1 1.1) GİRİŞ Mide düz kaslarıyla, midesel elektrik aktivite
Transkript
1 1.1) GİRİŞ Mide düz kaslarıyla, midesel elektrik aktivite
1 1.1) GİRİŞ Mide düz kaslarıyla, midesel elektrik aktivite(Gastric electricial activity) arasındaki ilişki ve genel mide aktiviteleriyle midesel rahatsızlıklar arasındaki ilişki çoğu bilim adamının araştırma konusudur.Alvarez ve Maoney’nin 1920’ lerde yaptıkları çalışmalar bu konuda çalışan bilim adamlarına ışık tutmuştur. Mide içerisindeki elektro fizyolojik sinyalleri değerlendirebilmek için hem vücut içinden hem de vücut dışından yapılan ölçümler analiz edilmektedir. Midesel elektriksel anormallikler vücut içersinden mide içine veya mide serosal bölgesine yerleştirilen iğne elektrotlarla ,basınç dönüştürücüleri ile ,vücut dışından ise karın bölgesine yerleştirilen yüzey elektrotlarıyla algılanabilmektedir.Analiz sonrası sağlıklı insanlardan alınan işaretler referans alınarak hastalık teşhisi koyulabilmektedir.Açıkça günümüzde diğer elektro fizyolojik işaretler kadar mide elektriksel aktiviteleri incelenmemekte ve ulaşılan teknoloji yetersiz kalmaktadır. 2 1.2) MİDE VE ANATOMİK YAPISI Midenin temel görevi besinleri proses etmek ve taşımaktır.Beslendikten sonra midenin kasılıp gevşeme aktivitesi besinleri karıştırmaya ,öğütmeye ve sonunda küçük parçacıklar halinde incebağırsağa atmayı sağlamaktadır. Anatomik olarak mide 3 ana büyük bölgeye ayrılabilir(.fundus,corpus,antrum).Histolojik olarak fundus ,corpus zorca ayrılabilir.Antral bölgede midenin düz kas yoğunlukları ise artmaya başlar. Şekil 1.) Midenin makroskobik yapısı Mide duvarı diğer sindirim kanalı duvarları gibi 3 tane katmandan oluşur. a.mucosal(en içteki tabaka) b.muscularis c.serosal(en dıştaki tabaka) Mucosal bölge kendi içerisinde 3 katmana ayrılabilir.( mucosa,muscularis mucosa,submucosal ) Muscularis(kas katmanı) ise 3 gruba ayrılır; a.Longitudinal muscularis(boylam kaslar) b.Circular muscularis (dairesel kaslar) c.Obliqe muscularis (eğik kaslar) 3 Şekil 2.) Mide duvarının kesit görüntüsü. 1.3) MİDENİN ELEKTRİKSEL AKTİVİTESİ Midenin elektriksel aktivitesinin(Gastric Electrical Activity) oluştuğu bölge büyük eğriliğin(greater curvature) etrafında corpusta boylam kaslarının kırılmaya başladığı yerdir.Fundus bölgesinde düz kasların elektriksel aktivitesi yoktur. GEA yı açıklamak için birçok farklı fikir(slow potential,slow wave ,initial potential,control potential,spiking.etc.)ortaya atılmıştır.1975’de Sarma yeni bir terminoloji ortaya atmış ve çoğu araştırmacı grup bunun üzerine yoğunlaşmıştır. Hücre zarında ani ion değişimleri sonucu oluşan depolarizasyon dalgası mide düz kaslarının kasılıp gevşemesine sebep olur.Midenin kalpten en büyük farkı oluşan her de depolarizasyon dalgası sonucu kasılama olmamasıdır.Vücut içeriden kaydedilen GEA kendi içerisinde iki parçaya ayrılabilir.ECA(electric control activity),ERA (Electric response activity). 4 Şekil 3.) Midenin elektriksel aktivitesinin(Gastric Electrical Activity) oluştuğu bölge büyük eğriliğin(greater curvature) etrafında corpusta boylam kaslarının kırılmaya başladığı yerdir. Şekil 4.) .Mide düz kaslarının elektriksel ve kasılma aktivitesi Gastric elektrik aktivitenin bir hücreden diğer bir hücreye propagasyonu halen bilinmemektedir.ECA’ nın hücrenin içinde her zaman var olduğu ve hücre kasılması için gerekli ilk depolarizasyon dalgası olduğu düşünülür.Ama bu dalga hücrenin kasılması için yeterli değildir.Periyodu 20 sn ,3 cpm (cycle Per minute).İkinci elektriksel aktivite ERA ve bileşenleri ERA platosu, platonun üzerine binmiş pikler kasılmanın süreceğini,sürdüğünü gösterir.ERA nın oluşumu mide düz kaslarında 0.25N veya daha fazla bir kasılma olacağını ifade eder.ECA mide içerisinde her zaman olmasına rağmen ERA ara sıra ortaya çıkar.Bazı araştırmacılara göre ERA platosu her zaman mide içerisinde vardır ama belli bir eşik 5 değerinin üzerinde olmadığı için mide kasılması olmaz.Bazılarına göre de ECA oluşumu hücre zarında Ca+2 iyonlarının değişimi sonucu oluşmaktadır. Mide elektrik aktivitesi ölçümleri hem mide içinden hem de mide dışından yapılabilmektedir. Mide içerisinden yapılan ölçümler özel laboratuarlarda mikro elektrotlarla yapılmaktadır.Mide dışından yapılan ölçümlerde ise iğne elektrotlarla(serosal elektrotlar) yapılmaktadır.Vücut dışından yapılan ölçümlerde ise yüzey elektrotlar kullanılmaktadır.Mide dışından yapılan ölçümler sonucu alınan sinyallerin mide elektriksel aktivitesinin birinci türevi olduğu iddia edilmektedir.Mide içi yapılan ölçümler mono polar olmasına rağmen Mide dışından yapılan ölçümler bipolar hem de mono polar elektrot konfigürasyon şeklinde olabilmektedir.Kullanılan konfigürasyon tipine göre dalga şekli de değişmektedir.Dışarıdan serosal elektrotlarla yapılan ölçümler SDB(short distance bipolarity)ve LDB(Long distance bipolarity )olarak ikiye ayrılır. Şekil 5.) Mide içi (A, B) and mide dışı (C, D) elektriksel aktiviteler (ECA and ERA). Bifazik E ise C ve D nin farkını göstermektedir. 6 Şekil 5.). LDB ( Long distance bipolar) sinyali.İki bipolar elektrot arası 2cm den daha fazladır. SDB kayıtlarında ECA ve ERA’ nın pikleri iyice gözlenebilmesine rağmen ERA platoları tamamen gözlenememektedir.LDB kayıtlarında ise tam tersine pikler gözlenemezken platolarla daha iyi bir şekilde gözlenebilmektedir. Elektrot konfigürasyonu SDB ve LDB şeklinde olabilir.Eğer iki bipolar elektrot merkezleri arasındaki mesafe 1.5 cm den daha düşükse kayıt alınamayabilir, bu da genelde ölçümlerin LDB olduğunu gösterir.Fakat LDB sinyalleriyle EGG kayıtları arasında önemli farklılıklar dikkate alınmalıdır.LDB için kullanılan elektrotlar iğne elektrotlar olmasına rağmen EGG İçin kullanılan elektrotlar EKG yüzey elektrotlarıdır.Mide elektriksel alanı ile EGG ölçüm yeri arasındaki mesafe LDB ölçümlerine nazaran daha fazladır.Vücut dışından yapılan ölçümlerde karın bölgesindeki gürültüler ölçüm değerlerini etkilemektedir. 7 Şekil 5.)Yüzey elektrotları ile alınmış tipik bir EGG.Sadece ECA nın görünmesi bir dezavantaj. Şekil 6.) 4 dakikalık kayıt edilmiş midesel sinyaller.(1,2,3) SDB kayıtlarını,(4,5) LDB kayıtlarını,(6,7,8) EGG kayıtlarını göstermektedir. 1.4) GEA PROSESİ İÇİN KULLANILAN METHODLAR 1.)Göç eden myoelektrik kompleks (MMC) ve kasılmalar a.Serosal Sdb kayıtlarının incelenmesiyle oluşturulan MMc 8 SDB kayıtlarından elde edilen ECA (genlik zaman ifadesi kullanılarak yapılan ölçüm düzenekleri Şekil 7.) SDB signali üç parçaya ayrılmıştır. A - ECA; B -dinlenme; C – pikler. b.EGG genliklerinin nicel olarak incelenmesi Bazı araştırmacılara göre içte oluşan pik yükselmeleri EGG genliklerindeki yükselmelere denk gelmektedir. Zaman domeninde EGG genlik analizleri yapılarak GEA incelenir. c.MMC ile ilgili diğer metotlar: Serosal kuvvet dönüştürücüleriyle kasılmaları direkt olarak ölçmek.Bu yöntem direkt olarak herhangi bir dönüşüme gereksinmeden bize MMC yi gösterir.(Force Transducers) Midedeki Intraluminal basınç (ILP) özel manometrik tüplerle ölçülür ve zaman domeninde incelenir.MMC bu zaman domeninden kolayca çıkarılabilir. 2. Elektriksel çiftlerin incelenmesi a.Farklı kanallardaki zaman kaymalarının görsel olarak incelenmesi b.Crosskorelasyon kullanılarak zaman kaymalarının incelenmesi c. EGG dalga biçiminin analizi 3.Midesel elektrik frekanslarının incelenmesi a.Nicel görsel analizler b.Frekans analizleri ve frekans zaman çizimleri. c.Frekans zaman çizimlerinin istatistiksel olarak değerlendirilmesi 1.5 )ELECTROGASTROGRAPHY (EGG): Elektrogastrography non-invasive midesel elektriksel aktivite kayıtlarını gösterir.Bu ölçümler karın bölgesine yerleştirilen içerdeki GEA yı dışarıya zayıf sine dalgası haline dönüştüren yüzey elektrotlarla yapılır. 1.6) BİLİMSEL YENİLİKLER 1.6.1)WAVELET TRAANSFORMU KULLANILARAK EGG GÜÇ SINIFLAMA ANALİZİ EGG sinyalleri incelenirken kullanılan parametreler genelde STFT(short form fourier transform) parametreleridir.Bununla birlikte FFT durağan sinyallerin incelenmesi için kullanılır.Fakat EGG durağan olmayan sinyallerdir.Yeni metot DWT(discrete wavelet transform) EGG sinyallerinin güç dağılımını analiz etmekte başarılı olmuştur. 9 EGG diğer fizyolojik sinyallerden farklı olarak çok az klinik uygulamaları vardır En büyük problemlerden biri küçük SNR oranı ve parametre yetersizliğidir.Bu parametreler genelde frekans, genlik, faz kaymaları,dalga biçimidir.Bunların arasında frekans nicel olarak incelenebilmektedir.STFT kullanılarak gerçekleştirilen spektral analizler en çok kullanılan yöntem olmasına rağmen bu metodun dezavantajları vardır.(averaj efekti ,frekans rezölüsyonu,zaman frekans arasındaki trade off).ARMA frekans analizlerinde başarılı olmasına rağmen EGG sinyalinin genliklerini bozmaktadır. Güç distribüsyonu metodu wavelet dönüşümüne dayanmaktadır ve birçok anlamlı parametreler başarıyla elde edilmiştir.Üç tane yüzey elektrotu mide yüzeyinde ,fundus bölgesine,antral bölgesine 30 dakikalık kayıtlar için yerleştirilir.12 bit rezölüsyona sahip bir monitör kullanılmıştır. Analog dijital çevirici 1 HZ lik örnekleme frekansına sahiptir.EGG sinyalleri Pc de depo edilmektedir.Ve data daha sonra Matlab programında analiz edilmiştir.Güç distüribisyon analizleri bir erkek hastaya ait olan EGG sinyallerinin güç distribüsyon diyagramları şekil 8 ve şekil 9 da gösterilmektedir.(aç ve tok hal) EGG frekansını 2,4 –3,6 cpm arasında olduğu düşünülürse tablo 1 ile karşılaştırdığımızda stage 4 ü normal stage olarak seçilir.Bununla birlikte stage 5 brady gastria olarak düşünülebilir,stage 2 ve 3 tachygastria olarak düşünülebilir.şekil 8 ve şekil 9 normal stage in içinde.her stage in güç yüzdesi verilmiştir. Tablo .1.3dB Frekans oranları şekil.8) aç haldeki dağılımı şekil.9) tok haldeki dağılımı 10 1.6.2.) EMD(Empirical Mode Decomposition) METOTU KULLANILARAK GÜRÜLTÜ AZALTMA +__ ______ _____ +__ ______ +__ ______ _____ ___ __ _ __ _ ____ ____ ___ __ _ ___ __ _ __ _ ____ ___ _ _____ ___ _ __ _ __ _ _ __________ ______ ____ 7__ _ _______ _ _________ ___ _ 7_ __ _ 7___4_ __ __4_ __ _ _____ _ _____ ___ _ __ _ _ __ _ __ _ _ _ __________ ______ ____ 7__ _ _______ _ _________ ___ _ _______ _ _________ ___ _ 7_ __ _ 7___4_ __ __4_ __ EGG sinyalleri analizlerinde solunum,hareket,kalp sinyalleri ve kas hareketlerinden dolayı oluşan sinyaller büyük problemler yaratır.Kullanılan EMD(Empricial mode decomposition) metoduyla bu sinyallerden oluşan etkileri en aza indirgemeye çalışılmış.Bu ayrıştırma tekniği adaptiftir ve nonlineer ,durağan olmayan data analizleri için uygun. EMD metodu band geçiren filtreleme tekniğine nazaran daha güzel sonuçlar üretebilmektedir.EGG dataları hasta ve sağlıklı insanlardan alınmış ve uygulanan metot sonucu EGG deki gerçek midesel elektriksel aktivitenin diğer gürültülerden daha az etkilendiği görülmüştür.Bir sonraki adımda yapılacak frekans analizleri daha verimli sonuçlar vermiştir. _____ +__ ______ _____ +__ ______ _____ _____ ____ ____ ___ __ _+__ ______ __ _ ____ ____ _ _____ ___ __ _ __ _ ____ ____ __ _ ____ ____ ___ __ _ ___ _ _____ __ _ __ _ _ __________ ______ ____ 7__ _ _ 7_ _ __ _ _ _____ ___ _ _ __ _ __ _ _______ _ _________ ___ _ _ __________ ______ ____ 7__ _ _______ _ _________ ___ _ 7_ __ _ 7___4_ __ __4_ __ ___ __ _ __________ ______ ____ 7__ _ 7_ _ _______ _ _________ ___ __ __ _ 7___4_ __ __4_ __ _ 7___4_ __ __4_ __ EMD metodu ilk defa akışkanlar mekaniğinde ortaya atılmış ve daha sonraları Biomedikal Mühendisliğinde kullanılmaya başlanılmıştır.Bu metodun özünde alınan her bir sinyali kendi temel modunda, kaydırarak ayrıştırmak yatar.Yapılan blok ayrıştırmalar, daha sonra tam sinyali oluşturmaktadır.EMD yaklaşımındaki temel non-lineer fonksiyonlar direkt olarak ana datadan alınabilir ya da değişik bir ifadeyle adaptif baz (Intrinstic Mode Function) elde edilebilir.Sinyalin IMF olabilmesi için lokal maksimum ve lokal minimum sayılarının birden büyük olması ,işaretin bir altındaki ve bir üstündeki zarfların ortalamasının 0 a eşit olması gerekir. Artifact Reduction metodu üç ana stepten oluşur. 1.Alınan datayı ,IMF componentlerine, EMD tekniği ile ayırmak 2.Her IMF bileşenine anlık frekans değerini alabilmek için Hilbert Transferi uygulamak. 3.Bir önceki bilgiler ışığında temiz EGG kaydı için ilgili ve ilgili olmayan sinyalleri ayırmak Alınan EGG sinyallerinden IMF elde edilmesi 3 stepten oluşur Step 1: Alınan işaretin üst zarfını ve alt zarfını alınır. Step 2 Alınan işaretten üst ve alt zarfların toplamının ortalama değeri çıkartılır. Step 3 Step1 ve step2 bu işlem ilk alınan işaret sinyal kriteri yakalanana kadar devam edilir. 11 Şekil 10.) a) serosal elektrotlarla alınan saf midesel sinyal b)solunum ve hareket gürültüsü bindikten sonraki hal c)beyaz gürültü karıştırılmış hal d)EMD metodu ile elde edilmiş temiz EGG e)Bant geçiren filtreyle alınmış EGG 1.6.3.)YAPAY SİNİR AĞLARI KULLANILARAK EGG İŞARET KALİTESİ ARTIRILIMI Midesel kasılmalar öğütme işleminde önemli bir rol oynamaktadır.Gastrit kasılmaları ölçmek için geliştirilen metot invasive dir ve manometric bir tüpü mideye girmesiyle oluşur.Non invasive metot ise karın bölgesine yerleştirilen yüzey elektrotlarla yapılır.Gastrit kasılmalar eş zamanlı bir biçimde manometric bir prob kullanılarak görüntülenebilmektedir.Geri beslemeli yapay sinir ağları ile anormal EGG ler normal EGG lerden ayırt edilmeye çalışılmıştır.Yapay sinir ağlarının girişleri EGG sinyalinin exponansiyel metotla hesaplanmış spectral datalarıdır.Deneyeler ağların ve parametrelerinin optimize edilmesinden oluşmuştur.Sonuç olarak geliştirilen geri beslemeli 3 katmalı ağ(64:10:2) %92 lik bir başarıyla midesel kasılmaları algılayabilmektedir. 12 Şekil 11.) eksponansiyel ifade(Wigner dağılımının modifiye edilmiş hali) Şekil 12.) Bu çalışmada EGG zaman- frekans gösterilimi için RWE(runnig window exponential distribution) metodu kullanılmıştır. Şekil 13.) RWE metodu kullanılarak elde edilmiş frekans- zaman gösterimi.Genlik gösterimi (ham işaret) Şekil 14.) Bu çalışmada kullanın geri beslemeli 3 katmanlı yapay sinir ağı.Transfer fonksiyonu sigmoid fonksiyonu olarak kullanılmış 13 Yapay sinir ağının girişine EGG den RWE(runnig window exponential distribution) yöntemiyle elde dilmiş zaman -frekans ifadesi kullanılmıştır.64 tane 0 cpm ile 15 cpm arasında değişen spektral data kullanılmıştır.Ağın iki çıkış noktası, midesel kasılmanın ve midesel hareketsizliğin olduğunu açıklar. EGG kayıtları parçalara ayrılır.Her parça 512 zaman örneğinden oluşturulmuş ve 0,1 olarak etiketlenmiştir.Parçalar üç kanallı eş zamanlı olarak alınan manometric kayıtta eğer kasılma görünmüyorsa etiket 0 ,eğer kasılma görünüyorsa 1 olarak etiketlenir.Her parçanın güç spektrumları ekponansiyel dağılım kullanılarak hesaplanır. EGG segmentlerinden rasgele beş tanesi eğitim diğer beş tanesi ise test kümesi olarak kullanılmıştır. Şekil 15.) a-midesel kasılmanın olmadığı dinlenme evresi b-midesel kasılmaların olduğu evre Yapay sinir ağının karar verme yeteneği yapay sinir ağının EGG segmenti için verdiği karar ile manometric ölçümler arasındaki ilişkiden ibarettir. Kısacası manometric problarla eş zamanlı olarak kasılmanın olduğu izlenebilir.Eş zamanlı olarak da yapay sinir ağının EGG segmenti için verdiği karar arasında kıyaslama yapılır. 64:10:2 lik bir yapay sinir ağı öğrenme oranı 0.05 momentum faktörü 0.9 olan bir ağ midesel hareketsizliği %90,midesel kasılmayı ise %94 oranında doğrulukla EGG’ den algılayabilmektedir. 1.6.4) TELE ELEKTROGASTROGRAPHY Günümüzde EGG analizleri için kullanılan birçok metot arasında en çok kullanılan ,güvenirliliği en fazla olan ,EGG dominant frekansı ve dinamikleri hakkında nicel bir bilgi veren , analiz sırasında gürültü oranını büyük bir miktarda bastıran zaman –frekans spectral analiz yaklaşımıdır. 14 Şekil 16.) Standart EGG elektrot pozisyonları EGG örnekleme frekansı genelde 1 ila 10 Hz arasındadır ve EGG sinyallerine 512-point FFT ya da fast Hartley dönüşümü uygulanır.2 hz de örnekleme yapılırken frekans dönüşümleri 256 sn(4.27 dak.)zaman segmentletri kullanılır.Bu yüzden frekans rezölüsyonu 0.003906 Hz ya da 0.234 cpm dir. Bütün kayıt sırasındaki dominant frekans bileşenleri alınabilmesi için başarılı 4,27dak aralıklarla başarılı spektralar alınmalıdır. Three Dimensional” (3D magnitude/power-frequency-time) adıyla bilinen bu metot EGG spektralarını arka arkaya küçük yatay bir kaymayla dizer.Verilen frekans spektrumunda aralığında her spektrum %100 normalize edilirse bütün spektralar ve onların dominant pikleri 3D çizimlerde gözlenebilir. Her spektrumdaki dominant pikler(maksimum pikler) 3D plot larından elde edilebilir , zamana göre düzenlenebilir ve T-F (zaman frekans) domeninde çizilebilir.T-F çizimlerinde 3-D çizimlerindeki genlik değerleri tamamen elimine edilir.İstatistiksel parametreler T-F çizimlerinde (ortalama,standart sapma,olasılık yoğunluk fonksiyonu)anormal EGG ile normal EGG yi birbirinden ayıran nicelikler olur. 15 NORMAL EGG 8 standart EGG kanlından en az 3 ünden alınan ların ortalama değeri 2.5 ila 3.75 cpm arasındadır,T-F standart sapmaları 0.45 cpm in altında olmalıdır. ANORMAL EGG 1.Midede elektriksel iletimin olduğu ama düzensiz midesel elektriksel aktivite: 8 kanalın 6 sından fazlasındaki standart sapmalar 0.45 cpm den büyük ve 8 kanalın en az 3 ündeki PDF 2.5 ila 3.75 cpm arasında ise. 2.Midede düzensiz elektriksel iletim ve düzensiz midesel elektriksel aktivite 8 kanalın 6 sından fazlasındaki standart sapmalar 0.45 cpm den büyük,8 kanalın 6 sından fazla kanaldaki PDF 2.5 ila 3.75 cpm arasında olmaması. 3. Midede düzenli elektriksel iletim ve düzensiz midesel elektriksel aktivite Midesel elektriksel aktivite normal durumda 8 EGG kanalından en az 3 ündeki standart sapmalar 0.45 cpm den küçük. 8 kanalın 6 sından fazla kanaldaki PDF 2.5 ila 3.75 cpm arasında olmaması. 4. Midede düzenli elektriksel iletim ve düzenli midesel elektriksel aktivite: Midesel elektriksel aktivite normal durumda 8 EGG kanalından en az 3 ündeki standart sapmalar 0.45 cpm den küçük. 8 kanaldan en az 3 kanaldaki PDF 2.5 ila 3.75 cpm arasında olması. 5. Midede düzensiz elektriksel iletim ve düzenli midesel elektriksel aktivite: 8 kanalın 6 sından fazlasındaki standart sapmalar 0.45 cpm den büyük,8 kanaldan en az 3 kanaldaki PDF 2.5 ila 3.75 cpm arasında olması. 6 . Midede düzenli elektriksel iletim ve anormal midesel elektriksel aktivite Midesel elektriksel aktivite normal durumda 8 EGG kanalından en az 3 ündeki standart sapmalar 0.45 cpm den küçük. 8 kanalın 6 sından fazla kanaldaki PDFin oluşmaması Normal ve anormal EGG ler arasındaki farklar yukarıdaki kriterlere göre değerlendirilir. 16 Şekil 17.) .Tele –Elektrogastrography düzeneğinden bir zaman –frekans çizimi Şekil 18.) Tele –Elektrogastrography düzeneğinde kullanılan EGG parametreleri 17 Şekil 19.)Tele –Elektrogastrography düzeneğinde kullanılan EGG olasılık yoğunluk fonksiyonu çizimi Şekil 20.) Bir saat sonunda kaydedilen EGG 3D çizimi (2 kanal) 18 Tele- Elektrogastrography Java dilinde geliştirilmiş,RMI(Remote Metod Invocation),Servlet,JDC(Java Database Connectivity ) altyapısı olan web tabanlı bir uygulamadır.Bir çok klinik ve araştırmacı tarafından kullanılabilen bir Electrogastrogram kütüphanesidir.İçinde bulundurduğu anormal EGG kayıtlarını hastalık teşhislerine göre sınıflanmıştır. Şekil 19 da görüldüğü gibi kontrol panelinin sol üst köşedeki butonlardan Pattern ve sebeplerini(case) seçebiliriz.3D çizimler için örnekleme frekansını(sample frequency),FHT ve FFT nokta sayılarını girebilir ve on-line olarak çizdirebiliriz.Ayrıca istatistiksel parametrelerin ve olasılık yoğunluk parametrelerini de aynı anda görebiliriz. Tele-Electrogastrography sistemi ayrıca on-line katılımcılara kendi EGG datalarının incelenmesini de sağlar. Tele-Electrogastrography sistemine iliştireceğiniz EGG datanız ASCII dosyası halinde olmalıdır. Tele-Electrogastrography sistemi kendi databaseinde bunu kayıt eder ve kendi içersine sınıflar .Teşhis konusunda katılımcıyı bilgilendirir. 1.6.5). GELİŞTİRİLEN YENİ EGG SİSTEMİYLE MİDE ELEKTRİKSEL DALGALARININ GERÇEK ZAMANDA GÖSTERİLİMİ Şekil 21.) Güç kaynağı,elektrotlar,EGG modülü ve Pc.EGG modülü kişiden alınan sinyalleri proses edip kuvvetlendiriyor,dijital hale getirdikten sonra Pc ye yolluyor .referans elektrot dirsek ile bilek arasına koyuluyor. Şekil 22.) Üç kanallı bir EGG düzeni.Bir baskı devresi.Alçak ve yüksek geçiren filtreler ,kuvvetlendiriciler ve A/D çeviricisi. 19 Şekil 23.) Gerçek zaman EGG gösterimi parametreleri.Üstte gözüken kanal 1 den alınan yemek öncesi ve yemek sonrası EGG dalgası.Alttaki ise kanal 1 in fourier dönüşümünden sonraki güç sipekturumu.gri bölge normal ritimlerdir.ayrıca dominant frekans,dominant güç,normal frekans yüzdesi,güç oranı,kararsızlık katsayısı kontrol paneli üzerinde görülebilmektedir.bu parametreler 64 sn de bir değişmektedir.Bradygas(bradygastria),Tachgas(tachygastria) EGG düzeneğinden alınan sinyaller PC içerisinde Windows altında çalışan C++ programı ile hazırlanmış bir program içerisinde değerlendirilmektedir.Eş zamanlı şekilde EGG sinyalleri Pc üzerinde gözlenebilmektedir ve teşhis koyulabilmektedir. 20