2012 Yıllık Faaliyet Raporu
Transkript
2012 Yıllık Faaliyet Raporu
T Ü R K İ Y E Ş İ Ş E V E C A M F A B R İ K A L A R I A . Ş . küresel vizyon, dinamik yapı 2012 Yıllık Rapor İçindekiler Finansal Göstergeler 02 Özetle Faaliyetler 08 Ortaklarımıza 12 Yönetim Kurulu 14 Üst Yönetim 16 Vizyonumuz 18 Trakya Cam 26 Paşabahçe Cam 34 Anadolu Cam 42 Soda Sanayii 50 Araştırma-Teknoloji 52 İnsan Kaynakları 54 Endüstri İlişkileri 55 İş Sağlığı ve Güvenliği 58 Çevre 60 Bilgi ve İletişim Teknolojileri 62 Kurumsal Sosyal Sorumluluk 64 Risk Yönetimi ve İç Denetim Faaliyetleri 65 Konsolide Finansal Tablolar 148 2012 Yılı Kârının Dağıtımı 149 2012 Yılı Denetleme Kurulu Raporu 150 Kurumsal Yönetim Uyum Raporu 160 Olağan Genel Kurul Gündemi 161 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Esas Sözleşme Tadil Tasarısı Metni 171 Dönem İçinde Yapılan Sermaye Artışı, Esas Sözleşme Değişiklikleri ve Kâr Dağıtımları 172 İletişim Bilgileri FİNANSAL GÖSTERGELER Özet Bilanço 2012 m TL 2011 m USD m TL 2010 m USD m TL m USD Dönen Varlıklar 3.461 1.942 3.807 2.015 3.157 2.042 Duran Varlıklar 5.262 2.952 4.448 2.355 3.613 2.337 4.379 Toplam Varlıklar 8.723 4.894 8.255 4.370 6.770 Kısa Vadeli Yükümlülükler 1.905 1.069 1.367 724 1.026 664 Uzun Vadeli Yükümlülükler 1.212 680 1.732 917 1.597 1.033 Özkaynaklar 5.606 3.145 5.156 2.729 4.147 2.682 4.636 2.601 4.202 2.224 3.338 2.159 970 544 954 505 809 523 8.723 4.894 8.255 4.370 6.770 4.379 Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Azınlık Payları Toplam Kaynaklar Özet Gelir Tablosu 2012 m TL Satış Gelirleri Satışların Maliyeti Brüt Kâr Faaliyet Giderleri 2011 2010 m USD m TL m USD m TL m USD 5.342 2.981 4.979 2.981 4.206 2.806 (3.918) (2.186) (3.341) (2.000) (2.971) (1.982) 1.424 795 1.638 981 1.235 824 (994) (555) (860) (515) (669) (446) 430 240 778 466 566 378 Faaliyet Kârı Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen 18 10 7 4 7 4 Finansal Gelirler/(Giderler)(Net) Yatırımların Kâr/(Zararlarındaki) Paylar (85) (47) 82 49 13 9 Vergi Öncesi Kâr Vergi Gelir/(Gideri) 363 (44) 203 (25) 867 (126) 519 (75) 586 (102) 391 (68) (97) (54) (187) (112) (120) (80) 53 30 61 37 18 12 319 178 741 444 484 323 Dönem Vergi Gelir/(Gideri) Ertelenmiş Vergi Gelir/(Gideri) Dönem Kârı Dönem Kârının Dağılımı Azınlık Payları Ana Ortaklık Payları 25 14 109 65 72 48 294 164 632 379 412 275 Faiz, Vergi Öncesi Kâr (FVÖK)(*) 430 240 778 466 566 378 Amortismanlar 519 290 489 293 450 300 Faiz, Amortisman ve Vergi Öncesi Kâr (FAVÖK)(*) 949 530 1.267 759 1.016 678 İşletme Faaliyetlerinden Elde Edilen Nakit Net Finansal Borçlar 719 968 401 543 681 596 408 316 506 392 338 254 Finansal Oranlar (%) 2012 2011 2010 Dönen Varlıklar/Kısa Vadeli Yükümlülükler Özkaynaklar/Toplam Kaynaklar Toplam Yükümlülükler/Özkaynaklar 1.8 64.3 55.6 2.8 62.5 60.1 3.1 61.3 63.3 Net Finansal Borçlar/Toplam Kaynaklar 11.1 7.2 5.8 Net Finansal Borçlar/Özkaynaklar 17.3 11.6 9.5 Brüt Kâr/Satış Gelirleri 26.7 32.9 29.4 FAVÖK(*)/Satış Gelirleri 17.8 25.4 24.2 FVÖK(*)/Satış Gelirleri 8.0 15.6 13.5 Net Finansal Borçlar/FAVÖK(*) 1.0 0.5 0.4 (*)FVÖK ve FAVÖK hesaplanmasında faaliyet kârı dikkate alınmıştır. 7,2 2008 2009 18,8 23,0 24,2 25,4 2.693 2008 2009 1.460 1.347 1.696 1.894 2010 1.827 2011 3.483 2012 2008 2009 3.437 3.757 2011 2010 3.683 2012 Cam Üretimi (000ton) 2010 17,8 20,8 17.983 2008 2008 2009 2010 2011 2012 2008 2009 2010 2011 2012 2008 2009 2010 2011 2012 2008 2009 2010 2011 112 381 159 741 862 1.267 632 1.012 2.430 1.016 949 412 689 294 428 830 1.862 1.717 1.981 2.568 Ana Ortaklık Kârı (mTL) 2011 13,7 Net Finansal Borçlar/ Toplam Kaynaklar 2012 2008 2009 17.850 18.065 Çalışan Sayısı 5,8 2011 11,1 2009 2010 2011 17.838 5.156 3.743 2012 3.656 2008 5.342 4.979 4.206 2009 2010 2011 2012 Yatırımlar (mTL) 2010 7,2 Özkaynaklar/ Toplam Kaynaklar 2012 3.571 2008 2012 3.711 2009 2010 2011 5.606 2012 4.147 913 1.319 16.837 596 2008 2009 392 968 Özkaynaklar (mTL) 56,4 55,5 61,3 64,3 3,1 2010 2011 2012 Uluslararası Satışlar (mTL) 2008 2009 2010 62,5 2,5 2,8 Dönen Varlıklar/Kısa Vadeli Yükümlülükler 2011 2,0 1,8 Net Finansal Borçlar (mTL) 2012 2008 2009 2010 2011 2012 Satış Gelirleri (mTL) FAVÖK (mTL) Soda Üretimi (000ton) FİNANSAL ORANLAR (%) FAVÖK/Satış Gelirleri 77 ‘nci Yılında ŞİŞECAM Topluluğu Şişecam Topluluğu, düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve kimyasallar ana işkollarında uluslararası çapta faaliyet gösteren bir sanayi topluluğudur. Halen üretimini 9 ülkede sürdüren Şişecam, satışlarının yaklaşık yarısını yurtdışına yapmakta ve ürünlerini dünyada 150 ülkeye ihraç etmektedir. Topluluk düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyafı gibi camın tüm alanları ile soda ve krom bileşiklerini kapsayan işkollarında lider konumdadır. Atatürk’ün direktifleriyle 1935 yılında Türkiye İş Bankası tarafından kurulan Şişecam, 77 yıllık geçmişiyle Türkiye’nin en köklü sanayi kuruluşlarından biridir. Topluluk, ulaştığı ölçek, ihtisaslaşma derecesi ve rekabet gücü yüksek faaliyetleriyle işkolunda dünyanın en seçkin üreticileri arasında değerlendirilmektedir. Bulunduğu sektörde değer yaratma stratejisiyle en ileri teknoloji ve yenilikleri kullunan, Ar-Ge yatırımlarıyla ürün ve üretim süreçlerini sürekli geliştiren Şişecam Topluluğu, yeni yatırımlarla yurtdışında üretim alanını, katma değerli ürünlerini ve pazar payını her geçen gün genişletmekte ve 2020 yılında dünyanın ilk üçü içinde yer almayı hedeflemektedir. Köklü deneyimini iddialı vizyonuyla birleştiren Şişecam, paydaşlarına değer katan, yaşamı kolaylaştıran ürün ve hizmetlerle geleceğe yön veren, paylaşan, zenginlik yaratan, bireye ve çevreye duyarlı küresel bir marka olma yolunda ilerlemektedir. Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Düz Cam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu Satışların Türkiye-Uluslararası Dağılımı TÜRKİYE’NİN EN GÜÇLÜ SANAYİ KURULUŞLARINDAN BİRİ OLAN ŞİŞECAM, 150 ÜLKEYE İHRACATI VE 9 ÜLKEDEKİ ÜRETİM FAALİYETLERİYLE KÜRESEL BİR OYUNCUDUR. ÖZETLE FAALİYETLER Kimyasallar Grubu Uluslararası Satışların Bölgesel Dağılımı Amerika Uluslararası Asya + Okyanusya %48 %52 Türkiye %7 %11 %15 Afrika + Ortadoğu %67 Avrupa GLOBAL ÜRETİM, GLOBAL SATIŞ Şişecam, cam ve kimya sanayiinde 77 yıllık deneyimi, dünyanın 9 ülkesine yayılmış üretim faaliyetleri ve 150 ülkeye ulaşan satışlarıyla, küresel ölçekte Türkiye’yi yurtdışında başarıyla temsil eden ulusal markalarımızdan biridir. Topluluk, halen cam üretiminin yaklaşık %40’ını yurtdışında gerçekleştirmekte ve satışlarının yaklaşık %50’sini yurtdışına yapmaktadır. 2013 yılında, dünyada daralan pazar ortamında Şişecam, uluslararası satış gelirlerini %5,7 artışla 2,6 milyar TL’ye yükseltmiştir. Topluluk, 2012 yılında yeni pazarlara yönelerek Latin Amerika’dan Okyanusya’ya, Kuzey Avrupa’dan Güney Afrika’ya dünyanın hemen her köşesine ulaşan satış ağını daha da güçlendirmiştir. Şişecam’ın uluslararası marka bilinirliği ve pazar payı istikrarlı bir şekilde artmaktadır. Topluluk, 2020 yılında dünyanın ilk üç cam üreticisinden biri olma vizyonu doğrultusunda, satış tarafında elde ettiği pazar çeşitliliğini üretim tarafında da elde edebilmek için yurtdışındaki tesis yatırımlarını kararlılıkla sürdürmektedir. Üretici kimliğinin yeni bölgelere taşınmasıyla dünyadaki konumunu daha da güçlendirecek olan Şişecam, bu çerçevede Asya, Amerika, Afrika ve Doğu Avrupa’da yatırım fırsatlarını değerlendirmekte ve uygun özelliklere sahip üretim tesislerini bünyesine katmak için girişimlerini sürdürmektedir. 2 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 3 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Düz Cam Grubu 9 Cam Ev Eşyası Grubu ülkede üretim Türkiye, Rusya, Gürcistan, Ukrayna, Bulgaristan, Bosna Hersek, İtalya, Romanya, Mısır Cam Ambalaj Grubu ÖZETLE FAALİYETLER Kimyasallar Grubu ’ü 3,7 milyon ton cam % 34 ton Yurtdışında 1,8 milyon soda külü olmak üzere ton 3,8 milyon endüstriyel 17.838 hammadde ÜRETİMİ kişiye istihdam 815 milyon ABD doları ihracat DÜZCAM CAM EV EŞYASI CAM AMBALAJ DÜZCAM GRUBU Trakya Cam san. a.Ş. Trakya Fabrikası Otocam Fabrikası Mersin Fabrikası Trakya yenişehir Cam san. a.Ş. KİMYASALLAR KIRISHI BALKUM POKROVSKY POSUDA GOROKHOVETS TR GLASS RUS UFA CAM AMBALAJ GRUBU anadolu Cam san. a.Ş. Topkapı Fabrikası Mersin Fabrikası anadolu Cam yenişehir san. a.Ş. omco-istanbul kalıp san. Tic. a.Ş. MEREFA GLASS CORP S.A. CROMITAL KUBAN SODA LUKAVAC TR GLASS BULGARIA SOLVAY SODI MİNA BULGARIA EAD CAM EV EŞYASI GRUBU Camiş ambalaj sanayii a.Ş. Tuzla Fabrikası Eskişehir Fabrikası denizli Cam san. Tic. a.Ş. Paşabahçe Cam san. Tic. a.Ş. Kırklareli Fabrikası Mersin Fabrikası Paşabahçe eskişehir Cam san. Tic. a.Ş. KİMYASALLAR GRUBU asmaş ağır sanayi makineleri a.Ş. Cam elyaf san. a.Ş. oxyvit kimya san. Tic. a.Ş. soda san. a.Ş. Soda Fabrikası Kromsan Krom Bileşikleri Fabrikası Lüleburgaz-Kırklareli Lüleburgaz-Kırklareli Mersin Yenişehir-Bursa Tuzla-İstanbul Eskişehir Denizli Lüleburgaz-Kırklareli Mersin Eskişehir Topkapı-İstanbul Mersin Yenişehir-Bursa Gebze-Kocaeli Kemalpaşa-İzmir Gebze-Kocaeli Mersin Mersin Mersin CAMİŞ EGYPT SGGE 4 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 5 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Düz Cam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu %28 %26 Cam Ambalaj Grubu KÜRESEL LİDERLİĞE KARARLI YÜRÜYÜŞ Düzcam Grubu %24 Kimyasallar Grubu %30 %26 Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu %30 Cam Ev Eşyası Grubu FAVÖK Yatırımlar Cam Ambalaj Grubu %31 %14 %37 Düzcam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu %25 %23 %33 %21 %11 Düzcam Grubu Kimyasallar Grubu Kimyasallar Grubu Cam Ambalaj Grubu Düzcam Grubu %19 Cam Ev Eşyası Grubu DÜZCAM GRUBU CAM EV EŞYASI GRUBU CAM AMBALAJ GRUBU KİMYASALLAR GRUBU 1978 yılında Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. iştiraki olarak kurulan ve Şişecam Topluluğu içinde düzcam alanındaki faaliyetleri yürüten Trakya Cam Sanayii A.Ş., üretim kapasitesiyle kendi alanında dünyada 6’ıncı ve Avrupa’da 4’üncü büyük firma konumundadır. 1981 yılında devreye aldığı tesisle Doğu Avrupa, Balkanlar, Ortadoğu ve Kuzey Afrika ekseninde, modern float teknolojisi ile üretim yapan ilk firma olan Trakya Cam, o tarihten bugüne sektöründe birçok ilke imza atmış ve hem Türkiye’de, hem de bölgede düzcam sanayinin gelişmesine öncülük etmiştir. Günümüzde toplam 7 float hattı ile üretim yapan Trakya Cam, faaliyetlerini 4 ana segmentte sürdürmektedir: Avrupa’nın en büyük ikinci, dünyanın en büyük üçüncü cam ev eşyası üreticisi olan Paşabahçe Cam’ın geçmişi, Atatürk’ün arzusu doğrultusunda Türkiye’de cam sanayisini geliştirmek amacıyla 1935 yılında Beykoz Paşabahçe’de kurulan üretim tesisine kadar uzanmaktadır. Kurulduğu tarihte tamamen el üretimi yöntemiyle çalışan ve 3 bin ton/yıl gibi küçük bir kapasiteyle ülkenin şişe ve cam ev eşyası ihtiyacını karşılayan Paşabahçe Fabrikası, sonraki dönemlerde hızlı bir büyüme sergilemiş ve 1955 yılında bugünkü otomatik üretim teknolojisinin ilk aşaması olarak kabul edilen makineli üretime, 1974 yılında da ısıya dayanıklı cam ev eşyası üretimine başlamıştır. Türkiye pazarında büyümesini sürdüren Paşabahçe Cam, ilk ihracatını 1961 yılında gerçekleştirmiştir. 1980-2000 yılları arasında yurtiçi talebi karşılamanın yanı sıra ihracata yönelik bir büyüme stratejisi benimseyen şirket, portföyüne bir yandan yeni ürün çeşitleri eklerken, bir yandan da yeni kapasite ve fabrikaları devreye alarak üretim hacmini genişletmiştir. Gelişmiş ve rekabetin yoğun olduğu pazarlara yönelmenin gereği olarak kalite ve verimlilik artışı sağlayacak teknolojik gelişmelere de önem veren Paşabahçe, 2000’li yıllarda yurtdışındaki ilk yatırım hamlelerini başlatmıştır. 77 yıllık birikim ve tecrübesiyle Paşabahçe Cam, günümüzde dünyanın en büyük cam ev eşyası üreticisi olma hedefi doğrultusunda çalışmalarını sürdürmektedir. Bardaktan masaüstü ürünlerine, mutfak ürünlerinden dekoratif ürünlere kadar çok geniş bir yelpazedeki ürünlerini dünyanın 135 ülkesine ulaştıran grup, farklı uzmanlık ve ürün portföylerine sahiptir. Otomatik ve el imalatı olarak 20 binin üzerindeki ürün çeşidiyle, yurtiçinde ve yurtdışında çok geniş bir müşteri kitlesine hitap eden Paşabahçe Cam, üretim faaliyetlerini Türkiye’de Kırklareli, Mersin, Eskişehir ve Denizli fabrikalarında, yurtdışında ise Bulgaristan ve Rusya Federasyonu’ndaki tesislerinde gerçekleştirmektedir. Gıda, içecek, ecza ve kozmetik sektörlerine çeşitli hacim ve renklerde cam ambalaj üreten Cam Ambalaj Grubu’nun geçmişi, Beykoz Paşabahçe’de ilk üretim tesisinin kurulduğu 1935 yılına kadar uzanmaktadır. Yaklaşık 35 yıl bu tesiste devam eden cam ambalaj üretimi, meşrubat sanayiinin çok hızlı gelişmesi, ilaç sanayiinin artan şişe ihtiyacı ve Paşabahçe Fabrikası’nda cam ev eşyası üretimine ağırlık verilmesi nedeniyle 1969 yılında Topkapı Şişe Fabrikası’na taşınmış ve bu tarihten sonra şirket hızlı ve istikrarlı bir büyüme sürecine girmiştir. Gelişme zincirinin önemli bir halkası olarak 1976 yılında Mersin’de Anadolu Cam Sanayii A.Ş. şirketi satın alınmış ve 1988 yılında cam ambalaj üretim teknolojisinin önemli bir km taşı olan NNPB (hafif şişe) üretim teknolojisi ilk defa bu fabrikada uygulanmaya başlamıştır. 2000 yılında, Cam Ambalaj Grubu’na bağlı olarak faaliyetlerini sürdürmekte olan tüm şirket ve tesisler Anadolu Cam çatısı altında toplanmıştır. Grubun Türkiye’deki üretim tesislerine 2006 yılında Bursa Yenişehir Fabrikası da eklenmiştir. Topkapı Fabrikası, 2012’nin son günlerinde kapatılmış, 2013 başında Eskişehir’de kurulan 180 bin ton/yıl kapasiteli modern tesiste üretime başlanmıştır. Diğer taraftan şirket, çevre ülkelerde gerçekleştirilecek yatırım ve işbirliği girişimleriyle bölgesel bir lider ve cirosunun yarısını yurtdışı faaliyetlerden sağlayan uluslararası bir cam ambalaj tedarikçisi olma hedefi doğrultusunda, yurtdışındaki ilk yatırımını 1998 yılında Gürcistan’daki Mina Fabrikası’nı alarak yapmıştır. Bu yurtdışı yatırımını, Rusya pazarının dinamik yapısının sağladığı olanakları değerlendirmek amacıyla 2002’de Gorokhovets, 2004’te Pokrovsky, 2005’te Ufa, 2007’de Kuban ve 2008’de Leningrad Bölgesi’ndeki Kirishi fabrikaları izlemiştir. Anadolu Cam, son olarak 2011 yılında Ukrayna Merefa’da bulunan mevcut bir cam ambalaj tesisini bünyesine katmış ve yurtdışı üretim kapasitesini 1,2 milyon ton/yıl’a yükseltmiştir. Günümüzde toplam 2,1 milyon ton/yıl üretim hacmiyle dünyanın 5’inci ve Avrupa’nın 4’üncü büyük cam ambalaj üreticisi olan Anadolu Cam, yurtiçindeki faaliyetlerini Mersin, Bursa Yenişehir ve Eskişehir’deki fabrikalarında, yurtdışında ise Gürcistan, Rusya ve Ukrayna pazarlarında, toplam 10 üretim tesisiyle sürdürmektedir. Grup, yaklaşık 5.000 kişiye doğrudan istihdam sağlamaktadır. Şişecam Topluluğu’nun dört ana işkolundan birini temsil eden Kimyasallar Grubu’nun temelini, cam sanayisinin ana hammaddelerinden biri olan soda üretmek üzere 1969 yılında kurulan Soda Sanayii A.Ş. oluşturmaktadır. Mersin’de faaliyet gösteren Soda Fabrikası’nda ve 1982 yılında gruba katılan Kromsan Krom Bileşikleri Fabrikası’nda üretilen kimyasallar, cam dışında deterjandan kimya sanayisine, dericilikten ilaç üretimine kadar 100’den fazla üründe ana girdi olarak kullanılmaktadır. 1997 yılında özelleştirilen Bulgar soda üreticisi Sodi’ye Solvay (Belçika) ve EBRD ile birlikte ortak olunmuş, sonraki yıllarda ortaklık payı %25’e çıkarılmıştır. 1998 yılında Camiş Egypt Mining Ltd. Co. Mısır’da endüstriyel hammaddeler üretimi yapmak üzere kurulmuştur. 2005’te krom kimyasalları alanında faaliyet gösteren İtalyan Cromital firmasına ortak olunmuş, 2011’de ise şirketin tamamı Soda Sanayi bünyesine katılmıştır. 2006’da ise Bosna Hersek’te soda üretim tesisi Lukavac Soda Fabrikası satın alınmıştır. Mersin ve Bosna tesisleri ile Bulgaristan’da üretim ortaklığı olan Solvay Sodi tesisinde, yaklaşık 2 milyon ton soda üretim kapasitesine ulaşan kuruluş, Avrupa’da en büyük 4’üncü ve dünyada ilk 10 üretici arasında yer almaktadır. Krom Kimyasallarında ise Kromsan Krom Bileşikleri Fabrikası ve İtalya’da bulunan Cromital SpA ile kuruluş dünyadaki en büyük sodyum bikromat, en büyük bazik krom sülfat ve üçüncü en büyük kromik asit üreticisi olarak pazarda önemli bir konumdadır. Günümüzde üretimini soda ve krom kimyasalları dışında cam elyafı, endüstriyel hammaddeler, Elektrik, Vitamin K3 türevleri, sodyum metabisülfit ve ağır sanayi makineleri alanında da sürdüren grup, 6 ülkeye yayılan üretim tesisleri ve 92 ülkeye ihracatıyla, küresel ölçekte faaliyet göstermektedir. Soda Sanayi A.Ş , faaliyetlerini, kimya sanayisine özgü gönüllü bir uygulama olan “Üçlü Sorumluluk Taahhüdü” altında çevre, sağlık ve iş güvenliği yönetim sistemlerine uygun olarak yürütmektedir. Çevre konusuna sürekli yatırım yapan ve bu yönüyle sorumlu bir tavır sergileyen kuruluş, bünyesindeki enerji üretim merkeziyle kendi enerji ihtiyacını karşılamanın yanında yılda 2 milyar. kWh elektrik enerjisi satışı gerçekleştirmektedir. • Temel camlar (düzcam, buzlu cam, ayna, lamine cam ve kaplamalı cam) • Otomotiv ve diğer ulaşım araçları camları • Enerji camları • Beyaz eşya camları 2000’li yılların ikinci yarısında, bölgesel liderlik vizyonu ve çok odaklı üretim anlayışı çerçevesinde faaliyetlerini ilk kez Türkiye sınırları dışına taşıyan Trakya Cam, 2006 yılında Bulgaristan’daki Trakya Glass Bulgaria EAD ile Balkanlar’daki ilk float hattını, ardından ayna ve temperli cam hatlarını ve 2010 yılında Bulgaristan Otocam Fabrikası’nı devreye sokmuştur. Şirket, 2009 yılında ise stratejik bir adımla Mısır ve Rusya’daki düzcam faaliyetlerini, sektörün dünyadaki en büyük oyuncularından biri olan Saint-Gobain ile ortaklaşa geliştirme kararı almıştır. Aynı paralelde, 2007 yılında Bursa Yenişehir’de iki float ve bir kaplamalı cam hattını, 2008 yılında ise lamine cam hattını devreye alarak yurtiçinde de büyümesini sürdüren Trakya Cam, günümüzde 5 farklı lokasyondaki 7 float hattı ve ortaklıkları ile beraber, inşaat, otomotiv, enerji ve beyaz eşya sektörlerinin bölgesel çapta güçlü bir tedarikçisi olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. 6 %22 ÖZETLE FAALİYETLER Kimyasallar Grubu Uluslararası Satışlar Satış Gelirleri Kimyasallar Grubu Cam Ambalaj Grubu ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 7 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Düz Cam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu Kimyasallar Grubu ORTAKLARIMIZA “DÜNYANIN İLK ÜÇÜ İÇERİSİNDE YER ALMAK” OLAN 2020 VİZYONUMUZU; MARKAMIZI EN DEĞERLİ VARLIĞIMIZA DÖNÜŞTÜRMEK, EN ÜST DÜZEYDE YENİLİKÇİ BİR ŞİRKET YARATMAK, MÜŞTERİMİZ İÇİN ÇÖZÜMÜ BİRLİKTE ÜRETMEK VE YAŞAMA SAYGININ BİR GEREĞİ OLARAK ÇEVREYİ ÖNEMSEMEK OLGULARININ ÜZERİNE İNŞA ETTİK. Değerli Ortaklarımız, Sadece son faaliyet sonuçlarını değil, Topluluğumuzun mevcut durumu ve geleceğine dair görüşlerimizi ilk elden paylaşma fırsatı verdiği için çok önemsediğimiz Olağan Genel Kurul toplantımıza hoş geldiniz. Sizleri bu vesileyle en içten duygu, sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Son yıllarda, küresel ekonomide oldukça sıra dışı gelişmeler yaşanmaktadır. 2000’li yılların başında yaşadığı krizlerin ardından ciddi önlemler alarak ekonomisini rayına oturtan Türkiye, siyasi istikrar ve kararlılığın da desteğiyle sürekli bir büyüme temposu yakalamıştır. Ancak 2008’de dünyanın içine girdiği, benzeri çok ender yaşanmış derin küresel durgunluk, sanayinin doğal pazarlarını tahrip ederek olumsuz etkilerini Türkiye’de de hissettirmiştir. 2012 yılı, neredeyse beşinci yılını dolduran küresel krizin yeniden derinleştiği bir yıl olarak kayıtlara geçmiştir. Yıla, özellikle Avrupa tarafında yüksek kamu borçluluğunun yarattığı kaygılar 8 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU hâkim olmuştur. Piyasalarda kriz arifesinde fiyatlama mekanizmalarında yaşanan sıkıntılar, zincirleme bir etkiyle ekonominin bütün asli unsurlarını etkisi altına alarak kontrol edilemez bir noktaya ulaşmıştır. Ortaya çıkan tablo, borçlanarak yaratılmış refahın ne kadar geçici olduğunu göstermektedir. Nitekim, gerçek anlamda katma değer üretmeyen ekonomilerin her türlü ihtiyat eşiğini aşarak ulaştıkları borç düzeyi, yapısal nitelikteki sorunlarla birlikte birçok ekonomiyi büyük bir çıkmazla karşı karşıya bırakmıştır. 2012, bu durumun bir kez daha somutlaştığı bir yıl olmuştur. nispi iyileşme bu alandaki talebi canlı tutarken, soda ve krom kimyasallarında da büyüme hızı korunmuştur. Sanayinin geneli gibi, Topluluğumuz da 2012 yılında faaliyetlerini bu zorlu ve özel koşullar altında yürütmüştür. Geleneksel pazarlarımızda 2012 beklentileri, yukarıda çerçevesini çizdiğimiz koşullar nedeniyle tam olarak hayata geçmemiş, bir başka deyişle belli iş alanlarında ürünlerimize olan talep ertelenmiştir. Girdi verdiğimiz temel alanlardan inşaat ve otomotivde, Türkiye ve Avrupa pazarlarında yaşanan durgunluk, bu alanlardaki cam üretimini olumsuz etkilemiştir. Cam ambalajın konumlandığı coğrafyalarda görülen Öte yandan 2012, bize bazı önemli mesajlar vermiştir. Yıl içinde yaşanan gelişmeler, sadece kısa vadeli sonuçlara odaklanan ve yarın için yeterince hazırlanmayan kuruluşların geleceğinin güvence altında olmadığını bir kez daha göstermiştir. Bu nedenle 2012 yılında, vizyonumuzu gözden geçirip yeniden tanımladık. Böylece Şişecam’ın bütün potansiyelini ortaya koyacak bir temel hedef belirledik. En iddialı öngörüsü “dünyanın ilk üçü içerisinde yer almak” olan vizyonumuzu; markamızı en değerli varlığımıza dönüştürmek, en üst düzeyde Pazardaki bu farklı gelişme özelliklerine karşın, girdi maliyetlerinde ve özellikle enerjide yaşanan fiyat artışları hedefleri yakalamayı zorlaştırmıştır. Talebin cılız olması nedeniyle özellikle Avrupa’daki bazı cam üreticileri arz kısıtlamasına ve tesis kapatmaya giderken, Topluluğumuz dengeli bir yaklaşımla mevcut yatırımlarını sürdürmüş ve yeni yatırımlara yönelik hazırlıklarını yapmıştır. yenilikçi bir şirket yaratmak, müşterimiz için çözümü birlikte üretmek ve yaşama saygının bir gereği olarak çevreyi önemsemek olgularının üzerine inşa ettik. gerçekleştirdiğimiz ölçüde kendimizi mutlu hissedeceğiz. Siz ortaklarımızın bizden beklentilerini yüksek tutması, bizim için bu yoldaki en büyük itici güç olacaktır. Bu vizyon tanımı, daha önceki vizyonumuzda vurgulanan, “yaşamsal coğrafyasının lider üreticisi olma” temasıyla büyük benzerlik göstermekle birlikte, çıtayı çok daha yukarıya taşımaktadır. Gerçek anlamda “küresel bir Şişecam”ı işaret eden yeni vizyonumuz için, bütün unsurları ile bugünden geleceğe izleyeceğimiz yol haritalarını hazırladık; dahası hangi davranış kodlarıyla bu yolculuğu zenginliğe dönüştüreceğimizi, yani “Şişecam değerlerini” önceliklendirdik. Bugün olduğu gibi geleceğin Şişecam’ının da temel enerji kaynağı olan çalışanlarımıza, Şişecam’la iş yapan tüm iş ortaklarımıza, paydaşlarımıza ve siz değerli hissedarlarımıza teşekkür eder, saygılar sunarım. Tüm bu çalışmalarla, “paydaşlarına değer katan, yaşamı kolaylaştıran ürün ve hizmetlerle geleceğe yön veren, paylaşan, zenginlik yaratan, duyarlı ve saygın bir küresel Şişecam”ın oluşturulması amaçlanmıştır. Kuşkusuz bu denli büyük bir hedefin gerçekleştirilmesi zaman ve çaba gerektirecektir. Ancak bizler büyük bir adanmışlıkla çalışarak, bu temel görevi H. Ersin Özince Yönetim Kurulu Başkanı ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 9 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Düz Cam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu Kimyasallar Grubu ORTAKLARIMIZA TOPLULUĞUMUZ, SÜRDÜRÜLEBİLİR GELİŞİM VE BÜYÜMEYİ FAALİYETLERİN ANA EKSENİNE OTURTAN BİR VİZYON İLE İLERİYE YÜRÜMEKTE VE GELECEĞİ YÖNLENDİRME ÇABASI İLE ÇALIŞMAKTADIR. Değerli Ortaklarımız, Topluluğumuz, ana faaliyet alanlarını oluşturan cam ve kimya endüstrilerinde geniş bir yelpazede insan yaşamına değer katan ürün ve çözümleri 2012 yılında da global pazara sunmaya devam etmiştir. Dünya ve ülke ekonomilerinde hâkim olan koşullar nedeniyle pazarlarımızın arzu edilen gelişime imkân yaratmadığı bu dönem içinde, mevcut faaliyetlerimizi en verimli şekilde sürdürme çabamızın yanı sıra, geleceğin Şişecam’ını hazırlamak açısından da önemli çalışmalar gerçekleştirdik. Topluluğumuz, sürdürülebilir gelişim ve büyümeyi faaliyetlerinin ana eksenine oturtan bir anlayışı içeren vizyon ile ileriye yürümekte ve geleceği yönlendirme çabası ile çalışmaktadır. Yoğun bir enerji kullanımı ile üretilebilen cam, sonrasında sağladığı ısı yalıtımı ile toplum genelinde enerji kullanımında büyük tasarruf avantajları sunarak bölgesel coğrafyadan, küresel coğrafyaya yansıyan sürdürülebilir sosyal büyümenin en önemli dinamiklerinden birisi olma özelliğinin bir ürünüdür. Topluluğumuz Türkiye başta olmak üzere, üretim yaptığı tüm coğrafyalarda hayata geçirilmesi 10 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU gereken dinamiklere, sürekli yenilenen, geliştirilen ve üretilen kaplamalı camlar başta olmak üzere tüm ürünlerinde enerji tasarrufuna odaklanarak, katkıda bulunmaktadır. Enerji kaynaklarının kısıtlılığı, bize üretim aşamasının ötesinde üretilen her bir ürünümüzün de kullanımında tasarruf sağlaması gibi bir sorumluluk yüklemektedir. Tüm toplulukta hayata geçirilen enerji tasarruf uygulamaları, fabrikalarımızda atık ısıdan elektrik üretimi yapılması başta olmak üzere sürdürülebilir büyüme amacına hizmet etmeyi amaçlamaktadır. Üretim yelpazemizin her bir ürününde kullanıcıların yaşam seviyesinin yükseltilmesi ve sağlıklı bir şekilde sürdürülmesi odaklı çalışmalarımız, cam ambalaj konusundaki hafifletme uygulamalarımız başta olmak üzere, alınan on sekiz ödül ile cam ambalaj tasarımlarıyla bütünleştirilmiş, yaşamın tüm alanlarını kavrayan cam ev eşyası ürünleriyle dünya tüketicilerini kucaklayan anlayışımız ile somutlaştırılarak sürdürülmüştür. Ürünlerimiz sayıları artırılan Paşabahçe Mağazaları ile doğrudan tüketici beğenisini izleyen çizgiyi belirleyen bir anlayış ile paylaşıma konu edilmiştir. Tüm bu alanlardaki yenilikçi uygulamalar camın bugünün olduğu kadar geleceğin ürünü olma özelliğini öne çıkarırken, yaşamımızı her alanda şekillendirmeyi sürdüreceğini ortaya koyuyor. Camın geleceğinin, Şişecam’ın da geleceği olduğu bilinci ile vizyonumuz ciromuzu üç katına çıkarmak, dünyanın ilk üç cam üreticisinden biri haline gelmek biçiminde şekillenmiş, uygulamaya alınan projeler iş ortaklarımızı, üretim kabiliyetimizi, araştırma ve geliştirme yeteneklerimizi, kaynaklarımızı, bilgi teknolojilerimizi ve her alandaki iş yapma yöntem ve süreçlerimizi hızla geliştirme, geleceğin Şişecam’ının altyapısını oluşturma hedefine odaklanmıştır. Değerli Ortaklarımız, Süregeldiği gibi yatırımlarımız 2012 yılında da sürdürülebilir sosyal büyüme anlayışının bir gereği olarak kararlılıkla devam etmiştir. Yıl içinde Düzcam Grubumuz Rusya, Bulgaristan ve Türkiye’de üç ayrı float yatırımını birlikte sürdürürken, Cam Ev Eşyası Grubumuz Bulgaristan ve Rusya’da fırın yatırımlarını gerçekleştirmiş, Cam Ambalaj Grubumuz ise Bursa-Yenişehir fabrikasında kurulan yeni fırını devreye almıştır. Yurtdışındaki üretim faaliyetlerimizi geliştirmek, 2012 yılında da temel hedeflerimizden biri olmuştur. Bu çerçevede, Romanya’da bir otocam tesisini bünyesine katan Şişecam, üretim yaptığı ülke sayısını Türkiye dahil 9’a yükseltmiştir. Ayrıca, Rusya’daki gelişim potansiyeli çerçevesinde, Tataristan’da kurulacak olan otomotiv camları tesisinin yatırımlarına devam edilmiştir. Faaliyet alanlarımızda yeni pazarlarda organik ve inorganik fırsatların değerlendirilmesi suretiyle üretim yapma arayışlarımız sürdürülmüştür. Topluluğumuz, halen üretiminin yaklaşık % 40’ını ve satışlarının yaklaşık % 50’sini Türkiye dışında gerçekleştirmektedir. 2012 yılında yurtdışı pazarlarda ortaya çıkan daralma yeni pazarların eklenmesiyle telafi edilmiş ve ihracat yaptığımız ülke sayısı artmaya devam ederken uluslararası satışlarımız da bir önceki yıla göre % 5,7 artışla 2,6 milyar TL’ye ulaşmıştır. Başta hissedar değerinin maksimum seviyeye ulaştırılması olmak üzere organizasyonel verimliliğimizi artırmaya yönelik yeniden yapılanma çalışmalarımız, daha şeffaf ve dikey entegrasyonu güçlendiren uygulamalarla 2012 yılında da kesintisiz bir şekilde devam etmiştir. Deneyimli, konusunda uzman ve Şişecam değerlerini içtenlikle benimsemiş güçlü insan altyapısı gerekliliği insan kaynaklarımızı etkili kılacak yapılanma çalışmalarının, 2012 yılında gündemimizin içinde önemli bir yer tutmasına neden olmuştur. Geleceğe yön vermenin hazırlanmayı gerektirdiği gerçeğinden hareketle Şişecam’ın kurumsal konumlandırması yeniden gözden geçirilmiş, Şişecam tarihinde ilk kez, her kademedeki personelimizin görüş ve önerileri dikkate alınarak, hedeflerle uyumlu hale getirilerek vizyonumuz ve değerlerimiz güncellenmiştir. Topluluğumuzun bir dünya şirketi olma çabalarının yarattığı sorumluluğun bilincinde olarak, sürdürülebilir bir temelde üretim faaliyetlerini büyütmek, etkin olduğu coğrafyayı genişletmek, mevcut pazarlardaki payını artırırken yeni pazarlara açılmak, araştırma ve gelişmeye dayanan doğru teknoloji ve doğru organizasyonla verimliliğini ve kârlılığını artırmak, bunları yaparken kurumsal marka değerini yükselterek dönüştürmek, önümüzdeki dönemlerin de değişmez hedefleri olarak saptanmıştır. Değerli Ortaklarımız, 2012 yılında dünya pazarlarındaki beklentilerin aksi yönünde oluşan olumsuzluklara karşın Topluluğumuz 3,7 milyon ton cam, 1,8 milyon ton soda ve 3,8 milyon ton endüstriyel hammadde üretimi gerçekleştirmiş, konsolide satışlarını % 7,3 artışla 5 milyar TL’nin üzerine çıkarmış, ciromuzu üç katına çıkararak, Şişecam Topluluğu’nu dünyanın ilk üç cam üreticisinden biri haline getirme hedefine ulaşma arzusunu teyit etmiştir. Yeni dönemde önceliğimiz, Şişecam’ın sahip olduğu büyük potansiyeli işlevsel hale getirerek, gerçek değerini ortaya çıkarmaktır. Bu süreçte, en değerli varlığımız olan insan kaynağımız en önemli gücümüz; ortaklarımızın güveni de hedeflerimize ulaşmadaki en önemli motivasyon aracımız olacaktır. Bugüne kadar bize verdiği desteği hiçbir zaman esirgemeyen tüm paydaşlarımıza teşekkürü borç biliyor ve büyük bir dönüşümün içinde olan Topluluğumuza önümüzdeki dönemde sağlayacakları her türlü katkıdan dolayı şimdiden şükranlarımı sunuyorum. Prof. Dr. Ahmet Kırman Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdür ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 11 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Düz Cam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu H. Ersin Özince Prof. Dr. Ahmet Kırman Alev Yaraman Dr. Tevfik Ateş Kut Rıza İhsan Kutlusoy Zeynep Hansu Uçar (59) Ortadoğu Teknik Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü’nden mezun olmuş, çalışma hayatına 1976 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. Teftiş Kurulu Başkanlığı’nda başlamıştır. İş Bankası’nın çeşitli birimlerinde yöneticilik yapan Özince, 1994 yılında Bankanın Hazine, Finansal Yönetim, Sermaye Piyasaları, Krediler ve İstihbarat-Mali Analiz Bölümlerinden sorumlu Genel Müdür Yardımcılığına atanmıştır, 1998 yılında da Türkiye İş Bankası’nın 15. Genel Müdürü olarak atanmıştır. Ersin Özince, 1998-2005 yılları arasında Şişecam Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini sürdürmüş, 01 Nisan 2012 tarihinden itibaren Türkiye İş Bankası’nın, 15 Nisan 2011 tarihinden itibaren de Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanlığı’na atanmıştır. Ersin Özince, Tema Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi, The Institute of International Finance (IIF) ve Institute International d’Etudes Bancaires (IIEB) Üyesi, Bilkent Üniversitesi Mütevelli Heyet Üyesi ve Doğal Hayatı Koruma Vakfı Danışma Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır. (54) Prof. Dr. Ahmet Kırman, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olmuş, AB Rekabet Hukuku dalında yüksek lisans, Ticaret Hukuku dalında doktora yapmış, Mali Hukuk alanında Doçent ve Profesör unvanlarını kazanmıştır. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde Öğretim Üyeliği, Enstitü Müdürlüğü, Ana Bilim Dalı ve Maliye Bölüm Başkanlığı, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde Öğretim Üyeliği yapmıştır. Çalışma hayatına 1982 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş.’de başlayan Prof. Dr. Kırman, bankacılık ve sigortacılık alanında uzun süre görev yapmış, Türkiye İş Bankası A.Ş., Milli Reasürans T.A.Ş., Petrol Ofisi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlıklarının yanı sıra birçok şirketin yönetim kurulu üyeliği görevinde bulunmuştur. 2006’dan bu yana Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’ nin Yönetim Kurulu Başkan ve Murahhas Üyeliği, 2011 yılından bu yana da Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdür görevini sürdürmektedir. TEPAV Mütevelli Heyeti ve Yönetim Kurulu’nda, BTHE’de, IAV Yönetim Kurulu’nda, Avcılık ve Atıcılık Federasyonu Hukuk Kurulu ve Yönetim Kurullarında Başkanlık ve üyelik yapan Prof. Dr. Kırman’ın yayınlanmış on iki kitabı ile çok sayıda makale ve benzeri eseri bulunmaktadır. (65) ODTÜ Kimya Bölümü’nde lisans, İngiltere Sheffield Üniversitesi Cam Teknolojisi Bölümü’nde yüksek lisans eğitimini tamamlayan Yaraman, 1970’te Şişecam Topluluğu’nda iş hayatına başlamıştır. Cam Araştırma–Geliştirme Merkezi kurulması çalışmalarını yönetmiştir. Cam Ev Eşyası Grup Başkanlığı ve Düzcam Grup Başkanlığı görevlerinde bulunmuştur. Uluslararası Cam Komisyonu’nun (International Glass Commission) faaliyetlerinde aktif rol almış, Teknik Koordinasyon Komitesi Başkanlığı, Yönetim Kurulu Üyeliği ve Yönetim Kurulu Başkanlığı yapmıştır. Avrupa Cam Ev Eşyası Birliği’nin (Europoen Domestic Glass Committee - EGD) Yönetim Kurulu üyeliği ve başkanlık görevlerini yürütmüştür. İngiltere Cam Teknolojisi Cemiyeti’nin (Society of Glass Technology), “Fellow” unvanına haiz üyesidir ve bu örgütün en üst organında Yönetim Kurulu Üyesi olarak faaliyet göstermiştir. American Ceramic Society’nin asil üyesi olup, Küresel İşbirliği, yönetim ekibinin üyesi olarak görev yapmıştır. ABD’de Phoenix Ödülü, ODTÜ Prof. Dr. Mustafa Parlar Eğitim ve Araştırma Vakfı Hizmet Ödülü ve Uluslararası Cam Komisyonu’nun, ömür boyu yapılan katkılar dolayısıyla Başkanlık Ödülü’nü almıştır. (63) Ankara Üniversitesi Kimya Yüksek Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Kut, aynı üniversitede doktora eğitimini tamamlamış, iş hayatına Atom Enerji Komisyonu’nda başlamıştır. 1980 yılında Şişecam Topluluğu’na katılan Kut, çeşitli yönetim kademelerinde görev almıştır. 1998 yılından itibaren Kimyasallar Grup Başkanlığı görevini sürdürmüş, 2011 Şubat ayında emekli olmuştur. (47) 1987 yılında ODTÜ’den mezun olan Kutlusoy, 1988 yılında İş Bankası Teftiş Kurulu Başkanlığı’nda Stajyer Müfettiş Yardımcısı olarak işe başlamıştır. 19962002 yılları arasında Menkul Kıymetler Müdürlüğü’nde çalışan Kutlusoy, 2002 yılında Menkul Kıymetler Müdürü, 2006 yılında Galata Şubesi Müdürü, 2008 yılında Risk Yönetimi Müdürü olmuştur. 13 Nisan 2011 tarihinde Genel Müdür Yardımcılığı’na atanmıştır. (41) ODTÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü’nde eğitimini tamamlayan Uçar, çalışma hayatına 1994 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. İştirakler Bölümü’nde Yatırım Uzman Yardımcısı olarak başlamıştır. Aynı bölümde çeşitli grup şirketlerinden sorumlu olarak yönetim kademelerinde görev alan Uçar, 2007 yılından bu yana İştirakler Bölümü Birim Müdürlüğü görevini sürdürmektedir. Başkan Başkan Vekili - Genel Müdür Üye1 Üye4 Üye2 Üye3 (1) Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi (2) Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi (3) Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi ve Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi (4) Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi (5) Denetimden Sorumlu Komite Başkanı ve Riskin Erken Saptanması Komite Başkanı (6) Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanı, Denetimden Sorumlu Komite Üyesi ve Riskin Erken Saptanması Komite Üyesi (7) Denetimden Sorumlu Komite Üyesi ve Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi Yönetim Kurulu Üyeleri 25.05.2012 tarihinde 3 yıl süre ile görevlendirilmiş olup yetkileri Türk Ticaret Kanunu hükümleri ve Şirket Ana Sözleşmesi ile belirlenmiştir. 12 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU YÖNETİM KURULU Kimyasallar Grubu Prof. Dr. Turgay Berksoy Bağımsız Üye5 Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu Bağımsız Üye6 Prof.Dr. Orhan Sezgin (61) İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi’nde lisans, Boğaziçi Üniversitesi’nde yüksek lisans ve Marmara Üniversitesi’nde doktorasını tamamlamıştır. University of East Anglia School of Development Studies’te, misafir öğretim üyeliğinin yanı sıra, Türkiye’de çeşitli üniversitelerde öğretim üyeliği ve idari görevler yürütmüş, halen Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü’nde öğretim üyeliği ve Bölüm Başkanlığı görevlerini yürütmektedir. Yayınlanmış kitap, makale, araştırma ve tebliğleri bulunmaktadır. Yeminli Mali Müşavir unvanına sahip olup, Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu’nda denetçi üyelik; Vergi Reform Komisyonu, TOBB Özel İhtisas Komisyonu, Güneş Hayat Sigorta A.Ş., Petkim A.Ş., Ataköy Otelcilik A.Ş., Türkiye Denizcilik İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu üyeliği ve T.C. Maliye Bakanlığı Vergi Konseyi üyeliği yapmıştır. 25 Mayıs 2012 Ortaklar Olağan Genel Kurul toplantısında, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca bağımsız üye olarak atanmıştır. (65) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin ardından, ikinci lisans ve doktorasını Bern Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde tamamlamış, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku dalında doçentlik ve profesörlük almıştır. Çeşitli üniversitelerde öğretim üyeliği ve idari görevler yürütmüş, Yıldız Teknik Üniversitesi Senatörlüğü ve Yönetim Kurulu üyeliğini sürdürmektedir. Yayınlanmış kitap, makale, araştırma ve tebliğleri bulunmaktadır. Kültür Bakanlığı Sendikacılık Ansiklopedisi Yayın Kurulu Üyeliği, Hamburg Türk-Avrupa Araştırma Enstitüsü Yönetim Kurulu Üyeliği, Japonya Araştırmaları Derneği Genel Başkan Vekilliği, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakan Danışmanlığı, K.K.T.C. Hükümeti Fahri Danışmanlığı, T.H.Y. Denetim Kurulu ve Yönetim Kurulu Üyeliği, İ.T.O. Hukuk Müşavirliği, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı Müşavirliği yapmış, halen Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Müşavirliği görevini yürütmektedir. 25 Mayıs 2012 Ortaklar Olağan Genel Kurul toplantısında, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca bağımsız üye olarak atanmıştır. (67) Lisansını, yüksek lisansını ve doktorasını İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi’nde tamamlamıştır. Hollanda’daki International Instute of Social Studies’te, “Socio-Economic Planning” Post-graduate araştırma programına katılmıştır. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari İlimler Fakültesi, Türkçe ve İngilizce İktisat Bölümü ve Maltepe Tütün Eksperliği Yüksekokulu’nda öğretim üyeliği, Marmara Üniversitesi Yönetim Kurulu Üyeliği, Senato Üyeliği, Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü ve Marmara Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü İktisat Politikası Anabilim Dalı Başkanlığı görevlerini yürütmüştür. Çeşitli kitap, makale, araştırma ve tebliğleri bulunmaktadır. Yeminli Mali Müşavir unvanı bulunan Sezgin, 1993-1994 yılları arasında Ataköy Marina, 1995-1999 yılları arasında Emlak Konut A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliği ve 2000-2012 yılları arasında Ataköy Marina Yat Kulübü 2. Başkanlığı görevlerinde bulunmuştur. 25 Mayıs 2012 Ortaklar Olağan Genel Kurul toplantısında, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca bağımsız üye olarak atanmıştır. Bağımsız Üye7 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 13 Giriş Prof. Dr. Ahmet Kırman Başkan Vekili Genel Müdür (54) Prof. Dr. Ahmet Kırman, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olmuş, AB Rekabet Hukuku dalında yüksek lisans, Ticaret Hukuku dalında doktora yapmış, Mali Hukuk alanında Doçent ve Profesör unvanlarını kazanmıştır. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde Öğretim Üyeliği, Enstitü Müdürlüğü, Ana Bilim Dalı ve Maliye Bölüm Başkanlığı, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde Öğretim Üyeliği yapmıştır. Çalışma hayatına 1982 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş.’de başlayan Prof. Dr. Kırman, bankacılık ve sigortacılık alanında uzun süre görev yapmış, Türkiye İş Bankası A.Ş., Milli Reasürans T.A.Ş., Petrol Ofisi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlıklarının yanı sıra birçok şirketin yönetim kurulu üyeliği görevinde bulunmuştur. 2006’dan bu yana Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’ nin Yönetim Kurulu Başkan ve Murahhas Üyeliği, 2011 yılından bu yana da Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdür görevini sürdürmektedir. TEPAV Mütevelli Heyeti ve Yönetim Kurulu’nda, BTHE’de, IAV Yönetim Kurulu’nda, Avcılık ve Atıcılık Federasyonu Hukuk Kurulu ve Yönetim Kurullarında Başkanlık ve üyelik yapan Prof. Dr. Kırman’ın yayınlanmış on iki kitabı ile çok sayıda makale ve benzeri eseri bulunmaktadır. 14 Özetle Faaliyetler Teoman Yenigün Düzcam Grup Başkanı (60) 1975’te Boğaziçi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Yenigün, 1975’te Paşabahçe Cam Sanayii A.Ş.’de Mekanik Atölye Şefi olarak göreve başlamıştır. 1978’de Otomatik Makine Bakım Şefliğine atanmıştır. 1981-1986 tarihleri arasında, Kırklareli Cam Sanayii A.Ş.’de Yardımcı İşletmeler ve Teknik İşler Müdürlüğü görevlerini yürütmüş, 1991’de Kırklareli Cam Sanayii A.Ş. Genel Müdürlüğü’ne, 1994’te Cam Ev Eşyası Grubu Üretim Başkan Yardımcılığı’na, 1998’de de Cam Ambalaj Grup Başkanlığı’na atanmıştır. 2011 itibarıyla Düzcam Grup Başkanlığı’nı yürüten Yenigün, Anadolu Cam San. A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı, TOBB Cam ve Cam Ürünleri Sektör Meclisi Başkanlığı ve FEVE (Avrupa Cam Ambalaj Üreticileri Federasyonu) Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerini sürdürmektedir. ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Azmi Taner Uz Üst Yönetim M. Ekrem Barlas Vizyonumuz Sabahattin Günceler Düz Cam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu İbrahim Babayiğit Cam Ev Eşyası Grup Başkanı Cam Ambalaj Grup Başkanı Kimyasallar Grup Başkanı Finansal İşlemler Grup Başkanı (59) ODTÜ Makine Mühendisliği Bölümü’nde lisans ve Mühendislik Bilimleri Bölümü’nde yüksek lisans eğitimini tamamlayan Uz, 1976 yılında Ankara Erg İnş. Tic. ve San. A.Ş.’de iş hayatına başlamıştır. 1980 yılında Şişecam Topluluğu’na katılan Uz, çeşitli yönetim kademelerinde görev almıştır. 2007 Eylül ayından bu yana Cam Ev Eşyası Grup Başkanlığı görevini sürdürmektedir. (59) Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nde İşletme Bölümü’nde lisans ve yüksek lisans eğitimini tamamlayan Barlas, 1979 yılında Şişecam Topluluğu’nda göreve başlamıştır. Çeşitli yönetim kademelerinde görev alan Barlas, 1995 yılında Cam Ambalaj Grubu Pazarlama ve Satış Başkan Yardımcısı olmuş, Şubat 2011’de Cam Ambalaj Grup Başkanlığı’na atanmıştır. (61) 1978 yılında ODTÜ Kimya Mühendisliği bölümünden mezun olan Günceler, 1975-1976 yılları arasında İpek Matbaacılık’ta yönetici olarak çalışma hayatına başlamıştır. 1978-1979 yılları arasında Azot Sanayii T.A.Ş.’de Proje Mühendisi olarak görev yapmış, 1981-1982 yılları arasında Sedko A.Ş.’de İmalat Amirliği görevinde bulunmuştur. 1982 tarihinde T. Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Araştırma Müdürlüğü’nde Enerji Mühendisi olarak göreve başlamış, 1987’de Enerji Tasarrufu Şefi, 1988’de I.Grup Uzmanı ve 1996’da da Camiş Elektrik Üretimi A.Ş.’nin kurulmasından sorumlu Proje Müdürü olarak görev yapmıştır. 1997’de Camiş Elektrik Üretimi A.Ş. Genel Müdürlüğü görevini üstlenen Günceler, 2011 tarihinde Kimyasallar Grubu Başkanlığı’na atanmıştır. (53) ODTÜ İşletme Bölümü’nde eğitimini tamamlayan Babayiğit, Türkiye İş Bankası A.Ş.’de 1984-1991 yılları arasında Müfettiş olarak görev yapmış, 1992-2000 yılları arasında bankanın Genel Müdürlük birimlerinde Müdür Yardımcısı ve Grup Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. 2001-2005 yılları arasında Türkiye İş Bankası A.Ş. Muhasebe Müdürlüğü görevini yürüten Babayiğit, 2005-2007 yılları arasında Sultanhamam Şubesi Müdürü olarak görev yapmıştır. 2007 Temmuz ayında Şişecam Topluluğu’na katılan Babayiğit, Finansal İşlemler Grup Başkanlığı görevini sürdürmektedir. Cam Ambalaj Grubu Prof.Dr. Şener Oktik ÜST YÖNETİM Kimyasallar Grubu Gizep Sayın Dr. Atila Gültekin Özgün Çınar Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanı Stratejik Planlama Genel Müdür Yardımcısı Bilgi Teknolojileri Genel Müdür Yardımcısı Risk Yönetimi ve İç Denetim Başkanı (58) Ankara Üniversitesi mezunu Oktik, İngiltere Durham Üniversitesi, Uygulamalı Fizik ve Elektronik Bölümü’nde doktorasını tamamlamış, çeşitli üniversitelerde öğretim üyesi ve yönetici olarak görev yapmış, çok sayıda akademik makale yazmıştır. BP Solar, Sunbury, Imperial Chemical Industries PLC, Paints Division Slough ve Durham University Endüstriyel Araştırma Laboratuvarları’nda; Anel Group ve Arıkanlı Holding gibi kuruluşlarda, bilimadamı ve üst düzey yönetici olarak çalışmıştır. AB’ye katılım sürecinde, Bilim Teknoloji ve Eğitim Kültür fasıllarında “Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi” komisyonunda ve TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Danışma Kurulu’nda görev yapmıştır. Ulusal ve uluslararası mesleki ve sivil toplum kuruluşlarının yönetiminde görev almıştır. 2012’de International Commission on Glass, Yönetim Kurulu Üyeliği ve Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği Başkanlığı’na seçilmiş ve Şişecam Topluluğu Araştırma ve Teknolojik geliştirme Grup Başkanı olarak göreve başlamıştır. (50) Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Sayın, İstanbul Teknik Üniversitesi İşletme Mühendisliği Bölümü’nden Yüksek Lisans Derecesini almıştır. Şişecam Topluluğu’na 1989 yılında Planlama ve Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü’nde Planlama Uzman Yardımcısı olarak katılan Sayın, çeşitli yönetim kademelerinde görev yapmıştır. 2009 yılında Kimyasallar Grubu İş Geliştirme ve Stratejik Planlama Başkan Yardımcılığı görevine getirilen Sayın, Şubat 2011 tarihi itibarıyla Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Stratejik Planlama Genel Müdür Yardımcılığı’na atanmıştır. (47) İTÜ Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü’nde lisans ve yüksek lisans, Kontrol ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nde doktora eğitimini tamamlayarak aynı üniversitede öğretim görevlisi olarak görev yapmıştır. Daha sonra sırasıyla Siemens Nixdorf’ta Sistem Yazılım Mühendisi, Yapı ve Kredi Bankası’nda Sistem ve Network Grup Müdürü, TradeSoft’ta Teknolojiden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışan Gültekin, Şubat 2009-Temmuz 2010 tarihleri arasında Türkiye İş Bankası A.Ş.’de Proje Koordinatörü ve Başdanışman olarak görev yaptıktan sonra, Ağustos 2010’da Şişecam Topluluğu’nda Bilgi Teknolojileri Genel Müdür Yardımcılığı’na atanmıştır. (43) AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümü’nden mezun olan Çınar, University of Southampton’dan Uluslararası Bankacılık ve Finansman alanında yüksek lisans derecesi almıştır. 1990 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. İştirakler Müdürlüğü’nde Yatırım Uzman Yardımcısı olarak iş hayatına başlayan Çınar, daha sonra Türkiye İş Bankası İştirakler Bölümü Birim Müdürlüğü görevini ve 2006-2010 Temmuz tarihleri arasında Şişecam Yönetim Kurulu üyeliğini sürdürmüştür. Temmuz 2010 tarihinden bu yana Şişecam Risk Yönetim ve İç Denetim Başkanlığı görevini sürdürmektedir. * Genel Müdür Yardımcılığı görevini sürdürmekte olan Ali Nafiz Konuk 31.08.2012 tarihi itibarıyla görevden ayrılmıştır. ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 15 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Düz Cam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu VİZYONUMUZ Kimyasallar Grubu Şİşecam, YENİ VİZYONUYLA, KÖKLÜ, İDDİALI VE RASYONEL BİR DEĞİŞİM SÜRECİ İÇİNDE VİZYONUMUZ 2012 yılında gerçekleştirilen Mavi Pusula Projesi, küresel pazar koşullarında Şişecam Topluluğu’nun yeni hedef ve stratejik yönelimlerinin belirlenmesi, Topluluk bünyesinde bu hedeflere uygun yapısal değişikliklerin planlanması ve uygulamaya konulması çalışmalarını içermektedir. Bu doğrultuda yeni Şişecam vizyonu kaleme alınmış, ardından da global vizyonu hayata geçirme aşamasında tüm çalışanlara yol haritası olacak kurumsal değerler ve misyon tanımları güncellenmiştir. Yeni Vizyon, Misyon ve Değerler, Şişecam Topluluğu’nu 2020’de dünyanın ilk üçü içerisinde yer alma hedefine ulaştıracak değişim sürecinin bir ifadesidir. MİSYONUMUZ Kaliteli ve konfor yaratan ürünleriyle yaşama değer katan; insana doğaya, yasaya saygılı bir şirket olmak. DEĞERLERİMİZ - Geleneklerimizden güç alır, birbirimizi destekleriz - Birlikte gelişir ve geliştiririz - Çevremize duyarlıyız - Adil ve şeffaf bir yönetim anlayışı sergileriz - Farklılıklara saygı gösteririz 16 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU Camda ve faaliyet alanlarında öncü bir geleceğe oynarken iş ortakları ile yaratıcı çözümler üreten, teknoloji ve markaları ile fark yaratan, bireye ve çevreye saygılı bir dünya şirketi olmak. ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 17 Trakya Cam DÜZCAM GRUBU öncü Şişecam Topluluğu, camda ve faaliyet alanlarında geçmişte olduğu gibi gelecekte de öncülüğe oynuyor. Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz TRAKYA CAM, BÖLGESEL LİDERLİĞİNİ “GÜÇLÜ MARKALARI İLE HIZLI BÜYÜYEN VE YENİLİKÇİ ÇÖZÜMLER SUNAN GLOBAL BİR DÜZCAM ŞİRKETİ OLMA” VİZYONUYLA DAHA DA İLERİ TAŞIMAYI HEDEFLEMEKTEDİR. Trakya Cam Düzcam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu Dünyanın 5 büyük düzcam üreticisi otomotiv, inşaat, enerji ve beyaz eşya sektörlerinin güçlü tedarikçisi Avrupa’nın 4’üncü 6’ncı DÜZCAM GRUBU Kimyasallar Grubu farklı lokasyonda Kaplamalı camda 4 7 %27 float hattıyla yeni ürün satış geliri artışı Satış geliri 1.249 milyon TL 366 milyon TL yatırım 2012’YE GENEL BAKIŞ Avrupa ekonomisindeki durgunluk ve aralarında Türkiye’nin de bulunduğu gelişmekte olan ülkelerdeki büyümenin yavaşlaması, genel olarak düzcamın ana pazarları olan inşaat ve otomotiv sektörlerini olumsuz etkilemiştir. Türkiye, 2012’nin ilk dokuz ayında %2,6 gibi beklentilerin altında bir büyüme performansı sergilerken, iç talepteki daralmadan en çok etkilenen sektörlerden biri de inşaat olmuştur. 2009 yılında yaşanan daralmanın ardından hızlı bir büyüme sürecine giren inşaat sektörü, 2012 yılını %1 gibi düşük bir büyüme oranıyla kapatmıştır. Ancak 2012 yılında %22 oranında artan yapı ruhsatlarının, %4,6 oranında artan konut satışlarının ve kentsel dönüşüm projelerinin sektörü canlandırması ve önümüzdeki dönemde düzcam tüketimini de olumlu yönde etkilemesi beklenmektedir. Ayrıca, yeni binalarda enerji kimlik belgesinin aranması bina yenilemelerinde ve yeni bina yapımlarında ısı yalıtımı sağlayan daha nitelikli camların kullanılmasını da beraberinde getirecektir. Avrupa’daki ekonomik krizin derinleşmesi ve Euro Bölgesi’nde yaşanan daralma, Batı Avrupa otomotiv pazarının 2012 yılında %8 küçülmesine yol açmış ve bu gelişme Türkiye’nin otomotiv ihracatında da aynı oranda gerilemeye yol açmıştır. Diğer taraftan Türkiye’deki ekonomik yavaşlama, kredi maliyetlerindeki değişkenlik ve özel tüketim vergilerindeki artışla birlikte iç pazardaki otomotiv satışlarının 2011 yılına göre yaklaşık %10 düşmesine yol açmıştır. 20 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU Türkiye’de beyaz eşya sektörü ise daha canlı bir yıl yaşamış ve üretim 2011 yılına göre %8 artmıştır. Trakya Cam’ın girdi verdiği segmentlerden buzdolabı üretimi %12, fırın üretimi %4 büyüme göstermiştir. Avrupa’daki beyaz eşya üretimi ise 2011 yılına göre durağan kalmıştır. Trakya Cam’ın girdi verdiği bir başka alan olan güneş pillerinin kurulu kapasitesi; tüm dünyada 2011 yılında yaşanan hızlı büyümenin ardından, kurulumların 2012 yılında yatay bir seyir izlemesiyle 100 GW seviyesine ulaşmıştır. Sektör özellikle ABD, Çin, Japonya ve Hindistan olmak üzere Güneydoğu Asya, Latin Amerika, Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerinde büyümekte olup, uzun vadede düzcam sektörü için önemli bir potansiyel pazar olmaya devam etmesi beklenmektedir. Türkiye de yenilenebilir enerji politikaları çerçevesinde, güneş enerjisinden yararlanma potansiyeli bakımından önemli bir pazar görünümündedir. Başta Türkiye dışı pazarlar olmak üzere, 2012 yılı boyunca düzcam talebindeki durgunluk ve artan girdi maliyetleri karlılık performanslarını etkilemiş olmakla birlikte Trakya Cam, verimlilik artışına yönelik çalışmaları ve enerji tasarrufu başta olmak üzere maliyetleri düşürmeye yönelik aldığı önlemlerle, bu etkiyi minimize etmeye çalışmıştır. tışlarda Trakya Cam, 2012 yılında kârlı pazarlara yönelme stratejisini benimsemiş ve satışlarını bu paralelde kontrollü bir şekilde sürdürmüştür. Bu çerçevede, ekonomik durgunluğun en çok yaşandığı bölgelerden biri olan Balkanlar ve Doğu Avrupa’da satışların miktar olarak azalmasına karşın müşteri sayısı ve pazar payı artırılmış; ekonomik durgunluğa ek olarak politik istikrarsızlığın olumsuz etkilerini taşıyan Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da da satışlar pazar şartları doğrultusunda kontrollü bir şekilde gerçekleştirilmiştir. Genel ekonomik istikrarsızlığın etkilerinin görüldüğü Rusya’da ise yılın ikinci yarısında hareketlenen talep, 2013 yılında yeni float yatırımının devreye girecek olması da dikkate alınarak, maksimum düzeyde değerlendirilmiştir. Bu gelişmeler doğrultusunda, toplam temel cam satışlarında bir önceki yılın seviyesi korunurken, kaplamalı cam satışlarında önemli artışlar elde edilmiştir. Sektörler bazında faaliyetler İnşaat sektörüne yönelik uluslararası sa- Otomotiv sektöründe yaşanan daralmaya rağmen Trakya Cam, Türkiye ve Avru- 2012 YILINDA DÜZCAM GRUBU 2012 yılında Türkiye ve Avrupa pazarlarındaki daralmanın düzcam pazarı üzerinde yarattığı olumsuz etkilere ve Avrupa genelinde üreticilerin arzlarını önemli ölçüde kısmasına rağmen Trakya Cam, satış cirosunu 2011 yılı seviyesinde korumuş ve global bir düzcam şirketi olma vizyonu çerçevesinde bir yandan başlattığı yatırımlarına devam ederken, diğer yandan da yeni coğrafyalarda konumlanmaya yönelik önemli atılımlar gerçekleştirmiştir. ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 21 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Düzcam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu DÜZCAM GRUBU Kimyasallar Grubu Trakya Cam Konsolide Göstergeleri* TRAKYA CAM, FARKLI COĞRAFYALARDA YENİ KAPASİTELERLE BÜYÜRKEN, AYNI ZAMANDA KATMA DEĞERLİ ÜRÜN PORTFÖYÜNÜ DE GENİŞLETMEYE ODAKLANMIŞTIR. m TL 2012 2011 2010 Satış Gelirleri Uluslararası Satışlar Brüt Kâr Faaliyet Kârı Ana Ortaklık Kârı FAVÖK Net Finansal Borçlar Özkaynaklar Varlıklar Toplamı Yatırımlar Çalışan Sayısı 1.249 359 330 80 72 206 13 2.010 2.649 366 2.978 1.255 386 446 233 225 361 (215) 1.794 2.348 97 2.768 1.079 340 359 182 211 306 (190) 1.550 2.047 88 2.701 *Trakya Cam, Trakya Cam Investment B.V, Trakya Investment B.V, Trakya Glass Bulgaria EAD, Trakya Yenişehir Cam, Trakya Polatlı Cam, Trakya Glass Kuban OOO, Trakya Glass Logistics EAD, Glass Corp.S.A, Automotive Glass Alliance Rus ZAO, TRSG Autoglass Holding B.V, TRSG Glass Holding B.V, Trakya Glass Rus ZAO’ı kapsamaktadır. pa pazarında yeni projeler yoluyla payını artırarak satışlarını bir önceki yıla göre %8 yükseltmiştir. Trakya Cam, 2012 yılında Renault ve Ford firmalarının Türkiye ve Romanya’daki yeni projelerine cam tedarik etmeye başlarken, Ford, NissanRusya, Toyota ve Hyundai firmalarının 2013’te devreye girecek yeni projeleri için altyapı hazırlıklarını tamamlamıştır. Trakya Cam, fırın ve buzdolabı alanlarına yönelik beyaz eşya camı satışlarında Avrupa pazarında yoğunlaşarak büyümesini sürdürmüş ve Avrupa satışlarını bir önceki yıla göre %27 artırmıştır. Güneş enerjisi pazarında, sektördeki daralma ve güneş pili üretiminin Çin’e kayması nedeniyle Trakya Cam’ın enerji camı satışlarında 2012 yılında bir miktar gerileme yaşanmıştır. Trakya Cam, mevcut müşterilere yapılan satışların artırılması ve yeni pazarlarda yeni müşterilere ulaşılması hedefi doğrultusunda, daha verimli cam ürünleri geliştirme ve çeşitlendirme çalışmalarına 2012 boyunca devam etmiştir. Yeni ürün ve lansmanlar Farklı coğrafyalarda yeni kapasitelerle büyürken, aynı zamanda büyüme stratejisinin önemli bir bileşeni olarak katma değerli ürün portföyünü de genişletmeye odaklanan Trakya Cam, enerji tasarrufu sağlayan kaplamalı camlardaki Ar-Ge faaliyetlerine hız vermiş ve bu alanda önemli gelişmeler elde etmiştir. Enerji tasarrufu konusu, Trakya Cam’ın 1974 yılında “Isıcam” markasıyla Türkiye’de ilk çift camı ürettiği günden bu yana şirketin 22 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU gündeminde önemli bir yer tutmaktadır. 2012 yılında bu kapsamda 4 yeni ürün pazara sunulmuş ve kaplamalı cam satış gelirlerinde %27 artış elde edilmiştir. Enerji tasarrufu ve çevre korumada etkin rol oynayan ve standart çift camlara göre %50 daha fazla ısı yalıtımı sağlayan “Isıcam Sinerji” ve “Isıcam Konfor” ürünleri, camla sağlanan yalıtımın vurgulandığı bir reklam kampanyasıyla tanıtılmıştır. Avrupa otomotiv sektöründe CO2 emisyonlarının düşürülmesi ve bu amaçla araçların hafifletilmesi, soğutma yükünün azaltılması, yakıt tasarrufu ve kurşunsuz malzeme kullanılması gibi konuların giderek önem kazanması nedeniyle Trakya Cam, otomotiv camları alanında da çeşitli Ar-Ge projelerine devam etmiştir. Bu kapsamda, ısı yalıtım özelliğine sahip özgün kaplamalar geliştirilmektedir. ve mavi, yeşil, gümüş renk seçeneklerinden oluşan reflektif TRC Tentesol serisi de 2012 yılında füme ve bronz renk seçeneklerinin eklenmesiyle genişlemiştir. Önemli kampanya ve etkinlikler Trakya Cam, 2012 yılında yeni nesil yalıtım camları başta olmak üzere, şirket ve ürün bilinirliğinin artırılmasına yönelik tüm mecraları değerlendirmiş ve tanıtım faaliyetlerini sürdürmüştür. Enerji tasarrufu sağlayan yeni ürünlerin tanıtımını yapmak ve binalardaki ısı kaybının önemine dikkat çekmek amacıyla yıl içinde, “Isıcam Konfor, Isıcam Sinerji / Çünkü Paranız Çok Değerli, Çünkü Eviniz Çok Değerli” sloganıyla kapsamlı bir reklam kampanyası gerçekleştirilmiştir. Televizyon, gazete, radyo ve dijital mecraların yanı sıra 5.000 satış noktasında tanıtım materyallerinin kullanıldığı kampanyada, camın yalıtım açısından önemi vurgulanmıştır. Reklam kampanyasını desteklemek üzere, İzmir’de “Kazandıran Isıcamlar” adıyla bir de promosyon düzenlenmiştir. Trakya Cam, Isı Su Ses ve Yangın Yalıtımcıları Derneği (İZODER) üyelerinin sponsorluğunda düzenlenen “Y Takımı” reklam kampanyasının ısı ve ses yalıtımı filmlerine sponsor olmuştur. Grup, dünyanın en büyük cam fuarlarından “Glasstec” başta olmak üzere, yurtiçi ve yurtdışında çok sayıda fuara katılmış, bu vesileyle sektör profesyonellerine ürünlerini birebir tanıtma ve yeni ticari bağlantılar kurma olanağı bulmuştur. Ayrıca, Serbest Mimarlar Derneği ile sürdürülen güçlü işbirliği kapsamında, derneğin İstanbul, Ankara ve İzmir’deki Enerji camlarında, güneş pilleri ve termal kolektör sistemlerinde kullanılmakta olan camların geçirgenliğini daha da artırmak amacıyla yansıtmasız (antireflektif) kaplama üretimine yönelik altyapı çalışmaları 2012 yılında tamamlanmıştır. Ürünün ticari üretimine 2013 yılında başlanması planlanmaktadır. Beyaz eşya ve mobilya sektörlerinde kullanılmak üzere, farklı işlevsel özelliklere sahip cam geliştirme çalışmaları 2012 boyunca sürmüştür. Vitrin, iç mekân ve mobilya kullanımlarına uygun, düşük demirli düzcam TRC Helio Extra Clear ürün gamına eklenmiştir. Ağırlıklı olarak ticari binalarda kullanılan ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 23 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz TRAKYA CAM EV EŞYASI CAM, ORGANİK GRUBU,VE İSTİKRARSIZ İNORGANİK BÜYÜME DÜNYA EKONOMİSİNE STRATEJİLERİ DOĞRULTUSUNDA RAĞMEN GÜÇLÜ TÜRKİYE, GELİŞİMİNİ RUSYA, SÜRDÜRECEKTİR. BULGARİSTAN VE ROMANYA’DA ÖNEMLİ YATIRIMLAR GERÇEKLEŞTİRMİŞTİR. Trakya Cam ürün tanıtım toplantılarında hedef kitleye birebir ürün tanıtımları yapılmıştır. Üretimle ilgili gelişmeler Trakya Cam, 2012 yılında düşük maliyetyüksek kalite ve çeşitlilik hedefi doğrultusunda, tüm ürün gruplarında yüksek randımanla, kapasitelerini en uygun şekilde dengeleyerek üretim gerçekleştirmeye çalışmıştır. Şirket, artan rekabet ve girdi fiyatları nedeniyle etkin toplam maliyet yönetimini geliştirmeye yönelik çabalarını 2012 yılında da sürdürmüş ve kaynaklarını en etkili şekilde kullanmaya gayret ederek önemli maliyet tasarrufları sağlamıştır. Gerek çevresel nedenler, gerekse maliyet unsuru nedeniyle, cam üretiminin daha az enerji kullanılarak gerçekleştirilmesi yönündeki çalışmalar, şirketin 2012 yılında da öncelikli konuları arasında yer almıştır. Bu doğrultuda cam üretimi yapılan fırınlarda enerji tüketimini azaltmayı hedefleyen adımlar atılmış, ayrıca bacadan atılan ısıl enerjinin geri kazanılmasını sağlayan Atık Isı Elektrik Üretim Tesisi Yenişehir Fabrikası’nda devreye alınmıştır. Benzer sistemin tüm fabrikalarda uygulanmasına yönelik projelere başlanmıştır. Enerjinin etkin kullanılması bağlamında mevcut üretim tesislerinde geliştirmeler yapılırken, 2012 yılında, fırın ömrünün sonuna gelmiş olan Lüleburgaz Fabrikası’ndaki bir float hattının soğuk tamiri gerçekleştirilmiştir. Hattın 2013 başında devreye alınması planlanmıştır. Trakya Cam tüm yeni projelerinde de enerji tüketimini minimuma indirecek farklı tasarımlar ve yeni teknolojiler uygulamaktadır. Yeni yatırımlar Trakya Cam, 2012 yılında büyüme projeleri kapsamında öngörülen plana sadık kalarak yatırımlarını sürdürmüş ve Türkiye, Rusya, Bulgaristan, Romanya ve Hindistan’da bu yönde önemli adımlar atmıştır. Türkiye’de artan ayna talebini karşılamaya yönelik olarak ikinci ayna hattı Temmuz ayında Mersin’de devreye alınmış, ayrıca düzcam pazarındaki büyüme beklentileri doğrultusunda Ankara Polatlı Organize Sanayi Bölgesi’nde toplam 580 bin ton/yıl kapasiteli iki float hattının yatırımına devam edilmiştir. 2013 yılından itibaren kademeli olarak devreye alınacak bu yatırımla Trakya Cam, Türkiye’de 4 farklı bölgede toplam 8 float hattına sahip olacaktır. 24 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU Türkiye dışı büyüme stratejileri çerçevesinde, Balkanlar ve Orta Avrupa pazarlarında özellikle katma değerli ürünlerle daha fazla penetrasyon sağlamak ve talebe geniş ürün yelpazesiyle cevap vermek amacıyla Bulgaristan’daki yatırımlara devam edilmiştir. Bu çerçevede, Bulgaristan’da yatırımı sürmekte olan ikinci float hattına ilaveten kaplamalı cam hattı yatırımı da gerçekleştirilmektedir. Bu yatırımın 2013 yılında devreye girmesi ile nitelikli kaplamalı cam ürün çeşitliliğinde önemli bir atılım sağlanacaktır. Trakya Cam, 2013 yılında devreye girmesi planlanan bu yatırımlar tamamlandığın- Düz Cam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu Avrupanın 3’ncü Dünyanın 5’inci Trakya Cam markaları DÜZCAM GRUBU Kimyasallar Grubu 150 % 20 Satış Geliri Otomotiv camları 1.250 milyar TL Isıcam® TRC Tentesol® TRC Deco classic Duracam® ® ® Isıcam Klasik TRC Tentesol T TRC Deco wired Lameks® ® ® Isıcam Sinerji TRC Aura Reflekta TRC Flotal Toglas® Avrupa ekonomisinin Avrupa ekonomisinin Isıcam Konfor® TRC Lameks® TRC Flotal S® Toflex® geleceği konusunda geleceği konusunda ® TRC Ecotherm TRC Acoustic Lameks TRC Gökkuşağı Avrupa ekonomisinin ortaya çıkan ortaya çıkan TRC Ecosol TRC Duracam® Lara® Cam Tuğla geleceği konusunda endişelerin tüketim endişelerin tüketim Büyük Cam TRC HelioEn clear TRC Eşya Emaye Duracam® Lara Cam Parke Avrupa ekonomisinin üzerinde yarattığı ortaya çıkan üreticisi TRC Helio® TRC Elit Glass geleceği konusunda olumsuz etkilere endişelerin tüketim Ülkeye İhracat Büyüme da, Bulgaristan’da renkli ve renksiz cam üretimi yapacak iki float hattı, ayna, beyaz eşya camları, otomotiv camları ve kaplamalı cam tesisleri ile ürün segmentlerinin tamamında hizmet ediyor olacaktır. cam üreticilerinden Hindusthan National Glass & Industries Limited (HNGIL) ile 2012 yılında İyi Niyet Anlaşması, 2013 yılı Ocak ayında da Ortak Girişim Anlaşması’nı imzalamıştır. Trakya Cam, otomotiv camlarındaki pazar payını artırma hedefi doğrultusunda, Romanya’da bu alanda üretim yapmak üzere Glass Corp. S.A. adlı bir şirketin %90 hissesini satın almıştır. Ayrıca, Rusya’daki gelişim potansiyeli çerçevesinde, Tataristan’da kurulacak olan otomotiv camları tesisinin yatırımına devam edilmiştir. Trakya Cam en son olarak, güçlü bir otomotiv camları tedarikçisi olma hedefi doğrultusunda otocam ürün segmentinin ayrılmaz bir parçası olan enkapsüle otomotiv camları alanındaki yeteneklerini geliştirmek üzere Almanya merkezli Fritz Holding GmbH’ın %100 hissesinin satın alınmasına yönelik “İyi Niyet Anlaşması”nı (MoU) Şubat 2013 tarihinde imzalamıştır. Yine Tataristan Cumhuriyeti’nde, %70 Trakya Cam - %30 Saint-Gobain ortaklığıyla başlatılan düzcam yatırımı devam etmektedir. Trakya Cam, 2013 yılında tamamlanması beklenen bu yatırımların devreye girmesiyle Rusya’da yerel bir üretici olarak güçlü bir konum edinecektir. Rusya’da düzcam sektöründeki büyüme potansiyelini daha etkin bir şekilde değerlendirmek amacıyla, Tataristan’da ayna ve kaplamalı cam yatırımlarına da başlanması planlanmaktadır. Yeni dönemde Trakya Cam Halihazırda düzcam talebinde yaşanan durgunluğa rağmen, gelişmekte olan ülkelerin ve katma değerli ürünlerin itici gücüyle dünya düzcam talebinin 2013 yılında %4-5 büyümeyi sürdürmesi beklenmektedir. Trakya Cam, mevcut rekabet or- tamında, bugüne kadar başarıyla sürdürdüğü bölgesel liderliğini, “Güçlü markaları ile hızlı büyüyen ve yenilikçi çözümler sunan global bir düzcam şirketi olma” vizyonuyla daha da ileriye taşımayı ve önümüzdeki dönemde büyümesini daha iddialı bir şekilde sürdürmeyi hedeflemektedir. Mevcut pazarlarda ve yeni kapasiteler ile farklı coğrafyalarda büyüme stratejisinin yanı sıra, sürdürülebilirlik bağlamında enerji tasarrufu ve çevrenin korunması konularında teknolojik çözümler geliştirme; etkin toplam maliyet yönetimi çalışmalarını sürdürme, müşterilerine katma değeri yüksek geniş ürün çeşitliliği sunma; müşteri memnuniyetini artırmaya yönelik olarak süreçlerini mükemmelleştirme; Ar-Ge faaliyetlerini hızlandırma ve bu kapsamda dünya düzcam sektöründe global bir düzcam şirketi olma hedefleri, önümüzdeki dönemde de Trakya Cam’ın faaliyetlerini şekillendiriyor olacaktır. Trakya Cam’ın, Türkiye, Rusya ve Bulgaristan’daki yatırımları kapsamında 2013 yılında üç yeni float hattını, bir kaplamalı cam hattını ve bir otomotiv camları tesisini eşzamanlı olarak devreye alması öngörülmektedir. Trakya Cam, ayrıca, düzcam sektörünün en hızlı büyüyen pazarlarından biri olan Hindistan’a girme kararı doğrultusunda, HNG Float Glass Limited adlı şirkete ortak olmak üzere bu ülkenin en büyük ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 25 Paşabahçe Cam Trakya Cam CAM EV EŞYASI GRUBU fark yaratan Şişecam Topluluğu, ileri teknoloji üretimi ve güçlü markalarıyla yaşamı zenginleştiren ürünler sunuyor. Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz PAŞABAHÇE CAM, “YAŞAMA DEĞER KATAN ÜRÜNLERİYLE DÜNYANIN LİDER CAM EV EŞYASI ÜRETİCİSİ OLMA” VİZYONU DOĞRULTUSUNDA YATIRIMLARINI SÜRDÜRMEKTEDİR. Paşabahçe Cam Düzcam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu Avrupa’nın 2’nci Dünyanın 3’üncü büyük cam ev eşyası üreticisi 6 2 37 CAM EV EŞYASI GRUBU Kimyasallar Grubu cam fabrikası kağıt karton fabrikası perakende satış mağazası Otomatik ve el imalatı olarak 20 binin üzerinde ürün çeşidi 135 ülkeye ihracat Satış geliri 1.142 milyon TL 185 milyon TL yatırım 2012’YE GENEL BAKIŞ Küresel ekonomik krizin özellikle gelişmiş ülke ekonomilerinde yarattığı kırılganlık 2012 yılında da devam etmiş ve global ölçekte yaşanan durgunluk cam ev eşyası pazarını olumsuz etkilemiştir. Özellikle AB ülkelerinde ekonominin bir türlü toparlanamaması nedeniyle tüketici güvensizliği derinleşirken, pazarda cam ev eşyası talebi daralmasını sürdürmüştür. Uygulamaya konulan parasal genişleme politikaları da tüketicileri harekete geçirmeye yeterli olmamıştır. Diğer yandan, 2012 yılında Ortadoğu’da Arap Baharı’nın etkileri görece azalmakla birlikte, bölgede özellikle İran ve Suriye’den kaynaklanan tedirginlik nedeniyle talep halen beklenen düzeyde değildir. BDT pazarı ise, Rusya’nın itici gücüyle cazibesini 2012 yılında da korumuştur. Türkiye’deki cam ev eşyası pazarı da iç talepte yaşanan daralmadan olumsuz etkilenmiştir. 2012 yılında Türkiye’nin ihracatı rekor büyüklüğe ulaşırken, ithalatın azalması dış ticaret açığının da gerilemesini sağlamıştır. Cam ev eşyasında 2010 ve 2011 yıllarında yüksek düzey- 28 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU lere ulaşan ithalatın Türkiye pazarındaki ağırlığı, 2012’de bir önceki yıla göre yarı yarıya azalmıştır. 2012 yılında uluslararası markaların merkezi promosyon projeleri artarak devam etmiştir. 2012 YILINDA CAM EV EŞYASI GRUBU Dünyanın en büyük üç cam ev eşyası üreticisinden biri olan Paşabahçe Cam, 2012 yılında global pazardaki daralmaya rağmen stratejik hamlelerle pazardaki etkinliğini 2012 yılında da sürdürmüş ve hem yurtiçi satışlarını, hem de pazar payını yükselterek toplam satış gelirlerini %3 oranında artırmıştır. Paşabahçe Cam, ana pazarları arasında yer alan Avrupa başta olmak üzere, gelişmiş ülkelerde yaşanan talep daralmasını, alternatif pazarlara satışlarını artırarak telafi etmiştir. Uluslararası satışlarını 2011 yılı düzeyinde tutmayı başaran Grup, Avrupa pazarında arzu ettiği satış hacmine ulaşamamasına karşın, cam ev eşyası talebi hızla artan BDT pazarındaki satış gelirlerini yükseltmiş, ayrıca Asya Pasifik ve ABD pazarlarında da büyüme sağlamıştır. Ortadoğu’da Suriye ve İran’dan kaynaklanan satış kayıplarına karşılık Suudi Arabistan’a yapılan satışlar artmıştır. 2012 yılında, yoğunlaşan rekabet nedeniyle yaşanan fiyat düşüşlerinin yanı sıra girdi maliyetlerinde de artışlar gerçekleştiğinden, Paşabahçe, bu olumsuzlukların kârlılığa yansımaması için verimlilik artırma ve maliyet düşürme çalışmalarına ağırlık vermiştir. Marka mimarisinin yeniden yapılandırılması ve logo değişimleri Paşabahçe Cam’ın markaları, alt markaları ve bu markaların birbirleriyle olan ilişkileri, geniş kapsamlı bir proje ile 2012 yılında yeniden yapılandırılmıştır. Marka kimlik çalışmaları kapsamında, Paşabahçe ve Borcam logoları da yıl içinde yenilenmiştir. 77 yıllık bir geçmişe sahip olan Paşabahçe logosu, Paşabahçe markasının günümüz koşullarına adapte edilmesi kapsamında aslına uygun kalarak yenilenmiş ve geçmişten kopmadan bugünün görsel gereksinimlerine göre yeniden düzenlenmiştir. Paşabahçe’nin yeni logosundaki iki damladan biri, camın doğallığını ve doğaya zarar vermeden sonsuz kere dönüştürülebilmesini vurgulayan bir su damlasını, diğeri ise camın şekillendirilmeden önceki akışkan halini simgelemektedir. Amblemin oval formu, Paşabahçe’nin bir önceki logosundan günümüze taşınan bir unsur olurken, iki damlanın ortasında yer alan beyaz bölüm Paşabahçe’nin “P” harfini simgelemektedir. ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 29 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Düzcam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu CAM EV EŞYASI KOMBİNE Göstergeleri* PAŞABAHÇE CAM, 77 YILLIK GÜÇLÜ MARKASINI, ŞIK VE FONKSİYONEL TASARIMLARI VE ETKİN ÜRÜN YÖNETİMİ İLE DESTEKLEYEREK PAZARLAMA ETKİNLİĞİNİ ARTIRMAKTADIR. PAŞABAHÇE CAM Konsolide Göstergeleri* m TL 2012 2011 2010 m TL 2012 2011 2010 Satış Gelirleri Uluslararası Satışlar Brüt Kâr Faaliyet Kârı Dönem Kârı FAVÖK Net Finansal Borçlar Özkaynaklar Varlıklar Toplamı Yatırımlar Çalışan Sayısı 1.348 795 441 69 60 170 228 1.134 1.788 208 6.169 1.315 798 505 186 160 288 96 1.328 1.913 190 6.058 1.147 670 415 168 137 269 124 1.143 1.528 89 6.043 Satış Gelirleri Uluslararası Satışlar Brüt Kâr Faaliyet Kârı Ana Ortaklık Kârı FAVÖK Net Finansal Borçlar Özkaynaklar Varlıklar Toplamı Yatırımlar Çalışan Sayısı 1.142 766 335 43 23 131 228 1.011 1.626 185 4.436 1.109 764 406 166 127 254 104 1.062 1.600 174 4.356 984 637 331 148 108 236 126 719 1.248 80 4.331 *Paşabahçe Cam dışında Denizli Cam, Camiş Ambalaj ve Paşabahçe Mağzalarını da kapsamaktadır. Paşabahçe marka yapılandırma projesi kapsamında, Türkiye’de ısıya dayanıklı kaplar için jenerik isim haline gelen Borcam markasının logosu da, dinamikliği ve yenilikçiliği çağrıştıracak şekilde modernize edilmiştir. Pazar koşullarına uygun marka mimarisi Marka mimarisinin ve mevcut markaların birbiriyle olan ilişkilerinin yeniden konumlandırıldığı projede, ikram sektörüne özel olarak üretilen ve ambalajlanan ürünler “Paşabahçe Professional” markası altında toplanırken, porselen ürünlerinde kullanılmakta olan “Paşabahçe Porcelain” markası korunmuştur. Renkli ve desenli ürünler, daha önce olduğu gibi yine “Paşabahçe Workshop” markası altında kalmıştır. Paşabahçe’nin özel cam kompozisyonu kullanılarak el imalatı ve/veya makine üretimi yöntemleriyle şekillendirilen ağırlıklı kristalin ürünler ise “Paşabahçe Superior” markası altında yer almıştır. Ayrıca, Türkiye’de ve dünya pazarlarında her geçen gün artan markasız ürünlerle, Paşabahçe markasının algısına zarar vermeden rekabet edebilmek amacıyla “glass4you.com” markası yaratılmıştır. Yürütülen bu marka geliştirme çalışmalarıyla eş zamanlı olarak, tüm marka ve alt markaların ambalaj grafikleri ve tanıtım malzemeleri de yenilenmiştir. Yeni ürün ve lansmanlar Yeni ürün geliştirme çalışmaları kapsamında 2012 yılında ikram kanalının ihtiyaçlarına yönelik sertleştirilmiş ve istiflenebilir bardak serisi Grande-S; geniş masa üstü ürün gamı ile Generation serisi; esprili tasarımı ile Vita su takımı; portakal sıkacağı aparatı ile farklılaşan Basic sürahi ve kulplu kapaklı Borcam tencereler pazara sunulmuştur. Bu ürünlerin yanı sıra, ilkbahar-yaz ve sonbahar-kış koleksiyonları, lisanslı ürünler, baskılı tabaklar, Breakfast Club serisi gibi ikincil işlem veya aksesuarlarla zenginleştirilen ürünlerle de, farklı pazarların yenilik beklentileri karşılanmıştır. Önemli kampanya ve etkinlikler Paşabahçe Cam, 2012 yılında sektör profesyonelleri ve son kullanıcılarla buluşmak amacıyla 6’sı Avrupa’da, 3’ü Amerika’da, 2’si Uzakdoğu’da ve 1’i Rusya’da olmak üzere yurtdışında 12 fuara katılmıştır. Paşabahçe, f&d, Denizli ve Borcam markalı ürünlerin sergilendiği bu fuarların yanı sıra yurtiçinde de iki fuarda stand açılmıştır. Pazarlama faaliyetleri içinde gün geçtikçe daha fazla önem kazanan dijital platform 2012 yılında yaygın şekilde kullanılmıştır. Bu kapsamda Paşabahçe, 30 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU CAM EV EŞYASI GRUBU Kimyasallar Grubu *Paşabahçe Cam, Paşabahçe Cam Investment B.V., Paşabahçe Bulgaristan, Posuda Limited, Trakya Glass Logistics EAD ve Trakya Cam Investment B.V’yı kapsamaktadır. Borcam, Paşabahçe Porcelain, f&d ve Denizli markalarının internet siteleri düzenli olarak güncellenmiş, ayrıca hedef kitleyle sosyal medya üzerinden iletişim kurabilmek amacıyla YouTube, Twitter, Facebook Global (İngilizce) ve LinkedIn gibi ortamlar yaygın olarak kullanılmıştır. Yapılan iletişim çalışmalarıyla Paşabahçe’nin Facebook Türkiye sayfasındaki takipçi sayısı 12.500 kişiye ulaşmıştır. Ulusal marketlerde yürütülmekte olan ticari pazarlama faaliyetleri ise, Türkiye çapında 180’in üzerinde noktaya hizmet veren ticari pazarlama ekibi ile koordinasyon içinde sürdürülmüştür. Yeni yatırımlar 2012 yılında, ağırlıkla Avrupa pazarına yönelik olarak Bulgaristan’da gerçekleştirilen ikinci fırın yatırımı ile BDT pazarına yönelik olarak Rusya’da yapılan üçüncü fırın yatırımları devam etmiştir. Türkiye’de ise Kırklareli Fabrikası’nda Borcam fırınının soğuk onarımı gerçekleştirilerek fırına yeni hat ilavesine yönelik yatırım tamamlanmış ve Nisan ayında devreye alınmıştır. Ayrıca, katma değerli ürün arzını artırmaya yönelik olarak tezyinat yatırımları gerçekleştirilmiştir. ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 31 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Düzcam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu CAM EV EŞYASI GRUBU Kimyasallar Grubu PAŞABAHÇE CAM, YURTİÇİNDE VE YURTDIŞINDA, SEÇKİN PERAKENDE MAĞAZALARINDAN SÜPER/HİPERMARKET ZİNCİRLERİNE, DÜNYA ÇAPINDA RESTORAN VE OTEL ZİNCİRLERİNDEN, GLOBAL YİYECEK/İÇECEK MARKALARININ PROMOSYONLARINA KADAR, TÜM SEKTÖRLERE TEDARİK SAĞLAMAKTADIR. Üretimle ilgili gelişmeler Paşabahçe Cam’ın verimlilik artırma ve bu kapsamda maliyet düşürmeye yönelik çalışmaları 2012 yılında da sürdürülmüştür. Bu çerçevede, • • • • • • Kalite kontrol ve paketlemede otomasyona yönelik projelere devam edilmiş, Çeşitli tesislerde devreye alınan oksijen üretim tesisleri ile maliyet tasarrufu sağlanmış, Atık ısıdan daha fazla yararlanmak amacıyla yeni sistemler devreye alınmış, Atıl malzemelerin kullanım ve satışı konularında çalışmalar yapılmış, Süreç iyileştirme faaliyetlerine devam edilmiş, Özellikle yardımcı hammadde stok yönetiminde başarılı sonuçlar elde edilirken; siparişe bağlı olmayan ürün stoklarının artış göstermemesi için önlemler alınmıştır. Ürün kalitesini ve üretim verimliliğini artırmaya yönelik Ar-Ge faaliyetleri 2012 yılında kesintisiz bir şekilde sürdürülmüştür. Bu kapsamda, • TÜBİTAK Ar-Ge yatırım teşvikinden 32 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU • • • • yararlanılarak geliştirilen yeni savurma makinesi ile ilgili ürün kalitesi ve boyutunda gelişmeler kaydedilmiş, Bir başka geliştirme projesi olan servo hidrolik teknolojisi 21 pres hattına uygulanmış, Tamamen yerli ilk pres üretim hattı yapılmış, Pres üfleme makinesi modernizasyonları gerçekleştirilmiş, Özgün olarak geliştirilen temperleme hatlarında elektrik tüketiminde %50’lere varan tasarruflar sağlanmıştır. Yeni dönemde Paşabahçe Cam Cam ev eşyası talebinin 2013 yılında da ağırlıklı olarak tüketici talebine bağlı olarak şekilleneceği tahmin edilmektedir. Gelişmiş pazarlardaki durgunluk ve talep daralmasının sürmesi beklenmekte ve bu doğrultuda tüketici harcamalarında bir artış öngörülmemektedir. Gelişmekte olan pazarlarda ise, iç talebi canlandırmaya yönelik olarak uygulanacak politikaların ve perakende sektörüne yönelik büyüme beklentilerinin, cam ev eşyası talebine de yansıması beklenmektedir. Talebi ve ihti- yacı şekillendiren bir diğer sektör olan ikram sektöründe de, yine gelişmekte olan pazarlarda hem iç tüketim hem de turizm kaynaklı büyüme beklentileri mevcuttur. Paşabahçe Cam, yeniden yapılandırılmış marka mimarisiyle önümüzdeki dönemde hedef pazarlarda markalı satışlarını artırmayı, etkin ürün yönetimi ve marka iletişimiyle pazarlama gücünü geliştirmeyi hedeflemektedir. Bulgaristan ve Rusya’da sürmekte olan yeni fırın yatırımlarını 2013 yılı sonunda devreye almayı planlayan Paşabahçe Cam, diğer coğrafyaları da kapsayan büyüme planları ile, dünyanın en büyük cam ev eşyası üreticisi olma vizyonu doğrultusunda hareket etmektedir. PERAKENDE MAĞAZACILIK FAALİYETİ Paşabahçe Mağazaları A.Ş., Cam Ev Eşyası Grubu’nun zincir ihtisas mağazacılığı iş alanını oluşturmakta ve konusunda ülkemizin lider perakendecileri arasında yer almaktadır. City’s Mahalle mağazaları ile Gaziantep’te Sanko Park mağazası hizmete girmiş, böylece faaliyette bulunulan il sayısı 10’a yükselmiştir. Yeni açılan mağazalarla birlikte 2012 yılında toplam mağaza sayısı 37’ye ulaşmıştır. Ayrıca, müşterilerin rahat bir ortamda alışveriş yapabilmelerini sağlamak amacıyla birçok mağazada yenileme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. İnternet üzerinden alışverişe imkân sağlayan Paşabahçe e-mağaza’nın ürün yelpazesi genişletilmiş ve kullanıcı dostu yeni arayüzüyle tasarımı yenilenmiştir. Camda Bi’lokma, Yaz Sofraları, Yaz Renkleri ve Çeyiz, 2012 yılında Paşabahçe Mağazaları’nın ürün yelpazesine katılan yeni konseptlerden bazılarıdır. Paşabahçe Mağazaları, önümüzdeki dönemde yurtiçi ve yurtdışında yeni mağazalar açarak hizmet alanını yaygınlaştırmayı hedeflemektedir. KâĞIT-KARTON AMBALAJ FAALİYETİ Şişecam Grubu’nun ve Türkiye’nin önde gelen firmalarının kaliteli kâğıt-karton ambalaj ihtiyacını karşılayan Camiş Ambalaj, ofset baskılı karton ve lamine tüketici ambalajları ile yüksek kaliteli flekso baskılı oluklu ambalajların üretim ve satışını gerçekleştirmektedir. Camiş Ambalaj, 2012 yılında toplam satış hacminde %4, topluluk dışı ambalaj satışlarında ise %13 artış kaydetmiştir. Camiş Ambalaj, 2012 yılında Ambalaj Sanayicileri Derneği tarafından üçüncüsü düzenlenen “Ambalaj Ay Yıldızları” yarışmasına dört yeni tasarımıyla katılmıştır. Şirket, “Sunum ve Muhafaza Ürünleri” kategorisinde altın, gümüş ve bronz ödüllerinin tümünü almıştır. • • • • Paşabahçe Mağazalar 7 Fil Kutusu - Altın Ödül Paşabahçe 6’lı Çay Bardağı Kutu ve Display’i - Gümüş Ödül Paşabahçe 6’lı Bardak Kutusu Bronz Ödül Efes Pilsen 4’lü Taşıma Saplı Şişe Ambalajı - Bronz Ödül Camiş Ambalaj, önümüzdeki dönemde kâğıt-karton ambalaj sektöründe büyüyerek rekabet gücünü artırmayı ve tercih edilen bir çözüm ortağı olmayı hedeflemektedir. 2012 yılı içinde İstanbul’da Buyaka, Trump Towers, Aqua Florya ve Nişantaşı ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 33 Anadolu Cam CAM AMBALAJ GRUBU yaratıcı Şişecam Topluluğu, gücünü paydaşlarından alırken, yaratıcı çözümleriyle iş ortaklarına değer katıyor. Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Düzcam Grubu 4’üncü Dünyanın 5’incİ Anadolu Cam 4 2012 YILINDA CAM AMBALAJ GRUBU Küresel krizle birlikte daralan cam ambalaj pazarı, 2011 yılından itibaren Anadolu Cam’ın faaliyet gösterdiği coğrafyada temkinli bir ilerleyişle toparlanmaya başlamış ve 2012 yılında daha güvenli bir büyüme eğilimine girmiştir. Söz konusu pazarlarda yaşanan ekonomik toparlanma, yıl boyunca talebin de olumlu seyretmesini sağlamış ve bu süreçte gelişmekte olan ülkelerdeki cazip pazar koşulları ilginin bu ülkelere yönelmesine yol açmıştır. Günümüzdeki ekonomik ve değişen tüketim alışkanlıklarının etkisiyle, Anadolu Cam’ın yıllık cirosu 2012 yılında 1.475 milyon TL’ye ulaşmış ve bir önceki yıla göre yaklaşık %15 büyüme göstermiştir. Grubun satış gelirlerinin yaklaşık %46’sı yurtdışı faaliyetlerinden sağlanmıştır. 2012 yılında Şişecam Topluluğu bünyesinde başlatılan “Stratejik Haritalama” çalışmaları, Cam Ambalaj Grubu içinde de yıl boyunca geniş bir şekilde ele alınmıştır. Bu kapsamda, yenilenen vizyon, misyon ve değerlerin oluşturduğu çatı altında stratejik yönelimler, faaliyet gösterilen pazarlardaki konumlanma ve yeni odak noktaları detaylı analizlerle belirlenerek, küreselleşen ve hızla değişen dünya dinamiklerine uygun yeni stratejik projeler üretilmiştir. Üretim tesisleri bazında faaliyetler Üretim faaliyetlerini 4 ülkede sürdüren Cam Ambalaj Grubu, • • Türkiye’deki 3 tesiste 920 bin ton/yıl, Rusya Federasyonu’ndaki 5 tesiste 1,2 milyon ton/yıl, milyon ton/yıl üretim kapasitesi • • CAM AMBALAJ GRUBU Kimyasallar Grubu farklı ülkede 2,2 büyük cam ambalaj üreticisi 2012’YE GENEL BAKIŞ Araştırma kuruluşu Visiongain tarafından yayımlanan Uluslararası Cam Ambalaj Pazarı 2012-2022 raporuna göre, 2013 yılında uluslararası cam ambalaj pazarının büyüklüğünün 36,8 milyar dolara ulaşması beklenmektedir. Raporda, 10 yıl içerisinde cam ambalaj pazarının sabit bir oranla büyüyeceği ve cam ambalajın, yükselen pazarlarda lüks ürün tüketiminde yaşanan artışa bağlı olarak gelecek dönemde daha fazla tüketileceği öngörülmektedir. Anadolu Cam, faaliyet gösterdiği bölgenin sunduğu fırsatlar çerçevesinde, büyüme stratejisini “gelişen küresel cam ambalaj pazarında yeni yatırımlarla küresel bir güç haline gelme” yönünde belirlemiştir. ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU Cam Ambalaj Grubu Avrupa’nın ANADOLU CAM, “TASARLANMIŞ ÜRÜN VE HİZMETLERİYLE YARATICI SÜREÇLERDE MÜŞTERİLERİNE ÇÖZÜM ORTAĞI OLAN, İNSANA VE ÇEVREYE DEĞER KATAN KÜRESEL BİR CAM AMBALAJ ŞİRKETİ OLMA” VİZYONUYLA YATIRIMLARINA DEVAM ETMEKTEDİR. 36 Cam Ev Eşyası Grubu 87 üretim hattında 1000’i aşkın ürün Satış geliri 1.475 milyon TL 46 310 % uluslararası satış geliri Gürcistan’daki 1 tesiste 30 bin ton/yıl, Ukrayna’daki 1 tesiste 85 bin ton/yıl, olmak üzere toplamda 2,2 milyon ton/ yıl üretim kapasitesine sahiptir. Mevcut tesisler, ihtiyaçlar doğrultusunda modernizasyon çalışmaları ile sürekli olarak yenilenmekte ve ek yatırımlar yoluyla geliştirilmektedir. Bu çerçevede, 2012 yılında Türkiye’de 119 milyon ABD doları, Rusya’da ve diğer ülkelerde ise 18 milyon ABD doları olmak üzere, toplam 137 milyon ABD doları tutarında yatırım harcaması gerçekleştirilmiştir. Türkiye Cam Ambalaj Grubu, Türkiye’deki faaliyetlerini “Anadolu Cam” olarak 2012 yılında İstanbul, Mersin ve Bursa Yenişehir’de kurulu 3 tesisteki 10 fırınla sürdürmüştür. Bu tesislerden, gelişmekte olan cam ambalaj talebini karşılamaya yönelik olarak Yenişehir’de başlatılan yatırım süreci 2011 yılı sonunda tamamlanmıştır. Yenişehir tesisinde, her biri 120 bin ton/yıl kapasiteli 4 fırınla toplam 480 bin ton/yıl üretim kapasitesine ulaşılmıştır. Grubun 1969 yılından beri faaliyet gösteren Topkapı Fabrikası, tesisin bulun- milyon TL yatırım duğu yerin sanayi bölgesi olma vasfını kaybetmesi nedeniyle 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle kapatılmıştır. 2013 başında, Eskişehir’de inşa edilen iki fırınlı ve 180 bin ton/yıl kapasiteli yeni tesiste üretime başlanmıştır. Gıda, içecek ve ecza sektörlerine yönelik kavanoz ve şişe üretimi yapacak olan Eskişehir fabrikası, en son teknolojiye göre tasarlanmıştır. Tesiste, büyük hacimli cam ambalaj üretimi gerçekleştirecek bir üretim hattı da yeralmakta olup, 10 litreden 60 litre hacme kadar üretim yapılabilecektir. Eskişehir fabrikasının iki fırını da 2013 başında ateşlenmiş ve üretim faaliyetlerine başlamıştır. Cam ambalajın rekabet gücünü artırmaya yönelik çalışmalar 2012 yılında da öncelikli konulardan biri olarak ele alınmıştır. Cam ambalajların hafifletilmesi, dayanımının artırılması, üretimdeki proses girdilerinin ve atıkların azaltılması, yenilenebilir enerji kullanımı ve cam geri dönüşümünün artırılması gibi konular proje başlıkları olarak öne çıkmış ve yıl içinde bu projelerle ilgili yeni çalışmalar başlatılmıştır. Bütün fabrikalarda, enerji tasarrufu başta olmak üzere, çeşitli geliştirme ve maliyet düşürme çalışmalarıŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 37 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Düzcam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu CAM AMBALAJ GRUBU Kimyasallar Grubu anadolU Cam konsolide GösTerGeleri* BÜTÜN FABRİKALARDA, ENERJİ TASARRUFU BAŞTA OLMAK ÜZERE, ÇEŞİTLİ GELİŞTİRME VE MALİYET DÜŞÜRME ÇALIŞMALARINA HIZ VERİLMİŞ, BİR YIL İÇİNDE 25,8 MİLYON TL TASARRUF GERÇEKLEŞTİRİLMİŞTİR. m Tl 2012 2011 2010 Satış Gelirleri Uluslararası Satışlar Brüt Kâr Faaliyet Kârı Ana Ortaklık Kârı FAVÖK Net Finansal Borçlar Özkaynaklar Varlıklar Toplamı Yatırımlar Çalışan Sayısı 1.475 677 342 118 72 297 864 1.110 2.402 310 5.145 1.285 595 354 158 134 316 741 1.047 2.299 356 5.508 1.132 495 295 128 102 263 412 899 1.744 102 5.208 *Anadolu Cam, JSC Mina, Ruscam, Anadolu Cam Invest B.V, AC Glass Invest B.V, Ruscam Holding, Ruscam Kirishi, Ruscam Kuban, Ruscam Sibir, Brewery Pivdenna, Balsand B.V, Pokrov Glass Plant, Anadolu Cam Yenişehir, Anadolu Cam Eskişehir, Omco İstanbul, 000 Balkum, Form Mat’ı kapsamaktadır. OMCO-İstanbul Anadolu Cam ve Belçikalı OMCO International NV ortaklığıyla 2001 yılında faaliyete geçen OMCO-İstanbul, cam ambalaj ve cam ev eşyası kalıbı üreten bir kuruluştur. Şirket, 2012 yılında 64,7 milyon liralık satış gerçekleştirerek bütçe hedeflerinin üzerinde bir performans sergilemiştir. Ürün ve hizmet kalitesiyle pazarda büyüyen ve uluslararası pazarda yüksek kalitesiyle talep gören OMCO-İstanbul, önümüzdeki dönemde ihracatını artırmaya yönelik çalışmalarını sürdürecektir. na hız verilmiş, böylece bir yıl içinde 25,8 milyon TL tasarruf gerçekleştirilmiştir. Rusya Federasyonu Cam ambalaj alanındaki temel stratejisini “ölçeğini sürekli büyütmek ve yakın coğrafyasında lider üretici konumuna gelmek” olarak tanımlayan Anadolu Cam, Rusya Federasyonu’nda başlattığı büyüme hareketini 2002 yılından bugüne “Ruscam” adı altında yürütmektedir. Rusya pazarındaki büyüme hedeflerini, “Cam ambalaj pazarının tüm kesimlerinde var olmak, toplam cam ambalaj pazarında %20 pazar payına ulaşmak, minimum maliyet ve maksimum servis kalitesiyle lider cam ambalaj tedarikçisi olmak” şeklinde belirleyen Anadolu Cam, gerek doğrudan yatırım, gerekse satın almalar yoluyla kapasite yaratma çalışmalarını sürdürmektedir. Cam Ambalaj Grubu’nun Rusya Federasyonu’ndaki üretim kapasitesinin giderek artması, kaliteli ve ekonomik kum tedari- 38 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU kini de hayati bir konu haline getirmiştir. Grup, temel hammadde ihtiyacını güvenli bir kaynaktan karşılayabilmek amacıyla Rusya’da, 350 bin tonu cam ambalaj kumu olmak üzere toplam 800 bin ton/ yıl kapasiteye sahip %50 ortaklıklı bir kum tesisi işletmektedir. Gürcistan Anadolu Cam’ın ilk yurtdışı yatırımı olarak 1997 yılında Gürcistan’da özelleştirme kapsamında satın aldığı Mina üretim tesisi, 1 fırın ve 30 bin ton kapasitesiyle 2012 yılında üretim faaliyetlerine devam etmiştir. Ukrayna Anadolu Cam’ın, uluslararası faaliyetlerini güçlendirme ve yakın coğrafyasında lider üretici olma hedefleri doğrultusunda, Ukrayna’da 2011 yılında satın aldığı Merefa Cam Ambalaj Fabrikası, modern teknolojiyle donatılmış tek fırınıyla gıda ve içecek sektörleri için üretim faaliyetlerine 2012 yılında da devam etmiştir. Yeni ürün çalışmaları Anadolu Cam, bünyesinde yer alan Ürün Tasarım Merkezi yoluyla müşterilerine, ürünlerini farklı ve yenilikçi tasarımlarla tüketiciye sunma yönünde destek vermektedir. Endüstriyel tasarım, mühendislik bilgisi ve köklü deneyimi birleştirerek en iyi hizmeti sunmaya çalışan Ürün Tasarım Merkezi, 2012 yılında Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Gürcistan’daki üretim tesislerine yönelik olarak 1.113 adet yeni ürün tasarımı üzerinde çalışmıştır. Bunlardan 294’ünün kalıp siparişi verilmiştir. Anadolu Cam, 2012 yılında birçok tasarım ödülüne layık görülmüş ve başarılı yılı geçirmiştir. Şirket, • • Ambalaj Sanayicileri Derneği’nin düzenlediği Ambalaj Ay Yıldızları Yarışması’nda 10 yetkinlik ödülü, iki gümüş ve iki bronz olmak üzere toplam 14 ödül, Dünya Ambalaj Örgütü’nün (World Packaging Organization-WPO) düzenlediği WorldStar-2012 Yarışması’nda 2 ödül, • Design Turkey 2012 Yarışması’nda “Üstün Tasarım” ve “İyi Tasarım” kategorilerinde 2 ödül, olmak üzere toplamda 18 ödüle layık görülmüştür. Anadolu Cam, WorldStar-2012 yarışmasından alınan iki ödülle, Dünya Ambalaj Örgütü’nden üç yıldır üst üste ödül kazanma başarısı göstermiştir. Üniversitelerle işbirliği Endüstriyel tasarım eğitimi alan öğrencilerin cam ambalaj ile tanışması ve yaratıcı, özgün, kullanılabilir yeni tasarımların ortaya çıkması amacıyla, İTÜ Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü öğrencileriyle 2012 baharında bir “cam ambalaj tasarımı projesi” gerçekleştirmiştir. İki ay süren projeye 46 öğrenci katılmış ve su, süt, yoğurt, ayran, maden suyu, bira ve alkollü içecekler kategorilerinde cam ambalaj tasarımları yapmıştır. Öğrenciler proje sonuçlarının sunumunu, Şişecam Yönetim ve Satış Merkezi’nde gerçekleştirmişlerdir. Tasarımla Çözüm Reina markası için su şişesi tasarımı talebi geldiğinde, ilk akla gelen markanın algısı düşünülerek şık ve premium bir tasarım olmuştur. Tasarım Merkezimizin portföyündeki tasarımlardan bu kritere uygun bir tasarım sunulmuş ve müşterimizin beğenisini kazanmıştır. Müşterimizin çevre ve sosyal projelere olan duyarlılığı düşünülerek, söz konusu tasarıma o dönemde Tasarım Merkezi’nin cam ambalaj üzerinde kullanmak üzere çalışma yaptığı Braille alfabesi ile su kelimesi Türkçe ve İngilizce kabartmalı olarak uygulanmıştır. Daha önce görme engellilerle ilgili bu tür bir çalışma yapılmamış olması da müşterinin tasarım talebini Braille alfabesini cam ambalajda kullanma fikri ile birleştiren bir unsur olmuştur. Şişenin omuz bölümne kabartma olarak uygulanan yazının, Altı Nokta Körler Derneği ile iletişime geçilip okunabilirliği kanıtlanmıştır. Reina Su için gerçekleştirilen bu çalışma, cam ambalajda tasarımın bir çözüm olarak kullanılmasına güzel bir ilk örnek olmuştur. Önemli kampanya ve etkinlikler Anadolu Cam, camın sağlığını, saflığını ve güzelliğini tüketicilerle paylaşmak amacıyla 9 Mart 2012 tarihinde “Hayata Cam Kat” adında bir web platformunu “www. hayatacamkat.com” adresinde hizmete açmıştır. Sosyal medyada Facebook, Twitter ve YouTube ile bağlantısı olan platformda cam ambalaj, geri dönüşüm ve çevreye duyarlılık gibi konularda haberler, videolar, ödüllü cam ambalaj örnekleri, proje çalışmaları ve yararlı bilgiler yer almaktadır. “Hayata Cam Kat” ın sosyal medyada, özellikle Facebook’ta kısa sürede takipçi ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 39 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz ANADOLU CAM, 2012 YILINDA TOPLAM 18 TASARIM ÖDÜLÜNE LAYIK GÖRÜLEREK TASARIM ALANINDA BAŞARILI BİR YIL GEÇİRMİŞTİR. Düzcam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu 2012’nin Ödüllü Tasarımları CAM AMBALAJ GRUBU Kimyasallar Grubu Ambalaj Ay Yıldızları 2012 • • • Balderesi Bal Kavanozu Tamek Reçel Kavanozu Promosyon Şişe Tasarımı Yetkinlik Ödülleri • Sırma Su Şişesi • Ofea Sprey Zeytinyağı Şişesi • Doğanay Sirke Şişesi • Doğanay Şalgam Şişesi • Doğanay Limonata Şişesi • Sırma Schorle Şişesi • Svarovsky Votka Şişesi Gümüş ve Bronz Ödüller • Ofea Sprey Zeytinyağı Şişesi (Gümüş Ödül) • Doğanay Şalgam Şişesi (Gümüş Ödül) • Sırma Su Şişesi (Bronz Ödül) • Tamek Reçel Kavanozu (Bronz Ödül) WorldStar 2012 • Sırma Su Şişesi • Ofea Sprey Zeytinyağı Şişesi Design Turkey 2012 • Sırma Su Şişesi (Üstün Tasarım Ödülü) • Doğanay Sirke Şişesi (İyi Tasarım Ödülü) Anadolu Cam, “Hayata Cam Kat” temasını, 2012 yılında 18’ncisi düzenlenen Uluslararası Ambalaj Endüstrisi Fuarı’na da taşımıştır. Cam ambalajın tasarım, üretim ve pazarlama alanlarında hayata kattığı tazelik, sağlık, güzellik, şifa ve keyif konularının işlendiği stantta, birçok yerli ve yabancı ziyaretçi ağırlanmıştır. ÇEVRE DOSTU UYGULAMALAR kitlesinin büyümesinde gerçekleştirilen yarışmaların önemli katkısı olmuştur. Anadolu Cam, 17 Temmuz 2012 tarihinde, maden suyunun faydalarını anlatan ve günlük maden suyu tüketimini artırmayı hedefleyen bir reklam kampanyası başlatmıştır. Doğal hayat tarzını benimseyen, kendisinin ve ailesinin sağlıklı, dengeli beslenmesine ve yaşamasına özen gösteren bir kitleye ulaşmayı hedefleyen kampanyanın afişleri 17-23 Temmuz ve 1-7 Ağustos haftalarında raketlerde yer almış, radyo spotları 11 radyo kanalında yayınlanmış, dergi ilanları ise Ağustos-Aralık döneminde aylık prestijli dergilerde hedef kitleye ulaştırılmıştır. 40 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU Reklam kampanyası kapsamında “Hayata Cam Kat” Facebook sayfasında düzenlenen “QR Bingo” yarışması, Türkiye’de bir reklam kampanyasını interaktif oyuna çeviren ilk ödüllü yarışma olmuştur. Yarışma ile kampanyanın reklam afişlerinde ve Türkiye’nin önde gelen internet portallarına verilen bannerlarda yer alan “QR (kare) kodları” akıllı telefonlarına taratan katılımcılar, bu işlem sonrasında elde ettikleri şifreleri Facebook’taki “Hayata Cam Kat” sayfasında bulunan “QR Bingo” oyununa girerek, kampanyanın ikonlarından oluşan serileri tamamlamaya çalışmış ve çeşitli ödüller kazanmışlardır. Cam ambalaj hafifletme çalışmaları Cam ambalajlarda malzeme kullanımını azaltmayı hedefleyen hafifletme çalışmaları 2012 boyunca sürmüş ve bir önceki yıla göre %10 hafifletme artışı ile toplam 13.288 ton cam tasarrufu yapılmıştır. Aynı ürünün daha hafif cam ağırlığı ile çalışılması için yapılan kalıp geliştirme çalışmaları kapsamında son üç yılda 92 adet kalıp hafifletilmiş olup, önümüzdeki iki yıl boyunca 30 adet kalıbın daha hafifletilmesi planlanmıştır. Bu şekilde 2013 yılında en az 15.000 ton cam tasarruf edilmesi hedeflenmektedir. “Cam Yeniden Cam” projesi Cam Ambalaj Grubu’nun, camın geri dönüştürülmesine verdiği destek çerçevesinde başlattığı “Cam Yeniden Cam” projesi, kalitesinden hiçbir şey kaybetmeden sonsuza kadar geri dönüştürülebilen camın bu özelliğinin ve kullanılmış camın geri kazanılmasının hammadde ve enerji tasarrufu yoluyla doğaya nasıl katkı sağladığının anlatılarak farkındalık yaratmayı ve atık toplama altyapısının oluşumuna öncülük etmeyi hedeflemektedir. Bu kapsamda, 2012 yılı boyunca toplam 55 bin ilköğretim öğrencisine pedagojik formasyon almış öğretmenler tarafından interaktif eğitim verilmiş ve eğitim sonrasında öğrencilere promosyon setleri hediye edilmiştir. Ayrıca, yıl içinde İstanbul, Ankara, İzmir ve Edirne’de toplam 13 ilçe belediyesiyle işbirliği yapılarak, cam ambalaj atığı toplama altyapısı olan belediyelere sistem geliştirme, cam ambalaj atığı toplama altyapısı olmayan belediyelere ise öncelikle toplama altyapısını oluşturma yönünde destek verilmiştir. 2012 yılında İstanbul, Ankara ve İzmir’de seçilen ilçe belediyelerine 400 litrelik 2.000 adet kumbara hibe edilmiştir. Ayrıca yerinde tüketim noktalarının yoğunluğu nedeniyle cam ambalaj tüketiminin yüksek olduğu Beyoğlu Belediyesi’ne bir adet cam toplama aracı hibe edilmiştir. Ayrı toplamayı desteklemek amacıyla 26 Mart-27 Mayıs 2012 tarihleri arasında Zeytinburnu Belediyesi’nin organizatörlüğünde ve Anadolu Cam’ın sponsorluğunda, “Cam Şişeler Sizden, Biletiniz Bizden” adlı cam şişe toplama kampanyası düzenlenmiştir. Çocuk ve ebeveynlerin cam ambalaj atıklarını cam kumbaralarına atmasını sağlayarak, geri dönüşüm konusunda toplumdaki farkındalığı artırmayı hedefleyen kampanya ile yaklaşık 10 bin kişiye ulaşılmıştır. Çankaya Belediyesi tarafından 3 Haziran’da ikincisi düzenlenen Geri Kazanım Festivali’ne katılım sağlanmıştır. Festivali 7 binden fazla öğrenci ziyaret etmiştir. Cam Yeniden Cam projesi önümüzdeki yıllarda diğer illerde de yaygınlaştırılacaktır. Cam kırığı geliştirme çalışmaları Anadolu Cam, daha az hammadde ve enerji kullanımıyla maliyetlere de önemli katkısı olan cam kırığı kullanım miktarının ve kalitesinin artırılmasına yönelik çalışmalarını sürdürmektedir. Bursa Yenişehir fabrikasında fırına giren cam kırığının son kontrolünü yapmak üzere satın alınan optik ayırma makinesi Ekim ayında devreye girmiştir. 10 t/sa kapasiteli hat sayesinde, satın alınan cam kırığının “Fırına Hazır Cam Kırığı Spesifikasyonu”na uygunluğu daha verimli bir şekilde kontrol edilmektedir. Makine sayesinde kontrollerin etkinliği artmış ve fırınlarda kullanılan cam kırığının kalitesinde önemli bir yükseliş temin edilmiştir. Yılbaşından itibaren 106.400 ton cam kırığı tedarik edilmiş olup, 2012 için hedeflenen 100.000 tonluk cam kırığı miktarı aşılmıştır. ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 41 Soda Sanayii KİMYASALLAR GRUBU saygılı Şişecam Topluluğu, çevre dostu teknolojiler kullanarak verimlilik ve sürdürülebilirlik ilkeleriyle üretiyor. 42 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 43 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz SODA SANAYİİNDE, 2012 YILI İTİBARİYLE TÜM TESİSLERDEN YAPILAN SATIŞLARDA İHRACAT YAPILAN ÜLKE VE MÜŞTERİ SAYISI ARTIRILMIŞ HEDEF BÖLGELERDE PAZAR PENETRASYONU GENİŞLETİLMİŞTİR. Soda Sanayii 2012’YE GENEL BAKIŞ Kimyasallar Grubu’nun faaliyetlerini oluşturan sektörler de hemen her alanda olduğu gibi Avrupa’daki durgunluğun ve dünya genelinde yaşanan yavaşlamanın etkisinden bağımsız kalmamıştır. 2011’de iyileşme gözlenen soda pazarında 2012’de de büyüme devam etmekle birlikte, Avrupa’da süregelen ekonomik istikrarsızlıklar ve Ortadoğu’da yaşanan politik belirsizlikler nedeniyle bazı bölgelerde toparlanma süreci ivmesini biraz kaybetmiştir. Soda talebi Hindistan, Rusya, Latin Amerika, Afrika ve Ortadoğu’da dünya ortalamasının üzerinde büyürken Avrupa, Çin ve Kuzey Amerika’da ise dünya ortalamasının altında seyretmiştir. Bölgesel bazdaki bu farklılıklara rağmen 2012 yılında dünya soda sektörü %2 seviyesinde büyümüştür. 2012 yılında Soda’nın hizmet verdiği sektörlerin talep gelişimine bakıldığında; düzcam sektöründe gelişmekte olan ülkelerde talep canlılığını korumuş, cam ambalaj sektöründe de tüketici eğilimleri talebi olumlu etkilemiştir. Deterjan sektöründe ise, Avrupa’da likit deterjan kullanı- 44 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU Düzcam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu Avrupa’nın 4’üncü Dünyanın 10’uncu büyük soda üreticisi 1 Dünyanın ’inci sodyum bikromat ve bazik krom sülfat üreticisi 3 KİMYASALLAR GRUBU Kimyasallar Grubu Dünyanın ’üncü büyük kromik asit üreticisi Mersin Kojenerasyon santralinde 2012’de 3,6 milyon ton buhar 1,6 milyar kWh elektrik üretimi mı nedeniyle soda talebi düşüş gösterse de Ortadoğu, Çin ve Hindistan gibi gelişmekte olan ve nüfusun çok yoğun olduğu bölgelerde talep artışı devam etmiştir. ğinde Avrupa’da, özellikle otomotiv ve inşaat sektörlerinde yaşanan daralma nedeniyle, Grubun girdi verdiği deri ve metal kaplama sektörleri olumsuz etkilenmiştir. Yurtiçi pazarlarda, soda kullanan sektörlerin başında gelen cam sektörüne olan talepte 2012 yılında nispi de olsa bir artış görülmüş, bu artış önemli oranda cam ambalaj sektöründeki üretim artışından kaynaklanmıştır. Soda ürünlerinin yardımcı hammadde olarak kullanıldığı tekstil sektöründe ise, 2012 yılında Avrupa Birliği ülkelerinde görülen durgunluk nedeniyle büyüme kaydedilmemiştir. Deterjan sektöründeki yerli üreticilerin özellikle sınır ticareti nedeniyle yakın pazarlarda artan talep doğrultusunda ihracatlarını geliştirmeleri, yurtiçindeki soda tüketimine olumlu bir şekilde yansımıştır. Kimyasallar Grubu’nun bir diğer iştigal alanı olan cam elyaf sektöründe, grubun ana ihracat pazarı olan Avrupa’da ekonomik sıkıntılara rağmen büyüme sürmekte, ancak aralarında Türkiye’nin de olduğu gelişen ülkelerdeki cam elyafı sektörü daha hızlı ilerleme göstermektedir. Dünya cam elyafı pazarı yıllık ortalama %5 civarında büyümektedir. Önümüzdeki yıllarda özellikle rüzgâr enerjisi ve otomotiv sektörünün gelişmesiyle cam elyafı talebinin daha da artması beklenmektedir. Krom bileşiklerinde ise 2012 yılının ilk yarısında, dünya genelinde krom kimyasallarını girdi olarak kullanan sanayilerde ve bağlantılı sektörlerde ekonomik açıdan yatay bir seyir gözlenmiştir. Krom kimyasalları talebi mevcut seviyesini yılın üçüncü çeyreğinin sonuna kadar istikrarlı olarak korumuştur. Ancak yılın son çeyre- 2012 YILINDA KİMYASALLAR GRUBU Genel olarak 2012 yılında mevcut tesislerdeki yatırımları ile büyümesini sürdüren Kimyasallar Grubu, Avrupa pazarındaki daralmaya rağmen pazar çeşitlemesi ve hedef pazarlardaki penetrasyonu ile satış gelirlerini artırmış ve uluslararası satışlarda başarılı bir performans sergilemiştir. Grubun yıllık cirosu 2012 yılında 1.633 milyon TL’ye çıkmış ve bir önceki 4 ülkede üretim tesisi 86 ülkeye ihracat yıla göre %11,4 artmıştır. Grubun uluslararası satışları da bir önceki yıla göre %13 artışla 772 milyon TL’ye ulaşmıştır. Grup, gelirlerinin %47’sini uluslararası satışlardan elde etmiştir. Soda Ürünleri Soda ürün grubunda, 2012 yılı itibariyle başarılı bir faaliyet yılı geride bırakılmış, satış gelirleri ve kârlılıkta hedeflerin üzerine çıkılmıştır. 2012 yılı soda ürünleri toplam satış gelirlerinde bir önceki yıla göre %15 artış sağlanmıştır. 2012 yılı itibariyle tüm tesislerden yapılan satışlarda ihracat yapılan ülke ve müşteri sayısı artırılmış, hedef bölgelerde pazar payını yükseltme stratejisi doğrultusunda pazar penetrasyonu genişletilmiştir. Pazar çeşitliliğini ve satış kanallarını artırmaya yönelik başarılı çalışmalarını sürdüren Bosna fabrikası ise bölgesel bir güç haline gelmiştir. Mersin ve Bosna tesisleri ile Bulgaristan’da üretim ortaklığı olan Solvay Sodi tesisinde, yaklaşık 2 milyon ton üretim kapasitesine ulaşılmıştır. Avrupa’da en büyük 4’üncü ve dünyada ilk 10 üretici ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 45 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Düzcam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu KİMYASALLAR GRUBU KOMBİNE Göstergeleri* CAM ELYAFTA, AR-GE FAALİYETLERİNİN ODAK NOKTASINI, MEVCUT PROSES VE TEKNOLOJİLERİN GELİŞTİRİLMESİ, MAALİYETLERİN DÜŞÜRÜLMESİ, VERİMLİLİĞİN ARTIRILMASI, ÜRÜN KALİTESİNİN YÜKSELTİLMESİ VE ÜRÜN GELİŞTİRME ÇALIŞMALARI OLUŞTURMUŞTUR. SODA SANAYİİ Konsolide Göstergeleri* m TL 2012 2011 2010 m TL 2012 2011 2010 Satış Gelirleri Uluslararası Satışlar Brüt Kâr Faaliyet Kârı Dönem Kârı FAVÖK Net Finansal Borçlar Özkaynaklar Varlıklar Toplamı Yatırımlar Çalışan Sayısı 1.633 772 289 129 126 233 20 1.291 1.834 107 3.017 1.466 683 324 183 185 277 60 1.185 1.860 160 3.190 1.187 521 202 77 106 162 90 1.058 1.554 95 3.322 Satış Gelirleri Uluslararası Satışlar Brüt Kâr Faaliyet Kârı Ana Ortaklık Kârı FAVÖK Net Finansal Borçlar Özkaynaklar Varlıklar Toplamı Yatırımlar Çalışan Sayısı 1.182 680 243 140 131 209 44 998 1.428 91 1.706 872 590 250 170 185 224 42 798 1.225 119 1.769 660 448 153 85 69 132 56 615 945 63 1.854 *SS A.Ş., Cam Elyaf, Camiş Madencilik, Madencilik Sanayii ve Tic.A.Ş., Camiş Egypt Mining, Camiş Elektrik, Vijenac’ı kapsamaktadır. arasında yer alan Soda Sanayii, bu üç tesisten yapılan toplam satışların %63’ünü uluslararası pazara yönelik olarak gerçekleştirmiştir. Mersin Soda Fabrikası’nda 2011 yılında başlayan 70 bin ton/yıl kapasite artışı yatırımı tamamlanarak bu tesisin kapasitesi 1.250 bin ton/yıl seviyesine çıkarılmıştır. Rekabet gücünü artırmak amacıyla, sürekli olarak tesislerde işletme performansını güçlendirmeye, enerji maliyetlerini düşürmeye ve verimlilik artışı sağlamaya yönelik modernizasyon yatırımları yapılmaktadır. Soda sektöründe büyüme hedefi doğrultusunda, 2013 yılına yönelik olarak coğrafi yayılım ve yeni kapasitelerle büyüme 46 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU çalışmaları planlanmakta ve ürün portföyünde katma değerli ürünlerin ağırlığını artırmaya yönelik projeler hazırlanmaktadır. Yeni pazarlara açılırken, Grubun öncelikli pazarlardaki payının artırılması da hedefler arasındadır. Artan girdi fiyatları ve yoğun rekabet ortamında, etkin maliyet yönetimine ve enerji verimliliğini artırmaya yönelik projeler 2013 yılında da odak noktası olacaktır. Krom Bileşikleri 2012 yılının ilk yarısında, dünya genelinde krom kimyasallarını girdi olarak kullanan sanayilerde ve bağlantılı sektörlerde ekonomik açıdan yatay bir seyir gözlenmiştir. Krom kimyasalları talebi mevcut seviyesini yılın üçüncü çeyreğinin sonuna kadar istikrarlı olarak korumuştur. Ancak yılın son çeyreğinde Avrupa’da, özellikle otomotiv ve inşaat sektörlerinde yaşanan daralma, girdi verdiğimiz deri ve metal kaplama sektörlerini de olumsuz etkilemiştir. Buna rağmen krom ürün grubunda 2012 yılında başarılı bir performans gösterilmiş, satış gelirleri ve karlılık hedeflerinin üzerine çıkılmıştırKrom Ürün Grubu, bir önceki yıl olduğu gibi satış gelirlerinin %81’ini uluslararası pazarlardan elde etmiştir. 2012 itibariyle tüm tesislerden yapılan satışlarda ihracat yapılan ülke ve müşteri sayısı artmış, ihracat yapılan ülkelerdeki pazar paylarında da gelişmeler kaydedilmiştir. gelecekte özellikle Avrupa pazarındaki talebinin artacağı öngörüsüyle, mevcut ürünlerin Avrupa Birliği tarafından benimsenen REACH (Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals) Tüzüğü’ne uygun olarak kayıtlarının yapılması yönünde girişimler sürdürülmektedir. Ürün kalitesi, üretim teknolojisi ve çevre standartlarıyla dünyanın önde gelen tesislerinden biri olan Kromsan Krom Bileşikleri Fabrikası, 2011 yılında başlayan ve 2012 yılında tamamlanan yatırımlarla dünyadaki en büyük sodyum bikromat, en büyük bazik krom sülfat ve üçüncü en büyük kromik asit üreticisi konumuna gelmiştir. Krom sektöründe büyüme vizyonu doğrultusunda, coğrafi yayılımla pazarı genişletmek ve yeni kapasitelerle büyümek için çalışmalar planlanmakta ve mevcut tesislerde yaratılan kapasitelerin optimum kullanımıyla satış gelirlerinin artırılması hedeflenmektedir. Son yıllarda çeşitlendirilmiş olan ihracat pazarlarında, özellikle gelişmekte olan ülkelere öncelik verilerek Grubun bu pazarlardaki varlığı güçlendi- 2011 yılı sonunda İtalya’daki firmamız Cromital SpA’nın tamamen Soda Sanayii A.Ş. bünyesine katılmasıyla Grup, krom kimyasalları üretim ve satış faaliyetlerinde Avrupa’nın en önemli oyuncularından biri olmuştur. Cromital SpA, İtalya’daki bazik krom sülfat pazarının büyük bir kısmını kontrol etmenin yanı sıra, diğer krom kimyasallarında da Avrupa pazarının likit ürün talebini karşılayan bir merkez konumundadır. KİMYASALLAR GRUBU Kimyasallar Grubu Grup, krom kimyasalları konusunda 2012 yılında yurtdışında All China Leather Fair (Şanghay-Çin), Shoes & Leather Exhibition (Guangzhou-Çin) ve FIMEC Leather Fair (Novo Hamburgo-Brezilya) fuarlarına katılmıştır. *Soda Sanayii, Şişecam Bulgaria Ltd., Oxyvit Kimya, Şişecam Soda Lukavac, Dost Gaz Depolama, Asmaş, Cromital, Sintan’ı kapsamaktadır. rilecektir. Bugüne kadar olduğu gibi, tüm pazarlama ve satış faaliyetlerinde müşteri odaklılık yaklaşımı bundan sonra da devam edecektir. boratuvarı’nın kurulumu tamamlanmış ve krom geri kazanımının artırılmasına yönelik çalışmalar sürdürülmüştür. Bu çalışmalar 2013 yılında da devam edecektir. Ar-Ge faaliyetleri Soda ve krom ürün gruplarında Ar-Ge faaliyetleri, mevcut proseslerin çevreye uyumlu bir şekilde düşük maliyetli teknolojilerle sürekli geliştirilmesi, ürün çeşitliliğinin katma değeri yüksek yeni ürünlerle zenginleştirilmesi, verimliliklerin artırılarak maliyetlerin düşürülmesi, ürün ve proses geliştirme becerisinin ve rekabet gücünün artırılması hedefleri doğrultusunda gerçekleştirilmektedir. Cam Elyaf Kimyasallar grubunun bir diğer üyesi olan Cam Elyaf Sanayii A.Ş., kompozit endüstrisinin temel girdileri olan cam elyafı ürünlerinin üretim ve satışını yapmaktadır. 1976 yılında faaliyete geçen şirket, kırpılmış demetten keçe, çok uçlu fitil, tek uçlu fitil, kırpma, dokuma ve kombine ürünleriyle inşaat, otomotiv, taşımacılık, denizcilik, tekne, boru, endüstriyel tank, tüketim malları ve rüzgâr enerjisi sektörlerine hizmet vermektedir. Çok çeşitli kullanım alanları olan rafine sodyum bikarbonat ürünü için 2012 yılında yeni kullanım alanlarına yönelik ürün geliştirme çalışmaları devam etmiştir. Krom ürün grubunda ise yeni tabaklama ürünlerine ve üç değerlikli yeni krom ürünlerine yönelik çalışmalar sürdürülmektedir. Yıl içinde, Yüzey İşlem Teknolojileri La- 2012 yılında Cam Elyaf’ın toplam satış gelirleri hedeflenen seviyede gerçekleşmiştir. Avrupa pazarındaki temkinli büyümeye karşılık yurtiçi pazarının görece daha canlı olması, satış dağılımının iç pazarın lehine artmasına neden olmuştur. Bu doğrultuda uluslararası satışların toplam içindeki payı azalarak %43 olarak gerçekleşmiştir. 2012 yılında Krom III ürünlerinin metal kaplama sanayisinde artan önemi ve ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 47 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Düzcam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu Kimyasallar Grubu KİMYASALLAR GRUBU 2012 YILINDA 3,3 MİLYON TON, ÜRETİM VE SATIŞ GERÇEKLEŞTİREN CAMİŞ MADENCİLİK, BÜYÜME STRATEJİLERİ ÇERÇEVESİNDE YENİ KAPASİTELER OLUŞTURARAK SATIŞLARINI ARTIRMAYI HEDEFLEMEKTEDİR. sonucunda Yalıköy’de silikat üretimine yönelik kum üretimi, Trakya Öğütme Tesisleri’nde borosilikat kumu üretimi ve Aydın Çine’de solar cam kalitesinde feldspat üretimi gerçekleştirilmiştir. 2013 yılına yönelik olarak planlanan yatırımlarla Şişecam Topluluğu’nun büyüme stratejileri çerçevesinde hammadde teminine devam edecek olan Camiş Madencilik, oluşturacağı yeni kapasitelerle topluluk dışına satışlarını da artırmayı hedeflemektedir. 2012 yılında Cam Elyaf’ta otomasyon projeleri ile maliyet düşüşü ve verimlilik artışına yönelik çalışmalar sürdürülmüştür. Ar-Ge faaliyetlerinin odak noktasını da, mevcut proses ve teknolojilerin geliştirilmesi, maliyetlerin düşürülmesi, verimliliğin artırılması, ürün kalitesinin yükseltilmesi ve yeni ürün geliştirme çalışmaları oluşturmuştur. Şirket, 2012 yılında, kompozit sektörünün en önemli etkinliği olan ve her yıl Paris’te düzenlenen JEC fuarına katılmış, ayrıca China Composites (Çin) ve Composite Europe (Almanya) fuarlarında katılımcı olarak yer almıştır. Yurtiçinde ise Çevre ve Enerji Fuarı - ICCI 2012’ye katılım gerçekleştirilmiştir. 48 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU Camiş Madencilik Kimyasallar Grubu bünyesinde faaliyet gösteren Camiş Madencilik A.Ş., Şişecam Topluluğu’na bağlı cam ve cam elyafı fabrikalarının hammadde ihtiyaçlarını karşılamakta ve grubun orta ve uzun vadeli stratejilerine uygun olarak ürün gamını geliştirmektedir. Camiş Madencilik, Türkiye’nin çeşitli yörelerinde 60’a yakın maden sahası ve 14 hammadde işleme ve zenginleştirme tesisinin yanı sıra Mısır ve Bosna iştiraklerindeki üretim tesislerinde, 650’nin üzerinde çalışanı ile 2012 yılında 3,3 milyon ton üretim ve satış gerçekleştirmiştir. 2012 yılında gerçekleştirilen yeni ürün eldesi ve proses değişikliği çalışmaları Enerji Üretimi Elektrik sektöründe Türkiye’nin ilk özel şirketlerinden biri olan Camiş Elektrik Üretim A.Ş., halen Lüleburgaz’da kurulu 32 MW kapasiteli Trakya Bölge Santralı ile enerji üretim faaliyetlerini sürdürmektedir. Önceleri Camiş Elektrik A.Ş.’nin aktifinde bulunan Mersin Kojenerasyon Santralı, 31.03.2012 tarihinde kısmi bölünme yoluyla Soda Sanayi A.Ş. bünyesine katılmıştır. Mersin Kojenerasyon Santralı, 2012 yılında 3,6 milyon ton buhar ve 1,6 milyar kWh elektrik üretimi gerçekleştirmiş olup, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından verilen elektrik üretim lisansı kapsamında bölgenin önemli ve güvenilir tedarikçilerinden biri olarak faaliyetini sürdürmüştür. Oxyvit 1999 yılında faaliyete geçen Oxyvit, yem sanayiinde kullanılan Vitamin K3 ve türevleri ile Sodyum Bisülfit üretimi yapmaktadır. Dünya Vitamin K3 pazarında yaklaşık %15 pazar payına sahip olan Oxyvit, 2012’de satış hedeflerinin üzerine çıkarak başarılı bir yılı geride bırakmıştır. Sektör, yıllık ortalama %2 oranında büyümektedir. Şirketin bir diğer faaliyet konusu olan Sodyum Metabisülfitin %70’i ihraç edilmektedir. Avrupa, önceki yıllarda olduğu gibi 2012 yılında da ihracat yapılan bölgeler arasında en büyük paya sahip olmuştur. Diğer taraftan, pazar çeşitliliğini artırmaya yönelik çalışmalar sonucunda Afrika 2012 yılında en hızlı büyüyen pazarımız olmuştur. Yıl boyunca Afrika ve Güney Amerika’da da hedef pazarlara yönelik faaliyetler sürdürülmüştür. Şirket, Uzak Doğu ve Amerika pazarlarında gelişim olanaklarını 2013 yılında değerlendirmeyi hedeflemektedir. Sektörün önde gelen fuarlarına düzenli olarak katılan Oxyvit, 2012 yılında IPE Atlanta ve EuroTier/Almanya fuarlarında yeni bağlantılar kurmuştur. Asmaş Ağır sanayi makineleri ve ekipmanları üreten Asmaş, bu alandaki bilgi birikimi, uzman teknik personeli ve kalite anlayışıyla sektörde bölgesel öneme sahip kuruluşlardan biridir. İç ve dış pazarlara hizmet veren Asmaş, komple tesis kurmakta, proje ve teknoloji üretmekte ve sanayi sektöründe yaygın olarak kullanılan makine ve ekipmanları imalatını gerçekleştirmektedir. Demir-çelik, çimento, kimya, enerji, taşıma ekipmanları ve savunma sanayi, Asmaş’ın hizmet verdiği önemli sektörleri oluşturmaktadır. satışların yanı sıra hizmet verdiği dış müşteri portföyünü de genişletmiş ve özellikle hidroelektrik santralları ile demir-çelik sektörüne yönelik olarak Türkiye, Almanya, İtalya, Peru, Çin ve Amerika’daki çeşitli projeler için teknolojik makine imalatları gerçekleştirmiştir. 2012 yılında Asmaş, Şişecam Topluluğu şirketlerinin Türkiye, Rusya, Bulgaristan ve Bosna Hersek’teki yatırımlarının ve iş geliştirme projelerinin ekipman imalatlarını yapmıştır. Asmaş, grup içine yaptığı ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 49 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Düz Cam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu Kimyasallar Grubu ARAŞTIRMA-TEKNOLOJİ 2012 yılında Şişecam Topluluğu’nda Araştırma ve geliştirme faaliyetlerine satış gelirlerinden ayrılan pay %1 oranında GERÇEKLEŞMİŞTİR. ARAŞTIRMA - TEKNOLOJİ Gelecek için ArTeGe Cam ve kimyasallar üretiminde dünya ölçeğinde en ileri teknolojileri kullanmanın yanında temel bilimlerden başlayarak ürüne giden yolda teknolojiyi üretme çabasıyla Şişecam Topluluğu, rekabet üstünlüğünün ArTeGe ile sağlanabileceği bilinciyle 1970’li yıllarda ilk ArTeGe çalışmalarına başlamış ve o günden bu yana cam teknolojileri, yeni ürün ve proses araştırma ve teknolojik geliştirme faaliyetlerinde öncü bir rol oynamıştır. Yaratıcı çözümleri ve global markalarıyla başa oynayan dinamik bir dünya şirketi olma hedefi doğrultusunda, Şişecam Topluluğu’nda yapılan ArTeGe çalışmaları bugün daha da önem kazanmıştır. Teknoloji üstünlüğünü hayati bir güç olarak gören ve ArTeGe yatırımlarını artıran Şişecam, yenilikçi ürün ve teknolojiler alanlarında araştırmayı ve geliştirmeyi sürdürerek, bulunduğu yerin çok daha ilerisine geçmeyi hedeflemektedir. Enerji verimliliği ve maliyetlerin düşürülmesi Cam üretiminin temelini oluşturan ergitme prosesinin en önemli girdisi olan enerjinin, artan maliyet baskısı ve çevre emisyon limitlerine uygunluk doğrultusunda daha verimli kullanılması, ArTeGe çalışmalarının odak noktalarından biridir. Matematiksel modelle araştırma ve teknolojik geliştirme çalışmaları, yeni yakma teknolojileri, alternatif enerji kaynakları ve kirliliği kaynağında azaltmaya yönelik yöntemler, Şişecam Topluluğu’nun aktif rol aldığı uluslararası düzeyde yürütülen ArTeGe konularıdır. 50 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 2012 yılında sürdürülen ArTeGe faaliyetlerinin yine önemli bir bölümünü, ürünlerin pazardaki rekabet gücünü artırmak amacıyla, üretim maliyetlerinin düşürülmesine yönelik çalışmalar oluşturmuştur. Bu kapsamda, harman maliyetlerinin düşürülmesi ve fırınlarda daha az yakıt tüketilmesini sağlayan cam kompozisyonlarının geliştirilmesi yönündeki çalışmalar yıl boyunca devam etmiştir. Aynı şekilde, cam hatalarının azaltılarak üretim randımanının artırılması ve camdan cama renk geçiş sürelerinin kısaltılması gibi maliyet düşürücü yöntemlere, üretim prosesinin olabilecek her aşamasında yer verilmeye çalışılmıştır. Temel cam ürünlerine kaplamalarla yeni fonksiyonlar kazandırma çalışmaları Sağlıklı yaşam konusundaki toplumsal bilincin artmasıyla, sağlıklı bir ürün olan camın ambalaj sektöründeki kullanımı gün geçtikçe yaygınlaşmaktadır. Aynı paralelde, gelişen tüketici beğenilerine cevap verebilmek amacıyla, şişe üzerindeki dekoratif uygulamalarda yenilik ve farklılık arayışları artmaktadır. Özellikle yüksek alkollü içkiler, özel tatlandırılmış zeytinyağları gibi ürünlerin saklanmasında kullanılan mat ve renkli görünümlü şişeler için Araştırma Merkezi’nde geliştirilen yeni kaplama malzemelerinin uygulanmasına yönelik çalışmalar 2012 yılında da sürmüş ve başarılı sonuçlar vermiştir. Pazar üstünlüğü için renk çeşitliliği ve farklı kompozisyonlarla ürünlere yeni özellikler kazandırma çalışmaları Türkiye ekonomisinin lokomotiflerinden biri olan inşaat sektöründe, enerji tasarrufu sağlayan malzemelerin kullanımı giderek artmaktadır. Bu bağlamda, çeşitli iklim bölgelerinde kullanıma uygun, ısıtma, soğutma ve aydınlatma giderleri açısından optimum çözümler sunan camların ve bu camların gerektirdiği farklı üretim teknolojilerinin geliştirilmesine yönelik çalışmalar öncelikli bir konu olarak ele alınmış ve 2012 yılında, alt camı ve kaplama teknolojisi Şişecam tarafından geliştirilen Tentesol ve Tentesol-T serisine üç yeni ürün katılmıştır. Benzer şekilde, mimaride ve dekorasyonda şeffaflık arayışının artmasıyla özellikle mobilya sektöründe oluşan talebi karşılamak üzere, ultra renksiz float camının geliştirilmesi ve üretime alınması için yürütülen projede kompozisyon, renk çalışmaları ve fırın model incelemeleri ile ürünün yapılabilirliği değerlendirilmiş ve üretim koşulları öngörülmüştür. Bu çalışmaların sonucunda TRC Helio Extra Clear® adlı ürün pazara sunulmuştur. alanda öncü olma hedefiyle geçtiğimiz yıllarda başlatılan çalışmalar 2012 yılında da devam etmiş ve sürdürülen dört proje, TÜBİTAK’ın 1511 kodlu “Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Projeleri Destekleme Programı” çerçevesinde açtığı “Güneş Enerjisinin Elektrik ve/veya Isıl Dönüşümünde Verimliliği Artırıcı Yüzeylerin Geliştirilmesi” çağrısı kapsamında desteğe layık görülmüştür. Yenilik yönetimi Yenilikçiliğin doğru yönetilmesi, yönlendirilmesi ve optimun kaynak kullanımıyla gerçekleştirilmesini amaçlayan yenilik yönetimi yapılandırılma çalışmaları 2012 yılında önemli aşamalar kaydetmiştir. Bu kapsamda, 2011 yılında başlatılan “Şişecam’da Ar-Ge ve Yenilik Yönetimi Projesi” başarıyla tamamlanmıştır. Cam ev eşyası ve cam ambalaj alanlarında, farklı renklerde züccaciye ve şişe üretimi için renk ve renklendirici geliştirme çalışmaları 2012 yılında da devam etmiştir. Bunun sonucunda 8 yeni rengin ArTeGe çalışmaları tamamlanmış ve üretimine başlanmıştır. Topluluk bünyesinde TÜBİTAK, SAN-TEZ, AB 7. Çerçeve gibi proje destek programları içeriğinde yürütülen çalışmalar yoğunlaşmıştır. TÜBİTAK 1511 projelerinin yanı sıra, 1501 kodlu destek programına, cam ev eşyası bulaşık makinesi dayanımlarını artırma konusunda yapılan başvuru kabul edilmiştir. Avrupa Birliği 7. Çerçeve Programı kapsamında ortak olduğumuz, cam ergitme fırınlarında NOx azaltılması ve enerji tasarrufuna yönelik “CRAFTEM” projesi desteklenmeye uygun görülmüştür. Yenilenebilir enerji Yenilenebilir enerji alternatiflerinin önem kazandığı günümüzde, güneş enerjisinden elektrik elde etmede kullanılan güneş pillerinin geliştirilmesine yönelik çalışmalar yoğunluk kazanmaktadır. Bu Üniversite-Sanayi işbirliği çerçevesinde ODTÜ, İTÜ, YTÜ, Akdeniz, Harran, Süleyman Demirel, Sabancı, Koç Üniversitelerinden ve TUBİTAK UME, UEKAE Enstitülerinden yetkililer ile bir araya gelinip ortak yürütülebilecek çalışmalar değerlendiril- miş ve bazı ön projeler oluşturulmuştur. Bu kapsamda Akdeniz Üniversitesi ile şişelerdeki sıvıların bozulmaması amacıyla UV koruyucu kaplamalar geliştirilmesi için oluşturulan proje için Sanayi Bakanlığı’nın San-Tez destek programına yapılan başvuru kabul edilmiştir. Temel araştırma konularında, uluslararası platformlarda da çalışmalar sürdürülmüştür. Cam teknolojisine yön veren bazı cam enstitülerinin önderliğinde yürütülen ve lider üreticilerin katılımcı olarak destek verdiği üç farklı projede Şişecam Grubu da yer almıştır. Yürütülen çalışmalar neticesinde hazırlanan bildiriler, yine uluslararası kongre ve sempozyumlarda sunulmuştur. Yeni Ar-Ge Merkezi 2012 yılında Cam Araştırma Merkezi yeni yerleşkesi için bir mimari proje yarışması düzenlenmiştir. Seçilen projenin hayata geçirileceği yeni ArGe Merkezi’nin inşası Mart 2013 içerisinde başlayacak olup, 2014 yılının ilk çeyreğinden itibaren ArTeGe faaliyetleri yeni altyapımızla Şişecam topluluğuna büyüyen ölçekte artı değer katmaya devam edecektir. Başvurulan/alınan patent sayılarının performans ölçütleri arasında sayılması, Şişecam’da ArTeGe konusuna verilen önemin bir başka göstergesidir. Bu nedenle, Topluluğa bağlı olarak yurtiçinde ve yurtdışında faaliyet gösteren şirketlerin Patent ve Faydalı Model haklarının değerlendirilmesi, işlemlerinin yapılması ve yönetilmesiyle ilgili kuralların belirlenmesi amacıyla bir prosedür hazırlanmış ve tek merkezden yönetimi sağlanmıştır. Bu kapsamda geliştirdiğimiz düşük demirli float camımız için patent başvurusu yapılmıştır. Çeşitli projelerimiz içinde patent başvurusu amacıyla gerekli çalışmalar yürütülmüştür. 2012 yılında Şişecam Topluluğu Şirketleri bünyesinde, üretim hattı üzerinde yapılan test çalışmaları hariç, 5746 sayılı yasa gereği aktifleşmeler dahil toplam 43 milyon TL tutarında ArTeGe harcaması yapılmıştır. ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 51 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Projeyi bugüne kadar gerçekleştirilen benzer projelerden ayıran en önemli özellik, misyon ve kurumsal değerleri belirleme çalışmalarının, farklı birim ve kademelerden çok geniş bir çalışan kitlesinin görüş ve önerileri dikkate alınarak, şirketin ortak aklı doğrultusunda gerçekleştirilmiş olmasıdır. Bu çerçevede Topluluk bünyesinde Değerler Anketi gerçekleştirilmiş, ankette toplanan görüşler ışığında Topluluğun vizyon ve stratejilerinin temelini oluşturacak misyonun belirlenmesi amacıyla Topluluk Genel Müdürü ve 60 üst düzey yöneticinin katılımıyla bir çalıştay düzenlenmiş, Şişecam’ın değer setinin güncellenmesi amacıyla, 26-27 Kasım 2012 tarihlerinde tüm iş ailelerini ve işyerlerini temsil eden 300 aylıklı ve saat ücretli çalışanın katıldığı, “Geçmişten Geleceğe Değerlerimiz” adlı bir çalıştay gerçekleştirilmiş, ardından projenin 52 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu Kimyasallar Grubu İNSAN KAYNAKLARI Topluluk İnsan Kaynakları GRUP BAŞKANLIĞI, Şişecam Topluluğu’nun yeni global vizyonunu destekleyecek şekilde, yenilikçi ve birlikte öğrenen kurum kültürünü yaygınlaştırmayı ve global ölçekte değer yaratacak işgücünü kuruma kazandırmayı hedeflemektedir. İNSAN KAYNAKLARI Mavi Pusula Projesi 2011 sonbaharında Stratejik Planlama Genel Müdür Yardımcılığı’nın koordinasyonunda başlatılan Mavi Pusula Projesi, Şişecam Topluluğu’nun 2020 Vizyonu çerçevesinde koyduğu hedeflere yönelik olarak, organizasyon yapısının ve strateji haritasının revize edilmesini amaçlamaktadır. Yaklaşık üç yıl sürmesi öngörülen projenin paralelinde, 2012 yılında Topluluğun vizyon-misyon tanımları ile değerlerinin de yenilenmesine karar verilmiştir. Bu çerçevede, Topluluk İnsan Kaynakları Grup Başkanlığı’nın gözetiminde başlatılan “Şişecam Topluluğu Misyonu ve Kurum Değerleri Projesi”, Şişecam’ın temelini oluşturan ve global vizyonu hayata geçirme aşamasında tüm çalışanlara yol haritası olacak kurumsal değerler ve misyon tanımının, günün ihtiyaçlarına uygun olarak yenilenmesini amaçlamıştır. Düz Cam Grubu çıktıları değerlendirilerek, Şişecam Topluluğu’nun misyonu ve kurum değerleri, İcra Kurulu’nun görüşleriyle nihai hale getirilmiştir. Tespit edilen vizyon, misyon ve değerler doğrultusunda hazırlanan “Şişecam Anayasası”, tüm Şişecam çalışanlarına bu değerleri yaşatmak için neler yapmaları gerektiğini, bu değerleri destekleyecek veya zedeleyecek davranışların neler olduğunu aktaracak yönlendirici bir doküman olacaktır. Yeni vizyon, misyon ve değerlerin iletişiminin yapılarak, her kademede benimsenmesini sağlayacak iletişim çalışmalarına 2013 yılında devam edilecektir. Yeni İnsan Kaynakları Vizyonu 2012 yılında Mavi Pusula Projesi ile eşgüdümlü olarak Şişecam Topluluğu’nun misyon ve değerleri yeniden tanımlanırken, Topluluk İnsan Kaynakları Grup Başkanlığı’nın vizyonu da şu şekilde revize edilmiştir: Şişecam Topluluğu’nun sürdürülebilir başarısı için; yenilikçi ve birlikte öğrenen kurum kültürünü yaygınlaştıran, global ölçekte değer yaratacak işgücünü kuruma kazandıran ve elde tutan bir çözüm ortağı olmak. İşe Alma Yöneticiliği Sürdürülebilir rekabet avantajı yaratılması bakımından Şişecam değerlerini paylaşan doğru adayların, doğru zamanda, doğru işlere yerleştirilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çerçevede, İşe Alma Yöneticiliği tarafından 2012’de: • Tanıtım sunumlarının gerçekleştirilmesini takiben, SAP İşe Alma Modülü uygulamaya alınmış; • Toplulukta işe alma faaliyetlerinde rehber olacak İşe Alma Kılavuzu hazırlanmış; • Düzenlenen “Yetkinlik Bazlı Mülakat Teknikleri Eğitimi”ne, işe alma sürecinde yer alan 31 İK çalışanının katılması sağlanmış; • İşe alma kapsamına giren konularda “iç eğitimci” sürecine destek verilmesi yönünde çalışmaların ilk adımları atılmıştır. 2012 yılında ayrıca İngilizce Düzey Belirleme Sınavı’nın güncellenmesi için yapılan çalışmalar tamamlanmıştır. Son 5 yıllık verilerle, karşılaştırmalı olarak Şişecam’dan ayrılma sebepleri analiz edilmiştir. Aday havuzunun kalite ve çeşitliliğinin artırılması amacıyla, insan kaynakları siteleri ile anlaşmaların kapsamı, bütünleşik bir çalışma sistemine doğru genişletilmiştir. Doğru adayların Şişecam’a çekilmesi amacıyla kariyer ve istihdam günlerine katılım sağlanmıştır. 2012 yılında 1.219 yetkinlik bazlı mülakat gerçekleştirilmiş ve 142’si işe kabul edilmiştir. Değerlendirme ve Ücret Sistemi Yöneticiliği Ücret Yönetim Sistemi’nin yeniden yapılandırılması kapsamında, Topluluk aylık ücretli çalışanlarına ait yıllık toplam ücret paketlerinin piyasaya uyumlu hale getirilmesi amacıyla bir çalışma gerçekleştirilmiş ve personel ücretleri, kıdem durumları da gözetilerek piyasa ücret düzeylerine göre yeniden düzenlenmiştir. Toplam ücret paketi bileşenleri içerisinde bulunan tazminatlar, grade bazında ve Topluluk içerisindeki tüm aylık ücretli çalışanlar için standart uygulanacak şekilde yeniden yapılandırılmıştır. Expat personel ücretleri de, Topluluk içi grade sistemi dengesi gözetilerek yeniden yapılandırılmıştır. Performans ve Kariyer Yöneticiliği 2012 yılında Topluluğun tüm yurtiçi kuruluşlarında devreye alınan Performans Yönetim Sistemi’nin ilk uygulaması 2013 yılı Şubat ayında tamamlanmıştır. Topluluk Endüstri İlişkileri Direktörlüğü ile ortak yürütülen proje kapsamında, tüm yurtiçi kuruluşlarda saat ücretli personel için uygulanacak “Saat Ücretli Personel Performans Değerlendirme Sistemi”nin tasarımı tamamlanmıştır. Aynı şekilde, Performans Yönetim Sistemi’nin ürettiği sonuçları ve tüm Topluluk için oluşturulan kariyer matrisini temel alan Kariyer Yönetim Sistemi’nin kavramsal tasarımı tamamlanmıştır. Saat Ücretli Personelin Ustabaşı/Teknisyen Kadrolarına Terfi Prosedürü kapsamında Topluluğumuzda ilk kez gerçekleştirilen Değerlendirme Merkezi uygulamaları devam etmektedir. 2012 yılının ikinci yarısında yönetsel pozisyonlara aday olan çalışanlarımızın değerlendirilebilmesi amacıyla Gelişim Merkezi uygulamaları devreye alınmıştır. “Şişecam Topluluğu Misyonu ve Kurum Değerleri” projesi 2012 yılında tamamlanmış olup, yaygınlaştırma adımı Topluluğun Türkiye’de görev yapan tüm çalışanlarının katılımı ile 2013 yılı içinde gerçekleştirilecektir. “Şişecam Topluluğu Expat Yönetim Sistemi Prosedürü” 2012 yılında yayınlanmış ve prosedürün getirdiği yeni uygulamalar devreye alınmaya başlamıştır. Eğitim Yöneticiliği Şişecam’da uzun yıllara dayanan eğitim faaliyetleri, İnsan Kaynakları sistemlerinin yeniden yapılandırılması kapsamında son iki yıldır Yetkinlik ve Pozisyon Bazlı Şişecam Master Eğitim Planı olarak uygulanmaktadır. 2012 yılında yöneticiler için yönetsel yetkinlik eğitimleri kapsamında Değişim Yönetimi ve Performans Yönetimi eğitimleri, kurumsal yetkinlikler kapsamında da Müşteri Odaklılık ve Takım Kurma eğitimleri yoğun bir şekilde verilmiştir. Ayrıca İş Hukuku, Mağazacılar İçin Etkin Satış Teknikleri ve Tedarik Zinciri Yönetimi gibi mesleki yeterlilik eğitimlerine de çok sayıda çalışanın katılımı sağlanmıştır. 2012 yılı eğitimleri çerçevesinde gerçekleştirilen önemli faaliyetlerden biri de, müdür ve üst kademe yöneticilerden yedi kişinin Harvard Business School’un Advanced Management (AMP) ve General Management (GMP) programlarına katılımı olmuştur. Uzun süreli gerçekleştirilen diğer eğitimlere örnek olarak, müdür ve üst kademe yöneticiler için Şişecam Liderlik Akademisi; Şişecam’ın entelektüel birikimine katkı sağlamak amacıyla Şişecam İç Eğitimci Sertifika Programı; İş Kule 3’te çalışanlar için Rusça Yabancı Dil Kursu; orta kademe satış yöneticileri için Şişecam Satış Akademisi ve ileri seviye UFRS gibi faaliyetler sayılabilir. Topluluk kuruluşlarında ise aylık ve saat ücretli çalışanlar için bir önceki yıl çok yoğun olarak başlatılan, “Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği” kapsamında planlanan mesleki eğitimler tamamlanmış, işbaşı teknik eğitimleri kapsamında çeşitli faaliyetler gerçekleştirilmiştir. Aynı kişinin birden fazla katıldığı eğitimlerle birlikte kuru- luşlarımızda bu yıl 23.511 kişiye 156.401 adam*saat süreli eğitim verilmiştir. Bu alanda önceki yıla göre eğitim sürelerinin azalması, “Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği” kapsamında yapılan mesleki eğitimlerin büyük ölçüde tamamlanmış olmasından kaynaklanmaktadır. Topluluk Eğitim Yöneticiliği tarafından 2012 yılında 4.619 aylık ücretli çalışan için 273 adet eğitim düzenlenerek 52.265 adam*saat süreli eğitim uygulanmıştır. Eğitim Yöneticiliği tarafından gerçekleştirilen eğitimlerin sayısı ve katılımcı sayısı, bir önceki döneme göre iki katından fazla artmıştır. Sonuç olarak, Topluluğumuzda 2012 yılında uygulanan tüm eğitim faaliyetleri, toplam 28.130 kişinin katılımı ile 208.666 adam*saat olarak gerçekleşmiştir. Tanıma Takdir ve Ödüllendirme Sistemi Tanıma Takdir ve Ödüllendirme Sistemi Mart 2012’de yürürlüğe girmiş olup, ödüllendirme faaliyetleri, 2011 yılına ait proje ve çalışmaların başvuru yöntemiyle toplanması ile başlamıştır. Nisan ve Mayıs aylarında öncelikle grupların bağlı personeline ait başvuruların ödül kurullarınca değerlendirmesiyle Gelişim Yıldızları ve Fark Yaratan Yıldızlar ile alt kategorileri kapsamında ödül sahipleri belirlenmiş olup, kategori birincileri Topluluk Ödülü için Topluluk Ödül Kurulu’na sunulmuştur. Kurul, hem grupların kategori birincilerini hem de Şişecam Yıldızları kategorisinde ‘Çevre ve Enerji Yaklaşımı’, ‘İş Sağlığı ve Güvenliği Yaklaşımı’, ‘Eğitim Yaklaşımı’kategorilerinde Topluluk işyerlerini değerlendirerek ‘Topluluk Ödülü’ne hak kazananları belirlemiştir.Grup Ödülleri ve Topluluk Ödülleri Haziran 2012’de “Şişecam Günü” ödül töreninde sahiplerini bulmuştur. ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 53 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz TOPLULUK Endüstri İlişkileri DİREKTÖRLÜĞÜ, 18 bine yakın çalışanıyla dev bir organizasyon olan Şişecam Topluluğu’nda iş barışının ve emniyetli çalışma ortamının sürekli kılınması için çalışmalarını sürdürmektedir. ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ Şişecam Topluluğu’nda, Topluluk Endüstri İlişkileri Direktörlüğü’nün koordinasyonunda 4 ayrı işkolunda muhatap 7 işçi sendikasıyla endüstri ilişkileri yürütülmektedir. Endüstri İlişkileri’nde vizyonumuz: • Topluluk politikaları çerçevesinde endüstri ilişkilerini dengeli ve sağlıklı geliştirerek rekabet edebilirliği ve verimliliği artırmak, • İşçi sendikaları ile birlikte güven ve diyaloğa dayalı olarak işyerlerinde çalışma barışını sürekli kılmak, • “Önce İnsan” felsefesi çerçevesinde, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin daha etkin hale gelmesi için çalışmalar yapmaktır. Toplu iş sözleşmeleri Topluluk genelinde 9 fabrikanın dahil olduğu 1 grup toplu iş sözleşmesi ile 2 işletme ve 4 işyeri olmak üzere yurtiçinde toplam 7 toplu iş sözleşmesi, yurtdışında ise Bulgaristan’da 4 işyerini kapsayan işletme ve Rusya’da Posuda Fabrikası işyeri toplu iş sözleşmeleri akdedilmektedir. Süresi 1 ila 3 yıl arasında değişen toplu iş sözleşmelerinden süresi sona erenlerin görüşmelerine 2011 yılı sonu ve 2012 yılı başında başlanmış, toplu sözleşme görüşmeleri Topluluk çıkarları gözetilerek, karşılıklı anlayış içinde sonuçlandırılmıştır. Bu çerçevede 2012 yılında; • Denizli Cam Sanayii A.Ş. için Çimse-İş Sendikası ile 01.01.2012-31.12.2013 tarihlerini kapsayan XV. Dönem İşyeri 54 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU Düz Cam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu Kimyasallar Grubu İNSAN KAYNAKLARI ŞİŞECAM TOPLULUĞU, TÜM İŞ YERLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİ ULUSAL VE ULUSLARARASI STANDARTLARA UYGUN ŞEKİLDE DENETLEMEKTE, TEKNOLOJİK DEĞİŞİM VE gelişmeleri takip ederek, çalışma ortam ve koşullarını sürekli iyileştirmektedir. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri anlaşma ile sonuçlandırılmış ve toplu iş sözleşmesi 31.03.2012 tarihinde imzalanmıştır. • Soda Sanayii A.Ş. Soda ve Krom Fabrikaları için Petrol-İş Sendikası ile 01.01.2012-31.12.2013 tarihlerini kapsayan İşletme Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri 04.07.2012 tarihinde anlaşma ile sonuçlanmıştır. • Şişecam Topluluğu’na bağlı 9 işyeri için Kristal-İş Sendikası ile 01.01.2012-31.12.2013 tarihlerini kapsayan 23. Dönem Grup Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri 17.08.2012 tarihinde anlaşma ile sonuçlanmıştır. • Paşabahçe Eskişehir Cam Sanayii A.Ş. için Kristal-İş Sendikası ile 01.04.2012-31.12.2013 dönemini kapsayan İşyeri Toplu İş Sözleşmesi için yapılan görüşmelerde anlaşmaya varılarak 22.10.2012 tarihinde toplu iş sözleşmesi imzalanmıştır. Yurtdışında kurulu bulunan Topluluk işyerlerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmelerinden süresi sona erenler, işyerlerinin bulundukları ülkenin özellikleri ve Topluluk çıkarları göz önünde tutularak sürdürülen görüşmeler sonucunda yenilenmiştir. Bu çerçevede 2012 yılında; • Trakya Glass Bulgaria EAD’de Podkrepa Sendikası ile 01.07.201230.06.2013 tarihlerini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri 21.06.2012 tarihinde, • Posuda Ltd. Fabrikası’nda Proofkom Sendikası ile 01.01.2012-31.12.2012 tarihlerini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri 23.07.2012 tarihinde, anlaşma ile sonuçlandırılmış ve toplu iş sözleşmeleri imzalanmıştır. Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş.’de yürürlükte olan II. Dönem Toplu İş Sözleşmesi 31.12.2012 tarihinde sona ermiş olup, Kristal-İş Sendikası ile III. Dönem Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerine 18.01.2013 tarihinde yapılan toplantı ile başlanmıştır. Toplu iş sözleşmesi süreci devam etmektedir. Mevzuat ve koordinasyon çalışmaları 2012 yılında direktörlüğümüz koordinasyonunda düzenlenen toplantılarla, gerek iş hukuku gerekse iş sağlığı ve güvenliği alanında mevzuatta meydana gelen değişiklikler hakkında ilgili birimler ayrıntılı olarak bilgilendirilmiştir. Gerçekleştirilen koordinasyon toplantılarında, endüstri ilişkileri alanındaki gelişmeler ve uygulamadaki sorunlar değerlendirilerek, Topluluk genelinde uygulama birliği sağlanmaktadır. 30.06.2012 tarihinde yayımlanan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile 07.11.2012 tarihinde yayımlanan 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hakkında 2012 yılında bilgilendirme faaliyetlerine başlanmış, düzenlenen toplantı ve seminerlere insan kaynakları yöneticilerinin katılımı sağlanmıştır. İş Sağlığı ve Güvenliği Politikası Şişecam, köklü geleneği ve kurumsal yapısı ile insanca çalışma ve yaşama hakkına verdiği önem ve duyduğu saygının bir göstergesi olarak, tüm faaliyetlerin sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamında gerçekleştirebileceğine, bu yolla ruhen ve bedenen sağlam bir toplum ve işgücünün oluşmasına katkıda bulunabileceğine, bunun da geleceğinin güvencesi olduğuna inanmaktadır. Şişecam, yönetim anlayışının temel ve vazgeçilmez bir unsuru olan bu inançtan hareketle, iş sağlığı ve güvenliği konusunda yasal düzenlemeleri, standartları ve çağdaş yönetim sistemlerini benimseyip uygulayarak, teknolojik değişim ve gelişmeleri takip ederek, çalışma ortam ve koşullarını sürekli iyileştirmeyi, çalışanlarını ve ilişkide bulunduğu kişi ve kuruluşları bilgilendirmeyi ve böylece başta çalışanları olmak üzere toplumun her kesiminde bilinçli bir “sağlık ve güvenlik kültürü”nün oluşmasına ve yerleşmesine katkıda bulunmayı hedeflemektedir. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ Topluluk bünyesindeki sınai işyerlerinin İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) çalışmalarının koordinasyonu ile gözlem, ölçüm ve analiz faaliyetlerinin gerçekleştirilmesine 2012 yılında da devam edilmiştir. Gerçekleştirilen gözlem, ölçüm ve analiz faaliyetleri sonrasında hazırlanan ayrıntılı raporlar ilgili işyerlerine sunularak işyerlerinde tespit edilen olumsuz durumların giderilmesi amaçlanmıştır. Böylece üretim sürecinin önemli bir öğesi olan çalışanların sağlıklı ve güvenli bir işyeri ortamında bulunarak, maruz kaldıkları risklerin mevzuatın öngördüğü seviyelere çekilmesine ve ortadan kaldırılmasına katkı sağlanmıştır. İş Sağlığı ve Güvenliği uygulamaları Topluluk bünyesindeki sınai işyerlerinde, İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) alanında ulusal ve uluslararası standartların sağlanması amacıyla, 2012 yılında Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. bünyesindeki gruplara bağlı 18 işyerinde (maden ocak ve işleme tesisleri dahil 26 işletmede) İSG ölçüm ve gözlem faaliyetleri gerçekleştirilmiştir. • D üzcam Grubu’na bağlı tüm işyerlerinde (Trakya Cam Trakya; Trakya Cam Otocam; Trakya Cam Mersin ve Trakya Yenişehir Cam Fabrikalarında) IFC uluslararası ölçüm standartlarında gündüz ve gece ölçüm çalışmaları yapılmıştır. • Cam Ambalaj Grubu’na bağlı Anadolu Cam Mersin; Anadolu Cam Yenişehir ve Omco Makine Kalıp Fabrikalarında ölçüm ve gözlem çalışmaları gerçekleştirilmiş ve tespit edilen hususlar rapor haline getirilmiştir. • Cam Ev Eşyası Grubu’na bağlı Eskişehir Ambalaj; Tuzla Ambalaj; Paşabahçe Tuzla Depoları; Paşabahçe Eskişehir ve Paşabahçe Kırklareli Fabrikalarında gürültü, toz, aydınlanma, maruziyet toz ölçümü, termal konfor ölçümü ve zararlı gazlar ölçümleri yapılmış; ayrıca çalışma ortamındaki iş kazalarına ve meslek hastalıklarına neden olabilecek risklerin tespiti amacıyla işyeri gözlem çalışmaları gerçekleştirilmiş ve tespit edilen hususlar rapor haline getirilmiştir. • Kimyasallar Grubu’na bağlı Trakya Öğütme; Yalıköy; Kurucaşile; Mersin (OSB, Ovacık, Feke, Yavca, TR3 Kum Hazırlama, Erçel Tesisleri); Aydın Çine Maden tesisleri; Oxyvit Kimya Fabrikası; Cam Elyaf Fabrikası ve Camiş Elektrik Trakya Santralında İSG ölçüm ve gözlem faaliyetleri gerçekleştirilmiştir. İşyerlerimizde meydana gelen iş kazalarına ilişkin bilgiler, konunun uzmanları tarafından ele alınarak işyerlerine gerekli bildirimler yapılmış, iş kazalarının meydana gelişindeki bütün etkenler incelenerek, 2012 yılı 6 aylık ve 1 yıllık İş Kazaları Değerlendirme Raporları hazırlanmış ve ilgili birimlere dağıtımı yapılmıştır. ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 55 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Düz Cam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu Kimyasallar Grubu İNSAN KAYNAKLARI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ 2012 yılında yayımlanan 2011 yılı İş Kazaları Değerlendirme Raporları’nın sonuçlarına göre ödül dağıtımları, Topluluk Tanıma Takdir Ödülleri ile birlikte Şişecam Günü Ödül Töreni’nde yapılmıştır. İşyerlerimizde gerçekleştirilen periyodik sağlık kontrollerine ilişkin istatistiki bilgiler sürekli olarak incelenmekte olup, bu faaliyetimiz 2012 yılında da aksatılmadan sürdürülmüştür. İşyerlerimizden gelen bilgiler titizlikle incelenerek analiz edilmiş ve sonuçları işyerlerimizle paylaşılmıştır. İş Sağlığı ve Güvenliği eğitimleri ve koordinasyon toplantıları 2012 yılı içinde, İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda İtalya’da düzenlenen Global Occupational Health and Safety Network çalıştayına katılım sağlanmıştır. Direktörlüğümüz bünyesindeki İSG mühendisleri, OHSAS 18001 Baş Tetkikçi Sertifika Eğitimi’ne katılarak sertifika almaya hak kazanmışlardır. Endüstri İlişkileri Direktörlüğü tarafından koordine edilen ve Topluluk bünyesindeki tüm İSG uzman ve sorumlularının katıldığı 6 adet İş Sağlığı ve Güvenliği Koordinasyon Toplantısı düzenlenmiştir. Bu toplantılarda, Topluluğumuzdaki tüm işyerlerini ilgilendiren ortak konular tartışılarak değerlendirmeler yapılmış, proje çalışmaları planlanmış ve işyerlerine teknik geziler düzenlenmiştir. 5-6 Nisan 2012 İSG Koordinasyon Toplantısı Trakya Cam Lüleburgaz Sosyal Tesisleri’nde düzenlenen toplantının ilk günün- 56 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU de, Merkezi Satınalma Projesi’nin bir ayağı olan Kişisel Koruyucu Donanımların (KKD) merkezi alım sistematiğinin oluşturulması amacıyla bilgilendirme yapılmıştır. Tüm fabrika ve işyerlerinde kullanılan KKD’lerin değerlendirildiği toplantıda, marka bazında kullanılması uygun olan KKD’ler tespit edilmiştir. Toplantının ikinci gününde ise 2011 İş Kazaları Yıllık Raporu’nda yer alan veriler tartışılmış ve iş kazalarının azaltılmasına yönelik bir komisyon kurulmasına karar verilmiştir. Ayrıca, iş kazalarının takip ve değerlendirme sisteminin geliştirilmesi amacıyla İş Kazası Beyan Formu’nun revize edilmesi kararlaştırılmıştır. 6-7 Aralık 2012 İSG Koordinasyon Toplantısı Şişecam Genel Merkezinde düzenlenen toplantının ilk gününde, İş Kazaları Değerlendirme Komisyonu’ndan çıkan rapor ve bilgiler paylaşılmıştır. 2013 yılında kullanılmak üzere, tüm Topluluk şirketlerini kapsayacak şekilde, İSG Düzeltici ve Önleyici Faaliyet Formları’nın SAP ortamında girilmesi projesi tartışılmıştır. BT uygulama yetkililerinin de katıldığı oturumda, bu proje kapsamında gruplarda yapılan örnek uygulamalar ele alınmıştır. Teknik Emniyet danışmanı tarafından, 2013 yılında yapılacak olan Yangın Emniyeti ve Yangın Yükü Hesabı çalışması için ön bilgilendirme yapılmıştır. Toplantının ilk günü Paşabahçe Kırklareli Fabrikası, ikinci gününde ise Trakya Cam Otocam Fabrikası’na teknik gezi düzenlenerek, örnek İSG uygulamaları paylaşılmıştır. Toplantının ikinci gününde Kişisel Koruyucu Donanımlar (KKD) konusunda öncü bir firmanın teknik uzmanlarının katılımıyla KKD hakkında eğitim ve bilgilendirme yapılmıştır. 27-28 Haziran 2012 İSG Koordinasyon Toplantısı Şişecam Genel Merkezinde düzenlenen toplantının ilk gününde, 5-6 Nisan 2012 tarihinde yapılan toplantıda alınan kararlarla ilgili gelişmeler paylaşılmıştır. Ayrıca işyerlerindeki yangın emniyet çalışmaları ile ilgili teknik bilgi paylaşımı ve mevcut işyerlerindeki durum değerlendirmesi yapılmıştır. Diğer faaliyetler Direktörlüğümüzün 2012 yılı performans hedefleri kapsamında yer alan “İş Kazalarının Azaltılması Amacıyla Kaza Araştırması Kök Sebep Analizi Çalışması” çerçevesinde, İş Kazaları Değerlendirme Komisyonu kurulmuştur. Toplantının ikinci gününde, yangın konusunda yüksek risk grubunda yer alan bir petrol rafinerisine teknik gezi düzenlenmiş ve yangın emniyet çalışmaları ile ilgili bilgi alınmıştır. gerçekleştirilen toplantılarda, Topluluk fabrikalarında bulunan benzer türdeki makineler (konveyör bantları, freze, matkap, torna tezgâhı ve taşlama makineleri) değerlendirmeye alınmıştır. Komisyonda incelenen iş kazalarının tekrarlanmaması için ne gibi önlemler alınması gerektiği hakkında tespitlerde bulunulmuş ve yapılan değerlendirmeler sonucunda “Çalışan Makineye Müdahale” sonucu meydana gelen iş kazalarının önlenebilmesi için bir Komisyon Raporu oluşturulmuştur. Öneri ve örnek çalışmaları içeren rapor, Grup İnsan Kaynakları Direktörlüklerine gönderilmiştir. Direktörlüğümüze bağlı İş Sağlığı Mühendisi, “Aylık Ücretli Personele Verilen Giyim Eşyası Prosedürü”nün oluşturulması için kurulan komisyona üye olarak katılmıştır. 23.07.2012, 31.08.2012, 09.11.2012 ve 30.11.2012 tarihlerinde yapılan İş Kazaları Değerlendirme Komisyonu toplantılarında, Şişecam Topluluğu’nda 2011 yılı içerisinde meydana gelen iş kazalarından “Çalışan Makineye Müdahale” sonucunda ortaya çıkan iş kazaları tek tek değerlendirilmiştir. Komisyon üyelerince ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 57 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz ŞİŞECAM ÇEVRE POLİTİKASI Şişecam, çevresel değerlere karşı sorumluluğunun bilincinde bir kurum olarak, gelecek kuşaklara yaşanabilir bir dünya bırakmanın gereğine inanmaktadır. Stratejik yönetimin temel unsurlarından biri olarak algıladığı bu yaklaşımı, faaliyetlerinin her aşamasında dikkate almaktadır. Amacımız; Topluluğumuzda sürdürülen çevre koruma çalışmalarının, sürdürülebilirlik ilkesi gözetilerek Çevre Yönetim Sistemi anlayışıyla yürütülmesi ve tüm paydaşların desteği alınarak sürekli iyileşmenin sağlanmasıdır. Bu amaçla, çevresel etkisi en az olan üretim tekniklerinin kullanımına öncelik verilmiş, enerjinin etkin kullanımı, yakıt ve hammadde alternatiflerinin değerlendirilmesi, doğal kaynak tasarrufu, atık geri kazanımı ve kirliliği kaynağında önlemeye yönelik çözümler üzerinde önemle durulmuştur. Çevre Yönetim Sistemi Şişecam Topluluğu, üretirken neden olduğu çevresel etkileri en aza indirmek ve sistematik bir yaklaşımla yönetilmesini sağlamak üzere, yurtiçindeki üretim tesislerinin yanı sıra Rusya ve Bulgaristan’daki bütün üretim tesislerinde, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi standardını dikkate almakta olup, bu üretim şirketlerinin tamamı ISO 14001 sertifikası sahibidir. 58 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu ÇEVRE Kimyasallar Grubu Üretim şirketlerinin tamamı ISO 14001 sertifikasına sahip olan Şişecam Topluluğu, ÜRETİM SÜRECİNDE ÇEVRESEL ETKİLERİN KONTROLU VE SÜRDÜRÜLEBİLİR ENERJİ YÖNETİMİNDE PERFORMANSINI ARTIRMAYA YÖNELİK ÇALIŞMALARINI 2012’DE DE SÜRDÜREREK, ENERJİNİN ETKİN KULLANIMINDA SEKTÖRDE AB ÜLKELERİNİN EN VERİMLİ KURULUŞLARI ARASINDA YER ALMIŞTIR. ÇEVRE Üretim sürecinde, çevresel değerlerin korunmasını ve sürekli iyileştirmeyi öngören Şişecam Çevre Politikası’nı esas alan Topluluk şirketleri, 2012 yılında da çevre performanslarını artırmaya yönelik çalışmalarını sürdürmüşlerdir. Düz Cam Grubu Çevre Yönetim Sistemi kapsamında sürdürülen çalışmalarla, faaliyetlerin çevre boyutları ve çevresel etkilerinin kontrolüne devam edilmiş, enerji, hammadde ve doğal kaynakların tasarruflu kullanılmasıyla atıkların azaltılması ve geri kazanım imkânlarının artmasına yönelik çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Planlı iç denetimlerin yanı sıra, belgelendirme kurumlarının yıl içinde yaptığı gözetim denetimleri başarıyla tamamlanmıştır. Çevre koruma duyarlılığının artmasına yönelik eğitimler ve sosyal faaliyetler yaygın olarak sürdürülmüştür. Karbon Saydamlık Projesi Küresel ölçekte karşı karşıya olunan iklim değişikliği sorununa duyarlılıkla yaklaşan Şişecam, dünyanın en kapsamlı çevre girişimi olarak kabul edilen Karbon Saydamlık Projesi’nin (Carbon Disclosure Project) gönüllü bir üyesidir. Enerji, karbon salımı ve iklim değişikliği konularıyla ilgili şirket stratejilerinin, risk/fayda analizlerinin ve emisyon bilgisinin gönüllülük ve şeffaflık esaslarıyla açıklandığı bu projede, yatırımcı ve paydaşlara sunulan bilgiler bir adım daha ileri taşınmış ve yurtiçi cam üretim tesislerinin yanı sıra cam dışı üretim tesislerini ve Bulgaristan’daki fabrikaları da kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Bilgilerini açıklayan şirketleri derecelendirmek için CDP ve Ernst & Young Türkiye tarafından yapılan 2012 Saydamlık Puanlaması’na göre Şişecam, iklim değişikliğine ilişkin konuların en üst düzeyde anlaşılmasını/yönetilmesini ifade eden puan aralığında değerlendirilmiştir. TÜBİTAK-MAM Projesine destek Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı adına TÜBİTAK-MAM tarafından başlatılan “İklim Değişikliği Kapsamında Sanayide Teknoloji İhtiyaç Değerlendirmesi ve Sera Gazı Azaltım Potansiyelinin Belirlenmesi” projesine yönelik olarak gelen işbirliği talebi Şişecam Topluluğu tarafından olumlu karşılanmış ve cam sektörüne ilişkin doğru bilgilerin kullanılmasına yardımcı olmak amacıyla projeye destek verilmiştir. Bu kapsamda, öncelikle proje ekibine cam üretim prosesi tanıtılmış ve üretim tesislerinin enerji tüketim miktarlarına ilişkin ayrıntılı bilgi sağlanmıştır. Ülkemizin çevre politikasını yönlendirecek önemli sonuçların elde edilmesini beklediğimiz projenin 2013 yılı sonunda tamamlanması planlanmaktadır. Enerji verimliliği çalışmaları Şişecam Topluluğu’nun ana faaliyet alanını oluşturan cam üretimi enerji yoğun bir sektör olduğundan, enerjinin etkin kullanımı amacıyla en güncel teknolojilerin kullanması büyük önem arz etmektedir. Bu çerçevede sürdürülen çalışmalarla elde edilen kazanımlar sonucunda Şişecam, sektörde AB ülkelerinin en verimli kuruluşları arasında yer almıştır. Bu konumun güçlendirilmesi için üretim tesislerinde sürdürülen özel geliştirme projelerinin yanı sıra, merkezi olarak sürdürülen sektörel durum belirleme ve enerji verimliliğini artırma projeleri yoluyla sürekliliğin sağlanması hedeflenmektedir. Topluluk geneline yayılmış, kurumsal ve sürdürülebilir düzeyde bir enerji ve karbon yönetim sisteminin geliştirilmesi amacıyla, 2012 yılı iş planı çerçevesinde “Şişecam Sürdürülebilir Enerji Yönetimi Projesi” adlı bir çalışma başlatılmıştır. Bu kapsamda, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan hizmet lisansı almış bir bağımsız denetçi firmaya yurtiçi tesislerini kapsayan enerji etütlerinin yaptırılarak, belirlenen verimlilik artırıcı projelerin fizibilite çalışmaları sürdürülmektedir. Çevre ve Enerji Yaklaşımı Ödülleri 2012 yılında uygulanmaya başlayan Tanıma, Takdir ve Ödüllendirme Sistemi / Çevre ve Enerji Yaklaşımı Ödülü kapsamında, Topluluğun yurtiçindeki üretim tesisleri kaynak (enerji ve su) kullanımı, geri kazanım/geri dönüşüm oranları, atık/emisyon azaltma performansları ve karbondioksit emisyonları bağlamında değerlendirmeye tabi tutularak, yapılan değerlendirme sonucunda her üretim grubundan bir fabrika ödüle layık görülmüştür. yılında da gerekli izinlerin alınmasına ve yükümlülüklerin yerine getirilmesine devam edilmiştir. Türkiye’nin AB müktesebatına uyum çerçevesinde sürekli yenilenen çevre mevzuatı yakından takip edilmiş ve proaktif bir yaklaşımla Topluluğun üretim faaliyetlerini ilgilendiren konulardaki yeni düzenlemelere ilişkin görüşleri ilgili resmi kurumlar ve üye olunan birlikler aracılığıyla paylaşılmıştır. Şişecam, üyesi olduğu ulusal ve uluslararası sivil toplum kuruluşlarının çevre komitelerindeki çalışmalarıyla, mevzuatın şekillendirilmesinde aktif rol oynamıştır. Çeşitli faaliyetler sonucu oluşan atıkların önemli bir bölümü geri kazanılabilecek nitelikte olup, geri kazanım tesisleri aracılığıyla üretim süreçlerine döndürülmesi sağlanmaktadır. Diğer atıklar lisanslı tesislerde bertaraf edilmektedir. Yurtiçinde piyasaya sürülen ambalajların mevzuatla belirlenmiş orandaki miktarının geri kazanılması ile eğitim ve bilinçlendirme çalışmalarına yetkilendirilmiş kuruluşlarla işbirliği yapılarak devam edilmiştir. 2012 yılında yaklaşık 1.500 ton plastik ambalaj malzemesi, 41 ton kompozit ambalaj malzemesi ve 8.000 ton kâğıt-karton ambalaj malzemesinin geri kazanımı sağlanmıştır. Çevre mevzuatına uyum Şişecam Topluluğu, faaliyet gösterdiği her ülkenin çevre mevzuatına tam uyum esasıyla çalışmaktadır. Bu çerçevede, 2012 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 59 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Şişecam Topluluğu, bilgi teknolojilerinde yaşanan hızlı gelişimi takip edebilmek ve faaliyetlerinde teknolojinin imkânlarından en üst düzeyde yararlanabilmek amacıyla, 2010 yılında Bilgi Teknolojileri Genel Müdür Yardımcılığı’nı kurarak, bu alandaki strateji ve uygulamaların merkezi olarak yönetilmesine ve tüm Topluluk faaliyetlerinin ortak bir BT altyapısı üzerinde sürdürülmesine olanak sağlayacak yapıyı oluşturmuştur. Bilgi Teknolojileri Genel Müdür Yardımcılığı, küresel pazarda rekabet eden ve hızla büyüyen Şişecam Topluluğu’nun bilgisayar ve iletişim sistemleri alanındaki ihtiyaçlarını yenilikçi, yüksek katma değerli, sürdürülebilir, ekonomik ve bütünleşik çözümlerle karşılamayı amaçlamaktadır. Birim, 2012 yılı içinde çalışmalarını, topluluğun vizyon, strateji ve planlarıyla uyumlu, kaliteli ve verimli bir BT altyapısını kurmak; Topluluğun ihtiyaçları doğrultusunda birbiriyle etkileşimli sistemler oluşturarak üst yönetimin karar alma ve kontrol sürecine destek olacak Yönetim Bilgi Sistemlerini oluşturmak; bilgiye erişimi kolaylaştırmak ve çalışanlar arasındaki iletişim olanaklarını geliştirmek; Kurumsal Kaynak Yönetimi, Bütçe Planlama, Topluluk İnsan Kaynakları gibi uygula- 60 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU maları ile organizasyon ve iş süreçlerinin bütünleşik ve merkezi yapıda yönetilmesini sağlamak hedefleri doğrultusunda yürütmüştür. Bilgi Teknolojileri Genel Müdür Yardımcılığı’nın, 2012 yılında gerçekleştirdiği proje ve çalışmalardan bazıları aşağıda sunulmuştur: Şişecam Merkez Kurumsal Kaynak Planlama, Hazine ve Risk Yönetimi Projesi Şişecam merkez birimlerinin Kurumsal Kaynak Planlama ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak, grup şirketleri ile uygulama bütünlüğünün sağlandığı, lojistik ve finansal süreçlerin optimize edildiği ve kredi takip sistemi ile tüm topluluk şirketleri adına alınan kredilerin takibinin yapıldığı bütünleşik bir ortam kurulmuştur. Cam Ambalaj Grubu, Anadolu Cam ve Bağlı Şirketleri Bütçe Planlama Projesi Anadolu Cam ve Ruscam’ın bütçe planlama ve kontrol süreçlerinin sektör ve şirket hedefleri doğrultusunda takibine olanak sağlayan, esnek ve parametrik simülasyon imkânlarının sunulduğu, bütçe-fiili karşılaştırma olanakları ile karar destek sürecine katkı sağlayan bir yapı kurulmuştur. Cam Ev Eşyası Grubu, Denizli Cam ve “OOO” Posuda Şirketleri Kurumsal Kaynak Planlama Projesi Cam Ev Eşyası Grubu içinde lojistik ve finansal süreçlerin bütünleşik çalışması ve iş süreçlerinin uçtan uca izlenebilirliğinin sağlanması amacıyla, Kurumsal Kaynak Planlama konusunda Şişecam standardı Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu Kimyasallar Grubu BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ Bilgi Teknolojileri Genel Müdür Yardımcılığı, Şişecam Topluluğu şirketlerinin kârlı ve hızlı büyüme sürecinde çözüm ortağı olarak, iş stratejileri ile uyumlu proje ve çalışmaları hayata geçirmektedir. BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ İş süreçlerinin geçmişe göre çok daha karmaşık olduğu, iş büyüklüklerinin ve üretim miktarlarının arttığı, küreselleşme olgusu paralelinde iletişimin süreklilik kazandığı ve rekabetin çok daha ileri boyutlara taşındığı günümüzde, bilgi ve iletişim teknolojileri her zamankinden daha fazla önem taşımaktadır. Düz Cam Grubu olarak belirlenen ortama geçiş tamamlanmıştır. Cam Ambalaj Grubu, Ukrayna Merefa Kurumsal Kaynak Planlama Projesi Merefa’da, Cam Ambalaj Grubu Ruscam şirketleri ile uygulama birlikteliğinin ve iş süreçlerinin uçtan uca izlenebilirliğinin sağlanması amacıyla, Kurumsal Kaynak Planlama konusunda Şişecam standardı olarak belirlenen ortama geçiş tamamlanmıştır. Topluluk Yönetim Bilgi Sistemi’nin Oluşturulması Topluluk şirketlerinin gelir, gider, satış, üretim ve stok bilgilerinin tek bir veri ambarında toplanmasını ve portal ortamı üzerinden kullanıma sunulmasını amaçlayan Yönetim Bilgi Sistemi’nin kuruluşu tamamlanmıştır. Teknolojik Dönüşüm Projesi Şişecam Topluluğu bilgi ve iletişim teknolojileri altyapısı, uygulamaları ve servislerinin geliştirilmesi, güncel standartlara kavuşturulması, bütünleşik ve kolay yönetilebilir bir yapıya getirilmesi ve kullanıcı verimliliğine yönelik çözümlerinin kuruma kazandırılması amacıyla 2011 yılında Türkiye fazı ile başlayan Teknolojik Dönüşüm Projesi’nin yurtdışı kuruluşlarımızı kapsayan fazı 2012 yılında tamamlanmıştır. nıma sunulması için kullanılan araç, yöntem ve stratejileri kapsamaktadır. Şişecam’da bu amaçlara uygun, iş akışları ile bütünleşik ortamın kurulmasına yönelik çalışmalar tamamlanmıştır. Video Konferans ve Sesli İletişim Olanaklarının Geliştirilmesi Çalışanların kendi aralarında ve iş ortakları ile, bireysel bilgisayarlarından ve konferans odalarından, sesli ve görüntülü iletişim kurmalarını sağlayan ortam oluşturularak kullanıma alınmıştır. 2013 yılında da, bilgi ve iletişim teknolojileri alanındaki yatırımların geri dönüş hızını artırmaya, müşteri ihtiyaç ve beklentilerini karşılayacak verimlilik artışı sağlayacak, etkin ve esnek yapıları hayata geçirmeye ve iş birimleri için katma değerli çözümler yaratmaya yönelik proje ve çalışmalara devam edilecektir. Kurumsal İçerik Yönetim Sistemi Kurulum Projesi Kurumsal İçerik Yönetimi, kurumsal süreçlerle ilgili içerik ve dokümanların tanımlanması, yönetilmesi, saklanması, korunması ve yetkiler çerçevesinde kullaŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 61 Giriş Özetle Faaliyetler Ortaklarımıza Yönetim Kurulu Üst Yönetim Vizyonumuz Düz Cam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu Kimyasallar Grubu KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK şişecam topluluğu, topluma katkı projelerini kültür-sanat, eğitim, çevre ve spor alanlarında sürdürmektedir. KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK KÜLTÜREL Değerlere Katkı Eski Cam Eserler Koleksiyonu Şişecam’ın kültürel değerleri korumak amacıyla uzun ve titiz bir çalışma sonucu topladığı 527 adet eski cam eserden oluşan koleksiyonu, İstanbul Arkeoloji Müzesi’ne kayıtlı olup, Şişecam’ın merkez binasının özel bir salonunda korunmakta ve sergilenmektedir. Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’nin Cam Salonu, 1985 yılında Şişecam sponsorluğunda dünya insanlarının ziyaretine açılmış olup, Şişecam’ın koruması altındadır. “Tarih / Kültür / Cam” Koleksiyonları Konunun uzmanları nezaretinde yürütülen özenli kültür AR-GE çalışmalarıyla, her biri sınırlı sayıda üretilen ve sanatsal değeri olan cam koleksiyonları yaratılmaktadır. 2003 yılından bu yana 382 sanatsal ürün yaratılmış olup, her yıl “Tarih / Kültür / Cam Sergileri” adı altında dünya kamuoyunun beğenisine sunulmaktadır. Osmanlı Koleksiyonu, İslam Camları Koleksiyonu, Çeşm-i Bülbül Koleksiyonu, Mozaik Koleksiyonu, Beykoz Koleksiyonu Anadolu Medeniyetleri Koleksiyonu, Camda Mavi – Beyaz Koleksiyonu, Camda Sanatlı Yazı Koleksiyonu, Sabır ve Uzlaşma Koleksiyonu, Medeniyetler İttifakı Koleksiyonu, 7’nin Gizemi Koleksiyonu, Aşure Koleksiyonu, İstanbul Koleksiyonu ve Konuşan Paralar- Sikkeler Koleksiyonunda yer alan farklı dönemlere ve çeşitli medeniyetlere ait sanat eserleri ile geçmişle bugün arasında önemli bir kültürel köprü oluşturmaktadır. Eğitim ve Öğretime Katkı Şişecam, çalışanlarına yüksek kalitede işbaşı eğitimleri sağlamakta olup bu yöndeki uygulamaları ile tercih edilen bir Top- 62 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU luluktur. Çalışanlarının öğrenim gören çocuklarına Eğitim Teşvik Bursu (1 milyon $/ yıl) vermektedir. Her yıl toplam 1.200 lise ve üniversite öğrencisine bünyesinde teorik ve pratik staj olanağı sağlamaktadır. Trakya Fabrikası lojman sahası içerisinde 6 derslikli, toplam 88 (2011-2012 yılı için) öğrencinin eğitim aldığı ilköğretim okulu bulunmaktadır. Bu öğrencilerin servis ve gıda ihtiyaçları da Topluluk tarafından karşılanmaktadır. Mesleki Eğitim Kanunu çerçevesinde Denizli’de kurulu el imalatı fabrikasındaki okulda uzun yıllardan bu yana üç yıllık çıraklık eğitimi verilmektedir. Bu yıl okulda 147 öğrenci teorik ve pratik çıraklık eğitimi almaktadır. 2002 yılından bu yana Mersin yöresindeki ilköğretim okulları öğrencileri arasında her yıl geleneksel hale gelen “Doğa ve Çevre” konulu resim yarışması düzenlenmekte, ödül ve mansiyon alan resimler yıl boyu sergilenmektedir. Mersin’in Kazanlı mevkiinde bulunan Kazanlı Abdülkadir Perşembe Vakfı Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi, Soda Sanayii A.Ş sponsorluğu ile her yıl ikinci eğitim öğretim döneminde Kaplumbağa adlı okul dergisini yayınlamaktadır. Fabrikanın kıyı şeridine komşu olan lisede çoğunluğu düşük gelirli ailelerin çocukları okumaktadır. Destek verilen çalışma sayesinde, kısıtlı imkânlarla okula devam etmeye çalışan öğrencilerin, ortaya çıkardıkları eserlerle özgüven kazanmaları sağlanmaktadır. Gençlere meslek kazandırarak hayata hazırlamak amacıyla ilk adım olarak Mersin bölgesinde gerçekleştirilmek üzere, Şişecam Meslek Lisesi kurma projesi çalışmaları başlatılmış olup çok kısa sürede uygulama aşamasına geçilmesi planlanmaktadır. Mersin Valiliği tarafından yürütülen “Mesleki Eğitimi Geliştirme Projesi” kapsamında daha fazla öğrenciye eğitim vermek amacıyla Şişecam tarafından Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi’nde (MTOSB) yaptırılacak Endüstri Meslek Lisesi binasının protokolü 24 Ağustos 2012 tarihinde imzalanmıştır. Çevresel Değerlere Katkı Kazanlı Deniz Kaplumbağalarının Popülasyonunun Korunması Projesi Nesli tehlike altında olan Deniz Kaplumbağalarının yüzyıllardır Mersin iline bağlı belde sahilini yumurtlama alanı olarak kullandıkları bilinmektedir. “Kazanlı Projesi”, kapsamındaki aktivitelerle bölge halkının bu konuda bilinçlendirilmesi, nesli tehlike altında olan deniz kaplumbağalarının ve yuva alanlarının korunması sağlanırken, bölgedeki varlıklarının, ileriki yıllarda ekoturizm ile sosyo-kültürel, sosyo-ekonomik yaşama toplumsal katkı ve fayda sağlaması amaçlanmaktadır. Kazanlı Projesine en önemli katkı yerel genç gönüllülerden gelmektedir. Projenin hazırlanmasında görev alan genç gönüllülerin yanı sıra toplantılar organize edilerek yeni gönüllülerin çalışmaya aktif katılımı teşvik edilmektedir. Soda Sanayii A.Ş. tarafından 2007 yılından bu yana sürdürülen proje, 2012 yılında ISO Çevre Ödülleri kapsamında Çevre Yönetimi ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk Kategorisinde ödüllendirilmiştir. “Cam Yeniden Cam” Projesi Anadolu Cam’ın ÇEVKO Vakfı ve Belediyeler ile işbirliğinde gerçekleştirilen ilköğre- tim okullarına yönelik ‘Cam Yeniden Cam’ projesi gelecek nesillere çevre bilincinin ve cam geri dönüşümünün aktarılması, camın hem çevre hem de sağlık açısından doğru ambalaj olduğunun anlatılması amacıyla hayata geçirilmiştir. 2011 yılında İstanbul genelinde başlatılan ve 2012 yıl sonu itibariyle yaklaşık 65.000 öğrenciye ulaşan proje kapsamında, pedagojik formasyon almış öğretmenler tarafından ilköğretim çağındaki öğrencilere; ambalaj olarak camın tercih edilme sebepleri ve geri dönüşümünü anlatan eğitim sunumları yapılmakta, proje temasını taşıyan çanta, t-shirt, geri dönüşüm filmini içeren CD ve eğitime özel katılım sertifikası verilmektedir. Önümüzdeki yıllarda diğer illere de yaygınlaştırılacak bu proje ile site ve konut bölgelerine cam ambalaj kumbaraları yerleştirilerek tüketicilerin bu alanda bilinçlendirilmesi suretiyle cam ambalaj atıklarının kaynağında diğer atıklardan ayrı toplanmaya yönlendirilmesi amaçlanmaktadır. Ağaçlandırma Şişecam’a ait tüm tesislerin bulundukları sınırlar içerisinde ortalama 5 ila 10 dönümlük alan ağaçlandırmaya ayrılmaktadır. Bunların yanı sıra faaliyet gösterilen bölgelerde Şişecam Hatıra Ormanları ile çevre bilincini yerel halka aşılanırken, dünyamızın rahat nefes alması için katkı yapılmaktadır. Camiş Madencilik A.Ş. ocak ve tesislerinin bulunduğu Yalıköy bölgesinde 2000 yılında başlattığı ağaçlandırma çalışmalarıyla bugün 368 dönüme ulaşan Şişecam Hatıra Ormanına sahiptir. Soda Sanayii A.Ş.’nin 2006 yılında Mersin bölgesinde başlattığı ağaç dikme etkinlikleri geleneksel hale gelmiş olup, yeni alanların ağaçlandırılması amacıyla her yıl düzenlenmektedir. Ayrıca 2011 yılı Milli Ağaçlandırma Seferberliği’ne ana sponsor olarak katılım sağlanmıştır. Denizli Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. Cankurtaran bölgesinde başlattığı fidan dikme çalışmalarıyla bugün 3 dönümlük bir alanda, gelişmiş ağaçlarıyla mini bir orman oluşturmuştur. SPORA Katkı Şişecam’ın desteği ile 1982 yılında Çayırova Yelken İhtisas Spor Klubü Derneği adı altında kurulan Çayırova Spor Klubü, gençleri denizin olanaklarından faydalandırmak, spora yönlendirmek, spor terbiyesi ile beden ve ahlaki kabiliyetlerinin gelişimine katkıda bulunmak, amatör spor ile alakalı her yaştaki bireyin spor yapmasını temin etmek amacıyla sosyal sorumluluk çalışması olarak Çayırova Sosyal Tesislerinde, faaliyete başlamış ve 1984 yılında T.C Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü nezdinde Federe Kulüp statüsünü elde etmiştir. Bugün yaklaşık 100 kişilik sporcu ve yönetici kadrosuyla, yelken, kürek ve kano sporları dalında genç sporculara ve sporcu adaylarına hizmet vermektedir. Engellilerin gönüllü antrenörler ve üniversite öğrencisi akranları ile bir arada kürek sporunu öğrenmeleri ve bu sporu yapmaları amacıyla “Toplumsal Duyarlılık Proje”lerine de katılınmaktadır. Türkiye’de bu spor dallarındaki her üç engelli sporcudan biri Çayırova Spor Kulübü’nün sporcusudur. Bu dallar için yasal ve teknik düzenlemeler yeni yürürlüğe konulmuş olup, proje kapsamında, engelli kürekçiler, antrenörler, projeye destek veren kulüpler ve konuya duyarlı gençlerin sayıları artırılmaya çalışılmaktadır. 2009 yılında Kano şubesi de faaliyete geçirilerek, bugün yelken, kürek ve kano olmak üzere 3 dalda milli sporcular yetiştirilmekte ve sporcular birçok şampiyonada birincilikler başta olmak üzere çok sayıda derecer elde etmektedirler. 2010 yılında Windsurf dalında da yarışmalara katılım başlamıştır. Spora destek amacı ile; Mersin İdman Yurdu Spor Kulübü’nün 86 yıllık tarihinin yer aldığı, kitap, belgesel ve müze oluşturulması projesinde Mersin İdman Yurdu Spor Kulübü’ne sponsor olunmuştur. 2012 sezonunda kulübümüz; Kürek branşında Milli Takım kamplarına ve Balkan Şampiyonasına katılarak başarıya katkıda bulunurlarken 1 sporcusu ile ilk kez Büyükler Dünya Şampiyonası müsabakalarına katılma başarısını göstermiştir. Sporcularımız, Milli Olimpiyat Komitesi’nin hazırladığı 2020 Olimpiyatları Tanıtım Kataloğu çekimlerinde görev almışlardır. Skylife Mart ayı dergi kapağında yer almaktadırlar. Yelken branşında Bir sporcumuz Optimist sınıfında ve bir sporcumuz Laser 4.7 sınıfında Rank puanı sıralamasına göre Kocaeli bölgesi en iyi sporcusu seçilirken, diğer bir sporcumuz Laser 4.7 sınıfında bölgenin ikinci iyi sporcusu olmuştur. Bayan sporcularımız da Pirat sınıfında Bayanlar Türkiye Şampiyonu olmuşlardır. Kano branşında 2013 yılında Dünya Kupaları, Akdeniz Oyunları, Avrupa ve Dünya Şampiyonalarına katılarak üst sıralarda yer almayı hedeflemektedirler. ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU 63 Düz Cam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu Kimyasallar Grubu RİSK YÖNETİMİ İÇ DENETİM FAALİYETLERİ Yoğun iç ve dış rekabet ortamında faaliyet gösteren Şişecam, paydaşlarına yeterli düzeyde risk güvencesi sağlayabilmek için etkin risk yönetimi ve iç denetim süreçleri uygulamaktadır. RİSK YÖNETİMİ VE İÇ DENETİM FAALİYETLERİ Kurumsal yapı Finansal piyasalarda başlayan ve reel sektörü de derinden etkileyen küresel kriz sürecinde şirket yapılarının ne kadar kırılgan olduğu bir kere daha teyit edilmiş, risklerin proaktif bir yaklaşımla ele alınmasının ve risk odaklı denetim faaliyetlerinin gerekliliği net olarak görülmüştür. Anılan fonksiyonları bünyesinde daha önceden yapılandırmış ve olgunlaştırmış olan şirketler, belirsizlik ortamından göreli olarak daha az etkilenmiş ve krizden doğabilecek fırsatlara odaklanabilmişlerdir. İç denetim ve risk yönetimi fonksiyonlarını kriz öncesi dönemde yapılandıran Şişecam Topluluğu da, sağlam kurumsal ve mali yapısı sayesinde bu zorlu süreçten sağlıklı bir şekilde çıkmıştır. Şişecam Topluluğu’nda risk yönetimi ve iç denetim faaliyetleri, Ana Şirket bünyesinde yapılandırılmıştır. Faaliyetler, temel faaliyet alanlarını yöneten Grup Başkanlıkları ile koordinasyon içerisinde, Ana Şirket Yönetim Kurulu’na bağlı olarak yürütülmektedir. “Riskin Erken Saptanması Komitesi”, “Denetimden Sorumlu Komite” ve “Kurumsal Yönetim Komitesi” ile yapılan düzenli ve planlı toplantıların sonuçları, mevzuata uygun şekilde Yönetim Kurulu’na raporlanmaktadır. Kurumsal bir yapının tesis edilmesi, paydaşlara gereken güvencenin sağlanması, Topluluğun maddi ve maddi olmayan varlıklarının korunması, belirsizliklerden kaynaklanan kayıpların en aza indirilmesi ve olası fırsatlardan en fazla faydanın sağlanması amacıyla yapılan çalışmalar esnasında, iç denetim ve risk yönetimi 64 ŞİŞECAM 2012 FAALİYET RAPORU fonksiyonlarının birbirleri ile olan iletişimi en üst seviyede tutulmakta, karar verme sürecinin desteklenmesi ve yönetim etkinliğinin artırılması hedeflenmektedir. Şişecam Topluluğu’nda risk yönetimi Şişecam Topluluğu’nda risk yönetimi faaliyetleri kurumsal risk yönetimi prensipleri esas alınarak sürdürülmekte, bütünsel ve proaktif bir yaklaşımla ele alınmaktadır. Risklerin birbirleriyle olan etkileşimi ve Topluluğun faaliyet gösterdiği ülkelerin özellikleri de süreç içerisinde göz önünde bulundurulmaktadır. Bu bakış açısı sayesinde coğrafi dağılım ve risk çeşitliliği önemli bir avantaja dönüştürülmekte, ülke ve/veya işkolu özelinde karşılaşılan riskler diğer ülkelerde ve işkollarında gerçekleşmeden risk süreçlerine entegre edilmekte, risklerin birbirleri ile olan etkileşimi izlenerek karar destek süreçlerine yardımcı olunmakta ve kaynakların etkin ve verimli kullanılması sağlanmaktadır. Topluluğumuzda işkolları bazında hazırlanan risk katalogları Topluluk çalışanlarının katılımıyla periyodik olarak güncellenmekte ve riskler önem derecesine göre sıralanmaktadır. Analizi yapılan risklerle ilgili olarak Yönetim Kurulu’nun risk iştahı dikkate alınarak uygulanacak stratejiler belirlenmekte ve gereken önlemler alınmaktadır. Bu çalışmalar finansal ve stratejik risklerle sınırlı kalmayıp, üretim, satış, iş sağlığı ve güvenliği, acil durum yönetimi ve bilgi teknolojileri gibi operasyonel riskleri de kapsamaktadır. Şişecam Topluluğu’nda iç denetim Şişecam Topluluğu’nda iç denetim faa- liyetleri, köklü ve kurumsal bir yapı içerisinde uzun yıllardır sürdürülmektedir. İç denetim çalışmalarının amacı, Topluluk şirketlerinin sağlıklı bir şekilde gelişmesine ve uygulamada birlik ve beraberliğin sağlanmasına yardımcı olmak, faaliyetlerin iç ve dış mevzuata uygun bir şekilde yürütülmesini ve düzeltici tedbirlerin zamanında alınmasını sağlamaktır. Anılan amaç doğrultusunda, Topluluğun yurtiçi ve yurtdışı kuruluşları bünyesinde süreklilik arz edecek şekilde denetim çalışmaları yapılmaktadır. İç denetim çalışmaları, Yönetim Kurulu tarafından onaylanan dönemsel denetim programları kapsamında yürütülmektedir. Denetim programları oluşturulurken risk yönetimi çalışmalarından elde edilen sonuçlardan da faydalanılmakta, diğer bir deyişle “risk odaklı denetim” uygulamaları hayata geçirilmektedir. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 OCAK – 31 ARALIK 2012 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu’na Giriş 1. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. bağlı ortaklıkları ve müşterek yönetime tabi ortaklıklarının (hep birlikte “Topluluk” olarak anılacaktır) 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla hazırlanan ve ekte yer alan konsolide bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide gelir tablosunu, konsolide kapsamlı gelir tablosunu, konsolide özkaynaklar değişim tablosunu, konsolide nakit akım tablosunu ve önemli muhasebe politikalarının özeti ile dipnotlarını denetlemiş bulunuyoruz. Finansal Tablolarla İlgili Olarak Topluluk Yönetiminin Sorumluluğu 2. Topluluk yönetimi, konsolide finansal tabloların Sermaye Piyasası Kurulunca yayımlanan finansal raporlama standartlarına göre hazırlanması ve dürüst bir şekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, finansal tabloların hata ve/veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanarak, gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasını, uygulanmasını ve devam ettirilmesini, koşulların gerektirdiği muhasebe tahminlerinin yapılmasını ve uygun muhasebe politikalarının seçilmesini içermektedir. Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu 3. Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, Sermaye Piyasası Kurulunca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetimimiz, finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, finansal tabloların hata ve/veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, Topluluk’un iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, Topluluk yönetimi tarafından hazırlanan finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca Topluluk yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir. Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. Görüş 4. Görüşümüze göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar, Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait finansal performansını ve nakit akımlarını, Sermaye Piyasası Kurulunca yayımlanan finansal raporlama standartları (bkz. Dipnot 2) çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır. Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. a member of PricewaterhouseCoopers Haluk Yalçın, SMMM Sorumlu Ortak Başdenetçi İstanbul, 6 Mart 2013 2012 YILLIK RAPOR 67 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 Tarihleri İtibarıyla Konsolide Bilançolar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 Tarihleri İtibarıyla Konsolide Bilançolar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) VARLIKLAR Dipnot Referansları Dönen Varlıklar 31 Aralık 2011 YÜKÜMLÜLÜKLER Dipnot Referansları 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 3.461.000.196 3.807.320.382 Kısa Vadeli Yükümlülükler 1.904.873.689 1.366.410.423 Finansal Borçlar 8 1.199.567.957 720.337.080 10,37 507.155.761 411.884.442 37 9.262.324 9.090.408 10 497.893.437 402.794.034 11,37 71.961.078 75.921.393 31 Aralık 2012 Nakit ve Nakit Benzerleri 6 1.164.323.277 1.599.923.097 Finansal Yatırımlar 7 - - Ticari Alacaklar - İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar - Diğer Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar 10,37 971.557.120 993.499.817 37 3.996.175 2.005.242 Ticari Borçlar - İlişkili Taraflara Ticari Borçlar - Diğer Ticari Borçlar Diğer Borçlar 10 967.560.945 991.494.575 11,37 32.007.600 39.901.813 - İlişkili Taraflara Diğer Borçlar 37 17.647.146 13.684.633 - Diğer Borçlar 11 54.313.932 62.236.760 - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar 37 13.760.445 22.234.551 - Diğer Alacaklar 11 18.247.155 17.667.262 Dönem Kârı Vergi Yükümlülüğü 35 20.599.113 34.404.999 Borç Karşılıkları 22 14.716.036 18.152.071 Türev Finansal Araçlar 12 - - Stoklar 13 1.100.524.358 990.917.788 Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar 183.077.867 Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler Diğer Dönen Varlıklar 15,26 192.587.841 Duran Varlıklar 5.261.924.466 4.447.455.664 24 9.748.605 8.837.936 15,26 81.125.139 96.872.502 1.212.110.581 1.732.044.732 932.777.329 1.475.434.528 Uzun Vadeli Yükümlülükler Finansal Borçlar 8 Ticari Alacaklar 10 - - Diğer Alacaklar 11 8.502.140 2.209.796 Ticari Borçlar 10 - 5.522.563 11 1.011.750 1.092.178 Finansal Yatırımlar Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Maddi Duran Varlıklar - Finansal Kiralama Yoluyla Edinilenler - Diğer Maddi Duran Varlıklar 7 82.657.939 114.961.893 Diğer Borçlar 16 203.074.615 146.012.364 Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar 24 236.342.087 193.357.430 Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü 35 40.091.209 55.833.628 Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler 26 1.888.206 804.405 ÖZKAYNAKLAR 27 5.605.940.392 5.156.320.891 Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar 27 4.635.745.595 4.202.103.782 1.500.000.000 1.300.000.000 17 426.298.791 208.591.216 8,18 4.170.794.288 3.758.959.021 8,18 7.780.185 - 18 4.163.014.103 3.758.959.021 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 19 49.185.687 41.837.632 Şerefiye 20 23.094.005 8.950.786 Ertelenmiş Vergi Varlığı 35 94.581.344 66.999.834 Sermaye Düzeltmesi Farkları 241.425.784 241.425.784 Diğer Duran Varlıklar 26 203.735.657 98.933.122 Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi (-) (58.966.447) - Sermaye Hisse Senedi İhraç Primleri 527.051 527.051 Değer Artış Fonları 365.730.662 181.492.199 Yabancı Para Çevrim Farkları 102.775.159 120.457.445 Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler 48.895.020 42.815.953 2.141.283.569 1.683.880.239 294.074.797 631.505.111 970.194.797 954.217.109 8.722.924.662 8.254.776.046 Geçmiş Yıllar Kârları Net Dönem Kârı Azınlık Payları TOPLAM VARLIKLAR Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 68 2012 YILLIK RAPOR 8.722.924.662 8.254.776.046 TOPLAM KAYNAKLAR 27 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 2012 YILLIK RAPOR 69 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 ve 2011 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Gelir Tabloları Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 ve 2011 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Kapsamlı Gelir Tabloları (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Satış Gelirleri Satışların Maliyeti (-) Brüt Kâr Dipnot Referansları 28 28 Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) Genel Yönetim Giderleri (-) Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) Diğer Faaliyet Gelirleri Diğer Faaliyet Giderleri (-) Faaliyet Kârı Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kâr / Zararlarındaki Paylar Finansal Gelirler Finansal Giderler (-) Vergi Öncesi Kâr Vergi Gideri - Dönem Vergi Gideri - Ertelenmiş Vergi Geliri 1 Ocak - 31 Aralık 2012 5.342.091.704 (3.918.205.368) 1.423.886.336 1 Ocak - 31 Aralık 2011 4.978.682.815 (3.340.442.549) 1.638.240.266 (473.030.501) (502.211.358) (28.238.959) 61.149.361 (51.502.653) 430.052.226 (436.859.479) (410.011.738) (34.842.208) 91.881.888 (70.344.537) 778.064.192 16 17.823.933 6.911.085 32 33 845.809.231 (930.954.038) 362.731.352 1.227.974.701 (1.146.045.133) 866.904.845 35 35 35 (43.868.096) (97.248.973) 53.380.877 (126.340.937) (187.180.339) 60.839.402 318.863.256 740.563.908 29,30 29,30 29,30 31 31 Dönem Kârı Dönem Kârı Dağılımı - Azınlık Payları - Ana Ortaklık Payları 27 27 24.788.459 294.074.797 109.058.797 631.505.111 Hisse Başına Kazanç 36 0,1960 0,4210 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 70 2012 YILLIK RAPOR Kapsamlı Gelir Tablosu Dipnot Referansları Dönem Kârı 1 Ocak - 31 Aralık 2012 1 Ocak - 31 Aralık 2011 318.863.256 740.563.908 (24.430.542) 111.065.310 Diğer Kapsamlı Gelirler Yabancı Para Çevrim Farklarındaki Değişim Finansal Varlık Değer (Azalışı) / Artışı 27 7 (33.231) (51.552) Duran Varlıklar Değer Artış Fonundaki Değişim 17 201.975.404 200.114.617 Diğer Kapsamlı Gelir Kalemlerine İlişkin Vergi Gelir/(Gideri) 35 Vergi Sonrası Diğer Kapsamlı Gelir / (Gider) (10.097.109) (10.003.153) 167.414.522 301.125.222 486.277.778 1.041.689.130 25.646.804 131.272.679 460.630.974 910.416.451 0,3071 0,6069 Toplam Kapsamlı Gelir / (Gider) Toplam Kapsamlı Gelir / (Gider)'in Dağılımı - Azınlık Payları - Ana Ortaklık Payları Hisse Başına Kazanç 36 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 2012 YILLIK RAPOR 71 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 ve 2011 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Nakit Akım Tabloları 486.277.778 5.605.940.392 25.646.804 970.194.797 460.630.974 4.635.745.595 294.074.797 (100.998.235) (48.998.235) (52.000.000) 318.863.256 740.563.908 18 507.866.696 481.743.960 19 11.104.068 7.146.583 31 (4.349.463) (26.208.884) - Nakit ve nakit benzerlerine ilişkin gerçekleşmemiş kur farkları 32,33 69.953.542 (285.092.293) - Finansal borçlara ilişkin gerçekleşmemiş kur farkları (net) 32,33 (61.225.202) 215.595.377 24 76.682.980 45.631.606 10,11 3.423.319 4.226.902 2.141.283.569 - Kıdem tazminatı karşılık giderleri - Şüpheli alacaklar karşılığındaki değişim - Stok değer düşüş karşılığındaki değişim 13 4.889.347 4.458.286 22,24 (2.525.366) 1.478.779 26 (538.420) (15.370.392) - Vadeli döviz alım satım işlemleri 12 (2.380.254) - - Finansal varlık satış zararı 33 4.740.825 - 32 (61.699.285) (65.728.418) - Faiz giderleri 33 126.851.944 102.181.622 48.895.020 102.775.159 365.730.662 527.051 - Diğer çeşitli karşılıklardaki değişim - Finansal varlık değer düşüş karşılığı Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. Özkaynak değişim tablosuyla ilgili açıklamalar Dipnot 27’de sunulmuştur. (58.966.447) 241.425.784 1.500.000.000 31 Aralık 2012 itibarıyla bakiye (52.000.000) - - 27 - Maddi duran varlık satış (kârları) / zararları (net) (17.682.286) - 1 Ocak - 31 Aralık 2011 - Maddi olmayan duran varlıkların itfa ve tükenme payları 184.238.463 - - Maddi duran varlıkların amortismanı - - 1 Ocak - 31 Aralık 2012 Net dönem kârını işletme faaliyetlerinden elde edilen nakit akımına getirmek için yapılan düzeltmeler - Aşamalı olarak gerçekleşen işletme birleşme etkisi - Dipnot Referansları Net dönem kârı - Faiz gelirleri - - İŞLETME FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIMLARI - Diğer çeşitli gelir tahakkuklarındaki değişim Dönem içerisindeki toplam kapsamlı gelir Kontrol dışı paylarla gerçekleşen işlemler Dağıtılan temettü 294.074.797 (639.611) (26.555.682) (639.611) (51.566.521) - 25.010.839 - 25.010.839 - - - - - - - - (53.195.417) 53.195.417 Kısmi bölünme yoluyla birleşme Bağlı ortaklık alım etkisi - - - - - 47.563.341 47.563.341 - (631.505.111) 625.426.044 - 6.079.067 - - - - - - Bedelli sermaye artırımları Yedeklere transfer Bedelsiz sermaye artırımları - 43.971.910 43.971.910 - - 5.156.320.891 954.217.109 4.202.103.782 631.505.111 (141.033.553) - 1.683.880.239 42.815.953 - 181.492.199 120.457.445 - 527.051 - 146.804.583 (5.771.030) 241.425.784 1.300.000.000 1 Ocak 2012 itibarıyla bakiye Toplam Özkaynaklar Azınlık Payları Toplamı Özkaynaklar Net Dönem Kârı Kârları Yedekler Geçmiş Yıllar Kısıtlanmış Çevrim Fonları Farkları Değer Artış İhraç Primleri Düzeltmesi (-) Sermaye Düzeltmesi Ayrılan Kârdan Yabancı Para Senedi Hisse Karşılıklı İştirak Sermaye Farkları Sermaye 1.683.880.239 42.815.953 181.492.199 120.457.445 527.051 241.425.784 1.300.000.000 31 Aralık 2011 itibarıyla bakiye Ana 4.202.103.782 Ortaklığa Ait 5.156.320.891 954.217.109 910.416.451 631.505.111 (72.995.121) 1.041.689.130 (27.235.121) 131.272.679 (45.760.000) 631.505.111 (45.760.000) - - 97.554.142 181.357.198 - - - - Dağıtılan temettü Kontrol dışı paylarla gerçekleşen işlemler Dönem içerisindeki toplam kapsamlı gelir - 6.386.560 7.082.830 (696.270) - - - (696.270) 34.457.594 34.457.594 - - (411.786.142) 408.703.686 - 3.082.456 - - - - - - Yedeklere transfer Bedelsiz sermaye artırımları Bedelli sermaye artırımları 4.146.782.728 808.639.127 3.338.143.601 411.786.142 (156.000.000) - 1.477.632.823 39.733.497 22.903.303 135.001 527.051 156.000.000 241.425.784 1.144.000.000 1 Ocak 2011 itibarıyla bakiye Toplam Özkaynaklar Azınlık Payları Toplamı Özkaynaklar Net Dönem Kârı Kârları Yedekler Geçmiş Yıllar Kısıtlanmış Çevrim Fonları Farkları Değer Artış İhraç Primleri Düzeltmesi (-) Sermaye Düzeltmesi Farkları Sermaye Ana 2012 YILLIK RAPOR Ayrılan Kârdan Yabancı Para Senedi Hisse Karşılıklı İştirak Sermaye (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 ve 2011 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Özkaynak Değişim Tabloları 72 Ortaklığa Ait (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 7 - 209.382 3,31 - (4.529.170) - Bağlı ortaklık alım etkisi 3,31 - (3.869.162) - Temettü gelirleri - Özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilen iştiraklerden elde edilen (gelirler) / giderler 32 (38.150) (63.551) 16 (17.823.933) (6.911.085) - Vergi tahakkuku İşletme sermayesindeki değişim öncesi faaliyetlerden elde edilen nakit akım 35 43.868.096 126.340.937 1.017.664.000 1.321.804.387 - Ticari alacaklar 3,10 23.261.933 (256.486.856) - Stoklar 3,13 (113.850.001) (234.974.102) - İlişkili şirketlerden alacaklar - Diğer alacaklar ve dönen varlıklar - Ticari borçlar - İlişkili şirketlere borçlar - Diğer borçlar ve gider tahakkukları 3,37 6.483.905 10.877.568 6,11,26 2.543.766 (14.569.530) 3,10 88.425.484 133.568.320 37 4.134.429 1.795.218 3,7,11,15,26 (37.235.305) 30.855.258 991.428.211 992.870.263 33 (111.973.325) (91.195.187) 26,35 (126.506.481) (196.498.628) 24 (33.645.047) (24.150.998) 719.303.358 681.025.450 Faaliyetlerden elde edilen nakit - Ödenen faizler - Ödenen vergi - Ödenen kıdem tazminatı İşletme faaliyetlerinden elde edilen nakit Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 2012 YILLIK RAPOR 73 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 ve 2011 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Nakit Akım Tabloları Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIMLARI Dipnot Referansları - Alım satım amaçlı finansal yatırımlardaki değişim (net) 1 Ocak - 31 Aralık 2012 1 Ocak - 31 Aralık 2011 7 - 33.268.005 - Finansal varlık sermaye pay ödemesi 7,16 (19.182.399) (9.664.569) - Finansal varlık satımı 7,33 4.667.000 - - Vadeli döviz alım satımı (net) 12 2.380.254 - - Özkaynak yöntemiyle değerlenen iştiraklerden alınan temettüler 16 3.560.473 14.209.886 3 (5.325.211) (6.715.672) 18 (993.233.714) (812.456.178) - Bağlı ortaklık ve iş ortaklığı alımı - Maddi duran varlık alımları - Maddi olmayan duran varlık alımları 19 (18.767.640) (17.703.531) 18,31 48.892.054 103.555.859 19 249.977 4.020.563 32,37 14 - - Alınan faizler 6,32 62.777.550 60.720.838 - Sabit kıymet avansları ve peşin ödenen giderler 3,26 (104.757.843) (59.652.247) - Maddi duran varlık satımları - Maddi olmayan duran varlık satımları - Temettü gelirleri - Yabancı para çevrim farkı değişimi 8,18,19 Yatırım faaliyetlerinde kullanılan nakit (15.586.376) (55.011.475) (1.034.325.861) (745.428.521) FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIMLARI - Alınan krediler - Kredi ve finansal kiralama ödemesi Topluluk, yönetim muhasebesi açısından düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj, kimyasallar ve ithalat, ihracat ve sigorta aracılık hizmetleri yapan şirketleri kapsayan diğer grubu olmak üzere beş faaliyet grubuna ayrılmış olup, fiili faaliyet konusu cam üretimi ve buna yardımcı, tamamlayıcı sınai ve ticari faaliyette bulunmak, her türlü sınai ve ticari kuruluşun sermaye ve yönetimine iştirak etmektir. Şirket, Türkiye’nin en büyük özel ticari bankalarından biri olan Türkiye İş Bankası A.Ş. (“İş Bankası”) tarafından 77 yıl önce Türkiye’de kurulmuştur. Şirket’in hisseleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (“İMKB”) 1986 yılından beri işlem görmektedir. İş Bankası bilanço tarihi itibarıyla Şirket’te %65,47’lik paya sahiptir ve yönetimde kontrolü elinde tutmaktadır. Şirket’in Merkez Adresi ve Ortaklık Yapısı Şirket’in ortaklık yapısı Dipnot 27’de sunulmuştur. Şirket Türkiye’de kayıtlıdır ve haberleşme bilgileri aşağıda sunulmuştur: İş Kuleleri Kule 3, 4. Levent 34330, Beşiktaş/İstanbul/Türkiye Telefon: + 90 (212) 350 50 50 Faks: + 90 (212) 350 57 87 http://www.sisecam.com Şirket’in Ticaret Sicil Bilgileri 8 974.373.215 769.155.474 8 (982.391.334) (818.379.666) - Ödenen temettüler 27 (57.026.325) (72.995.121) - Kontrol dışı paylarla gerçekleşen hisse alım satım işlemleri (net) 27 (26.555.682) 6.386.560 - Ana ortaklık dışı payların sermaye katkıları 27 47.563.341 34.457.594 (44.036.785) (81.375.159) Finansal faaliyetlerden (kullanılan)/elde edilen nakit Kur değişiminin nakit ve nakit benzerleri üzerindeki etkisi Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Topluluğu (“Topluluk”), holding şirketi Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. (“Şirket”) ile 51 bağlı ortaklık, 4 müşterek yönetime tabi işletme ve 3 iştirakten oluşmaktadır. 32,33 (69.953.542) 285.092.293 Nakit ve nakit benzeri kalemlerdeki net artış / (azalış) 6 (429.012.830) 139.314.063 Dönem başı nakit ve nakit benzeri kalemler 6 1.591.637.765 1.452.323.702 Dönem sonu nakit ve nakit benzeri kalemler 6 Kayıtlı olduğu sicil: İstanbul Ticaret Sicil Memurluğu Sicil No: 21599 Topluluk’un Personel Yapısı 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Aylık ücretli 5.679 5.793 Saat ücretli 12.159 12.272 Toplam 17.838 18.065 1.162.624.935 1.591.637.765 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 74 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 75 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Müşterek yönetime tabi işletmeler Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin faaliyet konuları ve faaliyet grupları aşağıda verilmiştir: Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. Kalıp üretimi ve satışı Türkiye OOO Balkum Kum işleme ve satışı Rusya İştirak Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke OAO FormMat Kum üretimi satışı Rusya Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Düzcam Grubu Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Trakya Cam Sanayii A.Ş. (1) Düzcam, oto camı ve işlenmiş cam üretimi ve satışı Türkiye Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Düzcam, kaplamalı, lamine ve projeli camlar üretimi ve satışı Türkiye Çayırova Cam Sanayii A.Ş. Ticari faaliyet Türkiye Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. Düzcam üretimi ve satışı Türkiye Trakya Glass Bulgaria EAD Düzcam, ayna, oto cam, beyaz eşya ve cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Bulgaristan Soda Sanayii A.Ş. Soda ve krom kimyasalları üretimi ve satışı Türkiye Trakya Glass Logistics EAD Lojistik hizmetleri Bulgaristan Cam Elyaf Sanayii A.Ş. Cam elyafı üretimi ve satışı Türkiye Kimyasallar Grubu Bağlı ortaklıklar (1) Trakya Cam Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Camiş Elektrik Üretim A.Ş. Elektrik üretimi ve satışı Türkiye TRSG Autoglass Holding B.V. (2) Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Camiş Madencilik A.Ş. Cam hammaddeleri üretimi ve satışı Türkiye Trakya Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş. Cam hammaddeleri üretimi ve satışı Türkiye TRSG Glass Holding B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Asmaş Ağır Sanayi Makinaları A.Ş. Ağır sanayi makine imalatı ve satışı Türkiye Trakya Glass Kuban OOO Düzcam üretimi ve satışı Rusya Dost Gaz Depolama A.Ş. Doğalgaz depolama ve satışı Türkiye Düzcam üretimi ve satışı Rusya Şişecam Bulgaria Ltd. Soda satışı Bulgaristan Otomotiv camları üretimi ve satışı Rusya Cromital S.p.A Krom türevleri İtalya Otomotiv camları üretimi ve satışı Romanya Camiş Egypt Mining Ltd. Co. Kum işleme ve satışı Mısır İştirak Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Şişecam Soda Lukavac D.O.O. Soda üretimi ve satışı Bosna Hersek Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. (5) Düzcam üretimi ve satışı Mısır Camiş Rus ZAO Cam hammaddeleri üretimi ve satışı Rusya Cam Ev Eşyası Grubu Müşterek yönetime tabi işletmeler Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. Vitamin-K üreticisi ve satışı Türkiye Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Türkiye Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. Kireç taşı üretimi ve satışı Bosna Hersek İştirak Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Solvay Şişecam Holding AG Finansman ve yatırım şirketi Avusturya Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Camiş Limited Yurtdışı alım hizmetleri İngiltere Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. Sigorta acenteliği Türkiye Şişecam Dış Ticaret A.Ş. Topluluk ürünlerinin ihracatı Türkiye Trakya Glass Rus ZAO Automotive Glass Alliance Rus ZAO Glass Corp S.A. (2) (4) Paşabahçe Eskişehir Cam San. ve Tic. A.Ş. Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Türkiye Paşabahçe Mağazaları A.Ş. Cam ev eşyası perakende satışı Türkiye Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. Kâğıt – karton ambalaj üretimi ve satışı Türkiye Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. (1) Soda ve kristal cam ev eşyası el üretimi ve satışı Türkiye Paşabahçe Investment B.V. Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Hollanda OOO Posuda Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Rusya Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Anadolu Cam Sanayii A.Ş. (1) Cam ambalaj üretimi ve satışı Türkiye Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. Cam ambalaj üretimi ve satışı Türkiye Cam Ambalaj Grubu Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. (2) Cam ambalaj üretimi ve satışı Türkiye Anadolu Cam Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda AC Glass Invest B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Balsand B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda JSC Mina Cam ambalaj üretimi ve satışı Gürcistan OOO Ruscam Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OOO Ruscam Holding (3) Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OOO Ruscam Kuban Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OAO Ruscam Pokrovsky Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OOO Ruscam Kirishi Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OOO Ruscam Sibir Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya CJSC Brewery Pivdenna Cam ambalaj üretimi ve satışı Ukrayna Merefa Glass Company Ltd. Cam ambalaj üretimi ve satışı Ukrayna 76 2012 YILLIK RAPOR Diğer (1) Bu bağlı ortaklıklara ait hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (“İMKB”) işlem görmektedir. (2) Bu şirketler 2012 yılı içinde kurulmuşlardır. (3) OOO Ruscam Ufa’nın şirket unvanı OOO Ruscam Holding olarak değişmiştir. (4) Bu şirkete ilişkin detaylı bilgi Dipnot 3’te verilmiştir. (5) 4 Ekim 2012 tarihinde ilave hisse alımı ile birlikte finansal yatırım üzerinde önemli bir etkinliğe sahip olunmuş ve Topluluk’un sahiplik oranı %20’ye yükselmiştir. Bu tarihten itibaren iştiraklere sınıflandırılarak özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilmiştir. 2012 YILLIK RAPOR 77 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Topluluk’un konsolidasyona dahil edilen şirketlerin sermayeleri içindeki doğrudan ve etkin ortaklık pay oranları aşağıda verilmiştir: Müşterek Yönetime Tabi İşletmeler Bağlı Ortaklıklar Şirket Unvanı Trakya Cam Sanayii A.Ş. Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Çayırova Cam Sanayii A.Ş. Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. Trakya Glass Bulgaria EAD Trakya Glass Logistics EAD Trakya Cam Investment B.V. TRSG Autoglass Holding B.V. Trakya Investment B.V. TRSG Glass Holding B.V. Trakya Glass Kuban OOO Trakya Glass Rus ZAO Automotive Glass Alliance Rus ZAO Glass Corp S.A. Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Paşabahçe Eskişehir Cam San. ve Tic. A.Ş. Paşabahçe Mağazaları A.Ş. Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Paşabahçe Investment B.V. OOO Posuda Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. Anadolu Cam Investment B.V. AC Glass Invest B.V. (*) Balsand B.V. JSC Mina OOO Ruscam OOO Ruscam Holding OOO Ruscam Kuban OAO Ruscam Pokrovsky OOO Ruscam Kirishi OOO Ruscam Sibir CJSC Brewery Pivdenna Merefa Glass Company Ltd. Soda Sanayii A.Ş. Cam Elyaf Sanayii A.Ş. Camiş Elektrik Üretim A.Ş. Camiş Madencilik A.Ş. Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş. Asmaş Ağır Sanayi Makinaları A.Ş. Dost Gaz Depolama A.Ş. Şişecam Bulgaria Ltd. Cromital S.p.A Camiş Egypt Mining Ltd. Co. Şişecam Soda Lukavac D.O.O. Camiş Rus ZAO Camiş Limited Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. Şişecam Dış Ticaret A.Ş. 31 Aralık 2012 31 Aralık 2012 Doğrudan ve dolaylı Etkin ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 69,79 69,79 100,00 74,33 100,00 91,50 100,00 74,33 100,00 77,49 100,00 77,49 100,00 77,49 70,00 48,85 100,00 69,79 70,00 48,85 100,00 69,79 100,00 48,85 100,00 48,85 90,00 62,81 99,41 95,45 100,00 96,85 100,00 89,11 100,00 100,00 51,00 47,80 100,00 95,45 100,00 95,45 79,12 79,12 100,00 82,27 100,00 82,26 75,92 60,07 100,00 40,35 51,00 40,35 99,86 79,01 99,72 59,91 100,00 40,35 100,00 40,35 100,00 40,35 100,00 40,35 100,00 40,35 100,00 40,35 100,00 40,35 89,70 82,70 99,01 91,05 100,00 84,09 100,00 100,00 100,00 99,06 99,98 85,28 100,00 85,31 100,00 82,70 100,00 82,70 99,70 99,70 89,30 73,85 100,00 100,00 100,00 98,64 100,00 99,97 100,00 99,99 31 Aralık 2011 Doğrudan ve dolaylı Etkin ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) 69,79 69,79 100,00 74,33 100,00 91,50 100,00 74,33 100,00 77,48 100,00 77,48 100,00 77,48 100,00 69,79 70,00 48,85 100,00 69,79 100,00 48,85 99,41 95,42 100,00 96,83 100,00 89,08 100,00 100,00 51,00 47,69 100,00 95,42 100,00 95,42 79,12 79,12 100,00 82,27 51,85 41,03 100,00 40,35 51,00 40,35 99,86 79,01 99,72 40,91 100,00 40,35 100,00 40,35 100,00 40,35 100,00 40,35 100,00 40,35 100,00 40,35 100,00 40,35 85,05 82,07 99,01 91,04 100,00 84,09 100,00 100,00 100,00 99,06 99,98 84,74 100,00 84,77 100,00 82,07 100,00 82,07 99,70 99,70 88,37 72,53 100,00 100,00 100,00 98,63 100,00 99,97 100,00 99,99 31 Aralık 2011 Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. 50,00 39,57 50,00 39,57 OOO Balkum 50,00 20,18 50,00 20,18 Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. 50,00 42,30 50,00 42,02 Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 50,00 50,00 50,00 50,00 Şirket unvanı İştirakler 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. 20,00 OAO FormMat 48,46 Solvay Şişecam Holding AG 25,00 Şirket unvanı Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) 13,96 14,87 10,38 19,55 48,46 19,55 20,68 25,00 20,52 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar Finansal Tabloların Hazırlanış Esasları ve Önemli Muhasebe Politikaları Şirket, Türkiye’de yerleşik bağlı ortaklıkları ve müşterek yönetime tabi işletmeleri, yasal defterlerini ve kanuni finansal tablolarını Türk Ticaret Kanunu ve vergi mevzuatınca belirlenen muhasebe ilkelerine uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıklar ve müşterek yönetime tabi işletmeler muhasebe kayıtlarını ve yasal finansal tablolarını faaliyette bulundukları ülkelerin para birimleri cinsinden ve o ülkelerin mevzuatına uygun olarak hazırlamaktadırlar. Konsolide finansal tablolar, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmış kanuni kayıtlara SPK Finansal Raporlama Standartları uyarınca doğru sunum yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir. Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”), Seri: XI, No: 29 sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliğ” (“Seri: XI, No: 29 sayılı Tebliğ”) ile işletmeler tarafından düzenlenecek finansal raporlar ile bunların hazırlanması ve ilgililere sunulmasına ilişkin ilke, usul ve esasları belirlemektedir. Bu Tebliğ, 1 Ocak 2008 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerine ait ilk ara dönem finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiş olup, SPK’nın Seri: XI No:25, “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ” i yürürlükten kaldırılmıştır. Bu tebliğe istinaden, işletmelerin finansal tablolarını Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’na (“UMS / UFRS”) göre hazırlamaları gerekmektedir. Ancak Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS / UFRS’nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (“UMSK”) tarafından yayımlananlardan farkları Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGMDSK”) tarafından ilan edilinceye kadar UMS / UFRS’ler uygulanacaktır. Bu kapsamda, benimsenen standartlara aykırı olmayan, KGMDSK tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları (“TMS / TFRS”) esas alınacaktır. Konsolide finansal tabloların hazırlanış tarihi itibarıyla, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS’nin UMSK tarafından yayımlananlardan farkları TMSK tarafından henüz ilan edilmediğinden, konsolide finansal tablolar SPK’nın Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, UMS/UFRS’nin esas alındığı SPK Finansal Raporlama Standartları’na uygun olarak hazırlanmıştır. Konsolide finansal tablolar ve bunlara ilişkin dipnotlar SPK tarafından 14 Nisan 2008, 9 Ocak 2009 ve 25 Ekim 2010 tarihli duyuruları ile uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dâhil edilerek sunulmuştur. SPK’nın Seri: XI, No: 29 sayılı tebliğ ve ona açıklama getiren duyuruları uyarınca, işletmelerin toplam döviz yükümlülüğünün hedge edilme oranı ile toplam ihracat ve toplam ithalat tutarlarını finansal tablo dipnotlarında sunmaları zorunludur. Kullanılan Para Birimi Topluluk’ un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket’in fonksiyonel para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası (“TL”) cinsinden ifade edilmiştir. Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi SPK’ nun 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı kararı uyarınca, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları’na (UFRS uygulamasını benimseyenler dahil) uygun olarak finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son verilmiştir. Buna istinaden, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren UMSK tarafından yayımlanmış 29 No’lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” Standardı (“UMS / TMS 29”) uygulanmamıştır. (*) Topluluk, European Bank for Reconstruction and Development’ a AC Glass Invest BV’ nin %40’lık hissesi için hisse satış opsiyonu vermiştir. Hisse satış opsiyonuna konu olan ana ortaklık dışı paylar Topluluk’ un paylarına dağıtılmıştır. 78 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 79 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) İşletmenin Sürekliliği Varsayımı Konsolide finansal tablolar, Şirket’in ve konsolidasyona dahil edilen iştirak, bağlı ortaklık ve müşterek yönetime tabi işletmelerin önümüzdeki bir yılda ve faaliyetlerinin doğal akışı içerisinde varlıklarından fayda elde edeceği ve yükümlülüklerini yerine getireceği varsayımı altında işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlanmıştır. Yıl içinde satın alınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklıkların sonuçları, satın alım tarihinden sonra veya elden çıkarma tarihine kadar konsolide kapsamlı gelir tablosuna dahil edilir. Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Topluluk’ un cari dönem konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır. Nakit akım tablosunun UMS 1 “Finansal Tabloların Sunumu” ve UMS 7 “Nakit Akış Tablosu” standardının öngördüğü gösterimlerle uyumlaştırılması amacıyla 31 Aralık 2012 itibarıyla nakit akım tablosunda bazı sınıflandırmalar yapılmıştır. Bu sınıflandırmalarla karşılaştırılabilirliği sağlamak amacıyla 31 Aralık 2011 tarihi itibarıyla nakit ve nakit benzerlerindeki değişim içerisinde gösterilen 285.092.293 TL tutarında “kur değişiminin nakit ve nakit benzerleri üzerindeki etkisi” nakit akım mutabakatında ayrı olarak gösterilmiş ve yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımlarından sınıflanan 6.386.560 TL tutarındaki “kontrol dışı paylarla gerçekleşen hisse alım satım işlemlerinden kaynaklanan nakit akımları”, finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımlarında sınıflandırılmıştır. Yabancı Ülkelerde Faaliyet Gösteren Bağlı Ortaklıkların Finansal Tabloları Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren iştirak, bağlı ortaklık ve müşterek yönetime tabi ortaklıkların finansal tabloları, faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklere uygun olarak hazırlanmış olup, Topluluk muhasebe politikalarına göre düzenlenmiş finansal tablolarında yer alan; varlık ve yükümlülükleri konsolide bilanço tarihindeki döviz kuru, gelir ve giderler ortalama döviz kuru kullanılarak Türk Lirası’na çevrilmiştir. Kapanış ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları özkaynak içerisindeki yabancı para çevrim farkları kalemi altında takip edilmektedir. Konsolidasyon kapsamındaki yurtdışı faaliyetlerinin çevriminde kullanılan kurlar aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2012 Döviz Cinsi 31 Aralık 2011 Dönem Sonu Dönem Ortalaması Dönem Sonu ABD DOLARI 1,78260 1,79219 1,88890 Dönem Ortalaması 1,67075 EURO 2,35170 2,30433 2,44380 2,32437 BULGAR LEVASI 1,20241 1,17819 1,24950 1,18843 MISIR PAUNDU 0,28047 0,29654 0,31294 0,28270 RUS RUBLESİ 0,05808 0,05724 0,05815 0,05635 GÜRCİSTAN LARİSİ 1,07599 1,08535 1,13087 0,99093 UKRAYNA GRİVNASI 0,22302 0,22427 0,23641 0,20969 KONVERTİBL MARK 1,20241 1,17819 1,24950 1,18843 Yeni Rumen Leyi 0,52599 0,51296 0,56086 0,54372 Konsolidasyona İlişkin Esaslar Konsolide finansal tablolar aşağıdaki maddelerde belirtilen esaslara göre hazırlanan Topluluk hesaplarını içerir. Konsolidasyon kapsamına dâhil edilen şirketlerin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, SPK Finansal Raporlama Standartları’na uygunluk ve Topluluk tarafından uygulanan muhasebe politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından, gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yapılmıştır. Bağlı ortaklıkların ve müşterek yönetime tabi ortaklıkların faaliyet sonuçları satın alma veya elden çıkarma işlemlerine uygun olarak sözkonusu işlemlerin geçerlilik tarihlerinde dahil edilmiş veya hariç bırakılmışlardır. Bağlı Ortaklıklar Kontrol, bir işletmenin faaliyetlerinden fayda elde etmek amacıyla finansal ve operasyonel politikaları üzerinde kontrol gücünün olması ile sağlanır. Bağlı Ortaklıklar, Şirket’in ya (a) doğrudan ve/veya dolaylı olarak kendisine ait olan ve Şirket’in üzerinde oy haklarına sahip olduğu hisseler neticesinde şirketlerdeki hisselerle ilgili oy hakkının %50’den fazlasını kullanma yetkisine sahip olduğu ya da (b) oy hakkının %50’den fazlasını kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte mali ve işletme politikaları üzerinde fiili hâkimiyet etkisini kullanmak suretiyle, mali ve işletme politikalarını Şirket’in menfaatleri doğrultusunda kontrol etme yetkisi ve gücüne sahip olduğu şirketleri ifade eder. Topluluk’ un başka bir şirketi kontrol edip etmediğinin değerlendirilmesinde dönüştürülebilir veya kullanılabilir potansiyel oy haklarının varlığı da göz önünde bulundurulur. 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibarıyla konsolidasyona tabi tutulan Bağlı Ortaklıklar, oy hakları ve etkin ortaklık oranları Dipnot 1’de gösterilmiştir. Bağlı Ortaklıklar, faaliyetleri üzerindeki kontrolün Topluluk’ a transfer olduğu tarihten itibaren konsolidasyon kapsamına alınır ve kontrolün ortadan kalktığı tarihte de konsolidasyon kapsamından çıkartılır. Bağlı Ortaklıklar için uygulanan muhasebe politikaları Topluluk tarafından uygulanan muhasebe politikaları ile tutarlılığın sağlanması amacıyla değiştirilir. 80 2012 YILLIK RAPOR Bağlı Ortaklıklar’ a ait bilançolar ve gelir tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş olup Şirket ve Bağlı Ortaklıkların sahip olduğu payların kayıtlı iştirak değerleri, ilgili özkaynaklar ile karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Şirket ile Bağlı Ortaklıklar arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon işlemi sırasında netleştirilmiştir. Şirket’in sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili özkaynaklar ve kapsamlı gelir tablosu hesaplarından netleştirilmiştir. Konsolide bağlı ortaklıkların net varlıklarındaki ana ortaklık dışı paylar Topluluk’ un özkaynağının içinde ayrı olarak belirtilir. Ana ortaklık dışı paylar, ilk işletme birleşmelerinde oluşan bu paylar ile birleşme tarihinden itibaren özkaynakta meydana gelen değişikliklerdeki ana ortaklık dışı payların toplamından oluşur. Konsolide edilen bir bağlı ortaklığın ana ortaklık dışı paya düşen birikmiş zararları, söz konusu bağlı ortaklığın ana ortaklık dışı özsermaye tutarını aşabilir. Bu durumda, birikmiş zarar ve ana ortaklık dışı paya düşecek daha sonraki cari yıl zararları, ana ortaklık dışı pay ile ilişkilendirilir (Dipnot 2.5). 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla finansal pozisyonu ve aynı tarihte sona eren döneme ait faaliyet sonucu, gerek tek başına gerekse topluca, konsolide finansal tablolara göre parasal önemlilik arz etmeyen bağlı ortaklıkların finansal tabloları konsolide edilmemiştir. Bu bağlı ortaklıklar, konsolide finansal tablolarda, satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılmışlardır (Dipnot 7). Müşterek Yönetime Tabi Ortaklıklardaki Paylar Müşterek Yönetime Tabi Ortaklıklar, Şirket ve Bağlı Ortaklıklar’ ı ile bir veya daha fazla müteşebbis ortak tarafından müştereken yönetilmek üzere, bir ekonomik faaliyetin üstlenilmesi için bir sözleşme dahilinde oluşturulan şirketleri ifade etmektedir. Topluluk, bu müşterek kontrolü, kendisinin doğrudan ya da dolaylı olarak sahip olduğu hisselerden yararlanarak sağlamaktadır. 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla Topluluk’ un müşterek yönetime tabi işletmelerinin detayı Dipnot 1’de açıklanmıştır. Müşterek Yönetime Tabi Ortaklıklar oransal konsolidasyon yöntemi kullanılmak suretiyle konsolidasyon kapsamına alınırlar. Oransal konsolidasyon yönteminde, Müşterek Yönetime Tabi Ortaklıklar’ a ait finansal tablolarda yer alan varlık, yükümlülük, özkaynaklar, gelir ve giderler Topluluk’ un sahip olduğu etkin ortaklık oranları ile konsolidasyon işlemine tabi tutulmaktadır. Müşterek kontrol edilen varlıklardan kaynaklanan yükümlülük ve giderler, tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilir. Müşterek kontrole tabi ortaklıkların varlıklarının kullanılmasından ya da söz konusu varlıkların satışından elde edilen gelirden Topluluk’ a düşen pay, ilgili ekonomik faydaların Topluluk’ a akışının muhtemel olması ve tutarlarının güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi halinde kayda alınır. Müşterek kontrol edilen bir işletmedeki Topluluk payının satın alımından kaynaklanan şerefiyenin muhasebeleştirilmesinde, bağlı ortaklık alımından kaynaklanan şerefiye için uygulanan muhasebe politikası uygulanır (Dipnot 2.5). Topluluk ile Topluluk’ un müşterek olarak kontrol ettiği ortaklıkların arasındaki işlemler neticesinde oluşan gerçekleşmemiş kâr ve zararlar, Topluluk’ un müşterek yönetime tabi ortaklıktaki payı oranında elimine edilir. İştirakler İştiraklerdeki yatırımlar özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmektedir. Bunlar, Topluluk’ un genel olarak oy hakkının %20 ile %50’sine sahip olduğu veya Topluluk’ un, şirket faaliyetleri üzerinde kontrol yetkisine sahip bulunmamakla birlikte önemli etkiye sahip olduğu kuruluşlardır. Topluluk ile iştirak arasındaki işlemlerden doğan gerçekleşmemiş kârlar Topluluk’ un iştirakteki payı ölçüsünde düzeltilmiş olup, gerçekleşmemiş zararlar da; işlem, transfer edilen varlığın değer düşüklüğüne uğradığını göstermiyor ise düzeltilmiştir. Topluluk, iştirak ile ilgili olarak söz konusu doğrultuda bir yükümlülük altına girmemiş veya bir taahhütte bulunmamış olduğu sürece iştirakteki yatırımın kayıtlı değerinin sıfır olması veya Topluluk’ un önemli etkisinin sona ermesi durumunda özkaynak yöntemine devam edilmez. Önemli etkinin sona erdiği tarihteki yatırımın kayıtlı değeri, o tarihten sonra gerçeğe uygun değeri güvenilir olarak ölçülebildiğinde gerçeğe uygun değerinden aksi takdirde maliyet bedeli üzerinden gösterilir. Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Topluluk’ un toplam oy haklarının %20’ye kadar veya %20’nin üzerinde olmakla birlikte Topluluk’ un önemli bir etkiye sahip olmadığı veya konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen; teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden, varsa, değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Topluluk’ un toplam oy haklarının %20’nin altında olduğu veya Topluluk’ un önemli bir etkiye sahip olmadığı ve aktif piyasalarda kote pazar fiyatları olan ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde hesaplanabilen satılmaya hazır finansal varlık, gerçeğe uygun değeriyle konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. 2.2 Muhasebe Politikalarındaki Değişiklikler Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları 31 Aralık 2011 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları ile tutarlıdır. 2012 YILLIK RAPOR 81 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2.3 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar - UMS 27 (revize), “Bireysel Finansal Tablolar”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Standart, UMS 27’nin kontrol ile ilgili hükümlerinin yeni UFRS 10’da ele alınmasından sonra geride kalan bireysel finansal tablolar ile ilgili hükümleri içermektedir. Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan önemli tahminler, 31 Aralık 2011 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan tahminlerle tutarlıdır. - UMS 28 (revize), “İştirakler ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Standart, yeni UFRS 11’in yayınlanmasının ardından özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilecek iş ortaklıkları ve iştirakler ile ilgili yükümlülükleri içermektedir. Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. 2.4 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (UFRS) Değişiklikler - UFRS 7 (değişiklik), “Finansal Araçlar: Açıklamalar”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişiklik, hâlihazırda geçerli olan dipnot açıklamalarının iyileştirilerek UFRS ve US GAAP finansal tablo hazırlayan şirketler arasındaki karşılaştırılabilirliğin arttırılması amacını taşımaktadır. Topluluk cari yılda Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) ve UMSK’ nun Uluslararası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi (UFRYK) tarafından yayınlanan ve 1 Ocak 2012 tarihinde başlayan yıla ait dönemler için geçerli olan yeni ve revize edilmiş TMS/TFRS’lerdeki değişiklik ve yorumlardan Topluluk’ un finansal tabloları üzerinde etkisi olan değişiklik ve yorumları uygulamıştır. 1 Ocak 2012 tarihinde başlayan yıllık dönemler ve yine 1 Ocak 2012 tarihinde yıla ait ara dönemler için geçerli olan ve Topluluk’un finansal tabloları üzerinde önemli etkisi olan değişiklik ve yorum yoktur. - UMS 32 (değişiklik), “Finansal Araçlar: Sunum”, 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişiklik ile UMS 32, “Finansal Araçlar: Sunum” standardında bulunan uygulama rehberi bilançoda bulunan finansal varlık ve finansal yükümlülüklerin netleştirilmesi konusunda daha açıklayıcı olması amacıyla güncellenmiştir. a. Yıllık raporlama dönemi sonu 31 Aralık 2012 olan finansal tablolarda geçerli yeni standartlar, değişiklikler ve yorumlar: - UFRS 7 (değişiklik), “Finansal Araçlar: Açıklamalar”, 1 Temmuz 2011 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişiklik, transfer işlemlerinde şeffaflığı arttırma ve finansal varlık transferleri ile ilgili maruz kalınan risklerin ve bu risklerin işletmenin finansal durumu üzerindeki etkilerinin daha iyi anlaşılması amacını taşımaktadır. - UFRS 1 (değişiklik), “UFRS’nin İlk Defa Uygulanması”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişiklik, ilk kez UFRS uygulayan şirketlerin piyasa faiz oranından daha az bir maliyet ile kullandıkları kamu kredilerinin muhasebeleştirilmesini içermektedir. - UFRS 1 (değişiklik), “UFRS’nin İlk Defa Uygulanması”, 1 Temmuz 2011 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişiklik, bir işletmenin fonksiyonel para biriminin hiper enflasyona maruz kalması sebebiyle UFRS’ lere uygunluk sağlayamadığı bir dönemin ardından nasıl UFRS’ ye uygun finansal tablo yayınlayacağını açıklamaktadır. - UFRS’lerin geliştirilmesi projesi kapsamında, 2011 yılı içinde 5 tane standarda değişiklik getirilmiştir. UFRS 1, UMS 1, UMS 16, UMS 32 ve UMS 34. Bu değişiklikler 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. - UMS 12 (değişiklik), “Gelir Vergileri”, 1 Ocak 2012 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişiklik, makul değeri ile ölçülen yatırım amaçlı gayrimenkullere ilişkin ertelenen vergi varlık ve yükümlülüklerinin ölçümlemesine ilişkin mevcut prensiplere istisna getirmektedir. - UFRS 9 “Finansal Araçlar”: 1 Ocak 2015 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Finansal varlık ve yükümlülüklerin sınıflandırılması, ölçümü ve muhasebeleştirilmesine yer vermektedir. UMS 39’da yer alan finansal enstrümanların sınıflama ve ölçüm prensipleri yerine gelmiştir. b. 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla yayımlanmış ancak 1 Ocak 2013 tarihinden sonra yürürlüğe girecek olan standartlar ve değişiklikler: - UFRS-UMS 19 (değişiklik), “Çalışanlara Sağlanan Faydalar”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişiklikler, koridor metodunu yürürlükten kaldırmakta ve finansal giderlerin net fonlama temelinde hesaplanmasını öngörmektedir. Erken uygulamaya izin vermektedir. Bu değişiklikle birlikte 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla finansal tabloların durumunu göz önünde bulundurarak, aktüeryal kayıp kazancın diğer kapsamlı gelir tablosu üzerinde yaklaşık 16 milyon TL etkisi olması beklenmektedir. - UFRS 10, “Konsolide Finansal Tablolar”, UFRS 12 ve UMS 27, “İştiraklerdeki Yatırımlar” (değişiklik), 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik ile birçok fon ve fon nitelikli şirketin iştirakleri konsolidasyondan hariç tutulacak, bunun yerine, bu iştirakleri makul değişiklikleri gelir tablosuna yansıtılmak suretiyle izlenecektir. Değişiklik iştiraklerdeki yatırımlar tanımlamasına giren şirketler için istisna getirmektedir. UFRS 12’ye de iştiraklerdeki yatırımlara ilişkin açıklamalar ile ilgili değişiklikler yapılmıştır. - UFRYK 20, Madenlerle ilgili üretim sırasında oluşan sökme maliyetleri. - UMS 1 (değişiklik), “Finansal Tabloların Sunumu, Diğer Kapsamlı Gelir”, 1 Temmuz 2012 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişikler sonucu ortaya çıkan temel gelişme işletmelerin diğer kapsamlı gelir altında gösterdiği hesapları daha sonraki dönemlerde potansiyel olarak gelir tablosu ile ilişkilendirilecek olarak gruplaması zorunluluğunun getirilmesidir. Değişiklik diğer kapsamlı gelirde hangi kalemlerin gösterileceğinden bahsetmemektedir. Erken uygulamaya izin verilmektedir. - UFRS 10, “Konsolide Finansal Tablolar”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Standart, kontrol konseptini bir işletmenin konsolidasyon kapsamına alınması için belirleyici unsur kabul ederek var olan prensipleri geliştirmektedir. Standart, kontrolün belirlenmesinin zor olduğu durumlarda ek açıklamalar getirmektedir. Bu standart bir grup tarafından konsolide edilen şirketleri etkileyebilir. - UFRS 11, “Müşterek Anlaşmalar”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Standart, ortak düzenlemelerin yasal şekli yerine düzenlemenin sağladığı haklara ve yükümlülükleri vurgulayarak ortak düzenlemelere daha gerçekçi bir bakış açısı getirmektedir. İki çeşit ortak düzenleme tanımlanmaktadır: müşterek faaliyetler ve iş ortaklıkları. Standart ile iş ortaklarının oransal konsolidasyon yöntemine son verilmiştir. Bu değişiklikle birlikte 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla finansal tabloların durumunu göz önünde bulundurarak, toplam varlıkların %1’i hasılatın ise; %2 oranında değişmesi öngörülmektedir. - UFRS 12, “Diğer İşletmelerdeki Paylara İlişkin Açıklamalar”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Standart ortak düzenlemeler, iştirakler, özel amaçlı araçlar ve diğer bilanço dışı araçlar da dahil olmak üzere diğer işletmelerde bulundurulan tüm paylara ilişkin açıklama yükümlülüklerini içermektedir. - UFRS 10, 11 ve 12’ye geçiş rehberi (değişiklik), 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik, geçiş UFRS 10, 11 ve 12’ye geçiş sürecinde düzeltilmesi gereken önceki dönem mali tablolarına limit getirip karşılaştırılması gereken mali tabloyu bir önceki yıl ile sınırlı tutmaktadır. Konsolide yapısı olmayan işletmeler için değişiklik karşılaştırmalı mali tablo sunumunu UFRS 12’nin ilk defa geçerli olacağı tarihe kadar kaldırmıştır. - UFRS 13, “Makul Değer Ölçümü”, 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Standart, tam bir makul değer tanımı ve tüm UFRS’lerde uygulanacak tek bir ölçüm ve açıklamalar kaynağı sağlayarak tutarlılığın geliştirilmesi ve karmaşıklığın azaltılmasını amaçlamaktadır. Topluluk yukarıda yer alan değişikliklerin operasyonlarına olan etkilerini değerlendirip geçerlilik tarihinden itibaren uygulayacaktır. Yukarıdaki standart ve yorumların, uygulanmasının gelecek dönemlerde Topluluk’ un konsolide finansal tabloları üzerinde ilgili standart ve yorumlarda etkileri belirtilmiş olanlar hariç önemli bir etki yaratmayacağı beklenmektedir. 2.5 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Gelirlerin kaydedilmesi Gelirler, mal ve hizmet satışlarından alınan veya alınacak olan bedelin gerçeğe uygun değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, teslim edilmiş malların ve gerçekleşmiş hizmetlerin fatura bedelinin, satış indirimleri ve iadelerinden arındırılmış halidir. Satışların içerisinde önemli bir finansman unsuru bulunması durumunda, gerçeğe uygun bedel gelecekte oluşacak tahsilatların, finansman unsuru içerisinde yer alan faiz oranı ile indirgenmesi ile tespit edilir. Fark, tahakkuk esasına göre finansal gelir olarak ilgili dönemlere kaydedilir (Dipnot 28, 32). Malların satışı Topluluğun mal satışları düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyafı gibi camın tüm temel alanları ile soda ve krom bileşenlerini kapsamaktadır. Bu Malların satışından elde edilen gelir, aşağıdaki şartlar karşılandığında muhasebeleştirilir: • • • • • Topluluk’ un mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi, Topluluk’ un mülkiyetle ilişkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün olmaması, Gelir tutarının güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi, İşlemle ilişkili olan ekonomik faydaların Topluluk’ a akışının olası olması ve İşlemden kaynaklanacak maliyetlerin güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi. Hizmet sunumu Yıllara sari projelere ilişkin sözleşme geliri ve maliyetler, gelir tutarının güvenilir biçimde ölçülebildiği ve sözleşme kapsamındaki proje ile ilgili bir değişiklik varsa değişiklikten kaynaklanan gelir artışının muhtemel olduğu zaman muhasebeleştirilir. Sözleşme geliri, alınan veya alınacak hak edişlerin gerçeğe uygun değeri ile ölçülmektedir. Projeler, sabit fiyatlı sözleşmeler olup sözleşme gelirleri, sözleşmenin tamamlanma oranı metoduna göre hesaplanmaktadır. Toplam sözleşme gelirinin, tamamlanma oranına isabet eden tutarı, ilgili döneme sözleşme geliri olarak kaydedilir. Topluluğun, lojistik, ithalat, ihracat ve sigorta aracılık hizmetleri yapan hizmet şirketleri bulunmaktadır. 82 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 83 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Faiz geliri Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ve ilgili finansal varlıktan beklenen ömrü boyunca elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın net defter değerine getiren etkin faiz yöntemi esas alınarak ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. Bilgisayar yazılımlarını geliştirmek ve sürdürmekle ilişkili maliyetler, oluştukları dönemde konsolide kapsamlı gelir tablosuna kaydedilmektedir. Kontrolü Topluluk’ un elinde olan, saptanabilir ve kendine özgü yazılım ürünleri ile direk ilişkilendirilebilen ve bir yıldan fazla süre ile maliyetinin üzerinde ekonomik fayda sağlayacak harcamalar maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilir. Maliyetler, yazılımı geliştiren çalışanların maliyetlerini ve genel üretim giderlerinin bir kısmını da içermektedir. Maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilen bilgisayar yazılım geliştirme maliyetleri, ekonomik ömürleri üzerinden (5 yılı geçmemek kaydıyla) itfaya tabi tutulurlar (Dipnot 19). Temettü geliri Hisse senedi yatırımlarından elde edilen temettü geliri, hissedarların temettü alma hakkı doğduğu zaman konsolide finansal tablolara yansıtılır. Stoklar Stoklar, net gerçekleşebilir değer ya da maliyet bedelinden düşük olanı ile değerlenir. Maliyet, ağırlıklı ortalama maliyet metodu ile hesaplanmaktadır. Stoklara dahil edilen maliyeti oluşturan unsurlar malzeme, direkt işçilik ve genel üretim giderleridir. Kredi maliyetleri stok maliyetlerine dahil edilmemektedir. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından, tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli satış maliyetlerinin indirilmesiyle elde edilen tutardır. Stoklar, ilk madde ve malzeme, yarı mamüller, mamüller, işletme malzemesi, ticari mallar ve diğer stokları kapsamaktadır (Dipnot 13). Maddi duran varlıklar Maddi duran varlıklar, elde etme maliyetinden birikmiş amortismanın ve kalıcı değer kayıplarının düşülmesi ile bulunan net değerleri ile gösterilmektedir. Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılan veya idari amaçlı kullanılacak ve inşa edilme aşamasındaki varlıklar, maliyet değerlerinden varsa değer düşüklüğü kaybı düşülerek gösterilirler. Maliyete yasal harçlar da dahil edilir. Kullanıma veya satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, borçlanma maliyetleri Topluluk’ un ilgili muhasebe politikası uyarınca aktifleştirilir. Bu tür varlıklar, diğer sabit varlıklar için kullanılan amortisman yönteminde olduğu gibi, kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulur. Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dışında, maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Arazi ve arsalar için sınırsız ömürleri olması sebebi ile amortisman ayrılmamaktadır. Beklenen faydalı ömür, artık değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir (Dipnot 18). Finansal kiralama ile alınan varlıklar, beklenen ekonomik ömrü ile söz konusu kiralama süresinden kısa olanı ile diğer maddi duran varlıklarla aynı şekilde amortismana tabi tutulur. Maddi duran varlıkların, tahmin edilen ekonomik ömürleri aşağıdaki gibidir: Binalar Yeraltı ve yerüstü düzenleri Makine ve cihazlar Taşıtlar Döşeme ve demirbaşlar Diğer maddi varlıklar Ekonomik ömür 10-50 yıl 8-50 yıl 3-15 yıl 3-15 yıl 2-15 yıl 4-10 yıl Maddi duran varlıklar olası bir değer düşüklüğünün tespiti amacıyla incelenir ve maddi duran varlığın kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerinden fazla ise, karşılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir. Geri kazanılabilir değer, ilgili maddi duran varlığın mevcut kullanımından gelecek net nakit akımları ile satış maliyeti düşülmüş gerçeğe uygun değerinden yüksek olanı olarak kabul edilir. Maddi bir duran varlığa yapılan normal bakım ve onarım harcamaları, gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi duran varlığın kapasitesini genişleterek kendisinden gelecekte elde edilecek faydayı arttıran nitelikteki yatırım harcamaları, maddi duran varlığın maliyetine eklenmekte ve ilgili maddi duran varlığın kalan tahmini faydalı ömrü üzerinden amortismana tabi tutulmaktadır. Maddi duran varlıkların elden çıkarılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kazanç veya kayıp satış hasılatı ile varlığın net defter değeri arasındaki fark olarak belirlenir ve cari dönemde ilgili diğer faaliyet gelirleri ve giderleri hesaplarına yansıtılır. Maddi Olmayan Duran Varlıklar Satın Alınan Maddi Olmayan Duran Varlıklar Satın alınan maddi olmayan duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarlarıyla gösterilirler. Bu varlıklar beklenen ekonomik ömürlerine göre doğrusal itfa yöntemi kullanılarak itfaya tabi tutulur. Beklenen ekonomik ömür ve itfa yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkilerini tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir ve tahminlerdeki değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Söz konusu maliyetler, alım maliyetlerini kapsamaktadır ve ekonomik ömürlerine göre (3-5 yıl) itfaya tabi tutulur (Dipnot 19). Bilgisayar Yazılımları Satın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede oluşan maliyetler üzerinden aktifleştirilir. Söz konusu maliyetler, ekonomik ömürlerine göre (3–5 yıl) itfaya tabi tutulur. 84 2012 YILLIK RAPOR İşletme Birleşmesi Yoluyla Elde Edilen Maddi Olmayan Duran Varlıklar İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar, maddi olmayan duran varlık tanımını karşılaması ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi durumunda şerefiye tutarından ayrı olarak tanımlanır ve muhasebeleştirilir. Bu tür maddi olmayan duran varlıkların maliyeti, satın alma tarihindeki gerçeğe uygun değeridir. İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar başlangıç muhasebeleştirmesi sonrasında ayrı olarak satın alınan maddi olmayan duran varlıklar gibi maliyet değerlerinden birikmiş itfa ve tükenme payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler (Dipnot 19). Maden Varlıkları Maden sahası geliştirme maliyetleri, yeni cevher damarlarının değerlendirilmesi ile geliştirilmesinin yanı sıra var olan cevher damarlarının üretiminin devam ve geliştirilmesi amaçlı yer altı galerilerinin açılması, kazı yapılması, yolların yapılması gibi maliyetleri de içermektedir. Maden geliştirme maliyetleri, söz konusu madenden gelecekte bir ekonomik faydanın elde edilmesinin kuvvetle muhtemel olduğu, belirli maden alanlar için tanımlanabildiği ve maliyetinin güvenilir bir şekilde ölçülebildiği durumlarda aktifleştirilir. Üretim sırasında katlanılan maliyetler, maden sahasının geliştirilmesiyle birebir ilişkili olduğu sürece aktifleştirilir. Üretimle ilgili maliyetler ise gider olarak konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılır. Geliştirme giderlerinin araştırma ve değerlendirme giderlerinden ayrımının yapılamadığı durumlarda, söz konusu geliştirme giderleri oluştukları dönemde konsolide kapsamlı gelir tablosu ile ilişkilendirilir. Maden varlıkları, kapasitelerinin tam olarak kullanılmaya hazır olduğu ve fiziksel durumlarının Topluluk yönetimi tarafından belirlenen üretim kapasitesini karşılayacağı durumlarda amortismana tabi tutulmaya başlanırlar. Maden geliştirme maliyetleri gelecekte ekonomik faydanın elde edilmesinin kuvvetle muhtemel olduğu durumlarda aktifleştirilir ve ekonomik fayda dikkate alınarak amortismana tabi tutulur. Maden geliştirme maliyetleri, ilk kayda alındıkları anda ilgili maden alanları bazında tanımlanabildiği ölçüde bölümlere dağıtılır ve her bir maden sahasındaki bölümler ayrı ayrı ekonomik faydalar göz önünde bulundurularak üretim birimleri yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. İlgili madenin ömrü süresince elde edilecek ekonomik faydaların artmasını sağlayacak söz konusu madende yapılan büyük çapta ve önemli revizyon çalışmaları, aktifleştirilir. Bu kapsamda değerlendirilebilecek, büyük çapta ve önemli revizyonlar haricindeki bakım ve onarım giderleri oluştukları dönemin konsolide kapsamlı gelir tablosuna gider olarak kaydedilir. Her bir maden sahasındaki maden geliştirme maliyetleri; dönem içerisinde ilgili madenden çıkarılan toplam ton bazındaki maden miktarının, söz konusu madendeki toplam ton bazındaki görünür ve işlenebilir geri kalan maden rezerv miktarına bölünmesi suretiyle bulunan itfa oranı üzerinden amortismana tabi tutulur. Her bir maden sahasındaki görünür ve mümkün rezerv miktarları, öngörülebilir gelecekte ekonomik olarak çıkarılıp işlenebileceği bilinen ve ölçülebilen kaynağı göstermektedir. Maden işletme hakları ise elde etme maliyetinden finansal tablolara yansıtılmakta olup dönem içerisinde yer altı ve açık ocaktan çıkarılan ton bazındaki maden miktarının, görünür ve mümkün işlenebilir geri kalan ton bazındaki maden rezerv miktarına bölünmesi suretiyle bulunan amortisman oranı kullanılarak itfa edilmektedir (Dipnot 19). Geliştirme giderleri Yeni ürünlerin geliştirilmesi veya geliştirilen ürünlerin testi ve dizaynı ile ilgili proje maliyetleri, projenin ticari ve teknolojik bakımdan başarılı bir şekilde uygulanabilir olması ve maliyetlerin güvenilir olarak tespit edilebilmesi halinde maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilirler. Diğer geliştirme giderleri ve araştırma giderleri gerçekleştiğinde gider olarak kaydedilmektedir. Önceki dönemde gider kaydedilen geliştirme gideri sonraki dönemde aktifleştirilemez. Aktifleştirilen geliştirme giderleri, ürünün ticari üretiminin başlaması ile 5 yıl içerisinde doğrusal amortisman yöntemi uygulanarak itfa edilmektedir. Dönem itfa ve tükenme payları giderleri gerçekleştiğinde satışların maliyeti ile faaliyet giderlerinde muhasebeleştirilmektedir (Dipnot 28 ve 30). Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılmak veya idari maksatlarla veya işlerin normal seyri esnasında satılmak yerine, kira elde etmek veya değer kazanması amacıyla veya her ikisi için elde tutulan gayrimenkuller “yatırım amaçlı gayrimenkuller” olarak sınıflandırılır. Yatırım amaçlı gayrimenkuller gerçeğe uygun değer yöntemi kullanılarak finansal tablolara yansıtılmaktadır. Sahibi tarafından kullanılan bir gayrimenkulün, gerçeğe uygun değer esasına göre gösterilecek yatırım amaçlı bir gayrimenkule dönüşmesi durumunda kullanımdaki değişikliğin gerçekleştiği tarihe kadar UMS 16 “Maddi Duran Varlıklar” standardı uygulanır. UMS 16’ya göre hesaplanmış olan gayrimenkulün defter değeri ile gerçeğe uygun değeri arasında transfer tarihinde meydana gelen farklılık UMS 16’ya göre yapılmış bir yeniden değerleme gibi işleme tabi tutulur ve değerleme farkları özkaynaklar ile ilişkilendirilir. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değerinin belirlenmesi, her yıl için konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip bağımsız değerleme firmaları tarafından yapılmaktadır (Dipnot 17). Sonraki dönemlerde, yatırım amaçlı gayrimenkulün gerçeğe uygun değerindeki değişimden kaynaklanan kazanç veya kayıp, oluştuğu dönemde kâr veya zarar ile ilişkilendirilmektedir. 2012 YILLIK RAPOR 85 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Türev Finansal Araçlar Türev finansal araçlar ilk olarak kayda alınmalarında elde etme maliyeti ile kayda alınmalarını izleyen dönemlerde ise gerçeğe uygun değerleri ile değerlenmektedir. Topluluk’ un türev finansal araçlarını ağırlıklı olarak vadeli döviz alım-satım sözleşmeleri oluşturmaktadır. Söz konusu türev finansal araçlar ekonomik olarak Topluluk için risklere karşı etkin bir koruma sağlamakla birlikte, genellikle risk muhasebesi yönünden gerekli koşulları taşımaması nedeniyle konsolide finansal tablolarda alım-satım amaçlı türev finansal araçlar olarak muhasebeleştirilmektedir. Netleştirme/Mahsup İçerik ve tutar itibarıyla önemlilik arz eden her türlü kalem, benzer nitelikte dahi olsa, finansal tablolarda ayrı gösterilir. Önemli olmayan tutarlar, esasları ve fonksiyonları açısından birbirine benzeyen kalemler itibarıyla toplanarak gösterilir. Varlık ve yükümlülükler, gerekli kanuni hak olması, söz konusu varlık ve yükümlülükleri net olarak değerlendirmeye niyet olması veya varlıkların elde edilmesi ile yükümlülüklerin yerine getirilmesinin eş zamanlı olduğu durumlarda net olarak gösterilirler. Varlıklarda Değer Düşüklüğü Topluluk, şerefiye dışındaki tüm maddi ve maddi olmayan duran varlıkları için, her bilanço tarihinde söz konusu varlığa ilişkin değer düşüklüğü olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın taşınmakta olan değeri, kullanım veya satış yoluyla elde edilecek olan tutarlardan yüksek olanı ifade eden net gerçekleşebilir değer ile karşılaştırılır. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığın ait olduğu nakit üreten herhangi bir birimin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutardan yüksekse, değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Bu durumda oluşan değer düşüklüğü zararları konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Finansal Yatırımlar Değer düşüklüğünün iptali nedeniyle varlığın (veya nakit üreten birimin) kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda değer düşüklüğünün konsolide finansal tablolara alınmamış olması halinde oluşacak olan defter değerini (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamalıdır. Değer düşüklüğünün iptali konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Finansal Kiralamalar a) Topluluk - kiracı olarak Finansal kiralama Topluluk’ un esas olarak mülkiyetin tüm risk ve getirilerini üstüne aldığı maddi duran varlık kiralaması, finansal kiralama şeklinde sınıflandırılır. Finansal kiralamalar, kiralama döneminin başlangıcında finansal kiralama konusu sabit kıymetin rayiç değeri ile kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanını esas almak suretiyle maddi duran varlıklara dahil edilmektedir. Kiralamadan doğan finansman maliyetleri kiralama süresi boyunca sabit bir faiz oranı oluşturacak şekilde kira dönemine yayılmaktadır. Ayrıca, finansal kiralama konusu sabit kıymetler faydalı ömürleri esas alınmak suretiyle amortismana tabi tutulmaktadır. Finansal kiralama konusu sabit kıymetlerin değerinde bir azalma tespit edilirse değer düşüklüğü karşılığı ayrılır. Finansal kiralama borçları ile ilgili faiz ve kur farkı giderleri gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Kira ödemeleri finansal kiralama borçlarından düşülür. Sınıflandırma Topluluk, finansal varlıklarını şu şekilde sınıflandırmıştır: krediler ve alacaklar, satılmaya hazır finansal varlıklar, vadesine kadar elde tutulacak finansal varlıklar. Sınıflandırma, finansal varlıkların alınma amaçlarına göre yapılmıştır. Yönetim, finansal varlıklarının sınıflandırmasını satın alındıkları tarihte yapar. Alacaklar Alacaklar, sabit veya belirli ödemeleri olan, aktif bir piyasada işlem görmeyen ve türev araç olmayan finansal varlıklardır. Vadeleri bilanço tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise dönen varlıklar, 12 aydan uzun ise duran varlıklar olarak sınıflandırılırlar. Alacaklar bilançoda ‘ticari ve diğer alacaklar’ olarak sınıflandırılırlar (Dipnot 10, Dipnot 11). Satılmaya hazır finansal varlıklar Satılmaya hazır finansal varlıklar, bu kategoride sınıflandırılan ve diğer kategorilerin içinde sınıflandırılmayan türev araç olmayan varlıklardır. Yönetim, ilgili varlıkları bilanço tarihinden itibaren 12 ay içinde elden çıkarmaya niyetli değilse söz konusu varlıklar duran varlıklar içerisinde sınıflandırılırlar (Dipnot 7). Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar, vadesine kadar saklama niyetiyle elde tutulan ve fonlama kabiliyeti dâhil olmak üzere vade sonuna kadar elde tutulabilmesi için gerekli koşulların sağlanmış olduğu, sabit veya belirlenebilir ödemeleri ile sabit vadesi bulunan ve işletme kaynaklı krediler ve alacaklar dışında kalan finansal varlıklardır. Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedel üzerinden değerlenmektedir (Dipnot 7). Faaliyet kiralaması Muhasebeleştirme ve ölçümleme Düzenli olarak alınıp-satılan finansal varlıklar, alım-satımın yapıldığı tarihte kayıtlara alınır. Alım-satım yapılan tarih, yönetimin varlığı alım satım yapmayı vaat ettiği tarihtir. Finansal varlıklar deftere ilk olarak gerçeğe uygun değerine işlem maliyeti eklenmek suretiyle kaydedilir. Finansal varlıklardan doğan nakit akım alım hakları sona erdiğinde veya transfer edildiğinde ve Topluluk tüm risk ve getirilerini transfer ettiğinde, finansal varlıklar defterlerden çıkartılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar müteakip dönemlerde gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilmektedirler. Mülkiyete ait risk ve getirilerin önemli bir kısmının kiralayana ait olduğu kiralama işlemi, faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır. Faaliyet kiraları olarak (kiralayandan alınan teşvikler düşüldükten sonra) yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile konsolide gelir tablosuna gider olarak kaydedilir. Krediler ve alacaklar etkin faiz oranı kullanılarak iskonto edilmiş değerleriyle muhasebeleştirilmektedir. a) Topluluk - kiracı olarak b) Topluluk - kiralayan olarak Faaliyet kiralaması Faaliyet kiralamasında, kiralanan varlıklar, gayrimenkuller, arsa ve yatırım amaçlı elde tutulan gayrimenkuller hariç, konsolide bilançoda maddi duran varlıklar altında sınıflandırılır ve elde edilen kira gelirleri kiralama dönemi süresince, eşit tutarlarda konsolide gelir tablosuna yansıtılır. Kira geliri kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile konsolide gelir tablosuna yansıtılmaktadır. Borçlanma Maliyetleri Banka kredileri, alındıkları tarihlerde, işlem maliyetleri düşürülmüş gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar. Müteakip dönemlerde etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedelleriyle değerlenir ve işlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, konsolide kapsamlı gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır (Dipnot 8 ve 33). Finansman faaliyetlerinin içerisinde kur farkı gelirleri yer alması durumunda, söz konusu gelirler aktifleştirilmiş bulunan toplam finansman giderlerinden indirilir. Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen özellikli varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile ilişki kurulabilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemlerde konsolide kapsamlı gelir tablosuna kaydedilmektedir. Banka kredilerine ilişkin kur farkları, faiz giderleri ile ilişkilendirildikleri sürece aktifleştirilirler. Faiz giderleriyle birlikte aktifleştirilecek kur farkı gelir ve giderleri şirketin kendi fonksiyonel para biriminde borçlanması halinde katlanacağı borçlanma giderleri ile hâlihazırda yabancı para cinsinden borçlanma yoluyla katlandığı borçlanma giderleri arasındaki değer farkı göz önünde bulundurularak belirlenir. İlişkili Taraflar Bu konsolide finansal tabloların amacı doğrultusunda, ortaklar, üst düzey yönetim (genel müdürler, grup başkanları, genel müdür yardımcıları, başkan yardımcıları ve fabrika müdürleri) ve yönetim kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafından kontrol edilen ve önemli etkinliğe sahip bulunulan şirketler ile konsolidasyona dahil edilmeyen bağlı ortaklıklar, müşterek yönetime tabi işletmeler ve iştirakler “ilişkili taraflar” olarak kabul edilmişlerdir (Dipnot 37). 86 2012 YILLIK RAPOR Satılmaya hazır olarak sınıflandırılmış yabancı para cinsinden parasal finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerindeki değişikliklerde, finansal varlığın iskonto edilmiş değerindeki değişiklikler ile finansal varlığın kayıtlı değerindeki diğer değişikliklerden oluşan kur farkları analiz edilirler. Parasal finansal varlıklardan oluşan kur farkları gelir tablosuna, parasal olmayan finansal varlıklardan oluşan kur farkları özkaynaklara yansıtılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar olarak kaydedilen parasal ve parasal olmayan finansal varlıkların gerçeğe uygun değerindeki değişimler özkaynaklara yansıtılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılan finansal varlıklar, satıldığında veya değer düşüklüğü oluştuğunda özkaynaklarda gösterilen birikmiş gerçeğe uygun değer düzeltmeleri gelir tablosuna finansal varlıklardan doğan kâr ve zararlar olarak aktarılır. Topluluk satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin temettü ödemelerini almaya hak kazandığında, satılmaya hazır finansal varlıklardan elde edilen temettü geliri, gelir tablosunda finansal gelirler içinde gösterilir. Borsada işlem gören satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerleri piyasa alış fiyatlarına göre belirlenmektedir. Finansal varlıklar için aktif bir piyasanın (borsada işlem görmeyen menkul kıymetler) bulunmaması durumlarında, Topluluk ilgili finansal varlığın gerçeğe uygun değerini değerleme yöntemleri kullanarak hesaplamaktadır. Bu yöntemler piyasa verilerinden yararlanılarak muvazaasız benzer işlemlerin kullanılmasını, benzer enstrümanların gerçeğe uygun değerlerinin referans alınmasını indirgenmiş nakit akımları analizini ve opsiyon fiyatlandırma modelleri yöntemlerini içerir. Teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden, varsa, değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Topluluk, bilanço tarihinde, finansal varlıklarının değer düşüklüğü ile ilgili nesnel kanıt olup olmadığını değerlendirir. Satılmaya hazır olarak sınıflandırılan hisse senetlerinin gerçeğe uygun değerinin maliyetinin altına önemli ölçüde ve uzun süreli olarak düşmesi değer düşüklüğü göstergesi olarak değerlendirilir. Satılmaya hazır finansal varlıkların değer düşüklüğü ile ilgili nesnel kanıtların varlığı durumunda ilgili finansal varlığın elde etme maliyeti ile gerçeğe uygun değeri arasındaki farktan oluşan toplam zarardan daha önce gelir tablosuna yansıtılan değer düşüklüğü tutarı çıkarıldıktan sonra kalan zarar özkaynaklardan çıkarılarak gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Sermaye araçları ile ilgili gelir tablosuna kaydedilen değer düşüklüğü giderleri, takip eden dönemlerde söz konusu değer düşüklüğünün ortadan kalkması durumunda dahi gelir tablosu ile ilişkilendirilmez. Ticari Alacaklar Alıcıya ürün veya hizmet sağlanması sonucunda oluşan ticari alacaklar tahakkuk etmemiş finansman gelirlerinden netleştirilmiş olarak gösterilirler. Tahakkuk etmemiş finansman gelirleri sonrası ticari alacaklar, orijinal fatura değerinden kayda alınan alacakların izleyen dönemlerde elde edilecek tutarlarının etkin faiz yöntemi ile iskonto edilmesi ile hesaplanır. Belirlenmiş faiz oranı olmayan kısa vadeli alacaklar, orijinal etkin faiz oranının etkisinin çok büyük olmaması durumunda, maliyet değerleri üzerinden gösterilmiştir. 2012 YILLIK RAPOR 87 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Tahsil imkânının kalmadığına dair objektif bir bulgu olduğu takdirde ilgili ticari alacaklar için değer düşüklüğü karşılığı ayrılmaktadır. Söz konusu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblağlar da dahil olmak üzere tüm nakit akışlarının, oluşan ticari alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir. Kur Değişiminin Etkileri Topluluk’un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket’in fonksiyonel para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası (“TL”) cinsinden ifade edilmiştir. Değer düşüklüğü karşılığı ayrılmasını takiben, değer düşüklüğüne uğrayan alacak tutarının tamamının veya bir kısmının tahsil edilmesi durumunda, tahsil edilen tutar ayrılan değer düşüklüğü karşılığından düşülerek diğer faaliyet gelirlerine kaydedilir (Dipnot 10). Nakit ve Nakit Benzerleri Nakit ve nakit benzeri kalemler, eldeki nakit, vadesiz mevduat ve vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, nakde kolayca çevrilebilen ve önemli tutarda değer değişikliği riskini taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır (Dipnot 6). Vadesi 3 aydan daha uzun olan banka mevduatları kısa vadeli finansal yatırımlar altında sınıflandırılır (Dipnot 7). Finansal Yükümlülükler Finansal yükümlülükler, ilk muhasebeleştirilmesi sırasında gerçeğe uygun değerinden ölçülür. İlgili finansal yükümlülüğün yüklenimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de söz konusu gerçeğe uygun değere ilave edilir. Finansal yükümlülükler özkaynağa dayalı finansal araçlar ve diğer finansal yükümlülükler olarak sınıflandırılır. Özkaynağa dayalı finansal araçlar Ana ortaklık dışı paylara verilen satın alma opsiyonları ile ilgili finansal yükümlülükler söz konusu opsiyonun itfa planına uygun olarak indirgenmiş değeri üzerinden finansal tablolara yansıtılmıştır. Finansal yükümlülüğün indirgenmiş tutarının opsiyona konu olan finansal varlığın gerçeğe uygun değerine yaklaştığı kabul edilmektedir. Diğer finansal yükümlülükler Diğer finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir (Dipnot 8). Etkin faiz yöntemi; finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine indirgeyen orandır. Her bir işletmenin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, yabancı para cinsinden (TL dışındaki para birimleri ya da ilgili işletmenin fonksiyonel para birimi dışındaki para birimleri) gerçekleşen işlemler, işlem tarihindeki kurlar esas alınmak suretiyle kaydedilmektedir. Bilançoda yer alan dövize endeksli parasal varlık ve yükümlülükler bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak TL’ye çevrilmektedir. Gerçeğe uygun değeri ile izlenmekte olan parasal olmayan kalemlerden yabancı para cinsinden kaydedilmiş olanlar, gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki kurlar esas alınmak suretiyle TL’ye çevrilmektedir. Tarihi maliyet cinsinden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan kalemler yeniden çevrilmeye tabi tutulmazlar. Topluluk’ un yabancı faaliyetlerindeki varlık ve yükümlülükler, konsolide finansal tablolarda bilanço tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak TL cinsinden ifade edilir. Gelir ve gider kalemleri, işlemlerin gerçekleştiği tarihteki kurların kullanılması gereken dönem içerisindeki döviz kurlarında önemli bir dalgalanma olmadığı takdirde (önemli dalgalanma olması halinde, işlem tarihindeki kurlar kullanılır), dönem içerisindeki ortalama kurlar kullanılarak çevrilir. Oluşan kur farkı özkaynak olarak sınıflandırılır ve Topluluk’ un yabancı para çevrim farkları fonuna transfer edilir. Söz konusu çevrim farklılıkları yabancı faaliyetin elden çıkarıldığı dönemde gelir tablosuna kaydedilir. Yurtdışında faaliyet satın alımından kaynaklanan şerefiye ve gerçeğe uygun değer düzeltmeleri, yurtdışındaki faaliyetin varlık ve yükümlüğü olarak ele alınır ve dönem sonu kuru kullanılarak çevrilir. Hisse Başına Kazanç Konsolide gelir tablosunda belirtilen hisse başına kazanç, ana ortaklık payına düşen konsolide net kârın ilgili yıl içinde mevcut hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile tespit edilir. Türkiye’deki şirketler mevcut hissedarlara birikmiş kârlardan ve özkaynak enflasyon düzeltmesi farkları hesabından hisseleri oranında hisse dağıtarak (“bedelsiz hisseler”) sermayelerini arttırabilir. Hisse başına kazanç hesaplanırken, bu bedelsiz hisse ihracı çıkarılmış hisseler olarak sayılır. Dolayısıyla hisse başına kazanç hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, çıkarılan bedelsiz hisselerin geriye dönük olarak dikkate alınması suretiyle elde edilir (Dipnot 36). Ticari Borçlar Ticari borçlar, olağan faaliyetler içerisinde tedarikçilerden sağlanan mal ve hizmetlere ilişkin yapılması gereken ödemeleri ifade etmektedir. Ticari borçlar, ilk olarak gerçeğe uygun değerinden ve müteakip dönemlerde etkin faiz yöntemiyle hesaplanan itfa edilmiş maliyetinden ölçülürler (Dipnot 10). Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar Topluluk, bilanço tarihinden sonra düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan düzeltme gerektirmeyen hususlar, mali tablo kullanıcılarının ekonomik kararlarını etkileyen hususlar olmaları halinde konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklanır. İşletme Birleşmeleri ve Şerefiye İşletme birleşmeleri, ayrı tüzel kişiliklerin veya işletmelerin raporlama yapan tek bir işletme şeklinde birleşmesi olarak değerlendirilmektedir. İşletme birleşmeleri, UFRS 3 kapsamında, satın alma yöntemine göre muhasebeleştirilir (Dipnot 3). Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesinin muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde tahmin edilebilir olması durumunda finansal tablolarda karşılık ayrılır. İktisap maliyeti, alım tarihinde verilen varlıkların gerçeğe uygun değeri, çıkarılan sermaye araçları, değişimin yapıldığı tarihte varsayılan veya katlanılan yükümlülükler ve buna ilave iktisapla ilişkilendirilebilecek maliyetleri içerir. İşletme birleşmesi sözleşmesi gelecekte ortaya çıkacak olaylara bağlı olarak maliyetin düzeltilebileceğini öngören hükümler içerirse; bu düzeltmenin muhtemel olması ve değerinin tespit edilebilmesi durumunda, edinen işletme birleşme tarihinde birleşme maliyetine bu düzeltmeleri dahil eder. Alıma ilişkin maliyetler oluştukları dönemde giderleştirilir. Bağlı ortaklık alımı, iştirak edinimi ve iş ortaklıklarının kurulmasından ortaya çıkan şerefiye ödenen bedelin Topluluk’un edinilen işletmedeki net tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve koşullu yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerinin oranı ve edinilen işletmedeki işletmede ki azınlık payı tutarını aşan kısmıdır. Değer düşüklüğü testi için şerefiye, nakit üreten birimlere dağıtılır. Dağıtım, şerefiyenin oluştuğu işletme birleşmesinden fayda sağlaması beklenen nakit üreten birimlere veya nakit üreten birim gruplarına yapılır. Şerefiye ’nin dağıtıldığı her bir birim veya birim grubu işletme içi yönetsel amaçlarla, şerefiyenin izlendiği işletmenin en küçük varlık grubudur. Şerefiye faaliyet bölümleri bazında takip edilir. Şerefiyedeki değer düşüklüğü gözden geçirmeleri yılda bir kez veya olay veya şartlardaki değişikliklerin değer düşüklüğü ihtimalini işaret ettiği durumlarda daha sık yapılmaktadır. Şerefiyenin defter değeri kullanım değeri ve satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değerinin büyük olanı olan geri kazanılabilir değer ile karşılaştırılır. Herhangi bir değer düşüklüğü durumunda zarar derhal muhasebeleştirilir ve takip eden dönemde geri çevrilmez. Karşılık olarak ayrılan tutar, yükümlülüğe ilişkin risk ve belirsizlikler göz önünde bulundurularak, bilanço tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın tahmin edilmesi yoluyla hesaplanır. Topluluk tarafından kontrol edilen işletmeler arasında gerçekleşen yasal birleşmeler UFRS 3 kapsamında değerlendirilmemektedir. Dolayısıyla, bu tür birleşmelerde şerefiye hesaplanmamaktadır. Ayrıca, yasal birleşmelerde taraflar arasında ortaya çıkan işlemler konsolide finansal tabloların hazırlanması esnasında düzeltme işlemlerine tabi tutulur. Azınlık payları ile yapılan kısmi hisse alış - satış işlemleri Topluluk, azınlık payları ile gerçekleştirdiği hali hazırda kontrol etmekte olduğu ortaklıklara ait hisselerin alış ve satış işlemlerini Topluluk’ un özkaynak sahipleri arasındaki işlemler olarak değerlendirmektedir. Buna bağlı olarak, azınlık paylarından ilave hisse alış işlemlerinde, elde etme maliyeti ile ortaklığın satın alınan payı nispetindeki net varlıklarının kayıtlı değeri arasındaki fark özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilir. Azınlık paylarına hisse satış işlemlerinde, satış bedeli ile ortaklığın satılan payı nispetindeki net varlıklarının kayıtlı değeri arasındaki fark sonucu oluşan kayıp veya kazançlar da özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilir. 88 2012 YILLIK RAPOR Paranın zaman değeri etkisinin önemli olduğu durumlarda, karşılık tutarı, yükümlülüğün yerine getirilmesi için gerekli olması beklenen giderlerin bugünkü değeri olarak belirlenir. Karşılıkların bugünkü değerlerine indirgenmesinde kullanılacak iskonto oranının belirlenmesinde, ilgili piyasalarda oluşan faiz oranı ile söz konusu yükümlülükle ilgili risk dikkate alınır. Söz konusu iskonto oranı vergi öncesi olarak belirlenir ve gelecekteki nakit akımlarının tahmini ile ilgili riski içermez. Karşılığın ödenmesi için gerekli olan ekonomik faydanın bir kısmı ya da tamamının üçüncü taraflarca karşılanmasının beklendiği durumlarda, tahsil edilecek tutar, ilgili tutarın tahsil edilmesinin hemen hemen kesin olması ve güvenilir bir şekilde ölçülmesi halinde varlık olarak muhasebeleştirilir (Dipnot 22). Zarara sebebiyet verecek sözleşmeler Topluluk’un, sözleşmeye bağlı yükümlülüklerini yerine getirmek için katlanılacak kaçınılmaz maliyetlerin bahse konu sözleşmeye ilişkin olarak elde edilmesi beklenen ekonomik faydaları aşan sözleşmesinin bulunması halinde, zarara sebebiyet verecek sözleşmenin var olduğu kabul edilir. Zarara sebebiyet verecek sözleşmelerden kaynaklanan mevcut yükümlülükler, karşılık olarak hesaplanır ve muhasebeleştirilir. Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti işletmenin tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyit edilebilmesi mümkün yükümlülükler ve varlıklar konsolide finansal tablolara dahil edilmemekte ve şarta bağlı yükümlülükler ve varlıklar olarak değerlendirilmektedir (Dipnot 15). 2012 YILLIK RAPOR 89 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Finansal Bilgilerin Bölümlere Göre Raporlanması Topluluk’un, Yönetim tarafından performanslarını değerlendirme ve kaynak dağılımına karar vermek için kullandığı bilgileri içeren beş faaliyet bölümü bulunmaktadır. Topluluk’ un bu faaliyet grupları düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj, kimyasallar ve ithalat, ihracat, sigorta ve yatırım şirketlerini de kapsayan diğer grubudur. Bu bölümler risk ve getiri açısından farklı ekonomik durumlardan ve farklı coğrafi konumlardan etkilendikleri için ayrı ayrı yönetilmektedir. Topluluk Yönetimi, bölümlerin performansını değerlendirirken UFRS’ ye göre hazırlanan finansal tablo faaliyet sonuçlarının incelenmesini yöntem olarak belirlemiştir (Dipnot 5). İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları Topluluk’ un faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımlarını gösterir. Yatırım faaliyetleri ile ilgili nakit akımları, Topluluk’ un yatırım faaliyetlerinde (sabit yatırımlar ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akımlarını gösterir. Bölümlere göre raporlama, Topluluk’ un faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili merciine yapılan raporlamayla yeknesaklığı sağlayacak biçimde düzenlenmiştir. Topluluk’ un faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili mercii, bölümlere tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınmasından ve bölümlerin performansının değerlendirilmesinden sorumludur. “Diğer” altında birleştirilen sektörler raporlanabilir bölüm olmak için yeterli sayısal alt sınırları karşılayamamaları nedeniyle bölümlere göre raporlamanın sunumu için birleştirilmiştir. Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi Herhangi bir Topluluk şirketi, ana ortaklığın hisselerini bedelini ödeyerek satın aldığında, el değiştiren hisselerin nominal tutarına denk gelen ödeme tutarı, hisse senedinin iptaline veya yeniden ihraç edilmesine kadar özsermayeden düşülmekte ve karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi kalemi altında gösterilmektedir. Bu hisse müteakip dönemlerde yeniden ihraç edilmesi veya satılması durumunda tahsil edilen tutar yine özsermayede gösterilir. Bir faaliyet bölümünün, raporlanabilir bölüm olarak belirlenebilmesi için, işletme dışı müşterilere yapılan satışlar ve bölümler arası satışlar veya transferler de dahil olmak üzere, hasılatının, işletme içi ve dışı tüm faaliyet bölümlerinin toplam hasılatının %10’unu veya daha fazlasını oluşturması, raporlanan kâr veya zararının %10’u veya daha fazlası olması veya varlıklarının, tüm faaliyet bölümlerinin toplam varlıklarının %10’u veya daha fazlası olması gerekmektedir. Temettüler Topluluk, temettü gelirlerini ilgili temettü alma hakkı oluştuğu tarihte, konsolide finansal tablolara yansıtmaktadır. Temettü borçları kâr dağıtımının bir unsuru olarak beyan edildiği dönemde yükümlülük olarak konsolide finansal tablolara yansıtılır. Yönetimin bölüme ilişkin bilgilerin finansal tablo kullanıcıları için faydalı olacağına inanması durumunda, yukarıdaki sayısal alt sınırlardan herhangi birini karşılamayan faaliyet bölümleri de raporlanabilir bölümler olarak değerlendirilebilir ve bunlara ilişkin bilgiler ayrı olarak açıklanabilir. Devlet Teşvik ve Yardımları Devlet bağışları, bağışların alınacağına ve Topluluk’ un uymakla yükümlü olduğu şartları karşıladığına dair makul bir güvence olduğunda gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar (Dipnot 21). Maliyetlere ilişkin devlet bağışları, karşılayacakları maliyetlerle eşleştikleri ilgili dönemler boyunca tutarlı bir şekilde gelir olarak muhasebeleştirilir. Maddi duran varlıklara ilişkin devlet bağışları, ertelenmiş devlet bağışları olarak cari olmayan borçlar altında sınıflandırılır ve faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman uygulanarak gelir tablosuna alacak kaydedilir. Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akımları, Topluluk’ un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir. İnşaat Sözleşmeleri İnşaat maliyetleri, Topluluk tarafından oluştukça muhasebeleştirilir. İnşaat sözleşmesinin sonucunun güvenilir olarak tahmin edilemediği durumlarda, sözleşme hasılatı sözleşme maliyetinin geri kazanılabilen kısmı kadar muhasebeleştirilmektedir. İnşaat sözleşmesinin sonucunun güvenilir olarak tahmin edilebildiği durumlarda ve sözleşmenin kârlı olması muhtemel ise, sözleşme hasılatı sözleşme süresi boyunca muhasebeleştirilir. Sözleşme maliyetinin toplam sözleşme hasılatını geçmesi muhtemel ise, beklenen zarar oluştuğu tarihte gider olarak muhasebeleştirilir. Sözleşmeyle belirlenen iş, talepler ve hak ediş ödemeleri, müşteri ile anlaşmaya varıldığı ve güvenilir bir biçimde ölçülebildiği durumlarda kontrat gelirlerine eklenir. Topluluk, belirli bir dönemde muhasebeleştirilmesi gereken miktarın belirlenmesinde “tamamlanma yüzdesi yöntemi”’ni kullanmaktadır. Tamamlanma yüzdesi; bilanço tarihi itibarıyla oluşan sözleşme maliyetinin her bir sözleşme için tahmin edilen toplam maliyete oranlanması ile hesaplanır. Sözleşme üzerinde gelecekteki faaliyetlerle ilişkili cari yılda yapılan maliyetler, tamamlanma safhasının belirlenmesinde kullanılan sözleşme maliyetlerine dahil edilmez. Bunlar içeriklerine göre; stoklar, peşin ödenmiş giderler veya diğer varlıklar olarak gösterilir. Dönem Vergi Gideri ve Ertelenen Vergi Vergi gideri, cari dönem vergi giderini ve ertelenmiş vergi giderini kapsar. Vergi, doğrudan özkaynaklar altında muhasebeleştirilen bir işlemle ilgili olmaması koşuluyla, gelir tablosuna dahil edilir (Dipnot 35). Aksi takdirde vergi de ilgili işlemle birlikte özkaynaklar altında muhasebeleştirilir. Topluluk, devam eden inşaat sözleşmeleri ile ilgili; henüz hak edişi gerçekleşmemiş maliyetlerini ve kaydedilen gelir/giderlerini “devam eden inşaat sözleşmelerinden alacaklar” olarak varlıklar içerisinde gösterir. Müşteriler tarafından henüz ödenmemiş hak ediş bedelleri “ticari ve diğer alacaklar” içerisine dahil edilir. Topluluk, devam eden inşaat sözleşmeleri ile ilgili hak edişlerin maliyetleri ve kaydedilen gelir/giderleri aşan kısımlarını “Devam eden inşaat sözleşmelerine ait yükümlülükler” olarak yükümlülükler içerisinde gösterir. Dönem vergi gideri, bilanço tarihi itibarıyla Topluluk’ un bağlı ortaklıklarının, müşterek yönetime tabi ortaklıklarının ve özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarının faaliyet gösterdiği ülkelerde yürürlükte olan vergi kanunları dikkate alınarak hesaplanır. 2.6 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları Ertelenmiş vergi, yükümlülük yöntemi kullanılarak, varlık ve yükümlülüklerin konsolide finansal tablolarda yer alan değerleri ile vergi değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır. Bununla birlikte, işletme birleşmeleri dışında, hem ticari hem de mali kârı veya zararı etkilemeyen varlık ve yükümlülüklerin ilk defa mali tablolara alınması durumunda ertelenmiş vergi varlığı veya yükümlülüğü mali tablolara alınmaz. Ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri, yürürlükte olan veya bilanço tarihi itibarıyla yürürlüğe giren vergi oranları ve vergi mevzuatı dikkate alınarak, vergi varlığının gerçekleşeceği veya yükümlülüğünün ifa edileceği dönemde uygulanması beklenen vergi oranları üzerinden hesaplanır. Başlıca geçici farklar, maddi duran varlıkların kayıtlı değerleri ile vergi değerleri arasındaki farktan, hâlihazırda vergiden indirilemeyen/vergiye tabi gider karşılıklarından ve kullanılmayan vergi indirim ve istisnalarından doğmaktadır. Ertelenen vergi yükümlülüğü vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenen vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kâr elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Aynı ülkenin vergi mevzuatına tabi olmak şartıyla ve cari vergi varlıklarının cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal olarak uygulanabilir bir hakkın bulunması durumunda ertelenen vergi varlıkları ve yükümlülükleri karşılıklı olarak birbirinden mahsup edilir. Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kıdem tazminatı karşılığı, Topluluk’ un Türk İş Kanunu ve Bağlı Ortaklıkların faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanunlar uyarınca personelin emekliye ayrılmasından doğacak gelecekteki olası yükümlülüklerinin tahmini toplam karşılığının bugünkü değerini ifade eder. Türkiye’de geçerli olan çalışma hayatını düzenleyen yasalar ve Türk İş Kanunu uyarınca, Topluluk, en az bir yıllık hizmetini tamamlayan kendi isteği ile işten ayrılması veya uygunsuz davranışlar sonucu iş akdinin feshedilmesi dışında kalan sebepler yüzünden işten çıkarılan, vefat eden veya emekliye ayrılan her personeline toplu olarak kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Tanımlanmış sosyal yardım yükümlülüğünün bugünkü değeri ile ilgili ayrılan karşılık öngörülen yükümlülük yöntemi kullanılarak hesaplanır. Tüm aktüeryal kârlar ve zararlar konsolide gelir tablosunda muhasebeleştirilir (Dipnot 24). Nakit Akım Tablosu Topluluk, net varlıklarındaki değişimleri, finansal yapısını ve nakit akımlarının tutar ve zamanlamasında değişen şartlara göre yönlendirme yeteneği hakkında finansal tablo kullanıcılarına bilgi vermek üzere, diğer finansal tabloların ayrılmaz bir parçası olarak nakit akım tablosu düzenlemektedir. Döneme ilişkin nakit akımları işletme, yatırım ve finansman faaliyetleri olarak sınıflandırılmaktadır. 90 2012 YILLIK RAPOR Konsolide finansal tabloların hazırlanması, bilanço tarihi itibarıyla raporlanan varlık ve yükümlülüklerin tutarlarını, şarta bağlı varlık ve yükümlülüklerin açıklanmasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımların kullanılmasını gerektirmektedir. Muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları, geçmiş tecrübe, diğer faktörler ile o günün koşullarıyla gelecekteki olaylar hakkında makul beklentiler dikkate alınarak sürekli olarak değerlendirilir. Bu tahmin ve varsayımlar, yönetimlerin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına rağmen, fiili sonuçlar, varsayımlardan farklılık gösterebilir. Gelecek finansal raporlama döneminde, varlık ve yükümlülüklerin kayıtlı değerinde önemli düzeltmelere neden olabilecek tahmin ve varsayımlar aşağıda belirtilmiştir: Topluluk vergiye esas finansal tabloları ile SPK raporlama standartlarına göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü muhasebeleştirmektedir. Topluluk şirketlerinin gelecekte oluşacak kârlardan indirilebilecek kullanılmamış mali zararlar ve diğer indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları bulunmaktadır. Ertelenmiş vergi varlıklarının kısmen ya da tamamen geri kazanılabilir tutarı mevcut koşullar altında tahmin edilmiştir. Değerlendirme sırasında, gelecekteki kâr projeksiyonları, cari dönemlerde oluşan zararlar, kullanılmamış zararların ve diğer vergi varlıklarının son kullanılabileceği tarihler ve gerektiğinde kullanılabilecek vergi planlama stratejileri göz önünde bulundurulmuştur. Yapılan değerlendirme neticesinde, 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla vergi indirimlerinden kaynaklanan geçici farklar üzerinden öngörülebilir ve vergi kanunları çerçevesinde vergi indirim hakkının devam edebileceği süre içerisinde yararlanılabileceği sonucuna varılan 67.470.342 TL (31 Aralık 2011: 48.914.209 TL) tutarındaki vergiden mahsup edilecek geçmiş yıl mali zararları için ertelenen vergi varlığı olacağı tahmin edilmiş ve muhasebeleştirilmiştir (Dipnot 35). 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi çerçevesinde, indirimli kurumlar vergisi desteği alınmaktadır. 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla indirimli kurumlar vergisinden kaynaklanan geçici farklar üzerinden öngörülebilir ve vergi kanunları çerçevesinde indirimli kurumlar vergisi hakkının devam edebileceği süre içerisinde yararlanılabileceği sonucuna varılan 70.124.496 TL (31 Aralık 2011: 39.865.574 TL) indirimli kurumlar vergisi için ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilmiştir (Dipnot 35). Şirket, 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle Kocaeli İli Gebze İlçesi Çayırova Mahallesinde bulunan Çayırova gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla 217.707.575 TL olarak belirlenmiştir. SPK lisansına sahip iki ayrı değerleme firması tarafından yapılan değerlemeler sonucu oluşan 201.975.404 TL tutarındaki değer artışı, 10.098.770 TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dikkate alınarak özkaynaklar altında “Değer artış fonları” hesabında muhasebeleştirilmiştir (Dipnot 17). 2012 YILLIK RAPOR 91 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Şirket, 30 Haziran 2011 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle İstanbul İli Beykoz İlçesi İncirköy Mahallesinde bulunan Beykoz gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 30 Haziran 2011 tarihi itibarıyla 208.591.216 TL olarak belirlenmiştir. SPK lisansına sahip iki ayrı değerleme firması tarafından yapılan değerlemeler sonucu oluşan 200.114.617 TL tutarındaki değer artışı, 10.005.731 TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dikkate alınarak özkaynaklar altında “Değer artış fonları” hesabında muhasebeleştirilmiştir. 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla, 19 Şubat 2013 tarihli güncel değerleme raporu göz önünde bulundurularak yatırım amaçlı gayrimenkulün makul değerinde önemli bir değişikliğin olmadığı öngörülmektedir (Dipnot 17). 3. İşletme Birleşmeleri Topluluk’un borsada işlem görmeyen satılmaya hazır finansal varlıklarından Avea İletişim Hizmetleri AŞ’nin (“Avea”) direkt %0.35 ve Trakya Yatırım Holding A.Ş. aracılığı ile dolaylı %1.14 olmak üzere toplam %1.48’ine sahip olduğu Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. hisselerinin borsada işlem görmemesi sebebiyle mevcut piyasa değeri 13 Haziran 2010 tarihinde gerekli mesleki birikime sahip ve telekomünikasyon sektöründe güncel bilgisi bulunan bağımsız ve uluslararası bir değerleme firması tarafından yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır. Satılmaya hazır finansal varlığın gerçeğe uygun değeri, değerleme raporunda söz konusu hisseler için mevcut pazar bilgileri temel alınarak; indirgenmiş nakit akım yöntemi, karşılaştırmalı sektör çarpanları ve emsal karşılaştırma yöntemleri kullanılarak belirlenmiştir. Nakit akım analizinde iskonto oranı olarak %12,4 ve sektör çarpanı olarak %7,0 kullanılmıştır. Takip eden dönemlerde, satılmaya hazır finansal varlığın makul değeri, Avea’nın mevcut abone sayısı, pazar payı ve telekomünikasyon sektörüne özgü indirgenmiş nakit akım analizleri ile 2010, 2011 ve 2012 yıllarını kapsayacak şekilde sektör karşılaştırmaları göz önünde bulundurularak analiz edilmiş ve bu analizlerin sonucunda makul değerinde önemli bir değişikliğin olmadığı öngörülmüştür. 2012 yılı içerisinde gerçekleşen işletme birleşmesi: Topluluk, 11 Temmuz 2012 tarihi itibarıyla Glass Corp S.A. şirketinin % 90’nını geçici olarak hesaplanan 3.098.613 Euro bedelle satın almıştır. Toplam tutarın 2.050.840 Euro’luk kısmı nakit ödenmiş; geriye kalan 1.047.773 Euro’luk kısım hisse alımına ilişkin ödenmesi gereken borç olarak muhasebeleştirilmiştir. Topluluğun gelişmekte olan pazarlarda büyüme hedefine katkıda bulunacak ve Romanya’da yüksek bir pazar payına ulaştırması hedeflenen bu alım nedeniyle oluşan şerefiyeye ilişkin hesaplama aşağıda sunulmuştur. Geçici tutarlar üzerinden yapılan bu hesaplama satın alımı takip eden on iki ay içerisinde tamamlanacak ve eğer gerekirse düzeltme kayıtları satın alma tarihinden itibaren yapılacaktır. Makul Değer Topluluk’un Payı 1.216.947 1.095.252 1.023 921 651.193 586.074 732 659 650.461 585.415 785 706 563.946 507.551 Duran varlıklar 6.409.545 5.768.591 Maddi duran varlıklar 6.364.853 5.728.368 44.692 40.223 Toplam Varlıklar 7.626.492 6.863.843 Kısa vadeli yükümlülükler 4.609.021 4.148.119 Dönen varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Ticari alacaklar - İlişkili taraflardan ticari alacaklar - Diğer ticari alacaklar Diğer alacaklar Stoklar Diğer duran varlıklar Finansal borçlar Ticari borçlar Diğer borçlar 2.310 2.079 2.344.229 2.109.806 Uzun vadeli yükümlülükler 9.413.582 8.472.224 Finansal borçlar 9.063.508 8.157.157 350.074 315.067 Toplam Yükümlülükler 14.022.603 12.620.343 Net Varlıklar Toplamı (6.396.111) (5.756.500) Ödenen toplam nakit 4.530.425 Hisse alımına ilişkin ödenmesi gereken borç 2.314.592 Toplam alım bedeli 6.845.017 Şerefiye 12.601.517 Yabancı para çevrim farkı 971.829 31.12.2012 Tarihi itibarıyla şerefiye 13.573.346 Bağlı ortaklık alımı nedeniyle ödenen toplam nakit 4.530.426 Alınan nakit ve nakit benzerleri Net nakit çıkışı 2012 YILLIK RAPOR 161.576 1.874.658 Diğer kısa vadeli yükümlülükler Diğer borçlar 92 179.529 2.082.953 (1.023) 4.529.403 2012 YILLIK RAPOR 93 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Konsolide gelir tablosunda, iktisap tarihinden sonra elde edilen satış gelirlerinde Glass Corp SA’ un payı 2.463.176 TL olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde, konsolide azınlık sonrası net dönem kârına katkısı 2.404.238 TL’dir. Eğer Glass Corp S.A. 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren konsolidasyona dahil edilmiş olsaydı, konsolide gelir tablosunda 3.847.207 TL tutarında ilave satış geliri, azınlık sonrası net dönem kârında ise 994.433 TL azalma gerçekleşirdi. 2011 yılı içinde aşamalı olarak gerçekleşen işletme birleşmesi: Topluluk, 20 Aralık 2011 tarihi itibarıyla Cromital S.p.A şirketinin hisselerinin yarısını 2.422.800 Euro, 21 Haziran 2012 tarihinde 351.287,95 Euro olmak üzere toplam 2.774.087,95 Euro bedelle satın alınmış olup, bu alımla birlikte şirketin hisselerinin tamamına sahip olunmuştur. Bu alım nedeniyle oluşan şerefiyeye ilişkin hesaplama aşağıda sunulmuştur: 2011 yılında ödenen nakit 5.931.499 İşletme birleşmesi öncesi ödenen bedel 3.039.460 İşletme birleşmesi öncesi ödenen bedelin makul değer farkı 1.489.710 Nihai birleşme öncesi ödenen bedelin makul değeri 4.529.170 31 Aralık 2011 tarihi itibarıyla toplam alım bedeli Makul Değer Topluluk’un Payı 26.899.078 26.899.078 6.890.282 6.890.282 Ticari alacaklar 15.590.704 15.590.704 Diğer alacaklar 38.455 38.455 3.525.927 3.525.927 853.710 853.710 5.622.334 5.622.334 5.141 5.141 4.913.457 4.913.457 Maddi olmayan duran varlıklar 195.862 195.862 Yabancı para çevrim farkı Ertelenmiş vergi varlığı 409.946 409.946 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla şerefiye 97.928 97.928 Dönen varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Stoklar Diğer dönen varlıklar Duran varlıklar Diğer alacaklar Maddi duran varlıklar Diğer duran varlıklar Toplam Varlıklar 32.521.412 32.521.412 Kısa vadeli yükümlülükler 24.265.789 24.265.789 Finansal borçlar 12.981.420 12.981.420 Ticari borçlar 2.531.787 2.531.787 Diğer borçlar 7.967.906 7.967.906 - İlişkili taraflara diğer borçlar 7.704.477 7.704.477 263.429 263.429 - Diğer borçlar Borç karşılıkları 35.132 35.132 749.544 749.544 Uzun vadeli yükümlülükler 2.702.878 2.702.878 Finansal borçlar 2.029.964 2.029.964 64.992 64.992 607.922 607.922 26.968.667 26.968.667 5.552.745 5.552.745 Diğer kısa vadeli yükümlülükler Diğer borçlar Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar Toplam Yükümlülükler Net Varlıklar Toplamı 94 2012 YILLIK RAPOR Şerefiye Yabancı para çevrim farkı 31 Aralık 2011 tarihi itibarıyla şerefiye 10.460.669 4.907.924 (8.821) 4.899.103 Bağlı ortaklık alımı nedeniyle 2011 yılında ödenen net nakit Ödenen toplam nakit Alınan nakit ve nakit benzerleri 5.931.499 (6.890.282) 2011 yılı net nakit girişi (958.783) 31 Aralık 2011 tarihi itibarıyla şerefiye 4.899.103 21 Haziran 2012 tarihinde yapılan ilave ödeme 795.808 (154.317) 5.540.594 Konsolide gelir tablosunda, iktisap tarihinden sonra elde edilen satış gelirlerinde ve azınlık sonrası net kâr üzerinde katkısı yoktur. Eğer Cromital S.p.A. 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren konsolidasyona dahil edilmiş olsaydı, konsolide gelir tablosunda 66.001.643 TL tutarında ilave satış geliri ve azınlık sonrası net dönem kârında 2.315.636 TL artış gerçekleşirdi. 2012 YILLIK RAPOR 95 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2011 yılı içinde yapılan işletme birleşmesi Topluluk, Merefa Glass Company Ltd. şirketinin hisselerinin tamamını 2.347.000 Euro bedelle 23 Şubat 2011 tarihinde satın alınmıştır. Bu işlemin sonucunda negatif şerefiye oluşmuş ve gelir tablosunda muhasebeleştirilmiştir. Negatif şerefiye satın alınan işletmelerle ilişkilendirilir ve işletmeye istikrar kazandırıp Topluluk’un operasyonlarına entegre etmek için kullanılan ek maliyet ve harcanan yönetim zamanını yansıtır. Bu alım nedeniyle oluşan şerefiyeye ilişkin hesaplama aşağıda sunulmuştur: 4. İş Ortaklıkları Müşterek yönetime tabi işletmeler, Topluluk’ un konsolide finansal tablolarında oransal konsolidasyon yöntemi kullanılarak gösterilmektedir. Oransal konsolidasyon yöntemi esas itibarıyla tam konsolidasyon yöntemi kapsamında yapılan işlemlerle aynıdır. Ancak, Topluluk’ un müşterek olarak kontrol edilen işletmelerindeki varlık, yükümlülük ve gelir ve giderlerindeki payı konsolide finansal tablolarda eşdeğer kalemler ile bire bir birleştirilir. Aşağıda müşterek yönetime tabi işletmeler ile ilgili verilen finansal bilgiler bu işletmelerin finansal büyüklüklerinin tamamını temsil etmektedir. Makul Değer Topluluk’un Payı 12.268.213 12.268.213 38.987 38.987 Ticari alacaklar 3.927.806 3.927.806 Diğer alacaklar 1.463.863 1.463.863 Stoklar 4.783.878 4.783.878 Diğer dönen varlıklar 2.053.679 2.053.679 Dönen varlıklar 52.741.065 49.122.150 Duran varlıklar 70.808.721 70.808.721 Duran varlıklar 56.729.986 56.409.044 Maddi duran varlıklar 69.206.473 69.206.473 Toplam varlıklar 109.471.051 105.531.194 5.633 5.633 1.551.457 1.551.457 Kısa vadeli yükümlülükler (22.745.095) (27.587.630) 45.158 45.158 (7.951.119) (6.886.404) (30.696.214) (34.474.034) 83.076.934 83.076.934 78.774.837 71.057.160 8.242.539 8.242.539 590.602 590.602 Ticari borçlar 4.861.530 4.861.530 Diğer borçlar 2.790.407 2.790.407 65.854.063 65.854.063 65.679.101 65.679.101 174.962 174.962 74.096.602 74.096.602 8.980.332 8.980.332 Dönen varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Maddi olmayan duran varlıklar Ertelenmiş vergi varlığı Diğer duran varlıklar Oransal konsolidasyon yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilen müşterek yönetime tabi ortaklıkların faaliyet konuları ve pay oranları Dipnot 1’de verilmiştir. İş ortaklıklarına ait özet finansal bilgiler 31 Aralık 2012 Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar Toplam Varlıklar Net varlıklar Kısa vadeli yükümlülükler Finansal borçlar 1 Ocak - 31 Aralık 2012 Hasılat Gelirler Uzun vadeli yükümlülükler Finansal borçlar Diğer borçlar Net Varlıklar Toplamı Ödenen toplam nakit Şerefiye (Dipnot 31) Bağlı ortaklık alımı nedeniyle ödenen toplam nakit Alınan nakit ve nakit benzerleri Net nakit çıkışı 5.111.170 1 Ocak - 31 Aralık 2011 108.217.073 127.594.562 118.393.246 (107.784.454) (101.929.263) 19.810.108 16.463.983 (797.060) 2.243.414 19.013.048 18.707.397 Sermaye artırımları 3.607.230 14.119.350 Temettü dağıtımları 14.902.601 5.432.500 Giderler (-) Sürdürülen faaliyetlerden vergi sonrası kâr Diğer kapsamlı kâr/(zarar) Toplam kapsamlı kâr Toplam Yükümlülükler 119.573.024 31 Aralık 2011 Topluluğun müşterek yönetime tabi ortaklıktaki paylarında veya ortaklıkla ilgili şarta bağlı yükümlülükleri bulunmamaktadır. (3.869.162) 5.111.170 (38.987) 5.072.183 Konsolide gelir tablosunda, iktisap tarihinden sonra elde edilen satış gelirlerinde Merefa Glass Company Ltd. in payı 33.832.485 TL olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde, konsolide azınlık sonrası net dönem kârı ise 5.578.809 TL azalmıştır. Eğer Merefa Glass Company Ltd. 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren konsolidasyona dahil edilmiş olsaydı, konsolide gelir tablosunda 11.455.511 TL tutarında ilave satış geliri, azınlık sonrası net dönem kârında ise 2.465.065 TL azalış gerçekleşirdi. 96 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 97 98 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 99 1.788.290.019 654.721.068 207.818.581 (100.906.160) 169.529.798 59.720.287 (6.236.529) 65.956.816 415.664.135 (418.330.957) 68.623.638 440.970.754 (372.614.936) 9.149.475 (8.881.655) (907.443.983) 29.811.649 1.348.414.737 1.318.603.088 Cam Ev Eşyası 334.035.196 1.632.656.541 1.298.621.345 Kimyasallar 2.248.057.706 11.353.323 1.288.160.163 310.642.795 (179.429.727) 297.866.108 50.073.067 (16.293.020) 66.366.087 124.768 159.168.060 (211.363.122) 118.436.381 342.425.736 (231.034.116) 20.820.042 (13.775.281) 1.834.470.682 142.366.910 543.380.674 106.716.719 (103.541.432) 232.721.581 125.805.177 (6.966.595) 132.771.772 16.150.050 73.375.066 (85.933.493) 129.180.149 288.522.286 (161.423.067) 25.435.374 (23.354.444) (1.132.789.956) (1.344.134.255) 2.436.152 1.475.215.692 1.472.779.540 Cam Ambalaj 601.312.628 (601.887.337) 185.883.442 7.669.537 1.255.557.063 (809.560.575) 445.996.488 (224.616.612) 14.071.534 (5.330.665) 230.120.745 204.433.455 (148.258.495) 286.295.705 (48.828.850) 237.466.855 95.789.595 (129.630.384) 359.751.129 2.306.244.314 532.034.035 Gruplar arası satışlar Net satışların toplamı Satışların maliyeti Brüt kâr Faaliyet giderleri Diğer faaliyet gelirleri Diğer faaliyet giderleri Faaliyet kârı Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kâr/zararlarındaki paylar Finansal gelirler Finansal giderler Vergi öncesi kâr Dönem vergi geliri/(gideri) Dönem kârı Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Amortisman, itfa ve tükenme payları Faiz, amortisman ve vergi öncesi kâr (Favök) Bilanço bilgileri (31 Aralık 2011) Toplam varlıklar - Özkaynak yöntemiyle değerlenen finansal yatırımlar Toplam yükümlülükler 1.912.899.590 584.784.808 190.331.615 (101.816.777) 288.274.928 160.278.590 (25.604.852) 186.458.151 504.634.445 (336.896.758) 27.203.798 (8.483.334) (810.088.671) 27.221.726 1.314.723.116 1.287.501.390 1.247.887.526 Net Topluluk dışı satışlar Cam Ev Eşyası Düzcam 1 Ocak - 31 Aralık 2011 a) Faaliyet gruplarına göre raporlama 5. Bölümlere Göre Raporlama (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 317.454.912 1.465.868.621 1.148.413.709 Kimyasallar 2.182.692.713 11.240.255 1.246.986.951 355.971.370 (158.410.880) 317.970.314 121.838.166 (21.143.426) 142.981.592 58.492 171.712.609 (188.348.943) 159.559.434 356.556.838 (200.247.698) 25.686.163 (22.435.869) 1.859.844.841 134.772.109 674.904.123 159.981.567 (94.360.956) 277.281.494 185.243.554 (26.740.795) 211.984.349 6.852.593 149.270.731 (127.059.513) 182.920.538 324.290.215 (136.307.808) 32.119.233 (37.181.102) (931.156.816) (1.141.578.406) 3.096.071 1.287.713.654 1.284.617.583 Cam Ambalaj Diğer 2.655.383.057 691.573.789 28.085.562 (4.671.546) 20.623.772 35.292.554 (5.334.592) 40.627.146 135.443.800 (110.768.880) 15.952.226 15.923.221 (3.118.169) 3.505.422 (358.248) (7.777.118) 13.437.732 23.700.339 10.262.607 Diğer 2.866.269.282 702.394.920 21.820.583 (8.229.184) 25.289.181 17.877.308 (2.768.175) 20.645.483 87.330.252 (83.744.766) 17.059.997 14.570.466 (1.509.558) 4.155.731 (156.642) (9.309.108) 13.755.148 23.879.574 10.124.426 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar 2.461.173.870 49.354.382 602.431.858 85.469.812 Dönem kârı Bilanço bilgileri (31 Aralık 2012) Toplam varlıklar - Özkaynak yöntemiyle değerlenen finansal yatırımlar Toplam yükümlülükler (9.996.987) Dönem vergi geliri/(gideri) 365.627.481 (126.864.261) 213.943.786 95.466.799 Vergi öncesi kâr Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Amortisman, itfa ve tükenme payları Faiz, amortisman ve vergi öncesi kâr (Favök) 1.549.115 184.155.769 (177.317.610) 87.079.525 Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kâr/zararlarındaki paylar Finansal gelirler Finansal giderler Faaliyet kârı 331.534.230 (260.498.563) 24.665.159 (8.621.301) Brüt kâr Faaliyet giderleri Diğer faaliyet gelirleri Diğer faaliyet giderleri 7.267.121 1.249.230.426 Gruplar arası satışlar Net satışların toplamı (917.696.196) 1.241.963.305 Net Topluluk dışı satışlar Satışların maliyeti Düzcam 1 Ocak - 31 Aralık 2012 a) Faaliyet gruplarına göre raporlama 5. Bölümlere Göre Raporlama (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (2.662.288.469) (631.828.551) 3.053.098 444.189 1.311.578 (867.389) (34.198.522) 30.278.035 3.053.098 (9.160.941) 19.473.620 (10.704.262) 3.444.681 359.719.037 (368.879.978) (368.879.978) - Konsolidasyon Düzeltmeleri (2.475.336.897) (674.104.413) 9.672.536 (20.082.395) (1.606.790) (18.475.605) (73.884.051) 45.735.910 9.672.536 5.862.864 23.599.422 (23.076.420) 3.286.670 393.168.130 (387.305.266) (387.305.266) - Konsolidasyon Düzeltmeleri Konsolide 8.254.776.046 146.012.364 3.098.455.155 830.159.709 (488.890.543) 1.266.954.735 740.563.908 (126.340.937) 866.904.845 6.911.085 1.227.974.701 (1.146.045.133) 778.064.192 1.638.240.266 (881.713.425) 91.881.888 (70.344.537) (3.340.442.549) 4.978.682.815 4.978.682.815 Konsolide 8.722.924.662 203.074.615 3.116.984.270 1.012.626.159 (518.970.764) 949.022.990 318.863.256 (43.868.096) 362.731.352 17.823.933 845.809.231 (930.954.038) 430.052.226 1.423.886.336 (1.003.480.818) 61.149.361 (51.502.653) (3.918.205.368) 5.342.091.704 5.342.091.704 100 2012 YILLIK RAPOR 101.095.514 4.211.397.809 594.398.381 (339.373.767) Topluluk içi ülkeler arası satışlar Net satışların toplamı (*) Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Amortisman, itfa ve tükenme payları 6.692.637.089 134.772.109 1.926.224.443 Bilanço bilgileri (31 Aralık 2011) Toplam varlıklar - Özkaynak yöntemiyle değerlenen finansal yatırımlar Toplam yükümlülükler 1.326.983.062 1.091.265.257 223.688.017 (101.623.381) 670.656.998 9.652.122 Rusya, Ukrayna ve Gürcistan 661.004.876 1.412.288.298 1.154.798.308 200.051.423 (121.764.790) 9.229.256 747.404.403 738.175.147 Rusya, Ukrayna ve Gürcistan 5.342.091.704 153.653.962 5.495.745.666 1.012.626.159 (518.970.764) 10.207.607.018 203.074.615 3.376.835.449 Toplam 4.978.682.815 125.463.973 5.104.146.788 830.159.709 (488.890.543) 9.393.339.998 146.012.364 3.412.457.943 10.260.010 10.260.010 264 (159.639) 1.769.766 507.065 Diğer 10.979.609 10.979.609 1.729 (207.235) 2.739.643 1.018.572 33.069.182 526.683.444 218.176.091 (57.672.568) 1.723.572.702 60.707.705 620.193.311 Avrupa 409.790.720 37.480.232 447.270.952 65.989.098 (54.537.693) 1.370.980.204 11.240.255 393.949.671 493.614.262 Toplam Diğer Avrupa (*) Net satışların coğrafi bölgelere göre dağılımı, satışları gerçekleştiren şirketlerin bulunduğu ülkelere göre verilmiştir. 540.480.865 (332.522.234) 3.975.239.229 Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Amortisman, itfa ve tükenme payları Net satışların toplamı (*) 67.352.010 Türkiye 3.907.887.219 1 Ocak – 31 Aralık 2011 Net satışlar Topluluk içi ülkeler arası satışlar 7.069.976.252 142.366.910 1.601.336.765 Toplam varlıklar - Özkaynak yöntemiyle değerlenen finansal yatırımlar Toplam yükümlülükler Bilanço bilgileri (31 Aralık 2012) 4.110.302.295 Türkiye Net satışlar 1 Ocak – 31 Aralık 2012 b) Coğrafi bölgelere göre raporlama 5. Bölümlere Göre Raporlama (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar 1.012.626.159 (518.970.764) 8.722.924.662 203.074.615 3.116.984.270 Konsolide 4.978.682.815 (153.653.962) (153.653.962) - (1.484.682.356) (259.851.179) Konsolidasyon Düzeltmeleri - 4.978.682.815 830.159.709 (488.890.543) 8.254.776.046 146.012.364 3.098.455.155 (125.463.973) - (1.138.563.952) (314.002.788) - 5.342.091.704 - (125.463.973) Konsolide 5.342.091.704 Konsolidasyon Düzeltmeleri Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 6. Nakit ve Nakit Benzeri Kalemler Kasa Bankadaki nakit - Vadesiz mevduatlar - Vadesi üç aydan kısa vadeli mevduatlar Yatırım fonları Diğer hazır değerler Vadeli mevduatlar Para birimi Euro ABD Doları TL Diğer dövizlerin TL karşılığı Hazır değerler Eksi: Faiz tahakkukları Eksi: Bloke mevduatlar Satılmaya hazır finansal varlıklar Aktif bir piyasası olmayan finansal yatırımlar Konsolide edilmeyen bağlı ortaklıklar Borsa fiyatı ile değerlenen finansal yatırımlar Faiz oranı (%) 0,41 – 3,30 0,41 – 3,55 6,00 – 8,75 Vade Ocak - Şubat 2013 Ocak 2013 Ocak 2013 31 Aralık 2012 444.488 1.163.558.745 87.760.650 1.075.798.095 5.847 314.197 1.164.323.277 31 Aralık 2011 535.312 1.599.087.863 111.867.025 1.487.220.838 11.372 288.550 1.599.923.097 31 Aralık 2012 240.890.362 826.357.161 7.323.818 1.226.754 1.075.798.095 31 Aralık 2011 419.713.504 1.035.934.569 23.623.416 7.949.349 1.487.220.838 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibarıyla konsolide nakit akım tablolarında yer alan nakit ve nakit benzeri değerler aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2012 1.164.323.277 (1.698.342) 1.162.624.935 31 Aralık 2011 1.599.923.097 (5.230.582) (3.054.750) 1.591.637.765 31 Aralık 2011 tarihindeki vadeli mevduatların 3.054.750 TL’lik kısmı Topluluk tarafından kullanılan kredilerin teminatı olarak bloke edilmiştir ve ilgili dönem nakit akım tablosunda hazır değerler toplamından düşülerek gösterilmiştir. 7. Finansal Yatırımlar a) Kısa Vadeli Finansal Yatırımlar Yoktur. b) Uzun Vadeli Finansal Yatırımlar 31 Aralık 2012 81.694.826 663.451 299.662 82.657.939 31 Aralık 2011 114.003.685 663.451 294.757 114.961.893 2012 YILLIK RAPOR 101 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Satılmaya hazır finansal varlıkların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlara transferler (Dipnot16) Nakit sermaye artışı Zarar telafi fonu karşılığı Çıkışlar Yabancı para çevrim farkları Bedelsiz sermaye artışı Gerçeğe uygun değer değişimi Değer düşüklüğü karşılığı Borsa fiyatı ile değerlenen finansal yatırımlar İş Finansal Kiralama A.Ş. Hisse oranı (%) <1 31 Aralık 2012 114.961.893 (50.417.968) 19.182.399 9.407.825 (9.407.825) (1.073.290) 38.136 (33.231) 82.657.939 31 Aralık 2012 299.662 Hisse oranı (%) <1 31 Aralık 2011 101.837.411 9.664.569 3.657.296 63.551 (51.552) (209.382) 114.961.893 31 Aralık 2011 294.757 Konsolide edilmeyen bağlı ortaklıklar Sintan Kimya San. ve Tic. A.Ş. (*) Paşabahçe Mağazaları B.V. Şişecam Shangai Trade Co. Ltd. Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. Paşabahçe Glass GmbH Topkapı Yatırım Holding A.Ş. Paşabahçe Spain SL Paşabahçe USA Inc. Değer düşüklüğü karşılığı (-) Hisse oranı (%) 100,00 100,00 100,00 99,71 100,00 80,00 100,00 100,00 31 Aralık 2012 1.451.583 655.449 500.000 212.083 68.699 51.796 42.792 164 (2.319.115) 663.451 Hisse oranı (%) 59,00 100,00 100,00 100,00 99,71 100,00 80,00 100,00 100,00 31 Aralık 2011 7.665.962 1.451.583 655.449 500.000 212.083 68.699 51.796 42.792 164 (9.985.077) 663.451 Paşabahçe Glass GmbH, Paşabahçe Spain SL, Paşabahçe USA Inc., Türkiye dışında üretim, pazarlama ve satış faaliyetleri gerçekleştirmek amacıyla kurulmuş bağlı ortaklıklardır. Bu şirketler ile Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. ve Topkapı Yatırım Holding AŞ’nin finansal tabloları konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmemesi nedeniyle konsolidasyona dahil edilmemiştir. aşabahçe Mağazaları BV, Şişecam Shangai Trade Co Ltd. ve Mepa Merkezi Pazarlama AŞ’nin iştirak tutarlarının tamamına ekli konsolide finansal P tablolarda değer düşüklüğü karşılığı ayrılmıştır. Aktif bir piyasası olmayan finansal yatırımlar Trakya Yatırım Holding A.Ş. (1) Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Saint Gobain Glass Egypt S.A.E (2) Nemtaş Nemrut Liman İşletmeleri A.Ş. Diğer Hisse oranı (%) 34,65 <1 <1 - 31 Aralık 2012 51.656.972 29.836.265 188.233 13.356 81.694.826 Hisse oranı (%) 34,65 <1 14,87 <1 - 31 Aralık 2011 51.656.972 29.836.265 32.308.859 188.233 13.356 114.003.685 (1) Trakya Yatırım Holding A.Ş., T. İş Bankası AŞ’nin kontrolü altındadır. Topluluk’ un iştirak üzerinde, aşağıdaki hususların varlığı söz konusu olmadığından önemli etkinliği bulunmamaktadır: • Yatırım yapılan işletmenin yönetim kurulu ya da eşdeğer idari organında temsil edilme • Temettüler ya da diğer dağıtım kararları dahil olmak üzere, işletmenin politika belirleme süreçlerine katılma • Yatırımcı işletme ile yatırım yapılan işletme arasında önemli işlemlerin gerçekleştirilmesi • İşletmeler arasında yönetici personel değişimi veya işletme için gerekli teknik bilginin sağlanması (2)4 Ekim 2012 tarihinde ilave hisse alımı ile birlikte finansal yatırım üzerinde önemli bir etkinliğe sahip olunmuş ve bu tarihten itibaren iştiraklere sınıflandırılarak özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilmiştir. (Dipnot 16). (*) Sintan Kimya San. ve Tic. A.Ş. 19 Nisan 2012 tarihinde satılmıştır. 8. Finansal Borçlar Kısa vadeli finansal borçlar Kısa vadeli krediler Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli anapara taksitleri ve faizleri Finansal kiralama işlerinden borçlar Ertelenmiş finansal kiralama borçlanma maliyetleri (-) Toplam kısa vadeli finansal borçlar Uzun vadeli finansal borçlar Uzun vadeli kredilerin uzun vadeli kısmı Finansal kiralama işlerinden borçlar Ertelenmiş finansal kiralama borçlanma maliyetleri (-) Toplam uzun vadeli finansal borçlar 31 Aralık 2012 372.069.714 825.387.625 2.208.111 (97.493) 1.199.567.957 31 Aralık 2011 321.365.173 398.971.907 720.337.080 924.598.371 8.232.921 (53.963) 932.777.329 1.475.434.528 1.475.434.528 Toplam finansal borçlar 2.132.345.286 2.195.771.608 Topluluğun, bilanço tarihi itibarıyla, kredilerinin faiz oranlarındaki değişim riski ve sözleşmedeki yeniden fiyatlama tarihleri aşağıdaki gibidir: Kredilerin yeniden fiyatlandırma dönemleri 6 ay ve daha kısa 6 – 12 ay arası 1 – 5 yıl arası 31 Aralık 2012 1.341.702.499 650.720.631 129.632.580 2.122.055.710 31 Aralık 2011 2.155.064.768 36.658.697 4.048.143 2.195.771.608 10.289.576 TL tutarındaki finansal kiralama işlerinden borçlar; aylık eşit taksitler halinde ödenmektedir. (2011: Yoktur) İskontolama işleminin etkisinin önemli olmamasından dolayı kısa vadeli kredilerin kayıtlı değerinin gerçeğe uygun değerine yakınsadığı öngörülmektedir. Gerçeğe uygun değerler, ortalama etkin yıllık faiz oranları kullanılarak belirlenmiştir. Uzun vadeli kredilerin genellikle üç ile altı ay arasında yeniden fiyatlandırmaya tabi olmaları ve uzun vadeli kredilerin önemli bir kısmının yabancı para cinsinden kullanılmış olması nedeniyle, etkin faiz oranı yöntemi benimsenerek, kayıtlı değerlerinin gerçeğe uygun değerlerine yakınsadığı öngörülmüştür. 102 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 103 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Kısa ve uzun vadeli finansal borçlara ilişkin özet bilgiler aşağıdaki gibidir: 10. Ticari Alacak ve Borçlar 31 Aralık 2012 Ticari Alacaklar Döviz cinsi ABD Doları Euro Rus Rublesi Ukrayna Grivnası Türk Lirası ve diğer Vade 2013 – 2019 2013 – 2019 2013 – 2017 2013 – 2021 2013 – 2016 Faiz aralığı (%) (*) Libor + 1,50–4,50 Euribor + 0,25–6,00 8,25–10,70 17,00–36,00 Kısa Vadeli 326.376.386 418.157.736 376.519.820 29.770.475 48.743.540 1.199.567.957 Uzun Vadeli 122.447.159 519.421.837 198.421.132 74.183.446 18.303.755 932.777.329 (*) Alt ve üst oranları ifade etmekte olup, ağırlıklı ortalama maliyeti Euro için Euribor + %2,57, ABD Doları için Libor + %2,31, RUR için Mosprime + %2,23, UAH için %20,68, TL için %7,38’dir (Ortalama etkin yıllık faiz oranı Euro için %3,22, ABD Doları için %2,86, RUR için %9,51, UAH için %20,68 ve TL için %7,38’dir). 31 Aralık 2011 Kısa vadeli ticari alacaklar Alıcılar Alacak senetleri İlişkili taraflardan ticari alacaklar (Dipnot 37) Diğer ticari alacaklar Şüpheli ticari alacaklar karşılığı 31 Aralık 2012 971.082.984 22.188.293 3.996.175 10.817 (25.721.149) 971.557.120 31 Aralık 2011 994.649.388 23.399.827 2.005.242 82.075 (26.636.715) 993.499.817 Topluluk’un yurtiçi satışlarında ana ürün grupları itibarıyla uyguladığı satış vadeleri aşağıda sunulmuştur: Temel camlar ile ilgili satış vadesi ortalama olarak 90 gün (2011: 115 gün) olup vadesinden sonraki ödemelerde %1,5 oranında gecikme faizi uygulanmaktadır (2011: %1,5). Oto cam ve cam işleme ürünleri ile ilgili satış vadesi ortalama olarak 45 gündür (2011: 45 gün). Döviz cinsi ABD Doları Euro Rus Rublesi Ukrayna Grivnası Türk Lirası ve diğer Vade 2012–2016 2012–2018 2012–2016 2012–2021 2012–2013 Faiz aralığı (%) (*) Libor+1,20–3,50 Euribor+0,25–6,00 6,00–9,80 10,00–31,00 - Kısa Vadeli 136.296.215 312.026.300 257.809.797 14.097.437 107.331 720.337.080 Uzun Vadeli 463.062.752 692.289.527 241.444.867 78.637.382 1.475.434.528 (*) Alt ve üst oranları ifade etmekte olup, ağırlıklı ortalama maliyeti Euro için Euribor + %2,48, ABD Doları için Libor + %2,20, RUR için Mosprime + %2,21, UAH için %16,43’tür (Ortalama etkin yıllık faiz oranı Euro için %4,15, ABD Doları için %2,89, RUR için %7,79, UAH için %16,43’tür). Finansal borçların geri ödeme vadeleri aşağıdaki gibidir: 1 yıl içinde ödenecekler 1–2 yıl içinde ödenecekler 2–3 yıl içinde ödenecekler 3–4 yıl içinde ödenecekler 4–5 yıl içinde ödenecekler 5 yıl ve sonrası Finansal borçlar için verilen teminatlar Teminat senetleri Yurtdışı satışların bir bölümü peşin, bir bölümü ise ortalama 60 gün vadelidir (2011: 60 gün). Otomatik züccaciye ürünleri ile ilgili satış vadesi ortalama olarak 75 gün (2011: 75 gün) olup, vadesinden sonraki ödemelerde aylık %3 (2011: %3) gecikme faizi uygulanmaktadır. Cam ambalaj ürünlerini 1 Kasım 2009 tarihinden itibaren peşin fiyatlı satılmaktadır. Müşteri talebine göre 121 güne kadar uygulanan vadeler için aylık %1,25, 121 günü aşan vadeler için aylık %3 vade farkı uygulanmaktadır. Soda ürünleri ile ilgili topluluk içi satış fiyatı peşin esaslıdır. Soda ürünleri ile ilgili yurt içi topluluk dışı satış vadesi ortalama 38 gündür (2011: 37 gün). Vadesinden sonra ödemelerde aylık %2 oranında gecikme faizi uygulanmaktadır (2011: %1,5). Krom ürünleri ile ilgili yurtiçi satış vadesi döviz bazında ortalama 26 gündür (2011: 28 gün). Vadesinden sonra ödemelerde aylık %1 (2011: %1) gecikme faizi uygulanmaktadır. Yurtdışı satışlarda ortalama satış vadesi 60 gündür (2011: ortalama 60 gün). 31 Aralık 2012 1.199.567.957 342.281.834 268.266.639 157.972.376 60.437.078 103.819.402 2.132.345.286 31 Aralık 2011 720.337.080 824.992.504 320.322.674 172.953.287 95.842.076 61.323.987 2.195.771.608 31 Aralık 2012 179.025.351 31 Aralık 2011 236.599.441 Ağır makine satışları ile ilgili alacaklar hak ediş planlarına göre tahsil edilmektedir. Topluluk tahsil imkânı kalmayan alacakları için şüpheli alacak karşılığı ayırmıştır. Şüpheli alacak karşılığı geçmiş tahsil edilememe tecrübesine dayanılarak belirlenmiştir. Topluluk, alacaklarının tahsil edilip edilemeyeceğine karar verirken, söz konusu alacakların kredi kalitesinde, ilk oluştuğu tarihten bilanço tarihine kadar bir değişiklik olup olmadığını değerlendirir. Çok sayıda müşteriyle çalıştığından dolayı Topluluk’ un kredi riski dağılmış durumdadır ve önemli bir kredi riski yoğunlaşması yoktur. Dolayısıyla, Topluluk Yönetimi ekli konsolide finansal tablolarda yer alan şüpheli alacak karşılığından daha fazla bir karşılığa gerek olmadığı kanaatindedir. 9. Diğer Finansal Yükümlülükler Bulunmamaktadır. 104 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 105 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Şüpheli ticari alacaklar karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: 11. Diğer Alacaklar ve Borçlar 1 Ocak Dönem gideri Bağlı ortaklık alım etkisi Yabancı para çevrim farkları Tahsilatlar 31 Aralık 2012 (26.636.715) (3.385.574) (94.337) 302.318 4.093.159 (25.721.149) 31 Aralık 2011 (21.017.971) (4.100.045) (3.453.180) (720.331) 2.654.812 (26.636.715) 31 Aralık 2012 263.223.704 69.526.426 18.951.361 7.761.358 359.462.849 31 Aralık 2011 333.187.890 33.189.442 18.800.773 4.447.232 389.625.337 Kısa vadeli diğer alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar (Dipnot 37) Personelden alacaklar Verilen depozito ve teminatlar Diğer çeşitli alacaklar Şüpheli diğer alacaklar karşılığı (-) 31 Aralık 2012 13.760.445 2.230.048 2.644.203 19.975.035 (6.602.131) 32.007.600 31 Aralık 2011 22.234.551 1.771.077 865.934 21.774.611 (6.744.360) 39.901.813 Topluluk’un ticari alacakları için almış olduğu teminatlar aşağıdaki gibidir: Şüpheli diğer alacaklar karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: Teminat mektupları Teminat çek ve senetleri İpotekler Nakit 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla ticari alacakların 210.549.918 TL tutarındaki (31 Aralık 2011: 172.162.973 TL) kısmının vadesi geçmiş olduğu halde, bu alacaklara ilişkin karşılık ayrılmamıştır. Söz konusu alacaklar yakın zamanda tahsil edilememe riski yaşanmamış çok sayıda farklı müşteriye aittir. Bahse konu ticari alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir: Vadesi üzerinden 1–30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1–3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3–12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1–5 yıl geçmiş Toplam vadesi geçen alacaklar Teminat ve benzeri garantiler ile güvence altına alınmış kısım Uzun vadeli ticari alıcılar 31 Aralık 2012 116.136.380 59.255.237 32.608.935 2.549.366 210.549.918 44.841.610 31 Aralık 2011 93.082.371 54.432.527 21.600.349 3.047.726 172.162.973 34.713.506 - - 31 Aralık 2012 497.655.929 9.262.324 237.508 507.155.761 31 Aralık 2011 402.617.052 9.090.408 176.982 411.884.442 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 - 5.522.563 Ticari Borçlar Kısa vadeli ticari borçlar Satıcılar İlişkili taraflara ticari borçlar (Dipnot 37) Diğer ticari borçlar Uzun vadeli ticari borçlar Satıcılar 1 Ocak Bağlı ortaklık alım etkisi Yabancı para çevrim farkları Dönem gideri Tahsilatlar 31 Aralık Uzun vadeli diğer alacaklar Verilen depozito ve teminatlar Enerji nakil hattı yatırımı (*) 31 Aralık 2012 (6.744.360) 139.224 (37.745) 40.750 (6.602.131) 31 Aralık 2011 (4.640.797) (1.925.155) (946.246) (126.857) 894.695 (6.744.360) 31 Aralık 2012 2.333.911 6.168.229 8.502.140 31 Aralık 2011 2.209.796 2.209.796 (*) 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla bu tutarın tamamı, bağlı ortaklıklarımızdan Soda San. A.Ş. Mersin Santralini Ulusal iletim şebekesine bağlamak için yapılan ve ilgili sözleşmeye göre tamamı TEİAŞ’ın ileriki dönemlerde alacağı Sistem Kullanım Bedelinden mahsup edilecek bağlantı yatırımından oluşmaktadır. Kısa vadeli diğer borçlar İlişkili taraflara borçlar (Dipnot 37) Alınan sipariş avansları Personele borçlar Alınan depozito ve teminatlar Alınan diğer avanslar Diğer çeşitli borçlar 31 Aralık 2012 17.647.146 19.176.513 17.372.803 7.518.168 1.977.830 8.268.618 71.961.078 31 Aralık 2011 13.684.633 35.834.352 14.516.989 4.119.815 1.150.651 6.614.953 75.921.393 Uzun vadeli diğer borçlar Alınan depozito ve teminatlar Diğer çeşitli borçlar 31 Aralık 2012 243.190 768.560 1.011.750 31 Aralık 2011 327.417 764.761 1.092.178 12. Türev Finansal Araçlar Topluluk, dönem içinde döviz kuru riskinin daha iyi yönetilebilmesi için bankalarla vadeli sözleşme imzalamıştır. Topluluk, söz konusu sözleşmeye istinaden, vade tarihi itibarıyla önceden anlaşılmış işlem fiyatları üzerinden Ruble cinsinden satış, Euro ve USD cinsinden ise alış ve USD cinsinden satış TL cinsinden alış yapmış olup, oluşan kazanç ve kaybı finansal gelir ve giderlerde muhasebeleştirmiştir. Söz konusu işlemlerden nette 2.380.254 TL finansal kâr oluşmuştur. 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla devam eden sözleşme bulunmamaktadır. (2011: Yoktur) 106 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 107 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 13. Stoklar 16. Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar Mamuller İlk madde ve malzeme Ticari mallar Yarı mamuller İşletme malzemesi Diğer stoklar Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) 31 Aralık 2012 678.316.878 300.465.961 51.666.536 35.771.359 25.559.086 26.204.803 (17.460.265) 1.100.524.358 31 Aralık 2011 608.116.312 270.828.660 42.365.176 31.346.498 41.104.857 12.438.641 (15.282.356) 990.917.788 Stok değer düşüklüğü karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: 1 Ocak Yabancı para çevrim farkları Dönem içinde ayrılan karşılık Dönem içinde kullanılan karşılık 31 Aralık 2012 (15.282.356) 81.970 (4.889.347) 2.629.468 (17.460.265) 31 Aralık 2011 (14.022.940) (539.963) (4.458.286) 3.738.833 (15.282.356) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların bilançoda yer alan net varlık tutarları aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2012 Saint Gobain Glass Egypt S.A.E 31 Aralık 2011 49.354.382 - Solvay Şişecam Holding AG 142.366.910 134.772.109 OAO FormMat 11.353.323 203.074.615 11.240.255 146.012.364 31 Aralık 2012 146.012.364 50.417.968 17.823.933 (3.560.473) (7.619.177) 203.074.615 31 Aralık 2011 130.036.386 6.911.085 (14.209.886) 23.274.779 146.012.364 Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak Finansal yatırımlardan transferler (Dipnot 7) İştiraklerden gelir ve giderler (net) İştiraklerden temettü gelirleri Yabancı para çevrim farkları Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların özet finansal tablo bilgileri aşağıdaki gibidir: Saint Gobain Glass Egypt S.A.E 14. Canlı Varlıklar 31 Aralık 2012 Bulunmamaktadır. 15. Devam Eden İnşaat Sözleşmelerine İlişkin Varlıklar Devam eden işler üzerindeki maliyetler Kayda alınan kârlar/(zararlar) (net) Eksi: Gerçekleşen hak edişler (-) 31 Aralık 2012 35.202.666 (23.439.888) 11.762.778 31 Aralık 2011 66.224.069 (52.540.287) 13.683.782 Konsolide finansal tablolarda gerçekleşen hak edişler ve maliyetler aşağıdaki gibidir: Devam eden inşaat sözleşmelerinden alacaklar (Dipnot 26) Zarardaki projeler için ayrılan karşılık (Dipnot 26) 31 Aralık 2012 11.762.778 11.762.778 31 Aralık 2011 13.683.782 13.683.782 Bu kapsamda, 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla hak edişler için verilen teminatların tutarı 5.293.477 TL. ve alınan avansların tutarı 5.867.961 TL’dir (31 Aralık 2011: 10.473.183 TL ve 4.880.206 TL): Topluluk, ağır makine üretimi için yapılan sabit fiyatlı sözleşmelerinin muhasebeleştirilmesi işleminde “tamamlanma oranı” metodunu kullanır. Tamamlanma oranı her bir sözleşme için tahmin edilen toplam maliyetlerin yüzdesi olarak bilanço tarihine kadar olan süre içinde oluşan sözleşme giderlerine göre ölçülür. Söz konusu oranın Topluluk Yönetimi’nin tahmininden %1 oranında farklı olması durumunda gerçekleştirilen oranlar artarsa, dönem içinde muhasebeleştirilecek hasılat tutarı 236.047 TL (31 Aralık 2011: 236.918 TL) tutarında artacak, azalırsa 236.047 TL (31 Aralık 2011: 236.918 TL) tutarında azalacaktır. Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar 47.182.897 374.026.409 421.209.306 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar 77.853.823 96.583.572 174.437.395 Net varlıklar (şerefiye dâhil) 246.771.911 Topluluk pay oranı (%) − Doğrudan ve dolayl ortaklık oranı (%) − Etkin ortaklık oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’un payı (şerefiye dahil) 20,00 13,96 49.354.382 1 Ocak-31 Aralık 2012 Hasılat 90.153.733 Sürdürülen faaliyetlerden kâr / (zarar) Diğer kapsamlı kâr /(zarar) Toplam kapsamlı kâr / (zarar) 7.745.578 (7.866.198) (120.620) Sürdürülen faaliyetlerden kâr / (zararın) içindeki Topluluk’un payı 1.549.116 4 Ekim 2012 tarihinde ilave hisse alımı ile birlikte finansal yatırım üzerinde önemli bir etkinliğe sahip olunmuş ve bu tarihten itibaren iştiraklere sınıflandırılarak özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilmiştir. Topluluk’ un payına isabet eden kâr/(zarar) tutarları alım tarihinden 31 Aralık 2012 tarihine kadar olan dönemi kapsamaktadır. Topluluk, Saint Gobain ile Mısır ve Rusya’da yaptığı stratejik ortaklığa bağlı olarak Ortadoğu’daki pazar payını büyütmek amacıyla bu ilave hisseleri satın almıştır. Bu alımın sonucunda 246.771.911 TL tutarındaki şerefiye dâhil net varlıktan Topluluğun payına isabet eden 49.354.382 TL finansal tablolarda muhasebeleştirilmiştir. 108 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 109 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Solvay Şişecam Holding AG OAO FormMat 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar 213.702.071 523.286.967 736.989.038 145.454.018 580.087.115 725.541.133 Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar 113.556.343 42.429.270 155.985.613 90.577.150 84.809.475 175.386.625 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar 11.535.787 11.066.070 569.467.638 539.088.438 Azınlık payı Şirkete ait net varlıklar Topluluk pay oranı (%) − Doğrudan ve dolayl ortaklık oranı (%) − Etkin ortaklık oranı (%) 25,00 20,68 25,00 20,52 142.366.910 1 Ocak- 134.772.109 1 Ocak- 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Hasılat 507.636.419 446.365.367 Sürdürülen faaliyetlerden net dönem kârı Dönem kârından ödenen avans temettü Sürdürülen faaliyetlerden kâr Diğer kapsamlı kâr Toplam kapsamlı kâr 49.674.778 14.925.422 64.600.200 (19.295.578) 45.304.622 14.392.971 13.017.401 27.410.372 85.364.060 112.774.432 16.150.050 6.852.593 - 41.800.821 Net varlıklarda Topluluk’un payı Sürdürülen faaliyetlerden kârın içindeki Topluluk’un payı Cari yılda geçmiş yıllar kârlarından dağıtılan temettü tutarı Solvay Şişecam Holding AG; Bulgaristan Cumhuriyeti yasalarına göre kurulmuş, Bulgaristan – Devnya bölgesinde yerleşik bir anonim şirket olan Solvay Sodi AD’ nin hisselerine doğrudan ve dolaylı olarak %97,95 oranında sahip olmak ve bu bağlı ortaklığı yönetmek amacı ile Avusturya – Viyana’da kurulmuş bir sermaye şirketidir. 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 900.240 24.394.281 25.294.521 695.183 24.418.914 25.114.097 1.784.798 81.487 1.866.285 1.834.516 84.667 1.919.183 23.428.236 23.194.914 48,46 19,55 48,46 19,55 11.353.323 1 Ocak- 11.240.255 1 Ocak- 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 4.307.596 4.277.078 Sürdürülen faaliyetlerden kâr Diğer kapsamlı kâr / (zarar) Toplam kapsamlı kâr / (zarar) 257.466 1.745 259.211 120.702 203.408 324.110 Sürdürülen faaliyetlerden kâr / (zararın) içindeki Topluluk’un payı 124.768 58.492 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Net varlıklar (şerefiye dâhil) Topluluk pay oranı (%) − Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) − Etkin ortaklık oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’ un payı (şerefiye dahil) Hasılat 17. Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Maliyet 56.895.548 17.581.239 Birikmiş amortisman (-) Net kayıtlı değer (32.686.778) 24.208.770 (9.104.640) 8.476.599 Yeniden değerleme değer artış fonu 402.090.021 200.114.617 Gerçeğe uygun değeri 426.298.791 208.591.216 Şirket, 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle Kocaeli İli Gebze İlçesi Çayırova Mahallesinde bulunan Çayırova gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla 217.707.575 TL olarak belirlenmiştir. SPK lisansına sahip iki ayrı değerleme firması tarafından yapılan değerlemeler sonucu oluşan 201.975.404 TL tutarındaki değer artışı, 10.098.770 TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dikkate alınarak özkaynaklar altında “Değer artış fonları” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Çayırova gayrimenkullerinin gerçeğe uygun değeri, konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip ve Çayırova gayrimenkullerinin sınıf ve yeri hakkında güncel bilgisi bulunan bağımsız iki farklı değerleme firması tarafından yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri değerleme raporlarında belirlenen meblağların aritmetik ortalamasının alınması yoluyla hesaplanmıştır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri, ilk değerleme raporunda söz konusu gayrimenkuller için mevcut pazar bilgileri temel alınarak “Emsal Karşılaştırma Yöntemi” ile belirlenmişken, ikinci raporda “İkame Maliyet Yöntemi” belirlenmiştir. Emsal Karşılaştırma Yönetimi’nde taşınmazın değerine etki eden varsayımlar; ulaşım imkânlarının kolaylığı, karayolu ve bağlantı yollarına yakınlığı, çevredeki sanayi ağırlıklı yapılaşma, bölgenin sınai potansiyeli ve parsellerin mevcut imar durumları olarak belirlenmiş ve aynı bölgede üç ayrı emsal değer göz önünde bulundurulmuştur. İkame Maliyet Yönetimi’nde söz konusu taşınmazın rayiç değerinin tespitinde, arsaların değeri ve arsalar üzerindeki inşai yatırımların değeri varsayımları dikkate alınmıştır. İnşai yatırımların değerlendirmeye esas birim bedelleri binaların yapılış tarzları ve nitelikleri ile birlikte hâlihazır fiziksel durumları dikkate alınarak saptanmıştır. 110 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 111 112 2012 YILLIK RAPOR (1.054.204) Yabancı para çevrim farkları - Bağlı ortaklık alım etkisi Dönem gideri (*) Çıkışlar Yatırım amaçlı gayrimenkullere transferler 31 Aralık 2012 kapanış bakiyesi 90.197.681 102.125.303 (32.585.534) (738.319) 15.193.118 1.060.232 (6.571.341) (2.921.343) 99.929 1.134.744.465 (411.605.270) 22.140.827 275.870 (45.246.154) (83.024) 1.040.092 139.153.525 1.080.954.809 145.113.451 (147.435.025) 1.441.311 16.074 (9.965.815) - 161.933 (389.832.810) Taşıtlar - 9.710.415 (4.088.882) (177.230) 709.285 - (38.817.670) 43.953.016 2.377.855 - (16.379.209) 5.447.070 311.515 (1.167.500) - 53.363.285 1.932.797.594 2.061.707.538 14.545.615 11.288.934 409.097.862 57.085.892 - (50.481.178) 31.254.335 11.499 (267.420) - 371.494.734 Diğer maddi varlıklar - 6.644.151 (21.407.766) - 779.180 - 52.745.644 59.106.928 117.632.172 124.144.145 (284.953.717) - 40.177.507 (63.138.785) (10.688) 96.583 (8.215.772) (210.387.112) (253.862.562) 283.478.475 9.101.901 - (8.537.677) 20.820.496 44.726 (1.083.727) - 263.132.756 Demirbaşlar (4.589.076.133) (32.664.082) (224.371.547) - 56.000.957 (364.019.294) (2.118.480) 9.385.722 8.215.772 (4.296.540.810) 6.650.783.671 443.124.023 - (64.922.035) 58.015.668 7.048.932 (21.821.321) - 6.229.338.404 Tesis, makine ve cihazlar Toplam 2012 YILLIK RAPOR Banka kredileri nedeniyle arazi ve binalar üzerinde ipotek bulunmamaktadır (2011: Yoktur) 9.860.900.062 - (39.314.309) (157.367.565) 993.858.519 8.754.275 (32.419.442) - 9.087.388.584 330.931.981 544.090.346 - - - - - - - 3.758.959.021 4.170.794.288 (5.690.105.774) 23.582.138 112.824.974 (507.866.696) (2.389.422) 12.172.795 - (5.328.429.563) 544.090.346 (630.999.825) - (16.090.343) 859.720.253 - 528.280 - 330.931.981 Yapılmakta olan yatırımlar (*) Dönem amortisman giderinin dağılımı Dipnot 28 ve Dipnot 30’da verilmiştir. 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla finansal kiralama yoluyla elde edilen maddi duran varlıkların tutarı 10.281.158 TL’dir. Dönem alımları içerisinde 624.805 TL finansal kiralama borcu mevcuttur. Söz konusu maddi duran varlıkların 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla birikmiş amortismanları 2.500.973 TL’dir (31 Aralık 2011 tarihi itibarıyla finansal kiralama yoktur). 31 Aralık 2011 itibarıyla net defter değeri 90.598.481 - Yabancı para çevrim farkları 31 Aralık 2012 itibarıyla net defter değeri - Yeniden düzenleme (99.929) - (138.988.599) Binalar 1.470.787.619 292.548.476 1.546.349.735 1 Ocak 2012 açılış bakiyesi 90.598.481 10.740.768 (3.043.811) (39.760) 387.633 - (982.209) 7.343.731 278.142.124 Yer altı ve yerüstü düzenleri Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklüğü 31 Aralık 2012 kapanış bakiyesi 6.444.083 Yapılmakta olan yatırımlardan transferler (179.044) (3.684.964) Çıkışlar Yatırım amaçlı gayrimenkullere transferler 3.019.946 Alımlar 277.371 (4.422.388) Yeniden düzenleme Bağlı ortaklık alım etkisi 90.197.681 1 Ocak 2012 açılış bakiyesi Arazi ve arsalar Şirket, 30 Haziran 2011 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle İstanbul İli Beykoz İlçesi İncirköy Mahallesinde bulunan Beykoz gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 30 Haziran 2011 tarihi itibarıyla 208.591.216 TL olarak belirlenmiştir. Değerlemeler sonucu oluşan 200.114.617 TL tutarındaki değer artışı, 10.005.731 TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dikkate alınarak özkaynaklar altında “Değer artış fonları” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Beykoz gayrimenkullerinin gerçeğe uygun değeri, konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip ve Beykoz gayrimenkullerinin sınıf ve yeri hakkında güncel bilgisi bulunan bağımsız iki farklı değerleme firması tarafından yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri değerleme raporlarında belirlenen meblağların aritmetik ortalamasının alınması yoluyla hesaplanmıştır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri, ilk değerleme raporunda söz konusu gayrimenkuller için mevcut pazar bilgileri temel alınarak “Emsal Karşılaştırma Yöntemi” ile belirlenmişken, ikinci raporda gerçeğe uygun değer, parseller üzerinde otel projesi geliştirilmesi durumunda emsal karşılaştırma analizi ile ulaşılan oda fiyatları ve maliyet analizi ile hesaplanan proje maliyeti dikkate alınarak “Nakit Akımları Analizi” ile belirlenmiştir. Nakit akımları analizinde kira artış oranı olarak %3,0 ve indirgeme oranı olarak %13,0 kullanılmıştır. 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla, aynı değerleme kuruluşundan 19 Şubat 2013 tarihli alınan ve emsal karşılaştırma yöntemi baz alınarak düzenlenmiş değerleme raporuna göre yatırım amaçlı gayrimenkulün makul değerinde önemli bir değişikliğin olmadığı öngörülmektedir. Maliyet değeri 18. Maddi Duran Varlıklar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 113 114 2012 YILLIK RAPOR 4.879.987 (3.917.831.838) 13.756.408 (76.916.822) (20.845.338) (348.744.898) 54.041.678 - (378.099.007) 8.643.060 (15.662.433) (3.336.359) (42.969.339) 34.254.466 7.336.802 (105.395.148) (25.860.425) (551.708) (8.951.040) 1.884 1.767.838 79.824.800 90.197.681 1.932.797.594 1.777.254.085 1.080.954.809 983.033.530 139.153.525 128.183.171 (389.832.810) (4.296.540.810) 66.064.930 76.936.161 (69.427.829) 323.340.738 6.229.338.404 160.142.621 23.527.075 17.052.973 (49.211.972) (12.384.285) 56.661.458 1.470.787.619 78.446.889 904.482 (10.122) (2.277.565) 16.498.641 278.142.124 3.962.261 - (138.988.599) - 1.453.953 134.818 (848.706) (2.919.389) 7.637.030 90.197.681 Tesis, makine ve cihazlar 5.695.085.923 (22.804.140) Binalar 1.361.132.537 (4.437.056) Yer altı ve yerüstü düzenleri 233.578.319 25.486.108 (*) Dönem amortisman giderinin dağılımı Dipnot 28 ve Dipnot 30’da verilmiştir. 31 Aralık 2010 itibarıyla net defter değeri 31 Aralık 2011 itibarıyla net defter değeri 31 Aralık 2011 kapanış bakiyesi Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklüğü 1 Ocak 2011 açılış bakiyesi Yeniden düzenleme Yabancı para çevrim farkları Bağlı ortaklık alım etkisi Dönem gideri (*) Çıkışlar Yatırım amaçlı gayrimenkullere transferler Bağlı ortaklık alım etkisi Alımlar Çıkışlar Yatırım amaçlı gayrimenkullere transferler Yapılmakta olan yatırımlardan transferler 31 Aralık 2011 kapanış bakiyesi Yabancı para çevrim farkları Maliyet değeri 1 Ocak 2011 açılış bakiyesi Yeniden düzenleme Arazi ve arsalar 79.824.800 35.188 (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 14.525.343 14.545.615 (38.817.670) (37.492.978) (356.704) (3.052.105) (350.476) (5.424.062) 7.858.655 - 631.937 1.921.964 (8.367.568) 1.756.257 53.363.285 5.106.381 Taşıtlar 52.018.321 295.993 52.066.367 52.745.644 (210.387.112) (191.239.728) 1.089.143 (4.667.676) (196.217) (21.449.003) 6.076.369 - 506.501 14.328.966 (7.803.913) 6.752.460 263.132.756 7.232.347 Demirbaşlar 243.306.095 (1.189.700) Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar 82.167.849 117.632.172 (253.862.562) (243.886.456) 5.342.009 (4.505.384) (287.207) (54.205.618) 43.680.094 - 348.960 38.256.597 (54.020.157) 51.766.206 371.494.734 9.088.707 (4.873.945.155) 2.613.491 (105.356.128) (25.015.597) (481.743.960) 145.913.146 9.104.640 99.135.528 812.456.178 (223.260.121) (17.581.239) 9.087.388.584 286.150.386 Toplam 8.133.101.343 (2.613.491) 142.101.043 330.931.981 3.259.156.188 3.758.959.021 - (5.328.429.563) - 6.602.172 662.920.217 (33.569.854) (464.412.790) 330.931.981 17.291.193 Diğer maddi Yapılmakta varlıklar olan yatırımlar 326.054.305 142.101.043 116 - Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 19. Maddi Olmayan Duran Varlıklar Maliyet değeri 1 Ocak 2012 açılış bakiyesi Yabancı para çevrim farkı Bağlı ortaklık alım etkisi 31 Aralık 2012 kapanış bakiyesi 1 Ocak 2012 açılış bakiyesi Yabancı para çevrim farkı Dönem gideri (*) Bağlı ortaklık alım etkisi Çıkışlar 31 Aralık 2012 kapanış bakiyesi Maliyet değeri 1 Ocak 2011 açılış bakiyesi Alımlar Bağlı ortaklık alım etkisi 1 Ocak 2011 açılış bakiyesi Dönem gideri (*) Bağlı ortaklık alım etkisi Çıkışlar 31 Aralık 2011 kapanış bakiyesi Haklar Maden sahaları Geliştirme giderleri Diğer Toplam 47.483.301 13.135.203 13.045.210 8.634.765 82.298.479 (49.993) (102.161) (152.154) 201 2.186 2.387 Birikmiş itfa ve tükenme payları Alımlar 11.092.194 7.385.442 290.004 18.767.640 Çıkışlar (337.240) (69.977) (407.217) 58.188.463 13.135.203 20.430.652 8.754.817 100.509.135 (29.827.662) (4.233.389) (2.407.038) (3.992.758) (40.460.847) 34.605 52.009 86.614 (201) (2.186) (2.387) (6.557.475) (819.072) (3.241.280) (486.241) (11.104.068) 87.263 69.977 157.240 (36.263.470) (5.052.461) (5.648.318) (4.359.199) (51.323.448) 31 Aralık 2012 itibarıyla net defter değeri 21.924.993 8.082.742 14.782.334 4.395.618 49.185.687 31 Aralık 2011 itibarıyla net defter değeri 17.655.639 8.901.814 10.638.172 4.642.007 41.837.632 Haklar Maden sahaları Geliştirme giderleri Diğer Toplam 41.748.973 13.135.203 6.450.103 7.302.099 68.636.378 Yeniden düzenleme 131.332 (131.332) - Yabancı para çevrim farkı 264.851 334.430 599.281 711.991 711.991 10.145.797 6.595.107 962.627 17.703.531 Birikmiş itfa ve tükenme payları Çıkışlar (4.807.652) (545.050) (5.352.702) 31 Aralık 2011 kapanış bakiyesi 47.483.301 13.135.203 13.045.210 8.634.765 82.298.479 (26.423.147) (3.414.317) (536.720) (3.357.098) (33.731.282) Yeniden düzenleme (125.008) 125.008 - Yabancı para çevrim farkı (172.580) (232.045) (404.625) (510.496) (510.496) (4.191.921) (819.072) (1.870.318) (265.272) (7.146.583) 1.084.994 247.145 1.332.139 (29.827.662) (4.233.389) (2.407.038) (3.992.758) (40.460.847) 31 Aralık 2011 itibarıyla net defter değeri 17.655.639 8.901.814 10.638.172 4.642.007 41.837.632 31 Aralık 2010 itibarıyla net defter değeri 15.325.826 9.720.886 5.913.383 3.945.001 34.905.096 (*) Dönem itfa ve tükenme payları giderlerinin dağılımı Dipnot 28 ve Dipnot 30’da verilmiştir. 2012 YILLIK RAPOR 115 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 20. Şerefiye 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibarıyla Şirket’in teminat/rehin/ipotek (“TRİ”) pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir: 1 Ocak Dönem içinde oluşan Yabancı para çevrim farkı 31 Aralık 2012 8.950.786 13.397.325 745.894 23.094.005 31 Aralık 2011 3.416.012 4.907.924 626.850 8.950.786 21. Devlet Teşvik ve Yardımları Şirket Tarafından Verilen TRİ’ler A. Kendi Tüzel Kişiliği Adına Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı B. Tam Konsolidasyon Kapsamına Dahil Edilen Ortaklıklar Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı 94/6401 sayılı İhracata Yönelik Devlet Yardımları kararı çerçevesinde Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu’nun 9 Eylül 1998 tarih ve 98/16 sayılı Kararı’na istinaden yayımlanan 98/10 sayılı Araştırma-Geliştirme Yardımına İlişkin Tebliğ çerçevesinde Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından sanayi kuruluşlarının uzman kurumlar tarafından Ar-Ge niteliğine sahip olduğu tespit edilen projeleri kapsamında izlenip değerlendirilebilen giderlerinin belli bir oranı hibe şeklinde karşılanmakta veya bu projelere geri ödeme koşuluyla sermaye desteği sağlanmaktadır. C. Olağan Ticari Faaliyetlerin Yürütülmesi Amacıyla Diğer 3.Kişilerin Borcunu Temin Amacıyla Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Maliye Bakanlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından tespit edilen usul ve esaslar doğrultusunda yapılan ihracat işlemleri ile diğer döviz kazandırıcı faaliyetler damga vergisi ve harçlardan istisna edilmiştir. İhracata Yönelik Devlet Yardımları Kararı’na dayanılarak hazırlanan Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu’nun 16 Aralık 2004 tarihli ve 2004/11 sayılı Kararı’na istinaden yurt dışı fuar katılımlarının desteklenmesi amacıyla devlet yardımı ödenmektedir. D. Diğer Verilen TRİ’lerin Toplam Tutarı - i. Ana Ortak Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı - ii. B ve C maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup Şirketleri Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı - iii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. Kişiler Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Toplam 22. Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler Borç Karşılıkları Kısa vadeli borç karşılıkları Maliyet giderleri karşılığı Diğer borç karşılıkları 31 Aralık 2012 13.485.286 1.230.750 14.716.036 31 Aralık 2011 17.315.412 836.659 18.152.071 Topluluk, 2007 yılında bağlı ortaklık satışında devredilen gayrimenkullerin imar durumundan kaynaklanan 21.158.667 ABD Doları (31 Aralık 2011: 21.158.667 ABD Doları) tutarında bir bedel indirimi öngören davada davalı durumundadır. Topluluk yönetimi davanın muhtemel sonucunun Topluluk lehine olacağı görüşünde olduğundan, davaya ilişkin olarak finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır. Şirket Tarafından Verilen TRİ’ler A. Kendi Tüzel Kişiliği Adına Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Yukarıda bahsi geçen dava dâhil olmak üzere 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla Topluluk aleyhine açılmış ve devam eden davaların toplam tutarı yaklaşık 67.636.152 TL’dir (31 Aralık 2011:67.217.377 TL). B. Tam konsolidasyon Kapsamına Dahil Edilen Ortaklıklar Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Topluluk, dönem içerisinde olağan faaliyetleri dâhilinde birden çok davaya davalı ve davacı olarak taraf olmuştur. Bu kapsamda Topluluk Yönetimi, 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla, bağımsız hukuk ve vergi danışmanlarından alınan görüşler doğrultusunda 67.636.152 TL tutarındaki davalara ilişkin bir zarara uğrama olasılığının düşük olarak değerlendirmektedir. 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihlerindeki koşullu yükümlülükler aşağıdaki gibidir: Verilen teminat mektupları Verilen teminat senetleri ve kefaletler İhracat taahhüdü Diğer 31 Aralık 2012 49.184.927 31.869.908 4.050.569 22.696.214 107.801.618 31 Aralık 2011 40.765.328 28.884.888 15.391.842 24.463.801 109.505.859 C. Olağan Ticari Faaliyetlerin Yürütülmesi Amacıyla Diğer 3. Kişilerin Borcunu Temin Amacıyla Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı D. Diğer Verilen TRİ’lerin Toplam Tutarı - i. Ana Ortak Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı - ii. B ve C maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup Şirketleri Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı - iii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. Kişiler Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Toplam TL karşılıkları ABD Doları 31 Aralık 2012 Euro Rus Rublesi Türk Lirası 1.243.586 - - - 1.243.586 890.913.768 101.959.432 192.082.155 4.189.897.552 14.092.031 Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur 613.091.785 145.809.524 150.177.203 - - 613.091.785 145.809.524 150.177.203 - - Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur 1.505.249.139 Yoktur 247.768.956 Yoktur 342.259.358 Yoktur 4.189.897.552 Yoktur 15.335.617 TL karşılıkları ABD Doları 31 Aralık 2011 Euro Rus Rublesi Türk Lirası 1.688.701 100.000 125.000 - 1.194.336 722.705.302 121.039.467 113.652.940 3.710.000.000 592.298 Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur 849.799.278 181.572.876 207.392.697 - - 849.799.278 181.572.876 207.392.697 - - Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur 1.574.193.281 Yoktur 302.712.343 Yoktur 321.170.637 Yoktur 3.710.000.000 Yoktur 1.786.634 Şirket’in vermiş olduğu diğer TRİ’ lerin Şirket’in özkaynaklarına oranı 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla %10,94’tür (31 Aralık 2011 tarihi itibarıyla %16,48). 116 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 117 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 23. Taahhütler 26. Diğer Varlık ve Yükümlülükler Şirket bağlı ortaklıklarından Soda Sanayi A.Ş. ile Botaş - Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. ve Shell Enerji A.Ş. arasında yapılan sözleşme gereği 1 Ocak 2013 – 31 Aralık 2013 tarihleri arasında 723.701.525 m3 doğalgaz alım taahhüdü bulunmaktadır. (31 Aralık 2011: 30.000.000 m3) 24. Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kısa vadeli İzin karşılığı 31 Aralık 2012 9.748.605 31 Aralık 2011 8.837.936 Uzun vadeli çalışanlara sağlanan faydalar (Kıdem tazminatı karşılıkları) Yürürlükteki İş Yasası hükümleri uyarınca, çalışanlardan kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş sözleşmesi sona erenlere hak kazandıkları yasal kıdem tazminatlarının ödenmesi yükümlülüğü vardır. Ayrıca, halen yürürlükte bulunan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 6 Mart 1981 tarih, 2422 sayılı ve 25 Ağustos 1999 tarih, 4447 sayılı Yasalar ile Değişik 60’ıncı Maddesi hükmü gereğince kıdem tazminatını alarak işten ayrılma hakkı kazananlara da yasal kıdem tazminatlarını ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Emeklilik öncesi hizmet şartlarıyla ilgili bazı geçiş karşılıkları, ilgili kanunun 23 Mayıs 2002 tarihinde değiştirilmesi ile Kanun’dan çıkarılmıştır. 1 Aralık 2012 tarihi itibarıyla ödenecek kıdem tazminatı her hizmet yılı için bir aylık maaş üzerinden 3.129,25 TL (31 Aralık 2011: 2.731,85 TL) tavanına 3 tabidir. Kıdem tazminatı tavanı altı ayda bir revize edilmekte olup, Topluluk’ un kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren geçerli olan 3.129,25 TL tavan tutarı dikkate alınmıştır (31 Aralık 2011: 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren geçerli olan 2.805,04 TL). Kıdem tazminatı yükümlülüğü zorunluluk olmadığından dolayı herhangi bir fonlamaya tabi değildir. Kıdem tazminatı yükümlülüğü şirketin çalışanlarının emekli olmasından doğan gelecekteki olası yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminine göre hesaplanır. UMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Haklar”, işletmenin yükümlülüklerini tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak hesaplanmasını öngörür. Toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir. Aktüeryal kayıp / (kazanç) gelir tablosunda satışların maliyeti ve faaliyet giderleri içerisinde muhasebeleştirilmiştir. sas varsayım her hizmet yılı için azami yükümlülüğün enflasyona paralel olarak artmasıdır. Dolayısıyla uygulanan iskonto oranı gelecek enflasyon E etkilerinin düzeltilmesinden sonraki beklenen reel faiz oranını ifade eder. Sonuçta 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibarıyla ekli konsolide finansal tablolarda yükümlülükler çalışanların emekliliğinden kaynaklanan geleceğe ait olası yükümlülüğün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır. Bilanço tarihindeki karşılıklar yıllık %5,00 enflasyon (31 Aralık 2011: %5,00) ve %8,37 iskonto oranı (31 Aralık 2011: %9,60) varsayımlarına göre yaklaşık %3,21 olarak elde edilen reel iskonto oranı (31 Aralık 2011: %4,38) kullanılmak suretiyle hesaplanmıştır. İsteğe bağlı işten ayrılmalar neticesinde ödenmeyip Topluluk’ a kalacak olan kıdem tazminatı tutarlarının tahmini oranı da dikkate alınmıştır. 31 Aralık 2012 59.958.620 55.951.399 37.136.431 15.230.543 11.762.778 8.558.235 603.493 538.420 2.847.922 192.587.841 31 Aralık 2011 41.892.251 45.873.418 40.299.764 10.694.724 13.683.782 8.626.370 962.044 15.370.392 5.675.122 183.077.867 Diğer duran varlıklar Maddi ve maddi olmayan duran varlık için verilen avanslar Gelecek yıllara ait giderler 31 Aralık 2012 176.671.882 27.063.775 203.735.657 31 Aralık 2011 71.588.257 27.344.865 98.933.122 Kısa vadeli diğer yükümlülükler Gelecek aylara ait gelirler Ödenecek vergi ve harçlar Ödenecek SSK primleri Gider tahakkukları Hesaplanan KDV ve diğer yükümlülükler Zarardaki projeler için ayrılan karşılık (Dipnot 15) Diğer (*) 31 Aralık 2012 31.828.063 26.462.061 16.462.721 2.233.153 1.675.093 2.464.048 81.125.139 31 Aralık 2011 39.379.106 24.769.230 26.341.221 3.098.165 2.052.598 1.232.182 96.872.502 (*) Topluluk, Glass Corp S.A. bağlı ortaklığının %90’lık hissesini geçici olarak tespit edilen 3.098.613 Euro değer üzerinden satın almıştır. Topluluk bu tutarın 2.050.840 Euro’ luk kısmını ödemiş olup, bu tutarın bakiyesi olan 1.047.773 Euro (2.314.592 TL) için yükümlülük kaydetmiştir. Kıdem tazminatı karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: 1 Ocak Hizmet maliyeti Faiz maliyeti Aktüeryal kayıp / (kazanç) Bağlı ortaklık ve iş ortaklığı alım etkisi Yabancı para çevrim farkları Dönem içinde yapılan ödemeler Diğer dönen varlıklar Devreden KDV Yurtdışı satışlardan kaynaklanan terkin edilecek KDV Stoklar için verilen sipariş avansları Peşin ödenen vergi ve fonlar Devam eden inşaat sözleşmelerinden alacaklar (Dipnot 15) Gelecek aylara ait giderler İş avansları Gelir tahakkukları Diğer 31 Aralık 2012 193.357.430 50.884.742 9.177.353 16.620.885 (53.276) (33.645.047) 236.342.087 31 Aralık 2011 171.125.468 32.563.131 8.171.964 4.896.511 607.922 143.432 (24.150.998) 193.357.430 Uzun vadeli diğer yükümlülükler Gelecek yıllara ait gelirler 31 Aralık 2012 1.888.206 31 Aralık 2011 804.405 25. Emeklilik Planları Bulunmamaktadır. 118 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 119 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Özkaynaklar b) Değer Artış Fonları Özkaynak kalemlerinden “Çıkarılmış Sermaye”, “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” ve Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddesi gereğince yasal yedek statüsünde olan “Hisse Senedi İhraç Primleri” yasal kayıtlardaki tutarları ile gösterilmiştir. Bu kapsamda SPK Raporlama Standartları çerçevesinde yapılan değerlemelerde ortaya çıkan ve rapor tarihi itibarıyla kâr dağıtımına veya sermaye artırımına konu edilemeyen farkların (enflasyon düzeltmelerinden kaynaklanan farklılıklar gibi) çıkarılmış sermaye ile ilgili kısmı çıkarılmış sermaye kaleminden sonra gelen “Sermaye Düzeltmesi Farkları” kalemiyle, “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” ve “Hisse Senedi İhraç Primleri” nden kaynaklanan farklar ise “Geçmiş Yıllar Kârları / Zararları”’yla ilişkilendirilmiştir. Gelir tablosu ile ilişkilendirilmeyerek doğrudan özkaynaklara aktarılan değer artış/(azalışları) toplu olarak aşağıda belirtilen fonlarda izlenmektedir: Değer artış fonları Maddi duran varlık gerçeğe uygun değer farkı fonu Finansal varlık değer artış fonu a) Sermaye / Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi Şirket’in çıkarılmış sermayesi her biri 1 Kr (Bir Kuruş) itibari değerde 150.000.000.000 adet hamiline yazılı paya bölünmüştür. 31 Aralık 2012 2.000.000.000 1.500.000.000 Kayıtlı sermaye tavanı (*) Onaylı çıkarılmış sermaye Ortaklar T. İş Bankası A.Ş. Efes Holding A.Ş. Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Paşabahçe Cam San. ve Tic. A.Ş. Diğer (*) Nominal sermaye (**) Sermaye düzeltmesi farkları Karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi (-) Düzeltilmiş sermaye 31 Aralık 2011 2.000.000.000 1.300.000.000 31 Aralık 2011 Pay tutarı Hisse TL oranı (%) 885.963.199 68,15 50.297.701 3,87 650.323 0,05 363.088.777 27,93 1.300.000.000 100,00 241.425.784 1.541.425.784 (*) Şirket’in diğer halka açık kısmını oluşturmaktadır. (**) Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları AŞ, Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret AŞ’nin aktifinde bulunan Beykoz gayrimenkullerinin ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak kısmi bölünmesi suretiyle devralınması neticesinde, devralınan varlıklar karşılığında 53.195.417 TL nominal tutarındaki paylar 29 Mart 2012 tarihinde Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret AŞ’ye verilmiştir ve 10 Temmuz 2012 tarihinde ise 146.804.583 TL’lik iç kaynaklarından sermaye artışı yapılarak karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi 58.966.447 TL’ye yükselmiştir. Şirket’in dolaylı yoldan nihai ortakları aşağıdaki gibidir: Ortaklar T. İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı Atatürk Hisseleri (Cumhuriyet Halk Partisi) Diğer (*) Nominal sermaye 31 Aralık 2011 Pay tutarı Hisse TL oranı (%) 481.826.387 32,12 408.904.793 31,45 286.792.440 731.381.173 1.500.000.000 19,12 48,76 100,00 248.980.322 642.114.885 1.300.000.000 19,15 49,40 100,00 (*) T. İş Bankası AŞ’nin diğer ortaklarının ve halka açık kısmını temsil etmektedir. 2012 YILLIK RAPOR 54.456 86.027 365.730.662 181.492.199 c) Kârdan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Kanuni defterlerdeki birikmiş kârlar, aşağıda belirtilen kanuni yedeklerle ilgili hüküm haricinde dağıtılabilirler. Türk Ticaret Kanunu’na göre yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret Kanunu’na göre birinci tertip yasal yedekler şirketin ödenmiş sermayesinin %20’sine ulaşılıncaya kadar kanuni net kârın %5’i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler ise dağıtılan kârın ödenmiş sermayenin %5’ini aşan kısmının %10’u oranında ayrılır. Holding şirketleri bu uygulamaya tabi değildir. Halka açık şirketler temettü dağıtımlarını SPK tarafından yayımlanan standartlar ve tebliğlerin öngördüğü esaslar çerçevesinde yaparlar. Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddesi gereğince ayrılan “Yasal Yedekler” yasal yedek statüsünde olan “Hisse Senedi İhraç Primleri” ve kâr dağıtımı dışındaki belli amaçlar (vergi avantajı elde edebilmek için ayrılan iştirak satış kazançları) için ayrılmış yasal yedekler kayıtlardaki tutarları ile gösterilmiştir. Bu kapsamda UFRS esasları çerçevesinde yapılan değerlemelerde ortaya çıkan ve rapor tarihi itibarıyla kâr dağıtımına veya sermaye artırımına konu edilmeyen enflasyon düzeltmelerinden kaynaklanan farklılıkları geçmiş yıllar kârları / zararlarıyla ilişkilendirilmiştir. 31 Aralık 2012 48.895.020 31 Aralık 2011 42.815.953 d) Geçmiş Yıl Kârları (Zararları) Bilanço tarihi itibarıyla 2.141.283.569 TL (31 Aralık 2011: 1.683.880.239 TL) tutarındaki geçmiş yıllar kârları içerisinde yer alan ana ortaklığın olağanüstü yedek akçe tutarı 113.970.331 TL’dir (31 Aralık 2011: 197.272.641 TL). Kâr Dağıtımı Kar dağıtımının SPK’nın Seri: IV. No: 27 sayılı “Sermaye Piyasası Kanununa Tabi Olan Halka Açık Anonim Ortaklıkların Temettü ve Temettü Avansı Dağıtımında Uyacakları Esaslar Hakkında Tebliği”nde yer alan esaslar, ortaklıkların esas sözleşmelerinde bulunan hükümler ve şirketler tarafından kamuya açıklanmış olan kâr dağıtım politikaları çerçevesinde gerçekleştirilmesine karar verilmiştir. Bunun yanında söz konusu SPK Kararı ile konsolide finansal tablo düzenleme yükümlülüğü bulunan şirketlerin, yasal kayıtlarında bulunan kaynaklarından karşılanabildiği sürece, net dağıtılabilir kâr tutarını, Seri: XI. No: 29 sayılı Tebliğ çerçevesinde hazırlayıp kamuya ilan edecekleri konsolide finansal tablolarında yer alan net dönem kârlarını dikkate alarak hesaplamaları gerektiği düzenlenmiştir. Kâr dağıtımına konu edilebilecek kaynaklar Şirket’in bilanço tarihi itibarıyla yasal kayıtlarında yer alan net dağıtılabilir dönem kârı ile kâr dağıtımına konu edilebilecek diğer kaynakların tutarı aşağıda belirtilmiştir. Net dönem kârı I. tertip yasal yedek karşılığı Dağıtılabilir net dönem kârı Olağanüstü yedek 120 181.406.172 Finansal varlık değer artış fonu Finansal varlık değer artış fonu satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerinden değerlemesi sonucu ortaya çıkar. Gerçeğe uygun değeriyle değerlenen bir finansal aracın elden çıkarılması durumunda değer artış fonunun satılan finansal varlıkla ilişkili parçası doğrudan kâr / zararda muhasebeleştirilir. Yeniden değerlenen bir finansal aracın kalıcı değer düşüklüğüne uğraması durumunda ise değer artış fonunun değer düşüklüğüne uğrayan finansal varlıkla ilişkili kısmı gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Ana ortaklığa ait kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler Yasal yedekler 31 Aralık 2012 Pay tutarı Hisse TL oranı (%) 31 Aralık 2011 365.676.206 Değer artış fonlarının dönem içerisindeki hareketleri kapsamlı gelir tablosu ve özkaynaklar değişim tablolarında sunulmuştur. (*) Şirket’in kayıtlı sermaye tavanı 22 Ocak 2013 tarihinde yapılan ortaklar olağanüstü genel kurul toplantısında 2.500.000.000 TL’ye yükseltilmiştir. 31 Aralık 2012 Pay tutarı Hisse TL oranı (%) 982.078.999 65,47 55.754.365 3,72 720.875 0,05 58.966.447 3,93 402.479.314 26,83 1.500.000.000 100,00 241.425.784 (58.966.447) 1.682.459.337 31 Aralık 2012 31 Aralık 2012 240.049.756 (12.002.488) 228.047.268 113.970.331 342.017.599 31 Aralık 2011 121.581.340 (6.079.067) 115.502.273 197.272.641 312.774.914 2012 YILLIK RAPOR 121 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) e) Azınlık Payları Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkların ve müşterek yönetime tabi ortaklıkların ödenmiş / çıkarılmış sermaye dahil bütün özkaynak hesap grubu kalemlerinden ana ortaklık, bağlı ortaklıklar ve müşterek yönetime tabi ortaklıklar dışı paylara isabet eden tutarlar indirilir ve konsolide bilançoda özkaynak hesap grubunda “Azınlık Payları” kaleminde gösterilir. 28. Satışlar ve Satışların Maliyeti Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkların ve müşterek yönetime tabi ortaklıkların net dönem kâr veya zararlarından tam konsolidasyon ve oransal konsolidasyon yöntemlerine tabi ortaklıklar dışındaki paylara isabet eden kısım dönem kârı / (zararı) kaleminden sonra dönem kârı / (zararının) dağılımı altında azınlık payı adıyla gösterilir. Kontrol dışı paylarla gerçekleşen işlemler: Bağlı ortaklıklardan Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Hollanda’da mukim Anadolu Cam Investment B.V’ nin azınlık ortaklarından Mosimmobilia Immobilien GmbH’ ın %24,075 oranındaki hissesini 21 Aralık 2012 tarihinde 14.950.000 USD’a (26.555.682 TL) satın almıştır. Bağlı ortaklıklardan Soda Sanayii A.Ş. Camiş Elektrik Üretim AŞ’nin aktifinde bulunan Kojenerasyon Santrali İşletmesi’nin ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak kısmi bölünme suretiyle devralınması neticesinde, devralınan varlıklar karşılığında 114.696.022 TL nominal tutarındaki paylar 22 Haziran 2012 tarihinde Camiş Elektrik Üretim AŞ’nin ortaklarına verilmiştir. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları AŞ, Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret AŞ’nin aktifinde bulunan Beykoz gayrimenkullerinin ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak kısmi bölünmesi suretiyle devralınması neticesinde, devralınan varlıklar karşılığında 53.195.417 TL nominal tutarındaki paylar 29 Mart 2012 tarihinde Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret AŞ’ye verilmiştir. Bağlı ortaklıklardan Şişecam Soda Lukavac D.O.O.’nun sermaye artırımına Topluluk dışı ortakların rüçhan hakkını kullanmaması nedeniyle bağlı ortaklıktaki doğrudan pay oranımız %88,37’den %89,30’ a yükselmiştir. Topluluk, 2011 yılında Trakya Cam Sanayii A.Ş. hisselerinin %0,33’ nü özel emirle İstanbul Menkul Kıymetler Borsası “İMKB”’nda 6.386.560 TL’ye satmıştır. 1 Ocak 31 Aralık 2012 5.692.963.491 2.334.249 (285.463.898) (25.851.477) (41.890.661) 5.342.091.704 1 Ocak 31 Aralık 2011 5.312.801.397 3.232.090 (244.570.678) (20.557.635) (72.222.359) 4.978.682.815 Satışların maliyeti İlk madde ve malzeme giderleri Doğrudan işçilik giderleri Genel üretim giderleri Amortisman giderleri Yarı mamul stoklarındaki değişim Mamul stoklarındaki değişim Satılan mamullerin maliyeti (1.758.903.548) (311.236.659) (1.121.692.001) (464.276.954) 4.301.409 70.037.688 (3.581.770.065) (1.637.774.174) (274.268.662) (919.174.950) (436.746.419) (6.114.928) 173.667.079 (3.100.412.054) Satılan ticari malların maliyeti Verilen hizmetlerin maliyeti (*) Diğer maliyetler (291.795.731) (17.852.207) (26.787.365) (3.918.205.368) (200.853.296) (25.729.671) (13.447.528) (3.340.442.549) Satışlar Satışlar Diğer gelirler Satış iskontoları Satış iadeleri Satışlardan diğer indirimler Bağlı ortaklıklardan Cam Elyaf Sanayii AŞ’nin 2011 yılında sermaye artırımına Çayırova Cam Sanayii A.Ş. dışındaki ortakları katılmaması nedeniyle bağlı ortaklıktaki doğrudan pay oranımız %88,37’den %89,30’ a yükselmiştir. (*) 1 Ocak–31 Aralık 2012 döneminde verilen hizmet maliyeti içerisinde amortisman ve itfa payları giderleri 5.225.552 TL’dir (1 Ocak–31 Aralık 2011: 2.998.148 TL’dir). Yukarıda bahse konu işlemler ilgili şirketlerin iştirak ve bağlı ortaklıklarının efektif sermaye yapılarını da etkilemekte olup, toplam özkaynaklardaki etkisi aşağıdaki gibidir: 29. Araştırma ve Geliştirme Giderleri, Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri, Genel Yönetim Giderleri Ana ortaklığa ait özkaynak Azınlık payı etkisi Tahsil edilen / (ödenen) tutar 31 Aralık 2012 25.273.300 (51.828.982) (26.555.682) 31 Aralık 2011 (696.270) 7.082.830 6.386.560 Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri Genel yönetim giderleri Araştırma ve geliştirme giderleri 1 Ocak 31 Aralık2012 (473.030.501) (502.211.358) (28.238.959) (1.003.480.818) 1 Ocak 31 Aralık 2011 (436.859.479) (410.011.738) (34.842.208) (881.713.425) 1 Ocak 31 Aralık 2012 (17.376.591) (294.018.464) (291.661.724) (350.955.781) (49.468.258) (1.003.480.818) 1 Ocak 31 Aralık 2011 (16.431.022) (240.973.514) (249.307.986) (325.854.927) (49.145.976) (881.713.425) 30. Niteliklerine Göre Faaliyet Giderleri Endirekt malzeme giderleri İşçi ve personel ücret giderleri Dışarıdan sağlanan hizmet giderleri Çeşitli giderler Amortisman ve itfa payları giderleri 122 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 123 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 31. Diğer Faaliyetlerden Gelirler / (Giderler) 35. Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Diğer faaliyetlerden gelirler Maddi duran varlık satış kârları Hammadde ve malzeme satış kârları Konusu kalmayan karşılıklar Sigorta hasar tazminatları Turquality geliri (Marka teşvik geliri) Komisyon gelirleri Bağlı ortaklık alım etkisi (negatif şerefiye) (Not 3) İşletme birleşmesi öncesi ödenen bedelin makul değer farkı Diğer olağan gelir ve kârlar Diğer faaliyetlerden giderler Maddi duran varlık satış zararları Hammadde ve malzeme satış zararları Karşılık giderleri Komisyon giderleri Diğer gider ve zararlar 1 Ocak 31 Aralık 2012 15.969.430 5.219.136 4.133.909 1.540.960 758.482 687.731 32.839.713 61.149.361 1 Ocak 31 Aralık 2011 37.413.925 12.289.809 3.549.507 2.634.495 992.835 781.762 3.869.162 1.489.710 28.860.683 91.881.888 1 Ocak 31 Aralık 2012 (11.619.967) (4.678.869) (3.423.319) (398.240) (31.382.258) (51.502.653) 1 Ocak 31 Aralık 2011 (11.205.041) (12.510.544) (10.518.246) (3.640.866) (32.469.840) (70.344.537) 1 Ocak 31 Aralık 2012 784.069.309 59.245.310 2.453.975 38.150 2.487 845.809.231 1 Ocak 31 Aralık 2011 1.162.182.732 63.778.598 1.949.820 63.551 1.227.974.701 1 Ocak 31 Aralık 2012 (799.361.269) (125.202.233) (4.740.825) (1.649.711) (930.954.038) 1 Ocak 31 Aralık 2011 (1.043.863.511) (98.732.328) (3.449.294) (1.146.045.133) 32. Finansal Gelirler Kambiyo kârları Faiz gelirleri Reeskont faiz gelirleri Temettü gelirleri Menkul kıymet satış kârları 33. Finansal Giderler Kambiyo zararları Faiz giderleri Menkul kıymet satış zararları Reeskont faiz giderleri Ertelenmiş Vergi Varlıkları ve Yükümlülükleri Topluluk, vergiye esas yasal finansal tabloları ile SPK Finansal Raporlama Standartları’na göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri muhasebeleştirmektedir. Söz konusu farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas tutarları ile SPK Finansal Raporlama Standartları’na göre hazırlanan finansal tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmaktadır. Türk Vergi Mevzuatı, ana şirket, bağlı ortaklıkları ve müşterek yönetime tabi ortaklıklarına konsolide vergi beyannamesi hazırlamasına izin vermediğinden ekli konsolide finansal tablolarda da yansıtıldığı üzere, vergi karşılıkları her bir işletme bazında ayrı olarak hesaplanmıştır. Bu kapsamda ekli konsolide finansal tablolarda konsolide edilen işletmelere ait ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri de netleştirilmeden ayrı olarak gösterilmiştir. Ertelenmiş vergi varlıkları Ertelenmiş vergi yükümlülükleri (-) Ertelenmiş vergi varlıkları (net) 31 Aralık 2012 94.581.344 (40.091.209) 54.490.135 31 Aralık 2011 66.999.834 (55.833.628) 11.166.206 Ertelenmiş vergiye baz teşkil eden zamanlama farklılıkları 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların değerleme ve ekonomik ömür farklılıkları Yatırım amaçlı gayrimenkullerin değerlemesi İndirimli kurumlar vergisi Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararları Kıdem tazminatı karşılığı Stokların yeniden değerlemesi Yararlanılacak yatırım indirimi Diğer 601.826.139 402.090.021 (350.622.479) (359.861.511) (236.342.087) (18.030.255) (135.261.243) (14.395.316) (110.596.731) 604.645.013 200.114.617 (199.327.871) (254.155.568) (193.357.430) (14.180.155) (218.353.311) (45.529.541) (120.144.246) Ertelenmiş vergi varlıkları / (yükümlülükleri) Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların değerleme ve ekonomik ömür farklılıkları Yatırım amaçlı gayrimenkullerin değerlemesi İndirimli kurumlar vergisi Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararları Kıdem tazminatı karşılığı Stokların yeniden değerlemesi Yararlanılacak yatırım indirimi Diğer 31 Aralık 2012 (119.002.450) (20.104.501) 70.124.496 67.470.342 47.244.240 3.473.425 2.264.312 3.020.271 54.490.135 31 Aralık 2011 (119.118.565) (10.005.731) 39.865.574 48.914.209 38.647.818 2.888.545 1.352.772 8.621.584 11.166.206 34. Satış Amacıyla Elde Tutulan Duran Varlık ve Durdurulan Faaliyetler Durdurulan faaliyet bulunmamaktadır. 124 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 125 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararlarının vadesi aşağıdaki gibidir: Gelir Vergisi Stopajı Kurumlar vergisine ek olarak, dağıtılması durumunda kâr payı elde eden ve bu kâr paylarını kurum kazancına dahil ederek beyan eden tam mükellef kurumlara ve yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubelerine dağıtılanlar hariç olmak üzere kâr payları üzerinden ayrıca gelir vergisi stopajı yapılması gerekmektedir. Gelir vergisi stopajı 23 Temmuz 2006 tarihinden itibaren tüm şirketlerde %15 olarak uygulanmaktadır. Dağıtılmayıp sermayeye ilave edilen kâr payları gelir vergisi stopajına tabi değildir. Birinci yılda sona erecek İkinci yılda sona erecek Üçüncü yılda sona erecek Dördüncü yılda sona erecek Beşinci yılda sona erecek Altıncı yılda sona erecek Yedinci yılda sona erecek Sekizinci yılda sona erecek Dokuzuncu yılda sona erecek Onuncu yılda sona erecek 31 Aralık 2012 33.971.658 60.740.801 5.038.308 6.361.539 23.870.185 7.757.256 34.459.257 29.019.954 99.272.415 59.370.138 359.861.511 31 Aralık 2011 18.716.360 16.937.779 34.939.640 7.282.151 5.118.883 7.766.605 34.500.788 78.084.626 50.808.736 254.155.568 Mali zararlar, gelecek yıllarda oluşacak vergilendirilebilir kârdan düşülmek üzere Türkiye’de maksimum 5 yıl, Rusya’da ise maksimum 10 yıl taşınabilir. Ancak oluşan zararlar geriye dönük olarak önceki yıllarda oluşan kârlardan düşülemez. 24 Nisan 2003 tarihinden önce alınmış yatırım teşvik belgelerine istinaden yararlanılan yatırım indirimi tutarı üzerinden %19,8 vergi tevkifatı yapılması gerekmektedir. Bu tarihten sonra yapılan teşvik belgesiz yatırım harcamalarından şirketlerin üretim faaliyetiyle doğrudan ilgili olanların %40’ı vergilendirilebilir kazançtan düşülebilir. Yararlanılan teşvik belgesiz yatırım harcamalarından vergi tevkifatı yapılmamaktadır. Yatırım İndirimi Uygulaması Yatırım indirimi uygulaması 1 Ocak 2006 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır. Ancak, şirketlerin vergilendirilebilir kazançlarının yetersiz olması sebebiyle, 31 Aralık 2005 tarihi itibarıyla yararlanamadığı yatırım indirimi tutarları ile 1 Ocak 2006 öncesi başlayan ve iktisadi ve teknik bütünlük arz eden yatırımlara ait yatırım indirimi tutarları sonraki yıllarda elde edilecek vergilendirilebilir kazançlardan düşülmek üzere sonraki yıllara taşınabilir. 1 Ağustos 2010 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 6009 sayılı Kanun ile yapılan düzenleme gereğince hak kazanılan yatırım indirimi tutarları yıl sınırlaması olmaksızın kullanılabilecektir. Ayrıca indirim sonrası kazanç üzerinden yürürlükteki vergi oranına göre %20 kurumlar vergisi hesaplanacaktır. 6009 sayılı Kanunla yapılan düzenleme 2010 yılı kazançlarına uygulanmak üzere 1 Ağustos 2010 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Ertelenmiş vergi varlığı hesaplanmamış mali zararların tutarı 40.968.557 TL (2011: 34.436.462 TL)’dir. Ertelenen vergi varlık / (yükümlülüklerinin) hareketleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak Gelir tablosu ile ilişkilendirilen Özkaynaklar ile ilişkilendirilen Bağlı ortaklık alım etkisi Yabancı para çevrim farkı 31 Aralık 2012 11.166.206 53.380.877 (10.097.109) 40.161 54.490.135 31 Aralık 2011 (45.792.719) 60.839.402 (10.003.153) 1.961.403 4.161.273 11.166.206 İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması 2009/15199 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamında büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımlarda, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi çerçevesinde, indirim kurumlar vergisi desteği alınmaktadır. Teşvik belgesinde belirtilen yatırıma katkı oranına göre hesaplanan yatırıma katkı tutarına ulaşılana kadar her yıl ödenecek kurumlar vergisi tutarı eksik ödenmek suretiyle bu teşvikten yararlanılmaktadır. Aynı Karar kapsamında alınan yatırım teşvik belgeleri gereğince KDV ve gümrük vergisi teşvikinden de yararlanılmaktadır. Kurumlar Vergisi Topluluk Türkiye’de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. Türk Vergi Kanunu ana şirket ve bağlı ortaklıklarının konsolide bir vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Dolayısıyla ekteki konsolide finansal tablolarda yansıtılan vergi karşılıkları konsolide edilen şirketleri ayrı tüzel kişilik bazında dikkate alarak hesaplanmıştır. Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi oranı ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve vergiden istisna kazançlar, vergiye tabi olmayan gelirler ve diğer indirimler (varsa geçmiş yıllar zararları kullanılan yatırım indirimleri ve Ar-Ge merkezi indirimi) düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır. Türkiye’deki kurumlar vergisi vergi oranı %20’dir (2011 %20). 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla her bir ülkedeki yürürlükteki vergi mevzuatları dikkate alınarak ertelenen vergi hesaplamasında kullanılan vergi oranları (%) aşağıdaki gibidir: Ülke Bosna Hersek Bulgaristan Gürcistan İtalya Mısır Romanya Rusya Ukrayna Vergi oranı (%) 10,0 10,0 15,0 31,4 20,0 16,0 20,0 21,0 Türkiye’de geçici vergi üçer aylık dönemler itibarıyla hesaplanmakta ve tahakkuk ettirilmektedir. 2012 yılı kurum kazançlarının geçici vergi dönemleri itibarıyla vergilendirilmesi aşamasında kurum kazançları üzerinden %20 oranında geçici vergi hesaplanmıştır (2011: %20). Türkiye’de vergi değerlendirmesiyle ilgili kesin ve kati bir mutabakatlaşma prosedürü bulunmamaktadır. Şirketler ilgili yılın hesap kapama dönemini takip eden yılın 1–25 Nisan tarihleri arasında (özel hesap dönemine sahip olanlarda dönem kapanışını izleyen dördüncü ayın 1–25 tarihleri arasında) vergi beyannamelerini hazırlamaktadır. Vergi Dairesi tarafından bu beyannameler ve buna baz olan muhasebe kayıtları 5 yıl içerisinde incelenerek şirketin ödemesi gereken kurumlar vergisi değiştirilebilir. 126 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 127 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Kurumlar vergisi karşılığı Peşin ödenen vergi ve fonlar (-) Bilançodaki vergi karşılığı Cari dönem kurumlar vergisi karşılığı Yabancı para çevrim farkları Ertelenmiş vergi geliri Gelir tablosundaki vergi karşılığı 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 97.470.052 187.474.505 (76.870.939) (153.069.506) 20.599.113 34.404.999 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 (97.470.052) (187.474.505) 221.079 294.166 53.380.877 60.839.402 (43.868.096) (126.340.937) 362.731.352 866.904.845 %20 %20 (72.546.270) (173.380.969) (84.376.392) (31.572.538) (19.161.726) (13.950.830) (1.447.248) 3.500.598 37. İlişkili Taraf Açıklamaları Topluluk’un ana ortağı T. İş Bankası AŞ’dir. Şirket ile konsolide edilen bağlı ortaklıkları arasında gerçekleşen işlemler konsolidasyon sırasında elimine edildiklerinden bu notta açıklanmamıştır. Topluluk ile diğer ilişkili taraflar arasındaki işlemlerin detayları aşağıda açıklanmıştır. İlişkili taraflarda tutulan mevduatlar T. İş Bankası A.Ş. - Vadeli - Vadesiz İşbank GmbH - Vadesiz 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 978.487.819 30.369.489 1.008.857.308 1.345.857.942 46.075.687 1.391.933.629 5.293.839 1.014.151.147 5.228.634 1.397.162.263 31 Aralık 2012 246.126.313 7.760.610 6.661.812 260.548.735 31 Aralık 2011 265.576.405 8.553.300 11.720.289 285.849.994 Vergi karşılığının mutabakatı Vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kâr Geçerli vergi oranı Hesaplanan vergi Ayrılan ile hesaplanan vergi karşılığının mutabakatı - Konsolidasyon düzeltmeleri - Kanunen kabul edilmeyen giderler - Vergiden mahsup edilebilecek geçmiş yıllar zararları - Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kâr payları - Temettü ve vergiden muaf diğer gelirler - Farklı vergi oranlarına tabi yurtdışı şirketlerin etkisi - Yararlanılacak yatırım indirimleri - İndirimli kurumlar vergisi - Yabancı para çevrim farkları Gelir tablosundaki vergi karşılığı İlişkili taraflardan kullanılan krediler (*) T. İş Bankası A.Ş. İşbank GmbH T. Sınai ve Kalkınma Bankası A.Ş. (*) 31 Aralık 2011 tarihli konsolide finansal raporumuzun 61. Sayfasında yer alan ve “37. İlişkili Taraf Açıklamaları” dipnotunun “İlişkili taraflardan kullanılan krediler” bölümündeki 31 Aralık 2011 tutarlarının, program tanımından kaynaklanan bir işlem sonucunda, hatalı olarak 1.265.210.022 TL olarak raporlandığının tespit edilmesi nedeniyle, 31 Aralık 2011 değerleri yeniden düzenlenmiş ve bu husus 31 Mayıs 2012 tarihinde özel durum açıklamasıyla da kamuya duyurulmuştur. (3.254.964) (1.382.217) 103.553.458 53.194.280 (2.043.979) 2.420.830 1.012.345 (531.322) Solvay Şişecam Holding AG 1.447.427 - 34.457.767 39.865.574 İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. 1.297.682 1.042.935 (61.087) (4.504.343) OAO FormMat 410.976 - (43.868.096) (126.340.937) Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş. 367.051 324.786 T. İş Bankası A.Ş. 36. Hisse Başına Kazanç İlişkili taraflardan ticari alacaklar 331.267 387.942 87.400 12.143 31.574 24.083 - 187.556 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş. Dönem boyunca mevcut olan hisselerin ortalama sayısı (tam değeri) 1.500.000.000 1.500.000.000 Diğer 294.074.797 631.505.111 0,1960 0,4210 460.630.974 910.416.451 0,3071 0,6069 Hisse başına kazanç Ana şirket hissedarlarına ait toplam kapsamlı gelir Toplam kapsamlı gelirden elde edilen hisse başına kazanç 128 2012 YILLIK RAPOR 31 Aralık 2011 Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi Hisse başına kazanç Ana şirket hissedarlarına ait net dönem kârı 31 Aralık 2012 İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. 22.798 25.797 3.996.175 2.005.242 2012 YILLIK RAPOR 129 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) İlişkili taraflardan diğer alacaklar 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Saint Gobain Glass Egypt S.A.E (*) 9.319.138 11.433.779 Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. 1.381.529 1.386.810 Şişecam Shangai Trade Co. Ltd. 1.016.528 1.402.999 Arc Paşabahçe Food Service LLC. 1.067.701 - İlişkili taraflarla ilgili gelir ve giderler: İlişkili taraflarla ilgili faiz gelirleri 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank GmbH 32.473.744 26.468.741 Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 72.878 88.359 Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. 53.948 12.574 Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 422.823 1.149.717 Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. 167.092 161.969 Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. 40.870 135.596 Sintan Kimya San. ve Tic. A.Ş. 4.182 69.195 Paşabahçe Glass GmbH 150.523 156.418 Paşabahçe USA Inc. 107.955 18.889 Saint Gobain Glass Egypt S.A.E - 201.151 Paşabahçe Spain SL - 2.265 OOO Balkum 68.758 71.320 Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. 42.809 678.710 Yatırım Finansman Yatırım Ortaklığı A.Ş. - 199.276 210 6.046 32.645.832 27.183.203 İlişkili taraflarla ilgili faiz giderleri 1 Ocak 31 Aralık 2012 1 Ocak 31 Aralık 2011 T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank GmbH 17.763.962 1.799.751 479.175 544.579 İş Finansal Kiralama A.Ş. 75.736 - Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. 38.974 - Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. 22.722 - 4.174 - 11.940 4.227 Diğer 3.649 4.367 Fabrika Cementa Lukavac D.D (FCL) - 154.104 OAO FormMat - 359.453 Omco International N.V. - 31.769 Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. - 1.333 Sintan Kimya San. ve Tic. A.Ş. - 5.218.687 13.760.445 22.234.551 Paşabahçe Mağazaları B.V. Sudel Invest S.A.R.L. (*) Saint Gobain Glass Egypt S.A.E verilen sermaye avansından oluşmaktadır. T. Sınai ve Kalkınma Bankası A.Ş. Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. İİlişkili taraflara ticari borçlar 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi 4.459.494 4.056.149 Solvay Şişecam Holding AG 4.402.981 4.730.684 251.520 154.510 İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. 67.112 Kültür Yayınları İş-Türk Ltd. Şti. Diğer İlişkili taraflara diğer borçlar 70.643 3.417 58.071 77.800 20.351 9.262.324 9.090.408 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. 9.269.901 6.188.480 Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. 3.388.291 2.379.368 İş Factoring Finansman Hizmetleri A.Ş. 1.018.554 - OOO Balkum 450.797 315.221 Saint Gobain Glass Egypt S.A.E 446.823 - Fabrika Cementa Lukavac D.D (FCL) 438.244 1.124.550 Paşabahçe USA Inc. 389.228 77.757 Paşabahçe Glass GmbH 368.146 107.305 Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 266.950 312.175 Paşabahçe Spain SL 113.762 118.976 33.713 38.279 Denizli Cam San. Vakfı Sudel Invest S.A.R.L (*) Diğer - 1.778.267 1.462.737 1.244.255 17.647.146 13.684.633 Fabrika Cementa Lukavac D.D (FCL) İlişkili taraflarla ilgili temettü gelirleri İş Finansal Kiralama A.Ş. Çukurova İnşaat Makineleri San. ve Tic. A.Ş. Nemtaş Nemrut Liman İşletmeleri A.Ş. - 139.038 18.384.743 2.483.368 1 Ocak 31 Aralık 2012 38.136 14 38.150 1 Ocak 31 Aralık 2011 33.559 29.992 63.551 (*) Balsand BV’ye verilen sermaye avansıdır. 130 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 131 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) İlişkili taraflarla ilgili diğer gelirler İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. (1) Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi (2) Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş. (1) Fabrika Cementa Lukavac D.D (FCL) Solvay Şişecam Holding AG Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş. Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. T. İş Bankası A.Ş. İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. Saint Gobain Glass Egypt S.A.E Paşabahçe Mağazaları B.V. Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. Milli Reasürans T.A.Ş. Nemtaş Nemrut Liman İşletmeleri A.Ş. Anadolu Hayat Emeklilik Sigorta A.Ş. İş Portföy Yönetimi A.Ş. OOO Balkum İş Factoring Finansman Hizmetleri A.Ş. Sintan Kimya San. ve Tic. A.Ş. (3) Diğer 1 Ocak31 Aralık 2012 12.347.907 7.657.684 3.260.175 2.439.454 1.765.052 1.490.346 384.004 262.396 188.991 125.102 111.451 104.054 28.940 25.896 12.203 7.236 6.059 5.842 3.342 1.213 436 1 Ocak31 Aralık 2011 10.357.284 6.747.359 3.005.410 2.218.398 1.475.743 1.580.192 458.146 1.695 396.762 32.324 53.992 8.646 2.261 449 250 30.228.033 907.979 698.657 27.945.297 (1) Elektrik satışına ilişkin gelirlerden oluşmaktadır. (2) 2012 yılı içinde 6.914.223 TL’lik kısmı Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri AŞ’nin elde ettiği sigorta acentelik gelirinden oluşmaktadır. (2011: 6.334.995 TL) (3) Sintan Kimya San. ve Tic. A.Ş. 19 Nisan 2012 tarihinde satılmış olup, ilişkili taraf işlemlerinde açıklanan gelir ve giderler 1 Ocak - 19 Nisan 2012 dönemini kapsamaktadır. İlişkili taraflarla ilgili diğer giderler Solvay Şişecam Holding AG (1) Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. (2) İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (3) İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. (4) Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi (5) Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. (6) OOO Balkum (6) OAO FormMat (6) Paşabahçe Glass GmbH Şişecam Shangai Trade Co. Ltd. T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank GmbH Fabrika Cementa Lukavac D.D (FCL) T. İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güv. Ve Yard. Vakfı Paşabahçe USA Inc. Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Şti. Paşabahçe Spain SL Anadolu Hayat Emeklilik Sigorta A.Ş. Kültür Yayınları İş-Türk Ltd. Şti. Camiş Menkul Değerler A.Ş. İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş. Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş. 1 Ocak31 Aralık 2012 106.878.918 29.715.853 15.022.863 6.420.899 3.279.474 3.251.864 2.950.062 2.527.082 1.434.094 1.335.871 1.170.827 800.805 738.263 422.390 385.885 242.258 149.168 124.175 106.042 28.676 11.742 7.201 114 177.004.526 1 Ocak31 Aralık 2011 92.540.757 28.241.570 13.617.465 5.878.611 2.798.634 167.713 2.563.657 2.536.149 1.086.311 1.076.832 1.023.073 2.102.882 798.002 358.817 259.329 218.912 122.924 73.519 86.149 33.949 3.705 155.588.960 1) Solvay Sodi AD’ den alınan soda alımlarından oluşmaktadır. (2) Kalıp giderlerinden oluşmaktadır. (3) 2012 yılı içinde 14.817.858 TL’lik kısmı iş merkezinin bulunduğu İş Kuleleri Kule-3’ün kira giderlerinden oluşmaktadır. (2011: 13.299.230 TL) (4) Şirket merkezinin bulunduğu İş Kuleleri Kule-3’ün yönetim ve işletim giderlerinden oluşmaktadır. (5) Sigorta giderlerinden oluşmaktadır. (6) Camın ana hammaddesi olan kum alım giderlerinden oluşmaktadır. Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar Ana ortaklık (Holding) Konsolidasyona tabi diğer şirketler 1 Ocak31 Aralık 2012 10.876.132 19.034.378 29.910.510 1 Ocak31 Aralık 2011 10.592.628 15.761.834 26.354.462 Şirket’in üst düzey yöneticileri, Yönetim Kurulu Başkanı ve Üyeleri ile genel müdür, grup başkanları, genel müdür yardımcıları, başkan yardımcıları ve fabrika müdürlerinden oluşmaktadır. 2012 ve 2011 yıllarında üst yönetime emeklilik sosyal yardımları, işten çıkartma, ayrılma nedeniyle sağlanan faydalar, hisse bazlı ödemeler ve diğer uzun vadeli faydalar sağlanmamıştır. 38. Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi a) Sermaye riski yönetimi Topluluk sermaye yönetiminde bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak kârlılığını artırmayı hedeflemektedir. Topluluk’ un sermaye yapısı Dipnot 8 ve 10’da açıklanan kredileri de içeren borçlar, Dipnot 6’da açıklanan nakit ve nakit benzerleri ve Dipnot 27’de açıklanan sırasıyla çıkarılmış sermaye, sermaye yedekleri, kâr yedekleri ve geçmiş yıl kârlarını da içeren özkaynak kalemlerinden oluşmaktadır. Topluluk’ un sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskler Şirket Yönetimi tarafından değerlendirilir. Şirket Yönetimi değerlendirmelerine dayanarak sermaye yapısını yeni borç edinilmesi veya mevcut olan borcun geri ödenmesiyle olduğu kadar temettü ödemeleri ve yeni hisse ihracı yoluyla dengede tutulması amaçlanmaktadır. Topluluk sermayeyi borç/toplam özkaynak oranını kullanarak izler. Bu oran net borcun toplam özkaynağa bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit ve nakit benzeri değerlerin toplam borç tutarından (bilançoda gösterildiği gibi finansal borçlar ve yükümlülükleri, finansal kiralama ve ticari borçları içerir) düşülmesiyle hesaplanır. 132 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 133 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Alacaklar 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibarıyla net borç / toplam özkaynak oranı aşağıdaki gibidir: Ticari Alacaklar Finansal ve ticari borçlar Eksi: Nakit ve nakit benzerleri Net borç 31 Aralık 2012 2.639.501.047 (1.164.323.277) 1.475.177.770 31 Aralık 2011 2.613.178.613 (1.599.923.097) 1.013.255.516 Toplam özkaynak 5.605.940.392 5.156.320.891 %26 %20 Net borç / özkaynak oranı Topluluk’un genel stratejisinde önceki dönemden bir farklılık göstermemektedir. b) Finansal Risk Faktörleri Topluluk faaliyetleri nedeniyle piyasa riski (kur riski, gerçeğe uygun değer faiz oranı riski, nakit akımı faiz oranı riski ve fiyat riski), kredi riski ve likidite riskine maruz kalmaktadır. Topluluk risk yönetimi programı genel olarak finansal piyasalardaki belirsizliğin, Topluluk finansal performansı üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerinin minimize edilmesi üzerine odaklanmaktadır. Topluluk finansal araçlarını Finansal İşlemler Grup Başkanlığı vasıtasıyla merkezi olarak Topluluk’ un risk politikaları çerçevesinde yönetmektedir. Topluluk’ un nakit giriş ve çıkışları günlük olarak, aylık nakit akım bütçeleri haftalık raporlarla, yıllık nakit akım bütçeleri ise aylık nakit raporlarla izlenmektedir. Risk yönetimi Yönetim Kurulu tarafından onaylanan politikalar doğrultusunda merkezi bir Risk Yönetimi Birimi tarafından yürütülmektedir. Risk politikalarına ilişkin olarak ise Topluluk ’un Risk Yönetimi Birimi tarafından finansal risk tanımlanır, değerlendirilir ve Topluluk’ un operasyon üniteleri ile birlikte çalışmak suretiyle riskin azaltılmasına yönelik araçlar kullanılır. Yönetim Kurulu tarafından risk yönetimine ilişkin olarak gerek yazılı genel bir mevzuat gerekse de döviz kuru riski, faiz riski, kredi riski, türev ürünlerinin ve diğer türevsel olmayan finansal araçların kullanımı ve likidite fazlalığının nasıl değerlendirileceği gibi çeşitli risk türlerini kapsayan yazılı prosedürler oluşturulur. b.1) Kredi Riski Yönetimi Finansal araçları elinde bulundurmak karşı tarafın anlaşmanın gereklerini yerine getirememe riskini de taşımaktadır. Topluluk Yönetimi bu riskleri, her anlaşmada bulunan karşı taraf için ortalama riski kısıtlayarak ve gerektiği takdirde teminat alarak karşılamaktadır. Topluluk’ un tahsilat riski, esas olarak ticari alacaklarından doğmaktadır. Topluluk, bayilerinden doğabilecek bu riski, bayiler için belirlenen kredi limitlerini alınan teminatlar ile sınırlayarak yönetmektedir. Kredi limitlerinin kullanımı Topluluk tarafından sürekli olarak izlenmekte ve müşterinin finansal pozisyonu, geçmiş tecrübeler ve diğer faktörler göz önüne alınarak müşterinin kredi kalitesi sürekli değerlendirilmektedir. Ticari alacaklar Topluluk politikaları ve prosedürleri dikkate alınarak değerlendirilmekte ve bu doğrultuda şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra bilançoda net olarak gösterilmektedir (Dipnot 10). Ticari alacaklar çeşitli sektör ve coğrafi alanlara dağılmış çok sayıdaki müşteriyi kapsamaktadır. Müşterilerin ticari alacak bakiyeleri üzerinden sürekli olarak kredi değerlendirmeleri yapılmaktadır. 134 2012 YILLIK RAPOR Finansal araç türleri itibarıyla maruz kalınan kredi riskleri 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski (*) (A+B+C+D+E) - Azami riskin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri - Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı Diğer Alacaklar Nakit ve Nakit Benzeri Türev Kalemler Araçlar İlişkili Taraf Diğer Taraf İlişkili Taraf Diğer Taraf 3.996.175 967.560.945 13.760.445 26.749.295 1.163.564.592 - - (359.462.849) (10.215.866) - - - 3.996.175 - 757.011.027 (314.621.239) 24.364 - 26.749.295 - 1.163.564.592 - - B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri - Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - - - - C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - 210.549.918 (44.841.610) 13.736.081 (10.215.866) - - - D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - - - - - - - 24.085.425 (24.085.425) 1.635.724 (1.635.724) - - 6.602.131 (6.602.131) - - - E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar - - - - - (*) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır. 2012 YILLIK RAPOR 135 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Topluluk’un müşterilerinden aldığı teminatların toplamı aşağıdaki gibidir: Alacaklar Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar İlişkili Taraf Diğer Taraf 2.005.242 991.494.575 - (389.625.337) (4.066.285) 2.005.242 - 819.331.602 (354.911.831) B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri - Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı Finansal araç türleri itibarıyla maruz kalınan kredi riskleri 31 Aralık 2011 tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski (*) (A+B+C+D+E) - Azami riskin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı İlişkili Taraf Diğer Taraf 1.599.099.235 - - - - 1.304.208 - 19.877.058 - 1.599.099.235 - - - - - - - - 172.162.973 (34.713.506) 20.930.343 (4.066.285) - - - D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - 21.916.278 (21.916.278) 4.720.437 (4.720.437) - - 6.744.360 (6.744.360) - - - E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar - - - - - A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri - Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı 22.234.551 19.877.058 Nakit ve Nakit Benzeri Türev Kalemler Araçlar Teminat mektupları Teminat çek ve senetleri İpotekler Diğer 31 Aralık 2012 263.223.704 69.526.426 18.951.361 7.761.358 359.462.849 31 Aralık 2011 333.187.890 33.189.442 18.800.773 4.447.232 389.625.337 31 Aralık 2012 116.136.380 59.255.237 32.608.935 2.549.366 210.549.918 31 Aralık 2011 93.082.371 54.432.527 21.600.349 3.047.726 172.162.973 (44.841.610) (34.713.506) Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış ticari alacaklar aşağıdaki gibidir: Vadesi üzerinden 1–30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1–3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3–12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1–5 yıl geçmiş Toplam vadesi geçen alacaklar Teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı (-) b.2) Likidite Risk Yönetimi Topluluk, nakit akımlarını düzenli olarak takip ederek finansal varlıkların ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların ve borçlanma rezervinin devamını sağlayarak likidite riskini yönetir. Likidite riski tabloları İhtiyatlı likidite riski yönetimi yeterli ölçüde nakit tutmayı yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder. Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmektedir. (*) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır. 136 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 137 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Aşağıdaki tablo, Topluluk’ un finansal yükümlülüklerinin vade dağılımını göstermektedir. Aşağıdaki tablolar, Topluluk’ un yükümlülükleri iskonto edilmeden ve ödemesi gereken en erken tarihler esas alınarak hazırlanmıştır. Söz konusu yükümlülükler üzerinden ödenecek faizler aşağıdaki tabloya dahil edilmiştir. Topluluk’un yabancı para cinsinden parasal ve parasal olmayan varlıklarının ve parasal olmayan yükümlülüklerinin bilanço tarihi itibarıyla dağılımı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2012 Tarihi İtibarıyla Döviz Pozisyonu Tablosu 31 Aralık 2012 Türev olmayan finansal yükümlülükler Banka kredileri Finansal kiralama yükümlülükleri 1. Ticari alacaklar Defter değeri Sözleşme uyarınca nakit çıkışları toplamı (I+II+III+IV) 3 aydan kısa (I) 3 - 12 ay arası (II) 1 - 5 yıl arası (III) 5 yıldan uzun (IV) 2.122.055.710 2.349.707.261 323.074.832 969.435.119 940.503.325 116.693.985 2a. Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) 2b. Parasal olmayan finansal varlıklar 3. Diğer 4. Dönen varlıklar (1+2+3) TL karşılığı ABD Doları Euro Diğer 345.194.106 91.002.009 70.397.772 17.419.485 1.042.811.483 469.725.320 86.736.200 1.501.606 - - - - 6.416.885 1.880.112 1.288.669 34.834 1.394.422.474 562.607.441 158.422.641 18.955.925 10.289.576 10.441.033 296.310 1.911.802 8.232.921 - 5. Ticari alacaklar - - - - 497.893.437 499.205.644 488.540.220 10.665.424 - - 6a. Parasal finansal varlıklar - - - - İlişkili taraflara borçlar 26.909.470 26.909.469 26.909.469 - - - 6b. Parasal olmayan finansal varlıklar Diğer borçlar 55.325.682 54.313.932 53.302.182 - 1.011.750 - 7. Diğer 2.712.473.875 2.940.577.339 892.123.013 982.012.345 949.747.996 116.693.985 Ticari borçlar Toplam yükümlülük 8. Duran varlıklar (5+6+7) 9. Toplam varlıklar (4+8) - - - - 38.968 20.541 1.000 - 38.968 20.541 1.000 - 1.394.461.442 562.627.982 158.423.641 18.955.925 62.136.157 9.606.828 18.127.542 2.380.484 662.649.012 183.090.085 142.991.294 - 19.010.894 3.617.425 5.032.485 727.577 - - - - 743.796.063 196.314.338 166.151.321 3.108.061 - - - - 264.993.446 68.690.205 60.614.146 - - - - - 31 Aralık 2011 Defter değeri Sözleşme uyarınca nakit çıkışları toplamı (I+II+III+IV) 3 aydan kısa (I) 3 - 12 ay arası (II) 1 - 5 yıl arası (III) 5 yıldan uzun (IV) 2.195.771.608 2.468.571.469 287.192.965 520.111.139 1.577.176.956 84.090.409 - - - - - - 13. Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) 408.316.597 410.586.533 390.962.945 14.074.896 5.548.692 - 14. Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar 22.775.041 22.775.041 22.775.041 - - - 15. Finansal yükümlülükler Diğer borçlar 63.328.938 63.328.938 62.236.760 - 1.092.178 - 16a.Parasal olan diğer yükümlülükler 2.690.192.184 2.965.261.981 763.167.711 534.186.035 1.583.817.826 84.090.409 Türev olmayan finansal yükümlülükler Banka kredileri Finansal kiralama yükümlülükleri Ticari borçlar Toplam yükümlülük 10. Ticari borçlar Türev finansal varlık ve yükümlülük bulunmamaktadır (2011: Yoktur). 11. Finansal yükümlülükler 12a. Parasal olan diğer yükümlülükler 12b.Parasal olmayan diğer yükümlülükler 16b.Parasal olmayan diğer yükümlülükler 17. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) 18. Toplam yükümlülükler (13+17) - - - - 264.993.446 68.690.205 60.614.146 - 1.008.789.509 265.004.543 226.765.467 3.108.061 - - - - - - - - - - - - 385.671.933 297.623.439 (68.341.826) 15.847.864 379.216.080 295.722.786 (69.631.495) 15.813.030 - - - - 1.439.043.985 421.036.329 251.373.047 104.378.361 492.854.190 136.446.899 99.406.172 18.977.904 b.3) Piyasa Riski Yönetimi Faaliyetleri nedeniyle Topluluk, döviz kurundaki ve faiz oranındaki değişiklikler ile ilgili finansal risklere maruz kalmaktadır. Topluluk düzeyinde karşılaşılan piyasa riskleri, duyarlılık analizleri esasına göre ölçülmektedir. Cari yılda Topluluk’ un maruz kaldığı piyasa riskinde ya da karşılaşılan riskleri ele alış yönteminde veya bu riskleri nasıl ölçtüğüne dair kullandığı yöntemde, önceki seneye göre bir değişiklik olmamıştır. b.3.1) Kur riski yönetimi Yabancı para cinsinden işlemler, kur riskinin oluşmasına sebebiyet vermektedir. Topluluk, bağlı ortaklıkları ve müşterek yönetime tabi ortaklıklarının faaliyet gösterdiği ülkelerin ekonomilerine göre geçerli fonksiyonel para birimleri dışında kalan para birimlerini yabancı para olarak kabul etmiştir. 19. Bilanço dışı türev araçların net varlık / (yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) 19a.Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı 19b.Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı 20. Net yabancı para varlık / (yükümlülük) Pozisyonu (9–18+19) 21. Parasal kalemler net yabancı para varlık / yükümlülük pozisyonu (=1+2a+5+6a– 10–11 12a–14–15-16a) 22. Döviz hedge’ i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri 23. İhracat 24. İthalat 138 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 139 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Topluluk, başlıca ABD Doları ve Euro cinsinden kur riskine maruz kalmaktadır. Diğer kurların etkisi önemsizdir. 31 Aralık 2011 Tarihi İtibarıyla Döviz Pozisyonu Tablosu 1. Ticari alacaklar 2a. Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) 2b. Parasal olmayan finansal varlıklar 3. Diğer 4. Dönen varlıklar (1+2+3) 5. Ticari alacaklar TL karşılığı ABD Doları Euro Diğer 323.877.388 90.442.570 57.621.181 12.225.776 1.448.828.724 557.907.824 158.595.029 7.422.103 - - - - 5.092.882 972.181 1.007.286 794.923 1.777.798.994 649.322.575 217.223.496 20.442.802 - - - - 6a. Parasal finansal varlıklar - - - - 6b. Parasal olmayan finansal varlıklar - - - - 7. Diğer 38.800 20.541 - - 8. Duran varlıklar (5+6+7) 38.800 20.541 - - 1.777.837.794 649.343.116 217.223.496 20.442.802 76.043.032 8.853.950 15.128.342 22.348.164 360.099.926 72.156.396 91.580.207 - 20.199.187 2.692.886 4.453.290 4.229.645 9. Toplam varlıklar (4+8) 10. Ticari borçlar 11. Finansal yükümlülükler 12a. Parasal olan diğer yükümlülükler 12b.Parasal olmayan diğer yükümlülükler 13. Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) 14. Ticari borçlar 15. Finansal yükümlülükler - - - - 456.342.145 83.703.232 111.161.839 26.577.809 - - - - 956.989.910 245.149.426 202.114.395 - 16a.Parasal olan diğer yükümlülükler - - - - 16b.Parasal olmayan diğer yükümlülükler - - - - 17. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) 18. Toplam yükümlülükler (13+17) 19. Bilanço dışı türev araçların net varlık / (yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) 19a.Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı 19b.Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı 20. Net yabancı para varlık / (yükümlülük) Pozisyonu (9–18+19) 21. Parasal kalemler net yabancı para varlık / yükümlülük pozisyonu (=1+2a+5+6a– 10–11 12a–14–15-16a) 22. Döviz hedge’ i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri 23. İhracat 24. İthalat 140 2012 YILLIK RAPOR 956.989.910 245.149.426 202.114.395 - 1.413.332.055 328.852.658 313.276.234 26.577.809 - - - - - - - - - - - - 364.505.739 320.490.458 (96.052.738) (6.135.007) 359.374.057 319.497.736 (97.060.024) (6.929.930) - - - - 1.470.831.580 454.540.011 270.348.057 83.019.944 431.606.694 120.049.118 96.390.512 6.987.416 Aşağıdaki tablo Topluluk’ un ABD Doları ve Euro kurlarındaki %10’luk artışa ve azalışa olan duyarlılığını göstermektedir. %10’luk oran, üst düzey yöneticilere Topluluk içinde kur riskinin raporlanması sırasında kullanılan oran olup, söz konusu oran Topluluk Yönetimi’nin döviz kurlarında beklediği olası değişikliği ifade etmektedir. Duyarlılık analizi sadece dönem sonundaki açık yabancı para cinsinden parasal kalemleri kapsar ve söz konusu kalemlerin yılsonundaki %10’luk kur değişiminin etkilerini gösterir. Bu analiz, dış kaynaklı krediler ile birlikte Topluluk içindeki yurt dışı faaliyetler için kullanılan, krediyi alan ve de kullanan tarafların fonksiyonel para birimi dışındaki kredilerini kapsamaktadır. Pozitif değer, vergi öncesi kâr / zararda ve diğer özkaynak kalemlerindeki artışı ifade eder. Kur riskine duyarlılık ABD Doları’nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 1 - ABD Doları net varlık / yükümlülük 2 - ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 3 - ABD Doları net etki (1 + 2) Euro’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 4 - Euro net varlık / yükümlülük 5 - Euro riskinden korunan kısım (-) 6 - Euro net etki (4 + 5) Diğer dövizlerin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 7 - Diğer dövizler cinsinden net varlık / yükümlülük 8 - Diğer dövizlerin riskinden korunan kısım (-) 9 - Diğer dövizlerin net etkisi (7 + 8) Toplam (3 + 6 + 9) 31 Aralık 2012 Kâr / (Zarar) Özkaynaklar Yabancı paranın Yabancı paranın Yabancı paranın Yabancı paranın değer kazanması değer kaybetmesi değer kazanması değer kaybetmesi 52.715.544 52.715.544 (52.715.544) (52.715.544) (16.375.239) (16.375.239) 16.375.239 16.375.239 146.855.678 146.855.678 (146.855.678) (146.855.678) 1.581.303 1.581.303 (1.581.303) (1.581.303) 30.587.528 30.587.528 (30.587.528) (30.587.528) 37.921.608 (37.921.608) 177.443.206 (177.443.206) 2012 YILLIK RAPOR 141 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) ABD Doları’nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 1 - ABD Doları net varlık / yükümlülük 2 - ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 3 - ABD Doları net etki (1 + 2) Euro’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 4 - Euro net varlık / yükümlülük 5 - Euro riskinden korunan kısım (-) 6 - Euro net etki (4 + 5) Diğer dövizlerin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 7 - Diğer dövizler cinsinden net varlık / yükümlülük 8 - Diğer dövizlerin riskinden korunan kısım (-) 9 - Diğer dövizlerin net etkisi (7 + 8) Toplam (3 + 6 + 9) 31 Aralık 2011 Kâr / (Zarar) Özkaynaklar Yabancı paranın Yabancı paranın Yabancı paranın Yabancı paranın değer kazanması değer kaybetmesi değer kazanması değer kaybetmesi 60.349.927 60.349.927 (18.778.694) (18.778.694) (60.349.927) (60.349.927) 18.778.694 18.778.694 133.472.108 133.472.108 (133.472.108) (133.472.108) (692.993) (692.993) 692.993 692.993 23.825.643 23.825.643 (23.825.643) (23.825.643) 40.878.240 (40.878.240) 157.297.751 (157.297.751) Topluluk’ un finansal yükümlülükleri, Topluluk’ u faiz oranı riskine maruz bırakmaktadır. Topluluk’ un finansal yükümlülükleri ağırlıklı olarak değişken faizli borçlanmalardır. Değişken faizli finansal yükümlülüklerin 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla mevcut bilanço pozisyonuna göre TL faiz oranlarında %1’lik ve yabancı para faiz oranlarında %0,25’lik bir düşüş / yükseliş olması ve diğer tüm değişkenlerin sabit tutulması durumunda; vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kâr 3.663.930 TL değerinde artacak/azalacaktır (31 Aralık 2011: 4.516.929 TL). Faiz oranı duyarlılığı Sabit Faizli Faiz Riskine Maruz Kalmayan Toplam Finansal varlıklar - 2.522.843.636 227.652.780 2.750.496.416 Nakit ve nakit benzerleri - 1.487.232.210 112.690.887 1.599.923.097 Finansal yatırımlar - - - - Türev finansal araçlar - - - - Satılmaya hazır finansal varlıklar - - 114.961.893 114.961.893 Ticari alacaklar - 991.494.575 - 991.494.575 İlişkili taraflardan alacaklar - 24.239.793 - 24.239.793 Diğer alacaklar - 19.877.058 - 19.877.058 Finansal yükümlülükler 1.870.738.898 819.422.517 30.769 2.690.192.184 Banka kredileri 1.870.738.898 325.001.941 30.769 2.195.771.608 - - - - Ticari borçlar - 408.316.597 - 408.316.597 İlişkili taraflara borçlar - 22.775.041 - 22.775.041 Diğer borçlar - 63.328.938 - 63.328.938 Finansal kiralama yükümlülüğü Özkaynak fiyat duyarlılığı Aşağıdaki duyarlılık analizleri raporlama tarihinde maruz kalınan hisse senedi fiyat risklerine göre belirlenmiştir. Raporlama tarihinde, diğer tüm değişkenlerin sabit ve değerleme yöntemindeki verilerin %10 oranında fazla / az olması durumunda: • 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla, hisse senedi yatırımları, satılmaya hazır varlıklar olarak sınıflandırıldığı ve elden çıkarılmadığı ya da değer düşüklüğüne uğramadığı sürece, net kâr / zarar etkilenmeyecektir. Topluluk’ un faiz oranına duyarlı finansal araçlarının dağılımı aşağıdaki gibidir: • Diğer özkaynaktaki fonlarda 28.186 TL tutarında artış / azalış (2011 yılında 28.002 TL tutarında artış / azalış) olacaktır. Bu durum esasen, satılmaya 31 Aralık 2012 hazır hisselerin gerçeğe uygun değerindeki değişikliklerden kaynaklanmaktadır. Değişken Faizli Sabit Faizli Faiz Riskine Maruz Kalmayan Finansal varlıklar - 2.087.870.802 171.177.274 2.259.048.076 Nakit ve nakit benzerleri - 1.075.803.942 88.519.335 1.164.323.277 Finansal yatırımlar - - - - Türev finansal araçlar - - - - Toplam Satılmaya hazır finansal varlıklar - - 82.657.939 82.657.939 Ticari alacaklar - 967.560.945 - 967.560.945 İlişkili taraflardan alacaklar - 17.756.620 - 17.756.620 Diğer alacaklar - 26.749.295 - 26.749.295 Finansal yükümlülükler 1.750.029.040 951.273.809 11.171.026 2.712.473.875 Banka kredileri 1.750.029.040 360.855.644 11.171.026 2.122.055.710 Finansal kiralama yükümlülüğü - 10.289.576 - 10.289.576 Ticari borçlar - 497.893.437 - 497.893.437 İlişkili taraflara borçlar - 26.909.470 - 26.909.470 Diğer borçlar - 55.325.682 - 55.325.682 2012 YILLIK RAPOR Değişken Faizli b.3.3) Diğer fiyat riskleri b.3.2) Faiz oranı riski yönetimi 142 31 Aralık 2011 Topluluk’un hisse senedi fiyatları ile ilgili duyarlılığı daha önceki yıla kıyasla önemli bir değişiklik göstermemiştir. 2012 YILLIK RAPOR 143 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 39. Finansal Araçlar (Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları ve Finansal Riskten Korunma Muhasebesi Çerçevesindeki Açıklamalar) Finansal Araçların Gerçeğe Uygun Değeri 31 Aralık 2012 Finansal varlıklar Finansal Araçlar Kategorileri 31 Aralık 2012 Toplam Kategori 1 Kategori 2 Kategori 3 82.657.939 299.662 - 82.358.277 Türev finansal araçlar - - - - Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar - - - - 82.657.939 299.662 - 82.358.277 Satılmaya hazır finansal varlıklar Etkin faiz yöntemi ile değerlenen finansal varlık ve yükümlülükler Krediler ve alacaklar Satılmaya hazır finansal varlıklar Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlık ve yükümlülükler Toplam 31 Aralık 2011 Defter değeri Not Finansal varlıklar Toplam Kategori 1 Kategori 2 Kategori 3 114.961.893 294.757 - 114.667.136 Türev finansal araçlar - - - - Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar - - - - 114.961.893 294.757 - 114.667.136 Satılmaya hazır finansal varlıklar Finansal varlıklar 1.164.317.430 985.317.565 82.657.939 5.847 2.232.298.781 Nakit ve nakit benzerleri 1.164.317.430 - - 5.847 1.164.323.277 6 Ticari alacaklar - 967.560.945 - - 967.560.945 10 İlişkili taraflardan alacaklar - 17.756.620 - - 17.756.620 37 Türev finansal varlıklar - - - - - 12 Finansal yatırımlar - - 82.657.939 - 82.657.939 7 Finansal yükümlülükler 2.657.148.193 - - - 2.657.148.193 Finansal borçlar 2.132.345.286 - - - 2.132.345.286 497.893.437 - - - 497.893.437 10 26.909.470 - - - 26.909.470 37 - - - - - 12 Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Türev finansal yükümlülükler 8 31 Aralık 2011 Krediler ve alacaklar Satılmaya hazır finansal varlıklar Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlık ve yükümlülükler Defter değeri Finansal varlıklar 1.599.387.785 1.015.734.368 114.961.893 535.312 2.730.619.358 Nakit ve nakit benzerleri 1.599.387.785 - - 535.312 1.599.923.097 Ticari alacaklar - 991.494.575 - - 991.494.575 10 İlişkili taraflardan alacaklar - 24.239.793 - - 24.239.793 37 Türev finansal varlıklar - - - - - 12 Finansal yatırımlar - - 114.961.893 - 114.961.893 7 2.626.863.246 - - - 2.626.863.246 2.195.771.608 - - - 2.195.771.608 8 408.316.597 - - - 408.316.597 10 22.775.041 - - - 22.775.041 37 - - - - - 12 Finansal borçlar Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Türev finansal yükümlülükler Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri aşağıdaki gibi belirlenir: • Kategori 1: Finansal varlık ve yükümlülükler, birbirinin aynı varlık ve yükümlülükler için aktif piyasada işlem gören borsa fiyatlarından değerlenmiştir. • Kategori 2: Finansal varlık ve yükümlülükler, ilgili varlık ya da yükümlülüğün birinci kategoride belirtilen borsa fiyatından başka direkt ya da endirekt olarak piyasada gözlenebilen fiyatının bulunmasında kullanılan girdilerden değerlenmiştir. • Kategori 3: Finansal varlık ve yükümlülükler, varlık ya da yükümlülüğün gerçeğe uygun değerinin bulunmasında kullanılan piyasada gözlenebilir bir veriye dayanmayan girdilerden değerlenmiştir. 40. Bilanço Tarihinden Sonraki Olaylar • Şirket Yönetim Kurulu’nun 23 Ocak 2013 tarihli toplantısında; zamanlaması ve halka açılma oranı piyasa koşullarına göre daha sonra belirlenmek üzere, bağlı ortaklıklarımızdan Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret AŞ’nin 2013 yılında yurt içi ve yurt dışında halka arzına yönelik olarak gerekli hazırlıkların yapılması hususunda Genel Müdürlüğün yetkili kılınmasına karar verilmiştir. Etkin faiz yöntemi ile değerlenen finansal varlık ve yükümlülükler Finansal yükümlülükler Toplam Not 6 • Şirket Yönetim Kurulu’nun 23 Ocak 2013 tarihli toplantısında; zamanlaması ve tutarı piyasa koşullarına göre daha sonra belirlenmek üzere, 2013 yılında şirketimizin yurtdışında yabancı para cinsinden tahvil ihracına yönelik gerekli hazırlıkların yapılması hususunda Genel Müdürlüğün yetkili kılınmasına karar verilmiştir. • Şirket Yönetim Kurulu’nun 19 Şubat 2013 tarihli toplantısında; 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun “Ayrılma Hakkı” başlıklı 24. maddesi hükmünün uygulamasına ilişkin ikincil düzenlemelerin henüz yayınlanmamış olması nedeniyle, 17 Ağustos 2012 tarihinde kamuya açıklanmış olan Şirketimiz ile Çayırova Cam Sanayii A.Ş. birleşme işleminin ikincil düzenlemelerin yayınlanması sonrasında tekrar değerlendirilmek üzere ertelenmesine yönelik olarak, bu aşamada yapılmış olan birleşme başvurusundan sarfınazar edilmesi için, Sermaye Piyasası Kurulu’na müracaat edilmesine karar verilmiştir. • Şirket, bağlı ortaklıklarından Trakya Cam Sanayii A.Ş. (“Trakya Cam”) Yönetim Kurulu’nun 19 Şubat 2013 tarihli toplantısında; 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun “Ayrılma Hakkı” başlıklı 24. maddesi hükmünün uygulamasına ilişkin ikincil düzenlemelerin henüz yayınlanmamış olması nedeniyle, 29 Ağustos 2012 tarihinde kamuya açıklanmış olan Trakya Cam ile Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. ve Trakya Polatlı Cam Sanayii AŞ’nin birleşme işleminin ikincil düzenlemelerin yayınlanması sonrasında tekrar değerlendirilmek üzere ertelenmesine yönelik olarak, bu aşamada yapılmış olan birleşme başvurusundan sarfınazar edilmesi için, Sermaye Piyasası Kurulu’na müracaat edilmesine karar verilmiştir. • Şirket, bağlı ortaklıklarından Anadolu Cam Sanayii A.Ş. (“Anadolu Cam”) Yönetim Kurulu’nun 19 Şubat 2013 tarihli toplantısında; 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun “Ayrılma Hakkı” başlıklı 24. maddesi hükmünün uygulamasına ilişkin ikincil düzenlemelerin henüz yayınlanmamış olması nedeniyle, 29 Ağustos 2012 tarihinde kamuya açıklanmış olan Anadolu Cam ile Anadolu Cam Yenişehir Sanayii A.Ş. ve Anadolu Cam Eskişehir Sanayii AŞ’nin birleşme işleminin ikincil düzenlemelerin yayınlanması sonrasında tekrar değerlendirilmek üzere ertelenmesine yönelik olarak, bu aşamada yapılmış olan birleşme başvurusundan sarfınazar edilmesi için, Sermaye Piyasası Kurulu’na müracaat edilmesine karar verilmiştir. • Şirket’in 22 Ocak 2013 tarihinde yaptığı olağanüstü genel kurul toplantısında mevcut 2.000.000.000 TL kayıtlı sermaye tavanının 2.500.000.000 TL’ye yükseltilmesi onaylanmıştır. • Şirket, bağlı ortaklıklarından Trakya Cam Sanayii AŞ’nin 22 Ocak 2013 tarihinde yaptığı olağanüstü genel kurul toplantısında mevcut bulunan 1.000.000.000 TL olan kayıtlı sermaye tavanının 1.500.000.000 TL’ye yükseltilmesi onaylanmıştır. 144 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 145 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) • Şirket, bağlı ortaklıklarından Anadolu Cam Sanayii AŞ’nin 22 Ocak 2013 tarihinde yaptığı olağanüstü genel kurul toplantısında mevcut bulunan 500.000.000 TL olan kayıtlı sermaye tavanının 1.000.000.000 TL’ye yükseltilmesi onaylanmıştır. • Şirket, bağlı ortaklıklarından Denizli Cam Sanayii ve Ticaret AŞ’nin 22 Ocak 2013 tarihinde yaptığı olağanüstü genel kurul toplantısında mevcut bulunan 20.000.000 TL olan kayıtlı sermaye tavanının 31 Aralık 2016 tarihine kadar yönetim kuruluna yetki verilmesi onaylanmıştır. • Şirket, bağlı ortaklıklarından Soda Sanayii AŞ’nin 22 Ocak 2013 tarihinde yaptığı olağanüstü genel kurul toplantısında mevcut bulunan 500.000.000 TL olan kayıtlı sermaye tavanının 1.000.000.000 TL’ye yükseltilmesi onaylanmıştır. • Şirket, bağlı ortaklıklarından Trakya Cam Sanayii AŞ’ nin büyüme hedefleri paralelinde güçlü bir otocam tedarikçisi olmak, pazardaki talebe cevap verecek yeni kapasiteleri yaratmak ve ürün yelpazesinin ayrılmaz bir parçası olan enkapsüle otomotiv camları alanındaki yeteneklerini geliştirmek hedefleri doğrultusunda, önemli bir fırsat olarak değerlendirilen Almanya’da mukim Fritz Holding GmbH’ın %100 hissesinin satın alınmasına yönelik ‘’İyi Niyet Anlaşması’’ (MoU) 19 Şubat 2013 tarihinde imzalanmıştır. 41. Finansal Tabloları Önemli Ölçüde Etkileyen ya da Finansal Tabloların Açık, Yorumlanabilir ve Anlaşılabilir Olması Açısından Açıklanması Gerekli Olan Diğer Hususlar Finansal Tabloların Onaylanması Şirket’in 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren hesap dönemine ait Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri: XI, No: 29 sayılı Tebliğ hükümlerine göre hazırlanan bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tabloları, Denetimden Sorumlu Komite’nin görüşü de dikkate alınarak incelenmiş olup; söz konusu konsolide finansal tabloların faaliyet sonuçlarının gerçek durumunu yansıttığına ve Şirket’in izlediği muhasebe ilkeleri ile Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine uygun ve doğru olduğuna, konsolide finansal raporların Finansal İşlemler Grup Başkanı İbrahim Babayiğit ile Merkez Muhasebe Müdürü Mükremin Şimşek tarafından elektronik ortamda imzalanmasına ve Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri kapsamında gerekli bildirimlerin yapılmasına Şirket Yönetim Kurulu’nun 6 Mart 2013 tarihli toplantısında karar verilmiştir. • Şirket, bağlı ortaklıklarından Trakya Cam Sanayii A.Ş. (“Trakya Cam”) Yönetim Kurulu, Hindistan’ın en büyük cam ambalaj üreticilerinden Hindusthan National Glass & Industries Limited (HNGIL), Kurucu Hissedarları (Promoters) ve HNG Float Glass Limited (HNGFL) ile 10 Ocak 2013 tarihinde Ortak Girişim Anlaşması (JVA) imzalanmıştır. Bu anlaşma neticesinde Trakya Cam, HNGIL ve kurucu hissedarlarının hâlihazırda %88 oranında pay sahibi olduğu tek düzcam hattı olan HNGFL’ye ana hissedar ile eşit oranda ortak olmaktadır. Hisse devir ve kapanış işlemlerinin tamamlanmasına (closing) yönelik çalışmalar sürdürülmektedir. • Şirket bağlı ortaklıklarından Soda Sanayii AŞ’nin sahip olduğu Cromital S.p.A hisselerinden 1 Euro nominal değerli 5.600 adet (Sermayenin %0,5’i) hisse 18 Şubat 2013 tarihinde 24.228 Euro bedelle şirketimizce satın alınmıştır. • Şirket, bağlı ortaklıkları Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. ve Paşabahçe Eskişehir Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 31 Ocak 2013 tarihinde birleşmiştir. • Şirket bağlı ortaklıklarından Soda Sanayii AŞ’nin Şişecam Soda Lukavac D.O.O. tarafından İşbank AG Frankfurt Şubesinden şirket finansmanında kullanılmak amacı ile alınan 4.000.000 Euro krediye garantör olmuştur. • Şirket, Yönetim Kurulu’nun 28 Şubat 2013 tarihli toplantısında; “Denetimden Sorumlu Komite” ’nin görüşleri doğrultusunda, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)’nun Seri: XI, No:29 sayılı Tebliği hükümlerine göre hazırlanacak 2013 ve 2014 yıllarına ilişkin finansal tabloların bağımsız denetimlerinin Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. (PricewaterhouseCoopers) firmasına yaptırılması hususunun Genel Kurulun onayına sunulmasına karar vermiştir. • Şirket, Yönetim Kurulu’nun 27 Şubat 2013 tarihli toplantısında “Kar Dağıtım Politikası” nın aşağıda belirtilen şekilde revize edilmesine ve Ortaklar Olağan Genel Kurulunun onayına sunulmasına, karar verilmiştir. Şirketimizin kâr dağıtım politikası; Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu, Vergi Kanunları ve şirketin tabi olduğu sair mevzuatlar ile Esas Sözleşme hükümleri dikkate alınarak belirlenmiştir. Buna göre; a) Şirketimiz, Sermaye Piyasası Mevzuatı ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde yılsonlarında hesaplanan dağıtılabilir net dönem kârının asgari %50’sini nakit ve/veya bedelsiz pay şeklinde kâr payı olarak dağıtmayı benimsemektedir. Ekonomik koşullar, yatırım planları ve nakit pozisyonu gibi hususlar dikkate alınarak, Ortaklar Olağan Genel Kurulu hedeflenen orandan farklı bir dağıtım yapılmasına karar verebilir. b) Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri ile Kurumsal Yönetim İlkelerinde öngörülen detayları da içeren Yönetim Kurulumuzun kâr dağıtım teklifleri; yasal sürelerinde Kamuyu Aydınlatma Platformu, şirketimiz internet sitesi ve faaliyet raporu aracılığıyla kamuya duyurulur. c) Genel Kurul’da alınacak karara bağlı olarak dağıtılacak nakit kâr payları genel kurulda kararlaştırılan tarihte ödenir. Bedelsiz pay şeklinde dağıtılacak kâr paylarına ilişkin işlemler ise, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerinde öngörülen yasal süre içerisinde tamamlanır. d) Kar dağıtım politikası çerçevesinde kâr payları, dağıtım tarihi itibarıyla mevcut payların tümüne, bunların ihraç ve iktisap tarihleri dikkate alınmaksızın eşit olarak dağıtılır. e) Yönetim Kurulu’nun, Genel Kurula kârın dağıtılmamasını teklif etmesi halinde, bunun nedenleri ile dağıtılmayan kârın kullanım şekline ilişkin bilgi Genel Kurul toplantısında pay sahiplerine sunulur. f) Kar dağıtım politikasında pay sahiplerinin menfaatleri ile şirket menfaatleri arasında dengeli bir politika izlenir. g) Kardan pay alma konusunda imtiyazlı hisse bulunmamaktadır. h Esas Sözleşmemizde kurucu intifa senedi ile Yönetim Kurulu üyelerimize ve çalışanlarımıza kâr payı verilmesi uygulaması bulunmamaktadır. i) Şirket Esas Sözleşmesi’ne göre; Yönetim Kurulu, Genel Kurul tarafından yetkilendirilmiş olmak ve Sermaye Piyasası Kanunu’na ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun konu ile ilgili düzenlemelerine uymak kaydı ile kâr payı avansı dağıtabilir. Genel Kurul tarafından Yönetim Kurulu’na verilen kâr payı avansı dağıtma yetkisi, yetkinin verildiği yılla sınırlıdır. 146 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 147 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 2012 Yılı Kârının Dağıtımı Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 2012 Yılı Denetleme Kurulu Raporu Sayın Ortaklarımız, Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Genel Kurulu’na Şirketimiz 2012 yılı hesap dönemini 294.074.797 TL. kârla kapatmış bulunmaktadır. Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) Seri:XI, No.29 “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği”ne göre hazırlanan 2012 yılı konsolide bilançomuzda yer alan 294.074.797 Türk Lirası tutarındaki 2012 yılı net konsolide bilanço kârımızın, SPK’nun kâr dağıtımına ilişkin düzenlemeleri ve Esas Sözleşmemizin 29. maddesi ve Yönetim Kurulumuzun 27 Şubat 2013 tarihli toplantısında revize edilen ve aynı tarihte kamuya açıklanan “Kâr Dağıtım Politikası”’nda belirtilen esaslara göre aşağıdaki şekilde tefrik edilmesini, Ünvanı : Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Merkezi : İSTANBUL Ortaklığın Kayıtlı Sermayesi : 2.500.000.000 TL Çıkarılmış Sermayesi : 1.500.000.000 TL. Faaliyet Konusu : Cam ve buna yardımcı, tamamlayıcı sınai ve ticari faaliyette bulunmak, her türlü sınai ve ticari kuruluşun sermaye ve yönetimine iştirak etmektir. Denetçi veya Denetçilerin adı ve görev süreleri, ortak veya şirketin personeli olup olmadıkları : Velda Lafcıoğlu 25.05.2012-03.04.2013 Işıl Dadaylı 25.05.2012-03.04.2013 Denetçiler şirket ortağı ve personeli değildir. 1. Dönem Kârı (Azınlık Payı Hariç) 337.942.893 2. Ödenecek Vergiler (43.868.096) 3. Net Dönem Kârı 294.074.797 4. Birinci Tertip Yasal Yedek (12.002.488) 5. Net Dağıtılabilir Dönem Kârı 6. Yıl İçinde Yapılan Bağışlar 7. Birinci Temettünün Hesaplanacağı Bağışlar Eklenmiş Net Dağıtılabilir Dönem Kârı 282.072.309 283.126.230 Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddeleri gereğince ortaklık veznesinde yapılan sayımların sayısı ve sonuçları 71.000.000 142.000.000 9. Olağanüstü Yedek 140.072.309 Mevcut çıkarılmış sermayenin; %4,733 oranına tekabül eden 71.000.000 Türk Lirası tutarındaki brüt temettünün nakden, %4,733 oranına tekabül eden 71.000.000 Türk Lirası tutarındaki brüt temettünün ise bedelsiz pay olarak dağıtılması, stopaja tabi olan pay sahiplerimize ise nakit kâr payı üzerinden gelir vergisi stopajı yapıldıktan sonra net ödenmesini, nakit temettü ödeme tarihinin 31 Mayıs 2013 olarak belirlenmesini ve bedelsiz payların ise yasal süresinde dağıtılmasını, : 9 kez Yönetim Kurulu toplantısına katılınmış, 3 kez de Denetleme Kurulu toplantısı yapılmıştır. : Şirket defter ve belgeleri üzerinde 24.02.2012, 28.08.2012 ve 28.12.2012 tarihlerinde yapılan incelemelerde, defterlerin yasalar ve genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun olarak tutulduğu tespit edilmiştir. : 2012 yılında şirket veznesi 5 kez sayılmış olup sayım sonuçları kayıtlara uygundur. Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddeleri gereğince yapılan inceleme tarihleri ve sonuçları 71.000.000 - Bedelsiz Toplam Temettü Görüş ve onaylarınıza sunarız. Ortaklık hesapları, defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemenin kapsamı, hangi tarihlerde inceleme yapıldığı ve varılan sonuç 1.053.921 8. Ortaklara Birinci Temettü - Nakit Katılınan Yönetim Kurulu ve yapılan Denetleme Kurulu Toplantıları sayısı İntikal eden şikayet ve yolsuzluklar ve bunlar hakkında yapılan işlemler : 30.01.2012, 24.02.2012, 29.03.2012, 27.04.2012, 25.05.2012, 29.06.2012, 30.07.2012, 28.08.2012, 28.09.2012, 30.10.2012, 30.11.2012, 28.12.2012 ve 04.02.2013 tarihlerinde yapılan incelemeler sonucunda, rehin veya teminat yahut şirket veznesine hıfz olunmak üzere vedia olarak teslim olunan her nevi kıymetli evrakın mevcut olduğu tahkik ve kayıtlara uygunluğu tespit edilmiştir. : Herhangi bir şikayet ve yolsuzluk intikali olmamıştır. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları Anonim Şirketi’nin 1.1.2012-31.12.2012 dönemi hesap ve işlemlerini Türk Ticaret Kanunu, ortaklığın esas sözleşmesi ve diğer mevzuat ile genel kabul görmüş muhasebe ilke ve standartlarına göre incelemiş bulunmaktayız. Görüşümüze göre içeriğini benimsediğimiz ekli 31.12.2012 tarihi itibarıyla düzenlenmiş bilanço, ortaklığın anılan tarihteki mali durumunu, 1.1.2012-31.12.2012 dönemine ait gelir tablosu, anılan döneme ait faaliyet sonuçlarını gerçeğe uygun ve doğru olarak yansıtmakta, kârın dağıtımı önerisi yasalara ve ortaklık esas sözleşmesine uygun bulunmaktadır. Saygılarımla, Bilançonun ve gelir tablosunun onaylanmasını ve Yönetim Kurulu’nun ibrasını oylarınıza arz ederiz. H. Ersin Özince Yönetim Kurulu Başkanı Denetçiler Velda Lafcıoğlu 148 2012 YILLIK RAPOR Işıl Dadaylı 2012 YILLIK RAPOR 149 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu 1. Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Beyanı BÖLÜM I - PAY SAHİPLERİ Bu beyan, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)’nun 30 Aralık 2011 tarih ve 28158 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren, Seri: IV, No:56 sayılı “Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ” ile bu Tebliğde değişiklik yapan Tebliğlerdeki Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde; pay sahipleri, kamuyu aydınlatma ve şeffaflık, menfaat sahipleri ile ilişkilerin düzenlenmesi ve Yönetim Kurulu ve ona bağlı olarak çalışan komite ve yöneticilerin görev, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi konularında, Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları Anonim Şirketi (Şirket)’in aşağıda belirtilen sorumluluklarını ifade etmektedir. 2- Pay Sahipleri İle İlişkiler Birimi 1935 yılında Atatürk’ün direktifleriyle Türkiye İş Bankası A.Ş. tarafından kurulan Şişecam, önce ülkenin temel cam ürünleri gereksinimini karşılamış, “Pazarımız dünyadır” ilkesi doğrultusunda 1960’lardan itibaren güçlü bir biçimde dünya pazarlarına girmiş, 1970 ve 1980’lerde faaliyetlerini çeşitlendirerek hızlı bir büyüme gerçekleştirmiştir. Sermaye Piyasası Mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerin mevzuatla belirlenen kurallar çerçevesinde yerine getirilebilmesi ve faaliyetlerin daha etkin bir şekilde sürdürülebilmesi amacıyla, merkezi bir anlayış benimsenmiş ve Topluluğumuzda buna uygun bir yapılanmaya gidilmiştir. Şişecam ve halka açık diğer şirketlerimizin Türk Ticaret Mevzuatı ve Sermaye Piyasası Mevzuatından kaynaklanan tüm yükümlülükleri, öteden beri SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda, Şirketimiz Finansal İşlemler Grup Başkanlığı bünyesinde oluşturulan Pay Sahipleri İle İlişkiler Birimi’nin gözetim, yönlendirme ve koordinasyonu altında yerine getirilmektedir. Bu bağlamda, Şirket organlarının yanı sıra mevzuat gereği zorunlu olarak oluşturulan “Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi”, başta bilgi alma ve inceleme hakkı olmak üzere pay sahipliği haklarının korunması ve kullanılmasının kolaylaştırılmasında etkin rol oynamaktadır. Şişecam, ana faaliyet alanları cam ve kimyasal üretimi olan bir sanayi topluluğudur. Camın; düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyafı gibi tüm temel alanları ile soda ve krom bileşiklerini kapsayan ihtisaslaşmasıyla, faaliyet alanlarında güçlü ve lider bir konumdadır. Pay sahiplerinin haklarının kullanımını etkileyebilecek nitelikteki bilgi ve açıklamalar güncel olarak Şirket Kurumsal İnternet Sitesinde pay sahiplerinin kullanımına sunulmaktadır. Şişecam, faaliyet gösterdiği sektörlerdeki dünya şirketi olma konumunun gereği olarak, yönetim anlayışını eşitlik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve sorumluluk ilkeleri üzerine kurmuştur. Şişecam Topluluğu’nun, bugün ulaştığı boyutlarla, ihtisaslaşması ve rekabet gücü yüksek faaliyetleriyle sahasında Avrupa’nın ve dünyanın seçkin üreticileri arasında bulunma konumu, üstlenmiş olduğu bu yönetim anlayışının en açık kanıtıdır. Dönem içinde bu kapsamda yürütülen faaliyetler aşağıda özetlenmiştir. a)Şirket ile ilgili kamuya açıklanmamış, gizli ve ticari sır niteliğindeki bilgiler hariç olmak üzere, pay sahiplerinin Şirket ile ilgili sözlü ve yazılı bilgi talepleri karşılanmıştır. b) Genel Kurul Toplantıları yürürlükteki mevzuata, esas sözleşmeye ve diğer Şirket içi düzenlemelere uygun olarak yapılmıştır. c) Genel Kurul toplantılarında, pay sahiplerinin yararlanabileceği dokümanlar hazırlanmış ve Şirket’in Kurumsal İnternet Sitesinde yayınlanmıştır. d) Oylama sonuçlarının kaydının tutulması ve sonuçlarla ilgili raporların talep eden pay sahiplerine gönderilmesi sağlanmıştır. e) Mevzuat ve Şirket Bilgilendirme Politikası dahil kamuyu aydınlatma ile ilgili her türlü hususun gözetilmesi ve izlenmesi sağlanmıştır. f) Şirket merkezinde düzenlenen toplantılar ile yurtiçi ve yurtdışında çeşitli kurumlar tarafından düzenlenen konferans ve toplantılara katılarak yatırımcılar bilgilendirilmiştir. g) Şirket hakkında değerlendirme yapan analistler bilgilendirilmiştir. h) Şirketin Kurumsal İnternet Sitesi güncellenmiş ve böylece Şirket ile ilgili bilgilere pay sahiplerinin internet vasıtasıyla hızlı ve kolay ulaşımları sağlanmıştır. i) Pay sahipliği haklarının kullanımını etkileyebilecek nitelikteki bilgi ve açıklamalar güncel olarak Şirketin Kurumsal İnternet Sitesinde pay sahiplerinin kullanımına sunulmuştur. j) SPK’nın Seri VIII, No:54 Sayılı Tebliği dikkate alınarak gerekli Özel Durum Açıklamaları KAP (Kamuyu Aydınlatma Platformu) aracılığıyla kamuya açıklanmıştır. k) Sermaye Piyasası Kanunu ile ilgili mevzuatta meydana gelen değişiklikler takip edilerek Şirket’in ilgili birimlerinin gerekli düzenlemeleri yapmaları sağlanmıştır. Şişecam’ı bugünlere taşıyan çağdaş yönetim ve sanayicilik ilkeleri, yüksek kurumsallaşma düzeyi, pazara ve Ar-Ge’ye odaklılık gibi hususlar, geleceğin daha güçlü Şişecam’ın da temel dayanaklarını oluşturmaktadır. Şişecam Topluluğu, faaliyet alanlarında çevre ülkelerini kapsayan yaşamsal coğrafyanın lider üreticisi olma vizyonunu bu temeller üzerinde, Kurumsal Yönetim İlkeleri’ni benimseyerek daha da güçlendirmeyi hedeflemektedir. Bu bağlamda, 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren faaliyet döneminde Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ ekinde yer alan Kurumsal Yönetim İlkelerinden Şirket açısından uygulanması zorunlu olmayan ilkelere ilişkin açıklamalar raporun ilgili bölümlerinde açıklanmıştır. Diğer yandan, dönem içinde Kurumsal Yönetim İlkelerine uyum konusunda yapılan ve özellik arz eden çalışmalar aşağıda özetlenmiştir. - Kurumsal Yönetim İlkelerine uyum kapsamında, Şirket Esas sözleşmesine “Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum” başlıklı madde ilave edilmiştir. Ayrıca, Şirket Esas Sözleşmesinin “Yönetim Kurulu Başlıklı” 8. maddesinde de değişiklik yapılarak, Yönetim Kurulunda görev alacak bağımsız üye sayısı ve niteliklerinin Kurumsal Yönetim İlkelerine uygun olarak belirleneceği hususu Esas Sözleşmede düzenlenmiş ve bahse konu edilen Esas Sözleşme değişiklikleri, 25 Mayıs 2012 tarihinde yapılan Ortaklar Olağan Genel Kurul Toplantısında kabul edilmiştir. - 30 Aralık 2011 tarih ve 28158 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren, Seri: IV, No:56 sayılı “Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlen mesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ”in yürürlüğe girdiği tarihte Yönetim Kurulumuzun bünyesinde “Aday Gösterme Komitesi” bulunmaması nedeniyle, bağımsız üye adayları Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde öngörülen esaslara göre, 7 Mart 2012 tarihinde üç bağımsız üye belirlenmiş ve 14 Mart 2012 tarihinde Yönetim Kurulu onayına sunulmuştur. - Yönetim Kurulunca uygun bulunan bağımsız üye adayları 15 Mart 2012 tarihinde Sermaye Piyasası Kurulu’nun onayına sunulmuş ve bağımsız üyeler hakkına SPK tarafından olumsuz görüş bildirilmemiştir. SPK’nca uygun bulunan bağımsız Yönetim Kurulu Üyelerinin seçimi, 25 Mayıs 2012 tarihinde yapılan Ortaklar Olağan Genel Kurul Toplantısında kabul edilmiştir. - Yönetim Kurulunun görev ve sorumluluklarının sağlıklı bir biçimde yerine getirilmesi için Yönetim Kurulu bünyesinde Denetimden Sorumlu Komite, Kurumsal Yönetim Komitesi ve Riskin Erken Saptanması Komitesi Kurumsal Yönetim İlkelerine uygun olarak oluşturulmuş ve kamuya açıklanmıştır. Adı ve Soyadı İbrahim Babayiğit Asuman Akman Aytaç Mutlugüller Mükremin Şimşek Başak Öge Görev Unvanı Finansal İşlemler Grup Başkanı Mali İşler Başkan Yardımcısı Finansman Başkan Yardımcısı Merkez Muhasebe Müdürü Kurumsal Finansman ve Yatırımcı İlişkileri Müdürü Telefon 0212 350 38 85 0212 350 39 95 0212 350 34 80 0212 350 39 51 0212 350 32 62 e-mail ibabayigit@sisecam.com aakman@sisecam.com amutluguller@sisecam.com msimsek@sisecam.com boge@sisecam.com 2012 yılı içerisinde yatırımcılara Şirket faaliyetleri hakkında detaylı bilgi aktarmak amacıyla yapılan çalışmalar aşağıda özetlenmiştir. - Komitelerin görev alanları, çalışma esasları ve hangi üyelerden oluştuğu Yönetim Kurulumuzun 25 Mayıs 2012 tarihli toplantısında belirlenmiş ve aynı tarihte kamuya açıklanmıştır. • 2012 içinde üçü yurt dışı, beşi yurt içi olmak üzere toplam sekiz adet konferansa iştirak edilmiştir. • Konferanslar ve şirket içi görüşmeler dahil yüz kırkın üzerinde fon ve yatırımcı ile toplantı yapılmıştır •Yatırımcılar tarafından şirketimize ulaştırılan sorular telefon ve e-mail ortamında cevaplandırılmıştır. - Yönetim Kurulu Üyelerinin ücretlendirme esasları yazılı hale getirilmiş ve Genel Kurul Toplantısında ayrı bir gündem maddesi konularak ortakların bilgisine sunulmuş ve ayrıca Şirket’in Kurumsal İnternet Sitesinde de kamuya açıklanmıştır. Ayrıca Şirket’in Kurumsal İnternet Sitesinde “Yatırımcı İlişkileri - Size Nasıl Yardımcı Olabiliriz?” başlığı altında bulunan Yatırımcı İlişkileri İletişim Formu aracılığıyla e-mail ortamında gelen yatırımcı soruları da ivedilikle cevaplanmıştır. - 3- Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı Pay sahiplerinin bilgi edinme haklarının genişletilmesi amacına yönelik olarak, Şirket’in Kurumsal İnternet Sitesi pay ve menfaat sahiplerinin kullanımına sunulmuştur. İnternet sitesinde yer alan önemli ve özellik arz eden bilgiler, uluslararası yatırımcıların da yararlanması açısından İngilizce olarak da hazırlanmaktadır. Ayrıca, pay sahiplerinin yazılı bilgi taleplerinin iletilebilmesi ve cevaplandırılabilmesi için, Şirket’in Kurumsal İnternet Sitesi’nde yatırımcı ilişkiler birimimizin sorumluluğunda “Size Nasıl Yardımcı Olabiliriz” e-mail grubu oluşturulmuştur. Bu bağlamda, SPK’nın 2013/4 sayılı Haftalık Bülteni’nde yapılan “Duyuru ve İlke Kararı” doğrultusunda hazırlanan 2012 yılına ilişkin Kurumsal Yönetim İlkelerine ilişkin açıklamalar aşağıda bölümler halinde sunulmuştur. 150 Pay sahipleri ile iletişimi sağlamakla görevli birim yetkilileri 2012 YILLIK RAPOR Pay sahiplerinin bilgi alma ve inceleme hakkının kullanımında, pay sahipleri arasında ayrım yapılmamaktadır. Her pay sahibinin bilgi alma ve inceleme hakkı vardır. Esas Sözleşmede bilgi alma haklarını kısıtlayan bir düzenleme bulunmamaktadır. Yürürlükteki mevzuat çerçevesinde, pay sahiplerinin bilgi edinme haklarının genişletilmesi ve haklarının sağlıklı olarak kullanılabilmesi amacıyla, Şirket Kurumsal İnternet Sitesi etkin olarak kullanılmaktadır. Bu kapsamda, Şirket Kurumsal İnternet Sitesi Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin ve düzenleyici otoritelerin öngördüğü bilgi ve verileri içermektedir. Bilgilendirme ve kamunun aydınlatılmasına yönelik olarak Kurumsal İnternet Sitesinde; faaliyet grupları, ürünler, yıllık ve ara dönem faaliyet raporları, kurumsal yönetim uyum raporu, Şirket Esas Sözleşmesi, ticaret sicil bilgileri, özel durum açıklamaları, ortaklık yapısı, Genel Kurul Toplantı gündemleri, Genel Kurul toplantı tutanakları, Genel Kurul Toplantısında hazır bulunanlar listesi, vekâleten oy kullanma formu, izahname ve halka arz sirküleri, etik kurallar, Bilgilendirme Politikası, birleşme ve bölünmelere ilişkin duyurular Şirketin Kurumsal İnternet sitesinde yer almaktadır. Kurumsal İnternet Sitesi’nin sürekli olarak güncel tutulmasına azami özen gösterilmektedir. Ayrıca, pay sahiplerinin bilgi edinme haklarının genişletilmesi amacına yönelik olarak, Şirket yetkilileri tarafından basın-yayın organlarına verilen röportajlar, mülakatlar ve üçer aylık dönem sonlarında 2012 YILLIK RAPOR 151 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu faaliyet sonuçlarına ilişkin olarak yapılan basın açıklamaları, Şirket Kurumsal İnternet Sitesi içerisindeki “Yatırımcı İlişkileri” bölümünde pay sahiplerinin bilgisine sunulmaktadır. SPK’nın Kurumsal Yönetim İlkelerinde tanımlanan önemli nitelikteki işlemler ile ilişkili taraf işlemlerinde, üçüncü kişiler lehine teminat, rehin ve ipotek verilmesine ilişkin işlemlerinde Kurumsal Yönetim İlkelerine uyulacağı hususuna ilişkin olarak Şirket Esas Sözleşmesinde düzenleme yapılmıştır. Azınlık pay sahiplerinin Genel Kurul’dan özel denetçi atanmasını talep etme hakları yasal mevzuat ile düzenlenmiştir. Sermayenin en az onda birine sahip hissedarlar Genel Kurul’dan kanunda öngörülen halleri incelemek için özel denetçi atanmasını isteyebilir. Şirketimiz esas sözleşmesinde özel denetçi atanmasına ilişkin bir düzenleme yer almamaktadır. Özel denetçi tayinine ilişkin dönem içerisinde herhangi bir talep olmamıştır. Bu kapsamda dönem içinde; 1) Bağlı ortaklıklarımızdan Paşabahçe Cam San. ve Tic. A.Ş.’ye ait Beykoz Gayrimenkullerinin, Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri:1, No:31 sayılı Birleşme İşlemlerine İlişkin Esaslar Tebliği Hükümleri ile Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19 ve 20. maddeleri kapsamında, Paşabahçe Cam San. ve Tic. A.Ş.’nin kısmi bölünmesi suretiyle Şirketimiz tarafından devralma işlemine ilişkin husus, Sermaye Piyasası Kurulu’nca 20 Ocak 2012 tarihinde onaylanmış ve bu husus 27 Şubat 2012 tarihinde yapılan Ortaklar Olağanüstü Genel Kurul Toplantılarında da kabul edilmiştir. 2) Bağlı ortaklıklarımızdan Camiş Elektrik Üretim A.Ş. aktifinde bulunan Kojenerasyon Santrali İşletmesinin Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19 (3) maddesi, Sermaye Piyasası Kanunu, TTK 303-396. maddeleri ve Maliye Bakanlığı ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nca yayınlanmış olan “Anonim ve Limited Şirketleri Kısmi Bölünme İşlemlerinin Usul ve Esaslarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ” hükümleri kapsamında “Kısmi Bölünme” suretiyle bağlı ortaklıklarımızdan Soda Sanayii AŞ’ne devredilmesi işlemi, 23 Şubat 2012 tarihinde Sermaye Piyasası Kurulu’nca onaylanmış ve 28 Mart 2012 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul Toplantılarında da kabul edilmiştir. 3) Diğer taraftan, Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. - Çayırova Cam Sanayii A.Ş. birleşmesi, Trakya Cam Sanayii A.Ş. - Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. ve Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. birleşmesi ve Anadolu Cam Sanayii A.Ş. - Anadolu Cam Yenişehir Sanayii A.Ş. ve Anadolu Cam Eskişehir Sanayii A.Ş. birleşmesi, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)’nun incelemesi safhasında iken, Sermaye Piyasası Kanunu kapsamlı olarak değiştirilmiş ve 6362 sayılı yeni Sermaye Piyasası Kanunu 30.12.2012 tarih ve 28513 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. Anılan Kanunun “Ayrılma Hakkı” başlıklı 24. maddesi hükmü ile Kanunun 23. maddesinde tanımlanan önemli nitelikteki işlemlere ilişkin kararların alındığı genel kurul toplantısına katılıp da olumsuz yönde oy kullanan ve muhalefet şerhini toplantı tutanağına işleten pay sahiplerine hisselerini, Kanunda belirtilen esaslara uygun olarak belirlenecek fiyattan şirkete satarak “Ayrılma Hakkı”, halka açık şirketlere ise belirlenen bu fiyat üzerinden, hisselerini satma talebinde bulunan ortaklara karşı satın alma yükümlüğü getirilmiştir. (c) bendinde geçen yükümlülüğün yerine getirilmesi ile ilişkili olarak, Yönetim Kurulu üyeliklerine aday gösterilecek kişilerin; özgeçmişleri, son on yıl içerisinde yürüttüğü görevler ve ayrılma nedenleri, Şirket ve Şirket’in ilişkili tarafları ile ilişkisinin niteliği ve önemlilik düzeyi, bağımsızlık niteliğine sahip olup olmadığı ve bu kişilerin Yönetim Kurulu Üyesi seçilmesi durumunda, şirket faaliyetlerini etkileyebilecek benzeri hususlar hakkında bilgi, Genel Kurul toplantı ilanının yapıldığı tarihten sonraki 1 hafta içerisinde Şirket tarafından kamuya açıklanmaktadır. 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun “Ayrılma Hakkı” başlıklı 24. maddesi hükmünün uygulamasına ilişkin ikincil düzenlemelerin henüz yayınlanmamış olması nedeniyle, yukarıda belirtilen tarihlerde kamuya açıklanmış olan birleşme işlemlerimizin ikincil düzenlemelerin yayınlanması sonrasında tekrar değerlendirilmek üzere ertelenmesine yönelik olarak, bu aşamada yapılmış olan birleşme başvurusundan sarfınazar edilmesi için, Sermaye Piyasası Kurulu’na müracaat edileceği 19 Şubat 2013 tarihinde kamuya açıklanmış ve aynı tarihte de SPK’na müracaat edilmiştir. Genel Kurul gündemi hazırlanırken, her teklifin ayrı bir başlık altında verilmiş olmasına dikkat edilir ve gündem başlıkları açık ve farklı yorumlara yol açmayacak şekilde ifade edilir. Gündemde “diğer“, “çeşitli” gibi ibarelerin yer almamasına özen gösterilmektedir. Sosyal yardım amacıyla vakıf ve derneklere yapılan bağış ve yardımlar hakkında ayrı bir gündem maddesi ile Genel Kurul’a bilgi verilmektedir. Genel Kurul toplantıları medya dahil kamuya açık olarak yapılmaktadır. Şirket’in Kurumsal İnternet Sitesinde yer alan Genel Kurul tutanakları, Şirket merkezinde ve Şirket’in Kurumsal İnternet Sitesinde pay sahiplerinin incelemesine açık tutulmaktadır. 4- Genel Kurul Toplantıları Genel Kurul toplantı ilanı, mümkün olan en fazla sayıda pay sahibine ulaşmayı sağlayacak şekilde, Kamuyu Adınlatma Platformu (KAP), Elektronik Genel Kurul Sistemi (EGKS), Şirket Kurumsal İnternet Sitesi ile Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde Genel Kurul toplantı tarihinden asgari üç hafta önceden yapılmaktadır. Şirketin Kurumsal İnternet Sitesinde, Genel Kurul toplantı ilanı ile birlikte, mevzuat gereği yapılması gereken bildirim ve açıklamaların yanı sıra, aşağıdaki hususlar dikkati çekecek şekilde Şirket’in www.sisecam.com.tr adresindeki Kurumsal İnternet Sitesinde “Yatırımcı İlişkileri” bölümü altında yer alan “Genel Kurul Duyuru ve Dokümanları” başlığı altındaki “Bilgilendirme Dokümanları”nda pay sahiplerinin bilgisine sunulmuştur. a) b) c) d) e) Açıklamanın yapılacağı tarih itibariyle Şirket’in ortaklık yapısını yansıtan toplam pay sayısı ve oy hakkı, Şirket’in ve Şirket’in önemli iştirak ve bağlı ortaklıklarının geçmiş hesap döneminde gerçekleşen veya gelecek hesap döneminde planlanan Şirket faaliyetlerini önemli ölçüde etkileyecek yönetim ve faaliyetlerindeki değişiklikler, Genel Kurul toplantı gündeminde Yönetim Kurulu Üyeleri’nin azli, değiştirilmesi veya seçimi varsa, azil ve değiştirme gerekçeleri, Yönetim Kurulu Üyeliği’ne aday gösterilecek kişiler hakkında bilgi, Pay sahiplerinin, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)’nun ve/veya şirketin ilgili olduğu diğer kamu kurum ve kuruluşlarının gündeme madde konulmasına ilişkin talepleri, Gündemde Esas Sözleşme değişikliği olması durumunda ilgili Yönetim Kurulu Kararı ile birlikte, Esas Sözleşme değişikliklerinin eski ve yeni şekilleri. Gündem hazırlanırken, pay sahiplerinin Şirketin Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi’ne yazılı olarak iletmiş olduğu ve gündemde yer almasını istedikleri konular, Yönetim Kurulu tarafından dikkate alınmaktadır. Dönem içinde bu konuda herhangi bir talep olmamıştır. Genel Kurul toplantılarının, pay sahipleri arasında eşitsizliğe yol açmayacak ve pay sahiplerinin mümkün olan en az maliyetle katılımını sağlayacak şekilde gerçekleştirilmesine azami özen gösterilmektedir. Bu kapsamda, Genel Kurul saatleri, trafik, ulaşım ve benzeri çevresel etkenler de dikkate alınarak belirlenmektedir. Genel Kurul toplantısında, gündemde yer alan konuların tarafsız ve ayrıntılı bir şekilde, açık ve anlaşılabilir bir yöntemle aktarılması konusuna özen gösterilmekte ve pay sahiplerine eşit şartlar altında düşüncelerini açıklama ve soru sorma imkanı verilmektedir. Genel Kurul toplantısında pay sahiplerince sorulan ve ticari sır kapsamına girmeyen her soru doğrudan Genel Kurul toplantısında cevaplandırılmaktadır. Sorulan sorunun gündemle ilgili olmaması veya hemen cevap verilemeyecek kadar kapsamlı olması halinde, sorulan soru en geç 30 iş günü içerisinde Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi tarafından yazılı olarak cevaplandırılmaktadır. Yönetim Kurulu Üyeleri’nin önceki Genel Kurul’da Türk Ticaret Kanunu 395 ve 396. maddeleri kapsamında Şirket faaliyet konusuna giren işleri yapabilmek için aldıkları izne istinaden gerçekleşen işlemler varsa konu hakkında Genel Kurula bilgi verilmektedir. Gündemde özellik arz eden konularla ilgili Yönetim Kurulu Üyeleri, ilgili diğer kişiler, finansal tabloların hazırlanmasında sorumluluğu bulunan yetkililer ve denetçiler gerekli bilgilendirmeleri yapabilmek ve soruları cevaplandırmak üzere Genel Kurul toplantısında hazır bulundurulmaktadır. Genel Kurul’un yapılması için Yönetim Kurulu kararı alındığı gün Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) ve Elektronik Genel Kurul Sistemi (EGKS) aracılığıyla açıklama yapılarak kamu bilgilendirilmektedir. Ayrıca, yerli ve yabancı pay sahiplerinin Genel Kurul ilan metinleri ve gündem maddeleri hakkında bilgilendirilmeleri amacıyla, Genel Kurul dokümanları Şirket Kurumsal İnternet Sitesinde pay sahiplerinin bilgisine sunulmaktadır. Dönem içinde; 25 Mayıs 2012 tarihinde yapılan 2011 yılı Olağan Genel Kurul toplantısı yüzde 74,81 nisapla, 27 Şubat 2012 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı ise yüzde 74,65 nisapla toplanmıştır. Genel Kurul toplantılarına ilişkin olarak yapılan ilan ve duyurularda; - Genel Kurul gündemi, toplantı yeri, tarihi, saati ve Genel Kurul toplantısında kendisini fiziki ortamda vekil vasıtasıyla temsil ettirecekler için vekaletname formu ve vekaletnamelerin düzenlenme esasları, - Genel kurul toplantılarının fiziki ve elektronik ortamda yapılacağı ve elektronik ortamda yapılacak genel kurul toplantılarında temsilci tayin etme, öneride bulunma, görüş açıklama ve oy verme işlemleri Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) tarafından sağlanan Elektronik Genel Kurul Sistemi (EGKS) üzerinden yapılacağı ve genel kurula elektronik ortamda şahsen veya temsilcileri aracılığıyla katılmak isteyen hak sahiplerinin bu tercihlerini EGKS esaslarına uygun olarak yapılacağı, - - Fiziki ortamda Genel Kurula katılmak isteyen pay sahiplerinin, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) sisteminde yer alan “Pay Sahipleri Listesi”nde kayıtlı olan paylarına ilişkin hakların şahsen veya temsilcileri aracılığıyla kullanmak istemeleri durumunda kimlik veya vekaletnamelerini ibraz etmeleri gerektiği, Yıllık faaliyet raporu dahil, finansal tablolar, Bağımsız Dış Denetleme Kuruluşu Raporları, Yönetim Kurulu’nun kâr dağıtım önerisi, Esas Sözleşme değişikliği yapılacaksa tadil metninin eski ve yeni şekli Genel Kurul toplantı tarihinden asgari üç hafta önce Şirket Merkezinde ve Şirket’in Kurumsal İnternet Sitesinde ortakların tetkikine hazır bulundurulacağı, belirtilmektedir. 5- Oy Hakları ve Azlık Hakları SPK düzenlemeleri uyarınca, finansal tabloların hesap dönemi sonundan itibaren 14 hafta içinde kamuya açıklanması gerekmektedir. Şirket pay sahiplerinin hızlı bir şekilde bilgilendirilmesi amacıyla finansal tablolarını mümkün olan en kısa sürede kamuya açıklamayı hedeflemektedir. Şirket Esas Sözleşmesinde oy haklarının kullanımına yönelik bir imtiyaz bulunmamaktadır. Şirket Esas Sözleşmesi uyarınca her pay bir oy hakkı vermektedir. Karşılıklı iştirak ilişkisi, beraberinde bir hakimiyet ilişkisini de getiriyorsa, karşılıklı iştirak içerisinde bulunan şirketler, nisap oluşturmak gibi, çok zaruri durumlar ortaya çıkmadıkça, karşılıklı iştirak ilişkisi içerisinde bulundukları Şirket’in Genel Kurul’larında oy haklarını kullanmazlar. Şirket’in, yönetim ve faaliyet organizasyonunda önemli bir değişikliğin söz konusu olması halinde, mevzuat dahilinde kamuya açıklama yapılmaktadır. Azınlık payları yönetimde temsil edilmemektedir. 2012 yılında bu konularda Şirket’e ulaşan eleştiri ya da şikayet olmamıştır. 152 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 153 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu 6- Kâr Payı Hakkı Bilgilendirme politikasının yürütülmesinden sorumlu olan kişilerin isimleri ve görevleri aşağıda sunulmuştur. Şirketimizin kâr dağıtım politikası; Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu, Vergi Kanunları ve şirketin tabi olduğu sair mevzuatlar ile Esas Sözleşme hükümleri dikkate alınarak belirlenmiştir. Buna göre; a) Şirketimiz, Sermaye Piyasası Mevzuatı ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde yılsonlarında hesaplanan dağıtılabilir net dönem kârının asgari %50’sini nakit ve/veya bedelsiz pay şeklinde kâr payı olarak dağıtmayı benimsemektedir Ekonomik koşullar, yatırım planları ve nakit pozisyonu gibi hususlar dikkate alınarak, Ortaklar Olağan Genel Kurulu hedeflenen orandan farklı bir dağıtım yapılmasına karar verebilir. b) Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri ile Kurumsal Yönetim İlkelerinde öngörülen detayları da içeren Yönetim Kurulumuzun kâr dağıtım teklifleri; yasal sürelerinde Kamuyu Aydınlatma Platformu, şirketimiz internet sitesi ve faaliyet raporu aracılığıyla kamuya duyurulur. c) Genel Kurul’da alınacak karara bağlı olarak dağıtılacak nakit kâr payları Genel Kurulda kararlaştırılan tarihte ödenir. Bedelsiz pay şeklinde dağıtılacak kâr paylarına ilişkin işlemler ise, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerinde öngörülen yasal süre içerisinde tamamlanır. d) Kâr dağıtım politikası çerçevesinde kâr payları, dağıtım tarihi itibariyle mevcut payların tümüne, bunların ihraç ve iktisap tarihleri dikkate alınmaksızın eşit olarak dağıtılır. e) Yönetim Kurulu’nun, Genel Kurula kârın dağıtılmamasını teklif etmesi halinde, bunun nedenleri ile dağıtılmayan kârın kullanım şekline ilişkin bilgi Genel Kurul toplantısında pay sahiplerine sunulur. f) Kâr dağıtım politikasında pay sahiplerinin menfaatleri ile şirket menfaatleri arasında dengeli bir politika izlenir. g) Kârdan pay alma konusunda imtiyazlı hisse bulunmamaktadır. h) Esas sözleşmemizde kurucu intifa senedi ile Yönetim Kurulu üyelerimize ve çalışanlarımıza kâr payı verilmesi uygulaması bulunmamaktadır. i) Şirket Esas Sözleşmesi’ne göre; Yönetim Kurulu, Genel Kurul tarafından yetkilendirilmiş olmak ve Sermaye Piyasası Kanunu’na ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun konu ile ilgili düzenlemelerine uymak kaydı ile kâr payı avansı dağıtabilir. Genel Kurul tarafından Yönetim Kurulu’na verilen kâr payı avansı dağıtma yetkisi, yetkinin verildiği yılla sınırlıdır. 7. Payların Devri Şirket Esas Sözleşmesinde pay devrini kısıtlayan hüküm bulunmamaktadır. BÖLÜM II - KAMUOYUNU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK 8. Bilgilendirme Politikası SPK’nın 6 Şubat 2009 tarih ve 27133 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Seri: VIII, No:54 Sayılı “Özel Durumların Kamuya Açıklanmasına İlişkin Esaslar Tebliği” ile payları borsada işlem gören ortaklıklara, kamunun aydınlatılmasına yönelik Bilgilendirme Politikası oluşturulması ve Şirket internet sitesi vasıtasıyla kamuya duyurulması yükümlülüğü getirilmiştir. Bu kapsamda oluşturulan ve Yönetim Kurulu’muzun 2 Nisan 2012 tarih ve 34 sayılı toplantısında onaylanan “Bilgilendirme Politikası” Şirket’in Kurumsal İnternet Sitesi’nde yer alan “Yatırımcı İlişkileri” bölümünde kamuya duyurulmuştur. Bilgilendirme Politikası, mevzuat ile belirlenenler dışında kamuya hangi bilgilerin açıklanacağını, bu bilgilerin ne şekilde, hangi sıklıkla ve hangi yollardan kamuya duyurulacağını, Yönetim Kurulu’nun veya yöneticilerin basın ile hangi sıklıkla görüşeceğini, kamunun bilgilendirilmesi için hangi sıklıkla toplantılar düzenleneceğini, Şirket’e yöneltilen soruların yanıtlanmasında nasıl bir yöntem izleneceğini ve benzeri hususları içermektedir. Adı ve Soyadı İbrahim Babayiğit Asuman Akman Aytaç Mutlugüller Mükremin Şimşek Başak Öğe Elif Ergun Görev Unvanı Finansal İşlemler Grup Başkanı Mali İşler Başkan Yardımcısı Finansman Başkan Yardımcısı Merkez Muhasebe Müdürü Kurumsal Finansman ve Yatırımcı İlişkileri Müdürü Kurumsal İletişim Müdürü Telefon 0212 350 38 85 0212 350 39 95 0212 350 34 80 0212 350 39 51 0212 350 32 62 0212 350 38 18 e-mail ibabayigit@sisecam.com aakman@sisecam.com amutluguller@sisecam.com msimsek@sisecam.com boge@sisecam.com eergun@sisecam.com 9. Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği Şirket’in, pay sahipleri ile olan ilişkilerini daha etkin ve hızlı şekilde sürdürebilmek, hissedarlarla sürekli iletişim içinde olmak amacıyla, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin öngördüğü şekilde Kurumsal İnternet Sitesi aktif olarak kullanılmaktadır. Bu sitede yer alan bilgiler Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi’nin sorumluluğunda sürekli olarak güncellenmektedir. Şirket Kurumsal İnternet Sitesi’nde yer alan bilgiler, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yapılmış olan açıklamalar ile aynı içerikte olmakta, çelişkili veya eksik bilgi içermemektedir. Şirket’in www.sisecam.com adresinde Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanan Kurumsal İnternet Sitesi’nde; mevzuat uyarınca açıklanması zorunlu bilgilerin yanı sıra; ticaret sicili bilgileri, son durum itibarıyla ortaklık ve yönetim yapısı, imtiyazlı hisse senedi bulunmadığı, değişikliklerin yayınlandığı ticaret sicili gazetelerinin tarih ve sayısı ile birlikte Şirket Esas Sözleşmesinin son hali, özel durum açıklamaları, finansal raporlar, faaliyet raporları, izahnameler ve halka arz sirkülerleri, Genel Kurul dokümanları, hazır bulunanlar listesi ve toplantı tutanakları, vekâleten oy kullanma formu, Kâr Dağıtım Politikası, Bilgilendirme Politikası, Şirket Etik Kuralları ve sıkça sorulan sorulara ilişkin cevaplara yer verilir. Bu kapsamda, en az son 5 yıllık bilgilere Şirket Kurumsal İnternet Sitesinde yer verilmektedir. İnternet sitesinde yer alan önem ve özellik arz eden bilgiler, uluslararası yatırımcıların da yararlanması açısından ayrıca İngilizce olarak hazırlanmaktadır. 10. Faaliyet Raporu Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu, Şirket’in faaliyetleri hakkında kamuoyunun tam ve doğru bilgiye ulaşmasını sağlayacak ayrıntıda hazırlanmaktadır. Mevzuatta ve Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin diğer bölümlerinde belirtilen hususlara ek olarak yıllık faaliyet raporlarında; a) Yönetim Kurulu Üyeleri’nin özgeçmişlerinde Şirket dışında yürüttükleri görevler hakkında bilgiye, b) Yönetim Kurulu komitelerinin üyeleri, toplanma sıklığı ve komiteler tarafından yürütülen faaliyetlere, c) Yönetim Kurulu’nun yıl içerisindeki toplantı sayısına ve Yönetim Kurulu Üyeleri’nin söz konusu toplantılara katılım durumuna, d) Varsa mevzuat hükümlerine aykırı uygulamalar nedeniyle Şirket ve Yönetim Kurulu Üyeleri hakkında verilen önemli nitelikteki idari yaptırım ve cezalara ilişkin açıklamaya, e) Şirket faaliyetlerini önemli derecede etkileyebilecek mevzuat değişiklikleri hakkında bilgiye, f) Şirket aleyhine açılan önemli davalar ve olası sonuçları hakkında bilgiye, g) Çalışanların sosyal hakları, mesleki eğitimi ile diğer toplumsal ve çevresel sonuç doğuran Şirket faaliyetlerine ilişkin kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetleri hakkında bilgiye, yer verilmektedir. BÖLÜM III - MENFAAT SAHİPLERİ 11. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi Menfaat sahipleri, Şirket’in hedeflerine ulaşmasında veya faaliyetlerinde ilgisi olan çalışanlar, alacaklılar, müşteriler, tedarikçiler, sendikalar, çeşitli sivil toplum kuruluşları gibi kişi, kurum veya çıkar gruplarıdır. Şirket, işlem ve faaliyetlerinde menfaat sahiplerinin mevzuat ve karşılıklı sözleşmelerle düzenlenen haklarını koruma altına alır. Menfaat sahiplerinin haklarının mevzuat ve karşılıklı sözleşmeler ile korunmadığı durumlarda, menfaat sahiplerinin çıkarları iyi niyet kuralları çerçevesinde ve Şirket imkânları ölçüsünde korunmaktadır. Menfaat sahipleri, haklarının korunması ile ilgili Şirket politikaları ve prosedürleri hakkında bilgilendirilir. Şirket, menfaat sahiplerinin Şirket’in mevzuata aykırı ve etik açıdan uygun olmayan işlemlerini Denetimden Sorumlu Komite’ye iletebilmesi için gerekli mekanizmaları oluşturmuştur. Menfaat sahipleri arasında çıkar çatışmaları ortaya çıktığında veya bir menfaat sahibinin birden fazla çıkar grubuna dahil olması durumunda, sahip olunan hakların korunması açısından mümkün olduğunca dengeli bir politika izlenmekte ve her bir hakkın birbirinden bağımsız olarak korunması hedeflenmektedir. 12. Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı Şirket faaliyetlerini aksatmayacak şekilde başta Şirket çalışanları olmak üzere menfaat sahiplerinin Şirket yönetimine katılımı desteklenmekte ve menfaat sahipleri bakımından sonuç doğuran önemli kararlarda menfaat sahiplerinin görüşleri alınmaktadır. 13. İnsan Kaynakları Politikası Şirket’in İnsan Kaynakları Sistemleri kapsamında; işe alma, çalışma şartları, derecelendirme sistemleri, ücret yönetimi, parasal ve sosyal haklar, performans değerlendirme, kariyer yönetimi ve hizmet akdinin sona erme usul ve esasları oluşturulmuştur. Şirket çalışanları ile ilişkiler insan kaynakları birimince sorunsuz olarak yerine getirilmektedir. 154 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 155 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu Personel alımına ilişkin ölçütler Şirket İnsan Kaynakları Sistemlerinde yazılı olarak belirlenmiş olup, bu kurallara uyulmaktadır. 14.2.4 Şişecam Topluluğu Etik Kurallarına Uyum İşe alım politikaları oluşturulurken ve kariyer planlamaları yapılırken, eşit koşullardaki kişilere eşit fırsat sağlanması ilkesi benimsenmiştir. Dönem içinde Şirket yöneticilerine ayrımcılık konusunda herhangi bir şikâyet intikal etmemiştir. Çalışanlara sağlanan tüm haklarda adil davranılmakta, çalışanların bilgi, beceri ve görgülerini artırmalarına yönelik eğitim programları gerçekleştirilmektedir. Şirket’in finansal durumu, ücret, kariyer, eğitim, sağlık gibi konularda çalışanlara yönelik bilgilendirme toplantıları yapılarak görüş alışverişinde bulunulmaktadır. Çalışanlar ile ilgili olarak alınan kararlar veya çalışanları ilgilendiren gelişmeler çalışanlara veya temsilcilerine bildirilmektedir. Bu nitelikteki kararlarda ilgili sendikalardan görüş alınmaktadır. Şirket çalışanlarının görev tanımları ve dağılımı ile performans ve ödüllendirme kriterleri çalışanlara duyurulmakta, çalışanlara verilen ücret ve diğer menfaatlerin belirlenmesinde verimliliğe dikkat edilmektedir. Çalışanlar arasında ırk, din, dil ve cinsiyet ayrımı yapılmamakta ve çalışanların Şirket içi fiziksel, ruhsal ve duygusal kötü muamelelere karşı korunması için önlemler alınmaktadır. 14. Etik Kurallar ve Sosyal Sorumluluk 14.1 Sosyal Sorumluluk Şişecam Topluluğu, yasalara ve çevresel değerlere karşı sorumluluğunun bilincinde bir kurum olarak, gelecek kuşaklara yaşanabilir bir dünya bırakmanın gereğine inanmaktadır. Stratejik yönetimin temel unsurlarından biri olarak algıladığı bu yaklaşımı faaliyetlerinin her aşamasında dikkate almaktadır. Amacımız; Topluluğumuzda sürdürülen çevre koruma çalışmalarının, çevre yönetim sistemi anlayışıyla yürütülmesi ve tüm çalışanların desteği alınarak sürekli iyileşmenin sağlanmasıdır. 14.2 Etik Kurallar Şirket Yönetim Kurulu’nun 20.07.2010 tarih ve 49 sayılı kararı ile dürüstlük, şeffaflık, gizlilik, tarafsızlık ve yasalara uyum genel ilkeleri çerçevesinde düzenlenen Şişecam Topluluğu Etik Kuralları yürürlüğe alınmış ve tüm Topluluk çalışanlarının, müşteriler, tedarikçiler, hissedarlar ve diğer paydaşlar ile olan ilişkilerine yön verecek, rehber mahiyetinde düzenlemeler hayata geçirilmiştir. Şirket Kurumsal İnternet Sitesi’nde de kamuya duyurulan Etik Kurallar’ın genel çerçevesi aşağıda belirtilmiştir. Topluluk çalışanları Şişecam Topluluğu Etik Kurallarına uyum konusunda azami özeni gösterir. İletişim kanalları etkin kullanılmak suretiyle Topluluk faaliyetlerinde Etik Kuralların gözetildiği izlenir. BÖLÜM IV. YÖNETİM KURULU 15. Yönetim Kurulunun Yapısı ve Oluşumu Yönetim Kurulu; üyelerinin verimli ve yapıcı çalışmalar yapmalarına, hızlı ve rasyonel kararlar almalarına ve komitelerin oluşumuna ve çalışmalarını etkin bir şekilde organize etmelerine imkan sağlayacak şekilde belirlenmektedir. Yönetim Kurulu’nda icrada görevli olan ve olmayan üyeler bulunmaktadır. İcrada görevli olmayan Yönetim Kurulu Üyesi, Yönetim Kurulu üyeliği haricinde Şirket’te başkaca herhangi bir idari görevi bulunmayan ve Şirket’in günlük iş akışına ve olağan faaliyetlerine müdahil olmayan kişidir. Yönetim Kurulu Üyeleri’nin çoğunluğu icrada görevli olmayan üyelerden oluşmaktadır. Genel Müdür Prof. Dr. Ahmet Kırman İcracı üye olarak Yönetim Kurulu’nda bulunmaktadır. Şirket Esas Sözleşmesine göre Şirket işleri, ortaklar genel kurulu tarafından Türk Ticaret Kanunu hükümleri ve Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri uyarınca en az 5 (beş) üyeden oluşan bir Yönetim Kurulu tarafından yürütülür. 25 Mayıs 2012 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısında Esas Sözleşme değişikliği yapılarak, Yönetim Kurulu’nda Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde öngörülen kriterlere uygun üç bağımsız üye seçilmiştir. Yönetim Kurulu Üyeleri’nin seçildiği Genel Kurul toplantılarını müteakip, görev bölümüne ilişkin karar alınmak suretiyle Yönetim Kurulu Başkanı ve Yönetim Kurulu Başkan Vekili belirlenmektedir. Şirket’in mevcut Yönetim Kurulu’nda aşağıda isimleri belirtilen 1 icracı 8 icracı olmayan üye bulunmaktadır. Adı ve Soyadı Görev Unvanı Hakkı Ersin Özince Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ahmet Kırman Yönetim Kurulu Başkan V. - Genel Müdür Alev Yaraman Üye Riza İhsan Kutlusoy Üye Zeynep Hansu Uçar Üye Dr. Tevfik Ateş Kut Üye Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu Bağımsız Üye 14.2.1 Genel İlkeler Prof. Dr. Turkay Berksoy Bağımsız Üye - - - - - Prof. Dr. Orhan Sezgin Bağımsız Üye Şişecam Topluluğu’nda; çalışanlar, müşteriler, tedarikçiler, hissedarlar ve tüm paydaşlar ile olan ilişkilerde doğruluk ve dürüstlükle hareket edilir. Şişecam Topluluğu tüm paydaşlarına karşı şeffaf ve açıktır. Şişecam Topluluğu’nda; din, dil, ırk, cinsiyet, sağlık durumu, medeni durum, siyasi görüş gibi nedenlerle paydaşlar arasında herhangi bir ayrım yapılmaz. Herkese adil ve eşit davranılır, önyargılı davranışlardan kaçınılır. Şişecam Topluluğu’nda; çalışanların, müşterilerin ve tedarikçilerin özel bilgilerinin korunmasına özen gösterilir, bu bilgilerin üçüncü şahıslar ile paylaşılmasına izin verilmez. Şişecam Topluluğu tüm faaliyetlerini yasalara uygun olarak yürütür. Topluluk, yasa ve düzenlemeleri yakından takip eder, yasalara uyum için gerekli tedbirleri alır. 14.2.2 Sorumluluklar Şişecam Topluluğu Etik Kurallarının Topluluk genelinde etkin bir şekilde uygulanmasından en üst seviyede Yönetim Kurulu ve Denetimden Sorumlu Komite sorumludur. Tüm Topluluk çalışanları Şişecam Topluluğu Etik Kurallarına uygun davranmakla yükümlüdür. 14.2.3 Uygulamalar - - - - - - - - 156 Şişecam Topluluğu’nda Topluluk kaynaklarının etkin ve verimli kullanımına her zaman özen gösterilir ve tüm faaliyetlerde tasarruf ilkesi göz önünde bulundurulur. Topluluk çalışanları Topluluk kaynaklarını sadece Topluluk yararı için kullanırlar ve korurlar. Şişecam Topluluğu’nda kamuya açık olmayan her türlü bilginin korunmasına azami özen gösterilir. Topluluğa ait bilgilerin güvenliği ile ilgili yönetmelik ve prosedürler eksiksiz uygulanır ve bu bilgilerin dikkatli bir şekilde saklanması, arşivlenmesi ve açığa çıkmaması için gerekli tedbirler alınır. Şişecam Topluluğu’nda çalışanlar; yürüttükleri görevlerde yasal ve Topluluk içi düzenlemeler çerçevesinde Topluluk menfaatlerini gözetir ve çıkar çatışmalarından uzak durmaya özen gösterir. Şişecam Topluluğu’nda müşterilerden, tedarikçilerden ve diğer kurumlardan gelebilecek makul ölçüleri aşan hediyeler kabul edilmez. Ancak Topluluğu temsilen katılınan toplantı veya seminerlerde verilen plaket ve şilt gibi sembolik değeri olan hediyeler kabul edilebilir. Şişecam Topluluğu çalışanlarınca kaçınılmaz olarak aile bireyleri, yakın akraba ve arkadaşları ile iş ilişkisi kurulması gerekmesi durumunda; çıkar çatışması yaratılmasına izin verilmez. Şişecam Topluluğu’nda müşteri ve tedarikçilerle olan ilişkilerde saygı, eşitlik, nezaket ve adalet kuralları dikkate alınır, yasalara ve etik kurallara azami ölçüde uyulur. Müşterilere ve tüketicilere karşı yanıltıcı ve aldatıcı davranışlar içerisinde olunmaz. Rekabette dürüstlük ve doğruluk ilkesinden ayrılmayan Şişecam Topluluğu’nda; faaliyet gösterilen ülkelerdeki rekabet kurallarına ve yasalarına uyulur. Şişecam Topluluğu’nun resmi kurumlar ile olan ilişkileri her zaman şeffaf ve açıktır. Resmi kurumlar tarafından talep edilen her türlü bilgi ve belge doğru, eksiksiz ve zamanında temin edilir, resmi kurumlar nezdinde yanıltıcı, aldatıcı davranışlarda bulunmaya kesinlikle izin verilmez. 2012 YILLIK RAPOR Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri’nin Şirket’in faaliyet konusuna giren işleri bizzat veya başkaları adına yapmaları ve bu tür işleri yapan şirketlere ortak olabilmeleri hususunda Türk Ticaret Kanunu 395. ve 396. maddeleri kapsamında Genel Kurul’dan onay alınmaktadır. Yönetim Kurulu Üyeleri her türlü etkiden uzak olarak görüşlerini özgürce aktarabilmekte ve ifade edebilmektedir. Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde zorunlu olmamakla beraber Şirket Yönetim Kurulu’nda kadın üye olarak Alev Yaraman ile Zeynep Hansu Uçar bulunmaktadır. Yönetim Kurulu, alacağı stratejik kararlarla, Şirket’in risk, büyüme ve getiri dengesini en uygun düzeyde tutarak akılcı ve tedbirli risk yönetimi anlayışıyla Şirket’in öncelikle uzun vadeli çıkarlarını gözeterek, Şirketi idare ve temsil eder. Yönetim Kurulu Şirket’in stratejik hedeflerini tanımlar, Şirket’in ihtiyaç duyacağı insan ve finansal kaynaklarını belirler, yönetimin performansını denetler, Şirket faaliyetlerinin mevzuata, esas sözleşmeye, iç düzenlemelere ve oluşturulan politikalara uygunluğunu gözetir. Şirket’in bağlı ortaklıkları ve iştirakleri mevcuttur. Şirket Yönetim Kurulu Üyeleri’nin bu şirketlerin yönetiminde de yer almalarının, Topluluk menfaatine olacağı düşünülerek, Şirket dışındaki bu görevleri alması sınırlandırılmamıştır. 16. Yönetim Kurulunun Faaliyet Esasları Yönetim Kurulu faaliyetlerini şeffaf, hesap verebilir, adil ve sorumlu bir şekilde yürütür. Yönetim Kurulu Üyeleri aralarından Başkan ve Başkan Vekili seçilmektedir. Ayrıca, Yönetim Kurulu bünyesindeki komitelere Başkan ve Üye seçimi de yapılmaktadır. Şirket Esas Sözleşmesinde belirtildiği üzere; Yönetim Kurulu, Şirket işi ve işlemleri lüzum gösterdikçe toplanır. Ancak, en az ayda bir defa toplanması mecburidir. Başkan’ın bulunmadığı zamanlarda, Yönetim Kurulu’na Başkan Vekili başkanlık eder. Başkan Vekili de yoksa, Yönetim Kuruluna o toplantı için üyelerin kendi arasından seçeceği bir geçici başkan başkanlık eder. Yönetim Kurulunun toplantı tarih ve gündemi, Başkan tarafından belirlenir. Başkanın bulunmadığı durumlarda bunları Başkan Vekili yerine getirir. Ancak, toplantı günü Yönetim Kurulu kararı ile de tespit olunabilir. Yönetim Kurulu toplantısı gündeminde yer alan konular ile ilgili bilgi ve belgeler, eşit bilgi akışı sağlanmak suretiyle, toplantıdan yeterli zaman önce Yönetim Kurulu Üyeleri’nin incelemesine sunulmaktadır. Yönetim Kurulu Üyeleri toplantıdan önce, Yönetim Kurulu Başkanı’na gündemde değişiklik 2012 YILLIK RAPOR 157 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu önerisinde bulunabilirler. Toplantıya katılamayan ancak görüşlerini yazılı olarak Yönetim Kurulu’na bildiren üyenin görüşleri diğer üyelerin bilgisine sunulmaktadır. Yönetim Kurulu’nda her üyenin bir oy hakkı vardır. riskler önem derecesine göre sıralanmaktadır. Analizi yapılan risklerle ilgili olarak Yönetim Kurulu’nun risk iştahı dikkate alınarak uygulanacak stratejiler belirlenmekte ve gereken önlemler alınmaktadır. Yönetim Kurulu’nun sekreteryalık görevi, Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde öngörülen esaslara uygun olarak görevli Şirket personelleri tarafından sorunsuz olarak yerine getirilmektedir. Bu çalışmalar finansal ve stratejik riskler ile sınırlı kalmayıp, üretim, satış, iş sağlığı ve güvenliği, acil durum yönetimi, bilgi teknolojileri gibi operasyonel riskleri de kapsamaktadır. Yönetim Kurulu toplantılarında gündemde yer alan konular açıkça ve her yönü ile tartışılmaktadır. Yönetim Kurulu Başkanı, Yönetim Kurulu toplantılarına icracı olmayan üyelerin etkin katılımını sağlama yönünde en iyi gayreti göstermektedir. Yönetim Kurulu Üyelerinin toplantılarda muhalif kaldığı konulara ilişkin makul ve ayrıntılı karşı oy gerekçeleri karar zaptına geçirilmektedir. Karşı oy kullanan üyelerin ayrıntılı gerekçeleri kamuya açıklanır. Ancak, 2012 yılında gerçekleştirilen Yönetim Kurulu Toplantılarında bu türde bir muhalefet veya görüş beyan edilmediğinden kamuya açıklama yapılmamıştır. Topluluğumuzda köklü ve kurumsal bir yapı çerçevesinde uzun yıllardır devam eden iç denetim faaliyetleri Ana Şirket Yönetim Kurulu’na bağlı olarak sürdürülmektedir. Topluluğumuzdaki İç denetim çalışmalarının amacı; Topluluk şirketlerinin sağlıklı bir şekilde gelişmesine ve uygulamada birlik ve beraberliğin sağlanmasına yardımcı olmak, faaliyetlerin mevzuata uygun bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla etkin, yapıcı ve verimli kontrollerin yapılması ve düzeltici tedbirlerin zamanında alınmasını sağlamaktır. İç denetim çalışmaları Yönetim Kurulu tarafından onaylanan yıllık olağan denetim programı kapsamında yürütülmektedir. Yıllık olağan denetim programı oluşturulurken risk yönetimi faaliyetlerinden elde edilen sonuçlardan da faydalanılmaktadır. Yönetim Kurulu Toplantıları Şirket merkezinde yapılmakta olup, önemli nitelikteki Yönetim Kurulu Kararları KAP aracılığıyla kamuya duyurulmakta ve kamuya duyurulan metin, Şirket Kurumsal İnternet Sitesinde de yayınlanmaktadır. Yönetim Kurulu Üyeleri’nin yetki ve sorumlulukları Esas Sözleşmede açıkça belirtilmiştir. Yetkiler, Şirket imza sirkülerinde daha detaylı olarak belirtilmiştir. Bu dokümanlar yasaların öngördüğü şekilde tescil ve ilan edilmiştir. Yönetim Kurulu; Şirket ile pay sahipleri arasında etkin iletişimin korunmasında, yaşanabilecek anlaşmazlıkların giderilmesinde ve çözüme ulaştırılmasında öncü rol oynar ve bu amaca yönelik olarak Pay Sahipleri İle İlişkiler Birimi ile yakın işbirliği içerisindedir. 17. Yönetim Kurulunda Oluşturulan Komite Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı Yönetim Kurulunun görev ve sorumluluklarını sağlıklı bir biçimde yerine getirilmesi amacıyla “Denetimden Sorumlu Komite”, “Kurumsal Yönetim Komitesi” ve “Riskin Erken Saptanması Komitesi” Kurumsal Yönetim İlkelerine uygun olarak oluşturulmuş ve kamuya açıklanmıştır. Komitelerin görev alanları, çalışma esasları ve hangi üyelerden oluştuğu Yönetim Kurulumuzun 25 Mayıs 2012 tarihli toplantısında belirlenmiş ve aynı tarihte kamuya açıklanmıştır. Şirket’in 25 Mayıs 2012 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında; - Denetimden Sorumlu Komite Başkanlığı’na bağımsız Yönetim Kurulu üyesi Prof. Dr. Turkay Berksoy’un, üyeliklere ise bağımsız üyeler Prof.Dr. Atilla Murat Demircioğlu ve Prof. Dr. Orhan Sezgin’in seçilmesine, - Kurumsal Yönetim Komite Başkanlığı’na bağımsız Yönetim Kurulu üyesi Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu’nun, üyeliklere ise Alev Yaraman, Tevfik Ateş Kut ve Zeynep Hansu Uçar’ın seçilmelerine, - Riskin Erken Saptanması Komite Başkanlığı’na bağımsız Yönetim Kurulu üyesi Prof. Dr. Turkay Berksoy’un, üyeliklere ise bağımsız üye Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu, bağımsız üye Prof. Dr. Orhan Sezgin, Rıza İhsan Kutlusoy ve Zeynep Hansu Uçar’ın seçilmelerine, karar verilmiş olup, komitelerde icracı üye bulunmamaktadır. Kurumsal Yönetim İlkelerinde Denetimden Sorumlu Komite üyelerinin tamamının, diğer komitelerin ise başkanlarının bağımsız üyelerden oluşması öngörülmesi, Yönetim Kurulu bünyesinde de üç adet bağımsız üye bulunması nedeniyle, bir Yönetim Kurulu Üyesinin birden fazla komitede görev almasını gerekli kılmıştır. Kurumsal Yönetim Komitesi, Denetimden Sorumlu Komitesi ve Riskin Erken Saptanması Komitesi faaliyetlerini Sermaye Piyasası Mevzuatı ve Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde öngörülen esaslara uygun olarak düzenli bir şekilde yürütmekte olup, Denetimden Sorumlu Komite ile Riskin Erken Saptanması Komitesi’nin toplantılarının gündemli olarak üç ayda bir, Kurumsal Yönetim Komitesi toplantıları ise gündemli olarak ihtiyaç duyuldukça yapılmaktadır. Yönetim Kurulu, başta pay sahipleri olmak üzere Şirket’in menfaat sahiplerini etkileyebilecek olan risklerin etkilerini en aza indirebilecek risk yönetimi ve bilgi sistemleri ve süreçlerini de içerecek şekilde iç kontrol sistemlerini, ilgili komitelerinin görüşünü de dikkate alarak oluşturmaktadır. Yönetim Kurulu, yılda en az bir kez risk yönetimi ve iç kontrol sistemlerinin etkinliğini gözden geçirmektedir. İç kontroller ve iç denetimin varlığı, işleyişi ve etkinliği hakkında faaliyet raporunda bilgi verilmektedir. 18. Risk Yönetim ve İç Kontrol Mekanizması Şişecam Topluluğu’nda risk yönetimi ve iç denetim faaliyetleri Ana Şirket bünyesinde ve Grup Başkanlıkları ile koordineli bir şekilde Ana Şirket Yönetim Kurulu’na bağlı olarak yürütülmektedir. İç denetim ve risk yönetimi fonksiyonlarının birbirleri ile olan iletişimi en üst seviyede tutulmakta ve risk odaklı iç denetim çalışmaları ile yönetim etkinliğinin artırılması hedeflenmektedir. Kurumsal bir yapının tesis edilmesi, hissedarlara ve paydaşlara gereken güvencenin sağlanması, Topluluğun maddi ve maddi olmayan varlıklarının korunması, belirsizliklerden kaynaklanan kayıpların en aza indirilmesi ve olası fırsatlardan en fazla faydanın sağlanması amacıyla çalışmalar yapılmakta ve düzenli olarak raporlanmaktadır. 19. Şirketin Stratejik Hedefleri Şirketin stratejik hedef oluşturması ve oluşan stratejik hedefleri gözden geçirerek güncellemesi süreci, Yönetim Kurulu’nun Vizyon metnini netleştirmesi ile başlamaktadır. Yönetim Kurulu, Topluluğun 2020 yılında ulaşmak istediği noktayı “Camda ve faaliyet alanlarında öncü bir geleceğe oynarken iş ortakları ile yaratıcı çözümler üreten, teknoloji ve markaları ile fark yaratan, bireye ve çevreye saygılı bir dünya şirketi olmaktır” şeklinde ortaya koymuştur. İkinci aşamada, vizyonun gereklerini yapabilmek için hangi koşullar altında faaliyet gösterileceğini anlamaya yönelik bir dizi analiz gerçekleştirilir. Analizlerden kurum içine yönelik olanı İç Analiz; pazar, rakipler, girdi verilen ve alınan sektörler, farklı coğrafyalar, tüketiciler, tedarikçilerden vb. oluşan geniş bir alana yönelik olanı da Dış Analiz adıyla yürütülür. Analizleri izleyen aşamada ise Stratejik Haritaların oluşturulması ve/veya güncellenmesi gerçekleştirilir. Stratejik Harita; Topluluğun Finans, Müşteri, Süreçler ve Gayri Maddi Varlıklar başlıklarında hangi konulara odaklanacağı, hangi fark yaratıcı (stratejik) unsurlarda mükemmelleşeceğini belirler. Stratejik Harita, Topluluk düzeyinde yapıldığı gibi İş Alanları bazında da çeşitlendirilir. Böylelikle, faaliyetlerin gelecekte izleyeceği yol haritası oluşturulmuş olur. Haritaların uygulamaya konulması ise Kurumsal Karne yoluyla gerçekleştirilir. Haritada tanımlanmış her bir strateji, bir Performans Göstergesi, bu göstergenin ulaştırılmak istendiği başarı seviyesi, bu etkinlik için gerekli olan projeler ve örgütsel yapı ile ilişkilendirilir. Yılsonunda başta Vizyon ve Stratejik Harita olmak üzere plan bütün unsurları üzerinden öncelikle icracı birimler tarafından paylaşılır. Olgunlaştırılan plan takiben Yönetim Kurulu’nun onayına sunulur. Yönetim Kurulu gerekli gördüğü düzeltmeleri yaptıktan sonra planı Genel Müdür’ün liderliğinde uygulamaya konulur. İcracı birimler, Faaliyet Raporu (Bütçe) sistematiğiyle aylık, Grup Toplantıları ile üç aylık, Karar Destek Birimleri, Yönetim Bilgilendirme Sistemleri, vs. aracılığıyla da planın kısa ve uzun vadede seyrini takvimden bağımsız olarak izler, gerekli görülmesi halinde de yeni plan döneminde stratejik öncelikleri değiştirirler. Tüm izleme sonuçları ilgili dönem içerisinde Yönetim Kurulu’nun bilgisine sunulur. Yeniden yapılandırılmış Stratejik Planlama sistematiği içerisinde Vizyon, uzun vadeli bir metindir. İç ve Dış Analiz her yıl bütün boyutlarıyla tekrarlanmaktadır. Stratejik Harita bir kez oluşturulduktan sonra güncellemelerle her yıl yenilenen bir metin niteliğindedir. Kurumsal Karne uygulaması da yıllık bir çevrim içinde çalıştırılan bir sistematiktir. 20. Mali Haklar Yönetim Kurulu üyelerine sağlanan her türlü hak, menfaat ve ücretler Esas Sözleşmede belirtildiği üzere her yıl Genel Kurul’ca saptanmaktadır. Şirket’in 25 Mayıs 2012 tarihinde yapılan 2011 Yılı Olağan Genel Kurul toplantısında, Yönetim Kurulu Üyeleri’ne ödenecek aylık ücretler belirlenerek kamuya açıklanmıştır. Yönetim Kurulu Üyelerine ve üst düzey yöneticilerin ücretlendirme esasları yazılı hale getirilmiş ve 25 Mayıs 2012 tarihinde yapılan Ortaklar Olağan Genel Kurul toplantısında ayrı bir gündem maddesi olarak pay sahiplerinin bilgisine sunulmuş ve Şirket’in Kurumsal İnternet Sitesinde de yayınlanmıştır. Şirket Genel Müdürü, CFO’su ve diğer Üst Düzey Yöneticilerine ciro, kârlılık ya da diğer temel göstergelere doğrudan endeksli, teknik anlamda prim olarak mütalaa edilebilecek herhangi bir ödeme yapılmamaktadır. Şirket Genel Müdürü, CFO ve diğer Üst Düzey Yöneticilerine maaş, ikramiye, sosyal yardım gibi nakdi ödemelerin yanı sıra, Yönetim Kurulumuzca Şirket’in faaliyet hacmi, Şirket faaliyetinin niteliği ve risklilik düzeyi, sevk ve idare edilen yapının büyüklüğü ve faaliyet gösterilen sektör gibi kriterler dikkate alınarak belirlenen ve enflasyon, genel ücret ve Şirket kârlılık artışları gibi göstergeler göz önünde bulundurulmak suretiyle, duruma göre artırılarak veya artırılmaksızın yılda bir defaya mahsus olmak üzere, jestiyon ikramiyesi adı altında bir ödeme de yapılmaktadır. Ayrıca, Şirket Üst Düzey Yöneticilerine gayri nakdi olarak da makam aracı tahsis edilmektedir. Bu kapsamda, 9 Yönetim Kurulu Üyesine 474.000 TL, 12 Üst Düzey Yöneticisine 10.402.132 TL olmak üzere, 2012 yılında toplam (474.000 + 10.402.132=) 10.876.132 TL ödeme yapılmıştır. Yönetim Kurulu üyelerine ve yöneticilere borç ve kredi verilmemekte, üçüncü bir kişi aracılığıyla şahsi kredi adı altında kredi kullandırılmamakta veya lehine kefalet gibi teminatlar verilmemektedir. Topluluğumuzda risk yönetimi ve iç denetim faaliyetleri, üst yönetimin önemli desteği ve tüm çalışanların katkısı ile sürdürülmektedir. 2012 yılında Ana Şirket Yönetim Kurulu bünyesinde kurulan “Riskin Erkenden Saptanması Komitesi” ve “Denetimden Sorumlu Komite” Topluluk genelinde yürütülen risk yönetimi ve iç denetim çalışmalarını yakından takip etmekte ve gerekli yönlendirmeleri yapmaktadır. Şişecam Topluluğu’nda risk yönetimi faaliyetleri, bütünsel ve proaktif bir yaklaşımla ele alınmakta ve kurumsal risk yönetimi uygulamaları esas alınarak sürdürülmektedir. Topluluğumuzda iş kolları bazında hazırlanan risk katalogları Topluluk çalışanlarının katılımıyla periyodik olarak güncellenmekte ve 158 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 159 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 77. Ortaklar Olağan Genel Kurul Gündemi Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Esas Sözleşme Tadil Tasarısı Metni 1. Başkanlık Divanı Seçimi ve Başkanlık Divanı’na Genel Kurul Tutanağını İmza Yetkisi Verilmesi, Eski Metin Yeni Metin KURULUŞ: KURULUŞ: 2. Şirketimizin 2012 Yılı Çalışmaları Hakkında Yönetim ve Denetleme Kurulu Raporları ile Bağımsız Denetçi Raporunun Özetinin Okunması, Madde 1: İkinci maddede yazılı kurucular arasında yürürlükteki kanunlar ve işbu esas mukavelename hükümlerine göre yönetilmek üzere bir anonim şirket kurulmuştur. Madde 1: İkinci maddede yazılı kurucular arasında yürürlükteki kanunlar ve işbu Esas Sözleşme hükümlerine göre yönetilmek üzere bir anonim şirket kurulmuştur. KURUCULAR: KURUCULAR: Madde 2: Şirket kurucuları işbu esas mukavelenameyi imzalayan aşağıda isimleri yazılı gerçek ve tüzel kişilerdir. Madde 2: Şirket kurucuları işbu Esas Sözleşmeyi imzalayan aşağıda isimleri yazılı gerçek ve tüzel kişilerdir. 1. Türkiye İş Bankası A.Ş. 2. Muammer Eriş, Türkiye İş Bankası A.Ş. Genel Direktörü 3. Fazıl Öziş, Türkiye İş Bankası A.Ş. Şubeler Direktörü 4. Vehbi Emre, Türkiye İş Bankası A.Ş. Şubeler Müdür Muavini 5. Baki Sedes, Türkiye İş Bankası A.Ş. Genel Sekreteri 1. Türkiye İş Bankası A.Ş. 2. Muammer Eriş, Türkiye İş Bankası A.Ş. Genel Direktörü 3. Fazıl Öziş, Türkiye İş Bankası A.Ş. Şubeler Direktörü 4. Vehbi Emre, Türkiye İş Bankası A.Ş. Şubeler Müdür Muavini 5. Baki Sedes, Türkiye İş Bankası A.Ş. Genel Sekreteri ŞİRKETİN ADI: ŞİRKETİN ADI: Madde 3: Şirketin adı “ Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları Anonim Şirketi” olacaktır. Madde 3: Şirketin unvanı“ Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları Anonim Şirketi” dir. 3. 2012 Yılı Bilançosu ile Gelir Tablosu Hesaplarının İncelenmesi, Müzakere Edilmesi ve Onayı, 4. Yönetim Kurulu ve Denetleme Kurulu Üyelerinin İbrası, 5. Yönetim Kurulu Üyelerinin Ücretlerinin Saptanması, 6. Yönetim Kurulu Üyelerine T.T.K.’nun 395 ve 396’ıncı Maddeleri Uyarınca İzin Verilmesi, 7. Sermaye Piyasası Kurulu Düzenlemeleri Gereğince Şirket Kâr Dağıtım Politikası Hakkında Ortaklara Bilgi Verilmesi, 8. 2012 Yılı Kârının Dağıtım Şekli ve Tarihi Hakkında Karar Alınması, 9. Sermaye Piyasası Kurulu ve T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ndan Gerekli İzinlerin Alınmış Olması Şartıyla; Şirket Esas Sözleşmesinin Ekli Tadil Tasarısında Belirtilen Şekilde Değiştirilmesi Hakkında Karar Alınması, Bu unvanlı anonim şirket bu esas sözleşmede kısaca “Şirket” olarak anılacaktır. 10. Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kurulu Düzenlemeleri Gereğince Yönetim Kurulu Tarafından Yapılan Bağımsız Denetim Kuruluşunun Seçimi Hakkında Karar Alınması, Madde 4: Madde 4: 11. Şirketin Genel Kurullarının Çalışma Usul ve Esaslarının Belirlendiği Yönetim Kurulu Tarafından Hazırlanan “Genel Kurul İç Yönergesi” Hakkında Karar Alınması, AMAÇ VE KONU: AMAÇ VE KONU: 12. Kurumsal Yönetim İlkeleri Gereğince Yönetim Kurulu Üyeleri ile Üst Düzey Yöneticilerin “Ücretlendirme Politikası” Hakkında Ortaklara Bilgi Verilmesi, A ) Şirketin Amacı: Şirketin amacı, cam sanayi ve bu sanayi ilgilendiren yardımcı ve tamamlayıcı sanayi kurmak, işletmek ve geliştirmektir. A ) Şirketin Amacı: Şirketin amacı, cam sanayi ve bu sanayi ilgilendiren yardımcı ve tamamlayıcı sanayi kurmak, işletmek ve geliştirmektir. Öte yandan, sermayesine ve yönetimine katıldığı kurulmuş veya kurulacak sermaye şirketlerinin yatırım, finansman, organizasyon ve yönetim meselelerini birlikte ve karşılıklı olarak toplu bir bünye içinde halletmek, cam sanayi dışındaki alanlara da girerek riski dağıtmak, konjonktür hareketlerine karşı yatırımların güvenliğini sağlamak ve böylece bu şirketlerin gelişmelerini ve sürekliliklerini temin etmek, Şirket’in katıldığı ve katılmadığı sermaye şirketlerine şirket mensuplarının ve halkın tasarruflarının emniyet içinde iştiraklerini teşvik ederek memlekette sermaye piyasasının dolayısıyla ulusal endüstrinin gelişmesini desteklemek, şirket içinde ve dışında sosyal hizmetler meydana getirmek de şirketin amaçlarındandır. Öte yandan, sermayesine ve yönetimine katıldığı kurulmuş veya kurulacak sermaye şirketlerinin yatırım, finansman, organizasyon ve yönetim meselelerini birlikte ve karşılıklı olarak toplu bir bünye içinde halletmek, cam sanayi dışındaki alanlara da girerek riski dağıtmak, konjonktür hareketlerine karşı yatırımların güvenliğini sağlamak ve böylece bu şirketlerin gelişmelerini ve sürekliliklerini temin etmek, Şirket’in katıldığı ve katılmadığı sermaye şirketlerine Şirket mensuplarının ve halkın tasarruflarının emniyet içinde iştiraklerini teşvik ederek memlekette sermaye piyasasının dolayısıyla ulusal endüstrinin gelişmesini desteklemek, şirket içinde ve dışında sosyal hizmetler meydana getirmek de Şirket’in amaçlarındandır. B ) Şirketin Konusu: Şirket yukarıda yazılı amaçlarını gerçekleştirebilmek için; B ) Şirketin Konusu: Şirket yukarıda yazılı amaçlarını gerçekleştirebilmek için; a) Şirket her türlü cam, cam eşya ve cam sanayini (ve/veya ikame sanayini) dolaylı veya dolaysız olarak ilgilendiren yardımcı ve tamamlayıcı sanayi kurar, bunların gelişme ve ilerlemesi için gereken tedbirleri alır, bunları işletir. a) Şirket her türlü cam, cam eşya ve cam sanayini (ve/veya ikame sanayini) dolaylı veya dolaysız olarak ilgilendiren yardımcı ve tamamlayıcı sanayi kurar, bunların gelişme ve ilerlemesi için gereken tedbirleri alır, bunları işletir. b) Şirket, kurulmuş ve kurulacak, herhangi bir konuda çalışan yerli veya yabancı her türlü sınai ve ticari şirketlerin sermaye ve yönetimlerine katılabilir. b) Şirket, kurulmuş ve kurulacak, herhangi bir konuda çalışan yerli veya yabancı her türlü sınai ve ticari şirketlerin sermaye ve yönetimlerine katılabilir. 13. Sermaye Piyasası Kurulu Düzenlemeleri Kapsamında Yaygın ve Süreklilik Arz Eden İlişkili Taraf İşlemleri Hakkında Ortaklara Bilgi Verilmesi, 14. Kurumsal Yönetim İlkeleri Gereğince Şirket’in “Şirket Bilgilendirme Politikası” Hakkında Ortaklara Bilgi Verilmesi, 15. Sermaye Piyasası Kurulu Düzenlemeleri Gereğince Yıl İçinde Yapılan Bağışlar Hakkında Ortaklara Bilgi Verilmesi ve 2013 Yılında Yapılacak Bağışların Sınırının Belirlenmesi, 16. Üçüncü Kişiler Lehine Verilen Teminat, Rehin ve İpotekler Hakkında Ortaklara Bilgi Verilmesi. Tarih: 03 Nisan 2013 Yer : İş Kuleleri Kule 3, 4.Levent/İstanbul 160 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 161 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Esas Sözleşme Tadil Tasarısı Metni Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Esas Sözleşme Tadil Tasarısı Metni Eski Metin Yeni Metin Eski Metin Yeni Metin c) Şirket 2499 Sayılı Kanunun 31 inci maddesine göre aracılık faaliyeti ve portföy yöneticiliği niteliğinde olmamak üzere Devlet tahvili (Hazine bonosu dahil), özel sektör tahvili, kâr ve zarar ortaklığı belgesi, banka mevduat sertifikası gibi menkul kıymetler satın alabilir. Şirket sermaye ve yönetimine katıldığı veya katılmadığı her türlü kuruluşun depolama, ulaştırma, proje hazırlanması, fizibilite çalışmaları, kimyasal-fiziksel analizler, bilgi işlem, ithalât, ihracat, pazarlama, organizasyon, eğitim ve plânlama gibi işlerini yapabilir. d) Şirket kendisinde mevcut hisse senetlerini (veya hisseleri) veya diğer menkul kıymetlerini başkalarına devredebilir, bunları başka hisse senetleri (ve/veya hisseler) ve/veya diğer menkul kıymetler ile değiştirebilir, rehin edebilir ve diğer ortakların hisse senetlerini (veya hisselerini) veya diğer menkul kıymetlerini rehin alabilir. c) Şirket Sermaye Piyasası Kanunu’na göre aracılık faaliyeti ve portföy yöneticiliği niteliğinde olmamak üzere Devlet tahvili (Hazine bonosu dahil), özel sektör tahvili, kâr ve zarar ortaklığı belgesi, banka mevduat sertifikası gibi menkul kıymetler satın alabilir. d) Yatırım hizmetleri ve faaliyetleri niteliğinde olmamak kaydıyla, Şirket kendisinde mevcut hisse senetlerini (veya hisseleri) veya diğer menkul kıymetlerini başkalarına devredebilir, bunları başka hisse senetleri (ve/ veya hisseler) ve/veya diğer menkul kıymetler ile değiştirebilir, rehin edebilir, hisse senedi alabilir, satabilir ve diğer ortakların hisse senetlerini (veya hisselerini) veya diğer menkul kıymetlerini rehin alabilir. Şirket sermaye ve yönetimine katıldığı veya katılmadığı her türlü kuruluşun depolama, ulaştırma, proje hazırlanması, fizibilite çalışmaları, kimyasal-fiziksel analizler, bilgi işlem, ithalât, ihracat, pazarlama, organizasyon, eğitim ve plânlama gibi işlerini yapabilir. Şirket amacına ulaşmak için konusuyla ilgili olarak yurt içi ve yurt dışında depo, mağaza, şube, temsilcilik, sergi ve benzerlerini açabilir, bayilik ve acentalık verebilir. e) Şirket doğrudan veya dolaylı olarak sermayesine ve/veya yönetimine katıldığı sermaye şirketlerinin kuruluşu, sermaye artırımı, banka kredileri ile tahvil-finansman bonosu ihracı ve diğer borçlarına ilişkin kefalet verebilir. e) Şirket doğrudan veya dolaylı olarak sermayesine ve/veya yönetimine katıldığı sermaye şirketlerinin kuruluşu, sermaye artırımı, banka kredileri ile tahvil-finansman bonosu ihracı ve diğer borçlarına ilişkin kefalet verebilir. Şirket’in kendi adına ve 3. kişiler lehine, garanti, kefalet, teminat vermesi veya ipotek dahil rehin hakkı tesis etmesi hususlarında sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde belirlenen esaslara uyulur. f) Şirket, sermaye ve yönetimine katıldığı şirketlerin veya bunların iştiraklerinin satışlarından doğan her çeşit alacaklarını devir alabilir, bunları katıldığı veya katılmadığı diğer kuruluşlara devir ve/veya ciro edebilir. g) Şirket, amaç ve çalışma konularını gerçekleştire-bilmek için gayrimenkul (gemi dahil) ve menkul mallarla gayri maddi sabit kıymetlere (haklara) sahip olabilir ve kiralayabilir, bunları kısmen veya tamamen başkalarına kiraya verebilir, sahibi olduğu gayrimenkul ve menkul mallarla gayri maddi hakları devir ferağ veya hibe edebilir, ayrıca irtifak, intifa, sükna hakları ile medeni kanun ve sair kanunlar hükümleri gereğince ayni ve gayri maddi haklarla ilgili her çeşit iltizami ve tasarrufi işlemleri yapabilir, gayri menkuller üzerine mükellefiyetli veya mükellefiyetsiz tasarruflarda bulunabilir. g) Şirket, amaç ve çalışma konularını gerçekleştirebilmek için gayrimenkul (gemi dahil) ve menkul mallarla gayri maddi sabit kıymetlere (haklara) sahip olabilir ve kiralayabilir, bunları kısmen veya tamamen başkalarına kiraya verebilir, sahibi olduğu gayrimenkul ve menkul mallarla gayri maddi hakları devir ferağ veya hibe edebilir, ayrıca irtifak, intifa, oturma hakları ile medeni kanun ve sair kanunlar hükümleri gereğince ayni ve gayri maddi haklarla ilgili her çeşit borçlandırıcı ve tasarruf işlemleri yapabilir, taşınmazlar üzerinde mükellefiyetli veya mükellefiyetsiz tasarruflarda bulunabilir. h) Şirket, amaç ve konusu ile ilgili olarak ipotek veya diğer teminatlar karşılığında veya teminatsız ödünç alabilir, hak ve alacaklarının tahsili veya temini için ayni veya şahsi her çeşit teminat alabilir veya verebilir (ipotek dahil), bunlarla ilgili olarak tapuda ve sair resmi dairelerde tescil ve terkin işlemlerinde bulunabilir. h) Şirket, amaç ve konusu ile ilgili olarak ipotek veya diğer teminatlar karşılığında veya teminatsız ödünç alabilir, hak ve alacaklarının tahsili veya temini için ayni veya şahsi her çeşit teminat alabilir veya verebilir (ipotek dahil), bunlarla ilgili olarak tapuda ve sair resmi dairelerde tescil ve terkin işlemlerinde bulunabilir. i) Şirket, yerli ve yabancı şirketlerle işbirliği yapabilir, bunlarla geçici iştirakler kurabilir ve mali mesuliyet tevzine dayanan anlaşmalar yapabilir. i) Şirket, yerli ve yabancı şirketlerle işbirliği yapabilir, bunlarla her nevi iştirakler/ortaklıklar oluşturabilir ve mali sorumluluk paylaşımına dayanan anlaşmalar yapabilir. Şirket amacına ulaşmak için konusuyla ilgili olarak yurt içi ve yurt dışında depo, mağaza, şube, temsilcilik, sergi ve benzerlerini açabilir, bayilik ve acentalık verebilir. Şirket Türk Patent Enstitüsü ile yurt içindeki ve dışındaki diğer kurumlar nezdinde; marka, patent, faydalı model, endüstriyel tasarım, coğrafi işaret, entegre devre fotoğrafları gibi her türlü fikri ve sınai mülkiyet hakkının tescili ile bu kurumlar nezdinde her türlü iş ve işlemlerin yürütülmesi ve üçüncü kişiler için marka ve patent vekilliği yapılması konularında hizmet verebilir. Şirket Türk Patent Enstitüsü ile yurt içindeki ve dışındaki diğer kurumlar nezdinde; marka, patent, faydalı model, endüstriyel tasarım, coğrafi işaret, entegre devre fotoğrafları gibi her türlü fikri ve sınai mülkiyet hakkının tescili ile bu kurumlar nezdinde her türlü iş ve işlemlerin yürütülmesi ve üçüncü kişiler için marka ve patent vekilliği yapılması konularında hizmet verebilir. Şirket’in kendi adına ve 3. kişiler lehine, garanti, kefalet, teminat vermesi veya ipotek dahil rehin hakkı tesis etmesi hususlarında sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde belirlenen esaslara uyulur. l) Şirket, sıvı, katı ve gaz (LPG dahil) halindeki her türlü maddenin ve madenin aranması, maden sahalarının kapatılması, devralınması veya devredilmesi ile istihsal ve işletmeciliğinin yapılması ve ilgili kanunlar çerçevesinde bütün işlemlerin yürütülmesi ile bu madde ve madenlerin arınması, ayrılması, depolanması, dağıtımı ve ticareti ile uğraşabilir. l) Şirket, sıvı, katı ve gaz (LPG dahil) halindeki her türlü maddenin ve madenin aranması, maden sahalarının kapatılması, devralınması veya devredilmesi ile istihsal ve işletmeciliğinin yapılması ve ilgili kanunlar çerçevesinde bütün işlemlerin yürütülmesi ile bu madde ve madenlerin arınması, ayrılması, depolanması, dağıtımı ve ticareti ile uğraşabilir. f) Şirket, sermaye ve yönetimine katıldığı şirketlerin veya bunların iştiraklerinin satışlarından doğan her çeşit alacaklarını devir alabilir, bunları katıldığı veya katılmadığı diğer kuruluşlara devir ve/veya ciro edebilir. m) Şirket yukarıda belirtilen işler dışında her türlü acentacılık reklamilâncılık, turizm yatırım ve işletmeciliği yapabilir. m) Şirket yukarıda belirtilen işler dışında her türlü acentacılık reklamilâncılık, turizm yatırım ve işletmeciliği yapabilir. n) Şirket, sosyal sorumluluk kapsamında ve Sermaye Piyasası Kurulu tarafından belirlenen usul ve esaslar dahilinde bağış yapabilir. j) Şirket, Türk Ticaret Kanunu ve sair kanunlar uyarınca, şirketin ve katıldığı şirketlerin memur, müstahdem ve işçileri için yardım sandıkları ve sair sosyal örgütler kurabilir, bunların sürekliliğini yönetimini ve işletmesini sağlayabilir, mevcutlarını en iyi şekilde verimlendirecek yatırımlara girişebilir, tahsilat ve tediyelerine aracılık yapabilir. Şirket, kanun hükümlerine uygun olarak, şirket bünyesi dışında da sosyal gayeli vakıflar meydana getirebilir, bu çeşit vakıflara katılabilir ve yardım edebilir. j) Şirket, kanun hükümlerine uygun olarak, Şirket bünyesi dışında da sosyal amaçlı vakıflar meydana getirebilir, bu çeşit vakıflara katılabilir ve yardım edebilir. k) Şirket dolaylı veya dolaysız olarak sermayesine ve yönetimine katıldığı şirketlerin tahsilat ve tediyelerine aracılık, mali ve hukuki danışma, denetim ve diğer hizmetlerini yapabilir. k) Şirket dolaylı veya dolaysız olarak sermayesine ve yönetimine katıldığı şirketlerin tahsilat ve tediyelerine aracılık, mali ve hukuki danışma, denetim ve diğer her türlü hizmetlerini yapabilir. 162 2012 YILLIK RAPOR Yapılacak bağışların üst sınırı Genel Kurul tarafından belirlenmek, bu sınırı aşan tutarda bağış yapılamamak, yapılan bağışları dağıtılabilir kar matrahına eklenmek, SPK’nun örtülü kazanç aktarımı düzenlemelerine aykırılık teşkil etmemek, gerekli özel durum açıklamaları yapılmak ve yıl içinde yapılan bağışlar Genel Kurulda ortakların bilgisine sunmak şartıyla, kendi amaç ve konusunu aksatmayacak şekilde bağış yapılabilir. o) Şirketin amaç ve konusunda değişiklik yapılması halinde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Sermaye Piyasası Kurulu’ndan gerekli izinlerin alınması gerekmektedir. n) Şirket yukarıda a - m bentlerinde yazılı konu ve işlemlerle ilgili olup, bunları kolaylaştıracak her çeşit diğer işlemleri yapabilir. p) Şirket yukarıda a - o bentlerinde yazılı konu ve işlemlerle ilgili olup, bunları kolaylaştıracak her çeşit diğer işlemleri yapabilir. ŞİRKETİN MERKEZİ VE ŞUBELERİ: ŞİRKETİN MERKEZİ VE ŞUBELERİ: Madde 5: Şirketin merkezi İstanbul’dadır. Madde 5: Şirket’in merkezi İstanbul’dadır. Adresi “İş Kuleleri Kule 3 34330 4. Levent - Beşiktaş / İstanbul”dur. Adres değişikliğinde yeni adres, ticaret siciline tescil; Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ve Şirket’in internet sitesinde ilan ettirilir ve ayrıca Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na ve Sermaye Piyasası Kurulu’na bildirilir. Tescil ve ilan edilmiş adrese yapılmış tebligat Şirket’e yapılmış sayılır. Tescil ve ilan edilmiş adresten ayrılmış olmasına rağmen, yeni adresini süresi içinde tescil ettirmemiş Şirket için bu durum sona erme sebebi sayılır. Şirket Ticaret Bakanlığına haber vermek şartıyla yurt içinde ve dışında şubeler açabilir. Şirket Gümrük ve Ticaret Bakanlığına haber vermek şartıyla yurt içinde ve dışında şubeler açabilir. 2012 YILLIK RAPOR 163 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Esas Sözleşme Tadil Tasarısı Metni Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Esas Sözleşme Tadil Tasarısı Metni Eski Metin Yeni Metin Eski Metin Yeni Metin SERMAYE: SERMAYE: YÖNETİM KURULUNUN TOPLANMASI VE ÇALIŞMA DÜZENİ: YÖNETİM KURULUNUN TOPLANMASI VE ÇALIŞMA DÜZENİ: Madde 7: Şirket Sermaye Piyasası Kanunu hükümlerine göre Kayıtlı Sermaye Sistemini kabul etmiş ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun 4.3.1985 tarih ve 93 sayılı izni ile bu sisteme geçmiştir. Madde 7: Şirket Sermaye Piyasası Kanunu hükümlerine göre Kayıtlı Sermaye Sistemini kabul etmiş ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun 4.3.1985 tarih ve 93 sayılı izni ile bu sisteme geçmiştir. Madde 11: Yönetim kurulu, her genel kurulu müteakip bir başkan ve bir başkan vekili seçer. Ancak, başkan ve/veya başkan vekilinin herhangi bir nedenle işbu görevden ayrılmaları halinde, Yönetim Kurulu boşalan yerler için yeniden seçim yapar. T.T.K. 315. madde hükmü mahfuzdur. Madde 10: Yönetim Kurulu, her Genel Kurulu müteakip bir başkan ve bir başkan vekili seçer. Ancak, başkan ve/veya başkan vekilinin herhangi bir nedenle işbu görevden ayrılmaları halinde, Yönetim Kurulu boşalan yerler için yeniden seçim yapar. Şirket’in kayıtlı sermayesi 2.500.000.000 Türk Lirası olup her biri 1 (Bir) Kuruş itibari kıymette 250.000.000.000 paya bölünmüştür. Şirket’in kayıtlı sermaye tavanı 2.500.000.000 Türk Lirası olup her biri 1 (Bir) Kuruş itibari kıymette 250.000.000.000 paya bölünmüştür. Başkan’ın bulunmadığı zamanlarda, Yönetim Kuruluna Başkan Vekili başkanlık eder. Başkan’ın bulunmadığı zamanlarda, Yönetim Kurulu’na Başkan Vekili başkanlık eder. Sermaye Piyasası Kurulunca verilen kayıtlı sermaye tavanı izni, 20122016 yılları (5 yıl) için geçerlidir. 2016 yılı sonunda izin verilen kayıtlı sermaye tavanına ulaşılamamış olsa dahi, 2016 yılından sonra yönetim kurulunun sermaye artırım kararı alabilmesi için; daha önce izin verilen tavan ya da yeni bir tavan tutarı için Sermaye Piyasası Kurulu’ndan izin almak suretiyle genel kuruldan yeni bir süre için yetki alması zorunludur. Söz konusu yetkinin alınmaması durumunda Şirket kayıtlı sermaye sisteminden çıkmış sayılır. Sermaye Piyasası Kurulunca verilen kayıtlı sermaye tavanı izni, 20122016 yılları (5 yıl) için geçerlidir. 2016 yılı sonunda izin verilen kayıtlı sermaye tavanına ulaşılamamış olsa dahi, 2016 yılından sonra yönetim kurulunun sermaye artırım kararı alabilmesi için; daha önce izin verilen tavan ya da yeni bir tavan tutarı için Sermaye Piyasası Kurulu’ndan izin almak suretiyle genel kuruldan 5 yılı geçmemek üzere yeni bir süre için yetki alması zorunludur. Söz konusu yetkinin alınmaması durumunda Şirket kayıtlı sermaye sisteminden çıkmış sayılır. Başkan Vekili’de yoksa yönetim kuruluna o toplantı için kendi arasından seçeceği bir geçici başkan başkanlık eder. Başkan Vekili’de yoksa Yönetim Kurulu’na o toplantı için kendi arasından seçeceği bir geçici başkan başkanlık eder. Yönetim kurulunun toplantı gün ve gündemi, Başkan tarafından belirlenir. Başkanın bulunmadığı durumlarda bunları Başkan Vekili yerine getirir. Ancak, toplantı günü yönetim kurulu kararı ile de tespit olunabilir. Yönetim kurulu, şirket işi ve işlemleri lüzum gösterdikçe toplanır. Ancak, en az ayda bir defa toplanması mecburidir. Yönetim Kurulu’nun toplantı gün ve gündemi, Başkan tarafından belirlenir. Başkanın bulunmadığı durumlarda bunları Başkan Vekili yerine getirir. Ancak, toplantı günü Yönetim Kurulu kararı ile de belirlenebilir. Yönetim Kurulu, Şirket işi ve işlemleri lüzum gösterdikçe toplanır. Ancak, en az ayda bir defa toplanması mecburidir. Şirket’in çıkarılmış sermayesi 1.500.000.000 Türk Lirası olup, bu sermayenin her biri 1 Kuruş itibari kıymette 150.000.000.000 adet hamiline yazılı paya bölünmüştür. Çıkarılmış sermayeyi teşkil eden 1.500.000.000 Türk Lirası tamamen ödenmiş ve karşılanmıştır. Şirket’in çıkarılmış sermayesi 1.500.000.000 Türk Lirası olup, bu sermayenin her biri 1 Kuruş itibari kıymette 150.000.000.000 adet hamiline yazılı paya bölünmüştür. Çıkarılmış sermayeyi teşkil eden 1.500.000.000 Türk Lirası tamamen ödenmiş ve karşılanmıştır. Yönetim Kurulu kararlarını alırken Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuattaki düzenlenen toplantı ve karar nisaplarını dikkate alır. Yönetim Kurulu, Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanunu hükümlerine uygun olarak, itibari değerinin üzerinde pay çıkarılması, pay sahiplerinin yeni pay alma haklarının tamamen veya kısmen kısıtlanması konularında karar almaya, gerekli gördüğü zamanlarda hamiline yazılı payları ihraç ederek, çıkarılmış sermayeyi artırmaya yetkilidir. Yönetim Kurulu Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerinde öngörülen komite ve komisyonlar yanında Şirket işleri, ilgili karar ve politikalarının uygulanmasını yürütmek veya onları gözlemlemekle görevli komisyon ve komiteler kurabilir. Bu komitelerin oluşturulmasında Sermaye Piyasası Kurulu’nun düzenlemelerine uyulur. Sermayeyi temsil eden paylar kaydileştirme esasları çerçevesinde kayden izlenir. PAY TEVDİ ZORUNLULUĞU: Madde 9: Yönetim kurulu üyelerinden her biri nominal değeri esas sermayenin en az yüzde 1’ini karşılayacak şekilde payı üyelik teminatı olarak şirkete vermeye mecburdur. Şu kadar ki, esas sermayenin % 1’i 1.-(Bir) Yeni Kuruşu aşarsa fazlasının verilmesi zorunlu değildir. Şirkete verilen paylar üyenin genel kurulca ibrasına kadar görevinden doğan sorumluluğuna karşı merhun hükmünde olup başkalarına devrolunamaz ve şirketten geri alınmaz. Madde sözleşme metninden çıkarılmıştır. İDARE VE TEMSİL: Madde 12: Şirketi yönetim kurulu temsil ve idare eder. Madde sözleşme metninden çıkarılmıştır. YÖNETİM KURULUNUN YETKİLERİ: YÖNETİM KURULUNUN YETKİLERİ: Madde 13: Yönetim kurulu yetkilerinin tamamını veya bir kısmını üyelerinden bir veya birkaç murahhas azaya veya şirket genel müdür ve müdürlerine bırakabileceği gibi üyelerinden bazılarının şirkette görev yüklenmelerine de karar verebilir. Madde 11: Yönetim Kurulu kanun ve esas sözleşme uyarınca Genel Kurulun yetkisine bırakılmış bulunanlar dışında, Şirket’in işletme konusunun gerçekleştirilmesi için gerekli olan her çeşit iş ve işlemler hakkında karar almaya yetkilidir. Yönetim Kurulu TTK’nun 367/1 inci maddesine uygun olarak düzenleyeceği bir iç yönergeyle, yönetimi kısmen veya tamamen bir veya birkaç Yönetim Kurulu üyesine veya üçüncü kişiye devredebilir. Yönetim kurulunun muvafakatiyle rehin makamında olan paylar bir üçüncü şahıs tarafından da verilebilir. YÖNETİM KURULUNUN SÜRESİ: YÖNETİM KURULU SÜRESİ: Madde 10: Yönetim kurulu üyeleri en fazla 3 (Üç) yıla kadar seçilirler. Üyeliklerden birinin boşalması veya bağımsız Yönetim Kurulu üyesinin bağımsızlığını kaybetmesi halinde Türk Ticaret Kanunu hükümlerine ve Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine uygun olarak seçim yapılır ve ilk Genel Kurul’un onayına sunulur. Madde 9: Yönetim Kurulu üyeleri en fazla 3 (Üç) yıla kadar seçilirler. Üyeliklerden birinin boşalması veya bağımsız Yönetim Kurulu üyesinin bağımsızlığını kaybetmesi halinde Türk Ticaret Kanunu hükümlerine ve Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine uygun olarak seçim yapılır ve ilk Genel Kurul’un onayına sunulur. Süresi biten üye tekrar seçilebilir. Genel kurul lüzum görürse yönetim kurulu üyelerini kısmen veya tamamen, görev sürelerine bağlı olmaksızın, her zaman değiştirebilir. Süresi biten üye tekrar seçilebilir. Genel Kurul lüzum görürse Yönetim Kurulu üyelerini kısmen veya tamamen, görev sürelerine bağlı olmaksızın, her zaman değiştirebilir. 164 2012 YILLIK RAPOR Genel müdür ve müdürler ile imza yetkisine sahip tüm görevlilerin görev süreleri ve imza yetkileri yönetim kurulu üyelerinin görev süreleri ile sınırlı değildir. Bu kişilerin imza yetkileri yönetim kurulunca kaldırılıncaya kadar geçerli olacaktır. Genel müdür ve müdürler ile imza yetkisine sahip tüm görevlilerin görev süreleri ve imza yetkileri Yönetim Kurulu üyelerinin görev süreleri ile sınırlı değildir. Bu kişilerin imza yetkileri Yönetim Kurulu’nca kaldırılıncaya kadar geçerli olur. ŞİRKETİ İLZAM: ŞİRKETİ TEMSİL VE İLZAM: Madde 14: Şirketin idaresi veya dışarıya karşı temsili yönetim kuruluna aittir. Şirket tarafından verilecek bütün belgelerin ve akdolunacak bütün mukavelelerin geçerli olabilmesi için bunların şirketin resmi unvanı altına konmuş ve şirketi ilzama yetkili iki kişinin imzasını taşıması lâzımdır. Madde 12: Şirketin yönetilmesi ve temsili Yönetim Kurulu’na aittir. Şirket adına düzenlenecek belgelerin ve sözleşmelerin geçerli olması ve şirketi bağlayabilmesi için, bunların şirket adına imzaya yetkili olanlar tarafından imza edilmiş olması gereklidir. Şirket adına imzaya yetkili olanlar ve imza şekli Yönetim Kurulu tarafından saptanır, Yönetim Kurulunun bu kararı tescil ve ilan olunur. 2012 YILLIK RAPOR 165 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Esas Sözleşme Tadil Tasarısı Metni Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Esas Sözleşme Tadil Tasarısı Metni Eski Metin Yeni Metin Eski Metin Yeni Metin Yönetim Kurulunun alacağı karar üzerine, Şirketin temsil yetkisi tek imza ile yönetim kurulu üyelerinden birine ya da bir veya daha fazla murahhas üyeye veya müdür olarak üçüncü kişilere devredebilir. En az bir yönetim kurulu üyesinin temsil yetkisini haiz olması şarttır. Temsile yetkili kişileri ve bunların temsil şekillerini gösterir kararın noterce onaylamış sureti ticaret sicilinde tescil ve ilan edilmedikçe, temsil yetkisinin devri geçerli olmaz. Temsil yetkisinin sınırlandırılması, iyiniyet sahibi üçüncü kişilere karşı hüküm ifade etmez; ancak, temsil yetkisinin sadece merkezin veya bir şubenin işlerine özgülendiğine veya birlikte kullanılmasına ilişkin tescil ve ilan edilen sınırlamalar geçerlidir. Türk Ticaret Kanunu’nun 371. 374. ve 375.’nci maddesi hükümleri saklıdır. Kurul toplantılarında esas sözleşmenin bu hükmü uyarınca, kurulmuş olan sistem üzerinden hak sahiplerinin ve temsilcilerinin, anılan Yönetmelik hükümlerinde belirtilen haklarını kullanabilmesi sağlanır. tüm Genel Kurul toplantılarında esas sözleşmenin bu hükmü uyarınca, kurulmuş olan sistem üzerinden hak sahiplerinin ve temsilcilerinin, anılan Yönetmelik hükümlerinde belirtilen haklarını kullanabilmesi sağlanır. İLAN: İLAN: Madde 19: Şirkete ait ilanlar, Türk Ticaret Kanunu’nun 37.maddesi hükmü saklı olmak şartıyla Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine uygun olarak yapılır. Madde 16: Şirket’e ait ilanlar, Türk Ticaret Kanunu’nun ilana ilişkin hükümleri saklı olmak şartıyla Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine uygun olarak yapılır. Genel Kurulun toplantıya çağırılmasına ait ilanlar, Türk Ticaret Kanunu’nun 368.maddesi hükümleri ve Sermaye Piyasası mevzuatı dairesinde ilan ve toplantı günleri hariç olmak üzere en az üç hafta önce yapılır. Genel Kurul çağrı ilanları Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu ve sair mevzuata uygun olarak yapılır. TOPLANTI YERİ: TOPLANTI YERİ: Madde 20: Genel kurullar şirket merkezinde veya şirket merkezinin bulunduğu şehirde toplanır. Madde 17: Genel Kurulun toplantı yeri Şirket merkezidir. Ancak, gerekli hallerde Yönetim Kurulu, Genel Kurulu şirket merkezinin bulunduğu şehirdeki başka bir adreste veya başka bir şehirde toplantıya çağırabilir. KOMİSER: BAKANLIK TEMSİLCİSİ: Madde 21: Gerek olağan ve gerek olağanüstü genel kurul toplantılarında, Ticaret Bakanlığı komiserinin bulunması şarttır. Komiserin yokluğunda yapılacak genel kurul toplantılarında alınacak kararlar geçerli değildir. Madde 18: Genel Kurul toplantılarında yer alacak Bakanlık temsilcisine ilişkin Gümrük ve Ticaret Bakanlığı düzenlemelerine uyulur. NİSAP: NİSAP: Madde 22: Genel kurul toplantıları ve bu toplantılardaki karar nisapları, Türk Ticaret Kanununun hükümleri ve Sermaye Piyasası Kanunu hükümlerine tabidir. Madde 19: Genel Kurul toplantıları ve bu toplantılardaki karar nisapları, Türk Ticaret Kanunu’nun hükümleri ve Sermaye Piyasası Kanunu hükümlerine tabidir. OY: OY: Madde 23: Olağan ve olağanüstü genel kurul toplantılarında hazır bulunan ortaklar veya vekillerinin her pay için bir oyu olacaktır. Madde 20: Olağan ve olağanüstü Genel Kurul toplantılarında hazır bulunan ortaklar veya temsilcilerinin her pay için bir oyu vardır. ESAS MUKAVELE DEĞİŞİKLİKLERİ: ESAS SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİKLERİ: Madde 24: Bu esas mukavelede meydana gelecek her türlü değişikliklerin sonuçlanması ve uygulanması Ticaret Bakanlığının ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun iznine bağlıdır. Bu husustaki değişiklikler usulüne uygun olarak onanıp, ticaret siciline tescil ettirildikten sonra ilânları tarihinden itibaren muteber olur. MADDE 21: Bu esas sözleşmede meydana gelecek her türlü değişikliklerin sonuçlanması ve uygulanması Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri uyarınca yapılır. Bu husustaki değişiklikler usulüne uygun olarak onanıp, ticaret siciline tescil ettirildikten sonra ilânları tarihinden itibaren geçerli olur. YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÜCRETLERİ: YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÜCRETLERİ: Madde 15: Yönetim kurulu üyelerinin ücret veya huzur hakları genel kurulca tespit olunur. Madde 13: Yönetim Kurulu üyelerinin ücret, huzur hakkı, prim ve yıllık kardan pay verilmesi hususları Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuata uyulmak suretiyle Genel Kurulca karara bağlanır. DENETÇİLER: DENETİM Madde 16: Genel kurul ortaklar arasından veya dışardan en çok üç sene için, en çok üç denetçi seçer. Denetçilerin alacakları ücretler her sene genel kurul tarafından tespit olunur. Madde 14: Şirket’in denetimi Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanunu ve Şirket’in tabi olduğu ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilir. DENETÇİLERİN GÖREVLERİ: Madde 17: Denetçiler Türk Ticaret Kanununun 353’üncü maddesinde sayılan görevleri yapmakla yükümlüdürler. Bundan başka şirketin iyi yönetiminin gerçekleşmesi ve şirket yararlarının korunması hususunda gerekli görecekleri bütün tedbirlerin alınması için yönetim kuruluna teklifte bulunmaya ve gerektiğinde genel kurulu toplantıya çağırmaya ve toplantı gündemini tayine, Türk Ticaret Kanununun 354’üncü maddesinde yazılı raporu tanzime yetkili ve görevlidirler. Önemli ve acele hallerde denetçiler bu yetkilerini derhal kullanmak zorundadırlar. Denetçiler, kanun ve esas mukavele ile kendilerine verilen ödevleri iyi yapmamaktan dolayı müteselsilen sorumludurlar. Madde sözleşme metninden çıkarılmıştır. GENEL KURUL: GENEL KURUL: Madde 18: Genel Kurullar, olağan veya olağanüstü olarak toplanır. Olağan Genel Kurul, Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri uyarınca toplanır. Olağanüstü Genel Kurullar, Şirket işlerinin gerektirdiği hallerde ve zamanlarda, kanun ve bu esas sözleşmede yazılı hükümlere göre toplanır ve gereken kararlar alınır. Murahhas üyelerle en az bir Yönetim Kurulu üyesinin Genel Kurul toplantısında hazır bulunması şarttır. Madde 15: Genel Kurullar, olağan veya olağanüstü olarak toplanır. Olağan Genel Kurul, Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri uyarınca toplanır. Olağanüstü Genel Kurullar, Şirket işlerinin gerektirdiği hallerde ve zamanlarda, kanun ve bu esas sözleşmede yazılı hükümlere göre toplanır ve gereken kararlar alınır. Varsa murahhas üyelerle en az bir Yönetim Kurulu üyesi ve bağımsız denetçinin Genel Kurul toplantısında hazır bulunması şarttır. Genel Kurul toplantısına elektronik ortamda katılım; Şirket’in Genel Kurul toplantılarına katılma hakkı bulunan hak sahipleri bu toplantılara, Türk Ticaret Kanununun 1527 nci maddesi uyarınca elektronik ortamda da katılabilir. Şirket, Anonim Şirketlerde Elektronik Ortamda Yapılacak Genel Kurullara İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca hak sahiplerinin Genel Kurul toplantılarına elektronik ortamda katılmalarına, görüş açıklamalarına, öneride bulunmalarına ve oy kullanmalarına imkan tanıyacak elektronik Genel Kurul sistemini kurabileceği gibi bu amaç için oluşturulmuş sistemlerden de hizmet satın alabilir. Yapılacak tüm Genel Genel Kurul toplantısına elektronik ortamda katılım; Şirket’in Genel Kurul toplantılarına katılma hakkı bulunan hak sahipleri bu toplantılara, Türk Ticaret Kanunu’nun 1527 nci maddesi uyarınca elektronik ortamda da katılabilir. Şirket, Anonim Şirketlerde Elektronik Ortamda Yapılacak Genel Kurullara İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca hak sahiplerinin Genel Kurul toplantılarına elektronik ortamda katılmalarına, görüş açıklamalarına, öneride bulunmalarına ve oy kullanmalarına imkan tanıyacak elektronik Genel Kurul sistemini kurabileceği gibi bu amaç için oluşturulmuş sistemlerden de hizmet satın alabilir. Yapılacak 166 2012 YILLIK RAPOR Esas sözleşme değişikliğine, Sermaye Piyasası Kurulu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ndan izin alındıktan sonra, Kanun ve esas sözleşme hükümlerine uygun olarak davet edilecek genel kurulda, Kanun, Kurul mevzuatı ve esas sözleşmede belirtilen hükümler çerçevesinde karar verilir. 2012 YILLIK RAPOR 167 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Esas Sözleşme Tadil Tasarısı Metni Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Esas Sözleşme Tadil Tasarısı Metni Eski Metin Yeni Metin Eski Metin VEKİL TAYİNİ: TEMSİLCİ TAYİNİ: Madde 25: Genel kurul toplantılarında ortaklar kendilerini diğer ortaklar veya hariçten tayin edecekleri vekil vasıtasıyla temsil ettirebilirler. Şirkette ortak olan vekiller kendi oylarından başka temsil ettikleri hisselerin sahip olduğu oyları da kullanmaya yetkilidirler. Selâhiyetnamelerin şeklini yönetim kurulu tayin ve ilân eder ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun halka açık anonim ortaklıklarda vekaleten oy kullanma düzenlemelerine uyulur. Madde 22: Genel Kurul toplantılarında ortaklar kendilerini diğer ortaklar veya hariçten tayin edecekleri temsilci vasıtasıyla temsil ettirebilirler. Şirket’te ortak olan temsilciler kendi oylarından başka temsil ettikleri hisselerin sahip olduğu oyları da kullanmaya yetkilidirler. Yetki belgelerinin şeklini Yönetim Kurulu tayin ve ilân eder ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun halka açık anonim ortaklıklarda temsil yoluyla oy kullanma düzenlemeleri ile Türk Ticaret Kanunu’nun anonim şirketlerde elektronik ortamda yapılacak Genel Kurullara ilişkin düzenlemelerine uyulur. OYLARIN KULLANILMA ŞEKLİ: OYLARIN KULLANILMA ŞEKLİ: Madde 26: Genel kurul toplantılarında oylar el kaldırmak suretiyle verilir. Ancak hazır bulunan ve esas sermayenin en az onda birini temsil eden ortakların talebi üzerine gizli oya başvurulur. Konuya ilişkin Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine uyulur. Madde 23: Genel Kurul toplantılarında oylama açık ve el kaldırmak suretiyle yapılır. Ancak hazır bulunan ve çıkarılmış sermayenin en az onda birini temsil eden ortakların talebi üzerine gizli oya başvurulur. Konuya ilişkin Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine uyulur. Genel Kurulda oy kullanılması hususunda Sermaye Piyasası Kurulu ve Türk Ticaret Kanunu düzenlemelerine uyulur. Yeni Metin Birinci Temettü: b) Kalandan Sermaye Piyasası Kurulu’nca saptanan oranda birinci temettü ayrılır. b) Kalandan, varsa yıl içinde yapılan bağış tutarının ilavesi ile bulunacak meblağ üzerinden, Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Mevzuatına uygun olarak birinci temettü ayrılır. İkinci Temettü: c) Geri kalan kâr kısmen veya tamamen ya hissedarlara ikinci temettü hissesi olarak tevzi edilir veya fevkalade ihtiyatlara nakil olunur. c) Net dönem karından, (a) ve (b) bentlerinde belirtilen meblağlar düştükten sonra kalan kısmı, Genel Kurul, kısmen veya tamamen ikinci temettü payı olarak dağıtmaya veya Türk Ticaret Kanunu’nun 521 inci maddesi uyarınca kendi isteği ile ayırdığı yedek akçe olarak ayırmaya yetkilidir. Genel Kanuni Yedek Akçe: d) Türk Ticaret Kanununun 466 ncı maddesinin 3 üncü bendi hükümleri mahfuzdur. d) Türk Ticaret Kanunu’nun 519/4 fıkrası hükümleri mahfuzdur. Yasa hükmü ile ayrılması gereken yedek akçeler ile esas sözleşmede pay sahipleri için belirlenen birinci temettü ayrılmadıkça, başka yedek akçe ayrılmasına, ertesi yıla kâr aktarılmasına ve yönetim kurulu üyeleri ile, memur, müstahdem ve işçilere kârdan pay dağıtılmasına karar verilemez. Yasa hükmü ile ayrılması gereken yedek akçeler ayrılmadıkça, esas sözleşmede pay sahipleri için belirlenen kar payı nakden ve/veya hisse senedi biçiminde dağıtılmadıkça; başka yedek akçe ayrılmasına, ertesi yıla kar aktarılmasına ve yönetim kurulu üyeleri ile memur, müstahdem ve işçilere, çeşitli amaçlarla kurulmuş olan vakıflara ve bu gibi kişi ve/ veya kurumlara kar payı dağıtılmasına karar verilemez. YILLIK RAPORLAR: Madde 27: Yönetim kurulu ve denetçi raporlarıyla yıllık bilânçodan, genel kurul tutanağından ve genel kurulda hazır bulunan ortakların isim ve paylarının miktarını gösteren cetvelden üçer nüsha genel kurul toplantı gününden itibaren en geç bir ay içerisinde, ya Ticaret Bakanlığına gönderilecek veya toplantıda hazır bulunacak komisere verilecektir. Kar payı, dağıtım tarihi itibarıyla mevcut payların tümüne, bunların ihraç ve iktisap tarihleri dikkate alınmaksızın eşit olarak dağıtılır. Madde sözleşme metninden çıkarılmıştır. Sermaye Piyasası Mevzuatında düzenlenen usul ve esaslara uyulmak kaydıyla kar payı avansı dağıtılabilir. Sermaye Piyasası Kurulu’nca düzenlenmesi öngörülen mali tablo ve raporlar ile, bağımsız denetim raporu Sermaye Piyasası Kurulu’nca belirlenen usul ve esaslar dahilinde Sermaye Piyasası Kurulu’na gönderilir ve kamuya duyurulur. YILLIK HESAPLAR: YILLIK HESAPLAR: Madde 28: Şirketin hesap yılı Ocak ayının birinci gününden başlayarak Aralık ayının sonuncu günü biter. Madde 24: Şirket’in hesap yılı Ocak ayının birinci gününden başlayarak Aralık ayının sonuncu günü biter. KÂRIN DAĞITILMASI VE İHTİYAT AKÇESİ: KÂRIN DAĞITILMASI: Madde 29: Şirketin bir bilânço devresi içindeki işlemlerinden elde ettiği gelirlerden bilcümle giderler, amortismanlar ve lüzumlu görülen karşılıklar indirildikten sonra kalan miktar safi kârı teşkil eder. Bu suretle meydana gelmiş olan safi kâr aşağıda yazılı şekil ve nispetlerde sıra ile tefrik ve tevzi olunur. Madde 25: Şirketin faaliyet dönemi sonunda tespit edilen gelirlerden, Şirketin genel giderleri ile muhtelif amortisman gibi şirketçe ödenmesi veya ayrılması zorunlu olan miktarlar ile şirket tüzel kişiliği tarafından ödenmesi zorunlu vergiler düşüldükten sonra geriye kalan ve yıllık bilançoda görülen dönem karı, varsa geçmiş yıl zararlarının düşülmesinden sonra, sırasıyla aşağıda gösterilen şekilde tevzi olunur: a) % 5 kanuni ihtiyat akçesi ayrıldıktan ve şirkete terettüp eden mali mükellefiyet düşüldükten sonra, 168 2012 YILLIK RAPOR Genel Kanuni Yedek Akçe: a) % 5’i kanuni yedek akçeye ayrılır. KÂRIN DAĞITMA TARİHİ: KÂRIN DAĞITMA TARİHİ: Madde 30: Yıllık kârın ortaklara hangi tarihte ve ne şekilde verileceği Sermaye Piyasası Kurulu’nun düzenlemelerine uygun şekilde yönetim kurulunun teklifi üzerine, genel kurul tarafından kararlaştırılır. Bu esas mukavelename hükümlerine uygun olarak dağıtılan kârlar geri alınmaz. Türk Ticaret Kanununun 473 üncü maddesi hükmü saklıdır. Madde 26: Yıllık karın ortaklara hangi tarihte ve ne şekilde verileceği Sermaye Piyasası Kurulu’nun düzenlemelerine uygun şekilde Yönetim Kurulu’nun teklifi üzerine, Genel Kurul tarafından kararlaştırılır. Bu esas sözleşme hükümlerine uygun olarak dağıtılan karlar geri alınmaz. Geri alma hakkına ilişkin Türk Ticaret Kanunu hükümleri saklıdır. TAHVİL, FİNANSMAN BONOSU VE KÂR VE ZARAR ORTAKLIĞI BELGESİ İHRACI: TAHVİL VE DİĞER BORÇLANMA ARAÇLARI İHRACI: Madde 31: Şirket yasal hükümler uyarınca hisse senedi ile değiştirilebilir ve diğer türde tahvil, finansman bonosu ile kâr ve zarar ortaklığı belgesi ihraç edilebilir. Hisse senedi ile değiştirilebilir ve diğer türde tahvil ile finansman bonosu ihraç yetkisi T.T.K. ve 2499 sayılı kanun hükümleri çerçevesinde Yönetim Kuruluna bırakılmıştır. Madde 27: Şirket yurt içi ve/veya yurt dışı gerçek ve tüzel kişilere satılmak üzere Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu ve yürürlükteki sair mevzuat hükümlerine uygun olarak her türlü tahvil, finansman bonosu, kâr ve zarar ortaklığı belgesi ve Sermaye Piyasası Kurulunca kabul edilecek sermaye piyasası araçlarını ve/veya kıymetli evrakı ihraç edilebilir. Borçlanma aracı niteliğindeki sermaye piyasası aracı ihraç yetkisi, Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri çerçevesinde süresiz olarak Yönetim Kuruluna bırakılmıştır. Genel Kurul, kâr ve zarar ortaklığı belgesinin azami miktarı dışındaki diğer şartların tespiti hususunda Yönetim Kuruluna yetki verebilir. İhraç edilecek tahvillerin limiti konusunda Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine uyulur. İhraç edilecek borçlanma araçlarının limiti ve kayden izlenmesi konularında, Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine uyulur. 2012 YILLIK RAPOR 169 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Esas Sözleşme Tadil Tasarısı Metni Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Dönem İçinde Yapılan Sermaye Artışı, Esas Sözleşme Değişiklikleri ve Kâr Dağıtımları Eski Metin Dönem içinde, SPK’nın Seri: IV, No: 56 Tebliğine uyum kapsamında şirket Esas Sözleşmesinde gerekli değişiklikler, Sermaye Piyasası Kurulu ile T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ndan gerekli izinlerini müteakiben 25 Mayıs 2012 tarihinde yapılan Ortaklar Olağan Genel Kurulu’nun onayından geçirilmiştir. Yeni Metin ŞİRKETİN DEVAM VEYA FESİH VE TASFİYESİ: Madde 32: Yönetim Kurulu her hangi bir sebeple şirketin fesh ve tasfiyesi veyahut devamını görüşmek üzere genel kurulu toplantıya çağırabilir. Madde sözleşme metninden çıkarılmıştır. TASFİYE KARARI: TASFİYE KARARI: Madde 33: Şirket Türk Ticaret Kanununda gösterilen sebeplerle veya mahkeme kararı ile veya ortakların Türk Ticaret Kanununun bu baptaki hükümlerine uygun genel kurul kararıyla fesh olunur. Madde 28: Şirket Türk Ticaret Kanunu’nda gösterilen sebeplerle veya mahkeme kararı ile veya ortakların Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili hükümlerine uygun Genel Kurul kararıyla fesh olunur. TASFİYE MEMURU: TASFİYE MEMURU: Madde 34: Şirket iflastan gayri bir nedenle infisah eder veya fesholunursa tasfiye memurları genel kurul tarafından tayin edilir. Madde 29: Şirket iflas dışında bir nedenle infisah eder veya fesholunursa tasfiye memurları Genel Kurul tarafından tayin edilir. TASFİYE MEMURLARININ SORUMLULUĞU: TASFİYE MEMURLARININ SORUMLULUĞU: Madde 35: Şirketin fesih ve tasfiyesi tasfiyenin ne şekilde yapılacağı ve tasfiye memurlarının sorumlulukları Ticaret Kanunun 444 ilâ 449 uncu maddeleri hükümlerine göre saptanır. Madde 30: Şirket’in fesih ve tasfiyesi tasfiyenin ne şekilde yapılacağı ve tasfiye memurlarının sorumlulukları Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddeleri hükümlerine göre saptanır. KANUNİ HÜKÜMLER: KANUNİ HÜKÜMLER: Madde 36: Bu esas mukavelede mevcut olmayan hususlar hakkında Türk Ticaret Kanunu ve 2499 sayılı kanun hükümleri uygulanır. Madde 31: Bu esas sözleşmede mevcut olmayan hususlar hakkında Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri uygulanır. 25 Mayıs 2012 tarihinde yapılan Ortaklar Olağan Genel Kurul Toplantısında alınan karar doğrultusunda 2011 yılı karından karşılanan 52.000.000 TL. tutarındaki temettü ortaklara 31 Mayıs 2012 tarihinde nakden dağıtılmıştır. Dönem içinde, mevcut 2.500.000.000 Türk Liralık kayıtlı sermaye tavanı içerisinde 1.353.195.417 Türk Lirası olan şirketimiz çıkarılmış sermayesinin 1.500.000.000 Türk Lirasına yükseltilmesine karar verilmiş olup, artırılan 146.804.583 Türk Liranın; 146.463.340,35 Türk Liralık kısmının olağanüstü yedek akçelerden, bakiye 341.242,65 Türk Liralık kısmının ise Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5.1.’e maddesi kapsamında gayrimenkul satış kazançlarından karşılanmıştır. Sermaye artış işlemlerine ilişkin gerekli yasal prosedür 9 Temmuz 2012 tarihinde tamamlanarak tescil edilmiştir. Mevcut çıkarılmış sermayenin %10,8487 oranına isabet eden bedelsiz paylar ise, ortaklara 10 Temmuz 2012 tarihinde payları oranında dağıtılmıştır. Ayrıca 2.000.000.000 Türk Lirası olan kayıtlı sermaye tavanı SPK ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ndan alınan izinleri müteakip 22 Ocak 2013 tarihinde yapılan Ortaklar Olağanüstü Genel Kurul Toplantısında 2.500.000.000 Türk Lirasına yükseltilmiştir. Diğer Hususlar Türk Ticaret Kanunu’nun 199.maddesi hükmü gereğince hazırlanan “Bağlılık Raporu” Sonuç bölümü: Şirketimizin 2012 yılında hakim şirketimiz ve hakim şirketimizin bağlı şirketleriyle gerçekleştirdiği tüm işlemlerde transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun işlem yapılmış ve raporda açıklanan işlemler nedeniyle, 2012 yılında zarar denkleştirmesini gerektirecek bir durum ortaya çıkmamıştır. BAKANLIĞA GÖNDERİLECEK ESAS MUKAVELENAME: Madde 37: Şirket bu esas mukavelenameyi bastırarak ortaklara vereceği gibi on nüshasını da Ticaret Bakanlığına gönderecektir. Madde sözleşme metninden çıkarılmıştır. KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM: KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM: Madde 38: Sermaye Piyasası Kurulu tarafından uygulaması zorunlu tutulan Kurumsal Yönetim İlkelerine uyulur. Zorunlu ilkelere uyulmaksızın yapılan işlemler ve alınan yönetim kurulu kararları geçersiz olup esas mukaveleye aykırı sayılır. Madde 32: Sermaye Piyasası Kurulu tarafından uygulaması zorunlu tutulan Kurumsal Yönetim İlkelerine uyulur. Zorunlu ilkelere uyulmaksızın yapılan işlemler ve alınan Yönetim Kurulu kararları geçersiz olup esas sözleşmeye aykırı sayılır. Kurumsal Yönetim İlkelerinin uygulanması bakımından önemli nitelikte sayılan işlemlerde ve şirketin her türlü ilişkili taraf işlemlerinde ve üçüncü kişiler lehine teminat, rehin ve ipotek verilmesine ilişkin işlemlerinde Sermaye Piyasası Kurulu’nun kurumsal yönetime ilişkin düzenlemelerine uyulur. Sermaye Piyasası Mevzuatında önemli nitelikteki işlem olarak sayılan işlemlerde ve şirketin her türlü ilişkili taraf işlemlerinde ve üçüncü kişiler lehine teminat, rehin ve ipotek verilmesine ilişkin işlemlerinde Sermaye Piyasası Kurulu’nun kurumsal yönetime ilişkin düzenlemelerine uyulur. Geçici Madde 1 – Hisse senetlerinin nominal değerleri 500.- Türk Lirası iken 5274 sayılı T.T.K.’da değişiklik yapılmasına dair kanun kapsamında 1 Yeni Kuruş olarak değiştirilmiştir. Bu değişim sebebiyle, toplam pay sayısı azalmış olup her biri 500 Türk Lira’lık 20 adet pay karşılığında 1 Yeni Kuruşluk 1 pay verilecektir. Söz konusu değişim ile ilgili olarak ortakların sahip olduğu paylardan doğan hakları saklıdır. Madde sözleşme metninden çıkarılmıştır. Sermayeyi temsil eden paylar kaydileştirme esasları çerçevesinde kayden izlenir. 170 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 171 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. İletişim Bilgileri Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. İletişim Bilgileri Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Cam Ev Eşyası Grubu İş Kuleleri, Kule 3, 34330, 4.Levent-İstanbul Tel: (212) 350 50 50 Faks: (212) 350 40 40 www.sisecam.com.tr ARC Paşabahçe Food Service LCC Cardinal (APFS)/ARC International 30 Corporate Drive Wayne New Jersey, 07470 USA Tel: (00 1) 973 628 0 900 Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. Tuzla Fabrikası Fabrikalar Cad. No: 2, 34940 Tuzla-İstanbul Tel: (216) 581 27 27 Faks: (216) 395 27 94 Eskişehir Fabrikası Organize Sanayi Bölgesi, Mümtaz Zeytinoğlu Bulvarı 26110 Eskişehir Tel: (222) 211 46 46 Faks: (222) 236 09 48 Denizli Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. Bahçeşehir Mah. 4013 Sok. No.10 20014 Denizli Tel: (258) 295 40 00 Faks: (258) 377 24 79 – 295 42 00 www.denizlicam.com.tr Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. Yönetim ve Satış Merkezi İş Kuleleri, Kule 3, 34330, 4.Levent-İstanbul Tel: (212) 350 50 50 Faks: (212) 350 40 40 www.pasabahce.com.tr Kırklareli Fabrikası Büyükkarıştıran Mevkii, Muratlı Sapağı P.K. 40 39760 Lüleburgaz-Kırklareli Tel: (288) 400 80 00 Faks: (288) 400 88 88-89 Mersin Fabrikası Tekke Köyü Civarı PK:607, 33004 Mersin Tel: (324) 241 70 70 Faks: (324) 454 02 16-17 Eskişehir Fabrikası Organize Sanayi Bölgesi 15. Cadde 26110 Eskişehir Tel: (222) 211 45 45 Faks: (222) 236 12 04 Moskova Temsil Ofisi Sredny Tishinsky Pereulok, 28 Build 1-12355 Moskova-Rusya Federasyonu Tel: (007 495) 777 37 39 Faks: (00 7 495) 777 37 39 damir@pasabahce.ru, dkurbangaleev@sisecam.com Paşabahçe Glas GmbH Rheinstrasse 2A, D-56068 Koblenz-Almanya Tel: (00 49 261) 303 74 40 Faks: (00 49 261) 303 74 74 info@pasabahce-glas.de Paşabahçe Mağazaları A.Ş Yayla Mahallesi D-100 Karayolu Caddesi No: 42/D, 34949 Tuzla-İstanbul Tel: (216) 560 25 25 Faks: (216) 395 54 30-395 65 52 www.pasabahcemagazalari.com.tr Paşabahçe USA Inc. 41 Madison Ave. 7th Floor New York, NY10010 ABD Tel: (00 1 212) 683 16 00 Faks: (00 1 212) 725 13 00 norzeck@sisecam.com OOO Posuda N. Novogorod Region Bor Steklozavodskoe Bor 606443, Rusya Federasyonu Tel: (00 7 831) 231 31 63 Faks: (00 7 831) 597 54 97 pasabahce@chaika-plaza.ru Paşabahçe Spain S.L. Torpedero Tucuman 27 BIS. 28016 Madrid/İspanya Tel: (00 34 91) 383 54 20 Faks: (00 34 91) 383 59 30 mserrano@sisecam.com Trakya Glass Bulgaria EAD -Cam Ev Eşyası Fabrikası Vabel District Industrial Zone 7700 Targovishte-Bulgaristan Tel: (00 359) 601 696 11 Faks: (00 359) 601 697 12 Düzcam Grubu Trakya Cam Sanayii A.Ş. Yönetim ve Satış Merkezi İş Kuleleri, Kule 3, 34330, 4.Levent-İstanbul Tel: (212) 350 50 50 Faks: (212) 350 50 59 Ürün Bilgi Hattı: 0800 211 08 33 www.trakyacam.com.tr - www.isicam.com.tr Trakya Fabrikası Büyükkarıştıran Mevkii, P.K. 98, 39780 Lüleburgaz-Kırklareli Tel: (288) 400 80 00 Faks: (288) 400 77 98 – 400 77 99 Otocam Fabrikası Büyükkarıştıran Mevkii, P.K. 28, 39780 Lüleburgaz-Kırklareli Tel: (288) 400 85 31 Faks: (288) 400 83 58 Mersin Fabrikası Mersin Tarsus Organize Sanayi Bölgesi, Nacarlı Köyü Mevkii PK:401 No. 1 33400 Mersin Tel: (324) 676 40 70 Faks: (324) 676 40 73 Trakya Glass Bulgaria EAD Düzcam Fabrikası District “Vabel” Industrial Zone, 7700 Targovishte-Bulgaristan Tel: (00 359) 601 478 01 Faks: (00 359) 601 477 97 İşlenmiş Camlar Fabrikası District “Vabel” Industrial Zone, 7700 Targovishte-Bulgaristan Tel: (00 359) 601 479 25 Faks: (00 359) 601 479 26 Otomotiv Camları Fabrikası District “Vabel” Industrial Zone, 7700 Targovishte, Bulgaristan Tel: (00 359) 601 479 66 Faks: (00 359) 601 479 72 Trakya Glass Logistics EAD District “Vabel” Industrial Zone, 7700 Targovishte-Bulgaristan Tel: (00 359) 601 480 33-601 480 35 Faks: (00 359) 601 480 30 Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Atatürk Organize Sanayi Bölgesi 16900 Yenişehir-Bursa Tel: (224) 280 12 05 Faks: (224) 773 27 55 Glass Corp S.A. 1BIS, Industriilor Alley, 120068 Buzau/Romania Tel: (00 407) 480 6 87 66 - (00 359) 886 8 09 780 Faks: (00 402) 387 1 05 52 172 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 173 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. İletişim Bilgileri Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. İletişim Bilgileri Cam Ambalaj Grubu Kimyasallar Grubu Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Yönetim ve Satış Merkezi İş Kuleleri, Kule 3, 34330, 4.Levent-İstanbul Tel: (212) 350 50 50 Faks: (212) 350 57 60- 350 50 63 www.anadolucam.com.tr Topkapı Fabrikası Maltepe, Davutpaşa Kışla Cad. No. 42 34010 Topkapı-İstanbul Tel: (212) 459 52 00 Faks: (212) 459 54 44 Mersin Fabrikası Yeni Taşkent Kasabası, Toroslar Mah. Tekke Cad. No. 1 33100 Yeni Taşkent-Mersin Tel: (324) 241 70 70 Faks: (324) 454 00 28-29 Rusya Temsilciliği Ulitsa Iskry, 17A 129344, Moskova-Rusya Federasyonu Tel: (00 7 495) 662 70 00 Faks: (00 7 495) 662 41 88 Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. Yenişehir Organize Sanayi Bölgesi 16900 Yenişehir-Bursa Tel: (224) 280 10 00 Faks: (224) 280 10 22 CJSC Brewery Pivdenna 65496, Odessa Region, Ovidiopol Orst., Tairove, 5 Pyvovarna Str. Ukrayna Tel: (00 8 048) 716 79 79 Faks: (00 8 048) 716 79 79 JSC Mina Mtskheta Region, Ksani village 3312, Gürcistan Tel: (00 995) 32 449 981 Faks: (00 995) 32 449 980 www.mina.com.ge Merefa Glass Company Ltd. 84-A Leonivska Str. Merefa, 62472 Kharkov Region, Ukrayna Tel: (00 7 495) 662 70 00 Omco-İstanbul Kalıp Sanayii ve Ticaret A.Ş. Mimar Sinan Mah. İstanbul Cad. No. 19 PK.12 41401 Gebze-Kocaeli Tel: (262) 744 44 52 Faks: (262) 744 44 56 OOO Ruscam 84, Gagarin Str. Gorokhovets, 601481 Vladimir Region, Rusya Federasyonu Tel: (00 7 492) 382 40 52 - 53 Faks: (00 7 492) 382 39 81 www.ruscam.ru OAO Ruscam Pokrovsky Vologda Oblast,Chagodashensky Region,Sazonovo. Sovetskaya Str. 96 Rusya Federasyonu Tel: (00 7 817) 413 11 40 Faks: (00 7 817) 413 14 63 www.ruscam.ru OOO Ruscam Ufa Proizvodstvennaya Str. 10/1 Ufa, 450028 Başkortostan Cumhuriyeti-Rusya Federasyonu Tel: (00 7 347) 292 40 53 Faks: (00 7 347) 292 40 52 www.ruscam.ru OAO Ruscam Kirishi Leningrad Region, Pramzona Kirishi 187110 Rusya Federasyonu Tel: (00 7 813) 689 69 03 Faks: (00 7 813) 685 35 34 OOO Ruscam Kuban Sineva Str.13 Krasnodar Kray, 353380 Rusya Federasyonu Tel: (00 7 861) 312 40 52 Faks: (00 7 861) 312 40 52 OOO Ruscam Sibir 630100, Russia, Novosibrisk Stanislavskogo Str. , 3/1, 4 fl.- Rusya Federasyonu OAO FormMat Nizhegorodskya Oblast, Balahninskiy Rayon, Gidrotort, ul. Administrativnaya, h.1 606425 Rusya Federasyonu Tel: (00 7 831) 442 31 51 – 49578 231 63 Faks: (00 7 831) 442 36 50 OOO Balkum Nizhegorodskya Oblast, Balahninskiy Rayon, Gidrotorf,ul. Administrativnaya h.1, 606425 Rusya Federasyonu Tel: (00 7 831) 442 31 51 - 49578 231 63 Faks: (00 7 831) 442 36 50 Asmaş Ağır Sanayi Makineleri A.Ş. Ankara Asfaltı 25 km. 35171 Kemalpaşa-İzmir Tel: (232) 870 42 00 Faks: (232) 877 00 85 www.asmas.com Cam Elyaf Sanayii A.Ş. Cumhuriyet Mahallesi, Şişecam Yolu, No: 7, 41400 Gebze-Kocaeli Tel: (262) 678 17 17 Faks: (262) 678 18 18 www.camelyaf.com.tr Camiş Egypt Mining Co. Ltd. Corner Road 254/206, Digla-Maadi, Kahire-Mısır Tel : (00 202) 519 82 37 Faks: (00 202) 519 82 36 Camiş Elektrik Üretim A.Ş. İş Kuleleri, Kule 3, 34330, 4.Levent-İstanbul Tel: (212) 350 50 50 Faks: (212) 350 58 60 www.camiselektrik.com, eu@sisecam.com Camiş Madencilik A.Ş. İş Kuleleri, Kule 3, 34330, 4.Levent-İstanbul Tel: (212) 350 50 50 Faks: (212) 350 58 77 www.camismaden.com.tr Cromital SpA İdari Ofis Via Quarta Strada Palazzo A7 20090 Assago (Milano) İtalya Tel: (00 39 02) 57606070 Faks: (00 39 02) 57609175, elisabettab@sisecam.com Fabrika Via Giotto, 4-Localita Sipro-44020 S.Giovanni, Ostellato (FE) İtalya Tel: (00 39 0 533) 575 48 Faks: (00 39 0 533) 573 91 sfeletti@sisecam.com Dost Gaz Depolama A.Ş. İş Kuleleri, Kule-3 34330, 4.Levent-İstanbul Tel: (212) 350 50 50 Faks: (212) 350 50 59 Madencilik Sanayii ve Ticaret A.Ş. İş Kuleleri, Kule 3, 34330, 4.Levent-İstanbul Tel: (212) 350 30 16 Faks: (212) 350 58 77 Oxyvit Kimya Sanayii ve Ticaret A.Ş. Mersin - Tarsus Organize Sanayi Bölgesi 1. Cad No.6 P.K. 13, 33400 Mersin Tel: (324) 676 43 25 Pbx Faks: (324) 676 43 34 www.oxyvit.com Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. Prva Ulica br. 1 75300, Lukavac, Tuzla Kantonu, Bosna-Hersek Tel: (00 387) 35 554 789-35 554 380 Faks: (00 387) 35 550 381 Soda Sanayii A.Ş. Yönetim ve Satış Merkezi İş Kuleleri, Kule 3, 34330, 4.Levent-İstanbul Tel: (212) 350 50 50 Faks: (212) 350 58 60 www.sodakrom.com.tr Soda Fabrikası PK: 654, 33004 Kazanlı-Mersin Tel: (324) 241 66 00 Faks: (324) 451 28 50 www.sodakrom.com.tr Kromsan Krom Bileşikleri Fabrikası PK. 654, 33004 Kazanlı-Mersin Tel: (324) 241 66 00 Faks: (324) 451 28 50 www.sodakrom.com.tr Solvay Şişecam Holding AG Stättermayergasse 28-30 A-1150 Viyana Avusturya Tel : (43) 1 716880 Faks: (43) 1 7102426 Şişecam Bulgaria Ltd. 27 Bratya Miladinovi str. FL. 4 Apt. 14, 9002 Varna-Bulgaristan Tel: (00 359) 52 608 963 Faks: (00 359) 52 608 964 sodavarna@sisecam.com Şişecam (Shanghai) Trading Co. Ltd. 93 Huaihai Zhong Road Shanghai Times Square Office Tower 1106, 200021 Shanghai-Çin Tel: (00 86) 216 391 03 52 Faks: (00 86) 216 391 03 54 sisecamsha@sisecam.com.cn Guangzhou Temsilciliği Rm 1815, Dongshan Plaza 69 Xian Lie Zhong Road, 510095 Guangzhou-Çin Tel: (00 86) 20 3758 2635 Faks: (00 86) 20 3758 2637 sisecamgz@sisecam.com.cn Şişecam Soda Lukavac D.O.O. Prva Ulica 1 75300 Lucavac Bosna-Hersek Tel: (00 387) 35 552 323 Faks: (00 387) 35 552 696 www.sisecam.ba, sodalukavac@sisecam.com Hizmet Kuruluşları Şişecam Dış Ticaret A.Ş. İstiklal Cad. Terkos Çıkmazı No.2, 34430 Beyoğlu-İstanbul Tel: (212) 313 47 00 Faks: (212) 313 48 04 www.sisecam.com.tr Camiş Limited Lord Coutanche House 66/68 Esplanade, St. Helier Jersey C.Islands-İngiltere Tel: (00 44) 1 534 59 950 Faks: (00 44) 1 534 58 710 Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. İş Kuleleri, Kule 3, Kat 2 34330, 4.Levent-İstanbul Tel: (212) 350 50 50 Faks: (212) 350 51 79 www.sisecam.com.tr 174 2012 YILLIK RAPOR 2012 YILLIK RAPOR 175 www.sisecam.com.tr Kurumsal Yayınlar tarafından hazırlanmıştır. Tel/Faks: (212) 211 23 79 www.kurumsalyayinlar.com.tr