Menü`yü olarak indrimek için buraya tıklayın!..

Filyos Vadisinden
Yemek Hikayeleri
Filyos Vadisidir buranın adı, bizim vadimizdir burası…
Bizim vadinin bir ucu; Yedigöller’den başlar, Devrek’ten geçer gelir, diğer ucu Köroğlu dağlarından, Safranbolu’dan, Yenice’ye iner gelir… İki uç Gökçebey’de birleşir Çaycuma üzerinden Filyos’a,
Karadeniz’e uzanır.
Vadimizin dört bir yanına bin bir çeşit ağaçları ile ormanlar, tabanına salkım saçak dereleri ile Filyos Irmağı
yerleşmiştir.
Filyos Irmağı Köroğlu dağlarının, Kartalkaya’nın karlarını, Yedigöller’in sularını Karadeniz’e taşır durur.
Zaman zaman düşünceli durgun durgun taşır, zaman zaman coşup taşarak taşır… Ama, galiba dünya
kurulalı beri taşır da taşır…
Filyos’un suları boşuna akmaz… Akarken; vadi boyunca ormanları, toprakları, hayvanları, bostanları,
besler, büyütür. Etler, sütler, meyveler, sebzeler üretir ve bunlardan kendi dilinde yemek hikayeleri yazar.
Bu yemek hikayelerini, pişirenler tabaklara tercüme eder, tercüme edilenleri “misafir damak”lar okur.
Biz de; bu Doğal Mutfak’ta siz okuyasınız diye tabaklara bizim vadiden yemek hikayeleri yazdık.
Aslında bu yemek hikayelerini Filyos Irmağı yazmış, bizim Türkmen atalar tabaklara tercüme etmiş, biz
aracı olduk sadece.
Bizim atalar eskiden, evlerinin altında damları, damlarında hayvanları, damlarının arkasında bostanları,
bostanlarında patakaları ( yani patatesleri), mancarları (yani kara lahanaları) , soğanları ve domatesleri ile
iç içe yaşarlarmış. Ve derlermiş ki;
“Arkam bostan, altım dam… Bana ne gam…”
Gerçekten atalarımız; bu vadinin ve ırmağın kendilerine sunduğu doğal yiyeceklerle ve evlerindeki doğal
mutfakları ile gamsız, hastalıksız, sapasağlam yaşamış bir zamanlar…
Biz de, bu zamanlarda o zamanlara öykünerek size, damağımızda yazılı o Doğal Mutfağı sunmak istedik.
Bakalım becerebilecek miyiz!
Buyurun, lezzetli okumalar...
ÇORBA HİKAYELERİ
Devreklinin
“Tahna” Çorbası
Devrek’li tarhanaya “Tahna” der. Tahna hamuru;
domates, biber ve tarhun otu ile hazırlanır, çekilir,
öğütülür. Dana kıyması ile pişirilir. Tereyağı ve sarmısak
ile kavrulan ekmek parçacıkları ile servis edilir.
Kıvırcığın “Göce”
Çorbası
Zonguldak’ın yerlisine “Kıvırcık”, kırılmış mısıra “Göce”
denir buralarda. Kıvırcığın Göce Çorbası, Göce’nin bal ve
krema ile pişirilmesi ile üretilir. Tereyağı ve sarmısak ile
kavrulan ekmek parçacıkları ile servis edilir.
Gökçebey’in
Sebze Çorbası
Filyos Irmağının iki kolunun birleştiği yerdedir Gökçebey. Bizim
deyişimizle “İkisuçatı” ndadır. Tam bir sebze cennetidir. Bu doğal
sebzelerden her şey yapılır ama ille de çorba yapılır. Siz kroton
diyorsunuz galiba, biz tereyağı ve sarmısakla kavrulmuş ekmek
parçacığı diyoruz. İşte onunla bu sebze çorbası çok iyi gider…
Tovuk Çorbası
Herkes lehçesini sever kuşkusuz. Dili öyle döner, dudağı öyle
kıvrılır çünkü…
Bizim kıvırcıklar da “Tavuk” demezler “Tovuk” derler tavuğa.
“a”, “o” olur, dil şad olur.
Biz de, lehçemize saygıdan bu çorbaya “ Tovuk Çorbası” dedik.
Bakalım bu lezzete siz ne diyeceksiniz?
Bizim Konsome
Bizim buralarda, et kemiği ile tencerede kaynar,
pişer… Suyu ile kaşık kaşık yenilir ve içilir. Yani; sizin
bildiğiniz “konsome” bize ata yadigarıdır. Bizim
vazgeçilmezimizdir, bizimdir. Bu yüzden konsomenin
başına “bizim” ekledik. Çünkü, tencerede pişen kemikli
et ve onun suyu gerçekten bizimdir.
Filyos Vadisinden
Yemek Hikayeleri
Filyos Vadisinden
Yemek Hikayeleri
SALATA HİKAYELERİ
Bostan Salatası
Yenice’de , Devrek’te, Gökçebey’de,
Beycuma’da, Çaycuma’da kısaca vadininn
her yerinde her evin bir bostanı vardır…Ve
her bostan da her mevsim yeşil bir şeyler
vardır. Bu taze ve doğal yeşillerle hazırlanır
Bostan Salatası… Nane sosu ile tatlandırılır.
Üzerine bizim buraların kuru peyniri keş ve
ceviz rendelenir.
Damakburan Salatası
Bizim eskilerimiz, “roka” bilmezlerdi.
Damakburan derlerdi ona...
Damakburanlar elde kırpılır maydonaz ve
diğer yeşillikler ile karıştırılır, çeşit çeşit
soslanır, bazen de yoğurtlanır öyle yenilirdi,
buyurun Damakburana...
Mısırlı Çükündür
Salatası
İşte size bir yerel isim daha… Buralarda
pancarın adı “Çükündür” dür.
Zeytinyağı, sirke ve sarmıska ile marine
edilen bizim çükündür ile mısır marul
yaprakları üzerinde servis edilir.
Filyos Vadisinden
Yemek Hikayeleri
Kıvırcık Salatası
Yörenin yerlisine “Kıvırcık” denildiğini daha
önce söylemiştik. Bizim kıvırcıklar, marulun
kıvırcıklarını bıçak değdirmeden elde
kırarak salatayı hazırlarlar. Üzerine dilim
dilim haşlanmış yumurta ve siyah zeytin
koyarlar. Zeytinyağı ve üzüm sirkesi ile
soslarlar.
Türkmenlerin
Salatası
Bizim Vadi’yi Fatih Sultan Mehmet
Osmanlı toprağı yapmış ve arkasında
getirdiği Türkmenleri iskan etmiş
buralara. Bu yüzden buraların
köylüleri eski ataları Türkmenler gibi
hayvanları severler ve hayvansız
duramazlar. Onları gözlerinden ırak
etmezler, başlarından ayrılmazlar.
Bizim Türkmenler sürülerini
gözlerken; domatesi, salatalığı,
biberi, soğanı ve her türlü yeşilliği
birlikte doğrayarak salata yaparlar.
Üzerine ürettikleri taze beyaz peyniri
bolca eklerlerdi. Biz de size atalarımız
Türkmenlerin; taze peynir kokulu
salatasını sunmadan edemedik.
Filyos Vadisinden
Yemek Hikayeleri
TENCERE HİKAYELERİ
Mancar
Daha önce söylemiştik biz kara lahanaya “Mancar”
deriz ve mancar yemeyi çok severiz. Bu yüzden
buralarda her evin bostanının yarısında mancar
ekilidir ve her ocakta mancar tenceresi kaynar.
Mancar doğranır, acısı gidinceye kadar birkaç kez
haşlanır, ocağın kenarında asılı don yağı mancar
tenceresine daldırılıp çıkarılarak yağ ilave edilir,
söğüş, domates ve soğan eşliğinde yenilir.
Mancar Dolması
Bizim Mancar Dolması da çokça
görülür sofralarda... Dolma için
de; pirinç ya da bulgurun yanında
kıyma da eksik olmaz.
Sıcak servis edilir Mancar’ın
Dolması...
Etli Yaprak
Dolması
Buralarda derler ki; koyunun etinden
sütünden, asmanın yaprağından
üzümünden, güzelin özünden sözünden
yararlanmayıp israf edenlerden olmayın.
Bu yüzden üzümlerden önce asmanın
yaprağı girer mutfaklara. Taze asma
yapraklarına dolmalık kıyma ile hazırlanmış
içler sarılır, pişirilir. Üzerine sarımsak ve
domates sosu eklenerek servis edilir.
Filyos Vadisinden
Yemek Hikayeleri
Dirgine Mantarı
Sotesi
Filyos Vadisinin ormanları birer
mantar cennetidir. Yedigöllerin
eteğindeki Dirgin’e ormanlarının
mantarı pek ünlüdür. İşte bu
mantarlar sotelenerek, dağ kekiği ve
kremalı beyaz şarap sosu ile servis
edilmektedir.
Zılbıt Kavurma
Bahara doğru bizim vadinin orman içlerinde pek çok
kök bitkisi yapraklanır. Bunların en ünlüsü her derde
deva olduğu bilinen ve yılda yalnız bir ay ortada
görünen “Zılbıt”tır. Biz buralarda ona , “Galdurayuk”
diyoruz, neden böyle adlandırdığımızı da bilmiyoruz.
Doğadan toplanan zılbıtlar yapraklarından ayrılır,
temizlenip yıkanır, haşlanır, pek çok şeyle mesela
yumurta ile, mesela kavurma ile, mesela pastırma ile
kavrulur ve sıcak sıcak servis edilir.
Beycuma
Böreği
Bir çok küçük derecik Beycuma’da
buluşur, birleşir Filyos nehrine akar. Bu
küçük dereciklerin etrafında ısırganlar, darı
mancarları ve zılbıtlar gibi pek çok şifalı
otlar yetişir. Beycuma’lılar bu şifalı otlardan
börekler yaparlar, fırınlarda pişirerek
misafirlerine ikram ederler.
Bizim Tencerenin Gediklileri
Bizim tencereler, Kuru, Nohut ve Pilav pişirmezlerse
tencere olmazlar. Bunlar pişiren tencereler rütbe
alır buralarda... Çünkü onlar bizim tencerelerin
gedikleridir, hem de başgediklileridir.
Buralarda derler ki;
Kar düşünce tepeye, kuruyla nohut
koşar tencereye.
Yani, manilere geçecek kadar
önemlidir bu gedikliler...
Filyos Vadisinden
Yemek Hikayeleri
ANA YEMEK HİKAYELERİ
Gökçebeyin Dana
Bonfilesi
Yukarıda bahsettiğimiz gibi Gökçebey’in
orman köylerinde doğada beslenen
danalardan elde edilen madalyonları
sizin için pişiriyor ve kırmızı şarabı biber
sosu ile servis ediyoruz.
Doğal Tavuk
Rulosu
Kafeste beslenen yapay tavukları düşünerek
bizim vadide hala bulunabilen doğal ortamında
kendi kendini besleyen tavuklara “Doğal Tavuk”
diyoruz biz. Mutfağımızda da bu doğal tavukları
kullanıyoruz, mantarla doldurulmuş Doğal Tavuk
Rulosu’nu kremalı ısırgan otu eşliğinde size
ikram ediyoruz.
Orman
Kebabı
Gökçebey’in yukarısındaki orman
içlerinde Bodaç ve diğer köylerde
doğada beslenen süt danaları bulunur.
Bu danalardan elde edilen süt bonfile
yaprakları ile kızarmış kibrit patatesleri,
sarımsaklı yoğurt ve domates sosu ile
Orman Kebabı adı
Filyos Vadisinden
Yemek Hikayeleri
Amasra’dan Takozlar,
Filetolar
Amasralı balıkçılarımızın tuttuğu
palamutların takozlarını, levreklerin
filetolarını kağıtta pişiriyoruz.
Takoza ya da filetoya kapari çiçeği,
sarmısaklı tereyağı, domates ve
soğan eşlik ediyor kağıdın içinde...
Perşembenin
Bıldırcın Dolması
Çok eskiden Filyos Irmağından Karadeniz’e yüzünüzü döndüğünüzde
ırmağın sağ tarafındaki kıyıya Perşembe, sol tarafındaki kıyıya
Çarşamba denilirmiş. Bu gün Çaycuma’nın sağ tarafında Perşembe
adında şirin bir beldemiz var. Perşembe’nin Bıldırcın’ı bol ve meşhurdur.
Oralarda doğal kuzu kestanesi ile hazırlanan, iç pilav ile doldurulmuş
“Bıldırcın Dolması” yapılır. Bıldırcın Dolması böğürtlenli sos eşliğinde
servis edilir.
Filyos Vadisinden
Yemek Hikayeleri
HAMURDAN HİKAYELER
Filyos’un Ekmekleri
Hamurdan hikayeler ekmeklerle başlar kuşkusuz. Bizim buralarda buğday unundan ya da
mısır unundan yapılmış ekmekler; fırınlarda, küllerde, taştan yapılmış “Sac” larda, tepsilerde
kısaca ateş olan her yerde pişerler. Serme, Cizleme, Malay, Kömeç gibi adlarla anılırlar.
Bizim Doğal Mutfak da bu en eski yemek hikayemizi
yeniden yorumlayıp size sunmaya çalışacak.
Ispanaklı
Erişte
Makarnanın adı “Erişte”dir buralarda.
Herkes kendi keyfine göre hamurunu karar,
ince ince keser, eriştesini yapar. Domates
sosu ile lezzetlendirilerek servis edilir.
Cevizli Keşli
Erişte
Bizim buralarda yağsız süt ya da
yoğurda tuz katılarak keş yapılır. Keşin
yol arkadaşı cevizdir. Bu iki arkadaş
en çok erişte üzerinde görülürler. Bu
yüzden erişte deyince en çok üzerinde
ceviz ve keş rendelenerek hazırlanan
erişte akla gelmektedir.
Filyos Vadisinden
Yemek Hikayeleri
KÖZDE PİŞEN HİKAYELER
Derler ki buralarda en büyük iki aşçı ateş ve onun arkadaşı közdür. Buraların
meşe odununun ateşi tencerelerde, közü kuyularda ve ızgaralarda müthiş
lezzetler üretirler. Tencere hikayelerini daha önce anlatmıştık ama bu bölgede
Közde Pişen Hikayeler’i anlatmadan yemek hikayeleri eksik kalır.
Piyren
Bizim ataların dilleri Farsça’ya yada Arapça’ya
direnmiş ve püryanı yada büryanı “piyren”e döndürmüş
galiba. Buralarda kuyunun dibindeki közde pişen ete,
yani kuyu kebabına “Piyren” denir. Toprakta açılmış
bir buçuk iki metrelik kuyular taşla örülür, dibinde
meşe odunu yakılır, odunlar köze dönüşünce kesilmiş
temizlenmiş karkas halindeki koyun, keçi yada danalar
kuyuya sarkıtılır, kuyunun üstü bir kapakla kapanır,
etrafı çamur sıvanır, beş altı saat sonra resimde
gördüğünüz gibi, nar gibi kızarmış etler çıkarılır.
Bizim Doğal Mutfak da özel günlerde yada toplu talep
halinde piyreni misafirlerine sunmaktadır.
Filyos Vadisinden
Yemek Hikayeleri
Izgaralar
İskoçlar meşenin aromasını, meşe fıçıları ile Whisky’ lerine geçirirler.
Bizim Türkmen atalar meşeyi kor haline getirip kokusunu ete geçirmişler yıllarca.
Günlük balık ve et ızgara çeşitlerimiz denizin dalgasına, kasabın keyfine bağlı olarak
tedarik edebiliyoruz ve meşe közünde pişirip meşe aromalı olarak size sunuyoruz.
Lütfen meşe közü ızgaralarını garsonunuza sorunuz.
Bu gün ne varsa kısmetinize!
Filyos Vadisinden
Yemek Hikayeleri
TATLI HİKAYELER
Bizim Hoşaflar
Buralarda tatlı deyince akla ilk olarak hoşaf gelir. Çünkü, bizim vadi tümüyle bir meyve
bahçesidir.Bu bahçenin elmaları, ayvaları, erikleri, kirazları, vişneleri, çilekleri ve diğer
meyveleri yazın taze taze, kışın yazdan güneşte kurutulmuş ve adına “Tavşut”denen
halleriyle önce pişer pişer, sonra soğur soğur, daha sonra karlanır buzlanır, hoşaf olur.
Fırında Bal Kabağı
Tatlısı
Filyos Vadisinde çok lezzetli kocaman bal kabakları
yetişir. Fırında pişirilen bal kabakları tahin sosu,
ceviz ve kaymak ile servis edilir.
Kaymaklı Ayva Tatlısı
Doğada yetişen ekmek ayvaları insan boğazına
dizilmeden yenilir buralarda. Biz ayvayı pişirir tatlı
yaparız, yanına kaymak ve dut pekmezi katarız.
Çikolatalı Profiterol
Zonguldak maden havzası onlarca yerden göç almış
bir sosyolojk podporidir. Her gelen kendi yöresinden
lezzetler getirmiştir Zonguldak’a…
Çamlıhemşin’li pastacılarda profiterolü bizimle tanıştırdılar.
Zonguldak’lı çok sevdi profiterolü. Evde yapmadı ama
pastanelerde yedi. Bizde burada size bizim eve misafir
gelmiş bu tatlıyı doğal kaymak ile doldurulmuş profiterolü
çikolatalı sos eşliğinde sunuyoruz.
Filyos Vadisinden
Yemek Hikayeleri
Sütlü İrmik
Tatlısı
Filyos vadisinde her evin altında
süt, üstünde sert buğday ve
irmik bulunur. Bu yüzden; evin
altında olanla üstünde olan sık
sık karıştırılır buralarda.Bakalım
nasıl bulacaksınız bizim sütlü
irmik tatlısını
Kuzu Kestaneli
Browni
Çikolatalı keke bizim yörenin kuzu
kestanesini ilave ediyoruz enfes
bir tatlı elde ediyoruz.
Filyos’un Vişne
Pastası
Filyos Vadisinin dört bir yanı, Beycuma’dan
Perşembe’ye, Dirgine’den Çaycuma’ya kadar kiraz
ve vişne cennetidir. Size vadimizin meşhur vişneleri
ile hazırlanmış pastamızı takdim ediyoruz.
Cici Anne
Güllacı
Cici anne bizim vadinin huyu tatlı,
dili tatlı, eli tatlı annelerinden birisi.
Pişirdikleri ve yedirdikleri ile dertlileri
güldürebiliyor, hastaları iyileştirebiliyor
cici anne... Onun güzel mutfağında
hiç olmazsa bir tadı ramazan’da
dağıttığı Güllacı buraya almadan
duramadık. Cici anne güllacı, gülsuyu
şerbeti ve cevizle yapardı. Bu gün
Doğal Mutfak’ta varsa bir deneyin
bakalım.
YEMEK HİKAYELERİ FİYAT LİSTESİ
ÇORBA HİKAYELERİ
SALATA HİKAYELERİ
DEVREKLİ’NİN “TAHNA ÇORBASI”.....................8,00
BOSTAN SALATASI..........................................10,00
KIVIRCIĞIN “GÖCE” ÇORBASI...........................8,00
DAMAKBURAN SALATASI ...............................10,00
GÖKÇEBEY’İN SEBZE ÇORBASI..........................8,00
MISIRLI ÇÜKÜNDÜR SALATASI .......................10,00
TOVUK ÇORBASI............................................. 10,00
KIVIRCIK SALATASI . ......................................10,00
BİZİM KONSOME . ......................................... 12,00
TÜRKMENLERİN SALATASI..............................10,00
TENCERE HİKAYELERİ
MANCAR........................................................15,00
MANCAR DOLMASI.........................................15,00
ETLİ YAPRAK DOLMASI ..................................15,00
DİRGİNE MANTARI SOTESİ..............................15,00
ZILBIT KAVURMA............................................15,00
BEYCUMA BÖREĞİ..........................................15,00
KURU FASULYE..............................................15,00
NOHUT..........................................................15,00
PİLAV............................................................15,00
HAMURDAN HİKAYELER
ANA YEMEK HİKAYELERİ
GÖKÇEBEYİN DANA BONFİLESİ ......................45,00
DOĞAL TAVUK RULOSU .................................35,00
ORMAN KEBABI ............................................35,00
AMASRANIN KAĞITTA LEVREK FİLETOSU .........45,00
PERŞEMBENİN BILDIRCIN DOLMASI ...............28,00
KÖZDE PİŞEN HİKAYELER
ISPANAKLI ERİŞTE..........................................15,00
PİYREN..........................................................45,00
CEVİZLİ KEŞLİ ERİŞTE.....................................15,00
IZGARALAR....................................................30,00
TATLI HİKAYELER
FIRINDA BAL KABAĞI TATLISI . .......................12,00
FİLYOS’UN VİŞNE DİLİMLERİ ..........................12,00
KAYMAKLI AYVA TATLISI ................................12,00
SÜTLÜ İRMİK TATLISI ....................................12,00
ÇİKOLATALI PROFİTEROL ...............................12,00
CİCİ ANNE GÜLLACI . .....................................12,00
KUZU KESTANELİ BROWNİ . ...........................12,00
BİZİM HOŞAFLAR...........................................12,00
Doğa tadında...