adli dna analizleri
Transkript
adli dna analizleri
ADLİ DNA ANALİZLERİ İ B R A H I M S E M İ Z O Ğ LU EKİM 2013 ANKARA ADLİ BİLİMLER Locard ’ın değişim prensibi: « Her temas bir iz bırakır.» Locard ’a göre, suçlu olan kişi bir obje veya kişi ile temas ettiğinde, olay ile ilgili kanıt olabilecek “ iz ” bırakır. Suçlu kişi olay yerinden, olayla bağlantı oluşturabilecek “ iz ” leri (toz ve partükül vb.) taşır. ADLİ BİLİMLER Adli bilimler terimi adli konularda çoğu özel uzmanlık eğitimini ve bilgisini gerektiren incelemeleri yapan bilim dallarının oluşturduğu kümeyi ifade eder. ADLİ BİLİMLER ADLİ DNA ANALİZLERİ Olay yerinde tespit edilen deliller ile olaya dahil olan kişilerin irtibatının sağlanarak suç olaylarının aydınlatılması için biyolojik delillerden elde edilen DNA molekülü üzerinde yapılacak olan bilimsel çalışmaları kapsar. TARİHÇE İNGİLTERE; 1988 yılında, DNA ilk defa tek başına delil olarak kabul edildi. 15 yaşlarındaki 2 genç kızın (Lynda Mann – Dawn Ashworth) katilinin (Colin Pitchfork) bulunmasında kullanıldı. ABD; 1987’de DNA delil olarak kabul edildi, 1988’de 4 kadının tecavüz edilerek öldürülmesi olaylarının failinin aynı kişi olduğu tespit edildi. Mahkum elektrikli sandalyede idam edildi. TARİHÇE ORGANİZASYON BAŞBAKANLIK Üniversiteler Adli Tıp Anabilim Dalları İçişleri Bakanlığı Adalet Bakanlığı Adli Tıp Kurumu (Ankara, Istanbul, Izmir) KPL (Ankara, Istanbul ) JKL (Ankara) ADLİ DNA ANALİZLERİ DELİL İNCELEME DNA İZOLASYONU DNA MİKTAR TAYİNİ PCR ELEKTROFOREZ TİPLENDİRME RAPOR DELİL İNCELEME Canlıların vücutlarından kopan, düşen veya akan her türlü bulguya “BİYOLOJİK DELİL” denir. DELİL İNCELEME MAKROSKOBİK UV IŞIK MİKROSKOBİK LUMİNOL TANIMLAMA NUMUNE ALMA UV IŞIK İNCELEMESİ UV IŞIK İNCELEMESİ LUMİNOL TANIMLAMA İhtimali Test Reaktifleri Doğrulama Testleri İHTİMALİ TEST REAKTİFLERİ KAN; Katalitik testlerdir. Hemoglobinin ‘hem’ grubunun peroksidaz benzeri bir aktivite göstererek, hidrojen peroksiti (H2O2) parçalaması temeline dayanır. Bu tepkimede oluşan yükseltgenmiş (okside) türler çeşitli substralar ile tepkimeye girerek gözle görülebilen bir renk değişimi meydana getirir. İHTİMALİ TEST REAKTİFLERİ KAN; İhtimali Kan Testleri Test Guaiacum / Van Deen's'Test Day's Test Aloin Phenolphthalin / Kastle-Meyer Test Benzidine / Adlers' Test Leucomalachite Green o-Tolidine o-Toluidine o-Dianisidine Tetramethylbenzidine (TMB) Luminol Fluorescin Confirmatory Crystal Tests Reagent and/or Name of Test Hematin halide / Teichmann's Test Pyridine hemochromogen / Takayama's Test Acetone Chlorhemin / Modified Teichmann Confirmatory Anti-Human Hemoglobin Tests Orijinal Makale Yazarı ve yılı Van Deen, 1862 Day, 1867 Klunge, 1882 Kastle & Shedd, 1901; Meyer, 1903; Utz, 1903; Higaki and Philp, 1976 Adler & Adler, 1904 Adler & Adler, 1904 Ruttan & Hardisty, 1912 Gershenfeld, 1939 Owen et al., 1958 Holland et al., 1974; Garner et al., 1976 Specht, 1937 Lee et al., 1979 Original Author(s), Year * Teichmann, 1853 Takayama, 1912 Wagenaar, 1935 Klein, 1905; Hektoen & Schulhof, 1923; Heidelberger & Landsteiner, 1923; Baxter & Rees, 1974 İHTİMALİ TEST REAKTİFLERİ MENİ; Katalitik testlerdir. Asit Fosfataz enziminin naftil fosfatın fosfat grubunu parçalaması temeline dayanır. İHTİMALİ TEST REAKTİFLERİ TÜKÜRÜK; Alfa Amilaz enziminin aktivitesi temeline dayanır. DOĞRULAMA TESTLERİ Antijen - Antikor Hibridizasyonu temeline dayanır. ADLİ DNA ANALİZLERİ DELİL İNCELEME DNA İZOLASYONU PCR ELEKTROFOREZ TİPLENDİRME RAPOR DNA İZOLASYONU Patlat-Ayır-Geri al KİMYASAL YÖNTEMLER KOLON YÖNTEMLERİ MANYETİK PARÇACIK YÖNTEMLERİ KİMYASAL YÖNTEMLER Fenol –Kloroform Yöntemi (Organik Yöntem) KİMYASAL YÖNTEMLER CHELEX Yöntemi KOLON YÖNTEMİ MANYETİK PARÇACIK YÖNTEMİ ADLİ DNA ANALİZLERİ DELİL İNCELEME DNA İZOLASYONU DNA MİKTAR TAYİNİ PCR ELEKTROFOREZ TİPLENDİRME RAPOR DNA MİKTAR TAYİNİ PCR TEMELLİ OLMAYAN YÖNTEMLER PCR TEMELLİ YÖNTEMLER DNA MİKTAR TAYİNİ PCR Temelli Olmayan Yöntemler Spektrofotometre Agaroz Jel Elektroforezi Kemiluminisans ve Fotometrik DNA MİKTAR TAYİNİ PCR Temelli Yöntemler Real Time PCR AB Quantifiler Duo DNA Miktar Tayin Kiti Promega Plexor HY DNA Miktar Tayin Kiti QIAGEN İnvestigator Quantiplex DNA Miktar Tayin Kiti AB Quantifiler Duo DNA Miktar Tayin Kiti Promega Plexor HY DNA Miktar Tayin Kiti QIAGEN İnvestigator Quantiplex DNA Miktar Tayin Kiti ADLİ DNA ANALİZLERİ DELİL İNCELEME DNA İZOLASYONU DNA MİKTAR TAYİNİ PCR ELEKTROFOREZ TİPLENDİRME RAPOR PCR MULTİPLEKS PCR PCR MULTİPLEKS PCR Ülkemizde Yaygın Olarak Kullanılan STR Multipleks Kitler AB AmpFlSTR Identifiler Plus Multipleks Amplifikasyon Kiti Promega PowerPlex 16 HS Multipleks Amplifikasyon Kiti QIAGEN İnvestigator ESSplex Plus Multipleks Amplifikasyon Kiti ADLİ DNA ANALİZLERİ DELİL İNCELEME DNA İZOLASYONU DNA MİKTAR TAYİNİ PCR ELEKTROFOREZ TİPLENDİRME RAPOR ELEKTROFOREZ Kapiller Elektroforez ELEKTROFOREZ •Yürütme işlemi 15 kV ’da (15.000 V) ve 60 °C’de yaklaşık 45 dakikada tamamlanır. •Tampon olarak kullanılan 1 X TBE (Tris-borat-EDTA) yüksek voltajda hızlı bir elektroforez için tercih edilmektedir. •POP4 polimeri, %4 DMA (poly [N,N-dimetilakrilamid=DMA], 8M üre, %5 2-pirolidinon ve 100 mM NTris-metil-3-aminopropan-sülfonik asid (TAPS)’dan oluşur. POP4 polimeri içinde bulunan yüksek üre miktarı elektroforez sırasında PCR ürünlerindeki denatürasyon durumunun devamını da sağlar. ELEKTROFOREZ ELEKTROFOREZ ELEKTROFOREZ ELEKTROFOREZ ADLİ DNA ANALİZLERİ DELİL İNCELEME DNA İZOLASYONU DNA MİKTAR TAYİNİ PCR ELEKTROFOREZ TİPLENDİRME RAPOR TİPLENDİRME Allelik Ladder; İnsan populasyonuna özgü STR bölgelerinin ortak allellerin olduğu yapay bir karışımdır. Her bir allel için referans DNA büyüklüğünün belirlenmesinde kullanılır. Bu allelik ladderlar, her STR lokusu için bir ölçme birimine benzer standart vazifesini görmektedir. TİPLENDİRME TİPLENDİRME Size Marker; Büyüklüğü bilinen yapay DNA parçacıklarıdır. Her bir örnek için bilinmeyen DNA parçacıklarının büyüklüklerinin belirlenmesinde kullanılır. (ILS 600,LIZ 500,ROX 350) TİPLENDİRME TİPLENDİRME TİPLENDİRME TİPLENDİRME TİPLENDİRME ADLİ DNA ANALİZLERİ DELİL İNCELEME DNA İZOLASYONU DNA MİKTAR TAYİNİ PCR ELEKTROFOREZ TİPLENDİRME RAPOR RAPOR Teşekkür ederim. ibrahimsemizoglu@yahoo.co.uk