istanbul ofis pazarı genel bakış
Transkript
istanbul ofis pazarı genel bakış
2013 N 28 SON ÇEYREK 4 İSTANBUL OFİS PAZARI GENEL BAKIŞ www.propin.com.tr PROPIN olarak ofis pazarındaki uzmanlığımızın getirdiği kalite ve verimlilikle PiyasaAraştırmaRaporları hizmetimizi butik şekilde sürdürüyoruz. İSTANBUL ANKARA KURUMA ÖZEL KAPSAMLI RAPOR İstanbul, Ankara ve İzmir’deki ofis yatırımlarınızı yönlendirebilmeniz için ihtiyacınız kapsamında “kurumunuza özel” araştırma raporları hazırlıyoruz. Rapor talepleriniz için rapor@propin.com.tr adresinden ekibimizle iletişime geçebilirsiniz. İZMİR İşimizi özenle yapıyoruz. PROPIN, ofis alanında uzmanlığının getirdiği kalite ve verimlilikle, müşterilerine gayrimenkul alanında butik bir hizmet sağlar. PROPIN kullanıcılara, mal sahiplerine, gayrimenkul yatırımcılarına ve geliştiricilere ofis alanında aracılık ve danışmanlık hizmetleri sunar. Gayrimenkul arama, gayrimenkul pazarlama ve yatırımınıza özel rapor hazırlanması süreçlerinizi PROPIN’in profesyonel çalışmalarıyla kısa sürede tamamlarsınız. Gelişen ofis bölgelerini düzenli takip eden PROPIN’in çalışmalarından ofis pazarının en güncel bilgilerine sahip olabilirsiniz. 04 ÖZET VE ÖNGÖRÜLER 06 EKONOMİK GÖRÜNÜM 09 BOŞLUK ORANLARI 12 KİRA ORTALAMALARI 16 STOK DEĞİŞİMLERİ 18 GERÇEKLEŞEN İŞLEMLER 23 REKLAMLAR Bu rapor, PROPIN tarafından hazırlanmıştır. Bu yayının bütün hakları saklıdır. PROPIN’den yazılı izin alınmadan kısmen veya tamamen alıntı yapılamaz, hiçbir şekilde kopya edilemez, çoğaltılamaz ve yayınlanamaz. ÖZET VE ÖNGÖRÜLER İstanbul Ofis Piyasası’nın 2013 Dördüncü Çeyrek Dönem verileri aşağıda özetlenmektedir. Merkezi İş Alanı (MİA)’nda A sınıfı ofis binalarında genel boşluk oranı %16,2 seviyesine yükseldi. Yeni ofis binalarının stoka katılması, boşluk oranının yükselmesinde etkili oldu. B sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranı %7,9’dur. MİA’da ofis binalarının kira ortalaması A sınıfı ofis binaları için 30,3 ABD Doları/m² /ay olarak gözlendi. B sınıfı ofis binalarının kira ortalaması üçüncü çeyrek dönemine göre artarak 18,2 ABD Doları/m² /ay seviyesine ulaştı. MİA Dışı-Avrupa’daki A sınıfı ofis binalarının genel boşluk oranı dördüncü çeyrek dönemde %12,2 olarak kaydedildi. A sınıfı ofis binalarının genel kira ortalaması 19,2 ABD Doları/m² /ay’dır. MİA Dışı-Asya’daki A sınıfı ofis binalarının genel boşluk oranı dördüncü çeyrek dönemde %16,7 olup, A sınıfı ofis binalarının genel kira ortalaması 20,9 ABD Doları/m² /ay’dır. Talep edilen en yüksek kira bedelleri sırasıyla Levent, Beşiktaş-Balmumcu, Etiler’de görüldü. İstanbul Ofis Piyasası’nda inşaatı tamamlanıp stoka katılan binalardaki değerler arasında en yüksek kira bedeli Levent’te 45 ABD Doları/m² /ay olarak gerçekleşti. 4 www.propin.com.tr İstanbul Ofis Pazarı 2013’te oldukça hareketliydi. Büyüyen şirketlerin genişleme ve nitelikli projelerde yer alma isteği, ofis piyasasını arz ve talep doğrultusunda olumlu yönde etkiledi. A sınıfı binalarda yaklaşık 340 bin m2 kiralama ve kurumsal satış işlemi gerçekleşti. Bir önceki seneye göre gerçekleşen işlem hacminin %45 oranında artmış olması, piyasanın hareketliliğinin en belirgin göstergesi oldu. İstanbul Ofis Pazarı’nda gerçekleşen işlem büyüklüğünün her yıl artması, yatırımcı ve geliştiricilerin ofis pazarına olan ilgisini arttırdı. Artan talep, geliştiricileri ofis projesi geliştirmeye yönelik cesaretlendirmeye devam etti. Bosch’un, RönesansBiz Küçükyalı Projesi’nde, proje inşaatı başlamadan 16.000 m2 kiralaması, İstanbul Ofis Pazarı’nda nadir görülen ön-kiralama işlemlerinin en büyüğü olarak yerini aldı. Propin gerçekleşen bu işlemde kullanıcı ve mal sahibi tarafında aracılık görevi yaptı. E&Y’ın inşaat halindeki Orjin Maslak’ta 10.500 m2 büyüklüğünde ofis alanı kiralaması piyasadaki önemli kiralamalardan oldu. Finansbank’ın Levent’te yer alan 50.000 m2 alana sahip Soyak Crystal’i ve Fiba Girişim’in Kağıthane’de yer alan Ofishane’yi satın alması, yılın en büyük satın alma işlemleri olarak sıralandı. 2012 yılına göre %16 artış göstererek, 2013 yılı sonu itibariyle A sınıfı ofis stoku toplam 3,2 milyon m2’ye ulaştı. A sınıfı ofis stokunun 2016 yılında 5,7 milyon m2’ye ulaşması beklenmektedir. Ümraniye, son yedi yıllık periyotta en hızlı gelişen ofis bölgesi oldu. Ümraniye, 425.000 m2’ye yaklaşan A sınıfı ofis stokuyla, İstanbul Ofis Pazarı’nın en büyük ofis stokunu barındıran bölgelerden biri durumuna geldi. Stokun belirgin şekilde artmasına rağmen, boşluğun benzer seviyelerde kalması, MİA Dışı-Asya’ya olan talebin en belirgin göstergelerinden oldu. Gelişmekte Olan Ofis Bölgeleri olarak tanımlanan, Ataşehir, Bomonti-Piyalepaşa, Kartal-Maltepe ve Kağıthane’de stok büyümeye devam etti. 2013-2016 arasındaki periyotta Gelişmekte Olan Ofis Bölgeleri’nde yaklaşık 1 milyon m2 ofis projesi geliştirilmesi planlanıyor. Bu bölgeler içerisinde Kağıthane, diğer gelişmekte olan bölgelere kıyasla en hızlı gelişen ofis bölgesidir. 2014 yılında ofis alanlarına olan talebin devam edeceği, artan arzla birlikte gerçekleşen işlem hacminin daha da büyüyeceğini öngörüyoruz. Tüm hakları saklıdır. 5 EKONOMİK GÖRÜNÜM GAYRİSAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYİH) 2008-2013 2,10 2013-3Ç 0,90 1,50 2013-2Ç 0,30 0,30 0,70 2012-1Ç 1,40 1,20 2011-4Ç -0,40 1,00 2011-3Ç 2,10 4,60 0,60 2010-2Ç 0,70 1,70 2010-1Ç 3,70 2,32 2009-4Ç 6,69 -7,57 -4,78 -1,28 2008-4Ç -5% -0,37 0,87 0% 2008-3Ç 1,93 2008-2Ç 5% 2008-1Ç 10% 2013-4Ç 2013-1Ç 2012-4Ç 2012-3Ç 2012-2Ç 2011-2Ç 2011-1Ç 2010-4Ç 2010-3Ç 2009-3Ç 2009-2Ç 2009-1Ç -10% GSYİH GRAFİK NO.1 KAYNAK: PROPİN Türkiye ekonomisi 2013 yılının ilk yarısında yurt içi talebin katkısıyla %3,7 büyümüştür. Bu dönemde küresel talebin azalmasına bağlı olarak yatay seyir izleyen ihracat, dış talebin büyümeye olan katkısının giderek azalmasına sebep olmuştur. Fed’in genişletici para politikasından çıkış stratejisine yönelik belirsizlikler, bölgemizde artan jeopolitik gerginliklere bağlı olarak finansal risk algısının artması, sermaye hareketlerindeki düzensizlik ile kurun ve faizlerin yükselmesi ENFLASYON ORANLARI 2011-2013 2012 yılında %6,2 ile son 44 yılın en düşük seviyesine gerileyen TÜFE, 2013 yılında %7,40 seviyesine tırmandı. 2013 yılı enflasyonu ÜFE’de ise %6,97 oldu. Sonuçta 2013 yılında TÜFE sene başı hedefi olan %5’in ve 31 Ekim tarihinde yayınlanan Enflasyon Raporu’ndaki tahmin aralığı olan %6,8 %7,3’ün de üstünde kaldı. POLİTİKA FAİZİ 2013 yılına girerken %5,5 seviyesinde bulunan politika faizi oranı, 16 Nisan 2013 olağan TCMB toplantısında alınan karar ile %5 olarak yenilenmiş, hemen bir sonraki ay ise %4,5 seviyesine çekilmiş ve son 8 aydır TCMB bu faiz oranını değiştirmemiştir. 6 www.propin.com.tr büyüme göstergelerini olumsuz etkilemiştir. Ancak istihdam verileri, sanayi üretimindeki yükseliş trendi, tüketici güveni, toplam krediler gibi bazı göstergelerin güçlü seyri, büyüme görünümüne ilişkin iyimser işaretler vermektedir. Bu çerçevede otoritelerce 2013 yılında Türkiye ekonomisinin %3,6 büyümesi beklenmektedir. IMF ise Türkiye’nin 2013 yılında %3,8 oranında büyüyeceğini tahmin etmektedir. Ekonomik Göstergeler GSYİH (%) GSYİH, Kişi Başı 2011 8,8 10.444 2012 2013 2,2 3,6 10.497 10.818 Nüfus (Milyon) 74,7 75,6 Enflasyon (%) 10,5 6,2 7,4 İşsizlik (%) 9,8 9,2 9,7 Politika Faizi (Haftalık Repo % ) 5,8 5,5 4,5 İMDB İndeksi 51.267 76,5 78.208 67.801 Döviz Kuru (TRY/USD) 1,67 1,79 2,13 Döviz Kuru (TRY/EUR) 2,32 2,30 2,94 UDY (Milyon USD) UDY Artış Oranı (%) * Maliye Bakanlığı tahminidir. 15.732 74,1 12.387 10.200* -22,1 -17,7 İSTANBUL OFİS PAZARI TERİMLER Propin Ofis Pazarı Genel Bakış’ta sıklıkla kullanılan bazı terimlerin genel açıklamaları aşağıda verilmiştir: KİRALIK OFİS KATLARI Birim Kira: Kiralanacak alan için istenen toplam kira bedelinin, kiralanacak brüt alana oranıdır. Boşluk Oranı: Toplam boş alanların, toplam ofis alanına oranıdır. Kapanış Fiyatı: Mal sahibiyle kiracı arasında pazarlık sonucu anlaşılan, sözleşmede yer alan kira bedelidir. Kayıp Alan Oranı: Net alanın brüt alana oranıdır. Kiralanabilir Alan: Belirli bir süre zarfında kiralanmaya hazır olarak halihazırda pazarlanan toplam alan miktarıdır. Bu terim, alanın boş, dolu, devren kiralamaya müsait ya da gelecek bir tarihte müsait olup olmamasına bakılmaksızın, kullanılabilir olan her tür alanı kapsar. SATILIK OFİS KATLARI Maslak No.1 ECLIPSE MASLAK • İş ve finans dünyasının merkezi Maslak’ta • 34.000 m² toplam ofis alanı • 275 m² - 1.500 m² ‘ye değişen kat alanları • Giriş - çıkışı tamamen bağımsız ofis alanları • Tamamlanma Tarihi 2014 3.Çeyrek Aracılık hizmeti ödemeyeceksiniz. Temsil ettiğimiz diğer gayrimenkuller ve detaylı bilgi için www.propin.com.tr No.2 AKSOY PLAZA • 15.000 m² toplam ofis alanı • 1.678-1.927-1.734 m² kat alanları • Her katta balkon alanları • Kullanıcılar: Turcas Petrol A Sınıfı Bina: İçinde bulundukları pazarda en iyi konuma, en yüksek kira değerine sahip, yüksek kalitede kiracı altyapısı ve prestiji olan binalardır. Modern teknik ve mekanik altyapı, yangın güvenliği, jeneratör, otopark alanı, ortalamanın üstünde hizmet alanlarına ve profesyonel bina yönetimine sahip binalardır. B Sınıfı Bina: A sınıfı binalarla kıyaslandığında B sınıfı binalar, aynı piyasanın içinde, daha düşük kira ve satış değerine sahip; yeniyse sıradan tasarımlara sahip ya da eski binaysa daha iyi görünmesi için iyileştirilmiş binalardır. Maslak Aracılık hizmeti ödemeyeceksiniz. Temsil ettiğimiz diğer gayrimenkuller ve detaylı bilgi için www.propin.com.tr Kira Ortalaması: Boş olan alanların kirasının ağırlıklı ortalamasıdır. Toplam ofis alanına ve boş alana bağlı olarak kira bedellerinin ağırlık katsayısı hesaplanmaktadır. Hesaplamalarda liste fiyatları kullanılır. Kullanıcılar: Binanın mevcut kullanıcılarının şirket isimleridir. Kullanıcı / Kiracı Temsilciliği: Mal sahibiyle kiracı arasındaki tipik bir kiralama işleminde, kiracının çıkarlarını temsil eden aracı, kiracı temsilcisi olarak anılır. Liste Fiyatı: Kiralanacak alan için istenen ve pazarlık sonucu değişiklik gösterebilen kira bedelidir. Mal Sahibi Temsilciliği: Mal sahibiyle kiralayan/satın alan arasındaki tipik bir kiralama işleminde, mal sahibinin çıkarlarını temsil eden aracıdır. Ortak Alan: Binanın kullanıcılar arasında paylaşılan, kat asansör lobileri, bina ana lobileri, kiralanan alanlar arasında kullanılan koridorlar, ofis dışında kalan tuvaletler, yangın çıkış merdivenleri gibi alanların tümüdür. Ön Kiralama Yapılmış Alan: Bir binadaki, inşaat bitiş tarihinden veya iskan belgesi tarihinden önce kiralanmış olan alan miktarıdır. Toplam Kapalı Alan: Binanın aynı çatı altındaki tüm alanlarını kapsar. Örn: Ofis, kapalı otopark, ortak alanlar Toplam Ofis Kullanım Alanı: Sadece ofis amaçlı kullanılan alanların toplamıdır. Tamamlanma Tarihi: Bir bina inşaatının bittiği tarihtir. Tüm hakları saklıdır. 7 İSTANBUL MERKEZİ İŞ ALANI SINIRLARI Uluslararası standartlar çerçevesinde ofis bölgelerini incelerken Merkezi İş Alanı (MİA) ve Merkezi İş Alanı Dışı (MİA Dışı) olmak üzere sınıflandırmaya gidilir. MİA, profesyonel ofis binalarının yoğunlaştığı bölgeler olup, yaya-araç trafiğinin ve hizmet sektörünün en yoğun ve talebin en yüksek olduğu ofis bölgelerini kapsar. 8 www.propin.com.tr İstanbul’da ofis binalarının yoğunlaştığı on iki ofis bölgesi bulunuyor. Rapor kapsamında, ofis bölgeleri lokasyon ve kullanıcı profilleri dikkate alınarak oluşturulmuştur. İstanbul’un MİA’sı, Barbaros Bulvarı’ndan başlayarak, Büyükdere Caddesi boyunca devam eder ve Maslak’la son bulur. MİA olarak tanımlanan bu aks; Levent, Etiler, Maslak, Zincirlikuyu-Esentepe-Gayrettepe ve Beşiktaş-Balmumcu bölgelerini kapsar. Bu alanlar dışında kalan ofis bölgeleri, MİA Dışı olarak tanımlanmaktadır. İstanbul’un coğrafi yapısından da kaynaklanan nedenlerle MİA Dışı bölgeler, Asya ve Avrupa olmak üzere kendi içinde ikiye ayrılır. Bu doğrultuda MİA DışıAvrupa; Taksim-Nişantaşı, Şişli-Fulya-Otim ve Havaalanı bölgelerini kapsar. MİA Dışı-Asya ise; Kozyatağı, Altunizade, Kavacık ve Ümraniye bölgelerinden oluşmaktadır. Gelişmekte Olan Ofis Bölgeleri, hem Asya hem de Avrupa Yakası’nda yer almaktadır. MİA Dışı-Avrupa’da Kağıthane ve Bomonti-Piyalepaşa bölgeleri bulunurken, MİA Dışı-Asya’da Kartal-Maltepe ve Ataşehir bölgeleri yer almaktadır. Aşağıdaki haritada yıldızlarla gösterilen dört bölge, İstanbul Ofis Piyasası’na katılan, gelişmekte olan ofis bölgeleridir. Gelişme süreçleri devam eden bu dört bölgenin verileri, 2013 dördüncü çeyrek raporunda “Gelişmekte Olan Ofis Bölgeleri” kapsamında geçmekte olup, gelecek dönemlerde grafiklere yansıtılacaktır. İSTANBUL OFİS PAZARI BOŞLUK ORANLARI GENEL BOŞLUK ORANLARI KİRALIK Maslak OFİS KATLARI 2013 Son Çeyrek WINDOWIST TOWER 50% 40% • Tam donanımlı, kullanıma hazır ofis avantajı • Maslak metro durağı “Plazalar” çıkışına direk bağlantı 11.7 7.9 10% 16.7 28.1 • 650 m² tek katta hazır ofis kullanımı 12.2 16.2 30% 20% No.3 0% MİA A Sınıfı MİA MİA Dışı - Asya MİA Dışı- Avrupa MİA Dışı- Avrupa MİA Dışı- Asya B Sınıfı MİA MİA Dışı- Avrupa Aracılık hizmeti ödemeyeceksiniz. Temsil ettiğimiz diğer gayrimenkuller ve detaylı bilgi için www.propin.com.tr MİA Dışı- Asya GRAFİK NO.2 KAYNAK: PROPİN İstanbul Ofis Piyasası 2013 dördüncü çeyrek dönemindeki Genel Boşluk Oranları Grafik 2’de verilmiştir. MİA’daki A sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranı %16,2, B sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranı %7,9 seviyesinde oldu. MİA Dışı-Avrupa’da A sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranı %12,2, B sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranıysa %28,1 olarak görüldü. MİA Dışı-Asya’da, A sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranı %16,7, B sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranı %11,7 seviyesinde oldu. BÖLGELERE GÖRE BOŞLUK ORANLARI 2013 Son Çeyrek1 40.0 50% 14.4 15.4 11.4 13.7 10.1 11.8 12.7 13.7 10.0 4.7 1.8 4.2 9.9 11.3 19.6 8.8 15.0 10.9 10% 6.0 20% 13.9 17.0 30% 23.3 29.6 40% 0% Levent Etiler Maslak A Sınıfı Zincirlikuyu Esentepe Gayrettepe MİA Beşiktaş Balmumcu MİA Dışı- Avrupa Taksim Nişantaşı MİA Dışı- Asya Şişli Fulya Otim B Sınıfı MİA Havaalanı MİA Dışı- Avrupa Kozyatağı Altunizade Kavacık Ümraniye MİA Dışı- Asya GRAFİK NO.3 KAYNAK: PROPİN İstanbul’daki on iki ofis bölgesinde yer alan A ve B sınıfı ofis binalarındaki ortalama boşluk oranları Grafik 3’te verilmiştir. %11,3 seviyesinde oldu. Zincirlikuyu-Esentepe-Gayrettepe’deki boşluk oranları Tat Towers’ın boş olması nedeniyle % 29,6 seviyesinde oldu. Levent’te A sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranı %6 seviyesinde oldu. 2014’te stoka yeni binalar katılmaya devam edecek ve bölgedeki boşluk oranı keskin bir şekilde artacaktır. Kozyatağı’nda stoka eklenen yeni binalar sonucu, boşluk oranının bir önceki çeyrek döneme göre belirgin şekilde yükseldiği ve %23,3 seviyesinde olduğu gözlendi. Maslak’taki A sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranı %15 seviyesindedir. Maslak’a metroyla ulaşım imkanı bölgeye olan talebi canlandırdı. Halen inşaatı sürmekte olan ofis projelerinde gerçekleştirilen ön kiralama işlemleri bölgedeki hareketliliği artırdı. Ümraniye’de, ofis stoku bir önceki yıla göre %10’un üzerinde arttı. Bölgeye olan talebin arzı dengelemesinin etkisiyle boşluk oranlarında önemli bir değişiklik olmadı. Bu durum, 2013 son çeyrekte A sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranının %15,4 seviyesinde olmasını sağladı. Propin tarafından pazarlaması yapılan Anel İş Merkezi’nde Shaya’nın 2.475 m2 ve Grohe’nin 2.387 m2 kiralama işlemleri bölgede öne çıkan kiralama işlemlerinden oldu. Etiler’de RBS binasının tamamen dolmasıyla boşluk oranı %13,9 seviyesine geriledi. Şişli-Fulya-Otim’de yer alan A sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranı ¹ Tat Towers stoka katılmadığında Zincirlikuyu - Esentepe - Gayrettepe’deki A sınıfı boşluk oranı % 7,6 seviyesine gerilemektedir. Tüm hakları saklıdır. 9 İSTANBUL OFİS PAZARI BOŞLUK ORANLARINDAKİ DEĞİŞİMLER A SINIFI BİNALARDAKİ BOŞLUK ORANLARI DEĞİŞİMİ KİRALIK Levent OFİS KATLARI No.5 2013 Son Dört Çeyrek APA NEF 35% 30% • 12.117 m² toplam ofis alanı • 728 m² kat alanı • İstenilen metrekarelerde ofise sahip olma imkanı • Tamamlanma Tarihi 2014 1.Çeyrek 25% 20% 15% 10% 15.8 14.5 14.0 11.6 10.9 11.2 ‘13 1.Ç ‘13 2.Ç 16.1 16.7 16.0 16.2 12.5 12.2 5% 0% MİA (Büyükdere Aksı) ‘13 3.Ç ‘13 4.Ç MİA Dışı- Asya MİA Dışı- Avrupa Aracılık hizmeti ödemeyeceksiniz. Temsil ettiğimiz diğer gayrimenkuller ve detaylı bilgi için www.propin.com.tr GRAFİK NO.4 KAYNAK: PROPİN Lokasyon kategorilerine göre A sınıfı ofis binalarındaki genel boşluk oranlarının 2013 dört çeyrek dönem içindeki değişimi Grafik 4’tedir. MİA’daki A sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranlarının 2013 birinci ve ikinci çeyrekte yakın seviyelerde olduğu, MİA’daki A sınıfı yeni ofis bina stokunun artmasıyla üçüncü çeyrekte yükseldiği görüldü. MİA Dışı-Avrupa’da A sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranlarının 2013 birinci ve üçüncü çeyrek dönemi arasında azaldığı, üçüncü ve dördüncü çeyrekte aynı seviyede kaldığı görüldü. MİA Dışı-Asya’da A sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranları inişli çıkışlıydı. MİA Dışı-Asya’da 2013 yılında stoka katılan binalar, boşluk oranlarının yükselmesine neden oldu. KİRALIK OFİS BİNASI B SINIFI BİNALARDAKİ BOŞLUK ORANLARI DEĞİŞİMİ 2013 Son Dört Çeyrek 35% 25% No.4 BARBAROS PLAZA 28.2 28.1 25.4 20% 15% 10% 5% Beşiktaş 27.8 30% 9.3 8.8 10.4 7.4 6.2 7.5 ‘13 1.Ç ‘13 2.Ç 11.7 7.9 0% MİA (Büyükdere Aksı) ‘13 3.Ç MİA Dışı- Asya ‘13 4.Ç MİA Dışı- Avrupa GRAFİK NO.5 KAYNAK: PROPİN Lokasyon kategorilerine göre B sınıfı ofis binalarındaki genel boşluk oranlarının 2013 dört çeyrek dönem içindeki değişimi Grafik 5’tedir . • 13.797 m2 toplam ofis alanı • 657 m2 kat alanı • Barbaros Bulvarı’na yakın, güçlü lokasyon MİA’daki B sınıfı ofis binalarının boşluk oranları %6 - %8 aralığında seyretti. 2013’te MİA Dışı-Avrupa B sınıfı binaların boşluk oranları küçük oranda artış gösterdi. MİA Dış-Asya’da 2013 ikinci çeyrek döneminden itibaren boşluk oranında yükselme gözlendi. Aracılık hizmeti ödemeyeceksiniz. Temsil ettiğimiz diğer gayrimenkuller ve detaylı bilgi için www.propin.com.tr 10 www.propin.com.tr 2013 dördüncü çeyrek döneminde, MİA ve MİA Dışı-Avrupa’da B sınıfı yeni binaların stoka katılması, boşluk oranlarında yükselmelere neden oldu. MİA Dışı-Asya’da boşluk oranında çok fazla değişim olmadığı görüldü. İSTANBUL OFİS PAZARI BOŞLUK ORANLARINDAKİ DEĞİŞİMLER A SINIFI BİNALARDAKİ BOŞLUK ORANLARI DEĞİŞİMİ KİRALIK Kağıthane OFİS KATLARI 2007 - 2013 Son Yedi Yıl BİKUR PLAZA 50% 40% 30% • 8.014 m² toplam ofis alanı 30.9 32.0 • 815-971 m² kat alanları 28.2 23.7 20% 16.2 17.9 17.9 14.6 21.9 19.9 16.3 19.3 19.3 14.5 13.6 18.1 14.7 10% 9.7 0% No.6 5.4 5.2 11.0 12.2 11.8 11.4 9.3 • Cendere Caddesi’nde yüksek görünürlük 15.1 17.1 15.9 14.6 11.7 11.1 10.6 12.6 10.9 11.2 8.9 9.3 16.4 16.2 • Güçlü ulaşım bağlantıları 12.3 • Tamamlanma Tarihi 2014 4.Çeyrek 4.8 ‘07 1.H ‘07 2.H ‘08 1.H ‘08 2.H ‘09 1.H ‘09 2.H ‘10 1.H ‘10 2.H ‘11 1.H MİA (Büyükdere Aksı) MİA Dışı- Asya ‘11 2.H ‘12 1.H ‘12 2.H ‘13 1.H ‘13 2.H MİA Dışı- Avrupa Aracılık hizmeti ödemeyeceksiniz. Temsil ettiğimiz diğer gayrimenkuller ve detaylı bilgi için www.propin.com.tr GRAFİK NO.6 KAYNAK: PROPİN Propin verileriyle hazırlanan Grafik 6’da, 2007-2013 yılları arasında A sınıfı ofis binalarındaki genel boşluk oranlarının “lokasyon kategorileri”ne göre değişimi gösterilmektedir. MİA’da boşluk oranlarındaki yükseliş dikkat çekicidir. 2008 birinci yarıda %4,8 olan boşluk oranı, 2013 ikinci yarı dönemde %16,4 seviyesine yükseldi. Yedi yıllık periyotta, MİA’da büyük metrajlı kiralanabilir alan alternatifi yok denecek kadar azdı. 2013’te ofis stokunun artmasıyla oluşan boş alanlar, kullanıcı tarafında alternatif ofislerin artmasını sağladı. B SINIFI BİNALARDAKİ BOŞLUK ORANLARI DEĞİŞİMİ 2007 - 2013 Son Yedi Yıl 50% 40% 38.8 30% 27.7 40.0 32.2 Propin tarafından tek yetkili pazarlanan RönesansBiz Mecidiyeköy Ofis Binası’nın açılış tarihinden sonra altı ay içerisinde %100 doluluğa ulaşması, büyük alan kullanıcılarının merkeze olan talebinin göstergesi oldu. 21.2 29.2 29.5 17.2 16.8 15.0 Son yedi yıllık periyotta, MİA Dışı-Asya’da boşluk oranlarının dengeli bir seyir izlediği gözlendi. MİA Dışı-Asya’nın genel boşluk oranı 2007 birinci yarısında %16,2 seviyesindeydi. Bu oranın 2013 birinci yarısında %12,6 seviyesine düştüğü, 2013 ikinci yarısında tekrar %16,2 seviyesine yükseldiği gözlendi. Genel boşluk oranlarındaki bu artışta stok artışı etkili oldu. Bölgelere Göre A Sınıfı Binaların Karşılaştırmalı Stokları başlığı altında da değerlendirildiğinde, Ümraniye son yedi yıllık periyotta en hızlı gelişen bölge oldu. Ayrıca, Ümraniye 425.000 m2’ye yaklaşan A sınıfı ofis stokuyla, İstanbul Ofis Pazarı’nın en büyük ofis stokunu barındıran bölgelerden biri oldu. Stokun belirgin şekilde artmasına rağmen, boşluğun benzer seviyelerde kalması, MİA Dışı-Asya’ya olan talebin en belirgin göstergelerinden oldu. Bosch’un, RönesansBiz Küçükyalı Projesi’nde, proje inşaatı başlamadan 16.000 m2 kiralaması, İstanbul Ofis Pazarı’nda nadir görülen ön-kiralama işlemlerinin en büyüğü olarak yerini aldı. Propin gerçekleşen bu işlemde kullanıcı ve mal sahibi tarafında aracılık görevi yaptı. 9.5 0% 6.8 33.6 32.2 30.9 29.1 26.5 24.7 22.9 20% 10% MİA Dışı-Avrupa’da boşluk oranlarının ağırlıkla düşüş yönünde seyrettiği görüldü. 2007 ikinci yarıda %32 seviyesinde olan boşluk oranları, 2013 ikinci yarıda %12 seviyesine geriledi. 2013 birinci yarıda stoka katılan binalarla boşluğun belirgin şekilde arttığı, 2013 ikinci yarıda boşluk seviyesinde tekrar düşüş yaşandığı gözlendi. 31.3 5.2 7.5 19.0 16.2 15.4 16.1 14.9 10.9 7.4 ‘07 1.H ‘07 2.H ‘08 1.H ‘08 2.H ‘09 1.H ‘09 2.H ‘10 1.H ‘10 2.H ‘11 1.H MİA (Büyükdere Aksı) MİA Dışı- Asya 28.1 17.3 11.4 12.9 26.6 6.6 6.4 8.8 7.7 9.1 11.0 6.8 7.7 ‘11 2.H ‘12 1.H ‘12 2.H ‘13 1.H ‘13 2.H MİA Dışı- Avrupa GRAFİK NO.7 KAYNAK: PROPİN 2007-2013 yılları arasında “lokasyon kategorileri”ne göre B sınıfı ofis binalarındaki genel boşluk oranlarının değişimi yukarıdaki grafiktedir. MİA’daki B sınıfı genel boşluk oranları 2011-2013 yılları arasında benzer seviyelerde seyretti. Son yedi yıllık periyotta MİA Dışı-Asya’da B sınıfı genel boşluk oranlarının inişli çıkışlı bir grafik çizdiği görüldü. 2007 birinci yarı dönem MİA Dışı-Asya’da, B sınıfı genel boşluk oranı %27,7 seviyesindeyken, 2013 ikinci yarı dönem sonunda %11,0 seviyesine geriledi. MİA Dışı-Avrupa’da B sınıfı binaların boşluk oranlarını son yedi yıllık periyotta incelediğimizde, en yüksek (2007 ikinci yarı dönemde) %40 seviyesine çıktığı, en düşük (2012 ikinci yarı dönemde ) %24,7 seviyesine gerilediği görüldü. Tüm hakları saklıdır. 11 İSTANBUL OFİS PAZARI EN YÜKSEK KİRA ORTALAMALARI İSTANBUL BÖLGELERE GÖRE TALEP EDİLEN “EN YÜKSEK KİRA” LİSTE RAKAMLARI2 2013 Birinci Çeyrek - 2013 Dördüncü Çeyrek 60 70$ 25 25 25 25 30 24 24 24 28 28 26 25 16 20$ 26 23 23 23 30 32 32 35 35 30 30 30$ 35 35 39 45 45 41 35 35 33 35 35 35 35 40 40 46 43 51 45 45 40 40$ 38 50$ 51 60$ 10$ 0$ m²/ay Levent Etiler Maslak Zincirlikuyu Esentepe Gayrettepe 13-1Ç 13-2Ç Beşiktaş Balmumcu 13-3Ç Taksim Nişantaşı MİA 13-4Ç Şişli Fulya Otim Havaalanı MİA Dışı-Asya 13-4Ç Kozyatağı Altunizade Kavacık Ümraniye MİA Dışı-Avrupa 13-4Ç GRAFİK NO.8 KAYNAK: PROPİN 2013 yılının dört çeyrek verilerine göre, bölgelere göre talep edilen en yüksek kira liste rakamlarının kıyaslandığı grafik yukarıda verilmiştir. 2013 dördüncü çeyrek dönemde MİA’da yer alan Levent en yüksek kiranın talep edildiği bölge konumundadır. Levent’te talep edilen kira bedeli 45 ABD Doları/m²/ay’dır. MİA’da Maslak ve ZincirlikuyuEsentepe-Gayrettepe’de inşaatı tamamlanmış ofis binalarında talep edilen en yüksek kira değerlerinin eşitlendiği göze çarptı. Etiler’de talep edilen en yüksek kira bedeli 40 ABD Doları/m²/ay’dır. MİA Dışı-Asya bölgeleri içerisinde dördüncü çeyrek dönemde Altunizade en yüksek kiranın talep edildiği bölgedir. Altunizade’deki en yüksek kira liste rakamı 35 ABD Doları/m²/ay’dır. Ümraniye’de talep edilen en yüksek kira rakamı 25 ABD Doları/m²/ay’dır. Geçtiğimiz dönemlerde olduğu gibi Havaalanı, en düşük kira rakamının görüldüğü bölge oldu. Grafikteki kira rakamları mal sahipleri tarafından pazara açıklanan liste fiyatlarıdır. İnşaatı tamamlanıp stoka katılan binalardaki rakamlar grafiklere yansıtılmıştır. Bölgelerdeki genel kira ortalamaları 13. sayfada yer almaktadır. 2 KİRALIK OFİS KATLARI Ataşehir No.7 Altunizade VERA PLAZA • 16.968 m² toplam ofis alanı • 1.795 m² ofis alanı • 1.212 m² kat alanı • 217 m² - 506 m² kat alanı • Anadolu Yakası’nda, ulaşım ağının merkezinde • Müstakil ofis binası Aracılık hizmeti ödemeyeceksiniz. Temsil ettiğimiz diğer gayrimenkuller ve detaylı bilgi için www.propin.com.tr www.propin.com.tr OFİS BİNASI BÜYÜKHANLI PLAZA • Kullanıcılar: Peugeot, Herbalife, Schneider Electric 12 KİRALIK No.8 • Boğaziçi Köprüsü’ne kolay ulaşım • İskan belgeli Aracılık hizmeti ödemeyeceksiniz. Temsil ettiğimiz diğer gayrimenkuller ve detaylı bilgi için www.propin.com.tr İSTANBUL OFİS PAZARI KİRA ORTALAMALARI GENEL KİRA ORTALAMALARI KİRALIK ve SATILIK Zincirlikuyu OFİS KATLARI 2013 Son Çeyrek ISTANBLOOM 50$ • 9.361 m2 ofis alanı 30.3 40$ 20.9 • 1.944 m2 , 2.797 m2 , 4.613 m2 ofis katları • Katlarda iç bahçe ve terasa çıkma olanağı 13.9 19.2 20$ 12.6 18.2 30$ No.9 �• Tamamlanma Tarihi 2014 1.Çeyrek 10$ 0$ MİA m²/ay A Sınıfı MİA MİA Dışı - Asya MİA Dışı- Avrupa MİA Dışı- Avrupa MİA Dışı- Asya B Sınıfı MİA MİA Dışı- Avrupa Aracılık hizmeti ödemeyeceksiniz. Temsil ettiğimiz diğer gayrimenkuller ve detaylı bilgi için www.propin.com.tr MİA Dışı- Asya GRAFİK NO9 KAYNAK: PROPİN İstanbul Ofis Piyasası 2013 yılı dördüncü çeyrek dönemi genel kira ortalamaları Grafik 9’da verilmiştir. MİA’daki A sınıfı ofis binalarının kira ortalaması 2013 yılı dördüncü çeyrek dönemde 30,3 Doları/m²/ay’dır. MİA Dışı-Avrupa’da A sınıfı ofis binalarındaki ortalama kira rakamı 19,2 ABD Doları/m²/ay olarak tespit edildi. MİA Dışı-Asya’da A sınıfı ofis binalarındaki ortalama kira rakamının 20,9 ABD Doları/m²/ay olduğu gözlendi. BÖLGELERE GÖRE KİRA ORTALAMALARI 2013 Son Çeyrek3 20,9 12,2 17,2 16,3 26,4 14,5 9,2 10$ 10.0 14,8 14,5 21.3 27,9 23,9 27,3 19,6 35,9 19,0 27,8 27,6 15,0 20$ 18,9 30$ 21,2 33,4 40$ 33,4 50$ 0$ m²/ay Levent Etiler Maslak A Sınıfı Zincirlikuyu Esentepe Gayrettepe MİA Beşiktaş Balmumcu MİA Dışı- Avrupa Taksim Nişantaşı MİA Dışı- Asya Şişli Fulya Otim B Sınıfı MİA Havaalanı MİA Dışı- Avrupa Kozyatağı Altunizade Kavacık Ümraniye MİA Dışı- Asya GRAFİK NO.10 KAYNAK: PROPİN 2013 dördüncü çeyrek dönemi için, İstanbul’da on iki ofis bölgesindeki A ve B sınıfı binalarda ortalama kira oranlarını gösteren grafik yukarıda verilmiştir. biri olan Süzer Plaza’da boş ofis alanının kalmaması, bölgedeki ortalama A sınıfı ofis kira ortalamasının 27,3 ABD Doları/m²/ay’a gerilemesine neden oldu. Levent’teki kira ortalaması 33,4 ABD Doları/m²/ay olarak belirlendi. Yeni nesil A sınıfı ofislerde talep edilen kira rakamı 45 ABD Doları/ m²/ay oldu. Bir önceki çeyrekte, Beşiktaş-Balmumcu’da A sınıfı ofis binalarında kira ortalaması 40,0 ABD Doları/m²/ay iken, dördüncü çeyrekte 35,9 ABD Doları/m²/ay seviyesine geriledi. 2013 dördüncü çeyrekte Kozyatağı’nda stoka katılan yeni nesil binalar, bölgenin kira ortalamasını yükseltti. Kozyatağı’ndaki güncel kira ortalaması 21,3 ABD Doları/m²/ay seviyesindedir. İnşaatı sürmekte olan projelerin tamamlanmasıyla, bölgedeki kira ortalaması daha üst rakamlara taşınacaktır. Etiler’deki kira ortalaması bir önceki çeyrek döneme göre belirgin düşüş gösterdi. Bu düşüşteki en büyük etken Etiler’de RBS binasının tamamen dolması oldu. Havaalanı’nda yeni geliştirilen ofis projelerinde talep edilen kira değerlerinin yükseldiği ve beraberinde ortalama kira değerini de yükselttiği görüldü. Bölgedeki ofis talebinin düşük olması nedeniyle, liste fiyatlarıyla kapanış fiyatları arasında büyük farklar olduğu göze çarptı. Taksim bölgesinde, en yüksek kira rakamının talep edildiği binalardan 3 Bölgesel kira ortalamaları mal sahipleri tarafından pazara açıklanan liste fiyatları üzerinden hesaplanmaktadır. Değerlendirmede pazarlık payları göz önüne alınmamıştır. Tüm hakları saklıdır. 13 İSTANBUL OFİS PAZARI KİRA ORTALAMALARINDAKİ DEĞİŞİMLER A SINIFI BİNALARDAKİ KİRA ORTALAMA DEĞİŞİMİ KİRALIK Mecidiyeköy OFİS BİNASI No.11 2013 Son Dört Çeyrek 35$ 31,3 30$ 25$ 20$ 15$ 19,5 17,4 30,0 20,9 31,1 30,3 21,1 20,9 20,6 19,1 V PLAZA • E-5 aksında, Büyükdere Caddesi üzerinde güçlü lokasyon • Metro ve metrobüse yürüme mesafesinde yüksek ulaşılabilirlik 19,2 10$ • 6.312 m² toplam ofis alanı 5$ • 585 m² kat alanı 0$ m²/ay ‘13 1.Ç MİA (Büyükdere Aksı) ‘13 2.Ç ‘13 3.Ç MİA Dışı- Asya • Müstakil kullanıma uygun ‘13 4.Ç MİA Dışı- Avrupa GRAFİK NO.11 KAYNAK: PROPİN Lokasyon kategorilerine göre A sınıfı ofis binalarındaki kira ortalamalarının 2013 dört çeyrek dönem içindeki değişimi Grafik 11’dedir. MİA’da yer alan A sınıfı ofis binalarının kira ortalamaları 2013 yılının ilk üç çeyrek döneminde benzer seviyelerde kaldı. MİA Dışı-Asya’da birinci çeyrekte 19,5 ABD Doları/m²/ay iken, dördüncü çeyrekte 20,9 ABD Doları/m²/ay’a yükseldiği görüldü. MİA Dışı-Avrupa’da birinci çeyrekte 17,4 ABD Doları/m²/ay iken, ikinci ve üçüncü çeyrekte yükselme olduğu ve dördüncü çeyrekte 19,2 ABD Doları/m²/ay seviyesinde gerilediği görüldü. Aracılık hizmeti ödemeyeceksiniz. Temsil ettiğimiz diğer gayrimenkuller ve detaylı bilgi için www.propin.com.tr B SINIFI BİNALARDAKİ KİRA ORTALAMA DEĞİŞİMİ 2013 Son Dört Çeyrek 35$ 30$ 25$ KİRALIK OFİS KATLARI 20$ Beşiktaş No.10 AKARET SIRA EVLERİ • 26.160 m² ofis alanı • 40 -182 m2 kat alanı • Eşsiz mimari ve merkezi konum 15$ 10$ 16,8 14,3 17,3 17,9 18,2 13,9 14,4 13,9 11,9 12,6 12,4 13,0 ‘13 1.Ç ‘13 2.Ç 5$ 0$ m²/ay MİA (Büyükdere Aksı) ‘13 3.Ç MİA Dışı- Asya ‘13 4.Ç MİA Dışı- Avrupa GRAFİK NO.12 KAYNAK: PROPİN Lokasyon kategorilerine göre B sınıfı ofis binalarındaki kira ortalamalarının 2013 dört çeyrek dönem içindeki değişimi Grafik 12’dedir. MİA’daki B sınıfı ofis kira ortalamasında her çeyrek dönemde yaklaşık 0,5 ABD Doları/m²/ay seviyesinde bir yükselmenin olduğu görüldü. Bu yükselişin nedenleri arasında, beş ayrı ofis bölgesini barındıran MİA’ya artan talep gösterildi. Özellikle kurumsal firmaların merkezi noktalarda yer alma taleplerinde belirgin bir artış gözlendi. Aracılık hizmeti ödemeyeceksiniz. Temsil ettiğimiz diğer gayrimenkuller ve detaylı bilgi için www.propin.com.tr 14 www.propin.com.tr MİA Dışı-Asya ve MİA Dışı-Avrupa’da her geçen çeyrek dönemdeki kira ortalamalarında değişimler görüldü. 2013 dördüncü çeyrekte MİA Dışı-Asya’da kira ortalaması 13,9 ABD Doları/m²/ay iken, MİA Dışı-Avrupa’da 12,6 ABD Doları/m²/ay olduğu görüldü. İSTANBUL OFİS PAZARI KİRA ORTALAMALARINDAKİ DEĞİŞİMLER A SINIFI BİNALARDAKİ KİRA ORTALAMA DEĞİŞİMİ KİRALIK-SATILIK Kağıthane OFİS KATLARI 2007-2013 Son Yedi Yıl PAPİRUS PLAZA 50$ 40$ • 40.000 m² ofis alanı 29,1 30$ 20$ 10$ No.12 19,6 16,2 14,0 13,3 9,5 19,0 31,6 20,1 17,4 27,3 26,5 26,2 18,6 19,2 18,8 17,8 17,7 17,7 27,7 27,5 28,4 19,8 19,4 18,8 17,9 18,2 18,6 14,1 30,1 29,4 19,3 20,4 17,2 30,7 30,7 • 1.687 - 3.344 - 4.097 m² kat alanları 20,2 21,0 18,2 16,8 • Kullanıcılar: Yum! Brands, Mesa, Ferko, Delta Rubis, DRD Derindere Filo Kiralama, Central Fleet, Meridian Tur, Ege Kimya, Metro Cash&Carry 19,9 9,7 0$ m²/ay ‘07 1.H ‘07 2.H ‘08 1.H ‘08 2.H ‘09 1.H ‘09 2.H ‘10 1.H ‘10 2.H ‘11 1.H ‘11 2.H ‘12 1.H ‘12 2.H ‘13 1.H ‘13 2.H MİA (Büyükdere Aksı) MİA Dışı- Asya MİA Dışı- Avrupa GRAFİK NO.13 KAYNAK: PROPİN Aracılık hizmeti ödemeyeceksiniz. Temsil ettiğimiz diğer gayrimenkuller ve detaylı bilgi için www.propin.com.tr Lokasyon kategorilerine göre A sınıfı binalardaki kira ortalamalarının 2007-2013 aralığında son yedi yıldaki değişimi yukarıdaki grafikte verilmektedir. MİA’da kira ortalamaları 2007-2008 arasında keskin bir artış gösterip, 2009 birinci yarı dönemden sonra da dengeli bir seyre geçti. MİA’daki A sınıfı kira ortalamasının 2007 birinci yarı dönemde 16,2 ABD Doları/ m2/ay seviyesindeyken, 2008 ikinci yarı dönemde 31,6 ABD Doları/m2/ B SINIFI BİNALARDAKİ KİRA ORTALAMA DEĞİŞİMİ 2007-2013 Son Yedi Yıl 25$ ay seviyesine çıktı. 20$ 2008 krizinin ağır etkisiyle keskin düşüş yaşandığı yukarıdaki grafikte 15$ görülmektedir. 2010 yılında toparlanan ve sonrasında da yükselişe geçen kira ortalamaları, 2013 ikinci yarı dönemini 30,7 ABD Doları/m2/ ay seviyesiyle kapattı. 10$ 5$ MİA’da stoka katılacak yeni binalarda 35-45 ABD Doları/m /ay arası 2 değişkenlik gösteren liste rakamlarının talep edilmesi, MİA’daki kira ortalamalarının grafiklerde daha yüksek seviyelere çıkmasına neden 0$ m²/ay 10.8 11.4 9.4 9.2 6.5 6.5 Doları/m2/ay seviyesindeyken, krizin etkisiyle 2008 ikinci yarı dönemde 20,1 ABD Doları/m2/ay’a ulaştı. 2009-2012 yılları arasında ortalama kira seviyesinde farklılık görülmezken, 2013 yılında artışların olduğu görülerek 21,0 ABD Doları/m2/ay’a yükseldi. MİA Dışı-Avrupa 2007 birinci yarı dönemde 9,5 ABD Doları/m2/ay seviyesindeyken, keskin yükselişle 2008 ikinci yarısında ortalama kira değeri 17,4 ABD Doları/m2/ay seviyelerine ulaştı. 2008-2012 yılları arasında değişkenlik göstermezken, 2013 ikinci dönemini 19,9 ABD Doları/m2/ay olarak kapattı. 11.0 8.9 14.8 12.5 12.2 9.2 9.4 15.5 12.2 10.1 14.4 11.9 9.3 16.6 15.8 13.2 13.6 9.5 9.7 ‘07 1.H ‘07 2.H ‘08 1.H ‘08 2.H ‘09 1.H ‘09 2.H ‘10 1.H ‘10 2.H ‘11 1.H MİA (Büyükdere Aksı) 14.8 13.1 10.3 15.0 12.8 10.7 18.1 17.0 17.0 13.8 14.1 14.2 12.7 12.2 10.3 ‘11 2.H ‘12 1.H ‘12 2.H ‘13 1.H ‘13 2.H MİA Dışı- Asya MİA Dışı- Avrupa GRAFİK NO.14 KAYNAK: PROPİN oldu. MİA Dışı-Asya kira ortalamaları 2007 birinci yarı dönemde 13,3 ABD 15.3 15.5 Lokasyon kategorilerine göre 2007-2013 yılları arasındaki B sınıfı ofis binalarındaki kira ortalama değişimini gösteren grafik yukarıda yer almaktadır. MİA’daki B sınıfı ofis binalarındaki kira değerlerinin yedi yıllık periyotta yükseliş trendinde olduğu görüldü. MİA’da olmak isteyen ancak A sınıfı binalar için bütçesi olmayan şirketlerin, B sınıfı binaları tercih ettiği görüldü. MİA, MİA Dışı-Avrupa ve MİA Dışı-Asya’da B sınıfı binaların kira ortalamaları eğrilerinin paralel seyrettiği ve aralarındaki farkın yıllar içinde çok fazla değişkenlik göstermediği görüldü. Tüm hakları saklıdır. 15 İSTANBUL OFİS PAZARI A SINIFI STOK KARŞILAŞTIRMASI A SINIFI BİNALARDA BÖLGELERE GÖRE KARŞILAŞTIRMALI STOKLAR 2013 Son Çeyrek İSTANBUL TOPLAM OFİS ALANI DAĞILIMI 2013 dördüncü çeyrek dönemine ait A sınıfı ofis binalarını içeren İstanbul Ofis Pazarı’ndaki mevcut on iki bölge ve gelişmekte olan dört ofis bölgesini içeren stok grafiği sağda verilmiştir. Gelişmekte Olan Ofis Bölgeleri MİA Dışı Asya MİA [Levent, Etiler, Maslak, Zincirlikuyu-Esentepe-Gayrettepe, BeşiktaşBalmumcu]; yeni gelişmekte olan bölgelerin oluşmaya başlamasıyla, MİA’nın geçen seneye göre toplam stok içindeki payı azaldı. Buna göre; 2012 yılında %41 olan payın, 2013 yılı son çeyreğinde %39 oranına gerilediği görüldü. MİA %6 %35 %39 MİA Dışı-Avrupa [Taksim-Nişantaşı, Şişli-Fulya-Otim, Havaalanı]; toplam stokun % 20’sini oluşturdu. MİA Dışı Avrupa MİA Dışı-Asya [Kozyatağı, Altunizade, Kavacık, Ümraniye]; toplam stokun % 35’ini oluşturdu. Kavacık ve Ümraniye’de inşaatı tamamlanan projelerin, MİA Dışı-Asya’nın toplam stokunu arttırdığı, ancak payını değiştirmediği görüldü. Son zamanlarda en hızlı stok büyümesini gerçekleştiren bölge Ümraniye olup, tüm bölgeler arasında en yüksek stoka ulaşan bölgelerden biri oldu. %20 GRAFİK NO.15 KAYNAK: PROPİN stok büyüklüğünde olmayıp, toplam stok içindeki payı %6 oldu. Kağıthane’nin, Maslak ve Levent’e olan yakınlığından dolayı diğer bölgelere oranla hızlı geliştiği ve gelişmekte olan ofis bölgeleri içindeki en yüksek stok alanına sahip olduğu görüldü Gelişmekte Olan Ofis Bölgeleri [Kağıthane, Bomonti-Piyalepaşa, Kartal-Maltepe, Ataşehir]; henüz mevcut olan ofis bölgeleri kadar A SINIFI TOPLAM OFİS STOK (m2) 100.000 Levent Etiler Maslak Zincirlikuyu Esentepe Gayrettepe MİA Taksim Nişantaşı Şişli Fulya Otim MİA Dışı- Avrupa Havaalanı %15,4 %11,8 %13,7 %23,3 %40,0 Beşiktaş Balmumcu 2 %11,3 %4,7 %13,9 200.000 0 %19,6 1 300.000 m² %26.9 %15,0 500.000 %6,0 600.000 400.000 *Açık renkle gösterilen alanlar boşluk oranını göstermektedir. Kozyatağı Altunizade Kavacık 3 Ümraniye MİA Dışı- Asya GRAFİK NO.16 KAYNAK: PROPİN KİRALIK-SATILIK OFİS BİNASI 16 Kadıköy No.13 KİRALIK OFİS KATLARI Çağlayan No.14 KADIKÖY OFİS BİNASI NUROL TOWER • 5.109 m² ofis alanı • 4.780 m² baza ofis alanı • 922 m² kat alanları • 899 m² kat alanı • Kara, deniz ve metro yoluyla kolay ulaşım • E-5 aksında, metro ve metrobüse yakınlığı ile güçlü ulaşılabilirliğe sahip Aracılık hizmeti ödemeyeceksiniz. Temsil ettiğimiz diğer gayrimenkuller ve detaylı bilgi için www.propin.com.tr Aracılık hizmeti ödemeyeceksiniz. Temsil ettiğimiz diğer gayrimenkuller ve detaylı bilgi için www.propin.com.tr www.propin.com.tr A SINIFI OFİS STOKUNDA PLANLANAN BÜYÜME A SINIFI BİNALARDA LOKASYON KATEGORİLERİNE GÖRE YILLIK STOK ARTIŞI 2016 YILI BEKLENEN İSTANBUL TOPLAM OFİS STOK DAĞILIMI 2016 YILI BEKLENEN İSTANBUL TOPLAM OFİS STOK DAĞILIMI 2.500.000 MİA Dışı Asya 2.000.000 Gelişmekte Olan Ofis Bölgeleri %28 %18 MİA %38 1.500.000 1.000.000 500.000 MİA Dışı Avrupa 0 m² 2013 MİA (Büyükdere Aksı) 2014 MİA Dışı- Asya 2015 MİA Dışı- Avrupa %16 2016 Gelişmekte Olan Ofis Bölgeleri GRAFİK NO.17 KAYNAK: PROPİN GRAFİK NO.18 KAYNAK: PROPİN İstanbul Ofis Pazarı’nda gerçekleşen işlem büyüklüğünün her yıl artması, yatırımcı ve geliştiricilerin ofis pazarına olan ilgisini arttırıyor. Artan talep, geliştiricileri ofis projesi geliştirmeye yönelik cesaretlendiriyor. Merkezi noktalarda arsaların sınırlı olması ve yüksek arsa bedelleri, geliştiricileri yeni gelişen bölgelere yatırım yapmaya yönlendiriyor. Propin olarak yaptığımız çalışmaların sonucunda MİA’nın toplam stok içindeki payının %38 seviyesinde kalacağı öngörülüyor. Maslak’taki vasıfsız alanlar ve sanayi desantralizasyondan doğan alanlar boş arsa arzı yaratmış olup, bu alanların ofis alanlarına dönüşmesiyle, MİA stok içindeki payını koruyacaktır. Gelişmekte olan dört ofis bölgesinin 2013 yılı sonunda toplam ofis stoku içindeki payı %6 iken, 2016 yılı sonunda bu payın %18 oranına yükselmesi bekleniyor. 2013-2016 arasındaki periyotta Gelişmekte Olan Ofis Bölgeleri’nde yaklaşık 1 milyon m2 ofis projesi geliştirilmesi planlanıyor. Gelişmekte Olan Ofis Bölgelerinde planlanan projelerin stoklara eklenmesiyle, bu bölgeler yakın gelecekte “Ofis Bölgesi” niteliği kazanacaktır. Bunun sonucunda gelecek yıllarda Gelişmekte Olan Ofis Bölgeleri, bulundukları konuma göre MİA, MİA Dışı-Avrupa ve MİA Dışı-Asya bölgelerindeki yerlerini alacaktır. A SINIFI BİNALARDA YILLARA GÖRE TOPLAM STOK ARTIŞI İSTANBUL TOPLAM OFİS STOKUNUN YILLARA GÖRE DAĞILIMI 2012-2016 6.000.000 Propin olarak hazırladığımız ”Yıllara Göre Stok Artış Grafiği” 5.700.000 5.000.000 arza katılacak ve lansmanı yapılan projeler değerlendirilmiştir. 4.800.000 4.000.000 4.100.000 3.000.000 2.000.000 2.700.000 On iki ofis bölgesinin dışında Gelişmekte Olan Ofis Bölgelerinin de stoka girmesi ile birlikte İstanbul ofis stoku, 2012 yılına göre %16 3.200.000 artış gösterdi ve 2013 yılı sonu itibariyle A sınıfı ofis stoku toplam 3,2 milyon m2’ye ulaştı. 1.000.000 A sınıfı ofis stokunun 2016 yılında 5,7 milyon m2’ye ulaşması beklenmektedir. Bu projelere ek olarak, henüz lansmanı 0 m² solda yer almaktadır. Bu çalışmada, 2013-2016 yılları arasında 2012 2013 2014 2015 2016 GRAFİK NO.19 KAYNAK: PROPİN yapılmamış olan projelerin de eklenmesiyle, bu rakamın da üzerine çıkılacağı düşünülmektedir. Tüm hakları saklıdır. 17 İSTANBUL OFİS PAZARI GERÇEKLEŞEN İŞLEMLER GERÇEKLEŞEN İŞLEM HACMİ 2008 - 2013 400.000 1.200.000 955.742 350.000 1.000.000 300.000 800.000 250.000 200.000 600.000 150.000 400.000 100.000 200.000 50.000 0 m² 87.686 78.618 98.312 118.308 233.812 339.006 2008 2009 2010 2011 2012 2013 İstanbul Ofis Pazarı’nda Gerçekleşen İşlem Hacmi Grafik 20’de yer alıyor. 2008-2013 yılları arasında yaklaşık 956 bin m² işlem gerçekleşti. 2013 yılında “bilgileri piyasada paylaşılan” kapanmış işlemlerin toplamı yaklaşık 340 bin m²’dir. 2013 yılında tamamlanan işlemlerin, 2012 yılında gerçekleşen işlemlerden %45 oranında daha fazla olduğu tespit edildi. 2014 yılında ofis alanlarına olan talebin devam edeceği, artan arzla birlikte gerçekleşen işlem hacminin daha da büyüyeceğini öngörüyoruz. 0 m² GRAFİK NO.20 KAYNAK: PROPİN GERÇEKLEŞEN İŞLEMLERİN LOKASYON KATEGORİLERİNE GÖRE DAĞILIMI 2013 175.000 150.000 TOPLAM KAPANAN İŞLEM: 339.006 m2 143.612 125.000 98.248 100.000 75.000 40.800 50.000 25.000 18.320 9.031 7.384 14.036 0 m² MİA MİA Dışı Avrupa MİA Dışı Asya Kağıthane Bomonti [Avrupa] Piyalepaşa [Avrupa] Kartal [Asya] Ataşehir [Asya] 4.875 Off Location* [Avrupa] 2.700 Off Location* [Asya] GRAFİK NO.21 KAYNAK: PROPİN 18 www.propin.com.tr Gerçekleşen İşlemlerin Lokasyon Kategorilerine göre dağılımı Grafik 21’de yer alıyor. Bu grafik, 2013 yılı içerisinde gerçekleşen toplam yaklaşık 340 bin m²’lik işlemin, Merkezi İş Alanları, Merkezi İş Alanı Dışı, Gelişmekte Olan Ofis Bölgeleri ve münferit ofis projelerinin yer aldığı bölgelere (off location) göre dağılımını göstermektedir. Gerçekleşen işlemlerin yaklaşık 145 bin m²’lik kısmı MİA’da gerçekleşti. 2013 yılında yaklaşık 100 bin m²’lik işlemin MİA Dışı-Asya’da kapanması, ofis kullanıcılarının Anadolu Yakası’na olan ilgisini gösterir niteliktedir. Gelişmekte Olan Ofis Bölgelerinde toplamda yaklaşık 65 bin m² işlem kapandı ve bu işlemlerin 40 bin m²’sinin Kağıthane’de gerçekleştiği tespit edildi. İSTANBUL OFİS PAZARI GERÇEKLEŞEN İŞLEMLER LİSTESİ 20134 2013 yılında İstanbul Ofis Pazarı’nda gerçekleşen dikkat çekici kiralama ve satın alma işlemleri aşağıdaki tabloda büyükten küçüğe doğru sıralanmıştır. Bina Adı Bölgesi Brüt Alan (m2) Soyak Crystal Levent 50.000 Finansbank Satın Alma Ciner Binası Esentepe 21.000 Denizbank Kiralama Ofishane Kağıthane 21.000 Fiba Girişim Satın Alma Cebitaş Demir Çelik İş Merkezi Danışman Firma İşlem Türü Maltepe 17.000 Vodafone Kiralama Küçükyalı 16.000 Bosch Kiralama Orjin Maslak Maslak 10.500 Ernst & Young Kiralama Bulvar 216 Ataşehir 10,000 Opet Akkom Ofis Park 5. Blok Ümraniye 8.585 Covidien Sağlık Kiralama Kavacık 8.414 Aksa Jeneratör Satın Alma Esentepe 8.000 Group M Torun Center Mecidiyeköy 8.000 Mapfre Sigorta Buyaka 1. Blok Ümraniye 7.360 Aksigorta Kiralama RönesansBiz Küçükyalı Permak Plaza Astoria Kule Panorama Plaza Satın Alma Kiralama Satın Alma Maslak 7.300 Tekstil Bank Kiralama Mecidiyeköy 5.500 Adidas Kiralama Asia İş Merkezi A Blok Bostancı 5.353 BP Petrol Kiralama Ofton Plaza Bomonti 5.095 Bilim İlaç Kiralama Papirus Plaza Kağıthane 4.970 Central Fleet Services Buyaka 1. Blok Ümraniye 4.225 Coca-Cola Kiralama MM Plaza Levent 3.500 Inditex Kiralama Kağıthane OfisPark Kağıthane 3.481 Avon Kozmetik Kiralama Ofishane Kağıthane 3.289 Hedef Filo Kiralama RönesansBiz Mecidiyeköy Büyükhanlı Ataşehir Plaza Satın Alma Ataşehir 3.030 Schneider Electric Kiralama Kağıthane 2.700 Yum! Brands Kiralama Nida Kule Göztepe Göztepe 2.700 Gübretaş Kiralama Kavacık Ticaret Merkezi Kavacık 2.580 Merck Serono İlaç Pazarlama Kiralama Papirus Plaza Ağaoğlu Gold Ofis Maltepe 2.500 İzocam Kiralama Ümraniye 2.475 Shaya Kiralama Mecidiyeköy 2.440 Axa Sigorta Kiralama Anel İş Merkezi Ümraniye 2.059 Grohe Kiralama Bostancı Plaza Bostancı 2.000 Telesure Kiralama Rixos Bomonti Bomonti 2.000 GFK Kiralama Kağıthane OfisPark Kağıthane 1.966 Standard Profil Kiralama Buyaka 1. Blok Ümraniye 1.690 Akfel Enerji Kiralama CMA CGM Zincirlikuyu 1.688 Socar Kiralama Beşiktaş 1.500 Lowe Tanıtım Hizmetleri Kiralama Levent 1.500 Michelin Lastikleri Kiralama Kozyatağı 1.400 Bor Gümrük Müşavirliği Kiralama River Plaza Levent 1.369 Allen & Overy Kiralama Buyaka 1. Blok Ümraniye 1.267 Ewe Enerji Kiralama Süzer Plaza Taksim 1.200 Kent Faktoring Kiralama Kavacık Center Kavacık 1.100 Panalpina Kiralama Anel İş Merkezi RönesansBiz Mecidiyeköy Maçka Residences Tekfen Tower Hüseyin Bağdatlıoğlu İş Merkezi 4 Firma Müstakil binalarda kapanan işlemlerin alan büyüklükleri otopark katlarını kapsamamaktadır. KAYNAK: PROPİN Tüm hakları saklıdır. 19 İSTANBUL OFİS PAZARI GERÇEKLEŞEN İŞLEMLER LİSTESİ 20134 Bina Adı Profilo Plaza B Blok Brüt Alan (m2) Firma Danışman Firma İşlem Türü Mecidiyeköy 1.064 Prime Gayrimenkul Kiralama River Plaza Levent 1.030 Finans Birliği Kiralama River Plaza Levent 1.030 Rabobank Kiralama Profilo Plaza A Blok Mecidiyeköy 1.050 Xerox Büro Araçları Kiralama Trump Towers Mecidiyeköy 1.000 Ligatus Kiralama Trump Towers Mecidiyeköy 1.000 Adnet Kiralama Trump Towers Mecidiyeköy 1.000 D Elektronik Şans Oyunları Kiralama Trump Towers Mecidiyeköy 1.000 Regus Kiralama Kağıthane 1.000 Coca-Cola Kiralama Kağıthane OfisPark Smart Plaza Kavacık 1.000 Regus Kiralama Sarkuysan Ak Plaza S Blok Altunizade 1.000 Dubai Group Sigorta Kiralama Oytek Binası Ümraniye 1.000 Fleet Corp Kiralama Nida Kule Göztepe Göztepe 1.000 Omega Pharma Kiralama Akkom Ofis Park 3. Blok Ümraniye 987 Delphi Otomotiv Kiralama Smart Plaza Kavacık 970 Doğtaş Mobilya / Kelebek Mobilya Kiralama Nida Kule Göztepe Göztepe 900 Focus Eğitim Merkezi Kiralama Nida Kule Göztepe Göztepe 900 Tesa Bant Kiralama Nida Kule Göztepe Göztepe 900 Riot Games Kiralama Nida Kule Göztepe Göztepe 900 Allianz Sigorta Kiralama Levent 897 Nef/Timur Gayrimenkul Kiralama Ümraniye 896 Safi Gayrimenkul ve Yatırım Kiralama Akel Binası A Blok Kavacık 892 Panasonic Kiralama Akel Binası B Blok Kavacık 891 Esem Spor Giyim Kiralama Arı Teknokent 2. Blok Maslak 885 Hitit Bilgisayar Hizmetleri Kiralama Garden Ofis A Blok Merter 862 Eofis Hizmetleri Kiralama Mecidiyeköy 855 Adidas Salomon Kiralama Kağıthane 850 Kiralama Kiralama Apa Nef Plaza Akkom Ofis Park 2. Blok RönesansBiz Mecidiyeköy Kağıthane OfisPark Buyaka 2. Blok Ümraniye Perkin Elmer Martin&Martin Sigorta 850 ve Reasürans Broker 845 Pfizer İlaç Buyaka 2. Blok Ümraniye 845 Apple Kiralama Buyaka 2. Blok Ümraniye 845 Volvo Otomotiv Kiralama Buyaka 1. Blok Ümraniye 845 Lundbeck Kiralama Buyaka 2. Blok Ümraniye 845 Odaş Enerji Kiralama Buyaka 2. Blok Ümraniye 845 Metal Otomotiv Kiralama Buyaka 1. Blok Ümraniye 845 British Telecom Kiralama Buyaka 2. Blok Ümraniye 842 Zoetis Hayvan Sağlığı Kiralama MM Plaza Levent 825 Osram Ampul Kiralama Yıldız Teknopark Davutpaşa 800 CGM TürkiyeKiralama Kavacık 800 ODC Türkiye Kiralama Ümraniye 773 Kariyer.net Kiralama RönesansBiz Mecidiyeköy Kavacık Ticaret Merkezi Anel İş Merkezi 20 Bölgesi Mecidiyeköy Kiralama Kanyon Ofis Bloğu Levent 769 GlaxoSmithKline Kiralama Kanyon Ofis Bloğu Levent 768 R-Pharm İlaç Kiralama Levent 168 Leven 750 Astay Gayrimenkul Kiralama www.propin.com.tr KAYNAK: PROPİN İSTANBUL OFİS PAZARI GERÇEKLEŞEN İŞLEMLER Bina Adı Buyaka 3. Blok Garden Ofis A Blok Şaşmaz Plaza Nida Kule Göztepe Groupama Plaza Brüt Alan (m2) Firma Danışman Firma İşlem Türü Ümraniye 730 Anadolu Varlık Yönetim Kiralama Merter 700 Elit Özel Polikliniği Kiralama Kozyatağı 700 Etis Lojistik Kiralama Göztepe 650 Mazda Motors Kiralama Maslak 635 Boğaziçi Bilgisayar Kiralama Buyaka 2. Blok Ümraniye 634 Spring NE Kiralama Buyaka 2. Blok Ümraniye 634 Celgene Kiralama Mecidiyeköy 631 Nexans Kablo Kiralama Merter 627 Finansbank Kiralama RönesansBiz Mecidiyeköy Garden Ofis A Blok Safter Binası Levent 625 BBG Reklam ve Prod. (Wanda Digital) Kiralama Ataşehir Büyükhanlı Plaza Ataşehir 606 Herbalife International Kiralama Koza Plaza B Blok Esenler 600 Ontex Tüketim (Canbebe) Kiralama Koza İş Merkezi B Blok Beşiktaş 600 Arup Kiralama Ak Ofis Park C Blok Ümraniye 578 Mobimark Kiralama Mayadrom Etiler 574 Crate&Barrel Kiralama Kanyon Ofis Bloğu Levent 550 Khazanah Nasional Kiralama Metrocity Ofis Kulesi Levent 550 Omya Madencilik Kiralama Metrocity Ofis Kulesi Levent 550 Atradius Kredi Sigortası Kiralama Maya Akar Center B Blok Esentepe 546 Ace Auropean Group Kiralama Trump Towers 2. Kule Mecidiyeköy 541 Boeing Kiralama RönesansBiz Mecidiyeköy Mecidiyeköy 500 Manpower Kiralama RönesansBiz Mecidiyeköy Mecidiyeköy 500 UltraRPM Reklam Pazarlama Kiralama Trump Towers 2. Kule Mecidiyeköy 480 Lego Kiralama Kozyatağı 460 SB & D Kiralama Nida Kule Göztepe Göztepe 450 Nanda Petrol Kiralama Nida Kule Göztepe Göztepe 450 Yapı Kredi Bankası Kiralama Nova Baran İş Merkezi SFO 450 JCR Eurosia Rating Satın Alma Niyazi Bey İş Merkezi Maltepe 440 Bernecker Rainer Kiralama Niyazi Bey İş Merkezi Maltepe 440 IGLO Dondurulmuş Gıda Kiralama Niyazi Bey İş Merkezi Maltepe 440 Daihatsu Türkiye Kiralama Zihni Han - Rıhtım Ofis Tophane 435 KLM / Air France Kiralama Nida Kule Garden Ofis A Blok Merter 431 Ahzan Tekstil Kiralama Buyaka 2. Blok Ümraniye 425 International Paper Kiralama Buyaka 1. Blok Ümraniye 422 Eczacıbaşı Menkul Değerler Kiralama Buyaka 1. Blok Ümraniye 422 Deniz Endüstri Kiralama Buyaka 2. Blok Ümraniye 422 Zenith Shipping Kiralama Key Plaza SFO 420 Noor Capital Kiralama Esentepe 410 Yüksel Karkın Küçük Avukatlık Bürosu Kiralama Kavacık 400 Astoria Kule A Blok Pekiz Plaza Papirus Plaza RönesansBiz Mecidiyeköy Kanyon Ofis Bloğu Akkom Ofis Park 2. Blok 4 Bölgesi Prokon Turizm Kiralama Toirent Mobil Yaşam 390 Destek Hizmetleri 370 Arkema Kimya Kiralama Levent 357 Gama Holding Kiralama Ümraniye 356 ING Bank Kiralama Kağıthane Mecidiyeköy Kiralama Müstakil binalarda kapanan işlemlerin alan büyüklükleri otopark katlarını kapsamamaktadır. KAYNAK: PROPİN Tüm hakları saklıdır. 21 İSTANBUL OFİS PAZARI GERÇEKLEŞEN İŞLEMLER LİSTESİ 20134 Bina Adı Bölgesi Brüt Alan (m2) Spring GIZ Plaza Maslak 350 L & C Navteq Kiralama Spring GIZ Plaza Maslak 350 Peppers & Rogers Kiralama Kozyatağı 350 Gamegos Internet Kiralama Koza Plaza B Blok Esenler 350 MPR Pazarlama Halkla İlişkiler Kiralama Süzer Plaza Taksim 350 Tavros Grup Kiralama Süzer Plaza Taksim 350 CMS Hukuk Bürosu Kiralama Trump Towers Mecidiyeköy 340 Yandex Kiralama İş Kuleleri Levent 327 Adecco Kiralama Papirus Plaza Kağıthane 325 ELS Elektrik Satın Alma Partaş Center Profilo Plaza B Blok Danışman Firma İşlem Türü Mecidiyeköy 322 TLS Lojistik Kiralama Buyaka 3. Blok Ümraniye 310 Pentair-Tyco Srs Teknoloji Kiralama Buyaka 3. Blok Ümraniye 310 Kocaer Haddecilik Kiralama Buyaka 3. Blok Ümraniye 310 Eczacıbaşı E-kart Kiralama Maya Meridien Etiler 300 Landes Bank Kiralama Ataşehir 300 Eczacıbaşı - Baxter Kiralama Kağıthane 252 Stratus Bilişim Kiralama Kanyon Ofis Bloğu Levent 250 Kurt Systems Kiralama Beybi GİZ Plaza Maslak 250 SK & EC Kiralama Yüksel Ofis Binası Papirus Plaza Pegasus Evi Harbiye 250 Russel Reynolds Kiralama Trump Towers 2. Kule Mecidiyeköy 240 Konsina Kiralama Trump Towers 2. Kule Mecidiyeköy 240 Spring Trade Kiralama Göztepe 225 Mallinckrodt Kiralama Kiralama Nida Kule Göztepe Park Plaza Maslak Veko GIZ Plaza Maslak Buyaka 3. Blok Ümraniye 220 ING Emeklilik AYD Alışveriş Merkezi 200 Yatırımcıları Derneği 200 Takasago Turkey Buyaka 3. Blok Ümraniye 200 Esitaş Elektrik Kiralama Buyaka 3. Blok Ümraniye 200 Zwilling Kiralama Buggy Ofis Binası Beşiktaş 185 Mauri Maya Kiralama ITower Bomonti 162 IATA Turizm Kiralama Buyaka 3. Blok Ümraniye 155 Essilor Kiralama Mira Tower Ümraniye 153 Havells Sylvania Kiralama Kiralama Kiralama Kiralama Süzer Plaza Taksim 150 Levent Loft Levent 130 The British Chamber of Commerce of Turkey Singapore Enterprise ITower Bomonti 127 Anadolu Bank Kiralama Maya Akar Center Esentepe 96 KEB Kiralama Regus 1.Levent Levent 62 Dow Jones Kiralama Windowist Maslak 55 Near East Bank Kiralama Levent 193 Levent 40 Statoil Kiralama 4 22 Firma Kiralama Müstakil binalarda kapanan işlemlerin alan büyüklükleri otopark katlarını kapsamamaktadır. www.propin.com.tr KAYNAK: PROPİN 2015 yılı itibariyle 200 bin metrekare kiralanabilir alana ulașacak olan Türkiye’nin önde gelen ofis binaları yatırımcısı “Rönesans Gayrimenkul Yatırım A.Ș.”, 20 yılı așkın inșaat deneyimi ve uluslararası platformda toplam 3.5 milyon metrekarelik ticari gayrimenkul portföyü ile yine Türkiye’nin en önde gelen gayrimenkul oyuncuları arasında bulunuyor. RÖNESANS TOWER KİRALIK RÖNESANSBİZ KÜÇÜKYALI KİRALIK • İstanbul’un en prestijli ofis binası • İstanbul ve Türkiye’nin ilk LEED Platinum adayı kule yapısı • Konsept tasarımda Dünya’nın önde gelen kule tasarımcıları FX FOWLE Architects (Mimari), DeSimone Consulting Engineers (Statik), Cosentini Associates (Mekanik / Elektrik) • İstanbul Finans Merkezi’ne 4 dakika, Metro’ya 10 dakika yürüme mesafesi • 40 toprak üstü, 4 toprak altı olmak üzere 44 katta toplam 45.000 m² kiralanabilir alan • Adalar manzaralı 1.400 m² büyüklükte geniș ofis katları • 250 m²’den bașlayan butik kiralık ofis alanları • Toplantı salonları, restaurant, kafe gibi donatı çözümleri • 2014 3.Çeyrek’te açılıș • Dünya devi BOSCH Gmbh’nin 16.200 m2 (A Blok) ofis alanı kiralaması ile İstanbul ofis pazarında gerçekleștirilen en büyük ön kiralama ișlemi • LEED Gold adayı • Komșusu Rönesans TED Koleji, 5 yıldızlı Rönesans Business Otel projesi ve Rönesans Hilltown AVM projesi ile “Kampüs Ofis” konsepti • E-5 ile doğrudan bağlantı, Metro’ya yürüme mesafesi • 3 blokta toplam 47.000 m² kiralanabilir ofis alanı • Adalar manzaralı 2.500 m² büyüklükte geniș ofis katları • Tüm ofis katlarında manzaralı balkon ve teraslar • Restaurant, kafe, fitness salonu, kuru temizleme gibi donatı çözümleri • 2014 3.Çeyrek’te açılıș ronesanstower@propin.com.tr ronesansbizkucukyali@propin.com.tr RÖNESANSBİZ ATAȘEHİR RÖNESANSBİZ MECİDİYEKÖY • İstanbul Finans Merkezi’ne yakın lokasyonda • Leed Gold Adayı • Atașehir merkezine, TEM ve E-5 Otoyoluna yakın mesafede • Özel araç ve toplu tașımayla güçlü ulașım olanağı • Konumuyla yüksek görünürlük ve reklam potansiyeline sahip • 12 kat toprak üstü, 4 kat toprak altı olmak üzere 16 katta toplam 44.000 m² kiralanabilir alan • 2015 4.Çeyrek’te açılıș Șubat 2013’te açılıșı yapılan RönesansBiz Mecidiyeköy, 6 ay gibi kısa bir sürede tümüyle kiralanmıș ve %100 doluluğa ulașmıștır. A sınıfı ofis binası olan RönesansBiz Mecidiyeköy, 15.000 m² kiralanabilir alana sahip ve LEED Gold sertifikalıdır. Rönesans’ın kurumsal birikim ve kalitesiyle gerçekleșen proje; konumu, güçlü ulașım bağlantıları, akılcı peyzaj çözümleri, sosyal donatıları ve verimli ofis alanlarıyla kurumsal firmaların tercihi olmuștur. Kiracıları arasında Walmart, Adidas, Axa, Nexans, Manpower gibi dünya devi firmalar bulunmaktadır. ronesansbizatasehir@propin.com.tr ronesansbizmecidiyekoy@propin.com.tr KİRALAMAK İÇİN BİZE ULAŞIN www.propin.com.tr 0212 217 8555 PROPIN Yetkili Mal Sahibi Temsilciliği: PROPIN Kiracı ya da Satın Alandan Herhangi Bir Aracılık Ücret Bedeli Talep Etmemektedir. Bu bir ilandır. ÖN KİRALAMA / TALEP TOPLAMA ARACILIK HİZMETLERİ Kullanıcı Danışmanlığı Gayrimenkul Kiralama / Satın Alma Danışmanlığı İhtiyaca Özgü Proje Geliştirme Danışmanlığı Kontrat Yenileme Danışmanlığı Malsahibine Verilen Hizmetler Danışmanlığı Gayrimenkul Pazarlama Danışmanlığı Kontrat Yenileme Danışmanlığı DANIŞMANLIK HİZMETLERİ Piyasa Araştırma Raporları Ofis Fizibilite Raporları Proje Geliştirme Danışmanlığı Büyükdere Caddesi Gökfiliz İş Merkezi No 8 Kat 9 Mecidiyeköy / İstanbul T + 90 212 217 85 55 F + 90 212 217 85 53 info@propin.com.tr www.propin.com.tr