Normal Basınçlı Hidrosefali
Transkript
Normal Basınçlı Hidrosefali
Normal Basınçlı Hidrosefali Orhan Barlas Normal Basınçlı Hidrosefali • Tanım: Ventriküller geniş, papilla ödemi yok. • Prevalans: : %0 2, 65 yaş üstünde % 2-14 • Ventrikül genişlemesinin nedeni BOS absorbsiyon bozukluğudur. • Fizyopatoloji: Ventrikül genişlemesi ve interstisyel ödem, ventrikül çevresine distorsiyona, buradan geçen alt taraf ve mesanenin motor liflerin, ve periventriküler limbik sistemin tutulumuna yol açar. Normal Basınçlı Hidrosefali • Yürüyüş Bozukluğu: – geniş tabanlı, yavaş, ayakları yerden kaldırırken zorlanarak, “mıknatıslanmış”, ayaklar birbirine dolanarak, yalpalayarak, yürüme apraksisi. • İdrar inkontinansı: – Sıklığın artması, sıkışma, yetişememe, tutamama • Demans: – unutkanlık, dikkat azalması, durgunluk, bradifreni, ankziyete, saldırganlık • Alt taraf parkinsonizmi • Beyinsapı bulguları Normal Basınçlı Hidrosefali • İdiopatik % 50 • • • • • Kafa travması Subaraknoid kanama Menenjit Tümör Konjenital hidrosefalinin dekompanse olması • Normal basınçlı hidrosefali en sık yürüme bozukluğu ve idrar inkontinansı ile ortaya çıksa da bazen sadece demans veya parkinsonizm semptomları ile başlar. • Normal Basınçlı Hidrosefali ile Alzheimer ve “Lewy body” demanslarının birlikte görülmesi sıktır. Bu dejeneratif demansların mevcudiyeti hidrosefalinin tedavisine engel olmamalıdır. • Normal Basınçlı Hidrosefali ile Parkinson hastalığının birlikteliği de sık görülür. Normal Basınçlı Hidrosefali Görüntüleme: BT, MR • Ventrikül genişlemesi • • • • • • • Periventriküler transependimal BOS geçişi bulguları, Korpus kallozumun gerilmesi, incelmesi, Frontal boynuzların yuvarlaklaşması, Temporal boynuzların genişlemesi, Evans indeksinin 0,3 ün üzerine çıkması, 3. Ventrikülde “flow void”, Mezial temporal atrofi olmaması. Radyoloji raporlarında “atrofiye bağlı ventrikül genişlemesi” ifadesi görüldüğünde cerrah bunların çok defa normal basınçlı hidrosefali olabileceğini düşünmelidir. Normal Basınçlı Hidrosefali • Tanı için Lomber Ponksiyon veya drenaj gerekli mi? – LP den sonra iyileşme varsa % 90 shunt’tan yararlanacaktır. – LP den sonra iyileşme yoksa % 60 shunt’tan yararlanacaktır. • Negatif LP testi shunt gerekmez demek değildir. • LP infeksiyon, kanama, kranyal sinir felci, riski taşır. Normal Basınçlı Hidrosefali • Endoskopik 3. Ventrikülostomi işe yarar mı? – % 20 Başarı oranı bildirilmekte. • Patofizyolojinin, BOS emilim bozukluğundan çok, kompliyans azalması ile beyin parenkimine sistolik basıncın yansımasının artarak beyni kalvaryuma, aynı zamanda periventriküler bölgeyi de ventriküllere sıkıştırması olduğu ileri sürülmekte, ventrikülostominin bunu düzelttiği ileri sürülmektedir. Normal Basınçlı Hidrosefali • Programlanabilir ventrikülo-peritoneal shunt. • Ventrikülo- atrial shunt, • Ventrikülo-plevral shunt, • Lumbo peritoneal shunt. Normal Basınçlı Hidrosefali Ameliyat öncesi hazırlık: • BT ve MR • Zaman tutarak yürüme video kaydı, • Nöropsikolojik değerlendirme. Komplikasyonlar: 50 hastada • Kanama: intraparenkimal/ iv • İnfeksiyon • Shunt yetmezliği/ tıkanma % 4 % 2 % 12 • Slit Ventrikül • Subdural hematoma % 6 Shunt infeksiyonu • Sistem çıkartılır, infeksiyon tedavi edilir, iki hafta, klinik çok bozulmazsa 3 hafta sonra, bozulursa daha önce yeni bir shunt yerleştirilir. Shunt Yetmezliği • Shunt sonrasında ventriküllerin küçülmesi gerekli değildir, ancak valv sonuna kadar açıkdıktan sonra semptomlar düzelmezse shunt yetmezliği söz konusudur. • Klinik iyileşme kısmi, yetersiz veya geçici olabilir. • Shunt yetmezliğinin en sık görülen sebebi tıkanmadır. En sık ventriküler kateter tıkanır. • Cihaz arızası, yetmezliğin nadir olmayan bir nedenidir. Shunt Yetmezliği: Kateter/ Valv Tıkanması: • Rezervuar pompalanamaz, pompaya direnç hissedilirse tıkanıklık vardır. • Israrlı pompalamakla bazen bu tıkanıklık açılabilir. • Direnç hissetmeden pompalanıyor olması tıkanıklık olmadığını göstermez. • Periton kateteri iyi çalışmamasına rağmen pompalamakla akım gözlenebilir. Bu muayene ile kesin bilgi alınamaz. Shunt yetmezliği • Rezervuar muayenesi negatif kalırsa beyin ve batın BT ve direk radyografi ile kateterler ve yerleri kontrol edilir. • Kateterler yerlerinde ise lomber ponksiyon yapılır. • Klinik düzelme olursa sistem yenilenir. Aşırı Boşalma • Aşırı drenaj – Başağrısı, başdönmesi, irritabilite, ışık ve ses hassasiyeti, yatakta çok vakit geçirmek eğilimi. – Slit ventrikül şart değil, geniş ventriküllerle de olabilir. • Subdural efüzyon/ hematoma – Antikoagülan, antiagregan alan hastalarda daha sık, – Ventriküllerin küçülmesi gerekli değil.