Ulusal pandemi planı ve H1N1 Pandemisi
Transkript
Ulusal pandemi planı ve H1N1 Pandemisi
ULUSAL PANDEMĠ PLANI ve H1N1 PANDEMĠSĠ Dr. Ġ. Ercan BAL TEMEL SAĞLIK HĠZMETLERĠ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BULAġICI VE SALGIN HASTALIKLAR KONTROLÜ DAĠRE BAġKANI ULUSAL ĠNFLUENZA PANDEMĠ PLANI GENELGE 2006/67 AMAÇ Ġnfluenza pandemisi hakkında ülke genelinde kiĢi , kurum ve kuruluĢ olarak bilgilendirilmesi Plandaki rol ve sorumluluklarına göre hazırlık yapmalarına yardımcı olacak bilgi ve çerçeveyi sağlamaktır. “www.grip.saglik.gov.tr” adresinde yayınlandı. ULUSAL ĠNFLUENZA PANDEMĠ PLANI ĠÇERĠK ULUSAL GRĠP PANDEMĠ PLANININ ANAHATLARI PANDEMĠ ALARM DÜZEYLERĠ ĠNFLUENZA VE KAMU SAĞLIĞI MEVZUATI SÜRVEYANS ĠNFLUENZA PANDEMĠSĠNĠN MUHTEMEL ETKĠLERĠ ĠLE ĠLGĠLĠ SENARYO HĠZMETLERĠN KOORDĠNASYONU 1. Genel Hazırlık 2. Sağlık Kurumları Pandemik Ġnfluenza Acil Durum Planı 3. Lojistik Hizmetler 4. Hasta Nakil 5. Morg ve Defin Hizmetleri 6. Pandemi Durumunda Kurum ve KuruluĢların Görev ve Sorumlulukları 7. Ulusal Alarm Düzeylerine Göre Kurumların Sorumlulukları 8. Ulusal Alarm Düzeylerine Göre Birinci, Ġkinci ve Üçüncü Basamak Sağlık KuruluĢlarında Yapılması Gerekenler 9. Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğünce Sınır Kapılarında Alınacak Önlemler, Karantina ve Ġzolasyon Hizmetleri BĠR PANDEMĠDE ÜLKEMĠZ ĠÇĠN MUHTEMEL SENARYOLAR Hastalanacak kiĢi sayısı (Atak Hızı) Hastaneye BaĢvuru Hastaneye YatıĢ Ölüm En iyimser senaryoya göre toplumun %5’i, en kötümser senaryoya göre toplumun %25-45’i hastalığa yakalanacaktır. Tüm hastalananların %50’si Hastaneye baĢvuranların %5,5’i Hastalananların %0,2 - % 2,5’ i 4 TÜRKĠYE ĠÇĠN PANDEMĠ SENARYOLARI VAKA SAYISI ÖLÜM SAYISI Ġyi Senaryo %5 ATAK HIZI 3.600.000 7.200 Kötü Senaryo 90.000 HASTANEYE YATAN SAYISI 99.000 %15 ATAK HIZI 10.800.000 21.600 %25 ATAK HIZI 18.000.000 36.000 450.400 495.400 %45 ATAK HIZI 32.000.000 64.000 810.000 891.000 270.200 297.300 ĠNFLUENZA PANDEMĠSĠNDE YÖNETĠM SĠSTEMĠ KRĠZ YÖNETĠMĠ GENEL ĠDARE BAŞBAKANLIK KRİZ YÖNETİM MERKEZİ BAġBAKANLIK SAĞLIK BAKANLIĞI OPERASYON MERKEZİ SAĞLIK BAKANLIĞI BĠLĠMSEL DESTEK İL KRİZ MERKEZİ VALĠLĠK İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ OPERASYON MERKEZİ ĠL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ ULUSAL PANDEMĠ ĠZLEME KURULU ĠL PANDEMĠ ĠZLEME KURULU ÜLKEMĠZDE YAPILAN FAALĠYETLER-1 1- Ulusal Faaliyet Planı gözden geçirildi ve DSÖ tarafından yeni yayınlanan rehber doğrultusunda revizyonu tamamlandı. 2- Ġlaç ve malzeme ihtiyaç planları gözden geçirildi. Tedavi ve korunmada kullanmak için; • 1.200.000 kutu Oseltamivir stoku 2.100.000’a • 1.000 kutu Zanamivir stoku 113.000’e çıkarılmıĢtır. • Ġllere ilk müdahale için gerekli sevkıyat yapılmıĢtır. Sağlık personeli için 400.000 set koruyucu kit temin edilmiĢtir. (Bir koruyucu kitte; 5 adet maske, 5 çift eldiven, 500 cc el dezenfektanı, bir adet gözlük ve 5 çift galoĢ bulunmaktadır) - 5.000.000 basit cerrahi maske satın alınmıĢtır. 7 ÜLKEMĠZDE YAPILAN FAALĠYETLER-2 3- Ülkemizde 2005 yılından bu yana yürütülmekte olan mevsimsel influenza sürveyansı 14 ilde yapılıp yaz döneminde sürveyansa ara verilmesi gerekirken, Bilim Kurulu kararı ile uygulama 81 ile tüm yıl olacak Ģekilde yaygınlaĢtırılmıĢtır. 4- Uluslararası havaalanlarında, limanlarda ve kara hudut kapılarında gerekli önlemler alınmıĢtır; Sağlık beyanı mecburiyeti, Sağlık kontrolü, Termal kamera ve ateĢ ölçerlerle ısı ölçümü, Yolcuların ve uçuĢ personelinin bilgilendirilmesi, ġüpheli durumlarda izolasyon tedbirleri ve numunelerin alınması. 8 ÜLKEMĠZDE YAPILAN FAALĠYETLER-3 5- Ġl Pandemi Ġzleme Kurulları’nın toplanması talimatı verilmiĢtir. 6- Konuyla ilgili web sayfası güncellenmiĢtir ( www.grip.saglik.gov.tr ). 7- Alo 184 SABĠM (Sağlık Bakanlığı ĠletiĢim Merkezi) hattı vatandaĢlarımızın bu konudaki sorularına cevap verecek Ģekilde çalıĢmaktadır. 184 SABĠM 1 Ocak 2004 tarihinde vatandaĢın Sağlık Bakanlığı ile ilgili her türlü sorun, Ģikayet, öneri ve taleplerini dinleyip anında ve yerinde müdahaleler ile çözüm üretmek amacıyla kurulmuĢtur. 20 sağlık personeli ile 7 gün 24 saat esası ile çalıĢmaktadır. Yılda yaklaĢık 700 bin baĢvuru karĢılanmaktadır. 9 ÜLKEMĠZDE YAPILAN FAALĠYETLER-4 Medya yöneticileri ile bilgilendirme toplantısı yapılmıĢtır. 9. 81 Ġl Valisi ve Sağlık Müdürleri ile Pandemi Hazırlıkları konusunda toplantı yapılmıĢtır. 10. Günlük basın bildirileri ile kamuoyu bilgilendirilmektedir. 11. Sağlık Bakanımız, ilgili bürokratlar ve Bilim Kurulu Üyeleri ile iletiĢim mecralarında yoğun kamuoyu bilgilendirmesine devam edilmektedir. 8. ÜLKEMĠZDE YAPILAN FAALĠYETLER-5 12- AfiĢ, broĢür, TV spotu hazırlanmıĢ olup tüm iletiĢim mecralarında kampanya Ģeklinde bilgilendirme yapılacaktır. Bu amaçla; • 500 bin adet afiĢ • 15 bin (yurtdıĢı giriĢ çıkıĢ noktalarında kullanılmak üzere) Ġngilizce-Türkçe afiĢ, • 2 milyon adet el broĢürü, • 3 adet TV, 3 adet radyo spotu hazırlanmıĢtır. Kampanyanın ana teması, el yıkama ile öksürük ve hapĢırık sırasında ağız ve burnun tek kullanımlık mendil ile kapatılmasıdır. BAKANLIKLAR/KURUMLAR BaĢbakanlık Sağlık Bakanlığı ĠçiĢleri Bakanlığı DıĢiĢleri Bakanlığı Milli Eğitim Bakanlığı Tarım ve KöyiĢleri Bakanlığı Maliye Bakanlığı Kültür ve Turizm Bakanlığı UlaĢtırma Bakanlığı YÖK Diyanet ĠĢleri BaĢkanlığı RTÜK TRT KIZILAY Sağlıkla Ġlgili Meslek Birlikleri ve Uzmanlık Dernekleri Sivil Toplum Örgütleri SAĞLIK BAKANLIĞI OPERASYON MERKEZĠ MÜSTEġAR (BAġKAN) TEMEL SAĞLIK HĠZMETLERĠ GENEL MÜDÜRÜ (BAġKAN YARDIMCISI) KURUMLARARASI KOORDĠNASYON BĠRĠMĠ SÜRVEYANS BĠRĠMĠ LOJĠSTĠK HĠZMETLER BĠRĠMĠ HASTANE HĠZMETLERĠ BĠRĠMĠ TEDAVĠ HĠZMETLERĠ GENEL MÜDÜRÜ (BAġKAN YARDIMCISI) ULUSLAR ARASI ĠLĠġKĠLER BĠRĠMĠ BASIN VE HALKLA ĠLĠġKĠLER BĠRĠMĠ GENEL ĠDARĠ HĠZMETLER BĠRĠMĠ TERCÜME BÜROSU PANDEMĠK H1N1 MEVCUT DURUM 191 ülke veya bölge 300.000 üzerinde konfirme vaka 3.197 ölüm 20 Eylül 2009 PANDEMĠK H1N1 VAKALARININ DAĞILIMI 1 Ekim 2009 Yerli Vakalar Ġmporte Vakalar 306; 67% 154; 33% Pandemik H1N1 Vakalarının Uyruklarına Göre Dağılımı 1 Ekim 2009 Yabancı Uyruklu 121 26,30% 73,70% Türkiye Cumhuriyeti VatandaĢı 339 0 AZERBAYCAN İSRAİL İSVEÇ 1 1 FRANSA BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ GÜNEY AFRİKA CUMHURİYETİ 2 İSVİÇRE 1 İSPANYA 1 1 3 CEZAYİR 5 İTALYA İZLANDA KAZAKİSTAN 11 HOLLANDA 1 1 3 SUUDİ ARABİSTAN 4 YUNANİSTAN ALMANYA 3 BREZİLYA 2 RUSYA 5 ROMANYA 5 PORTEKİZ 2 POLONYA PORTO RİKO 1 KKTC 1 1 3 NEPAL 4 KANADA İRAN ÇİN 5 AVUSTRALYA 40 İNGİLTERE 15 ABD Yabancı Uyruklu Pandemik H1N1 Vakalarının Ülkelere Göre Dağılımı 38 35 30 25 20 11 10 5 1 1 1 1 Pandemik H1N1 Vakalarının Seyahat Durumlarına Göre Dağılımı Mayıs-Temmuz 2009 Seyahat Öyküsü Olan Vakalar Seyahat Öyküsü Bulunmayan Vakalar Haftalar Pandemik H1N1 Vakalarının YaĢ ve Cinsiyete Göre Dağılımı Mayıs-Temmuz 2009 Kadın Erkek Konfirme Edilen Pandemik H1N1 Vakalarının Klinik Özellikleri Mayıs-Temmuz 2009 Belirtiler Öksürük Bu Belirtilere Sahip Vaka Sayısı (%) 88 (68,7) AteĢ (38 derece ve üzeri) 80 (62,5) Boğaz Ağrısı 62 (48,4) BaĢ Ağrısı 60 (46,8) Burun Akıntısı 59 (46,1) Kas Ağrısı 56 (43,7) Halsizlik 7 (5,5) Pnömoni 3 (2,3) PANDEMĠK H1N1 MEVCUT VERĠLER IġIĞINDA YENĠ SENARYOLAR Beklenen hasta sayısı (Toplam atak hızı) Orta ve ağır vaka sayısı (Klinik atak hızı) Hastalananlar arasında polikliniğe başvuran sayısı Polikliniğe başvuranlardan komplikasyonlu vakaların oranı Başvuranlar arasında yatan sayısı Yoğun bakım alacak kişi sayısı AĞIR ORTA HAFĠF 0,30 0,30 0,15 0,70 0,50 0,50 0,50 0,50 0,15 0,15 0,01 0,005 0,005 0,11 0,11 0,60 0,15 0,11 HĠÇ AġILAMA YAPILMAZSA UYGULAMA TÜRÜ HAFĠF ORTA AĞIR 10.800.000 21.121.500 21.121.500 2.700.000 5.280.375 8.871.030 13.500 26.402 96.995 YOĞUN BAKIMDA YATAN SAYISI 1.485 2.904 10.669 BEKLENEN SAĞLIK HARCAMASI (Milyon TL) 416,3 808,4 2.292,1 BEKLENEN HASTA SAYISI POLĠKLĠNĠĞE BAġVURU SAYISI HASTANEYE YATAN SAYISI SADECE RĠSK GRUPLARI AġILANIRSA UYGULAMA TÜRÜ HAFĠF BEKLENEN HASTA SAYISI POLĠKLĠNĠĞE BAġVURU SAYISI HASTANEYE YATAN SAYISI YOĞUN BAKIMDA YATAN SAYISI BEKLENEN SAĞLIK HARCAMASI (Milyon TL) ORTA AĞIR 8.027.025 15.647.325 15.647.325 2.006.756 3.911.831 6.571.877 10.034 19.559 68.415 1.104 2.152 7.526 283,4 440,2 1.516,3 RĠSK GRUPLARI + ÖĞRENCĠLER AġILANIRSA UYGULAMA TÜRÜ HAFĠF BEKLENEN HASTA SAYISI POLĠKLĠNĠĞE BAġVURU SAYISI HASTANEYE YATAN SAYISI YOĞUN BAKIMDA YATAN SAYISI BEKLENEN SAĞLIK HARCAMASI (Milyon TL) ORTA AĞIR 6.609.919 13.118.156 13.118.156 1.652.480 3.279.539 5.509.626 8.262 16.398 57.643 909 1.804 6.341 214,4 314,8 1.139,6 Pandemik Ġnfluenza Beklenen Vaka Sayıları Ağır Senaryoya Göre 25.000.000 21.121.500 20.000.000 15.000.000 14.785.050 13.118.156 9.182.709 10.000.000 Aşı yapılmazsa Aşı yapıldığı durumda 8.871.030 5.509.626 5.000.000 0 Beklenen hasta sayısı Orta ve ağır vaka sayısı Polikliniğe başvuran sayısı PANDEMĠ SÜRESĠNCE HAFTALARA GÖRE YOĞUN BAKIM ĠHTĠYACI DUYACAK HASTA SAYISI (TÜRKĠYE) 2,500 2,000 KiĢi sayısı 1,500 1,000 500 0 1hafta 2. hafta 3.hafta 4. hafta 5. Hafta 6. Hafta 7. Hafta AĢı yapıldığı durumda 6 13 51 AĢı yapılmazsa 11 21 85 197 672 1,370 1,344 331 1,131 2,305 2,262 9. Hafta 10. Hafta 11. Hafta 12. Hafta 13. Hafta 14. Hafta 15. Hafta 907 615 476 330 165 101 57 44 1,526 1,035 800 555 277 171 96 75 8. Hafta Pandemik Aşı doz aĢı alımı planlanmıĢtır. AĢının yüksek koruyuculuk sağlayabilmesi için bir kiĢinin en az 3 hafta ara ile 2 kez aĢılanması gerekmektedir. Devam eden klinik çalıĢmalar yetiĢkinler için tek dozun yeterli olacağını desteklemektedir Üreticilerle yapılan görüĢmelerde 1 doz aĢının yaklaĢık 6 Avro olması beklenmektedir. AĢı için toplam ek bütçe ihtiyacı 550 milyon TL’dir. 39.230.000 Pandemik H1N1 aĢısının öncelikli olarak uygulanacağı gruplar: 1. Gebeler 2. Sağlık personeli 3. 6–18 ay çocuklar 4. 19–35 ay çocuklar 5. Ġtfaiye, ulaĢım, elektrik, doğalgaz hizmetlerinde çalıĢanlar 6. Diyabet, kronik akciğer hastalığı, bağıĢıklık sisteminin baskılandığı durumlar gibi kronik hastalık nedeniyle risk taĢıyan 3–18 yaĢ grubu 7. Diyabet, kronik akciğer hastalığı, bağıĢıklık sisteminin baskılandığı durumlar gibi kronik hastalık nedeniyle risk taĢıyan 19–64 yaĢ grubu 8. Silahlı Kuvvetler mensupları 9. Kolluk kuvvetleri (Emniyet, Jandarma) 10. 65 yaĢ üstü kronik hastalığı olanlar 11. Okul öncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim ve yüksek öğretim öğrencileri 12. Hacı adayları TEġEKKÜRLER