daldırma hareketleriyle, yükleyici yükleme işlemini sürdürür. Malzemenin ocaktan nakledilmesi, kamyonlarla nakliyat şeklinde yapılmaktadır. Bunun seçiminde, arkadan boşaltmalı konvansiyonel tip damperli kamyon kullanılmaktadır. Bu tür kamyonlar şasi üzerine monte edilmiş, üç yanı kapalı (arkası açık) çelik bir kasa ve bunu kaldırmaya yarayan hidrolik silindirlerden oluşan kamyonlar şeklindedir. 85 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 5.1.10. Üretim Sırasında Tehlikeli, Toksik, Parlayıcı ve Patlayıcı Maddelerin Kullanım, Durumları, Taşınmaları ve Depolanmaları Patlatma İşlemi; Patlayıcı maddeler; ısı, darbe, sürtünme ya da bunların bileşimi ile dışarıdan herhangi bir elemanın kimyasal katkısı olmaksızın çok hızlı reaksiyona giren ve genelde gaz ürünler veren organik ya da inorganik bileşimlerdir. Reaksiyon sonucu 4500 ºC civarında yüksek bir ısı ve 250000 bar civarında gaz çıkışı olur. Bu yüksek basınçlı gaz parçalanma, kesme ve çatlamaya sebep olur. Eğer reaksiyon alev alacak olursa ve ses hızının altında bir yayılma hızına sahipse buna yanma deflagrasyon, reaksiyon sıkıştırma darbesi oluşturuyorsa ve yayılma hızı ses hızının üstünde ise buna patlama ya da detonasyon denir. Projede patlayıcı madde olarak jelatinit tipi dinamit ve anfo kullanılması planlanmıştır. Anfo (teknik amonyum nitrat) denilen patlayıcı madde, granül halindeki amonyum nitrat (NH 4 NO 3 ) içerisine % 5,7 oranında fuel-oil (mazot) karıştırılmasıyla elde edilmektedir. Anfodan istenen parçalanmayı ve etkiyi yapabilmesi için karıştırma işleminin çok iyi yapılması gerekmektedir. Amonyum nitrat içindeki mazot miktarı, tane çapı, nem oranı ve gözeneklilik patlatma verimini etkilemektedir. Amonyum nitrat içindeki mazot miktarı maksimum % 5,7 olmalıdır. % 5,7’den az olduğunda enerji kaybı görülür. % 5,7’nin altında ya da üstünde olursa oksijen dengesi kurulamamaktadır. Karışımdaki amonyum nitrat tanelerinin çapı, patlama hızının değişimini önemli derecede etkilemektedir. Tane çapı irileştikçe patlama hızı azalmakta ve 3mm boyutunda en düşük değeri almaktadır. Anfo içindeki nem de patlama hızını azaltmaktadır. %8’in üzerinde nem içeren anfonun patlama özelliği kaybolmaktadır. Anfo, açılan patlatma deliklerine kürekle ya da nemli ortamlarda plastik torbalara doldurulduktan sonra yerleştirilir. Özellikle, deliklere doğrudan boşaltmadan önce delikteki nem ve su durumu kontrol edilmelidir. Anfonun patlayabilmesi için dinamit gibi yüksek patlama hızlı patlayıcılar gereklidir. Dinamitler genelde, delik tabanına yakın kısımlara konulur ve bu dinamitlere bir fitil veya elektrikli kapsül ile bağlantı yapılarak patlatılırlar. Patlayıcının iş yapabilmesi için belirli bir şarj çapının altına düşmemelidir. Patlayıcının duyarlılığının arması ile birlikte daha küçük çaplı şarjlar kullanılabilmektedir. Anfo için kritik çap 50mm’dir. Açık işletme madenciliğinde en yaygın kullanılan dinamitler, nitrogliserin ve amonyum nitrat esaslılar olarak ikiye ayrılırlar Nitrogliserin esaslı dinamitler, nitrogliserinin, sodyum nitrat, potasyum nitrat, selüloz, barut ve amonyum nitrat gibi yanıcılarla belirli oranlardaki karışımlarından elde edilmektedir. Bu tip dinamitlerin kuvveti, nitrogliserinin ağırlıkça yüzdesiyle belirlenmekte olup bu oran % 10 – 92 arasında değişmektedir. Nitrogliserin esaslı dinamitler, genelde parafinli kağıda sarılmış 20 cm boyunda, 2,5 – 3,2 cm çapında kartuşlar halinde piyasada bulunurlar. Nitrogliserin kökenli dinamitlerde uygun koşullarda depolanmadığında ve uzun süre bekletildiğinde, nitrogliserin kusması görülür ve serbest kalan nitrogliserin en ufak darbeye karşı duyarlıdır. Bu tehlikeli durumun yanında nitrogliserinin buharlaşması olayı da insanlarda şiddetli baş ağrılarına sebep olur. 86 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ana katkı maddesi amonyum nitrat olan dinamitler, nitrogliserin esaslılarına göre daha emniyetlidirler. Amonyum nitratın, TNT (Trinitrotoluol) ile karıştırılmasıyla genellikle toz halinde bulunan ve donmayan elemonit ve grizotin tip dinamitler yapılmaktadır. Yukarıda anlatılan dinamit tipleri, açık işletmelerde genelde asıl patlayıcı maddenin (anfo gibi) ateşlenmesi işlerinde yemleyici olarak kullanılmaktadır. Başarılı bir patlatmanın planlanmasında ateşleme sisteminin seçimi önemli bir yer tutmaktadır. Ateşleme sistemleri, elektrikli ateşleme sistemleri, elektriksiz ateşleme sistemleri ve elektronik ateşleme sistemleri olarak gruplandırılmaktadır. En yaygın kullanılanlar, elektrikli patlatma kapsülleri ve ateşleme kablolarıdır. Her iki türün de gecikmeli tipleri vardır. Elektrikli ateşlemeler gecikmeli ve anlık olarak iki türde yapılırlar. Anlık ateşlemede, tüm delikler aynı anda ateşlenmekte, gecikmelide ise bir kaç milisaniye aralıklarla sıra sıra ateşlenmektedir. Anlık ateşlemede emniyet açısından tüm delikler seri bağlanmalıdır. Gecikmeli ateşlemede ise her sıra kendi içerisinde seri, daha sonra da sıralar paralel olarak bağlanır. Gecikmeli ateşlemenin amacı, her sıra için fazladan serbest yüzey oluşturmaktır. Patlatmada serbest yüzeylerin fazla olması patlatma verimini arttırır. Ayrıca, büyük bir patlatma yerine ard arda yapılan küçük patlatmalarla, yer sarsıntılarının şiddeti azalmakta, şevlere ve yapılara daha az zarar verilmektedir. Feldspat Ocağı için patlatma dizayn parametreleri aşağıdaki gibi seçilmiştir. Faaliyette malzemenin alınması için delme-patlatma işlemi yapılacaktır. Patlatma işleminde ANFO olarak adlandırılan Amonyum Nitrat ve Motorin karışımından oluşan madde kullanılacaktır. Bu patlayıcı, jelatinit tipi dinamit ve milisaniye gecikmeli kapsüller yardımıyla patlatılacaktır. Üretim sırasında yapılacak olan patlatma için patlayıcı madde olarak ANFO ve dinamit kullanılacak olup başka herhangi bir tehlikeli, toksik, parlayıcı ve patlayıcı madde kullanımı olmayacaktır. Faaliyet alanında yapılacak patlatma faaliyetleri ile ilgili hesaplamalar ve bilgiler aşağıda hesaplanmıştır. 87 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Şekil 22: Patlatma Plan Görüntüsü, Delik Geometrisi Ve Bağlantı Planı, Delik Düşey Kesiti Faaliyet alanında cevhere ulaşabilmek amacıyla önce üst örtü toprağı sıyrılacak, akabinde cevher üstündeki pasa malzeme (gnays) patlatma yolu ile gevşetilerek alınacak, daha sonra cevherin çıkarılması amacıyla tekrar patlatma işlemi yapılacaktır. Faaliyet alanında yıllık 1250000 ton cevher üretimi gerçekleştirilecek ve yine yıllık 1250000 ton pasa malzeme (gnays) çıkarılacaktır. 88 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 1 250 000 ton/yıl (480769,23 m3/yıl) 300 gün/yıl 4166,66 ton/gün (1602,56 m3/gün) 104166,66 ton/ay (40064,1 m3/ay) 104166,66 ton/ay (40064,1 m3/ay) 1144,68 m2 328,73 adet 6,57 adet 50 adet (Elektrikli kapsül kullanılacaktır) 121,875 m3 (316,875 ton) 6093,75 m3 (6093,75m3 x 2,6ton/m3 =15843,75 ton) 20 kg/delik 15 basamak / 14metre yükseklik 328,73 delik/ay x 15 m/delik = 4930,95 m 2/3 1/3 10 m x 328,73 adet = 3287,3 m 89 mm 15 m 3,14 x (0,0445)2 x 10 x 328,73 = 20,44 m3 0,321g/cm3 6574,6kg Çıkarılacak pasa malzemenin yıllık miktarı Yıllık çalışacak gün sayısı Günlük üretim miktarı Aylık üretim miktarı Aylık işlenecek miktar Aylık işlenecek alan Aylık üretim için gerekli delik sayısı Aylık patlatma sayısı Bir patlatmada patlatılacak delik sayısı Bir delikten elde edilecek malzeme miktarı Bir patlatmada elde edilecek malzeme miktarı Bir delikte kullanılacak patlayıcı madde miktarı Basamak sayısı ve yüksekliği Aylık üretim için gerekli delik boyu Delik patlayıcı madde şarj oranı Delik sıkılama oranı Aylık üretim için gerekli şarj boyu Delik çapı Delik boyu Aylık şarj hacmi Sıkılaştırılmış ANFO yoğunluğu Aylık ANFO ihtiyacı Tablo 44: Pasa Malzeme Çıkarılması Sırasında Patlatma Teknik Verileri (Patlatma Paterni) 1 250 000 ton/yıl (480769,23 m3/yıl) 300 gün/yıl 4166,66 ton/gün (1602,56 m3/gün) 104166,66 ton/ay (40064,1 m3/ay) 104166,66 ton/ay (40064,1 m3/ay) 1144,68 m2 328,73 adet 6,57 adet 50 adet (Elektrikli kapsül kullanılacaktır) 121,875 m3 (316,875 ton) 6093,75 m3 (6093,75m3 x 2,6ton/m3 =15843,75 ton) 20 kg/delik 15 basamak / 14metre yükseklik 328,73 delik/ay x 15 m/delik = 4930,95 m 2/3 1/3 10 m x 328,73 adet = 3287,3 m 89 mm 15 m 3,14 x (0,0445)2 x 10 x 328,73 = 20,44 m3 0,321g/cm3 6574,6kg Feldspat Ocağının yıllık kapasitesi Yıllık çalışacak gün sayısı Günlük üretim miktarı Aylık üretim miktarı Aylık işlenecek miktar Aylık işlenecek alan Aylık üretim için gerekli delik sayısı Aylık patlatma sayısı Bir patlatmada patlatılacak delik sayısı Bir delikten elde edilecek malzeme miktarı Bir patlatmada elde edilecek malzeme miktarı Bir delikte kullanılacak patlayıcı madde miktarı Basamak sayısı ve yüksekliği Aylık üretim için gerekli delik boyu Delik patlayıcı madde şarj oranı Delik sıkılama oranı Aylık üretim için gerekli şarj boyu Delik çapı Delik boyu Aylık şarj hacmi Sıkılaştırılmış ANFO yoğunluğu Aylık ANFO ihtiyacı Tablo 45: Cevherin Çıkarılması Sırasında Patlatma Teknik Verileri (Patlatma Paterni) Çıkarılan pasa malzeme belirlenen stok alanlarında depolanacak, üretilen cevher ise stok alanına taşınacak buradan işlenmek üzere firmaya ait tesise ve piyasada satışa sunulmak üzere sahadan nakledilecektir. Ocak sahasında zenginleştirme amaçlı kurulmuş ve kurulacak herhangi bir tesis bulunmamaktadır. Faaliyet sahasında, yılda yaklaşık 158 kez patlatma yapılacaktır. Patlatma paterninde sunulan maksimum delik sayısı ve patlayıcı miktarları aşılmayacaktır. Ayrıca bu miktar ocağın maksimum üretim kapasitesine oranla hesaplanmış olup, talebe göre üretim yapılacağından, bu miktarda patlayıcı ve patlatma düzeneğinin süreklilik göstermeyeceği sanılmaktadır. 89 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Üretim sırasında kullanılacak patlayıcı maddeler faaliyet alanında depolanmayacak, patlatma işleminin gerçekleşeceği gün dışarıdan anlaşmalı uzman firma ile patlayıcı madde alana getirilecek ve patlatma işlemi Jandarma nezaretinde geniş güvenlik emniyetinde gerçekleştirilecektir. Patlatma işlemi sırasında gerekli tüm önlemler alınacaktır. Faaliyet alanında üretim faaliyetleri sırasında, patlayıcı maddelerin sahada kullanımı, taşınması ve depolanması ile ilgili olarak 24.12.1973 tarih ve 14752 sayılı resmi gazetede yayımlanan “Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkındaki Tüzük” hükümlerine uyulacak ve “12.11.2004 tarih ve 25641 sayılı “Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle, Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması Yok Edilmesi, Denetlenmesi, Usul ve Esasları Tüzüğü” hükümlerine uyulacaktır. 5.1.11. Kullanılacak Üretim Yöntemleri, Üretim Miktarları ve İmalat Haritası Faaliyet alanında açık işletme yöntemi uygulanmaktadır. Ocakta patlatma işlemi ile gevşetilen pasa malzeme, alındıktan sonra, feldspat basamaklar oluşturularak patlatma ile gevşetilmekte, ekskavatör ve yükleyici ile kamyonlara yüklenerek stok alanına; tercihen stoklamadan kamyonlar vasıtasıyla firmaya ait tesise ya da piyasaya satış için ocak dışına nakledilmektedir. Mostradan Cevher Üretimi Üst Örtü Toprağının Sıyrılması Pasa Malzeme Tabakasının Gevşetilmesi ve Alınması Cevherin Gevşetilmesi ve Alınması Tesise Nakliye Döküm Sahasına Nakliye Döküm Sahasına Nakliye Stok Sahasına Nakliye Satış Şekil 23: İş Akım Şeması Proje alanında açık işletme yönteminde basamaklar oluşturularak ilerleme sağlanmaktadır. Basamak genişliği kullanılacak olan iş makinelerinin manevra kabiliyetlerine göre projelendirilir. Feldspat Ocağı açık işletmesinde kullanılacak olan kamyonların geri ve ileri manevra yapabileceği ve dönüşlerde rahat ve emniyetli bir şekilde hareket edebileceği bir basamak genişliği yeterli olmaktadır. Bu genişlik uygulamada 10m olacaktır. 90 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Basamak yüksekliği ise kullanılacak olan iş makinesinin bom yüksekliği ile orantılı olarak projelendirilir. Kullanılacak olan makine kepçe ise basamak yüksekliği bom uzunluğu kadar, paletli veya lastikli yükleyici ise maksimum kova yüksekliğinin 1,5 katı kadar basamak yüksekliği düşünülür. Saha geneli göz önünde bulundurularak ve yapılan jeolojik ölçümler ve sondaj çalışmaları sonucunda damar kalınlıklarının 100m’ye kadar çıktığı belirlenmiştir. Basamak yüksekliği 14m olarak belirlenmiştir. Ocak sahasında Feldspat cevherleşmesinin ortalama kalınlığı 35m civarındadır. Basamak yüksekliklerinin formasyon durumuna göre düşük yükseklikte olabileceği de göz önünde bulundurularak en fazla 15 kademede cevher alınacaktır. Cevher kalınlığının ortalama kalınlığın üzerine çıktığı durumlarda basamak sayısı arttırılarak üretim yapılacağından, basamaklandırmayla ilgili önemli bir sorun yoktur. Açık işletmelerde yaşanan en büyük problemlerden biri şev duyarlılığının sağlanmasıdır. Bu bakımdan basamak şev açıları ve ocak genel şev açısının çok iyi planlanması gerekmektedir. Söz konusu faaliyette basamak şev açısı 80 derece, genel şev açısı ise 50 derece planlanmıştır. Şekil 24: Basamak Açıları Ocakta patlatma işlemi ile gevşetilen pasa malzeme, alındıktan sonra, feldspat basamaklar oluşturularak patlatma ile gevşetilmekte, ekskavatör ve yükleyici ile kamyonlara yüklenerek stok alanına, buradan kamyonlar vasıtasıyla firmaya ait tesise ve piyasaya satışa sunulmak üzere sevkiyatı gerçekleştirilmektedir. Proje ile işletmenin mevcut 250000 ton/yıl üretim kapasitesinin artırılarak, 1250000 ton/yıl‘a çıkarılması planlanmaktadır. İşletmede yeni kapasitesinde belirlenen değerde üretimin yapılabilmesi amacıyla yeni ekipman olarak 2 adet ekskavatör, 1 adet delici makine firmanın diğer ocaklarından getirilerek ilave edilecek olup, bunun dışında makine-ekipman alımı söz konusu olmayacaktır. Feldspat Ocağı faaliyetlerine ilişkin yıllık, aylık ve günlük kapasiteler aşağıdaki gibi olacaktır; Ocaktan yılda 1250000 ton/yıl (480769,23 m3/yıl) Feldspat cevheri çıkarılacaktır. 91 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Projenin Kapasitesi; Yılda çalışılacak ay sayısı Ayda çalışılacak gün sayısı Yılda çalışılacak gün sayısı Günde çalışılacak saat SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU = 12 ay/yıl = 25 gün/ay = 300 gün/yıl = 8 saat/gün Yıllık üretim miktarı = 1250000 ton/yıl Aylık üretim miktarı = 104166,66 ton/ay Günlük üretim miktarı = 4166,66 ton/gün Saatlik üretim miktarı = 520,83 ton/saat (Malzeme yoğunluğu 2,6 ton/m3 alınmıştır.) (480769,23 m3/yıl) (40064,1 m3/ay) (1602,56 m3/gün) (200,32 m3/saat) Üretimde ilk 10 yıllık üretim termin planını gösteren vaziyet planı Ek:6’te, imalat haritası Ek:7’te sunulmuştur. 5.1.12. Depolama Ne Şekilde Gerçekleştirileceği, Miktar ve Sevkiyatı Faaliyet alanında cevhere ulaşabilmek amacıyla önce üst örtü toprağı sıyrılacak, akabinde cevher üstündeki pasa malzeme (gnays) patlatma yolu ile gevşetilerek alınacak, daha sonra cevherin çıkarılması amacıyla tekrar patlatma işlemi yapılacaktır. Faaliyet alanında yıllık 1250000 ton cevher üretimi gerçekleştirilecek ve yine yıllık 1250000 ton pasa malzeme (gnays) çıkarılacaktır. Ocakta patlatma işlemi ile gevşetilen pasa malzeme, alındıktan sonra, feldspat basamaklar oluşturularak patlatma ile gevşetilmekte, ekskavatör ve yükleyici ile kamyonlara yüklenerek stok alanına, buradan kamyonlar vasıtasıyla firmaya ait tesise ve piyasaya satışa sunulmak üzere sevkiyatı gerçekleştirilmektedir. Üretilen malzeme yükleyicilerle kamyonlara yüklenerek ocak alanı olarak belirlenmiş alanların içerisinde bulunan cevher stok alanlarında geçici olarak depolandıktan sonra ocak dışına gönderilecektir. İşletmede üretim, talep doğrultusunda yoğunluk kazanacak, mümkün olduğu kadar stok malzeme oluşturulmayacaktır. Stok sahaları için belirlenen toplam alan 119,73 Ha’dır. Bu alanın 12,79 Ha’lık kısmı üst örtü toprağı stok alanları, 61,04 Ha’lık kısmıda pasa malzeme (gnays) stok alanları olarak kullanılacaktır. Ocak alanı olarak belirlenen toplam 200,24 Ha’lık alanlar içerisinde toplam 45,90 Ha’lık alan cevher stok sahası olarak belirlenmiştir. Üst örtü toprağı stoklama alanı, pasa malzeme stoklama alanı ve ürün stoklama alanına ait koordinatlar Ek:6’de verilen vaziyet planı üzerinde işlenmiştir. Faaliyet sahası içerisinde sıyrılacak bitkisel toprak belirlenen toplam 12,79Ha’lık üst örtü toprağı stok alanlarında depolanacak, etrafı kaymaları önlemek amacıyla pasa malzeme ile çevrilecektir. Bu uygulama faaliyet süresince devam edecektir. 5.1.13. İçme ve Kullanma Amaçlı Suların Kullanımı Sonrası Oluşacak Atık Suların ve Üretim Sırasında Açığa Çıkacak Suyun Bertarafı Faaliyet sırasında oluşacak sıvı atıklar personelden kaynaklanacak atık sulardır. Prosesten kaynaklı atık su oluşumu söz konusu değildir. 92 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Faaliyet alanında tam kapasite ile çalışma durumunda 23 kişi istihdam edilecektir. Bir işçinin günlük içme-kullanma suyu ihtiyacı ortalama 150litre olup çalışanların içme-kullanma suyundan kaynaklanan evsel nitelikli atık su miktarı kullanılan suyun en kötü şartlar göz önünde bulundurularak tamamının atık su olarak geri döneceği düşünülürse; 23kişi x 150lt/gün = 3450lt/gün olacaktır. Ocak alanında çalışacak personelin içme ve kullanma amaçlı sarf edecekleri evsel nitelikli atıksular ocak sahasında bulunan ve yeni kapasiteye göre tekrar revize edilecek olan 140m3’lük fosseptiğe aktarılacaktır. Fosseptik detay planı Ek:18’te verilmiştir. Burada bulunan fosseptikte biriktirilen atık su periyodik olarak dolmadan Milas Belediyesi vidanjörleri ile alınacak, Milas Belediyesi uygun gördüğü noktada kanalizasyon sistemine aktaracaktır. Milas Belediyesi Vidanjör Hizmet Makbuzu Örneği Ek:19’te sunulmuştur. Ocak içi ve nakliye yollarının sulanması için gerekli olan su miktarı 50 m3/gün olacaktır. Ocak içi ve nakliye yollarının sulanmasında kullanılacak 50m3/gün suyun ise geri dönüşümü olmayacaktır. Ülkenin yeraltı ve yer üstü kaynakları potansiyelinin korunması ve en iyi bir biçimde kullanımının sağlanması için 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinin tüm hükümlerine uyulacaktır. 5.1.14. Üretim Sırasında Toz Kaynakları ve Çıkacak Toz Miktarı, Çevredeki Ocaklarla Birlikte Oluşacak Toz Emisyonlarının Kümülatif Etkilerin Belirlenmesi Faaliyet alanında cevhere ulaşabilmek amacıyla önce üst örtü toprağı sıyrılacak, daha sonra cevher üstündeki pasa malzeme patlatma yolu ile gevşetilerek alınacak, son olarak cevherin çıkarılması amacıyla tekrar patlatma işlemi yapılacaktır. Faaliyet alanında yıllık 1250000 ton cevher üretimi gerçekleştirilecek ve yaklaşık 1250000 ton pasa malzeme çıkarılacaktır. 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinin Ek-2 “Tesislerin Hava Kalitesine Katkı Değerlerinin Hesaplanması ve Hava Kalitesi Ölçümü” başlığı altında; "Mevcut ve yeni kurulacak tesislerin bacalarından veya baca dışından atmosfere verilen emisyonların saatlik kütlesel debileri, mevcut tesisler için bacalarda ölçülerek, baca dışından atmosfere verilen emisyonlar ile yeni kurulacak tesisler için emisyon faktörleri kullanılarak tespit edilir. Saatlik kütlesel debi (kg/saat) değerleri Tablo 2.1’de verilen değerleri aşması halinde, tesis etki alanında emisyonların Hava Kirlenmesi Katkı Değeri (HKKD) mümkünse saatlik, aksi takdirde, günlük, aylık ve yıllık olarak hesaplanır." ibaresi yer almaktadır. Söz konusu Tabloda Toz Emisyonlarının Baca Dışındaki Yerlerden 1 kg/saat’ten fazla olması durumunda HKKD değerinin hesaplanmaması gerektiği belirtilmiştir. Sodyum ve Feldspat Ocağı projesinin arazi hazırlık ve işletme aşamalarında oluşacak toz miktarı aşağıda hesaplanacak olup, toz emisyonu miktarı 1 kg/saat değerinin üstünde çıkması durumunda Hava Kalitesine Katkı Değeri hesaplanacaktır. Faaliyette emisyon oluşumu; 1) Arazinin hazırlanması işlemleri kapsamında; üst örtü tabakasının sıyrılması, kamyonlara yüklenmesi, üst örtü toprağı stok sahasına nakliyesi, boşaltılması ve depolanması, 93 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 2) Patlatma işlemi ile gnaysın (pasa malzeme) gevşetilmesi ve kamyonlara yüklenmesi, pasa malzeme stok alanına nakliyesi, boşaltılması ve depolanması, 3) Patlatma işlemi ile cevherin (feldspat) gevşetilmesi ve üretimi, kamyonlara yüklenmesi, stok alanına nakliyesi, boşaltılması, depolanması ve işletme dışına sevkiyatı sırasında oluşacaktır. Sodyum ve Feldspat ocağında yapılacak işlemlerden ötürü tozlanmadan kaynaklanan kirlilik meydana gelecektir. Bu faktörleri tek tek ele alıp kirlilik miktarlarını belirleyecek olursak, oluşması muhtemel toz debisini hesaplamak için 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek:12 Tablo-12.6‘da verilen emisyon faktörleri kullanılmaktadır. Emisyon Faktörleri kg/ton Kaynaklar Kontrolsüz Kontrollü Patlatma 0,080 - Sökme 0,025 0,0125 Yükleme 0,010 0,005 0,7 0,35 Boşaltma 0,010 0,005 Depolama 5,8 2,9 Nakliye (gidiş-dönüş toplam mesafesi) Tablo 46: Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılacak Emisyon Faktörleri Sodyum ve Feldspat Ocağında, ocak sahası olarak belirlenen alan 2002400 m2’dir. Faaliyet alanında Feldspat cevheri için tespit edilen damar kalınlığı ortalama 35 m alınmıştır. Cevher üstünde bulunan pasa malzeme (gnays) alanda yer yer mostra pozisyonunda gözlenmekte olup, kalınlığı ise yine ortalama 35 m’dir. Üzerinde 10-30 cm kalınlığı bulan bitkisel toprak mevcut olup, bitkisel toprak kalınlığı ortalama 20 cm alınmıştır. Ocak sahasında yapılacak faaliyetlerde ayrı ayrı bölgelerde, aynı anda üst örtü toprağının (bitkisel toprak) sıyırma işlemi ile alınması, bitkisel toprak altında bulunan pasa malzemenin alınması ve pasa malzeme altındaki cevherin alınması işlemleri yapılabilecektir. Bu işlemlerden dolayı oluşacak toz emisyonunun bölgenin mevcut hava kalitesine katkısı bir bütün olarak ele alınmış olup, hesaplamalar buna göre yapılacaktır. Ocak sahasında yapılacak patlatma işleminde ise diğer tüm işlemlere ara verileceği için patlatmadan kaynaklanacak toz emisyonunun bölgenin mevcut hava kalitesine katkısı ayrı olacağından patlatmadan kaynaklanacak toz emisyonu ayrı hesaplanacaktır. Buna göre faaliyet alanında üst örtü toprağının (bitkisel toprak) sıyırma işlemi ile alınması, bitkisel toprak altında bulunan pasa malzemenin alınması ve pasa malzeme altındaki cevherin alınması işlemleri sırasında oluşacak toz emisyonu aşağıda hesaplanmıştır. Ocak sahası alanı 200,24Ha = 2002400m2’dir. Bu alanın yaklaşık olarak %70’lik bölümünde (1401680m2) üst örtü toprağı gözlenmektedir. Faaliyet alanında yılda 1250000 ton/yıl (480769,23 m3/yıl) feldspat üretilmesi planlanmaktadır. Buna göre cevher kalınlığı ortalama 35m alındığında; 480769,23 m3 / 35 m = 13736,26 m2 alanda çalışma yapılacaktır. 94 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ocak sahasında bitkisel toprağın altında pasa malzemesi (gnays) bulunmaktadır. Pasa malzeme (gnays) alanda yer yer mostra pozisyonunda gözlenmektedir. Çalışma alanının ortalama %70’lik bölümünde üst örtü toprağı (bitkisel toprak) sıyırma işlemi yapılacak olup, buna göre; 13736,26 m2 x 0,70 = 9615,38 m2'lik alanda sıyırma işlemi yapılacaktır. Sıyrılması gereken örtü tabakasının kalınlığı yaklaşık 0,2m olduğuna göre; 9615,38 m2 x 0,2 m = 1923,076 m3 örtü tabakası sıyrılacaktır. 1923,076 m3 x 1,6 ton/ m3 = 3076,92 ton Sıyırma işlemi yılda 12 ay yapılacak ve ayda 25 gün sürecektir. Buna göre; Ayda sıyrılacak örtü tabakası miktarı : 256,41 ton/ay Günde sıyrılacak örtü tabakası miktarı : 10,25 ton/gün Saatte sıyrılacak örtü tabakası miktarı : 1,28 ton/saat olacaktır Üst örtü toprağının sıyrılması; Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Sökme emisyon faktörü : 0,025 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,025 kg/ton x 1,28 ton/saat = 0,032kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Sökme emisyon faktörü : 0,0125 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,0125 kg/ton x 1,28ton/saat = 0,016 kg/saat Sıyrılan malzemenin yüklenmesi; Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,01 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,01 kg/ton x 1,28 ton/saat = 0,0128 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,005 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,005 kg/ton x 1,28 ton/saat = 0, 0064kg/saat Sıyrılan malzemenin taşınması; Taşıma sırasında bir kamyona yaklaşık 25 tonluk yükleme yapılabilmektedir. Sıyrılan üst örtü toprağı her ocak sahası için ortalama 750 m mesafede üst örtü toprağı stok alanına taşınacaktır. Toplam sefer süresi : 10,25 ton / 25ton = 0,41 (yaklaşık 1 sefer/gün) 95 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,7 kg/km Taşıma mesafesi : 0,75 km Toplam emisyon debisi : 0,7kg/km-sefer x 1sefer/8sa x 0,75km x 2 = 0,13125 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,35 kg/km Taşıma mesafesi : 0,75 km Toplam emisyon debisi : 0,35kg/km-sefer x 1sefer/8sa x 0,75km x 2 = 0,06562kg/saat Sıyrılan malzemenin boşaltılması; Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,01 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,01 kg/ton x 1,28 ton/saat = 0,0128 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,005 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,005 kg/ton x 1,28 ton/saat = 0,0064 kg/saat Sıyrılan malzemenin açıkta depolanması; Sıyırma işlemi neticesinde çıkarılacak malzeme, Ek:6 vaziyet planında gösterilen üst örtü toprağı stok alanlarında depolanacaktır. Maksimum şartlarda depolama yapılacağı göz önüne alınırsa, sıyrılacak üst örtü toprağının, toplam alanı 12,79Ha olan stok alanlarında depolama yapılacağı varsayımıyla oluşacak emisyon debisi; Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Depolanacak toplam alan : 12,79 ha Emisyon faktörü : 5,8 kg/ton Toplam emisyon : 5,8 kg/ton x 12,79Ha /24sa = 3,0909 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Depolanacak toplam alan : 12,79 ha Emisyon faktörü : 2,9 kg/ton Toplam emisyon : 2,9 kg/ton x 12,79Ha /24sa = 1,5454 kg/saat Faaliyet alanında üst örtü toprağının sıyrılarak alınması sonrasında, pasa malzemenin (gnays) alınması işlemine geçilecektir. Pasa malzeme patlatma işlemi ile gevşetilecek, kamyonlara yüklenecek, stok sahasına taşınacak, boşaltılacak ve depolanacaktır. Patlatma işlemi esnasında ocak sahasında yapılan diğer tüm işlemlere ara verileceğinden pasa malzemenin (gnays) çıkarılması için yapılacak patlatma işlemi sırasında oluşacak toz emisyonu ayrı olarak değerlendirilmiştir. 96 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ocaktan yılda 1250000 ton/yıl (480769,23 m3/yıl) pasa malzeme (gnays) çıkarılacaktır. Projenin Kapasitesi; Yılda çalışılacak ay sayısı = 12 ay/yıl Ayda çalışılacak gün sayısı = 25 gün/ay Yılda çalışılacak gün sayısı = 300 gün/yıl Günde çalışılacak saat = 8 saat/gün Yıllık üretim miktarı = 1250000 ton/yıl (480769,23 m3/yıl) Aylık üretim miktarı = 104166,66 ton/ay (40064,1 m3/ay) Günlük üretim miktarı = 4166,66 ton/gün (1602,56 m3/gün) Saatlik üretim miktarı = 520,83 ton/saat (200,32 m3/saat) (Malzeme yoğunluğu 2,6 ton/m3 alınmıştır.) Gevşetilen pasa malzemenin (gnays) yüklenmesi; Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,01 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,01 kg/ton x 520,83 ton/saat = 5,2083 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,005 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,005 kg/ton x 520,83 ton/saat = 2,60415 kg/saat Pasa malzemenin (gnays) taşınması; Taşıma sırasında bir kamyona yaklaşık 25 tonluk yükleme yapılabilmektedir. Gevşetilen pasa malzeme (gnays) her ocak sahası için ortalama 750m mesafede pasa malzeme stok alanına taşınacaktır. Toplam sefer süresi : 4166,66 ton / 25ton = 166,66 (yaklaşık 167 sefer/gün) Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,7 kg/km Taşıma mesafesi : 0,75 km Toplam emisyon debisi :0,7kg/km-sefer x 167sefer/8sa x 0,75km x 2 = 21,9187 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,35 kg/km Taşıma mesafesi : 0,75 km Toplam emisyon debisi :0,35kg/km-sefer x 167sefer/8sa x 0,75km x 2 =10,9593kg/saat Pasa malzemenin (gnays) boşaltılması; (stok sahasına) Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,01 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,01 kg/ton x 520,83 ton/saat = 5,2083 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,005 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,005 kg/ton x 520,83 ton/saat = 2,60415 kg/saat 97 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Pasa malzemenin (gnays) açıkta depolanması; Patlatma işlemi neticesinde gevşetilecek malzeme, Ek: 6 vaziyet planında gösterilen pasa malzeme stok alanlarında depolanacaktır. Maksimum şartlarda depolama yapılacağı göz önüne alınırsa, pasa malzemenin, toplam alanı 61,04 Ha olan stok alanlarında depolama yapılacağı varsayımıyla; Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Depolanacak toplam alan : 61,04 ha Emisyon faktörü : 5,8 kg/ton Toplam emisyon : 5,8 kg/ton x 61,04Ha /24sa = 14,7513kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Depolanacak toplam alan : 61,04 ha Emisyon faktörü : 2,9 kg/ton Toplam emisyon : 2,9 kg/ton x 61,04Ha /24sa = 7,3756kg/saat Faaliyet alanında pasa malzemenin alınması sonrasında, cevherin (feldspat) alınması işlemine geçilecektir. Feldspat patlatma işlemi ile gevşetilecek, kamyonlara yüklenecek, stok sahasına taşınacak, boşaltılacak ve depolanacak, stok sahasından tesise taşınacaktır. Patlatma işlemi esnasında ocak sahasında yapılan diğer tüm işlemlere ara verileceğinden cevherin çıkarılması için yapılacak patlatma işlemi sırasında oluşacak toz emisyonu ayrı olarak değerlendirilmiştir. Feldspat Ocağı faaliyetlerine ilişkin yıllık, aylık ve günlük kapasiteler aşağıdaki gibi olacaktır; Ocaktan yılda 1250000 ton/yıl (480769,23 m3/yıl) Feldspat cevheri çıkarılacaktır. Projenin Kapasitesi; Yılda çalışılacak ay sayısı Ayda çalışılacak gün sayısı Yılda çalışılacak gün sayısı Günde çalışılacak saat = 12 ay/yıl = 25 gün/ay = 300 gün/yıl = 8 saat/gün Yıllık üretim miktarı = 1250000 ton/yıl Aylık üretim miktarı = 104166,66 ton/ay Günlük üretim miktarı = 4166,66 ton/gün Saatlik üretim miktarı = 520,83 ton/saat (Malzeme yoğunluğu 2,6 ton/m3 alınmıştır.) (480769,23 m3/yıl) (40064,1 m3/ay) (1602,56 m3/gün) (200,32 m3/saat) Gevşetilen feldspatın yüklenmesi; Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,01 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,01 kg/ton x 520,83 ton/saat = 5,2083 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,005 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,005 kg/ton x 520,83 ton/saat = 2,60415 kg/saat 98 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Feldspatın taşınması; Taşıma sırasında bir kamyona yaklaşık 25 tonluk yükleme yapılabilmektedir. Gevşetilen feldspat her ocak sahası için ortalama 750 m mesafede cevher stok alanına taşınacaktır. Toplam sefer süresi : 4166,66 ton / 25ton = 166,66 (yaklaşık 167 sefer/gün) Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,7 kg/km Taşıma mesafesi : 0,75 km Toplam emisyon debisi :0,7kg/km-sefer x 167sefer/8sa x 0,75km x 2 = 21,9187 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,35 kg/km Taşıma mesafesi : 0,75 km Toplam emisyon debisi :0,35kg/km-sefer x 167sefer/8sa x 0,75km x 2 =10,9593kg/saat Feldspatın boşaltılması; (stok alanına) Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,01 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,01 kg/ton x 520,83 ton/saat = 5,2083 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,005 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,005 kg/ton x 520,83 ton/saat = 2,60415 kg/saat Feldspatın açıkta depolanması; Patlatma işlemi neticesinde gevşetilecek cevher, Ek: 6 vaziyet planında gösterilen cevher stok alanlarında depolanacaktır. Maksimum şartlar göz önüne alınırsa, cevherin, toplam alanı 45,90 Ha olan stok alanlarında depolama yapılacağı varsayımıyla; Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Depolanacak toplam alan : 45,90 ha Emisyon faktörü : 5,8 kg/ton Toplam emisyon : 5,8 kg/ton x 45,90Ha /24sa = 11,0925 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Depolanacak toplam alan : 45,90 ha Emisyon faktörü : 2,9 kg/ton Toplam emisyon : 2,9 kg/ton x 45,90Ha /24sa = 5,54625kg/saat Feldspatın taşınması (nakliye –ocak sahası dışına sevk) Taşıma sırasında bir kamyona yaklaşık 25 tonluk yükleme yapılabilmektedir. Depolanan Feldspat ocak sahası içerisinde en fazla 5000 m mesafede ocak sahası dışına taşınacaktır. Yolun bu mesafeden sonraki kısmı asfalt olup, ocak içerisinde en fazla 5 km boyunca toz emisyonu oluşumu gözlenecektir. Toplam sefer süresi : 4166,66 ton / 25ton = 166,66 (yaklaşık 167 sefer/gün) 99 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,7 kg/km Taşıma mesafesi : 5 km Toplam emisyon debisi : 0,7kg/km-sefer x 167sefer/8sa x 5km x 2 = 146,125 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,35 kg/km Taşıma mesafesi : 5 km Toplam emisyon debisi : 0,35kg/km-sefer x 167sefer/8sa x 5km x 2 = 73,0625kg/saat Toplam oluşacak toz miktarı Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toplam Toz Emisyonu Kütlesel Debisi, Toz Faktörü Üst örtü toprağının sıyrılması; Sıyrılan malzemenin yüklenmesi; Sıyrılan malzemenin taşınması; Sıyrılan malzemenin boşaltılması; Sıyrılan malzemenin açıkta depolanması; Gevşetilen pasa malzemenin (gnays) yüklenmesi; Pasa malzemenin (gnays) taşınması; Pasa malzemenin (gnays) boşaltılması; (stok sahasına) Pasa malzemenin (gnays) açıkta depolanması; Gevşetilen feldspatın yüklenmesi; Feldspatın taşınması; Feldspatın boşaltılması; (stok alanına) Feldspatın açıkta depolanması; Feldspatın taşınması (nakliye – ocak dışına sevk) Toplam Emisyon Miktarı 0,032 kg/saat 0,0128 kg/saat 0,13125 kg/saat 0,0128 kg/saat 3,0909 kg/saat 5,2083 kg/saat 21,9187 kg/saat 5,2083 kg/saat 14,7513 kg/saat 5,2083 kg/saat 21,9187 kg/saat 5,2083 kg/saat 11,0925 kg/saat 146,125kg/saat 239,91kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toplam Toz Emisyonu Kütlesel Debisi Toz Faktörü Üst örtü toprağının sıyrılması; Sıyrılan malzemenin yüklenmesi; Sıyrılan malzemenin taşınması; Sıyrılan malzemenin boşaltılması; Sıyrılan malzemenin açıkta depolanması; Gevşetilen pasa malzemenin (gnays) yüklenmesi; Pasa malzemenin (gnays) taşınması; Pasa malzemenin (gnays) boşaltılması; (stok sahasına) Pasa malzemenin (gnays) açıkta depolanması; Gevşetilen feldspatın yüklenmesi; Feldspatın taşınması; Feldspatın boşaltılması; (stok alanına) Feldspatın açıkta depolanması; Feldspatın taşınması (nakliye – ocak dışına sevk) Toplam 100 Emisyon Miktarı 0,016 kg/saat 0,0064 kg/saat 0,06562 kg/saat 0,0064 kg/saat 1,5454 kg/saat 2,60415 kg/saat 10,9593 kg/saat 2,60415 kg/saat 7,3756 kg/saat 2,60415 kg/saat 10,9593 kg/saat 2,60415 kg/saat 5,54625 kg/saat 73,0625 kg/saat 119,95kg/saat IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Buna göre faaliyet alanında üst örtü toprağının (bitkisel toprak) sıyırma işlemi ile alınması, bitkisel toprak altında bulunan pasa malzemenin alınması ve pasa malzeme altındaki cevherin alınması işlemleri sırasında kontrolsüz ve kontrollü çalışma sırasında oluşacak toplam emisyon miktarı 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nde verilen 1 kg/saat sınırının üstüne çıkmaktadır. Bu nedenle yönetmelik gereği toz dağılım modellemesi yapılması gerekmektedir. Modellemede Gaussian Dispersiyon Modeli kullanılmıştır. Uh Değerinin Hesaplanması Uh = UR(h/Za)M formülü kullanılır. *M için aşağıdaki değerler Yayılma Sınıfı M A (Çok Kararsız) 0,09 *B Kararsız 0,20 C/I (Nötral) 0,22 C/II (Nötral) 0,28 D (Kararlı) 0,37 E (Çok Kararlı) 0,42 * Hesaplamada Kullanılan Değerler Za = 10m değeri anemometrenin yerden olan yüksekliği, h = 10m ise araçların hareketi sırasında tozun çıkabileceği yükseklik (gözlemler sonucunda ortaya çıkmıştır.) YÖN N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW YAYILMA B B B B B B B B B B B B B B B B UA (m/sn) 1.2 1.1 0.9 1.0 1.4 1.5 1.2 1.0 1.0 0.9 1.0 1.4 1.8 1.6 1.3 1.2 UR (m/sn) 1 1 1 1 1,5 1,5 1 1 1 1 1 1,5 1,5 1,5 1 1 UH (m/sn) 1 1 1 1 1,5 1,5 1 1 1 1 1 1,5 1,5 1,5 1 1 Tablo 47: Üretim Sırasında Rüzgar Verilerinin Sınıflandırılması Hesaplamalar sonucunda, yönlere göre yayılma sınıfı ise B değeri kapalılık miktarı 5/8 oranına göre hesaplanmıştır. Tozun dağılım modellemesinde Çevre Mevzuatı Formül II-III kullanılmıştır. 101 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Kontrolsüz Çalışma Sırasında Toz Modellemesi Toz Miktarı Hesabı Ocak sahasında yapılacak faaliyetler sonrası meydana gelen tozun %80’ini (edinilen tecrübelere göre) 10 µ’dan büyük partiküller, %20’sini 10 µ’dan küçük partiküller oluşturmaktadır. Q = 239,91 kg/saat (işletme sonrası meydana gelen toplam toz miktarı) 102 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Havada Asılı Partikül Miktarı İçin C(x,y,z); Q = 47,98 kg/saat (10 µ’dan küçük partiküller için) h = 10 m (edinilen tecrübelere göre) z = 2 m olarak alınmıştır. V di = 0,01 m/s HAVA UH YÖN C=100m C=200m C=300m C=400m C=500m C=600m C=700m C=800m B B 1 N 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4 1 NNE 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4 B 1 NE 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4 B 1 ENE 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4 B 1,5 E 3102,9 892,9 414,4 239,0 155,7 109,6 81,4 63,0 B 1,5 ESE 3102,9 892,9 414,4 239,0 155,7 109,6 81,4 63,0 B 1 SE 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4 B 1 SSE 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4 B 1 S 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4 B 1 SSW 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4 B 1 SW 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4 B 1,5 WSW 3102,9 892,9 414,4 239,0 155,7 109,6 81,4 63,0 B 1,5 W 3102,9 892,9 414,4 239,0 155,7 109,6 81,4 63,0 B 1,5 WNW 3102,9 892,9 414,4 239,0 155,7 109,6 81,4 63,0 B 1 NW 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4 B 1 NNW 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4 HAVA UH YÖN C=900m C=1000m C=1250m C=1500m C=1750m C=2000m C=2250m C=2500m B 1 N 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5 B 1 NNE 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5 B 1 NE 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5 B 1 ENE 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5 B 1,5 E 50,2 40,9 26,6 18,7 13,9 10,7 8,6 7,0 B 1,5 ESE 50,2 40,9 26,6 18,7 13,9 10,7 8,6 7,0 B 1 SE 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5 B 1 SSE 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5 B 1 S 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5 B 1 SSW 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5 B 1 SW 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5 B 1,5 WSW 50,2 40,9 26,6 18,7 13,9 10,7 8,6 7,0 B 1,5 W 50,2 40,9 26,6 18,7 13,9 10,7 8,6 7,0 B 1,5 WNW 50,2 40,9 26,6 18,7 13,9 10,7 8,6 7,0 B 1 NW 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5 B 1 NNW 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5 Tablo 48: Kontrolsüz Çalışma Sırasında Havada Asılı Partiküllerin Dağılımı 103 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU N NNW NW WNW W 5000 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 NNE NE 100 m ENE E WSW 200 m ESE SW 300 m SE SSW SSE S N NNW 500 NNE 400 m 400 NW NE 300 500 m 200 WNW ENE 600 m 100 W 0 E 700 m 800 m WSW ESE 900 m SW SE 1000 m SSW SSE S N NNW NW WNW W 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 NNE 1250m NE 1500 m ENE 1750 m E 2000 m WSW ESE 2250 m SW SE 2500 m SSW SSE S Şekil 25: Kontrolsüz Çalışma Sırasında 100–2500 metre Arasında Oluşacak Havada Asılı Partikül Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları 104 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Çöken Toz Miktarı İçin d (x,y); Q = 191,92 kg/saat (10 µ’dan büyük partiküller için) h = 10 m z = 0 alınmıştır Vdi = 0,07 m/s UH YÖN d=100m d=200m d=300m d=400m d=500m d=600m d=700m d=800m 1 N 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6 1 NNE 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6 1 NE 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6 1 ENE 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6 1,5 E 35751,5 10274,9 4768,8 2750,3 1791,7 1261,5 937,5 724,7 1,5 ESE 35751,5 10274,9 4768,8 2750,3 1791,7 1261,5 937,5 724,7 1 SE 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6 1 SSE 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6 1 S 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6 1 SSW 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6 1 SW 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6 1,5 WSW 35751,5 10274,9 4768,8 2750,3 1791,7 1261,5 937,5 724,7 1,5 W 35751,5 10274,9 4768,8 2750,3 1791,7 1261,5 937,5 724,7 1,5 WNW 35751,5 10274,9 4768,8 2750,3 1791,7 1261,5 937,5 724,7 1 NW 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6 1 NNW 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6 UH YÖN d=900m d=1000m d=1250m d=1500m d=1750m d=2000m d=2250m d=2500m 1 N 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6 1 NNE 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6 1 NE 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6 1 ENE 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6 1,5 E 577,5 471,3 306,4 215,5 160,1 123,7 98,5 80,4 1,5 ESE 577,5 471,3 306,4 215,5 160,1 123,7 98,5 80,4 1 SE 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6 1 SSE 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6 1 S 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6 1 SSW 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6 1 SW 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6 1,5 WSW 577,5 471,3 306,4 215,5 160,1 123,7 98,5 80,4 1,5 W 577,5 471,3 306,4 215,5 160,1 123,7 98,5 80,4 1,5 WNW 577,5 471,3 306,4 215,5 160,1 123,7 98,5 80,4 1 NW 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6 1 NNW 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6 Tablo 49: Kontrolsüz Çalışma Sırasında Çöken Tozların Dağılımı 105 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU N NNW NW WNW W 55000 49500 44000 38500 33000 27500 22000 16500 11000 5500 0 NNE NE 100 m ENE E WSW 200 m ESE SW 300 m SE SSW SSE S N NNW NW WNW W 5000 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 NNE 400 m NE 500 m ENE 600 m E 700 m 800 m WSW ESE 900 m SW SE 1000 m SSW SSE S N NNW NW WNW W 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 NNE 1250m NE 1500 m ENE 1750 m E 2000 m WSW ESE 2250 m SW SE 2500 m SSW SSE S Şekil 26: Kontrolsüz Çalışma Sırasında 100–2500 metre Arasında Oluşacak Çöken Toz Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları 106 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Yapılan hava modellemesi çalışması ile faaliyet alanında kontrolsüz yapılacak üretim faaliyetlerinden kaynaklanacak toz emisyonu miktarları ve dağılımları hesaplanmıştır. Farklı rüzgar yönleri için çalışma süresi boyunca çevresinde meydana getireceği partikül konsantrasyonu hesaplanmıştır. Modelleme sonucu elde edilen değerler 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek:2 Tablo 2.2’de belirtilen “Tesis Etki Alanında Uzun Vadeli, Kısa Vadeli Sınır Değerler ve Kademeli Azaltım Tablosu” ile ilgili bölümü ile karşılaştırılmıştır. YIL Parametre Süre Sınır değer [µg/m3] [Çöken toz mg/m2gün] Havada Asılı Partikül Madde (PM 10) KVS 300* 300 260 220 180 140 100 UVS 150* 150 132 114 96 78 60 KVS 650* 650 598 546 494 442 390 UVS 350* 350 322 294 266 238 210 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Çöken toz Bu değerler 01.01.2014 tarihine kadar geçerlidir.01.01.2014 tarihinden sonra ilgili mevzuata göre tekrar düzenlenecektir. *Sınır değer 2014 yılı hedeflerine ulaşılana kadar yıllık eşit olarak azaltılacaktır. Tablo 50: Uzun Vadeli, Kısa Vadeli Sınır Değerler ve Kademeli Azaltım Tablosu Faaliyet alanında üst örtü toprağının (bitkisel toprak) sıyırma işlemi ile alınması, bitkisel toprak altında bulunan pasa malzemenin alınması ve pasa malzeme altındaki cevherin alınması işlemlerinin aynı anda yapılması esnasında kontrolsüz çalışma yapılması durumunda oluşacak toz emisyonlarının dağılım tabloları incelendiğinde ortaya çıkan değerler yıllara göre kademeli olarak azaltılması öngörülen yukarıda verilen tabloda belirtilen Yönetmelik KVS sınır değerleri ile karşılaştırılmıştır. Havada asılı partiküllerin konsantrasyonu 600 m’de bütün yönlerde 2010–2011 yılları için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmakta, 700 m’de bütün yönlerde 2012 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmakta, 800 m’de bütün yönlerde 2013 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmaktadır. Çöken toz konsantrasyonu ise 1250 metrede tüm yönlerde 2010–2011 yılları için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmakta, 1500 metrede tüm yönlerde 2012–2013 yılları için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmaktadır. Kontrollü Çalışma Sırasında Toz Modellemesi Toz Miktarı Hesabı 107 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ocak sahasında yapılacak faaliyetler sonrası meydana gelen tozun %80’ini (edinilen tecrübelere göre) 10 µ’dan büyük partiküller, %20’sini 10 µ’dan küçük partiküller oluşturmaktadır. Q = 119,95 kg/saat (işletme sonrası meydana gelen toplam toz miktarı) Havada Asılı Partikül Miktarı İçin C(x,y,z); Q = 23,99 kg/saat (10 µ’dan küçük partiküller için) h = 10 m (edinilen tecrübelere göre) z = 2 m olarak alınmıştır. V di = 0,01 m/s HAVA UH YÖN C=100m C=200m C=300m C=400m C=500m C=600m C=700m C=800m B 1 N 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2 B 1 NNE 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2 B 1 NE 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2 B 1 ENE 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2 B 1,5 E 1551,5 446,5 207,2 119,5 77,8 54,8 40,7 31,5 B 1,5 ESE 1551,5 446,5 207,2 119,5 77,8 54,8 40,7 31,5 B 1 SE 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2 B 1 SSE 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2 B 1 S 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2 B 1 SSW 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2 B 1 SW B 1,5 WSW 1551,5 446,5 207,2 119,5 77,8 54,8 40,7 31,5 B 1,5 W 1551,5 446,5 207,2 119,5 77,8 54,8 40,7 31,5 B 1,5 WNW 1551,5 446,5 207,2 119,5 77,8 54,8 40,7 31,5 B 1 NW 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2 B 1 NNW 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2 HAVA UH YÖN C=900m C=1000m C=1250m C=1500m C=1750m C=2000m C=2250m C=2500m B 1 N 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2 B 1 NNE 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2 B 1 NE 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2 B 1 ENE 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2 B 1,5 E 25,1 20,5 13,3 9,4 7,0 5,4 4,3 3,5 B 1,5 ESE 25,1 20,5 13,3 9,4 7,0 5,4 4,3 3,5 B 1 SE 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2 B 1 SSE 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2 B 1 S 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2 B 1 SSW 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2 B 1 SW B 1,5 WSW 25,1 20,5 13,3 9,4 7,0 5,4 4,3 3,5 B 1,5 W 25,1 20,5 13,3 9,4 7,0 5,4 4,3 3,5 B 1,5 WNW 25,1 20,5 13,3 9,4 7,0 5,4 4,3 3,5 B 1 NW 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2 B 1 NNW 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2 Tablo 51: Kontrollü Çalışma Sırasında Havada Asılı Partiküllerin Dağılımı 108 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU N NNW NW WNW W 2500 2250 2000 1750 1500 1250 1000 750 500 250 0 NNE NE 100 m ENE E WSW 200 m ESE SW 300 m SE SSW SSE S N NNW NW WNW W 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 NNE 400 m NE 500 m ENE 600 m E 700 m 800 m WSW ESE 900 m SW SE 1000 m SSW SSE S N NNW NW WNW W 25 22,5 20 17,5 15 12,5 10 7,5 5 2,5 0 NNE 1250m NE 1500 m ENE 1750 m E 2000 m WSW ESE 2250 m SW SE 2500 m SSW SSE S Şekil 27: Kontrollü Çalışma Sırasında 100–2500 metre Arasında Oluşacak Havada Asılı Partikül Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları 109 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Çöken Toz Miktarı İçin d (x,y); Q = 95,96kg/saat (10 µ’dan büyük partiküller için) h = 10 m z = 0 alınmıştır Vdi = 0,07 m/s UH YÖN d=100m d=200m d=300m d=400m d=500m d=600m d=700m d=800m 1 N 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3 1 NNE 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3 1 NE 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3 1 ENE 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3 1,5 E 17875,8 5137,5 2384,4 1375,1 895,8 630,8 468,7 362,4 1,5 ESE 17875,8 5137,5 2384,4 1375,1 895,8 630,8 468,7 362,4 1 SE 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3 1 SSE 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3 1 S 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3 1 SSW 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3 1 SW 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3 1,5 WSW 17875,8 5137,5 2384,4 1375,1 895,8 630,8 468,7 362,4 1,5 W 17875,8 5137,5 2384,4 1375,1 895,8 630,8 468,7 362,4 1,5 WNW 17875,8 5137,5 2384,4 1375,1 895,8 630,8 468,7 362,4 1 NW 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3 1 NNW 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3 UH YÖN d=900m d=1000m d=1250m d=1500m d=1750m d=2000m d=2250m d=2500m 1 N 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3 1 NNE 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3 1 NE 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3 1 ENE 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3 1,5 E 288,8 235,7 153,2 107,8 80,0 61,9 49,3 40,2 1,5 ESE 288,8 235,7 153,2 107,8 80,0 61,9 49,3 40,2 1 SE 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3 1 SSE 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3 1 S 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3 1 SSW 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3 1 SW 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3 1,5 WSW 288,8 235,7 153,2 107,8 80,0 61,9 49,3 40,2 1,5 W 288,8 235,7 153,2 107,8 80,0 61,9 49,3 40,2 1,5 WNW 288,8 235,7 153,2 107,8 80,0 61,9 49,3 40,2 1 NW 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3 1 NNW 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3 Tablo 52: Kontrollü Çalışma Sırasında Çöken Tozların Dağılımı 110 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU N NNW NW WNW W 30000 27000 24000 21000 18000 15000 12000 9000 6000 3000 0 NNE NE 100 m ENE E WSW 200 m ESE SW 300 m SE SSW SSE S N NNW NW WNW W 2500 2250 2000 1750 1500 1250 1000 750 500 250 0 NNE 400 m NE 500 m ENE 600 m E 700 m 800 m WSW ESE 900 m SW SE 1000 m SSW SSE S N NNW NW WNW W 250 225 200 175 150 125 100 75 50 25 0 NNE 1250m NE 1500 m ENE 1750 m E 2000 m WSW ESE 2250 m SW SE 2500 m SSW SSE S Şekil 28: Kontrollü Çalışma Sırasında 100–2500 metre Arasında Oluşacak Çöken Toz Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları 111 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Yapılan hava modellemesi çalışması ile faaliyet alanında yapılacak kontrollü üretim faaliyetlerinden kaynaklanacak toz emisyonu miktarları ve dağılımları hesaplanmıştır. Farklı rüzgar yönleri için çalışma süresi boyunca çevresinde meydana getireceği partikül konsantrasyonu hesaplanmıştır. Modelleme sonucu elde edilen değerler 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek:2 Tablo 2.2’de belirtilen “Tesis Etki Alanında Uzun Vadeli, Kısa Vadeli Sınır Değerler ve Kademeli Azaltım Tablosu” ile ilgili bölümü ile karşılaştırılmıştır. Faaliyet alanında üst örtü toprağının (bitkisel toprak) sıyırma işlemi ile alınması, bitkisel toprak altında bulunan pasa malzemenin alınması ve pasa malzeme altındaki cevherin alınması işlemlerinin aynı anda yapılması esnasında kontrollü çalışma yapılması durumunda oluşacak toz emisyonlarının dağılım tabloları incelendiğinde ortaya çıkan değerler yıllara göre kademeli olarak azaltılması öngörülen yukarıda verilen tabloda belirtilen Yönetmelik KVS sınır değerleri ile karşılaştırılmıştır. Havada asılı partiküllerin konsantrasyonu 400 m’de bütün yönlerde 2010-2011 yılları için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmakta 500 m’de bütün yönlerde 2012 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmakta, 600 m’de bütün yönlerde 2013 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmaktadır. Çöken toz konsantrasyonu ise 800 metrede tüm yönlerde 2010 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmakta, 900 metrede tüm yönlerde 2011–2012 yılları için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmakta, 1000 metrede tüm yönlerde 2013 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmaktadır. Bu hesaplamalardan sonra ocak sahası yüzeyinde yer yer mostra halinde bulunan pasa malzeme ve cevherin patlatma işlemi ile çıkarılması sırasında oluşacak emisyon hesaplamaları gelmektedir. Faaliyet alanında yıllık 1250000 ton cevher üretimi gerçekleştirilecek ve yine yıllık 1250000 ton pasa malzeme (gnays) çıkarılacaktır. Patlatma sırasında ortaya çıkan kütlesel debi süreklilik arz etmemekte, oluşacak toz ve patlatma anında ortaya çıkacak emisyon kirliliği KVS (Kısa Vadeli Sınır) değerlerin üzerinde olacaktır. Ancak patlatma işlemi anlık olduğundan oluşacak toz sürekli değildir. Bu nedenle meydana gelecek tozların büyük kısmı kısa sürede çökmektedir. Ayrıca yüzeyin delici ile delinmesi sırasında, çalışılacak zemin ıslatılacaktır. Ocak sahasında yapılacak patlatma işleminde, diğer tüm işlemlere ara verileceği için patlatmadan kaynaklanacak toz emisyonunun bölgenin mevcut hava kalitesine katkısı ayrı olarak hesaplanmıştır. Faaliyet alanında cevher ve pasa malzemenin (gnays) çıkarılması amacıyla her biri için 79 olmak üzere yılda yaklaşık 158 patlatma yapılması planlanmaktadır. Patlatma işlemi için sahada ilk önce delici ile delikler açılacak ve patlayıcı madde doldurularak sıkılanacaktır. Sahada yapılacak olan bir patlatma işlemi için 50 delik açılacaktır. Her bir delik için maksimum 20kg patlayıcı olmak üzere bir patlatmada toplam 1000 kg patlayıcı kullanılacaktır. Sahada delici ile açılacak olan deliklerin çapları 89 mm, delikler arası mesafe 2,5–3 m olacağı düşünüldüğünde bir patlatmada çıkacak olan malzeme miktarı 15843,75 ton (6093,75 m3) olacaktır. Bu şekilde düşünüldüğünde oluşacak toz miktarı; 112 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Delme-patlatmada emisyon faktörü = 0,08 kg/ton olduğundan, Bir patlatmada oluşacak toplam toz miktarı = 15843,75 ton x 0,08 kg/ton = 1267,5kg olacaktır. Hem cevherin üretimi, hem de pasa malzemenin gevşetilmesi için kullanılacak patlayıcı miktarı ve hesaplanan kütlesel debi her iki işlem için aynı olup, aşağıda verilen toz dağılım modellemesi her iki işlem için de kullanılacaktır. Faaliyetteki en önemli toz emisyon kaynağı patlatma işlemi olmakla birlikte, patlatma sırasında diğer tüm işlemlere ara verileceği ve patlatmanın yaklaşık 7 sn gibi kısa bir sürede gerçekleşeceği düşünüldüğünde oluşacak toz kısa vadeli bir toz emisyonudur. Bu nedenle patlatma sırasında oluşacak toz emisyonu diğer üretim işlemlerinden ayrı olarak değerlendirilmiştir. Patlatma sırasında meydana gelen tozun %80’ini 10 mikrondan büyük partiküller meydana getirecek ve bu miktar çökecektir. Geriye kalan kısmı (%20’si) havada asılı kalacak ve rüzgarın etkisiyle seyrelerek dağılacaktır. Çöken Toz Miktarı Havada Asılı Bulunan Partikül Miktarı = 1267,5 kg x 0,8 = 1014 kg = 1267,5 kg x 0,2 = 253,5 kg dır. Buna göre; cevher ve pasa malzemenin patlatma işlemi ile gevşetilmesi sırasında oluşacak toplam emisyon miktarı; 1267,5kg/saat olup 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’ndeki 1 kg/saat sınırının üstüne çıkmaktadır. Bu nedenle yönetmelik gereği toz dağılım modellemesi yapılması gerekmektedir. Modellemede Gaussian Dispersiyon Modeli kullanılmıştır. Cevher Ve Pasa Malzemenin Çıkarılması için Yapılacak Patlatma İşleminde Toz Modellemesi Toz Miktarı Hesabı Patlatma işlemi sonrası meydana gelen tozun %80’ini (edinilen tecrübelere göre) 10 µ’dan büyük partiküller, %20’sini 10 µ’dan küçük partiküller oluşturmaktadır. Q = 1267,5 kg/saat (patlatma sonrası meydana gelen toplam toz miktarı) 113 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Havada Asılı Partikül Miktarı İçin C(x,y,z); Q = 253,5 kg/saat (10 µ’dan küçük partiküller için) h = 10m (edinilen tecrübelere göre) z = 2m V di = 0,01m/s olarak alınmıştır. HAVA UH YÖN C=100m C=200m C=300m C=400m C=500m C=600m C=700m C=800m B B 1 N 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8 1 NNE 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8 B 1 NE 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8 B 1 ENE 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8 B 1,5 E 16392,9 4717,4 2189,4 1262,5 822,4 579,0 430,2 332,6 B 1,5 ESE 16392,9 4717,4 2189,4 1262,5 822,4 579,0 430,2 332,6 B 1 SE 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8 B 1 SSE 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8 B 1 S 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8 B 1 SSW 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8 B 1 SW 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8 B 1,5 WSW 16392,9 4717,4 2189,4 1262,5 822,4 579,0 430,2 332,6 B 1,5 W 16392,9 4717,4 2189,4 1262,5 822,4 579,0 430,2 332,6 B 1,5 WNW 16392,9 4717,4 2189,4 1262,5 822,4 579,0 430,2 332,6 B 1 NW 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8 B 1 NNW 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8 HAVA UH YÖN C=900m C=1000m C=1250m C=1500m C=1750m C=2000m C=2250m C=2500m B 1 N 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3 B 1 NNE 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3 B 1 NE 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3 B 1 ENE 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3 B 1,5 E 265,0 216,3 140,6 98,9 73,4 56,7 45,2 36,9 B 1,5 ESE 265,0 216,3 140,6 98,9 73,4 56,7 45,2 36,9 B 1 SE 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3 B 1 SSE 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3 B 1 S 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3 B 1 SSW 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3 B 1 SW 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3 B 1,5 WSW 265,0 216,3 140,6 98,9 73,4 56,7 45,2 36,9 B 1,5 W 265,0 216,3 140,6 98,9 73,4 56,7 45,2 36,9 B 1,5 WNW 265,0 216,3 140,6 98,9 73,4 56,7 45,2 36,9 B 1 NW 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3 B 1 NNW 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3 Tablo 53: Patlatma Sonrası Havada Asılı Partiküllerin Dağılımı 114 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU N NNW NW WNW W 25000 22500 20000 17500 15000 12500 10000 7500 5000 2500 0 NNE NE 100 m ENE E WSW 200 m ESE SW 300 m SE SSW SSE S N NNW NW WNW W 2000 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 NNE 400 m NE 500 m ENE 600 m E 700 m 800 m WSW ESE 900 m SW SE 1000 m SSW SSE S N NNW NW WNW W 220 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 NNE 1250m NE 1500 m ENE 1750 m E 2000 m WSW ESE 2250 m SW SE 2500 m SSW SSE S Şekil 29: Cevher Ve Pasa Malzemenin Çıkarılması için Yapılacak Patlatma İşleminde 100– 2500 metre Arasında Oluşacak Havada Asılı Partikül Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları 115 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Çöken Toz Miktarı İçin d (x,y); Q = 1014 kg/saat (10 µ’dan büyük partiküller için) h = 10m z=0 Vdi = 0,07m/s alınmıştır. UH YÖN d=100m d=200m d=300m d=400m d=500m d=600m d=700m d=800m 1 N 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8 1 NNE 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8 1 NE 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8 1 ENE 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8 1,5 E 188875,6 54282,5 25193,6 14529,9 9465,3 6664,7 4952,6 3828,8 1,5 ESE 188875,6 54282,5 25193,6 14529,9 9465,3 6664,7 4952,6 3828,8 1 SE 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8 1 SSE 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8 1 S 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8 1 SSW 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8 1 SW 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8 1,5 WSW 188875,6 54282,5 25193,6 14529,9 9465,3 6664,7 4952,6 3828,8 1,5 W 188875,6 54282,5 25193,6 14529,9 9465,3 6664,7 4952,6 3828,8 1,5 WNW 188875,6 54282,5 25193,6 14529,9 9465,3 6664,7 4952,6 3828,8 1 NW 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8 1 NNW 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8 UH YÖN d=900m d=1000m d=1250m d=1500m d=1750m d=2000m d=2250m d=2500m 1 N 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1 1 NNE 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1 1 NE 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1 1 ENE 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1 1,5 E 3051,0 2489,9 1618,9 1138,7 845,7 653,5 520,6 424,8 1,5 ESE 3051,0 2489,9 1618,9 1138,7 845,7 653,5 520,6 424,8 1 SE 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1 1 SSE 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1 1 S 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1 1 SSW 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1 1 SW 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1 1,5 WSW 3051,0 2489,9 1618,9 1138,7 845,7 653,5 520,6 424,8 1,5 W 3051,0 2489,9 1618,9 1138,7 845,7 653,5 520,6 424,8 1,5 WNW 3051,0 2489,9 1618,9 1138,7 845,7 653,5 520,6 424,8 1 NW 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1 1 NNW 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1 Tablo 54: Patlatma Sonrası Çöken Tozların Dağılımı 116 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU N NNW NW WNW W 300000 270000 240000 210000 180000 150000 120000 90000 60000 30000 0 NNE NE 100 m ENE E WSW 200 m ESE SW 300 m SE SSW SSE S N NNW NW WNW W 25000 22500 20000 17500 15000 12500 10000 7500 5000 2500 0 NNE 400 m NE 500 m ENE 600 m E 700 m 800 m WSW ESE 900 m SW SE 1000 m SSW SSE S N NNW NW WNW W 2500 2250 2000 1750 1500 1250 1000 750 500 250 0 NNE 1250m NE 1500 m ENE 1750 m E 2000 m WSW ESE 2250 m SW SE 2500 m SSW SSE S Şekil 30: Cevher Ve Pasa Malzemenin Çıkarılması için Yapılacak Patlatma İşleminde 100– 2500 metre Arasında Oluşacak Havada Asılı Partikül Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları 117 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Yapılan hava modellemesi çalışması ile faaliyet alanında cevher ve pasa malzemenin çıkarılması esnasında yapılacak patlatma işleminden kaynaklanacak toz emisyonu miktarları ve dağılımları hesaplanmıştır. Farklı rüzgar yönleri için çalışma süresi boyunca çevresinde meydana getireceği partikül konsantrasyonu hesaplanmıştır. Modelleme sonucu elde edilen değerler 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek:2 Tablo 2.2’de belirtilen “Tesis Etki Alanında Uzun Vadeli, Kısa Vadeli Sınır Değerler ve Kademeli Azaltım Tablosu” ile ilgili bölümü ile karşılaştırılmıştır. Faaliyet alanında cevher ve pasa malzemenin çıkarılması sırasında yapılacak patlatma işleminde oluşacak toz emisyonlarının dağılım tabloları incelendiğinde ortaya çıkan değerler yıllara göre kademeli olarak azaltılması öngörülen yukarıda verilen tabloda belirtilen Yönetmelik KVS sınır değerleri ile karşılaştırılmıştır. Havada asılı partiküllerin konsantrasyonu 1250 m’de bütün yönlerde 2010 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmakta, 1500 m’de bütün yönlerde 2011 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmakta, 1750 m’de bütün yönlerde 2012 yılı için, 2000 m’de bütün yönlerde 2013 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmaktadır. Çöken toz konsantrasyonu ise 2500metrede E,SE, WSW, W,WNW yönlerinde 2010-2011-2012 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında, diğer yönlerde üzerinde kalmaktadır. Bütün modelleme hesaplamalarında öncelikle en kötü koşullar düşünülerek hesaplamalar yapılmıştır. Bu değerler sonuçta bir matematiksel hesaplama sonucu olup modellemede kullanılan parametrelere ve önceden varsayımlara dayalı olarak yapılmaktadır. Dolayısıyla rüzgarın yönündeki herhangi bir değişme modelleme için seçtiğimiz bulutun kararlılık sınıfı ve bununla beraber dikey yönde tablodan alınan sabit değerleri, rüzgar hızındaki değişme, yağış miktarı vb. yapılan konsantrasyon hesabını değiştirecektir. Bölgenin meteorolojik verilerinin sabit olduğu varsayılmıştır. Ayrıca proje alanı yakın çevresi benzer işletmelere çok yakın ya da sınır vaziyette bulunmaktadır. Bu nedenle komşu işletmelerin ocak alanlarında üretim esnasında, birlikte kullanılan ocak içi nakliye güzergahlarında Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek.1.b.2.2 kapsamında emisyon kaynaklarının 3m uzağında hakim rüzgar yönü dikkate alınarak PM10 ölçümleri yapılmıştır. Yapılan ölçümler yerleri ve ölçüm sonuçları aşağıda tabloda sunulmuştur. Ölçümün Yapıldığı Yer Kaltun Kaltun Toprak-Nakliye Matel Kaltun-Nakliye İmerys Ocak Sınırı Nakliye Yol Ayrımı Koordinatları Y–572738 X–4144212 Y–572819 X–4144256 Y–572437 X–4143996 Y–572955 X–4144157 Y–572990 X–4144415 Y–573988 X–4144863 Ölçüm Yapılan Nokta Ölçüm Sonucu (mg /Nm3) Sınır Değer (mg/ Nm3) 1. Ölçüm 2. Ölçüm 3. Ölçüm Ortalama Stok 1,22 2,44 2,27 1,97 3 Ocak 2,39 1,58 0,53 1,5 3 OcakNakliye 0,95 0,52 1,58 1,01 3 Ocak 0,60 2,73 1,59 1,64 3 Nakliye 2,73 2,85 2,86 2,81 3 Nakliye 2,22 2,91 2,94 2,69 3 Tablo 55: PM10 Ölçümleri Yapılan Ölçüm Yerleri ve Ölçüm Sonuçları 118 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek.1.b.2.2 maddesi “Tane boyutu 1mm<çap<5mm olan maddelerin doldurma, ayırma, eleme, taşıma, kırma, öğütme işlemlerinin yapıldığı tesislerden kaynaklanan toz emisyonunun önlenmesi; kimyasal toz bastırma sistemi veya basınçlı pülverize su kullanılması ile de gerçekleştirilebilir. Bu durumda hakim rüzgar yönü de dikkate alınarak toz kaynağından 3 metre uzaklıkta toz konsantrasyonu saatlik ortalama değeri (PM 10) en fazla 3 mg/Nm3 değerini aşmamalıdır.” ifadesi yer almaktadır. Tabloda da görüleceği üzere yapılan ölçümler neticesinde alınan sonuçlar yönetmelikte verilen sınır değerlerin altında çıkmıştır. Bu nedenle mevcut komşu işletmelerin söz konusu ocakta oluşacak emisyon miktarına ve kümülatif emisyon değerine önemli bir katkısı olmayacağı öngörülmektedir. Faaliyet sahasına en yakın yerleşim birimi kuş uçumu yaklaşık 2000 m mesafedeki Çamköy’dür. Faaliyet ile ilgili yapılan modelleme çalışmasında emisyon hesaplamaları incelendiğinde faaliyetteki toz emisyonu kaynağının büyük bir bölümünün patlatma işleminden kaynaklandığı görülmektedir. Buna dayanarak patlatma işleminden kaynaklanan emisyon miktarının azaltılmasına ilişkin birtakım önlemler alınması durumunda proje konusu faaliyetten kaynaklanan toz emisyonu miktarının oldukça azalacağı görülmektedir. Patlatma sırasında oluşan tozlanmayı azaltmak için patlatma öncesi ocak aynasının üstü ve aynanın önü arazöz ile tamamen sulanarak ince taneli partiküllerin birbirine yapışması sağlanacağından meydana gelen toz miktarı yaklaşık % 40–50 oranında azalacaktır. Bu sebeple toz oranını daha aza indirgemek için ocak aynasının üstünde ve önünde spreyleme yapılacaktır. Ayrıca patlatma için milisaniye gecikmeli kapsüller kullanılacak oluşacak toz emisyonu değeri daha da aşağı seviyelerde olacaktır. Alınacak bu önlemlerle oluşacak toz emisyonunun çevresel etkileri minimize edilmiş olacaktır. Faaliyet öncesinde de ocak sahasında ve işletme içi yollarda sulama yapılacaktır. Böylece su partikülleri toz tanelerini sararak daha yoğun bir ortam oluşturmakta ve ince tozların bu ortamda çökelmesini sağlayacaktır. Patlatma yapılacağı zaman ocak sahasında herhangi bir işlem yapılması mümkün değildir. Dolayısı ile patlatma yapılırken tüm faaliyetlere ara verileceğinden Feldspat üretiminde patlatma ile ilgili toz hesaplamaları diğer hesaplamalardan ayrı tutulmuştur. Ocak içi yollardan kaynaklanacak toz ise, çizgisel bir dağılım gösterecektir. Nakliye araçlarının üzerlerinin branda ile kapatılması, taşınan malzemenin üst kısmının %10 nemli bırakılması ve yolların nemlendirilmesi gibi bazı önlemler de alınarak oluşan emisyonun hesaplanan değerin daha altına düşmesi beklenmektedir. Arazi hazırlığı işlemleri esnasında çıkarılacak bitkisel toprak ve üretim sırasında elde edilecek pasa malzeme ve ürünün depolanacağı stok sahalarında ve bunların nakliyesi sırasında meydana gelecek tozluluğun önlenmesi için gerekli tüm tedbirler alınacaktır. Bu amaçla; - Arazide rüzgar kesici toprak yığınlarının yapılması, rüzgar kesici bitkilerin dikilmesi, rüzgar koruyucularının yapılması sağlanacaktır. - Savurma yapılmadan boşaltma ve doldurma yapılacaktır. - Malzeme üstü naylon branda veya tane büyüklüğü 10mm’den fazla olan malzeme ile kapatılacaktır. 119 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU - Üst tabakalar % 10 nemde muhafaza edilecektir. Alınacak bütün önlemler sonucu oluşacak toz emisyonu hesaplanan değerin oldukça altında olacaktır. Faaliyet sahibi tarafından bu konuda gerekli hassasiyet gösterilecek ve böylece toz oluşumunun minimum değerde olabilmesi için gerekli tüm tedbirler alınmakta ve alınacaktır. Bu nedenle, yerleşim yerinin olumsuz etkilenmesi söz konusu olmayacaktır. Kapasite artırımı kapsamında, gerekli ölçümler yaptırılarak, İl Çevre ve Orman Müdürlüğü’ne Emisyon İzni alınması için gerekli başvurular yapılacaktır. Faaliyetin tüm aşamalarında 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği”nde belirtilen hususlara uyulacak, belirtilen önlemler alınacak ve ilgili sınır değerler aşılmayacaktır. İşçi sağlığı konusunda ise 21.02.2004 tarih ve 25380 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “ Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” hükümlerine uygun hareket edilecektir. Çalışanların tozdan olumsuz yönde etkilenmelerini en aza indirmek için "İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü"nde belirlenen hükümler doğrultusunda önlemler alınacaktır. Sahada işletme aşamasında kullanılacak yakıt sadece araçlar için gerekli olup, ısınma vb. amaçlı yakıt tüketimi olmayacaktır. Araçlarda yakıt olarak motorin kullanılacaktır. Araçlar için hesaplanan kütlesel debi değerleri düşük olduğundan, mevcut hava kalitesini olumsuz yönde etkilemeyecektir. 5.1.15. Üretim Sırasında Meydana Gelecek Vibrasyon, Gürültü Kaynakları ve Seviyeleri Üretim Sırasında Meydana Gelecek Gürültü Seviyeleri ve Hesaplamalar; Sodyum ve Feldspat Ocağı işletilmesi sırasında, sahada yapılacak patlatma işlemi ve kullanılacak olan makine-ekipmandan gürültü kaynaklanacaktır. Sodyum ve Feldspat Ocağında faaliyet gösterecek makine ve ekipmanların çalışması sırasında meydana gelecek gürültü seviyeleri ve mesafelere göre oluşacak bu gürültünün dağılımı hesaplanmıştır. Proje alanına en yakın yerleşim kuş uçumu yaklaşık 2000 m mesafedeki Çamköy’dür. Bütün hesaplamalar 2000 m mesafe baz alınarak yapılmıştır. İşletme içinde yer alan gürültü kaynakları, gürültü kaynaklarının ses gücü düzeylerinin hesaplanması; Gürültü kaynaklarının ses gücü düzeylerinin hesaplanması için, 30.12.2006 tarih ve 26392 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu İle İlgili Yönetmelik” Madde 5’te belirtilen aşağıda verilen tablodaki formüller kullanılarak aşağıda hesaplanmıştır. 120 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Teçhizatın tipi Sıkıştırma makineleri (titreşimli silindirler, titreştirici levhalar, titreşimli çekiçler) Paletli dozerler, paletli yükleyiciler, paletli kazıcı yükleyiciler Tekerlekli dozerler, tekerlekli yükleyiciler, tekerlekli kazıcı-yükleyiciler, damperli kamyonlar, greyderler, yükleyici tipli toprak doldurmalı sıkıştırıcılar, içten yanmalı motor tahrikli karşı ağırlıklı hidrolik kaldırmalı kamyonlar, hareketli vinçler, sıkıştırma makineleri (titreşimsiz silindirler), kaldırım perdah makineleri, hidrolik güç oluşturma makineleri Kazıcılar, eşya taşımak için yük asansörleri, yapı (konstrüksiyon) vinçleri, motorlu çapalama makineleri Elle tutulan beton kırıcıları ve deliciler Net kurulu güç P (kW), Elektrik gücü P el (1) (kW), Uygulama kütlesi m (kg), Kesme genişliği L (cm) P≤8 8 < P ≤ 70 P > 70 P ≤ 55 P > 55 P ≤ 55 P > 55 Müsaade edilen ses gücü seviyesi dB/1 pW 3 Temmuz 2004’den itibaren I. Safha 3 Ocak 2006’dan itibaren II. Safha 108 109 89 + 11 log P 106 87 + 11 log P 104 85 + 11 log P 105(2) 106(2) 86 + 11 log P(2) 103(2) 84 + 11 log P(2) 101(2)(3) 82 + 11 log P(2)(3) P ≤ 15 P > 15 96 83 + 11 log P 93 80 + 11 log P m ≤ 15 15< m < 30 m ≥ 30 107 94 + 11 log m 96 + 11 log m 98 + log P 97 + log P el 98 + log P el 97 + log P el 99 97 + 2 log P 105 92 + 11 log m(2) 94 + 11 log m 96 + log P 95 + log P el 96 + log P el 95 + log P el 97 95 + 2 log P Kule vinçleri P el ≤ 2 2 < P el ≤ 10 P el > 10 P ≤ 15 P > 15 Kaynak ve güç jeneratörleri Kompresörler Tablo 56: Açık Alanda Kullanılan Teçhizat İçin Tanımlanan Ses Gücü Düzeyleri İşletmede yer alan gürültü kaynakları tabloda verilmiştir. Ekipman Malzeme adı Miktar Motor Gücü(HP) Motor Gücü(kw) Ekskavatör 4 adet 250 186.5 Yükleyici 1 adet 152 113.392 Kamyon 10 adet 150 111.9 Kompresör 1 adet 50 37.3 Delici Makine 2 adet 85 63.41 Binek Araç 2 adet 75 55.95 Jeneratör 1 adet 20 14.92 * 1 Hp = 0,746 Kw Tablo 57: Ocakta Kullanılan Makine ve Ekipmanların Güç Düzeyleri Ses Gücü Düzeyinin Hesaplanması (Lw); Ekskavatör; motor gücü 250 Hp = 186,5 kW’dır. Tablodan değerlendirme yapıldığında P = 186,5 kW ve P > 55 olduğundan; L w = 84 + 11 Log P = 84 + 11 Log 186,5 = 108,98 dB 121 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Yükleyici; motor gücü 152 Hp = 113,392 kW’dır. Tablodan değerlendirme yapıldığında P = 113,392 kW ve P > 55 olduğundan; L w = 82 + 11 Log P = 82 + 11 Log 113,392 = 104,60 dB Kamyon; motor gücü 150 Hp = 111,9 kW’dır. Tablodan değerlendirme yapıldığında P = 111,9 kW ve P > 55 olduğundan; L w = 82 + 11 Log P = 82 + 11 Log 111,9 = 104,54 dB Kompresör; motor gücü 50 Hp = 37,3 kW’dır. Tablodan değerlendirme yapıldığında P = 37,3 kW ve P > 15 olduğundan; L w = 95 +2 Log P = 95 + 2 Log 37,3 = 98,14 dB Delici Makine; motor gücü 85 Hp = 63,41 kW’dır. Tablodan değerlendirme yapıldığında P = 63,41 kW ve P > 55 olduğundan; L w = 82 + 11 Log P = 82 + 11 Log 63,41 = 101,82 dB Binek Araç; motor gücü 75 Hp = 55,95 kW’dır. Tablodan değerlendirme yapıldığında P = 55,95 kW ve P > 55 olduğundan; L w = 82 + 11 Log P = 82 + 11 Log 55,95 = 101,23 dB Jenaratör; motor gücü 20 Hp = 14,92 kW’dır. Tablodan değerlendirme yapıldığında P = 14,92 kW ve P > 10 olduğundan; L w = 95 + Log P = 95 + Log 14,92 = 96,17 dB Buna göre işletmede bulunan gürültü kaynaklarının hesaplanan ses gücü düzeyleri aşağıda tablo halinde verilmiştir. Ekipman - Malzeme adı Ekskavatör Yükleyici Kamyon Kompresör Delici Makine Binek Araç Jeneratör Miktar Ses Gücü Düzeyi (dBA) 4 adet 1 adet 10 adet 1 adet 2 adet 2 adet 1 adet 112,707 110,546 110,488 105,717 108,022 107,478 101,738 Tablo 58: İşletmedeki Gürültü Kaynaklarının Hesaplanan Ses Gücü Düzeyleri 122 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU İşletmenin çalışma periyotlarına ve çalışma koşullarına bağlı olarak proses ünitesinde yer alacak gürültü kaynaklarına ilişkin mesafe ve/veya atmosferik yutuş faktörlerinin de göz önüne alınarak toplam gürültü düzeyinin hesaplanması; İşletmedeki gürültü kaynaklarının; her bir kaynağın ses gücü düzeyinden aşağıda verilen Formül 1’e göre toplam ses gücü düzeyi hesaplanacak ve buna bağlı olarak yine aşağıda verilen Formül 2’e göre toplam ses basıncı düzeyleri hesaplanacaktır. L WT = 10 log Σ 10 Lwi/10 ------------- Formül-1 (Ses Gücü Düzeyi) L WT = 10 Log (4x10112,707/10) + (1x10110,546/10) + (10x10110,488/10) + (1x10105,717/10) + (2x10108,022/10) + (2x10107,478/10) + (1x10101,738/10) L WT = 123,559 dBA Gürültünün mesafeye göre yayılımının hesaplanmasında ise; L PT = L WT + (10 Log Q/4 πr2 ) – ( 7,4x10-8 x f2 x r/ φ ) -------Formül-2 (Toplam Ses Basıncı Düzeyi) formülüyle toplam ses basıncı düzeyi hesaplanır. A atm = 7,4x10-8 x f2 x r/ φ Atmosferik yutuş katsayısını ifade eder. A atm : Atmosferik yutuş ile ses basıncı düzeyindeki düşüş (dBA) f :İletilen sesin frekansı (insan kulağının en hassas olduğu frekans 3000hz) r : Kaynaktan uzaklık φ :Havanın bağıl nemi (%62 meteoroloji istasyonu verisi ile yapılmaktadır) *Araçlardan kaynaklanan gürültü mesafeye ve atmosferik yutuş sonrası net ses seviyesi ortaya çıkar. Ortaya çıkan Net Ses Seviyesine göre Lgag hesaplanır. (Faaliyet madencilik faaliyeti olduğundan sadece 12 saatlik dilim olan Lgündüz’e göre hesaplamalar yapılır.) L gag = 10 Log 1/24 [ 12x10 Lgündüz/10 + 4x10Lakşam+5/10 + 8x10Lgece+10/10 Ancak faaliyet, gündüz zaman diliminde devam ettiği için; L gag = 10 Log 1/24 [ 12x10 Lgündüz/10 ] olarak hesaplanmıştır. 123 ] IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Mesafe (m) Toplam Ses Basınç Düzeyi LPT(dB) Atmosferik Yutum Değeri (dBA) Net Toplam Ses Basınç Düzeyi LPT(dBA) Gündüz-Akşam-Gece Gürültü Seviyesi Lgag(dBA) 50 250 500 750 1000 1250 1500 1750 2000 2500 3000 3500 78.59 64.61 58.59 55.07 52.57 50.63 49.05 47.71 46.55 44.61 43.03 41.69 0.54 2.69 5.37 8.06 10.74 13.43 16.11 18.80 21.48 26.85 32.23 37.60 78.05 61.92 53.22 47.01 41.83 37.20 32.93 28.91 25.06 17.76 10.80 4.09 75.04 58.91 50.21 44.00 38.82 34.19 29.92 25.90 22.05 14.75 7.79 1.08 Tablo 59: Makine-Ekipman ve Araçlardan Yayılan Ses Basınç Düzeylerinin Mesafeye Göre Yayılımları 80 70 dBA 60 50 40 30 20 10 0 0 500 1000 1500 2000 2500 Mesafe 3000 3500 4000 Şekil 31: Makine – Ekipmanların Aynı Anda Çalışması Sonucu Oluşması Beklenen Ses Basıncı Seviyesinin 50-3500 Metre Mesafelerde Dağılımı Patlatma sonucu oluşacak anlık gürültü seviyesi (L E ), kullanılan patlayıcı miktarı ve muhteviyatına göre maksimum SEL değer 140 dBA olarak belirlenmiştir. Patlatma sonucu oluşacak, farklı mesafelerdeki, anlık ses basınç düzeyleri ise, yine aşağıdaki tablo üzerinde gösterilmiştir. 124 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. Patlatma Sırasında Oluşacak Anlık Ses Basınç Düzeyi SEL(dBA) 95.03 81.05 75.03 71.51 69.01 67.07 65.49 64.15 62.99 61.05 59.47 58.13 Mesafe (m) 50 250 500 750 1000 1250 1500 1750 2000 2500 3000 3500 SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Atmosferik Yutum Değeri (dBA) Net Toplam Ses Basınç Düzeyi LPT(dBA) Gündüz-Akşam-Gece Gürültü Seviyesi Lgag(dBA) 0.54 2.69 5.37 8.06 10.74 13.43 16.11 18.80 21.48 26.85 32.23 37.60 94.49 78.37 69.66 63.45 58.27 53.64 49.38 45.35 41.51 34.20 27.24 20.53 91.48 75.36 66.65 60.44 55.26 50.63 46.37 42.34 38.50 31.19 24.23 17.52 dBA Tablo 60: Patlatmayla Yayılan Ses Basınç Düzeylerinin Mesafeye Göre Yayılımları 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 0 500 1000 1500 2000 2500 Mesafe 3000 3500 4000 Şekil 32: Patlatma Sonucu Oluşması Beklenen Ses Basıncı Seviyesinin 50-3500 Metre Mesafelerde Dağılımı ÇED Raporundaki bütün hesaplar en yakın yerleşim birimi baz alınarak çalışma alanının sınırına kadar ki mesafeye göre yapılmış olup buna göre en yakın yerleşim birimi kuş uçumu yaklaşık 2000 m uzaklıktaki Çamköy’dür. Bütün hesaplamalar 2000 m mesafe baz alınarak yapılmıştır. Faaliyet sahasında üretim faaliyetleri sırasında 2000 m mesafede bütün iş makinesi ve ekipmanların aynı anda çalışması sırasında oluşacak gündüz gürültü Lgag seviyesi 22,05 dBA seviyesinde, belli dönemlerde yapılacak patlatma faaliyetinden oluşacak gürültü seviyesi ise yine bu nokta da 38,50 dBA seviyesinde hesaplanmıştır. Hesaplanan gündüz-akşam-gece gürültü değerleri yerleşim yerine gelmeden “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği”nin Ek VIII, Tablo:4 gereği “Gürültüye hassas kullanımlardan eğitim, kültür ve sağlık alanları ile yazlık ve kamp 125 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU yerlerinin yoğunluklu olduğu alanlar” için öngörülen gündüz gürültü düzeyi sınırına göre (60 dBA) değerlendirilmiştir. Alanlar L gündüz (dbA) L akşam (dbA) L gece (dbA) 70 65 60 68 63 58 65 60 55 60 55 50 Organize Sanayi Bölgesi veya İhtisas Sanayi Bölgesi içindeki her bir tesis için Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların birlikte bulunduğu alanlardan işyerlerinin yoğun olarak bulunduğu alanlar Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların birlikte bulunduğu alanlardan konutların yoğun olarak bulunduğu alanlar Gürültüye hassas kullanımlardan eğitim, kültür ve sağlık alanları ile yazlık ve kamp yerlerinin yoğunluklu olduğu alanlar Tablo 61: ÇGDY Yönetmeliği Madde–22.a, Ek. VIII, Tablo–4 Yapılan hesaplamalar 07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazete de yayınlanan “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” Madde 22 (a) bendi EkVIII Tablo-4‘e göre değerlendirilecek olursa; çalışma sırasında iş makineleri ve ekipmanlardan kaynaklanan gürültünün en yakın yerleşim yerine hiçbir olumsuz etkisi olmayacaktır. Ayrıca 2000 m mesafede arazi ve atmosferik koşullardan dolayı ölçülen değerler daha da aşağılara inecektir. Ayrıca belli dönemlerde yapılacak olan patlatma faaliyetleri öncesi yerleşim ve civardaki halk bilgilendirilecek, bu şekilde çeşitli önlemler alınacaktır. 07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği”nin belirlemiş olduğu sınırlarını aşmayacaktır. Yönetmeliğin 15. maddesine göre “Sanayi Tesislerinde Çalışanların Kulak Sağlık ve Konforu, Açısından Maruz Kaldıkları Gürültü ve Titreşim Düzeyleri için; Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve 23.12.2003 tarih ve 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliğinde getirilen esaslar sağlanır.” denilmektedir. Ocakta çalışacak işçilerin sağlığının korunması amacıyla “Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliği Madde-5’e göre en yüksek maruziyet etkin değerleri 85 dBA olarak verilmiştir. Faaliyet alanında kişisel koruyucu gereçler kullanılacaktır. Üretim Sırasında Hesaplamalar; Meydana Gelecek Vibrasyon, Titreşim Seviyeleri ve Patlatma sonucu oluşan şok dalgalar havada ve ateşlenen kaya birimi içinde belirli bir hız, frekans ve genlikte yayılmaktadır. Bu yayılım atım yerinden uzaklaştıkça sönme eğilimi göstermektedir. Şok dalgalarının çevrede bulunan hassas noktalara (bina, köprü, tarihi binalar, mağara vb) hasar verebileceği mesafe aşağıda açıklanan bağıntılar yardımıyla hesaplanabilmektedir. Bağıntılarda değişken olarak anlık şarj (bir gecikme süresinde ateşlenen patlayıcı miktarı) atım yeri ile çevre birimleri arasındaki mesafe ve kayaç türlerine ait katsayılar bulunmaktadır. 126 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Hava şoku; Patlatma sonucu oluşan hava şoku aşağıdaki bağıntıdan hesaplanmaktadır. (CALZIA, 1969) Şiddetli etki zonu : D<5√W Orta şiddette etki zonu : 5√W<D<10√W Hafif şiddette etki zonu : 10√W<D<15√W D = Etkili zon aralığı (m) W = Bir gecikme aralığında atılan dinamit miktarı=Anlık şarj (kg) Patlatmalarda kullanılacak maksimum anlık şarj: 20kg Şiddetli etki zonu Orta şiddette etki zonu Hafif şiddette etki zonu :0-33m :33-66m :66-99m Patlatmayla oluşturulan titreşimin çevre yapılara etkisi Devine bağıntısı ile tespit edilmektedir.(Devine et al, 1969) V=k (D / √W)-1,6 V = Kayaç içinde yayılan titreşim hızı (inç/sn) k= Kayaç türüne bağlı katsayı (260) W= Bir gecikme aralığındaki patlayıcı miktarı (libre) D= Patlatma noktası ile çevre yerleşim birimleri arası mesafe (feet) 1 feet : 0,3048m 1 libre : 0,4536kg 1 inç : 25,4mm K katsayısı kayacın titreşimi iletme kapasitesi olarak alınmaktadır. Patlatma kaynağı ile hassas nokta arasındaki birimlerin değişkenliği, kırık, fay, çatlak gibi süreksizliklerin yoğunluğu k katsayısını etkilemektedir. Homojen birimlerde katsayı 260 sayısına yaklaşırken, tektonik etkilerin yoğunluğu ve geçilen her farklı birim katsayıyı 26 sayısına yaklaştırmaktadır. Hesaplamalarda k katsayısı birimlerin homojen ve kırıksız olduğu varsayımından hareketle 260 olarak alınmıştır. Vo(mm/sn) K(sabit) 260 260 260 260 260 260 260 260 260 260 260 260 260 D(metre) 50 100 200 300 400 500 600 750 1000 1250 1500 1750 2000 W(kg) 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 V(mm/sn) 39,02 12,87 4,24 2,21 1,40 0,98 0,73 0,51 0,32 0,22 0,16 0,13 0,10 Tablo 62: Mesafeye Göre Titreşim Hızı Değerleri 127 l/5V(mm/sn) 7,80 2,57 0,84 0,44 0,28 0,19 0,14 0,10 0,06 0,04 0,03 0,02 0,02 l/2V(mm/sn) 19,51 6,43 1,12 1,10 0,7 0,49 0,36 0,25 0,16 0,11 0,08 0,06 0,05 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Tabloda; V = mm/sn mesafeye göre değişen titreşim hızı Vo= Bina temelindeki titreşim hızı Kayaç içi titreşim hızının (V) 1/2 -1/5'i Vo değeri olarak kabul edilmektedir. (Forssbland, 1981). Bina Türü a-Yıkılmaya yüz tutmuş çok eski tarihi binalar b-Sıvalı biriket, kerpiç, yığma tuğla evler c-Betonarme binalar d-Fabrika gibi çok sağlam yapıda endüstriyel binalar Vo (mm/sn) 2 5 10 10–40 Tablo 63: Patlatma İle Hasar Görebilecek Bina Türleri Faaliyet alanı çevresindeki en hassas yapının çizelge b tipi binalar olduğu kabul edilirse Vo (1/5V) hızının 5 mm/sn'nin üzerine çıkmaması gerekmektedir. Tablo incelendiğinde 20kg'lık şarjın etkisi ile oluşan titreşim hızı patlatma noktasından itibaren yaklaşık 100metre civarında 5 mm/sn'nin altına inmektedir. Bu mesafeden sonra, maksimum anlık şarj (20kg) ile yapılan patlatmalar sonucu hava şoku nedeni ile oluşan vibrasyonun, yerleşim birimine olumsuz etkisi olmayacağı hesaplanmıştır. Bu durumda anlık şarj (20kg) ile yapılan patlatmalar sonucu oluşan vibrasyonun en yakın yerleşim yeri olan, kuş uçumu 2000m mesafede, Çamköy’e olumsuz etkisi olmayacağı belirlenmiştir. Binalardaki hasarların titreşim genliği yönünden incelenmesi: Patlatma sonucu oluşan titreşimlerin genliği aşağıdaki bağıntıdan hesaplanmaktadır. A=(K√W)/D A: Patlatma sonucu oluşan titreşimlerin azami genliği (mm) W: Bir gecikme ateşlenen patlayıcı miktarı (kg) D: Patlatma kaynağı ile çevre yerleşim birimleri arasındaki etkili mesafe (m) K: Kayaç türüne bağlı katsayı K Katsayısı Patlatma Yapılan Birim Kaya Kaya Kil (Toprak) Kil (Toprak) Temel Altı Kayaç Türü Kaya Kil (Toprak) Kaya Kil Toprak) Minimum 0.57 1,15 1.15 2.30 Maksimum 1.15 2.30 2.30 3.40 Tablo 64: Patlatma Yapılan Kaya Türü Ve Bina Temeli Altındaki Kayaç Türüne Bağlı Olarak Değişim Gösteren K Katsayısı Asgari Ve Azami Değerleri (Armac Printing Company) Genlik değerinin 0,05mm'nin altında olması durumunda binalarda hasar olmadığı bilindiğinden (Armac Printing Company) maksimum patlayıcı miktarı (20kg) ile yapılan atımlarda etki mesafesi; A=(K√W)/D ------ D=(K√W)/A =(1,15√20) / 0,05= 102,85m bulunur. 128 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Oysaki çalışma alanına en yakın mesafe, 2000m uzaklıkta bulunmaktadır. Hesaplara göre çıkarılan, patlatma sonucu oluşacak vibrasyon etki mesafesinde herhangi bir hassas nokta bulunmamaktadır. Titreşim Frekansı (Hz) İzin Verilen En Yüksek Titreşim Hızı (Tepe Değeri-mm/s) 1 5 4-10 19 30-100 50 (1 Hz- 4 Hz arasında 5 mm/s’den 19 mm/s’ye; 10 Hz- 30 Hz arasında 19 mm/s’den 50 mm/s’ye, logaritmik çizilen grafikte doğrusal olarak yükselmektedir) Tablo 65: Maden ve Taş Ocakları İle Benzeri Alanlarda Patlatma Nedeniyle Oluşacak Titreşimlerin, En yakın Çok Hassas Kullanım Alanının Dışında Yaratacağı Zemin Titreşimlerinin İzin Verilen En Yüksek Değerleri Patlatma faaliyetlerinde yukarıda verilen Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi Yönetmeliği Madde 25.a bendi, Ek: VIII, Tablo:6 değerleri üzerine çıkılmayacaktır. Patlatma esnasında her türlü çevre emniyeti alınacak, tüm saha çevresine gerekli ikaz levhaları asılacak ve patlatma yapılmadan önce siren ile uyarı yapılacaktır. İşletmede 24.12.1973 tarih ve 14752 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkındaki Tüzük hükümlerine uyulacaktır. Patlayıcı madde kullanımı “12.11.2004 tarih ve 25641 sayılı “Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle, Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması Yok Edilmesi, Denetlenmesi, Usul ve Esasları Tüzüğü” hükümlerine uygun olarak yapılacaktır. Faaliyet alanında işletme süresince 07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazete de yayınlanan “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” ne ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve 23.12.2003 tarihli ve 25325 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan “Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliği”ne uygun olarak çalışılacaktır. İşletmenin faaliyeti süresince gerekli tüm tedbirler uygulanacaktır. 5.1.16. Çalışacak Personelin ve Bu Personele Bağlı Nüfusun Konut ve Diğer Teknik / Sosyal Altyapı İhtiyaçlarının Nerelerde ve Nasıl Temin Edileceği Faaliyet alanında 23 kişi çalıştırılacaktır. Proje alanında işletmede olan ocak sahasında konteynır şantiye binası, tuvalet v.s. teknik ve sosyal alt yapı üniteleri kurulu bulunmaktadır. Ancak çalışacak personel civar köylerden sağlanacağı için konaklama ihtiyacı olmayacaktır. Tek vardiya üzerinden üretim gerçekleştirileceği düşünülürse işletmede bekçi dışında gece personel bulundurulmayacaktır. 129 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 5.1.17.Üretim Sırasında Oluşacak Katı Atıklar ve Atık Yağların Miktarı ve Bertarafı Katı Atıklar: İşletmede 23kişi çalışacaktır. Bir işçinin bir günde oluşturduğu katı atık miktarı 1,34 kg civarındadır. Buna göre işletmede bir günde 30,82 kg katı atık oluşacaktır. Faaliyet alanında oluşacak katı atıklar; personelden kaynaklanan evsel nitelikli katı atıklar ve üretim sonucu oluşacak katı atıklardır. Evsel nitelikli katı atıklar, "Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği"nin 18. maddesine göre biriktirilerek toplanmakta ve 22. maddesine göre uygun aralıklarla faaliyet sahibinin kendi imkanlarıyla kamyonlar vasıtası ile Milas Belediyesi çöp depolama alanına nakledilmekte ve nakledilecektir. Milas Belediyesi çöp toplama işini ihale usulü almış firmadan alınan, evsel nitelikli katı atıkların çöp toplama firmasınca teslim alındığına dair yazı Ek:20’te sunulmuştur. İşletme aşamasında, personelin kullanımı sonrası yemek artığı, ambalaj kağıdı ve pet şişe gibi katı atıklar (metal, cam, plastik, kağıt, vb), biriktirme kaplarında niteliklerine göre ayrı ayrı toplanarak görünüş, koku, toz, sızdırma ve benzeri faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde kapalı özel araçlarla taşınacaktır. Katı atıkların geri kazanılması teknolojik olarak mümkün olanları (tekrar kullanılabilirliklerine göre) biriktirilerek atık toplayıcılarına satılacaktır. 24.06.2007 tarih ve 26562 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Sodyum ve Feldspat Ocağında, ocak sahası olarak belirlenen alan 2002400 m2’dir. Faaliyet alanında Feldspat cevheri için tespit edilen damar kalınlığı ortalama 35 m alınmıştır. Cevher ve üstünde bulunan pasa malzeme alanda yer yer mostra pozisyonunda gözlenmekte olup, kalınlığı ise yine ortalama 35 m’dir. Üzerinde 10-30 cm kalınlığı bulan bitkisel toprak mevcut olup, bitkisel toprak kalınlığı ortalama 20 cm alınmıştır. Faaliyet alanında yılda 1250000 ton/yıl (480769,23m3/yıl) feldspat üretilmesi planlanmaktadır. Buna göre cevher kalınlığı ortalama 35m alındığında yılda yaklaşık; 480769,23m3 / 35 m = 13736,26m2 alanda çalışma yapılacaktır. Ocak sahasında bitkisel toprağın altında pasa malzemesi bulunmaktadır. Çalışma alanının ortalama %70’lik bölümünde üst örtü toprağı (bitkisel toprak) sıyırma işlemi yapılacak olup, buna göre; 16025,64m2x0,70=11217,95m2'lik alanda sıyırma işlemi yapılacaktır. Sıyrılması gereken örtü tabakasının kalınlığı yaklaşık 0,2m olduğuna göre; 11217,95m2x0,2 m = 2243,59 m3 x 1,6 ton/ m3 = 3589,74 ton örtü tabakası sıyrılacaktır. İş makineleri ile sıyrılacak bitkisel toprak kamyonlarla taşınarak düz zeminde (eğim %5’den az) toplam alanı 12,79 Ha olan üst örtü toprağı stok alanlarında depolanacaktır. Faaliyet alanında cevhere ulaşabilmek amacıyla cevher üstündeki pasa malzeme patlatma yolu ile gevşetilerek alınacaktır. Faaliyet alanında yıllık yaklaşık 1250000 ton pasa malzeme çıkarılacaktır. Çıkarılacak pasa malzeme feldspat damarı üzerini kaplayan ekonomik değeri olmayan gnays şeklinde görülmektedir. Üretimde pasa olarak nitelendirilecek, yıllık yaklaşık 1 250 000 ton olarak belirlenen gnays; 61,04Ha’lık pasa malzeme stok alanında depolanacak, gerektiği durumlarda, sıyrılarak yine aynı alanda depolanacak ve faaliyet sonrası rehabilite çalışmalarında kullanılacak bitkisel toprağın stabilitesi için etrafına sarılarak destek ve bitkisel 130 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU toprağı korumak amaçlı kullanılacak, yine gerektiği durumlarda yol düzenleme çalışmalarında alt malzeme olarak kullanılacaktır. Faaliyet sonuna doğru ise sahanın rehabilitasyonu, arazi düzenlemesi için stok sahasında saklanacaktır. Bu uygulama faaliyet süresince devam edecektir. Faaliyet sonunda ise faaliyet sırasında oluşturulacak kazı boşluklarının kapatılması için kullanılacaktır. Orman Bölge Müdürlüğü görüşleri doğrultusunda ise üzeri ağaçlandırılarak terk edilecektir. 31.05.2005 tarih ve 25831 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği ve 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyularak çalışmalar sürdürülecektir. Faaliyet alanında ilk yardım malzemesi, ilaç v.b. kullanım sonucu oluşabilecek tıbbi atıklar, enfeksiyonu engellemek amacıyla toplanmaları ve atılmaları özel işleme tabi olan atıklar diğer atıklardan ayrı toplanarak lisanslı bertaraf tesislerine verilerek bertarafı sağlanacaktır. İşletme süresince 22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”nin ilgili hükümlerine uyulacaktır. Atık Yağlar: İşletme alanında 10 kamyon, 4 ekskavatör, 1 yükleyici, 2 delici olmak üzere 17 adet iş makinesi kullanılacaktır. Her makine için ortalama yağ tüketimi 8lt olduğu ve her 3 ayda bir değiştirildiği düşünüldüğünde yılda 4 değişim ile toplam; 17adet x 8lt x 4değişim = 544lt atık yağ oluşumu söz konusu olacaktır. Proje kapsamında kullanılacak iş makinelerinin bakım-onarım işleri ile yağ ve filtre değişimleri Milas İlçesinde bulunan firmanın anlaşmalı olduğu tamir atölyelerinde yıkama işlemleri ise en yakın akaryakıt istasyonunda yapılmaktadır. Araçların periyodik bakımları bu anlaşmalı servislerde yapılacak, arıza durumunda taşıyıcı tır ile servise nakli gerçekleştirilecektir. Bu nedenle tesiste atık yağ, pil, akü, kullanılmış lastik oluşması söz konusu değildir. Ancak proje alanında yapılması zorunlu olacak durumlarda, yağ değişimleri için geçirimsiz zemin oluşturularak, yağmurdan etkilenmeyecek şekilde üzeri kapatılacak bölüm oluşturulacak, değişim sonucu açığa çıkacak atık yağlar kategorisine göre, geri kazanım tesislerine ulaştırılmak üzere ağzı kapalı sızdırmaz varillerde ayrı ayrı toplanacak ve bu varillerin içerisinde hangi tür atık olduğunu gösterir etiket ile üzerleri etiketlenerek, lisanslı bertaraf veya geri kazanım tesislerine ulaştırılmak üzere tehlikeli atık taşıma lisansına sahip firmalara teslim edilecektir. 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği" ve 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyularak çalışma yapılacaktır. Atık yağların toprak, yüzeysel veya yeraltı suyu gibi herhangi bir alıcı ortama bırakılması kesinlikle engellenecektir. Faaliyet alanında atık pil oluşması durumunda, kullanıldıktan sonra atıklar evsel ve diğer atıklardan ayrı olarak toplanacak, 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği uyarınca, oluşacak atık piller 131 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU pil ürünlerinin dağıtımını ve satışını yapan işletmelerce veya belediyelerce oluşturulacak toplama noktalarına atık piller teslim edilecektir. Faaliyet alanında araçların akümülatörlerinin değiştirilmesi durumunda, kullanıldıktan sonra atıklar evsel ve diğer atıklardan ayrı olarak toplanacak, 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği uyarınca, eski akümülatörler akümülatör ürünlerinin dağıtım ve satışını yapan işletmeler ve araç bakımonarım yerlerini işletenlerin oluşturduğu geçici depolama yerlerine ücretsiz teslim edilecektir. 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliğine uyulacaktır. 5.1.18. İnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Riskli ve Tehlikeli Faaliyetler İşletme sırasında insan sağlığı ve çevre açısından riskli ve tehlikeli sayılabilecek faaliyetler; işletme sırasında uygulanacak patlatma işlemi ve bu esnada oluşacak gürültü, vibrasyon ve toz oluşumudur. Ayrıca iş makineleri ve ekipmanların kullanımı sırasında da kazalar meydana gelebilecektir. Söz konusu bütün faaliyetler gerçekleştirilirken aşağıda belirtilen hususlara özellikle dikkat edilecektir. Patlatma: Patlayıcı madde faaliyet alanına dışarıdan anlaşmalı uzman firma ile getirilecek ve patlatma işlemi Jandarma nezaretinde geniş güvenlik emniyetinde gerçekleştirilecektir. Patlatma işlemi sırasında gerekli tüm önlemler alınacaktır. Ocakta patlayıcı madde olarak dinamit ve anfo kullanılacaktır. Açılacak deliklere anfo doldurulup dinamitle yemlenip sıkılandıktan sonra manyeto ile ateşlenecektir. Patlayıcı madde kullanımının çevreye etkileri; kaya kütlesi içindeki yer sarsıntılarından kaynaklanan yapısal zararlar, hava şoklu ve gürültü zararı, patlama sahasından fırlayabilecek parçaların oluşturduğu zararlardır. Ocakta faaliyet, delme-patlatma yöntemiyle gerçekleştirileceğinden bu işlem sırasında kaya parçalarının fırlaması, aşırı derecede patlayıcı madde kullanımı sırasında meydana gelecek sarsıntı, daha önceki patlatmada ana kayadan kopmayıp askıda kalan büyük kaya kütlelerinin düşmesi gibi kazalar olabilmektedir. Bu tür kazaları önlemek amacıyla sahada patlatma işlemi sırasında ve sonrasında aşağıdaki hususlara dikkat edilecektir: 1. Kapsül kablolarına ilave edilecek uzatma kablolarının bağlantıları itina ile yapılacak ve izole bantla iyi bir şekilde izole edilecektir. 2. Yemleyici dinamitin kartuşları kablo ile bir demet şeklinde bağlanacak ve bu demet kablo yardımı ile sarkıtılarak indirilecektir. 3. Sıkılama sırasında elektrik kablolarının zedelenmemesine dikkat edilecektir. 4. Ateşleme devresi kabloları manyetoya bağlanmadan önce ohm-metreyle devrenin direnç kontrolü yapılacaktır. 5. Ateşleme yapmadan önce siren ile alarm verilecek ve ayrıca flamalı gözcüler önemli noktalara dikilecektir. 6. Ateşleme kablosu uygun bir uzaklıktaki ateşleme cebine kadar uzatılarak vakit geçirmeden ateşleme yapılacaktır. 7. Yağışlı havalarda statik elektrik tehlikesi göz önüne alınarak gerektiğinde 132 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU ateşlemeden vazgeçilecektir. 8. Ateşleme sahasına yetkililerden başkası girmeyecektir. 9. Patlatma işlemleri uzman kişiler tarafından yapılacaktır. 10. Patlayıcı maddeler dışarıdan anlaşmalı uzman firma tarafından ateşleme yerine özel bir araçta getirilecek dinamit ve kapsüller ayrı ayrı araçlarda nakledilecektir. 11. Patlatma yapılacağı zaman çevrede bulunan insanlara ve en yakın yerleşim yerinde yaşayan halka haber verilecektir. Ateşleme yapıldıktan sonra ateşleme bölgesi sorumlu kişiler tarafından kontrol edilecek ve iş makinelerini tehlikeye sokacak durumlar için gerekli önlemler alınacaktır. Kamyonlar: Ocaktan malzeme taşımada kullanılan kamyonlardan kaynaklanabilecek olası kazalar trafik kazalarıdır. Bunlara mahal vermemek için sürücülerin trafik kurallarına ve hız limitlerine uymaları sağlanacaktır. Nakliye sırasında Karayolları Trafik Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Yükleyici: Malzemeyi kamyonlara yüklemek için kullanılan iş makinesidir. Bu nedenle olası bir iş kazasını önlemek amacıyla iş makinesi kullanma ehliyetine sahip bir operatörden başkasının kullanmasına kesinlikle izin verilmeyecektir. Yükleyicinin çalıştığı zamanlarda diğer personelin makinenin yanına fazla yaklaşmamaları sağlanacak ve personel sürekli uyarılacaktır. Herhangi bir arıza anında işinin ehli bir tamirci ustasının dışında başka kimselerin yükleyiciye müdahale etmesi engellenecektir. Ayrıca makinelerin periyodik bakımları belirlenecek işletme bakım talimatına göre yapılacaktır. Makineler sadece ilgili operatör tarafından ve kullanım talimatına uygun olarak çalıştırılacaktır. Çalışan işçiler periyodik olarak eğitilecektir. Ocak alanının etrafı tel örgü ile çevrilecek, görülebilecek yerlere uyarı levhaları asılacaktır. Ayrıca faaliyet sahasında, çıkabilecek herhangi bir yangına karşı yeterli sayıda yangın söndürme cihazı (kazma, kürek, balta, su kovası vs.) bulundurulacak, şantiye hiçbir zaman boş bırakılmayacak, bunun için şantiyede sürekli bir eleman görev alacaktır. Yangın konusunda hassas davranılacak olup; sahada ateş yakılmayacak, çalışan işçiler sürekli kontrol edilecek ve uyarılacaktır. Görevli olmayan kişilerin ocak alanı içerisinde bulunulmasına izin verilmeyecek ve bu konuda işçiler uyarılacaktır. Personelin gerek kamyonların, gerekse yükleyicilerin yükleme yapılırken çevresinde bulunmasına müsaade edilmeyecektir. Patlatma Jandarma nezaretinde geniş güvenlik önlemleri alınarak gerçekleştirilecektir. Oluşabilecek herhangi bir kazaya karşın faaliyet alanında bir araba bulundurulacak, kazaya uğramış personel hızlı bir şekilde en yakın sağlık birimi bulunan köy sağlık birimlerine ve Milas İlçe merkezindeki sağlık birimlerine ulaştırılacaktır. Ayrıca yangın gibi durumlarda yine en yakın mesafedeki itfaiye birimleri ile en kısa sürede irtibata geçilecektir. Ocak içerisinde insan ve hayvanların sağlığını tehlikeye düşürecek büyüklükte çukurluklar oluşturulmayacak, işletme esnasında her türlü çevre emniyeti alınacak ve tüm saha çevresine ikaz levhaları asılarak yöre halkı devamlı uyarılacaktır. 07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” 15. maddesine göre “Sanayi Tesislerinde Çalışanların Kulak Sağlık ve Konforu, Açısından Maruz Kaldıkları Gürültü ve Titreşim Düzeyleri için; Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve 23.12.2003 tarihli ve 133 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Gürültü Yönetmeliği”nde getirilen esaslar sağlanır.” denilmektedir. Yönetmeliği” ile “Titreşim Ocakta çalışacak işçilerin sağlığının korunması amacıyla “Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliği madde-5’e göre en yüksek maruziyet etkin değerleri 85 dBA olarak verilmiştir. Faaliyet alanında kişisel koruyucu gereçler kullanılacaktır. Faaliyetin tüm aşamalarında 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği”nde belirtilen hususlara uyulacak, belirtilen önlemler alınacak ve ilgili sınır değerler aşılmayacaktır. İşçi sağlığı konusunda ise 21.02.2004 tarih ve 25380 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” hükümlerine uygun hareket edilecektir. Çalışanların tozdan olumsuz yönde etkilenmelerini en aza indirmek için "İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü"nde belirlenen hükümler doğrultusunda önlemler alınacaktır. İşletmede 10.06.2003 tarih ve 4857 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Kanunu”, 11 Şubat 2004 tarih ve 25370 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürüklüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği”, 21 Şubat 2004 tarih ve 25380 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği”, “12.11.2004 tarih ve 25641 sayılı “Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle, Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması Yok Edilmesi, Denetlenmesi, Usul ve Esasları Tüzüğü” ile 24 Aralık 1973 tarih ve 14752 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkındaki Tüzük” ile ilgili yönetmelik ve kanunlarda belirtilen hususlara harfiyen uyulacaktır. 5.1.19. Yörede Bulunan Mevcut Su Kaynaklarına Projenin Etkileri Faaliyet alanı çevresi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde; kuzeyinde Tarım Arazisi kapsamında Çamköy Yaylası, güneydoğusunda kuşuçumu yaklaşık 4km mesafede Geyik Barajı, kuşuçumu yaklaşık 12km mesafede Hayırlı Barajı, güneyinde kuşuçumu yaklaşık 1,5km mesafede Labranda Antik Kenti, güneybatısında kuşuçumu yaklaşık 5km mesafede Yeniköy Barajı, güneyinde kuşuçumu yaklaşık 7km mesafede Eşence Barajı, kuşuçumu yaklaşık 11,5km mesafede Akgedik Barajı, batısında kuşuçumu yaklaşık 14km mesafede Derince Barajı yer almaktadır. Faaliyet alanı, DSİ görüşünde Geyik Barajı’nın uzun mesafeli koruma alanı sınırı içerisinde kaldığı belirtilmiş olup, 1/100 000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde, Geyik Barajı’nın uzun mesafeli koruma alanı sınırı dışında kaldığı tespit edilmiştir. Ayrıca ÇED izni talep edilen alan Orta Mesafeli Koruma Alanı sınırından yaklaşık kuş uçumu 1750m mesafededir. Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliğinin 20’nci maddesi hükümlerine uyulacaktır. konusu Proje alanında mevcut durumda taşkın riski yaratacak herhangi bir topoğrafya söz değildir. Yağışlı zamanlarda, yağış sularının doğal akışını engelleyecek 134 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU müdahalelerden kaçınılacak, kuru derelerin mevcut formasyonları korunarak, kuru derelerde meydana gelebilecek taşkın olasılıklarına karşı gerekli tüm önlemler alınacaktır. Faaliyet sırasında oluşturulacak kazı boşlukları sahanın terkinde tamamen kapatılacak, su ile dolması engellenecektir. Üretim sırasında kazı boşluklarının suyla dolması durumunda drenaj kanalları yapılacak ve suyun o havzalarda toplanmaması sağlanacaktır. Bu yöntemle su kirliliği oluşumu ortadan kalkacak, çatlaklardan yeraltına sızması minimuma indirilecektir. Drenaj kanalları belli aralıklarla ocak sorumluları tarafından kontrol edilecektir. Dolgu alanlarının tesviyesi su akış kotu verilerek yapılacak su birikmeleri önlenecektir. Projenin işletme aşamalarında proje sahasında ve çevresinde bulunan akarsu yataklarına (sürekli veya mevsimlik akış gösteren) katı veya sıvı atık atılmayacak, pasa veya malzeme doldurulmayacak, dere yataklarından malzeme temin edilmeyecek, ulaşımı sağlamak amacıyla dere yatakları üzerinden geçiş yapılmayacak, dere yataklarının doğal akışları değiştirilmeyecektir. Proje sahasında veya çevresinde sürekli akış gösteren akarsu yataklarının şev üstünden yeterli koruma bandı bırakılarak etkilenmesi önlenecek, gerekli tedbir ve önlemler alınacaktır. Proje alanından geçen mevsimsel akışlı kuru dere yataklarının mevcut şekli kesinlikle bozulmayacaktır. Üretim esnasında cevher zenginleştirme yapılmayacağından kirliliğe sahip su açığa çıkması söz konusu değildir. Dere yataklarında birikebilecek herhangi bir ocak artığı malzeme v.b derhal uzaklaştırılacaktır. Oluşabilecek işletme atığı (pasa, katı, sıvı v.s.) malzemeler kesinlikle dere yatağına atılmayacak, kuru dere yatakları ulaşım yolu olarak kullanılmayacaktır. 167 Sayılı Yeraltısuları Kanunu, 2872 Sayılı Çevre Kanunu. Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliği, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, 09.09.2006 tarih ve 26284 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Başbakanlık Genelgesi ve ilgili diğer mevzuatın ilgili hükümlerine uyularak çalışmalar sürdürülecektir. 5.1.20. Diğer Faaliyetler Rapor konusu işletme ile ilgili tüm proje faaliyetleri, buraya kadar bahsedilmiş olup, planlanan başka bir faaliyet bulunmamaktadır. 5.2. Projenin Sosyo-Ekonomik Çevre Üzerine Etkileri Gerçekleşmesi beklenen gelir artışları; yaratılacak istihdam imkânları, nüfus hareketleri Bu faaliyetin birçok sektöre dolaylı ya da direk olumlu etkisi vardır. Öncelikli olarak bu faaliyette 23 kişi çalıştırılacaktır. Her bir kişinin yaklaşık 4 kişilik bir aileden oluştuğu kabul edilirse 92 kişi bu faaliyetten direk olarak faydalanacaktır. Ayrıca bu ocaktan hammadde elde eden tesis ve çalışanları da düşünüldüğünde, fayda katsayısının oldukça arttığı görülmektedir. Üstelik bu faaliyette çalıştırılan kişiler, faaliyet alanına yakın yerleşim birimlerinden alınmış ve alınacaktır. Ayrıca yukarıda da belirtildiği gibi, burada belirli bir süre sonucunda oluşmuş, doğal bir kaynak bulunmaktadır. Bu kaynağın değerlendirilmesi, ülkemiz ekonomisine katkı sağlayacaktır. Dolayısıyla yer olarak da alternatifi yoktur. Ayrıca, hazırlık için yapılacak giderler, yine üretim sırasında, işçilerin gıda ve giyim giderleri, ekipmanların bakım, onarım ve yedek parça giderleri, yakıt giderleri, genel ve beklenmeyen giderler, bölgede ekonomiyi 135 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU canlandıracaktır. Faaliyet alanında üretilecek olan nihai ürünler, yurt içi piyasada kolay hammadde temini sağlayacak dolayısıyla bu sektöre yönelik yine ekonomik anlamda bir katkı sağlanacaktır. Üretim sonucu elde edilecek ürün, hem yurt içi, hem yurt dışı piyasaya gerek seramik ve cam hammaddesi olarak gerekse Sodyum üretimi için hammadde olarak sunulacaktır. Çok ciddi miktarlar ve kalitede feldspat kaynaklarına sahip olduğumuz dikkate alındığında dünya feldspat pazarında rekabet gücümüzün yüksek olduğu açık bir şekilde görülebilmektedir. Dolayısıyla bu kaynakların gereğince değerlendirilmesi, ülke madenciliğinin öncelikli konularından birisini oluşturmaktadır. Bu çerçevede, sırasıyla cevher üretimi, üretilen cevherin işlenerek sanayinin hizmetine sunulması, bu ürünlerin yurtiçinde daha ileri düzeyde değerlendirilebilmesi için ilgili sanayi dallarının yurtiçinde kurulması ve geliştirilmesinin desteklenmesinin yanı sıra, bu ürünlerin tüketim alanlarının geliştirilmesine yönelik AR-GE çalışmalarının teşvik ve desteklenmesi büyük önem taşımaktadır. Bölüm 6: İşletme Faaliyete Kapandıktan Sonra Olabilecek ve Süren Etkiler ve Bu Etkilere Karşı Alınacak Önlemler 6.1. Reklamasyon Çalışmaları Madencilik faaliyetlerinde bölgede ekolojik dengenin bozulması kaçınılmaz bir olaydır. Faaliyet neticesinde, sahanın faaliyet öncesi konumuna gelmesi de tam anlamıyla mümkün olmamaktadır. Ancak hazırlanan rehabilitasyon projeleri ve uzmanlar tarafından yapılacak çalışmalar ile ilk durumuna oldukça yaklaşması, ekosistemin tekrar oluşturulması mümkün olabilmektedir. Çalışmaların sona ermesinden sonra gerekli olan çevre düzenlemesi yapılarak mümkün olduğu ölçüde ağaçlandırılması ve çevreye uyumlu hale getirilmesi planlanmaktadır. Rehabilite işleminin üretim faaliyeti ile birlikte yürütülmesine özen gösterilecektir. Saha içerisinde büyük boşluk ve çukurluklar bırakılmayacak, hafriyat toprağı, dolgu malzemesi ve gerekirse dışarıdan getirilecek bitkisel toprak ile teraslanarak ekolojik çevreyle uyumu en uyumlu şekilde bırakılmaya çalışılacaktır. Çevre kirlenmesini önlemek için gerekli olan her türlü önlem alınarak uygulanmaya çalışılacaktır. 6.2. Arazi Islahı Açık ocak olacak işletme tarafından öncelikle koruyucu fonksiyonu olan yüzey örtüsü tahrip edilecektir. Açık ocak işletmeciliği, kendine özgü olan ve kısmen kalıcı oluşan harman sahaları, çukurlar, şevler, topuklar gibi yeryüzü şekilleri meydana getirebilmektedir. Ocağın işletilmesi ile tahrip edilip ve doğal dengesi bozulacak araziyi, işletme sonrasında çeşitli rekreasyon ve rekültivasyon yöntemleri ile ilk haline getirmek olası değildir. Yapılacak onarım çalışmaları, bozulmuş araziyi eskiye en yakın konuma getirmeye çalışarak çevresiyle her açıdan uyumlu olmasını sağlamaya yönelik olacaktır. Açık işletme faaliyetleri sonucu oluşan arazi şeklinin tekrar eski durumuna getirilmesi üretim planlamasının kapsamı içerisinde düşünülmesi gerekir. Maden Kanununda da bu husus ayrıca belirilmiştir. Arazi tekrar eski durumuna getirilmesi maden işletmecisinin görevleri arasında olup yapılması gereken şunlardır; 136 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 1- Arazi yüzeylerinin düzenlenmesi 2- Şevlerin stabilitesi Çalışması biten yerler, çıkan pasa ile uygun eğimlerde doldurularak, taşlı ve çukur kısımlar tesviye edilecektir. Bunun üzerine arazi hazırlanması sırasında üst kısımdan sıyrılarak alınıp, ayrı bir yerde stoklanmış olan bitkisel toprak serilecektir. Bu işlem T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Karayolları Genel Müdürlüğü, Bakım Şubesi Müdürlüğünün Peyzaj Hizmetleri Teknik Şartnamesinin “Mevcut üst toprağın işlenmesi ve bitkisel toprağın serilmesi” Maddesine uygun olarak gerçekleştirilecektir. Bu maddeye göre alt dolgu maddesi olarak serilen pasa malzemesinin üzerine bitkisel toprak uygun görülen kalınlıkta serilecektir. Bitkisel toprağın serileceği alan istenmeyen her türlü yabancı materyalden arındırıldıktan sonra bitkisel toprak serilecek ve serilmeden önce mevcut toprak hafifçe gevşetilecektir. İşletmenin başlangıcında yüzeyden alınarak faaliyetin yapılmadığı alanda depolanan üst toprak katmanı, (organik madde ve mineralce zengin toprak) işletme faaliyete kapandıktan sonra, yeniden ağaçlandırılma yapılabilecek şekilde alana serilecektir. 23 Ocak 2010 Tarih ve 27471 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Madencilik Faaliyetleri İle Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması Yönetmeliği” ve yayın tarihi sonrasında yayınlanan genelgeler gereği rehabilitasyon projeleri belirlenen yasal süreç dolmadan ve orman izinleri sürecinde Orman Bölge Müdürlüğüne sunulacaktır. 6.3. Mevcut Su Kaynaklarına Etkiler Faaliyet alanı 1/100 000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde, Geyik Barajı’nın uzun mesafeli koruma alanı sınırı dışında kaldığı tespit edilmiştir. Ayrıca ÇED izni talep edilen alan Orta Mesafeli Koruma Alanı sınırından yaklaşık kuş uçumu 1750m mesafededir. Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliğinin 20’nci maddesi hükümlerine uyulacaktır. Proje alanında mevcut durumda taşkın riski yaratacak herhangi bir topoğrafya söz konusu değildir. Yağışlı zamanlarda, yağış sularının doğal akışını engelleyecek müdahalelerden kaçınılacak, kuru derelerin mevcut formasyonları korunarak, kuru derelerde meydana gelebilecek taşkın olasılıklarına karşı gerekli tüm önlemler alınacaktır. Faaliyet sırasında oluşturulacak kazı boşlukları sahanın terkinde tamamen kapatılacak, su ile dolması engellenecektir. Üretim sırasında kazı boşluklarının suyla dolması durumunda drenaj kanalları yapılacak ve suyun o havzalarda toplanmaması sağlanacaktır. Bu yöntemle su kirliliği oluşumu ortadan kalkacak, çatlaklardan yeraltına sızması minimuma indirilecektir. Drenaj kanalları belli aralıklarla ocak sorumluları tarafından kontrol edilecektir. Dolgu alanlarının tesviyesi su akış kotu verilerek yapılacak su birikmeleri önlenecektir. Projenin işletme aşamalarında proje sahasında ve çevresinde bulunan akarsu yataklarına (sürekli veya mevsimlik akış gösteren) katı veya sıvı atık atılmayacak, pasa veya malzeme doldurulmayacak, dere yataklarından malzeme temin edilmeyecek, ulaşımı sağlamak amacıyla dere yatakları üzerinden geçiş yapılmayacak, dere yataklarının doğal akışları değiştirilmeyecektir. Proje sahasında veya çevresinde sürekli akış gösteren akarsu yataklarının şev üstünden yeterli koruma bandı bırakılarak etkilenmesi önlenecek, gerekli tedbir ve önlemler alınacaktır. 137 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Proje alanından geçen mevsimsel akışlı kuru dere yataklarının mevcut şekli kesinlikle bozulmayacaktır. Üretim esnasında cevher zenginleştirme yapılmayacağından kirliliğe sahip su açığa çıkması söz konusu değildir. Dere yataklarında birikebilecek herhangi bir ocak artığı malzeme v.b derhal uzaklaştırılacaktır. Oluşabilecek işletme atığı (pasa, katı, sıvı v.s.) malzemeler kesinlikle dere yatağına atılmayacak, kuru dere yatakları ulaşım yolu olarak kullanılmayacaktır. 167 Sayılı Yeraltısuları Kanunu, 2872 Sayılı Çevre Kanunu. Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliği, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, 09.09.2006 tarih ve 26284 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Başbakanlık Genelgesi ve ilgili diğer mevzuatın ilgili hükümlerine uyularak çalışmalar sürdürülecektir. Bölüm 7: Projenin Alternatifleri ( Bu bölümde teknoloji, alınacak önlemlerin alternatiflerinin karşılaştırılması yapılacak ve tercih sıralaması belirtilecektir ) Proje konusu sodyum ve feldspat ocağı işletmeciliğidir. Üretimi yapılacak saha, Aydın İli, Karpuzlu İlçesi, Hatipkışla Köyü, Imerys Seramik Hammaddeleri San. ve Tic. A. Ş. adına kayıtlı İR:50533 ruhsat numaralı maden sahası içersinde işletme izni ile faaliyetlerine devam eden sodyum ve feldspat ocağıdır. İşletme ruhsat alanı 757,49Ha olup, mevcut ÇED ve İşletme İzin alanı ise 24,19Ha’dır. Yer seçiminde işletilmekte olan ocak önemli bir faktör olmuştur. Madencilik faaliyetleri işletme faaliyetlerinin maden yatağının bulunduğu merkezde kurulmasını mecbur kılmaktadır. Madencilikte, formasyonun oluşum koşullarına bağlı olarak alternatif söz konusu olmamaktadır. Sodyum ve feldspat, doğal bir süreç sonucu yeryüzünün kısım kısım yerlerinde oluşmaktadır. Bu yüzden madencilik faaliyetleri yer alternatifi olmayan faaliyetlerdir. Ancak alınan önlemler ve kullanılan teknoloji konusunda alternatifler oluşturulması mümkündür. Yukarıda sunulan Sodyum Ve Feldspat Ocağı faaliyeti esnasında kullanılacak yöntemler ve ekipmanlar, günün teknolojisine uygun olarak seçilmiştir. Sonuç olarak, bu proje ve yer için farklı bir alternatif düşünülmemiştir. Üretim, ancak mevcut şartlar göz önüne alınarak, bu şartların gerek teknik, gerekse ekonomik yönlerin (Pazar durumu) dikkate alınarak gerçekleştirilmektedir. Proje kapsamında kullanılacak alet ve ekipmanlar teknolojinin en son ürünlerinden seçilecektir. Proje için gerekli olan alt yapının mevcut olması ve civarda uygun başka Sodyum ve feldspat rezervinin bulunmamasından dolayı herhangi bir proje alternatifi yoktur. Bu faaliyetin birçok sektöre dolaylı ya da direk olumlu etkisi vardır. Öncelikli olarak bu faaliyette yaklaşık 23 kişinin çalıştırılması düşünülmektedir. Her bir kişinin yaklaşık 4 kişilik bir aileden oluştuğu kabul edilirse 92 kişi bu faaliyetten direk olarak faydalanacaktır. Üstelik bu faaliyette çalıştırılması düşünülen kişiler, faaliyet alanına yakın köylerden alınacaktır. Ayrıca yukarıda da belirtildiği gibi, burada belirli bir süre sonucun oluşmuş, doğal bir kaynak bulunmaktadır. Bu kaynağın değerlendirilmesi, ülkemiz ekonomisine katkı sağlayacaktır. Dolayısıyla yer olarak da alternatifi yoktur. Ayrıca, üretim öncesinde kullanılacak olan ekipmanların alımı ve daha birçok hazırlık için yapılacak giderler, yine üretim sırasında, işçilerin gıda ve giyim giderleri, ekipmanların bakım, onarım ve yedek parça giderleri, yakıt giderleri, genel ve beklenmeyen giderler, bölgede ekonomiyi canlandıracaktır. Faaliyet alanında üretilecek olan malzeme, yol çalışmasında, kamu yararına kullanılacaktır. Dolayısıyla bu sektöre yönelik yine ekonomik anlamda bir katkı sağlanacaktır. 138 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Bölüm 8: İzleme Programı 8.1. Projenin İnşaatı İçin Önerilen İzleme Programı, Projenin İşletmesi ve İşletme Sonrası İçin Önerilen İzleme Programı ve Acil Müdahale Planı Proje ile ilgili olarak inşaat aşaması bulunmamaktadır. İzlenecek Parametreler Parametrelerin İzleneceği Yer Parametrelerin Ne Zaman ve Hangi Sıklıkla İzleneceği Alınacak Önlemler Sorumluluk Kültürel varlığa rastlandığında -Proje kapsamında yapılacak kazılar arasında kültürel ve arkeolojik bir varlığa rastlandığında çalışmalar durdurulacak, kültür ve tabiat varlıkları koruma kuruluna haber verilecek Faaliyet sahibi Çalışma alanı Ocakta üretim boyunca -Sıcak, kuru ve rüzgarlı havalarda çalışma, alanının nemlendirilmesi Faaliyet sahibi Evsel atıksu Fosseptik Fosseptiğin revize aşamasında faaliyet sırasında sızdırmazlık kontrolü ve kapatılırken -Gerektiğinde fosseptik yapı onarımları Faaliyet sahibi Gürültü Üretim bölgesi (Proje alanı ve yakınında hassas nokta hastane, okul, ev bulunmamaktadır.) Ocakta üretim boyunca -Faaliyet gündüz 07-19 saatleri arasında yapılacaktır. Gündüz yapılan ölçümlerde ölçüm sonuçları 60dBA’yı geçmemelidir. -İşletme aşamasında işçi sağlığı için çevresel gürültü ölçümleri yaptırılacak ve ilgili yönetmeliklerdeki asgari sınır değerler sağlanacaktır. Faaliyet sahibi Hafriyat atığı Tüm çalışma alanı Ocakta üretim boyunca - Kuru Dere kenarlarına vb. yerlere bırakılmasına izin verilmeyecektir. Stok sahasında depolanacaktır. Faaliyet sahibi Toprağa, yüzey ve yeraltı sularına yağ, yakıt karışması Proje alanında çalışacak iş makinelerinin hepsinde Makinelere yağ yakıt ikmali sırasında ve çalışırken İş makinelerinin yağ ve yakıt ikmali servis istasyonlarında yapılacaktır. Zorunlu değişim hallerinde sızdırmasız tava kullanılacaktır. Faaliyet sahibi Yağ-yakıt değişimleri lisanslı istasyonlarda yapılacak eğer yerinde değiştirme söz konusu olursa sızdırmasız tava vb. önlemler alınacaktır. Yağ-yakıt bulaşmış ustübü, emici malzemelerden oluşan tehlikeli atıklar önce özel olarak geçici depolanacak, sonra lisanslı bertaraf tesislerine verilecektir. Atık motor yağları Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği gereği bertaraf edilecektir. Evsel nitelikli katı atıklar ve diğer atıklar poşetlerde toplanacak ve konteynırlarda biriktirilerek belediyenin katı atık depolama tesisine gönderilecektir. Faaliyet sahibi İş sağlığı ve güvenliği risk analizi, eğitim planı, yönetim programı, ölçüm-izleme planı yapılacak, yangın, iş kazası, çevresel kaza, ilkyardım acil durum planları hazırlanacak, periyodik kontrol listesi oluşturularak kontroller yapılacak. İş Kanunu, İş Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetmelikleri çerçevesinde çalışılacak, kişisel koruyucu ekipmanlar kullanılacaktır. Faaliyet sahibi Çalışma alanına uyarıcı levhalar asılacak, çalışma alanında görevliler dışında kimseye girme izin verilmeyecektir. Faaliyet sahibi Tarihi, kültürel ve arkeolojik varlıklar Arazi Toz Atık Bertaraf Edilmesi İş Sağlığı ve Güvenliği Halkın Güvenliği Çalışma alanında Çalışma alanında Çalışma alanında Ocakta üretim boyunca sosyal faaliyetlerde yağ-yakıt ikmali sırasında ve atölye faaliyetleri sırasında Ocakta üretim boyunca Ocakta üretim boyunca Tablo 66: İşletme Aşaması İzleme Programı 139 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Acil Müdahale Planı Faaliyetin işletme aşaması için oluşabilecek her türlü kaza, sabotaj, doğal afet gibi acil durumlarda uygulanacak acil eylem planı hazırlanmıştır. Faaliyet alanı ve yakın çevresi için herhangi bir yangın ihtimali göz önüne alınarak kazma, kürek, kova gibi aletler ile su tankları bulundurulmakta, yangın çıkması durumunda ilk müdahale yapılması için gerekli eğitim ve iş bölümü yapılmış, en yakın itfaiyeye ve ilgili kuruluşlarla irtibat halindedir. Faaliyet alanında iş kazalarına karşı gerekli önlemler alınmış ve personele gerekli eğitimler verilmiş ve verilecektir. Bu kapsamda gerekli ilkyardım ekipmanı ve kazazedeyi sağlık kuruluşlarına götürmek için bir araç hazır bekletilmektedir. Faaliyet sahasında uyulacak olan acil eylem planı aşağıda verilmiştir. Şekil 33: Acil Eylem Planı 8.2. ÇED Olumlu Belgesinin Verilmesi Durumunda, Yeterlik Tebliği'nde "Yeterlik Belgesi Alan Kurum/Kuruluşların Yükümlülükleri" Başlığının İkinci Paragrafında Yer Alan Hususların Gerçekleştirilmesi ile İlgili Program Proje ile ilgili olarak; rapor içerisinde belirtilen önlemlerin ve taahhütlerin yerine getirilmesi ile ilgili olarak belirtilen ana başlıklar, oluşturulacak İzleme Programı kapsamında izlenecek ve raporlanacaktır. 140 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU ÇED Olumlu Kararı verilen projelerle ilgili proje sahibi, bu Tebliğ kapsamında yetkilendirilmiş kurum/kuruluşlardan herhangi birine, yatırımın başlangıç ve inşaat dönemlerinde belirtilen taahhütlerin yerine getirilip getirilmediğini, yatırımın işletmeye geçişine kadar proje sahasına giderek, yerinde izleme kontrolünü yaptırmakla yükümlüdür. İlgili ÇED Daire Başkanlıkları, proje sahibi tarafından yetkilendirilmiş kurum/kuruluşu 18.12.2009 tarih ve 27436 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Yeterlik Belgesi Tebliği’nin Ek-4 formuyla Daire Başkanlığına bildirir. Proje sahibi tarafından yetkilendirilen kurum/kuruluş, Yeterlik Belgesi Tebliği’nin Ek-4’ünde yer alan “ÇED Raporlarında Verilen Taahhütlere Ait Yatırımın İnşaat Dönemi İzleme-Kontrol Formu”nu doldurarak Nihai ÇED Raporunda belirtilen izleme-kontrol süreleri sonundan itibaren yirmi iş gününde Bakanlığa iletmekle yükümlüdür. Kurum/kuruluşun yeterlik belgesinin iptal edilmesi veya kuruluşun kapanması halinde, bu durumun proje sahibine bildirilmesinden itibaren bir ay içerisinde, proje sahibi yeterlik belgesi almış diğer kurum/kuruluşlardan herhangi biriyle sözleşme yaparak Bakanlığa bildirmekle, ilgili kurum/kuruluş Yeterlik Belgesi Tebliği’nin Ek4 “ÇED Raporlarında Verilen Taahhütlere Ait Yatırımın İnşaat Dönemi İzleme-Kontrol Formu”nu doldurarak Nihai ÇED Raporunda belirtilen izleme-kontrol süreleri sonundan itibaren yirmi iş gününde Bakanlığa iletmekle yükümlüdür. “ÇED Raporlarında Verilen Taahhütlere Ait Yatırımın İnşaat Dönemi İzleme-Kontrol Formu”nda belirtilen hususların, Nihai ÇED Raporundaki taahhütlerle ve proje alanındaki verilerle uyuşması zorunludur. Bölüm 9: Halkın Katılımı (Projeden etkilenmesi muhtemel yöre halkının nasıl ve hangi yöntemlerle bilgilendirildiği, proje ile ilgili halkın görüşlerinin ve konu ile ilgili açıklamaların ÇED Raporuna yansıtılması) Halkın katılımı toplantısına, yeterlik sahibi kuruluş ve proje sahibi firma yetkililerinin yanı sıra, Çevre ve Orman Bakanlığı, ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü, Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü Doğa Koruma Dairesi, Aydın İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, DSİ 21. Bölge Müdürlüğü personelleri ve yöre halkı katılım göstermiştir. Toplantı başlangıcında yeterlik sahibi kuruluşun yetkilileri, proje ile ilgili olarak yöre halkına projenin kapasitesi, çalışma şartları, çevresel etkileri ve alınacak önlemler hakkında hazırlanan bir sunum ve sunumu da içeren, projeyi özetleyen el broşürleri ile bilgiler vermiştir. Anlatımın ardından yöre halkına, proje ile ilgili, soru, görüş ve önerilerini sunmak üzere söz hakkı verilmiştir. Verilen bilgiler ile halkın soruları cevaplanmaya çalışılmıştır. Toplantıya katılım gösteren halk; bölgede oldukça yoğun faaliyet gösteren madencilik firmalarının cevher zenginleştirme tesislerinin mevcut dereleri kirlettiği, ocaklardan cevher taşıyan kamyonların yollarda hız limitlerine uymadığı, istihdamın arttırılması gerektiği ve köylerinden iş alımlarının yapılması görüşlerini bildirmişlerdir. Cevaben projeyi hazırlayan firma yetkilileri tarafından, proje konusunun sadece ocak üretim faaliyeti olduğu beyan edilmiş, proje sahibi firma yetkilileri ise istihdam konusuna ekonomik şartlar göz önünde bulundurularak gerekli tüm özverinin gösterileceği bilgisini vermiştir. Ayrıca nakliye kamyonları şöförlerinin bu konuda uyarılacağı deklare edilmiştir. 141 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Bunun dışında taşıma araçları ve faaliyet sonucu, yerleşim yerine yaklaşabilecek tozuma, patlatma faktörünün, işletme sırasında alınacak önlemlerle minimize edileceği çalışmaları anlatılmış bu konuda ayrıntılı bilgiler verilmiştir. Alınacak önlemler ile minimize edilecek çevresel etkilerinin anlatıldığı toplantıda, verilen taahhütlerin gerçekleştirilmesi durumunda olumsuz görüşün olmadığı gözlemlenmiştir. Proje ile ilgili olarak, ÇED Yönetmeliği’nin 10. Maddesi gereğince 27.08.2009 tarihinde Çevre ve Orman Bakanlığı’nda Bilgilendirme Kapsam ve Özel Format Belirleme Toplantısı düzenlenmiş olup, toplantı sonucunda proje için ÇED Raporu Özel Formatı belirlenmiştir. Bölüm 10: Sonuçlar (Yapılan tüm açıklamaların özeti, projenin önemli çevresel etkilerinin sıralandığı ve projenin gerçekleşmesi halinde olumsuz çevresel etkilerin önlenmesinde ne ölçüde başarı sağlanabileceğinin belirtildiği genel bir değerlendirme) Şu ana kadar açıklanan bilgiler doğrultusunda; raporumuzda belirtildiği gibi, söz konusu sahanın işletilmesindeki amaç; belirlenen yeni kapasite ve alanlar ile sodyum ve feldspat ocağı işletmeciliği yapmaktır. Sahada faaliyetini sürdürmekte olan Imerys Seramik Hammaddeleri San. ve Tic. A.Ş.’nin üretimlerine yeni kapasitesinde devam edebilmesi amacıyla gerekli izinlerin alınması için girişimler başlatılmıştır. Söz konusu projenin hazırlanış amacı mevcut üretim kapasitesi ve izin alanının arttırılması ile ilgili olarak çevresel etkilerinin yeni kapasitesi ile değerlendirilip, olumsuz etkilerinin ortadan kaldırılması ve minimize edilmesini kapsamaktadır. Proje konusu saha Aydın N19-b1 paftasında yer almaktadır. Faaliyet alanı kuşuçumu mesafelerle Milas İlçesine yaklaşık 13,5km, Karpuzlu İlçesine yaklaşık 8,5km, Hatipkışla Köyüne yaklaşık 4km, Ortaköy’e yaklaşık 3km, en yakın yerleşim birimi olan Çamköy’e yaklaşık 2km mesafede yer almaktadır. Faaliyet alanının yerleşim yerlerine mesafelerini gösterir uydu fotoğrafı Ek:13’te verilmiştir. Ruhsat sahasında jeolojik etüt çalışmaları yapılmış olup, bu çalışmalar ile gnays ana kaya içerisinde yer alan feldspat damarları haritalanmıştır. Bu veriler ile sahada tespit edilen görünür rezerv 26-27 milyon ton civarındadır. Bu rezerv miktarının artacağı tahmin edilmekte ve bu nedenle ilerleyen üretim safhasında sondaj planlaması yapılmaktadır. Ruhsat sahasında yapılan sondaj, jeolojik etüd ve rezerv araştırmaları neticesinde 26893664,72 ton görünür rezerv belirlenmiş olup, rezerv tespit çalışmaları devam etmektedir. Söz konusu proje ile ocaktan yeni kapasitesi itibariyle yılda ortalama 1250000 ton Feldspat cevheri çıkarılması planlanmaktadır. Dolayısıyla ruhsat sahasında yeni kapasitesi ile belirlenebilen görünür rezerv durumuna göre 21 yılı aşkın süre üretim gerçekleştirilebilecektir. Yapılacak çalışmalar ile belirlenecek yeni rezerv durumu da göz önünde bulundurulursa proje uzun yıllar devam edebilecektir. Mevcut işletme izni 18.07.2007 tarihinde alınmış olup, alınacak izinler ile tekrar düzenlenecek süre bitiminde ise Maden İşleri Genel Müdürlüğüne yapılacak temdit başvurusu ile süresi uzatılacaktır. Üretim yapılan bölgede sahaya kadar ulaşımı sağlayacak yol mevcut olup, yeni alanlara ulaşım için Orman Bölge Müdürlüğü’nden yol için gerekli izinler alınacaktır. Üretilecek olan cevher, proje alanı içerisinde herhangi bir noktadan en fazla yaklaşık 5 km mesafe ile ocak dışına ana ulaşım yoluna (Karpuzlu-Milas karayolu) taşınacaktır. Mevcut yollar, yakın civarda 142 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU bulunan diğer firmalarla birlikte kullanılmaktadır. Bu güzergah yollarında, yetkili resmi kurumlar öncülüğünde bölgede faaliyet gösteren diğer firmalar ile gerektiği durumlarda tamir bakım ve iyileştirme çalışmaları yapılmaktadır. Nakliye yolu güzergahında yerleşim yeri bulunmamaktadır. Malzemenin taşınması sırasında yerleşim yerlerinden geçilmeyecektir. Güzergah ne olursa olsun sürücülerin hız limitlerine uymaları sağlanacaktır. Faaliyet kapsamında sahadan nakliye esnasında 2918 sayılı Trafik Kanunu’na göre hazırlanan Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 51. maddesine göre hız sınırına, 65. maddesine göre araçların boyut ve ağırlıklarına ve araçların yükleme kurallarına uyulacak ve köprü, sanat yapıları ve menfezlere zarar verilmeyecektir. Faaliyet alanında açık işletme yöntemi uygulanmaktadır. Ocakta patlatma işlemi ile gevşetilen pasa malzeme alındıktan sonra, feldspat basamaklar oluşturularak patlatma ile gevşetilmekte, ekskavatör ve yükleyici ile kamyonlara yüklenerek stok alanına; tercihen stoklamadan kamyonlar vasıtasıyla firmaya ait tesise ya da piyasaya satış için ocak dışına nakledilmektedir. Faaliyet alanında cevhere ulaşabilmek amacıyla önce üst örtü toprağı sıyrılacak, akabinde cevher üstündeki pasa malzeme (gnays) patlatma yolu ile gevşetilerek alınacak, daha sonra cevherin çıkarılması amacıyla tekrar patlatma işlemi yapılacaktır. Faaliyet alanında yıllık 1250000 ton cevher üretimi gerçekleştirilecek ve yine yıllık 1250000 ton pasa malzeme (gnays) çıkarılacaktır. Çıkarılacak pasa malzeme, feldspat damarı üzerini kaplayan ekonomik değeri olmayan gnays şeklinde görülmektedir. Üretimde pasa olarak nitelendirilecek, yıllık yaklaşık 1 250 000 ton olarak çıkacağı belirlenen gnays; 61,04Ha’lık pasa malzeme stok alanında depolanacak, gerektiği durumlarda, sıyrılarak yine aynı alanda depolanacak ve faaliyet sonrası rehabilite çalışmalarında kullanılacak bitkisel toprağın stabilitesi için etrafına sarılarak destek ve bitkisel toprağı korumak amaçlı kullanılacak, yine gerektiği durumlarda yol düzenleme çalışmalarında alt malzeme olarak kullanılacaktır. Faaliyet sonuna doğru ise sahanın rehabilitasyonu, arazi düzenlemesi için stok sahasında saklanacaktır. Bu uygulama faaliyet süresince devam edecektir. Faaliyet sonunda ise faaliyet sırasında oluşturulacak kazı boşluklarının kapatılması için kullanılacaktır. Orman Bölge Müdürlüğü görüşleri doğrultusunda ise üzeri ağaçlandırılarak terk edilecektir. İşletme aşamasında, yapılacak işlerden dolayı alandaki flora ve faunanın zarar görmesi muhtemel görünmektedir. İşletme sırasında meydana gelebilecek toz, Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği sınırları altında olduğundan proje alanı dışında yakın yöredeki flora pek fazla etkilenmeyecektir. Ayrıca proje alanı ve yakın çevrede yaşayan fauna türleri alandaki hareketlilikten dolayı, tekrar doğal ortamlarını bulmak için saha yakınından uzaklaşacaktır. Faaliyet alanında yapılan çalışmalar sonucunda endemik ve/veya nesli tehlikede ve Bern Sözleşmesi ile korunan herhangi bir türe rastlanılmamıştır. Proje alanında literatürde listede yer alan ve gözlemler neticesi de tespit edilen adi tosbağa, zarar görebilir türler arasında kalmaktadır. Faaliyet süresince iş makineleri ve çalışanlar bu husus dikkate alarak, dikkatli bir şekilde çalışmalarını sürdürecektir. Ayrıca fauna türlerinden de nesli tehlike altında tür tespit edilmemiştir. IUCN kategorilerine göre faaliyet alanı ve çevresinde nesli şiddetli tehdit altında olan (CR), tehdit 143 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU altında olan (EN) türler bulunmamakta, VU A1cd (zarar görebilir) ve LC (endişe duyulmayan) kategorisindeki türlere rastlanmaktadır. 20.02.1984 tarih ve 18318 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Avrupa'nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (Bern) 4.,5.,6.,7. maddelerine göre ve Merkez Av Komisyonu kararlarına göre koruma altında bulunan türlere rastlanılması durumunda Bern Sözleşmesi 6. ve 7. maddelerinde verilen koruma tedbirlerine uyulacaktır. Faaliyet alanının bulunduğu bölgede av hayvanı olarak Sus scrofa (Yaban Domuzu) gözlenmektedir. Bu tür bölgeye beslenme amaçlı olarak sokulmakta olup, populasyon yoğunluğu saptanamamıştır. Yaban domuzu Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından 2009-2010 Merkez Av Dönemi kararına göre belli zamanlarda avlanılmasına izin verilen türlerdendir. Söz konusu faaliyet madencilik olup, avlanma, kasıtlı öldürme gibi herhangi bir etkisi bulunmamaktadır. Faaliyet alanı ve yakın çevresinde Askeri Yasak Bölgeler, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile sınırlandırılmış alanlar bulunmamaktadır. Faaliyet alanı ve yakın çevresinde peyzaj değeri yüksek yerler ve rekreasyon alanları kapsamında alan bulunmamaktadır. Faaliyet alanı 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde, ÇED izni talep edilen alan tamamen orman arazisi ve önemli doğa alanı olarak işaretlenmiş alan üzerinde yer almaktadır. ÇED izni talep edilen alanın mülkiyeti tamamı ile orman arazisi niteliğindedir. Faaliyet alanının 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde işaretlenerek gösterimi Ek:3’te verilmiştir. Faaliyet alanı çevresi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde; kuzeyinde Tarım Arazisi kapsamında Çamköy Yaylası, güneydoğusunda kuşuçumu yaklaşık 4km mesafede Geyik Barajı, kuşuçumu yaklaşık 12km mesafede Hayırlı Barajı, güneyinde kuşuçumu yaklaşık 1,5km mesafede Labranda Antik Kenti, güneybatısında kuşuçumu yaklaşık 5km mesafede Yeniköy Barajı, güneyinde kuşuçumu yaklaşık 7km mesafede Eşence Barajı, kuşuçumu yaklaşık 11,5km mesafede Akgedik Barajı, batısında kuşuçumu yaklaşık 14km mesafede Derince Barajı yer almaktadır. Faaliyet alanı, DSİ görüşünde Geyik Barajı’nın uzun mesafeli koruma alanı sınırı içerisinde kaldığı belirtilmiş olup, 1/100 000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde, Geyik Barajı’nın uzun mesafeli koruma alanı sınırı dışında kaldığı tespit edilmiştir. Ayrıca ÇED izni talep edilen alan Orta Mesafeli Koruma Alanı sınırından yaklaşık kuş uçumu 1750m mesafededir. Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliğinin 20’nci maddesi ile ilgili yükümlülüklere uyularak çalışmalara devam edilecektir. Faaliyet alanında herhangi bir koruma statüsü bulunmamakta olup, Milli Park, Tabiat Parkı, Sulak alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanı, Biyosfer Rezervi, Doğal Sit ve Anıtlar, Arkeolojik, Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre Koruma Bölgesi, Özel Koruma Alanları veya Turizm alanları bulunmamaktadır. Proje alanında mevcut durumda taşkın riski yaratacak herhangi bir topoğrafya söz konusu değildir. Yağışlı zamanlarda, yağış sularının doğal akışını engelleyecek 144 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU müdahalelerden kaçınılacak, kuru derelerin mevcut formasyonları korunarak, kuru derelerde meydana gelebilecek taşkın olasılıklarına karşı gerekli tüm önlemler alınacaktır. Faaliyet sırasında oluşturulacak kazı boşlukları sahanın terkinde tamamen kapatılacak, su ile dolması engellenecektir. Üretim sırasında kazı boşluklarının suyla dolması durumunda drenaj kanalları yapılacak ve suyun o havzalarda toplanmaması sağlanacaktır. Bu yöntemle su kirliliği oluşumu ortadan kalkacak, çatlaklardan yeraltına sızması minimuma indirilecektir. Drenaj kanalları belli aralıklarla ocak sorumluları tarafından kontrol edilecektir. Dolgu alanlarının tesviyesi su akış kotu verilerek yapılacak su birikmeleri önlenecektir. Projenin işletme aşamalarında proje sahasında ve çevresinde bulunan akarsu yataklarına (sürekli veya mevsimlik akış gösteren) katı veya sıvı atık atılmayacak, pasa veya malzeme doldurulmayacak, dere yataklarından malzeme temin edilmeyecek, ulaşımı sağlamak amacıyla dere yatakları üzerinden geçiş yapılmayacak, dere yataklarının doğal akışları değiştirilmeyecektir. Proje sahasında veya çevresinde sürekli akış gösteren akarsu yataklarının şev üstünden yeterli koruma bandı bırakılarak etkilenmesi önlenecek, gerekli tedbir ve önlemler alınacaktır. Proje alanından geçen mevsimsel akışlı kuru dere yataklarının mevcut şekli kesinlikle bozulmayacaktır. Üretim esnasında cevher zenginleştirme yapılmayacağından kirliliğe sahip su açığa çıkması söz konusu değildir. Dere yataklarında birikebilecek herhangi bir ocak artığı malzeme v.b derhal uzaklaştırılacaktır. Oluşabilecek işletme atığı (pasa, katı, sıvı v.s.) malzemeler kesinlikle dere yatağına atılmayacak, kuru dere yatakları ulaşım yolu olarak kullanılmayacaktır. 167 Sayılı Yeraltısuları Kanunu, 2872 Sayılı Çevre Kanunu. Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliği, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, 09.09.2006 tarih ve 26284 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Başbakanlık Genelgesi ve ilgili diğer mevzuatın ilgili hükümlerine uyularak çalışmalar sürdürülecektir. Proje ile ilgili olarak İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı alınmıştır. Gerekli görülmesi durumunda yeni kapasitesi kapsamında, Sağlık Koruma Bandı Mesafesi yeni alan ve kapasiteye göre ilgili mercilerin belirleyeceği sınırlar dahilinde oluşturulacaktır. Sahada çalışacak personelin gerekli olacak içme suyu işletmeye ayrı olarak 17.02.2005 Tarih ve 25730 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren İnsani Tüketim Amaçlı Sular Yönetmeliği hükümlerine uygun Sağlık Bakanlığı’ndan izinli piyasada satışı yapılan ambalajlı damacanalarla ihtiyaç dahilinde faaliyet alanına taşınarak sağlanmış olacaktır. Getirildiği sıhhi damacanalarda taşınan su, işçilerin sağlığı için tehlike oluşturmayacak koşullarda muhafaza edilecektir. Ocakta çalışacak işçilerin kullanma suyu, 17 Şubat 2005 tarih ve 25370 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” hükümleri çerçevesinde ruhsatlı bir su işletmesinden temin edilecektir. Ocak alanında çalışacak personelin içme ve kullanma amaçlı sarf edecekleri evsel nitelikli atıksular ocak sahasında bulunan ve yeni kapasiteye göre tekrar revize edilecek olan 140m3’lük fosseptiğe aktarılacaktır. Fosseptik detay planı Ek:18’te verilmiştir. Burada bulunan fosseptikte biriktirilen atık su periyodik olarak dolmadan Milas Belediyesi vidanjörleri ile 145 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU alınacak, Milas Belediyesi uygun gördüğü noktada kanalizasyon sistemine aktaracaktır. Milas Belediyesi Vidanjör Hizmet Makbuzu Örneği Ek:19’te sunulmuştur. Faaliyet süresince stok alanı ve civarında, işletme içi yollarda, ayrıca patlatma öncesinde patlatılacak ayna üst basamağı ve alt basamağında sulama yapılacaktır. Sulama tankeri ile yaklaşık 4m genişlikte hareket halindeyken tanker arkasından su püskürtülecektir. Böylece su partikülleri toz tanelerini sararak daha yoğun bir ortam oluşturmakta ve ince tozların bu ortamda çökelmesini sağlamaktadır. Tüm bunlar için gerekli olacak su ise, yine Ortaköy’den tanker vasıtası ile sağlanacaktır. Bunun için gerekli su miktarı ise günde yaklaşık 50m3 olacaktır. Ocak sahasında tozumayı önlemek amacıyla kullanılacak su için gerekli olacak suyun temin edilebilmesi için Ortaköy Muhtarlığından gerekli izinler alınmış olup, izin belgesi Ek:17’te sunulmuştur. Ocak içi ve nakliye yollarının sulanması için gerekli olan su miktarı 50 m3/gün olacaktır. Ocak içi ve nakliye yollarının sulanmasında kullanılacak 50m3/gün suyun ise geri dönüşümü olmayacaktır. Ülkenin yeraltı ve yer üstü kaynakları potansiyelinin korunması ve en iyi bir biçimde kullanımının sağlanması için 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinin tüm hükümlerine uyulacaktır. Faaliyet alanında oluşacak katı atıklar; personelden kaynaklanan evsel nitelikli katı atıklar ve üretim sonucu oluşacak katı atıklardır. Evsel nitelikli katı atıklar, "Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği"nin 18. maddesine göre biriktirilerek toplanmakta ve 22. maddesine göre uygun aralıklarla faaliyet sahibinin kendi imkanlarıyla kamyonlar vasıtası ile Milas Belediyesi çöp depolama alanına nakledilmekte ve nakledilecektir. Milas Belediyesi çöp toplama işini ihale usulü almış firmadan alınan, evsel nitelikli katı atıkların çöp toplama firmasınca teslim alındığına dair yazı Ek:20’te sunulmuştur. İşletme aşamasında, personelin kullanımı sonrası yemek artığı, ambalaj kağıdı ve pet şişe gibi katı atıklar (metal, cam, plastik, kağıt, vb), biriktirme kaplarında niteliklerine göre ayrı ayrı toplanarak görünüş, koku, toz, sızdırma ve benzeri faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde kapalı özel araçlarla taşınacaktır. Katı atıkların geri kazanılması teknolojik olarak mümkün olanları (tekrar kullanılabilirliklerine göre) biriktirilerek atık toplayıcılarına satılacaktır. 24.06.2007 tarih ve 26562 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Sodyum ve Feldspat Ocağında, ocak sahası olarak belirlenen alan 2002400 m2’dir. Faaliyet alanında Feldspat cevheri için tespit edilen damar kalınlığı ortalama 35 m alınmıştır. Cevher ve üstünde bulunan pasa malzeme alanda yer yer mostra pozisyonunda gözlenmekte olup, kalınlığı ise yine ortalama 35 m’dir. Üzerinde 10-30 cm kalınlığı bulan bitkisel toprak mevcut olup, bitkisel toprak kalınlığı ortalama 20 cm alınmıştır. Faaliyet alanında yılda 1250000 ton/yıl (480769,23m3/yıl) feldspat üretilmesi planlanmaktadır. Buna göre cevher kalınlığı ortalama 35m alındığında yılda yaklaşık; 480769,23m3 / 35 m = 13736,26m2 alanda çalışma yapılacaktır. Ocak sahasında bitkisel toprağın altında pasa malzemesi bulunmaktadır. Çalışma alanının ortalama %70’lik bölümünde üst örtü toprağı (bitkisel toprak) sıyırma işlemi yapılacak olup, buna göre; 16025,64m2x0,70=11217,95m2'lik alanda sıyırma işlemi yapılacaktır. Sıyrılması gereken örtü 146 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU tabakasının kalınlığı yaklaşık 0,2m olduğuna göre; 11217,95m2x0,2 m = 2243,59 m3 x 1,6 ton/ m3 = 3589,74 ton örtü tabakası sıyrılacaktır. İş makineleri ile sıyrılacak bitkisel toprak kamyonlarla taşınarak düz zeminde (eğim %5’den az) toplam alanı 12,79 Ha olan üst örtü toprağı stok alanlarında depolanacaktır. Faaliyet alanında cevhere ulaşabilmek amacıyla cevher üstündeki pasa malzeme patlatma yolu ile gevşetilerek alınacaktır. Faaliyet alanında yıllık yaklaşık 1250000 ton pasa malzeme çıkarılacaktır. Çıkarılacak pasa malzeme feldspat damarı üzerini kaplayan ekonomik değeri olmayan gnays şeklinde görülmektedir. Üretimde pasa olarak nitelendirilecek, yıllık yaklaşık 1 250 000 ton olarak belirlenen gnays; 61,04Ha’lık pasa malzeme stok alanında depolanacak, gerektiği durumlarda, sıyrılarak yine aynı alanda depolanacak ve faaliyet sonrası rehabilite çalışmalarında kullanılacak bitkisel toprağın stabilitesi için etrafına sarılarak destek ve bitkisel toprağı korumak amaçlı kullanılacak, yine gerektiği durumlarda yol düzenleme çalışmalarında alt malzeme olarak kullanılacaktır. Faaliyet sonuna doğru ise sahanın rehabilitasyonu, arazi düzenlemesi için stok sahasında saklanacaktır. Bu uygulama faaliyet süresince devam edecektir. Faaliyet sonunda ise faaliyet sırasında oluşturulacak kazı boşluklarının kapatılması için kullanılacaktır. Orman Bölge Müdürlüğü görüşleri doğrultusunda ise üzeri ağaçlandırılarak terk edilecektir. 31.05.2005 tarih ve 25831 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği ve 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyularak çalışmalar sürdürülecektir. Proje kapsamında kullanılacak iş makinelerinin bakım-onarım işleri ile yağ ve filtre değişimleri Milas İlçesinde bulunan firmanın anlaşmalı olduğu tamir atölyelerinde yıkama işlemleri ise en yakın akaryakıt istasyonunda yapılmaktadır. Araçların periyodik bakımları bu anlaşmalı servislerde yapılacak, arıza durumunda taşıyıcı tır ile servise nakli gerçekleştirilecektir. Bu nedenle tesiste atık yağ, pil, akü, kullanılmış lastik oluşması söz konusu değildir. Ancak proje alanında yapılması zorunlu olacak durumlarda, yağ değişimleri için geçirimsiz zemin oluşturularak, yağmurdan etkilenmeyecek şekilde üzeri kapatılacak bölüm oluşturulacak, değişim sonucu açığa çıkacak atık yağlar kategorisine göre, geri kazanım tesislerine ulaştırılmak üzere ağzı kapalı sızdırmaz varillerde ayrı ayrı toplanacak ve bu varillerin içerisinde hangi tür atık olduğunu gösterir etiket ile üzerleri etiketlenerek, lisanslı bertaraf veya geri kazanım tesislerine ulaştırılmak üzere tehlikeli atık taşıma lisansına sahip firmalara teslim edilecektir. 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği" ve 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyularak çalışma yapılacaktır. Atık yağların toprak, yüzeysel veya yeraltı suyu gibi herhangi bir alıcı ortama bırakılması kesinlikle engellenecektir. Faaliyet alanında atık pil oluşması durumunda, kullanıldıktan sonra atıklar evsel ve diğer atıklardan ayrı olarak toplanacak, 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği uyarınca, oluşacak atık piller 147 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU pil ürünlerinin dağıtımını ve satışını yapan işletmelerce veya belediyelerce oluşturulacak toplama noktalarına atık piller teslim edilecektir. Faaliyet alanında araçların akümülatörlerinin değiştirilmesi durumunda, kullanıldıktan sonra atıklar evsel ve diğer atıklardan ayrı olarak toplanacak, 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği uyarınca, eski akümülatörler, akümülatör ürünlerinin dağıtım ve satışını yapan işletmeler ve araç bakımonarım yerlerini işletenlerin oluşturduğu geçici depolama yerlerine ücretsiz teslim edilecektir. 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliğine uyulacaktır. İşletme yöntemi açık işletme olup, delme-patlatma yöntemiyle üretim gerçekleştirilecektir. Faaliyet alanında cevher ve pasa malzemenin (gnays) çıkarılması amacıyla her biri için 79 olmak üzere yılda yaklaşık 158 patlatma yapılması planlanmaktadır. Hem cevherin üretimi, hem de pasa malzemenin gevşetilmesi için kullanılacak patlayıcı miktarı aynı olup, buna göre bir yılda; patlatma paterninde hesaplanan aylık kullanılacak anfo miktarı yaklaşık 6574,6 x 12 ay x 2 = 157 790,4kg patlayıcı madde kullanımı söz konusu olacaktır. Üretim sırasında kullanılacak patlayıcı maddeler faaliyet alanında depolanmayacak, patlatma işleminin gerçekleşeceği gün dışarıdan anlaşmalı uzman firma ile patlayıcı madde alana getirilecek ve patlatma işlemi Jandarma nezaretinde geniş güvenlik emniyetinde gerçekleştirilecektir. Patlatma işlemi sırasında gerekli tüm önlemler alınacaktır. Faaliyet alanında üretim faaliyetleri sırasında, patlayıcı maddelerin sahada kullanımı, taşınması ve depolanması ile ilgili olarak 24.12.1973 tarih ve 14752 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkındaki Tüzük” hükümlerine uyulacak ve “12.11.2004 tarih ve 25641 sayılı “Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle, Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması Yok Edilmesi, Denetlenmesi, Usul ve Esasları Tüzüğü” hükümlerine uyulacaktır. Faaliyette toz emisyonu oluşumu; arazinin hazırlanması işlemleri kapsamında; üst örtü tabakasının sıyrılması, kamyonlara yüklenmesi, üst örtü toprağı stok sahasına nakliyesi, boşaltılması ve depolanması, patlatma işlemi ile gnaysın (pasa malzeme) gevşetilmesi ve kamyonlara yüklenmesi, pasa malzeme stok alanına nakliyesi, boşaltılması ve depolanması, patlatma işlemi ile cevherin (feldspat) gevşetilmesi ve üretimi, kamyonlara yüklenmesi, stok alanına nakliyesi, boşaltılması, depolanması ve işletme dışına sevkiyatı sırasında oluşacaktır. 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinin Ek-2 “Tesislerin Hava Kalitesine Katkı Değerlerinin Hesaplanması ve Hava Kalitesi Ölçümü” başlığı altında; "Mevcut ve yeni kurulacak tesislerin bacalarından veya baca dışından atmosfere verilen emisyonların saatlik kütlesel debileri, mevcut tesisler için bacalarda ölçülerek, baca dışından atmosfere verilen emisyonlar ile yeni kurulacak tesisler için emisyon faktörleri kullanılarak tespit edilir. Saatlik kütlesel debi (kg/saat) değerleri Tablo 2.1’de verilen değerleri aşması halinde, tesis etki alanında emisyonların Hava Kirlenmesi Katkı Değeri (HKKD) mümkünse saatlik, aksi takdirde, günlük, aylık ve yıllık olarak hesaplanır." ibaresi yer almaktadır. Söz konusu Tabloda Toz Emisyonlarının Baca Dışındaki Yerlerden 1 kg/saat’ten fazla olması 148 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU durumunda HKKD değerinin hesaplanmaması gerektiği belirtilmiştir. Sodyum ve Feldspat Ocağı projesinin arazi hazırlık ve işletme aşamalarında oluşacak toz miktarı ÇED Raporu Bölüm 5.1.14’de hesaplanmıştır. Yapılan hava modellemesi çalışmalarında farklı rüzgar yönleri için çalışma süresi boyunca çevresinde meydana getireceği partikül konsantrasyonu hesaplanmıştır. Modelleme sonucu elde edilen değerler 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek:2 Tablo 2.2’de belirtilen “Tesis Etki Alanında Uzun Vadeli, Kısa Vadeli Sınır Değerler ve Kademeli Azaltım Tablosu” ile ilgili bölümü ile karşılaştırılmıştır. Faaliyet alanında üst örtü toprağının (bitkisel toprak) sıyırma işlemi ile alınması, bitkisel toprak altında bulunan pasa malzemenin alınması ve pasa malzeme altındaki cevherin alınması işlemlerinin aynı anda yapılması esnasında, kontrolsüz çalışma yapılması durumunda oluşacak toplam emisyonların kütlesel debi miktarları; 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nde verilen 1 kg/saat sınır değeri üzerinde olacağı hesaplanmış, Yönetmelik gereği toz dağılım modellemesi yapılmıştır. Modelleme dağılım tabloları incelendiğinde; havada asılı partiküllerin konsantrasyonunun 600 m’de bütün yönlerde 2010–2011 yılları için, 700 m’de bütün yönlerde 2012 yılı için, 800 m’de bütün yönlerde 2013 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalacağı, çöken toz konsantrasyonunun ise 1250 metrede tüm yönlerde 2010–2011 yılları için, 1500 metrede tüm yönlerde 2012–2013 yılları için belirlenen KVS değerlerinin altında kalacağı hesaplanmıştır. Faaliyet alanında üst örtü toprağının (bitkisel toprak) sıyırma işlemi ile alınması, bitkisel toprak altında bulunan pasa malzemenin alınması ve pasa malzeme altındaki cevherin alınması işlemlerinin aynı anda yapılması esnasında, üretimler kontrollü çalışma ile gerçekleştirilecek olup bu durumda oluşacak toplam emisyonların kütlesel debi miktarları; 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nde verilen 1 kg/saat sınır değeri üzerinde olacağı hesaplanmış, Yönetmelik gereği toz dağılım modellemesi yapılmıştır. Modelleme dağılım tabloları incelendiğinde; havada asılı partiküllerin konsantrasyonunun 400 m’de bütün yönlerde 2010-2011 yılları için, 500 m’de bütün yönlerde 2012 yılı için, 600 m’de bütün yönlerde 2013 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalacağı, çöken toz konsantrasyonunun ise 800 metrede tüm yönlerde 2010 yılı için, 900 metrede tüm yönlerde 2011–2012 yılları için, 1000 metrede tüm yönlerde 2013 yılı için belirlenen KVS değerlerinin altında kalacağı hesaplanmıştır. Hem cevherin üretimi, hem de pasa malzemenin gevşetilmesi için kullanılacak patlayıcı miktarı ve hesaplanan kütlesel debi her iki işlem için aynı olup, toz dağılım modellemesi her iki işlem için de kullanılmıştır. Faaliyet alanında cevher ve pasa malzemenin çıkarılması sırasında yapılacak patlatma işleminde oluşacak toplam emisyon miktarları; 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nde verilen 1 kg/saat sınır değeri üzerinde olacağı hesaplanmış, Yönetmelik gereği toz dağılım modellemesi yapılmıştır. Modelleme dağılım tabloları incelendiğinde; havada asılı partiküllerin konsantrasyonunun 1250 m’de bütün yönlerde 2010 yılı için, 1500 m’de bütün yönlerde 2011 yılı için, 1750 m’de bütün yönlerde 2012 yılı için, 2000 m’de bütün yönlerde 2013 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalacağı, çöken toz konsantrasyonunun ise 149 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU 2500metrede E, SE, WSW, W,WNW yönlerinde 2010-2011-2012 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında, diğer yönlerde üzerinde kalacağı hesaplanmıştır. Bütün modelleme hesaplamalarında öncelikle en kötü koşullar düşünülerek hesaplamalar yapılmıştır. Bu değerler sonuçta bir matematiksel hesaplama sonucu olup modellemede kullanılan parametrelere ve önceden varsayımlara dayalı olarak yapılmaktadır. Dolayısıyla rüzgarın yönündeki herhangi bir değişme modelleme için seçtiğimiz bulutun kararlılık sınıfı ve bununla beraber dikey yönde tablodan alınan sabit değerleri, rüzgar hızındaki değişme, yağış miktarı vb. yapılan konsantrasyon hesabını değiştirecektir. Bölgenin meteorolojik verilerinin sabit olduğu varsayılmıştır. Ayrıca proje alanı yakın çevresi benzer işletmelere çok yakın ya da sınır vaziyette bulunmaktadır. Bu nedenle komşu işletmelerin ocak alanlarında üretim esnasında, birlikte kullanılan ocak içi nakliye güzergahlarında Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek.1.b.2.2 kapsamında emisyon kaynaklarının 3m uzağında hakim rüzgar yönü dikkate alınarak PM10 ölçümleri yapılmıştır. Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek.1.b.2.2 maddesi “Tane boyutu 1mm<çap<5mm olan maddelerin doldurma, ayırma, eleme, taşıma, kırma, öğütme işlemlerinin yapıldığı tesislerden kaynaklanan toz emisyonunun önlenmesi; kimyasal toz bastırma sistemi veya basınçlı pülverize su kullanılması ile de gerçekleştirilebilir. Bu durumda hakim rüzgar yönü de dikkate alınarak toz kaynağından 3 metre uzaklıkta toz konsantrasyonu saatlik ortalama değeri (PM 10) en fazla 3 mg/Nm3 değerini aşmamalıdır.” ifadesi yer almaktadır. Yapılan ölçümler neticesinde alınan sonuçlar yönetmelikte verilen sınır değerlerin altında çıkmıştır. Bu nedenle mevcut komşu işletmelerin söz konusu ocakta oluşacak emisyon miktarına ve kümülatif emisyon değerine önemli bir katkısı olmayacağı öngörülmektedir. Faaliyet sahasına en yakın yerleşim birimi kuş uçumu yaklaşık 2000 m mesafedeki Çamköy’dür. Faaliyet ile ilgili yapılan modelleme çalışmasında emisyon hesaplamaları incelendiğinde faaliyetteki toz emisyonu kaynağının büyük bir bölümünün patlatma işleminden kaynaklandığı görülmektedir. Buna dayanarak patlatma işleminden kaynaklanan emisyon miktarının azaltılmasına ilişkin birtakım önlemler alınması durumunda proje konusu faaliyetten kaynaklanan toz emisyonu miktarının oldukça azalacağı görülmektedir. Patlatma sırasında oluşan tozlanmayı azaltmak için patlatma öncesi ocak aynasının üstü ve aynanın önü arazöz ile tamamen sulanarak ince taneli partiküllerin birbirine yapışması sağlanacağından meydana gelen toz miktarı yaklaşık % 40–50 oranında azalacaktır. Bu sebeple toz oranını daha aza indirgemek için ocak aynasının üstünde ve önünde spreyleme yapılacaktır. Ayrıca patlatma için milisaniye gecikmeli kapsüller kullanılacak oluşacak toz emisyonu değeri daha da aşağı seviyelerde olacaktır. Alınacak bu önlemlerle oluşacak toz emisyonunun çevresel etkileri minimize edilmiş olacaktır. Faaliyet öncesinde de ocak sahasında ve işletme içi yollarda sulama yapılacaktır. Böylece su partikülleri toz tanelerini sararak daha yoğun bir ortam oluşturmakta ve ince tozların bu ortamda çökelmesini sağlayacaktır. Patlatma yapılacağı zaman ocak sahasında herhangi bir işlem yapılması mümkün değildir. Dolayısı ile patlatma yapılırken tüm faaliyetlere ara verileceğinden Feldspat üretiminde patlatma ile ilgili toz hesaplamaları diğer hesaplamalardan ayrı tutulmuştur. 150 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ocak içi yollardan kaynaklanacak toz ise, çizgisel bir dağılım gösterecektir. Nakliye araçlarının üzerlerinin branda ile kapatılması, taşınan malzemenin üst kısmının %10 nemli bırakılması ve yolların nemlendirilmesi gibi bazı önlemler de alınarak oluşan emisyonun hesaplanan değerin daha altına düşmesi beklenmektedir. Arazi hazırlığı işlemleri esnasında çıkarılacak bitkisel toprak ve üretim sırasında elde edilecek pasa malzeme ve ürünün depolanacağı stok sahalarında ve bunların nakliyesi sırasında meydana gelecek tozluluğun önlenmesi için gerekli tüm tedbirler alınacaktır. Bu amaçla; - Arazide rüzgar kesici toprak yığınlarının yapılması, rüzgar kesici bitkilerin dikilmesi, rüzgar koruyucularının yapılması sağlanacaktır. - Savurma yapılmadan boşaltma ve doldurma yapılacaktır. - Malzeme üstü naylon branda veya tane büyüklüğü 10mm’den fazla olan malzeme ile kapatılacaktır. - Üst tabakalar % 10 nemde muhafaza edilecektir. Alınacak bütün önlemler sonucu oluşacak toz emisyonu hesaplanan değerin oldukça altında olacaktır. Faaliyet sahibi tarafından bu konuda gerekli hassasiyet gösterilecek ve böylece toz oluşumunun minimum değerde olabilmesi için gerekli tüm tedbirler alınmakta ve alınacaktır. Bu nedenle, yerleşim yerinin olumsuz etkilenmesi söz konusu olmayacaktır. Kapasite artırımı kapsamında, gerekli ölçümler yaptırılarak, İl Çevre ve Orman Müdürlüğü’ne Emisyon İzni alınması için gerekli başvurular yapılacaktır. Faaliyetin tüm aşamalarında 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği”nde belirtilen hususlara uyulacak, belirtilen önlemler alınacak ve ilgili sınır değerler aşılmayacaktır. İşçi sağlığı konusunda ise 21.02.2004 tarih ve 25380 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “ Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” hükümlerine uygun hareket edilecektir. Çalışanların tozdan olumsuz yönde etkilenmelerini en aza indirmek için "İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü"nde belirlenen hükümler doğrultusunda önlemler alınacaktır. Sahada işletme aşamasında kullanılacak yakıt sadece araçlar için gerekli olup, ısınma vb. amaçlı yakıt tüketimi olmayacaktır. Araçlarda yakıt olarak motorin kullanılacaktır. Araçlar için hesaplanan kütlesel debi değerleri düşük olduğundan, mevcut hava kalitesini olumsuz yönde etkilemeyecektir. Faaliyet esnasında oluşması beklenen gürültü ve titreşim düzeyleri hesaplanmış, en yakın yerleşim birimi olan 2000m mesafedeki Çamköy’e etkileri belirlenmiştir. Faaliyet sahasında üretim faaliyetleri sırasında 2000 m mesafede bütün iş makinesi ve ekipmanların aynı anda çalışması sırasında oluşacak gündüz gürültü Lgag seviyesi 22,05 dBA seviyesinde, belli dönemlerde yapılacak patlatma faaliyetinden oluşacak gürültü seviyesi ise yine bu nokta da 38,50 dBA seviyesinde hesaplanmıştır. Hesaplanan gündüz-akşam-gece gürültü değerleri yerleşim yerine gelmeden “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği”nin Ek VIII, Tablo:4 gereği “Gürültüye hassas kullanımlardan eğitim, kültür ve sağlık alanları ile yazlık ve kamp 151 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU yerlerinin yoğunluklu olduğu alanlar” için öngörülen gündüz gürültü düzeyi sınırına göre (60 dBA) değerlendirilmiştir. Yapılan hesaplamalar 07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazete de yayınlanan “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” Madde 22 (a) bendi EkVIII Tablo-4‘e göre değerlendirilecek olursa; çalışma sırasında iş makineleri ve ekipmanlardan kaynaklanan gürültünün en yakın yerleşim yerine hiçbir olumsuz etkisi olmayacaktır. Ayrıca 2000 m mesafede arazi ve atmosferik koşullardan dolayı ölçülen değerler daha da aşağılara inecektir. Ayrıca belli dönemlerde yapılacak olan patlatma faaliyetleri öncesi yerleşim ve civardaki halk bilgilendirilecek, bu şekilde çeşitli önlemler alınacaktır. 07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği”nin belirlemiş olduğu sınırlarını aşmayacaktır. Yönetmeliğin 15. maddesine göre “Sanayi Tesislerinde Çalışanların Kulak Sağlık ve Konforu, Açısından Maruz Kaldıkları Gürültü ve Titreşim Düzeyleri için; Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve 23.12.2003 tarih ve 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliğinde getirilen esaslar sağlanır.” denilmektedir. Ocakta çalışacak işçilerin sağlığının korunması amacıyla “Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliği Madde-5’e göre en yüksek maruziyet etkin değerleri 85 dBA olarak verilmiştir. Faaliyet alanında kişisel koruyucu gereçler kullanılacaktır. Proje kapsamında malzemenin çıkarılması esnasında patlayıcı madde kullanılacağından patlatma esnasında titreşimler olacaktır. Olabilecek titreşimlerin boyutu ve seviyeleri için hesaplamalar yapılmıştır. 07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” Madde 25 (a) bendi “Maden ve taş ocakları ile benzeri faaliyette bulunulan alanlardaki patlatmaların çevredeki çok hassas kullanımlarda oluşturduğu zemin titreşim seviyesi, bu yönetmeliğin ekindeki Ek: VIII’de yer alan Tablo:6'da verilen sınır değerleri aşamaz” denilmektedir. Faaliyet alanı çevresindeki en hassas yapının çizelge b tipi binalar olduğu kabul edilirse Vo (1/5V) hızının 5 mm/sn'nin üzerine çıkmaması gerekmektedir. Tablo incelendiğinde 20kg'lık şarjın etkisi ile oluşan titreşim hızı patlatma noktasından itibaren yaklaşık 100metre civarında 5 mm/sn'nin altına inmektedir. Bu mesafeden sonra, maksimum anlık şarj (20kg) ile yapılan patlatmalar sonucu hava şoku nedeni ile oluşan vibrasyonun, yerleşim birimine olumsuz etkisi olmayacağı hesaplanmıştır. Bu durumda anlık şarj (20kg) ile yapılan patlatmalar sonucu oluşan vibrasyonun en yakın yerleşim yeri olan, kuş uçumu 2000m mesafede, Çamköy’e olumsuz etkisi olmayacağı belirlenmiştir. Genlik değerinin 0,05mm'nin altında olması durumunda binalarda hasar olmadığı bilindiğinden (Armac Printing Company) maksimum patlayıcı miktarı (20kg) ile yapılan atımlarda etki mesafesinin 102,85m olacağı hesaplanmıştır. Ancak ocak sahası en yakın yerleşim yeri olan Çamköy’e kuşuçumu yaklaşık 2000m mesafede yer almaktadır. Hesaplara göre çıkarılan, patlatma sonucu oluşacak vibrasyon etki mesafesinde herhangi bir hassas nokta bulunmamaktadır. Patlatma faaliyetlerinde Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi Yönetmeliği Madde 25.a bendi, Ek: VIII, Tablo:6 değerleri üzerine çıkılmayacaktır. Faaliyet alanında çalışan personelin “Gürültü Kontrol Yönetmeliği”nin 11. maddesinin 3. fıkrasına göre, 4857 sayılı “İş Kanunu”nda belirtilen koruyucu gereçlerin (kulaklıklar, kulak 152 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU tıkayıcıları vs.) işçiler tarafından düzenli olarak kullanılması sağlanacaktır. Ayrıca yönetmelik tablo 19’da verilen gürültüye maruz kalma süreleri de aşılmayacaktır. Faaliyet alanında işletme süresince 07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazete de yayınlanan “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” ne ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve 23.12.2003 tarihli ve 25325 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan “Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliği”ne uygun olarak çalışılacaktır. İşletmenin faaliyeti süresince gerekli tüm tedbirler uygulanacaktır. Bütün bu çevresel etkiler işletme faaliyette olduğu sürece devam edecektir. Faaliyet durduğunda yukarıda ifade edilen etkilerde duracaktır. Bu etkiler faaliyet süresince ocak yetkilileri tarafından kontrol edilecek, etkileri azaltıcı tedbirler üretim süresince alınacaktır. Proje kapsamında işletmeden kaynaklanan olası çevresel etkileri incelenmiş ve projenin olası çevresel etkilerini ortadan kaldırmak için gerekli hesaplamalar yapılmış, öneri ve yöntemler belirtilmiştir. Projenin önemli çevresel etkileri olmadığı ve alınan tedbirler neticesinde etkilerin en aza indirgeneceği belirlenmiştir. Projenin işletilmesi sırasında olası çevresel etkileri ve alınacak önlemler ile ilgili detaylı açıklamalar ilgili bölümlerde ayrıntılı olarak verilmiştir. Proje ile ilgili olarak proje sahibi Imerys Seramik Hammaddeleri San. ve Tic. A. Ş. 2872 sayılı Çevre Kanunu ve bu kanuna istinaden çıkarılan tüm mevzuat hükümlerine uymayı taahhüt etmektedir. İlgili Kanun ve Yönetmelikler; ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ ♦ 2872 Sayılı Çevre Kanunu ve İlgili Yönetmelikleri 4857 Sayılı İş Kanunu ve İlgili Yönetmelikleri 5491 Sayılı Çevre Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 4856 Sayılı Çevre Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 6831 Sayılı Orman Kanunu 167 Sayılı Yeraltısuları Kanunu Başbakanlık Genelgesi (09.09.2006 tarih ve 26284 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği (14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) Çevre Denetimi Yönetmeliği (21.11.2008 tarih ve 27061 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği (09.12.2003 tarih ve 25311 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği (17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği (30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) Geçici veya Belirli Süreli İşlerde İş Sağlığı ve İşçi Güvenliği Hakkında Yönetmelik (15.05.2004 tarih ve 25463 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği (31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği (03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) 153 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU ♦ Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği (31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği (14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği (31.05.2005 tarih ve 25831 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği (07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği (24.06.2007 tarih ve 26562 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği (17.05.2005 tarih ve 25818 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği (21.02.2004 tarih ve 25380 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği (11.02.2004 tarih ve 25370 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği (22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu İle İlgili Yönetmelik (30.12.2006 tarih ve 26392 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliği (23.12.2003 tarih ve 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği (18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ İnsani Tüketim Amaçlı Sular Yönetmeliği (17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) Sonuç olarak; sahada raporda da ilgili yerlerde açıklanan yönetmeliklerde belirtilen usul ve yöntemlere uyulacak, çevreye en az zarar verecek şekilde gerekli önlemler alınacaktır. Projenin yeni kapasitesi ile faaliyetini gerçekleşmesi durumunda işletmenin faaliyetin çevresel etkilerinin çok büyük boyutlarda olmayacağı düşünülmektedir. Olumsuz çevresel etkilere karşı alınacak önlemler ile yönetmeliklerin ve tüzüklerin belirlemiş olduğu sınırlara mümkün mertebe yaklaşılmayacaktır. 154 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Notlar ve Kaynaklar 2872 Sayılı Çevre Kanunu Türkiye İstatistik Kurumu, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanı(ADNKS), Nüfus Sayımı Sonuçları, http://tuikapp.tuik.gov.tr/adnksdagitapp/adnks.zul Tarım İl Müdürlüğü Resmi Web Sitesi, Aydın, http://www.aydintarim.gov.tr/ Feldspat Raporu, Stratejik Araştırma Merkezi, Maden Mühendisleri Odası Web Sitesi http://www.maden.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=2074&tipi=48&sube=0 Aydın İl Çevre Durum Raporu, 2008 Türkiye Jeolojisine Genel Bir Bakış. (Prof.Dr.İ.KETİN,1983) İş Yerlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Mevzuatı. A.AVCI (İSTANBUL, 1998) Türkiye Çevre Atlası, Çevre ve Orman Bakanlığı, Ankara,2004 Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Aydın İli Uzun Yıllar Meteorolojik Gözlem Verileri TÜBİTAK, Türkiye Bitkileri Veri Servisi, http://wwweski.tubitak.gov.tr/tubives/ Davis P.H. et al. (1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands (suplement). Vol.10. Edinburg, The IUCN Red List of Threatened Species, http://www.iucnredlist.org/ Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, TR3 Ege Bölgesi, Tarım Master Planı, Ankara 2006 İncirliova Belediyesi Resmi Web Sitesi, http://www.karpuzlu.bel.tr/ 155 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ekler Ek.1: İŞLETME RUHSATI VE İŞLETME İZNİ Ek.2: 1/25000 ÖLÇEKLİ HARİTA Ek.3: 1/100000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI Ek.4: 1/10000 ÖLÇEKLİ JEOLOJİK HARİTA VE KESİTLERİ Ek.5: 1/25000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE RUHSATLARI GÖSTERİR HARİTA Ek.6: VAZİYET PLANI Ek.7: İMALAT HARİTASI Ek.8: REHABİLİTASYON HARİTASI Ek.9: NAKLİYE YOLUNU GÖSTERİR HARİTA Ek.10: 1/25000 ÖLÇEKLİ MESCERE HARİTASI Ek.11: ORMAN İNCELEME VE DEĞERLENDİRME FORMU Ek.12: ORMAN İZİN BELGELERİ Ek.13: FAALİYET ALANININ YERLEŞİM YERLERİNE MESAFELERİNİ GÖSTERİR UYDU FOTOĞRAFI Ek.14: MEVCUT OCAK ALANI VE KAPASİTESİ İÇİN ALINMIŞ ÇED GEREKLİ DEĞİLDİR BELGESİ Ek.15: MEVCUT OCAK ALANI İÇİN ALINMIŞ GSM RUHSATI Ek.16: D.S.İ. 21. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ GÖRÜŞ YAZISI Ek.17: ORTAKÖY MUHTARLIĞINDAN ALINMIŞ SU KULLANIM İZİN YAZISI Ek.18: FOSSEPTİK DETAY PLANI Ek.19: MİLAS BELEDİYESİ VİDANJÖR HİZMET MAKBUZU ÖRNEĞİ Ek.20: EVSEL NİTELİKLİ KATI ATIKLARIN ÇÖP TOPLAMA FİRMASINCA TESLİM ALINDIĞINA DAİR YAZI Ek.21: İŞLETME FOTOĞRAFLARI Ek.22: TAAHHÜTNAME Ek.23: VEKÂLETNAME 156 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.1:İŞLETME RUHSATI VE İŞLETME İZNİ 157 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.2: 1/25000 ÖLÇEKLİ HARİTA 158 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.3: 1/100000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI 159 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.4: 1/10000 ÖLÇEKLİ JEOLOJİK HARİTA VE KESİTLERİ 160 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.5: 1/25000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE RUHSATLARI GÖSTERİR HARİTA 161 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.6: VAZİYET PLANI 162 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.7: İMALAT HARİTASI 163 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.8: REHABİLİTASYON HARİTASI 164 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.9: NAKLİYE YOLUNU GÖSTERİR HARİTA 165 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.10: 1/25000 ÖLÇEKLİ MESCERE HARİTASI 166 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.11: ORMAN İNCELEME VE DEĞERLENDİRME FORMU 167 iNCELEME VE DEdERLENDiRME FORMU iLi : AydIn iL<;ESi : <;ine : Hatipl(l~la KOYU MEVKii 1- Mtiracaat Sahibinin AdI- Soyadl Adresi ORMAN BOLGE MUDURLUdu : Mugla ORMAN i$LETME MUDURLUdu : AydIn ORMAN i$LETME $EFLidi : Karpuzlu inleriys Ser.ham.San. ve Tic.Ltd.$ti. : Dudullu Yolu Alptekin Sok.No:2 K:3 Uinraniye/istanbul 2- Maddenin Cinsi ve Hangi Kanuna Tabi Oldugu 3- Seri Adl : Karpuzlu 4- Bolme Numaralan : 279,281,267,268,270,248,249,250,251,252,273,272,287, 271,283,284,289,288,282,269 5- Me§yerenin a) i§letme $eldi : Koru b) Mevcut Agay Cinsleri : <;z, <;f c) Me~yere Tipleri : <;za3,Czb2,Czb3,B<;z,Cz<;fdl,<;zab2,<;zcd1,<;zab3,Czcd3, Czbc2, Cz<;fcd2, <;z<;fcd3, <;f<;zd 1,B<;z,<;z<;fd 1, <;zcd2, Cfcd2, OT, Oc 6- 1/25.000 Olyekli Me~yere Haritasl Uzerinde CED Raporuna Konu SahanIn SInH N oktalarInIn Koordinatlarl : Ekinde Mevcuttur. 7- 111000 Olyekli Harita Uzerinde I~letme Iyin izin istenen sahanin Noktaiannin Koordinatlan :8- Orman Tahdit ve I(adastro Durumu i~letme Sahasll1ln Genel Alanl a) Orman Sayllan Alan b) Orman Sayllmayan Alan : 9- izin istenen Sahanll1 Alanl YapIlmI~tlr. 757,49 Ha(CED istenen alan) 10- Talebin AinaCl : AydIn iIi <;ine iIyesi Hatipl(l~la KoyU ekli haritalannda ve koordinatlarda belirtilen sahalarda <;ED raporu alnlak 11- Talep Sahaslnda Ba~ka Bir MilracaatIn YapIhp YapIlnladlgl : Daha onceden Talep sahaslnln 24,19 ha.' SI iyin "<;ED Gerekli Degildir" belgesi ahnnl1~tu. 12- Talep Sahasl Yerin 6831 SayIll Orman Kanununun 18. Maddesindeki Yangul Gormti~ Ornlan Alanl, Genyle~tinneye AynlInl~ veya Agaylandlnlan Sahalarla, Baraj Havzalannda Kahp Kalmadlgl : Yangln gornlii~, genyle~tinneye aynlnl1~ veya agayiandullan sahalardan degildir. V f 13- Talep SahasInIn Tohun1 Me~yeresi, Millipark, A v Yaban Hayatl, A v Uretlne Sahasl, Turizll1 Alanl, Ozel C;evre Koruma Bolgesi, Askeri Yasak Bolge ve Sit Alanl iyerisinde Kahp Kalmadlgl : Kalmamaktadlf. 14- OrmancIhk C;ah~n1alan ve Olmadlgl : Mahsuru yoktur. Orman Halk iIi~kileri Aylslndal1 Mahsuru Olup 15- Orman YangInlan A ylslndal1 Hassasiyet Derecesi ve Al ll1111aSI Gerekli Tedbirler NeIer OlIl1ahdlr : Yangll1Il1 ylklnaSlnl engelleyici her tiirlii tedbirler ahnn1ahdu. 16- Orman EInvallerinin Nasil Degerlendirilecegi bulundugunda idarelnizce degerlendirilecektir. Degerlendirilecek onnan en1vali 17- Tesisin Kuruiacagi Alan ve Yakin C;evresinde Onnan Koylerinin Niifusu ve Hane SaYIsI ile Tesisin En Yal(1n Koylere Olan Mesafesi (Onnan KoyU Var ise Tesisin iyme Suyuna, Halk SaghgIna, Tanm Alanlanna, HayvancIhga v.b Olabilecek Etkileri): Tesis kuruhnayacaktIr. 18- Tesisin Kunlimasl Durumunda Yoredeki istihdam Durumuna Etkisi : 19- Faaliyet SahasInda ve 1 kIn. YakIn <;evresinde C;ED Olun1lu Belgesi Veri len Faaliyet Bulunup Bulunmadlgl (V arsa Cinsi, Firmasl ve Faaliyet Sahasl) : inceleme ve Degerlendirme F ormunu Tanzim Edenler: 15 / 07 /2009 Mustafa KUR$UNLUOGLU Orman i~letn1e $efi haritalar~.v.e. koo~dinatlarda imerys Ser.Ham.San.ve Tic.Ltd.:;>ti. talep ettigi ekli belirtilen sahalarda yah~llmaslnda, InevzuatImlZ hukihnlenne gore gereklI lZlnlenn ahnarak ve onnanclhk faaliyetlerini olumsuz etkilememek ~artlyla sal(1nCaSI yoktur. / /2009 UYGUNDUR Hiiseyin Y ALC;IN Or111an i~letn1e MiidiirU Tetkik Edihl1i~tir Kadastro MUlk. $ube Miidiirii Tasdik Olunur Onnan Bolge MiidUrU IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.12: ORMAN İZİN BELGELERİ 168 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.13: FAALİYET ALANININ YERLEŞİM YERLERİNE MESAFELERİNİ GÖSTERİR UYDU FOTOĞRAFI 169 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.14: MEVCUT OCAK ALANI VE KAPASİTESİ İÇİN ALINMIŞ ÇED GEREKLİ DEĞİLDİR BELGESİ 170 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.15: MEVCUT OCAK ALANI İÇİN ALINMIŞ GSM RUHSATI 171 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.16: D.S.İ. 21. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ GÖRÜŞ YAZISI 172 T.e. <;EVRE VE ORMAN BAKANLIGI Devlet Su i~leri Genel Miidiirliigii 21.BOIge Miidiirliigii GUNLUnUR SaYI Konu : B.18.1.DSL1.21.03.01-IS2.99-11787 : Diger (Yeraltlsuyu Planlamasl) 04/02/2010 STM <;EVRE MUH. MAD. DAN. ARIT. iN~. TAAH. VE Tic. LTD. ~Ti. Kurtulu~ Mah. A.Menderes Bulv. 2011 Sk. No:5 AYDIN iLGi: 21.01.2010 tarihli dilekye, ilgi dilekyede; Aydm iii, Karpuzlu iIyesi, Hatipkl~la koyil civannda yer alan "imeyrs Seramik Hammaddeleri San ve Tic A.~" tarafmdan kapasite artmml planlanan iR:50533 ruhsat numarah "Sodyum ve Felspat Ocagl Kapasite Artmml" projesi ile ilgili olarak, 17.07.2008 tarih ve 26939 saYlh Resmi Gazetede yaYlmlanarak yilrilrlilge giren <;EO Yonetmeliginin 6. maddesinin 2. bendi geregince proje alanmm Hidrojeolojik ozelliklerine ili~kin bilgiler istenmektedir. ilgi dilekyeniz incelenmi~ olup; Dsi Genel Mildilrlilgilniln 1975 ytimda yapml~ oldugu"A~agl Bilyilk Menderes Havzasl Hidrojeolojik Etilt Raporu"nda bahse konu sahada sanmtrak-beyaz renkli gnayslar ile Menderes Masifi olarak adlandmlan Paleozoyik ya~h metamorfik birimler hakimdir. Menderes masifi altta gnays serisiyle ba~lamakta, ilzerinde slraslyla mika~ist, kuvarsit ve kristalen kalkerlerle temsil edilmektedir. ~istler ve gnayslar akifer ozelligi ta~lmazlar. Ancak kmk ve yatlaklar boyunca yok az miktarda su bulunabilir. KaYltlanmlzda bu bolgede herhangi bir kuyu mevcut degildir. Bilgilerinizi rica ederim. ~£f~ Bolge Mildilril a. Bolge Mildilr Yardlmclsl Adres : Dsi XXI Bolge Mildilrltigil-Jeoteknik ve Y AS Hizmetler ~b Mild. Telefon : 0 256 2193920 Fax: 0 256 2193908 Aynntiit Bilgi [yin : Ali Seydi iNAN e-posta: aliseydiinan@dsi .gov.tr IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.17: ORTAKÖY MUHTARLIĞINDAN ALINMIŞ SU KULLANIM İZİN YAZISI 173 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.18: FOSSEPTİK DETAY PLANI 174 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.19: MİLAS BELEDİYESİ VİDANJÖR HİZMET MAKBUZU ÖRNEĞİ 175 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.20: EVSEL NİTELİKLİ KATI ATIKLARIN ÇÖP TOPLAMA FİRMASINCA TESLİM ALINDIĞINA DAİR YAZI 176 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.21: İŞLETME FOTOĞRAFLARI 177 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.22: TAAHHÜTNAME 178 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU Ek.23: VEKÂLETNAME 179 IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU ÇED Raporunu Hazırlayanların Tanıtımı 180