AMERIKAN FUTBOLU ADAY HAKEM EGITIMI pdf

Transkript

AMERIKAN FUTBOLU ADAY HAKEM EGITIMI pdf
AMERİKAN FUTBOLU ADAY
HAKEM KURSU
GENEL AMERİKAN FUTBOLU BİLGİSİ
• Amerikan futbolu, 1800 lü yılların sonuna
doğru futbolun kurallarından sıkılan bir
İngiliz oyuncunun topa ayakla vurmak
yerine topu eline alıp koşmasıyla
doğmuştur.
GENEL AMERİKAN FUTBOLU BİLGİSİ
• Türkiye’de amerikan futbolu 1989 yılında
ilk takımın ( Boğaziçi Üniversitesi )
kurulması ile başlamıştır.
GENEL AMERİKAN FUTBOLU BİLGİSİ
• Amerikan futbolu çim bir sahada her iki
takımında 11 er oyuncusu ile oynanır.
Sahada aynı takım formasını giymiş
maksimum 11 oyuncu bulunmasına
rağmen bir takımın kadro sayısı 11 in çok
üzerindedir. Türkiye’de yaklaşık olarak
takımların kadrolarında 30 ile 60 arasında
değişen sayıda oyuncu vardır.
GENEL AMERİKAN FUTBOLU BİLGİSİ
• Amerikan futbolu maç süresi 12 dakikalık
4 çeyrekten oluşmaktadır. Oyun da süre
belirli durumlarda durduğu için bir
müsabaka yaklaşık 3 veya 3,5 saat
sürmektedir.
GENEL AMERİKAN FUTBOLU BİLGİSİ
• Bir amerikan futbolu müsabakası
esnasında sahada 7 hakem görev
yapmaktadır.
GENEL AMERİKAN FUTBOLU BİLGİSİ
• Bir amerikan futbolu sahasının boyu 120 yard (
yaklaşık 110 metre) eni 53,3 yard ( yaklaşık 49
metre) dır. Saha boyuna 12 eşit parçaya
bölünmüştür ve her parça 10 yard (9,15 m)
uzunluğundadır. Her iki kenar çizgisinden 60
feet ( 19 metre ) içeride hash mark (mesafe
çizgileri ) lar bulunmaktadır. Her iki hash mark
arasında enine 40 feet ( 13 metre ) mesafe
olmalıdır. İki hash mark arası ( boyuna ) 1 yard
dır (91,5 santimetre ).
GENEL AMERİKAN FUTBOLU BİLGİSİ
AMERİKAN FUTBOLU MALZEMELERİ
• KASK ( HELMET ) :
Oyuncunun kafasını
alacağı darbelerden
koruyan ekipmandır.
Kaskın önünde
bulunan facemask
oyuncunun yüzüne
darbe almasını
engeller.
AMERİKAN FUTBOLU MALZEMELERİ
• OMUZ KORUMASI
(SHOULDER
PAD):Omuz ve göğüs
kafesini koruyan,
forma altına giyilen
malzemedir.
Oyuncunun mevkisine
ve vücut ölçüsüne
göre farklılıklar
gösterir.
AMERİKAN FUTBOLU MALZEMELERİ
• KORUYUCU PADLER
(PADS):Baldır, diz,
kalça, kuyruk
sokumu gibi
bölgeleri
darbelerden
korumak amacıyla
kullanılan malzeme.
AMERİKAN FUTBOLUNDA TAKIMLAR
• Amerikan futbolunda hücum, savunma
ve özel takımlar olmak üzere bir takımın
içerisinde 3 farklı takım vardır.
AMERİKAN FUTBOLUNDA TAKIMLAR
• HÜCUM TAKIMI ( OFFENSE )
Asli görevi sayı yapmaktır. Hücum takımının 4
hakta 10 yardlık mesafeyi gitmesi gerekmektedir.
Bir hücum takımının oyunu, 4 haklık (down) bir
seri ile başlar. Takım bu 4 hak içinde 10 yard veya
daha fazlasını gitmek durumundadır, aksi takdirde
top rakibine geçer. Takımın bu 4 haktan herhangi
birisinde 10 yard’ı geçmesi durumunda, takıma 4
haklık yeni bir seri verilir. Bu durum, takımlardan
birisi sayı yapıncaya veya top rakibe geçinceye
kadar devam eder.
AMERİKAN FUTBOLUNDA TAKIMLAR
• Center ( C ), Guard ( G ), Tackle ( T ) lar ve (varsa)
Tight-End ( TE ) “Offensive Line” ı oluşturur. Bu
oyuncular hücum takımı oyun kurucusunu
korumak, ve koşu oyunlarında yol açma görevini
üstlenirler. Rakip defansın saldırısına karşı ilk
koruma hattıdırlar.
AMERİKAN FUTBOLUNDA TAKIMLAR
• Receiver ( WR ) lar, genellikle açıkta dizilen, daha çok
pas oyunlarına yönelik kullanılan oyunculardır.
• Running Back ( RB )ler, daha çok koşu oyunlarında
kullanılan oyunculardır. Koşu oyunlarında koşucu veya
blok amacı ile kullanılırlar.
• Tight End ( TE ) : Line’a yakın dizilen ancak Receiver gibi
pas tutabilen bir oyuncudur.
AMERİKAN FUTBOLUNDA TAKIMLAR
• Quarterback ( QB ) : Oyun kurucudur. Hücum takımının
lideri olarak takımı yönetir. Topu center’dan alarak
koşuculara verir, veya pozisyon alarak pas atar.
• Bu mevkiler ve diziliş zorunlu değildir. İki Tight End
olabilir veya 3 Running Back olabilir vs.
AMERİKAN FUTBOLUNDA TAKIMLAR
• SAVUNMA TAKIMI ( DEFENSE )
Asıl amacı hücum takımının sayı yapmasını
engellemektir.
AMERİKAN FUTBOLUNDA TAKIMLAR
• Offense Line’ın karşısında Defensive Line
oyuncuları vardır. Burada oynayan oyuncuların
hedefi, rakip Offense Line’ın kurulmasını ve koşu
oyunları için yer açmasını engellemek, koşucuları
ilerlemeden durdurmak, pas oyunlarını
Quarterback’e ulaşarak engellemektir.
AMERİKAN FUTBOLUNDA TAKIMLAR
• Line’ın iç kısmına yakın oyuncular daha çok
içerden koşuları engellemeye yönelik oynayan
Defensive Tackle ( DT ) lardır.
• Line’da dış kısımda Defensive End ( DE ) ler yer
alır. Görevleri dış koşuları durdurmak, pas
oyunlarında QB’yi düşürerek oyunu başlamadan
bitirmektir.
AMERİKAN FUTBOLUNDA TAKIMLAR
• Linebacker ( LB ) lar, savunmanın ikinci hattını
oluşturur. Taktik plana göre değişen roller alırlar.
Genel olarak koşucuları durdurmak ve kısa pasları
durdurmakla görevlendirilirler.
• Cornerback ( CB ) ler, genel olarak rakip
Receiver’lardan sorumlu olurlar. Bu oyuncuların
pas tutmalarını engellerler.
AMERİKAN FUTBOLUNDA TAKIMLAR
• Safety ( S ) ler, savunma hattının en son oyuncularıdır.
Uzun oyunları engellemek, defansta ortaya çıkan
zayıflıkları hemen kapatmakla görevlidirler. Duruma
göre, Tight-End veya fazladan bir Receiver’ı korumakla
görevlendirilebilirler.
AMERİKAN FUTBOLUNDA TAKIMLAR
ÖZEL TAKIMLAR ( SPECIAL TEAMS )
1) KICK TAKIMI VE KICK RETURN TAKIMI
AMERİKAN FUTBOLUNDA TAKIMLAR
ÖZEL TAKIMLAR ( SPECIAL TEAMS )
1) KICK TAKIMI VE KICK RETURN TAKIMI
Her iki yarının başlangıcında topun oyuna
sokulacağı noktanın belirlenmesi için sahaya
çıkarlar. Kick takımında bir oyuncu ( kicker) topa
ayağı ile vurarak topu rakip takıma ( kick return
takımı ) atar. Rakip takımda topu tutan oyuncu
top elinde iken koşmaya başlar ve oyuncunun
düşürüldüğü ya da saha dışına çıktığı noktadan
top oyuna sokulur.
AMERİKAN FUTBOLUNDA TAKIMLAR
ÖZEL TAKIMLAR ( SPECIAL TEAMS )
1) KICK TAKIMI VE KICK RETURN TAKIMI
Bu takımlar ayrıca oyun süresi içinde sayı olması
durumunda topun tekrar oyuna nereden
sokulacağını belirlemek için sahaya
çıkarlar.Topun nereden oyuna sokulacağı
belirlendikten sonra sahaya kick takımının
savunma takımı ve kick return takımının hücum
takımı çıkar ve oyun başlatılır.
AMERİKAN FUTBOLUNDA TAKIMLAR
ÖZEL TAKIMLAR ( SPECIAL TEAMS )
2) PUNT TAKIMI ( DEGAJ TAKIMI )
AMERİKAN FUTBOLUNDA TAKIMLAR
ÖZEL TAKIMLAR ( SPECIAL TEAMS )
2) PUNT TAKIMI ( DEGAJ TAKIMI )
Hücum takımının 3 hakkında 10 yardlık
mesafeyi alamaması ve 4. hakkında da gerekli
mesafeyi alamayacağını düşünmesi durumunda
topa ayak ile vurarak topu rakip takıma vermesi
durumuna punt denir. Takımların punt
dizilimlerinin normal hücum takımı
dizilimlerinden farklı olması ve punt takımının
topa ayakla vurma hakkına sahip olması
nedeniyle bu takım özel takımlar arasında yer
alır.
AMERİKAN FUTBOLUNDA TAKIMLAR
ÖZEL TAKIMLAR ( SPECIAL TEAMS )
3) FIELD GOAL ( ALAN GOLÜ ) TAKIMI
AMERİKAN FUTBOLUNDA TAKIMLAR
ÖZEL TAKIMLAR ( SPECIAL TEAMS )
3) FIELD GOAL ( ALAN GOLÜ ) TAKIMI
Hücum takımının asıl amacı end zone a ulaşarak sayı
yapmaktır ancak bazı durumlarda hücum takımı end
zone yaklaşmasına rağmen 3 hakkında da sayı
yapamaz ve risk almak istemediği durumlarda topa
ayak ile vurarak kale direkleri arasından geçirerek
sayı kazanmayı tercih eder. Bu durumlarda sahaya
özel takımlardan biri olan field goal takımı çıkar.
Ayrıca touchdown dan sonra yapılan ekstra sayı
denemelerinde de field goal dizilimi kullanılabilir.
AMERİKAN FUTBOLUNDA SAYI
TOUCHDOWN
• Oyuncunun rakip takımın
koruduğu end-zone’a
topla beraber girmesidir.6
sayı değerindedir.
• “Topla koşan oyuncu, top
kurallara uygun bir şekilde
kendi kontrolünde iken
rakip takımın gol çizgisini
geçerse touchdown olur.
AMERİKAN FUTBOLUNDA SAYI
• Topun uç noktasının gol
çizgisini geçmesi TD
olması için yeterlidir.
• Oyuncu rakip end-zone
içinde kendisine atılan
pası tutarsa ve kontrol
ederse, bu da
Touchdown olarak
değerlendirilir.
AMERİKAN FUTBOLUNDA SAYI
EKSTRA SAYI
• TD yapıldıktan sonra, sayıyı yapan takım, 1 sayılık
PAT (Point-After-Touchdown) veya 2 sayılık EPA
(Extra-Point-Attempt) denemesinde bulunur.
Seçim hakkı sayıyı yapan takımındır.
• PAT veya EPA yapıldıktan sonra sayıyı atan takım
başlama vuruşu ile topu karşı takıma verir.
• Touchdown yapıldıktan sonra, sayıyı yapan takım
1 sayılık PAT veya 2 sayılık EPA denemesinde
bulunabilir.
AMERİKAN FUTBOLUNDA SAYI
• Bu denemelerde, savunma takımı da topu kapıp
rakip kaleye koşarak 2 sayı alabilir.
• Top savunan takımın 3-yard çizgisine konur.
• PAT (Point-After-Touchdown), Field-Goal’daki gibi
topun ayakla vurularak kale direkleri arasından
geçirilmesidir.
• EPA (Extra-Point-Attempt), normal bir hücum oyunu
gibi, bir haklık bir oyundur. Hücum takımı bir hakta
rakip 3-yard çizgisinden end-zone’a girerek 2-sayı
almaya çalışır.
• Ekstra sayı denemesi başarılı veya başarısız bir
şekilde tamamlandıktan sonra top Kick-Off
(Başlama Vuruşu) ile savunan takıma verilir.
AMERİKAN FUTBOLUNDA SAYI
FIELD GOAL
• Hücum takımının topa
ayakla vurarak rakip
kale direkleri arasından
geçirmesidir.3 sayı
değerindedir.
• Rakip end-zone’a bir
miktar yaklaşan, ancak
TD yapamayacak
durumda olan bir takım,
genellikle 4. hakkında
bu denemeyi yapar.
AMERİKAN FUTBOLUNDA SAYI
• Field-goal sonrası, sayıyı atan takım başlama
vuruşu ile topu karşı takıma verir.
• Field-goal başarısız olursa, top hücum
takımının topa field-goal denemesi öncesinde
en son sahip olduğu noktada rakip takıma
geçer.
AMERİKAN FUTBOLUNDA SAYI
SAFETY
• Safety, savunma takımının yaptığı bir sayı çeşididir.
• Hücum takımı oyuncusu kendi end-zone’u içinde
topla beraber düşürülürse, ve topu oraya getiren
ekip hücum takımı ise defans takımı safety yapmış
olur ve 2 sayı alır.
• Aynı şekilde top sayı alanı içinden dışarı çıkarsa, ve
topu oraya getiren ekip hücum takım ise, safety olur.
• Safety yapıldıktan sonra, sayıyı yiyen takım kendi 20yard çizgisinden topa degajla vurarak (punt), topu
rakip takım verir. Safety’i yapan takım böylece hem
2 sayı almış, hem de topu rakipten almış olur.
TOPUN İLERLETİLMESİ
• Bir hücum takımının oyunu, 4 haklık (down)
bir seri ile başlar. Takım bu 4 hak içinde 10
yard veya daha fazlasını gitmek durumundadır,
aksi takdirde top rakibine geçer. Takımın bu 4
haktan herhangi birisinde 10 yard’ı geçmesi
durumunda, takıma 4 haklık yeni bir seri
verilir. Bu durum, takımlardan birisi sayı
yapıncaya, veya top rakibe geçinceye kadar
devam eder.
TOPUN İLERLETİLMESİ
• Hakem, o anki hakkı ve gidilmesi gereken yardı “Hak
sayısı ve Gidilecek yard” olarak açıklar
• Örneğin: A takımı, kendi 30 yard’ından başladığında,
1. hakkı olduğu ve gitmesi gereken mesafe 10 yard
olduğu için “1 ve 10 “ olarak ifade edilir. A takımı, ilk
hakkında 3 yard ileriye giderse, bir sonraki oyun A
33-yard’ından başlayacaktır ve “2 ve 7 “ olarak
ifade edilir. 2. Hakkında 4 yard aldığında, bir sonraki
hak ve yard sayısı “3 ve 3” olarak ifade edilir. 3.
Hakkında 6 yard aldığında, yeni bir seri için yeterli
mesafe katedilmiştir, ve takıma yeni bir seri verilir.
Takım 43-yard çizgisinden “1 ve 10” oynar.
TOPUN İLERLETİLMESİ
• Bir seri 4. haktan önce de bitebilir. Rakip takımın
topu kapması veya takımın gerekli yardı alması
durumunda topa hâkim olan takıma yeni bir seri
verilir.
• Örneğin “1 ve 10” da A takımının 20 yard alması
durumunda, takıma yeni bir seri verilir ve topun
ilerletildiği yerden tekrar “1 ve 10” oynanır.
• Topu rakip takım kaparsa, seri biter ve top rakip
takıma geçer. O takıma yeni bir seri verilir.
TOPUN İLERLETİLMESİ
• Takım 4. hakkında gerekli mesafeyi
katedemezse, topun en son ilerletildiği
noktadan rakip takıma bir seri verilir. Örneğin:
“4 ve 7” oynanırken, A takımı 5 yard alırsa, bir
sonraki atak rakip takımdadır. Rakip takım
topun son noktasından “1 ve 10” oynayacaktır.
TOPUN İLERLETİLMESİ
Bir Hak aşağıdaki durumlarda
sona erer:
Bir Seri aşağıdaki durumlarda
sona erer:
• Koşucu düşürüldüğünde
• Top saha dışına çıktığında
• Tamamlanmamış bir ileripas yere çarptığında
• Sayı olduğunda
• Düdük çalındığında
• Takım 4. hakkında yeterli
mesafeyi alamadığında
• Takım 4 haktan birisinde
gerekli mesafeyi aldığında
• Topun hakimiyeti takımlar
arası el değiştirdiğinde
• Sayı olduğunda
• Oyun sonunda yarı
bittiğinde
HAKEM EKİPMANLARI
• Hakem ekipmanları yan tarafta
görüldüğü üzere şapka, forma,
pantolon, çorap, düdük, flag ve
kronometreden oluşmaktadır.
Düdük, kronometre ve ayakkabı
dışındaki ekipmanlar federasyon
tarafından temin edilmektedir.
Hakemlerin maçlarda siyah spor
ayakkabı giymeleri zorunludur.
• Maçlar 7 hakem ile
yönetilmektedir.
MAÇ BAŞLANGIÇ PROSEDÜRÜ
• Hakemler maç başlangıç saatinin 1 saat öncesinde
sahada olmalıdırlar.
• Hakemler sahanın kurallara uygun olarak çizilip
çizilmediğini kontrol ederler.
• Hakemler kulüpler tarafından teslim edilecek
olan, kulübün antetli kağıda yazılıp kulüp yetkilisi
tarafından imzalanmış olan, takım listesi ile
federasyon tarafından kulüplere verilen oyuncu
lisanslarını kontrol edeceklerdir.
MAÇ BAŞLANGIÇ PROSEDÜRÜ
• Liste ve lisanslar arasında herhangi bir uyuşmazlık
olmaması durumunda lisansların, lisansın üzerinde
resmi olan oyuncuya ait olup olmadığını kontrol
edeceklerdir.
• Yukarıda yazılan prosedürde herhangi bir sıkıntı
olmaması durumunda hakemler 50 yard çizgisi
üzerinde toplanıp para atışı için takım kaptanlarını
çağıracaklardır. Para atışında seçim hakkı ( yazı ya da
tura ) misafir takıma aittir. Para atışını kazanan takım
kick ( topa vuran takım ) veya return ( topu
karşılayan takım ) takımlarından birini seçecektir.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
DELAY OF THE GAME ( OYUNU GECİKTİRME )
• Başhakem topun oyuna hazır olduğunu belirtmek
için düdük çalıp start clock (süre başlatma) işareti
verir. Bu işaretten sonra hücum takımının oyuna
başlamak için 25 saniye süresi vardır. Eğer takım
bu süre içerisinde oyuna başlamazsa düdük
çalınarak oyun durdurulur ve delay of the game
cezası verilir. Ceza 5 yarddır.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Oyuna başlamak
için verilen bu 25
saniyelik süre
hücum takımının
resimdeki gibi
toplanarak
(Huddle) o down
(hak) da
yapacakları oyunu
belirlemeleri için
verilmiştir.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
SNAP ( OYUN BAŞLANGICI )
• Hücum takımı oyuna snap
ile başlayacaktır.
• Snap: Topun Center
tarafından, arkasında yer
alan bir oyuncuya topu
vermesi veya atmasıdır.
Snap yapıldığında o hak
oynanmaya başlamış
sayılır.
• Snap’in geriye ve seri bir
hareketle yapılması
gereklidir.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Center’in hemen arkasında bir
oyun kurucu (quarterback) görev
aldığında, center topu geriye
doğru oyun kurucuya verir ve
sonrasında oyundaki görevini
yapar. Oyun kurucu Center’in
hemen arkasında değil daha
geride olduğunda bu diziliş şekli
“Shotgun” diziliş olarak
adlandırılır. Center topu
Quarterback’e doğru geriye atar
ve sonrasında oyundaki görevini
yapar. Snap kurallara uygun
yapılmadığında oyun düdükle
durdurulur ve 5 yard ceza verilir
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• NEUTRAL ZONE (TARAFSIZ ALAN )
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
NEUTRAL ZONE (TARAFSIZ ALAN )
• Bir hak oynanacağı sırada, topun hakem tarafından
konduğu noktadan oyun başlatılır. Hakem, topun oyuna
hazır olduğunu belirtmesinden sonra topun uç
noktalarından yatay olarak sahanın her iki tarafına
kadar devam eden hayali çizgiler L.O.S. (Line-ofScrimmage) olarak adlandırılır. Topun uç noktaları
arasındaki ve her iki saha kenar çizgisine kadar uzanan
bölge neutral zone (NZ) olarak adlandırılır. Oyuna
başlarken her iki takım da bu bölge dışında, sahanın
kendilerine ait tarafında olmalıdır.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
FALSE START (HATALI BAŞLANGIÇ)
• False start; hücum takımında
herhangi bir oyuncunun oyun
başlangıcına benzer bir hareket
yapmasıdır. Özellikle hücum
takımında lineman’ler ellerini yere
koyduktan ya da diz seviyesinin
altına indirdikten sonra oyun
başlangıcına kadar hareket
edemezler. Ancak ellerini yere
koyma ya da diz seviyesinin altına
indirmeleri zorunlu değildir.
• Hücum da herhangi bir oyuncunun
false start yapması durumunda
düdükle oyun durdurulur ve 5 yard
ceza verilir.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
ENCROACHMENT – OFFSİDE
• Encroachment; hücum takımın tarafsız alan
(neutral zone ) ihlalidir.
• Oyun başlangıcı yani snap esnasında hücum
takımının hiçbir oyuncusu neutral zone içersinde
ve ya ilerisinde olamaz. Bu durumun tek istisnası
center yani merkez oyuncudur. Center topu
oyuna sokabilmek için mecburen neutral zone
içersinde olacaktır ancak center da neutral zone u
geçemez.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Snap esnasında hücum takımından herhangi
bir oyuncunun neutral zone içerisinde (center
hariç) veya ilersinde olması durumunda
düdükle oyun durdurulur ve flag atılarak
encroacment cezası verilir. Cezası 5 yarddır.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
Offside; savunma takımının tarafsız alan (neutral zone )
ihlalidir.
• Oyun başlangıcı yani snap esnasında savunma takımının
hiçbir oyuncusu neutral zone içersinde ve ya ilerisinde
olamaz. Offside ile encroachment ın farkı savunma takımı
oyuncuları snap yapılana kadar neutral zone içine girebilir
veya ilerisine geçebilir ancak snap yapılmadan önce
neutral zone dan çıkmaları yani kendi alanlarına
dönmeleri gerekir. Snap esnasında savunma takımı
oyuncularından herhangi birinin neutral zone içerisinde
veya ilerisinde olması durumunda sadece flag atılır oyun
durdurulmaz oyun bittikten sonra hücum takımına cezayı
mı kabul edeceği yoksa oyunumu kabul edeceği sorulur
eğer cezayı kabul ederse savunma takımına 5 yard ceza
verilir.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Savunma takımı oyuncuları snap yapılmadan
önce neutral zone içerisine girebilir ya da
ilerisine geçebilir ancak snap yapılmadan önce
neutral zone içerisine giren ya da ilerisine
geçen bir savunma oyuncusu hücum takımı
oyuncularından herhangi birine temas ederse
bu durumda oyun düdükle durdurulur flag
atılır ve savunma takımına 5 yard OFFSIDE
cezası verilir.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Savunma takımı oyuncuları (defense line
oyuncuları hariç) rakibi kandırmak amaçlı şarj (
ileri doğru hareket ) yapabilirler. Ancak
yaptıkları bu şarj karşısındaki ya da onun
yanındaki hücum oyuncusunun tepki
vermesine neden olursa bu durumda HÜCUM
TAKIMINA FALSE START VERİLMEZ SAVUNMA
TAKIMINA OFFSIDE VERİLİR.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
MOTION – SHIFT
• Motion hücum takımından bir oyuncunun oyun
başlangıcından ( snapten ) önce ya da oyun başlangıcı (
snap ) sırasında hareket halinde olmasıdır. Motion line of
scrimmage’e paralel ya da geriye doğru yapılmalıdır. İleriye
motion yapılamaz. Bir hareketin motion olabilmesi için
önemli olan snap esnasında harekein geriye ya da paralel
olmasıdır. Snap esnasında hücum takımından sadece BİR
oyuncu hareket halinde olabilir ve yapılan hareket geriye
ya da paralel olmalıdır. Snap esnasında birden fazla
oyuncunun hareket halinde olması ya da bir oyuncunun
hareket halinde olmasına rağmen hareketin ileriye doğru
olması durumunda flag atılır ve hücum takımına illegal
motion cezası verilir. Ceza 5 yarddır.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Yandaki şekilde motion
yapan oyuncu (en arkada
ki RB) eğer snap
esnasında A noktasına
doğru hareket ediyorsa
illegal motion verilir.
Ancak snap esnasındaki
hareketi A dan B ye
doğruysa herhangi bir
ceza verilmez çünkü
hareket snap esnasında
paraleldir.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
Shift hücum takımında birden fazla oyuncunun
snap esnasında hareket etmesidir.
• Hücum takımları bazı durumlarda rakibi
kandırmak amacıyla o haklarında yapacakları
oyundan farklı bir dizilimle sahada dizilip daha
sonra QB nin bir sinyali ile o andaki
dizilimlerini değiştirirler. Bu hareketi yaparken
oyun başlangıcına benzer ani hareketle
yapamazlar.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Bir hücum takımı şekillerde
görüldüğü gibi önce yukarıdaki
şekilde gibi dizilip daha sonra
dizilimlerini aşağıdaki şekilde
ki gibi yapabilirler. Hücum
takımı alttaki şekildeki gibi
dizildikten sonra oyuna
başlamak için bir saniye
beklemelidir aksi halde flag
atılır. Hücum takımına 5 yard
illegal shift cezası verilir.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Bir hücum takımı diziliminde en az 7 oyuncu line da
(neutral zone’un hemen arkasında ) dizilmiş olmalıdır. Line
da dizilmiş oyuncu sayısı 7’den fazla olabilir ama 7’den az
olamaz.
• Bir oyuncunun line dizilimiş sayılması için vücudunun en uç
noktasının center ın beli hizasında olması gerekmektedir
yani oyuncunun kaskının ucunun veya vücudunun herhangi
bir noktası center ın ( topu snap yapmak için tutan
oyuncunun ) beli hizasında olması yeterlidir.
•
Hücum takımında line da dizilmiş oyunculardan en az 5
tanesi 50 – 79 arası forma numarasına sahip olması gerekir.
Hücum takımında 50 – 79 arası forma numarasına sahip
oyuncular pas tutma hakkına sahip değillerdir.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
Genelde bir hücum takımında
yan tarafta kutu içerisinde
gösterilen beş oyuncu 50 – 79
arası forma numarasına
sahiptir.Kural kitabında
önerilen numaralandırma
şekli şöyledir; Center 50 -59,
Guard 60 -69, Tackle 70 – 79.
Ancak bu zorunlu değildir
sadece tavsiye edilmiştir.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Hücum takımında oyun başlangıcı esnasında
line dizilmiş en az 7 oyuncu olmak zorundadır.
Eğer line da dizilmiş oyuncu sayısı 7’den az ise
sadece flag atılır oyun durdurulmaz. Hücum
takımının yaptığı faulün adı illegal formation
ve cezası 5 yarddır.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
INELIGIBLE PLAYER DOWNFILED
• Hücum takımında line da dizilmiş oyunculardan
sadece en dışta dizilmiş oyuncular pas tutma
hakkına sahiptir. Hücum takımında line da
dizilmiş diğer oyuncuların pas tutma hakkı
yoktur. Eğer pas tutma hakkı olmayan bir
oyuncu pas tutarsa sadece flag atılır oyun
durdurulmaz. Bu faulün cezası 5 yarddır.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Aşağıdaki dizilimde line da dizilmiş
oyunculardan sadece 89 ve 85 numaralı
oyuncular pas tutuma hakkına sahiptir.87
numaralı oyuncunun sağ tarafında en dışarıda
dizilmiş bir oyuncu olduğu için pas tutamaz.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Aşağıdaki dizilimde line da dizilmiş
oyunculardan sadece 85 ve 87 numaralı
oyuncular pas tutma hakkına sahiptir. 89
numaralı oyuncu line da dizilmediği için pas
tutabilir.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Aşağıdaki dizilimde line da dizilmiş
oyunculardan sadece 27 ve 89 numaralı
oyuncular pas tutma hakkına sahiptir.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Aşağıdaki dizilimde line da dizilmiş
oyunculardan sadece 85 numaralı oyuncu pas
tutabilir. 77 numaralı oyuncu sol tarafta line ın
en dışında dizilmiş olmasına rağmen forma
kuralı nedeniyle pas tutamaz.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Hücum takımında line da dizilmiş
oyunculardan pas tutma hakkı olmayan
oyuncular line of scrimmage in ilerisine atılan
bir pas oyununda top tutulana kadar line of
scrimmage in 3 yard ilerisine geçemezler ve
blok yapamazlar. Aksi durumda sadece flag
atılır oyun durdurulmaz. Ceza: Ineligible player
downfield 5 yard ceza.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
FAIR CATCH
• Kick ve punt durumlarında return yapacak oyuncu
rakip oyuncuların kendisine çok yaklaştığını ve
koşamayacağını ya da topu tutar tutmaz alacağı
darbe nedeniyle topu düşürme ihtimalinin
olduğunu düşünerek topu tutarak koşmamayı
tercih edebilir. Bu durumda elini başının üzerinde
sağa sola sallayarak fair catch sinyali verir.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Oyuncu bu sinyalle topu tuttuktan sonra
koşmayacağını rakibe ve hakemlere bildirmiş
olur. Oyuncu topu tuttuğu anda top ölü hale
gelecektir ve rakip takımın return yapacak
oyuncuya tackle yapma hakkı olmayacaktır.
•
Eğer return yapan oyuncu fair catch sinyali
verip topu tutarsa ve rakip takım oyucuları
topu tutan oyuncuya blok veya tackle yaparsa
rakip takıma 15 yard ceza verilir.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Eğer return yapan oyuncu fair catch sinyali
verdip topu tuttuktan sonra iki adımdan fazla
ilerlerse return takımına 5 yard ceza verilir.
•
Eğer reutrn yapan oyuncu geçersiz bir fair
carch sinyali verip topu tutar ve koşarsa bu
durumda 5 yard ceza verilir.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
HATALI DÜDÜK PROSEDÜRÜ
• Maç esnasında hakemlerin düdükleri ağızlarında taşıması
vb nedenlerle bazen düdük çalınmaması gereken
durumlarda yanlışlıkla ya da istem dışı olarak düdük
çalınmaktadır. Bu durumda yanlışlıkla ya da istem dışı
düdük çalan hakem kararlı bir biçimde düdük çalmaya
devam etmelidir. Aynı şekilde düdüğü duyan bütün
hakemlerde kararlı bir şekilde düdük çalarak oyunu
durdurmalıdır. Bu durumda hatalı düdük nedeniyle mağdur
olan takıma 2 seçenek sunulmaktadır:
1) Düdüğün çalındığı anda topun olduğu yerden topu oyna
sokmak,
2) Hatalı düdük nedeniyle kesilen haklarını yeniden
oynamak.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• 1. durumda örneğin takım 3 ve 7 oynarken 15
yardlık bir koşu yapmış ve hatalı düdük
nedeniyle oyun kesilmişse first down ( birinci
hak ) alarak 1 ve 10 oynar.
• 2. durumda örneğin 3 ve 7 oynarken 5 yardlık
bir koşu yapmış ve hatalı düdük nedeniyle
oyun kesilmişse yeniden 3. hakkını oynamayı
tercih eder.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
KENAR YÖNETİM İHLALİ
• Amerikan futbolu sahalarında her iki yarı sahanında 25.
yard ları arasında kenar çizgisinden (side line ) yaklaşık 3,5
metre geride takım alanı olarak çizilmiş alanlar vardır ve
takımların yedek oyuncuları bu alanın dışarısına çıkamaz.
Yedek oyuncuların bu alanlar dışına çıkması ya da takımın
idari kadrosunun oyun yönetimini aksatacak şekilde
itirazlarda bulunması, hakemlerin oyunu yönetmesini
engelleyecek aşırı hareketlerin sergilenmesi durumunda
kenar yönetim ihlali prosedürü uygulanır. Bu gibi durumlarda 1. ihlade uyarı 2 ve 3 uncu ihlallerde 5 yard ceza,
devam eden durumlarda 15 yard ceza verilir.
• Prosedür kısaca 1. 5 yard ceza, 2. 5 yard ceza, 3. ve takip
eden durumlarda 15 yard ceza verilir.
`ˆÌi`Ê܈̅Ê̅iÊ`i“œÊÛiÀȜ˜ÊœvÊ
˜vˆÝÊ*ÀœÊ*Ê`ˆÌœÀÊ
/œÊÀi“œÛiÊ̅ˆÃʘœÌˆVi]ÊۈÈÌ\Ê
ÜÜÜ°ˆVi˜ˆ°Vœ“É՘œVŽ°…Ì“
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Sportmenlik dışı olarak adlandırılan fauller
temas içermeyen, oyun maksadını aşan çeşitli
hareketlerdir. Cezası bir-sonraki noktadan 15
yard’dır. Otomatik olarak 1. hak verilir.
`ˆÌi`Ê܈̅Ê̅iÊ`i“œÊÛiÀȜ˜ÊœvÊ
˜vˆÝÊ*ÀœÊ*Ê`ˆÌœÀÊ
/œÊÀi“œÛiÊ̅ˆÃʘœÌˆVi]ÊۈÈÌ\Ê
ÜÜÜ°ˆVi˜ˆ°Vœ“É՘œVŽ°…Ì“
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Örneğin: küfür, el kol hareketi, rakibi veya
seyircileri tahrik, ilgi çekmek amacıyla aşırıya kaçan
hareketler, endzone a girerken aşırı sevinç
hareketleri yapmak, takım alanına girmeden kask
çıkarma, topu hakemin almasını engellemek
amacıyla tekmelemek, fırlatmak, hakeme kızıp
topu yere vurmak, koç ve yedek oyuncular için
izinsiz sahaya girmek, touchdown kutlaması için
yedeklerin vs. sahaya girmesi, rakibin takım
sinyalini bozmak için ses çıkarması gibi durumlar
sportmenlik dışı hareketlerdir.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Kişisel fauller ise oyun dâhilinde yapılan fiziksel
temas içeren faullerdir. 15 yard, ve defansın yapması
durumunda otomatik 1. hak içerir. Maksadını aşacak
derecede, şiddet içeren faullerde diskalifiye söz
konusudur.
• Tekme, yumruk, itiş kakış, oyun içerisinde
gerçekleşen oyun kurallarına aykırı aşırı sert
hareketler bir de tutulamayacağı kesin olan ileri pas
için pass interference değil personal faul çalınır.
• Sportmenlik dışı fauller, ölü top faulü olup, oyun
içerisinde gelişse bile, bir sonraki noktadan
cezalandırılır. Ancak kişisel faul olduğunda faulün
olduğu nokta ceza belirlenmesinde esas alınabilir
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
BLOK
• Blok yapabilecek kişiler: Pass Interference, Kick
tutma hakkının engellenmesi ve personal faul
olmadığı sürece her iki takım oyuncuları
birbirlerini bloklayabilirler.
• Oyuncu omuzlarını, kollarının dış yüzeylerini
ve vücudunun diğer bölgelerini kullanarak blok
yapabilir. Ancak bazı kurallara uymak
zorundadır.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Eller;
• Dirseklerin ilerisinde olacaktır
• Rakibin çerçevesinde olacaktır. (istisna: rakibin
dönmesi)
• Blokçunun ve rakibin omzu veya alt seviyesinde
olacaktır. (istisna: rakibin eğilmesi)
• Açık ve birbirine kilitlenmemiş olacaktır.
• Vücudun Çerçevesi; Kuralların uygulanması
açısından rakibinin vücudunun çerçevesi, omuzlar
ve aşağısıdır, sırt kısmını kapsamaz.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
BLOKLAMA SIRASINDA GERÇEKLEŞEBİLECEK FAULLER
• Offensive Holding: Herhangi bir hücum oyuncusunun
rakibini formasından, vücudunun bir bölümünden vs.
tutmasıdır. Cezası 10 yarddır. Hak kaybı gerektirmez.
• Defensive Holding: Bir savunma oyuncusunun koşucu
dışında bir hücum oyuncusunu engellemek, takım
arkadaşlarına avantaj sağlamak vs. amacıyla tutmasıdır.
Cezası 10 yarddır.
• Arkadan Blok: Blok yaparken ilk temasın rakip oyuncunun
sırt bölgesinden olmasıdır. Cezası 10 yarddır. Hak kaybı
gerektirmez.
• Kuraldışı Bel Altı Blok: İlk temasın rakibin bel hizasından
veya aşağısından olduğu bloktur. Cezası 15 yarddır. Hak
kaybı gerektirmez.
`ˆÌi`Ê܈̅Ê̅iÊ`i“œÊÛiÀȜ˜ÊœvÊ
˜vˆÝÊ*ÀœÊ*Ê`ˆÌœÀÊ
/œÊÀi“œÛiÊ̅ˆÃʘœÌˆVi]ÊۈÈÌ\Ê
ÜÜÜ°ˆVi˜ˆ°Vœ“É՘œVŽ°…Ì“
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Clipping: İlk temasın rakibin vücudunun arkasından,
bel hizasından veya atından olduğu bloktur. Cezası 15
yarddır. Hak kaybı gerektirmez. Defans tarafından
yapılmışsa otomatik First down.
• Chop Blok: Aynı takımın iki oyuncusu tarafından, bir
rakip oyuncuya (koşucu olmayan) sahanın herhangi bir
yerinde, ilk temaslar arasında gecikme olan veya
olmayan tüm alçak-yüksek veya yüksek-alçak
kombinasyonuyla yapılan tüm bloklar kuraldışıdır.
Cezası 15 yarddır. Hak kaybı gerektirmez. Defans
tarafından yapılmışsa otomatik First down.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
KASKIN RAKİBE KARŞI SİLAH GİBİ KULLANILMASI
• Spearing kaskın rakibe zarar vermek amacıyla
kullanılmasıdır.
• Ramming (toslama), butting (kafa atma) spearing
(mızrak gibi saplanmak) yasaktır. Cezası 15Yard.
Hak kaybı gerektirmez. Canlı top faulü ise temel
noktadan. Ölü top faulü ise bir sonraki noktadan
uygulanır. Defans tarafından yapılırsa otomatik
first down.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
KASKA YAPILAN MÜDAHALELER
• Facemask: Rakip oyuncunun kaskı
facemask’ten veya başka bir açıklıktan
tutulamaz. Canlı top faulüdür.Defans için 15
yard ve otomatik first down. Hücum için 15
yard. Çok sert hareketlerde diskalifiye
gerektirir.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
ILLEGAL USE OF HANDS
• Kaska yapılan her temas faul değildir. Burada temas ile
vurmak, sürekli temas, çekmek arasındaki ayırım iyi
yapılmalıdır. Rakibin kaskına vurmak, tokat atmak, sürekli
olacak şekilde ittirmek, ellerin kuraldışı kullanımı (illegal
use of hands) olarak adlandırılır ve kurallara aykırıdır. Ancak
rakibe müdahalede bulunmaya çalışan bir oyuncu kaska
temas ettiği an faul değildir. Rakibini geçerken, eğilen bir
koşucuyu düşürmeye çalışırken kaska kısa süreli temas bu
kurallar haricindedir. Hakemlerin, oyuncunun elleri rakip
omuz seviyesi üzerine çıktığı zaman dikkatle pozisyonu
gözlemlemesi gerekmektedir. Cezası 10 yard dır.
`ˆÌi`Ê܈̅Ê̅iÊ`i“œÊÛiÀȜ˜ÊœvÊ
˜vˆÝÊ*ÀœÊ*Ê`ˆÌœÀÊ
/œÊÀ i“œÛiÊ̅ˆÃʘœÌˆVi]ÊۈÈÌ\Ê
ÜÜÜ°ˆVi˜ˆ°Vœ“É՘œVŽ°…Ì“
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
PAS TUTMA HAKKININ ENGELLENMESİ (PASS
INTERFERENCE)
• Pass interference pas tutma hakkı olan bir
oyuncunun pas tutuma hakkının
engellenmesidir. Pass interference den
bahsedilebilmesi için için LOS geçen bir pas
atılmış olması gerekmektedir.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Bir ileri-pas atılmadığı sürece, defansif pas
interference (DPI) sözkonusu değildir. Defans
takımı oyuncuları, sahanın her yerinde, bir
ileri-pas atılmadan önce, pas tutma hakkı olan
rakibini bloklayabilir. Ancak tutamaz, çekemez,
veya rakip oyuncu kendisini geçtikten sonra
bloklayamaz. Temas sürekli olamaz, ancak bu
birkaç kere ardışık olarak blok konulmasına
engel değildir. Cezası maksimum 15 yard ve
otomatik first down dur.
AMERİKAN FUTBOLU OYUN
KURALLARI
• Hücum takımının pas tutma hakkının engellemesi
ise (OPI), bir ileri-pas’ın atıldığı bir hak içerisinde,
oyun başlangıcından sonuna kadar olan süre
içerisinde rakibine ilk 1-yard (ve temasla devam
edilen 3-yard) sonrasında rakibine blok yapamaz.
Cezası 15 yard dır. Kısacası, OPI hem DPI benzeri
ileri-pas atıldıktan sonra bir uygulama, hem de
pas atılmadan önce yapılan blokları kapsar. Bu
blok yapma engeli, rakibin bloğundan kurtulma
çabasını kapsamaz.
HAKEM MEKANİĞİ
Hakemlerin Görev Süresi
• Hakemlerin görev süresi maçtan 60 dakika önce başlar ve
referree’nin skoru ilan etmesi ile biter.
• Maçlar dört ila yedi hakemin yönetiminde oynanacaktır.
• Dört hakemlik bir yönetimde başhakem, yardımcı hakem,
çizgi hakemi ve çizgi oyuncusu hakemi olacaktır.
• Beş hakemlik bir yönetimde başhakem, orta hakem, çizgi
hakemi, çizgi oyuncusu hakemi ve arka hakem olacaktır.
• Altı hakemlik bir yönetimde başhakem, orta hakem, çizgi
hakemi, çizgi oyuncusu hakemi, arka çizgi hakemi ve alan
hakemi olacaktır.
• Yedi kişilik bir yönetimde başhakem, orta hakem, çizgi
hakemi, çizgi hakemi, alan hakemi, arka hakem ve arka
çizgi hakemi olacaktır.
HAKEM MEKANİĞİ
Hakemlerin Sorumlulukları
• Her hakemin down sayısını ve gidilmesi gereken yard’ı
bilmesi gereklidir. Bütün hakemlerin mola verme,
topu ölü olarak belirtme, free-kick’lerde süreyi
başlatma, skoru tayin etme, doğru hakem sinyallerini
verme ve TBSF kuralları konusunda bilgili olması
gerekmektedir.
• İlgili hakemler, faulü yapan oyuncunun numarasını
veya konumunu faulu yapan oyuncunun koçuna
belirtecektir.
• Bir kuralın uygulanmasından veya yorumlanmasından
bütün hakemler sorumludur.
HAKEM MEKANİĞİ
• Hakem timi, maçtan en az bir saat 30 dakika
önce buluşarak kendi aralarında kuralları ve
hakem yönetim kurallarını tekrar etmelidir.
• Hakemler, gördükleri her faul için faulun
olduğu yere bayrak atacaklardır.
• Her hakemin kendi görev bölgesi vardır, ancak
karar verme aşamasında eşit hakları vardır.
HAKEMLERİN GÖREVLERİ VE
SAHADAKİ KONUMLARI
BAŞHAKEM (REFEREE)
Temel Sorumluluklar
• Referee (Başhakem):
• Maçın genelini kontrol eder ve yönetir. Hakem
timinin yöneticisidir.
• Skor tayininde tek yetkilidir, maçın skoruna ilişkin
kararları değiştirilemez.
• Diğer hakemlerin hazır olduklarını gördükten sonra,
topu oyuna hazır ilan eder ve sürenin başlatılması
sinyalini verir. Başka bir hakeme verilmediği zaman
başhakem 25-saniye süresini tutabilir. Hücum
oyuncularını sayacaktır.
HAKEMLERİN GÖREVLERİ VE
SAHADAKİ KONUMLARI
• Cezaların uygulanmasını ve takım kaptanlarına
açıklanmasını yapar. Orta hakemin ceza
uygulamasını kontrol edecektir.
• Maçta kullanılan toplarda karar hakkı
başhakemindir.
• Topun konumunu ve mesafe çizgisini kontrol
ederek yeni bir down’un verilip verilmeyeceğini
tayin edecektir.
• Takımlara verilen molaların sayısından
sorumludur.
• Maç süresinin tutulmasından sorumludur.
HAKEMLERİN GÖREVLERİ VE
SAHADAKİ KONUMLARI
Konum
• Scrimmage down’larında, Referee’nin ilk konumu,
hücum takımının gerisinde, ve yanında olacak, bu
konumdan shift’leri, blokların uygunluğunu, ve
topun neutral zone gerisinde bulunduğu sırada
oyunu takip edecektir. Referee, quarterback, kick
yapan oyuncu ve scrimmage kick’lerde topu tutan
oyuncu’ya dikkat eder.
• Free kick’lerde, referee topu karşılayan takımın
kale çizgisi ile kenar çizgisinin kesiştiği noktada
durur.
HAKEMLERİN GÖREVLERİ VE
SAHADAKİ KONUMLARI
UMPIRE (ORTA HAKEM)
Temel Sorumluluklar
• Umpire oyuncu malzemelerini kontrol etmekle
yükümlüdür.
• Neutral zone’un her iki tarafında, oyunun scrimmage line
civarında gerçekleşen kısmı, rakip sahaya giren line
oyuncularını ilgilendiren kuralların uygulanması, defans
sinyalleri, ve kick’lerin ve pasların neutral zone’u geçip
geçmediği ile ilgilenir. Aynı zamanda, snap’in kurallara
uygun olup olmadığı, hücum oyuncularının sayısı ve
cezaların doğru uygulanması ile ilgilenir.
• Her periyod da, kalan süreyi referee’ye hatırlatır.
`ˆÌi`Ê܈̅Ê̅iÊ`i“œÊÛiÀȜ˜ÊœvÊ
˜vˆÝÊ*ÀœÊ*Ê`ˆÌœÀÊ
/œÊÀi“œÛiÊ̅ˆÃʘœÌˆVi]ÊۈÈÌ\Ê
ÜÜÜ°ˆVi˜ˆ°Vœ“É՘œVŽ°…Ì“
HAKEMLERİN GÖREVLERİ VE
SAHADAKİ KONUMLARI
Konum
• Scrimmage oyunlarında, umpire’ın ilk konumu,
neutral zone’un beş ila yedi yard ilerisinde,
oyuncuların hareketlerine engel olmayacağı
bir noktada olacaktır.
• Free kick’lerde konumu, kick yapan
oyuncunun yanı olacaktır.
HAKEMLERİN GÖREVLERİ VE
SAHADAKİ KONUMLARI
LINESMAN ( ÇİZGİ OYUNCUSU HAKEMİ )
Temel Sorumluluklar
• Linesman, gidilecek-mesafe ve down indikatörlerinden
sorumlu olacaktır. Bu indikatörleri kullanan sorumlulara
indikatörlerin konumu, down sırasını gösterecektir. Down
indicator’u, topun o down başladığı yere konulacaktır.
• Neutral zone’a ve scrimmage dizilişi ihlallerine bakacaktır.
• Down’ları sayacak, ve topun en ileri noktasının
belirlenmesinde yardımcı olacaktır.
• Topun, sahanın kendi tarafından, neutral zone’u geçmesi
durumunda, topun civarında oyunun kurallara
uygunluğunu kontrol edecektir.
HAKEMLERİN GÖREVLERİ VE
SAHADAKİ KONUMLARI
Konum
• Scrimmage oyunlarında, linesman’ın ilk
konumu, neutral zone üzerinde, saha kenarı
olacaktır.
• Kickoff’larda, linesman’ın konumu, topa vuran
takımın sınır çizgisi ile kenar çizgisinin
kesişiminde back jdge’ın karşısıdır. Dört veya
beş kişilik bir hakem yönetimi olduğunda topu
karşılayan takımın sınır çizgisinde olacaktır.
HAKEMLERİN GÖREVLERİ VE
SAHADAKİ KONUMLARI
LINE JUDGE ( ÇİZGİ HAKEMİ )
Temel Sorumluluklar
• Line judge’ın temel görev bölges, neutral zone ve
scrimmage dizilişi ihlalleridir.
• Line judge, sahanın kendi tarafında ekstradan line
indikatörü varsa bu gruba yardımcı olacaktır.
• 4 kişilik bir yönetimde, oyunun süresinden, defans
oyuncularının sayılmasından sorumlu olacaktır.
• Umpire ve referee’ye gidilen en ileri noktayı belirtecektir.
• Topun neutral zone’u geçerken ki durumlarda, neutral
zone’u geçen toplar için belirtilen kurallar dahilinde oyunun
geçerliliğine karar verecektir.
• 25 saniye süresinin tutulmasından sorumludur.
`ˆÌi`Ê܈̅Ê̅iÊ`i“œÊÛiÀȜ˜ÊœvÊ
˜vˆÝÊ*ÀœÊ*Ê`ˆÌœÀÊ
/œÊÀ i“œÛiÊ̅ˆÃʘœÌˆVi]ÊۈÈÌ\Ê
ÜÜÜ°ˆVi˜ˆ°Vœ“É՘œVŽ°…Ì“
HAKEMLERİN GÖREVLERİ VE
SAHADAKİ KONUMLARI
Konum
• Scrimmage oyunlarında, line judge’ın ilk konumu,
neutral zone üzerinde ve linesman’ın bulunduğu tarafın
karşısında olacaktır.
• 4 kişilik bir yönetimde, scrimmage kick’ler için, defans
takımının tarafında 15-20 yard geride dizilecektir.
• 4,6 ve 7 kişilik yönetimlerde, kick-off yapıldığında, topu
karşılayan takımın kale çizgisi üzerinde ve kenarda
referee’nin karşısında yer alacaktır. 5 kişilik
yönetimlerde, topa vuran takımın sınır çizgisinde
olacaktır.
HAKEMLERİN GÖREVLERİ VE
SAHADAKİ KONUMLARI
FIELD JUDGE (ALAN HAKEMi)
Temel Sorumluluklar
• Field Judge’ın temel sorumluluğu, sahanın kendi
tarafında receiver’larıi pasları ve kick’leri izlemek
• Back judge ‘a defans oyuncularını saymaya yardım
eder, ve topun kendi bölgesinde bulunduğu
durumlarda kuralların uygulanmasından
sorumludur.
• 6 veya 7 kişilik yönetimlerde, topların oyuna hızlı
bir şekilde sokulmasından sorumludur.
HAKEMLERİN GÖREVLERİ VE
SAHADAKİ KONUMLARI
Konum
• Scrimmage oyunlarında, 6-7 kişilik
yönetimlerde, neutral zone’un defans
tarafında 20 yard gerisinde, ve kenar çizgisi
üzerinde yer alır.
• 6-7 kişilik yönetimlerde, free kick oyunlarında,
topu karşılayan takımın sınır çizgisi üzerinde
kenar çizgisi üzerinde yer alır.
HAKEMLERİN GÖREVLERİ VE
SAHADAKİ KONUMLARI
SIDE JUDGE (ARKA ÇİZGİ HAKEM)
Temel Sorumluluklar
• Side judge’ın görevleri, 25-saniye süresini
tutmak, ve sahanın kendi tarafında
receiver’ları, kick’leri ve pas’ları izlemektir.
• Side judge, kendi bölgesinde gelişen olaylarda
kuralların uygulanmasından sorumludur.
• 6-7 kişilik yönetimlerde, topların oyuna hazır
olarak tutulmasından sorumludur.
HAKEMLERİN GÖREVLERİ VE
SAHADAKİ KONUMLARI
Konum
• Scrimmage oyunlarında, 6-7 kişilik bir yönetimde,
side judge savunma takımının tarafında, neutral
zone’un 20 yard geirisinde, kenar çizgi üzerinde
yer alacaktır.
• Free kick’lerde, 7 kişilik bir yönetimde, topu
karşılayan takımın sınır çizgisinde yer alacaktır. 6
kişilik bir yönetimde ise, topa vuran takımın sınır
çizgisinde yer alacaktır.
• Ekstra sayı veya field goal denemelerinde, ikinci
bir “umpire” gibi görev alacaktır.
HAKEMLERİN GÖREVLERİ VE
SAHADAKİ KONUMLARI
BACK JUDGE (ARKA HAKEM)
Temel Sorumluluklar
• Back judge’ın temel sorumlulukları, savunma
takımını saymak, oyun süresinin tutulması, uzun
paslarda ve kick’lerde kuralların uygulanmasını
sağlamak, ve kendi bölgesinde kuralların
uygulanmasını sağlamaktır.
• Back judge, neutral zone ilerisine geçen , topu
tutma hakkına sahip receiver’lara dikkat eder.
• 5 kişilik bir yönetimde topların oyuna hazır olarak
tutulmasından sorumludur.
HAKEMLERİN GÖREVLERİ VE
SAHADAKİ KONUMLARI
Konum
• Scrimmage oyunlarında, 5 veya 7 kişilik
yönetimlerde, neutral zone gerisinde, savunma
takımı tarafında, yaklaşık 20-25 yard geride
olacaktır. Yatay olarak konumu, field judge ve side
judge’ın olup olmadığına göre değişir.
• Free kick’lerde, 7 kişilik bir yönetimde, topa vuran
takımın sınır çizgisinde saha kenarında yer
alacaktır. 5 kişilik bir yönetimde, 10 yard
çizgisinde duracaktır.
UYGULAMA NOKTALARI
• Uygulama Noktası (enforcement spot):
Uygulama noktası, belirtilen cezanın hangi
noktadan uygulanacağını ifade eder.
• Bir Önceki Nokta (Previous spot):
Bir önceki nokta, topun oyuna son konulduğu
noktadır.
• Bir Sonraki Nokta (Succeeding spot):
Bir sonraki nokta, topun oyuna konulacağı bir
sonraki noktadır.
UYGULAMA NOKTALARI
• Ölü Top Noktası (Dead-ball spot):
Ölü top noktası, topun ölü duruma geçtiği noktadır.
• Faul Noktası (Spot of the foul):
Faul noktası, faulun olduğu yeri ifade eder. Kale
çizgileri arasında bir noktadan saha dışında yer
alan faullerde, en yakın iç sınır çizgisi ile faulun
olduğu yard çizgisinin kesişme noktasıdır (iç sınır
çizgileri üzerinde en yakın noktadır). Kale çizgisi ile
endline arasında bir noktadan saha dışında ise, faul
noktası end-zone içindedir
GENEL PRENSİPLER
• Bir hakem öncelikli olarak pozisyonuna göre
görevini. İkinci olarak diğer hakemlerin
görevlerini bilmelidir. Tüm hakemler
gerektiğinde diğer pozisyonlara geçmeye hazır
olmalıdır.
GENEL PRENSİPLER
Tüm hakemler;
• Oynanacak hakkı ve gidilecek mesafeyi bilmelidir.
• Gerektiğinde diğer hakemlere yaklaşarak yardımcı
olmalıdır.
• Hakem sinyallerini ve nasıl kullanıldığını bilmelidir.
• Top kendi bölgesinde değilken topu değil
bölgesini izleyerek toptan uzak olayları takip
etmelidir.
• Sakatlanan bir oyuncu varsa mola almalıdır.
HAKEMLİĞİN GENEL ANLAMI
• Oyunu etkileyen, sporcu sağlığını tehlikeye
düşüren veya oyun disiplinini bozan tüm
faulleri çalın. Ancak unutmayın ki seyirciler
hakemleri değil takımları izlemeye gelir. Asla
oyunun önüne geçmeyin. Flag atmadan önce
düşünecek 1 saniye ayırın. Koçlarla ve
oyuncularla maç öncesi yapılacak kısa bir
konuşma maç disiplini açısından çok etkilidir.
Oyunculardan gelen şikayetleri dinleyin. Her
zaman her şeyi göremediğimizi unutmayın.
HAKEMLİĞİN GENEL ANLAMI
• Oyuncudan gelen şikayet üzerine bir sonraki
down da gerçekten bir faulü yakalayabilirsiniz.
Ancak sadece o noktaya kilitlenmeyin.
Oyuncularla, koçlarla, saha görevlileriyle ve
hatta gerektiğinde seyircilerle konuşurken
kibar olun, hakem olmanız size kırıcı ve kaba
olma hakkı vermez. Oyuncu, koç ve seyirci
baskısına boyun eğmeyin. Hata yaptığınızı fark
ederseniz durumu içinizde kabul edin. Ancak
bunu yönetiminize yansıtmayın.
AKICILIK
• Oyunu her zaman akıcı tutun ama acele
etmeyin. Gerektiğinde çok hızlı hareket edin
ama bunun kararlarınıza ve görevlerinize engel
olmasına izin vermeyin. Sakat bir oyuncuya
yapılan müdahaleyi hızlandırmaya çalışmayın.
ÇEMBERE ALMAK
• Oyun içinde hareket ederken bölgenizi ve olayları
gördüğünüzden emin olun. Diğer hakemlerle uyumlu
hareket edin. Oyunu hakemler arasındaki alanda tutun.
Oyun devam ederken topa çok yaklaşmayın.
• Bir ileri pas havadayken, bir ileri pas
tamamlanmadığında, field goal atıldıktan veya
kaçırıldıktan sonra topa,
• Toucdown sonrası goal-line’a,
• Bariz bir şekilde oyun dışında kalmış ve çevresinde
rakip olmayan bir oyuncuya,
• bakmanın bir anlamı yoktur.
YARDIMLAŞMA VE İLETİŞİM
Hakemlerin birlikte çalışması önemlidir. Bunun
için oyun yönetimi hakkında etkili bir şekilde
iletişim içinde olmaları gerekir. Bunun dışında
hakemlerin gerektiğinde oyuncularla, koçlarla
veya takım idarecileriyle de iletişim kurması
gerekebilir. Verilen kararla ilgili vs. bir soru
geldiğinde kısaca bilgilendirin.
YARDIMLAŞMA VE İLETİŞİM
Oyun bölgenizde veya size yakın ise ve topun
ölü duruma geçtiğinden eminseniz,
düdüğünüzü çalın. Hakem düdüğü sadece ufak
bir üfleme ile değil, bariz bir şekilde
çalınmalıdır. Bir düdük duyulduğunda tüm
hakemler düdük çalmalıdır. Hatalı bir düdük
çaldıysanız diğerlerinin bunu duymayacağını
varsaymayın. Düdüğünüz çalmaya devam edin
ve oyunu sonlandığından emin olun.
Başhakeme hatalı düdük çaldığınızı bildirin.
YARDIMLAŞMA VE İLETİŞİM
• Vücut diliniz, söylediklerinizden daha çok şey
anlatır. Tedirgin, kararsız vs. davranışlar
sergilemeyin. Diğer hakemlerin böyle
davrandığını fark ederseniz gerektiğinde
yardımcı olun.
• İnsanlara bağırmayın, bu kontrolü
kaybettiğinizi gösterir. Oyunculara, koçlara ve
diğer hakemlere küfür etmeyin.
KAVGA DURUMUNDA
Eğer iki oyuncunun arasına girerek kavgayı
önleyebiliyorsanız öyle yapın. Ancak hiçbir zaman
kendinizi riske atmayın. Kavgayı önlemek veya
ayırmak için asla bir oyuncunun face maskinden
tutmayın. Kavga oyun alanında gerçekleşirse,
yedek oyuncu ve koçların olaya girmemesi için
benchlere en yakın hakemler tetikte olmalıdır.
Yedek oyuncu veya koçların sahaya girmesi
durumunda öncelikle çıkmaları için uyarın.
KAVGA DURUMUNDA
• Yedek oyuncu veya koçların sahaya girmesi
durumunda öncelikle çıkmaları için uyarın.
Uyarıyı dikkate almamaları durumunda
kavgaya karışmamış olsalar dahi, sahaya
girmeleri nedeniyle diskalifiye edilebilirler.
Kavgaya en yakın olan hakemler kavgaya
karışan oyuncuların takımlarını ve
numaralarını tespit etmelidir. Varsa kavgayı
ayırmaya çalışan oyuncular iyi ayırt edilmelidir.
DAVRANIŞLAR
• Maç öncesinde, maç sırasında ve sonrasında
takımların dikkatinin üzerinizde olduğunu
unutmayın. Bu süre boyunca bir hakem gibi
davranın.
• Maç öncesinde ya da maç sırasında alkol ya da
uyuşturucu madde kullanmayın.
DAVRANIŞLAR
• Bir takıma, oyuncuya ya da koça, başka bir
takım, oyuncu ya da koç hakkında bilgi
vermeyin. Hakemler, takımlar, oyuncular ya da
koçlar hakkında yorum yapmaktan kaçının.
• Amerikan Futbolu’na, Federasyon ve Merkez
Hakem Kurulu’na ve o maçtaki hakem ekibine
saygılı ve sadık olun.
MAÇTAN ÖNCE YAPILMASI
GEREKENLER
•
•
•
•
•
Diğer Hakemlerle;
Sahanın, kale direklerinin ve diğer saha
malzemesinin durumu.
Saha çizgileri.
Maç başlangıç zamanı.
Zincir ekibi ve malzemeleri.
Ambulans ve güvenlik.
MAÇTAN ÖNCE YAPILMASI
GEREKENLER
•
•
•
•
•
Koçlar ya da takım idarecileriyle;
Lisans kontrolü
Antrenör belgesi kontrolü.
Esame listesi.
Kaptanların isim ve numaraları.
Kural uyarıları.
MAÇTAN ÖNCE YAPILMASI
GEREKENLER
Sağlık personeli ile;
• Maç süresince bulunacakları nokta
• Gerektiğinde çağırmak için yapacağınız işaret.
MAÇ ÖNCESİ TOPLANTISI
• Yapılması zorunlu olmasa da maç öncesi
toplantısı hakem ekibinin tanışması, maç
öncesinde doğru zihinsel duruma gelebilmesi
için önemlidir. Başhakem toplantıya tüm
hakemlerin katıldığından emin olmalıdır. Bu
toplantıda maç öncesinde, maç sırasında ve
maç sonrasında yapılacaklar konuşulmalı. Yeni
hakemler ihtiyaç duyuyorlarsa tecrübeli
hakemlere sorularını sormalıdır.
FAUL ANI
• Yapılan faulü gören tüm hakemler flag atmalıdır.
Flag doğru noktaya atılmalıdır. Attığınız flag yanlış
yerde ise oyun sonunda doğru noktaya
yaklaştırın. Flag attığınız anda topun hangi
takımın hakimiyetinde ve nerede olduğunu bilin.
Saha kenarına yakın pozisyonlarda faulün içerde
ya da dışarıda yapılması önemli olabilir.
• Top hala canlı ise düdük çalmayın (topun ölü
duruma geçmesini gerektiren fauller dışında).
FAUL ANI
•
•
•
•
•
Flag attıktan sonra zorunlu değilseniz sabit
durmayın, mümkün olduğunca hızlı bir şekilde
başhakeme;
Flag attığınız olayı,
Faulü yapan takımı,
Oyuncu numarasını,
Faulün yapıldığı yeri,
Topun el değiştirmesi söz konusuysa faul
yapıldığında topun kimde olduğunu söyleyin.
FAUL ANI
• Faulü başhakeme belirtirken oyuncu ya da
takımları elle işaret etmeyin. Faulü bildirdikten
sonra başhakemin size soru sormasına izin verin
hemen uzaklaşmayın.
• Olayla ilginiz yoksa ya da başhakem tarafından
çağırılmadıysanız hakem toplantısına girmeyin.
• Diskalifiye durumunda line hakemleri
bulundukları taraftaki takım antrenörüne
diskalifiye olan oyuncuyu belirtmelidir. Diskalifiye
kararını veren line hakemi ise onun bulunduğu
tarafa umpire kararı bildirmelidir.
FAUL ANI
• Flag sizin bölgenize başka bir hakem
tarafından atılmışsa takip edin,
yapılmadığından kesin emin olduğunuz faulleri
bildirin. Unutmayın siz söylemedikçe diğer
hakemler sizin ne gördüğünüzü ya da ne
bildiğinizi bilmezler.
• Topun başhakeme ulaştırılmasına yardımcı
olun.
FAUL ANI
• Diğer hakemler konuşurken oyuncuları
onlardan uzak tutun.
• Kuralların doğru olarak uygulanmasında tüm
hakemlerin eşit sorumluluğu vardır. Yanlış
olduğuna emin olduğunuz bir karar verilmişse
gecikmeden ve yaygara çıkarmadan öncelikle
başhakeme durumu aktarın. Hakemlerden biri
kural uygulamasını hatalı yapıyorsa tüm
hakem ekibi hatalı demektir.
ÖNEMLİ NOKTALAR
• Önce kendinizin sonra sporcu güvenliği ve
sağlığı önemlidir.
• Karar zor olsa da verin.
• Duygusal davranmayın, oyuncuların sizi bu
açıdan etkilemelerini engelleyin.
• Maç öncesi toplantısı önemlidir.
• Hakem gibi giyindiyseniz, öyle davranın.
• Oyuncuları sayın.
• Oynanacak hakkı ve gidilecek mesafeyi bilin
ÖNEMLİ NOKTALAR
• Verilen kararı görün ama değerlendirme
yapmayın.
• Gördüğünüz faulü verin, verilen faulü görün.
• Olayı, numarayı vs. tahmin etmeyin, BİLİN.
• Aklınızın gördüğünüzü anlamasına izin verin.
• Yapılanın oyun üzerine etkisi ne?
• Kanat hakemi iseniz saha içine sıkışmayın.
• Arka alanda fazla geride kalmayın.
ÖNEMLİ NOKTALAR
• Oyun için de flag attıktan sonra da hakemliğe devam
edin
• Pozisyonu görmek için yeriniz önemlidir.
• İyi bir hakemin üç önemli özelliği vardır: tutumu,
tutarlılığı ve yeterliliği
• Kararlı olun
• Asla bir down boyunca sabit durmayın, insanlar
tembel olduğunuzu düşünecektir.
• Asla sinirlenmeyin.
• Hakemler oyun içinde birbirlerine dokunabilecek
kadar yakınsa bir şeyler yanlıştır.
ÖNEMLİ NOKTALAR
• İşinizi doğru yapmak iyi görünmekten önemlidir.
• Hata yapacaksanız bunu hızlıca yapıp bitirmek,
yavaş yavaş yapmaktan iyidir. Ama en doğrusu
hata yapmamaktır.
• Hakemlikte kibire yer yoktur.
• Hakemler güç ve otoriteye sahip olduğundan
insanların davranışlarını etkileyebilirler. Ancak
saygı olmadan otorite olmaz. Bu sebeple saygı
ve dolayısıyla otorite kazanılmalıdır. Saygı ya da
otorite formanızdaki çizgilerle gelmez.
ETKİLİ HAKEMLİK İÇİN
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Yardımsever olun.
Maç öncesi toplantısı yapın.
Uzlaşmacı olun.
Diğer hakemleri kendilerine bırakın.
Gerektiğinde diğer hakemlere yardımcı olun.
Daha tecrübeli hakemlere soru sormaktan
çekinmeyin.
Tecrübeli hakemlerce verilen tavsiyeleri dinleyin.
Zamanında sahada olun.
Profesyonelce davranın.
Öncelikli ve diğer görevlerinizi bilin.
ETKİLİ HAKEMLİK İÇİN
•
•
•
•
•
Topu değil bölgenizdeki oyuncuları izleyin.
Hiçbir down ‘ı kaçırmayın.
Pozisyona arkanızı dönmeyin.
Düdüğünüzü çalmanız gerektiği gibi çalın.
Kanat ya da çizgi hakemi iseniz sideline’a hâkim
olun.
• Oyun temposuna uyun.
• Oyuncu ya da koçlara canavar gözüyle bakmayın.
• Olan faulü verin hayali kararlar çalmayın.
CHAIN CREW ( ZİNCİR EKİBİ )
• İlgili hakemin talimatı olmadan yer
değiştirmeyin
• Oyun üstünüze doğru geliyorsa cahin’i geriye
doğru yatırarak kaçın.
TEŞEKKÜRLER