Dayanıklılığın Tanımları, Teori ve İtirazlar: Disiplinlerarası
Transkript
Dayanıklılığın Tanımları, Teori ve İtirazlar: Disiplinlerarası
Dayanıklılığın Tanımları, Teori ve İtirazlar: Disiplinlerarası Yaklaşımlar Steven M Southwick, George A. Bonanno, Ann S. Masten, Catherine Panter-Brick, Rachel Yehuda 2013 yılı Uluslararası Travmatik Stres Çalışmaları (ISTSS) toplantısında gerçekleştirilen genel panelden esinlenilen bu çalışmada Dr Steven Soutwick (başkan) ve multidisipliner panelistler Drs. George Bonanno, Ann Masten, Catherine Panter-Brick, ve Rachel Yehuda dayanıklılık araştırmaları alanındaki güncel sorunların en acillerinden bazılarını ele almıştır: a.) dayanıklılığı nasıl tanımlarız?, b.) dayanıklılığın en önemli belirleyici etmenleri nelerdir? c.) yeni teknolojiler dayanıklılık bilimine nasıl bilgi sağlar? ve d.) dayanıklılığı güçlendirmenin en etkili yolları nelerdir? Bahsedilen multidispliner uzmanlar bu zor soruların anlaşılmasını sağlamaktadır ve her panelistin dayanıklılığa dair birbirinden biraz farklı tanımları olsa da önerilen tanımlardan çoğu sıkıntılı bir süreci takip eden zaman aralığında sağlıklı, adaptif veya bütünleştirici olumlu bir işleyişi içermektedir. Panelistler dayanıklılığın karmaşık bir kavram olduğu ve bireyler, aileler, örgütler, toplumlar ve kültürler bağlamında farklı şekillerde tanımlanabileceği üzerinde hemfikirdiler. Dayanıklılığın belirleyici etmenlerine dair, bu yapının deneysel çalışmalarının genetik, epigenetik, gelişimsel, demografik, kültürel, ekonomik ve sosyal değişkenleri içeren çok seviyeli bir analiz perspektifinden yaklaşılması gerektiği konusunda bir fikir birliğine varılmıştır. Dayanıklılığın belirleyici etmenleri üzerine yapılan deneysel çalışmalar dayanıklılığın birçok seviyede (örn. birey, aile, organizasyon, toplum, kültür) güçlendirilebilir olduğunun farkına vararak dayanıklılığın geliştirilmesi için yapılan çalışmalara bilgi sağlayacaktır. Anahtar kelimeler: Dayanıklılık; stres; travma; travma sonrası stres bozukluğu Name of translator: Emek Yuce Zeyrek-Rios Citation: European Journal of Psychotraumatology 2014, 5: 25338 - http://dx.doi.org/10.3402/ejpt.v5.25338