TC EKONOMİ BAKANLIĞI
Transkript
TC EKONOMİ BAKANLIĞI
T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI HEDEF PAZAR: İRAN İSLAM CUMHURİYETİ Oğuzhan Kökosmanlı Dış Ticaret Uzmanı T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 1 SUNUM İÇERİĞİ Sunum İçeriği: 1. İran: Temel Bilgiler 2. İran Ekonomisi 3. Nükleer Müzakereler 4. İran’ın Dış Ticareti 5. Türkiye – İran Ticareti 6. İran’ın Vergi Uygulamaları 7. Güçlü ve Zayıf Yönler Analizi 8. Pazara İlişkin Bazı Pratik Bilgiler T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 2 İRAN - TEMEL BİLGİLER Resmi Adı İran İslam Cumhuriyeti Nüfus 77,95 milyon (2014) Yüzölçümü 1.648.195 km2 Resmi Dil Farsça Etnik Yapı %61 İranlı, %16 Azeri, %10 Kürt, %7 Gilaki ve Mazandarani, %6 Lur, %2 Arap, %2 Beluci, %2 Türkmen, %1 Diğer. İnanç Yapısı %98 Müslüman, %2 Diğer. Başkent Tahran (7,7 milyon) Önemli Şehirler Meşhed (2,4 milyon), İsfahan (1,6 milyon), Tebriz (1,4 milyon), Şiraz (1,2 milyon) Komşuları Türkiye, Irak, Pakistan, Afganistan, Türkmenistan, Azerbaycan, Ermenistan Para Birimi İran Riyali T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 3 İRAN - TEMEL GÖSTERGELER GSYİH (Nominal) 408,163 milyar Dolar 441,123 milyar Dolar (2014 Yılı Tahmini) (2015 Yılı Tahmini) GSYİH BÜYÜME (Reel) %1,7 %2,2 KİŞİ BAŞINA GSYİH (Satın Alma Gücü Paritesine Göre) 22,032 ABD Doları 22,659 ABD Doları İHRACAT 95,904 milyar Dolar 90,164 milyar Dolar (2014 Yılı Tahmini) (2015 Yılı Tahmini) İTHALAT 61,548 milyar Dolar 64,010 milyar Dolar (2014 Yılı Tahmini) (2015 Yılı Tahmini) ENFLASYON ORANI %17,2 %15,8 DIŞ BORÇ STOĞU 10,075 milyar Dolar 10,166 milyar Dolar (2014 Yılı Tahmini) (2015 Yılı Tahmini) ULUSLARARASI REZERVLER 109,950 milyar Dolar 104,950 milyar Dolar (2014 Yılı Tahmini) (2015 Yılı Tahmini) İŞSİZLİK ORANI %10,3 %10,5 PARA BİRİMİ - PARİTESİ 1 ABD Doları = 27.042 İran Riyali (Resmi Kur) 1 ABD Doları = 35.460 İran Riyali (Serbest Piyasa) DÜNYA BANKASI İŞ YAPMA KOLAYLIĞI SIRALAMASI (2014) 152 GSMH’NİN SEKTÖREL DAĞILIMI Hizmetler (%48,2) Sanayi (%40,6) Tarım (%11,2) DOĞAL KAYNAKLAR Petrol, Doğal Gaz Çinko, Bakır, Demir, Uranyum, Kurşun, Manganez, Kömür, Altın BAŞLICA SANAYİ DALLARI Petrol Ürünleri ve Petrokimyasal Ürünler, Gübreler, Sodyum Hidroksit, Tekstil, Çimento BAŞLICA TARIMSAL ÜRETİM Buğday, Tahıl, Şeker Pancarı, Meyve, Şeker Kamışı, Pamuk, Havyar, Şam Fıstığı (2014 Yılı Tahmini) (2015 Yılı Tahmini) (2014 Yılı Tahmini) (2015 Yılı Tahmini) (2014 Yılı Tahmini) (2015 Yılı Tahmini) (2014 Yılı Tahmini) (2015 Yılı Tahmini) T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 4 İran Ekonomik Veriler Yıl GSYİH (Nominal) Reel Büyüme (%) Nüfus (Milyon) Kişi Başına GSYİH ($) İşsizlik (%) Enflasyon (%) İhracat FOB İthalat CIF 2010 467.789 6,6 74,5 17.051 13,5 10,2 112.788 75.458 2011 592.038 3,7 75,4 17.893 12,3 20,6 145.518 77.729 2012 587.212 -6,6 76,4 19.294 12,2 27,4 98.033 67.058 2013 511.622 -1,9 77,4 21.616 10,4 37,7 93.015 60.047 2014* 408,163 1,7 78,5 22.032 10,3 17,2 95.904 61.548 2015* 441,123 2,2 79,5 22.659 10,5 15,8 90,164 64.010 T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 5 PETROL VE DOĞALGAZ • Petrol Rezervleri: 157,8 milyar varil (OPEC, 2014) - Dünya Sıralamasında 3. (Venezüella ve Suudi Arabistan’ın ardından) - Dünya Petrol Rezervlerinin %10,6’sı • Doğal Gaz Rezervleri: 34 trilyon m3 (OPEC, 2014) - Dünya Sıralamasında 2. (Rusya Federasyonu’nun ardından) - Dünya Doğal Gaz Rezervlerinin %17’si T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 6 DEVALÜASYON İran Riyali, 2012 yılının başından itibaren önemli ölçüde değer kaybetmiştir. (Serbest Döviz Piyasası) 1 ABD Doları: 16.050 Riyal (1 Ocak 2012) 35.650 Riyal (29 Aralık 2014) 27.314 Riyal (13 Ocak 2015, Resmi Kur) 1 Euro: 20.600 İran Riyali (1 Ocak 2012) 43.500 İran Riyali (29 Aralık 2014) 32.344 Riyal (13 Ocak 2015, Resmi Kur) T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 7 NÜKLEER PROGRAM İRAN’IN NÜKLEER PROGRAMI’NA İLİŞKİN ANLAŞMA İran’ın nükleer programına ilişkin olarak İran ile P5+1 ülkeleri (ABD, Rusya Federasyonu, Çin, İngiltere, Fransa, Almanya) arasında 24 Kasım 2013 tarihinde imzalanan geçici Anlaşma, 20 Ocak 2014 Pazartesi günü yürürlüğe girmiştir. 6 ay uygulanması planlanan anlaşma 20 Temmuz 2014’te ve 24 Kasım 2014’te 2 kere uzatılmıştır. Bu çerçevede, İran’ın nükleer programı kapsamında, 20 Ocak 2014 tarihinden itibaren altı aylık süre boyunca uymayı taahhüt ettiği koşullar : T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 8 İRAN’IN TAAHHÜTLERİ • %5’in üzerinde uranyum zenginleştirmesi yapmama, • %20’ye kadar gerçekleştirmiş zenginleştirmesini etkisiz kılma, olduğu uranyum (Söz konusu madde aşamalı olarak uygulanmış ve İran’ın %20’ye kadar olan uranyum zenginleştirmesini etkisiz kılmaya yönelik olarak gerçekleştirdiği her bir aşama karşılığında İran’ın petrol ihracatından kaynaklanan 4,2 milyar ABD Doları tutarındaki gelirinin taksitler halinde İran’a transferine izin verilmiştir.) • Yeni santrifüjleri devreye sokmama, • Natanz ve Fordo tesislerinde yeni uranyum zenginleştirmesi yapmama, • Arak tesislerindeki nükleer faaliyetleri durdurma, • Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın yoğun denetimini kabul etme. T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 9 BM (P5+1) TAAHHÜTLERİ Bu kapsamda, P5+1 ülkeleri tarafından, 20 Ocak 2014 tarihinden itibaren İran’a sağlanacağı taahhüt edilen kolaylıklar: • Anlaşma tarihinden itibaren altı ay boyunca İran aleyhine yeni bir yaptırım kararı alınmaması, • İran’a yönelik olarak uygulanmakta olan altın, değerli madenler, otomotiv sektörü, petrokimya yaptırımlarının ve söz konusu sektörlerdeki ticari işlemlere ilişkin sigortacılık, taşımacılık ve mali hizmetler yaptırımlarının uygulanmasının altı ay süreyle dondurulması, • Belirli İran havayolu şirketleri için uçuş güvenliği kaynaklı tamir, denetim işlemlerine ve uçak yedek parça ürünleri satışına, montajına altı ay süreyle izin verilmesi ve söz konusu sektördeki ticari işlemlere ilişkin sigortacılık, taşımacılık ve mali hizmetler yaptırımlarının uygulanmasının altı ay süreyle dondurulması, T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 10 BM (P5+1) TAAHHÜTLERİ • İran’ın gıda, tarımsal ürünler, ilaç ve tıbbi cihaz ithalatının kolaylaştırılmasına yönelik tedbirlerin alınması. • İran’ın, Avrupa Birliği ülkeleri ve ABD haricindeki ülkelere petrol satışına, mevcut azaltılmış haliyle, izin verilmesi ve söz konusu satış işlemleri konusunda sigortacılık, taşımacılık yaptırımlarının uygulanmasının altı ay süreyle dondurulması. T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 11 NÜKLEER PROGRAM İRAN’IN NÜKLEER PROGRAMI’NA İLİŞKİN ANLAŞMA • İran'ın nükleer programına ilişkin olarak İran ile P5+1 ülkeleri arasında 24 Kasım 2013 tarihinde imzalanan ve 20 Ocak 2014 tarihinde yürürlüğe giren geçici anlaşmanın yürürlük süresi 30 Haziran 2015 günü sonuna kadar uzatılmıştır. • Bu kapsamda, geçici anlaşma 30 Haziran 2015 günü sonuna kadar yürürlükte kalacak olup, İran ile P5+1 ülkeleri arasında İran'ın nükleer programına ilişkin nihai anlaşma sağlanmasına yönelik müzakerelere 30 Haziran 2015 günü sonuna kadar devam edilecektir. • İran’ın petrol ihracatına ve bankacılık sistemine yönelik yaptırımların uygulanmasına 30 Haziran 2015 günü sonuna kadar devam edilecektir. Söz konusu yaptırımların yürürlükten kaldırılması hususunda İran’ın Nükleer Programı’na ilişkin nihai anlaşmanın sağlanması belirleyici olacaktır. T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 12 ORTAK KAPSAMLI EYLEM PLANI(Joint Comprehensive Plan of Action) • 14 Temmuz 2015’de imzalandı. • İran’a karşı yürürlükte olan nükleer tedbirler ilk kez denetlenebilecektir. • Tesislerin denetimi konusunda, İRAN ve UAEK arasında anlaşma yapılmıştır. • Yaptırımlar konusunda aşamalı kolaylık sağlanacaktır. • 18 Ekim 2015 itibarıyla yürülüktedir. İç onay süreçleri de yürümektedir. T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 13 JCPOA • UAEK tarafından İran’ın yükümlülüklerini yerine getirdiğinin teyid edilmesinin akabinde nükleer yaptırımların uygulama günü(Implementation Day) yürürlüğe girecektir. • 2 Aralık’ta sunulan ilk rapor olumludur. • Uygulama Gününün ertesi günü bir rehber yayımlanacak ve 24 saat içinde ekonomik ve finansal yaptırımlar kaldırılacaktır. • Tüm bu hususlar yeni bir BMGK kararı ile kayıt altına alınarak onaylanacaktır. İran’ın anlaşmayı ihlali halinde tüm yaptırımlar yeniden yürürlüğe girecektir. T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 14 DIŞ TİCARET Yıl İhracat İthalat Denge Hacim 2008 106,4 58,6 47,8 165 2009 65,2 52,1 13,1 117 2010 83,8 54,7 29,1 138,5 2011 130,5 68,3 62,2 198,9 2012* 84,1 53,3 30,8 137,5 2013* 64,5 45,8 18,7 110,3 2014* 65,6 55,6 10,1 121,2 Kaynak: ITC – Trademap T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 15 DIŞ TİCARET İran’ın İhracatında Başlıca Ürünler (Bin Dolar) GTİP 4’lü 2709 9999 3901 2601 2905 0802 2902 2710 2703 3102 7208 Ürün Adı Ham petrol (petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar) Başka yerde belirtilmemiş ürünler Etilen polimerleri (ilk şekillerde) Demir cevherleri ve konsantreleri Asiklik alkoller vb. Halojenlenmiş, sülfolanmış, nitrolanmış/nitrozalanmış türevl Diğer kabuklu meyveler (taze/kurutulmuş) (kabuğu çıkarılmış/soyulmuş) Siklik hidrokarbonlar Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar Turb (turb döküntüleri dahil) Azotlu mineral/kimyasal gübreler Demir/çelik sıcak hadde yassı mamulleri-genişlik 600mm. Fazla 2012* 2013* 2014* 52 680 753 37 693 033 41 263 782 11 064 241 2 274 582 1 824 957 9 342 390 2 646 654 2 395 249 9 149 754 2 830 823 1 866 278 1 626 721 1 802 636 1 415 529 760 193 642 026 973 789 892 754 823 172 720 665 2 635 630 1 713 014 519 506 51 754 1 090 098 378 803 819 567 498 275 438 859 175372 203 713 415 725 Kaynak: ITC - Trademap T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 16 DIŞ TİCARET İran’ın İthalatında Başlıca Ürünler (Bin Dolar) GTİP 4’lü Ürün Adı 1001 1006 1005 8517 2304 Buğday ve mahlut Pirinç Mısır Telli telefon-telgraf için elektrikli cihazlar Soya fasulyesi yağı üretiminden arta kalan küspe ve katı atıklar 2012* 2013* 2014* 1 709 863 981 629 1 221 361 422 840 1 301 464 2 464 641 953 623 589 282 1 995 432 1 312 168 1 193 820 1 184 423 929 166 1 531 155 1 084 040 9405 Diğer aydınlatma cihazları, lambalar, ışıklı tabela, plaka vb. 92 453 388 836 1 066 192 8703 614 257 553 967 1 007 330 710 092 607 345 994 480 8708 Otomobil, steyşın vagonlar, yarış arabaları Demir/çelik sıcak hadde yassı mamulleri-genişlik 600mm. Fazla Kara taşıtları için aksam, parçaları 984 844 610 357 965 432 7113 Kıymetli metaller ve kaplamalarından mücevherci eşyası 13 337 18 404 844 527 727 015 883 194 714 500 582 129 499 082 692738 72 696 305 703 587 520 797 712 787 338 564 710 7208 4202 Tedavide/korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) Hava-vakum pompası, hava/gaz kompresörü, vantilatör, aspiratör Deri ve kösele vb. Den seyahat eşyası 1511 Palm yağı ve fraksiyonları (kimyasal olarak değiştirilmemiş) 3004 8414 Kaynak: ITC - Trademap T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 17 DIŞ TİCARET İran’ın İthalatında Başlıca Ülkeler (Bin Dolar) ÜLKELER 2012 2013 2014 Genel Toplam 53 348 321 45 807 109 55 554 899 Çin 11 598 799 1 4036 645 2 4340 266 Hindistan 2 572 134 5 433 901 4 404 314 Güney Kore 6 256 525 4 480 902 4 167 300 Türkiye 9 922 580 4 192 511 3 888 292 Almanya 3 307 315 2 506 274 3 235 865 İtalya 1 808 940 1 402 751 1 534 735 Brezilya 2 183 928 1 609 137 1 439 185 Rusya Federasyonu 1 900 387 1 168 616 1 322 247 Arjantin 983 661 1 102 961 928 825 Tayvan 652 588 645 026 908 161 Kazakistan 626 915 535 671 893 166 Kaynak: ITC- Trademap T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 18 İHRACATINDA BAŞLICA ÜLKELER(1000 Dolar) ÜLKELER 2012 2013 2014 Genel Toplam 84 123 010 64 461 359 65 711 781 Çin 24 869 408 25389 864 27 506 898 Hindistan 13 349 275 10 031 595 11 246 347 Türkiye 11 964 613 10 383 217 9 833 329 Japonya 7 965 683 6 930 974 6 177 242 Güney Kore 8 544 429 5 564 403 4 578 071 498 586 715 152 1 497 080 2 880 456 182 433 585 148 295 218 262 618 524 843 1 464 899 1 128 085 410 117 Almanya 478 339 377 949 359 079 Rusya Federasyonu 428 460 432 921 348 933 Umman 206 137 561 183 346 319 Afganistan İtalya Hong Kong Tayvan T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 19 TÜRKİYE - İRAN TİCARETİ (Bin Dolar) Yıllar İhracat İthalat Hacim Denge 2000 235.785 815.730 1.051.515 -579.945 2001 360.536 839.800 1.200.336 -479.264 2002 333.962 920.972 1.254.934 -587.010 2003 533.786 1.860.683 2.394.469 -1.326.897 2004 813.031 1.962.059 2.775.090 -1.149.028 2005 912.940 3.469.706 4.382.646 -2.556.766 2006 1.066.902 5.626.610 6.693.512 -4.559.708 2007 1.441.190 6.615.394 8.056.584 -5.174.204 2008 2.029.760 8.199.689 10.229.449 -6.169.929 2009 2.024.863 3.405.986 5.430.849 -1.381.123 2010 3.044.177 7.645.008 10.689.185 -4.600.831 2011 3.589.635 12.461.532 16.051.167 -8.871.898 2012 9.921.602 11.964.779 21.886.381 -2.043.177 2013 4.192.776 10.383.117 14.575.893 -6.190.341 2014 3.886.735 9.833.329 13.720.064 -5.946.594 2014* 2.536.399 7.599.246 10.135.645 -5.062.847 2015* 2.669.121 4.806.903 7.476.024 2.137.782 *2015 Eylül Ayı verileri. T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 20 TÜRKİYE - İRAN TİCARETİ İran’a İhracatımızda Başlıca Ürünler ( Bin Dolar) GTİP 4lü Ürün Adı 2012 2013 2014 7113 Kıymetli metaller ve kaplamalarından mücevherci eşyası 12 102 17 779 818 503 4411 8708 8302 Lif levha, orta yoğunlukta Kara taşıtları için aksam, parçaları Adi metallerden donanım, tertibat vb. Eşya 116 663 167 766 29 813 86 860 62 197 41 285 112 550 78 254 76 988 2402 Tütün/tütün yerine geçen maddelerden purolar, sigarillolar ve sigaralar 37 557 49 908 68 590 9999 Başka yerde belirtilmemiş ürünler 106 916 74 744 65 414 2403 Homonize edilmiş tütün ve tütün yerine geçen madde hülasaları 63 745 63 097 64 502 4811 Kağıt/karton, selüloz vatka ve selüloz liften tabakalar 33 631 48 153 60 661 4418 Bina, inşaat için marangozluk, doğrama mamulleri 9 436 13 688 59 704 8481 Muslukçu, borucu eşyası-basınç düşürücü, termostatik valf dahil 26 812 47 245 59 164 7216 5407 Demir/alaşımsız çelikten profil Sentetik iplik, monofil, şeritlerle dokumalar 96 353 47 152 59 706 40 399 55 670 55 495 8455 Metalleri haddeleme makineleri, bunların silindirleri 33 538 48 620 52 896 3004 Tedavide/korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) 40 564 84 782 43 171 3506 8307 9619 Diğer müstahzar tutkallar, yapıştırıcılar Adi metalden eğilip bükülebilen borular Bebek bezleri, kadın hijyenik ürünleri 71 599 957 11 610 64 350 792 18 304 42 842 37 395 37 076 3921 Plastikten diğer levhalar, yaprak, pelikül, varak ve lamlar 48 722 30 426 34 757 T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 21 TÜRKİYE - İRAN TİCARETİ İran’dan İthalatımızda Başlıca Ürünler (Bin Dolar) GTİP 4lü Ürün Adı 2012 2013 2014 9999 3901 Başka yerde belirtilmemiş ürünler Etilen polimerleri (ilk şekillerde) 10 546 895 312 266 8 976 924 338 789 8 153 663 300 504 3902 Propilen ve diğer olefinlerin polimerleri (ilk şekillerde) 50 832 124 346 184 314 7403 2716 3102 7601 160 368 77 531 55 559 46 595 88 386 65 514 39 939 68 097 165 397 157 818 132 768 107 796 26 098 96 881 100 763 7901 Arıtılmış bakır, işlenmemiş bakır alaşımları Elektrik enerjisi Azotlu mineral/kimyasal gübreler İşlenmemiş alüminyum Asiklik alkoller vb. Halojenlenmiş, sülfolanmış, nitrolanmış/nitrozalanmış türevl İşlenmemiş çinko 112 349 70 143 76 823 2713 Petrol yağlarının/bitümenli minerallerden elde edilen yağların kalıntıları 14 180 46 979 75 697 7408 Bakır teller 40 768 14 810 36 415 2712 Vazelin; parafin, yağlı mum, ozakerit, linyit mumu, turb mumu vb. 11 206 21 876 28 397 7801 İşlenmemiş kurşun 26 366 22 490 21 489 7005 Perdahlanmış cam, levha, yaprak halinde; parlatılmış, cilalanmış 174 8 698 19 542 3903 7202 7411 Stiren polimerleri (ilk şekillerde) Ferro alyajlar Bakırdan ince ve kalın borular 4 361 19 495 16 387 2 940 16 599 17 065 13 234 11 425 11 300 7228 Alaşımlı çelikten çubuk, profil, içi boş sondaj çubukları 9 264 14 651 10 004 7409 Bakır levha, plaka ve şeritler (kalınlığı >0, 15 mm) 13 074 13 563 9 640 3920 Plastikten diğer levha, yaprak, pelikül ve lamlar 13 707 12 485 9 536 2905 T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 22 TÜRKİYE - İRAN TİCARETİ Sektörel Bazda İran’a İhracat (Bin USD, TİM Verileri) Sektör Değerli Maden ve Mücevherat Kimyevi Maddeler ve Mamulleri Ağaç Mamülleri ve Orman Ürünleri Tekstil ve Hammaddeleri Makine ve Aksamları Demir ve Demir Dışı Metaller Elektrik - Elektronik İklimlendirme Sanayii Taşıt Araçları ve Yan Sanayi Çelik Tütün Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Hazırgiyim ve Konfeksiyon Çimento Cam Seramik ve Toprak Ürünleri Maden ve Metaller Kuru Meyve ve Mamulleri Halı Meyve Sebze Mamulleri Deri ve Deri Mamulleri Savunma ve Havacılık Sanayii Zeytin ve Zeytinyağı Su Ürünleri ve Hayvancılık Mamulleri Diğer Sanayi Ürünleri Fındık ve Mamulleri Gemi ve Yat Süs Bitkileri ve Mamulleri T. C. Yaş Meyve ve Sebze 2013 EKONOMİ 17.849 644.264 305.105 240.331 244.240 142.834 161.178 104.234 136.306 181.051 113.456 100.190 26.001 49.160 20.383 8.078 12.743 795 6.116 7.463 10.980 11.970 2.996 174 642 0 BAKANLIĞI 61 2014 932.329 626.253 368.385 341.081 322.911 216.657 189.968 182.582 174.353 167.522 133.972 103.646 71.532 66.306 26.025 25.085 16.940 11.514 9.952 9.037 5.563 5.019 2.943 1.995 615 326 31 Değişim (%) 5.123,4 -2,8 20,7 41,9 32,2 51,7 17,9 75,2 27,9 -7,5 18,1 3,4 175,1 34,9 27,7 210,5 32,9 1348,3 62,7 21,1 -49,3 -58,1 -1,8 1046,6 -4,2 n/A -49,2 23 TÜRKİYE - İRAN TİCARETİ İhracatımızda Öne Çıkan Ürünler (2014 DTBS Verileri) T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 24 İhracatta Potansiyelimiz Olan Ürünler Sektör GTİP Bakliyat 0713 Sert Kabuklu Meyveler 0802 Hububat Potansiyel Ürün Ülkenin Toplam İthalatı 2013 (milyon dolar) Türkiye'nin Ülkeye İhracatı 2013 (milyon dolar) Türkiye'nin Toplam İhracatı 2013 (milyon dolar) Dünya İthalatınd a Ülkenin Payı (%) 2013 Türkiye'nin Ülkeye İhracatındaki Değişim 2012-2013 (%) Ülkenin Toplam İthalatınd aki Değişim 2012-13 (%) Türkiye'nin Ülkeye İhracatı 2013 (milyon dolar) Türkiye'nin Ülkeye İhracatı 2014 (milyon dolar) 28,0 1,1 211,7 0,3 -80 73 1,1 1,7 Diğer kabuklu meyveler 17,5 7,3 1.257,7 0,1 10 6 7,3 24,4 1005 Mısır 953,6 4,1 88,1 2,5 38 -22 4 2,6 Hububat 1209 Ekim amacıyla kullanılan tohum, meyve 60,2 0,4 18,8 0,9 292 -7 441 1,5 Bitkisel yağlar 1517 40,0 16,2 189,1 0,7 25 10 16,1 7 Kuru baklagiller Margarin T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI Ülke İthalatında İlk 5 Ülke ve Pazar Payları (%) ABD (62) Çin (14) Hindistan (13) Türkiye (4) Kanada (3) Türkiye (42) Ukrayna (31) Kırgızistan (16) Moldovya (5) Almanya (3) Brezilya (52) Ukrayna (35) Rusya (6) Romanya (5) Hindistan (1) Hollanda (29) ABD (26) Fransa (16) Almanya (11) İtalya (6) Türkiye (40) Malezya (22) Endonezya (22) Singapur (7) Hollanda (4) Ülkenin Türkiye'ye ve Rakip Ülkelere Uyguladığı Gümrük Oranları %5-90 %45-90 %4-45 %4-20 %10-55 25 İhracatta Potansiyelimiz Olan Ürünler Sektör GTİP Potansiyel Ürün 3004 Tedavide korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar, dozlandırılmış 3304 Güzellik makyaj ve cilt bakımı için müstahzarlar 4011 Kauçuktan yeni dış lastikler 4811 Kağıt, karton, selüloz vatka ve selüloz liften tabakalar İlaç sanayi Kozmetik ve kişisel bakım ürünleri Otomotiv ana ve yan sanayisi Kağıt ve karton ürünleri Ülkenin Toplam İthalatı 2013 (milyon dolar) 883,3 56,8 254,6 147,5 Türkiye'nin Ülkeye İhracatı 2013 (milyon dolar) 84,8 17,2 9,8 48,2 Ülkenin Türkiye'nin Ürünleri veTürkiye'nin Sanayi Hizmetler İhraç Potansiyelimiz Dünya Toplam Türkiye'nin Türkiye'nin Toplam İhracatı 2013 (milyon dolar) 687,3 140,4 1.173,2 149,5 İthalatında Ülkenin Payı (%) 2013 0,3 0,2 0,3 0,7 Ülkeye İhracatındaki Değişim 2012-2013 (%) 109 65 -46 43 İthalatınd aki Değişim 2012-13 (%) 21 -18 -12 0 T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI Ülkeye İhracatı 2013 (milyon dolar) 84,7 17,2 9,8 48,1 Ülke İthalatında İlk 5 Ülke ve Pazar Payları (%) Ülkenin Türkiye'ye ve Rakip Ülkelere Uyguladığı Gümrük Oranları 43,171 Almanya (19) Fransa (18) İsviçre (11) Türkiye (10) Belçika (8) % 4-65 (MFN) 16,3 Türkiye (30) Fransa (24) Almanya (14) İtalya (8) G.Kore (8) %20-50 (MFN) 9,9 Çin (37) G.Kore (29) Hindistan (10) Tayland (8) Tayvan (6) %4-% 50 (MFN) 60,6 Türkiye (33) Çin (25) Almanya (17) Pakistan (13) G.Kore (4) %4-40 (MFN) Ülkeye İhracatı 2014 (milyon dolar) 26 İHRACATTA POTANSİYELİMİZ OLAN ÜRÜNLER Sektör Elyaf ve iplik Kumaş Tekstil ve hazır giyim yan sanayisi Sofra ve mutfak eşyaları GTİP Potansiyel Ürün Ülkenin Toplam İthalatı 2013 (milyon dolar) Türkiye'nin Ülkeye İhracatı 2013 (milyon dolar) Türkiye'nin Toplam İhracatı 2013 (milyon dolar) Dünya İthalatında Ülkenin Payı (%) 2013 Türkiye'nin Ülkeye İhracatındaki Değişim 2012-2013 (%) Ülkenin Toplam İthalatınd aki Değişim 2012-13 (%) Türkiye'nin Ülkeye İhracatı 2013 (milyon dolar) 5509 Sentetik devamsız liften iplik, dikiş hariç 67,4 6,3 289,9 1,2 -58 18 6,2 5801 Kadife, peluş ve halkalı, tırtıl mensucat 98,1 15,6 299,4 4,3 44 44 15,5 5810 İşlemeler, parça, şerit, motif halinde 7013 Masa, mutfak, tuvalet, ev tezyinatı vb. için cam eşya 19,1 166,4 5,1 11,6 110,5 472,1 1,1 2,0 14 -20 -8 17 T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 5 11,5 Türkiye'nin Ülkeye İhracatı 2014 (milyon dolar) Ülke İthalatında İlk 5 Ülke ve Pazar Payları (%) Ülkenin Türkiye'ye ve Rakip Ülkelere Uyguladığı Gümrük Oranları 10,1 Çin (45) Hindistan (43) Türkiye (9) Endonezya (2) %15-20 (MFN) 16,8 Çin (84) Türkiye (16) %70 (MFN) 7,8 Çin (65) Türkiye (27) Hindistan (7) G.Kore (2) %45 (MFN) 24,3 Çin (82) Türkiye (7) Çek Cum. (5) İtalya (1) Almanya (1) %45 (MFN) 27 TÜRKİYE - İRAN TİCARETİ İthalatımızda Öne Çıkan Ürünler T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 28 TÜRKİYE-İRAN TERCİHLİ TİCARET ANLAŞMASI (TTA) T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 29 STA TTA Ortak Yönleri • İki ve daha fazla ülke arasında, • Ticareti etkileyen gümrük tarifeleri ve tarife dışı engellerin kaldırılması, • Böylelikle pazara avantajlı giriş imkanı elde edilmesi Farklı Yönleri • Sınırlı sayıda tarife satırı tavize konu • Tarife indirimi oranı sınırlı T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 30 Bosna-Hersek Filistin Tunus Fas Suriye* Mısır Arnavutluk Gürcistan Karadağ Sırbistan Şili Peru Ekvator Meksika Japonya Singapur Ukrayna Kolombiya Kongo Demokratik Cumhuriyeti Kamerun Seyşeller Ürdün Körfez İşbirliği Konseyi Morityus Libya Güney Kore MERCOSUR ABD Kanada Tayland Hindistan Endonezya Vietnam Orta Amerika Topluluğu Afrika Karayip Pasifik Ülkeleri Cezayir Kosova, Malezya, Moldova Faroe Adaları Lübnan 5 ülke İç onay süreci tamamlanacak Makedonya 10 ülke/ülke grubu STA müzakere girişimi İsrail 13 ülke/ülke grubu STA müzakereleri devam eden EFTA 17 Adet STA Yürürlükte • Ülkemiz STA’larının Görünümü G. Afrika Cumhuriyeti T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 31 • İran TTA’larının Görünümü Türkiye Tunus Özbekistan Kırgızistan Küba Belarus Suriye Bosna-Hersek T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 32 ANLAŞMA HAKKINDA GENEL BİLGİLER T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 33 Anlaşmanın Temel Amacı İki ülke arasındaki tarifelerin kaldırılması Tarife dışı engeller ile tarife benzeri engellerin bertaraf edilmesi Ticaretin çeşitlendirilmesinin teşvik edilmesi Ekonomik ve ticari ilişkilerin geliştirilmesi T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 34 2003 yılında başlanan müzakereler 29 Ocak 2014 tarihinde imzalanmıştır. Ülkemizin Serbest Ticaret Anlaşmaları Dışında Gerçekleştirdiği İlk Anlaşma (TTA) 1 Ocak 2015 Yürürlüğe Giriş T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 35 Bahse konu Anlaşma kapsamında 6’lı gümrük tarife pozisyonunda; Ülkemiz 125 sanayi ürününde tarife indirimi elde ederken; İran tarafına 140 tarım ürününde tarife ve kota indirimi sağlamıştır. T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 36 ANLAŞMADA YER ALAN BAZI HÜKÜMLER-1 Madde-5: Anlaşmanın hükümleri Ek-1A ve Ek-1B’de yer alan taraf ülke menşeli ürünlere uygulanır. Madde-6.1 : Her bir ürün için, indirimler Ek-1A ve Ek1B’de yer alan temel tarife oranları üzerinden uygulanacaktır. Madde-6.2 : Ek-1A ve Ek-1B’de yer alan ürünler için erga omnes indirim yapılması durumunda, bu oranlar temel tarife oranlarının yerini alır. T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 37 ANLAŞMADA YER ALAN BAZI HÜKÜMLER-2 Madde-6.3 :Taraflar, Anlaşmanın yürürlüğe girmesini takiben yeni tarife dışı engel ve ürünlerin dolaşımında eş değer etkiye sahip tedbirleri yürürlüğe koyamaz. Madde-6.5: Taraflar, tanıdığı tercihli tarife oranlarını aleyhe olacak şekilde artıramaz. Madde 6.6: Taraflar, Ortak Komite vasıtasıyla, ikili ticaretin daha fazla geliştirilmesini değerlendirir. T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 38 2012 TR’nin Dünya’ya İhracatı 125 Üründe TR’nin Dünya İhracatı Pay 2013 2014 152.4 151.8 157.6 Milyar Dolar Milyar Dolar Milyar Dolar 38.9 Milyar Dolar % 26 40.8 Milyar Dolar % 27 T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 42.3 Milyar Dolar % 27 39 2012 TR’nin İran’a İhracatı 125 Üründe TR’nin İran’a İhracatı Pay 9.9 Milyar Dolar 829 Milyon Dolar % 8.4 2013 4.1 Milyar Dolar 616 Milyon Dolar % 14.7 T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 2014 3.8 Milyar Dolar 728 Milyon Dolar % 18.7 40 TTA KAPSAMINDA ALINAN TAVİZLER Temizlik ürünleri, ilaç, kozmetik, Plastik malzemeleri, Orman ürünleri, , Tekstil, hazır giyim, ev tekstili, Mobilya, Çelik Ürünleri, Demir ve Demirdışı Metaller, Buzdolabı, Bulaşık Makinaları gibi Beyaz Eşya Ürünleri, Klimalar ve Elektrik-elektronik Ürünleri gibi bir çok ürün yer almaktadır. T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 41 Alınan Tavizlerin İndirim Oranları Taviz Marjı %40 %30 %20 Tarife Satırı • 39 • 84 •2 Toplam 125 Tarife Satırı T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 42 ANLAŞMA HAKKINDA DETAYLI BİLGİLER: www.ekonomi.gov.tr DIŞ İLİŞKİLER/ ÜLKELER/ İRAN/ İKİLİ ANLAŞMALAR TAHRAN TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ: tahran@ekonomi.gov.tr T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 43 YATIRIMLAR • İran’daki Türk Yatırımları’nın Tutarı: 1 milyar 292 milyon ABD Doları (Ocak 1996-Eylül 2014) • Türkiye’deki İran Yatırımları’nın Tutarı: 101 milyon ABD Doları (Ocak 2002-Eylül 2014) T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 44 ANLAŞMA VE PROTOKOLLER İki Ülke Arasındaki Bazı Anlaşma ve Protokoller Anlaşma Adı Tercihli Ticaret Anlaşması İmza Tarihi 29.01.2014 Türkiye-İran 24. Dönem KEK Toplantısı Mutabakat Zaptı 16.04.2014 Türkiye-İran 23. Dönem KEK Toplantısı Mutabakat Zaptı 19.01.2012 Özel Temsilciler Tarafından İmzalanan Deklarasyon 22.11.2009 Türkiye-İran 4. Dönem Ortak Ticaret Komitesi Mutabakat Zaptı 27.04.2009 Enerji Mutabakat Zaptı 17.11.2008 Ortak Ticaret Komitesi III. Dönem Toplantısı 13.12.2007 Karma Ulaştırma Komisyonu Mutabakat Zaptı 26.09.2002 Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması 17.06.2002 Türk Eximbank-İran İhracat Garanti Fonu (EGFİ) Mutabakat Zaptı 14.06.2001 Gümrük Konularında İşbirliği ve Karşılıklı İdari Yardım Anlaşması 23.11.2000 Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması 21.12.1996 Ticaret Anlaşması 21.12.1996 Ekonomik, Sınai ve Teknik İşbirliği Anlaşması 09.03.1982 Eğitim, Bilim, Sanat ve Spor Konulu Turizm anlaşması 29.01.1959 T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 45 VERGİLER KURUMLAR VERGİSİ: Şirketler ile diğer kurumların İran’daki ve diğer ülkelerden elde ettikleri karlar %25 oranında kurumlar vergisine tabidir. GELİR VERGİSİ: Uygulamada, kişilerin gelirleri %15-35 oranında gelir vergisine tabidir. Özel sektörde çalışan İran vatandaşlarından aylık geliri 300 ABD Doları ve altında olanlara vergi muafiyeti uygulanmaktadır. Yabancı personel, %35’lik oranda vergilendirilmektedir. KATMA DEĞER VERGİSİ: %8’lik genel bir oran geçerlidir.(1393 Yılı/21.Mart.2014 - 20.Mart.2015) KDV oranının önümüzdeki 2 İran yılı boyunca her yıl %1 oranında artırılmak suretiyle %10’a kadar yükseltilmesi öngörülmektedir. BELEDİYE VERGİSİ: Söz konusu vergiye tabi olan firmalara %3 olarak uygulanmaktadır. T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 46 GZFT ANALİZİ İran’a İhracatta Zayıf Yönlerimiz ZAYIF YÖNLER: • Altyapı sorunları • Uygulamalardaki standartsızlık • Bürokrasi ve yolsuzluklar • Nitelikli işgücü temini • Fikri-Sınai mülkiyet koruma sorunları • Enflasyon • Bankacılık Sistemi T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 47 GZFT ANALİZİ İran’a İhracatta Kuvvetli Yönlerimiz GÜÇLÜ YÖNLER : • Pazarın hacmi - 78 milyon nüfus • Hinterlandın hacmi -300 milyondan fazla • Düşük üretim ve nakliye maliyetleri • Devlet teşvikleri • Gelişme potansiyeli • Uzakdoğu ve Orta Asya’ya yakınlık • Doğal kaynaklar • Yönetimin kalkınmaya yönelik desteği T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 48 GZFT ANALİZİ FIRSATLAR: • Tüm sektörlerde yatırım - ticaret imkanı • %100 Türk sermayeli şirket kurabilme • Özelleştirme fırsatları • Altyapı ihtiyacı • Türkiye ve Türk ürünü imajı • Pazar büyüklüğü • Genç, dinamik ve yenilikçi müşteri kitlesi • Zengin doğal kaynaklar T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 49 GZFT ANALİZİ TEHDİTLER: • Sıkı korumacı politikalar, tarife ve tarife dışı engeller • Bankacılık sektöründeki sıkıntılar • İş yapmanın zorlukları, bürokrasi • İç politik riskler • Uluslararası ilişkilerdeki sorunlar • Rejim içindeki görünmeyen dengeler • Kanunların ve tabi olunan mevzuatın kolaylıkla değiştirilebilmesi • Nükleer Programa ilişkin müzakerelerin başarısızlıkla sonuçlanması ihtimali T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 50 İŞ SEYAHATİ - PRATİK BİLGİLER İran’ın Başlıca Şehirleri ŞEHİR ÖNEMİ 1)Tahran Başkent/ Ticaret Merkezi/Büyükelçilik/Ticaret Müşavirliği 2)Meşhed Dini Merkez/Turizm/Ticaret 3)İsfahan Kültür/Tarihi Önem/Turizm/Ticaret 4)Tebriz Ticaret Merkezi/Türk Nüfus Yoğun/Türkiye Sınırına Çok Yakın/ Başkonsolosluk/Ticaret Ataşeliği 5)Şiraz Kültür/Tarihi Önem/Turizm/Ticaret 6)Ahvaz Petrol Bölgesi 7)Kum Dini Merkez/Tahran’a Çok Yakın 8)Bender Abbas Liman Kenti/Körfez Ülkelerine Çok Yakın 9)Urumiye Türkiye-İran Sınır Şehri/ Başkonsolosluk/Ticaret Ataşeliği T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 51 İŞ SEYAHATİ - PRATİK BİLGİLER • İran Takvimi: İran’da güneş yılına dayalı ‘Celali’ Takvimi kullanılmakta. • İran’da cari yıl: 1393 (21 Mart 2014-20 Mart 2015) • Mesai Günleri: Cumartesi, Pazar, Pazartesi, Salı, Çarşamba • 1 TOMAN: 10 Riyal (*) T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 52 İŞ SEYAHATİ - PRATİK BİLGİLER DÜNYA BANKASI, İŞ YAPMA KOLAYLIĞI RAPORU-2015 (ORTADOĞU VE KÖRFEZ ÜLKELERİ SIRALAMASI) ÜLKE SIRALAMADAKİ YERİ 1) BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ 2) SUUDİ ARABİSTAN 3) KATAR 4) BAHREYN 5) UMMAN 6) KUVEYT 7) LÜBNAN 8) ÜRDÜN 22/189 49 50 53 66 86 104 117 9) İRAN 130 10) YEMEN 11) IRAK 12) SURİYE 137 156 175 T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 53 TAHRAN TİCARET MÜŞAVİRLİĞİ • Adres: Turkish Embassy Office of the Commercial Counsellor Ferdowsi Ave. No:337 Tehran 11444 / IRAN P.O.Box:11155/8758 Tel: +98 21 3391 3592 +98 21 3392 6246 Faks: +98 21 3392 4952 E-posta: tahran@ekonomi.gov.tr Web Sitesi: Tahran Ticaret Müşavirliği T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 54 TEBRİZ TİCARET ATAŞELİĞİ • Adres: Turkish Consulate General Office of the Commercial Attache • Kuye Vale Asr, Khiyabani Forughi, Falakai Homafar • Kuçe-i Farhangian No:8 • Tebriz/IRAN • Tel:0098 41 3329 7582 Faks: 0098 41 3329 7583 E-posta: tebriz@ekonomi.gov.tr Web Sitesi: Tebriz Ticaret Ataşeliği T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 55 URUMİYE TİCARET ATAŞELİĞİ • HIYABANI DR. ŞEHİD BEHEŞTİ NO:30 • URUMİYE-BATI AZERBAYCAN-İRAN • Tel: 00 98 44 3344 0690 • Tel: 00 98 44 3348 8585 • Faks: 00 98 44 3346 9595 urumiye@ekonomi.gov.tr T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 56 İş Seyahati Pratik Bilgiler • iş adamlarının yanlarında seyahatleri süresince yetecek kadar nakit para taşımaları tavsiye edilmektedir. • yabancıların otel faturalarını öderken ya da yüksek tutarda alımlarda kullanabilecekleri tek geçerli yabancı para Euro’dur. • İran’a seyahat edecek Diplomatik, Hizmet, Hususi ve Umuma Mahsus Pasaport hamilleri vizeden muaftır. T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 57 Çalışma İzni, Etiketleme ve Nakliye • Yabancı personel için çalışma izni alınması mümkündür. • Ürün etiket ve kullanma talimatlarının Farsça hazırlanması kanuni zorunluluktur. • İran’a karayolları ile ürün ihraç eden Türk firmaları, nakliyede uygun navlunu ancak İran’dan yük getiren İran kamyonlarında bulabilmektedirler. Türk kamyonlarının ücreti İranlı nakliyecilere göre üçte bir oranında daha yüksek kalmaktadır. T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 58 Şirket Ortaklığı,Şube Açma, İhaleler • Yüzde yüz yabancı sermaye ile şirket kurmak mümkündür. • İranlı bir şirketle ortaklık kurmak mümkündür. • Yabancı şirketler İran’da temsilcilik veya şube açabilirler. • İran’da açılan kamu ihaleleri ve uluslararası projelere ilişkin duyurular, İran İhale Kurumu’nun web sitesinden takip edilebilir. www.irantender.com T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 59 Gümrük Vergileri ve Diğer Vergiler • Avrupa Birliği Pazara Giriş web sitesinden, İran’a ihracatta uygulanan gümrük vergileri ve gerekli ithalat dokümanları gibi konularda bilgi edinmek mümkündür.http://mkaccdb.eu.int Vergilendirme hususunda daha detaylı bilgi için İran Ekonomi ve Maliye Bakanlığı’nın web sitesi incelenebilir. http://www.mefa.gov.ir/laws/db eindex.asp?dn=1. T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 60 Gelir Vergisi • Gelir vergisi, yıllık brüt ücret üzerinden hesaplanarak işveren tarafından 30 gün içinde vergi makamlarına ödenmektedir. Şubat 2002’den bu yana uygulanmakta olan gelir vergisi oranları şöyledir; • 0 – 23 400 000 Riyal arası gelirler; vergiden muaftır. • 23 400 000 – 30 000 000 Riyal arası gelirlerin; 23 400 000 Riyal’i aşan kısmına % 15 oranında vergi uygulanır. • 30 000 000 – 100 000 000 Riyal arası gelirlerin 30 000 000 Riyal’i aşan kısmına % 20 oranında vergi uygulanır. • 100 000 000- 250 000 000 Riyal arası gelirlerin 100 000 000 Riyal’i aşan kısmına % 25 oranında vergi uygulanır. • 250 000 000 – 1 000 000 000 Riyal arası gelirlerin 250 000 000 Riyal’i aşan kısmına % 30 oranında vergi uygulanır. • 1 000 000 000 Riyal’in üstündeki gelirlerin 1 000 000 000 Riyal’i aşan % 35 oranında vergi uygulanır. T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 61 Kurumlar Vergisi • İran’da ticari işletmelerin ve ortaklıkların kazançlarına % 25 oranında kurumlar vergisi ve % 0,3 oranında Ticaret Odası kesintisi uygulanmaktadır. • Yabancı müteahhitler tarafından üstlenilen projelerden elde edilen kazançlar da –firma İran’da kayıtlı olsun ya da olmasınvergilendirilmektedir. 21 Mart 2003 tarihinden önce imzalanmış olan projelere uygulanan oran % 12, bu tarihten sonraki projeler için % 20’dir. • Yabancı şirketler adına İran’da pazarlama ve pazar araştırması faaliyetleri yürüten (ticari faaliyetlerde bulunmayan) İran’da kayıtlı şube ve temsilcilikler tarafından İran’da yapılan harcamalar, genel müdürlükten alınan faturaların ibrazı halinde vergiden düşülebilmektedir. • Yerel Yönetim Vergisi • Bu vergiye tabi olanların vergilendirilebilir gelirlerinin % 3’ü oranında tahsil edilmektedir. T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 62 Diğer Yararlı Adresler • İran Gümrük İdaresi web sitesi; www.irica.gov.ir. • Zorunlu standartlar programına tabi malların gümrükten geçişi ve İran piyasasına erişiminin gerçekleşmesi için, ISIRI tarafından düzenlenmiş Uygunluk Sertifikasına (CoC) ihtiyaç bulunmaktadır. 8548 Standardın geçerli olduğu İran'da 485 ürün zorunlu standart uygulamasına tabidir. www.isiri.com T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 63 İLETİŞİM Oğuzhan Kökosmanlı Web: www.ekonomi.gov.tr E-posta: kokosmanlio@ekonomi.gov.tr Tel: (312) 204 81 09 T. C. EKONOMİ BAKANLIĞI 64