2013 FAALİYET RAPORu
Transkript
2013 FAALİYET RAPORu
Çeliği hayatla buluşturmak, tıpkı bir sanat eseri üretmek gibi, emek, sabır ve yaratıcılık gerektirir. ERDEMİR Grubu olarak işimizi kalıcı değerler üreten bir sanat gibi görüyor, kusursuz ve yüksek kaliteli eserler ortaya çıkarmak için çalışıyoruz. değer yaratan ÇAĞLAR BAŞYURT “Biçimin İşlevi” Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Mansiyon Ödülü çelik sanatı “Enerjinin ve hareketin iç dinamiklerini çeliğin gücüyle ve doğasıyla birleştirdiğim bu eser mimarinin konstrüktif etkisinde de kalarak oluşturulmuş plastik öğelerin bir yorumudur.” ERDEMİR Grubu 2013 faaLİYET RAPORU www.erdemir.com.tr 1 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Bu yılın faaliyetlerini, 2013 yılında üniversiteli genç sanatçılar arasında düzenlediğimiz ve bazı eserlerin yapımında bizzat ERDEMİR çeliğinin kullanıldığı “Çelik ve Yaşam Heykel Yarışması”nın yapıtları eşliğinde sunuyoruz. TÜRKİYE’NİN SANAYİ DEVİ ERDEMİR Grubu YÖNETİM KURULU BAŞKANI’NIN MESAJI ERDEMİR Grubu, 6 Grup Şirketi ve 12.801 çalışanıyla Türk sanayine değer yaratmaya devam ediyor. Değerli Ortaklarımız, ABD başta olmak üzere gelişmiş ülkelerde yaşanan ekonomik canlanma süreci, 2013 yılında küresel ekonominin seyrini belirleyen temel gelişme olarak öne çıktı. ABD ekonomisinin temel göstergelerinde yaşanan iyileşmeye paralel olarak FED’in (Amerikan Merkez Bankası) aylık varlık alımlarını daraltmaya başlaması gelişmiş ülkelere yönelik küresel sermaye akışını hızlandırdı. Yakın döneme kadar uluslararası sermaye çevreleri nezdinde çekim merkezi konumunda olan yükselen ekonomiler ise bu süreçle birlikte dış finansman sorunuyla karşı karşıya kaldı. Euro Bölgesi’nde ise, Avrupa Destek Mekanizması öncülüğünde Yunanistan, İspanya gibi ülkelerde uygulanan istikrar programları sayesinde kamu borç krizinin yayılma ihtimali ortadan kalktı. Türkiye büyüme ivmesini sürdürdü Üst üste yakaladığı yüksek büyüme oranlarının ardından ekonomiyi soğutmaya yönelik alınan önlemlerin yanı sıra FED’in kararı ardından hızlanan sermaye çıkışlarının şekillendirdiği bir seyir izleyen Türkiye ekonomisi, 2013 yılında %3’ün üzerinde büyüme kaydetti. Bu koşullarda dahi büyüme ivmesini sürdüren Türkiye, dünyanın önde gelen uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları tarafından not artışıyla tescillenen güçlü ekonomik temelleri, genç nüfus ağırlıklı toplumsal yapısı ve stratejik konumuyla reel sektörde faaliyet yürüten bizlere güven aşılamaya devam etti. ERDEMİR Grubu ŞİRKETLERİ ERDEMİR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. İSDEMİR İSKENDERUN DEMİR VE ÇELİK A.Ş. ERSEM ERDEMİR ÇELİK SERVİS MERKEZİ SAN. VE TİC. A.Ş. ERMADEN ERDEMİR MADENCİLİK SAN. VE TİC. A.Ş. ERDEMİR-RO ERDEMİR ROMANIA S.R.L. ERENCO ERDEMİR MÜHENDİSLİK YÖNETİM VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ A.Ş. 5 milyon ton 3,5 milyon ton 500 bin ton 1,5 milyon ton 70 bin ton 160 5 milyon tonun üzerinde yassı nihai mamul üretim kapasitesine sahip olan ERDEMİR’in hisseleri, borsanın lokomotiflerinden biridir. Yassı mamul üretim kapasitesinde önemli rolü olan İSDEMİR, 3,5 milyon ton yassı ve 0,5 milyon ton uzun nihai ürün kapasitesine sahiptir. ISDEMİR aynı zamanda 2,5 milyon ton kütük üretim kapasitesine sahiptir. ERSEM Ereğli tesislerinde 500 bin ton kapasiteli hatlarını devreye almıştır. ERMADEN, yılda 1,5 milyon ton pelet, 750 bin ton parça cevher üretim kapasitesine sahiptir. Yıllık 70 bin ton silisli sac üretim kapasitesine sahip olan ERDEMİR ROMANYA, ürünleri ile elektrik motorları, güç transformatörleri, jeneratör ve trafo sanayilerine hizmet vermektedir. ERENCO, 160 çalışanıyla Grup şirketlerine planlamadan uygulamaya kadar geniş bir yelpazede, mühendislik ve proje yönetimi hizmetleri sunmaktadır. Kuruluş Yılı 1960 1970 2001 2004 2002 2001 Lokasyonu Ereğli/Zonguldak İskenderun/Hatay Gebze/Kocaeli, İskenderun/Hatay, Manisa, Ereğli/Zonguldak Divriği/Sivas Targovişte/Romanya İstanbul Faaliyet Alanı Yassı çelik üretimi (Sıcak ve soğuk haddelenmiş, kalay, krom ve çinko kaplamalı ürünler ve levha) Yassı ve uzun çelik üretimi (Sıcak haddelenmiş yassı ürünler, kangal, kütük ve pik demir) Ebatlandırılmış yassı çelik (Sıcak, soğuk haddelenmiş ve galvanizli ürünler) Demir cevheri üretimi Silisli yassı çelik üretimi Mühendislik, proje, enerji ve çevre yönetimi hizmeti Çalışan Sayısı 6.436 5.526 138 271 270 160 Web Sitesi www.erdemir.com.tr www.isdemir.com.tr www.ersem.com.tr www.erdemirmaden.com.tr www.erdemir.ro www.erenco.com.tr Küresel atıl kapasite uluslararası rekabeti artırdı Küresel ham çelik üretiminin bir önceki yıla kıyasla %3,5 artışla 1,6 milyar ton olarak gerçekleştiği 2013 yılında da atıl kapasite kaynaklı rekabetçi fiyat politikaları ve ulusal bazlı korumacı tedbirler arz-talep dengesini belirleyen temel unsurlar olarak öne çıktı. Çin, 2013 yılında gerçekleştirdiği üretim ile küresel üretimde %47 pay aldı ve liderliğini sürdürdü. 34,7 milyon ton toplam üretim rakamıyla Türkiye, küresel üretim sıralamasında sekizinci sırada konumlandı. Atıl kapasitenin yarattığı fiyat baskısının yanı sıra ekonomik durgunluğun etkisiyle Türkiye demir çelik sektörünün kapasite kullanım oranı %69 olarak gerçekleşti. İthalatta dış bağımlılığımızın devam ettiği yassı mamul üretimini artıracak inovasyon odaklı projeler ile enerji başta olmak üzere girdi maliyetlerini azaltacak politikalar uygulamaya geçtiği takdirde sektörümüzün önümüzdeki dönemde daha yüksek bir ivmeyle büyüyeceğine inanıyoruz. Dünyanın en kârlı çelik şirketlerinden biriyiz Türkiye’nin en köklü özel sektör kuruluşlarından OYAK Holding çatısı altında faaliyet yürüten ve toplam varlıkları bakımından Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşlarından biri olan ERDEMİR Grubu olarak, 2013 yılında da başarılı finansal ve operasyonel sonuçlara imza atmanın haklı gururunu yaşıyoruz. Geçtiğimiz yıl dünya çelik sektöründe yaşanan daralmaya rağmen satış miktarımızı bir önceki yıla göre %3 artırarak, toplam nihai ürün satışımızı 7,7 milyon ton seviyesine taşıdık. 2013 yılında net dönem kârımızı ise, geçen yılın aynı dönemine göre %92 artırarak 484 milyon ABD doları (920 milyon TL) olarak açıkladık ve dünyada halka açık çelik şirketleri arasında en kârlı şirketlerden biri olduk. Standard & Poor’s başarılı finansal performansımızı pekiştirdi ERDEMİR Grubu olarak, Dünya Çelik Birliği’nin (worldsteel) 2012 yılı ham çelik üretim raporlarına göre; dünyanın en büyük 35., Avrupa Birliği ülkeleri arasında ise 4. büyük çelik üreticisiyiz. 2013 yılında 6,3 milyon ton yassı ürün, 1,4 milyon ton uzun ürün üreterek toplam 7,7 milyon ton nihai ürün üretimi gerçekleştirdik ve Türkiye ekonomisine katkı sağlamayı sürdürdük. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s tarafından kredi notumuzun “B+”ya yükseltilmesi ise paydaşlarımız nezdindeki yüksek itibarımızı pekiştiren bir unsur olarak öne çıktı. İnovasyon odaklı sürdürülebilirlik stratejisi Küresel demir çelik sektöründe etkili olan fiyat bazlı sert rekabet koşulları karşısında inovasyon odaklı bir sürdürülebilirlik stratejisi geliştirerek 2013 yılında da rekabet üstünlüğümüzü korumayı başardık. Bu yeni yönetim stratejimiz doğrultusunda; modernizasyon, ürün geliştirme yatırımlarının yanı sıra enerji verimliliği ve etkin kaynak kullanımı alanlarında önemli projeler hayata geçirmenin kıvanç ve mutluluğunu yaşadık. Ar-Ge çalışmalarına ağırlık vereceğiz Demir çelik alanındaki zengin ürün portföyümüz ve köklü kurumsal kültürümüzden güç alarak önümüzdeki dönemde de Türkiye ekonomisi için katma değer sağlama hedefi doğrultusunda faaliyet yürütme kararlılığındayız. Küresel piyasalardaki artan rekabet koşulları karşısında bu hedefe ulaşmak için, Ar-Ge çalışmalarımızı daha etkin hale getirecek bir teknolojik altyapı tesis etmeyi ve yeni hedef pazarlara odaklanarak ihracat performansımızı yükseltmeyi planlıyoruz. Şüphesiz, 12.801 çalışandan oluşan nitelikli insan kaynağı aktifimiz, bu hedeflerin gerçekleşmesinde temel destekçimiz olacaktır. ERDEMİR Grubu’nun 2013 faaliyet döneminde gerçekleştirdiği atılımlara destek olan hissedarlarımıza, iş ortaklarımıza, çalışanlarımıza ve müşterilerimize teşekkürlerimi sunuyorum. Önümüzdeki dönemde başarılarımızın artarak sürmesi dileğiyle. Saygılarımla, Ali Pandır Yönetim Kurulu Başkanı ve Murahhas Aza EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. YÖNETİM KURULU Ali Pandır Yönetim Kurulu Başkanı ve Murahhas Aza (OYTAŞ İç ve Dış Ticaret A.Ş. Temsilcisi) Nihat Karadağ Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Murahhas Aza (OYAK Girişim Danışmanlığı A.Ş. Temsilcisi) Dinç Kızıldemir Yönetim Kurulu Üyesi ve Murahhas Aza (OMSAN Lojistik A.Ş. Temsilcisi) Ertuğrul Aydın Yönetim Kurulu Üyesi (OYKA Kağıt Ambalaj San ve Tic. A.Ş. Temsilcisi) Fatma Canlı Yönetim Kurulu Üyesi (OYAK Pazarlama Hizmet ve Turizm A.Ş. Temsilcisi) Mehmet Sarıtaş Yönetim Kurulu Üyesi (T.C. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı Temsilcisi) Atilla Tamer Alptekin Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Emin Hakan Eminsoy Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Ali Pandır Yönetim Kurulu Başkanı “Türkiye’nin en büyük sanayi şirketlerinden biriyiz. Büyük hedeflerimiz ve bu hedeflere ulaşacak yüksek insan kalitemiz var. Atıl kapasite nedeniyle küresel rekabetin arttığı bir yılda, inovasyon odaklı büyüme stratejilerimizle dünyanın en kârlı demir çelik şirketlerinden biri olmayı başardık. Önümüzdeki dönemde de bu büyük gemiyi aynı yaklaşımla ve bir sürat motorunun çevikliğiyle yöneteceğiz. Özellikle Ar-Ge’ye ve üretim kalitemize yapacağımız yeni yatırımlarla daha fazla ihracatı hedefliyoruz. Lojistik avantajımıza, müşterilerimizin geliştirdiği yeni teknolojilere uygun yüksek katma değerli ürünler ekleyerek, dünya klasmanında bir şirket olma yönünde ilerlemeye devam edeceğiz.” 3 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Nazmi Demir Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi 4 İÇİNDEKİLER 2 4 YÖNETİM KURULU BAŞKANI’NIN MESAJI YÖNETİM KURULU 2013 YILI GELİŞMELERİ GRUP PROFİLİ 2013 YILI PANORAMASI 9 Küresel Ekonomi 10 Türkiye Ekonomisi 11 Dünya Çelik Sektörü 13 Türkiye’de Çelik Sektörü ÜLKEMİZ İÇİN DEĞER YARATIYORUZ 16 İhracat Faaliyetleri 17 Kamu Maliyesine Katkı 18Hammadde HİSSEDARLARIMIZ İÇİN DEĞER YARATIYORUZ 22Başlıca Finansal Göstergeler 24 Yatırımcı İlişkileri 14 ÜLKEMİZ İÇİN DEĞER YARATIYORUZ... HİSSEDARLARIMIZ İÇİN DEĞER YARATIYORUZ... Türkiye’nin demir çelik gücü ERDEMİR Grubu, Avrupa’nın sayılı üreticilerinden biri olarak, üretim gücü ve başarılarıyla Türkiye ekonomisi için değer yaratıyor. 20 İstikrarlı gelişimini sürdüren ERDEMİR Grubu, yeni hedefler doğrultusunda yeni pazarlara açılıyor, yatırımlarına aralıksız devam ediyor. 26 MÜŞTERİLERİMİZ İÇİN DEĞER YARATIYORUZ... ÇALIŞANLARIMIZ İÇİN DEĞER YARATIYORUZ... Geleceğe yönelik teknolojik trendleri yakından izleyen ERDEMİR Grubu, katma değerli ürünleri pazara sunarak müşterilerine hep en iyiyi sunmanın gururunu yaşıyor. 40 12.801 çalışanıyla Türkiye’nin en çok istihdam yaratan kuruluşları arasında yer alan ERDEMİR Grubu, çalışanlarına sürekli gelişim fırsatları ve sosyal olanaklar sunuyor. 48 TOPLUM İÇİN DEĞER YARATIYORUZ... 54 GELECEK İÇİN DEĞER YARATIYORUZ... MÜŞTERİLERİMİZ İÇİN DEĞER YARATIYORUZ 28Üretim 32 Pazarlama ve Satış 39Bilgi Teknolojileri ÇALIŞANLARIMIZ İÇİN DEĞER YARATIYORUZ 43 İş Sağlığı ve Güvenliği 44 İnsan Kaynakları TOPLUM İÇİN DEĞER YARATIYORUZ 50Çevre 52Enerji 53 Kurumsal Sosyal Sorumluluk GELECEK İÇİN DEĞER YARATIYORUZ 56İnovasyon 57Yatırımlar 59Sürdürülebilirlik 64 69 Erdemir Yönetim Kurulu Üyeleri, Denetçileri ve Yöneticileri ile Erdemir Grubu Genel Müdürleri Bilgileri Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu FİNANSAL BİLGİLER 80Bağımsız Denetim Raporu 82 Finansal Tablolar ve Dipnotlar 172 Kilometre Taşları Tesislerinde temiz üretim teknolojileri kullanan ERDEMİR Grubu, geri kazanımın en üst düzeyde tutulması için çevre yatırımları ve iyileştirmeler gerçekleştiriyor. Ar-Ge yatırımlarını artıran ERDEMİR Grubu, yenilikçi anlayışıyla hareket ederek rekabette avantaj sağlıyor ve inovasyon kültürünü geliştiriyor. 1 2013 YILI GELİŞMELERİ Türkiye’nin demir çelik gücü ERDEMİR ve İSDEMİR Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri sonuçlandı ERDEMİR adına Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) ile Türk Metal Sendikası arasında 25 Şubat 2013 tarihinde başlayan 24. Dönem Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri anlaşma ile sonuçlandı. Sözleşme 26 Temmuz 2013’te bağıtlandı. İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. ile Çelik-İş Sendikası arasında 25 Ocak 2013 tarihinde başlayan 25. Dönem Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri anlaşma ile sonuçlandı. Sözleşme 5 Ağustos 2013 tarihinde bağıtlandı. 2 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU ERDEMİR’in kredi notu “B”den “B+”ya yükseldi Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s, ERDEMİR’in “B” olan kredi notunu “B+”ya yükseltti. S&P’den yapılan açıklamada, kredi notunun yükseltilmesinin nedenleri olarak, dünya çelik sektöründeki kötü trendin ve şirketler tarafından açıklanan büyük zararların aksine ERDEMİR’in 2012 ve 2013 yılı ilk çeyreğinde elde ettiği yüksek kârlılık ve güçlü nakit pozisyonu ile yurt içi pazarda güçlenen rekabetçi pozisyonu gösterildi. Ayrıca Türkiye’de üretilen yassı çeliğin yaklaşık %70’ini üreten ERDEMİR’in güçlü operasyonel performansına ve yüksek kapasite kullanım oranlarına vurgu yapıldı. ERDEMİR, çeliği sanatla buluşturdu ERDEMİR’in Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi iş birliğiyle düzenlediği “Çelik ve Yaşam” Ulusal Çelik Heykel Öğrenci Yarışması ödül töreni ve sergi açılışı, 13 Mayıs 2013’te Tophane-i Amire Kültür ve Sanat Merkezi’nde gerçekleştirildi. 12 üniversiteden 68 eserin katıldığı yarışmada, 3 başarı, 10 mansiyon ve 7 jüri özel ödülü dağıtıldı. Yarışmaya katılan tüm eserlerin yer aldığı sergi 13-18 Mayıs tarihleri arasında Tophane-i Amire Kültür ve Sanat Merkezi Tek Kubbe Salonu’nda sergilendi. Çeliği sanatla buluşturan eserler, İstanbul’daki serginin ardından Ereğlili sanatseverlerle buluştu. ERDEMİR, Capital Dergisi’nin 2012 Türkiye’nin En Beğenilen Şirketleri Araştırması’nda, demir çelik sektörünün en beğenilen şirketi seçildi. ERDEMİR sektörün en beğenilen şirketi ERDEMİR, Capital Dergisi’nin 2012 Türkiye’nin En Beğenilen Şirketleri Araştırması’nda, demir çelik sektörünün en beğenilen şirketi seçildi. ERDEMİR Grubu’nda sermaye artırımı ERDEMİR Yönetim Kurulu; 19 Şubat 2013 tarih ve 9189 numaralı kararı ile 3.090.000.000 TL olan çıkarılmış sermayenin, 7.000.000.000 TL tutarındaki kayıtlı sermaye tavanı içerisinde kalınmak ve sermaye enflasyon düzeltmesi olumlu farkları, özel fonlar ve tevsiyat fonu enflasyon farklarından karşılanmak üzere, %13,2686 oranında 410.000.000 TL artırılarak 3.500.000.000 TL’ye yükseltilmesine karar verdi. Ayrıca, söz konusu sermaye artırımı nedeniyle oluşacak payların mevcut pay sahiplerine Şirket sermayesine iştirakleri oranında kaydi pay olarak bedelsiz dağıtılmasına karar verdi. Bu durum 20 Şubat 2013’te Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda duyuruldu. Bu artırımdan doğan yeni bedelsiz payların ortaklara dağıtılması işlemleri 12 Nisan 2013’te başladı. ERDEMİR’in merkezi İstanbul’a taşındı 29 Mart 2013’te gerçekleştirilen Olağan Genel Kurul Toplantısı sonucunda; Şirket Esas Sözleşmesi’nin 5. maddesinde, Şirket merkezinin İstanbul olarak değiştirilmesi hususu, Sermaye Piyasası Kurulu’ndan verilen uygun görüş ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ndan verilen izin doğrultusunda oylamaya sunuldu ve oy çokluğu ile karar alındı. SGK’dan ERDEMİR Grubu Şirketleri’ne ödül Türkiye genelinde “En Yüksek Prim Ödeyen” kuruluşlar arasında ERDEMİR 4., İSDEMİR ise 8. sırada yer aldı ve çalışma hayatına sağladıkları katkılar dolayısıyla Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından ödüle layık görüldü. Sigorta primlerini düzenli ödeyen ve en fazla sigortalı çalıştıran kuruluşlar arasında Sivas ve Hatay genelinde 1. olan ERMADEN ve İSDEMİR ve Zonguldak genelinde 2. sırada yer alan ERDEMİR, SGK İl Müdürlükleri tarafından da ödüllendirildi. 3 GRUP PROFİLİ Küresel ölçekli üretim gücü ERDEMİR Grubu; çalışanları, müşterileri, tedarikçileri ve hissedarlarıyla birlikte Türkiye’nin dünya çapında bir demir çelik gücü olmaya devam ediyor. ERDEMİR Grubu, modern teknolojiye sahip tesislerinde, tecrübeli ve dinamik çalışanları ile kaliteli, güvenilir ve yüksek standartlarda çelik üretip dağıtımını gerçekleştiriyor. Türkiye’nin en büyük ve tek entegre yassı çelik üreticisi olan ERDEMİR Grubu, çelik üretiminin ve çelik servis merkezi hizmetlerinin yanı sıra madencilik ve mühendislik alanlarında da faaliyet gösteriyor. Uzun çelik üretimi de gerçekleştiren Grup, ülkemizin levha ve tenekede tek üreticisi konumundadır. Erdemir Grubu, 12.801 çalışanıyla Türkiye’nin en çok istihdam yaratan kuruluşları arasında yer alıyor. Grubun ana şirketi Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş.’nin hisseleri, borsanın lokomotiflerinden biri olarak İMKB’nin (BİST) kurulduğu 1986’dan bu yana işlem görüyor ve BİST 30 endeksinde yer alıyor. 4 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU ERDEMİR Grubu, 2012 yılı ham çelik üretim sıralamasına göre AB ülkeleri arasında 4., Avrupa’da ise 10. sırada bulunuyor. İstanbul Sanayi Odası’nın Türkiye’nin ilk 500 şirketi (ISO 500) araştırmasının 2012 yılı sıralamasında da ERDEMİR Grubu şirketlerinden İSDEMİR 7., ERDEMİR 8. ve ERMADEN 160. sırada yer alıyor. Biri Ereğli, diğeri İskenderun’da faaliyet gösteren, kendi bölgelerinin en büyük iki limanına sahip olan ERDEMİR Grubu, her alanda kaliteyi, mükemmelliği ve sürdürülebilirliği amaç ediniyor. Grup şirketlerinin ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi bulunuyor. 12.801 çalışan ERDEMİR Grubu 12.801 çalışanıyla Türkiye’nin en çok istihdam yaratan kuruluşları arasında yer alıyor. Örnek bir kurumsal vatandaş ERDEMİR Grubu; kurumsal yapısı, sürdürülebilirlik yaklaşımı ve uygulamaları, özgün kurumsal kültürü ve sürekli iyileştirmeye, yenilikçiliğe, açık iletişime önem veren, sorumlu ve hesap verebilir yönetim anlayışı ile örnek bir kurumsal vatandaştır. 5 ERDEMİR GRUBU ŞİRKETLERİ Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. İskenderun Demir ve Çelik A.Ş ERDEMİR Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. ERDEMİR Madencilik San. ve Tic. A.Ş. ERDEMİR Romania S.R.L. ERDEMİR Mühendislik Yönetim ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş. Sedat Orhan Genel Müdür Recep Özhan Genel Müdür Emin Parıldar Genel Müdür Vekili Halil Yıldırım Genel Müdür Cemal Erdoğan GÜNAY Genel Müdür Uğur Yılmaz Genel Müdür Vekili “Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. (ERDEMİR), sanayimizin ihtiyaç duyduğu ve ülkemizde üretimi yapılmayan yassı çeliği üretmek amacıyla, 1960 yılında özel bir yasayla kuruldu. 1965’te Karadeniz Ereğli’de faaliyete başladı. Kuruluşumuzdan bu yana kaliteli, yerli çeliği üreterek Türk ve dünya ekonomisine değer yaratıyoruz. Ülkemizin sürekli artan yassı çelik ihtiyacını karşılayıp sanayinin önünü açmayı; ürün ve hizmet çeşitliliğini, yüksek katma değerli ürünlerin üretimini ve verimliliğimizi artırmayı amaçlıyoruz. Teknolojimizi sürekli yeniliyor, uluslararası kalite standartlarında sıcak ve soğuk haddelenmiş, kalay, krom ve çinko kaplamalı ürünler ile levha üretiyoruz. 5 milyon tonun üzerinde nihai mamul kapasitemizi otomotiv, beyaz eşya, boru profil, haddecilik, genel imalat, elektrik-elektronik, makine, enerji, ısı gereçleri, gemi inşa, savunma, ambalaj gibi sektörlerin hizmetine sunuyoruz.” “1970 yılında Hatay’ın İskenderun ilçesinde kurulan İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. (İSDEMİR), ülkemizin en büyük sıvı çelik kapasitesine sahip entegre demir ve çelik fabrikasıdır. İSDEMİR, 2002 yılında ERDEMİR’e devri sonrasında yapılan ve ülkemizdeki uzun/yassı ürün dengesizliğinin giderilmesine yönelik olarak Cumhuriyet tarihinin tek seferde gerçekleştirilen en yüksek meblağlı yatırımı olan Modernizasyon ve Dönüşüm Yatırımları ile 2008’de yassı ürün üretimine de başladı. Bugün Türkiye’nin hem uzun hem de yassı ürün üretebilen tek entegre çelik tesisi olarak, 3,5 milyon ton yassı ve 0,5 milyon ton uzun nihai ürün kapasitesine sahibiz. Aynı zamanda, 2,5 milyon ton kütük üretebildiğimiz İSDEMİR’de sıcak haddelenmiş yassı ürünler, kangal kütük ve pik demir üretimi yapıyoruz.” “Ekim 2001’de kurulan ve 2002’de yıllık 150 bin ton kapasiteli soğuk dilme ve 100 bin ton kapasiteli soğuk boy kesme hattı ile Gebze’de faaliyete başlayan ERDEMİR Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. (ERSEM) olarak, otomotiv ve beyaz eşya sektörlerinin yanı sıra genel makine ve imalat, ısı sanayi, elektrik elektronik ve bunun gibi sanayinin çeşitli kollarında faaliyet gösteren firmalara üst standartlarda çelik servis merkezi hizmeti sunuyoruz. Müşterilerimizin anlık taleplerini hızla karşılıyor, ürünleri istenilen kalite ve ebatlarda, zamanında ve istenilen yere sevk ediyor, stokları yönetiyor, dar toleranslarda üretim, küçük partiler halinde teslimat gibi beklentilere cevap veriyoruz. 2010’da İSDEMİR’de yıllık 750 bin ton kapasiteli sıcak boy kesme, 2012 sonunda ERDEMİR’de yıllık 100 bin ton kapasiteli çoklu boy kesme, 100 bin ton kapasiteli açılı kesme, 150 bin ton kapasiteli sıcak dilme, 150 bin ton kapasiteli soğuk dilme kesme hatlarımızı devreye aldık. Bunların yanı sıra, 2012 sonunda faaliyete geçen, Manisa Organize Sanayi Bölgesi’nde 75 dönüm araziye kurulu ve henüz açık alan konumundaki ERSEM Manisa’dan da stoklama ve sevkiyat hizmetleri veriyoruz.” “Sivas Divriği’de, 1938’de cevher üretimine başlayan ve 1940’tan itibaren Demir Madenleri İşletmesi olarak faaliyetini sürdüren Şirketimiz, 2004 yılında ERDEMİR Grubu’na katıldı. Dokuz demir ve bir manganez sahamızla Türkiye’deki demir cevheri üretiminin %50’sini gerçekleştiriyor ve ülkemizin demir cevheri ihtiyacının %20’sini karşılıyoruz. Ayrıca, demir çelik sektörünün hammadde ihtiyacını karşılayan ülkemizdeki tek pelet tesisiyiz. Mevcut 1,5 milyon ton pelet ve 750 bin ton parça cevher üretim kapasitesine ilave olarak yatırım çalışmalarımızın devam ettiği ‘Hasançelebi Demir Cevheri Zenginleştirme Tesisi’ ile yılda 3 milyon ton pelet üretebileceğiz.” “Romanya’nın Targovişte kentinde kurulu olan ve 2002’de ERDEMİR Grubu bünyesine katılan ERDEMİR Romanya’da silisli yassı çelik üretiyoruz. Ürünlerimiz ile elektrik motorları, güç transformatörleri, jeneratör ve trafo sanayilerine hizmet veriyoruz.” “ERDEMİR Mühendislik Yönetim ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş. (ERENCO) olarak ERDEMİR Grubu şirketlerinin kârlılık, ürün çeşitliliği ve kaliteli ürün üretme hedeflerine ulaşması için gerekli yatırımlarında planlamadan uygulamaya kadar geniş bir yelpazede, mühendislik ve proje yönetimi hizmetleri sunuyoruz. Faaliyete geçtiğimiz 2001 yılından bugüne, ERDEMİR Grubu içerisinde hayata geçirilen toplam 3,5 milyar ABD doları tutarındaki 87 adet proje ile Grubumuzun rekabet gücünün gelişmesine önemli ölçüde katkıda bulunduk.” 6 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 7 2013 YILI PANORAMASI Olumlu beklentiler… Euro Bölgesi ekonomileri, yılın ikinci çeyreğinde resesyondan çıkarak %0,3 oranında büyüme kaydetti. Küresel Ekonomi Dünya genelinde açıklanan veriler, 2013 yılında küresel ekonomik faaliyetlerin zayıf seyrettiğine işaret ediyor. Bunun ana nedenleri olarak Çin başta olmak üzere gelişmekte olan ekonomilerdeki büyüme hızında yavaşlama ve Euro Bölgesi ülkelerinde yılın büyük bölümünde ekonomik daralmanın devam etmesi öne çıkıyor. Ayrıca, ABD Merkez Bankası’nın 2008’den beri uygulanan parasal genişleme programını kademeli olarak yavaşlatacağını açıklaması da finansal piyasalarda belirsizliğe ve sermaye akımlarında dalgalanmalara neden oldu. 8 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 2013’ün ikinci yarısı başta olmak üzere ABD ekonomisinden gelen veriler, ekonomik toparlanmaya yönelik olumlu beklentilerin artmasını sağladı. Üçüncü çeyrek büyüme verilerinin %2,8’den %3,6’ya revize edilmesi, işsizlik oranındaki istikrarlı iyileşme ve imalat sanayi verilerindeki pozitif görünüm, ABD’nin üretim faaliyetlerinin hızlandığını destekler niteliktedir. Bunun yanında, 2013’te uluslararası piyasalarda olumsuzluğa neden olan bütçe krizi de Ocak ayı içerisinde bütçenin ABD hükümeti tarafından onaylanması ile ortadan kalktı ve sorunun çözümlenmesi piyasalarda olumlu karşılandı. Ekonomik riskler Euro Bölgesi ekonomilerinde ise 2012’de süren daralma, 2013’ün başında da devam etti. Yılın ikinci çeyreğinde bölge ekonomilerinin %0,3 oranında büyüme kaydetmesi ile resesyondan çıkmasına karşın, üçüncü çeyrek büyümesi beklentilerin altında kalarak %0,1 olarak gerçekleşti. Her ne kadar bölgedeki ülkeler, kurtarma fonlarından çıksa da bölgedeki borç sorunu ve işsizlik oranı ile ilgili ekonomik riskler sürüyor. Karadeniz ekonomileri 2013’te ciddi şekilde yavaşladı ve büyüme tahminlerinin gerisinde kaldı. Rusya’nın ihracatlarındaki düşüş öne çıkarken, Ukrayna resesyon ile mücadele etmeye devam etti. Suriye ve bölge ülkelerdeki siyasal belirsizlikler ise risk oluşturmaya devam ediyor. Gelişmiş ülkelerde 2012’ye göre toparlanma devam ederken, Çin ekonomisine yönelik veriler ise ekonomideki büyümenin yavaşladığını doğruluyor. 2012’de %7,7’lik büyüme gösteren dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olan Çin’in 2013’te %7,5 oranında büyüdüğü tahmin ediliyor. Konut fiyatlarındaki hızlı yükseliş, toplam ve sorunlu kredilerdeki artış hızının yükselmesi, Çin Merkez Bankası’nın ilave önlemler almasına neden oldu. Bir süredir uygulanan parasal sıkılaştırma politikalarının ve süregelen nakit sıkışıklığının, ülkedeki ticareti olumsuz etkilediği görüldü. Yılın ikinci çeyreğinde Euro Bölgesi ekonomilerinin %0,3 oranında büyüme kaydetmesi ile resesyondan çıkmasına karşın, üçüncü çeyrek büyümesi beklentilerin altında kalarak %0,1 olarak gerçekleşti. %0,3 9 2013 YILI PANORAMASI 1,6 milyar ton Global kriz sırasında büyük ölçüde olumlu bir performans gösteren Türkiye ekonomisi, 2012’deki yavaşlama neticesinde %2,2 oranında büyüdü ve “yeniden dengelenme”nin ardından 2013’te daha yüksek bir büyüme ivmesi yakalayarak %3’ün üzerinde büyüdü. Ekonomideki ılımlı büyüme ve iç ve dış talepteki dengelenme neticesinde dış ticaret açığındaki düşüş de sürdü. Ocak-Kasım döneminde -altın kalemi hariç tutulduğunda- dış ticaret açığı 2012’nin aynı dönemine göre 4,3 milyar ABD doları azalarak 61 milyar ABD doları seviyesine geriledi. Ancak, cari işlemler açığının Ocak-Temmuz döneminde 8 milyar ABD doları artması sonrasında Merkez Bankası da Temmuz-Ağustos döneminde yaptığı ölçülü faiz koridoru genişletme adımları ile para politikasında önemli bir sıkılaştırmaya gitti. ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU %78,1 Kapasite kullanımının bir önceki yıla göre %1,9 artarak %78,1 olduğu 2013’te çelik sektöründe korumacı tedbirler artmıştır. 2013 sonunda dünya ham çelik üretimi, 2012’ye göre %3,5 oranında artışla 1,6 milyar ton olarak gerçekleşti. Dünyadaki çeliğin %48’ini üreten Çin, geçen yıla göre %7,5’lik bir artışla 779 milyon ton ham çelik üretti. AB ülkeleri %1,8 oranında düşüşle 166 milyon ton, BDT ülkeleri ise %1,8 düşüşle 109 milyon ton ham çelik üretimi gerçekleştirdi. Dünya genelinde kapasite kullanımının bir önceki yıla göre %1,9 artarak %78,1 olarak gerçekleştiği 2013 yılı, çelik sektörü açısından dünyada korumacı tedbirlerin giderek arttığı bir yıl oldu. Ülkemiz de bu korumacı önlemlerden etkilenerek birçok çelik ürününde farklı ülkeler tarafından soruşturmaya tabi tutuldu. 2014’te BDT ülkelerindeki büyümenin bu ülkelerdeki çelik tüketimini artıracak seviyede olmayacağı öngörülüyor. Bu durumun BDT bölgesindeki üreticilerin ihracata yönelik satış politikalarına devam ederek bölgemizdeki çelik piyasalarında kalacağı tahmin ediliyor. 2013’te dünyadaki görünür çelik tüketiminin %3,1 artarak 1.475 milyon tona ulaşması, tüketimin %47’sini Çin’in gerçekleştirmesi bekleniyor. Ülkemize yakın pazarlardan Avrupa’da yılın ikinci yarısında görülen toparlanma sinyallerine karşın görünür çelik tüketiminde artış beklenmiyor. BDT ülkelerinde ise çelik tüketim artışının %3 seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor. 2014 beklentileri 2014’te görünür çelik tüketiminin ise %3,3 artarak 1,5 milyar tona çıkacağı öngörülüyor. Dünya Çelik Sektörü Özellikle bölgesel siyasal gerilimlerin ve döviz kurlarındaki dalgalanmaların gündemi oluşturduğu 2013’te Türkiye’nin toplam ihracatı değişmezken, detaylara bakıldığında sanayi ürünleri ihracatının %4,6 oranında artması dikkat çekti. Kriz olasılığı bulunmuyor Kredi değerlendirme kuruluşu Fitch Ratings’in 26 Eylül 2013 tarihinde yaptığı değerlendirmeye göre, net sermaye girişlerindeki yavaşlama Türkiye’nin ekonomik büyümesini yavaşlatacak, ancak güçlü ekonomik temeller sayesinde bir kriz olasılığı bulunmuyor. Değerlendirmede; kısa vadede yüksek cari açık, yüksek enflasyon ve zayıf uluslararası likidite koşullarına karşın kamu borcunun milli gelire oranının %38 gibi düşük bir seviyede olması, güçlü bankacılık sistemi ve dinamik bir özel sektörün varlığının olumlu yönler olduğu ifade edildi. Tüm bu gelişmeler ışığında Türkiye ekonomisinin, 2014’te de %3 ila %4 oranında büyümesi bekleniyor. Orta Vadeli Plan (2014-2016) döneminde yapısal politikaların yanı sıra büyümenin potansiyel seviyelerine doğru yükseltilmesi için gerekli kısa vadeli politikalar da uygulanacaktır. İstihdam yaratma kapasitesi, düşük bütçe açığı, düşük kamu borç yükü, sağlam bankacılık sektörü, risklilik seviyesi düşük hane halkı ve özel sektör bilançoları, ihracat piyasalarının çeşitlendirilmesi ve esnek kur sistemi, kısa ve orta vadeli perspektifte büyümeyi destekleyici ve dış şoklara karşı Türkiye ekonomisini daha dirençli kılan faktörler olarak göze çarpıyor. Türkiye ekonomisi, global krizde olumlu bir performans göstererek %3’ün üzerinde büyüdü. 10 milyar ton 2013’te dünyadaki görünür çelik tüketiminin %3,1 artarak 1,5 milyar tona ulaşması, tüketimin %47’sinin Çin’de gerçekleşmesi bekleniyor. 2013 sonunda dünya ham çelik üretimi, 2012’ye göre %3,5 oranında artışla 1,6 milyar ton olmuştur. Türkiye Ekonomisi 1,5 2014 yılının çelik sektörü açısından yine Çin’in yakından takip edileceği bir yıl olacağı düşünülüyor. Çin çelik sektöründe yaşanan her türlü gelişme, dünyadaki hammadde ve nihai ürün fiyatlarını etkilemeye devam edecek. Çin’de artan hava kirliliği ve sektördeki çok düşük kâr marjları, hükümeti çelik sektöründeki kapasiteleri kontrol altında tutmaya zorluyor. Çin’de üretim artışına paralel olarak artış gösteremeyen tüketim nedeniyle, kapasite kullanım oranı düşüyor. Çelik Eylem Planı Yıl içerisinde AB Parlamentosu’nda kabul edilen Çelik Eylem Planı ile gündeme gelen sektörün korunmasına yönelik uygulamaların 2014 yılında da süreceği ve bu gelişmelerin ülkemiz çelik sektörü üzerindeki olumsuz etkilerinin devam edeceği öngörülüyor. 11 2013 YILI PANORAMASI 34,7 Avrupa Çelik Birliği’nin (EUROFER) 2013 yılı sektör değerlendirme raporunda 2014 yılı için yassı çelik ihracatında en büyük pazarın yine Türkiye olacağı vurgulandı. 2013 2012 Sıra Üretim Türkiye, 2013 yılını 34,7 milyon ton ham çelik üretimi ile tamamladı. Sıralama Değişimi % Değişim Ülke Üretim Sıra Çin 779,0 1 724,7 1 → 7,5 Japonya 110,6 2 107,2 2 → 3,1 ABD 87,0 3 88,7 3 → -2,0 Hindistan 81,2 4 77,3 4 → 5,1 Rusya 69,4 5 70,4 5 → -1,5 Güney Kore 66,0 6 69,1 6 → -4,4 Almanya 42,6 7 42,7 7 → 0,0 Türkiye 34,7 8 35,9 8 → -3,4 Brezilya 34,2 9 34,5 9 → -1,0 Ukrayna 32,8 10 33,0 10 → -0,5 Dünya 1.607,2 1.552,9 3,5 Kaynak: worldsteel-Dünya Ham Çelik Üretimi (23.01.2014) Çin Dünya Ham Çelik Üretimi Değişimleri Dünya Çin hariç dünya %30 %27,2 %20 %20,3 %18,0 %10 %6,2 %0,3 %3,2 %0 %24,9 %7,3 %3,6 %20,3 %18,7 %21,9 %16,3 %10,5 %6,8 %5,5 %9,2 %4,7 %4,6 %15,8 %10,7 %8,9 %6,8 %5,1 -%0,6 %3,5 %0,3 -%2,9 %12,6 %7,8 %3,1 %1,2 %0,3 -%3,5 %7,5 %3,5 %0,0 -%7,8 -%10 -%20 -%20,5 -%30 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 milyon ton 2012 2013 %69 KKO %10 artış Ülkemizin ham çelik üretiminde kapasite kullanım oranı %69 oldu. 2013’te Türkiye’nin görünür çelik tüketimi %10 oranında artışla 31,3 milyon ton seviyesine yükseldi. Küresel krizin etkisiyle devam eden daralmaya karşın son yıllarda başarılı bir performans sergileyerek dünya çelik tüketimindeki payını yıllar itibarıyla sürekli artıran Türkiye, dünya sıralamasında üst sıralardaki konumunu sağlamlaştırıyor. Net ihracatçı ülkelerin hedef pazarı Mevcut kapasiteler ve yeni yatırımlar ile Türkiye yassı çelikte kendi tüketimini karşılayabilir hale gelmesine karşın, ithalat miktarı yüksek seviyede kalıyor ve yıllar itibarıyla sürekli artış gösteriyor. Avrupa Birliği ülkeleri ile olan Gümrük Birliği Anlaşması, kapasite fazlalığı nedeniyle net ihracatçı konumundaki BDT ülkelerinin coğrafi yakınlıkları ve ülkemizde hızla artan çelik tüketimi; Türkiye’yi hedef pazar haline getirdi. Özellikle Avrupa’da daralan iç pazarlar nedeniyle bu bölgeden yapılan ithalat çok daha hızlı artıyor. Avrupa Çelik Birliği’nin 2013 yılı sektör değerlendirme raporunda 2014 yılı için yassı çelik ihracatında en büyük pazarın yine Türkiye olacağı vurgulandı. Türkiye Çelik Sektörü Türkiye, 2013 yılında dünya çelik üreticileri sıralamasında sekizinci sıradaki yerini korudu. 2011 ve 2012 yıllarında ham çelik üretim artışında dünya lideri olan Türkiye, 2013’ü ham çelik üretiminde %3,4 düşüş ile 34,7 milyon ton seviyesinde tamamladı. Ülkemizde yaşanan grev, dünya çelik sektöründeki atıl kapasitelerin yarattığı ithalat baskısı ve hurda maliyetleri ile nihai mamul fiyatları arasındaki marj daralması, ham çelik üretimine ait düşüşte etkili oldu. Türkiye Çelik Üreticileri Derneği verilerine göre ülkemizin ham çelik üretiminde kapasite kullanım oranı %73’ten %69’a düştü. Sektörde büyüme eğilimi devam edecek Türkiye dünyadaki önemli çelik üreticileri ile karşılaştırıldığında, çelik stoğu çok az olan bir ülke konumundadır. Bu da çelik sektörünün hala büyüme potansiyeli olduğunu ve büyüyen konumunu koruyacağını gösteriyor. Yıllar itibarıyla bakıldığında çelik sektöründeki büyüme, ülke büyümesinin yaklaşık iki katı olarak devam ediyor. 2013’te Türkiye’nin görünür çelik tüketimi %10 oranında artışla 31,3 milyon ton seviyesine yükseldi. Tüketimin 14,6 milyon tonu yassı ürünlerde, 16,7 milyon tonu ise uzun ürünlerde gerçekleşti. Türkiye’nin çelik tüketiminin 2014’te 33 milyon ton olması bekleniyor. Türkiye’de çelik sektörü üretilen ürün bakımından uzun mamul, üretim teknolojisi bakımından ise ark ocaklı tesis ağırlıklıdır. Dünya uzun mamul ticaretinde ülkemiz, yıllık yaklaşık 11 milyon ton net ihracat ile Çin’den sonra ikinci sırada yer alıyor. Yassı mamullerde ise tersi bir durum söz konusu. Ülkemiz kurulu kapasitesini artırmış olmasına karşın, hala tükettiği yassı çeliğin yaklaşık yarısını ithalat yolu ile karşılıyor. Çelik sektörünün 2014 yılında göstereceği performansta, 2013’te olduğu gibi sektörün rekabet gücü, iç talebin seyri, ihraç piyasalardaki toparlanma, ülkemize karşı alınabilecek olası korumacı önlemler gibi etkenlerin belirleyici olacağı değerlendiriliyor. Kaynak: Worldsteel-Dünya Ham Çelik Üretimi 12 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 13 ÜLKEMİZ İÇİN ülkemiz için değer yaratıyoruz... Türkiye’nin demir çelik gücü ERDEMİR Grubu, Avrupa’nın sayılı üreticilerinden biri olarak, üretim gücü ve başarılarıyla Türkiye ekonomisi için değer yaratıyor. SEYİDE SEMİRAMİS ÖZRUH “Silüetler” Mimar Sinan Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Mansiyon Ödülü “Yaşamboyu yolculuğumuz sırasında farklı mekanlarda yaşamımızdan oluşan silüetler bırakırız. Mekan ve yaşamı birleştiren lekelerin tezahürüdür bu çalışma.” 14 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 15 ÜLKEMİZ İÇİN İHRACAT FAALİYETLERİ KAMU MALİYESİNE KATKI Ülkemiz için değer katıyoruz İyi bir kurumsal vatandaş olarak yükümlülüklerini eksiksiz ve zamanında yerine getiren ERDEMİR Grubu, kamu hizmetlerinin en önemli kaynağı olan vergi ödemelerini titizlikle gerçekleştiriyor. Uluslararası demir çelik sektöründe güçlü bir marka imajına sahip olan ERDEMİR Grubu, 2013 yıl sonu itibarıyla 491 bin ton yassı çelik mamul ihraç ederek 317 milyon ABD doları ihracat geliri elde etti. Avrupa pazarında yaşanan durgunluk ile Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA) Bölgesi’ndeki siyasal çalkantılar karşısında etkin satış pazarlama stratejileri ışığında hedef pazarlarını genişletmeye odaklanan Grup, 2013 yıl sonu itibarıyla Tayland’dan Haiti’ye uzanan 40 farklı ülkeye yönelik ihracat faaliyeti yürüttü. 16 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Ürün kalitesinin yanı sıra iş mükemmelliği odaklı satış sonrası hizmet felsefesi sayesinde uluslararası rekabet üstünlüğünü sürdürülebilir kılan ERDEMİR Grubu; otomotiv, beyaz eşya, boru ve profil, yapı ve inşaat alanlarında faaliyet yürüten uluslararası müşterilerinin iş süreçlerine değer katmaya devam etti. Grup, zengin ürün portföyü sayesinde iç pazarda tedarikçi sıfatıyla iş ilişkisi geliştirdiği ihracatçı sektörlerin ürün kalitesini geliştirmeyi sürdürdü. Türkiye’nin sanayileşmesinde yeri doldurulamaz bir rol oynayan ERDEMİR Grubu, mevcut sanayi kollarının hedeflenen şekilde büyümesini sağlarken, yeni sanayi kollarının kurulup gelişmesine hizmet etti. Türkiye’nin lider çelik üreticisi olmasının sorumluluğuyla, artan yurt içi yassı çelik talebine yanıt verebilmek için, teknolojisini sürekli yenilerken yaptığı yatırımlarla kapasitesini artırdı. ERDEMİR Grubu’nun İSDEMİR’de yürüttüğü ve Cumhuriyet tarihimizin tek seferdeki en büyük meblağlı yatırımı olan Modernizasyon ve Dönüşüm Yatırımları, Türk demir çelik sektöründeki uzun/yassı mamul üretimine yönelik yapısal dengesizliğin giderilmesinde önemli bir kilometre taşı oldu. ERDEMİR, gelişimini sürdürülebilir kılma yönünde yatırımlarını kuruluşundan bu yana aralıksız sürdürdü. 2013 yılında Grubun toplam yatırım harcamaları 107 milyon ABD doları oldu. Toplam varlıkları bakımından Türkiye’nin en büyük sanayi şirketlerinden biri olan ERDEMİR Grubu, 2013 yılındaki ham çelik üretimine göre Avrupa Birliği ülkeleri arasında 4., dünyada 35. sırada yer alıyor. Ayrıca, ERDEMİR Grubu Türkiye’nin en büyük çelik şirketi konumundadır. Grup şirketlerinden İSDEMİR 2012 ISO 500 sıralamasında 7., ERDEMİR ise 8. sırada yer alıyor. Grup şirketleri Türk çelik sektörü cirosunun yaklaşık %25’ini oluşturuyor. ERDEMİR Grubu Türkiye çelik üretiminin %24’ünü gerçekleştiriyor. Yurt içinde yassı çelik pazar payı %35, uzun ürün pazar payı %21 seviyesinde olan ERDEMİR Grubu, pazardaki lider konumunu sürdürüyor. Yurt dışında son iki yılda 50 ülkede 120’den fazla şirket tarafından tercih edilen ERDEMİR çeliği, başta Avrupa olmak üzere tüm dünyada marka olmaya devam ediyor. İyi bir kurumsal vatandaş olarak yükümlülüklerini eksiksiz ve zamanında yerine getiren ERDEMİR Grubu, kamu hizmetlerinin en önemli kaynağı olan vergi ödemelerini de titizlikle gerçekleştiriyor. ERDEMİR Grubu şirketlerinin ödedikleri vergiler ile kamu maliyesine sağladıkları katkı 2013 yılında 163,2 milyon TL’dir. Türkiye’nin istihdamda lider kuruluşlarından olan ERDEMİR Grubu 12.801 kişilik istihdamı ile Türk çelik sektörü istihdamının yaklaşık %40’ını oluşturuyor. ERDEMİR Grubu, çalışanlarının sosyal güvenlik haklarını yasalar doğrultusunda en üst seviyeden ve aksatmadan karşılıyor. Bu alandaki performansı her yıl Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından da takdir edilen Grup şirketleri, gerek kurulu bulundukları bölgelerde, gerekse ülke genelinde çalışanlarının sosyal güvenlik primlerini en üst seviyeden ve düzenli olarak ödeyen kuruluşlar arasında yer alarak, çalışma hayatına ve kamu maliyesine katkı sağlıyor. 2013 yılında Türkiye genelinde “En Yüksek Prim Ödeyen” kuruluşlar arasında ERDEMİR 4., İSDEMİR ise 8. sırada yer aldı ve çalışma hayatına sağladıkları katkılar dolayısıyla Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından ödüle layık görüldü. 17 ÜLKEMİZ İÇİN HAMMADDE Tedarikte optimizasyon ERDEMİR Grubu, hammaddede yerli kaynak kullanımını artırma çalışmaları ile ülke sanayisine katma değer yaratmayı sürdürüyor. ERDEMİR Grubu hammadde satınalmalarında kabul edilen ana strateji, değişen pazar koşullarına uygun miktar ve maliyetlerde üretim yapılmasını sağlayacak şekilde tedarik portföyünü oluşturmaktadır. Bunu yaparken ihtiyaçların doğru belirlenmesi ve gerekli aksiyonların dinamik bir şekilde alınabilmesi için içeride satış ve üretim bölümleri, dışarıda ise tedarikçilerimiz diğer piyasa oyuncuları ile sürekli temas halinde çalışıyor. Yerli madenler, kendi kendine yetebilirlik açısından gerek Türkiye gerekse ERDEMİR Grubu için büyük önem taşıyor. ERDEMİR Grubu, hammaddede yerli kaynak kullanımını artırma çalışmaları ile ülke sanayisine katma değer yaratmayı sürdürüyor. 18 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 19 HİSSEDARLARIMIZ İÇİN hissedarlarımız için değer yaratıyoruz... İstikrarlı gelişimini sürdüren ERDEMİR Grubu, yeni hedefler doğrultusunda yeni pazarlara açılıyor, yatırımlarına aralıksız devam ediyor. AHMET YÖRÜK “İskele Alabanda” Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sergileme 20 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU “İnsanoğlunun zorlu yaşam dalgalarının arasında yaşama tutunma çabasında verdiği mücadelede, güçlü, dayanıklı, çevik, kudretli olguların üzerinde dalgaları yararak, fırtınalara karşı, engin okyanusta erdemle ilerleyebilmesini ele aldım.” 21 Erdemir Grubu güven veriyor Güçlü finansal yapısıyla güven veren ERDEMİR Grubu, istikrarlı özkaynağıyla dikkat çekiyor. İşletme performansını her geçen gün artıran Grubun net dönem kârı 2013’te 484 milyon ABD doları seviyesine ulaştı. Başlıca Finansal Göstergeler Net Satış Gelirleri Net Esas Faaliyet Kârı FAVÖK (EBITDA) Net Dönem Kârı Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Aktif Toplamı Kısa Vadeli Borçlar Uzun Vadeli Borçlar Özkaynaklar Piyasa Değeri (Yıllık Ortalama) 2009 2010 2011 2012 2013 (milyon TL) 5.266 6.633 8.921 9.570 9.781 (milyon ABD doları) 3.404 4.427 5.339 5.340 5.142 124 1.181 1.959 753 1.559 80 788 1.172 420 820 (milyon TL) 393 1.443 2.073 1.083 1.878 (milyon ABD doları) 254 963 1.241 604 987 (milyon TL) -166 780 1.021 452 920 (milyon ABD doları) -107 521 611 252 484 (milyon TL) 3.730 6.325 6.025 5.854 6.008 (milyon ABD doları) 2.477 4.091 3.190 3.284 2.815 (milyon TL) 7.421 7.216 7.366 7.287 8.026 (milyon ABD doları) 4.929 4.668 3.900 4.088 3.760 11.150 13.541 13.391 13.141 14.034 (milyon ABD doları) 7.405 8.759 7.089 7.372 6.576 (milyon TL) 1.581 3.716 2.415 2.818 2.475 (milyon ABD doları) 1.050 2.404 1.279 1.581 1.160 (milyon TL) 3.651 3.134 3.688 2.908 2.852 (milyon ABD doları) 2.425 2.027 1.952 1.631 1.336 (milyon TL) 5.762 6.511 7.087 7.205 8.467 (milyon ABD doları) 3.827 4.212 3.752 4.042 3.967 (milyon TL) 5.468 7.418 8.040 7.120 7.818 (milyon ABD doları) 3.535 4.950 4.812 3.972 4.110 (milyon TL) (milyon ABD doları) (milyon TL) DİPNOT 1: Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri II, 14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” kapsamına giren sermaye piyasası kurumları için 31 Mart 2013 tarihinden sonra sona eren ara dönemlerden itibaren yürürlüğe giren finansal tablo örnekleri ve kullanım rehberi uyarınca, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayınlanan Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartları’na göre ve çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklardan kaynaklanan aktüeryal kayıp/kazançların kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilmesi nedeniyle konsolide finansal tablolarında geriye dönük olarak düzeltme ve sınıflandırmalar gerçekleştirilmiştir. 22 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU DİPNOT 2: ERDEMİR’in ve bağlı ortaklıkları İSDEMİR ile ERSEM’in fonksiyonel para birimlerini 1 Temmuz 2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ABD doları olarak değiştirilmiştir. 23 HİSSEDARLARIMIZ İÇİN BAŞLICA FİNANSAL GÖSTERGELER YATIRIMCI İLİŞKİLERİ 24 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 47,63 Halka Açık 3,08 ERDEMİR Portföyü 49,29 ATAER Holding A.Ş. Ereğli vs. BIST100 Endeksi BIST100 Hisse Fiyatı (TL) 100.000 95.000 2,77 81.149 75.000 2,90 2,70 2,50 85.000 2,30 2,26 2,10 65.000 68.062 1,90 13.01.2014 09.12.2013 09.11.2013 09.10.2013 09.09.2013 1,50 09.08.2013 1,70 45.000 09.07.2013 55.000 09.06.2013 Yatırımcı İlişkileri Faaliyetleri 2013 yılı içerisinde yılsonu ve yarıyıl sonuçlarına ilişkin olarak iki analist toplantısı gerçekleştirildi. Ayrıca, her çeyrek dönem sonrasında mali sonuçlarla ilgili analistlere ve fon yöneticilerine bilgi vermek ve sorularını yanıtlamak amacıyla telekonferans düzenlendi. Yatırımcı ilişkileri faaliyetleri kapsamında yurt içi ve yurt dışındaki dört konferans ve iki roadshow’a katılım sağlanarak 115 firma ile görüşüldü. Ayrıca, hem birebir hem telekonferans yoluyla toplam 27 adet görüşme gerçekleştirildi. 09.05.2013 Hisse Kodları Borsa İstanbul: EREGL Bloomberg: EREGL TI Reuters: EREGL.IS 09.04.2013 Şirket tarafından ihraç edilerek halka arz edilmeksizin nitelikli yatırımcılara satılması planlanan 728 gün vadeli toplam 200 milyon TL nominal değerli değişken faizli tahvillere ilişkin ihraç belgesi, Sermaye Piyasası Kurulu tarafından 1 Mart 2013 tarihinde onaylandı. Bu kapsamda, talep toplama günleri 12-13 Mart 2013 olarak belirlenen toplam 200 milyon TL nominal değerli Şirket tahvillerinin satışı, 13 Mart 2013 tarihi itibarıyla tamamlandı. Ortaklık Yapısı (%) 09.03.2013 Ereğli hissesi, 2013 yılını %19 primle 2,58 TL fiyat ile tamamladı. Tahvil İhracı Şirket’in Yönetim Kurulu’nun 19 Şubat 2013 tarihli toplantısında, Sermaye Piyasası Kurulu’nun 12 Şubat 2013 tarih ve 2013/05 sayılı bülteniyle raf kaydına alınan toplam 500 milyon TL tutarlı borçlanma araçlarının içinden, 200 milyon TL tutarındaki ilk ihraç diliminin, iki yıl vadeli olarak ihraç edilmesine karar verildi. İhraç edilen 200 milyon TL nominal değerli tahvillere toplam 265 milyon 850 bin TL talep geldi. 72 adet yerli ve yabancı nitelikli yatırımcıya tahsisat yapıldı. 09.02.2013 %19 prim 30 Mayıs 2013 ve 20 Kasım 2013 tarihlerinde gerçekleşen nakit kâr payı ödemeleri ile pozitif etkilenen Ereğli hissesi, 1986’daki kuruluşundan itibaren işlem gördüğü İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (Borsa İstanbul) ve içerisinde yer aldığı BIST30 endeksi şirketleri içerisinde en yüksek yıllık getiriye sahip hisselerden biri oldu. 09.01.2013 Ereğli Hissesindeki Gelişmeler 2013 yılının ilk işlem gününe 2,45 TL açılış fiyatı ile başlayan Ereğli hissesi, 12 Nisan 2013’te 3 milyar 90 milyon TL olan mevcut sermayesini bedelsiz artırım ile 3 milyar 500 milyon TL’ye yükseltmesi sonucu gerçekleşen hisse adet artışı dikkate alındığında, 2,16 TL fiyata denk gelen açılış fiyatına sahip oldu. Böylelikle yılı %19 primle 2,58 TL fiyat ile tamamladı. Yılın ilk yarısında BIST100 endeksine paralel hareket eden hisse senedi, yılın ikinci yarısından itibaren global çelik sektörüne karşı piyasanın sergilediği temkinli tavrın yumuşaması ve ERDEMİR’in elde ettiği başarılı finansal sonuçlar ile desteklenmesi sonucu, BIST100 endeksinden pozitif ayrıştı. HİSSEDARLARIMIZ İÇİN İstikrarlı getiri... Ereğli hissesi, 1986’daki kuruluşundan itibaren işlem gördüğü BIST’te ve içerisinde yer aldığı BIST30 endeksi şirketleri içerisinde en yüksek yıllık getiriye sahip hisselerden biri oldu. 25 MÜŞTERİLERİMİZ İÇİN müşterilerimiz için değer yaratıyoruz... Geleceğe yönelik teknolojik trendleri yakından izleyen ERDEMİR Grubu, katma değerli ürünleri pazara sunarak müşterilerine hep en iyiyi sunmanın gururunu yaşıyor. NERGİZ YEŞİL “İlinti” Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Başarı Ödülü “Malzeme-yaşam ilintisini kuran eserde; geçmeli, modüler ve tekrarlayan geometrik formlu demir çelik yapıyla, amorf, doğal mekan kurgusunun içiçeliği vurgulanmak istenmiştir.” 26 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 27 Modern teknoloji ve yüksek performans... 2013 yılında katma değeri yüksek ürünler için Ar-Ge yatırımlarını hızlandıran ERDEMİR Grubu, modern teknolojisi ve güçlü insan kaynağı ile optimum kaynak kullanımına özen gösteriyor. Türkiye ham çelik üretiminin %24’ünü gerçekleştiren ERDEMİR Grubu, 2013 yılında da optimum maliyet ve maksimum verimlilik ile kaliteli üretim ilkesi doğrultusunda faaliyetlerine devam etti. Tüm tesislerindeki üretim, işletme, bakım ve modernizasyon çalışmalarını başarılı bir biçimde sürdüren ERDEMİR Grubu için 2013 yılı, üretimde rekorlarla dolu bir yıl oldu. ERDEMİR Grubu; modern teknolojisi, üretimin her aşamasında kalite ve tasarruf bilinciyle hareket eden çalışanları, etkin kaynak, maliyet ve nakit yönetimiyle işletme performansını her geçen gün artırıyor. Türkiye ham çelik üretiminin %24’ü ERDEMİR Grubu maksimum verimlilikle faaliyetlerini sürdürmektedir. 28 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU ÜRETİM (Bin ton) 2009 2010 2011 2012 2013 Sıcak Maden 5.933 6.551 6.812 7.172 7.603 Ereğli 3.339 3.196 3.039 2.934 3.412 İskenderun 2.594 3.355 3.773 4.238 4.191 Sıvı Çelik 6.619 7.311 7.656 8.042 8.447 Ereğli 3.798 3.634 3.480 3.328 3.865 İskenderun 2.821 3.677 4.176 4.714 4.582 Ham Çelik 6.465 7.116 7.473 7.867 8.268 Ereğli (Slab) 3.715 3.539 3.372 3.236 3.761 854 2.135 3.288 3.093 3.103 İskenderun (Kütük) 1.896 1.442 813 1.538 1.403 Yassı Nihai Mamul 4.812 5.373 6.119 5.983 6.427 Ereğli Teneke 166 238 227 237 257 Ereğli Galvanizli 285 263 321 305 303 Ereğli Soğuk 1.139 999 1.104 1.056 1.284 Ereğli Sıcak 2.356 1.840 1.872 1.785 1.812 48 66 247 248 253 818 1.967 2.348 2.352 2.518 1.869 1.420 794 1.519 1.356 Kütük 954 715 344 945 775 Kangal 517 445 446 574 581 Diğer 398 260 4 - - 47 62 64 61 51 Demir Cevheri 2.334 2.705 2.862 2.832 2.646 Pelet 1.371 1.493 1.495 1.543 1.480 Diğer 963 1.212 1.367 1.288 1.166 İskenderun (Slab) Ereğli Levha İskenderun Sıcak Uzun Nihai Mamul Silisli Yassı Çelik 29 MÜŞTERİLERİMİZ İÇİN ÜRETİM ÜRETİM 2013 yılında ERDEMİR’de kapasite kullanım oranı %90,3 olarak gerçekleşti. İşletmelerde üretimin etkinlik ve verimlilik seviyesini gösteren ve işletme performansının izlenmesini sağlayan işletme etkinliği değeri (OEE) ERDEMİR’de %87,6 oldu. Yıl içerisinde ton nihai mamul üretimi için harcanan işçilik saati; ERDEMİR’de 3,3 adam saat/ton, İSDEMİR’de ise 2,5 adam saat/ton olarak gerçekleşti. Yassı çelik üretimi 2013’te ERDEMİR 2,1 milyon ton sıcak, 1,8 milyon ton soğuk ve İSDEMİR ise 2,5 milyon ton sıcak olmak üzere toplam 6,4 milyon ton yassı nihai mamul üretimi gerçekleştirdi. ERDEMİR Romanya ise 51 bin ton silisli sac üretti. Uzun çelik üretimi 2013’te üretilen toplam 1,35 milyon ton uzun nihai mamulün 775 bin tonu kütük, 581 bin tonu kangaldan oluştu. 30 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Demir cevheri üretimi 2013’te 1,48 milyon ton pelet üretimi yapıldı. Parça cevher, toz cevher, ara ürün ve pelet mamullerin toplam üretimi ise 1,2 milyon ton olarak gerçekleşti. Çelik servis merkezi hizmeti Çelik servis merkezlerinde 2013’te yapılan toplam 360 bin ton üretimin 126,4 bin tonu Gebze’de kurulu çelik servis merkezinde, 123,8 bin tonu İSDEMİR’de kurulu çelik servis merkezinde, 109,8 bin tonu ERDEMİR’de kurulu çelik servis merkezinde gerçekleşti. Mühendislik ve proje yönetimi hizmetleri 2013’te ERENCO, ERDEMİR Grubu’nun yatırım projelerini yürütmeyi sürdürdü. ERENCO; Enerji Verimliliği ve Çevre Yönetimi çalışmalarında OYKA için dört VAP Danışmanlığı, ERDEMİR LED Uygulaması için VAP Danışmanlığı, İSDEMİR LED Uygulaması ile Fan Motorlarına Sürücü Uygulaması Projeleri için VAP Danışmanlığı, Aslan Çimento karbon ayak izi çıkarılması, Aslan Çimento Karbon Sertifikasyonu, ERDEMİR Karbon Sertifikasyonu, ERDEMİR ve İSDEMİR karbon ayak izi çıkarılması projeleri gerçekleştirdi. 6,4 milyon ton 2013’te ERDEMİR 2,1 milyon ton sıcak, 1,8 milyon ton soğuk ve İSDEMİR ise 2,5 milyon ton sıcak olmak üzere toplam 6,4 milyon ton yassı nihai mamul üretimi gerçekleştirdi. 2,6 milyon ton 2013’te 1,48 milyon ton pelet üretimi yapıldı. Parça cevher, toz cevher, ara ürün ve pelet mamullerin toplam üretim ise 1,2 milyon ton olarak gerçekleşti ve toplam demir cevheri üretimi 2,6 milyon ton oldu. 16,6 milyon ABD doları Limanlarında 2013’te 2,44 milyon tonu üçüncü şahıs hizmeti olmak üzere toplam 22,5 milyon ton yükleme ve boşaltma hizmeti gerçekleştiren ERDEMİR Grubu, 2013 sonu itibarıyla 16,6 milyon ABD doları liman geliri elde etti. Liman faaliyetleri Limanlarında 2013’te 0,74 milyon tonu üçüncü şahıs hizmeti olmak üzere toplam 10,13 milyon ton yükleme ve boşaltma hizmeti gerçekleştiren ERDEMİR, 2013 sonu itibarıyla 7,7 milyon ABD doları liman geliri elde etti. İSDEMİR ise limanlarda 1,7 milyon tonu üçüncü şahıs hizmeti olmak üzere toplam 12,4 milyon ton elleçleme yaptı ve toplam hizmet bedeli olarak 8,9 milyon ABD doları gelir elde etti. ERDEMİR Nihai Mamul Üretiminde İş Gücü Verimliliği (adam saat/ton) 4,1 3,6 3,9 İSDEMİR Nihai Mamul Üretiminde İş Gücü Verimliliği (adam saat/ton) 4,1 3,9 3,3 2009 2010 2011 2012 2013 3,3 3,2 2,8 2,5 2009 2010 2011 2012 2013 31 MÜŞTERİLERİMİZ İÇİN 2013’te ERDEMİR 2,1 milyon ton sıcak, 1,8 milyon ton soğuk ve İSDEMİR ise 2,5 milyon ton sıcak olmak üzere toplam 6,4 milyon ton yassı nihai mamul üretimi gerçekleştirdi. ERDEMİR Romanya ise 51 bin ton silisli sac üretti. PAZARLAMA VE SATIŞ Müşteri odaklı hizmet anlayışı ERDEMİR Grubu tüm faaliyetlerinde müşteri memnuniyetini ön planda tutuyor ve sürdürülebilir gelişme hedefi doğrultusunda müşterilerine değer verme ilkesi ile hareket ediyor. “Dünyanın En İyi Çelik Üreticileri” arasında yer alan ERDEMİR Grubu’nun bu başarısının temelinde, güçlü ve iyi yönetim ve müşterileriyle kurduğu güvene dayalı uzun soluklu ilişkiler yer alıyor. Müşterilerinin başarısına katkıda bulunmayı hedefleyen ERDEMİR Grubu, başarının; müşterileri dinlemek, ihtiyaç ve beklentileri anlamak ve bu doğrultuda onlara en uygun ürün ve hizmetleri sunabilmekle mümkün olacağına inanıyor. Grup, sektörel olarak yapılanmış geniş pazarlama ve satış organizasyonuyla müşterilerine farklı sektörlere uygun ürün ve hizmetlerini sunuyor, müşteri memnuniyetini ve bağlılığını da sürekli güçlendiriyor. Türkiye’de 2013’te gerçekleşen %3’ün üzerindeki büyümenin özellikle inşaat, altyapı yatırımları, otomotiv, makine imalat gibi sektörlerin en önemli girdisi olan çeliğe olan talebi yılın ikinci ve üçüncü çeyreği başta olmak üzere artırdığı görülüyor. Türkiye Çelik Üreticileri Derneği’nin verilerine göre 2013’te çelik tüketimi %10 arttı. ERDEMİR Grubu’nun ana ürün grubu olan yassı çelik mamullerindeki tüketim artışı ise %7,4 oldu. ERDEMİR Grubu hem yurt içi hem de yurt dışı rekabetin arttığı 2013’te üstün ürün kalitesi yanında, müşteri ilişkilerini, satış ve dağıtım faaliyetlerini sürekli geliştirerek son yıllarda elde ettiği satış hacmi artışının sürdürülebilir hale gelmesine odaklandı. Bu amaçla müşterilerin zamanında sevkiyat, işlenmiş ürün ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik servis merkezi hizmetlerine yapılan yatırımları devreye aldı. Katma değerli ürünler Katma değerli ürün satışlarını artıran ERDEMİR Grubu, yatırımlarına bu yönde devam ediyor. Sıcak haddehanelerde yapılan denemeler ve geliştirme çalışmaları ile yüksek katma değerli ürünlerin satışlarında artış elde eden Grup, 2014 ve sonrasında da otomotiv dış yüzey sacları, petrol ve boru hattı yassı çelik kaliteleri, yüksek mukavemetli yassı çelik kaliteleri gibi katma değerli ürün çalışmalarını ve yatırımlarını sürdürecek. ERDEMİR Grubu yine 2013’te devreye aldığı CRM (Müşteri Hizmetleri Yönetimi) programı ile müşteri ilişkileri yönetimini, merkezi bir sistem bünyesine alarak müşteri memnuniyetinde önemli oranda artış elde etti. ERDEMİR Grubu’nun başarısının temelinde, güçlü yönetim ve müşterileriyle kurduğu güvene dayalı uzun soluklu ilişkiler yer alıyor. 32 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU artış Türkiye Çelik Üreticileri Derneği’nin verilerine göre 2013’te çelik tüketimi %10 arttı. ERDEMİR Grubu’nun ana ürün grubu olan yassı çelik mamullerindeki tüketim artışı ise %7,4 oldu. 135 yeni müşteri Yassı çelik pazar payı %35, uzun ürün pazar payı ise %21 seviyesinde olan ERDEMİR Grubu, müşteri tabanını 2013 yılında da genişlemeye devam etti ve 135 yeni müşteriye satış yaptı. 5,9 milyon ton Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD) verilerine göre 14,6 milyon ton yurt içi yassı çelik tüketiminin yaklaşık 5,9 milyon tonunu ERDEMİR tedarik etti. MÜŞTERİLERİMİZ İÇİN Müşteri başarısına katkı sağlamak %7,4 Yassı çelik pazar payı %35, uzun ürün pazar payı ise %21 seviyesinde olan ERDEMİR Grubu, müşteri tabanını 2013 yılında da genişlemeye devam etti ve 135 yeni müşteriye satış yaptı. Tüm bu çalışmaların sonucunda Grup; %7,4 oranında büyüyen Türkiye yassı çelik pazarında, sevkiyatlarını %8,1 oranında artırarak pazardaki lider konumunu sürdürdü. Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD) verilerine göre 14,6 milyon ton yurt içi yassı çelik tüketiminin yaklaşık 5,9 milyon tonunu ERDEMİR tedarik etti. Bunun yanı sıra müşterilerin işlenmiş malzeme ihtiyaçlarının karşılanmasında önemli rol oynayan ERSEM sevkiyatları ise %43 oranında arttı. %43 Müşterilerin işlenmiş malzeme ihtiyaçlarının karşılanmasında önemli rol oynayan ERSEM sevkiyatları ise %43 oranında arttı. 33 PAZARLAMA VE SATIŞ Yassı ürünler 2013’te ERDEMİR Grubu yassı mamul satış miktarı 2012’ye göre %6 artış göstererek 6,3 milyon ton olarak gerçekleşti. Yurt içi yassı satış miktarı %9,4 oranında artış göstererek 5,9 milyon ton seviyesine ulaştı. 2013’te toplam yassı satış geliri ise 4,2 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşti. ERDEMİR Grubu’nun 2013’te yaptığı yassı çelik satışlarının %71’ini sıcak ve levha ürün, %20’sini soğuk ürünler, %5’ini galvanizli ürünler ve %4’ünü ambalaj çeliği oluşturdu. Grubun doğrudan ihracatı ve ihracatçı sektörlere yaptığı yassı çelik satışları ile Türkiye sanayi ürünleri ihracatının 2013’te %4,6 artmasına önemli katkıda bulundu. 300 kg yassı çelik 2013 çelik sevkiyatı dikkate alındığında, Türkiye’de üretilen her araçta kullanılan ortalama 750 kg yassı çeliğin yaklaşık 300 kg’ı ERDEMİR çeliğidir. 34 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU ERDEMİR Grubu Satışları Sektör Satış Miktarı Pazar Payı 2 milyon ton %40 Otomotiv 550 bin ton %35 Ambalaj çeliği 255 bin ton %70 Beyaz eşya 180 bin ton %35 ERDEMİR Grubu, toplam yassı çelik satışlarının %35’ini Türkiye’nin en önemli ihracatçı sektörlerinden biri olan çelik boru imalat sektörüne yaptı. ERDEMİR özellikle ihracata yönelik satışlara verdiği destek ve uyguladığı uygun finansman oranları ile sektörün en önemli tedarikçisi olmaya devam etti. Otomotiv sektörüne verdiği önem doğrultusunda ERDEMİR, İSDEMİR ve ERSEM’in ISO/TS 16949 Otomotiv Sektörü Kalite Yönetim Sistemi Belgesi bulunuyor. Boru Grup, otomotiv sektörüne doğrudan yaptığı yaklaşık 550 bin tonluk sevkiyat ile 2013 yılında üretimi %6, ihracatı ise %15 artan otomotiv sektörüne satışlarını %11 oranında artırırken, yaptığı yatırımlar neticesinde otomotiv dış yüzeylerinde kullanılan çeliklerin üretim ve sevkiyatını artırdı. ERDEMİR Grubu’nun sadece otomotiv ana sanayilerine yaptığı 2013 çelik sevkiyatı dikkate alındığında, Türkiye’de üretilen her araçta kullanılan ortalama 750 kg yassı çeliğin yaklaşık 300 kg’ı ERDEMİR çeliğidir. Bu oran jant ve benzeri yan sanayiler de dahil edildiğinde 300 kg’ın üzerine çıkıyor. Sevkiyat rekoru ERDEMİR Grubu geliştirdiği yeni soğuk haddelenmiş malzemeler ile soğuk ürün sevkiyatlarını %13 oranında artırarak beyaz eşya ve panel radyatör üreticilerinin ana tedarikçisi olmayı sürdürdü. Müşteri ihtiyaçlarının yakından takibi, ürün kalitesi ve hizmet alanında yaptığı yeniliklerle Türk sanayisinin en büyük tedarikçisi olan ERDEMİR Grubu, 2013’te 1,24 milyon ton soğuk ürün, 255 bin ton ambalaj çeliği ve 4,3 milyon ton sıcak haddelenmiş yassı çelik satışı yaparak sevkiyat rekoru kırdı. SATIŞ (Bin ton) 2009 2010 2011 2012 2013 Yassı Nihai Mamul 5.118 5.131 5.856 5.980 6.338 Ereğli Teneke 177 222 214 253 255 Ereğli Galvanizli 268 190 213 155 126 Ereğli Soğuk 1.108 899 883 948 1.018 Ereğli Sıcak 2.467 1.672 1.583 1.623 1.669 56 53 219 234 222 835 1.839 2.317 2.309 2.432 97 61 63 61 52 110 195 364 397 564 Ersem Galvanizli 40 58 95 126 169 Ersem Soğuk 63 88 148 145 210 7 49 121 126 185 1.858 1.393 791 1.468 1.346 Kütük 964 722 331 913 754 Kangal 522 439 450 555 591 Diğer 372 232 10 - - Demir Cevheri 2.100 2.774 2.904 2.895 2.399 Pelet 1.324 1.468 1.477 1.556 1.463 Diğer 776 1.306 1.427 1.339 936 Ereğli Levha İskenderun Sıcak Silisli Çelik ERSEM Satışları Ersem Sıcak Uzun Nihai Mamul MÜŞTERİLERİMİZ İÇİN Türk sanayinin en büyük tedarikçisi olan ERDEMİR Grubu, 2013’te 1,24 milyon ton soğuk ürün, 255 bin ton ambalaj çeliği ve 4,3 milyon ton sıcak haddelenmiş yassı çelik satışı yaparak sevkiyat rekoru kırdı. Ürün Dağılımı (%) 71 Sıcak+levha 4 Metal Ambalaj Çeliği 5 Galvaniz 20 Soğuk Sektörel Dağılım (%) 17 Dağıtım Kanalları 23 Genel Sanayi 29 Boru Sektörü 12 Haddeleme Sektörü 8 Otomotiv 11 İnşaat 35 PAZARLAMA VE SATIŞ Uzun ürünlerde rekor sevkiyat 2013 yılında uzun nihai mamullerde de rekor seviyede sevkiyat gerçekleştiren ERDEMİR Grubu, 591 bin tonluk kangal satışı ile rekor kırdı. Grup, yüksek katma değerli ürünlerin toplam sevkiyatlar içerisindeki payını da artırmaya devam etti. 760 bin tonluk kütük satışı ile birlikte 1,35 milyon ton seviyesinde uzun ürün sevkiyatı gerçekleştiren ERDEMİR Grubu, bu satışlardan 784 milyon ABD doları gelir elde etti. Uluslararası tedarikçi ERDEMİR Grubu için uluslararası müşterilerde süreklilik büyük önem taşıyor. Otomotiv, beyaz eşya, boru ve profil, çelik servis merkezi, yapı ve inşaat gibi tüm sektörlerde faaliyet gösteren uluslararası müşterilerine geniş ürün yelpazesiyle yassı ve uzun ürün ihracatı gerçekleştiren Grup; ürün kalitesini Avrupa, Orta Doğu, Afrika, ABD, Kanada ve Brezilya gibi birçok bölgeye taşıyor. Son iki yılda yaklaşık 50 ülkede 120’den fazla şirket tarafından tercih edilen ERDEMİR çeliği, başta Avrupa olmak üzere tüm dünyada marka olmaya devam ediyor. 36 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Artan yurt içi talebin karşılanması için üretimin büyük bölümünün yurt içi sevkiyatlara yönlendirilmesine karşın, ERDEMİR Grubu 2013’te toplam 491 bin ton yassı çelik mamul ihraç etti. AB ülkelerindeki ekonomik yavaşlamaya karşın, ihracat pazarlarının çeşitlendirilmesi sayesinde 2013’te Tayland’dan Haiti’ye kadar 40 ülkeye ihracat yaptı. ERDEMİR Grubu, Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA) bölgesinde devam eden siyasi çalkantılar nedeniyle ihracat imkanlarının sınırlı kaldığı 2013’te Dominik Cumhuriyeti’nden Endonezya’ya kadar geniş bir coğrafyaya 275 bin ton uzun ürün ihracatı yaptı. Bu yıl en çok uzun ürün ihracatı yapılan ülke ise Mısır oldu. 50 ülke 50 ülkede 120’den fazla şirket tarafından tercih edilen ERDEMİR çeliği, başta Avrupa olmak üzere tüm dünyada marka olmaya devam ediyor. 491 bin ton ERDEMİR Grubu 2013’te toplam 491 bin ton yassı çelik mamul ihraç etti. 275 bin ton ERDEMİR Grubu 275 bin ton uzun ürün ihracatı yaptı. Bu yıl en çok uzun ürün ihracatı yapılan ülke ise Mısır oldu. MÜŞTERİLERİMİZ İÇİN 2013 yılında ERDEMİR Grubu, 591 bin tonluk kangal satışı ile rekor kırdı. Grup, yüksek katma değerli ürünlerin toplam sevkiyatlar içerisindeki payını da artırmaya devam etti. Kangal Sektörü Dağılımı (%) 29 Yüksek Karbonlu 5 Civatalık 5 Diğer 3 Elektrotluk 58 Hasırlık İhracat (%) 46 Avrupa 4 Diğer 8 Amerika 10 Asya 32 MENA 37 %87 2,4 İstenilen kalite tam zamanında teslim ERDEMİR Grubu’nun Çelik Servis Merkezi (ERSEM); müşterilerine hassas toleranslarda ebatlanmış çeliği, istenilen kalitede ve tam zamanında teslim güvencesi ile sunuyor. ERSEM; sipariş, yurt içi ve yurt dışı stok ve lojistik yönetimi gibi tedarik zinciri yönetim hizmetleri alanındaki uzmanlığı ile nihai kullanıcıların tesis, makine, zaman ve iş gücü gibi kaynaklardan tasarruf ederek ölçek ekonomisinden yararlanmasını sağlıyor. Gebze, İskenderun ve Ereğli’de kurulu üç tesisten ve henüz açık alan konumunda olan Manisa tesisinden de stoklama hizmeti veren ERSEM; başta otomotiv, beyaz eşya ana sanayi ve genel imalat sanayi olmak üzere, hizmet verdiği tüm sektörlerdeki müşterilerinin fazla stok tutma zorunluluğunu ortadan kaldırarak, stok maliyetlerini minimize etmeleri için avantaj sağlıyor. artış 2013’te bir önceki yıla oranla %43 artışla 564 bin ton seviyesinde satış gerçekleştiren ERSEM, işlenmiş ürün satışlarını da önceki yıla oranla %87 artışla 251 bin tona yükseltti. Bölgesel olarak yapılandırdığı satış pazarlama örgütünün yaptığı sürekli müşteri ziyaretleri ile müşteri taleplerini iyi anlayan ERSEM; ERDEMİR güvencesi ve satış öncesisonrası desteği ile müşterilerine kaliteli hizmeti optimum şekilde taşıyor, yurt içi müşterilerinin yanı sıra deniz aşırı müşterilerine de kapı teslim sevkiyat hizmeti verebiliyor. 38 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU milyon ton ERDEMİR Grubu 2013’te 1,46 milyon ton pelet, 936 bin ton diğer cevher (parça cevher, toz cevher, ara ürün ve pelet keki) satışı olmak üzere toplam 2,4 milyon ton demir cevheri satışı gerçekleştirdi. 2013’te bir önceki yıla oranla %43 artışla 564 bin ton seviyesinde satış gerçekleştiren ERSEM, işlenmiş ürün satışlarını da önceki yıla oranla %87 artışla 251 bin tona yükseltti. Maden satışları ERDEMİR Grubu 2013’te 1,46 milyon ton pelet, 936 bin ton diğer cevher (parça cevher, toz cevher, ara ürün ve pelet keki) satışı olmak üzere toplam 2,4 milyon ton demir cevheri satışı gerçekleştirdi. 784 milyon ABD doları 760 bin tonluk kütük satışı ile birlikte 1,35 milyon ton seviyesinde uzun ürün sevkiyatı gerçekleştiren ERDEMİR Grubu, bu satışlardan 784 milyon ABD doları gelir elde etti. ERSEM ÇSM Sektör Dağılımı 44 Otomotiv 1 Diğer 2 Genel İmalat 7 Enerji ve Isı 17 Ticari-Boru, Profil 2 ElektrikElektronik 5 İhracat 22 Beyaz Eşya ERDEMİR Grubu, stratejileri ve hedefleri doğrultusunda müşterilerine ve çalışanlarına hayatı kolaylaştıran, en yenilikçi ve en güncel bilgi teknolojilerini sunma ilkesiyle faaliyetlerini sürdürüyor. Kurulduğu günden bu yana bilgi teknolojisi altyapısına büyük önem veren ERDEMİR Grubu, stratejileri ve hedefleri doğrultusunda müşterilerine ve çalışanlarına hayatı kolaylaştıran, en yenilikçi ve en güncel bilgi teknolojilerini sunma ilkesiyle faaliyetlerini sürdürüyor. Dünya çapında kabul görmüş standart yöntemler ve yaklaşımlara dayalı olarak oluşturulmuş bilgi teknolojileri çalışma modeli uygulayan ERDEMİR Grubu; başta üretim ve satışlar olmak üzere tüm süreç ve operasyonları, sektördeki yenilikleri yakından izleyen ve hemen uygulamaya geçiren, en hızlı, en yetenekli ve en üretken bilgi teknolojileri uygulamaları ile destekliyor. Yenilikçi ve güncel bilgi teknolojileri ERDEMİR Grubu Bilgi Teknolojileri, ERDEMİR ve iştiraklerinde bulunan Bilgi Teknolojileri birimlerine yazılım, donanım ve iletişim konularında destek veriyor. Çalışmalarını hizmet kalitesine ve müşteri memnuniyetine odaklı bir anlayışla sürdüren Bilgi Teknolojileri, bilişim alanında uyum ve bütünlüğün sağlanması; devamlılık, hız ve kullanım kolaylığı içeren sistemlerin araştırılması, önerilmesi, kurulması, 7x24 esasına göre işletimi, bakımı, güvenliği, geliştirilmesi ve yenilenmesi gibi sorumluluklar üstleniyor. 2013’te kullanıcılara kesintisiz ve güvenli seviyede hizmet verilebilmek amacıyla gerekli alt yapı kurulum, iyileştirme, işletim, bakım, destek ve teknolojik dönüşüm faaliyetlerini başarıyla sürdüren Bilgi Teknolojileri, bünyesindeki uygulamaların destek ve bakım faaliyetlerine 2014’te de devam edecek. 39 MÜŞTERİLERİMİZ İÇİN BİLGİ TEKNOLOJİLERİ PAZARLAMA VE SATIŞ çalışanlarımız için değer yaratıyoruz... ÇALIŞANLARIMIZ İÇİN 12.801 çalışanıyla Türkiye’nin en çok istihdam yaratan kuruluşları arasında yer alan ERDEMİR Grubu, çalışanlarına sürekli gelişim fırsatları ve sosyal olanaklar sunuyor. RAŞİDE BAKIŞ “Renkli Yaşamlar” Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi Jüri Özel Ödülü “Çelik ve Yaşam heykel yarışması, beni bal arılarının barınma, beslenme, koloni kurma gibi yaşamsal ihtiyaçlar için yapmış oldukları altıgen mimari yapı ile buluşturdu. Arıların yapmış olduğu muazzam, hassas ve estetik mimari yapıdan yola çıkarak bal arısı kovanlarını sanatsal bakış açısıyla farklı bir malzemeden alışılmışın ötesinde yeniden kurguladım.” 40 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 41 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ERDEMİR Grubu; sunduğu mesleki ve kişisel gelişim fırsatları, sağlıklı ve güvenli çalışma ortamları, çalışanlarının motivasyonlarını artırmak ve aileleri ile birlikte yaşamlarını zenginleştirmek için hizmete sunduğu sosyal tesisleri ve gerçekleştirdiği kurumsal etkinlikleri ile her fırsatta çalışanlarına değerli olduklarını ve Grubun başarılı performansının gerçek mimarlarının onlar olduğunu hissettiriyor. Her kazanın önlenebilir olduğu ilkesiyle hareket eden ERDEMİR Grubu şirketleri, riskleri minimize ederek kazasız üretim yapılması hedefiyle çalışıyor. Örnek davranışların ödüllendirilmesi, dünya standartlarında koruyucu malzeme temini gibi iş motivasyonunu artıran iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları da yürüten ERDEMİR Grubu, İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) politikasında belirttiği ilkeler doğrultusunda hareket etmeyi taahhüt ediyor: • Risk yönetimi uygulayarak kazasız çelik üretmek. • Çalışma ortamlarını güvenli hale getirerek çalışanların sağlıklarını korumak. • Sürdürülebilir güvenlik kültürünü çalışanların sahiplenmesini sağlamak. Sektörünün öncüsü Grup şirketlerinin uyguladığı TS 18001 (OHSAS) İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi çerçevesinde yürütülen faaliyetlere; İSG kurul toplantıları, ünite İSG komite ve alt komite toplantıları, haberli-habersiz güvenlik turları, “sarı kart” ve “kazaya ramak kaldı” uygulamaları, acil durum tatbikatları, ünitelerde doğrudan İSG mühendisleri görevlendirilmesi ve İSG bülteni örnek teşkil ediyor. 30 Haziran 2012’de çıkan 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda öngörülen “Risklerin Belirlenmesi ve Giderilmesi” konusundaki çalışmalarını 2004’ten bu yana etkili bir şekilde sürdüren ERDEMİR Grubu, iş sağlığı ve güvenliği alanındaki uygulamalarıyla sektöre öncülük ediyor. Avrupa’nın en iyi uygulamalarından biri ERDEMİR; 5-8 Kasım 2013 tarihleri arasında Düsseldorf şehrinde gerçekleştirilen ve dünyanın en büyük İSG Fuarı olan A+A 2013 İSG Fuarı’nda, 2009’da Avrupa’da En İyi Uygulamalardan biri seçilen ERDEMİR Risk Değerlendirme Yazılım Uygulaması’nı (ERDS) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nı temsilen sundu. 2013 yılında ERDEMİR’den 22 ve İSDEMİR’den 8 kişi, iş güvenliği uzmanlığında en yüksek seviye olan ve kişiye her türlü tehlike seviyesindeki iş yerinde çalışma yetkisi veren A sertifikasını almaya hak kazandı. Sektörün öncüsü ERDEMİR Grubu, iş sağlığı ve güvenliği alanındaki uygulamalarıyla sektöre öncülük ediyor. 42 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 43 ÇALIŞANLARIMIZ İÇİN Güvenli çalışma ortamı... İş motivasyonunu artıran iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları yürüten ERDEMİR Grubu, İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) politikasında belirttiği ilkeler doğrultusunda hareket etmeyi taahhüt ediyor. İNSAN KAYNAKLARI ERDEMİR Grubu insan kaynakları yaklaşımının temelinde şu unsurlar yer alıyor: • Herkesin çalışmak istediği, en iyi çalışanların tercihi olan ve çalışmaktan gurur duyulan örnek bir Grup olmak. • Nitelikli iş gücü kazanmak ve elde tutmak. • Çalışanlara sağlıklı ve güvenli bir iş ortamı oluşturmak. • Çalışanların bireysel ve mesleki gelişimine yatırım yapmak, potansiyellerini şirket verimliliğine dönüştürebilmelerini sağlayacak katılımcı bir ortam sunmak. • Çalışan performanslarını takip etmek, kariyer planlamalarını en etkin biçimde yapmak, rekabetçi ve performansa dayalı ücret politikaları ile çalışanların bağlılık, memnuniyet ve motivasyonlarını en üst seviyede tutmak. • Yeni fikirlere açık, yaratıcı ve güvenilir bir kurum kültürü yaratmak. • Çalışanlara sosyal yaşam olanakları sunmak. 44 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU ERDEMİR Grubu çalışanları; • ERDEMİR’in kurum kültürünü, misyon, vizyon ve değerlerini benimsemiş, • Öncü, proaktif, bilgi üreten, sorunlara çözüm bulan, araştırmacı, • Grup hedeflerine, yaptığı işe ve geleceğe odaklanan, • Aktif katılımcı, açık iletişime ve ekip çalışmasına inanan, sinerji ve değer yaratan, • Pazar ve müşteri odaklı, • Yetkin, dinamik, profesyonel, nitelikli, • Fark yaratan ve yenilikçi, • Tüm bunların ötesinde, mutlu ve memnun çalışanlardır. Kurumsal ve büyük bir aile ERDEMİR’li olmak, lider ve her alanda örnek gösterilen bir ailenin üyesi olmaktır. ERDEMİR Grubu çalışanları, işe başladıkları ilk günden itibaren bu kurumsal ve büyük ailenin bir parçası olduklarını hissediyor. ERDEMİR Grubu, 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, 9.267 mavi yakalı, 3.478 beyaz yakalı ve 56 adet sözleşmeli personel olmak üzere toplam 12.801 çalışan istihdam ediyor. PERFORMANS YÖNETİM SİSTEMİ ERDEMİR Grubu; çalışanların hedeflerini şirket hedefleri doğrultusunda belirlemek, işe yaptıkları katkıları değerlendirmek, gelişim ihtiyaçlarını planlamak, çalışanları takdir ederek iş verimliliğini artırmak amacıyla performans yönetim sistemi uyguluyor. Elde edilen sonuçlar; eğitim ve gelişim planlarına, kariyer gelişim planlarına ve iş sözleşmesinin feshi uygulamalarına girdi sağlıyor. SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER ERDEMİR Grubu, çalışanlarına sağlıklı ve güvenli bir iş ortamı sunmayı temel öncelikleri arasında görüyor. Ereğli ve İskenderun tesislerinde bulunan tam donanımlı sağlık merkezleri aracılığıyla koruyucu hekimlik, işe giriş muayeneleri, periyodik muayeneler, iş kazaları ve meslek hastalıklarını önleyici çalışmalar, istirahatli çalışanların tedavi takip hizmetleri, ilkyardım ve acil tedavi hizmetleri yürüten Grup, çalışanlara yönelik sertifikalı ilkyardım eğitimlerini de aralıksız olarak sürdürüyor. Çalışan Sayısı Çalışanlarının İl Dağılımı Çalışanların Yaş Dağılımı %27 3.478 Beyaz Yakalı %48 6.183 Ereğli %49 6.281 31-40 Yaş %1 56 Sözleşmeli %9 1.092 Diğer %72 9.267 Mavi Yakalı Çalışanların Öğrenim Düzeyi %21 2.638 İlköğretim %19 2.403 Üniversite %10 1.329 Meslek Yüksek Okulu %50 6.431 Lise ve Dengi %43 5.526 İskenderun ÇALIŞANLARIMIZ İÇİN Nitelikli iş gücü... %10 1.257 19-30 Yaş %2 312 51-54 Yaş %1 139 55-Üzeri Yaş %38 4.812 41-50 Yaş Çalışanların Hizmet Süresi %43 5.487 0-10 yıl arası %3 380 25-üzeri yıl %5 659 22-24 yıl arası %49 6.275 11-21 arası 45 İNSAN KAYNAKLARI ERDEMİR Grubu; çalışanların mesleki bilgi ve deneyimlerini artırmak, yetkin, katılımcı ve yeniliğe açık iş gücü profilini genişletmek amacıyla çalışanlara mesleki ve kişisel eğitim fırsatları sunmaya büyük önem veriyor. EĞİTİM FAALİYETLERİ ERDEMİR Grubu; çalışanların mesleki bilgi ve deneyimlerini artırmak, yetkin, katılımcı ve yeniliğe açık iş gücü profilini genişletmek amacıyla çalışanlara çalışma sürelerinin her aşamasında mesleki ve kişisel eğitim fırsatları sunmaya büyük önem veriyor. Önceki yıllarda olduğu gibi 2013’te de Grup şirketleri, çalışanlarına mesleki, kişisel, iş sağlığı gibi birçok alanda eğitimler verdi. Grup, ayrıca, yönetici pozisyonundaki çalışanların yönetim ve liderlik becerilerini geliştirerek, ortak yönetim kültürü oluşturmak, kurumsal performansta fark yaratmak, Grubu gelecekteki başarılara taşıyacak liderler yetiştirmek ve gelişimi sürekli kılmak amacıyla “ERDEMİR Yönetici Geliştirme Projesi” hayata geçirdi. 46 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Önce güvenlik ERDEMİR Grubu, iş sağlığı ve güvenliğine verdiği önem doğrultusunda yılsonu itibarıyla ERDEMİR’de müteahhit firma personeli ve stajyerler dahil olmak üzere 22.397 katılımcıyla toplam 181.273 katılımcı-saat ve İSDEMİR’de ise 8.164 katılımcıyla toplam 49.848 katılımcı-saat İSG eğitimi verdi. İSG eğitimlerinin 2013’te toplam eğitimler içerisindeki payı ERDEMİR’de %48,8’e ve çalışan başına 26 saat eğitime, İSDEMİR’de ise %23,8’e ve çalışan başına 9 saat eğitime ulaştı. Kongre, konferans ve seminer katılımı Yıl içinde ERDEMİR’de 876, İSDEMİR’de ise 291 çalışan kongre, konferans ve seminerlere katıldı. ERDEMİR Grubu, çalışanların mesleki anlamda gelişimlerini ve yeni teknolojileri takip etmelerine katkı sağlamak amacıyla, yıl içerisinde çeşitli yurt içi ve yurt dışı firmaların ürün ve teknolojilerini tanıma imkanı sundu. Ayrıca, ERDEMİR Grubu üniversitelerin kariyer günlerinde öğrencilerle buluşarak, gelecekte ERDEMİR’de edinebilecekleri kariyer fırsatları hakkında bilgi verdi. Uzaktan öğrenme metodu ERDEMİR; çalışanların bilgiye süratle ve istedikleri zaman bulundukları ortamlardan ulaşabilecekleri bir uzaktan öğrenme metodu olan ERDEMİR Akademi E-Öğrenme Projesi kapsamında, Ereğli lokasyonunda toplam 257 personele 340 eğitim, ERDEMİR Grup Akademi E-Öğrenme projesi kapsamında İstanbul lokasyonunda 287 personele 2.356 eğitim verdi. Bu projelerle ERDEMİR çalışanları için uzaktan öğrenme teknolojisi ile günlük hayatın dinamiğine nüfuz ederek eğitimi gündelik iş hayatının bir parçası haline getirdi. SÜREKLİ İYİLEŞTİRME Çalışanın sorgulayıcı bir bakış ile iyileştirme çalışmalarına katılımını teşvik eden, şirket başarılarında sürekli iyileştirmenin iş yapış biçimi haline gelmesi için uygun çalışma ortamları sunan ERDEMİR Grubu, Öneri Sistemleri ve İyileştirme Takım Çalışmaları’nı başarıyla uyguluyor. Bu kapsamda iş sağlığı ve güvenliğinden müşteri memnuniyetine, verimlilikten sürdürülebilirliğe kadar pek çok alanda gelişim sağlayan ERDEMİR Grubu, 2013’te 13 milyon ABD doları seviyesinde katma değer yarattı. Mesleki ve Kişisel Gelişim Eğitimleri Şirket Katılımcı Saat ERDEMİR 31.074 287.857 İSDEMİR 29.174 207.414 ERMADEN 271 6.085 ERENCO 305 5.097 İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimleri Şirket ERDEMİR İSDEMİR Katılımcı Toplam Eğitim İçinde Saat Payı (%) Çalışan Başına Ortalama Eğitim 22.397 181.273 48,8 26 8.164 49.848 23,8 9 Dinamik bir öğrenme modeli ERDEMİR ve İSDEMİR, iş başında iş yapış biçimlerinin sürekli sorgulanıp iyileştirilmesi ile elde edilen bilgi ve deneyimlerin paylaşıldığı dinamik bir öğrenme modeli olarak Ünite İçi Eğitim Sistemi (ÜES) uyguluyor. Bu kapsamda Grup şirketlerinde 1.269 eğitimci ile 5.467 çalışana eğitim verildi. Staj programları 2013’te 1.106 öğrencinin staj yaptığı ERDEMİR Grubu, stajyer öğrencilerin gelecekte Gruba kazandırılmasına yönelik olarak yetkinliklerinin izlendiği uygulamalar hayata geçirdi. Önceki yıllarda olduğu gibi 2013’te de Grup şirketleri, çalışanlarına mesleki, kişisel, iş sağlığı gibi birçok alanda eğitimler verdi. 47 ÇALIŞANLARIMIZ İÇİN ERDEMİR Grubu, Ereğli ve İskenderun tesislerinde çalışanlara, ayrıcalıklı sosyal yaşam imkanları sunuyor. Çalışanlar ve aileleri lojman imkanlarının yanı sıra kreşler, restoranlar, sportif ve kültürel aktivite sahaları, misafirhaneler, plaj ve yüzme havuzları gibi birçok sosyal tesisten de faydalanabiliyor. toplum için değer yaratıyoruz... CANER ŞENGÜNALP “Yaşamın Ortasında” Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Jüri Özel Ödülü “Çalışma ERDEMİR’in tarihsel sürecindeki kırılma noktalarını işaret eden bir kompozisyon olarak tasarlanmıştır. Kuruluşundan günümüze dek işaret edilen tarih ve o tarihlerde gerçekleşen gelişimleri okuma imkanı sağlar. ERDEMİR, Türk ekonomisine sağladığı katkı ve yarattığı istihdam alanıyla toplumsal yaşama ve kalkınmaya destek olmaktadır. Kompozisyon üzerindeki tarihsel dizge ve döngünün merkezinde insan ve bir arada olma durumunu vurgulaması, ERDEMİR’in yaşamla ve insanla olan sıkı bağlarını simgeler.” TOPLUM İÇİN Tesislerinde temiz üretim teknolojileri kullanan ERDEMİR Grubu, geri kazanımın en üst düzeyde tutulması için çevre yatırımları ve iyileştirmeler gerçekleştiriyor. 48 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 49 ÇEVRE Çevre dostu üretim... ERDEMİR Grubu tüm süreçlerinde çevre politikasında belirttiği ilkeler doğrultusunda hareket etmeyi taahhüt ediyor: • Atıkları azaltmak ve geri kazanımı teşvik edip, atıkları toplayıp bertaraf etmek. • Doğal kaynakları etkin kullanmak. • Sürdürülebilir gelişme hedefiyle, yatırımlarda temiz üretim teknolojileri uygulamak. • Endüstriyel kazaların insan ve çevre üzerindeki etkilerinin en aza indirilmesi için gerekli önlemleri almak. 50 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Şirketlerinin çevre performansını ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi kapsamında iç ve dış tetkikler ile sürekli olarak izleyen ERDEMİR Grubu, tetkiklerden aldığı geri bildirimleri iyileştirme çalışmalarında kullanıyor. Entelektüel sermayesiyle öncü Grup; yurt içi ve yurt dışı her türlü platformda düzenlenen sempozyum, konferans, seminer, iş ağlarına katılarak sahip olduğu entelektüel sermayeyi, gerçekleştirdiği iyi uygulamaları ve yenilikleri paylaşıyor. Grup bu kapsamda, 14-18 Nisan 2013 tarihleri arasında Antalya’da düzenlenen Atık Yönetimi Sempozyumu’nda “ERDEMİR’de Atık Yönetimi”, 22 Mart 2013’te Konya Selçuk Üniversitesi Sürdürülebilir Uygulamalar Konferansı’nda “ERDEMİR Çevre Performans Endeksi ve Sürdürülebilirlik Faaliyetleri” ve 15 Şubat 2013’te İzmir Sürdürülebilir Kalkınma Diyaloğu Konferansı’nda “Çevre Performans Endeksi ve Çevre Yönetim Süreci” konularında bilgi ve deneyimlerini paylaştı. Bilinçli çalışanlar Bilinçli çalışanların çevre performansının artmasında etkin rol oynadığının bilinciyle hareket eden ERDEMİR Grubu; çalışanlarına yönelik olarak atıkların sınıflandırılarak toplanması eğitimlerinin yanı sıra küresel ısınma ve iklim değişikliği, büyük endüstriyel kazalar, ERDEMİR Çevre Yönetim Sistemi ile birlikte atıkların geri dönüşümü, su ve enerji tasarrufu gibi eğitimler de veriyor. Grup çevre koruma anlayışını içselleştirmek için 2013 yılında 1.189 çalışana eğitim verdi. ERDEMİR Tesisleri Katı Atık Geri Kazanım Oranı (%) 59,5 2009 63,6 71,3 74,6 İSDEMİR Tesisleri Katı Atıkların Geri Kazanım Oranı (%) 72,0 59,5 2010 2011 2012 2013 ERDEMİR Tesisleri Resirkülasyon Suyu Kullanım Oranı (%) 1.189 91,0 89,8 89,0 91,0 93,0 2009 2010 2011 2012 2013 2009 63,6 2010 71,3 2011 57,5 60,5 2012 2013 TOPLUM İÇİN Çevreye saygılı olmak, çevre duyarlılığını benimsemek ve yaygınlaştırmak, tüm kaynakları etkin ve verimli bir biçimde kullanmak, çok yönlü iletişimi teşvik ederek paydaşların farkındalıklarına ve gelişimine katkıda bulunmak ve çevre performansını sürekli iyileştirerek gelecek kuşaklara yaşanabilir bir dünya bırakmak ERDEMİR Grubu kurum kültürünün ayrılmaz bir parçasıdır. İSDEMİR Tesisleri Resirkülasyon Suyu Kullanım Oranı (%) 91,0 89,8 89,0 2009 2010 2011 94,9 94,8 2012 2013 ERDEMİR Grubu çevre koruma anlayışını içselleştirmek için 2013 yılında 1.189 çalışana eğitim verdi. 51 ENERJİ KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK Demir çelik sektöründe önemli bir performans göstergesi olan spesifik enerji tüketiminde ERDEMİR Grubu şirketleri, demir çelik sektöründeki başarılı şirketler arasında yer alıyor. Girdi maliyetlerinin önemli bölümlerinden biri enerji maliyetleri olan ERDEMİR ve İSDEMİR’in, ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Belgesi bulunuyor. ERDEMİR Grubu; enerji verimliliği yaklaşımını, yönetimin yakın takibi ve desteği ile önemli bir yatırım alanı olarak değerlendiriyor. Yoğun enerji kullanan çelik sektöründe faaliyet gösteren Grup şirketleri; enerji yönetimini ele alış biçimlerini ve bu alandaki performanslarını, üretimin ve çevrenin sürdürülebilirliği açısından önemli olduğu için sürekli geliştiriyor. Enerji tasarrufuyla rekabet avantajı Çelik sektörü gibi enerji yoğun sektörlerde, enerjinin tasarruflu kullanılması ve tüketiminin azaltılması, rekabet avantajını da beraberinde getiriyor. Bu doğrultuda ERDEMİR Grubu şirketleri; üretim süreçlerinde açığa çıkan tüm yan ürün yakıtları, mümkün olan en üst seviyede birincil enerji kaynaklarının yerine kullanıyor. ERDEMİR Grubu, enerji politikasında belirttiği ilkeler doğrultusunda hareket etmeyi taahhüt ediyor: • Enerji verimliliğini yükselten teknolojik yenilikleri uygulamak. • Açığa çıkan yan ürün gazlardan ve atık ısılardan en üst düzeyde yararlanmak. • Sistematik ölçüm ve izleme ile enerji kayıplarını en aza indirmek. 52 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU ERDEMİR ve İSDEMİR tesisleri kendi bünyelerinde kullandığı elektrik enerjisinin tamamına yakınını üretme kapasitesine sahip olmakla birlikte, interaktif olarak izlenen piyasa şartlarının maliyet avantajı bakımından değerlendirilmesiyle, satın almanın daha ekonomik olduğu saatlerde elektriği dışarıdan alarak tasarruf sağlıyor. Enerji geri kazanım projeleri Enerji tasarrufu yatırımları kapsamında atık ısıların değerlendirilmesine yönelik enerji geri kazanım projelerine başlayan ERDEMİR, 2013’te Sinter Ana Fan ve Motor Sistemlerinin Yenilenmesi, Sinter Dairesel Soğutucu Atık Isı Kazanı ve Descale Pompa AC Sürücü yatırımlarını başarılı bir şekilde hayata geçirdi. Bununla birlikte, Kojenerasyon Tesisleri Atık Isı Kazanlarına İlave Yanma Sistemi, 3. Slab Fırını Modernizasyonu ve Evoparatif Soğutma Sistemi (ECS) İyileştirme Projesi ve Yüksek Fırın Gazı TRT Sistemi projelerinin tamamlanmasıyla önemli ölçüde enerji tasarrufu sağlamayı hedefliyor. LED aydınlatmaya geçiş için ekonomiklik etüt çalışmasını tamamlayan Grup, İSDEMİR ve ERDEMİR için uygulama planları oluşturdu. Üstün kalite standartları ERDEMİR’in enerji yönetimi alanındaki, uzun yıllardır aralıksız sürdürdüğü çalışmalar ve bu konuya verdiği önem neticesinde, üretim tesislerinin çevre alanında ulaştığı üstün kalite standartları; ICCI 2011 Uluslararası Enerji ve Çevre Fuarı ve Konferansı’nda Türkiye’de ilk defa gerçekleştirilen enerji ödülleri çerçevesinde “En Yüksek Verimli Termik Tesis” ödülüyle tescillendi. ERDEMİR Grubu topluma katkı faaliyetlerini, daha geniş kitlelere ulaştırmak ve etkisini artırmak hedefiyle planlayarak hayata geçiriyor. Eğitim, sağlık ve çevre konularında, kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra sivil toplum örgütleriyle de gönüllü iş birlikleri geliştirmeye, özellikle eğitim alanındaki katkı faaliyetlerine büyük önem veren ERDEMİR Grubu, bugüne kadar ülkemize dokuz okul kazandırdı. Bölgelerindeki eğitim kurumlarının fiziksel koşulları ve teknik donanımlarının iyileştirilmesini ve üniversitelerin bilimsel çalışmalarını destekleyen Grup şirketleri, lise ve üniversite öğrencilerine staj olanakları sunuyor, iş sağlığı ve güvenliği ile çevre gibi konularda bilinç oluşturulması amacıyla eğitimler ve yarışmalar düzenliyor. Bilimi Topluma Götürme Projesi ERDEMİR, bu yıl Karadeniz Ereğli’deki ilk ve orta öğrenim öğrencilerini, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Toplum ve Bilim Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin bilimin önemini kavratma, bilimsel düşüncenin kazanımları ile öğrencileri tanıştırma ve deneylemeler ile öğrenmeyi pekiştirmek amacıyla hayata geçirdiği “Bilimi Topluma Götürme Projesi” ile buluşturdu. Çelik ve Yaşam Heykel Yarışması ERDEMİR Grubu, çeliğin yaşamımızdaki varlığına sanat yoluyla dikkat çekmek, genç heykeltıraşları desteklemek ve sanat eğitimine katkıda bulunmak amacıyla, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi iş birliğiyle üniversitelerin heykel bölümü öğrencilerine yönelik olarak “Çelik ve Yaşam” konulu Ulusal Çelik Heykel Öğrenci Yarışması düzenledi. Yarışmaya 12 üniversiteden 68 eser katıldı. Çocuk Tiyatrosu ERDEMİR, tiyatro imkanlarından uzak olan Ereğli’de küçük yaştaki çocuklara tiyatro sevgisini aşılamak, sanat aracılığı ile çocukların zihinsel ve duygusal gelişimine yardımcı olmak, küçük yaşta sanat zevki ve estetik duygusu kazanmalarına ve sosyalleşmelerine katkı sağlamak amacıyla, ilköğretim öğrencilerine yönelik olarak çocuk tiyatrosu düzenledi. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı haftasında düzenlenen bu etkinliğe, yaklaşık 800 öğrenci katıldı. Şirket ayrıca Ereğli İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün Sanat Bilim Dil Günleri etkinliğine de katkı sağladı. Diğer projeler ERDEMİR Grubu, çalışanlarının rekor seviyelerde katılım sağladığı kan bağışı kampanyalarını ve ihtiyaç sahiplerine yapılan gıda, giyecek ve yakacak yardımlarını sürdürüyor. Grup şirketleri ayrıca, sahip olduğu özel donanımlı araçlar, römorklar, kurtarma ekipleri, iş makineleri ve eğitimli personeli ile yangın, sel, taşkın, heyelan gibi olaylarda kurtarma çalışmalarında da aktif rol alarak kamu kurumlarına ve belediyelere desteğine devam ediyor. 53 TOPLUM İÇİN ERDEMİR Grubu, bugüne kadar ülkemize dokuz okul kazandırmıştır. gelecek için değer yaratıyoruz... GELECEK İÇİN Ar-Ge yatırımlarını artıran ERDEMİR Grubu, yenilikçi anlayışıyla hareket ederek rekabette avantaj sağlıyor ve inovasyon kültürünü geliştiriyor. IŞIK ÖZÇELİK “x3” Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Jüri Özel Ödülü “Küp düzendir. X sayıda küp sayısız kombinasyonla birbirine ilişkilendirilir. Kaos içerisinde kozmoz, yaşam içinde bütünlükle birbirlerine bağlanır. Yaşamın renkli kıpırtıları çelik bağlarla ayakta durmaktadır.” 54 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 55 İNOVASYON YATIRiMLAR Ar-Ge ile yaratılan katma değer... Gelecek için Ar-Ge yatırımları ERDEMİR Grubu; sektördeki gelişmeleri ve teknolojiyi yakından takip ederek, ileriye yönelik projelerde en başından itibaren müşteriler ile birlikte çalışarak teknik bilgi ve tecrübelerini ürün geliştirmeye aktararak ve sektörün gelecek yıllarda ihtiyaç duyacağı yeni ürünleri belirleyip gerekli yatırımları önceden planlayarak sürdürdüğü Ar-Ge çalışmaları ile sektörde lider konumda yer alıyor. 56 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU ERDEMİR Grubu, Ar-Ge Merkezi’nde tüm Ar-Ge çalışmalarının yürütüleceği malzeme karakterizasyon ve ürün geliştirme simülasyon cihazlarını içeren laboratuvar oluşturma çalışmalarını da sürdürüyor. Ar-Ge ve kalite gruplarının ortak çalışmaları ile ERDEMİR Grubu ürün portföyündeki yassı çeliklerde kalite sayısı 395’e ulaştı. Uzun ürünlerde ise kalite sayısı 239 adettir. ERDEMİR Kalibrasyon Merkezi Boyut Laboratuvarı, ISO 17025 Laboratuvar Yönetim Sistemi standardına göre TÜRKAK tarafından akredite oldu. İSDEMİR’in de ISO 17025 Laboratuvar Yönetim Sistemi Belgesi bulunuyor. Otomotiv sektörünün önde gelen firmaları olan Fiat-Tofaş, Ford Otosan ve Renault firmalarıyla ürün geliştirme, kalite onay ve dış panel sacı üretim çalışmalarına devam eden ERDEMİR Grubu, bu kapsamda FIAT Auto’dan onaylı kalite sayısını 10’a, Renault Fransa’dan onaylı kalite sayısını 21’e (özel Renault kalite sayısı 12) çıkardı. Ford Otosan firmasından onaylı mevcut 13 kaliteye ilave olarak global anlamda galvaniz kaplı DP600 kalitesi için de onay çalışmalarında son aşamaya geldi. Bunların yanı sıra Tofaş, Oyak Renault ve Ford Otosan firmaları ile hem üretimi devam eden araçlardaki payın artırılması, hem de yeni araç projelerinde ana tedarikçi olunması çalışmaları yürüten ERDEMİR Grubu, yurt içi ve yurt dışı diğer beyaz eşya firmalarından da çok sayıda kalite ve ebatta endüstriyel deneme çalışmalarına yoğun şekilde devam ediyor. TÜBİTAK ile inovasyon odaklı iş birlikleri Türkiye’de inovasyon odaklı çalışmalar yürüten üniversite ve bilimsel kuruluşlarla iş birlikleri geliştirmeyi ilke edinen ERDEMİR, 2013 yılında üç adet TÜBİTAK-TEYDEB proje başvurusu gerçekleştirdi ve iki proje için kabul aldı. ERDEMİR, TÜBİTAK-TEYDEB desteğiyle Hammaddeler ve Demir Üretim Ar-Ge Müdürlüğü tarafından yürütülen “Muhtelif Çözücüler ile Yağın Tufalden Ayrıştırılması ve Tufalin Geri Kazanımı” projesini 2014 yılında tamamlamayı planlanıyor. Çelik Üretim ve Döküm Teknolojileri Ar-Ge Müdürlüğü’nün TÜBİTAKTEYDEB desteğiyle yürüttüğü “Çelik Üretiminde Ferro Mangan Tasarrufu Sağlanması” projesini de 2014 yılı son çeyreğinde tamamlamayı hedefliyor. Kuruluşundan başlayarak en güncel teknolojilere sahip olan ERDEMİR Grubu, ülkenin artan yassı çelik gereksinimi paralelinde son teknolojileri kullanarak kapasite artırma faaliyetlerini aralıksız sürdürüyor. 2000’li yılların başından itibaren kurulu tesisleri satın alarak ve yeni şirketler kurarak Grup haline gelen ERDEMİR Grubu, bu tesislerde önemli yatırımlar yaparak bugünkü konumuna ulaştı. ERDEMİR Grubu; yeni ürün üretebilme, verimliliği artırma ve pazar payını geliştirmek için çok boyutlu çalışmalar sürdürme yatırım stratejileri doğrultusunda yatırımlarına aralıksız devam ediyor. Çevre, enerji ve maliyet düşürücü yatırımlar ile yeni ürün geliştirme yatırımları bulunan Grup; 2013 yılında yatırım çalışmaları için 107 milyon ABD doları harcama gerçekleştirdi. 107 milyon ABD doları Çevre, enerji ve maliyet düşürücü yatırımlar ile yeni ürün geliştirme yatırımları bulunan ERDEMİR Grubu; 2013 yılında yatırım çalışmaları için 107 milyon ABD doları harcama gerçekleştirdi. 57 GELECEK İÇİN AR-GE, KALİTE VE TEKNOLOJİ Çelik kullanarak üretim yapan sanayi kollarının değişen ihtiyaçlarını karşılamak, gelişen teknolojiyi fayda sağlayacak uygulamalara dönüştürebilmek ve katma değeri yüksek ürünlerin üretimini sağlamak açısından Ar-Ge çalışmaları büyük önem taşıyor. ERDEMİR Grubu, Ar-Ge çalışmalarına yatırım yaparak üstünlüğünü sürdürülebilir kılmaya özen gösteriyor. ERDEMİR Grubu Ar-Ge Direktörlüğü, Kalite ve İşletme gruplarıyla birlikte yeni ürün, kalite ve ebat geliştirme çalışmaları gibi piyasada rekabet avantajı yaratacak fikir, ürün ve sistem geliştirme faaliyetlerini aralıksız sürdürüyor. ERDEMİR Grubu; yeni ürün üretebilme, verimliliği artırma ve pazar payını geliştirmek için çok boyutlu çalışmalar sürdürme yatırım stratejileri doğrultusunda yatırımlarına aralıksız devam ediyor. SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK YATIRIMLAR ERDEMİR Grubu, hayatın her alanında kendine yer bulan, sanayi yaşamının temel taşlarından olan çeliği; çevresel dokuyu bozmadan, daha iyi ve daha verimli üretmek için çalışmalarını sürdürüyor. 2013’te Tamamlanan ve Devam Eden Yatırımlar Yatırım Projeleri Adı 2013 Şirketi 1. Y 2. Y 2014 1. Y 2. Y 2015 1. Y 2. Y 2016 1. Y 2. Y 2017 1. Y 2. Y A-Tamamlanan Yatırımlar 1) Dairesel Sinter Soğutucusu Atık Isı Kazanı ERDEMİR 2) Derindere Atık Depolama Barajı Kapasite Artırımı ERMADEN 3) Galvanizleme Hattı Hava Bıçağı Modernizasyonu ERDEMİR 4) Yeni Turbo Blower ERDEMİR B-Devam Eden Yatırımlar 1) Kuvvet Santrali Kojenerasyon Tesisleri’ne Harici Yanma Sistemi Kurulması ERDEMİR 2) Kömür Enjeksiyonu Tesisi’ne (PCI) 3 No’lu Öğütücü İlave Edilmesi ERDEMİR 3) 7. Hava Ayrıştırma Tesisi ERDEMİR 4) Reline Duruşuna Bağlı Olarak Çelikhane ve Diğer Tesislerde Yapılacak Yatırımlar ERDEMİR 5) Teneke Hattı Otomasyon Sistemleri Modernizasyonu ERDEMİR 6) Çevre Yatırımları İSDEMİR 7) Alternatif Maden Alma Çukuru ve Kiriş Değişimi İSDEMİR 8) Sıcak Dilme Hattı İSDEMİR 9) 3. Slab Fırını Modernizasyonu ve Soğutma Sistemi (ECS) ERDEMİR 10) Ereğli Çelik Servisi Merkezi ERDEMİR 11) Çelikhane ve Sürekli Döküm 3-4 Tesisleri Seviye 1 ve 2 Sistemlerinin Yenilenmesi ERDEMİR 12) Liman Yatırımları (2. Aşama)-“Kıyı Koruma Yapısı” İlk Etap İSDEMİR 13) Hasançelebi Demir Cevheri Zenginleştirme ve Peletleme Tesis Projesi ERMADEN Y: Yarı Yıl ERMADEN’de Hasan Çelebi Demir Cevheri Zenginleştirme ve Peletleme Tesisi Projesi’nde arazi istimlak çalışmaları devam ediyor. Projeye ait ÇED olumlu raporu ve teşvik belgesi alındı. ERSEM Manisa Çelik Servis Merkezi’nde ise kurulacak ekipmanlara yönelik çalışmalar devam ediyor. 58 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 2018 1. Y 2. Y Her alanda gelişimi ifade eden “sürdürülebilirlik”, küreselleşmeyle birlikte günümüzde en fazla referans verilen kavramlardan biri konumunda. Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Komisyonu’nun 1987 yılında yaptığı tanıma göre; “Gelecek kuşakların gereksinimine cevap verme yeteneğini tehlikeye atmadan, insanlığın günlük ihtiyaçlarının temin edilmesi, kalkınmayı sürdürülebilir kılma yeteneğine sahip olunmasını” ifade eden sürdürülebilir kalkınma; küresel ısınma, gıda güvenliği, enerji verimliliği gibi sorunların artan etkisi karşısında küresel platformlarda sıklıkla ele alınmaya başladı. Birleşmiş Milletler başta olmak üzere farklı uluslararası platformlarda bir araya gelen hükümet temsilcileri, özel sektör ve sivil toplum temsilcileri; sürdürülebilirlik kavramı ekseninde ortak strateji ve politikalar belirlemek suretiyle, çevresel etkiyi ve toplumsal adaleti gözeten bir ekonomik kalkınma modeli yaratmayı hedefliyor. Türkiye’nin en köklü sanayi kuruluşlarından biri olmanın getirdiği sorumluluk duygusuyla sürdürülebilirliği kurumsal yönetim yaklaşımının en önemli bileşenlerinden biri olarak gören ERDEMİR Grubu, istikrarlı finansal ve operasyonel performansının yanı sıra kurumsal sosyal sorumluluk projelerinden, etkin kaynak kullanım stratejilerine kadar her alanda gelişimi sürdürülebilirlik temelinde ele alıyor. Çevresel sürdürülebilirlik faaliyetleri Çevresel sürdürülebilirlik faaliyetlerine ayrı bir önem atfeden ERDEMİR Grubu, faaliyet gösterdiği demir çelik sektörünün temel girdisi konumunda olan su ve enerjinin etkin bir biçimde kullanımı için özel projeler geliştiriyor. Grup şirketlerinin faaliyet gösterdiği bölgelerde yerel kalkınmaya destek olan ERDEMİR Grubu, etki alanında bulunan paydaşlarıyla toplumsal gelişim odaklı projeler geliştirmeye de büyük önem veriyor. GELECEK İÇİN ERDEMİR, İSDEMİR ve ERMADEN’de tamamlanan ve devam eden yatırımlar aşağıdaki tabloda yer alıyor. Sürdürülebilirlik temelli üretim ERDEMİR Grubu, istikrarlı finansal ve operasyonel performansının yanı sıra kurumsal sosyal sorumluluk projelerinden, etkin kaynak kullanım stratejilerine kadar her alanda gelişimi sürdürülebilirlik temelinde ele alıyor. 59 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Çalışanlarının çevresel sürdürülebilirlik alanında farkındalık sahibi olmasına büyük önem veren ERDEMİR, 2013 yılında toplamda 2.184 saat çevre eğitimi verdi. 60 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU worldsteel.org 2012 SIGNATORIES TO THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT CHARTER OF THE WORLD STEEL INDUSTRY Giovanni Arvedi Acciaieria Arvedi S.p.A. Gianpietro Benedetti Acciaierie Bertoli Safau S.p.A. Takahiro Fujioka Aichi Steel Corporation Xiaogang Zhang Anshan Iron & Steel Group Corporation Paul O’Malley BlueScope Steel Limited Francesc Rubiralta CELSA Group Jo-Chi Tsou China Steel Corporation Norbert Bergs Benteler Tube Management GmbH Soo-Il Lee Dongbu Steel Co. Ltd. Sae-Joo Chang Dongkuk Steel Mill Co., Ltd. Carolin Kramer Badische Stahlwerke GmbH Giuseppe Marzorati Cogne Acciai Speciali S.p.A. We operate our business efficiently and in a financially sustainable way, to supply steel products and solutions that satisfy customers’ needs and provide value to stakeholders. Raul Gutierrez DEACERO, S.A. de C.V. Tadashi Shimao Daido Steel Co., Ltd. Lakshmi N. Mittal ArcelorMittal Lejiang Xu Baosteel Group Corporation Joseph Alvarado Commercial Metals Company (CMC) Ivan Flores Compania Siderurgica Huachipato S.A. (CAP ACERO) Karl Haase Deutsche Edelstahlwerke GmbH ( DEW) We strive to optimise the eco-efficiency of products throughout their life cycle. We promote the recovery, reuse and recycling of steel. Antonio Gozzi Duferco S.A. Karlheinz Blessing Dillinger Hüttenwerke AG Mukesh Bhandari Electrotherm India Ltd. We foster the well-being of employees and provide a safe and healthy working environment. Serif Coskun Ulusoy Eregli Iron and Steel Works, Co. Prashant Ruia Essar Steel Ltd. André Bier Gerdau Johannpeter Gerdau S.A. Jürgen R. Grossmann Georgsmarienhütte Holding GmbH Seung-Ha Park HYUNDAI Steel Company Igor Syry Metinvest Holding LLC Kazuta Sugimori Nippon Yakin Kogyo Co., Ltd. Daniel R. DiMicco Nucor Corporation A.P. Choudhary Rashtriya Ispat Nigam Ltd. (VIZAG Steel) Tibor Simonka SIJ Slovenian Steel Group Daniel Novegil Ternium We conduct our business with high ethical standards in our dealings with employees, customers, suppliers and the community. We engage our stakeholders and independent third parties in constructive dialogue to help fulfil our sustainable development commitments. Hajime Bada JFE Holdings Hiroshi Sato Kobe Steel, Ltd. We build and share our knowledge of sustainability through open and active communications. We help others in the supply chain to implement sustainable practices. Geoff Plummer OneSteel Limited Sakari Tamminen Rautaruukki Oyj Fabio Riva RIVA FIRE S.p.A. Martin Lindqvist SSAB AB Chandra Shekhar Verma Steel Authority of India Ltd. (SAIL) Heinrich Hiesinger ThyssenKrupp AG Alexander Frolov Evraz Group We promote values and initiatives that show respect for the people and communities associated with our business. Jan Czudek TŘINECKÉ ŽELEZÁRNY, a.s. Tom Erixon Ovako AB Mika Seitovirta Outokumpu Oyj Klaus Harste Saarstahl AG Hassan Al-Ghannam Al-Buainain SABIC-Saudi Basic Industries Corporation ( HADEED) Hiroshi Tomono Sumitomo Metal Industries, Ltd. John P. Surma United States Steel Corporation George Matta EZZ Steel George Skindilias Halyvourgiki Inc. Rolf Höffken Hüttenwerke Krupp Mannesmann GmbH ( HKM ) Vikrant Gujral Jindal Steel and Power Limited (JSPL) Sajjan Jindal JSW Steel Limited Vivek Kamra NatSteel Holdings Pte Ltd. Joon-Yang Chung POSCO Win Viriyaprapaikit Sahaviriya Steel Industries Public Company Limited (SSI) Karl-Ulrich Köhler Tata Steel Europe Wilson Nélio Brumer USIMINAS – Usinas Siderúrgicas de Minas Gerais S/A Hemant Nerurkar Tata Steel Limited Philippe Crouzet Vallourec Shoji Muneoka Nippon Steel Corporation Ali Bin Hassan Al Muraikhi Qatar Steel Company (Q.S.C.) ERDEMİR Grubu şirketlerinin 2013 yılında yürüttüğü başlıca çevresel sürdürülebilirlik faaliyetler şu şekildedir: ERDEMİR Üretim ve satış performansıyla ERDEMİR Grubu’nun amiral gemisi konumunda olan ERDEMİR’in son üç yılda gerçekleştirdiği başlıca enerji verimliliği projeleri: • Sinter fabrikası ana fan ve motor sistemlerinin yenilenmesi, • Dairesel sinter soğutucusu atık ısı kazanı projesi, • 2. slab fırını ray borularının 225 mm slaba göre dizayn edilmesi ve evaporatif soğutma sistemine geçilmesi, • 1. sıcak haddehane ve levha haddehanesi descale pompa motorlarına AC sürücü uygulaması, • Sürekli tavlama hattı atık ısı kazanı kurulması, • Aydınlatma civa buharlı yerine metal halinde kullanılması, •Buhar hatları sadeleştirme projesi. Etkin kaynak kullanım stratejisiyle de rakiplerinden ayrışan ERDEMİR, enerji tasarrufu ve üretimini bir arada gerçekleştiren teknolojilere yatırım yaparak paydaşlarına örnek oluyor. Bu kapsamda 2013 yılında Sinter Fabrikası bünyesinde yer alan dairesel soğutmada gerçekleştirilen verimlilik projesiyle atık ısıdan faydalanılarak 10-12 ton/saat buhar üretimi gerçekleştiren bir teknolojik altyapı tesis eden ERDEMİR, elektrik üretiminde yıllık 15.200.000 KW artış sağladı. Demir çelik sektörünün temel girdilerinden olan suyun verimli kullanımına yönelik projelerde de önemli ilerlemeler kaydeden ERDEMİR, 2012 yılında 337.046.409 m³, 2013 yılında ise 357.064.714 m³ su tasarrufu sağladı. Karbon yutağı olarak adlandırılan ormanların küresel ısınmayla mücadele açısından taşıdığı önemden hareketle ERDEMİR, mevcut yeşil alanların korunması ve ağaçlandırma faaliyetlerini istikrarlı bir biçimde sürdürüyor. Bu doğrultuda, Şirket tarafından 2012 yılında 20.000 m² 2013 yılında ise 18.000 m² ağaçlandırma gerçekleştirildi. Çalışanlarının çevresel sürdürülebilirlik alanında farkındalık sahibi olmasına büyük önem veren ERDEMİR, 2013 yılında toplamda 2.184 saat eğitim verdi. GELECEK İÇİN Sürdürülebilir Gelişme Protokolü ERDEMİR Grubu, üyesi olduğu Dünya Çelik Birliği’nin Sürdürülebilir Gelişme Protokolü’nü benimsiyor. Bu protokol, aşağıdaki ilkelerden oluşuyor: • Çelik ürünleri ve çözümleri ile müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamak ve paydaşlarımıza değer sağlamak üzere işimizi verimli ve mali açıdan sürdürülebilir şekilde gerçekleştiririz. • Ürünlerimizin yaşam döngüsü boyunca optimum düzeyde verimli olması için çalışırız. Çeliğin geri kazanımını, yeniden kullanımını ve geri dönüşümünü teşvik ederiz. • Çalışanlarımızın refahını destekler ve onlara güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamı sağlamak için çalışırız. • Yaptığımız iş ile ilişkili insanlar ve topluluklara saygı gösteren değerleri ve girişimleri teşvik ederiz. • Çalışanlarımızla, müşterilerimizle, tedarikçilerimizle ve toplumla olan ilişkilerimizi yüksek etik standartları çerçevesinde yürütürüz. • Sürdürülebilir kalkınma taahhütlerimizi yerine getirmek için paydaşlarımızla ve bağımsız üçüncü şahıslarla yapıcı diyaloglar kurmaya çalışırız. • Sürdürülebilirlik konusundaki bilgi birikimimizi ve deneyimimizi açık ve etkin iletişim yoluyla oluşturur ve paylaşırız. Tedarik zincirimizdeki diğer kurumlara da sürdürülebilirlik uygulamalarını hayata geçirme konusunda destek veririz. Alexey Mordashov Severstal Paolo Rocca Techint Group Wolfgang Eder voestalpine AG 61 SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Çevresel sürdürülebilirlik faaliyetlerine ayrı bir önem atfeden ERDEMİR Grubu, faaliyet gösterdiği demir çelik sektörünün temel girdisi konumunda olan su ve enerjinin etkin bir biçimde kullanımı için özel projeler geliştiriyor. İSDEMİR, sahip olduğu ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Belgesi aracılığıyla enerji sarfiyatını etkin bir biçimde yöneterek işletme kârlılığına katkıda bulunuyor. Çalışanlarının çevresel sürdürülebilirlik faaliyetlerine katılımını teşvik etmeyi hedefleyen İSDEMİR, 2013 yılında çalışanlarına yönelik toplam 41.923 saat, müteahhit firma çalışanlarına yönelik ise toplam 2.621 saat eğitim verdi. 62 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU ERMADEN Grubun maden şirketi olan ERMADEN, güçlü üretim altyapısının yanı sıra çevresel sürdürülebilirlik faaliyetleriyle de ön plana çıkıyor. 1,5 milyon ton pelet ve 750 bin parça cevher üretim kapasitesine sahip olan Şirket etkin projeler geliştirerek ve depolama alanında biriken proses suyunun geri dönüşümlü olarak kullanılmasıyla enerji tasarrufu sağlıyor. İSDEMİR, 2013 yılında çalışanlarına yönelik toplam 41.923 saat, müteahhit firma çalışanlarına yönelik ise toplam 2.621 saat eğitim verdi. 6.500 ERMADEN 2013 yılında 6.500 adet ağaç dikti. 4.370 Üretim tesisleri başta olmak üzere faaliyet gösterdiği alanlarda bio-çeşitliliğinin korunmasına büyük bir önem atfeden İSDEMİR; 2012 yılında 3.200 adet, 2013 yılında ise 4.370 adet ağaç dikimi gerçekleştirdi. ERMADEN, üretim faaliyetleri sırasında ortaya çıkan çevresel etkinin minimize edilmesi konusunda büyük hassasiyet gösteriyor. Şirket, sistematik bir biçimde yürüttüğü ağaçlandırma çalışmalarıyla bir taraftan madencilik faaliyetleri kaynaklı alanları doğaya yeniden kazandırıyor, diğer taraftan küresel ısınmayla mücadele çabasına katkı sağlamayı hedefliyor. Ağaç sayısına göre CO2 Emisyonu hesaplamasında TEMA Vakfı Karbonmetre değerleri baz alınarak hesaplamalar yapıldı. Bu yöntemde, dikilen her bir ağaç için 0,38866 ton CO2 emisyonunun bertaraf edildiği kabul ediliyor. İnsan kaynağı aktifinin çevresel farkındalık sahibi olmasına büyük önem veren ERMADEN, 2013 yılında Atık Yağlar, Enerji ve Acil Durum alanlarında çalışanlarına toplam 132 saat eğitim verdi. 63 GELECEK İÇİN İSDEMİR İSDEMİR, tüm üretim faaliyetlerini çevresel etkiyi gözeterek yürütmeyi ilke ediniyor. Enerji verimliliği başta olmak üzere farklı alanlarda çevresel sürdürülebilirlik projeleri üreten Şirket, son üç yılda enerji verimliliğine yönelik toplam 10 proje hayata geçirdi. Üretim tesisleri başta olmak üzere faaliyet gösterdiği alanlarda bio-çeşitliliğinin korunmasına büyük bir önem atfeden İSDEMİR, 2012 yılında 3.200 adet, 2013 yılında ise 4.370 adet ağaç dikimi gerçekleştirdi. 2.621 FİNANSAL BİLGİLER ERDEMİR Yönetim Kurulu Üyeleri, Denetçileri ve Yöneticileri ile ERDEMİR Grubu Genel Müdürleri Bilgileri Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu 64 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Erdemir Yönetim Kurulu Üyeleri, Denetçileri ve Yöneticileri ile Erdemir Grubu Genel Müdürleri Bilgileri Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeleri ve Denetçileri OYTAŞ İÇ VE DIŞ TİCARET A.Ş. (Temsilcisi: Ali PANDIR) Yönetim Kurulu Başkanı Murahhas Aza ERDEMİR’de 20.09.2012 tarihinde Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen ve 29.03.2013 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliğine tekrar seçilen Ali PANDIR; 14.11.2013 tarihi itibariyle Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği’nden istifa etmiş olup, 11.09.2012 tarihinde Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen ve 29.03.2013 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda Yönetim Kurulu Üyeliğine tekrar seçilen ATAER Holding A.Ş.’nin 27.05.2013 tarihi itibariyle istifası nedeniyle münhal bulunan Yönetim Kurulu Üyeliğine aynı tarih itibariyle seçilen ve Yönetim Kurulu Başkanı Murahhas Aza olarak görevlendirilen OYTAŞ İç ve Dış Ticaret A.Ş.’nin gerçek kişi temsilcisi olarak görev yapmakta olan Fatih Osman TAR’ın 14.08.2013 tarihi itibariyle bu görevinden istifası nedeniyle münhal bulunan OYTAŞ İç ve Dış Ticaret A.Ş.’nin gerçek kişi temsilcisi olarak 15.11.2013 tarihinden itibaren görev yapmaktadır. OYAK GİRİŞİM DANIŞMANLIĞI A.Ş. (Temsilcisi: Nihat KARADAĞ) Yönetim Kurulu Başkan Vekili Murahhas Aza ERDEMİR’de 30.09.2009 tarihinde Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen Nihat KARADAĞ; 12.09.2012 tarihinde Yönetim Kurulu Üyeliğinden istifa etmiş ve bu tarihten itibaren, yerine Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen ve aynı tarih itibariyle Yönetim Kurulu Başkan Vekili - Murahhas Aza olarak görevlendirilen, 29.03.2013 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda Yönetim Kurulu Üyeliğine tekrar seçilen ve yapılan görev taksimatında da Yönetim Kurulu Başkan Vekili - Murahhas Aza olarak görevlendirilen OYAK Girişim Danışmanlığı A.Ş.’nin gerçek kişi temsilcisi olarak görev yapmaktadır. OMSAN LOJİSTİK A.Ş. (Temsilcisi: Dinç KIZILDEMİR) Yönetim Kurulu Üyesi - Murahhas Aza ERDEMİR’de 27.02.2006 tarihinde Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen Dinç KIZILDEMİR; 11.09.2012 tarihinde Yönetim Kurulu Üyeliğinden istifa etmiş ve bu tarihten itibaren, yerine Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen ve aynı tarih itibariyle Yönetim Kurulu Üyesi - Murahhas Aza olarak görevlendirilen, 29.03.2013 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda Yönetim Kurulu Üyeliğine tekrar seçilen ve yapılan görev taksimatında da Yönetim Kurulu Üyesi - Murahhas Aza olarak görevlendirilen OMSAN Lojistik A.Ş.’nin gerçek kişi temsilcisi olarak görev yapmaktadır. T.C. BAŞBAKANLIK ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI (Temsilcisi: Mehmet SARITAŞ) Yönetim Kurulu Üyesi ERDEMİR’de 20.09.2012 tarihinde Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen T.C. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın gerçek kişi temsilcisi olarak görev yapmakta olan Ahmet AKSU’nun bu görevinden 03.01.2013 tarihi itibariyle istifası nedeniyle münhal bulunan gerçek kişi temsilciliğine 04.01.2013 tarihi itibariyle atanan Mehmet SARITAŞ; 29.03.2013 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda Yönetim Kurulu Üyeliğine tekrar seçilen T.C. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın gerçek kişi temsilcisi olarak görev yapmaktadır. 65 Erdemir Yönetim Kurulu Üyeleri, Denetçileri ve Yöneticileri ile Erdemir Grubu Genel Müdürleri Bilgileri OYKA KAĞIT AMBALAJ SANAYİİ VE TİCARET A.Ş. (Temsilcisi: Ertuğrul AYDIN) Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi OYAK PAZARLAMA HİZMET VE TURİZM A.Ş. (Temsilcisi: Fatma CANLI) Nazmi DEMİR Atilla Tamer ALPTEKİN Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi ERDEMİR’de 31.03.2008 tarihinde Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen Ertuğrul AYDIN; 12.09.2012 tarihinde Yönetim Kurulu Üyeliğinden istifa etmiş ve bu tarihten itibaren, yerine Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen ve 29.03.2013 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda Yönetim Kurulu Üyeliğine tekrar seçilen OYKA Kağıt Ambalaj Sanayii ve Ticaret A.Ş.’nin gerçek kişi temsilcisi olarak görev yapmaktadır. ERDEMİR’de 09.03.2010 tarihinde Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen Fatma CANLI; 13.09.2012 tarihinde Yönetim Kurulu Üyeliğinden istifa etmiş ve bu tarihten itibaren, yerine Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen ve 29.03.2013 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda Yönetim Kurulu Üyeliğine tekrar seçilen OYAK Pazarlama Hizmet ve Turizm A.Ş.’nin gerçek kişi temsilcisi olarak görev yapmaktadır. ERDEMİR’in 29.06.2012 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’nda Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen ve 29.03.2013 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliğine tekrar seçilen Nazmi DEMİR’in Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği devam etmektedir. ERDEMİR’in 29.06.2012 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’nda Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilen ve 29.03.2013 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliğine tekrar seçilen Atilla Tamer ALPTEKİN’in Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği devam etmektedir. Ahmet Türker ANAYURT Denetçi ERDEMİR’de 09.03.2010 tarihinde Denetçiliğe seçilen Ahmet Türker ANAYURT’un bu görevi 29.03.2013 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı’yla sona ermiştir. Ünal TAYYAN Denetçi ERDEMİR’de 31.03.2011 tarihinde Denetçiliğe seçilen Ünal TAYYAN’ın bu görevi 29.03.2013 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı’yla sona ermiştir. Emin Hakan EMİNSOY Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi ERDEMİR’de 14 Kasım 2013 tarihi itibarıyla Ali Pandır istifasıyla boşalan Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliğine 04 Mart 2014 tarihi itibarıyla Emin Hakan EMİNSOY atanmıştır. Erdemir Grubu Genel Müdürleri Sedat ORHAN EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. Genel Müdürü EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş.’de 02.07.2012 tarihinden itibaren Genel Müdür Vekili olarak görev yapmakta olan Fatih Osman TAR’ın 14.08.2013 tarihi itibariyle bu görevinden ayrılması nedeniyle Genel Müdürlük görevine 16.08.2013 tarihi itibariyle Sedat ORHAN asaleten atanmıştır. Recep ÖZHAN İSKENDERUN DEMİR VE ÇELİK A.Ş. Genel Müdürü İSKENDERUN DEMİR VE ÇELİK A.Ş.’de 02.07.2012 tarihi itibariyle Genel Müdürlük görevine vekaleten atanan Recep ÖZHAN, 21.11.2012 tarihinden itibaren Genel Müdürlük görevini asaleten yürütmektedir. Uğur YILMAZ ERDEMİR MÜHENDİSLİK, YÖNETİM VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ A.Ş. Genel Müdür Vekili ERDEMİR MÜHENDİSLİK, YÖNETİM VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ A.Ş.’de 01.10.2011 tarihinden itibaren Genel Müdür olarak görev yapmakta olan Fikret BAŞBUĞ’un 31.01.2014 tarihi itibariyle bu görevinden ayrılması nedeniyle Genel Müdürlük görevine 01.02.2014 tarihi itibariyle Uğur YILMAZ vekaleten atanmıştır. Emin PARILDAR ERDEMİR ÇELİK SERVİS MERKEZİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Genel Müdür Vekili ERDEMİR ÇELİK SERVİS MERKEZİ SANAYİ VE TİCARET A.Ş.’de 01.02.2013 tarihinden itibaren Genel Müdürlük görevini vekaleten yürütmekte olan Mustafa Ayhan KALMUKOĞLU’nun 03.02.2014 tarihi itibariyle bu görevinden ayrılması nedeniyle Genel Müdürlük görevine 03.02.2014 tarihi itibariyle Emin PARILDAR vekaleten atanmıştır. Cemal Erdoğan GÜNAY ERDEMİRROMANIA S.R.L. Genel Müdürü ERDEMİR-ROMANIA S.R.L.’de, Cemal Erdoğan GÜNAY, 27.09.2010 tarihinden itibaren Genel Müdür olarak görev yapmaktadır. Halil YILDIRIM ERDEMİR MADENCİLİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Genel Müdürü ERDEMİR MADENCİLİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.’de 12.10.2006 tarihinden itibaren Genel Müdür olarak görev yapmakta olan Sedat ORHAN’ın 16.08.2013 tarihi itibariyle bu görevinden ayrılması nedeniyle boşalan Genel Müdürlük görevine aynı tarih itibariyle Mustafa AYDIN vekaleten atanmış, Mustafa AYDIN’ın 02.09.2013 tarihi itibariyle bu görevden ayrılması nedeniyle münhal bulunan Genel Müdürlük görevine aynı tarih itibariyle Halil YILDIRIM asaleten atanmıştır. Erdemir Grubu Koordinatörleri 66 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Bülent BEYDÜZ ERDEMİR Grup Mali İşler Koordinatörü Bülent BEYDÜZ, 11.04.2011 tarihinden itibaren ERDEMİR Grup Mali İşler Koordinatörlüğü görevini asaleten yürütmektedir. Başak TURGUT ERDEMİR Grup Pazarlama ve Satış Koordinatörü 12.07.2010 tarihinden itibaren ERDEMİR Grup Pazarlama ve Satış Koordinatörlüğü görevini vekaleten yürütmekte olan Mustafa Ayhan KALMUKOĞLU’nun 01.02.2013 tarihi itibariyle görevinden ayrılması nedeniyle aynı tarih itibariyle bu göreve vekaleten atanan Başak TURGUT, ERDEMİR Grup Pazarlama ve Satış Koordinatörlüğü görevini 10.06.2013 tarihinden itibaren asaleten yürütmektedir. 67 Erdemir Yönetim Kurulu Üyeleri, Denetçileri ve Yöneticileri ile Erdemir Grubu Genel Müdürleri Bilgileri ERDEMİR Grup Bilgi Teknolojileri Koordinatörü Öner SONGÜL, 12.08.2010 tarihi itibariyle vekaleten atanmış olduğu ERDEMİR Grup Bilgi Teknolojileri Koordinatörlüğü görevini 19.12.2011 tarihinden itibaren asaleten yürütmektedir. Oğuz Nuri ÖZGEN ERDEMİR Grup Üretim Koordinatörü Oğuz Nuri ÖZGEN, 02.07.2012 tarihinden itibaren ERDEMİR Grup Üretim Koordinatörlüğü görevini asaleten yürütmektedir. Şevkinaz ALEMDAR Erdemir Grup Satınalma 12.07.2012 tarihinden itibaren ERDEMİR Grup Satınalma Koordinatörü Koordinatörlüğü görevini vekaleten yürütmekte olan Ahmet Samim ŞAYLAN’ın 18.05.2013 tarihi itibariyle görevinden ayrılması nedeniyle aynı tarih itibariyle bu göreve vekaleten atanan Şevkinaz ALEMDAR, ERDEMİR Grup Satınalma Koordinatörlüğü görevini 07.11.2013 tarihinden itibaren asaleten yürütmektedir. Uğur YILMAZ ERDEMİR Grup Teknoloji Koordinatörü Aylin OLSUN ERDEMİR Grup İnsan Aylin OLSUN, 10.02.2014 tarihinden itibaren ERDEMİR Kaynakları Koordinatörü Grup İnsan Kaynakları Koordinatörlüğü görevini asaleten yürütmektedir. Öner SONGÜL Uğur YILMAZ, 02.07.2012 tarihinden itibaren ERDEMİR Grup Teknoloji Koordinatörlüğü görevini asaleten yürütmektedir. Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları Sedat ORHAN Genel Müdür 02.07.2012 tarihinden itibaren Genel Müdür Vekili olarak görev yapmakta olan Fatih Osman TAR’ın 14.08.2013 tarihi itibariyle bu görevinden ayrılması nedeniyle Genel Müdürlük görevine 16.08.2013 tarihi itibariyle Sedat ORHAN asaleten atanmıştır. Kaan BÖKE İnsan Kaynakları Genel Müdür Yardımcısı Kaan BÖKE, 02.04.2012 tarihinden itibaren İnsan Kaynakları Genel Müdür Yardımcılığı görevini asaleten yürütmektedir. Mehmet Mücteba BEKCAN Mehmet Mücteba BEKCAN, 14.07.2010 tarihi itibariyle Teknik Hizmetler ve Yatırımlar Genel Müdür vekaleten atandığı Teknik Hizmetler ve Yatırımlar Genel Müdür Yardımcılığı görevini 14.03.2011 tarihinden itibaren asaleten Yardımcısı yürütmektedir. Esat GÜNDAY İşletmeler Genel Müdür Esat GÜNDAY, 13.07.2006 tarihi itibariyle vekaleten atandığı Yardımcısı İşletmeler Genel Müdür Yardımcılığı görevini 01.01.2007 tarihinden itibaren asaleten yürütmektedir. Sami Nezih TUNALITOSUNOĞLU Mali İşler Genel Müdür Yardımcısı 68 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Sami Nezih TUNALITOSUNOĞLU, 11.04.2011 tarihinden itibaren Mali İşler Genel Müdür Yardımcılığı görevini asaleten yürütmektedir. Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu BÖLÜM I - KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM BEYANI Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. Türk sanayisindeki öncü ve lider konumu ile Türkiye’nin en geniş tabana sahip halka açık şirketlerinden biri olarak paydaşlarına karşı taşıdığı sorumlulukların bilincindedir. Şeffaflık, sorumlu yönetim anlayışı, etik ve yasal düzenlemelerle barışık olma özellikleri kurumsal yönetimin ayrılmaz parçaları olmuş, ERDEMİR, mevzuattan kaynaklanan tüm sorumluluklarını doğru ve zamanında yerine getirmiştir. Şirketimiz Sermaye Piyasası mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde ve Kurul tarafından yayımlanan, “Kurumsal Yönetim İlkeleri”ne bağlılığının ve uyum düzeyinin artırılması konusunda koordinasyonu sağlamak amacıyla SPK Seri IV No: 41 sayılı tebliği ile öngörülen “Sermaye Piyasası Faaliyetleri İleri Düzey Lisansı”na ve “Kurumsal Yönetim Derecelendirme Uzmanlığı Lisansı”na sahip personel görevlendirmiştir. Şirketimiz tarafından, Seri: IV No:56 sayılı “Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ” ve II-17.1 sayılı “Kurumsal Yönetim Tebliği” ekinde bulunan Kurumsal Yönetim İlkelerinde yer alan uyulması zorunlu olan/ olmayan düzenlemelerden aşağıda detaylarıyla anlatılan konulara 2013 yılında uyum için gerekli özen gösterilmiştir. 2013 yılında yapılan olağanüstü Genel Kurulumuzda Şirketimizin esas sözleşmesinde Tebliğ’de öngörülen tüm değişiklikler yapılmıştır. Ayrıca bağımsız üye adaylarının belirlenmesi ve kamuya duyurulmasına ilişkin süreç gerçekleştirilmiş, düzenlemelere uygun şekilde seçim tamamlanmıştır. Kurulan Yönetim Kurulu komiteleri etkin olarak faaliyetlerine başlamışlardır. Hazırlanan Genel Kurul bilgilendirme dokümanı ile ilkelerde açıklanması zorunlu olan imtiyazlı paylar, oy hakları, organizasyonel değişiklikler gibi Genel Kurul bilgileri, Yönetim Kurulu üye adayları özgeçmişleri, ilişkili taraf işlemleri ile ilgili olarak hazırlanması gereken raporlar ve açıklanması gereken diğer bilgiler Genel Kurul’dan 3 hafta önce yatırımcılarımızın bilgisine sunulmuştur. Ayrıca Şirketimiz internet sitesi ve faaliyet raporu gözden geçirilerek, ilkelere tam uyum açısından gerekli revizyonlar gerçekleştirilmiştir. Kurumsal Yönetim İlkeleri kapsamında oluşturulan politikalar ve komitelerin çalışma yönergeleri internet sitemizde yer almaktadır. Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. Kurumsal Yönetim İlkelerine tam uyumun önemine inanmaktadır. Ancak, uygulamada yaşanabilecek Şirket faaliyetlerinin gecikmesine yol açan zorluklar, uyum konusunda gerek ülkemizde gerekse uluslararası alandaki tartışmaların, piyasa ve Şirketin mevcut yapısı ile tam örtüşmemesi gibi nedenlerle zorunlu olmayan bazı ilkelere tam uyum henüz sağlanamamıştır. Sınırlı sayıda uygulamaya konulamamış olan ilkeler üzerinde yeni çıkarılmakta olan SPK mevzuatları da dahil olmak üzere gelişmeler takip edilerek, idari, hukuki ve teknik altyapı çalışmalarının tamamlanmasıyla, tam uyumun en kısa sürede sağlanmasına yönelik çalışmalar devam etmektedir. Aşağıdaki kısımlarda, gerçekleştirilen kurumsal yönetim ilkeleri ve henüz uyum sağlanamayan ilkeler açıklanmıştır. BÖLÜM II - PAY SAHİPLERİ 2.1. Yatırımcı İlişkileri Bölümü Ortaklarımızla, kurumsal yatırımcılarla ve analistlerle ilişkiler Şirket değerini destekleyecek şekilde sistematik olarak yürütülmektedir. Bu amaçla yurt içi ve yurt dışı yatırımcı toplantıları düzenlenmekte, özel durumlar kamuya anında açıklanmakta, Borsa İstanbul ve SPK gibi düzenleyici otoritelere karşı sorumluluklar yerine getirilmekte, ortaklarımızın, analistlerin ve portföy yöneticilerinin sorularına en kısa zamanda cevap verilmektedir. 2013 yılında hissedarlar, kurumsal yatırımcılar ve yatırım kuruluşları analistlerinden telefon ve e-posta yoluyla gelen aylık ortalama 300’e yakın soru yanıtladı. Yıl içerisinde telefon ve posta yoluyla ortaklarımızdan gelen kaydi sisteme geçişi, genel kurul ve kâr dağıtımı gibi konulardaki bilgi talepleri cevaplanmakta, talep edilen bilginin özelliğine göre gerektiğinde şirket bağımsız denetçileriyle de konu paylaşılmakta ve gerekli yanıtlar verilmektedir. Şirketimizin mali tablo ve dipnot açıklamaları ile özel durum açıklamaları Kamuyu Aydınlatma Platformu aracılığıyla BIST’teki yatırımcılara ve kamuya açıklanmakla birlikte mali tablolar, dipnotlar ve özel durum açıklamaları aynı zamanda şirket internet sitesinde de yayınlanmaktadır. Yatırımcı İlişkileri Müdürlüğü, Erdemir Grup Mali İşler Koordinatörü Bülent Beydüz’e bağlı olup iletişim bilgileri faaliyet raporunda ve şirket web sayfasında belirtilmektedir. 69 Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu Yatırımcı İlişkileri Müdürlüğü Ad-Soyad Avni Sönmezyıldız İdil Önay Şirketin sermaye piyasası mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde ve kurumsal yönetim uygulamalarında koordinasyonu SPK İleri Düzey Lisansı ve SPK Kurumsal Yönetim Derecelendirme Lisanslarına sahip olan Uğur Cudi Gül tarafından sağlamaktadır. Yatırımcı İlişkileri Müdürlüğü, yürütülen faaliyetler hakkında Yönetim Kurulu’na iletilmek üzere yılda en az bir defa rapor sunar. 2013 yılına ait faaliyet raporu 13 Şubat 2014 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında sunulmuştur. 2013 yılı içerisinde yatırımcılara Şirket faaliyetleri hakkında detaylı bilgi aktarmak amacıyla yapılan çalışmalar aşağıdaki tabloda özetlenmektedir: Yurt içinde ve yurt dışında katılınan yatırımcı toplantı sayısı Görüşülen yatırımcı ve analist sayısı 33 422 Finansallarla ilgili telekonferans sayısı 4 Düzenlenen analist toplantısı sayısı 2 70 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Ünvan Telefon E-posta Müdür V. 0-216-578 80 61 asonmezyildiz@erdemir.com.tr Şef 0-216-578 81 49 ionay@erdemir.com.tr 2.2. Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı Şirketimizin Bilgilendirme politikası uyarınca tüm pay sahipleri, potansiyel yatırımcılar ve analistler arasında bilgi alma ve inceleme hakkının kullanımında eşit davranılarak, açıklamalarımızın aynı içerikle herkese aynı zamanda ulaştırılması esastır. Tüm bilgi paylaşımı daha önce kamuya açıklanmış olan içerik kapsamında gerçekleşmektedir. Bilgi paylaşımı çerçevesinde, pay sahipleri ve piyasa oyuncularını ilgilendirecek her türlü bilgi, özel durum açıklamalarıyla duyurulmakta ve geçmişe dönük özel durum açıklamaları internet sitemizde yer almaktadır. Pay sahiplerinden gelen çok sayıda yazılı ve sözlü bilgi talebi Yatırımcı İlişkileri Müdürlüğü’nün gözetiminde ve Sermaye Piyasası Mevzuatı hükümleri dahilinde, geciktirilmeksizin zamanında cevaplandırılmaktadır. Pay sahiplerinin bilgi alma haklarının genişletilmesi amacına yönelik olarak, Kurumsal Yönetim İlkelerinde yer alan ve pay sahiplerinin haklarının kullanımını etkileyebilecek her türlü bilgi güncel olarak internet sitemizde pay sahiplerinin bilgisine sunulmaktadır. İnternet sitemizdeki bilgiler yerli ve yabancı pay sahiplerinin kullanımına eşit bir şekilde Türkçe ve İngilizce olarak sunulmaktadır. Şirket Faaliyetleri Genel Kurul tarafından atanan Bağımsız Dış Denetçi ve Denetçiler tarafından düzenli ve periyodik bir şekilde denetlenmektedir. 2013 yılı için bağımsız denetim faaliyetleri Güney Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. (A Member Firm of Ernst & Young Global Limited) tarafından gerçekleşmiştir. Ana Sözleşmemizde hissedarların özel denetçi atanması talebi henüz bireysel bir hak olarak düzenlenmemiş olup, Şirketimize herhangi bir özel denetçi tayini talebi gelmemiştir. 2.3. Genel Kurul Toplantıları Olağan genel kurul, Şirketin faaliyet dönemi sonundan itibaren üç ay içinde ve yılda en az bir defa toplanarak gündemindeki konuları görüşerek karara bağlamaktadır. Olağanüstü Genel Kurul ise Şirket işlerinin gerektirdiği durumlarda kanun ve esas sözleşmede yazılı hükümlere göre toplanarak gerekli kararları almaktadır. Şirketimiz 2012 yılı faaliyetlerine ait Olağan Genel Kurul Toplantısı 29.03.2013 tarihinde Ankara’da yapılmış ve Genel Kurul’da payların % 48,88’i temsil edilmiştir. Şirketimizin ilk Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı 28.06.2013’te İstanbul’da yapılmış ve Genel Kurul’da payların %54,99’u temsil edilmiştir. Şirketimizin ikinci Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı 30.10.2013’te Ankara’da yapılmış ve Genel Kurul’da payların %59,82’si temsil edilmiştir. Genel Kurul toplantılarına davet Türk Ticaret Kanunu (TTK), Sermaye Piyasası Kanunu ve Şirket Esas Sözleşmesi hükümlerine göre, Yönetim Kurulu’nca yapılmaktadır. Genel Kurul’un yapılması için Yönetim Kurulu kararı alındığı anda KAP ve Elektronik Genel Kurulu Sistemi (EKGS) aracılığı ile gerekli açıklamalar yapılarak kamuoyu bilgilendirilmektedir. Ayrıca Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi ile ulusal gazetelere verilen ilanlar aracılığıyla da duyurulmaktadır. Genel Kurul toplantı ilanı, gerekli hukuki mevzuatta öngörülen usullerin yanında, mümkün olan en fazla sayıda pay sahibine ulaşmayı sağlayacak şekilde, www.erdemir.com.tr adresinde yer alan internet sitemizde en geç Genel Kurul toplantısından 21 gün önce yapılmaktadır. Genel Kurul toplantısı öncesinde gündem maddeleri ile ilgili olarak gerekli dokümanlar kamuya duyurularak, tüm bildirimlerde yasal süreçlere ve mevzuata uyulmaktadır. Genel Kurul Toplantısı öncesinde Bilanço, Kâr-Zarar tabloları ve faaliyet raporu hazır edilmek suretiyle ilgili mevzuatta belirtilen süreler içinde şirket web sitesinde, Ereğli şubesinde ve İstanbul’daki şirket merkezinde pay sahiplerinin incelemesine açık tutulmaktadır ve arzu edenlere birer örneği verilmektedir. Kurumsal yönetim ilkelerince pay sahiplerine ilan edilmesi gereken bilgileri içeren genel kurul bilgilendirme dokümanları ve toplantı tutanakları www.erdemir. com.tr adresinde devamlı surette pay sahiplerinin erişimine açık tutulmaktadır. Genel Kurul toplantılarında oylamalar açık ve el kaldırmak suretiyle yapılmakta olup, Genel Kurul Toplantı Başkanı toplantıyı etkin ve pay sahiplerinin haklarını kullanmasını sağlayacak şekilde yönetmektedir. Olağan ve Olağanüstü Genel Kurul Toplantılarında gündem dışı söz almak isteyen ortaklarımız yaptıkları konuşmalarda şirketin performansı ve stratejileri ile ilgili sorular sormuş, bu sorular Divan Başkanı ve yönlendirmesiyle ilgili yöneticiler tarafından cevaplandırılmıştır. Genel Kurul toplantısında cevaplandırılamaması sebebiyle Yatırımcı İlişkileri Müdürlüğü’ne yazılı soru iletilmemiştir. 2013 yılında gerçekleşen Olağan ve Olağanüstü Genel Kurul Toplantılarında pay sahipleri tarafından gündeme madde eklenmesi hakkında herhangi bir talep Şirkete ulaşmamıştır. Genel Kurul toplantı tutanakları ve hazirun cetvelleri, ilgili mevzuat gereği Şirket’in internet sitesinde, Ticaret Sicili Gazetesi’nde ve elektronik genel kurul sisteminde (e-GKS) yayımlanarak kamuya duyurulmakta olduğundan, medya ve menfaat sahipleri genel kurul toplantılarına katılmamaktadır. Toplantılara katılımı kolaylaştırmak için, Genel Kurul toplantılarımız Şirket merkezinde ve Elektronik Genel Kurul Sistemi’nde yapılmaktadır. Esas sözleşmemiz gerekli olduğu hallerde toplantıların Ankara veya Karadeniz Ereğli’de yapılmasına da olanak sağlamaktadır. Genel Kurul toplantılarımızın yapıldığı mekan tüm pay sahiplerinin katılımına imkan verecek şekilde planlanmaktadır. Ayrıca, Genel Kurul toplantısında vekaletname yoluyla kendisini temsil ettirecek pay sahipleri için vekaletname örneği internet sitemizde ve gazete ilanı ile pay sahiplerinin kullanımına sunulmaktadır. Genel Kurul’un yapılması için Yönetim Kurulu kararı alındığı anda gerekli açıklamalar yapılarak kamuoyu bilgilendirilmektedir. Dönem içinde yapılan bağış ve yardımlar hakkında Genel Kurul’da ayrı bir gündem maddesi ile bilgi verilmektedir. Şirketimizin Bağış ve Yardım Politikası çerçevesinde 2011 yılında gerçekleştirilen 366.519 TL ve 2012 yılında gerçekleştirilen 379.526 TL tutarında bağış ve yardımlar konusunda ortaklar bilgilendirilmiştir. 2.4. Oy Hakları ve Azlık Hakları Olağan ve Olağanüstü Genel Kurul toplantılarında hazır bulunan paydaşlar veya vekilleri, oy haklarını payların toplam itibari değeriyle orantılı olarak kullanır. Her payın bir oy hakkı vardır. Genel Kurul toplantılarında paydaşlar kendilerini, diğer paydaşlar veya hariçten tayin edecekleri vekil vasıtasıyla temsil ettirebilirler. Şirkete paydaş olan vekiller kendi oylarından başka temsil ettikleri paydaşların sahip olduğu oyları da kullanmaya yetkilidirler. Şirketin genel kurul toplantılarına katılma hakkı bulunan hak sahipleri bu toplantılara, Türk Ticaret Kanununun 1527. maddesi uyarınca elektronik ortamda da katılabilir. 71 Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu Şirket, Anonim Şirketlerde Elektronik Ortamda Yapılacak Genel Kurullara İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca hak sahiplerinin genel kurul toplantılarına elektronik ortamda katılmalarına, görüş açıklamalarına, öneride bulunmalarına ve oy kullanmalarına imkan tanıyacak elektronik genel kurul sistemini kurabileceği gibi bu amaç için oluşturulmuş sistemlerden de hizmet satın alabilir. Sermaye A ve B grubu paylara bölünmüştür. Bundan 1 Kr tutarında sermayeyi karşılayan 1 adet nama yazılı pay A Grubu, 3.499.999.999,99 TL sermayeyi karşılayan 349.999.999.999 adet pay ise B grubudur. Şirket Esas Sözleşmesinde, Yönetim Kurulu toplantı ve karar yeter sayısı ve A Grubu paylara ait hakları etkileyecek değişiklikler ile yatırıma ve istihdama ilişkin olarak ve Hisse Satış Sözleşmesinde yer alan yükümlülükleri ve bu yükümlülüklere ilişkin A Grubu paylara tanınan hakları doğrudan veya dolaylı yoldan etkileyecek her türlü Esas Sözleşme değişikliği yapılmasına, - Şirketin ve/veya bağlı ortaklıklarının sahip olduğu entegre çelik üretim tesisleri ve maden tesislerinden herhangi birinin kapatılmasına, satılmasına, herhangi bir takyidat ile sınırlandırılmasına veya kapasitesinin azaltılmasına, - Şirketin ve/veya entegre çelik üretim tesisine veya maden tesisine sahip bağlı ortaklıklarının kapatılması, satılması, bölünmesi veya başka bir şirket ile birleşmesine veya tasfiyesine, ilişkin kararları ancak A Grubu payları temsilen intifa hakkı sahibinin olumlu oyu ile alabilir. Aksi hal, alınan kararları geçersiz kılar. 72 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Şirketimiz sermayesinde karşılıklı iştirak ilişkisi bulunmamaktadır. Azlık payları yönetimde temsil edilmemektedir. Azlık hakları, esas sözleşme ile sermayenin yirmide birinden daha düşük bir şekilde belirlenmemiştir. 2.5. Kâr Payı Hakkı Şirket kârına katılım konusunda Esas Sözleşme’de bir imtiyaz bulunmamaktadır. Her hisse eşit kâr payı hakkına sahiptir. Kâr Dağıtım Politikası, faaliyet raporunda yer almakta, Genel Kurul’da ortakların bilgisine sunulmakta, ayrıca kâr dağıtım tarihçesi ve sermaye artırımlarına ilişkin bilgiler ile birlikte Şirketimizin internet sitesinde kamuya duyurulmaktadır. Şirketimizin kârını ne şekilde dağıtacağı esas sözleşmemizin, Sermaye Piyasası Kurulu’nun düzenlemelerine uygun bir şekilde kaleme alınmış olan “Kârın Tespiti ve Dağıtımı” başlıklı 34üncü maddesinde düzenlenmektedir. Yürürlükteki mevzuata ve esas sözleşmemizin yukarıda anılan maddesinde açıklanan usule göre hesaplanan Net Dağıtılabilir Dönem Kârı’ndan ortaklarımıza nakit ve/veya bedelsiz pay şeklinde dağıtılacak oranın tespit edilmesinde Şirketimiz, Sermaye Piyasası Kurulu’nun asgari dağıtım zorunluluğunu göz ardı etmeden, kurumsal yönetim ilkelerine uygun olarak, finansal kaldıraç oranlarının izin verdiği ölçüde maksimum kâr payı dağıtımını hedeflemekte, yatırım harcamalarının getirdiği mali yük ile ortakların Kurumsal Yönetim beklentisi dengelenmeye çalışılmaktadır. Yukarıda ifade edildiği üzere kârın hesaplanmasında ve dağıtımında Sermaye Piyasası Kurulu’nun düzenlemelerine riayet edilmekte, kâr dağıtımı yasal süreler içinde yapılmakta ve kâr dağıtımına ilişkin tüm hususlar Genel Kurul’da ortakların bilgisine sunulmaktadır. 29 Mart 2013 tarihli Olağan Genel Kurul’da 2012 yılı faaliyet sonuçlarına göre 120 milyon TL nakit kâr payı dağıtılması kararı alındı ve 30 Mayıs 2013 tarihinden itibaren kâr payı dağıtımı gerçekleştirildi. Ayrıca 30 Ekim 2013 tarihli Olağanüstü Genel Kurul’da birikmiş kârlardan 405 milyon TL nakit kâr payı dağıtılması kararı alındı ve 20 Kasım 2013 tarihinden itibaren kâr payı dağıtımı gerçekleştirildi. 2.6. Payların Devri Şirketimiz esas sözleşmesinde paylarının devriyle ilgili herhangi bir kısıtlama bulunmayıp, Türk Ticaret Kanunu hükümleri geçerlidir. BÖLÜM III - KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK 3.1. Kurumsal İnternet Sitesi ve İçeriği Kamuyu aydınlatma amacıyla Şirket internet sitesi (www.erdemir.com. tr) Türkçe ve İngilizce olarak etkin şekilde kullanılmakta olup internet sitesinde yer alan Yatırımcı İlişkileri bölümü altında; - Yönetimin Yıllık Değerlendirme Mesajı - Kurumsal Yönetim - Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporu - Yönetim Kurulu -Yönetim - Ortaklık Yapısı - Ticaret Sicil Bilgileri - Ana Sözleşme - Genel Kurul Tutanakları - İmtiyazlı Paylara İlişkin Bilgiler - Genel Kurul Hazır Bulunanlar Listesi - Sorumluluk Beyanı - İş Etiği Kuralları - Genel Kurul Çalışma Esas ve Usulleri Hakkında İç Yönerge - Kredi Derecelendirme - Yıllık Faaliyet Raporları - Ara Dönem Faaliyet Raporu - Finansal Tablolar - Yatırımcı Özeti -Sunumlar - Finansal ve Operasyonel Göstergeler -BIST Duyuruları - Temettü ve Sermaye Artırımları - Analist Bilgileri - Politikalar ve Yönetmelikler -Formlar - Sıkça Sorulan Sorular -İletişim bilgileri yer almaktadır. SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde öngörülen bilgilerin tamamı internet sitesinde yatırımcılarımızın bilgisine sunulmaktadır. 3.2. Faaliyet Raporu Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. faaliyet raporu, kamuoyunun Şirket’in faaliyetleri hakkında tam ve doğru bilgiye ulaşmasını sağlayacak ayrıntıda, Kurumsal Yönetim İlkelerine ve mevzuatta belirtilen hususlara uygun olarak hazırlanmaktadır. 3.3. Bilgilendirme Politikası Şirketimizin “Bilgilendirme Politikası”, Sermaye Piyasası Mevzuatı, Sermaye Piyasası Kurulu kararları ve diğer ilgili mevzuat kapsamında yer alan hususlar gözetilerek yürütülmekte olup, bu çerçevede açıklanması istenilen hususlar zamanında, tam ve doğru olarak kamuoyuna duyurulmaktadır. Bu amaç çerçevesinde, ticari sır kapsamı dışındaki gerekli bilgi ve açıklamaların, pay sahipleri, yatırımcılar, çalışanlar ve müşteriler olmak üzere tüm menfaat sahiplerine zamanında, doğru, eksiksiz, anlaşılabilir, kolay ve en düşük maliyetle ulaşılabilir şekilde, eşit koşullarda iletilmesinin sağlanması esastır. Şirketimizin bilgilendirme politikasının oluşturulmasında ve politikada yapılacak değişikliklerde Yönetim Kurulu yetkilidir. Bilgilendirme politikası ve politikada yapılacak değişiklikler, Yönetim Kurulu’nun onayını takiben Şirketin internet sitesinde yayınlanır ve yapılacak ilk Genel Kurul Toplantısında da ortakların bilgisine sunulur. Bilgilendirme politikasını yürütmekten Madde 2.1’de isim ve görevleri verilen Yatırımcı İlişkileri Müdürlüğü sorumludur. Halka açık bir şirket olmanın sorumluluğuyla Şirketimiz Özel Durumlar Tebliği kapsamına giren tüm gelişmeleri yatırımcılarımıza ve kamuya ivedilikle duyurmakta, ortaya çıkan değişiklik ve gelişmeler sürekli olarak güncellenmekte ve kamuyla paylaşılmaktadır. Şirketimiz tarafından 2013 yılında 78 özel durum açıklaması yapılmıştır. Ayrıca yatırımcıların her türlü soru ve isteklerini iletebileceği bir elektronik posta adresi tahsis edilmiş durumdadır. Şirketimize pay sahipleri tarafından yöneltilen sorulara Yatırımcı İlişkileri Müdürlüğü tarafından, Şirketimiz bilgilendirme politikası çerçevesinde doğru, eksiksiz ve eşitlik ilkesi gözetilerek cevap verilmektedir. BÖLÜM IV - MENFAAT SAHİPLERİ 4.1. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi Şirket çalışanları, müşteriler, tedarikçiler, sendikalar, sivil toplum kuruluşları, devlet, potansiyel yatırımcılar gibi menfaat sahiplerine, SPK mevzuatı gereğince kamuya açıklanan mali tablo ve raporlarda yer alan bilgilere ek olarak kendilerini ilgilendiren konularda bilgi talep etmeleri halinde yazılı veya sözlü bilgi verilmektedir. Şirket çalışanları, yayınlanan haber bülteni ve intranet üzerinde yapılan şirket uygulamalarını içeren duyurular aracılığıyla bilgilendirilmektedir. Yapılan müşteri ziyaretleri ile müşterilerimizin talep ve beklentileri alınmakta, piyasada değişen talebe göre yeni kalite geliştirme faaliyetleri yürütülmektedir. Müşteri şikayetleri yerinde incelenmekte ve gerekli düzeltici faaliyetler yerine getirilmektedir. Tüm yurt içi mal ve hizmet alımlarında ihale yöntemi uygulanmakta ve faks/mail ile duyurulmakta, şartnameler şirketimiz web sayfasında yayınlanmaktadır. Bölgemizdeki imalatçı tedarikçilerimizi de geliştirmeye yönelik işbirliği çalışmaları sürdürülmektedir. Şirketimiz katıldığı fuarlarda da potansiyel müşteri ve tedarikçileri ile fikir paylaşımında bulunmaktadır. Erdemir Öneri Sistemi (ERÖS) ve Performans Yönetim Sistemi ile çalışanlarımızın görüş ve önerileri alınmakta gerekli iyileştirme ve geliştirmeler uygulanmaktadır. 73 Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu Menfaat sahiplerinin, şirketin mevzuata aykırı ve etik açıdan uygun olmayan işlemlerini Etik Komitesi’ne ve/veya Etik Danışmanı’na iletebilmesi için gerekli mekanizma şirket tarafından oluşturulmuş olup, şirket internet sitesinde yer alan İş Etiği Kuralları içerisinde iletişim adresleri belirtilmiştir. 4.2. Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı Menfaat sahiplerinin yönetime katılımı konusunda özel bir düzenleme bulunmamakla birlikte, iştiraklerimiz, çalışanlarımız ve diğer menfaat sahipleri toplantılar yapılmak suretiyle bilgilendirilmektedir. Yönetim Kurulu Üyelerinin tamamı Genel Kurul’da menfaat sahiplerinin katılımı ile yapılan oylama sonucu seçilmektedir. 4.3. İnsan Kaynakları Politikası Rekabetçi piyasa koşullarının hakim olduğu bir sektörde faaliyet yürüten Erdemir Grubu’nun insan kaynakları politika ve uygulamaları bilgi üreten, sorunlara çözüm bulan, sorumluluk alarak öncülük yapan, gelişime açık, ekip çalışmasına yatkın, nitelikli insan gücü oluşturmak, geliştirmek ve elde tutmak üzerine kuruludur. Bu ana hedef doğrultusunda, Grup strateji ve hedeflerine uygun çalışanların işe alınmasına, mevcut çalışanların yetkinlik ve deneyimlerinin artırılmasına yönelik eğitim olanaklarının sunulmasına özen gösterilmektedir. 74 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Erdemir Grubu uygulamakta olduğu Performans Yönetim Sistemi aracılığıyla, beyaz ve mavi yakalı çalışanlarının Şirket hedefleri doğrultusunda yarattığı katma değeri, eğitim ve gelişim ihtiyaçlarını etkin bir biçimde belirlemekte, atama ve görevlendirme süreçlerini de iş verimliliğini maksimize edecek şekilde nesnel kriterler ışığında yürütmektedir. Şirketimizde sendikalı çalışanlarımız ile ilişkiler sendika temsilcileri aracılığı ile yürütülmektedir. Beyaz yakalı personel ile ilişkileri yürütmek üzere ayrıca bir temsilci bulunmamaktadır. Ancak çalışanlarımız ile ilişkileri yürütmek üzere İnsan Kaynakları, Eğitim, İdari İşler, İş Sağlığı ve Güvenliği gibi gerekli birimler oluşturulmuştur. Çalışanlardan 2013 ve önceki yıllarda ayrımcılık konusunda gelen bir şikayet bulunmamaktadır. Ayrıca, şirketimiz içindeki çalışma düzeni, ast-üst ilişkileri, sorumluluk, şirket yararını gözetme, müşteri ve iş sahipleriyle ilişkiler, devam mecburiyeti, devir ve teslim, sır saklama, ticari faaliyet ve şirket dışında çalışma yasağı, akrabalık ilişkisi, şirketle ilgili yayın ve demeç, iş güvencesi, dilek ve şikayetler gibi konularla ilgili kurallar Personel Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir. Tüm İnsan Kaynakları süreçleriyle ilgili yazılı prosedür ve yönetmelikler mevcuttur ve bu dokümanlar tüm çalışanların ulaşabilecekleri bir portalde tutulmaktadır. Ayrıca çalışanlara yönelik olarak bilgilendirme e-mail sistemi ile de gerçekleştirilmektedir. 4.4. Etik Kurallar ve Sosyal Sorumluluk Şirketimizin temel davranış ilkeleri, iş etiği kurallarıyla belirlenmiştir. Şirketimiz internet sitesi aracılığıyla kamuya açıklanan iş etiği kuralları, yasal, toplumsal ve ekonomik koşullarda meydana gelen değişimlerin yanı sıra şirketimizin ortak değerlerini de içermektedir. Şirketimiz kendini çevreleyen sosyal çevreye karşı sorumluluklarını da yerine getirmektedir. Erdemir Grubu şirketleri, ürün ve hizmetleri ile kurulu bulundukları bölge ve ülke ekonomisi için değer yaratırken iş süreçlerinin bir parçası olarak değerlendirdikleri toplumsal gelişime yönelik katkı faaliyetlerini de geniş bir yelpazede sürdürmektedir. Çözümüne hizmet edebileceği toplumsal konulara aktif ve gönüllü olarak katkı sunmayı ilke edinen Grup, kamu kuruluşları ve sivil toplum örgütleriyle işbirliği içinde yürüttüğü sosyal sorumluluk faaliyetlerini 2013 yılında da sürdürmüştür. Bu faaliyetler arasında; eğitim ve sağlık kuruluşlarının donanım ve fiziki eksikliklerinin iyileştirilmesi, hayır işleri, kültür, sanat ve spor etkinliklerinin ve üniversitelerin bilimsel çalışmalarının desteklenmesi, üniversite ve meslek lisesi öğrencilerine staj imkanı sunulması çalışmaları ağırlıklı bir yer tutmaktadır. BÖLÜM V – YÖNETİM KURULU 5.1. Yönetim Kurulunun Yapısı ve Oluşumu 29.06.2012 ve 28.06.2013 tarihlerinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul’lar ile değişen Esas Sözleşmemiz çerçevesinde Yönetim Kurulu, Genel Kurul tarafından TTK ve SPK hükümleri dairesinde; seçilecek toplam en az 5 en çok 9 üyeden oluşur. Yönetim Kurulu üyeleri üç yıl, bağımsız üyeler ise bir yıl için seçilirler, seçim süresi sona eren Yönetim Kurulu üyeleri tekrar seçilebilirler. 29.03.2013 tarihli Olağan Genel Kurul’da 3’ü bağımsız üye olmak üzere toplam 9 üye seçilmiştir. Yönetim Kurulu Başkanımız, Başkan Vekilimiz ve bir Yönetim Kurulu üyemiz, Murahhas Aza olarak yetkilendirilmiştir. Şirketimizde icra kurulu bulunmamakla birlikte Ali Pandır, Dinç Kızıldemir ve Nihat Karadağ murahhas aza olarak görev yapmaktadır. Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. Genel Müdürü Sedat Orhan 16.08.2013 tarihinde göreve başlamıştır. Yönetim Kurulu toplanma şekli, toplantı ve karar yeter sayısı, oy verilmesi, Yönetim Kurulunun görev, hak ve yetkileri, TTK ve ilgili mevzuat hükümlerine tabidir. Yönetim Kurulu Görevi Göreve Başlama Tarihi Yönetim Kurulu Başkanı ve Murahhas Aza 27.05.2013 Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Murahhas Aza 12.09.2012 Yönetim Kurulu Üyesi 04.01.2013 OMSAN Lojistik A.Ş. (Temsilcisi: Dinç KIZILDEMİR) Yönetim Kurulu Üyesi ve Murahhas Aza 11.09.2012 OYKA Kağıt Ambalaj San. ve Tic. A.Ş. (Temsilcisi: Ertuğrul AYDIN) Yönetim Kurulu Üyesi 12.09.2012 OYAK Pazarlama Hizmet ve Tur. A.Ş. (Temsilcisi: Fatma CANLI) Yönetim Kurulu Üyesi 13.09.2012 Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi 29.06.2012 OYTAŞ İç ve Dış Ticaret A.Ş. (Temsilcisi: Ali PANDIR) OYAK Girişim Danışmanlığı A.Ş. (Temsilcisi: Nihat KARADAĞ) T.C. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (Temsilcisi: Mehmet SARITAŞ) Nazmi DEMİR Atilla Tamer ALPTEKİN Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi 29.06.2012 Emin Hakan EMİNSOY Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi 04.03.2014 Yönetim Kurulu Başkanı ve Murahhas Aza OYTAŞ İç ve Dış Ticaret A.Ş. Temsilcisi Fatih Osman Tar, Erdemir Grubu’ndaki tüm görevlerinden 14.08.2013 tarihi itibariyle ayrılmıştır. Şirketimiz Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Ali Pandır 14.11.2013 tarihi itibariyle bu görevinden istifa etmiştir. Yönetim Kurulu’nun 15.11.2013 tarih ve 9261 no.lu kararı ile Yönetim Kurulu Başkanı ve Murahhas Aza OYTAŞ İç ve Dış Ticaret A.Ş. Temsilcisi olarak Ali Pandır’ın atanmasının, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 364. maddesi uyarınca Ticaret Sicili’ne tescil ve ilanına karar verilmiştir. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği için, 2013 yılında şirketimize yapılan toplam 3 adet başvuru değerlendirilmiştir. Aday Gösterme Komitesi’nin görevini üstlenmiş olan Kurumsal Yönetim Komitesi tarafından Ali Pandır, Atilla Tamer Alptekin ve Nazmi Demir’in bağımsız yönetim kurulu üye adaylığına ilişkin 21.01.2013 hazırlanan komite raporları, 21.01.2013 tarihinde Yönetim Kurulu’na sunulmuştur. Şirketimizin kurumsal yönetim ilkeleri kapsamında 1. Grupta yer alması nedeniyle bağımsız yönetim kurulu üye adaylarına ilişkin gerekli süreç çerçevesinde SPK’ya başvuru yapılmış ve aksi görüş alınmamıştır. 14.11.2013 tarihi itibarıyla Ali 75 Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu Pandır’ın istifası sebebiyle boşalan Bağımsız Yönetim Kurulu üyeliğine 04.03.2014 tarihi itibarıyla Emin Hakan EMİNSOY atanmıştır. Bağımsız Yönetim Kurulu üyelerinin bağımsızlık beyanlarına Yönetim Kurulu Yıllık Faaliyet Raporu ekinde yer verilmiştir. 2013 yılı faaliyet dönemi itibariyle bağımsızlığı ortadan kaldıran bir durum ortaya çıkmamıştır. Yönetim Kurulu üyelerinin Şirket dışı başka görev veya görevler almasına ilişkin olarak herhangi bir sınırlama getirilmemiştir. Şirket yönetim kurulu üyelerine ilişkin özgeçmişler ve şirket dışındaki görevleri Şirket internet sitesinde Kurumsal Yönetim İlkeleri 1.3.1 kapsamında yer almaktadır. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeleri hariç olmak üzere Yönetim Kurulumuz Tüzel Kişilerden oluşmakta olup tüzel kişi adına hareket eden bir kadın üye temsilcimiz bulunmaktadır. 5.2. Yönetim Kurulunun Faaliyet Esasları Yönetim Kurulu yılda en az altı kez veya Şirket işleri gerektirdiğinde Şirket merkezinde veya Yönetim Kurulu kararı ile başka bir yerde toplanır. Yönetim Kurulu her yıl ilk toplantısında üyeleri arasından bir başkan ve bulunmadığı zamanlarda ona vekalet etmek üzere bir başkan vekili seçer. Yönetim Kurulu toplanma şekli, toplantı ve karar yeter sayısı, oy verilmesi, Yönetim Kurulunun görev, hak ve yetkileri, TTK ve ilgili mevzuat hükümlerine tabidir. Yönetim Kurulu kararları, karar defterine geçirilir. Başkan ve üyeler tarafından imzalanır. 76 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Esas Sözleşme’nin 22.maddesi ile A Grubuna tanınan hak ve yetkiler saklı kalmak üzere; Yönetim Kurulu Şirketi temsil ve idare yetkisinin hepsini veya bazılarını bağımsız yönetim kurulu üyeleri dışında kalan Yönetim Kurulu üyelerinden bir veya birkaç murahhas üyeye bırakabilir. Yatırım projelerinin gelişimi Yönetim Kurulunun yıllık raporuna ayrıntılı bir şekilde yansıtılır. Ayrıca, Esas Sözleşme’nin 22. ve 37. maddelerinde belirtilen konularda, A Grubu payları temsilen İntifa Hakkı sahibi Yönetim Kurulu üyesinin olumlu oyu olmaksızın Yönetim Kurulunda karar alınamaz. Yönetim Kurulu toplantı gündemi Yönetim Kurulu başkanı tarafından oluşturulmakta olup, gündem maddelerine ilişkin yönetim kurulu üyeleri ile yöneticilerden gelen talepler dikkate alınmaktadır. Yönetim kurulu 2013 yılı içerisinde toplam 10 toplantı gerçekleştirmiş ve bu toplantılara ilişkin olarak katılım oranı %99 olmuştur. Şirket ihtiyacı ve üyelerden gelen talepler dikkate alınarak bir sonraki yönetim kurulu toplantısı tarihi belirlenmektedir. Toplantılara ilişkin çağrı e-mail yolu ile yapılmaktadır. Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde Yönetim Kurulu bünyesinde oluşturulan sekreterya Yönetim Kurulu üyelerini toplantı gündemi ve gündeme ilişkin dokümanları kendilerine ulaştırmak yolu ile bilgilendirmektedir. Yönetim Kurulu başkanının ve üyelerinin ağırlıklı oy hakkı bulunmamaktadır. Yönetim kurulu başkanı dahil olmak üzere tüm üyeler eşit oy hakkına sahiptir. Yönetim Kurulu toplantılarında açıklanan farklı görüş ve karşı oylar karar tutanağına geçirilmektedir. Sermaye Piyasası Kurulu tarafından uygulaması zorunlu tutulan Kurumsal Yönetim İlkelerine uyulur. Zorunlu ilkelere uyulmaksızın yapılan işlemler ve alınan yönetim kurulu kararları geçersiz olup esas sözleşmeye aykırı sayılır. Kurumsal Yönetim İlkelerinin uygulanması bakımından önemli nitelikte sayılan işlemlerde ve şirketin önemli nitelikte ilişkili taraf işlemlerinde ve üçüncü kişiler lehine teminat, rehin ve ipotek verilmesine ilişkin işlemlerinde Sermaye Piyasası Kurulu’nun kurumsal yönetime ilişkin düzenlemelerine uyulur. Yönetim Kurulu üyelerinin kanuni yükümlülüklerinden doğan şahsi sorumluluklarını kapsayan, hukuki masraf ve tazminatı karşılayan sigortanın bedeli toplam 75 milyon USD’dir. 5.3. Yönetim Kurulu Bünyesinde Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı Yönetim Kurulu’nun görev ve sorumluluklarını sağlıklı olarak yerine getirmek amacıyla Denetimden Sorumlu Komite, Riskin Erken Saptanması Komitesi ve Kurumsal Yönetim Komitesi kurulmuştur. Şirket Yönetim Kurulu yapısı dikkate alınarak 29 Haziran 2012 tarih ve 9148 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile; Aday Gösterme Komitesi ve Ücret Komitesi için öngörülen görevlerin yerine getirilmesi yetki, görev ve sorumluluğu da Kurumsal Yönetim Komitesi’ne bırakılmıştır. Komitelerin toplanma sıklığı, faaliyetleri ve bu faaliyetleri yerine getirirken takip ettikleri prosedürler internet sitemizde yer alan yönetmeliklerde belirtilmektedir. Komiteler tarafından bağımsız olarak yapılan çalışmalar sonucunda alınan kararlar Yönetim Kurulu’na öneri olarak sunulmakta, nihai karar Yönetim Kurulu tarafından alınmaktadır. Şirketimiz, Kurumsal Yönetim İlkeleri Tebliği çerçevesinde yönetim kurulu yapılanmasını sağlamıştır. Bu kapsamda, Denetimden Sorumlu Komitenin tamamen bağımsız yönetim kurulu üyelerinden oluşması ve diğer komitelerin de başkanlarının bağımsız yönetim kurulu üyelerinden oluşması gereklilikleri nedeniyle bir üye birden fazla komitede görev almaktadır. Şirketimiz Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Ali Pandır 14 Kasım 2013 tarihi itibariyle bu görevinden ve komitelerdeki görevinden istifa etmiştir. Bu sebeple boşalan Bağımsız Yönetim Kurulu üyeliğine 04.03.2014 tarihi itibarıyla Emin Hakan EMİNSOY atanmıştır. Denetimden Sorumlu Komite Ad-Soyad Görevi Şirket İle İlişkisi Niteliği Atilla Tamer Alptekin Başkan Yönetim Kurulu Üyesi Bağımsız / İcrada Görevli Değil Üye Yönetim Kurulu Üyesi Bağımsız / İcrada Görevli Değil Nazmi Demir Riskin Erken Saptanması Komitesi Ad-Soyad Görevi Şirket İle İlişkisi Niteliği Nazmi Demir Başkan Yönetim Kurulu Üyesi Bağımsız / İcrada Görevli Değil Üye Yönetim Kurulu Üyesi Bağımsız / İcrada Görevli Değil Emin Hakan Eminsoy Kurumsal Yönetim Komitesi Ad-Soyad Görevi Şirket İle İlişkisi Niteliği Emin Hakan Eminsoy Başkan Yönetim Kurulu Üyesi Bağımsız / İcrada Görevli Değil Atilla Tamer Alptekin Üye Yönetim Kurulu Üyesi Bağımsız / İcrada Görevli Değil 5.4. Risk Yönetimi ve İç Kontrol Mekanizması Şirket Yönetim Kurulu bünyesinde Riskin Erken Saptanması Komitesi oluşturulmuş olup çalışma yönergesi Şirket internet sitesinde yer almaktadır. Erdemir Grubu’nun maruz kaldığı risklerin ölçümü ve öngörülen risk toleransları dahilinde tutulabilmesi için korunma yöntemlerinin geliştirilmesine yönelik yönetmelik ve piyasa riski ile alacak risklerinin yönetilmesine dair yönergelere uygun şekilde riskler izlenmekte ve yönetilmektedir. Alacak risklerimizin tamamına yakını Doğrudan Borçlandırma Sistemi ve Kredili Doğrudan Tahsilat Sistemi ile teminat altına alınmıştır. Müşterilerimizin risk pozisyonları günlük olarak izlenmekte ve limit aşımlarında teminat tamamlama çağrısı yapılmaktadır. Erdemir Grubu’nun maruz kaldığı faiz risklerinin yönetilmesi amacıyla kredi portföyü ve nakit akış projeksiyonları esas alınarak durasyon hesaplanmakta ve olası faiz değişimlerinde yaşanacak kazanç/kayıp tutarları duyarlılık analizleri ile ölçülmektedir. Buna ilaveten, grubun toplam kredi portföyü içerisindeki değişken faizli kredilerinin oranı izlenerek, bunun belirli bir limit dahilinde tutulmasına yönelik uygulamalar yapılmaktadır. Şirketin ve piyasanın uygunluk durumuna göre, türev enstrüman önerilerinde bulunulmakta, gelen tekliflerin analizi yapılarak teklifin uygunluğu test edilmektedir. 77 EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş VE BAĞLI ORTAKLIKLARI Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu Yatırımların finansal değerleme ve teknik değerlendirme raporu, Konsolidasyon ve Grup Risk Yönetim Merkezi’ne sunulur. Konsolidasyon ve Grup Risk Yönetim Merkezi, yatırım tutarı ve yatırım süresi, üretim ve satış miktarları, projenin beklenen net nakit akımları, net bugünkü değer, iç kârlılık oranı ve geri ödeme süresi göstergeleri esas alınarak finansal değerleme sonuçlarını değerlendirir ve sonuçlarını Mali İşler Koordinatörlüğüne bildirir. Konsolidasyon ve Grup Risk Yönetim Merkezi tarafından uygun bulunmayan yatırım önerileri Yönetim Kurulu’na sunulmaz. Şirketimizin iç kontrol sistemlerinin yeterliliği ve işleyişi Yönetim Kurulu Başkanlığı’na bağlı İş Süreçleri Analiz ve Denetim Direktörlüğü tarafından yürütülmektedir. 5.5. Şirketin Stratejik Hedefleri Şirketimiz 1999 yılından itibaren Erdemir Stratejik Yönetim Modeli anlayışıyla yönetilmektedir. 2005 yılında Erdemir Grubu Stratejileri ve İş Planı yönetim kurulu tarafından belirlenip, onaylandıktan sonra diğer yıllar için şirket iş planının Genel Müdürlük Makamı tarafından onaylanması kararı alınmış olup, onaylı stratejiler doğrultusunda oluşturulan iş planları her yıl bir yıl ötelemeli olarak hazırlanmaktadır. 78 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Yönetim Kurulu tarafından onaylanan stratejilerle ilişkilendirilerek belirlenen stratejik hedefler ve operasyonel hedefleri içeren iş planındaki hedefler, hedef yayılım sistematiği kullanılarak tüm birimler tarafından sahiplenilerek bireysel hedeflere kadar yayılır. Ayrıca iş planlarımız üç ayda bir durum değerlendirme raporları hazırlanarak gözden geçirilmektedir. Yılsonunda hazırlanan yılsonu değerlendirme raporunda ise hedef gerçekleşme durumları ve açıklamaları yönetime sunulur. 5.6. Mali Haklar Yönetim Kurulu üyelerine ve üst düzey yöneticilere sağlanan her türlü hak, menfaat ve ücret ile bunların belirlenmesinde kullanılan kriterler ve ücretlendirme esasları şirketimiz internet sitesinde yer alan Ücret Politikası’nda yer almaktadır. Buna göre, Yönetim Kurulu üyelerine şirket esas sözleşmesine göre Genel Kurul tarafından kararlaştırılan ücret ödenmektedir ve internet sitemizde yayınlanan genel kurul tutanakları vasıtasıyla kamuya açıklanmaktadır. Üst düzey yöneticilerin ücretleri ise Yönetim Kurulu kararı ile belirlenmektedir. Finansal tablo dipnotlarımızda üst düzey yöneticilere yapılan ödemeler kamuya açıklanmaktadır. 29.03.2013 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı çerçevesinde B Grubu hisseleri temsilen seçilen Yönetim Kurulu Üyelerine ücret ödenmemesine, A Grubu hisseleri temsilen seçilen Yönetim Kurulu Üyesine ödenecek ücretin aylık net 2.200TL (ilgili ay başında, peşin) ve Bağımsız Yönetim Kurulu Üyelerine ödenecek ücretin ise aylık net 5.000TL (ilgili ay başında, peşin) olmasına karar verilmiştir. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 hesap dönemine ait konsolide finansal tablolar ve bağımsız denetim raporu Dönem içinde hiçbir yönetim kurulu üyesine ve üst düzey yöneticiye borç verilmemiş doğrudan veya üçüncü bir kişi aracılığıyla şahsi kredi adı altında kredi kullandırılmamış veya lehine kefalet gibi teminatlar verilmemiştir. FİNANSAL BİLGİLER Likidite riski yönetimine yönelik olarak benzer şekilde, kredi kullanımı ve geri ödemeleri ile nakit akış projeksiyonları izlenerek gerekli hareket planları oluşturulmaktadır. Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. Yönetim Kurulu’na; Giriş Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. (“Şirket”) ve bağlı ortaklıklarının (birlikte “Grup” olarak anılacaktır) 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle hazırlanan ve ekte yer alan konsolide finansal durum tablosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide gelir tablosunu, konsolide diğer kapsamlı gelir tablosunu, konsolide özkaynaklar değişim tablosunu, konsolide nakit akış tablosunu ve önemli muhasebe politikalarının özeti ve diğer açıklayıcı dipnotlarını denetlemiş bulunuyoruz. Finansal Tablolarla İlgili Olarak Grup Yönetiminin Sorumluluğu Grup yönetimi bu konsolide finansal tabloların Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe Standartları'na (“TMS”) uygun olarak hazırlanmasından ve gerçeğe uygun olarak sunumundan ve bunun için konsolide finansal tabloların usulsüzlük veya hatadan kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanmasını sağlamak amacıyla yönetim tarafından gerekli görülen iç kontrollerden sorumludur. Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimiz, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, konsolide finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetimiz, konsolide finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, konsolide finansal tabloların, hata ve/veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, işletmenin iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, Grup yönetimi tarafından hazırlanan konsolide finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca Grup yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir. Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. Görüş Görüşümüze göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş.’nin ve bağlı ortaklıklarının 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait finansal performansını ve nakit akışlarını, TMS (Not 2) çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır. Diğer Hususlar Konsolide finansal tabloların 17 numaralı bölümünde detaylı olarak açıklanan hususa dikkatinizi çekeriz: Türkiye Cumhuriyeti Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) tarafından 30 Mart 2006 tarihli Şirket Genel Kurulu’nun kar dağıtımına ilişkin aldığı kararın iptali istemiyle ve T.C. Başbakanlık Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK), Şirket’in 31 Aralık 2005 tarihli finansal tablolarını SPK’nın izni olmadan Seri XI, No:25 sayılı “ Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ"’i yerine Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’na göre hazırladığı iddiası sebebiyle geçmiş yıllarda açılmış olan davalardan, SPK ile ilgili olan davaların Danıştay’da Şirket aleyhine sonuçlandığı Temmuz 2012’de yapılan tebligatlarla bildirilmiştir. Bunun üzerine Şirket, 1 Ağustos 2012 tarihinde bu davalara ilişkin İdare Mahkemesine başvurarak hüküm uyuşmazlığının giderilmesi için talepte bulunmuş, bugüne kadar söz konusu talebe ilişkin bir gelişme olmamıştır. Öte yandan ÖİB tarafından açılan dava ise halen devam etmektedir. Konsolide finansal tabloların 2.1 numaralı bölümünde detayları açıklanan hususa dikkatinizi çekeriz: Grup yönetimi, Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. ve bağlı ortaklıklarından İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. ve Erdemir Çelik Servis Merkezi A.Ş.’nin fonksiyonel para birimlerini TMS 21 “Yabancı Para Birimi Kur Farkı Değişikliklerinin Etkisi” uyarınca 1 Temmuz 2013 tarihinden itibaren başlayan raporlama dönemlerinde geçerli olmak üzere Türk Lirası’ndan ABD Doları’na değiştirilmesine karar vermiş ve ekteki 31 Aralık 2013 konsolide finansal tabloları buna göre hazırlanmıştır. Bu hususlar denetim görüşümüzü değiştirmemektedir. Diğer İlgili Mevzuattan Kaynaklanan Bağımsız Denetçi Yükümlülükleri Hakkında Raporlar 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) 402. Maddesi uyarınca; Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve istenen belgeleri vermiştir, ayrıca Grup’un 1 Ocak – 31 Aralık 2013 hesap döneminde defter tutma düzeninin, kanun ile şirket esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 378. Maddesine göre, pay senetleri borsada işlem gören şirketlerde, yönetim kurulu, şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşüren sebeplerin erken teşhisi, bunun için gerekli önlemler ile çarelerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacıyla, uzman bir komite kurmak, sistemi çalıştırmak ve geliştirmekle yükümlüdür. Aynı kanunun 398. Maddesinin 4. fıkrasına göre, denetçinin, yönetim kurulunun şirketi tehdit eden veya edebilecek nitelikteki riskleri zamanında teşhis edebilmek ve risk yönetimini gerçekleştirebilmek için 378 inci maddede öngörülen sistemi ve yetkili komiteyi kurup kurmadığını, böyle bir sistem varsa bunun yapısı ile komitenin uygulamalarını açıklayan, esasları KGK tarafından belirlenecek, ayrı bir rapor düzenleyerek, denetim raporuyla birlikte, yönetim kuruluna sunması gerekmektedir. Denetimimiz, bu riskleri yönetmek için Grup Yönetimi’nin, gerçekleştirdiği faaliyetlerin operasyonel etkinliği ve yeterliliğini değerlendirmeyi kapsamamaktadır. Bilanço tarihi itibariyle KGK tarafından henüz bu raporun esasları hakkında bir açıklama yapılmamıştır. Dolayısıyla bu konuya ilişkin ayrı bir rapor hazırlanmamıştır. Bununla birlikte, Şirket, söz konusu komiteyi 24 Eylül 2012 tarihinde kurmuş olup, komite 2 üyeden oluşmaktadır. Komite kurulduğu tarihten rapor tarihine kadar Şirket’in varlığını, gelişmesini tehlikeye düşüren sebeplerin erken teşhisi, bunun için gerekli önlemler ile çarelerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacına yönelik 3 defa toplanmış ve yapmış olduğu çalışmaları Yönetim Kurulu’na sunmuştur. Güney Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi A member firm of Ernst & Young Global Limited Ethem Kutucular, SMMM Sorumlu Ortak, Başdenetçi 13 Şubat 2014 İstanbul, Türkiye 80 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU İÇİNDEKİLER SAYFA KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU 82-83 KONSOLİDE GELİR TABLOSU 84 KONSOLİDE KAPSAMLI GELİR TABLOSU 85 KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU 86 KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOSU 87 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 88-171 NOT 1 NOT 2 NOT 3 NOT 4 NOT 5 NOT 6 NOT 7 NOT 8 NOT 9 NOT 10 NOT 11 NOT 12 NOT 13 NOT 14 NOT 15 NOT 16 NOT 17 NOT 18 NOT 19 NOT 20 NOT 21 NOT 22 NOT 23 NOT 24 NOT 25 NOT 26 NOT 27 NOT 28 NOT 29 NOT 30 NOT 31 NOT 32 NOT 33 NOT 34 GRUP’UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ FİNANSAL VARLIKLAR FİNANSAL BORÇLAR DİĞER FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR STOKLAR PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER MADDİ DURAN VARLIKLAR MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR KARŞILIKLAR TAAHHÜTLER DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER ERTELENMİŞ GELİRLER ÖZKAYNAKLAR HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ, PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ, GENEL YÖNETİM GİDERLERİ NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER DİĞER FAALİYETLERDEN GELİR/GİDERLER FİNANSAL GELİRLER FİNANSAL GİDERLER VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ HİSSE BAŞINA KAZANÇ İLİŞKİLİ TARAFLAR AÇIKLAMALARI FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDE AÇIKLAMALAR) BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR MALİ TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR 88-89 89-112 113 113 114 114-117 118 118-119 119-120 120 121 121 122-124 124-125 126 126-128 128-133 133-134 134 135 135-138 138-139 139 140 140-141 141 142 142-146 147 147-148 149-166 167-168 169 169-171 FİNANSAL BİLGİLER KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR HAKKINDA BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Not VARLIKLAR (Bağımsız Denetimden Geçmiş - Yeniden Düzenlenmiş) (*) Geçmiş Dönem 31 Aralık 2012 (Bağımsız Denetimden Geçmiş - Yeniden Düzenlenmiş) (*) Geçmiş Dönem 31 Aralık 2011 Kaynaklar Nakit ve Nakit Benzerleri Diğer Kısa Vadeli Finansal Varlıklar Ticari Alacaklar İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar Diğer Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar Stoklar Peşin Ödenmiş Giderler Diğer Dönen Varlıklar 4 5 8 30 8 9 10 11 19 Duran Varlıklar Diğer Alacaklar Finansal Yatırımlar Diğer Uzun Vadeli Finansal Varlıklar Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Maddi Duran Varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar Peşin Ödenmiş Giderler Ertelenmiş Vergi Varlığı Diğer Duran Varlıklar TOPLAM VARLIKLAR 9 5 12 13 14 11 28 6.008.498.444 5.854.230.082 6.024.733.105 761.111.225 7.373.780 1.708.538.168 36.693.787 1.671.844.381 4.181.400 3.383.086.889 18.115.211 126.091.771 1.829.716.171 543.101 1.047.300.360 17.941.389 1.029.358.971 296.045 2.848.119.207 18.404.660 109.850.538 1.102.710.213 9.232.974 1.141.698.002 9.723.604 1.131.974.398 277.962 3.628.497.829 42.506.830 99.809.295 8.025.985.849 7.287.190.543 7.365.849.568 22.711.009 72.656.640 51.646.848 7.673.555.919 159.150.181 28.428.931 17.836.321 - 43.225.706 84.594 9.579.245 46.577.264 6.997.897.584 152.910.729 22.841.651 14.073.770 - 43.206.240 66.086 47.475.443 46.577.264 6.911.644.581 164.152.691 41.870.745 110.735.816 120.702 14.034.484.293 13.141.420.625 13.390.582.673 Geçmiş dönem konsolide finansal tabloların yeniden düzenlenmesine ilişkin açıklamalar Not 34’te yer almaktadır. (Bağımsız Denetimden Geçmiş - Yeniden Düzenlenmiş) (*) Geçmiş Dönem 31 Aralık 2012 (Bağımsız Denetimden Geçmiş - Yeniden Düzenlenmiş) (*) Geçmiş Dönem 31 Aralık 2011 2.475.405.792 2.817.904.101 2.415.353.191 198.608.086 1.281.188.311 14.581.592 504.185.643 14.443.149 489.742.494 6.255.648 92.988.073 44.989.957 205.026.407 108.794.189 18.787.886 867.824.521 1.154.609.147 4.180.528 428.055.750 11.727.235 416.328.515 7.784.500 95.524.729 12.209.061 113.061.323 101.317.114 33.337.428 394.588.121 1.093.280.760 558.936 533.658.501 9.852.736 523.805.765 9.499.032 133.991.395 44.693.617 77.424.150 98.046.626 29.612.053 2.852.258.782 2.907.604.439 3.687.681.410 6 7 2.020.282.825 12.290.194 2.396.318.269 14.576.726 3.289.928.316 10.400.444 16 28 19 392.231.844 427.102.170 351.749 346.248.924 150.043.899 416.621 273.178.661 113.234.445 939.544 21 8.706.819.719 8.466.789.905 3.500.000.000 156.613.221 (116.232.173) 106.447.376 7.415.912.085 7.204.811.565 3.090.000.000 342.195.166 (103.599.856) 106.447.376 7.287.548.072 7.086.723.062 2.150.000.000 731.967.735 (74.637.969) 231.020.042 (43.554.737) 23.254.736 (66.809.473) (28.869.742) 26.813.595 (55.683.337) (619.453) 27.228.155 (27.847.608) 835.320.304 (9.343.974) 844.664.278 500.949.412 2.607.272.495 919.974.007 240.029.814 (30.193.496) (29.878.279) (315.217) 432.878.502 2.943.936.846 452.016.769 211.100.520 (15.272.360) (14.783.355) (489.005) 550.543.376 2.493.154.042 1.020.567.649 200.825.010 14.034.484.293 13.141.420.625 13.390.582.673 Not Kısa Vadeli Finansal Borçlar Uzun Vadeli Borçların Kısa Vadeli Kısımları Diğer Kısa Vadeli Finansal Yükümlülükler Ticari Borçlar İlişkili Taraflara Ticari Borçlar Diğer Ticari Borçlar Diğer Borçlar Ertelenmiş Gelirler Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü Kısa Vadeli Karşılıklar Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Borçlar Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Finansal Borçlar Diğer Uzun Vadeli Finansal Yükümlülükler Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler ÖZKAYNAKLAR Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Ödenmiş Sermaye Sermaye Düzeltmesi Farkları Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi (-) Hisse Senedi İhraç Primleri Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler/(Giderler) Maddi Duran Varlıklar Değer Artış Fonları Aktüeryal (Kayıp)/Kazanç Fonu Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler/(Giderler) Finansal Riskten Korunma Fonu Yabancı Para Çevrim Farkları Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Geçmiş Yıllar Karı Net Dönem Karı Kontrol Gücü Olmayan Paylar (*) Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 6 6 7 8 30 8 9 20 28 17 16 19 Uzun Vadeli Yükümlülükler TOPLAM KAYNAKLAR 82 (Bağımsız Denetimden Geçmiş) Cari Dönem 31 Aralık 2013 Kısa Vadeli Yükümlülükler Dönen Varlıklar (*) (Bağımsız Denetimden Geçmiş) Cari Dönem 31 Aralık 2013 31 ARALIK 2013 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU Geçmiş dönem konsolide finansal tabloların yeniden düzenlenmesine ilişkin açıklamalar Not 34’te yer almaktadır. Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. 83 FİNANSAL BİLGİLER 31 ARALIK 2013 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) ESAS FAALİYET GELİRLERİ Hasılat Satışların Maliyeti (-) BRÜT KAR Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) Genel Yönetim Giderleri (-) Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) FAALİYET KARI Finansal Gelirler Finansal Giderler (-) VERGİ ÖNCESİ KAR Vergi Gideri - Dönem Kurumlar Vergisi Gideri - Ertelenmiş Vergi Gideri NET DÖNEM KARI - Kontrol Gücü Olmayan Paylar - Ana Ortaklık Payları HİSSE BAŞINA KAZANÇ (1 TL nominal bedelli) (*) Not 22 22 23 23 23 25 25 26 27 28 29 (Bağımsız Denetimden Geçmiş) Cari Dönem 1 Ocak31 Aralık 2013 (Bağımsız Denetimden Geçmiş) (Yeniden Düzenlenmiş) (*) Geçmiş Dönem 1 Ocak31 Aralık 2012 9.780.751.418 (7.921.852.193) 1.858.899.225 (107.997.466) (201.944.792) (3.862.074) 160.926.849 (146.817.851) 1.559.203.891 105.330.342 (416.373.024) 1.248.161.209 (287.753.636) (195.979.505) (91.774.131) 960.407.573 40.433.566 919.974.007 9.570.396.709 (8.541.548.522) 1.028.848.187 (105.941.627) (175.981.440) (1.517.122) 119.385.286 (111.457.573) 753.335.711 228.117.052 (299.969.934) 681.482.829 (197.907.277) (53.282.231) (144.625.046) 483.575.552 31.558.783 452.016.769 0,2628 0,1291 Geçmiş dönem konsolide finansal tabloların yeniden düzenlenmesine ilişkin açıklamalar Not 34’te yer almaktadır. Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. 84 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 31 ARALIK 2013 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU (Bağımsız Denetimden Geçmiş) Cari Dönem 1 Ocak31 Aralık 2013 Not (Bağımsız Denetimden Geçmiş) (Yeniden Düzenlenmiş) (*) Geçmiş Dönem 1 Ocak31 Aralık 2012 960.407.573 483.575.552 Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar Maddi Duran Varlıklar Değer Artış Fonlarındaki Değişim Aktüeryal (Kayıp)/Kazançtaki Değişim Aktüeryal (Kayıp)/Kazançtaki Değişimin Vergi Etkisi (3.558.859) (14.281.389) 2.856.278 (414.560) (36.032.589) 7.206.517 Kar veya Zarar Olarak Yeniden Sınıflandırılacaklar Finansal Riskten Korunma Fonundaki Değişim Finansal Riskten Korunma Fonundaki Değişimin Vergi Etkisi Yabancı Para Çevrim Farklarındaki Değişim 27.826.380 (5.565.276) 849.489.881 (20.367.149) 4.073.430 173.788 856.767.015 (45.360.563) TOPLAM KAPSAMLI GELİR 1.817.174.588 438.214.989 Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı - Kontrol Gücü Olmayan Paylar - Ana Ortaklık Payları 46.371.776 1.770.802.812 29.369.645 408.845.344 NET DÖNEM KARI DİĞER KAPSAMLI GELİR/(GİDER): DİĞER KAPSAMLI GELİR/(GİDER) (VERGİ SONRASI) (*) 28 Geçmiş dönem konsolide finansal tabloların yeniden düzenlenmesine ilişkin açıklamalar Not 34’te yer almaktadır. Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. 85 FİNANSAL BİLGİLER 31 ARALIK 2013 TARİHİ İTİBARİYLE KONSOLİDE GELİR TABLOSU 86 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU (124.572.666) 106.447.376 - 342.195.166 (103.599.856) - - (28.961.887) (389.772.569) 940.000.000 - - - - - - - (489.005) (14.783.355) (27.847.608) (27.847.608) 27.228.155 231.020.042 (74.637.969) - - - - - - 731.967.735 2.150.000.000 21 3.090.000.000 21 34 (14.783.355) - 27.228.155 231.020.042 (74.637.969) 731.967.735 (9.343.974) (66.809.473) 23.254.736 106.447.376 - 156.613.221 (116.232.173) 2.150.000.000 21 3.500.000.000 - (15.094.924) (29.878.279) (27.835.729) (55.683.337) (414.560) - 26.813.595 - - (15.094.924) (27.835.729) (414.560) - - - - - - - - - - (12.632.317) (185.581.945) 410.000.000 20.534.305 (11.126.136) - - (3.558.859) - - - - - - - (315.217) - - - 173.788 173.788 - (489.005) 844.664.278 - - - 844.979.495 844.979.495 20.534.305 - (11.126.136) - (315.217) (29.878.279) (55.683.337) (55.683.337) - - (315.217) 26.813.595 (29.878.279) - (3.558.859) - - - - - - 106.447.376 - 342.195.166 (103.599.856) - 3.090.000.000 - 26.813.595 106.447.376 342.195.166 (103.599.856) 3.090.000.000 Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler ve Giderler Toplam Özkaynaklar 960.407.573 5.938.210 - 432.878.502 3.395.953.615 7.204.811.565 211.100.520 7.415.912.085 (**) (*) Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. İŞLETME FAALİYETLERİNE İLİŞKİN NAKİT AKIMLARI Banka mevduatlarından faiz gelirleri Vergi ve kontrol gücü olmayan paylar öncesi kar Vergi öncesi kar ile işletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit girişleri mutabakatı için gerekli düzeltmeler : Amortisman ve itfa payı giderleri Kıdem tazminatı karşılığı gideri Kıdem teşvik prim karşılığı (geliri)/gideri Sabit kıymet satışlarından kaynaklanan (kar) Sabit kıymet ihraç zararı Şüpheli alacak karşılığındaki artış Stok değer düşüş karşılığındaki artış Sabit kıymet değer düşüş karşılığındaki artış Birikmiş izin karşılığındaki artış Dava karşılığındaki artış Engelli istihdamı eksikliği ceza karşılığındaki artış Devlet hakkı için ayrılan karşılıktaki artış Sivil savunma fonu için ayrılan karşılıktaki artış Faiz giderleri Vadeli satış faiz gelirleri Finansal yükümlülüklerin gerçekleşmemiş kur farkı (karları) Türev finansal araçların değerlemesinden kaynaklanan (karlar)/zararlar 26/27 İşletme sermayesindeki değişim öncesi faaliyetlerden elde edilen nakit akımı İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler 34 Tahsil edilen vadeli satış faiz gelirleri Ödenen dava tutarları 17 Ödenen engelli istihdamı eksikliği ceza tutarı 17 Ödenen kurumlar vergisi 28 Ödenen kıdem tazminatı 16 Ödenen devlet hakkı 17 Ödenen birikmiş izin tutarı 16 Ödenen kıdem teşvik primi 16 İşletme faaliyetlerinden elde edilen nakit akımı YATIRIM FAALİYETLERİNE İLİŞKİN NAKİT AKIMLARI Finansal yatırımlardaki değişim Maddi duran varlık alımlarına ilişkin nakit çıkışları 13 Maddi olmayan duran varlık alımlarına ilişkin nakit çıkışları 14 Sabit kıymet satışından elde edilen nakit 13/14/25 Yatırım faaliyetlerinde kullanılan nakit akımı FİNANSMAN FAALİYETLERİNE İLİŞKİN NAKİT AKIMLARI Alınan krediler Kredilerin geri ödemesi Ödenen faizler Banka mevduatlarından tahsil edilen faiz gelirleri 4/26 Ödenen temettü Kontrol gücü olmayan paylara ödenen temettü Finansman faaliyetlerinde kullanılan nakit akımı NAKİT HAREKETLERİNDEKİ NET DEĞİŞİM DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERİ DEĞERLER 4 Çevrim farkı (net) DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERİ DEĞERLER 4 Vadeli mevduat faiz tahakkukları 4 FAİZ TAHAKKUKLARI DAHİL DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERİ DEĞERLER 4 22/24 16 16 25 25 8/9 10 13 16 17 17 17 17 27 26 25 1.248.161.209 681.482.829 396.480.468 48.231.767 (345.709) (1.227.023) 2.002.309 15.380.387 15.942.672 20.471.880 8.444.361 90.847.514 1.085.673 2.642.016 3.340.926 218.356.172 (69.753.503) (40.533.624) (11.337.751) (35.557.137) 343.712.684 42.817.095 4.624.823 (745.105) 940.576 2.479.422 6.869.706 9.235.730 49.952.170 126.043 3.643.868 251.006.590 (70.997.685) (55.555.350) (220.442.132) 22.302.509 1.912.632.607 (504.436.589) 29.169.342 (7.411.502) (1.503.714) (163.198.609) (22.213.508) (3.643.868) (3.341.931) (864.146) 1.235.188.082 1.071.453.773 734.538.707 41.825.220 (13.964.834) (415.650) (85.766.787) (13.139.161) (3.704.424) (2.021.742) (4.479.071) 1.724.326.031 84.594 (305.897.240) (11.529.508) 1.669.091 (315.673.063) (18.508) (423.660.412) (8.175.491) 5.048.819 (426.805.592) 5.182.817.237 (6.958.811.478) (208.560.300) 70.464.878 (508.824.472) (17.442.482) (2.440.356.617) (1.520.841.598) 1.827.697.701 452.948.027 759.804.130 1.307.095 2.560.177.133 (2.708.201.606) (150.008.726) 38.611.104 (290.300.182) (19.094.135) (568.816.412) 728.704.027 1.100.335.205 (1.341.531) 1.827.697.701 2.018.470 761.111.225 1.829.716.171 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır. 87 FİNANSAL BİLGİLER - - (78.040.899) - (200.987.105) 78.040.899 438.214.989 (195.705.773) 29.369.645 (19.094.135) (309.850.976) 408.845.344 483.575.552 (45.360.563) (290.756.841) (290.756.841) 31.558.783 (2.189.138) 452.016.769 (43.171.425) - 452.016.769 - - 452.016.769 - 200.825.010 7.287.548.072 - 550.543.376 3.513.721.691 7.086.723.062 27.847.608 200.825.010 7.287.548.072 550.543.376 3.485.874.083 7.086.723.062 - 240.029.814 8.706.819.719 500.949.412 3.527.246.502 8.466.789.905 - - (68.070.910) - (211.785.738) 68.070.910 - 46.371.776 1.817.174.588 (17.442.482) (526.266.954) 919.974.007 1.770.802.812 (508.824.472) (508.824.472) - 856.767.015 40.433.566 - - 850.828.805 919.974.007 - 919.974.007 - 211.100.520 7.415.912.085 55.683.337 432.878.502 3.395.953.615 7.204.811.565 - - Kontrol Gücü Olmayan Paylar - Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar 211.100.520 7.415.912.085 Geçmiş Yıllar ve Net Dönem Karı 432.878.502 3.340.270.278 7.204.811.565 Maddi Duran Aktüeryal Finansal Kardan Ayrılan Varlık Değer Kayıp/ Riskten Yabancı Para Kısıtlanmış Artış Fonları (Kazanç) Fonu Korunma Fonu Çevrim Farkları Yedekler Hisse Senedi İhraç Primleri Sermaye Karşılıklı İştirak Düzeltmesi Sermaye Farkları Düzeltmesi (-) Ödenmiş Sermaye Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler ve Giderler Geçmiş dönem konsolide finansal tabloların yeniden düzenlenmesine ilişkin açıklamalar Not 34’te yer almaktadır. 29 Mart 2013 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul’da 2012 yılı karından 120.000.000 TL (30 Mart 2012: 300.000.000 TL) nakit temettü (brüt hisse başına düşen kar payı: 0,03429 TL (2012: 0,0971 TL)) dağıtılmasına ilişkin karar oybirliği ile onaylanmıştır. Şirket’in kar dağıtım karar tarihi olan 29 Mart 2013 tarihi itibariyle 3,08% oranında nominal bedeli 1 TL olan kendi hisse senetlerine sahip olmasından dolayı Şirket’in sahip olduğu hisselere ilişkin temettü dağıtılan temettü tutarından netleştirilerek gösterilmektedir. Temettü ödemesi 30 Mayıs 2013 tarihinde tamamlanmıştır. Yine, 30 Ekim 2013 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’nda, geçmiş yıl karlarından 405.000.000 TL nakit temettü (brüt hisse başına düşen kar payı: 0,11571) dağıtılmasına ilişkin karar oybirliği ile onaylanmıştır. Temettü ödemesi 20 Kasım 2013 tarihinde tamamlanmıştır. 31 Aralık 2012 Geçmiş yıllar karlarından transfer Sermaye artışı Ödenen temettüler Toplam kapsamlı gelir/(gider) Diğer kapsamlı gelir/(gider) Net dönem karı Yeniden düzenlenmiş 1 Ocak 2012 (*) Zorunlu muhasebe politika değişikliğinin etkisi 1 Ocak 2012 (Daha önce raporlanan) (Bağımsız denetimden geçmiş) 31 Aralık 2013 21 21 Sermaye artışı 34 Not Geçmiş yıllar karlarından transfer Ödenen temettüler (**) Toplam kapsamlı gelir/(gider) Diğer kapsamlı gelir/(gider) Net dönem karı Yeniden düzenlenmiş 1 Ocak 2013 (*) Zorunlu muhasebe politika d eğişikliğinin etkisi 1 Ocak 2013 (Daha önce raporlanan) (Bağımsız denetimden geçmiş) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE NAKİT AKIM TABLOSU (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Bağımsız Denetimden (Bağımsız Denetimden Geçmiş) (Yeniden Geçmiş) Düzenlenmiş) Cari Dönem Geçmiş Dönem 1 Ocak1 OcakNot 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 1 – GRUP’UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU NOT 1 – GRUP’UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (devamı) Erdemir Grubu (“Grup”), ana şirket konumundaki Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. (“Erdemir” veya “Şirket”) ve hisselerinin çoğunluğuna veya etkin yönetimine sahip bulunduğu bağlı ortaklıklardan oluşmaktadır. Grup’un 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle personel sayısı aşağıdaki gibidir: 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Grup’un ana ortağı Ataer Holding A.Ş.’dir. Nihai ana ortağı ise Ordu Yardımlaşma Kurumu’dur. Ordu Yardımlaşma Kurumu (“OYAK”), özel hukuk hükümlerine tabi, mali ve idari bakımdan özerk, tüzel kişiliğe haiz bir kuruluş olup, 1 Mart 1961 tarihinde 205 sayılı yasa ile kurulmuştur. TSK mensuplarının “yardımlaşma ve emeklilik fonu” olan OYAK, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın öngördüğü sosyal güvenlik anlayışı içinde, üyelerine çeşitli hizmet ve faydalar sağlamaktadır. OYAK’ın sanayi, finans ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren altmışa yakın doğrudan ve dolaylı iştiraki de bulunmaktadır. OYAK ile ilgili detaylı bilgilere resmi internet sitesi olan (www. oyak.com.tr) adresinden ulaşılabilmektedir. Ereğli Demir ve Çelik Fab.T.A.Ş. İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. Erdemir Madencilik San. ve Tic. A.Ş. Erdemir Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. Erenco Erdemir Müh. Yön. ve Dan. Hiz. A.Ş. Erdemir Romania S.R.L. Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. 1960 yılında anonim şirket olarak Türkiye'de kurulmuştur. Şirket'in en önemli aktiviteleri arasında demir, çelik, alaşımlı ve alaşımsız demir, dökme ve pres çelik, kok kömürü ve her türlü demir çelik yan ürünü üretimi bulunmaktadır. Ereğli Demir ve Çelik Fab.T.A.Ş. İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. Erdemir Madencilik San. ve Tic. A.Ş. Erdemir Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. Erenco Erdemir Müh. Yön. ve Dan. Hiz. A.Ş. Erdemir Romania S.R.L. Erdemir Lojistik A.Ş. Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. hisse senetleri Borsa İstanbul’un kuruluşundan itibaren (1986 yılı) işlem görmektedir. Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin, esas faaliyet alanları ve Grup’un sermayelerine iştirak oranları aşağıdaki gibidir: Şirket İsmi İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. (“İSDEMİR”) Erdemir Madencilik San. ve Tic. A.Ş. Erdemir Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. Erenco Erdemir Müh. Yön. ve Dan. Hiz. A.Ş. Erdemir Romania S.R.L. Faaliyette Bulunduğu Ülke Türkiye Türkiye Türkiye Türkiye Romanya Faaliyet Alanı Demir ve Çelik Demir Cevheri, Pelet Demir ve Çelik Yönetim ve Danış. Demir ve Çelik 2013 İştirak Oranı % 95,07 2012 İştirak Oranı % 92,91 90,00 100 90,00 100 100 100 100 100 Uzun vadeli finansal varlıklar içinde yer alan Erdemir Gaz San. ve Tic. A.Ş. kurulduğu 21 Aralık 2004 tarihinden itibaren faaliyete geçmemesi ve konsolide finansal tabloları önemli düzeyde etkilememesi sebebiyle konsolidasyona dahil edilmemiştir (Not 5). 7 Mayıs 2012 tarihinde yapılan Erdemir Gaz San. ve Tic. A.Ş. Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’nda şirketin feshine karar verilmiştir. Ticaret sicilindeki kaydının kapatılmasına ilişkin tescil ile tasfiye işlemleri tamamlandığı 17 Temmuz 2013 tarihli 8365 sayılı Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayımlanmıştır. 8 Haziran 2012 tarihinde yapılan Erdemir Lojistik A.Ş. Yönetim Kurulu Toplantısı’nda Erdemir Lojistik A.Ş.’nin Erdemir Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. ile birleştirilmesine karar verilmiştir. 13 Şubat 2013 tarihi itibariyle birleşme işlemlerinin tescili tamamlanmıştır. Birleşme işleminin Grup’un finansal durumu üzerinde bir etkisi olmamıştır. İskenderun Demir ve Çelik A.Ş.'nin Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’nda alınan karar sonrasında, İsdemir’in sermayesi 483.126.252,12 TL’den 2.900.000.000,00 TL'ye çıkartılmıştır. Rüçhan hakkı kullanımı ile beraber, Şirket’in İskenderun Demir ve Çelik A.Ş.'deki iştirak payı %92,91'den %95,07'ye yükselmiştir. 29 Mart 2013 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul’da Şirket merkezinin İstanbul’a taşınmasına karar verilmiştir. 88 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Saat Ücretli Kişi 4.612 4.271 123 43 218 9.267 Aylık Ücretli 31 Aralık 2013 Kişi Kişi 1.824 6.436 1.255 5.526 148 271 95 138 160 160 52 270 3.534 12.801 Saat Ücretli Kişi 4.732 4.658 128 33 208 12 9.771 Aylık Ücretli 31 Aralık 2012 Kişi Kişi 1.898 6.630 885 5.543 145 273 86 119 180 180 72 280 8 20 3.274 13.045 NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar Grup, yasal defterlerini ve kanuni finansal tablolarını Türk Ticaret Kanunu (“TTK”) ve vergi mevzuatınca belirlenen muhasebe ilkelerine uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. İlişikteki yıl sonu finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri II, 14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) hükümleri uyarınca Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları'na (TMS) uygun olarak hazırlanmıştır. TMS; Türkiye Muhasebe Standartları, Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumlardan oluşmaktadır. Gerçeğe uygun değerinden taşınan türev finansal araçlar (Not 5 ve Not 7) ve işletme satın alım tarihinde belirlenen rayiç değeri üzerinden taşınan demir cevheri ile silisli sac üretiminde kullanılan sabit kıymetler hariç finansal tablolar maliyet esasına göre hazırlanmıştır. SPK mevzuatına göre raporlama yapan şirketler Tebliğin 5. Maddesine göre Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe Standartları’nı / Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile bunlara ilişkin ek ve yorumları (“TMS/TFRS”) uygularlar. Fonksiyonel ve raporlama para birimi Şirket'in ve Türkiye’de faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarının fonksiyonel ve raporlama para birimi 30 Haziran 2013 ve daha önceki dönemlerde Türk Lirası olarak kabul edilmiştir. 89 FİNANSAL BİLGİLER 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) Fonksiyonel ve raporlama para birimi (devamı) Fonksiyonel ve raporlama para birimi (devamı) 2012 yılında Şirket’in ve bağlı ortaklıklarından İskenderun ve Demir Çelik A.Ş. “İsdemir” ile Erdemir Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş.’nin “Ersem” satış ve tahsilat politikalarında bazı değişiklikler meydana gelmiştir. Yapılan çalışmalar ve geçerli para birimi değişikliğinin uygulanması tekniği açısından, Şirket’in ve bağlı ortaklıkları İsdemir ile Ersem’in fonksiyonel para birimi değişikliği koşulları Eylül 2013 başında oluşmakla birlikte; Şirket yönetimi 3’er aylık raporlama birimi bazında uygulama bütünlüğünü sağlamak ve benzer genel uygulamaları da dikkate alarak, fonksiyonel para birimi değişikliğinin 1 Temmuz 2013 tarihinden itibaren uygulanmasının daha uygun olacağını değerlendirmiş ve Şirket’in ve bağlı ortaklıkları İsdemir ile Ersem’in fonksiyonel para birimlerini 1 Temmuz 2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ABD Doları olarak değiştirmiştir. Erdemir Grubu 31 Mart 2012 tarihinden itibaren ürünlerinin Türk Lirası cinsinden vadeli satışının yapılmayacağını ve Türk Lirası cinsinden vade açılmayacağını müşterilerine web sitesi ve diğer iletişim kanalları aracılığıyla bildirmiştir. Bu tarihten itibaren Avrupa’ya yapılan ihracatlar hariç olmak üzere alınan yeni siparişler ve yapılan satış kontratları ABD Doları cinsinden yapılmaya başlanmıştır. Değişiklik tarihi itibariyle mevcut siparişler ve satış kontratları içinde Türk Lirası siparişler bulunduğundan Türk Lirası peşin ve vadeli satışların etkileri 2012 yılı içerisinde de devam etmiştir. 2012 yılı başından itibaren Erdemir Grubu’nun faaliyetlerinde yaşanan gelişmeler ve satış şartlarında yapılan değişiklikler çerçevesinde, Türk Lirası’nın piyasa ve faaliyet unsurları açısından Grup’un bulunduğu temel ekonomik çevreyi yansıtmadaki etkisi azalmış, bu nedenle Şirket ile Bağlı Ortaklıklarından İsdemir ve Ersem’in fonksiyonel para biriminin Türk Lirası’ndan ABD Doları’na değiştirilmesi hususu Grup bazında değerlendirilmeye alınmıştır. Türk Lirasının Grup’un içerisinde bulunduğu temel ekonomik çevreyi yansıtmaktaki etkisinin azalmasıyla birlikte, 2012 yılı içerisinde ve 2013 yılının ilk yarısında fiili satış tahsilatlarının önemli bir kısmının (%50’ye yakını) Türk Lirası cinsiden gerçekleşmesi nedeniyle, fonksiyonel para birimi değişikliği koşullarının tümünün oluşmadığı ve ilk 6 aylık finansal tablolarında da fonksiyonel para biriminin TL olarak devam etmesi görüşü Şirket Yönetimince benimsenmiştir. Bununla birlikte 2013 yılı içerisinde fiili satış tahsilatlarının ağırlıklı olarak ABD Doları cinsinden yapılması kararı doğrultusunda gerekli altyapı çalışmalarına başlanmış, bilgi işlem altyapısı ve çevrimiçi bankacılık sisteminde yapılan değişikliklere istinaden Erdemir Online web sitesi üzerinden müşterilere gerekli bilgilendirmeler yapılmış ve Eylül 2013 başından itibaren DBS (“Direkt Borçlanma Sistemi”) bankacılık sisteminde yalnızca ABD Doları cinsinden tahsilatlar yapılmaya başlanmıştır. 2013 yılının üçüncü çeyreğinde satış tahsilatlarının önemli bir oranının ABD Doları cinsinden yapılması nedeniyle geçiş koşulları 30 Eylül 2013 itibariyle tamamlanmış bulunmaktadır. 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Şirket’in Türkiye’de faaliyet gösteren diğer bağlı ortaklıkları Erdemir Madencilik San. ve Tic. A.Ş. “Ermaden” ile Erdemir Mühendislik Yönetim ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş “Erenco”nun fonksiyonel para birimleri daha önceki dönemlerde olduğu gibi Türk Lirası olarak kabul edilmiştir. Yapılan bu değişiklikle Şirket ve bağlı ortaklıklarından İsdemir ve Ersem, ABD Dolarını 1 Temmuz 2013 tarihinden başlayan 3’üncü çeyreklik dönem ile birlikte finansal raporlarındaki ölçüm kalemlerinde fonksiyonel raporlama para birimi olarak kullanmaya başlamıştır. Finansal tablolardaki ölçüm kalemi olarak seçilen para birimi hariç bütün para birimleri yabancı para olarak ele alınmaktadır. Böylece, TMS 21 “Yabancı Para Birimi Kur Farkı Değişikliklerinin Etkisi”ne göre, ABD Doları olarak gösterilmeyen işlem ve bakiyeler ABD Doları olarak tekrar hesaplanmaktadır. 1 Temmuz 2013 itibariyle fonksiyonel para biriminin ABD dolarına değiştirilmesi sonrası açıklanan finansal tablolar ile fonksiyonel para birimi değişikliği yapılmamış olsaydı Türk Lirası fonksiyonel para birimine göre açıklanacak finansal tablolar arasındaki farklar aşağıdaki gibidir: (ABD Doları Fonksiyonel (Fonksiyonel Para Birimi Değişikliği Para Birimi Uygulamasıyla Yapılmamış Olsaydı Halka Açıklanan Halka Açıklanacak Türk Lirası) Türk Lirası) 31.Ara.13 31.Ara.13 Yukarıdaki gelişmelere istinaden Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş.’nin fonksiyonel para biriminin Türk Lirası’ndan ABD Doları’na değiştirilmesi ve bağlı ortaklıklarından İsdemir ve Ersem’in fonksiyonel para birimlerinin Türk Lirası’ndan ABD Doları’na değiştirilmesinin bir zorunluluk haline geldiği kanaati Şirket Yönetiminde oluşmuştur. Şirket’in ve bağlı ortaklıklarından İsdemir ve Ersem’in faaliyetleri üzerinde ABD Doları’nın etkisi bilanço tarihi itibariyle önemlidir ve ABD Doları Şirket’le ve bağlı ortaklıkları İsdemir ve Ersem ile ilişkili durumların altında yatan ekonomik özü daha doğru yansıtmaktadır. Yukarıda bahsedilen gelişmeler doğrultusunda Şirket’in ve bağlı ortaklıkları İsdemir ile Ersem’in halihazırda Türk Lirası olan fonksiyonel para birimlerinin, TMS 21 “Kur Değişiminin Etkileri” kapsamında ABD Doları olarak değiştirilmesine Şirket Yönetimi tarafından karar verilmiştir. 90 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Toplam Varlıklar Kısa Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Yükümlülükler Özsermaye Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Kontrol Gücü Olmayan Paylar Toplam Özsermaye ve Yükümlülükler 6.008.498.444 8.025.985.849 14.034.484.293 2.475.405.792 2.852.258.782 8.706.819.719 8.466.789.905 240.029.814 14.034.484.293 5.792.170.714 7.268.531.217 13.060.701.931 2.462.319.357 2.660.478.208 7.937.904.366 7.719.689.931 218.214.435 13.060.701.931 (Fark) 31.Ara.13 216.327.730 757.454.632 973.782.362 13.086.435 191.780.574 768.915.353 747.099.974 21.815.379 973.782.362 91 FİNANSAL BİLGİLER 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) Fonksiyonel ve raporlama para birimi (devamı) Sunum para birimine çevrim 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Grup’un konsolide finansal tablolarının sunum para birimi TL’dir. UMS 21 (“Kur Değişimlerinin Etkileri”) kapsamında Şirket ve İsdemir ile Ersem için ABD Doları, Erdemir Romanya için Avro olarak hazırlanan finansal tablolar aşağıdaki yöntemle TL’ye çevrilmiştir: (Fark) 31.Ara.13 44.350.923 (46.552.108) (2.201.185) (66.499.971) TMS 21 “Yabancı Para Birimi Kur Farkı Değişikliklerinin Etkisi”’ne göre fonksiyonel para birimi değişikliklerinin ileriye dönük olarak uygulanması gerektiğinden 30 Haziran 2013 tarihine kadar açıklanmış geçmiş dönemlere ilişkin finansal tablolarda ve dipnotlarında herhangi bir düzeltme yapılmamıştır. Geçerli para birimi değişikliği nedeniyle 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolarının hazırlanabilmesi amacıyla, geçerli para birimi değişikliği yapacak olan Şirket ve bağlı ortaklıklarının 30 Haziran 2013 tarihli, gelir tablolarındaki tüm tutarlar yıllık ortalama alış kuru ile bilançolarındaki tüm tutarlar ise 30 Haziran 2013 tarihli ABD Doları Merkez Bankası döviz alış kuru olan 1,9248 ile ABD Dolarına çevrilmiş ve bu tutarlar maddi ve maddi olmayan duran varlıklar, yatırım amaçlı gayrimenkuller, stoklar ve özkaynaklar gibi parasal olmayan bilanço kalemlerinin 1 Temmuz 2013 tarihi itibariyle maliyet tutarı olarak alınmıştır. Bu kalemlere ilişkin 1 Temmuz – 31 Aralık 2013 dönemi hareketleri ve gelir tablosu kalemleri, işlem tarihlerindeki döviz kurlarından (veya uygun olduğunda aylık ortalama kurlar kullanılarak) ABD Dolarına çevrilmiştir. Çevrim işlemi sonucu oluşan çevrim farkı geliri finansal gelirler/(giderler) altında kur farkı geliri/(gideri) olarak net gösterilmektedir. a) 31 Aralık 2013 tarihli bilançodaki varlık ve yükümlülükler, 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle Merkez Bankası tarafından açıklanan döviz alış kurları olan 2,1343 TL = 1 ABD Doları ve 2,9365 TL = 1Avro kullanılarak TL’ye çevrilmiştir (31 Aralık 2012: 1,7826 TL = 1 ABD Doları 2,3517 TL = 1Avro). b) 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren yıla ait gelir tabloları, 2013 yılı Ocak-Aralık dönemi yıllık ortalama 1,9022 TL = 1 ABD Doları ve 2,5277 TL = 1 Avro olan döviz kurları kullanılarak TL’ye çevrilmiştir. c) Ortaya çıkan tüm kur farkları, yabancı para çevrim farkı adı altında diğer kapsamlı gelir tablosunda gösterilmiştir. d) Sermaye, sermaye ve diğer yedekler ekli finansal tablolarda yasal kayıtlardaki değerleri ile gösterilmektedir. Bu kalemlerin tarihi değerlerin sunum para birimine çevriminden oluşan değerleri ile yasal kayıtlardan taşınan değerleri arasındaki çevrimden oluşan farklar özkaynaklarda yabancı para çevrim farkları olarak muhasebeleştirilir. İşletmenin sürekliliği Grup konsolide finansal tablolarını işletmenin sürekliliği ilkesine göre hazırlamıştır. Konsolide finansal tabloların onaylanması Yurtdışındaki bağlı ortaklık için fonksiyonel ve ulusal para birimi Konsolide finansal tablolar, Yönetim Kurulu tarafından onaylanmış ve 13 Şubat 2014 tarihinde yayımlanması için yetki verilmiştir. Genel Kurul’un finansal tabloları değiştirme yetkisi bulunmaktadır. Erdemir Romania S.R.L yabancı tüzel kişilik olarak kurulmuştur. 2.2 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar Romanya’da faaliyet gösteren bağlı ortaklığın finansal tabloları, faaliyet gösterdiği ülkede geçerli olan mevzuata göre hazırlanmış olup UFRS’ye uygunluk açısından gerekli tashih ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir. Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Herhangi bir geçiş hükmünün yer almadığı değişiklikler, muhasebe politikasında isteğe bağlı yapılan önemli değişiklikler veya tespit edilen muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. Romanya’da kurulu bağlı ortaklığın daha önce Rumen Leyi olan fonksiyonel para birimi 2012 yılında meydana gelen satış şartlarındaki değişikliklerden ötürü 1 Ocak 2012 tarihinden geçerli olmak üzere Avro olarak değiştirilmiştir. Yapılan değişikliğin geçmiş yıllar finansal tablolarına bir etkisi bulunmamaktadır. 2.3 Konsolidasyon Esasları Konsolide finansal tablolar ana ortaklık Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. ile bağlı ortaklıklarının aşağıdaki maddelerde belirtilen esaslara göre hazırlanan hesaplarını kapsamaktadır. Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, kanuni kayıtlarına Seri II, 14.1 No’lu Tebliğ hükümleri uyarınca KGK tarafından yürürlüğe konulmuş olan TMS/TFRS’ye uygunluk ve Grup tarafından uygulanan muhasebe politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından gerekli düzeltmeler ve sınıflandırmalar yapılmıştır. Bağlı ortaklıklar, Erdemir’in yatırım yaptığı işletmeyle olan ilişkisinden dolayı değişken getirilere maruz kaldığı veya bu getirilerde hak sahibi olduğu, aynı zamanda bu getirileri yatırım yaptığı işletme üzerindeki gücüyle etkileme imkânına sahip olmasından ötürü kontrol yetkisine sahip olduğu şirketleri ifade eder. 92 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 93 FİNANSAL BİLGİLER Hasılat Satışların Maliyeti (-) Brüt Kar Vergi Öncesi Kar (ABD Doları Fonksiyonel (Fonksiyonel Para Birimi Değişikliği Para Birimi Uygulamasıyla Yapılmamış Olsaydı Halka Açıklanan Halka Açıklanacak Türk Lirası) Türk Lirası) 31.Ara.13 31.Ara.13 9.780.751.418 9.736.400.495 (7.875.300.085) (7.921.852.193) 1.858.899.225 1.861.100.410 1.248.161.209 1.314.661.180 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.3 Konsolidasyon Esasları (devamı) 2.5 Grup’un Muhasebe Politikalarını Uygularken Aldığı Kritik Kararlar ve Varsayımlar (devamı) Bağlı ortaklıklar, faaliyetleri üzerindeki kontrolün Grup’a transfer olduğu tarihten itibaren konsolidasyon kapsamına alınmış ve kontrolün ortadan kalktığı tarihte de konsolidasyon kapsamından çıkartılmıştır. 2.5.2 Ertelenmiş vergi Bağlı Ortaklıkların, finansal durum tabloları ve gelir tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş ve Erdemir’in sahip olduğu bağlı ortaklıkların kayıtlı değerleri ile özkaynakları karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Şirket ile bağlı ortaklıklar arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon sırasında mahsup edilmiştir. Şirket’in sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili özkaynakları ve gelir tablosu hesaplarından netleştirilmiştir. 31 Aralık 2013 ve 2012 tarihleri itibariyle konsolidasyon kapsamında yer alan bağlı ortaklıklardaki Erdemir’in doğrudan ve dolaylı oy hakları ile etkin ortaklık oranları (%) ve faaliyet gösterilen ülkelere göre geçerli para birimleri aşağıda gösterilmiştir: İsdemir Ersem Ermaden Erenco Erdemir Romania S.R.L. Geçerli para birimi ABD Doları ABD Doları Türk Lirası Türk Lirası Avro 31.Ara.13 Oy hakkı oranı 95,07 100,00 90,00 100,00 100,00 Etkin Geçerli para birimi ortaklık oranı 95,07 Türk Lirası 100,00 Türk Lirası 90,00 Türk Lirası 100,00 Türk Lirası 100,00 Avro 31.Ara.12 Oy hakkı Etkin oranı ortaklık oranı 92,91 92,91 100,00 100,00 90,00 90,00 100,00 100,00 100,00 100,00 Grup’un, toplam oy haklarının %20’nin altında olduğu veya Grup’un önemli bir etkiye sahip olmadığı ve aktif piyasalarda kote pazar fiyatları olan ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde hesaplanabilen satılmaya hazır finansal varlıklar, gerçeğe uygun değerleriyle konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Bağlı ortaklıkların net varlıklarında ve faaliyet sonuçlarında ana ortaklık dışı paya sahip hissedarların payları, konsolide finansal durum tablosu ve kar veya zarar tablosunda “ana ortaklık dışı paylar” olarak gösterilmektedir. 2.4 Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Mali durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup’un konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı hazırlanmaktadır. Cari dönem finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır. Yeniden düzenlenmiş finansal tablolara ilişkin detaylı bilgiler Not 34’te sunulmuştur. 2.5 Grup’un Muhasebe Politikalarını Uygularken Aldığı Kritik Kararlar ve Varsayımlar Grup, finansal tabloları hazırlarken geleceğe yönelik tahmin ve varsayımlarda bulunmaktadır. Muhasebe tahminleri nadiren gerçekleşenlerle birebir aynı sonuçları vermektedir. Gelecek finansal raporlama döneminde, varlık ve yükümlülüklerin kayıtlı değerinde önemli düzeltmelere neden olabilecek tahmin ve varsayımlar aşağıda belirtilmiştir: 2.5.1 Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların faydalı ömürleri Grup duran varlıklarının üzerinden üretim miktarlarını ve Not 2.9.3 ve 2.9.4’te belirtilen faydalı ömürleri dikkate alarak amortisman ayırmaktadır (Not 13, Not 14). 94 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Grup, vergiye esas yasal mali tabloları ile TFRS’ye göre hazırlanmış mali tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü muhasebeleştirmektedir. Söz konusu farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas tutarlarının yasal mali tablolar ile TFRS’ye göre hazırlanan mali tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmaktadır. Grup’un gelecekte oluşacak karlardan indirilebilecek kullanılmamış mali zararlar ve diğer indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları bulunmaktadır. Ertelenmiş vergi varlıklarının kısmen ya da tamamen geri kazanılabilir tutarı mevcut koşullar altında tahmin edilmiştir. Değerlendirme sırasında, gelecekteki kar projeksiyonları, cari dönemlerde oluşan zararlar, kullanılmamış zararların ve diğer vergi varlıklarının son kullanılabileceği tarihler göz önünde bulundurulmuştur (Not 28). 2.5.3 Türev enstrümanlarının rayiç değerleri Grup, türev enstrümanlarını gerçekleşme tarihindeki kur ve faiz tahminleri üzerinden hesaplanmış bilanço tarihi itibariyle tahmini piyasa değerleri tahminlerini baz alarak değerlemektedir (Not 5, Not 7, Not 31). 2.5.4 Şüpheli alacak karşılığı Şüpheli alacak karşılıkları, yönetimin bilanço tarihi itibariyle varolan ancak cari ekonomik koşullar çerçevesinde tahsil edilememe riski olan alacaklara ait gelecekteki zararları karşılayacağına inandığı tutarları yansıtmaktadır. Alacakların değer düşüklüğüne uğrayıp uğramadığı değerlendirilirken borçluların geçmiş performansları, piyasadaki kredibiliteleri ve bilanço tarihinden finansal tabloların onaylanma tarihine kadar olan performansları ile yeniden görüşülen koşullar da dikkate alınmaktadır. İlgili bilanço tarihi itibariyle ilgili karşılıklar Not 8 ve Not 9’da yer almaktadır. 2.5.5 Stok değer düşüklüğü karşılığı Stok değer düşüklüğü ile ilgili olarak stoklar fiziksel olarak ve ne kadar geçmişten geldiği incelenmekte, teknik personelin görüşleri doğrultusunda kullanılabilirliği belirlenmekte ve kullanılamayacak olduğu tahmin edilen kalemler için karşılık ayrılmaktadır. Stokların net gerçekleşebilir değerinin belirlenmesinde de liste satış fiyatları ve yıl içinde verilen ortalama iskonto oranlarına ilişkin veriler kullanılmakta ve katlanılacak satış giderlerine ilişkin tahminler yapılmaktadır. Bu çalışmalar sonucunda net gerçekleşebilir değeri maliyet değerinin altında olan ve uzun süredir hareket görmeyen stoklar için ayrılan karşılık Not 10’da yer almaktadır. 2.5.6 Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin yükümlülükler Grup çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin yükümlülüklerinin hesaplamasında iskonto oranı, enflasyon oranı, reel maaş artış oranı, kendi isteğiyle ayrılma olasılığı gibi çeşitli aktüeryal varsayımlarda bulunmaktadır. Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklara ilişkin detaylar Not 16’da yer almaktadır. 2.5.7 Dava Karşılıkları Davalara ilişkin karşılık ayırırken davaların kaybedilme olasılıkları ve kaybedilme durumunda ortaya çıkacak yükümlülükler Grup Hukuk Müşaviri ve uzman görüşleri alınarak Grup Yönetimi tarafından değerlendirilir. Grup Yönetimi en iyi tahminlere dayanarak dava karşılık tutarını belirler. İlgili bilanço tarihi itibariyle dava karşılıkları Not 17’de yer almaktadır. 95 FİNANSAL BİLGİLER 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.6 Netleştirme 2.7 Yeni ve Revize Edilmiş Finansal Raporlama Standartları (devamı) Finansal varlıklar ve yükümlülükler, yasal olarak netleştirme hakkı var olması, net olarak ödenmesi veya tahsilinin mümkün olması veya varlığın elde edilmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesinin eş zamanlı olarak gerçekleşebilmesi halinde, bilançoda net değerleri ile gösterilirler. TMS 27 “Bireysel Finansal Tablolar” (Değişiklik): TFRS 10’nun ve TFRS 12’nin yayınlanmasının sonucu olarak, KGK TMS 27’de de değişiklikler yapmıştır. Yapılan değişiklikler sonucunda, artık TMS 27 sadece bağlı ortaklık, müştereken kontrol edilen işletmeler ve iştiraklerin bireysel finansal tablolarda muhasebeleştirilmesi konularını içermektedir. Söz konusu değişikliğin Grup’un finansal durumu veya performansı üzerinde bir etkisi olmamıştır. 2.7 Yeni ve Revize Edilmiş Finansal Raporlama Standartları 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle sona eren hesap dönemine ait yıl sonu konsolide finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle geçerli yeni ve değiştirilmiş TFRS standartları ve TFRYK yorumları dışında önceki yılda kullanılanlar ile tutarlı olarak uygulanmıştır. Bu standartların ve yorumların Grup’un mali durumu ve performansı üzerindeki etkileri ilgili paragraflarda açıklanmıştır. 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren geçerli olan yeni standart, değişiklik ve yorumlar: TFRS 7 “Finansal Araçlar: Açıklamalar – Finansal Varlık ve Borçların Netleştirilmesi” (Değişiklik): Değişiklik işletmenin finansal araçlarını netleştirmeye ilişkin hakları ve ilgili düzenlemeler (örnek teminat sözleşmeleri) konusunda bazı bilgileri açıklamasını gerektirmektedir. Getirilen açıklamalar finansal tablo kullanıcılarına i)Netleştirilen işlemlerin şirketin finansal durumuna etkilerinin ve muhtemel etkilerinin değerlendirilmesi için ve ii)TFRS’ye göre ve diğer genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre hazırlanmış finansal tabloların karşılaştırılması ve analiz edilmesi için faydalı bilgiler sunmaktadır. Yeni açıklamalar TMS 32 uyarınca bilançoda netleştirilen tüm finansal araçlar için verilmelidir. Söz konusu açıklamalar TMS 32 uyarınca bilançoda netleştirilememiş olsa dahi uygulanabilir ana netleştirme düzenlemesine veya benzer bir anlaşmaya tabi olan finansal araçlar için de geçerlidir. Değişiklik sadece açıklama esaslarını etkilemektedir ve Grup’un yıl sonu konsolide finansal tabloları üzerinde bir etkisi olmamıştır. TMS “1 Finansal Tabloların Sunumu” (Değişiklik) – Diğer Kapsamlı Gelir Tablosu Unsurlarının Sunumu: Yapılan değişiklikler diğer kapsamlı gelir tablosunda gösterilen kalemlerin sadece gruplamasını değiştirmektedir. Bundan sonra diğer kapsamlı gelir tablosunda ileriki bir tarihte gelir tablosuna sınıflanabilecek (veya geri döndürülebilecek) kalemlerin hiçbir zaman gelir tablosuna sınıflanamayacak kalemlerden ayrı gösterilmesi gerekmektedir. Değişiklik sadece sunum esaslarını etkilemiştir ve Grup’un finansal durumu veya performansı üzerinde bir etkisi olmamıştır. TMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” (Değişiklik): Standartta yapılan değişiklik kapsamında birçok konuya açıklık getirilmiş veya uygulamada değişiklik yapılmıştır. Yapılan birçok değişiklikten en önemlileri tazminat yükümlülüğü aralığı mekanizması uygulamasının kaldırılması, tanımlanmış fayda planlarında aktüeryal kar/zararının diğer kapsamlı gelir altında yansıtılması ve kısa ve uzun vadeli personel sosyal hakları ayrımının artık personelin hak etmesi prensibine göre değil de yükümlülüğün tahmini ödeme tarihine göre belirlenmesidir. Grup, aktüeryal kazanç/kayıplarını bu değişiklik öncesi gelir tablosunda muhasebeleştirmekteydi. Aktüeryal kazanç/kaybın diğer kapsamlı gelir altında muhasebeleştirilmesi sonucu oluşan değişikliğin Grup’un finansal durumu ve performansı üzerindeki etkisi geçmişe dönük olarak Not 34’te açıklanmıştır. Ayrıca, kısa ve uzun vadeli personel sosyal haklarının sunumunda oluşan değişiklik kapsamında, kısa vadeli borç karşılıklarında sunulan kullanılmamış izin karşılıkları, geriye dönük olarak uzun vadeli çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılık olarak sınıflandırılmıştır. 96 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR TMS 28 “İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar” (Değişiklik): TFRS 11’in ve TFRS 12’nin yayınlanmasının sonucu olarak, KGK TMS 28’de de değişiklikler yapmış ve standardın ismini TMS 28 İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar olarak değiştirmiştir. Yapılan değişiklikler ile iştiraklerin yanı sıra, iş ortaklıklarında da özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirme getirilmiştir. Söz konusu standardın Grup’un finansal durumu veya performansı üzerinde hiçbir etkisi olmamıştır. TFRS 10 “Konsolide Finansal Tablolar”: TFRS 10 - TMS 27 Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar Standardının konsolidasyona ilişkin kısmının yerini almıştır. Hangi şirketlerin konsolide edileceğini belirlemede kullanılacak yeni bir “kontrol” tanımı yapılmıştır. Mali tablo hazırlayıcılarına karar vermeleri için daha fazla alan bırakan, ilke bazlı bir standarttır. Söz konusu standardın Grup’un finansal durumu veya performansı üzerinde hiçbir etkisi olmamıştır. TFRS 11 “Müşterek Düzenlemeler”: Standart müşterek yönetilen iş ortaklıklarının ve müşterek faaliyetlerin nasıl muhasebeleştirileceğini düzenlemektedir. Yeni standart kapsamında, artık iş ortaklıklarının oransal konsolidasyona tabi tutulmasına izin verilmemektedir. Söz konusu standardın Grup’un finansal durumu veya performansı üzerinde hiçbir etkisi olmamıştır. TFRS 12 “Diğer İşletmelerdeki Yatırımların Açıklamaları”: TFRS 12 iştirakler, iş ortaklıkları, bağlı ortaklıklar ve yapısal işletmelere ilişkin verilmesi gereken tüm dipnot açıklama gerekliliklerini içermektedir. Söz konusu standart sadece sunum esasları ile ilgilidir ve Grup’un yıl sonunda verdiği açıklamalar üzerinde bir etkisi olmamıştır. TFRS 13 “Gerçeğe Uygun Değerin Ölçümü”: Yeni standart gerçeğe uygun değerin TFRS kapsamında nasıl ölçüleceğini açıklamakla beraber, gerçeğe uygun değerin ne zaman kullanılabileceği ve/veya kullanılması gerektiği konusunda bir değişiklik getirmemektedir. Tüm gerçeğe uygun değer ölçümleri için rehber niteliğindedir. Yeni standart ayrıca, gerçeğe uygun değer ölçümleri ile ilgili ek açıklama yükümlülükleri getirmektedir. Yeni açıklamaların sadece TFRS 13’ün uygulamaya başlandığı dönemden itibaren verilmesi gerekmektedir. Söz konusu açıklamaların finansal araçlara ilişkin olanlarının bazılarının TMS 34.16 A (j) uyarınca finansal tablolarda da sunulması gerekmektedir. Standardın Grup’un yıl sonu konsolide finansal tabloları üzerinde bir etkisi olmamıştır. TFRYK 20 “Yerüstü Maden İşletmelerinde Üretim Aşamasındaki Hafriyat (Dekapaj) Maliyetleri”: Yorum, üretim aşamasındaki hafriyatların ne zaman ve hangi koşullarda varlık olarak muhasebeleşeceği, muhasebeleşen varlığın ilk kayda alma ve sonraki dönemlerde nasıl ölçüleceğine açıklık getirmektedir. Söz konusu yorum Grup için geçerli olmakla beraber cari dönemde standarda uyan bir işlem gerçekleşmediğinden Grup’un finansal durumu veya performansı üzerinde bir etkisi olmamıştır. 97 FİNANSAL BİLGİLER 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.7 Yeni ve Revize Edilmiş Finansal Raporlama Standartları (devamı) 2.7 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) Uygulama Rehberi (TFRS 10, TFRS 11 ve TFRS 12 değişiklik): Değişiklikler geriye dönük düzeltme yapma gerekliliğini ortadan kaldırmak amacıyla sadece uygulama rehberinde yapılmıştır. İlk uygulama tarihi “TFRS 10’un ilk defa uygulandığı yıllık hesap döneminin başlangıcı” olarak tanımlanmıştır. Kontrolün olup olmadığı değerlendirmesi karşılaştırmalı sunulan dönemin başı yerine ilk uygulama tarihinde yapılacaktır. Eğer TFRS 10’a göre kontrol değerlendirmesi TMS 27/TMSYK 12’ye göre yapılandan farklı ise geriye dönük düzeltme etkileri saptanmalıdır. Ancak, kontrol değerlendirmesi aynı ise geriye dönük düzeltme gerekmez. Eğer birden fazla karşılaştırmalı dönem sunuluyorsa, sadece bir dönemin geriye dönük düzeltilmesine izin verilmiştir. KGK, aynı sebeplerle TFRS 11 ve TFRS 12 uygulama rehberlerinde de değişiklik yapmış ve geçiş hükümlerini kolaylaştırmıştır. Bu değişiklik henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. Değişikliğin Grup’un finansal durumu ve performansı üzerinde bir etkisi olmamıştır. Yayımlanan ama yürürlüğe girmemiş ve erken uygulamaya konulmayan standartlar (devamı) TFRS’deki İyileştirmeler: 1 Ocak 2013 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olan ve aşağıda açıklanan 2009-2011 dönemi yıllık TFRS iyileştirmelerinin Grup’un finansal durumu veya performansı üzerinde bir etkisi olmamıştır. TMS 1 “Finansal Tabloların Sunuşu” İhtiyari karşılaştırmalı ek bilgi ile asgari sunumu mecburi olan karşılaştırmalı bilgiler arasındaki farka açıklık getirilmiştir. TMS 16 “Maddi Duran Varlıklar” Maddi duran varlık tanımına uyan yedek parça ve bakım ekipmanlarının stok olmadığı konusuna açıklık getirilmiştir. TMS 32 “Finansal Araçlar: Sunum” Hisse senedi sahiplerine yapılan dağıtımların vergi etkisinin TMS 12 kapsamında muhasebeleştirilmesi gerektiğine açıklık getirilmiştir. Değişiklik, TMS 32’de bulun mevcut yükümlülükleri ortadan kaldırıp şirketlerin hisse senedi sahiplerine yaptığı dağıtımlardan doğan her türlü gelir vergisinin TMS 12 hükümleri çerçevesinde muhasebeleştirmesini gerektirmektedir. TMS 34 “Ara Dönem Finansal Raporlama” TMS 34’te her bir faaliyet bölümüne ilişkin toplam bölüm varlıkları ve borçları ile ilgili istenen açıklamalara açıklık getirilmiştir. Faaliyet bölümlerinin toplam varlıkları ve borçları sadece bu bilgiler işletmenin faaliyetlerine ilişkin karar almaya yetkili merciine düzenli olarak raporlanıyorsa ve açıklanan toplam tutarlarda bir önceki yıllık mali tablolara göre önemli değişiklik olduysa açıklanmalıdır. Yayımlanan ama yürürlüğe girmemiş ve erken uygulamaya konulmayan standartlar Konsolide finansal tabloların onaylanma tarihi itibariyle yayımlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulanmaya başlanmamış yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler aşağıdaki gibidir. Grup aksi belirtilmedikçe yeni standart ve yorumların yürürlüğe girmesinden sonra konsolide finansal tablolarını ve dipnotlarını etkileyecek gerekli değişiklikleri yapacaktır. 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR TFRS 9 “Finansal Araçlar – Sınıflandırma ve Açıklama”: Aralık 2011 de yapılan değişiklikle yeni standart, 1 Ocak 2015 tarihi ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olacaktır. TFRS 9 Finansal Araçlar standardının ilk safhası finansal varlıkların ve yükümlülüklerin ölçülmesi ve sınıflandırılmasına ilişkin yeni hükümler getirmektedir. TFRS 9’a yapılan değişiklikler esas olarak finansal varlıkların sınıflama ve ölçümü ile gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılan finansal yükümlülüklerin ölçümünü etkileyecektir. Bu tür finansal yükümlülüklerin gerçeğe uygun değer değişikliklerinin kredi riskine ilişkin olan kısmının diğer kapsamlı gelir tablosunda sunumunu gerektirmektedir. Standardın erken uygulanmasına izin verilmektedir. Bu standart henüz Avrupa Birliği tarafından onaylanmamıştır. Grup, standardın finansal durumu ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir. TFRYK Yorum 21 “Vergi ve Vergi Benzeri Yükümlülükler”: Bu yorum, , vergi ve vergi benzeri yükümlülüğün işletme tarafından, ödemeyi ortaya çıkaran eylemin ilgili yasalar çerçevesinde gerçekleştiği anda kaydedilmesi gerektiğine açıklık getirmektedir. Aynı zamanda bu yorum, vergi ve vergi benzeri yükümlülüğün sadece ilgili yasalar çerçevesinde ödemeyi ortaya çıkaran eylemin bir dönem içerisinde kademeli olarak gerçekleşmesi halinde kademeli olarak tahakkuk edebileceğine açıklık getirmektedir. Asgari bir eşiğin aşılması halinde ortaya çıkan bir zorunlu verginin, asgari eşik aşılmadan yükümlülük olarak kayıtlara alınamayacaktır. Bu yorum 1 Ocak 2014 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olup erken uygulamaya izin verilmektedir. Bu yorumun geçmişe dönük olarak uygulanması zorunludur. Söz konusu yorum Grup için geçerli değildir ve Grup’un finansal durumu veya performansı üzerinde etkisi olması beklenmemektedir. TMS 36 “Varlıklarda Değer Düşüklüğü - Finansal olmayan varlıklar için geri kazanılabilir değer açıklamaları” (Değişiklik): TMSK, TFRS 13 ‘Gerçeğe uygun değer ölçümleri’ne getirilen değişiklikten sonra TMS 36 Varlıklarda değer düşüklüğü standardındaki değer düşüklüğüne uğramış varlıkların geri kazanılabilir değerlerine ilişkin bazı açıklama hükümlerini değiştirilmiştir. Değişiklik, değer düşüklüğüne uğramış varlıkların (ya da bir varlık grubunun) gerçeğe uygun değerinden elden çıkarma maliyetleri düşülmüş geri kazanılabilir tutarının ölçümü ile ilgili ek açıklama hükümleri getirmiştir. Bu değişiklik, 1 Ocak 2014 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geriye dönük olarak uygulanacaktır. İşletme TFRS 13’ü uygulamışsa erken uygulamaya izin verilmektedir. Söz konusu standardın Grup’un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olması beklenmemektedir. TMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme – Türev ürünlerin devri ve riskten korunma muhasebesinin devamlılığı” (Değişiklik): TMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme standardına getirilen değişiklik, finansal riskten korunma aracının kanunen ya da düzenlemeler sonucunda merkezi bir karşı tarafa devredilmesi durumunda riskten korunma muhasebesinin durdurulmasını zorunlu kılan hükme dar bir istisna getirmektedir. Bu değişiklik, 1 Ocak 2014 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geriye dönük olarak uygulanacaktır. Söz konusu standardın Grup’un finansal durumu veya performansı üzerinde bir etkisi olması beklenmemektedir. TMS 32 “Finansal Araçlar: Sunum - Finansal Varlık ve Borçların Netleştirilmesi” (Değişiklik): Değişiklik “muhasebeleştirilen tutarları netleştirme konusunda mevcut yasal bir hakkının bulunması” ifadesinin anlamına açıklık getirmekte ve TMS 32 netleştirme prensibinin eş zamanlı olarak gerçekleşmeyen ve brüt ödeme yapılan hesaplaşma (takas büroları gibi) sistemlerindeki uygulama alanına açıklık getirmektedir. Değişiklikler 1 Ocak 2014 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geriye dönük olarak uygulanacaktır. Söz konusu standardın Grup’un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olması beklenmemektedir. 98 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 99 FİNANSAL BİLGİLER 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.7 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) 2.7 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) Uluslararası Muhasebe Standartları Kurumu (UMSK) tarafından yayınlanmış fakat KGK tarafından yayınlanmamış yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar: Yıllık İyileştirmeler - 2010–2012 Dönemi (devamı) Aşağıda listelenen yeni standartlar, yorumlar ve mevcut UFRS değişiklikleri UMSK tarafından yayınlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiştir. Bu yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler henüz KGK tarafından TFRS’ye uyarlanmamıştır/yayınlanmamıştır ve bu sebeple TFRS’nin bir parçasını oluşturmazlar. Grup konsolide finansal tablolarında ve dipnotlarda gerekli değişiklikleri bu standart ve yorumlar TFRS’de yürürlüğe girdikten sonra yapacaktır. UFRS 10 “Konsolide Finansal Tablolar” (değişiklik): UFRS 10 standardı yatırım şirketi tanımına uyan şirketlerin konsolidasyon hükümlerinden muaf tutulmasına ilişkin bir istisna getirmek için değiştirilmiştir. Konsolidasyon hükümlerine getirilen istisna ile yatırım şirketlerinin bağlı ortaklıklarını UFRS 9 Finansal Araçlar standardı hükümleri çerçevesinde gerçeğe uygun değerden muhasebeleştirmeleri gerekmektedir. Söz konusu değişikliğin Grup’un finansal durumu ve performansı üzerinde hiç bir etkisinin olması beklenmemektedir. UFRS 9 “Finansal Araçlar – Riskten Korunma Muhasebesi ve UFRS 9, UFRS 7 ve UMS 39’daki değişiklikler – UFRS 9 (2013)” UMSK Kasım 2013’de, yeni riskten korunma muhasebesi gerekliliklerini ve UMS 39 ve UFRS 7’deki ilgili değişiklikleri içeren UFRS 9’un yeni bir versiyonunu yayınlamıştır. İşletmeler tüm riskten korunma işlemleri için UMS 39’un riskten korunma muhasebesi gerekliliklerini uygulamaya devam etmek üzere muhasebe politikası seçimi yapabilirler. Bu Standart’ın zorunlu bir geçerlilik tarihi yoktur, fakat halen uygulanabilir durumdadır ve yeni bir zorunlu geçerlilik tarihi, UMSK projenin değer düşüklüğü fazını bitirdikten sonra belirlenecektir. Grup, standardın finansal durumu ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir. UFRS’deki İyileştirmeler: UMSK, Aralık 2013’de ‘2010–2012 dönemi’ ve ‘2011–2013 Dönemi’ olmak üzere iki dizi ‘UFRS’de Yıllık İyileştirmeler’ yayınlamıştır. Standartların “Karar Gerekçeleri”ni etkileyen değişiklikler haricinde değişiklikler 1 Temmuz 2014’den itibaren geçerlidir. Yıllık iyileştirmeler - 2010–2012 Dönemi UFRS 2 “Hisse Bazlı Ödemeler”: Hakediş koşulları ile ilgili tanımlar değişmiş olup sorunları gidermek için performans koşulu ve hizmet koşulu tanımlanmıştır. Değişiklik ileriye dönük olarak uygulanacaktır. UFRS 3 “İşletme Birleşmeleri”: Bir işletme birleşmesindeki özkaynak olarak sınıflanmayan koşullu bedel, UFRS 9 Finansal Araçlar kapsamında olsun ya da olmasın sonraki dönemlerde gerçeğe uygun değerinden ölçülerek kar veya zararda muhasebeleşir. Değişiklik işletme birleşmeleri için ileriye dönük olarak uygulanacaktır. UFRS 8 “Faaliyet Bölümleri”: Değişiklikler şu şekildedir: i) Faaliyet bölümleri standardın ana ilkeleri ile tutarlı olarak birleştirilebilir/ toplulaştırılabilir. ii) Faaliyet varlıklarının toplam varlıklar ile mutabakatı, bu mutabakat işletmenin faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili yöneticiye raporlanıyorsa açıklanmalıdır. Değişiklikler geriye dönük olarak uygulanacaktır. UFRS 13 “Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü”: Karar Gerekçeleri’nde açıklandığı üzere, üzerlerinde faiz oranı belirtilmeyen kısa vadeli ticari alacak ve borçlar, iskonto etkisinin önemsiz olduğu durumlarda, fatura tutarından gösterilebilecektir. Değişiklikler derhal uygulanacaktır. 100 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR UMS 16 “Maddi Duran Varlıklar ve UMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar”: UMS 16.35(a) ve UMS 38.80(a)’daki değişiklik yeniden değerlemenin aşağıdaki şekilde yapılabileceğini açıklığa kavuşturmuştur i) Varlığın brüt defter değeri piyasa değerine getirilecek şekilde düzeltilir veya ii) varlığın net defter değerinin piyasa değeri belirlenir, net defter değeri piyasa değerine gelecek şekilde brüt defter değeri oransal olarak düzeltilir. Değişiklik geriye dönük olarak uygulanacaktır. UMS 24 “İlişkili Taraf Açıklamaları”: Değişiklik, kilit yönetici personeli hizmeti veren yönetici işletmenin ilişkili taraf açıklamalarına tabi ilişkili bir taraf olduğunu açıklığa kavuşturmuştur. Değişiklik geriye dönük olarak uygulanacaktır. Yıllık İyileştirmeler - 2011–2013 Dönemi UFRS 3 “İşletme Birleşmeleri”: Değişiklik, i) sadece iş ortaklıklarının değil müşterek anlaşmaların UFRS 3’ün kapsamında olmadığı ii) bu kapsam istisnasının sadece müşterek anlaşmanın finansal tablolarındaki muhasebeleşmeye uygulanabilir olduğu açıklığa kavuşturulmuştur. Değişiklik ileriye dönük olarak uygulanacaktır. UFRS 13 “Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü”: UFRS 13’deki portföy istisnasının finansal varlık, finansal yükümlülük ve diğer sözleşmelere uygulanabilir olduğu açıklığa kavuşturmuştur. Değişiklik ileriye dönük olarak uygulanacaktır. UMS 40 “Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller”: Gayrimenkulün yatırım amaçlı gayrimenkul ve sahibi tarafından kullanılan gayrimenkul olarak sınıflanmasında UFRS 3 ve UMS 40’un karşılıklı ilişkisini açıklığa kavuşturmuştur. Değişiklik ileriye dönük olarak uygulanacaktır. UFRS 14 “Regülasyona Tabi Ertelenen Hesaplara İlişkin Geçici Standart”: UMSK bu standardı Ocak 2014’de yayınlamıştır. UFRS 14, UFRS’yi ilk kez uygulayan fiyatları regüle edilen işletmelerin, fiyat regülasyonu ile ilgili önceki mevzuata göre kayıtlarına aldıkları tutarları UFRS’ye göre hazırladıkları mali tablolarında taşımaya devam etmelerine izin vermektedir. Halen UFRS’ye göre finansal tablo hazırlayan şirketlerin bu standardı uygulaması yasaklanmıştır. Standart, 1 Ocak 2016 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geriye dönük olarak uygulanacak olup erken uygulamaya izin verilmektedir. Söz konusu değişikliklerin Grup’un finansal durumu veya performansı üzerinde önemli bir etkisi olması beklenmemektedir. KGK tarafından yayınlanan ilke kararları Yukarıda belirtilenlere ek olarak KGK Türkiye Muhasebe Standartlarının Uygulanmasına yönelik aşağıdaki ilke kararlarını yayımlamıştır. “Finansal tablo örnekleri ve kullanım rehberi” yayınlanma tarihi itibariyle geçerlilik kazanmıştır ancak diğer kararlar 31 Aralık 2012 tarihinden sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerli olmak üzere uygulanmıştır. 2013-1 Finansal Tablo Örnekleri ve Kullanım Rehberi KGK, 20 Mayıs 2013 tarihinde finansal tablolarının yeknesak olmasını sağlamak ve denetimini kolaylaştırmak amacıyla “Finansal tablo örnekleri ve kullanım rehberi” yayınlamıştır. Bu düzenlemede yer alan finansal tablo örnekleri, bankacılık, sigortacılık, bireysel emeklilik veya sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunmak üzere kurulan finansal kuruluşlar dışında TMS’yi uygulamakla yükümlü olan şirketlerin hazırlayacakları finansal tablolara örnek teşkil etmesi amacıyla yayınlanmıştır. KGK’ya göre yapılan sınıflamalar Not 34’te açıklanmıştır. 101 FİNANSAL BİLGİLER 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.7 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) 2.8 Uygulanan Değerleme İlkeleri / Muhasebe Politikaları (devamı) KGK tarafından yayınlanan ilke kararları (devamı) 2.8.1 Hasılat (devamı) 2013-2 Ortak Kontrole Tabi İşletme Birleşmelerinin Muhasebeleştirilmesi Malların satışı Karara göre i) ortak kontrole tabi işletme birleşmelerinin hakların birleşmesi (pooling of interest) yöntemi ile muhasebeleştirilmesi gerektiği, ii) dolayısıyla finansal tablolarda şerefiyeye yer verilmemesi gerektiği ve iii) hakların birleştirilmesi yöntemi uygulanırken, ortak kontrolün oluştuğu raporlama döneminin başı itibarıyla birleşme gerçekleşmiş gibi finansal tabloların düzeltilmesi ve ortak kontrolün oluştuğu raporlama döneminin başından itibaren karşılaştırmalı olarak sunulması gerektiği hükme bağlanmıştır. Söz konusu düzenlemenin Grup’un finansal durumu ve performansı üzerinde bir etkisi olmamıştır. Malların satışından elde edilen gelir, aşağıdaki şartların tamamı yerine getirildiğinde muhasebeleştirilir: 2013-3 İntifa Senetlerinin Muhasebeleştirilmesi İntifa senedinin hangi durumlarda finansal bir borç hangi durumlarda ise özkaynağa dayalı finansal araç olarak muhasebeleştirilmesi gerektiği konusuna açıklık getirilmiştir. Söz konusu düzenlemenin Grup’un finansal durumu ve performansı üzerinde bir etkisi olmamıştır. 2013-4 Karşılıklı İştirak Yatırımlarının Muhasebeleştirilmesi Bir işletmenin iştirak yatırımı olan bir işletmede kendisine ait hisselerin bulunması durumu karşılıklı iştirak ilişkisi olarak tanımlanmış ve karşılıklı iştiraklerin muhasebeleştirilmesi konusu, yatırımın türüne ve uygulanan farklı muhasebeleştirme esaslarına bağlı olarak değerlendirilmiştir. Söz konusu ilke kararı ile konu aşağıdaki üç ana başlık altında değerlendirilmiş ve her birinin muhasebeleştirme esasları belirlenmiştir. i) Bağlı ortaklığın, ana ortaklığın özkaynağa dayalı finansal araçlarına sahip olması durumu, ii) İştiraklerin veya iş ortaklığının yatırımcı işletmenin özkaynağa dayalı finansal araçlarına sahip olması durumu iii) İşletmenin özkaynağa dayalı finansal araçlarına, TMS 39 ve TFRS 9 kapsamında muhasebeleştirdiği bir yatırımının bulunduğu işletme tarafından sahip olunması durumu. 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR • Grup’un mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi, • Grup’un mülkiyetle ilişkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün olmaması, • Gelir tutarının güvenilir bir şekilde ölçülmesi, • İşlemle ilişkili ekonomik faydaların işletmeye akışının olası olması, ve • İşlemden kaynaklanan ya da kaynaklanacak maliyetlerin güvenilir bir şekilde ölçülmesi. Temettü ve faiz geliri Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ile beklenen ömrü boyunca ilgili finansal varlıktan elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın kayıtlı değerine indirgeyen efektif faiz oranı nispetinde ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. Grup’un ticari alacaklardan kaynaklanan vadeli satış faiz gelirleri esas faaliyetlerden diğer gelirler içinde muhasebeleştirilir. Hisse senedi yatırımlarından elde edilen temettü geliri, hissedarların temettü alma hakkı doğduğu zaman kayda alınır. Kira geliri Gayrimenkullerden elde edilen kira geliri, ilgili kiralama sözleşmesi boyunca doğrusal yönteme göre muhasebeleştirilir. Söz konusu düzenlemenin Grup’un finansal durumu ve performansı üzerinde bir etkisi olmamıştır. 2.8.2 Stoklar 2.8 Uygulanan Değerleme İlkeleri / Muhasebe Politikaları Stoklar, maliyetin ya da net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenmektedir. Sabit ve değişken genel üretim giderlerinin bir kısmını da içeren maliyetler stokların bağlı bulunduğu sınıfa uygun olan yönteme göre ve aylık hareketli ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre değerlenir. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için yüklenilmesi gereken tahmini maliyetlerin indirilmesiyle elde edilir. Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında takip edilen değerleme ilkeleri ve muhasebe politikaları aşağıdaki gibidir: 2.8.1 Hasılat Gelirler, tahsil edilmiş veya edilecek olan alacak tutarının gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülür. Tahmini müşteri iadeleri, indirimler ve karşılıklar söz konusu tutardan düşülmektedir. 2.8.3 Maddi Duran Varlıklar Maddi duran varlıklar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan kalemler için 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyet değerlerinden ve 2005 ve sonrasında alınan kalemler için satın alım maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve varsa kalıcı değer kayıpları düşülerek finansal tablolara yansıtılır. Amortisman, arazi ve yapılmakta olan yatırımlar haricinde, varlıkların tahmini ekonomik ömürleri ve üretim miktarları üzerinden normal amortisman veya üretim miktarı yöntemi kullanılarak ayrılır. Konsolide finansal tablolarda Grup’un demir cevheri ve yüksek silisli yassı çelik üretimi alanlarında faaliyet gösteren maddi duran varlıkları yeniden değerlenmiş tutarlarıyla ifade edilmektedir. Söz konusu varlıkların yeniden değerlemesinden oluşan artış, özkaynaktaki yeniden değerleme fonuna kaydedilir. Söz konusu varlıkların yeniden değerlemesinden oluşan defter değerindeki azalış ise, söz konusu varlığın daha önceki yeniden değerlemesine ilişkin yeniden değerleme fonunda tutulan bakiyesini aşması durumunda konsolide gelir tablosuna kaydedilir. 102 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 103 FİNANSAL BİLGİLER 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.8 Uygulanan Değerleme İlkeleri / Muhasebe Politikaları (devamı) 2.8 Uygulanan Değerleme İlkeleri / Muhasebe Politikaları (devamı) 2.8.3 Maddi Duran Varlıklar (devamı) 2.8.6 Varlıklarda Değer Düşüklüğü Varlıkların taşıdıkları değer üzerinden paraya çevrilemeyeceği durumlarda, varlıklarda değer düşüklüğü olup olmadığına bakılır. Böyle bir belirti varsa ve varlıkların taşıdıkları değerin, tahmini gerçekleşecek tutarı aştığı durumlarda, varlık ya da nakit yaratan birimler gerçekleşebilir değerine getirilir. Gerçekleşebilecek tutar, varlığın net satış fiyatı ve kullanımdaki net defter değerinden yüksek olanıdır. Amortisman ve itfaya tabi olan varlıklar için defter değerinin geri kazanılmasının mümkün olmadığı durum ya da olayların ortaya çıkması halinde değer düşüklüğü testi uygulanır. Varlığın defter değerinin geri kazanılabilir tutarını aşması durumunda değer düşüklüğü karşılığı kaydedilir. Geri kazanılabilir tutar, satış maliyetleri düşüldükten sonra elde edilen gerçeğe uygun değer veya kullanımdaki değerin büyük olanıdır. Değer düşüklüğünün değerlendirilmesi için varlıklar ayrı tanımlanabilir nakit akımlarının olduğu en düşük seviyede gruplanır (nakit üreten birimler). Değer düşüklüğü karşılığı ayrılmış finansal olmayan varlıklar her raporlama tarihinde değer düşüklüğünün olası iptali için gözden geçirilir. 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Kullanımdaki net defter değeri tutarının belirlenmesi için, tahmin edilen gelecek dönem nakit akımları, paranın zaman değerini ve ilgili varlığın risk yapısını ölçen vergi öncesi indirim oranı kullanılarak iskonto edilmektedir. Bağımsız nakit akımı yaratmayan bir varlığın kullanımdaki net defter değeri varlığın dahil olduğu nakit akımı sağlayan grup için belirlenir. Değer düşüklüğü karşılık giderleri konsolide gelir tablosunda kayda alınmaktadır. Maddi duran varlıkların itfasında kullanılan oranlar aşağıdaki gibidir: Binalar Yeraltı ve yerüstü düzenleri Makine ve cihazlar Taşıt araçları Demirbaşlar Diğer maddi duran varlıklar Amortisman oranı % 2-16 % 2-33 ve üretim miktarı % 3-50 ve üretim miktarı % 5-25 ve üretim miktarı % 5-33 % 5-25 2.8.4 Maddi Olmayan Duran Varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan kalemler için 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyet değerlerinden ve 1 Ocak 2005’ten sonra satın alınan kalemler için satın alım maliyet değerinden gösterilirler. Bu varlıklar beklenen faydalı ömürlerine ve üretim miktarlarına göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Beklenen faydalı ömür ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkilerini tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir ve tahminlerdeki değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Maddi olmayan duran varlıklarda itfa oranları aşağıda sunulmuştur: Haklar Arama giderleri ve diğer tükenmeye tabi varlıklar Diğer maddi olmayan duran varlıklar Amortisman oranı % 2-33 % 5-10 ve üretim bazlı % 20-33 2.8.5 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Yatırım amaçlı gayrimenkuller, kira ve/veya değer artış kazancı elde etmek amacıyla elde tutulan gayrimenkuller olup, maliyet değerinden varsa birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarlar ile gösterilmektedirler. Yatırım amaçlı gayrimenkuller, satılmaları veya kullanılamaz hale gelmeleri ve satışından gelecekte herhangi bir ekonomik yarar sağlanamayacağının belirlenmesi durumunda bilanço dışı bırakılırlar. Yatırım amaçlı gayrimenkulün kullanım süresini doldurmasından veya satışından kaynaklanan kar/zarar, oluştukları dönemde konsolide gelir tablosuna dahil edilir. 104 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 2.8.7 Borçlanma Maliyetleri Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile doğrudan ilişkilendirilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Yatırımla ilgili kredinin henüz harcanmamış kısmının geçici süre ile finansal yatırımlarda değerlendirilmesiyle elde edilen finansal yatırım geliri aktifleştirmeye uygun borçlanma maliyetlerinden mahsup edilir. Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemlerde gelir tablosuna kaydedilmektedir. 2.8.8 Finansal Araçlar Finansal varlık ve borçlar, Grup’un bu finansal araçlara hukuki olarak taraf olması durumunda Grup’un konsolide bilançosunda yer alır. Finansal varlıklar Finansal varlıklar, gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan ve gerçeğe uygun değerinden kayıtlara alınan finansal varlıklar haricinde kayıtlara gerçeğe uygun değerinden alım işlemiyle doğrudan ilişkili harcamalar düşüldükten sonra alınır. Yatırımlar, yatırım araçlarının ilgili piyasa tarafından belirlenen süreye uygun olarak teslimatı koşulunu taşıyan bir kontrata bağlı olan ticari işlem tarihinde kayıtlara alınır veya kayıtlardan çıkarılır. Diğer finansal varlıklar “gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar”, “vadesine kadar elde tutulacak yatırımlar”, “satılmaya hazır finansal varlıklar” ve “kredi ve alacaklar” olarak sınıflandırılır. Sınıflandırma, finansal varlıkların niteliğine ve amacına bağlı olarak yapılır ve ilk muhasebeleştirme sırasında belirlenir. Etkin faiz yöntemi Finansal varlığın itfa edilmiş maliyet ile değerlenmesi ve ilgili faiz gelirinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte tahsil edilecek tahmini nakdi, tam olarak ilgili finansal varlığın net bugünkü değerine indirgeyen orandır. Vadesine kadar elde tutulacak ve satılmaya hazır borçlanma araçları ve kredi ve alacaklar olarak sınıflandırılan finansal varlıklar ile ilgili gelirler etkin faiz yöntemine göre hesaplanmaktadır. 105 FİNANSAL BİLGİLER 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.8 Uygulanan Değerleme İlkeleri / Muhasebe Politikaları (devamı) 2.8 Uygulanan Değerleme İlkeleri / Muhasebe Politikaları (devamı) 2.8.8 Finansal Araçlar (devamı) Finansal varlıklar (devamı) Satılmaya hazır finansal varlıklar Grup tarafından elde tutulan bazı hisse senetleri ve bağlı menkul kıymetler satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılır ve bu tür varlıklar gerçeğe uygun değerleriyle değerlenir. Aktif bir piyasada kayıtlı bir fiyatı bulunmayan ve gerçeğe uygun değeri güvenilir bir şekilde ölçülemeyen özkaynağa dayalı finansal araçlar maliyet değerinden birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki değeriyle gösterilmektedir. Değer düşüklüğü giderleri, etkin faiz yöntemine göre hesaplanan faiz gelir ve döviz cinsinden varlıkların döviz kuruyla değerlenmelerinden doğan kayıp ve kazançlar haricinde gerçeğe uygun değerdeki değişikliklerden kaynaklanan kazanç ve kayıplar, doğrudan özsermaye içerisinde yatırımlar yeniden değerlendirme fonunda muhasebeleştirilir. Yatırımın elden çıkartılması ya da kalıcı değer düşüklüğüne uğraması durumunda, önceden yatırımların yeniden değerlendirme fonunda muhasebeleştirilen toplam kazanç ya da kayıpları dönem gelir hesaplarına dahil edilir. Satılmaya hazır özkaynak araçlarıyla ilişkilendirilen temettüler, Grup ilgili ödemeleri almaya hak kazandığı zaman konsolide gelir tablosu içinde muhasebeleştirilir. Alacaklar Ticari ve diğer alacaklar, ilk kayıt tarihinde gerçeğe uygun değerleri ile muhasebeleştirilmektedirler. İlk kayıt tarihinden sonraki raporlama dönemlerinde, etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti üzerinden gösterilmişlerdir. Finansal varlıklarda değer düşüklüğü Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar dışındaki finansal varlıklar, her bilanço tarihinde bir finansal varlık veya finansal varlık grubunun değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin göstergelerin bulunup bulunmadığına dair değerlendirmeye tabi tutulur. Finansal varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra bir veya birden daha fazla olayın meydana gelmesi ve söz konusu olayın ilgili finansal varlığın veya varlık grubunun güvenilir bir biçimde tahmin edilebilen gelecekteki tahmini nakit akımları üzerindeki olumsuz etkisi sonucunda ilgili finansal varlığın değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir göstergenin bulunması durumunda değer düşüklüğü zararı oluşur. Alacaklar için değer düşüklüğü tutarı gelecekte beklenen tahmini nakit akımlarının finansal varlığın etkin faiz oranı üzerinden iskonto edilerek hesaplanan bugünkü değeri ile defter değeri arasındaki farktır. Bir karşılık hesabının kullanılması yoluyla defter değerinin azaltıldığı ticari alacaklar haricinde, bütün finansal varlıklarda, değer düşüklüğü doğrudan ilgili finansal varlığın kayıtlı değerinden düşülür. Ticari alacağın tahsil edilememesi durumunda bu tutar karşılık hesabından düşülerek silinir. Karşılık hesabındaki değişimler, konsolide gelir tablosu içinde muhasebeleştirilir. Satılmaya hazır özkaynak araçları haricinde, değer düşüklüğü zararı sonraki dönemde azalırsa, ve azalış değer düşüklüğü zararının muhasebeleştirilmesi sonrasında meydana gelen bir olayla ilişkilendirilebiliniyorsa, önceden muhasebeleştirilen değer düşüklüğü zararı, değer düşüklüğünün iptal edileceği tarihte yatırımın değer düşüklüğü hiçbir zaman muhasebeleştirilmemiş olması durumunda ulaşacağı itfa edilmiş maliyet tutarını aşmayacak şekilde kar / zararda iptal edilir. Değer düşüklüğü sonrası satılmaya hazır özkaynak araçlarının gerçeğe uygun değerinde sonradan meydana gelen artış, doğrudan konsolide diğer kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir. 106 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 2.8.8 Finansal Araçlar (devamı) Finansal varlıklar (devamı) Nakit ve nakit benzerleri Nakit ve nakit benzeri kalemler, nakit para, vadesiz mevduat ve satın alım tarihinden itibaren vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, hemen nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer değişikliği riskini taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır. Bu varlıkların defter değeri gerçeğe uygun değerlerine yakındır. Finansal yükümlülükler Grup’un finansal yükümlülükleri ve özsermaye araçları, sözleşmeye bağlı düzenlemelere ve finansal bir yükümlülüğün ve özkaynağa dayalı bir aracın tanımlanma esasına göre sınıflandırılır. Grup’un tüm borçları düşüldükten sonra kalan varlıklarındaki hakkı temsil eden sözleşme özkaynağa dayalı finansal araçtır. Belirli finansal yükümlülükler ve özkaynağa dayalı finansal araçlar için uygulanan muhasebe politikaları aşağıda belirtilmiştir. Finansal yükümlülükler ya gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal yükümlülükler olarak ya da diğer finansal yükümlülükler olarak sınıflandırılır. Diğer finansal yükümlülükler Diğer finansal yükümlülükler başlangıçta işlem maliyetlerinden arındırılmış gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilir. Diğer finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir. Etkin faiz yöntemi, finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine indirgeyen orandır. Türev finansal araçlar ve finansal riskten korunma muhasebesi Türev finansal araçların ilk olarak kayda alınmalarında elde etme maliyeti kullanılmakta ve bu araçlar kayda alınmalarını izleyen dönemlerde makul değer ile değerlenmektedir. İşlem sonucu oluşan kar veya zararın hesaplanma metodu korunma yapılan işlemin özelliklerine bağlıdır. Grup türev aracın, türev sözleşmesi yapıldığı tarihte, kayıtlı varlıklarının veya yükümlülüklerinin makul değerinin korunması (gerçeğe uygun değer korunması) işlemi veya kayıtlı varlıklarının veya yükümlülüklerinin veya belirli bir riskle ilişkisi kurulabilen ve gerçekleşmesi muhtemel olan işlemlerinin nakit akışlarında belirli bir riskten kaynaklanan ve kar/zararı etkileyebilecek değişmelere karşı korunma işlemi (nakit akım korunması) olduğunu belirler. Grup’un girmiş olduğu faiz takası sözleşmelerinin gerçeğe uygun değeri piyasada gözlemlenebilir verilere dayanan değerleme yöntemleri kullanmak suretiyle belirlenmektedir. 107 FİNANSAL BİLGİLER 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.8 Uygulanan Değerleme İlkeleri / Muhasebe Politikaları (devamı) 2.8 Uygulanan Değerleme İlkeleri / Muhasebe Politikaları (devamı) 2.8.8 Finansal Araçlar (devamı) 2.8.11 Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar (devamı) Türev finansal araçlar ve finansal riskten korunma muhasebesi (devamı) Nakit akım korunması olarak nitelendirilen ve etkin bir korunma olan türev finansal araçların makul değer değişiklikleri özsermayede finansal riskten korunma fonu olarak gösterilir. Riskten korunan taahhüdün veya gelecekteki muhtemel işlemin bir varlık veya yükümlülük haline gelmesi durumunda özsermaye kalemleri arasında izlenen bu işlemlerle ilgili kazanç ya da kayıplar bu kalemlerden alınarak söz konusu varlık veya yükümlülüğün elde etme maliyetine veya defter değerine dahil edilmektedir. Riskten korunan aracın elde etme maliyetine ya da defter değerine dahil edilen kazanç ve kayıpları, net kar/zararı etkiliyorsa konsolide gelir tablosuna yansıtılmaktadır. 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Grup, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. 2.8.12 Karşılıklar, Şarta Bağlı Yükümlülükler ve Şarta Bağlı Varlıklar Finansal riskten korunma muhasebesine, finansal riskten korunma aracının kullanım süresinin dolması, satılması ya da kullanılması veya finansal riskten korunma muhasebesi için gerekli şartları karşılayamaz hale geldiği durumda son verilir. İlgili tarihte, özkaynak içerisinde kayda alınmış olan finansal riskten korunma aracından kaynaklanan kümülatif kazanç veya zarara işlemin gerçekleşmesinin beklendiği tarihe kadar özkaynakta yer verilmeye devam edilir. Finansal riskten korunan işlem gerçekleşmez ise özkaynak içindeki kümülatif net kazanç veya zarar, dönemin kar zararına kaydedilir. Grup’un geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğünün bulunması, bu yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkmasının muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir biçimde tahmin edilebiliyor olması durumunda ilgili yükümlülük, karşılık olarak finansal tablolara alınır. Şarta bağlı yükümlülükler, ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel hale gelip gelmediğinin tespiti amacıyla sürekli olarak değerlendirmeye tabi tutulur. Şarta bağlı yükümlülük olarak işleme tabi tutulan kalemler için gelecekte ekonomik fayda içeren kaynakların işletmeden çıkma ihtimalinin muhtemel hale gelmesi durumunda, bu şarta bağlı yükümlülük, güvenilir tahminin yapılamadığı durumlar hariç, olasılıktaki değişikliğin meydana geldiği dönemin finansal tablolarında karşılık olarak kayıtlara alınır. Grup, gerçeğe uygun değer riskinden korunma amacıyla edinmiş olduğu türev finansal araçlarını, gerçeğe uygun değeri ile değerlendirip kar/zarar ile ilişkilendirmektedir. Grup şarta bağlı yükümlülüklerin muhtemel hale geldiği ancak ekonomik fayda içeren kaynakların tutarı hakkında güvenilir tahminin yapılamaması durumunda ilgili yükümlülüğü dipnotlarında göstermektedir. 2.8.9 Kur Değişiminin Etkileri 2.8.13 İlişkili Taraflar Grup’un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası (“TL”) cinsinden ifade edilmiştir. İlişkili taraflar, finansal tablolarını hazırlayan işletmeyle (raporlayan işletme) ilişkili olan kişi veya işletmedir. Grup, yabancı para (ilgili işletmenin fonksiyonel para birimi dışındaki para birimleri) cinsinden yapılan işlemleri fonksiyonel para birimi cinsinden ilk kayda alırken işlem tarihinde geçerli olan ilgili kurları esas almaktadır. Yabancı para cinsinden olan parasal varlık ve yükümlülükler raporlama tarihinde geçerli olan kurlarla değerlenmekte ve doğan kur farkı gider ya da gelirleri ilgili dönemde konsolide gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Parasal olan tüm aktif ve pasifler dönem sonu kuruyla çevrilip ilgili kur farkları konsolide gelir tablosuna yansıtılmıştır. Yabancı para cinsinden olan ve maliyet değeri ile ölçülen parasal olmayan kalemler ilk işlem tarihindeki kurlardan fonksiyonel para birimine çevrilir. Yabancı para cinsinden olan ve gerçeğe uygun değerleri ile ölçülen parasal olmayan kalemler ise gerçeğe uygun değerin tespit edildiği tarihte geçerli olan kurlardan fonksiyonel para birimine çevrilir. a)Bir kişi veya bu kişinin yakın ailesinin bir üyesi, aşağıdaki durumlarda raporlayan işletmeyle ilişkili sayılır: Söz konusu kişinin, (i) raporlayan işletme üzerinde kontrol veya müşterek kontrol gücüne sahip olması durumunda, (ii) raporlayan işletme üzerinde önemli etkiye sahip olması durumunda, (iii) raporlayan işletmenin veya raporlayan işletmenin bir ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması durumunda. (b) Aşağıdaki koşullardan herhangi birinin mevcut olması halinde işletme raporlayan işletme ile ilişkili sayılır: 2.8.10 Hisse Başına Kazanç (i) Hisse başına kazanç/zarar miktarı, dönem konsolide kar/zararının ana ortaklık paylarına düşen kısmının Grup hisselerinin dönem içindeki ağırlıklı ortalama pay adedine bölünmesiyle hesaplanır. (ii) Türkiye’de şirketler, sermayelerini, hissedarlarına geçmiş yıl karlarından dağıttıkları “bedelsiz hisse” yolu ile artırabilmektedirler. Bu tip “bedelsiz hisse” dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunmuştur. (iii) (iv) (v) 2.8.11 Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar Bilanço tarihinden sonraki olaylar; net kar/zarara ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar. 108 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU (vi) (vii) İşletme ve raporlayan işletmenin aynı grubun üyesi olması halinde (yani her bir ana ortaklık, bağlı ortaklık ve diğer bağlı ortaklık diğerleri ile ilişkilidir). İşletmenin, diğer işletmenin (veya diğer işletmenin de üyesi olduğu bir grubun üyesinin) iştiraki ya da iş ortaklığı olması halinde. Her iki işletmenin de aynı bir üçüncü tarafın iş ortaklığı olması halinde. İşletmelerden birinin üçüncü bir işletmenin iş ortaklığı olması ve diğer işletmenin söz konusu üçüncü işletmenin iştiraki olması halinde. İşletmenin, raporlayan işletmenin ya da raporlayan işletmeyle ilişkili olan bir işletmenin çalışanlarına ilişkin olarak işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda plânlarının olması halinde. Raporlayan işletmenin kendisinin böyle bir plânının olması halinde, sponsor olan işverenler de raporlayan işletme ile ilişkilidir. İşletmenin (a) maddesinde tanımlanan bir kişi tarafından kontrol veya müştereken kontrol edilmesi halinde. (a) maddesinin (i) bendinde tanımlanan bir kişinin işletme üzerinde önemli etkisinin bulunması veya söz konusu işletmenin (ya da bu işletmenin ana ortaklığının) kilit yönetici personelinin bir üyesi olması halinde. İlişkili tarafla yapılan işlem raporlayan işletme ile ilişkili bir taraf arasında kaynakların, hizmetlerin ya da yükümlülüklerin, bir bedel karşılığı olup olmadığına bakılmaksızın transferidir. 109 FİNANSAL BİLGİLER 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.8 Uygulanan Değerleme İlkeleri / Muhasebe Politikaları (devamı) 2.8 Uygulanan Değerleme İlkeleri / Muhasebe Politikaları (devamı) 2.8.14 Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler ve Ertelenmiş Vergi 2.8.14 Kurum Kazancı Üzerinden Hesaplanan Vergiler ve Ertelenmiş Vergi (devamı) Türk Vergi Mevzuatı, ana şirket ve onun bağlı ortaklığına konsolide vergi beyannamesi hazırlamasına izin vermediğinden, konsolide finansal tablolarda da yansıtıldığı üzere, vergi karşılıkları her bir işletme bazında ayrı olarak hesaplanmıştır. Ertelenmiş vergi (devamı) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Gelir vergisi gideri, cari vergi ve ertelenmiş vergi giderinin toplamından oluşur. Cari vergi Cari yıl vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden hesaplanır. Vergiye tabi kar, diğer yıllarda vergilendirilebilir ya da vergiden indirilebilir kalemler ile vergilendirilmesi ya da vergiden indirilmesi mümkün olmayan kalemleri hariç tutması nedeniyle, gelir tablosunda yer verilen kardan farklılık gösterir. Grup’un cari vergi yükümlülüğü bilanço tarihi itibarıyla yasallaşmış ya da önemli ölçüde yasallaşmış vergi oranı kullanılarak hesaplanmıştır. Ertelenmiş vergi Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin finansal tablolarda gösterilen tutarları ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin yasalaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir. Ertelenmiş vergi yükümlülükleri vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle söz konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Bahse konu varlık ve yükümlülükler, ticari ya da mali kar/ zararı etkilemeyen işleme ilişkin geçici fark, şerefiye veya diğer varlık ve yükümlülüklerin ilk defa finansal tablolara alınmasından (işletme birleşmeleri dışında) kaynaklanıyorsa muhasebeleştirilmez. Ertelenmiş vergi yükümlülükleri, Grup’un geçici farklılıkların ortadan kalkmasını kontrol edebildiği ve yakın gelecekte bu farkın ortadan kalkma olasılığının düşük olduğu durumlar haricinde, bağlı ortaklık ve iştiraklerdeki yatırımlar ve iş ortaklıklarındaki paylar ile ilişkilendirilen vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanır. Bu tür yatırım ve paylar ile ilişkilendirilen vergilendirilebilir geçici farklardan kaynaklanan ertelenmiş vergi varlıkları, yakın gelecekte vergiye tabi yeterli kar elde etmek suretiyle söz konusu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması ve gelecekte ilgili farkların ortadan kalkmasının muhtemel olması şartlarıyla hesaplanmaktadır. 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri, her bilanço tarihi itibarıyla gözden geçirilir. Ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri, bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kar elde etmenin muhtemel olmadığı ölçüde azaltılır. Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri varlıkların gerçekleşeceği veya yükümlülüklerin yerine getirileceği dönemde geçerli olması beklenen ve bilanço tarihi itibarıyla yasallaşmış veya önemli ölçüde yasallaşmış vergi oranları (vergi düzenlemeleri) üzerinden hesaplanır. Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülüklerinin hesaplanması sırasında, Grup’un bilanço tarihi itibarı ile varlıklarının defter değerini geri kazanması ya da yükümlülüklerini yerine getirmesi için tahmin ettiği yöntemlerin vergi sonuçları dikkate alınır. Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri, cari vergi varlıklarıyla cari vergi yükümlülüklerini mahsup etme ile ilgili yasal bir hakkın olması veya söz konusu varlık ve yükümlülüklerin aynı vergi mercii tarafından toplanan gelir vergisiyle ilişkilendirilmesi ya da Grup’un cari vergi varlık ve yükümlülüklerini netleştirmek suretiyle ödeme niyetinin olması durumunda mahsup edilir. Dönem cari ve ertelenmiş vergisi Doğrudan özkaynakta alacak ya da borç olarak muhasebeleştirilen kalemler (ki bu durumda ilgili kalemlere ilişkin ertelenmiş vergi de doğrudan özkaynakta muhasebeleştirilir) ile ilişkilendirilen ya da işletme birleşmelerinin ilk kayda alımından kaynaklananlar haricindeki cari vergi ile döneme ait ertelenmiş vergi, gelir tablosunda gider ya da gelir olarak muhasebeleştirilir. İşletme birleşmelerinde, şerefiye hesaplanmasında ya da satın alanın, satın alınan bağlı ortaklığın tanımlanabilen varlık, yükümlülük ve şarta bağlı borçlarının gerçeğe uygun değerinde elde ettiği payın satın alım maliyetini aşan kısmının belirlenmesinde vergi etkisi göz önünde bulundurulur. 2.8.15 Çalışanlara Sağlanan Faydalar Türkiye ve Romanya’da mevcut kanunlar ve toplu iş sözleşmeleri hükümlerine göre kıdem tazminatı, emeklilik veya işten çıkarılma durumunda ödenmektedir. Güncellenmiş olan TMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar Standardı (“TMS 19”) uyarınca söz konusu türdeki ödemeler tanımlanmış emeklilik fayda planları olarak nitelendirilir. Bilançoda muhasebeleştirilen kıdem tazminatı ve yürürlükteki toplu iş sözleşmeleri uyarınca kıdem teşvik yükümlülükleri, kalan yükümlülüklerin bugünkü değerini ifade eder. Aktüeryal kayıp/kazanç ise konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar olarak tanımlanan kullanılmamış izin haklarından doğan yükümlülükler, hak kazanıldıkları dönemlerde tahakkuk edilir ve etkisi önemli ise iskonto edilerek muhasebeleştirilir. 110 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 111 FİNANSAL BİLGİLER Grup çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklarının hesaplanmasında iskonto oranı, enflasyon oranı, reel maaş artış oranı, kendi isteğiyle ayrılma olasılığı gibi çeşitli varsayımlarda bulunmaktadır. Kıdem tazminatı yükümlülüğün bugünkü değerinin hesaplanması bağımsız bir aktüer tarafından gerçekleştirilmektedir. Cari döneme ilişkin değişikliklerden kaynaklanan etki cari dönemde gelir tablosunda muhasebeleştirilmiştir. Yükümlülüğün hesaplanmasında kullanılan varsayımlara Not 16’da detaylı olarak yer verilmektedir. EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 2 – KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) NOT 3 – BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA 2.8 Uygulanan Değerleme İlkeleri / Muhasebe Politikaları (devamı) Grup’un İskenderun ve Ereğli’deki operasyonları coğrafi işletme bölümü olarak tanımlanmaktadır. Ancak ürünlerin ve üretim süreçlerinin niteliği, ürün ve hizmetleri için müşteri türü ve ürünlerini dağıtmak veya hizmetlerini sunmak üzere kullandıkları yöntemler dikkate alındığında bölümler benzer ekonomik özelliklere sahip tek bir faaliyet bölümü olarak birleştirilmiştir. 2.8.15 Çalışanlara Sağlanan Faydalar (devamı) Grup’un Türkiye’de faaliyet gösteren şirketleri, Sosyal Güvenlik Kurumu’na zorunlu olarak sosyal sigortalar primi ödemektedir. Grup’un, bu primleri ödediği sürece başka yükümlülüğü kalmamaktadır. Bu primler tahakkuk ettikleri dönemde personel giderlerine yansıtılmaktadır. 2.8.16 Devlet Teşvik ve Yardımları Devlet bağışları, bağışların alınacağına ve Grup’un uymakla yükümlü olduğu şartları karşıladığına dair makul bir güvence olduğunda gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar. Maliyetlere ilişkin devlet bağışları ve teşvikleri karşılayacakları maliyetlerle eşleştikleri ilgili dönemler boyunca tutarlı bir şekilde gelir olarak muhasebeleştirilir. 2.8.17 Nakit Akım Tablosu Konsolide nakit akım tablosunda, döneme ilişkin nakit akımları esas, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır. Esas faaliyetlerden kaynaklanan nakit akımları, Grup’un çelik ürünleri ve maden satış faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımlarını gösterir. Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akımları, Grup’un yatırım faaliyetlerinde (sabit yatırımlar ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akımlarını gösterir. Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akımları, Grup’un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir. Nakit ve nakit benzerleri, nakit para, vadesiz mevduat ve satın alım tarihinden itibaren vadeleri üç ay veya üç aydan daha az olan, hemen nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer değişikliği riskini taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır. Nakit akım tablosunun fonksiyonel para biriminden sunum para birimine çevriminden kaynaklanan farklar nakit akım tablosunda çevrim farkı olarak gösterilmektedir. 2.8.18 Sermaye ve Temettüler Adi hisseler, özsermaye olarak sınıflandırılır. Adi hisseler üzerinden dağıtılan temettüler, beyan edildiği dönemde birikmiş kardan indirilerek kaydedilir. 2.8.19 Erdemir Hisse Senetleri Özkaynaklar altında gösterilen ödenmiş sermayenin belirli bir bölümü şirket tarafından satın alındığında vergi düzeltmeleri sonrası alım maliyeti özkaynaktan düşülerek gösterilir. Satın alınan hisse senetleri karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi olarak sınıflanır. Söz konusu hisse senetleri satıldığında ya da tekrar ihraç edildiğinde, elde edilen tutar özkaynakta artış olarak muhasebeleştirilir ve işlem sonucunda elde edilen kazanç ya da kayıp geçmiş yıl kar/zararına sınıflandırılır. 112 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR NOT 4 – NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle nakit ve nakit benzerleri detayı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Vadeli mevduat faiz tahakkukları (-) 25.442 53.593.739 707.492.044 761.111.225 (1.307.095) 27.100 33.291.123 1.796.397.948 1.829.716.171 (2.018.470) Faiz tahakkukları hariç nakit ve nakit benzerleri 759.804.130 1.827.697.701 Kasa Bankalar-vadesiz Bankalar-vadeli Bankalar vadesiz mevduatının detayı aşağıda sunulmuştur: ABD Doları Türk Lirası Avro Rumen Leyi İngiliz Sterlini Japon Yeni Bankalar vadeli mevduatının detayı aşağıda sunulmuştur: ABD Doları Türk Lirası Avro Rumen Leyi 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 15.436.969 30.599.376 6.570.825 977.727 7.891 951 53.593.739 10.926.074 17.110.339 4.622.001 592.051 28.118 12.540 33.291.123 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 679.582.534 17.734.275 10.052.433 122.802 707.492.044 1.697.696.627 85.519.056 13.085.895 96.370 1.796.397.948 Banka mevduatları Grup’un nakit ihtiyacına bağlı olarak vadesi 1 gün ile 3 ay arasında değişen tutarlardan oluşmaktadır ve bu mevduatlar için piyasadaki kısa vadeli faiz oranlarına bağlı olarak faiz hesaplanmaktadır. 113 FİNANSAL BİLGİLER 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 5 – FİNANSAL VARLIKLAR NOT 6 – FİNANSAL BORÇLAR (devamı) Kısa vadeli finansal varlıklar: 31 Aralık 2013 itibariyle kredilerin faiz ve döviz türü ve ağırlıklı ortalama faiz oranına göre dağılımı aşağıdaki gibidir: 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Gerçeğe uygun değer farkı gelir tablosuna yansıtılan türev finansal araçlar (*) Toplam 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 7.373.780 7.373.780 543.101 543.101 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 34.958 - 72.621.682 72.656.640 9.579.245 9.579.245 Uzun vadeli finansal varlıklar: Gerçeğe uygun değer farkı gelir tablosuna yansıtılan türev finansal araçlar (*) Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan türev finansal araçlar (*) Toplam Not 31 (f) ve Not 31 (g)’de açıklandığı üzere türev finansal araçlar vadeli döviz alım/satım sözleşmeleri, opsiyon sözleşmeleri ve çapraz döviz ve faiz oranı takas sözleşmelerinden oluşmaktadır. (*) Faiz Türü Faizsiz Sabit Sabit Sabit Değişken Değişken Değişken Değişken Ağırlıklı Döviz Ortalama Faiz Türü Oranı (%) Türk Lirası 8,57 Türk Lirası 1,96 ABD Doları 5,50 Avro Türk Lirası Trlibor+1,50 ABD Doları Libor+2,52 Avro Euribor+0,33 Japon Yeni JPY Libor+0,22 31 Aralık 2012 Kısa vadeli finansal borçlar Uzun vadeli borçların kısa vadeli kısımları Çıkarılmış tahviller (*) Toplam kısa vadeli finansal borçlar 198.608.086 1.275.113.434 6.074.877 1.479.796.397 867.824.521 1.154.609.147 2.022.433.668 Uzun vadeli finansal borçlar Çıkarılmış tahviller (*) Toplam uzun vadeli finansal borçlar 1.820.381.144 199.901.681 2.020.282.825 2.396.318.269 2.396.318.269 3.500.079.222 4.418.751.937 31 Aralık 2013 61.486.655 522.919.844 103.899.015 4.486.928 205.976.558 2.092.720.422 410.257.017 98.332.783 31 Aralık 2012 itibariyle kredilerin faiz ve döviz türü ve ağırlıklı ortalama faiz oranına göre dağılımı aşağıdaki gibidir: Faiz Türü 31 Aralık 2013 Uzun Vadeli Kısım 290.925.031 41.281.367 3.858.604 199.901.681 1.118.261.702 295.300.708 70.753.732 1.479.796.397 2.020.282.825 3.500.079.222 NOT 6 – FİNANSAL BORÇLAR Bilanço tarihi itibariyle Grup’un finansal borçlarının detayı aşağıdaki gibidir: Kısa Vadeli Kısım 61.486.655 231.994.813 62.617.648 628.324 6.074.877 974.458.720 114.956.309 27.579.051 Faizsiz Sabit Sabit Sabit Değişken Değişken Değişken Ağırlıklı Ortalama Faiz Oranı (%) Kısa Vadeli Kısım Türk Lirası 9,41 Türk Lirası ABD Doları 2,91 Avro 5,50 ABD Doları Libor+2,54 Avro Euribor+0,33 Japon Yeni JPY Libor+0,22 25.735.899 269.311.833 1.046.948.497 58.841 566.416.226 88.815.893 25.146.479 Döviz Türü Uzun Vadeli Kısım 31 Aralık 2012 682.341.271 23.011.745 3.527.550 1.262.194.976 324.706.901 100.535.826 25.735.899 951.653.104 1.069.960.242 3.586.391 1.828.611.202 413.522.794 125.682.305 2.022.433.668 2.396.318.269 4.418.751.937 Grup’un 13 Mart 2013 tarihi itibariyle tamamlanan; 11 Mart 2015 vadeli, 6 ayda bir kupon, vade sonunda anapara ve kupon ödeme dönemlerinde belirlenecek gösterge faiz üzerine eklenecek 150 baz puan faiz ödemeli toplam 200.000.000 TL nominal değerli değişken faizli tahvil ihracından oluşmaktadır. 114 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 115 FİNANSAL BİLGİLER (*) EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 6 – FİNANSAL BORÇLAR (devamı) NOT 6 – FİNANSAL BORÇLAR (devamı) 31 Aralık 2013 itibariyle finansal riskten korunma amaçlı sözleşmelerle faiz oranları sabitlenen kredilerin döviz türü ve faiz oranına göre dağılımı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2012 itibariyle finansal riskten korunma amaçlı sözleşmelerle faiz oranları sabitlenen kredilerin döviz türü ve faiz oranına göre dağılımı aşağıdaki gibidir: 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Sabitlenen faiz oranı (%) Kısa Vadeli Kısım Uzun Vadeli Kısım 31 Aralık 2013 2,38 4,18 3,29 3,28 1,09 4,46 1,68 2,01 4,15 2,18 1,82 1,75 1,79 1,80 4,43 2,29 1,66 7,22 10,65 29.181.902 25.145.317 15.517.040 31.718.593 29.354.693 14.801.541 3.009.416 9.173.677 38.609.908 7.175.072 60.903.563 39.571.191 1.488.626 3.395.558 2.679.618 7.455.757 1.842.411 22.855.532 43.912.967 14.444.414 9.206.784 21.065.878 14.510.890 44.238.219 4.411.526 4.564.390 96.463.436 7.065.046 705.757 10.154.626 8.008.636 10.896.423 2.763.255 64.868.390 109.710.826 43.626.316 34.352.101 36.582.918 31.718.593 43.865.583 59.039.760 7.420.942 13.738.067 135.073.344 14.240.118 60.903.563 39.571.191 2.194.383 13.550.184 10.688.254 18.352.180 4.605.666 87.723.922 153.623.793 387.792.382 423.078.496 810.870.878 DövizTürü ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları Avro Avro Avro Avro Avro Avro Avro Avro ABD Doları (*) Avro (**) (*) 80.193.601 ABD Doları tutarındaki, 2 Nisan 2018 vadeli ve değişken faiz oranlı kredi için %7,22 sabit faiz ve 1,4568 kur üzerinden vadeli çapraz döviz takas sözleşmesi işlemi gerçekleştirilmiş olup, vade tarihine kadar toplam 80.193.601 ABD Doları karşılığı 116.822.029 TL ödenecektir. (**) 111.305.000 Avro tutarındaki, 15 Aralık 2017 vadeli ve değişken faiz oranlı kredi için 10,65% sabit faiz ve 2,0825 kur üzerinden vadeli çapraz döviz takas sözleşmesi işlemi gerçekleştirilmiş olup, vade tarihine kadar toplam 111.305.000 Avro karşılığı 231.790.880 TL ödenecektir. 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Döviz Türü ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları ABD Doları Avro Avro Avro Avro Avro Avro Avro Avro ABD Doları (*) Avro (**) Sabitlenen faiz oranı (%) 2,38 4,18 3,29 3,28 1,09 4,47 4,46 1,68 2,01 4,15 2,18 1,82 1,75 1,79 1,80 4,43 2,29 1,66 7,22 10,65 Kısa Vadeli Kısım 24.017.496 21.046.789 12.068.556 12.816.541 24.085.817 81.354.770 12.377.019 2.473.425 7.559.453 32.257.320 5.683.008 715.194 2.666.601 1.152.192 2.679.559 2.147.539 5.857.509 1.454.643 16.275.452 30.276.793 Uzun Vadeli Kısım 36.024.212 9.087.765 30.168.228 36.263.478 283.595.455 49.264.582 6.178.302 11.310.572 112.667.298 11.364.653 1.726.058 10.684.866 8.551.636 14.633.848 3.639.434 72.343.463 121.035.489 31 Aralık 2012 60.041.708 30.134.554 42.236.784 12.816.541 60.349.295 364.950.225 61.641.601 8.651.727 18.870.025 144.924.618 17.047.661 715.194 2.666.601 2.878.250 13.364.425 10.699.175 20.491.357 5.094.077 88.618.915 151.312.282 298.965.676 818.539.339 1.117.505.015 (*) 80.193.601 ABD Doları tutarındaki, 2 Nisan 2018 vadeli ve değişken faiz oranlı kredi için %7,22 sabit faiz ve 1.4568 kur üzerinden vadeli çapraz döviz takas sözleşmesi işlemi gerçekleştirilmiş olup, vade tarihine kadar toplam 80.193.601 ABD Doları karşılığı 116.822.029 TL ödenecektir. (**) 111.305.000 Avro tutarındaki, 15 Aralık 2017 vadeli ve değişken faiz oranlı kredi için 10,65% sabit faiz ve 2,0825 kur üzerinden vadeli çapraz döviz takas sözleşmesi işlemi gerçekleştirilmiş olup, vade tarihine kadar toplam 111.305.000 Avro karşılığı 231.790.880 TL ödenecektir. 1 yıl içerisinde 1 – 2 yıl arası 2 – 3 yıl arası 3 – 4 yıl arası 4 – 5 yıl arası 5 yıl ve üzeri 116 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 1.479.796.397 869.086.666 577.900.490 347.915.054 154.698.162 70.682.453 3.500.079.222 2.022.433.668 759.838.591 688.636.253 589.040.223 274.057.020 84.746.182 4.418.751.937 117 FİNANSAL BİLGİLER Kredi geri ödemelerinin vadelerine göre dağılımı aşağıdaki gibidir: EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 7 – DİĞER FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER NOT 8 – TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR (devamı) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan türev finansal araçlar (*) Gerçeğe uygun değer farkı gelir tablosuna yansıtılan türev finansal araçlar (*) 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Vadeli ticari alacaklar için piyasa koşullarına ve ürün türlerine göre belirli vade farkları uygulanmakta, vadesini aşan vadeli satışlar için yine piyasa koşulları ve ürün türlerine göre gecikme faizi uygulaması yapılmaktadır. - 278.881 14.581.592 14.581.592 3.901.647 4.180.528 Çok sayıda müşteriyle çalışıldığından dolayı tahsilat riski dağılmış durumdadır ve önemli bir şüpheli alacak riski bulunmamaktadır. Dolayısıyla, Grup konsolide finansal tablolarda yer alan şüpheli alacak karşılığından daha fazla bir karşılığa gerek görmemektedir. Diğer uzun vadeli finansal yükümlülükler Gerçeğe uygun değer farkı gelir tablosuna yansıtılan türev finansal araçlar (*) Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan türev finansal araçlar (*) Grup’un kredi riski ile ilgili diğer açıklamalar Not 31’da yapılmaktadır. 178.200 - 12.111.994 14.576.726 12.290.194 14.576.726 (*) Not 31 (f) ve Not 31 (g)’de açıklandığı üzere türev finansal araçlar vadeli döviz alım/satım sözleşmeleri, opsiyon sözleşmeleri, faiz oranı takas sözleşmeleri ve çapraz döviz ve faiz oranı takas sözleşmelerinden oluşmaktadır. Bilanço tarihi itibariyle Grup’un ticari alacaklarının detayı aşağıdaki gibidir: Alıcılar İlişkili taraflardan ticari alacaklar (Not 30) Alacak senetleri Alacak reeskontu (-) Şüpheli ticari alacaklar karşılığı (-) 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 1.740.797.126 36.693.787 833.835 (8.406.385) (61.380.195) 1.708.538.168 1.069.683.038 17.941.389 1.296.567 (349.432) (41.271.202) 1.047.300.360 118 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Bilanço tarihi itibariyle Grup’un ticari borçlarının detayı aşağıdaki gibidir: Kısa vadeli ticari borçlar 1 Ocak – 31 Aralık 2013 1 Ocak – 31 Aralık 2012 41.271.202 13.691.707 (432.440) 6.849.726 61.380.195 43.039.895 554.589 (2.323.282) 41.271.202 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 491.704.672 14.443.149 (1.962.178) 504.185.643 417.099.017 11.727.235 (770.502) 428.055.750 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 3.890.204 291.196 4.181.400 296.045 296.045 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 55.958.172 21.958.283 752.726 (55.958.172) 22.711.009 54.061.043 42.986.757 238.949 (54.061.043) 43.225.706 NOT 9 – DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR Kısa vadeli diğer alacaklar Su tesisi katılım bedeli alacağı Verilen depozito ve teminatlar Uzun vadeli diğer alacaklar Kısa vadeli şüpheli ticari alacak karşılığı hareketleri aşağıdaki gibidir: Açılış bakiyesi Dönem içinde ayrılan karşılık Konusu kalmayan karşılık (-) Çevrim farkı Kapanış bakiyesi Grup, hukuki takibe intikal etmiş teminatsız bakiyelerinin tamamı için ilgili bakiyelere göre özel karşılık ayırmaktadır. Ticari borçlar İlişkili taraflara ticari borçlar (Not 30) Ticari borçlar reeskontu (-) NOT 8 – TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR Kısa vadeli ticari alacaklar Bilanço tarihi itibariyle ticari alacaklar içerisinde yer alan vadesi geçmiş önemli miktarda alacak bulunmamaktadır. Özelleştirme İdaresi Bşk.’ndan alacaklar Su tesisi katılım bedeli alacağı Verilen depozito ve teminatlar Şüpheli diğer alacaklar karşılığı (-) 119 FİNANSAL BİLGİLER Diğer kısa vadeli finansal yükümlülükler 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 9 – DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR (devamı) NOT 11 – PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER Şüpheli diğer alacaklar karşılığı hareketleri aşağıdaki gibidir: Bilanço tarihi itibariyle Grup’un kısa vadeli peşin ödenmiş giderlerinin detayı aşağıdaki gibidir: Açılış bakiyesi Dönem içinde ayrılan karşılık Tahsil edilen alacak tutarı (-) Çevrim farkı Kapanış bakiyesi Kısa vadeli diğer borçlar Ödenecek vergi ve fonlar Alınan depozito ve teminatlar Ortaklara temettü borcu (*) (*) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 54.061.043 2.121.120 (181.660) (42.331) 55.958.172 52.458.346 1.924.833 (322.136) 54.061.043 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 1.817.101 3.248.748 1.189.799 6.255.648 1.819.122 3.137.566 2.827.812 7.784.500 Ortaklara temettü borcu hissedarlar tarafından henüz tahsil edilmeyen beş yıl ve öncesi dönemlere ait temettü borcudur. Sigorta giderleri Verilen sipariş avansları Yakacak yardımı Diğer gelecek aylara ait giderler İlk madde ve malzeme Yarı mamuller Mamuller Yedek parçalar Yoldaki mallar Diğer stoklar Stok değer düşüş karşılığı (-) 31 Aralık 2012 770.493.266 586.383.674 907.439.949 447.941.181 553.100.566 206.467.521 (88.739.268) 3.383.086.889 770.111.781 442.315.116 739.686.707 411.694.494 378.626.074 166.079.744 (60.394.709) 2.848.119.207 1 Ocak – 31 Aralık 2013 60.394.709 32.607.076 (16.664.404) 12.401.887 88.739.268 1 Ocak – 31 Aralık 2012 53.525.003 17.000.853 (10.131.147) 60.394.709 Stok değer düşüş karşılığı hareketleri: Açılış bakiyesi Dönem içinde ayrılan karşılık (Not 22) Konusu kalmayan karşılık (-) (Not 22) Çevrim farkı Kapanış bakiyesi 31 Aralık 2012 4.775.978 3.132.620 6.775.207 3.431.406 18.115.211 2.100.082 5.772.142 6.910.801 3.621.635 18.404.660 Bilanço tarihi itibariyle Grup’un uzun vadeli peşin ödenmiş giderlerinin detayı aşağıdaki gibidir: Verilen sabit kıymet avansları Maden sahası izin bedeli Diğer gelecek yıllara ait giderler NOT 12 – YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER NOT 10 – STOKLAR 31 Aralık 2013 31 Aralık 2013 Maliyet değeri 1 Ocak itibariyle Çevrim farkı 31 Aralık itibariyle 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 25.800.296 2.355.409 273.226 28.428.931 20.457.489 2.355.409 28.753 22.841.651 1 Ocak – 31 Aralık 2013 1 Ocak – 31 Aralık 2012 46.577.264 5.069.584 51.646.848 46.577.264 46.577.264 51.646.848 46.577.264 Defter değeri Grup'un yatırım amaçlı gayrimenkullerinin en güncel değerleme raporlarına göre gerçeğe uygun değerleri 214.315.000 TL (107.160.000 USD)’dir (31 Aralık 2012: 211.240.000 TL). Gerçeğe uygun değerler, SPK tarafından yetkili bağımsız ekspertiz şirketleri tarafından gerçekleştirilen değerlemelere göre elde edilmiştir. Değerlemeler, ağırlıklı olarak benzer mülkler ile ilgili emsal değerlerinin referans alınmasıyla tespit edilmiştir. Grup’un tüm yatırım amaçlı gayrimenkulleri arsalardan oluşmaktadır. Grup 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren yıla ait 100.642 TL (31 Aralık 2012: 94.799 TL) kira gelirini faaliyet kiralamaları altında kiralanan yatırım amaçlı gayrimenkullerden elde etmektedir. Grup mamul, yarı mamul ve ilk madde ve malzeme stoklarında net gerçekleşebilir değerinin maliyetten düşük kaldığı veya uzun süredir hareket görmediği durumlar için stok değer düşüklüğü karşılığı ayırmıştır. Konusu kalmayan karşılık satılan malın maliyetinde muhasebeleştirilmiştir (Not 22). 120 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 121 FİNANSAL BİLGİLER 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 122 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU (469.861) - Yatırımlardan transferler (**) Çıkışlar (6.178.044.321) (377.962) 201.649 - (1.187.900.040) (1.828.208.073) Değer düşüklüğü (***) Çıkışlar 31 Aralık 2013 kapanış bakiyesi 537.039.020 31 Aralık 2013 itibariyle net defter değeri 122.006.962 893.162.442 807.461.982 (2.636.500) (50.941.556) 5.201.421.868 4.743.461.579 (15.872.318) (233.764.471) 316.774.511 304.547.662 (414.761.949) 3.978.551 (1.227.805) (20.028.687) (26.823.568) (370.660.440) 731.536.460 (4.084.284) 1.187.574 1.472.947 57.752.121 675.208.102 Taşıt Araçları 167.888.910 157.786.474 (186.916.147) 3.780.573 - (12.041.451) (9.491.114) (169.164.155) 354.805.057 (3.967.007) 1.607.591 4.281.742 25.932.102 326.950.629 Döşeme ve Demirbaşlar 5.282.341 3.504.201 (18.294.751) 138.050 (357.295) (1.208.795) (2.633.719) (14.232.992) 23.577.092 (138.050) 188.018 2.081.536 3.708.395 17.737.193 Diğer Maddi Duran Varlıklar 429.979.865 395.173.972 - - - - - - 429.979.865 - (239.675.257) 237.838.176 36.642.974 395.173.972 Yapılm akta Olan Yatırımlar 7.673.555.919 6.997.897.584 (9.814.125.281) 72.855.523 (20.471.880) (349.503.003) (946.644.718) (8.570.361.203) 17.487.681.200 (75.250.130) (1.722.797) 305.897.240 1.690.498.100 99.675.795 31 Aralık 2012 itibariyle net defter değeri 486.285.919 485.589.521 2.478.849 TL maddi olmayan duran varlıklara transfer edilmiştir (Not 14). 99.970.596 31 Aralık 2011 itibariyle net defter değeri (*) Makina ve Teçhizatlar 2.371.470.716 9.939.412.661 (459.932) (899.983) 578.059 35.219.105 30.255.782 214.440.263 (19.600) (63.464.759) 2.401.825.025 10.124.707.287 Binalar 669.521.997 (133.546) 6.558.674 4.204.069 (4.943.092) 675.208.102 Taşıt Araçları 322.062.397 4.668.900 835.324 (615.992) 326.950.629 807.461.982 825.875.130 4.743.461.579 4.713.721.586 304.547.662 315.581.273 157.786.474 165.985.852 - (1.016.431.739) (1.545.595.586) (5.225.691.075) (353.940.724) (156.076.545) 124.279 615.423 23.025 (30.045.966) (48.895.656) (215.025.666) (21.587.816) (13.651.238) 5.782.840 3.920 58.855.610 4.845.075 563.628 - (1.040.694.865) (1.594.363.043) (5.381.245.708) (370.660.440) (169.164.155) 1.502.021.260 886.980 29.855.384 (5.782.840) 1.526.980.784 Maliyet değeri 1 Ocak 2012 açılış bakiyesi 99.970.596 Çevrim farkı (294.801) Alışlar Yatırımlardan transferler (*) Çıkışlar 31 Aralık 2012 kapanış bakiyesi 99.675.795 Birikmiş amortismanlar 1 Ocak 2012 açılış bakiyesi Çevrim farkı Dönem amortismanı Çıkışlar 31 Aralık 2012 kapanış bakiyesi Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Arsa ve Araziler NOT 13 – MADDİ DURAN VARLIKLAR (devamı) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 3.504.201 1.885.449 (13.806.800) 45.424 (588.390) 116.774 (14.232.992) 15.692.249 (70.597) 1.226.660 1.007.084 (118.203) 17.737.193 15.223.187.050 (1.893.397) 424.388.469 (2.478.849) (74.944.486) 15.568.258.787 Toplam 395.173.972 303.035.174 6.997.897.584 6.911.644.581 - (8.311.542.469) 808.151 (329.794.732) 70.167.847 - (8.570.361.203) 303.035.174 (34.538) 375.250.091 (283.076.755) 395.173.972 Diğer Maddi Yapılmakta Döşeme ve Demirbaşlar Duran Varlıklar Olan Yatırımlar Cari dönemde aktifleştirilen finansman gideri 2.008.411 TL’dir (31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait aktifleştirilen finansman gideri: 728.057 TL). 1.722.797 TL maddi olmayan duran varlıklara transfer edilmiştir (Not 14). Grup, kullanım dışı kalan varlıkların ile bağımsız nakit akım yaratmayan varlıkların geri kazanılabilir tutarlarını dönem içerisinde yeniden gözden geçirmiştir. İnceleme sonucunda (20.471.880) TL tutarındaki değer düşüklüğü gelir tablosunda esas faaliyetlerden diğer giderler (Not 25) hesabında kayıtlara alınmıştır. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle Grup’un maddi duran varlıkları üzerinde herhangi bir ipotek veya teminat bulunmamaktadır (31 Aralık 2012: Yoktur). (***) (**) (*) Toplam 15.568.258.787 486.285.919 99.675.795 31 Aralık 2012 itibariyle net defter değeri 64.756.700 - (31.518.043) - Dönem amortismanı (611.918.524) (115.510.819) - (180.266.974) (1.040.694.865) - (5.381.245.708) 11.379.466.189 (66.590.928) 167.148.051 32.474.063 1.121.727.716 10.124.707.287 Çevrim farkı (1.594.363.043) 2.721.370.515 - 51.425.811 20.971 268.098.708 2.401.825.025 Binalar Makina ve Teçhizatlar 1 Ocak 2013 açılış bakiyesi Birikmiş amortismanlar 1.724.939.060 16.395.415 11.249.957 Alışlar (*) 122.006.962 16.477.848 11.081.210 31 Aralık 2013 kapanış bakiyesi 165.554.874 99.675.795 Çevrim farkı 1.526.980.784 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri 1 Ocak 2013 açılış bakiyesi Maliyet değeri Arsa ve Araziler NOT 13 – MADDİ DURAN VARLIKLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI FİNANSAL BİLGİLER 123 EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 13 – MADDİ DURAN VARLIKLAR (devamı) NOT 14 – MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR (devamı) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Maddi duran varlıklara ilişkin amortisman giderlerinin dağılımı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013 333.003.664 6.045.522 10.453.817 349.503.003 Üretim ile ilişkilendirilen Genel yönetim giderleri Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri 31 Aralık 2012 315.098.675 5.637.607 9.058.450 329.794.732 NOT 14 – MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR Haklar Diğer Maddi Arama Giderleri ve Diğer Tükenmeye Olmayan Duran Varlıklar Tabi Varlıklar Toplam Maliyet değeri Maliyet değeri 1 Ocak 2012 açılış bakiyesi Çevrim farkı Alışlar Yatırımlardan transferler Çıkışlar 31 Aralık 2012 kapanış bakiyesi Arama Giderleri ve Diğer Tükenmeye Haklar Tabi Varlıklar Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar Toplam 181.438.363 (12.242) 6.913.585 2.478.849 190.818.555 88.324.945 69.153 88.394.098 4.912.952 (45.336) 1.192.753 (674.084) 5.386.285 274.676.260 (57.578) 8.175.491 2.478.849 (674.084) 284.598.938 Birikmiş itfa payları 1 Ocak 2013 açılış bakiyesi Çevrim farkı Alışlar Yatırımlardan transferler Çıkışlar 190.818.555 20.599.814 8.311.668 1.722.797 (1.121.508) 88.394.098 329.283 3.157.931 - 5.386.285 1.658.423 59.909 - 284.598.938 22.587.520 11.529.508 1.722.797 (1.121.508) 1 Ocak 2012 açılış bakiyesi Çevrim farkı Dönem itfa payı Çıkışlar 31 Aralık 2012 kapanış bakiyesi (61.991.877) 10.721 (15.890.333) (77.871.489) (44.794.501) (4.853.606) (49.648.107) (3.737.191) 35.981 (673.836) 206.433 (4.168.613) (110.523.569) 46.702 (21.417.775) 206.433 (131.688.209) 31 Aralık 2013 kapanış bakiyesi 220.331.326 91.881.312 7.104.617 319.317.255 31 Aralık 2011 net defter değeri 119.446.486 43.530.444 1.175.761 164.152.691 31 Aralık 2012 kapanış bakiyesi 112.947.066 38.745.991 1.217.672 152.910.729 31 Aralık 2013 17.798.523 1.100.484 294.434 19.193.441 31 Aralık 2012 19.978.302 1.111.520 327.953 21.417.775 Birikmiş itfa payları 1 Ocak 2013 açılış bakiyesi Çevrim farkı Dönem itfa payı Çıkışlar 31 Aralık 2013 kapanış bakiyesi (77.871.489) (8.677.310) (12.643.867) 1.071.738 (98.120.928) (49.648.107) (62.297) (6.433.785) (56.144.189) (4.168.613) (1.617.555) (115.789) (5.901.957) (131.688.209) (10.357.162) (19.193.441) 1.071.738 (160.167.074) 31 Aralık 2012 net defter değeri 112.947.066 38.745.991 1.217.672 152.910.729 31 Aralık 2013 kapanış bakiyesi 122.210.398 35.737.123 1.202.660 159.150.181 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle Grup’un maddi olmayan duran varlıkları üzerinde herhangi bir ipotek veya teminat bulunmamaktadır (31 Aralık 2012: Yoktur). 124 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Maddi olmayan duran varlıklara ilişkin itfa giderlerinin dağılımı aşağıdaki gibidir: Üretim ile ilişkilendirilen Genel yönetim giderleri Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri 125 FİNANSAL BİLGİLER 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 15 – DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI NOT 16 – ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR (devamı) Cari dönemde kullanılan devlet teşvik ve yardımları aşağıdadır: 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle ödenecek kıdem tazminatı, aylık 3.254,44 TL (31 Aralık 2012: 3.033,98 TL) tavanına tabidir. Kıdem tazminatı tavanı 1 Ocak 2014 itibariyle 3.438,22 olarak güncellenmiştir. 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 1 Ocak – 31 Aralık 2013 1 Ocak – 31 Aralık 2012 130.547 1.348.291 1.478.838 678.942 500.839 1.179.781 Bu yardımlar, sektör ayrımı olmaksızın mevzuatın gerektirdiği kriterleri karşılayan tüm şirketler tarafından kullanılabilir niteliktedir. Grup’un bağlı ortaklığı olan Erdemir Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş., Malatya ili Hekimhan ilçesi Hasançelebi beldesinde yapacağı 3.000.000 ton/yıl üretim kapasiteli Demir Cevheri Zenginleştirme ve Peletleme Fabrikası yatırımı için 31 Mayıs 2013 tarih 110476 numaralı yatırım teşvik belgesi almıştır. Belge konusu yatırım komple yeni yatırım olup, yatırım indirim tutarı 1.569.000.000 TL'dir. 31 Aralık 2013 itibariyle yatırım indiriminden kullanılan bakiye bulunmamaktadır. Grup’un 5479 sayılı Kanunun 2. maddesiyle 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren yürürlükten kalkan GVK. 19. maddesi kapsamında sonraki dönemlerde indirim konusu yapma ihtimali olan sonsuz ömürlü 221.264.104 TL devreden yatırım indirimi hakkı bulunmaktadır (31 Aralık 2012: 204.883.114 TL). NOT 16 – ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR Grup’un çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin borçları aşağıdaki gibidir: Personele borçlar Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri Personel gelir vergisi borçları 31 Aralık 2013 66.870.456 22.676.369 19.247.364 108.794.189 31 Aralık 2012 61.083.831 21.941.319 18.291.964 101.317.114 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 307.527.785 17.666.859 67.037.200 392.231.844 265.082.814 18.896.395 62.269.715 346.248.924 Yürürlükteki İş Kanunu hükümleri uyarınca, çalışanlardan kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş sözleşmesi sona erenlere, hak kazandıkları yasal kıdem tazminatlarının ödenmesi yükümlülüğü vardır. Ayrıca, halen yürürlükte bulunan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 6 Mart 1981 tarih, 2422 sayılı ve 25 Ağustos 1999 tarih, 4447 sayılı yasalar ile değişik 60’ıncı maddesi hükmü gereğince kıdem tazminatını alarak işten ayrılma hakkı kazananlara da yasal kıdem tazminatlarını ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. 126 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Kıdem tazminatı yükümlülüğü, Grup’un çalışanların ağırlıklı olarak emekli olmasından doğan gelecekteki olası yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminine göre hesaplanır. TMS 19 (“Çalışanlara Sağlanan Faydalar”), Grup’un yükümlülüklerinin tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak geliştirilmesini öngörür. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle hesaplanan yükümlülük bağımsız bir aktüer tarafından hesaplanmış, hesaplamada öngörülen birim kredi yöntemi kullanılmıştır. Yükümlülüklerin bugünkü değerinin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir: Faiz oranı Enflasyon oranı Ücret artışları Kıdem tazminatı tavan artışı 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 %9.40 %6.3 reel %1.5 %6.3 %7.62 %4.3 reel %1.5 %4.3 İskonto oranı emeklilik taahhütlerinin vadeleri ile uyumlu dönemler için ve taahhüt edilen yükümlülüklerin ödenmesinde kullanılacak para birimi cinsinden tahmin edilmiştir. 31 Aralık 2013 tarihli hesaplama için sabit iskonto oranı kullanılmıştır. Uzun vadeli enflasyon tahminleri için de iskonto oranı tahminleri ile uyumlu bir yaklaşım benimsenmiş sabit enflasyon oranı kullanılmıştır. İsteğe bağlı işten ayrılmalar neticesinde ödenmeyip, Grup’a kalacak olan kıdem tazminatı tutarlarının tahmini oranı da dikkate alınmıştır. Çalışanların isteğe bağlı ayrılma oranlarının, geçmiş hizmet süresine tabi olacağı varsayılmış ve geçmiş tecrübenin analizi yapılarak toplam kıdem tazminatı yükümlülüğünü hesaplamak için varsayılan, gelecekte beklenen isteğe bağlı ayrılma beklentisi hesaplamaya yansıtılmıştır. Buna göre 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle yapılan aktüeryal hesaplamalarda çalışanların kendi isteğiyle ayrılma olasılığı, geçmiş hizmet süresi arttıkça azalan oranlarda olacak şekilde hesaplamaya dahil edilmiştir. Buna göre kendi isteğiyle ayrılma olasılığı, 0 ile 15 yıl ve üstü aralığında geçmiş hizmet süresi olan personel için %2 ile %0 aralığındadır. Kıdem tazminatı karşılığının hareketleri aşağıdaki gibidir: Grup’un çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıkları aşağıdaki gibidir: Kıdem tazminatı karşılığı Kıdem teşvik primi karşılığı Birikmiş yıllık izinler karşılığı Kıdem tazminatı yükümlülüğü yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir. Dönem başı itibariyle karşılık Hizmet maliyeti Faiz maliyeti Aktüeryal kayıp Ödenen tazminatlar Çevrim farkı Dönem sonu itibariyle karşılık 1 Ocak – 31 Aralık 2013 1 Ocak – 31 Aralık 2012 265.082.814 27.308.168 20.923.599 14.281.389 (22.213.508) 2.145.323 307.527.785 199.372.291 23.764.160 19.052.935 36.032.589 (13.139.161) 265.082.814 127 FİNANSAL BİLGİLER Ar-Ge yardımı Sosyal güvenlik teşviki 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 3213 sayılı “Maden Kanunu” ve 3 Şubat 2005 tarih 25716 sayılı Resmi Gazete yayınlanan “Maden Kanunu Uygulama Yönetmeliğine” göre maden satış karı üzerinden devlet hakkı hesaplanmaktadır. (**) Maliye Bakanlığı’nın, 5217 sayılı kanununa istinaden “Afet Fonu” ile “Sivil Savunma Fonu”nun, kapsama giren kurum ve kuruluşların 2004 yılı gelirleri üzerinden ayrılan karşılıktır. (*) 128 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 31 Aralık 2012 104.471.986 4.945.469 3.643.868 113.061.323 (14.689.137) (18.084.908) 104.471.986 4.945.469 3.643.868 113.061.323 68.411.218 194.474.653 4.568.812 2.642.016 3.340.926 205.026.407 129 FİNANSAL BİLGİLER Dava karşılıkları Engelli istihdamı eksikliği nedeniyle ayrılan ceza karşılığı Maden sahası devlet hakkı için ayrılan karşılık (*) Sivil savunma fonu karşılığı (**) 77.424.150 31 Aralık 2012 Dava karşılıkları Engelli istihdamı eksikliği nedeniyle ayrılan ceza karşılığı Maden sahası devlet hakkı için ayrılan karşılık Sivil savunma fonu karşılığı 31 Aralık 2013 Grup’un kısa vadeli karşılıkları aşağıdaki gibidir: Ödenen (7.411.502) (1.503.714) (3.643.868) (12.559.084) 55.055.727 39.250.220 (2.021.742) (30.014.490) 62.269.715 1 Ocak 2013 104.471.986 4.945.469 3.643.868 113.061.323 62.269.715 53.764.626 (3.341.931) (45.320.265) (334.945) 67.037.200 Dönem içerisindeki artış 101.753.411 2.634.342 2.642.016 3.340.926 110.370.695 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Borç karşılıklarının hareketleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak – 31 Aralık 2013 NOT 17 – KARŞILIKLAR (devamı) 18.750.643 2.368.484 1.684.303 572.036 (4.479.071) 18.896.395 (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 18.896.395 1.641.535 1.313.377 (3.300.621) (864.146) (19.681) 17.666.859 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Dönem başı itibariyle karşılık Dönem içerisindeki artış Ödenen birikmiş izin (-) Konusu kalmayan karşılık (-) Çevrim farkı Dönem sonu itibariyle karşılık NOT 17 – KARŞILIKLAR 1 Ocak – 31 Aralık 2012 EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI Dönem başı itibariyle karşılık Hizmet maliyeti Faiz maliyeti Aktüeryal kayıp/(kazanç) Ödenen kıdem teşvik primleri Çevrim farkı Dönem sonu itibariyle karşılık Birikmiş yıllık izin karşılığının hareketleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Konusu kalmayan (10.905.897) (1.548.669) (12.454.566) Kıdem teşvik primi karşılığının hareketleri aşağıdaki gibidir: Dava karşılıkları Engelli istihdamı eksikliği nedeniyle ayrılan ceza karşılığı Maden sahası devlet hakkı için ayrılan karşılık Yürürlükteki toplu iş sözleşmeleri uyarınca 10, 15 ve 20 hizmet yılını dolduran çalışanlara kıdem teşvik primi ödemesi yapılmaktadır. Konusu k almayan (12.406.280) (2.282.857) - Çevrim farkı 6.566.655 41.384 6.608.039 NOT 16 – ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR (devamı) Ödenen (13.964.834) (415.650) (3.704.424) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Dönem içerisindeki artış 62.358.450 2.408.900 3.643.868 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 1 Ocak 2012 68.484.650 5.235.076 3.704.424 31 Aralık 2013 194.474.653 4.568.812 2.642.016 3.340.926 205.026.407 EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 17 – KARŞILIKLAR (devamı) NOT 17 – KARŞILIKLAR (devamı) 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle Grup tarafından ve Grup aleyhine açılan davaların tutarları aşağıdadır: Şirket, bu karara karşı Ankara 11’inci İdare Mahkemesi’nde bir iptal davası açmıştır (E.2006/1396). Dava, 29 Mart 2007 tarihinde reddedilmiş, Şirket, ret kararını, 11 Ekim 2007 tarihinde temyiz etmiştir. Danıştay 13. Dairesi 12 Mayıs 2010 tarihinde temyiz talebini de reddetmiş; Şirket bu ret kararına karşı da, 2 Eylül 2010 tarihinde karar düzeltme yoluna başvurmuştur. Danıştay 13. Dairesi 6 Haziran 2012 tarih ve 2010/4196 Esas, 2012/1499 sayılı kararı ile karar düzeltme talebi reddedilmiştir. Bu karar Şirket avukatlarına 16 Temmuz 2012 tarihinde tebliğ edilmiştir. Şirket’in “Seri XI, No: 25 sayılı Tebliğ’in mali tablolarda UFRS kullanılmasına müsaade eden 726 ıncı ve Geçici 1 inci maddeleri, 2005 yılı konsolide finansal tablolarında UFRS’nin uygulanabileceğine dair, SPK’nın, kendisine verdiği 7 Mart 2006 tarih ve SPK.0.17/83-3483 sayılı bir “izin” bulunması ve bu konuda açılmış davaların henüz esastan karara bağlanmamış olması” gerekçeleriyle, SPK’nın talebini yerine getirmemesi üzerine, SPK, 15 Ağustos 2006 tarihinde, Şirket’in UFRS’ye göre hazırlamış olduğu 31 Aralık 2005 tarihli konsolide finansal tablolarını, geçmiş yıllar karlarına ilave edilen 152.329.914 TL tutarındaki negatif şerefiye gelirini 2005 yılı dönem karına ilave etmek suretiyle, re’sen yeniden düzenlemiş ve İMKB bülteninde yayımlatmıştır. Şirket, 10 Ekim 2006 tarihinde bu işleme karşı ayrı bir iptal davası açmıştır. Ankara 11. İdare Mahkemesi, 25 Haziran 2007 tarihinde davayı reddetmiştir. Şirket, ret kararını, 11 Ekim 2007 tarihinde temyiz etmiş; Danıştay 13. Dairesi 12 Mayıs 2010 tarihinde temyiz talebini kabul ederek ret kararını bozmuştur. SPK, bozma kararına karşı, 6 Eylül 2010 tarihinde, karar tashihi yoluna müracaat etmiştir. Danıştay 13. Dairesi, 30 Mayıs 2012 tarih ve E. 2010/4405; K. 2012/1352 sayılı kararı ile, SPK’nın karar düzeltme talebini kabul ederek, önceki bozma kararını oyçokluğu ile değiştirmiş ve yerel mahkeme kararını onamıştır. Karar, Şirket avukatlarına 20 Temmuz 2012 tarihinde tebliğ edilmiştir. Grup tarafından açılan davalar Türk Lirası ABD Doları 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 203.018.645 108.256.565 311.275.210 206.805.171 90.417.539 297.222.710 2.989.134 2.989.134 3.670.471 3.670.471 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 67.124.376 158.418.367 225.542.743 54.325.739 132.313.443 186.639.182 181.770.726 12.703.927 194.474.653 90.914.952 13.557.034 104.471.986 Grup tarafından açılan davalar için ayrılan karşılıklar Türk Lirası Grup tarafından açılan davalar için ayrılan karşılıklar, şüpheli ticari alacakları için ayrılan karşılıkları ifade etmektedir. Grup’a karşı açılan davalar Türk Lirası ABD Doları Grup’a karşı açılan davalar için ayrılan karşılıklar Türk Lirası ABD Doları Şirket, 31 Mart 2005, 30 Haziran 2005 ve 30 Eylül 2005 tarihli ara dönem konsolide finansal tablolarını SPK’nın bugün yürürlükte olmayan SPK’nın, Seri XI, No: 25 sayılı “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ”ine göre hazırlamış; 31 Aralık 2005 tarihli konsolide finansal tablolarını ise, aynı Tebliğ’in 726 ıncı ve Geçici 1 inci maddeleri ile SPK’nın 7 Mart 2006 tarih ve SPK.017/83-3483 sayılı, Şirket yönetimine gönderdiği yazısına istinaden Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’na göre hazırlamıştır. SPK’nın, Seri XI, No: 25 sayılı “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ”i ile bu Tebliğe ek ve Tebliğde değişiklikler yapan tebliğler, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra sona eren ilk ara dönem konsolide finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir. SPK, 5 Mayıs 2006 tarih ve 21/526 sayılı kararı ile; Şirket’in dönem içerisinde kullandığı muhasebe standardı setini (Seri: XI, No: 25) dönem sonunda değiştirmesinin (UFRS) dönem karında 152.329.914 TL azalışa neden olduğunu belirterek, 31 Aralık 2005 tarihli konsolide finansal tabloların yıl içinde uygulanan muhasebe standardı setine göre yeniden düzenlenip, ilan edilmesini ve ivedilikle Şirket Genel Kurulu’nun onayına sunulmasını istemiştir. 130 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Ankara 1. Sulh Ceza Mahkemesi Müt.no: 2006/1480, 7 Temmuz 2009 tarihli kararı ile Şirket’in tüm yöneticilerine SPK’nın 7 Aralık 2008 tarih ve 29/1110 sayılı toplantısında Şirket’in 31 Aralık 2005 tarihli mali tablolarının yeniden düzenlenmesine ilişkin SPK’nın 2 Aralık 2006 tarihli kararına riayet edilmediği gerekçesiyle uyguladığı idari para cezalarına Şirket tarafından yapılan itirazı kabul etmiştir. Bu karara karşı SPK itirazı ise Ankara 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 10 Ağustos 2009 tarih ve 2009/320 D. İş sayılı kararı ile reddedilmiş ve verilen iptal kararı kesinleşmiştir. Böylece iki ayrı mahkemenin, ayrı ayrı verip kesinleşen kararları arasında Şirket’e göre hüküm uyuşmazlığı ortaya çıkmıştır. 1 Ağustos 2012 tarihinde Şirket Ankara 11. İdare Mahkemesi’ne, yukarıda bahsi geçen E.2006/2548, K.2007/1071, 25 Haziran 2007 ve E.2006/1396, K.2007/494, 29 Mart 2007 tarihli kararlara ilişkin Ankara 1. Sulh Ceza Mahkemesi’nin Müt.no: 2006/1480, 7 Temmuz 2009 tarihli adli yargı kararının benimsenmesi suretiyle hüküm uyuşmazlığının giderilmesi hakkında talepte bulunmuştur. Öte yandan, Şirket, 30 Mart 2006 tarihinde yaptığı Olağan Genel Kurul toplantısında, UFRS’ye göre hazırlanmış olan 31 Aralık 2005 tarihli konsolide finansal tablolara göre kar dağıtmaya karar vermiştir. Yaptığı özelleştirme işlemi neticesinde Ataer Holding A.Ş.’ye devrettiği Şirket hisselerinin bir tanesi üzerinde intifa hakkına sahip olan Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB), 1 Mayıs 2006 tarihinde Ankara 3. Ticaret Mahkemesinde, kar dağıtımına ilişkin bu genel kurul kararının iptalini ve kendisine eksik ödendiğini iddia ettiği 35.673.249 TL tutarındaki kar payının tahsilini talep etmiştir (E.2006/218). Mahkeme 23 Ekim 2008 tarihinde davayı reddetmiş; ÖİB 7 Ocak 2009 tarihinde ret kararını temyiz etmiştir. Yargıtay 11. HD.’si, 30 Kasım 2010 tarihinde ret kararını bozmuş; bu kez Şirket, 18 Şubat 2011 tarihinde bozma kararına karşı karar tashihi yoluna müracaat etmiştir. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 14 Temmuz 2011 tarihinde Şirket’in karar tashihi talebini reddetmiştir. Dosya yeniden Ankara Asliye 3. Ticaret Mahkemesi’ne gönderilmiştir. Davaya devam edilmektedir (E. 2011/551). 131 FİNANSAL BİLGİLER 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 17 – KARŞILIKLAR (devamı) NOT 17 – KARŞILIKLAR (devamı) Şirket, konsolide finansal tablolarını UFRS’ye göre hazırlamaya 31 Aralık 2005 tarihinden sonra başlasa idi, UFRS 1 “Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarının İlk Uygulaması” standardına göre karşılaştırmalı konsolide finansal tablolarını da, UFRS’ye göre hazırlayacağından ve UFRS 3 “İşletme Birleşmeleri” standardına göre negatif şerefiye, 1 Ocak 2005 tarihi itibariyle açılış geçmiş yıl karlarına doğrudan transfer edilerek konsolide gelir tablosu ile ilişkilendirilmeyeceğinden, konsolide finansal tablolarda yer alan, 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihlerinde sona eren dönemlere ait net dönem karları yukarıdaki paragraflarda açıklanan hususlardan etkilenmeyecektir. Corus International Trading Ltd. Şirketi -yeni unvanı Tata Steel International (North America) Ltd. tarafından yine aynı iddialar ve taleplerle Ankara 14. Asliye Ticaret Mahkemesi'nde Şirkete karşı ferileriyle birlikte 8.668.800 TL (4.800.000,00 USD) tutarlı bir tazminat davası açılmış olduğu bilgisi 31 Ekim 2012 tarihinde Şirkete yapılan tebligat ile öğrenilmiştir. Yapılan yargılama sonucunda, Mahkeme yetkisizlik nedeniyle davanın usulden reddine ve karar kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın görevli ve yetkili Karadeniz Ereğli Nöbetçi Asliye Ticaret (Hukuk) Mahkemesi'ne gönderilmesine karar vermiştir. Dava şu an Kdz. Ereğli 2. Asliye Hukuk Mahkemesi 2013/63 sayılı dosya üzerinden devam etmektedir. Dosya bilirkişiye tevdii edilmiştir. Davanın bir sonraki duruşma tarihi 29 Mayıs 2014 günüdür. 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Şirket, yukarıdaki gerekçelerle, 31 Aralık 2005 tarihinde sona eren yıla ait net dönem karının yukarıda bahsedilen davalar nedeniyle değişmesi hususunun olası etkileri ile ilgili olarak, konsolide finansal tablolarında herhangi bir düzeltme yapmamış ve SPK ile ilgili davaların mahkeme sonuçlarına dair hüküm uyuşmazlığının giderilmesi talebinin sonucunu ve ÖİB tarafından açılmış olan ve sürmekte olan davaların sonuçlanmasını beklemektedir. Şirketin Enerjia Metal Maden Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Enerjia”) ile arasındaki 2 Temmuz 2009 tarihli, 69187 sayılı İhracat Protokolü ve “Erdemir-Enerjia 69187 No.lu İhracat Protokolü’ne İlave Şartlar” çerçevesinde, Enerjia tarafından Şirkete karşı iflas yoluyla takip başlatılmıştır. Takibe itiraz edilmiş; Enerjia bu kez, itirazın kaldırılması için Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi'nde 27 Mart 2010 tarihinde 68.312.520 ABD Doları alacağı olduğu iddiası ile Şirkete karşı bir iflas davası açmıştır (E. 2010/259) Dava, 23 Haziran 2011’de reddedilmiş; Şirketin lehine sonuçlanmıştır. Enerjia, ret kararını temyiz etmiş olup; Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 06.04.2012 tarih ve E. 2011/2915; K. 2012/2675 sayı ile kararı bozmuştur. Yargıtay’ın bozma kararından sonra dosya Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne geri gönderilerek 2013/17 Esas numarası almıştır. İlgili yargılama halen Ankara 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde devam etmekte olup; duruşması 17 Nisan 2014 günü yapılacaktır. Bor-San Isı Sistemleri Üretim ve Pazarlama A.Ş. tarafından Şirket aleyhine 17.04.2013 tarihinde Kdz. Ereğli 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde 2013/253 sayılı dosya ile fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak 17.800.-TL değerinde satış sözleşmesinden kaynaklanan zararın karşılanması talepli alacak davası açılmıştır. Şirkete tebliğ edilen ıslah dilekçesi ile davacının dosyaya sunulan bilirkişi raporu doğrultusunda dava değerinin 10.837.801,69.-TL'ye yükseltilmesini mahkemeden talep ettiği öğrenilmiştir. Söz konusu bilirkişi raporuna ve ıslah dilekçesine Şirket tarafından yasal süresinde itiraz edilmiştir. Mahkeme dosyayı incelemeye almıştır. Davanın bir sonraki duruşma tarihi 11 Mart 2014 günüdür. Merkezi Amerika Birleşik Devletleri'nin Illinois eyaletinde bulunan Corus International Trading Ltd. Şirketi -yeni unvanı Tata Steel International (North America) Ltd.- ile Şirket arasında 2008 yılında bir sözleşme akdedilmiştir. Şirket bu sözleşmeden doğan tüm edimlerini 2009 yılının Ocak ve Şubat aylarında ifa etmiştir. Corus International Trading Ltd. Şirketi, Şirketten temin ettiği ürünleri üçüncü kişilere satmış; ancak daha sonra, bunlar tarafından kendisine bir takım tazminat talepleri yöneltildiğini, bu taleplerin bir kısmının Erdemir tarafından karşılanması gerektiğini ileri sürmüştür. Taraflar, konu hakkında, tam bir mutabakata varamamış ve müteakiben Corus International Trading Ltd. Şirketi ABD'nin Illinois Eyaleti Bölge Mahkemesi'nde Şirkete karşı ferileriyle birlikte 4.800.000,00 USD tutarlı bir tazminat davası açmıştır. Bu davaya ilişkin KAP açıklaması Şirketçe 17 Ağustos 2010 tarihinde yapılmıştır. 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR NOT 18 – TAAHHÜTLER Grup’un almış olduğu teminatlar aşağıdaki gibidir: Alınan teminat mektupları 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 1.469.208.634 1.469.208.634 1.038.595.060 1.038.595.060 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 69.756.674 121.524.013 1.577.125.923 2.634.472.886 - - - - - - 1.646.882.597 2.755.996.899 Grup’un vermiş olduğu teminat, rehin ve ipotekler (TRİ) aşağıdaki gibidir: A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİ’ler B. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİ’ler C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİ’ler D. Diğer verilen TRİ’ler i. Ana Ortak lehine vermiş olduğu TRİ’ler ii.B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer Grup Şirketleri lehine vermiş olduğu TRİ’ler iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine vermiş olduğu TRİ’ler Grup’un vermiş olduğu diğer TRİ’lerin 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle özkaynaklara oranı % 0’dir (31 Aralık 2012: % 0). Grup’un tam konsolidasyon kapsamında dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu 1.577.125.923 TL tutarındaki TRİ’ler Not 6’da detayları verilen finansal borçlara ilişkin verilmiştir. 132 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 133 FİNANSAL BİLGİLER Söz konusu davanın, mahkemesince yetki yönünden reddedilmesinin ardından; bu kez Tata Steel International (North America) Ltd. Şirketi tarafından Texas Eyaleti Bölge Mahkemesi'nde yeniden dava açılmıştır. Bu duruma ilişkin KAP açıklaması Şirket tarafından 24.08.2011 tarihinde; ilgili davanın mahkemesince yine yetki yönünden reddedilmiş olduğu ise; 16 Temmuz 2012 tarihinde KAP açıklamaları ile kamuoyuna bildirilmiştir. EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 18 – TAAHHÜTLER (devamı) NOT 20 – ERTELENMİŞ GELİRLER Grup’un vermiş olduğu teminatların TL karşılığı yabancı para dağılımı aşağıdaki gibidir: Bilanço tarihi itibariyle Grup’un kısa vadeli ertelenmiş gelirlerinin detayı aşağıdaki gibidir: 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR ABD Doları Türk Lirası Avro Japon Yeni Romen Leyi 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 973.628.594 236.351.530 381.965.297 52.906.070 2.031.106 1.646.882.597 1.339.482.191 965.475.620 382.171.926 67.522.169 1.344.993 2.755.996.899 Alınan sipariş avansları Gelecek aylara ait gelirler NOT 19 – DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER Diğer KDV alacakları Devreden KDV Peşin ödenen vergi ve fonlar Diğer çeşitli alacaklar Diğer kısa vadeli yükümlülükler Hesaplanan KDV Gider tahakkukları Diğer kısa vadeli yükümlülükler 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 91.146.923 31.907.602 1.240.590 1.796.656 126.091.771 85.590.505 8.068.989 13.679.448 2.511.596 109.850.538 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 14.294.164 1.046.275 3.447.447 18.787.886 27.619.537 813.316 4.904.575 33.337.428 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 351.749 351.749 416.621 416.621 Diğer uzun vadeli yükümlülükler Diğer uzun vadeli yükümlülükler 31 Aralık 2012 93.234.464 2.290.265 95.524.729 NOT 21 – ÖZKAYNAKLAR 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 itibariyle sermaye yapısı aşağıdaki gibidir: Ortaklar Diğer dönen varlıklar 31 Aralık 2013 92.882.063 106.010 92.988.073 Ataer Holding A.Ş. Halka açık kısım Erdemir’in elinde olan hisse senetleri Tarihi sermaye (%) 31 Aralık 2013 (%) 31 Aralık 2012 49,29 47,63 3,08 100,00 1.724.982.584 1.667.180.563 107.836.853 3.500.000.000 49,29 47,63 3,08 100,00 1.522.913.196 1.471.882.268 95.204.536 3.090.000.000 Enflasyon düzeltmesi Yeniden düzenlenmiş sermaye 156.613.221 3.656.613.221 342.195.166 3.432.195.166 Karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi (116.232.173) 3.540.381.048 (103.599.856) 3.328.595.310 Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş.’nin sermayesi kayıtlı sermaye tavanına tabidir. Yönetim Kurulu gerekli gördüğü zamanlarda 7.000.000.000 olan kayıtlı sermaye miktarına kadar beheri 1 Kr itibari değerinde ve tamamı hamiline yazılı olan paylar ihraç ederek sermayeyi artırabilir. Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. (Erdemir) Yönetim Kurulu'nun, 19.02.2013 tarih ve 9189 no.lu kararı ile 3.090.000.000 TL olan çıkarılmış sermayenin %13,2686 oranında, sermaye enflasyon düzeltmesi olumlu farklarından 185.581.944,96 TL, özel fonlardan 18.465.461,72 TL ve tevsiat fonu enflasyon farklarından 205.952.593,32 TL olmak üzere toplamda 410.000.000 TL artırılarak 3.500.000.000 TL'ye çıkarılmasına karar verilmiştir. Sermaye Piyasası Kurulu'nun ihraç belgesini 26.03.2013 tarih ve 10/357 no.lu kararıyla onaylaması ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin 05.04.2013 tarihli ve 8294 no.lu sayısında yayımlanması ile tescil ve ilanı tamamlanmıştır. Şirket’in sermayesi 350.000.000.000 adet hisseden oluşmaktadır (2012: 309.000.000.000 hisse). Hisselerin nominal değeri hisse başına 1 Kr’dir ( 2012: hisse başı 1 Kr.). Bu sermaye A ve B grubu paylara bölünmüştür. Bundan 1 Kr tutarında sermayeyi karşılayan 1 adet nama yazılı hisse A Grubu, 3.499.999.999,99 TL sermayeyi karşılayan 349.999.999.999 adet pay ise B grubudur. 134 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 135 FİNANSAL BİLGİLER Yönetim Kurulu 3’ü bağımsız olmak üzere 9 üyeden oluşur. Yönetim kurulunda görev alacak bağımsız üyelerin sayısı ve nitelikleri Sermaye Piyasası Kurulu'nun Seri II; 17.1 sayılı "Kurumsal Yönetim Tebliği"ne uygun olarak tespit edilir. EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 21 – ÖZKAYNAKLAR (devamı) NOT 21 – ÖZKAYNAKLAR (devamı) Yönetim Kurulu üyelerinden biri, A Grubu payları temsilen intifa hakkı sahibi Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nca gösterilecek adaylar arasından Genel Kurul tarafından seçilir. A Grubu payları temsil eden Yönetim Kurulu üyesinin, seçilmiş olduğu dönem süresi içerisinde herhangi bir şekilde görevinin sona ermesi halinde, yerine seçilecek üyenin de A Grubu payları temsilen intifa hakkı sahibi Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'nca gösterilecek adaylar arasından seçilmesi şarttır. A grubu paylarına tanınan haklarla ilgili olarak alınacak kararlarda intifa hakkı sahibi temsilcisi Yönetim Kurulu üyesinin de olumlu oy kullanması zorunludur. Şirket Anasözleşmesinde, Yönetim Kurulu toplantı ve karar yeter sayısı ve A Grubu paylara ait hakları etkileyecek değişiklikler ile yatırıma ve istihdama ilişkin olarak ve Hisse Satış Sözleşmesinde yer alan yükümlülükleri ve bu yükümlülüklere ilişkin A Grubu paylara tanınan hakları doğrudan veya dolaylı yoldan etkileyecek her türlü Anasözleşme değişikliği yapılmasına ilişkin kararları ancak A Grubu payları temsilen intifa hakkı sahibinin olumlu oyu ile alabilir. Aksi hal, alınan kararları geçersiz kılar. Sermaye düzeltmesi farklarının sermayeye eklenmek dışında bir kullanımı yoktur. Erdemir, Ana Sözleşmesinin IV-K “Türk Ticaret Kanunu’nun 329. maddesi çerçevesinde kendi payları ile ilgili işlemleri yürütmek” maddesi uyarınca 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle nominal bedeli 107.836.853 TL (31 Aralık 2012: 95.204.536 TL) olan hisse senetlerine sahiptir. Erdemir hisse senetleri bilanço tarihi itibariyle enflasyona göre düzeltilmiş değerleri üzerinden sermaye kaleminden bir indirim olarak gösterilmiştir. TTK’ya göre ayrılması gereken yedek akçeler ile esas sözleşmede veya kar dağıtım politikasında pay sahipleri için belirlenen kar payı ayrılmadıkça; başka yedek akçe ayrılmasına, ertesi yıla kar aktarılmasına ve intifa senedi sahiplerine, yönetim kurulu üyelerine, ortaklık çalışanlarına ve pay sahibi dışındaki kişilere kardan pay dağıtılmasına karar verilemeyeceği gibi, pay sahipleri için belirlenen kar payı nakden ödenmedikçe bu kişilere kardan pay dağıtılamaz. Diğer özkaynak kalemleri 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Hisse senedi ihraç primleri Değer artış fonları -Maddi duran varlık yeniden değerleme fonu Finansal riskten korunma fonu Yabancı para çevrim farkları Aktüeryal (kayıp)/kazanç fonu Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler Geçmiş yıllar karı -Olağanüstü yedekler -Geçmiş yıl karları -Statü yedekleri 106.447.376 23.254.736 23.254.736 (9.343.974) 844.664.278 (66.809.473) 500.949.412 2.607.272.495 780.894.088 846.366.423 980.011.984 4.006.434.850 106.447.376 26.813.595 26.813.595 (29.878.279) (315.217) (55.683.337) 432.878.502 2.943.936.846 484.013.314 1.276.059.972 1.185.964.577 3.424.199.486 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve yürürlüğe giren Seri: II-14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” uyarınca “Ödenmiş sermaye”, “Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler” ve “Hisse senedi ihraç primleri”’nin yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilmesi gerekmektedir. Söz konusu tebliğin uygulanması esnasında değerlemelerde çıkan farklılıkların (enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan farklılıklar gibi): - “Ödenmiş sermaye”den kaynaklanmaktaysa ve henüz sermayeye ilave edilmemişse, “Ödenmiş sermaye” kaleminden sonra gelmek üzere açılacak “Sermaye düzeltmesi farkları” kalemiyle; - “Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler” ve “Hisse senedi ihraç primleri”’nden kaynaklanmakta ve henüz kar dağıtımı veya sermaye artırımına konu olmamışsa “Geçmiş yıllar kar/zararıyla”, ilişkilendirilmesi gerekmektedir. Diğer özkaynak kalemleri ise SPK Finansal Raporlama Standartları çerçevesinde değerlenen tutarları ile gösterilmektedir. 136 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Halka açık şirketler kar payı dağıtımlarını SPK’nın 1 Şubat 2014 tarihinden itibaren yürürlüğe giren II-19.1 no’lu Kar Payı Tebliği’ne göre yaparlar. Ortaklıklar, karlarını genel kurulları tarafından belirlenecek kar dağıtım politikaları çerçevesinde ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak genel kurul kararıyla dağıtır. Söz konusu tebliğ kapsamında, borsaya kote halka açık ortaklıklar için asgari bir dağıtım oranı tespit edilmemiştir. Şirketler esas sözleşmelerinde veya kar dağıtım politikalarında belirlenen şekilde kar payı öderler. Ayrıca, kar paylarının eşit veya farklı tutarlı taksitler halinde ödenebilecektir ve ara dönem finansal tablolarda yer alan kâr üzerinden nakden kar payı avansı dağıtabilecektir. Özsermaye enflasyon düzeltmesi farkları ile olağanüstü yedeklerin kayıtlı değerleri bedelsiz sermaye artırımı; nakit kar dağıtımı ya da zarar mahsubunda kullanılabilecektir. Ancak özsermaye enflasyon düzeltme farkları, nakit kar dağıtımında kullanılması durumunda kurumlar vergisine tabi olacaktır. Şirketin, yasal kayıtlarında bulunan dönem karı hariç kar dağıtımına konu edilebilecek diğer kaynakların toplam tutarı 31 Aralık 2013 itibariyle 1.024.546.234 TL’dir (31 Aralık 2012: 1.849.665.654 TL). Yasal yedekler ve Türk Ticaret Kanunu'nun 466'ncı maddesi çerçevesinde yasal yedek statüsünde olan hisse senedi ihraç primleri yasal kayıtlardaki tutarları ile gösterilmiştir. Bu kapsamda, UFRS esasları çerçevesinde yapılan değerlemelerde ortaya çıkan ve rapor tarihi itibariyle kar dağıtımına veya sermaye artırımına konu edilmeyen enflasyon düzeltmelerinden kaynaklanan farklılıkları, geçmiş yıllar kar/zararlarıyla ilişkilendirilmiştir. Yasal yedekler, 6102 Sayılı Yeni TTK'nun 519. maddesinin birinci fıkrası hükmüne göre "kar"ın %5'i ödenmiş/ çıkarılmış sermayenin %20'sini buluncaya kadar I. tertip kanuni yedek akçe olarak ayrılır. "Kar"dan I. tertip yedek akçe olarak ayrılan tutar düşüldükten sonra kalan tutardan pay sahipleri için I. kar payı ayrılır. I. tertip kanuni yedek akçe ile I. kar payı ayrıldıktan sonra kalan bakiyenin olağanüstü yedek akçe olarak ayrılmasına veya dağıtılmasına karar vermeye Şirket kar dağıtım politikasını da dikkate alarak Genel Kurul yetkilidir. II. tertip kanuni yedek akçe, Yeni TTK'nun 519. maddesinin 2. fıkrasının 3. bendi gereğince; dağıtılması kararlaştırılmış olan kısımdan çıkarılmış/ ödenmiş sermayenin %5'i oranında kar payı düşüldükten sonra bulunan tutarın onda biri kadar ayrılır. Karın sermayeye ilavesi yoluyla bedelsiz pay dağıtılmasına karar verilmesi halinde II. tertip kanuni yedek akçe ayrılmaz. Statü yedekleri, Şirket esas sözleşmesi 31 Mart 2008 tarihinde değiştirilinceye kadar net dağıtılabilir dönem karının müsaadesi dahilinde Sermaye Piyasası Kurulu tebliğleri uyarınca ortaklara birinci temettü olarak ödenen tutara eşit olan bir tutar fabrikanın tevsiine harcanmak üzere statü yedeği olarak ayrılmıştır. Yine Şirket esas sözleşmesinin 31 Mart 2008'de yapılan değişiklikten önceki 13. maddesine göre, vergi sonrası oluşan net dönem karının %5'inin, çıkarılmış sermayenin %50'sine ulaşıncaya kadar kanuni ihtiyat akçesi olarak ayrılacağı öngörülmüş olduğundan, bu hükme göre ayrılan yedek akçenin Yeni TTK'nun 519. maddesinde öngörülmüş olan %20 oranındaki yasal yedek akçe tutarını aşan kısmı statü yedeği olarak kaydedilmiştir. 30 Mart 2012 tarihli Şirket’in Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda statü yedeklerinin bedelsiz sermaye artırımlarında ve kar dağıtımında kullanılabilmesine karar verilmiştir. 137 FİNANSAL BİLGİLER 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 21 – ÖZKAYNAKLAR (devamı) NOT 22 – HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ (devamı) Finansal riskten korunma fonu, gelecekteki nakit akımlarının finansal riskten korunması olarak belirlenen ve bu konuda etkin olan türev finansal araçların gerçeğe uygun değerindeki değişikliklerin doğrudan özkaynak içerisinde muhasebeleştirilmesi sonucu ortaya çıkar. Finansal riske karşı korunmadan elde edilen ertelenmiş kazanç/zarar toplamı, finansal riske karşı korunan işlemin etkisi kar/zararı etkilediğinde kar/zararda muhasebeleştirilir. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 ve 1 Ocak – 31 Aralık 2012 dönemlerine ait satışların maliyetinin detayı aşağıdaki gibidir: Maddi duran varlık yeniden değerleme fonu, bina ve arazilerin yeniden değerlemesi sonucu ortaya çıkar. Yeniden değerlenen bir bina ya da arazinin elden çıkarılması durumunda, yeniden değerleme fonunun satılan varlıkla ilişkili kısmı doğrudan geçmiş yıl karına devredilir. İlk madde ve malzeme giderleri Personel giderleri Enerji giderleri Amortisman ve itfa giderleri Genel üretim giderleri Stok değer düşüş karşılığı gideri (Not 10) Konusu kalmayan stok değer düşüş karşılığı (Not 10) Diğer satışların maliyeti Çalışmayan kısım giderleri (*) Diğer 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR UMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” standardındaki değişiklikle birlikte kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında dikkate alınan aktüeryal kayıp kazançların gelir tablosunda muhasebeleştirilmesine izin vermemektedir. Aktüeryal varsayımların değişmesi sonucu oluşan kayıp ve kazançlar özkaynaklar içerisinde “Aktüeryal (Kayıp)/Kazanç Fonu” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Kıdem tazminatı karşılığı aktüeryal (kayıp)/ kazanç fonu kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak niteliktedir. Grup’un varlık ve yükümlülükleri, Not 2.1’de belirtildiği üzere konsolide finansal tablolarda bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak sunum para birim olan TL cinsinden ifade edilir. Gelir tablosu kalemleri ortalama döviz kurları kullanılarak çevrilir. Oluşan çevrim farkları özkaynaklarda yabancı para çevrim farkları olarak muhasebeleştirilir. Satışların maliyeti (-) Brüt kar 1 Ocak31 Aralık 2012 (5.671.690.788) (855.242.311) (553.915.811) (378.586.211) (144.079.482) (32.607.076) (6.350.750.689) (913.121.876) (545.165.286) (327.577.154) (183.594.054) (17.000.853) 16.664.404 (92.630.161) (52.696.405) (157.068.352) (7.921.852.193) 10.131.147 (105.461.823) (109.007.934) (8.541.548.522) Grup’un bağlı ortaklığı İskenderun Demir ve Çelik A.Ş.’nin 15 Temmuz 2013 – 5 Ağustos 2013 tarihleri arasındaki grev sebebiyle geçici süre faaliyetlere ara verilmesi sonucu normal kapasitede üretime başlayana kadar oluşan (52.696.405) TL çalışmayan kısım gideri, ürün mamul maliyeti ile ilişkilendirilmeyip satılan mallar maliyeti içerisinde muhasebeleştirilmiştir. 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 8.576.055.840 972.018.844 253.410.093 (10.155.098) (10.578.261) 9.780.751.418 8.066.770.186 1.273.855.238 266.700.851 (9.103.451) (27.826.115) 9.570.396.709 (7.921.852.193) (8.541.548.522) 1.858.899.225 1.028.848.187 NOT 23 – ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ, PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ, GENEL YÖNETİM GİDERLERİ 1 Ocak – 31 Aralık 2013 ve 1 Ocak – 31 Aralık 2012 dönemlerine ait faaliyet giderlerinin detayı aşağıdaki gibidir: Pazarlama, satış ve dağıtım gid. (-) Genel yönetim giderleri (-) Araştırma ve geliştirme giderleri (-) 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 (107.997.466) (201.944.792) (3.862.074) (313.804.332) (105.941.627) (175.981.440) (1.517.122) (283.440.189) Diğer gelirler içerisinde yurt dışına yapılan yan ürün satışları toplamı 130.925.614 TL’dir (31 Aralık 2012: 108.628.827 TL). 138 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 139 FİNANSAL BİLGİLER (*) 1 Ocak31 Aralık 2013 (*) NOT 22 – HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ Hasılat Yurt içi demir çelik satışları Yurt dışı demir çelik satışları Diğer gelirler (*) Satış iadeleri (-) Satış iskontoları (-) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 24 – NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER NOT 25 –ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİRLER/(GİDERLER) (devamı) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 1 Ocak – 31 Aralık 2013 ve 1 Ocak – 31 Aralık 2012 dönemlerine ait pazarlama, satış ve dağıtım giderlerinin niteliklerine göre detayı aşağıdaki gibidir: Personel gider payı (-) Amortisman ve itfa gider payı (-) Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler (-) Diğer (-) 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 (59.668.290) (10.748.251) (19.896.405) (17.684.520) (107.997.466) (60.032.102) (9.386.403) (22.656.460) (13.866.662) (105.941.627) 1 Ocak – 31 Aralık 2013 ve 1 Ocak – 31 Aralık 2012 dönemlerine ait genel yönetim giderlerinin niteliklerine göre detayı aşağıdaki gibidir: 1 Ocak31 Aralık 2013 Personel gider payı (-) Amortisman ve itfa gider payı (-) Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler (-) Vergi, resim ve harçlar (-) Diğer (-) NOT 25 –ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİRLER/(GİDERLER) Esas faaliyetlerden diğer gelirler Ticari alacak ve borçlardan kayn. kur farkı geliri (net) (*) Vadeli satış sözleşmelerine ilişkin faiz gelirleri Sigorta hasar tazminat geliri Saha rödevans gelirleri Konusu kalmayan karşılıklar Kira ve bakım onarım gelirleri Hizmet gelirleri Tazminat ve gecikme ceza gelirleri Sabit kıymet satış geliri Müşteri peşinatları gelirleri Diğer gelir ve karlar (127.754.936) (7.146.006) (18.961.609) (4.765.185) (43.317.056) (201.944.792) 1 Ocak31 Aralık 2012 (111.989.680) (6.749.127) (12.827.598) (4.638.592) (39.776.443) (175.981.440) Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) Karşılık giderleri Emlak vergisi gideri Liman dolgu alanı ön izin gideri Dava tazminatı giderleri Ceza giderleri Hizmet giderleri Borsa kayıt gideri SPK kayıt gideri Sabit kıymet ihraç zararı Kira giderleri Ticari alacak ve borçlardan kayn. kur farkı zararı (net) (*) Sabit kıymet değer düşüklüğü gideri (Not 13) Diğer gider ve zararlar 1 Ocak31 Aralık 2012 57.900.588 40.533.624 8.731.866 7.121.773 12.049.602 6.934.356 8.511.627 2.367.395 1.227.023 1.735.404 13.813.591 160.926.849 55.555.350 4.148.291 3.195.333 14.689.138 7.143.826 6.612.005 3.445.091 745.105 3.776.312 20.074.835 119.385.286 1 Ocak31 Aralık 2012 (69.642.778) (7.664.006) (8.603.463) (3.994.341) (3.470.881) (4.464.928) (1.262.478) (858.545) (2.002.309) (597.661) (20.471.880) (23.784.581) (26.047.384) (6.095.572) (6.381.020) (6.150.880) (2.622.116) (1.477.500) (1.880.000) (940.576) (1.781.403) (41.667.772) (16.413.350) (146.817.851) (111.457.573) Kur farkları, Şirket’in ve bağlı ortaklıkları İsdemir ve Ersem’in finansal tablolarının 1 Ocak – 30 Haziran 2013 döneminde TL fonksiyonel para biriminde hazırlanmasından kaynaklanmaktadır. Kur farkları, ABD Doları fonksiyonel para birimine geçiş sonrası 1 Temmuz – 31 Aralık 2013 döneminde finansal gelirler/(giderler) içerisinde net olarak raporlanmaktadır. (*) NOT 26 – FİNANSAL GELİRLER Finansal gelirler 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2013 Banka mevduatlarından faiz geliri Kur farkı geliri (net) (*) Türev araçların gerçeğe uygun değer farkı (net) Reeskont gelirleri (net) Diğer finansal gelirler 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 69.753.503 35.557.137 19.702 105.330.342 70.997.685 154.165.509 2.733.057 220.801 228.117.052 Kur farkları, Şirket’in ve bağlı ortaklıkları İsdemir ve Ersem’in finansal tablolarının 1 Ocak – 30 Haziran 2013 döneminde TL fonksiyonel para biriminde hazırlanmasından kaynaklanmaktadır. Kur farkları, ABD Doları fonksiyonel para birimine geçiş sonrası 1 Temmuz – 31 Aralık 2013 döneminde finansal gelirler/(giderler) içerisinde net olarak raporlanmaktadır. 140 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 141 FİNANSAL BİLGİLER (*) EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 27 – FİNANSAL GİDERLER NOT 28 – VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (devamı) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (*) Kurumlar vergisi (devamı) 1 Ocak-3 1 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 (218.356.172) (152.206.914) (22.236.976) (21.403.329) (2.169.633) (416.373.024) (251.006.590) (20.737.238) (22.302.509) (5.923.597) (299.969.934) 1 Temmuz itibariyle fonksiyonel para birimi değişikliğine istinaden oluşan çevrim farkları kur farkı geliri/(gideri) içinde muhasebeleştirilmiştir. Ayrıca finansal giderlerin 1.706.289 TL’si kur farkı gideri, 302.122 TL’si faiz gideri olmak üzere toplam 2.008.411 TL finansal gider dönem içinde sabit kıymetler üzerinde aktifleştirilmiştir (1 Ocak – 31 Aralık 2012: 266.284 TL’si kur farkı gideri, 461.773 TL’si faiz gideri olmak üzere toplam 728.057 TL finansal gider aktifleştirilmiştir). NOT 28 – VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ Ödenecek kurumlar vergisi: Cari dönem kurumlar vergisi karşılığı Peşin ödenmiş vergi ve fonlar (-) Vergi gideri: Cari kurumlar vergisi gideri Ertelenmiş vergi gideri 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 195.979.505 (150.989.548) 44.989.957 53.282.231 (41.073.170) 12.209.061 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 195.979.505 91.774.131 287.753.636 53.282.231 144.625.046 197.907.277 Kurumlar vergisi Grup, Romanya’daki bağlı ortaklığı hariç olmak üzere Türkiye’de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. Grup’un cari dönem faaliyet sonuçlarına ilişkin tahmini vergi yükümlülükleri için finansal tablolarda gerekli karşılıklar ayrılmıştır. Türk vergi mevzuatı, ana ortaklık olan şirketin bağlı ortaklıkları konsolide ettiği finansal tabloları üzerinden vergi beyannamesi vermesine olanak tanımamaktadır. Bu sebeple konsolide finansal tablolara yansıtılan vergi yükümlülükleri, konsolidasyon kapsamına alınan tüm şirketler için ayrı ayrı hesaplanmıştır. Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi oranı, ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve yurt içinde yerleşik şirketlerden alınan temettüler, vergiye tabi olmayan gelirler ve kullanılan yatırım indirimleri düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır. Türkiye’de geçici vergi üçer aylık dönemler itibariyle hesaplanmakta ve tahakkuk ettirilmektedir. 2013 yılı için kurum kazançlarının geçici vergi dönemleri itibariyle vergilendirilmesi aşamasında kurum kazançları üzerinden %20 oranında geçici vergi hesaplanmıştır (2012: %20). Zararlar, gelecek yıllarda oluşacak vergilendirilebilir kardan düşülmek üzere, maksimum 5 yıl (Romanya: 7 yıl) taşınabilir. Ancak oluşan zararlar geriye dönük olarak, önceki yıllarda oluşan karlardan düşülemez. Türkiye’de vergi değerlendirmesiyle ilgili kesin ve kati bir mutabakatlaşma prosedürü bulunmamaktadır. Şirketler ilgili yılın hesap kapama dönemini takip eden yıl 1 Nisan – 25 Nisan tarihleri arasında vergi beyannamelerini hazırlamaktadır. Vergi Dairesi tarafından bu beyannameler ve buna baz olan muhasebe kayıtları beş yıl içerisinde incelenerek değiştirilebilir. Gelir vergisi stopajı Kurumlar vergisine ek olarak, dağıtılması durumunda kar payı elde eden ve bu kar paylarını kurum kazancına dahil ederek beyan eden tam mükellef kurumlara ve yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubelerine dağıtılanlar hariç olmak üzere kar payları üzerinden ayrıca gelir vergisi stopajı hesaplanması gerekmektedir. Gelir vergisi stopajı 24 Nisan 2003 – 22 Temmuz 2006 tarihleri arasında tüm şirketlerde %10 olarak uygulanmıştır. Bu oran, 22 Temmuz 2006 tarihinden itibaren, 2006/10731 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile %15 olarak uygulanmaktadır. Dağıtılmayıp sermayeye ilave edilen kar payları gelir vergisi stopajına tabi değildir. 24 Nisan 2003 tarihinden önce alınmış yatırım teşvik belgelerine istinaden yararlanılan yatırım indirimi tutarı üzerinden %19,8 vergi tevkifatı yapılması gerekmektedir. Bu tarihten sonra yapılan teşvik belgesiz yatırım harcamalarından şirketlerin üretim faaliyetiyle doğrudan ilgili olanların %40’ı vergilendirilebilir kazançtan düşülebilir. Yararlanılan teşvik belgesiz yatırım harcamalarından vergi tevkifatı yapılmamaktadır. Yatırım indirimi uygulaması Anayasa Mahkemesi’nin 15 Ekim 2009 tarihinde yapılan toplantısında alınan 2006/95 Esas sayılı kararı ile GVK.’nun yatırım indirimiyle ilgili Geçici 69 uncu maddesinde yer alan “... sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait ...” ibaresinin iptal edilmesine karar verilmiş ve söz konusu karar 8 Ocak 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Böylece 2008 yılı kazançlarından indirilemeyen devreden yatırım indiriminin sonraki yıllarda kazanç çıkması halinde indirilebilme hakkı doğmuştur. Anayasa Mahkemesinin iptal kararına istinaden, 23 Temmuz 2010 tarihli 6009 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla, Gelir Vergisi Kanununun geçici 69. maddesinde değişiklik yapılmıştır. Böylece Anayasa Mahkemesi’nin iptal hükmüne uyularak yıl sınırlaması kaldırılırken, indirim kazancın %25 ile sınırlandırılmıştır. 6009 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile, yatırım indiriminin kullanımını, kazancın %25’i ile sınırlayan yukarıdaki düzenleme, Anayasa Mahkemesi’nin kararı ile anayasaya aykırı bulunarak iptal edilmiştir ve iptal edilen bu düzenlemenin yürürlüğü durdurulmuştur. Ayrıca eski düzenleme uyarınca yatırım indiriminden yararlananlar için %30 kurumlar vergisi oranı uygulanmakta iken yapılan değişiklikle yürürlükteki kurumlar vergisi oranının uygulanması sağlanmaktadır (2012: %20). 31 Aralık 2013 tarihinde uygulanan efektif vergi oranı Türkiye’de %20, Romanya’da %16 (31 Aralık 2012: Türkiye’de %20, Romanya’da %16)’dır. Grup tarafından 2013 yılında yapılan kurumlar vergisi ödemeleri toplamı 163.198.609 TL’dir (31 Aralık 2012: 85.766.787 TL). 142 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 143 FİNANSAL BİLGİLER Banka kredileri faiz giderleri Kur farkı gideri (net) (*) Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin faiz maliyeti Reeskont giderleri (net) Türev araçların gerçeğe uygun değer farkı (net) Diğer finansal giderler 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 28 – VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (devamı) NOT 28 – VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (devamı) Ertelenmiş vergi Ertelenmiş vergi (devamı) Grup vergiye esas yasal finansal tabloları ile TFRS’ye göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi aktifi ve pasifini muhasebeleştirmektedir. Söz konusu farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas tutarları ile TFRS’ye göre hazırlanan finansal tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmakta olup aşağıda açıklanmaktadır. Ayrı birer vergi mükellefi olan Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. ve bağlı ortaklıklarının TMS uyarınca hazırladıkları solo finansal tablolarda ilgili şirketlerin net ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. ve bağlı ortaklıklarının konsolide finansal tablolarında ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri hesapları içerisinde ayrı olarak sınıflandırılmıştır. Yukarıda gösterilen geçici farklar ile ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri ise brüt değerler esas alınarak hazırlanmış olup net ertelenmiş vergi pozisyonunu göstermektedir. 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Ertelenmiş vergi aktifleri ve pasiflerinin (arsa ve arazi hariç) hesaplanmasında kullanılan vergi oranı Türkiye’deki bağlı ortaklıklar için %20, Romanya’daki bağlı ortaklık için %16’dır (31 Aralık 2012: Türkiye’de %20, Romanya’da %16). Arsa ve araziden kaynaklanan geçici zamanlama farkları üzerinden ertelenmiş vergi %5 oranı ile hesaplanmaktadır (Aralık 2012: %5). Türkiye’de işletmelerin konsolide kurumlar vergisi beyannamesi verememeleri sebebiyle, ertelenmiş vergi varlıkları olan bağlı ortaklıklar, ertelenmiş vergi yükümlülükleri olan bağlı ortaklıklar ile netleştirilmez ve ayrı olarak gösterilir. Ertelenmiş vergi varlıkları: Kullanılmamış vergi zararları (*) Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar Stoklar Yatırım indirimi Dava karşılıkları Türev ürünlerin rayiç değeri düzeltmesi Şüpheli diğer alacak karşılığı Gelecek aylara ve yıllara ait giderler Diğer Ertelenmiş vergi yükümlülükleri: Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar Kredilerin iç verim düzeltmesi Türev ürünlerin rayiç değeri düzeltmesi Stoklar Diğer 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 20.625.515 78.444.834 10.454.956 6.518.593 44.252.821 38.894.931 2.951.958 11.191.634 1.057.445 16.696.971 231.089.658 55.833.424 69.256.126 9.074.080 25.537.251 40.976.623 20.894.397 2.210.218 10.812.209 1.410.058 9.141.128 245.145.514 (593.509.499) (8.869.741) (13.326.536) (20.399.047) (4.250.684) (640.355.507) (365.267.266) (12.343.086) (108.620) (252.110) (3.144.561) (381.115.643) (409.265.849) (135.970.129) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Ertelenmiş vergi varlık / (yükümlülük) bilanço gösterimi: 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Ertelenmiş vergi varlıkları Ertelenmiş vergi (yükümlülükleri) 17.836.321 (427.102.170) (409.265.849) 14.073.770 (150.043.899) (135.970.129) Kullanılmamış vergi zararlarının detayı aşağıdaki gibidir: 1 yıl 2 yıl 3 yıl 4 yıl 5 yıl ve üzeri Kullanılmamış vergi zararları 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 511.824.638 680.827.842 51.411.411 58.833.647 563.236.049 739.661.489 Ertelenmiş vergi varlık / (yükümlülük) hareketleri: Açılış bakiyesi Ertelenmiş vergi gideri Diğer kapsamlı (gider)/gelir ile ilişkilendirilen kısım Çevrim farkı Kapanış bakiyesi Ertelenmiş vergiye konu edilen kısım 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 51.716.165 220.719.369 51.411.411 58.833.647 103.127.576 279.553.016 1 Ocak – 31 Aralık 2013 1 Ocak – 31 Aralık 2012 (135.970.129) (91.774.131) (2.708.998) (178.812.591) (409.265.849) (2.498.629) (144.625.046) 11.279.947 (126.401) (135.970.129) 144 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 145 FİNANSAL BİLGİLER (*) Grup’un gelecekte oluşacak karlardan indirilebilecek kullanılmamış mali zararlardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları bulunmaktadır. Ertelenmiş vergi varlıklarının kısmen ya da tamamen geri kazanılabilir tutarı mevcut koşullar altında tahmin edilmektedir. EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 28 – VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ (devamı) NOT 29 – HİSSE BAŞINA KAZANÇ 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Vergi karşılığının mutabakatı 1 Ocak – 31 Aralık 2013 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Vergi öncesi kar 1.248.161.209 681.482.829 Yasal vergi oranı 20% 20% 249.632.242 136.296.566 Ayrılan ile hesaplanan vergi karşılığının mutabakatı: - Kanunen kabul edilmeyen giderler - Vergiye tabi olmayan gelirler - Ertelenmiş vergi aktifinden silinen mali zararlar - Vergiye tabi olmayan çevrim farklarının etkisi - Yatırım indirimi - Ertelenmiş vergiye tabi olmayan düzelt. mahsuplarının etkisi - Diğer ülkelerde faaliyette bulunan bağlı ortaklıkların farklı vergi oranlarının etkisi - Diğer Gelir tablosundaki vergi gideri Dönem içerisindeki diğer kapsamlı gelir/(gider) Duran varlıklar değer artış fonundaki değişim Aktüeryal (kayıp)/kazanç fonundaki değişim Finansal riskten korunma fonundaki değişim Yabancı para çevrim farklarındaki değişim 350.000.000.000 350.000.000.000 919.974.007 452.016.769 0,2628 / %26,28 0,1291 / %12,91 Ana ortaklık payına düşen kar - TL 1 TL nominal değerli hisse başına kar - TL/% Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş’ nin 19 Şubat 2013 tarihli Yönetim Kurulu Toplantısı’nda alınan karar ve 26 Mart 2013 tarihli SPK’dan alınan 10/357 no.lu onay belgesi ile; Grup’un 3.090.000.000 TL olan çıkarılmış sermayesi 3.500.000.000 TL’ye bedelsiz olarak artırılmıştır. (*) 5.655.895 (1.890.889) 28.629.019 (3.276.198) 7.311.856 3.240.672 (1.944.190) 92.021.695 (31.773.243) - 1.848.648 (156.937) 23.501 42.276 287.753.636 197.907.277 1 Ocak – 31 Aralık 2013 ve 2012 dönemlerine ait diğer kapsamlı gelir/(gider) içerisindeki vergi gelir/(gider)lerinin detayı aşağıdaki gibidir: Dönem içerisindeki diğer kapsamlı gelir/(gider) Duran varlıklar değer artış fonundaki değişim Aktüeryal (kayıp)/kazanç fonundaki değişim Finansal riskten korunma fonundaki değişim Yabancı para çevrim farklarındaki değişim 1 Ocak31 Aralık 2012 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Vergi geliri/ Vergi sonrası Vergi öncesi tutar (gideri) tutar (3.558.859) (3.558.859) (14.281.389) 2.856.278 (11.425.111) 27.826.380 (5.565.276) 22.261.104 849.489.881 849.489.881 859.476.013 (2.708.998) 856.767.015 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Vergi öncesi Vergi geliri/ Vergi sonrası tutar (gideri) tutar (414.560) (414.560) (36.032.589) 7.206.517 (28.826.072) (20.367.149) 4.073.430 (16.293.719) 173.788 173.788 (56.640.510) 11.279.947 (45.360.563) NOT 30 – İLİŞKİLİ TARAFLAR AÇIKLAMALARI Grup’un ana ortağı Ataer Holding A.Ş.’dir. Nihai Ana Ortağı ise Ordu Yardımlaşma Kurumu’dur (Not 1). Grup ile Grup’un ilişkili tarafları olan bağlı ortaklıkları arasında gerçekleşen işlemler konsolidasyon sırasında elimine edildiklerinden bu notta açıklanmamıştır. Grup ile diğer ilişkili taraflar arasındaki işlemlerin detayları aşağıda açıklanmıştır. İlişkili taraflardan ticari alacaklar (kısa vadeli) Oyak Renault Otomobil Fab. A.Ş.(2) Bolu Çimento Sanayi A.Ş.(1) Adana Çimento Sanayi T.A.Ş. (1) Diğer 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 27.443.131 4.263.032 4.688.904 298.720 36.693.787 12.152.741 2.764.405 2.898.838 125.405 17.941.389 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 2.530.528 2.468.842 2.894.010 2.262.624 478.998 18.307 2.141.431 1.648.409 14.443.149 2.960.289 2.239.702 2.164.485 464.866 404.639 990.089 2.503.165 11.727.235 İlişkili taraflardan ticari alacaklar genellikle demir, çelik ve yan ürün satış işlemlerinden kaynaklanmaktadır. (1) (2) Ana ortaklığın bağlı ortaklığı Ana ortaklığın müşterek yönetime tabi ortaklığı İlişkili taraflara ticari borçlar (kısa vadeli) Omsan Lojistik A.Ş.(1) Omsan Denizcilik A.Ş.(1) Oyak Pazarlama Hizmet ve Turizm A.Ş.(1) Oyak Savunma ve Güvenlik Sistemleri A.Ş.(1) Omsan Logistica SRL(1) Oyak Teknoloji Bilişim ve Kart Hizmetleri (1) OYAK Yatırım Menkul Değerler A.Ş. (1) Diğer İlişkili taraflara olan ticari borçlar genelllikle hizmet alım işlemlerinden doğmaktadır. (1) 146 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Ana ortaklığın bağlı ortaklığı 147 FİNANSAL BİLGİLER Yasal vergi oranına göre hesaplanan vergi Hisse adedi (*) 1 Ocak31 Aralık 2013 EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 30 – İLİŞKİLİ TARAFLAR AÇIKLAMALARI (devamı) NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR İlişkili taraflara önemli satışlar Oyak Renault Otomobil Fab. A.Ş.(2) Adana Çimento Sanayi T.A.Ş.(1) Bolu Çimento Sanayi A.Ş.(1) Aslan Çimento A.Ş.(1) Ünye Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş.(1) Mardin Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş.(1) Oyka Kağıt Ambalaj Sanayi ve Ticaret A.Ş.(1) Oytaş İç ve Dış Ticaret A.Ş. (1) (1) (2) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 1 Ocak – 31 Aralık 2013 1 Ocak – 31 Aralık 2012 97.796.863 15.464.873 13.010.231 1.756.979 635.443 449.501 188.596 68.263 129.370.749 64.086.439 8.926.821 9.350.438 1.702.283 914.520 626.591 140.692 135.995 85.883.779 Ana ortaklığın bağlı ortaklığı Ana ortaklığın müşterek yönetime tabi ortaklığı İlişkili taraflara olan önemli satışlar genellikle demir, çelik ve yan ürün satış işlemlerinden kaynaklanmaktadır. İlişkili taraflardan önemli alımlar Omsan Denizcilik A.Ş.(1) Oyak Pazarlama Hizmet ve Turizm A.Ş.(1) Omsan Lojistik A.Ş.(1) Oyak Savunma ve Güvenlik Sistemleri A.Ş.(1) Omsan Logistica SRL(1) Oyak Teknoloji Bilişim ve Kart Hizmetleri A.Ş.(1) Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş. (1) Oyak Genel Müdürlüğü Omsan Havacılık A.Ş.(1) Oyak Telekomünikasyon A.Ş.(1) Diğer (1) 1 Ocak – 31 Aralık 2013 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (a) Sermaye risk yönetimi Grup sermaye yönetiminde, borç-özkaynak dengesini, finansal riskleri en aza indirgeyecek biçimde sağlamaya özen göstermektedir. Grup, düzenli olarak yapılan uzun vadeli projeksiyonlar ile, geleceğe yönelik özsermaye tutarları, borç-özsermaye oranları ve benzer oranları düzenli olarak öngörmekte ve özsermayenin güçlendirilmesine yönelik gerekli önlemleri almaktadır. Grup’un sermaye yapısı Not 6’da açıklanan kredileri de içeren borçlar, nakit ve nakit benzerleri ve Not 21’de açıklanan çıkarılmış sermaye, yedekler ve geçmiş yıl kazançlarını içeren özkaynak kalemlerinden oluşmaktadır. Grup’un Yönetim Kurulu sermaye yapısını düzenli olarak yaptığı toplantılarda inceler. Bu incelemeler sırasında Yönetim Kurulu, sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskleri değerlendirir. Grup, Yönetim Kurulu’nun yaptığı önerilere dayanarak, sermaye yapısını, yeni borç edinilmesi veya mevcut olan borcun geri ödenmesiyle olduğu kadar, nakit ve/veya hisse karşılığı temettü ödemeleri, yeni hisse ihracı yoluyla dengede tutmayı amaçlamaktadır. 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle net borç/toplam sermaye oranı aşağıdaki gibidir: 68.150.960 26.840.850 26.602.746 23.481.325 7.020.999 5.384.198 1.814.255 710.796 508.705 304.070 3.373.717 164.192.621 51.725.673 24.530.354 19.741.878 4.839.118 10.044.050 7.004.393 156.600 155.859 777.149 3.168.354 122.143.428 Ana ortaklığın bağlı ortaklığı Toplam finansal borçlar Eksi: Nakit ve nakit benzerleri Net borç Düzeltilmiş özsermaye (*) Toplam kaynaklar Net borç/düzeltilmiş özsermaye oranı Toplam içindeki net borç/ düzeltilmiş sermaye dağılımı Not 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 6 4 3.500.079.222 761.111.225 2.738.967.997 8.782.973.166 11.521.941.163 4.418.751.937 1.829.716.171 2.589.035.766 7.501.473.701 10.090.509.467 31% 24/76 35% 26/74 Düzeltilmiş özsermaye finansal riskten korunma fonu, aktüeryal (kayıp)/kazanç fonu çıkarılmak ve kontrol gücü olmayan paylara ait özsermaye dahil edilmek sureti ile hesaplanmıştır. (*) İlişkili taraflardan olan alımlar genellikle hizmet alım işlemlerinden kaynaklanmaktadır. İlişkili taraflarla yapılan işlemlerin şart ve koşulları: Dönem sonu itibariyle mevcut bakiyeler teminatsız, faizsiz ve ödemeleri nakit bazlıdır. 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren yılda, Grup ilişkili taraflardan alacaklarına ilişkin herhangi bir şüpheli alacak karşılığı ayırmamıştır (31 Aralık 2012: Yoktur). 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren yılda Grup’un üst düzey yöneticilerine tamamı kısa vadeli olarak sağladığı maaş, prim ve benzeri diğer faydaların toplam tutarı 14.574.345 TL’dir (31 Aralık 2012: 14.188.992 TL). 148 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 149 FİNANSAL BİLGİLER Üst düzey yöneticilere sağlanan maaş, prim ve benzeri faydalar: ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır. (*) E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - - 2.587.745 61.380.195 (61.380.195) - - - - 2.587.745 - - 55.958.172 (55.958.172) - - C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri - - 80.030.420 761.085.783 26.892.409 1.669.256.636 A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri 36.693.787 - 1.650.164.619 - - 80.030.420 761.085.783 26.892.409 1.671.844.381 36.693.787 Türev Finansal Araçlar Bankalardaki Mevduat Diğer Taraf Diğer Alacaklar İlişkili Taraf - 151 FİNANSAL BİLGİLER 150 Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (*) (A+B+C+D+E) - Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı Cari yılda Grup’un maruz kaldığı piyasa riskinde ya da karşılaşılan riskleri ele alış yönteminde veya bu riskleri nasıl ölçtüğüne dair kullandığı yöntemde, önceki seneye göre bir değişiklik olmamıştır. (e) Kredi riski yönetimi Uzun vadeli borçlanmalarda, değişken faiz tercih edilmektedir. Faiz riskinden korunmak amacı ile bu borçlanmalardan bir kısmı için faiz takası sözleşmeleri kullanılarak faiz oranları sabitlenmektedir. Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (devamı) Faaliyetleri nedeniyle Grup, döviz kurundaki ve faiz oranındaki değişiklikler ile ilgili finansal risklere maruz kalmaktadır. Döviz kuru ve faiz oranıyla ilişkilendirilen riskleri kontrol altında tutabilmek için Grup, sektördeki fiyat değişiklikleri ve piyasa koşullarını düzenli olarak takip ederek, gerekli fiyat ayarlamalarını anında yapmaktadır. NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) (d) Piyasa riski (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Grup, türev finansal araçlara yeri geldikçe ve Grup Risk Yönetimi Müdürlüğü’nün öngördüğü durum ve koşullarda başvurmaktadır. Yatırım araçlarının belirlenmesinde getirisi ve likiditesi yüksek araçlar tercih edilmektedir. Bu amaçla vadeli mevduat işlemleri genellikle erken bozma opsiyonlu olarak yapılmaktadır. 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Grup, finansal araçlarını, özellikle bu amaçla kurulmuş ayrı bir hazine yönetimi birimi aracılığıyla merkezi olarak yönetmektedir. Piyasalardaki tüm gelişmeler anlık olarak izlenmektedir. Hazine Yönetimi, günlük olağan toplantılarında, ulusal ve uluslararası piyasaları değerlendirerek, nakit giriş ve çıkışlarını da dikkate almak suretiyle, Grup Risk Yönetimi Müdürlüğü’nün yayınladığı politika ve talimatlar dahilinde finansal araçları yönetmektedir. Her günün bitiminde, bütün Grup şirketleri "Günlük Nakit Raporu" hazırlamakta ve Grup Risk Yönetim Müdürlüğü tarafından periodik olarak Şirketin nakit varlıklarının Riske Maruz Değeri (VaR) hesaplanmaktadır. Söz konusu bilgiler Hazine Yönetimi tarafından konsolide edilerek, nakit yönetimi stratejileri belirlenmektedir. Böylece, Grup’un bütün finansal hareketleri merkezi olarak yönetilmektedir. Bunun dışında, Grup’un yıla ait ödeme planları hazırlanan haftalık raporlarla, yıllık nakit planlaması ise aylık raporlarla takip edilmektedir. EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (c) Finansal risk yönetimindeki hedefler Diğer Taraf Grup’un finansal araçlarla ilgili önemli muhasebe politikaları 2 numaralı “Uygulanan Değerleme İlkeleri / Muhasebe Politikaları, 2.9.8 Finansal Araçlar” notunda açıklanmaktadır. İlişkili Taraf (b) Önemli muhasebe politikaları 31 Aralık 2013 Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (devamı) Alacaklar NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Ticari Alacaklar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riskleri 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Ticari alacaklar, çeşitli sektörlere ve bölgelere dağılmış çok büyük sayıda müşterileri kapsamaktadır. Bir veya birkaç müşteride risk yoğunlaşması yoktur. Ticari alacakların çoğunluğu banka teminat mektubu ve/veya kredi limitleri ile teminat altına alınmıştır. Müşterilerin ticari alacak bakiyeleri üzerinden devamlı kredi değerlendirmeleri yapılmaktadır. Grup’un, herhangi bir müşteriden kaynaklanan önemli bir kredi riski bulunmamaktadır. EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 152 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır. - - Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş 2.587.745 2.587.745 Toplam vadesi geçen alacaklar Teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş - Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar 2.587.745 31 Aralık 2013 Alacaklar Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların yaşlandırması aşağıdaki gibidir: (e) Kredi riski yönetimi (devam) Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (devamı) NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR - - - - - - - Bankalardaki Mevduat - 1.503.265 41.271.202 (41.271.202) - - - - - - - 1.503.265 - - - - 1.027.855.706 17.941.389 - - 932.727.754 - - - - - - - - - - Türev Finansal Araçlar 54.061.043 (54.061.043) - - - - - 43.521.751 - 43.521.751 Diğer Taraf Diğer Alacaklar İlişkili Taraf Alacaklar - 1.029.358.971 Diğer Taraf 17.941.389 İlişkili Taraf Ticari Alacaklar EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (*) D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (*) (A+B+C+D+E) - Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı 31 Aralık 2012 Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riskleri (e) Kredi riski yönetimi (devam) Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (devamı) NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI FİNANSAL BİLGİLER 153 - - - - - - - Diğer - - - - - 1.829.689.071 - 1.829.689.071 Bankalardaki Mevduat 2.587.745 2.587.745 - - - - 2.587.745 Toplam - - - - - 10.122.346 - 10.122.346 Türev Finansal Araçlar 1.503.265 - 1.503.265 - - - - - 1.503.265 - Toplam Diğer EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (devamı) - - - - - - - Türev Finansal Araçlar Bankalardaki Mevduat Teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı 1.503.265 Toplam vadesi geçen alacaklar 1.503.265 Vadesini 5 yıldan fazla geçmiş - Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş - Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş 1.503.265 - 31 Aralık 2013 Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar 31 Aralık 2012 Alacaklar Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların yaşlandırması aşağıdaki gibidir: (e) Kredi riski yönetimi (devam) Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (devamı) NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Grup’un 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle Not 2.9.9’da belirtildiği şekilde hesaplanan orijinal para birimi cinsinden yabancı para pozisyonu aşağıdaki gibidir: TL karşılığı (Sunum para TL (Orjinal para birimi) birimi) 91.603.474 24.567.489 59.423.745 48.120.010 144.125.035 142.694.463 295.152.254 215.381.962 47.919.585 41.811.577 26.495.494 89.731.162 26.495.494 384.883.416 241.877.456 220.202.325 177.812.205 442.091.955 298.928.271 280.801.767 275.200.112 1. Ticari Alacaklar (*) 2a. Parasal Finansal Varlıklar 2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 3. Diğer 4. DÖNEN VARLIKLAR (1+2+3) 5. Ticari Alacaklar 6a. Parasal Finansal Varlıklar 6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 7. Diğer 8. DURAN VARLIKLAR (5+6+7) 9. TOPLAM VARLIKLAR (4+8) 10. Ticari Borçlar 11. Finansal Yükümlülükler 12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 12b. Parasal Olmayan Diğer 50.799.756 50.799.756 Yükümlülükler 13. KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER (10+11+12) 993.895.803 802.740.344 14. Ticari Borçlar 15. Finansal Yükümlülükler 860.739.756 490.826.712 16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 386.622.664 382.889.557 16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler 17. UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER 1.247.362.420 873.716.269 (14+15+16) 18. TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER 2.241.258.223 1.676.456.613 (13+17) 19. Bilanço dışı türev finansal araçların net varlık / yükümlülük pozisyonu (19a-19b) 449.132.305 285.708.739 19a. Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı 333.236.865 169.813.299 19b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz 115.895.440 115.895.440 cinsinden türev ürünlerin tutarı 20. Net yabancı para varlık / yükümlülük pozisyonu (9-18+19) (1.407.242.502) (1.148.870.418) 21. Parasal kalemler net yabancı para varlık / yükümlülük pozisyonu (1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) (1.991.511.663) (1.552.969.358) 22. Döviz hedge'i için kullanılan finansal 65.196.761 65.196.761 araçların toplam gerçeğe uygun değeri 23. Döviz varlıkların hedge edilen kısmının tutarı 115.895.440 115.895.440 24. Döviz yükümlülüklerin hedge edilen kısmının tutarı 333.236.865 169.813.299 1.102.944.459 25. İhracat 4.891.485.622 26. İthalat ABD DOLARI (Orjinal para birimi) 45.475 297.977 343.452 343.452 464.854 - AVRO (Orjinal para birimi) 22.656.162 3.630.031 487.169 26.773.362 16.318.605 4.882.628 21.201.233 47.974.595 8.670.871 39.361.360 - JAPON YENI (Orjinal para birimi) 19.623.365 14.230 19.637.595 44.924.100 44.924.100 64.561.695 717.436.806 1.363.207.503 276.884.731 GBP (Orjinal para birimi) 3.448 2.247 5.695 19.761 19.761 25.456 404.826 - - - - - 464.854 - 48.032.231 101.876.149 1.271.278 2.357.529.040 3.497.292.867 - 404.826 - - - - - - 103.147.427 3.497.292.867 - 464.854 151.179.658 5.854.821.907 404.826 - 55.652.500 - - - 55.652.500 - - - - - - (121.402) (47.552.563) (5.790.260.212) (379.370) (121.402) (108.574.860) (5.835.184.312) (399.131) - - - - - - - - 518.695.161 2.566.578.214 55.652.500 46.003.293 3.695.274 - - 155 FİNANSAL BİLGİLER 154 (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (f) Kur riski yönetimi EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (devamı) Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (devamı) (f) Kur riski yönetimi (devamı) (f) Kur riski yönetimi (devamı) Grup’un 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle orijinal para birimi cinsinden yabancı para pozisyonu aşağıdaki gibidir: Aşağıdaki bilgiler ise Grup’un, TL, USD, Avro ve Japon Yeni kurlarındaki %10’luk (+/-) değişime olan duyarlılığını göstermektedir. Kullanılan % 10’luk oran, kur riskinin üst düzey yönetime Grup içinde raporlanması sırasında kullanılan oran olup, yönetimin döviz kurlarında beklediği olası değişikliği ifade eder. 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 31 Aralık 2012 1. Ticari Alacaklar (*) 2a. Parasal Finansal Varlıklar 2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 3. Diğer 4. DÖNEN VARLIKLAR (1+2+3) ABD DOLARI (Orjinal para birimi) AVRO (Orjinal para birimi) JAPON YENI GBP (Orjinal para (Orjinal para birimi) birimi) 994.070.979 526.968.213 23.228.264 2.983.830 3.448 1.726.371.256 958.500.338 7.529.827 607.078 9.794 - - - - - 7.484.291 3.532.085 504.860 - 250 13.492 2.727.926.526 1.489.000.636 31.262.951 3.590.908 5. Ticari Alacaklar - - - - - 6a. Parasal Finansal Varlıklar - - - - - - - - - 7. Diğer 6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 9.217.972 848.904 1.934.351 152.774.110 - 8. DURAN VARLIKLAR (5+6+7) 9.217.972 848.904 1.934.351 152.774.110 - 2.737.144.498 1.489.849.540 33.197.302 156.365.018 13.492 313 9. TOPLAM VARLIKLAR (4+8) 10. Ticari Borçlar 11. Finansal Yükümlülükler 12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler 13. KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER (10+11+12) 14. Ticari Borçlar 271.364.821 144.248.347 5.795.399 28.939.870 1.744.230.516 914.512.120 37.791.696 1.217.393.385 - 30.764.972 12.497.322 3.608.983 - - - - - - - 2.046.360.309 1.071.257.789 47.196.078 1.246.333.255 313 - - - - - 1.697.132.418 711.523.695 139.573.266 4.867.148.907 - 80.746 45.297 - - - - - - - - 17. UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER (14+15+16) 1.697.213.164 711.568.992 139.573.266 4.867.148.907 - 18. TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER (13+17) 15. Finansal Yükümlülükler 16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler 3.743.573.473 1.782.826.781 186.769.344 6.113.482.162 313 19. Bilanço dışı türev finansal araçların net varlık / yükümlülük pozisyonu (19a-19b) 251.568.627 49.349.908 69.565.625 - - 19a. Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı 251.568.627 49.349.908 69.565.625 - - - - - - - (754.860.348) (243.627.333) (84.006.417) (5.957.117.144) 13.179 (1.023.131.238) (297.358.230) (156.011.253) (6.109.891.254) 12.929 9.579.245 3.472.025 1.441.516 - - 19b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsindentürev ürünlerin tutarı 20. Net yabancı para varlık / yükümlülük pozisyonu (9-18+19) 21. Parasal kalemler net yabancı para varlık / yükümlülük pozisyonu (1+2a+5+6a-10-1112a-14-15-16a) 22. Döviz hedge'i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri 23. Döviz varlıkların hedge edilen kısmının tutarı - - - - - 24. Döviz yükümlülüklerin hedge edilen kısmının tutarı 251.568.627 49.349.908 69.565.625 - - 25. İhracat 1.375.841.447 711.766.056 43.459.248 - - 26. İthalat 5.064.710.894 2.822.247.480 2.775.999 - - 156 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle aktif ve pasifte yer alan döviz bakiyeleri şu kurlarla çevrilmiştir: 2,1343 TL = ABD$ 1, 2,9365 TL = Avro 1 ve 0,0202 TL = JPY 1 (31 Aralık 2012: 1,7826 TL = ABD$ 1, 2,3517 TL = Avro 1, 0,0207 TL = JPY 1) Sabit kıymetlere yapılan aktifleştirmeler sonrası vergi ve kontrol gücü olmayan paylar öncesi kar / (zarar) Yabancı paranın değer kazanması Yabancı paranın değer kaybetmesi 1- Türk Lirası net varlık / yükümlülük 2- Türk Lirası riskinden korunan kısım (-) 3- Aktifleştirmelerin etkisi (-) 4- Türk Lirası net etki (1+2+3) (143.457.916) 16.981.330 (126.476.586) 143.457.916 (16.981.330) 126.476.586 5- ABD Doları net varlık / yükümlülük 6- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 7- Aktifleştirmelerin etkisi (-) 8- ABD Doları net etki (5+6+7) (25.911) (25.911) 25.911 25.911 9- Avro net varlık / yükümlülük 10- Avro riskinden korunan kısım (-) 11- Aktifleştirmelerin etkisi (-) 12- Avro net etki (9+10+11) (30.306.167) 16.342.357 (13.963.810) 30.306.167 (16.342.357) 13.963.810 13- Japon Yeni net varlık / yükümlülük 14- Japon Yeni riskinden korunan kısım (-) 15- Aktifleştirmelerin etkisi (-) 16- Japon Yeni net etki (13+14+15) (11.714.275) (11.714.275) 11.714.275 11.714.275 17- Diğer Döviz net varlık / yükümlülük 18- Diğer Döviz riskinden korunan kısım (-) 19- Aktifleştirmelerin etkisi (-) 20- Diğer Döviz net etki (17+18+19) (133.212) (133.212) 133.212 133.212 (152.313.794) 152.313.794 31 Aralık 2013 TOPLAM (4+8+12+16+20) 157 FİNANSAL BİLGİLER TL karşılığı (Fonksiyonel para birimi) 9.579.245 3.390.013 6.189.232 Gerçeğe uygun değeri (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 65.196.761 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 45.381.608 19.815.153 Gerçeğe uygun değeri EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 141.479.287 144.869.300 144.869.300 2,0825 69.565.625 65.701.247 71.890.479 49.349.908 71.890.479 1,4568 Sözleşme değeri (TL karşılığı) Yabancı para (TL karşılığı) Orjinal para biriminden satım Ortalama sözleşme kuru Orjinal para biriminden alım 70.513.832 115.895.440 55.652.500 Sözleşme değeri (TL karşılığı) 53.917.859 115.895.440 31 Aralık 2012 Çapraz döviz ve faiz oranı takas sözleşmeleri: TL satımı/ ABD Doları alımı 1-5 yıl arası TL satımı/ Avro alımı 1-5 yıl arası 159 FİNANSAL BİLGİLER 158 2,0825 75.417.187 37.012.431 (75.417.187) TOPLAM (4+8+12+16) 53.917.859 (3.783) (3.783) 1,4568 3.783 3.783 TL satımı/ ABD Doları alımı 1-5 yıl arası TL satımı/ Avro alımı 1-5 yıl arası 13- Diğer Döviz net varlık / yükümlülük 14- Diğer Döviz riskinden korunan kısım (-) 15- Aktifleştirmelerin etkisi (-) 16- Diğer Döviz net etki (13+14+15) Çapraz döviz ve faiz oranı takas sözleşmeleri: 12.305.021 12.305.021 Yabancı para (TL karşılığı) (12.305.021) (12.305.021) Orjinal para biriminden alım 9- Japon Yeni net varlık / yükümlülük 10- Japon Yeni riskinden korunan kısım (-) 11- Aktifleştirmelerin etkisi (-) 12- Japon Yeni net etki (9+10+11) Orjinal para biriminden satım 36.115.537 (16.359.748) (68.848) 19.686.941 Çapraz döviz ve faiz oranı takas sözleşmeleri: (36.115.537) 16.359.748 68.848 (19.686.941) (f) Kur riski yönetimi (devamı) 5- Avro net varlık / yükümlülük 6- Avro riskinden korunan kısım (-) 7- Aktifleştirmelerin etkisi (-) 8- Avro net etki (5+6+7) Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (devamı) 52.226.123 (8.797.115) 43.429.008 NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) (52.226.123) 8.797.115 (43.429.008) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 1- ABD Doları net varlık / yükümlülük 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 3- Aktifleştirmelerin etkisi (-) 4- ABD Doları net etki (1+2+3) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Yabancı paranın değer Yabancı paranın değer kazanması kaybetmesi EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 Aralık 2012 Ortalama sözleşme kuru Sabit kıymetlere yapılan aktifleştirmeler sonrası vergi ve kontrol gücü olmayan paylar öncesi kar / (zarar) Aşağıdaki tablo, 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle çapraz döviz ve faiz oranı takas sözleşmelerinin detayını vermektedir: (f) Kur riski yönetimi (devamı) 31 Aralık 2013 Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (devamı) 34.102.706 NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) 160 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 57.006.536 6.142.053 2.000.000 2.250.025.000 23.713.790 40.219.271 390.310.000 7.112.732 76.304.045 3.203.537 24.928.617 1,3371 1,3532 2,0928 92,4119 95,0908 1,3570 97,4891 100,6675 1,3629 102,0400 1,3769 53.271.751 164.613.040 6.837.308 118.103.889 7.896.362 15.180.703 167.399.693 13.108.984 4.268.600 45.520.256 50.612.342 Yabancı para (TL karşılığı) 53.414.994 166.527.195 7.008.131 119.834.003 7.301.853 15.772.785 172.422.917 12.871.745 4.363.518 39.005.124 55.451.092 Sözleşme değeri(TL karşılığı) (7.160.429) (143.243) (1.914.155) (170.823) (1.730.114) 594.509 (592.082) (5.023.224) 237.239 (94.918) 6.515.132 (4.838.750) Gerçeğe uygun değeri Gerçekleşmemiş alım/satım sözleşmeleri Avro satımı / ABD Doları alımı TL satımı / ABD Doları alımı 3 aydan az Avro satımı / ABD Doları alımı 3-6 ay arası 31 Aralık 2012 Vadeli alım/satım sözleşmeleri (devamı): (f) Kur riski yönetimi (devamı) Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (devamı) 58.914.894 10.263.684 57.461.445 1,2834 1,7959 1,3155 Ortalama Orjinal para sözleşme kuru biriminden satım 75.845.576 75.890.490 5.716.000 135.132.080 138.550.156 10.263.684 Orjinal para Yabancı para (TL biriminden alım karşılığı) NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 135.197.248 141.811.503 10.282.838 Sözleşme değeri(TL karşılığı) (3.345.669) (65.168) (3.261.347) (19.154) Gerçeğe uygun değeri Grup’un 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle 8 parçadan oluşan 17 Ocak 2014 vadeli toplam 12.690.750 TL nominal değerli opsiyon sözleşmeleri bulunmaktadır. 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle Şirket’in yapmış olduğu opsiyon sözleşmelerinden kaynaklanan 20.905 TL tutarındaki rayiç bedel diğer kısa vadeli finansal varlıklara, 211.530 TL tutarındaki rayiç bedel de diğer kısa vadeli finansal yükümlülüklere yansıtılmıştır. 18.141.240 56.057.565 326.888.888 54.560.940 4.000.000 717.198.888 76.146.184 4.538.910 4.185.600 24.500.000 2.250.025.000 Orjinal para biriminden alım Gerçekleşmemiş alım/satım sözleşmeleri ABD Doları Alımı/Avro Satımı Avro Alımı/ ABD Doları Satımı TL Alımı/ABD Doları Satımı ABD Doları Alımı/JPY Satımı JPY Alımı/ABD Doları Satımı 3 aydan az ABD Doları Alımı/Avro Satımı ABD Doları Alımı/JPY Satımı JPY Alımı/ABD Doları Satımı 3-6 ay arası ABD Doları Alımı/Avro Satımı JPY Alımı/ ABD Doları Satımı 6-12 ay arası ABD Doları Alımı/Avro Satımı 1-5 yıl arası 31 Aralık 2013 Ortalama Orjinal para sözleşme kuru biriminden satım Aşağıdaki tablo, 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle vadeli alım/satım sözleşmelerinin detayını vermektedir: Vadeli alım/satım sözleşmeleri: (f) Kur riski yönetimi (devamı) Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (devamı) NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI FİNANSAL BİLGİLER 161 EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (devamı) Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (devamı) (g) Faiz oranı riski yönetimi (g) Faiz oranı riski yönetimi (devamı) Grup, borçlanmalarının tamamına yakın bir kısmını değişken faiz oranıyla yapmaktadır, faiz risklerinden korunmak amacı ile de bu borçlanmalardan bir kısmı için faiz swabı sözleşmeleri kullanarak, faiz oranlarını sabitlemektedir. Faiz oranı takas sözleşmeleri 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Ayrıca, erken bozma opsiyonlu mevduat yaparak değişken faizli aktiflerin bilanço içerisindeki payının artırılması yoluyla faiz oranı riski azaltılmaktadır. Yabancı para borçlanmalarında ise, ABD Doları dışında, düşük faizli döviz cinslerinden de borçlanmalar yapılarak faiz riskinin azaltılmasına çalışılmaktadır. Aynı yaklaşımla, vadeli ticari alacaklara uygulanan faiz oranı, ticari borçlarda maruz kalınan faiz oranının üzerinde tutularak faiz riski azaltılmaktadır. Faiz oranı takas sözleşmeleri kapsamında Grup, sabit faiz oranı ile değişken faiz oranı arasındaki farkın nominal anapara tutarı ile çarpımı sonucu çıkan bedeli ödemeyi / almayı kabul eder. Bu tür sözleşmeler, Grup’un elinde bulundurduğu değişken faizli borçlara ilişkin maruz kaldığı nakit akımı risklerini azaltmayı amaçlamaktadır. Grup’un bilanço tarihi itibariyle taahhüt ettiği ödenmemiş faiz oranı takas sözleşmelerinin nominal tutarları ve kalan vadeleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013 Faiz oranı duyarlılığı Aşağıdaki duyarlılık analizleri raporlama tarihindeki mevcut değişken faizli yükümlülüklere, öngörülen faiz oranı değişikliğine göre hesaplanmıştır. Grup yönetimi, faiz oranlarında ABD Doları ve Avro için %0,50, Japon Yeni için %0,25, TL için %1,00 artış/azalış dikkate alarak duyarlılık analizi yapmıştır. Değişken faizli banka kredilerinde anapara ödemeleri faiz oranlarındaki değişimlerden etkilenmediğinden, grup kredileri için Riske Maruz Değer hesaplaması yapılmamakta; faiz ödemeleri dolayısıyla maruz kalınan faiz riski duyarlılık analizi ile ölçülmektedir. Faiz Pozisyonu Tablosu 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Değişken Faizli Finansal Araçlar Finansal Yükümlülükler 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 1.996.415.902 1.250.311.286 Sabit ödemeli, değişken faiz almalı realize olmamış sözleşmeler 1-5 yıl arası 31 Aralık 2012 Sabit ödemeli, değişken faiz almalı realize olmamış sözleşmeler 1 yıldan az 1-5 yıl arası 5 yıl üzeri Sözleşmeye bağlı ortalama sabit faiz oranı 1,49% Sözleşmeye bağlı ortalama sabit faiz oranı 1,43% 1,39% 1,68% Nominal tutar (*) Gerçeğe uygun değer 412.162.642 412.162.642 (4.687.073) (4.687.073) Nominal tutar (*) Gerçeğe uygun değer 173.429.383 771.415.364 86.587.562 1.031.432.309 (278.881) (12.088.506) (2.488.220) (14.855.607) Grup, değişken faizli kredilerini faiz riskinden korumak amacı ile takas sözleşmeleri yaparak değişken faiz oranlarını sabit oranlara çevirmektedir. Nakit akım riskinden korunmak için düzenlenen ve efektif olan 412.162.642 TL (31 Aralık 2012: 1.031.432.309 TL) tutarındaki faiz takas sözleşmelerinin gerçeğe uygun değeri ertelenmiş vergi etkisi ve kontrol gücü olmayan paylar sonrası özkaynaklar altında finansal riskten korunma fonu altında (3.525.812) TL (31 Aralık 2012: (11.134.225) TL) olarak muhasebeleştirilmiştir. (*) Grup’un değişken faizli finansal yükümlülükleri dışında, 31 Aralık 2013 itibariyle finansal riskten korunma amaçlı sözleşmelerle faiz oranları sabitlenen kredilerinin tutarı 810.870.878 TL’dir (31 Aralık 2012: 1.117.505.015 TL) (Not 6). 162 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 163 FİNANSAL BİLGİLER Bir yıl boyunca ABD Doları, Avro ve Japon Yeni para birimi cinslerinden olan faizler Türk Lirasi için 100 baz puan, ABD Doları ve Avro için 50 baz puan, Japon Yeni için 25 baz puan yüksek/düşük olsaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı vergi ve kontrol gücü olmayan paylar öncesi aktifleştirmeler sonrası finansal riskten korunma ile birlikte kar 7.217.623 TL (31 Aralık 2012: 5.966.944 TL) daha düşük/yüksek olacaktı. Likidite riski tabloları İhtiyatlı likidite riski yönetimi, yeterli ölçüde nakit tutmayı, yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder. Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski, yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmektedir. Takip eden sayfadaki tablo, Grup’un türev niteliğinde olmayan finansal yükümlülüklerinin vade dağılımını göstermektedir. Gelecek dönemlerde yükümlülükler üzerinden ödenecek faizler de takip eden sayfadaki tabloda ilgili vadelere dahil edilmiştir. 164 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 243.415.260 (217.532.233) 25.883.027 165 FİNANSAL BİLGİLER Likidite riski yönetimi ile ilgili esas sorumluluk Yönetim Kurulu’na aittir. Yönetim Kurulu, Grup yönetiminin kısa, orta, uzun vadeli fonlama ve likidite gereklilikleri için, uygun bir likidite riski yönetimi oluşturmuştur. Grup, tahmini ve fiili nakit akımlarını düzenli olarak takip ederek ve finansal varlıkların ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların ve borçlanma rezervinin devamını sağlayarak, likidite riskini yönetir. Diğer borçlar ve yükümlülükler içerisindeki finansal yükümlülükler konu edilmiştir. (h) Likidite risk yönetimi (*) Grup, Avro ve ABD Doları değişken faizli kredilerin kur ve faiz riskinden korumak amacı ile takas sözleşmeleri yaparak değişken faiz oranlarını sabit oranlara, Avro ve ABD Doları cinsinden döviz kredilerini TL krediye çevirmektedir. Nakit akım riskinden korunmak için düzenlenen ve efektif olan 169.813.299 TL (31 Aralık 2012: 216.759.779 TL) tutarındaki çapraz döviz ve faiz oranı takas sözleşmelerinin gerçeğe uygun değeri ertelenmiş vergi etkisi, gerçekleşmemiş kur farkı geliri/gideri ve kontrol gücü olmayan paylar sonrası özkaynaklar altında finansal riskten korunma fonu altında (5.518.795) TL (31 Aralık 2012: (18.744.054) TL) olarak muhasebeleştirilmiştir. (*) 390.281.448 (391.630.240) (1.348.792) 9.579.245 278.035.882 (281.110.631) (3.074.749) 216.759.779 911.732.590 (890.273.104) 21.459.486 3.390.013 1.203.598.914 1.203.598.914 144.869.300 492.752.343 506.147.821 208.568.118 1.207.468.282 6.189.232 3.953.422.507 506.147.821 208.568.118 4.668.138.446 71.890.479 3.500.079.222 504.185.643 208.568.118 4.212.832.983 Gerçeğe uygun değer Türev olmayan finansal yükümlülükler Nominal tutar (*) 3 aydan kısa (I) 65.196.761 Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı (I+II+III+IV) 169.813.299 Defter değeri 45.381.608 Sözleşme uyarınca vadeler 115.895.440 31 Aralık 2013 10,65% 19.815.153 (h) Likidite risk yönetimi (devamı) TL satımı/ ABD Doları alımı 1-5 yıl arası TL satımı/ Avro alımı 5 yıl üzeri Sözleşmeye bağlı ortalama sabit faiz oranı 7,22% 53.917.859 Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (devamı) Sabit ödemeli, değişken faiz almalı realize olmamış sözleşmeler Gerçeğe uygun değer NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) 31 Aralık 2012 10,65% Nominal tutar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) TL satımı/ ABD Doları alımı (*) 1-5 yıl arası TL satımı/ Avro alımı (*) 1-5 yıl arası Sözleşmeye bağlı ortalama sabit faiz oranı 7,22% 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Sabit ödemeli, değişken faiz almalı realize olmamış sözleşmeler EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 Aralık 2013 3-12 ay arası (II) Çapraz döviz ve faiz oranı takas sözleşmeleri: 79.995.462 (26.871.786) 53.123.676 (g) Faiz oranı riski yönetimi (devamı) Türev nakit girişleri Türev nakit çıkışları Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (devamı) 2.103.342.138 2.103.342.138 1-5 yıl arası (III) NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) Türev finansal yükümlülükler (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Banka kredileri Ticari borçlar Diğer borçlar ve yükümlülükler (*) Toplam yükümlülük 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 153.729.112 153.729.112 5 yıldanuzun (IV) EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 166 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU Diğer borçlar ve yükümlülükler içerisindeki finansal yükümlülükler konu edilmiştir. 10.122.346 (18.757.254) (8.634.908) 4.418.751.937 428.055.750 160.002.546 5.006.810.233 Defter değeri 609.978.843 (627.915.169) (17.936.326) 4.760.991.207 428.826.252 160.002.546 5.349.820.005 Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı (I+II+III+IV) 135.462.979 (139.749.280) (4.286.301) 701.816.165 428.826.252 159.220.946 1.289.863.363 3 aydan kısa (I) 231.767.669 (238.826.656) (7.058.987) 1.397.201.826 781.600 1.397.983.426 3-12 ay arası (II) 242.748.195 (249.339.233) (6.591.038) 2.573.211.738 2.573.211.738 1-5 yıl arası (III) (*) - 1.829.716.171 - - 761.111.225 - Nakit ve nakit benzerleri - 1.047.300.360 43.521.751 - - 1.708.538.168 26.892.409 - - 84.594 - - - Krediler ve Satılmaya hazır alacaklar finansal varlıklar Finansal varlık ve yükümlülüklerin defter değerleri gerçeğe uygun değerlerine yakındır. Finansal yükümlülükler Finansal borçlar Ticari borçlar Diğer yükümlülükler Türev finansal araçlar 31 Aralık 2012 Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Ticari alacaklar Finansal yatırımlar Diğer finansal varlıklar Türev finansal araçlar Finansal yükümlülükler Finansal borçlar Ticari borçlar Diğer yükümlülükler Türev finansal araçlar 31 Aralık 2013 Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Ticari alacaklar Finansal yatırımlar Diğer finansal varlıklar Türev finansal araçlar Finansal araçların sınıfları ve gerçeğe uygun değeri Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler 4.418.751.937 428.055.750 160.002.546 - - 3.500.079.222 504.185.643 208.568.118 - - İtfa edilmiş değerinden gösterilen finansal yükümlülükler 14.855.607 9.579.245 12.290.194 72.656.640 3.901.647 543.101 14.581.592 7.373.780 Gerçeğe uygun değeri Gerçeğe uygun özkaynaklarda değeri gelir takip edilen tablosunda takip türev finansal edilen türev araçlar finansal araçlar 4.418.751.937 428.055.750 160.002.546 18.757.254 1.829.716.171 1.047.300.360 84.594 43.521.751 10.122.346 3.500.079.222 504.185.643 208.568.118 26.871.786 761.111.225 1.708.538.168 26.892.409 80.030.420 - Defter değeri 6 8 6/9/16 7 9 5 4 8 6 8 6/9/16 7 9 5 4 8 Not - - 88.761.478 88.761.478 5 yıldan uzun (IV) NOT 32 – FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDE AÇIKLAMALAR) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (*) Türev nakit girişleri Türev nakit çıkışları Türev finansal yükümlülükler Banka kredileri Ticari borçlar Diğer borçlar ve yükümlülükler (*) Toplam yükümlülük Türev olmayan finansal yükümlülükler Sözleşme uyarınca vadeler 31 Aralık 2012 (h) Likidite risk yönetimi (devamı) Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (devamı) NOT 31 – FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ (devamı) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI FİNANSAL BİLGİLER 167 EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 32 – FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDE AÇIKLAMALAR) (devamı) NOT 33 – BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Şirketimizin üyesi bulunduğu ve Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerinde Şirketimizi temsil eden Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) ile Türk Metal Sendikası arasında, 2 Aralık 2013 tarihinde başlamış olan 25. Dönem Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri sürecinde, kanuni süresi içinde, 17 Ocak 2014 tarihinde, Türk Metal Sendikası ile MESS arasında uyuşmazlık tutanağı düzenlenmiştir. Finansal Araçlarla İlgili Ek Bilgiler (devamı) Finansal araçların sınıfları ve gerçeğe uygun değeri (devamı) Gerçeğe uygun değerinden gösterilen finansal varlık ve yükümlülükler 31 Aralık 2013 Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklar ve yükümlülükler Türev finansal varlıklar 7.408.738 Türev finansal yükümlülükler (14.759.792) Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklar ve yükümlülükler Türev finansal varlıklar 72.621.682 Türev finansal yükümlülükler (12.111.994) Toplam 53.158.634 Gerçeğe uygun değerinden gösterilen finansal varlık ve yükümlülükler Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklar ve yükümlülükler Türev finansal varlıklar Türev finansal yükümlülükler Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı kar/zarara yansıtılan finansal varlıklar ve yükümlülükler Türev finansal varlıklar Türev finansal yükümlülükler Toplam NOT 34 – MALİ TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLAMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR Raporlama tarihi itibariyle gerçeğe uygun değer seviyesi 1. Seviye 2. Seviye 3. Seviye 7.408.738 - (14.759.792) - - 72.621.682 - (12.111.994) - - 53.158.634 - Raporlama tarihi itibariyle gerçeğe uygun değer seviyesi 31 Aralık 1. Seviye 2. Seviye 3. Seviye 2012 543.101 (3.901.647) 543.101 - (3.901.647) - 9.579.245 (14.855.607) 9.579.245 - (14.855.607) - (8.634.908) - (8.634.908) - İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler aşağıdaki gibidir: Kısa vadeli ticari alacaklar Stoklar Diğer alacaklar / dönen varlıklar Diğer uzun vadeli alacaklar / duran varlıklar Kısa vadeli ticari borçlar Diğer kısa vadeli borçlar / yükümlülükler Diğer uzun vadeli borçlar / yükümlülükler 1 Ocak – 31 Aralık 2013 (466.575.895) (20.647.969) (1.198.010) (24.672.623) (8.323.830) 22.291.272 (5.309.534) (504.436.589) 1 Ocak – 31 Aralık 2012 96.166.335 735.177.412 22.732.717 55.101.695 (105.602.410) (72.690.401) 3.653.359 734.538.707 1 Ocak – 31 Aralık 2013 dönemine ait işletme sermayesindeki değişimler, fonksiyonel para biriminin sunum para birimine çevrilmiş tutarlarını ifade etmektedir. Bilanço kalemlerinde yapılan düzeltme ve sınıflamalar aşağıdaki gibidir: TMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” standardında yapılan ve 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren geçerli olan değişiklik çerçevesinde Grup’un çalışanlara sağlanan faydaları altında muhasebeleştirilen kıdem tazminatı yükümlülüğüne ilişkin 1 Ocak 2007 tarihinden sonraki dönemlere ait aktüeryal kayıp/kazanç tutarları kümülatif olarak tespit edilebilmiş ve 31 Aralık 2011 tarihli konsolide bilançoda geçmiş yıl karlarından çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin aktüeryal kayıp kazanç fonuna sınıflanmıştır. 1 Ocak 2007 tarihinden önceki dönemlere ait aktüeryal kayıp/kazanç tutarlarını tespit etmek mümkün olmadığı için Grup 1 Ocak 2007 tarihinden önce aktüeryal kayıp/kazanç fonuna sınıflanması gereken kümülatif bakiyeyi tespit edememiştir. Grup 2012 yılına ilişkin gelir tablosunda muhasebeleştirilen aktüeryal kayıp/kazancın ertelenmiş vergi etkisi sonrası tutarını 2012 yılına ait net dönem karından aktüeryal kayıp/kazanç fonuna sınıflanmıştır. Birinci seviye: Birbirinin aynı varlık ve yükümlülükler için aktif piyasada işlem gören (düzeltilmemiş) piyasa fiyatı kullanılan değerleme teknikleri. Üçüncü seviye: Varlık ya da yükümlülüğün gerçeğe uygun değerinin bulunmasında kullanılan piyasada gözlenebilir bir veriye dayanmayan girdileri içeren değerleme teknikleri. 168 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 169 FİNANSAL BİLGİLER İkinci seviye: İlgili varlık ya da yükümlülüğün birinci seviyede belirtilen piyasa fiyatından başka doğrudan ya da dolaylı olarak piyasada gözlenebilen fiyatının bulunmasında kullanılan girdileri içeren değerleme teknikleri. EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) NOT 34 – MALİ TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLAMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR (devamı) NOT 34 – MALİ TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLAMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR (devamı) Bilanço kalemlerinde yapılan düzeltme ve sınıflamalar aşağıdaki gibidir (devamı): Gelir tablosu kalemlerinde yapılan düzeltme ve sınıflamalar aşağıdaki gibidir: (devamı) Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri II, 14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” kapsamına giren sermaye piyasası kurumları için 31 Mart 2013 tarihinden sonra sona eren ara dönemlerden itibaren yürürlüğe giren finansal tablo örnekleri ve kullanım rehberi uyarınca, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayınlanan Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartları'na göre ve çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklardan kaynaklanan aktüeryal kayıp/kazançların kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilmesi nedeniyle 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihli konsolide finansal tablolarında geriye dönük olarak gerçekleştirilen düzeltme ve sınıflamaların etkileri aşağıda tabloda özetlenmiştir: Hesap ismi 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 31 Aralık 2011 31 Aralık 2011 31 Aralık 2012 31 Aralık 2012 Muhasebe politikası değişikliği öncesi Muhasebe politikası değişikliği sonrası Muhasebe politikası değişikliği öncesi Muhasebe politikası değişikliği sonrası Peşin Ödenmiş Giderler (1) Diğer Dönen Varlıklar (1) Peşin Ödenmiş Giderler (2) Diğer Duran Varlıklar (2) Uzun Vadeli Borçların Kısa Vadeli Kısımları (3) Kısa Vadeli Finansal Borçlar (3) Fark 31 ARALIK 2013 TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Fark - 42.506.830 42.506.830 - 18.404.660 18.404.660 142.316.125 99.809.295 (42.506.830) 128.255.198 109.850.538 (18.404.660) - 41.870.745 41.870.745 - 22.841.651 22.841.651 41.991.447 120.702 (41.870.745) 22.841.651 - (22.841.651) - 1.093.280.760 1.093.280.760 - 1.154.609.147 1.154.609.147 1.487.868.881 394.588.121 (1.093.280.760) 2.022.433.668 867.824.521 (1.154.609.147) 533.658.160 533.658.501 341 428.055.750 428.055.750 - - 98.046.626 98.046.626 - 101.317.114 101.317.114 Ticari Borçlar (4) Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Borçlar (4) Ertelenmiş Gelirler (4) - 133.991.395 133.991.395 - 95.524.729 95.524.729 262.510.652 29.612.053 (232.898.599) 252.215.703 33.337.428 (218.878.275) 63.694.522 9.499.032 (54.195.490) 48.017.783 7.784.500 (40.233.283) 218.122.934 273.178.661 55.055.727 283.979.209 346.248.924 62.269.715 Geçmiş Yıllar Karı (5) 1.273.384.263 1.286.226.725 12.842.462 1.730.124.661 1.757.972.269 27.847.608 Net Dönem Karı (5) 1.005.562.503 1.020.567.649 15.005.146 424.181.040 452.016.769 27.835.729 - (27.847.608) (27.847.608) - (55.683.337) (55.683.337) Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler (4) Diğer Borçlar (4) Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar (4) Aktüeryal Kayıp/Kazanç Fonu (5) Satışların Maliyeti (-) (1) (2) Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) (1) (2) Genel Yönetim Giderleri (-) (1) (2) Diğer Faaliyet Gelirleri (3) Diğer Faaliyet Giderleri (-) (4) Finansal Gelirler (3) (5) Finansal Giderler (-) (1) (4) (5) Ertelenmiş Vergi Geliri (2) (Önceden Raporlanan) 1 Ocak 31.Ara.12 (8.594.486.663) (106.243.102) (179.511.651) 63.829.936 (69.789.801) 365.359.192 (402.587.258) (137.418.529) (Yeniden Raporlanan) 1 Ocak 31.Ara.12 (8.541.548.522) (105.941.627) (175.981.440) 119.385.286 (111.457.573) 228.117.052 (299.969.934) (144.625.046) (Değişim) 1 Ocak 31.Ara.12 52.938.141 301.475 3.530.211 55.555.350 (41.667.772) (137.242.140) 102.617.324 (7.206.517) 28.826.072 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide gelir tablosunda "Satışların Maliyeti (-)" içerisinde raporlanan 19.283.020 TL, Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) içerisinde raporlanan 105.818 TL ile Genel Yönetim Giderleri (-) içerisinde raporlanan 1.348.400 TL kıdem tazminatı (1) ve teşvik faiz maliyeti "Finansal Giderler (-)" hesabına sınıflandırılmıştır. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide gelir tablosunda "Satışların Maliyeti (-)" içerisinde raporlanan 33.655.121 TL, Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) içerisinde raporlanan 195.657 TL ile Genel Yönetim Giderleri (-) içerisinde raporlanan 2.181.811 TL kıdem tazminatı aktüeryal kayıp/kazanç tutarı 36.032.589 TL ile "Ertelenmiş Vergi Geliri" içerisinde raporlanan 7.206.517 TL ertelenmiş vergi geliri, özkaynaklar altında "Aktüeryal Kayıp/Kazanç Fonu" hesabında net olarak muhasebeleştirilmiştir. (3) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide gelir tablosunda "Finansal Gelirler" içerisinde raporlanan vadeli satış sözleşmelerine ilişkin faiz gelirleri 55.555.350 TL, "Diğer Faaliyet Gelirleri" hesabına sınıflandırılmıştır. (4) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide gelir tablosunda "Finansal Giderler (-) " içerisinde raporlanan ticari alacak ve borçlardan kaynaklanan kur farkı zararı (net) 41.667.772 TL "Diğer Faaliyet Giderleri (-)" hesabına sınıflandırılmıştır. (5) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide gelir tablosunda "Finansal Giderler (-)" içerisinde raporlanan banka mevduatlarından kur farkı zararı (net) 81.686.790 TL "Finansal Gelirler" içerisinde "Kur farkı geliri (net)" kaleminde netleştirilmiştir. (2) 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihli finansal durum tablolarında "Diğer Dönen Varlıklar" içerisinde raporlanan gelecek aylara ait giderler ile verilen sipariş avansları "Peşin Ödenmiş Giderler" hesabına sınıflandırılmıştır. (2) 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihli finansal durum tablolarında "Diğer Duran Varlıklar" içerisinde raporlanan gelecek yıllara ait giderler ile verilen sabit kıymet avansları "Peşin Ödenmiş Giderler" hesabına sınıflandırılmıştır. (3) 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihli finansal durum tablolarında "Kısa Vadeli Finansal Borçlar" içerisinde raporlanan uzun vadeli borçların kısa vadeli kısımları "Uzun Vadeli Borçların Kısa Vadeli Kısımları" hesabına sınıflandırılmıştır. (4) 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihli finansal durum tablolarında "Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler" içerisinde raporlanan personele borçlar ve "Diğer Borçlar" içerisinde raporlanan ödenecek sosyal güvenlik kesintileri ile ödenecek vergi fonlar içerisinde yer alan ödenecek personel gelir ve damga vergileri "Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Borçlar" hesabına, "Diğer Borçlar" içerisinde raporlanan ilişkili taraflara işlemlere ait borçlar "Ticari Borçlar" hesabına, "Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler" içerisinde raporlanan birikmiş yıllık izinler karşılığı uzun vadeli yükümlülüklerdeki "Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar" hesabına, "Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler" içerisinde raporlanan alınan sipariş avansları ve gelecek aylara ait gelirler "Ertelenmiş Gelirler" hesabına sınıflandırılmıştır. (5) 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihli finansal durum tablolarında TMS 19 kapsamında çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklardan kaynaklanan aktüeryal kayıp/kazançlar kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilmiştir. Şirket’in 30 Mart 2012 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda, Şirket bilançosunda yer alan statü yedeklerinin dağıtılması ve/veya bedelsiz sermaye artırımında kullanılması kararına istinaden, “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” içerisinde raporlanan statü yedekleri “Geçmiş Yıllar Karı” hesabına sınıflandırılmıştır. 170 ERDEMİR Grubu 2013 FAALİYET RAPORU 171 FİNANSAL BİLGİLER (1) KİLOMETRE TAŞLARI Sağlam adımlarla ilerliyoruz ERDEMİR’in kuruluşu için özel kanun çıkarıldı. İMKB’nin açılmasıyla birlikte ERDEMİR hisse senetleri borsada işlem görmeye başladı. Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. kuruldu. 1960 ERDEMİR Mühendislik, Yönetim ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş. kuruldu. 1965 ERDEMİR, yıllık 0,5 milyon ton ham çelik kapasitesiyle faaliyete geçti. 1986 ERMADEN, ERDEMİR Grubu bünyesine katıldı. ERDEMİR Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. kuruldu. 1996 2001 Kapasite Artırma ve Modernizasyon I ve II (KAM I ve KAM II) projeleri kapsamında ERDEMİR, yıllık kapasitesini 3 milyon ton ham çelik seviyesine yükseltti. 2002 2004 İSDEMİR ve ERDEMİR Romanya, ERDEMİR Grubu bünyesine katıldı. 2006 ERDEMİR, OYAK Grubu’na devredildi. İSDEMİR ilk slab üretimini gerçekleştirdi. ERDEMİR, projesinden, inşasına ve devreye alınmasına kadar tamamen ERDEMİR mühendis ve işçilerinin eseri olan 1 No.’lu Yeni Yüksek Fırın “AYŞE”yi işletmeye aldı. İSDEMİR ilk yassı nihai mamul bobinini üretti. 2008 2012 ERSEM, Ereğli tesislerinde yeni çelik servis merkezini faaliyete geçirdi. İletİşİm Bİlgİlerİ KİLOMETRE TAŞLARI Sağlam adımlarla ilerliyoruz ERDEMİR’in kuruluşu için özel kanun çıkarıldı. İMKB’nin açılmasıyla birlikte ERDEMİR hisse senetleri borsada işlem görmeye başladı. Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. kuruldu. 1960 ERDEMİR Mühendislik, Yönetim ve Danışmanlık Hizmetleri A.Ş. kuruldu. 1965 ERDEMİR, yıllık 0,5 milyon ton ham çelik kapasitesiyle faaliyete geçti. 1986 ERDEMİR Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. kuruldu. 1996 2001 Kapasite Artırma ve Modernizasyon I ve II (KAM I ve KAM II) projeleri kapsamında ERDEMİR, yıllık kapasitesini 3 milyon ton ham çelik seviyesine yükseltti. ERDEMİR GRUBU Merdivenköy Yolu Caddesi No: 2 Küçükbakkalköy 34750 Ataşehir/İSTANBUL Tel : 0216 578 80 50 Faks : 0216 578 80 05 EREĞLİ DEMİR VE ÇELİK FABRİKALARI T.A.Ş. Uzunkum Caddesi No: 7 67330 Kdz. Ereğli/ZONGULDAK Tel : 0372 323 25 00 Faks : 0372 333 15 00 Web : www.erdemir.com.tr e-posta : iletisim@erdemir.com.tr İSKENDERUN DEMİR VE ÇELİK A.Ş. İSDEMİR 31319 İskenderun/HATAY Tel : 0326 758 40 40 Faks : 0326 758 53 51- 758 38 38 Web : www.isdemir.com.tr e-posta : info@isdemir.com.tr ERDEMİR MADENCİLİK SAN. VE TİC. A.Ş. Cürek Yolu 5. km Divriği/SİVAS Tel : 0346 419 11 21(5 hat) Faks : 0346 419 11 50 Web : www.erdemirmaden.com.tr e-posta : ermaden@erdemirmaden.com.tr ERDEMİR ÇELİK SERVİS MERKEZİ SAN. VE TİC. A.Ş. Gebze Organize Sanayi Bölgesi Gebze/KOCAELİ Tel : 0262 679 27 27 Faks : 0262 679 27 97 Web : www.ersem.com.tr e-posta : info@ersem.com.tr ERDEMİR MÜHENDİSLİK YÖNETİM VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ A.Ş. Merdivenköy Yolu Caddesi No: 7 A Plaza Küçükbakkalköy 34750 Ataşehir/İSTANBUL Tel : 0216 468 80 62 Faks : 0216 469 48 30 Web : www.erenco.com.tr e-posta : erenco@erenco.com.tr ERDEMİR ROMANIA SRL 18, Soseaua Gaesti, Targoviste 130087 Dambovita/ROMANIA Tel : 00 40 245 60 71 00 Faks : 00 40 245 60 60 70 Web : www.erdemir.ro e-posta : office@erdemir.rp Bu raporun basımında; geri dönüşümlü kağıt ve çevre dostu teknolojiler kullanılmıştır.