Göster - (KOP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı
Transkript
Göster - (KOP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı
KOP BÖLGESİNDE TARIMSAL EĞİTİM VE YAYIM İHTİYAÇ ANALİZİ 2015-KONYA KOP BÖLGESİNDE TARIMSAL EĞİTİM VE YAYIM İHTİYAÇ ANALİZİ PROJE YÜRÜTÜCÜLERİ ZİR. YÜK. MÜH. MURAT KÜÇÜKÇONGAR DR. MUSTAFA KAN DR. FATİH ÖZDEMİR ZİR. YÜK. MÜH. MEHMET NAİM DEMİRTAŞ ZİR. YÜK. MÜH. OKTAY OKUR PROJE DANIŞMANLARI PROF. DR. CENNET OĞUZ PROF. DR. BÜLENT GÜLÇUBUK PROF. DR. SÜLEYMAN SOYLU DR. ÖZDAL KÖKSAL DR. ARZU KAN 2015-KONYA TEŞEKKÜR Bu araştırmada Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde illerinde 60 ilçede 128 farklı tarımsal kamu kurum kuruluş, sivil toplum örgütü, kooperatif ve birlik yöneticisi 196 kişi ile 470 Tar-gel Personeli, 25 GTHB il müdürlükleri tarımsal yayım personeli ve 34 Özel tarım danışmanı ile yüzyüze görüşülerek yapılan anketler ile bu illerde yapılan çalıştaylar sonucu elde edilen verilerden oluşmaktadır. Çalışmanın yapılması için maddi manevi destek veren Kalkınma Bakanlığı Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi (İdare) Kurucu Başkanı Prof. Dr. Mehmet BABAOĞLU’na, İdare Başkan Vekili İhsan BOSTANCI’ya, İdare Tarım ve Kırsal Kalkınma Koordinatörü Mevlüt PINARKAYA’ya, Planlama ve Proje Geliştirme Koordinatörü Mevlüt VANOĞLU’na, İdare çalışanlarından Taner GÜZEL’e, Mustafa ÖZEN’e Abdullah AKGÜNDÜZ’e, Süleyman ARMAĞAN’a, Hakan ŞAHİN’e, Hasan KALEM’e, Kübra ÇÖMLEKÇİOĞLU’na, Merve ERYILMAZ’a, İdarenin Danışman Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Bayram SADE, Prof. Dr. Nuh BOYRAZ, Prof. Dr Mehmet ZENGİN ve Yrd.Doç.Dr.Mehmet ŞAHİN’e, projemize danışmanlık yapan Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Cennet OĞUZ, Prof. Dr. Süleyman SOYLU ve Dr. Arzu KAN’a, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyeleri Prof.Dr. Bület GÜLÇUBUK ve Dr.Özdal KÖKSAL’a, Bahri DAĞDAŞ Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitü Müdürü Dr. Fatih ÖZDEMİR’e, Bahri DAĞDAŞ Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitü Müdür Vekili Dr. Mustafa KAN’a, Bahri DAĞDAŞ Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitü Müdür Yardımcısı Oktay OKUR’a, Bahri DAĞDAŞ Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitü Müdürlüğü çalışanlarından Mehmet Naim DEMİRTAŞ’a, Dr.Emel ÖZER’e, Kamile GÖZCÜ ÇETİN’e, araştırma anketlerinin yapılmasında yardımcı olan öğrenci arkadaşlarımıza, gerek anket gerekse çalıştayların düzenlenmesinde bizlere yardımcı olan Aksaray Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Bestami ZABUN’a Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube Müdürü Yusuf ÇİÇEK’e, Karaman Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Mehmet ÖZTİRYAKİ’ye, Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube Müdürü Refik KİRAZ’a, Konya Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Seyfettin BAYDAR’a, Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube Müdürü Sadık OTURANÇ’A, Dr. Orhan ERMETİN’e, Niğde Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Murat TÜRKMEN’e, Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube Müdürü Vahap EROL’a, Ziraat Mühendisleri Odası Konya İl Başkanı Celil ÇALIŞ’a, Ziraat Mühendisleri Odası Aksaray İl Temsilcisi Serkan Koray ZEYBEK’e, anket sorularımıza sabırla cevap veren Yöneticilerimize, meslektaşlarıma, Çalıştaylarımıza katılan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Kalkınma Bakanlığı Üst Düzey Yöneticilerine, Öğretim Üyelerine ve manevi desteğini hiç eksik etmeyen eşim Yrd. Doç. Dr. Sezen KÜÇÜKÇONGAR’a tüm proje ekibi adına teşekkür eder, araştırmada elde edilen sonuçların bölgemiz ve Türk tarımına hayırlı sonuçlar getirmesini dilerim. Saygılarımla. 01.03.2015 Zir. Yük.Müh. Murat KÜÇÜKÇONGAR Proje Lideri i ÖNSÖZ KOP Bölgesi, tahıllar başta olmak üzere bitkisel ve hayvansal üretimde Türkiye için stratejik bir öneme sahiptir. Bölgede sulanan alanlardaki bitkisel üretim geliri toplam bitkisel üretim gelirinin yaklaşık %75’ini oluşturmaktadır. Sulu tarım alanlarının su ihtiyacının %56’sı ise yer altı sularından karşılanmaktadır. Ancak aşırı çekimler sebebiyle yeraltı su seviyesinin her geçen gün azalmakta olması, uzun vadede tarımsal üretimi tehdit etmektedir. Bu durum Bölgenin toprak ve su kaynaklarının sürdürülebilirliğinin sağlanması için tarımsal üretim kültüründe önemli bir değişimi zorunlu kılmaktadır. Su temini projelerinin hızla tamamlanması kadar bölgenin sahip olduğu kısıtlı suyu daha verimli ve daha tasarruflu kullanabilmesine imkân sağlayacak, başta arazi toplulaştırması ve tarla içi geliştirme hizmetleri ile kapalı sulama sistemine geçişler olmak üzere; tarım alt yapısının modernleştirilmesine yönelik uygulamaların ivedilikle hayata geçirilmesi bu açıdan büyük önem arz etmektedir. Anılan faaliyetler aynı zamanda KOP Eylem Planının tarımsal değişim stratejisinin altyapı ile ilgili temel taşlarını oluşturmaktadır. Ancak mevcut uygulamalarda suyun tasarruflu kullanılması için alt yapının modernleştirilmesinin tek başına yetersiz kaldığı görülmektedir. Su kaynaklarının etkin kullanılması için üretici eliyle bitki su ihtiyacına göre sulama yapılmasının da sağlanması gerekmektedir. Bu amaçla suyun tasarruflu kullanılması için doğrudan alınacak tedbirlerin yanında su tasarrufu amaçlı çevreci ve koruyucu tarım tekniklerinin de çiftçilerimize aktarılması ve yaygınlaştırılmasına ihtiyaç olduğu aşikârdır. Diğer taraftan ağırlıklı olarak kırsal dezavantajlı alanlarda yürütmekte olduğumuz küçük ölçekli sulama işleri programı (KÖSİP) kapsamında kapalı sulama alt yapısına kavuşturulan ya da yeni sulamaya açılan alanlarda iyi ve organik tarım ağırlıklı etkin bir bitkisel ve hayvansal üretimin teşvik edilerek katma değerin yükseltilmesi Başkanlığımızın orta vadeli hedefleri arasında yer almaktadır. Bunların dışında bölge tarımının önemli bir bölümünü oluşturan kuru tarım ve hayvancılıkta da güncel bilgilerle desteklenen modern uygulamaların yaygınlaştırılması büyük önem arz etmektedir. Diğer sektörlerde olduğu gibi tarımda da uluslararası rekabeti biçimlendiren faktörlerin başında teknoloji üretimi ve nitelikli insan gücü gelmektedir. Doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımının yanında işletmeler arası ilişkiler ve rekabet; ii teknoloji devrimine ayak uydurabilen, yüksek yetenekli, bilgili ve öğrenmeye açık işgücünü zorunlu kılmaktadır. Bu ise ancak ülkelerin insan kaynaklarını iyi planlamaları ve işgücünü bu değerlere uygun olarak yetiştirmeleri ile mümkün olabilmektedir. Çiftçilerimizin de rekabetçi bir ortamda hayatta kalmaları ve ülkemizin gıda güvenliğini sürdürülebilir kılabilmeleri için değişen ekolojik ve ekonomik koşullara hızla ayak uydurmaları, güncel, kullanılabilir ve uygulanabilir bilgileri edinmeleri gerekmektedir. Bu mülahazalar doğrultusunda, KOP Bölgesinin kendine has sorun ve ihtiyaçları önceliğinde bölgemizde gerçekleştirilmekte olan altyapı yatırımlarının tamamlayıcısı olacak bir Tarımsal Eğitim ve Yayım Projesinin gerçekleştirilmesi fikri gündeme gelmiştir. Bölge ve sektördeki paydaşlar ile yapılan istişareler neticesinde olgunlaştırmış olduğumuz KOP Tarımsal Eğitim ve Yayım Projesi (KOP TEYAP), KOP Eylem Planı kapsamına alınmıştır. 2015 yılı Yatırım Programında da yer alan KOP TEYAP, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, üniversiteler, araştırma kurumları, üretici örgütleri ve ilgili diğer kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içerisinde 2015-2018 döneminde hayata geçirilecektir. KOP TEYAP’ın etkin bir şekilde yürütülmesi gayesiyle, sorun odaklı yol haritasını belirlemek için ilk aşamada bölgemizde hâlihazırda yürütülmekte olan tarımsal eğitim ve yayımın mevcut durumunun ve ihtiyaçlarının tespit edilmesi uygun görülmüştür. Bu amaçla “KOP Bölgesinin Tarımsal Eğitim-Yayım İhtiyaç Analizi” araştırması gerçekleştirilmiştir. Geniş tabanlı ve katılımcı bir anlayışla yürütülen kapsamlı bir çalışmanın eseri olan bu rapor ile bölgedeki tarımsal eğitim ve yayım faaliyetleri kapsamında yer alan kurum, kuruluşların ve çiftçi örgütlerinin yönetici ve yayımcı profilini; devlette ve özelde çalışan tarımsal yayımcıların ve çiftçilerin ihtiyaç duydukları eğitim konularını, bölgedeki tarımsal yayımın başarısını artırmaya yönelik stratejiler ve çözüm önerilerini sizlerle paylaşmaktayız. Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından yürütülen kapsamlı ve titiz bir çalışma neticesinde ortaya konulan bu raporun bölgemiz için hayırlı olmasını diliyor, başta Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü olmak üzere bu çalışmada katkısı bulunan tüm kurum, kuruluş, özel ve sivil toplum kesimlerine teşekkür ediyorum. İhsan BOSTANCI KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkan V. iii ÖNSÖZ Tarım sektörü, gelişmişlik düzeyi ne olursa olsun tüm ülkelerin ekonomik hayatlarında önemli bir yere sahiptir. İnsanların beslenmesi için gerekli gıda maddesi ve hammadde üreten bu sektörün ikame kaynağı bulunmamaktadır. Geleceğin en stratejik sektörlerden biri olan tarımda Türkiye, özellikle son 10 yılda yaşadığı değişim ve dönüşüm ile Avrupa’nın en büyük dünyanın ise 7. büyük tarımsal ekonomisine ulaşmayı başarmış ve büyümeye de devam etmektedir. Türkiye’nin artık sadece kendi bölgesinde değil tarımda dünyada söz sahibi ülkeler içerisine gelmesinde uyguladığı tarımsal politikaların önemi büyüktür. Aynı zamanda, Türkiye, sadece tarım alanında değil tüm alanlarda bölgesel yaklaşımları ile uyguladığı kalkınma hamleleri ile tarım başta olmak üzere bir çok alanda gelişme kaydetmiştir. Bunda özellikle KOP (Konya Ovası Projesi), GAP (Güneydoğu Anadolu Projesi), DAP (Doğu Anadolu Projesi) ve DOKAP (Doğu Karadeniz Projesi) Bölge Kalkınma İdarelerinin rolü büyüktür. Bölgesel kalkınma yaklaşımlarında GAP’tan sonra en önemli kalkınma hamlesini oluşturan KOP, bölge olarak 65 bin kilometrekare alanı ile Türkiye'nin yaklaşık %8,5'ini, 3 milyon nüfusu ile de Türkiye nüfusunun yaklaşık %4'ünü oluşturmaktadır. KOP Bölgesi'nin yaklaşık 3 milyon hektar tarım arazisi varlığı, Türkiye tarım arazisi varlığının %12,4'üne karşılık gelmekte olup; tarım sektörü bölgenin ana sektörü konumundadır. KOP Bölge Kalkınma İdaresinin bölge için hazırladığı Eylem Planı ile tarımın bölge için ne kadar önemli bir sektör olduğunu göstermesi açısından önemlidir. Bu Eylem Planı ile başta tarımın en önemli sorunu olan su probleminin çözümüne yönelik geliştirdiği stratejiler ve yapmış olduğu sulama tesisi yatırımları ile bölgede tarımsal potansiyelin ve tarımsal verimliliğin arttırılması yönünde önemli hizmetler sunduğu ve sunmaya devam edeceği görülmektedir. Gerek bitkisel üretim, gerekse hayvancılık alanında Türkiye’nin en önemli tarımsal üretim merkezlerinden biri olan KOP Bölgesi, hem bu potansiyelini arttırmak ve hem de bölge insanının refahını sağlayacak yatırımlara ihtiyaç duymaktadır. Bölgede yapılan kamu yatırımlarını yaklaşık %25’ini alan tarım sektörünün geliştirilmesi beklenen amaçlara ulaşma açısından önemlidir. Tarımsal üretimde verimliliğin ve kaynak kullanım etkinliğinin arttırılması için ise tarımsal eğitim ve yayım faaliyetlerinin daha etkin ve yoğun yapılması gerekmektedir. Özellikle tarımsal eğitim ve yayım çalışmalarında ihtiyaçların önceden tespit edilerek bir kaynak kullanım iv planlamasının yapılması KOP Eylem Planı’nda istenilen hedeflere ulaşmada önem arz etmektedir. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’ne bağlı Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından yürütülen bu çalışmanın en önemli amacı; KOP Eylem Planı çerçevesinde tarımsal eğitim ve yayım faaliyetlerinin yürütüleceği ve öncelikli ar-ge çalışma konularının neler olduğunun belirleneceği bir ihtiyaç analizi çalışması yürütmektir. Bölgede özellikle bitki ve hayvan ıslahı çalışmaları ile birlikte kuraklık başta olmak üzere iklim değişikliği konusunda önemli çalışmaları bulunan Enstitümüz tarafından yapılan bu çalışma ile bölgede tarım sektöründe kalkınmayı sağlayacak yatırımların yönlendirilmesine büyük katkı sağlanacağı düşünülmektedir. Bu vesile ile başta proje yürütücüsü olan Enstitümüzün proje koordinatörü Zir. Yük. Müh. Murat KÜÇÜKÇONGAR ve ekibine, proje sahibi KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı’na, araştırmanın yürütülmesinde önemli emekleri olan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın kurum ve kuruluşlarına ve bölgemizde araştırmamıza destek veren tüm resmi kurum ve kuruluşlara, üniversitelere, yerel yönetimlere, STK temsilcilerine, Odalara, Birliklere, Kooperatiflere, Derneklere, özel sektör kuruluşlarına ve bireysel olarak çalışan sertifikalı tarım danışmanlarına teşekkürü borç bilmekteyim. Yapılan bu çalışmanın ülkemize ve bölgemize hayırlı olmasını diler saygılar sunarım. Dr. Mustafa KAN Bahri Dağdaş UTAEM Enstitü Müdürü v İÇİNDEKİLER A TEŞEKKÜR B ÖNSÖZ iii C İÇİNDEKİLER vi D KISALTMALAR DİZİNİ viii E ÇİZELGELER LİSTESİ ix F ÖZET xxv G ABSTRACT xxv 1. GİRİŞ 1 1.1 Araştırmanın Önemi ve Amacı 3 2. MATERYAL VE YÖNTEM 2.1 Materyal 5 2.2 Yöntem ve Kavramsal Çerçeve 5 3. KOP BÖLGESİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER 3.1 Tarihi ve Coğrafi Konumu 19 3.2 İklim ve Bitki Örtüsü 21 3.3 Nüfus Durumu 23 3.4 Eğitim Durumu 25 3.5 Bölgenin Arazi- Su Varlıkları ve Kullanım Durumları 27 3.6 Bitkisel Üretim Durumu 28 3.7 Hayvansal Üretim Durumu 33 4. TARIMSAL YAYIMIN VE EĞİTİMİN ÖNEMİ 4.1 Tarımsal Yayımın Önemi 37 4.2 Yeniliklerin Benimsenmesi ve Önderlerin Önemi 38 4.3 Tarımsal yayım Eğitiminde Tarım Danışmanlarının Önemi 41 5 ARAŞTIRMA BULGULARI 5.1. Yöneticilere İlişkin Araştırma Bulguları 43 5.2 Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline İlişkin Araştırma Bulguları 94 5.3 Sertifikalı Tarım Danışmanlarına İlişkin Araştırma Bulguları i vi 193 5.4 5.4.1 5.4.2 5.4.3 5.4.4 KOP Bölgesi’nde Yürütülen Tarımsal Eğitim ve Yayım İhtiyaç Analizi Çalıştaylarından Elde Edilen Bulgular Tarımsal eğitim-yayım hizmetleri açısından KOP Bölgesi’nin genel durumu; güçlü yönler-zayıf yönler-stratejiler (SWOT Analizi) KOP Bölgesi’nde tarımsal eğitim ve yayım konusunda ortaya çıkan başlıca sorunlar KOP Bölgesi’nde tarımsal eğitim ve yayım hizmetlerinin altyapısını güçlendirmeye yönelik öneriler KOP Bölgesi’nde kurum - kuruluşlarda ve özel sektörde çalışan teknik personeller için gerekli eğitim konuları 260 263 290 304 322 5.4.5 KOP Bölgesi’nde çiftçiler için gerekli eğitim konuları 6. SONUÇ ve ÖNERİLER 6.1. Yöneticilerle İlgili Sonuç ve Öneriler 6.2. Tarımsal Yayım Sonuçları 6.3. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına İlişkin Sonuç ve Öneriler 338 6.4 KOP Bölgesi’nde tarımsal eğitim başarısını arttırmaya yönelik öneriler 341 6.4.1 Tarımsal Yayım Politikası Açısından 343 6.4.2. Tarımsal Yayım Personeli Açısından 344 6.4.3. Tarımsal Yayım Araç ve Ekipman Açısından 344 6.4.4. Tarımsal Yayım-Üretici Örgütleri/Üretici Bağı Açısından 345 6.5. KOP Bölgesi Çiftçilerine Verilecek Eğitim Konuları 6.5.1. Aksaray İli Çiftçilerine Verilecek Eğitim Konuları 346 6.5.2 Karaman İli Çiftçilerine Verilecek Eğitim Konuları 347 6.5.3 Konya İli Çiftçilerine Verilecek Eğitim Konuları 348 6.5.4 Niğde İli Çiftçilerine Verilecek Eğitim Konuları 349 7. KAYNAKLAR 351 8. EKLER 353 Uzmanlarının 328 ve vii 324 Tar-Gel ve Personelinin yayım Anket hizmetlerinin 333 KISALTMALAR GTHB : Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı KOP : Konya Ovası Projesi KOPTEYAP : KOP Tarımsal Eğitim ve Yayım Projesi KHK : Kanun Hükmünde Kararname TYD : Tarımsal Yayım ve Danışmanlık TÜİK : Türkiye İstatistik Kurumu TYUAP : Tarımsal Yayım ve Uygulamalı Araştırma Projesi ÖÇP : Önder Çiftçi Projesi Tar-Gel : Tarımsal Yayımı Geliştirme Projesi EYYDB : Eğitim Yayım ve Yayınlar Dairesi Başkanlığı viii ÇİZELGE VE GRAFİK LİSTESİ SAYFA NO Çizelge 2.2.1. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Yönetici Anket Sayısı Çizelge 2.2.2. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Tar-Gel Personeli Anket Sayısı Çizelge 2.2.3. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Özel Tarım Danışmanı Anket Sayısı 6 6 7 Çizelge 2.3.1. 2009-2014 Yılları Arasında Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Desteğinden Yararlanan Tarımsal İşletme ve Danışman Sayıları ile Ödenen 18 Destek Miktarları Çizelge 3.1.1. KOP Bölge İlleri ile Türkiye Yüzölçümü Karşılaştırılması 19 Çizelge 3.1.2. KOP Bölgesi İllerinin İlçe, Belediye ve Köy Sayısı (2013) 19 Çizelge 3.2.1.KOP Bölgesi’nde Mevcut Sulanan Alan (Hektar) 22 Çizelge 3.2.2.KOP Bölgesi Tarım Havzaları 23 Çizelge 3.3.1.KOP Bölgesi Nüfusunun İllere Göre Dağılımı (2009-2013) 23 Çizelge 3.3.2.KOP Bölgesi Nüfusunun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı (2013) Çizelge 3.3.3. KOP Bölgesi'nde Şehirleşme Oranı ve Nüfus Yoğunluğu(2012-2013) Çizelge 3.4.1.KOP Bölgesi ve Türkiye Karşılaştırmalı Okur-Yazar Durumu (2013) Çizelge 3.4.2.KOP Bölgesi İlleri ve Türkiye Okul, Şube ve Öğretmen Başına Düşen Öğrenci Sayıları (2013-2014) Çizelge 3.4.3.KOP Bölgesi İllerinde Eğitim Seviyesine Göre Derslik Başına Düşen Öğrenci Sayısı (2013-2014) Çizelge 3.4.4. Öğretim Yılına Göre KOP Bölgesi'nde İllere Göre Okullaşma Oranı(%) Çizelge 3.4.5.KOP İllerinde Yüksek Öğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretim Elemanı Sayısı (2012) 24 24 25 25 26 26 26 Çizelge 3.5.1.KOP Bölgesi’nde Yer Alan İllerin Tarıma Elverişli Alan Miktarı 27 Çizelge 3.5.2.Türkiye ve KOP Bölgesi Tarım Alanlarının Kullanım Şekilleri 28 ix Çizelge 3.6.1.KOP Bölgesi 2013 Yılı Tarla Bitkileri Üretiminde (ton) Öne Çıkan Bitkiler Çizelge 3.6.2.KOP Bölgesi 2013 Yılında Tarla Bitkileri Ekim Alanında (da) Öne Çıkan Bitkiler Çizelge 3.6.3.KOP Bölgesi 2013 Yılında Tarla Bitkileri Veriminde (kg/da) Öne Çıkan Bitkiler 29 30 31 Çizelge 3.6.4. KOP Bölgesi’nde Bazı Meyvelerin Dikili Alanları (da) 32 Çizelge 3.6.5.KOP Bölgesi’nde Bazı Meyvelerin Üretim Miktarları (ton) 32 Çizelge 3.7.1. KOP Bölgesi ve Türkiye Büyükbaş Sağılan Hayvan Sayısı (2013 33 Çizelge 3.7.2.KOP Bölgesi ve Türkiye'de Küçükbaş Hayvan Varlığı (2013) 33 Çizelge 3.7.3. KOP Bölgesi'nde Kümes Hayvanı Varlığı (2013) 34 Çizelge 3.7.4.KOP Bölgesi'nde Arıcılık (2013) 34 Çizelge 3.7.5. KOP Bölgesi'nde Tek Tırnaklılar Varlığı (2013) 34 Çizelge 3.7.6. KOP Bölgesi ve Türkiye Büyükbaş Sağılan Hayvan Sayısı (2013) Çizelge 3.7.7.KOP Bölgesi ve Türkiye Büyükbaş Hayvanlardan Elde Edilen Süt Miktarı (2013) Çizelge 3.7.8.KOP Bölgesi ve Türkiye Küçükbaş Sağılan Hayvan Sayısı (2013) Çizelge 3.7.9.KOP Bölgesi ve Türkiye Küçükbaş Elde Edilen Süt Miktarı (2013) 35 35 36 36 Çizelge 5.1.1. Yöneticilerin Cinsiyetlere Göre Oransal Dağılımı (%) 43 Çizelge 5.1.2. Yöneticilerin Ortalama Yaşı 43 Çizelge 5.1.3. Yöneticilerin Eğitim Durumu Dağılımı (%) 45 Çizelge 5.1.4. Yöneticilerin Tarım meslek Liselerinden Mezun Olma Durumu Dağılımı (%) Çizelge 5.1.5.a. Aksaray ilinde Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun Olma Durumu Dağılımı (%) 46 47 Çizelge 5.1.5.b. Karaman ilinde Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun Olma Durumu Dağılımı (%) 47 x Çizelge 5.1.5.c. Konya ilinde Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun Olma Durumu Dağılımı (%) Çizelge 5.1.5.d. Niğde ilinde Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun Olma Durumu Dağılımı (%) Çizelge 5.1.5.e. Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun Olma Durumu Dağılımı (%) Çizelge 5.1.6. Yöneticilerin Yaşadığı Yer Durumu Dağılımı (%) Çizelge 5.1.7. Yöneticilerin Ortalama Yöneticilik Yapma Durumu Dağılımı (YIL) 48 49 50 51 52 Çizelge 5.1.8. Yöneticilerin Yabancı Dil Bilme Durumu Dağılımı (%) 52 Çizelge 5.1.9.a. Yöneticilerin İnternet Kullanma Durumu Dağılımı (%) 53 Çizelge 5.1.9.b. Yöneticilerin Günde Ortalama İnternet Kullanma Süresi (saat) Çizelge 5.1.10. Yöneticilerin Bilişim Teknolojilerini Kullanım Seviyesi Durumu Dağılımı Çizelge.5.1.11 Yöneticilerin Mesleki Örgütlere Üye Olma Durumu Dağılımı (%) Çizelge 5.1.12. Yöneticilerin İlgili Bakanlıkta Çalışma Süresi (Yıl) Çizelge.5.1.13 Yöneticilerin Mesleki Yayınlara Abone Olma Durumu Dağılımı (%) Çizelge 5.1.14. Yöneticilerin Mesleki Yayınları Okuma Sıklığı Durumu Dağılımı (%) Çizelge.5.1.15 Yöneticilerin Son 2 yıl içerisinde Mesleki Eğitim Alma Durumu Dağılımı (%) Çizelge 5.1.16.a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları Toplantı Türlerinin Dağılımı (%) Çizelge 5.1.16.b. Karaman İlinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları Toplantı Türlerinin Dağılımı (%) Çizelge 5.1.16.c. Konya İlinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları Toplantı Türlerinin Dağılımı (%) Çizelge 5.1.16.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları Toplantı Türlerinin Dağılımı (%) xi 53 53 54 54 55 56 57 58 58 58 59 Çizelge 5.1.16.e. KOP Bölgesinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları Toplantı Türlerinin Dağılımı (%) Çizelge 5.1.17. Araştırma Bölgesinde Personel Dağılımı (Kişi) Çizelge 5.1.18. a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının Dağılımı (%) Çizelge 5.1.18.b. Karaman İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının Dağılımı (%) Çizelge 5.1.18.c. Konya İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının Dağılımı (%) Çizelge 5.1.18.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının Dağılımı (%) Çizelge 5.1.18.e.KOP Bölgesinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının Dağılımı (%) Çizelge 5.1.19.a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin Dağılımı (%) Çizelge 5.1.19.b. Karaman İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin Dağılımı (% Çizelge 5.1.19.c. Konya İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin Dağılımı (%) Çizelge 5.1.19.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin Dağılımı (%) Çizelge. 20.e. KOP Bölgesinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin Dağılımı (%) Çizelge 5.1.20. a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına Ulaşma Yollarının Dağılımı (%) Çizelge 5.1.20. b. Karaman İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına Ulaşma Yollarının Dağılımı (%) Çizelge 5.1.20.c. Konya İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına Ulaşma Yollarının Dağılımı (%) Çizelge 5.1.20.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına Ulaşma Yollarının Dağılımı (%) Çizelge 5.1.20.e KOP Bölgesinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına Ulaşma Yollarının Dağılımı (%) xii 59 59 60 60 61 61 62 62 63 63 64 64 65 65 66 66 67 Çizelge 5.1.21.a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını Çözme yaklaşımlarının Dağılımı(%) Çizelge 5.1.21.b. Karaman İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını 68 Çözme yaklaşımlarının Dağılımı(%) Çizelge 5.1.21.c. Konya İlinde 67 Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını Çözme 68 yaklaşımlarının Dağılımı(%) Çizelge 5.1.21.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını Çözme 68 yaklaşımlarının Dağılımı(%) Çizelge 5.1.21.e. KOP Bölgesinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını 69 Çözme yaklaşımlarının Dağılımı(%) Çizelge 5.1.22 Yöneticilere Göre Çiftçilerin Kurum-Kuruluşları ile İletişim 69 Düzeyleri Çizelge 5.1.23 Yöneticilere Göre Tarımsal Yayım Personelinin Yeterlilik 69 Düzeyleri Çizelge 5.1.24.a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarını 70 Belirleme Durumları (%) Çizelge 5.1.24.b.Karaman İlinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarını 70 Belirleme Durumları (%) Çizelge 5.1.24.c. Konya İlinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarının 71 Belirleme Durumları (%) Çizelge 5.1.24.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarının 71 Belirleme Durumları (%) Çizelge 5.1.24.e. KOP Bölgesinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarının Belirleme Durumları (%) 72 Çizelge 5.1.25. Çiftçiye En Uygun Bilgi Verme Yöntemleri (%) 72 Grafik 5.1.1. Aksaray ilinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) 73 Grafik5.1.2. Aksaray ilinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) 73 Grafik 5.1.3. Karaman ilinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) 74 Grafik 5.1.4. Karaman ilinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) xiii 74 Grafik 5.1.5. Konya ilinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(% 75 Grafik 5.1.6. Konya ilinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) 75 Grafik 5.1.7. Niğde ilinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) 76 Grafik 5.1.8. Niğde ilinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) 76 Grafik 5.1.9. KOP Bölgesinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) 77 Grafik 5.1.10. KOP Bölgesinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) 77 Grafik 5.1.11 Tarım Ürünlerinde Çeşit Seçimi ile ilgili eğitimin Gerekliliği (%) 78 Grafik 5.1.12 Toprak İşleme Yöntemleri ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 78 Grafik 5.1.13.Bitki Koruma ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 79 Grafik 5.1.14.Sulama Teknikleri ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 79 Grafik 5.1.15.Gübre ve gübreleme teknikleri ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 80 Grafik 5.1.16.Hayvan Besleme ve bakım ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 80 Grafik 5.1.17.Sürü yönetimi ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 81 Grafik 5.1.18.Damızlık hayvan seçimi ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 81 Grafik 5.1.19.Hayvan Hastalıkları ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 82 Grafik 5.1.20.Pazarlama ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 82 Grafik 5.1.21.Organik Tarım ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 83 Grafik 5.1.22.Tarımsal Desteklemeler ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 83 Grafik 5.1.23.Besin Hijeni ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 84 Grafik 5.1.24.Koruyucu Tarım Teknikleri ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 84 Grafik 5.1.25.Genetik Kaynakların Korunması ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 85 Çizelge 5.1.26.a. Yöneticilerin Yaptıkları İş Hakkında Düşüncelerinin Dağılımı (%) 86 Çizelge 5.1.26.b. Yöneticilerin Yaptıkları İş Hakkında Düşüncelerinin Dağılımı (%) 86 xiv Çizelge 5.1.26.c. Yöneticilerin Yaptıkları İş Hakkında Düşüncelerinin Dağılımı (%) Çizelge 5.1.27.a. 87 Yöneticilerin Birlikte Çalıştıkları Kişiler Hakkında Düşüncelerinin Dağılımı (%) Çizelge 5.1.27.b. Yöneticilerin 87 Birlikte Çalıştıkları Kişiler Hakkında Düşüncelerinin Dağılımı (%) Çizelge 5.1.27.c. Yöneticilerin 88 Birlikte Çalıştıkları Kişiler Hakkında Düşüncelerinin Dağılımı (%) 88 Çizelge 5.1.28.a. Yöneticilere Göre İşyeri Terfi İmkanları Hakkında Düşüncelerinin Dağılımı (%) 89 Çizelge 5.1.28.b. Yöneticilere Göre İşyeri Terfi İmkanları Hakkında Düşüncelerinin Dağılımı (%) 89 Çizelge 5.1.29.a. Yöneticilerin Çalışmakta Oldukları İşleri Hakkında Düşüncelerinin Dağılımı (%) 90 Çizelge 5.1.29.b. Yöneticilerin Çalışmakta Oldukları İşleri Hakkında Düşüncelerinin Dağılımı (%) Çizelge 5.1.30.a. Yöneticilerin 90 Almış Oldukları Maaşları Hakkında Düşüncelerinin Dağılımı (%) Çizelge 5.1.30.b. Yöneticilerin 91 Almış Oldukları Maaşları Hakkında Düşüncelerinin Dağılımı (%) Çizelge 5.1.31.a. Yöneticilerin 91 Yaptıkları İşler Hakkında Genel Düşüncelerinin Dağılımı (%) Çizelge 5.1.31.b. Yöneticilerin 92 Yaptıkları İşler Hakkında Genel Düşüncelerinin Dağılımı (%) Çizelge 5.1.31.c. Yöneticilerin 92 Yaptıkları İşler Hakkında Genel Düşüncelerinin Dağılımı (%) 93 Çizelge 5.2.1. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeli Sayısı 94 Çizelge 5.2.2. KOP Bölgesi’nde İllere Göre Tar-Gel Personeli Dağılımı 95 Çizelge 5.2.3. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaşı (%) 96 Çizelge 5.2.4. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Medeni Durumu (%) 96 xv Çizelge 5.2.5.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Eşinin Mesleği (%) 98 Çizelge 5.2.5.b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Eşinin Mesleği (%) 99 Çizelge 5.2.6. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaşadığı Yer (%) 100 Çizelge 5.2.7. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Eğitim Durumu (%) 101 Çizelge 5.2.8. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Ziraat Meslek Lisesi/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev Ekonomisi Meslek Lisesi Eğitim Kurumlarından Birinden Mezun Olma Durumu (%) 102 Çizelge 5.2.9. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Mezun Oldukları Lisans Bölümleri (%) 104 Çizelge 5.2.10. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yabancı Dil Bilme Durumları (%) 105 Çizelge 5.2.11. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yabancı Dil Bilme Durumları (%) Çizelge 5.2.12. Tarımsal Yayım 106 Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Üniversitede Ziraat Mühendisliği/Veteriner Hekimliğini Tercih Etme Sıraları (Sıra No) 107 Çizelge 5.2.13. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bilişim Teknolojilerini (Bilgisayar, cep telefonu, internet vb.) Kullanım Seviyeleri (110 Puan) 108 Çizelge 5.2.14. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin İnternet Kullanım Durumları (%) 109 Çizelge 5.2.15. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Günlük Ortalama İnternet Kullanım Saatleri (Saat) 110 Çizelge 5.2.16. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yurtdışına Çıkma Durumları (%) 111 Çizelge 5.2.17. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yurtdışına Çıkma Nedenleri (%) 112 xvi Çizelge 5.2.18. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaş ve Mesleki Deneyimleri 114 Çizelge 5.2.19. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Özel Sektör Deneyimleri (%) 115 Çizelge 5.2.20. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Mesleki Örgütlere Üye Olma Durumu (% 116 Çizelge 5.2.21. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Üye Oldukları Mesleki Örgütler (%) 117 Çizelge 5.2.22. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Mesleki Süreli Yayınlara Abone Olma Durumu (%) 118 Çizelge 5.2.23. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Mesleki Süreli Yayınları Okuma Sıklığı (%) 119 Çizelge 5.2.24. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Günlük Yaşamını Olumsuz Etkileyen Unsurlar (%) 120 Çizelge 5.2.25. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Kurumda Çalışmak İstedikleri Statülerin Dağılımı (%) 122 Çizelge 5.2.26. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çalıştıkları Kurumdaki Sosyal İmkanlar Konusundaki Düşünceleri (%) 123 Çizelge 5.2.27a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) 125 Çizelge 5.2.27.b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) 126 Çizelge 5.2.27.c. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) 127 Çizelge 5.2.27.d. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) 128 Çizelge 5.2.27.e. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) 129 Çizelge 5.2.27.f. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) 130 Çizelge 5.2.28. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Terfi Olanakları Hakkındaki Düşünceleri (%) 132 xvii Çizelge 5.2.29. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Aldıkları Ücret Hakkındaki Düşünceleri (%) 133 Çizelge 5.2.30.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Birlikte Olduğu Kişiler Hakkındaki Düşünceleri (%) 135 Çizelge 5.2.30.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Birlikte Olduğu Kişiler Hakkındaki Düşünceleri (%) 136 Çizelge 5.2.31.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yöneticiler Hakkındaki Düşünceleri (%) 138 Çizelge 5.2.31.b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yöneticiler Hakkındaki Düşünceleri (%) 139 Çizelge 5.2.32. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Kendini Geliştirme Durumları (%) 140 Çizelge 5.2.33. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Eğitim ve Toplantı Türleri (%) 142 Çizelge 5.2.34.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Eğitim ve Toplantı Konuları (%) 143 Çizelge 5.2.34.b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Eğitim ve Toplantı Konuları (%) 144 Çizelge 5.2.35. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Son 2 Yıl İçinde Kendine Geliştirme Amaçlı Katıldıkları Eğitim ve Toplantıların Faydalılık Durumları (%) 145 Çizelge 5.2.36. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgede Çalışma Süreleri (Yıl) 146 Çizelge 5.2.37. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgede Çiftçiler İle Görüşme Sıklığı (%) 147 Çizelge 5.2.38.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Yayım Çalışmalarının Dağılımı (%) 150 Çizelge 5.2.38.b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Yayım Çalışmalarının Dağılımı (%) 151 Çizelge 5.2.38.c. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Yayım Çalışmalarının Dağılımı (%) 152 Çizelge 5.2.38.d. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Yayım Çalışmalarının Dağılımı (%) xviii 153 Çizelge 5.2.39. Çiftçilerin Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinden İstedikleri Tarımsal Yayım Konuları 154 Çizelge 5.2.40.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Göre Bölge Tarımının Genel Sorunları (%) 155 Çizelge 5.2.40.b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Göre Bölge Tarımının Genel Sorunları (%) 156 Çizelge 5.2.40.c. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Göre Bölge Tarımının Genel Sorunları (%) 157 Çizelge 5.2.41. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çiftçiler İle Görüşme Alanları (%) 158 Çizelge 5.2.42. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Çiftçi Sorunlarının Ulaşma Şekli (%) 160 Çizelge 5.2.43. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çiftçi Sorunlarını Çözme Şekli (%) 162 Çizelge 5.2.44. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Tarımsal Yayım Çalışmalarında Kullandıkları Yayım Yöntemleri (%) 164 Çizelge 5.2.45. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bilgi Kaynakları (%) 165 Çizelge 5.2.46. Tarımsal Yayım Personelinin Çiftçi İle İletişim Durumları (Puan) 166 Çizelge 5.2.47. Çiftçilerin İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri İle İletişim Kurma Durumları (Puan) 167 Çizelge 5.2.48. Tarımsal Yayım Personeli Olarak Mesleki Yeterlilik Düzeyi (Puan) 168 Çizelge 5.2.49. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Mesai Dağılımı(%) 169 Çizelge 5.2.50. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline göre Bölgede Tarımsal Yayım Programlarının Hazırlanış Şekli (%) 172 Çizelge 5.2.51. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Göre Bölgede Tarımsal Yayım Hizmetini Engelleyen Unsurlar (%) 173 Çizelge 5.2.52. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Tarımsal Yayım Hizmetlerinde Toplumsal Cinsiyet Dengesine Dikkat Etme Durumları (%) 174 xix Çizelge 5.2.53. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bitki Su İhtiyacına Göre Sulama Programı Yapma Durumları (%) 176 Çizelge 5.2.54. Bitki Su İhtiyacına Göre Sulama Programı Yapan Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bunu Tarımsal Yayımda Kullanma Durumları (%) 176 Çizelge 5.2.55. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Koruyucu Tarım Sistemlerini Bilme Durumları (%) 177 Çizelge 5.2.56. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgedeki Tarımsal Yayım Hedef Konuları Hakkındaki Düşünceleri (%) 178 Çizelge 5.2.57a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Kendisi İçin Gerekli Eğitim Programları Dağılımı (%) 179 Çizelge 5.2.58.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Diğer Tarımsal Yayım Personeli İçin İstediği Gerekli Eğitim Programları Dağılımı (%) 182 Çizelge 5.2.58.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Diğer Tarımsal Yayım Personeli İçin İstediği Gerekli Eğitim Programları Dağılımı (%) 183 Çizelge 5.2.59.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Genel Durum Değerlendirmeleri (%) 185 Çizelge 5.2.59.b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Genel Durum Değerlendirmeleri (%) Çizelge 5.2.60. Tarımsal Yayım 186 Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çalışmalarında İşbirliği Yaptıkları Kurum ve Kuruluşların Dağılımı (%) 187 Çizelge 5.2.61. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çalıştığı Kurumda Memnuniyeti Belirleyen En Önemli Unsurların Dağılımı (%) 190 Çizelge 5.2.62. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgedeki Tarımsal Yayım Konusunda Tutum ve Davranışları (%) 191 Çizelge 5.3.1. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Sertifikalı Tarım Danışmanı Anket Sayısı 194 Çizelge 5.3.2. KOP Bölgesinde Sertifikalı Tarım Danışmanları 194 Çizelge 5.3.3. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Cinsiyet Durumu (%) 195 Çizelge 5.3.4. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Cinsiyetlerine Göre Yaşları 195 Çizelge 5.3.5. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Medeni Durumu (%) 195 xx Çizelge 5.3.6. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Eşlerinin Meslek Durumu (%) 196 Çizelge 5.3.7. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaşadığı Yer (%) 196 Çizelge 5.3.8. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Eğitim Durumu (%) 197 Çizelge 5.3.9. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Ziraat Meslek Lisesi/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev Ekonomisi Meslek Lisesi Kurumlarından Birinden Mezun Olma Durumu (%) 197 Çizelge 5.3.10. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Ön Lisans ve Lisans Mezuniyet Bölümleri (%) 198 Çizelge 5.3.11. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yabancı Dil Bilme Durumları (%) 199 Çizelge 5.3.12. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yabancı Dil Bilme Durumları (%) 200 Çizelge 5.3.13. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bilişim Teknolojilerini Kullanabilme Durumları (Puan) 201 Çizelge 5.3.14. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Günde Kullandıkları İnternet Saati (Saat) 201 Çizelge 5.3.15. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Özel Sektörde Çalışma Süreleri (Mesleki Deneyim) (Yıl) 202 Çizelge 5.3.16. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Özel Sektör Deneyimleri (%) 202 Çizelge 5.3.17. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Kamu Deneyimleri (%) 203 Çizelge 5.3.18. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Kamu Deneyimlerini Elde Ettiği Kamu Kurum ve Kuruluşları (%) 203 Çizelge 5.3.19. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yurtdışına Çıkma Durumları (%) 204 Çizelge 5.3.20. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yurtdışına Çıkma Nedenleri (%) 204 Çizelge 5.3.21. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Mesleki Örgütlere Üye Olma Durumları (%) 205 xxi Çizelge 5.3.22. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Üye Oldukları Mesleki Örgütler (%) 206 Çizelge 5.3.23. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Mesleki Süreli Yayınlara Abone Olma Durumu (%) 207 Çizelge 5.3.24. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Mesleki Süreli Yayınları Okuma Sıklığı (%) 207 Çizelge 5.3.25 Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Günlük Yaşamlarına Etki Eden Unsurların Dağılımı(%) 209 Çizelge 5.3.26. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Kendilerini Geliştirme Davranışları (%) 210 Çizelge 5.3.27. Son 2 Yıl İçinde Sertifikalı Tarım Danışmanı Başına Katıldıkları Eğitim Türlerinin Sayısı (Adet) 211 Çizelge 5.3.28. Son 2 Yıl İçinde Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Katıldıkları Eğitim Programları (Adet) 212 Çizelge 5.3.29. Son 2 Yıl İçinde Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Katıldıkları Eğitim Programları Faydalılık Durumu (Adet) 213 Çizelge 5.3.30. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bölgede Görev Yapma Süreleri (Yıl) 214 Çizelge 5.3.31. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bölgede Hizmet Verdikleri Üretici Bilgileri 215 Çizelge 5.3.32. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Hizmet Verilmesi Gereken Üretici Sayısı ve Özellikleri 216 Çizelge 5.3.33. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalıştıkları Çiftçileri Belirleme Şekilleri (%) 217 Çizelge 5.3.34. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalıştıkları Çiftçiler İle Görüşme Sıklığı (%) 218 Çizelge 5.3.35. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalıştıkları Çiftçiler İle Görüşme Yerlerinin Dağılımı 219 Çizelge 5.3.36. Çiftçilerin Sorunlarının Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Ulaşma Şekilleri (%) 220 Çizelge 5.3.37. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çiftçilerin Sorunlarını Çözme Şekiller 221 xxii Çizelge 5.3.38. Çiftçilerin Sertifikalı Tarım Danışmanlarından Öncelikli İstedikleri Bilgiler (%) 223 Çizelge 5.3.39. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Aynı Çiftçi İle Çalışma Sıklığı (%) 224 Çizelge 5.3.40. Sertifikalı Tarım Danışmanlarından Aynı Bölgede Çalışma Sıklığı (%) 225 Çizelge 5.3.41. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bölgedeki Tarımsal Yapıyı Tanıma Durumu (%) 225 Çizelge 5.3.42. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Bölgedeki Tarımın Temel Sorunları (%) Çizelge 5.3.43. 227 Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Danışmanlığa Başlamadan Önce Eğitim Alma Durumları (%) ve Eğitim Süreleri (Saat) Çizelge 5.3.44. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının 228 Danışmanlığa Başlamadan Önce Eğitim Aldıkları Konular (%) 229 Çizelge 5.3.45. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının İlgili Yönetmeliği Yeterli Bulma Durumları (%) 230 Çizelge 5.3.46. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının İlgili Yönetmeliği Yeterli Bulmama Nedenleri 231 Çizelge 5.3.47. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Kendilerinin Eğitim Alması Gereken Konular 232 Çizelge 5.3.48. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Diğer Tarım Danışmanlarının Eğitim Alması Gereken Konular 234 Çizelge 5.3.49. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Bölgedeki Yayım Faaliyetlerindeki Başarısı (%) 236 Çizelge 5.3.50. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Bölgedeki Yayım Faaliyetlerindeki Başarılı Oldukları Konuların Dağılımı (%) 236 Çizelge 5.3.51. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının En Fazla Eksikliğini Hissettiği Eğitim Konuları (%) 239 Çizelge 5.3.52. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının En Fazla Eğitim Almak İstediği Konular (%) 240 Çizelge 5.3.53. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının En Fazla Eğitim Almak İstediği Kişisel Gelişim Konuları (%) 241 xxiii Çizelge 5.3.54. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Son 6 Ay İçinde İş Değiştirme Düşünceleri (%) 242 Çizelge 5.3.55. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bitki Su İhtiyacına Göre Program Yapabilme Durumları (%) Çizelge 5.3.56. Sertifikalı Tarım 243 Danışmanlarının Koruyucu Tarım Uygulamalarını Bilme Durumları (%) Çizelge 5.3.57. Sertifikalı Tarım 243 Danışmanlarının Bölgedeki Bilgi Kaynaklarının Dağılımı (%) 244 Çizelge 5.3.58.a. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Tutum ve Davranışları (%) 246 Çizelge 5.3.58.b. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Tutum ve Davranışları (%) 247 Çizelge 5.3.59.a. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) 249 Çizelge 5.3.59.b. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) 250 Çizelge 5.3.59.c. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) 251 Çizelge 5.3.59.d. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) 252 Çizelge 5.3.59.e. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) 253 Çizelge 5.3.59.f. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) 254 Çizelge 5.3.60.a. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalışma Arkadaşları ile ilgili Düşünceleri (%) 256 Çizelge 5.3.60.b. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalışma Arkadaşları ile ilgili Düşünceleri (%) 257 Çizelge 5.3.61 Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İşe Karşılık Aldıkları Ücret Hakkındaki Düşünceleri (%) 259 Çizelge 5.4.4.1. KOP Bölgesinde Eğitimcilerin İhtiyaç Duydukları Eğitim Konuları 323 Çizelge 5.4.5.1. KOP Bölgesinde Eğitimcilerin İhtiyaç Duydukları Eğitim 325 Konuları xxiv ÖZET Bu araştırma, Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde illerinde 60 ilçede 128 farklı tarımsal kamu kurum kuruluş, sivil toplum örgütü, kooperatif ve birlik yöneticisi 196 kişi ile 470 Tar-gel Personeli, 25 GTHB il müdürlükleri tarımsal yayım personeli ve 34 Özel tarım danışmanı ile yüzyüze görüşülerek yapılan anketler ile bu illerde yapılan çalıştaylar sonucu elde edilen verilerden oluşmaktadır. Anketler ve çalıştaylar EkimAralık 2014 tarihleri arasında yapılmıştır. 31.12.2014 tarih ve 2014/1 sayılı Bölgesel Gelişme Yüksel Kurulu kararı ile onaylanarak yürürlüğe giren KOP Eylem Planı kapsamında, KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı sorumluluğunda ilgili kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içerisinde 2015 - 2018 döneminde yürütülmesi planlanan “KOP Tarımsal Eğitim ve Yayım Projesi (KOP TEYAP)”, 2015 yılı yatırım programına girmiştir. KOP TEYAP ile tarımla ilgili kurumların, özel kişi ve örgütler dahil kuruluşların ve çiftçilerin kapasitesinin artırılması için gerekli çalışmalar yapılacaktır. Bu maksatla KOP TEYAP projesinin etkin bir şekilde uygulanabilmesi; çiftçi eğitiminin, güncel, uygulanabilir bilgilerle uygun yöntemlerle verilebilmesi için mevcut durumu bilmek adına, KOP Bölgesinin tarımsal eğitim ve yayım ihtiyacının araştırılıp analiz edilmesi çalışması yürütülmüştür. Araştırmada, Konya ilinde bulunan kadın yöneticilerinin diğer illerdeki kadın yöneticilere ve çalışanlarına göre daha aktif halde çalıştıkları belirlenmiş olup bu yöneticilerin diğer illerdeki kadın yöneticilere ve çalışanlarına bilgi ve tecrübelerini aktarmalarına fırsat vermek için KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı bünyesinde bulunan KOP Gençlik birimi gibi KOP Kadın birimi kurulmalıdır. KOP Bölgesinde kamu yönetici ve STK yöneticilerine göre Tarımsal yayım personelini özellikle teknoloji kullanma düzeyi ve yeniliklere açıklık bakımından yüksek düzeyde olduğunu proje hazırlama, ekip çalışması ve kendini geliştirme isteği konularında yetersiz olduklarını belirtmişlerdir. Tar-Gel ve Sertifikalı Tarım danışmanlarının ihtiyaç duydukları eğitim konuları bitkisel, hayvancılık ve genel olmak üzere 3 grupta incelenebilir. Bitkisel çalışmalarda ihtiyaç duyulan eğitimlerin başında; bitki koruma konuları, gübre ve gübreleme teknikleri, ürün çeşit seçimi ve sulama teknikleri, Hayvancılık çalışmalarında ise; yemleme ve bakım ile hayvan hastalıkları, Genel konularda ise; organik tarım, tarımsal destekler, mevzuat ve pazarlama konuları ise en çok eğitimi talep edilen an konu başlıklarıdır. xxv Bölge çiftçisi için önerilen konuların içinde genel tarımsal eğitimin ön planda çıkmış olup bu durum bölge çiftçisinin belirli bir kısmının tüm tarımsal faaliyetlerde uygun teknikleri kullanamadığına işarettir. Bu da bölgede tarımsal üretimde etkisizliğin en önemli nedenlerinin başında gelmektedir. Özellikle bu konudaki sorunun çözülmesine yönelik yaklaşımlar (hedef kitle tanıma ve sorun analizi) bölgede uygulanmalı ve araştırılmalıdır. Bunun dışında dikkat çeken konuların başında e doğrudan ekim (anıza ekim), azaltılmış toprak işleme, iyi tarım uygulamaları, organik tarım ve izli tarım teknikleri gibi sürdürülebilir tarım uygulamaları konusunda da çiftçi için eğitimin gerekliliğini belirtmiştir. Bu durum bölgede gerek kurumların gerekse çiftçilerin bu konuda ileriye dönük eğilimlerinin olduğu ve bölgede sürdürülebilir tarım konusunda çok ciddi olarak olumlu bir algı oluştuğunu göstermektedir. xxvi 1. GİRİŞ Konya Ovası Projesi (KOP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı 8 Haziran 2011 tarihli ve 642 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile Konya merkezli olarak kurulmuş olup görev alanı, Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde illerinden oluşan KOP Bölgesidir. Kuruluş amacı: KOP Bölgesi'nde proje uygulamalarını yerinde koordine etmek, bölgedeki kalkınmaya yönelik yatırımların ve projelerin gerektirdiği araştırma, planlama, programlama, projelendirme, izleme, değerlendirme ve koordinasyon hizmetlerinin yerine getirilmesi suretiyle proje kapsamındaki bölgelerin eylem planı aracılığıyla kalkınmasını hızlandırmaktır. 31.12.2014 tarih ve 2014/1 sayılı Bölgesel Gelişme Yüksel Kurulu kararı ile onaylanarak yürürlüğe giren KOP Eylem Planı kapsamında, KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı sorumluluğunda ilgili kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içerisinde 2015 - 2018 döneminde yürütülmesi planlanan “KOP Tarımsal Eğitim ve Yayım Projesi (KOP TEYAP)”, 2015 yılı yatırım programına girmiştir. KOP TEYAP ile tarımla ilgili kurumların, özel kişi ve örgütler dahil kuruluşların ve çiftçilerin kapasitesinin artırılması için gerekli çalışmalar yapılacaktır. Bu maksatla KOP TEYAP projesinin etkin bir şekilde uygulanabilmesi; çiftçi eğitiminin, güncel, uygulanabilir bilgilerle uygun yöntemlerle verilebilmesi için mevcut durumu bilmek adına, KOP Bölgesinin tarımsal eğitim ve yayım ihtiyacının araştırılıp analiz edilmesi çalışması yürütülmüştür. Gelişmekte olan ülkelerde özellikle tarım sektörü ekonomik gelişmenin sağlanmasında önemli görevler üstlenmektedir. Tarım sektörü, gelişmekte olan ülkelerde gelişme sürecinin ilk evrelerinde ekonominin en önemli sektörü konumundadır. Tarımda gelişme, bilimsel araştırma bulgularıyla elde edilen teknolojik yeniliklerin üreticiler tarafından kullanılmaya başlanılmasıyla ve yaygınlaştırılmasıyla mümkündür. Dolayısıyla tarımsal faaliyette bulunan, tarımsal faaliyetleri yönlendiren kimselerin sahip oldukları özellikler, söz konusu topluma ulaşmayı, belirli davranışların ve yeniliklerin benimsetilmesini etkileyici niteliktedir. Özellikle insan faktörünün sahip olduğu niteliklerin gelişmeyi etkilemesi ve kazandırılacak yeni bilgi ve davranışlarla gelişme sürecini hızlandırıcı etkilerde bulunması kaçınılmazdır. Bu nedenle tarımsal yayım çalışmaları, kalkınma süreci içindeki kırsal toplumların kalkınmalarında vazgeçilmez bir öğedir (Özçatalbaş, 1994). Tarımsal kalkınmada yeni tarım tekniklerinin doğru kullanımının sağlanarak, kaynakların etkin kullanılarak ve yaygınlaştırılarak tarımsal üretimin arttırılmasında yayım önemli bir etkendir. Buna 1 göre yayım üretim faktörü olarak insan kaynağının gelişimini sağlayarak, yeni teknolojilerin etkin kullanımında çok önemli bir rol oynamaktadır. (Özçatalbaş, 2009). Tarımsal üretimde etkinliğin sağlanması, tarıma aktarılan teknolojinin artırılması ve mutlaka eş zamanlı olarak etkili çiftçi eğitim ve yayım çalışmaları ile çiftçilerin teknolojiden etkin yararlanmalarının sağlanması ile mümkündür. Bu nedenle tarımsal yayım faaliyeti tarımsal öğretim ve tarımsal araştırma kadar önem taşımaktadır. Tarımsal yükseltilmesinde yayım; yararlı kırsal alanda olacak bilgileri yaşayan insanlara halkın iletme yaşam ve kalitelerinin bunları kendi yaşamalarında etkili biçimde kullanabilmeleri için gerekli olan bilgi, tutum ve becerileri kazanmalarına yardımcı olmayı amaçlayan okul dışı bir eğitim sistemi veya eğitimsel süreçtir (Ceylan, 2010). Bir başka tanımlama ile tarımsal yayım, tarımsal üretimi arttırmak ve tarımsal siyasetin objektifliğini sağlamak amacı ile modern ve bilimsel çalışma teknolojilerinin araştırma ve sonuçlarını, üreticilerin kullanabileceği formlara uyarlamak şeklinde tanımlanabilmektedir (Van Den Ban and Hawkins, 1996). Türkiye’de tarımsal yayımla ilgili en önemli düzenleme ” Tarımsal Yayım ve Danışmanlık (TYD) Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmelik” ile 8 Eylül 2006 tarihinde yapılmıştır. Bakanlık söz konusu yönetmelik ile yalnızca kamu kontrolünde olan tarımsal yayım çalışmalarının özelleştirilmesine yönelik önemli bir sürecin önünü açmıştır. Türkiye’de kamu dışı danışmanlık hizmetlerini (serbest tarımsal danışmanlık) düzenleyen ilk yasal düzenleme olan bu yönetmelik yayımın özelleştirilmesi sürecini başlatmış, yeni bir anlayışın (talep yönlendirmeli) uygulamaya geçmesine olanak sağlamıştır (Özçatalbaş, 2009). Bu yönetmelik ile sivil toplum örgütleri, tarımsal danışmanlık şirketleri ve çiftçi örgütlerinin de tarımsal danışmanlık hizmetleri vermelerine olanak sağlanmıştır. Yönetmelikle belirtilen hükümlere göre sertifikalandırılmış kişiler “Tarım Yayımcısı” olarak adlandırılmıştır. TYD Yönetmeliği 5488 sayılı Tarım Kanununun 9 uncu maddesine dayanılarak hazırlanmış ve 8 Eylül 2006 tarihinde yürürlüğe girmiştir(Anonim, 2006a; Anonim, 2006b). Yönetmeliğin amacı (Madde 1); “Tarımsal işletme sahiplerinin bilgi, teknik ve yöntemler konusundaki ihtiyaçlarının zamanında ve yeterli düzeyde karşılanması ile ilgili usul ve esasları belirlemek” olarak belirtilmiştir. Yönetmelikte tarım danışmanlarının görevleri sıralanmış olup, yönetmelikte yayımla danışmanlık arasında (kavramsal olarak bazı farklılıklar olması yanında) paralellik kurulmuştur, hatta yayım ile danışmanlık kavramları eş anlamlı olarak kullanılmıştır. 2 AB uyum yasaları kapsamında yapılan bu düzenlemeler ile yayım ve danışmanlık hizmetlerinin ziraat odaları, kooperatifler, birlikler, dernek ve vakıflar ile şirketler tarafından yürütülme olanağı sağlanmıştır. Türkiye'de de bugüne kadar devlet tekelinde olan bu hizmetlerin etkinliğinin ve başarısının sürekli tartışılıyor olması, yeni düzenlemelerin tarımsal yayımın etkinliğini artıracağı kanısını güçlendirmektedir. Şimdiye kadar özellikle Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı (GTHB) İl ve İlçe Müdürlükleri kanalı ile yürütülen bu hizmetlere diğer kurum ve kuruluşlarında girmesi ile çiftçiye yeniliklerin ve bilginin ulaştırılma şekli ve süresinde gelişmeler yaşanmakta ve bu gelişmelerin tarımsal üretim sürecine olumlu yansıması beklenmektedir. İşte bu noktada iyi bir tarımsal yayım faaliyeti birbirleri ile diyalog ve paralellik içerisinde hareket eden ve çiftçinin genel ihtiyaçları odaklı ve aynı zamanda da kamu tarım politikalarını uygulayan bir yayım sisteminin oluşturulması ile mümkündür. Bu çalışma ile Türkiye’nin en önemli tarım bölgelerinden biri olan KOP Bölgesinde tarımsal yayım ihtiyaçlarını ortaya konulması ve çıkan sonuçlara göre bölge tarım eylem planının şekillendirilmesi amaçlanmaktadır. 1.1. Araştırmanın Önemi ve Amacı Konya, Karaman, Niğde ve Aksaray illerini içine alan KOP Bölgesi, 65.000 km2 alanıyla Türkiye yüzölçümünün yaklaşık %8’ine, yaklaşık 3 milyon hektar tarım arazisi ile de Türkiye tarım arazilerinin %12’sine sahiptir. KOP Bölgesi, coğrafi konumu itibariyle ülkemizin en az yağış alan bölgelerindendir. Türkiye yıllık yağış ortalamasının 643 mm olmasına karşın; bölge uzun yıllar yıllık yağış ortalaması 330 mm civarındadır. Bölgenin yeraltı ve yerüstü su kaynakları oldukça yetersizdir. KOP Bölgesinin Türkiye üretimi içerisinde büyükbaş hayvan varlığında %7, küçükbaş hayvan varlığında %10, süt üretiminde %9 ve yumurta tavuğu varlığında %15’lik paya sahip olduğu görülmektedir. Bölge sahip olduğu hayvan sayısı ve kültür ırkı oranı ile Türkiye hayvancılığında önemli bir yere sahiptir. Çiftçilerimizin rekabetçi bir ortamda hayatta kalmaları ve ülkemizin gıda güvenliğini sürdürülebilir kılabilmeleri için değişen ekolojik ve ekonomik koşullara hızla ayak uydurmaları gerekmektedir. Bunun tek yolu güncel, kullanılabilir ve uygulanabilir bilgi edinmektedir. Bunun yanında yeni beceriler kazanmak ve uygulamak da büyük önem taşır. Bilgi ve beceriyi ustaca birleştiren ve uygulayan çiftçiler değişen koşullardan etkilenmezler ya da çok az etkilenirler ve hatta değişimi kendileri dahi yaratabilirler. 3 Tüm sektörlerde, uluslararası rekabeti biçimlendiren faktörlerin başında teknoloji üretimi ve nitelikli insan gücü gelmektedir. Dolayısıyla küreselleşme ile birlikte artan uluslararası ve/veya işletmeler arası ilişkiler ve rekabet; teknoloji devrimine ayak uydurabilen, yüksek yetenekli, bilgili ve öğrenmeye açık işgücünü zorunlu kılmaktadır. Bu ise ülkelerin insan kaynaklarını iyi planlamalarını ve işgücünü bu değerlere uygun olarak yetiştirmelerini gerektirmektedir. Nitekim Dokuzuncu Kalkınma Planı Hayvancılık Özel İhtisas Komisyonu raporunda Eğitim düzeyinin yetersizliği “Üretici, bakıcı, ara eleman yetiştirilemeyişi” ortaya konulan 10 tehditten birisi olarak gösterilmiştir. Komisyonda belirlenen altı sorun alanından birisi “Eğitim düzeyi, araştırmacı, yayımcı ve üretici arasındaki bilgi akışı yetersizliği” olarak belirtilmektedir”. Tüm bu faktörler bir araya getirildiğinde, KOP Bölgesi için oluşturulan Eylem Planının (KOPEP) faaliyete geçirilmesi kapsamında yürütülecek olan KOP TEYAP (KOP Tarımsal Eğitim ve Yayım Projesi)’nin etkin bir şekilde uygulanabilmesi; çiftçi eğitiminin zamanında, güncel, uygulanabilir bilgilerle uygun yöntemlerle verilebilmesi için bölgedeki tarımsal yayım ihtiyaç analizi yapılmıştır. Bu araştırma kapsamında, gerek GTHB tarımsal yayım personelinin gerekse KOP bölgesinde GTHB dışındaki kurum ve kuruluşlar ile özel sektördeki tarımsal yayım uzmanları ile görüşülerek bölge için tarımsal yayım ihtiyaç analizi yapılmıştır. Bu kapsamda yapılan çalışmalar ile; Devlet kurumları ve çiftçi örgütlerinin “Tarımsal eğitim ve yayım” konusunda mevcut durumlarının ortaya konulması, Eğitim ve yayım faaliyeti yapan personel profilinin ortaya konulması, Eğitim ve yayım faaliyeti yapan eğiticilerin eğitime ihtiyaç duydukları konuların belirlenmesi, Çiftçi eğitim konularının belirlenmesi amaçlanmıştır. 4 2. MATERYAL ve YÖNTEM 2.1. Materyal Çalışmanın ana materyalini KOP Bölgesini oluşturan Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde illerinde tarım ile doğrudan ve dolaylı olarak ilgili olan kamu kurum ve kuruluşları, üretici birlikleri, oda ve borsalar, kooperatifler, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarının yönetici pozisyonunda bulunan kişi ve kişiler, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlüklerinde çalışan tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personeli ile sertifikalı tarım danışmanları ile yapılan anket çalışması verileri, 4 ilde değişik zamanlarda yapılan çalıştaylardan elde edilen bilgiler, bölgede değişik kurum ve kuruluşlarca yapılan araştırma, rapor ve dökümanlar ile TÜİK, Kalkınma Bakanlığı ve GTHB verileri oluşturmaktadır. 2.2. Yöntem Çalışma iki alt başlık altında kurgulanmış olup bu çalışma ile KOP bölgesinde tarımsal yayım ihtiyaç analizi ile hem üreticilerin hem de eğiticilerin gereksinim duyduğu yayım ve eğitim konuları belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada ilk olarak KOP bölgesinde tarımsal yayım faaliyeti sağlayan tüm paydaşlar ile yüz yüze hazırlanan anket soru formları doldurulmuş olup, anket soru formlarının uygulanacağı ana kitle üç başlık altında ayrı ayrı incelenmiştir. Her bir ana kitlenin özelliğine göre anket soru formları oluşturulmuş olup hedef ana kitlenin tarımsal yayım faaliyeti hizmetlerine bakış açıları ve değerlendirmeleri alınmıştır. Çalışmanın hedef kitlesini; 1. Yöneticiler (Kamu kurum ve kuruluşları, üretici birlikleri, oda ve borsalar, kooperatifler, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarının yönetici pozisyonunda bulunan kişi ve kişiler), 2. Tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personeli (Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlüklerinde çalışan) 3. Sertifikalı tarım danışmanları oluşturmaktadır. Bu 3 hedef kitle için uygulanan soru formları Ek 1’de sunulmuştur. Oluşturulan soru formları öncelikle araştırma bölgesinde bir ön testten geçirilmiş ve en son şekli verilerek araştırmanın kapsamını oluşturan kitleye uygulanmıştır. Çalışmanın popülasyonunu oluşturan hedef kitlede örnekleme aşamasında “Tam Sayım Metodu” kullanılmış ve tüm hedef kitleye ulaşılmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda yöneticiler, İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nde çalışan 5 Tarımsal Yayım ve TAR-GEL personeli ve Özel Tarım Danışmanları ile toplam 725 anket yapılmış olup veri girişleri tamamlanmıştır. Yapılan anket çalışmaları sonucu anketlerin yapılma sayılarını gösteren Çizelgeler aşağıda gösterilmektedir. Çizelgeler incelendiğinde KOP Bölgesinde hedeflenen kurumların yöneticilerinin %92.72’sine, Tar-Gel Personelinin %71.43’üne ve Özel Tarım Danışmanlarının ise %60.82’sine ulaşılmıştır. Ayrıca araştırma bölgesinde GTHB il ilçe müdürlüğünde çalışan ve tarımsal yayım faaliyetlerine katılan 25 personel ile de anket yapılmıştır. Araştırma kapsamında bulunan Ereğli Bal Üreticileri Birliği, Ereğli Havuç Üreticileri Birliği, Ereğli Kiraz Üreticileri Birliği, Konya Kanola Üreticileri Birliği, Karaman Başyayla Meyve Üreticileri Birliği, Aksaray Ortaköy Kanola Üreticileri Birliği, Gebere Sulama Birliğinin kapanmasından dolayı anket çalışması yapılmamıştır. Çizelge 2.2.1. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Yönetici Anket Sayısı İl Adı Bölge Kurum Kuruluş Sayısı Anket Yapılan Kurum Kuruluş Sayısı Anket Sayısı Temsil Oranı Oransal Payı (%) (%) Konya 80 72 126 90.00 64.29 Aksaray 18 18 32 100.00 16.33 Karaman 20 18 18 90.00 9.18 Niğde 21 20 20 95.24 10.20 139 128 196 92.09 100.00 TOPLAM Çizelge 2.2.2. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Tar-Gel Personeli Anket Sayısı İl Adı Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Toplam Tar-Gel Personeli Sayısı 92 85 409 72 658 Yapılan Anket Sayısı Diğer Tar. Yay. Uzm.* Tar-Gel Personeli 79 80 265 46 13 5 4 3 470 25 Tar-Gel Personeli Oransal Payı Temsil Oranı (%) (%) 85.87 18.59 94.11 17.17 64.79 54.34 63.88 9.90 71.43 100.00 GTHB il ve ilçe müdürlüğünde çalışan tarımsal yayım çalışmalarına katılan personeli göstermektedir. 6 Çizelge 2.2.3. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Özel Tarım Danışmanı Anket Sayısı İl Adı Toplam Özel Tarım Danışmanı Sayısı Yapılan Anket Sayısı Temsil Oranı (%) Oransal Payı (%) Konya 25 20 80.00 58.82 Aksaray 28 12 42.86 35.30 Karaman 1 1 100.00 2.94 Niğde 1 1 100.00 2.94 55 34 61.82 100,00 TOPLAM Çalışmada bir diğer uygulanan veri toplama metodu ise çalıştayların düzenlenmesidir. Bu amaçla hedef kitlenin bulunduğu 4 ilde 1’er tane olmak üze 4 tane çalıştay düzenlenmiş olup çalıştaya ildeki tüm ilgili paydaşların katılımı sağlanmaya çalışılmıştır. Çalıştaylarda katılımcılar 3 farklı grup halinde grup tartışmaları yaparak, aşağıda belirtilen sorulara yanıt aramışlardır. Bunlar: 1. Tarımsal eğitim-yayım hizmetleri açısından ilin durumu 2. İlin tarımsal eğitim-yayım hizmetleri alt yapısı nasıl güçlendirilebilir? 3. İlin tarımsal yayım hizmetlerinin başarısını arttırmak için neler yapılmalıdır? Ayrıca çalıştaylarda üreticinin ve eğitimcinin ihtiyaç duyduğu konular ile ilgili katılımcılardan görüş formları ile bilgi istenmiş ve sonuçlar tablolaştırılarak yorumlanmıştır. Araştırmada sözel bazı faktörlerin birbirleri ile kıyaslanabilmesi ve faktörler arası sayısal farklılıkların görülebilmesi için nicel değerler 10 üzerinden puan sistemi ile puanlanmıştır. Puanlama yöntemi her kritere önem sırasına göre puan atanmasına dayalı bir yöntemdir. Çalışmada “Aritmetik Dizi İle Ağırlıklandırma” yöntemi izlenerek puanlama yapılmıştır (Barutçugil 2002). Anket yolu ile araştırma bölgesinden toplanan “evet-hayır” gibi 2 veya daha çok cevaplı kategorik verilerin analizlerinde Ki-Kare Analizi, Likelihood Ratio ve Linear By Linear Association analizlerinden yararlanılmıştır. "Ki-Kare" analiz yöntemi özellikle sosyal bilimler alanındaki çalışmalarda yaygın olarak kullanılan bir analiz yöntemidir. "Ki-Kare" analiz yöntemi verilerin sunuluş biçimine göre "Ki-Kare 7 uygunluk testi" ve "Ki-Kare bağımsızlık testi" olmak üzere iki ana gruba ayrılır. "KiKare" analiz yöntemi sadece ilişkilerin saptanmasında değil, aynı zamanda değişkenler arasındaki farklılıkların belirlenmesinde de kullanılmaktadır. "Ki-Kare" analiz yöntemi, frekans dağılımları üzerinden işlem yapan bir yöntemdir. İki değişkenin birbirlerinden bağımsız olması aralarında bir ilişkinin bulunmadığı anlamına gelir. "Ki-Kare" testi değişkenlerin bağımsızlığını ölçmede yaygın olarak kullanılır. Öte yandan "Ki-Kare" analiz yöntemi iki değişken arasındaki ilişkinin şiddeti konusunda oldukça sınırlı bilgi verir (www.istatistikanaliz.com, 2014). Çalışmada yönetici, yayım personeli ve sertifikalı tarım danışmanlarının tutumlarını ölçmede Likert tipi Tutum Ölçeği kullanılmıştır. 1932 yılında Rensis Likert tarafından geliştirilen bu ölçek araştırma soru formlarında en fazla kullanılan tutum ölçeklerinden biridir. Bu tip ölçeklerde iki tür cümle yapısı görülmektedir. 1. tip cümle olumlu cümle yapısı olup. ―Kesinlikle Katılıyorum― cümlesi buna örnektir. Diğer cümle yapısı ise olumsuz cümle yapısı olup ―Kesinlikle Katılmıyorum― cümlesi de buna örnektir. Bu tip ölçeklerde olumlu ve olumsuz cümle yapılarından eşit sayıda oluşturulmaya çalışılmaktadır (Köklü 1995). Bu çalışmada farklı büyüklüklerde Likert Ölçeği uygulanmıştır. Çalışmada anket yolu ile toplanan ve sürekli veri niteliğinde olan verilerin analizlerinde parametrik testlerden olan Varyans Analizi tekniğinden, parametrik testlerin uygun olmadığı alanlarda ise parametrik olmayan testlerden yararlanılmıştır. 2.3. Kavramsal Çerçeve Araştırmada yer alacak olan bazı tarımsal yayım kavramlarının kavram kargaşası yaratmaması açısından gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ‘Tarımsal Yayım ve Uygulama Esasları Yönetmeliği’nde belirtildiği şekilde tanımlanması uygun görülmüştür. Söz konusu yönetmeliğe göre; Serbest tarım danışmanı: Kendi nam ve hesabına çalışmak suretiyle tarımsal işletmelere, sivil toplum örgütlerine ve tarımdan girdi alan kuruluşlara tarımsal danışmanlık hizmeti sunan, yetki belgesi sahibi kişileri, Tarım danışmanı: Sivil toplum örgütlerinde, ziraat odalarında ve tarımsal danışmanlık şirketlerinde istihdam edilen veya tarımsal danışmanlık hizmeti yürütmek üzere kendi nam ve hesabına çalışan ve Yönetmelikte belirtilen hükümlere göre sertifikalandırılmış kişileri, 8 Şirket: Tarımsal işletmelere, sivil toplum örgütlerine, ziraat odalarına ve tarımdan girdi alan kuruluşlara ve çiftçilere tarımsal danışmanlık hizmeti sunmak üzere kurulan ve Yönetmelik hükümleri çerçevesinde yetkilendirilen tüzel kişiliğe haiz tarımsal danışmanlık şirketlerini Dernekler/vakıflar: Sivil toplum örgütlerinden, tarım danışmanı istihdam etmek suretiyle danışmanlık hizmeti vermek üzere tarımsal işletme sahipleri veya çiftçiler tarafından ilgili mevzuata göre kurulan tarımsal danışmanlık derneklerini/vakıflarını, Yetki belgesi: Yönetmelikte belirlenen şartları yerine getiren kişi ve kuruluşların tarımsal danışmanlık hizmeti verebileceklerini belirten tarımsal danışmanlık yetki belgesini, Tarımsal danışmanlık hizmetleri: Sivil toplum örgütleri, ziraat odaları, şirketler ve serbest tarım danışmanlarınca, tarımsal işletmelerin tarımsal bilgi, teknik ve yöntemler konusundaki ihtiyaçlarının zamanında ve yeterli düzeyde karşılanmasına yönelik olarak ücret karşılığında yürütülen hizmetler olarak tanımlanmıştır (Anonim, 2014). 2.3.1. Dünya’da Ve Türkiye’de Tarımsal Yayım Çalışmaları Tarımsal yayım, yüzyıllar boyunca tarımın gelişmesinde, çok önemli bir güç ve sosyal yenilik unsuru olmuştur. Günümüzdeki yayım modelleri son iki yüzyılın ürünleri olsalar da, geçirdiği evrim nedeniyle yayımın tarihi neredeyse dört bin yıla yayılır. Ancak ilk modern tarımsal yayım hizmeti, İrlanda’da 1845’te ortaya çıkan patates yanıklığı hastalığı sonucu baş gösteren açlık ve sefaletin giderilmesi için Büyük Britanya İmparatorluğu’nca görevlendirilen üst düzey bir yöneticinin kişisel girişimleri ile ortaya çıkmıştır (Demiryürek, 2014). 2.3.1.1. Dünya’da tarımsal yayım Tüm dünyada yayımın temel amaçlarından biri kırsal nüfusun yaşam standartlarının yaygın eğitim yoluyla yükseltilmesidir. Ülkeler bu amacı gerçekleştirirken farklı yayım organizasyonları kullanmaktadırlar (Çukur, 2014). Tarımsal yayım hizmetleri dünyada genellikle kamu (Tarım Bakanlıkları) tarafından sağlanırken bazı ülkelere ziraat odaları, tarımsal kooperatifler, tarımsal danışmanlık firmaları ön plana çıkmaktadır. Kimi ülkelerde üreticiler tarımsal yayım hizmetlerine 9 ücretsiz ulaşırken, kimi ülkelerde belirli bir ücret ödeyerek ulaşmaktadırlar. Modern Yayım faaliyetlerinin başlangıcında tüm dünyada yayım hizmetleri büyük ölçüde kamu tarafından yürütülmektedir. Zamanla, özel şirketlerin ürünlerini tanıtmaları amacıyla yapılan özel yayım ve gelişen üretici örgütlerinin üyelerinin yaşam standardını geliştirmek amacıyla yaptıkları üreci örgütleri yayımı hizmetlerini geliştirmiştir. Bu durum 1990’lı yıllara kadar devam etmiştir. Özellikle 1990’lı yılların başında AB ülkelerinde yeni bir anlayış hakim olmuştur. Bu yıllarda kamu yayım sisteminin beklenen düzeyde etkili ve verimli olmadığı düşüncesi benimsenmiş ve bu durumu düzeltmek için yayım hizmetlerinin özelleştirilmesi gerekliliği ortaya çıkmıştır. Bu yıllardan sonra AB ülkelerinde yayım hizmetlerinin özelleştirilmesi değişik ülkelerde değişik düzeylerde geçekleştirilmiştir. Kamunun düzenleyici, denetleyici ve destekleyici konumda olması yönünde önemli adımlar atılmıştır. Amerika Birleşik Devletleri’nde 1862 yılında Ziraat Fakülteleri, 1887 yılında Araştırma Enstitüleri ve 1914 yılında da ise Yayım Servisi kurulmuştur. ABD’deki Yayım servisi kendine has bir özellik göstermektedir. Bu ülkede Tarımsal Yayım hizmetleri Federal, Eyalet ve Yerel yönetimlerin desteği ile Land Grant Üniversitelerin Ziraat Fakültelerinin koordinatörlüğünde yürütülmektedir. Bu sistem 1914 yılından beri uygulanmakta ve genel olarak çok başarılı olduğu kabul edilmektedir. Yeni Zelanda’da günümüzde kamu tarafından finanse edilen bir yayım hizmeti yoktur. Ancak iki örgüt ülke düzeyinde faaliyet gösteren yayım birimine sahiptir. Bu örgütler Hayvancılığı Geliştirme Şirketi (LIC) ve Yün Şirketi (Woolpro) dir. Ancak, Kraliyet Araştırma Enstitüsü (Crown Research Institution-CRI) gibi bazı kuruluşların asıl konularına bağlı olarak kırsal kalkınma veya yayım konusunda da çalışmaları vardır (Yurttaş ve ark. 2011). Brezilya’da yayım hizmetleri, “kırsal yayım” adı altında, devlet kontrolünde olmak üzere 1948 yılında başlamıştır. Yirmi altı eyalet ve federal bölgede kendi Kırsal Yayım Örgütleri bulunmaktadır. Bu örgütlerin çoğu aynı zamanda eyalet düzeyinde tarımsal araştırmalardan da sorumudurlar. Brezilya üniversiteleri, kırsal alanda yayım hizmetleri verilmesi alanında yer almamaktadırlar. Ülkede kırsal yayım çalışmalarına önem verilirken, sivil toplum örgütleri ve özel teknik yardım kuruluşları da bu alanda hizmet vermeye başlamıştır. Son dönemlerde, devlet kuruluşları maliyeti daha düşük olan, kitle iletişim araçları ve çiftçiden çiftçiye yöntemleri giderek daha yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır (Nassar 2009). Çin Devleti farklı tarım yapısı ile dünyada 10 takip edilmesi gereken bir ülkedir. Çin hükümeti yeni bir tarımsal yayım sistemi kurma çalışmalarına 1970’lerin sonlarında başlamıştır. 1980’lerin ortalarına gelindiğinde, ulusal ölçekte tüm kırsal yerleşim birimlerini ve kasabaları kapsayan geniş bir yayım ağı oluşturulmuştur. Tarım Bakanlığı (TB) çatısı altında, dikey olarak, ulusal düzeyden başlayarak kasabalara kadar uzanan bir yayım sistemi kurulmuştur. 1990’larda tüm birimlerde çalışanların toplam sayısı bir milyona ulaşmıştır. Beş temel çalışma alanı belirlenmiştir. Bunlar; teknolojik denemeler, demonstrasyon, yayım, eğitim ve üreticilere girdi sağlama alanlarıdır. Yayım birimlerinin finansmanı devlet tarafından karşılanmakla birlikte diğer tarımsal yayım sistemlerinin de ortaya çıkmaya başladığı görülmektedir. Bu alanda yer alan diğer önemli aktörler ise AR-GE kuruluşları, özel firmalar ve üretici örgütleridir. Dikey örgütlenmenin en tepesinde Tarım Bakanlığı yer almaktadır. Zaman zaman Milli Eğitim Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Bilim ve Teknoloji Bakanlığı gibi bakanlıklar bilginin üreticiye ulaştırılması için Tarım Bakanlığı ile ortaklaşa veya bağımsız çalışmalar da yapmaktadırlar. Kamu sektörü ile karşılaştırıldığında diğer üç aktörün yaptıkları çalışmaların çok küçük boyutlarda ancak etkili çalışmalar olduğu görülmektedir (Yurttaş 2010). Güney Afrika’da, tarımsal yayım hizmeti veren kuruluşlar; kamu, sivil toplum kuruluşları, özel sektör ile üniversiteler, kolejler ve tarımsal eğitim veren bazı yüksek okullar tarafından verilen tarımsal eğitim ve yayım hizmetleri, tarımsal yayım ve eğitim ağının temel unsurlarıdır. Güney Afrika’da yayım elemanı çiftçi oranı illere göre değişiklik göstermektedir. Ülkede yaklaşık olarak 55.000 – 60.000 ticari işletme ve 2,4 milyon adet geçimlik tarım işletmesi bulunmaktadır. Kamuda çalışan yayım elemanı sayısı yaklaşık olarak 2800 kişidir. Bu durumda yayım elemanı çiftçi oranı ticari işletmeler için 1:21, geçimlik işletmeler için 1:857, her iki işletme tipi birlikte ele alındığında 1:878 olmaktadır (Anonim 2010). İran’da tarımsal yayım, sistemli bir biçimde, 1950’li yıllardan sonra gerçekleşmiştir. Geçen 60 yıl içerisinde ağırlıklı olarak kamu yayım sistemi hakim durumdadır. Yaklaşım olarak, gelişmekte olan ülkelerde uzun süreden beri uygulanmakta olan, geleneksel “Teknoloji Transferi Yaklaşımı” (hiyerarşik yaklaşım–yukarıdan aşağı) uygulanmaktadır. Son yıllarda çiftçilerin yalnızca pasif bilgi alıcısı konumunda olmamaları gerektiği, onların da bilgi üretimine katkı sağlayabilecekleri anlayışı gittikçe artan bir düzeyde kabul görmeye başlamıştır (Anonim 2011). Kazakistan’da geçmişte tarımsal üretim büyük kolektif işletmelerde yapılmaktaydı (Kolhoz, Solhoz). Her Kolhoz, kendi ihtiyaç duyduğu 11 bitkisel üretim ve hayvansal üretime ait bilgileri kendi bünyesindeki uzmanlar aracılığı ile elde etmekteydi. Sosyalist sistemin çökmesinden sonra, özelleştirme süreci sonunda her kolhoz yüzlerce küçük işletmeye dönüştürüldü. Yayım hizmetine olan ihtiyaç giderek artmış olmasına rağmen, yayım hizmeti alanında paralel gelişmeler sağlanamadı. Yayım hizmetlerinin geliştirilmesi amacıyla uluslararası destek de sağlanmış olmasına rağmen, projeler ile kurulan yayım birimleri, proje bitiminden sonra, merkezi hükümet ve yerel yönetimler tarafından mali olarak desteklenmemiştir. 2005 yılında ülkede üç yayım Merkezi kurulmuştur. Bu merkezlere ve 160 ilçede istihdam edilmek üzere 200 yeni yayım elemanı ile sözleşme yapılmıştır. Böylece, her 650 çiftçiye bir yayım elemanı düşecek şekilde bir kamu yayım teşkilatının oluşturulması yönünde ilk adımlar yakın geçmişte atılmıştır (Anonim 2014). Mısır’da tarımsal yayım hizmeti sunan birçok kamu birimi vardır. Bunlardan en önemlisi çok sayıda personele sahip olan Tarımsal Yayım Hizmetleri Merkezi Yönetimi’dir. Bunun dışında Tarımsal Araştırma Merkezi ve Tarımsal Yayım ve Kırsal Kalkınma Araştırma Enstitüsü de önemli yayım kuruluşlarıdır. Ayrıca ürün bazında ve özel konularda yapılan projeler çerçevesinde yayım çalışmaları da yapılmaktadır. Bu tür projelerde birim personeli çalışmasına rağmen, projeler sürdürülebilir olmadığından proje süresi tamamlandığında sorunlar yaşanmaktadır. Mısır’da yayım konusunda istihdam edilen personel toplamının 24.000 kadar olduğu tahmin edilmektedir. Bunlardan 14.000 kadarı köylerde görev yapmaktadır. Bunun dışında Başkanlık talimatı ile tarımsal araştırma faaliyetleri ile görevli personelin çalışma saatlerinin % 30 kadarını yayım çalışmaları için ayırmaları istenmiştir (Anonim 2014). İngiltere’de Tarımsal Yayım hizmetlerini yürüten ADAS (Agricultural Development and Advisory Service) bir kamu kuruluşu iken 1997 yılında tamamen özelleştirilmiştir. İngiltere’de bu yıldan sonra tarımsal yayım için doğrudan bir kamu desteği yoktur. ADAS İngiltere dışındaki ülkelere de ücret karşılığı yayım hizmeti sunmaktadır. İngiltere’de özelleştirmenin, özel yayım hizmetlerinin mali yükünü karşılamakta zorlanan küçük çiftçilerin aleyhinde olduğu ifade edilmektedir. Danimarka’da yayım sistemi tamamen özelleştirilmiştir. 2003 yılından beri yayım hizmetleri için bir devlet desteği yoktur. Yayım hizmetleri ağırlıklı olarak üretici örgütleri tarafından yürütülmektedir. Hollanda’da uzun bir tarihi geçmişi olan DLV yayım kuruluşu 1993 yılından itibaren özelleştirilmeye başlanmış ve bu süreç 2003 12 yılında 10 yıllık bir süre sonunda tamamen özelleştirilmiştir. Günümüzde Hollanda’daki yayım hizmetleri müşteri odaklı olarak nitelendirilmekte ve daha çok bireysel metotlara ağırlık verilmektedir. Almanya’da değişik eyaletlerde değişik yayım sistemleri ağırlıktadır. Örneğin Baden Württemberg Eyaletinde kamu yayımı ağırlıktadır. Nordrhein-Westfallen Eyaletinde üretici örgütleri yayımı, MecklenburgVorpommern Eyaletinde Bakanlığa bağlı yayım şirketleri, Brandenburg Eyaletinde ise danışmanlık şirketleri ve serbest tarım danışmanları ağırlıktadır. Macaristan’da 1990 yılından itibaren Tarım bakanlığının yeniden yapılandırılması çalışmaları başlamış, ancak özelleştirme konusunda önemli gelişmeler sağlanamamıştır. Bu ülkede serbest tarım danışmanları için sertifikalandırma işleri devam etmektedir. 2007 yılı itibari ile 700 kadar kişiye danışmanlık kursu verilerek sertifikalandırılmışlardır. Çifçilerin özel danışmanlık şirketlerinden aldıkları hizmetler devlet tarafından desteklenmekte ve bu destek danışmanlara ödenmektedir. Estonya’da 1989 yılında bağımsızlıktan sonra özel aile işletmelerinin kurulmasına paralel olarak yeni bir yayım sistemi oluşturulmaya çalışılmış ve 1995 yılından sonra bu hizmetlerin özelleştirilmesi yönünde adımlar atılmıştır. Bunlar arasında yayımcıların eğitilmeleri ve sertifikalandırılmaları gibi faaliyetler de vardır. Estonya kendi imkân ve ihtiyaçlarına uygun bir Tarımsal Yayım sistemi kurmak çabasındadır. Bu durum Türkiye’deki çabaları anımsatmaktadır. Litvanya’da Tarımsal Yayım hizmetleri “Ulusal Yayım Servisi” tarafından yürütülmektedir. Bu servis büyük ölçüde kamu servisi niteliğindedir. Ülke geneline yayılan 44 yerel büro ile hizmetlerini yürütmektedir. Polonya’da Tarımsal Yayım hizmetlerinin uzun bir geçmişi olmasına rağmen, 2005 yılında yapılan düzenlemelerle bu hizmetleri veren kuruluşların yeniden yapılandırılması ve görevlerinin belirlenmesi sağlanmıştır. Polonya tarımı günümüzde bir değişim süreci yaşamaktadır. Mevcut durumda kamu yayım sistemi hakimdir. Bulgaristan’da Tarımsal Yayım hizmetlerinden sorumlu olan kuruluş Ulusal Tarımsal Yayım Servisi NAAS dır. Bu servis 1991 yılında bağımsız bir birim olarak düzenlenmiştir. NAAS’ın temel amacı, Bulgaristan tarım sektörünü AB üyeliğine hazırlamak ve Dünya pazarlarındaki rekabet gücünü artırmak olarak belirlenmiştir. Tarımsal Yayım hizmetlerinde kamu Yayım sistemi sorumludur. İsviçre’de ekolojik tarıma büyük önem verilmekte ve Tarımsal Yayım hizmetleri ekolojik tarımı gerçekleştirecek şekilde yürütülmektedir. 1993 yılından önce bu hizmetler diğer birçok Avrupa Ülkesinde olduğu gibi büyük 13 ölçüde kamu tarafından yürütülmekte idi. Bu yılda yapılan bir düzenleme ile yönetimde liberalleşme yapılmış, özel kuruluşlara kontrol yetkisi verilmiştir. Ülkede uygulanan Ekolojik Performans Katalogu (ÖLN), AB tarafından ortaya konulan iyi tarım uygulamaları (GAP) ve Çapraz Uyum (Cross Compliance) kriterlerine paralel bir yapıdadır. Ülke tarım alanlarının % 97 kadarı ekolojik kriterlere göre işlenmektedir (Anonim 2011, Yurttaş 2010, Yurttaş 2011). 2.3.1.2. Türkiye’de tarımsal yayım Milli Mücadele yıllarından sonra tarımsal faaliyetleri modernize etmek, çiftçilerin muhtaç oldukları yeniliklere kavuşturmak ve zirai kalkınma hamlesine cesaretle girişmek üzere atılan olumlu bir adım olarak 1931 yılında Birinci Ziraat Kongresi’ni (Şenocak 1967) çiftçi eğitimine yönelik bir kavram olarak ilk defa bir kongre ile tarihi süreç içinde yer almıştır. Türkiye’de tarımsal yayım kavramı ilk defa ise 1938 yılında toplanan “Birinci Köy ve Ziraat Kalkınma Kongresinde” kullanılmıştır (Ceylan 2012). Avrupa’da uygulanan bilgi ve metodların Türkiye’nin ekonomik ve sosyal şartlarına uyacak şekilde aktarılması kongrenin ana ilkelerinden biri olmuştur (Şenocak 1967). 1943 yılında yürürlüğe giren “Ziraat Vekaleti Teşkilatının Nakil ve Teknik İşletme Vasıtalarıyla Teçhizine Dair Kanun” ile yayım hizmeti bir kamu hizmeti olarak tanımlanmıştır. Bu kanun ile yayım hizmetlerinin yürütülmesi Tarım Bakanlığına verilmiştir. Tarım Bakanlığının bu kanun çerçevesinde il ve ilçe düzeyinde örgütlenme süreci, 1943 yılında Ankara, Eskişehir ve Manisa illerinde başlamış, 1958 yılında bütün illerde bu süreç tamamlanmıştır (Şenocak 1967, Ceylan 2012, Tatlıdil 2013). Tarımsal yayımın gelişmesi için duyulan ihtiyaç 1960’lı yıllarda bir defa daha ortaya çıkmıştır. Nitekim Beş Yıllık Planda: “Tarımdaki gelişmenin ve üretim artışının temel şartlarından biri, bu sektörde çalışanların, rasyonel çalışma usullerini benimsemesini sağlamaktır. Bu bakımdan, eğitim, tarım eğitimi, yayın işleri ve özellikle kooperatifleşme hareketi, bu sektördeki gelişmenin sağlanması için gerekli unsurlar olarak kabul edilmelidir” denilmek süretiyle, tarımsal yayımın önemi bir daha belirtilmiştir. 1965 yılında düzenlenen Türkiye Ziraat Mühendisliği 1. Teknik Kongresi’nde “Tarımsal Yayım ve Öğretim” problemleri yeniden ele alınmıştır (Şenocak 1967). Özellikle 1970’lerin sonlarında, kamu tarafından yürütülen yayım hizmetlerinde önemli sorunlar ortaya çıkmış ve bunlar kamu yayımının etkinliğini düşürmüştür. Zaman içinde sorunlara müdahale edilerek olumsuzluklar ortadan kaldırılmaya çalışılmıştır (Özçatalbaş ve ark. 2010). Bu süreç içinde Tarımsal Yayım 14 ve Uygulamalı Araştırma Projesi (TYUAP), Önder Çiftçi Projesi (ÖÇP) yaklaşımları uygulanmış ve uygulanmaya devam etmiştir. Bazı başarılı sonuçlarla birlikte bu yaklaşım ile de geleneksel yaklaşımın olumsuz yanları giderilememiş, söz konusu yaklaşımın öngördüğü uygulamalardan birisi olan köy ziraat teknisyenliği yürütülememiş ya da birkaç örnek ile sınırlı kalmıştır. Türkiye'de, özellikle uluslararası kuruluşların finansman ve teknik yönden katkıda bulundukları Entegre Kırsal Kalkınma Projeleri’nde altyapı, kredi ve eğitim hizmetleri birlikte yürütülmektedir. Bu projeler ve uygulama yılları aşağıdaki gibidir (Yurttaş ve ark 2011): Çorum-Çankırı Entegre Kırsal Kalkınma Projesi.................1976-1981 Erzurum Kırsal Entegre Kalkınma Projesi .........................1981-1989 Bingöl-Muş Entegre Kırsal Kalkınma Projesi......................1990-1999 Yozgat Entegre Kırsal Kalkınma Projesi...................... ......1991-2000 Doğu Anadolu Havza Geliştirme Projesi.............................1993-2001 Ordu-Giresun Entegre Kırsal Kalkınma Projesi...................1997-2004 Sivas-Erzincan Entegre Kırsal Kalkınma Projesi……….....2005-2012 Öte yandan Dünya Bankasının finansman desteğiyle; Aşağı Seyhan Sulama, Çorum-Çankırı Kırsal Kalkınma, Yaş Meyve ve Sebze İhracatını Geliştirme ve Ceyhan-Aslantaş Sulama Projelerinde, gerek tarımsal yayım örgütlenmesi ve gerekse kullanılan yayım yöntemleri açısından Türkiye için tarımsal yayım çalışmalarında azımsanamayacak bir deneyim birikimi sağlanmıştır (Tatlıdil 2013). Türkiye’de tarımsal yayım hizmetleri bir kamu faaliyeti olarak başlatılmış ve 2000’li yıllara kadar bu yapı değişik uygulamalar ve projelerle devam etmiştir. Özellikle 20032006 yıllarında uygulanan 1000 Köye 1000 Tarım Gönüllüsü Projesi olarak da bilinen Köy Merkezli Tarımsal Üretime Destek Projesi ile tarımsal yayım hizmetleri farklı bir boyut kazanmıştır. Kamu yayım hizmetleri ve sivil toplum örgütleri, ziraat odaları, tarımsal danışmanlık şirketleri, serbest tarım danışmanlarınca yerine getirilecek tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetlerinin yürütülmesi ile ilgili olarak; ilke ve kural belirleme, strateji ve program geliştirme, yönlendirme, özendirme, eğitim, sertifilandırma, belgelendirme, görev ve sorumluluk tanımlama, izleme ve değerlendirme, denetim ve yaptırım uygulama görevleriyle ilgili usul ve esasları, tarımdan girdi alan ve tarıma girdi veren kuruluşların ticari faaliyetleri çerçevesinde yapacakları çiftçi bilgilendirme 15 faaliyetlerine ilişkin usul ve esasları kapsayan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmelik 18.04.2006 tarihli, 5488 sayılı Tarım Kanununun 9. Maddesine dayanılarak hazırlanmıştır (Anonim 2012). Bu yönetmelik ile tarımsal danışmanlık terimi Türkiye tarımsal yayım sisteminde yer almıştır. Köy Merkezli Tarımsal Üretime Destek Projesinin uygulama süresinin bitmesi ile birlikte 01 Ocak 2007 tarihinde “Tarımsal Yayımı Geliştirme Projesi (Tar-Gel)” olarak uygulamaya konulmuştur. Tar-Gel projesi kapsamında 2007 yılında 1769 adet Ziraat Mühendisi ve 731 adet Veteriner Hekim olmak üzere toplam 2.500 teknik elemana istihdam sağlanmıştır. Köy Merkezli Tarımsal Üretime Destek Projesi kapsamında 2 yıl ve üzeri çalışan (“ Proje Uygulama Esasları, Proje Merkez Koordinasyon Kurul Kararları ve Hizmet Alım Sözleşmeleri” ile belirlenen yükümlülüklerini yerine getirmedikleri tespit edilen ve İl Proje Yürütme Kurulu Tarafından sözleşmeleri fesh edilenler hariç) tarım danışmanlarının da yine KPSS ve yaş şartı aranmaksızın sözleşmeli pozisyonda istihdam edilmiştir. 27.08.2011 tarih ve 28038 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 651 sayılı KHK ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bünyesinde Eğitim Yayım ve Yayınlar Dairesi Başkanlığı (EYYDB) kurulmuştur. Bu kapsamda 29.11.2011 tarih ve 2011127/66 sayılı olur ile yürürlüğe giren Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Merkez Teşkilatı Görev Yönergesi ile Tar-Gel Projesini yürütme görevi EYYDB bünyesinde kurulan Çiftçi Eğitimi ve Yayım Daire Başkanlığına verilmiştir. Tar-Gel Projesi İl Müdürlüklerindeki yeniden yapılanma neticesinde Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir. Bakanlık Makamının 08.07.2011 tarih ve 38 sayılı Olur’u ile yürürlüğe giren Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Taşra Teşkilatının Görevleri, Çalışma Usul ve Esasları, Bakanlık Makamının 02.08.2011 tarih ve 43 sayılı Olur’u ile güncellenerek “Tarımsal Yayımı Geliştirme Proje Birimleri ve Görevleri” eklenerek 4/A ve 4/B statüsünde bulunan Tar-Gel personeli köy/beldelerde oluşturulan “Tarımsal Yayımı Geliştirme Proje Birimlerinde” görevlendirilmeye devam etmektedirler (Anonim 2012). 08.09.2006 tarihinde yürürlüğe giren “Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmelik” ile Türkiye’de kamu dışı danışmanlık hizmetlerini (serbest tarımsal danışmanlık) düzenleyen ilk yasal düzenleme yapılmıştır. Bu yönetmelik ile sivil toplum örgütleri, tarımsal danışmanlık şirketleri ve çiftçi örgütlerinin de tarımsal danışmanlık hizmetleri vermelerine olanak sağlanmıştır. Yönetmelikle belirtilen 16 hükümlere göre sertifikalandırılmış kişiler “Tarım Yayımcısı” olarak adlandırılmıştır. Yönetmelik Serbest Tarım Danışmanı veya Tarım Yayımcısı olabilmek için esas itibari ile 120 saatlik bir sertifika programına katılımı zorunlu kılmış ise de daha sonra bu zorunluluk ortadan kaldırılmış ve Bakanlık tarafından yılda iki kez yapılan sınavda başarılı olmak koşulu getirilmiştir (Ceylan 2012). 04 Temmuz 2014 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan “Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerine Destekleme Ödemesi Yapılması Hakkında Tebliğ (Tebliğ No:2014/15)” kapsamında desteklemeden yararlanabilmek için çiftçilerin/tarımsal işletmelerin bazı asgari koşulları yerine getirmiş olmaları gerekmektedir. Bu koşullar; a. Çiftçi kayıt sistemine ve/veya hayvan kayıt sistemine ve/veya örtü altı kayıt sistemine ve/veya su ürünleri kayıt sistemine ve/veya arıcılık kayıt sistemine ve/veya koyun-keçi kayıt sistemine ve/veya Organik Tarım Bilgi Sistemine (OTBİS) kayıtlı olmak, b. Aşağıdaki kriterlerden en az birini sağlamak, 1) Örtü altında en az üç dekar alanda üretim yapmak, 2) Bağ-bahçede en az on dekar alanda üretim yapmak, 3) Tarla ziraatında; kuruda en az yüz dekar veya yarısından fazlası kuru olmak kaydıyla kuru ve sulu toplam en az yüz dekar, suluda en az elli dekar alanda üretim yapmak, 4) Hayvancılıkta; süt sığırcılığı yapan işletmelerde en az onu sağmal olmak kaydıyla en az yirmi büyük baş sığır, besi sığırcılığı yapan işletmelerde en az elli baş sığır ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde en az yüz küçükbaş hayvana sahip olmak, 5) Arıcılıkta en az elli adet arı kolonisine sahip olmak, 6) Su ürünleri üretim tesisine sahip olmak, 7) Kanatlı hayvan yetiştiriciliğinde; yumurta üretiminde 5000 adet, et üretiminde 10 000 adet ve üzeri kapasitede yetiştiricilik yapmak, 8) Organik tarım alanında, birinci fıkranın (b) bendinin 1, 2, 3, 4, 5 ve 7 nci alt bentlerinde belirtilen işletme büyüklüklerinin yarısına sahip olmaktır (Anonim 2014). Bu tebliğ uyarınca 2014 yılı için çiftçi/tarımsal işletme başı 600 TL/yıl (400+200) destekleme ödemesi yapılmaktadır. Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmelik ile tarımsal yayım alanında genel 17 kabulleri değiştiren yeni bir yaklaşımın oluştuğu ileri sürülebilir. Bu oluşum GTHB’nin yürüttüğü ve ülke genelinde hakim olan kamu yayımı yanında, özel girişimin de resmi olarak yer almasını sağlayacak yayımın özelleştirilmesi üzerine yapılandırılmış olup tarım sektörünün gündemine girmiştir (Özçatalbaş 2010). 2009 yılında başlanan ve halen devam eden tarımsal danışmanlık destekleme ödemeleri çizelge’de sunulmuştur. Çizelge 2.3.1.: 2009-2014 Yılları Arasında Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Desteğinden Yararlanan Tarımsal İşletme ve Danışman Sayıları ile Ödenen Destek Miktarları (Anonim 2014) Yıl İşletme Sayısı Kişi/Kuruluş Sayısı Danışman Sayısı Destek Miktarı (TL) Toplam Ödenen Destek (TL) 2009 3.145 - 100 225 707.625 2010 21.772 266 471 500 10.886.000 2011 33.379 314 751 500 16.740.500 2012 63.266 376 1270 600 37.796.600 2013 111.958 606 2101 600 65.579.300 2014 145.000 770 2392 600 18 3. KOP BÖLGESİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER 3.1. Tarihi ve Coğrafi Konumu Konya Ovası Projesi (KOP), İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) Düzey 2'ye göre TR52 ve TR71 bölgelerinde yer alan Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde illerini kapsamakta olup; sahip olduğu 65.014 km 2'lik alanla Türkiye yüzölçümünün yaklaşık %8,3'ünü, nüfusunun ise yaklaşık %3,98'ini oluşturmaktadır. KOP Bölgesi sahip olduğu yaklaşık 3 milyon hektarlık geniş tarım alanları, farklı agro ekolojik bölgeler, sulama imkanları, coğrafi konumu ile ülkemizin en önemli tarım bölgesi olarak kabul edilmektedir. KOP Bölgesi başta buğday, arpa, şeker pancarı, kuru fasulye, patates, ayçiçeği, haşhaş, kimyon, aspir gibi tarla bitkileri olmak üzere birçok tarla bitkisi yanında, çok sayıda sebze ve meyve türlerinin üretiminde söz sahibi olan bir tarım bölgesidir. KOP Bölgesi'nin yüzölçümü 65.014 km2 olup, Türkiye'nin %8,3'ünü oluşturmaktadır. Çizelge 3.1.1. KOP Bölge İlleri ile Türkiye Yüzölçümü Karşılaştırılması İller Yüzölçümü (km2) Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Türkiye KOP/Türkiye (%) 7.966 8.869 40.814 7.365 65.014 783.562 8.30 (Kaynak: Türkiye İstatistik Yıllığı, 2011 TÜİK; Ankara, Anonim 2014) Çizelge 3.1.2. KOP Bölgesi İllerinin İlçe, Belediye ve Köy Sayısı (2013) İller Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi İlçe Sayısı Belediye Sayısı 22 11 31 29 93 7 6 31 6 50 Köy Sayısı 175 158 130 463 (Kaynak: (ADNKS) 31/12/2013 sonuçları, http://www.tuik.gov. tr,; Anonim 2014) KOP Bölgesi’nde yer alan illerden Aksaray ilinin yüzölçümü 7.966 km² olup, KOP Bölgesi illeri arasında alan büyüklüğüne göre 3.sırada yer almaktadır. Aksaray ilinin toplam 799.700 ha alanının, 655.933 ha (%82.0)'sı düzlük, 71.144 ha (%8.9)'u dağlık, 72.623 ha (%9.1)'lik kısmı ise sulak alandan oluşmaktadır. Karaman ilinin yüzölçümü 8.869 km² olup, KOP Bölgesi illeri arasında alan büyüklüğüne göre 19 2.sırada yer almaktadır. Karaman ilinin 892.400 ha alanının, 230.358 ha (%25.8)'i düzlük, 658.039 ha (%73.7)'si dağlık, 4.003 ha (%0.4)'lük kısmı ise sulak alandan oluşmaktadır. Konya ilinin yüzölçümü 41.814 km² olup, KOP Bölgesi illeri arasında alan büyüklüğüne göre 1.sırada yer almaktadır. Konya ilinin 4.100.099 ha alanının, 2.601.248 ha (%63,4)'ü düzlük, 1.313.912 ha (%32,0)'lık kısmı dağlık, 184.939 ha (%4.5)'i sulak alandan oluşmaktadır. Niğde ilinin yüzölçümü 7.365 km² olup, KOP Bölgesi illeri arasında alan büyüklüğüne göre 4.sırada yer almaktadır. Niğde ilinin 394.326 ha (%53.3)'sı düzlük, 345.485 ha (%46.7)'si dağlık, 189 ha (%0)'lık kısmı ise sulak alandan oluşmaktadır. KOP Bölgesi, tarih öncesi çağlardan günümüze uzanan her dönemde, kültür tarihinin önemli bir merkezi olmuş ve çok sayıda uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Bu Bölge’de, insan yaşamı ve kültürüne ait en eski bulgular, Niğde ve Karaman illerinde ortaya çıkarılmıştır. Niğde'nin kuzeydoğusunda yer alan Göllü Dağ ve çevresinin, yapılan kazı ve yüzey araştırmaları ile Alt Paleolitik Dönem’de, 800.000'li yıllardan itibaren özellikle obsidyen yataklarının bolluğu nedeni ile kullanıldığı görülmektedir. Göllü Dağ’ın arkeolojik ve kültürel açıdan önemi, alet yapımında farklı teknik ve becerileri kullanabilen Homo erectus ve Neandertaller gibi ilk insan gruplarına işaret etmesidir. Paleolitik döneme ait diğer bir yerleşme olan Pınarbaşı'nda da (KaramanSüleymanhacı Köyü) mikrolitik alet örnekleri bulunmuştur. Üretim, beslenme, teknoloji, inanç ve sosyal olarak yaşamı belirleyen unsurların yeniden biçimlenme sürecini yansıtan Neolitik döneme ait yerleşmeler, Bölge'de çok miktarda bulunmaktadır. Konya yakınlarında yer alan Çatalhöyük yerleşimi, bu döneme ışık tutan en önemli çalışmalardandır. Burada ortaya çıkarılan evlerin iç tasarımlarında, işlevsel kaygıların vurgulanması ve ana tanrıça kültünün inanç sisteminde yerini alması, kültürel açıdan önemli gelişmelerdir. Niğde Köşk Höyük (Bor- Bahçeli Beldesi), Pınarbaşı yerleşimi (Karaman) bu döneme ait buluntu veren diğer yerleşmelerdir. Yerleşmelerin daha da büyüdüğü, ilerleyen alet teknolojisi ile birlikte, topluluklarda iş bölümünün geliştiği Kalkolitik dönemde de Bölge’deki iskan devam etmiştir. Konya Çatalhöyük, Karaman Can Hasan Höyüğü, Niğde Tepecik Höyük bu dönemin önemli yerleşmeleridir. Bronz Çağı yerleşmelerinin ise; özellikle Karaman’ın kuzey, kuzeydoğu ve kuzeybatı bölgelerinde ovalarda toplandığı tespit edilmiştir. Abdullah Höyük, Akyokuş Höyük, Boz (Güllü) Höyük, Büyükgonu (Unu) Höyük, Çardagin Höyük, Davda Höyük bu döneme ait yerleşimlerden birkaçıdır. 20 Hititler öncesinde, Asur ticaret yollarında yer alan yerleşim yerlerinde Asur kültürünün etkileri görülmektedir. Acemhöyük (Aksaray), Karahöyük (Konya) bu döneme ilişkin önemli buluntular vermişlerdir. M.Ö 1600'lü yıllarda Hitit Krallığı'nın (1.Hattuşili ve oğulları) güneydeki bölgeleri denetimi altına alarak Akdeniz kıyılarına açılma girişimlerinin izlerini ise; Zeyve Höyük, Yalburt Havuzu (Ilgın), Eflatun Pınar (Beyşehir), Fasıllar Anıtı gibi eser ve yerleşimlerde görmekteyiz. Bölge, Hititlerin ardından Frig uygarlığına ev sahipliği yapmıştır. Özellikle tarım, hayvancılık, ahşap ve maden işçiliği gibi alanlarda başarı göstermiş olan bu uygarlığa ait buluntular Sızma, Sille(Konya) yerleşimlerinde ortaya çıkarılmıştır. Bölge'nin M.Ö. VII. yüzyıldaki konukları Lydialılar, M.Ö. VI. yüzyılda Persler olmuşlardır. M.Ö. 334 yılında ise Makedonya Krallığı'na bağlanmıştır. M.Ö. I. yüzyılda Pontus yönetiminde kalmış, bu dönemi izleyen yıllarda Pontus ve Romalılar arasında el değiştirmiştir. VII. yüzyılda Sasaniler ve Araplar kısa süreli olarak Bölge’de varlık göstermişlerdir. Oğuz boylarının 1071 yılında Anadolu'ya girişi, yeni bir sosyal ve kültürel atmosferin oluşmasını sağlamıştır. Özellikle Kutalmışoğlu Süleyman Şah'ın Bölge'ye hakim olup batıya yönelmesi, Selçuklu Devleti'nin oluşum sürecini başlatmıştır. 1074 yılında kurulan Devlet'in başkenti Konya olmuştur. Bu dönemde Konya başta olmak üzere, özellikle mimari, felsefe, edebiyat, teoloji, müzik gibi sanatın çeşitli alanlarında üretilen eserlerle KOP Bölgesi Anadolu'ya ışık yaymıştır. Selçuklu Devleti'nin yıkılışının ardından Bölge’de Karamanoğlu Beyliği'nin hakimiyeti görülür. Osmanlı İmparatorluğu Bölge'yi 1465 yılında sınırları içine katmıştır. Osmanlılar zamanında da eyalet merkezi olan Bölge, sosyal ve kültürel önemini bu dönemde de sürdürmüştür. Kurtuluş Savaşı sırasında Batı Cephesi Komutanlığı'nda mücadele veren Bölge, 1920’de işgalden tamamen kurtulmuştur. Kültürel altyapısının güçlü oluşu, KOP illerini Cumhuriyet döneminde de önemli kılmış ve hızla kalkındırmıştır (www.kop.gov.tr). 3.2. İklim ve Bitki Örtüsü KOP Bölgesi coğrafi konumu itibariyle Türkiye'nin en büyük ovalarına sahip ancak en az da yağış alan bölgesidir. Türkiye uzun yıllar yıllık yağış ortalamasının 640 mm civarında olmasına karşın bölge uzun yıllar yıllık yağış ortalaması 330 mm civarındadır. Bu miktar, Konya-Karapınar İlçesi civarında 280 mm’nin altına kadar düşmektedir. Bu nedenle Türkiye’de kullanılabilir yerüstü su kaynağının ancak %2’si bölgededir. Diğer yandan bölgenin geniş bir kapalı havza olması nedeniyle Türkiye 21 yeraltı su kaynağının %17’sini bulundurmaktadır. Bir başka ifade ile Türkiye'de kullanılabilir yerüstü suyunun en az, buna karşılık yeraltı suyunun en fazla bulunduğu bölge Konya Kapalı Havzası’dır. Fakat kullanılabilir rezerv üzerinde aşırı çekim, yağışların yetersizliği ve yeterli besleme olmadığından; havzadaki yeraltı suyu seviyesi her yıl ortalama 3 m düşüş göstermektedir. KOP Bölgesi'nde, yazları sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve yağışlı karakter gösteren karasal iklim özellikleri hâkimdir. Yağışlar genellikle kış aylarında kar, ilkbahar ve sonbahar aylarında yağmur şeklindedir. KOP Kapalı Havzası, Türkiye ortalamasının yaklaşık %51'i kadar yağış almaktadır. KOP Bölgesi havza toprakları genellikle yüksek pH’lı (pH: 7.5-8.5), fazla kireçli (> %15), düşük organik maddeli (< %2) ve ağır bünyeli (killi, killi-tınlı) olup kötü fiziksel özellikler ve bilinçsiz toprak işleme nedeniyle kaymak tabakası oluşumu yaygındır. Havzanın 266.624 ha’ında tuzluluk ve sodiklik, 2.804.633 ha’ında da ise su ve rüzgar erozyonu mevcuttur. Ova haricindeki dağlık-tepelik araziler çoğunlukla eğimli, taşlı, sığ, parçalı ve kıraçtır. Havza toprakları yarı kurak (yıllık yağış toplamı 250-500 mm arası) iklim kuşağında olduğundan organik maddece fakirdir. Genellikle tarım topraklarının %88’inde organik madde orta ve az düzeyde olup %3’ün altındadır. Havza toprakları yarı kurak iklim kuşağında olup genellikle yüksek pH’lı, fazla kireçli, düşük organik maddeli ve ağır tekstürlüdürler. Dolayısıyla söz konusu toprakların fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikleri bozuktur. Bunun sonucunda da kaymak tabakası oluşumu yaygındır. Ova haricindeki dağlık-tepelik araziler çoğunlukla eğimli, taşlı, sığ, parçalı ve kıraçtır. KOP Bölgesi tarım arazileri, yeraltı (YAS) ve yerüstü (YÜS) su kaynakları ile sulanmaktadır. Sulamalar, Devlet Su İşleri, İl Özel İdaresi, kooperatif, halk ve şahıslar tarafından yapılmaktadır. Bölgede mevcut sulanan alanlar Tablo 14’de verilmiştir. 2012 yılı itibariyle KOP Bölgesi’nde toplam mevcut sulanan alan miktarı 923.569 ha olarak gerçekleşmiştir (Anonim 2012; Anonim, 2013). Çizelge 3.2.1.KOP Bölgesi’nde Mevcut Sulanan Alan (Hektar) Konya İşletmede Olan DSİ Projeleri (YÜS) İl Özel İdaresi Sulamaları (YÜS) Halk Sulamaları (YÜS) Kooperatif sulamaları (YAS) Şahıs Sulamaları (YAS) * Toplam 188.807 22.940 56.877 147.803 192.872 609.299 * Kuyu başına düşen alan miktarı 4 ha olarak kabul edilmiştir. 22 Karaman Aksaray Niğde 22.838 6.112 4.640 33.790 17.908 85.288 24.761 9.675 23.008 11.0019 45.796 114.259 8.316 27.102 9.983 20.230 49.092 114.723 KOP 244.722 65.829 94.508 212.842 305.668 923.569 İklim ve topografya verileri dikkate alınarak Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nca 30 Bölge başlığı altında hazırlanan Türkiye Tarım Havzalarına göre ise; KOP Bölgesi sınırları içerisinde 4 adet tarım havzası bulunmaktadır. Çizelge 3.2.2.KOP Bölgesi Tarım Havzaları Havza No 15 27 28 Havza, İl ve İlçeler İli Konya İli Aksaray Niğde İli Aksaray Karaman Konya Niğde 30 İli Karaman Konya İç Ege Havzası İlçesi Konya Akşehir, Doğanhisar, Tuzlukçu, Ilgın Orta Kızılırmak Havzası İlçesi Ağaçören, Gülağaç, Güzelyurt, Ortaköy, Sarıyahşi Çamardı, Çiftlik, Merkez Orta Anadolu Havzası İlçesi Eskil, Aksaray-Merkez Ayrancı, Kâzımkarabekir, Merkez Altınekin, Cihanbeyli, Çeltik, Çumra, Emirgazi, Ereğli, Güneysınır, Halkapınar, Kadınhanı, Karapınar, Karatay, Kulu, Sarayönü, Yunak Altunhisar, Bor, Ulukışla Göller Havzası İlçesi Başyayla, Ermenek, Sarıveliler Ahırlı, Akören, Beyşehir, Bozkır, Derbent, Derebucak, Hadim, Hüyük, Meram, Selçuklu, Seydişehir, Taşkent, Yalıhüyük (Kaynak: http://www.tanm.gov.tr, [Ziy. Tar. :25/07/2014; Anonim 2014] 3.3.Nüfus Durumu KOP Bölgesi nüfusu, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre 2012 yılı itibariyle 3 milyon 7 bin 890 kişi iken 35 Bin 738 kişi artarak, 2013 yılında 3 milyon 43 bin 628 kişiye ulaşmıştır. Bölge nüfusu; Türkiye nüfus artışı ile paralel bir yapı sergilemekle beraber bölge nüfusunun Türkiye nüfusu içerisinde aldığı pay % 3,97 olmuştur. Çizelge 3.3.1.KOP Bölgesi Nüfusunun İllere Göre Dağılımı (2009-2013) İller Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Türkiye KOP/Türkiye (%) 2009 2010 2011 2012 2013 376.907 377.505 378.823 379.915 382.806 231.872 232.633 234.005 235.424 237.939 1.992.675 2.013.845 2.038.555 2.052.281 2.079.225 339.921 337.931 337.553 340.270 343.658 2.941.375 2.961.914 2.988.936 3.007.890 3. 043.628 72.561.312 73.722.988 74.724.269 75.627.384 76.667.864 4.05 4.02 4.00 3.98 3.97 (Kaynak: ADNKS 29/01/2013 sonuçları, http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar.:28/02/2014]; Anonim 2014.) 23 Çizelge 3.3.2.KOP Bölgesi Nüfusunun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı (2013) 0-4 5-9 10-14 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65-69 70-74 75-79 80-84 85-89 90+ Toplam KOP Bölgesi Aksaray Karaman Konya Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın 128.763 122.266 16.919 16.300 9.276 8.695 87.781 83.133 134.680 127.978 17.600 16.632 9.620 9.213 91.922 87.658 137.792 131.881 17.799 17.248 10.287 10.028 93.609 89.117 142.693 137.768 18.480 17.330 10.697 10.683 97.129 94.029 119.624 124.825 15.255 15.188 8.742 9.665 81.861 85.741 120.733 116.235 15.612 14.821 9.522 8.990 82.675 80.397 121.343 118.296 15.949 15.264 9.601 8.834 82.326 81.324 108.124 107.582 14.084 14.063 8.529 8.432 73.367 73.397 100.567 102.245 12.557 12.918 8.389 8.215 68.018 69.758 90.929 91.878 10.983 10.946 7.427 7.508 62.178 63.324 80.023 82.748 8.915 9.624 6.459 6.523 55.701 57.594 66.512 70.117 7.447 8.032 5.412 5.634 46.607 49.074 53.936 58.773 6.640 7.307 4.354 4.691 36.961 40.395 38.885 47.220 4.729 5.891 3.154 3.818 26.377 31.952 27.670 35.283 3.200 4.247 2.578 3.044 18.487 23.526 19.789 25.940 2.275 3.225 1.996 2.439 13.173 17.019 14.307 19.050 1.466 1.971 1.619 2.032 9.528 12.822 4.895 8.910 508 927 603 911 3.239 5.908 968 2.400 122 332 115 204 624 1.494 1.512.233 1.531.395 190.540 192.266 118.380 119.559 1.031.563 1.047.662 Niğde Erkek Kadın 14.787 14.138 15.538 14.475 16.097 15.488 16.387 15.726 13.766 14.231 12.924 12.027 13.467 12.874 12.144 11.690 11.603 11.354 10.341 10.100 8.948 9.007 7.046 7.377 5.981 6.380 4.625 5.559 3.405 4.466 2.345 3.257 1.694 2.225 545 1.164 107 370 171.750 171.908 Kaynak: ADNKS 2013 sonuçları, http://www.tuik.gov. tr, [Ziy. Tar.:28/02/2014]; Anonim 2014 Çizelge 3.3.3. KOP Bölgesi'nde Şehirleşme Oranı ve Nüfus Yoğunluğu (2012-2013) Şehirleşme Oranı (%) Aksaray Karaman Konya Niğde KOP (*) Türkiye 2012 62.16 70.32 76.20 50.98 71.11 77.28 2013 62.63 70.89 100.00 52.99 87.71 91.35 Nüfus Yoğunluğu (kişi/km2) 2012 50 27 53 46 48 98 2013 51 27 53 47 49 100 Kaynak: 2013 ADNKS sonuçları, http://www.tuik.gov. tr, [Ziy. Tar.:28/02/2014]. * KOP Bölge Kalkınma İdaresi tarafından hesaplanmıştır.; Anonim 2014 KOP Bölgesi şehirleşme oranı %87,71, Türkiye şehirleşme oranı %91,35’dır. Nüfus yoğunluğu olarak ifade edilen “bir kilometreye düşen kişi sayısı" Türkiye genelinde 2012 yılına göre 2 kişi artarak 100 kişi olurken; KOP Bölgesi illerinden aynı zamanda yüzölçümü bakımından en büyük il olan Konya'nın nüfus yoğunluğu 53, Aksaray İlinin nüfus yoğunluğu 51, Niğde İlinin nüfus yoğunluğu ise 47 ve Karaman İlinin nüfus yoğunluğu 27 olmuştur. 24 3.4.Eğitim Durumu KOP Bölgesi'ndeki okulöncesi eğitim ve ilköğretim okullaşma oranlarının Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu görülmektedir. Ortaöğretim okullaşma oranlarında ise; Karaman ilinin Türkiye oranının üzerinde olduğu, diğer KOP illerinin ise Türkiye oranının altında kaldığı gözlenmektedir. KOP Bölgesi İllerine ait okul, şube ve öğretmen başına düşen öğrenci sayılarının Türkiye ortalamasının altında olduğu görülmektedir. , KOP Bölgesi illerinde okuma yazma bilmeyen kadınların erkeklerden çok fazla olduğu görülmektedir. Bölgede okuma yazma bilmeyen kadın sayısı 77.707 kişi, erkek sayısı 13.332 kişidir. İllere bakıldığında ise; okur-yazar olmayan kadın nüfusu, Aksaray ilinde 15.598, Karaman ilinde 5.056, Konya İlinde 44.939, Niğde ilinde ise 12.114 kişidir. Bölge'de okuma yazma bilen nüfusa bakıldığında, erkek okuma yazma bilen nüfus ile kadın okur-yazar nüfus arasında çok fazla fark bulunmamaktadır. Bölge'de toplam okur-yazar erkek nüfusu 1.314.481 kişi olurken, okur-yazar kadın nüfusu 1.282.703 kişi olmuştur. KOP Bölgesi Okuma Yazma Bilmeyen Kadın Nüfusunun Toplam Nüfus içerisindeki oranı %5,65 ile Türkiye oranı olan %6,43 altında seyretmektedir. Çizelge 3.4.1.KOP Bölgesi ve Türkiye Karşılaştırmalı Okur-Yazar Durumu (2013) İller Okuma Yazma Bilmeyen Kadın Erkek Toplam Okuma Yazma Bilen Erkek Kadın Bilinmeyen Toplam Erkek Kadın Toplam Aksaray 2.463 15.598 18.061 162.586 152.848 315.434 2.363 1.999 4.362 Karaman 1.091 5.056 6.147 104.002 102.232 206.234 1.560 1.267 2.827 Konya 8.189 44.939 53.128 897.153 886.247 1.783.400 14.228 11.778 26.006 Niğde 1.589 12.114 13.703 150.740 141.376 876 1.855 13.332 77.707 91.039 1.314.481 1.282.703 2.597.184 19.130 15.920 35.050 KOP Bölgesi Türkiye 292.116 979 449.328 2.205.315 2.654.643 33.098.329 31.275.805 64.374.134 873.453 832.915 1.706.368 Çizelge 3.4.2.KOP Bölgesi İlleri ve Türkiye Okul, Şube ve Öğretmen Başına Düşen Öğrenci Sayıları (2013-2014) Okul İlkokul Şube Öğretmen Okul Ortaokul Şube Öğretmen Ortaöğretim(Lise) * Okul Şube Öğretmen Aksaray 142 22 18 187 24 16 282 23 15 Karaman Konya Niğde Türkiye 127 196 150 195 18 22 21 22 16 17 16 19 228 273 202 304 23 25 24 27 15 18 16 18 292 328 304 375 21 21 22 23 15 16 14 16 (Kaynak: http://meb.gov. tr//, [Ziy. Tar. : 16 /06/2014]; Anonim 2014) 25 Çizelge 3.4.3.KOP Bölgesi İllerinde Eğitim Seviyesine Göre Derslik Başına Düşen Öğrenci Sayısı (2013-2014) İlkokul Ortaokul Aksaray 21 15 Mesleki ve Teknik Ortaöğretim 28 22 Karaman 15 23 25 22 Konya 18 27 27 28 Niğde 20 14 25 23 Türkiye 29 29 29 29 Genel Ortaöğretim Ortaöğretim (Kaynak: http://meb. gov. tr//, [Ziy. Tar. : 16 /06/2014]; Anonim 2014) KOP Bölgesinde 2013-2014 dönemi ilkokul, ortaokul ve ortaöğretimde derslik başına düşen öğrenci sayısında da Türkiye ortalamasının altındadır. Çizelge 3.4.4. Öğretim Yılına Göre KOP Bölgesi'nde İllere Göre Okullaşma Oranı (%) İlköğretim (İlkokul+ Ortaokul) Okul Öncesi İller 5 Ortaöğretim (Lise) Genel Ortaöğretim Mesleki ve Teknik Ortaöğretim 3-5 4-5 Aksaray 26.97 37.29 45.99 99.55 99.65 93.03 68.80 Karama n 34.68 47.45 58.24 99.38 99.51 95.67 84.19 Konya 26.78 37.24 45.66 99.61 99.68 95.52 75.50 Niğde 28.49 39.77 48.97 98.49 99.17 93.73 73.27 Türkiye 27.71 37.46 42.54 99.31 99.57 94.52 76.65 (Kaynak: http://meb.gov.tr//, [Ziy. Tar. :16/06/2014] ; Anonim; 2014) Çizelge 3.4.5.KOP İllerinde Yüksek Öğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretim Elemanı Sayısı (2012) Yüksek Öğretim Kurumunda Görev Yapan Öğretim Elemanı Sayısı İller Profesör Yardımcı Doçent Doçent Diğer Öğretim Elemanı Genel Toplam Aksaray 15 44 179 301 539 Karaman 9 11 60 196 276 Konya 540 330 858 2.441 4.169 Niğde 38 75 215 342 670 KOP 602 460 1.312 3.280 5.654 17.807 10.962 27.385 74.499 130.653 Türkiye 26 3.5. Bölgenin Arazi Varlığı ve Kullanım Durumu KOP illeri sahip olduğu tarım arazisi varlığı ile önemli bir arazi potansiyeline sahiptir. KOP Bölgesi 2012 istatistiklerine göre yaklaşık 3 milyon ha tarım arazisine sahiptir. KOP Bölgesi’ndeki tarıma elverişli arazinin % 65.90’lık payla en büyük kısmı Konya ilinde yer alırken, diğer üç il ise % 10-13 arasında değişen oranda birbirine yakın pay almaktadır (Çizelge 3.5.1) KOP Bölgesi’nde mevcut işlenebilir tarım arazilerinin % 94.52’lik büyük bölümü tarla bitkilerine tahsis edilmektedir. Diğer taraftan ekilebilir alanların % 3.77’sını meyve ve bağ alanları, % 1.69’unu ise sebze alanları oluşturmaktadır (Çizelge 3.5.2). KOP Bölgesi’nde özellikle kuru tarım yapılan alanlarda nadas uygulamasının yaygın olması nedeni ile ekilebilir arazinin % 32.26’sı nadasa bırakılmaktadır. KOP Bölgesi dahilinde 5 adet akarsu havzası mevcut olup, Konya Kapalı Havzası’nın tamamı, diğer havzaların ise bir kısmı bölge sınırları içerisinde kalmaktadır. KOP Bölgesi’nde karasal iklim özellikleri hakimdir. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve yağışlıdır. Yağışlar genellikle kış aylarında kar şeklinde, bahar aylarında yağmur şeklindedir. Bölgenin uzun yıllar yağış ortalaması ise 329,8 mm’dir. Türkiye’nin yıllık yağış ortalaması ise 643,0 mm’dir. Bölge, Türkiye ortalamasından yaklaşık %51 daha az yağış almaktadır. Çizelge 3.5.1.KOP Bölgesi’nde Yer Alan İllerin Tarıma Elverişli Alan Miktarı Bölge Tarıma Elverişli Alan İllerin KOP Bölgesi’ndeki Payı (ha) (%) Aksaray 377.076 13.04 Karaman 317.721 10.99 Konya 1.904.438 65.90 Niğde 290.263 10.07 2.889.500 100.00 KOP Türkiye 23.794.963 27 Çizelge 3.5.2.Türkiye ve KOP Bölgesi Tarım Alanlarının Kullanım Şekilleri TÜRKİYE KOP BÖLGESİ Ürün Grubu Ekim Alanı (ha) Ekilen Tarla Alanı Oran (%) Ekim Alanı (ha) Oran (%) 1.799.093 62.26 15.464.452 66.99 Nadas Alanı 932.359 32.26 4.286.136 18.01 Sebze Alanı 48.909 1.69 826.596 5.34 109.056 3.77 3.212.988 13.50 2.889.500 100,00 23.794.963 100,00 Meyve Bağ ve Bah. Bit. Alanı Toplam Alan 3.6. Bitkisel Üretim Durumu KOP Bölgesi tarım arazisi varlığı ile Türkiye tarım arazisi varlığının %12,2'sine karşılık gelen çok büyük bir tarım havzasını kapsamaktadır. Tarla bitkilerinden şeker pancarı, buğday, arpa, mısır, patates, ayçiçeği, yonca, fiğ, nohut, kuru fasulye, sebze türlerinden havuç, domates meyve türlerinden elma, kiraz, vişne ve çilek üretimi KOP bölgesinin söz sahibi olduğu belli başlı ürünlerdir. Bitkisel üretimin ana unsuru olan tohumluk üretiminde de KOP bölgesi çoğu tarla bitkisinde birinci sırada yer almaktadır. Konya, Karaman ve Aksaray’da en çok üretilen bitki şeker pancarı, Niğde’de ise patatestir. KOP Bölgesi’nde en çok üretilen bitki şeker pancarıdır. KOP Bölgesi’nde üretilen ve üretimi Türkiye’de en büyük paya sahip olan ürün arpadır. 28 Çizelge 3.6.1.KOP Bölgesi 2013 Yılı Tarla Bitkileri Üretiminde (ton) Öne Çıkan Bitkiler Bitki Türü Konya Karaman Niğde Aksaray KOP Toplam Türkiye KOP/TR (%) Arpa (Biralık) 77.411 94.500 31.303 71.787 275.001 560.000 49.11 Arpa (Diğer) 761.080 88.258 58.306 189.829 1.097.470 7.340.000 14.95 Buğday (Durum) 601.691 145.017 7.859 30.932 785.499 4.075.000 19.27 1.690.239 87.777 214.074 227.861 2.219.951 17.975.000 12.35 Çavdar 20.570 19.578 47.795 13.972 101.915 365.000 27.92 Tritikale 1.838 938 1.963 188 4.927 118.000 4.17 353.552 132.650 274 10.877 497.353 5.900.000 8.42 Fasülye (Kuru) 49.723 36.322 14.061 4.593 104.699 195.000 53.69 Nohut 33.421 36.442 5.888 7.344 83.095 506.000 16.42 420.755 33.400 512.644 173.756 1.140.555 3.948.000 28.88 2.305 779 - 1.730 4.814 45.000 10.69 3.845 1.703 47 3.669 9.264 143.000 6.47 262.930 19.312 116 53.381 335.739 1.380.000 24.32 4.072 - - - 4.072 19.244 21.15 Şekerpancarı 4.773.791 541.008 122.604 1.080.135 6.517.538 16.483.306 39.54 Mısır (Silajlık) 1.150.112 263.180 150.368 334.262 1.897.922 17.835.115 10.64 Yonca (Yeşil Ot) 1.089.704 188.776 182.015 226.920 1.687.415 12.616.178 13.37 Fiğ (Yeşil ot) 165.003 83.985 21.065 16.182 286.235 4.492.466 6.37 Yulaf (Tane) 12.035 16.732 10.178 148 39.093 235.000 16.63 Haşhaş (Kapsül) 4.072 - - - 4.072 19.244 21.15 Kolza 3.322 - - - 3.322 102.000 3.25 2.398 166 - - 2.564 395.000 0.64 1.203 84 224 849 2.360 22.000 10.72 Buğday (Diğer) Mısır (Tane) Patates Aspir Ayçiçeği (Çerezlik) Ayçiçeği (Yağlık) Haşhaş (Tohum) Mercimek (Kırmızı) Mercimek (Yeşil) 29 Çizelge 3.6.2.KOP Bölgesi 2013 Yılında Tarla Bitkileri Ekim Alanında (da) Öne Çıkan Bitkiler Bitki Türü Arpa (Biralık) Konya Karaman Niğde Aksaray KOP Toplam Türkiye KOP/TR (%) 217.600 322.000 107.250 210.150 857.000 1.784.600 48.02 Arpa (Diğer) 2.306.009 300.950 172.730 582.543 3.362.232 25.420.500 13.23 Buğday (Durum) 1.860.804 515.792 24.904 76.563 2.478.063 12.786.000 19.38 Buğday (Diğer) 5.255.781 356.924 701.131 716.577 7.030.413 64.940.000 10.83 Çavdar 63.631 69.721 192.499 47.692 373.543 1.381.656 27.04 Tritikale 4.906 3.524 5.358 947 14.735 354.024 4.16 Mısır (Tane) 341.310 136.653 397 13.216 491.576 6.599.980 7.45 Fasülye (Kuru) 135.754 113.390 54.190 23.270 326.604 847.630 38.53 Nohut 233.802 237.816 60.038 84.923 616.579 4.235.570 14.56 Patates 107.938 10.730 153.510 54.239 326.417 1.250.297 26.11 Aspir 18.569 8.470 - 8.877 35.916 292.920 12.26 Ayçiçeği (Çerezlik) 15.083 14.700 370 20.125 50.278 895.239 5.62 Ayçiçeği (Yağlık) 671.695 63.592 471 150.398 886.156 5.202.600 17.03 Haşhaş (Tohum) 56.710 - - - 56.710 322.773 17.57 Şekerpancarı 721.997 89.996 24.611 162.613 999.217 2.913.282 34.30 Mısır (Silajlık) 211.636 46.185 30.220 60.868 348.909 3.885.092 8.98 Yonca (Yeşil Ot) 195.525 38.245 39.700 123.535 397.005 6.286.419 6.32 Fiğ (Yeşil ot) 128.114 61.680 13.920 35.900 239.614 4.990.430 4.80 Yulaf (Tane) 51.022 67.344 38.871 764 158.001 925.490 17.07 Haşhaş (Kapsül) 56.710 - - - 56.710 322.773 17.57 Kolza 10.115 - - - 10.115 311.272 3.25 Mercimek (Kırmızı) 16.073 1.411 - - 17.484 2.605.000 0.67 9.826 720 2.230 8.319 21.095 206.783 10.20 Mercimek (Yeşil) Kaynak: Anonim 2014b KOP Bölgesi genelinde en çok ekim alanına sahip olan ürün buğdaydır. KOP Bölgesi’nde, ekim alanı Türkiye’de en büyük paya sahip olan ürün ise arpadır. 30 Çizelge 3.6.3.KOP Bölgesi 2013 Yılında Tarla Bitkileri Veriminde (kg/da) Öne Çıkan Bitkiler Bitki Türü Konya Niğde Karaman Aksaray KOP Ortalama Türkiye Arpa (Biralık) 356 293 292 342 321 314 Arpa (Diğer) 330 293 338 330 323 289 Buğday (Durum) 323 281 316 404 331 319 Buğday (Diğer) 324 246 305 319 299 278 Çavdar 323 281 248 294 287 265 Tritikale 380 266 366 199 303 334 1.036 971 690 823 880 895 Fasülye (Kuru) 366 320 262 197 286 230 Nohut 143 153 98 86 120 121 3.898 3.113 3.339 3.204 3.389 3.160 Aspir 124 92 - 195 137 154 Ayçiçeği (Çerezlik) 255 116 127 182 170 160 Ayçiçeği (Yağlık) 391 304 246 357 325 265 Haşhaş (Tohum) 72 - - - 72 60 Şekerpancarı 6.612 6.032 4.982 6.663 6.072 5.666 Mısır (Silajlık) 5.434 5.698 4.976 5.492 5.400 4.595 Yonca (Yeşil Ot) 5.574 4.937 4.585 1.837 4.233 2.014 Fiğ (Yeşil ot) 1.288 1.362 1.513 451 1.154 906 236 248 262 194 235 254 72 - - - 72 60 Kolza 328 - - - 328 328 Mercimek (Kırmızı) 149 118 - - 134 152 Mercimek (Yeşil) 122 117 100 102 110 106 Mısır (Tane) Patates Yulaf (Tane) Haşhaş (Kapsül) Kaynak: Anonim 2014b 31 Çizelge 3.6.4. KOP Bölgesi’nde Bazı Meyvelerin Dikili Alanları (da) (Anonim 2014b). Meyve Cinsi Konya Niğde Karaman Aksaray KOP Toplamı KOP/TR (%) Türkiye Elma 95.028 207.971 216.982 18.570 538.551 1.730.955 Armut 3.531 3.349 2.015 1.648 10.543 235.283 4.48 Kiraz 65.339 3.349 21.341 742 90.771 764.594 11.87 Kayısı 2.109 2.066 6.099 460 10.734 1.156.132 0.93 Erik 3.425 2.914 1.100 1.195 8.634 197.262 4.38 Ceviz 9.644 10.876 2.874 1.335 24.729 639.015 3.87 Üzüm 57.563 18.030 39.160 19.220 133.973 2.618.490 5.12 Çilek 6.872 50 310 6 7.238 31.11 135.494 5.34 Kaynak: Anonim 2014b KOP Bölgesinde illere göre en çok dikili alanı olan meyve: Konya, Karaman ve Niğde’de elma; Aksaray’da ise üzümdür. KOP Bölgesi ve Türkiye genelinde en çok dikili alanı olan meyve elmadır. Çizelge 3.6.5.KOP Bölgesi’nde Bazı Meyvelerin Üretim Miktarları (ton) (Anonim 2014b) Meyve Cinsi Elma Konya Karaman 75.666 Niğde 571.479 349.122 KOP Türkiye Toplamı 10.103 1.006.370 3.128.450 Aksaray KOP/TR (%) 32.17 Armut 5.968 11.196 2.863 1.321 21.348 461.826 4.62 Kiraz 49.893 11.196 9.627 512 71.228 494.325 14.41 Kayısı 4.378 9.420 3.336 974 18.108 780.000 2.32 Erik 6.451 6.189 1.434 607 14.681 305.393 4.81 Ceviz 5.264 4.751 1.513 1.301 12.829 212.140 6.05 Üzüm 33.658 29.308 20.649 12.694 96.309 2.132.602 4.52 Çilek 14.920 148 156 18 15.242 4.09 372.498 Kaynak: Anonim 2014b KOP Bölgesinde illere göre en çok üretimi olan meyve Konya, Karaman, Niğde’de elma; Aksaray’da üzümdür. KOP Bölgesi ve Türkiye genelinde en çok üretimi olan meyve elmadır. KOP Bölgesi’nde, üretimi Türkiye’de en büyük paya sahip olan ürün de elmadır. KOP Bölgesi meyve üretimi ülke genelinin %2 (kayısı) ile %14’ünü (kiraz) karşılamaktadır. 32 3.7. Hayvansal Üretim Çizelge 3.7.1. KOP Bölgesi ve Türkiye Büyükbaş Sağılan Hayvan Sayısı (2013) Sığır (Yerli) Sığır (Kültür) Manda Sığır (Melez) Aksaray 29.293 772 130.417 60.382 Karaman 1.385 54 35.626 20.856 Konya 54.025 311 448.047 214.100 Niğde 1.252 8 110.086 24.863 85.955 1.145 724.176 320.201 2.348.487 117.591 5.954.333 6.112.437 KOP Bölgesi Türkiye Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :16/06/2014]; Anonim 2014 KOP Bölgesi'ndeki toplam büyükbaş varlığı 1.131.477 baş olup, Türkiye toplam büyükbaş hayvan varlığı içerisindeki payı %7,79'dur. Çizelge 3.7.2.KOP Bölgesi ve Türkiye'de Küçükbaş Hayvan Varlığı (2013) Koyun (Merinos) Aksaray Koyun (Yerli) Keçi (Kıl) Keçi (Tiftik) 4.974 370.057 33.639 192 Karaman 130.901 241.158 124.872 13.111 Konya 126.759 1.802.048 211.316 2.416 Niğde 5.759 485.057 94.512 2.176 268.393 2.898.320 464.339 17.895 1.799.081 27.485.166 9.059.259 166.289 KOP Türkiye Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :16/06/2014]; Anonim 2014 KOP Bölgesi ve Türkiye'de Küçükbaş Hayvan Varlıkları verilmiştir. KOP Bölgesi'nde toplam koyun sayısı 3.166.713 olup; KOP Bölgesi toplam koyun sayısının Türkiye toplam koyun sayısı içerisindeki payı %10,81'dir.KOP Bölgesi'nde toplam keçi sayısının Türkiye toplam keçi sayısı içerisindeki payı ise 482.234 baş ile %5,22 olmuştur. 33 Çizelge 3.7.3. KOP Bölgesi'nde Kümes Hayvanı Varlığı (2013) Yumurta Tavuğu Aksaray Et Tavuğu Ördek Hindi Kaz 294.882 1.120 6.066 13.173 6.704 1.328.442 6.000 809 3.650 1.208 Konya 11.325.549 643.700 7.566 52.199 14.540 Niğde 397.005 215.000 4.287 10.816 5.759 KOP 13.345.878 865.820 18.728 79838 28.211 Türkiye 88.720.709 177.432.745 367.821 2.925.473 755.286 Karaman Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :16/06/2014]; Anonim 2014 Çizelge 3.7.4.KOP Bölgesi'nde Arıcılık (2013) Aksaray Toplam Kovan Bal Üretimi (Ton) (Adet) 23.737 348 Arıcılık Yapan İşletme Sayısı 657 Karaman 46.271 559 467 Konya 76.430 929 1.017 Niğde 30.402 456 638 KOP 176.840 2.292 2.779 6.641.348 94.694 79.934 Türkiye Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :16/06/2014],Anonim 2014 KOP Bölgesi'nde 176.840 olan kovan sayısı varlığı, Türkiye kovan sayısının %2,66'ını oluşturmaktadır. KOP Bölgesi, 2.292 ton bal üretimi ile Türkiye bal üretiminin %2,42'lik orana sahiptir. Çizelge 3.7.5. KOP Bölgesi'nde Tek Tırnaklılar Varlığı (2013) Katır At Eşek Aksaray 595 106 1.084 Karaman 570 841 1.920 Konya 1.725 1.022 6.713 Niğde 452 58 2.515 3.342 2.027 12.232 136.209 45.762 181.422 KOP Türkiye Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :16/06/2014]; Anonim 2014 34 KOP Bölgesinde bulunan tek tırnaklı varlığı 17.601 olup; Türkiye tek tırnaklı içerisindeki oranı %4,84 olmuştur. Çizelge 3.7.6. KOP Bölgesi ve Türkiye Büyükbaş Sağılan Hayvan Sayısı (2013) İller Aksaray Sağılan Hayvan Sayısı (Baş) Sığır (Yerli) Sığır (Kültür) Manda Sığır (Melez) 11.196 211 52.415 24.757 476 29 12.990 7.895 Konya 15.970 152 161.145 74.571 Niğde 598 2 52.487 12.905 28.240 394 279.037 120.128 897.097 51.940 2.314.278 2.395.897 Karaman KOP Bölgesi Türkiye Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :16/06/2014]; Anonim 2014 KOP Bölgesi büyükbaş hayvan varlığında sağılan toplam hayvan sayısı 427.799 olup, bu sayının Türkiye toplam sağılan büyükbaş hayvan sayısına oranı %7,55 olmuştur. Çizelge 3.7.7.KOP Bölgesi ve Türkiye Büyükbaş Hayvanlardan Elde Edilen Süt Miktarı (2013) İller Aksaray Elde Edilen Süt (Ton) Sığır (Yerli) Sığır (Kültür) Manda Sığır (Melez) 16.032 269 207.827 64.864 602 37 46.334 20.741 Konya 21.112 195 643.453 207.009 Niğde 724 2 207.008 34.353 38.470 503 1.104.622 326.967 1.177.305 51.947 8.946.131 6.531.573 Karaman KOP Bölgesi Türkiye Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :16/06/2014]; Anonim 2014) KOP Bölgesi'nde büyükbaş hayvan varlığından 1.470.562 ton süt elde edildiği; bu miktarın Türkiye üretimi içerisindeki payının %8,8 olduğu görülmektedir. 35 Çizelge 3.7.8.KOP Bölgesi ve Türkiye Küçükbaş Sağılan Hayvan Sayısı (2013) Sağılan Hayvan Sayısı (Baş) İller Koyun Koyun Keçi Keçi (Merinos) (Yerli) (Kıl) (Tiftik) Aksaray 2.098 161.839 18.401 132 Karaman 73.836 154.718 54.774 5.981 Konya 59.932 1.010.076 89.968 585 Niğde 3.681 308.030 57.510 1.120 KOP Bölgesi 139.547 1.634.663 220.653 7.818 Türkiye 796.235 13.491.002 3.878.404 64.914 Kaynak: http://www.tuik.gov.tr, [Ziy. Tar. :16/06/2014]; Anonim 2014 KOP Bölgesi küçükbaş hayvan varlığında sağılan toplam koyun sayısı 1.686.683 olup, bu sayının Türkiye toplam sağılan koyun sayısına oranı %12,91'dir. KOP Bölgesi küçükbaş hayvan varlığında sağılan toplam keçi sayısı 172.152 olup, bu sayının Türkiye toplam sağılan keçi sayısına oranı %4,92 olmuştur. Çizelge 3.7.9.KOP Bölgesi ve Türkiye Küçükbaş Elde Edilen Süt Miktarı (2013) İller Aksaray Elde Edilen Süt Miktarı (Ton) Koyun (Merinos) Koyun (Yerli) Keçi (Kıl) Keçi (Tiftik) 92 13.594 1.766 3 Karaman 3.470 10.985 6.244 251 Konya 2.397 79.796 8.816 25 Niğde 220 23.102 5.693 43 6.179 127.477 22.519 322 38.739 1.062.274 413.444 2.299 KOP Bölgesi Türkiye Kaynak: http://www.tuik. gov.tr, [Ziy. Tar. :28/02/2014]; Anonim 2014 KOP Bölgesi'nde koyundan elde edilen toplam süt miktarı 133.656 ton olup; Türkiye içerisindeki koyundan elde edilen süt miktarı oranı %12,14 olmuştur. Bölgede sağılan keçi sütünün toplam miktarı ise; 22.841 ton olup, bu miktarın Türkiye toplam sağılan keçi sütüne oranı %5,50 olmuştur. 36 4. TARIMSAL YAYIMIN VE EĞİTİMİN ÖNEMİ 4.1. Tarımsal Yayımın Önemi Tarımsal Yayım en az Tarımsal Öğretim ve Tarımsal Araştırma kadar önemli bir konudur. Bir özdeyişte de belirtildiği gibi “ bir zincirin gücü, bu zinciri oluşturan halkalardan en zayıf olanının gücü kadardır.” Bu yargı, Tarımsal Öğretim, Araştırma ve Yayım zinciri için de geçerlidir (Yurttaş,2006). Tarımsal konularda yapılan tüm çalışmaların, harcanan para, zaman ve emeğin sonuçta amacı, tarımla uğraşan kişilerin kalkınmasına ve ülke ekonomisinin gelişmesine katkıda bulunmaktır. Tarımsal Yayım, Üreticiler ve bilimsel araştırma kuruluşları arasında bir köprü görevi görür. Yeni teknolojilerin üreticiler tarafından kullanılmasını sağlamak ve kullanımdan doğan problemleri de zamanında araştırma kuruluşlarına ileterek çözümünü sağlamaktadır. Cumhuriyetli yıllardan günümüze kadar tarım sektöründe gelinen nokta yeni teknolojilerin çiftçiler tarafından kullanılması sayesinde olmuş birim alana ve birim hayvan başına verim artmış dolayısı ile toplam üretim artmıştır. Bu gün dünya nüfusu ile birlikte Türkiye’nin nüfusu da artmaktadır. Bu nüfusu iyi ve kaliteli gıda ürünleri ile beslemek Tarımsal Yayımın temel amaçlarındandır. Fakat, üreticiler yeni teknikleri kullandıkça, kullanımdan doğan problemleri de artmaktadır. Bunlardan bazıları; İşletmecilik, pazarlama, Kadınlara yönelik konular, Gençlik eğitimine ilişkin konular, doğal kaynakların kullanımı, genç nüfusun istihdamı, toplum kalkınması gibi konulardır. Ürünü çok üretmek artık temel amaç olmaktan çıkmış araç olmuştur. Günümüz koşullarında Türk çiftçisi serbest piyasa ekonomisi içerisinde nasıl rekabet edeceğini bilememektedir. Tek başına Pazar karşısında korumasız ve yalnızdır. Rekabet edebilmesi için üretici birlikleri, kooperatifler ve dernekler şeklinde örgütlenmelidir. Örgütlü toplumlar her zaman güçlü ve piyasada söz sahibidirler. İşte teknolojinin de zamanında, etkin götürülebilmesi için de örgütlenmeye gereksinim vardır. Kırsal kalkınmada en önemli faktör kırsal nüfustur. Bu faktörün gelişmesinde en önemli araç ise eğitimdir. İnsanların bireysel yetenekleri (bilgi, çalışkanlık, dürüstlük, el becerisi vb.) beşeri sermaye, insanların ortak sorunlara ortak çözümler bulmak üzere dayanışma ve işbirliği gibi ilişkiler ise sosyal sermaye olarak adlandırılır (Yurttaş,2006). Beşeri ve sosyal sermaye gibi insan kaynaklarının geliştirilmesi, eğitim yoluyla olur. Bugün gelişmiş ülkelerden örneğin Almanya ile Türkiye’nin her konudaki gelişmişlik farkı, her iki ülkedeki insanların eğitimleri arasındaki farktan 37 kaynaklanmaktadır. Gelişmiş ülkelerdeki çiftçilerle diğer ülkelerdeki çiftçiler arasındaki verimlilik farkı bu ülkelerdeki çiftçilerin eğitim konusundaki farklılıklarından kaynaklanmaktadır. Bu durum ülkemizdeki çiftçilerin eğitim ihtiyacının önemini açıkça ortaya koymaktadır. Tarımsal yayım örgütlenmiş eğitim içerisinde ele alınan yaygın eğitim şekli olarak ele alınabilir. Çünkü yayım, üreticileri daha iyi yaşam düzeyine ulaştırmak için yeni bilgi ve becerilerin kazandırılmasını amaçlar. Ayrıca, yetişkinler eğitimi, bir mesleğin yanı sıra, bireyin toplumsallaşmasına yönelik diğer eğitim gereksinimlerini de içine almaktadır (Celep,1995). En ilkelinden en gelişmişine kadar her toplum sürekli bir gelişme değişme içerisindedir. Sosyo-ekonomik açıdan sosyal değişme, toplumun belirli bir üretim biçiminden daha ileri bir üretim biçimine geçmesi demektir. Sosyal değişmenin ana etkenlerinden bir diğeri de nüfusun sahip olduğu nicelik ve niteliklerdir. Belirtilen tüm bu etkenler, her hangi bir toplumda belirli bir zaman sürecinde büyük sosyal değişmelere neden olmaktadır. Sosyal değişim içinde olan bir toplumun sosyal, ekonomik ve politik yapısı, kültürü, sosyal örgütleri ve kurumları değişmektedir. Bu değişimler çeşitli sosyal sorunları beraberinde getirmekle birlikte, toplum genellikle ileriye ve daha yüksek bir aşamaya doğru yol almaktadır. Kırsal alanda yaşayan nüfusun mevcut yaşam düzeylerinin daha iyiye götürülmesi için yetişkin nüfusun da eğitsel faaliyetlerden yararlandırılması ereklidir. Böylece kırsal alanda üretim biçimine ve üretim ilişkilerine müdahale edilerek tarımsal kalkınmanın sağlanması beklenir. Bölge açısından Tarımsal yayım ihtiyacı; kırsal nüfusun, sürdürülebilirlik ve katılımcılık ilkeleri doğrultusunda eğitim ihtiyaçlarını karşılamak ve kendine yeterli olma konusunda yardımcı olmak, kırsal kesime hizmet götüren kadro ve kurumların teknik kapasitelerini geliştirmeleri yönünde destek vermek ve KOP Eylem Planı uygulama süreci boyunca edinilen bilgi ve birikimi ulusal ve uluslararası platformlara aktarmak açısından önem taşımaktadır. 4.2. Yeniliklerin Benimsenmesi ve Önderlerin Önemi Üretici yaşadığı ortamda sosyo-ekonomik sorunlarla karşı karşıyadır. Bu sorunlar tarımsal veya tarım dışından kaynaklanabilir. Tarımsal sorunlar; küçük arazi, arazi mülkiyet yapısı, çok parçalılık, düşük verimlilik, yetersiz sermaye, ekolojik özelikler, yetersiz tarım bilgisi ve yetersiz yayım eğitimi, eski teknoloji, düşük fiyat ve Pazar gibi konular sayılabilir. Üretici ve ailesi birçok sorunu çözebilmek için çeşitli girişimlerde bulunmaktadırlar. Ayrıca devlet üretici sorunlarını çözmek için çeşitli uygulamalar yapmış ve yapmaya devam etmektedir. Kamu ve kamu dışı yayım 38 faaliyetleri ile üreticilere yeni teknikler ve metotlar ulaştırılmakta ve uygulattırılmaktadır. Yenilik, üreticilerin, içinde bulunduğu toplumun diğer bireylerine göre, yeni bir fikri daha erken benimseme derecesidir. Yeni bir fikrin benimsenmesi, kişiler arası iletişim ve karşılıklı etkileme sonucudur. Bir sosyal sistemdeki bireyler, yeniliği şekilden de izleneceği gibi, birbirini takiben, zaman içinde benimserler. Yayımcılar, benimseme gruplarının genel karakterlerine bakarak, yörede hangi çiftçilerin yeniliğe karşı olumlu ya da olumsuz bir tavır göstereceğini bir ölçüye kadar tahmin edebilirler. Böylece, değişik üretici gruplarına göre farklı benimsetme yöntemleri uygulanabilir. Yukarıdaki grafikte; 1. Yenilikçiler (% 2) : Bu gruba dahil olanların sayısı çok azdır. Bunlar genellikle maceracı, dışa dönük, yenilikleri denemekten çekinmeyen kimselerdir. Yenilikçiler genellikle bulundukları çevrede yadırganırlar. 2. Erken Benimseyenler (%14) : Bu grup yenilikçilere göre bulundukları toplumla daha çok bütünleşmiş durumdadırlar. Bir sosyal sistemde kamuoyu oluşturan mahalli önderler bu gruptan çıkar. 39 3. Erken Çoğunluk (%34) : Bunlar toplum ortalamasından daha kısa bir sürede yenilikleri benimseyen gruptur. bu gruptakiler, bir ölçüde riski göze alan kimselerdir. 4. Geç Çoğunluk (%34) : Riske girmekten çekinen gruptur. Geç çoğunluğa dahil olan kişiler bir yeniliği, avantajları kesin olarak belli olduktan sonra ancak benimserler. 5. Geç Benimseyenler (%14) : Geç benimseyenler kesin bir ekonomik veya sosyal zorunluluk olmadan bir yeniliği benimsemeyen kişilerdir. 6. Benimsemeyenler (%2) : Bu gruptaki kişiler çeşitli nedenlerle sosyal sistemin dışında bulunduklarından veya bir takım zihinsel veya bedensel yetersizliklerden dolayı yeniliklere ilgi duymazlar ve dolayısıyla onları benimsemezler. Yenilikçiler aslında geç çoğunluktan sonra söz konusu yeniliğin benimsenmesini istemezler. Çünkü Pazar artık o konuda doygunluğa ulaşmıştır. Yeni tarımsal teknolojinin tanıtılması ve benimsetilmesi çalışmalarında yayım elemanlarının var olan imkânlarıyla üreticilerin tümüyle düzenli bir ilişki sürdürmesi güçtür. Bu nedenle yayım elemanı, iletişim çabalarını bir sosyal sistemdeki önder çiftçiler üzerinde yoğunlaştırarak yeniliklerin yayılma hızını artırabilir. Böylece, çalışmada tasarruf sağlanmış olur. Önderler ile çalışma, yeniliğin güvenilirliğini ya da kredibilitesini yükseltir. Böylelikle benimseme olasılığını artırır. Cumhuriyetli yıllardan günümüze kadar yeniliklerin uygulanmasında önder çiftçiler önemli rol oynamıştır. Kırsal alanda sözü geçen, iş yaptırabilme yeteneği fazla olan, fikirleri ile öne çıkan önder dediğimiz kişiler yeniliklerin benimsenmesinde ve yayılmasında çok önemlidirler. Özelikle örgütlenme konusunda da önder kişilerden yararlanılmalı ve gerekirse farklı bölgelerde kurulmuş olan başarılı üretici örgütlerine geziler düzenlenerek onların faaliyetleri yerinde izlenmelidir. Zira, önderler yerel organizasyonların oluşturulmasında ve sürdürülebilirliğinde de önemlidirler. Gönüllü olarak bir araya gelen insanlar tarafından oluşturulan çeşitli kooperatifler, üretici birlikleri, çiftçi dernekleri gibi organizasyonların etkinlikleri dikkate alınarak, yapılacak yayım faaliyetlerine desteklerin sağlanması, başarılı sonuçlar alınmasına da yardımcı olacaktır. 40 4.3. Tarımsal Yayım Eğitiminde Tarım Danışmanlarının Önemi Üreticilere yeni teknikleri benimseme sürecinde kendilerini nelerin beklediğini anlatacak, Karar vermelerine yardım edecek, Kendilerine eşlik edecek, Tarım politikalarının uygulanmasını kolaylaştıracak, Yeni teknikleri benimsemenin getirdiği stresle baş etmesini öğretecek, onlara dışarıdan destek olacak ‘TARIM DANIŞMANLARI’na ihtiyaç vardır. İşte gerek Tarım Bakanlığı gerekse Kamu dışında hizmet verecek olan tarım danışmanları gelecekte kırsal kalkınmada önemli rol oynayacaklardır. Bu nedenle tarımsal yayım faaliyetleri ile de danışmanların önemi üreticilere kavratılmalı ve tarım danışmalarından nasıl faydalanmaları gerektiği onlara anlatılmalı ki bu ara geçiş biraz esnek olabilsin. İlk etapta bu sorumluluk, yine Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına, Üniversitelere ve Sivil toplum örgütlerine düşmektedir. Danışmanlık kavramı, ele alınırken hangi alanları kapsayan bir kavramdan bahsettiğimizi ortaya koymak gerekir. 1. İşletmenin mevcut durum analizi ve istatistikî verilerin ortaya konması. 2. Üretim metotları ve çeşitliliği. 3. Pazarlama, reklam ve tanıtım. 4. Çevreye saygılı üretim anlayışı. Yukarıda da belirtildiği gibi, üretim anlayışının artık son noktaya ulaştığı ve dünya da benimsenmediği gerçeği kabul edilmelidir. Günümüzde yeterince üretim yapamadığından şikâyet eden üreticiler pek yoktur, bunun yerine ürettiğini satamayan ve ürününün elinde kaldığını ifade eden çiftçilerimiz ise büyük bir çoğunluğu oluşturmaktadır. Bu noktada pazar sorunu en can alıcı şekliyle karşımıza çıkmaktadır. Öyleyse Tarımsal Danışmanlık artık ürününü yurtdışı pazarlara ulaştırabilen veya ürettiklerini kendi işletmesinde işledikten sonra işlenmiş mamül olarak piyasaya arz edebilen üreticiler yaratmak zorundadır. Maliyet ve karlılık hesapları yapılmayan, marka olmanın sadece sanayi sektörüne has bir durum olduğu sanılan tarımsal işletmelerde bu değişimlerin yaşanması için öncelikle Tarımsal Danışmanlık kavramının bu gelişmeler ışığında kendini değerlendirmesi ve yapılandırması kaçınılmaz bir görevdir. Tarım danışmalarının önemi ve yeni teknolojilerin benimsetilmesinde ve uygulatılmasında 41 eskiden olduğu gibi günümüz koşullarında da önder çiftçilerden yararlanılmalıdır. Yayım programının uygulanacağı bölgede önder özelliklerine sahip, toplumda söz sahibi olan, onlara iş yaptırabilen belirli özelikleri ile öne çıkan kimselerin, yayım çalışmalarına katılımlarının sağlanması ve desteklerinin alınması bilginin yayılması ve programın başarısı için önemlidir. Unutulmamalıdır ki kırsal alanda yaşayan insanlar kalkınmadan ülke kalkınmasından söz edilemez. Kırsal kalkınma, ekonomik ve sosyal amaçların entegrasyonu ile ortaya çıkan bir işlemdir. Kırsal kalkınma yalnızca tarımsal problemleri değil aynı zamanda sosyal ve kurumsal problemleri de çözmeye çaba göstermelidir (Oakley ve Garforth, 1988). Buna göre kırsal kalkınma üreticiyi tüm yönleri ile ele almaktadır. Bu özelikler tarımsal yayımın etkin kullanıldığı sürece kalkınmanın sağlanmasında önemli işlevleri yerine getireceği kaçınılmazdır. 42 5 Araştırma Bulguları 5.1 KOP Bölgesi’ndeki Tarımsal Kurum Yöneticilerine İlişkin Araştırma Bulguları KOP Bölgesinde tarımsal kamu kurum kuruluşlar ile STK, Birlik, Kooperatif vb. tarımsal örgütlerin yöneticilerinin cinsiyete göre dağılımı incelenmiş ve bölge yöneticilerinin %92.06’sının erkek, %7.94’ünün kadın olduğu belirlenmiştir. Bu durum bölgeyi oluşturan iller arasında farklılık göstermektedir. Kadın yöneticilerin en çok olduğu il %14.71 ile Aksaray iken Karaman ilinde hiç kadın yönetici bulunmamaktadır (Çizelge 5.1.1). Çizelge 5.1.1. Yöneticilerin Cinsiyetlere Göre Oransal Dağılımı (%) İl Adı STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Kadın Toplam 85.29 14.71 100.00 Toplam Erkek AKSARAY 90.48 9.52 100.00 76.92 23.08 100.00 KARAMAN 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 KONYA 90.32 9.68 100.00 93.88 6.12 100.00 91.89 8.11 100.00 NİĞDE KOP BÖLGESİ 92.31 7.69 100.00 100.00 0.00 100.00 95.24 4.76 100.00 91.59 8.41 100.00 92.68 7.32 100.00 92.06 7.94 100.00 KOP Bölgesinde tarımsal kamu kurum kuruluşlar ile STK, Birlik, Kooperatif vb. tarımsal örgütlerin yöneticilerinin cinsiyete göre yaş dağılımı incelenmiş ve bölge yöneticilerinin kamuda erkek ve kadında ortalama 44, STK’larda Erkeklerde 49 Kadınlarda 30 yaş ve bölge ortalamasında erkeklerde 46 yaş kadın yöneticilerde 37 yaş olduğu belirlenmiştir. Bu durum bölgeyi oluşturan iller arasında farklılık göstermektedir. Yöneticilerin en yüksek yaş ortalaması Karaman ilinde iken en genç yöneticiler Aksaray ilinde bulunmaktadır (Çizelge 5.1.2). Çizelge 5.1.2. Yöneticilerin Ortalama Yaşı İl Adı STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu Erkek Kadın Ort. Erkek Kadın Ort. Toplam Erkek Kadın Toplam AKSARAY 41.56 41.00 41.50 43.50 26.00 39.46 42.25 32.00 40.70 KARAMAN 48.40 0.00 48.40 53.55 0.00 53.55 51.10 0.00 51.10 KONYA 43.46 45.00 43.60 50.20 33.00 49.11 46.62 40.50 46.14 NİĞDE KOP BÖLGESİ 43.40 38.00 42.91 44.12 0.00 44.12 43.72 38.00 43.42 43.63 43.13 43.58 49.12 29.50 47.63 46.12 37.29 45.41 43 Bölgede yöneticilerin eğitim durumları incelenmiş ve kamu kurum kuruluş yöneticileri ile STK larda görev yapan yöneticilerin eğitim durumları arasında farklılık olduğu belirlenmiştir. Bölge ortalamasına bakıldığında kamu yöneticilerinin erkeklerde yaklaşık %98’inin kadınların tamamı lisans ve üzeri mezun iken, STK’larda erkeklerde %40’ı lisans ve üzeri mezunu, kadınlarda ise lisans ve üzeri mezunu olmayıp %50’si ön lisans mezunudur. Bölge illeri kamu yöneticilerinin eğitim durumları arasında farklılık olmazken STK’larda farklılık vardır. Aksaray ilinde STK yöneticilerinin %66.66‘sı lisans ve üzeri mezunu iken Konya ilinde %33.33‘ü lisans ve üzeri mezunudur (Çizelge 5.1.3). 44 Çizelge 5.1.3. Yöneticilerin Eğitim Durumu (%) İl Adı AKSARAY Eğitim Durumu İlkokul Ortaokul Lise Önlisans Lisans Y.Lisans Y.Lisans Devam Doktora Doktora Devam TOPLAM İlkokul Ortaokul Lise KARAMAN KONYA NİĞDE KOP BÖLGESİ Önlisans Lisans Y.Lisans Y.Lisans Devam Doktora Doktora Devam TOPLAM İlkokul Ortaokul Lise Önlisans Lisans Y.Lisans Y.Lisans Devam Doktora Doktora Devam TOPLAM İlkokul Ortaokul Lise Önlisans Lisans Y.Lisans Y.Lisans Devam Doktora Doktora Devam TOPLAM İlkokul Ortaokul Lise Önlisans Lisans Y.Lisans Y.Lisans Devam Doktora Doktora Devam TOPLAM STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu Erkek Kadın Top. Erkek Kadın Top. Toplam Erkek Kadın Top 0.00 0.00 0.00 0.00 68.42 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 71.43 22.22 0.00 0.00 11.11 44.44 0.00 0.00 33.34 0.00 66.66 16.67 0.00 8.33 8.33 50.00 7.14 0.00 0.00 3.57 60.71 0.00 0.00 20.00 0.00 80.00 6.06 0.00 3.03 3.03 63.64 26.32 0.00 23.81 22.22 0.00 16.67 25.00 0.00 21.21 0.00 5.26 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 4.76 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 16.67 25.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 16.67 25.00 0.00 3.57 0.00 100.00 8.70 13.04 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 100.00 8.70 13.04 0.00 9.09 63.64 27.27 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 9.09 63.64 27.27 8.33 0.00 41.67 8.33 0.00 0.00 0.00 0.00 8.33 0.00 41.67 8.33 4.35 4.35 52.17 17.39 0.00 0.00 0.00 0.00 4.35 4.35 52.17 17.39 0.00 0.00 0.00 100.00 1.89 0.00 0.00 0.00 52.83 20.75 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 16.67 33.33 0.00 0.00 0.00 100.00 1.69 0.00 0.00 0.00 49.15 22.03 0.00 0.00 0.00 100.00 35.56 2.22 26.67 2.22 28.89 2.22 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 66.67 0.00 33.33 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 33.33 2.08 29.17 2.08 29.17 2.08 0.00 0.00 0.00 100.00 17.35 1.02 12.24 1.02 41.84 12.24 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 22.22 0.00 22.22 22.22 0.00 0.00 0.00 100.00 15.89 0.93 13.08 0.93 40.19 13.08 1.89 20.75 1.89 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 83.33 16.67 0.00 50.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 1.69 23.73 1.69 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 84.62 15.38 2.22 0.00 0.00 100.00 12.50 0.00 25.00 25.00 25.00 12.50 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.08 0.00 0.00 100.00 12.50 0.00 25.00 25.00 25.00 12.50 2.04 11.22 1.02 100.00 5.00 0.00 10.00 10.00 60.00 15.00 0.00 33.34 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 1.87 13.08 0.93 100.00 4.76 0.00 9.52 9.52 61.90 14.30 0.00 0.00 0.00 100.00 1.05 0.00 0.00 1.05 61.05 22.11 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 44.44 22.22 0.00 0.00 0.00 100.00 0.96 0.00 0.00 0.96 59.62 22.12 0.00 0.00 0.00 100.00 28.38 5.41 20.27 5.41 32.43 6.76 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 50.00 50.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 26.25 5.00 22.50 5.00 33.75 6.25 0.00 0.00 0.00 100.00 13.02 2.37 8.88 2.96 48.52 15.38 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 20.00 0.00 46.67 13.33 0.00 0.00 0.00 100.00 11.96 2.17 9.78 2.72 48.37 15.22 1.05 12.63 0.00 33.34 0.96 14.42 1.35 0.00 0.00 0.00 1.25 0.00 1.18 7.10 0.00 20.00 1.09 8.15 1.05 100.00 0.00 100.00 0.96 100.00 0.00 100.00 0.00 100.00 0.00 100.00 0.59 100.00 0.00 100.00 0.54 100.00 KOP Bölgesinde yöneticilerin tarım meslek liselerinin herhangi birinden mezun olma durumu araştırılmıştır. Araştırma sonucuna göre bölgede erkek yöneticilerin %17.24’ü, kadın yöneticilerinin %6.67’si tarım meslek liselerinin herhangi birinden 45 mezun olduğu belirlenmiştir. Bölgede Kamu kadın yöneticilerin hiçbiri tarım meslek lisesi mezunu olmadığı tespit edilmiştir. Bölge illerinden yöneticilerin tarım meslek lisesinden mezun olma durumları arasında farklılık bulunmaktadır. Tarım meslek lisesi mezunu yöneticilerinin en fazla olduğu il %27.59 ile Aksaray iken, en düşük il %4.35 ile Karaman ili yöneticileridir (Çizelge 5.1.4). Çizelge 5.1.4. Yöneticilerin Tarım meslek Liselerinden Mezun Olma Durumu (%) İl Adı AKSARAY Mezun Olma Durumu NİĞDE KOP BÖLGESİ Kadın Top. Erkek Kadın Top. Erkek Kadın 27.59 0.00 23.53 72.41 100.00 76.47 Top 36.84 0.00 33.33 10.00 0.00 7.69 Mezun Değil 63.16 100.00 66.67 90.00 100.00 92.31 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 9.09 0.00 9.09 0.00 0.00 0.00 4.35 0.00 4.35 90.91 0.00 90.91 100.00 0.00 100.00 95.65 0.00 95.65 Toplam 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 Mezun 19.64 0.00 17.74 10.87 33.33 12.24 15.69 11.11 15.32 Mezun Değil 80.36 100.00 82.26 89.13 66.67 87.76 84.31 88.89 84.68 Toplam 100.00 100.00 100.00 Mezun 33.33 0.00 30.77 12.50 0.00 12.50 25.00 0.00 23.81 Mezun Değil 66.67 100.00 69.23 87.50 0.00 87.50 75.00 100.00 76.19 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 Mezun Mezun Değil 23.47 0.00 21.50 9.21 16.67 9.76 17.24 6.67 16.40 76.53 100.00 78.50 90.79 83.33 90.24 82.76 93.33 83.60 Toplam 100.00 100.00 100.00 Mezun KONYA Erkek Toplam Mezun Toplam KARAMAN STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu Mezun Değil 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Bölgede bulunan illerde yöneticilerin mezun olduğu lisans programlarına ait çizelgeler aşağıda verilmiştir. Çizelgelerden görüleceği üzeri bölge yöneticileri tarımla ilgili herhangi bir lisans programı mezunu olduğu gibi tarım dışı lisans programı mezunu yöneticilerde bulunmaktadır. Özellikle tarımla ilgili sivil toplum kuruluş, birlik başkanları ile Kaymakamların tarım dışı lisans programlarından mezun oldukları belirlenmiştir. Bölge kamu yöneticilerinin %45.65’i STK yöneticilerinin %51.65’i tarım dışı lisans programlarından mezun olmuştur. (Çizelge 5.1.5.e). Bölge illerinden Aksaray ili yöneticilerinden kamu erkek yöneticileri en fazla %17.67 ile tarla bitkileri mezunu iken STK’larda Veteriner Fakültesi mezunu birinci sırada olup bunu iktisat, gıda mühendisliği, tarla bitkileri takip etmektedir. Kadın yöneticilerde ise kamuda Zootekni, Peyzaj Mimarlığı; STK’larda ise Sosyal Bilgiler ve Veteriner Fakültesi mezunları şeklinde sıralanmaktadır (Çizelge 5.1.5.a). Bölge illeri içerisinden Karaman ilinde ise kamu erkek yöneticilerinin lisans mezuniyeti tarım dışı 46 lisans programlarından mezun olma durumu en fazladır. İlde İşletme, inşaat mühendisliği, maliye, matematik ve tarih gibi lisans programı mezunları yöneticiler bulunmaktadır ve bu bölüm mezunları %75’lik bir oranı oluşturmaktadır.(Çizelge 5.1.5.b). Çizelge 5.1.5.a. Aksaray ilinde Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun Olma Durumu (%) Lisans Bölüm Adı STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Toplam Erkek Kadın Toplam Bahçe Bitkileri 5.88 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 4.35 0.00 3.70 Biyoloji 5.88 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 4.35 0.00 3.70 Gıda Mühendisliği 0.00 0.00 0.00 16.67 0.00 12.50 4.35 0.00 3.70 İktisat 0.00 0.00 0.00 16.67 0.00 12.50 4.35 0.00 3.70 İşletme 5.88 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 4.35 0.00 3.70 Peyzaj Mimarisi 0.00 50.00 5.26 0.00 0.00 0.00 0.00 25.00 3.70 11.76 0.00 10.53 0.00 50.00 12.50 8.69 25.00 11.12 0.00 3.70 Sosyal Bilgiler Süt Ürünleri 5.88 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 4.35 Tarım Ekonomisi Tarımsal Yapılar Ve Sulama 5.88 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 4.35 0.00 3.70 5.88 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 4.35 0.00 3.70 Tarla Bitkileri 17.67 0.00 15.80 16.67 0.00 12.50 17.39 0.00 14.82 Veteriner Hekimlik 11.76 0.00 10.53 33.33 50.00 37.50 17.39 25.00 18.53 Ziraat Mühendisliği 11.76 0.00 10.53 16.66 0.00 12.50 13.04 25.00 14.82 Zootekni 11.76 50.00 15.79 0.00 0.00 0.00 8.69 0.00 7.41 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Çizelge 5.1.5.b. Karaman ilinde Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun Olma Durumu (%) Lisans Bölüm Adı STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu Erkek Kadın Top. Erkek Kadın Toplam Toplam Erkek Kadın Toplam Bilgisayar Öğretmenliği 0.00 0.00 0.00 20.00 0.00 20.00 7.69 0.00 7.69 Bitki Koruma 12.50 0.00 12.50 0.00 0.00 0.00 7.69 0.00 7.69 İnşaat Mühendisliği 12.50 0.00 12.50 0.00 0.00 0.00 7.69 0.00 7.69 İşletme 25.00 0.00 25.00 20.00 0.00 20.00 23.08 0.00 23.08 Maliye 12.50 0.00 12.50 0.00 0.00 0.00 7.69 0.00 7.69 Matematik 12.50 0.00 12.50 0.00 0.00 0.00 7.69 0.00 7.69 Tarih 12.50 0.00 12.50 20.00 0.00 20.00 15.39 0.00 15.39 Toprak Bilimi 12.50 0.00 12.50 0.00 0.00 0.00 7.69 0.00 7.69 0.00 0.00 0.00 40.00 0.00 40.00 15.39 0.00 15.39 100.00 0.00 0.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 Veteriner Hekimlik Toplam Bölge illerinden Konya ilinde diğer illere göre gerek kamu gerekse STK yöneticilerinin mezun oldukları lisans programları daha farklılık arz etmektedir. Bu farklılıklar Bankacılık, Beden Eğitimi Öğretmenliği, Çevre Mühendisi, Edebiyat, Elektrik Öğretmenliği, Endüstri Mühendisliği ve Orman Mühendisliği şeklinde sıralanmaktadır (Çizelge 5.1.5.c). 47 Bölge illerinden Niğde ilinde kamu yöneticilerin %53.84’ü, STK’larda %50’si tarım dışı lisans programlarından mezun olmuştur (Çizelge 5.1.5.d). Çizelge 5.1.5.c. Konya ilinde Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun Olma Durumu (%) Lisans Bölüm Adı STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Toplam Erkek Kadın Toplam Bahçe Bitkileri 2.86 0.00 2.56 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82 Bankacılık 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 2.00 0.00 1.82 Beden Eğitimi 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 2.00 0.00 1.82 Bitki Koruma 5.71 0.00 5.13 0.00 0.00 0.00 4.00 0.00 3.64 Çevre Mühendisliği 2.86 0.00 2.56 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82 Edebiyat 2.86 0.00 2.56 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82 2.86 0.00 2.56 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82 Mühendisliği 0.00 25.00 2.56 0.00 0.00 0.00 0.00 20.00 1.82 İktisat 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 2.00 0.00 1.82 İlahiyat 2.86 0.00 2.56 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82 Öğretmenliği 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 6.25 0.00 20.00 1.82 İnşaat Mühendisliği 5.71 0.00 5.13 0.00 0.00 0.00 4.00 0.00 3.64 İşletme 8.57 0.00 7.69 13.33 0.00 12.50 10.00 0.00 9.09 Kamu Yönetimi 8.57 0.00 7.69 6.67 0.00 6.25 8.00 0.00 7.27 Kimya 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 2.00 0.00 1.82 Maliye 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 2.00 0.00 1.82 Orman Mühendisliği 2.86 0.00 2.56 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82 Pazarlama 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 2.00 0.00 1.82 Tarım Ekonomisi 2.86 0.00 2.56 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82 Tarım Makineleri 11.43 0.00 10.26 0.00 0.00 0.00 8.00 0.00 7.27 Tarımsal Yapılar 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 2.00 0.00 1.82 Tarla Bitkileri 11.43 25.00 12.82 0.00 0.00 0.00 8.00 20.00 9.09 Toprak Bilimi 2.86 0.00 2.56 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82 Veteriner Hekimlik 14.29 25.00 15.38 0.00 0.00 0.00 10.00 20.00 10.91 Ziraat Mühendisliği 2.86 25.00 5.13 20.00 0.00 18.75 8.00 20.00 9.09 Zootekni 8.57 0.00 7.69 13.33 0.00 12.50 10.00 0.00 9.09 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Elektrik Öğretmenliği Endüstri İngilizce Toplam 48 Çizelge 5.1.5.d. Niğde ilinde Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun Olma Durumu (%) Lisans Bölüm Adı STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Toplam Erkek Kadın Toplam Deri Teknolojileri 8.33 0.00 7.69 0.00 0.00 0.00 7.14 0.00 6.67 Gıda Mühendisliği 8.33 0.00 7.69 0.00 0.00 0.00 7.14 0.00 6.67 Ekonomisi 8.33 0.00 7.69 0.00 0.00 0.00 7.14 0.00 6.67 İlahiyat 8.33 0.00 7.69 0.00 0.00 0.00 7.14 0.00 6.67 İşletme 16.67 0.00 15.38 50.00 0.00 50.00 21.43 0.00 20.00 Kamu Yönetimi 16.67 0.00 15.38 0.00 0.00 0.00 14.29 0.00 13.33 8.33 0.00 7.69 0.00 0.00 0.00 7.14 0.00 6.67 16.67 0.00 15.38 0.00 0.00 0.00 14.29 0.00 13.33 8.33 100.00 15.38 50.00 0.00 50.00 14.29 100.00 20.00 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Hayvancılık İşletme T. Ekonomisi Bölümü Veteriner Hekimlik Ziraat Mühendisliği Toplam 49 Çizelge 5.1.5.e. Yöneticilerin Lisans Programlarından Mezun Olma Durumu (%) Lisans Bölüm Adı Bahçe Bitkileri STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam 2.00 0.00 1.82 2.78 0.00 2.53 0.00 0.00 0.00 Bankacılık 0.00 0.00 0.00 3.57 0.00 3.23 1.00 0.00 0.91 Beden Eğitimi Bilgisayar Öğretmenliği 0.00 0.00 0.00 3.57 0.00 3.23 1.00 0.00 0.91 0.00 0.00 0.00 3.57 0.00 3.23 1.00 0.00 0.91 Bitki Koruma 4.17 0.00 3.80 0.00 0.00 0.00 3.00 0.00 2.73 Biyoloji 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91 Çevre Mühendisliği 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91 Deri Teknolojileri 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91 Edebiyat Elektrik Öğretmenliği Endüstri Mühendisliği 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91 0.00 14.29 1.27 0.00 0.00 0.00 0.00 10.00 0.91 Gıda Mühendisliği Hayvancılık İletme Ekonomisi 1.39 0.00 1.27 3.57 0.00 3.23 2.00 0.00 1.82 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91 İktisat 0.00 0.00 0.00 7.14 0.00 6.45 2.00 0.00 1.82 İlahiyat İngilizce Öğretmenliği 2.78 0.00 2.53 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82 0.00 0.00 0.00 0.00 33.33 3.23 0.00 10.00 0.91 İnşaat Mühendisliği 4.17 0.00 3.80 0.00 0.00 0.00 3.00 0.00 2.73 İşletme 11.11 0.00 10.13 14.29 0.00 12.90 12.00 0.00 10.91 Kamu Yönetimi 6.94 0.00 6.33 3.57 0.00 3.23 6.00 0.00 5.45 Kimya 0.00 0.00 0.00 3.57 0.00 3.23 1.00 0.00 0.91 0.00 1.82 Maliye 1.39 0.00 1.27 3.57 0.00 3.23 2.00 Matematik 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91 Orman Mühendisliği 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91 Pazarlama 0.00 0.00 0.00 3.57 0.00 3.23 1.00 0.00 0.91 Peyzaj Mimarisi 0.00 14.29 1.27 0.00 0.00 0.00 0.00 10.00 0.91 Sosyal Bilgiler 2.78 0.00 2.53 0.00 33.33 3.23 2.00 10.00 2.73 Süt Ürünleri 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91 Tarım Bölümü 1.39 0.00 1.27 0.00 0.00 0.00 1.00 0.00 0.91 0.00 1.82 Tarım Ekonomisi 2.78 0.00 2.53 0.00 0.00 0.00 2.00 Tarım Makineleri Tarımsal Yapılar Ve Sulama 5.56 0.00 5.06 0.00 0.00 0.00 4.00 0.00 3.64 1.39 0.00 1.27 3.57 0.00 3.23 2.00 0.00 1.82 Tarih 1.39 0.00 1.27 3.57 0.00 3.23 2.00 0.00 1.82 Tarla Bitkileri 9.72 14.29 10.13 3.57 0.00 3.23 8.00 10.00 8.18 Toprak Bilimi 2.78 0.00 2.53 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 1.82 Veteriner Hekimlik 12.50 14.28 12.66 14.29 33.34 16.13 13.00 20.00 13.64 Ziraat Mühendisliği 5.56 28.57 7.59 17.86 0.00 16.13 9.00 20.00 10.00 Zootekni 6.94 14.28 7.59 7.14 0.00 6.45 7.00 10.00 7.27 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Toplam 50 Araştırma bölgesinde yöneticilerin ikamet ettiği yerleşim yerleri araştırılmış ve kamu yöneticileri ile STK yöneticilerin yaşam yerleri arasında farklılık bulunmuştur. Kamu yöneticileri İl veya ilçe merkezlerinde ikamet ederken STK yöneticilerinden il ilçe merkezleri dışında köyde ikamet edenler de vardır. Özellikle Aksaray ili STK Yöneticilerinin %37.50’si köylerinde ikamet etmektedir (Çizelge 5.1.6). Çizelge 5.1.6. Yöneticilerin Yaşadığı Yer Durumu (%) İl Adı Yaşanan Yer Adı AKSARAY Erkek Kadın Top. Erkek Kadın Top. Toplam Erkek Kadın Top. Köy 0.00 0.00 0.00 37.50 0.00 27.27 13.04 0.00 10.71 İlçe 40.00 0.00 35.29 0.00 33.34 9.09 26.08 20.00 25.00 İl 60.00 100.00 64.71 62.50 66.66 63.64 60.88 80.00 64.29 100.00 100.00 100.00 Köy 0.00 0.00 0.00 18.18 0.00 18.18 10.00 0.00 10.00 İlçe 66.67 0.00 66.67 18.18 0.00 18.18 40.00 0.00 40.00 İl 33.33 0.00 33.33 63.64 0.00 63.64 50.00 0.00 50.00 100.00 0.00 100.00 100.00 Köy 1.93 0.00 1.72 İlçe 51.92 50.00 İl 46.15 TOPLAM KARAMAN STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 14.29 0.00 13.33 7.45 0.00 6.80 51.72 59.52 33.33 57.78 55.32 44.44 54.37 50.00 46.56 26.19 66.67 28.89 37.23 55.56 38.83 100.00 100.00 100.00 Köy 0.00 0.00 0.00 12.50 0.00 12.50 5.26 0.00 5.00 İlçe 27.27 0.00 25.00 25.00 0.00 25.00 26.32 0.00 25.00 İl 72.73 100.00 75.00 62.50 0.00 62.50 68.42 100.00 70.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Köy 1.15 0.00 1.04 17.39 0.00 16.00 8.34 0.00 7.60 KOP İlçe 48.28 33.34 46.88 42.03 33.34 41.33 45.51 33.34 44.44 BÖLGESİ İl 50.57 66.66 52.08 40.58 66.66 42.67 46.15 66.66 47.96 100.00 100.00 100.00 KONYA TOPLAM NİĞDE TOPLAM TOPLAM Araştırma bölgesinde yöneticilerin 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 ortalama yöneticilik yapma yılı incelendiğinde kamuda erkek yöneticiler 7 yıl, kadın yöneticiler 10 yıl, STK’larda ise erkek yöneticiler 8 yıl, kadın yöneticiler 4 yıldır yöneticilik yapmaktadır. Bu durum bölge illeri arasında farklılık göstermektedir. Erkek yöneticiler Aksaray ilinde 8 yıl, Karaman ilinde 5 yıl, Konya ve Niğde illerinde 7 yıldır yöneticilik yapmakta iken, kadın yöneticiler Aksaray ilinde 4 yıl, Konya ilinde 7 yıl ve Niğde ilinde 13 yıldır yöneticilik yapmaktadır (Çizelge 5.1.7). 51 Bölge yöneticilerinin yabancı dil bilme durumu araştırılmış ve kadın yöneticilerin erkek yöneticilere göre daha fazla oranda bilenlerin olduğu belirlenmiştir. Ayrıca bölgede kamu yöneticileri STK yöneticilerine göre daha fazla oranda yabancı dil bilme oranına sahiptir (Çizelge 5.1.8). Çizelge 5.1.7. Yöneticilerin Ortalama Yöneticilik Yapma Durumu (YIL) İl Adı AKSARAY KARAMAN KONYA NİĞDE KOP BÖLGESİ STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu Erkek 9 4 6 7 Kadın 7 0 10 13 Toplam 8 4 7 8 7 10 7 Erkek 6 6 8 9 Toplam Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam 3 5 8 4 7 0 6 5 0 5 4 8 7 7 7 0 9 7 13 8 8 4 7 7 7 7 Çizelge 5.1.8. Yöneticilerin Yabancı Dil Bilme Durumu (%) İl Adı AKSARAY KARAMAN KONYA NİĞDE KOP BÖLGESİ Bilme Durumu STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu Erkek Kadın Top. Erkek Kadın Top. Toplam Erkek Kadın Top. Biliyor 52.63 100.00 57.14 50.00 33.33 46.15 51.72 60.00 52.94 Bilmiyor 47.37 0.00 42.86 50.00 66.67 53.85 48.28 40.00 47.06 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Biliyor 45.45 0.00 45.45 33.33 0.00 33.33 39.13 0.00 39.13 Bilmiyor 54.55 0.00 54.55 66.67 0.00 66.67 60.87 0.00 60.87 Toplam 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 Biliyor 74.07 100.00 76.67 28.26 33.33 28.57 53.00 77.78 55.05 Bilmiyor 25.93 0.00 23.33 71.74 66.67 71.43 47.00 22.22 44.95 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Biliyor 66.67 100.00 69.23 62.50 0.00 62.50 65.00 100.00 66.67 Bilmiyor 33.33 0.00 30.77 37.50 0.00 37.50 35.00 0.00 33.33 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Biliyor 65.63 100.00 68.57 35.53 33.33 35.37 52.33 73.33 54.00 Bilmiyor 35.38 0.00 31.43 64.47 66.67 64.63 47.67 26.67 46.00 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Bölgede yöneticilerin hemen hemen tamamı (%89.13) internet kullanmaktadır. Erkek yöneticiler günde ortalama 4 saat, kadın yöneticiler ise ortalama 6 saat internet kullanmaktadır. Bölge illerinde internet kullanım oranı ve saatleri açısından farklılık bulunmamaktadır (Çizelge 5.1.9.a.-Çizelge 5.1.9.b.). Yöneticilerin bilişim teknolojilerini kullanım düzeyi 10’lu likert ölçeğine göre değerlendirmiştir. Araştırmada gerek erkek gerekse kadın yöneticilerin iyi düzeyde bilişim teknolojilerini kullandıkları ve bölge illeri arasında bu durumla ilgili bir farklılık olmadığı belirlenmiştir (Çizelge 5.1.10). 52 Çizelge 5.1.9.a. Yöneticilerin İnternet Kullanma Durumu (%) İl Adı Kullanım Durumu Kullanıyor AKSARAY KARAMAN Kullanmıyor Top 0.00 0.00 100.00 0.00 100.00 96.30 100.00 96.88 7.69 3.70 0.00 3.12 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 10.00 0.00 91.67 95.65 0.00 95.65 0.00 8.33 0.00 8.33 4.35 0.00 4.35 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 84.00 100.00 85.32 31.11 0.00 29.17 16.00 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 14.68 100.00 0.00 96.72 Kullanıyor 100.00 100.00 100.00 Toplam Toplam 0.00 3.64 0.00 3.28 100.00 100.00 100.00 Kullanmıyor Kadın Erkek 91.67 Kullanmıyor Toplam Kullanıyor Top Toplam 92.31 0.00 100.00 96.36 100.00 Toplam 90.00 100.00 0.00 Kullanıyor Kullanmıyor Kadın Erkek 100.00 100.00 100.00 Kullanmıyor KOP BÖLGESİ Kadın Toplam Kullanıyor NİĞDE Erkek 100.00 100.00 100.00 Toplam KONYA STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu 68.89 100.00 70.83 75.00 0.00 75.00 89.47 100.00 90.00 0.00 25.00 0.00 25.00 10.53 0.00 10.00 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 0.00 97.87 100.00 2.13 98.06 0.00 76.00 100.00 77.78 88.17 100.00 89.13 24.00 22.22 11.83 0.00 10.87 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 1.94 100.00 100.00 100.00 0.00 Çizelge 5.1.9.b. Yöneticilerin Günde Ortalama İnternet Kullanma Süresi (saat) İl Adı Erkek AKSARAY KARAMAN KONYA NİĞDE KOP BÖLGESİ STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu Kadın Ort. Kadın Erkek Toplam Ort. Erkek Kadın Toplam 4 3 4 4 4 0 6 5 4 3 5 4 4 1 3 5 6 0 6 0 5 1 4 5 4 2 4 4 5 0 6 5 4 2 4 4 4 5 4 3 6 4 4 6 4 Çizelge 5.1.10. Yöneticilerin Bilişim Teknolojilerini Kullanım Seviyesi Durumu İl Adı Erkek AKSARAY KARAMAN KONYA NİĞDE KOP BÖLGESİ STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu Kadın Ort. Kadın Erkek Toplam Ort. Erkek Kadın Toplam 8 7 7 7 8 0 9 7 8 7 7 7 7 5 5 8 8 0 8 0 7 5 6 8 7 6 6 7 8 0 9 7 7 6 7 7 7 8 7 6 8 6 7 8 7 Araştırma bölgesinde yöneticilerin mesleki bir örgüte üye olma durumu incelenmiş ve erkek yöneticiler ile kadın yöneticiler arasında farklılık belirlenmiştir. Kamuda erkek yöneticilerin %55.32’si bir mesleki örgüte üye iken kadınlarda bu durum %88.89’dur. STK yöneticileri kamu yöneticilerine göre daha yüksek oranda 53 herhangi bir mesleki örgüte üyelikleri vardır ve bu farklılık da istatistiki olarak önemlidir (Çizelge 5.1.11). Çizelge.5.1.11 Yöneticilerin Mesleki Örgütlere Üye Olma Durumu (%) İl Adı AKSARAY Üye Olma Durumu Erkek Kadın Üye 57.89 50.00 57.14 50.00 33.33 Üye Değil 42.11 50.00 42.86 50.00 66.67 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Toplam KARAMAN Kadın Erkek Kadın 46.15 55.17 40.00 52.94 53.85 44.83 60.00 47.06 100.00 100.00 100.00 100.00 Top. Top. 0.00 54.55 83.33 0.00 83.33 65.22 0.00 65.22 Üye Değil 45.45 0.00 45.45 16.67 0.00 16.67 34.78 0.00 34.78 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 Üye 62.96 100.00 66.67 80.00 66.67 79.17 70.71 88.89 72.22 Üye Değil 37.04 33.33 20.00 33.33 20.83 29.29 11.11 27.78 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 Üye 20.00 100.00 27.27 50.00 0.00 50.00 33.33 100.00 36.84 Üye Değil 80.00 72.73 50.00 0.00 50.00 66.67 0.00 63.16 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Toplam KOP BÖLGESİ Erkek 54.55 Toplam NİĞDE Top. Toplam Üye Toplam KONYA STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu 0.00 Üye 55.32 88.89 58.25 73.33 50.00 71.60 63.31 73.33 64.13 Üye Değil 44.68 11.11 41.75 26.67 50.00 28.40 36.69 26.67 35.87 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Toplam Araştırma bölgesinde kamu yöneticilerinin çalıştıkları ilgili Bakanlığın teşkilatlarında çalışma süreleri erkeklerde 16 yıl kadınlarda 15 yıl olarak tespit edilmiş olup çalışma süreleri ile ilgili bölge illeri arasında farklılık bulunmaktadır. Çizelge 5.1.12. Yöneticilerin İlgili Bakanlıkta Çalışma Süresi (Yıl) İl Adı Kamu Erkek Kadın Ortalama AKSARAY 18 0 18 KARAMAN 10 0 10 KONYA 16 15 16 NİĞDE 12 0 12 KOP BÖLGESİ 16 15 16 Araştırma bölgesinde yöneticilerin mesleki yayınlara abone olma durumu araştırılmış ve erkek yöneticilerin %29.94’ünün, kadın yöneticilerin %35.71’inin abone oldukları belirlenmiştir. Bölge illeri arasında ve kamu-STK yöneticileri arasında abone olma durumu ile ilgili farklılık vardır. İllere göre incelendiğinde Konya ili yöneticilerinin 54 %35.24’ü, Niğde ili yöneticilerinin % 31.58’i, Karaman ili yöneticilerinin %26.09’u ve Aksaray ili yöneticilerinin %17.65’i herhangi bir mesleki yayınlara abonelikleri vardır. Diğer yandan bölge kamu yöneticilerinin %23’ü, STK yöneticilerinin %40’ının herhangi bir mesleki yayınlara abonelikleri vardır (Çizelge 5.1.13). Çizelge.5.1.13 Yöneticilerin Mesleki Yayınlara Abone Olma Durumu (%) İl Adı Abone Olma Durumu Abone AKSARAY Abone Değil Toplam KARAMAN KONYA Kadın Top. Erkek Kadın Top. Erkek Kadın Toplam 5.26 50.00 9.52 40.00 0.00 36.36 17.24 20.00 17.65 94.74 50.00 90.48 60.00 100.00 63.64 82.76 80.00 82.35 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 18.18 0.00 18.18 33.33 0.00 33.33 26.09 0.00 26.09 Abone Değil 81.82 0.00 81.82 66.67 0.00 66.67 73.91 0.00 73.91 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 Toplam 100.00 Abone 28.85 40.00 29.82 40.00 66.67 41.67 34.02 50.00 35.24 Abone Değil 71.15 60.00 70.18 60.00 33.33 58.33 65.98 50.00 64.76 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Abone 20.00 0.00 18.18 50.00 0.00 50.00 33.33 0.00 31.58 Abone Değil 80.00 100.00 81.82 50.00 0.00 50.00 66.67 100.00 68.42 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Toplam KOP BÖLGESİ Erkek Toplam Abone Toplam NİĞDE STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu Abone Abone Değil Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 21.74 37.50 23.00 40.00 33.33 39.51 29.94 35.71 30.39 78.26 62.50 77.00 60.00 66.67 60.49 70.06 64.29 69.61 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Bölgede herhangi bir mesleki yayınlara abone olan yöneticilerin bu yayınları okuma sıklığı araştırılmış ve %14.29’unun bu yayınları hiç okumadıkları, %38.62’sinin ilgisini çeken bir konu olursa okudukları, %21.69’unun ara sıra okudukları, %25.40’ının sürekli okudukları belirlenmiştir. Bölgede kamu-STK yöneticileri arasında fark yok iken, erkek-kadın yöneticileri arasında fark bulunmuştur. Kadın yöneticilerin yaklaşık %75’i ilgilerini çeken konuları okurken, erkek yöneticilerde bu oran %35 düzeyindedir. Sürekli okuyan oranı ise erkek yöneticilerde %27, kadın yöneticilerde %6.67 olarak gerçekleşmektedir. Sürekli okuyanların bölge illerine göre oranı Niğde ilinde %38.10, Konya ilinde %30.63, Karaman ilinde %17.39 ve Aksaray ilinde %5.88 olarak farklılık göstermektedir (Çizelge 5.1.14). 55 Çizelge 5.1.14. Yöneticilerin Mesleki Yayınları Okuma Sıklığı Durumu (%) İl Adı Eğitim Durumu STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu Erkek Kadın Top. Erkek Kadın Top. Toplam Erkek Kadın Top. Okumuyorum 15.79 50.00 19.05 10.00 33.33 15.38 13.79 40.00 17.65 İlgimi Çekerse 52.63 50.00 52.38 40.00 66.67 46.15 48.28 60.00 50.00 26.32 0.00 23.81 40.00 0.00 30.77 31.03 0.00 26.47 Bazen AKSARAY Okuyorum Sürekli Okuyorum 5.26 0.00 4.76 10.00 0.00 7.69 6.90 0.00 5.88 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Okumuyorum 0.00 0.00 0.00 16.67 0.00 16.67 13.04 0.00 13.04 İlgimi Çekerse 54.55 0.00 54.55 58.33 0.00 58.33 52.17 0.00 52.17 27.27 0.00 27.27 8.33 0.00 8.33 17.39 0.00 17.39 18.18 0.00 18.18 16.67 0.00 16.67 17.39 0.00 17.39 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 Toplam Bazen KARAMAN Okuyorum Sürekli Okuyorum Toplam Okumuyorum 16.07 0.00 14.52 13.04 0.00 12.24 14.71 0.00 13.51 İlgimi Çekerse 33.93 66.66 37.10 21.74 100.00 26.53 28.43 77.78 32.43 23.21 16.67 22.58 26.09 0.00 24.49 24.51 11.11 23.42 26.79 16.67 25.81 39.13 0.00 36.73 32.35 11.11 30.63 Bazen KONYA Okuyorum Sürekli Okuyorum Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Okumuyorum 25.00 0.00 23.08 0.00 0.00 0.00 15.00 0.00 14.29 İlgimi Çekerse 25.00 100.00 30.77 50.00 0.00 50.00 35.00 100.00 38.10 16.67 0.00 15.38 0.00 0.00 0.00 10.00 0.00 9.52 33.33 0.00 30.77 50.00 0.00 50.00 40.00 0.00 38.10 Bazen NİĞDE Okuyorum Sürekli Okuyorum Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Okumuyorum 16.33 11.11 15.89 11.84 16.67 12.20 14.37 13.33 14.29 İlgimi Çekerse 37.76 66.67 40.19 32.89 83.33 36.59 35.63 73.33 38.62 23.47 11.11 22.43 22.37 0.00 20.73 22.99 6.67 21.69 Bazen KOP BÖLGESİ Okuyorum Sürekli Okuyorum Toplam 22.45 11.11 21.50 32.89 0.00 30.49 27.01 6.67 25.40 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Yöneticilerin son iki yıl içerisinde herhangi bir mesleki eğitim alma durumu araştırılmış ve %62.79’unun mesleki eğitim aldığı belirlenmiştir. Kamu yöneticilerinin %50’si son iki yıl içerisinde mesleki eğitime katılırken, STK yöneticilerinin %78.21’i katılmıştır. Bölge illerinden Karaman ilinde gerek kamu yöneticileri (%77.78) gerekse STK yöneticileri (%90.91) en fazla mesleki eğitime katılan yöneticiler olmuşlardır. Araştırmada bulunan dikkat çeken bir diğer husus ise Aksaray ve Niğde illerinde 56 Kadın kamu yöneticilerinin hiçbirinin son iki yıl içerisinde herhangi bir mesleki eğitim almadıkları, Konya ilinde ise kamu kadın yöneticilerin en yüksek düzeyde %80’ninin mesleki eğitim aldıkları belirlenmiştir (Çizelge 5.1.15). Bölgede KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı bünyesinde bulunan KOP Gençlik birimi gibi KOP Kadın birimi kurularak özellikle Konya ilinde bulunan kadın yöneticilerinin diğer illerdeki kadın yöneticilere ve çalışanlarına bilgi ve tecrübelerini aktarmalarına fırsat verilmelidir. Çizelge.5.1.15 Yöneticilerin Son 2 yıl içerisinde Mesleki Eğitim Alma Durumu (%) İl Adı AKSARAY Eğitim Alma Durumu Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam 38.10 70.00 66.67 69.23 51.72 40.00 50.00 Almadım 57.89 100.00 61.90 30.00 33.33 30.77 48.28 60.00 50.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Aldım 77.78 0.00 77.78 90.91 0.00 90.91 85.00 0.00 85.00 Almadım 22.22 0.00 22.22 9.09 0.00 9.09 15.00 0.00 15.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 Aldım 51.06 80.00 53.85 81.40 66.67 80.43 65.56 75.00 66.33 Almadım 48.94 20.00 46.15 18.60 33.33 19.57 34.44 25.00 33.67 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Aldım 36.36 0.00 33.33 62.50 0.00 62.50 47.37 0.00 45.00 Almadım 63.64 100.00 66.67 37.50 0.00 37.50 52.63 100.00 55.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Toplam KOP BÖLGESİ Toplam 0.00 Toplam NİĞDE Kadın 42.11 Toplam KONYA Erkek Toplam Aldım Toplam KARAMAN STK, Birlik, Koop.,Özel Kamu 100.00 100.00 Aldım 50.00 50.00 50.00 79.17 66.67 78.21 63.29 57.14 62.79 Almadım 50.00 50.00 50.00 20.83 33.33 21.79 36.71 42.86 37.21 100.00 100.00 100.00 100.00 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Bölgede yöneticilerin son iki yılda katıldıkları toplantılar Kamu yöneticileri için Hizmet içi eğitim toplantıları öne çıkarken STK yöneticileri için Seminerler öne çıkmaktadır. Bu toplantıların dışında sempozyum, kongre, konferans ve fuarlara katılım vardır. Bölge yöneticilerinin toplantı türleri içerisinde en düşük olarak fuarlara katıldıkları belirlenmiştir. Fuarlara katılım erkek yöneticilerde %2.58, yöneticilerin ise hiçbiri katılmamaktadır. 57 kadın Çizelge 5.1.16.a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları Toplantı Türlerinin Dağılımı (%) Toplantı Adı Stk. Birlik. Koop..Özel Kamu Erkek Kadın Toplam Erkek 5.88 Kongre 17.65 Seminer 35.29 Kurs 35.29 Eğitim 0.00 Sempozyum 0.00 Fuar 5.88 Konferans TOPLAM 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 5.88 17.65 35.29 35.29 0.00 0.00 5.88 Kadın 9.52 19.05 52.38 19.05 Toplam Toplam Erkek Kadın Toplam 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 40.00 60.00 0.00 0.00 7.69 15.38 42.31 7.69 26.92 0.00 0.00 7.89 18.42 44.74 26.32 0.00 0.00 2.63 0.00 0.00 0.00 40.00 60.00 0.00 0.00 7.32 17.07 41.46 24.39 7.32 0.00 2.44 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Çizelge 5.1.16.b. Karaman İlinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları Toplantı Türlerinin Dağılımı (%) Toplantı Adı Kongre Seminer Kurs Eğitim Sempozyum Fuar Konferans TOPLAM Stk. Birlik. Koop..Özel Kamu Erkek Kadın Toplam Erkek 0.00 28.57 64.29 7.14 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 28.57 64.29 7.14 0.00 0.00 0.00 Kadın Toplam Toplam Erkek Kadın Toplam 0.00 50.00 9.09 31.82 0.00 9.09 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 50.00 9.09 31.82 0.00 9.09 0.00 0.00 30.56 41.67 22.22 0.00 5.56 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 30.56 41.67 22.22 0.00 5.56 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 Çizelge 5.1.16.c. Konya İlinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları Toplantı Türlerinin Dağılımı (%) Toplantı Adı Erkek Kongre Seminer Kurs Eğitim Sempozyum Fuar Konferans 2.50 7.50 17.50 60.00 12.50 0.00 0.00 TOPLAM Stk. Birlik. Koop..Özel Kamu Kadın Toplam Erkek 25.00 12.50 12.50 25.00 25.00 0.00 0.00 100.00 100.00 6.25 8.33 16.67 54.17 14.58 0.00 0.00 Kadın Toplam Toplam Erkek Kadın Toplam 6.35 44.44 12.70 17.46 14.29 3.17 1.59 0.00 66.67 0.00 33.33 0.00 0.00 0.00 6.06 45.45 12.12 18.18 13.64 3.03 1.52 4.85 30.10 14.56 33.98 13.59 1.94 0.97 18.18 27.27 9.09 27.27 18.18 0.00 0.00 6.14 29.82 14.04 33.33 14.04 1.75 0.88 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 58 Çizelge 5.1.16.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları Toplantı Türlerinin Dağılımı (%) Toplantı Adı Kongre Seminer Kurs Eğitim Sempozyum Fuar Konferans TOPLAM Stk. Birlik. Koop..Özel Kamu Erkek Kadın Toplam Erkek 0.00 50.00 33.33 16.67 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 50.00 33.33 16.67 0.00 0.00 0.00 Kadın Toplam Toplam Erkek Kadın Toplam 0.00 27.27 18.18 36.36 9.09 9.09 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 27.27 18.18 36.36 9.09 9.09 0.00 0.00 35.29 23.53 29.41 5.88 5.88 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 35.29 23.53 29.41 5.88 5.88 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 Çizelge 5.1.16.e. KOP Bölgesinde Yöneticilerin Son 2 Yılda Katıldıkları Toplantı Türlerinin Dağılımı (%) Toplantı Adı Kongre Seminer Kurs Eğitim Sempozyum Fuar Konferans TOPLAM Stk. Birlik. Koop..Özel Kamu Erkek Kadın Toplam Erkek 2.60 25.00 16.88 12.50 31.17 12.50 41.56 25.00 6.49 25.00 0.00 0.00 1.30 0.00 100.00 100.00 Kadın 4.71 5.13 16.47 39.32 29.41 19.66 40.00 22.22 8.24 8.55 0.00 4.27 1.18 0.85 100.00 100.00 Toplam Toplam 4.80 38.40 20.00 24.00 8.00 4.00 0.80 100.00 25.00 25.00 50.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 Erkek 4.12 30.41 24.23 29.90 7.73 2.58 1.03 100.00 Kadın Toplam 12.50 18.75 18.75 37.50 12.50 0.00 0.00 100.00 4.76 29.52 23.81 30.48 8.10 2.38 0.95 100.00 Araştırma bölgesinde anket yapılan kamu ve STK’larda 1309 kişi teknik, 375 kişi idari ve 734 kişi işçi olmak üzere toplam 2.418 kişi çalışmaktadır. Toplam istihdamın %62.24’ü kamuda, %37.76’sı STK birlik kooperatiflerde olmaktadır. Bölge illerinde toplam personelin %64.47’si Konya ilinde, %15.43’ü Karaman ilinde, %10.34’ü Aksaray ilinde ve %9.76’sı Niğde ilinde istihdam edilmektedir (Çizelge 5.1.17). Bölgede 2013 yılı ÇKS verilerine göre 166.306 kayıtlı çiftçi bulunmaktadır ve bölgede teknik personel başına 127 çiftçi düşmektedir. Çizelge 5.1.17. Araştırma Bölgesinde Personel Dağılımı (Kişi) STK. Birlik. Koop..Özel Kamu İl Adı Teknik İdari İsçi Toplam Teknik Toplam İdari İsçi Toplam Teknik İdari İsçi Toplam Aksaray 103 18 11 132 51 32 35 118 154 50 46 250 Karaman 173 25 57 255 26 29 63 118 199 54 120 373 Konya 637 110 225 972 211 129 247 587 848 239 472 1.559 Niğde 59 82 156 49 14 80 108 168 375 1.515 337 207 359 903 1.309 KOP Bölgesi 972 15 59 17 32 96 236 375 734 2.418 Aksaray ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma sıklığı araştırılmış ve %88.24’ünün haftada birden fazla görüşme yaptığı ve %2.94’ününde hiçbir zaman görüşme yapmadığı belirlenmiştir. Çiftçilerle hiçbir zaman görüşmeme durumu yalnızca kamu yöneticilerinde olmaktadır. STK yöneticilerinin hepsi çiftçilerle görüşme yapmaktadır (Çizelge 5.1.18.a). Çizelge 5.1.18. a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının Dağılımı (%) Görüşme Sıklığı Görüşmüyorum Haftada birden fazla Haftada bir defa STK. Birlik. Koop..Özel Kamu Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam 5.26 0.00 4.76 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 2.94 89.47 100.00 90.48 80.00 100.00 84.62 86.21 100.00 88.24 0.00 0.00 0.00 10.00 0.00 7.69 3.45 0.00 2.94 Ayda bir defa 0.00 0.00 0.00 10.00 0.00 7.69 3.45 0.00 2.94 Ayda1-2 defa 5.26 0.00 4.76 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 2.94 0.00 100.00 0.00 100.00 2-3 ayda bir defa Toplam 0.00 0.00 0.00 100.00 100.00 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Karaman ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma sıklığı araştırılmış ve %72.73’ünün haftada birden fazla görüşme yaptığı ve %4.55’nin de hiçbir zaman görüşme yapmadığı belirlenmiştir. Çiftçilerle hiçbir zaman görüşmeme durumu yalnızca kamu yöneticilerinde olmaktadır. STK yöneticilerinin hepsi çiftçilerle görüşme yapmaktadır (Çizelge 5.1.18.b). Çizelge 5.1.18.b. Karaman İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının Dağılımı (%) GÖRÜŞME SIKLIĞI Görüşmüyorum Haftada birden fazla Haftada bir defa Ayda bir defa Ayda1-2 defa 2-3 ayda bir defa Toplam KAMU STK. Birlik. Koop.Özel TOPLAM Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam 9.09 0.00 9.09 0.00 0.00 0.00 4.55 0.00 4.55 0.00 0.00 0.00 54.55 54.55 90.91 90.91 72.73 72.73 0.00 0.00 0.00 9.09 9.09 0.00 0.00 4.55 4.55 0.00 27.27 27.27 0.00 0.00 0.00 13.64 0.00 13.64 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 9.09 4.55 0.00 4.55 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 60 Konya ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma sıklığı araştırılmış ve %74.55’nin haftada birden fazla görüşme yaptığı ve %7.27’sinin hiçbir zaman görüşme yapmadığı belirlenmiştir. Çiftçilerle hiçbir zaman görüşmeme durumu yalnızca kamu yöneticilerinde olmaktadır. Kamu yöneticilerinden özellikle kadın yöneticilerin %16.67’si çiftçilerle hiçbir şekilde görüşmemektedir. STK yöneticilerinin hepsi çiftçilerle görüşme yapmaktadır (Çizelge 5.1.18.c). Çizelge 5.1.18.c. Konya İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının Dağılımı (%) GÖRÜŞME SIKLIĞI Görüşmüyorum Haftada birden fazla Haftada bir defa Ayda bir defa Ayda1-2 defa 2-3 ayda bir defa Toplam STK. Birlik. Koop..Özel KAMU TOPLAM Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam 12.73 16.67 13.11 0.00 0.00 0.00 6.93 11.11 7.27 61.82 5.45 5.45 5.45 9.09 100.00 50.00 0.00 16.67 16.67 0.00 100.00 60.66 91.30 100.00 91.84 75.25 66.67 74.55 4.92 4.35 0.00 4.08 4.95 0.00 4.55 6.56 4.35 0.00 4.08 4.95 11.11 5.45 6.56 0.00 0.00 0.00 2.97 11.11 3.64 8.20 0.00 0.00 0.00 4.95 0.00 4.55 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Niğde ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma sıklığı araştırılmış ve %71.43’ünün haftada birden fazla görüşme yaptığı ve %4.76’sının hiçbir zaman görüşme yapmadığı belirlenmiştir. Çiftçilerle hiçbir zaman görüşmeme durumu yalnızca kamu yöneticilerinde (%7.69) olmaktadır. STK yöneticilerinin hepsi çiftçilerle görüşme yapmaktadır (Çizelge 5.1.18.d). Çizelge 5.1.18.d.Niğde İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının Dağılımı (%) GÖRÜŞME SIKLIĞI Görüşmüyorum Haftada birden fazla Haftada bir defa Ayda bir defa Ayda1-2 defa 2-3 ayda bir defa Toplam KAMU STK. Birlik. Koop..Özel TOPLAM Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam 8.33 0.00 7.69 0.00 0.00 0.00 5.00 0.00 4.76 66.67 100.00 0.00 0.00 25.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 100.00 69.23 75.00 0.00 12.50 23.08 0.00 0.00 0.00 0.00 12.50 100.00 100.00 61 0.00 75.00 70.00 100.00 71.43 0.00 12.50 5.00 0.00 4.76 0.00 0.00 15.00 0.00 14.29 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 12.50 5.00 0.00 4.76 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Araştırma Bölgesinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma sıklığı çizelge 5.1.18.d de gösterilmiştir. Çizelgeden görüleceği gibi bölge yöneticilerinin %76.04’ü çiftçilerle haftada birden fazla görüşme yapmakta ve %6.14’üde çiftçilerle hiçbir zaman görüşme yapmamaktadır. Çiftçilerle hiçbir zaman görüşmeme durumu yalnızca kamu yöneticilerinde (%10.38) olmaktadır. STK yöneticilerinin hepsi çiftçilerle görüşme yapmaktadır (Çizelge 5.1.18.e). Çizelge 5.1.18.e.KOP Bölgesinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Sıklığının Dağılımı (%) GÖRÜŞME SIKLIĞI Görüşmüyorum Haftada birden fazla Haftada bir defa STK. Birlik. Koop..Özel KAMU TOPLAM Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam 10.31 11.11 10.38 0.00 6.67 1.11 5.81 8.33 6.12 67.01 66.67 66.98 88.00 80.00 86.67 76.16 75.00 76.02 4.12 0.00 3.77 5.33 0.00 4.44 4.65 0.00 4.08 Ayda bir defa 9.28 0.00 8.49 0.00 6.67 1.11 5.23 4.17 5.10 Ayda1-2 defa 4.12 11.11 4.72 4.00 6.67 4.44 4.07 8.33 4.59 2-3 ayda bir defa 5.15 11.11 5.66 2.67 0.00 2.22 4.07 4.17 4.08 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Toplam Aksaray ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma yeri araştırılmış ve hemen hemen tüm yöneticilerin çiftçilerin kendisinin gelmesi ile görüştüğü belirlenmiştir. Gerek kamu yöneticileri gerekse STK yöneticileri çiftçiler ile görüşme yapmak için kişisel bir çaba sarf etmemekte bunu kurum kuruluş bünyesinde bulunan ilgili teknik personellerine yaptırmaktadır. Yöneticilerin çiftçilerin yoğun olduğu tarımsal fuarlara da katılmadığı göz önüne alırsak hizmet ettikleri kitle ile birebir görüşme yapmak için çaba sarf etmedikleri ortaya çıkmaktadır. Çizelge 5.1.19.a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin Dağılımı (%) Görüşme Yeri STK. Birlik. Koop..Özel KAMU TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM Tarla Ziyaretlerinde Köy Kahvesinde Çiftçinin Kendisinin Gelmesi Diğer Toplam 0.00 0.00 0.00 10.00 0.00 7.69 3.70 0.00 3.13 5.88 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 3.70 0.00 3.13 94.12 100.00 94.74 80.00 100.00 84.62 88.89 100.00 90.63 0.00 0.00 0.00 100.00 100.00 100.00 10.00 0.00 7.69 100.00 100.00 100.00 62 3.70 0.00 3.13 100.00 100.00 100.00 Karaman ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma yeri araştırılmış %55.56’sının çiftçinin kendisinin gelmesi ile görüştüğü, %16.67’sinin köy kahvelerinde görüştüğü ve %11.11’inin çiftçi tarlalarını ziyaret ettiği belirlenmiştir. Çiftçi tarla ziyaretlerini yalnızca STK yöneticileri yapmış kamu yöneticileri yapmamıştır. Çizelge 5.1.19.b. Karaman İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin Dağılımı (%) Görüşme Yeri STK. Birlik. Koop..Özel KAMU TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM Tarla Ziyaretlerinde Köy Kahvesinde Çiftçinin Kendisinin Gelmesi Diğer Toplam Konya 0.00 0.00 0.00 18.18 0.00 18.18 11.11 0.00 11.11 14.29 0.00 14.29 18.18 0.00 18.18 16.67 0.00 16.67 85.71 0.00 85.71 36.36 0.00 36.36 55.56 0.00 55.56 0.00 0.00 0.00 27.27 0.00 27.27 16.67 0.00 16.67 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma yeri araştırılmış %71.76’sının çiftçinin kendisinin gelmesi ile görüştüğü, %14.12’sinin çiftçi tarlalarını ziyaret ettiği ve %8.24’ünün köy kahvelerinde görüştüğü belirlenmiştir. Çiftçi tarla ziyaretleri hem kamu hem de STK yöneticileri tarafından yapılmaktadır. Özellikle kamu içerisinde Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi bazı Öğretim Üyeleri ve bölgede bulunan diğer tarımsal araştırma kuruluş yöneticileri ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlükleri Şube Müdürleri çiftçileri yerinde bizzat kendileri ziyaret ederek sorunlarını dinlemektedir. Ayrıca kadın yöneticiler yalnızca çiftçilerin kendilerini ziyaret etmeleri ile görüşme yapmaktadır. Çizelge 5.1.19.c.Konya İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin Dağılımı (%) Görüşme Yeri STK. Birlik. Koop..Özel KAMU TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM Tarla Ziyaretlerinde Köy Kahvesinde Çiftçinin Kendisinin Gelmesi Diğer Toplam 12.12 0.00 11.11 17.78 0.00 16.33 15.38 0.00 14.12 12.12 0.00 11.11 6.67 0.00 6.12 8.97 0.00 8.24 66.67 100.00 69.44 73.33 75.00 73.47 70.51 85.71 71.76 2.22 25.00 4.08 5.13 14.29 5.88 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 8.33 100.00 100.00 9.09 100.00 63 Niğde ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma yeri araştırılmış %60’ının çiftçinin kendisinin gelmesi ile görüştüğü, %25’inin çiftçi tarlalarını ziyaret ettiği ve %10’unun köy kahvelerinde görüştüğü belirlenmiştir. Çiftçi tarla ziyaretleri hem kamu hem de STK yöneticileri tarafından yapılmaktadır. Özellikle kamu içerisinde bölgede bulunan diğer tarımsal araştırma kuruluş yöneticileri ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlükleri Şube Müdürleri çiftçileri yerinde bizzat kendileri ziyaret ederek sorunlarını dinlemektedir. Ayrıca kadın yöneticiler yalnızca çiftçilerin kendilerini ziyaret etmeleri ile görüşme yapmaktadır. Çizelge 5.1.19.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin Dağılımı (%) Görüşme Yeri STK. Birlik. Koop..Özel KAMU TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM Tarla Ziyaretlerinde Köy Kahvesinde Çiftçinin Kendisinin Gelmesi Diğer Toplam 27.27 0.00 25.00 25.00 0.00 25.00 26.32 0.00 25.00 18.18 0.00 16.67 0.00 0.00 0.00 10.53 0.00 10.00 45.45 100.00 50.00 75.00 0.00 75.00 57.89 100.00 60.00 0.00 8.33 0.00 0.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 9.09 5.26 0.00 5.00 100.00 100.00 100.00 KOP Bölgesinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma yeri araştırılmış %72.26’sının çiftçinin kendisinin gelmesi ile görüştüğü, %12.90’ının çiftçi tarlalarını ziyaret ettiği ve %8.39’unun köy kahvelerinde görüştüğü belirlenmiştir. Çiftçi tarla ziyaretleri hem kamu hem de STK yöneticileri tarafından yapılmaktadır. Özellikle kamu içerisinde bölgede bulunan üniversiteler, tarımsal araştırma kuruluş yöneticileri ile Gıda,Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlükleri Şube Müdürleri çiftçileri yerinde bizzat kendileri ziyaret ederek sorunlarını dinlemektedir. Ayrıca kadın yöneticiler yalnızca çiftçilerin kendilerini ziyaret etmeleri ile görüşme yapmaktadır. Çizelge. 20.e. KOP Bölgesinde Yöneticilerin Çiftçilerle Görüşme Yerinin Dağılımı (%) Görüşme Yeri STK. Birlik. Koop..Özel KAMU TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM ERKEK KADIN TOPLAM Tarla Ziyaretlerinde Köy Kahvesinde Çiftçinin Kendisinin Gelmesi Diğer Toplam 10.29 0.00 9.33 17.57 0.00 16.25 14.08 0.00 12.90 11.76 0.00 10.67 6.76 0.00 6.25 9.15 0.00 8.39 72.06 85.71 73.33 68.92 100.00 71.25 70.42 92.31 72.26 5.88 14.29 6.67 0.00 6.25 6.34 7.69 6.45 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 6.76 64 Bölgede yöneticilerin çiftçi sorunlarına ulaşma yolarının dağılımı çeşitlilik göstermektedir. Bunlardan en fazla olanlar çiftçinin bizzat kendisinin sorununu iletmesi, kendi personelinin iletmesi, köy muhtarlarının iletmesi, ziraat odaları ve diğer STK başkanlarının iletmesi, önder çiftçiler ve özel tarım danışmanları şeklinde sıralanmaktadır. Bu durum bölge illeri arasında benzer özellik göstermektedir. Çizelge 5.1.20. a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına Ulaşma Yolları (%) CEVAPLAR Çiftçiler Tarafından STK. Birlik. Koop..Özel KAMU TOPLAM Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam 20.22 25.00 20.62 43.48 42.86 43.33 25.00 33.33 25.98 Kendi Gözlemi 10.11 12.50 10.31 17.39 0.00 13.33 11.61 6.67 11.02 Personeli 13.48 25.00 14.43 8.70 28.57 13.33 12.50 26.67 14.17 5.62 0.00 5.15 4.35 14.29 6.67 5.36 6.67 5.51 Köy Muhtarı 15.73 0.00 14.43 8.70 14.29 10.00 14.29 6.67 13.39 Ziraat Odası 8.99 12.50 9.28 8.70 0.00 6.67 8.93 6.67 8.66 STK 7.87 0.00 7.22 8.70 0.00 6.67 8.04 0.00 7.09 Önder Çiftçi 5.62 0.00 5.15 0.00 0.00 0.00 4.46 0.00 3.94 Özel Firma 4.49 0.00 4.12 0.00 0.00 0.00 3.57 0.00 3.15 Diğer Tarım Kuruluş 5.62 12.50 6.19 0.00 0.00 0.00 4.46 6.67 4.72 Diğer 2.25 12.50 3.09 0.00 0.00 0.00 1.79 6.67 2.36 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Özel Tarım Danışmanı TOPLAM 100.00 100.00 Çizelge 5.1.20.b. Karaman İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına Ulaşma Yolları (%) CEVAPLAR Çiftçiler Tarafından Kendi Gözlemi Personeli Özel Tarım Danışmanı Köy Muhtarı Ziraat Odası STK STK. Birlik. Koop..Özel KAMU TOPLAM Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam 25.71 0.00 25.71 46.15 0.00 46.15 34.43 0.00 34.43 0.00 22.86 22.86 26.92 0.00 26.92 24.59 0.00 24.59 0.00 0.00 0.00 14.29 14.29 3.85 3.85 9.84 9.84 0.00 0.00 0.00 8.57 8.57 0.00 0.00 4.92 4.92 0.00 0.00 0.00 8.57 8.57 3.85 3.85 6.56 6.56 0.00 0.00 0.00 8.57 8.57 11.54 11.54 9.84 9.84 0.00 2.86 2.86 0.00 0.00 0.00 1.64 0.00 1.64 Önder Çiftçi 2.86 0.00 2.86 0.00 0.00 0.00 1.64 0.00 1.64 Özel Firma 5.71 0.00 5.71 0.00 0.00 0.00 3.28 0.00 3.28 Diğer Tarım Kuruluş 0.00 0.00 0.00 7.69 0.00 7.69 3.28 0.00 3.28 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 100.00 0.00 Diğer TOPLAM 0.00 100.00 100.00 65 0.00 0.00 100.00 Çizelge 5.1.20.c. Konya İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına Ulaşma Yolları (%) CEVAPLAR STK. Birlik. Koop..Özel KAMU Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın TOPLAM Toplam Erkek Kadın Toplam Çiftçiler Tarafından 17.56 18.52 17.65 38.98 37.50 38.89 24.21 22.86 24.10 Kendi Gözlemi 12.60 14.81 12.80 23.73 12.50 23.02 16.05 14.29 15.90 Personeli 12.60 11.11 12.46 11.86 25.00 12.70 12.37 14.29 12.53 5.34 11.11 5.88 0.85 0.00 0.79 3.95 8.57 4.34 Köy Muhtarı 12.21 11.11 12.11 8.47 12.50 8.73 11.05 11.43 11.08 Ziraat Odası 9.54 7.41 9.34 3.39 12.50 3.97 7.63 8.57 7.71 STK 6.87 7.41 6.92 0.85 0.00 0.79 5.00 5.71 5.06 Önder Çiftçi 8.40 7.41 8.30 4.24 0.00 3.97 7.11 5.71 6.99 Özel Firma 5.73 7.41 5.88 3.39 0.00 3.17 5.00 5.71 5.06 Diğer Tarım Kuruluş 7.63 3.70 7.27 2.54 0.00 2.38 6.05 2.86 5.78 Diğer 1.53 0.00 1.38 1.69 0.00 1.59 1.58 0.00 1.45 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Özel Tarım Danışmanı TOPLAM 100.00 100.00 Çizelge 5.1.20.d Niğde İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına Ulaşma Yolları (%) CEVAPLAR STK. Birlik. Koop..Özel KAMU Erkek Kadın Toplam Erkek TOPLAM Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Çiftçiler Tarafından 28.57 33.33 28.95 44.44 0.00 44.44 33.96 33.33 33.93 Kendi Gözlemi 20.00 0.00 18.42 22.22 0.00 22.22 20.75 0.00 19.64 Personeli 8.57 33.33 10.53 22.22 0.00 22.22 13.21 33.33 14.29 Özel Tarım Danışmanı 2.86 0.00 2.63 0.00 0.00 0.00 1.89 0.00 1.79 Köy Muhtarı 14.29 0.00 13.16 5.56 0.00 5.56 11.32 0.00 10.71 Ziraat Odası 5.71 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 3.77 0.00 3.57 STK 5.71 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 3.77 0.00 3.57 Önder Çiftçi 2.86 0.00 2.63 5.56 0.00 5.56 3.77 0.00 3.57 Özel Firma 2.86 0.00 2.63 0.00 0.00 0.00 1.89 0.00 1.79 Diğer Tarım Kuruluş 5.71 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 3.77 0.00 3.57 Diğer 2.86 33.33 5.26 0.00 0.00 0.00 1.89 33.33 3.57 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00 TOPLAM 100.00 100.00 100.00 100.00 66 Çizelge 5.1.20.e KOP Bölgesinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarına Ulaşma Yolları (%) CEVAPLAR STK. Birlik. Koop..Özel KAMU TOPLAM Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam 19.76 21.05 19.87 41.08 40.00 41.00 26.28 26.42 26.29 Çiftçiler Tarafından Kendi Gözlemi 13.57 13.16 13.54 23.24 6.67 22.00 16.53 11.32 16.11 Personeli 12.62 15.79 12.88 11.35 26.67 12.50 12.23 18.87 12.77 5.48 7.89 5.68 1.08 6.67 1.50 4.13 7.55 4.41 Köy Muhtarı 12.86 7.89 12.45 7.57 13.33 8.00 11.24 9.43 11.09 Ziraat Odası 9.05 7.89 8.95 4.86 6.67 5.00 7.77 7.55 7.75 STK 6.67 5.26 6.55 1.62 0.00 1.50 5.12 3.77 5.02 Önder Çiftçi 6.90 5.26 6.77 3.24 0.00 3.00 5.79 3.77 5.62 Özel Firma 5.24 5.26 5.24 2.16 0.00 2.00 4.30 3.77 4.26 Diğer Tarım Kuruluş 6.43 5.26 6.33 2.70 0.00 2.50 5.29 3.77 5.17 Diğer 1.43 5.26 1.75 1.08 0.00 1.00 1.32 3.77 1.52 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Özel Tarım Danışmanı 100.00 100.00 TOPLAM Çiftçi sorunlarına karşın yöneticilerin tutumları incelenmiş kamu ve STK yöneticileri arasında farklılık tespit edilmiştir. Kamu yöneticileri kendilerine gelen çiftçi sorunları karşısında sorunları ya kendileri çözmeye çalışırlar, ya ilgili uzman personele yönlendirirler ya da ilgili araştırma kuruluşuna iletmektedir. STK yöneticilerinin ise büyük çoğunluğu yalnızca kendileri sorunları çözmeye çalışmaktadır. Bölge illeri arasında özellikle kamu yöneticilerinin çiftçi sorunlarına karşı tutumlarında farklılık vardır. Örneğin kendisine gelen çiftçi sorununu kendisinin çözme oranı Aksaray İlinde %47.62, Karaman ilinde %28.52, Konya ilinde %36.73 ve Niğde ilinde %76.92 olarak farklılık göstermektedir. Çizelge 5.1.21.a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını Çözme Yaklaşımlarının Dağılımı(%) Cevaplar Erkek Konu İle İlgili Uzman Kişiye İletirim Araştırma Kuruluşlarına İletirim İlgili Kurum Ve Kuruluşlara İletirim İlgili Şube Müdürüne İletirim Kendim Çözerim TOPLAM STK. Birlik. Koop..Özel Kamu Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam TOPLAM Erkek Kadın Toplam 26.32 50.00 28.57 0.00 0.00 0.00 17.24 20.00 17.65 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 10.53 0.00 9.52 20.00 0.00 15.38 13.79 0.00 11.76 15.79 0.00 14.29 0.00 0.00 0.00 10.34 0.00 8.82 47.37 50.00 47.62 80.00 100.00 84.62 58.62 80.00 61.76 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 67 Çizelge 5.1.21.b. Karaman İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını Çözme Yaklaşımlarının Dağılımı (%) Cevaplar Kadın Erkek Konu İle İlgili Uzman Kişiye İletirim Araştırma Kuruluşlarına İletirim İlgili Kurum Ve Kuruluşlara İletirim İlgili Şube Müdürüne İletirim Kendim Çözerim Toplam Erkek Kadın Toplam TOPLAM Erkek Kadın Toplam 28.57 0.00 28.57 8.33 0.00 8.33 15.79 0.00 15.79 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 28.57 0.00 28.57 8.33 0.00 8.33 15.79 0.00 15.79 14.29 0.00 14.29 0.00 0.00 0.00 5.26 0.00 5.26 28.57 0.00 28.57 75.00 0.00 75.00 57.89 0.00 57.89 0.00 0.00 0.00 8.33 0.00 8.33 5.26 0.00 5.26 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 0.00 100.00 Diğer TOPLAM STK. Birlik. Koop..Özel Kamu Çizelge.21.c. Konya İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını Çözme Yaklaşımlarının Dağılımı (%) Cevaplar Erkek Konu İle İlgili Uzman Kişiye İletirim Araştırma Kuruluşlarına İletirim İlgili Kurum Ve Kuruluşlara İletirim İlgili Şube Müdürüne İletirim Kendim Çözerim Diğer TOPLAM STK. Birlik. Koop..Özel Kamu Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam TOPLAM Erkek Kadın Toplam 37.78 25.00 36.73 26.67 0.00 25.00 32.22 14.29 30.93 4.44 25.00 6.12 0.00 0.00 0.00 2.22 14.29 3.09 8.89 0.00 8.16 4.44 0.00 4.17 6.67 0.00 6.19 2.22 0.00 2.04 0.00 0.00 0.00 1.11 0.00 1.03 37.78 25.00 36.73 68.89 100.00 70.83 53.33 57.14 53.61 8.89 25.00 10.20 0.00 4.44 14.29 5.15 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Çizelge 5.1.21.d. Niğde 0.00 0.00 100.00 100.00 100.00 İlinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını Çözme Yaklaşımlarının Dağılımı (%) Cevaplar Konu İle İlgili Uzman Kişiye İletirim Araştırma Kuruluşlarına İletirim İlgili Kurum Ve Kuruluşlara İletirim İlgili Şube Müdürüne İletirim Kendim Çözerim TOPLAM STK. Birlik. Koop..Özel Kamu Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam TOPLAM Erkek Kadın Toplam 8.33 0.00 7.69 12.50 0.00 12.50 10.00 0.00 9.52 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 16.67 0.00 15.38 0.00 0.00 0.00 10.00 0.00 9.52 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 75.00 100.00 76.92 87.50 0.00 87.50 80.00 100.00 80.95 100.00 100.00 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 68 Çizelge 5.1.21.e. KOP Bölgesinde Yöneticilerin Çiftçilerin Sorunlarını Çözme Yaklaşımlarının Dağılımı (%) Cevaplar Erkek Konu İle İlgili Uzman Kişiye İletirim Araştırma Kuruluşlarına İletirim İlgili Kurum Ve Kuruluşlara İletirim İlgili Şube Müdürüne İletirim Kendim Çözerim Diğer TOPLAM STK. Birlik. Koop..Özel Kamu Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam TOPLAM Erkek Kadın Toplam 30.12 28.57 30.00 18.67 0.00 17.28 24.68 15.38 23.98 2.41 14.29 3.33 0.00 0.00 0.00 1.27 7.69 1.75 12.05 0.00 11.11 5.33 0.00 4.94 8.86 0.00 8.19 6.02 44.58 0.00 42.86 5.56 44.44 1.33 0.00 73.33 100.00 1.23 75.31 3.80 58.23 0.00 69.23 3.51 59.06 4.82 14.29 1.23 3.16 7.69 3.51 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 5.56 1.33 0.00 100.00 100.00 100.00 Araştırma bölgesinde yöneticilere çiftçilerin kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili iletişim düzeylerinin değerlendirilmesi 10’lu likert ölçeğine göre değerlendirilmesi sorulmuş ve çiftçilerin kamu kurum ve kuruluşları ile iletişim düzeylerinin çok iyi düzeyde olduğu belirlenmiştir (Çizelge 5.1.22). Çizelge 5.1.22 Yöneticilere Göre Çiftçilerin Kurum-Kuruluşları ile İletişim Düzeyleri İL ADI KAMU STK. Birlik. Koop..Özel TOPLAM 9 8 AKSARAY 8 KARAMAN 8 7 8 KONYA 7 9 8 NİĞDE 8 10 9 KOP BÖLGESİ 8 9 8 Araştırma bölgesinde yöneticilere tarımsal yayım personelinin yeterlilik düzeylerinin değerlendirilmesi 10’lu likert ölçeğine göre değerlendirilmesi yapılmış ve tarımsal yayım personelinin yeterlilik düzeylerinin orta düzeyde olduğu belirlenmiştir (Çizelge 5.1.23). Çizelge 5.1.23 Yöneticilere Göre Tarımsal Yayım Personelinin Yeterlilik Düzeyleri İL ADI KAMU STK. Birlik. Koop..Özel TOPLAM 6 6 AKSARAY 6 KARAMAN 6 6 6 KONYA 6 5 6 NİĞDE 6 6 6 KOP BÖLGESİ 6 6 6 69 Aksaray ilinde yöneticiler yıllık yayım programlarını belirlemede farklı yöntemler kullanmaktadır. Bu yöntemler Bakanlığın talimatı (% 22.22), yöneticinin kendisinin belirlemesi (%21.21), Yöneticinin yardımcıları ile birlikte karar vermesi (%18.18), Kurum kuruluştaki teknik personelle (%14.14), Çiftçi talepleri (%14.14) ve bölgedeki diğer tarımsal kurum kuruluşların önerisi (%8.08) olarak sıralanmaktadır (Çizelge 5.1.24.a) Çizelge 5.1.24.a. Aksaray İlinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarını Belirleme Durumları (%) CEVAPLAR STK. Birlik. Koop..Özel KAMU Kendi 18.57 27.59 TOPLAM 21.21 Yardımcıları ile birlikte 12.86 31.03 18.18 Bakanlığın Talimatı ile 24.29 17.24 22.22 Kurumdaki Teknik Personelle Bölgedeki Diğer Tarım Kuruluşların Önerisi 15.71 10.34 14.14 11.43 0.00 8.08 Çiftçi Talepleri 14.29 13.79 14.14 2.86 0.00 2.02 100.00 100.00 100.00 Diğer TOPLAM Karaman ilinde yöneticiler yılık yayım programlarını belirlemede farklı yöntemler kullanmaktadır. Bu yöntemler yöneticinin kendisinin belirlemesi (%38.30), Yöneticinin yardımcıları ile birlikte karar vermesi (%23.40), Bakanlığın talimatı (% 14.89), Kurum kuruluştaki teknik personelle (%10.64), Çiftçi talepleri (%8.51) ve bölgedeki diğer tarımsal kurum kuruluşların önerisi (%4.26) olarak sıralanmaktadır (Çizelge 5.1.24.b). Çizelge 5.1.24.b.Karaman İlinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarını Belirleme Durumları (%) CEVAPLAR STK. Birlik. Koop..Özel KAMU Kendi 30.77 47.62 TOPLAM 38.30 Yardımcıları ile birlikte 19.23 28.57 23.40 Bakanlığın Talimatı ile 19.23 9.52 14.89 Kurumdaki Teknik Personelle Bölgedeki Diğer Tarım Kuruluşların Önerisi 11.54 9.52 10.64 7.69 0.00 4.26 Çiftçi Talepleri 11.54 4.76 8.51 0.00 0.00 0.00 100.00 100.00 100.00 Diğer TOPLAM 70 Konya ilinde yöneticiler yılık yayım programlarını belirlemede farklı yöntemler kullanmaktadır. Bu yöntemler yöneticinin kendisinin belirlemesi (%24.57), Yöneticinin yardımcıları ile birlikte karar vermesi (%19.80), Bakanlığın talimatı (% 16.38), Kurum kuruluştaki teknik personelle (%15.02), Çiftçi talepleri (%12.63), bölgedeki diğer tarımsal kurum kuruluşların önerisi (%10.24), ve diğer yöntemler (%1.37) olarak sıralanmaktadır (Çizelge 5.1.24.c). Çizelge 5.1.24.c. Konya İlinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarının Belirleme Durumları (%) CEVAPLAR Kendi Yardımcıları ile birlikte Bakanlığın Talimatı ile Kurumdaki Teknik Personelle Bölgedeki Diğer Tarım Kuruluşların Önerisi Çiftçi Talepleri Diğer TOPLAM STK. Birlik. Koop..Özel KAMU 20.43 17.20 18.82 17.74 31.78 24.30 12.15 10.28 TOPLAM 24.57 19.80 16.38 15.02 12.37 11.83 1.61 100.00 6.54 14.02 0.93 100.00 10.24 12.63 1.37 100.00 Niğde ilinde yöneticiler yılık yayım programlarını belirlemede farklı yöntemler kullanmaktadır. Bu yöntemler Bakanlığın talimatı (% 30.77), yöneticinin kendisinin belirlemesi (%28.85), Yöneticinin yardımcıları ile birlikte karar vermesi (%17.31), Kurum kuruluştaki teknik personelle (%9.62), bölgedeki diğer tarımsal kurum kuruluşların önerisi (%7.69) ve Çiftçi talepleri (%5.77) olarak sıralanmaktadır (Çizelge 5.1.24.d). Çizelge 5.1.24.d. Niğde İlinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarının Belirleme Durumları (%) CEVAPLAR Kendi Yardımcıları ile birlikte Bakanlığın Talimatı ile Kurumdaki Teknik Personelle Bölgedeki Diğer Tarım Kuruluşların Önerisi Çiftçi Talepleri Diğer TOPLAM STK. Birlik. Koop..Özel KAMU 71 26.47 14.71 29.41 14.71 33.33 22.22 33.33 0.00 TOPLAM 28.85 17.31 30.77 9.62 8.82 5.88 0.00 100.00 5.56 5.56 0.00 100.00 7.69 5.77 0.00 100.00 KOP Bölgesinde yöneticiler yılık yayım programlarını belirlemede farklı yöntemler kullanmaktadır. Bu yöntemler kamu ve STK’larda farklı oranlarda olup bu farklılık istatistiki olarak önemli değildir. Kullanılan yöntemler yöneticinin kendisinin belirlemesi (%25.66), Yöneticinin yardımcıları ile birlikte karar vermesi (%19.55), Bakanlığın talimatı (% 18.94), Kurum kuruluştaki teknik personelle (%13.85), Çiftçi talepleri (%11.81)ve bölgedeki diğer tarımsal kurum kuruluşların önerisi (%8.96) olarak sıralanmaktadır (Çizelge 5.1.24.e). Çizelge 5.1.24.e. KOP Bölgesinde Yöneticilerin Yıllık Yayım Programlarının Belirleme Durumları (%) CEVAPLAR STK. Birlik. Koop..Özel KAMU TOPLAM Kendi 21.52 33.14 25.66 Yardımcıları ile birlikte 16.14 25.71 19.55 Bakanlığın Talimatı ile 21.20 14.86 18.94 Kurumdaki Teknik Personelle 16.46 9.14 13.85 Önerisi 11.39 4.57 8.96 Çiftçi Talepleri 11.71 12.00 11.81 1.58 0.57 1.22 100.00 100.00 100.00 Bölgedeki Diğer Tarım Kuruluşların Diğer TOPLAM KOP Bölgesi yöneticilerine çiftçiye verilen teknik bilginin yararlı kullanışlı ve katılımın çok yararlı olabilmesi için en uygun bilgi verilme yöntemlerinin neler olabileceği sorulmuş ve bu konuda tüm bölge yöneticilerinin ortak buluştuğu noktanın tarlada uygulamalı, demonstrasyon kurularak anlatılması olduğu belirlenmiştir (Çizelge 5.1.25). Çizelge 5.1.25. Çiftçiye En Uygun Bilgi Verme Yöntemleri (%) CEVAPLAR AKSARAY KARAMAN KONYA NİĞDE KOP BÖLGESİ Tarlada uygulamalı/demanstrasyon 91.18 82.61 90.10 85.71 88.83 Görsel yayım araçları kullanılması 5.88 0.00 0.00 4.76 1.68 Basılı yayım araçları kullanılması 0.00 0.00 0.99 0.00 0.56 Toplantı yaparak sözlü anlatım 0.00 13.04 3.96 4.76 4.47 Kurs şeklinde olmalı, sertifika verilmeli 2.94 0.00 3.96 4.76 3.35 Eğitimin şekli önemli değil 0.00 4.35 0.99 0.00 1.12 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 TOPLAM 72 Aksaray ilinde kamu yönetici ve STK yöneticilerine göre Tarımsal yayım personelinin mesleki düzeylerindeki yeterliklerinde farklılık vardır. Kamu yöneticileri değerlendirme kriterlerinde genellikle orta düzeyde olduklarını belirtirken STK yöneticileri bazı kriterlerde tarımsal yayım personelinin mesleki becerilerinin az bazı kriterlerde ise yüksek düzeyde belirtmişlerdir. Aksaray ilinde genel olarak tarımsal yayım personelinin en büyük eksiklikleri proje hazırlama, kendini geliştirme, bilgi aktarma yeteneği ve yeniliklere açıklık konularında olduğu belirlenmiştir (Grafik 5.1.1Grafik 5.1.2). 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 yok az orta yüksek Grafik 5.1.1. Aksaray ilinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) 73 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 yok az orta yüksek Grafik5.1.2. Aksaray ilinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) Karaman ilinde kamu yönetici ve STK yöneticilerine göre Tarımsal yayım personelinin mesleki düzeylerindeki yeterliklerinde farklılık vardır fakat bu farklılık istatistiki olarak önemli değildir. Kamu ve STK yöneticileri özellikle teknik bilgi düzeyi ve yeniliklere açıklık bakımından tarımsal yayım personelini yüksek düzeyde olduğunu proje hazırlama, kendini ifade etme, bilgi aktarma konularında yetersiz olduklarını belirtmişlerdir. (Grafik 5.1.3-Grafik 5.1.4). 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 yok az orta yüksek Grafik 5.1.3. Karaman ilinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) 74 120 100 80 60 40 20 0 yok az orta yüksek Grafik 5.1.4. Karaman ilinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) Konya ilinde kamu yönetici ve STK yöneticilerine göre Tarımsal yayım personelinin mesleki düzeylerindeki yeterliklerinde farklılık vardır fakat bu farklılık istatistiki olarak önemli değildir. Kamu ve STK yöneticileri özellikle teknoloji kullanma düzeyi ve yeniliklere açıklık bakımından tarımsal yayım personelini yüksek düzeyde olduğunu proje hazırlama ve ekip çalışması konularında yetersiz olduklarını belirtmişlerdir. (Grafik 5.1.5-Grafik 5.1.6). 120 100 80 60 40 20 0 yok az orta yüksek Grafik 5.1.5. Konya ilinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) 75 120 100 80 60 40 20 0 yok az orta yüksek Grafik 5.1.6. Konya ilinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) Niğde ilinde kamu yönetici ve STK yöneticilerine göre Tarımsal yayım personelinin mesleki düzeylerindeki yeterliklerinde farklılık vardır fakat bu farklılık istatistiki olarak önemli değildir. Kamu ve STK yöneticileri özellikle teknoloji kullanma düzeyi ve yeniliklere açıklık bakımından tarımsal yayım personelini yüksek düzeyde olduğunu proje hazırlama, bilgi aktarma yeteneği, ekip çalışması ve teknik bilgi düzeyi konularında yetersiz olduklarını belirtmişlerdir. (Grafik 5.1.7-Grafik 5.1.8). 100 80 60 40 20 0 yok az orta yüksek Grafik 5.1.7. Niğde ilinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) 76 100 80 60 40 20 0 yok az orta yüksek Grafik 5.1.8. Niğde ilinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) KOP Bölgesinde kamu yönetici ve STK yöneticilerine göre Tarımsal yayım personelinin mesleki düzeylerindeki yeterliklerinde farklılık vardır fakat bu farklılık istatistiki olarak önemli değildir. Kamu ve STK yöneticileri özellikle teknoloji kullanma düzeyi ve yeniliklere açıklık bakımından tarımsal yayım personelini yüksek düzeyde olduğunu proje hazırlama, ekip çalışması ve kendini geliştirme isteği konularında yetersiz olduklarını belirtmişlerdir. (Grafik 5.1.9-Grafik 5.1.10). 100 80 60 40 20 0 yok az orta yüksek Grafik 5.1.9. KOP Bölgesinde Kamu Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) 77 100 80 60 40 20 0 yok az orta yüksek Grafik 5.1.10. KOP Bölgesinde STK Yöneticilerine Göre Tarımsal Yayım Personelinin Mesleki Düzeylerindeki Yeterlilik Durumu(%) Araştırma bölgesinde yöneticilere çalışma bölgelerinde tarımsal yayım personeline tarımsal ürünlerde çeşit seçimi ile ilgili bir eğitim verilip verilmemesi konusunda düşünceleri sorulmuş ve tüm bölge illerinde büyük çoğunluğun eğitimin verilmesi gerektiği yönde cevap alınmıştır (Grafik 5.1.11). 80 60 40 20 KONYA KARAMAN NİĞDE AKSARAY Grafik 5.1.11 Tarım Ürünlerinde Çeşit Seçimi ile ilgili eğitimin Gerekliliği (%) 78 Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok 0 KOP BÖLGE Araştırma bölgesinde yöneticilere çalışma bölgelerinde tarımsal yayım personeline toprak işleme yöntemleri ile ilgili bir eğitim verilip verilmemesi konusunda düşünceleri sorulmuş ve tüm bölge illerinde yöneticilerin yarısı gerektiğini diğer yarısı ise gerekmediğini söylemişlerdir (Grafik 5.1.12). 60 40 20 KONYA KARAMAN NİĞDE AKSARAY Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok 0 KOP BÖLGE Grafik 5.1.12 Toprak İşleme Yöntemleri ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) Araştırma bölgesinde yöneticilere çalışma bölgelerindeki tarımsal yayım personeline bitki koruma konularında bir eğitim verilip verilmemesi konusunda düşünceleri sorulmuş ve %66’sı eğitimin gerektiği %34’ü ise gerek olmadığını söylemiştir (Grafik 5.1.13). 100 80 60 40 20 KONYA KARAMAN NİĞDE Grafik 5.1.13.Bitki Koruma ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 79 AKSARAY Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok 0 KOP BÖLGE Araştırma bölgesinde yöneticilere çalışma bölgelerindeki tarımsal yayım personeline sulama teknikleri konularında bir eğitim verilip verilmemesi konusunda düşünceleri sorulmuş hemen hemen tamamının bu konuda bir eğitim verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır (Grafik 5.1.14). KONYA KARAMAN NİĞDE AKSARAY Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 KOP BÖLGE Grafik 5.1.14.Sulama Teknikleri ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) Araştırma bölgesinde yöneticilere göre çalışma bölgelerindeki tarımsal yayım personeline gübre ve gübreleme teknikleri konusunda bir eğitim verilmesi gerekmektedir. Bu durum bölge illeri arasında herhangi bir farklılık göstermemektedir. (Grafik 5.1.15). KONYA KARAMAN NİĞDE Grafik 5.1.15.Gübre ve gübreleme teknikleri ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 80 AKSARAY Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 KOP BÖLGE Araştırma bölgesinde yöneticilere göre çalışma bölgelerindeki tarımsal yayım personeline hayvan besleme ve bakımı konusunda bir eğitim verilmesi gerekmektedir. Bu durumla ilgili bölge illeri arasında farklılık olmasına karşılık bu farklılık istatistiki olarak önemli değildir. (Grafik 5.1.16). KONYA KARAMAN NİĞDE AKSARAY Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok 80 70 60 50 40 30 20 10 0 KOP BÖLGE Grafik 5.1.16.Hayvan Besleme ve bakım ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) Araştırma bölgesinde yöneticilere göre çalışma bölgelerindeki tarımsal yayım personeline sürü yönetimi durumla ilgili konusunda bir eğitim verilmesi gerekmektedir. Bu bölge illeri arasında farklılık olmasına karşılık bu farklılık istatistiki olarak önemli değildir. (Grafik 5.1.17). KONYA KARAMAN NİĞDE Grafik 5.1.17.Sürü yönetimi ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 81 AKSARAY Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok 70 60 50 40 30 20 10 0 KOP BÖLGE Araştırma bölgesinde yöneticilere göre çalışma bölgelerindeki tarımsal yayım personeline damızlık hayvan seçimi konusunda bir eğitim verilmesi gerekmektedir. Bu durumla ilgili bölge illeri arasında farklılık olmasına karşılık bu farklılık istatistiki olarak önemli değildir. (Grafik 5.1.18). KONYA KARAMAN NİĞDE AKSARAY Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok 80 70 60 50 40 30 20 10 0 KOP BÖLGE Grafik 5.1.18.Damızlık hayvan seçimi ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) Araştırma bölgesinde yöneticilere göre çalışma bölgelerindeki tarımsal yayım personeline hayvan hastalıkları konusunda durumla ilgili bir eğitim verilmesi gerekmektedir. Bu bölge illeri arasında farklılık olmasına karşılık bu farklılık istatistiki olarak önemli değildir. (Grafik 5.1.19). KONYA KARAMAN NİĞDE Grafik 5.1.19.Hayvan Hastalıkları ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 82 AKSARAY Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 KOP BÖLGE Araştırma bölgesinde yöneticilere göre çalışma bölgelerindeki tarımsal yayım personeline pazarlama konusunda bir eğitim verilmesi gerekmektedir. Bu durumla ilgili bölge illeri arasında farklılık vardır ve bu farklılık istatistiki olarak önemlidir. (Grafik 5.1.20). KONYA KARAMAN NİĞDE AKSARAY Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok 80 70 60 50 40 30 20 10 0 KOP BÖLGE Grafik 5.1.20.Pazarlama ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) Araştırma bölgesinde yöneticilere göre çalışma bölgelerindeki tarımsal yayım organik tarım personeline durumla ilgili konusunda bir eğitim verilmesi gerekmektedir. Bu bölge illeri arasında farklılık olmasına karşılık bu farklılık istatistiki olarak önemli değildir. (Grafik 5.1.21). KONYA KARAMAN NİĞDE Grafik 5.1.21.Organik Tarım ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 83 AKSARAY Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok 80 70 60 50 40 30 20 10 0 KOP BÖLGE Araştırma bölgesinde yöneticilere göre çalışma bölgelerindeki tarımsal yayım personeline tarımsal desteklemeler konusunda bir eğitim verilmesi gerekmektedir. Bu durumla ilgili bölge illeri arasında farklılık olmasına karşılık bu farklılık istatistiki olarak önemli değildir. (Grafik 5.1.22). KONYA KARAMAN NİĞDE AKSARAY Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok 80 70 60 50 40 30 20 10 0 KOP BÖLGE Grafik 5.1.22.Tarımsal Desteklemeler ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) Araştırma bölgesinde yöneticilere göre çalışma bölgelerindeki tarımsal yayım personeline besin hijeni konusunda bir eğitim verilmesi gerekmektedir. Bu durumla ilgili bölge illeri arasında farklılık olmasına karşılık bu farklılık istatistiki olarak önemli değildir. (Grafik 5.1.23). KONYA KARAMAN NİĞDE Grafik 5.1.23.Besin Hijeni ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 84 AKSARAY Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok 80 70 60 50 40 30 20 10 0 KOP BÖLGE Araştırma bölgesinde yöneticilere göre çalışma bölgelerindeki tarımsal yayım personeline koruyucu tarım teknikleri konusunda bir eğitim verilmesi gerekmektedir. Bu durumla ilgili bölge illeri arasında farklılık vardır ve bu farklılık istatistiki olarak önemlidir.(Grafik 5.1.24). KONYA KARAMAN NİĞDE AKSARAY Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 KOP BÖLGE Grafik 5.1.24.Koruyucu Tarım Teknikleri ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) Araştırma bölgesinde yöneticilere göre çalışma bölgelerindeki tarımsal yayım genetik kaynakların korunması personeline konusunda bir eğitim verilmesi gerekmektedir. Bu durumla ilgili bölge illeri arasında farklılık vardır ve bu farklılık istatistiki olarak önemlidir.(Grafik 5.1.25). KONYA KARAMAN NİĞDE Grafik 5.1.25.Genetik Kaynakların Korunması ile ilgili eğitimin gerekliliği (%) 85 AKSARAY Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok Gerekli Fena olmaz Gerek yok 80 70 60 50 40 30 20 10 0 KOP BÖLGE KOP bölgesinde yöneticilerin yaptıkları iş hakkında düşüncelerinin dağılımı araştırılmıştır. Yöneticilerin büyük çoğunluğunun (%70) işlerinin olumlu yönlerini cazip, tatmin edici, iyi, yaratıcı, saygın, zevkli, yararlı, sağlıklı, iddialı ve başarı duygusu veren olması, işlerin olumsuz yönlerinin ise engeller dolu ve tekrara dayalı işlerin yapılması olduğu sonucu belirlenmiştir. Yaptıkları işin monoton, sıkıcı, rahatsız edici olduğunu belirten yönetici oranı ise (%10-20) arasında çok düşük bir oranda olduğu belirlenmiştir. Belirtilen bu hususlar araştırma bölgesinde bulunan illerde farklılık göstermekte olup bu farklılık önemsizdir. (Çizelge 5.1.26. a,b,c). Çizelge 5.1.26.a. Yöneticilerin Yaptıkları İş Hakkında Düşünceleri (%) İl Adı Karar Adı Cazip Monoton Tatmin Edici Sıkıcı İyi Yaratıcı Saygın EVET 63 21 80 17 80 53 87 AKSARAY HAYIR 27 72 10 77 13 37 10 KARARSIZIM 10 7 10 6 7 10 3 EVET 74 5 55 5 74 72 84 KARAMAN HAYIR 21 84 28 84 16 11 5 KARARSIZIM 5 11 17 11 10 17 11 EVET 71 19 65 10 76 68 77 KONYA HAYIR 23 73 28 78 17 22 16 KARARSIZIM 5 8 7 12 7 10 7 EVET 95 29 83 0 100 76 94 HAYIR 5 65 0 76 0 18 6 NİĞDE KARARSIZIM 0 6 17 24 0 6 0 EVET 73 21 68 10 79 66 82 KOP BÖLGESİ HAYIR 21 71 22 78 14 23 12 KARARSIZIM 6 8 10 12 7 11 6 Çizelge 5.1.26.b. Yöneticilerin Yaptıkları İş Hakkında Düşünceleri (%) İl Adı AKSARAY Karar Adı KONYA NİĞDE KOP BÖLGESİ Yararlı Yorucu Sağlıklı İddialı Çok İş Var EVET 10 83 97 67 60 67 83 HAYIR 87 7 3 30 30 27 14 3 10 0 3 10 7 3 EVET 11 84 90 58 84 78 83 HAYIR 83 5 5 32 11 11 6 KARARSIZIM 6 11 5 10 5 11 11 EVET 9 75 86 68 63 66 80 HAYIR 72 18 9 26 27 28 18 KARARSIZIM 19 7 5 6 10 6 2 EVET 6 83 100 76 88 75 94 HAYIR 88 6 0 24 0 19 6 KARARSIZIM 6 11 0 0 12 6 0 EVET 9 73 90 68 68 69 82 HAYIR 78 21 7 27 22 25 14 KARARSIZIM 13 6 3 5 10 7 4 KARARSIZIM KARAMAN Rahatsız Zevkli Edici 86 Çizelge 5.1.26.c. Yöneticilerin Yaptıkları İş Hakkında Düşünceleri (%) İl Adı Karar Adı AKSARAY KARAMAN Engellerle Dolu Basit EVET 50 10 50 80 HAYIR 40 83 47 17 KARARSIZIM 10 7 3 3 EVET 58 5 56 83 HAYIR 37 74 33 0 5 21 11 17 EVET 52 7 43 72 HAYIR 40 81 50 21 8 12 7 7 EVET 47 6 50 0 HAYIR 35 94 31 0 KARARSIZIM 18 0 19 100 EVET 52 7 47 78 HAYIR 39 82 45 15 9 11 8 7 KARARSIZIM KONYA KARARSIZIM NİĞDE KOP BÖLGESİ Başarı Duygusu Veren Tekrara Dayalı KARARSIZIM Araştırma bölgesinde yöneticilerin yaptıkları iş ve çalışma koşullarını değerlendirmeleri yanında çalıştıkları mesai arkadaşlarını da değerlendirmeleri istenmiştir. Yapılan analiz sonucunda bölgede yöneticilerin kendi çalışma arkadaşlarını yeterli bulma durumlarını gösteren pozitif düşüncelerde yüksek oran ve yeterli bulmadıklarını gösteren negatif düşüncelere karşı verdikleri cevaplar düşük orandadır. Bu durum bölge illeri arasında farklılık göstermekte olup istatistiki olarak önemli değildir (Çizelge 5.1.27.a-b-c). Çizelge 5.1.27.a. Yöneticilerin Birlikte Çalıştıkları Kişiler Hakkında Düşünceleri (%) İl Adı Karar Adı İlham Verici Sıkıcı Yavaş Yardımsever Sorumlu Hızlı 62 8 50 73 65 65 EVET 26 20 42 15 31 23 AKSARAY HAYIR 12 12 8 12 4 12 KARARSIZIM 67 13 13 88 63 67 EVET 20 80 67 6 13 13 KARAMAN HAYIR 13 7 20 6 25 20 KARARSIZIM 51 8 29 74 69 54 EVET 33 77 52 14 14 24 KONYA HAYIR 16 15 19 13 17 22 KARARSIZIM 56 13 20 81 81 60 EVET 31 60 67 6 6 13 NİĞDE HAYIR 13 27 13 13 13 27 KARARSIZIM 55 9 30 76 69 58 EVET 30 76 53 12 16 22 KOP BÖLGESİ HAYIR 15 15 17 12 15 20 KARARSIZIM 87 Çizelge 5.1.27.b. Yöneticilerin Birlikte Çalıştıkları Kişiler Hakkında Düşünceleri (%) İl Adı AKSARAY KARAMAN KONYA NİĞDE Karar Adı EVET Kolay Düşman Çok Konuşan Akıllı Olan 73 23 37 HAYIR 12 62 KARARSIZIM 15 EVET Tembel Tatsız Zeki 88 12 15 48 4 85 69 15 15 8 4 15 60 7 20 69 20 0 HAYIR 13 73 67 6 67 80 KARARSIZIM 27 20 13 25 13 20 EVET 66 19 29 72 14 8 HAYIR 18 66 54 14 64 68 KARARSIZIM 16 14 17 14 22 24 EVET 56 13 7 67 0 0 HAYIR 13 80 73 7 93 87 KARARSIZIM 31 7 20 27 7 13 EVET 66 18 27 74 13 7 16 68 56 10 72 72 19 14 16 16 16 21 KOP BÖLGESİ HAYIR KARARSIZIM Çizelge 5.1.27.c. Yöneticilerin Birlikte Çalıştıkları Kişiler Hakkında Düşünceleri (%) İl Adı AKSARAY Karar Adı KONYA NİĞDE KOP BÖLGESİ İnatçı EVET 73 44 68 64 HAYIR 23 48 20 28 4 8 12 8 EVET 71 20 50 33 HAYIR 7 47 13 20 KARARSIZIM 21 33 38 47 EVET 57 35 65 32 HAYIR 23 47 21 49 KARARSIZIM 20 18 14 19 EVET 81 20 67 27 HAYIR 6 67 13 67 KARARSIZIM 13 13 20 7 EVET 64 33 64 38 HAYIR 19 50 19 44 KARARSIZIM 16 17 17 19 KARARSIZIM KARAMAN Dünyası sınırlı Sadık Faal 88 Çizelge 5.1.28.a. Yöneticilere Göre İşyeri Terfi İmkanları Hakkında Düşünceleri (%) İl Adı AKSARAY KARAMAN KONYA NİĞDE KOP BÖLGESİ Karar Adı EVET 39 50 Geleceği Yükselme Olmayan Şansı iş Yok 28 11 39 HAYIR 44 28 50 72 44 KARARSIZIM 17 22 22 17 17 EVET 25 44 22 11 11 HAYIR 13 11 44 56 44 KARARSIZIM 63 44 33 33 44 EVET 30 49 32 13 21 HAYIR 51 33 36 65 60 KARARSIZIM 19 18 32 23 19 EVET 43 50 71 14 14 HAYIR 43 50 29 86 86 KARARSIZIM 14 0 0 0 0 EVET 33 49 33 12 23 HAYIR 45 31 39 67 57 KARARSIZIM 22 20 27 21 20 Terfi İmkânları İyi Yeteneğe Göre Terfi Terfi İmkanları Sınırlı Çizelge 5.1.28.b. Yöneticilere Göre İşyeri Terfi İmkanları Hakkında Düşünceleri (%) İl Adı Karar Adı EVET AKSARAY KARAMAN KONYA NİĞDE Adil Olmayan Seyrek Terfi Verilen Terfi 44 Düzenli Terfi Terfi Olasılığı Oldukça İyi 41 25 27 HAYIR 39 41 50 53 KARARSIZIM 17 18 25 20 EVET 11 44 11 33 HAYIR 33 0 22 11 KARARSIZIM 56 56 67 56 EVET 27 34 21 17 HAYIR 43 38 53 55 KARARSIZIM 31 28 26 28 EVET 43 29 43 43 HAYIR 57 71 57 43 0 0 0 14 30 36 22 23 42 38 50 49 28 26 28 28 KARARSIZIM EVET KOP BÖLGESİ HAYIR KARARSIZIM 89 Çizelge 5.1.29.a. Yöneticilerin Çalışmakta Oldukları İşleri Hakkında Düşünceleri (%) İl Adı AKSARAY Karar Adı Koşuşturmalı Gerilimli KONYA 89 59 21 30 26 HAYIR 11 33 68 56 63 0 7 11 15 11 EVET 93 47 53 53 29 HAYIR 7 47 40 47 64 KARARSIZIM 0 7 7 0 7 EVET 83 51 22 29 16 HAYIR 15 40 69 55 63 2 9 9 15 21 EVET 76 65 28 39 19 HAYIR 24 24 61 33 75 KARARSIZIM NİĞDE 0 12 11 28 6 EVET 84 54 26 33 20 HAYIR 14 37 65 52 64 1 9 10 15 16 KARARSIZIM KOP BÖLGESİ Çılgın Rahat EVET KARARSIZIM KARAMAN Sakin KARARSIZIM Çizelge 5.1.29.b. Yöneticilerin Çalışmakta Oldukları İşleri Hakkında Düşünceleri (%) İl Adı AKSARAY Karar Adı NİĞDE 73 38 12 HAYIR 67 15 54 77 KARARSIZIM 15 12 8 12 0 93 33 21 100 7 53 79 0 0 13 0 EVET 19 78 42 21 HAYIR 66 15 52 66 KARARSIZIM 14 7 6 13 EVET 0 94 25 19 HAYIR 93 6 56 63 7 0 19 19 EVET 15 81 38 19 HAYIR 72 13 53 69 KARARSIZIM 12 6 9 12 HAYIR KARARSIZIM KOP BÖLGESİ Pürüzsüz 19 KARARSIZIM KONYA Kontrolüm Altında Baskı Yaratan EVET EVET KARAMAN Rahatsız Edici 90 Çizelge 5.1.30.a. Yöneticilerin Almış Oldukları Maaşları Hakkında Düşünceleri (%) İl Adı AKSARAY Karar Adı Yeterli Gelir KONYA 80 36 33 4 4 HAYIR 20 52 58 88 92 0 12 8 8 4 EVET 65 29 44 0 0 HAYIR 18 53 44 81 94 KARARSIZIM 18 18 13 19 6 EVET 50 32 36 20 5 HAYIR 44 58 49 68 88 6 9 16 12 7 EVET 79 54 8 0 15 HAYIR 14 23 77 100 85 KARARSIZIM NİĞDE 7 23 15 0 0 EVET 60 35 33 13 5 HAYIR 33 53 53 77 89 7 12 14 11 5 KARARSIZIM KOP BÖLGESİ Lüks EVET KARARSIZIM KARAMAN Kıt Kanaat Kötü Adil KARARSIZIM Çizelge 5.1.30.b. Yöneticilerin Almış Oldukları Maaşları Hakkında Düşünceleri (%) İl Adı AKSARAY KARAMAN KONYA NİĞDE Karar Adı EVET Hak Ettiğimden az Yapılan İş İçin Yetersiz 17 54 60 44 HAYIR 71 29 24 32 KARARSIZIM 13 17 16 24 EVET 25 63 75 25 HAYIR 63 19 19 69 KARARSIZIM 13 19 6 6 EVET 27 67 62 28 HAYIR 64 25 25 54 KARARSIZIM 9 8 13 18 EVET 8 23 43 46 HAYIR 92 69 50 15 0 8 7 38 EVET 23 60 61 32 HAYIR 68 29 27 48 9 11 12 20 KARARSIZIM KOP BÖLGESİ KARARSIZIM Garantisi Olmayan Gelir 91 İyi Çizelge 5.1.31.a. Yöneticilerin Yaptıkları İşler Hakkında Genel Düşünceleri (%) İl Adı AKSARAY Karar Adı İyi Zaman Kayıbı Arzu edilmeyen 13 69 13 88 8 HAYIR 12 83 19 87 8 88 4 4 12 0 4 4 EVET 86 0 85 0 93 0 HAYIR 14 100 15 100 7 100 0 0 0 0 0 0 EVET 79 2 58 5 85 4 HAYIR 15 85 30 84 10 88 6 12 11 11 5 9 EVET 81 7 100 0 93 14 HAYIR 6 86 0 100 7 86 KARARSIZIM 13 7 0 0 0 0 EVET 81 5 67 5 88 5 13 86 23 88 9 89 6 9 9 7 4 6 KARARSIZIM NİĞDE İdeal 84 KARARSIZIM KONYA Kötü EVET KARARSIZIM KARAMAN Hoş KOP BÖLGESİ HAYIR KARARSIZIM Çizelge 5.1.31.b. Yöneticilerin Yaptıkları İşler Hakkında Genel Düşünceleri (%) İl Adı Karar Adı EVET AKSARAY KARAMAN 8 83 0 13 12 92 KARARSIZIM 13 4 8 13 0 0 EVET 85 23 100 77 92 0 HAYIR 15 69 0 23 8 100 0 8 0 0 0 0 EVET 75 6 80 59 84 4 HAYIR 17 85 14 36 13 84 8 9 6 5 4 12 HAYIR KARARSIZIM KONYA KARARSIZIM NİĞDE Zahmete Çoğunlukla Kabul Üstün Çoğunlukla Nahoş Değer Kötü Edilebilir İyi 79 13 92 75 88 8 EVET 94 7 100 93 94 7 HAYIR 6 93 0 7 6 93 KARARSIZIM 0 0 0 0 0 0 79 9 86 67 87 5 14 84 8 27 11 88 7 7 6 5 2 7 EVET KOP BÖLGESİ HAYIR KARARSIZIM 92 Çizelge 5.1.31.c. Yöneticilerin Yaptıkları İşler Hakkında Genel Düşünceleri (%) İl Adı Karar Adı EVET AKSARAY 8 71 25 92 12 92 13 13 33 4 12 4 100 8 62 0 77 0 HAYIR 0 85 38 100 23 92 KARARSIZIM 0 8 0 0 0 8 EVET 69 11 41 0 78 6 HAYIR 25 80 44 85 13 81 6 9 15 15 9 13 EVET 93 0 53 0 93 0 HAYIR 7 100 13 100 0 100 HAYIR KARARSIZIM EVET KARAMAN KONYA KARARSIZIM NİĞDE Hoşnut Yetersiz Mükemmel Berbat Zevkli İşe yaramaz Eden 79 17 42 4 76 4 KARARSIZIM EVET KOP BÖLGESİ HAYIR KARARSIZIM 0 0 33 0 7 0 76 11 45 1 79 5 18 81 36 89 13 86 6 8 19 10 8 9 93 5.2. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tarımsal Yayımı Geliştirme Projesi (Tar-Gel) Personeline İlişkin Araştırma Bulguları KOP Bölgesinde “Tarımsal Eğitim ve Yayım İhtiyacı” projesi kapsamında görüşülen bir diğer paydaş ise bölgede tarımsal yayım hizmeti veren ve bölgedeki tarımsal yayım hizmeti konusunda en büyük sorumluluğu yüklenmiş olan İl ve İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinde çalışan “Tarımsal Yayım Uzmanları ve Tar-Gel Personelleri”dir. Bölgede resmi olarak kayıtlı ve proje çerçevesinde görüşülen Tar-Gel Personeli istatistikleri Çizelge 5.2.1.’de gösterilmiştir. Çizelge incelendiğinde araştırma bölgesinde hizmet veren kayıtlı Tar-Gel Personellerinin %71.43’üne ulaşılmıştır. KOP Bölgesi’nde hizmet veren 2014 yılı verileri toplam 658 adet Tar-Gel personeli olup bulunmakta %62,16’sı Konya İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde istihdam edilmektedir. Çizelge 5.2.1. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeli Sayısı İl Adı Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Toplam Tar-Gel Personeli Sayısı* 92 85 409 72 658 Yapılan Anket Sayısı Diğer Tar. Yay. Uzm. Tar-Gel Personeli 79 80 265 46 13 5 4 3 470 25 Tar-Gel Personeli Oransal Payı Temsil Oranı (%) (%) 85.87 18.59 94.11 17.17 64.79 54.34 63.88 9.90 71.43 100.00 *Kaynak: 2014 yılı KOP Bölgesi İllerinden Resmi Yazı İle İstenilen İstatistikler Aksaray’da GTHB’na bağlı merkez ile birlikte toplam 7, Karaman’da 6, Konya’da 32 ve Niğde ilinde ise toplam 6 adet İl/İlçe GTHB Müdürlüğü bulunmakta olup her bir İl/İlçe Müdürlüğü başına düşen Tar-Gel personeli sayısı genel ortalamada yaklaşık 12 kişidir. Bu rakam Aksaray’da yaklaşık 13,14 kişi, Karaman ilinde 14,17, Konya ilinde 12,78 ve Niğde ilinde ise 12,00 kişi olarak hesaplanmıştır. Bu durum toplam tarım alanı başına düşen Tar-Gel personeli sayısı bakımından incelendiğinde ise bölgede tarım alanı başına düşen Tar-Gel personeli sayısının Konya ili hariç (46.647 da), diğer 3 ilde birbirine yakın olduğu görülmektedir. Genel ortalamada 44.201 dekar başına 1 adet Tar-Gel personeli düşmektedir (Çizelge 5.2.2.). 94 Çizelge 5.2.2. KOP Bölgesi’nde İllere Göre Tar-Gel Personeli Dağılımı İl Adı Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Toplam Tar-Gel İl/İlçe GTHB Toplam Tar-Gel Oransal Payı Personeli Müdürlüğü Tarım Alanı Personeli (Kişi) Başına Tarım Sayısı* (Dekar)** Sayısı Alanı (Dekar) 92 7 13,14 3.850.514 41.853 85 6 14,17 3.375.933 39.717 409 32 12,78 19.078.592 46.647 72 6 12,00 2.779.360 38.602 658 51 12,90 29.084.399 44.201 *Kaynak: 2014 yılı KOP Bölgesi İllerinden Resmi Yazı İle İstenilen İstatistikler ** Kaynak: TÜİK, 2014. 2013 Yılı Bitkisel Üretim İstatistikleri, http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul, Erişim Tarihi: 28.12.2014 5.2.1. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Özellikleri Araştırmada KOP Bölgesinde tarımsal yayım faaliyetlerinin en önemli paydaşlarından biri olan İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan tarımsal yayım uzmanları ve Tar-Gel personelinin genel demografik özellikleri incelenmeye çalışılmıştır. Bölgedeki etkin bir yayım faaliyetinin sağlanmasında politikalar kadar tarımsal yayım personelinin donanımı ve yaş, eğitim, medeni durum vb. demografik unsurlar etkili faktörlerdir. Bu nedenle bölgede faaliyet gösteren tarımsal yayım uzmanları ve Tar-Gel personelinin demografik ve genel özellikleri yaş, medeni durum, eşinin mesleği, yaşadığı yer, eğitim durumu, yabancı dil bilme durumu, bilişim teknolojilerinin kullanma becerisi, internete ayırdığı zaman gibi faktörler incelenmiştir. Yaklaşık %95’ini İl/İçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan Tar-Gel personelinin oluşturduğu araştırma kitlesinin yaş dağılımları Çizelge 5.2.3.’de gösterilmiştir. Çizelge incelendiğinde tarımsal yayım uzmanları ve Tar-Gel personelinin yaşlarının illere ve cinsiyete göre istatistiki olarak önemli bir şekilde değişmediği belirlenmiştir. KOP Bölgesinde araştırma kitlesinin yaş ortalaması 33,41 olarak hesaplanmıştır. 95 Çizelge 5.2.3. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaşı (%) İller Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Erkek Kadın Ortalama 41.02 34.05 39.32 Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 32.00 33.25 32.29 32.26 31.56 32.09 Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 33.11 29.69 31.86 33.90 31.97 33.41 Filler:1,889 p:0,131 H0: Kabul Fcinsiyet:0,538 p:0,464 H0: Kabul Araştırma Tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personelinin yaşı Cinsiyet kitlesinin oluşturan tarımsal yayım uzmanları ve Tar-Gel personelinin medeni durumları incelendiğinde %76,81’inin evi olduğu ve bu oranın cinsiyetlere göre istatistiki olarak %95 güven seviyesinde önemli olarak değişmediği illere göre %90 güven sınırında istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Evlenme oranının en yüksek olduğu iller Konya ve Aksaray illeridir (Çizelge 5.2.4.). Çizelge 5.2.4. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Medeni Durumu (%)ı İller Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Ki Kareiller: Ki Karecinsiyet Cinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 7,327 0,551 P:0,062 P:0,458 Medeni Durum Evli Bekar 82.35 17.65 62.50 37.50 77.17 22.83 68.85 31.15 82.35 17.65 71.79 28.21 78.89 21.11 83.58 16.42 80.08 19.92 86.67 13.33 43.75 56.25 63.64 36.36 77.65 22.35 74.40 25.60 76.81 23.19 H0: Red (%90 Güven Sınırında) H0: Kabul 96 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personelinin yaklaşık %75’inin evli olması, araştırmada incelenen araştırma kitlesinin çalışmalarında eşlerinin yönlendirici etkisinin olup olmadığının ortaya konulmasının önemini ortaya çıkarmıştır. Bu amaçla evli olan tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personeline eşlerinin mesleği sorulmuş ve KOP Bölge ortalamasında eşlerin %32,39’unun çalışmadığı belirlenmiştir. Hedef kitlede ele alınan tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personelinin eşlerinin en önemli meslek gruplarını, Tarım (Ziraat Mühendisi, Veteriner Hekimi, Gıda Mühendisi, Su Ürünleri Mühendisi, Ev Ekonomisi, Ziraat Teknikeri, Laborant), Öğretmenlik ve Ebe/Hemşirelik olduğu belirlenmiştir. Genel ortalamada eş meslek grubunun %23,94’ünü Tarım (Ziraat Mühendisi, Veteriner Hekimi, Gıda Mühendisi, Su Ürünleri Mühendisi, Ev Ekonomisi, Ziraat Teknikeri, Gıda Teknikeri, Laborant) meslek kolunun oluşturması bu kitlenin tarımsal yayım çalışmalarında eşlerinden destek alabileceği kanısını oluşturmaktadır. Bu oran ise özellikle kadınlarda (%51,06) erkeklere (%14,18) göre daha yüksektir (Çizelge 5.2.5.) 97 Çizelge 5.2.5.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Eşinin Mesleği (%) Meslek Grupları Çalışmıyor Tarım (Ziraat Mühendisi, Veteriner Hekimi, Gıda Mühendisi, Su Ürünleri Mühendisi, Ev Ekonomisi, Ziraat Teknikeri, Gıda Teknikeri, Laborant)) Öğretmen Ebe-Hemşire Memur Serbest Meslek Akademisyen Bankacı Otomotiv yedek parça Avukat Sağlık Teknikeri Astsubay Subay İşletmeci Satış Müdürü Harita Mühendisi Kuran Kursu Öğretmeni Çevre Mühendisi Esnaf Mobilya Dekorasyon Teknikeri Emekli Bilgi İşlem Yönetimi Yardımcısı Bilgisayar Mühendisi Zabıt Katibi İnşaat Mühendisi Diyetisyen Erkek Aksaray Kadın Ortalama Erkek Karaman Kadın Ortalama Erkek Konya Kadın Ortalama Erkek Niğde Kadın Ortalama Erkek KOP Bölgesi Kadın Ortalama 36,54 0,00 27,94 37,50 7,69 30,19 48,32 0,00 34,78 40,00 0,00 29,63 43,68 1,06 32,39 17.31 62.50 27.94 10.00 61.53 22.65 14.08 44.82 22.69 15.00 57.15 25.92 14.18 51.06 23.94 25,00 5.77 3.85 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 18,75 0.00 0.00 6.25 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 23,53 4.41 2.94 1.47 2.94 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 17,50 12.50 0.00 2.50 2.50 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.50 0.00 0.00 2.50 0.00 0.00 15,38 0.00 7.69 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 16,98 9.43 1.89 1.89 1.89 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.89 0.00 0.00 1.89 0.00 0.00 14,77 6.04 4.03 0.00 0.67 2.68 1.34 0.67 0.67 0.00 0.00 0.67 0.00 0.67 0.67 0.00 0.00 5,17 0.00 5.17 6.90 3.45 1.72 0.00 1.72 1.72 3.45 3.45 0.00 3.45 1.72 0.00 1.72 1.72 12,08 4.35 4.35 1.93 1.45 2.42 0.97 0.97 0.97 0.97 0.97 0.48 0.97 0.97 0.48 0.48 0.48 25,00 5.00 5.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 28,57 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 14.29 0.00 25,93 3.70 3.70 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3.70 0.00 18,01 6.90 3.45 0.38 1.53 1.53 0.77 0.38 0.38 0.00 0.00 0.77 0.00 0.38 0.77 0.00 0.00 10,64 0.00 4.26 5.32 2.13 1.06 0.00 1.06 1.06 2.13 2.13 0.00 2.13 1.06 0.00 2.13 1.06 16,06 5.07 3.66 1.69 1.69 1.41 0.56 0.56 0.56 0.56 0.56 0.56 0.56 0.56 0.56 0.56 0.28 0.00 6.25 1.47 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28 1.92 0.00 1.47 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28 0.00 6.25 1.47 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28 1.92 1.92 1.92 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.47 1.47 1.47 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.67 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.38 0.38 0.38 0.38 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 0.28 0.28 0.28 98 Çizelge 5.2.5.b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Eşinin Mesleği (%) Meslek Grupları Aksaray Erkek Kadın Karaman Ortalama Erkek Kadın Niğde Konya Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın KOP Bölgesi Ortalama Erkek Kadın Ortalama Emniyet Müdürü 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.72 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28 Ürün Tanıtım Temsilcisi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.72 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28 Teknik Ressam 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.72 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28 İnsan Kaynakları Müdürü 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.72 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28 Öğrenci 0.00 0.00 0.00 2.50 0.00 1.89 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28 Galerici 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.72 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28 Mali Müşavir 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.72 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28 İnşaat teknikeri 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.67 0.00 0.48 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28 İcra Müdür Yardımcısı 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.67 0.00 0.48 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28 MEB'de Şef 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 5.00 0.00 3.70 0.38 0.00 0.28 Sekreter 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 5.00 0.00 3.70 0.38 0.00 0.28 Polis 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.72 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28 SGK'da Şef 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.72 0.48 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28 Kuaför 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.67 0.00 0.48 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28 Büro Elemanı 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.67 0.00 0.48 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28 Eczacı 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.67 0.00 0.48 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28 Halkla İlişkiler Uzmanı 0.00 0.00 0.00 2.50 0.00 1.89 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28 Diş Hekimi 0.00 0.00 0.00 2.50 0.00 1.89 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28 Antrenör 0.00 0.00 0.00 0.00 7.69 1.89 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.06 0.28 İlahiyatçı 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.67 0.00 0.48 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28 Uluslararası İlişkiler 0.00 0.00 0.00 2.50 0.00 1.89 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28 Psikolog Toplam 0.00 0.00 0.00 2.50 0.00 1.89 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.38 0.00 0.28 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 99 Araştırma alanında görüşülen İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personelinin yaşadıkları yerler tarımsal yayım faaliyetinin kırsal alana ulaştırılmasında önemli bir faktördür. Araştırma kitlesinin %95’ini oluşturan Tar-Gel personelinin yaşadıkları yerler Çizelgede gösterilmiştir. Çizelge incelendiğinde bölgedeki tarımsal yayım uzmanlarının daha çok il/ilçe merkezlerinde yaşadıkları belirlenmiştir. Köy/Kasabada yaşayan tarımsal yayım uzmanlarının oranı %4,78 olarak belirlenmiştir ve bu kitlenin %95,65’i erkek tarımsal yayım uzmanlarıdır. Köy/Kasabada yaşayan İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personelinin oranının en düşük olduğu iller Aksaray(%2,20) ve Konya (%3,76) illeridir. Yapılan çalışmada Konya dışındaki tüm illerde kadınlar ilçe ve il merkezlerinde yaşamaktadır. Konya ilinde ise bu oran %1,45 olarak gerçekleşmiştir (Çizelge 5.2.6.). Çizelge 5.2.6. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaşadığı Yer (%) Yaşadığı yer İller Cinsiyet Köy/Kasaba Erkek 34.33 62.69 100.00 0.00 2.20 11.67 25.00 31.87 25.00 75.00 65.93 63.33 100.00 100.00 100.00 Kadın 0.00 33.33 66.67 100.00 Ortalama 8.97 26.92 64.10 100.00 Erkek 4.57 64.47 30.96 100.00 Kadın 1.45 40.58 57.97 100.00 3.76 13.79 58.27 41.38 37.97 44.83 100.00 Kadın Ortalama Erkek 0.00 9.52 6.20 23.08 76.92 35.71 49.86 54.76 43.94 100.00 100.00 100.00 Kadın Ortalama 39,845 P:0,000 0.79 34.13 65.08 Kadın Ortalama Erkek Karaman Ortalama Erkek Niğde *KOP Bölgesi Ki Kareiller: Ki Karecinsiyet Toplam İl 2.99 Aksaray Konya İlçe 19,106 P:0,000 4.78 45.74 49.48 H0: Red (%99 Güven Sınırında) 100.00 100.00 100.00 H0: Red (%99 Güven Sınırında) KOP Bölgesinde İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personelinin eğitim durumu incelendiğinde ise %63,73’ü Lisans, %23,77’si yüksek lisans, %0,82’si ise Doktora derecesine sahiptir. Özellikle Niğde ve Konya illerinde Lisans üzeri programa devam eden ve bitirmiş olan tarımsal yayım personelinin oranı diğer illere göre daha fazla olduğu belirlenmiştir (Çizelge 5.2.7.) 100 Çizelge 5.2.7. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Eğitim Durumu (%) Eğitim Durumu İller Aksaray Karama n Konya Niğde KOP Bölgesi Cinsiyet Lise Ziraat/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi Ön Lisans Lisans Programın a Devam Etmekte Lisans Yüksek Lisans Yüksek Lisans Programın a Devam Etmekte Doktora Doktora Programına Toplam Devam Etmekte Erkek 0.00 0.00 7.58 62.12 0.00 19.70 9.09 0.00 1.52 100.00 Kadın 0.00 0.00 8.33 66.67 0.00 25.00 0.00 0.00 0.00 100.00 Ortalama 0.00 0.00 7.78 63.33 0.00 21.11 6.67 0.00 1.11 100.00 Erkek 0.00 0.00 0.00 66.13 1.61 25.81 4.84 1.61 0.00 100.00 Kadın 0.00 0.00 0.00 88.89 0.00 11.11 0.00 0.00 0.00 100.00 Ortalama 0.00 0.00 0.00 71.25 1.25 22.50 3.75 1.25 0.00 100.00 Erkek 0.00 1.00 0.50 64.50 0.50 23.00 8.50 1.00 1.00 100.00 Kadın 1.47 1.47 0.00 55.88 0.00 26.47 14.71 0.00 0.00 100.00 Ortalama 0.37 1.12 0.37 62.31 0.37 23.88 10.07 0.75 0.75 100.00 Erkek 0.00 0.00 6.90 65.52 0.00 20.69 6.90 0.00 0.00 100.00 Kadın 0.00 0.00 0.00 58.82 0.00 35.29 0.00 5.88 0.00 100.00 Ortalama 0.00 0.00 4.35 63.04 0.00 26.09 4.35 2.17 0.00 100.00 Erkek 0.00 0.56 2.23 64.35 0.56 22.84 7.80 0.84 0.84 100.00 Kadın 0.78 0.78 1.55 62.02 0.00 26.36 7.75 0.78 0.00 100.00 Ortalama 0.20 0.61 2.05 63.73 0.41 23.77 7.79 0.82 0.61 100.00 Ki Kareiller: Ki Karecinsiyet 34,912 P:0,070 5,445 P:0,709 H0: Red (%90 Güven Sınırında) H0: Kabul 101 Araştırma bölgesinde görüşülen tarımsal yayım personelinin %63,73’ü en az lisans seviyesinde eğitim seviyesine sahip olmasının yanı sıra görüşülen kitlenin lisans öncesi çalıştıkları tarım alanı ile ilgili Ziraat Meslek Lisesi/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev Ekonomisi Meslek Lisesi gibi eğitim kurumlarından herhangi birinden mezun olup olmadıkları araştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar incelenen araştırma kitlesinin geçmişlerinde tarım ile ilgili bir eğitimlerinin olup olmadığı ile ilgi bir bilginin oluşmasını sağlamış olup, KOP Bölgesinde İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personelinin %4,01’inin Ziraat Meslek Lisesi/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev Ekonomisi Meslek Lisesi gibi eğitim kurumlarından herhangi birinden mezun oldukları belirlenmiştir (Çizelge 5.2.8.). Bu durum tarım alanındaki meslek liselerinin eskisi kadar yeni tarımsal yayım personelinin İl/İlçe GTHB teşkilatı içerisinde yer almasında etkili olmadığını göstermektedir. Çizelge 5.2.8. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Ziraat Meslek Lisesi/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev Ekonomisi Meslek Lisesi Eğitim Kurumlarından Birinden Mezun Olma Durumu (%) İller Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Cinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Durum Evet 14.29 13.04 13.95 5.45 0.00 4.35 1.08 0.00 0.81 3.85 0.00 2.38 4.53 2.54 4.01 102 Hayır 85.71 86.96 86.05 94.55 100.00 95.65 98.92 100.00 99.19 96.15 100.00 97.62 95.47 97.46 95.99 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Bölgedeki tarımsal yayım uzmanları ve Tar-Gel personelinin lisans ve lisansüstü uzmanlıkları bölgedeki çalışmaların yoğunluğu konusunda bir fikir verebilir. Çizelge 5.2.9.’dan da görüleceği üzere Aksaray, Karaman ve Konya illerinde daha çok hayvancılık alanında uzman olan Veteriner Hekimleri ve Zootekni bölümü mezunları istihdam edilirken, Niğde ilinde Tarla Bitkileri ve Bitki Koruma konusunda, diğer bir deyişle bitkisel üretim konusunda tarımsal yayım uzmanlarına daha fazla önem verildiği görülmektedir. 2013 yılı TÜİK verilerine göre KOP Bölgesinde ve Türkiye genelinde bu illerin tarımsal yapısı incelendiğinde Aksaray, Karaman ve Konya illerinde tarımsal üretim değerinin % 42.87’sini hayvansal, %57.13’ünü bitkisel ürünlerin değerinden oluşmaktadır. Niğde ilinde de bitkisel üretim değerinin payı tarımsal üretim değeri içindeki payı %50.08’dir. 103 Çizelge 5.2.9. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Mezun Oldukları Lisans Bölümleri (%)ı Bölümler Veteriner Hekimlik Tarla Bitkileri Aksaray Erkek Kadın Karaman Ortalama Erkek Kadın Niğde Konya Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın KOP Bölgesi Ortalama Erkek Kadın Ortalama 32.00 10.53 26.09 23.40 6.67 19.35 33.14 11.67 27.51 4.55 0.00 2.78 29.17 9.26 23.74 8.00 15.79 10.14 17.02 13.33 16.13 12.43 21.67 14.85 22.73 28.57 25.00 13.19 20.37 15.15 Bitki Koruma 14.00 5.26 11.59 10.64 20.00 12.90 10.06 26.67 14.41 9.09 50.00 25.00 10.76 25.00 14.65 Zootekni 20.00 10.53 17.39 8.51 6.67 8.06 7.10 5.00 6.55 18.18 0.00 11.11 10.42 5.56 9.09 Bahçe Bitkileri 6.00 15.79 8.70 14.89 13.33 14.52 7.10 10.00 7.86 4.55 14.29 8.33 7.99 12.04 9.09 Toprak Bilimi 2.00 21.05 7.25 10.64 13.33 11.29 6.51 10.00 7.42 18.18 0.00 11.11 7.29 11.11 8.33 Tarım Makineleri Ziraat Mühendisliği Tarım Ekonomisi Tarımsal Yapılar Ve Sulama Gıda Mühendisliği 2.00 0.00 1.45 2.13 0.00 1.61 10.65 1.67 8.30 0.00 7.14 2.78 6.94 1.85 5.56 6.00 10.53 7.25 4.26 13.33 6.45 3.55 5.00 3.93 4.55 0.00 2.78 4.17 6.48 4.80 4.00 5.26 4.35 2.13 0.00 1.61 1.78 3.33 2.18 4.55 0.00 2.78 2.43 2.78 2.53 0.00 0.00 0.00 4.26 0.00 3.23 2.96 3.33 3.06 4.55 0.00 2.78 2.78 1.85 2.53 4.00 0.00 2.90 0.00 0.00 0.00 0.59 0.00 0.44 0.00 0.00 0.00 1.04 0.00 0.76 Süt Ürünleri 2.00 0.00 1.45 0.00 6.67 1.61 0.59 0.00 0.44 0.00 0.00 0.00 0.69 0.93 0.76 Hayvan Sağlığı 0.00 0.00 0.00 0.00 6.67 1.61 0.00 0.00 0.00 4.55 0.00 2.78 0.35 0.93 0.51 Hayvansal Üretim 0.00 5.26 1.45 0.00 0.00 0.00 0.59 0.00 0.44 0.00 0.00 0.00 0.35 0.93 0.51 Su Ürünleri 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.18 0.00 0.87 0.00 0.00 0.00 0.69 0.00 0.51 Bankacılık Bilgisayar Öğretmenliği Biyoloji 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.59 0.00 0.44 0.00 0.00 0.00 0.35 0.00 0.25 0.00 0.00 0.00 2.13 0.00 1.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.35 0.00 0.25 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.59 0.00 0.44 0.00 0.00 0.00 0.35 0.00 0.25 Tarım Bölümü 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.59 0.00 0.44 0.00 0.00 0.00 0.35 0.00 0.25 Entoloji 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.67 0.44 0.00 0.00 0.00 0.00 0.93 0.25 İş İdaresi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 4.55 0.00 2.78 0.35 0.00 0.25 100.00 100.00 100.00 100.00 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 104 100.00 100.00 100.00 Tarımsal yayım uzmanları ve Tar-Gel personelinin eğitim düzeyi ve mezun oldukları bölümler kadar yabancı dil bilme durumları da önemli bir göstergedir. Tarımsal yayım personelinin iyi bir yabancı dil bilmesi tarımsal yeniliklerin takibi açısından önem taşımaktadır. Araştırma bölgesinde tarımsal yayım uzmanlarının %53,32’si yabancı dil bildiklerini belirtmişlerdir. Bu durum İller arasında istatistiki olarak önemli bir farklılık gösterirken, cinsiyetler arasında istatistiki olarak önem arz etmemektedir. Özellikle Karaman ve Konya illerindeki yabancı dil bilen tarımsal yayım uzmanlarının ve Tar-Gel personelinin oranı diğer illere göre daha yüksek seviyededir (Çizelge 5.2.10.) Çizelge 5.2.10. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yabancı Dil Bilme Durumları (%)ı İller Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Ki Kareiller: Ki Karecinsiyet Cinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 8,916 0,126 Yabancı dil biliyor musunuz? Toplam Evet Hayır 44.78 55.22 100.00 33.33 66.67 100.00 41.76 58.24 100.00 57.63 42.37 100.00 33.33 66.67 100.00 51.95 48.05 100.00 57.07 42.93 100.00 65.15 34.85 100.00 59.09 40.91 100.00 48.28 51.72 100.00 47.06 52.94 100.00 47.83 52.17 100.00 53.80 46.20 100.00 51.97 48.03 100.00 53.32 46.68 100.00 P:0,030 H0: Red (%95 Güven Sınırında) P:0,722 H0: Kabul KOP Bölgesi’ndeki tarımsal yayım uzmanlarının ve Tar-Gel personelinin bildikleri yabancı dilin başında İngilizce gelmektedir. İngilizce konuşma, yazma, okuma ve anlama konusunda tarımsal yayım personelinin durumu genelde az ve orta düzeydedir. Tarımsal yayım personelinin İngilizce dışında bildikleri diller içerisinde Almanca ve Fransızca’da gelmektedir fakat bu sayı çok azdır (Çizelge 5.2.11). 105 Çizelge 5.2.11. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yabancı Dil Bilme Durumları (%)ı İller Cinsiyet Bilmiyor İngilizce Konuşma Az Orta Biliyor Düzey 50.0 42.3 71.4 14.3 62.5 34.4 14.3 85.7 60.5 25.4 61.9 28.6 42.9 50.0 88.9 11.1 İyi Bilmiyor Derece 3.8 7.7 0.0 0.0 3.1 3.2 0.0 0.0 7.0 4.4 4.8 2.3 7.1 0.0 0.0 0.0 Erkek Aksaray Kadın Erkek Karaman Kadın Erkek Konya Kadın Erkek Niğde Kadın 3.8 14.3 0.0 0.0 7.0 4.8 0.0 0.0 Erkek Kadın Erkek Karaman Kadın Erkek Konya Kadın Erkek Niğde Kadın 50.0 100.0 0.0 0.0 60.0 100.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 40.0 0.0 0.0 0.0 50.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 66.7 100.0 0.0 0.0 60.0 100.0 0.0 0.0 Erkek Kadın Erkek Karaman Kadın Erkek Konya Kadın Erkek Niğde Kadın 100.0 100.0 0.0 0.0 33.3 50.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 16.7 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 50.0 50.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 100.0 100.0 0.0 0.0 33.3 50.0 0.0 0.0 Erkek Kadın Erkek Karaman Kadın Erkek Konya Kadın Erkek Niğde Kadın 0.0 0.0 0.0 100.0 50.0 0.0 0.0 0.0 33.3 100.0 0.0 0.0 25.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 25.0 0.0 0.0 0.0 66.7 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 100.0 25.0 0.0 0.0 0.0 Aksaray Aksaray Aksaray İngilizce Yazma Az Orta İyi Bilmiyor Biliyor Düzey Derece 42.3 38.5 11.5 0.0 57.1 42.9 0.0 0.0 41.9 45.2 9.7 0.0 28.6 71.4 0.0 0.0 46.9 39.8 8.8 3.5 54.5 36.4 6.8 2.3 46.7 40.0 13.3 0.0 77.8 22.2 0.0 0.0 Fransızca 33.3 0.0 0.0 66.7 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 40.0 0.0 0.0 60.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 Almanca 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 16.7 50.0 0.0 33.3 0.0 50.0 0.0 50.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 Diğer 50.0 50.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 50.0 25.0 0.0 25.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 106 -İngilizce Okuma Az Orta Biliyor Düzey 42.3 42.3 28.6 71.4 45.2 38.7 0.0 85.7 41.6 44.2 38.6 50.0 26.7 53.3 44.4 33.3 İyi Bilmiyor Derece 15.4 3.8 0.0 0.0 16.1 3.1 14.3 0.0 10.6 6.1 9.1 2.2 20.0 0.0 22.2 0.0 İngilizce Anlama Az Orta İyi Derece Biliyor Düzey 42.3 46.2 7.7 57.1 42.9 0.0 50.0 43.8 3.1 28.6 71.4 0.0 49.1 37.7 7.0 44.4 48.9 4.4 33.3 60.0 6.7 50.0 50.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 20.0 0.0 0.0 0.0 33.3 0.0 0.0 0.0 20.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 66.7 100.0 0.0 0.0 80.0 100.0 0.0 0.0 33.3 0.0 0.0 0.0 20.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 66.7 50.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 100.0 100.0 0.0 0.0 28.6 50.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 42.9 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 28.6 50.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0 25.0 0.0 0.0 0.0 25.0 0.0 0.0 100.0 50.0 0.0 0.0 0.0 75.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 100.0 25.0 0.0 0.0 0.0 33.3 100.0 0.0 0.0 50.0 0.0 0.0 0.0 33.3 0.0 0.0 0.0 25.0 0.0 0.0 0.0 33.3 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 Araştırmada görüşülen tarımsal yayım personelinin uğraştıkları işleri ve özellikle mezun oldukları bölümleri benimseme ve işlerini severek yapmada üniversiteye girişteki tercih formundaki sıralamaların önemli bir etkisi vardır. 30 tercihli bir üniversite tercih formunda görüşülen kişilerin ortalama 11. Tercihlerini bölgedeki en fazla meslek grubunu oluşturan Veteriner Hekimliği/Ziraat Mühendisliği/Gıda Mühendisliği alanlarının oluşturduğu görülmektedir. Bu tercih sıralaması Kadınlarda daha gerideyken (13-14), erkeklerde ise daha ön sıralardadır (9-10). Kadın ve Erkek yayım personeli arasındaki bölüm tercih sıralamasındaki bu durum Çizelge 5.2.12.’de açıkça görülmekte olup istatistiki açıdan da önemli bir farklılık olduğu yapılan T testi ile belirlenmiştir. Çizelge 5.2.12. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Üniversitede Ziraat Mühendisliği/Veteriner Hekimliğini Tercih Etme Sıraları (Sıra No) İller F Değeriiller: Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 0,920 T Değericinsiyet -3,165 Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Sıra No Cinsiyet 9.50 14.43 11.38 9.13 6.63 8.63 9.85 13.82 11.17 9.39 13.00 10.90 9.62 13.23 10.82 P:0,432 P:0,002 Sınırında) H0: Kabul H0: Red (%95 Güven Tarımsal yayım uzmanları ve Tar-Gel personelinin kendilerini geliştirmede kullanabilecekleri en önemli araçlardan bir tanesi de bilişim araçlarıdır. Bilişim araçlarını iyi kullanan bir tarımsal yayım personeli kendini geliştirme ve yeni fikirler elde edinme noktasında önemli bir avantaja sahiptir. Tarımsal yayım personelinin bilişim teknolojilerini kullanma durumlarını puanlamalarını istenmiş ve sonuçlar 107 Çizelge 5.2.13’de gösterilmiştir. Çizelge incelendiğinde KOP bölgesinde tarımsal yayım personelinin bilişim teknolojilerini iyi düzeyde kullandıkları belirlenmiştir. Bu durum cinsiyet ve illere göre istatistiki olarak önemli ölçüde değişmemektedir. Çizelge 5.2.13. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bilişim Teknolojilerini (Bilgisayar, cep telefonu, internet vb.) Kullanım Seviyeleri (1-10 Puan) İller Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Cinsiyet Puan Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 7.30 6.39 7.07 7.22 7.35 7.25 7.13 6.92 7.08 7.31 7.18 7.26 7.20 6.91 7.12 En önemli bilişim teknolojisi olan internet artık araştırma alanlarının genişlemesi ve bilgiye erişimde en önemli teknolojilerinin başında gelmektedir. Günümüzde internetin girmediği ya da kullanılmadığı ARGE çalışmaları hemen hemen yok denilecek ya da azdır. İyi bir yayım uzmanı internet aracılığı ile kendini geliştirebilmeli ve yenilikleri takip edebilmelidir. Araştırma bölgesinde görüşülen Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin internet kullanma alışkanlıkları incelendiğinde %95,32 gibi yüksek bir oranın internet kullandığı ve ortalama kullanım sürelerinin ise ortalama 5,44 saat/gün olduğu belirlenmiştir (Çizelge 5.2.14 ve Çizelge 5.2.15.) 108 Çizelge 5.2.14. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin İnternet Kullanım Durumları (%) İller Cinsiyeti Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Ki Kareiller: Ki Karecinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 2,751 5,650 İnternet kullanıyor musunuz? Toplam Hayır Evet 1.47 98.53 100.00 4.17 95.83 100.00 2.17 97.83 100.00 6.45 93.55 100.00 11.11 88.89 100.00 7.50 92.50 100.00 2.97 97.03 100.00 9.86 90.14 100.00 4.76 95.24 100.00 3.45 96.55 100.00 5.88 94.12 100.00 4.35 95.65 100.00 3.32 96.68 100.00 8.46 91.54 100.00 4.68 95.32 100.00 P:0,432 H0: Kabul P:0,017 H0: Red (%95 Güven Sınırında) Tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personelinin günlük ortalama internet kullanım saatleri cinsiyetlere ve illere göre karşılaştırıldığında; cinsiyetlere göre yapılan T Testinde cinsiyetler arasında istatistiki olarak önemli ölçüde farklılık arz eden bir kullanım yok iken, iller arasında ise özellikle Konya ilinde günlük internet kullanımının diğer illere göre daha fazla olduğu ve bununda istatistiki olarak %99 güven sınırında önemli olduğu belirlenmiştir. Buradan Konya ilindeki tarımsal yayım personelinin interneti gündelik çalışmalarında daha sık bir şekilde kullanıldığını göstermektedir (Çizelge 5.2.15.). 109 Çizelge 5.2.15. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Günlük Ortalama İnternet Kullanım Saatleri (Saat) İller Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi F Değeriiller T Değericinsiyet Cinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 8,919 0,010 Saat P:0,000 P:0,451 Sınırında) 4.30 4.57 4.37 4.71 5.86 4.94 6.14 5.80 6.05 4.81 4.75 4.79 5.45 5.44 5.44 H0: Red (%99 Güven H0: Kabul 5.2.2. Tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personelinin mesleki deneyimleri ve faaliyetleri Meslekteki deneyim yayım personelinin işini daha hakim olmasına ve bölgeye yeni yaklaşım ve anlayışlar katmasına yardımcı olacaktır. Bu nedenle araştırma bölgesinde tarımsal yayım personelinin deneyimlerini oluşturan faaliyetler ve çalışmaları yurtdışına çıkma, mesleki örgütlere ve mesleki yayınlara abonelikleri, mesleki deneyim, özel sektör deneyimi ve yayım elemanı olarak deneyimi şeklinde incelenmiştir. Bu faktörler araştırma bölgesindeki tarımsal yayım personelinin hem meslek ile hem de meslek dışı alanlarla olan tecrübelerini ortaya koyması açısından önemli göstergelerin başında gelmektedir. Önceki Çizelge 5.2.10 ve Çizelge 5.2.11.’de belirtildiği üzere araştırma bölgesindeki tarımsal yayım personelinin yarıya yakını yabancı dil bilmesine karşın yabancı dil bilenlerin özellikle de İngilizce bilenlerin seviyeleri orta düzeyde olduğu belirtilmiştir. Bu durum bölgedeki yarıya yakın tarımsal yayım personelinin yabancı 110 literatürleri takip edemedikleri, takip edenlerini ise orta seviyede bunu başardıklarını göstermektedir. Deneyim kazanmanın en önemli yolu görmek ve tecrübe etmektir. Özellikle sadece ulusal alanda değil uluslararası alanda da yenilikleri yerinde görmek önem taşımaktadır. Araştırma alanında tarımsal yayım personelinin yurtdışına çıkma durumları incelenmiş ve KOP bölgesinde tarımsal yayım personelinin %82,27’sinin yurtdışına çıktığı ve yurtdışına çıkma amaçlarının başında ise turistik gezi ve kurs/seminer/kongre gibi kendini geliştirmek amaçlı katılımların olduğu belirlenmiştir (Çizelge 5.2.16. ve Çizelge 5.2.17.). Çizelge 5.2.16. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yurtdışına Çıkma Durumları (%) İller Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Cinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Yurtdışına Çıkma Durumları Evet Hayır 100.00 0.00 100.00 0.00 100.00 0.00 67.74 32.26 55.56 44.44 65.00 35.00 84.42 15.58 85.29 14.71 84.64 15.36 65.52 34.48 58.82 41.18 63.04 36.96 82.96 17.04 80.31 19.69 82.27 17.73 111 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Çizelge 5.2.17. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yurtdışına Çıkma Nedenleri (%) İller Aile ziyareti Cinsiyet Evet Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Kurs veya seminer amaçlı Turistik gezi Hayır Evet Hayır Evet Hayır Diğer Fuar Evet Hayır Evet Hayır Erkek 5.88 94.12 13.24 86.76 1.47 98.53 100.00 0.00 0.00 100.00 Kadın 0.00 100.00 4.17 95.83 0.00 100.00 100.00 0.00 0.00 100.00 Ortalama 4.35 95.65 10.87 89.13 1.09 98.91 100.00 0.00 0.00 100.00 Erkek 7.32 92.68 9.76 90.24 34.15 65.85 100.00 0.00 0.00 100.00 Kadın 20.00 80.00 10.00 90.00 0.00 100.00 100.00 0.00 0.00 100.00 Ortalama 9.80 90.20 9.80 90.20 27.45 72.55 100.00 0.00 0.00 100.00 Erkek 2.41 97.59 8.48 91.52 2.42 97.58 100.00 0.00 0.00 100.00 Kadın 5.36 94.64 26.79 73.21 5.36 94.64 100.00 0.00 0.00 100.00 Ortalama 3.15 96.85 13.12 86.88 3.17 96.83 100.00 0.00 0.00 100.00 Erkek 0,00 100.00 15.79 84.21 21.05 78.95 84.21 15.79 0.00 100.00 Kadın 0,00 100.00 10.00 90.00 10.00 90.00 90.00 10.00 0.00 100.00 Ortalama 0,00 100.00 13.79 86.21 17.24 82.76 86.21 13.79 0.00 100.00 Erkek 3.72 96.28 10.17 89.83 7.80 92.20 98.98 1.02 0.00 100.00 Kadın 4.90 95.10 17.65 82.35 3.92 96.08 99.02 0.98 0.00 100.00 Ortalama 4.02 95.98 12.09 87.91 6.80 93.20 98.99 1.01 0.00 100.00 112 Araştırma bölgesinde tarımsal yayım personelinin tecrübe ve deneyimlerini oluşturan faktörler; GTHB tecrübesi, çalıştıkları kurum tecrübesi, yayım personeli olarak deneyimi, çalıştıkları birim tecrübesi ve özel sektör deneyimi ve şeklinde 5 alt grupta incelenmiştir. Çizelge 5.2.18. incelendiğinde, 33-34 yaşlarındaki tarımsal yayım personelinin ortalama GTHB bünyesindeki deneyimi 5,38 yıl, şu an çalıştıkları kurumdaki deneyimi 4,87 yıl, yayım personeli olarak deneyimi 4,93 yıl ve şu anki birimdeki deneyimi ise 4,15 yıl oldukları belirlenmiştir. Bu durum illere ve cinsiyetlere göre farklılık göstermektedir. Çizelge 5.2.18’de görüleceği üzere bölgedeki tarımsal yayım personelinin GTHB ve çalıştıkları kurumdaki iş tecrübeleri çok yeni olup (ortalama 4-7 yıl arası), mesleki tecrübesi diğer illere göre daha fazla olan tarımsal yayım personelinin bulunduğu illerin başında Aksaray ili gelmektedir (7,08 yıl). Bölgedeki tarımsal yayım personelinin iş tecrübeleri ile yayım tecrübeleri incelendiğinde ise tarımsal yayım personelinin iş tecrübelerinin %91,64’ünün yayım çalışmalarından sağladıkları görülebilir. Bölgedeki tarımsal yayım personelinin hayat tecrübelerinin %16,09’unu GTHB çalışmalarının oluşturduğu söylenebilir. Ayrıca bölgede erkeklerin hem yayım personeli olarak hem de GTHB çalışmaları olarak kadınlara göre daha fazla tecrübe sahip olduğu tespit edilen bir diğer husustur (Çizelge 5 2.18.). 113 Çizelge 5.2.18. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaş ve Mesleki Deneyimleri İl Adı Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Cinsiyet Tarımsal yayım Personelinin yaşı Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 41.02 34.05 39.32 32.00 33.25 32.29 32.32 31.56 32.14 33.11 29.69 31.86 33.93 31.97 33.43 GTHB Çalışma Deneyimi (Yıl) (A) 7.36 6.26 7.08 5.38 4.78 5.24 4.94 4.46 4.81 6.34 4.29 5.59 5.59 4.80 5.38 (A)-F Değeriiller: 4,82 P:0,003 H0: Red (%99 Güven Sınırında) (A)-T Değericinsiyet 2,01 P:0,045 H0: Red (%95 Güven Sınırında) (B)-F Değeriiller: 3,57 P:0,014 H0: Red (%95 Güven Sınırında) (B)-T Değericinsiyet 1,69 P:0,091 H0: Red (%90 Güven Sınırında) (C)-F Değeriiller: 2,54 P:0,056 H0: Red (%90 Güven Sınırında) (C)-T Değericinsiyet 0,81 P:0,419 H0: Kabul (D)-F Değeriiller: 0,98 P:0,400 H0: Kabul (D)-T Değericinsiyet 0,72 P:0,474 H0: Kabul 114 Çalıştıkları Şuan Çalıştıkları Yayım Personeli Kurumdaki Birimdeki Olarak Tecrübesi Mesleki Deneyim Mesleki Deneyim (Yıl) Süreleri (Yıl) Süreleri (Yıl) (C) (B) (D) 6.32 6.06 4.01 5.45 5.64 5.74 6.10 5.95 4.45 4.83 4.61 4.31 4.47 5.19 4.78 4.75 4.73 4.42 4.48 4.76 4.14 4.17 4.48 3.34 4.40 4.69 3.94 6.30 5.07 4.93 4.06 4.13 3.28 5.47 4.73 4.31 5.03 5.00 4.21 4.42 4.73 3.98 4.87 4.93 4.15 Araştırma bölgesinde görüşülen tarımsal yayım personelinin bir diğer mesleki tecrübelerini oluşturan faktör ise özel sektör deneyimidir. Görüşülen tarımsal yayım personelinin %69,20’sinin özel sektör deneyimi bulunmakta olup, özel sektör deneyimi olan tarımsal yayım personelinin %62,31’i ise bu tecrübelerini tarımdan sağladıklarını belirtmişlerdir. Bu durum illere göre istatistiki olarak önemli ölçüde değişmemekle beraber cinsiyetler arasında istatistiki olarak önemli bir fark bulunmuştur. Kadınların özel sektör deneyimi erkeklere göre daha az düzeydedir (Çizelge 5.2.19.). Çizelge 5.2.19. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Özel Sektör Deneyimleri (%) İller Cinsiyet Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Ki Kareiller: Ki Karecinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 4,09 6,62 Çalışma hayatınızda özel sektör deneyiminiz oldu mu? Total Evet Hayır 62.69 37.31 100.00 62.50 37.50 100.00 62.64 37.36 100.00 61.29 38.71 100.00 82.35 17.65 100.00 65.82 34.18 100.00 79.70 20.30 100.00 52.86 47.14 100.00 72.79 27.21 100.00 67.86 32.14 100.00 64.71 35.29 100.00 66.67 33.33 100.00 72.42 27.58 100.00 60.16 39.84 100.00 69.20 30.80 100.00 P:0,252 H0: Kabul P:0,010 H0: Red (%99 Güven Sınırında) Tarımsal yayım personelinin meslek ile ilgili deneyimlerini ortaya koymada mesleki örgütlere olan üyelikte önemli bir faktördür. Bölgedeki tarımsal yayım personelinin %50,75 herhangi bir mesleki örgüte üye olmadıkları bu durumun illere göre değişmediği fakat cinsiyetler arasında %95 güven seviyesinde istatistiki olarak önemli ölçüde farklılık olduğu hesaplanmıştır. Kadınlar mesleki örgütlere üye olma konusunda erkeklere göre daha girişimcilerdir. Üye olunan mesleki örgütlerin başında 115 da Ziraat Mühendisleri Odası, Veteriner Hekimleri Odası ve Sendikal örgütler gelmektedir (Çizelge 5.2.20.ve Çizelge 5.2.21.). Çizelge 5.2.20. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Mesleki Örgütlere Üye Olma Durumu (%) İller Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Ki Kareiller: Ki Karecinsiyet Mesleki örgütlere üye misiniz? Toplam Hayır Evet 50.00 50.00 100.00 Erkek 25.00 75.00 100.00 Kadın 42.86 57.14 100.00 Ortalama 52.54 47.46 100.00 Erkek 35.29 64.71 100.00 Kadın 48.68 51.32 100.00 Ortalama 46.43 53.57 100.00 Erkek 64.62 35.38 100.00 Kadın 50.96 49.04 100.00 Ortalama 60.71 39.29 100.00 Erkek 81.25 18.75 100.00 Kadın 68.18 31.82 100.00 Ortalama 49.27 50.73 100.00 Erkek 54.92 45.08 100.00 Kadın 50.75 49.25 100.00 Ortalama 8,15 P:0,043 H0: Red (%95 Güven Sınırında) 1,15 P:0,214 H0: Kabul Cinsiyet 116 Çizelge 5.2.21. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Üye Oldukları Mesleki Örgütler (%) Aksaray Karaman Niğde Konya KOP Bölgesi Mesleki Örgütler Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Ziraat Mühendisleri Odası 50.00 88.89 57.14 75.00 47.79 47.83 60.00 100.00 50.26 69.64 50.00 88.89 57.14 75.00 47.79 Veteriner Hekimler Odası 26.32 5.56 39.29 16.67 24.78 30.43 10.00 0.00 26.46 17.86 26.32 5.56 39.29 16.67 24.78 Sendika 7.89 5.56 0.00 0.00 12.39 21.74 0.00 0.00 8.99 10.71 7.89 5.56 0.00 0.00 12.39 Ziraat Odası 0.00 0.00 0.00 8.33 0.88 0.00 0.00 0.00 0.53 1.79 0.00 0.00 0.00 8.33 0.88 Ziraat Yüksek Mühendisleri Birliği 2.63 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 2.63 0.00 0.00 0.00 0.00 Damızlık Birliği 2.63 0.00 0.00 0.00 0.88 0.00 0.00 0.00 1.06 0.00 2.63 0.00 0.00 0.00 0.88 TEMA 0.00 0.00 0.00 0.00 0.88 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.88 Et Üreticileri Birliği 2.63 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 2.63 0.00 0.00 0.00 0.00 İnşaat Mühendisleri Odası 0.00 0.00 0.00 0.00 0.88 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.88 Gıda Mühendisleri Odası 0.00 0.00 0.00 0.00 0.88 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.88 Pancar Ekicileri Kooperatifi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.88 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.88 Arıcılar Birliği 0.00 0.00 0.00 0.00 2.65 0.00 0.00 0.00 1.59 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.65 Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Derneği 0.00 0.00 3.57 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 0.00 0.00 3.57 0.00 0.00 Ziraatçılar Derneği 2.63 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 2.63 0.00 0.00 0.00 0.00 Hayvan Haklarını Koruma Derneği 0.00 0.00 0.00 0.00 6.19 0.00 10.00 0.00 4.23 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 6.19 Toplam 5.26 0.00 0.00 0.00 0.88 0.00 10.00 0.00 2.12 0.00 5.26 0.00 0.00 0.00 0.88 117 Tarımsal yayım personelinin özellikle mesleki alanda tecrübe kazanma ve yenilikleri takip etmede en önemli göstergelerden biri de mesleki süreli yayınların takip edilmesidir. Bölgede görüşülen tarımsal yayım personelinin %91,27’si mesleki süreli yayınları takip etmediği, takip edenlerin ise genellikle ilgilerini çeken konuları okudukları (%47,51)belirlenmiştir. Bölgede özellikle basılı yayınların takip edilmesinde önemli bir sıkıntı olduğunu söylemek mümkündür. Basılı yayın yerine daha çok görsel medyanın takip edildiği ve başta internet olmak üzere bilişim sistemlerinin daha ağırlıklı olduğu sonucuna ulaşılabilir. Gerek iller gerekse cinsiyetler arasında mesleki süreli yayınları takip etme konusunda istatistiki olarak önemli derece fark bulunamamıştır (Çizelge 5.2.22. ve Çizelge 5.2.23.). Çizelge 5.2.22. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Mesleki Süreli Yayınlara Abone Olma Durumu (%) İller Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Ki Kareiller: Ki Karecinsiyet Herhangi bir mesleki süreli yayına abone Cinsiyet misiniz? Evet Hayır Erkek 5.88 94.12 Kadın 8.33 91.67 Ortalama 6.52 93.48 Erkek 8.20 91.80 Kadın 5.56 94.44 Ortalama 7.59 92.41 Erkek 8.59 91.41 Kadın 10.45 89.55 Ortalama 9.06 90.94 Erkek 17.86 82.14 Kadın 5.88 94.12 Ortalama 13.33 86.67 Erkek 8.73 91.27 Kadın 8.73 91.27 Ortalama 8.73 91.27 2,62 P:0,854 H0: Kabul 0,36 P:0,837 H0: Kabul 118 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Çizelge 5.2.23. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Mesleki Süreli Yayınları Okuma Sıklığı (%) İller Cinsiyet Erkek Aksaray Kadın Ortalama Erkek Karaman Kadın Ortalama Erkek Konya Kadın Ortalama Erkek Niğde Kadın Ortalama Erkek KOP Bölgesi Kadın Ortalama Ki Kareiller: Ki Karecinsiyet Mesleki süreli yayınları ne sıklıkta okuyorsunuz? Sürekli İlgimi çeken Bazen Okumuyorum olarak konu olursa okuyorum okuyorum 12.70 8.70 11.63 7.69 27.78 12.86 12.95 11.94 12.69 10.71 5.88 8.89 11.90 12.80 12.15 6,81 P:0,657 1,80 P:0,615 41.27 38.10 52.17 34.78 44.19 37.21 51.92 34.62 16.67 55.56 42.86 40.00 48.70 27.98 50.75 29.85 49.23 28.46 46.43 32.14 58.82 29.41 51.11 31.11 47.62 31.25 47.20 34.40 47.51 32.10 H0: Kabul H0: Kabul 7.94 4.35 6.98 5.77 4.29 10.36 7.46 9.62 10.71 5.88 8.89 9.23 5.60 8.24 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 5.2.3. Tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel personelinin çalışma şartları ve çalışma faaliyetlerini etkileyen unsurlar hakkındaki düşünceleri Tarımsal yayım personelinin günlük yaşamlarını etkileyen unsurlar tarımsal yayım personelinin hangi unsurlardan etkilendiğini gösteren önemli göstergelerin başında gelmektedir. Bu nedenle KOP bölgesinde tarımsal yayım personelinin günlük yaşamlarını etkileyen unsurlar araştırılmış ve Çizelge 5.2.24.’de sunulmuştur. Çizelge incelendiğinde tarımsal yayım personelinin kendisinin ve çocuklarının sağlık sorunları ve ekonomik koşullar öncelikli olarak gösterilmiştir. Sağlık ile ilgili problemlerin çözümünde iş güvenliği ve sağlık hizmetlerine erişimin kolaylaştırılması gibi unsurlar iyileştirilerek ve önlemler alınarak çözüm önerileri geliştirebilir. Buradaki en önemli hususlardan biri tarımsal yayım personelinin ekonomik koşullarının yetersizliğini günlük yaşamlarını etkileyen en önemli unsurların başında göstermeleridir. İyi bir hizmet kalitesi için ekonomik şartların iyileştirilmesi hususunun gözden geçirilmesi gereklidir. 119 Çizelge 5.2.24. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Günlük Yaşamını Olumsuz Etkileyen Unsurlar (%) İller Cinsiyet Günlük yaşamınızı aşağıdaki durumlardan hangileri olumsuz etkiliyor? Toplam Erkek 13.68 Diğer aile Çocuklarımın Aile içi Çocukların bireylerinin sağlık ilişkilerdeki bakımıyla sağlık sorunları sorunlar ilgili sorunları sorular 14.01 11.73 11.40 11.73 11.40 Kadın 11.65 12.62 8.74 11.65 12.62 12.62 12.62 17.48 0.00 100.00 Ortalama 13.17 13.66 10.98 11.46 11.95 11.71 10.98 15.12 0.98 100.00 Erkek 17.53 14.43 10.82 12.37 9.28 8.76 7.73 15.46 3.61 100.00 Kadın 18.82 11.76 10.59 11.76 10.59 10.59 7.06 18.82 0.00 100.00 Ortalama 17.92 13.62 10.75 12.19 9.68 9.32 7.53 16.49 2.51 100.00 Erkek 16.56 18.54 16.72 11.92 12.09 10.76 10.60 2.65 0.17 100.00 Kadın 20.57 11.43 14.86 14.29 10.86 12.57 12.00 3.43 0.00 100.00 Ortalama 17.46 16.94 16.30 12.45 11.81 11.17 10.91 2.82 0.13 100.00 Erkek 15.83 13.33 15.00 8.33 10.00 9.17 8.33 19.17 0.83 100.00 Kadın 17.81 10.96 13.70 5.48 15.07 8.22 9.59 19.18 0.00 100.00 Ortalama 16.58 12.44 14.51 7.25 11.92 8.81 8.81 19.17 0.52 100.00 Erkek 15.92 16.24 14.37 11.51 11.35 10.45 9.88 9.22 1.06 100.00 Kadın 17.54 11.62 12.30 11.62 11.85 11.39 10.93 12.53 0.23 100.00 Ortalama 16.41 15.08 13.87 11.58 11.52 10.74 10.07 10.01 0.72 100.00 Kendi Ekonomik sağlık koşulların sorunlarım yetersizliği Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi 120 Çocukların İş yeri Diğer eğitimiyle ile ilgili ilgili sorunlar sorunlar 10.42 14.33 1.30 100.00 Araştırma bölgesinde görüşülen tarımsal yayım personelinin şu an ki çalıştıkları pozisyondan memnun olma durumları incelenmiş ve sonuçlar Çizelge 5.2.25’de sunulmuştur. Çizelge incelendiğinde %90’dan fazlasını Tar-Gel personelinden oluşan tarımsal yayım personelinin yarıya yakını çalışmak istedikleri pozisyonun İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinde çalışan diğer Ziraat Mühendislerinin pozisyonu olarak göstermişlerdir. Tar-Gel Projesi kapsamında hizmet vermekte olan personelin, görev tanımı ve sorumluluklarına yönelik hazırlanan "TarGel Görev Tanımı" Bakanlık Makamının 17.05.2013 tarihli Olur'u ile düzenlenmiştir. Tar-Gel personelinin kendi özlük haklarını yeterli görmemesi ve yasal mevzuattaki hususlar normal İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinde çalışan diğer Ziraat Mühendisleri ile Tar-Gel personeli arasında bir farklılık oluşturmaktadır. TarGel personelinin sadece %18,75’i kendi pozisyonlarından memnun iken gerisi kendilerine eşdeğer görevdeki diğer Ziraat Mühendisi Veteriner Hekimi, Su Ürünleri Mühendisi, Gıda Mühendisi pozisyonları ile idarecilik pozisyonlarında (İl/İlçe Müdürü, Şube Müdürü, Bölüm Başkanı) çalışmak istediklerini beyan etmişlerdir. Kırsal alanda yerinde tarımsal yayım çalışmalarını yürütmeyi isteyen Tar-Gel personelinin azlığı Tar-Gel projesinin hedeflerine ulaşılmasını güçleştirmektedir. Tar-Gel personeli ağırlıklı araştırma kitlesi olan KOP Bölgesi tarımsal yayım personelinin sosyal imkanları ile ilgili düşünceleri Çizelge 5.2.6.’da sunulmuştur. Çizelge incelendiğinde tarımsal yayım personelinin, sağlık, beslenme, kreş/yuva, ulaşım/servis, dinlenme tesisleri ve lojman olanakları konusunda çoğunlukla böyle bir hizmet almadıklarını belirtirken, hizmet içi eğitim ve verimli bir çalışma ortamının sağlanması konusunda sağlanan olanakların yetersiz, maaş/ücret konusunda yarısı yetersiz, yarısı ise yeterli olduğu konusunda görüş bildirmişlerdir. 121 Çizelge 5.2.25. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Kurumda Çalışmak İstedikleri Statülerin Dağılımı (%) Cinsiyet Ziraat Mühendisi Erkek Aksaray Kadın Ortalama Erkek Karaman Kadın Ortalama Erkek Konya Kadın Ortalama Erkek Niğde Kadın Ortalama Erkek KOP Kadın Bölgesi Ortalama 37.50 65.22 44.83 46.00 62.50 50.00 39.66 60.94 45.38 32.00 56.25 41.46 39.62 61.34 45.60 İller Kurumunuzda hangi statüde çalışmak istersiniz? Aynı İl/İlçe Şube Veteriner Bölüm Su Gıda İşte Müdürü Müdürü / Hekim Başkanı Ürünleri Mühendisi Toplam Devam Yardımcısı Mühendisi Etmek İsterim 10.94 31.25 4.69 7.81 4.69 3.13 0.00 100.00 8.70 21.74 4.35 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 10.34 28.74 4.60 5.75 3.45 2.30 0.00 100.00 26.00 16.00 4.00 8.00 0.00 0.00 0.00 100.00 6.25 0.00 31.25 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 21.21 12.12 10.61 6.06 0.00 0.00 0.00 100.00 22.41 18.39 10.34 8.05 0.57 0.00 0.57 100.00 14.06 12.50 6.25 4.69 1.56 0.00 0.00 100.00 20.17 16.81 9.24 7.14 0.84 0.00 0.42 100.00 28.00 24.00 8.00 4.00 4.00 0.00 0.00 100.00 18.75 12.50 12.50 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 24.39 19.51 9.76 2.44 2.44 0.00 0.00 100.00 21.09 21.09 7.99 7.67 1.60 0.64 0.32 100.00 12.61 12.61 10.08 2.52 0.84 0.00 0.00 100.00 18.75 18.75 8.56 6.25 1.39 0.46 0.23 100.00 122 Çizelge 5.2.26. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çalıştıkları Kurumdaki Sosyal İmkanlar Konusundaki Düşünceleri (%) Sosyal İmkânlar Sağlık Hizmeti Beslenme Hizmeti Kreş/Yuva Olanağı Ulaşım/Servis Hizmeti Dinlenme Tesislerinden Yararlandırma Lojman Olanakları Hizmet-İçi Eğitim Olanakları Verimli Bir Çalışma Ortamı Maaş/Ücret Böyle Bir Hizmet Yok Yetersiz Yeterli Böyle Bir Hizmet Yok Yetersiz Yeterli Böyle Bir Hizmet Yok Yetersiz Yeterli Böyle Bir Hizmet Yok Yetersiz Yeterli Böyle Bir Hizmet Yok Yetersiz Yeterli Böyle Bir Hizmet Yok Yetersiz Yeterli Böyle Bir Hizmet Yok Yetersiz Yeterli Böyle Bir Hizmet Yok Yetersiz Yeterli Böyle Bir Hizmet Yok Yetersiz Yeterli Erkek Aksaray Kadın Ortalama Erkek Karaman Kadın Ortalama Erkek Konya Kadın Ortalama Erkek Niğde Kadın Ortalama Erkek KOP Bölgesi Kadın Ortalama 69.84 65.22 68.60 59.26 66.67 60.87 62.23 62.50 62.30 57.69 66.67 60.98 62.84 64.10 63.17 14.29 15.87 8.70 26.09 12.79 18.60 9.26 31.48 6.67 26.67 8.70 30.43 13.30 24.47 18.75 18.75 14.68 23.02 11.54 30.77 13.33 20.00 12.20 26.83 12.69 24.47 14.53 21.37 13.17 23.66 57.14 85.00 63.86 93.10 94.44 93.42 74.74 50.00 68.50 71.43 80.00 74.42 74.34 66.67 72.37 22.22 20.63 10.00 5.00 19.28 16.87 3.45 3.45 5.56 0.00 3.95 2.63 14.74 10.53 29.69 20.31 18.50 12.99 25.00 3.57 20.00 0.00 23.26 2.33 15.04 10.62 21.37 11.97 16.67 10.96 95.16 100.00 96.43 91.38 94.44 92.11 90.63 95.38 91.83 85.19 86.67 85.71 91.15 95.00 92.16 3.23 1.61 0.00 0.00 2.38 1.19 5.17 3.45 5.56 0.00 5.26 2.63 7.81 1.56 3.08 1.54 6.61 1.56 11.11 3.70 13.33 0.00 11.90 2.38 6.78 2.06 4.17 0.83 6.10 1.74 92.31 95.65 93.18 91.53 88.89 90.91 91.10 77.27 87.55 82.14 78.57 80.95 90.67 82.64 88.58 6.15 1.54 4.35 0.00 5.68 1.14 6.78 1.69 11.11 0.00 7.79 1.30 6.81 2.09 7.58 15.15 7.00 5.45 17.86 0.00 14.29 7.14 16.67 2.38 7.58 1.75 8.26 9.09 7.76 3.66 75.81 100.00 81.93 62.71 72.22 64.94 71.28 67.16 70.20 75.00 73.33 74.42 70.92 74.38 71.83 19.35 4.84 0.00 0.00 14.46 3.61 25.42 11.86 11.11 16.67 22.08 12.99 25.53 3.19 28.36 4.48 26.27 3.53 21.43 3.57 20.00 6.67 20.93 4.65 24.04 5.04 19.83 5.79 22.93 5.24 78.13 82.61 79.31 63.16 50.00 60.27 82.11 89.39 83.98 67.86 53.33 62.79 76.99 78.33 77.34 17.19 4.69 17.39 0.00 17.24 3.45 31.58 5.26 50.00 0.00 35.62 4.11 16.32 1.58 10.61 0.00 14.84 1.17 28.57 3.57 40.00 6.67 32.56 4.65 20.06 2.95 20.83 0.83 20.26 2.40 17.46 27.27 20.00 12.50 12.50 12.50 10.53 17.46 12.25 14.29 13.33 13.95 12.46 18.10 13.91 61.90 20.63 45.45 27.27 57.65 22.35 50.00 37.50 62.50 25.00 52.78 34.72 71.05 18.42 68.25 14.29 70.36 17.39 53.57 32.14 60.00 26.67 55.81 30.23 64.39 23.15 62.07 19.83 63.80 22.30 25.40 40.91 29.41 19.30 6.25 16.44 16.32 13.11 15.54 6.90 6.67 6.82 17.70 16.67 17.44 68.25 6.35 45.45 13.64 62.35 8.24 64.91 15.79 87.50 6.25 69.86 13.70 61.05 22.63 60.66 26.23 60.96 23.51 68.97 24.14 80.00 13.33 72.73 20.45 63.72 18.58 64.04 19.30 63.80 18.76 11.11 13.64 11.76 6.90 0.00 5.56 1.57 1.69 1.60 0.00 0.00 0.00 4.12 3.64 4.00 47.62 41.27 50.00 36.36 48.24 40.00 25.86 67.24 78.57 21.43 36.11 58.33 54.45 43.98 47.46 50.85 52.80 45.60 60.71 39.29 26.67 73.33 48.84 51.16 48.82 47.06 49.09 47.27 48.89 47.11 123 KOP Bölgesinde görüşülen tarımsal yayım personelinin yaptıkları iş ile ilgili düşünceleri Çizelge 5.2.27a,b,c,d,e,f ile gösterilen değişik kriterlerle değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çizelgeler incelendiğinde değişik kriterlerin ele alındığı hususların genelinde Niğde ilindeki bayan tarımsal yayım personelleri dışında erkek ve kadın tarımsal yayım personeli yaptıkları işten memnun olmadıkları gözükmektedir. Özellikle bölgede tarımsal yayım personelinin yaptıkları iş ile ilgili hoş, cazip vb gibi olumlu kriterlere olumlu cevap verme oranı %50’inin altında iken daha çok yaptıkları işi hiç yoktan iyi, çoğundan iyi gibi tarif eden tarımsal yayım personelinin daha fazla olduğu, yaptıkları işleri kötülemekten ziyade, basit olmayan, yorucu, sıkıcı, koşuşturmalı ve gergin gibi tanımlarla daha fazla tanımladıkları görülmektedir. 124 Çizelge 5.2.27a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) Erkek Cazip Tatmin edici İyi Yaratıcı Monoton (rutin) Saygın Sıkıcı Rahatsız Aksaray Karaman Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Niğde Konya Kadın Ortalama Erkek KOP Bölgesi Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Evet 16.13 16.67 16.28 38.89 13.33 33.33 47.94 33.87 44.53 32.00 35.71 33.33 39.40 27.83 36.44 Hayır 61.29 62.50 61.63 33.33 53.33 37.68 40.21 46.77 41.80 44.00 28.57 38.46 43.28 48.70 44.67 Kararsızım 22.58 20.83 22.09 27.78 33.33 28.99 11.86 19.35 13.67 24.00 35.71 28.21 17.31 23.48 18.89 Evet 13.56 0.00 9.64 27.78 13.33 24.64 33.67 22.58 31.01 23.08 28.57 25.00 28.36 17.39 25.56 Hayır 62.71 79.17 67.47 51.85 53.33 52.17 55.10 62.90 56.98 57.69 21.43 45.00 56.12 60.00 57.11 22.61 17.33 Kararsızım 23.73 20.83 22.89 20.37 33.33 23.19 11.22 14.52 12.02 19.23 50.00 30.00 15.52 Evet 21.67 8.70 18.07 42.86 50.00 44.44 50.26 50.82 50.39 33.33 53.85 40.54 42.64 42.48 42.60 Hayır 51.67 43.48 49.40 26.79 37.50 29.17 33.16 29.51 32.28 37.50 0.00 24.32 35.74 30.09 34.30 Kararsızım 26.67 47.83 32.53 30.36 12.50 26.39 16.58 19.67 17.32 29.17 46.15 35.14 21.62 27.43 23.09 Evet 10.53 4.17 8.64 3.85 0.00 3.03 15.34 16.39 15.60 24.00 23.08 23.68 13.31 12.50 13.10 Hayır 70.18 62.50 67.90 59.62 78.57 63.64 77.25 65.57 74.40 76.00 38.46 63.16 73.07 63.39 70.57 Kararsızım 19.30 33.33 23.46 36.54 21.43 33.33 7.41 18.03 10.00 0.00 38.46 13.16 13.62 24.11 16.32 Evet 56.67 75.00 61.90 51.85 68.75 55.71 63.21 65.15 63.71 52.00 40.00 47.50 59.34 64.46 60.71 Hayır 33.33 12.50 27.38 35.19 31.25 34.29 31.09 27.27 30.12 44.00 46.67 45.00 33.13 27.27 31.57 Kararsızım 10.00 12.50 10.71 12.96 0.00 10.00 5.70 7.58 6.18 4.00 13.33 7.50 7.53 8.26 7.73 Evet 10.17 16.67 12.05 20.75 18.75 20.29 26.94 25.81 26.67 28.00 26.67 27.50 23.03 23.08 23.04 Hayır 69.49 58.33 66.27 60.38 68.75 62.32 66.84 62.90 65.88 56.00 40.00 50.00 65.45 59.83 63.98 Kararsızım 20.34 25.00 21.69 18.87 12.50 17.39 6.22 11.29 7.45 16.00 33.33 22.50 11.52 17.09 12.98 Evet 38.33 45.83 40.48 22.64 50.00 28.36 42.71 32.26 40.16 24.00 14.29 20.51 37.27 35.09 36.71 Hayır 41.67 16.67 34.52 41.51 42.86 41.79 49.48 46.77 48.82 44.00 57.14 48.72 46.36 41.23 45.05 Kararsızım 20.00 37.50 25.00 35.85 7.14 29.85 7.81 20.97 11.02 32.00 28.57 30.77 16.36 23.68 18.24 Evet 47.46 45.83 46.99 32.00 50.00 35.94 40.41 32.26 38.43 36.00 21.43 30.77 40.06 35.96 39.00 Hayır 28.81 25.00 27.71 46.00 14.29 39.06 48.19 54.84 49.80 44.00 50.00 46.15 44.04 42.98 43.76 Kararsızım 23.73 29.17 25.30 22.00 35.71 25.00 11.40 12.90 11.76 20.00 28.57 23.08 15.90 21.05 17.23 125 Çizelge 5.2.27b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) Zevkli Yararlı Sağlıklı İddialı Başarı duygusu veren Yorucu Yapılacak çok iş Engellerle dolu Basit Tekrara dayalı Evet Hayır Kararsızım Evet Hayır Kararsızım Evet Hayır Kararsızım Evet Hayır Kararsızım Evet Hayır Kararsızım Evet Hayır Kararsızım Evet Hayır Kararsızım Evet Hayır Kararsızım Evet Hayır Kararsızım Evet Hayır Kararsızım Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 32.28 18.33 21.74 19.28 29.09 57.14 34.78 36.27 31.67 35.18 36.00 38.46 36.84 31.83 33.64 47.86 58.33 39.13 53.01 32.73 28.57 31.88 52.85 51.67 52.57 48.00 7.69 34.21 50.15 40.91 19.86 23.33 39.13 27.71 38.18 14.29 33.33 10.88 16.67 12.25 16.00 53.85 28.95 18.02 25.45 37.64 20.69 29.17 23.17 38.46 28.57 36.36 42.19 38.71 41.34 34.62 69.23 46.15 37.20 38.94 46.71 60.34 45.83 56.10 36.54 42.86 37.88 48.96 43.55 47.64 53.85 0.00 35.90 49.39 38.94 15.65 18.97 25.00 20.73 25.00 28.57 25.76 8.85 17.74 11.02 11.54 30.77 17.95 13.41 22.12 25.06 11.86 16.67 13.25 23.53 35.71 26.15 30.00 26.23 29.08 20.00 26.67 22.50 24.92 25.44 59.23 67.80 50.00 62.65 52.94 57.14 53.85 60.00 59.02 59.76 68.00 40.00 57.50 60.92 54.39 15.72 20.34 33.33 24.10 23.53 7.14 20.00 10.00 14.75 11.16 12.00 33.33 20.00 14.15 20.18 9.63 8.11 9.24 8.62 0.00 6.10 6.12 7.69 6.45 9.47 8.33 9.20 20.00 21.43 20.51 75.06 72.41 70.83 71.95 69.39 69.23 69.35 82.63 73.33 80.40 68.00 35.71 56.41 77.64 67.57 15.70 18.97 29.17 21.95 24.49 23.08 24.19 7.89 18.33 10.40 12.00 42.86 23.08 12.73 24.32 20.09 10.34 8.33 9.76 17.65 14.29 16.92 19.90 23.33 20.72 44.00 40.00 42.50 19.69 21.24 63.93 63.79 66.67 64.63 56.86 64.29 58.46 71.20 61.67 68.92 44.00 33.33 40.00 65.54 59.29 15.98 25.86 25.00 25.61 25.49 21.43 24.62 8.90 15.00 10.36 12.00 26.67 17.50 14.77 19.47 59.28 46.77 50.00 47.67 46.15 66.67 50.75 67.88 60.32 66.02 50.00 66.67 55.26 59.16 59.65 25.06 32.26 25.00 30.23 26.92 6.67 22.39 24.35 22.22 23.83 30.77 16.67 26.32 26.73 20.18 15.66 20.97 25.00 22.09 26.92 26.67 26.87 7.77 17.46 10.16 19.23 16.67 18.42 14.11 20.18 55.56 37.29 27.27 34.57 53.85 56.25 54.41 65.28 57.38 63.39 48.00 53.85 50.00 57.14 50.89 26.76 33.90 36.36 34.57 19.23 37.50 23.53 25.91 19.67 24.41 36.00 23.08 31.58 27.05 25.89 17.69 28.81 36.36 30.86 26.92 6.25 22.06 8.81 22.95 12.20 16.00 23.08 18.42 15.81 23.21 65.16 62.71 66.67 63.86 61.54 80.00 65.67 66.84 65.08 66.40 60.00 57.14 58.97 64.72 66.38 22.17 25.42 16.67 22.89 19.23 13.33 17.91 24.21 17.46 22.53 28.00 21.43 25.64 23.93 17.24 12.67 11.86 16.67 13.25 19.23 6.67 16.42 8.95 17.46 11.07 12.00 21.43 15.38 11.35 16.38 21.00 27.12 8.70 21.95 17.65 6.67 15.15 24.21 18.33 22.80 20.00 13.33 17.50 23.38 14.16 65.75 54.24 43.48 51.22 60.78 86.67 66.67 70.53 70.00 70.40 64.00 66.67 65.00 65.54 66.37 13.24 18.64 47.83 26.83 21.57 6.67 18.18 5.26 11.67 6.80 16.00 20.00 17.50 11.08 19.47 63.18 50.00 62.50 53.66 62.75 68.75 64.18 70.68 62.71 68.80 52.00 37.50 46.34 64.31 60.00 25.45 20.69 20.83 20.73 25.49 12.50 22.39 23.04 27.12 24.00 40.00 62.50 48.78 24.31 28.70 11.36 29.31 16.67 25.61 11.76 18.75 13.43 6.28 10.17 7.20 8.00 0.00 4.88 11.38 11.30 126 Çizelge 5.2.27c. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) Aksaray Kadın Ortalama Kadın Ortalama Kadın Ortalama 14.29 30.38 56.86 68.75 59.70 54.21 41.82 51.43 45.83 28.57 39.47 50.77 38.68 47.79 Hayır 48.28 42.86 46.84 33.33 12.50 28.36 34.74 40.00 35.92 33.33 28.57 31.58 36.84 34.91 36.36 Kararsız 15.52 42.86 22.78 9.80 18.75 11.94 11.05 18.18 12.65 20.83 42.86 28.95 12.38 26.42 15.85 Evet 25.42 8.70 20.73 43.14 33.33 40.91 36.32 28.57 34.55 37.50 38.46 37.84 35.49 26.17 33.18 İdeal Hayır 50.85 47.83 50.00 37.25 26.67 34.85 49.47 46.43 48.78 50.00 46.15 48.65 47.84 43.93 46.87 Kararsız 23.73 43.48 29.27 19.61 40.00 24.24 14.21 25.00 16.67 12.50 15.38 13.51 16.67 29.91 19.95 İyi Evet 42.11 31.82 39.24 62.00 80.00 66.15 60.11 67.86 61.89 52.00 58.33 54.05 56.56 60.95 57.65 Hayır 35.09 31.82 34.18 20.00 6.67 16.92 27.13 16.07 24.59 36.00 16.67 29.73 28.13 18.10 25.65 Kararsız 22.81 36.36 26.58 18.00 13.33 16.92 12.77 16.07 13.52 12.00 25.00 16.22 15.31 20.95 16.71 Evet 32.20 14.29 27.50 42.86 40.00 42.19 50.26 49.12 50.00 50.00 25.00 41.67 45.79 38.10 Zahmete değer 43.90 Hayır 42.37 33.33 40.00 24.49 33.33 26.56 40.74 36.84 39.84 25.00 41.67 30.56 37.38 36.19 37.09 Kararsız 25.42 52.38 32.50 32.65 26.67 31.25 8.99 14.04 10.16 25.00 33.33 27.78 16.82 25.71 19.01 Kabul edilebilir Evet 44.83 40.91 43.75 64.00 75.00 66.67 62.37 71.93 64.61 50.00 88.89 60.00 58.44 67.31 60.61 16.35 25.00 Kötü Zaman kaybı Arzu edilmeyen Ortalama Erkek Kadın KOP Bölgesi 36.21 Erkek Kadın Niğde Konya Evet Erkek Hoş Karaman Ortalama Erkek Erkek Hayır 34.48 36.36 35.00 18.00 6.25 15.15 27.96 14.04 24.69 30.77 0.00 22.86 27.81 Kararsız 20.69 22.73 21.25 18.00 18.75 18.18 9.68 14.04 10.70 19.23 11.11 17.14 13.75 16.35 14.39 Evet 33.33 27.27 31.65 15.69 0.00 12.12 22.34 15.79 20.82 33.33 10.00 26.47 24.06 15.38 21.93 Hayır 52.63 40.91 49.37 74.51 86.67 77.27 68.62 71.93 69.39 54.17 50.00 52.94 65.63 65.38 65.57 Kararsız 14.04 31.82 18.99 9.80 13.33 10.61 9.04 12.28 9.80 12.50 40.00 20.59 10.31 19.23 12.50 Evet 29.82 36.36 31.65 22.45 13.33 20.31 26.46 21.05 25.20 20.83 16.67 19.44 26.02 22.64 25.18 Hayır 45.61 36.36 43.04 65.31 73.33 67.19 65.61 68.42 66.26 58.33 58.33 58.33 61.44 61.32 61.41 Kararsız 24.56 27.27 25.32 12.24 13.33 12.50 7.94 10.53 8.54 20.83 25.00 22.22 12.54 16.04 13.41 Evet 38.60 28.57 35.90 18.37 6.67 15.63 28.57 33.33 29.67 33.33 8.33 25.00 29.15 25.71 28.30 Hayır 43.86 33.33 41.03 59.18 66.67 60.94 60.32 52.63 58.54 54.17 66.67 58.33 56.74 52.38 55.66 Kararsız 17.54 38.10 23.08 22.45 26.67 23.44 11.11 14.04 11.79 12.50 25.00 16.67 14.11 21.90 16.04 Evet 28.57 33.33 29.87 22.45 14.29 20.63 31.18 22.81 29.22 29.17 10.00 23.53 29.21 22.55 27.58 46.43 33.33 42.86 59.18 64.29 60.32 60.75 63.16 61.32 54.17 70.00 58.82 57.46 57.84 57.55 25.00 33.33 27.27 18.37 21.43 19.05 8.06 14.04 9.47 16.67 20.00 17.65 13.33 19.61 14.87 Çoğunda kötü Hayır Kararsız 127 Çizelge 5.2.27d. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) Aksaray Kadın Ortalama Kadın Ortalama Kadın Ortalama 0.00 6.58 22.45 0.00 17.19 24.60 15.79 22.54 25.00 11.11 21.21 21.59 9.80 18.71 Hayır 69.09 28.57 57.89 55.10 80.00 60.94 64.71 70.18 65.98 54.17 44.44 51.52 63.17 60.78 62.59 Kararsız 21.82 71.43 35.53 22.45 20.00 21.88 10.70 14.04 11.48 20.83 44.44 27.27 15.24 29.41 18.71 Evet 48.28 26.09 41.98 56.00 100.00 65.63 65.24 57.89 63.52 41.67 66.67 50.00 58.93 57.55 58.59 Çoğundan iyi Hayır Beni hoşnut eden Mükemmel Zevkli Nahoş Yetersiz Berbat İşe yaramaz Ortalama Erkek Kadın KOP Bölgesi 9.09 Erkek Kadın Niğde Konya Evet Erkek Üstün Karaman Ortalama Erkek Erkek 32.76 26.09 30.86 26.00 0.00 20.31 26.74 26.32 26.64 45.83 0.00 30.56 29.15 19.81 26.82 Kararsız 18.97 47.83 27.16 18.00 0.00 14.06 8.02 15.79 9.84 12.50 33.33 19.44 11.91 22.64 14.59 Evet 29.31 13.64 25.00 36.00 28.57 34.38 44.92 33.33 42.32 33.33 30.00 32.35 39.81 28.00 36.99 Hayır 48.28 36.36 45.00 44.00 50.00 45.31 41.18 40.74 41.08 41.67 20.00 35.29 42.95 39.00 42.00 Kararsız 22.41 50.00 30.00 20.00 21.43 20.31 13.90 25.93 16.60 25.00 50.00 32.35 17.24 33.00 21.00 Evet 8.93 4.55 7.69 14.29 14.29 14.29 12.97 14.29 13.28 20.83 8.33 16.67 13.06 11.54 12.68 Hayır 69.64 45.45 62.82 53.06 71.43 57.14 72.97 66.07 71.37 62.50 83.33 69.44 68.47 64.42 67.46 Kararsız 21.43 50.00 29.49 32.65 14.29 28.57 14.05 19.64 15.35 16.67 8.33 13.89 18.47 24.04 19.86 Evet 29.31 13.64 25.00 31.37 57.14 36.92 37.43 35.71 37.04 45.83 33.33 41.67 35.63 33.65 35.14 32.69 41.04 Hayır 43.10 31.82 40.00 35.29 14.29 30.77 48.13 37.50 45.68 29.17 33.33 30.56 43.75 Kararsız 27.59 54.55 35.00 33.33 28.57 32.31 14.44 26.79 17.28 25.00 33.33 27.78 20.63 33.65 23.82 Evet 23.21 19.05 22.08 30.61 7.14 25.40 24.19 19.64 23.14 16.67 25.00 19.44 24.44 18.45 22.97 Hayır 55.36 38.10 50.65 51.02 78.57 57.14 61.29 55.36 59.92 62.50 50.00 58.33 58.73 54.37 57.66 Kararsız 21.43 42.86 27.27 18.37 14.29 17.46 14.52 25.00 16.94 20.83 25.00 22.22 16.83 27.18 19.38 Evet 46.43 40.91 44.87 35.29 42.86 36.92 47.31 49.12 47.74 41.67 45.45 42.86 44.79 46.15 45.13 Hayır 33.93 9.09 26.92 43.14 42.86 43.08 40.86 36.84 39.92 45.83 27.27 40.00 40.38 30.77 38.00 Kararsız 19.64 50.00 28.21 21.57 14.29 20.00 11.83 14.04 12.35 12.50 27.27 17.14 14.83 23.08 16.86 Evet 16.95 31.82 20.99 24.49 7.14 20.63 18.28 9.09 16.18 25.00 0.00 16.67 19.50 12.62 17.81 Hayır 52.54 31.82 46.91 59.18 78.57 63.49 70.43 76.36 71.78 54.17 83.33 63.89 64.15 67.96 65.08 Kararsız 30.51 36.36 32.10 16.33 14.29 15.87 11.29 14.55 12.03 20.83 16.67 19.44 16.35 19.42 17.10 Evet 21.05 27.27 22.78 16.33 7.14 14.29 18.28 12.07 16.80 16.67 8.33 13.89 18.35 14.15 17.30 Hayır 56.14 36.36 50.63 59.18 64.29 60.32 70.43 68.97 70.08 54.17 75.00 61.11 64.87 62.26 64.22 Kararsız 22.81 36.36 26.58 24.49 28.57 25.40 11.29 18.97 13.11 29.17 16.67 25.00 16.77 23.58 18.48 128 Çizelge 5.2.27e. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) Sakin Çılgın Kontrolüm altında Pürüzsüz Koşuşturmalı Gerilimli Rahat Rahatsız edici Baskı yaratan Kesintiye uğrayan Evet Hayır Kararsız Evet Hayır Kararsız Evet Hayır Kararsız Evet Hayır Kararsız Evet Hayır Kararsız Evet Hayır Kararsız Evet Hayır Kararsız Evet Hayır Kararsız Evet Hayır Kararsız Evet Hayır Kararsız Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 21.23 20.69 22.73 21.25 30.77 6.67 25.37 23.16 14.52 21.03 8.00 28.57 15.38 22.77 16.81 65.53 63.79 50.00 60.00 55.77 86.67 62.69 68.42 64.52 67.46 80.00 50.00 69.23 66.46 62.83 13.24 15.52 27.27 18.75 13.46 6.67 11.94 8.42 20.97 11.51 12.00 21.43 15.38 10.77 20.35 7.27 13.10 17.54 4.76 14.10 11.76 7.69 10.94 15.10 9.68 13.78 16.00 0.00 10.26 15.08 69.89 61.40 61.90 61.54 72.55 69.23 71.88 73.44 72.58 73.23 52.00 78.57 61.54 69.54 70.91 17.01 21.05 33.33 24.36 15.69 23.08 17.19 11.46 17.74 12.99 32.00 21.43 28.21 15.38 21.82 41.65 32.14 30.43 31.65 28.85 14.29 25.76 50.26 39.68 47.64 44.00 61.54 50.00 43.21 37.17 42.33 42.86 39.13 41.77 50.00 71.43 54.55 40.31 38.10 39.76 52.00 15.38 39.47 43.21 39.82 16.02 25.00 30.43 26.58 21.15 14.29 19.70 9.42 22.22 12.60 4.00 23.08 10.53 13.58 23.01 8.33 5.41 7.59 7.14 0.00 5.13 11.76 6.67 10.61 6.77 6.67 6.75 16.00 7.14 12.82 73.33 73.21 54.55 67.95 72.55 80.00 74.24 76.04 73.33 75.40 76.00 57.14 69.23 75.00 68.47 19.08 19.64 45.45 26.92 15.69 13.33 15.15 17.19 20.00 17.86 8.00 35.71 17.95 16.67 26.13 68.15 56.45 45.45 53.57 60.38 87.50 66.67 78.35 61.67 74.41 76.92 37.50 61.90 71.34 58.77 23.16 35.48 36.36 35.71 30.19 6.25 24.64 15.98 26.67 18.50 19.23 31.25 23.81 22.09 26.32 6.57 14.91 8.69 8.06 18.18 10.71 9.43 6.25 8.70 5.67 11.67 7.09 3.85 31.25 14.29 57.56 63.49 69.57 65.12 50.98 71.43 55.38 56.54 50.00 54.98 73.08 40.00 60.98 58.31 55.36 32.28 23.81 13.04 20.93 31.37 21.43 29.23 36.13 41.67 37.45 23.08 40.00 29.27 32.02 33.04 9.67 11.61 10.16 12.70 17.39 13.95 17.65 7.14 15.38 7.33 8.33 7.57 3.85 20.00 9.76 22.78 18.64 4.55 14.81 19.61 21.43 20.00 29.02 19.67 26.77 20.00 14.29 17.95 25.00 16.22 57.63 59.32 63.64 60.49 50.98 71.43 55.38 57.51 60.66 58.27 60.00 35.71 51.28 57.01 59.46 19.59 22.03 31.82 24.69 29.41 7.14 24.62 13.47 19.67 14.96 20.00 50.00 30.77 17.99 24.32 30.43 38.60 27.27 35.44 27.45 21.43 26.15 32.46 17.74 28.85 53.85 7.14 37.50 34.46 18.75 52.40 35.09 31.82 34.18 54.90 42.86 52.31 56.54 64.52 58.50 38.46 71.43 50.00 51.08 56.25 17.16 26.32 40.91 30.38 17.65 35.71 21.54 10.99 17.74 12.65 7.69 21.43 12.50 14.46 25.00 52.39 61.02 52.17 58.54 47.06 64.29 50.77 52.88 41.67 50.20 73.08 26.67 56.10 55.05 44.64 30.30 23.73 17.39 21.95 31.37 28.57 30.77 31.41 40.00 33.47 15.38 46.67 26.83 28.75 34.82 17.31 15.25 30.43 19.51 21.57 7.14 18.46 15.71 18.33 16.33 11.54 26.67 17.07 16.21 20.54 48.46 44.34 47.44 47.37 45.45 46.84 41.18 46.15 42.19 50.26 49.15 50.00 52.00 16.67 40.54 33.02 28.07 18.18 25.32 37.25 30.77 35.94 33.51 35.59 34.00 36.00 41.67 37.84 33.33 32.08 19.53 24.56 36.36 27.85 21.57 23.08 21.88 16.23 15.25 16.00 12.00 41.67 21.62 18.21 23.58 129 Çizelge 5.2.27f. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) Evet Çekişmeli Hayır Kararsız Evet Huzurlu Hayır Kararsız Evet Başımdan aşkın Hayır Kararsız Evet Zorlayıcı Hayır Kararsız Evet Stres yaratıcı şeyler Hayır içeren Kararsız Evet Asap bozucu Hayır Kararsız Evet Çok şey talep eden Hayır Kararsız Evet Gereğinde fazla stresli Hayır Kararsız Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 26.62 26.79 26.09 26.58 27.45 53.33 33.33 25.65 23.33 25.10 24.00 27.27 25.00 26.01 28.44 55.32 51.79 43.48 49.37 50.98 40.00 48.48 59.69 60.00 59.76 48.00 54.55 50.00 56.04 53.21 18.06 21.43 30.43 24.05 21.57 6.67 18.18 14.66 16.67 15.14 28.00 18.18 25.00 17.96 18.35 29.66 25.86 18.18 23.75 19.61 7.14 16.92 35.42 34.43 35.18 24.00 33.33 27.03 30.37 27.52 50.11 55.17 54.55 55.00 54.90 78.57 60.00 48.44 42.62 47.04 56.00 16.67 43.24 51.23 46.79 20.23 18.97 27.27 21.25 25.49 14.29 23.08 16.15 22.95 17.79 20.00 50.00 29.73 18.40 25.69 42.46 39.66 22.73 35.00 33.33 60.00 39.39 47.62 40.00 45.78 52.00 18.18 41.67 44.27 37.04 39.68 36.21 40.91 37.50 49.02 33.33 45.45 39.15 40.00 39.36 40.00 27.27 36.11 40.25 37.96 17.87 24.14 36.36 27.50 17.65 6.67 15.15 13.23 20.00 14.86 8.00 54.55 22.22 15.48 25.00 45.64 55.17 26.09 46.91 35.29 20.00 31.82 49.74 43.55 48.22 60.00 27.27 50.00 49.23 35.14 38.99 27.59 34.78 29.63 45.10 53.33 46.97 40.84 40.32 40.71 28.00 45.45 33.33 38.15 41.44 12.62 23.42 15.37 17.24 39.13 23.46 19.61 26.67 21.21 9.42 16.13 11.07 12.00 27.27 16.67 64.71 66.67 69.57 67.44 50.98 42.86 49.23 68.75 63.33 67.46 80.77 38.46 66.67 66.57 59.09 23.53 19.05 17.39 18.60 31.37 50.00 35.38 23.44 23.33 23.41 11.54 23.08 15.38 22.89 25.45 11.76 14.29 13.04 13.95 17.65 7.14 15.38 7.81 13.33 9.13 7.69 38.46 17.95 10.54 15.45 45.62 66.10 54.55 62.96 47.06 28.57 43.08 40.31 40.00 40.24 61.54 18.18 48.65 47.71 39.25 37.56 16.95 22.73 18.52 31.37 57.14 36.92 47.64 40.00 45.82 19.23 36.36 24.32 37.31 38.32 16.82 16.95 22.73 18.52 21.57 14.29 20.00 12.04 20.00 13.94 19.23 45.45 27.03 14.98 22.43 56.06 58.33 13.64 46.34 45.10 64.29 49.23 63.16 56.45 61.51 61.54 33.33 52.63 59.33 46.36 28.38 21.67 45.45 28.05 35.29 28.57 33.85 26.32 29.03 26.98 23.08 41.67 28.95 26.61 33.64 15.56 20.00 40.91 25.61 19.61 7.14 16.92 10.53 14.52 11.51 15.38 25.00 18.42 14.07 20.00 47.49 52.46 31.82 46.99 41.18 50.00 43.08 50.26 44.26 48.81 61.54 16.67 47.37 50.15 39.45 33.79 22.95 36.36 26.51 33.33 28.57 32.31 38.74 34.43 37.70 19.23 41.67 26.32 33.43 34.86 18.72 24.59 31.82 26.51 25.49 21.43 24.62 10.99 21.31 13.49 19.23 41.67 26.32 16.41 25.69 130 Bölgedeki tarımsal yayım personelinin yaptıkları işte yükselme bir diğer deyişle terfi olanakları konusundaki düşünceleri aslında çalışmalarında motivasyonu sağlama ve ilerleme olanaklarını düşünerek hareket etme kabiliyetlerini ortaya koyma açısından önem taşımaktadır. İş yaşamında insanların yaptıkları işlerindeki başarıyı yakalama ve bununda ödüllendirilmesi motivasyonun ve performansın artması açısından önemlidir. Bölgedeki tarımsal yayım personelinin yaptıkları işteki terfi olanakları hakkındaki düşüncelerin daha çok olumsuz ifadelerle gösterildiği görülmektedir. Bu nedenle tarımsal yayım personelinin yaptıkları işte en iyisini yapsalar bile ileride terfi konusunda adaletli bir yapının olmadığı ve bu nedenle yaptıkları işte yükselme ve terfi olanaklarının sınırlı olduğunu belirtmişlerdir (Çizelge 5.2.28.). Bir diğer ele alınan husus ise yapılan işe karşılık elde edilen gelirdir. Gelir yapılan işte motivasyonu sağlayıcı en önemli unsurların başında gelmektedir. İyi bir gelir imkanına sahip olmayan personelin yaptıkları işte maksimum performansın elde edilmesini beklemek yanlış olur. Yapılan işe karşılık hakkedilen gelir tarımsal yayım çalışmaları açısından düşünüldüğünde bölgede tarımsal yayım çalışmalarının etkinliğini arttırmada önemli bir araç olacaktır. Bölgedeki tarımsal yayım personelinin aldıkları ücretler ile ilgili düşünceleri Çizelge 5.2.29.’da sunulmuştur. Çizelge incelendiğinde tarımsal yayım personelinin yeterli seviyede ücret aldıkları konusunda genel bir kanaat oluştuğu görülmektedir. Bölgedeki tarımsal yayım personelinin yarsından fazlası yapılan işe karşılık normal bir ücret aldıklarının ve bu ücretin normal bir yaşam standardını sağlama açısından yeterli olduğunu belirtmişlerdir. 131 Çizelge 5.2.28. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Terfi Olanakları Hakkındaki Düşünceleri (%) Aksaray Erkek Terfi Olanakları iyi Yeteneğe göre terfi Terfi olasılığı oldukça iyi Terfi olanakları sınırlı 8.93 4.55 7.69 Hayır Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 0.00 6.45 3.63 3.33 3.56 7.69 30.77 15.38 5.56 6.48 5.79 85.71 100.00 8.16 77.27 84.62 88.71 91.19 90.00 90.91 76.92 69.23 74.36 88.58 86.11 87.96 3.57 18.18 7.69 6.12 0.00 4.84 5.18 6.67 5.53 15.38 0.00 10.26 5.86 7.41 6.25 Evet 7.27 8.70 7.69 2.08 16.67 5.00 4.19 3.23 3.95 4.00 0.00 2.86 4.39 5.61 4.69 Hayır 87.27 73.91 83.33 89.58 83.33 88.33 88.48 88.71 88.54 72.00 90.00 77.14 87.15 85.05 86.62 5.45 17.39 8.97 8.33 0.00 6.67 7.33 8.06 7.51 24.00 10.00 20.00 8.46 9.35 8.69 4.00 Evet 9.09 8.70 8.97 6.38 8.33 6.78 3.80 8.93 5.00 0.00 2.86 5.14 7.92 5.83 Hayır 76.36 82.61 78.21 76.60 91.67 79.66 84.78 73.21 82.08 68.00 100.00 77.14 80.71 80.20 80.58 Kararsız 14.55 8.70 12.82 17.02 0.00 13.56 11.41 17.86 12.92 28.00 0.00 20.00 14.15 11.88 13.59 Evet 7.27 8.70 7.69 2.13 7.69 3.33 2.72 3.39 2.88 8.00 10.00 8.57 3.86 5.71 4.33 Hayır 83.64 78.26 82.05 80.85 92.31 83.33 90.76 83.05 88.89 76.00 90.00 80.00 86.82 83.81 86.06 9.09 13.04 10.26 17.02 0.00 13.33 6.52 13.56 8.23 16.00 0.00 11.43 9.32 10.48 9.62 75.93 60.87 71.43 76.92 80.00 77.61 81.77 70.49 79.05 53.85 81.82 62.16 77.78 70.91 76.04 22.73 18.66 Kararsız Evet Hayır 20.37 34.78 24.68 17.31 13.33 16.42 14.06 21.31 15.81 34.62 18.18 29.73 17.28 3.70 4.35 3.90 5.77 6.67 5.97 4.17 8.20 5.14 11.54 0.00 8.11 4.94 6.36 5.30 38.60 26.09 35.00 45.83 25.00 41.67 44.50 48.33 45.42 32.00 45.45 36.11 42.68 40.57 42.15 43.86 43.48 43.75 35.42 75.00 43.33 45.55 36.67 43.43 48.00 36.36 44.44 43.93 42.45 43.56 Kararsız 17.54 30.43 21.25 18.75 0.00 15.00 9.95 15.00 11.16 20.00 18.18 19.44 13.40 16.98 14.29 Evet 67.80 58.33 65.06 71.15 85.71 74.24 80.53 82.81 81.10 66.67 85.71 73.68 75.69 78.45 76.42 Hayır 27.12 25.00 26.51 23.08 7.14 19.70 12.63 12.50 12.60 16.67 7.14 13.16 17.23 13.79 16.33 5.08 16.67 8.43 5.77 7.14 6.06 6.84 4.69 6.30 16.67 7.14 13.16 7.08 7.76 7.26 Evet 68.97 43.48 61.73 53.19 92.31 61.67 75.53 60.00 71.77 55.56 63.64 57.89 69.38 60.75 67.21 Hayır 17.24 34.78 22.22 25.53 7.69 21.67 14.36 26.67 17.34 29.63 9.09 23.68 17.81 24.30 19.44 Kararsız 13.79 21.74 16.05 21.28 0.00 16.67 10.11 13.33 10.89 14.81 27.27 18.42 12.81 14.95 13.35 Evet 47.27 21.74 39.74 36.17 61.54 41.67 53.51 30.91 48.33 33.33 40.00 35.29 48.23 33.66 44.66 Hayır 23.64 65.22 35.90 42.55 38.46 41.67 31.89 49.09 35.83 45.83 30.00 41.18 33.12 49.50 37.14 Kararsız 29.09 13.04 24.36 21.28 0.00 16.67 14.59 20.00 15.83 20.83 30.00 23.53 18.65 16.83 18.20 Kararsız Kararsız Seyrek verilen terfiler Kadın Ortalama Erkek KOP Bölgesi 87.50 Evet Adil olmayan terfi politikası Niğde Konya Kararsız Geleceği olmayan iş Hayır Yükselme şansı yok Kadın Ortalama Erkek Evet Kararsız Düzenli terfiler Karaman 132 Çizelge 5.2.29. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Aldıkları Ücret Hakkındaki Düşünceleri (%) Aksaray Normal harcamalar için yeterli gelir Geliri iyi Adil Lüks sağlayıcı gelir Karaman Niğde Konya KOP Bölgesi Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Evet 64.41 52.38 61.25 72.00 50.00 67.19 70.26 80.00 72.69 59.26 66.67 61.90 68.58 69.57 68.83 Hayır 28.81 28.57 28.75 16.00 35.71 20.31 26.67 15.38 23.85 33.33 20.00 28.57 25.98 20.87 24.66 6.78 19.05 10.00 12.00 14.29 12.50 3.08 4.62 3.46 7.41 13.33 9.52 5.44 9.57 6.50 Evet 24.56 40.91 29.11 47.92 26.67 42.86 37.82 41.07 38.55 28.00 42.86 33.33 36.22 39.25 36.98 Hayır 57.89 31.82 50.63 25.00 60.00 33.33 49.22 33.93 45.78 64.00 21.43 48.72 48.30 35.51 45.12 Kararsız 17.54 27.27 20.25 27.08 13.33 23.81 12.95 25.00 15.66 8.00 35.71 17.95 15.48 25.23 17.91 Evet 25.86 34.78 28.40 43.75 25.00 40.00 27.69 34.48 29.25 28.00 53.33 37.50 29.75 36.11 31.34 Hayır 58.62 43.48 54.32 37.50 66.67 43.33 64.62 53.45 62.06 60.00 46.67 55.00 59.20 51.85 57.37 Kararsız Kararsız 15.52 21.74 17.28 18.75 8.33 16.67 7.69 12.07 8.70 12.00 0.00 7.50 11.04 12.04 11.29 Evet 3.57 0.00 2.56 4.26 16.67 6.78 5.13 1.69 4.33 4.00 0.00 2.78 4.64 2.88 4.22 Hayır 89.29 72.73 84.62 85.11 75.00 83.05 90.77 91.53 90.94 92.00 90.91 91.67 89.78 85.58 88.76 Kararsız 7.14 27.27 12.82 10.64 8.33 10.17 4.10 6.78 4.72 4.00 9.09 5.56 5.57 11.54 7.03 Evet Kıt kanaat geçin Hayır diren Kararsız 26.32 27.27 26.58 19.15 25.00 20.34 29.74 22.03 27.95 46.15 25.00 39.47 28.92 23.81 27.67 64.76 61.16 11.43 11.16 Garantisi olmayan Hak ettiğimizden az Kötü Yapılan iş için yetersiz 52.63 54.55 53.16 63.83 66.67 64.41 63.08 71.19 64.96 46.15 50.00 47.37 60.00 21.05 18.18 20.25 17.02 8.33 15.25 7.18 6.78 7.09 7.69 25.00 13.16 11.08 Evet 16.07 9.09 14.10 8.70 0.00 7.02 16.58 11.86 15.48 24.00 0.00 16.67 15.94 8.74 14.18 Hayır 67.86 72.73 69.23 82.61 90.91 84.21 78.24 83.05 79.37 68.00 100.00 77.78 76.25 83.50 78.01 Kararsız 16.07 18.18 16.67 8.70 9.09 8.77 5.18 5.08 5.16 8.00 0.00 5.56 7.81 7.77 7.80 Evet 57.14 31.82 50.00 23.40 75.00 33.90 56.48 49.18 54.72 52.00 18.18 41.67 51.40 45.28 49.88 Hayır 26.79 36.36 29.49 51.06 25.00 45.76 34.20 36.07 34.65 36.00 63.64 44.44 35.51 37.74 36.07 Kararsız 16.07 31.82 20.51 25.53 0.00 20.34 9.33 14.75 10.63 12.00 18.18 13.89 13.08 16.98 14.05 Evet 28.07 9.09 22.78 13.04 50.00 20.69 27.32 12.07 23.81 44.00 10.00 34.29 26.71 15.69 24.06 Hayır 57.89 68.18 60.76 73.91 41.67 67.24 65.98 79.31 69.05 40.00 70.00 48.57 63.66 71.57 65.57 Kararsız 14.04 22.73 16.46 13.04 8.33 12.07 6.70 8.62 7.14 16.00 20.00 17.14 9.63 12.75 10.38 Evet 58.18 33.33 51.32 20.83 76.92 32.79 52.85 46.55 51.39 44.00 20.00 37.14 48.29 45.10 47.52 Hayır 20.00 33.33 23.68 54.17 23.08 47.54 35.23 39.66 36.25 24.00 60.00 34.29 34.58 38.24 35.46 Kararsız 21.82 33.33 25.00 25.00 0.00 19.67 11.92 13.79 12.35 32.00 20.00 28.57 17.13 16.67 17.02 133 Araştırma bölgesinde tarımsal yayım personelinin yaptıkları iş ve çalışma koşullarını değerlendirmeleri yanında çalıştıkları mesai arkadaşlarını da değerlendirmeleri istenmiştir. Yapılan analiz sonucunda bölgede tarımsal yayım personelinin kendi çalışma arkadaşlarını yeterli bulma durumlarını gösteren pozitif düşünceler ve yeterli bulmadıklarını gösteren negatif düşüncelere karşı verdikleri cevaplar hemen hemen yarı yarıyadır. Yani bölgedeki tarımsal yayım personelleri kendi çalışma arkadaşlarından ne çok memnun nede çok şikayetçilerdir. Buda bölgede tarımsal yayım personeli arasında daha fazla iletişimin oluşması, birbirlerini daha fazla destekleyecekleri ve ortak yapabilecekleri çalışmaların oluşturulması bölgede tarımsal yayım faaliyetlerinin etkinliğini arttırmada önemli bir araç olabilir (Çizelge 5.2.30a ve Çizelge 5.2.30b). 134 Çizelge 5.2.30.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Birlikte Olduğu Kişiler Hakkındaki Düşünceleri (%) Aksaray Erkek İlham verici Yardımsever Sorumlu Hızlı Akıllı Faal (aktif) Sadık Zeki Karaman Kadın Ortalama Erkek Niğde Konya Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek KOP Bölgesi Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Evet 22.41 13.04 19.75 20.37 13.33 18.84 32.98 26.56 31.37 20.00 30.77 23.68 28.05 22.61 26.64 Hayır 60.34 52.17 58.02 57.41 73.33 60.87 55.50 64.06 57.65 72.00 61.54 68.42 57.93 62.61 59.14 Kararsız 17.24 34.78 22.22 22.22 13.33 20.29 11.52 9.38 10.98 8.00 7.69 7.89 14.02 14.78 14.22 Evet 52.46 19.05 43.90 48.08 41.18 46.38 70.83 68.25 70.20 57.69 71.43 62.50 62.84 55.65 60.99 Hayır 24.59 33.33 26.83 26.92 41.18 30.43 20.31 23.81 21.18 34.62 14.29 27.50 23.26 26.96 24.22 17.39 14.80 Kararsız 22.95 47.62 29.27 25.00 17.65 23.19 8.85 7.94 8.63 7.69 14.29 10.00 13.90 Evet 43.33 9.09 34.15 45.28 43.75 44.93 60.94 61.29 61.02 34.62 64.29 45.00 53.17 49.12 52.13 Hayır 33.33 40.91 35.37 30.19 50.00 34.78 26.56 20.97 25.20 42.31 21.43 35.00 29.61 28.95 29.44 Kararsız 23.33 50.00 30.49 24.53 6.25 20.29 12.50 17.74 13.78 23.08 14.29 20.00 17.22 21.93 18.43 Evet 28.07 9.09 22.78 30.77 20.00 28.36 44.21 38.98 42.97 42.31 53.85 46.15 39.08 32.11 37.33 Hayır 45.61 54.55 48.10 44.23 66.67 49.25 39.47 35.59 38.55 42.31 30.77 38.46 41.54 43.12 41.94 Kararsız 26.32 36.36 29.11 25.00 13.33 22.39 16.32 25.42 18.47 15.38 15.38 15.38 19.38 24.77 20.74 Evet 45.61 23.81 39.74 32.08 41.18 34.29 69.47 52.54 65.46 48.00 41.67 45.95 57.54 44.04 54.15 Hayır 24.56 28.57 25.64 33.96 23.53 31.43 20.00 18.64 19.68 32.00 41.67 35.14 24.00 23.85 23.96 Kararsız 29.82 47.62 34.62 33.96 35.29 34.29 10.53 28.81 14.86 20.00 16.67 18.92 18.46 32.11 21.89 Evet 39.66 13.64 32.50 32.69 25.00 30.88 50.26 41.38 48.19 40.00 50.00 43.24 44.79 34.26 42.17 Hayır 34.48 40.91 36.25 34.62 43.75 36.76 37.17 29.31 35.34 40.00 41.67 40.54 36.50 35.19 36.18 Kararsız 25.86 45.45 31.25 32.69 31.25 32.35 12.57 29.31 16.47 20.00 8.33 16.22 18.71 30.56 21.66 Evet 40.00 14.29 32.89 30.77 37.50 32.35 52.63 37.93 49.19 28.00 50.00 35.14 45.03 34.58 42.42 Hayır 34.55 38.10 35.53 34.62 56.25 39.71 32.63 36.21 33.47 44.00 41.67 43.24 34.16 40.19 35.66 Kararsız 25.45 47.62 31.58 34.62 6.25 27.94 14.74 25.86 17.34 28.00 8.33 21.62 20.81 25.23 21.91 Evet 42.11 18.18 35.44 38.89 37.50 38.57 64.55 45.76 60.08 42.31 53.85 46.15 54.60 40.00 50.92 Hayır 35.09 45.45 37.97 25.93 25.00 25.71 21.16 25.42 22.18 34.62 30.77 33.33 25.46 30.00 26.61 Kararsız 22.81 36.36 26.58 35.19 37.50 35.71 14.29 28.81 17.74 23.08 15.38 20.51 19.94 30.00 22.48 135 Çizelge 5.2.30b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Birlikte Olduğu Kişiler Hakkındaki Düşünceleri (%) Aksaray Erkek Çok konuşan Tembel Kadın Karaman Ortalama Erkek Kadın Niğde Konya Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek KOP Bölgesi Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Evet 34.48 33.33 34.18 26.42 53.33 32.35 36.32 45.90 38.65 32.00 71.43 46.15 34.05 47.75 37.53 Hayır 36.21 28.57 34.18 41.51 40.00 41.18 51.58 37.70 48.21 52.00 28.57 43.59 47.24 35.14 44.16 Kararsız 29.31 38.10 31.65 32.08 6.67 26.47 12.11 16.39 13.15 16.00 0.00 10.26 18.71 17.12 18.31 Evet 19.64 19.05 19.48 28.30 38.46 30.30 26.18 15.52 23.69 20.00 33.33 24.32 24.92 21.15 24.01 Hayır 50.00 28.57 44.16 41.51 30.77 39.39 62.30 62.07 62.25 56.00 58.33 56.76 56.31 50.96 55.01 27.88 20.98 Kararsız 30.36 52.38 36.36 30.19 30.77 30.30 11.52 22.41 14.06 24.00 8.33 18.92 18.77 Evet 25.00 19.05 23.38 21.15 46.67 26.87 27.23 24.56 26.61 24.00 33.33 27.03 25.62 27.62 26.11 Hayır 50.00 28.57 44.16 38.46 33.33 37.31 59.69 52.63 58.06 44.00 50.00 45.95 53.40 44.76 51.28 Kararsız 25.00 52.38 32.47 40.38 20.00 35.82 13.09 22.81 15.32 32.00 16.67 27.03 20.99 27.62 22.61 Evet 46.43 45.45 46.15 33.96 66.67 41.18 51.31 36.67 47.81 46.15 33.33 42.11 47.24 42.20 45.98 30.36 13.64 25.64 39.62 26.67 36.76 37.17 28.33 35.06 30.77 58.33 39.47 35.89 28.44 34.02 Kararsız 23.21 40.91 28.21 26.42 6.67 22.06 11.52 35.00 17.13 23.08 8.33 18.42 16.87 29.36 20.00 Evet 35.71 31.82 34.62 32.69 60.00 38.81 37.37 27.59 35.08 40.00 25.00 35.14 36.53 32.71 35.58 Hayır 30.36 18.18 26.92 34.62 26.67 32.84 45.79 43.10 45.16 36.00 66.67 45.95 40.56 38.32 40.00 Kararsız 33.93 50.00 38.46 32.69 13.33 28.36 16.84 29.31 19.76 24.00 8.33 18.92 22.91 28.97 24.42 Evet 34.55 43.48 37.18 43.40 50.00 44.93 31.41 32.26 31.62 28.00 41.67 32.43 33.64 38.05 34.78 Hayır 47.27 17.39 38.46 33.96 37.50 34.78 60.21 53.23 58.50 56.00 33.33 48.65 53.40 41.59 50.34 Kararsız 18.18 39.13 24.36 22.64 12.50 20.29 8.38 14.52 9.88 16.00 25.00 18.92 12.96 20.35 14.87 Evet 44.64 47.83 45.57 46.15 50.00 47.06 36.51 34.43 36.00 44.00 33.33 40.54 40.06 39.29 39.86 Hayır 35.71 17.39 30.38 32.69 31.25 32.35 52.91 50.82 52.40 40.00 58.33 45.95 45.65 41.96 44.70 Kararsız 19.64 34.78 24.05 21.15 18.75 20.59 10.58 14.75 11.60 16.00 8.33 13.51 14.29 18.75 15.44 Evet Kolay düşman Hayır olan Kararsız 38.60 42.86 39.74 33.33 56.25 38.57 25.65 34.43 27.78 25.00 38.46 29.73 29.14 39.64 31.81 42.11 23.81 37.18 44.44 37.50 42.86 63.35 50.82 60.32 50.00 53.85 51.35 55.52 44.14 52.63 19.30 33.33 23.08 22.22 6.25 18.57 10.99 14.75 11.90 25.00 7.69 18.92 15.34 16.22 15.56 Tatsız Dünyası sınırlı Hayır İnatçı Sıkıcı Yavaş 136 Araştırma bölgesinde tarımsal yayım personelinin kurum yöneticileri hakkındaki düşünceleri Çizelge 5.2.31a ve Çizelge 5.2.31b’de sunulmuştur. Çizelgeler incelendiğinde tarımsal yayım personelinin kendi yöneticileri hakkındaki düşünceleri çoğunlukla olumlu olup, yöneticilerini güncel, ölçülü, dikkatli davranan, zeki ve işi iyi bilir diyen personelin oranı yarıdan fazladır. Bölgedeki tarımsal yayım çalışmaları ile uğraşan İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinde yöneticilerin genel olarak iyi olduğu belirtilmiştir. Bu durum bölgede tarımsal yayım çalışmalarının etkinliğini arttıran önemli kriterlerden bir tanesidir. 137 Çizelge 5.2.31.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yöneticiler Hakkındaki Düşünceleri (%) Aksaray Görüşümü sorar İyi işi över Ölçülü, dikkatli davranan Nüfuzlu Güncel Memnun edilmesi zor Kaba Yeterince denetlemeyen Adam kayırıcı Karaman Niğde Konya KOP Bölgesi Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Evet 37.50 30.43 35.63 39.22 37.50 38.81 56.68 47.46 54.47 38.46 20.00 31.71 48.78 38.94 46.26 Hayır 42.19 43.48 42.53 45.10 43.75 44.78 33.16 44.07 35.77 50.00 66.67 56.10 38.11 46.90 40.36 Kararsız 20.31 26.09 21.84 15.69 18.75 16.42 10.16 8.47 9.76 11.54 13.33 12.20 13.11 14.16 13.38 Evet 56.67 47.83 54.22 54.17 53.33 53.97 58.79 56.90 58.33 52.00 21.43 41.03 57.14 50.00 55.29 Hayır 28.33 26.09 27.71 14.58 40.00 20.63 28.02 18.97 25.83 32.00 35.71 33.33 26.35 25.45 26.12 Kararsız 15.00 26.09 18.07 31.25 6.67 25.40 13.19 24.14 15.83 16.00 42.86 25.64 16.51 24.55 18.59 Evet 56.67 29.17 48.81 50.98 28.57 46.15 61.33 75.00 64.73 36.00 7.69 26.32 56.78 51.35 55.37 Hayır 23.33 29.17 25.00 27.45 50.00 32.31 27.07 13.33 23.65 40.00 46.15 42.11 27.44 25.23 26.87 Kararsız 20.00 41.67 26.19 21.57 21.43 21.54 11.60 11.67 11.62 24.00 46.15 31.58 15.77 23.42 17.76 Evet 31.03 13.64 26.25 29.79 21.43 27.87 45.56 49.12 46.41 25.00 8.33 19.44 38.83 33.33 37.44 Hayır 41.38 22.73 36.25 29.79 42.86 32.79 34.44 15.79 29.96 41.67 33.33 38.89 35.60 22.86 32.37 Kararsız 27.59 63.64 37.50 40.43 35.71 39.34 20.00 35.09 23.63 33.33 58.33 41.67 25.57 43.81 30.19 Evet 44.83 36.36 42.50 41.67 38.46 40.98 70.88 70.69 70.83 48.00 8.33 35.14 59.74 52.38 57.89 15.24 20.33 Hayır 25.86 22.73 25.00 25.00 23.08 24.59 18.13 6.90 15.42 36.00 33.33 35.14 22.04 Kararsız 29.31 40.91 32.50 33.33 38.46 34.43 10.99 22.41 13.75 16.00 58.33 29.73 18.21 32.38 21.77 Evet 32.20 36.36 33.33 22.00 35.71 25.00 32.26 25.00 30.49 48.00 66.67 55.00 31.88 34.23 32.48 Hayır 44.07 31.82 40.74 50.00 35.71 46.88 58.06 55.00 57.32 40.00 13.33 30.00 52.81 42.34 50.12 Kararsız 23.73 31.82 25.93 28.00 28.57 28.13 9.68 20.00 12.20 12.00 20.00 15.00 15.31 23.42 17.40 Evet 13.56 18.18 14.81 6.12 0.00 4.76 12.57 6.90 11.20 20.83 42.86 28.95 12.38 12.96 12.53 Hayır 69.49 36.36 60.49 69.39 78.57 71.43 83.61 84.48 83.82 62.50 14.29 44.74 77.14 64.81 74.00 Kararsız 16.95 45.45 24.69 24.49 21.43 23.81 3.83 8.62 4.98 16.67 42.86 26.32 10.48 22.22 13.48 Evet 8.47 13.04 9.76 16.67 14.29 16.13 15.30 13.79 14.94 33.33 16.67 27.78 15.61 14.02 15.20 Hayır 77.97 60.87 73.17 64.58 64.29 64.52 73.77 70.69 73.03 45.83 50.00 47.22 71.02 65.42 69.60 Kararsız 13.56 26.09 17.07 18.75 21.43 19.35 10.93 15.52 12.03 20.83 33.33 25.00 13.38 20.56 15.20 Evet 35.59 18.18 30.86 26.09 42.86 30.00 19.67 19.64 19.67 30.43 21.43 27.03 24.44 22.64 23.98 Hayır 45.76 36.36 43.21 41.30 35.71 40.00 72.13 58.93 69.04 47.83 21.43 37.84 60.77 46.23 57.07 Kararsız 18.64 45.45 25.93 32.61 21.43 30.00 8.20 21.43 11.30 21.74 57.14 35.14 14.79 31.13 18.94 138 Çizelge 5.2.31b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Yöneticiler Hakkındaki Düşünceleri (%) Aksaray İhtiyaç duyulduğunda bulunabilir Rahatsız edici İnatçı Kötü Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 55.00 59.49 60.42 71.43 62.90 68.33 74.58 69.87 54.17 30.77 45.95 64.63 65.09 64.75 18.64 15.00 17.72 18.75 14.29 17.74 17.78 8.47 15.48 16.67 30.77 21.62 18.01 13.21 16.79 20.34 30.00 22.78 20.83 14.29 19.35 13.89 16.95 14.64 29.17 38.46 32.43 17.36 21.70 18.47 Evet 47.54 36.36 44.58 62.26 73.33 64.71 71.20 75.44 72.20 33.33 7.69 24.32 62.42 58.88 61.54 Hayır 21.31 22.73 21.69 15.09 0.00 11.76 16.30 5.26 13.69 41.67 30.77 37.84 18.94 11.21 17.02 Kararsız 31.15 40.91 33.73 22.64 26.67 23.53 12.50 19.30 14.11 25.00 61.54 37.84 18.63 29.91 21.45 Evet 46.55 27.27 41.25 51.02 73.33 56.25 72.93 72.41 72.80 44.00 7.69 31.58 62.30 55.56 60.57 Hayır 25.86 22.73 25.00 20.41 0.00 15.63 13.81 6.90 12.13 32.00 15.38 26.32 18.53 10.19 16.39 Kararsız 27.59 50.00 33.75 28.57 26.67 28.13 13.26 20.69 15.06 24.00 76.92 42.11 19.17 34.26 23.04 Evet 65.57 68.18 66.27 66.67 73.33 68.18 80.66 79.66 80.42 56.00 30.77 47.37 73.58 70.64 72.83 Hayır 14.75 9.09 13.25 21.57 0.00 16.67 10.50 8.47 10.00 24.00 30.77 26.32 14.15 10.09 13.11 Kararsız 19.67 22.73 20.48 11.76 26.67 15.15 8.84 11.86 9.58 20.00 38.46 26.32 12.26 19.27 14.05 Evet 20.34 14.29 18.75 26.53 0.00 20.63 12.57 8.47 11.57 20.83 46.15 29.73 16.83 13.08 15.88 68.22 71.09 Hayır 59.32 47.62 56.25 59.18 78.57 63.49 81.97 83.05 82.23 54.17 23.08 43.24 72.06 Kararsız 20.34 38.10 25.00 14.29 21.43 15.87 5.46 8.47 6.20 25.00 30.77 27.03 11.11 18.69 13.03 Evet 20.34 23.81 21.25 18.75 7.14 16.13 18.58 13.56 17.36 29.17 30.77 29.73 19.75 16.82 19.00 Hayır 57.63 38.10 52.50 47.92 64.29 51.61 74.32 66.10 72.31 41.67 23.08 35.14 64.65 55.14 62.23 Kararsız 22.03 38.10 26.25 33.33 28.57 32.26 7.10 20.34 10.33 29.17 46.15 35.14 15.61 28.04 18.76 Evet 10.17 13.04 10.98 16.00 0.00 12.70 7.18 3.51 6.30 24.00 28.57 25.64 10.48 8.41 9.95 Hayır 64.41 52.17 60.98 70.00 92.31 74.60 85.64 85.96 85.71 40.00 35.71 38.46 75.56 72.90 74.88 Kararsız 25.42 34.78 28.05 14.00 7.69 12.70 7.18 10.53 7.98 36.00 35.71 35.90 13.97 18.69 15.17 Evet 23.73 18.18 22.22 27.08 21.43 25.81 26.26 18.97 24.47 36.00 33.33 35.14 26.69 20.75 25.18 47.46 27.27 41.98 56.25 57.14 56.45 60.34 53.45 58.65 44.00 25.00 37.84 55.95 45.28 53.24 28.81 54.55 35.80 16.67 21.43 17.74 13.41 27.59 16.88 20.00 41.67 27.03 17.36 33.96 21.58 Planlaması zayıf Hayır Kararsız Tembel KOP Bölgesi 61.02 Benden beklenenleri belli Hayır eder Kararsız Zeki Niğde Konya Erkek Evet İşi iyi bilir Karaman Evet 8.47 4.35 7.32 18.37 0.00 14.29 5.23 3.51 4.80 20.83 15.38 18.92 9.21 4.67 8.03 Hayır 69.49 69.57 69.51 67.35 71.43 68.25 85.47 84.21 85.15 58.33 23.08 45.95 77.30 71.96 75.91 Kararsız 22.03 26.09 23.17 14.29 28.57 17.46 9.30 12.28 10.04 20.83 61.54 35.14 13.49 23.36 16.06 139 5.2.4. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldığı Hizmet içi Eğitimler KOP Bölgesinde araştırma kitlesini oluşturan tarımsal yayım personelinin sürekli gelişen dünyanın sistemine ayak uydurması ve kendini sürekli güncel tutması bölgedeki tarımsal faaliyetlerin etkin yapılması ve yeniliklerin bölgeye aktarılması için önemlidir. Tarımsal yayım personelinin bu konuda sürekli bir öğrenme çabası içinde olması ve yeni bilgileri araştırması ve ulaşması gereklidir. Bu nedenle bölgedeki tarımsal yayım personeline son 2 yıl içinde kendini geliştirme çabasının olup olmadığı sorulmuş ve toplam tarımsal yayım personelinin %65,78’i böyle bir çabanın olmadığını belirtmiştir. Bölgedeki tarımsal yayım personelinin yarısından çoğu kendisini geliştirmek için uğraşmamaktadır. Bu durum bölge genelinde kadın ve erkek arasında birbirine benzerlik göstermekte olup, aradaki fark istatistiki olarak önemli değildir. Fakat illere göre genel durum incelendiğinde ise özellikle Niğde ve Aksaray illerinde tarımsal yayım personelinin kendini geliştirme çabası diğer illere göre daha fazla olup aradaki fark istatistiki olarak %95 güven sınırında önemlidir (Çizelge 5.2.32). Çizelge 5.2.32. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Kendini Geliştirme Durumları (%) İller Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Ki Kareiller: Ki Karecinsiyet Cinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 8,893 0,576 Öğrenim Çabası Toplam Hayır Evet 64.71 35.29 100.00 54.17 45.83 100.00 61.96 38.04 100.00 79.03 20.97 100.00 83.33 16.67 100.00 80.00 20.00 100.00 64.85 35.15 100.00 61.97 38.03 100.00 64.10 35.90 100.00 58.62 41.38 100.00 58.82 41.18 100.00 58.70 41.30 100.00 66.76 33.24 100.00 63.08 36.92 100.00 65.78 34.22 100.00 P:0,031 H0: Red (%95 Güven sınırında önemli) P:0,448 H0: Kabul 140 Son 2 yılda kendisini geliştirme çabası gösteren Tarımsal yayım personelinin yaptıkları çalışmalar Çizelge 5.2.33.’de gösterilmiştir. Çizelge incelendiğinde bu aktivitelerin başında hizmet içi eğitim programları (%69,55), Kurs (%10,73) ve Sertifika programları (%10,77) gelmektedir. Alınan eğitimini içeriğine bakıldığında ise bölgede tarımsal yayım personelinin su kullanımı ve sulama teknikleri konusunda öğrenim çabalarının yüksek olduğu görülmektedir. Bunu TUKAS, proje hazırlama, Organik tarım, budama teknikleri ve patates yetiştiriciliği konularının takip ettiği belirlenmiştir. Bölgenin en önemli sıkıntısı olan su konusunda tarımsal yayım personelinin yoğun öğrenim çabası bölgede etkin bir şekilde su kullanım teknikleri, etkin su kullanımı gibi konularda öğrenim ve tarımsal yayım gayretin olduğunun göstergesidir (Çizelge 5.2.34a ve Çizelge 5.2.34b) 141 Çizelge 5.2.33. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Eğitim ve Toplantı Türleri (%) Eğitim ve Toplantı Türü İller Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Cinsiyet Erkek Hizmet İçi Eğitim 67.57 Kadın Kurs Sertifika Sempozyum Çalıştay Kongre Konferans Fuar Seminer Panel Toplam 21.62 0.00 8.11 2.70 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 84.21 0.00 15.79 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 Ortalama 73.21 14.29 5.36 5.36 1.79 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 Erkek 62.50 18.75 18.75 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 Kadın 50.00 50.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 Ortalama 59.09 27.27 13.64 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 Erkek 72.65 5.98 11.97 0.85 2.56 2.56 0.85 0.85 0.85 0.85 100.00 Kadın 46.00 18.00 16.00 8.00 4.00 2.00 6.00 0.00 0.00 0.00 100.00 Ortalama 64.67 9.58 13.17 2.99 2.99 2.40 2.40 0.60 0.60 0.60 100.00 Erkek 88.46 0.00 3.85 0.00 7.69 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 Kadın 88.89 5.56 5.56 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 Ortalama 88.64 2.27 4.55 0.00 4.55 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 Erkek 72.96 9.18 9.18 2.04 3.06 1.53 0.51 0.51 0.51 0.51 100.00 Kadın 62.37 13.98 12.90 4.30 2.15 1.08 3.23 0.00 0.00 0.00 100.00 Ortalama 69.55 10.73 10.38 2.77 2.77 1.38 1.38 0.35 0.35 0.35 100.00 142 Çizelge 5.2.34.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Eğitim ve Toplantı Konuları (%) Konya Niğde Karaman Aksaray KOP Bölgesi Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Eğitim Konuları Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Su ve sulama teknikleri 8.57 10.53 9.26 28.57 0.00 20.00 10.91 6.25 9.49 8.70 0.00 5.13 11.54 5.62 9.59 TÜKAS 0.00 10.53 3.70 0.00 16.67 5.00 13.64 10.42 12.66 8.70 6.25 7.69 9.34 10.11 9.59 Proje hazırlama ve döngüsü 5.71 21.05 11.11 0.00 0.00 0.00 4.55 6.25 5.06 4.35 25.00 12.82 4.40 12.36 7.01 Organik tarım 2.86 0.00 1.85 0.00 16.67 5.00 3.64 8.33 5.06 4.35 6.25 5.13 3.30 6.74 4.43 Budama teknikleri 2.86 0.00 1.85 21.43 0.00 15.00 1.82 4.17 2.53 0.00 0.00 0.00 3.30 2.25 2.95 Patates yetiştiriciliği 2.86 10.53 5.56 0.00 0.00 0.00 0.91 0.00 0.63 13.04 6.25 10.26 2.75 3.37 2.95 Biçer döver kontrolü 8.57 0.00 5.56 0.00 0.00 0.00 1.82 2.08 1.90 4.35 0.00 2.56 3.30 1.12 2.58 Beden dili ve iletişim teknikleri 5.71 5.26 5.56 0.00 0.00 0.00 1.82 2.08 1.90 0.00 0.00 0.00 2.20 2.25 2.21 Bilgisayar 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3.64 2.08 3.16 0.00 6.25 2.56 2.20 2.25 2.21 Gübreleme 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.73 6.25 3.80 0.00 0.00 0.00 1.65 3.37 2.21 Sunu hazırlama teknikleri 8.57 0.00 5.56 0.00 0.00 0.00 0.91 0.00 0.63 8.70 0.00 5.13 3.30 0.00 2.21 Tar-Gel eğitim programı 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 4.55 2.08 3.80 0.00 0.00 0.00 2.75 1.12 2.21 Bağcılık 0.00 0.00 0.00 7.14 0.00 5.00 2.73 2.08 2.53 0.00 0.00 0.00 2.20 1.12 1.85 Bitki koruma 0.00 0.00 0.00 7.14 0.00 5.00 0.91 6.25 2.53 0.00 0.00 0.00 1.10 3.37 1.85 Tarım sayımı 0.00 0.00 0.00 14.29 0.00 10.00 1.82 0.00 1.27 0.00 6.25 2.56 2.20 1.12 1.85 143 Çizelge 5.2.34b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Eğitim ve Toplantı Konuları (%) Konya Eğitim Konuları Niğde Karaman KOP Bölgesi Aksaray Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Kadın Ortalama Bakliyat 2.86 0.00 1.85 0.00 0.00 0.00 1.82 2.08 1.90 0.00 0.00 0.00 1.65 1.12 1.48 Hayvan Besleme ve Bakımı 2.86 10.53 5.56 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 6.25 2.56 0.55 3.37 1.48 NETCAD eğitimi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.73 2.08 2.53 0.00 0.00 0.00 1.65 1.12 1.48 Süt ve besi yetiştiriciliği 2.86 0.00 1.85 0.00 33.33 10.00 0.91 0.00 0.63 Tarımsal bilgi sistemi tanıtımı 0.00 0.00 0.00 1.10 2.25 1.48 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.82 4.17 2.53 0.00 0.00 0.00 1.10 2.25 1.48 Anıza doğrudan ekim 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.73 0.00 1.90 0.00 0.00 0.00 1.65 0.00 1.11 Coğarfi bilgi sistemi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.82 0.00 1.27 0.00 6.25 2.56 1.10 1.12 1.11 Elma entegre mücadele 0.00 0.00 0.00 0.00 16.67 5.00 0.00 2.08 0.63 0.00 6.25 2.56 0.00 3.37 1.11 Hayvan Sağlığı 5.71 0.00 3.70 0.00 0.00 0.00 0.91 0.00 0.63 0.00 0.00 0.00 1.65 0.00 1.11 İş güvenliği uzmanlığı 0.00 0.00 0.00 7.14 0.00 5.00 0.00 2.08 0.63 0.00 6.25 2.56 0.55 2.25 1.11 Kara buğday 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.82 0.00 1.27 4.35 0.00 2.56 1.65 0.00 1.11 Kişisel gelişim 0.00 5.26 1.85 0.00 0.00 0.00 0.91 0.00 0.63 0.00 6.25 2.56 0.55 2.25 1.11 Koyunlarda senkronizasyon 2.86 0.00 1.85 0.00 0.00 0.00 0.91 2.08 1.27 0.00 0.00 0.00 1.10 1.12 1.11 Mera eğitimi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 13.04 0.00 7.69 1.65 0.00 1.11 Sertifikalı tohum yetiştiriciliği 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 6.25 1.90 0.00 0.00 0.00 0.00 3.37 1.11 Sürü yönetimi 5.71 0.00 3.70 0.00 16.67 5.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.10 1.12 1.11 Tarımsal Yayımcılık 5.71 0.00 3.70 0.00 0.00 0.00 0.91 0.00 0.63 0.00 0.00 0.00 1.65 0.00 1.11 25.71 26.32 25.93 14.29 0.00 10.00 26.36 20.83 24.68 30.43 12.50 23.08 25.82 19.10 23.62 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 Diğer Toplam 144 Erkek Tarımsal yayım personelinin son 2 yıl içinde katıldıkları programların faydalılık durumları 1-5 puan skalası ile (1 Çok Kötü,… 5 Çok iyi) değerlendirmeleri istenilmiş ve bölge ortalamasında alınan puan 3,58 olmuştur. Buda yapılan çalışmaların Tarımsal yayım personeli tarafından faydalılık durumlarının normal ve iyi arasında bir skor ile değerlendirildiği görülmektedir. Yapılan çalışmaların tarımsal yayım personeli üzerinde olumlu bir etki yarattığı söylenebilir. Çizelge 5.2.35. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Son 2 Yıl İçinde Kendine Geliştirme Amaçlı Katıldıkları Eğitim ve Toplantıların Faydalılık Durumları (%) İller Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Cinsiyeti Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Puan (1 Çok Kötü,…5:Çok İyi) 3.97 3.53 3.80 4.14 4.00 4.10 3.44 3.57 3.48 3.35 3.65 3.47 3.57 3.60 3.58 5.2.5. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgede Yürüttükleri Tarımsal Yayım Faaliyetleri ve Yürütme Şekilleri KOP Bölgesindeki tarımsal yayım personelinin aktif bir şekilde görev yapmasında bölgeyi tanıması ve bölgeye hakim olması önemlidir. Bu nedenle bölgedeki tarımsal yayım personelinin görev yapma süresi incelenmiş ve görüşülen tarımsal yayım personelinin kendi bölgedeki görev süresi 4,44 yıl olarak belirlenmiştir. Bu durum KOP Bölge illerine ve cinsiyetlere göre değişmekte ve aradaki farklılıklar ise istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Özellikle Aksaray ilindeki tarımsal yayım personelinin bölge görev süreleri diğer illerdekinden daha fazla olup bu bölgedeki 145 tarımsal yayım personelinin deneyiminin diğer illerdeki tarımsal yayım personelinin deneyimlerinden daha yüksek olduğu şeklinde yorumlanabilir. Aynı durum cinsiyetlere göre yapılan analiz sonucunda da görülmektedir. Bölgede Erkek tarımsal yayım personelinin deneyimi kadın tarımsal yayım personelinin deneyiminden daha fazla bulunmuştur (Çizelge 5.2.36). Çizelge 5.2.36. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgede Çalışma Süreleri (Yıl) İller Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Yıl Cinsiyet 6.24 5.61 6.07 4.73 4.33 4.64 4.14 3.22 3.90 4.48 3.38 4.08 4.66 3.85 4.44 Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama F Değeriiller 5.976 P:0,001 H0: Red (%99 Güven Sınırında) T Değericinsiyet 2,109 P:0,036 H0: Red (%95 Güven Sınırında) İyi bir tarımsal yayım çalışması bölgede yapılan tarımsal yayım faaliyetinin sıklığı ile de ilişkilidir. Bu nedenle tarımsal yayım personeline kendi bölgelerindeki çiftçiler ile görüşme sıklığı sorulmuş ve sonuçlar Çizelge 5.2.37.’de sunulmuştur. Çizelge incelendiğinde tarımsal yayım personelinin %87,14’ü çiftçiler ile haftada birden fazla görüşme yaptıklarını belirtmişlerdir. Bu durum tarımsal yayım personeli ile bölge çiftçisi arasında iletişimin kurulması açısından iyi bir gösterge niteliğindedir. 146 Çizelge 5.2.37. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgede Çiftçiler İle Görüşme Sıklığı (%) Görüşmüyorum Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Haftada birden fazla Haftada bir defa Ayda bir defa Ayda 1-2 defa 2-3 ayda bir defa Toplam Erkek 1.54 90.77 6.15 0.00 1.54 0.00 100.00 Kadın 0.00 87.50 8.33 4.17 0.00 0.00 100.00 Ortalama 1.12 89.89 6.74 1.12 1.12 0.00 100.00 Erkek 3.33 93.33 3.33 0.00 0.00 0.00 100.00 Kadın 0.00 94.44 5.56 0.00 0.00 0.00 100.00 Ortalama 2.56 93.59 3.85 0.00 0.00 0.00 100.00 Erkek 3.48 83.08 7.46 1.99 2.99 1.00 100.00 Kadın 1.45 86.96 5.80 0.00 2.90 2.90 100.00 Ortalama 2.96 84.07 7.04 1.48 2.96 1.48 100.00 Erkek 3.45 89.66 3.45 0.00 3.45 0.00 100.00 Kadın 0.00 87.50 6.25 6.25 0.00 0.00 100.00 Ortalama 2.22 88.89 4.44 2.22 2.22 0.00 100.00 Erkek 3.10 86.76 6.20 1.13 2.25 0.56 100.00 Kadın 0.79 88.19 6.30 1.57 1.57 1.57 100.00 Ortalama 2.49 87.14 6.22 1.24 2.07 0.83 100.00 147 Bölgede tarımsal yayım personelinin yapmış tarımsal yayım faaliyet konularının dağılımı Çizelge 5.2.38 /a, b, c, ve d’de gösterilmiştir. Bu konular ayrıca bölgede Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın tarımsal yayım faaliyetlerinin de bir göstergesi durumundadır. Çizelgeler incelendiğinde KOP bölgesinde tarımsal yayım personelinin yaptığı yayım faaliyetleri ile ilgili bildirdikleri konuların en başından Bitkisel üretim faaliyetleri gelmektedir. Özellikle bitkisel ürün yetiştiriciliği, bitki koruma, sulama teknikleri, gübre ve gübreleme teknikleri ile toprak hazırlığı, doğrudan ekim, ürün çeşit seçimi ve tarım makineleri ana konulardır. Hayvancılık ile ilgili yapılan tarımsal yayım çalışmalarının başında ise hayvan hastalıkları, yemleme ve bakım ile sürü yönetimi konuları öncelikli yapılan tarımsal yayım konularıdır. Bunun yanı sıra her iki üretim alanı ile ilgili genel konuların başında tarımsal destekler ve tarımsal yayım konuları ise en önemli konulardır. Çalışmada tarımsal yayım personelinin katıldıkları tarımsal yayım programlarının çiftçinin istekleri ile ne ölçüde uyuştuğu incelenmiş ve tarımsal yayım personeline bölgedeki çiftçilerin istedikleri tarımsal yayım konuları sorulmuştur. Elde edilen cevaplar Çizelge 5.2.39’da gösterilmiş olup, bölge çiftçisinin tarımsal yayım konularının başında yine bitkisel üretim alanındaki yayım konuları gelmektedir. Bitkisel üretimde talep edilen en önemli tarımsal yayım konuları bitki koruma, bitkisel ürün yetiştiriciliği, gübre ve gübreleme teknikleri ve ürün çeşit seçimidir. Hayvancılık alanında ise hayvan hastalıkları, sürü yönetimi ve damızlık hayvan seçimi önemli talep edilen tarımsal yayım konularıdır. Her iki alanı da ilgilendiren tarımsal yayım konularının başında ise tarımsal destekler gösterilmiştir. Bu konuların bölgedeki tarımsal yayım personelinin katıldığı tarımsal yayım faaliyetleri ile önem sıralaması için büyük oranda paralellik göstermektedir. Burada dikkat çeken en önemli konu tarımsal yayım personeli sulama teknikleri konusunda yayım faaliyetlerine katıldığını belirtirken çiftçi tarafından talep edilen konuların için sulama teknikleri konusundaki talepler daha alt sıralarda gösterilmektedir. Bu da çiftçilerin bu konuda taleplerinin az olmasına rağmen Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın bu konuyu daha önemli gördüğü ve bu konuda tarımsal yayım hizmetlerini yoğun olarak bölgede sunduğunu göstermektedir. Benzer durum bölgedeki tarımsal yayım personelinin bölge tarımının genel sorunları hakkındaki düşünceleri ile de ortaya çıkmaktadır. Tarımsal yayım personelinin bölge tarımındaki sorunların başında su yetersizliği ve sulama teknikleri gösterilmiştir. Bölgedeki tarımla ilgili sorunların başında gösterilen hususlar genellikle 148 bitkisel üretim ile ilgili konular olup bunun yanında tarımsal yapı (arazi büyüklüğü, arazi parçalanması, toplulaştırma vb.), ürün ve girdi fiyatları ve eğitim eksikliği konuları bölgedeki tarımın başlıca sorunları olarak gösterilmiştir(Çizelge 5.2.40 a, b ve c) 149 Çizelge 5.2.38.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Yayım Çalışmalarının Dağılımı (%) Aksaray Karaman KOP Bölgesi Niğde Konya Yayım Çalışması Adı Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Bitkisel Ürün Yetiştiriciliği Tarımsal Destekler Tarımsal Yayım Bitki Koruma Evet 27.94 29.17 28.26 37.10 33.33 36.25 37.62 38.03 37.73 44.83 64.71 52.17 36.29 39.23 37.07 Hayır 1.47 8.33 3.26 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 1.54 0.61 Toplam 29.41 37.50 31.52 37.10 33.33 36.25 37.62 38.03 37.73 44.83 64.71 52.17 36.57 40.77 37.68 Evet 30.88 12.50 26.09 46.77 38.89 45.00 35.64 26.76 33.33 48.28 47.06 47.83 37.67 28.46 35.23 3.08 1.02 Hayır 1.47 16.67 5.43 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 Toplam 32.35 29.17 31.52 46.77 38.89 45.00 35.64 26.76 33.33 48.28 47.06 47.83 37.95 31.54 36.25 Evet 30.88 37.50 32.61 37.10 50.00 40.00 34.65 26.76 32.60 44.83 23.53 36.96 35.18 31.54 34.22 Hayır 0.00 8.33 2.17 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.54 0.41 Toplam 30.88 45.83 34.78 37.10 50.00 40.00 34.65 26.76 32.60 44.83 23.53 36.96 35.18 33.08 34.62 Evet 22.06 12.50 19.57 27.42 33.33 28.75 33.66 33.80 33.70 31.03 41.18 34.78 30.19 30.77 30.35 Hayır 2.94 12.50 5.43 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 2.31 1.02 25.00 25.00 25.00 27.42 33.33 28.75 33.66 33.80 33.70 31.03 41.18 34.78 30.75 33.08 31.36 26.15 26.88 Toplam Sulama Teknikleri Gübre ve Gübreleme Teknikleri Toprak Hazırlığı Evet 11.76 12.50 11.96 37.10 38.89 37.50 28.22 29.58 28.57 34.48 17.65 28.26 27.15 Hayır 2.94 16.67 6.52 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.08 1.22 Toplam 14.71 29.17 18.48 37.10 38.89 37.50 28.22 29.58 28.57 34.48 17.65 28.26 27.70 29.23 28.11 Evet 17.65 16.67 17.39 22.58 38.89 26.25 29.21 29.58 29.30 31.03 29.41 30.43 26.04 28.46 26.68 Hayır 2.94 12.50 5.43 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 2.31 1.02 Toplam 20.59 29.17 22.83 22.58 38.89 26.25 29.21 29.58 29.30 31.03 29.41 30.43 26.59 30.77 27.70 Evet 20.59 16.67 19.57 25.81 22.22 25.00 24.75 28.17 25.64 37.93 41.18 39.13 25.21 26.92 25.66 Hayır 1.47 12.50 4.35 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 2.31 0.81 22.06 29.17 23.91 25.81 22.22 25.00 24.75 28.17 25.64 37.93 41.18 39.13 25.48 29.23 26.48 Toplam 150 Çizelge 5.2.38b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Yayım Çalışmalarının Dağılımı (%) Aksaray Karaman KOP Bölgesi Niğde Konya Yayım Çalışmasının Adı Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Doğrudan Ekim Ürün Çeşit Seçimi Tarım Makineleri Hayvan Hastalıkları Evet 23.53 45.83 29.35 25.81 22.22 25.00 20.79 18.31 20.15 31.03 23.53 28.26 22.99 24.62 23.42 Hayır 1.47 8.33 3.26 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 1.54 0.61 Toplam 25.00 54.17 32.61 25.81 22.22 25.00 20.79 18.31 20.15 31.03 23.53 28.26 23.27 26.15 24.03 Evet 14.71 25.00 17.39 12.90 22.22 15.00 25.74 22.54 24.91 34.48 29.41 32.61 22.16 23.85 22.61 Hayır 2.94 4.17 3.26 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 0.77 0.61 Toplam 17.65 29.17 20.65 12.90 22.22 15.00 25.74 22.54 24.91 34.48 29.41 32.61 22.71 24.62 23.22 Evet 22.06 12.50 19.57 24.19 44.44 28.75 21.78 16.90 20.51 20.69 23.53 21.74 22.16 20.77 21.79 Hayır 1.47 12.50 4.35 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 2.31 0.81 Toplam 23.53 25.00 23.91 24.19 44.44 28.75 21.78 16.90 20.51 20.69 23.53 21.74 22.44 23.08 22.61 Evet 26.47 25.00 26.09 20.97 11.11 18.75 24.26 18.31 22.71 10.34 0.00 6.52 22.99 16.15 21.18 Hayır 0.00 12.50 3.26 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.31 0.61 26.47 37.50 29.35 20.97 11.11 18.75 24.26 18.31 22.71 10.34 0.00 6.52 22.99 18.46 21.79 Evet 4.41 0.00 3.26 22.58 44.44 27.50 21.29 21.13 21.25 27.59 5.88 19.57 18.84 18.46 18.74 Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43 Toplam 7.35 20.83 10.87 22.58 44.44 27.50 21.29 21.13 21.25 27.59 5.88 19.57 19.39 22.31 20.16 Evet 19.12 25.00 20.65 22.58 11.11 20.00 20.30 14.08 18.68 6.90 5.88 6.52 19.39 14.62 18.13 Hayır 1.47 12.50 4.35 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 2.31 0.81 Toplam 20.59 37.50 25.00 22.58 11.11 20.00 20.30 14.08 18.68 6.90 5.88 6.52 19.67 16.92 18.94 Evet 11.76 25.00 15.22 27.42 33.33 28.75 18.32 12.68 16.85 10.34 0.00 6.52 18.01 16.15 17.52 1.47 12.50 4.35 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 2.31 0.81 13.24 37.50 19.57 27.42 33.33 28.75 18.32 12.68 16.85 10.34 0.00 6.52 18.28 18.46 18.33 Toplam Organik Tarım Yemleme ve Bakım Sürü Yönetimi Hayır Toplam 151 Çizelge 5.2.38c. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Yayım Çalışmalarının Dağılımı (%) Yayım Çalışmasının Adı Belirli Bir Konum Yok Besin Hijyeni Damızlık Hayvan Seçimi Beden Dili ve Konuşma Teknikleri KOP Bölgesi Niğde Konya Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam 10.29 8.33 9.78 24.19 16.67 22.50 13.37 9.86 12.45 24.14 17.65 21.74 15.51 11.54 14.46 Hayır 2.94 16.67 6.52 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.08 1.22 Toplam 13.24 25.00 16.30 24.19 16.67 22.50 13.37 9.86 12.45 24.14 17.65 21.74 16.07 14.62 15.68 Evet 10.29 4.17 8.70 16.13 22.22 17.50 12.38 19.72 14.29 3.45 11.76 6.52 11.91 16.15 13.03 Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43 Toplam 13.24 25.00 16.30 16.13 22.22 17.50 12.38 19.72 14.29 3.45 11.76 6.52 12.47 20.00 14.46 Evet 13.24 12.50 13.04 8.06 5.56 7.50 14.36 8.45 12.82 10.34 0.00 6.52 12.74 7.69 11.41 Hayır 1.47 20.83 6.52 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 3.85 1.22 Toplam 14.71 33.33 19.57 8.06 5.56 7.50 14.36 8.45 12.82 10.34 0.00 6.52 13.02 11.54 12.63 Evet 11.76 12.50 11.96 8.06 11.11 8.75 10.89 15.49 12.09 10.34 5.88 8.70 10.53 13.08 11.20 Hayır 2.94 16.67 6.52 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.08 1.22 14.71 29.17 18.48 8.06 11.11 8.75 10.89 15.49 12.09 10.34 5.88 8.70 11.08 16.15 12.42 Evet 8.82 0.00 6.52 16.13 16.67 16.25 9.90 15.49 11.36 3.45 5.88 4.35 10.25 11.54 10.59 Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43 11.76 20.83 14.13 16.13 16.67 16.25 9.90 15.49 11.36 3.45 5.88 4.35 10.80 15.38 12.02 Evet 4.41 4.17 4.35 9.68 16.67 11.25 10.40 8.45 9.89 13.79 17.65 15.22 9.42 10.00 9.57 Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43 Toplam 7.35 25.00 11.96 9.68 16.67 11.25 10.40 8.45 9.89 13.79 17.65 15.22 9.97 13.85 11.00 Toplam Bölgenin Genel Tarımsal Yapısı Karaman Evet Toplam Mevzuat Aksaray 152 Çizelge 5.2.38d. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Katıldıkları Yayım Çalışmalarının Dağılımı (%) Yayım Çalışmasının Adı Koruyucu Tarım Teknikleri Pazarlama Çevre Kırsal Sosyoloji Genetik Kaynakların Korunması Karaman KOP Bölgesi Niğde Konya Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Evet 2.94 0.00 2.17 9.68 11.11 10.00 8.91 8.45 8.79 10.34 11.76 10.87 8.03 7.69 7.94 Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43 Toplam 5.88 20.83 9.78 9.68 11.11 10.00 8.91 8.45 8.79 10.34 11.76 10.87 8.59 11.54 9.37 Evet 7.35 0.00 5.43 8.06 11.11 8.75 6.93 7.04 6.96 10.34 0.00 6.52 7.48 5.38 6.92 Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43 10.29 20.83 13.04 8.06 11.11 8.75 6.93 7.04 6.96 10.34 0.00 6.52 8.03 9.23 8.35 Evet 0.00 4.17 1.09 8.06 0.00 6.25 7.92 8.45 8.06 3.45 5.88 4.35 6.09 6.15 6.11 Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43 Toplam 2.94 25.00 8.70 8.06 0.00 6.25 7.92 8.45 8.06 3.45 5.88 4.35 6.65 10.00 7.54 Evet 1.47 0.00 1.09 9.68 5.56 8.75 4.95 7.04 5.49 6.90 11.76 8.70 5.26 6.15 5.50 Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43 Toplam 4.41 20.83 8.70 9.68 5.56 8.75 4.95 7.04 5.49 6.90 11.76 8.70 5.82 10.00 6.92 Evet 1.47 0.00 1.09 3.23 5.56 3.75 7.43 9.86 8.06 0.00 0.00 0.00 4.99 6.15 5.30 Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43 Toplam 4.41 20.83 8.70 3.23 5.56 3.75 7.43 9.86 8.06 0.00 0.00 0.00 5.54 10.00 6.72 Evet 1.47 0.00 1.09 4.84 0.00 3.75 3.96 5.63 4.40 3.45 0.00 2.17 3.60 3.08 3.46 Hayır 2.94 20.83 7.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 3.85 1.43 Toplam 4.41 20.83 8.70 4.84 0.00 3.75 3.96 5.63 4.40 3.45 0.00 2.17 4.16 6.92 4.89 Toplam Bilişim Teknolojileri Aksaray 153 Çizelge 5.2.39. Çiftçilerin Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinden İstedikleri Tarımsal Yayım Konuları Tarımsal Yayım Konuları Aksaray Erkek Karaman Kadın Erkek Kadın Erkek KOP Bölgesi Niğde Konya Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın 8.82 20.83 27.42 11.11 13.37 19.72 24.14 23.53 15,79 19,23 Tarımsal destekler 55.88 75.00 54.84 72.22 55.45 61.97 41.38 58.82 54,29 65,38 Bitki koruma 35.29 62.50 43.55 66.67 42.08 63.38 44.83 58.82 41,27 63,08 Bitkisel ürün yetiştiriciliği 39.71 50.00 40.32 27.78 43.56 57.75 48.28 52.94 42,66 51,54 Gübre ve gübreleme teknikleri 26.47 50.00 32.26 0.00 35.15 49.30 44.83 41.18 33,80 41,54 Ürün çeşit seçimi 26.47 29.17 24.19 11.11 37.62 33.80 34.48 35.29 32,96 30,00 Hayvan hastalıkları 38.24 29.17 30.65 22.22 35.15 22.54 13.79 23.53 33,24 23,85 Toprak hazırlığı 13.24 16.67 16.13 0.00 23.76 23.94 31.03 23.53 21,05 19,23 Sürü yönetimi 25.00 8.33 27.42 38.89 25.74 18.31 3.45 17.65 24,10 19,23 Sulama teknikleri 14.71 12.50 24.19 11.11 25.74 16.90 31.03 29.41 23,82 16,92 Damızlık hayvan seçimi 22.06 12.50 20.97 16.67 24.75 12.68 6.90 23.53 22,16 14,62 8.82 8.33 11.29 5.56 15.35 15.49 20.69 23.53 13,85 13,85 25.00 12.50 20.97 16.67 26.73 9.86 10.34 17.65 24,10 12,31 7.35 4.17 9.68 11.11 14.36 12.68 6.90 17.65 11,63 11,54 Belirli bir konum yok Doğrudan ekim Yemleme ve bakım Organik tarım 8.82 4.17 11.29 5.56 13.86 9.86 20.69 35.29 13,02 11,54 Tarımsal yayım 22.06 16.67 14.52 11.11 15.84 8.45 13.79 17.65 16,62 11,54 Pazarlama 14.71 4.17 11.29 0.00 10.40 12.68 10.34 23.53 11,36 10,77 Tarım makineleri Mevzuat 19.12 4.17 17.74 11.11 18.32 8.45 24.14 23.53 18,84 10,00 Bölgenin genel tarımsal yapısı 4.41 8.33 1.61 11.11 6.93 4.23 3.45 17.65 5,26 7,69 Besin hijyeni 5.88 12.50 6.45 5.56 7.92 4.23 3.45 17.65 6,93 7,69 Çevre 2.94 4.17 6.45 0.00 6.44 7.04 3.45 17.65 5,54 6,92 Koruyucu tarım teknikleri 7.35 4.17 6.45 0.00 7.43 5.63 3.45 17.65 6,93 6,15 Kırsal sosyoloji 4.41 4.17 4.84 0.00 6.93 7.04 3.45 5.88 5,82 5,38 Bilişim teknolojileri 2.94 8.33 8.06 0.00 6.44 2.82 3.45 17.65 5,82 5,38 Beden dili ve konuşma teknikleri 1.47 4.17 3.23 0.00 5.94 2.82 3.45 17.65 4,43 4,62 Genetik kaynakların korunması 1.47 4.17 6.45 0.00 5.94 1.41 3.45 17.65 4,99 3,85 Diğer 7.35 0.00 11.29 11.11 5.94 0.00 3.45 0.00 6,93 1,54 154 Çizelge 5.2.40a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Göre Bölge Tarımının Genel Sorunları (%) Sorun Adı Aksaray Erkek Su yetersizliği ve sulama teknikleri sorunu Toprakların parçalı olması/toplulaştırmanın olmaması Yeniliklere kapalılık Eğitimsizlik Pazarlama İklim koşulları ve yağış dengesizliği Alternatif ürünlerin kullanılmaması Girdilerin/Çıktıların yüksek olması Bilinçsiz üretim Plansız ve projesiz üretim Genç nüfusun göç etmesiyle çiftçi yaş ortalamasının yükselmesi Bilinçsiz gübreleme Finansman sıkıntısı ve desteklemelerin yetersizliği Çiftçi birliklerinin ve örgütlenmenin olmaması Toprak verimliliğinin düşük olması Bitki hastalıkları hakkındaki yetersizlikler Yanlış kişi ve ürüne verilen desteklemeler Teknolojinin kullanılamaması ve makineleşmenin olmaması Üreticileri ilgisizliği Ulaşım sorunları Araziye ait problemler (küçüklüğü, engebeli oluşu, toprak yapısı) Tohum kalitesinin düşük olması (sertifikalı tohumun kullanılmaması) Çiftçilerin yetersiz çalışması Alet ve ekipmanların yetersizliği ve yanlış kullanımı Ekim nöbeti sisteminin yerine getirilmemesi Danışmanların İl/ilçe tarımda evrak işleri dışında bir iş yapmamaları Karaman Kadın Erkek Niğde Konya Kadın Erkek Kadın Erkek KOP Bölgesi Kadın Erkek Kadın 50.00 50.00 37.10 66.67 31.19 38.03 41.38 70.59 36.57 48.46 17.65 4.17 20.97 16.67 32.18 32.39 31.03 23.53 27.42 23.85 14.71 22.06 7.35 5.88 2.94 8.82 7.35 0.00 25.00 25.00 4.17 12.50 8.33 4.17 4.17 4.17 9.68 3.23 9.68 0.00 3.23 30.65 6.45 1.61 0.00 0.00 11.11 5.56 16.67 0.00 5.56 33.33 14.85 14.85 8.42 0.99 4.46 14.36 3.96 3.47 15.49 15.49 9.86 8.45 5.63 14.08 4.23 1.41 13.79 10.34 13.79 6.90 20.69 10.34 6.90 0.00 29.41 5.88 11.76 11.76 17.65 0.00 17.65 0.00 13.85 13.85 8.86 2.22 5.26 15.79 5.26 2.22 16.92 13.85 9.23 9.23 9.23 8.46 6.15 6.15 2.94 0.00 4.84 11.11 14.36 8.45 3.45 0.00 9.70 6.15 4.41 5.88 5.88 0.00 0.00 2.94 0.00 12.50 0.00 8.33 12.50 0.00 4.84 4.84 3.23 0.00 0.00 4.84 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 11.11 5.45 7.92 2.97 2.48 0.99 4.46 7.04 1.41 5.63 1.41 1.41 2.82 13.79 6.90 0.00 0.00 6.90 3.45 5.88 0.00 0.00 5.88 0.00 0.00 5.82 6.93 3.32 1.39 1.11 4.16 4.62 3.08 3.08 3.08 3.08 3.08 0.00 0.00 0.00 0.00 2.48 2.82 3.45 5.88 1.66 2.31 1.47 0.00 0.00 0.00 1.61 1.61 0.00 5.56 2.48 0.00 2.82 2.82 6.90 3.45 5.88 0.00 2.49 0.55 2.31 2.31 1.47 4.17 3.23 0.00 3.96 1.41 0.00 0.00 3.05 1.54 1.47 0.00 3.23 0.00 0.50 2.82 0.00 0.00 1.11 1.54 0.00 0.00 0.00 8.33 0.00 0.00 1.61 1.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.50 2.97 0.50 0.00 1.41 0.00 3.45 0.00 3.45 0.00 5.88 11.76 0.83 1.94 0.55 1.54 1.54 1.54 1.47 0.00 0.00 0.00 1.49 1.41 0.00 0.00 1.11 0.77 155 Çizelge 5.2.40b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Göre Bölge Tarımının Genel Sorunları (%) Sorun Adı Toprak analizinin bilinmemesi Depolama sıkıntısı Çiftçilerin vergi vermekten kaçınmaları Hayvan hastalıkları Topraktaki kireç oranının çok yüksek olması Topraktaki tuzluluk oranının yüksek olması Çiftçilerin emeklerinin karşılığını ekonomik olarak alamaması GTHM'nin izlediği yanlış politikalar Doğal afetler Bitki besleme sıkıntıları Tarım reformunun yapılmaması Sahada uygulamalı eğitim yapacak danışmanın olmaması Tarım alanlarının sanayiye kaydırılması Bilinçsiz ilaçlama Kuru tarım Alt yapı yetersizliği İstihdam sorunu Bürokratik sıkıntılar Ürün havza ayarlaması Politik engeller Kalifiye eleman eksikliği Islah alanları problemi Tarım il müdürlüklerinin yetersizliği Toprak hazırlığının olmaması Mera alanlarının yetersizliği Kaliteli damızlık hayvanlarının olmaması Hayvan beslem hakkındaki yetersizlikler Fiyatların istikrarsız olması Kota sorunu Devletin inisiyatif yetersizliği Gereksiz ithal hayvan alımı Kaliteli sürü yönetimi yapacak kişilerin olmaması Aksaray Erkek Kadın 4.41 4.17 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 4.17 0.00 0.00 1.47 4.17 Karaman Erkek Kadın 1.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 Konya Erkek Kadın 0.99 0.00 1.49 1.41 0.50 0.00 0.99 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 Niğde Erkek Kadın 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 5.88 0.00 0.00 3.45 5.88 0.00 0.00 KOP Bölgesi Erkek Kadın 1.66 0.77 0.83 0.77 0.28 0.77 0.55 0.77 0.28 0.77 0.28 0.77 1.47 0.00 1.61 0.00 0.50 1.41 0.00 0.00 0.83 0.77 1.47 1.47 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 5.56 0.00 0.00 2.48 0.00 0.00 0.00 1.41 0.00 1.41 1.41 3.45 0.00 0.00 3.45 0.00 0.00 0.00 0.00 1.94 0.28 0.00 0.28 0.77 0.77 0.77 0.77 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.94 5.88 0.00 0.00 0.00 0.00 2.94 0.00 1.47 0.00 0.00 0.00 5.88 4.41 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.61 0.00 0.00 0.00 1.61 0.00 0.00 1.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.98 0.99 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.50 0.00 0.50 0.00 0.50 0.00 1.98 0.99 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.39 1.39 1.11 0.00 0.00 0.00 0.00 1.11 0.00 0.55 0.00 0.55 0.00 2.22 1.94 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 156 Çizelge 5.2.40c. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Göre Bölge Tarımının Genel Sorunları (%) Üretime yönelik teşvik faaliyetlerinin yapılmaması KOP idaresinin ilgisizliği Danışmanlara ihtiyaç duyulması Hijyen sorunu Kooperatiflerin yetki sorunları ve yetersizlikleri Hayvan ıslahına önem verilmemesi Fatura borçlarının ertelenmesi ve bunlara uygulanan faiz oranları Ticari firmaların çiftçilere adil fiyat sunmaması Hayvancılığın hızlı gelişmesi ile işletmelerde ortaya çıkan problemler Kredi olanaklarının sınırlı olması Tarla sahipleri ile yaşanan kontrat sıkıntısı Toprak ph değerinin yüksek olması Toprak yapısının tanınmaması Nadasa bırakmanın olmaması Modern çiftliklere ve hayvan barınaklarına geçilmemesi Su kanallarının eski olması ve kapalı sistem olmaması Tarımsal işletmelerin küçük olması Seracılık yapılması Patent sorunları Yem bitkileri üretiminin yetersizliği Bitki desenin mevcut koşullara göre seçilmemesi Paketleme sorunu Anız yakma problemi Tarım uğraşan nüfusun fazla olmasıyla kişi başına düşen arazinin azlığı Tar-Gel projesine ait sorunların giderilmemesi Tarım sorunları hakkında bilgim yok Tarımda herhangi bir sorun yok STK'ların verimli olmayışı Çiftçilerin bilgisi yetersizliği Tarım ürünleri işleme yerlerinin olmaması Aksaray Erkek Kadın 0.00 0.00 0.00 0.00 1.47 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 Karaman Erkek Kadın 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 Konya Erkek Kadın 0.00 0.00 0.00 0.00 1.49 0.00 0.00 0.00 1.98 0.00 0.50 0.00 Niğde Erkek Kadın 0.00 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 0.00 0.00 KOP Bölgesi Erkek Kadın 0.00 0.00 0.00 0.00 1.39 0.00 0.00 0.00 1.39 0.00 0.28 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.50 0.00 0.00 0.00 0.28 0.00 1.47 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.47 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.99 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.28 0.00 0.00 0.00 0.83 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.94 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 0.00 0.00 1.47 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.61 0.00 0.00 0.00 1.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.48 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.22 0.00 0.00 0.00 0.28 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.98 0.00 0.00 0.00 1.11 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.99 1.49 0.99 0.00 0.99 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.55 0.83 0.55 0.00 0.55 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 157 KOP Bölgesinde tarımsal yayım personelinin çiftçiler ile görüşme sıklığı ve geniş bir tarımsal yayım konularının olması nedeni ile tarımsal yayım personeline çiftçiler ile görüşme yerleri sorulmuş ve sonuçlar Çizelge 5.2.41’de gösterilmiştir. Çıkan sonuçlar tarımsal yayım çalışmalarında tarımsal yayım personeli ve çiftçi arasındaki ilişkinin oluşturulma şekli ile ilgili önemli bilgiler vermektedir. Çizelge incelendiğinde tarımsal yayım personelinin çiftçiye ulaşma şeklindeki yerlerin başında kurum gösterilmektedir (%69,45). Bu oranın yüksek olması bilgilendirme faaliyetlerinde çiftçilerin kurumu tanımaları ve kuruma gelmelerinin önemli olduğunu göstermektedir. Bunun yanı sıra tarımsal yayım personelinin çiftçi ile görüşme alanlarında köy kahvelerinde toplantılar gösterilmiştir (%44,60). Çizelge 5.2.41. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çiftçiler İle Görüşme Alanları (%)ı İl Adı Erkek 2.94 Köy kahvelerindeki toplantılarda 20.59 11.76 Kadın Toplam Erkek 4.17 3.26 0.00 16.67 19.57 50.00 8.33 10.87 75.81 58.33 55.43 51.61 12.50 13.04 29.03 Karaman Kadın Toplam Erkek Konya Kadın 0.00 0.00 2.48 61.11 52.50 35.15 61.11 72.50 40.10 77.78 57.50 78.22 50.00 33.75 31.68 Toplam Erkek 1.41 2.20 6.90 46.48 38.10 65.52 47.89 42.12 82.76 74.65 77.29 75.86 26.76 30.40 68.97 Kadın Toplam Erkek 0.00 4.35 2.49 58.82 63.04 37.40 70.59 78.26 44.32 64.71 71.74 68.98 41.18 58.70 30.75 Kadın Toplam 1.54 2.24 44.62 39.31 45.38 44.60 70.77 69.45 29.23 30.35 Aksaray Niğde KOP Bölgesi Görüşmüyorum Tarla ziyaretlerinde Çiftçiler Çiftçi isteği kuruma doğrultusunda geldiklerinde 54.41 13.24 Tarımsal yayım personelinin çiftçiye ulaşma şekilleri ve görüşme alanları ile ilgili sonuçlara rağmen tarımsal yayım personelinin çiftçi sorunlarının kendilerine ulaşma şekilleri konusundaki görüşlerinde çiftçi taleplerinin ön planda olması bölgede tarımsal yayım çalışmalarında çiftçi isteklerinin etkili olduğunu göstermektedir. Bunun yanı sıra tarımsal yayım personeli gözlemleri ve köy muhtarlarının sorunu iletmesi etkin bir yayım hizmetinde sorunlara sahip olan ve sorunlarını iletebilen, sorun iletmede köy muhtarları gibi önder kişileri kullanabilen bir çiftçi kitlesi ile birlikte sürekli sahayı kontrol eden ve sorunları gözlemleyen bir tarımsal yayım personelinin olması önem arz etmektedir (Çizelge 5.2.42.) 158 Çizelge 5.2.42. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Çiftçi Sorunlarının Ulaşma Şekli (%)ı Çiftçi Sorunlarının Ulaşma Şekli Aksaray Erkek Karaman Kadın Erkek Niğde Konya Kadın Erkek Kadın Erkek KOP Bölgesi Kadın Erkek Kadın Çiftçilerin kendileri tarafından 88.24 87.50 90.32 94.44 93.56 95.77 79.31 88.24 90.86 93.08 Kendi gözlemlerim sırasında 61.76 87.50 69.35 72.22 64.85 49.30 62.07 64.71 64.82 61.54 Köy muhtarları tarafından 38.24 29.17 25.81 33.33 42.57 59.15 44.83 64.71 39.06 50.77 Önder çiftçiler tarafından 23.53 33.33 33.87 11.11 36.63 29.58 34.48 29.41 33.52 27.69 Personel tarafından 23.53 12.50 25.81 11.11 24.75 32.39 17.24 23.53 24.10 24.62 Özel tarım danışmanları tarafından 23.53 29.17 12.90 11.11 19.31 26.76 13.79 11.76 18.56 23.08 Ziraat Odası Başkanlığı 26.47 25.00 16.13 5.56 23.27 28.17 24.14 11.76 22.71 22.31 Özel firmalar tarafından 25.00 25.00 9.68 5.56 16.34 23.94 10.34 5.88 16.34 19.23 Diğer STK kuruluşları tarafından 25.00 25.00 12.90 11.11 18.81 21.13 10.34 5.88 18.28 18.46 Diğer tarımsal kurum ve kuruluşlar tarafından 25.00 20.83 11.29 5.56 17.33 22.54 13.79 5.88 17.45 17.69 1.47 12.50 3.23 11.11 2.97 5.63 3.45 5.88 2.77 7.69 Diğer 159 KOP Bölgesindeki tarımsal yayım personelinin çiftçi sorunlarına yönelik davranış şekli ise Çizelge 5.2.43.’de sunulmuştur. Tarımsal yayım personelinin çiftçilerin sorunları karşısında sorunları özellikle konu uzmanına ilettikleri ya da kendileri çözdükleri belirtmişlerdir. Özellikle tarımsal yayım personelinin yaklaşık yarısı sorunları kendilerinin çözdükleri belirtmesi, tarımsal yayım personelinin yeterli tecrübe, bilgi ve özgüvenlerinin olduklarının bir göstergesidir. Bu durum kadınlarda daha az olup kadınlar daha çok sorunları kendi çözmek yerine ilgili konu uzmanı veya amirlerine ilettikleri görülmektedir (Çizelge 5.2.43.). 160 Çizelge 5.2.43. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çiftçi Sorunlarını Çözme Şekli (%) Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Konu ile ilgili uzman kişiye iletirim Araştırma kuruluşuna iletirim İlgili kurum ve kuruluşlara iletirim İlgili şube müdürüne iletirim Kendim çözerim Diğer Erkek 23.53 0.00 7.35 5.88 63.24 0.00 Kadın 29.17 0.00 8.33 12.50 45.83 8.33 Erkek 51.61 1.61 9.68 11.29 58.06 1.61 Kadın 77.78 5.56 5.56 16.67 55.56 0.00 Erkek 39.11 3.47 13.86 8.42 68.32 1.98 Kadın 56.34 4.23 12.68 7.04 45.07 1.41 Erkek 62.07 3.45 17.24 31.03 65.52 6.90 Kadın 70.59 5.88 17.65 29.41 52.94 5.88 Erkek 40.17 2.49 12.19 10.25 65.37 1.94 Kadın 56.15 3.85 11.54 12.31 47.69 3.08 161 Bölgedeki tarımsal yayım faaliyetin uygulanma şekilleri ilgili genel bilgiler Çizelge 5.2.44.’de sunulmuştur. Çizelge incelendiğinde bölgedeki tarımsal yayım faaliyetlerinin Toplantılar, Ev Ziyaretleri, Uygulamalı Eğitimler ve Tarla Günleri/Demonstrasyon gibi faaliyetler ile yürütüldüğü görülmektedir. Bölgede tarımsal yayım faaliyetlerin çoğunlukla uygulamalı olmaktan çok karşılıklı konuşarak bilgi aktarımı şeklinde yapıldığı bu faaliyetleri uygulamalı tarımsal yayım faaliyetlerinin izlediği görülmektedir. Çizelge 5.2.45 te bölgedeki tarımsal yayım personelinin bilgi kaynağı olarak kullandıkları iletişim noktaları gösterilmiştir. Çizelge incelendiğinde tarımsal yayım personelinin en önemli bilgi kaynağı GTHB’nin web sayfası olarak gösterilirken bunun dışında diğer internet taramaları ve basılı materyaller en önemli bilgi kaynakları olarak gösterilmiştir. Bölgede tarımsal yayım personelinin en önemli bilgi kaynaklarına ulaşımda internetin ilk sırada gösterilmesi tarımsal yayım faaliyetlerinin etkinliğinin arttırmada internetin ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Bu nedenle tarımsal yayım personelinin internete ulaşımdaki sıkıntıların giderilmesi bölge için etkin bir tarımsal yayım politikası açısından önemlidir. 162 Çizelge 5.2.44. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Tarımsal Yayım Çalışmalarında Kullandıkları Yayım Yöntemleri (%) Tarımsal Yayım Yöntemleri Aksaray Erkek Karaman Kadın Erkek Niğde Konya Kadın Erkek Kadın Erkek KOP Bölgesi Kadın Erkek Kadın Ortalama Toplantılar 76.47 91.67 90.32 100.00 87.62 90.14 86.21 100.00 85.87 93.85 87.98 Ev ziyareti 60.29 83.33 66.13 72.22 59.90 61.97 44.83 41.18 59.83 64.62 61.10 Uygulamalı eğitim 50.00 50.00 41.94 66.67 52.48 40.85 51.72 35.29 50.14 45.38 48.88 Tarla günleri/demonstrasyon 44.12 37.50 45.16 61.11 46.53 42.25 48.28 76.47 45.98 48.46 46.64 İnternet 29.41 25.00 9.68 22.22 30.20 30.99 20.69 5.88 25.76 25.38 25.66 Fuar 14.71 20.83 8.06 16.67 27.72 36.62 24.14 11.76 21.61 27.69 23.22 Radyo, TV ve benzeri yayınlar 11.76 20.83 9.68 5.56 16.34 19.72 10.34 11.76 13.85 16.92 14.66 Yarışmalar 8.82 20.83 6.45 22.22 11.39 16.90 6.90 11.76 9.70 17.69 11.81 Diğer 5.88 0.00 16.13 0.00 8.91 7.04 20.69 5.88 10.53 4.62 8.96 Çiftçilerle iletişimim yok 8.82 0.00 3.23 0.00 3.96 8.45 6.90 11.76 4.99 6.15 5.30 163 Çizelge 5.2.45. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bilgi Kaynakları (%) Bilgi Kaynakları Aksaray Erkek Karaman Kadın Erkek Niğde Konya Kadın Erkek Kadın Erkek KOP Bölgesi Kadın Erkek Kadın GTH Bakanlığı Web sayfası 79.41 91.67 80.65 94.44 77.72 80.28 72.41 76.47 78.12 83.85 İnternet taramaları 77.94 79.17 70.97 83.33 69.80 69.01 68.97 88.24 71.47 75.38 Yazılı materyal 76.47 79.17 88.71 66.67 80.20 73.24 79.31 58.82 80.89 71.54 GTHB İl/İlçe Tarım Müdürlükleri 32.35 37.50 41.94 55.56 35.15 42.25 20.69 41.18 34.63 43.08 Kurslar, seminerler vd. 23.53 33.33 33.87 38.89 36.14 30.99 41.38 29.41 33.80 32.31 Araştırma Enstitüleri/İstasyonları 30.88 16.67 19.35 22.22 39.11 33.80 24.14 41.18 32.96 30.00 Diğer Tarım Danışmanlığı Yapan Firmalar 20.59 12.50 19.35 16.67 21.29 23.94 20.69 17.65 20.78 20.00 Önder Çiftçiler 16.18 8.33 16.13 11.11 18.81 18.31 10.34 11.76 17.17 14.62 7.35 12.50 12.90 11.11 11.39 9.86 17.24 17.65 11.36 11.54 10.29 8.33 14.52 11.11 14.36 12.68 10.34 11.76 13.30 11.54 8.82 8.33 9.68 5.56 7.92 11.27 6.90 17.65 8.31 10.77 5.88 16.67 4.84 5.56 7.92 7.04 6.90 11.76 6.93 9.23 10.29 8.33 9.68 5.56 7.92 5.63 3.45 23.53 8.31 8.46 Üniversiteler 8.82 8.33 9.68 11.11 7.43 5.63 10.34 11.76 8.31 7.69 Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu 7.35 12.50 9.68 5.56 7.92 5.63 6.90 11.76 8.03 7.69 Diğer Resmi Kurum ve Kuruluşlar 4.41 0.00 1.61 0.00 1.49 0.00 10.34 0.00 2.77 0.00 Meslektaşlar Üretici örgütleri (Ziraat Odaları, Üretici Birlikleri vb.) Özel Firmalar (İlaç Bayileri, Tohum Bayileri vb.) KOP İdaresi Başkanlığı Kalkınma Ajansları 164 Bölgede iyi bir tarımsal yayım hizmeti sunumunda en önemli noktalardan biri de çiftçi yayımcı arasındaki diyalogdur. Bu nedenle tarımsal yayım hizmetlerinde tarımsal yayım personeli ile çiftçi arasında iyi bir iletişim kurulmuş olmalı ve iletişimin derecesine göre de tarımsal yayım hizmetlerinin etkinliği artmaktadır. Bölgedeki tarımsal yayım personelinin çiftçi ile diyaloğunun puanlandırılması istenmiş ve yapılan 10’luk puanlama sistemine göre bölge ortalamasında 7,76 puan bulunmuştur. Buda bölgede tarımsal yayım personeli ile çiftçi arasında iletişimin iyi derecede olduğunun bir göstergesidir. Bu puan illere göre istatistiki açıdan önemli derecede değişmez iken cinsiyetler açısından ise puan farkı yapılan T Testi sonucu %90 güven sınırında istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Özellikle erkek tarımsal yayım personelinin çiftçi ile olan ilişki puanı kadınlara göre biraz daha yüksektir (Çizelge 5.2.46). Çizelge 5.2.46. Tarımsal Yayım Personelinin Çiftçi İle İletişim Durumları (Puan) İl Adı Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi F Değeriiller T Değericinsiyet İletişim Puanı (1-10 puan) Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 0,325 P:0,807 1,882 P:0,061 7.85 6.96 7.61 7.54 8.33 7.72 7.93 7.48 7.81 8.17 7.29 7.85 7.86 7.48 7.76 H0: Kabul H0: Red (%90 Güven Sınırında) Çizelge 5.2.47.de çiftçilerin bölgede tarımsal yayım faaliyetleri konusunda en önemli merkez olan İl/İlçe GTHB Müdürlükleri ile iletişim durumları yine 10’luk puan sistemi ile tarımsal yayım personeli tarafından değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bölgedeki tarımsal yayım personeli çiftçilerin GTHB İl/İlçe teşkilatı ile çiftçi arasındaki 165 iletişime bölge ortalamasında 4,86 puan vermiştir. Bu puan bölgede tarımsal yayım faaliyetlerinde birincil sorumlu olan İL/İlçe GTHB teşkilatı ile çiftçi arasındaki iletişimin orta derecede olduğunu göstermektedir. Bu durum illere göre istatistiki açıdan %99 güven seviyesinde farklılık gösterirken, cinsiyetler arasında bu düşünce istatistiki açıdan önemli bir farklılık göstermemiştir. Özellikle Konya ilindeki tarımsal yayım personeli çiftçilerin GTHB İl/İlçe teşkilatı arasındaki iletişimi 3,57 puan gibi düşük bir puan ile puanlamışlardır. Bu durum diğer illerde ise daha farklı olup ortalama puan 6 civarında seyretmiştir. Çizelge 5.2.47. Çiftçilerin İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri İle İletişim Kurma Durumları (Puan) İl Adı Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi F Değeriiller T Değericinsiyet İletişim puanı (1-10 puan) Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 128,330 P:0,000 -0,889 P:0,374 6.55 5.86 6.38 6.65 6.78 6.68 3.50 3.76 3.57 5.90 7.00 6.30 4.81 5.01 4.86 H0: Red (%99 Güven Sınırında) H0: Kabul Etkin bir tarımsal yayım faaliyeti her şeyden önce iyi bir mesleki beceriklilik ve deneyim ile mümkündür. Bu nedenle bölgedeki tarımsal yayım personeline kendi mesleki yeterliliklerinin 10’luk puan sistemine göre puanlamaları istenmiş ve bölge ortalamasında tarımsal yayım personeli mesleki yeterlilik puanı 6,49 olarak hesaplanmıştır. Buradan tarımsal yayım personelinin mesleki yeterliliklerinin iyi 166 derecede oldukları belirtilmektedir. Bu durum illere ve cinsiyete göre istatistiki açıdan önemli olacak düzeyde değişmemiştir (Çizelge 5.2.48.). Çizelge 5.2.48. Tarımsal Yayım Personeli Olarak Mesleki Yeterlilik Düzeyi (Puan) Mesleki yeterlilikleri düzey puanı (1-10 puan) İl Adı F Değeriiller 1,319 P:0,267 6.58 5.45 6.32 6.75 7.39 6.90 6.54 6.10 6.43 6.25 6.76 6.44 6.56 6.28 6.49 H0: Kabul T Değericinsiyet 1,423 P:0,156 H0: Kabul Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Çizelge 5.2.49’da bölgede görüşülen tarımsal yayım personelinin mesai dağılımları gösterilmiştir. Çizelge incelendiğinde tarımsal yayım personelinin birincil işinin büro ve idari hizmetleri, ikincil işinin ise tarımsal yayım faaliyetleri olduğu belirlenmiştir. Bölgede maalesef tarımsal yayım personeli öncelikle büro ve idari hizmetlerde kullanılmaktadır. Asli görevi olan tarımsal yayım faaliyetlerinin ikinci sırada mesai dağılımında gösterilmesi tarımsal yayım faaliyetlerinin etkinliği açısından önemli bir sıkıntının var olduğunu göstermekte ve tarımsal yayım personeli asli işlerine gereği kadar yoğunlaşamamaktadır. Bunda özellikle tarımsal yayım personelinin çalıştığı bölgede tarımsal yayım faaliyetlerini etkin olarak yürütebilmek için gerekli altyapının eksikliği de önemli bir faktördür. Gerek lojistik gerekse teknik eleman konusundaki sıkıntılar bölgede asli amacı tarımsal yayım olan personelinin diğer faaliyetlerde de kullanılmasını zorunlu hale getirmektedir. 167 Çizelge 5.2.49. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Mesai Dağılımı(%) İl Adı Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Büro ve idari işler Erkek 40.06 Çiftçi eğitimi/yayım çalışmaları (işletme, ahır/ağıl ziyaretleri vb.) 38.89 Kadın 27.27 47.95 12.50 10.23 2.05 Ortalama 36.71 41.26 8.62 8.75 4.65 Erkek 37.81 40.41 8.05 7.26 6.47 Kadın 44.61 44.17 5.00 5.00 1.22 Ortalama 39.42 41.30 7.33 6.72 5.22 Erkek 54.67 29.06 5.75 5.81 4.72 Kadın 52.28 26.13 7.88 8.10 5.60 Ortalama 54.10 28.36 6.26 6.36 4.93 Erkek 45.81 29.54 9.85 8.31 6.50 Kadın 41.25 29.38 8.88 11.56 8.94 Ortalama 44.07 29.48 9.48 9.55 7.43 Erkek 48.38 32.87 6.74 6.70 5.32 Kadın 44.83 33.52 8.45 8.50 4.71 Ortalama 47.47 33.04 7.18 7.16 5.16 168 Kendi eğitimim Araştırma 7.24 8.23 Destek hizmetler (proje yürütme, araştırmacı olarak görev alma) 5.58 Bölgede tarımsal yayım faaliyetlerinin yürütülmesi kadar planlanması da önemlidir. İyi hazırlanmış ve planlanmış bir tarımsal yayım programı bölgedeki tarımsal üretimden pazarlamaya kadar her süreçte çiftçinin ihtiyaç duyacağı her bilgiye ulaşmasını sağlayacak ve buda tarımsal üretimde büyüme ve buna bağlı olarak ta kırsal alanda ekonomik kalkınma faaliyetlerine katkı sağlayacaktır. İşbirliği ve iletişimi ön plana çıkaran insan odaklı sürdürülebilir bir tarımsal üretimin sağlanmasında iyi hazırlanmış bir tarımsal yayım faaliyeti önemlidir. Tarımsal yayım sadece tarımsal bilgi sağlama değil aynı zamanda işbirliği, iletişim ve ar-ge ile çiftçi arasında ilişki kurma ve kuvvetlendirme çalışmalarını da kapsamaktadır. Bu nedenle tarımsal yayım personeline tarımsal yayım programlarını nasıl hazırladıkları sorulmuş ve sonuçlar çizelge 5.2.50’desunulmuştur. Çizelge incelendiğinde tarımsal yayım personelinin tarımsal yayım programını hazırlarken kurum yöneticileri, ilgili Bakanlık talimatları ve kendi düşüncelerini harmanlamaya dikkat ettikleri görülmüştür. Buradaki en önemli eksiklik programların yukarıdan aşağıya bir hiyerarşi ile oluşturulması, çiftçi taleplerinin dikkate alındığı fakat bunun yeterli düzeyde olmadığı görülmektedir. İyi bir tarımsal yayım programı yukarıdan aşağıya oluşturulan bir hiyerarşi ile değil, daha çok çiftçi taleplerini gözeten ve ön planda tutan bir programla oluşturulması gereklidir. Her ne kadar iyi bir tarımsal yayım programı oluşturulmaya çalışılsa da bölgede öngörülmeyen sıkıntılar veya eksiklikler tarımsal yayım hizmetlerini etkinliğini azaltabilmektedir. Çizelge 5.2.51.’de bölgedeki tarımsal yayım personeline göre tarımsal yayım hizmetlerini olumsuz etkileyen unsurlar ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çizelge incelendiğinde bölgedeki tarımsal yayım hizmetlerini olumsuz etkileyen unsurların başında %77,39 ile üretici ilgisizliği gösterilmiştir. Aslında bu durum bir önceki çizelge olan 5.2.47’de de kendini göstermektedir. Görüşülen tarımsal yayım personeli çiftçinin GTHB İl/ilçe teşkilatı ile iletişimini orta düzeyde göstermesi ile üretici ilgisizliğinin çizelge 5.2.51’de ilk sırada gösterilmesi arasında önemli bir ilişki bulunmaktadır. Öncelikle etkin bir tarımsal yayım hizmeti için GTHB İl/İlçe teşkilatı ile çiftçi arasındaki iletişim bürokratik işlemler dışına çıkmalı ve GTHB İ/İlçe teşkilatı bürokratik işlemler dışındaki tüm tarımsal faaliyetler için daha fazla danışılınan ve daha fazla iletişim kurulan bir yer haline gelmelidir. Buda iyi bir tarımsal yayım çalışması ve programı ile mümkündür. Tarımsal yayım faaliyetlerini kısıtlayan diğer faktörler ise daha çok lojistik ve finansman eksikliğidir. Bu sıkıntılar ancak bölgede tarımsal yayım hizmetlerini çiftçiye 169 ulaştırmada yeterli kaynağın oluşturulamadığını göstermektedir. Aslında buradaki en önemli faktör bölgede tarımsal yayım çalışmalarının ana kuruluş olan GTHB İl/İlçe teşkilatı dışında diğer kuruluşlarda da yapılması ve bunun yapılırken kuruluşlar arası koordinasyon ve iletişim sıkıntısının bir türlü aşılamamasıdır. Bu nedenle tarımsal yayım çalışmalarında kaynaklar yeterince etkin kullanılamamaktadır. 170 Çizelge 5.2.50. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline göre Bölgede Tarımsal Yayım Programlarının Hazırlanış Şekli (%) Yayım Programı Hazırlanış Şekli Aksaray Erkek Karaman Kadın Erkek Kadın Niğde Konya Erkek Kadın Erkek KOP Bölgesi Kadın Erkek Kadın Ortalama Kurum Yöneticileri 75.00 0.00 44.07 72.22 58.16 55.00 75.00 76.47 57.50 63.16 58.86 İlgili Bakanlığın talimatları ile 78.57 83.33 50.85 77.78 52.21 42.50 51.72 58.82 53.36 56.79 54.23 Kendim 65.12 100.00 50.00 88.89 48.75 44.19 42.86 50.00 50.87 62.64 53.68 100.00 100.00 22.41 17.65 20.00 25.00 24.14 29.41 23.66 26.39 24.32 0.00 0.00 25.86 66.67 22.22 16.67 24.14 0.00 23.15 25.00 23.61 25.00 0.00 5.17 5.88 3.17 5.56 10.34 0.00 5.07 4.23 4.86 Kurumdaki teknik elemanlar ile beraber Çiftçi talepleri ile Bölgede tarım ile ilgili diğer kurum ve kuruluşların önerileri ile 171 Çizelge 5.2.51. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personeline Göre Bölgede Tarımsal Yayım Hizmetini Engelleyen Unsurlar (%) Kısıtlar Aksaray Erkek Karaman Kadın Erkek Kadın Erkek KOP Bölgesi Niğde Konya Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Ortalama Üreticinin ilgisizliği 75.00 87.50 87.10 88.89 74.26 70.42 86.21 76.47 77.56 76.92 77.39 Teknik, ulaşım ve ekipman altyapısının yetersizliği 66.18 54.17 61.29 88.89 66.34 67.61 62.07 58.82 65.10 66.92 65.58 Finansman sıkıntısı 55.88 41.67 43.55 55.56 57.92 36.62 55.17 17.65 54.85 37.69 50.31 Eğitim ve yayım materyal eksikliği 48.53 50.00 32.26 33.33 43.56 40.85 41.38 35.29 42.38 40.77 41.96 45.59 50.00 30.65 27.78 38.61 30.99 44.83 41.18 39.06 35.38 38.09 36.76 25.00 33.87 0.00 23.76 36.62 65.52 58.82 31.30 32.31 31.57 36.76 37.50 25.81 5.56 25.25 30.99 41.38 11.76 28.81 26.15 28.11 23.53 29.17 22.58 5.56 25.74 16.90 37.93 17.65 25.76 17.69 23.63 23.53 25.00 22.58 0.00 19.80 23.94 31.03 5.88 21.88 18.46 20.98 22.06 25.00 17.74 0.00 19.80 28.17 31.03 11.76 20.78 21.54 20.98 1.47 4.17 1.61 5.56 2.48 2.82 3.45 0.00 2.22 3.08 2.44 Tarım paydaşları arasındaki koordinasyon sıkıntısı Kaliteli tarımsal eğitim ve yayım elemanının olmaması Yeterli tarımsal eğitim ve yayım elemanın olmaması Politik engeller ve sıkıntılar Eğitim ve yayım elemanının isteksizliği Eğitim ve yayım elemanının istediği bilgiye ulaşamaması Diğer 172 Tarımsal yayım çalışmalarında göz önünde bulundurulması gerekli bir diğer konu ise toplumsal cinsiyet faktörüdür. Bazen her ne kadar iyi hazırlanmış bir tarımsal yayım plan ve programınız olsa bile tarımsal üretimde istediğiniz sonuçlara ulaşılamayabilir. Ulaştırılması gereken hedef kitlenin seçimindeki yanlışlıklar, kadınların tarımsal yayım çalışmalarına dahil edilmemesi, sosyal doku bilinmeden yapılan hatalar tarımsal yayım hizmetlerinde istenilen başarının elde edilememesinde etkili faktörlerdir. İşte bu noktalardan biri de toplumsal cinsiyet faktörüdür. Bölgedeki tarımsal yayım personeline yaptıkları tarımsal yayım çalışmalarında toplumsal cinsiyet faktörünü göz önüne alıp almadıkları sorulmuş ve sonuç olarak bölge ortalamasında tarımsal yayım personelinin %69,59’u toplumsal cinsiyet faktörünü göz önüne alarak tarımsal yayım faaliyetlerini sürdürdükleri belirlenmiştir. Bu durum illere ve cinsiyetlere göre değişirken toplumsal cinsiyet dengesini en fazla dikkate alan illerin başında Niğde ve Konya illeri gelirken, özellikle kadınlar erkeklere göre bu konuda daha hassas davranmaktadırlar (Çizelge 5.2.52.). Çizelge 5.2.52. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Tarımsal Yayım Hizmetlerinde Toplumsal Cinsiyet Dengesine Dikkat Etme Durumları (%)ı Genellikle ediyorum Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Bazen ediyorum Dikkat etmiyorum Toplam Erkek 65.63 7.81 26.56 100.00 Kadın 78.26 4.35 17.39 100.00 Ortalama 68.97 6.90 24.14 100.00 Erkek 55.36 25.00 19.64 100.00 Kadın 88.24 5.88 5.88 100.00 Ortalama 63.01 20.55 16.44 100.00 Erkek 70.41 15.38 14.20 100.00 Kadın 74.58 10.17 15.25 100.00 Ortalama 71.49 14.04 14.47 100.00 Erkek 71.43 0.00 28.57 100.00 Kadın 77.78 0.00 22.22 100.00 Ortalama 73.91 0.00 26.09 100.00 Erkek 66.67 14.85 18.48 100.00 Kadın 77.78 7.41 14.81 100.00 Ortalama 69.59 12.90 17.52 100.00 Ki Kareiller: 13,606 P:0,034 H0: Red (%95 Güven sınırında önemli) Ki Karecinsiyet 5,445 P:0,066 H0: Red (%90 Güven sınırında önemli) 173 KOP Bölgesinde tarımsal üretimde yaşanan en önemli sıkıntıların başında su gelmektedir. Bu nedenle bölgedeki tarım ile ilgili tüm kurum ve kuruluşların üzerinde hassasiyetle durdukları ve suyun etkin kullanımı ile ilgili çalışmalarını yoğunlaştırdıkları bilinmektedir. Özellikle Türkiye’deki tek Kuraklık Test Merkezi olarak bilinen GTHB, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’ne (TAGEM) bağlı, Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (BDUTAEM) ile Toprak, Su ve Çölleşme İle Mücadele Araştırma İstasyonu, Konya ilinde bulunmakta olup bu kuruluşlar GTHB İl/İlçe teşkilatları başta olmak üzere bitkilerde su kullanım etkinliği konusunda önemli çalışmalar yapmaktadırlar. Bu nedenle bölgenin tarımsal yayım çalışmalarında sulama, kuraklığa dayanıklı bitki türleri ve çeşitleri ile iklim değişikliğine uyum gibi konular başta gelen konulardandır. Bölgede çalışan tarımsal yayım personelinin özellikle sulama konusunda bitki su ihtiyacını dikkate alan programlar yapması ve uygulaması beklenen konular içindedir. Bölgedeki tarımsal yayım personeline bitki su ihtiyacına göre sulama programları yapıp yapmadıkları sorulmuş ve tarımsal yayım personelinin %85,96’sının bu konuda program yapmadıklarını belirtmişlerdir. Bu oran illere ve cinsiyetlere göre istatistiki olarak önemli ölçüde değişirken, bitki su ihtiyacına göre sulama programı yapan illerin başında Konya ve Niğde illeri gelmekte ve bu tür programları daha çok erkekler yapmaktadırlar (Çizelge 5.2.53.). Bu tür programlar az oranda yapılmasının yanı sıra bunu yapan tarımsal yayım personelinin bu programları tarımsal yayım çalışmalarında kullanım oranının da düşük olması bu konuda bölgede yeterli bir çalışmanın yapılmadığını göstermektedir (Çizelge 5.2.54.). 174 Çizelge 5.2.53. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bitki Su İhtiyacına Göre Sulama Programı Yapma Durumları (%) İller Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Ki Kareiller: Ki Karecinsiyet Cinsiyet Evet Hayır Toplam Erkek 6.25 93.75 100.00 Kadın 0.00 100.00 100.00 Ortalama 4.60 95.40 100.00 Erkek 10.91 89.09 100.00 Kadın 12.50 87.50 100.00 Ortalama 11.27 88.73 100.00 Erkek 20.94 79.06 100.00 Kadın 9.38 90.63 100.00 Ortalama 18.04 81.96 100.00 Erkek 22.22 77.78 100.00 Kadın 0.00 100.00 100.00 Ortalama 13.95 86.05 100.00 Erkek 16.62 83.38 100.00 Kadın 6.72 93.28 100.00 Ortalama 14.04 85.96 100.00 10,198 P:0,017 H0: Red (%95 Güven sınırında önemli) 7,136 P:0,008 H0: Red (%99 Güven sınırında önemli) Çizelge 5.2.54. Bitki Su İhtiyacına Göre Sulama Programı Yapan Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bunu Tarımsal Yayımda Kullanma Durumları (%) İller Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Cinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Evet 50.00 0.00 37.50 0.00 33.33 10.00 27.12 20.00 25.68 60.00 0.00 50.00 28.57 19.05 26.53 175 Hayır 50.00 100.00 62.50 100.00 66.67 90.00 72.88 80.00 74.32 40.00 100.00 50.00 71.43 80.95 73.47 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Bölgede son yıllarda gelişen en önemli çalışmalardan bir tanesi de koruyucu tarım sistemleridir. Bunun içinde özellikle dikey, azaltılmış, şeritvari ya da sıfır toprak işleme yöntemlerinin kullanılarak doğrudan ekim sistemlerinin yaygınlaştırılması, sırta ekim çalışmaları, toprak korumaya yönelik münavebe sistemleri, malçlama gibi sistemler koruyucu tarım sistemlerinden bazılarıdır. Bölgedeki tarımsal yayım personelinin %20,50’s bu sistemlerden haberdar olup bu oran illere göre istatistiki açıdan önemli ölçüde değişmektedir. Özellikle Niğde ve Konya illerinde bu tür sistemleri bilen tarımsal yayım personeli sayısı daha fazladır. Buradan bölgede bu tür sistemlerin yaygınlaştırılması açısından tarımsal yayım personelinin daha fazla eğitilmesi ve bilgilendirilmesi gerektiği sonucu çıkarılabilir (Çizelge5.2.55.). Çizelge 5.2.55. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Koruyucu Tarım Sistemlerini Bilme Durumları (%)ı İller Cinsiyet Hayır Evet Toplam Erkek 16.67 83.33 100.00 Aksaray Kadın Ortalama Erkek 8.70 14.46 12.96 91.30 85.54 87.04 100.00 100.00 100.00 Karaman Kadın Ortalama Erkek 38.46 17.91 19.57 61.54 82.09 80.43 100.00 100.00 100.00 Konya Kadın Ortalama Erkek 26.23 21.22 28.57 73.77 78.78 71.43 100.00 100.00 100.00 Niğde Kadın Ortalama Erkek 37.50 31.82 18.71 62.50 68.18 81.29 100.00 100.00 100.00 KOP Bölgesi Kadın Ortalama 6,706 P:0,082 2,488 P:0,115 Ki Kareiller: Ki Karecinsiyet 25.66 74.34 20.50 79.50 H0: Red (%90 Güven sınırında önemli) H0: Kabul 100.00 100.00 Tarımsal yayım personelinin bölgedeki yaptığı çalışmaların ne olması gerektiği konusundaki fikirleri Çizelge 5.2.56’da verilmiştir. Çizelge incelendiğinde tarımsal yayım personelinin %61,71’i GTHB’nin yeni çalışmaları hakkında çiftçilere bilgi verilmesi, %51,12’si bölgede görülen yaygın problemler belirlenerek yayım programlarının oluşturulmasını savunmaktadır. Çizelge 5.2.50’deönceden belirtilmiş olan tarımsal yayım programlarının hazırlanışında görülen eksiklikler aslında Çizelge 5.2.56’de net olarak gösterilmiş olan ihtiyaçların belirlenmediği ve ihtiyaçlara göre yapılmayan yayım programlarında istenilen çıkabilmektedir. 176 etkinliğe ulaşmada sıkıntılar Çizelge 5.2.56. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgedeki Tarımsal Yayım Hedef Konuları Hakkındaki Düşünceleri (%) Düşünceler Aksaray Erkek Karaman Kadın Kadın Erkek Erkek KOP Bölgesi Niğde Konya Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Ort. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının yeni başlayan uygulamalarının anlatılması 60.29 66.67 72.58 50 60.89 57.75 62.07 58.82 62.88 58.46 61.71 İlde yaygın olarak görülen bir problemin çözümü hakkında 63.24 62.5 50 72.22 45.05 47.89 55.17 47.06 50.14 53.85 51.12 Alternatif ürün yetiştiriciliği 52.94 41.67 40.32 44.44 46.04 38.03 55.17 70.59 47.09 43.85 46.23 Araştırma enstitüleri tarafından geliştirilen yeni bilgi ve teknolojilerin aktarılması 45.59 20.83 35.48 16.67 34.16 45.07 41.38 52.94 37.12 37.69 37.27 Üniversite tarafından geliştirilen yeni bilgi ve teknolojilerinin aktarılması 19.12 8.33 24.19 5.56 31.19 30.99 37.93 29.41 28.25 23.08 26.88 Tarımda kadınlara yönelik konular 19.12 33.33 22.58 33.33 14.36 26.76 24.14 29.41 17.45 29.23 20.57 177 Araştırma bölgesinde görüşülen tarımsal yayım personelinin bölgede tarımsal yayım hizmetlerini daha etkin bir şekilde yürütebilmeleri için sürekli kendilerini güncel tutmaları, yeniliklere açık olmaları ve yeni bilgilere ulaşmaları gerekmektedir. Bu süreç içerisinde düzenlenecek eğitim programları eksikliklerin giderilmesi ve yeniliklerin aktarılması açısından önem taşımaktadır. Bu nedenle görüşülen tarımsal yayım personeline ihtiyaç duydukları eğitim programları sorulmuş ve sonuçlar çizelge 5.2.57a ve çizelge 5.2.57b’de sunulmuştur. Çizelgeler incelendiğinde tarımsal yayım personelinin ihtiyaç duydukları eğitim konuları bitkisel, hayvancılık ve genel olmak üzere 3 grupta incelenebilir. Bitkisel çalışmalarda ihtiyaç duyulan eğitimlerin başında; bitki koruma konuları, gübre ve gübreleme teknikleri, ürün çeşit seçimi ve sulama teknikleri, Hayvancılık çalışmalarında ise; yemleme ve bakım ile hayvan hastalıkları, Genel konularda ise; organik tarım, tarımsal destekler, mevzuat ve pazarlama konuları ise en çok eğitimi talep edilen an konu başlıklarıdır. Çizelge 5.2.57a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Kendisi İçin Gerekli Eğitim Programları Dağılımı (%) Aksaray Bitki koruma Gübre ve gübre teknikleri Ürün çeşit seçimi Sulama teknikleri Koruyucu tarım teknikleri Organik tarım Konya KOP Bölgesi Niğde Kadın Ortalama Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Gerek yok 9.76 5.56 0.00 0.00 3.77 0.00 0.00 0.00 4.26 1.37 3.45 Fena olmaz 7.32 5.56 15.38 0.00 20.75 6.82 6.67 60.00 15.96 9.59 14.18 Gerekli 82.93 88.89 84.62 100.00 75.47 93.18 93.33 40.00 79.79 89.04 82.38 Gerek yok 15.79 6.25 0.00 0.00 5.77 0.00 7.14 0.00 6.99 1.52 5.56 Fena olmaz 10.53 18.75 26.67 14.29 23.08 5.41 21.43 16.67 20.97 10.61 18.25 Gerekli 73.68 75.00 73.33 85.71 71.15 94.59 71.43 83.33 72.04 87.88 76.19 Gerek yok 11.11 27.27 4.76 0.00 7.78 0.00 0.00 0.00 7.79 5.26 7.11 Fena olmaz 19.44 18.18 28.57 0.00 18.89 10.81 0.00 0.00 19.48 10.53 17.06 Gerekli 69.44 54.55 66.67 100.00 73.33 89.19 100.00 100.00 72.73 84.21 75.83 Gerek yok 10.26 8.33 4.35 0.00 5.10 0.00 6.67 0.00 6.29 1.72 5.15 Fena olmaz 15.38 16.67 30.43 16.67 19.39 11.76 26.67 33.33 20.57 15.52 19.31 Gerekli 74.36 75.00 65.22 83.33 75.51 88.24 66.67 66.67 73.14 82.76 75.54 6.25 27.27 5.88 0.00 11.27 0.00 7.69 0.00 9.02 6.00 8.20 Fena olmaz 21.88 18.18 41.18 0.00 23.94 14.81 30.77 42.86 26.32 18.00 24.04 Gerekli 71.88 54.55 52.94 100.00 64.79 85.19 61.54 57.14 64.66 76.00 67.76 Gerek yok 12.50 41.67 0.00 0.00 11.11 0.00 0.00 0.00 9.17 13.89 10.34 Fena olmaz 25.00 8.33 50.00 0.00 28.57 20.00 16.67 50.00 30.28 16.67 26.90 Gerekli 62.50 50.00 50.00 100.00 60.32 80.00 83.33 50.00 60.55 69.44 62.76 Gerek yok 24.14 46.15 9.52 0.00 11.27 0.00 7.69 0.00 13.43 15.00 13.79 Fena olmaz 13.79 7.69 33.33 50.00 30.99 20.83 7.69 0.00 25.37 17.50 23.56 Gerekli 62.07 46.15 57.14 50.00 57.75 79.17 84.62 100.00 61.19 67.50 62.64 Gerek yok Toprak hazırlığı Karaman 178 Yemleme ve bakım Hayvan hastalıkları Tarımsal destekler Mevzuat Pazarlama Bilişim teknolojileri Genetik kaynakların korunması Beden dili ve konuşma teknikleri Damızlık hayvan seçimi Kırsal Sosyoloji Sürü yönetimi Tarımsal yayım Tarım makinaları Bölgenin genel tarımsal yapısı Çevre Besin hijyeni Gerek yok 26.92 40.00 18.75 0.00 9.09 10.53 10.00 0.00 14.41 17.14 15.03 Fena olmaz 15.38 20.00 37.50 0.00 27.27 15.79 30.00 0.00 26.27 14.29 23.53 Gerekli 57.69 40.00 43.75 100.00 63.64 73.68 60.00 100.00 59.32 68.57 61.44 Gerek yok 34.48 14.29 4.17 0.00 11.43 19.05 11.11 0.00 15.15 15.00 15.12 Fena olmaz 17.24 21.43 25.00 33.33 31.43 19.05 0.00 0.00 25.00 20.00 23.84 Gerekli 48.28 64.29 70.83 66.67 57.14 61.90 88.89 100.00 59.85 65.00 61.05 Gerek yok 38.46 36.36 5.56 0.00 10.14 7.41 0.00 0.00 14.88 13.95 14.63 Fena olmaz 11.54 18.18 33.33 33.33 28.99 22.22 25.00 0.00 25.62 20.93 24.39 Gerekli 50.00 45.45 61.11 66.67 60.87 70.37 75.00 100.00 59.50 65.12 60.98 Gerek yok 15.38 66.67 0.00 0.00 9.38 0.00 16.67 0.00 9.40 19.35 11.49 Fena olmaz 23.08 11.11 42.86 50.00 26.56 33.33 16.67 0.00 28.21 25.81 27.70 Gerekli 61.54 22.22 57.14 50.00 64.06 66.67 66.67 100.00 62.39 54.84 60.81 Gerek yok 26.09 50.00 0.00 0.00 7.46 4.55 10.00 0.00 10.00 16.67 11.54 Fena olmaz 30.43 20.00 60.00 33.33 31.34 18.18 10.00 0.00 34.17 19.44 30.77 Gerekli 43.48 30.00 40.00 66.67 61.19 77.27 80.00 100.00 55.83 63.89 57.69 Gerek yok 16.00 46.15 6.25 50.00 10.29 13.33 0.00 0.00 10.26 28.13 14.09 Fena olmaz 16.00 7.69 50.00 0.00 29.41 40.00 37.50 50.00 29.91 25.00 28.86 Gerekli 68.00 46.15 43.75 50.00 60.29 46.67 62.50 50.00 59.83 46.88 57.05 Gerek yok 23.81 77.78 16.67 0.00 10.64 8.00 0.00 0.00 13.19 23.68 16.28 Fena olmaz 23.81 0.00 50.00 0.00 34.04 12.00 54.55 0.00 36.26 7.89 27.91 Gerekli 52.38 22.22 33.33 100.00 55.32 80.00 45.45 100.00 50.55 68.42 55.81 Gerek yok 18.52 54.55 0.00 9.38 17.65 14.29 0.00 10.26 29.03 14.19 Fena olmaz 22.22 9.09 47.37 100.00 31.25 23.53 42.86 50.00 32.48 22.58 30.41 Gerekli 59.26 36.36 52.63 0.00 59.38 58.82 42.86 50.00 57.26 48.39 55.41 Gerek yok 25.93 33.33 15.79 0.00 12.50 23.53 11.11 0.00 15.97 21.88 17.22 Fena olmaz 22.22 22.22 31.58 25.00 34.38 17.65 22.22 0.00 30.25 18.75 27.81 Gerekli 51.85 44.44 52.63 75.00 53.13 58.82 66.67 100.00 53.78 59.38 54.97 Gerek yok 29.17 75.00 6.25 50.00 11.11 0.00 0.00 0.00 13.16 23.33 15.28 Fena olmaz 16.67 12.50 56.25 0.00 28.57 42.11 27.27 0.00 29.82 30.00 29.86 Gerekli 54.17 12.50 37.50 50.00 60.32 57.89 72.73 100.00 57.02 46.67 54.86 Gerek yok 22.73 30.00 16.67 0.00 19.35 21.43 16.67 0.00 19.44 20.69 19.71 Fena olmaz 18.18 30.00 44.44 66.67 22.58 35.71 33.33 0.00 25.93 34.48 27.74 Gerekli 59.09 40.00 38.89 33.33 58.06 42.86 50.00 100.00 54.63 44.83 52.55 Gerek yok 20.83 60.00 6.25 0.00 11.94 5.00 0.00 0.00 12.28 21.21 14.29 Fena olmaz 16.67 10.00 43.75 100.00 34.33 35.00 28.57 50.00 31.58 30.30 31.29 Gerekli 62.50 30.00 50.00 0.00 53.73 60.00 71.43 50.00 56.14 48.48 54.42 Gerek yok 15.38 66.67 0.00 0.00 17.46 6.25 0.00 0.00 13.64 25.00 15.94 Fena olmaz 30.77 11.11 53.85 0.00 30.16 31.25 50.00 0.00 34.55 21.43 31.88 Gerekli 53.85 22.22 46.15 100.00 52.38 62.50 50.00 100.00 51.82 53.57 52.17 Gerek yok 16.00 70.00 0.00 0.00 18.00 11.76 0.00 0.00 13.68 30.00 17.60 Fena olmaz 20.00 10.00 61.54 0.00 26.00 29.41 42.86 50.00 30.53 23.33 28.80 Gerekli 64.00 20.00 38.46 100.00 56.00 58.82 57.14 50.00 55.79 46.67 53.60 Gerek yok 27.27 66.67 0.00 18.37 5.56 12.50 0.00 17.39 24.14 19.01 Fena olmaz 27.27 11.11 84.62 100.00 26.53 27.78 50.00 0.00 36.96 24.14 33.88 Gerekli Gerek yok 45.45 33.33 22.22 66.67 15.38 0.00 15.38 100.00 55.10 12.24 66.67 15.79 37.50 100.00 0.00 0.00 45.65 17.58 51.72 36.36 47.11 22.58 Fena olmaz 20.83 8.33 53.85 0.00 44.90 42.11 20.00 0.00 38.46 27.27 35.48 Gerekli 45.83 25.00 30.77 0.00 42.86 42.11 80.00 100.00 43.96 36.36 41.94 0.00 0.00 179 Tarımsal yayım personelinin eğitim talep ettikleri konular kadar bölgedeki diğer tarımsal yayım personeli için talep ettikleri konularda önem taşımaktadır. Konular yine 3 ayrı başlık altında incelenirse; Bitkisel konularda; bitki koruma, sulama teknikleri ve toprak hazırlığı Hayvancılık konularında; hayvan hastalıkları ve yemleme ve bakım Genel konularda; organik tarım, pazarlama ve mevzuat, Konuları ana konuların başında gelmektedir. Konular incelendiğinde tarımsal yayım personeli ihtiyaç duyduğu bitkisel çalışmalar konusundaki eğitimlerin içinde sulama hizmetlerini 4. sırada, toprak hazırlığını daha alt sıralarda belirtirken, bölge için ihtiyaç duyulan konuların içerisinde bu konuları daha üst sırada belirtmiştir. Buradan anlaşılacağı üzere bitki koruma ve sulama teknikleri bölgede tarımsal yayım faaliyeti yürüten personel için elzem konuların başında gelmektedir. Hayvancılık ve genel konularda ise tarımsal yayım personeli hem kendi hem de bölge için aynı konulardan bahsetmiş olup, özellikle organik tarım faaliyetleri bölgede önemli bir faaliyet alanını oluşturabilir. Bu konuya karşı olan eğitim ihtiyaç talebi bölgede organik tarım faaliyetlerindeki ihtiyacı kapatacak hizmetlerin ve başta ARGE çalışmaları olmak üzere bitkisel ve hayvansal organik üretim olanaklarının araştırılmasını önemli kılmaktadır (Çizelge 5.2.58a ve Çizelge 5.2.58b.). 180 Çizelge 5.2.58.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Diğer Tarımsal Yayım Personeli İçin İstediği Gerekli Eğitim Programları Dağılımı (%) Eğitim Programları Sulama teknikleri Ürün çeşit seçimi Hayvan hastalıkları Yemleme ve bakım Organik tarım Pazarlama Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın 14.81 30.00 15.79 0.00 7.14 0.00 0.00 0.00 9.30 8.57 9.15 7.41 0.00 21.05 33.33 20.00 5.00 15.38 100.00 17.05 11.43 15.85 Gerekli 77.78 70.00 63.16 66.67 72.86 95.00 84.62 0.00 73.64 80.00 75.00 Gerek yok 16.67 33.33 20.00 0.00 9.09 0.00 0.00 0.00 11.11 7.41 10.42 Fena olmaz 8.33 16.67 33.33 33.33 19.70 6.25 16.67 50.00 18.80 14.81 18.06 75.00 50.00 46.67 66.67 71.21 93.75 83.33 50.00 70.09 77.78 71.53 9.52 16.67 23.08 0.00 9.26 0.00 0.00 0.00 10.31 5.00 9.40 Fena olmaz 23.81 0.00 38.46 0.00 20.37 9.09 0.00 100.00 21.65 10.00 19.66 Gerekli 66.67 83.33 38.46 100.00 70.37 0.00 68.04 85.00 70.94 Gerek yok 16.00 40.00 18.75 0.00 8.45 0.00 0.00 10.48 12.90 10.97 Fena olmaz 12.00 10.00 31.25 33.33 18.31 12.50 16.67 100.00 18.55 19.35 18.71 Gerekli 72.00 50.00 50.00 66.67 73.24 87.50 83.33 0.00 70.97 67.74 70.32 Gerek yok 16.67 33.33 21.43 0.00 8.06 0.00 0.00 0.00 11.54 8.00 10.85 Fena olmaz 16.67 0.00 35.71 40.00 22.58 15.38 0.00 0.00 22.12 16.00 20.93 Gerekli 66.67 66.67 42.86 60.00 69.35 84.62 100.00 100.00 66.35 76.00 68.22 Gerek yok 22.73 33.33 18.75 0.00 10.20 8.33 12.50 0.00 14.74 14.29 14.66 Fena olmaz 13.64 16.67 25.00 50.00 26.53 8.33 12.50 0.00 22.11 14.29 20.69 Gerekli 63.64 50.00 56.25 50.00 63.27 83.33 75.00 100.00 63.16 71.43 64.66 Gerek yok 13.64 28.57 23.08 0.00 15.69 9.09 9.09 0.00 15.46 14.29 15.25 Fena olmaz 18.18 14.29 53.85 0.00 23.53 0.00 0.00 0.00 23.71 4.76 20.34 Gerekli 68.18 57.14 23.08 100.00 60.78 90.91 90.91 100.00 60.82 80.95 64.41 Gerek yok 27.78 71.43 17.65 0.00 8.16 0.00 0.00 0.00 12.77 22.73 14.66 Fena olmaz 22.22 14.29 35.29 0.00 22.45 15.38 20.00 0.00 24.47 13.64 22.41 Gerekli 50.00 14.29 47.06 100.00 69.39 84.62 80.00 100.00 62.77 63.64 62.93 Gerek yok 21.05 50.00 23.08 0.00 9.80 0.00 11.11 14.13 17.65 14.68 Fena olmaz 21.05 16.67 46.15 50.00 25.49 0.00 11.11 26.09 11.76 23.85 Gerekli 57.89 33.33 30.77 50.00 64.71 100.00 77.78 59.78 70.59 61.47 7.14 33.33 23.08 12.77 0.00 0.00 12.35 11.76 12.24 Fena olmaz 21.43 33.33 38.46 25.53 0.00 42.86 100.00 28.40 17.65 26.53 Gerekli 71.43 33.33 38.46 61.70 100.00 57.14 59.26 70.59 61.22 Gerek yok 16.67 42.86 33.33 50.00 13.46 0.00 0.00 15.56 23.53 16.82 Fena olmaz 16.67 14.29 41.67 50.00 23.08 0.00 25.00 24.44 11.76 22.43 Gerekli 66.67 42.86 25.00 0.00 63.46 100.00 75.00 60.00 64.71 60.75 Gerek yok 15.00 28.57 27.27 0.00 13.46 9.09 0.00 0.00 14.61 15.00 14.68 Fena olmaz 25.00 28.57 45.45 100.00 23.08 9.09 16.67 0.00 25.84 20.00 24.77 Gerekli 60.00 42.86 27.27 0.00 63.46 81.82 83.33 100.00 59.55 65.00 60.55 Gerek yok 20.00 60.00 27.27 0.00 12.50 0.00 0.00 14.81 15.00 14.85 Fena olmaz 20.00 20.00 27.27 0.00 22.92 27.27 28.57 100.00 23.46 30.00 24.75 Gerekli 60.00 20.00 45.45 100.00 64.58 72.73 71.43 61.73 55.00 60.40 Fena olmaz Gerek yok Mevzuat Bilişim teknolojileri Tarımsal destekler Koruyucu tarım teknikleri Erkek Kadın Ortalama Erkek Gerek yok Gübre ve gübre teknikleri KOP Bölgesi Niğde Konya Kadın Gerekli Toprak hazırlığı Karaman Erkek Gerek yok Bitki Koruma Aksaray 181 90.91 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 Çizelge 5.2.58b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Diğer Tarımsal Yayım Personeli İçin İstediği Gerekli Eğitim Programları Dağılımı (%) Aksaray Tarımsal yayım Beden dili ve konuşma teknikleri Damızlık hayvan seçimi Genetik kaynakların korunması Sürü yönetimi Kırsal Sosyoloji Çevre Bölgenin genel tarımsal yapısı Tarım makinaları Besin hijyeni Karaman KOP Bölgesi Niğde Konya Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Gerek yok 13.33 37.50 25.00 0.00 12.96 0.00 0.00 0.00 13.64 13.04 13.51 Fena olmaz 26.67 12.50 41.67 50.00 22.22 25.00 28.57 100.00 26.14 26.09 26.13 Gerekli 60.00 50.00 33.33 50.00 64.81 75.00 71.43 0.00 60.23 60.87 60.36 Gerek yok 11.11 37.50 27.27 0.00 10.87 7.69 0.00 0.00 12.20 16.67 13.21 Fena olmaz 16.67 12.50 45.45 0.00 28.26 15.38 42.86 100.00 29.27 20.83 27.36 Gerekli 72.22 50.00 27.27 100.00 60.87 76.92 57.14 58.54 62.50 59.43 Gerek yok 16.67 60.00 20.00 0.00 13.04 12.50 14.29 15.12 25.00 16.67 Fena olmaz 22.22 20.00 46.67 33.33 23.91 0.00 28.57 27.91 12.50 25.49 Gerekli 61.11 20.00 33.33 66.67 63.04 87.50 57.14 56.98 62.50 57.84 Gerek yok 23.53 60.00 25.00 0.00 12.82 0.00 0.00 16.00 20.00 16.67 Fena olmaz 17.65 20.00 41.67 0.00 33.33 11.11 0.00 28.00 13.33 25.56 Gerekli 58.82 20.00 33.33 100.00 53.85 88.89 100.00 56.00 66.67 57.78 Gerek yok 25.00 33.33 21.43 0.00 17.65 11.11 16.67 19.54 17.65 19.23 Fena olmaz 12.50 33.33 50.00 50.00 19.61 11.11 16.67 22.99 23.53 23.08 Gerekli 62.50 33.33 28.57 50.00 62.75 77.78 66.67 57.47 58.82 57.69 Gerek yok 18.75 60.00 21.43 0.00 10.64 0.00 0.00 12.79 16.67 13.46 Fena olmaz 31.25 20.00 42.86 0.00 25.53 25.00 44.44 31.40 22.22 29.81 Gerekli 50.00 20.00 35.71 100.00 63.83 75.00 55.56 55.81 61.11 56.73 Gerek yok 25.00 50.00 30.77 0.00 13.33 0.00 0.00 17.50 17.65 17.53 Fena olmaz 31.25 16.67 38.46 100.00 24.44 10.00 33.33 28.75 17.65 26.80 Gerekli 43.75 33.33 30.77 0.00 62.22 90.00 66.67 Gerek yok 14.29 20.00 27.27 0.00 19.05 0.00 0.00 Fena olmaz 21.43 40.00 27.27 33.33 28.57 Gerekli 64.29 40.00 45.45 66.67 Gerek yok 31.25 40.00 23.08 Fena olmaz 25.00 40.00 Gerekli 43.75 Gerek yok 0.00 53.75 64.71 55.67 0.00 17.57 5.88 15.38 14.29 42.86 100.00 28.38 35.29 29.67 52.38 85.71 57.14 54.05 58.82 54.95 0.00 17.02 0.00 12.50 20.24 11.76 18.81 38.46 50.00 23.40 20.00 25.00 26.19 29.41 26.73 20.00 38.46 50.00 59.57 80.00 62.50 53.57 58.82 54.46 21.43 60.00 27.27 0.00 15.79 11.11 0.00 17.39 23.53 18.60 Fena olmaz 28.57 20.00 45.45 33.33 34.21 0.00 16.67 33.33 11.76 29.07 Gerekli 50.00 20.00 27.27 66.67 50.00 88.89 83.33 49.28 64.71 52.33 182 0.00 Sonuç olarak bölgede yapılan çalışmada tarımsal yayım çalışmalarını yürüten başta Tar-Gel personeli olmak üzere GTHB İl/İlçe teşkilatında bulunan tarımsal yayım personeli kendini şu şekilde tanımlamaktadır (Çizelge 5.2.59a ve Çizelge 5.2.59b); Proje hazırlama ve yürütme; Orta-Az Teknik bilgi düzeyi; Orta, Yayım yöntemleri ve tekniklerini bilme; Orta, Kendini geliştirme isteği; Orta-Yüksek, Bilişim teknolojilerini kullanabilme; Orta-Yüksek, Çiftçilerle iletişim kurabilme; Orta-Yüksek, Kendini iyi ifade edebilme; Orta-Yüksek, Takım/ekip çalışması yapabilme; Orta-Yüksek, Yeniliklere açıklık; Orta-Yüksek, Bölgede tarımsal yayım çalışmalarının etkinliğinin arttırılması için neler yapılmasının gerektiğinin ortaya konması beklendiği bu çalışmada tarımsal yayım personeli için teknik bilgi düzeyini yükseltecek, tarımsal yayım yöntemlerini iyi öğretileceği ve proje hazırlama kültürü kazandıracak çalışmalara öncelikli olarak ihtiyaç bulunmaktadır. 183 Çizelge 5.2.59.a. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Genel Durum Değerlendirmeleri (%)ı Aksaray Karaman KOP Bölgesi Niğde Konya Genel Durumlar Erkek Teknik bilgi düzeyi Kendini geliştirme isteği Bilişim teknolojilerini kullanabilme Çiftçilerle iletişim kurabilme Kendini iyi ifade edebilme Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Ortalama Yok 3.13 0.00 0.00 0.00 2.14 0.00 3.57 0.00 2.06 0.00 1.53 Az 14.06 14.29 8.20 5.88 10.70 15.38 14.29 6.25 11.18 12.61 11.55 Orta 51.56 71.43 57.38 52.94 61.50 69.23 53.57 56.25 58.24 65.55 60.13 Yüksek 31.25 14.29 34.43 41.18 25.67 15.38 28.57 37.50 28.53 21.85 26.80 5.00 3.07 Yok 3.08 18.18 0.00 5.88 2.67 1.54 3.57 0.00 2.38 Az 18.46 4.55 14.29 0.00 16.58 15.38 28.57 0.00 17.56 9.17 15.35 Orta 33.85 50.00 53.57 35.29 48.66 52.31 42.86 68.75 46.13 51.67 47.59 Yüksek 44.62 27.27 32.14 58.82 32.09 30.77 25.00 31.25 33.93 34.17 33.99 Yok 0.00 4.35 0.00 0.00 1.06 0.00 0.00 0.00 0.59 0.82 0.65 Az 14.06 13.04 15.25 0.00 10.58 6.06 14.29 0.00 12.35 5.74 10.61 Orta 42.19 60.87 55.93 47.06 50.26 48.48 42.86 50.00 49.12 50.82 49.57 Yüksek 43.75 21.74 28.81 52.94 38.10 45.45 42.86 50.00 37.94 42.62 39.18 0.00 0.22 Yok 0.00 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 0.00 0.00 0.29 Az 8.06 17.39 4.92 11.76 9.52 6.06 17.86 0.00 9.12 8.26 8.89 Orta 46.77 56.52 62.30 29.41 51.85 50.00 50.00 53.33 52.65 48.76 51.63 Yüksek 45.16 26.09 32.79 58.82 38.10 43.94 32.14 46.67 37.94 42.98 39.26 Yok 0.00 9.09 0.00 0.00 1.07 0.00 3.45 0.00 0.89 1.67 1.09 Az 11.29 4.55 3.33 5.88 6.95 1.54 13.79 6.25 7.69 3.33 6.55 Orta 51.61 54.55 65.00 35.29 55.61 53.85 48.28 50.00 55.92 50.83 54.59 Yüksek 37.10 31.82 31.67 58.82 36.36 44.62 34.48 43.75 35.50 44.17 37.77 184 Çizelge 5.2.59b. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Genel Durum Değerlendirmeleri (%)ı Aksaray Karaman KOP Bölgesi Niğde Konya Genel Durumlar Erkek Takım/ekip çalışması yapabilme Yeniliklere açıklık Yayım yöntemleri ve tekniklerini bilme Proje hazırlama ve yürütme Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Ortalama Yok 3.13 4.76 0.00 12.50 5.32 3.03 7.14 0.00 4.14 4.24 4.17 Az 23.44 19.05 12.07 0.00 15.43 10.61 25.00 13.33 17.16 11.02 15.57 Orta 34.38 47.62 51.72 25.00 51.60 59.09 42.86 46.67 47.63 50.85 48.46 Yüksek 39.06 28.57 36.21 62.50 27.66 27.27 25.00 40.00 31.07 33.90 31.80 1.68 1.32 Yok 1.59 4.55 0.00 0.00 1.07 1.54 3.45 0.00 1.19 Az 15.87 13.64 3.45 12.50 6.95 10.77 13.79 6.25 8.61 10.92 9.21 Orta 31.75 45.45 46.55 25.00 50.27 43.08 51.72 37.50 46.29 40.34 44.74 Yüksek 50.79 36.36 50.00 62.50 41.71 44.62 31.03 56.25 43.92 47.06 44.74 Yok 1.59 0.00 0.00 0.00 0.53 0.00 3.57 0.00 0.89 0.00 0.66 Az 19.05 25.00 18.97 25.00 18.09 12.50 25.00 6.67 18.99 15.65 18.14 Orta 53.97 60.00 51.72 18.75 53.72 62.50 42.86 60.00 52.52 55.65 53.32 Yüksek 25.40 15.00 29.31 56.25 27.66 25.00 28.57 33.33 27.60 28.70 27.88 8.70 8.72 Yok 6.45 20.00 1.72 6.25 12.50 7.81 3.57 0.00 8.73 Az 35.48 35.00 25.86 12.50 28.80 37.50 32.14 13.33 29.82 30.43 29.98 Orta 38.71 40.00 62.07 56.25 44.02 43.75 39.29 53.33 45.78 46.09 45.86 Yüksek 19.35 5.00 10.34 25.00 14.67 10.94 25.00 33.33 15.66 14.78 15.44 185 5.2.6. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin İşbirliği İçinde Bulunduğu Kurum ve Kuruluşlar Bölgede tarımsal yayım çalışmaları ile uğraşan her personelinin her konuda uzman olması ve bölgeye her konuda yararlı olması beklenemez. Bu nedenle tarımsal yayım çalışmaları bir ekip işi olup bu ekibin parçaları tarımsal yayım personelinin yayımcı arkadaşları ve bilmediği konularda bilgi alabileceği diğer kurum ve kuruluşlardır. İyi bir yayımcı aynı zamanda çevresini iyi tanıyan ve kendine yararlı olabilecek tüm bilgi kaynakları organize etmiş ve ulaşılabilir kılmış olan kişidir. Bölgede tarımsal yayım personelinin kendi arkadaşları dışında (GTHB) işbirliği yapılan kurumların başında; muhtarlıklar, kaymakamlık, çiftçi örgütleri ve kooperatifler gelmektedir. Burada dikkat edildiğinde tarımsal yayım personelinin daha çok kaymakamlık dışında daha çok kırsal alanda üreticileri temsil eden kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içinde olduğu görülmektedir. Fakat tarımsal yayım faaliyetlerine doğrudan destek verecek ve yenilikleri takip edebilecekleri, araştırma enstitüleri, üniversiteler ve diğer bakanlıklara bağlı kuruluşlar (Orman Bölge Müdürlüğü, DSİ) ile olan işbirliğinin daha zayıf olduğu görülmektedir. Buda bölgede tarımsal hizmetlerin sunumu konusunda kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyon zayıflığının önemli bir göstergesidir (Çizelge 5.2.60). Çizelge 5.2.60. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çalışmalarında İşbirliği Yaptıkları Kurum ve Kuruluşların Dağılımı (%) Aksaray Hiç Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Muhtarlık / Belediye Kaymakamlık Çiftçi örgütleri (TZOB, Önder Çiftçi Derneği, Üretici Birlikleri) Kooperatifler Karaman Konya KOP Bölgesi Niğde Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın 8.77 9.09 0.00 0.00 5.29 1.72 18.18 0.00 6.04 2.97 5.26 9.90 7.27 Ort. 3.51 4.55 6.12 15.38 5.29 12.07 22.73 0.00 6.38 Orta 33.33 22.73 18.37 0.00 29.41 25.86 27.27 12.50 28.19 20.79 26.32 İyi 54.39 63.64 75.51 84.62 60.00 60.34 31.82 87.50 59.40 66.34 61.15 Az Hiç 4.44 4.76 0.00 0.00 3.66 3.85 19.05 0.00 4.51 Az 17.78 23.81 11.11 8.33 14.63 13.46 28.57 28.57 15.79 16.30 15.92 Orta 46.67 28.57 30.56 41.67 39.02 25.00 28.57 14.29 38.35 27.17 35.47 İyi 31.11 42.86 58.33 50.00 42.68 57.69 23.81 57.14 41.35 53.26 44.41 Hiç 54.29 68.75 36.67 20.00 25.93 24.14 40.00 0.00 33.18 33.33 33.21 Az 22.86 12.50 20.00 20.00 26.67 20.69 20.00 14.29 24.55 17.54 23.10 Orta 3.26 4.19 17.14 12.50 26.67 40.00 28.89 41.38 25.00 14.29 26.36 29.82 27.08 İyi 5.71 6.25 16.67 20.00 18.52 13.79 15.00 71.43 15.91 19.30 16.61 Hiç 28.57 33.33 34.62 0.00 20.93 17.86 25.00 0.00 24.29 20.34 23.42 Az 20.00 38.10 19.23 0.00 33.33 32.14 30.00 33.33 29.05 32.20 29.74 Orta 37.14 9.52 46.15 100.00 27.91 21.43 30.00 50.00 31.90 25.42 30.48 İyi 14.29 19.05 0.00 0.00 17.83 28.57 15.00 16.67 14.76 22.03 16.36 Hiç 33.33 52.63 23.08 0.00 30.53 33.33 35.00 0.00 30.52 33.33 31.09 Az 22.22 21.05 46.15 100.00 30.53 29.17 40.00 28.57 31.92 31.48 31.84 Orta 27.78 15.79 26.92 0.00 26.72 25.00 15.00 57.14 25.82 24.07 25.47 İyi 16.67 10.53 3.85 0.00 12.21 12.50 10.00 14.29 11.74 11.11 11.61 186 Konferans, seminer, panel Araştırma Enstitüleri/İstasyonları Üniversiteler Orman ve Su İşleri Bakanlığı Kalkınma Ajansları (MEVKA, AHİLER vb.) Valilik Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) TARSİM Tarıma Girdi Satanlar (yöredeki bayiler vb.) Tarımdan girdi alanlar (fabrikalar, mandıralar vb) KOP İdaresi Başkanlığı Milli Eğitim Bakanlığı Kalkınma Bakanlığı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Diğer Bakanlıklar Hiç 32.26 53.33 21.05 50.00 23.77 22.22 27.78 0.00 25.26 29.09 26.12 Az 32.26 20.00 31.58 25.00 39.34 29.63 22.22 44.44 35.79 29.09 34.29 Orta 29.03 26.67 42.11 25.00 28.69 22.22 27.78 22.22 30.00 23.64 28.57 İyi 6.45 0.00 5.26 0.00 8.20 25.93 22.22 33.33 8.95 18.18 11.02 Hiç 41.03 77.78 42.31 33.33 33.61 16.67 44.44 0.00 37.07 32.35 35.90 Az 35.90 11.11 30.77 66.67 31.97 22.22 16.67 37.50 31.22 25.00 29.67 Orta 10.26 5.56 26.92 0.00 23.77 41.67 27.78 37.50 21.95 27.94 23.44 İyi 12.82 5.56 0.00 0.00 10.66 19.44 11.11 25.00 9.76 14.71 10.99 Hiç 52.50 80.00 58.33 66.67 32.00 12.90 42.11 16.67 39.90 34.55 38.78 Az 22.50 6.67 25.00 33.33 33.60 35.48 26.32 16.67 29.81 25.45 28.90 Orta 12.50 6.67 12.50 0.00 23.20 32.26 26.32 66.67 20.19 27.27 21.67 İyi 12.50 6.67 4.17 0.00 11.20 19.35 5.26 0.00 10.10 12.73 10.65 Hiç 48.72 82.35 50.00 60.00 64.41 69.57 35.00 12.50 56.52 64.15 58.08 Az 30.77 5.88 30.00 40.00 24.58 8.70 20.00 0.00 26.09 5.13 0.00 16.67 0.00 5.08 17.39 20.00 25.00 8.21 11.32 İyi 15.38 11.76 3.33 0.00 5.93 4.35 25.00 62.50 9.18 15.09 10.38 Hiç 39.39 64.29 26.92 16.67 39.13 25.93 55.56 33.33 39.06 35.85 38.37 Az 30.30 28.57 34.62 33.33 32.17 25.93 27.78 50.00 31.77 30.19 31.43 Orta 15.15 7.14 26.92 50.00 16.52 44.44 11.11 0.00 17.19 30.19 20.00 İyi 15.15 0.00 11.54 0.00 12.17 3.70 5.56 16.67 11.98 3.77 10.20 Hiç 69.57 75.00 45.45 40.00 65.57 70.83 44.00 27.27 60.10 59.62 60.00 Az 21.74 25.00 27.27 20.00 20.49 12.50 16.00 0.00 21.18 13.46 19.61 11.33 13.46 11.76 Orta Orta 8.70 0.00 15.15 0.00 7.38 12.50 28.00 36.36 9.43 22.69 8.85 İyi 0.00 0.00 12.12 40.00 6.56 4.17 12.00 36.36 7.39 Hiç 16.67 66.67 32.00 28.57 43.55 29.17 64.71 0.00 39.11 37.25 38.74 Az 44.44 20.00 40.00 42.86 31.45 58.33 29.41 80.00 34.65 47.06 37.15 Orta 9.80 16.21 13.46 8.63 33.33 6.67 20.00 28.57 14.52 8.33 5.88 0.00 17.82 İyi 5.56 6.67 8.00 0.00 10.48 4.17 0.00 20.00 8.42 Hiç 48.57 62.50 36.00 33.33 50.89 33.33 61.11 0.00 49.47 38.46 47.11 Az Orta İyi Hiç Az Orta İyi Hiç Az Orta İyi Hiç Az Orta İyi Hiç Az Orta İyi Hiç Az Orta İyi Hiç Az Orta İyi Hiç Az Orta İyi 22.86 22.86 5.71 54.55 12.12 27.27 6.06 59.38 18.75 18.75 3.13 64.71 14.71 11.76 8.82 60.61 30.30 6.06 3.03 80.00 11.43 5.71 2.86 91.18 8.82 0.00 0.00 78.13 15.63 6.25 0.00 18.75 12.50 6.25 82.35 5.88 5.88 5.88 80.00 13.33 6.67 0.00 80.00 6.67 6.67 6.67 88.24 11.76 0.00 0.00 88.24 5.88 5.88 0.00 93.75 6.25 0.00 0.00 94.12 5.88 0.00 0.00 40.00 33.33 12.00 33.33 12.00 0.00 43.48 0.00 30.43 100.00 26.09 0.00 0.00 0.00 54.55 50.00 36.36 50.00 9.09 0.00 0.00 0.00 77.27 66.67 13.64 33.33 9.09 0.00 0.00 0.00 64.29 75.00 28.57 25.00 3.57 0.00 3.57 0.00 61.54 75.00 30.77 0.00 7.69 25.00 0.00 0.00 76.92 75.00 19.23 25.00 3.85 0.00 0.00 0.00 82.61 75.00 17.39 25.00 0.00 0.00 0.00 0.00 27.68 12.50 8.93 44.25 26.55 21.24 7.96 46.67 31.67 15.00 6.67 63.39 16.07 13.39 7.14 61.98 21.49 10.74 5.79 69.83 17.24 7.76 5.17 74.78 18.26 3.48 3.48 74.51 18.63 3.92 2.94 33.33 29.17 4.17 40.00 25.00 25.00 10.00 36.36 40.91 13.64 9.09 75.00 5.00 20.00 0.00 42.86 35.71 14.29 7.14 63.64 22.73 4.55 9.09 71.43 14.29 4.76 9.52 78.95 10.53 5.26 5.26 11.11 22.22 5.56 47.06 23.53 23.53 5.88 27.78 55.56 11.11 5.56 58.82 23.53 17.65 0.00 58.82 29.41 5.88 5.88 64.71 23.53 5.88 5.88 58.82 29.41 5.88 5.88 50.00 27.78 16.67 5.56 0.00 83.33 16.67 16.67 16.67 66.67 0.00 0.00 25.00 37.50 37.50 0.00 66.67 33.33 0.00 66.67 33.33 0.00 0.00 66.67 33.33 0.00 0.00 66.67 16.67 16.67 0.00 66.67 16.67 16.67 0.00 26.84 15.26 8.42 46.24 24.19 23.12 6.45 47.92 32.29 14.58 5.21 64.86 16.22 12.97 5.95 61.81 24.62 8.54 5.03 70.10 18.56 7.22 4.12 76.56 17.71 3.13 2.60 73.71 18.86 5.14 2.29 25.00 30.77 5.77 48.94 23.40 21.28 6.38 44.90 30.61 14.29 10.20 65.91 15.91 15.91 2.27 61.82 27.27 7.27 3.64 73.47 16.33 6.12 4.08 78.72 12.77 4.26 4.26 82.61 10.87 4.35 2.17 187 5.88 7.91 26.45 18.60 7.85 46.78 24.03 22.75 6.44 47.30 31.95 14.52 6.22 65.07 16.16 13.54 5.24 61.81 25.20 8.27 4.72 70.78 18.11 7.00 4.12 76.99 16.74 3.35 2.93 75.57 17.19 4.98 2.26 5.2.7. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgedeki Tarımsal Yayım Faaliyetleri İle İlgili Tutumları Araştırma kapsamında incelenen bir diğer konu ise bölgedeki tarımsal yayım personelinin tarımsal yayım faaliyetleri ile ilgili tutumlarıdır. Tutum ile ilgili incelenen konuların başında bölgedeki tarımsal yayım personelinin çalıştığı kurumda memnuniyetini belirleyici unsurlardır. Yapılan analiz sonucunda bölgedeki tarımsal yayım personelinin çalıştığı kurum ile ilgili memnuniyetini belirleyen unsurların başında mesai arkadaşları gelmektedir. Çalıştığı kurumda kaliteli mesai arkadaşları ile birlikte iyi bir takımı bulunan ve buna karşılık iyi bir ücret alan ve uyumlu bir yönetici ile çalışan tarımsal yayım personelinin çalıştığı kurumla ilgili memnuniyetinin yükseleceği belirtilmektedir (Çizelge 5.2.61). 188 Çizelge 5.2.61. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Çalıştığı Kurumda Memnuniyeti Belirleyen En Önemli Unsurların Dağılımı (%) Kriterler Aksaray Erkek Karaman Kadın Erkek Niğde Konya Kadın Erkek Kadın Erkek KOP Bölgesi Kadın Erkek Kadın Ortalama Mesai arkadaşları 50.00 41.67 61.29 22.22 48.02 53.52 72.41 47.06 52.63 46.15 50.92 İş birliği ve takım 38.24 54.17 33.87 22.22 36.63 29.58 24.14 52.94 35.46 36.15 35.64 Ücret 38.24 41.67 41.94 11.11 32.67 28.17 48.28 35.29 36.57 29.23 34.62 Yönetim tarzı 16.18 37.50 29.03 27.78 36.14 32.39 17.24 11.76 29.64 30.00 29.74 İletişim 22.06 50.00 25.81 0.00 22.28 12.68 37.93 17.65 24.10 18.46 22.61 İş yeri koşulları 20.59 8.33 19.35 11.11 18.32 36.62 6.90 23.53 18.01 26.15 20.16 İş tatmini 16.18 4.17 11.29 22.22 14.36 14.08 10.34 0.00 13.85 11.54 13.24 7.35 0.00 12.90 11.11 10.89 5.63 24.14 35.29 11.63 9.23 11.00 Takdir ve tanınma 11.76 16.67 4.84 11.11 10.40 8.45 17.24 0.00 10.25 9.23 9.98 Kaliteli çalışmalar 4.41 0.00 8.06 11.11 7.43 8.45 10.34 23.53 7.20 9.23 7.74 Eğitim 189 Çizelge 5.2.62.’de bölgede faaliyet gösteren tarımsal yayım personelinin kendi kurumu, çalışma ortamı, çiftçiler ve diğer kurum ve kuruluşlar ile ilişkisi ve kendisi hakkındaki düşüncelerini ortaya koyduğu tutumları gösterilmektedir. Buna göre tarımsal yayım personelinin çalıştığı kurum ile ilgili olumlu yapılara katılma oranı düşüktür. Buda tarımsal yayım personelinin çalışma ortamı ile ilgili sıkıntılarının olduğunu göstermektedir. Bölgede, bilgi konusunda kendini geliştirmeye biraz meyilli, bilgisine ise güvenen, günceli takip eden ve çiftçinin bilgi isteğini karşıladıklarına inanan bir yayımcı profili mevcuttur. Aynı zamanda bölgedeki tarımsal yayım personelinin ilgili kurum ve kuruluşların koordineli çalıştığı konusunda da olumsuz düşünceleri bulunmaktadır. Çizelge 5.2.62. Tarımsal Yayım Uzmanı ve Tar-Gel Personelinin Bölgedeki Tarımsal Yayım Konusunda Tutum ve Davranışları (%) Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın 17.91 12.50 3.51 5.88 5.85 3.17 7.41 0.00 7.96 14.93 12.50 21.05 0.00 12.77 17.46 11.11 29.41 14.45 15.70 14.78 16.42 20.83 19.30 17.65 23.40 22.22 25.93 29.41 21.53 22.31 21.74 34.33 20.83 26.32 11.76 29.79 30.16 18.52 17.65 29.20 23.97 27.83 Katılıyorum 16.42 33.33 29.82 64.71 28.19 26.98 37.04 23.53 26.84 33.06 28.48 Cevap yok 11.94 16.67 8.93 11.76 7.53 8.20 7.69 11.76 8.66 10.92 9.25 Kararsızım 8.96 12.50 7.14 11.76 2.69 8.20 0.00 11.76 4.48 10.08 5.95 Katılmıyorum 59.70 25.00 28.57 35.29 56.45 52.46 61.54 52.94 52.84 44.54 50.66 Kısmen katılıyorum 10.45 37.50 41.07 35.29 23.66 21.31 19.23 11.76 23.58 25.21 24.01 Katılıyorum 8.96 8.33 14.29 5.88 9.68 9.84 11.54 11.76 10.45 9.24 10.13 Cevap yok 11.94 25.00 3.70 6.25 9.29 13.11 4.17 17.65 8.54 15.25 10.31 Kararsızım 13.43 12.50 20.37 12.50 8.20 11.48 12.50 5.88 11.59 11.02 11.43 Katılmıyorum 40.30 25.00 25.93 25.00 33.33 34.43 45.83 52.94 34.45 33.90 34.30 Kısmen katılıyorum 17.91 25.00 38.89 43.75 32.24 26.23 16.67 5.88 29.27 25.42 28.25 Katılıyorum 16.42 12.50 11.11 12.50 16.94 14.75 20.83 17.65 16.16 14.41 15.70 Cevap yok 9.09 16.67 5.66 11.76 5.38 5.08 0.00 5.88 5.76 8.55 6.49 Kararsızım 3.03 0.00 1.89 0.00 0.54 3.39 0.00 0.00 1.21 1.71 1.34 Katılmıyorum 12.12 0.00 3.77 17.65 1.08 0.00 8.00 11.76 4.24 4.27 4.25 Kısmen katılıyorum 18.18 8.33 22.64 11.76 12.37 15.25 16.00 35.29 15.45 16.24 15.66 Katılıyorum 57.58 75.00 66.04 58.82 80.65 76.27 76.00 47.06 73.33 69.23 72.26 Cevap yok 8.96 25.00 1.89 13.33 10.87 6.67 0.00 0.00 8.18 10.34 8.74 Kararsızım 11.94 0.00 5.66 0.00 4.89 5.00 3.85 0.00 6.36 2.59 5.38 Katılmıyorum 26.87 16.67 45.28 20.00 20.65 30.00 23.08 35.29 26.06 26.72 26.23 Kısmen katılıyorum 22.39 25.00 32.08 20.00 29.89 21.67 15.38 11.76 27.58 20.69 25.78 Katılıyorum 29.85 33.33 15.09 46.67 33.70 36.67 57.69 52.94 31.82 39.66 33.86 Cevap yok Kararsızım Bugün yeniden bir işe girecek olsam yine Katılmıyorum görev yaptığım kurumu Kısmen tercih ederim katılıyorum Kurumda personelin problemleri süratle çözümlenmektedir. Kurumda karar mekanizması hızlıdır Kurumda bir kişinin birden fazla görevi vardır. Kurumda görevler tanımlanmamıştır. 190 4.96 Ort. 7.17 Kurumda az zamanda çok iş yapılması beklenmektedir Kurumun fiziksel çalışma durumu çalışmaya elverişlidir. Çalışma ortamı personelin performansını olumlu etkilemektedir Uygulamada hiçbir bilgiye ihtiyacım yok Cevap yok 13.43 12.50 5.66 11.76 7.03 10.00 7.69 5.88 8.16 10.17 8.69 Kararsızım 8.96 4.17 7.55 5.88 1.08 5.00 3.85 0.00 3.93 4.24 4.01 Katılmıyorum 13.43 12.50 20.75 11.76 7.57 25.00 11.54 5.88 11.18 17.80 12.92 Kısmen katılıyorum 17.91 16.67 22.64 11.76 23.78 11.67 26.92 29.41 22.66 15.25 20.71 Katılıyorum 46.27 54.17 43.40 58.82 60.54 48.33 50.00 58.82 54.08 52.54 53.67 Cevap yok 13.43 20.83 7.55 12.50 5.95 16.39 3.85 5.88 7.55 15.25 9.58 Kararsızım 5.97 16.67 11.32 0.00 3.24 0.00 3.85 0.00 5.14 3.39 4.68 Katılmıyorum 29.85 20.83 28.30 31.25 35.68 22.95 46.15 52.94 34.14 27.97 32.52 Kısmen katılıyorum 31.34 20.83 33.96 31.25 29.19 26.23 26.92 17.65 30.21 24.58 28.73 Katılıyorum 19.40 20.83 18.87 25.00 25.95 34.43 19.23 23.53 22.96 28.81 24.50 Cevap yok 11.94 20.83 7.41 17.65 6.45 8.20 3.85 6.25 7.51 11.86 8.65 Kararsızım 7.46 8.33 7.41 5.88 3.76 4.92 7.69 6.25 5.41 5.93 5.54 Katılmıyorum 41.79 16.67 37.04 58.82 35.48 34.43 38.46 50.00 37.24 36.44 37.03 Kısmen katılıyorum 23.88 16.67 27.78 5.88 22.04 27.87 19.23 6.25 23.12 19.49 22.17 Katılıyorum 14.93 37.50 20.37 11.76 32.26 24.59 30.77 31.25 26.73 26.27 26.61 Cevap yok 16.42 25.00 3.77 12.50 8.24 8.20 8.00 0.00 9.17 11.02 9.66 Kararsızım 1.49 8.33 3.77 0.00 2.75 3.28 0.00 0.00 2.45 3.39 2.70 Katılmıyorum 62.69 54.17 56.60 75.00 66.48 75.41 68.00 70.59 64.22 70.34 65.84 Kısmen katılıyorum 11.94 4.17 30.19 12.50 16.48 9.84 24.00 29.41 18.35 11.86 16.63 Katılıyorum 7.46 8.33 5.66 0.00 6.04 3.28 0.00 0.00 5.81 3.39 5.17 Cevap yok 14.93 20.83 5.77 13.33 6.56 11.86 3.85 0.00 7.93 12.17 9.03 1.49 12.50 3.85 6.67 3.28 3.39 7.69 11.76 3.35 6.96 4.29 35.82 12.50 34.62 20.00 29.51 20.34 23.08 52.94 31.10 23.48 29.12 35.82 20.83 44.23 20.00 45.36 47.46 50.00 17.65 43.60 33.91 41.08 Katılıyorum 11.94 33.33 11.54 40.00 15.30 16.95 15.38 17.65 14.02 23.48 16.48 Cevap yok 19.40 20.83 3.77 6.25 4.40 6.67 3.85 0.00 7.32 8.55 7.64 Kararsızım 1.49 4.17 3.77 0.00 1.65 1.67 3.85 5.88 2.13 2.56 2.25 Katılmıyorum 20.90 8.33 3.77 6.25 9.89 10.00 19.23 0.00 11.89 7.69 10.79 Kısmen katılıyorum 29.85 20.83 54.72 31.25 42.86 38.33 34.62 41.18 41.46 34.19 39.55 Katılıyorum 28.36 45.83 33.96 56.25 41.21 43.33 38.46 52.94 37.20 47.01 39.78 Cevap yok 13.43 16.67 0.00 5.88 3.28 3.33 0.00 0.00 4.56 5.93 4.92 Kararsızım 0.00 0.00 3.77 0.00 1.64 5.00 0.00 0.00 1.52 2.54 1.79 Katılmıyorum 53.73 25.00 49.06 58.82 50.82 60.00 69.23 64.71 52.58 53.39 52.80 Kısmen katılıyorum 25.37 29.17 39.62 35.29 31.69 25.00 26.92 5.88 31.31 24.58 29.53 Katılıyorum 7.46 29.17 7.55 0.00 12.57 6.67 3.85 29.41 10.03 13.56 10.96 Cevap yok 17.91 20.83 5.77 6.67 8.20 13.11 4.00 17.65 9.48 14.53 10.81 Kararsızım Uygulamada en çok teorik konularda bilgiye Katılmıyorum ihtiyacım var Kısmen katılıyorum İstediğimiz zaman bilgiye erişebiliyoruz Çiftçiler ile iletişim kurmada zorlanıyoruz Tarım teşkilatı ile iletişim kurmada zorlanıyoruz Üretici örgütleri iletişim kurmada zorlanıyoruz Kararsızım Katılmıyorum Kısmen katılıyorum Katılıyorum Cevap yok Kararsızım Katılmıyorum Kısmen katılıyorum Katılıyorum 5.97 4.17 5.77 20.00 3.28 1.64 4.00 5.88 4.28 29.85 33.33 46.15 40.00 28.96 40.98 24.00 23.53 31.50 36.75 32.88 34.33 16.67 38.46 33.33 44.81 32.79 44.00 23.53 41.59 28.21 38.06 11.94 17.91 5.97 32.84 25.00 37.50 0.00 20.83 3.85 13.73 1.96 41.18 0.00 13.33 26.67 33.33 14.75 8.24 3.30 40.11 11.48 21.31 6.56 32.79 24.00 4.00 8.00 44.00 29.41 29.41 5.88 47.06 13.15 10.77 4.00 39.08 15.38 13.74 24.79 14.48 7.69 4.98 32.48 37.33 29.85 25.00 39.22 26.67 37.91 36.07 32.00 17.65 36.00 29.91 34.39 13.43 16.67 3.92 0.00 10.44 3.28 12.00 0.00 10.15 191 5.13 5.13 4.50 8.82 Kendimi ifade etmekte zorlanıyorum Mesleki bilgimin yeterli olduğuna inanıyorum Tarım piyasasında ne olup bittiğini takip ediyorum Çiftçilerin tüm bilgi taleplerini karşılıyoruz Cevap yok 19.40 20.83 9.80 18.75 3.31 6.78 7.69 0.00 8.00 10.34 8.62 Kararsızım 2.99 8.33 3.92 6.25 2.21 5.08 0.00 5.88 2.46 6.03 3.40 Katılmıyorum 55.22 45.83 62.75 68.75 71.82 67.80 80.77 64.71 67.69 62.93 66.44 Kısmen katılıyorum 13.43 12.50 19.61 6.25 16.57 20.34 3.85 11.76 15.38 15.52 15.42 Katılıyorum 8.96 12.50 3.92 0.00 6.08 0.00 7.69 17.65 6.46 5.17 6.12 Cevap yok 16.42 12.50 3.85 5.88 3.78 6.56 3.85 0.00 6.36 6.72 6.46 Kararsızım 4.48 0.00 7.69 5.88 2.70 1.64 0.00 0.00 3.64 1.68 3.12 Katılmıyorum 11.76 9.35 7.46 12.50 9.62 0.00 8.11 13.11 11.54 17.65 8.48 Kısmen katılıyorum 34.33 66.67 36.54 35.29 37.84 54.10 38.46 58.82 36.97 54.62 41.65 Katılıyorum 37.31 8.33 42.31 52.94 47.57 24.59 46.15 23.53 44.55 25.21 39.42 Cevap yok 16.00 17.39 4.44 28.57 6.82 17.02 12.50 7.14 8.64 16.48 10.78 Kararsızım 4.00 4.35 2.22 0.00 1.52 4.26 12.50 21.43 2.88 Katılmıyorum 14.00 21.74 33.33 28.57 18.94 19.15 18.75 14.29 20.58 19.78 20.36 Kısmen katılıyorum 66.00 56.52 57.78 42.86 72.73 59.57 56.25 57.14 67.49 57.14 64.67 Katılıyorum 22.67 5.00 17.65 56.25 28.98 21.54 35.71 21.43 26.36 23.48 25.62 Cevap yok 10.67 20.00 1.96 0.00 4.55 10.77 3.57 0.00 5.45 9.57 6.52 Kararsızım 5.33 5.00 3.92 0.00 1.14 4.62 3.57 7.14 2.73 4.35 3.15 Katılmıyorum 20.00 25.00 21.57 0.00 19.32 16.92 21.43 35.71 20.00 18.26 19.55 Kısmen katılıyorum 41.33 45.00 54.90 43.75 46.02 46.15 35.71 35.71 45.45 44.35 45.17 Katılıyorum 13.24 17.86 18.97 47.62 26.15 15.38 25.00 31.58 22.61 23.31 22.79 Cevap yok 25.00 17.86 5.17 14.29 5.96 21.54 3.13 10.53 9.04 18.05 11.39 5.88 17.86 3.45 0.00 2.75 3.08 3.13 0.00 3.46 29.41 25.00 31.03 14.29 28.44 24.62 31.25 26.32 29.26 23.31 27.70 26.47 21.43 41.38 23.81 36.70 35.38 37.50 31.58 35.64 30.08 34.18 Katılıyorum 10.81 4.76 6.00 20.00 10.58 7.94 8.33 20.00 9.79 11.29 10.20 Cevap yok 13.51 19.05 4.00 15.00 8.99 15.87 4.17 5.00 8.90 14.52 10.41 Kararsızım 4.05 0.00 2.00 10.00 3.17 1.59 0.00 10.00 2.97 Katılmıyorum 55.41 61.90 58.00 15.00 53.44 46.03 75.00 45.00 56.08 43.55 52.71 Kısmen katılıyorum 16.22 14.29 30.00 40.00 23.81 28.57 12.50 20.00 22.26 26.61 23.43 Katılıyorum 1.82 16.00 10.87 11.11 11.11 5.66 20.00 7.14 9.72 8.91 9.48 Cevap yok 14.55 12.00 2.17 0.00 9.52 13.21 0.00 0.00 8.50 9.90 8.91 Kararsızım 3.64 4.00 4.35 11.11 1.59 3.77 5.00 0.00 2.83 3.96 3.16 Katılmıyorum 27.27 16.00 15.22 11.11 15.08 22.64 15.00 21.43 17.81 19.80 18.39 Kısmen katılıyorum 52.73 52.00 67.39 66.67 62.70 54.72 60.00 71.43 61.13 57.43 60.06 Katılıyorum 18.31 14.29 22.64 50.00 34.30 20.00 38.46 25.00 29.69 24.55 28.48 Cevap yok 12.68 28.57 3.77 0.00 3.86 12.73 0.00 6.25 5.32 12.73 7.07 Kararsızım 2.99 0.00 1.92 0.00 3.26 1.64 3.85 0.00 3.04 0.84 2.46 Katılmıyorum 50.00 22.22 28.00 23.53 29.55 29.63 19.23 18.75 32.26 25.71 30.60 Kısmen katılıyorum 32.14 44.44 48.98 29.41 41.18 37.74 40.00 50.00 40.67 39.42 40.35 Katılıyorum 9.47 15.79 11.34 25.81 15.00 15.74 20.41 16.67 13.90 17.39 14.84 Kararsızım Tarımın paydaşları ile koordinasyonumuz çok Katılmıyorum iyi Kısmen katılıyorum Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik ekipman donanımız yeterli Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik bilgisel donanımız yeterli Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik teknik elemanımız yeterli 192 6.59 5.26 4.03 3.89 3.93 3.25 5.3. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına İlişkin Araştırma Bulguları KOP Bölgesinde “Tarımsal Eğitim ve Yayım İhtiyacı” projesi kapsamında görüşülen bir diğer paydaş ise bölgede tarımsal yayım hizmeti veren “Sertifikalı Tarım Danışmanları”dır. Bölgede sertifikalı tarım danışmanları bireysel olarak, bir şirket çatısında şirketleşerek yada bölgedeki oda, birlik, kooperatif veya STK’lar da çalıştırılarak tarımsal yayım hizmeti vermektedirler. Resmi olarak kayıtlı ve proje çerçevesinde görüşülen sertifikalı tarım danışmanlarının sayısına ait veriler Çizelge 5.3.1’de gösterilmiştir. Çizelge 5.3.1’e göre araştırma bölgesinde hizmet veren kayıtlı sertifikalı tarım danışmanlarının %61,82’sine ulaşılmıştır. Karaman ve Niğde illerinde 1 kişi sertifikalı tarımsal danışmanlık hizmeti vermekte olup sayının az olmasından dolayı bu kişilerin anket sonuçları değerlendirmeye alınmamıştır. 5.3.1. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Genel Özellikleri Çizelge 5.3.1. Araştırma Bölgesinde Görüşme Yapılan Sertifikalı Tarım Danışmanı Anket Sayısı İl Adı Konya Aksaray Karaman Niğde KOP Bölgesi Toplam Özel Tarım Yapılan Anket Danışmanı Sayısı Sayısı 25 20 28 12 1 1 1 1 55 34 Temsil Oranı (%) 80.00 42.86 100.00 100.00 61.82 Oransal Payı (%) 58.82 35.30 2.94 2.94 100,00 Sertifikalı Tarım Danışmanlığı sisteminin asıl amacı; ülke düzeyinde yaygın, etkin ve verimli bir tarımsal yayım ve danışmanlık sistemi oluşturarak; çiftçi/tarımsal işletme sahiplerinin bilgi, teknik, yöntemler konusundaki ihtiyaçlarının zamanında ve yeterli düzeyde karşılanmasını sağlamaktır. KOP Bölgesinde görüşülen tarımsal yayım hizmeti veren Sertifikalı Tarım Danışmanlarının cinsiyet durumlarına bakıldığında erkek nüfusun ağırlıkta olduğu buna karşılık kadın tarım danışmanı sayısının azlığı dikkat çekmektedir (Çizelge 5.3.2). 193 Çizelge 5.3.2. KOP Bölgesinde Sertifikalı Tarım Danışmanları Cinsiyeti İller Erkek Kadın Aksaray 11 Karaman 1 Konya 12 Niğde 1 KOP Bölgesi 25 Toplam 1 0 8 0 9 12 1 20 1 34 Sertifikalı tarım danışmanlarının genel özellikleri itibariyle bakıldığında KOP bölgesi genelinde %73.53’ünün erkek, %26.47’sinin ise kadın olduğu belirlenmiştir (Çizelge 5.3.3). Çizelge 5.3.3. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Cinsiyet Durumu (%) İller Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Cinsiyeti Toplam Kadın Erkek 91.67 100.00 60.00 100.00 73.53 8.33 0.00 40.00 0.00 26.47 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Cinsiyetlerine Göre Yaş durumlarına bakıldığında Çizelge 5.3.4’ e göre ortalama yaşın 41,73 olduğu, erkek danışmanlarda yaş ortalaması 43,54 iken kadınlarda 36,89 olduğu görülmektedir (Çizelge 5.3.4). Medeni durumları itibariyle bölge genelinde Sertifikalı Tarım Danışmanlarının %75,76’sı evli iken %24,24’ü bekardır (Çizelge 5.3.5). Çizelge 5.3.4. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Cinsiyetlerine Göre Yaşları İller Aksaray Konya KOP Bölgesi Cinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Yaş 45.18 46.00 45.25 43.25 35.75 40.25 43.54 36.89 41.73 194 Çizelge 5.3.5. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Medeni Durumu (%) Medeni Durum Evli Bekar 83.33 16.67 75.00 25.00 75.76 24.24 Aksaray Konya KOP Bölgesi Toplam 100.00 100.00 100.00 Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Eşlerinin Meslek Durumu çalışmalarında eşlerinin yönlendirici etkisinin olup olmadığının ortaya konulması amacıyla evli olan Sertifikalı Tarım Danışmanlarının eşlerinin mesleği sorulmuş ve KOP Bölge ortalamasında eşlerin %36’sının çalışmadığı belirlenmiştir. Tarım danışmanlarının eşlerinin en önemli meslek gruplarını, Ziraat Mühendisi, Öğretmen, Bilgisayarpazarlama uzmanı, tarım danışmanı, işletmeci ve sağlıkçı olduğu belirlenmiştir. Genel ortalamada eş meslek grubunun %20’sinin Ziraat Mühendisi olması bu kitlenin tarımsal yayım çalışmalarında eşlerinden destek alabileceğini düşündürmektedir (Çizelge 5.3.6) Çizelge 5.3.6. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Eşlerinin Meslek Durumu (%) Eş Meslek Durumu Çalışmıyor Ziraat Mühendisi Öğretmen Esnaf Bilgisayar Pazarlama Uzmanı Tarım Danışmanı İşletmeci Ekonomist Sağlıkçı Tekstil Teknikeri KOP Bölgesi İller Aksaray 50.00 10.00 20.00 10.00 Ortalama Konya 26.67 26.67 6.67 36.00 20.00 8.00 8.00 0.00 13.33 8.00 0.00 0.00 0.00 0.00 10.00 100.00 6.67 6.67 6.67 6.67 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 100.00 100.00 Tarım danışmanlarının yaşadıkları yer, tarımsal yayım faaliyetinin kırsal alana ulaştırılmasında önemli bir etken olabilmektedir. Sertifikalı tarım danışmanlarının yaşadığı yer %96.97’si il merkezinde ikamet ederken, %3.03’ü ilçe merkezinde yaşamaktadır (Çizelge 5.3.7). 195 Çizelge 5.3.7. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaşadığı Yer (%) Yaşadığı yer İlçe Merkezi İl Merkezi 8.33 91.67 0.00 100.00 3.03 96.97 Aksaray Konya KOP Bölgesi Toplam 100.00 100.00 100.00 KOP Bölgesinde serbest tarım danışmanlarının eğitim durumu incelendiğinde ise %72,73’ü Lisans, %3,03’ü yüksek lisans derecesine sahiptir. Özellikle Konya ilinde Lisan programı bitirmiş olan personelin oranı (%90) yüksek iken Aksaray ilinde Ön lisans ve Lisans mezunu aynı oranda yer almaktadır (Çizelge 5.3.8). Çizelge 5.3.8. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Eğitim Durumu (%) Eğitim Durumu İller Cinsiyet Erkek Aksaray Kadın Ortalama Erkek Konya Kadın Ortalama Erkek KOP Bölgesi Kadın Ortalama Ön Lisans 45.45 100.00 50.00 16.67 0.00 10.00 29.17 11.11 24.24 Lisans 45.45 0.00 41.67 83.33 100.00 90.00 66.67 88.89 72.73 Yüksek Lisans 9.09 0.00 8.33 0.00 0.00 0.00 4.17 0.00 3.03 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Araştırma bölgesinde görüşülen sertifikalı tarım danışmanlarının %72,73’ü en az lisans seviyesinde eğitim seviyesine sahip olmasının yanı sıra görüşülenlerin lisans öncesi çalıştıkları tarım alanı ile ilgili Ziraat Meslek Lisesi/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev Ekonomisi Meslek Lisesi gibi eğitim kurumlarından herhangi birinden mezun olup olmadıkları araştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar tarım danışmanlarının geçmişlerinde tarım ile ilgili bir eğitimlerinin olup olmadığı ile ilgili bir bilginin oluşmasını sağlamış olup, KOP Bölgesinde serbest tarım danışmanı personelinin %21,21’inin Ziraat Meslek Lisesi/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev Ekonomisi Meslek Lisesi gibi eğitim kurumlarından herhangi birinden mezun oldukları belirlenmiştir (Çizelge 5.3.9). 196 Çizelge 5.3.9. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Ziraat Meslek Lisesi/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev Ekonomisi Meslek Lisesi Kurumlarından Birinden Mezun Olma Durumu (%) Mezun Olma Durumu Evet Hayır 41.67 58.33 10.00 90.00 21.21 78.79 İller Aksaray Konya KOP Bölgesi Çizelge 5.3.10’da sertifikalı tarım danışmanlarının Toplam 100.00 100.00 100.00 lisans mezuniyet programları gösterilmiştir. Çizelge incelendiğinde yaklaşık %32’si hayvancılık alanındaki bölümlerden mezun iken diğerleri bitkisel ve tarım ekonomisi, tarım makinaları gibi genel bölümlerden mezun kişilerdir. Çizelge 5.3.10. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Ön Lisans ve Lisans Mezuniyet Bölümleri (%) İller Aksaray Konya KOP Bölgesi İller Aksaray Konya Cinsiyeti Erkek Kadın 50.00 100.00 25.00 0.00 25.00 0.00 100.00 100.00 100.00 0.00 100.00 0.00 20.00 0.00 40.00 100.00 20.00 0.00 20.00 0.00 100.00 100.00 Ön Lisans Bölümleri Süt Ürünleri Genel Tarım Hayvan Sağlığı Toplam Tarla Bitkileri Toplam Tarla Bitkileri Süt Ürünleri Genel Tarım Hayvan Sağlığı Toplam Lisans Bölümleri Veteriner Hekimlik Ziraat Mühendisliği Zootekni Süt Ürünleri Toplam Veteriner Hekimlik Ziraat Mühendisliği Tarla Bitkileri Zootekni Toprak Bilimi Tarım Ekonomisi Tarım Makineleri Toplam 28.57 28.57 28.57 14.29 100.00 10.00 30.00 10.00 20.00 0.00 10.00 20.00 100.00 197 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 42.86 14.29 0.00 28.57 14.29 0.00 100.00 Toplam 60.00 20.00 20.00 100.00 100.00 100.00 16.67 50.00 16.67 16.67 100.00 28.57 28.57 28.57 14.29 100.00 5.88 35.29 11.76 11.76 11.76 11.76 11.76 100.00 KOP Bölgesi Veteriner Hekimlik Ziraat Mühendisliği Tarla Bitkileri Zootekni Toprak Bilimi Süt Ürünleri Tarım Ekonomisi Tarım Makineleri Toplam 16.67 33.32 5.56 22.22 0.00 5.56 5.56 11.11 100.00 0.00 42.86 14.29 0.00 28.57 0.00 14.29 0.00 100.00 12.00 36.00 8.00 16.00 8.00 4.00 8.00 8.00 100.00 Tarımsal yayım danışmanlarının eğitim düzeyi ve mezun oldukları bölümler kadar yabancı dil bilme durumları da önemli bir göstergedir. Tarımsal yeniliklerin takibi açısından tarım danışmanlarının iyi bir yabancı dil bilmesi önem taşımaktadır. Araştırma bölgesinde tarımsal yayım uzmanlarının %75.76’sı yabancı dil bildiklerini belirtmişlerdir. Özellikle Konya ilindeki yabancı dil bilen tarım danışmanlarının oranı diğer illere göre daha yüksek seviyededir (Çizelge 5.3.11). Çizelge 5.3.11. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yabancı Dil Bilme Durumları (%) İller Cinsiyet Aksaray Konya KOP Bölgesi Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Yabancı dil biliyor musunuz? Evet Hayır 54.55 45.45 100.00 0.00 58.33 41.67 75.00 25.00 100.00 0.00 85.00 15.00 66.67 33.33 100.00 0.00 75.76 24.24 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Bilinen yabancı dillerin konuşma, yazma, okuma ve anlama konusunda sertifikalı tarım danışmanlarının durumları incelendiğinde ise; özellikle en geniş kullanım alanı olan İngilizce dilinde seviyelerin genelde düşük olduğu görülmektedir. Bölgedeki sertifikalı tarım danışmanlarının yabancı dil bilme seviyelerinin düşük olması özellikle uluslararası alandaki yeniliklerin takibi ve değerlendirilmesi konusunda sorunların oluşmasına neden olabilir (Çizelge 5.3.12.). 198 Çizelge 5.3.12. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yabancı Dil Bilme Durumları (%) İngilizce konuşma Bilmiyor AKSARAY KONYA Az Biliyor Orta Düzey İngilizce yazma İyi Derecede Bilmiyor Az Biliyor Orta Düzey İngilizce okuma İyi Derecede Bilmiyor Az Biliyor Orta Düzey İngilizce anlama İyi Derecede Bilmiyor Az Biliyor Orta Düzey İyi Derecede 14.29 42.86 42.86 0.00 0.00 57.14 42.86 0.00 14.29 28.57 57.14 0.00 0.00 57.14 42.86 0.00 0.00 66.67 22.22 11.11 0.00 90.00 0.00 10.00 0.00 80.00 10.00 10.00 0.00 70.00 20.00 10.00 Fransızca konuşma Bilmiyor Az Biliyor Orta Düzey Fransızca yazma İyi Derecede Bilmiyor Az Biliyor Orta Düzey Fransızca okuma İyi Derecede Bilmiyor Az Biliyor Orta Düzey Fransızca anlama İyi Derecede Bilmiyor Az Biliyor Orta Düzey İyi Derecede AKSARAY KONYA 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 Almanca konuşma Bilmiyor Az Biliyor Orta Düzey 100.00 0.00 0.00 0.00 Almanca yazma İyi Derecede Bilmiyor Az Biliyor Orta Düzey 100.00 0.00 0.00 0.00 Almanca okuma İyi Derecede Bilmiyor Az Biliyor Orta Düzey 100.00 0.00 0.00 Almanca anlama İyi Derecede Bilmiyor Az Biliyor Orta Düzey İyi Derecede AKSARAY KONYA 0.00 50.00 50.00 0.00 0.00 Diğer konuşma Bilmiyor Az Biliyor Orta Düzey 50.00 50.00 0.00 0.00 Diğer yazma İyi Derecede Bilmiyor Az Biliyor Orta Düzey 50.00 50.00 0.00 0.00 Diğer okuma İyi Derecede Bilmiyor Az Biliyor Orta Düzey 50.00 50.00 0.00 Diğer anlama İyi Derecede Bilmiyor Az Biliyor Orta Düzey İyi Derecede AKSARAY 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 50.00 50.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 KONYA 0.00 0.00 50.00 50.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 50.00 50.00 199 Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bilişim Teknolojilerini Kullanabilme Durumları tarımsal yayım personelinin kendini geliştirme ve yeni fikirler elde edinme noktasında önemli bir avantaja sahiptir. Tarım danışmanlarının bilişim teknolojilerini kullanma durumlarını puanlamalarını istenmiş ve sonuçlar Çizelge 5.3.13’de verilmiştir. Çizelge incelendiğinde KOP bölgesinde tarımsal yayım personelinin bilgisayar, cep telefonu, internet gibi bilişim teknolojilerini iyi düzeyde kullandıkları belirlenmiştir. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının günlük kullandıkları internet saati ortalama bölge düzeyinde yaklaşık 4 saat olarak belirtilmiştir (Çizelge 5.3.14.). Çizelge 5.3.13. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bilişim Teknolojilerini Kullanabilme Durumları (Puan) İller Aksaray Konya KOP Bölgesi Cinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Bilişim Teknolojilerini (Bilgisayar, cep telefonu, internet vb.) kullanım seviyesi 7.00 4.00 6.75 6.92 7.38 7.10 6.96 7.00 6.97 Çizelge 5.3.14. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Günde Kullandıkları İnternet Saati (Saat) İller Aksaray Konya KOP Bölgesi Cinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 200 Bilişim Teknolojilerini (Bilgisayar, cep telefonu, internet vb.) kullanım seviyesi 3.45 1.00 3.25 3.25 4.88 3.90 3.54 4.44 3.79 5.3.2. Sertifikalı tarım danışmanlarının mesleki deneyimleri ve faaliyetleri Sektörde üreticinin güvenini kazanması açısından sertifikalı tarım danışmanlarının mesleki deneyimleri büyük önem taşımaktadır. KOP bölgesinde tarım danışmanlarının özel sektörde ortalama çalışma yılı 3 olarak belirlenmiştir (Çizelge 5.3.15). Çizelge 5.3.15. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Özel Sektörde Çalışma Süreleri (Mesleki Deneyim) (Yıl) İller Cinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Aksaray Konya KOP Bölgesi Özel Sektörde Çalışma Süresi (Yıl) 2.73 2.00 2.67 3.50 2.38 3.03 3.11 2.33 2.89 Araştırma bölgesinde sertifikalı tarım danışmanlarına tarım danışmanı olarak çalışmadan önce özel sektörde iş deneyimi sorulduğunda %63.64’ü deneyimi olduğunu belirtmiştir. Aynı durum erkeklerde %75 iken kadınlarda %33’e düşmektedir (Çizelge 5.3.16). Çizelge 5.3.16. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Özel Sektör Deneyimleri (%) İller Aksaray Konya KOP Bölgesi Cinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Tarım danışmanı olarak çalışmadan önce tarım sektöründe iş deneyiminiz oldu mu? Evet Hayır 72.73 27.27 0.00 100.00 66.67 33.33 83.33 16.67 37.50 62.50 65.00 35.00 75.00 25.00 33.33 66.67 63.64 36.36 201 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Araştırma bölgesinde sertifikalı tarım danışmanlarına tarım danışmanı olarak çalışmadan önce kamu sektöründe iş deneyimi sorulduğunda %37.50’si deneyimi olduğunu belirtmiştir. Aynı durum erkeklerde %43.48 iken kadınlarda %22.22’ye düşmektedir. Dolayısıyla araştırma bölgesinde özel sektörde çalışıp daha sonra sertifikalı tarım danışmanlığı yapan kişi sayısı daha fazladır (Çizelge 5.3.17). Çizelge 5.3.17. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Kamu Deneyimleri (%) Tarım danışmanı olarak çalışmadan önce tarım İller Cinsiyet sektöründe iş deneyiminiz oldu Toplam mu? Evet Hayır Erkek 54.55 45.45 100.00 Aksaray Kadın 0.00 100.00 100.00 Ortalama 50.00 50.00 100.00 Erkek 36.36 63.64 100.00 Konya Kadın 25.00 75.00 100.00 Ortalama 31.58 68.42 100.00 Erkek 43.48 56.52 100.00 KOP Bölgesi Kadın 22.22 77.78 100.00 Ortalama 37.50 62.50 100.00 Daha önce kamuda çalışan sertifikalı tarım danışmanlarının hangi kurumlarda görev aldıklarına bakılacak olursa Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarım Kredi Kooperatifi, Ziraat Odası ve Karadeniz Birlik şeklinde sıralanmaktadır. KOP Bölgesi ortalamasına göre %66.67’si Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nda çalışmıştır (Çizelge 5.3.18). Çizelge 5.3.18. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Kamu Deneyimlerini Elde Ettiği Kamu Kurum ve Kuruluşları (%) İller Aksaray Konya KOP Bölgesi Çalışılan Resmi Kurumun Adı Gıda Tarım Cinsiyet ve Karadeniz Tarım Kredi Hayvancılık Birlik Kooperatifi Bakanlığı Erkek 83.33 16.67 0.00 Ortalama 83.33 16.67 0.00 Erkek 75.00 0.00 25.00 Kadın 0.00 0.00 50.00 Ortalama 50.00 0.00 33.33 Erkek 80.00 10.00 10.00 Kadın 0.00 0.00 50.00 Ortalama 66.67 8.33 16.67 202 Ziraat Odası 0.00 0.00 0.00 50.00 16.67 0.00 50.00 8.33 Total 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Sertifikalı Tarım danışmanlarının yurt dışına çıkma durumları oradaki tarımla ilgili konularda yenilikleri takip etme ve bunlardan üreticileri haberdar etme açısından önem taşımaktadır. KOP bölge ortalamasına göre sertifikalı tarım danışmanlarının %48.48’i daha önce yurt dışına çıktıklarını belirtmişlerdir. Aynı oran erkeklerde %54.17 iken kadın tarım danışmanlarında %33.33’e düşmektedir. Buna göre tarım danışmanlarının yaklaşık %50’sinin yurt dışı deneyimi olduğu söylenebilir (Çizelge 5.3.19). Çizelge 5.3.19. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yurtdışına Çıkma Durumları (%) İller Cinsiyet Aksaray Konya KOP Bölgesi Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Şimdiye kadar yurt dışına çıktınız mı? Evet Hayır 63.64 36.36 0.00 100.00 58.33 41.67 50.00 50.00 37.50 62.50 45.00 55.00 54.17 45.83 33.33 66.67 48.48 51.52 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 KOP bölgesindeki sertifikalı tarım danışmanlarının alanları ile ilgili eğitim amaçlı mı yoksa sadece gezi amaçlı mı yurt dışında bulunduklarını belirlemek için yurt dışına çıkma nedenleri sorulmuş ve buna göre %6.06’sının kurs veya seminer amaçlı, %18.18’inin turistik gezi, %12.12’sinin aile ziyareti için yurt dışında bulundukları belirlenmiştir (Çizelge 5.3.20). Çizelge 5.3.20. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yurtdışına Çıkma Nedenleri (%) İller Aksaray Konya KOP Bölgesi Cinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Aile ziyareti Evet 27.27 0.00 25.00 8.33 0.00 5.00 16.67 0.00 12.12 Hayır 72.73 100.00 75.00 91.67 100.00 95.00 83.33 100.00 87.88 Turistik gezi Evet 27.27 0.00 25.00 8.33 25.00 15.00 16.67 22.22 18.18 203 Hayır 72.73 100.00 75.00 91.67 75.00 85.00 83.33 77.78 81.82 Kurs veya seminer amaçlı Evet Hayır 0.00 100.00 0.00 100.00 0.00 100.00 16.67 83.33 0.00 100.00 10.00 90.00 8.33 91.67 0.00 100.00 6.06 93.94 Diğer Evet 9.09 0.00 8.33 8.33 0.00 5.26 8.33 0.00 6.25 Hayır 90.91 100.00 91.67 91.67 100.00 94.74 91.67 100.00 93.75 Sertifikalı tarım danışmanlarının mesleki örgütlere üyelik durumlarına gelince, %96.97’si üye olduklarını belirtirken bu oran erkeklerde %100, kadınlarda ise %88.89 olarak belirlenmiştir (Çizelge 5.3.21). Çizelge 5.3.21. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Mesleki Örgütlere Üye Olma Durumları (%) İller Cinsiyet Aksaray Konya KOP Bölgesi Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Mesleki örgütlere üye misiniz? Hayır Evet 0.00 100.00 100.00 0.00 8.33 91.67 0.00 100.00 0.00 100.00 0.00 100.00 0.00 100.00 11.11 88.89 3.03 96.97 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 KOP Bölgesinde özel tarım danışmanlarının üye oldukları başlıca mesleki örgütler öncelik sırasına göre Ziraat Mühendisleri Odası (%46.67), Ziraatçiler derneği (11.11), Veteriner hekimler odası (%6.67), Tarımsal yayım ve danışmanlık derneği (%6.67) şeklinde sıralanmaktadır (Çizelge 5.3.22). 204 Çizelge 5.3.22. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Üye Oldukları Mesleki Örgütler (%) Mesleki Örgütler İller Cinsiyet Veteriner Hekimler Odası Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Derneği Bil-Tek Proje Çalıştay Kurulu VeterinerEv Sağlık Ekonomisi Teknikerler Derneği Derneği Bitkisel Üretim Çiftçi Rehberi Toplam Ziraat Mühendisleri Odası Ziraatçiler Derneği Erkek 20.00 26.67 13.33 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.67 6.67 0.00 13.33 100.00 Ortalama 20.00 26.67 13.33 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.67 6.67 0.00 13.33 100.00 Erkek 56.25 6.25 6.25 12.50 6.25 6.25 6.25 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 Kadın 61.54 0.00 0.00 7.69 7.69 7.69 0.00 7.69 0.00 0.00 7.69 0.00 100.00 Ortalama 58.62 3.45 3.45 10.34 6.90 6.90 3.45 3.45 0.00 0.00 3.45 0.00 100.00 Erkek 40.63 15.63 9.38 6.25 3.13 3.13 6.25 0.00 3.13 3.13 0.00 6.25 100.00 Kadın 61.54 0.00 0.00 7.69 7.69 7.69 0.00 7.69 0.00 0.00 7.69 0.00 100.00 Ortalama 46.67 11.11 6.67 6.67 4.44 4.44 4.44 2.22 2.22 2.22 2.22 4.44 100.00 Akademik Takvim Ziraat Odası Damızlık Birliği Diğer Aksaray Konya KOP Bölgesi 205 Araştırma alanında tarım danışmanlarının mesleki süreli yayınlara abone olma durumuna bakıldığında ortalama %15.63’ü abone olduğunu geri kalan büyük bir kısmı ise abone olmayıp düzenli takip etmediklerini belirtmiştir (Çizelge 5.3.23.). Bu durum her ne kadar danışmanın kendini geliştirmesi açısından önemli olsa da ek bir maliyet getirdiği için oranın düşük olduğu görülebilmektedir. Artık günümüzde süreli yayın yerine internet gibi araçların daha fazla kullanıldığı da yadsınamaz bir gerçektir. Çizelge 5.3.23. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Mesleki Süreli Yayınlara Abone Olma Durumu (%) İller Cinsiyet Erkek Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Aksaray Konya KOP Bölgesi Mesleki Yayınlara Abonelik Evet Hayır 9.09 90.91 9.09 90.91 8.33 91.67 37.50 62.50 20.00 80.00 8.33 91.67 37.50 62.50 15.63 84.38 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Araştırma alanında sertifikalı tarım danışmanlarının mesleki süreli yayınları okuma durumuna bakıldığında bölge genelinde cinsiyete göre çok fazla değişmemekle birlikte ortalama da %45.45’i ilgisini çeken konu olduğunda, %36.36’sı sürekli olarak okuduğunu, %18.18’i ise bazen okuduğunu belirtmiştir. Mesleki konularla ilgili süreli yayınları takip etme güncel yeniliklerden haberdar olma ve buna göre strateji belirleme açısından sertifikalı tarım danışmanları için önem arz etmektedir (Çizelge 5.3.24). Çizelge 5.3.24. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Mesleki Süreli Yayınları Okuma Sıklığı (%) İller Aksaray Konya KOP Bölgesi Cinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama İlgimi çeken konu olursa 63.64 0.00 58.33 33.33 37.50 35.00 50.00 33.33 45.45 Okuma Sıklığı Bazen Sürekli olarak okuyorum okuyorum 18.18 18.18 0.00 100.00 16.67 25.00 16.67 50.00 25.00 37.50 20.00 45.00 16.67 33.33 22.22 44.44 18.18 36.36 206 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Araştırma alanında görüşülen sertifikalı tarım danışmanlarının günlük yaşamlarını en fazla etkileyen unsurlar aslında çalışma performanslarını da etkileyen en önemi unsurlardır. Bu nedenle olumsuzluk oluşturabilecek sorunların çözümüne yönelik önleyici girişimler araştırma alanında etkin bir tarımsal yayım hizmetinin sağlanması açısından önemidir. Çizelge 5.3.25 incelendiğinde sertifikalı tarım danışmanlarının günlük yaşamlarını etkileyen en önemli faktörlerin başında sağlık sorunları gelmektedir. Bunu ekonomik koşulların yetersizliği ve işyeri ile ilgili sorunlar gösteriliştir. Buradan anlaşılacağı üzere sağlık dışındaki ekonomik koşullarının yetersizliği ve iş yeri ilgili sorunların yüksek oranda gösterilmesi bu alanlarda sertifikalı tarım danışmanlarının sıkıntı yaşadığını göstermektedir. 207 Çizelge 5.3.25 Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Günlük Yaşamlarına Etki Eden Unsurların Dağılımı(%) Günlük yaşamınızı aşağıdaki durumlardan hangileri olumsuz etkiliyor? İller Aksaray Konya KOP Bölgesi Cinsiyeti Kendi sağlık sorunlarım Çocuklarımın sağlık sorunları Diğer aile bireylerinin sağlık sorunları Çocukların bakımıyla ilgili sorular Çocukların eğitimiyle ilgili sorunlar Aile içi ilişkilerdeki sorunlar Ekonomik koşulların yetersizliği İş yeri ile ilgili sorunlar Toplam Erkek 21.88 21.88 9.38 3.13 3.13 9.38 12.50 18.75 100.00 Kadın 25.00 25.00 0.00 0.00 0.00 25.00 0.00 25.00 100.00 Ortalama 22.22 22.22 8.33 2.78 2.78 11.11 11.11 19.44 100.00 Erkek 19.44 16.67 5.56 8.33 13.89 8.33 16.67 11.11 100.00 Kadın 21.05 5.26 15.79 0.00 5.26 0.00 31.58 21.05 100.00 Ortalama 20.00 12.73 9.09 5.45 10.91 5.45 21.82 14.55 100.00 Erkek 21.43 18.57 7.14 5.71 8.57 8.57 15.71 14.29 100.00 Kadın 21.74 8.70 13.04 0.00 4.35 4.35 26.09 21.74 100.00 Ortalama 21.51 16.13 8.60 4.30 7.53 7.53 18.28 16.13 100.00 208 5.3.3. Sertifikalı tarım danışmanlarının katıldığı hizmet içi eğitimler Araştırma bölgesinde yer alan KOP illerinde özel tarım danışmanlarının gelişimine katkıda bulunacak son 2 yıl içinde bir kursa katılıp katılmadıkları sorulmuş buna göre %90,91’inin cevabı evet olmuştur. Konya ve Karaman illerinde söz konusu oran %100 iken Aksaray ilinde %75 olarak tespit edilmiştir (Çizelge 5.3.26.). Çizelge 5.3.26. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Kendilerini Geliştirme Davranışları (%) İller Aksaray Konya KOP Bölgesi Cinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Öğrenim Çabası Olma Durumu Hayır Evet 27.27 72.73 0.00 100.00 25.00 75.00 0.00 100.00 0.00 100.00 0.00 100.00 12.50 87.50 0.00 100.00 9.09 90.91 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Bölgedeki sertifikalı tarım danışmanlarının son 2 yıl içinde kendilerini geliştirme amaçlı öğrenim çabaları içinde öncelikle sertifikalı programlar, kurslar ve hizmet içi eğitim programları gösterilmiştir. Genel olarak bakıldığında ise sertifikalı tarım danışmanlarının kendilerini geliştirme amaçlı bu tür programlara fazla rağbet göstermedikleri görülmektedir (Çizelge 5.3.27.). 209 Çizelge 5.3.27. Son 2 Yıl İçinde Sertifikalı Tarım Danışmanı Başına Katıldıkları Eğitim Türlerinin Sayısı (Adet) Eğitim türü İller Aksaray Konya KOP Bölgesi Cinsiyet Sertifika Kongre Seminer Kurs Hizmetiçi Sempozyum Konferans Eğitim Panel Toplam Erkek 0.18 0.00 0.82 0.55 0.09 0.00 0.00 0.00 1.64 Kadın 0.00 0.00 0.00 2.00 0.00 0.00 1.00 0.00 3.00 Ortalama 0.17 0.00 0.75 0.67 0.08 0.00 0.08 0.00 1.75 Erkek 0.50 0.08 0.25 0.42 1.67 0.08 0.00 0.08 3.08 Kadın 2.00 0.00 0.00 0.25 1.00 0.00 0.00 0.00 3.25 Ortalama 1.10 0.05 0.15 0.35 1.40 0.05 0.00 0.05 3.15 Erkek 0.38 0.04 0.54 0.46 0.88 0.04 0.00 0.04 2.38 Kadın 1.78 0.00 0.00 0.44 0.89 0.00 0.11 0.00 3.22 Ortalama 0.76 0.03 0.39 0.45 0.88 0.03 0.03 0.03 2.61 210 KOP Bölgesinde bulunan Sertifikalı tarım danışmanlarının son iki yıl içinde katıldıkları eğitim programlarının varlığının yanı sıra adet olarak da önemi bilindiği için sayısı belirlenmiştir. Buna göre katılım sayısı bakımından öncelik sırasına göre başlıca kurslar, tarım danışmanlığı, hayvan besleme ve bakımı, bitki koruma ve genel hayvancılık şeklinde sıralanabilir (Çizelge 5.3.28.). 211 Çizelge 5.3.28. Son 2 Yıl İçinde Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Katıldıkları Eğitim Programları (Adet) Hizmet içi Eğitim Konuları Konya Erkek Kadın KOP Bölgesi Aksaray Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Tarım Danışmanlığı 4 6 10 3 1 4 8 7 15 Hayvan Besleme ve Bakımı 2 0 2 2 2 4 5 2 7 Bitki Koruma 6 1 7 0 0 0 6 1 7 Genel Hayvancılık 2 0 2 3 0 3 5 0 5 Mali Mevzuatlar 1 2 3 1 0 1 2 2 4 Gübreleme 2 2 4 0 0 0 2 2 4 Su ve Sulama Teknikleri 2 1 3 0 0 0 2 1 3 Hayvan Sağlığı 1 0 1 2 0 2 3 0 3 İş Güvenliği Uzmanlığı Kamulaştırma Bilirkişi Uzmanlığı İlaç ve İlaçlama 2 0 2 0 0 0 2 0 2 0 1 1 1 0 1 1 1 2 2 0 2 0 0 0 2 0 2 Süt Hijyeni 2 0 2 0 0 0 2 0 2 Kuraklık-Çölleşme 1 1 2 0 0 0 1 1 2 Tarımsal Yayımcılık 1 1 2 0 0 0 1 1 2 Tohum ve Sürüm 1 1 2 0 0 0 1 1 2 Bilgisayar 0 1 1 0 0 0 0 1 1 Genel Tarım 0 1 1 0 0 0 0 1 1 Süt ve Süt Üretimi 0 0 0 1 0 1 1 0 1 Proje Hazırlama ve Döngüsü 1 0 1 0 0 0 1 0 1 Tıbbi Aromatik Bitkiler Anaç Koyun-Keçi Kayıt Sistemi Girişimcilik-Liderlik 1 0 1 0 0 0 1 0 1 0 0 0 1 0 1 1 0 1 0 0 0 1 0 1 1 0 1 Ayçiçeği Tarımı 1 0 1 0 0 0 1 0 1 KOP Projesi 0 0 0 1 0 1 1 0 1 Arıcılık LPG Otogaz İstasyon Sorunları IPARD 1 0 1 0 0 0 1 0 1 0 1 1 0 0 0 0 1 1 0 1 1 0 0 0 0 1 1 Reçete Yazma 0 1 1 0 0 0 0 1 1 Tarımsal İşler ve Planlama 0 1 1 0 0 0 0 1 1 Profesyonel İkna Teknikleri Bitkisel Ürün Tarım Mekanizasyon Beden Dili ve İletişim Teknikleri Sütaş İşletme 0 1 1 0 0 0 0 1 1 0 1 1 0 0 0 0 1 1 0 0 0 1 0 1 1 0 1 0 0 0 1 0 1 1 0 1 Islah Çalışmaları 0 0 0 1 0 1 1 0 1 Tiest-İport 0 0 0 1 0 1 1 0 1 Aile Çiftliği Yetiştiriciliği 0 1 1 0 0 0 0 1 1 Bitkisel Hastalıklar 1 0 1 0 0 0 1 0 1 Toprak Koruma 1 0 1 0 0 0 1 0 1 Tarımsal Girdiler 1 0 1 0 0 0 1 0 1 Fidancılık 1 0 1 0 0 0 1 0 1 Danışmanlık Eğitimi Sorunları 1 0 1 0 0 0 1 0 1 Tarla Bitkileri 0 1 1 0 0 0 0 1 1 Çiftçi Yarışması 0 0 0 1 0 1 1 0 1 212 Sertifikalı tarım danışmanlarının katıldıkları eğitim programları (Seminer, kongre, kurs, konferans, sempozyum, panel vb eğitim programları) faydalılık durumu KOP bölgesi ortalamasına bakıldığında 4.35 adet olarak bulunmuştur. Konya ili büyükşehir olması ve düzenlenen eğitim programlarının sayısının fazla olması nedeniyle buradaki danışmanların ortalama 4.41 adet eğitim programına katıldıkları belirlenmiştir. Söz konusu durum Aksaray ili için 4.20 adet iken Karaman ilinde 4.00 adet olarak tespit edilmiştir (Çizelge 5.3.29.). Çizelge 5.3.29. Son 2 Yıl İçinde Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Katıldıkları Eğitim Programları Faydalılık Durumu (Adet) İller Aksaray Konya KOP Bölgesi Eğitim Türü Sertifika Seminer Kurs Eğitim Konferans Ortalama Sertifika Kongre Seminer Kurs Eğitim Sempozyum Panel Ortalama Sertifika Kongre Seminer Kurs Eğitim Sempozyum Konferans Panel Ortalama 213 Ortalama 5.00 4.67 3.43 4.00 4.00 4.20 4.23 5.00 4.33 4.00 4.58 5.00 5.00 4.41 4.28 5.00 4.54 3.67 4.56 5.00 4.00 5.00 4.35 N 2 9 7 1 1 20 22 1 3 5 26 1 1 59 25 1 13 12 27 1 1 1 81 5.3.4. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Tarımsal Yayım Faaliyet Stratejileri Sertifikalı tarım danışmanlarının tarımsal yayım faaliyet stratejileri arasında yer alan konular; altında yayım personelinin bölgede görev yapma süresi, hizmet verdikleri üreticilere ait bazı bilgiler, çalıştıkları üreticileri belirleme şekilleri, görüşme sıklığı, görüşme yeri, üreticilerin sorunlarının danışmanlara ulaşma şekli, danışmanların üretici sorunlarının çözme şekli, üreticilerin danışmanlardan öncelikli istedikleri bilgiler, danışmanların aynı bölgede ve aynı üretici ile çalışma sıklığı, danışmanların bölgedeki tarımsal yapıyı tanıma durumları, danışmanlara göre bölgedeki tarımın temel sorunları, danışmanlığa başlamadan önce eğitim alma durumu, eğitim aldığı konular, bölgedeki yayım faaliyetlerindeki başarı durumu, en fazla eksikliğini hissettikleri eğitim konuları gibi farklı başlıklar altında incelenmiştir. Bunlardan ilki olan sertifikalı tarım danışmanlarının bulundukları bölgede yaptıkları görev süresidir. Buradan elde edilecek olan bilgi sertifikalı tarım danışmanının bölge tecrübesi hakkında fikir vericidir. Çizelge 5.3.30 incelendiğinde sertifikalı tarım danışmanlarının bölge görev üresi KOP bölgesi genelinde 8,15 yıl olarak hesaplanmıştır. Bu süre kadınlarda yaklaşık 4 yıl, erkeklerde ise 10 yıl civarındadır. Çizelge 5.3.30. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bölgede Görev Yapma Süreleri (Yıl) İller Cinsiyet Ortalama 14.30 2.00 13.18 6.21 4.13 5.38 9.89 3.89 8.15 Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Aksaray Konya KOP Bölgesi N 10 1 11 12 8 20 22 9 31 Sertifikalı Tarım danışmanlarının bölgede hizmet verdikleri üreticilere ait bilgiler Çizelge 5.3.31’de verilmiştir. Hizmet verilen üretici sayısı KOP bölge ortalamasında 22 olarak belirlenmiştir. KOP bölgesinde sertifikalı tarım danışmanlarının hizmet verdikleri üreticilerin ortalama kuru arazi miktarı 2510 dekar, sulu arazi miktarı 5179 dekar, büyükbaş hayvan sayısı 1483 adet, küçükbaş hayvan sayısı 4959 adet olarak tespit edilmiştir. 214 Çizelge 5.3.31. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bölgede Hizmet Verdikleri Üretici Bilgileri N Toplam Ortalama N Kadın Toplam Ortalama N Toplam Toplam Ortalama N Erkek Toplam Ortalama N Kadın Toplam Ortalama N Toplam Toplam Ortalama N Erkek Toplam Ortalama N Kadın Toplam Ortalama N Toplam Toplam Ortalama Erkek Aksaray Konya KOP Bölgesi Hizmet verilen üretici sayısı 49 658 13 2 80 40 51 738 14 31 993 32 12 516 43 43 1509 35 90 1731 19 14 596 43 104 2327 22 Toplam kuru arazi(dekar) Büyükbaş hayvan Küçükbaş hayvan sayısı sayısı 13 24 24 36377 4003 116603 2798 167 4858 2 19640 9820 13 24 26 36377 4003 136243 2798 167 5240 13 6 1 111817 40472 4000 8601 6745 4000 8 1 27900 24184 3487 24184 21 6 2 139717 40472 28184 6653 6745 14092 26 30 35 148194 44475 144615 5700 1483 4132 8 3 27900 43824 3487 14608 34 30 38 176094 44475 188439 5179 1483 4959 Toplam sulu arazi(dekar) 9 18037 2004 9 18037 2004 16 31940 1996 5 25311 5062 21 57251 2726 25 49977 1999 5 25311 5062 30 75288 2510 215 Arı sayısı 1 40 40 1 40 40 5 3524 705 5 3524 705 6 3564 594 6 3564 594 Sertifikalı tarım danışmanlarına göre hizmet verilmesi gereken üretici sayısı ve özellikleri Çizelge 5.3.32’de verilmiştir. KOP Bölge ortalamasına göre bir sertifikalı tarım danışmanıı üretici sayısı 63 kişi,sulu arazi miktarı 4089 dekar, kuru arazi miktarı 7071 dekar, büyükbaş hayvan sayısı 1486 adet ve küçükbaş hayvan sayısı 3114 adet olarak belirlenmiştir. İller bazında aynı verilere bakıldığında ise Konya ilinin bütün veriler açısından bölge ortalamasının üzerinde olduğu görülmektedir (Çizelge 5.3.32). Çizelge 5.3.32. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Hizmet Verilmesi Gereken Üretici Sayısı ve Özellikleri İller Aksaray Konya KOP Bölgesi Cinsiyet Üretici Sayısı Sulu Arazi Miktarı (Dekar) Kuru Arazi Miktarı (Dekar) Büyükbaş Küçükbaş Hayvan Hayvan Sayısı Sayısı (Baş) (Baş) Erkek 48 1.200 1917 895 3825 Ortalama 48 1.200 1917 895 3825 Erkek 79 5.499 8394 1629 2211 Kadın 66 3.890 8312 1933 3800 Ortalama 73 4.756 8360 1721 2688 Erkek 62 4.209 6451 1374 2956 Kadın 66 3.890 8312 1933 3800 Ortalama 63 4.089 7071 1486 3114 Sertifikalı tarım danışmanlarının çalıştıkları çiftçileri belirleme şekilleri Çizelge 5.3.34’de verilmiştir. Buna göre tarım danışmanlarının %21.33’ü çalıştıkları üreticileri kendi uzmanlık alanıyla uğraşan çiftçilerle daha önceden anlaşarak belirlediğini, %20’si şirketin kendisinin üreticileri belirlediğini, %16.00’sı tanıdığı köylerden seçtiğini ve %16.00’sı ise merkeze ya da oturduğu yere yakın olan köyleri ulaşım kolaylığı nedeniyle seçtiğini belirtmiştir (Çizelge 5.3.33.). 216 Çizelge 5.3.33. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalıştıkları Çiftçileri Belirleme Şekilleri (%) Çalıştığınız çiftçileri nasıl belirliyorsunuz? İller Aksaray Konya KOP Bölgesi Cinsiyet Tanıdığım köylerden seçiyorum Merkeze/ oturduğum yere yakın olan köyleri seçiyorum Kendi uzmanlık alanımla uğraşan çiftçilerle anlaşıyorum Şirket kendisi ayarlıyor Üretici değiştirmem sürekli aynı üreticilerle çalışırım Belirli bir kriterim yok Yönetmelikt eki kriterlere uygun olarak seçiyorum Diğer Toplam Erkek 0.00 0.00 17.65 41.18 0.00 11.76 11.76 17.65 100.00 Kadın 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 Ortalama 0.00 0.00 16.67 44.44 0.00 11.11 11.11 16.67 100.00 Erkek 22.22 25.00 19.44 5.56 11.11 0.00 16.67 0.00 100.00 Kadın 20.00 15.00 30.00 20.00 5.00 0.00 10.00 0.00 100.00 Ortalama 21.43 21.43 23.21 10.71 8.93 0.00 14.29 0.00 100.00 Erkek 14.81 16.67 18.52 18.52 7.41 3.70 14.81 5.56 100.00 Kadın 19.05 14.29 28.57 23.81 4.76 0.00 9.52 0.00 100.00 Ortalama 16.00 16.00 21.33 20.00 6.67 2.67 13.33 4.00 100.00 217 Sertifikalı tarım danışmanlarının çalıştıkları çiftçiler ile görüşme sıklığına bakıldığında bölge ortalamasına göre %42.42’si 2 haftada bir defa, %18.18’i haftada 3-4 kez, %15.15’i her gün, %15.15’i ayda bir defa üreticilerle görüştüklerini belirtmiştir (Çizelge 5.3.34.). Çizelge 5.3.34. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalıştıkları Çiftçiler İle Görüşme Sıklığı (%) İller Aksaray Konya KOP Bölgesi Her bir çiftçi ile görüşme sıklığınız nedir? 15 Cinsiyet Toplam Haftada Haftada Ayda Her gün günde Diğer 3-4 kez bir defa bir defa bir defa Erkek 0.00 18.18 0.00 81.82 0.00 0.00 100.00 Kadın 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 100.00 Ortalama 0.00 16.67 0.00 75.00 8.33 0.00 100.00 Erkek 8.33 16.67 16.67 33.33 16.67 8.33 100.00 Kadın 50.00 12.50 0.00 12.50 25.00 0.00 100.00 Ortalama 25.00 15.00 10.00 25.00 20.00 5.00 100.00 Erkek 4.17 20.83 8.33 54.17 8.33 4.17 100.00 Kadın 44.44 11.11 0.00 11.11 33.33 0.00 100.00 Ortalama 15.15 18.18 6.06 42.42 15.15 3.03 100.00 Sertifikalı tarım danışmanlarının çalıştıkları çiftçiler ile görüşme yerlerine gelince %29.17’si ev ziyaretlerinde görüştüklerini, %16.67’si köy kahvelerindeki toplantılarda, %15.50’si tarla ziyaretlerinde, %12.50’si çiftçiler ofise geldiklerinde görüştüklerini kaydetmişlerdir (Çizelge 5.3.35.). 218 Çizelge 5.3.35. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalıştıkları Çiftçiler İle Görüşme Yerlerinin Dağılımı Çiftçiler ile Görüşme Yerleri İller Cinsiyet Tarla ziyaretlerinde Sayı Aksaray Konya Sayı % Köy kahvelerindeki toplantılarda Çiftçiler ofise geldiklerinde Çiftçi isteği doğrultusunda Sayı Sayı Sayı % % % Diğer Sayı Toplam % Sayı % Erkek 3 13.04 7 30.43 4 17.39 3 13.04 1 4.35 5 21.74 23 100.00 Kadın 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 1 100.00 1 100.00 Ortalama 3 12.50 7 29.17 4 16.67 3 12.50 1 4.17 6 25.00 24 100.00 Erkek 11 40.74 2 7.41 2 7.41 9 33.33 3 11.11 0 0.00 27 100.00 Kadın 5 22.73 3 13.64 2 9.09 6 27.27 6 27.27 0 0.00 22 100.00 16 32.65 5 10.20 4 8.16 15 30.61 9 18.37 0 0.00 49 100.00 Erkek 3 13.04 7 30.43 4 17.39 3 13.04 1 4.35 5 21.74 23 100.00 Kadın 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 1 100.00 1 100.00 Ortalama 3 12.50 7 29.17 4 16.67 3 12.50 1 4.17 6 25.00 24 100.00 Ortalama KOP Bölgesi % Ev ziyaretlerinde 219 Sertifikalı tarım danışmanlarına üreticilerin sorunlarının ulaşma şekillerine bakıldığında bölge ortalamasına göre %87.88’i Üreticilerin bizzat kendileri tarafından sorunların iletildiğini, %9.09’u kendi gözlemleri sırasında, %3.03’ü ise önder çiftçiler tarafından belirlendiğini belirtmişlerdir. Çizelge 5.3.36. Çiftçilerin Sorunlarının Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Ulaşma Şekilleri (%) İller Cinsiyet Aksaray Konya KOP Bölgesi Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Sorun Ulaşma Şekli Çiftçilerin Kendi Önder kendileri gözlemlerim çiftçiler tarafından sırasında tarafından 90.91 9.09 0.00 100.00 0.00 0.00 91.67 8.33 0.00 83.33 8.33 8.33 87.50 12.50 0.00 85.00 10.00 5.00 87.50 8.33 4.17 88.89 11.11 0.00 87.88 9.09 3.03 Toplam 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 Sertifikalı tarım danışmanlarının bölgede karşılaştıkları sorunları çözme şekilleri Çizelge 5.3.37.’de sunulmuştur. Çizelge incelendiğinde sertifikalı tarım danışmanlarını kendilerine gelen sorunları daha çok kendi çözme eğilimindedirler (%43,94). Bunun yanı sıra konu uzmanına danışırım diyenlerin oranı da yüksektir (%25,76). Bunu cinsiyetler açısından değerlendirdiğimizde ise kadınların erkeklere göre daha çok sorunları kendi değil konu uzmanından yardım alarak çözdükleri görülmektedir. 220 Çizelge 5.3.37. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çiftçilerin Sorunlarını Çözme Şekilleri Ulaşan Çiftçi Sorunlarını Değerlendirme Şekli İller Cinsiyet Konu ile ilgili uzman kişiye danışırım Sayı % Araştırma kuruluşlarına iletir, oradan çözüm bulurum Sayı % Tarım İl/İlçe Müdürlüğüne iletirim, oradan çözüm bulurum Kendim çözerim Sayı Sayı % Toplam % Diğer Sayı % Sayı % Erkek 7 35.00 1 5.00 1 5.00 11 55.00 0 0.00 20 100.00 Kadın 1 50.00 0 0.00 0 0.00 1 50.00 0 0.00 2 100.00 Ortalama 8 36.36 1 4.55 1 4.55 12 54.55 0 0.00 22 100.00 Erkek 4 16.67 6 25.00 4 16.67 10 41.67 0 0.00 24 100.00 Kadın 5 26.32 5 26.32 3 15.79 6 31.58 0 0.00 19 100.00 Ortalama 9 20.93 11 25.58 7 16.28 16 37.21 0 0.00 43 100.00 Erkek 11 24.44 7 15.56 5 11.11 22 48.89 0 0.00 45 100.00 KOP Bölgesi Kadın 6 28.57 5 23.81 3 14.29 7 33.33 0 0.00 21 100.00 17 25.76 12 18.18 8 12.12 29 43.94 0 0.00 66 100.00 Aksaray Konya Ortalama 221 Üreticilerin tarım danışmanlarından istediği öncelikli bilgiler 1. 2. ve 3. Derecede önemli konular olmak üzere sınıflandırılmış ve Çizelge 5.3.38’de verilmiştir. Birinci derece önemli konular arasında öncelik sırasına göre yemleme ve bakım, bitkisel ürün yetiştiriciliği, hayvan hastalıkları, tarımsal destekler yer almaktadır. Önem sırasına göre ikinci derecede yer alan konular arasında ise sürü yönetimi, toprak hazırlığı ve bitki koruma yer alırken üçüncü derece konular tarımsal destekler, bitkisel ürün yetiştiriciliği, damızlık hayvan seçimi ve sulama teknikleri şeklinde sıralanmaktadır. 222 Çizelge 5.3.38. Çiftçilerin Sertifikalı Tarım Danışmanlarından Öncelikli İstedikleri Bilgiler (%) Konya İstenilen Öncelikli Bilgi Konuları Erkek Kadın KOP Bölgesi Aksaray Ortalama Yemleme ve bakım Bitkisel ürün yetiştiriciliği Hayvan hastalıkları Tarımsal destekler Bitki koruma Toprak hazırlığı Ürün çeşit seçimi Gübre ve gübreleme teknikleri 8.33 16.67 8.33 16.67 25.00 8.33 8.33 8.33 0.00 12.50 12.50 12.50 12.50 25.00 12.50 12.50 5.00 15.00 10.00 15.00 20.00 15.00 10.00 10.00 Sürü yönetimi Toprak hazırlığı Bitki koruma Gübre ve gübreleme teknikleri Damızlık hayvan seçimi Yemleme ve bakım Hayvan hastalıkları Ürün çeşit seçimi Doğrudan ekim Tarımsal yayım 16.67 16.67 16.67 25.00 8.33 0.00 0.00 8.33 8.33 0.00 0.00 37.50 37.50 12.50 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 12.50 10.00 25.00 25.00 20.00 5.00 0.00 0.00 5.00 5.00 5.00 Tarımsal destekler Bitkisel ürün yetiştiriciliği Damızlık hayvan seçimi Sulama teknikleri Ürün çeşit seçimi Sürü yönetimi Hayvan hastalıkları Pazarlama Mevzuat Toprak hazırlığı Bitki koruma Gübre ve gübreleme teknikleri Yemleme ve bakım Çevre Koruyucu tarım teknikleri 25.00 8.33 8.33 16.67 0.00 0.00 0.00 16.67 8.33 8.33 0.00 0.00 0.00 0.00 8.33 0.00 37.50 0.00 12.50 12.50 0.00 0.00 0.00 12.50 0.00 12.50 12.50 0.00 0.00 0.00 15.00 20.00 5.00 15.00 5.00 0.00 0.00 10.00 10.00 5.00 5.00 5.00 0.00 0.00 5.00 223 Erkek Kadın Ortalama 1. Derecede Önemli Konular 36.36 100.00 Ortalama 18.18 0.00 16.67 27.27 0.00 25.00 18.18 0.00 16.67 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2. Derecede Önemli Konular 45.45 0.00 41.67 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 18.18 100.00 25.00 18.18 0.00 16.67 18.18 0.00 16.67 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3. Derecede Önemli Konular 27.27 0.00 25.00 0.00 0.00 0.00 18.18 0.00 16.67 0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 8.33 9.09 100.00 16.67 18.18 0.00 16.67 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 8.33 9.09 0.00 8.33 0.00 0.00 0.00 Erkek Kadın Ortalama 25.00 16.67 16.67 16.67 12.50 4.17 4.17 4.17 11.11 11.11 11.11 11.11 11.11 22.22 11.11 11.11 21.21 15.15 15.15 15.15 12.12 9.09 6.06 6.06 33.33 8.33 8.33 12.50 12.50 8.33 8.33 4.17 4.17 0.00 0.00 33.33 33.33 11.11 11.11 0.00 0.00 0.00 0.00 11.11 24.24 15.15 15.15 12.12 12.12 6.06 6.06 3.03 3.03 3.03 25.00 4.17 16.67 8.33 4.17 4.17 8.33 8.33 4.17 4.17 0.00 0.00 4.17 4.17 4.17 0.00 33.33 0.00 11.11 11.11 11.11 0.00 0.00 11.11 0.00 11.11 11.11 0.00 0.00 0.00 18.18 12.12 12.12 9.09 6.06 6.06 6.06 6.06 6.06 3.03 3.03 3.03 3.03 3.03 3.03 Sertifikalı tarım danışmanlarının %40.63’ü çalışma alanı içinde sürekli çalıştığı üreticiler olduğunu genelde üreticilerin değiştiğini belirtmiş, %31.25’i hep aynı üreticilerle çalışıp değiştirmediğini, %25.00’i çoğunlukla aynı üreticilerle çalıştığını belirtmiştir (Çizelge 5.3.39).Yine tarım danışmanlarının %46.88’i hep aynı bölgede çalıştıklarını, %25.00’i çalışma alanı içinde sürekli çalıştığı bölgeler olduğunu genelde bölgelerin değiştiğini, %18.75’i ise çoğunlukla aynı bölgede çalıştıklarını belirtmiştir (Çizelge 5.3.40). Çizelge 5.3.39. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Aynı Çiftçi İle Çalışma Sıklığı (%) İller Cinsiyet Erkek Aksaray Konya KOP Bölgesi Kadın Bölgede Tarım Danışmanlığına başladığınızdan bu yana sürekli aynı çiftçi ile çalışma sıklığınız nedir? Çalışma alanım içinde Sürekli Hep aynı Çoğunlukla sürekli olarak üreticilerle aynı çalıştığım çalıştığım çalışırım, üreticilerle üreticiler var üreticiler yok, değiştirmem çalışırım ama genelde genelde üreticilerim değişiyor değişiyor 18.18 18.18 54.55 9.09 Toplam 100.00 0.00 0.00 100.00 0.00 100.00 Ortalama 16.67 16.67 58.33 8.33 100.00 Erkek 27.27 36.36 36.36 0.00 100.00 Kadın 62.50 12.50 25.00 0.00 100.00 Ortalama 42.11 26.32 31.58 0.00 100.00 Erkek 21.74 30.43 43.48 4.35 100.00 Kadın 55.56 11.11 33.33 0.00 100.00 Ortalama 31.25 25.00 40.63 3.13 100.00 224 Çizelge 5.3.40. Sertifikalı Tarım Danışmanlarından Aynı Bölgede Çalışma Sıklığı (%) İller Cinsiyet Erkek Aksaray Konya KOP Bölgesi Bölgede Tarım Danışmanlığına başladığınızdan bu yana aynı bölgede çalışma sıklığınız nedir? Hep aynı Çoğunlukla Çalışma Sürekli bölgede aynı bölgede alanım içinde çalışma çalışırım, çalışırım sürekli bölgelerim değiştirmem çalıştığım değişiyor bölgeler var ama genelde bölgelerim değişiyor 27.27 36.36 36.36 0.00 Kadın Toplam 100.00 0.00 0.00 100.00 0.00 100.00 Ortalama 25.00 33.33 41.67 0.00 100.00 Erkek 63.64 9.09 18.18 9.09 100.00 Kadın 62.50 0.00 12.50 25.00 100.00 Ortalama 63.16 5.26 15.79 15.79 100.00 Erkek 43.48 26.09 26.09 4.35 100.00 Kadın 55.56 0.00 22.22 22.22 100.00 Ortalama 46.88 18.75 25.00 9.38 100.00 Sertifikalı tarım danışmanlarının %50’si bölgenin tarımsal yapısını iyi tanıdıklarını, %34.38’i çok iyi bildiklerini, geri kalan %15.63’ü ise normal derecede bildiklerini ifade etmişlerdir (Çizelge 5.3.41). Bölgedeki tarımsal yapıyı tanıma durumu üreticinin danışmana güvenini oluşturacağı gibi danışmanın da alana hakim olması kısa sürede sorunlara çözüm bulma açısından önem taşımaktadır. Çizelge 5.3.41. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bölgedeki Tarımsal Yapıyı Tanıma Durumu (%) Bulunduğunuz bölgedeki tarımsal yapıyı tanıma durumunuz nedir? İller Aksaray Konya KOP Bölgesi Cinsiyet Bölgenin Bölgenin Bölgenin tarımsal yapısını tarımsal yapısını tarımsal yapısını çok iyi tanırım iyi tanırım normal tanırım Toplam Erkek 36.36 45.45 18.18 100.00 Kadın 0.00 0.00 100.00 100.00 Ortalama 33.33 41.67 25.00 100.00 Erkek 54.55 45.45 0.00 100.00 Kadın 12.50 75.00 12.50 100.00 Ortalama 36.84 57.89 5.26 100.00 Erkek 43.48 43.48 13.04 100.00 Kadın 11.11 66.67 22.22 100.00 Ortalama 34.38 50.00 15.63 100.00 225 Sertifikalı tarım danışmanlarına göre bölgedeki tarımın temel sorunları Çizelge 5.3.42’de verilmektedir. Çizelgeye göre dikkat çeken bazı noktalar şöyle sıralanabilir; Konya ilindeki tarım danışmanları girdi fiyatlarının yüksekliği ve pazarlama sorununu en önemli sorun olarak belirtirken, Karaman ve Aksaray illerinde kaliteli sürü yönetimi yapacak kişilerin eksikliği, mera alanlarının yetersizliği, su yetersizliği ve sulama teknikleri sorunu problem olarak ortaya konulmaktadır. KOP bölge genelinde girdi fiyatlarının yüksekliği ve yeniliklere kapalılık tarımın temel sorunları arasında önem arz etmektedir. 226 Çizelge 5.3.42. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Bölgedeki Tarımın Temel Sorunları (%) Bölgenin En Önemli Tarımsal Sorunları Su yetersizliği ve sulama teknikleri sorunu Girdilerin/Çıktıların yüksek olması Eğitimsizlik Yeniliklere kapalılık Bilinçsiz gübreleme Pazarlama Mera alanlarının yetersizliği Danışmanlara ihtiyaç duyulmaması Finansman sıkıntısı ve desteklemelerin yetersizliği Kaliteli sürü yönetimi yapacak kişilerin olmaması Bilinçsiz üretim Hayvan besleme hakkındaki yetersizlikler Sahada uygulamalı eğitim yapacak danışmanın olmaması Toprakların parçalı olması/toplulaştırmanın olmaması Bilinçsiz ilaçlama İklim koşulları ve yağış dengesizliği Altyapı yetersizliği Üreticilerin ilgisizliği Çiftçi birliklerinin ve örgütlenmenin yeterli olmaması Kalifiye eleman eksikliği Islah alanları problemi Alternatif ürünlerin kullanılmaması Bitki hastalıkları hakkındaki yetersizlikler Fiyatların istikrarsız olması Tohum kalitesinin düşük olması (sertifikalı tohumun kullanılmaması) Yanlış kişi ve ürüne verilen desteklemeler Üretime yönelik teşvik faaliyetlerinin yapılmaması Çiftçilerin vergi vermekten kaçınmaları Hayvan ıslahına önem verilmemesi Fatura borçlarının ertelenmesi ve bunlara uygulanan faiz oranları Ulaşım sorunları Ticari firmaların çiftçilere adil fiyat sunmaması Hayvan hastalıkları Hayvancılığın hızlı gelişmesi ile işletmelerde ortaya çıkan problemler Toplam Erkek 18.18 15.15 6.06 15.15 6.06 3.03 0.00 0.00 0.00 0.00 3.03 3.03 0.00 3.03 3.03 3.03 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 3.03 3.03 3.03 0.00 3.03 3.03 0.00 0.00 100.00 Konya Kadın 13.64 4.55 9.09 0.00 18.18 9.09 0.00 13.64 9.09 0.00 4.55 0.00 4.55 0.00 0.00 0.00 4.55 0.00 4.55 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 4.55 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 227 Ortalama 16.36 10.91 7.27 9.09 10.91 5.45 0.00 5.45 3.64 0.00 3.64 1.82 1.82 1.82 1.82 1.82 1.82 0.00 1.82 1.82 0.00 0.00 0.00 0.00 1.82 1.82 1.82 1.82 1.82 0.00 1.82 1.82 0.00 0.00 100.00 Erkek 6.90 6.90 6.90 3.45 3.45 6.90 10.34 6.90 3.45 10.34 3.45 6.90 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3.45 3.45 3.45 3.45 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 0.00 3.45 3.45 100.00 Aksaray Kadın Ortalama 0.00 6.06 0.00 6.06 25.00 9.09 25.00 6.06 0.00 3.03 0.00 6.06 25.00 12.12 0.00 6.06 0.00 3.03 0.00 9.09 0.00 3.03 0.00 6.06 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 25.00 3.03 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 3.03 0.00 3.03 0.00 3.03 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 3.03 100.00 100.00 Erkek 13.64 10.61 6.06 9.09 4.55 4.55 6.06 3.03 3.03 6.06 3.03 4.55 0.00 1.52 1.52 1.52 0.00 0.00 0.00 1.52 1.52 1.52 1.52 1.52 1.52 0.00 1.52 1.52 1.52 1.52 1.52 1.52 1.52 1.52 100.00 KOP Bölgesi Kadın Ortalama 11.54 13.04 3.85 8.70 11.54 7.61 3.85 7.61 15.38 7.61 7.69 5.43 3.85 5.43 11.54 5.43 7.69 4.35 0.00 4.35 3.85 3.26 0.00 3.26 3.85 1.09 0.00 1.09 0.00 1.09 0.00 1.09 3.85 1.09 3.85 1.09 3.85 1.09 0.00 1.09 0.00 1.09 0.00 1.09 0.00 1.09 0.00 1.09 0.00 1.09 3.85 1.09 0.00 1.09 0.00 1.09 0.00 1.09 0.00 1.09 0.00 1.09 0.00 1.09 0.00 1.09 0.00 1.09 100.00 100.00 Sertifikalı tarım danışmanlarının danışmanlığa başlamadan önce eğitim alma durumları ve bu eğitimin süresi belirlenmek istenmiş buna göre danışmanların %87.88’i eğitim aldıklarını ve bu eğitimin ortalama 18.28 saat süreli olduğu tespit edilmiştir (Çizelge 5.3.43). Sertifikalı tarım danışmanlarının danışmanlığa başlamadan önce eğitim aldıkları öncelikli konular tarımsal yayım ve danışmanlık, sunuş teknikleri, kişisel gelişim ve proje hazırlama tekniği şeklinde sıralanmıştır (Çizelge 5.3.44). Çizelge 5.3.43. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Danışmanlığa Başlamadan Önce Eğitim Alma Durumları (%) ve Eğitim Süreleri (Saat) İller Aksaray Konya KOP Bölgesi Cinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Danışmanlığa başlamadan önce size bir eğitim verildi mi? Süre Evet (%) Hayır (%) (Saat) 25.90 90.91 9.09 0.00 100.00 25.90 83.33 100.00 16.00 100.00 0.00 11.29 87.50 12.50 14.26 95.00 5.00 20.50 91.67 8.33 11.29 77.78 22.22 87.88 18.28 12.12 228 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Çizelge 5.3.44. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Danışmanlığa Başlamadan Önce Eğitim Aldıkları Konular (%) Eğitim Alınan Konular Aksaray Erkek Kadın KOP Bölgesi Konya Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Tarımsal Yayım ve Danışmanlık 15.79 25.00 16.39 13.79 25.00 16.22 14.78 25.00 16.30 Sunuş Teknikleri 15.79 25.00 16.39 8.62 31.25 13.51 12.17 30.00 14.81 Kişisel Gelişim 14.04 25.00 14.75 8.62 31.25 13.51 11.30 30.00 14.07 Proje Hazırlama 12.28 25.00 13.11 8.62 6.25 8.11 10.43 10.00 10.37 Gübreleme 3.51 0.00 3.28 8.62 0.00 6.76 6.09 0.00 5.19 Toprak Hazırlığı 1.75 0.00 1.64 8.62 0.00 6.76 5.22 0.00 4.44 Zirai Mücadele 3.51 0.00 3.28 6.90 0.00 5.41 5.22 0.00 4.44 Hayvan Besleme 5.26 0.00 4.92 5.17 0.00 4.05 5.22 0.00 4.44 Sulama 3.51 0.00 3.28 5.17 0.00 4.05 4.35 0.00 3.70 Hasat Harman 1.75 0.00 1.64 5.17 6.25 5.41 3.48 5.00 3.70 Hayvan Bakımı 5.26 0.00 4.92 3.45 0.00 2.70 4.35 0.00 3.70 Sürü Yönetimi 5.26 0.00 4.92 3.45 0.00 2.70 4.35 0.00 3.70 Toprak Analizi 1.75 0.00 1.64 5.17 0.00 4.05 3.48 0.00 2.96 Damızlık Hayvan Seçimi 3.51 0.00 3.28 1.72 0.00 1.35 2.61 0.00 2.22 Hayvan Hastalıkları 3.51 0.00 3.28 1.72 0.00 1.35 2.61 0.00 2.22 Tohumculuk 1.75 0.00 1.64 1.72 0.00 1.35 1.74 0.00 1.48 Tarım Alet ve Makinaları 0.00 0.00 0.00 3.45 0.00 2.70 1.74 0.00 1.48 Diğer 1.75 0.00 1.64 0.00 0.00 0.00 0.87 0.00 0.74 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Toplam 229 Çizelge 5.3.45’e göre sertifikalı tarım danışmanlarının %54.55’i ilgili yönetmeliği yeterli bulmamakta iken %36.36’sı kısmen yeterli olarak bulmuşlardır. Danışmanların ilgili yönetmeliği yeterli bulmama nedenlerine bakıldığında ise hizmet verilen yerin (hayvan sayısı, arazi büyüklüğü, çiftçi sayısı vs.) fazlalığı, ücretlerin az olması, desteklemenin olmaması, danışmanlığın zorunlu hale gelmemesi ve vergilerdeki adaletsiz durum şeklinde sıralanmaktadır (Çizelge 5.3.46). Çizelge 5.3.45. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının İlgili Yönetmeliği Yeterli Bulma Durumları (%) İller Aksaray Konya KOP Bölgesi Cinsiyet Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Sertifikalı Tarım Danışmanlarının ilgili Yönetmeliği yeterli buluyor musunuz? Evet, Kısmen Yeterli kesinlikle yeterli değil yeterli 18.18 45.45 36.36 100.00 0.00 0.00 25.00 41.67 33.33 0.00 25.00 75.00 0.00 37.50 62.50 0.00 30.00 70.00 8.33 37.50 54.17 11.11 33.33 55.56 9.09 36.36 54.55 230 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Çizelge 5.3.46. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının İlgili Yönetmeliği Yeterli Bulmama Nedenleri Konya Nedenler Erkek Hizmet verilen yerin (hayvan sayısı, arazi büyüklüğü, çiftçi sayısı vs.) fazlalığı Ücretlerin az olması Destekleme yok Danışmanlık zorunlu hale gelmelidir Vergi adaletsizliği Bağlayıcı maddeler yok Çiftçilerle yapılan belge işlemlerinin sıkıntı yaratması Branş konuları sorunlu İzin konularında belirsizlik var Uygulamada yetersiz danışmanlara da belge verilmesi Denetimlerin az olması gerekiyor Çok fazla prosedüre yer verilmesi Üreticilerin belgelere sürekli sorun çıkarması Tebliğlerdeki muğlak ifadeler Danışmanların aktif olmalarını sağlayacak maddeler eklenmeli Proje bazlı çalışmalar olmalı Çiftçi toplantıları İşletme ziyaret sıklıklarının düşürülmesi gerekiyor Çiftçi defterini doldurulması gereksiz Hangi alanda kimlerle görüşüleceği belirsiz Hizmetler gün bazında değerlendirilmelidir Yapılan sözleşmelerin çiftçiye anlatılması gerekiyor Danışmanlığın yaygınlaşması sağlanmalı Ödemelerin geç yapılması Tarım İl Müdürlüğü yönetmelik hakkında bilgisiz Toplam Kadın KOP Bölgesi Aksaray Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 12.50 0.00 7.50 20.00 0.00 16.67 15.38 0.00 10.34 12.50 12.50 8.33 4.17 4.17 12.50 6.25 12.50 12.50 12.50 12.50 10.00 10.00 7.50 7.50 6.67 6.67 6.67 13.33 6.67 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 5.56 5.56 5.56 11.11 5.56 10.26 10.26 7.69 7.69 5.13 10.53 5.26 10.53 10.53 10.53 10.34 8.62 8.62 8.62 6.90 8.33 0.00 5.00 6.67 0.00 5.56 7.69 0.00 5.17 0.00 8.33 18.75 6.25 7.50 7.50 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 5.13 15.79 5.26 5.17 5.17 4.17 0.00 2.50 0.00 33.33 5.56 2.56 5.26 3.45 4.17 4.17 4.17 4.17 6.25 0.00 0.00 0.00 5.00 2.50 2.50 2.50 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.56 2.56 2.56 2.56 5.26 0.00 0.00 0.00 3.45 1.72 1.72 1.72 0.00 0.00 0.00 0.00 33.33 5.56 0.00 5.26 1.72 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 6.67 33.33 0.00 5.56 5.56 0.00 2.56 5.26 0.00 1.72 1.72 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 5.56 2.56 0.00 1.72 0.00 0.00 0.00 0.00 6.25 0.00 0.00 2.50 0.00 6.67 0.00 6.67 0.00 0.00 0.00 5.56 0.00 5.56 2.56 0.00 2.56 0.00 5.26 0.00 1.72 1.72 1.72 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 5.56 2.56 0.00 1.72 4.17 0.00 4.17 100.00 0.00 6.25 0.00 100.00 2.50 2.50 2.50 100.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 100.00 2.56 0.00 2.56 100.00 0.00 5.26 0.00 100.00 1.72 1.72 1.72 100.00 231 Araştırma bölgesinde sertifikalı tarım danışmanlarının kendilerini geliştirmek için ihtiyaç duydukları eğitim programları 3 ana başlık altında incelenmiştir. Bunlar sırası ile ; Bitkisel; Ürün çeşit seçimi, Bitki koruma, Gübre ve Gübreleme Teknikleri, Sulama Teknikleri Hayvancılık; Hayvan hastalıkları, Yemleme ve bakım ve Sürü yönetimi, Genel; Tarımsal destekler, genetik kaynakların korunması ve tarımsal yayım Olarak belirlenmiştir (Çizelge 5.3.47). Çizelge 5.3.47. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Kendilerinin Eğitim Alması Gereken Konular Konya Eğitim Konuları Erkek Tarımsal destekler Ürün çeşit seçimi Bitki koruma Gübre ve gübre teknikleri Sulama teknikleri Genetik kaynakların korunması Tarımsal yayım Koruyucu tarım teknikleri Toprak hazırlığı Erkek Kadın Erkek Kadın Ort. 58.33 12.50 27.27 100.00 41.67 22.22 36.36 Fena olmaz 16.67 12.50 0.00 0.00 8.33 11.11 9.09 Gerekli 25.00 75.00 72.73 0.00 50.00 66.67 54.55 Gerek yok 50.00 12.50 45.45 100.00 45.83 22.22 39.39 8.33 12.50 9.09 0.00 8.33 11.11 9.09 Gerekli 41.67 75.00 45.45 0.00 45.83 66.67 51.52 Gerek yok 25.00 0.00 54.55 100.00 37.50 11.11 30.30 Fena olmaz 25.00 25.00 9.09 0.00 16.67 22.22 18.18 Gerekli 50.00 75.00 36.36 0.00 45.83 66.67 51.52 Gerek yok 58.33 0.00 36.36 100.00 45.83 11.11 36.36 Fena olmaz 16.67 25.00 0.00 0.00 8.33 22.22 12.12 Gerekli 25.00 75.00 63.64 0.00 45.83 66.67 51.52 Gerek yok 50.00 12.50 27.27 100.00 37.50 22.22 33.33 Fena olmaz 25.00 37.50 9.09 0.00 16.67 33.33 21.21 Gerekli 25.00 50.00 63.64 0.00 45.83 44.44 45.45 Gerek yok 50.00 50.00 27.27 100.00 41.67 55.56 45.45 Fena olmaz 16.67 0.00 9.09 0.00 12.50 0.00 9.09 Gerekli 33.33 50.00 63.64 0.00 45.83 44.44 45.45 Gerek yok 66.67 50.00 27.27 100.00 45.83 55.56 48.48 0.00 16.67 11.11 15.15 Fena olmaz Fena olmaz 16.67 12.50 18.18 Gerekli 16.67 37.50 54.55 0.00 37.50 33.33 36.36 Gerek yok 58.33 25.00 36.36 100.00 50.00 33.33 45.45 Fena olmaz 33.33 12.50 9.09 0.00 20.83 11.11 18.18 8.33 62.50 54.55 0.00 29.17 55.56 36.36 66.67 50.00 45.45 100.00 54.17 55.56 54.55 Gerek yok Hayvan hastalıkları Kadın Gerek yok Gerekli Pazarlama KOP Bölgesi Aksaray 8.33 25.00 0.00 0.00 4.17 22.22 9.09 Gerekli 25.00 25.00 54.55 0.00 41.67 22.22 36.36 Gerek yok 66.67 62.50 54.55 0.00 58.33 55.56 57.58 Fena olmaz 8.33 25.00 0.00 0.00 4.17 22.22 9.09 Gerekli Gerek yok 25.00 75.00 12.50 12.50 45.45 54.55 100.00 100.00 37.50 62.50 22.22 22.22 33.33 51.52 Fena olmaz Gerekli 25.00 0.00 37.50 50.00 0.00 45.45 0.00 0.00 12.50 25.00 33.33 44.44 18.18 30.30 Fena olmaz 232 Gerek yok Yemleme ve bakım Sürü yönetimi Organik tarım Kırsal Sosyoloji Çevre Bilişim teknolojileri Besin hijyeni 55.56 57.58 0.00 0.00 4.17 33.33 12.12 0.00 54.55 100.00 37.50 11.11 30.30 Gerek yok 66.67 62.50 45.45 0.00 54.17 55.56 54.55 Fena olmaz 25.00 25.00 0.00 0.00 12.50 22.22 15.15 8.33 12.50 54.55 100.00 33.33 22.22 30.30 Gerek yok 66.67 75.00 54.55 0.00 58.33 66.67 60.61 Fena olmaz 16.67 25.00 0.00 0.00 8.33 22.22 12.12 Gerekli 16.67 0.00 45.45 100.00 33.33 11.11 27.27 Gerek yok 66.67 50.00 45.45 100.00 58.33 55.56 57.58 0.00 12.50 0.00 0.00 0.00 11.11 3.03 Gerekli 33.33 37.50 54.55 0.00 41.67 33.33 39.39 Gerek yok 75.00 62.50 54.55 100.00 62.50 66.67 63.64 0.00 12.50 0.00 0.00 0.00 11.11 3.03 22.22 33.33 66.67 Fena olmaz Fena olmaz Gerekli 25.00 25.00 45.45 0.00 37.50 Gerek yok 91.67 62.50 45.45 100.00 66.67 66.67 Fena olmaz 0.00 25.00 0.00 0.00 0.00 22.22 6.06 Gerekli 8.33 12.50 54.55 0.00 33.33 11.11 27.27 83.33 62.50 54.55 100.00 70.83 66.67 69.70 Fena olmaz 8.33 25.00 0.00 0.00 4.17 22.22 9.09 Gerekli 8.33 12.50 45.45 0.00 25.00 11.11 21.21 83.33 62.50 45.45 100.00 66.67 66.67 66.67 0.00 12.50 0.00 0.00 0.00 11.11 3.03 Gerekli 16.67 25.00 54.55 0.00 33.33 22.22 30.30 Gerek yok 66.67 50.00 27.27 100.00 50.00 55.56 51.52 Fena olmaz 33.33 25.00 9.09 0.00 20.83 22.22 21.21 0.00 25.00 63.64 0.00 29.17 22.22 27.27 Gerek yok 75.00 62.50 36.36 100.00 58.33 66.67 60.61 Fena olmaz 16.67 12.50 9.09 0.00 12.50 11.11 12.12 8.33 25.00 54.55 0.00 29.17 22.22 27.27 75.00 16.67 8.33 75.00 16.67 8.33 25.00 25.00 50.00 62.50 12.50 25.00 54.55 0.00 45.45 30.00 10.00 60.00 100.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 66.67 8.33 25.00 56.52 13.04 30.43 33.33 22.22 44.44 66.67 11.11 22.22 57.58 12.12 30.30 59.38 12.50 28.13 Fena olmaz Gerekli Bölgenin genel tarımsal yapısı 58.33 37.50 Gerekli Beden dili ve konuşma teknikleri 0.00 8.33 Gerek yok Tarım makinaları 45.45 16.67 Gerek yok Mevzuat 62.50 Gerekli Fena olmaz Gerekli Damızlık hayvan seçimi 75.00 Gerek yok Fena olmaz Gerekli Gerek yok Fena olmaz Gerekli Araştırma bölgesinde sertifikalı tarım danışmanlarının kendileri dışında diğer tarımsal danışmanlık ile uğraşan arkadaşlarının gelişmesi için alması gerektiğini düşündüğü eğitim programları sırası ile ; Bitkisel; Bitki koruma, Gübre ve Gübreleme Teknikleri, Toprak hazırlığı ve Sulama Teknikleri Hayvancılık; Damızlık hayvan seçimi, Yemleme ve bakım ve Sürü yönetimi, Genel; Tarımsal destekler, kırsal sosyoloji ve mevzuat olarak belirlenmiştir (Çizelge 5.3.48). 233 Çizelge 5.3.48. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Diğer Tarım Danışmanlarının Eğitim Alması Gereken Konular Konya Eğitim Konuları Erkek Bitki koruma Tarımsal destekler Gübre ve gübre teknikleri Toprak hazırlığı Sulama teknikleri Kırsal Sosyoloji Ürün çeşit seçimi Mevzuat Organik tarım Damızlık hayvan seçimi Yemleme ve bakım Pazarlama Genetik kaynakların korunması KOP Bölgesi Aksaray Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Ort. Gerek yok 16.67 0.00 16.67 0.00 15.79 0.00 11.11 Fena olmaz 33.33 0.00 0.00 0.00 21.05 0.00 14.81 Gerekli 50.00 100.00 83.33 100.00 63.16 100.00 74.07 Gerek yok 50.00 14.29 16.67 0.00 36.84 12.50 29.63 0.00 14.29 0.00 0.00 0.00 12.50 3.70 Gerekli 50.00 71.43 83.33 100.00 63.16 75.00 66.67 Gerek yok 33.33 14.29 16.67 0.00 26.32 12.50 22.22 Fena olmaz 25.00 0.00 0.00 0.00 15.79 0.00 11.11 Gerekli 41.67 85.71 83.33 100.00 57.89 87.50 66.67 Gerek yok 25.00 14.29 16.67 0.00 21.05 12.50 18.52 Fena olmaz 25.00 28.57 0.00 0.00 15.79 25.00 18.52 Gerekli 50.00 57.14 83.33 100.00 63.16 62.50 62.96 Gerek yok 41.67 14.29 16.67 0.00 31.58 12.50 25.93 Fena olmaz 16.67 28.57 0.00 0.00 10.53 25.00 14.81 Gerekli 41.67 57.14 83.33 100.00 57.89 62.50 59.26 Gerek yok 58.33 42.86 0.00 0.00 36.84 37.50 37.04 Fena olmaz 16.67 0.00 0.00 0.00 10.53 0.00 7.41 Gerekli 25.00 57.14 100.00 100.00 52.63 62.50 55.56 Gerek yok 41.67 28.57 16.67 0.00 31.58 25.00 29.63 Fena olmaz 16.67 28.57 0.00 0.00 10.53 25.00 14.81 Gerekli 41.67 42.86 83.33 100.00 57.89 50.00 55.56 Gerek yok 41.67 42.86 16.67 0.00 31.58 37.50 33.33 Fena olmaz 16.67 28.57 0.00 0.00 10.53 25.00 14.81 Gerekli 41.67 28.57 83.33 100.00 57.89 37.50 51.85 Gerek yok 50.00 28.57 16.67 0.00 36.84 25.00 33.33 Fena olmaz 16.67 28.57 0.00 0.00 10.53 25.00 14.81 Gerekli 33.33 42.86 83.33 100.00 52.63 50.00 51.85 Gerek yok 50.00 28.57 16.67 0.00 36.84 25.00 33.33 Fena olmaz 16.67 28.57 0.00 0.00 10.53 25.00 14.81 Gerekli 33.33 42.86 83.33 100.00 52.63 50.00 51.85 Gerek yok 58.33 14.29 16.67 0.00 42.11 12.50 33.33 Fena olmaz 25.00 14.29 0.00 0.00 15.79 12.50 14.81 Gerekli 16.67 71.43 83.33 100.00 42.11 75.00 51.85 Gerek yok 58.33 14.29 16.67 0.00 42.11 12.50 33.33 8.33 42.86 0.00 0.00 5.26 37.50 14.81 Gerekli 33.33 42.86 83.33 100.00 52.63 50.00 51.85 Gerek yok 41.67 28.57 16.67 0.00 31.58 25.00 29.63 Fena olmaz Gerekli 25.00 33.33 28.57 42.86 0.00 83.33 0.00 100.00 15.79 52.63 25.00 50.00 18.52 51.85 Fena olmaz Fena olmaz 234 Sürü yönetimi Hayvan hastalıkları Çevre Tarım makinaları Tarımsal yayım Gerek yok 58.33 28.57 16.67 0.00 42.11 25.00 37.04 Fena olmaz 25.00 28.57 0.00 0.00 15.79 25.00 18.52 Gerekli 16.67 42.86 83.33 100.00 42.11 50.00 44.44 Gerek yok 58.33 14.29 16.67 0.00 42.11 12.50 33.33 Fena olmaz 25.00 28.57 0.00 0.00 15.79 25.00 18.52 Gerekli 16.67 57.14 83.33 100.00 42.11 62.50 48.15 Gerek yok 50.00 28.57 16.67 0.00 36.84 25.00 33.33 Fena olmaz 16.67 42.86 0.00 0.00 10.53 37.50 18.52 Gerekli 33.33 28.57 83.33 100.00 52.63 37.50 48.15 Gerek yok 33.33 28.57 16.67 0.00 26.32 25.00 25.93 Fena olmaz 33.33 28.57 0.00 0.00 21.05 25.00 22.22 Gerekli 33.33 42.86 83.33 100.00 52.63 50.00 51.85 Gerek yok 41.67 0.00 16.67 0.00 31.58 0.00 22.22 8.33 28.57 0.00 0.00 5.26 25.00 11.11 Gerekli 50.00 71.43 83.33 100.00 63.16 75.00 66.67 Gerek yok 33.33 42.86 16.67 0.00 26.32 37.50 29.63 8.33 28.57 0.00 0.00 5.26 25.00 11.11 Gerekli 58.33 28.57 83.33 100.00 68.42 37.50 59.26 Gerek yok 50.00 28.57 0.00 0.00 31.58 25.00 29.63 0.00 14.29 0.00 0.00 0.00 12.50 3.70 Gerekli 50.00 57.14 100.00 100.00 68.42 62.50 66.67 Gerek yok 33.33 14.29 16.67 0.00 26.32 12.50 22.22 Fena olmaz 16.67 42.86 0.00 0.00 10.53 37.50 18.52 Gerekli 50.00 42.86 83.33 100.00 63.16 50.00 59.26 Gerek yok 66.67 28.57 16.67 0.00 47.37 25.00 40.74 Fena olmaz 16.67 42.86 0.00 0.00 10.53 37.50 18.52 Gerekli 16.67 28.57 83.33 100.00 42.11 37.50 40.74 Gerek yok 58.33 28.57 16.67 0.00 42.11 25.00 37.04 Fena olmaz 16.67 28.57 0.00 0.00 10.53 25.00 14.81 Gerekli 25.00 42.86 83.33 100.00 47.37 50.00 48.15 Fena olmaz Bilişim teknolojileri Beden dili ve konuşma teknikleri Bölgenin genel tarımsal yapısı Besin hijyeni Koruyucu tarım teknikleri Fena olmaz Fena olmaz Sertifikalı tarım danışmanlarının bölgedeki faaliyetlerinizi değerlendiriniz sorusuna verdikleri cevaplar Çizelge 5.3.49’da verilmektedir. Danışmanların %15.63’ü üreticilerin tüm sorunlarına çözüm bulduklarını, %68.75’i üreticilerin ilettikleri sorunların çoğuna, %15.63’ü sorunların bir kısmına çözüm bulduklarını belirtmişlerdir. Ayrıca erkek danışmanlara göre kadınların çözüm bulma konusundaki başarısının daha yüksek olduğu söylenebilir. 235 Çizelge 5.3.49. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Bölgedeki Yayım Faaliyetlerindeki Başarısı (%) İller Cinsiyet Aksaray Erkek Kadın Konya KOP Bölgesi Bulunduğunuz bölgedeki faaliyetlerinizi lütfen değerlendirin Üreticilerimin bana Üreticilerimin bana Üreticilerimin bana ilettikleri tüm ilettikleri sorunların ilettikleri sorunların sorunlarına çözüm çoğuna çözüm bir kısmına çözüm buldum buldum buldum 9.09 63.64 27.27 0.00 100.00 0.00 Toplam 100.00 100.00 Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın 8.33 18.18 25.00 21.05 13.04 22.22 66.67 72.73 75.00 73.68 65.22 77.78 25.00 9.09 0.00 5.26 21.74 0.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Ortalama 15.63 68.75 15.63 100.00 Sertifikalı tarım danışmanlarının yayım faaliyetlerinde başarılı oldukları konulara bakıldığında bitkisel üretimde toprak hazırlığı (% 81.82), toprak analizi (%81.82), gübreleme (%90.91), zirai mücadele (%63.64), sulama (%63.64) öne çıkmaktadır. Hayvan hastalıkları, hayvan besleme ve bakımı ile sürü yönetimi gibi hayvansal üretimle ilgili konularda ise başarının daha az olduğu dikkat çekmektedir (Çizelge 5.3.50). Çizelge 5.3.50. Sertifikalı Tarım Danışmanlarına Göre Bölgedeki Yayım Faaliyetlerindeki Başarılı Oldukları Konuların Dağılımı (%) Konya Konular Tohumculuk Toprak Hazırlığı Toprak Analizi Gübreleme Erkek Aksaray Kadın Erkek Kadın Hiç 0.00 0.00 60.00 0.00 Az 9.09 25.00 30.00 0.00 36.36 54.55 0.00 9.09 9.09 81.82 9.09 25.00 50.00 0.00 12.50 25.00 62.50 0.00 0.00 10.00 70.00 20.00 0.00 10.00 60.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 Az 0.00 14.29 10.00 0.00 Orta 9.09 14.29 10.00 0.00 İyi 81.82 71.43 20.00 0.00 Hiç 9.09 0.00 60.00 0.00 Az 0.00 0.00 30.00 0.00 Orta 0.00 28.57 0.00 0.00 90.91 71.43 10.00 0.00 Orta İyi Hiç Az Orta İyi Hiç İyi 236 Zirai Mücadele Sulama Hasat-Harman Damızlık Hayvan Seçimi Hayvan Bakımı Hayvan Besleme Hayvan Hastalıkları Sürü Yönetimi Tarım Alet ve Makineleri Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Proje hazırlama Desteklemeler Resmi kurum işleri Hiç 9.09 0.00 50.00 0.00 Az 18.18 12.50 10.00 0.00 9.09 25.00 30.00 0.00 İyi 63.64 62.50 10.00 0.00 Hiç 9.09 0.00 60.00 0.00 Az 9.09 25.00 0.00 0.00 Orta 18.18 62.50 10.00 0.00 İyi 63.64 12.50 30.00 0.00 Hiç 9.09 12.50 60.00 0.00 Az 9.09 12.50 10.00 0.00 Orta 27.27 75.00 10.00 0.00 İyi 54.55 0.00 20.00 0.00 Hiç 60.00 50.00 18.18 0.00 Az 10.00 25.00 9.09 0.00 Orta İyi Hiç Az Orta İyi Hiç 10.00 20.00 54.55 9.09 27.27 9.09 63.64 25.00 0.00 50.00 37.50 12.50 0.00 50.00 0.00 72.73 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 Az Orta İyi Hiç Az Orta İyi Hiç Az Orta İyi Hiç Az Orta İyi Hiç Az Orta İyi Hiç Az Orta İyi Hiç Az Orta İyi Hiç Az Orta İyi 9.09 18.18 9.09 63.64 9.09 27.27 0.00 50.00 8.33 16.67 25.00 18.18 27.27 27.27 27.27 9.09 0.00 18.18 72.73 18.18 27.27 18.18 36.36 9.09 9.09 18.18 63.64 9.09 0.00 18.18 72.73 37.50 12.50 0.00 50.00 50.00 0.00 0.00 50.00 50.00 0.00 0.00 12.50 62.50 25.00 0.00 0.00 12.50 50.00 37.50 25.00 37.50 25.00 12.50 0.00 25.00 25.00 50.00 0.00 25.00 50.00 25.00 0.00 9.09 90.91 9.09 9.09 9.09 72.73 9.09 9.09 18.18 63.64 44.44 22.22 11.11 22.22 0.00 0.00 0.00 100.00 44.44 0.00 44.44 11.11 9.09 18.18 9.09 63.64 20.00 10.00 10.00 60.00 0.00 0.00 100.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 Orta 237 Sertifikalı tarım danışmanlarının en fazla eksikliğini hissettiği eğitim konularına bakıldığında hayvan hastalıkları (%13.95), yenilikleri takip edememe (%9.30), hayvancılık (%4.65), üreticideki eğitim eksikliği (%4.65), hayvan besleme ve bakımı (%4.65) şeklinde sıralanmaktadır. Danışmanların %20.93’ü ise bu konuda cevap belirtmemiştir (Çizelge 5.3.51). Çizelge 5.3.52’ de sertifikalı tarım danışmanlarının eğitim almak istedikleri konular verilmiştir. Danışmanların eksikliğini hissettiği konular öncelik sırasına göre hayvan hastalıkları (%13.95), yenilikleri takip etme (%9.30), hayvan bakım besleme (%4.65) ve üreticideki eğitim eksikliği (%4.65) şeklinde sıralanmaktadır. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının En Fazla Eğitim Almak İstediği Konular bölge ortalamasına göre proje hazırlama (%10.26), bitki koruma (%10.26), bakım ve besleme (%10.26), süt ve süt ürünleri (%7.69), hayvancılık (%5.13), ilaçlama (%5.13), gübreleme (%5.13) şeklinde belirlenmiştir (Çizelge 5.3.53). Sertifikalı tarım danışmanlarının en fazla eğitim almak istediği kişisel gelişim konulara bakıldığında beden dili ve iletişim (%5.71), sunuş teknikleri (%5.71) öncelikli ihtiyaç duydukları konulardır. Çalışmaya katılan sertifikalı tarım danışmanlarının %71.43 gibi büyük bir çoğunluğu ise bu konuda herhangi bir cevap vermemişlerdir (Çizelge 5.3.53). 238 Çizelge 5.3.51. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının En Fazla Eksikliğini Hissettiği Eğitim Konuları (%) Konya Konular Erkek Kadın KOP Bölgesi Aksaray Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 29.41 22.22 26.92 13.33 0.00 12.50 21.21 20.00 20.93 0.00 11.11 3.85 26.67 0.00 25.00 15.15 10.00 13.95 11.76 11.11 11.54 6.67 0.00 6.25 9.09 10.00 9.30 Hayvancılık 5.88 0.00 3.85 6.67 0.00 6.25 6.06 0.00 4.65 Üreticideki eğitim eksikliği 5.88 0.00 3.85 6.67 0.00 6.25 6.06 0.00 4.65 Bakım, besleme 0.00 0.00 0.00 6.67 100.00 12.50 3.03 10.00 4.65 Tarım 5.88 0.00 3.85 6.67 0.00 6.25 6.06 0.00 4.65 Mekanizasyon 5.88 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 2.33 Proje hazırlama 0.00 11.11 3.85 0.00 0.00 0.00 0.00 10.00 2.33 Yabancı dil 5.88 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 2.33 Pazarlama 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 3.03 0.00 2.33 Politik engelleri aşamama 5.88 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 2.33 Toprak analizi 5.88 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 2.33 Koruyucu tarım uygulaması 5.88 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 2.33 Toprak hazırlığı 0.00 11.11 3.85 0.00 0.00 0.00 0.00 10.00 2.33 Bitki koruma 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 3.03 0.00 2.33 Demonstrasyon 0.00 11.11 3.85 0.00 0.00 0.00 0.00 10.00 2.33 Ürün çeşit seçimi Yönetmelikleri takip edememe 5.88 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 2.33 5.88 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.03 0.00 2.33 Sertifikalı tohum kullanımı 0.00 11.11 3.85 0.00 0.00 0.00 0.00 10.00 2.33 Gübreleme 0.00 11.11 3.85 0.00 0.00 0.00 0.00 10.00 2.33 İletişim sorunu 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 3.03 0.00 2.33 Sürü yönetimi 0.00 0.00 0.00 6.67 0.00 6.25 3.03 0.00 2.33 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Cevap yok Hayvan hastalıkları Yenilikleri takip edememe Toplam 239 Çizelge 5.3.52. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının En Fazla Eğitim Almak İstediği Konular (%) Konya KOP Bölgesi Aksaray Konular Erkek Cevap yok Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama 33.33 9.09 23.08 0.00 0.00 0.00 18.52 8.33 15.38 Proje hazırlama 6.67 27.27 15.38 0.00 0.00 0.00 3.70 25.00 10.26 Bakım, besleme 0.00 0.00 0.00 36.36 0.00 33.33 14.81 0.00 10.26 Bitki koruma 6.67 18.18 11.54 9.09 0.00 8.33 7.41 16.67 10.26 Süt ve süt ürünleri 0.00 9.09 3.85 9.09 0.00 8.33 7.41 8.33 7.69 Hayvancılık 0.00 0.00 0.00 18.18 0.00 16.67 7.41 0.00 5.13 İlaçlama 6.67 9.09 7.69 0.00 0.00 0.00 3.70 8.33 5.13 Gübreleme 6.67 9.09 7.69 0.00 0.00 0.00 3.70 8.33 5.13 Rasyon hazırlama 6.67 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.70 0.00 2.56 Ana arı üretimi 6.67 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.70 0.00 2.56 Arı zehiri üretimi 6.67 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.70 0.00 2.56 Suni tohumlama 0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 8.33 3.70 0.00 2.56 Beden dili ve iletişim 0.00 9.09 3.85 0.00 0.00 0.00 0.00 8.33 2.56 Toprak analizi 0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 8.33 3.70 0.00 2.56 Koruyucu tarım uygulaması 0.00 9.09 3.85 0.00 0.00 0.00 0.00 8.33 2.56 Hububat ekimi-hasatı 6.67 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.70 0.00 2.56 Bilişim teknolojileri 6.67 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.70 0.00 2.56 Meslek geliştirme 6.67 0.00 3.85 0.00 0.00 0.00 3.70 0.00 2.56 Desteklemeler 0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 8.33 3.70 0.00 2.56 Kırsal psikoloji 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 8.33 0.00 8.33 2.56 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Toplam 240 Çizelge 5.3.53. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının En Fazla Eğitim Almak İstediği Kişisel Gelişim Konuları (%) Konya Konular Erkek Cevap yok Kadın KOP Bölgesi Aksaray Ortalama Kadın Erkek Ortalama Erkek Kadın Ortalama 64.29 62.50 63.64 81.82 100.00 83.33 73.08 66.67 71.43 7.14 12.50 9.09 0.00 0.00 0.00 3.85 11.11 5.71 0.00 25.00 9.09 0.00 0.00 0.00 0.00 22.22 5.71 0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 8.33 3.85 0.00 2.86 Yabancı dil 7.14 0.00 4.55 0.00 0.00 0.00 3.85 0.00 2.86 Girişimcilik 7.14 0.00 4.55 0.00 0.00 0.00 3.85 0.00 2.86 Pazarlama 7.14 0.00 4.55 0.00 0.00 0.00 3.85 0.00 2.86 Ekim süreci 0.00 0.00 0.00 9.09 0.00 8.33 3.85 0.00 2.86 Bilişim teknolojileri 7.14 0.00 4.55 0.00 0.00 0.00 3.85 0.00 2.86 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Beden dili ve iletişim Sunuş teknikleri Proje hazırlama Toplam 241 Sertifikalı tarım danışmanlarına son altı ay içerisinde iş değiştirmeyi düşündünüz mü sorusu yöneltilmiş buna karşılık %91.67’si hayır cevabı verirken %6.06’sı evet cevabını vermiştir. Aksaray ve Karaman illerindeki danışmanlar iş değiştirme gibi bir düşüncelerinin olmadıkları belirlenmiştir. Bölge ortalamasındaki değişiklik Konya ilinden kaynaklanmaktadır (Çizelge 5.3.54). Çizelge 5.3.54. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Son 6 Ay İçinde İş Değiştirme Düşünceleri (%) İller Cinsiyet Aksaray Konya KOP Bölgesi Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Son 6 ay içinde iş değiştirmeyi düşündünüz mü? Evet Hayır 0.00 100.00 0.00 100.00 0.00 100.00 16.67 83.33 0.00 100.00 10.00 90.00 8.33 91.67 0.00 100.00 6.06 93.94 Toplam 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Bölgenin tarımsal yayım çalışmalarında kuraklığa dayanıklı bitki çeşitleri ile iklim değişikliğine uyum gibi konular öncelikli olarak dikkate alınması gereken konular arasında yer almaktadır. KOP Bölgesinde tarım ile ilgili tüm kurum ve kuruluşların suyun etkin kullanımı ile ilgili çalışmalar yapmaları, bölgede çalışan tarımsal yayım personelinin özellikle sulama konusunda bitki su ihtiyacını dikkate alan programlar yapması beklenen uygulamalar arasındadır. Bu amaçla bölgedeki tarımsal yayım personeline bitki su ihtiyacına göre sulama programları yapıp yapmadıkları sorulmuş ve tarımsal yayım personelinin %93.94’ü bu konuda program yapmadıklarını belirtmişlerdir (Çizelge 5.2.55). 242 Çizelge 5.3.55. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bitki Su İhtiyacına Göre Program Yapabilme Durumları (%) Bitki su ihtiyacına göre sulama programı yapabiliyor İller Cinsiyet Toplam musunuz? Evet Hayır Erkek 0.00 100.00 100.00 Aksaray Kadın 0.00 100.00 100.00 Ortalama 0.00 100.00 100.00 Erkek 16.67 83.33 100.00 Konya Kadın 0.00 100.00 100.00 Ortalama 10.00 90.00 100.00 Erkek 8.33 91.67 100.00 KOP Bölgesi Kadın 0.00 100.00 100.00 Ortalama 6.06 93.94 100.00 KOP Bölgesinde sertifikalı tarım danışmanlarının koruyucu tarım uygulamaları konusunda bilgi sahibi olma durumları incelendiğinde araştırmaya katılanların %33.30’u evet biliyorum cevabı verirken, %66.70’i hayır cevabını vermiştir (Çizelge 5.3.56.). Çizelge 5.3.56. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Koruyucu Tarım Uygulamalarını Bilme Durumları (%) Koruyucu tarımı biliyor musunuz? İller Cinsiyet Toplam Evet Hayır Erkek 41.70 58.30 100.00 Aksaray Kadın 25.00 75.00 100.00 Ortalama 35.00 65.00 100.00 Erkek 36.40 63.60 100.00 Konya Kadın 0.00 100.00 100.00 Ortalama 33.30 66.70 100.00 Erkek 37.50 62.50 100.00 KOP Bölgesi Kadın 22.20 77.80 100.00 Ortalama 33.30 66.70 100.00 5.3.5. Sertifikalı tarım danışmanlarının işbirliği içinde bulunduğu kurum ve kuruluşlar Sertifikalı tarım danışmanlarının bölgedeki bilgi kaynaklarına bakıldığında ilk üçü sırasıyla kendi meslektaşları, GTHB İl/İlçe Tarım Müdürlükleri ve internet olarak sıralanmaktadır (Çizelge 5.3.57.). 243 Çizelge 5.3.57. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Bölgedeki Bilgi Kaynaklarının Dağılımı (%) Konya KOP Bölgesi Aksaray Bilgi Kaynakları Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Erkek Kadın Ortalama Meslektaşlar 14.29 13.79 14.14 16.36 0.00 15.25 15.38 12.12 14.72 GTHB İl/İlçe Tarım Müdürlükleri 11.43 13.79 12.12 16.36 25.00 16.95 13.85 15.15 14.11 8.57 20.69 12.12 14.55 25.00 15.25 11.54 21.21 13.50 Yazılı materyal 10.00 10.34 10.10 16.36 25.00 16.95 13.08 12.12 12.88 Üniversiteler 12.86 10.34 12.12 7.27 0.00 6.78 10.00 9.09 9.82 GTH Bakanlığı Web sayfası 8.57 6.90 8.08 9.09 25.00 10.17 9.23 9.09 9.20 Kurslar, seminerler vd. 5.71 10.34 7.07 7.27 0.00 6.78 6.15 9.09 6.75 Önder Çiftçiler 5.71 0.00 4.04 3.64 0.00 3.39 4.62 0.00 3.68 Araştırma Enstitüleri/İstasyonları 4.29 6.90 5.05 1.82 0.00 1.69 3.08 6.06 3.68 5.71 0.00 4.04 1.82 0.00 1.69 3.85 0.00 3.07 4.29 0.00 3.03 1.82 0.00 1.69 3.08 0.00 2.45 4.29 0.00 3.03 0.00 0.00 0.00 2.31 0.00 1.84 1.43 0.00 1.01 1.82 0.00 1.69 1.54 0.00 1.23 1.43 3.45 2.02 0.00 0.00 0.00 0.77 3.03 1.23 KOP İdaresi Başkanlığı 1.43 3.45 2.02 0.00 0.00 0.00 0.77 3.03 1.23 Kalkınma Ajansları 0.00 0.00 0.00 1.82 0.00 1.69 0.77 0.00 0.61 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 İnternet taramaları Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu Üretici örgütleri (Ziraat Odaları, Üretici Birlikleri vb.) Diğer Resmi Kurum ve Kuruluşlar Özel Firmalar (İlaç Bayileri, Tohum Bayileri vb.) Diğer Tarım Danışmanlığı Yapan Firmalar Toplam 244 5.3.6. Sertifikalı tarım danışmanlarının bölgedeki tarımsal yayım faaliyetleri ile ilgili tutumları Çizelge 5.3.58.’de bölgede faaliyet gösteren sertifikalı tarım danışmanının çalışma ortamı, çiftçiler ve diğer kurum ve kuruluşlar ile ilişkisi ve kendisi hakkındaki düşüncelerini ortaya koyduğu tutumları verilmektedir. Buna göre sertifikalı tarım danışmanlarının çalıştığı kurum ile ilgili olumlu yapılara katılma oranı düşüktür. Buda tarımsal yayım personelinin çalışma ortamı ile ilgili sorunlarının olduğunu göstermektedir. Bölgede, bilgi konusunda kendini geliştirmeye meyilli, bilgisine güvenen, günceli takip eden ve çiftçinin bilgi isteğini karşıladıklarına inanan bir yayımcı profili mevcuttur. Aynı zamanda bölgedeki tarımsal yayım personelinin ilgili kurum ve kuruluşların koordineli çalıştığı konusunda da olumlu düşünceleri bulunmaktadır. 245 Çizelge 5.3.58.a. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Tutum ve Davranışları (%) Konya Konular Uygulamada hiçbir bilgiye ihtiyacım yok İstediğimiz zaman bilgiye erişebiliyoruz Çiftçiler ile iletişim kurmada zorlanıyoruz 75.00 37.50 27.27 0.00 Kısmen Katılıyorum 16.67 50.00 45.45 100.00 8.33 12.50 27.27 0.00 Katılmıyorum 41.67 0.00 36.36 100.00 Kısmen Katılıyorum 33.33 50.00 27.27 0.00 Katılıyorum 25.00 50.00 36.36 0.00 Katılmıyorum 16.67 0.00 0.00 0.00 Kısmen Katılıyorum 16.67 62.50 9.09 0.00 Katılıyorum 66.67 37.50 90.91 100.00 Katılmıyorum 75.00 75.00 63.64 100.00 Kısmen Katılıyorum 16.67 25.00 27.27 0.00 8.33 0.00 9.09 0.00 75.00 62.50 90.91 100.00 Katılmıyorum Kısmen Katılıyorum 8.33 37.50 9.09 0.00 Katılıyorum 16.67 0.00 0.00 0.00 Katılmıyorum 83.33 62.50 72.73 100.00 16.67 25.00 27.27 0.00 0.00 12.50 0.00 0.00 91.67 62.50 90.91 100.00 Kısmen Katılıyorum 0.00 25.00 0.00 0.00 Katılıyorum 8.33 12.50 9.09 0.00 Üretici örgütleri iletişim kurmada zorlanıyoruz Kısmen Katılıyorum Katılıyorum Katılmıyorum Kendimi ifade etmekte zorlanıyorum Katılmıyorum Mesleki bilgimin yeterli olduğuna inanıyorum Kadın Erkek Katılmıyorum Katılıyorum Tarım teşkilatı ile iletişim kurmada zorlanıyoruz Kadın Erkek Katılıyorum Uygulamada en çok teorik konularda bilgiye ihtiyacım var Aksaray 8.33 12.50 10.00 0.00 Kısmen Katılıyorum 25.00 50.00 20.00 100.00 Katılıyorum 66.67 37.50 70.00 0.00 246 Çizelge 5.3.58.b. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Tutum ve Davranışları (%) Konya Konular Erkek Katılmıyorum Tarım piyasasında ne olup bittiğini takip Kısmen Katılıyorum ediyorum Katılıyorum Katılmıyorum Çiftçiler danışmana ihtiyaç hissetmiyor Kısmen Katılıyorum Katılıyorum Katılmıyorum Danışmanlık prosedürlerini aşamıyorum Kısmen Katılıyorum Katılıyorum Katılmıyorum ÇKS gibi Çiftçi bilgilerine ulaşamıyorum Kısmen Katılıyorum Katılıyorum Katılmıyorum Danışmanlık ücreti az Kısmen Katılıyorum Katılıyorum Katılmıyorum Çiftçilerin tüm bilgi taleplerini karşılıyoruz Kısmen Katılıyorum Katılıyorum Katılmıyorum Tarımın paydaşları ile koordinasyonumuz çok Kısmen Katılıyorum iyi Katılıyorum Katılmıyorum Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik Kısmen Katılıyorum ekipman donanımız yeterli Katılıyorum Katılmıyorum Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik Kısmen Katılıyorum bilgisel donanımız yeterli Katılıyorum 0.00 25.00 75.00 33.33 41.67 25.00 50.00 16.67 33.33 50.00 33.33 16.67 8.33 0.00 91.67 0.00 41.67 58.33 0.00 16.67 83.33 16.67 16.67 66.67 0.00 25.00 75.00 247 Aksaray Kadın 12.50 75.00 12.50 25.00 62.50 12.50 37.50 37.50 25.00 25.00 37.50 37.50 0.00 12.50 87.50 12.50 25.00 62.50 0.00 25.00 75.00 0.00 50.00 50.00 12.50 25.00 62.50 Erkek 9.09 27.27 63.64 81.82 9.09 9.09 36.36 0.00 63.64 27.27 0.00 72.73 30.00 20.00 50.00 18.18 63.64 18.18 0.00 25.00 75.00 0.00 40.00 60.00 0.00 30.00 70.00 Kadın 0.00 0.00 100.00 100.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 100.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 100.00 0.00 0.00 100.00 Çizelge 5.3.59a ve Çizelge 5.3.59b‘de Sertifikalı tarım danışmanlarının yaptıkları iş hakkındaki düşüncelerine bakıldığında; Kadınların %100’ü erkeklerin % 85’i yaptıkları işi cazip olarak görmekte, Kadınların %100’ü erkeklerin % 72.73’ü yaptıkları işi tatmin edici olarak görmekte, Kadınların %100’ü erkeklerin % 72.73’ü yaptıkları işi saygın olarak görmekte, Kadınların %100’ü erkeklerin % 81.82’si yaptıkları işi zevkli olarak görmekte, Kadınların %100’ü erkeklerin % 90.91’i yaptıkları işi yararlı olarak görmekte, Kadınların %100’ü erkeklerin % 81.82’si yaptıkları işi başarı duygusu veren olarak görmekte, Kadınların %100’ü erkeklerin % 63.64’ü yaptıkları işi tekrara dayalı olarak görmekte, Kadınların %100’ü erkeklerin % 72.73’ü yaptıkları işi saygın olarak görmekte, Kadınların %100’ü yapılacak çok iş olmadığını belirtirken erkeklerin %100’ü yapılacak çok iş olduğunu belirtmiştir. 248 Çizelge 5.3.59.a. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) Konya Sayı Cazip Monoton (rutin) Tatmin edici Sıkıcı İyi Yaratıcı Saygın Rahatsız Yararlı Kadın Erkek Sayı % Sayı % Kadın Erkek Sayı % Sayı % % Evet 8 66.67 7 87.50 8 72.73 1 100.00 17 85.00 8 100.00 Hayır 2 16.67 1 12.50 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Kararsızım 2 16.67 0 0.00 3 27.27 0 0.00 3 15.00 0 0.00 Evet 0 0.00 0 0.00 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00 Hayır 12 100.00 8 100.00 8 72.73 1 100.00 8 72.73 1 100.00 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 2 18.18 0 0.00 2 18.18 0 0.00 Evet 5 41.67 6 75.00 8 72.73 1 100.00 8 72.73 1 100.00 Hayır 6 50.00 2 25.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Kararsızım 1 8.33 0 0.00 3 27.27 0 0.00 3 27.27 0 0.00 Evet 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Hayır 12 100.00 8 100.00 10 90.91 1 100.00 10 90.91 1 100.00 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00 Evet 9 75.00 8 100.00 10 90.91 1 100.00 10 90.91 1 100.00 Hayır 3 25.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00 Evet 11 91.67 6 75.00 8 72.73 1 100.00 8 72.73 1 100.00 Hayır 0 0.00 1 12.50 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00 Kararsızım 1 8.33 1 12.50 2 18.18 0 0.00 2 18.18 0 0.00 Evet 9 75.00 4 50.00 8 72.73 1 100.00 8 72.73 1 100.00 Hayır 3 25.00 1 12.50 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00 Kararsızım 0 0.00 3 37.50 2 18.18 0 0.00 2 18.18 0 0.00 Evet 1 8.33 1 12.50 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Hayır 10 83.33 7 87.50 11 100.00 1 100.00 11 100.00 1 100.00 1 8.33 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Evet 10 83.33 8 100.00 9 81.82 1 100.00 9 81.82 1 100.00 Hayır 1 8.33 0 0.00 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00 Kararsızım 1 8.33 0 0.00 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00 Evet 12 100.00 7 87.50 10 90.91 1 100.00 10 90.91 1 100.00 Hayır 0 0.00 1 12.50 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Kararsızım Zevkli Sayı % KOP Bölgesi Aksaray Kadın Erkek 249 Çizelge 5.3.59.b. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) Konya Sayı Yorucu İddialı Yapılacak çok iş Engellerle dolu Basit Tekrara dayalı Başarı duygusu veren Kadın Erkek Sayı % Sayı % Kadın Erkek Sayı % Sayı % % Evet 6 50.00 7 87.50 7 63.64 0 0.00 7 63.64 0 0.00 Hayır 5 41.67 1 12.50 2 18.18 0 0.00 2 18.18 0 0.00 Kararsızım Sağlıklı Sayı % KOP Bölgesi Aksaray Kadın Erkek 1 8.33 0 0.00 2 18.18 1 100.00 2 18.18 1 100.00 Evet 11 91.67 7 87.50 9 81.82 1 100.00 9 81.82 1 100.00 Hayır 1 8.33 1 12.50 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00 Evet 9 75.00 5 62.50 4 36.36 1 100.00 4 36.36 1 100.00 Hayır 1 8.33 3 37.50 6 54.55 0 0.00 6 54.55 0 0.00 Kararsızım 2 16.67 0 0.00 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00 Evet 11 91.67 6 75.00 11 100.00 0 0.00 11 100.00 0 0.00 Hayır 1 8.33 1 12.50 0 0.00 1 100.00 0 0.00 1 100.00 Kararsızım 0 0.00 1 12.50 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Evet 8 66.67 5 62.50 4 36.36 0 0.00 4 36.36 0 0.00 Hayır 3 25.00 2 25.00 3 27.27 1 100.00 3 27.27 1 100.00 Kararsızım 1 8.33 1 12.50 4 36.36 0 0.00 4 36.36 0 0.00 Evet 4 33.33 1 12.50 3 27.27 1 100.00 3 27.27 1 100.00 Hayır 7 58.33 7 87.50 5 45.45 0 0.00 5 45.45 0 0.00 Kararsızım 1 8.33 0 0.00 3 27.27 0 0.00 3 27.27 0 0.00 Evet 10 83.33 4 50.00 7 63.64 1 100.00 7 63.64 1 100.00 Hayır 2 16.67 3 37.50 3 27.27 0 0.00 3 27.27 0 0.00 Kararsızım 0 0.00 1 12.50 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00 Evet 11 91.67 7 87.50 9 81.82 1 100.00 9 81.82 1 100.00 Hayır 1 8.33 0 0.00 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00 Kararsızım 0 0.00 1 12.50 1 9.09 0 0.00 1 9.09 0 0.00 250 Çizelge 5.3.59.c. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) Konya Sayı Koşuşturmalı Gerilimli Sakin Rahat Çılgın Rahatsız edici Kontrolüm altında Baskı yaratan Pürüzsüz % KOP Bölgesi Aksaray Kadın Erkek Sayı Kadın Erkek Sayı % Sayı % Kadın Erkek Sayı % % Sayı % Evet 10 83.33 7 87.50 9 90.00 0 0.00 20 86.96 7 77.78 Hayır 2 16.67 1 12.50 1 10.00 1 100.00 3 13.04 2 22.22 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Evet 4 33.33 1 12.50 3 30.00 0 0.00 8 34.78 1 11.11 Hayır 7 58.33 7 87.50 6 60.00 1 100.00 13 56.52 8 88.89 Kararsızım 1 8.33 0 0.00 1 10.00 0 0.00 2 8.70 0 0.00 Evet 7 58.33 4 50.00 4 40.00 1 100.00 11 47.83 5 55.56 Hayır 5 41.67 4 50.00 6 60.00 0 0.00 12 52.17 4 44.44 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Evet 8 66.67 6 75.00 6 60.00 1 100.00 15 65.22 7 77.78 Hayır 4 33.33 2 25.00 2 20.00 0 0.00 6 26.09 2 22.22 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 2 20.00 0 0.00 2 8.70 0 0.00 Evet 2 18.18 2 25.00 1 10.00 0 0.00 3 13.64 2 22.22 Hayır 8 72.73 6 75.00 8 80.00 1 100.00 17 77.27 7 77.78 Kararsızım 1 9.09 0 0.00 1 10.00 0 0.00 2 9.09 0 0.00 Evet 2 16.67 0 0.00 0 0.00 0 0.00 2 8.70 0 0.00 Hayır 100.00 10 83.33 8 100.00 8 80.00 1 100.00 19 82.61 9 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 2 20.00 0 0.00 2 8.70 0 0.00 Evet 8 66.67 6 75.00 10 100.00 1 100.00 19 82.61 7 77.78 Hayır 3 25.00 2 25.00 0 0.00 0 0.00 3 13.04 2 22.22 Kararsızım 1 8.33 0 0.00 0 0.00 0 0.00 1 4.35 0 0.00 Evet 3 25.00 1 12.50 0 0.00 0 0.00 4 17.39 1 11.11 Hayır 9 75.00 7 87.50 8 80.00 1 100.00 17 73.91 8 88.89 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 2 20.00 0 0.00 2 8.70 0 0.00 Evet 4 33.33 1 12.50 2 20.00 0 0.00 6 26.09 1 11.11 Hayır 7 58.33 7 87.50 5 50.00 0 0.00 13 56.52 7 77.78 Kararsızım 1 8.33 0 0.00 3 30.00 1 100.00 4 17.39 1 11.11 251 Çizelge 5.3.59.d. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) Konya Sayı Kesintiye uğrayan Çekişmeli Huzurlu Başımdan aşkın Zorlayıcı Stres yaratıcı şeyler içeren Asap bozucu Çok şey talep eden Gereğinde fazla stresli % KOP Bölgesi Aksaray Kadın Erkek Sayı Kadın Erkek % Sayı % Sayı Kadın Erkek Sayı % % Sayı % Evet 1 20.00 0 0.00 1 11.11 0 0.00 2 13.33 0 0.00 Hayır 2 40.00 3 60.00 5 55.56 1 100.00 8 53.33 4 66.67 Kararsızım 2 40.00 2 40.00 3 33.33 0 0.00 5 33.33 2 33.33 Evet 6 54.55 2 25.00 5 50.00 0 0.00 11 50.00 2 22.22 Hayır 3 27.27 6 75.00 4 40.00 1 100.00 8 36.36 7 77.78 Kararsızım 2 18.18 0 0.00 1 10.00 0 0.00 3 13.64 0 0.00 Evet 8 72.73 7 87.50 9 90.00 1 100.00 18 81.82 8 88.89 Hayır 2 18.18 1 12.50 0 0.00 0 0.00 2 9.09 1 11.11 Kararsızım 1 9.09 0 0.00 1 10.00 0 0.00 2 9.09 0 0.00 Evet 5 45.45 3 37.50 0 0.00 0 0.00 5 22.73 3 33.33 Hayır 6 54.55 5 62.50 9 90.00 1 100.00 16 72.73 6 66.67 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 10.00 0 0.00 1 4.55 0 0.00 Evet 1 9.09 2 25.00 0 0.00 0 0.00 2 9.09 2 22.22 Hayır 9 81.82 5 62.50 8 80.00 1 100.00 17 77.27 6 66.67 Kararsızım 1 9.09 1 12.50 2 20.00 0 0.00 3 13.64 1 11.11 Evet 4 36.36 3 37.50 2 20.00 0 0.00 7 31.82 3 33.33 Hayır 5 45.45 3 37.50 7 70.00 1 100.00 12 54.55 4 44.44 Kararsızım 2 18.18 2 25.00 1 10.00 0 0.00 3 13.64 2 22.22 Evet 1 9.09 2 25.00 0 0.00 0 0.00 1 4.55 2 22.22 Hayır 9 81.82 5 62.50 7 70.00 1 100.00 17 77.27 6 66.67 Kararsızım 1 9.09 1 12.50 3 30.00 0 0.00 4 18.18 1 11.11 Evet 4 36.36 4 50.00 4 40.00 0 0.00 8 36.36 4 44.44 Hayır 5 45.45 4 50.00 4 40.00 1 100.00 10 45.45 5 55.56 Kararsızım 2 18.18 0 0.00 2 20.00 0 0.00 4 18.18 0 0.00 Evet 1 9.09 1 12.50 1 10.00 0 0.00 2 9.09 1 11.11 Hayır 7 63.64 6 75.00 8 80.00 1 100.00 16 72.73 7 77.78 Kararsızım 3 27.27 1 12.50 1 10.00 0 0.00 4 18.18 1 11.11 252 Çizelge 5.3.59.e. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) Konya Sayı Hoş Kötü Zaman kaybı Arzu edilmeyen Zahmete değer Çoğunda kötü Sayı % Sayı % Sayı % % 91.67 8 100.00 8 88.89 1 100.00 20 90.91 9 100.00 Hayır 1 8.33 0 0.00 0 0.00 0 0.00 1 4.55 0 0.00 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 11.11 0 0.00 1 4.55 0 0.00 Evet 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Hayır 11 91.67 8 100.00 8 88.89 1 100.00 20 90.91 9 100.00 1 8.33 0 0.00 1 11.11 0 0.00 2 9.09 0 0.00 Evet 10 83.33 7 87.50 7 77.78 1 100.00 18 81.82 8 88.89 Hayır 2 16.67 0 0.00 0 0.00 0 0.00 2 9.09 0 0.00 Kararsızım 0 0.00 1 12.50 2 22.22 0 0.00 2 9.09 1 11.11 Evet 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Hayır 11 91.67 8 100.00 7 77.78 1 100.00 18 81.82 9 100.00 1 8.33 0 0.00 2 22.22 0 0.00 4 18.18 0 0.00 Evet 11 91.67 8 100.00 8 88.89 1 100.00 20 90.91 9 100.00 Hayır 1 8.33 0 0.00 0 0.00 0 0.00 1 4.55 0 0.00 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 11.11 0 0.00 1 4.55 0 0.00 Evet 0 0.00 1 12.50 1 11.11 0 0.00 1 4.55 1 11.11 Hayır 11 91.67 7 87.50 8 88.89 1 100.00 20 90.91 8 88.89 Kararsızım 1 8.33 0 0.00 0 0.00 0 0.00 1 4.55 0 0.00 Evet 8 66.67 8 100.00 7 77.78 1 100.00 16 72.73 9 100.00 Hayır 3 25.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 3 13.64 0 0.00 Kararsızım 1 8.33 0 0.00 2 22.22 0 0.00 3 13.64 0 0.00 Evet 0 0.00 2 25.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 2 22.22 Hayır 10 83.33 6 75.00 9 100.00 1 100.00 20 90.91 7 77.78 2 16.67 0 0.00 0 0.00 0 0.00 2 9.09 0 0.00 Evet 10 83.33 7 87.50 8 88.89 1 100.00 19 86.36 8 88.89 Hayır 1 8.33 1 12.50 0 0.00 0 0.00 1 4.55 1 11.11 Kararsızım 1 8.33 0 0.00 1 11.11 0 0.00 2 9.09 0 0.00 Kararsızım Kabul edilebilir Sayı % Kadın Erkek 11 Kararsızım İyi Sayı Kadın Erkek Evet Kararsızım İdeal % KOP Bölgesi Aksaray Kadın Erkek 253 Çizelge 5.3.59.f. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İş Hakkındaki Düşünceleri (%) Konya Sayı Üstün Çoğundan iyi Nahoş Beni hoşnut eden Yetersiz Mükemmel Berbat İşe yaramaz Kadın Erkek Sayı % Sayı % Kadın Erkek Sayı % Sayı % % Evet 8 66.67 6 75.00 5 55.56 1 100.00 14 63.64 7 77.78 Hayır 3 25.00 1 12.50 2 22.22 0 0.00 5 22.73 1 11.11 Kararsızım 1 8.33 1 12.50 2 22.22 0 0.00 3 13.64 1 11.11 Evet 9 75.00 8 100.00 6 66.67 1 100.00 16 72.73 9 100.00 Hayır 1 8.33 0 0.00 1 11.11 0 0.00 2 9.09 0 0.00 Kararsızım 2 16.67 0 0.00 2 22.22 0 0.00 4 18.18 0 0.00 Evet 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Hayır 100.00 12 100.00 8 100.00 9 100.00 1 100.00 22 100.00 9 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Evet 8 66.67 8 100.00 8 88.89 1 100.00 17 77.27 9 100.00 Hayır 3 25.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 3 13.64 0 0.00 Kararsızım 1 8.33 0 0.00 1 11.11 0 0.00 2 9.09 0 0.00 Evet 4 33.33 4 50.00 0 0.00 0 0.00 4 18.18 4 44.44 Hayır 8 66.67 3 37.50 7 77.78 1 100.00 16 72.73 4 44.44 Kararsızım 0 0.00 1 12.50 2 22.22 0 0.00 2 9.09 1 11.11 Evet 3 25.00 5 62.50 3 33.33 0 0.00 6 27.27 5 55.56 Hayır 7 58.33 2 25.00 3 33.33 0 0.00 11 50.00 2 22.22 Kararsızım 2 16.67 1 12.50 3 33.33 1 100.00 5 22.73 2 22.22 Evet 2 16.67 1 12.50 0 0.00 0 0.00 2 9.09 1 11.11 Hayır 10 83.33 7 87.50 9 100.00 1 100.00 20 90.91 8 88.89 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Evet 10 83.33 8 100.00 8 88.89 1 100.00 19 86.36 9 100.00 Hayır 2 16.67 0 0.00 0 0.00 0 0.00 2 9.09 0 0.00 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 11.11 0 0.00 1 4.55 0 0.00 Kararsızım Zevkli Sayı % KOP Bölgesi Aksaray Kadın Erkek Evet 0 0.00 1 12.50 0 0.00 0 0.00 0 0.00 1 11.11 Hayır 11 91.67 7 87.50 9 100.00 1 100.00 21 95.45 8 88.89 1 8.33 0 0.00 0 0.00 0 0.00 1 4.55 0 0.00 Kararsızım 254 Sertifikalı tarım danışmanlarının çalışma arkadaşları hakkındaki görüşleri KOP bölge geneline bakıldığında kadınların %88.89’u erkeklerin %52.17’si ilham verici olarak nitelendirmiştir. Kadınların %88.89’u erkeklerin %82.61’i yardımsever, kadınların %88.89’u erkeklerin %65.22’si sorumlu, kadınların %66.67’si erkeklerin %65.22’si çalışma arkadaşlarını zeki olarak değerlendirmiştir (Çizelge 5.3.60a ve Çizelge 5.3.60b). 255 Çizelge 5.3.60.a. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalışma Arkadaşları ile ilgili Düşünceleri (%) Konya Kadın Erkek Sayı İlham verici Sıkıcı Yavaş Yardımsever Sorumlu Hızlı Zeki Kolay düşman olan Sayı % KOP Bölgesi Aksaray Kadın Erkek Sayı % Sayı % Kadın Erkek Sayı % % Sayı % Evet 6 50.00 7 87.50 5 50.00 1 100.00 12 52.17 8 88.89 Hayır 3 25.00 1 12.50 2 20.00 0 0.00 5 21.74 1 11.11 Kararsızım 3 25.00 0 0.00 3 30.00 0 0.00 6 26.09 0 0.00 Evet 2 16.67 1 12.50 0 0.00 0 0.00 2 8.70 1 11.11 Hayır 7 58.33 7 87.50 7 70.00 1 100.00 15 65.22 8 88.89 Kararsızım 3 25.00 0 0.00 3 30.00 0 0.00 6 26.09 0 0.00 Evet 6 50.00 1 14.29 3 30.00 0 0.00 9 39.13 1 12.50 Hayır 4 33.33 5 71.43 6 60.00 1 100.00 11 47.83 6 75.00 Kararsızım 2 16.67 1 14.29 1 10.00 0 0.00 3 13.04 1 12.50 Evet 9 75.00 7 87.50 9 90.00 1 100.00 19 82.61 8 88.89 Hayır 2 16.67 0 0.00 0 0.00 0 0.00 2 8.70 0 0.00 Kararsızım 1 8.33 1 12.50 1 10.00 0 0.00 2 8.70 1 11.11 Evet 8 66.67 7 87.50 6 60.00 1 100.00 15 65.22 8 88.89 Hayır 2 16.67 1 12.50 1 10.00 0 0.00 3 13.04 1 11.11 Kararsızım 2 16.67 0 0.00 3 30.00 0 0.00 5 21.74 0 0.00 Evet 6 50.00 6 75.00 5 50.00 1 100.00 12 52.17 7 77.78 Hayır 5 41.67 1 12.50 2 20.00 0 0.00 7 30.43 1 11.11 Kararsızım 1 8.33 1 12.50 3 30.00 0 0.00 4 17.39 1 11.11 Evet 8 66.67 6 75.00 6 60.00 0 0.00 15 65.22 6 66.67 Hayır 2 16.67 1 12.50 1 10.00 0 0.00 3 13.04 1 11.11 Kararsızım 2 16.67 1 12.50 3 30.00 1 100.00 5 21.74 2 22.22 Evet 3 25.00 0 0.00 1 10.00 0 0.00 4 17.39 0 0.00 Hayır 8 66.67 7 87.50 7 70.00 1 100.00 16 69.57 8 88.89 Kararsızım 1 8.33 1 12.50 2 20.00 0 0.00 3 13.04 1 11.11 256 Çizelge 5.3.60.b. Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Çalışma Arkadaşları İle İlgili Düşünceleri (%) Konya Kadın Erkek Sayı Çok konuşan Akıllı Tembel Tatsız Faal (aktif) Dünyası sınırlı Sadık İnatçı Sayı % KOP Bölgesi Aksaray Kadın Erkek Sayı % % Sayı Kadın Erkek Sayı % % Sayı % Evet 2 16.67 4 50.00 2 20.00 0 0.00 5 21.74 4 44.44 Hayır 8 66.67 3 37.50 4 40.00 1 100.00 12 52.17 4 44.44 Kararsızım 2 16.67 1 12.50 4 40.00 0 0.00 6 26.09 1 11.11 Evet 8 66.67 6 75.00 6 60.00 1 100.00 15 65.22 7 77.78 Hayır 1 8.33 0 0.00 1 10.00 0 0.00 2 8.70 0 0.00 Kararsızım 3 25.00 2 25.00 3 30.00 0 0.00 6 26.09 2 22.22 Evet 4 33.33 1 12.50 2 20.00 0 0.00 6 26.09 1 11.11 Hayır 6 50.00 6 75.00 6 60.00 1 100.00 13 56.52 7 77.78 Kararsızım 2 16.67 1 12.50 2 20.00 0 0.00 4 17.39 1 11.11 Evet 0 0.00 2 25.00 2 20.00 0 0.00 2 8.70 2 22.22 Hayır 9 75.00 6 75.00 7 70.00 1 100.00 17 73.91 7 77.78 Kararsızım 3 25.00 0 0.00 1 10.00 0 0.00 4 17.39 0 0.00 Evet 11 91.67 7 87.50 7 70.00 1 100.00 19 82.61 8 88.89 Hayır 1 8.33 0 0.00 1 10.00 0 0.00 2 8.70 0 0.00 Kararsızım 0 0.00 1 12.50 2 20.00 0 0.00 2 8.70 1 11.11 Evet 7 58.33 4 50.00 6 60.00 0 0.00 14 60.87 4 44.44 Hayır 4 33.33 4 50.00 3 30.00 1 100.00 7 30.43 5 55.56 Kararsızım 1 8.33 0 0.00 1 10.00 0 0.00 2 8.70 0 0.00 Evet 6 50.00 3 37.50 7 70.00 1 100.00 14 60.87 4 44.44 Hayır 4 33.33 3 37.50 1 10.00 0 0.00 5 21.74 3 33.33 Kararsızım 2 16.67 2 25.00 2 20.00 0 0.00 4 17.39 2 22.22 Evet 4 33.33 3 42.86 4 40.00 0 0.00 8 34.78 3 37.50 Hayır 4 33.33 3 42.86 3 30.00 1 100.00 8 34.78 4 50.00 Kararsızım 4 33.33 1 14.29 3 30.00 0 0.00 7 30.43 1 12.50 257 Sertifikalı tarım danışmanlarının yaptıkları işe karşılık aldıkları ücret hakkındaki düşünceleri Çizelge 5.3.61’de verilmektedir. Buna göre bölge ortalamasında kadınların %88.89’u erkeklerin %72.73’ü yapılan iş için ücreti yetersiz bulmakta, kadınların %77.78’i erkeklerin ise %59.09’u garantisi olmayan bir iş olarak görmektedir. Bir başka önemli nokta ise bölge ortalamasına göre kadınların %100’ü aldıkları ücreti normal harcamalar için yeterli bulmamakta aynı durumda erkeklerin oranı ise %68.18 olarak belirlenmiştir (Çizelge 5.3.61). 258 Çizelge 5.3.61 Sertifikalı Tarım Danışmanlarının Yaptıkları İşe Karşılık Aldıkları Ücret Hakkındaki Düşünceleri (%) Konya Kadın Erkek Sayı Normal harcamalar için yeterli gelir Adil Lüks sağlayıcı gelir Geliri iyi Kıt kanaat geçin diren Kötü Garantisi olmayan Hak ettiğimizden az Yapılan iş için yetersiz % KOP Bölgesi Aksaray Sayı Kadın Erkek Sayı % Sayı % Kadın Erkek Sayı % % Sayı % Evet 1 8.33 0 0.00 3 30.00 0 0.00 4 18.18 0 0.00 Hayır 10 83.33 8 100.00 5 50.00 1 100.00 15 68.18 9 100.00 Kararsızım 1 8.33 0 0.00 2 20.00 0 0.00 3 13.64 0 0.00 Evet 3 25.00 0 0.00 4 40.00 1 100.00 7 31.82 1 11.11 Hayır 9 75.00 7 87.50 5 50.00 0 0.00 14 63.64 7 77.78 Kararsızım 0 0.00 1 12.50 1 10.00 0 0.00 1 4.55 1 11.11 Evet 1 8.33 0 0.00 0 0.00 0 0.00 1 4.55 0 0.00 Hayır 11 91.67 8 100.00 10 100.00 1 100.00 21 95.45 9 100.00 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Evet 3 25.00 0 0.00 2 20.00 1 100.00 5 22.73 1 11.11 Hayır 9 75.00 8 100.00 7 70.00 0 0.00 16 72.73 8 88.89 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 10.00 0 0.00 1 4.55 0 0.00 Evet 7 58.33 4 66.67 8 80.00 0 0.00 15 68.18 4 57.14 Hayır 2 16.67 2 33.33 1 10.00 1 100.00 3 13.64 3 42.86 Kararsızım 3 25.00 0 0.00 1 10.00 0 0.00 4 18.18 0 0.00 Evet 9 75.00 6 75.00 0 0.00 0 0.00 9 40.91 6 66.67 Hayır 3 25.00 1 12.50 5 50.00 1 100.00 8 36.36 2 22.22 Kararsızım 0 0.00 1 12.50 5 50.00 0 0.00 5 22.73 1 11.11 Evet 7 58.33 7 87.50 6 60.00 0 0.00 13 59.09 7 77.78 Hayır 5 41.67 1 12.50 3 30.00 1 100.00 8 36.36 2 22.22 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 10.00 0 0.00 1 4.55 0 0.00 Evet 10 83.33 7 87.50 7 70.00 0 0.00 17 77.27 7 77.78 Hayır 1 8.33 0 0.00 1 10.00 1 100.00 2 9.09 1 11.11 Kararsızım 1 8.33 1 12.50 2 20.00 0 0.00 3 13.64 1 11.11 72.73 8 88.89 Evet 8 66.67 8 100.00 8 80.00 0 0.00 16 Hayır 4 33.33 0 0.00 1 10.00 1 100.00 5 22.73 1 11.11 Kararsızım 0 0.00 0 0.00 1 10.00 0 0.00 1 4.55 0 0.00 259 5.4. KOP Bölgesi Çalıştaylarından Elde Edilen Bulgular 5.4.1 Tarımsal eğitim-yayım hizmetleri açısından KOP bölgesinin genel durumu; güçlü yönler-zayıf yönler-stratejiler (SWOT Analizi) I. GRUP İLİNİZDE TARIMSAL EĞİTİM-YAYIM KONUSUNDA ORTAYA ÇIKAN BAŞLICA SORUNLAR NELERDİR? SWOT ANALİZİ Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl-İlçe Müdürlükleri Üretici Örgütleri Çiftçiler Tar-Gel Personeli Sertifikalı Tarım Danışmanları 260 AKSARAY İLİ SONUÇLARI Moderatör : Prof. Dr. Bülent GÜLÇUBUK Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Raportör : Dr. Özdal KÖKSAL Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Aksaray İlinde Tarımsal Eğitim-Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Başlıca Sorunlar Yayım hizmetlerinin desteklemeye bağlı yürümesi Eğitim yayım konusunda seminer eksikliği Bilinçsiz sulama ve sulama yayımı eksikliği Tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetlerinin ticari olarak görülmesi ve algılanması Yayım desteklemelerinin ücret olarak düşük olması Paydaşlar arasında organizasyon eksikliği İletişim tekniklerindeki - kullanımında yetersizlik Üreticilerin ilgisizliği Danışmanlık sisteminin tam oturmaması Teorik bilgilerin uygulamaya aktarılamaması Çiftçi koşullarında eğitim yayım hizmetlerinin eksikliği Teknik personelin bilgi eksikliği Genç nüfusun tarımdan kopuşu Çiftçilerin özel tarım danışmanlığı konusunda bilgi eksikliği Çiftçilerin geleneksel davranışlardan kopamaması Çiftçi yayım elemanı arasındaki güven eksikliği Yetişkin eğitim konusunda teknik elemanların eğitim ihtiyacı Teknik personelin kendisini güncelleyememesi Eğitim zaman planlaması Eğitim yayım hizmetleri konusunda çiftçi örgütlerinin üyelerine getirdiği kısıtlar (bir danışmanlık desteğinden yararlanma) Çiftçi ödüllendirmesinin olmaması (katılımdan dolayı) Eğitim ve yayım konusunun idarecilerin öncelikli iş olarak görmemesi 261 Ar-Ge çalışmalarının yetersizliği ve çiftçilere alternatifler sunulamaması Araştırma Kuruluşları ile yayım elemanları arasında koordinasyon eksikliği Yayım elemanı sayısı az ve dengeli dağılım yok Yayım elemanlarının uzmanlaşması az Aşırı bürokratik işlemler ve yetersiz personel Yayım araçlarının yetersizliği-bütçe yetersizliği Yayım personelinin ilgisizliği Fiziksel mekan eksikliği (çiftçi şartlarında) Tar-Gel personeli için fiziksel koşul eksikliği Kadın Tar-Gel personelinin çalışma şartlarının zorluğu ve toplumsal cinsiyet eşitsizliği Tarımsal yetkilendirme konusunda yanlışlar-167 sayılı yer altı suları kanunu Yerel ürünlerin pazarlanması konusunda yaşanan konusunda eğitim eksikliği Yayım sisteminin finansal yetersizliği Yayım eğitiminin başka disiplinlerle desteklenememesi Sistemde karışıklık 262 sıkıntılar-pazarlama SWOT ANALİZİ Aksaray İlinde Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl/İlçe Müdürlüklerinin Güçlü Yönleri Yaygın teşkilat yapısı Bölgenin tarımsal potansiyeli yayım için elverişli İlde erişebilirlik ve ulaşılabilirliğin kolay olmasıetkililik Çiftçinin güveninin yüksek olması Tar-Gel Personel sayısının yeterli olması Mevzuatın varlığı Ürün çeşitliğinin azlığından dolayı daha etkin hizmet sunabilmesi Teknik personelin sayıca yeterliliği Kamu gücünü bünyesinde barındırması Personelin saha tecrübesinin fazlalığı Çiftçi örgütlenmesinin etkin ve yaygın olması Çiftçilerle iletişimin güçlü olması Personele yönelik alt yapı olanakları Personelin özverili çalışması Ekip çalışmaları KOP İdaresinin 2015-2018 arası tarımsal yayım destekleri Hizmet içi eğitimlere kolay erişim Aksaray Tarım ve Kırsal Kalkınma Stratejik Planın varlığı İlde güçlü bir örgütlenme yapısı TKDK İl Koordinatörlüğünün varlığı Zayıf Yönler Personelin bürokratik işlemlerle uğraşması Personelin ilçeler arasında dağılımının uygun olmaması Yöneticilerin uygulamada belirleyici olabilmesi Çiftçilere erişimde araç yetersizliği Tar-Gel personelinin bürokratik işlerde görevlendirilmesi Kadın yayım elemanlarının (Tar-Gel) çalışma koşullarında zorlanabilmesi Yayım elemanlarının uygulamalı bilgi eksikliği Yayım elemanlarının insiyatif alamama durumları Çiftçilerin ilgili birimlere erişememesi İlçelerde uzmanlıkları dışında TarGel personeli istihdamı Köylerde çalışmanın getirdiği deformasyon Bürokrasinin gecikmesi Parçalı arazilerin getirdiği çalışma koşullarının zorluğu Yöneticilerin takdir durumları Proje yazma ve uygulama konusunda bilgi eksikliği Etkili sunu teknikleri konusunda eksiklik Uygulamalı eğitimlerin eksikliği Tar-Gel personeli ile diğer personelin arasında ayrımcılık Hizmet içi eğitimlere uygun personelin görevlendirilememesi (merkezden sisteme personel kendileri müracaat etmektedir.) Su yönetim planlamasının yapılmaması 263 Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler İl yayım strateji planın hazırlanması ve hayata geçirilmesi Personel eksiklerinin giderilmesi Teknik personelin yetkinliklerinin (uygulamada) artırılması Aksaray tarım platformununda tüm tarım paydaşlarının temsiliyeti Birlikler arasında iletişim ve koordinasyonun artırılması Teknik personelin büro işlerinde çalıştırılmaması Sistemin tek organizasyonla yapılması Teknik personelin bir alanda uzmanlaşmasının sağlanması Çiftçi koşullarında uygulamaların arttırılması ve sürdürülebilirlik Konu temelli çalıştayların daha sık yapılması Hizmet içi eğitimlerine herkesin katılımlarının sağlanması Çiftçi eğitimlerinde uygun zamanın seçilmesi Yıllık iş takviminin çıkarılması Çiftçiye yönelik görsel materyaller yapılması Grup yayım çalışmalarına özen gösterilmesi İyi uygulamaların çiftçiye aktarılması ve yayın haline getirilmesi KOP Tarımsal yayım programının uygulamaya aktarılması Ziraat Mühendislerinin çalışmalarda etkinliğinin düzenlemelere özen gösterilmesi Bürokratik işlemlerde Ziraat Odalarının daha etkin olması Çiftçi faaliyetleri için ek bütçe yaratılması Bürokratik işlemler için ilave ziraat mühendisi istihdamı Desteklerde homojenliğe girilmesi İzleme ve değerlendirme sisteminin kurulması 264 artılmasına yönelik Aksaray İlinde Üretici Örgütlerinin Güçlü Yönleri Zayıf Yönler Çiftçilerin örgütlenme eğilimin yüksek olması Maddi güçlerinin göreceli olarak iyi olması Bürokrasi ile yakın ilişki kurulması Örgütler arası işbirliğinin iyi olması Aktif çalışma ortamları Kaynaklara desteklere ulaşım ve yararlanabilme Tarım Teşkilatlarına yardımcı olmaları Sulama Örgütlerinin kapalı sulama sistemlerine-altyapıya geçmeleri Üyelerinin eğitiminde aktif olması Pazarlamaya daha fazla ilgi duyma Üyelerinin kontrol edilebilirliği Yayım politikaları konusunda arayışların olması Destekler arasındaki farklılıkların çiftçilerinin ekonomik güçlenmesine katkıda bulunması Yerel siyasetin etkisi Personelin bilgisinin yetersizliği Örgüt kirliliği Yöneticilerin kendilerini ön plana çıkarabilmeleri yöneticilerin teknik bilgi düzeylerinin eksikliği Eğitim düzeyinin sınırlı olması Yeterli teknik personel bulunmaması Çiftçilere yönelik proje üretememeleri Siyasi baskınlık ve gelecek beklentiler Pratik uygulamalara geçilememesi Üyelerden tahsilatta adaletin sağlanamaması Teknik personelin seçiminde liyakate dikkate edilmemesi Üreticilerin kapasite gelişimini ağırlık verilmemesi (fuar - tarla günleri) Örgüt içi gruplaşmalar ve güvensizlik Ürün temelli örgütlenmelerde eşitsizlik Yayım konusuna olan uzaklıkları ilgisizlikleri Örgütlerde kadın üye sayısının azlığı ve yönetim kademesinde yer almaması Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler Örgütlerin alanda daha fazla yer almasına yönelik önlemler 265 Aksaray İlinde Üretim Yapan Çiftçilerin Güçlü Yönleri Zayıf Yönler Sürekli bir arayış içerisinde olmaları Bilgiye ulaşabilmeleri Önder çiftçilerin varlığı ve sayısının artması Yeniliğe açık olması Tarım desteklerinin yaygınlığı ve erişebilirlikleri Tarımsal mekanizasyon varlığının yeterliliği Kitle iletişim araçlarının kullanılma düzeylerinin yüksekliği Sulama teknolojilerine ayak uydurma Kurumsal taleplerde ısrarcılık Yüksek okuryazarlık oranı Birbirlerini etkileyebilmeleri Türkiye ortalamasına göre ortalama işletme genişliğinin yüksek olması Artan bilinç düzeyi Hizmet alabilecekleri yeterli teknik personel varlığı Tarım dışı gelir arayışları Parçalanmanın önlenmesine yönelik yasanın varlığı 266 Çözümü kendi dışında araması Birim çiftçi başına destek miktarının azlığı Çiftçilerin eğitim-yayım çalışmalarına olan ilgisizlikleri Azalan genç çiftçi sayısı Bilgiye erişmek yerine öğrenme kanallarını farklılaştırmaları Geleneksel tarım bilgilerinin baskınlığı Kente göç eğilimi Çiftçiliğin hayvancılık temelinde biçimlenmesi Tarım dışı yatırım alanlarına yönelmeleri Gereksinim dışı alet ekipman edinimi (sosyal prestij) Kira-ortakçılık ilişkilerinde kayıt dışılık Tarımsal yatırımdan kaçınma Tarımsal finans ve kullanımı yetersiz bilgi düzeyi Tarımsal bilgiye kaynak ayırmamasıyararlılığından kaçınma Tarımsal yenilikleri risk sayması Üretim planlanmasını-patern yapmaması Pazarlamada sorun yaşaması, Üretim maliyetlerini ve ürün kayıt tutmama Farklı destekler konusunda bilgi yetersizliği Tapu sorunları nedeniyle bazı desteklerden yararlanamaması Çiftlik muhasebe sisteminin tam olarak oturmaması Yer üstü sulamalarında ve yer altı kooperatif işletmeciliğinde çiftçilerin hassas olmamaları Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler Çiftçilerin sulama ücretlendirmesine katılımında sürekliliğin sağlanması ve peşin ödeme Enerji giderlerinin ücretlendirilmesinde farklı sistem arayışlarına geçilmesi Desteklemelerin üretim ve üretici bazında verilmesi Sulama konusunda belirsizliklerin giderilerek yatırım yapılması Aksaray İlinde TAR-GEL Personelinin Güçlü Yönleri Zayıf Yönler Sayısal yeterlilik Olanakların varlığı Kendi aralarında hızlı iletişim ve bilgi paylaşımı Çalışabilirlik koşullarının olması (coğrafik) Kendini ispat arzusunda olması Çiftçiyle rahat iletişimleri Yeniliklere açık ve çiftçilere benimsetebilirliği Özgüven yüksekliği Mesai saati dışında da çalışabilir olmaları Yerleşimlerin birbirine yakın olması Çok fazla çalışabilir konu varlığı 267 Çiftçiler tarafından takdir edilmeme Her türlü işi yapmalarının beklenmesi İş yüklerinin fazla olması Köy yaşantısından dolayı performansının düşmesi Dışardan gelen personelin uyum süreci Farklı uygulamalara maruz kalmaları Görev yerlerinin dışında çalıştırılması Aynı statüye sahip diğer personellere göre ayrımcılık Bakanlığın eğitim ve yayım hizmetlerinden yararlanamamaları Sosyal olanakların yetersizliği Olumsuz bakış açılarının hızla yayılması Görevde yükselme fırsatlarının olmaması Koçluk yapacak deneyimli personel ile çalışamamaları Yetki mercii tanımının paydaşlarla bilinmemesi Yayım elemanlarının uzmanlıkları dışındaki sorunlara çözümde sadece kendilerine yer vermesi (uzman kişilere başvurmaması) Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler Alanda çalışan personelin fiziki koşullarının iyileştirilmesi Alanın tarımsal potansiyeline uygun personelin görevlendirilmesi Görev tanımının dışına çıkılmaması Tar-Gel personelinin sahada verimliliğini artıracak motivasyon araçlarının geliştirilmesi ve yayım misyonuna uygun çalışma ortamının oluşturulması Aksaray İlinde Sertifikalı Tarım Danışmanlarının (1 tane kendi adına, 6 tane üretici örgütü adına) Güçlü Yönleri Örgüt Zayıf Yönler bünyesinde çalışmanın getirdiği avantajları Ücretlerin düşüklüğü ücretlendirmede Örgüt bünyesindeki çiftçilere daha Giderek artan istihdam ihtiyacı standartlara uyulmaması Asgari rahat erişebilirlik ve ücret tarifesine uyulmaması Daha fazla kazanma potansiyelleri Çiftçi etkinliklerine bütçe olmaması İl’e uyumda yaşanan sorunlar Önyargıyla bakılması Tecrübe deneyim eksikliği Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler Kurumsalmış girdi sağlayan işletmelerin yayım çalışmalarına daha fazla ağırlık vermesi 268 KONYA İLİ SONUÇLARI Moderatör : Prof. Dr. Bülent GÜLÇUBUK Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Raportör : Dr. Özdal KÖKSAL Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Konya İlinde Tarımsal Eğitim-Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Başlıca Sorunlar Yayım eğitiminin farklı kuruluşlar tarafından verilmesi, koordinasyon eksikliği Paydaşların bilgi eksikliği Tarımdaki genç nüfusun azalması Teorik bilginin uygulamaya aktarılamaması Eğitim ve yayım sisteminde yöntem oluşturulamaması Eğitim yayım hizmetlerinde konusunda ihtisaslaşmaya gidilememesi - yapılan faaliyetlerin sürdürülebilirliğinin sağlanamaması Paydaşlar arasındaki iletişimin zayıf olması Yayım faaliytelerine yaşlı nüfusun katılması - demografik nitelikten dolayı Bölgesel yayım yöntemlerinin eksikliği Çiftçi eğitim konularıyla, masa başı eğitim konularının bütünleştirilememesi Tarım teşkilatının yayım hizmetleri için yeterli zamanı olmaması Çiftçilerin yeniliklere açık olmaması Dezavantajlı gruplara erişememek Eğitim materyallerinin yetersiz ve veya eksik oluşu Eğitim yayım uygulamalarında hedef yoksunluğu Eğitim konularında güncellemeye gidilememesi Eğitim yayım çalışmalarında katılımda zayıflık Teknik personelinin, uzmanlık düzeyini çiftçi ihtiyaçları ile bütünleştirememesi Teknik personelin uzmanlıklarına göre görevlendirilmemesi İl - ilçe müdürlüklerindeki personelin bürokrasi işlerinin yoğun olması Çiftçilerin beklentileri karşılarında yayım faaliyetlerine katılmaları Çiftçilerin geleneksel fikir ve davranışlardan vazgeçmemesi Çiftçiler tarafından eğitim yayım materyallerinin değerlendirilememesi Teknolojik yetersizlikler Nitelikten çok niceliklerin ön plan çıkması 269 Teknik personelin bazı konularda bilgi eksikliği Kamu yayımının ücretsizlikten dolayı ilgi gösterilmemesi - ücretsiz olması kıymetsizlendiriyor Yetişkin eğitim becerisinin düşük olması Yayım personelinin işlerinde özensizlik Araştırma kuruluşları ile yayım aktörleri arasında iletişimin – bilgi paylaşımı eksikliği Büyükşehir yasasının getirdiği belirsizlikler Geleceği ilişkin beklentilerin kırsal nüfusu yerinde tutmada olumsuz etkisi Yayım hizmetlerinin cinsiyet körü bakış açısıyla yapılması Görsel yayım yöntemlerinde sınırlılık Tarımın ve çalışanlarının statü algısındaki olumsuzluklar Yayım istatistiklerinin yetersizliği ve süreksizliği, yayım istatistiklerinin gerçekten uzak oluşu Tarım işletmelerinin küçük olması ve dağınık olması nedeniyle yayım hizmetlerinin etkisizliği Yayım hizmetlerinde ilgi ve bilgi çatışması Merkezi tarımsal yayım politikasındaki eksiklikler ve belirsizlikler Eğitimde bilgi teknolojilerindeki yeniliklere uyumda yaşanan zorluklar Bilgi teknolojilerinde yeni yöntemlerin kullanılmaması Personel yetersizliği Bakanlık uygulamalarındaki farklılıkların getirdiği çelişkiler Eğitim yayım personelinin uzmanlaşmaması Çiftçinin geçimlik düzeyde tarımda ısrarı Yayım hizmetlerinin doğru zamanda yapılamaması Ekonomik amaçlı-maliyet düşürücü yayım hizmetlerinde yetersizlik Eğitim yayım hizmetlerinde tanıtım ve tanılırlık hizmetlerinin düşük olması Yayım personelin çalışma saatlerinin esnek hale getirilmesi Yerel bilgiye ve çiftçi deneyimine yönelik yayım hizmetlerinin eksikliği Saha elemanlarının yayım konusundaki eksiklikleri – teknik ve bilgi anlamında Eğiticilerin eğitimi konusundaki alt yapı eksikliği Yayım hizmetlerinin sadece kamu hizmeti olarak algılanması 270 SWOT ANALİZİ Konya İlinde Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl/İlçe Müdürlüklerinin Güçlü Yönleri Zayıf Yönler Tüm yerel birimlerde teşkilatlanmış olması Küçük sürekli unsur olarak öne sürülmesi yerleşimlerde iç içe Desteklerin çiftçi katılımında bir çiftçilerle olunması – Yeni bilgilerin aktarımında yaşanan eksiklikler-erişim sorunu Uygulamalardaki eksiklikler erişebilirlik Teknik personelin bilgi düzeyinin yüksek olması Bilgi kirliliği ve dağınıklığı Fiziki (bina vs) yetersizlikler Bazı yerlerde tarım paydaşları arasındaki koordinasyon Materyallerdeki eksiklikler Teknik personelin eğitim yayım Tar-Gel personelin varlığı tekniklerini Eğitim yayım personelinin bilgiye güncelliyememesi erişebilirliği ve bunu çiftçiye aktarabilirliği kullanamaması ve Mesai saatlerinin baskınlığı Teknik personele yüklenen ağır İlçe müdürlüklerindeki personelin sorumluluklar (tarım konusunda) bulunduğu yerleşimi iyi tanıması Eğitim yayım zamanlanmasının ve çiftçinin niteliğine göre eğitim çiftçi zamanlamasına uymaması İlin coğrafi açıdan geniş olması sunabilme kapasitesi Çiftçi güvenliği İlde uygulamalı tarımsal eğitim Çiftçi ile birebir iletişim merkezinin olmaması Kamu saygısı ve ilgisi Teknik Alana özgü planlama motivasyon (ürün bazlı) Gelişmeleri daha hızlı takip (ilçe) personelin değerlendirilmemesi teşkilatında görev işlerin yoğunluğu- yapılmamış işlerin yapılmış gibi konu yapan kendisini gösterilmesi Karar uzmanlarının varlığı İlçelerde verimli Bürokratik Desteklerin varlığı başka amaçlar için de kullanılması zamanı edebilmesi İl personelinin teknik yenileme 271 vericilerin hizmet içi eğitimlerde engelleyici olabilmesi İlçe müdürlüklerinde eğitim yayım isteği hizmetleri Çiftçilerin teknik personele rahat Çiftçilerin bilgi talebi fiziki donanımlarının olmaması önyargıları Genç Önder çiftçilere ulaşabilme personelle çiftçi arasında iletişim sorunu Yeterli insan kaynağı potansiyeli Çiftçinin Kamunun yaptırım gücü Hizmet içi eğitim olanaklarının eğitim hizmetlerinin tamamen müdürlükten beklemesi, kendi gayretinin olmaması varlığı personelin hizmet içi Eğitim materyallerinin varlığı (araç Personel arasındaki bilgi ve davranış tutarsızlıkları altyapısının varlığı) Personel Demonstrasyonaların yapılması müdürlüğü Personelin bilgiyi etkin ve etkili bir şekilde aktaramaması eğitime açık olması İl yeterli Çiftçilerin genç personele karşı erişebilirliği Teknik için için diğer tarım açısından bölge koşullarına uygun uzmanlaşmaya gidilememesi paydaşlarının varlığı Tarım il müdürlüklerinde tarımsal Paydaşlar arasında koordinasyon eksikliği eğitim yapılanması En yaygın ve en etkin tarım Personelin çalışmak istemediği paydaşı (il ilçe müdürlüğü) ve birimlerde çalışmaya zorlanması - erişebilirliği motivasyon kırılması Tarımsal eğitim yayım, tarım sektörü yönetişiminin güçlü olması Güçlü bir kurum hafızasının Çiftçi gezilerinin yetersizliği Tarımsal yayım eğitim konusunun ikinci planda bırakılması Ödüllendirmenin olması ve takdir edilmenin olmaması Teknik personelin yetişkin eğitimi konusundaki sınırlılıkları Farklı disiplinlerle donatılmaması Eğitim yayım hizmetleri için bütçe yetersizliği 272 Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler Eğitim yayıma ayrılan bütçenin artırılması Yayım personelin yaşama ve fiziki koşullarının iyileştirilmesi (bunun için etkin bütçe kullanımı) Personelin bilgiye erişebilirliğinin artırılması Personelin alanı dışında başka işlerde kullanılmaması İlçe müdürlüklerindeki personel sayısının artırılması Merkezi düzeyde eğitim ve yayımla ilgili bilgi ve materyalin erişim koşullarının iyileştirilmesi Tarımsal yayım bilgi - veri bankasının oluşturulması Daha fazla sahada yer alınması Yetişkin eğitimi konusunda iletişim tekniklerinin teknik personele aktarımı Teknik personel için hizmet içi eğitimlerinin (yurt içi - dışı) artırılması Eğiticilerin eğitiminde uygulamalı eğitimlere ağırlık verilmesi İzleme ve değerlendirme de nitelik ve nicelik birlikte ele alınmalı (özellikle destekleme uygulamalarında) Bölge için ihtiyaç analizi yapılarak yeni eğitim yayım programlanmasının yapılması Kitle iletişim araçlarının daha etkin kullanılması (kamu spotları dahil) Medyatik bireylerin eğitim yayımda daha görünür olması Çiftçilerin örnek girişim-görgü ziyaretlerinin artırılması Eğitim süresinin kısıtlanmaması Genç ve kadın nüfusa yönelik eğitim yayım eğitim hizmetlerinin ve destek mekanizmalarının oluşturulması Personelin tarımsal yeniliklere yerinde erişim ve öğrenmesinin sağlanması Yöresel ürünlere yönelik yayım programlanmasının yapılması Makro düzeyde çiftçi tanımının yenilenmesi Yayım hizmetlerinde araştırma enstitülerinin ve üniversitelerin daha etkin konuma getirilmesi Çiftçiyi teknolojiyi doğru kullanması konusunda bilgilendirmek Çiftçi ve özel sektörün daha sık bir araya getirilmesi İl müdürlüğü içerisinde özel tarımsal eğitim yayım gruplarının oluşturulması Eğitimlerde görünürlülüğe ve uygulamaya daha fazla ağırlık verilmesi 273 Mesai uygulamalarında esnekliğe gidilmesi İl - ilçe müdürlüklerinde norm kadroların yeniden gözden geçirilmesi Özel firmaların eğitim yayım faaliyetlerinin denetim altına alınması Araştırma Enstitülerin daha aktif yayım faaliyetlerinde bulunmasının sağlanması Konya İlinde Üretici Örgütlerinin ve Çiftçilerin Güçlü Yönleri Zayıf Yönler Üye çiftçi sayısının fazlalığı Ziraat Yeterli personel varlığı Çiftçileri sadece ekonomik kaynak Çiftçilerin bazı konularda zorunluk olarak görmek Ticari olarak üye olmaları Grup çalışması ve bilgi paylaşımı üyeler arasında işletme gibi kendilerini algılamaları Kooperatiflerde ve birliklerde üye sayısının azlığı etkinlik Personel istihdamı konusunda Model Çiftçiye girdi temin edebilmeleri olanakları ve esnek esneklik-işlerin olabilecek tarımsal kalkınma kooperatiflerinin azlığı Üretici örgütlerinin yerel siyasetin kullanabilmeleri Bürokratik Örgüt dağınıklığı ve kirliliği (birden fazla üyelik olması) daha esnek şansa sahip olmaları Mali yönetişim eksikliği ve organizasyon eksikliği Çiftçiye erişebilirlikleri yüksek konusunda odalarında daha azlığı PankoBirlik-Konya Şekerin varlığı Coğrafi konumdan kaynaklanan tarımsal çeşitlilik Desteklemeler konusunda yetki kullanımı 274 etkisinde kalması Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler Üretici örgütlerinin mevcut durumlarının yeniden değerlendirilmesi Üretici örgütlerinin eğitim yayım hizmetleri konusunda koordinasyonun sağlanması ve üst örgütlenmeye gidilmesi Üretici örgütlerine eğitim ve yayım hizmetleri konusunda daha fazla sorumluluk yüklenmeleri Ticari kaygılardan arındırılması Üretici örgütlerinin yerel siyasetten arındırılması Yönetimlerinin kişiselleşmemesi – demokratik paylaşıma ağırlık verilmesi Teknik personele (uzman) daha fazla yer verilmesi Yönetimde cinsiyet eşitliğine yer verici yaptırımların uygulanması Hizmet içi eğitimler konusunda üniversitelerin daha aktif olması Konya İlinde TAR-GEL Personelinin Güçlü Yönleri Zayıf Yönler Genç ve dinamik olmaları Çalışma Deneyimsiz olmaları ortamına uyum sağlaması ikamet etmemesi Yeterli sayıda olması Görev yerinde Bazı personelin görev yerinde ikamet Bürokratik ediyor işlere tanımlarının Bilgi arayışında olmaları netleştirilmemesi Kendilerini geliştirme arzuları kullandırılmaları kaynaklarından çok yönlendirilmeleri Görev olmaları Kamu daha – görev dışı Çalışma koşullarının zorluğu Görev tanımlarından kaynaklanan yararlanabilmeleri belirsizlikler Personel seçiminde davranılmaması 275 hassas Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler Alanda çalışan personelin fiziki koşullarının iyileştirilmesi Alanın tarımsal potansiyeline uygun personelin görevlendirilmesi Görev tanımının dışına çıkılmaması Tar-Gel personelinin sahada verimliliğini artıracak motivasyon araçlarının geliştirilmesi ve yayım misyonuna uygun çalışma ortamının oluşturulması Kapasite gelişimine yönelik eğitimlerin yapılması Aidiyet ve kalkınma duygusunu daha da artıracak iletişim araçlarının ve ödüllendirme sisteminin oluşturulması Üniversitelerin tarımsal eğitim ve yayım altyapısının güncellenmesi ve geliştirilmesi İlde Sertifikalı Tarım Danışmanlarının (42 danışman) Güçlü Yönleri Zayıf Yönler Ziraat Odasının güçlü olması Sistemin tam olarak oturmaması Üretici örgütlerinin istekliliği Tar-Gel personeli ile kıyaslanması Üretici örgütlerinin istihdam etme Çiftçinin beklentileri Ticari boyutunun ön plana çıkması kapasitesi Çiftçi tercihlerinde esneklik Fiziki yetersizlikler Mesai saatlerinde esneklik İş yükünü bununla sınırlı olması Destekleme sisteminin olması Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler Denetimde etkinlik sağlanması Çiftçilerin sertifikalı tarım danışmanlığı konusunda bilgilendirmeleri Hizmet içi eğitimler konusunda üniversitelerin daha aktif olması 276 KARAMAN İLİ SONUÇLARI Moderatör : Dr. Arzu KAN Raportör : Eylül Karaman İlinde Tarımsal Eğitim-Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Başlıca Sorunlar Merkeze uzak alanlar olan dağlık alanlarda geleneksel yöntemlere bağlılık, yeniliklerin ulaşması konusundaki sıkıntılar Eğitim seviyelerinin yeterli olmaması ÇKS’ye kayıt yaptırılamayan arazilerin varlığı (Veraset sorunu olan araziler, Özellikle dağlık alanlarda) Çiftçilerin eğitim ve yayım konularına ilgisiz olması Tarıma girdi veren firmaların çok olması ve bilgi kirliliği oluşturması Karaman ilinde tarımsal kurumlar arasında eğitim ve yayım hizmetleri için planlamanın yapılması açısından koordinasyon eksikliği Dağlık alanlarda genç nüfusun az olması Üretici birliklerinin etkin rol alamaması Eğitim ve yayım hizmetlerinden çok büro hizmetlerine yoğunlaşılması Ticari faaliyette bulunan firmaların yanlış eğitim ve yayım faaliyetleri ile üreticileri yanlış yönlendirebilmeleri Üreticilerin kitle iletişim vasıtaları ile (TV) aldıkları bilgilerin bulundukları bölgelere uygulanabilirliğini araştırmadan istemeleri Serbest tarım danışmanlığının ilgi görmemesi 277 bölgeye hemen uygulamak SWOT ANALİZİ Karaman İlinde Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl/İlçe Müdürlüklerinin Güçlü Yönleri Zayıf Yönler Tarımsal desteklerin varlığı ÇKS’ye Üretici kayıt sistemlerinin varlığı (ÇKS, TURKVET vb.) kayıtlarının Eğitimli, teknik donanımlı Üreticilerinin tarım ile ilgili teknik konularda tarım il/ilçe desteklerden yararlanılamaması Tarım İl Müdürlüklerinde sosyolog diğer politikalarının uygulanmasındaki sıkıntılar (Proje branşlardan kurumsal sulama proje uygulamaları) Mevzuat hükümlerinin uygulama zamanı müdürlüklerine olan güvenleri hizmet kapasitenin ile doğru orantılı olmaması Teknik elemanların daha fazla büro hizmetleri ile uğraşmak zorunda kalması varlığı Kitle arazilerin olması ve bundan dolayı uygulama prosedürlerin fazlalığı - elemanların varlığı verecek yaptırılamayan Destekleme varlığı ve kayıt iletişim araçlarını iyi Teknik personelin eğitim ve yayım hizmetini yürütmek için yeterli araç kullanmasını (SMS) ve donanıma sahip olmaması (araç, akaryakıt, vb.) Eğitim ve yayım sunulacağı etkin hizmetlerinin bir web sayfasının olmaması Mera yönetimi konusunda ve etkin otlatma yayım çalışmalarının yapılamaması veya yeterli çiftçi sağlanamaması 278 katılımının Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler Büro hizmetleri ile uğraşacak eleman istihdamı veya ihale ile hizmet alınması Tarımsal eğitim ve yayım hizmetlerinin etkin bir şekilde ulaştırılabilmesi için farklı bakanlıklar ve kurumlar arasında işbirliği protokollerinin yapılması ve koordinasyonun sağlanması Eğitim faaliyetlerine katılımı arttırmak için ödül sisteminin eklenmesi (gezi, sertifika, yemek, çay ikramı, gübre, ilaç, tohum vb.) Üreticilerin arazileri demonstrasyon amacı ile alındığında tüm masraflarının karşılanması Sosyolog ve diğer branşlardan eğitim hizmeti verecek elemanlarının etkinliğinin arttırılması İl ve İlçe Müdürlükleri tarafından yapılan eğitim ve yayım hizmetlerine ulaşımda farklı kitle iletişim araçlarının (web sayfası vb.) kullanılması ve izlenebilirliğinin sağlanması Özellikle ilkokul orta ve liselerin olduğu alanlarda tarım ile ilgili derslerin verilmesi yönünde Bakanlıklar arasında girişimde bulunulması Bakanlığın çiftçiliği meslek olarak tanımlaması Köyden kente göçün önlenmesi ve kentten köye bir akımın oluşması için özendirici tarımsal faaliyetlerin yapılması ve altyapı faaliyetlerinin geliştirilmesi Çiftçi çocuklarının tarımla ilgili fakültelere girişte özendirici kolaylıklar sağlaması 279 Karaman İlinde Üretici Örgütlerinin Güçlü Yönleri Zayıf Yönler Suni tohumlama çalışmaları çok iyi durumda olması Teknik donanımlarının iyi olması Desteklerden yararlanma şanslarının olması (Hayvancılık) Birlik olması nedeni ile birlikteki üyelerin tarım danışmanları ile sürekli irtibat halinde olmaları ve onlara güvenmeleri Özellikle hayvancılıkla ilgili üretici birliklerinde bulunan veteriner hekimi tarım danışmanlarının işlerini yapabilmek için sürekli sahada olmaları Bölgede Tarım Kredi Kooperatiflerinin varlığı (girdi sağlanması açısından) 280 Üretici birliklerinin üretici arasındaki iletişim kopukluğu Birliklerin üreticilere ulaşamaması Tüccarların birliklerin gelişimin engellemesi Piyasada etkili olamama Fiyat oluşturma konusunda etkili olamama Üyelerinin birliğe katkısının olmaması Devletin üretici birliğine katkısı olmaması Desteklerden yararlanma şanslarının olmaması (Hayvancılık dışındaki diğer birlikler-Meyvecilik) Tarımsal eğitim ve yayım çalışmalarını yürütecek eleman eksikliği Üretici Birliklerinin kurumsal kapasitelerinin olmaması Üretici birliklerin görevlerini bilmemesi Birliklerin altyapısının kötü olması Proje yapacak, işleri yönlendirecek kişi ve bilgi eksikliği Finansman eksikliği (Öz sermaye eksikliği) Üretici birliklerinin tarım danışmanlarından nasıl bilgi alınacağını bilmemesi Üretici örgütlerinin sadece kayıt amaçlı kullanılması üretici karşısındaki statüsünü düşürmekte Bitkisel üretimle ilgili örgütlerin üye gelirlerinin az olması ve farklı finansman kaynaklarını kullanamaması Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler Birliğin altyapı olanaklarının geliştirilmesi (Soğuk hava deposu, meyve suyu fabrikası, işleme fabrikası vb.) Birliklerin güçlendirilmesi için bölgesel önceliklere konu olacak projelerde yer alması veya teknik destek verilmesi Üretici birliklerinin tarım danışmanları ile birlikte çalışma olanaklarının oluşturulması Üretici örgütlerinin çiftçilerin gözündeki etkisini zaman zaman ölçülmesi Performansa dayalı maaş sisteminin oluşturularak eğitim ve yayım faaliyetlerinin etkinliğinin arttırılması Ziraat Odalarının tarım danışmanlarını bünyesinde çalıştırması ve üretici örgütleri ile koordineli olarak çalışması KOP Bölge Kalkınma İdaresinin ve TOKİ’nin Bölgeye meyveciliğin yoğun olduğu alanlarda altyapı yatırımlarına destek sağlaması (Soğuk hava deposu, şoklama, paketleme vb.) Üretici örgütlenmesini özendirici faaliyetlerin yapılması 281 Karaman İlinde Üretim Yapan Çiftçilerin Güçlü Yönleri Zayıf Yönler Çiftçilerin yeniliklere açık olması Eğitim seviyelerinin düşük olması Çiftçi yayımcı işbirliğinin güçlü Çiftçilerin tarımsal eğitim ve yayım olması konularındaki ilgisizliği (Özellikle Kadın çiftçilerin yayım eğitimlerine katılımının yüksek olması, Ova Köylerinde) Üreticilerin yeniliklere kapalı ilgilerinin fazla olması (Özellikle olması (Kurak alanlardaki köyler, dağ köylerinde) Ayrancı örneği) Önder çiftçilerin varlığı Çiftçilerin Uygulamalı çalışmalara (rasyon hazırlama verme gibi) olumlu potansiyelinin Hayvancılık hazırlama konusundaki yetersizlikleri, cevap Çiftçilerin yüksek sistemini olması proje tarımsal danışmanlık bilmemeleri ve iyi kullanmamaları ve bitkisel üretim yapan çiftçi potansiyelinin yüksek Çiftçilerin eğitim almaya ihtiyaç duymamaları Üreticilerin kitle iletişim vasıtaları olması ile (TV) aldıkları bulundukları bilgilerin uygulanabilirliğini araştırmadan bölgeye hemen uygulamak istemeleri Piyasa karşısında fiyatı oluşturmada etkili olamamaları Tarımın cazip olmaması ve tarımsal nüfusun gün geçtikçe yaşlanması Tarımla uğraşan çocuklarını yönlendirememeleri ailelerin tarıma (ekonomik kaygı) Çiftçilerin birbirlerine güvenmemeleri (Kişisel çıkarlar) 282 Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler Çiftçilerin tarımsal uygulamaların danışmanlık yapılması sistemine (desteklerin dahil tarımsal olmasını danışmanlık sağlayacak sistemi ile uyumlandırılarak verilmesi) Örnek ve Önder çiftçi kavramının yerleştirilmesi ve bunların sertifikalandırılması ve bunların tarımsal yayımda rol model olarak kullanılması Eğitim yayım faaliyetine katılıp bunları sahada uygulamada iyi örneklerin izlenebilirliğinin artırılması ve bu yönde teşvik edilmesi( Örn; SSK ve Bağ-KUR prim ödemelerinin belli bir oranının ödenmesi) Emekli olmuş yada belli bir yaş sınırını aşmış kişilerin araziyi değerlendirmek amacı ile ya kiraya vermesi yada devretmesi (arazi boş bırakılmamalı) Karaman İlinde TAR-GEL Personelinin Güçlü Yönleri Zayıf Yönler Üretici ile Tar-Gel personeli arasında güçlü bir bağın oluşmuş olması Özellikle bazı alanlarda Tar-Gel personelinin bayanlarla güçlü ilişkiler kurabilmesi Tar-Gel sistemin Bakanlıkça tanımlanmış olması Tar-Gel personelinin görev tanımındaki sıkıntılar. Üreticilerin veteriner Tar-Gel personelini eğitici olarak değil uygulayıcı olarak görmeleri Özellikle uzak ve dağlık alanlara Tar-Gel personelinin gelmeyi talep etmemesi Tar-Gel personelinin seyyar görev tazminatı alamaması Eğitim yayım hizmetlerini yürütmek için altyapı imkanlarının olmaması Tar-Gel personelinin köyde değil il ya da ilçede görevlendirilmesi Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler Eğitim salonlarının oluşturulması veya var olan altyapının (diyanetin, milli eğitimin eğitim salonları) daha etkin kullanılması Tar-Gel personeline eğitim ve yayım hizmetlerini sahada yürütmek için lojistik destek sağlanması 283 NİĞDE İLİ SONUÇLARI Moderatör :Prof. Dr. Bülent GÜLÇUBUK Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Raportör : Dr. Özdal KÖKSAL Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Niğde İlinde Tarımsal Eğitim-Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Başlıca Sorunlar Nelerdir? Sertifikalı Tarım danışmanlarının çiftçi tarafından benimsenmemesi Tarım Arazilerin yanlış kullanımı (amaç dışı) Tarımsal yayım personelinin uzmanlık düzeyi Yayım personellinin materyal sorunu Yayım personelinin araç-ulaşım sorunu Yerele yönelik eğitim yayım materayelinin olmaması ve yerele yönelik özel yayım bütçesinin olmaması Yayım hizmetlerinde arz dağınıklığı Çiftçi ile bireysel yöntemlerde sınırlılık Çiftçilerinin farkındalık düzeyinin düşük olması Genç nüfusun tarımdan kopması Çiftçi ihtiyaçlarına yönelik yayım tespitinin yapılamaması Tarımsal üretimde yanlış girdi kullanımı (ilaç ve gübre) Sulama yayımının yetersizliği Girdi kullanımında yayım hizmetlerinin yetersizliği Yayım hizmetlerinin içeriği konusunda koordinasyonsuzluk Hedef gruplara yönelik yayım programlarının eksikliği Çiftçi ve köylü ayrımının tam olarak yapılamaması Yayım hizmetlerinin zamanlamasının çiftçi iş programına göre düzenlenememesi Çiftçilerin eğitim düzeyinin sınırlayıcı rol oynayabilmesi Tarımsal yayım personelinin yayım yaptırımının bulunmaması Bürokratik işlerin yoğunluğu 284 hizmetlerinin etkinliği konusunda Yayım faaliyetlerine yeterince zaman ayırılamaması Çiftçilerin tarımdan giderek kopması Ürün temelinde yayım elemanı sorunu SWOT ANALİZİ Niğde İlinde Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl/İlçe Müdürlüklerinin Güçlü Yönleri Yayım Zayıf Yönler personelinin konuya Çiftçilerin yayım eğitimlerine karşı ilgisinin yüksek olması Yayım elemanı yeterli Çiftçilerin tanınırlık ilgisizliği düzeyinin yüksek olması Çiftçilerin Yayım elemanın personelin azlığı Bürokratik iş yoğunluğunun fazla olması yayım Yayım hizmetleri için gerekli olan hizmetlerine katılım için yeterli materyal ekipman ve araç eksikliği eğitim İşletme ölçeğinin küçük olması zamanlarının olması Çiftçiye erişebilirlik Personelin bakanlık projelerinden zamanında haberdar olmaması Konu uzmanlarının konu alanları dışında görevlendirilmesi Çiftçi gözünde sürekli desteklerin ön planda tutulması Teknolojinin daha etkin kullanılmaması (cep telefonu) Eğitim yayım hizmetleri için yetersiz kaynak ayrılması Eğitim yayım hizmetlerinde denetim eksikliği Coğrafik kısıtlar 285 yerleşimin getirdiği Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler Personel tanımında homojenliğe gidilmesi Personelin kendi alanında görevlendirilmesi Paydaşlar arası iletişimin güçlendirilmesi Üniversite ile ilişkilerin güçlendirilmesi Desteklemelerde bürokratik işlemlerin üretici örgütlerine devredilmesi ve denetim kontrolünün bakanlık tarından yapılması Desteklemelerdeki bürokratik işlemlerin tek bir elden yürütülmesi Personelin performansının ödüllendirilmesi Konu uzmanının konu bazında görevlendirilmesi Teknolojik gelişmelerin daha hızlı izlenebilirliği Araştırma-yayım-çiftçi bağının güçlendirilmesi Yayım personellinin materyal ve araç açısından güçlendirilmesi Döner sermayenin il/ilçe müdürlüğü tarafından kullanılabilmesi Niğde İlinde Üretici Örgütlerinin Güçlü Yönleri Zayıf Yönler Her yerleşimde bir üretici örgütünün olması Çiftçilere birebir erişimi Ekonomik açıdan yeterlilikleri Yaptırım gücünün bulunması (desteklemeden yaralanma) STK’lar arası dayanışma 286 Teknik personel açısından yetersizlik Kurumsal kapasitenin düşük olması Kapasite düşüklüğü Çiftçi aidatlarının yüksek olması Tanıtımda yetersizlik Hizmetlerin beklentileri karşılamaması Patates üreticiler birliğinin olmaması Girişimlerinin yeterli olmaması Üye beklentilerinin yüksek olması Destek ve proje temelli örgütlenme Tabandan kaynaklanmayan örgütlenme Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler Eğitim yayım hizmetlerinde daha etkin hale gelmesi Üyelerin bilinç düzeyinin yükseltilmesi İhtiyaç analizinin yapılması Bilgiye erişim kanallarının güçlendirilmesi ve bu konuda bilgilendirilmesi Tarım teşkilatı ile çiftçi arasında köprü görevi görmesi Yönetimde profesyonelleşmeye gidilmesi Sorumlu müdürlerin yetkilendirilmesi-karar aşaması Üyelikte çiftçi tercihlerine yer verilmesi Desteklemelerde üyeliğin zorunluluğunun kalkması Üniversiteler ile daha sıkı işbirliği Belli periyotlarda hizmet içi eğitim Örnek işletme ziyaretlerinin yapılması Proje hazırlama kapasitelerinin arttırılması Talebe göre üretim Kurumsallaşmaya ağırlık verilmesi Çiftçiler ile üretici örgütleri arasındaki maddi ilişkilerin kesilmesi Çiftçilere yönelik örnek modellerin ortaya konulması Faaliyetlerin personel ve maddi güçleri doğrultusunda yapılması Niğde İlinde Üretim Yapan Çiftçilerin Güçlü Yönleri Zayıf Yönler Çalışkan, eğitim ihtiyacını hissetmekte Tarımsal yapıyı bilmekte İşletme ve çiftçi sayısının fazlalığı Kadın çiftçilere yönelik yayım faaliyetlerinin varlığı Kır nüfusunun fazlalığı Tarım potansiyelinin yüksek olması 287 Yaş ortalamasının yüksekliğinden dolayı teknolojide yaşanan zorluklar Yayım konusunda çiftçi algısı Ürün çeşitlenmesinde sorunlar Tekrarlanan ürünler Mono tarıma dayalı makine parkı Yeniliklere – geleneksel yapıda olmaları İşletme ölçeğinin küçük olması Çiftçiler arasında dayanışmanın olmaması Sorunlu arazi varlığı Genç nüfusun tarımdan kopması Pazarlamada sorunlar İkna etmede yaşanan sorunlar Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler İşletme ölçeğinin büyütülmesi ve toplulaştırma Çiftçiliğin mesleki ve tanımlanması açısından güçlendirilmesi Çiftçilik mesleki tanımın yapılarak çiftçi kimlik kartının düzenlenmesi Çiftçilerde mantalide ve davranış değişikliği Desteklemenin üretime dayalı yapılması Genç çiftçileri özendirmek Genç çiftçilere yapılan desteklemelerin artırılması Genç çiftçilere yönelik yayım programlarının hazırlanması Başarılı üreticilerin ödüllendirilmesi Çiftçiliğe yönelik yaş sınırlamasının getirilmesi Çiftçilere yönelik eğitim kamplarının oluşturulması Toplumda çiftçi konusundaki ilginin oluşturulması Sosyal ortamların yaratılması Katma Değeri Yüksek ve pazarlanabilir ürünlerin yetiştirilmesi Ürün işleme ve paketleme tesislerin kurulması Sözleşmeli tarım olanaklarının araştırılması Üretim planlanmasının çiftçilerle birlikte yapılması Toplulaştırmaya yönelik görsel materyalin artırılması Organik veya İyi tarım uygulamaları kapsamındaki çiftçilerin ayrımına gidilmesi Çiftçilerin geleneksel davranışlardan arındırılması 288 Niğde İlinde TAR-GEL Personelinin Güçlü Yönleri Zayıf Yönler Yeterli personel varlığı Görev tanımının belirgin olmaması Çalışma azminin yüksek olması Her konuda görevlendirme Genç, dinamik ve gelişmeleri takip Verimli olarak çalıştırılmamaları Araç yetersizliği etmeleri Teknolojiyi kullanmaya yatkınlık Bürokratik sahipsizlik Mesleki dayanışma ve paylaşım Çiftçiye yeterince zaman ayırmama Yerleşim düzeyinde proje üretememe Kariyer planlamasının belirsizliği Deneyim yetersizliği Personel arasında uyuşmazlık Bazı konularda bilgi eksikliği Uzmanlaşmaya gidilmemesi Çiftçinin her konuda bilgi talebinde bulunması Hizmet içi eğitime katılımında yaşanan sorunlar Sorunların Çözümüne Yönelik Öneriler Yayım elemanları arasındaki farklı özlük uygulamalarının kaldırılması Araç ve ekipman açısından güçlendirilmesi Ağır bürokratik işlerden kurtulması Hizmet içi eğitim programlarının artırılması İl müdürlüklerinde yayım bütçesinin artırılması 289 5.4.2 KOP bölgesinde tarımsal eğitim ve yayım konusunda ortaya çıkan başlıca sorunlar 2. GRUP KOP BÖLGESİNDE TARIMSAL EĞİTİM VE YAYIM KONUSUNDA ORTAYA ÇIKAN BAŞLICA SORUNLAR Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl-İlçe Müdürlükleri Üretici Örgütleri Tar-Gel Personeli Sertifikalı Tarım Danışmanları 290 AKSARAY İLİ SONUÇLARI Moderatör :Prof. Dr. Süleyman SOYLU Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Raportör : Murat KÜÇÜKÇONGAR Bahri DAĞDAŞ Uluslar arası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Aksaray İlinde İl ve İlçe Müdürlüğü Personeli, Tar-Gel Personeli ve Özel Tarım Danışmanlarının Eğitim ve Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Başlıca Sorunları Bakanlığın bürokratik işlerinin çok olmasının yayım hizmetlerini aksatması Çiftçi eğitim ve toplantılarına çiftçilerin gerekli ilgiyi göstermemesi Çiftçilik dışında gelirlerinin olması (yurtdışı geliri vb) nedeni ile çiftçiliğin meslek olarak görülmemesi Çiftçilerin tarımsal eğitimi ve üretimi yalnızca desteklemelere endekslemesi Tarım İl müdürlüğünde konu bazlı uzman eksikliği Çiftçinin ekonomik şartlarının modern sulama sistemlerine geçmesine engel olması Çiftçiler ve teknik personele yönelik teknik gezilerin yapılmaması Aksaray ilinde (Eskil, Yenikent ve Sultanhanı ilçeleri dışında) çiftçilerin yeniliklere kapalı olması Tarımsal yayım personelinin çiftçiye yenilikleri öğretmede istekli olmaması Genç çiftçilerin azlığı Tarımsal yayımın bakanlığın yeniden yapılanması ile tüm birimlere verilmesinin bu faaliyetleri olumsuz etkilemesi Sahada başarılı olan teknik personelin ödüllendirilmemesi Ziraat ve Veteriner fakültelerine yerleşen öğrenci kapasitelerinin düşük olması İl tarım müdürlüğü personelinin tamamına eğitimci gözüyle bakılması, personelde bir yeterliliğin aranmaması Tarımsal Danışmanlık ücretinin düşük olması, vasıfsız kişilerin bu işlere yönelmesi Personelin sık yer değiştirmesinin iş takibini zorlaştırması Yönetmelikte yayımcı personelin yeri değiştirilemez ifadesine rağmen yönetmeliğin uygulanmaması 291 Büyük çiftçilerin bilgiye ihtiyaç duymaması, küçük çiftçilerin ilgisizliği Çiftçiliğin kazanç olarak görülmemesi Alternatif ürünlerin pazarlama problemleri Tar-Gel personeli demonstrasyon yapabilecek altyapıya ulaşamaması Tarımsal kredilerin gerçek ihtiyaç sahiplerine ulaşmaması Tar-Gel personelinin uzmanlık alanlarına göre bilgi talep edilmemesi Tar-Gel personelinden yeteri kadar bilgi talep edilmemesi Üretici birliklerin amacına uygun olarak danışman istihdam etmemesi, yayım faaliyetlerine önem vermemesi Üretici birliklerinin danışmanlarını sahada kullanmaması Eğitim ve toplantı yapılacak yerlerin az ve amaca uygun olmaması Tarımsal danışmalığın yeteri kadar tanınmaması Çiftçilerin günübirlik politikalarla üretim yapması Çiftçilerin eğitim alma olgunluğunda olmaması Çiftçilerin sadece üretim sezonunda köyde bulunması Arazi kullanım planının olmaması Üretici teknik elemana güvenmesi, üretimde risk almak istememesi Toprak analiz laboratuvarlarının istenilen düzeyde olmaması Eğitim ve Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Sorunların Çözüm Önerileri Yerel TV’lerde tarımsal eğitim programlarına yer verilmesi 292 KONYA İLİ SONUÇLARI Moderatör :Prof. Dr. Süleyman SOYLU Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Raportör : Murat KÜÇÜKÇONGAR Bahri DAĞDAŞ Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Konya İlinde İl ve İlçe Müdürlüğü Personeli, Tar-Gel Personeli ve Özel Tarım Danışmanlarının Eğitim ve Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Başlıca Sorunları Çiftçilerin yalnızca destekleme ile ilgili bilgiler talep etmesi, diğer konulara istekli davranmaması Gündüz çiftçilerin köylerde bulunmaması, yerinde çiftçilik yapmaması, il veya ilçe merkezlerinde ikamet etmesi durumundan kaynaklanan yayım konularında iletişim eksikliği Çiftçilerin internet kaynaklı bilgi kirliliğinden dolayı yayım çalışmalarına yeterince ilgi ve ihtiyaç duymaması Konya iline yakın ilçe ve beldelerde yaşayan kişilerin çiftçiliği ikinci meslek olarak görmesi ve sadece hafta sonu tarımsal faaliyetlerde bulunması İl ve ilçe müdürlüklerindeki teknik personelin demonstrasyon çalışmaları için imkan ve bütçelerinin olmaması Çiftçilerin toprak analiz sonuçlarına göre hareket etmemesi Çiftçilerin laboratuvarlarda yapılan toprak analiz sonuçlarına güvenmemesinden kaynaklanan hatalı bitki besle uygulamaları Teknik personelin her konuda yeterince bilgi birikimine sahip olmamasından kaynaklanan sorunlar Teknik personelin özel uzmanlık alanı isteyen konularda eğitilmemesi ve belirli konularda uzman eksikliğinin olması Çiftçilerin yeniklere kapalı olması ve her konuyu iyi bildiklerini düşünmesi Çiftçinin teknik personeli sahada yeterince görmemesi ve ona sadece kurumda ulaşabileceği algısının oluşması Teknik personelin sürekli veri girişi yapması nedeniyle yayım faaliyetlerine zaman kalmaması 293 Kurumların kadın çiftçilere yönelik eğitim ve yayım faaliyetlerinde isteksiz olmaları Kurumlardaki eğitim için donanım ve materyal eksikliği Köylerde yayım faaliyetleri için uygun toplantı ve eğitim yerlerinin olmaması Çiftçinin boş olduğu Aralık, Ocak, Şubat aylarında personelin büroda iş yoğunluğunun fazla olması Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının yeniden yapılanma nedeniyle görevlerinin değişmesi, tarımsal yayımla ilgili görev tanımlamasının tam anlaşılmaması Yeniden yapılanma İl Müdürlüklerinde görevi sadece tarımsal eğitim ve yayım olan şubenin kaldırılması Konya bölgesinde kuru tarım alanında hububat tarımının yaygın olması nedeniyle tarımsal faaliyet süresinin yılda toplam bir ay gibi kısa süre olması nedeniyle çiftçiliğin asıl iş olarak görülmemesi Bayilerin bir kısmının teknik bilgi ve donanım yönünden eksik olması Kurumlar arasında bilgi akış eksikliği nedeniyle problem ve ihtiyaçlara doğru çözüm bulunamaması Mevzuattaki değişikliklere rağmen yayımla ilgili eski uygulamalarda ısrar edilmesi Tarımsal ticaret yapan kişi ve kuruluşların tarımsal yayımda %40 gibi yüksek bir pay alması ve yanlış yönlendirme yapabiliyor olmasının oluşturduğu sağlıksız ortam TİGEM’lerin tarımsal yayım çalışmalarında etkin olarak kullanılmaması Tarımsal yayım personelinin teknik bilgi seviyesini, sürekli masa başında olmasından dolayı geliştirememesi ve çiftçi şartlarını gerçek manada bilmemesinden kaynaklanan sorunlar Konya Bölgesinde tarla bitkileri üretiminin %90’ların üzerinde bir pay alması, dolayısı ile tarımsal yayım hizmetine ihtiyaç duymama algısı Çiftçilerin yalnızca çözemediği konularda eğitim eksikliği olduğuna inanması Sahadaki bitki koruma ile ilgili problemler hakkında yanlış teşhisler nedeni ile yayım personeline olan güven azalması Tarımsal desteklemelerin tamamının gerçek çiftçilere ulaşmaması Sulama Projelerinde desteklemelerin zamanlama sorunları 294 Desteklemeler konusunda devletin çiftçilere, çiftçilerin devlete yeterince güvenmemesi Tar-Gel personeli ile birlik danışmanları arasındaki anlaşmazlıklar Üretici birliklerinin seçim odaklı yayım çalışmaları yapması Tarımsal yayım personeli ile çiftçinin aynı dili konuşmaması Üretici birliklerinin sosyal faaliyetler konusunda aktivasyon yetersizliği Köylerde tarımla uğraşan nüfusun yaşlı olması nedeni ile Tar-Gel personelinin çiftçilere yenilikleri daha zor kabul ettirmesi Tar-Gel personelinin halkla ilişkiler konusunda eksikliklerinin olması, Bakanlığın istihdam ettiği sosyologları bu alanda kullanmaması Tar-Gel şeklinde ifade edilerek personel arasında ayrımcılık yapılması, personelin uzmanlık alanı ile dile getirilmemesi Çiftçi gözünde Tar-Gel personelinin kıymetinin olmaması Büyükşehir yasası ile belde belediyelerinin kapanması Diğer meslek gruplarının köyde kalma zorunluluğu olmamasına karşın Tar-Gel personelinin köyde ikamet etmek zorunda kalması Tar-Gel personelinin İlçe Müdürlüğünde yerinin ve konumunun olmaması Tarımsal yayım personelinin Bakanlık genelgelerini yanlış aktarması Ziraat Odalarında Ziraat Mühendisi sayısının yetersiz olması, şahsi işlerde kullanılması ve sadece yayım faaliyeti yapmaması Özel Tarım Danışmanlarının hazırladığı evrakların çokluğu Özel Tarım Danışmanlarının sayısının az olması Bireysel Özel Tarım Danışmanlarının örgütlenmemesi 295 birlikte hareket etmemesi, KARAMAN İLİ SONUÇLARI Moderatör :Prof. Dr. Süleyman SOYLU Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Raportör : Murat KÜÇÜKÇONGAR-Mehmet Naim DEMİRTAŞ Bahri DAĞDAŞ Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Karaman İlinde İl ve İlçe Müdürlüğü Personeli, Tar-Gel Personeli ve Özel Tarım Danışmanlarının Eğitim ve Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Başlıca Sorunları Teknik personelin etkin kullanılmaması. Diğer idari işleri teknik personelin yapması nedeni ile kendi mesleki faaliyetlerine vakit bulamaması ve araziye çıkamamasının eğitim ve yayım faaliyetlerini olumsuz etkilemesi Tar-Gel personelinin başta imza yetkisi olmak üzere yetkisinin olmaması Teknik personelin yayım teknikleri (sunu hazırlama, sunum yapma, bilgiyi üreticiye aktarma vb) ve alet-ekipman konusunda bilgi eksikliğinin eğitim ve yayım faaliyetlerini olumsuz etkilemesi Tar-Gel personeli ile diğer teknik personelin aynı işi yapmalarına rağmen faklı ücret almaları Eğitim veren eğitimcilerin aynı bölgeden olması nedeni ile eğitimlerin inandırıcılığının ve eğitim faaliyetlerine ilginin az olması Tar-Gel personelinin nerede, ne zaman, ne iş yaptığının izlenmesinde zorlukların olması Çitçinin, eğitimin kalitesi ve konusuna göre ilgisinin olumlu ya da olumsuz değişmesi Tarımsal eğitim için en uygun zaman kış döneminde kırsal kesimde nüfusun çok azalması, eğitim verilecek çiftçi olmaması Çiftçilerin sadece maddi bir beklenti olduğu takdirde eğitime ilgi duyması Tarımsal yayım ve eğitim için köylerde uygun mekanların bulunmaması Eğitim ve yayım faaliyeti yapacak personelin demonstrasyon kuracak maddi güç ve bütçesinin olmaması Üretilen ürünün fiyat ve pazarlama belirsizliğinin tarımsal yayımı olumlu ve olumsuz etkilemesi Karaman ilinde kuru tarım alanlarının yaygın olması nedeni ile çiftçi hububatnadas-hububat sistemini uyguladığından çiftçiliğe ayrılan zamanın az olması 296 Çok sayıda fabrika olması bölgede genç nüfusun çiftçilik yerine fabrikada çalışmaya yönlenmesi Birçok köyde nüfusun 50 yaşın üzerinde olması Karaman bölgesinin dağlık köylerinde arazi toplulaştırmasının yapılamayacak olması, arazi sınıf ve büyüklüğünün yeterli olmamasının çiftçi kalitesi ve yayımı olumsuz etkilemesi Dağlık bölgelerde yıllık gelirin düşük olmasının tarımsal yayıma ilgi ve kaliteyi olumsuz etkilemesi Türkvet ve hayvancılık kayıt sistemi ve destekleme kalemlerinin çokluğu nedeni ile yoğun zaman almaş, eğitim ve yayıma gerekli işgücü ve zaman ayırmaya imkan vermemesi İşletme başına düşen hayvan sayısının düşük olmasının eğitim ve yayıma ilgiyi azaltması Çiftçilerin görerek inanmasının eğitime ilgi ve inandırıcılığı etkilemesi Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği, Kotun Keçi Yetiştiricileri Birliği, Süt Birliklerinin sadece destekleme hizmeti vermesi eğitim yayım konusunda faaliyet göstermemesi Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının yeniden yapılanmasından sonra eğitim yayım faaliyetlerinin ortada kalması Tar-Gel personelinin tüm tarım konularında bilgili olmasının imkansız olması Ziraat mühendisi ile Veteriner hekimlerin faaliyetlerinin kanuni imza yetkisine dayanmadığı için itibar ve etkisinin olmaması Tarımsal eğitim ve yayım faaliyeti yapacak personelin istek, yetenek ve uzmanlığının dikkate alınmadan belirlenmesi Ziraat Odalarının tarımsal yayım konusunda ilgi ve desteklerinin çok az olması Tarla bitkileri üretiminde sürdürülebilir bir planlamanın olmamasının eğitim ve yayım çalışmalarını da olumsuz etkilemesi Tar-Gel personelinin uzmanlık alanı dışındaki konularda da yayım yapmasının yayım kalitesini ve etkinliğini olumsuz etkilemesi Entegre işletmelerin azlığının tarımsal yayım ve etkinliği azaltması Havza bazlı üretim sisteminin tarımsal yayım ile entegre edilmemesinin eğitim ve yayım faaliyetlerinin olumsuz etkilemesi 297 Ziraat Mühendislerinin donanımı dikkate alınmadan basit bir sınavla tarımsal yayımcı olmasına karar verilmesinin sağlıksız bir yöntem olması Zirai ilaç bayilerinin ticari kaygılardan dolayı çiftçileri yanlış bilgilendirmesinin tarımsal eğitim ve yayımı olumsuz etkilemesi Teknik personelin üretici ile aynı dili kullanmamasının tarımsal eğitim ve yayımı olumsuz etkilemesi Elma üreticileri dışındaki üreticilerin toprak analiz sonuçlarına inanmamaları, buna göre gübreleme uygulamaları yapmaması Kırsal kalkınma desteklerinin çok kısa bir süre ile sınırlandırılmasının yayım ve eğitimi olumsuz etkilemesi Faaliyet gösteren Özel Tarım Danışmanı sayısının yetersiz olması Özel Tarım Danışmanlığının amacına uygun yapılamaması Çiftçilerin Özel Tarım Danışmanlığı konusunda bilgisiz olması Özel Tarım Danışmanlığına verilen desteğin az olması Tarım örgütlerinin ihtiyacı olmasına rağmen tarım danışmanı istihdam etmemesi Tarımsal örgütlerin tamamen bir ticari firma gibi hareket etmesi Eğitim ve Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Sorunların Çözüm Önerileri Bölgedeki çiftçilerin gruplandırılarak, her teknik personelin belli çiftçilere danışmanlık yapmasının sağlanması Köy konaklarının revize edilerek toplantı salonlarının eklenmesi ve bu mekanların eğitim amaçlı kullanılması Demonstrasyon kurulmasında İlçe Müdürlüklerinin şartları belirlemesi koşulu ile özel firmalar ile işbirliği yapılması Sebze-meyve üretimi yapan işletmelere ve tarım fuarlarına çiftçilerin götürülmesi, yenilikleri yerinde görmelerinin sağlanması Bayan ağırlıklı çiftçilerin olduğu alanlarda bayan yayımcı personelin görevlendirilmesi Küçükbaş hayvancılığın (keçi) geliştirilmesi, ormanlık alanlardan dağ köylerinin faydalanma yollarının açılması ile çiftçi ve yayım kalitesini artmasının sağlanması Dağ köylerinde çiftçilerin daha çok ürün bazlı desteklenmesi, belli köylerin belli ürünlere yoğunlaştırılması ile çiftçilik ve eğitime ilginin arttırılması 298 Örnek hayvan işletmelerinin tesis edilerek veya teknik geziler yapılarak çiftçilerin hayvancılığı yerinde görmesinin sağlanması Hayvan desteklemelerinin bir kısmının üretici birliklerine devredilmesi, üretici birlikleri ile il müdürlüklerinin birlikte hareket etmesinin sağlanması Teknik personelin iş yükünün azaltılması için ÇKS vb görevlerin Ziraat Odaları gibi kurumlara devredilerek özelleştirilmesi, Tarım Kuruluşlarının bunu denetlemesi Teknik personelin yayım yöntemleri (sunu hazırlama, sunum yapma, bilgiyi üreticiye aktarma) ve alet-ekipman konusunda bilgi eksikliğinin giderilmesi için Tar-Gel personelinin eğitim alması Karaman ilinde uygulanan eğitim yayım uygulamalarında ödül sisteminin geliştirilmesi Eğitim verecek personelin bilgi ve donanım eksikliğinin giderilmesi konusunda eğitim verilmesi Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına bağlı İl Müdürlüklerinde her şubenin eğitim yapmaması, konu uzmanlarının yer aldığı tek şubeden eğitim verilmesi ve koordine edilmesi Karaman’ın tarıma dayalı sanayinin geliştiği bölge olması nedeni ile sözleşmeli üretim modelinin, tarımsal yayım ile entegre edilmesi Her bölgenin eğitime ihtiyaç duyduğu alan ve konuların belirlenerek eğitim verilecek hedef kitlenin buna göre belirlenmesi Her bölgede önder çiftçiler tespit edilerek, yeniliklerin bu çiftçiler vasıtası ile demostre edilip benimsetilmesi Ziraat Odası ve diğer birliklerin bitkisel ve hayvansal üretim ile ilgili pratik bilgilerin yer aldığı broşür veya kitap olarak basımının yapılması Havza bazlı üretim sisteminin tarımsal yayım ile entegre edilmesi Tarımsal eğitim ve yayım konusunda ilaç bayileri, köy muhtarları, cami imamlarının da eğitilmesi Tarımsal desteklemelerde dosya kabul ve sonuçlanmasının ürünlerin yetiştirme döneminin dikkate alınarak yapılması Özel Tarım Danışmanlarına verilen desteğin, hizmet verdikleri yerin uzaklığına bağlı olarak arttırılması 299 NİĞDE İLİ SONUÇLARI Moderatör :Prof. Dr. Süleyman SOYLU Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Raportör : Murat KÜÇÜKÇONGAR-Mehmet Naim DEMİRTAŞ Bahri DAĞDAŞ Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Niğde İlinde İl ve İlçe Müdürlüğü Personeli, Tar-Gel Personeli ve Özel Tarım Danışmanlarının Eğitim ve Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Başlıca Sorunları Personel yetersizliği ve iş yükü nedeniyle yayım ve eğitim faaliyetlerine yeterince zaman ayrılamaması Teorik olarak yapılan eğitim faaliyetlerinin uygulama ile örtüşmemesi Ziraat Mühendislerinin ÇKS, Veteriner Hekimlerinin yoğun olarak aşılama ile uğraşması eğitim ve yayım çalışmalarına yeterince zaman ayıramaması Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının yeniden yapılanması ile İl müdürlüklerinde eğitim ve yayım faaliyetlerini yürütecek bir birimin olmamasından dolayı bu faaliyetlerin ortada kalması ve sahiplenilmemesi Bakanlığın yeniden yapılandırılması sonucunda özellikle çiftçiler ile eğitim ve yayım faaliyetlerini yürüten bitki koruma ve çiftçi eğitim şubelerinin kaldırılmasının eğitim ve yayım faaliyetlerini olumsuz etkilemesi Yayım elemanlarının pedogoji vb. konularda eğitim ve donanım eksikliğinin eğitim ve yayım faaliyetlerini olumsuz etkilemesi Yayım elemanlarının önder çiftçilerle irtibatının eksik olması İl müdürlüğündeki personele güvenin azalması, çiftçinin yayım desteğini başka kanallarda araması İl müdürlüğü personelinin belli konularda uzmanlaşamamasının eğitim ve yayım faaliyetlerini olumsuz etkilemesi Mevzuatın çok yoğun olması ve uygulanabilirliğindeki zorluklar Personelin tecrübesinin yeterince kullanılamaması, görevlendirmelerde tecrübenin dikkate alınmaması Bakanlık ve taşradaki kurum yetkililerinin eğitim yayım faaliyetlerini önemsememesi Tarımsal yayımın öngörüsünün olmaması Tarımsal yayım faaliyetlerinin sonuçlarını takip edecek bir sistemin olmaması 300 Merkezden belirlenen eğitim konularının yerel sorunlarla örtüşmemesi Ziraat odalarında teknik personel yetersizliği Arıcılık konusunda Niğde İl Müdürlüğünde uzman eleman olmaması Teknik personelin il ve ilçe müdürlüklerinde uzmanlık alanları dışında çalıştırılması Çiftçilerin eğitim ve yayım konularında isteksiz olması Çiftçilerin mevzuat konusundaki bilgi yetersizliğinin tarımsal yayımı olumsuz etkilemesi Çiftçinin ekonomik odaklı düşünmesi Çiftçilerin mevzuat hükümlerine uygun olmayan destek taleplerinde bulunması Köylerde eğitim ve yayım çalışmalarının yürütüleceği olanak ve mekanların olmaması Eğitim ve yayım programlarına iştirakin az olması Tar-Gel personelinin uygun çalışma ofisinin olmaması Tar-Gel personeli ile İl ve İlçe müdürlüklerinin demonstrasyon kuracak mali gücü ve bütçesinin olmaması Demonstrasyon çalışmalarına ilginin az olması Özellikle alternatif ürün konusunda fantezi ürünlerin önerilmesi Patates siğili konusunda yapılan eğitim çalışmalarına üreticinin direnç göstermesi Niğde ilinde üreticilerin alet ve ekipmanlarının patates yetiştiriciliğine uygun olmasının diğer ürünlere ve eğitim yayım faaliyetlerine ilgiyi azaltması Sertifikalı patates tohumunun çok pahalı olması nedeniyle, farklı bölgelerde sağlıksız tohum kullanılmasının patates konusundaki eğitim ve yayım faaliyetlerini olumsuz etkilemesi Niğde ilinde üretimin patates odaklı olmasının diğer alanlara ilgiyi azaltması 68 kalemde tarımsal desteğin olması üreticinin eğitimden çok destek odaklı hareket etmesi Tarımsal nüfusun yaşlı olması Tar-Gel personelinin yasal konumunun belirsiz olması Kadın çiftçilerin ailevi nedenlerden dolayı eğitim ve yayım faaliyetlerine katılımının çok az olması Bayilerin yayım konusunda ticari kaygılarının bulunması 301 Meyve üreticilerinin il müdürlüklerini danışma merkezinden ziyade destek kurumu olarak görmesi Teknik personelin kendi il müdürlüklerinin çalışma kapsamı ve idari yapısı hakkında yeterince bilgi sahibi olmaması Üniversitelerden tarımsal konularda yeterince teknik destek alınamaması Tarımsal yayım işlerinin resmi kurum ve STK’ larda kişisel gayretlerle yürütülmesi Çiftçinin tarımsal eğitim ve yayım konularında kendini yeterli görmesi, teknik personeli küçümsemesi Hayvancılıkta genellikle kadın çiftçilerin çalışmasına rağmen eğitim ve yayımın genellikle erkek üreticilere yapılması Köylerde köylüler arasındaki anlaşmazlık ve dargınlıkların eğitim ve yayım faaliyetlerini olumsuz etkilemesi Özel Tarım Danışmanı sayının çok yetersiz olmasının eğitim ve yayım faaliyetlerini olumsuz etkilemesi Özel Tarım Danışmanlarının da mesleki yeterlilik bakımından sınava tabi tutulmamasının eğitim ve yayım faaliyetlerini olumsuz etkilemesi Eğitim ve Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Sorunların Çözüm Önerileri Yayım elemanlarının pedogoji vb. konularda eğitim alması ve donatılması Yayım elemanlarının önder çiftçilerle irtibatının kuvvetlendirilmesi Yeni atanan personelin tecrübeli personelle eşleştirilerek bilgi ve deneyim kazanmasının sağlanması ÇKS ve TÜRKVET kayıtları için idari personel atanması İl müdürlüklerinde eğitim ve yayımla ilgili yeni ve ayrı birimlerin oluşturulması Hayvansal desteklerin Bakanlık kontrolünde ilgili STK lara devredilmesi Eğitim ve Yayım ekiplerinin yeniden ve uygun personel ile oluşturulması Tarımsal yayım için bakanlığın eylem planı hazırlaması Bakanlık tarafından tarımsal eğitim ve yayım faaliyetlerinin sonuçlarını takip edecek bir sistemin oluşturulması Yerel ihtiyaç analizleri yapılarak eğitim konularının belirlenmesi Toplu eğitim çalışmalarından vazgeçilip hedef kitle belirlenerek daha küçük gruplara eğitim verilmesi 302 Eğitim verilecek konularda İl müdürlüğündeki idarecilerin de eğitim alması Üretici birlikleri ve meslek odalarında teknik elemen sayısının artırılması Hayvancılıkta eğitim ve uygulama çalışmalarının zamanlamasının hayvanların fizyolojik dönemlerine uygun olarak yapılması Niğde il ve ilçe müdürlüklerine arıcılık konusunda eğitim verecek personel atanması Çiftçilerin mevzuattaki hakları konusunda bilgilendirilmesi Alternatif ürün tavsiyelerinin yetkililer tarafından gerçeğe uygun yapılması Eğitim konuları, çiftçinin önceliklerinin dikkate alınarak belirlenmesi Yapılan demonstrasyon çalışmalarının inandırıcı olması Tar-Gel personelinin konumunun yasayla belirlenmesi Kadın çiftçilerin sosyal güvencesinin güçlendirilmesi için gerekli çalışmaların yapılması Tarımsal eğitim ve yayım konusunda önder çiftçi, medya ve ticari kuruluşların etkinliğinin arttırılması Yayım yapacak teknik personelin tarımsal eğitim ve yayım konusunda iletişim teknikleri konusunda eğitim almasının sağlanması Çiftçilerin ve yayım personelinin teknik gezilere katılımının sağlanması Teknik personel ve üreticilerin tarımsal yayımlardaki gayretlerin ödüllendirilmesi Arazi desteklenmesi yerine desteklemelerin ürün bazlı yapılması Eğitim veren eğitim ve yayım personeli ile eğitim alan kitlenin ekonomik olarak desteklenmesi Demonstrasyon çalışmalarına katılan çiftçilerin ödüllendirilmesi ÇKS kayıtlarının çiftçilerin kendilerinin internet üzerinden müracaatlarını yapacak bir sistemin oluşturulması 303 5.4.3 KOP bölgesinde tarımsal eğitim ve yayım hizmetlerinin altyapısını güçlendirmeye yönelik öneriler 3. GRUP İLİNİZDE TARIMSAL YAYIM HİZMETLERİNİN BAŞARISINI ARTTIRMAK İÇİN NELER YAPILMALIDIR? 304 AKSARAY İLİ SONUÇLARI Moderatör : Prof. Dr. Cennet OĞUZ Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü-Konya Raportör : Dr. Arzu KAN Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü-Konya Aksaray İlinde Tarımsal Eğitim-Yayım Konusunda Ortaya Çıkan Başlıca Sorunlar Nelerdir? Tarım danışmanlarının eğitim, bilgi ve tecrübe eksikliği, Tarım danışmanlarının ücretlerinin düşük olması, Tarım danışmanlarının güvenlik sorunu, Kamuda çalışan tarımsal yayım uzmanlarının sahada kendi uzmanlık alanlarında yer almaması, TAR-GEL personelinin merkezde çalıştırılma altyapısının olmaması, Sağlıklı bilgi akışının olmaması, akredite bilgi havuzunun oluşturulması ve sağlıklı verilerin gerekirse ücretli olarak sağlanması, (TARBİL’in geliştirilmesi) TAR-GEL personelinin eğitim ihtiyaçları konu bazında ele alınmalı ve belirli dönemlerde eğitilmeli, Yayım elemanları ile çiftçiler arasındaki iletişim kopukluğu, TAR-GEL personeli için görev yaptıkları köylerdeki altyapı eksikliği, Örgün eğitim-öğretim müfredatı içerisinde tarımla ilgili derslere yer verilmeli, tarımla ilgili meslek liseleri desteklenmeli, sayıları artırılmalı ve ziraat ve veteriner fakültelerine girişte bu liselerden mezun olanlara belirli bir oranda ek puan verilmeli, Köyden çıkıp eğitim alan gençlerin kendi köylerinde görev yapmaları özendirilmeli, çiftçilerin özellikle önder denilecek çiftçilerin kendi köylerinde tarım yapmalarını özendirici tedbirler alınmalı, Tarımsal yayım hizmetlerinde çiftçi temsilcilerinin de yer alması, Kamu yayımı yapılmamalı, özel sektöre bırakılmalı, Tarımsal yayım faaliyetlerini özel tarımsal danışmanlar yapmalı ve kamu denetimini yapmalı, Tarımsal yayım faaliyetlerini serbest tarım danışmanları yapmalı yayım metotları üreticilerin katılımları ile demonstrasyonlar şeklinde olmalı, 305 Yayım faaliyetleri sonuç odaklı olmalı, Tarımsal yayım faaliyetlerini uzmanlaşma daha fazla olduğu için ağırlıklı olarak sivil toplum kuruluşları yapmalı, Tarımsal danışmanların üretici karşısındaki statüleri yükseltilmeli,(ÇKS verilerini alabilmesi gibi) Çiftçilerin tarım danışmanlarına olan güvenlerinin az olması, (Bir ilaç tavsiyesinde ilaç bayilerinin danışmanlara tercih edilmesi) Kamu yayım faaliyeti yapmamalı sadece denetiminde yer almalı, (Her alandaki kontrollerde özellikle hata yapılıp çiftçi zarar görüyorsa yayımcının belgesi iptal edilmeli) Özel sektör yayım faaliyetleri için yapılan toplantılarda daha etkin davranmalı, TAR-GEL daha genç ve dinamik personel içerdiği için yayım faaliyetlerinde yer almalı, ancak personelin statüsü yükseltilmeli, dinamik yapı açısından personelin rotasyonu sağlanmalı, Üreticiler yayım hizmetinde kamu sektörüne daha çok güvendiğinden kamu tarımsal yayım faaliyetlerinden ziyade denetlemede kalmalı, ancak üreticileri serbest tarım danışmanları ile çalışmaya teşvik etmeli, Tüm paydaşlar yayım faaliyetine katılmalı ancak bu yayım faaliyetlerinin yetki alanları genişletilerek artırılmalıdır. Aksaray İlinde Tarımsal Eğitim-Yayım Hizmetlerinden Kim/Kimler Sorumlu Olmalıdır? Kamu yayımı TAR-GEL Serbest Tarım Danışmanları Üniversiteler ve Araştırma Kuruluşları Tarımsal eğitim ve yayımı alanların(üreticilerin) bu sorumluluğa dahil olması, Çiftçi örgütleri, Ziraat Odaları 306 Tarımsal Eğitim-Yayım Uzmanları-Çalışanları Hangi Kurumlarla İşbirliği Yapmalıdır? Gıda Tarım ve Hayvancılık İl/İlçe Müdürlükleri DSİ Bölge Müdürlükleri İl Özel İdareleri- Büyükşehir Belediyeleri STK lar (Üretici Birlikleri, Kooperatifler, Sulama Birlikleri) Ziraat Odaları Ziraat Mühendisleri Odası Veteriner Hekimler Odası İhracatçılar Birliği Üniversiteler Araştırma Kurum ve Kuruluşları TİGEM Tarım Kredi Kooperatifleri TKDK Önder ve Örnek Çiftçiler Köy Muhtarları, Köy Öğretmenleri, İmam Belde Belediyeleri Pankobirlik Özel Sektör Tarıma Dayalı Sanayi Ticaret Borsası, Ticaret ve Sanayi Odası Tarımsal Eğitim-Yayım Uzmanları-Çalışanları Kurumlarla Nasıl Bir İşbirliği Yapmalıdır? Sözleşmeli üretim yapılabilecek özel sektör olmalı, (ürün alım garantisi sağladığı için) Üniversiteler ve araştırma kuruluşları ile işbirliği yapılarak mevcut durum analizi yapılarak hangi ürünün teknolojisine yönelik yayım eğitimi yapılacağına karar verilmeli, KOP tarımsal eğitim yayım programında aktif yer almalı, Ödüllü yarışmalar yapılmalı, Tarımsal yayım uzmanları girdi alım-satımı yapan özel sektörle de bilgi alış verişi yapılmalı, 307 Bölgesel olarak öne çıkan ürünlere teşvik verilmeli, Tarla günleri fuarı düzenlenmeli, (bölgesel olarak) Tarım danışmanları üniversiteler- yayımı kamu araştırma ile kuruluşları- koordineli tarım il/ilçe çalışmalı, (Çiftçiler- müdürlükleri- tarım danışmanları koordineli çalışmalı) Sizce Tarımsal-Eğitim Yayım Hizmetleri Konusundaki İhtiyaçlar Nasıl Belirlenmelidir? A)Çiftçinin ihtiyaçları Nasıl Belirlenmelidir? Üreticilerin ihtiyaçları tespit edilip bölge önceliklerine göre yapılmalı, İnternet tarımsal bilgileri yayacak şekilde kullanılmalı, Çiftlik muhasebe veri ağı kaydı tutulmalı, yaygınlaştırılarak bölgenin veri ihtiyacının karşılanmasında kullanılmalı, Yayım elemanı iyi bir gözlemci, araştırmacı olmalı, çiftçi koşullarını iyi gözlemeli mevcut durum değerlendirmesi yapabilmeli, Köy veya il/ilçe genelinde yayım faaliyetlerine başlamadan önce mutlaka mevcut durum değerlendirmesi yapılmalı ve buna göre rapor hazırlanmalı, Çiftçi-yayım işbirliğinin güçlendirilmesi kapsamında bilgi alış verişi hızlandırılmalı, Yayım elemanı iletişim teknikleri konusunu iyi derecede bilmeli ve bu konuda ihtiyaçları varsa tespit edilmeli, Bölgesel etki analizleri yapılmalıdır. B)Yayımcının ihtiyaçları nasıl belirlenmelidir? Yayımcıların konu uzmanlıkları çok iyi tanımlanmalı, Yeterli teknik donanım olmalı ve alt yapı olanakları geliştirilmeli, Eğitim ve ziyaret sistemi sıklaştırılmalı, Tarım danışmanlarının statüleri yükseltilmeli (Araç temini, köye gittiği zaman eğitim vereceği uygun bir ortam olması, bilgisayar ve teknik donanıma sahip olması vs) TAR-GEL personelinin görev tanımının iyi yapılmalı, (TAR-GEL personelinin merkeze alınması ve asli görevinin dışında aşırı iş yükünün altında bulunması) Yayımcıların ihtiyaçları anket tekniği ile belirlenmeli, Yayımcılar mesleki ve teknik konularda belirli dönemlerde sınava tabi tutulmalıdır. 308 İlinizde nasıl bir eğitim-yayım sistemi olmalıdır? Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü bünyesinde Grup merkezleri oluşturulmalı, (Farklı branşlardan Ziraat Mühendisi ve Veteriner Hekimlerin yer alması) Gruplar bölgesel önceliklere göre belirlenmeli, (Bitkisel üretimde organik tarım, hayvancılıkta süt hayvancılığı, koyun-keçi yetiştiriciliği vs) Gruplar merkezde bulunmalı, Ziraat Odaları ile serbest tarım danışmanları birlikte çalışmalı, Ziraat Odaları fiilen yayım hizmetinin içerisinde yer almalı ve serbest tarım danışmanlığı sisteminin içerisinde tanımlanmalı, Tarımsal yayım siteminin başarılı olması için izlenebilirlik olmalı, Eğitim-Yayım Sistemi en üstte üniversite ve araştırma kuruluşlarının olacağı, yerelde tarım il-ilçe müdürlüklerinin koordinasyonu ile sahada özel tarım danışmanları eli ile kurulmalıdır. 309 KONYA İLİ SONUÇLARI Moderatör : Prof. Dr. Cennet OĞUZ Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü-Konya Raportör : Dr. Arzu KAN Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü-Konya Konya İlinde tarımsal eğitim-yayım konusunda ortaya çıkan başlıca sorunlar nelerdir? Kamudaki prosedürlerin fazla olması, Kurum ve kuruluşlar arasındaki koordinasyon eksikliği, TAR-GEL personelinin iş yükünün fazla olması, Yerel dinamiklerden muhtarların zaman zaman eğitimlere engel olması, Tarım danışmanlarının sorumlu olduğu üretici sayısı ve arazi büyüklüğünün dikkate alınması, Yayımcıların altyapı eksikliğinin olması, (Araç, eğitim verilecek salon, eğitim materyali vb) Üreticilerin eğitim alma konusunda ilgisiz olması, TAR-GEL personelinin özlük hakları konusundaki problemlerinin bulunması, Yayım elemanlarının bilgi ve tecrübe konusundaki eksikliği, Yayım elemanlarına kişisel gelişim ve iletişim teknikleri konusunda eğitim verilmesi, Yayım elemanları uygulamalı eğitimlerin, iyi örneklerin olduğu bölgelere gönderilerek burada belirli konularda eğitim almasının sağlanması şeklinde sıralanabilir. İlinizde Tarımsal Eğitim-Yayım Hizmetlerinden Kim/Kimler Sorumlu Olmalıdır? Kamu Serbest Tarım Danışmanları Ziraat Odaları KOP BKİ STK’lar (Üretici Birlikleri vb) 310 Tarımsal eğitim-yayım uzmanları-çalışanları hangi kurumlarla işbirliği yapmalıdır? Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Belediyeler (KOMEK vb) Üniversiteler STK lar (Üretici Birlikleri, Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği, Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği vb) Milli Eğitim Bakanlığı (Halk Eğitim Merkezleri, Köy ilkokulları) Diyanet (Kuran Kursu Eğitim yeri) Muhtarlar Kooperatifler Sözleşmeli üretim yapan özel sektör Özel belirli konularda uzmanlaşmış çiftlikler Yerel ve ulusal basın (Kamu spotu) DSİ TİGEM Veteriner Hekimler Odası PANKOBİRLİK Sağlık Bakanlığı Tarımsal eğitim-yayım uzmanları-çalışanları kurumlarla nasıl bir işbirliği yapmalıdır? Kurum ve kuruluşlar arasındaki bilgi paylaşımı artırılmalı ve koordinasyon sağlanmalı, Üretici bazında yapılacak çalışmalarda finansman kuruluşları tarafından projeler desteklenmeli, (Belirli köylerde örnek demonstrasyon çalışmaları kurulması), Kurumlarla tarımsal amaçlı ortak projeler geliştirilmeli, işbirliği yapan kurum ve kuruluşlar arasında üst düzeyde katılım sağlanmalı ve sorumluluk üstlenmeli, Birebir uygulamalı çiftçi eğitimine dayalı devlet tarafından yapılan yayım eğitimine diğer kurum ve kuruluşlar da katkı vermeli, Kurumlar, özel firmalar, tarım danışmanları ile işbirliği içerisinde çalışmalı, 311 Eğitici havuzu oluşturulmalı ve bölgenin önceliklerine göre eğitimler buradan yönlendirilmeli, Tarla günleri düzenlenerek uygulamalı demonstrasyonlar şeklinde üreticilere gösterilmeli, Yayım eğitimlerinin sonuçlarının etki değerlemesinin yapılmalı, Kurum ve kuruluşların yaptığı bilgi alış-veriş toplantılarına örnek çiftçilerden de davet edilmeli, Bölge önceliklerine göre yayım eğitim konuları belirlenmeli ve bu konuların belirlenmesine bütün paydaşlar katılmalı, Yayım elemanlarının yaptığı faaliyetler ödüllendirilmeli, Bölgesinde başarılı olan yayım elemanları ve yapılan faaliyetler yerel basında öne çıkarılmalı, duyurulmalı, Yayım elamanları belirli dönemlerde eğitime alınmalı, Bölge yayım hizmeti için KOP BKİ Yayım faaliyetlerinin finansmanında ve koordinasyonunda yer alarak üniversiteler, araştırma kuruluşları, STK lar, ililçe müdürlükleri eğitim faaliyetlerini yürütmeli, yerel yönetim olan belediyeler tarafından koordineli olarak götürülmeli, İl özel idareler ile yapılan bölgesel projelerin sayısı artırılmalı, Eğitime katılan üreticilere küçük promosyon hediyeler ve ikramlar verilerek katılım artırılmalı, sosyalleşme ortamları oluşturulmalı, Yayım eğitim hizmetleri bu faaliyeti götüren kurum amirlerinin önceliğinde olmalıdır. Sizce Tarımsal-Eğitim Yayım Hizmetleri Konusundaki İhtiyaçlar Belirlenmelidir? A)Çiftçinin ihtiyaçları Nasıl Belirlenmelidir? Anket tekniği yöntemi kullanılarak belirlenmeli, Yüz yüze birebir görüşülmeli, İyi örneklerin olduğu yerlere üreticilerin ziyaretlerinin sağlanması, Basın kamu spotları yayınlanmalı, Çiftçi+ tarım danışmanının görüşü alınmalı, Ürünlerin denetlenmesi sağlanmalı, 312 Nasıl Bölgesel çalıştaylar düzenlenmeii, İyi bir veri kayıt sistemi tutulmalı, Üretici ÇKS kayıtlarında arazi büyüklükleri ve yetiştirilen ürüne göre nisbi üstünlüğü olan ve gelir getiren ürünlere yönlendirilmeli, Yerel dinamiklerle ve önder çiftçilerle görüşülmeli, Üreticinin ürününü satabilme durumuna göre belirlenmeli, (Pazar durumu) Araştırma kuruluşları ve üniversitelerin bölge için geliştirdiği yeni teknik ve teknolojiler dikkate alınarak belirlenmeli, Serbest tarım danışmanları ve yayım elemanlarının sahada çiftçi uygulamalarını ürün yetiştirme periyodunda takip edip çiftçi ihtiyaçlarının belirlenmesi gerekmektedir. B)Yayımcının ihtiyaçları nasıl belirlenmelidir? Sosyal ağ oluşturularak bilgi paylaşımı yapılmalı, Danışmanlık hizmeti verdiği çiftçilere sorulmalı, Belirli dönemlerde yayımcıların ihtiyaçlarını belirlemeye yönelik anketler düzenlenmeli, Bölgesel etki değerleme çalışmaları yapılmalıdır. İlinizde nasıl bir eğitim-yayım sistemi olmalıdır? Belediyeler kırsal alandan küçük aile çiftliklerinden gelen ürünlerin satılabileceği yerlerin oluşturulmasında etkili rol almalı, Aile hekimliği benzeri bir sistem oluşturulmalı, (Çiftçiler de eğitim sürecine ücret ödeyerek katılmalı), Çiftçiliğin bir meslek olarak sistem içerisinde tanımlanmalı, Kamu kontrol ve denetimde kalmalı, yayım faaliyetlerini özel sektör yapmalı, Sahada özel tarım danışmanlarının olduğu il tarım ve diğer kurum ve kuruluşların koordinasyonuyla araştırma kuruluşları ve üniversitelerin danışmanlığında yerel kurum ve yönetimlerin kaynak aktardığı bir sistem oluşturulmalı, ( KOP BKİ ve belediyeler) 313 KARAMAN İLİ SONUÇLARI Moderatör : Prof. Dr. Cennet OĞUZ Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü-Konya Raportör : Dr. Arzu KAN Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü-Konya Karaman İlinde tarımsal eğitim-yayım konusunda ortaya çıkan başlıca sorunlar nelerdir? Eğitim için zaman ve mekân probleminin olması, Projeli eğitime geçememesi, Teknik personel eksikliğinin olması, Üreticiden, eğitime yönelik talep gelmemesi, TAR-GEL personelinin amacı doğrultusunda çalıştırılmaması, Eğitim ve yayım konusunun idarecilerin öncelikleri arasında yer almaması, Geleceğe yönelik eğitim programlarının planlanmaması, Üreticilerin faaliyetlerindeki alt yapı eksikliğinin olması, Eğitim yayım çalışmalarında çiftçilere aktarmak üzere maddi imkânların eksikliğinin bulunması, Tarım danışmanının üreticiler üzerindeki güveninin durumu, Uygulamalı eğitimin yapılamaması Çiftçiler üzerinde ödüllendirme mekanizmasının çalışmaması, Tarım destekleri uygulamalarında faydalanıcılara eğitim şartı getirilmemesi, Sadece eğitimde verilen bilgilerden kar edileceğinin çiftçiye anlatılamaması, Tarım İl Müdürlüğü bünyesinde yer alan Çiftçi Eğitim ve Yayım Şubelerinin kapatılması, Çiftçide ve yayımcılarda gönüllülük esasının olmaması, Çiftçi örgütlerinin isteksizliği, Kadın çiftçilere yönelik eğitimlerin yetersizliği, Çiftçi taleplerinin doğru şekilde irdelenememesi, Eğiticilerin eğitim yetersizliği, TAR-GEL personelinin hizmet içi eğitim ihtiyacının karşılanmaması, Köylerin tarımsal yapısına hizmet etmeye uygun bölümde personelin atanmaması şeklinde sıralanmaktadır. 314 İlinizde Tarımsal Eğitim-Yayım Hizmetlerinden Kim/Kimler Sorumlu Olmalıdır? Tarım Bakanlığı (İl ve İlçe Müdürlükleri) Ziraat Odaları Üretici örgütleri ve Kooperatifler Özel sektör Meslek örgütleri Tarımsal eğitim-yayım yapmalıdır? uzmanları-çalışanları hangi kurumlarla işbirliği Üniversiteler Araştırma Enstitüleri Halk Eğitim Ziraat Odaları Üretici Birlikleri KOP BKİ Kalkınma Ajansları TRT İl Özel İdaresi Tarım Dairesi Başkanlığı TKDK Yerel Medya DSİ Tarım Kredi Kooperatifleri Tarım Bakanlığı Kırsal Kalkınma Örgütlenme Şube Müdürlüğü Meslek Örgütleri (Ziraat ve Veteriner Hekimler Odası) Tarımsal eğitim-yayım uzmanları-çalışanları kurumlarla nasıl bir işbirliği yapmalıdır? Teknik elaman desteği alınmalı, Yerel ve ulusal medya kanalları kullanılmalı, İnternet ile iletişim sağlanmalı, STK’lardan kaynak desteği sağlanmalı (araç ve teknik eleman) Köylere farklı yayım elemanlarının gelmesi sağlanmalı, İhtiyaç olan eğitim konularında ilgili kuruluşlardan destek alınmalı, 315 Yayım elemanları çalışmasını projelendirip diğer kurumların işbirliğini elde etmeye çalışmalı, Sahadaki problemleri tam olarak tespit edip çözümü için DSİ, Kalkınma Bakanlığı, GTHB gibi kurumlara raporlamalı, Araştırma kuruluşları ve üniversitelerin ortaya koyduğu yeni teknikler demonstrasyonlarla tanıtılmalı, tarla günleri düzenlenmeli, Teknik personeller arasında belli periyotlarla bilgi alış verişi toplantıları düzenlenmeli, Hakem onaylı ortak bir bilgi sistemi kurulmalı, diğer yayımcıların ve kurumların bilgi alış verişi sağlanmalıdır. Sizce Tarımsal-Eğitim Yayım Hizmetleri Konusundaki İhtiyaçlar Nasıl Belirlenmelidir? A)Çiftçinin ihtiyaçları Nasıl Belirlenmelidir? STK’lar ve Bakanlıktan bir komisyon oluşturulmalı, Bölgede düzenlenen toplantı ve çalıştaylara çiftçinin de katılımı sağlanmalı, Köy bazlı kurulacak önder çiftçilerle GTHB’nın koordineli çalışması sağlanmalı, Önceki yıllarda yapılan çalışmalardan ve projelerden faydalanmalı, Köyün tarımsal yapısının durumu doğru saptanmalı, Üretim desenine göre çiftçi ihtiyaçları belirlenmeli, Bölgenin coğrafi yapı ve iklim şartlarına uygun tarımsal faaliyetler saptanmalı, Çiftçi anketleri yapılmalı, Çiftçi uygulamaları üretim sürecinde takip edilip belirlenmeli, Ürünlerin tanıtım ve pazarlaması ile ilgili bir birim oluşturulmalı, Araştırmaların sonuçları yayınlanmalı, Birim alandan az verim alınan bölgelere öncelik verilmeli, Açılacak olan internet sitesinde “sorun söyleyelim” bölümü olmalı, Bölgedeki sosyo-ekonomik ve kültürel ihtiyaçlar belirlenmeli, Çiftçiliğin, kamuoyunda itibarı hak ettiği yere getirilmelidir. B)Yayımcının ihtiyaçları nasıl belirlenmelidir? Yüz yüze görüşme tekniği ile ihtiyaçların belirlenmeli, Bölgesel toplantılar düzenlenmelidir ve öncelikler belirlenmeli, 316 İnternet sitesinde “sorun söyleyelim” bölümü açılmalı, Bilgi alış veriş toplantıları düzenlenmeli, Konu bazlı anketler yapılmalı, Kurumlar yayım elemanlarının ihtiyaçlarını dikkate almalıdır. İlinizde nasıl bir eğitim-yayım sistemi olmalıdır? Yayım elemanları sadece yayım işini yapmalı, Yayımlar köy bazlı yerine ilçe bazı kurulacak farklı meslek gruplarından oluşacak birimlerle yapılmalı, Yayımcılar bölgeler arasında rotasyon yapmalı, Yayım planları yıllık değil daha uzun süreli yapılmalı ve bu plan üst düzey komisyon tarafından izleme ve değerlendirmeye alınmalı, Eğitim- yayım sistemi uygulamalı olmalı, Eğitim sonunda raporlama ile kontrol yapılmalı, Eksikliklerin tespiti yapılarak projelendirme ile eğitim yapılmalı, Kamu ağırlıklı olmalı, Halk eğitim ve İŞKUR üzerinden değil Bakanlık üzerinden kurs açılmalı, Bakanlıkta eğitim müfredatı çalışması yapılmalı, (bununla birlikte üretici seviyesine inilmiş olunmakta) Eğitim sonucunda belirli kriterleri sağlayanlar ödüllendirilmeli, Eğitim verilen alanlar belirli standartlara uygun olmalı, Eğitimcilere görev alanı dışında ve başka bölgelerde eğitim verilmeli, Arazide dolaşılarak anlık uygulamalı eğitimler verilmelidir. 317 NİĞDE İLİ SONUÇLARI Moderatör : Prof. Dr. Cennet OĞUZ Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü-Konya Raportör : Dr. Arzu KAN Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü-Konya Niğde İlinde tarımsal eğitim-yayım konusunda ortaya çıkan başlıca sorunlar nelerdir? Tarımsal yayım elemanlarının Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Sistemi konusunda eksik olması, Serbest Tarım Danışmanının bulunmaması, Tarımsal yayım elemanlarının iş yükünün fazla olması, Donanımlı Teknik elemanın az olması, Arazi toplulaştırmasının yapılması ve üreticinin bununla ilgilenmesinin, yayım eğitimine olan ilgiyi azaltması, Yayımcıların Üreticilere bilgiyi aktarma konusunda eksik olması, (kısa ve net bilgi) Üreticilerin örgütlenme sorununun bulunması, (Bitkisel üretim için) Sorun sahiplerinin(üreticilerin) gerçek sorununun ne olduğunu bilmemesi, Çiftçinin verilen bilgiyi kabul etmemesi, Üreticinin geleneksel üretim tarzından vazgeçmemesi ve gelişmeleri başka üreticilerdeki uygulamalardan görmek istemesi, Yayım elemanlarının iş yükünün çok fazla olması, Yayım elemanlarına olan güven eksikliği, Firma yetkililerinin vermiş olduğu eğitimin öne çıkması, Çiftçiler Ziraat mühendislerini uygulama açısından firmalara göre daha az etkili görmesi, Yayım elemanlarının arasındaki bilgi alış-verişi kopuklukları, Tar-Gel personelinin altyapı imkanları eksikliği, Çiftçiler arasındaki gruplaşmaların eğitimin kalitesini düşürmesi, Yayım elemanlarının üreticilere kendilerini ifade etmekte zorlanması, Yayım elemanlarının arasındaki iletişim eksikliği, (usta-çırak ilişkisi olmalı) 318 Yayım elemanlarının kendilerine olan güvenlerinin eksikliği, Üreticilerin yeni teknikleri alırken destekleme odaklı düşünmesi, Yeni mezun tarım danışmanlarının uygulama konusundaki eksiklikleri, Üreticilerin kendi durumundan memnun olmalarından dolayı yayım eğitimine ihtiyaç duymaması, Bilgiye ulaşımın günümüzde kolay olmasının yayım elemanlarının işini zorlaştırması, (bilgi kirliliği) Yeni mezun tarım danışmanlarının çok fazla teknik terim kullanması, üretici bazındaki yerel dilin bilinmemesi, (kg, cc vb) Üreticinin tarım danışmanlarını sahada uygulamanın içerisinde görmek istemesi, Tarımsal yayımcıların kendilerinin demonstrasyon çalışmalarını yapmaması, Yayım elemanlarının araştırma kuruluşları arasındaki koordinasyon eksikliği, Çiftçi kurslarını halk eğitimin yapması ve modüler bazda uzun süreli olması nedeniyle üreticilerin bunlara katılmak istememesi, Serbest tarım danışmanlarının kendi uzmanlık konularında görev yapmaması, Tarım il-ilçe müdürlüklerine olan güvenin fazla olması üreticilerin serbest tarım danışmanları ile çalışma ihtiyacı hissetmemesi, Çiftçi eğitim yayım şube müdürlüklerinin lağv edilmesi, GTBH tarım il/ilçe müdürlüklerinde bütün birimlerin yayım eğitimi yapmalarının başarıyı olumsuz yönde etkilemesi, Mevcut çiftçi sayısının fazla, arazi genişliğinin az olmasıdır. İlinizde Tarımsal Eğitim-Yayım Hizmetlerinden Kim/Kimler Sorumlu Olmalıdır? Kamu yayımı, TAR-GEL Belediyeler Ziraat Odaları Serbest tarım danışmanları 319 Tarımsal eğitim-yayım yapmalıdır? uzmanları-çalışanları hangi kurumlarla işbirliği Üniversiteler Milli eğitim Diyanet Belediyeler, İl Özel İdareleri Üretici Birlikleri Ziraat Odaları Kooperatifler Üretici birlikleri, kooperatifler Özel sektör firmaları (kurumsallaşmış olanlar) Serbest tarım danışmanları Araştırma kuruluşları KOP BKİ Kalkınma Ajansları DSİ Meteoroloji Genel Müdürlüğü Meslek Odaları Tarımsal eğitim-yayım uzmanları-çalışanları kurumlarla nasıl bir işbirliği yapmalıdır? Üretici birlikleri, Ziraat odaları, kooperatifler finansman konusunda destek olmalı, GTHB, Milli Eğitim ve Diyanet belirli bir koordinasyonu sağlamalı, Yayım konusunda eğitim veren eğiticiler üniversiteler ve araştırma kuruluşları tarafından hizmet içi eğitime tabi tutulmalı, Araştırma kuruluşlarının ve üniversitelerin yapmış oldukları çalışmalar istenilen düzeyde uygulamaya aktarılmasında kurum ve kuruluşlar arasında bir koordinasyon sağlanarak kitle iletişim vasıtaları ile zamanında sahaya aktarılmalı, GTHB içerisinde bulunan tecrübeli personelin kendi uzmanlık alanlarında genç dinamik tarım danışmanlarına eğiterek aktarmasıdır. 320 Sizce Tarımsal-Eğitim Belirlenmelidir? Yayım Hizmetleri Konusundaki İhtiyaçlar Nasıl A.Çiftçinin ihtiyaçları Nasıl Belirlenmelidir? Konu bazlı anketler yapılarak sorunlar belirlenmeli, Kurumların web sayfası üzerinden çiftçilerin seçtikleri konularla belirlenmeli, Her köyün mevcut durum analizi yapılarak üretim durumları ortaya konulmalı, Çiftçilerin ürün desenleri yayımcılar tarafından izlenmeli, Bölge önceliklerine göre hedef belirlenerek çiftçilerin o doğrultuda ihtiyaçları belirlenmeli, Yayımcıların gözlemleri ile belirlenmeli, Etki değerleme yöntemi ile çiftçilerin ihtiyaçlarının belirlenmesidir. B)Yayımcının ihtiyaçları nasıl belirlenmelidir? Çiftçilerin ihtiyaçlarına göre belirlenmeli, Yayımcının kendisine sorarak, kurum kapsamında ise anket tekniği ile belirlenmelidir. İlinizde nasıl bir eğitim-yayım sistemi olmalıdır? KOP TEYAP koordinatörlüğünde her ilde tüm paydaşların katılacağı bir tarımsal yayım ve eğitim merkezinin kurulmalı, (Planlama, Organizasyon, Bölgenin önceliklerine göre Eğitim vb), Serbest tarım danışmanlığı sistemi yaygınlaştırılarak yayım faaliyeti yapılmalı devlet denetlemede kalmalı, finansman kısmına Ziraat Odaları entegre edilmelidir. 321 5.4.4. KOP bölgesinde kurum - kuruluşlarda ve özel sektörde çalışan teknik personeller için gerekli eğitim konuları Araştırma bölgesinde Tarımsal Eğitim ve Yayım İhtiyaç Analizi çalışması kapsamında yapılan çalıştaylarda, çalıştaya katılan paydaşlara bölgede tarımsal yaayım hizmeti sunan personelin (Kamu, STK, Birlik, Oda, Özel) gereksinim duyduğu en önemli 3 tarımsal eğitim konularını belirtmesi istenmiş ve sonuçlar Çizelge 5.4.1.’de sunulmuştur. Çizelge incelendiğinde bölgedeki tarımsal yayım personelinin ihtiyaç duyduğu konuların başında bölge ortalamasında tarımsal eğitim ve yayım hizmetlerinin yürütülmesinde gerekli olan iletişim, bilgi kullanımı, yeniliklerin öğrenilmesi ve aktarımı, tarımsal yayım metodları, köy sosyolojisi, toplumsal cinsiyet dengesi gibi konularda temel eğitimlerin yapılması gerekliliği gösterilmiştir. Özellikle bölge ortalamasında tarımsal eğitim ve yayım konusundaki eksikliklerin çözülmesi ve bu konuda personelin eğitilmesi büyük önem taşımaktadır. Eğitimcinin ihtiyaç duyduğu eğitim konusu aynı zamanda bölgedeki personelin hangi konularda çalışmalar yapılması gerekliliği konusunda da bilgi vermektedir. Eksiklikler bölgenin gereksinimi olarak düşünülürse zirai mücadele konuları (Entegre Mücadele, Bitki Hastalık ve Zararlıları, Tarımsal İlaç Kullanımı) ve özellikle de su kullanımı ve sulama teknikleri konusunda bölgede faaliye gösteren tarımsal yayım personeli iyi eğitilmeli ve bilgilendirilmelidir. Yapılan analizde özellikle sürdürülebilir tarım konusunda gün geçtikçe artan ilgi burada kendini göstermiştir. Eğitimci bölge ortalamasında 6. Sırada en fazla ihtiyaç duyulan eğitim konusu olarak sürdürülebilir tarım tekniklerini göstermiştir. Bunlar içinde özellikle doğrudan ekim (anıza ekim), azaltılmış toprak işleme, iyi tarım uygulamaları, organik tarım ve izli tarım tekniklerinin öğretilmesi eğitimci için ihtiyaç duyulan başlıca konulardır. 322 Çizelge 5.4.4.1. KOP Bölgesinde Eğitimcilerin İhtiyaç Duydukları Eğitim Konuları Eğitim Konuları Tarımsal Eğitim ve Yayım (İletişim, Bilgi Kullanımı, Yeniliklerin Öğrenilmesi ve Aktarımı, Tarımsal Yayım vb.) Zirai Mücadele (Entegre Mücadele, Bitki Hastalık ve Zararlıları, Tarımsal İlaç Kullanımı) Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi 29.94 35.63 30.32 41.25 32.92 10.78 6.90 10.32 8.75 9.61 Su Kullanımı ve Sulama Teknikleri 7.78 3.45 10.32 3.75 7.16 Proje Hazırlama 8.38 4.60 3.23 2.50 5.11 Ürün ve Çeşit Seçimi 5.99 3.45 3.87 3.75 4.50 1.80 2.30 5.16 7.50 3.89 5.39 1.15 1.29 2.50 2.86 1.20 1.15 5.16 2.50 2.66 1.80 2.30 2.58 0.00 1.84 1.80 4.60 0.65 1.25 1.84 Tarımsal desteklemeler 1.20 2.30 1.94 1.25 1.64 Mevzuat Toprak analizi ve hazırlığı Yetiştiricilik (Genel Bitkisel Üretim) Yetiştiricilik (Arı) Sertifikalı tohum kullanımı Yetiştiricilik (Yem Bitkileri) Budama ve aşılama teknikleri Hayvan ıslahı 2.99 1.20 1.15 0.00 0.65 1.29 0.00 3.75 1.43 1.43 0.00 2.30 1.29 3.75 1.43 1.20 1.80 1.80 0.00 0.00 0.00 0.65 0.00 0.00 1.25 0.00 0.00 0.82 0.61 0.61 0.00 0.00 1.29 0.00 0.41 0.00 0.00 0.65 1.25 0.41 İş güvenliği 1.20 0.00 0.00 0.00 0.41 Sürdürülebilir Tarım Uygulamaları (İyi Tarım, Organik Tarım, Doğrudan Ekim, Azaltılmış Toprak İşleme, İzli Tarım) Hayvan bakımı ve hayvan hastalıkları Gübre ve Gübreleme Teknikleri Bitkisel ve Hayvansal Üretimde Yeni Teknikler Tanıtım ve Pazarlama 323 Yetiştiricilik (Meyvecilik) Damızlık Seçimi Örgütlenme ve Kooperatifçilik Rasyon hazırlama Süt kalitesi Tarımsal mekanizasyon Ürün değerlendirme Yenilebilir enerji kaynakları Yetiştiricilik (Hububat) Yetiştiricilik (Kapari) Yetiştiricilik (Sebze) Yetiştiricilik (Süt Sığırcılığı) Diğer Toplam 0.60 0.00 0.00 0.00 0.65 0.65 0.00 0.00 0.41 0.20 0.00 0.00 0.65 0.00 0.20 0.00 0.00 0.60 0.00 1.15 0.00 0.00 0.00 0.00 0.65 0.00 0.65 0.00 0.00 0.00 0.00 0.20 0.20 0.20 0.20 0.00 1.15 0.00 0.00 0.20 0.00 0.60 0.60 0.00 11.38 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 26.44 100.00 0.65 0.00 0.00 0.65 14.84 100.00 0.00 0.00 0.00 0.00 15.00 100.00 0.20 0.20 0.20 0.20 15.75 100.00 5.4.5 KOP bölgesinde üreticiler için gerekli eğitim konuları Araştırma bölgesinde çalıştaylarda ele alınan bir diğer konu ise çiftçi eğitim konularıdır. Çalıştaya katılan paydaşlara bölgede çiftçilerin gereksinim duyduğu eğitim konuları sorulmuş ve alınan cevaplara göre sonuçlar Çizelge 5.4.2.’de sunulmuştur. Çizelge incelendiğinde bölgede ihtiyaç duyulan en önemli çiftçi eğitim konuların başında su kullanımı ve sulama teknikleri, genel tarımsal eğitim ve zirai mücadele konuları gösterilmiştir. Bu sıralama her 4 ilde de aynıdır. Fakat çalıştaya katılan paydaşların bölge çiftçisi için önerdiği konuların içinde genel tarımsal eğitimin ön planda çıkarılması eğitimcilere göre bölge çiftçisinin belirli bir kısmının tüm tarımsal faaliyetlerde uygun teknikleri kullanamadığına işarettir. Bu da bölgede tarımsal üretimde etkisizliğin en önemli nedenlerinin başında gelmektedir. Özellikle bu konudaki sorunun çözülmesine yönelik yaklaşımlar (hedef kitle tanıma ve sorun analizi) bölgede uygulanmalı ve araştırılmalıdır. Bunun dışında dikkat çeken konuların başında eğitimci kendisi gibi çiftçi içinde doğrudan ekim (anıza ekim), azaltılmış toprak işleme, iyi tarım uygulamaları, organik tarım ve izli tarım teknikleri gibi sürdürülebilir tarım uygulamaları konusunda da çiftçi için eğitimin gerekliliğini belirtmiştir. Bu durum bölgede gerek kurumların gerekse çiftçilerin bu konuda ileriye dönük eğilimlerinin olduğu ve bölgede sürdürülebilir tarım konusunda çok ciddi olarak olumlu bir algı oluştuğunu göstermektedir. 324 Çizelge 5.4.5.1. KOP Bölgesinde Eğitimcilere Göre Çiftçilerin İhtiyaç Duydukları Eğitim Konuları Aksaray Karaman Konya Niğde KOP Bölgesi Su Kullanımı ve Sulama Teknikleri 16.37 10.39 13.21 10.26 13.40 Genel Tarımsal Eğitim 13.45 11.69 10.06 11.54 11.75 6.43 10.39 10.69 15.38 9.90 5.26 5.19 10.69 5.13 7.01 6.43 6.49 5.66 11.54 7.01 Gübre ve gübreleme teknikleri 6.43 6.49 5.03 5.13 5.77 Hayvan Bakımı ve Hastalıkları 5.85 2.60 6.29 5.13 5.36 Ürün ve Çeşit Seçimi 6.43 2.60 3.77 2.56 4.33 Toprak analizi ve hazırlığı 4.09 2.60 3.77 3.85 3.71 Yeni Teknoloji Kullanımı Yetiştiricilik (Genel Bitkisel ve Hayvansal Üretim) Tanıtım ve Pazarlama Hijyen 0.00 5.19 5.66 6.41 3.71 1.75 3.90 3.14 6.41 3.30 0.58 2.92 9.09 2.60 2.52 1.89 3.85 1.28 3.09 2.27 Tarımsal desteklemeler 2.34 1.30 0.63 5.13 2.06 0.58 2.60 1.89 1.28 1.44 2.34 2.60 0.63 0.00 1.44 1.75 1.30 1.26 0.00 1.24 1.17 2.60 0.63 1.28 1.24 2.92 0.00 0.00 0.00 1.03 Zirai Mücadele (Entegre Mücadele, Bitki Hastalık ve Zararlıları, Tarımsal İlaç Kullanımı) Sürdürülebilir Tarım Uygulamaları (İyi Tarım, Organik Tarım, Doğrudan Ekim, Azaltılmış Toprak İşleme, İzli Tarım) Yetiştiricilik (Alternatif Ürünler Üretim) Örgütlenme ve Kooperatifçilik Sertifikalı tohum kullanımı Arazi toplulaştırmasının önemi Yetiştiricilik (Genel Bitkisel Üretim) Mevzuat 325 Tarımsal Mekanizasyon Kullanımı Yetiştiricilik (Hububat) Yetiştiricilik (Süt Sığırcılığı) 0.58 1.30 1.89 0.00 1.03 1.75 1.75 0.00 0.00 0.63 0.63 0.00 0.00 0.82 0.82 Hayvan Besleme 0.58 2.60 0.00 0.00 0.62 Hayvan Barınakları Hayvanlarda kayıt sistemi Proje hazırlama Tarımsal Ekonomi Yetiştiricilik (Genel Hayvansal Üretim) Yetiştiricilik (Yem Bitkileri) Anaç seçimi Budama ve aşılama teknikleri Hayvan ıslahı Kuraklık Soğutma ve depolama Sürü yöneticiliği Süt kalitesi Tarımsal araştırma sonuçlarının bilinmesi Yetiştiricilik (Ceviz) Yetiştiricilik (Endüstri Bitkileri) Yetiştiricilik (Genel Hayvancılık) Yetiştiricilik (Meyvecilik) Diğer Toplam 1.17 0.00 0.00 0.58 0.00 0.00 2.60 0.00 0.00 1.26 0.00 0.63 0.00 0.00 0.00 0.00 0.41 0.41 0.41 0.41 1.17 0.00 0.00 0.00 0.41 1.17 0.58 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.41 0.21 0.00 0.00 0.63 0.00 0.21 0.00 0.00 0.58 0.58 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.63 0.63 0.00 0.00 0.63 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.21 0.21 0.21 0.21 0.21 0.00 0.00 0.00 1.28 0.21 0.58 0.00 0.00 0.00 0.21 0.58 0.00 0.00 0.00 0.21 0.58 0.00 0.00 0.00 0.21 0.00 0.58 100.00 0.00 3.90 100.00 0.63 4.40 100.00 0.00 2.56 100.00 0.21 2.68 100.00 ve için Çalıştaylardan eğitimci çiftçi gerekli olan eğitim konularının belirlenmesinde dikkat çeken en önemli konuların başında bölgenin daha çok bitkisel konuda eğitim ihtiyaçlarını ön planda göstermesidir. Hayvancılıkla ilgili konular sepesifik olmaktan çok genel olarak bahsedilmektedir. Bunlar içinde Hayvan bakım ve besleme ile hayvan hastalıkları başta gelen konulardır. Bu durum aslında bir noktaya dikkat çekmektedir. Bölgede hayvancılık büyük bir potansiyele sahiptir ve hayvancılık alanında çiftçilerin yaşadığı en önemli problem hayvan hastalıkları olduğu her platformda bahsedilmekte fakat bu konu eğitim ihtiyaçları içinde bahsedilmemektedir. Hayvan hastalıkları daha çok sağlıkla ilgili teknik bir konu oluşu çiftçinin tek başına çözmesinin mümkün olmadığı ve Veteriner Hekimine ihtiyaç duyduğu bir konudur. Bölgedeki veteriner hekimliği hizmetlerinin yaygın oluşu bu 326 konunun eğitim konuları içerisinde fazla gösterilmemesine neden olmaktadır. Bu nedenle bitkisel üretimdeki sıkıntılar hayvansal üretimdeki sıkıntıların önüne geçmektedir. Eğitim konuları incelendiğinde bitki sağlığı konularının eğitim konuları içinde daha ön planda olduğu, çiftçinin bitki sağlığı hizmetlerini kendisi öğrendiği taktirde uygulayabileceği öngörüsünden ileri gelmektedir. Her durumda bölge için eğitim konularında bitki ve hayvan sağlığı ön plana çıkmaktadır. Bunun yanı sıra bölgenin su konusunda sorunlu bir bölge olduğu düşünüldüğünde tarımsal yayım personelinin eğitim konularında su kullanımı ve sulama tekniklerinin hem eğitimcinin hem de çiftçi eğitim konuları içinde ön planda göstermesi beklenen bir durumdur. Bölgede su kullanımı ve sulama teknikleri konusunda yoğun bir programa ihtiyaç duyulduğu söylenebilir. Özellikle eğitim konuları içinde alternatif ürünlerin ve sürdürülebilir tarım tekniklerin de öne çıkarılmasında bu durum etkili bir faktördür. 327 6.SONUÇ VE ÖNERİLER Bu araştırma Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde illerinde 60 ilçede 128 farklı tarımsal kamu kurum ve kuruluş, sivil toplum örgütü, kooperatif ve birlik yöneticisi olan 196 kişi ile 470 Tar-Gel Personeli ve 34 özel tarım danışmanı ile yüz yüze görüşülerek yapılan anketler ile bu illerde yapılan çalıştaylar sonucu elde edilen verilerden oluşmaktadır. Anketler 2014 yılı Ekim-Aralık ayları arasında yapılmıştır. Elde edilen verilerin analizinden çıkan önemli sonuçlar aşağıda belirtilmiştir: 6.1. Yönetici Anket Sonuçları ve Öneriler KOP Bölgesi’nde tarımsal kamu kurum ve kuruluşlar ile STK, Birlik, Kooperatif vb. tarımsal örgütlerin yöneticilerinin cinsiyete göre dağılımı incelenmiş ve bölge yöneticilerinin %92.06’sının erkek, %7.94’ünün kadın olduğu belirlenmiştir. Bu durum bölgeyi oluşturan iller arasında farklılık göstermektedir. Kadın yöneticilerin en çok olduğu il %14.71 ile Aksaray iken, Karaman ilinde hiç kadın yönetici bulunmamaktadır. Yöneticilerin cinsiyete göre yaş dağılımı incelenmiş ve bölge yöneticilerinin kamuda erkek ve kadında ortalama 44; STK’larda erkeklerde 49, kadınlarda 30 yaş ve bölge ortalamasında erkeklerde 46 yaş, kadın yöneticilerde 37 yaş olduğu belirlenmiştir. Bu durum bölgeyi oluşturan iller arasında farklılık göstermektedir. Yöneticilerin en yüksek yaş ortalaması Karaman ilinde iken en genç yöneticiler Aksaray ilinde bulunmaktadır. Yöneticilerin eğitim durumları incelenmiş ve kamu kurum ve kuruluş yöneticileri ile STK’larda görev yapan yöneticilerin eğitim durumları arasında farklılık olduğu belirlenmiştir. Bölge ortalamasına bakıldığında kamu yöneticilerinin erkeklerde yaklaşık %98’inin, kadınların ise tamamının lisans ve üzeri mezun iken; STK’larda erkeklerin %40’ı lisans ve üzeri mezunu, kadınlarda ise lisans ve üzeri mezunu olmayıp %50’si ön lisans mezunudur. Bölge illeri kamu yöneticilerinin eğitim durumları arasında farklılık olmazken, STK’larda farklılık vardır. Aksaray ilinde STK yöneticilerinin %66.66‘sı lisans ve üzeri mezunu iken, Konya ilinde %33.33‘ü lisans ve üzeri mezunudur. Bölge yöneticileri tarımla ilgili herhangi bir lisans programı mezunu olduğu gibi, tarım dışı lisans programı mezunu yöneticiler de bulunmaktadır. Özellikle tarımla ilgili sivil toplum kuruluş, birlik başkanları ile Kaymakamların tarım dışı lisans programlarından mezun oldukları belirlenmiştir. Bölge kamu yöneticilerinin %45.65’i, STK yöneticilerinin %51.65’i tarım dışı lisans programlarından mezun olmuştur. Bölge illerinden Aksaray ili yöneticilerinde kamu erkek yöneticileri en fazla 328 %17.67 ile tarla bitkileri mezunu iken; STK’larda Veteriner Fakültesi mezunu birinci sırada olup bunu iktisat, gıda mühendisliği, tarla bitkileri takip etmektedir. Kadın yöneticilerde ise kamuda Zootekni, Peyzaj Mimarlığı; STK’larda ise Sosyal Bilgiler ve Veteriner Fakültesi mezunları şeklinde sıralanmaktadır. Bölge illeri içerisinde Karaman ilinde ise kamu erkek yöneticilerinin lisans mezuniyeti, tarım dışı lisans programlarından mezun olma durumu şeklinde en fazladır. İlde İşletme, inşaat mühendisliği, maliye, matematik ve tarih gibi lisans programı mezunu yöneticiler bulunmaktadır ve bu bölüm mezunları %75’lik bir oranı oluşturmaktadır. Bölge illerinden Konya ilinde, diğer illere göre gerek kamu gerekse STK yöneticilerinin mezun oldukları lisans programları daha farklılık arz etmektedir. Bu farklılıklar Bankacılık, Beden Eğitimi Öğretmenliği, Çevre Mühendisi, Edebiyat, Elektrik Öğretmenliği, Endüstri Mühendisliği ve Orman Mühendisliği şeklinde sıralanmaktadır. Bölge illerinden Niğde ilinde kamu yöneticilerin %53.84’ü, STK’larda %50’si tarım dışı lisans programlarından mezun olmuştur. Araştırma bölgesinde yöneticilerin ikamet ettiği yerleşim yerleri araştırılmış ve kamu yöneticileri ile STK yöneticilerinin yaşam yerleri arasında farklılık bulunmuştur. Kamu yöneticileri İl veya ilçe merkezlerinde ikamet ederken, STK yöneticilerinden il veya ilçe merkezleri dışında köyde ikamet edenler de vardır. Özellikle Aksaray ili STK yöneticilerinin %37.50’si köylerinde ikamet etmektedir. Bölgede yöneticilerin son iki yılda katıldıkları toplantılarda, Kamu yöneticileri için Hizmet içi eğitim toplantıları öne çıkarken, STK yöneticileri için Seminerler öne çıkmaktadır. Bu toplantıların dışında sempozyum, kongre, konferans ve fuarlara katılım vardır. Bölge yöneticilerinin toplantı türleri içerisinde en düşük olarak fuarlara katıldıkları belirlenmiştir. katılım erkek yöneticilerde %2.58 iken, katılmamaktadır. Araştırma Bölgesi’nde Fuarlara kadın yöneticilerin hiçbiri fuarlara yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma sıklığına bakıldığında, %76.04’ü çiftçilerle haftada birden fazla görüşme yapmakta ve %6.14’ü de çiftçilerle hiçbir zaman görüşme yapmamaktadır. Çiftçilerle hiçbir zaman görüşmeme durumu yalnızca kamu yöneticilerinde (%10.38) olmaktadır. STK yöneticilerinin hepsi çiftçilerle görüşme yapmaktadır. Aksaray ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma yeri araştırılmış ve hemen hemen tüm yöneticilerin çiftçilerin kendisinin gelmesi ile görüşme yaptığı belirlenmiştir. Gerek kamu yöneticileri gerekse STK yöneticileri, çiftçiler ile görüşme yapmak için kişisel bir çaba sarf etmemekte, bunu kurum ve kuruluş bünyesinde bulunan ilgili teknik personellerine yaptırmaktadır. 329 Yöneticilerin, çiftçilerin yoğun olduğu tarımsal fuarlara da katılmadığını göz önüne alırsak, hizmet ettikleri kitle ile birebir görüşme yapmak için çaba sarf etmedikleri ortaya çıkmaktadır. Karaman ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma yeri araştırılmış, %55.56’sının çiftçinin kendisinin gelmesi ile görüştüğü, %16.67’sinin köy kahvelerinde görüştüğü ve %11.11’inin çiftçi tarlalarını ziyaret ettiği belirlenmiştir. Çiftçi tarla ziyaretlerini yalnızca STK yöneticileri yapmış, kamu yöneticileri yapmamıştır. Konya ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma yeri araştırılmış, %71.76’sının çiftçinin kendisinin gelmesi ile görüştüğü, %14.12’sinin çiftçi tarlalarını ziyaret ettiği ve %8.24’ünün köy kahvelerinde görüştüğü belirlenmiştir. Çiftçi tarla ziyaretleri hem kamu hem de STK yöneticileri tarafından yapılmaktadır. Özellikle kamu içerisinde Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi bazı Öğretim Üyeleri ve bölgede bulunan diğer tarımsal araştırma kuruluş yöneticileri ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlükleri Şube Müdürleri çiftçileri yerinde bizzat kendileri ziyaret ederek sorunlarını dinlemektedir. Ayrıca kadın yöneticiler yalnızca çiftçilerin kendilerini ziyaret etmeleri ile görüşme yapmaktadır. Niğde ilinde yöneticilerin çiftçilerle görüşme yapma yeri araştırılmış, %60’ının çiftçinin kendisinin gelmesi ile görüştüğü, %25’inin çiftçi tarlalarını ziyaret ettiği ve %10’unun köy kahvelerinde görüştüğü belirlenmiştir. Çiftçi tarla ziyaretleri hem kamu hem de STK yöneticileri tarafından yapılmaktadır. Özellikle kamu içerisinde bölgede bulunan diğer tarımsal araştırma kuruluş yöneticileri ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlükleri Şube Müdürleri çiftçileri yerinde bizzat kendileri ziyaret ederek sorunlarını dinlemektedir. Ayrıca kadın yöneticiler yalnızca çiftçilerin kendilerini ziyaret etmeleri ile görüşme yapmaktadır. Bölgede yöneticilerin çiftçi sorunlarına ulaşma yolarının dağılımı çeşitlilik göstermektedir. Bunlardan en fazla olanlar ise çiftçinin bizzat kendisinin sorununu iletmesi, kendi personelinin iletmesi, köy muhtarlarının iletmesi, ziraat odaları ve diğer STK başkanlarının iletmesi, önder çiftçiler ve özel tarım danışmanlarının iletmesi şeklinde sıralanmaktadır. Bu durum bölge illeri arasında benzer özellik göstermektedir. Çiftçi sorunlarına karşın yöneticilerin tutumları incelenmiş, kamu ve STK yöneticileri arasında farklılık tespit edilmiştir. Kamu yöneticileri kendilerine gelen çiftçi sorunları karşısında sorunları ya kendileri çözmeye çalışırlar, ya ilgili uzman personele yönlendirirler ya da ilgili araştırma kuruluşuna iletmektedirler. STK yöneticilerinin ise büyük çoğunluğu yalnızca kendileri sorunları çözmeye çalışmaktadır. Bölge illeri arasında özellikle kamu yöneticilerinin, çiftçi sorunlarına 330 karşı tutumlarında farklılık vardır. Örneğin kendisine gelen çiftçi sorununu kendisinin çözme oranı Aksaray İlinde %47.62, Karaman ilinde %28.52, Konya ilinde %36.73 ve Niğde ilinde %76.92 olarak farklılık göstermektedir. Araştırma bölgesindeki yöneticilere, tarımsal yayım personelinin yeterlilik düzeylerinin 10’lu likert ölçeğine göre değerlendirtilmesi yapılmış ve tarımsal yayım personelinin yeterlilik düzeylerinin orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. KOP Bölgesi’nde yöneticiler yılık yayım programlarını belirlemede farklı yöntemler kullanmaktadır. Bu yöntemler kamu ve STK’larda farklı oranlarda olup, bu farklılık istatistiki olarak önemli değildir. Kullanılan yöntemler; yöneticinin kendisinin belirlemesi (%25.66), yöneticinin yardımcıları ile birlikte karar vermesi (%19.55), Bakanlığın talimatı (% 18.94), kurum ve kuruluştaki teknik personelle (%13.85), çiftçi talepleri (%11.81) ve bölgedeki diğer tarımsal kurum ve kuruluşların önerisi (%8.96) olarak sıralanmaktadır. KOP Bölgesi yöneticilerine çiftçiye verilen teknik bilginin yararlı, kullanışlı ve katılımın da çok yararlı olabilmesi için en uygun bilgi verilme yöntemlerinin neler olabileceği sorulmuş ve bu konuda tüm bölge yöneticilerinin ortak buluştuğu noktanın tarlada uygulamalı, demonstrasyon kurularak anlatılması olduğu belirlenmiştir Aksaray ilinde kamu yöneticisi ve STK yöneticilerine göre tarımsal yayım personelinin mesleki düzeylerindeki yeterliliklerinde farklılık vardır. Kamu yöneticileri değerlendirme kriterlerinde genellikle orta düzeyde olduklarını belirtirken; STK yöneticileri bazı kriterlerde tarımsal yayım personelinin mesleki becerilerinin az, bazı kriterlerde ise yüksek düzeyde belirtmişlerdir. Aksaray ilinde genel olarak tarımsal yayım personelinin en büyük eksiklikleri proje hazırlama, kendini geliştirme, bilgi aktarma yeteneği ve yeniliklere açıklık konularında olduğu belirlenmiştir. Karaman ilinde kamu yöneticisi ve STK yöneticilerine göre tarımsal yayım personelinin mesleki düzeylerindeki yeterliklerinde farklılık vardır, fakat bu farklılık istatistiki olarak önemli değildir. Kamu ve STK yöneticileri özellikle teknik bilgi düzeyi ve yeniliklere açıklık bakımından tarımsal yayım personelinin yüksek düzeyde olduğunu; proje hazırlama, kendini ifade etme, bilgi aktarma konularında ise yetersiz olduklarını belirtmişlerdir. Konya ilinde kamu yöneticisi ve STK yöneticilerine göre tarımsal yayım personelinin mesleki düzeylerindeki yeterliklerinde farklılık vardır, fakat bu farklılık istatistiki olarak önemli değildir. Kamu ve STK yöneticileri özellikle teknoloji kullanma düzeyi ve yeniliklere açıklık bakımından tarımsal yayım personelinin yüksek düzeyde olduğunu, proje hazırlama ve ekip çalışması konularında ise yetersiz olduklarını belirtmişlerdir. 331 Niğde ilinde kamu yöneticisi ve STK yöneticilerine göre tarımsal yayım personelinin mesleki düzeylerindeki yeterliklerinde farklılık vardır, fakat bu farklılık istatistiki olarak önemli değildir. Kamu ve STK yöneticileri özellikle teknoloji kullanma düzeyi ve yeniliklere açıklık bakımından tarımsal yayım personelini yüksek düzeyde olduğunu; proje hazırlama, bilgi aktarma yeteneği, ekip çalışması ve teknik bilgi düzeyi konularında ise yetersiz olduklarını belirtmişlerdir. Bölgede yöneticilere göre tarımsal yayım ve eğitim veren personelin alması gerekli eğitimler: Tarım ürünlerinde çeşit seçimi Toprak işleme yöntemleri Bitki koruma yöntemleri Sulama teknikleri ve etkin sulama Uygun gübre uygulama Organik tarım Pazarlama Genetik kaynakların korunması Besin hijyeni Tarımsal desteklemeler Hayvan besleme ve bakımı Sürü yönetimi Damızlık hayvan seçimi Hayvan hastalıkları Yöneticilerin son iki yıl içerisinde herhangi bir mesleki eğitim alma durumu araştırılmış ve %62.79’unun mesleki eğitim aldığı belirlenmiştir. Kamu yöneticilerinin %50’si son iki yıl içerisinde mesleki eğitime katılırken, STK yöneticilerinin %78.21’i katılmıştır. Bölge illerinden Karaman ilinde gerek kamu yöneticileri (%77.78) gerekse STK yöneticileri (%90.91) en fazla mesleki eğitime katılan yöneticiler olmuşlardır. Araştırmada dikkat çeken bir diğer husus ise Aksaray ve Niğde illerinde kadın kamu yöneticilerinin hiçbirinin son iki yıl içerisinde herhangi bir mesleki eğitim almadıkları, Konya ilinde ise kadın kamu yöneticilerinin en yüksek düzeyde olmakla birlikte %80’inin mesleki eğitim aldıkları belirlenmiştir. Bölgede KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı bünyesinde bulunan “KOP Gençlik” birimi gibi “KOP Kadın” birimi kurularak, özellikle Konya ilinde bulunan kadın yöneticilerin diğer illerdeki kadın yöneticilere ve çalışanlara bilgi ve tecrübelerini aktarmalarına fırsat verilmelidir. 332 6.2.Tarımsal Yayım Uzmanlarının ve Tar-Gel Personelinin Anket Sonuçları Araştırma bölgesinde hizmet veren kayıtlı Tar-Gel Personelinin %70,36’sına ulaşılmıştır. 2014 yılı verilerine göre KOP Bölgesi’nde hizmet veren toplam 658 adet Tar-Gel Personeli bulunmakta olup, %62,16’sı Konya İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde istihdam edilmektedir. GTHB’ye merkez ile birlikte bağlı Aksaray’da toplam 7, Karaman’da 6, Konya’da 32 ve Niğde ilinde ise 6 adet İl/İlçe GTHB Müdürlüğü bulunmakta olup, her bir İl/İlçe Müdürlüğü başına düşen Tar-Gel Personeli sayısı genel ortalamada yaklaşık 12 kişidir. Bu rakam Aksaray’da yaklaşık 13,14 kişi, Karaman ilinde 14,17 kişi, Konya ilinde 12,78 kişi ve Niğde ilinde ise 12,00 kişi olarak hesaplanmıştır. Aksaray ilinde Tar-Gel Personeli başına 41.853 dekar, Karaman ilinde 39.717 dekar, Konya ilinde 46.647 dekar ve Niğde ilinde 38.602 dekar arazi düşmektedir. Tarımsal yayım uzmanları ve Tar-Gel Personelinin yaşlarının, illere ve cinsiyete göre istatistiki olarak önemli bir şekilde değişmediği belirlenmiştir. KOP Bölgesi’nde araştırma kitlesinin yaş ortalaması 33,41 olarak hesaplanmıştır. Araştırma alanında görüşülen İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel Personelinin yaşadıkları yerler, tarımsal yayım faaliyetinin kırsal alana ulaştırılmasında önemli bir faktördür. Araştırma kitlesinin %95’ini oluşturan Tar-Gel Personelinin yaşadıkları yerler incelendiğinde, bölgedeki tarımsal yayım uzmanlarının daha çok il/ilçe merkezlerinde yaşadıkları belirlenmiştir. Köy/Kasabada belirlenmiştir yaşayan ve bu tarımsal kitlenin yayım %95,65’i uzmanlarının erkek tarımsal oranı yayım %4,78 olarak uzmanlarıdır. Köy/Kasabada yaşayan ve İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel Personelinin oranının en düşük olduğu iller Aksaray(%2,20) ve Konya (%3,76) illeridir. Yapılan çalışmada Konya dışındaki tüm illerde kadınlar, il ve ilçe merkezlerinde yaşamaktadır. Konya ilinde ise bu oran %1,45 olarak gerçekleşmiştir. KOP Bölgesi’nde İl/İlçe GTHB Müdürlüklerinde çalışan tarımsal yayım uzmanı ve Tar-Gel Personelinin eğitim durumu incelendiğinde ise %63,73’ü lisans, %23,77’si yüksek lisans, %0,82’si ise doktora derecesine sahiptir. Araştırmada görüşülen tarımsal yayım personelinin uğraştıkları işleri ve özellikle mezun oldukları bölümleri benimseme ve işlerini severek yapmada, üniversiteye girişteki tercih formundaki sıralamaların önemli bir etkisi vardır. 30 tercihli bir üniversite tercih formunda, görüşülen kişilerin ortalama 11. tercihlerini, 333 bölgedeki en fazla meslek grubunu oluşturan Veteriner Hekimliği/Ziraat Mühendisliği/Gıda Mühendisliği alanlarının oluşturduğu görülmektedir. Bu tercih sıralaması kadınlarda daha gerideyken (13-14), erkeklerde ise daha ön sıralardadır. Araştırma bölgesinde tarımsal yayım personelinin tecrübe ve deneyimlerini oluşturan faktörler; GTHB tecrübesi, çalıştıkları kurum tecrübesi, yayım personeli olarak deneyimi, çalıştıkları birim tecrübesi ve özel sektör deneyimi şeklinde 5 alt grupta incelenmiştir. Çizelge 5.2.18. incelendiğinde, 33-34 yaşlarındaki tarımsal yayım personelinin GTHB bünyesindeki ortalama deneyimi 5,38 yıl, şu an çalıştıkları kurumdaki deneyimi 4,87 yıl, yayım personeli olarak deneyimi 4,93 yıl ve şu anda çalıştığı birimdeki deneyimi ise 4,15 yıl olduğu belirlenmiştir. KOP Bölgesi’nde tarımsal yayım personelinin günlük yaşamlarını etkileyen unsurlar araştırılmış ve tarımsal yayım personelinin kendisinin ve çocuklarının sağlık sorunları ve ekonomik koşullar öncelikli olarak gösterilmiştir. Sağlık ile ilgili problemlerin çözümünde, iş güvenliği ve sağlık hizmetlerine erişimin kolaylaştırılması gibi unsurlar iyileştirilerek ve önlemler alınarak çözüm önerileri geliştirebilir. Buradaki en önemli hususlardan biri tarımsal yayım personelinin ekonomik koşullarının yetersizliğini, günlük yaşamlarını etkileyen en önemli unsurların başında göstermeleridir. İyi bir hizmet kalitesi için ekonomik şartların iyileştirilmesi hususunun gözden geçirilmesi gereklidir. Araştırma bölgesinde görüşülen tarımsal yayım personelinin şu anda çalıştıkları pozisyondan memnun olma durumları incelenmiş ve %90’dan fazlası TarGel Personeli’nden oluşan tarımsal yayım personelinin yarıya yakını, çalışmak istedikleri pozisyonun İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinde çalışan diğer Ziraat Mühendisleri’nin pozisyonu olarak göstermişlerdir. Tar-Gel Projesi kapsamında hizmet vermekte olan personelin görev tanımı ve sorumluluklarına yönelik hazırlanan "Tar-Gel Görev Tanımı", Bakanlık Makamının 17.05.2013 tarihli Olur'u ile düzenlenmiştir. Tar-Gel Personelinin kendi özlük haklarını yeterli görmemesi ve yasal mevzuattaki hususlar, normal İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüklerinde çalışan diğer Ziraat Mühendisleri ile Tar-Gel Personeli arasında bir farklılık oluşturmaktadır. Tar-Gel Personelinin sadece %18,75’i kendi pozisyonundan memnun iken, gerisi kendilerine eşdeğer görevdeki diğer Ziraat Mühendisi, Veteriner Hekimi, Su Ürünleri Mühendisi, Gıda Mühendisi pozisyonları ile idarecilik pozisyonlarında (İl/İlçe Müdürü, Şube Müdürü, Bölüm Başkanı) çalışmak istediklerini beyan etmişlerdir. Kırsal alanda yerinde tarımsal yayım çalışmalarını yürütmeyi 334 isteyen Tar-Gel Personelinin azlığı, Tar-Gel Projesi’nin hedeflerine ulaşılmasını güçleştirmektedir. Tarımsal yayım personeli sağlık, beslenme, kreş/yuva, ulaşım/servis, dinlenme tesisleri ve lojman olanakları konularında, çoğunlukla böyle bir hizmet almadıklarını belirtirken; hizmet içi eğitim ve verimli bir çalışma ortamının sağlanması konusunda olanakların yetersiz; maaş/ücret konusunda ise yarısı yetersiz, yarısı yeterli olduğu görüşünü bildirmişlerdir. Bölgede tarımsal yayım personelinin yaptıkları iş ile ilgili hoş, cazip vb gibi olumlu kriterlere cevap verme oranı %50’nin altında iken; yaptıkları işi hiç yoktan iyi, çoğundan iyi gibi tarif eden tarımsal yayım personelinin daha fazla olduğu; yaptıkları işleri kötülemekten ziyade basit olmayan, yorucu, sıkıcı, koşuşturmalı ve gergin gibi tanımlarla daha fazla tanımladıkları görülmektedir. Bölgedeki tarımsal yayım personelinin yaptıkları işte yükselme ,bir diğer deyişle terfi olanakları, konusundaki düşünceleri, çalışmalarında motivasyonu sağlama ve ilerleme olanaklarını düşünerek hareket etme kabiliyetlerini ortaya koyma açısından önem taşımaktadır. İş yaşamında insanların yaptıkları işlerde başarıyı yakalama ve bunun da ödüllendirilmesi, motivasyonun ve performansın artması açısından önemlidir. Bölgedeki tarımsal yayım personelinin yaptığı işteki terfi olanakları hakkındaki düşüncelerinin, daha çok olumsuz ifadelerle gösterildiği görülmektedir. Bu nedenle tarımsal yayım personeli, yaptıkları işte en iyisini yapsalar bile ileride terfi konusunda adaletli bir yapının olmadığını ve bu nedenle yaptıkları işte yükselme ve terfi olanaklarının sınırlı olduğunu belirtmişlerdir. Araştırma bölgesindeki tarımsal yayım personelinin yaptıkları iş ve çalışma koşullarını değerlendirmeleri yanında, çalıştıkları mesai arkadaşlarını da değerlendirmeleri istenmiştir. Yapılan analiz sonucunda, bölgede tarımsal yayım personelinin kendi çalışma arkadaşlarını yeterli bulma durumlarını gösteren pozitif düşüncelere ve yeterli bulmadıklarını gösteren negatif düşüncelere karşı verdikleri cevaplar hemen hemen yarı yarıyadır. Yani bölgedeki tarımsal yayım personeli kendi çalışma arkadaşlarından ne çok memnun ne de çok şikayetçidirler. Bu da bölgedeki tarımsal yayım personeli arasında daha fazla iletişimin oluşmasını, birbirlerini daha fazla desteklemelerini ve ortak yapabilecekleri çalışmaların oluşturulmasını sağlayarak, bölgede tarımsal yayım faaliyetlerinin etkinliğini arttırmada önemli bir araç olabilir. 335 KOP Bölgesi’nde araştırma kitlesini oluşturan tarımsal yayım personelinin sürekli gelişen dünyanın sistemine ayak uydurması ve kendini sürekli güncel tutması, bölgedeki tarımsal faaliyetlerin etkin yapılması ve yeniliklerin bölgeye aktarılması için önemlidir. Tarımsal yayım personelinin bu konuda sürekli bir öğrenme çabası içinde olması, yeni bilgileri araştırması ve yeni bilgilere ulaşması gereklidir. Bu nedenle bölgedeki tarımsal yayım personeline son 2 yıl içinde kendini geliştirme çabasının olup olmadığı sorulmuş ve toplam tarımsal yayım personelinin %65,78’i böyle bir çabanın olmadığını belirtmiştir. Bölgedeki tarımsal yayım personelinin yarısından çoğu, kendisini geliştirmek için uğraşmamaktadır. KOP Bölgesi’nde tarımsal yayım personelinin yaptığı yayım faaliyetleri ile ilgili bildirdikleri konuların en başında bitkisel üretim faaliyetleri gelmektedir. Özellikle bitkisel ürün yetiştiriciliği, bitki koruma, sulama teknikleri, gübre ve gübreleme teknikleri ile toprak hazırlığı, doğrudan ekim, ürün çeşit seçimi ve tarım makineleri ana konulardır. Hayvancılık ile ilgili yapılan tarımsal yayım çalışmalarının başında ise hayvan hastalıkları, yemleme ve bakım ile sürü yönetimi konuları öncelikli yapılan tarımsal yayım konularıdır. Bunun yanı sıra her iki üretim alanı ile ilgili genel konuların başında, tarımsal destekler ve tarımsal yayım konuları en önemli konulardır. Bölgede Tar-gel Personeli’ne göre tarımsal yayım ve eğitim veren personelin alması gerekli eğitimler: Tarımsal desteklemeler Ürün yetiştiriciliği Bitki koruma yöntemleri Uygun gübre uygulama Tarım ürünlerinde çeşit seçimi Sürü yönetimi Hayvan besleme ve bakımı Sulama teknikleri ve etkin sulama Damızlık hayvan seçimi Toprak işleme yöntemleri Tarım Makineleri Yayım Teknikleri Koruyucu Tarım 336 Tarımsal yayım personelinin çiftçiye ulaşma şeklindeki yerlerin başında kurum gösterilmektedir (%69,45). Bu oranın yüksek olması, bilgilendirme faaliyetlerinde çiftçilerin kurumu tanımaları ve kuruma gelmelerinin önemli olduğunu göstermektedir. Bunun yanı sıra tarımsal yayım personelinin çiftçi ile görüşme alanlarında, köy kahvelerinde toplantılar gösterilmiştir (%44,60). Tarımsal yayım personeli, çiftçilerin sorunları karşısında, sorunları özellikle konu uzmanına ilettiklerini ya da kendileri çözdüklerini belirtmişlerdir. Özellikle tarımsal yayım personelinin yaklaşık yarısının sorunları kendilerinin çözdükleri belirtmesi, tarımsal yayım personelinin yeterli tecrübeye, bilgiye ve özgüvene sahip olduklarının bir göstergesidir. Bu durumun kadınlarda daha az olduğu ve kadınların sorunları kendi çözmek yerine daha çok ilgili konu uzmanı veya amirlerine ilettikleri görülmektedir. KOP Bölgesi’nde tarımsal üretimde yaşanan en önemli sıkıntıların başında su gelmektedir. Bu nedenle bölgedeki tarım ile ilgili tüm kurum ve kuruluşların üzerinde hassasiyetle durdukları ve suyun etkin kullanımı ile ilgili çalışmalarını yoğunlaştırdıkları bilinmektedir. Özellikle Türkiye’deki tek “Kuraklık Test Merkezi” olarak bilinen GTHB Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’ne (TAGEM) bağlı Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (BDUTAEM) ile Toprak, Su ve Çölleşme İle Mücadele Araştırma İstasyonu Müdürlüğü, Konya ilinde bulunmakta olup bu kuruluşlar GTHB İl/İlçe teşkilatları başta olmak üzere bitkilerde su kullanım etkinliği konusunda önemli çalışmalar yapmaktadırlar. Bu nedenle bölgenin tarımsal yayım çalışmalarında sulama, kuraklığa dayanıklı bitki türleri ve çeşitleri ile iklim değişikliğine uyum gibi konular başta gelen konulardandır. Bölgede çalışan tarımsal yayım personelinin özellikle sulama konusunda bitki su ihtiyacını dikkate alan programlar yapması ve uygulaması beklenen konular içindedir. Bölgedeki tarımsal yayım personeline bitki su ihtiyacına göre sulama programları yapıp yapmadıkları sorulmuş ve tarımsal yayım personelinin %85,96’sı bu konuda program yapmadıklarını belirtmişlerdir. Bu oran illere ve cinsiyetlere göre istatistiki olarak önemli ölçüde değişirken, bitki su ihtiyacına göre sulama programı yapan illerin başında Konya ve Niğde illeri gelmekte ve bu tür programları daha çok erkekler yapmaktadırlar. Bu tür programlar az oranda yapılmasının yanı sıra bunu yapan tarımsal yayım personelinin bu programları tarımsal yayım çalışmalarında kullanım oranının da düşük olması, bu konuda bölgede yeterli bir çalışmanın yapılmadığını göstermektedir. 337 6.3.Sertifikalı Tarım Danışmanları Anket Sonuçları Bölgede sertifikalı tarım danışmanları bireysel olarak, bir şirket çatısında şirketleşerek ya da bölgedeki oda, birlik, kooperatif veya STK’larda çalıştırılarak tarımsal yayım hizmeti vermektedirler. Karaman ve Niğde illerinde 1 kişi sertifikalı tarımsal danışmanlık hizmeti vermekte olup sayının az olmasından dolayı bu kişilerin anket sonuçları değerlendirmeye alınmamıştır. Konya ve Aksaray ilinde hizmet veren sertifikalı tarım danışmanlarının anket sonuçlarından en önemlileri aşağıda verilmiştir: Sertifikalı Tarım Danışmanlığı sisteminin asıl amacı; ülke düzeyinde yaygın, etkin ve verimli bir tarımsal yayım ve danışmanlık sistemi oluşturarak çiftçi/tarımsal işletme sahiplerinin bilgi, teknik, yöntemler konusundaki ihtiyaçlarının zamanında ve yeterli düzeyde karşılanmasını sağlamaktır. KOP Bölgesi’nde görüşülen tarımsal yayım hizmeti veren sertifikalı tarım danışmanlarının cinsiyet durumlarına bakıldığında erkek nüfusun ağırlıkta olduğu, buna karşılık kadın tarım danışmanı sayısının az olduğu dikkat çekmektedir. Sertifikalı tarım danışmanlarının genel özellikleri itibariyle bakıldığında, KOP Bölgesi genelinde %73.53’ünün erkek, %26.47’sinin ise kadın olduğu belirlenmiştir. Tarım danışmanlarının yaşadıkları yer, tarımsal yayım faaliyetinin kırsal alana ulaştırılmasında önemli bir etken olabilmektedir. Sertifikalı tarım danışmanlarının %96.97’si il merkezinde ikamet ederken, %3.03’ü ilçe merkezinde yaşamaktadır. KOP Bölgesi’nde serbest tarım danışmanlarının eğitim durumu incelendiğinde ise %72,73’ü lisans, %3,03’ü yüksek lisans derecesine sahiptir. Özellikle Konya ilinde lisans programı bitirmiş olan personelin oranı (%90) yüksek iken, Aksaray ilinde ön lisans ve lisans mezunu aynı oranda yer almaktadır. Sertifikalı tarım danışmanlarının lisans mezuniyet programları incelendiğinde, yaklaşık %32’si hayvancılık alanındaki bölümlerden mezun olduğu görülmektedir. Diğerleri ise bitkisel ve tarım ekonomisi, tarım makineleri gibi genel bölümlerden mezun kişilerdir. KOP illerinde özel tarım danışmanlarına gelişimlerine katkıda bulunacak son 2 yıl içinde bir kursa katılıp katılmadıkları sorulmuş, buna göre %90,91’inin cevabı evet olmuştur. Konya, Karaman ve Niğde illerinde söz konusu oran %100 iken, Aksaray ilinde %75 olarak tespit edilmiştir. Sertifikalı tarım danışmanlarına göre hizmet verilmesi gereken üretici sayısı ve özellikleri incelenmiş ve KOP Bölge’si ortalamasına göre üretici sayısı 63 kişi, sulu 338 arazi miktarı 4089 dekar, kuru arazi miktarı 7071 dekar, büyükbaş hayvan sayısı 1486 adet ve küçükbaş hayvan sayısı 3114 adet olarak belirlenmiştir. Sertifikalı tarım danışmanlarına çalıştıkları çiftçileri belirleme şekilleri sorulmuş ve %21.33’ü çalıştıkları üreticileri kendi uzmanlık alanıyla uğraşan çiftçilerle daha önceden anlaşarak belirlediğini, %20’si şirketin kendisinin üreticileri belirlediğini, %16.00’sı tanıdığı köylerden seçtiğini ve %16.00’sı ise merkeze ya da oturduğu yere yakın olan köyleri ulaşım kolaylığı nedeniyle seçtiğini belirtmiştir. Sertifikalı tarım danışmanlarının çalıştıkları çiftçiler ile görüşme sıklığına bakıldığında; bölge ortalamasına göre %42.42’si 2 haftada bir defa, %18.18’i haftada 3-4 kez, %15.15’i her gün, %15.15’i ayda bir defa üreticilerle görüştüklerini belirtmiştir. Sertifikalı tarım danışmanlarının çalıştıkları çiftçiler ile görüşme yerlerine gelince; %29.17’si ev ziyaretlerinde görüştüklerini, %16.67’si köy kahvelerindeki toplantılarda, %15.50’si tarla ziyaretlerinde, %12.50’si çiftçiler ofise geldiklerinde görüştüklerini kaydetmişlerdir. Sertifikalı tarım danışmanları, kendilerine gelen sorunları daha çok kendi çözme eğilimindedirler (%43,94). Bunun yanı sıra konu uzmanına danışırım diyenlerin oranı da yüksektir (%25,76). Bunu cinsiyetler açısından değerlendirdiğimizde ise kadınların erkeklere göre sorunları kendileri değil, daha çok konu uzmanından yardım alarak çözmektedirler. Üreticilerin tarım danışmanlarından istediği öncelikli bilgiler, 1. 2. ve 3. derecede önemli konular olmak üzere sınıflandırılmıştır. Birinci derece önemli konular arasında öncelik sırasına göre yemleme ve bakım, bitkisel ürün yetiştiriciliği, hayvan hastalıkları, tarımsal destekler yer almaktadır. Önem sırasına göre ikinci derecede yer alan konular arasında ise sürü yönetimi, toprak hazırlığı ve bitki koruma yer alırken; üçüncü derece konular tarımsal destekler, bitkisel ürün yetiştiriciliği, damızlık hayvan seçimi ve sulama teknikleri şeklinde sıralanmaktadır. Sertifikalı tarım danışmanlarının %40.63’ü çalıştığı üreticilerin genelde değiştiğini belirtmiş, %31.25’i hep aynı üreticilerle çalışıp değiştirmediğini, %25.00’i çoğunlukla aynı üreticilerle çalıştığını belirtmiştir. Yine tarım danışmanlarının %46.88’i hep aynı bölgede çalıştıklarını, %25.00’i çalışma alanı içinde sürekli çalıştığı bölgeler olduğunu genelde bölgelerin değiştiğini, %18.75’i ise çoğunlukla aynı bölgede çalıştıklarını belirtmiştir. 339 Sertifikalı tarım danışmanlarının %54.55’i ilgili yönetmeliği yeterli bulmamakta iken, %36.36’sı kısmen yeterli olarak bulmuşlardır. Danışmanların ilgili yönetmeliği yeterli bulmama nedenlerine bakıldığında ise hizmet verilen yerin (hayvan sayısı, arazi büyüklüğü, çiftçi sayısı vs.) fazlalığı, ücretlerin az olması, desteklemenin olmaması, danışmanlığın zorunlu hale gelmemesi ve vergilerdeki adaletsiz durum şeklinde sıralanmaktadır. Araştırma bölgesinde sertifikalı tarım danışmanlarının kendilerini geliştirmek için ihtiyaç duydukları eğitim programları 3 ana başlık altında incelenmiştir. Bunlar sırası ile ; Bitkisel; ürün çeşit seçimi, bitki koruma, gübre ve gübreleme teknikleri, sulama teknikleri Hayvancılık; hayvan hastalıkları, yemleme ve bakım ile sürü yönetimi, Genel; tarımsal destekler, genetik kaynakların korunması ve tarımsal yayım olarak belirlenmiştir. Araştırma bölgesinde sertifikalı tarım danışmanlarının kendileri dışında diğer tarımsal danışmanlık ile uğraşan arkadaşlarının gelişmesi için alması gerektiğini düşündüğü eğitim programları sırası ile ; Bitkisel; bitki koruma, gübre ve gübreleme teknikleri, toprak hazırlığı ve sulama teknikleri Hayvancılık; damızlık hayvan seçimi, yemleme ve bakım ile sürü yönetimi, Genel; tarımsal destekler, kırsal sosyoloji ve mevzuat olarak belirlenmiştir. Sertifikalı tarım danışmanlarının en fazla eksikliğini hissettiği eğitim konularına bakıldığında; hayvan hastalıkları (%13.95), yenilikleri takip edememe (%9.30), hayvancılık (%4.65), üreticideki eğitim eksikliği (%4.65), hayvan besleme ve bakımı (%4.65) şeklinde sıralanmaktadır. Danışmanların %20.93’ü ise bu konuda cevap belirtmemiştir. Sertifikalı tarım danışmanlarının en fazla eğitim almak istediği konular bölge ortalamasına göre; proje hazırlama (%10.26), bitki koruma (%10.26), bakım ve besleme (%10.26), süt ve süt ürünleri (%7.69), hayvancılık (%5.13), ilaçlama (%5.13), gübreleme (%5.13) şeklinde belirlenmiştir. Sertifikalı tarım danışmanlarının en fazla eğitim almak istediği kişisel gelişim konulara bakıldığında; beden dili ve iletişim (%5.71), sunuş teknikleri (%5.71) öncelikli ihtiyaç duydukları konulardır. 340 Çalışmaya katılan sertifikalı tarım danışmanlarının %71.43 gibi büyük bir çoğunluğu ise bu konuda herhangi bir cevap vermemişlerdir. Bölgenin tarımsal yayım çalışmalarında, kuraklığa dayanıklı bitki çeşitleri ile iklim değişikliğine uyum gibi konular öncelikli olarak dikkate alınması gereken konular arasında yer almaktadır. KOP Bölgesi’nde tarım ile ilgili tüm kurum ve kuruluşların suyun etkin kullanımı ile ilgili çalışmalar yapmaları ve bölgede çalışan tarımsal yayım personelinin özellikle sulama konusunda bitki su ihtiyacını dikkate alan programlar yapması beklenen uygulamalar arasındadır. Bu amaçla bölgedeki tarımsal yayım personeline bitki su ihtiyacına göre sulama programları yapıp yapmadıkları sorulmuş ve tarımsal yayım personelinin %93.94’ü bu konuda program yapmadıklarını belirtmişlerdir. Sertifikalı tarım danışmanlarının yaptıkları işe karşılık aldıkları ücret hakkındaki düşüncelerine bakıldığında, bölge ortalamasında kadınların %88.89’u ve erkeklerin %72.73’ü yapılan iş için ücreti yetersiz bulmakta, kadınların %77.78’i erkeklerin ise %59.09’u garantisi olmayan bir iş olarak görmektedir. Bir başka önemli nokta ise bölge ortalamasına göre kadınların %100’ü aldıkları ücreti normal harcamalar için yeterli bulmamakta olduğu, aynı durumda erkeklerin oranı ise %68.18 olduğu belirlenmiştir. 6.4.KOP BÖLGESİ’NDE TARIMSAL YAYIMIN BAŞARISINI ARTIRMAYA YÖNELİK STRATEJİLER VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Tar-Gel ve diğer yayımcıların eğitim ihtiyaçları konu bazında ele alınmalı ve belirli dönemlerde yayımcılar eğitilmeli, Yayım elemanları ile çiftçiler arasındaki iletişim kopukluğu giderilmeli, Tarımsal danışmanların üretici karşısındaki statülerini yükseltici önlemler alınmalı (ÇKS verilerine bile ulaşamamaktadırlar), Tarımsal eğitim ve yayım alanların (üreticilerin) asgari düzeyde de olsa bu sorumluluğa dahil olması, Tarımsal yayım faaliyetlerini özel tarımsal danışmanlar vermeli, Kamu denetimini yapmalıdır, Yayım faaliyetleri sonuç odaklı olmalı, Tarımsal yayım faaliyetlerini yürütmede ağırlıklı olarak sivil toplum kuruluşlarının(Üretici Birlikleri, Ziraat Odaları, Kooperatifler) tarım danışmanları ile çalışmaları gerektiği özendirilmeli ve desteklenmelidir, 341 Özel Tarımsal Danışmanlık Sisteminde mutlaka Ziraat Odalarının ücret konusunda aktif katılımının sağlanması, Sözleşmeli üretim yapılabilecek özel sektör ile işbirliği artırılmalıdır (ürün alım garantisi), Üniversiteler ve araştırma kuruluşları ile işbirliği yapılmalı, KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı’nın tarımsal eğitim yayım programında aktif yer almalı, Çiftçilerin yeni teknolojileri benimseme ve uygulamalarını artırabilmek amacı ile bölge bazında ödüllü yarışmalar yapılmalı, Bölgesel olarak öne çıkan ürünlerin yerel kuruluşlar tarafından desteklenmesi ve özel satış yerlerinde sergilenmesi, Tarla günleri fuarı (bölgesel olarak)düzenlenmesi işbirliği, Tarım danışmanlarının kamu yayımı ile koordinasyonun ve bilgi akışının sağlanması (Çiftçiler, üniversiteler, araştırma kuruluşları, tarım il/ilçe müdürlükleri, tarım danışmanları koordineli çalışmalı), Tarımsal yayım hizmetlerinde çiftçi temsilcilerinin de yer alması, GTHB tarafından örgün eğitim öğretim müfredatı içerisinde tarımla ilgili derslere yer verilmesi, tarımla ilgili meslek liselerinin desteklenmesi, sayılarının artırılması ayrıca, ziraat ve veteriner fakültelerine girişte ek puan verilmesi yönünde Milli Eğitim Bakanlığı’na öneri sunulması, Köyden çıkıp eğitim alan gençlerin kendi köylerinde görev yapmaları özendirilmeli, çiftçilerin de özellikle önder denilecek çiftçilerin kendi köylerinde tarım yapmalarını özendirici tedbirler alınmalı, Kurumlarla tarımsal amaçlı ortak projeler geliştirilmeli, İşbirliği yapan kurum ve kuruluşlar arasında üst düzeyde katılımın sağlanması ve sorumluluk üstlenmesi, Birebir uygulamalı çiftçi eğitimine dayalı devlet tarafından yapılan yayım eğitimine diğer kurum ve kuruluşların da katkı vermesi, Eğitici havuzu oluşturulmalı ve bölgenin önceliklerine göre eğitimler buradan yönlendirilmeli, Ziraat odalarını serbest tarım danışmanlığı yönetmeliği ile entegre etmeli ve Ziraat Odaları fiilen yayım hizmetinin içerisinde yer almalı, Çiftçiliğin bir meslek olarak tanımlaması yapılmalı ve kamuoyunda itibarı hak ettiği yere getirilmeli, 342 Tarım il/ilçe müdürlüklerine olan güvenin fazla olması üreticilerin serbest tarım danışmanları ile çalışma ihtiyacı hissetmemesi, Yayım eğitimlerinin sonuçlarının etki değerlemesinin yapılması, Kurum ve kuruluşların yaptığı bilgi alışveriş toplantılarına örnek çiftçilerden de davet edilmesi, Bölgesinde başarılı olan yayım elemanlarının ve yapılan faaliyetlerin yerel basında öne çıkarılması, duyurulması ve ödüllendirilmesi, İl özel idareler ile yapılan bölgesel projelerin sayısının artırılması, Eğitime katılan üreticilere küçük promosyon hediyeler ve ikramlar verilerek katılım artırılmalı, sosyalleşme ortamları oluşturulmalı, Eğitim yayım hizmetleri bu faaliyeti götüren kurum amirlerinin önceliğinde olmalı, GTBH tarım il/ilçe müdürlüklerinde bütün birimlerin yayım eğitimi yapmalarının başarıyı olumsuz yönde etkilemesi, Yayım konusunda eğitim veren eğiticilerin üniversiteler ve araştırma kuruluşları tarafından hizmet içi eğitime tabi tutulması, KOP TEYAP koordinatörlüğünde her ilde tüm paydaşların katılacağı bir tarımsal eğitim ve yayım merkezinin kurulması, (Planlama, Organizasyon, Bölgenin önceliklerine göre eğitim vb), Bölge genelinde çiftçilerin ve yayımcıların ihtiyaçlarının belirlenebilmesi için anket tekniği, birebir görüşme ve etki değerleme yöntemlerinden yararlanılmalıdır. 6.4.1.Tarımsal Yayım Politikaları Açısından; KOP tarımsal yayım programının uygulamaya aktarılması İllerde tarımsal yayım strateji planın hazırlanması ve hayata geçirilmesi Konu temelli çalıştayların daha sık yapılması Tarımsal yayımda İzleme ve değerlendirme sisteminin kurulması Sulama konusunda belirsizliklerin giderilerek sulama yatırımlarının artırılması Genç ve kadın nüfusa yönelik eğitim yayım hizmetlerinin ve destek mekanizmalarının oluşturulması Yöresel ürünlere yönelik yayım programlanmasının yapılması Yayım hizmetlerinde araştırma enstitülerinin ve üniversitelerin daha etkin konuma getirilmesi 343 Araştırma Enstitülerinin daha aktif yayım faaliyetlerinde bulunmasının sağlanması Eğitim faaliyetlerine katılımı arttırmak için ödül sisteminin eklenmesi (gezi, sertifika, yemek, çay ikramı, gübre, ilaç, tohum vb.) Özellikle ilkokul, ortaokul ve liselerin olduğu alanlarda tarım ile ilgili derslerin verilmesi yönünde Bakanlıklar arasında girişimde bulunulması Birliklerin güçlendirilmesi için bölgesel önceliklere konu olacak projelerde yer alınması veya teknik destek verilmesi KOP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı’nın ve TOKİ’nin, Bölge’de meyveciliğin yoğun olduğu alanlarda altyapı yatırımlarına destek sağlaması (Soğuk hava deposu, şoklama, paketleme vb.) 6.4.2.Tarımsal Yayım Personeli Açısından; Tarımsal yayım hizmetlerinde görev alacak personel eksiklerinin giderilmesi Teknik personelin yetkinliklerinin (uygulamada) artırılması Teknik personelin bir alanda uzmanlaşmasının sağlanması Hizmet içi eğitimlere herkesin katılımlarının sağlanması Alanda çalışan personelin fiziki koşullarının iyileştirilmesi Alanın tarımsal potansiyeline uygun personelin görevlendirilmesi Tar-Gel Personelinin sahada verimliliğini artıracak motivasyon araçlarının geliştirilmesi ve yayım misyonuna uygun çalışma ortamının oluşturulması Yetişkin eğitimi konusunda iletişim tekniklerinin teknik personele aktarımı Personelin tarımsal yeniliklere yerinde erişiminin ve öğrenmesinin sağlanması Sahada görev alan personelin mesai uygulamalarında esnekliğe gidilmesi Aidiyet ve kalkınma duygusunu daha da artıracak iletişim araçlarının ve ödüllendirme sisteminin oluşturulması Sosyolog ve diğer branşlardan eğitim hizmeti verecek elemanlarının etkinliğinin arttırılması Döner sermayenin il/ilçe müdürlüğü personeli tarafından kullanılabilmesi 6.4.3.Tarımsal Yayım Araç ve Ekipmanları Açısından; Çiftçiye yönelik görsel materyallerin hazırlanması İyi uygulamaların çiftçiye aktarılması ve yayın haline getirilmesi Tarımsal yayım bilgi - veri bankasının oluşturulması 344 Merkezi düzeyde eğitim ve yayımla ilgili bilgi ve materyalin erişim koşullarının iyileştirilmesi Eğitim salonlarının oluşturulması veya var olan altyapının (Diyanetin, Milli Eğitimin eğitim salonları) daha etkin kullanılması Toplulaştırmaya yönelik görsel materyalin artırılması Grup yayım çalışmalarına özen gösterilmesi Proje hazırlama kapasitelerinin artırılması 6.4.4.Tarımsal Yayım-Üretici Örgütleri/Üretici Bağı Açısından; Üretici Birlikleri arasında iletişim ve koordinasyonun artırılması Üretici örgütlerinin eğitim yayım hizmetleri konusunda koordinasyonunun sağlanması ve üst örgütlenmeye gidilmesi Üretici örgütleri yönetiminde cinsiyet eşitliğine yer verici yaptırımların uygulanması Kurumsal girdi sağlayan işletmelerin yayım çalışmalarına daha fazla ağırlık vermesi Çiftçi eğitimlerinde uygun zamanın seçilmesi Grup yayım çalışmalarına özen gösterilmesi Kitle iletişim araçlarının daha etkin kullanılması (kamu spotları dahil) Medyatik bireylerin eğitim yayımda daha görünür olması Çiftçilerin örnek girişim-görgü ziyaretlerinin artırılması, Çiftçilerin sertifikalı tarım danışmanlığı konusunda bilgilendirmeleri Üreticilerin arazileri demonstrasyon amacı ile alındığında tüm masraflarının karşılanması Örnek ve önder çiftçi kavramının yerleştirilmesi ve bunların sertifikalandırılması ve bunların tarımsal yayımda rol model olarak kullanılması Eğitim yayım faaliyetine katılıp bunları sahada uygulamada iyi örneklerin izlenebilirliğinin artırılması ve bu yönde teşvik edilmesi( Örn; SSK ve Bağ-KUR prim ödemelerinin belli bir oranının ödenmesi) Emekli olmuş ya da belli bir yaş sınırını aşmış kişilerin araziyi değerlendirmek amacı ile ya kiraya vermesi ya da devretmesi (arazi boş bırakılmamalı) Genç çiftçileri özendirmek Genç çiftçilere yapılan desteklemelerin artırılması Çiftçilere yönelik eğitim kamplarının oluşturulması 345 6.5.KOP BÖLGESİ ÇİFTÇİLERİNE VERİLECEK EĞİTİM KONULARI 6.5.1.Aksaray İli Çiftçilere Verilecek Eğitim Konuları Hayvan bakım ve besleme Süt hijyeni Suyu az tüketen alternatif ürünler Elma, badem, ceviz, kiraz yetiştiriciliği (Ortaköy-Ağaçören) Baklagiller tarımı Gübreleme, sulama, toprak analizi Tarımsal amaçlı ilaç ambalajlarının imha yöntemi Damla sulama Sürdürülebilir patates tarımı Ortaokul öğrencilerine yönelik tarım Sulama sistemleri Bitki su ihtiyacına göre sulama eğitimi Ceviz yetiştiriciliği (Ağaçören) Doğrudan ekim Bayanlara yöresel ürünlerle ilgili eğitim Tarım makineleri kullanımı Kaliteli kaba yem üretimi Damızlık hayvan seçimi Bitkisel üretimde koruyucu ilaçlama Toprak numunesi alma Ürün değerlendirme ve depolama Hayvan refahı ve barınakları Hububat çeşitlerinin tanıtımı Sebze yetiştiriciliği Zirai ilaçların bilinçli kullanımı Tarımda iş güvenliği Tarımda ölçüm-tartım ifadelerinde teknik dil birliği Hayvan ıslahı Ekonomik analizin önemi Bayilere yayım konusunda eğitim 346 Çobanlığı cazip kılmaya yönelik eğitim Tarımsal yayım ve eğitimin işletme büyüklüğüne göre tasnifi Arıcılık Sözleşmeli üretim 6.5.3.Karaman İli Çiftçilere Verilecek Eğitim Konuları Su yönetimi ve sulama teknikleri Bölgenin su durumuna göre uygulanabilecek münavebe teknikleri Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği ve koruyucu aşı Toprak analizlerine dayalı bitki besleme Gelir arttırıcı alternatif ürünler Yağlı tohumlu bitkiler Kapalı sulama sistemleri Tarımsal desteklemeler Örtü altı bitki yetiştiriciliği Süt hijyeni ve sağım teknikleri Zeytin yetiştiriciliği ve değerlendirilmesi (Yetiştiriciliği yapılan alanlarda ) Sebze ve meyve kurutma, paketleme ve pazarlama Meyve ve sebze üretiminde iyi tarım uygulamaları Nar Yetiştiriciliği (Yetiştiriciliği yapılan alanlarda ) Sert kabuklu meyve yetiştiriciliği Bağcılık (Bağ yetiştiriciliği yapılan köylerde) Hayvanlarda antibiyotik kullanımı ve kalıntı izleme Sanayinin hammadde ihtiyacına uygun hububat yetiştiriciliği Meyvecilikte budama, seyreltme ve hasat teknikleri Meyve türlerinde yeni geliştirilen çeşitler Arazi toplulaştırması ve kullanımı Meyvecilikte toprak yapısına uygun anaç çeşitleri Bölge ürün deseninde yer alan mısır, ayçiçeği, kuru fasulye vb yetiştiriciliği Proje hazırlama eğitimi (Teknik personele) Tarım alet ve makinaların kalibrasyonu Bitkisel üretimde kalıntı izleme Zoonoz hastalıklar ile mücadele ve korunma yöntemleri 347 Kaba yem üretimi Rasyon hazırlama Hayvan barınaklarının bakımı Sürdürülebilir tarım ve toprak kirliliği Kadın çiftçilere yönelik tarladan sofraya sağlıklı ürün zinciri Tarımda iş güvenliği Bölgede bitkisel üretimde yaygın görülen hastalık ve zararlılara yönelik koruyucu mücadele 6.5.2.Konya ili Çiftçilere Verilecek Eğitim Konuları Yem bitkileri, hayvan refahı ve sağlığı (Çiftçilere) İletişim teknikleri (Teknik personele) Proje Hazırlama Eğitimi (Teknik personele) Koyun ırkları (Çiftçilere, demonstrasyon kurularak) Güneysınır dağlık bölgesinde meyvecilik, ova bölgesinde tarla bitkileri yetiştiriciliği Salgın hayvan hastalıkları, zoonoz hastalıklar, hayvancılık, koruyucu hekimlik Bölgeye uyumlu hayvan seçimi Kaliteli kaba yem üretimi Rasyon hazırlama teknikleri Enerji bitkileri üretimi (Aspir, dallı darı) (Çiftçi ve teknik personele) Yenilebilir enerji kaynakları İklim değişikliği-tarımsal üretim ilişkisi Kadın çiftçilere girişimcilik Suyun doğru kullanımı Doğanhisar ilçesinde modern sulama yöntemleri, vişne ve çilek yetiştiriciliği ve pazarlanması İhracat mevzuatına uygun ürün yetiştiriciliği Tarımsal örgütlenme ve pazarlama Tarla ve bahçe bitkilerinde bitki koruma, biyolojik mücadele, güvenilir ve etkin ilaç kullanımı, bitki besleme Meyvecilikte terbiye sistemleri ve budama Bölgeye uygun yeni çeşitlerin tanıtımı Bitki yetiştirme teknikleri, doğru nadas uygulaması 348 Doğrudan ekim sistemleri Bitki besleme ve doğru gübre kullanımı Arazi toplulaştırması Bağcılık Biçerdövercilerin bilinçlendirilmesi Alternatif yeni ürünler Organik tarım ve iyi tarım uygulamaları Tarım danışmanlığının önemi Tarımsal alet ve makine kalibrasyonu Kaliteli ürün yetiştiriciliği Pazara uygun meyve-sebze üretimi Arıcılık Çayır-mera Azaltılmış toprak işleme Dağlık bölgelerde organik meyve ve sebze yetiştiriciliği 6.5.4.Niğde İli Çiftçilere Verilecek Eğitim Konuları Otlatma ve mera yönetimi Mera ıslahı Toprak analizi ve bitki besleme Hayvancılıkta barınak sistemleri Hayvancılıkta bakım ve besleme Süt hijyeni Rasyon hazırlama Kaba yem üretimi İklim değişikliğinin tarımsal mücadele üzerine etkileri Niğde bölgesinde bitki yetiştiriciliğindeki önemli hastalıklar ve zararlar Tarımsal ilaçların kullanım teknikleri Arı Yetiştiriciliği Sürü yönetimi Küçükbaş hayvan hastalıkları ve mücadelesi Tarımsal sulamada ve ürün depolamada yenilenebilir enerji kullanımı Patateste tohumluğun önemi 349 Meyvecilikte depolama Suyun doğru kullanımı Basınçlı sulama sistemleri Tarımda münavebenin önemi Erozyon ve çölleşme Meyvecilikte budama ve terbiye sistemleri Meyvecilikte ürün tasnifi ve paketleme Arazi toplulaştırılmasının önemi Toprak ve su kirliliği Arazi kullanım yönetimi Patates ve fasulye yetiştiriciliğinde tarımsal ilaçların kullanımı Bitkisel üretimde kullanılan ilaçların arı yetiştiriciliğine etkileri Kuraklığa dayanıklı alternatif ürünler Bitkisel üretimde arı kullanımı Organik ve iyi tarım uygulamaları Sağlıklı fide ve sebze yetiştiriciliği Bölge kurum amirlerine bölgenin su ve toprak kaynakları potansiyeli Beyaz lahananın tanıtımı Karnabahar ve brokoli yetiştiriciliği Biyolojik ve entegre mücadele Tarımsal mevzuat Hayvancılıkta antibiyotik kullanımı Çiftçilerin ÇKS kayıtlarına göre ürün yetiştirme bilgilendirme sistemi Doğrudan ekim Alçak tünel sebze yetiştiriciliği 350 KAYNAKLAR Anonim (2006a) Tarım Kanunu, 5488 sayılı 18 Nisan 2006, T.C. Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü (http://www.mevzuat.gov.tr /Metin.Aspx?MevzuatKod=1.5.5488&sourceXmlSearch=&MevzuatIliski=0) Anonim (2006b) Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlemesine Dair Yönetmelik, 8 Eylül 2006. (http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/27149.html) Anonim, 2014. Tarımsal Yayım ve Uygulama Esasları Yönetmeliği (www.tarim.gov.tr/EYYDB/Menu/11/Mevzuat) Anonim, 2010. GATOBB (Güney Afrika Tarım Orman ve Balıkçılık Bakanlığı) 2010. (www.nda.agric.za) Anonim, 2011. Dünya’da Tarımsal Yayım Ve Danışmanlık Uygulamaları, UTEM Yayınları, Editör: Doç. Dr. Orhan Özçatalbaş, Ankara. Anonim, 2012. Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Çalıştayı, T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Eğitim ve Yayınlar Dairesi Bakanlığı, Ankara. Anonim 2014. Tarımsal yayım ve Danışmanlık Hizmetleri, Hizmeti Veren kişi ve Kuruluş Faaliyetleri, GTHB Yayınları, Ankara. Barutçugil, İ. 2002. Performans Yönetimi, Kariyer yayınları, 2.basım, İstanbul Ceylan, İ.C. 2010. Tarımsal Yayım ve İletişim Dersi Ders Notu. www.agri.ankara.edu.tr/.../1182__T_Yayim_ve_Iletisim_Ders_Notu.doc Ceylan, İ.C. 2012. Türkiye’de Danışmanlık Sistemleri, AB ve Türkiye’de Danışmanlık Sistemleri ve Süt Sığırı İşletmelerinin Yönetimi, Cilt I, Aydın. Çukur, T.2014. Dünya ve AB Ülkelerinde Tarımsal Yayım ve Danışmanlık, Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Kitabı, Cilt II, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Yayınları No:1, Sayfa: 31-50 ISBN: 978-975-7328-59-9, Tokat. Demiryürek, K. 2014. Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Kavramları ve Felsefesi, Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Kitabı, Cilt II, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Yayınları No:1, Sayfa: 19-30, ISBN: 978-975-7328-59-9, Tokat. Köklü, N. 1995. Tutumların Ölçülmesi ve Likert Tipi Ölçeklerde Kullanılan Seçenekler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, cilt:28, sayı:2, s:89-90, Ankara. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/486/5698.pdf, Erişim Tarihi:26.12.2014. Nassar, A,M. Ures, D. 2009. Brazil: Shadow WTO Agricultural Domestic Support Notifications, IFPRI Discussion Paper 00865, May 2009, Markets, Trade, and Institutions Division, International Food Policy Research Institute. 351 Özçatalbaş, O.(1994) GAP Bölgesinde (Şanlıurfa’da) Tarımsal Yayımın Analizi ve Etkin Bir Yayım Çalışması İçin Gerekli Koşulların Saptanması Üzerine Bir Araştırma, Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi.Kod No 266, Adana (261)s.) Özçatalbaş, O. (2009) Türkiye ve AB’de Tarımsal Yayım Sitem Ve Yaklaşımlarına Bakış AB ve Türkiye Arasındaki Sivil Toplum Diyaloğunun Çok Yönlü Geliştirilmesi Uluslararası Sempozyumu, Bildiri Kitabı, 5-8 Kasım 2009, Antalya. Özçatalbaş, O., Budak, D.B., Boz, İ. Karaturhan, B. (2010). Türkiye’de Tarım Danışmanlığı Sisteminin Geliştirilmesine Yönelik Önlemler, VII. Teknik Kongre, Ankara. Şenocak, C. 1967. Yayım ve Haberleşme Ders Kitabı, 1967, Ankara. Tatlıdil, H. 2013. Tarımsal Yayım ve İletişim Ders Notları, Basılmamış Yayın, Ankara. Van Den Ban, A.W. and Hawkins, H. S. 1996. Agricultural Extension, Second Edition., Blackwell Science, p.294. USA Yurttaş, Z. 2010. Uluslararası Tarımsal Yayım Hizmetleri, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Ders Notları, Erzurum. Yurttaş, Z.. Atsan T., Keskin, A. 2011. Tarımsal Yayım ve İletişim Teknikleri, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No: 67, Erzurum. http://www.istatistikanaliz.com, 2014 “Ki-Kare Analizi” 352 EKLER 353 YÖNETİCİLERE YÖNELİK ANKET FORMU Değerli Yönetici. Bu Anket Formu KOP İdaresi tarafından desteklenen Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından yürütülmekte olan “KOP Bölgesinde Tarımsal Eğitim ve Yayım İhtiyaç Analizi Projesi” Ar-Ge çalışmasının raporunun yazılmasında kullanılacak verilerin derlenmesi amacı ile hazırlanmıştır. Anket Soru Formuna vereceğiniz cevaplar kesinlikle anketi doldurulan kişinin adı kullanılarak yayınlanmayacak ve herhangi bir şekilde 3. Şahıslara verilmeyecektir. Vereceğiniz cevaplar KOP Bölgesinde tarımda nasıl bir eğitim ve yayım çalışmalarının yapılması gerekliliğine yönelik sonuçların oluşturulması açısından çok önemlidir. Ankete katıldığınız için teşekkür ederiz. Dr. Fatih ÖZDEMİR Enstitü Müdürü 1234- Anketin Doldurulduğu Kurumun Adı : …………….…………………………………… Kurumun Bulunduğu İl Adı : …………….…………………………………… Kurumun Bulunduğu İlçe Adı : …………….…………………………………… Kurumun Bulunduğu Köy/Kasaba Adı : …………….…………………………………… Yöneticinin Ünvanı, Adı ve Soyadı : …………….…………………………………… Yöneticinin Cep Telefon Numarası : …………….…………………………………… Yöneticinin Yaşı :.............. Cinsiyet? Yöneticinin Yaşadığı yer Eğitim Durumunuz 1-Lise : 1- Erkek : 1- Köy/Kasaba 2- Kadın 2- İlçe 3- İl 2-Ziraat/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi 3-Ön Lisans 4-Ön Lisans Programına Devam Etmekte 5-Lisans 6-Lisans Programına Devam Etmekte 7-Yüksek Lisans 8-Yüksek Lisans Programına Devam Etmekte 9-Doktora 10-Doktora Programına Devam Etmekte 5- Ziraat Meslek Lisesi/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev Ekonomisi Meslek Lisesi kurumlarından birinden mezun musunuz? 1.Evet 2.Hayır 354 6- Eğitim durumunuz Yüksekokul ve Üzeri İse Mezun olunan bölümler hangileridir? Öğrenim Düzeyi* Bölüm 1.Yüksekokul (Var ise) 2.Lisans 3.Yüksek Lisans 4.Doktora * Lütfen birden fazla aynı seviyede öğrenim düzeyine sahip olup farklı bölümlerden mezun iseniz lütfen onları da ekleyiniz 7- Yabancı dil biliyor musunuz? 1.Evet 2.Hayır Yabancı Dil 1.İngilizce 1.Konuşma* 2.Yazma* 3.Okuma* 4.Anlama* 2.Fransızca 3.Almanca 4.Diğer……….. * 1-4 arası belirtiniz. 1- Bilmiyor 2-Az biliyor 3-Orta düzeyde 4-iyi derecede biliyor 8- Bilişim Teknolojilerini (Bilgisayar, cep telefonu, internet vb.) kullanım seviyenizi değerlendiriniz. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Kötü Orta İyi 10 9- Kullandığınız Bilgisayar Programları Nelerdir? Seviyeniz* Bilgisayar programları Hiç kullanmadım Düşük Orta Yüksek 1.MS Word 2.MS Excel 3.MS PowerPoint 4.İstatistik paket (SPSS,SAS,vb..) programları 5.Diğer (Belirtiniz) 6.Diğer (Belirtiniz) 10- İnternet kullanıyor musunuz? 1-Hayır 2-Evet ( ………. Saat/gün) 11- Kaç yıldır ilgili Bakanlık bünyesinde çalışmaktasınız?(Sadece Bakanlıklarda çalışanlar için sorulacak) :……….yıl 12- Kurumda şu anki göreviniz............................................................................................. 13- Kurumda şu anki pozisyonunuzdaki görevinizi kaç yıldır yapıyorsunuz? : …………………yıl 14- Kaç yıldır yönetici olarak görev yapmaktasınız? :..........................yıl 15- Şu an çalıştığınız kurumda kaç yıldır çalışıyorsunuz? :...........................yıl 355 16- Çalışma hayatınızda özel sektör deneyiminiz oldu mu? :1- - 17- Cevabınız “Evet” ise bu deneyiminiz tarımla ilgili miydi? :1-Evet - 18- Mesleki örgütlere üye misiniz? : 1- Hayır 2- Evet (İsimleri?) 1............................................................................................ 2............................................................................................ 3............................................................................................ 19- Herhangi bir mesleki süreli yayına abone misiniz? :1- - 20- Mesleki süreli yayınları hangi sıklıkta okuyorsunuz? 1-Okumuyorum 2-İlgimi çeken konu olursa 3-Bazen okuyorum 4-Sürekli olarak okuyorum 21- Şimdiye kadar yurt dışına çıktınız mı? :1- 2- (23’e geçiniz) 22- Yurt dışına çıkış sebebiniz? (Birden fazla seçenek işaretlenebilir) 1-Aile ziyareti 2-Turistik gezi 3-Kurs veya seminer amaçlı Konusu:……………………….. 4-Fuar katılımı Konusu: ………………………. 5-Diğer (Belirtiniz)…………………………………………………………. 23- Günlük yaşamınızı aşağıdaki durumlardan hangileri olumsuz etkiliyor? (Önem sırasına göre işaretleyiniz Önem 1.Kendi sağlık sorunlarım 2.Çocuklarımın sağlık sorunları Önem sırası 6.Aile içi ilişkilerdeki sorunlar sırası 7.Ekonomik koşulların 8. İş yeri ile ilgili sorunlar yetersizliği 3.Diğer aile bireylerinin sağlık 4. Çocukların bakımıyla ilgili sorunlar sorunları 5.Çocukların eğitimiyle ilgili sorunlar 9.Diğer (Açıklayınız ) 24- Aşağıdaki çizelgede kurumunuzun size yönelik hizmet ve politikaları yer almaktadır. Her bir madde için düşüncenize en uygun ifadeyi işaretleyiniz. Hizmetler 1.Sağlık hizmeti 2.Beslenme hizmeti 3.Kreş/yuva olanağı 4.Ulaşım/servis hizmeti 5.Dinlenme tesislerinden yararlandırma 6.Lojman olanakları 7.Hizmet-içi eğitim olanakları 8.Verimli Bir Çalışma Ortamı 9.Maaş/ücret 10.Diğer Hizmetler............................................ 356 Yeterli Yetersiz Böyle Bir Hizmet Yok 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 25- Son 2 yıl içerisinde mesleksel gelişiminize katkıda bulunduğunu düşündüğünüz herhangi bir öğrenim çabanız oldu mu? 1) Hayır (26’ya geçiniz) 2) Evet ise lütfen aşağıdaki tabloyu doldurunuz Hizmet içi Eğitim-Kurs-KongreSempozyum-Sertifika Konusu Faydalılık Durumu (1 Hiç-Faydalı Değil….5 Çok Faydalı) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 26- Kurumunuzda çalışan personelin görev dağılımı ve çalıştığı birimler Birimler Teknik Personel İdari Personel İşçi 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 27- Kaç senedir bulunduğunuz yerleşim yerinde görev yapmaktasınız? 28- Çiftçilerle görüşme sıklığınız nedir? 1- Görüşmüyorum 4- Ayda bir defa 2- Haftada birden fazla 3- Haftada bir defa 29- Çiftçilerle nerede görüşmektesiniz? 1-Görüşmüyorum 4-Çiftçilerin kuruma geldiklerinde 5- Ayda 1-2 defa 6- 2-3 ayda bir defa 2-Tarla ziyaretlerinde 3-Köy kahvelerindeki toplantılarda :………..yıl 5-Çiftçi isteği doğrultusunda 6- Diğer Belirtiniz ………………. 357 30- Çiftçi sorunları size hangi şekilde ulaşmaktadır? (Önem Sırasına Göre Belirtiniz) Önem sırası 1-Çiftçilerin kendileri tarafından 2-Kendi gözlemlerim sırasında 3-Personel tarafından 4-Özel Tarım Danışmanları tarafından 5-Köy muhtarları tarafından 6-Ziraat Odası Başkanlığı 7-Diğer STK Kuruluşları tarafından 8-Önder çiftçiler tarafından 9-Özel Firmalar tarafından 10-Diğer Tarımsal Kurum ve Kuruluşları tarafından 11-Diğer Belirtiniz............................... 31- Size ulaşan çiftçi sorunları ile ilgili olarak çoğunlukla davranışınız ne şekilde olur? 1-Konu ile ilgili uzman kişiye iletirim 2-Araştırma kuruluşuna iletirim 3-İlgili Kurum ve Kuruluşlara iletirim 4-İlgili şube müdürüne iletirim 5-Kendim çözerim 6-Diğer…….belirtiniz 32- Sizce çiftçilerin Kurumunuz ile olan iletişimi (ilişkisi) ne düzeydedir. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Çok Kötü…………………………………………………………….…………….. Çok İyi 33- Size göre "Yayım Elemanı" olarak görev yapan kişilerin mesleki yeterlilikleri hangi düzeydedir? 1 10 2 3 4 5 6 7 8 9 Çok Kötü…………………………………………………………………….. Çok İyi 34- Size göre yayım elemanlarının mesleki becerilerindeki yeterlilikleri nasıldır. Beceri Konuları Yeterlilik Düzeyi Yok 1.Teknik bilgi düzeyi 2.Kendini geliştirme isteği 3.Bilişim teknolojilerini kullanabilme 4.Çiftçilerle iletişim kurabilme 5.Kendini iyi ifade edebilme 6.Takım/ekip çalışması yapabilme 7.Yeniliklere açıklık 8.Yayım yöntemleri ve tekniklerini bilme 9.Proje hazırlama ve yürütme 10.Bilgiyi aktarma yeteneği 10 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 358 Az 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Orta 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 Yüksek 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 35- Yayım elemanlarının eğitim almaları gereken konular nelerdir? Kendinizin Bitkisel Ürün Yetiştiriciliği Gerekli Eğitim Konuları Fena olmaz Lütfen ürün adlarını yazınız 12345- Lütfen ürün adlarını yazınız 12345- Diğer Yayım Elemanlarının Gerek yok Bitkisel Ürün Yetiştiriciliği 1.Ürün Çeşit Seçimi 2.Toprak Hazırlığı 3.Bitki Koruma 4.Sulama Teknikleri 5.Gübre ve Gübreleme Teknikleri 6.Yemleme ve Bakım 7.Sürü Yönetimi 8.Damızlık Hayvan Seçimi 9.Hayvan Hastalıkları 10.Pazarlama 11.Organik Tarım 12.Kırsal Sosyoloji 13.Çevre 14.Mevzuat 15.Tarımsal Destekler 16.Tarım Makineleri 17.Tarımsal Yayım 18.Bilişim Teknolojileri 19.Beden Dili ve Konuşma Teknikleri 20.Bölgenin Genel Tarımsal Yapısı 21.Besin Hijyeni 22.Koruyucu Tarım Teknikleri 23.Genetik Kaynakların Korunması 24.Diğer…………….. 25.Diğer…………….. 1.Ürün Çeşit Seçimi 2.Toprak Hazırlığı 3.Bitki Koruma 4.Sulama Teknikleri 5.Gübre ve Gübreleme Teknikleri 6.Yemleme ve Bakım 7.Sürü Yönetimi 8.Damızlık Hayvan Seçimi 9.Hayvan Hastalıkları 10.Pazarlama 11.Organik Tarım 12.Kırsal Sosyoloji 13.Çevre 14.Mevzuat 15.Tarımsal Destekler 16.Tarım Makineleri 17.Tarımsal Yayım 18.Bilişim Teknolojileri 19.Beden Dili ve Konuşma Teknikleri 20.Bölgenin Genel Tarımsal Yapısı 21.Besin Hijyeni 22.Koruyucu Tarım Teknikleri 23.Genetik Kaynakların Korunması 24.Diğer…………….. 25.Diğer…………….. 359 Gerekli Eğitim Konuları Fena olmaz Lütfen ürün adlarını yazınız 12345- Lütfen ürün adlarını yazınız 12345- Gerek yok 36- Size göre bölgede tarımın temel sorunları nelerdir? …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………..…… …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………..…………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………….. 37- Yıllık çalışma programlarınızı nasıl belirliyorsunuz? (Lütfen birden fazla şık işaretlerseniz öncelik numarası) Önem sırası 1. Kendim 2. Kurum Yöneticisi yardımcıları ile birlikte 3. İlgili Bakanlığın talimatları ile 4. Kurumdaki teknik elemanlar ile beraber 5. Bölgede tarım ile ilgili diğer kurum ve kuruluşların önerileri ile 6. Çiftçi talepleri ile 4. Diğer…………………………………………. 38- Kurumunuzda çalışan kişilerle ne kadar sıklıkta değerlendirme toplantısı yapıyorsunuz? 1- Toplantı yapmıyorum 4- Ayda bir defa 2- Haftada birden fazla 5- Ayda 1-2 defa 3- Haftada bir defa 6- 2-3 ayda bir defa 39- Bölgenizde tarımsal eğitim ve yayım faaliyetlerini sınırlayan en önemli sıkıntılar nelerdir? (Lütfen cevap verilen problemleri önem sırasına göre sıralayınız 1,2,3….) Problemler Önem Sıra No 1.Yeterli tarımsal eğitim ve yayım elemanının olmaması 2.Kaliteli tarımsal eğitim ve yayım elemanının olmaması 3.Üreticinin ilgisizliği 4.Tarım paydaşları arasındaki koordinasyon sıkıntısı 5.Eğitim ve yayım materyal eksikliği 6.Teknik, ulaşım ve ekipman altyapısının yetersizliği 7.Finansman sıkıntısı 8.Eğitim ve yayım elemanının isteksizliği 9.Eğitim ve yayım elemanının istediği bilgiye ulaşamaması 10.Politik engeller-sıkıntılar 11.Diğer……………………………………… 12.Diğer……………………………………… 360 40- Üreticiye verilen teknik bilginin yararlı, kullanışlı ve katılımın çok olabilmesi için bu bilginin nasıl verilmesi daha uygun olur? (Yayımda kullanılacak teknikler-En önemlisini işaretleyiniz) 1- Tarlada uygulamalı-Demonstrasyon 2- Görsel yayım araçları kullanılmalı 3- Basılı yayım araçları kullanılmalı 4- Toplantı yaparak sözlü anlatım 5- Kurs şeklinde olmalı sertifika verilmeli 6- Eğitimin şekli önemli değil 7- Diğer: …………………………….. 41- Size Göre Faaliyet Bölgenizi Bitkisel Üretim Açısından Homojen Kaç Gruba Ayırırsınız? (alt havza- alt bölge) Bölge Numarası Bölge Kapsamı Yerler (Yön göstererek Kısa Tarif) Alt bölgenin ortak özelliği (ortak isim) (Örnek, kuzey doğu, güney, merkez vb.) (Örnek; Meyvecilik bölgesi, buğday bölgesi vb.) 1. Alt Bölge 2. Alt Bölge 3. Alt Bölge 4. Alt Bölge 5. Alt Bölge 6. Alt Bölge 7. Alt Bölge 8. Alt Bölge 9. Alt Bölge 10. Alt Bölge Not: Gruptan kasıt bölgeler içinde benzerlik gösteren alt havza-alt bölgelerdir. 42- Size Göre Faaliyet Bölgenizi Hayvansal Üretim Açısından Homojen Kaç Gruba Bölersiniz? Bölge Numarası 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Bölge Kapsamı Yerler (Yön göstererek Kısa Tarif) Alt bölgenin ortak özelliği (ortak isim) (Örnek, kuzey doğu, güney, merkez vb.) (Örnek; koyunculuk bölgesi, keçi yetiştiriciliği bölgesi, kanatlı bölgesi vb.) Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge 361 43- Size Göre Faaliyet Bölgenizin Ayırdığınız Homojen Gruplara Göre Öncelikli Yayım İstekleri Nelerdir? Eğitim ve Yayım Konuları 1. Bölge 2. Bölge Bitkisel Üretim 3. Bölge 4. Bölge 1.Bitkisel Ürün Yetiştiriciliği 2.Ürün Çeşit Seçimi 3.Toprak Hazırlığı 4.Bitki Koruma 5.Sulama Teknikleri 6.Gübre ve Gübreleme Teknikleri 7.Yemleme ve Bakım 8.Sürü Yönetimi 9.Damızlık Hayvan Seçimi 10.Hayvan Hastalıkları 11.Hayvansal Ürün Değerlendirme 12.Pazarlama 13.Besin Hijyeni 14.Organik Tarım 15.Çevre 16.Kırsal kalkınma 17.Kırsal sosyoloji 18.Mevzuat 19.Tarımsal Destekler 20.Tarım Makineleri 21.Diğer………………………………… 22.Diğer………………………………… 23.Diğer………………………………… 24.Diğer………………………………… 25.Diğer………………………………… 362 5. Bölge 1. Bölge Hayvansal Üretim 2. Bölge 3. Bölge 4. Bölge 44- Çalışmalarınızda işbirliği yaptığınız kuruluşlar/kişileri belirtiniz? Kuruluş/Kişiler 1.Valilik 2.Kaymakamlık 3.Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı 4.Orman ve Su İşleri Bakanlığı 5.Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 6.Kalkınma Bakanlığı 7.Milli Eğitim Bakanlığı 8.Diğer Bakanlıklar 9.Araştırma Enstitüleri/İstasyonları 10.TARSİM 11.Üniversiteler 12.Tarıma Girdi Satanlar (yöredeki bayiler vb.) 13.KOP İdaresi Başkanlığı 14.Kooperatifler 15.Çiftçi örgütleri (TZOB, Önder Çiftçi Derneği, Üretici 16.Muhtarlık / Belediye Birlikleri) 17.Konferans, seminer, panel 18.Tarımdan girdi alanlar (fabrikalar, mandıralar vb) 19.Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu 20.Kalkınma Ajansları (MEVKA, AHİLER vb.) (TKDK) 21.Diğerleri………………………… 22.Diğerleri………………………… Hiç 363 Az Orta İyi 45- Aşağıdaki ifadelerden kendinize uygun olanları işaretleyiniz? Katılıyorum 1.Bugün yeniden bir işe girecek olsam yine görev yaptığım kurumu tercih ederim 2.Kurumda personelin problemleri süratle çözümlenmektedir. 3.Kurumda karar mekanizması hızlıdır 4.Kurumda bir kişinin birden fazla görevi vardır. 5.Kurumda görevler tanımlanmamıştır. 6.Kurumda az zamanda çok iş yapılması beklenmektedir 7.Kurumun fiziksel çalışma durumu çalışmaya elverişlidir. 8.Çalışma ortamı personelin performansını olumlu etkilemektedir 9.Uygulamada hiçbir bilgiye ihtiyacım yok 10.Uygulamada en çok teorik konularda bilgiye ihtiyacım var 11.İstediğimiz zaman bilgiye erişebiliyoruz 12.Çiftçiler ile iletişim kurmada zorlanıyoruz 13.Tarım teşkilatı ile iletişim kurmada zorlanıyoruz 14.Üretici örgütleri iletişim kurmada zorlanıyoruz 15.Kendimi ifade etmekte zorlanıyorum 16.Mesleki bilgimin yeterli olduğuna inanıyorum 17.Tarım piyasasında ne olup bittiğini takip ediyorum 18.Çiftçilerin tüm bilgi taleplerini karşılıyoruz 19.Tarımın paydaşları ile koordinasyonumuz çok iyi 20.Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik ekipman donanımız yeterli 21.Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik bilgisel donanımız yeterli 22.Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik teknik elemanımız yeterli 364 Kısmen Katılıyorum Katılmıyorum Kararsızım Cevap Yok 46- Lütfen aşağıdaki tabloları doldurunuz 1-Evet(İyi Tarif Ediyor) 2-Hayır (İyi tarif Etmiyor) 1.Yaptığınız işi düşünün. Aşağıdaki kelimler ya da ifadeler sizin işinizi ne derece tarif ediyor? (ŞİMDİKİ İŞİM) 1.Cazip 2.Monoton (rutin) 3.Tatmin edici 4.Sıkıcı 5.İyi 6.Yaratıcı 7.Saygın 8.Rahatsız 9.Zevkli 10.Yararlı 11.Yorucu 12.Sağlıklı 13.İddialı 14.Yapılacak çok iş 15.Engellerle dolu 16.Basit 17.Tekrara dayalı 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 18.Başarı duygusu veren 1 2 3.Şimdi işyerinizdeki terfi olanaklarını düşünün. (TERFİ OLANAKLARI) 1.Terfi Olanakları iyi 1 2 2.Terfi olanakları sınırlı 1 2 3.Yeteneğe göre terfi 1 2 4.Geleceği olmayan iş 1 2 5.Yükselme şansı yok 1 2 6.Adil olmayan terfi politikası 1 2 7.Seyrek verilen terfiler 1 2 8.Düzenli terfiler 1 2 3 9.Terfi olasılığı oldukça iyi 1 10.Kesintiye uğrayan 1 11.Çekişmeli 1 12.Huzurlu 1 13.Başımdan aşkın 1 14.Zorlayıcı 1 15.Stres yaratıcı şeyler içeren 1 16.Asap bozucu 1 17.Çok şey talep eden 1 18.Gereğinde fazla stresli 1 5.Şimdi aldığınız ücreti düşünün. (ÜCRETİNİZ) 1.Normal harcamalar için yeterli gelir 1 2.Adil 1 3.Kıt kanaat geçin diren 1 4.Kötü 1 5.Lüks sağlayıcı gelir 1 6.Garantisi olmayan 1 7.Hak ettiğimizden az 1 8.Geliri iyi 1 9.Yapılan iş için yetersiz 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3-Kararsızım (Kararsızım) 2.Şimdi birlikte çalıştığınız pek çok insanı ya da işiniz gereği karşılaştığınız insanları düşünün. (BİRLİKTE ÇALIŞTIĞIM KİŞİLER) 1.İlham verici 1 2 3 2.Sıkıcı 1 2 3 3.Yavaş 1 2 3 4.Yardımsever 1 2 3 5.Sorumlu 1 2 3 6.Hızlı 1 2 3 7.Zeki 1 2 3 8.Kolay düşman olan 1 2 3 9.Çok konuşan 1 2 3 10.Akıllı 1 2 3 11.Tembel 1 2 3 12.Tatsız 1 2 3 13.Faal (aktif) 1 2 3 14.Dünyası sınırlı 1 2 3 15.Sadık 1 2 3 16.İnatçı 1 2 3 4.Çalışmakta olduğunuz işi düşünün. (İŞİMLE İLGİLİ) 1.Koşuşturmalı 1 2 3 2.Gerilimli 3 3 3 3 3 3 3 3 3.Sakin 1 4.Rahat 1 5.Çılgın 1 6.Rahatsız edici 1 7.Kontrolüm altında 1 8.Baskı yaratan 1 9.Pürüzsüz 1 6.Şimdi genel olarak işinizi düşünün. Sizce zaman nasıl bir iş? (GENEL OLARAK İŞİM) 1.Hoş 1 2.Kötü 1 3.İdeal 1 4.Zaman kayıbı 1 5.İyi 1 6.Arzu edilmeyen 1 7.Zahmete değer 1 8.Çoğunda kötü 1 9.Kabul edilebilir 1 10.Üstün 1 11.Çoğundan iyi 1 12.Nahoş 13.Beni hoşnut eden 1 14.Yetersiz 1 15.Mükemmel 1 16.Berbat 1 17.Zevkli 1 18.İşe yaramaz 1 365 2 3 2 3 2 3 2 3 2 3 2 3 2 3 bu çoğu 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 TARIMSAL DANIŞMANLARA (ÖZEL) YÖNELİK ANKET FORMU Değerli Tarım Danışmanı; Bu Anket Formu KOP İdaresi tarafından desteklenen Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından yürütülmekte olan “KOP Bölgesinde Tarımsal Eğitim ve Yayım İhtiyaç Analizi Projesi” Ar-Ge çalışmasının raporunun yazılmasında kullanılacak verilerin derlenmesi amacı ile hazırlanmıştır. Anket Soru Formuna vereceğiniz cevaplar kesinlikle anketi doldurulan kişinin adı kullanılarak yayınlanmayacak ve herhangi bir şekilde 3. Şahıslara verilmeyecektir. Vereceğiniz cevaplar KOP Bölgesinde tarımda nasıl bir eğitim ve yayım çalışmalarının yapılması gerekliliğine yönelik sonuçların oluşturulması açısından çok önemlidir. Ankete katıldığınız için teşekkür ederiz. Dr. Fatih ÖZDEMİR Enstitü Müdürü Anketin Doldurulduğu Kurumun Adı : …………….…………………………………… İl Adı : …………….…………………………………… İlçe Adı : …………….…………………………………… Köy/Kasaba Adı : …………….…………………………………… Tarım Danışmanının Ünvanı Adı ve Soyadı Tarım Danışmanının Cep Telefon No 474849505152- Tarım Danışmanının yaşı Cinsiyet? Medeni Durumu Evli ise, eşinin mesleği Yaşadığınız yer Eğitim Durumunuz 1-Lise …………….…………………………………… : …………….…………………………………… :.............. : 1- Erkek 2- Kadın :……………………… :………………………….. : 1- Köy/Kasaba . 2- İlçe 3- İl 2-Ziraat/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi 3-Ön Lisans 4-Ön Lisans Programına Devam Etmekte 5-Lisans 6-Lisans Programına Devam Etmekte 7-Yüksek Lisans 8-Yüksek Lisans Programına Devam Etmekte 9-Doktora 10-Doktora Programına Devam Etmekte 53- Ziraat Meslek Lisesi/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev Ekonomisi Meslek Lisesi kurumlarından birinden mezun musunuz? 1.Evet 2.Hayır 54- Eğitim durumunuz Yüksekokul ve Üzeri ise Mezun olunan bölümler hangileridir? Öğrenim Düzeyi* Bölüm 1.Yüksekokul (Var ise) 2.Lisans 3.Yüksek Lisans 4.Doktora * Lütfen birden fazla aynı seviyede öğrenim düzeyine sahip olup farklı bölümlerden mezun iseniz lütfen onları da ekleyiniz 366 55- Yabancı dil biliyor musunuz? 1.Evet 2.Hayır Yabancı Dil 1.İngilizce 2.Fransızca 1.Konuşma* 2.Yazma* 3.Okuma* 4.Anlama* 3.Almanca 4.Diğer……….. * 1-4 arası belirtiniz. 1- Bilmiyor 2-Az biliyor 3-Orta düzeyde 4-iyi derecede biliyor 56- Bilişim Teknolojilerini (Bilgisayar, cep telefonu, internet vb.) kullanım seviyenizi değerlendiriniz 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Kötü Orta İyi 57- Kullandığınız Bilgisayar Programları Nelerdir? Seviyeniz* Bilgisayar programları 1.MS Word 2.MS Excel 3.MS PowerPoint 4.İstatistik paket programları (SPSS,SAS,vb..) 5.Diğer (Belirtiniz) 6.Diğer (Belirtiniz) 58- İnternet kullanıyor musunuz? Hiç kullanmadım Düşük Orta Yüksek 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 4 4 4 4 4 4 1-Hayır 2-Evet ( ………. Saat/gün) 59- Kaç yıldır özel sektörde “Tarım danışmanı” olarak çalışmaktasınız? 60- Şimdiye kadar yurt dışına çıktınız mı? :1- :……….yıl - 61- Yurt dışına çıkış sebebiniz? (Birden fazla seçenek işaretlenebilir) 1-Aile ziyareti 2-Turistik gezi 3-Kurs veya seminer amaçlı Konusu: ………………………… 4-Fuar katılımı Konusu: ………………………… 5-Diğer (Belirtiniz)…………………………………………………………. 62- Tarım danışmanı olarak çalışmadan önce tarım sektöründe iş deneyiminiz oldu mu? 163- Özel Sektörde çalışmaya başlamadan önce tarımla ilgili resmi kurumlarda çalıştınız mı? 1.Evet 2.Hayır 367 64- Cevabınız Evet ise çalıştığınız kurumlar ve çalışma yıllarınızı belirtiniz. Resmi Kurum Adı Görevi Başlama Yılı Ayrılış Yılı 65- Mesleki örgütlere üye misiniz? : 1- Hayır 2- Evet (İsimleri?) 1............................................................................................ 2............................................................................................ 3............................................................................................ 4............................................................................................ 66- Herhangi bir mesleki süreli yayına abone misiniz? :167- Mesleki süreli yayınları hangi sıklıkta okuyorsunuz? 1-Okumuyorum 2-İlgimi çeken konu olursa 3-Bazen okuyorum 4-Sürekli olarak okuyorum 68- Şimdiye kadar yurt dışına çıktınız mı? :1- -Hayır (24’e geçiniz) 69- Yurt dışına çıkış sebebiniz? (Birden fazla seçenek işaretlenebilir) 1-Aile ziyareti 2-Turistik gezi 3-Kurs veya seminer amaçlı Konusu: …………………………. 4-Fuar katılımı Konusu: …………………………. 5-Diğer (Belirtiniz)…………………………………………………………. 70- Günlük yaşamınızı aşağıdaki durumlardan hangileri olumsuz etkiliyor? (önem sırasına göre işaretleyiniz) Önem sırası 1.Kendi sağlık sorunlarım 2.Çocuklarımın sağlık sorunları 3.Diğer aile bireylerinin sağlık sorunları 4.Çocukların bakımıyla ilgili sorunlar 5.Çocukların eğitimiyle ilgili sorunlar 6.Aile içi ilişkilerdeki sorunlar 7.Ekonomik koşulların yetersizliği 8.İş yeri ile ilgili sorunlar 9. Diğer (Açıklayınız ) 368 71- Son 2 yıl içerisinde mesleksel gelişiminize katkıda bulunduğunu düşündüğünüz herhangi bir öğrenim çabanız oldu mu? a) Hayır b)Evet ise lütfen aşağıdaki tabloyu doldurunuz Hizmet içi Eğitim-Kurs-KongreSempozyum-Sertifika Konusu Faydalılık Durumu (1 Hiç Faydalı Değil….5 Çok Faydalı) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 72- Kaç senedir bu bölgede (ilde) görev yapmaktasınız? :……………….yıl 73- Tarım danışmanı olarak kaç üreticiye yönelik danışmanlık hizmeti sağlıyorsunuz? İl/İlçe ve Köy Adı Üretici Sayısı Toplam Kuru arazi (dekar) Toplam Sulu arazi (dekar) Büyükbaş Hayvan Sayısı Küçükbaş hayvan sayısı 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 74- Sizce Tarım Danışmanı için hizmet vereceği üretici sayısı, arazi miktarı ve hayvan sayısı ne olmalıdır? 1.Üretici Sayısı : ………………………… 2.Üretici Sulu Arazi Miktarı (dekar) : ……………………….. 3.Üretici Kuru Arazi Miktarı (dekar) : ………………………. 4.Üretici Büyükbaş Hayvan Sayısı : …………………………. 5.Üretici Küçükbaş Hayvan Sayısı : ………………………… 75- Çalışacağınız çiftçileri nasıl belirliyorsunuz, lütfen önem sırasını yazınız? Önem sırası 1.Tanıdığım köylerden seçiyorum 2.Merkeze/Oturduğum yere yakın olan köyleri seçiyorum 3.Kendi uzmanlık alanımla uğraşan çiftçilerle anlaşıyorum 4.Şirket kendisi ayarlıyor 5.Arazisi/hayvanı fazla olan üreticileri seçiyorum 6.Üretici değiştirmem sürekli aynı üreticilerle çalışıyorum 7.Belirli bir kriterim yok 8.Yönetmelikte ki kriterlere uygun olarak seçiyorum 9.Diğer………………………………………………………… 369 76- Her bir çiftçiniz ile görüşme sıklığınız nedir? 1-Hergün 5- Ayda 1 defa 2-Haftada 3-4 kez 6- Üyemiz çağırdığı zaman 3-Haftada bir defa 7-Diğer 4-15 günde 1 defa 8-Yanıtsız 77- Çiftçilerle nerede görüşmektesiniz? (Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz) 1-Tarla ziyaretlerinde 4-Çiftçilerin ofise geldiklerinde 2-Ev ziyaretlerinde 5-Çiftçi isteği doğrultusunda 3-Köy kahvelerindeki toplantılarda 6- Diğer Belirtiniz 78- Çiftçi sorunları size hangi şekilde ulaşmaktadır? (TEK CEVAP) 1-Çiftçilerin kendileri tarafından 2-Kendi gözlemlerim sırasında 3-Firmadaki diğer tarım danışmanları tarafından 4-Köy muhtarları tarafından 5-Ziraat Odası Başkanlığı 6-Diğer STK Kuruluşları tarafından 7-Önder çiftçiler tarafından 8-Diğer Belirtiniz............................... 79- Size ulaşan çiftçi sorunları ile ilgili olarak davranışınız ne şekilde olur? (Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz) 1-Konu ile ilgili uzman kişiye danışırım 2-Araştırma kuruluşuna iletir, oradan çözüm bulurum 3-Tarım İl/İlçe Müdürlüğüne iletirim, oradan çözüm bulurum 4-Kendim çözerim 5-Diğer Belirtiniz …………………………………….. 370 80- Çiftçiler yayım elemanı olarak sizlerden hangi konularla ilgili yardım ve bilgi istemektedirler.(önem sırasına göre) Konular 1.Belirli Bir Konum Yok 2.Bitkisel Ürün Yetiştiriciliği 3.Ürün Çeşit Seçimi 4.Toprak Hazırlığı 5.Doğrudan Ekim 6.Bitki Koruma 7.Sulama Teknikleri 8.Gübre ve Gübreleme Teknikleri 9.Yemleme ve Bakım 10.Sürü Yönetimi 11.Damızlık Hayvan Seçimi 12.Hayvan Hastalıkları 13.Pazarlama 14.Organik Tarım Önem sırası Konular Önem sırası 15.Kırsal Sosyoloji 16.Çevre 17.Mevzuat 18.Tarımsal Destekler 19.Tarım Makineleri 20.Tarımsal Yayım 21.Bilişim Teknolojileri 22.Beden Dili ve Konuşma Teknikleri 23.Bölgenin Genel Tarımsal Yapısı 24.Besin Hijyeni 25.Koruyucu Tarım Teknikleri 26.Genetik Kaynakların Korunması 27.Diğer…………….. 28.Diğer…………….. 81- Bölgede Tarım Danışmanlığına başladığınızdan bu yana sürekli aynı çiftçi ile çalışma sıklığınız nedir? a. Hep aynı üreticilerle çalışırım, değiştirmem b. Çoğunlukla aynı üreticilerle çalışırım c. Çalışma alanım içinde sürekli çalıştığım üreticiler var ama genelde üreticilerim değişiyor d. Sürekli olarak çalıştığım üreticiler yok genelde değişmekte 82- Bölgede Tarım Danışmanlığına başladığınızdan bu yana aynı bölgede çalışma sıklığınız nedir? a. Hep aynı bölgede çalışırım, değiştirmem b. Çoğunlukla aynı bölgede çalışırım c. Çalışma alanım içinde sürekli çalıştığım bölgeler var ama genelde bölgelerim değişiyor d. Sürekli çalışma bölgelerim değişmekte 83- Bulunduğunuz bölgedeki tarımsal yapıyı tanıma durumunuz nedir? a. Bölgenin tarımsal yapısını çok iyi tanırım b. Bölgenin tarımsal yapısını iyi tanırım c. Bölgenin tarımsal yapısını normal tanırım d. Bölgenin tarımsal yapısını fazla tanımam e. Bölgenin tarımsal yapısını hiç tanımıyorum f. Cevap yok 84- Size göre bölgede tarımın temel sorunları nelerdir? ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………..……………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……..……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………….……………………………………………. 85- Danışmanlığa başlamadan önce size bir eğitim verildi mi? 1-Evet (…….gün) 2-Hayır (41’e geçiniz) 371 86- Cevabınız “Evet” ise Hangi Konularda eğitim aldınız, Lütfen belirtiniz? Eğitim Konusu 1.Tohumculuk 2.Toprak Hazırlığı 3.Toprak Analizi 4.Gübreleme 5.Zirai Mücadele 6.Sulama 7.Hasat-Harman 8.Damızlık Hayvan Seçimi 9.Hayvan Bakımı Sayısı Eğitim Konusu 10.Hayvan Besleme 11.Hayvan Hastalıkları 12.Sürü Yönetimi 13.Tarım Alet ve Makineleri 14.Tarımsal Yayım ve Danışmanlık 15.Proje Hazırlama 16.Kişisel Gelişim 17.Sunuş Teknikleri 18.Diğer…………………………… Sayısı 87- Özel Tarım Danışmanlığı ile ilgili Yönetmeliği Yeterli Buluyor musunuz? 1. Evet Kesinlikle yeterli 2. Kısmen yeterli 3. Yeterli değil 88- Eğer cevabınız “Kısmen Yeterli” veya “Yetersiz” ise sıkıntılar nelerdir? Belirtiniz. ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 372 89- Size göre yayım elemanlarının eğitim almaları gereken konular nelerdir? Kendinizin Bitkisel Ürün Yetiştiriciliği Gerekli Eğitim Konuları Fena olmaz Lütfen ürün adlarını yazınız 12345- Lütfen ürün adlarını yazınız 12345- Diğer Yayım Elemanlarının Gerek yok Bitkisel Ürün Yetiştiriciliği 1.Ürün Çeşit Seçimi 2.Toprak Hazırlığı 3.Bitki Koruma 4.Sulama Teknikleri 5.Gübre ve Gübreleme Teknikleri 6.Yemleme ve Bakım 7.Sürü Yönetimi 8.Damızlık Hayvan Seçimi 9.Hayvan Hastalıkları 10.Pazarlama 11.Organik Tarım 12.Kırsal Sosyoloji 13.Çevre 14.Mevzuat 15.Tarımsal Destekler 16.Tarım Makineleri 17.Tarımsal Yayım 18.Bilişim Teknolojileri 19.Beden Dili ve Konuşma Teknikleri 20.Bölgenin Genel Tarımsal Yapısı 21.Besin Hijyeni 22.Koruyucu Tarım Teknikleri 23.Genetik Kaynakların Korunması 24.Diğer…………….. 25.Diğer…………….. 1.Ürün Çeşit Seçimi 2.Toprak Hazırlığı 3.Bitki Koruma 4.Sulama Teknikleri 5.Gübre ve Gübreleme Teknikleri 6.Yemleme ve Bakım 7.Sürü Yönetimi 8.Damızlık Hayvan Seçimi 9.Hayvan Hastalıkları 10.Pazarlama 11.Organik Tarım 12.Kırsal Sosyoloji 13.Çevre 14.Mevzuat 15.Tarımsal Destekler 16.Tarım Makineleri 17.Tarımsal Yayım 18.Bilişim Teknolojileri 19.Beden Dili ve Konuşma Teknikleri 20.Bölgenin Genel Tarımsal Yapısı 21.Besin Hijyeni 22.Koruyucu Tarım Teknikleri 23.Genetik Kaynakların Korunması 24.Diğer…………….. 25.Diğer…………….. 373 Gerekli Eğitim Konuları Fena olmaz Lütfen ürün adlarını yazınız 12345- Lütfen ürün adlarını yazınız 12345- Gerek yok 90- Bulunduğunuz bölgedeki faaliyetlerinizi lütfen değerlendirin; a. b. c. d. e. Üreticilerimin bana ilettikleri tüm sorunlarına çözüm buldum Üreticilerimin bana ilettikleri sorunların çoğuna çözüm buldum Üreticilerimin bana ilettikleri sorunların bir kısmına çözüm buldum Üreticilerimin bana ilettikleri sorunların hiçbirine çözüm bulamadım Cevap yok 91- Hangi konularda üreticilerinize fayda sağladığınızı düşünüyorsunuz? Çalışma Konusu 1.Tohumculuk 2.Toprak Hazırlığı 3.Toprak Analizi 4.Gübreleme 5.Zirai Mücadele 6.Sulama 7.Hasat-Harman 8.Damızlık Hayvan Seçimi 9.Hayvan Bakımı 10.Hayvan Besleme 11.Hayvan Hastalıkları 12.Sürü Yönetimi 13.Tarım Alet ve Makineleri 14.Tarımsal Yayım ve Danışmanlık 15.Proje hazırlama 16.Desteklemeler 17.Resmi kurum işleri 18.Diğer…………………………………..………… 19.Diğer…………………………………………….. 20.Diğer…………………………………………….. 1.Hiç 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2.Az 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3.Orta 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 4.İyi 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 92- Mesleki alanda başvurduğunuz bilgi kaynakları nelerdir? (Öncelik sırasına göre birden fazla işaretleyebilirsiniz? Bilgi Kaynakları 1.Yazılı materyal 2.Kurslar, seminerler vd. 3.GTHB İl/İlçe Tarım Müdürlükleri 4.GTH Bakanlığı Web sayfası 5.İnternet taramaları 6.Meslektaşlar 7.Üretici örgütleri (Ziraat Odaları, Üretici Birlikleri vb.) 8.Önder Çiftçiler 9.Özel Firmalar (İlaç Bayileri, Tohum Bayileri vb.) 10.Diğer Tarım Danışmanlığı Yapan Firmalar 11.Araştırma Enstitüleri/İstasyonları 12.Üniversiteler 13.Kalkınma Ajansları 14.Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu 15.KOP İdaresi Başkanlığı 16.Diğer Resmi Kurum ve Kuruluşlar 17.Diğer……………….. Önem Sırası 374 93- Meslek uygulamalarınızda en fazla eksikliğini hissettiğiniz konular nelerdir? Lütfen sırası ile belirtiniz? Sıra 1 2 3 4 5 6 7 Konu Başlıkları 94- Meslek uygulamalarınızda en fazla almayı istediğiniz eğitim-yayım konuları nelerdir? Lütfen sırası ile belirtiniz? Mesleki konularda 1 2 3 Kişisel gelişim konularında 1 2 3 Sosyal-kültürel içerikli konularda 1 2 3 95- Son 6 ay içinde iş değiştirmeyi düşündünüz mü? 1-Evet 96- Bitki su ihtiyacına göre sulama programı yapabiliyor musunuz? (52.SORUYA GEÇİNİZ) 2-Hayır 1-Evet 2-Hayır 97- Soruya cevabınız “evet” ise, bu programı yayım çalışmalarında uyguluyor musunuz? 1(Lütfen aşağıdaki tabloyu doldurunuz) 2(52.SORUYA GEÇİNİZ) Bu programı nerede uyguladınız Hangi üründe uyguladınız? Sulama uygulamalarını ürünün hangi gelişim dönemlerinde yaptırdınız 1 2 3 4 5 6 98- Koruyucu tarımı biliyor musunuz ? 1-Evet 2-Hayır (54.SORUYA GEÇİNİZ) 375 Her bir sulama uygulamasında kaç mm su verilmiştir? 99- Soruya cevabınız “evet” ise, bu programı yayım çalışmalarında uyguluyor musunuz? 1(Lütfen aşağıdaki tabloyu doldurunuz) 24.SORUYA GEÇİNİZ) Bu programı nerede uyguladınız Hangi üründe uyguladınız? Uygulamayı ürünün hangi gelişim dönemlerinde yaptırdınız Kullanılan alet ve ekipmanın ismi? 1 2 3 4 5 6 100- Aşağıdaki ifadelerden size uygun olanını işaretleyiniz? İfadeler 1.Uygulamada hiçbir bilgiye ihtiyacım yok 2.Uygulamada en çok teorik konularda bilgiye ihtiyacım var 3.İstediğimiz zaman bilgiye erişebiliyoruz 4.Çiftçiler ile iletişim kurmada zorlanıyoruz 5.Tarım teşkilatı ile iletişim kurmada zorlanıyoruz 6.Üretici örgütleri iletişim kurmada zorlanıyoruz 7.Kendimi ifade etmekte zorlanıyorum 8.Mesleki bilgimin yeterli olduğuna inanıyorum 9.Tarım piyasasında ne olup bittiğini takip ediyorum 10.Çiftçiler danışmana ihtiyaç hissetmiyor 11.Danışmanlık prosedürlerini aşamıyorum 12.ÇKS gibi Çiftçi bilgilerine ulaşamıyorum 13.Danışmanlık ücreti az 14.Çiftçilerin tüm bilgi taleplerini karşılıyoruz 15.Tarımın paydaşları ile koordinasyonumuz çok iyi 16.Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik ekipman donanımız yeterli 17.Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik bilgisel donanımız yeterli 18.Mesleki bilgimin yeterli olduğuna inanıyorum 19.Tarım piyasasında ne olup bittiğini takip ediyorum 376 Katılıyorum 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 Kısmen Katılıyorum 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Katılmıyorum 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 2 1 3 3 2 2 1 1 101- Lütfen aşağıdaki tabloları doldurunuz 1-Evet(İyi Tarif Ediyor) 2-Hayır (İyi tarif Etmiyor) 1.Yaptığınız işi düşünün. Aşağıdaki kelimler ya da ifadeler sizin işinizi ne derece tarif ediyor? (ŞİMDİKİ İŞİM) 1.Cazip 2.Monoton (rutin) 3.Tatmin edici 4.Sıkıcı 5.İyi 6.Yaratıcı 7.Saygın 8.Rahatsız 9.Zevkli 10.Yararlı 11.Yorucu 12.Sağlıklı 13.İddialı 14.Yapılacak çok iş 15.Engellerle dolu 16.Basit 17.Tekrara dayalı 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 18.Başarı duygusu veren 1 2 3.Şimdi işyerinizdeki terfi olanaklarını düşünün. (TERFİ OLANAKLARI) 1.Terfi Olanakları iyi 1 2 2.Terfi olanakları sınırlı 1 2 3.Yeteneğe göre terfi 1 2 4.Geleceği olmayan iş 1 2 5.Yükselme şansı yok 1 2 6.Adil olmayan terfi politikası 1 2 7.Seyrek verilen terfiler 1 2 8.Düzenli terfiler 1 2 3 9.Terfi olasılığı oldukça iyi 1 10.Kesintiye uğrayan 1 11.Çekişmeli 1 12.Huzurlu 1 13.Başımdan aşkın 1 14.Zorlayıcı 1 15.Stres yaratıcı şeyler içeren 1 16.Asap bozucu 1 17.Çok şey talep eden 1 18.Gereğinde fazla stresli 1 5.Şimdi aldığınız ücreti düşünün. (ÜCRETİNİZ) 1.Normal harcamalar için yeterli gelir 1 2.Adil 1 3.Kıt kanaat geçin diren 1 4.Kötü 1 5.Lüks sağlayıcı gelir 1 6.Garantisi olmayan 1 7.Hak ettiğimizden az 1 8.Geliri iyi 1 9.Yapılan iş için yetersiz 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3-Kararsızım (Kararsızım) 2.Şimdi birlikte çalıştığınız pek çok insanı ya da işiniz gereği karşılaştığınız insanları düşünün. (BİRLİKTE ÇALIŞTIĞIM KİŞİLER) 1.İlham verici 1 2 3 2.Sıkıcı 1 2 3 3.Yavaş 1 2 3 4.Yardımsever 1 2 3 5.Sorumlu 1 2 3 6.Hızlı 1 2 3 7.Zeki 1 2 3 8.Kolay düşman olan 1 2 3 9.Çok konuşan 1 2 3 10.Akıllı 1 2 3 11.Tembel 1 2 3 12.Tatsız 1 2 3 13.Faal (aktif) 1 2 3 14.Dünyası sınırlı 1 2 3 15.Sadık 1 2 3 16.İnatçı 1 2 3 4.Çalışmakta olduğunuz işi düşünün. (İŞİMLE İLGİLİ) 1.Koşuşturmalı 1 2 3 2.Gerilimli 3 3 3 3 3 3 3 3 3.Sakin 1 4.Rahat 1 5.Çılgın 1 6.Rahatsız edici 1 7.Kontrolüm altında 1 8.Baskı yaratan 1 9.Pürüzsüz 1 6.Şimdi genel olarak işinizi düşünün. Sizce zaman nasıl bir iş? (GENEL OLARAK İŞİM) 1.Hoş 1 2.Kötü 1 3.İdeal 1 4.Zaman kayıbı 1 5.İyi 1 6.Arzu edilmeyen 1 7.Zahmete değer 1 8.Çoğunda kötü 1 9.Kabul edilebilir 1 10.Üstün 1 11.Çoğundan iyi 1 12.Nahoş 13.Beni hoşnut eden 1 14.Yetersiz 1 15.Mükemmel 1 16.Berbat 1 17.Zevkli 1 18.İşe yaramaz 1 377 2 3 2 3 2 3 2 3 2 3 2 3 2 3 bu çoğu 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 TARIMSAL YAYIM VE TAR-GEL PERSONELİNE YÖNELİK ANKET FORMU Değerli Tarım Yayım Uzmanı; Bu Anket Formu KOP İdaresi tarafından desteklenen Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından yürütülmekte olan “KOP Bölgesinde Tarımsal Eğitim ve Yayım İhtiyaç Analizi Projesi” Ar-Ge çalışmasının raporunun yazılmasında kullanılacak verilerin derlenmesi amacı ile hazırlanmıştır. Anket Soru Formuna vereceğiniz cevaplar kesinlikle anketi doldurulan kişinin adı kullanılarak yayınlanmayacak ve herhangi bir şekilde 3. Şahıslara verilmeyecektir. Vereceğiniz cevaplar KOP Bölgesinde tarımda nasıl bir eğitim ve yayım çalışmalarının yapılması gerekliliğine yönelik sonuçların oluşturulması açısından çok önemlidir. Ankete katıldığınız için teşekkür ederiz. Dr. Fatih ÖZDEMİR Enstitü Müdürü Anketin Doldurulduğu Kurumun Adı : …………….…………………………………… İl Adı : …………….…………………………………… İlçe Adı : …………….…………………………………… Sorumlu Köy/Kasaba Adı : …………….…………………………………… Tar-Gel Uzmanı Ünvanı, Adı ve Soyadı : …………….…………………………………… Tar-Gel Uzmanı Cep Telefon No : …………….…………………………………… 102- Tarımsal Yayım uzmanının yaşı :.............. 103- Cinsiyet? : 1- Erkek 104- Medeni Durumu:……………………… 105- Evli ise, eşinin mesleği:………………………….. 106- Yaşadığınız yer : 1- Köy/Kasaba . 107- Eğitim Durumunuz 1-Lise 2- Kadın 2- İlçe 3- İl 2-Ziraat/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi 3-Ön Lisans 4-Ön Lisans Programına Devam Etmekte 5-Lisans 6-Lisans Programına Devam Etmekte 7-Yüksek Lisans 8-Yüksek Lisans Programına Devam Etmekte 9-Doktora 10-Doktora Programına Devam Etmekte 378 108- Ziraat Meslek Lisesi/Veteriner Sağlık Meslek Lisesi/Laborant Meslek Lisesi/Ev Ekonomisi Meslek Lisesi kurumlarından birinden mezun musunuz? 1.Evet 2.Hayır 109- Eğitim durumunuz Yüksekokul ve Üzeri ise Mezun olunan bölümler hangileridir? Öğrenim Düzeyi* Bölüm Yüksekokul (Var ise) Lisans Yüksek Lisans Doktora * Lütfen birden fazla aynı seviyede öğrenim düzeyine sahip olup farklı bölümlerden mezun iseniz lütfen onları da ekleyiniz 110- Yabancı dil biliyor musunuz? 1.Evet 2.Hayır Yabancı Dil Konuşma* Yazma* Okuma* Anlama* İngilizce Fransızca Almanca Diğer……….. * 1-4 arası belirtiniz. 1- Bilmiyor 2-Az 3-Orta düzeyde 4-iyi 111- Bilişim Teknolojilerini (Bilgisayar, cep telefonu, internet vb.) değerlendiriniz 1 2 3 4 5 6 7 8 379 kullanım seviyenizi 9 10 112- Kullandığınız Bilgisayar Programları Nelerdir? Seviyeniz* Bilgisayar programları Hiç kullanmadım Düşük Orta Yüksek MS Word MS Excel MS PowerPoint İstatistik paket programları (SPSS,SAS,vb..) Diğer (Belirtiniz) Diğer (Belirtiniz) 113- Üniversite tercih formunda Ziraat Mühendisliği kaçıncı tercihinizdi? .................. 114- Şimdiye kadar yurt dışına çıktınız mı? 115- Yurt dışına çıkış sebebiniz? (Birden fazla seçenek işaretlenebilir) :1-Evet 1-Aile ziyareti 2-Turistik gezi 3-Kurs veya seminer amaçlı Konusu: 4-Fuar katılımı Konusu: 2-Hayır 5-Diğer (Belirtiniz)…………………………………………………………. 116- İnternet kullanıyor musunuz? 1- - 117- Kullanıyor iseniz haftada kaç saat kullanıyorsunuz? _______ saat/hafta 118- Şu an çalıştığınız kurumda kaç yıldır çalışıyorsunuz? :...........................yıl 119- Çalışma hayatınızda özel sektör deneyiminiz oldu mu? :1-Evet 120- Cevabınız “Evet” ise bu deneyiminiz tarımla ilgili miydi? 380 2-Hayır :1-Evet 2-Hayır 121- Mesleki örgütlere üye misiniz? : 1- Hayır 2- Evet (İsimleri?) ........................................................................................... ........................................................................................... ........................................................................................... 122- Herhangi bir mesleki süreli yayına abone misiniz? 1-Evet : 2-Hayır 123- Mesleki süreli yayınları hangi sıklıkta okuyorsunuz? 1-Okumuyorum 2-İlgimi çeken konu olursa 3-Bazen okuyorum 4-Sürekli olarak okuyorum 124- Günlük yaşamınızı aşağıdaki durumlardan hangileri olumsuz etkiliyor? (önem sırasına göre işaretleyiniz, 1,2,3 gibi) ( ) Kendi sağlık sorunlarım ( ( ( ( ( ( ) Çocuklarımın sağlık sorunları ) Diğer aile bireylerinin sağlık sorunları ) Çocukların bakımıyla ilgili sorunlar ) Çocukların eğitimiyle ilgili sorunlar ) Aile içi ilişkilerdeki sorunlar ) Ekonomik koşulların yetersizliği ( ) Diğer (Açıklayınız ) 125- Kaç yıldır Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığında çalışmaktasınız?.............yıl 126- Kaç yıldır yayım elemanı olarak görev yapmaktasınız? ............yıl 127- Şu an çalıştığınız birimde kaç yıldır çalışıyorsunuz?............yıl 128- Çalıştığınız statüyü yazar mısınız?.......................................................................... 129- Kurumunuzda hangi statüde çalışmak istersiniz? 1. 2. 3. 4. 5. İl/İlçe Müdürü Bölüm Başkanı Şube Müdürü/Müdür Yardımcısı Ziraat Mühendisi Aynı işime devam etmek isterim 381 130- Aşağıdaki çizelgede kurumunuzun size yönelik hizmet ve politikaları yer almaktadır. Her bir madde için düşüncenize en uygun ifadeyi işaretleyiniz. Böyle Bir Hizmet Hizmetler Yeterli Yetersiz Yok Sağlık hizmeti Beslenme hizmeti Kreş/yuva olanağı Ulaşım/servis hizmeti Dinlenme tesislerinden yararlandırma Lojman olanakları Hizmet-içi eğitim olanakları Verimli Bir Çalışma Ortamı Maaş/ücret Diğer Hizmetler................................................ 131- Son 2 yıl içersinde mesleksel gelişiminize katkıda bulunduğunu düşündüğünüz herhangi bir öğrenim çabanız oldu mu? (Hizmet-içi eğitim kursu, kongre, sempozyum, mesleki yayınları takip etme, mesleki toplantı...vs...) a) Hayır Hizmet içi Eğitim-KursKongre-SempozyumSertifika b)Evet(ise lütfen tabloyu doldurunuz) Konusu 382 Faydalılık Durumu (1 Hiç-Faydalı Değil….5 Çok Faydalı) 132- Lütfen aşağıdaki tabloları doldurunuz 1-Evet(İyi Tarif Ediyor) 2-Hayır (İyi tarif Etmiyor) 1.Yaptığınız işi düşünün. Aşağıdaki kelimler ya da ifadeler sizin işinizi ne derece tarif ediyor? (ŞİMDİKİ İŞİM) 1.Cazip 2.Monoton (rutin) 3.Tatmin edici 4.Sıkıcı 5.İyi 6.Yaratıcı 7.Saygın 8.Rahatsız 9.Zevkli 10.Yararlı 11.Yorucu 12.Sağlıklı 13.İddialı 14.Yapılacak çok iş 15.Engellerle dolu 16.Basit 17.Tekrara dayalı 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 18.Başarı duygusu veren 1 2 3.Şimdi işyerinizdeki terfi olanaklarını düşünün. (TERFİ OLANAKLARI) 1.Terfi Olanakları iyi 1 2 2.Terfi olanakları sınırlı 1 2 3.Yeteneğe göre terfi 1 2 4.Geleceği olmayan iş 1 2 5.Yükselme şansı yok 1 2 6.Adil olmayan terfi politikası 1 2 7.Seyrek verilen terfiler 1 2 8.Düzenli terfiler 1 2 3 9.Terfi olasılığı oldukça iyi 1 10.Kesintiye uğrayan 1 11.Çekişmeli 1 12.Huzurlu 1 13.Başımdan aşkın 1 14.Zorlayıcı 1 15.Stres yaratıcı şeyler içeren 1 16.Asap bozucu 1 17.Çok şey talep eden 1 18.Gereğinde fazla stresli 1 5.Şimdi aldığınız ücreti düşünün. (ÜCRETİNİZ) 1.Normal harcamalar için yeterli gelir 1 2.Adil 1 3.Kıt kanaat geçin diren 1 4.Kötü 1 5.Lüks sağlayıcı gelir 1 6.Garantisi olmayan 1 7.Hak ettiğimizden az 1 8.Geliri iyi 1 9.Yapılan iş için yetersiz 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3-Kararsızım (Kararsızım 2.Şimdi birlikte çalıştığınız pek çok insanı ya da işiniz gereği karşılaştığınız insanları düşünün. (BİRLİKTE ÇALIŞTIĞIM KİŞİLER) 1.İlham verici 1 2 3 2.Sıkıcı 1 2 3 3.Yavaş 1 2 3 4.Yardımsever 1 2 3 5.Sorumlu 1 2 3 6.Hızlı 1 2 3 7.Zeki 1 2 3 8.Kolay düşman olan 1 2 3 9.Çok konuşan 1 2 3 10.Akıllı 1 2 3 11.Tembel 1 2 3 12.Tatsız 1 2 3 13.Faal (aktif) 1 2 3 14.Dünyası sınırlı 1 2 3 15.Sadık 1 2 3 16.İnatçı 1 2 3 4.Çalışmakta olduğunuz işi düşünün. (İŞİMLE İLGİLİ) 1.Koşuşturmalı 1 2 3 2.Gerilimli 3 3 3 3 3 3 3 3 3.Sakin 1 4.Rahat 1 5.Çılgın 1 6.Rahatsız edici 1 7.Kontrolüm altında 1 8.Baskı yaratan 1 9.Pürüzsüz 1 6.Şimdi genel olarak işinizi düşünün. Sizce zaman nasıl bir iş? (GENEL OLARAK İŞİM) 1.Hoş 1 2.Kötü 1 3.İdeal 1 4.Zaman kayıbı 1 5.İyi 1 6.Arzu edilmeyen 1 7.Zahmete değer 1 8.Çoğunda kötü 1 9.Kabul edilebilir 1 10.Üstün 1 11.Çoğundan iyi 1 12.Nahoş 13.Beni hoşnut eden 1 14.Yetersiz 1 15.Mükemmel 1 16.Berbat 1 17.Zevkli 1 18.İşe yaramaz 1 383 2 3 2 3 2 3 2 3 2 3 2 3 2 3 bu çoğu 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 133- Şimdiye kadar hangi konularda yürütülen yayım çalışmalarına katıldınız? (birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz) Lütfen katıldıklarınıza “X” işareti koyunuz Katılınan Yayım Çalışmaları Belirli Bir Konum Yok Bitkisel Ürün Yetiştiriciliği Ürün Çeşit Seçimi Toprak Hazırlığı Doğrudan Ekim Bitki Koruma Sulama Teknikleri Gübre ve Gübreleme Teknikleri Yemleme ve Bakım Sürü Yönetimi Damızlık Hayvan Seçimi Hayvan Hastalıkları Pazarlama Organik Tarım Kırsal Sosyoloji Çevre Mevzuat Tarımsal Destekler Tarım Makineleri Tarımsal Yayım Bilişim Teknolojileri Beden Dili ve Konuşma Teknikleri Bölgenin Genel Tarımsal Yapısı Besin Hijyeni Koruyucu Tarım Teknikleri Genetik Kaynakların Korunması Diğer…………….. Diğer…………….. 134- Kaç senedir bulunduğunuz yerleşim yerinde görev yapmaktasınız? 135- Çiftçilerle görüşme sıklığınız nedir? :………..yıl 1- Görüşmüyorum 4- Ayda bir defa 2- Haftada birden fazla 5- Ayda 1-2 defa 3- Haftada bir defa 6- 2-3 ayda bir defa 136- Çiftçilerle nerede görüşmektesiniz? 1-Görüşmüyorum 4-Çiftçilerin kuruma geldiklerinde 2-Tarla ziyaretlerinde 5-Çiftçi isteği doğrultusunda 3-Köy kahvelerindeki toplantılarda 6- Diğer Belirtiniz ………………. 384 137- Çiftçi sorunları size hangi şekilde ulaşmaktadır? (Önem Sırasına Göre Belirtiniz) 1-Çiftçilerin kendileri tarafından (……) 2-Kendi gözlemlerim sırasında (……) 3-Personel tarafından (……) 4-Özel Tarım Danışmanları tarafından (……) 5-Köy muhtarları tarafından (……) 6-Ziraat Odası Başkanlığı (……) 7-Diğer STK Kuruluşları tarafından (……) 8-Önder çiftçiler tarafından (……) 9-Özel Firmalar tarafından (……) 10-Diğer Tarımsal Kurum ve Kuruluşları tarafından (……) 11-Diğer (……) Belirtiniz............................... 138- Çiftçiler yayım elemanı olarak sizlerden hangi konularla ilgili yardım ve bilgi istemektedirler.(önem sırasına göre 1,2,3 olarak sıralayınız) Lütfen Önem Sırasına Göre Numaralandırınız (1,2,3..) Konular Belirli Bir Konum Yok Bitkisel Ürün Yetiştiriciliği Ürün Çeşit Seçimi Toprak Hazırlığı Doğrudan Ekim Bitki Koruma Sulama Teknikleri Gübre ve Gübreleme Teknikleri Yemleme ve Bakım Sürü Yönetimi Damızlık Hayvan Seçimi Hayvan Hastalıkları Pazarlama Organik Tarım Kırsal Sosyoloji Çevre Mevzuat Tarımsal Destekler Tarım Makineleri Tarımsal Yayım Bilişim Teknolojileri Beden Dili ve Konuşma Teknikleri Bölgenin Genel Tarımsal Yapısı Besin Hijyeni Koruyucu Tarım Teknikleri Genetik Kaynakların Korunması Diğer…………….. Diğer…………….. 385 139- Size ulaşan çiftçi sorunları ile ilgili olarak çoğunlukla davranışınız ne şekilde olur? 1-Konu ile ilgili uzman kişiye iletirim 2-Araştırma kuruluşuna iletirim 3-İlgili Kurum ve Kuruluşlara iletirim 4-İlgili şube müdürüne iletirim 5-Kendim çözerim 6-Diğer…….belirtiniz 140- Mesleki alanda başvurduğunuz bilgi kaynakları nelerdir? (Öncelik sırasına göre birden fazla işaretleyebilirsiniz? Bilgi Kaynakları Önem Sırası Yazılı materyal Kurslar, seminerler vd. GTH Bakanlığı Web sayfası İnternet taramaları Meslektaşlar Üretici örgütleri (Ziraat Odaları, Üretici Birlikleri vb.) Önder Çiftçiler Özel Firmalar (İlaç Bayileri, Tohum Bayileri vb.) Diğer Tarım Danışmanlığı Yapan Firmalar Araştırma Enstitüleri/İstasyonları Üniversiteler Kalkınma Ajansları Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu KOP İdaresi Başkanlığı Diğer Resmi Kurum ve Kuruluşlar Diğer……………….. 141- Size göre bölgede tarımın temel sorunları nelerdir? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………..………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 142- Bitki su ihtiyacına göre sulama programı yapabiliyor musunuz? 1-Evet 2-Hayır 386 143- Soruya cevabınız “evet” ise, bu programı yayım çalışmalarında uyguluyor musunuz? 1-Hayır 2-Evet (Lütfen aşağıdaki tabloyu doldurunuz) Bu programı nerede uyguladınız 144- 2-Hayır Soruya cevabınız “evet” ise, bu programı yayım çalışmalarında uyguluyor musunuz? 1-Hayır 2-Evet (Lütfen aşağıdaki tabloyu doldurunuz) Bu programı nerede uyguladınız 146- Her bir sulama uygulamasında kaç mm su verilmiştir? Koruyucu tarımı biliyor musunuz? 1-Evet 145- Sulama uygulamalarını ürünün hangi gelişim dönemlerinde yaptırdınız Hangi üründe uyguladınız? Uygulamayı ürünün hangi gelişim dönemlerinde yaptırdınız Hangi üründe uyguladınız? Sizce çiftçilerin Kurumunuz ile olan iletişimi (ilişkisi) ne düzeydedir. 1-İletişimleri yok 4-İyi 2-Zayıf 5-Çok iyi 3- Orta 387 Kullanılan alet ve ekipmanın ismi? 147- Size göre "Yayım Elemanı" olarak görev yapan kişilerin mesleki yeterlilikleri hangi düzeydedir? Lütfen puanlayınız. (1-Çok Kötü; 10-Çok İyi) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 148- Yayım çalışmalarınız sırasında hangi yayım yöntemlerini kullanmaktasınız? (Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz, en fazla yaptığınız uygulamaya 1 den başlayarak önem sırasına koyunuz) 1. Çiftçilerle iletişimim yok (……) 2. Uygulamalı eğitim (……) 3. Ev Ziyareti (……) 4. Toplantılar (……) 5. Tarla Günleri/Demonstrasyon (……) 6. Yarışmalar (……) 7. Fuar (……) 8. Radyo, TV vb. yayınlar (……) 9. İnternet (……) 10. Diğer………………. (……) 149- Yayım elemanı olarak çiftçilerle olan iletişiminiz (ilişkiniz) ne düzeydedir. (Lütfen puanlayınız. (1-Çok Kötü; 10-Çok İyi) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 150- Size göre "Yayım Elemanı" olarak görev yapan kişilerin mesleki yeterlilikleri hangi düzeydedir? (Lütfen puanlayınız. (1-Çok Kötü; 10-Çok İyi) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 151- Size göre yayım elemanlarının mesleki becerilerindeki yeterlilikleri nasıldır? Yeterlilik Düzeyi Beceri Konuları Yok Az Orta Teknik bilgi düzeyi Kendini geliştirme isteği Bilişim teknolojilerini kullanabilme Çiftçilerle iletişim kurabilme Kendini iyi ifade edebilme Takım/ekip çalışması yapabilme Yeniliklere açıklık Yayım yöntemleri ve tekniklerini bilme Proje hazırlama ve yürütme 388 Yüksek 152- Üreticiye verilen teknik bilginin yararlı, kullanışlı ve katılımın çok olabilmesi için bu bilginin nasıl verilmesi daha uygun olur? (Yayımda kullanılacak teknikler-En önemlisini işaretleyiniz) 8- Uygulamalı eğitim 9- Demonstrasyon 10- Görsel yayım araçları kullanılmalı 11- Basılı yayım araçları kullanılmalı 12- Toplantı yaparak sözlü anlatım 13- Kurs şeklinde olmalı sertifika verilmeli 14- Eğitimin şekli önemli değil 15- Diğer: …………………………….. 389 153- Yayım elemanlarının eğitim almaları gereken konular nelerdir? Kendinizin Bitkisel Ürün Yetiştiriciliği Eğitim Konuları Gerekli Lütfen adlarını yazınız 12345- ürün Fena olmaz Lütfen adlarını yazınız 12345- Gerek yok Diğer Yayım Elemanlarının ürün Bitkisel Ürün Yetiştiriciliği Ürün Çeşit Seçimi Toprak Hazırlığı Bitki Koruma Sulama Teknikleri Gübre ve Gübreleme Teknikleri Yemleme ve Bakım Sürü Yönetimi Damızlık Hayvan Seçimi Hayvan Hastalıkları Pazarlama Organik Tarım Kırsal Sosyoloji Çevre Mevzuat Tarımsal Destekler Tarım Makineleri Tarımsal Yayım Bilişim Teknolojileri Beden Dili ve Konuşma Teknikleri Bölgenin Genel Tarımsal Yapısı Besin Hijyeni Koruyucu Tarım Teknikleri Genetik Kaynakların Korunması Diğer…………….. Diğer…………….. Ürün Çeşit Seçimi Toprak Hazırlığı Bitki Koruma Sulama Teknikleri Gübre ve Gübreleme Teknikleri Yemleme ve Bakım Sürü Yönetimi Damızlık Hayvan Seçimi Hayvan Hastalıkları Pazarlama Organik Tarım Kırsal Sosyoloji Çevre Mevzuat Tarımsal Destekler Tarım Makineleri Tarımsal Yayım Bilişim Teknolojileri Beden Dili ve Konuşma Teknikleri Bölgenin Genel Tarımsal Yapısı Besin Hijyeni Koruyucu Tarım Teknikleri Genetik Kaynakların Korunması Diğer…………….. Diğer…………….. 390 Eğitim Konuları Gerekli Fena olmaz Lütfen ürün adlarını yazınız 12345- Lütfen ürün adlarını yazınız 12345- Gerek yok 154- Yayım elemanı olarak mesainizi dağılımını aşağıdaki tabloda belirtiniz. Konu Çiftçi eğitimi/yayım çalışmaları (işletme, ahır/ağıl ziyaretleri vb.) Büro ve idari işler Kendi eğitimim Araştırma Destek hizmetler (proje yürütme, araştırmacı olarak görev alma) 155- Payı (%) ………………….. …………………. …………………. …………………. …………………. Yıllık çalışma programlarınızı kim belirliyor? 1. Kendim (….) 2. Kurum Yöneticileri (….) 3. İlgili Bakanlığın talimatları ile (….) 4. Kurumdaki teknik elemanlar ile beraber (….) 5. Bölgede tarım ile ilgili diğer kurum ve kuruluşların önerileri ile (….) 6. Çiftçi talepleri ile (….) 4. Diğer…………………………………………. (….) 156- Bölgenizde tarımsal eğitim ve yayım faaliyetlerini sınırlayan en önemli sıkıntılar nelerdir? (Lütfen cevap verilen problemleri önem sırasına göre sıralayınız 1,2,3….) Problemler Önem Sıra No Yeterli tarımsal eğitim ve yayım elemanının olmaması Kaliteli tarımsal eğitim ve yayım elemanının olmaması Üreticinin ilgisizliği Tarım paydaşları arasındaki koordinasyon sıkıntısı Eğitim ve yayım materyal eksikliği Teknik, ulaşım ve ekipman altyapısının yetersizliği Finansman sıkıntısı Eğitim ve yayım elemanının isteksizliği Eğitim ve yayım elemanının istediği bilgiye ulaşamaması Politik engeller-sıkıntılar Diğer……………………………………… Diğer……………………………………… 391 157- Yayım hizmeti sırasında toplumsal ciniyet eşitliğine dikkat ediyormusunuz? 1. Genellikle ediyorum 2. Bazen ediyorum 3. Dikkat etmiyorum 158- Çalışmalarınızda işbirliği yaptığınız kuruluşlar/kişileri belirtiniz. Kuruluş/Kişiler 1.Hiç Valilik Kaymakamlık Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Orman ve Su İşleri Bakanlığı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Kalkınma Bakanlığı Milli Eğitim Bakanlığı Diğer Bakanlıklar Araştırma Enstitüleri/İstasyonları TARSİM Üniversiteler Tarıma Girdi Satanlar (yöredeki bayiler vb.) KOP İdaresi Başkanlığı Kooperatifler Çiftçi örgütleri (TZOB, Önder Çiftçi Derneği, Üretici Birlikleri) Muhtarlık / Belediye Konferans, seminer, panel Tarımdan girdi alanlar (fabrikalar, mandıralar vb) Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) Kalkınma Ajansları (MEVKA, AHİLER vb.) Diğerleri………………………… Diğerleri………………………… Diğerleri………………………… 392 2.Az 3.Orta 4.İyi 1591. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 160- Genel olarak çalıştığınız kurumda memnuniyetinizi belirleyen 3 faktörü seçiniz. Yönetim tarzı İş birliği ve takım ruhu Takdir ve tanınma İş tatmini Eğitim İletişim Ücret Mesai arkadaşları İş yeri koşulları Kaliteli çalışmalar Sizce Tarımsal Yayımın ana konular aşağıdakilerden hangisi veya hangileridir? Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının yeni başlayan uygulamalarının anlatılması İlde yaygın olarak görülen bir problemin çözümü hakkında Alternatif ürün yetiştiriciliği Araştırma enstitüleri tarafından geliştirilen yeni bilgi ve teknolojilerin aktarılması Üniversite tarafından geliştirilen yeni bilgi ve teknolojilerinin aktarılması Tarımda kadınlara yönelik konular Diğer: …………………………………………………………………………………… 393 161- Size Göre Faaliyet Bölgenizi Bitkisel Üretim Açısından Homojen Kaç Gruba Ayırırsınız? (alt havza- alt bölge) Alt bölgenin ortak özelliği Bölge Kapsamı Yerler (ortak isim) Bölge Numarası (Yön göstererek Kısa Tarif) (Örnek; Meyvecilik bölgesi, buğday bölgesi vb.) (Örnek, kuzey doğu, güney, merkez vb.) 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Not: Gruptan kasıt bölgeler içinde benzerlik gösteren alt havza-alt bölgelerdir. 162- Size Göre Faaliyet Bölgenizi Hayvansal Üretim Açısından Homojen Kaç Gruba Bölersiniz? Alt bölgenin ortak özelliği Bölge Kapsamı Yerler (ortak isim) Bölge Numarası (Yön göstererek Kısa Tarif) (Örnek, kuzey doğu, güney, merkez vb.) 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge Alt Bölge 394 (Örnek; koyunculuk bölgesi, keçi yetiştiriciliği bölgesi, kanatlı bölgesi vb.) 163- Size Göre Faaliyet Bölgenizin Ayırdığınız Homojen Gruplara Göre Öncelikli Yayım İstekleri Nelerdir? Eğitim ve Yayım Konuları 1. Bölge 2. Bölge Bitkisel Üretim 3. Bölge 4. Bölge Bitkisel Ürün Yetiştiriciliği Ürün Çeşit Seçimi Toprak Hazırlığı Bitki Koruma Sulama Teknikleri Gübre ve Gübreleme Teknikleri Yemleme ve Bakım Sürü Yönetimi Damızlık Hayvan Seçimi Hayvan Hastalıkları Hayvansal Ürün Değerlendirme Pazarlama Besin Hijyeni Organik Tarım Çevre Kırsal kalkınma Kırsal sosyoloji Mevzuat Tarımsal Destekler Tarım Makineleri Diğer………………………………… Diğer………………………………… Diğer………………………………… Diğer………………………………… Diğer………………………………… 395 5. Bölge 1. Bölge Hayvansal Üretim 2. Bölge 3. Bölge 4. Bölge 164- Aşağıdaki ifadelerden size uygun olanını işaretleyiniz? Katılıyorum Kısmen Katılıyorum Bugün yeniden bir işe girecek olsam yine görev yaptığım kurumu tercih ederim Kurumda personelin problemleri süratle çözümlenmektedir. Kurumda karar mekanizması hızlıdır Kurumda bir kişinin birden fazla görevi vardır. Kurumda görevler tanımlanmamıştır. Kurumda az zamanda çok iş yapılması beklenmektedir Kurumun fiziksel çalışma durumu çalışmaya elverişlidir. Çalışma ortamı personelin performansını olumlu etkilemektedir Uygulamada hiçbir bilgiye ihtiyacım yok Uygulamada en çok teorik konularda bilgiye ihtiyacım var İstediğimiz zaman bilgiye erişebiliyoruz Çiftçiler ile iletişim kurmada zorlanıyoruz Tarım teşkilatı ile iletişim kurmada zorlanıyoruz Üretici örgütleri iletişim kurmada zorlanıyoruz Kendimi ifade etmekte zorlanıyorum Mesleki bilgimin yeterli olduğuna inanıyorum Tarım piyasasında ne olup bittiğini takip ediyorum Çiftçilerin tüm bilgi taleplerini karşılıyoruz Tarımın paydaşları ile koordinasyonumuz çok iyi Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik ekipman donanımız yeterli Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik bilgisel donanımız yeterli Çiftçilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik teknik elemanımız yeterli 396 Katılmıyorum Kararsızım Cevap Yok 397 398 399 400 401 402 403 404