2012 Faaliyet Raporu
Transkript
2012 Faaliyet Raporu
Faaliyet Raporu 2012 www.cimsa.com.tr www.cimsa.com.tr İçindekiler 02 Olağan Genel Kurul Toplantısı Gündemi 04 Vizyonumuz, Misyonumuz, Değerlerimiz 06 Kurumsal Profil 06 Kilometre Taşları 08 Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı 10 Yönetim Kurulu 11 Üst Yönetim 12 Yönetim Kurulu Biyografiler 14 Üst Yönetim Biyografiler 18 2012 Yılı Çimento Sektörü Değerlendirmesi 20 Yurt İçi Çimento Tesisleri 24 Yurt Dışı Terminalleri 26 Çimento Ürünleri 28 Hazır Beton Ürünleri 30 Hazır Beton ve Agrega Faaliyetleri 32 2012 Yılı Yatırımları 34 Çimsa’nın Sürdürülebilirlik Anlayışı 36 Sosyal Sorumluluk 38 Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları 42 2012 Yılı Faaliyet Raporu 59 Denetçiler Raporu 60 Konsolide Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetim Raporu 140 31 Aralık 2012 Tarihi İtibariyle Kâr Dağıtım Tablosu 142 Adresler Olağan Genel Kurul Toplantısı Gündemi ÇİMSA ÇİMENTO SANAYİ ve TİCARET A.Ş. 27 Mart 2013 Günü Yapılacak Olağan Genel Kurul Toplantısı Gündemi GÜNDEM: 1. Açılış ve Toplantı Başkanlığı’nın oluşturulması. 12. Denetçinin seçimi ve görev süresinin tespiti. 2. Genel Kurul toplantı tutanağının imzalanması hususunda Toplantı Başkanlığı’na yetki verilmesi. 13. Yönetim Kurulu’nun hazırladığı Genel Kurul’un Çalışma Esas ve Usulleri Hakkında İç Yönergenin onaylanması. 3. 2012 yılına ait Yönetim Kurulu faaliyet raporu ile Denetim Kurulu raporunun ve Bağımsız Denetim raporunun özetinin okunması ve müzakeresi. 4. 2012 yılı içinde yapılan bağış ve yardımlar hakkında Genel Kurul’a bilgi verilmesi. 5. 2013 yılına ilişkin olarak Şirketin yapacağı bağışların sınırının belirlenmesi. 6. 2012 yılı içinde ilişkili taraflarla yapılan işlemlerle ilgili olarak Genel Kurul’a bilgi verilmesi. 7. 2012 yılı içinde 3. kişiler lehine verilmiş olan teminat, rehin, ipotekler ve elde edilmiş olan gelir veya menfaatler hakkında Genel Kurul’a bilgi verilmesi. 8. 2012 yılına ait bilanço ve kâr/zarar hesaplarının okunması, müzakeresi ve tasdiki. 9. 2012 yılı faaliyetlerinden dolayı Yönetim Kurulu üyeleri ve Denetim Kurulu üyelerinin ibra edilmeleri. 14. Sermaye Piyasası Kurulu ile T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ndan alınan izne istinaden, Şirket Esas Sözleşmesi’nin, ekli Değişiklik Tasarısı’ndaki gibi değiştirilmesinin onaylanması. 15. Sermaye Piyasası Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin 1.3.7. numaralı ilkesinde belirtilen işlemler hakkında Genel Kurul’a bilgi verilmesi. 16. Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerine, Türk Ticaret Kanunu’nun 395. ve 396. maddelerinde yazılı muameleleri yapabilmeleri için izin verilmesi. 10. 2012 yılı kârının kullanım şeklinin, dağıtılacak kâr ve kazanç payları oranlarının belirlenmesi. 11. Faaliyet yılı içinde boşalan Yönetim Kurulu üyeliklerine kalan sürece görev yapmak üzere seçilen üyelerin Genel Kurul onayına sunulması. 2 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 3 Vizyonumuz MERSİN Türkiye’nin en değerli çimento ve beton şirketi olmak. ESKİŞEHİR Misyonumuz Beton ve çimento kullanıcılarının uluslararası seviyede iş ortağı olmak. KAYSERİ Değerlerimiz Bizi geleceğe taşıyacak olan kültürümüzün yapı taşı değerlerimiz; “güvenilirlik, müşteri odaklılık ve iş birliği yapmak”tır. Biz, müşteri ihtiyaçlarını anlayan ve buna yönelik çözümler geliştirerek, müşteriye sunduğu değeri sürekli artıran; müşterileri, çalışanları, tedarikçileri ve iş ortakları ile uzun süreli geçmişe dayanan iş birliklerimizle, güven içinde çalışan bir organizasyonuz. Çimsa, ilk günkü heyecanıyla tam 40 yaşında! NİĞDE AFYONKARAHİSAR ANKARA 4 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 5 Kurumsal Profil Tüm paydaşlarına değer yaratan ve kârlı büyümeye odaklanan Çimsa, bunu gelecekte de sürdürmeyi hedeflemektedir. Çimsa 1972 yılında Mersin’de kurulmuştur. 1975’te ilk 1988 yılından beri hazır beton üreticisi olan Çimsa; üretim tesisiyle faaliyete başlayan Çimsa’nın, Mersin, Adana, Kahramanmaraş, Osmaniye, Mersin, Kayseri, Kayseri, Eskişehir, Niğde’de bulunan tesislerinin 5 Nevşehir, Karaman, Aksaray, Eskişehir, Kütahya, milyon ton olan klinker üretim kapasitesi, Afyon Bursa, Adapazarı, Bilecik, Konya ve Denizli illerinde Çimento Sanayi T.A.Ş.’nin hisselerinin %51’nin hizmet sunmakta olup, 2012 yılı hazır beton satışı 31.05.2012’de satın alınmasıyla birlikte 5,5 milyon 2,7 milyon metreküpe ulaşmıştır. tona ulaşmıştır. Afyon Çimento Fabrikası, 1957 yılında üretime başlamış olup, üretim kapasitesi 460 bin ton’dur. Çimsa, ayrıca Ankara’da bulunan çimento öğütme ve paketleme tesisi, Marmara Rota müşterilerine ulaşmaktadır. 2012 yılında 40. kuruluş yıl biri olan Çimsa; Hamburg (Almanya), Trieste (İtalya), dönümünü kutlayan Çimsa ‘40 yaşında genç’ bir şirket Sevilla (İspanya), Alicante (İspanya), Gazimağusa olarak faaliyetini sürdürmektedir. (KKTC), Köstence (Romanya) ve Novorossiysk’de 6 Kayseri’de değirmen/ paketleme tesisi satın alındı. Hazır beton sektörüne adım attı. Mersin’de kuruldu. (Rusya) bulunan terminalleriyle uluslararası bir çimento üreticisidir. yenilikçi beton ürünleri üreterek, inovasyon konusunda 2012 yılında konsolide net satışları 857,2 milyon TL’ye Türk çimento ve hazır beton sektörüne öncülük ulaşan Çimsa, ana ortaklık paylarına ait115,3 milyon etmektedir. TL net kâr elde etmiştir. 2011 1995 1988 göstermektedir. Beyaz çimento alanında dünyanın ilk üç markasından Kalsiyum Alüminat Çimentosu gibi özel çimentolar ve 1972 Çimsa, 5 agrega tesisi ile bu sektörde de faaliyet Limanı ve Malatya çimento paketleme tesisleriyle de Çimsa, gri çimentonun yanı sıra beyaz çimento ve Kilometre Taşları Agrega iş kolunda da büyümeyi hedefleyen 2000 2005 600 bin ton kapasiteli yeni beyaz klinker hattı devreye alındı. Bu üretim tesisinin de eklenmesiyle Mersin tek çatı altında dünyadaki en büyük kapasiteye sahip beyaz çimento fabrikası oldu. Standart Çimento satın alındı. (Eskişehir Çimento Fabrikası ve Ankara Çimento Öğütme Tesisi) Kayseri Fabrikası klinker hattı devreye alındı. İspanya Alicante terminali Haziran ayı itibariyle devreye girdi. 2007 Eskişehir Fabrikası’nda HotDisc (Atık Besleme ve Atık Enerjisi Geri Kazanım) yatırımı tamamlandı. 2009 Çimsa, Oysa Niğde Fabrikası’nı devraldı. Rusya terminali devreye alındı. 1975 1990 1996 2002 2006 2008 2010 2012 1 milyon ton / yıl kapasite ile üretime geçti. Dünyada ilk kez isteğe bağlı değişebilen gri /beyaz klinker üretim hattı devreye alındı. Malatya paketleme terminali satın alındı. Türkiye’de ilk kez olarak Kalsiyum Alüminat Çimentosu üretimine başlandı. Kuzey Kıbrıs terminali satın alındı. Eskişehir ikinci hat devreye alındı. Trieste terminaline sahip Medcon şirketinin hisselerinin %60’ı 2010 yılı Şubat ayında satın alındı. 31.05.2012 tarihinde Afyon Çimento Sanayi ve T.A.Ş.’nin hisselerinin %51’i Italicementi şirketinden satın alındı. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 İspanya - Sevilla terminali kuruldu. Romanya satış ofisi kuruldu. Bilecik Hazır Beton satın almasıyla Çimsa, Türkiye’de tesis sayısı bazında hazır beton sektöründe en büyük üretici oldu. Çimsa Süper Bims Çimentosu’nun üretimine başlandı. Aralık 2012’de Denizli Üçler Hazır Beton Tesisi ve Agrega Operasyonları satın alınmıştır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 7 Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı Türkiye’de üretilen ilk ve tek kalsiyum alüminat çimentosudur. Başta refrakter sanayi olmak üzere, karo, yapı kimyasalları ve prekast sektörlerine özel bir çimentodur. Çimsa, Yenilikçi ve Çevre Dostu Projeleri ile Değer Yaratmaya Devam Ediyor 2012 yılında Çimsa, sürdürülebilirliğe yönelik çalışmalarını devam ettirmiştir. Yenilenebilir enerji yatırımlarında da ilk önemli sonuçlar alınmıştır. Değerli İş Ortaklarımız Global kriz, gelişmiş ülke ekonomilerinde yavaşlamaya ve geleceğe yönelik belirsizliklere, gelişmekte olan ülkelerin ekonomilerinin ise ortalama büyüme oranlarının %2-3 seviyelerinde kalmasına sebep olmuştur. 2012 yılı Türkiye ekonomisinin dünyadaki gelişmelerden etkilendiği ve büyümenin yavaşladığı bir yıl olmuştur. Ekonomik büyümenin %3 seviyesinde gerçekleşmesi beklenmektedir. Ekonomik büyümeye paralel olarak inşaat sektöründe de bir yavaşlama yaşanmaktadır. Üst üste çift haneli büyüme rakamlarının gerçekleştiği sektörde bu yumuşak iniş trendi ile büyümenin 2012 yıl sonu itibarı ile %1 seviyesinde kalması beklenmektedir. Çimento Sektörü Büyümeye Devam Ediyor 2012 yılında dünyadaki toplam çimento tüketiminin yaklaşık %3 büyüyerek 3,7 milyar ton olarak gerçekleştiği tahmin edilmektedir. 2013 yılında da global çimento talebinin, ekonomik büyümeyle paralellik göstererek %4-5 aralığında artış göstermesi beklenmektedir. 2012 yılında Türkiye pazarı çimento tüketimi %2,8 büyüme göstererek 58 milyon ton* olarak gerçekleşmiştir. 2013 yılında ise çeşitli altyapı, konut ve kentsel dönüşüm projelerine dayalı olarak, çimento tüketiminin ekonomik büyüme düzeyinde artması beklenmektedir. 2012 yılında kapasite, iç talebin üzerinde kalmaya devam etmiş ve kapasite fazlası, dış pazarlardaki zorluklara ve Orta Doğu ve Kuzey Afrika pazarlarında yaşanan politik belirsizliklere rağmen ihraç edilmiştir. Türkiye’nin 2012 yılında yaptığı toplam çimento ve klinker ihracatı 13,6 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Bu miktar 2011 yılı toplam ihracatının %6 altındadır. 2013 yılında, Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkelerindeki politik durumun belirsizliğinin, ihracat pazarlarına olan negatif etkisinin azalarak da olsa sürmesi beklenmektedir. “40 Yaşında Genç” Çimsa, Sürdürülebilir Büyümeyi Hedefliyor 2012 yılında 40. kuruluş yıl dönümünü kutlayan “40 Yaşında Genç” bir şirket olan Çimsa “Türkiye’nin en değerli çimento ve beton şirketi olmak” vizyonu ile Afyon Çimento Sanayi T.A.Ş.’nin % 51 hissesini satın alarak, büyümeye ve değer yaratmaya devam etmiştir. Ayrıca, Çimsa, Denizli Üçler Hazır Beton Tesisi ve Agrega Operasyonları’nı satın alarak, sürdürülebilir büyüme hedefi doğrultusunda bir adım daha gerçekleştirmiştir. Çimsa, 2012 yılında konsolide cirosunu %7 artırarak 857,2 milyon TL’ye, konsolide faaliyet kârını ise %5 artırarak 168,7 milyon TL’ye yükseltmiş ve çimento sektörünün en kârlı şirketleri arasında yer almıştır. Gri çimentonun yanı sıra, beyaz çimento ve kalsiyum alüminat çimentosu gibi özel ürünleri de bulunan Çimsa, inovasyon konusunda Türk çimento ve hazır beton sektörüne öncülük etmektedir. Özel ürün ve çözümleri konusunda müşterilerinin vazgeçilmez iş ortağı olarak tanınmaktadır. Çimsa, beyaz çimento alanında dünyanın en önemli ilk üç markasından birisi konumundadır. Yurt dışı terminalleri ile ihracat alanında gerçek bir küresel oyuncu kimliği ile hareket eden Çimsa, 50’den fazla ülkede ürünlerini kendi markasıyla pazarlamaktadır. Kalsiyum Alüminat Çimentosu olan ISIDAÇ 40 ise; Mersin Fabrikası’nda tamamlanan atık gazdan elektrik üretim yatırımı ile fabrikanın iki hattında harcanan elektriğin %50’sinin üretilmesi hedeflenmektedir. Aynı zamanda fabrikanın karbon salınımı yılda 33.000 ton azalacaktır. Eskişehir Fabrikası’nda 2011 yılında devreye alınan Hot Disc yatırımı ile 2012 yılında fabrikanın atık yakıt kullanım oranı ilgili ünite başına %21 seviyesine çıkmıştır. Hacı Ömer Sabancı Holding bünyesinde başarılarla dolu 40 yılı geride bırakan Çimsa’nın uluslararası otoriteler tarafından kabul gören seviyede şeffaf işleyişi ile yatırımcılarına, hissedarlarına ve kamuoyuna “Türkiye’nin en değerli çimento ve hazır beton şirketi olma” vizyonu doğrultusunda emin adımlarla ilerlediğini bildirmekten gurur duymaktayız. “40 yaşında genç” bir şirket olan Çimsa, 2013 yılında da kârlılık ve enerji verimliliği konusunda gerçekleştireceği projeleriyle, sektöre farklı bakış açısı katan yenilikçi çalışmalarıyla üstün performans göstererek hissedarlarımız, iş ortaklarımız ve ülkemiz için değer üretmeyi sürdürecektir. Çimsa’nın liderliğine, güçlü pazar konumuna, verimliliğine katkı sağlayan tüm paydaşlarımıza şükranlarımı sunuyorum. Saygılarımla Mehmet Göçmen Yönetim Kurulu Başkanı GRI B+ seviyesinde Sürdürülebilirlik Raporu 2012 Aralık ayında yayınlanmıştır. Ayrıca, Çimsa’nın; Misis, Kozan, İnegöl ve Pamukova Hazır Beton Tesisleri 2012 yılında Yeşil Nokta Çevre Ödüllerini almıştır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın düzenlediği “Temiz Türkiyem” yarışmasında Çimsa Kayseri Çimento Fabrikası, “Türkiye’nin En Temiz Sanayi Tesisi” seçilmiştir. Çimsa, Kayseri Fabrikası’nda ürettiği CEM IV 32,5 R gri çimento ürünüyle Alman Yapı ve Çevre Enstitüsü’nden (IBU) “Çevre Dostu Ürün Sertifikası” almıştır. Çimsa, ürün özellikleri ve üretim süreçleri değerlendirilerek verilen “Çevre Dostu Ürün Sertifikası”na sahip Türkiye’deki ilk çimento şirketi olmuştur. İç Denetim Faaliyetlerinin Uluslararası Standartlarda Gerçekleştirildiği Belgelendi Çimsa sektöründe yine bir ilke imza atarak, İç Denetim faaliyetlerinin Uluslararası Standartlarda gerçekleştirildiğini belgelendiren dünyada sayılı, Türkiye’de ise ilk ve tek çimento şirketi olmuştur. Uluslararası İç Denetim Enstitüsü’nün akredite ettiği bağımsız kuruluşlardan Ernst&Young tarafından İç Denetim süreci denetlenen Çimsa’ya, inceleme sonunda alınabilecek üç dereceden en yükseği olan “standartlara genel olarak uyumlu” raporu verilmiştir. *Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği verileri kullanılarak ve birliğe üye olmayan üreticilerin tahmini satışları eklenerek elde edilmiş şirket tahminidir. 8 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 9 Yönetim Kurulu Üst Yönetim 4 6 5 5 1 3 7 Yönetim Kurulu 1- Mehmet Göçmen, Başkan 2- Mustafa Nedim Bozfakıoğlu, Başkan Vekili 3- Serra Sabancı, Üye 4- Seyfettin Ata Köseoğlu, Üye 5- Hasan Cihat Erbaşol, Bağımsız Üye (24.04.2012 tarihinden itibaren) 6- Mehmet Kahya, Bağımsız Üye (24.04.2012 tarihinden itibaren) 7- Mehmet Hacıkamiloğlu, Genel Müdür 2 1 6 4 7 3 2 Üst Yönetim 1- Mehmet Hacıkamiloğlu, Genel Müdür 2- Nevra Özhatay, Genel Müdür Yardımcısı (Mali İşler) 3- Hüseyin Özkan, Genel Müdür Yardımcısı (Yurt İçi Satış) 4-Tamer Denizci, Genel Müdür Yardımcısı (Tedarik Zinciri) 5- Şahap Sarıer, Genel Müdür Yardımcısı (Çimento Üretim) 6- Mutlu Doğruöz, Genel Müdür Yardımcısı (Yatırım )(01.06.2012 tarihine kadar) 7- Ülkü Özcan, Strateji ve Pazarlama Müdürü 10 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 11 Yönetim Kurulu Seyfettin Ata KÖSEOĞLU Üye Başkanı, Toyotasa Başkan Yardımcısı olarak görev 1960 yılında Akşehir’de doğan Ata Köseoğlu, Boğaziçi Konseyi Üyeliği ve Temsa, Toyotasa, Sasa ile Sapeksa Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nü bitirmiştir. Yönetim Kurulu Üyeliği’nde bulunmuştur. Carnaud Daha sonra Elektrik Mühendisliği yüksek lisans Metalbox Murahhas Azası ve Yönetim Kurulu Başkan eğitimini Lehigh Üniversitesi’nde tamamlamış, Boston Vekilliği, Uzel Makine Başkanlığı ve Uzel Holding İcra Üniversitesi’nde M.B.A. derecesi almıştır. Bankacılık Kurulu Üyeliği, DYO Genel Müdürlüğü ve Boya Grubu hayatına İktisat Bankası’nda başlayan Köseoğlu, Başkan Yardımcılığı, Sarten Ambalaj İcra Kurulu Üyeliği, sırasıyla Finansbank, Bear Stearns, Societe Generale Gierlings Velpor Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığı almış, Sabancı Holding Planlama ve Yönlendirme Mehmet GÖÇMEN Başkan Serra SABANCI Üye Yatırım Bankası, Credit Suisse First Boston Bank ve Assan Alüminyum Başkanlığı yapmıştır. Kronos ve BNP Baribas/TEB firmalarında görev yapmıştır. şirketinde kurucu olarak, strateji, yeniden yapılanma, 1957 yılında doğan Mehmet Göçmen, Galatasaray 1975 yılında Adana’da doğmuş, yükseköğrenimini 01.07.2011 tarihinden itibaren, Sabancı Holding kârlılık dönüşümü, büyüme, satın alma ve birleşme Lisesi ve ODTÜ Endüstri Mühendisliği eğitiminin Portsmouth Üniversitesi ve birincilikle mezun olduğu Strateji ve İş Geliştirme Grup Başkanı olarak görev süreçlerinde danışmanlık yapmaktadır. Yaşar Holding, ardından Amerika’da Syracuse Üniversitesi’nde Endüstri İstanbul Bilgi Üniversitesi Ekonomi Bölümü’nde yapmaya başlamıştır. 15.08.2011 tarihinden itibaren Altınyunus, DYO, Viking Kâğıt Yönetim Kurulları’nda Mühendisliği ve Yöneylem Araştırması üzerine yüksek tamamlamıştır. Temsa şirketinde görev yapmış olan Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu Bağımsız Üye; Yaşar Holding Risk ve Denetim Komitesi lisans yapmıştır. Çalışma hayatına 1983 yılında Çelik Serra Sabancı, Londra’da Institute of Directors’da Şirket Üyeliği’ne seçilmiştir. Başkanlığı, Viko ve Kalibre Boru şirketlerinde Yönetim Halat ve Tel San. A.Ş.’de başlayan Göçmen, 1996 - 2002 Satın Alma ve Yönetim Kurulu Üyelikleri ile ilgili eğitim tarihleri arasında Lafarge Ekmel Beton A.Ş. Genel almıştır. Serra Sabancı, halen Sabancı Holding ve çeşitli Müdürlüğü ve Lafarge Türkiye İş Geliştirme ve Dış topluluk şirketlerinde Yönetim Kurulu üyesi olarak, İlişkiler Başkan Yardımcılığı görevlerini yürütmüştür. Sabancı Vakfı’nda ise Mütevelli Heyeti Üyesi olarak Haziran 2003 tarihinden itibaren Akçansa’da Genel görev yapmaktadır. 18.12.2009 tarihinden itibaren Müdür olarak görev yapmış, 01.08.2008 tarihi itibariyle Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu Sabancı Holding İnsan Kaynakları Grup Başkanlığı’na, Üyeliği’ne seçilmiştir. Hasan Cihat ERBAŞOL Bağımsız Üye 1944 yılında İstanbul’da doğmuştur. Özel Darüşşafaka Lisesi’ni 1962 yılında bitiren Erbaşol; Washingtonpark High School - Racine / Wisconsin okulunu 1963 yılında, ve Yürütme Kurulları’nda yer almaktadır. 24.04.2012 tarihinden itibaren Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliği’ne seçilmiştir. Mehmet HACIKAMİLOĞLU Genel Müdür ve Konsolidasyon Daire Başkanlığı yapmış olan Kellogg Graduate School of Management’ta, Finans, Bozfakıoğlu, halen Sabancı Holding’de Genel Sekreter Lisans eğitimini Boğaziçi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nde tamamlayan Mehmet Hacıkamiloğlu, sonrasında İstanbul Üniversitesi’nde Uluslararası İşletme İhtisas ve Sabancı Üniversitesi’nde de Executive - MBA programlarını tamamlamıştır. Sabancı Holding hizmet hayatına Betonsa’da Tesis Yöneticisi olarak başlayan Hacıkamiloğlu, Sabancı Holding’deki kariyerine aynı şirket bünyesinde Yatırım ve Planlama Uzmanı olarak devam etmiştir. 1997 1999 yılları arasında Akçansa’da Strateji Geliştirme ve Planlama Müdürü; 1999 - 2001 yılları arasında Agregasa’da Şirket Müdürü olarak görev yapmış olan Hacıkamiloğlu, Akçansa’daki iki yıllık Finans Koordinatörlüğü görevi sonrasında Çimsa’da Genel Müdür Yardımcısı (Mali ve İdari İşler) olarak çalışmaya başlamıştır. 01.07.2006 tarihinde Çimsa Genel Müdürü olarak atanan Mehmet Hacıkamiloğlu, bu görevini halen Pazarlama ve Yöneylem Araştırması dallarında MBA olarak görev yapmaktadır. 26.04.2004 tarihinden itibaren sürdürmektedir. eğitimi almıştır. Sasa’da Yönetim Hizmetleri Şefi, Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu MKM International ve Sibernetik’te Başkan olarak Üyeliği’ne seçilmiştir. çalışmıştır. Sırasıyla Sabancı Grubu Otomotiv Grup 20.07.2009 tarihinde ise Sabancı Holding Çimento Grup Başkanlığı’na atanmıştır. 15.09.2004 tarihinden itibaren Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliği’ne seçilmiştir. Levent DEMİRAĞ Üye (24 Nisan 2012 tarihine kadar) 1959 yılında Erzurum’da doğan Levent Demirağ, 1980 İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni ise 1967 yılında bitirmiştir. Meslek hayatına Marshall Boya Sanayii’nde avukat olarak başlayan Erbaşol, daha sonra Man Kamyon Sanayii’nde Hukuk Müşavirliği ve Sabancı Holding bünyesinde bulunan Kordsa - Lassa (Brisa) Beksa şirketleri ve Sabancı Holding Hukuk Departmanı Başkanı olarak çalışmıştır. 2000 yılından bu yana serbest Mustafa Nedim BOZFAKIOĞLU Başkan Vekili yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni 1950 yılında Tarsus’ta doğan Nedim Bozfakıoğlu, 1972 Bakanlığı’nda Hesap Uzmanı olarak görev yapmıştır. yılında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nden 1994 yılından beri Hacı Ömer Sabancı A.Ş.’nde çeşitli mezun olmuştur. Lassa ve Kordsa’da Finansman görevlerde bulunan Levent Demirağ, halen Sabancı Müdürü ve Mali İşler Müdür Yardımcısı olarak görev Holding Mali İşler ve Hukuk Bölümü Başkanlığı’nı Mehmet KAHYA Bağımsız Üye yapmıştır. Sabancı Holding’de Bütçe, Muhasebe yürütmektedir. Yale Üniversitesi’nde Kimya Mühendisliği ve Ekonomi; bitirmiştir. 1980 - 1992 yılları arasında Maliye çalışmakta olup, hukuki danışmanlık yapmaktadır. 24.04.2012 tarihinden itibaren Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliği’ne seçilmiştir. Başkan Yardımcısı, Temsa Başkan Yardımcısı ve 12 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 13 Üst Yönetim Mehmet HACIKAMİLOĞLU Genel Müdür Özgeçmiş bilgileri için lütfen sayfa 13’e bakınız. Nevra ÖZHATAY Genel Müdür Yardımcısı, Mali İşler Boğaziçi Üniversitesi İşletme lisans eğitiminin ardından İngiltere Exeter Üniversitesi’nde MBA yapan Nevra Özhatay, 1994 yılında Sabancı Holding Çimento Grubu’nda Finans Uzmanı ve Talent Pool adayı olarak çalışmaya başlamıştır. 1996 yılında Akçansa’da Yönetim Destek Müdürü olan Özhatay, 1998 yılında Strateji ve İş Geliştirme Uzmanlığı’na, 2000 yılında Planlama ve Kontrol Müdürlüğü’ne, 2004 yılında ise Strateji ve İş Geliştirme Müdürlüğü’ne ve 2008 yılından itibaren Lojistik, Strateji ve İş Geliştirme Direktörlüğü’ne atanmıştır. Özhatay, 01.01.2009 tarihinden itibaren Çimsa Mali İşler Genel Müdür Yardımcılığı görevini üstlenmiştir. Hüseyin ÖZKAN Genel Müdür Yardımcısı, Yurt İçi Satış ODTÜ Ekonomi Bölümü mezunu olan Hüseyin Özkan, çalışma hayatına 1983 yılında Exsa Export A.Ş.’de Pazarlama Şefi olarak başlamıştır. 1986 yılında Çimsa’ya geçen, sırasıyla İç ve Dış Ticaret Şefi, Satış ve Pazarlama Müdürü olarak çalışan Özkan, 1999 - 2010 yılları arasında Pazarlama ve Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışmış, 01.01.2011 tarihinden itibaren de Yurt İçi Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanmıştır. Tamer DENİZCİ Genel Müdür Yardımcısı, Tedarik Zinciri İTÜ İşletme Mühendisliği Bölümü mezunu olan Tamer Denizci, iş hayatına Dusa Endüstriyel Sanayi’de Mali 14 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 İşler Şefi olarak başlamıştır. Dusa bünyesindeki 4 yıllık deneyiminin ardından, Yes International A.Ş.’de 1992 1994 yılları arasında Mali ve İdari İşler Müdürü olarak çalışmıştır. 1994 yılında çalışmaya başladığı Lafarge Beton A.Ş.’de, Mali İşler Müdürlüğü görevi sonrasında Lafarge Aslan Çimento’da İhracat ve Satış Direktörü olarak çalışmıştır. 2006 yılında Çimsa’da Mali İşler Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışmaya başlayan Denizci, halen Tedarik Zinciri’nden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışmaktadır. Şahap SARIER Genel Müdür Yardımcısı, Çimento Üretim Şahap Sarıer, Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği eğitimi sonrasında, iş hayatına 1995 yılında Betonsa’da Saha Mühendisi olarak başlamıştır. Kariyerine, 1995 - 1997 yılları arasında İşletme Şefi olarak devam eden Sarıer, 1998 - 2004 yılları arasında Akçansa’da Hazır Beton Bölge Müdürü olarak çalışmıştır. Ayrıca 2000 - 2001 yılları arasında Sabancı Üniversitesi’nde Executive MBA eğitimi almıştır. Sarıer, takip eden dönemde 2 yıl süreyle Karçimsa A.Ş. İşletme Müdürü olarak görev yapmıştır. Sarıer, 2006 yılında Çimsa’da, Hazır Betondan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışmaya başlamış, 01.01.2011 tarihinden itibaren de Çimento Üretiminden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı’na atanmıştır. Ayfer GÜREŞ Genel Müdür Yardımcısı, Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları (31.12.2012 tarihine kadar) Boğaziçi Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü mezunu Ayfer Güreş, Columbia Üniversitesi’nde Organizasyon Psikolojisi konusunda yüksek lisans yapmıştır. Kariyerine Mudo A.Ş.’de İnsan Kaynakları Uzmanı olarak başlayan Güreş, yüksek lisans eğitiminin ardından 1994 yılında Sabancı Holding’de Uzman olarak işe başlamıştır. 1997 - 2007 yılları arasındaki kariyerine Sabancı Holding bünyesinde İnsan Kaynakları Müdürü olarak devam eden Güreş, 2007 yılında Çimsa’da Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları Müdürü olarak çalışmaya başlamıştır. Ayfer Güreş, 2012 yılı sonuna kadar Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları’ndan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmıştır. Sırasıyla (1999 - 2003) Stratejik Planlama Uzmanlığı, (2003 - 2005) Strateji ve İş Geliştirme Müdürlüğü, (2005 - 2007) Pazarlama Proje Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. Ocak 2010 tarihinden itibaren Strateji ve İş Geliştirme Müdürü olarak Çimsa’da görev alan Özcan, 2011 yılından itibaren de Strateji ve Pazarlama Müdürü olarak çalışmaktadır. Mutlu DOĞRUÖZ Genel Müdür Yardımcısı, Yatırım (01.06.2012 tarihine kadar) Boğaziçi Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Mutlu Doğruöz, kariyerine 1983 yılında Enka Teknik’te Elektronik Şefi olarak başlamıştır. Beş yıl süre ile otomasyon sistemlerinin kurulumundan sorumlu olan Doğruöz, 1989 yılında Saudi Services Group bünyesinde Proje Müdür Vekili olarak çalışmaya başlamış ve Grup bünyesindeki 4 yıllık deneyimin ardından Çimes Elektronik Sanayi’ye geçmiştir. Doğruöz, Çimes bünyesinde sırayla Şirket Müdürü, Genel Müdür Yardımcısı ve Genel Müdür olarak görev almıştır. 2006 yılında Çimsa bünyesinde Yatırım Müdürü olarak göreve başlayan Mutlu Doğruöz, 01.06.2007 tarihinde Yatırımlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı’na atanmıştır. 01.06.2012 tarihinden itibaren de Afyon Çimento Sanayi T.A.Ş. Genel Müdürlüğü’ne atanmıştır. Ülkü ÖZCAN Strateji ve Pazarlama Müdürü Galatasaray Lisesi ve Marmara Üniversitesi İşletme (İngilizce) Bölümü mezunu olan Ülkü Özcan, iş hayatına 1999 yılında Lafarge Türkiye bünyesinde başlamıştır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 15 Çimsa, tam 40 yıldır Türkiye’nin yaşam kalitesini yükseltmek için çalışıyor. 16 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 17 2012 Yılı Çimento Sektörü Değerlendirmesi Türkiye’de çimento üretimi 2012 yılında 69 milyon ton, çimento tüketimi ise 58 milyon ton seviyesinde gerçekleşmiştir. Dünyada, çimentoya olan talep genel olarak gelişmiş çimento sektöründe 48’i entegre, 19’si öğütme ve ülkelerde düşük seviyelerde seyrederken, gelişmekte paketleme tesisi olmak üzere, toplamda 67 tesis faaliyet olan ülkelerde önemli oranda artmıştır. 2012 yılında göstermektedir. gelişmiş ülkelerdeki çimento tüketimi %6 oranında küçülürken, gelişmekte olan ülkeler (Çin ve Hindistan Türkiye’de çimento üretimi 2012 yılında, 69 milyon* hariç) %3 seviyesinde büyüme göstermiştir. Global ton seviyesinde, çimento tüketimi ise 58 milyon* çimento oyuncuları, gelişmiş pazarlarda yaşanan ton seviyesinde gerçekleşmiştir. İç talebin üzerinde durgunluktan, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da meydana oluşan kapasite fazlası ihraç edilmiştir. Ancak 2012 gelen politik gelişmelerden ve enerji fiyatlarındaki yılında özellikle Suriye’de yaşanan iç savaş, Orta Doğu artıştan etkilenmişler ve dolayısıyla kâr marjlarında ve Kuzey Afrika bölgesinde meydana gelen sosyal düzelme olmamıştır. ve siyasi karışıklıklar, Türkiye’nin çimento ve klinker ihracatında düşüşe neden olmuştur. 2012 yılı toplam 2012 yılında çimento sektörü Kuzey Avrupa’da %6, çimento ve klinker ihracatı, 2011 yılına göre %6 Güney Avrupa’da %21 seviyelerinde küçülürken, Orta seviyesinde bir azalma ile yaklaşık 14 milyon ton olarak Asya’da %3, Orta Doğu’da %3, Doğu Avrupa’da %2, gerçekleşmiştir. Afrika’da %6, Latin Amerika’da ise %5 seviyelerinde büyüme kaydetmiştir. Kuzey Amerika %9 büyüme Çimento sektörü, ekonomik olarak büyümeye devam göstererek, dünyada en çok büyüyen bölge olmuştur. ederken, çevresel sorumluluklarının bilincinde olup, sürdürülebilir büyümenin yaygınlaşması konusunda da Türkiye’de 2011 yılında inşaat sektörünün hızlı yükselişi etkin bir rol edinmeyi hedeflemiştir. Özellikle Avrupa sektörün talebini artırmış ve 2012 yılında sektör mevcut Birliği’ne uyum mevzuatları çerçevesinde sürdürülebilir durumunu korumuştur. İnşaat sektörü, 2012 yılı üçüncü kalkınma, 2011 yılında olduğu gibi 2012 yılında da öne çeyrek kümülatif sonuçlarında bir önceki yıla göre %1 çıkan bir konu olmuştur. Enerji maliyetlerini düşürmek büyüme kaydetmiştir. ve atmosfere salınan karbondioksit oranını azaltmak amacıyla; atık yakıtların kullanılması, alternatif Türkiye, çimento üretimi konusunda Avrupa’da lider hammadde kullanımı, atık su deşarjları ve toprak konumdaki ülke olup, Dünya’da ise Çin, Hindistan ve kirliliğinin önlenmesi, Türkiye’de üzerinde durulan ABD’nin ardından 4’üncü sırada yer almaktadır. Türk önemli konular olarak ortaya çıkmaktadır. *Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği verileri kullanılarak ve birliğe üye olmayan üreticilerin tahmini satışları eklenerek elde edilmiş şirket tahminidir. 18 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 19 Yurt İçi Çimento Tesisleri Çimsa; Mersin, Eskişehir, Kayseri, Niğde ve Afyonkarahisar’da bulunan 5 entegre fabrikası, Ankara’da bulunan 1 öğütme tesisi, Marmara Rota Limanı Çimento Paketleme tesisi ve Malatya Çimento Paketleme tesisi ile yurt içi faaliyetlerini sürdürmektedir. Mersin Fabrikası Mersin Fabrikası’nda toplamda 4 adet üretim hattı ile gri klinker/çimento, beyaz klinker/çimento, kalsiyum alüminat klinker/çimentosu üretimi yapılmaktadır. Gri klinker üretim kapasitesi 1.250 bin ton/yıl, beyaz klinker üretim kapasitesi 1.100 bin ton/yıl ve kalsiyum alüminatlı klinker üretim kapasitesi 30 bin ton/yıl’dır. 1975 yılında üretime başlayan birinci tesis üretim hattı, 5,25 m çapında ve 83 m uzunluğundaki kalsinasyonsuz döner fırın hattına sahiptir. 1983 yılında, yakıt maliyetlerinde tasarruf sağlamak amacıyla, kömür öğütme ve yakma sistemleri eklenerek modernize edilmiştir. Tesiste, iki adet kırıcı, bir adet ön homojenizasyon ünitesi, iki adet bilyeli hammadde değirmeni, iki adet farin silosu ve iki adet kapalı klinker stokholü mevcuttur. 2010 yılı ilk çeyreğinde tamamlanan modernizasyon çalışması ile mevcuttaki planet tipi klinker soğutma sistemi değiştirilerek, FLS SF - Cooler tipi ızgaralı soğutucu sistemi kurulmuştur. Bu yatırımla üretim kapasitesi 3.700 ton/gün’e ulaşmış, bunun yanı sıra klinker üretimi için gerekli ısı tüketimi azaltılmıştır. Hem gri hem de beyaz klinker üretebilen ikinci tesis üretim hattının, 3,6 m çapında 49 m uzunluğundaki döner fırını, 1989 yılı Aralık ayında devreye alınmıştır. Tesis, kırıcılar ile ön homojenizasyon sistemleri olan bir hammadde değirmeni, bir kömür değirmeni, iki farin silosu, döner fırın ve klinker stok holünden oluşmaktadır. Satış talebine göre hem gri hem de beyaz klinker üretebilme özelliğine sahip bu tesisin, gri klinker üretim 20 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 kapasitesi 1.845 ton/gün iken, beyaz klinker üretim kapasitesi ise 1.470 ton/gün’dür. Çimsa Mersin Fabrikası’nda 2012 yılı Nisan ayında devreye alınan “Atık Gazdan Elektrik Üretim Projesi” ile 1.ve 2. tesis üretim hatlarından gelen atık gazların elektrik enerjisine dönüştürülerek, bu iki hatta harcanan elektriğin %50’sinin karşılanması hedeflenmektedir. Ayrıca, daha az karbon salınımı ile çevreye katkı sağlanmaktadır. 1999 yılı Aralık ayında işletmeye alınan Hacı Sabancı Beyaz Çimento Üretim Tesisi (Üçüncü tesis üretim hattı), 2.000 ton/gün üretim kapasitesi olan 3,75 m çapında, 57 m uzunluğunda bir döner fırına sahiptir. Tesis, kırıcı ve ön homojenizasyon tesisleri olan bir hammadde değirmeni, bir kömür değirmeni, bir farin silosu, döner fırın ve klinker stok holünden oluşmaktadır. Kalsiyum Alüminat Çimentosu Üretim Tesisi 2002 yılında 2 ton/saat klinker üretim kapasitesine sahip bir fırın, 5 ton/saat öğütme kapasitesine sahip bir çimento değirmeni ve paketleme ünitesi ile kurulmuştur. Tesise, 2007 yılında 2 ton/saat klinker kapasiteli ikinci fırın ilave edilerek, üretim kapasitesi artırılmıştır. 2009 yılında yapılan paketleme ünitesi ile ürünler 25 kg torbalı, paletli ve 1,5 tonluk big bag olarak müşterilere sunulmaktadır. Kâğıt Torba Tesisi Mersin Fabrikası’nda bulunan kâğıt torba tesisinde 2012 yılında 9,4 milyon adet kâğıt torba üretilerek; Mersin, Kayseri, Niğde, Eskişehir ve Ankara Fabrikaları’nda kullanılmıştır. Kayseri Fabrikası Çimsa Kayseri Fabrikası, 1992 yılında, yıllık 1,6 milyon ton çimento öğütme ve paketleme kapasitesi ile Sabancı Holding şirketlerinden Akçimento tarafından kurulmuş ve 1995 yılında Çimsa tarafından satın alınmıştır. 2005 yılında çimento öğütme kapasitesini artırmak ve enerji tüketimini azaltmak için, çimento değirmenine ön ezici sistem kurulmuştur. Mevcut tesisi, entegre çimento fabrikası haline getirmek amacı ile 9 Ekim 2004 tarihinde klinker üretim hattının temeli atılan fabrikada, inşaat, montaj ve devreye alma çalışmalarının tamamlanması ile 26 Aralık 2005 tarihinde ilk klinker üretimi gerçekleşmiştir. En son teknoloji kullanılan tesiste, ana ünite olarak ILC tipi düşük NOx emisyonlu ön kalsinasyon sistemi, beş kademe siklonlu ön ısıtıcı ve 55 m uzunluğunda, 3,6 m çapında döner fırın yer almaktadır. Klinker üretim kapasitesi 2.500 ton/gün olan tesiste, ayrıca bir adet hammadde kırıcısı, kil ve kalker ön homojenizasyon tesisleri, bir adet bilyalı kömür değirmeni, bir adet dik farin değirmeni ve iki adet bilyalı çimento değirmeni bulunmaktadır. Çimsa’nın çevreye saygı ve sürdürülebilirlik anlayışının başarılı bir sonucu olarak, Çimsa Kayseri Fabrikası, 2012 Yılında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 5 Haziran Dünya Çevre Günü kapsamında yapılan “Temiz Türkiyem” etkinliklerinde Türkiye’nin en temiz sanayi kuruluşu seçilmiş ve Çevre Beratı ile ödüllendirilmiştir. Eskişehir Fabrikası kapasiteli olarak devreye alınmış ve üretimini 1987’ye kadar sürdürmüştür. Bugün mevcut bulunan birinci üretim hattı, üç kademe ön ısıtıcı ve 3,6 m çapında, 52 m boyunda kuru sistem fırını, 275 bin ton/yıl kapasite ile 1976 yılında devreye alınarak, toplam kapasite 425 bin ton/yıl seviyesine çıkartılmıştır. Eskişehir Fabrikası 27 Aralık 2005 tarihinde TMSF’den, Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ye devredilmiştir. Çimsa yönetimine geçtikten sonra; Mayıs 2007’de birinci üretim hattında, hammadde değirmenine dinamik separatör, mevcut klinker soğutucunun komple yenilenmesi, döner fırın yakma ve dozaj sistemi ile fırın hattına ilave yeni elektrofiltre ünitelerinin yenileme yatırımlarıyla, 1.750 ton/gün klinker üretim kapasitesine ulaşılmıştır. Ayrıca 85 ton/saat kapasiteli yeni bir kapalı devre çimento değirmeni devreye alınmıştır. Eylül 2007’de her iki üretim hattına hizmet verebilen, 40 ton/saat kapasiteli, komple yeni bir kömür dik değirmen sistemi devreye alınmış ve eski kömür sistemleri devre dışı bırakılmıştır. Ocak 2008’de 2.300 ton/gün kapasiteli ikinci üretim hattı devreye alınarak, toplam üretim kapasitesi 4.050 ton/gün’e ulaşmıştır. Ocak 2008’de ikinci üretim hattıyla beraber yapılan hammadde kırıcısı ve hammadde ön homojenizasyon sistemi ve 2009 yılında yapılan çimento siloları ile modern bir üretim tesisine dönüşen Eskişehir Çimento Fabrikası’nda, üç adet bilyalı çimento değirmeni de nihai ürünün üretiminde hizmet vermektedir. Eskişehir Çimento Fabrikası, 1957 yılında, 3,6 m çapında, 125 m boyunda yaş fırını ile 150 bin ton/yıl Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 21 Yurt İçi Çimento Tesisleri Çimsa, Türkiye’de atık bertaraf edilmesi konusunda öncü firmalardan biri olma hedefi taşımaktadır. Bu amaçla Eskişehir Fabrikası’nda Hot Disc Projesi 2012 yılında hayata geçirilmiş olup, fırın proses operasyonunu ve ürün kalitesini kontrol altına alarak, toplam kalorifik tüketiminin %30’unun atıklardan kazanılması hedeflenmektedir. Niğde Fabrikası Afyon Fabrikası 1957 yılında kurulan Niğde Çimento Fabrikası, 85 bin ton/yıl yaş sistem kapasiteli üretim hattının tamamlanmasıyla, 1964 yılında üretime başlamıştır. Afyon Çimento Fabrikası, 1957 yılında 85 bin ton kapasiteli 2,8 m çapında ve 69,5 m boyunda yaş sistem fırının devreye alınması ile üretime başlamıştır. 1965 yılında fırının yarı - yaş sisteme dönüştürülmesi ile klinker üretim kapasitesi 160 bin tona yükselmiştir. 2 Eylül 1976 tarihinde kuru sisteme sahip ikinci üretim hattının devreye girmesi ile fabrikanın yıllık toplam üretim kapasitesi 350 bin ton/yıl’a çıkartılmıştır. İlerleyen yıllarda ekonomik ve teknolojik ömrünü tamamlayan yaş sistemli klinker hattı tamamen durdurularak, üretime kuru sisteme sahip döner fırın ile devam edilmiştir. Fabrikanın özelleşmesinden sonra döner fırın ünitesinde 1993’de yapılan siklon değişimi, intikal modernizasyonu, soğutma, yakma sistemi, baca gazı fan değişimi, elektrofiltre değişimi gibi yatırımlardan sonra, fırın kapasitesi 850 ton/gün’den 1.240 ton/gün’e çıkarılmıştır. Rekabet Kurulu’nun aldığı “Sabancı ve Oyak” ortaklığının bitirilmesi kararına istinaden, 1 Kasım 2007 tarihinde Oysa Niğde Çimento Fabrikası, Çimsa Çimento San ve Tic. A.Ş. Niğde Çimento Fabrikası unvanını alarak, bu isim altında üretimine devam etmektedir. Çimsa bünyesine geçtikten sonra üretimin ve enerji kazanımının artırılması konularında birçok iyileştirme yapılan Niğde Çimento Fabrikası bugün, 1.380 ton/gün 22 klinker üretim kapasitesine ulaşmıştır. 3,8 m çapında, 52 m boyunda dört kademeli ön ısıtıcı ve ızgaralı soğutucu tipine sahip döner fırının yanı sıra, tek üretim hattının bulunduğu fabrikada, birer adet çekiçli kırıcı, bilyalı farin değirmeni, dik kömür değirmeni ve bir adet roller press ezici sistemine sahip çimento değirmeni bulunmaktadır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Yine yarı - yaş sistem olarak kurulan ve çapı 3,6 m, boyu 53,5 m olan 2. fırın 1966 yılında devreye alınmış ve fabrikanın üretim kapasitesi 400 bin tona yükseltilmiştir. Değişik tarihlerde yapılan iyileştirmelerle bugün üretim kapasitesi 460 bin tona ulaşan tesiste; 2 adet çekiçli kırıcı, 2 adet bilyalı farin değirmeni, 2 adet bilyalı kömür değirmeni ve 3 adet bilyalı çimento değirmeni bulunmaktadır. öğütülerek, çimentoya dönüştürülmekte ve satışı yapılmaktadır. Ankara Çimento Öğütme ve Paketleme tesisi bünyesinde bir adet 85 saat kapasiteli çimento değirmeninin yanı sıra bir adet hammadde kırıcısı, iki adet çimento silosu ve paketleme ünitesi bulunmaktadır. Marmara Rota Limanı Çimento Paketleme Tesisi Kocaeli Yarımca Körfezi Rota Limanı’nda bulunan Marmara tesisi, Çimsa tarafından 2008 yılı Haziran ayında kiralanmıştır. Kurulu silo kapasitesi 5 bin ton Ankara Çimento Öğütme ve Paketleme Tesisi 2001 yılı Ocak ayında temeli atılıp, Temmuz 2002’de devreye alınan Ankara Lalahan Çimento Öğütme ve Paketleme tesisi, 2005 yılında Eskişehir Çimento Fabrikası’yla beraber, Çimsa bünyesine katılmıştır. Döner fırın bulunmayan Ankara Fabrikası’nda diğer Çimsa Fabrikaları’ndan tedarik edilen klinker Malatya Çimento Paketleme Tesisi 1996 yılında kurulan, Malatya Battalgazi Tren İstasyonu’nun yanında yer alan Malatya Çimento Paketleme tesisi, yıllık 60 bin ton işleme ve paketleme kapasitesine sahiptir. Tesiste toplam 900 ton kapasiteli üç adet çimento silosu bulunmaktadır. Çimento, hem paketlenerek hem de dökme olarak satılmaktadır. 2012 Yılı Üretim Rakamları Klinker Üretimi Gri Klinker Beyaz Klinker Çimento Üretimi 4.283.798 ton 895.923 ton Gri Çimento Beyaz Çimento 5.132.610 ton 902.293 ton ISIDAÇ - 40 Klinkeri 28.792 ton ISIDAÇ - 40 28.371 ton Sülfata Dayanıklı Klinker 24.950 ton SDÇ Çimento 20.082 ton Toplam 31 Mayıs 2012 tarihinde %51 hissesi Çimsa tarafından satın alınan Afyon Çimento Sanayi Türk Anonim Şirketi, bu tarihten beri faaliyetini bir Çimsa iştiraki olarak sürdürmektedir. olup, torbalı ve dökme çimento paketleme/yükleme kapasitesi 100 ton/saat’tir. Çimsa Süper Beyaz Çimento, Mersin’deki tesislerden dökme olarak sevk edilmekte ve bir adet 5 bin tonluk yatay siloda depolanmaktadır. Marmara tesisinden, beyaz çimento, hem paketlenerek hem de dökme olarak satılmaktadır. 5.233.463 ton Toplam 6.083.356 ton 2012 Yılı Döner Fırınlar Kapasite Kullanımı Mersin Döner Fırın I %82 Mersin Döner Fırın II %90 Mersin Döner Fırın III %92 Kayseri Döner Fırın %93 Eskişehir Döner Fırın I %85 Eskişehir Döner Fırın II %95 Niğde Döner Fırın %99 Afyon Döner Fırın I %47 Afyon Döner Fırın II %85 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 23 Yurt Dışı Terminalleri Beyaz çimento alanında dünyanın ilk üç markasından biri olan Çimsa; Hamburg (Almanya), Trieste (İtalya), Sevilla (İspanya), Alicante (İspanya), Gazimağusa (KKTC), Köstence (Romanya) ve Novorossiysk’de (Rusya) bulunan terminalleriyle uluslararası bir çimento üreticisidir. Cimsa Cement Sales North GmbH (Almanya) en büyük üçüncü beyaz çimento tüketicisi olan pazarlamaktadır. ISIDAÇ 40 (Kalsiyum Alüminat silolardan satış yapılmaktadır. Torbalı çimento talep Alman CTN GmbH ve Çimsa’nın %50’şer ortaklığıyla İtalyan pazarına Çimsa markası ile ulaşma imkânı Çimentosu) ise Türkiye’den torbalı olarak sevk eden müşteriler için, Çimsa Mersin’den torbalı çimento kurulan CSN, 7.500 ton kapasiteli dökme çimento sunmaktadır. Terminal avantajlı konumu ile sadece edilmektedir ve yine terminalden satışı yapılmaktadır. ithal edip pazarlanmaktadır. silosuyla Almanya’da beyaz çimento ve ISIDAÇ 40 Kuzey İtalya’ya değil aynı zamanda gelişmekte olan pazarlama faaliyetleri yürütmekte, Almanya, Fransa Bosna Hersek, Slovenya ve Hırvatistan, gelişmiş Güney Avrupa’nın en önemli ve en sofistike beyaz çimento ve Benelüks ülkelerine dökme olarak beyaz çimento Doğu Almanya ve Avusturya pazarlarına da satış pazarı olan İspanya tüketicisine olan odağı artırmak Cimsarom Marketing Distributie S.R.L. (Romanya) pazarlamaktadır. yapabilecek konumdadır. amacı ile inşası tamamlanan Cimsa Alicante terminali Avrupa Birliği’ne katılması ile birlikte hızla gelişen ise, Haziran 2011 itibariyle devreye alınmıştır. Romanya pazarına hizmet etmek için Köstence kenti Terminal hem beyaz hem de gri çimento depolamaya ve bir ofis ile pazara hizmet vermektedir. Terminalden paketlemeye müsaittir. Ayrıca ISIDAÇ 40 çimentosu da 2011 yılından beri faaliyet gösteren Alicante terminali, pazarlarda Çimsa beyaz çimentosu ve ISIDAÇ 40 ISIDAÇ 40 satışı da yapılmaktadır. ISIDAÇ 40 Türkiye’den temin etmektedir. Avrupa’nın en önemli beyaz çimento tüketicisi olan pazarlamaktadır. İspanya pazarına hitap etmektedir. Terminalde 10.000 torbalı olarak sevk edilmektedir. Cimsa Cementos Espana S.A.U. (İspanya) ton kapasiteye sahip 1 silo ve 1 paketleme tesisi Almanya beyaz çimento pazarı, İspanya pazarı ile Çimsa, 1996 yılından itibaren Sevilla kentinde bulunan bulunmaktadır. birlikte Avrupa’nın en önemli pazarlarındandır. 2000 terminaliyle İspanya beyaz çimento tüketicisine direkt yılından beri terminal kanalı ile pazara satış yapan ulaşmakta ve çimentosunun pazarlama efektifliğini bu Çimsa Cement Free Zone Ltd. (KKTC) talebi karşılamak için Novorossiysk kentine terminal Çimsa, bu pazarlardaki müşterilere kendi markası ile şekilde artırmaktadır. Mersin Çimento Fabrikası’nda Çimsa, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), yapma kararı almış ve CIMSA - RUS CTK unvanlı direkt olarak ulaşmaktadır. üretilen beyaz çimento, dökme olarak gemiler ile Sevilla Gazimağusa Serbest Liman ve Bölgesi’nde kurulu Cimsa - Rus Cement Trading Company Limited (Rusya) şirketin kuruluş işlemleri Temmuz 2008 tarihi itibariyle tamamlanmıştır. Çimsa 2008 yılında hızla büyüyen Rusya pazarındaki Limanı’na gelmektedir. Buradan silobaslar yardımıyla 5.000 ton gri çimento stoklama kapasitesine sahip Cimsa Adriatico S.R.L (İtalya) Cimsa Cementos’un sahip olduğu iki adet 5.000 tonluk bir terminal ile 2005 yılından itibaren pazara hizmet Çimsa, 9 Şubat 2010 tarihinde Medcon Şirketi’nin silolara sevk edilmektedir. Terminalde bulunan 125 vermektedir. çoğunluk hisselerini satın alarak, Trieste Limanı’nda ton/gün kapasiteli paketleme tesisinin yanı sıra beyaz 2008 yılından beri faaliyet gösteren 7.000 ton silo kapasiteli beyaz çimento paketleme tesisi, Rusya bulunan 4 adet 5.000 tonluk siloya sahip terminalin çimento katkılı döşeme malzemesi üreten bir tesis de Çimsa tarafından Mersin Çimento Fabrikası’nda üretilen çoğunluk sahibi olmuştur. Şirket unvanı 26 Nisan 2010 bulunmaktadır. gri çimento, Mersin Limanı’ndan gemiler ile Kıbrıs Özel ürün müşterileri için de uygun olan bu pazarda, Gazimağusa Limanı’na nakledilmekte ve gemilerden ISIDAÇ 40 ürünü de oldukça yüksek oranda talep Cimsa Cementos Sevilla, Madrid, Cordoba ve Granada boşaltıcı ile Çimsa Cement Free Zone silolarına görmektedir. pazarlarında 1996 yılından beri Çimsa beyaz çimentosu basılmaktadır. Pazardaki talebe göre dökme olarak tarihinde Cimsa Adriatico SRL olarak değiştirilmiştir. Terminal Avrupa’nın İspanya ve Fransa’dan sonra 24 limanında kurulan şirket, ağırlıkla Romanya ve çevre Şirket ayrıca Hamburg’da bir satış ofisi, Emden’de idari Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 pazarındaki müşterilerinin taleplerini karşılamaktadır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 25 Çimento Ürünleri Çimsa, 40 yıllık tecrübesinin getirmiş olduğu yenilikçi yaklaşımı ve teknolojik altyapısı ile müşterilerinin ihtiyaçlarına yönelik özel ürün ve uygulamalar sunmaktadır. Standart Ürünler Puzolanik Çimento özellikle büyük yapı elemanlarının imalatında ve yüksek geniş kullanım imkânı bulunmaktadır. Türkiye’nin Çimsa, TS EN 197-1 standardına uygun, dayanım sınıfı TS EN 197-1 standardına göre üretilen CEM IV / B sıcaklıkta beton dökümü uygulamalarında kullanıma en yüksek beyazlığına sahip (min. %86,5 beyazlık) 32,5 & 42,5 olan, erken ve normal dayanımlı, katkılı ve (P) 32,5 R puzolanik çimentosu; sıva, şap ve harç gibi uygundur. Sıva, şap ve harç imalatlarında tercih çimentosudur. katkısız gri portland çimentoları üretmektedir. Üretilen uygulamalarda tercih edilmektedir. edilmektedir. tüm çimentolar CE belgesine sahip olup, satışa; dökme, Sülfata Dayanıklı Portland Çimento Özel Ürünler TS EN 14647 standardına göre üretilen kalsiyum TS EN 197-1 standardına göre üretilen CEM I SR Özel ihtiyaçlara göre geliştirilen özel ürünler alüminat çimentosu ISIDAÇ 40; refrakter, Portland Çimento 5 42,5 R sülfata dayanıklı portland çimento; deniz portföyünde, beyaz çimento ve kalsiyum alüminat yapı kimyasalları, karo ve prekast alanlarında TS EN 197-1 standardına göre üretilen CEM I 42,5 R suyu, kanalizasyon gibi yüksek sülfata maruz kalan çimentosu bulunmaktadır. kullanılmaktadır. portland çimentosu yüksek erken ve nihai mukavemet ortamlarda kullanılabilmektedir. Çimsa Süper Beyaz Çimentosu Türkiye’de sadece Çimsa tarafından üretilmekte Çimsa Süper Bims Çimentosu EN 197-1 standardına göre üretilen CEM I 52,5 R beyaz olup, özel çimento sınıfındadır. 6 ve 24 saatlik yüksek TS EN 197-1 standardına göre üretilen CEM II / A-L portland çimentosu olan Çimsa Süper Beyaz çimentosu, mukavemet değerleri ile portland çimentosundan çok 42,5 R Çimsa Süper Bims çimentosu portland kalkerli yapı kimyasalı, karo üretimi, prekast (öngermeli daha yüksek dayanıma sahiptir. Isıl direnci ve sülfat çimento tipinde olup, özellikle bims üreticilerine travers ve grc beton uygulamaları) sektörlerinde dayanımı çok yüksektir. Portland Kompoze Çimento özel olarak dizayn edilmiştir. Bims üretiminde erken kullanılmaktadır. Türkiye’de ilk kez Çimsa tarafından TS EN 197-1 standardına göre üretilen CEM II / priz alma, erken yüksek dayanım, düşük kürleme üretilmiş olup, sahip olduğu minimum %85 beyazlık ile B-M (V-L) 42,5 R portland kompoze çimentosu, ilk süresiyle, şeritleme ve sevkiyatta yüksek performans estetik ve yüksek dayanım sağlamaktadır. dayanımı yüksek olduğundan dolayı genel kullanıma sağlamaktadır. bigbag, slingbag ve torbalı olarak sunulmaktadır. sağlar. Genel kullanıma uygun olup, erken kalıp alınması gerektiği durumlarda özellikle prefabrik uygulamalarda kullanılabilmektedir. Soğuk havada beton dökümünde tercih edilen bir üründür. uygundur. Sıcak havada beton dökümünde tercih edilir. Orta derecede sülfat içeren endüstriyel zeminlerde uygulanabilmektedir. Alkali agrega reaksiyon riskinin fazla olduğu yapılarda da kullanılabilmektedir. 26 Kalsiyum Alüminat Çimentosu – ISIDAÇ 40 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Ekobeyaz Yüksek Fırın Cüruflu Çimento TS EN 197-1 standardına göre üretilen CEM II / B-L TS EN 197-1 standardına göre üretilen CEM III / A 42,5R portland kalkerli çimento sınıfında yer alan 32,5 R çimentosu, düşük hidratasyon ısısı özelliği ile Ekobeyaz; karo, yapı kimyasalı ve prekast alanında Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 27 Hazır Beton Ürünleri Çimsa, hazır beton sektöründeki teknolojik ve bilimsel gelişmeleri dikkatle takip ederek, yenilikçi ürünler geliştirmeye ve müşterilerinin farklı ihtiyaçlarını karşılayan özel çözümler sunmaya devam etmektedir. Standart Ürünler Çimsa özel ürünlerinin yanı sıra yüksek dayanımlı beton (C50-C200) ve TSE standartlarıyla belirlenen tüm betonları üreterek, müşteri memnuniyetine, sürekli iyileştirmeye ve kaliteye son derece önem veren bir şirket olarak faaliyetlerini sürdürmeye devam etmektedir. Özel Ürünler Visko Beton (Kendiliğinden Yerleşen Beton) Visko Beton, Çimsa’nın geleneksel betona göre birçok üstünlüğe sahip olan “kendiliğinden yerleşen beton” ürünüdür. Visko Beton, akıcılığına rağmen ayrışmadan ve vibratör ile sıkıştırmaya gerek kalmadan kendiliğinden yayılır, sık donatıların arasından hızla geçerek, boşluksuz ve pürüzsüz bir yüzey elde edilmesini sağlar. Drabeton (Çelik Tel Takviyeli Beton) Drabeton, içinde bulunan çelik teller sayesinde herhangi bir ek donatıya ihtiyaç duymadan, çekme gerilme mukavemetlerine karşı yüksek dirençli, dayanımlı özellik gösterebilen bir beton olarak piyasaya sunulmaktadır. Deko Beton (Dekoratif Beton) Dokulandırılmış Dekoratif Beton olarak bilinen Deko Beton, iç ve dış mekânlarda rahatlıkla kullanılabilen bir zemin kaplama malzemesidir. Müşterinin istediği yüzey görünümünün doğrudan betondan elde edilmesi, aynı zamanda betonun yaşlandırılması ve eskitilmesi bu beton tipinin özellikleri olarak sıralanmaktadır. Uyubet (Uyuyan Beton) Uyuyan Beton, Çimsa’nın uzak mesafeli betonlarda, sıcak havalarda, betonda hidratasyon kontrolünün istendiği önemli yapılarda (kütle betonu), yapı gereği yavaş beton dökümlerinde, yüzey bitirme işleminin uzun sürdüğü imalatlarda, kritik yapı elemanları için ürettiği kalite ve beton standartlarından ödün vermeyen özel ürünüdür. Normal betona göre kıvam kaybı çok daha yavaştır, yüksek sıcaklıklarda daha kolay işlenebilirlik sağlar. Beton yüzey bitirme işlemi daha rahat yapılır. Uyuyan Beton, buna benzer birçok konuda müşteri ihtiyaçlarına çözüm ortağı olmaktadır. İzoşap (Hafif Hazır Şap) İzoşap içeriğindeki özel kimyasal katkılar sayesinde sürüklenmiş hava miktarı yüksek, yoğunluğu düşük bir üründür. Böylelikle ısı yalıtımına katkı sağlamaktadır. Bu özelliklerinin yanı sıra kolay pompalanabilir ve kullanım rahatlığı olan yeni nesil şap ürünüdür. Donatılı zemin betonlarında komple çözüm sunan bir üründür. Drabeton; • Kompozit malzemedir, • Esnektir, • Sünektir (düktilite), • Yüksek yük dayanım özelliğine sahiptir. 28 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 29 Hazır Beton ve Agrega Faaliyetleri Çimsa, hazır beton alanında başarıyla sürdürdüğü iş sağlığı ve güvenliği çalışmalarıyla 2012 yılında birçok ödüle layık görülmüştür. Çimsa Hazır Beton, 1988 yılında Adana’da, Zeytinli Hazır Enerjisa Sarıgüzel ve Kandil Hidroelektrik Santrali ve Beton tesisiyle üretime başlamıştır. Adana, Mersin, Enerjisa Tufanbeyli Termik Santrali projeleridir. Kayseri, Osmaniye, Kahramanmaraş, Nevşehir, Aksaray, Karaman, Bilecik, Adapazarı, Bursa, Eskişehir, Kütahya, 2010 yılında, 2 aktif agrega tesisi ile yeni bir iş alanı Konya ve Denizli illerinde faaliyet gösteren toplam 38 olarak yapılanan Çimsa Agrega İş Kolu; Mersin, adet hazır beton tesisiyle Çimsa, yaygın bir dağıtım ağına Tarsus, Eskişehir, İnegöl, Kayseri ve Denizli olmak sahiptir. üzere, ruhsatları Çimsa’ya ait olan 5 aktif agrega tesisi üzerinden satışlarını yürütmektedir. Bu 5 tesisten yapılan Teknolojik ve bilimsel gelişmeleri dikkatle takip eden agrega satışları 2012 yılında 2,4 milyon ton olmuştur. şirket, yaşanan gelişmeleri yeni ürün, yeni makine parkı 2012 yılında İnegöl, Tarsus, Mersin tesislerindeki kırma ve hizmet olarak müşterilerine sunmaktadır. Konusunda eleme tesislerinin üst kapamaları tamamlanmıştır. deneyimli 125 çalışanın hizmet verdiği tesislerde, Çimsa agrega tesisleri çevre yatırımları, dış görünüşleri toplam 300 transmikser, 73 mobil ve 5 sabit pompa ve imkânları açısından sektöre model teşkil edecek kullanılmaktadır. noktadadır. Çimsa’da, 2010 yılında başlayan ve 2012 yılında da Türkiye Hazır Beton Birliği’nin hazır beton sektöründe, yayılımını sürdürülen “Merkezi Sevkiyat Projesi” ile doğa ve kentsel çevreyle uyumlu üretim ve hizmetin hazır beton müşterilerine katma değer sağlayan teşviği amacıyla düzenlediği “4.Yeşil Nokta Çevre hizmet kalitesi ön plana çıkartırılarak, sevkiyatların Ödülleri Yarışması” sonucunda, Çimsa’nın yarışmaya zamanında gerçekleştirilmesi ve bu kapsamda müşteri katılan dört hazır beton tesisi; Pamukova, Kozan, memnuniyeti ve bağlılığının artırılması hedeflenmiştir. Misis ve İnegöl “Yeşil Nokta Çevre Ödülü” ne layık görülmüştür. Ayrıca Pamukova hazır beton tesisi Tüm tesislerdeki üretim yazılımını değiştirmeye “Uluslararası Temsil Ödülü” almaya hak kazanarak, başlayan Çimsa, sahadan merkeze her türlü veri akışını Avrupa Hazır Beton Birliği (ERMCO) tarafından Türkiye’yi otomatik olarak yapabilmekte, Türkiye’de tesislerinde temsilen ödüllendirilmiştir. kendi üretim yazılımını kullanan ilk şirket olma yolunda ilerlemektedir. Çimsa, müşterilerinin şehirlerdeki hazır Hazır betonda sürdürülen iş sağlığı ve güvenliği beton ihtiyacını kurulu tesisleri ile sağlarken, zorlu çalışmaları 2012 yılında da hızla devam etmiştir. 2012 yılı koşullardaki proje ihtiyaçlarına yönelik çözümleri de içerisinde gerçekleştirilen “Yeşil ve Güvenli Tesis Projesi” gerek mobil tesisleri ile gerekse de iş ortaklıklarıyla çerçevesinde, “İş Güvenliği”, “Trafik”, “Çevre” ve “Şantiye” sağlamaktadır. başlıkları altında, tüm hazır beton tesisleri yıl içerisinde toplam 90 kez denetlenmiştir. Bu denetlemeler 30 Bu kapsamda 2012 yılında devam eden 10 proje tesisi ile sonucunda 2012 yılında Misis tesisi birincilik ödülü hizmet verilen projelerden başlıcaları; Ankara - İstanbul almış, bir yıl boyunca “Yeşil ve Güvenli Tesis” flamasını Hızlı Tren Projesi ikinci etap İnönü - Köseköy Hattı, taşımaya hak kazanmıştır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 31 2012 Yılı Yatırımları Çimsa’nın sürdürülebilir bir geleceğe emin adımlarla ilerlemek konusundaki yatırımları 2012 yılında da devam etmiştir. Çimento ve hazır beton sektörünün öncü ve yenilikçi dönüşümü ve Eskişehir Fabrika Beton Yol Projesi’dir. 2012 yılında Hazır Beton iş kolunda yapılan yatırımların kuruluşu Çimsa, kârlılığını koruyarak, sürdürülebilir Ayrıca fabrikalarda mevcutlara ilave tozsuzlaştırma başında Kayseri (Başakpınar), Eskişehir ve Adana büyümeye odaklanmış durumdadır. Gerçekleştirdiği sistemleri projeleri de devam etmektedir. (İncirlik) hazır beton tesislerinin kurulumları yer yatırımlarla sektördeki liderliğini pekiştiren Çimsa, almaktadır. Ayrıca Mersin’de Tece ve Silifke tesisleri, bunu yaparken, sürdürülebilirlik, çevre ve iş güvenliği 2012 yılında yapılan yatırımlar şu şekilde özetlenebilir: alanlarında da çıtayı daima daha yükseğe taşımaktadır. 2011 yılında yatırımına başlanan ‘Atık Gazdan Elektrik Adana’da Kozan tesisi, Nevşehir tesisi, Konya’da Ereğli ve Karaman tesisleri, Kayseri Ambar tesisi, Sakarya’da Üretim Projesi’ 2012 Nisan ayında devreye alınmış Yine Eskişehir Fabrikası’nda 2012 yılı içerisinde yeni giriş Uzun vadede değer yaratarak büyümeye odaklanan ve elektrik üretimine başlanmıştır. Projenin toplam binaları ve Beton Yol Projesi’ne 5,4 milyon ABD Doları yaş sisteme geçilmiştir. Ayrıca çevre düzenleme, silo Çimsa, sürdürülebilirlik prensiplerini iş modeline harcanmıştır. 1,8 km uzunluğundaki Beton Yol Projesi, filtre otomasyonu ve iş sağlığı ve güvenliği yatırımları Türkiye’nin bu alanda gerçekleştirdiği ilk projelerden yapılmıştır. en başta sürdürülebilirlik olmak üzere, modernizasyon yatırım maliyeti 22,5 milyon ABD Dolar’dır. Bu projeyle 1. ve 2. tesis üretim hatlarından gelen atık gazların elektrik enerjisine dönüştürülerek, bu iki hatta harcanan ve yenileme yatırımları yapılmıştır. elektriğin %50’sinin üretilmesi hedeflenmektedir. daha uzun olması, yapım ve bakım maliyetlerinin düşük Agrega iş kolunda yapılan yatırımlarının başında Bu projenin, karbondioksit salınımını da yılda 33.000 ton olması, petrol türevi içermemesi, mevsimsel etkilere 2012 yılında tamamlanan Sucular yeni kırma eleme azaltması öngörülmektedir. karşı daha dayanıklı olması, taşıma gücünün yüksek tesisi gelmektedir. Sucular, Sığırlıdağ, İnegöl, Süpren olması ve çevreye zarar vermemesi nedeniyle ile Beton tesislerine katı, sıvı atık toplama ve depolama alanları Yol Projesi’nin, örnek proje olması hedeflenmiştir. yapılmıştır. Denizli’de bulunan Tavas tesisi satın entegre etmeyi hedeflemektedir. 2012 yılında, yurt içinde 2012 yılında; toplam 38,6 milyon ABD Doları yatırım harcaması gerçekleştirilmiştir. Bu rakamın 21,2 Pamukova hazır beton tesislerinde kuru sistemden biridir. Beton yolların yapısal ömrünün asfalta göre milyonu sürdürülebilirlik ve çevre konuları ile ilgilidir. Eskişehir 2. üretim tesisinin yakıt ihtiyacının %30’unun 2012’de devreye alınan projelerin başlıcaları: Mersin’de karşılanmasını sağlayacak olan Hot Disc Projesi (Atık 1. ve 2. üretim hatlarında atık gazdan elektrik üretim Besleme ve Atık Enerjisi Geri Kazanım) 2012 yılı Ocak Kayseri Fabrikası’nda da sürdürülebilirlik ve çevre tesisi, Eskişehir 2. üretim hattında alternatif yakıt ayında tamamlanmıştır. Projenin yatırım maliyeti 7,7 yatırımları kapsamında farin/fırın elektrofiltrelerinden yakma sistemi olan Hot Disc Projesi (Atık Besleme ve milyon ABD Doları’dır. Bu proje sayesinde, fosil yakıt torbalı filtrelere dönüşüm projesi 2012 yılı içerisinde Atık Enerjisi Geri Kazanım) ve ATY hazırlama tesisi, tüketiminin Eskişehir 2. üretim tesisinde %30 azalması gerçekleştirilmiştir. Kayseri’de farin/fırın elektrofiltrelerinin torbalı filtrelere ve atıkların en uygun şekilde bertarafının sağlanması alınmıştır. Ayrıca çevre düzenleme ve iş güvenliği yatırımları yapılmıştır. hedeflenmektedir. 32 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 33 Çimsa’nın Sürdürülebilirlik Anlayışı Çimsa, sürdürülebilir gelişme ve sürekli iyileştirme çerçevesindeki faaliyetlerine devam ederek, 2012 yılında B+ Sürdürülebilirlik Raporu yayınlayarak sektöründe bir ilke imza atmıştır. İç Denetim Faaliyetleri Uyumluluk Belgesi Hot Disc Atık Yakma Sistemi Projesi ile fırın proses geçmiş ve bazı hazır beton tesislerinde kuru sistemden Çimsa’da yürütülen iç denetim faaliyetlerinin, uluslararası operasyonu, ürün kalitesi ve ilgili yönetmelik gereğince yaş sisteme geçilmiştir. standartlara uygun bir şekilde gerçekleştirildiği, baca gazı emisyonları kontrol altına alınarak, toplam Uluslararası İç Denetim Enstitüsü (Institue of Internal yakıt kalorifik tüketiminin %30’unun ATY (Atıktan Çevre Dostu Ürün Sertifikasyonu Auditors - IIA) tarafından tescillenmiştir. IIA’in akredite Türetilmiş Yakıt), Atık Lastikler ve Sıvı Atıklardan Çimsa Kayseri Çimento Fabrikası’nda ürettiği CEM ettiği bağımsız kuruluşlardan Ernst&Young tarafından İç kazanılması hedeflenmiş ve ATY üretilmesini sağlamak IV 32,5 R gri çimento ürünüyle Alman Yapı ve Çevre Denetim süreçleri denetlenen Çimsa, inceleme sonunda için 2012 Eylül ayında Eskişehir Fabrikası’na ATY Enstitüsü’nden (IBU) “Çevre Dostu Ürün Sertifikası” alınabilecek üç dereceden en yükseği olan “standartlara hazırlama tesisi kurulmuştur. almıştır. Çimsa, ürün özellikleri ve üretim süreçleri değerlendirilerek verilen “Çevre Dostu Ürün genel olarak uyumlu” raporu alarak, bu belgelendirme Enerji Verimliliği Sertifikası”na sahip Türkiye’deki ilk çimento şirketi tek çimento şirketi olmuştur. Mersin Fabrikası’nda kurulan “Atık Gazdan Elektrik olmuştur. Bu sertifikasyon, ürünün üretimi öncesi Üretim Tesisi” ile elde edilen elektrik enerjisinin, 1. ve hammadde temininden başlayarak, geçirdiği üretim Alternatif Yakıt ve Hammadde Kullanımı 2. tesis üretim hatlarında harcanan elektriğin %50’sinin süreçleri, sevkiyatı, tüketici tarafından kullanımı ve Çimsa, enerji ve hammadde kullanımı yoğun olan karşılanması hedeflenmektedir. Nisan 2012’den itibaren kullanım sonrası atık olarak nasıl bertaraf edileceğini B+ Sürdürülebilirlik Raporu çimento sektöründe, doğal kaynakları en verimli şekilde bu tesisten 32 milyon kWh/yıl elektrik üretilmiştir. kapsayan yaşam döngüsünün tüm aşamalarını dikkate Çimsa’nın çevre politikası, sürekli olarak çevresel kullanarak, sürdürülebilir gelişimi desteklemektedir. Bu CO2 salınımında ise 15.850 ton azalma sağlanmıştır. almaktadır. performansını iyileştirmek, faaliyetlerine ve topluma amaçla fosil yakıtların kullanımını azaltarak, alternatif sürdürülebilir katkılarda bulunmaktır. Çimsa, yakıtların ve alternatif hammaddelerin kullanımını Toz Emisyonları Çevre Ödülleri faaliyetlerini sürdürülebilir gelişme ve sürekli iyileştirme artırmaya önem vermektedir. Bu hedefe ulaşabilmek Çimsa, çimento sektörü için önemli parametrelerden Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın düzenlediği “Temiz prensibine dayandırmaktadır. Sürdürülebilirlik anlayışı için 2011 yılında Çimsa Eskişehir Fabrikası’nda, biri olan döner fırın bacalarında toz emisyonlarını Türkiyem” yarışmasında Çimsa Kayseri Çimento ile Çimsa, 2010 yılında GRI (Global Reporting Initiative) Türkiye’de ilk olarak uygulanan, Hot Disc Atık Yakma çok düşük seviyelere indirmek için 2012 yılında da Fabrikası, “Türkiye’nin En Temiz Sanayi Tesisi seçilmiş Sürdürülebilirlik Raporlaması ilkelerine göre hazırlamış Sistemi ve Atık Gazdan Elektrik Üretim Projesi yatırımı çalışmalarına devam etmiştir. Kayseri Fabrikası ve ‘Çevre Beratı’ ile ödüllendirilmiştir. Çimsa’nın Misis, olduğu B seviyesi raporunu, 2012 yılında çıkartırken tamamlanmış ve sistem, 2012 yılı Ocak ayı ortasında Döner Fırın ve Mersin Fabrikası, 2. Tesis Döner Fırın Kozan, İnegöl ve Pamukkova Hazır Beton tesisleri 2012 dış denetime sunmuş ve B+ seviyesi ile yayınlayarak, devreye girmiştir. Elektrofiltreleri, Yeni Teknoloji Torbalı Filtrelere yılında Yeşil Nokta Çevre Ödülleri’ni almıştır. Türkiye çimento sektöründe bir ilke imza atmıştır. 34 almaya hak kazanan dünyada sayılı, Türkiye’de ise ilk ve Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 çevrilmiştir. Eskişehir Fabrika Beton Yol Projesi hayata Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 35 Sosyal Sorumluluk Çimsa, sosyal sorumluluk alanında gerçekleştirdiği projeleri Çimsa gönüllülerinin de desteğiyle zenginleştirerek, topluma olan katkısını artırmaktadır. Sabancı Uzay Evi Türkiye’de, özel sektörde, gönüllülüğün çalışanların Mersin Fabrikası gönüllülerinden oluşan “Çığ” ekibi, çalışanların çocuklarından oluşan gönüllü bir Sabancı Uzay Evi, Eskişehir Bilim Parkı içerisinde hayatının bir parçası haline gelmesi için çalışan Özel Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı‘nın iş birliği ile Çimsa ekiple gerçekleştirdiği temsilden elde edilen geliri 2.751 m alana inşa edilmiştir. Türkiye’deki en Sektör Gönüllüler Derneği tarafından verilen gönüllülük çalışanlarının 8 - 11 yaş arasındaki çocuklarına de, çocuklara destek amacıyla çalışan bir kuruma büyük uzay evi olarak son teknolojiyle donatılmıştır. eğitimleriyle başlayan çalışmada, 5 fabrikadaki 5 yönelik 16 hafta süreli “Kendime Yolculuk” programı bağışlamıştır. Dünyadaki diğer uzay evleriyle eş değer özelliklerde gönüllü ekibi, çalışan ailelerinin ve bölge halkının sosyal başlatmıştır. Programın amacı; çocukların ilgi alanlarını, olan uzay evinde, bilimsel gözlemler, veri ve modellere ve kültürel gelişimine yönelik ihtiyaçlarını belirlemiştir. farklı ve güçlü yanlarını keşfedip tanımalarını ve böylece Çalışan eşlerinin el sanatlarında beceri kazanması dayanan 360 derecelik tam kubbede yapılmakta Daha sonra 5 gönüllü ekibi Türkiye Eğitim Gönüllüleri kendileriyle ilgili farkındalık kazanmaları; bunlarla için çalışan Ankara Fabrikası gönüllü ekibi “Hanımeli”, olup, izleyicilerine evrende canlı bir seyahat deneyimi Vakfı, Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı gibi farklı beraber beden dili, iletişim ve arkadaşlık kurma düzenlemiş olduğu el sanatları kursuna katılan çalışan yaşatmaktadır. sivil toplum kuruluşlarıyla çalışarak, anlamlı projelere becerilerini geliştirmektir. Gönüllüler, bu etkinliğin yanı eşlerinin ürettikleri ürünlerin pazarlanması konusunda imza atmışlardır. Bu çalışmalarla 200’den fazla Çimsa sıra çalışan ailelerinin sağlıklı yaşam alışkanlıkları da destekte bulunmuştur. gönüllüsü, 1.500’ün üzerinde kişiye ulaşmıştır. edinmesi konusunda seminerler ve gençleri 2 Sabancı Baharı Sabancı Holding ile birlikte gerçekleştirilen Sabancı 36 kariyer seçimi konusunda bilgilendirmek amacıyla Anneleri eğitimlere katılan çocukların kültürel ve Baharı etkinliği 2012 yılında da yapılmıştır. Gençlerin Niğde Fabrikası gönüllü ekibi olan “Takım Yıldızı”, çalışan üniversite ve lise öğrencilerine yönelik kariyer günleri bilimsel aktivitelere katılımı konusunda fabrika önerileriyle tasarlanan tek üniversite festivali olan bu eşlerinin katıldığı ebru kursunda üretilen ebruları, düzenlemişlerdir. gönüllüleri de rehberlik etmiştir. Çalışanların eşlerine etkinlik, üniversiteli gençlerin katılımı ile 5 farklı ilde Niğde Valiliği’nin de desteğiyle sergilemiş, elde edilen gerçekleştirilmiştir. gelirle aldıkları 4 adet akülü, 1 adet tekerlekli sandalyeyi Kayseri Fabrikası gönüllülerinden oluşan “Gönülçelen” konularında Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı ile birlikte eğitim programı düzenlenmiştir. yönelik el sanatları eğitimi dışında girişimcilik Niğde Sakatlar Derneği’ne bağışlamıştır. Çalışanların, ekibi, odak noktasını aile içi iletişim olarak alarak, Gönüllülük Çalışmaları çalışan ailelerinin hatta iş ortaklarının da katılımıyla bu konuda gerek çalışan eşlerine, gerekse fabrikaya Çimsa’nın, çalışanlarının farklı alanlarda yürüttüğü, gerçekleştirilen kan bağışı kampanyasında, 62 gönüllü komşu olan Ağırnas ve Bünyan halkına, çalışanlar Çimsa gönüllü ekiplerinin hedefi; çalışmalarını kendiliğinden gelişen gönüllülük çalışmalarını kurumsal kan bağışı, 33 gönüllü de organ bağışında bulunmuştur. tarafından sahneye konan ve skeçlerle zenginleştirilen önümüzdeki yıl da sürdürerek, gönüllülük çalışmalarına bir düzeye taşıma isteği doğrultusunda, 2011’in son Fabrika yemekhanesindeki artık yemeklerin günlük seminerler vermişlerdir. daha fazla çalışanı dâhil etmek ve çalışan aileleri dışında aylarında fabrikalarında gönüllülük çalışmalarına liderlik olarak hayvan barınağına iletilmesi de ekibin yaptığı yapacak çekirdek ekipler oluşturmuştur. Öncelikli çalışmalardan biridir. İlk aşamada çalışan çocuklarının Eskişehir gönüllülerinden oluşan “Nar Tanesi” ekibi, hedef kitlenin, çalışan aileleri ve fabrikaların bulunduğu katılımıyla hayata geçen ve çocukların yaş gruplarına çalışan ailelerine yönelik ilk yardım, afet bilinçlendirme lokasyonlardaki bölge halkı olarak tanımlanan göre özel olarak tasarlanan yaz kampı bünyesindeki gibi eğitimler düzenlemiş, 21 fabrika çalışanı Kızılay çalışmada, gönüllülük çalışmalarının yapılacağı alanlar, eğitimler, konusunda uzman eğitmenler tarafından ile yapılan çalışma sonucu ilk yardım belgesi almış çalışanlardan gelen geri bildirimlerle belirlenmiştir. verilmiş, etkinliklerde ise fabrika çalışanları gönüllü ve Kızılay gönüllüsü olmuştur. Ekip, sadece fabrika olarak yer almışlardır. çalışanlarını gönüllülüğe teşvik etmekle kalmayıp, Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 çevre halkına da ulaşmaktır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 37 Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları 2012 yılı organizasyonel değişim süreci sonrasında ön plana çıkan yetkinliklere odaklanılan bir yıl oldu. Çimsa’yı geleceğe etkin bir şekilde taşıyacak Satış ekipleri ve müşteriyle birebir temasta bulunan Çimento üretimi konusunda gelinen noktanın organizasyon yapısını oluşturmak, pazara ve farklı fonksiyonlardaki çalışanlar ve müşteri grupları bir sürdürülebilirliği konusunda özellikle mühendis müşteriye daha yakın olmak, geniş katılımlı ve araya getirilerek, eğitim ihtiyaçlarının hangi noktalarda kadrolarındaki teknik gelişimin öneminden hareketle verimli yönetebilmek ve bunları uygun altyapı ile ön plana çıktığı tespit edilmiş ve program kapsamında gerçekleştirilen “Proses Eğitimleri” ise 2012 yılı gelişim gerçekleştirebilmek amacıyla çıkılan değişim yolculuğu, yer alan eğitimler bu doğrultuda belirlenip, hayata çalışmalarının son halkasını oluşturmuştur. Bu program birçok alanda gelişim ihtiyacını da beraberinde geçirilmiştir. Müşteriyle temasta bulunan tüm Çimsa çerçevesinde, çimento prosesi eğitimleri konusunda getirmiştir. 2012 yılında, ortaya çıkan bu gelişim çalışanları ve birlikte çalışılan alt işveren çalışanları da uluslararası düzeyde uzmanlığa sahip Global Çimento Prosesleri iyileştirerek, çevre ve İSG konularındaki ihtiyaçlarına odaklanılmıştır. Oluşturulan yapının bu program kapsamında “Hizmet Kalitesi ve Müşteri Raporu’nun yayıncısı Cemnet eğitim birimiyle birlikte farkındalık düzeyini artırarak sürdürülebilirliğe katkıda sürdürülebilirliği için gelişim programları tasarlanmış, İlişkileri” eğitimlerine katılmışlardır. Bu çalışmaların ihtiyaç analizinden başlayarak, eğitim sonrası bulunmak için gerçekleştirilen; kalite sistemleri, iş bilgi teknolojileri altyapılarıyla güçlendirilerek, entegre sürdürülebilirliği konusunda tanımlanan ölçüm ve ölçüm ve pekiştirme çalışmalarına uzanan bir süreç sağlığı ve güvenliği, çevre, otomasyon, yalın altı sigma bir insan kaynakları sistemi oluşturmaya yönelik takip çalışmalarının ise 2013 yılında gerçekleştirilmesi izlenmiştir. Bu programın yayılımı ise Çimento Akademi eğitimleri 2012 yılında da yapılan çalışmalar arasında çalışmalar gerçekleştirilmiştir. planlanmaktadır. kapsamında ele alınmıştır. yer almışlardır. Ayrıca daimi eğitimler arasına sektörle Gelişim Programları Satın alma faaliyetlerinin değer zincirindeki kritik Edinilen bilgi ve becerilerin sürekliliğini ve yayılımını ilgili uluslararası gelişmeleri takip etmek açısından Yurt içi satış ve tedarik zinciri yönetimi öneminden hareketle, klasik satın alma yaklaşımından sağlamak doğrultusundaki yaklaşım, 2011 yılında organizasyonlarındaki değişim ihtiyacına cevap vermek farklı, verimlilik ve etkinlik hedefleri doğrultusunda hayata geçirilen “Tedarik Zinciri Becerileri Gelişim için tasarlanan programlar, bu alanlardaki bilgi ve kategorilere göre uzmanlaşmış, kullanıcılarla sürekli Programı” kapsamında bilgi ve becerilerin sahaya becerilerin gelişimini artırmayı hedeflemektedirler. etkileşim içinde, proaktif olarak hareket eden, yeni satın yayılımı için “Tedarik Zinciri Yönetimi Becerileri Saha alma organizasyonundaki gelişim ihtiyacı da benzer Eğitimleri” gerçekleştirilmiştir. “Müşteri ve Pazar Odaklılık” yaklaşımı çerçevesinde oluşturan kanal bazlı satış organizasyonunun etkin işleyişini artırmak, müşteriyle etkileşimde bulunan tüm çalışanların müşteri ilişkileri konularındaki yetkinliklerini geliştirmek amacıyla Satış ve Müşteri İlişkileri Becerileri Gelişim Programı geliştirilmiştir. 38 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 bir yaklaşımla yeniden ele alınmıştır. Eğitimlerin proje kritik önem kazanan yabancı dil eğitimleri de dâhil edilmiştir. Eskişehir Fabrikası’nda başlatılan “Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışanlara Yönelik Mesleki Eğitimler” diğer fabrikalarda da adım adım tamamlanmaktadır. 2013 yılındaki odak ise ekip lideri ve mavi yaka gelişim ihtiyaçları olarak belirlenmiştir. takip çalışmalarıyla desteklendiği bu gelişim programı çerçevesinde, Çimsa için kritik öneme sahip olan; enerji, nakliye, yatırım, hammadde gibi girdilerin tedariki konusunda sistematik yaklaşımlar geliştirilerek, önemli iyileştirmeler sağlanmıştır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 39 Çimsa 40 yıldır, ürettiği sağlam malzemelerle Türkiye’nin yaşam kalitesini artırmakla gurur duyuyor. 40 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 41 2012 Yılı Faaliyet Raporu 1.5 İmtiyazlı Paylar ve Oy Hakları: Yoktur. Kurul Toplantısı’na kadar olmak üzere iki yıl olarak belirlenmiştir. 1.6 Yönetim Kurulu: 1.8 Üst Düzey Yöneticiler: Mehmet GÖÇMEN - Başkan Mustafa Nedim BOZFAKIOĞLU - Başkan Vekili Serra SABANCI - Üye Levent DEMİRAĞ - Üye (24 Nisan 2012 tarihine kadar) Seyfettin Ata KÖSEOĞLU - Üye Hasan Cihat ERBAŞOL - (Bağımsız Üye) Mehmet KAHYA - (Bağımsız Üye) 1.3 Sermaye: Şirket kayıtlı sermaye sistemine tabi olup, kayıtlı sermaye tavanı 200.000.000,- TL’dır. Ödenmiş sermayesi 135.084.442,-TL’dir. 1- GENEL BİLGİLER 1.1 Raporun Hesap Dönemi: 01.01.2012 - 31.12.2012 1.4 Ortaklık Yapısı: Yönetim Kurulu Şirket Esas Sözleşmesi’ne göre pay sahipleri arasından seçilecek altı üyeden oluşmaktadır. Genel Kurul’da seçilen üyeler arasında iki bağımsız üye bulunmaktadır. 1.2 Şirketin Ticaret unvanı: Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Ticaret sicil numarası: İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü, 708500 İnternet sitesi: www.cimsa.com.tr 6.676.520.873 24 Nisan 2012 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda, Yönetim Kurulu üyeliklerine yeniden seçim yapılmış, görev süreleri 2014 yılı faaliyet neticelerinin görüşüleceği, 2015 yılında yapılacak Olağan Genel Kurul Toplantısı’na kadar olmak üzere üç yıl olarak belirlenmiştir. 1.884.428.000 24 Nisan 2012 tarihinde yapılan Yönetim Kurulu toplantısında Başkanlığa Mehmet GÖÇMEN, Başkan Vekilliğine Mustafa Nedim BOZFAKIOĞLU seçilmişlerdir. PAY SAHİBİ ve ADRESİ PAY ORANI PAY TUTARI PAY SAYISI % ( TL ) HACI ÖMER SABANCI HOLDİNG A.Ş. 49,42 66.765.209 Yönetim Kurulu’nda, Başkan Mehmet GÖÇMEN ve Başkan Vekili Mustafa Nedim BOZFAKIOĞLU icracı üye olarak bulunmaktadır. Sabancı Center Kule II Kat:22-26 4.Levent 34330 / İSTANBUL ABERDEEN ASSET MANAGERS LIMITED 13,95 18.844.280 10 Queen`s Terrace, Aberdeen, UK, 1.7 Denetim Kurulu: AB10 1YG AKÇANSA ÇİMENTO SANAYİ A.Ş. 8,98 12.130.560 1.213.056.000 Kısıklı Cad. No:38 İlker YILDIRIM Nur ŞENOL Altunizade - Üsküdar / İSTANBUL ADANA ÇİMENTO SANAYİ T.A.Ş. (*) 5,11 6.902.815 690.281.500 Ceyhan Yolu Üzeri P.K.10 ADANA HACI ÖMER SABANCI VAKFI 0,11 150.000 15.000.000 Sabancı Center 07 Nisan 2010 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda, görev süreleri sona ermiş olan Denetim Kurulu üyeliklerine seçim yapılmış, görev süreleri 2012 yılı faaliyet neticelerinin görüşüleceği, 2013 yılında yapılacak Olağan Genel Kurul Toplantısı’na kadar olmak üzere üç yıl olarak belirlenmiştir. 4.Levent 34330 / İSTANBUL Halka Açık Kısım 22,43 30.291.578 3.029.157.827 GENEL TOPLAM 100,00 135.084.442 13.508.444.200 (*) 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle: %9,54 42 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 06 Nisan 2011 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda görev süresi sona ermiş olan Denetim Kurulu üyeliğine seçim yapılmış ve Nur ŞENOL seçilmiştir. Görev süresi ise 2012 yılı faaliyet neticelerinin görüşüleceği, 2013 yılında yapılacak Olağan Genel Mehmet HACIKAMİLOĞLU - Genel Müdür Nevra ÖZHATAY - Genel Müdür Yardımcısı (Mali İşler) Hüseyin ÖZKAN - Genel Müdür Yardımcısı (Yurt İçi Satış) Tamer DENİZCİ - Genel Müdür Yardımcısı (Tedarik Zinciri) Şahap SARIER - Genel Müdür Yardımcısı (Çimento Üretim) Ayfer GÜREŞ - Genel Müdür Yardımcısı (Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları) (31.12.2012 tarihine kadar) Mutlu DOĞRUÖZ - Genel Müdür Yardımcısı (Yatırım) (31.05.2012 tarihine kadar) Ülkü ÖZCAN - Strateji ve Pazarlama Müdürü 1.9 Personel Sayısı: 31.12.2012 tarihi itibariyle konsolidasyona dahil Çimsa grup iş yerlerinde toplam 1.138 personel çalışmaktadır. 01.01.2012-31.12.2012 döneminde Çimsa Grubu’ndan toplam 59 personel ayrılırken, 60 personel işe alınmıştır. 1.10 Şirket’le Muamele Yapma ve Rekabet Yasağı: Dönem içinde Yönetim Kurulu Üyeleri, şirketle işlem yapma ve rekabet etme kapsamına giren herhangi bir muamelede bulunmamışlardır. 2- KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ’NE UYUM RAPORU 2.1 Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne Uyum Beyanı: Şirket tarafından, 2005 yılında revize edilerek yayınlanan Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde yer alan uyulması zorunlu olan / olmayan düzenlemelerden aşağıda detaylarıyla anlatılan konulara 2012 yılında uyum için gerekli özen gösterilmiştir. Ayrıca, SPK tarafından 30 Aralık 2011 tarihinde 28158 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Seri: IV, No: 56 sayılı “Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ” kapsamında şirketimizde uyumlaştırma çalışmaları yapılmıştır. Söz konusu Tebliğ’de yer Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 43 2012 Yılı Faaliyet Raporu alan uyulması zorunlu olan yükümlülüklere uyum çalışmaları tamamlanmış ve zorunlu olmayan diğer hükümlere uyum çalışmaları devam etmektedir. BÖLÜM I-PAY SAHİPLERİ 2.2 Pay Sahipleri İle İlişkiler Birimi: Şirketimizde pay sahipleri ile ilgili Kurumsal Yatırımcı İlişkileri Birimi yer almaktadır. Bu birim Genel Müdür Yardımcısı (Mali İşler) Nevra Özhatay (n.ozhatay@cimsa. com.tr) koordinasyonunda faaliyet göstermektedir. Bu birimde UFRS ve Konsolidasyon Yöneticisi Zeynep Özde Görkey (o.gorkey@cimsa.com.tr), Pazarlama Uzmanı Ebru Arslan (e.arslan@cimsa.com.tr), UFRS ve Konsolidasyon Uzmanı Borhan Tosun (b.tosun@ cimsa.com.tr) görev almaktadır. İlgililere aynı zamanda 0 (216) 651 53 00 numaralı telefon ve 0 (216) 651 14 15 numaralı fakstan ulaşılabilir. Bu birim pay sahipleri ile ilişkilerin yürütülmesinde görev almıştır. Bu görevler çerçevesinde, 2012 yılında yurt içinde ve yurt dışında konferans ve roadshow dahilinde 55 adet birebir ve grup görüşmesi yapılmıştır. Ayrıca geçmiş yıllarla ilgili olarak, sermaye artırımına katılamayan 11 hissedarımızın hisse senedi değişim işlemleri yapılmıştır. 2.3 Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı: Şirketimizde pay sahiplerinin bilgi alma haklarının kullanımda ayrıcalık veya öncelik tanınmamaktadır. Pay sahiplerinin bilgi edinme haklarının genişletilmesi ve haklarının sağlıklı olarak kullanılabilmesi amacıyla, mali tabloların yanı sıra gerekli bilgi ve belgeler sürekli güncellenerek elektronik ortamda Şirketimizin kurumsal internet sitesi (www.cimsa.com.tr) içerisinde zorunlu bildiri süreçleri içinde Türkçe ve İngilizce olarak pay sahiplerinin bilgisine sunulmaktadır. 2012 yılında, geçmiş dönem sermaye artırımları, temettü dağıtım bilgileri, hisse senedi değişimi ve kaydi sisteme geçiş ve genel kurul gibi konularda, telefon, e-mail, faks ve bizzat yüz yüze yapılan görüşmelerde bilgi talepleri cevaplandırılmıştır. 5 adet pay sahibine, kar 44 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 paylarından yapılan stopajla ilgili yazılı olarak cevap verilmiştir. Ek olarak 5 adet faaliyet raporu talep edilmiş ve pay sahiplerine posta yoluyla gönderilmiştir. Pay sahipleri Şirket hakkındaki bilgileri www.cimsa.com. tr adresinden, Kamuyu Aydınlatma Platformu (www. kap.gov.tr)’na yapılan özel durum açıklamalarından ve gazete ilanlarından güncel olarak takip edebilirler. Şirket Esas Sözleşmesi’nde özel denetçi atanması ile ilgili hüküm yoktur. 2012 yılında pay sahiplerinden bu konuda bir talep alınmamıştır. 2.4 Genel Kurul Toplantıları: 24.04.2012 tarihinde Olağan Genel Kurul Toplantısı yapılmış olup, mevcut toplantı nisabı %65,87 olarak gerçekleşmiştir. Menfaat sahiplerinden isteyenler gerekli formaliteleri tamamlayarak, Genel Kurul’a katılmışlardır. Genel Kurul toplantısına davet Türk Ticaret Kanunu ve Esas Sözleşmeye uygun olarak yapılmış olup, bu durum Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Komiseri’nce onaylanmıştır. Genel Kurul öncesi, toplantı ilanı ve toplantı gündemi KAP, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi, Dünya Gazetesi’nde yayınlanarak pay sahiplerine duyurulmuştur. Toplantıda pay sahiplerine soru sorma hakkı verilmiş olup, gerekli açıklamalarda bulunulmuştur. Faaliyet raporu hazırlanarak Genel Kurul`a katılan ortaklara dağıtılmış ve bir önceki yılın faaliyetleri hakkında ortaklara bilgi verilmiştir. Pay sahipleri tarafından verilen öneriler doğrultusunda yıl içerisinde istifalar nedeniyle boşalan Yönetim ve Denetim Kurulu üyeliklerine seçim yapılmıştır. Genel Kurul ile ilgili toplantı tutanağı Şirket merkezinde bulundurulmakta olup, talep edilmesi halinde pay sahiplerinin bilgisine sunulmaktadır. Toplantı tutanağı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayımlanmıştır. Ayrıca, Genel Kurul’a katılanlar cetveli ve toplantı tutanağı Şirketin www.cimsa.com.tr adresli internet sitesinde yayımlanmaktadır. Türk Ticaret Kanunu’nda yer alan önemli nitelikteki kararlar Genel Kurul’da pay sahiplerinin onayına sunulmaktadır. Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin yasal uyumu sağlandığında, değişen kanunlarda yer alacak olan tüm önemli nitelikteki kararlar da, Genel Kurul’da pay sahiplerinin onayına sunulacaktır. Yatırımcıların Genel Kurul’a katılma talepleri, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) tarafından değerlendirilir ve oy kullanma hakkını kullanacak yatırımcılara MKK işlem ve prosedürleri uygulanarak gerekli belgeler verilir. Ayrıca, izleyici hüviyetinde katılmak isteyen ilgililerin toplantıya katılmalarına izin verilir. 13.01.2011 tarih ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) 1527. maddesinde; anonim şirket genel kurullarına elektronik ortamda katılma, öneride bulunma, görüş açıklama ve oy vermenin, fiziki katılım ve oy vermenin bütün hukuki sonuçlarını doğurduğu, bununla birlikte genel kurullara elektronik ortamda katılma ve oy kullanma sisteminin borsaya kote şirketler açısından zorunlu hale geldiği hükme bağlanmıştır. TTK’nın 1527. maddesinin uygulama esaslarını belirlemek amacıyla Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından çıkarılan “Anonim Şirketlerde Elektronik Ortamda Yapılacak Genel Kurullara İlişkin Yönetmelik” (EGKS Yönetmeliği) 28.08.2012 tarih ve 28395 sayılı Resmi Gazete’de; elektronik genel kurul sisteminin kuruluşunu, işleyişini, teknik hususlar ile güvenlik kriterlerine ilişkin usul ve esaslarını düzenleyen “Anonim Şirketlerin Genel Kurullarında Uygulanacak Elektronik Genel Kurul Sistemi Hakkında Tebliğ” ise 29.08.2012 tarih ve 28396 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış olup, söz konusu düzenlemelerin yürürlük tarihi 01.10.2012 olarak belirlenmiştir. EGKS Yönetmeliği’nin 5. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca borsaya kote şirketlerin yapacakları genel kurul toplantılarına, elektronik ortamda katılma, temsilci tayin etme, öneride bulunma, görüş açıklama ve oy verme işlemleri, MKK tarafından sağlanan elektronik genel kurul sistemi (EGKS) üzerinden yapılacaktır. TTK’nın 415 ve 417. maddeleri de, payları MKK tarafından kayden izlenen anonim ortaklıkların genel kurullarına katılma konusunda önemli değişiklikler öngörmektedir. Sermaye Piyasası Kanunu’nun 10 / A maddesi uyarınca genel kurula katılabilecek kayden izlenen payların sahiplerine ilişkin liste, 417. maddenin birinci fıkrası uyarınca EGKS üzerinden elektronik olarak MKK’dan sağlanacak “Pay Sahipleri Çizelgesine” göre düzenlenecektir. Bu listede yer alan gerçek kişilerin toplantıya fiziken katıldıkları durumda kimlik belgesini göstermeleri ve tüzel kişilerin temsilcilerinin temsil belgesi ibraz etmeleri yeterli olacaktır. TTK 415. madde, 4. fıkrası ise, genel kurula katılma ve oy kullanma hakkının, pay sahipliğini kanıta yönelik belge alınması veya pay senetlerininin “önceden” depo edilmesi şartına bağlanamayacağını hükme bağlamaktadır. Yeni TTK sermaye piyasalarında geçmiş dönemde uygulanmakta olan blokaj sistemini sonlandırmış bulunmaktadır. TTK 415. madde, 5. fıkrasına göre de “Genel Kurul’un yapıldığı gün ile sınırlı olmak üzere” payların devrinin engellenip engellenmeyeceği Sermaye Piyasası Kurulu tarafından çıkarılacak bir tebliğ ile belirlenecektir. Eski TTK döneminde uygulanmakta olan noter aracılığıyla vekalet verme sistemi, seçimlik olarak korunmaktadır. Bununla birlikte vekilin EGKS üzerinden elektronik yöntemle atanabilmesi gibi genel kurul uygulamasına çok önemli faydalar sağlayacak bir hukuksal yenilik, EGKS Yönetmeliği ile getirilmiş bulunmaktadır. Elektronik yöntemle atanan vekil, genel kurul toplantısına elektronik yöntemle katılabileceği gibi, toplantıya vekil sıfatıyla fiziken de katılabilir. Şirketin EGKS üzerinden MKK’dan temin edeceği pay sahiplerini gösterir listede, EGKS üzerinden verilmiş vekalet bilgileri de (vekilin ismi gibi) yer alacaktır. EGKS üzerinden elektronik yöntemle atanmış olan vekilin ayrıca fiziksel bir vekalet belgesi ibrazı gerekli değildir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 45 2012 Yılı Faaliyet Raporu 2.5 Oy Hakları ve Azlık Hakları: Esas Sözleşme’de imtiyazlı oy hakkı bulunmamaktadır. Esas Sözleşme’de birikimli oy kullanımına yönelik bir düzenleme yapılmamıştır. Mevcut ortaklık yüzdelerinde ve ortaklık yapısında birikimli oy hakkı tanınmasının Şirketin ahenkli yönetim yapısını bozacağı düşüncesi ile böyle bir düzenleme yapılmamıştır. 2.6 Kâr Payı Hakkı: Şirketin kâr dağıtımı, Esas Sözleşme’nin 26. maddesinde belirlenmiştir. Buna göre, brüt kârdan ödenmesi zorunlu vergiler düşüldükten sonra kalan net kardan, kanuni yedek akçeler ayrımı ve SPK mevzuatı da dikkate alınarak Esas Sözleşme’de belirlenen çerçevede Yönetim Kurulu’nun teklifi ve Genel Kurul’un onaylayacağı oranda kar dağıtımı yapılmaktadır. Kâr dağıtım politikasına yıllık faaliyet raporunda ayrı bir bölüm olarak yer verilmiş ve Genel Kurul öncesi pay sahiplerinin ve kamunun bilgisine sunulmuştur. Şirketimizin kâr dağıtımı yasal süreler içinde gerçekleştirilmektedir. Şirketimiz kâr payı dağıtım politikası olarak “Ortaklara dağıtılabilir kârın asgari %50’sinin, hesap dönemini izleyen Mayıs ayının sonuna kadar dağıtılmasını” benimsemiştir. Bu politika ulusal ve global ekonomik şartlara, gündemdeki projelere ve fonların durumuna göre Yönetim Kurulu tarafından her yıl gözden geçirilebilir. Kâr dağıtımında herhangi bir imtiyaz yoktur. 2.7 Payların Devri: Şirket Esas Sözleşmesi’nde pay devrini kısıtlayan herhangi bir hüküm yoktur. BÖLÜM II - KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK 2.8 Bilgilendirme Politikası: Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin kamunun 46 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 aydınlatılması ve bilgilendirme politikasının izlenmesi, gözetimi ve geliştirilmesi Yönetim Kurulu’nun yetki ve sorumluluğu altındadır. Bilgilendirme Politikası, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde Yönetim Kurulunca oluşturularak onaylanmış, 30.04.2009 tarihinde Özel Durum açıklaması ile kamuya duyurulmuş ve bu tarihten itibaren www.cimsa.com.tr adresinde yayınlanmaktadır. Bilgilendirme Politikası, 28.08.2009 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı’nda ortakların bilgisine sunulmuştur. Bu politika gereği bağımsız denetimden geçmiş 6 ve 12. ay mali tabloları, denetimden geçmemiş 3 ye 9. ay mali tabloları kamuya duyurulmaktadır. Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UFRS-UMS) doğrultusunda hazırlanan konsolide raporların duyurusu SPK’ca belirtilen süreler içinde kamuoyuna yapılmıştır. Şirket ile ilgili bilgilerin kamuya açıklanması yıl içerisinde basın bültenleri, elektronik posta gönderileri, telefon üzerinden iletişim, medya kuruluşları ve haber ajansları ile yapılan röportajlar aracılığıyla yapılmaktadır. Ayrıca Bilgilendirme Politikası kapsamında kamuyu aydınlatılmasında düzeltme ve eklemelerin yapıldığı 2005 yılında yayınlanan SPK Kurumsal Yönetim İlkelerinin tavsiye ettiği şekilde web sitesi üzerinden erişim imkânı sağlanmıştır. Web sitesinde, Yatırımcı başlığı altında izlenebilecek başlıklar aşağıdaki gibidir; Ortaklık Yapısı Yönetim Kurulu Yönetim Kurulu Komiteleri Esas Sözleşme Ticaret Sicil Bilgileri Bilgilendirme Politikası Kurumsal Yönetim Uyum Raporu Kâr Payı Dağıtımı Genel Kurul Bilgileri Faaliyet Raporu Tüm Finansal Bilgiler Yönetim Kurulu Kararları Özel Durum Açıklamaları Yatırımcı İlişkileri Sıkça Sorulan Sorular Ayrıca Şirket çalışanları üç ayda bir yayımlanan Şirket bülteni, e-posta vasıtasıyla gönderilen bilgiler, verilen Şirket içi eğitimler, Çimsa Portalı vasıtası ve yıllık bilgilendirme toplantılarıyla bilgilendirilmektedir. 2.9 Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği: Ortaklar, gizli ve ticari sır kapsamına giren bilgiler hariç olmak üzere doğru ve anlaşılabilir şekilde eş zamanlı olarak bilgilendirilmektedir. Şirket’in, www.cimsa.com.tr adresinden ulaşılabilen internet sitesi mevcut olup, düzeltme ve eklemelerin yapıldığı 30.12.2011 tarihinde yayımlanan Seri: IV, No: 56 no’lu tebliğin 2.2 bölümünde sayılan bilgiler bu sitede yer almaktadır. İnternet sitemizde Kurumsal, Sürdürülebilirlik, Çimento, Hazır Beton, Agrega, Yatırımcı, Kurumsal Gelişim, Medya, İletişim gibi bilgilere yer verilmiştir 2.10 Faaliyet Raporu: Şirket Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde sayılan bilgileri Aralık döneminde düzenlemiş olduğu faaliyet raporunda açıklamıştır. BÖLÜM III- MENFAAT SAHİPLERİ Müşteriler için yıllık yapılan toplantılar ve tanıtımların yanı sıra verilen eğitim ve düzenlenen seminerler ile bilgilendirme yapılmaktadır. 2.12 Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı: Çalışanlar ile yılda en az bir kere geçmiş yıl faaliyetlerinin değerlendirildiği, gelecek yıl hedeflerinin paylaşıldığı toplantılar düzenlenmekte ve geri bildirimler alınmaktadır. İş mükemmelliği, öğrenen organizasyon çalışmaları ve öneri sistemi kapsamında, ekip çalışmaları teşvik edilmekte, proje ekiplerinin hedef belirleme, süreç iyileştirme, yatırımlar gibi Şirketi ilgilendiren konularda katılımları sağlanmaktadır. Ortakların Şirket yönetimine katılımı yapılan Olağan ve Olağanüstü Genel Kurul Toplantıları ile sağlanmaktadır. 2.11 Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi: Tüm menfaat sahiplerine bilgilendirmeler ilgili mevzuat gereği kamuya yapılan periyodik bildirimler ve özel durum açıklama formu şeklinde, İMKB aracılığı ile yapılmaktadır. Olağan ve olağanüstü genel kurul toplantıları, kâr payı dağıtımı gibi hususlar, ilgili mevzuatlar ve Şirket Esas Sözleşmesi gereği gazete ilanları ile duyurulmaktadır. Ayrıca, basın toplantıları, basın bültenleri ve medya kuruluşları ile yapılan röportajlar ile de bilgilendirmeler yapılmaktadır. Müşterilerin Şirket yönetimine katılımı ise yapılan bayi toplantıları ve düzenlenen müşteri bağlılık anketleri ile sağlanmaktadır. 2.13İnsan Kaynakları Politikası: Şirketin Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları vizyonu yüksek performans kültürü oluşturmak, misyonu ise organizasyonel değişim ve gelişimi sağlamaktır. Bu kapsamda, şirket stratejisi ve şirket hedefleri ile paralel biçimde belirlenen bireysel iş ve yetkinlik hedefleri Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 47 2012 Yılı Faaliyet Raporu ile etkin ve düzenli bir yapısal performans yönetimi gerçekleştirilmektedir. Şirketin rekabet gücünü artıracak ve değişen ihtiyaçlara cevap verecek kapsamda da, organizayonel değişim ve gelişime yönelik politikalar planlanmakta ve uygulanmaktadır. Şirketteki sendikalı (kapsam içi) çalışanlar ile ilgili konular, yürürlükte bulunan Grup Toplu İş Sözleşmesi kapsamında yönetilmektedir. Ayrıca, bütün çalışanlar ile ilişkileri yürütmek üzere organizasyonel yapıda Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları, Kurumsal İletişim, Etik Kural Danışmanlığı ile İş Sağlığı ve Güvenliği gibi birimlerin yanı sıra çalışma hayatına ilişkin düzenleme ve uygulamaları kapsayıcı nitelikte detaylı, yazılı ve güncel yönetmelik ve prosedürler bulunmaktadır. Çimsa çalışanları tarafından, şirket ile ilgili ayrımcılık konusunda bugüne kadar herhangi bir şikâyet olmamıştır. 2.14 Etik Kurallar ve Sosyal Sorumluluk: Şirketimizde iş etiği kuralları oluşturulmuş ve uygulamaya alınmıştır. İş etiği kuralları kurumsal web sitesinde yayımlanarak kamuya açıklanmıştır. Çalışanların kurallar hakkında bilgilendirilmesi ise kuralların Şirket iç iletişim portalında yayımlanması, basılı kitapçıkların tüm çalışanlara dağıtılması ve bilgilendirme eğitimlerinin gerçekleştirilmesi yoluyla sağlanmaktadır. Ayrıca her yıl sonunda, çalışanlar bir e-öğrenme programıyla iş etiği kurallarına ilişkin bilgilerini güncellemekte ve iş etiği kurallarına bağlılıklarını, doldurdukları “İş Etiği Uygunluk Bildirimi” ile yenilemektedir. Çimsa, sosyal sorumluluk alanında gerçekleştirdiği projeleri Çimsa gönüllülerinin de desteğiyle zenginleştirerek, topluma olan katkısını sürekli artırmaktadır. 48 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Sabancı Uzay Evi Sabancı Uzay Evi, Eskişehir Bilim Parkı içerisinde 2.751 m2 alana inşa edilmiştir. Türkiye’deki en büyük uzay evi olarak son teknolojiyle donatılmıştır. Dünyadaki diğer uzay evleriyle eş değer özelliklerde olan uzay evinde bilimsel gözlemler, veri ve modellere dayanan 360 derecelik tam kubbede yapılmakta olup, izleyicilerine evrende canlı bir seyahat deneyimi yaşatmaktadır. Sabancı Baharı Sabancı Holding ile birlikte gerçekleştirilen Sabancı Baharı etkinliği 2012 yılında da yapılmıştır. Gençlerin önerileriyle tasarlanan tek üniversite festivali olan bu etkinlik, üniversiteli gençlerin katılımı ile 5 farklı ilde gerçekleştirilmiştir. Gönüllülük Çalışmaları Çimsa’nın, çalışanlarının farklı alanlarda yürüttüğü, kendiliğinden gelişen gönüllülük çalışmalarını kurumsal bir düzeye taşıma isteği doğrultusunda, 2011’in son aylarında fabrikalarında gönüllülük çalışmalarına liderlik yapacak çekirdek ekipler oluşturmuştur. Öncelikli hedef kitlenin, çalışan aileleri ve fabrikaların bulunduğu lokasyonlardaki bölge halkı olarak tanımlanan çalışmada, gönüllülük çalışmalarının yapılacağı alanlar, çalışanlardan gelen geri bildirimlerle belirlenmiştir. Türkiye’de, özel sektörde, gönüllülüğün çalışanların hayatının bir parçası haline gelmesi için çalışan Özel Sektör Gönüllüler Derneği tarafından verilen gönüllülük eğitimleriyle başlayan çalışmada, 5 fabrikadaki 5 gönüllü ekibi, çalışan ailelerinin ve bölge halkının sosyal ve kültürel gelişimine yönelik ihtiyaçlarını belirlemiştir. Daha sonra 5 gönüllü ekibi Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı, Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı gibi farklı sivil toplum kuruluşlarıyla çalışarak, anlamlı projelere imza atmışlardır. Bu çalışmalarla iki yüzden fazla Çimsa gönüllüsü, bin beş yüzün üzerinde kişiye ulaşmıştır. Niğde Fabrikası gönüllü ekibi olan “Takım Yıldızı”, çalışan eşlerinin katıldığı ebru kursunda üretilen ebruları, Niğde Valiliği’nin de desteğiyle sergilemiş, elde edilen gelirle aldıkları 4 adet akülü, 1 adet tekerlekli sandalyeyi Niğde Sakatlar Derneği’ne bağışlamıştır. Çalışanların, çalışan ailelerinin hatta iş ortaklarının da katılımıyla gerçekleştirilen kan bağışı kampanyasında, 62 gönüllü kan bağışı, 33 gönüllü de organ bağışında bulunmuştur. Fabrika yemekhanesindeki artık yemeklerin günlük olarak hayvan barınağına iletilmesi de ekibin yaptığı çalışmalardan biridir. İlk aşamada çalışan çocuklarının katılımıyla hayata geçen ve çocukların yaş gruplarına göre özel olarak tasarlanan yaz kampı bünyesindeki eğitimler, konusunda uzman eğitmenler tarafından verilmiş, etkinliklerde ise fabrika çalışanları gönüllü olarak yer almışlardır. Mersin Fabrikası gönüllülerinden oluşan “Çığ” ekibi, Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı‘nın iş birliği ile Çimsa çalışanlarının 8 - 11 yaş arasındaki çocuklarına yönelik 16 hafta süreli “Kendime Yolculuk” programı başlatmıştır. Programın amacı; çocukların ilgi alanlarını, farklı ve güçlü yanlarını keşfedip tanımalarını ve böylece kendileriyle ilgili farkındalık kazanmaları; bunlarla beraber beden dili, iletişim ve arkadaşlık kurma becerilerini geliştirmektir. Gönüllüler, bu etkinliğin yanı sıra çalışan ailelerinin sağlıklı yaşam alışkanlıkları edinmesi konusunda seminerler ve gençleri kariyer seçimi konusunda bilgilendirmek amacıyla üniversite ve lise öğrencilerine yönelik kariyer günleri düzenlemişlerdir. ve Kızılay gönüllüsü olmuştur. Ekip, sadece fabrika çalışanlarını gönüllülüğe teşvik etmekle kalmayıp, çalışanların çocuklarından oluşan gönüllü bir ekiple gerçekleştirdiği temsilden elde edilen geliri de, çocuklara destek amacıyla çalışan bir kuruma bağışlamıştır. Çalışan eşlerinin el sanatlarında beceri kazanması için çalışan Ankara Fabrikası gönüllü ekibi “Hanımeli”, düzenlemiş olduğu el sanatları kursuna katılan çalışan eşlerinin ürettikleri ürünlerin pazarlanması konusunda da destekte bulunmuştur. Anneleri eğitimlere katılan çocukların kültürel ve bilimsel aktivitelere katılımı konusunda fabrika gönüllüleri de rehberlik etmiştir. Çalışanların eşlerine yönelik el sanatları eğitimi dışında girişimcilik konularında Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı ile birlikte eğitim programı düzenlenmiştir. Çimsa gönüllü ekiplerinin hedefi; çalışmalarını önümüzdeki yıl da sürdürerek, gönüllülük çalışmalarına daha fazla çalışanı dâhil etmek ve çalışan aileleri dışında çevre halkına da ulaşmaktır BÖLÜM IV YÖNETİM KURULU 2.15 Yönetim Kurulu’nun Yapısı ve Oluşumu: Yönetim Kurulu Mehmet GÖÇMEN - Başkan Kayseri Fabrikası gönüllülerinden oluşan “Gönülçelen”ekibi, odak noktasını aile içi iletişim olarak alarak, bu konuda gerek çalışan eşlerine, gerekse fabrikaya komşu olan Ağırnas ve Bünyan halkına, çalışanlar tarafından sahneye konan ve skeçlerle zenginleştirilen seminerler vermişlerdir. Mustafa Nedim BOZFAKIOĞLU - Başkan Vekili Serra SABANCI - Üye Levent DEMİRAĞ - Üye (24 Nisan 2012 tarihine kadar) Seyfettin Ata KÖSEOĞLU - Üye Hasan Cihat ERBAŞOL - Bağımsız Üye Mehmet KAHYA - Bağımsız Üye Eskişehir gönüllülerinden oluşan “Nar Tanesi” ekibi, çalışan ailelerine yönelik ilk yardım, afet bilinçlendirme gibi eğitimler düzenlemiş, 21 fabrika çalışanı Kızılay ile yapılan çalışma sonucu ilk yardım belgesi almış Yönetim Kurulu’nda, Başkan Mehmet GÖÇMEN ve Başkan Vekili Mustafa Nedim BOZFAKIOĞLU icracı üye olarak bulunmaktadır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 49 2012 Yılı Faaliyet Raporu Yönetim Kurulu şirket Esas Sözleşmesi’ne göre pay sahipleri arasından seçilecek altı üyeden oluşmaktadır. Genel Kurul’da seçilen üyeler arasında iki bağımsız üye bulunmaktadır. 24 Nisan 2012 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda, Yönetim Kurulu üyeliklerine yeniden seçim yapılmış, görev süreleri 2014 yılı faaliyet neticelerinin görüşüleceği, 2015 yılında yapılacak Olağan Genel Kurul Toplantısı’na kadar olmak üzere üç yıl olarak belirlenmiştir. 24 Nisan 2012 tarihinde yapılan Yönetim Kurulu Toplantısı’nda Başkanlığa Mehmet GÖÇMEN, Başkan Vekilliğine Mustafa Nedim BOZFAKIOĞLU seçilmişlerdir. 21.09.2012 ve 24.09.2012 tarihlerinde yapılan Yönetim Kurulu Toplantıları’nda, 6103 sayılı Türk Ticaret Kanunu`nun (TTK) Yürürlülüğü ve Uygulama şekli Hakkındaki Kanunun 25. maddesi uyarınca, Yönetim Kuruluna Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş.`ni temsilen seçilmiş bulunan gerçek kişilerin istifası nedeniyle boşalan üyelikler için yeniden seçim yapılmış, seçilen yeni üyeler aynı kişiler olmasına rağmen sonucun TTK’nun 363. maddesi gereğince ilk Genel Kurul’un onayına sunulmasına karar verilmiştir. 2.16 Yönetim Kurulu’nun Faaliyet Esasları: Çimsa Yönetim Kurulu Şirket Esas Sözleşmesi’nde belirtildiği üzere Genel Kurul tarafından pay sahipleri arasından seçilecek 6 üyeden oluşmaktadır. Genel Kurul’da seçilen üyeler arasında iki bağımsız üye bulunmaktadır. Çimsa Yönetim Kurulu üyeleri şirket esas sözleşmesinde belirtildiği üzere en çok üç yıl için seçilir ve süresi dolan üyeler yeniden seçilebilirler. Yönetim Kurulu üyeleri şirket esas sözleşmesinde belirtildiği üzere Başkan bulunmadığı zaman ona vekalet etmek için bir Başkan Vekili seçerler. Yönetim Kurulu aylık faaliyet sonuçlarını görüşmek üzere en az üç ayda bir (esas sözleşme gereği) defa toplanır. 50 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Şirket Yönetim Kurulu toplantılarının gündemi Şirket Genel Müdürü tarafından belirlenir ve önerilir. Mali İşler Genel Müdür Yardımcılığı, sekretarya görevini üstlenerek, Yönetim Kurulu üyelerinin bilgilendirilmesi ve iletişimini sağlamaktadır. Şirket Yönetim Kurulu, 2012 yılı içinde 24 kez toplanmış, 68 karar almıştır. 2012 yılında yapılan toplantılarda Yönetim Kurulu Üyeleri tarafından alınan kararlar aleyhinde farklı görüş açıklanmamıştır. Düzeltme ve eklemelerin yapıldığı 2005 yılında yayınlanan, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri IV.bölüm 2.17.4. maddesinde yer alan konular, karara bağlanırken Yönetim Kurulu toplantılarına mazereti olmayan Üyelerin fiili katılımı sağlanmıştır. Bu konularda Yönetim Kurulu Üyeleri’nin soruları olmadığı için zapta geçirilmemiştir. Yönetim Kurulu Üyeleri’ne söz konusu kararlarla ilgili ağırlıklı oy hakkı ve / veya veto hakkı tanınmamıştır. 2.17 Yönetim Kurulu’nda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı: Yönetim Kurulu’na bağlı olarak, icrada görevli olmayan bağımsız Yönetim Kurulu Üyeleri arasından Denetimden Sorumlu Komite ve Kurumsal Yönetim Komitesi oluşturulmuştur. Komitesi üyeleri, bağımsız üyelerden ve global deneyimlerinden ve bilgi birikimlerinden yararlanılmak amacıyla Komite üyesi olarak seçilmiştir. Yönetim Kurulu’nda, Başkan Mehmet GÖÇMEN ve Başkan Vekili Mustafa Nedim BOZFAKIOĞLU icracı üye olarak bulunmaktadır. Komitelerin mevcut üye yapılarından dolayı 2012 yılı içinde hiçbir çıkar çatışması meydana gelmemiştir. 2.18 Risk Yönetimi ve İç Kontrol Mekanizması: İç Denetim Departmanı’nın ana fonksiyonu, Çimsa Çimento San. ve Tic. A.Ş.’ye Uluslararası İç Denetim Standartları’ndan faydalanarak bağımsız, objektif güvence ve danışmanlık hizmeti vermektir. Yönetim Kurulu üyelerinden oluşan Denetim Komitesi’ne bağlı olarak çalışan İç Denetim Departmanı, Şirket’in hak ve çıkarlarını korumak, şirket içi ve şirket dışı risklere karşı öneriler geliştirmek üzere denetim, soruşturma ve incelemeler yapmaktır. Bu amaçla Şirketin büyümesine, gelişmesine ve kurumsallaşmasına katkıda bulunmaya yönelik olarak aşağıda sıralanan görevleri yerine getirir: a) Şirketin merkez ve taşra örgütlenmesi içinde yer alan tüm üniteleri ile yurt dışında açılmış terminal, depo ve işletmelerinin iç kontrol sistemlerinin, kurumsal yönetim ilkeleri ile etik değerlere uyumluluğun ve risk yönetimi uygulamalarının yeterlilik ve etkinliğini incelemek, denetim plan ve programlarını hazırlayıp, önceden hazırlanan takvime göre uygulamak, b) Denetim raporlarına ilişkin uygulamaları takip ederek iş ve işlemlerin sağlanan mutabakat ve Genel Müdürlük talimatları çerçevesinde yürütülmesini sağlamak, c) Yönetim Kurulu Başkanlığı, Denetim Komitesi ve Genel Müdür tarafından verilen özel görevlerle ilgili inceleme, araştırma ve soruşturma yapmak; sonuçlarını bir rapor halinde ilgili makama sunmak, d) Şirket yönetmelikleri, prosedürler, genelge ve birime özel talimatların uygulamasını kontrol ederek, yürürlükte kalmasını sağlamak, düzeltilmesi gereken konularda önerilerde bulunmak, e) Tüm birimlerin faaliyet ve işlemlerinin Yönetim Kurulu kararları, plan ve bütçe hedefleri, yasal mevzuat, yönetmelik, prosedür, genelgeler, talimatlar, vb. yönergeler çerçevesinde yürütülmesinin takibini yapmak, f) Yapılan iş ve işlemlerin mali ve ekonomik analizlerini yaparak, tasarruf ve verimlilik artışı sağlayacak öneriler geliştirmek, g) Denetim Komitesi’ni, denetim faaliyetleri ve iç kontrol sistemimin yeterliliği hakkında sürekli bilgilendirmek; konuya ilişkin istek ve önerilerini uygulamaya geçirmek, h) Şirketin hedeflerine ulaşması, hisse değerinin yükselmesi, kurumsal süreç ve faaliyetlerin gelişmesi, hizmet kalitesi ve müşteri memnuniyetinin artması, vb. katma değer yaratacak amaçlar için Yönetim Kurulu’na ve üst yönetime tavsiye niteliği taşıyan çalışmalar yaparak danışmanlık ve destek hizmeti sunmaktır. İç Denetim Müdürü’nün Denetimden Sorumlu Komite’ye rapor etmesi için Yönetim Kurulu kararı alınmıştır. 2.19 Şirket’in Stratejik Hedefleri: Ana stratejik hedefler: Operasyonel mükemmelliği sağlamak: Yönetimde, üretimde, satış ve dağıtımda, yani değer zinciri süreçlerinde yer alan tüm fonksiyonlarda hedefler belirlemek, bu hedefleri kilit performans göstergeleri ile takip etmek, performans sürecinde sürekli iyileştirmeler yapmak, kurumsal bilgi / veri tabanı oluşturmak, nakit akımının senaryo bazlı yakın takibini yaparak, gerekli tedbirleri almak ve tüm bu çalışmaları “sistem yaklaşımı” disiplini ile yöneterek operasyonel mükemmelliği sağlamak. Sürdürülebilir bir inşaat malzemeleri şirketi olmak: Sosyal ve çevresel etkilerden en çok etkilenen paydaşlardan başlayarak, tüm paydaşlarla iletişimi etkin bir şekilde yöneterek, hem paydaşlar hem de Şirket için uzun dönemli değerler yaratmak. Müşteri ve pazar odaklı olmak: Pazarı ve müşterileri faaliyetlerini odak noktası yaparak müşterilerin Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 51 2012 Yılı Faaliyet Raporu ihtiyaçlarını ve taleplerini dinlemek ve anlamak ve böylelikle, tüm müşteriler için katma değer yaratarak, müşteriler tarafından öncelikli tercih edilen iş ortağı olmak. Kârlı büyümek: Çimsa’nın mevcut operasyonlarıyla sinerji yaratacak yeni ve cazip pazarlarda, Şirketin diğer öncelikli hedeflerine de katma değer yaratacak şekilde yeni yatırımlar yaparak, sürdürülebilir bir biçimde büyümek. 2.20 Mali Haklar: Esas Sözleşme’ye göre, Yönetim Kurulu Üyeleri’ne sağlanan her türlü hak, menfaat ve ücret Genel Kurul tarafından tespit edilir. 2012 yılında Yönetim Kurulu üyelerine toplam 148.200 TL ücret ödemesi yapılmıştır. 2012 yılı içinde Şirket, hiçbir Yönetim Kurulu Üyesi’ne ve yöneticisine borç vermemiş; kredi kullandırmamış; üçüncü bir kişi aracılığıyla şahsi kredi adı altında kredi kullandırmamış veya lehine kefaletler gibi teminatlar vermemiştir. Cari dönemde, genel müdür, genel koordinatör, genel müdür yardımcıları gibi üst düzey yöneticilere, cari dönemde sağlanan ücret ve benzeri menfaatler toplamı 5.030.583 TL’dir. 3- ŞİRKETİN ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME ÇALIŞMALARI Çimsa’nın çevre politikası, sürekli olarak çevresel performansını iyileştirmek, faaliyetlerine ve topluma sürdürülebilir katkılarda bulunmaktır. Çimsa, faaliyetlerini sürdürülebilir gelişme ve sürekli iyileştirme prensibine dayandırmaktadır. Sürdürülebilirlik anlayışı ile Çimsa, 2010 yılında GRI (Global Reporting Initiative) Sürdürülebilirlik Raporlaması ilkelerine göre hazırlamış olduğu B seviyesi raporunu, 2012 yılında çıkartırken dış denetime sunmuş ve B+ seviyesi ile yayınlayarak, 52 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Türkiye çimento sektöründe bir ilke imza atmıştır. Alternatif Yakıt ve Hammadde Kullanımında Çimsa, enerji ve hammadde kullanımı yoğun olan çimento sektöründe, doğal kaynakları en verimli şekilde kullanarak, sürdürülebilir gelişimi desteklemektedir. Bu amaçla fosil yakıtların kullanımını azaltarak, alternatif yakıtların ve alternatif hammaddelerin kullanımını artırmaya önem vermektedir. Bu hedefe ulaşabilmek için 2011 yılında Çimsa Eskişehir Fabrikası’nda,Türkiye’de ilk olarak uygulanan, Hotdisc Atık Yakma Sistemi ve Atık Gazdan Elektrik Üretim Projesi yatırımını tamamlanmış ve sistem, 2012 yılı ocak ayı ortasında devreye girmiştir. Hotdisc Atık Yakma Sistemi Projesi ile fırın proses operasyonu, ürün kalitesi ve ilgili yönetmelik gereğince baca gazı emisyonları kontrol altına alınarak, toplam yakıt kalorifik tüketiminin %30’unun ATY (Atıktan Türetilmiş Yakıt), Atık Lastikler ve Sıvı Atıklardan kazanılması hedeflenmiş ve ATY üretilmesini sağlamak için 2012 Eylül ayında Eskişehir Fabrikası’na ATY hazırlama tesisi kurulmuştur. Enerji Verimliliği, Mersin Fabrikası’nda kurulan “Atık Gazdan Elektrik Üretim Tesisi” ile elde edilen elektrik enerjisinin, fabrikanın toplam elektrik ihtiyacının %20 ’sini karşılaması hedeflenmektedir. Nisan 2012’den itibaren bu tesisten 32 milyon kWh/yıl elektrik üretilmiştir. CO2 salınımında ise 15.850 ton azalma sağlanmıştır. Toz Emisyonları konusunda Çimsa, çimento sektörü için önemli parametrelerden biri olan döner fırın bacalarında toz emisyonlarını çok düşük seviyelere indirmek için 2012 yılında da çalışmalarına devam etmiştir. Kayseri Fabrikası döner fırın ve Mersin Fabrikası, 2. tesis döner fırın elektrofiltreleri, yeni teknoloji torbalı filtrelere çevrilmiştir. Eskişehir Fabrikası’nda Beton Yol Projesi hayata geçmiş ve bazı hazır beton tesislerinde kuru sistemden yaş sisteme geçilmiştir. 4- ŞİRKET FAALİYETLERİ VE FAALİYETLERE İLİŞKİN ÖNEMLİ GELİŞMELER 4.1 Şirketin İştirak Bilgileri: Şirket Faaliyet yerleri Pay oranı(%) Çimsa Cement Free - Zone Limited KKTC 99,99 CIMSAROM Marketing Distributie S.R.L. Romanya 99,99 Cimsa Cementos Espana, S.A.U. İspanya 100 Cement Sales North Gmbh (CSN) Almanya 50 Çimsa Mersin Serbest Bölge Şubesi Mersin 100 OOO Cimsa Rus CTK Rusya 100 Cimsa Adriatico Srl İtalya 60 Afyon Çimento Sanayi Türk Anonim Şirketi Türkiye 51 Exsa Export San. Man. Sat.ve Arş. A.Ş Türkiye 32,88 Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. Türkiye 1,06 Mesbaş Mersin Serbest Böl. İşl. A.Ş.(Mesbaş) Türkiye 0,41 Anfaş Antalya Fuarcılık A.Ş.(Anfaş) Türkiye 0,02 Temsa Araştırma Geliştirme ve Teknoloji A.Ş. Türkiye 0,0025 4.2 Şirketin İktisap Ettiği Kendi Paylarına İlişkin Bilgiler: 2012 yılı içerisinde Şirketimiz kendi paylarını iktisap etmemiştir. 4.3 Şirket Aleyhine Açılan ve Şirketin Mali Durumunu Etkileyecek Nitelikte Davalar: Şirketimizin aleyhine açılan ve şirketin mali durumunu etkileyecek nitelikte dava bulunmamaktadır. 4.4 Mevzuat Hükümlerine Aykırı Uygulamalar Nedeniyle Şirket ve Yönetim Organı Üyeleri Hakkında Uygulanan İdari veya Adli Yaptırımlar: Mevzuat hükümlerine aykırı uygulamalar nedeniyle şirket ve yönetim organı üyeleri hakkında uygulanan idari veya adli yaptırımlar bulunmamaktadır. 4.5 Geçmiş Dönemlerde Belirlenen Hedeflere Ulaşılıp Ulaşılamadığı, Genel Kurul Kararlarının Yerine Getirilip Getirilmediği, Hedeflere Ulaşılamamışsa veya Kararlar Yerine Getirilmemişse Gerekçelerine İlişkin Bilgiler ve Değerlendirmeler: 2012 üretim ve satış miktarları ve buna paralel olarak konsolide brüt ve faaliyet kâr marjları, ağır geçen kış koşulları nedeniyle geçen yılın aynı döneminden ve 2012 yılı için hedeflenen rakamlardan düşük kalmıştır. 24 Nisan 2012 tarihinden yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı kararları yerine getirilmiştir. 4.6 Yıl İçerisinde Yapılan Olağanüstü Genel Kurul Bilgileri: 2012 yılı içerisinde Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı yapılmamıştır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 53 2012 Yılı Faaliyet Raporu 4.7 Yıl İçinde Yapılan Bağışlar: Yıl içerisinde, muhtelif kamu kurum ve kuruluşlarına 275.927,67 TL tutarında bağış yapılmıştır. 5- FİNANSAL DURUM 5.1 İşletmenin Finansal Yapısını İyileştirmek İçin Alınması Düşünülen Önlemler: Çimsa, mevcut piyasa koşulları çerçevesinde etkin işletme sermaye yönetimi amaçlı aksiyon planları almakta, kârlılığını artırıcı altyapı, pazarlama ve maliyet iyileştirici yatırım ve çalışmalar yapmaktadır. Mevcut TL, döviz nakit girişleri ve ihtiyaçlarını planlayarak, finansal yapısını prosedürlere uygun yönetmektedir. 5.2 Finansal Rasyolar: Konsolide 31.12.2012 Konsolide 31.12.2011 Net İşletme Sermayesi = Cari Aktifler - Cari Pasifler I-Likidite Oranları: 1-Cari Oran = Dönen Varlıklar / Kısa Vadeli Borçlar 2-Likidite Oranı = Dönen Varlıklar-Stoklar-Diğer Dönen Varlıklar / Kısa Vad.Borçlar (-)39.751.168 22.314.098 0,89 1,08 0,58 0,60 etkileyebilecek riskleri tüm tesisler için bertaraf etmek amacıyla Sabancı Holding risk yönetimi politikalarına uygun olarak global poliçeler kapsamında sigortalanmaktadır. Kurumsal Risk Yönetimi Birimi mevcut aksiyonların riskler üzerindeki istenen etki ve gelişimi sağlayıp sağlamadığını ve ulaşılan sonuçları Yönetim Kurulu’na rapor edecektir. Şirketin döviz bazlı kredilerden doğacak kambiyo riskleri ihracat gelirleri ile doğal olarak bertaraf edilmekte olup, uygun finansal enstrümanlar ayrıca değerlendirilmektedir. 7- DÖNEM İÇİNDE ESAS SÖZLEŞMEDEKİ DEĞİŞİKLİKLER: Şirket ileride doğacak işlemlere bağlı döviz kuru dalgalanmaları ile ilişkilendirilen finansal risklerden korunma amacıyla, nakit akış riskinden korunmak için 1 yılı aşmayan vadelerde vadeli alım / satım sözleşmeleri düzenlemektedir. TL borçlanma maliyetlerinin düşmesi ile TL kredi kullanımı başlamıştır. Kısa vadeli TL kredi kullanımı ile finansman maliyetlerinin düşürülmesi hedeflenmiştir. II-Finansal Yapı Oranları: 1-Toplam Borçlar / Özkaynaklar 2-Kısa Vadeli Borçlar / Aktif Toplamı -Uzun Vadeli Borçlar / Aktif Toplamı III-Kârlılık Oranları: 1-Net Dönem Kârı / Net Satışlar 2-Net Dönem Kârı / Aktif Toplamı 3-Net Dönem Kârı / Özkaynaklar 5.3 Satışlar: 1 Ocak - 31 Aralık 2012 döneminde yurt içi satış cirosu bir önceki yılın aynı dönemine göre %9 artış göstererek 678,38 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Yurt dışı satış cirosu ise %6 artış göstererek 243,97 milyon TL olmuştur. 6- RİSKLER VE YÖNETİM KURULU’NUN DEĞERLENDİRMESİ 6.1 Varsa Şirketin Öngörülen Risklere Karşı Uygulayacağı Risk Yönetimi Politikası: 54 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 0,52 0,24 0,11 0,45 0,21 0,10 0,13 0,07 0,11 0,15 0,10 0,14 İşletmenin yatırım ve işletme sermayesi ihtiyaçlarının finansmanı, kısa ve orta-uzun vadeli ihracat ve Türk Lirası ve döviz kredileriyle karşılanmaktadır. Şirketin karşı karşıya kalabileceği muhtemel bütün risklerin tanımlanması ve izlenmesi risk yönetimin temelini oluşturmaktadır. Ortaklardan Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. grup şirketlerinin uygulamakta olduğu risk yönetimi ve uygulamaları prosedürüne paralel olarak, kurumsal risk yönetimi uygulamaları yürütülmektedir. Şirketin karşı karşıya kalabileceği bütün riskler önceliklerine göre sınıflandırılmış, Şirket üst yönetimi ve Yönetim Kurulu nezdinde takibe alınmıştır. Şirketin mali durumunu doğrudan Yönetim Kurulu’nca risk yönetiminin etkin kullanılmasını teminen Kurumsal Risk Yönetim Birimi faaliyet göstermektedir. Kurumsal Risk Yönetim Birimi bünyesinde şirket bazında etkin risk yönetimi için uygulanacak prosesler geliştirilmiş ve uygulamaya alınmıştır. Kurumsal Risk Yönetimi Birimi ile şirket genel strateji ve hedeflerine ulaşmasına engel olabilecek operasyonel, finansal, stratejik ve dış çevre risklerini, sistematik olarak ölçmekte ve değerlendirmekte, önceliklendirmekte, kaynak gereksinimi ve koordinasyonunda bulunmakta, belirlenen kritik risklere yönelik aksiyonlar almakta ve bunları düzenli olarak takip etmektedir. Kurumsal Risk Yönetimi’nin oluşturulmasıyla Çimsa’da risk yönetimi kültürü ve bakış açısının tüm şirket birimlerine yayılması, proaktif yaklaşımların geliştirilmesi, olası fırsatların ortaya konması, şirket değerinin korunması ve artırılması, doğal hedging ve portföy yönetiminin geliştirilmesi, menfaat sahiplerinin güven ve itimadının daha da artırılması amaçlanmıştır. Sermaye Piyasası Kurulu’nun Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Seri: IV, No: 56 Tebliği doğrultusunda, Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uyum maksadıyla, Şirket Esas Sözleşmesi’nin İDARE MECLİSİ başlıklı 7. Maddesi, İLAN başlıklı 21. Maddesi değiştirilmiş, 30. Madde olarak KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİ’NE UYUM başlıklı yeni madde eklenmiş, son madde olan KANUNİ HÜKÜMLER başlıklı maddenin numarası 31 olarak değiştirilmiştir. 24 Nisan 2012 Tarihli Olağan Genel Kurul’un onayından geçen değişiklikler, 30 Nisan 2012 tarihinde tescil, 04 Mayıs 2012 tarihinde Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan edilmiştir. Değiştirilen madddelerin son hali aşağıdaki gibidir. İdare Meclisi Madde 7- Şirket, Genel Kurul tarafından Türk Ticaret Kanunu hükümleri çerçevesinde pay sahipleri arasından seçilecek altı üyeden oluşan bir İdare Meclisi tarafından yönetilir ve temsil edilir. İlan Madde 21- Şirkete ait ilanlar Türk Ticaret Kanunu’nun 37. maddesinin 4. fıkrası hükümleri mahfuz kalmak şartıyla Şirket merkezinin bulunduğu yerde çıkan bir gazete ile asgari üç hafta öncesinden yapılır. Ancak, Umumi Heyet toplantıya çağrılmasına ait ilan için Türk Ticaret Kanunu’nun 368’inci maddesi hükümleri dairesinde ilan ve toplantı günleri hariç olmak üzere en az üç hafta önce yapılması lazımdır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 55 2012 Yılı Faaliyet Raporu Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne Uyum: Madde 30- Sermaye Piyasası Kurulu tarafından uygulanması zorunlu tutulan Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uyulur. Zorunlu ilkelere uyulmaksızın yapılan işlemler ve alınan yönetim kurulu kararları geçersiz olup esas sözleşmeye aykırı sayılır. Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin uygulanması bakımından önemli nitelikte sayılan işlemlerde ve şirketin her türlü ilişkili taraf işlemlerinde ve üçüncü kişiler lehine teminat, rehin ve ipotek verilmesine ilişkin işlemlerinde Sermaye Piyasası Kurulu`nun kurumsal yönetimine ilişkin düzenlemelerine uyulur. Yönetim Kurulu’nda görev alacak bağımsız üyelerin sayısı ve nitelikleri Sermaye Piyasası Kurulu`nun Kurumsal Yönetime İlişkin düzenlemelerine göre tespit edilir. Kanuni Hükümler: Madde 31- Bu esas mukavelede mevcut olmayan hususlar hakkında Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri tatbik olunur. Yapılacak ilanlarda Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuata uyulur. 8- VARSA, ÇIKARILMIŞ BULUNAN SERMAYE PİYASASI ARAÇLARININ NİTELİĞİ VE TUTARI Çıkarılmış, herhangi bir sermaye piyasası aracı yoktur. 9- ÇİMSA’NIN FAALİYET GÖSTERDİĞİ SEKTÖR İÇERİSİNDEKİ YERİ Çimsa 1972 yılında Mersin’de kurulmuştur. 1975’te ilk üretim tesisiyle faaliyete başlayan Çimsa’nın, Mersin, Kayseri, Eskişehir, Niğde’de bulunan tesislerinin 5 milyon ton olan klinker üretim kapasitesi, Afyon 56 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimento Sanayi T.A.Ş.’nin hisselerinin %51’nin 31.05.2012’de satın alınmasıyla birlikte 5,5 milyon tona ulaşmıştır. Afyon Çimento Fabrikası 1957 yılında üretime başlamış olup, üretim kapasitesi 460 bin ton’dur. Çimsa, ayrıca Ankara’da bulunan çimento öğütme ve paketleme tesisi, Marmara Rota Limanı ve Malatya çimento paketleme tesisleriyle de müşterilerine ulaşmaktadır. 2012 yılında 40. kuruluş yıl dönümünü kutlayan Çimsa ‘40 yaşında genç’ bir şirket olarak faaliyetini sürdürmektedir. Çimsa, gri çimentonun yanı sıra beyaz çimento ve Kalsiyum Alüminat Çimentosu gibi özel çimentolar ve yenilikçi beton ürünleri üreterek, inovasyon konusunda Türk çimento ve hazır beton sektörüne öncülük etmektedir. 1988 yılından beri hazır beton üreticisi olan Çimsa; Adana, Kahramanmaraş, Osmaniye, Mersin, Kayseri, Nevşehir, Karaman, Aksaray, Eskişehir, Kütahya,Bursa, Adapazarı, Bilecik, Konya ve Denizli illerinde hizmet sunmakta olup, 2012 yılı hazır beton satışı 2,7 milyon metreküpe ulaşmıştır. Agrega iş kolunda da büyümeyi hedefleyen Çimsa, 5 agrega tesisi ile bu sektörde de faaliyet göstermektedir. Beyaz çimento alanında dünyanın ilk üç markasından biri olan Çimsa; Hamburg (Almanya), Trieste (İtalya), Sevilla (İspanya), Alicante (İspanya), Gazimağusa (KKTC), Köstence (Romanya) ve Novorossiysk’de (Rusya) bulunan terminalleriyle uluslararası bir çimento üreticisidir. 2012 yılında konsolide net satışları 857,2 milyon TL’ye ulaşan Çimsa, ana ortaklık paylarına ait115,3 milyon TL net kâr elde etmiştir. yaklaşımla zenginleştirmektedir. En temel anlamda senaryo - temelli stratejik planlama, olası gelecek senaryolarında başarılı olabilmek için gerekli stratejik opsiyonları geliştirmek olarak tanımlanmaktadır. Böylece Çimsa, tek bir öngörülen geleceğe dayalı planlama yerine, gelecekte ortaya çıkabilecek her bir senaryo için en iyi stratejik yönelimi belirleyecek olup, 11- İŞLETMENİN ÜRETİM BİRİMLERİ Çimsa Tesis Bilgileri Klinker Üretim Kapasitesi (Ton/Gün) Farin Fırın Çapı (m) Soğutucu Tipi Değirmen Tipi 1. Tesis 3.700 gri klinker 5,25 Izgaralı soğutucu Bilyalı değirmen 2. Tesis 1.845 gri klinker 3,60 Izgaralı soğutucu Valsli değirmen Veya 2. Tesis 1.470 beyaz klinker 3,60 Izgaralı soğutucu Valsli değirmen 3. Tesis 2.000 beyaz klinker 3,75 Izgaralı soğutucu Valsli değirmen 1. Isıdaç-40 55 Isıdaç-40 klinker 2. Isıdaç-40 55 Isıdaç-40 klinker 2.500 gri klinker 3,60 Izgaralı soğutucu Valsli değirmen 1. Üretim Hattı 1.750 gri klinker 3,60 Izgaralı soğutucu Bilyalı değirmen 2. Üretim Hattı 2.300 gri klinker 3,60 Izgaralı soğutucu Dik değirmen 1.380 gri klinker 3,80 Izgaralı soğutucu Bilyalı değirmen Üretim Hatları Mersin Çimsa Kayseri Çimsa Üretim Hattı Eskişehir Çimsa Niğde Çimsa Üretim Hattı Afyon Çimento Sanayi Türk A.Ş. 1. Üretim hattı 500 gri klinker 2,80 Izgaralı soğutucu Bilyalı değirmen 2. Üretim hattı 950 gri klinker 3,60 Izgaralı soğutucu Bilyalı değirmen Öğütme Tesisi Değirmen Üretim Kapasitesi (Ton/Gün) Değirmen Çapı (m) Değirmen Çimento Uzunluğu (m) Değirmen Tipi Ankara Çimsa 2.040 4,20 13 Bilyalı değirmen 10- İŞLETMENİN GELİŞİMİ HAKKINDA YAPILAN ÖNGÖRÜLER Bir Sabancı Çimento Grubu üyesi olan Çimsa, olağan stratejik planlama sürecini, uyguladığı senaryo - temelli bu durum geleceğe hazırlık ve planlama anlamında Çimsa’ya esneklik sağlamaktadır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 57 2012 Yılı Faaliyet Raporu Denetçiler Raporu ÇİMSA ÇİMENTO SANAYİ VE TİCARET A.Ş. GENEL KURULU’NA Ortaklığın Unvanı : Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Merkezi : İstanbul Sermayesi : 135.084.442. - TL 12- PERSONEL HAREKETLERİ VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ UYGULAMALARI Faaliyet Konusu : Çimento Üretimi ve Ticareti 12.1 Toplu İş Sözleşmesi Uygulamaları: Denetçilerin İş yerimizde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmesi 31 Aralık 2012 tarihinde sona ermiştir. Üyesi bulunduğumuz Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası (ÇEİS) ile T. Çimse-İş Sendikası arasında düzenlenecek yeni dönem toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin ikincisi 27 Şubat 2013 tarihinde yapılmış olup, üçüncü görüşme 06 Mart 2013 tarihinde yapılacaktır. 12.2 Personele Sağlanan Ücret ve Yan Haklar: Kapsam dışı (beyaz yakalı) personele, yılda 12 brüt ücret ve Mart, Haziran, Eylül, Aralık dönemlerinde verilen 4 ikramiyeden oluşan toplam ücret paketi sağlanmaktadır. İlgili Şirket prosedürlerinde tanımlandığı üzere, beyaz yakalı personele iş büyüklüğü ve pozisyonuna bağlı olarak özel hayat, özel sağlık sigortası, işveren katkılı bireysel emeklilik sigortası, kurumsal gsm hattı, telefon cihazı, şirket aracı gibi yan haklar sağlanabilmektedir. Kapsam içi (mavi yakalı) personele, yılda 12 brüt ücret ve Mart, Haziran, Eylül, Aralık dönemlerinde verilen 4 ikramiyeden oluşan toplam ücret paketi sağlanmaktadır. Ayrıca, yılda 12 kez brüt olarak sağlanan sosyal yardım ve çalışmaya bağlı olarak verilen vardiya priminin yanı sıra evlenme, taşıma, doğum, ölüm gibi durumlarda diğer sair sosyal yardımlar da yürürlükte bulunan Toplu İş Sözleşmesi kapsamında sağlanabilmektedir. Adı - Soyadı : İlker YILDIRIM - Nur ŞENOL Görev Süreleri : 6102 sayılı TTK’nun Geçici 6 / 2. maddesi uyarınca yine bu Kanunun 400. maddesinde öngörülen denetçinin seçileceği olağan genel kurulun toplantı tarihine kadardır. Ortak Olup Olmadıkları : Şirket personeli olmayıp ortaklıkları yoktur. Katılınan Yönetim Kurulu ve Yapılan Denetleme Kurulu Toplantı Sayısı : Yönetim Kurulu toplantılarına iştirak edilmemiştir. Denetleme Kurulu dört toplantı yapmıştır. Ortaklık hesapları, defter ve belgeleri üzerine yapılan incelemenin kapsamı, hangi tarihlerde inceleme yapıldığı ve varılan sonuç : Ticaret Hukuku ve Vergi Mevzuatı açısından Haziran - Eylül - Aralık 2012 ve Şubat 2013 aylarında inceleme yapılmış, tenkidi gerektirir bir hususa rastlanmamıştır. Şirket yönetimi ile ilgili kararların usulüne uygun tutulan karar defterine geçirildiği görülmüştür. T.T.K.’nun 353/1 - 3 bendi gereğince ortaklık veznesinde yapılan sayımların sayısı ve sonuçları : Şirketin bütün parasal işlemleri bankalar kanalıyla yapılmakta olup, fiili bir vezne ya da kasası olmadığı için sayım yapılmasına gerek görülmemiştir. T.T.K.’nun 353/4 bendi gereğince yapılan inceleme tarihleri ve sonuçları : Her ay yapılan incelemelerde kıymetli evrak ve belgelerin defter kayıtlarına uygun ve mevcut olduğu tespit edilmiştir. İntikal eden şikayet ve yolsuzluklar ve bunlar hakkında yapılan işlemler : Herhangi bir şikayet intikal etmemiştir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin 01.01.2012 - 31.12.2012 dönemi hesap işlemlerini; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1534 / 4 maddesi uyarınca 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu (Eski) hükümleri, ortaklığın esas sözleşmesi ve diğer mevzuat ile genel kabul görmüş muhasebe ilke ve standartlarına göre incelemiş bulunmaktayız. Bu çerçevede, içeriğini benimsediğimiz ekli 31.12.2012 tarihi itibariyle düzenlenmiş bilanço, ortaklığın anılan tarihteki gerçek mali durumunu, 01.01.2012 - 31.12.2012 dönemine ait Gelir Tablosu anılan döneme ait gerçek faaliyet sonuçlarını yansıtmakta ve gerçeğe uygun bulunan Faaliyet Raporu ile kârın dağıtımı önerisi yasalara ve Ortaklık Esas Sözleşmesi’ne uygun bulunmaktadır. Bilançonun ve Gelir Tablosu’nun onaylanmasını ve Yönetim Kurulu’nun ibrasını oylarınıza arz ederiz. 01.03.2013 58 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 DENETLEME KURULU İlker YILDIRIM Nur ŞENOL Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 59 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle konsolide finansal tablolar ve bağımsız denetim raporu 60 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 61 DRT Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebesi Mali Müşavirlik A.Ş. Sun Plaza Bilim Sokak No: 5 Maslak, Şişli 34398 İstanbul, Türkiye BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU İçindekiler Tel: +90 (212) 366 6000 Fax: +90 (212) 366 6010 www.deloitte.com.tr Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu’na Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Şirket”) ve bağlı ortaklıklarının (birlikte “Grup” olarak anılacaktır) 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle hazırlanan ve ekte yer alan konsolide bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide gelir tablosunu, konsolide kapsamlı gelir tablosunu, konsolide özkaynak değişim tablosunu ve konsolide nakit akım tablosunu, önemli muhasebe politikalarının özetini ve dipnotları denetlemiş bulunuyoruz. Finansal Tablolarla İlgili Olarak İşletme Yönetiminin Sorumluluğu İşletme yönetimi finansal tabloların Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartlarına göre hazırlanması ve dürüst bir şekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, finansal tabloların hata ve/veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanarak, gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasını, uygulanmasını ve devam ettirilmesini, koşulların gerektirdiği muhasebe tahminlerinin yapılmasını ve uygun muhasebe politikalarının seçilmesini içermektedir. Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu 63 Bağımsız Denetim Raporu 64 Konsolide Bilanço 66 Konsolide Gelir Tablosu 67 Konsolide Kapsamlı Gelir Tablosu 68 Konsolide Özkaynak Değişim Tablosu 69 Konsolide Nakit Akım Tablosu 70 Konsolide Finansal Tablo Dipnotları Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, Sermaye Piyasası Kurulunca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetimimiz, finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, finansal tabloların hata ve/veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, işletmenin iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, işletme yönetimi tarafından hazırlanan finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca işletme yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir. Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. Görüş Görüşümüze göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Grup’un 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait finansal performansını ve nakit akımlarını, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartları çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır. Görüşü Etkilemeyen Husus 32 no’lu dipnotta açıklandığı üzere, Grup’un %32,875 oranında sahipliği olan ve özkaynaktan pay alma yöntemiyle değerlenen iştiraki Exsa Export Sanayi Mamulleri Satış ve Araştırma A.Ş. (“Exsa”)’nin 2010 yılı kurumlar vergisi hesaplaması için 2012 tarihli vergi inceleme raporu düzenlenmiş ve bu rapora istinaden Exsa’ya 22 Ocak 2013 tarihinde 39.219.428 TL(Grup’a etkisi 12.893.387 TL) vergi ve 58.829.143 TL (Grup’a etkisi 19.340.081 TL) cezayı içeren vergi ceza ihbarnamesi tebliğ edilmiştir. Söz konusu vergi incelemesi 2010 yılında gerçekleşen kısmi bölünme işlemi ile ilgili olup bu konuda 2011 yılında da vergi inceleme raporu düzenlenmiştir. Exsa, 2011 yılında düzenlenen rapora istinaden Maliye Bakanlığı ile uzlaşma sağlamıştır. Aynı konu ve aynı yıla ilişkin 2012 yılında düzenlenip 22 Ocak 2013 tarihinde tebliğ edilen rapora istinaden Exsa uzlaşma amacıyla Maliye Bakanlığı’na başvuruda bulunmuştur. İstanbul, 1 Mart 2013 DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş. Member of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU LIMITED Berkman Özata Sorumlu Ortak Başdenetçi 62 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 63 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle konsolide bilanço 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle konsolide bilanço (Birim - Türk Lirası (TL)) (Birim - Türk Lirası (TL)) (Bağımsız denetimden geçmiş) (Bağımsız denetimden geçmiş) (Bağımsız denetimden geçmiş) (Bağımsız denetimden geçmiş) Cari Dönem Geçmiş Dönem Cari Dönem Geçmiş Dönem 2012 2011 31 Aralık 31 Aralık 2012 2011 369.691.713 266.874.603 Not VARLIKLAR Not Dönen Varlıklar 329.940.545 289.188.701 Nakit ve Nakit Benzerleri 6 17.601.845 13.444.392 Türev Finansal Varlıklar 7 - 813.865 Ticari Alacaklar 9 194.965.330 145.034.574 Diğer Alacaklar 10 353.359 1.079.963 İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar 28 2.775 579 350.584 1.079.384 Diğer Alacaklar Stoklar 11 105.637.256 113.896.943 Diğer Dönen Varlıklar 19 11.382.755 14.918.964 1.239.632.145 961.695.784 10 2.094.673 1.558.436 7 208.085.897 Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar 12 Maddi Duran Varlıklar Duran Varlıklar Diğer Alacaklar KAYNAKLAR Kısa Vadeli Yükümlülükler Finansal Borçlar 8 257.886.534 157.991.961 Türev Finansal Yükümlülükler 7 437.363 - Ticari Borçlar 9 88.982.159 86.574.770 28 4.862.902 5.572.255 84.119.257 81.002.515 İlişkili Taraflara Ticari Borçlar Diğer Ticari Borçlar Diğer Borçlar 10 7.743.332 7.105.202 İlişkili Taraflara Diğer Borçlar 28 107.185 85.343 7.636.147 7.019.859 Diğer Borçlar Dönem Kârı Vergi Yükümlülüğü 26 4.948.248 3.326.685 115.057.685 Borç Karşılıkları 16 3.036.881 4.724.233 158.780.889 118.179.152 Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 19 6.657.196 7.151.752 13 685.345.670 564.540.633 Uzun Vadeli Yükümlülükler 166.459.966 122.072.525 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 14 21.865.623 16.690.657 Finansal Borçlar 8 109.053.713 78.890.551 Şerefiye 15 148.119.252 136.780.304 Borç Karşılıkları 16 3.371.016 2.346.700 Ertelenmiş Vergi Varlığı 26 4.665.563 2.171.944 Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar 18 15.755.583 12.178.383 Diğer Duran Varlıklar 19 10.674.578 6.716.973 Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü 26 37.880.244 26.759.454 1.569.572.690 1.250.884.485 Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler 19 399.410 1.897.437 ÖZKAYNAKLAR 20 1.033.421.011 861.937.357 Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar 988.659.218 857.025.106 Ödenmiş Sermaye 135.084.442 135.084.442 41.741.516 41.741.516 30.131 30.131 110.150.696 (14.047.774) 3.402.402 3.960.267 Kârdan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler 108.244.929 98.248.680 Geçmiş Yıllar Kârları 474.652.513 468.628.918 Net Dönem Kârı 115.352.589 123.378.926 44.761.793 4.912.251 1.569.572.690 1.250.884.485 Satılmaya Hazır Finansal Yatırımlar TOPLAM VARLIKLAR Sermaye Düzeltmesi Farkları Hisse Senedi İhraç Primleri Finansal Varlık Değer Artış / (Azalış) Fonları Yabancı Para Çevrim Farkları Kontrol Gücü Olmayan Paylar TOPLAM KAYNAKLAR İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçasıdır. 64 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçasıdır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 65 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide gelir tablosu 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide kapsamlı gelir tablosu (Birim - Türk Lirası (TL)) (Birim - Türk Lirası (TL)) (Bağımsız denetimden geçmiş) (Bağımsız denetimden geçmiş) Cari Dönem Geçmiş Dönem Not 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 Satış Gelirleri 21 857.154.445 800.938.697 Satışların Maliyeti (-) 21 (645.207.705) (594.007.548) 211.946.740 206.931.149 ESAS FAALİYET GELİRLERİ BRÜT KÂR Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 22/23 (4.999.808) (6.028.837) Genel Yönetim Giderleri (-) 22/23 (42.143.552) (38.666.987) Diğer Faaliyet Gelirleri 24 13.965.059 6.715.261 Diğer Faaliyet Giderleri (-) 24 (14.843.141) (10.525.097) 163.925.298 158.425.489 FAALİYET KÂRI Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kâr/Zararındaki Paylar 12 4.817.914 2.874.595 Finansal Gelirler 25 22.925.672 165.817.589 Finansal Giderler (-) 25 (53.125.033) (171.837.927) 138.543.851 155.279.746 (27.271.149) (31.884.256) - Dönem Kurumlar Vergisi Gideri (27.517.141) (30.442.850) - Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri) 245.992 (1.441.406) 111.272.702 123.395.490 (4.079.887) 16.564 115.352.589 123.378.926 0.0085 0.0091 VERGİ ÖNCESİ KÂR Vergi Gideri 26 DÖNEM KÂRI - Kontrol Gücü Olmayan Paylar - Ana Ortaklık Payları HİSSE BAŞINA KAZANÇ 27 (Bağımsız denetimden geçmiş) (Bağımsız denetimden geçmiş) Cari Dönem Geçmiş Dönem 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 111.272.702 123.395.490 Aktüeryal (Kayıp)/Kazanç Fonundaki Değişim (*) (802.966) - Yabancı Para Çevrim Farklarındaki Değişim (557.865) 3.197.843 128.849.881 (51.356.791) (4.490.818) 1.722.745 DİĞER KAPSAMLI GELİR/(GİDER) (VERGİ SONRASI) 122.998.232 (46.436.203) TOPLAM KAPSAMLI GELİR 234.270.934 76.959.287 (4.079.887) 16.564 238.350.821 76.942.723 Not DÖNEM KÂRI Diğer Kapsamlı Gelir/(Gider): Finansal Varlıklar Değer Artış Fonundaki Değişim Diğer kapsamlı gelir/(gider) kalemlerine ilişkin vergi gelir/(gideri) 20 Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı - Kontrol Gücü Olmayan Paylar - Ana Ortaklık Payları (*) Grup, cari yılda UMS 19 kapsamında yapılan değişiklikleri erken uygulama yoluna gitmiş ve bundan doğan aktüeryal (kayıp)/kazancı diğer kapsamlı gelir/(gider) tablosuna konu etmiştir. (1 kuruş nominal bedelli) İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçasıdır. 66 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçasıdır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 67 20 31 Aralık 2012 20 Geçmiş yıllar kârlarından transfer Ödenen temettüler 20 Toplam kapsamlı gelir/(gider) Diğer kapsamlı gelir/(gider) Net dönem kârı Satın alınan bağlı ortaklık etkisi 5 1 Ocak 2012 (Bağımsız denetimden geçmiş) 31 Aralık 2011 20 20 Geçmiş yıllar kârlarından transfer 20 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Ödenen temettüler Toplam kapsamlı gelir/(gider) Diğer kapsamlı gelir/(gider) Net dönem kârı 1 Ocak 2011 (Bağımsız denetimden geçmiş) 68 İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçasıdır. 988.659.218 108.244.929 110.150.696 41.741.516 135.084.442 30.131 3.402.402 590.005.102 44.761.793 1.033.421.011 - - (106.716.709) (9.996.249) (106.716.709) (106.716.709) - 9.996.249 - - - - - - - - 234.270.934 (4.079.887) 238.350.821 124.198.470 - - (557.865) 114.710.216 122.998.232 122.998.232 124.198.470 - - (557.865) (642.373) 43.929.429 111.272.702 43.929.429 (4.079.887) - 115.352.589 - - - - - - - - - - 857.025.106 592.007.844 98.248.680 (14.047.774) 41.741.516 135.084.442 30.131 3.960.267 115.352.589 861.937.357 4.912.251 861.937.357 4.912.251 857.025.106 98.248.680 (14.047.774) 41.741.516 135.084.442 30.131 3.960.267 592.007.844 8.807.505 - - - (8.807.505) (94.829.278) - - - (94.829.278) - 76.942.723 16.564 (46.436.203) - - 123.378.926 - (49.634.046) 3.197.843 (49.634.046) - - - - 3.197.843 16.564 123.378.926 123.378.926 - - - 4.895.687 874.911.661 89.441.175 35.586.272 41.741.516 135.084.442 Not Ödenmiş Sermaye 30.131 762.424 572.265.701 Toplam Özkaynaklar Kontrol Gücü Olmayan Paylar Kârdan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Sermaye Düzeltmesi Farkları Hisse Senedi İhraç Primleri Finansal Varlık Değer Artış / Yabancı Para (Azalış) Fonları Çevrim Farkları Geçmiş Yıllar Ana Ortaklığa Kârları Ait Özkaynaklar - (Birim - Aksi Belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) (94.829.278) (Birim - Aksi Belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 76.959.287 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide nakit akım tablosu (46.436.203) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide özkaynak değişim tablosu 123.395.490 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 879.807.348 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları (Bağımsız denetimden geçmiş) Cari Dönem 1 Ocak31 Aralık 2012 (Bağımsız denetimden geçmiş) Geçmiş dönem 1 Ocak31 Aralık 2011 138.543.851 155.279.746 45.550.681 (4.817.914) 4.391.202 264.350 (8.139.877) 2.248.848 842.946 62.845 (107.543) 105.623 245.746 29.122.326 (2.031.086) (2.170.559) (9.238.741) 437.363 (802.965) 194.507.096 (39.216.884) 15.077.963 5.937.001 (4.657.320) (2.177.072) (960.312) (564.767) (38.361.067) 2.031.086 (24.200) (1.810.775) (25.895.578) (2.557.725) (297.239) (132.254) (1.111.553) 99.786.400 38.593.135 (2.874.595) 3.354.268 120.471 (957.053) 1.810.775 672.612 40.360 270.875 566.570 14.416.545 (2.177.812) (3.242.192) 9.975.100 (813.865) 215.034.940 (21.362.679) (21.072.536) (1.586.838) 1.270.835 15.382.539 (3.965.993) 1.863.110 (10.317.986) 2.177.812 (515.069) (1.390.181) (32.857.248) (1.671.980) (65.465) 140.923.260 (53.436.865) (92.933.075) (4.559.661) 10.048.582 (140.881.019) (38.463.750) (110.797.881) (271.491) 1.523.319 (148.009.803) 719.095.273 (568.690.479) (1.869.578) (106.716.709) 2.170.559 43.989.067 2.894.448 13.444.392 770.546.404 (661.251.026) (2.319.547) (94.829.278) 3.242.192 15.388.745 8.302.202 10.681.165 1.263.005 6 DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERİ DEĞERLER 17.601.845 İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçasıdır. (5.538.975) İŞLETME FAALİYETLERİNE İLİŞKİN NAKİT AKIMLARI Vergi ve kontrol gücü olmayan paylar öncesi kâr Vergi öncesi kâr ile işletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit girişleri mutabakatı için gerekli düzeltmeler: Amortisman ve itfa payı giderleri Özsermaye yöntemine göre muhasebeştirilen iştiraklerin kârından elde edilen pay Kıdem tazminatı karşılığı gideri Kıdem teşvik prim karşılığı gideri Maddi duran varlık satış kârı İkramiye ve prim karşılığı Şüpheli alacak karşılığı Stok değer düşüklüğü karşılığı Ecrimisil karşılığı İzin ücret karşılığı Dava karşılıkları Maden sahası rehabilitasyon gideri karşılığı Faiz gideri Vade farkı ve faiz gelirleri Temettü gelirleri Finansal yükümlülüklerin gerçekleşmemiş kur farkı (kârları) zararları Türev finansal araçların gerçeğe uygun değer (artışı)/azalışı Aktüeryal kayıp İşletme sermayesindeki değişim öncesi faaliyetlerden elde edilen nakit Kısa vadeli ticari alacaklar Stoklar Diğer alacaklar / dönen varlıklar Diğer uzun vadeli alacaklar / duran varlıklar Kısa vadeli ticari borçlar Diğer kısa vadeli borçlar / yükümlülükler Diğer uzun vadeli borçlar / yükümlülükler Ödenen faizler Alınan faizler Ödenen dava tutarları Ödenen ikramiye ve prim karşılığı Ödenen vergiler Ödenen kıdem tazminatı Ödenen kıdem teşvik primi Ödenen izin ücret karşılığı Ödenen ceza İşletme faaliyetlerinden elde edilen / (kullanılan) nakit YATIRIM FAALİYETLERİNE İLİŞKİN NAKİT AKIMLARI Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımdaki sermaye artırımına katılım payı Bağlı ortaklık alımı nedeniyle net nakit çıkışı Maddi duran varlık alımlarına ilişkin nakit çıkışları Maddi olmayan duran varlık alımlarına ilişkin nakit çıkışları Sabit kıymet satışından elde edilen nakit Yatırım faaliyetlerinde kullanılan nakit FİNANSMAN FAALİYETLERİNE İLİŞKİN NAKİT AKIMLARI Alınan krediler Kredilerin geri ödemesi Finansal kiralama geri ödemeleri Ödenen temettü Alınan temettü Finansman faaliyetlerinden elde edilen nakit NAKİT HAREKETLERİNDEKİ NET DEĞİŞİM DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERİ DEĞERLER Çevrim farkı (net) Not 13/14 12 18 18 24 16 9 11 16 16 16 25 25 25 26 16 16 26 18 18 5 13 14 13/24 6 13.444.392 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 69 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 1. Grup’un organizasyonu ve faaliyet konusu 1. Grup’un organizasyonu ve faaliyet konusu (devamı) Genel Faaliyet konusu Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Çimsa” veya “Şirket”) 16 Aralık 1972 tarihinde tescil ve 21 Aralık 1972 tarih, 4729 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan edilerek kurulmuştur. Şirket’in faaliyet konusunu çimento, klinker ve hazır beton üretimi ve satışı oluşturmaktadır. Şirket’in nihai hissedarı Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. (Sabancı Holding)’dir. Grup; çimento, klinker ve hazır beton üretimi ve satışı konusunda faaliyet göstermektedir. Çimsa’nın genel merkezi ve kayıtlı ofisinin adresi Kısıklı Cad. No:4 Sarkuysan-Ak İş Merkezi S Blok Kat: 2 Altunizade, Üsküdar/ İstanbul’dur. Şirket hisselerinin belirli bir tutarı İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem görmektedir. 2.1 Sunuma ilişkin temel esaslar 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibariyle Şirket’in bağlı ortaklıkları ile müşterek yönetime tabi ortaklığına ilişkin bilgiler aşağıda sunulmaktadır: Şirket’in etkin pay oranı Şirket Gruba iştirak tarihi Kuruluş ve Faaliyet yerleri Faaliyet konuları 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Çimsa Cement Free-Zone Limited(Çimsa Cement) (*) 12 Ekim 2005 KKTC Çimento satış ve pazarlama %99,99 %99,99 CIMSAROM Marketing Distributie S.R.L. (Cimsarom) (*) 8 Şubat 2006 Romanya Çimento satış ve pazarlama %99,99 %99,99 Cimsa Cementos Espana, S.A.U. (Cementos Espana,S.A.U.) (*) 7 Temmuz 2006 İspanya Beyaz çimento pazarına dökme ve ambalajlı çimento satışı %100 %100 Cement Sales North Gmbh (CSN) (**) 27 Haziran 2006 Almanya Beyaz çimento pazarlama %50 %50 Çimsa Mersin Serbest Bölge Şubesi (*) 12 Aralık 2007 Mersin Çimento ihracatı %100 %100 Regent Place Limited (Regent) (*) 21 Mayıs 2008 İngiliz Virgin Adaları Finansal yatırım ve holding şirketi %100 %100 OOO Cimsa Rus CTK (*) 16 Temmuz 2008 Rusya Beyaz çimento paketleme, satış ve pazarlama %100 %100 Cimsa Adriatico Srl (*) 09 Şubat 2010 İtalya Çimento satış ve pazarlama %60 %60 Afyon Çimento Sanayi Türk Anonim Şirketi (*) 31 Mayıs 2012 Türkiye Çimento üretimi ve satışı %51 - (*) Tam konsolidasyon yöntemi uygulanarak muhasebeleştirilmiştir. (**) Oransal konsolidasyon yöntemi uygulanarak muhasebeleştirilmiştir. Şirket, 15 Şubat 2012 tarihinde PARCIBSAS ve PARCIBSAS’ın %100 hissedarı olan Ciments Français S.A. (Ciments Français) ile imzaladığı sözleşme neticesinde Afyon Çimento Sanayi Türk Anonim Şirketi’nin sermayesinin %51’ini temsil eden 1.530.000 TL nominal değerli 153.000.000 adet hisseyi 31 Mayıs 2012 tarihinde 57.530.000 TL bedel karşılığında satın almıştır. Şirket, 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Çimsa tarafından yönetilmektedir. Şirket’in hisselerinin %49’u İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (“İMKB”)’de halka açık hisse senedi olarak işlem görmektedir. İştiraklerden Exsa Export Sanayi Mamülleri Satış ve Araştırma A.Ş. (Exsa), özkaynak yöntemiyle konsolidasyona dahil edilmiştir. Konsolide finansal tabloların sunumu amacıyla, Çimsa, bağlı ortaklıkları ve müşterek yönetime tabi ortaklığı birlikte “Grup” olarak adlandırılacaktır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle sona eren dönem içinde Grup’un mavi yakalı çalışan sayısı 669 (31 Aralık 2011 – 570), beyaz yakalı çalışan sayısı 469’dur (31 Aralık 2011 – 464). 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar Bağlı ortaklıklar ve müşterek yönetime tabi ortaklıklar 70 Konsolide finansal tablolar yayınlanmak üzere 1 Mart 2013 tarihinde Çimsa Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır. Genel kurul ve belirli düzenleyici kurullar yasal mevzuata göre düzenlenmiş finansal tabloları değiştirme hakkına sahiptir. Şirket, yasal defterlerini ve kanuni finansal tablolarını Türk Ticaret Kanunu (“TTK”) ve vergi mevzuatınca belirlenen muhasebe ilkelerine uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıklar muhasebe kayıtlarını ve yasal finansal tablolarını faaliyette bulundukları ülkelerin para birimleri cinsinden ve o ülkelerin mevzuatına uygun olarak hazırlamaktadırlar. Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”), Seri: XI, No: 29 sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliğ” (“Seri: XI, No:29 sayılı Tebliğ”) ile işletmeler tarafından düzenlenecek finansal raporlar ile bunların hazırlanması ve ilgililere sunulmasına ilişkin ilke, usul ve esasları belirlemektedir. Bu Tebliğ, 1 Ocak 2008 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerine ait ilk ara finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir ve bu Tebliğ ile birlikte Seri: XI, No: 25 “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ” yürürlükten kaldırılmıştır. Bu tebliğe istinaden, işletmeler finansal tablolarını Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’na (“UMS/UFRS”)’na göre hazırlamaları gerekmektedir. Ancak Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS’nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (“UMSK”) tarafından yayımlananlardan farkları Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (“TMSK”) tarafından ilan edilinceye kadar UMS/UFRS’ler uygulanacaktır. Bu kapsamda, benimsenen standartlara aykırı olmayan, TMSK tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları (“TMS/ TFRS”) esas alınacaktır. İlişikteki finansal tablolar ve dipnotlar, SPK tarafından 17 Nisan 2008 ve 9 Ocak 2009 tarihli duyuru ile uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. 2 Kasım 2011 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak ve yürürlüğe giren 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 2499 sayılı Kanun’un Ek 1. Maddesi iptal edilmiş ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“Kurum”) kurulmuştur. Bu Kanun Hükmünde Kararname’nin Geçici 1. Maddesi uyarınca, Kurum tarafından yayımlanacak standart ve düzenlemeler yürürlüğe girinceye kadar, bu hususlara ilişkin mevcut düzenlemelerin uygulanmasına devam edilecektir. Bu nedenle, söz konusu durum, raporlama tarihi itibarıyla, bu finansal tablo dipnotunda açıklanan‘Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar’da herhangi bir değişikliğe yol açmamaktadır. Rapor tarihi itibarıyla, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS / UFRS’nin UMSK tarafından yayımlananlardan farkları TMSK tarafından henüz ilan edilmediğinden dolayı, ilişikteki finansal tablolar SPK Seri: XI, No: 29 sayılı Tebliğ’i çerçevesinde UMS / UFRS’ye göre hazırlanmış olup, finansal tablolar ve dipnotlar SPK tarafından 17 Nisan 2008 ve 9 Ocak 2009 tarihli duyuru ile uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. SPK’nın 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı kararı uyarınca, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları’na (UMS/ UFRS uygulamasını benimseyenler dahil) uygun olarak finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son verilmiştir. Buna istinaden, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren UMSK tarafından yayımlanmış 29 No’lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” Standardı (“UMS/TMS 29”) uygulanmamıştır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 71 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2.1 Sunuma ilişkin temel esaslar (devamı) 2.2 Yeni ve revize edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) İşlevsel ve sunum para birimi c. 2012 yılından itibaren geçerli olup, Grup’un finansal tablolarını etkilemeyen standartlar, mevcut standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Şirket’in işlevsel ve sunum para birimi TL’dir. Cimsa Cement Free Zone Limited’in işlevsel para birimi Amerikan Doları (ABD Doları), Cement Sales North Gmbh, Cimsa Cementos Espana S.A.U., Regent Place Ltd.ve Cimsa Adriatico SRL’nin işlevsel para birimleri Avro, Cimsarom Marketing Distrubitue Srl’nın işlevsel para birimi Yeni Rumen Leyi ve OOO Cimsa Rus CTK’nın işlevsel para birimi Ruble’dir. UMS 21 uyarınca, yüksek enflasyonlu ekonomilere sahip olmayan yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların bilanço kalemleri bilanço tarihindeki kurla; gelir ve giderleri ise dönemin ortalama kuruyla TL’ye çevrilmekte ve konsolide finansal tablolar TL olarak sunulmaktadır. Bu çevrimden doğan kâr/zarar, özkaynaklar altındaki “Yabancı Para Çevrim Farkları” hesabında yer almaktadır. 2.2 Yeni ve revize edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları Aşağıdaki yeni ve güncellenmiş standartlar ve yorumlar Grup tarafından uygulanmış ve bu finansal tablolarda raporlanan tutarlara ve yapılan açıklamalara etkisi olmuştur. Bu finansal tablolarda uygulanmış fakat raporlanan tutarlar üzerinde etkisi olmayan diğer standart ve yorumların detayları da ayrıca bu bölümün ilerleyen kısımlarında açıklanmıştır. a. Grup’un sunum ve dipnot açıklamalarını etkileyen yeni ve revize edilmiş standartlar Bulunmamaktadır. UMS 12 (Değişiklikler) Ertelenmiş Vergi – Mevcut Aktiflerin Geri Kazanımı UMS 12’ye yapılan değişiklikler, 1 Ocak 2012 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerlidir. UMS 12 uyarınca varlığın defter değerinin kullanımı ya da satışı sonucu geri kazanılıp, kazanılmamasına bağlı olarak varlıkla ilişkilendirilen ertelenmiş vergisini hesaplaması gerekmektedir. Varlığın UMS 40 ‘Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller’ standardında belirtilen gerçeğe uygun değer yöntemi kullanılarak kayıtlara alındığı durumlarda, defter değerinin geri kazanılması işlemi varlığın kullanımı ya da satışı ile olup olmadığının belirlenmesi zorlu ve subjektif bir karar olabilir. Standarda yapılan değişiklik, bu durumlarda varlığın geri kazanılmasının satış yoluyla olacağı tahmininin seçilmesini söyleyerek pratik bir çözüm getirmiştir. Grup’un yatırım amaçlı gayrimenkulü bulunmadığından standarttaki değişikliğin finansal tablolara etkisi olmamıştır. UFRS 7 (Değişiklikler) Sunum – Finansal varlıkların transferi UFRS 7’ de yapılan değişiklikler, finansal varlıkların transferine ilişkine dipnot açıklamalarını artırmayı amaçlamıştır. UFRS 7’ye yapılan değişiklikler finansal varlıkların transferini içeren işlemlere ilişkin ek dipnot yükümlülükleri getirmektedir. Bu değişiklikler bir finansal varlık transfer edildiği halde transfer edenin hala o varlık üzerinde etkisini bir miktar sürdürdüğünde maruz kalınan riskleri daha şeffaf olarak ortaya koyabilmek adına düzenlenmiştir. Bu değişiklikler ayrıca finansal varlık transferlerinin döneme eşit olarak yayılmadığı durumlarda ek açıklamalar gerektirmektedir. UFRS 7’ye yapılan bu değişiklikler Grup’un dipnotları üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır. Fakat gelecek dönemlerde Grup diğer türlerde finansal varlık transferi işlemleri yaparsa, bu transferlere ilişkin verilecek dipnotlar etkilenebilecektir. b. Grup’un finansal performansını ve/veya bilançosunu etkileyen yeni ve revize edilmiş standartlar d. Henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulaması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar UMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar UMS 19’a yapılan değişiklikler tanımlanmış fayda planları ve işten çıkarma tazminatının muhasebesini değiştirmektedir. En önemli değişiklik tanımlanmış fayda yükümlülükleri ve plan varlıkların muhasebeleştirilmesi ile ilgilidir. Değişiklikler, tanımlanmış fayda yükümlülüklerinde ve plan varlıkların gerçeğe uygun değerlerindeki değişim olduğunda bu değişikliklerin kayıtlara alınmasını gerektirmekte ve böylece UMS 19’un önceki versiyonunda izin verilen‘koridor yöntemi’ni ortadan kaldırmakta ve geçmiş hizmet maliyetlerinin kayıtlara alınmasını hızlandırmaktadır. Değişiklikler, konsolide bilançolarda gösterilecek net emeklilik varlığı veya yükümlülüğünün plan açığı ya da fazlasının tam değerini yansıtabilmesi için, tüm aktüeryal kayıp ve kazançların anında diğer kapsamlı gelir olarak muhasebeleştirilmesini gerektirmektedir. Grup, cari yılda UMS 19 kapsamında yapılan değişiklikleri erken uygulama yoluna gitmiş ve bundan doğan ertelenmiş vergi ve azınlık payı öncesi 802.966 TL tutarındaki aktüeryal kaybı diğer kapsamlı gelir/(gider) tablosuna konu etmiştir. Bu düzeltmenin 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle sona eren hesap dönemindeki finansal tablolara olan etkisinin önemsiz olması nedeniyle geçmiş dönem finansal tablolarının yeniden düzenlenmesine gerek görülmemiştir. 72 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Grup henüz yürürlüğe girmemiş aşağıdaki standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen aşağıdaki değişiklik ve yorumları henüz uygulamamıştır: UMS 1 (Değişiklikler) UMS 1 (Değişiklikler) UFRS 9 UFRS 10 UFRS 11 UFRS 12 UFRS 13 UFRS 7 (Değişiklikler) UFRS 9 ve UFRS 7 (Değişiklikler) UFRS 10, UFRS 11 ve UFRS 12 (Değişiklikler) UMS 27 (2011) UMS 28 (2011) UMS 32 (Değişiklikler) UFRS’lere Yapılan Değişiklikler UFRYK 20 Diğer Kapsamlı Gelir Kalemlerinin Sunumu Karşılaştırmalı Bilgi Sunumuna İlişkin Yükümlülüklerin Netleştirilmesi Finansal Araçlar Konsolide Finansal Tablolar Müşterek Anlaşmalar Diğer İşletmelerdeki Paylara İlişkin Açıklamalar Gerçeğe Uygun Değer Ölçümleri Sunum – Finansal Varlık ve Finansal Borçların Netleştirilmesi UFRS 9 ve Geçiş Açıklamaları için Zorunlu Yürürlük Tarihi Konsolide Finansal Tablolar, Müşterek Anlaşmalar ve Diğer İşletmelerdeki Paylara İlişkin Açıklamalar: Geçiş Kuralları Bireysel Finansal Tablolar İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar Finansal Varlık ve Finansal Borçların Netleştirilmesi UMS 1’e Yapılan Değişiklikler Dışındaki Yıllık İyileştirmeler 2009/2011 Dönemi Yerüstü Maden İşletmelerinde Üretim Aşamasındaki Hafriyat (Dekapaj) Maliyetleri Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 73 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2.2 Yeni ve revize edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) 2.2 Yeni ve revize edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) d. Henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulaması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (devamı) d. Henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulaması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (devamı) UMS 1 (Değişiklikler) Diğer Kapsamlı Gelir Kalemlerinin Sunumu UFRS 9 Finansal Araçlar (devamı) UMS 1 (Değişiklikler) Diğer Kapsamlı Gelir Kalemlerinin Sunumu 1 Temmuz 2012 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerden itibaren geçerlidir. Söz konusu değişiklikler, kapsamlı gelir tablosu ile gelir tablosunu yeniden tanımlamaktadır. UMS 1’de yapılan değişiklikler uyarınca ‘kapsamlı gelir tablosu’ ifadesi ‘kâr veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosu’ ve ‘gelir tablosu’ ifadesi ‘kâr veya zarar tablosu” olarak değiştirilmiştir. UMS 1’de yapılan değişiklikler uyarınca kâr veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunun tek bir tabloda ya da birbirini izleyen iki ayrı tabloda sunumuna izin veren açıklamalar aynı kalmıştır. Ancak UMS 1’de yapılan değişiklikler uyarınca diğer kapsamlı gelir kalemleri iki gruba ayrılır: (a) sonradan kâr veya zarara yeniden sınıflandırılmayacak kalemler ve (b) bazı özel koşullar sağlandığında sonradan kâr veya zarara yeniden sınıflandırılacak kalemler. Diğer kapsamlı gelir kalemlerine ilişkin vergiler de aynı şekilde dağıtılacak olup söz konusu değişiklikler, diğer kapsamlı gelir kalemlerinin vergi öncesi ya da vergi düşüldükten sonra sunumu ile ilgili açıklamaları değiştirmemiştir. Bu değişiklikler geriye dönük olarak uygulanabilir. Yukarıda bahsi geçen sunum ile ilgili değişiklikler haricinde, UMS 1’deki değişikliklerin uygulanmasının kâr veya zarar, diğer kapsamlı gelir ve toplam kapsamlı gelir üzerinde herhangi bir etkisi bulunmamaktadır. • Buna ek olarak, UFRS 9 standardı uyarınca işletmeler diğer kapsamlı gelir içindeki (alım satım amaçlı olmayan) özkaynak yatırımlarının gerçeğe uygun değerinde sonradan meydana gelen değişimlerin yalnızca kâr veya zarar içinde muhasebeleştirilen temettü geliri ile birlikte diğer kapsamlı gelir içinde gösterilmesine yönelik sonradan değiştirilmesine izin verilmeyen bir seçim yapılabilir. • UFRS 9’un finansal borçların sınıflandırılması ve ölçümü üzerine olan en önemli etkisi, finansal borcun (gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan olarak tanımlanmış borçlar) kredi riskinde meydana gelen değişikliklerle ilişkilendirilebilen değişim tutarının muhasebeleştirilmesi ile ilgilidir. UFRS 9 uyarınca, finansal borcun gerçeğe uygun değerinde meydana gelen ve söz konusu borcun kredi riskinde meydana gelen değişikliklerle ilişkilendirilebilen değişim tutarı, tanımlanan borcun kredi riskinde meydana gelen değişikliklerin muhasebeleştirme yönteminin, kâr veya zararda yanlış muhasebe eşleşmesi yaratmadıkça ya da artırmadıkça, diğer kapsamlı gelirde sunulur. Finansal borcun gerçeğe uygun değerinde meydana gelen değişikliklerin kredi riskinde meydana gelen değişikliklerle ilişkilendirilebilen tutarı, sonradan kâr veya zarara sınıflandırılmaz. Halbuki UMS 39 uyarınca, gerçeğe uygun UMS 1 (Değişiklikler) Finansal Tabloların Sunumu (Mayıs 2012’de yayımlanan Yıllık İyileştirmeler 2009-2011 Dönemi’nin bir parçası olarak) Mayıs 2012’de yayımlanan Yıllık İyileştirmeler 2009-2011 Dönemi’nin bir parçası olarak yayımlanan UMS 1’deki değişiklikler 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerden itibaren geçerlidir. UMS 1 standardı uyarınca muhasebe politikasında geriye dönük olarak değişiklik yapan ya da geriye dönük olarak finansal tablolarını yeniden düzenleyen ya da sınıflandıran bir işletmenin bir önceki dönemin başı için de finansal durum tablosunu (üçüncü bir finansal durum tablosu) sunması gerekir. UMS 1’deki değişiklikler uyarınca bir işletmenin sadece geriye dönük uygulamanın, yeniden düzenlemenin ya da yeniden sınıflandırma işleminin üçüncü finansal durum tablosunu oluşturan bilgiler üzerinde önemli etkisinin olması durumunda üçüncü finansal durum tablosu sunması gerekir ve ilgili dipnotların üçüncü finansal durum tablosuyla birlikte sunulması zorunlu değildir. değer farkı kâr veya zarara yansıtılan olarak sınıflandırılan borçlara ilişkin gerçeğe uygun değerinde meydana gelen tüm değişim tutarı kâr veya zararda sunulmaktaydı. • Grup yönetimi UFRS 9 uygulamasının ileride Grup’un finansal varlık ve yükümlülükleri üzerinde önemli derecede etkisi olmayacağını tahmin etmektedir. Ancak, detaylı incelemeler tamamlanıncaya kadar, söz konusu etkiyi, makul düzeyde, tahmin etmek mümkün değildir Konsolidasyon, müşterek anlaşmalar, iştirakler ve bunların sunumuyla ilgili yeni ve revize edilmiş standartlar Mayıs 2011’de konsolidasyon, müşterek anlaşmalar, iştirakler ve bunların sunumuyla ilgili olarak UFRS 10, UFRS 11, UFRS 12, UMS 27 (2011) ve UMS 28 (2011) olmak üzere beş standart yayınlanmıştır. UFRS 9 Finansal Araçlar Bu beş standardın getirdiği önemli değişiklikler aşağıdaki gibidir: Kasım 2009’da yayınlanan UFRS 9 finansal varlıkların sınıflandırılması ve ölçümü ile ilgili yeni zorunluluklar getirmektedir. Ekim 2010’da değişiklik yapılan UFRS 9 finansal yükümlülüklerin sınıflandırılması ve ölçümü ve kayıtlardan çıkarılması ile ilgili değişiklikleri içermektedir. UFRS 9’un getirdiği önemli değişiklikler aşağıdaki gibidir: • UFRS 9, UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme standardı kapsamında kayıtlara alınan tüm varlıkların, ilk UFRS 10, UMS 27 Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar standardının konsolide finansal tablolar ile ilgili kısmının yerine getirilmiştir. UFRS 10’un yayımlanmasıyla SIC-12 Konsolidasyon – Özel Amaçlı İşletmeler yorumu da yürürlükten kaldırılmıştır. UFRS 10’a göre konsolidasyon için tek bir esas vardır, kontrol. Ayrıca UFRS 10, üç unsuru içerecek şekilde kontrolü yeniden tanımlamaktadır: (a) yatırım yaptığı işletme üzerinde güce sahip olması (b) yatırım yaptığı işletmeyle olan ilişkisinden dolayı değişken getirilere maruz kalması veya bu getirilerde hak sahibi olması (c) elde edeceği getirilerin miktarını etkileyebilmek için yatırım yaptığı işletme üzerindeki gücünü kullanma imkânına sahip olması. Farklı örnekleri içerek şekilde UFRS 10’nun ekinde uygulama rehberi de bulunmaktadır. muhasebeleştirmeden sonra, itfa edilmiş maliyet veya gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülmesini gerektirir. Belirli bir biçimde, sözleşmeye bağlı nakit akışlarının tahsilini amaçlayan bir yönetim modeli kapsamında elde tutulan ve belirli tarihlerde sadece anapara ve anapara bakiyesine ilişkin faiz ödemelerinin yapılmasına yönelik nakit akışlarına yol açan borçlanma araçları yatırımları genellikle sonraki dönemlerde itfa edilmiş maliyet üzerinden ölçülürler. 74 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 UFRS 11, UMS 31 İş Ortaklıklarındaki Paylar standardının yerine getirilmiştir. UFRS 11, iki veya daha fazla tarafın müşterek kontrolü olduğu müşterek anlaşmaların nasıl sınıflanması gerektiğini açıklamaktadır. UFRS 11’in yayımlanması ile UFRYK 13 Müştereken Kontrol Edilen İşletmeler - Ortak Girişimcilerin Parasal Olmayan Katılım Payları yorumu yürürlükten kaldırılmıştır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 75 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2.2 Yeni ve revize edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) 2.2 Yeni ve revize edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) d. Henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulaması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (devamı) d. Henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulaması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (devamı) Konsolidasyon, müşterek anlaşmalar, iştirakler ve bunların sunumuyla ilgili yeni ve revize edilmiş standartlar (devamı) UFRS 7 ve UMS 32 (Değişiklikler) Finansal Varlık ve Finansal Borçların Netleştirilmesi ve Bunlarla İlgili Açıklamalar UFRS 11 kapsamında müşterek anlaşmalar, tarafların anlaşma üzerinde sahip oldukları hak ve yükümlülüklerine bağlı olarak müşterek faaliyet veya iş ortaklığı şeklinde sınıflandırılır. Buna karşın UMS 31 kapsamında üç çeşit müşterek anlaşma bulunmaktadır: müştereken kontrol edilen işletmeler, müştereken kontrol edilen varlıklar, müştereken kontrol edilen faaliyetler. Buna ek olarak, UFRS 11 kapsamındaki iş ortaklıklarının özkaynak yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilmesi gerekirken, UMS 31 kapsamındaki birlikte kontrol edilen ortaklıklar ya özkaynak yöntemiyle ya da oransal konsolidasyon yöntemiyle muhasebeleştirilebilmektedir. UMS 32’deki değişiklikler finansal varlık ve finansal borçların netleştirilmesine yönelik kurallar ile ilgili mevcut uygulama konularına açıklama getirmektedir. Bu değişiklikler özellikle ‘cari dönemde yasal olarak uygulanabilen mahsuplaştırma hakkına sahip’ ve ‘eş zamanlı tahakkuk ve ödeme’ ifadelerine açıklık getirir. UFRS 12 dipnot sunumuna ilişkin bir standart olup bağlı ortaklıkları, müşterek anlaşmaları, iştirakleri ve/veya konsolide edilmeyen yapısal şirketleri olan işletmeler için geçerlidir. UFRS 12’ye göre verilmesi gereken dipnot açıklamaları genel olarak yürürlükteki standartlara göre çok daha kapsamlıdır. UFRS 10, 11 ve 12’de yapılan değişiklikler, bu standartların ilk kez uygulanması sırasında bazı geçiş kurallarına açıklama getirmek amacıyla Haziran 2012 tarihinde yayınlanmıştır. Geçiş kuralları ile ilgili olan değişikliklerle birlikte bu beş standart, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerden itibaren geçerlidir. Bu tarih öncesinde tüm bu standartların birlikte uygulanması şartıyla erken uygulanmasına izin verilir. Grup yönetimi bu beş standardın uygulanmasının konsolide finansal tablolarda raporlanan tutarlar üzerinde önemli bir etkisi olmayacağı kanaatindedir. Grup Yönetimi, UFRS 10 standardının uygulanmasının konsolide finansal tablolar üzerindeki etkisini belirlemek için daha detaylı bir analiz yapacaktır UFRS 13 Gerçeğe Uygun Değer Ölçümleri UFRS 13, gerçeğe uygun değer ölçümü ve bununla ilgili verilmesi gereken notları içeren rehber niteliğinde tek bir kaynak olacaktır. Standart, gerçeğe uygun değer tanımını yapar, gerçeğe uygun değerin ölçümüyle ilgili genel çerçeveyi çizer, gerçeğe uygun değer hesaplamaları ile ilgili verilecek açıklama gerekliliklerini belirtir. UFRS 13’ün kapsamı geniştir; finansal kalemler ve UFRS’de diğer standartların gerçeğe uygun değerinden ölçümüne izin verdiği veya gerektirdiği finansal olmayan kalemler için de geçerlidir. Genel olarak, UFRS 13’ün gerçeğe uygun değer hesaplamaları ile ilgili açıklama gereklilikleri şu andaki mevcut standartlara göre daha kapsamlıdır. Örneğin, şu anda UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar standardının açıklama gerekliliği olan ve sadece finansal araçlar için istenen üç-seviye gerçeğe uygun değer hiyerarşisine dayanan niteliksel ve niceliksel açıklamalar, UFRS 13 kapsamındaki bütün varlıklar ve yükümlülükler izin zorunlu hale gelecektir. 76 UFRS 7’deki değişiklikler uyarınca işletmelerin uygulamada olan bir ana netleştirme sözleşmesi ya da benzer bir sözleşme kapsamındaki finansal araçlar ile ilgili netleştirme hakkı ve ilgili sözleşmelere ilişkin bilgileri (örneğin; teminat gönderme hükümleri) açıklaması gerekir. UFRS 7’deki değişiklikler 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerden itibaren geçerlidir. Bu değişiklikler tüm karşılaştırılabilir dönemler için geriye dönük olarak uygulanmalıdır. Ancak, UMS 32’deki değişiklikler geriye dönük olarak uygulanması şartı ile 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerden itibaren geçerli olacaktır. Grup yönetimi UFRS 7 ve UMS 32’deki değişikliklerin uygulanmasının finansal varlık ve finansal borçların netleştirilmesiyle ilgili olarak gelecek dönemlerde daha fazla açıklama yapılması gerektirmeyeceğini düşünmektedir. Mayıs 2012’de yayımlanan Yıllık İyileştirmeler 2009-2011 Dönemi Yıllık İyileştirmeler 2009-2011 Dönemi birçok UFRS’ye yapılan değişiklikleri içermektedir. Bu değişiklikler 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerden itibaren geçerlidir. UFRS’lere yapılan değişiklikler aşağıdaki gibidir: • UMS 16 (Değişiklikler) Maddi Duran Varlıklar; ve • UMS 32 (Değişiklikler) Finansal Araçlar: Sunum UMS 16 (Değişiklikler) UMS 16’daki değişiklikler, yedek parçaların, donanım ve hizmet donanımlarının UMS 16 uyarınca maddi duran varlık tanımını karşılamaları durumunda maddi duran varlık olarak sınıflandırılması gerektiği konusuna açıklık getirir. Aksi takdirde bu tür varlıklar stok olarak sınıflandırılmalıdır. Grup yönetimi UMS 16’daki değişikliklerin konsolide finansal tablolarda raporlanan tutarlar üzerinde önemli bir etkisi olmayacağını düşünmektedir. UFRS 13 erken uygulama opsiyonu ile birlikte, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerden itibaren geçerlidir. UMS 32 (Değişiklikler) Grup yönetimi, UFRS 13’ün Grup’un konsolide finansal tablolarında 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerden itibaren uygulanacağını, bu yeni standardın uygulanmasının finansal tabloları etkileyebileceğini ve finansal tablolarla ilgili daha kapsamlı dipnotların verilmesine neden olacağını tahmin etmektedir. UMS 32’deki değişiklikler, özkaynak araçları sahiplerine yapılan dağıtımlar ve özkaynak işlemleri maliyetleri ile ilgili gelir vergisinin UMS 12 Gelir Vergisi standardı uyarınca muhasebeleştirilmesi gerektiğini belirtir. Grup yönetimi UMS 32’deki değişikliklerin konsolide finansal tablolarda raporlanan tutarlar üzerinde önemli bir etkisi olmayacağını düşünmektedir. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 77 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2.2 Yeni ve revize edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) 2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı) d. Henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulaması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (devamı) Uygulanan konsolidasyon esasları (devamı) UFRYK 20 Yerüstü Maden İşletmelerinde Üretim Aşamasındaki Hafriyat (Dekapaj) Maliyetleri UFRYK 20 Yerüstü Maden İşletmelerinde Üretim Aşamasındaki Hafriyat (Dekapaj) Maliyetleri’nde yer alan açıklamalar maden üretimi sırasında oluşan yerüstü maden faaliyetleri ile ilgili atık temizleme maliyetleri (üretim aşamasındaki hafriyat (dekapaj) maliyetleri) için geçerlidir. İlgili yorum uyarınca madene erişimi sağlayan bu atık temizleme faaliyetine (dekapaj) ilişkin maliyetler belirli kurallara uyulması şartıyla duran varlık olarak (dekapaj faaliyetleri ile ilgili varlık) muhasebeleştirilir. Devam eden olağan işletme dekapaj faaliyetleri ile ilişkili maliyetler ise UMS 12 Stoklar standardı uyarınca muhasebeleştirilir. Dekapaj faaliyetleri ile ilgili varlıklar mevcut bir varlığın iyileştirilmesi ya da ilavesi olarak muhasebeleştirilir ve mevcut varlığın oluşturduğu kısmın özelliklerine bağlı olarak maddi duran ya da maddi olmayan duran varlık olarak sınıflandırılır. UFRYK 20 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerden itibaren geçerlidir. UFRYK 20’yi ilk defa uygulayan işletmeler için özel geçiş hükümleri bulunmaktadır. Ancak, sunulan en erken dönemde ya da bu tarih sonrasında oluşan üretim aşamasındaki hafriyat (dekapaj) maliyetleri için UFRYK 20’de belirtilen açıklamalar uygulanmalıdır. Bu tür faaliyetler gerçekleştirilmediğinden Grup yönetimi UFRYK 20’nin Grup’un finansal tabloları üzerinde herhangi bir etkisi olmayacağını düşünmektedir. 2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti Konsolide finansal tablolar Çimsa ve bağlı ortaklıkları’nın ve müşterek yönetime tabi ortaklığın finansal tablolarını içermektedir. Bağlı ortaklıklar ve müşterek yönetime tabi ortaklığın finansal tabloları Çimsa ile tutarlı muhasebe politikaları kullanılarak ve benzer işlemler için aynı muhasebe prensipleri kullanılarak aynı raporlama yılı için hazırlanmıştır. Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar Grup’un finansal varlıklar içerisinde sınıflandırdığı iştiraklerinden Exsa özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilmiştir. Bu iştirak konsolide bilançoda, alış maliyetinin üzerine Grup’un iştirakin net varlıklarındaki payına alım sonrası değişikliklerin eklenmesi veya çıkarılması ve varsa değer düşüklüğü karşılığının düşülmesiyle gösterilmektedir. Konsolide gelir tablosu Grup’un faaliyet sonucundaki payını yansıtmaktadır. İştirakin kâr veya zararına henüz yansıtılmamış tutarların iştirakin özkaynaklarında ortaya çıkardığı değişiklikler de Grup’un iştirakteki payı oranında iştirakin defter değerinde düzeltme yapılmasını gerekli kılabilir. Bu değişikliklerden Grup’a düşen pay doğrudan Grup’un kendi özkaynaklarında muhasebeleştirilir. Exsa Export Sanayi Mamülleri Satış ve Araştırma A.Ş. finansal tabloları ana ortaklık ile aynı raporlama dönemi için ve aynı muhasebe politikaları kullanılarak hazırlanmıştır. Uygulanan konsolidasyon esasları Grup her bilanço tarihinde özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarda herhangi bir değer düşüklüğü olup olmadığını değerlendirir. Bağlı ortaklıklar Netleştirme/mahsup Bağlı ortaklıklar, kontrolün Şirket’e geçtiği tarihten itibaren konsolide edilmeye başlanmıştır ve kontrolün Şirket’ten çıkması ile konsolide edilme işlemi son bulmaktadır. Finansal varlık ve yükümlülükler, netleştirmeye yönelik yasal bir hakka ve yaptırım gücüne sahip olunması ve söz konusu varlık ve yükümlülükleri net bazda tahsil etme/ödeme veya eş zamanlı sonuçlandırma niyetinin olması durumunda bilânçoda netleştirilerek gösterilmektedir. Çimsa direkt veya endirekt olarak bir şirketteki oy haklarının %50’sinden fazlasına sahip olduğunda ve o şirketin faaliyetlerinden yarar sağlamak amacıyla finansal ve faaliyet politikalarını yönlendirme hakkı elde ettiğinde kontrolü ele geçirmiş sayılır. Bu doğrultuda da Cimsa Cement, Cementos Espena, Cimsarom, Regent, OOO Cimsa CTK, Rusya, Cimsa Adriatico S.r.l ve Afyon Çimento Sanayi Türk Anonim Şirketi’ nin finansal tabloları UMS 27 “Konsolide ve Solo Finansal Tablolar” standardında belirtilen konsolidasyon yöntemine göre tam konsolidasyona tabi tutulmuştur. Konsolide bağlı ortaklıkların net varlıklarındaki ana ortaklık dışı paylar Grup’un özkaynağının içinde kontrol gücü olmayan paylar olarak ayrı gösterilir. Kontrol gücü olmayan paylar, ilk işletme birleşmelerinde oluşan bu paylar ile birleşme tarihinden itibaren özkaynakta meydana gelen değişikliklerdeki ana ortaklık dışı payların toplamından oluşur. Müşterek yönetime tabi ortaklıklar CSN, Çimsa’nın %50 iştirak oranı ile bu şirketin diğer ortağı ile müşterek yönettiği iştirakidir. Bu şirketin bilanço ve gelir tablosu kalemleri Çimsa’nın müşterek yönetimde sahip olduğu pay yüzdesi dikkate alınarak oransal olarak Çimsa’nın bilânço ve gelir tablosu kalemleri ile toplanmıştır. Çimsa’nın bu şirketle olan önemli borç alacak bakiyeleri ve gelir tablosu kalemleri iştirak oranına göre elimine edilmektedir. 78 Müşterek yönetime tabi ortaklıklar (devamı) Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Nakit ve nakit benzerleri Konsolide nakit akım tablosunun sunumu açısından, nakit ve nakit benzeri varlıklar, kasadaki nakit varlığı, bankalardaki nakit para, çekler ve orijinal vadesi 3 aydan kısa vadeli mevduatları içermektedir. Stoklar Stoklar maliyet değeri veya net gerçekleşebilir değerden düşük olanı ile değerlenmiştir. Stokları bulundukları duruma getirmek için yapılan harcamalar aşağıdaki gibi muhasebeleştirilmiştir: İlk madde ve malzemeler aylık ağırlıklı ortalama metodu ile belirlenmektedir. Mamul ve yarı mamuller – Direkt malzeme ve işçilik giderleri, değişken ve sabit genel üretim giderleri belli oranlarda (normal faaliyet kapasitesi göz önünde tutularak) dahil edilmiştir. Envanter değerlemesi aylık ağırlıklı ortalama metodu ile belirlenmektedir. Net gerçekleşebilir değer, tahmini satış fiyatından, tahmini tamamlanma maliyetleri ve satışın gerçekleştirilmesi için gerekli tahmini maliyetler düşülerek belirlenen tutardır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 79 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı) 2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı) Maddi duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar (devamı) Maddi duran varlıklar, maliyet değerinden birikmiş amortisman ve var ise değer düşüklüğü karşılığı çıkartıldıktan sonraki net değerleri ile gösterilmiştir. Maddi duran varlığın maliyet değeri; alış fiyatı, ithalat vergileri ve geri iadesi mümkün olmayan vergiler ve maddi varlığı kullanıma hazır hale getirmek için yapılan masraflardan oluşmaktadır. Maddi duran varlığın kullanımına başlandıktan sonra oluşan tamir ve bakım gibi masraflar, oluştukları dönemde gider kaydedilir. Yapılan harcamalar ilgili maddi duran varlığa gelecekteki kullanımında ekonomik bir değer artışı sağlıyorsa bu harcamalar varlığın maliyetine eklenmektedir. Maddi duran varlık satıldığı zaman bu varlığa ait maliyet ve birikmiş amortisman ilgili hesaplardan düşüldükten sonra oluşan gelir ya da gider konsolide gelir tablosuna dahil edilmektedir. Maden çıkarma hakları yıl içerisinde tüketilen rezervin toplam rezerve oranı esas alınarak amortismana tabi tutulmuştur. Kalan amortisman süresi rezervlerin tüketilme süresine bağlıdır. Arazi ve arsalar amortismana tabi tutulmamıştır. Amortismana tabi tutulan varlıklar, maliyet tutarları üzerinden aşağıda belirtilen tahmini ekonomik ömürlerine dayanan oranlarla doğrusal amortismana tabi tutulmuştur. Maddi duran varlıkların faydalı ömürleri aşağıdaki gibidir: Maddi olmayan varlıkların bilanço dışı bırakılması Faydalı Ömür Yeraltı ve yerüstü düzenleri 8–50 yıl Binalar 10–50 yıl Makine ve cihazlar 3–25 yıl Demirbaşlar 3–50 yıl Taşıtlar 5–14 yıl Diğer 5–10 yıl Özel maliyetler Kiralama süresi Maddi olmayan duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar başlıca maden hakları ve bilgisayar yazılımlarından oluşan varlıklar olup ilk olarak alış fiyatından değerlenmiştir. Maddi olmayan duran varlıklar gelecekte ekonomik fayda elde edilebilmesi ve maliyetin doğru bir şekilde belirlenebilmesi durumunda aktifleştirilirler. İlk kayıt sonrasında maddi olmayan duran varlıklar, maliyetten birikmiş itfa payı ve birikmiş değer düşüklüğü karşılıkları düşüldükten sonraki değerleriyle gösterilmektedir. İşletme bünyesinde oluşan geliştirme maliyetleri dışındaki maddi olmayan duran varlıklar aktifleştirilmemekte ve gerçekleştikleri yılda gelir tablosuna gider olarak yansıtılmaktadır. Maddi olmayan duran varlıkların ekonomik ömürleri belirli süreli ya da süresiz olarak belirlenmektedir. Belirli süreli maddi olmayan duran varlıklar tahmin edilen ekonomik ömürleri üzerinden, doğrusal amortisman metodu ile itfa edilirler. Belirli süreli ekonomik ömrü olan maddi olmayan duran varlıklar için itfa periyodu ve itfa metodu her yıl, en az bir kere incelenmektedir. Beklenen kullanım ömürlerindeki veya maddi olmayan duran varlıktan elde edilecek faydalarda oluşabilecek değişiklikler, itfa metodunun ya da periyodunun değiştirilmesi olarak değerlendirilip, muhasebe tahminlerinde değişiklik şeklinde muhasebeleştirilir. Grup’un belirsiz süreli kullanım ömrüne sahip maddi olmayan duran varlığı bulunmamaktadır. Maddi olmayan duran varlıkların taşınan değerleri, olayların ya da koşullardaki değişikliklerin, taşınan değerin gerçekleşebilir durumda olmadığına işaret etmesi durumunda değer düşüklüğü açısından incelenir. Bir maddi olmayan duran varlık elden çıkarıldığında veya kullanımı ya da satışından, gelecekte ekonomik yarar elde edilmesinin beklenmemesi durumunda finansal durum tablosu (bilanço) dışı bırakılır. Bir maddi olmayan duran varlığın finansal durum tablosu (bilanço) dışı bırakılmasından kaynaklanan kâr ya da zarar, varsa, varlıkların elden çıkarılmasından sağlanan net tahsilatlar ile defter değerleri arasındaki fark olarak hesaplanır. Bu fark, ilgili varlık finansal durum tablosu (bilanço) dışına alındığı zaman kâr veya zararda muhasebeleştirilir. Finansal olmayan varlıkların değer düşüklüğü Grup, her bilanço tarihinde maddi ve maddi olmayan duran varlıklarının, maliyet değerinden birikmiş amortismanlar düşülerek bulunan defter değerine ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, değer düşüklüğü tutarını belirleyebilmek için o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Varlığın tek başına geri kazanılabilir tutarının hesaplanmasının mümkün olmadığı durumlarda, o varlığın ait olduğu nakit üreten biriminin geri kazanılabilir tutarı hesaplanır. Geri kazanılabilir tutar, satış maliyetleri düşüldükten sonra elde edilen gerçeğe uygun değer veya kullanımdaki değerin büyük olanıdır. Kullanımdaki değer hesaplanırken, geleceğe ait tahmini nakit akımları, paranın zaman değerini ve varlığa özgü riskleri yansıtan vergi öncesi iskonto oranı kullanılarak bugünkü değerine indirilir. Bu çalışmalar sırasında kullanılan başlıca varsayımlar, önümüzdeki yıllardaki enflasyon beklentileri, satış ve maliyetlerde beklenen artışlar, ihracat-iç pazar kompozisyonunda beklenen değişimler ve beklenen ülke büyüme oranlarından ibarettir. Varlığın (veya nakit üreten birimin) geri kazanılabilir tutarının defter değerinden daha az olması durumunda varlığın (veya nakit üreten birimin) defter değeri, geri kazanılabilir tutarına indirilir. Bu durumda oluşan değer düşüklüğü kayıpları gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Değer düşüklüğünün iptali nedeniyle varlığın (veya nakit üreten birimin) kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda değer düşüklüğünün finansal tablolara alınmamış olması halinde oluşacak olan defter değerini (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamalıdır. Değer düşüklüğünün iptali gelir tablosuna kayıt edilir. Şerefiye için ayrılan değer düşüklüğü gelecek dönemlerde ters çevrilemez. Belirli süreli ekonomik ömrü olan maddi olmayan duran varlıkların itfa giderleri gelir tablosunda maddi olmayan duran varlığın işlevi ile uyumlu şekilde gider olarak kaydedilir. Maddi olmayan duran varlıklar başlıca bilgisayar yazılımları ve maden çıkarma haklarından oluşmakta olup, maliyet bedeli üzerinden aktifleştirilir. Maddi olmayan varlıklar maden çıkarma hakları dışında, doğrusal amortisman yöntemine göre ilgili kıymetin tahmini ekonomik ömrü (5 yıl) üzerinden itfa edilmektedir. 80 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 81 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı) 2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı) Şerefiye İşletme Birleşmeleri (devamı) Satın alım işleminde oluşan şerefiye tutarı, varsa, değer düşüklüğü karşılıkları düşüldükten sonra satın alım tarihindeki maliyet değeriyle değerlenir. Şerefiye, satın alım için transfer edilen bedelin, satın alınan işletmedeki varsa kontrol gücü olmayan payların ve varsa, aşamalı olarak gerçekleşen bir işletme birleşmesinde edinen işletmenin daha önceden elinde bulundurduğu edinilen işletmedeki özkaynak paylarının gerçeğe uygun değeri toplamının, satın alınan işletmenin satın alma tarihinde tanımlanabilen varlıklarının ve üstlenilen tanımlanabilir yükümlülüklerinin net tutarını aşan tutar olarak hesaplanır. Yeniden değerlendirme sonrasında satın alınan işletmenin satın alma tarihinde tanımlanabilen varlıklarının ve üstlenilen tanımlanabilir yükümlülüklerinin net tutarının, devredilen satın alma bedelinin, satın alınan işletmedeki kontrol gücü olmayan payların ve, varsa, satın alma öncesinde satın alınan işletmedeki payların gerçeğe uygun değeri toplamını aşması durumunda, bu tutar pazarlıklı satın almadan kaynaklanan kazanç olarak doğrudan kâr/zarar içinde muhasebeleştirilir. Değer düşüklüğü testi için, şerefiye Grup’un birleşmenin getirdiği sinerjiden fayda sağlamayı bekleyen nakit üreten birimlerine (ya da nakit üreten birim gruplarına) dağıtılır. Şerefiyenin tahsis edildiği nakit üreten birimi, her yıl değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Birimin değer düşüklüğüne uğradığını gösteren belirtilerin olması durumunda ise değer düşüklüğü testi daha sık yapılır. Nakit üreten birimin geri kazanılabilir tutarı defter değerinden düşük ise, değer düşüklüğü karşılığı ilk olarak birime tahsis edilen şerefiyeden ayrılır, ardından birim içindeki varlıkların defter değeri düşürülür. Şerefiye için ayrılan değer düşüklüğü karşılığı, doğrudan konsolide gelir tablosundaki kâr/zarar içinde muhasebeleştirilir. Şerefiye değer düşüklüğü karşılığı sonraki dönemlerde iptal edilmez. Hissedar paylarını temsil eden ve sahiplerine tasfiye durumunda işletmenin net varlıklarının belli bir oranda pay hakkını veren kontrol gücü olmayan paylar, ilk olarak ya gerçeğe uygun değerleri üzerinden ya da satın alınan işletmenin tanımlanabilir net varlıklarının kontrol gücü olmayan paylar oranında muhasebeleştirilen tutarları üzerinden ölçülür. Ölçüm esası, her bir işleme göre belirlenir. Diğer kontrol gücü olmayan pay türleri gerçeğe uygun değere göre ya da, uygulanabilir olduğu durumlarda, bir başka UFRS standardında belirtilen yöntemler uyarınca ölçülür. İlgili nakit üreten birimin satışı sırasında, şerefiye için belirlenen tutar, satış işleminde kâr/zararın hesaplamasına dahil edilir. İşletme Birleşmeleri İşletme satın alımları, satın alım yöntemi kullanılarak, muhasebeleştirilir. Bir işletme birleşmesinde transfer edilen bedel, gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülür; transfer edilen bedel, edinen işletme tarafından transfer edilen varlıkların birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerlerinin, edinen işletme tarafından edinilen işletmenin önceki sahiplerine karşı üstlenilen borçların ve edinen işletme tarafından çıkarılan özkaynak paylarının toplamı olarak hesaplanır. Satın alıma ilişkin maliyetler genellikle oluştukları anda gider olarak muhasebeleştirilir. Satın alınan tanımlanabilir varlıklar ile üstlenilen yükümlülükler, satın alım tarihinde gerçeğe uygun değerleri üzerinden muhasebeleştirilir. Aşağıda belirtilenler bu şekilde muhasebeleştirilmez: • Ertelenmiş vergi varlıkları ya da yükümlülükleri veya çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin varlık ya da yükümlülükler, sırasıyla, Bir işletme birleşmesinde Grup tarafından transfer edilen bedelin, koşullu bedeli de içerdiği durumlarda, koşullu bedel satın alım tarihindeki gerçeğe uygun değer üzerinden ölçülür ve işletme birleşmesinde transfer edilen bedele dahil edilir. Ölçme dönemi içerisinde ortaya çıkan ek bilgilerin sonucunda koşullu bedelin gerçeğe uygun değerinde düzeltme yapılması gerekiyorsa, bu düzeltme şerefiyeden geçmişe dönük olarak düzeltilir. Ölçme dönemi, birleşme tarihinden sonraki, edinen işletmenin işletme birleşmesinde muhasebeleştirdiği geçici tutarları düzeltebildiği dönemdir. Bu dönem satın alım tarihinden itibaren 1 yıldan fazla olamaz. Ölçme dönemi düzeltmeleri olarak nitelendirilmeyen koşullu bedelin gerçeğe uygun değerindeki değişiklikler için uygulanan sonraki muhasebeleştirme işlemleri, koşullu bedel için yapılan sınıflandırma şekline göre değişir. Özkaynak olarak sınıflandırılmış koşullu bedel yeniden ölçülmez ve buna ilişkin sonradan yapılan ödeme, özkaynak içerisinde muhasebeleştirilir. Varlık ya da borç olarak sınıflandırılan koşullu bedelin Finansal araç niteliğinde olması ve UMS 39 Finansal Araçlar Muhasebeleştirme ve Ölçüm standardı kapsamında bulunması durumunda, söz konusu koşullu bedel gerçeğe uygun değerinden ölçülür ve değişiklikten kaynaklanan kazanç ya da kayıp, kâr veya zararda ya da diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir. UMS 39 kapsamında olmayanlar ise, UMS 37 Karşılıklar veya diğer uygun UFRS’ler uyarınca muhasebeleştirilir. UMS 12 Gelir Vergisi ve UMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar standartları uyarınca hesaplanarak, muhasebeleştirilir; • Satın alınan işletmenin hisse bazlı ödeme anlaşmaları ya da Grup’un satın alınan işletmenin hisse bazlı ödeme anlaşmalarının yerine geçmesi amacıyla imzaladığı hisse bazlı ödeme anlaşmaları ile ilişkili yükümlülükler ya da özkaynak araçları, satın alım tarihinde UFRS 2 Hisse Bazlı Ödeme Anlaşmaları standardı uyarınca muhasebeleştirilir; ve Aşamalı olarak gerçekleşen bir işletme birleşmesinde Grup’un satın alınan işletmede önceden sahip olduğu özkaynak payı gerçeğe uygun değere getirmek için satın alım tarihinde (yani Grup’un kontrolü ele aldığı tarihte) yeniden ölçülür ve, varsa, ortaya çıkan kazanç/zarar kâr/zarar içinde muhasebeleştirilir. Satın alım tarihi öncesinde diğer kapsamlı gelir içinde muhasebeleştirilen satın alınan işletmenin payından kaynaklanan tutarlar, söz konusu payların elden çıkarıldığı varsayımı altında kâr/zarara aktarılır. • UFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler standardı uyarınca satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan varlıklar (ya da elden çıkarma grupları) UFRS 5’de belirtilen kurallara göre muhasebeleştirilir. 82 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 83 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı) 2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı) İşletme Birleşmeleri (devamı) Borçlanma maliyetleri İşletme birleşmesi ile ilgili satın alma muhasebesinin birleşmenin gerçekleştiği raporlama tarihinin sonunda tamamlanamadığı durumlarda, Grup muhasebeleştirme işleminin tamamlanamadığı kalemler için geçici tutarlar raporlar. Bu geçici raporlanan tutarlar, ölçüm döneminde düzeltilir ya da satın alım tarihinde muhasebeleştirilen tutarlar üzerinde etkisi olabilecek ve bu tarihte ortaya çıkan olaylar ve durumlar ile ilgili olarak elde edilen yeni bilgileri yansıtmak amacıyla fazladan varlık veya yükümlülük muhasebeleştirilir. Borçlanma maliyetleri, 2008 yılı ve öncesinde oluştukları dönemde giderleştirilmiştir. 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren, öngörülen kullanımına veya satışına hazır hale gelmesi önemli bir zamanı gerektiren varlıkların satın alımı, inşası veya üretimi ile direkt ilişkili olan borçlanma maliyetleri ilgili varlıkların maliyetinin parçası olarak aktifleştirilir. Diğer borçlanma maliyetleri gerçekleştikleri dönemlerde gider yazılır. Borçlanma maliyetleri faiz ve borçlanmaya bağlı olarak katlanılan diğer maliyetleri içerir. 1 Ocak 2010 tarihi öncesinde oluşan işletme birleşmeleri, UFRS 3’ün önceki versiyonunda belirlenen muhasebe kuralları uyarınca muhasebeleştirilmiştir. Grup genel amaçlı olarak borçlandığında ve bu fonların bir kısmı bir özellikli varlığın finansmanı için kullanıldığı durumlarda, aktifleştirilebilecek borçlanma maliyetlerinin tutarı, ilgili varlığa ilişkin yapılan harcamalara uygulanacak bir aktifleştirme oranı yardımı ile belirlenir. Bu aktifleştirme oranı, özellikli varlık alımına yönelik yapılmış borçlanmalar hariç olmak üzere, Grup’un ilgili dönem süresince mevcut tüm borçlarına ilişkin borçlanma maliyetlerinin ağırlıklı ortalamasıdır. Yatırımla ilgili kredinin henüz harcanmamış kısmının geçici süre ile finansal yatırımlarda değerlendirilmesiyle elde edilen finansal yatırım geliri aktifleştirmeye uygun borçlanma maliyetlerinden mahsup edilir. Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemde gelir tablosuna kaydedilmektedir. Yabancı para cinsinden işlemler Şirket ve bağlı ortaklıkları yabancı para cinsinden yapılan işlemleri işlevsel para birimi cinsinden ilk kayda alırken işlem tarihinde geçerli olan ilgili kurları esas almaktadır. Yabancı para cinsinden olan parasal varlık ve yükümlülükler raporlama tarihinde geçerli olan kurlarla değerlenmekte ve doğan kur farkı gider ya da gelirleri ilgili dönemde konsolide gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Yabancı para cinsinden olan ve maliyet değeri ile ölçülen parasal olmayan kalemler ilk işlem tarihindeki kurlardan işlevsel para birimine çevrilir. Yabancı para cinsinden olan ve gerçeğe uygun değerleri ile ölçülen parasal olmayan kalemler ise gerçeğe uygun değerin tespit edildiği tarihte geçerli olan kurlardan işlevsel para birimine çevrilir. Karşılıklar Karşılıklar geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesinin muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde tahmin edilebilir olması durumunda finansal tablolarda karşılık ayrılır. Oluşan kur farkı diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir ve özkaynağın ayrı bir bileşeninde biriktirilir. Yurt dışındaki işletmenin elden çıkarılmasında, diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilmiş ve özkaynağın ayrı bir bileşeninde biriktirilmiş söz konusu işletmeye ait birikmiş kur farkları, elden çıkarmadan kaynaklanan kazanç veya kayıp muhasebeleştirildiğinde, özkaynaktan kâr veya zarara aktarılarak (yeniden sınıflandırmaya ilişkin bir düzeltme olarak) yeniden sınıflandırılır. Karşılık olarak ayrılan tutar, yükümlülüğe ilişkin risk ve belirsizlikler göz önünde bulundurularak, bilanço tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın en güvenilir şekilde tahmin edilmesi yoluyla hesaplanır. Karşılığın, mevcut yükümlülüğün karşılanması için gerekli tahmini nakit akımlarını kullanarak ölçülmesi durumunda söz konusu karşılığın defter değeri, ilgili nakit akımlarının bugünkü değerine eşittir. Dönem sonlarında kullanılan kurlar aşağıdaki gibidir: Tarih ABD Doları/TL Avro/TL 31 Aralık 2012 1,7826 2,3517 31 Aralık 2011 1,8889 2,4438 Karşılığın ödenmesi için gerekli olan ekonomik faydanın bir kısmı ya da tamamının üçüncü taraflarca karşılanmasının beklendiği durumlarda, tahsil edilecek tutar, ilgili tutarın tahsil edilmesinin hemen hemen kesin olması ve güvenilir bir şekilde ölçülmesi halinde varlık olarak muhasebeleştirilir. Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler Vergi karşılığı, dönem kârı veya zararı hesaplanmasında dikkate alınan cari dönem ve ertelenmiş vergi karşılıklarının tamamıdır. Ertelenmiş vergi, bilanço yükümlülüğü metodu dikkate alınarak, aktif ve pasiflerin finansal raporlamada yansıtılan değerleri ile yasal vergi hesabındaki bazları arasındaki geçici farklardan oluşan vergi etkileri dikkate alınarak yansıtılmaktadır. Ertelenmiş vergi yükümlülüğü vergilendirilebilir tüm geçici farklar üzerinden hesaplanır. 84 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 85 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı) 2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı) Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler (devamı) Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar / kıdem tazminatı karşılığı (devamı) Ertelenmiş vergi varlıkları, indirilebilir geçici farkların ve kullanılmamış vergi zararlarının ileride indirilebilmesi için yeterli kârların oluşması mümkün görünüyorsa, tüm geçici farklar ve kullanılmamış vergi zararları üzerinden ayrılır. Her bilânço döneminde Grup, ertelenmiş vergi varlıklarını gözden geçirmekte ve gelecekte indirilebilir olması ihtimali göz önüne alınarak muhasebeleştirmektedir. b. Tanımlanan katkı planları: Grup, Sosyal Sigortalar Kurumu’na zorunlu olarak sosyal sigortalar primi ödemektedir. Grup’un bu primleri ödediği sürece başka yükümlülüğü kalmamaktadır. Bu primler tahakkuk ettikleri dönemde personel giderlerine yansıtılmaktadır. Ertelenmiş vergi varlıklarının ve yükümlülüklerinin hesaplanmasında söz konusu varlığın gerçekleşeceği ve yükümlülüğün yerine getirileceği dönemlerde oluşması beklenen vergi oranları, bilanço tarihi itibariyle geçerli olan vergi oranları (vergi mevzuatı) baz alınarak hesaplanır. c. Kıdem teşvik primi karşılığı Ertelenmiş vergi, aynı veya farklı bir dönemde doğrudan öz sermaye ile ilişkilendirilen işlemlerle ilgili ise doğrudan öz sermaye hesap grubuyla ilişkilendirilir. Aynı ülkenin vergi mevzuatına tabi olunması ve cari vergi varlıklarının cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal olarak uygulanabilir bir hakkın bulunması şartlarıyla ertelenmiş vergi varlıkları ve ertelenmiş vergi yükümlülükleri, karşılıklı olarak birbirinden mahsup edilir. Grup mavi yakalı çalışanlarına toplu iş sözleşmesi gereğince her bir çalışan için beşer yıllık dönemlerde toplu iş sözleşmesinde belirtilen tutar üzerinden kıdem teşvik primi ödemekle yükümlüdür. Grup her dönem sonunda ileriki dönemde ödeyeceği ilk tutarı iskonto ederek gelir tablosuna yansıtır. Kiralamalar Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar / kıdem tazminatı karşılığı Kiralama işlemleri – kiracı olarak a. Tanımlanan fayda planı: Finansal kiralama Grup, Türkiye’de mevcut iş kanunu gereğince, en az bir yıl hizmet verdikten sonra emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü davranış dışındaki nedenlerle işine son verilen personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Not 18’de daha detaylı belirtildiği üzere, Grup finansal tablolarda yer alan kıdem tazminatı karşılığını, bağımsız bir aktüer tarafından yapılan aktüer çalışmasına dayanarak “Projeksiyon Metodu”nu kullanarak yansıtmıştır. Kıdem tazminatı yükümlülüğü, profesyonel aktüerler tarafından tahmin edilen faiz oranı ile iskonto edilerek hesaplanmıştır. Türkiye’de mevcut kanunlar ve toplu iş sözleşmeleri hükümlerine göre kıdem tazminatı, emeklilik veya işten çıkarılma durumunda ödenmektedir. Güncellenmiş olan UMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar Standardı (“UMS 19”) uyarınca söz konusu türdeki ödemeler tanımlanmış emeklilik fayda planları olarak nitelendirilir. Gruba kiralanan varlığın mülkiyeti ile ilgili bütün risk ve faydaların devrini öngören finansal kiralamalar, finansal kiralamanın başlangıç tarihinde, kiralamaya söz konusu olan varlığın gerçeğe uygun değeri ile kira ödemelerinin bugünkü değerinden küçük olanı esas alınarak yansıtılmaktadır. Finansal kira ödemeleri kira süresi boyunca, her bir dönem için geriye kalan borç bakiyesine sabit bir dönemsel faiz oranı üretecek şekilde anapara ve finansman gideri olarak ayrılmaktadır. Finansman giderleri dönemler itibariyle doğrudan gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Aktifleştirilen kiralanmış varlıklar, varlığın tahmin edilen ömrü üzerinden amortismana tabi tutulmaktadır. Operasyonel kiralama işlemleri Kiraya veren tarafın kiralanan varlığın tüm risk ve menfaatlerini kendinde tuttuğu kiralamalar operasyonel kiralama olarak sınıflandırılır. Operasyonel kiralamada kira bedelleri, kira süresi boyunca eşit olarak giderleştirilir. Bilançoda muhasebeleştirilen kıdem tazminatı yükümlülüğü, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğması beklenen yükümlülük tutarlarının net bugünkü değerine göre hesaplanmış ve finansal tablolara yansıtılmıştır. Hesaplanan tüm aktüeryal kazançlar ve kayıplar özkaynaklar altında muhasebeleştirilmiştir. 86 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 87 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı) 2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı) İlişkili taraflar Hasılat (devamı) Aşağıdaki kriterlerden birinin varlığında, taraf Şirket ile ilişkili sayılır: Faiz a. Söz konusu tarafın, doğrudan ya da dolaylı olarak bir veya birden fazla aracı yoluyla: i. Şirket’i kontrol etmesi, Şirket tarafından kontrol edilmesi ya da Şirket ile ortak kontrol altında bulunması (ana ortaklıklar, bağlı ortaklıklar ve aynı iş dalındaki bağlı ortaklıklar dahil olmak üzere); Finansal varlıklardan elde edilen faiz geliri, Grup’un ekonomik faydaları elde edeceği ve gelirin güvenilir bir biçimde ölçülmesi mümkün olduğu sürece kayıtlara alınır. Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ile klenen ömrü boyunca ilgili finansal varlıktan elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın kayıtlı değerine indirgeyen efektif faiz oranı nispetinde ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. ii. Şirket üzerinde önemli etkisinin olmasını sağlayacak payının olması; veya iii. Şirket üzerinde ortak kontrole sahip olması; b. Tarafın, Şirket’in bir iştiraki olması; c. Tarafın, Şirket’in ortak girişimci olduğu bir iş ortaklığı olması; d. Tarafın, Şirket’in veya ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması; e. Tarafın, (a) ya da (d) de bahsedilen herhangi bir bireyin yakın bir aile üyesi olması; f. Tarafın; kontrol edilen, ortak kontrol edilen ya da önemli etki altında veya (d) ya da (e)’de bahsedilen herhangi bir bireyin doğrudan ya da dolaylı olarak önemli oy hakkına sahip olduğu bir işletme olması; veya g. Tarafın, işletmenin ya da işletme ile ilişkili taraf olan bir işletmenin çalışanlarına işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda planları olması. Hasılat Gelirler, tahsil edilmiş veya edilecek olan alacak tutarının gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülür. Tahmini müşteri iadeleri, indirimler ve karşılıklar söz konusu tutardan düşülmektedir. Malların satışı Malların satışından elde edilen gelir, aşağıdaki şartların tamamı yerine getirildiğinde muhasebeleştirilir: • Grup’un mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi, • Grup’un mülkiyetle ilişkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün olmaması, Temettü Hisse senedi yatırımlarından elde edilen temettü geliri, hissedarların temettü alma hakkı doğduğu zaman (Grup’un ekonomik faydaları elde edeceği ve gelirin güvenilir bir biçimde ölçülmesi mümkün olduğu sürece) kayda alınır. Hisse başına kazanç Konsolide gelir tablosunda belirtilen hisse başına kazanç, net kârın, raporlama dönemi boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesiyle bulunmaktadır. Türkiye’de şirketler sermayelerini hali hazırda bulunan hissedarlarına, çeşitli içsel kaynaklardan “bedelsiz hisse” yolu ile artırabilmektedirler. Bu tip “bedelsiz hisse” dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunur. Bilanço tarihinden sonraki olaylar Bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan ve Grup’un bilanço tarihindeki durumunu etkileyebilecek hususlar konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadır. Düzeltme gerektirmeyen bilânço tarihinden sonra ortaya çıkan hususlar ise önemlilik derecesine göre notlarda açıklanmaktadır. • Gelir tutarının güvenilir bir şekilde ölçülmesi, • İşlemle ilişkili ekonomik faydaların işletmeye akışının olası olması, ve • İşlemden kaynaklanan ya da kaynaklanacak maliyetlerin güvenilir bir şekilde ölçülmesi. Hizmet satışı İşlem ve teslim tarihindeki muhasebeleştirme Tüm finansal varlık alış ve satışları işlem tarihinde, bir başka deyişle Grup’un alımı veya satımı gerçekleştireceğini taahhüt ettiği tarihte muhasebeleştirilir. Olağan alış ve satışlar, varlığın teslim süresinin genelde bir mevzuat veya piyasalardaki düzenlemelere göre belirlendiği alış ve satışlardır. Katı atık imha gelirlerinden oluşan hizmet satışından doğan gelir ölçülebilir bir tamamlanma derecesine ulaşıldığı zaman oluşmuş sayılır. Yapılan anlaşmadan elde edilecek gelirin güvenilir bir şekilde ölçülemediği durumlarda, gelir, katlanılan giderlerin geri kazanılabilecek tutarı kadar kabul edilir. 88 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 89 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı) 2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı) Finansal varlıklar (devamı) Finansal araçlar Satılmaya hazır finansal varlıklar Finansal araçlar, bir işletmenin finansal varlıklarını ve bir başka işletmenin finansal yükümlülüklerini veya sermaye araçlarını arttıran anlaşmalardır. Satılmaya hazır finansal varlıklar, satılmaya hazır olarak finansal varlık olarak sınıflandırılan ya da (a) krediler ve alacaklar, (b) vadesine kadar elde tutulacak yatırımlar veya (c) gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar olarak sınıflandırılmayan türev olmayan finansal varlıklardır. Finansal varlıklar: • nakit, • başka bir işletmeden nakit veya bir başka finansal varlık almayı öngören sözleşmeye dayalı hak, • işletmenin bir başka işletmeyle finansal araçlarını, işletmenin lehinde olacak şekilde, karşılıklı olarak değiştirmesini öngören sözleşmeye dayalı hak ya da, • bir başka işletmenin sermaye araçlarıdır. Sözleşmeye dayalı finansal yükümlülükler: Grup tarafından elde tutulan ve aktif bir piyasada işlem gören borsaya kote özkaynak araçları ile bazı borçlanma senetleri satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılır ve gerçeğe uygun değerleriyle gösterilir. Grup’un aktif bir piyasada işlem görmeyen ve borsaya kote olmayan fakat satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflanan özkaynak araçları bulunmakta ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir olarak ölçülemediği için maliyet değerleriyle gösterilmektedir. Gelir tablosuna kaydedilen değer düşüklükleri, etkin faiz yöntemi kullanılarak hesaplanan faiz ve parasal varlıklarla ilgili kur farkı kâr/zarar tutarı haricindeki, gerçeğe uygun değerdeki değişikliklerden kaynaklanan kazanç ve zararlar diğer kapsamlı gelir içinde muhasebeleştirilir ve finansal varlıklar değer artış fonunda biriktirilir. Yatırımın elden çıkarılması ya da değer düşüklüğüne uğraması durumunda, finansal varlıklar değer artış fonunda biriken toplam kâr/zarar, gelir tablosuna sınıflandırılmaktadır. Satılmaya hazır özkaynak araçlarına ilişkin temettüler Grup’un temettü alma hakkının oluştuğu durumlarda gelir tablosunda muhasebeleştirilmektedir. • başka bir işletmeye nakit veya bir başka finansal varlık vermeyi öngören, veya • işletmenin bir başka işletmeyle finansal araçlarını, işletmenin aleyhinde olacak şekilde karşılıklı olarak değiştirmesini öngören sözleşmeye dayalı yükümlülüklerdir. Bir finansal varlık veya finansal yükümlülük ilk olarak, verilen (finansal varlık için) ve ele geçen (finansal yükümlülük için) gerçeğe uygun değer olan işlem maliyetleri üzerinden varsa işlem masrafları da eklenerek (finansal yükümlülük için düşülerek) hesaplanır. Finansal araçların gerçeğe uygun değeri Gerçeğe uygun değer, zorunlu satış veya tasfiye gibi haller dışında, bir finansal aracın cari bir işlemde istekli taraflar arasında alımsatıma konu olan fiyatını ifade eder. Kote edilmiş piyasa fiyatı, şayet varsa, bir finansal aracın gerçeğe uygun değerini en iyi yansıtan değerdir. Grup’un finansal araçlarının gerçeğe uygun değerlerinin tahmininde belirtilen yöntemler ve varsayımlar Not 29’da açıklanmıştır. Finansal varlıklar Krediler ve alacaklar Sabit ve belirlenebilir ödemeleri olan, piyasada işlem görmeyen ticari ve diğer alacaklar ve krediler bu kategoride sınıflandırılır. Krediler ve alacaklar (ticari ve diğer alacaklar, banka bakiyeleri, kasa ve diğerleri) etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti üzerinden değer düşüklüğü düşülerek gösterilir. Faiz geliri, reeskont etkisinin önemli olmadığı durumlar haricinde etkin faiz oranı yöntemine göre hesaplanarak kayıtlara alınır. 90 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Finansal varlıklarda değer düşüklüğü Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar dışındaki finansal varlık veya finansal varlık grupları, her bilanço tarihinde değer düşüklüğüne uğradıklarına ilişkin göstergelerin bulunup bulunmadığına dair değerlendirmeye tabi tutulur. Finansal varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra bir veya birden fazla olayın meydana gelmesi ve söz konusu olayın ilgili finansal varlık veya varlık grubunun güvenilir bir biçimde tahmin edilebilen gelecekteki nakit akımları üzerindeki olumsuz etkisi sonucunda ilgili finansal varlığın değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir göstergenin bulunması durumunda değer düşüklüğü zararı oluşur. Kredi ve alacaklar için değer düşüklüğü tutarı gelecekte beklenen tahmini nakit akımlarının finansal varlığın etkin faiz oranı üzerinden iskonto edilerek hesaplanan bugünkü değeri ile defter değeri arasındaki farktır. Grup alacaklarını ayrı ayrı takip etmektedir. Grup ayrıca, değer düşüklüğüne neden olan tek ve ayrı bir olayın belirlenmesinin mümkün olmadığı durumlarda; finansal varlığı, aynı risk karakterine sahip olan finansal varlıklara dahil ederek toplu olarak değer düşüklüğü değerlendirmesi yapar. Bir karşılık hesabının kullanılması yoluyla defter değerinin azaltıldığı ticari alacaklar haricinde, bütün finansal varlıklarda, değer düşüklüğü doğrudan ilgili finansal varlığın kayıtlı değerinden düşülür. Ticari alacağın tahsil edilememesinin kesinleştiği durumda söz konusu tutar karşılık hesabından düşülerek silinir. Karşılık hesabındaki değişimler gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Şüpheli alacak karşılığı gider olarak kayıtlara yansıtılmaktadır. Vadesi gelmiş alacakların tahsil edilemeyeceğine dair somut bir gösterge varsa, alınan teminatlarda düşünülerek, şüpheli alacak karşılığı ayrılır. Karşılık, Grup yönetimi tarafından tahmin edilen ve ekonomik koşullardan ya da hesabın doğası gereği taşıdığı riskten kaynaklanabilecek olası zararları karşıladığı düşünülen tutardır. Tahsili tamamen mümkün olmayan alacaklar tespit edildikleri durumlarda kayıtlardan tamamen silinirler. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 91 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2.4 Önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları 2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı) Finansal tabloların hazırlanmasında Grup yönetiminin, raporlanan varlık ve yükümlülük tutarlarını etkileyecek, bilanço tarihi itibari ile vukuu muhtemel yükümlülük ve taahhütleri ve raporlama dönemi itibariyle gelir ve gider tutarlarını belirleyen varsayımlar ve tahminler yapması gerekmektedir. Gerçekleşmiş sonuçlar tahmin ve varsayımlardan farklılık gösterebilir. Bu tahmin ve varsayımlar düzenli olarak gözden geçirilmekte, düzeltme ihtiyacı doğduğunda bu düzeltmeler ilgili dönemin faaliyet sonuçlarına yansıtılmaktadır. Finansal varlıklar (devamı) Finansal varlıklarda değer düşüklüğü (devamı) Gerçeğe uygun değerleri ile takip edilen satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerinin piyasalarda yaşanan dalgalanmalardan ötürü maliyet bedelinin altına düştüğü durumlarda Grup, dönem sonuçları ile ilişkilendirmesi gereken herhangi bir değer düşüklüğü olup olmadığını değerlendirirken, gerçeğe uygun değer kayıplarının önemli veya uzun süreli olup olmadığını göz önünde bulundurmaktadır. Grup’un muhasebe tahmin ve politikalarına göre finansal varlıklarda gerçeğe uygun değer kayıplarının uzun süreli olarak değerlendirilmesi için gerçeğe uygun değerin maliyet bedelinin altına düşmesinden itibaren en az bir yıl geçmesi gerekmektedir. Değer düşüklüğü olduğu durumlarda, ilgili karşılık, özsermaye’den gelir tablosuna yansıtılır. Finansal tablolara yansıtılan tutarlar üzerinde önemli derecede etkisi olabilecek yorumlar ve bilanço tarihinde var olan veya ileride gerçekleşebilecek tahminlerin esas kaynakları göz önünde bulundurularak yapılan önemli varsayımlar ve değerlendirmeler aşağıdaki gibidir: a. Kıdem tazminatı yükümlülüğü, iskonto oranları, gelecekteki maaş artışları ve çalışanların ayrılma oranlarını içeren birtakım varsayımlara dayalı aktüeryal hesaplamalar ile belirlenmektedir. Bu planların uzun vadeli olması sebebiyle, söz konusu varsayımlar önemli belirsizlikler içerir. Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklara ilişkin detaylar Not 18’de yer almaktadır. b. Şüpheli alacak karşılıkları, Grup yönetiminin bilanço tarihi itibariyle varolan ancak cari ekonomik koşullar çerçevesinde tahsil edilememe riski olan alacaklara ait gelecekteki zararları karşılayacağına inandığı tutarları yansıtmaktadır. Alacakların değer düşüklüğüne uğrayıp uğramadığı değerlendirilirken ilişkili kuruluş ve anahtar müşteriler dışında kalan borçluların geçmiş performansları piyasadaki kredibiliteleri ve bilanço tarihinden finansal tabloların onaylanma tarihine kadar olan performansları ile yeniden görüşülen koşullar da dikkate alınmaktadır. İlgili bilanço tarihi itibariyle şüpheli alacak karşılıkları Not 9’da yansıtılmıştır. c. Dava karşılıkları ayrılırken, ilgili davaların kaybedilme olasılığı ve kaybedildiği takdirde katlanılacak olan sonuçlar Grup hukuk müşavirlerinin görüşleri doğrultusunda değerlendirilmektedir. Grup yönetiminin elindeki verileri kullanarak yaptığı en iyi tahminler doğrultusunda gerekli gördüğü karşılığa ilişkin açıklamalar Not 16’da yer almaktadır. d. Grup, şerefiye’ye ilişkin değer düşüklüğü analizini indirgenmiş nakit akımlarını kullanarak yapmaktadır. Bu analizlerde Grup’un gelecekteki faaliyetlerine ve kullanılan iskonto oranlarına ilişkin muhtelif varsayımlar bulunmaktadır (Not 15). Bütün banka kredileri, ilk kayıt anında gerçeğe uygun değerlerini de yansıttığı düşünülen ve ihraç maliyetini içeren maliyet bedeli ile kaydedilir. e. Grup maden sahalarını doğaya kazandırma karşılığı hesaplanmasında da teknik personelin görüşlerini alarak doğaya kazandırma planlarının tahmini maliyetlerini hesaplamaktadır (Not 16). İlk kayda alımdan sonra krediler, etkin faiz oranı yöntemiyle indirgenmiş net değerleri ile gösterilir. İndirgenmiş değer hesaplanırken ilk ihraç anındaki maliyetler ve geri ödeme sırasındaki indirimler ve primler göz önünde bulundurulur. f. Stok değer düşüklüğü ile ilgili olarak stoklar fiziksel olarak ve ne kadar geçmişten geldiği incelenmekte, teknik personelin görüşleri doğrultusunda kullanılabilirliği belirlenmekte ve kullanılamayacak olduğu tahmin edilen kalemler için karşılık ayrılmaktadır. Stokların net gerçekleşebilir değerinin belirlenmesinde de liste satış fiyatları ve yıl içinde verilen ortalama iskonto oranlarına ilişkin veriler kullanılmakta ve katlanılacak satış giderlerine ilişkin tahminler yapılmaktadır. Bu çalışmalar sonucunda net gerçekleşebilir değeri maliyet değerinin altında olan stoklar için karşılığın detayları Not 11’de yer almaktadır. Finansal yükümlülükler Finansal yükümlülükler başlangıçta işlem maliyetlerinden arındırılmış gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilir ve sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden taşınır. Etkin faiz yöntemi, finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması halinde daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine indirgeyen orandır. Banka kredileri İtfa sürecinde veya yükümlülüklerin kayda alınması sırasında ortaya çıkan gelir veya giderler, gelir tablosu ile ilişkilendirilir. Ticari borçlar Ticari borçlar, mal ve hizmet alımı ile ilgili ileride doğacak faturalanmış yada faturalanmamış tutarın gerçeğe uygun değerini temsil eden indirgenmiş maliyet bedeliyle kayıtlarda yer almaktadır. Finansal varlık ve yükümlülüklerin kayda alınması ve kayıttan çıkarılması Grup, finansal aktif veya finansal pasifleri finansal aracın sözleşmesine taraf olduğu takdirde bilançosuna yansıtmaktadır. Grup finansal aktifi veya finansal aktifin bir kısmını sadece söz konusu varlıkların konu olduğu sözleşmeden doğan hakları üzerindeki kontrolünü kaybettiği ve mülkiyete ilişkin risk ve faydaları transfer ettiği zaman kayıttan çıkartır. Grup finansal pasifi ancak sözleşmede tanımlanan yükümlülüğü ortadan kalkar, iptal edilir veya zaman aşımına uğrar ise kayıttan çıkartır. 92 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 2.5 Karşılaştırmalı bilgiler ve önceki dönem tarihli finansal tabloların düzeltilmesi Mali durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Şirket’in konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır ve önemli farklılıklar açıklanır. Şirket, cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlaması açısından önceki dönem finansal tablolarında bazı sınıflamalar yapmıştır. İlgili sınıflamaların net kâr/zarar etkisi bulunmamaktadır. Sınıflamaların niteliği, nedeni ve tutarları Not 31’de açıklanmıştır. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 93 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 3. Bölümlere göre raporlama 3. Bölümlere göre raporlama (devamı) Grup’un yurt dışı satışlarının büyük bölümü, farklı coğrafi bölgelere tek seferlik yapılan satışlardan oluşmakta ve satışların coğrafi bölgelere göre dağılımı yıllara göre tutarlılık göstermemektedir. Bu nedenle, hasılatın detayı, Not 21’de yurt içi ve yurt dışına yapılan satışlar olarak verilmiştir. Grup’un iş faaliyetleri, sağladığı hizmet ve ürünlerin içeriğine bağlı olarak yönetilmekte ve organize edilmektedir. Grup bölümlerine göre raporlamasını UFRS 8’e göre yapmaktadır. Bölümler arası transfer fiyatları üçüncü şahıslara yapılanlarla aynı bazda hazırlanmıştır. Grup’un iş alanları hakkındaki bilgiler, Grup’un 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren dönemlere ilişkin çimento (klinker ve agrega dahil) ve hazır beton faaliyetlerinden elde edilen kazancı ve kâr bilgilerini içermektedir. 1 Ocak - 31 Aralık 2012 Çimento Hazır Beton Dağıtılmamış Eliminasyon Toplam 718.508.344 196.936.195 - (58.290.094) 857.154.445 Satışların maliyeti (-) (Not: 21) (498.708.544) (204.789.255) - 58.290.094 (645.207.705) Brüt kâr / (zarar) 219.799.800 (7.853.060) - - 211.946.740 (33.436.328) (1.450.310) (12.256.722) - (47.143.360) Satış gelirleri (Not: 21) Faaliyet giderleri (-) (Not: 22) Diğer faaliyet gelirleri/ giderleri (-) net (Not: 24) 1 Ocak - 31 Aralık 2012 Diğer bölüm bilgileri Çimento Hazır Beton Dağıtılmamış Eliminasyon Toplam 67.510.596 25.422.479 - - 92.933.075 4.559.661 - - - 4.559.661 Toplam yatırım harcamaları 72.070.257 25.422.479 - - 97.492.736 Amortisman gideri (Not:13) (36.237.417) (7.657.453) - - (43.894.870) (1.655.811) - - - (1.655.811) Çimento Hazır Beton Dağıtılmamış Eliminasyon Toplam 110.399.784 398.097 - - 110.797.881 Yatırım harcamaları (giderleri) Maddi duran varlıklar (Not: 13) Maddi olmayan duran varlıklar (Not: 14) İtfa payları (Not: 14) 1 Ocak - 31 Aralık 2011 Diğer bölüm bilgileri Yatırım harcamaları (giderleri) Maddi duran varlıklar (Not: 13) Maddi olmayan duran varlıklar (Not: 14) Toplam yatırım harcamaları (1.264.223) 4.122.529 (3.736.388) - (878.082) 185.099.249 (5.180.841) (15.993.110) - 163.925.298 Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kâr/ zararındaki payları (Not: 12) - - 4.817.914 - 4.817.914 Finansal gelirler/ giderler (-) net (Not: 25) - - (30.199.361) - (30.199.361) 185.099.249 (5.180.841) (41.374.557) - 138.543.851 Varlık ve yükümlülükler Vergi gideri - - (27.271.149) - (27.271.149) Bölüm varlıkları Dönem Kurumlar Vergisi Gideri (-) (Not: 26) - - (27.517.141) - (27.517.141) Faaliyet kârı/ (zararı) Vergi öncesi kâr/ (zarar) Ertelenmiş vergi geliri (Not: 26) Net dönem kârı/ (zararı) - - 245.992 - 245.992 185.099.249 (5.180.841) (68.645.706) - 111.272.702 Amortisman gideri (Not:13) İtfa payları (Not:14) 31 Aralık 2012 Satış gelirleri (Not: 21) Hazır Beton Dağıtılmamış Eliminasyon Toplam 676.195.331 214.543.826 - (89.800.460) 800.938.697 Satışların maliyeti (-) (Not: 21) (468.097.516) (215.710.492) - 89.800.460 (594.007.548) Brüt kâr/ (zarar) 208.097.815 (1.166.666) - - 206.931.149 (35.644.631) (3.022.356) (6.028.837) - (44.695.824) (273.093) 760.381 (4.297.124) - (3.809.836) 172.180.091 (3.428.641) (10.325.961) - 158.425.489 Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kâr/ zararındaki payları (Not: 12) - - 2.874.595 - 2.874.595 Finansal gelirler/ giderler (-) net (Not: 25) - - (6.020.338) - (6.020.338) 172.180.091 (3.428.641) (13.471.704) - 155.279.746 Vergi gideri - - (31.884.256) - (31.884.256) Dönem Kurumlar Vergisi Gideri (-) (Not: 26) - - (30.442.850) - (30.442.850) Ertelenmiş vergi gideri (Not: 26) - - (1.441.406) - (1.441.406) 172.180.091 (3.428.641) (45.355.960) - 123.395.490 Faaliyet giderleri (-) (Not: 22) Diğer faaliyet gelirleri/ giderleri (-) net (Not: 24) Faaliyet kârı/ (zararı) Vergi öncesi kâr/ (zarar) Net dönem kârı/ (zararı) 94 Çimento Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 - - - 271.491 398.097 - - 111.069.372 (30.659.119) (6.213.162) - - (36.872.281) (1.720.854) - - - (1.720.854) Çimento Hazır Beton Dağıtılmamış Eliminasyon Toplam 1.039.239.460 146.031.630 - - 1.185.271.090 Satılmaya hazır finansal varlıklar (Not:7) - - 208.085.897 - 208.085.897 Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar (Not:12) - - 158.780.889 - 158.780.889 Dağıtılmamış varlıklar Toplam varlıklar 1 Ocak - 31 Aralık 2011 271.491 110.671.275 Bölüm yükümlülükleri Dağıtılmamış yükümlülükler Toplam yükümlülükler 31 Aralık 2011 - - 17.434.814 - 17.434.814 1.039.239.460 146.031.630 384.301.600 - 1.569.572.690 384.939.208 151.212.471 - - 536.151.679 - - 1.033.421.011 - 1.033.421.011 384.939.208 151.212.471 1.033.421.011 - 1.569.572.690 Çimento Hazır Beton Dağıtılmamış Eliminasyon Toplam 883.564.129 123.636.166 - - 1.007.200.295 - - 115.057.685 - 115.057.685 Varlık ve yükümlülükler Bölüm varlıkları Satılmaya hazır finansal varlıklar (Not:7) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar (Not:12) Dağıtılmamış varlıklar Toplam varlıklar Bölüm yükümlülükleri Dağıtılmamış yükümlülükler Toplam yükümlülükler - - 118.179.152 - 118.179.152 5.122.932 - 5.324.421 - 10.447.353 888.687.061 123.636.166 238.561.258 - 1.250.884.485 283.401.445 105.545.683 - - 388.947.128 - - 861.937.357 - 861.937.357 283.401.445 105.545.683 861.937.357 - 1.250.884.485 Grup’un toplam satışlarının %10’u veya daha fazlasını oluşturan tek bir müşterisi yoktur. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 95 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 4. İş ortaklıkları 6. Nakit ve nakit benzerleri Oransal konsolidasyon yöntemi ile konsolidasyona dahil edilen müşterek yönetime tabi CSN’in dönen varlıklar, duran varlıklar, kısa vadeli yükümlülükler, gelirler ve giderler kalemleri aşağıdaki gibidir (tutarlar %50 iştirak oranı ile çarpılmıştır): 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibariyle nakit ve nakit benzerleri’ nin detayı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2012 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Dönen varlıklar 1.915.880 1.829.606 Duran varlıklar 126.689 185.302 2.207.061 1.996.050 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 Kısa vadeli yükümlülükler Gelirler 5.706.416 6.120.680 Giderler (5.889.766) (6.256.689) 10.458 14.544 14.035.745 11.228.619 Vadesiz Mevduatlar 9.755.847 11.228.619 Vadesi 3 aydan kısa vadeli mevduatlar 4.279.898 - Kasa Bankadaki Nakit 3.555.642 2.201.229 17.601.845 13.444.392 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Türk Lirası 7.867.495 3.311.769 Avro 4.406.531 4.707.519 ABD Doları 1.217.771 2.196.790 7.258 76.167 536.690 936.374 14.035.745 11.228.619 Vadesi bilanço tarihinden önce olan tahsildeki çekler Banka mevduatlarının detayı aşağıda sunulmuştur: 5. İşletme birleşmeleri Grup’un 31 Mayıs 2012 tarihi itibariyle satın aldığı ve UFRS 3 “İşletme Birleşmeleri“ kapsamında provizyonel bazda kayda alımını gerçekleştirdiği Afyon Çimento Sanayi Türk Anonim Şirketi’ne ait varlıkların gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesi işlemleri, SPK’ya kayıtlı bağımsız bir değerleme şirketi tarafından tamamlanmıştır. Değerleme sonrası ortaya çıkan 11.358.393 TL tutarındaki pozitif şerefiye, Grup’un konsolide bilançosu altında muhasebeleştirilmiştir. Buna göre satın alma işlemine ilişkin makul değer ve satın alma bedeli aşağıdaki gibidir: İngiliz Sterlini 31 Mayıs 2012 Dönen varlıklar 25.813.386 Duran varlıklar 78.631.446 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler 31 Aralık 2011 Diğer 6.922.782 6.989.487 Net varlık 90.532.563 %51 net varlık 46.171.607 Satın alma bedeli 57.530.000 Pozitif şerefiye (Not: 15) 11.358.393 Grup’un sahip olduğu toplam 4.279.898 TL tutarındaki 3 aydan kısa vadeli mevduata uygulanan etkin faiz oranı TL için %7,45, RON için %5,5’dir. Grup’un 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle vadeli mevduatı bulunmamaktadır. 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibariyle bloke mevduat bulunmamaktadır. Afyon Çimento Sanayi Türk Anonim Şirketi’nin konsolide finansal tablolara dahil edilen, alım tarihi ile 31 Aralık 2012 tarihi arasındaki hasılatı 27.399.666 TL ve dönem zararı (5.480.098) TL’dir. Afyon Çimento Sanayi Türk Anonim Şirketi’nin 2012 yılı toplam hasılatı 41.145.702 TL, ve dönem zararı (7.216.059) TL’dir. Şirket’in 1 Ocak 2012 tarihinde alınmış olduğu varsayıldığında, Grup’un 2012 yılı içindeki toplam hasılatını 13.746.036 TL daha artıracak ve dönem kârını (1.735.961) TL azaltacaktı. 31 Mayıs 2012 Satın alma bedeli Afyon Çimento Sanayi T.A.Ş.’nin nakit ve nakit benzerleri Bağlı ortaklık alımı nedeniyle net nakit çıkışı 57.530.000 4.093.135 53.436.865 Şirket, 8 Ekim 2012 tarihinde imzaladığı anlaşma ve Rekabet Kurulu’nun 19 Ekim 2012 tarihindeki iznine istinaden Yılmaz Beton Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile Yılmaz Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.’ne ait hazır beton tesisi ve müştemilatı, 10 adet transmikser ve 3 adet pompa, 3 adet ruhsat üzerinde kırıcı dahil agrega ocağı devralarak sabit kıymetlerine 9.250.000 TL’ye satın alarak ilave etmiştir. 96 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 97 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 7. Türev finansal araçlar ve satılmaya hazır finansal yatırımlar 8. Finansal borçlar (devamı) 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Gerçeğe uygun değer farkı gelir/gidere yansıtılan türev finansal varlıklar/(yükümlülükler) (*) (437.363) 813.865 Toplam (437.363) 813.865 (*) Not 29 (d)’de açıklandığı üzere türev finansal araçlar vadeli döviz alım/satım sözleşmelerinden oluşmaktadır. Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir/gidere yansıtılan satılmaya hazır finansal varlıklar: 31 Aralık 2012 Pay Oranı (%) Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. 31 Aralık 2011 Tutar Pay Oranı (%) Tutar 1.06 208.021.419 1.06 114.993.207 Mesbaş Mersin Serbest Böl. İşl. A.Ş. (Mesbaş) 0.41 52.712 0.41 52.712 Anfas Antalya Fuarcılık A.Ş. (Anfaş) 0.02 4.266 0.02 4.266 - 7.500 - 7.500 Şirket Temsa Araştırma, Geliştirme ve Teknoloji A.Ş. 208.085.897 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle kredilerin ve finansal kiralama borçlarının detayları aşağıdaki gibidir: Faiz Türü Döviz Türü Ağırlıklı Ortalama Faiz Oranı (%) Orijinal Bakiye Kısa Vadeli Kısım Uzun Vadeli Kısım 31 Aralık 2012 Teminatsız Sabit Türk Lirası 8.68 336.688.486 248.900.035 87.788.451 336.688.486 Teminatsız Faizsiz Türk Lirası - 884.487 884.487 - 884.487 Teminatlı Değişken Avro 1.43 11.052.087 5.264.297 20.726.894 25.991.191 Teminatsız Değişken Avro 3.87 816.326 1.919.754 - 1.919.754 Teminatlı/ Teminatsız Teminatsız Sabit Avro 6.34 13.723 32.272 - 32.272 Teminatlı Faizsiz Avro - 1.079 2.537 - 2.537 Teminatlı Sabit ABD Doları 6.85 781.678 861.526 531.894 1.393.420 257.864.908 109.047.239 366.912.147 21.626 6.474 28.100 Finansal Kiralama 4.73 14.679 31 Aralık 2011 itibariyle kredilerin ve finansal kiralama borçlarının detayları aşağıdaki gibidir: 115.057.685 Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş.’nin (“Sabancı Holding”) hisseleri hariç olmak üzere; satılmaya hazır finansal varlıkların hisseleri borsada işlem görmeyen hisselerden oluştuğundan, gerçeğe uygun değerlerini güvenilir bir şekilde hesaplamak mümkün olmadığı için söz konusu finansal varlıklar (2004 yılı sonuna kadar enflasyona göre düzeltilmiş) maliyet bedelleri ve varsa değer düşüklüğü karşılığı düşüldükten sonra bilançoda taşınmaktadır. Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. hisseleri borsa rayici ile değerlenmiştir. 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. hisselerinin borsa rayici ile değerlenmiş tutarı 208.021.419 TL’dir (31 Aralık 2011: 114.993.207 TL). Faiz Türü Döviz Türü Ağırlıklı Ortalama Faiz Oranı (%) Orijinal Bakiye Kısa Vadeli Kısım Uzun Vadeli Kısım 31 Aralık 2011 Teminatsız Sabit Türk Lirası 9.20 137.996.150 137.996.150 - 137.996.150 Teminatsız Sabit Türk Lirası 9.45 60.224.670 9.558.003 50.666.667 60.224.670 Teminatlı Değişken Avro 3.63 13.678.491 6.679.936 26.747.559 33.427.495 Teminatlı Sabit ABD Doları 5.00 1.762.563 1.852.981 1.476.325 3.329.306 156.087.070 78.890.551 234.977.621 1.904.891 - 1.904.891 Teminatlı/ Teminatsız Finansal Kiralama 8. Finansal borçlar Avro 6.63 779.479 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle kredilerin geri ödeme planlarının detayı aşağıdaki gibidir: Bilanço tarihi itibari ile Grup’un finansal borçlarının detayı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 1 yıl içerisinde 257.864.908 156.087.070 18.090.920 1 – 2 yıl arası 27.462.718 21.156.076 21.626 - 2 – 3 yıl arası - 1.904.891 35.933.884 20.130.656 Toplam kısa vadeli finansal borçlar 257.886.534 157.991.961 3 – 4 yıl arası 29.869.339 19.543.311 Uzun vadeli finansal borçlar 109.047.239 78.890.551 4 – 5 yıl arası 14.323.244 11.539.119 6.474 - 5 yıl ve üzeri 1.458.054 6.521.389 Toplam uzun vadeli finansal borçlar 109.053.713 78.890.551 366.912.147 234.977.621 Toplam finansal borçlar 366.940.247 236.882.512 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 236.036.828 137.996.150 21.828.080 Kısa vadeli finansal kiralama işlemlerinden borçlar Uzun vadeli finansal kiralamaların kısa vadeli kısmı Kısa vadeli finansal borçlar Uzun vadeli finansal borçların kısa vadeli kısımları Uzun vadeli finansal kiralama işlemlerinden borçlar 98 Avro Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 99 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 8. Finansal borçlar (devamı) 9. Ticari alacaklar ve borçlar (devamı) a. Kısa vadeli ticari alacaklar (devamı) Finansal kiralama işlemlerinden borçlar 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibariyle şüpheli alacak karşılığının hareketi aşağıda sunulmuştur: Finansal kiralama işlemlerinden borçların detayı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 1 yıl içerisinde 22.444 1.945.240 1 – 2 yıl arası 6.474 - Geleceğe ait finansal kısım Toplam finansal kiralama işlemlerinden oluşan borcun bugünkü değeri 28.918 1.945.240 (818) (40.349) 28.100 1.904.891 1 Ocak - 31 Aralık 2012 1 Ocak - 31 Aralık 2011 Açılış bakiyesi 2.319.064 1.795.898 Dönem içinde ayrılan ilave karşılık 2.273.894 918.550 Satın alınan bağlı ortaklık etkisi 307.127 - Tahsil edilen alacak tutarı (-) (25.046) (231.026) - (245.938) (39.080) 81.580 4.835.959 2.319.064 Konusu kalmayan karşılık (-) Çevrim farkı Kapanış bakiyesi Finansal kiralama sözleşmesi kapsamındaki iş makinası alımı ile ilgili Avro cinsinden kira ödemeleri 30 Kasım 2012’ den başlayarak 29 Nisan 2014 tarihine kadar eşit taksitlerle yapılacaktır. b. Kısa vadeli ticari borçlar 31 Aralık 2012 itibariyle finansal kiralama işlemlerinden oluşan borçların ağırlıklı ortalama etkin faiz oranı %4,73’tür (31 Aralık 2011: %6,63). Ticari borçlar İlişkili taraflara ticari borçlar (Not 28) 9. Ticari alacaklar ve borçlar Kısa vadeli ticari alacaklar 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 156.699.006 113.799.215 Alacak senetleri 43.102.283 33.554.423 Şüpheli ticari alacaklar karşılığı (-) (4.835.959) (2.319.064) 194.965.330 145.034.574 Alıcılar 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 84.119.257 81.002.515 4.862.902 5.572.255 88.982.159 86.574.770 Ticari borçların ağırlıklı ortalama ödeme süresi 56 gündür (31 Aralık 2011 – 55 gün). Ticari borçların reeskontu için kullanılan etkin faiz oranları 31-60 gün vadede TL için %9,57 ABD Doları için %0,25 ve Avro için %0,10 dur (31 Aralık 2011 – TL: %10, ABD Doları: %0,58, Avro: %1,23). Ticari alacaklar, senet ve çeklerin tahsil süresi ürün niteliğine ve müşteri ile yapılan sözleşmelere bağlı olarak değişmekte olup, ağırlıklı ortalama 68 gündür (31 Aralık 2011 – 58 gün). Ticari alacakların reeskontu için kullanılan etkin faiz oranları 61-90 gün vadede TL için %9,57, ABD Doları için %0,31 ve Avro için %0,13 (2011 – TL: %10, ABD Doları: %0,58 , Avro: %1,23)’tür. 100 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 101 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 10. Diğer alacaklar ve diğer borçlar 11. Stoklar (devamı) a. Diğer kısa ve uzun vadeli alacaklar Stok değer düşüklüğü karşılığı hareketleri Kısa vadeli diğer alacaklar: Personelden alacaklar Sigorta tazminatlarından alacaklar İlişkili taraflardan diğer alacaklar (Not: 28) Kamu kuruluşlarına verilen depozitolar Kamu kuruluşlarına verilen depozitolar Verilen diğer depozito ve teminatlar 1 Ocak - 31 Aralık 2012 1 Ocak - 31 Aralık 2011 Açılış bakiyesi 1.111.219 1.111.219 Dönem içinde ayrılan karşılık (Not: 21) 1.049.339 - 483.136 - 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 260.921 199.906 Satın alınan bağlı ortaklık etkisi 89.663 114.103 Konusu kalmayan karşılık (-) (Not: 21) 579 (206.393) - 2.775 Kapanış bakiyesi 765.375 2.437.301 1.111.219 353.359 1.079.963 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 1.888.737 1.558.436 205.936 - 2.094.673 1.558.436 Grup mamul, yarı mamul ve ilk madde ve malzeme stoklarında net gerçekleşebilir değerinin maliyetten düşük kaldığı veya uzun süredir hareket görmediği durumlar için stok değer düşüş karşılığı ayırmıştır. Stok değer düşüklüğü karşılığı satılan malın maliyetinde muhasebeleştirilmiştir. Dönem içinde ayrılan stok değer düşüklüğü karşılığı net gerçekleşebilir değeri maliyetinin altında kalan mamuller için ayrılmıştır. 12. Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar 31 Aralık 2012 b. Kısa vadeli diğer borçlar 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Ödenecek vergi ve fonlar 2.825.025 1.750.871 Alınan depozito ve teminatlar 1.960.141 2.065.570 Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri 1.640.782 2.023.389 Personele borçlar 751.813 767.961 Ortaklara temettü borcu 458.386 412.068 İlişkili taraflara diğer borçlar (Not: 28) 107.185 85.343 7.743.332 7.105.202 İştirakler Ana Faaliyet Konusu Exsa Yatırım amaçlı gayrimenkul ve menkul kıymet yatırımı Toplam Etkin Sahiplik Oranı (%) Defter Değeri 32,875 158.780.889 32.875 118.179.152 158.780.889 118.179.152 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 492.785.468 362.752.681 (9.801.775) (3.272.371) Net varlıklar 482.983.693 359.480.310 Grup’un payı 158.780.889 118.179.152 Değer artış/(azalış) farkları, net (*) 76.188.922 (32.774.330) Grup’un payı 25.047.108 (10.774.561) 1 Ocak - 31 Aralık 2012 1 Ocak - 31 Aralık 2011 Gelir 31.202.797 37.175.826 Gider (16.547.545) (28.431.812) 14.655.252 8.744.014 4.817.914 2.874.595 Varlıklar 11. Stoklar 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 İlk madde ve malzeme 64.631.612 57.787.391 Yarı mamuller 26.008.013 25.176.974 Mamuller 16.438.878 18.445.617 - 12.312.701 Ticari mallar 89.101 - Diğer stoklar 906.953 1.285.479 (2.437.301) (1.111.219) 105.637.256 113.896.943 Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) Defter Değeri Özkaynaktan pay alma yöntemiyle muhasebeleştirilmiş olan Exsa’nın 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibariyle Grup’a düşen etkin sahiplik oranı ile hesaplanmış varlıkları, yükümlülükleri ve net kârı aşağıdaki gibidir: Yükümlülükler Yoldaki mallar 31 Aralık 2011 Etkin Sahiplik Oranı (%) Net dönem kârı Grup’un net dönem kârındaki payı (*) Diğer kapsamlı gelir/(gider) hesabında gösterilmiştir. 102 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 103 104 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 34.617.370 2.193.958 (1.289.068) Satın alınan bağlı ortaklık etkisi (Not:5) Alımlar (*) Çıkışlar 81.659.486 Yabancı para çevrim farkı Dönem gideri Çıkışlar 31 Aralık 2012 itibariyle kapanış bakiyesi 31 Aralık 2012 itibariyle net defter değeri 33.578.401 (26.673.463) 750.054 (2.608.499) 19.451 (24.834.469) 60.251.864 10.253.136 (777.137) 1.695 1.847.499 (54.519) 48.981.190 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri 135.732.810 (95.576.422) 187.608 (5.911.580) 218.957 (90.071.407) 231.309.232 1.035.036 (398.135) 63.819 7.909.404 (1.146.634) 223.845.742 Binalar 356.810.441 (623.976.600) 10.917.256 (26.733.969) 453.655 (608.613.542) 980.787.041 80.493.697 (11.195.638) 5.777.692 31.067.929 (1.438.838) 876.082.199 Makine ve Teçhizatlar 33.696.029 (60.433.305) 16.372.744 (6.896.898) 14.553 (69.923.704) 94.129.334 13.125.076 (16.449.989) 2.271.102 40.718 (26.045) 95.168.472 Taşıt Araçları - Yapılmakta olan yatırımlardan transferler 46.244.655 Yabancı para çevrim farkı Dönem gideri Çıkışlar 31 Aralık 2011 itibariyle kapanış bakiyesi 31 Aralık 2011 itibariyle net defter değeri 24.146.721 (24.834.469) 192.471 (1.784.057) (73.488) (23.169.395) 48.981.190 10.831.493 (249.845) 154.469 90.388 38.154.685 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri 133.774.336 (90.071.407) 208.799 (5.431.941) (699.476) (84.148.788) 223.845.742 17.309.290 (365.946) 583.174 1.290.287 205.028.937 Binalar 267.468.657 (608.613.542) 6.493.413 (22.336.014) (1.240.167) (591.530.774) 876.082.199 35.488.553 (6.754.516) 4.793.782 4.346.444 838.207.936 Makine ve Teçhizatlar 25.244.768 (69.923.704) 7.549.115 (5.773.647) (64.495) (71.634.677) 95.168.472 7.898.784 (7.621.182) 658.161 293.132 93.939.577 Taşıt Araçları 1.912.307 (1.691.426) 70.135 (599.420) 5.286 (1.167.427) 3.603.733 934.147 (70.139) 138.417 251 (14.476) 2.615.533 379.668 (1.797.802) - (327.806) - (1.469.996) 2.177.470 - - 54.288 - - 2.123.182 3.587.807 (6.518.796) 510.611 (627.962) (49.426) (6.352.019) 10.106.603 1.072.516 (529.185) 342.913 83.120 9.137.239 1.448.106 (1.167.427) - (511.073) (15.728) (640.626) 2.615.533 328.068 - 154.053 33.423 2.099.989 653.186 (1.469.996) 11.595 (407.587) - (1.074.004) 2.123.182 - (11.594) - - 2.134.776 - (31.432.926) 92.933.075 75.756.188 (2.808.973) 1.367.139.974 Toplam 36.893.829 - - - - - - (15.532.268) 110.797.881 11.068.892 1.260.805.469 61.972.398 - - - - - 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle finansal kiralama yoluyla alınan maddi duran varlıkların maliyet tutarı 6.622.239 TL birikmiş amortisman tutarı 2.995.771 TL’ dir. (31 Aralık 2011 – 6.622.239 TL ve 2.049.738 TL). 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle halen kullanımda olan ancak itfa ömrünü tamamlamış maddi ve maddi olmayan varlıkların maliyet değeri 477.851.286 TL’dir (31 Aralık 2011 – 489.464.345 TL). 564.540.633 (802.599.341) 14.966.003 (36.872.281) (2.142.780) (778.550.282) 61.972.398 1.367.139.974 (72.928.704) - 103.805.976 2.114.678 28.980.448 Toplam 685.345.670 (816.241.668) 29.524.221 (43.894.870) 728.322 (802.599.341) 36.893.829 1.501.587.338 (106.712.666) - 81.630.982 3.575 (460) 61.972.398 Diğer Maddi Yapılmakta Duran Varlıklar Özel Maliyetler Olan Yatırımlar Döşeme ve Diğer Maddi Yapılmakta Demirbaşlar Duran Varlıklar Özel Maliyetler Olan Yatırımlar 4.682.699 (6.092.650) 1.226.424 (816.698) 16.420 (6.518.796) 10.775.349 871.574 (1.252.820) 801.122 269.442 (20.572) 10.106.603 Döşeme ve Demirbaşlar Grup’un, 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle sadece 48.856.499 TL tutarındaki maddi duran varlıkları üzerinde ipotek veya rehin bulunmaktadır (31 Aralık 2011 - 35.101.195 TL). - 1 Ocak 2011 itibariyle açılış bakiyesi Birikmiş amortismanlar 46.244.655 - Çıkışlar 31 Aralık 2011 itibariyle kapanış bakiyesi 305.353 2.817.420 Yabancı para çevrim farkı Alımlar 43.121.882 1 Ocak 2011 itibariyle açılış bakiyesi Maliyet değeri Arsa ve Araziler 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle sona eren yıla ilişkin olarak maddi duran varlıklar, hareket tablosu aşağıda sunulmuştur: 13. Maddi duran varlıklar (devamı) (*) 31 Aralık 2012 tarihi itibari ile yıl içinde aktifleştirilen finansman gideri 6.336.655 TL’dir (31 Aralık 2011: 3.105.281 TL). - 81.659.486 1 Ocak 2012 itibariyle açılış bakiyesi Birikmiş amortismanlar 31 Aralık 2012 itibariyle kapanış bakiyesi - (107.429) Yabancı para çevrim farkı Yapılmakta olan yatırımlardan transferler 46.244.655 1 Ocak 2012 itibariyle açılış bakiyesi Maliyet değeri Arsa ve Araziler 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle sona eren yıla ilişkin olarak maddi duran varlıklar hareket tablosu aşağıda sunulmuştur: 13. Maddi duran varlıklar Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 105 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 14. Maddi olmayan duran varlıklar (devamı) 13. Maddi duran varlıklar (devamı) Maddi duran varlıklara ilişkin amortisman giderlerinin dağılımı aşağıdaki gibidir: Satışların maliyeti (-) Genel yönetim giderleri (-) 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 42.618.104 35.230.575 1.233.090 1.562.759 43.676 78.947 43.894.870 36.872.281 Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) Maden Hakları Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar Toplam 24.403.382 244.965 24.648.347 - 216.183 216.183 140.000 131.491 271.491 24.543.382 592.639 25.136.021 (6.338.971) (172.383) (6.511.354) - (213.156) (213.156) (1.588.734) (132.120) (1.720.854) 31 Aralık 2011 itibariyle kapanış bakiyesi (7.927.705) (517.659) (8.445.364) 31 Aralık 2011 itibariyle net defter değeri 16.615.677 74.980 16.690.657 Maliyet değeri 1 Ocak 2011 itibariyle açılış bakiyesi Yabancı para çevrim farkı Alımlar 31 Aralık 2011 itibariyle kapanış bakiyesi Birikmiş itfa payları 1 Ocak 2011 itibariyle açılış bakiyesi Yabancı para çevrim farkı 14. Maddi olmayan duran varlıklar Dönem itfa payı Maden Hakları Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar Toplam 24.543.382 377.085 24.920.467 Maliyet değeri 1 Ocak 2012 itibariyle açılış bakiyesi Yabancı para çevrim farkı - (15.888) (15.888) Satın alınan bağlı ortaklık etkisi 2.258.010 17.698 2.275.708 Alımlar 4.546.969 12.692 4.559.661 31.348.361 391.587 31.739.948 (7.927.705) (302.105) (8.229.810) - 11.296 11.296 (1.597.574) (58.237) (1.655.811) 31 Aralık 2012 itibariyle kapanış bakiyesi (9.525.279) (349.046) (9.874.325) Satışların maliyeti 31 Aralık 2012 itibariyle net defter değeri 21.823.082 42.541 21.865.623 Genel yönetim giderleri 31 Aralık 2012 itibariyle kapanış bakiyesi Maddi olmayan duran varlıklar içerisindeki maden hakları, yıl içerisinde tüketilen rezervin toplam rezerve oranı esas alınarak itfaya tabi tutulmaktadır. Kalan itfa payı süresi geriye kalan rezervlerin tüketilme süresine bağlıdır. Maddi olmayan duran varlıklara ilişkin itfa payı giderlerinin dağılımı aşağıdaki gibidir: Birikmiş itfa payları 1 Ocak 2012 itibariyle açılış bakiyesi Yabancı para çevrim farkı Dönem itfa payı Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri 106 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 1 Ocak - 31 Aralık 2012 1 Ocak - 31 Aralık 2011 1.607.649 1.644.235 46.515 72.935 1.647 3.684 1.655.811 1.720.854 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 107 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 15. Şerefiye 16. Karşılıklar, koşullu varlık ve yükümlülükler Grup’un 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle finansal tablolarında görünen şerefiye rakamı; 2005 yılında satın aldığı Eskişehir ve Ankara Çimento Fabrikaları (Standart Çimento), KKTC’de bulunan Çimsa Cement, 2008 yılında satın aldığı Bilecik Hazır Beton Tesisleri ve 9 Şubat 2010 tarihinde satın aldığı İtalya Trieste’de bulunan Med. Con. S.r.l. ve 2012 yılı içerisinde satın aldığı Afyon Çimento Sanayi Türk Anonim Şirketi ile ilgili olup hareket tablosu aşağıda gösterilmiştir. Kısa vadeli borç karşılıkları Dava karşılıkları İkramiye ve prim karşılığı Grup, 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle şerefiye hesabı üzerinde ilgili olduğu nakit üreten birimin kullanımdaki değerine dayalı bir değer düşüklüğü analizi yapmış, bu çalışma sonucunda bir karşılık ayırmaya gerek görmemiştir (31 Aralık 2011: Bulunmamaktadır). Şerefiye değer düşüklüğü analizi için Grup, onaylanmış finansal bütçeleri üzerinde TL cinsinden indirgenmiş nakit akımı tahmini yapmıştır. Nakit akım tahmini için %10,26 ağırlıklı ortalama sermaye maliyeti ile makroekonomik ve pazar varsayımları doğrultusundaki maliyet ve satış fiyatı artışları dikkate alınmıştır. 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 döneminde şerefiyenin hareket tablosu aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2012 Eskişehir Afyon Çimento Sanayi T.A.Ş. Bilecik Hazır Beton Çimsa Cement Free Zone Ltd. 31 Aralık 2011 Eskişehir Bilecik Hazır Beton Çimsa Cement Free Zone Ltd. 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 3.036.881 2.913.458 - 1.810.775 3.036.881 4.724.233 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibari ile dava karşılığı, ikramiye ve prim karşılıkları hareket tabloları aşağıda sunulmuştur: Dava karşılığının hareket tablosu Açılış Satın Alınan Bağlı Ortaklık Etkisi Yabancı Para Çevrim Farkı Toplam 132.140.806 - - 132.140.806 - 11.358.393 - 11.358.393 4.293.971 - - 4.293.971 345.527 - (19.445) 326.082 136.780.304 11.358.393 (19.445) 148.119.252 Açılış Satın Alınan Bağlı Ortaklık Etkisi Yabancı Para Çevrim Farkı Toplam 132.140.806 - - 132.140.806 4.293.971 - - 4.293.971 282.802 - 62.725 345.527 136.717.579 - 62.725 136.780.304 (*) Grup’un bağlı ortaklıklarından Çimsa, % 100 CIMENT FRANÇAIS iştiraki olan PARCIB SAS’ın sahip olduğu Afyon Çimento Sanayi Türk A.Ş.’nin sermayesinin %51’ini temsil eden 153.000.000 adet ve 1.530.000 TL nominal değerli hisselerin tamamının alımına ilişkin hisse devir anlaşmasını 15 Şubat 2012 tarihinde imzalamıştır. Hisse devir anlaşmasına göre PARCIB SAS’ın sahip olduğu 153.000.000 adet hisse için 57.530.000 TL hisse devir bedeli belirlenmiştir. Hisse devir bedeli Türk Lirası olarak pazarlık usulüyle belirlenmiştir. Rekabet Kurulundan 12 Nisan 2012 tarihinde izin alınmış olup, 31 Mayıs 2012 itibariyle hisse devri gerçekleşmiştir. Afyon Çimento Sanayi Türk Anonim Şirketi’nin satın alınması esnasında ortaya çıkan bazda kayda alınan 11.358.393 TL’lik şerefiye, Afyon Çimento Sanayi Türk Anonim şirketine ait maddi ve maddi olmayan varlıkların bağımsız gayrimenkul değerleme şirketi raporuna istinaden gerçeğe uygun değerine getirilmesinden sonraki dağıtılamayan kısmıdır (Not: 5). 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 2.913.458 3.157.652 329.882 536.134 42.000 - (24.200) (515.069) Konusu kalmayan karşılık (-) (224.259) (265.259) Kapanış bakiyesi 3.036.881 2.913.458 Açılış bakiyesi Dönem içinde ayrılan ilave karşılık Satın alınan bağlı ortaklık etkisi Ödenen dava tutarları (-) 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Grup aleyhine açılan ve halen devam etmekte olan davaların toplam tutarı yaklaşık 9.400.208 TL’dir (31 Aralık 2011: 8.577.136 TL). 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Grup, davaların aleyhine sonuçlanma riski olanlar için, hukuk müşavirlerinin görüşüne göre 3.036.881 TL karşılık ayırmıştır. İkramiye ve prim karşılığının hareket tablosu Açılış bakiyesi Dönem içinde ayrılan ilave karşılık Ödenen ikramiye ve prim karşılığı tutarları (-) Kapanış bakiyesi 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 1.810.775 1.390.181 - 1.810.775 (1.810.775) (1.390.181) - 1.810.775 31 Aralık 2012 itibari ile diğer şerefiye rakamları üzerinde değer düşüklüğü bulunmamaktadır. 108 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 109 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 16. Karşılıklar, koşullu varlık ve yükümlülükler (devamı) 17. Taahhütler ve zorunluluklar Kısa vadeli borç karşılıkları (devamı) Grup’un almış olduğu teminatlar aşağıdaki gibidir: Uzun vadeli borç karşılıkları Maden sahası doğaya yeniden kazandırma karşılığı Ecrimisil Karşılığı (*) 31 Aralık 2012 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 3.264.016 2.346.700 107.000 - 3.371.016 2.346.700 (*) Afyon Çimento Sanayi Türk A.Ş., fabrika arazisi içinde yer alan ve Milli Emlak Müdürlüğü’ne ait olan 17.281 m alanındaki bölüm için Afyonkarahisar Valiliği Milli Emlak Müdürlüğü’ne kullanım bedeli ödemektedir. Kullanım bedeli, Milli Emlak Müdürlüğü tarafından beş yılda bir tebliğ edildiğinden, şirket 2012 yılından başlayan yeni dönem için 107.000 TL tutarında karşılık ayırmıştır. 2 Orijinal Tutar TL Karşılığı Alınan teminat mektupları TL 136.938.267 136.938.267 103.026.871 103.026.872 Alınan teminat mektupları ABD Doları 2.458.150 4.381.898 2.750.500 5.195.419 Alınan teminat mektupları Avro 826.239 1.943.066 6.570.576 16.057.174 Para Birimi 1 Ocak 31 Aralık 2011 - - Satın alınan bağlı ortaklık etkisi 44.155 - Dönem içerisindeki artış 62.845 - 107.000 - Açılış bakiyesi Kapanış bakiyesi Orijinal Tutar Alınan ipotekler TL 28.407.954 28.407.954 31.443.854 31.443.854 TL 21.362.510 21.362.510 20.304.305 20.304.305 Alınan çek senetler Avro 95.725 225.116 59.500 145.406 Alınan çek senetler ABD Doları 52.300 93.230 52.300 98.789 TL 13.943.331 13.943.331 6.735.445 6.735.445 Toplam alınan TRİ’ler 207.295.372 183.007.264 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibari ile verilmiş olan teminatların detayı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2012 2.346.700 1.780.130 Dönem içinde ayrılan ilave karşılık 824.878 566.570 Satın alınan bağlı ortaklık etkisi 671.570 - Konusu kalmayan karşılık (-) (579.132) - Kapanış bakiyesi 3.264.016 2.346.700 Açılış bakiyesi TL Karşılığı 64.402.046 64.402.046 25.290.470 25.290.470 ABD Doları 38.477.634 68.590.230 37.925.339 71.637.173 Avro 17.705.600 41.638.260 11.207.500 27.388.889 - - - - C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİ’ler - - - - D. Diğer verilen TRİ’ler - - - - - - - - - - - - - - - - B. Tam konsolidasyon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİ’ler i. Ana Ortak lehine vermiş olduğu TRİ’ler Çevre koruma ile ilgili mevzuat uyarınca, Grup’un maden çıkarma, çimento üretimi gibi faaliyetleri ile ilgili yükümlülükleri bulunmaktadır. İşbu mevzuat dolayısıyla doğan tüm vergi, harç ve emisyon ücreti vb. yükümlülükler, Grup tarafından yerine getirilmektedir. Söz konusu mevzuat, maden ocaklarının terk edilmesi sırasında ortaya çıkabilecek, toprağı kirletici ve bozucu olumsuzlukların giderilmesi sırasında gerekli maliyetler hakkında düzenleme içermektedir. Bunun sonucunda Grup, işletmekte olduğu maden sahalarına ilişkin olarak mevzuatın gereklerini karşılayacağını düşündüğü doğaya kazandırma planlarının tahmini maliyetini hesaplayarak, bu maliyetin 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle açılmış arazinin yüzölçümüne karşılık gelen 3.264.016 TL’lik kısmını anılan tarih itibariyle maden sahalarını doğaya kazandırma karşılığı olarak kayıtlarına alarak, “Uzun Vadeli Borç Karşılıkları” kalemi içerisinde göstermiştir (31 Aralık 2011: 2.346.700 TL). 110 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 TL 31 Aralık 2011 TL Karşılığı A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİ’ler 1 Ocak 31 Aralık 2011 Para Birimi Orijinal Teminat Tutarı Orijinal Teminat Tutarı Maden sahası doğaya yeniden kazandırma karşılığının hareket tablosu aşağıdaki gibidir: 1 Ocak 31 Aralık 2012 TL Karşılığı Alınan çek senetler Rehin işlemi 1 Ocak 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 ii.B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer Grup Şirketleri lehine vermiş olduğu TRİ’ler iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine vermiş olduğu TRİ’ler 174.630.536 124.316.532 Grup’un vermiş olduğu diğer TRİ’lerin Grup’un özkaynaklarına oranı 31 Aralık 2012 itibariyle %0’dır (31 Aralık 2011: %0). Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 111 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 18. Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar 18. Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar (devamı) Kıdem teşvik primi karşılığı: Kıdem tazminatı karşılığı Kıdem teşvik primi karşılığı 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 15.212.235 11.712.518 543.348 465.865 15.755.583 12.178.383 Kıdem tazminatı karşılığı: Grup, Türkiye’deki mevcut iş kanunu gereğince, en az bir yıl hizmet verdikten sonra emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü hal dışındaki nedenlerle işine son verilen personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle ödenecek kıdem tazminatı, her hizmet yılı için bir aylık maaş üzerinden tam 3.033,98 TL (31 Aralık 2011 – tam 2.731,85 TL) ile sınırlandırmıştır. 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibariyle kıdem teşvik primi karşılığının hareketi aşağıda sunulmuştur: 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 Dönem başı itibariyle karşılık 465.865 410.859 İlave karşılık 276.678 120.471 Satın alınan bağlı ortaklık etkisi 110.372 - Ödenen kıdem teşvik primleri (297.239) (65.465) Konusu kalmayan karşılık (-) (12.328) - Dönem sonu itibariyle karşılık 543.348 465.865 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Peşin ödenen vergi ve fonlar 3.328.853 1.189.794 Devreden KDV 3.276.311 7.330.309 19. Diğer varlık ve yükümlülükler 31 Aralık 2012 tarihli konsolide finansal tablolarda, kıdem tazminatı yükümlülüğü “Projeksiyon Metodu” aktüer metod ve varsayımlar çerçevesinde kayıtlara yansıtılmıştır. a) Diğer dönen ve duran varlıklar Diğer dönen varlıklar Bilanço tarihleri itibariyle yükümlülüğü hesaplamak için kullanılan temel aktüeryal varsayımlar aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 % 10,12 % 10,00 Tahmin edilen artış oranı % 6,16 % 5,10 Gelecek aylara ait giderler 1.894.491 1.316.108 Personel devir hızı % 15,8 %13,8 İş avansları 1.173.334 844.978 Verilen sipariş avansları İskonto oranı 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihinde sona eren döneme ait kıdem tazminatı karşılığının hareketi aşağıda sunulmuştur: 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 11.712.518 9.982.217 Satın alınan bağlı ortaklık etkisi 1.676.995 - Hizmet maliyeti 3.056.761 2.365.735 Faiz maliyeti (Not: 25) 531.475 998.222 Aktüeryal kayıp / (kazanç) (*) 802.966 (9.689) Dönem başı itibariyle karşılık Ödenen tazminatlar Yabancı para çevrim farkı Dönem sonu itibariyle karşılık (2.557.725) (1.671.980) (10.755) 48.013 15.212.235 11.712.518 1.019.848 2.451.524 İhraç kayıtlı satışlara ait KDV (*) 210.255 680.339 Diğer çeşitli alacaklar 479.663 1.105.912 11.382.755 14.918.964 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 9.909.991 5.122.932 Sabit kıymet alımı için verilen avanslar 426.248 1.318.557 Gelecek yıllara ait giderler 227.191 166.482 Diğer duran varlıklar 111.148 109.002 10.674.578 6.716.973 b) Diğer duran varlıklar İhraç kayıtlı satışlara ait KDV (*) (*) KDV Kanunu’nun 11/ c maddesine göre, ihraç edilmek şartıyla imalatçılar tarafından aracı ihracatçılara teslim edilen mallara ait KDV tahsil edilmemekte, ihracat KDV ve tecil edilebilir KDV hesaplarına kaydedilmektedir. Tahsil edilmeyen KDV ilgili dönem KDV beyannamesinde beyan edilmekte, tahakkuk eden KDV tecil edilmekte ve terkin edilecek KDV hesaplarına kaydedilmektedir. İhracatın gerçekleştiğinin tevsikinden sonra, vergi idaresi tecil edilen KDV için terkin işlemi yapmaktadır. 112 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 113 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 19. Diğer varlık ve yükümlülükler (devamı) 20. Özkaynaklar (devamı) c) Diğer kısa vadeli yükümlülükler Değer artış/azalış fonları 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Alınan sipariş avansları 1.884.340 2.834.578 Kullanılmamış izin karşılığı 1.781.050 1.711.767 6111sayılı yasadan yararlanılan vergi ve ceza yükümlülüğü 1.267.108 1.264.403 Maliyet gider karşılığı 773.907 435.302 Gider tahakkukları 149.398 177.430 Gelecek aylara ait gelirler 102.446 - Diğer kısa vadeli yükümlülükler 698.947 728.272 6.657.196 7.151.752 Özkaynak yöntemiyle konsolidasyona dahil edilmiş olan Exsa’nın Finansal Varlık Değer Artış/Azalış Fonundaki değişiklikler aşağıdaki gibi gerçekleşmiştir: Exsa Toplamı Grup’un Payı (% 32.875) 1 Ocak 2012 itibariyle açılış bakiyesi (32.774.330) (10.774.561) Cari dönem finansal varlık değer artış / (azalış) fonu 108.963.252 35.821.669 31 Aralık 2012 itibariyle kapanış bakiyesi 76.188.922 25.047.108 Exsa Toplamı Grubun Payı % 32.875 18.638.287 6.127.337 1 Ocak 2011 itibariyle açılış bakiyesi d) Diğer uzun vadeli yükümlülükler Cari dönem finansal varlıklar değer artış / (azalış) fonu 31 Aralık 2011 itibariyle kapanış bakiyesi 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 397.247 1.508.800 2.163 388.637 399.410 1.897.437 6111 sayılı yasadan yararlanılan vergi ve ceza yükümlülüğü Diğer uzun vadeli yükümlülükler Piyasa Değeri Ertelenmiş Vergi Etkisi Net Değer 114.993.207 (5.749.660) 109.243.547 93.028.212 (4.651.411) 88.376.801 208.021.419 (10.401.071) 197.620.348 Piyasa Değeri Ertelenmiş Vergi Etkisi Net Değer 1 Ocak 2011 itibariyle açılış bakiyesi 149.448.101 (7.472.405) 141.975.696 Cari dönem finansal varlık değer artış / (azalış) fonu (34.454.894) 1.722.745 (32.732.149) 114.993.207 (5.749.660) 109.243.547 1 Ocak 2012 itibariyle açılış bakiyesi Cari dönem finansal varlık değer artış / (azalış) fonu 31 Aralık 2012 itibariyle kapanış bakiyesi 31 Aralık 2012 Ortaklar (*) (%) Tutar 31 Aralık 2011 (%) Tutar Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. 49,42 66.765.208 49.42 Aberdeen Asset Managers Limited 13,95 18.844.280 - Akçansa Çimento San ve Tic. A.Ş. 8,98 12.130.560 8.98 12.130.560 Adana Çimento San. T.A.Ş. 5,11 6.902.815 9.54 12.880.921 66.765.208 - Hacı Ömer Sabancı Vakfı 0,11 150.000 0.11 146.000 Diğer ortaklar 22,43 30.291.579 31.95 43.161.753 100 135.084.442 100 135.084.442 Nominal sermaye toplamı Enflasyon düzeltmesi Yeniden düzenlenmiş sermaye 41.741.516 41.741.516 176.825.958 176.825.958 (*) 31 Aralık 2012 tarihi itibari ile borsada işlem gören payların sermayeye oranı %41,36’dır. Şirket’in 31 Aralık 2012 tarihleri itibariyle sermayesi 13.508.444.200 adet hisseden oluşmaktadır (31 Aralık 2011: 13.508.444.200 hisse). Hisselerin nominal değeri hisse başına 1 Kr’dir (31 Aralık 2011: hisse başı 1 Kr). 114 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 (16.901.898) (10.774.561) Satılmaya hazır finansal varlıklar içerisinde muhasebeleştirilen Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. hisselerinin 31 Aralık 2012 tarihindeki borsa rayici ile değerlenmesi sonucu oluşan değer artışının hareketleri aşağıdaki gibidir. 20. Özkaynaklar 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibariyle sermaye yapısı aşağıdaki gibidir: (51.412.617) (32.774.330) 31 Aralık 2011 itibariyle kapanış bakiyesi Kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler geçmiş yıl kâr/zararları Yasal yedekler Türk Ticaret Kanunu uyarınca yasal yedekler birinci ve ikinci yedek akçelerden oluşmaktadır. Yasal yedekler Şirket’in tarihi ödenmiş sermayesinin %20’sine ulaşıncaya kadar, net dönem kârının %5’i birinci yasal yedekler olarak ayrılmaktadır. İkinci yasal yedek ise, Şirket’in ödenmiş sermayesinin %5’inin üzerindeki tüm kâr dağıtımının üzerinden %10 oranında ayrılmaktadır. Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedekler ödenmiş sermayenin %50’sini geçmedikleri sürece dağıtılamaz, fakat kâr yedeklerinin tükendiği noktada zararları kapatmak için kullanılabilirler. Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 115 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 20. Özkaynaklar (devamı) 20. Özkaynaklar (devamı) Kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler geçmiş yıl kâr/zararları (devamı) Kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler geçmiş yıl kâr/zararları (devamı) Geçmiş yıl kârları Kontrol gücü olmayan paylar 2011 yılına ait Olağan Genel Kurul 24 Nisan 2012 tarihinde yapılmış olup, 2011 yılı kârı ile ilgili olarak 106.716.709 TL’lik temettü ödemesi yapılmış (2011: 94.829.278 TL) ve 9.996.249 TL yedek ayrılmıştır (2011: 8.807.505). (Not:27) Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkların, ödenmiş çıkarılmış sermaye dahil bütün özkaynak hesap grubu kalemlerinden ana ortaklık ve bağlı ortaklıkların paylarına isabet eden tutarlar indirilir ve konsolide bilanço özkaynak hesap grubunda kontrol gücü olmayan paylar hesap grubu adıyla gösterilir Halka açık şirketler, temettü dağıtımlarını SPK’nın öngördüğü şekilde aşağıdaki gibi yaparlar: SPK, 27 Ocak 2010 Tarih ve 02/51 sayılı kararı ile; Kâr dağıtımı, SPK’nın Seri: IV, No:27 sayılı “Sermaye Piyasası Kanununa Tabi Olan Halka Açık Anonim Ortaklıkların Temettü Avansı Dağıtımında Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliği”nde yer alan esaslar, ortaklıkların esas sözleşmelerinde bulunan hükümler ve şirketler tarafından kamuya açıklanmış olan kâr dağıtım politikaları çerçevesinde gerçekleştirilir. Tebliğe göre, ortaklıkların esas sözleşmelerinde birinci temettü oranının gösterilmesi zorunludur. Ortaklıkların birinci temettü tutarı, hesap dönemi kârından kanunlara göre ayrılması gereken yedek akçeler ile vergi, fon ve mali ödemeler ve varsa geçmiş yıl zararları düşüldükten sonra kalan dağıtılabilir kârın %20’sinden az olamaz. Hisse senetleri borsada işlem gören anonim ortaklıklar, genel kurullarının alacağı karara bağlı olarak temettüyü; a) Tamamen nakden dağıtma, b) Tamamen hisse senedi olarak dağıtma, 21. Satışlar ve satışların maliyeti Satış Gelirleri 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 Yurt içi satışlar 678.377.514 620.644.423 Yurt dışı satışlar 243.969.693 230.431.935 Satış iskontoları (-) (11.695.130) (7.762.682) Diğer indirimler (-) (53.497.632) (42.374.979) 857.154.445 800.938.697 (645.207.705) (594.007.548) 211.946.740 206.931.149 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 (129.834.095) (128.287.408) Satışların maliyeti (-) c) Belli oranda nakit belli oranda hisse senedi olarak dağıtılarak kalanını ortaklık bünyesinde bırakma, Brüt kâr d) Nakit ya da hisse senedi olarak dağıtmadan ortaklık bünyesinde bırakma, konusunda serbesttir. Kurul, bu ortaklıklara Genel Kurul gündemleri ilan edilinceye kadar, bir önceki dönemin kârından ayrılacak birinci temettüyü nakden dağıtma zorunluluğu getirebilir. Ortaklıklar, temettü dağıtımını, hesap dönemini izleyen 5’inci ayın sonuna kadar tamamlanmak zorundadır. 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibariyle, Şirket’in yasal kayıtlarındaki konsolide yasal yedekler, olağanüstü yedekler, birikmiş kârlar, hisse senedi ihraç primleri ve diğer yedekler aşağıdaki gibidir: Satışların Maliyeti Direkt hammadde ve malzeme giderleri (6.295.737) (5.495.097) (283.757.066) (266.080.233) (44.225.753) (36.874.810) Diğer üretim giderleri (169.701.534) (161.274.955) Toplam üretim maliyeti (633.814.185) (598.012.503) (842.946) - Direkt işçilik giderleri Yasal kayıtlardaki: 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 112.465.570 102.469.321 Diğer sermaye yedekleri 37.493.591 37.493.591 Olağanüstü yedekler 52.405.376 44.014.448 Enflasyon farkından kaynaklanan birikmiş kârlar 68.691.034 68.691.034 30.131 Stok değer düşüş karşılığı gideri (Not 11) 30.131 37.233.032 37.233.032 308.318.734 289.931.557 Yasal yedekler Hisse senedi ihraç primleri Özel fonlar Yabancı para çevrim farkları Enerji giderleri Amortisman ve itfa giderleri Yarımamul değişimi Dönem başı yarı mamul Dönem sonu yarı mamul Mamul değişimi 116 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 7.343.225 (17.833.749) 26.008.013 25.176.974 (2.006.739) 3.828.420 (18.445.617) (14.617.197) Dönem sonu mamul 16.438.878 18.445.617 Satılan ticari mal maliyeti (9.374.874) (7.166.690) (645.207.705) (594.007.548) Dönem başı mamul UMS 21 “Döviz Kurlarındaki Değişikliklerin Etkileri”’ne göre konsolidasyonda Grup’un yabancı ülkelerdeki bağlı ortaklık ve müşterek yönetime tabi işletmelerinin aktif ve pasifleri bilanço günündeki parite ile Türk Lirası’na çevrilir. Gelir ve gider kalemleri ise dönemde gerçekleşen ortalama kurlar ile Türk Lirası’na çevrilir. Kapanış kuru ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları kapsamlı gelir tablosu içerisinde yabancı para çevrim farkları hesabında takip edilmektedir. 831.039 (25.176.974) Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 117 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 22. Araştırma geliştirme giderleri, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri ve genel yönetim giderleri 24. Diğer faaliyetlerden gelir/(giderler) 1 Ocak – 31 Aralık 2012 ve 2011 dönemlerine ait faaliyet giderlerinin detayı aşağıdaki gibidir: Diğer faaliyet gelirleri Genel yönetim giderleri (-) Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 (42.143.552) (38.666.987) (4.999.808) (6.028.837) (47.143.360) (44.695.824) 23. Niteliklerine göre giderler 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 Sabit kıymet satış geliri 8.446.597 1.438.896 Hurda ve muhtelif malzeme satışı 2.205.924 2.029.017 Konusu kalmayan karşılıklar 828.437 476.304 Kira geliri 395.953 190.517 Araştırma geliştirme geliri 71.703 232.714 Atık imha ve uçucu kül geliri 13.746 637.735 2.002.699 1.710.078 13.965.059 6.715.261 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 Diğer gelir ve kârlar 1 Ocak – 31 Aralık 2012 ve 2011 dönemlerine ait genel yönetim giderlerinin niteliklerine göre detayı aşağıdaki gibidir: 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 (15.123.970) (17.059.569) Danışmanlık ve müşavirlik giderleri (5.316.149) (2.217.454) Vergi, resim ve harçlar (4.367.164) (5.595.943) Kıdem tazminatı (2.718.884) (1.671.980) Rekabet Kurulu ceza gideri (*) (5.818.512) - (1.363.531) Karşılık giderleri (3.491.499) (1.752.420) (2.408.719) (984.631) Personel giderleri Temsil giderleri (2.060.456) Seyahat giderleri (1.618.258) (1.916.277) Ödenen dava tazminatı ve ceza giderleri Amortisman ve itfa giderleri (1.279.605) (1.635.694) Sabit kıymet satış zararı (284.464) (1.447.663) Sigorta giderleri (1.243.343) (828.662) Yardım ve teberrular (306.720) (481.842) Haberleşme ve ilan giderleri (1.146.215) (603.437) Mahkeme ve icra giderleri (133.642) (140.662) (867.954) 6111 sayılı yasadan yararlanılan vergi ve ceza gideri Diğer gider ve zararlar Bilgi işlem giderleri (1.084.123) Kira giderleri (914.837) (711.675) Bakım onarım giderleri (456.540) (382.055) (4.814.008) (3.812.756) (42.143.552) (38.666.987) Diğer çeşitli giderler 1 Ocak – 31 Aralık 2012 ve 2011 dönemlerine ait pazarlama, satış ve dağıtım giderlerinin niteliklerine göre detayı aşağıdaki gibidir: 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 (3.361.174) (3.042.419) Seyahat giderleri (362.863) (374.421) Reklam giderleri (188.631) - Kira giderleri (126.633) (122.448) Sigorta giderleri (116.065) Personel giderleri (3.977.059) (1.740.820) (14.843.141) (10.525.097) (*) Rekabet Kurumu’nun internet sitesinde yayımlanan, gerekçeli kararı daha sonra tebliğ edilmek ve Danıştay yolu açık olmak üzere alınan karara göre Grup’a 7.758.016 TL tutarında idari para cezası verilmiştir. Söz konusu ceza, tebliğ edildikten sonra Kabahatler Kanunu çerçevesinde belirlenen sürede %25 indirim uygulanarak bağlı bulunulan vergi dairesine itirazi kayıtla ödenmiştir. 25. Finansal gelirler / (giderler) 1 Ocak 31 Aralık 2011 Kur farkı gelirleri 18.704.027 160.077.520 (190.342) Temettü gelirleri 2.170.559 3.242.192 Vade farkı gelirleri 1.775.346 1.390.322 255.740 787.490 20.000 320.065 22.925.672 165.817.589 (81.418) (742.762) Amortisman ve itfa giderleri (45.323) (82.631) (717.701) (1.473.814) (4.999.808) (6.028.837) Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 (2.399.585) 1 Ocak 31 Aralık 2012 Danışmanlık ve müşavirlik giderleri Diğer çeşitli giderler 118 Diğer faaliyet giderleri (-) Faiz gelirleri Diğer finansal gelirler Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 119 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 25. Finansal gelirler / (giderler) (devamı) 26. Vergi varlık ve yükümlülükleri (Ertelenmiş varlık ve yükümlülükler dahil) (devamı) 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibariyle ödenecek gelir vergisi aşağıda özetlenmiştir: Banka kredileri faiz giderleri (29.122.326) (14.416.545) 31 Aralık 2012 Kur farkı giderleri (20.332.910) (156.091.821) (531.475) (998.222) (3.138.322) (331.339) (53.125.033) (171.837.927) Kıdem tazminatı yükümlülüğü faiz gideri Diğer finansal giderler Cari dönem kurumlar vergisi karşılığı Peşin ödenen vergi ve fonlar 31 Aralık 2011 27.517.141 30.442.850 (22.568.893) (27.116.165) 4.948.248 3.326.685 1 Ocak – 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 (27.517.141) (30.442.850) Vergi giderlerinin dağılımı aşağıdaki gibidir: Finansal giderlerin 6.336.655 TL tutarındaki kısmı dönem içinde sabit kıymetler üzerinde aktifleştirilmiştir (31.12.2011: 3.105.281 TL). 26. Vergi varlık ve yükümlülükleri (Ertelenmiş varlık ve yükümlülükler dahil) Cari kurumlar vergisi gideri Ertelenmiş vergi geliri / (gideri) Grup faaliyetlerini sürdürdüğü ülkelerin vergi yönetmelik ve kanunları dahilinde vergilendirmeye tabidir. Türkiye’de, kurumlar vergisi oranı %20’dir. Kurumlar vergisi, ilgili olduğu hesap döneminin sonunu takip eden dördüncü ayın yirmi beşinci günü akşamına kadar beyan edilmekte ve ilgili ayın sonuna kadar tek taksitte ödenmektedir. Vergi mevzuatı uyarınca üçer aylık dönemler itibariyle oluşan kazançlar üzerinden %20 oranında geçici vergi hesaplanarak ödenmekte ve bu şekilde ödenen tutarlar yıllık kazanç üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilmektedir. Türkiye’de vergi mevzuatı, ana ve bağlı ortaklıklarının konsolide vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Bu yüzden finansal tablolara yansıtılan vergi karşılığı, şirket bazında ayrı ayrı hesaplanmıştır. Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönemin kurumlar vergisi matrahından indirilebilir. Beyanlar ve ilgili muhasebe kayıtları vergi dairesince beş yıl içerisinde incelenebilmekte ve vergi hesapları revize edilebilmektedir. Türkiye’de mukim anonim şirketlerden, kurumlar vergisi ve gelir vergisinden sorumlu olmayanlar ve muaf tutulanlar haricindekilere yapılanlarla Türkiye’de mukim olan ve olmayan gerçek kişilere ve Türkiye’de mukim olmayan tüzel kişilere yapılan temettü ödemeleri %15 gelir vergisine tabidir. Türkiye’de mukim anonim şirketlerden yine Türkiye’de mukim anonim şirketlere yapılan temettü ödemeleri gelir vergisine tabi değildir, Ayrıca karın dağıtılmaması veya sermayeye eklenmesi durumunda gelir vergisi hesaplanmamaktadır. Şirket’in Kasım 2007’de yayımlanan “Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğ” (Seri No:1) kapsamında gerekli olan raporlamaları, kurumlar vergisi beyannamesi verilmesi süresine kadar hazırlaması gerekmektedir. 120 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 245.992 (1.441.406) (27.271.149) (31.884.256) 1 Ocak – 31 Aralık 2012 ve 2011 dönemlerine ait diğer kapsamlı gelir/(gider) içerisindeki vergi gelir/(giderlerinin) detayı aşağıdaki gibidir: 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Dönem içerisindeki diğer kapsamlı gelir/(gider) Aktüeryal kayıptaki değişim Satılmaya hazır finansal varlık değer artış fonundaki değişim Vergi öncesi tutar Vergi geliri/ (gideri) Vergi sonrası tutar (802.966) 160.593 (642.373) 93.028.212 (4.651.411) 88.376.801 92.225.246 (4.490.818) 87.734.428 1 Ocak – 31 Aralık 2011 Dönem içerisindeki diğer kapsamlı gelir/(gider) Satılmaya hazır finansal varlık değer artış fonundaki değişim Vergi öncesi tutar Vergi geliri/ (gideri) Vergi sonrası tutar (51.356.791) 1.722.745 (49.634.046) (51.356.791) 1.722.745 (49.634.046) Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 121 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 26. Vergi varlık ve yükümlülükleri (Ertelenmiş varlık ve yükümlülükler dahil) (devamı) 26. Vergi varlık ve yükümlülükleri (Ertelenmiş varlık ve yükümlülükler dahil) (devamı) Grup’un 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibariyle ertelenmiş vergi varlıklarının ve yükümlülüklerinin detayı aşağıdaki gibidir: Net ertelenmiş vergi yükümlülükleri hareket tablosu aşağıdaki gibidir: Ertelenmiş vergi (varlık) / yükümlülük hareketleri : 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Kullanılmamış vergi zararları 4.707.762 1.050.218 Açılış bakiyesi Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar 3.151.117 2.435.677 Maden sahaları rehabilitasyonu gider karşılığı 652.803 Dava karşılıkları 607.376 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 24.587.510 24.868.849 Gelir tablosunda muhasebeleştirilen (245.992) 1.441.406 469.340 Özkaynak altında muhasebeleştirilen kısım (*) 4.490.818 (1.722.745) 582.692 Satın alınan bağlı ortaklık etkisi 4.575.329 - Çevrim farkı (192.984) - 33.214.681 24.587.510 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 138.543.851 155.279.746 Ertelenmiş vergi varlıkları : Stok değer düşüklüğü 487.460 222.244 Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar 389.291 3.085.794 Kullanılmamış izin karşılığı 356.210 342.353 Şüpheli diğer alacak karşılığı 315.946 208.608 Alacak, borçların iç verim düzeltmesi 150.128 182.926 - 362.155 İkramiye ve prim karşılığı Diğer 511.807 290.977 11.329.900 9.232.984 Kapanış bakiyesi Dönem vergi giderinin net dönem kârı ile mutabakatı aşağıdaki gibidir: Vergi karşılığının mutabakatı Vergi öncesi kâr Ertelenmiş vergi yükümlülükleri : Geçerli vergi oranı Şerefiye (24.589.322) (24.417.563) Satılmaya hazir finansal varlık (10.401.071) (5.749.660) (9.477.295) (2.936.373) Alacak, borçların iç verim düzeltmesi (52.704) (48.317) Diğer (24.189) (668.580) (44.544.581) (33.820.493) - Diğer (33.214.681) (24.587.509) Gelir tablosundaki vergi gideri Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar Net ertelenmiş vergi (yükümlülük) / varlığı Ertelenmiş vergi (varlık) / yükümlülük bilanço gösterimi : 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Ertelenmiş vergi varlıkları (4.665.563) (2.171.944) Ertelenmiş vergi yükümlülükleri 37.880.244 26.759.454 33.214.681 24.587.510 Geçerli vergi oranından hesaplanan vergi - Kanunen kabul edilmeyen giderler - Vergiye tabi olmayan gelirler - Özkaynak yöntemiyle değerlenen işletmeden gelen kârın etkisi %20 %20 (27.708.770) (31.055.949) (1.674.030) (910.541) 1.721.681 667.006 316.778 189.005 73.193 (773.777) (27.271.148) (31.884.256) Şirket’in Türkiye’de yerleşik bağlı ortaklığı olan Afyon Çimento Sanayi Türk Anonim Şirketi A.Ş.’nin 31 Aralık 2012 tarihi itibari ile 11.462.605 TL taşınacak geçmiş yıl zararı bulunmaktadır (31 Aralık 2011: 4.479.230). Bu zararın 4.479.230 TL’lik kısmı 2016 yılına, kalan 6.983.375 TL’lik kısmı ise 2017 yılına kadar taşınabilecektir. Şirket’in yurt dışında yerleşik bağlı ortaklıklarından ise toplam 6.405.884 TL taşınacak geçmiş yıl zararı bulunmaktadır (31 Aralık 2011: 3.500.127 TL). Bunun 1.696.571 TL’si 2028-2030 yıllarına kadar (31 Aralık 2011: 537.857 TL), geri kalan 4.709.312 TL’si ise süresiz olarak taşınabilecektir (31 Aralık 2011: 2.962.270 TL). 122 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 123 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 27. Hisse başına kazanç 28. İlişkili taraf açıklamaları (devamı) Hisse başına kâr, net kârın, raporlama boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesiyle bulunmaktadır. Hisse başına kâr: Nominal değeri 1 Kr’dan ortalama hisse adedi Ana ortaklık payına düşen kâr TL İlişkili şirketlerden alacaklar İlişkili taraflardan diğer alacaklar (kısa vadeli) Akleasing A.Ş. (2) Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. (3) 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 13.508.444.200 13.508.444.200 115.352.589 123.378.926 0,0085 0,0091 Hisse başına kâr Enerjisa A.Ş. (3) Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş. (3) Akçansa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş.(3) 2011 yılı karından 2012 yılında dağıtılan hisse başına temettü tutarları aşağıdaki gibidir: Bimsa Uluslararı İş Bilgi ve Yön. Sistemleri A.Ş. (2) Brisa Bridgestone Sabancı Lastik San. Ve Tic. A.Ş. Dağıtılan temettü tutarı Nominal değeri 1 Kr’dan ortalama hisse adedi Hisse başına dağıtılan temettü 106.716.709 Hisse başına dağıtılan temettü 94.829.278 579 2.775 579 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 4.716.747 4.321.317 (3) 140.239 165.510 5.916 920.610 - 126.944 - 37.874 4.862.902 5.572.255 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 62.607 - Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. (1) 29.624 16.756 Aksigorta A.Ş. (3) 5.444 54.781 Diğer 9.510 13.806 107.185 85.343 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 10.926.821 5.435.508 10.926.821 5.435.508 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 156.786.582 57.514.918 - 1.904.891 156.786.582 59.419.809 0,0070 İlişkili şirketlere finansal borçlar İlişkili taraflardan banka bakiyeleri Akbank T.A.Ş. (2) 28. İlişkili taraf açıklamaları Bir şirketin ilişkili şirket olarak tanımlanması, şirketlerden birinin diğeri üzerinde kontrol gücüne sahip olması veya ilgili şirketin finansal ve idari kararlarını oluşturmasında önemli bir etkisi olmasına bağlı olarak belirlenmektedir. Grup, Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. tarafından kontrol edilmektedir. Konsolide finansal tablolar için müşterek yönetime tabi ortaklık CSN’nin diğer ortağı ve Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. hissedar şirketleri ve finansal varlıklar ve onların iştirakleri ve bağlı ortaklıkları ile diğer Sabancı Grubu şirketlerinin bakiyeleri ayrı kalemler olarak gösterilmiş ve bu şirketler ve Grup’un üst düzey yöneticileri ilişkili taraflar olarak adlandırılmıştır. Grup, faaliyetleri esnasında ilişkili taraflarla çeşitli işlemler yapmaktadır. 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibariyle ilişkili kuruluşların bakiyeleri ile 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihlerinde sona eren dönemlere ait bu kuruluşlarla yapılan işlem tutarları ve bakiyeleri ana hatlarıyla şöyledir: Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 - Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş. (3) 13.508.444.200 Finansal tabloların hazırlandığı tarih itibariyle ve bu konsolide finansal tabloların tamamlanmasından önce, çıkarılan veya çıkarılacak olan adi hisse senetleri yoktur. 124 - 0,0079 2010 yılı kârından 2011 yılında dağıtılan hisse başına temettü tutarları aşağıdaki gibidir; Nominal değeri 1 Kr’dan ortalama hisse adedi 2.775 13.508.444.200 İlişkili taraflara ticari olmayan borçlar (kısa vadeli) Dağıtılan temettü tutarı 31 Aralık 2011 İlişkili şirketlere borçlar İlişkili taraflara ticari borçlar (kısa vadeli) Dağıtılan hisse başına kâr payı: 31 Aralık 2012 İlişkili taraflardan toplam finansal borçlar Akbank T.A.Ş.’den banka kredisi (2) Ak Finansal Kiralama A.Ş.’den finansal kiralama (2) Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 125 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 28. İlişkili taraf açıklamaları(devamı) 28. İlişkili taraf açıklamaları(devamı) İlişkili taraflara yapılan satışlar Üst yönetim kadrosuna yapılan ödemeler 1 Ocak 31 Aralık 2012 Enerjisa A.Ş. (3) Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş.(1) Aksigorta A.Ş. (3) Akçansa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. (3) Brisa Bridgestone Sabancı Lastik San. ve Tic. A.Ş. (3) Diğer 1 Ocak 31 Aralık 2011 104.605 920 61.015 70.243 32.562 - 801 85.640 - 37.060 4.096 9.954 203.079 203.817 İlişkili taraflardan yapılan mal ve hizmet alımları Enerjisa A.Ş.(3) 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 45.302.375 30.897.867 6.551.075 2.128.527 Aksigorta A.Ş.(3) 3.747.875 3.145.649 Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş.(3) 1.958.122 1.186.317 1.133.321 1.051.390 Akçansa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. (3) Bimsa Uluslararası İş Bilgi ve Yön. Sistemleri A.Ş.(2) Hacı Ömer Sabancı Holding. A.Ş. (1) Avivasa Emeklilik ve Hayat A.Ş.(3) Olmuksa A.Ş. (3) (*) Brisa Bridgestone Sabancı Lastik San. Ve Tic. A.Ş. (3) Diğer 259.025 94.541 163.001 148.352 - 46.083 - Cari dönemde, Yönetim Kurulu başkan ve üyeleriyle, genel müdür, genel koordinatör, genel müdür yardımcıları gibi üst düzey yöneticilere, cari dönemde sağlanan ücret ve benzeri menfaatler toplamı 5.178.783 TL (31 Aralık 2011 – 4.646.609 TL) olup, ödenen ücretler 5.002.724 TL (31 Aralık 2011-4.477.139 TL), Sosyal Güvenlik Kurumu’na ödenen primler 176.059 TL dir. (31 Aralık 2011169.470 TL). 29. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi a. Sermaye yönetimi Grup, sermayesini bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken, diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak operasyonlarından sağladığı nakit ve ticari alacak ve mali ve ticari borçlarının vadelerinin incelenmesi yoluyla yönetmektedir. Şirket’in sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskler Grup’un üst yönetimi tarafından değerlendirilir ve Yönetim Kurulu’nun kararına bağlı olanları Yönetim Kurulu’nun değerlendirmesine sunar. Grup, üst yönetim ve Yönetim Kurulu’nun değerlendirmelerine dayanarak, sermaye yapısını yeni borç edinilmesi veya mevcut olan borcun geri ödenmesiyle olduğu kadar, temettü ödemeleri yoluyla dengede tutmayı amaçlamaktadır. Şirket sermaye yönetiminde, sektördeki diğer şirketlerle paralel olarak borç sermaye oranını izlemektedir. Bu oran net borcun toplam özkaynağa bölünmesiyle bulunur. 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibariyle net borç/toplam sermaye oranı aşağıdaki gibidir: Not 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Toplam finansal borçlar 8 366.940.247 236.882.512 95.815 Eksi: Nakit ve nakit benzerleri 6 17.601.845 13.444.392 36.497 20.420 Net borç 349.338.402 223.438.120 59.111.291 38.814.960 20 1.033.421.011 861.937.357 1.382.759.413 1.085.375.477 %34 %26 Özkaynaklar Toplam kaynaklar (*) Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş.’nin Olmuksa A.Ş.’deki %43,73’lük payının I.P. Container Holdings’e satılmasına ilişkin izin 1 Kasım 2012 tarihi itibari ile Rekabet Kurulu tarafından verilmiştir. Şirket bu tarihten itibaren Olmuksa A.Ş.’yi ilişkili taraf kapsamından çıkarmıştır. Net borç/Özkaynaklar oranı b. Finansal risk faktörleri Grup, Akçansa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş., Enerjisa A.Ş., Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş., Olmuksa A.Ş. ve Brisa Bridgstone Sabancı Lastik San. ve Tic. A.Ş.’den mamul, diğer ilişkili şirketlerden hizmet satın almaktadır. İlişkili taraflardan faiz gelirleri Akbank T.A.Ş.(2) 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 104.557 70.064 104.557 70.064 (16.370.034) (5.506.298) (16.370.034) (5.506.298) Grup’un başlıca finansal enstrümanları, banka kredileri, nakit ve kısa vadeli mevduatlardan oluşmaktadır. Finansal enstrümanların asıl kullanım amacı Grup operasyonları için fon artırımı sağlamak ve faiz oranı riskinden korunmaktır. Grup, operasyonlarından direkt olarak kaynaklanan ticari alacaklar ve borçlar gibi çeşitli diğer finansal varlıklara ve yükümlülüklere sahiptir. Grup’un finansal enstrümanlarından kaynaklanan ana riskler, likidite riski, yabancı para riski, faiz riski ve kredi riskidir. Yönetim kurulu aşağıda özetlendiği şekilde bu riskleri izlemek ve yönetmek için gerekli prosedürlerden sorumludur. İlişkili taraflara faiz gideri Akbank T.A.Ş.(2) (1) Ana ortaklık (2) Ana ortaklık Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş.’ nin bağlı ortaklığı (3) Ana ortaklık Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş.’ nin müşterek yönetime tabi ortaklığı 126 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 127 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 29. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) 29. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) c. Kredi risk yönetimi (c) Kredi risk yönetimi (devamı) Ticari alacakların çoğunluğu banka teminat mektubu ve/veya kredi limitleri ile teminat altına alınmıştır. Müşterilerin ticari alacak bakiyeleri üzerindendevamlı kredi değerlendirmeleri yapılmaktadır. Grup’un herhangi bir müşteriden kaynaklanan önemli bir kredi riski bulunmamaktadır. Alacaklar Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riskleri Mevduatlar Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar İlişkili Taraf Diğer Taraf İlişkili Taraf Diğer Taraf İlişkili Taraf Diğer Taraf Türev Finansal Araçlar Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (1) (A+B+C+D+E) - 194.965.330 2.775 2.445.257 10.926.821 3.108.924 (437.363) - Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - 118.393.534 - - - - - 31 Aralık 2012 A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri (2) - Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar İlişkili Taraf Diğer Taraf İlişkili Taraf Diğer Taraf İlişkili Taraf Diğer Taraf Türev Finansal Araçlar Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (1) (A+B+C+D+E) - 145.034.574 579 2.637.820 5.435.508 5.793.111 813.865 - Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - 96.314.721 - - - - - A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri (2) - 124.983.308 579 2.637.820 5.435.508 5.793.111 813.865 B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri (3) - - - - - - - C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - 20.051.266 - - - - - - teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - 11.862.622 - - - - - D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - - - - - - - - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - 2.319.064 - - - - - - (2.319.064) - - - - - 31 Aralık 2011 Alacaklar 170.909.959 2.775 Bankalardaki mevduat 2.445.257 10.926.821 3.108.924 (437.363) Mevduatlar Bankalardaki mevduat B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri (3) - - - - - - - C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - 24.055.371 - - - - - - teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - 15.810.454 - - - - - D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - - - - - - - - - - - - - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - - - - - - - - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - 4.835.959 - - - - - - - - - - - - - (4.835.959) - - - - - - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - - - - - - - - - - - - E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar - - - - - - - - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - - - - - - - - - - - - - - - Değer düşüklüğü (-) - Değer düşüklüğü (-) - Değer düşüklüğü (-) - Değer düşüklüğü (-) (1) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar, kredi güvenirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır. (2) Teminatlar, müşterilerden alınan teminat senetleri, teminat çekleri ve ipoteklerden oluşmaktadır. Teminatın ilgili riski karşılayan kısmı kadarı dikkate alınmıştır. - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - - - - - E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar - - - - - - - (3) Bu müşteriler ile ilgili olarak geçmişte tahsilat problemi yaşanmamıştır. (1) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar, kredi güvenirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır. (2) Teminatlar, müşterilerden alınan teminat senetleri, teminat çekleri ve ipoteklerden oluşmaktadır. Teminatın ilgili riski karşılayan kısmı kadarı dikkate alınmıştır. (3) Bu müşteriler ile ilgili olarak geçmişte tahsilat problemi yaşanmamıştır. 128 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 129 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 29. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) 29. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) (c) Kredi risk yönetimi (devamı) (d) Kur riski yönetimi 31 Aralık 2012 itibari ile vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların yaşlandırması aşağıdaki gibidir: Grup’un 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle orijinal para birimi cinsinden yabancı para pozisyonu (*) aşağıdaki gibidir: Alacaklar Türev 31 Aralık 2012 Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar Bankalardaki Mevduat Finansal Araçlar Diğer Toplam 14.776.292 - - - - 14.776.292 Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş 5.053.839 - - - - 5.053.839 Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş 4.225.240 - - - - 4.225.240 24.055.371 - - - - 24.055.371 31 Aralık 2012 Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş Toplam vadesi geçen alacaklar Teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı 15.810.454 - - - - 15.810.454 1. Ticari Alacaklar 2a. Parasal Finansal Varlıklar 2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 3. Diğer 4. DÖNEN VARLIKLAR (1+2+3) 5. Ticari Alacaklar 31 Aralık 2011 itibari ile vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların yaşlandırması aşağıdaki gibidir: Alacaklar Diğer Alacaklar Bankalardaki Mevduat Finansal Araçlar Diğer Toplam 11.220.463 - - - - 11.220.463 Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş 6.388.633 - - - - 6.388.633 Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş 2.442.170 - - - - 2.442.170 20.051.266 - - - - 20.051.266 Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş Toplam vadesi geçen alacaklar Teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı 11.862.622 - - - - 11.862.622 AVRO (Orijinal para birimi) GBP (Orijinal para birimi) 18.690.949 8.714.490 1.342.220 - 2.507.862 826.531 431.493 6.878 - - - - - - - - 21.198.811 9.541.021 1.773.713 6.878 - - - - 6a. Parasal Finansal Varlıklar - - - - - - - - 7. Diğer - - - - 9. TOPLAM VARLIKLAR (4+8) Ticari Alacaklar 31 Aralık 2011 ABD DOLARI (Orijinal para birimi) 6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 8. DURAN VARLIKLAR (5+6+7) Türev TL karşılığı (Fonksiyonel para birimi) 10. Ticari Borçlar 11. Finansal Yükümlülükler 12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler 13. KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER (10+11+12) 14. Ticari Borçlar 15. Finansal Yükümlülükler 16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler - - - - 21.198.811 9.541.021 1.773.713 6.878 3.733.753 1.512.803 428.938 9.856 861.525 483.297 - - 1.053.467 553.965 28.052 - - - - - 5.648.745 2.550.065 456.990 9.856 - - - - 531.894 298.381 - - - - - - - - - - 531.894 298.381 - - 6.180.639 2.848.446 456.990 9.856 19. Bilanço dışı türev finansal araçların net varlık / yükümlülük pozisyonu (19a-19b) - - - - 19a. Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı - - - - 19b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı - - - - 20. Net yabancı para varlık / yükümlülük pozisyonu (9-18+19) 15.018.172 6.692.575 1.316.723 (2.978) 21. Parasal kalemler net yabancı para varlık / yükümlülük pozisyonu (1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) 15.018.172 6.692.575 1.316.723 (2.978) 22. Döviz hedge’i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri - - - - 17. UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER (14+15+16) 18. TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER (13+17) 23. Döviz varlıkların hedge edilen kısmının tutarı - - - - 24. Döviz yükümlülüklerin hedge edilen kısmının tutarı - - - - 25. İhracat 174.895.019 62.495.826 26.110.897 726.265 26. İthalat 71.008.945 33.986.792 4.432.576 - (*) Grup’un yurt dışındaki bağlı ortaklıklarının ulusal para birimleri kur riski olarak değerlendirilmediğinden yabancı para pozisyonuna dahil edilmemektedir. 130 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 131 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 29. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) 29. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) (d) Kur riski yönetimi (devamı) (d) Kur riski yönetimi (devamı) Grup’un 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle orijinal para birimi cinsinden yabancı para pozisyonu (*) aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2011 TL karşılığı (Fonksiyonel para birimi) ABD DOLARI (Orijinal para birimi) AVRO (Orijinal para birimi) GBP (Orijinal para birimi) 1. Ticari Alacak 4.784.294 1.217.895 1.016.373 - 2a. Parasal Finansal Varlıklar 4.412.334 689.374 1.237.445 29.519 2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar - - - - 3. Diğer - - - - 9.196.628 1.907.269 2.253.818 29.519 5. Ticari Alacaklar 4. DÖNEN VARLIKLAR (1+2+3) - - - - 6a. Parasal Finansal Varlıklar - - - - 6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar - - - - 7. Diğer - - - - 8. DURAN VARLIKLAR (5+6+7) - - - - 9. TOPLAM VARLIKLAR (4+8) 9.196.628 1.907.269 2.253.818 29.519 10. Ticari Borçlar 17.596.263 7.202.615 1.596.639 30.640 3.764.720 980.984 782.281 - 648.357 300.954 32.689 - - - - - 22.009.340 8.484.553 2.411.609 30.640 - - - - 11. Finansal Yükümlülükler 12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler 13. KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER (10+11+12) 14. Ticari Borçlar 15. Finansal Yükümlülükler Yabancı para riski Grup’un elinde ABD Doları ve Avro ve diğer yabancı para varlık ve borçlara sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Grup’un ayrıca yaptığı işlemlerden doğan yabancı para riski vardır. Bu riskler Grup’un işlevsel para birimi dışındaki para birimi cinsinden mal alımı ve satımı yapması ve Grup’un yabancı para cinsinden banka kredisi kullanmasından kaynaklanmaktadır. Grup yabancı para cinsinden banka kredisi kullanmasından dolayı oluşan yabancı para riskinden korunmak için yabancı para cinsinden varlıklarını ve borçlarını dengede tutmaktadır. Aşağıdaki bilgiler ise Grup’un ABD Doları, Avro kurlarındaki %10’luk (+/-) değişime olan duyarlılığını göstermektedir. Kullanılan %10’luk oran, kur riskinin üst düzey yönetimin döviz kurlarında beklediği olası değişikliği ifade eder. 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle aktif ve pasifte yer alan döviz bakiyeleri şu kurlar ile çevrilmiştir: 1,7826 TL = 1ABD Doları, 2,3517 TL = 1 Avro, 2,8708 TL =1 GBP (31 Aralık 2011: 1,8889 TL = 1ABD Doları 2,4438 TL = 1 Avro 2,9217 TL = 1GBP )) Sabit kıymetlere yapılan aktifleştirmeler sonrası vergi ve kontrol gücü olmayan paylar öncesi kâr / (zarar) 31 Aralık 2012 1- ABD Doları net varlık / yükümlülük 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 3- Aktifleştirmelerin etkisi (-) 4- ABD Doları net etki (1+2+3) 1.476.325 781.579 - - 16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler - - - - 16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler - - - - 1.476.325 781.579 - - 23.485.665 9.266.132 2.411.609 30.640 19. Bilanço dışı türev finansal araçların net varlık / yükümlülük pozisyonu (19a-19b) - - - - 10- Sterlin riskinden korunan kısım (-) 19a. Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı - - - - 11- Aktifleştirmelerin etkisi (-) 19b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı - - - - 12- Sterlin net etki (9+10+11) 20. Net yabancı para varlık / yükümlülük pozisyonu (9-18+19) (14.289.037) (7.358.863) (157.791) (1.121) 21. Parasal kalemler net yabancı para varlık / yükümlülük pozisyonu (1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) (14.289.037) (7.358.863) (157.791) (1.121) 17. UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER (14+15+16) 18. TOPLAM YÜKÜMLÜLÜKLER (13+17) 22. Döviz hedge’i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri - - - - 23. Döviz varlıkların hedge edilen kısmının tutarı - - - - 24. Döviz yükümlülüklerin hedge edilen kısmının tutarı - - - - 25. İhracat 163.252.774 50.887.892 26.365.495 925.142 26. İthalat 117.879.818 53.825.404 6.632.708 - 5- Avro net varlık / yükümlülük 6- Avro riskinden korunan kısım (-) 7- Aktifleştirmelerin etkisi (-) 8- Avro net etki (5+6+7) 9- Sterlin net varlık / yükümlülük TOPLAM (4+8+12) Yabancı paranın değer kazanması Yabancı paranın değer kaybetmesi 1.193.018 (1.193.018) - - - - 1.193.018 (1.193.018) 309.654 (309.654) - - - - 309.654 (309.654) (855) 855 - - - - (855) 855 1.501.817 (1.501.817) (*) Grup’un yurt dışındaki bağlı ortaklıklarının ulusal para birimleri kur riski olarak değerlendirilmediğinden yabancı para pozisyonuna dahil edilmemektedir. 132 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 133 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 29. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) 29. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) (d) Kur riski yönetimi (devamı) (d) Kur riski yönetimi (devamı) Grup, faiz haddi bulunduran varlık ve yükümlülüklerin tabi olduğu faiz oranlarının değişiminin etkisinden doğan faiz oranı riskine açıktır. Şirket bu riski, faiz oranına duyarlı olan varlık ve yükümlülüklerini dengelemek suretiyle oluşan doğal tedbirlerle yönetmektedir. Sabit kıymetlere yapılan aktifleştirmeler sonrası vergi ve kontrol gücü olmayan paylar öncesi kâr / (zarar) 31 Aralık 2011 1- ABD Doları net varlık / yükümlülük Yabancı paranın değer kazanması Yabancı paranın değer kaybetmesi (1.390.016) 1.390.016 - - 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 3- Aktifleştirmelerin etkisi (-) 4- ABD Doları net etki (1+2+3) 5- Avro net varlık / yükümlülük - - (1.390.016) 1.390.016 (38.561) 38.561 - - 6- Avro riskinden korunan kısım (-) 7- Aktifleştirmelerin etkisi (-) - - (38.561) 38.561 (327) 327 10- Sterlin riskinden korunan kısım (-) - - 11- Aktifleştirmelerin etkisi (-) - - (327) 327 (1.428.904) 1.428.904 8- Avro net etki (5+6+7) 9- Sterlin net varlık / yükümlülük 12- Sterlin net etki (9+10+11) TOPLAM (4+8+12) 31 Aralık 2012 Orijinal para biriminden satım Orijinal para biriminden alım Yabancı para (TL karşılığı) Sözleşme değeri (TL karşılığı) Finansal Varlıklar (Not: 6) 4.279.898 - Finansal Yükümlülükler 27.910.946 33.427.495 Duyarlılık analizi raporlama tarihindeki mevcut değişken faizli yükümlülüklere öngörülen faiz oranı değişikliğine göre hesaplanmıştır. Bir yıl boyunca faizler Avro için 50 baz puan, yüksek/düşük olsaydı ve diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı vergi ve kontrol gücü olmayan paylar öncesi kâr 141.493 TL (31 Aralık 2011: 178.804 TL) daha düşük/yüksek olacaktı. (e) Likidite riski yönetimi İhtiyatlı likidite riski yönetimi, yeterli ölçüde nakit ve menkul kıymet tutmayı, yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder. Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski, yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmektedir. Gerçeğe uygun değeri Gerçekleşmemiş alım/satım sözleşmeleri Finansal varlık ve yükümlülüklerinin vadelerine göre kırılımı bilanço tarihinden vade tarihine kadar geçen süre dikkate alınarak gösterilmiştir. 31 Aralık 2012 Defter değeri Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı (I+II+III+IV) 3 aydan kısa (I) 3-12 ay arası (II) 1-5 yıl arası (III) 5 yıldan uzun (IV) 366.912.147 395.000.123 73.163.204 194.909.933 125.459.401 1.467.584 28.100 34.200 5.499 16.945 11.756 - 88.982.159 89.245.682 89.245.682 - - - 6.240.854 6.240.854 6.240.854 - - - 462.163.260 490.520.858 168.655.239 194.926.879 125.471.157 1.467.584 Türev nakit girişleri 21.391.200 21.391.200 - - - Türev nakit çıkışları (22.036.566) (22.036.566) - - - (645.366) (645.366) - - - Sözleşme uyarınca vadeler ABD Doları alımı 1 yıl 3,8250 45.899.950 12.000.000 22.036.566 22.473.929 (437.363) (437.363) 31 Aralık 2011 31 Aralık 2011 Değişken Faizli Finansal Araçlar Grup 1 yılı aşmayan vadelerde vadeli alım /satım sözleşmeleri düzenlemektedir. Aşağıdaki tablo, rapor tarihi itibariyle gerçekleşmemiş olan vadeli döviz alım /satım sözleşmelerinin detayını vermektedir. Ortalama sözleşme kuru 31 Aralık 2012 Ortalama sözleşme kuru Orijinal para biriminden satım Orijinal para biriminden alım Yabancı para (TL karşılığı) Sözleşme değeri (TL karşılığı) Banka kredileri Finansal kiralama yükümlülükleri Ticari borçlar Gerçeğe uygun değeri Gerçekleşmemiş alım/satım sözleşmeleri Diğer borçlar ve yükümlülükler (*) Toplam yükümlülük Türev finansal yükümlülükler Gerçekleşmemiş alım/satım sözleşmeleri ABD Doları alımı 3-12 ay arası Türev olmayan finansal yükümlülükler 3,7181 62.463.875 16.800.000 31.040.798 30.226.933 813.865 813.865 (437.363) (437.363) (*) Diğer borçlar ve yükümlülükler içerisindeki finansal yükümlülükler konu edilmiştir. 134 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 135 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 29. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) 30. Finansal araçlar (gerçeğe uygun değer açıklamaları ve finansal riskten korunma muhasebesi çerçevesindeki açıklamalar (devamı) (e) Likidite riski yönetimi(devamı) 31 Aralık 2011 Sözleşme uyarınca vadeler Defter değeri Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı (I+II+III+IV) 3 aydan kısa (I) 3-12 ay arası (II) 1-5 yıl arası (III) 5 yıldan uzun (IV) 234.977.621 249.518.805 59.270.141 90.121.787 93.605.488 6.521.389 1.904.891 1.945.240 1.945.240 - - - 86.574.770 86.859.633 86.859.633 - - - Türev olmayan finansal yükümlülükler Banka kredileri Finansal kiralama yükümlülükleri Ticari borçlar Diğer borçlar ve yükümlülükler (*) Toplam yükümlülük 7.105.202 7.105.202 7.105.202 - - - 330.562.484 345.428.880 155.180.216 90.121.787 93.605.488 6.521.389 Türev finansal yükümlülükler Gerçekleşmemiş alım/satım sözleşmeleri 813.865 Türev nakit girişleri - 31.733.520 7.272.265 24.461.255 - - Türev nakit çıkışları - (31.040.798) (7.093.000) (23.947.798) - - 813.865 692.722 179.265 513.457 - - (*) Diğer borçlar ve yükümlülükler içerisindeki finansal yükümlülükler konu edilmiştir. Finansal yükümlülükler - Ticari borçların ve diğer parasal yükümlülüklerin, kısa vadeli olmasından dolayı, gerçeğe uygun değerlerin taşınan değerlerine yakın olduğu kabul edilir. Banka kredileri iskonto edilmiş maliyet ile ifade edilir ve işlem maliyetleri kredilerin ilk maliyetine eklenir. Uzun vadeli değişken faizli banka kredilerinin faiz oranları değişen piyasa koşulları dikkate alınarak güncellendiği için bu kredilerin gerçeğe uygun değerlerinin taşıdıkları değeri ifade ettiği düşünülmektedir. Uzun vadeli sabit faizli banka kredilerinin, bilanço tarihi itibariyle geçerli olan sabit faiz oranı ile değerlendiğinde, gerçeğe uygun değerinin taşınan değere yakın olacağı düşünülmektedir. Kısa vadeli kredilerin ise vadelerinin kısa olması nedeniyle taşınan değerlerinin gerçeğe uygun değeri yansıttığı varsayılmaktadır. Gerçeğe uygun değer ölçümleri hiyerarşi tablosu Şirket, finansal tablolarında gerçeğe uygun değerleri ile yansıtılan finansal araçlarını her finansal araç sınıfının değerleme girdilerinin kaynağına göre, üç seviyeli hiyerarşi kullanarak, aşağıdaki şekilde sınıflandırmaktadır. Seviye 1: Belirlenen finansal araçlar için aktif piyasada işlem gören (düzeltilmemiş) piyasa fiyatı kullanılan değerleme teknikleri Finansal araçların sınıfları ve gerçeğe uygun değeri 31 Aralık 2012 Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Ticari alacaklar Finansal yatırımlar Diğer finansal varlıklar Türev finansal araçlar Finansal yükümlülükler Finansal borçlar Ticari borçlar Diğer yükümlülükler Türev finansal araçlar 31 Aralık 2011 Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Ticari alacaklar Finansal yatırımlar Diğer finansal varlıklar Türev finansal araçlar Finansal yükümlülükler Finansal borçlar Ticari borçlar Diğer yükümlülükler Türev finansal araçlar Finansal varlıklar - Kısa vadeli olmalarından ve önemsiz kredi riskine tabi olmalarından dolayı nakit ve nakit eşdeğeri varlıklar ile tahakkuk etmiş faizleri ve diğer finansal varlıkların taşınan değerlerinin gerçeğe uygun değerlerine yakın olduğu düşünülmektedir. Ticari alacakların şüpheli alacaklar karşılığı düşüldükten sonraki taşınan değerlerinin gerçeğe uygun değerlerine yakın olduğu düşünülmektedir. İtfa edilmiş değerinden gösterilen finansal yükümlülükler Gerçeğe uygun değeri gelir tablosunda takip edilen türev finansal araçlar Defter değeri Not Seviye 2: Dolaylı veya dolaysız gözlemlenebilir girdi içeren diğer değerleme teknikleri Nakit ve nakit benzerleri Krediler ve alacaklar Satılmaya hazır finansal varlıklar 17.601.845 - 194.965.330 2.448.032 - 208.085.897 - - - 17.601.845 194.965.330 208.085.897 2.448.032 - 6 9 7 10 7 - - - 366.940.247 88.982.159 6.240.854 - 437.363 366.940.247 88.982.159 6.240.854 437.363 8 9 10/19 9 13.444.392 - 145.034.574 2.638.399 - 115.057.685 - - 813.865 13.444.392 145.034.574 115.057.685 2.638.399 813.865 6 9 7 10 7 - - - 236.882.512 86.574.770 7.105.202 - - 236.882.512 86.574.770 7.105.202 - 8 9 10/19 9 Seviye 3: Gözlemlenebilir piyasa girdilerini içermeyen değerleme teknikleri 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle, Şirket’in gerçeğe uygun değer ile takip ettiği finansal varlık ve yükümlülüklerin hiyerarşi tablosu aşağıdaki gibidir : Gerçeğe uygun değerinden gösterilen finansal varlık ve yükümlülükler Raporlama tarihi itibariyle gerçeğe uygun değer seviyesi 31 Aralık 2012 1. Seviye 2. Seviye 3. Seviye (437.363) - (437.363) - 208.021.419 208.021.419 - - 207.584.056 208.021.419 (437.363) - Gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıklar ve yükümlülükler Alım satım amaçlı finansal araçlar Türev finansal yükümlülükler Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıklar ve yükümlülükler Satılmaya hazır finansal varlıklar (*) Toplam (*) Bilanço tarihi itibariyle oluşan piyasa fiyatı ile değerlenmiştir. Şirket, finansal araçların tahmini gerçeğe uygun değerlerini hali hazırda mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme yöntemlerini kullanarak belirlemiştir. Fakat piyasa bilgilerini değerlendirip gerçeğe uygun değerleri tahmin edebilmek yorum ve muhakeme gerektirir. Sonuç olarak burada sunulan tahminler, Şirketin cari bir piyasa işleminde elde edebileceği miktarların göstergesi olmayabilir. 136 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 137 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 30. Finansal araçlar (gerçeğe uygun değer açıklamaları ve finansal riskten korunma muhasebesi çerçevesindeki açıklamalar (devamı) 32. Bilanço tarihinden sonraki olaylar Şirkette uygulanmakta olan toplu iş sözleşmesi 31 Aralık 2012 tarihinde sonra ermiştir. Üyesi bulunulan Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası (ÇEİS) ile T. Çimse-İş Sendikası arasında düzenlenecek yeni dönem toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin ikincisi 27 Şubat 2013 tarihinde yapılmış olup üçüncü görüşme 6 Mart 2013 tarihinde yapılacaktır. Gerçeğe uygun değer ölçümleri hiyerarşi tablosu (devamı): Gerçeğe uygun değerinden gösterilen finansal varlık ve yükümlülükler Raporlama tarihi itibariyle gerçeğe uygun değer seviyesi 31 Aralık 2011 1. Seviye 2. Seviye 3. Seviye 813.865 - 813.865 - Gerçeğe uygun değer farkı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıklar ve yükümlülükler Türev finansal varlıklar Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı kâr/zarara yansıtılan finansal varlıklar ve yükümlülükler Satılmaya hazır finansal varlıklar (*) Toplam 114.993.207 114.993.207 - - 115.807.072 114.993.207 813.865 - (*) Bilanço tarihi itibariyle oluşan piyasa fiyatı ile değerlenmiştir. Grup’un %32,875 oranında sahipliği olan ve özkaynaktan pay alma yöntemiyle değerlenen iştiraki Exsa Export Sanayi Mamulleri Satış ve Araştırma A.Ş. (“Exsa”)’nin 2010 yılı kurumlar vergisi hesaplaması için 2012 tarihli vergi inceleme raporu düzenlenmiş ve bu rapora istinaden Exsa’ya 22 Ocak 2013 tarihinde 39.219.428 TL (Grup’a etkisi 12.893.387 TL) vergi ve 58.829.143 TL (Grup’a etkisi 19.340.081 TL) cezayı içeren vergi ceza ihbarnamesi tebliğ edilmiştir. Söz konusu vergi incelemesinin konusu 2010 yılında gerçekleşen kısmi bölünme işlemi ile ilgili olup bu konuda 2011 yılında da vergi inceleme raporu düzenlenmiştir. Exsa, 2011 yılında düzenlenen rapora istinaden Maliye Bakanlığı ile uzlaşma sağlamıştır. Aynı konu ve aynı yıla ilişkin 2012 yılında düzenlenip 22 Ocak 2013 tarihinde tebliğ edilen rapora istinaden Exsa uzlaşma amacıyla Maliye Bakanlığı’na başvuruda bulunmuştur. Grup’un iştiraki Exsa, 27 Şubat 2013 tarihinde yapılan özel durum açıklamasına istinaden portföyünde %1,29 oranında yer alan 26.408.440 lot Sabancı Holding hisse senetlerinin tamamının iki yıl içinde piyasa koşullarının uygun olması durumunda İMKB’de satılmasına karar vermiştir. 31. Finansal tabloları önemli ölçüde etkileyen ya da finansal tabloların açık, yorumlanabilir ve anlaşılabilir olması açısından açıklanması gerekli olan diğer hususlar Gelir tablosu kalemlerinde yapılan sınıflamalar: 31 Aralık 2011 tarihinde sona eren döneme ait konsolide gelir tablosunda “Diğer faaliyet giderleri” içinde raporlanmış olan toplam 2.561.483 TL‘lik emlak vergisi, tapu harcı, belediye vergisi, damga vergisi, özel tüketim vergisi, çevre temizlik vergisi, harç ve aidatlar ile diğer vergi resim ve harçlar ile motorlu taşıt vergisi giderleri ”Genel yönetim giderleri”ne sınıflandırılmıştır. 31 Aralık 2011 tarihinde sona eren döneme ait konsolide gelir tablosunda “Diğer faaliyet gelirleri” içinde raporlanmış olan 320.065 TL’lik 6111 sayılı yasa karşılığı reeskont geliri “Finansal gelirler”e sınıflandırılmıştır. Bilanço kalemlerinde yapılan sınıflamalar: 31 Aralık 2011 tarihli konsolide bilançoda “Kısa vadeli borç karşılıkları” içinde raporlanmış olan 441.742 TL’lik gider tahakkukları ”Diğer kısa vadeli yükümlülükler”e sınıflandırılmıştır. 31 Aralık 2011 tarihli konsolide bilançoda “Uzun vadeli borç karşılıkları” içinde raporlanmış olan 95.335 TL’lik gider tahakkukları ”Diğer uzun vadeli yükümlülükler”e sınıflandırılmıştır. 31 Aralık 2011 tarihli konsolide bilançodan ilişkili taraflardan diğer alacaklar “Diğer alacaklar”a sınıflandırılmıştır. 31 Aralık 2011 tarihli konsolide bilançoda “Ticari Borçlar” içinde raporlanmış olan 85.343 TL’lik ticari olmayan ilişkili taraflara borçlar “Diğer Borçlar” a sınıflandırılmıştır. 138 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 139 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar (devamı) (Birim - Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL)) KÂR DAĞITIM ÖNERİSİ VE SONUÇ DAĞITILAN KÂR PAYI ORANI HAKKINDA BİLGİ (1) PAY BAŞINA TEMETTÜ BİLGİLERİ 2012 yılı faaliyeti sonucunda elde edilen, UFRS’na göre konsolide edilmiş dönem kârından, ödenecek vergi ve diğer yasal yükümlülüklerin düşülmesinden sonra kalan 115.352.589,-TL’lik net dönem kârından; a) Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri de dikkate alınarak 2012 yılı kârından 98.071.304,89 TL’nin hissedarlara temettü olarak tefriki, b) 9.131.708,28 TL’nin İkinci Tertip Yasal Yedek akçe ayrılması, c) Dönem kârından yukarıdaki ayrımların düşülmesinden sonra kalan meblağın olağanüstü yedek akçe olarak tahsisi, d) Temettü dağıtımının 01 Nisan 2013 tarihinden itibaren nakit olarak yapılması hususlarında karar almanızı teklif ederiz. Sayın Ortaklarımız, Tetkiklerinize sunduğumuz 01.01.2012 - 31.12.2012 hesap dönemine ait Bilanço ve Kâr / Zarar hesaplarını tasviplerinize arz ederiz. TOPLAM TEMETTÜ TUTARI (TL) BRÜT 98.071.304,89 NET 83.360.609,16 1 TL NOMİNAL DEĞERLİ HİSSEYE İSABET EDEN TEMETTÜ TUTARI ORAN (TL) (%) 0,7260 72,60 0,6171 61,71 Saygılarımızla, DAĞITILAN KÂR PAYININ BAĞIŞLAR EKLENMİŞ NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KÂRINA ORANI Yönetim Kurulu Adına Başkan Mehmet GÖÇMEN ORTAKLARA DAĞITILAN KÂR PAYI TUTARI (TL) 98.071.304,89 ÇİMSA ÇİMENTO SANAYİ VE TİCARET A.Ş. 2012 Yılı Kâr Dağıtım Tablosu (TL) 1. Ödenmiş / Çıkarılmış Sermaye 135.084.442,00 2. Toplam Yasal Yedek Akçe (Yasal Kayıtlara Göre) 112.465.569,83 SPK’ya Göre 142.623.738,00 134.096.513,87 4. Ödenecek Vergiler ( - ) (27.271.149,00) (26.771.652,00) 5. Net Dönem Kârı ( = ) 115.352.589,00 107.324.861,87 6. Geçmiş Yıllar Zararları ( - ) - - 7. Birinci Tertip Yasal Yedek ( - ) 8. NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KÂRI (=) 9. Yıl İçinde Yapılan Bağışlar ( + ) Birinci Temettüün Hesaplanacağı Bağışlar Eklenmiş Net Dağıtılabilir Dönem Kârı Ortaklara Birinci Temettü 11. - Bedelsiz - Toplam - - 115.352.589,00 107.324.861,87 275.927,67 115.628.516,67 20,00% 23.125.703,33 23.125.703,33 12. İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Dağıtılan Temettü 0 13. Yönetim Kurulu Üyelerine, Çalışanlara vb.’e Temettü 0 14. İntifa Senedi Sahiplerine Dağıtılan Temettü 0 15. Ortaklara İkinci Temettü 74.945.601,56 16. İkinci Tertip Yasal Yedek Akçe 9.131.708,28 17. Statü Yedekleri 18. Özel Yedekler 19. OLAĞANÜSTÜ YEDEK Dağıtılması Öngörülen Diğer Kaynaklar 20. 8.149.575,83 121.848,70 - Geçmiş Yıl Kârı -Olağanüstü Yedekler - Kanun ve Esas Sözleşme Uyarınca Dağıtılabilir Diğer Yedekler Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 84,82 Yasal Kayıtlara (YK) Göre Dönem Kârı - Nakit YOK 3. 10. ORTAKLARA DAĞITILAN KÂR PAYININ BAĞIŞLAR EKLENMİŞ NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KÂRINA ORANI (%) (1) Kârda imtiyazlı pay grubu olması halinde grup ayrımına yer verilecektir. Esas sözleşme uyarınca kâr dağıtımda imtiyaz var ise söz konusu imtiyaza ilişkin bilgi 140 GRUBU Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 141 Adresler GENEL MÜDÜRLÜK HAZIR BETON TESİSLERİ SAKARYA - ESKİŞEHİR BÖLGESİ Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Kısıklı Cad. No: 4, Sarkuysan - Ak iş Merkezi S Blok, Altunizade - İstanbul Tel : (0216) 651 53 00 (0216) 651 05 00 (0216) 651 03 85 Faks : (0216) 651 14 15 ADANA BÖLGESİ Çimsa - Bölge Müdürlüğü İnegöl Hazır Beton Tesisi Çimsa - Bölge Müdürlüğü - Zeytinli Hazır Beton Tesisi Adana - Mersin Yolu Üzeri 17. Km Kestel Mevkii Zeytinli, Seyhan - Adana Tel : (0322) 441 19 01 Faks : (0322) 441 19 02 Çimsa - İncirlik Hazır Beton Tesisi Güzelevler Mah. Girne Bulvarı Bossa 2. Fabrika Yanı, Yüreğir-Adana ÇİMENTO FABRİKA VE TERMİNALLERİ Mersin Fabrikası Çimsa - Misis Hazır Beton Tesisi Cerrah Kasabası Kalburt Mevkii Dereboyu, İnegöl - Bursa Tel : (0224) 714 22 00 Faks : (0224) 714 22 03 Organize Sanayi Bölgesi, Karaman Çimsa - Ereğli Hazır Beton Tesisi Konya Yolu Üzeri 3. km Ereğli - Konya Çimsa - Konya Hazır Beton Tesisi Horozluhan Mah. Anayurt Cad. No:10 Selçuklu - Konya Çimsa - Adapazarı Hazır Beton Tesisi Orta Mah. Plevne Cad. No: 31 Sakarya Çimsa - Pamukova Hazır Beton Tesisi Yenice Mah. Murualtı Mevkii Pamukova - Sakarya AGREGA MÜDÜRLÜĞÜ 1097 Sk. No:2 Yenihal 33104 Mersin Tel : (0533) 238 58 72 (0216) 554 70 00 Faks : (0324) 235 73 17 Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi 6. Cadde Misis, Yüreğir - Adana Çimsa - Osmaneli Hazır Beton Tesisi Çimsa - Osmaniye Hazır Beton Tesisi Çimsa - Bilecik Hazır Beton Tesisi Tüysüz Beldesi Yolçatı Mevkii D - 400 Karayolu Üzeri, Toprakkale - Osmaniye 1. Organize Sanayi Bölgesi 8. Cadde No: 3 Merkez - Bilecik İstanbul Karayolu 22. Km Çukurhisar - Eskişehir Tel : (0222) 411 32 00 Faks : (0222) 411 31 31 Çimsa - Eskişehir Hazır Beton Tesisi YURT DIŞI TERMİNALLER Çimsa - Kahramanmaraş Hazır Beton Tesisi Muttalip Yolu 500. metre, Eskişehir Almanya - Cimsa Cement Sales North GmbH Çimsa - Çukurhisar Hazır Beton Tesis Kayseri Fabrikası Çimsa - Kozan Hazır Beton Tesisi Nesserlander Strasse, 5 Emden - Almanya 26721 Tel : 00 49 40 70 20 93 14 Faks : 00 49 70 20 93 20/22 Toroslar Mah. Tekke Cad. Yenitaşkent - Mersin Tel : (0324) 454 00 60 Faks : (0324) 454 00 75 Eskişehir Fabrikası Kayseri Bünyan Yolu 35.km Bünyan - Kayseri Tel : (0352) 712 16 07 Faks : (0352) 712 22 59 Niğde Fabrikası Hacı Sabancı Bulvarı, Niğde Tel : (0388) 232 36 30 Faks : (0388) 232 36 34 Afyon Fabrikası Güvenevler Mahallesi Fatih Cad. No:22 03040 Afyonkarahisar Tel : (0272) 214 72 00 Faks : (0272) 214 72 09 Ankara Öğütme ve Paketleme Tesisi Karşıyaka Mah. Fırat Cad. No: 3 Lalahan - Ankara Tel : (0312) 865 23 96 Faks : (0312) 865 23 95 Çimsa Marmara Terminali Kayseri Yolu Üzeri 2. km Galericiler Sitesi Bitişiği, Kahramanmaraş Kozan Organize Sanayi Bölgesi içi Kozan - Adana Camikebir Mah. Çörektepe Mevkii Osmaneli - Bilecik Bursa yolu 20. km Çukurhisar Eskişehir Çimsa - Kütahya Hazır Beton Tesisi Çimsa - Tufanbeyli Hazır Beton Tesisi Zafer Tepe Mahallesi Selçuklu Caddesi No: 36 Kütahya Tufanbeyli Termik Santral Proje Sahası, Taşpınar Kapısı Girişi, Tufanbeyli-Adana Çimsa - Yenişehir Hazır Beton Tesisi Kurtuluş Mahallesi Terziler Yolu Sokak No: 107 Yenişehir - Bursa Çimsa - Denizli Üçler Hazır Beton Tesisi MERSİN BÖLGESİ Çimsa - Bölge Müdürlüğü Yenihal Hazır Beton Tesisi Bahçelievler Mah. 1097 Sok. No: 2 Yenihal Yolu Yalınayak Kasabası - Mersin Tel : (0324) 235 73 14 Faks : (0324) 235 73 17 Çimsa - Tarsus Hazır Beton Tesisi Çamlıyayla Yolu, Eshab - ı Kehf Yol Kavşağı, Tarsus - Mersin Sahil Caddesi Rota Limanı İçi Yarımca, Körfez - Kocaeli Tel : (0262) 528 42 33 Faks : (0262) 528 42 36 Çimsa - Tece Hazır Beton Tesisi Çimsa Malatya Terminali Çimsa - Silifke Hazır Beton Tesisi TCDD Yanı Çimento Dolum Tesisi, Battalgazi - Malatya Tel : (0422) 841 36 77 Faks : (0422) 841 32 30 Kabasakallı Köyü Gökçeboyu Mevki, Silifke - Mersin Cumhuriyet Mah. Mersin - Silifke Karayolu Üzeri, Tece Mevkii - Mersin Hacı Eyüpü Mah. 3125 Sok No:5 Üçler - Denizli KAYSERİ - NİĞDE BÖLGESİ Çimsa - Bölge Müdürlüğü - Başakpınar Hazır Beton Tesisi Malatya Yolu Üzeri 10.km Başakpınar Gaziler Mevkii Talas - Kayseri Tel : (0352) 224 67 40 (3 hat) Faks : (0352) 224 67 44 Çimsa - Anbar Hazır Beton Tesisi Ankara Karayolu Üzeri, Anbar Mevkii Bölge Trafik Arkası, Kayseri Çimsa - Beyazşehir Hazır Beton Tesisi Cırgalan Mah. Engirgülü Kümeevler No: 325 Kocasinan - Kayseri Çimsa - Nevşehir Hazır Beton Tesisi Niğde Yolu Üzeri 7. km Göre - Nevşehir Çimsa - Aksaray Hazır Beton Tesisi Organize Sanayi Bölgesi, Aksaray 142 Çimsa - Karaman Hazır Beton Tesisi Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 İtalya - Cimsa - Adriatico S.R.L. Riva Cadamosto, 8 - 34147 Trieste - İtalya Tel : 00 39 040 2820918 İspanya - Cimsa Cementos Espana S.A.U. Carretera de la Esclusa S/N, Darsena del Batan Notre, 41011 Puerto de Sevilla - İspanya Tel : 00 34 95 427 50 68 Faks : 00 34 95 427 19 36 Puerto De Alicante (Prolongación sur) Muelle 21 - Parcela 1 03008 Alicante - İspanya Tel : 00 34 965 107 707 Faks : 00 34 965 286 628 KKTC - Çimsa Cement Free Zone Ltd. Serbest Liman, Gazi Magosa - KKTC Tel : 00 90 392 365 49 80 Faks : 00 90 392 365 49 81 Romanya - CIMSAROM Marketing Distributie S.R.L. BdMamaia, Ofice Nr 5, Nr 251 Et 4, Constanta - Romanya Tel : 00 40 241 585 333 Faks : 00 40 241 585 333 Rusya - CIMSA - RUS Cement Trading Company Limited Malozemelskaya Str, No: 16, 353900 Novorossiysk - Rusya Tel : 00 7 918 66 49 344 Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Faaliyet Raporu 2012 143 Tasarım - Üretim: Cream İletişim Hizmetleri Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Kısıklı Cad. No: 4, Sarkuysan - Ak İş Merkezi S Blok, Altunizade - İstanbul Tel :(0216) 651 53 00 (0216) 651 05 00 (0216) 651 03 85 Faks :(0216) 651 14 15 www.cimsa.com.tr