faaliyet raporu
Transkript
faaliyet raporu
FAALİYET RAPORU 2013 TÜRKİYE ŞİŞE ve CAM FABRİKALARI A.Ş. 2013 FAALİYET RAPORU İçindekiler 04 Finansal Göstergeler 06 Özetle Faaliyetler 12 Ortaklarımıza 16 Yönetim Kurulu 18 Üst Yönetim 20 Trakya Cam 28 Paşabahçe Cam 36 Anadolu Cam 44 Soda Sanayii 52 Araştırma ve Teknolojik Geliştirme 54 Çevre ve Enerji 56 İnsan Kaynakları 58 Endüstri İlişkileri 60 İş Sağlığı ve Güvenliği 62 Bilgi ve İletişim Teknolojileri 64 Kurumsal Sosyal Sorumluluk 66 Risk Yönetimi ve İç Denetim Faaliyetleri 68 Konsolide Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetçi Raporu 189 2013 Yılı Karının Dağıtımı 190 Kurumsal Yönetim Uyum Raporu 208 Olağan Genel Kurul Gündemi 209 Diğer Hususlar 210 Yıllık Faaliyet Raporuna Dair Bağımsız Denetçi Raporu 211 İletişim Bilgileri 2 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Hava... Ateş... Su... Toprak... Yaşamı var eden, doğayı oluşturan dört element olarak adlandırılıyor. Hayatı mümkün kılan ve şekillendiren bu 4 unsurun, uyumlu birlikteliği, kusursuz dengesi ve devinimi, sürdürülebilir bir dünyanın temellerini atıp, yaşama yön veriyor. Sürdürülebilir bir yaşam için bu 4 unsurun mükemmel dengesi ve uyumu büyük önem taşıyor. Şişecam Topluluğu da bu dört elementin kusursuz uyumu gibi dört ana iş kolunda yarattığı sinerjiyle geleceğe yön veren küresel bir oyuncu. Hayatın ayrılmaz unsurları Hava, Ateş, Su, Toprak gibi düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve kimyasallar ana iş kollarındaki faaliyetleri; yaşamı kolaylaştıran, hayatın her alanına dokunan ve değer katan ürünleriyle Şişecam Topluluğu da 150 ülkede milyonlarca insanın hayatında yer alıyor. Sürdürülebilir bir dünya, sürdürülebilir bir gelecek için çalışıyor. 2020’ye Doğru Şişecam Topluluğu Ş işecam Topluluğu, düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve kimyasallar ana işkollarında uluslararası çapta faaliyet gösteren bir sanayi topluluğudur. 13 ülkedeki üretimini 20.000’i aşan çalışanıyla sürdüren Şişecam Topluluğu, satışlarının yaklaşık yarısını yurt dışına yapmakta ve ürünlerini dünyada 150’ye yakın ülkeye ihraç etmektedir. Topluluk düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyafı gibi camın tüm alanları ile soda ve krom bileşiklerini kapsayan işkollarında lider konumdadır. Atatürk’ün direktifleriyle 1935 yılında Türkiye İş Bankası tarafından kurulan Şişecam, 78 yıllık geçmişiyle Türkiye’nin en köklü sanayi kuruluşlarından biri olmanın yanı sıra ihtisaslaşma derecesi ve rekabet gücü yüksek faaliyetleriyle dünyanın en seçkin üreticileri arasında yer almaktadır. Bulunduğu sektörde değer yaratma stratejisiyle en ileri teknoloji ve yenilikleri kullanan, Ar-Ge yatırımlarıyla ürün ve üretim süreçlerini sürekli geliştiren Şişecam Topluluğu, yeni yatırımlarla yurt dışında üretim alanını, katma değerli ürünlerini ve pazar payını her geçen gün genişletmekte ve 2020 yılında dünyanın ilk üçü içinde yer almayı hedeflemektedir. Köklü deneyimini iddialı vizyonuyla birleştiren Şişecam, sürdürülebilir büyüme stratejileri doğrultusunda, paydaşlarına değer katan, yaşamı kolaylaştıran ürün ve hizmetlerle geleceğe yön veren, paylaşan, zenginlik yaratan, bireye ve çevreye duyarlı küresel bir marka olma yolunda kararlılıkla ilerlemektedir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 3 4 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 2009 2010 2011 18,8 18,1 24,2 25,4 Net Finansal Borçlar/ Toplam Kaynaklar 2.693 2009 2010 2011 2012 2013 2009 1.347 1.696 1.894 1.827 1.968 3.437 3.757 2011 2010 3.683 2012 3.612 Cam Üretimi (000 Ton) 2012 20,5 13,7 2013 2010 2009 2010 2011 2012 2013 2009 2010 2011 2012 2013 2009 2010 2011 2012 2013 2009 2010 2011 2012 2013 2009 112 428 381 412 432 1.009 689 305 830 1.717 1.016 965 1.981 632 1.674 2.801 1.267 1.223 2.430 2.319 4.206 3.656 4,979 5.320 5.954 Ana Ortaklık Kârı (m TL) 2013 7,2 17.850 2010 16.837 18.065 2009 17.838 20.241 Çalışan Sayısı 2009 5,8 11,1 5.606 5.156 6.615 2011 3.711 4.147 913 2012 2013 2009 2010 2011 2012 2013 392 2011 2012 2013 Yatırımlar (m TL) 2010 2011 14,2 Özkaynaklar/ Toplam Kaynaklar 2012 55,5 61,3 2010 2009 596 1.631 Uluslararası Satışlar (m TL) 2013 2009 2010 64,3 62,5 57,6 3,1 2011 968 Özkaynaklar (m TL) 2011 2,5 2,8 2012 2013 Net Finansal Borçlar (m TL) 2012 1,8 2,5 Dönem Varlıklar/Kısa Vadeli Yükümlülükler 2013 2009 2010 2011 2012 2013 Satış Gelirleri (m TL) FAVÖK (m TL) Soda Üretimi (000 Ton) F İ N AN S A L O R A N LA R (%) FAVÖK/Satış Gelirleri FİNANSAL GÖSTER GE L E R Özet Finansal Durum Tabloları 2013 m TL Dönen Varlıklar 2012 m USD 2.195 4.686 m TL m USD 3.449 1.935 Duran Varlıklar 6.797 3.185 5.273 2.958 Toplam Varlıklar 11.483 5.380 8.722 4.893 Kısa Vadeli Yükümlülükler 1.840 862 1.908 1.070 Uzun Vadeli Yükümlülükler 3.028 1.419 1.208 678 Özkaynaklar Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Kontrol Gücü Olmayan Paylar Toplam Kaynaklar 6.615 3.099 5.606 3.145 5.494 2.574 4.636 2.601 1.121 525 970 544 11.483 5.380 8.722 4.893 Özet Kar Zarar Tablosu Hasılat Satışların Maliyeti 2013 2012 m TL m USD m TL m USD 5.954 3.129 5.320 2.969 (4.460) (2.344) (3.916) (2.185) Ticari Faaliyetlerden Brüt Kâr 1.494 785 1.404 784 Faaliyet Giderleri (973) (511) (955) (533) Esas Faaliyet Kârı 521 274 449 251 Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler Finansman Gideri Öncesi Faaliyet Kârı Finansman (Giderleri)(Net) Sürdürülen Faaliyetler Vergi Öncesi Kârı Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gideri 114 60 0 0 635 334 449 251 (155) (82) (72) (40) 480 252 377 211 (26) (13) (45) (25) (132) (69) (95) (53) 106 56 50 28 454 239 332 186 22 12 27 15 -Ana Ortaklık Payları 432 227 305 171 Faiz,Vergi Öncesi Kar (FVÖK)(*) 635 334 449 251 Dönem Vergi Gideri Ertelenmiş Vergi Geliri Dönem Kârı Dönem Kârının Dağılımı -Kontrol Gücü Olmayan Paylar Amortismanlar Faiz,Amortisman Ve Vergi Öncesi Kar (FAVÖK)(*) İşletme Faaliyetlerinden Elde Edilen Nakit Net Finansal Borçlar Finansal Oranlar Dönen Varlıklar / Kısa Vadeli Yükümlülükler 588 309 516 288 1.223 643 965 539 547 288 727 406 1.631 764 968 543 2013 2012 2,5 1,8 Özkaynaklar / Toplam Kaynaklar 57,6 64,3 Toplam Yükümlülükler / Özkaynaklar 73,6 55,6 Net Finansal Borç / Toplam Kaynaklar 14,2 11,1 Net Finansal Borç / Özkaynaklar 24,7 17,3 Brüt Kar / Satış Gelirleri 25,1 26,4 FAVÖK(*) / Satış Gelirleri 20,5 18,1 FVÖK(*) / Satış Gelirleri 10,7 8,4 1,3 1,0 Net Finansal Borçlar / FAVÖK(*) * FVÖK ve FAVÖK hesaplanmasında finansman gideri öncesi faaliyet kârı dikkate alınmıştır. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 5 Türkiye’nin en güçlü sanayi kuruluşlarından biri olan Şişecam, 150 ülkeye ihracatı ve 13 ülkedeki üretim faaliyetleriyle küresel bir oyuncudur. SATIŞLARIN TÜRKİYE-ULUSLARARASI DAĞILIMI Uluslararası Türkiye % 47 % 53 ULUSLARARASI SATIŞLARIN BÖLGESEL DAĞILIMI Afrika+Ortadoğu Asya+Okyanusya Amerika Avrupa %8 %9 % 19 6 % 64 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU ÖZ ETLE FAALİY E T L E R GLOBAL ÜRETİM, GLOBAL SATIŞ Ş işecam, cam ve kimya sanayiinde 78 yıllık deneyimi, dünyanın 13 ülkesine yayılmış üretim faaliyetleri ve 150 ülkeye ulaşan satışlarıyla, küresel ölçekte Türkiye’yi yurt dışında başarıyla temsil eden ulusal markalarımızdan biridir. Topluluk, halen cam üretiminin yaklaşık % 34’ünü yurt dışında gerçekleştirmekte ve satışlarının yaklaşık % 47’sini yurt dışına yapmaktadır. 2013 yılında, dünyada daralan pazar ortamında Şişecam, uluslararası satış gelirlerini % 21 artışla 2,8 milyar TL’ye yükseltmiştir. Topluluk, 2012 yılından bu yana yeni pazarlara yönelerek Latin Amerika’dan Okyanusya’ya, Kuzey Avrupa’dan Güney Afrika’ya dünyanın hemen her köşesine ulaşan satış ağını daha da güçlendirmiştir. Şişecam’ın uluslararası marka bilinirliği ve pazar payı istikrarlı bir şekilde artmaktadır. Topluluk, 2020 yılında dünyanın ilk üç cam üreticisinden biri olma vizyonu doğrultusunda, satış tarafında elde ettiği pazar çeşitliliğini üretim tarafında da elde edebilmek için yurt dışındaki tesis yatırımlarını kararlılıkla sürdürmektedir. Üretici kimliğinin yeni bölgelere taşınmasıyla dünyadaki konumunu daha da güçlendiren Şişecam, bu çerçevede Asya, Amerika, Afrika ve Doğu Avrupa’da yatırım fırsatlarını değerlendirmekte ve girişimlerini sürdürmektedir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 7 % 40,3 yurt dışında olmak üzere 20.241 kişiye istihdam 837 milyon ABD Doları ihracat Türkiye Üretim Tesisleri DÜZCAM GRUBU Trakya Cam San. A.Ş. Trakya Fabrikası Otocam Fabrikası Mersin Fabrikası Trakya Yenişehir Cam San. A.Ş. Lüleburgaz - Kırklareli Lüleburgaz - Kırklareli Mersin Yenişehir - Bursa CAM EV EŞYASI GRUBU Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. Tuzla Fabrikası Eskişehir Fabrikası Denizli Cam San. ve Tic. A.Ş. Paşabahçe Cam San. ve Tic. A.Ş. Kırklareli Fabrikası Mersin Fabrikası Eskişehir Fabrikası Tuzla - İstanbul Eskişehir Denizli Kırklareli Mersin Eskişehir CAM AMBALAJ GRUBU Anadolu Cam San. A.Ş. Mersin Mersin Fabrikası Yenişehir - Bursa Anadolu Cam Yenişehir San. A.Ş. OMCO-İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. Gebze - Kocaeli Eskişehir Anadolu Eskişehir San. ve Tic. A.Ş. KİMYASALLAR GRUBU Asmaş Ağır Sanayi Makineleri A.Ş. Cam Elyaf San. A.Ş. Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Soda San. A.Ş. Soda Fabrikası Kromsan Krom Bileşikleri Fabrikası 8 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Kemalpaşa - İzmir Gebze - Kocaeli Mersin Mersin Mersin üretim 13 ülkede Türkiye, Rusya, Gürcistan, Ukrayna, Bulgaristan, Bosna Hersek, ÖZ ETLE FAALİY E T L E R İtalya, Romanya, Mısır, Almanya, Macaristan, Slovakya, Hindistan 3,6 milyon ton cam 2 milyon ton soda külü 3,3 milyon ton endüstriyel hammadde KIRISHI Rusya POKROVSKY BALKUM Rusya Rusya POSUDA Rusya GOROKHOVETS Rusya FRITZ Almanya Automotive Glass Alliance Rus ZAO* Rusya TR GLASS RUS* Rusya UFA Rusya FRITZ Slovakya FRITZ Macaristan CROMITAL İtalya MEREFA GLASS CROP S.A Ukrayna Romanya KUBAN Rusya SODA LUKAVAC Bosna Hersek SOLVAY SODI Bulgaristan TR GLASS Bulgaria EAD Bulgaristan Bulgaristan MİNA Gürcistan HNGIL Hindistan CAMİŞ Mısır SGGE Mısır * Yatırım Aşamasında ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 9 SATIŞ GELİRLERİ Düzcam Grubu CAM EV EŞYASI GR U B U Cam Ambalaj Cam Ev Grubu Eşyası Grubu Kimyasallar Grubu % 23 D ÜZ C A M G RUBU % 28 % 24 % 25 ULUSLARARASI SATIŞLAR 1 Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu Düzcam Grubu Kimyasallar Grubu % 18 % 23 % 31 % 28 YATIRIMLAR Cam Ambalaj Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Kimyasallar Grubu Düzcam Grubu % 10 % 21 % 42 % 27 FAVÖK Düzcam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu % 18 % 23 Cam Ambalaj Grubu Kimyasallar Grubu % 30 % 29 Düzcam Grubu Cam Ev Eşyası Grubu Cam Ambalaj Grubu Kimyasallar Grubu 10 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 978 yılında Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. iştiraki olarak kurulan ve Şişecam Topluluğu içinde düzcam alanındaki faaliyetleri yürüten Trakya Cam Sanayii A.Ş., üretim kapasitesiyle kendi alanında dünyada 6’ncı ve Avrupa’da 4’üncü büyük firma konumundadır. 1981 yılında devreye aldığı tesisle Doğu Avrupa, Balkanlar, Ortadoğu ve Kuzey Afrika ekseninde, modern float teknolojisi ile üretim yapan ilk firma olan Trakya Cam, o tarihten bugüne sektöründe birçok ilke imza atmış ve hem Türkiye’de, hem de bölgede düzcam sanayinin gelişmesine öncülük etmiştir. Günümüzde toplam 8 float hattı ile üretim yapan Trakya Cam, faaliyetlerini 4 ana segmentte sürdürmektedir: • Temel camlar (düzcam, buzlu cam, ayna, lamine cam ve kaplamalı cam) • Otomotiv ve diğer ulaşım araçları camları • Enerji camları • Beyaz eşya camları 2000’li yılların ikinci yarısında, bölgesel liderlik vizyonu ve çok odaklı üretim anlayışı çerçevesinde faaliyetlerini ilk kez Türkiye sınırları dışına taşıyan Trakya Cam, 2006 yılında Bulgaristan’daki Trakya Glass Bulgaria EAD ile Balkanlar’daki ilk float hattını, ardından ayna ve beyaz eşya camı tesislerini ve 2010 yılında Bulgaristan Otocam Fabrikası’nı devreye sokmuştur. Şirket, 2009 yılında ise stratejik bir adımla Mısır ve Rusya’daki düzcam faaliyetlerini, sektörün dünyadaki en büyük oyuncularından biri olan Saint-Gobain ile ortaklaşa geliştirme kararı almıştır. Aynı paralelde, 2007 yılında Bursa Yenişehir’de iki float ve bir kaplamalı cam hattını, devreye alarak yurt içinde de büyümesini sürdüren Trakya Cam, en son olarak Hindistan’da bir ortaklık ile Avrupa’da Richard Fritz firmasının satın alımını gerçekleştirmiştir. Günümüzde 8 farklı ülkedeki üretim tesisleri, ortaklıkları ve genişleyen ürün yelpazesi ile inşaat, otomotiv, enerji ve beyaz eşya sektörlerinin güçlü bir cam tedarikçisi olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. Ş işecam Topluluğu’nun kurduğu ilk şirket olan Paşabahçe Cam, bugün cam ev eşyası sektöründe dünyanın en büyük firmaları arasında yer almaktadır. 1935 yılında Beykoz Paşabahçe’de kurulan üretim tesisinde el üretimi yöntemiyle soda camı ev eşyası üretimine başlamış olan şirket; 1955 yılında bugünkü otomatik üretim teknolojisinin ilk aşaması olarak kabul edilen makine üretimi ve 1974 yılında ısıya dayanıklı cam ev eşyası üretimi ile hızlı bir büyüme sergilemiştir. İlk ihracatını 1961 yılında gerçekleştiren Paşabahçe Cam, 1980- 2000 yılları arasında artan yurt içi talebi karşılamanın yanı sıra ihracata yönelik büyüme stratejisini benimsemiş; portföyüne bir yandan yeni ürün çeşitleri eklerken, bir yandan da yeni kapasite ve fabrikaları devreye alarak üretim hacmini genişletmiştir. Gelişmiş ve rekabetin yoğun olduğu pazarlara yönelmenin gereği olarak kalite ve verimlilik artışı sağlayacak teknolojik gelişmelere büyük önem veren Paşabahçe Cam, 2000’li yıllarda yurt dışındaki yatırım hamlelerini başlatmıştır. Paşabahçe Cam, cam üretim faaliyetlerini Türkiye’de Kırklareli, Mersin, Eskişehir ve Denizli fabrikalarında, yurt dışında ise Bulgaristan ve Rusya Federasyonu’ndaki tesislerinde gerçekleştirmektedir. Geniş ürün yelpazesiyle, sofra ve mutfak eşyaları zincir mağazacılığı alanında ülkemizin lider kuruluşu olan Paşabahçe Mağazaları A.Ş. ve kağıt-karton ambalaj alanında Türkiye’nin önde gelen kuruluşlarından olan Camiş Ambalaj Sanayi A.Ş., Cam Ev Eşyası Grubu bünyesinde yer alan diğer önemli kuruluşlardır. Tasarım, üretim ve pazarlama faaliyetlerini; ev, ikram ve endüstri olmak üzere üç farklı pazar kesimine yönelik olarak gerçekleştiren Paşabahçe Cam; otomatik ve el imalatı teknojilerini kullanarak gerçekleştirdiği 20.000’in üzerindeki ürününü kullanıcıların beğenisine sunmaktadır. Paşabahçe Cam, Rusya ve Bulgaristan tesislerinde gerçekleştirdiği kapasite artışlarıyla ve önümüzdeki dönemde yeni coğrafyalardaki büyüme fırsatlarını değerlendirerek global pazardaki etkinliğini artırmak ve bu doğrultuda dünyanın lider cam ev eşyası firması olmak yönündeki vizyonuna ulaşmak için kararlı adımlarla ilerlemektedir. ÖZ ETLE FAALİY E T L E R CAM AMBALAJ G RUBU G ıda, içecek, ecza ve kozmetik sektörlerine çeşitli hacim ve renklerde tasarımlı cam ambalaj üreten Cam Ambalaj Grubu’nun geçmişi, Beykoz Paşabahçe’de ilk üretim tesisinin kurulduğu 1935 yılına kadar uzanmaktadır. Yaklaşık 35 yıl bu tesiste devam eden cam ambalaj üretimi, meşrubat sanayiinin çok hızlı gelişmesi, ilaç sanayiinin artan şişe ihtiyacı ve Paşabahçe Fabrikası’nda cam ev eşyası üretimine ağırlık verilmesi nedeniyle 1969 yılında Topkapı Şişe Fabrikası’na taşınmış ve bu tarihten sonra şirket hızlı ve istikrarlı bir büyüme sürecine girmiştir. Gelişme zincirinin önemli bir halkası olarak 1976 yılında Mersin’de Anadolu Cam Sanayii A.Ş. şirketi satın alınmış ve 1988 yılında cam ambalaj üretim teknolojisinin önemli bir kilometre taşı olan NNPB (hafif şişe) üretim teknolojisi ilk defa bu fabrikada uygulanmaya başlamıştır. 2000 yılında, Cam Ambalaj Grubu’na bağlı olarak faaliyetlerini sürdürmekte olan tüm şirket ve tesisler Anadolu Cam çatısı altında toplanmıştır. Grubun Türkiye’deki üretim tesislerine 2006 yılında Bursa Yenişehir Fabrikası da eklenmiştir. Topkapı Fabrikası, 2012’nin son günlerinde kapatılmış, 2013 başında Eskişehir’de kurulan 180 bin ton/yıl kapasiteli modern tesiste üretime başlanmıştır. Diğer taraftan şirket, çevre ülkelerde gerçekleştirilecek yatırım ve işbirliği girişimleriyle bölgesel bir lider ve cirosunun yarısını yurt dışı faaliyetlerden sağlayan uluslararası bir cam ambalaj tedarikçisi olma hedefi doğrultusunda, yurt dışındaki ilk yatırımını 1997 yılında Gürcistan’daki Mina Fabrikası’nı alarak yapmıştır. Bu yurt dışı yatırımını, Rusya pazarının dinamik yapısının sağladığı olanakları değerlendirmek amacıyla 2002’de Gorokhovets, 2004’te Pokrovsky, 2005’te Ufa, 2009’da Kuban ve 2008’de Leningrad Bölgesi’ndeki Kirishi fabrikaları izlemiştir. Anadolu Cam, son olarak 2011 yılında Ukrayna Merefa’da bulunan mevcut bir cam ambalaj tesisini bünyesine katmış ve yurt dışı üretim kapasitesini 1,3 milyon ton/yıl’a yükseltmiştir. Günümüzde toplam 2,2 milyon ton/yıl üretim hacmiyle dünyanın 5’inci ve Avrupa’nın 4’üncü büyük cam ambalaj üreticisi olan Anadolu Cam, yurt içindeki faaliyetlerini Mersin, Bursa Yenişehir ve Eskişehir’deki fabrikalarında, yurt dışında ise Gürcistan, Rusya ve Ukrayna pazarlarında, toplam 10 üretim tesisiyle sürdürmektedir. KİMYASALLAR GR U B U Ş işecam Topluluğu’nun dört ana işkolundan birini temsil eden Kimyasallar Grubu’nun temelini, cam sanayisinin ana hammaddelerinden biri olan soda üretmek üzere 1969 yılında kurulan Soda Sanayii A.Ş. oluşturmaktadır. Mersin’de faaliyet gösteren Soda Fabrikası’nda ve 1982 yılında gruba katılan Kromsan Krom Bileşikleri Fabrikası’nda üretilen kimyasallar, cam dışında deterjandan kimya sanayisine, dericilikten ilaç üretimine kadar 100’den fazla üründe ana girdi olarak kullanılmaktadır. 1997 yılında özelleştirilen Bulgar soda üreticisi Sodi’ye Solvay (Belçika) ve EBRD ile birlikte ortak olunmuş, sonraki yıllarda ortaklık payı % 25’e çıkarılmıştır. 1998 yılında Camiş Egypt Mining Ltd. Co. Mısır’da endüstriyel hammaddeler üretimi yapmak üzere kurulmuştur. 2005’te krom kimyasalları alanında faaliyet gösteren İtalyan Cromital firmasına ortak olunmuş, 2011’de ise şirketin tamamı Soda Sanayi bünyesine katılmıştır. 2006’da ise Bosna Hersek’te soda üretim tesisi Lukavac Soda Fabrikası satın alınmıştır. Mersin ve Bosna tesisleri ile Bulgaristan’da üretim ortaklığı olan Solvay Sodi tesisinde, yaklaşık 2 milyon ton soda üretimi gerçekleştiren kuruluş, Avrupa’da en büyük 4’üncü ve dünyada 10’uncu üretici konumundadır. Krom Kimyasallarında ise Kromsan Krom Bileşikleri Fabrikası ve İtalya’da bulunan Cromital SpA ile kuruluş dünyadaki en büyük sodyum bikromat, en büyük bazik krom sülfat ve üçüncü en büyük kromik asit üreticisi olarak pazarda önemli bir konumdadır. Günümüzde üretimini soda ve krom kimyasalları dışında cam elyafı, endüstriyel hammaddeler, elektrik, vitamin K3 türevleri, sodyum metabisülfit ve ağır sanayi makineleri alanında da sürdüren grup, 6 ülkede faaliyet göstermektedir. Soda Sanayi A.Ş., faaliyetlerini, kimya sanayisine özgü gönüllü bir uygulama olan “Üçlü Sorumluluk Taahhüdü” altında çevre, sağlık ve iş güvenliği yönetim sistemlerine uygun olarak yürütmektedir. Çevre konusuna sürekli yatırım yapan ve bu yönüyle sorumlu bir tavır sergileyen kuruluş, bünyesindeki enerji üretim merkeziyle kendi enerji ihtiyacını karşılamanın yanında yılda 1.8 milyar kWh elektrik enerjisi satışı gerçekleştirmektedir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 11 Değerli Ortaklarımız, Artık dördüncü çeyrek asrını süren Topluluğumuzun bu Avrupa Birliği’nde son dönemde olumlu sinyaller faaliyet döneminde sizleri saygıyla selamlıyorum. olmasına karşın durgunluk 2013 yılında da devam etmiştir. Başta Rusya, Çin ve Hindistan gibi ülkeler Topluluk tarihi, uzun bir dönemdir küresel bir içerik olmak üzere lokomotif misyonu üstlenmiş gelişmekte taşımaktadır. Topluluk uluslararası arenada üretmekte olan ekonomilerde gözlenen yavaşlama küresel ve müşterilerine hizmet vermektedir. Ana faaliyet büyümeyi % 3’ün altına çekmiştir. sahalarımızda giderek daha az sanayiciye yaşam şansı veren konsolidasyon, küresel bir vizyonu şart Önümüzdeki dönem açısından küresel ekonomi, ABD koşmaktadır. Nihayet dünyayı bir bütün olarak tarafından gelen olumlu veriler ışığında kısmi bir etkileyen büyük durgunluk, rekabeti her alanda toparlanma sürecini işaret etmektedir. Euro bölgesi derinleştirmektedir. Bu koşullarda, faaliyetlerin kârlılıkla ve Japonya gibi gelişmiş ülkelerde zayıf bir iyileşme devam ettirilmesi daha etkin bir küresel yönetim vardır. Ancak dış kaynak akışına dayalı gelişmekte olan becerisini gerektirmektedir. ekonomiler için ise tehditkâr durum devam etmektedir. Bu nedenledir ki dünya ekonomisinde yaşanan Türkiye ekonomisi ise 2009 daralmasından sonra, 2010 gelişmeler, varlığını sektörde küresel bir oyuncu olmaya ve 2011’i kuvvetli bir icraatla geçirmiş, ancak bilinen bağlamış topluluğumuz için özellikle önemlidir. “yapısal özellikler” 2012 ortasından itibaren tempoyu zayıflatmıştır. Bu durum 2013’ün tamamında geçerli Bilindiği üzere karşılıklı bağımlılık ve ilişki yoğunluğu, olmuş; büyüme, yarı potansiyel olan % 3 düzeyinde ABD’de oluşan finansal sıkıntıları dünya ölçeğine taşımış gerçekleşmiştir. Ekonomi gündemi, düşük iç tasarruf, ve her türden mal ve hizmet talebi kriz boyutlarında büyümenin dış kredilerle beslenen iç talebe ve kamu bir daralmaya uğramıştır. Son beş yıldır, dünyanın harcamalarına dayalı olması, devalüasyon nedeniyle temel sorunu; beklentileri ve nihayetinde talep enflasyonun yükselme riski, faizlerin ve risk algısının iştahını yaratacak ekonomi politikasını inşa etmektir. artması, ithalatın ihracattan daha hızlı seyretmesi, cari Ancak kriz, farklı ekonomilerin farklı duyarlılıklarından açığın finansman kalitesi ve özel sektör borçluluğunun beslendiğinden ortak bir tutum henüz daha artması bileşenlerinden oluşmaktadır. oluşturulamamıştır. Bunun sonucu olarak 2013 yılında, küresel büyüme önceki döneme göre hız kaybetmiştir. Yavaşlamakla birlikte devam eden küresel ekonomik büyümenin yanı sıra, yasa ve regülasyonlardaki yeni 12 Gelişmiş ülke ekonomilerindeki en önemli canlanma, düzenlemeler ve katma değeri yüksek ürünlerdeki nispeten yüksek büyüme hızı ile ABD’de hissedilmiştir. hızlı talep artışı sektörü olumlu yönde desteklemiştir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU ORTAKLARI MI ZA Cam sektöründeki büyüme trendi, son 20 yıldaki oranın arttırılması, enerji duyarlı bir kurum olarak ortalama büyüme oranlarının altında kalmakla birlikte verimliliğimizi arttırıcı ve karbon ayak izimizi azaltıcı sürmektedir. faaliyetlerimiz bu niyetimizin kanıtıdır. Bu koşullar altında özellikle iç talepte yaşanan Değerli ortaklarımız; canlılık sektörlerimizi olumlu yönde etkilemiştir. 2013, Zor koşullardan geçerek, 2013’ü başarıyla tamamladık. kayıtlarımıza satış gelirlerimizi arttırdığımız, yatırımlara Sizlerle asıl paylaşmak istediğimiz ise, geleceğe ve büyümeye devam ettiğimiz bir yıl olarak girmiştir. bakışımızdır: “Şişecam, yüksek değer taşıyan yenilikçi ürünlerle iş alanlarında öncülüğe oynamaktadır. Geleceğin Şişecam’ı “büyümek”, “maliyetleri düşürmek” Bunun için gerekli yaratıcı çözümleri iş ortaklarıyla ve “en kârlı iş alanlarına” odaklanmıştır. Bu stratejik oluşturmaktadır. Şişecam fark yaratan teknolojilere sacayağının hakkı, ancak çok başarılı bir uygulama ve markalara sahiptir. İnsana ve çevreye saygılıdır. ile verilebilecektir. Bu inanış nedeniyle, uluslararası Gücümüz; yetkin, işini bilen ve sürekli kendisine yatırım kuruluşlarla ortaklıklar yürüten ve geniş bir coğrafyada yapılan çalışanlarımızdan beslenmektedir. Şişecam, bir faaliyet gösteren topluluğumuz, finansal güç kadar dünya şirketidir.” kurumsal yönetime de önem vermektedir. İnancımızı bizimle paylaşarak güçlendiren siz değerli 2000 yılından bugüne Şişecam’ın piyasa değerinde 12.3 hissedarlarımıza, gücümüzü geleceğe taşıyan tüm kat artış sağlanması, uluslararası ortak bulma becerisi, çalışan, iş ortağı ve paydaşlarımıza teşekkür eder, son 3 yıldır istikrarlı olarak hisse değerlerinde sağlanan saygılar sunarım. olumlu artışlar, üzerinde hassasiyetle durduğumuz sağlam kurumsal alt yapımızdan kaynaklanmaktadır. Kurumsal yönetim ilkeleri ile ilerlemek; global ölçekte sürdürülebilir olma, çevre ve sosyal gelişim dahil bir çok alanda topluluğumuzun hızlı ve çözümcül olma becerilerini arttırmaktadır. Bu kapsamda son H. Ersin Özince olarak Sürdürülebilirlik Koordinatörlüğü kurulmuştur. Yönetim Kurulu Başkanı Uzun vadede sürdürülebilir olmamızın gereği olan sistemler kurgulanmaya devam edecektir. Atık ısıdan enerji üretme, cam ambalajda geri dönüşüm ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 13 Değerli Ortaklarımız, Küresel kriz sonrasında beklenen canlı büyüme temposuna ulaşılamadığı zor bir yıl olan 2013, yaşanan tüm olumsuz koşullara karşın, satış gelirlerimizi artırdığımız ve büyümeye devam ettiğimiz bir yıl oldu. Zorlayıcı koşullara rağmen mevcut faaliyetlerimizi en verimli şekilde sürdürmeye devam ettik, dünyanın ilk üçü içerisinde yer alma vizyonumuz doğrultusunda Şişecam’ı hazırlamaya yönelik çalışmalarımıza devam ettik. Topluluğumuz 2013 yılında da, mevcut yatırımlarını sürdürmüş ve belirlenen uzun vadeli stratejiler çerçevesinde yeni yatırımlar yapmaya devam etmiş, 2013 yıl sonu itibarıyla 1.674 milyon TL yatırım harcaması gerçekleştirmiştir. Düzcam Grubumuz, Türkiye, Bulgaristan ve Rusya’da toplam üç float hattı, Romanya ve Rusya’da otomotiv camları yatırımlarını sürdürmüş; Bulgaristan’da, binalarda ısı yalıtımı ile enerji tasarrufu sağlayan yüksek performanslı kaplamalı cam üretimine yönelik bir kaplamalı cam hattı ile güvenlik camları üretimine yönelik bir lamine cam hattı devreye alınmıştır. Düzcam sektörünün en hızlı büyüyen pazarlarından Hindistan’ın en büyük cam üreticisi Hindusthan National Glass & Industries Limited bünyesinde yer alan düzcam üreticisi HNG Float Glass Limited şirketinin % 50’sini, otomotiv sanayinin merkezi olan Almanya’da en üst segment ana sanayinin tercih ettiği enkapsüle cam tedarikçisi olan Richard Fritz GmbH Holding’in % 100 hissesini satın alan topluluğumuz üretim yaptığı ülke sayısını Türkiye dahil 13’e yükseltmiştir. Polatlı, Tataristan ve Bulgaristan’daki düzcam hatlarımız ile Romanya ve Tataristan’daki otomotiv camları tesislerimiz 2014 yılında faaliyete geçecek duruma gelmiştir. Cam ev eşyası grubumuz, 2013 yılında, kapasite artışına yönelik olarak, Bulgaristan Fabrikası’nda 61 milyon $ tutarındaki ikinci fırın yatırımını devreye almıştır. Rusya 14 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Fabrikası’nda üçüncü fırın yatırımını 2014 yılının ilk yarısında devreye alacaktır. Bu yatırımlara ilaveten yapılan diğer yatırım çalışmalarının odak noktasında ise; verimlilik artırma, maliyet düşürme ve ürün kalitesini yükseltme hedefleri yer almıştır. Cam ambalaj grubumuz, Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Gürcistan’da devam eden büyüme yatırımlarının yanı sıra modernizasyon ve iyileştirme yatırımlarını da sürdürmüştür. 2013 yılı başında faaliyete geçen Eskişehir fabrikası 180 bin ton/yıl kapasite ve iki fırın ile üretimini sürdürmektedir. Kimyasallar Grubumuz, yapılan tevsiatlarla rafine sodyum bikarbonat üretimini 150 bin ton/yıla çıkarmıştır. Kromsan üçüncü fırın tevsiat projesini tamamlayarak, değişik ürünlerde % 30- % 100 arasında kapasite artışları sağlanmıştır. Bosna Soda Lukavac Fabrikası’nda 420 bin ton rakamına ulaşılmıştır. ArGe çalışmalarına verdiğimiz önem doğrultusunda, 2013 yılında Türkiye’nin ilk ve tek, Avrupa’nın ise sayılı “Cam Araştırma Merkez”lerinden birisi inşa edilmiştir. 2014 yılı itibarıyla ArGe çalışmalarımız, Çayırova’da 9.400 m2 alanda kurulu yeni tesisimizde sürdürülecektir. Katma değerli ileri teknoloji üretimi yeni ürünlerle portfolyomuzu zenginleştirmeyi, maliyet düşürücü ve verimlilik artırıcı ürünlere yatırımlar yaparak, rekabet gücümüzü artırmayı hedeflemekteyiz. Değerli Ortaklarımız; Topluluğumuz 2013 yılında gelirlerini TL bazında % 12 artırmayı başarmış, sürdürülebilir büyüme hedefleri doğrultusunda, temel stratejilerimiz korunmuş; pazar çeşitlendirmesi, ürün ve hizmet kalitesiyle satış gelirlerimizin artması sağlanmıştır. 2013 yılında uluslararası satışlarda da başarılı bir performans sergilemiş olup, konsolide satışlarımızı % 12 artışla 5.9 milyar TL’ye çıkarmış bulunmaktayız. 2013 cam üretimimiz 3.6 milyon ORTA K LAR I M I ZA ton, soda külü üretimimiz 2 milyon ton, endüstriyel hammadde üretimimiz de 3.3 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. 2013 yılı, Avrupa’da talebin düşmesi sonucunda düzcam hatları ve cam ev eşyası fabrikaları devre dışı kalması, soda üretiminde bazı fabrikalarda başlayan kademeli kapatma uygulamalarının talebe olumlu bir etkisi olmadığı gibi; aksine talebin artmaması, arz açısından uygun fiyatlara ulaşılamamasına neden olmuştur. Rusya cam ambalaj pazarı, küresel kriz sonrasında hükümetin alkollü içki tüketimini azaltmaya yönelik girişimleri ve yasal düzenlemeleri karşısında, ani talep düşüşüne maruz kalmıştır. Alkollü içki tüketimine getirilen sınırlamalar, bölgedeki büyük oyuncuları küçülmeye veya tamamen pazardan çekilmeye sevk etmiştir. Rusya Cam Ambalaj pazarında % 22 paya sahip olan ve 10 yılı aşkın süredir bölgede faaliyet gösteren Cam Ambalaj Grubu, deneyimleri ve risk yönetimindeki kabiliyetleriyle bu gelişmeler karşısında temkinli bir üretim-satışstok dengesi kurarak ve gereken önlemleri alarak kriz etkisinin daha az hissedilmesine yönelik yönetimini sürdürmektedir. Rusya coğrafyasındaki faaliyetlere uzun vadeli bir anlayışla piyasalardaki etkinliğin artırılması amacı ile devam edilecektir. 2013 yılında, topluluğumuz açısından finansal anlamda da bazı ilkler önemli gelişmeler arasında yerini almıştır. T.Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. ilk kez Moody’s ve S & P tarafından Ba1/BB+ kredi derece notu almıştır. Yine ilk kez uluslararası sermaye piyasalarında 500 milyon $ tutarında 7 yıl vadeli Eurobond ihracını yatırımcılardan 6 kat talep görerek tamamlamıştır. Aynı kredi derece notuna sahip gelişmekte olan piyasalardan yapılan 7 yıl vadeli ihraçlar arasında en düşük faizle işlemi gerçekleştirmemiz Şişecam’ın gücünün ve iddiasının yatırımcılar nezdinde kabul gördüğünün açık göstergesidir. Sürdürebilirlik kavramını, yalnızca finansal devamlılık olarak değil, çevreyi, doğal kaynakları, kullanılan girdileri, tüketimleri, müşterileri, değerleri de koruyarak büyüyen bütünleşik bir kavram olarak değerlendiren topluluğumuz için 2013, enerji verimliliği, çevre koruma ve tedarik zinciri gibi önemli konulara sistematik yaklaşan projeleri hayata geçirmeye devam ettiğimiz bir yıl olmuştur. Türkiye’de 1.5 milyar metreküpe yaklaşan doğalgaz ve 830 milyon kW saat elektrik tüketimi yapan bir topluluk olarak, iklim değişikliğiyle mücadele için karbon salımının azaltılmasına hizmet eden “enerji verimliliği” konusunda önemli kazanımlar sağladık. Atık ısıdan elektrik üreten 1 tesisimiz faaliyete geçti, aynı amaçlı 2 tesisin kurulum çalışmalarına başladık. Üretimle ilgili faaliyetlerimizi enerji verimliliği açısından gözden geçirdik. Yurt içi tesislerimizin önemli bir bölümünün enerji etütlerini tamamladık. Enerji tasarrufu sağlayarak çevreye katkıda bulunan ürünlerimizin çeşitliliğini arttırdık. Üretim tesislerimizin tamamının sahip olduğu ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi sertifikalarının gerekleri yerine getirilerek, üretim faaliyetleri, çevre boyutlarını etkin yönetmek üzere alınan tedbirler çerçevesinde sürdürülmüştür. Enerji tasarrufu sağlayarak çevreye katkıda bulunan ürünlerimizin çeşitliliğini artırmak üzere, geliştirme faaliyetlerimiz devam ettirilmiştir. Kurumsal Yönetim ilkelerini geliştiren ve özümseyen bir anlayışla yapısını sadeleştirmeye, şirket değerini ortaya çıkarmaya devam eden topluluğumuz, 2013 yılında “topyekün değişim” hamlesinin bütün gereklerini yerine getirmiştir. Yönetim Bilgi Sistemleri, Kurumsal Kaynak Planlama, İnsan Kaynakları gibi alanlardaki geleneksel yapımızı sorgulayıp, günümüzün ve vizyonumuzun ihtiyaçlarına göre yapılandırdık. Çalışanlar açısından daha çok tercih edilir bir kurum olmak amacıyla, performansların daha iyi ölçüldüğü, kariyer planlamasının daha net yapıldığı değişim sürecine devam edildi. Çalışanlarımızı alanında uluslararası üne sahip eğitim kurumlarında programlara dahil ederek insan kaynaklarımıza ve geleceğin Şişecam’ına yatırım yapmayı sürdürdük. Kurumsal Sosyal Sorumluluk ilkelerimiz çerçevesinde topluma katkı projelerimizi 2013 yılında da sürdürdük. Ülkemizin kültürel mirasını koruma ve gelecek kuşaklara aktarma misyonumuz doğrultusunda Paşabahçe Mağazaları’nın Anadolu’daki tarih ve kültür birikimini cama yansıttığı ‘Tarih-Kültür-Cam Koleksiyonları’na yeni bir seriyi ekledik. 2011 yılından bu yana sürdürdüğümüz, Türkiye’nin en kapsamlı sürdürülebilirlik/sosyal sorumluluk projelerinden biri olan “Cam Yeniden Cam” projesi ile bugüne kadar toplam 113 bin ilköğretim öğrencisine geri dönüşüm konusunda eğitim verdik; 300 bin ton cam ambalaj atığının geri dönüşümünü sağladık. 1982 yılında kurulan Çayırova Spor Kulübümüz genç sporculara ve sporcu adaylarına hizmet vermeye; yelken, kürek, kano olmak üzere 3 dalda milli sporcular yetiştirmeye devam ederken, sporcularımızın 2013 yılında yine birçok dalda sağladıkları dereceler ile hep birlikte gururlandık. 2014, güçlü finansal yapımız sayesinde faaliyet gösterdiğimiz tüm alanlarda fark yaratacak yatırımları sürdüreceğimiz bir yıl olacak. Sürdürülebilir ve kârlı büyümeye dayalı yatırım politikamız doğrultusunda, organik ve inorganik büyümeye, maliyet ve verimlilikte sürekli iyileşme sağlamaya, yüksek katma değerli yenilikçi ürünler sunmaya ve tüm paydaşlarımız için değer yaratmaya devam edeceğiz. Bu yürüyüşümüzde bize eşlik eden tüm paydaşlarımıza teşekkür eder, saygılarımı sunarım. Prof. Dr. Ahmet Kırman Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdür ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 15 H.Ersin Özince Başkan (60) Orta Doğu Teknik Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü’nden mezun olmuş, çalışma hayatına 1976 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. Teftiş Kurulu Başkanlığı’nda başlamıştır. İş Bankası’nın çeşitli birimlerinde yöneticilik yapan Özince, 1994 yılında bankanın Hazine, Finansal Yönetim, Sermaye Piyasaları, Krediler ve İstihbarat-Mali Analiz Bölümlerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı’na atanmıştır. 1998 yılında ise Türkiye İş Bankası’nın 15. Genel Müdürü olarak göreve başlamıştır. Ersin Özince, 1998-2005 yılları arasında Şişecam Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini sürdürmüş, 01 Nisan 2012 tarihinden itibaren Türkiye İş Bankası’nın, 15 Nisan 2011 tarihinden itibaren de Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanlığı’na atanmıştır. Ersin Özince, Tema Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi, The Institute of International Finance (IIF) ve Institute International d’Etudes Bancaires (IIEB) Üyesi, Bilkent Üniversitesi Mütevelli Heyeti Üyesi ve Doğal Hayatı Koruma Vakfı Danışma Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır. Prof. Dr. Ahmet Kırman Başkan Vekili - Genel Müdür (55) Prof. Dr. Ahmet Kırman, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olmuş, AB Rekabet Hukuku dalında yüksek lisans, Ticaret Hukuku dalında doktora yapmış, Mali Hukuk alanında Doçent ve Profesör unvanlarını kazanmıştır. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde Öğretim Üyeliği, Enstitü Müdürlüğü, Ana Bilim Dalı ve Maliye Bölüm Başkanlığı, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde Öğretim Üyeliği yapmıştır. Çalışma hayatına 1982 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş.’de başlayan Prof. Dr. Kırman, bankacılık ve sigortacılık alanında uzun süre görev yapmış, Türkiye İş Bankası A.Ş., Milli Reasürans T.A.Ş., Petrol Ofisi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlıklarının yanı sıra, birçok şirketin yönetim kurulu üyeliği görevinde bulunmuştur. 2006’dan bu yana Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’de Yönetim Kurulu Başkanı ve Murahhas Üye, 2011 yılından bu yana da Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdür görevlerini sürdürmektedir. ICC Türkiye Milli Komitesi Yönetim Kurulu’nda, TEPAV Mütevelli Heyeti ve Yönetim Kurulu’nda, BTHE’de, IAV Yönetim Kurulu’nda, Avcılık ve Atıcılık Federasyonu Hukuk Kurulu ve Yönetim Kurullarında başkanlık ve üyelik yapan Prof. Dr. Kırman’ın yayınlanmış 12 kitabı, çok sayıda makale ve benzeri çalışması bulunmaktadır. Alev Yaraman Üye1 (66) ODTÜ Kimya Bölümü’nde lisans, İngiltere Sheffield Üniversitesi Cam Teknolojisi Bölümü’nde yüksek lisans eğitimini tamamlayan Yaraman, 1970’te Şişecam Topluluğu’nda iş hayatına başlamıştır. Cam Araştırma–Geliştirme Merkezi’nin kurulması çalışmalarını yönetmiştir. Cam Ev Eşyası Grup Başkanlığı ve Düzcam Grup Başkanlığı görevlerinde bulunmuştur. Uluslararası Cam Komisyonu’nun (International Glass Commission) faaliyetlerinde aktif rol almış, Teknik Koordinasyon Komitesi Başkanlığı, Yönetim Kurulu Üyeliği ve Yönetim Kurulu Başkanlığı yapmıştır. Avrupa Cam Ev Eşyası Birliği’nin (Europoen Domestic Glass Committee - EGD) Yönetim Kurulu Üyeliği ve Başkanlık görevlerini yürütmüştür. İngiltere Cam Teknolojisi Cemiyeti’nin (Society of Glass Technology), “Fellow” unvanına haiz üyesidir. Bu örgütün en üst organında Yönetim Kurulu Üyesi olarak faaliyet göstermiştir. American Ceramic Society’nin asil üyesi olup, Küresel İşbirliği yönetim ekibinin üyesi olarak görev yapmıştır. ABD’de Phoenix Ödülü, ODTÜ Prof. Dr. Mustafa Parlar Eğitim ve Araştırma Vakfı Hizmet Ödülü ve ömür boyu yapılan katkılar dolayısıyla Uluslararası Cam Komisyonu’ndan Başkanlık Ödülü’nü almıştır. Dr. Tevfik Ateş Kut Üye4 (64) Ankara Üniversitesi Kimya Yüksek Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Kut, aynı üniversitede doktora eğitimini tamamlamış, iş hayatına Atom Enerji Komisyonu’nda başlamıştır. 1980 yılında Şişecam Topluluğu’na katılan Kut, çeşitli yönetim kademelerinde görev almıştır. 1998 yılından itibaren Kimyasallar Grup Başkanlığı görevini sürdürmüş, 2011 Şubat ayında emekli olmuştur. Zeynep Hansu Uçar Üye3 (42) ODTÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü’nde eğitimini tamamlayan Uçar, çalışma hayatına 1994 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. İştirakler Bölümü’nde Yatırım Uzman Yardımcısı olarak başlamıştır. Aynı bölümde çeşitli grup şirketlerinden sorumlu olarak yönetim kademelerinde görev alan Uçar, 2007 yılından bu yana İştirakler Bölümü Birim Müdürlüğü görevini sürdürmektedir. 16 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU YÖNETİM KU RU L U İlhami KOÇ Üye2,8 (51) 1986 yılında A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden mezun olan Koç, aynı yıl Türkiye İş Bankası A.Ş. Teftiş Kurulu Başkanlığı’nda göreve başlamıştır. Nisan 1994 tarihinde, Merkez Bankası’na devredilen bir özel bankanın geçici yönetimiyle görevlendirilmiştir. Ekim 1994’te İş Bankası Menkul Kıymetler Müdürlüğü’ne Müdür Yardımcısı olarak atanmıştır. 1997’de, İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’ye Sermaye Piyasaları ve Portföy Yönetiminden Sorumlu Birim Müdürü olarak görevlendirilmiş, 1999 yılında aynı kurumda Genel Müdür Yardımcılığı’na yükselmiştir. 2001 yılında İş Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş.’nin Genel Müdürlüğü görevine atanmış; 2002’de İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’nin Genel Müdürlüğü’ne getirilmiştir. Halen İstanbul Menkul Kıymetler Borsası ve Vadeli İşlemler Borsası’nda Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır. Ayrıca, Camiş Menkul Değerler, Maxis Securities ve Efes Varlık şirketlerinin Yönetim Kurulu Başkanlığı ve İş Girişim Sermayesi ve İş Portföy Yönetimi şirketlerinin de Yönetim Kurulu Üyeliği’ni sürdürmektedir. Prof. Dr. Turgay Berksoy Bağımsız Üye5 (62) İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi’nde lisans, Boğaziçi Üniversitesi’nde yüksek lisans ve Marmara Üniversitesi’nde doktorasını tamamlamıştır. University of East Anglia School of Development Studies’te, misafir öğretim üyeliğinin yanı sıra, Türkiye’de çeşitli üniversitelerde öğretim üyeliği ve idari görevler yürütmüştür. Halen Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü’nde Öğretim Üyeliği ve Bölüm Başkanlığı görevlerini yürütmektedir. Yayımlanmış kitap, makale, araştırma ve tebliğleri bulunmaktadır. Yeminli Mali Müşavir unvanına sahip olup, Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu’nda denetçi üyelik; Vergi Reform Komisyonu, TOBB Özel İhtisas Komisyonu, Güneş Hayat Sigorta A.Ş., Petkim A.Ş., Ataköy Otelcilik A.Ş., Türkiye Denizcilik İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu üyeliği ve T.C. Maliye Bakanlığı Vergi Konseyi üyeliği yapmıştır. 25 Mayıs 2012 Ortaklar Olağan Genel Kurul toplantısında, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca bağımsız üye olarak atanmıştır. Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu Bağımsız Üye6 (66) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin ardından, ikinci lisans ve doktorasını Bern Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde tamamlamış, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku dalında doçentlik ve profesörlük almıştır. Çeşitli üniversitelerde öğretim üyeliği ve idari görevler yürütmüştür. Halen, Yıldız Teknik Üniversitesi Senatörlüğü ve Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerini sürdürmektedir. Yayımlanmış kitap, makale, araştırma ve tebliğleri bulunmaktadır. Kültür Bakanlığı Sendikacılık Ansiklopedisi Yayın Kurulu Üyeliği, Hamburg Türk-Avrupa Araştırma Enstitüsü Yönetim Kurulu Üyeliği, Japonya Araştırmaları Derneği Genel Başkan Vekilliği, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakan Danışmanlığı, K.K.T.C. Hükümeti Fahri Danışmanlığı, T.H.Y. Denetim Kurulu ve Yönetim Kurulu Üyeliği, İ.T.O. Hukuk Müşavirliği, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı Müşavirliği yapmış, halen Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Müşavirliği görevini yürütmektedir. 25 Mayıs 2012 Ortaklar Olağan Genel Kurul toplantısında, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca bağımsız üye olarak atanmıştır. Prof. Dr. Orhan Sezgin Bağımsız Üye7 (68) Lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimini İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi’nde tamamlamıştır. Hollanda’daki International Instute of Social Studies’te, “Socio-Economic Planning” Post-graduate araştırma programına katılmıştır. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari İlimler Fakültesi, Türkçe ve İngilizce İktisat Bölümü ve Maltepe Tütün Eksperliği Yüksekokulu’nda Öğretim Üyeliği, Marmara Üniversitesi Yönetim Kurulu Üyeliği, Senato Üyeliği, Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü ve Marmara Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü İktisat Politikası Anabilim Dalı Başkanlığı görevlerini yürütmüştür. Çeşitli kitap, makale, araştırma ve tebliğleri bulunmaktadır. Yeminli Mali Müşavir unvanı bulunan Sezgin, 1993-1994 yılları arasında Ataköy Marina, 1995-1999 yılları arasında Emlak Konut A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliği; 2000-2012 yılları arasında Ataköy Marina Yat Kulübü 2. Başkanlığı görevlerinde bulunmuştur. 25 Mayıs 2012 Ortaklar Olağan Genel Kurul toplantısında, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca bağımsız üye olarak atanmıştır. Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi 3 Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi ve Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi 4 Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi 5 Denetimden Sorumlu Komite Başkanı ve Riskin Erken Saptanması Komite Başkanı 6 Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanı, Denetimden Sorumlu Komite Üyesi ve Riskin Erken Saptanması Komite Üyesi 7 Denetimden Sorumlu Komite Üyesi ve Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi 8 19.04. 2013 tarihi itibarıyla Rıza İhsan Kutlusoy’dan boşalan üyeliğe atanmıştır. 1 2 Yönetim Kurulu Üyeleri 25.05.2012 tarihinde 3 yıl süreyle görevlendirilmiş olup, yetkileri Türk Ticaret Kanunu hükümleri ve Şirket Ana Sözleşmesi ile belirlenmiştir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 17 Prof. Dr. Ahmet Kırman Başkan Vekili - Genel Müdür (55) Prof. Dr. Ahmet Kırman, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olmuş, AB Rekabet Hukuku dalında yüksek lisans, Ticaret Hukuku dalında doktora yapmış, Mali Hukuk alanında Doçent ve Profesör unvanlarını kazanmıştır. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde Öğretim Üyeliği, Enstitü Müdürlüğü, Ana Bilim Dalı ve Maliye Bölüm Başkanlığı, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde Öğretim Üyeliği yapmıştır. Çalışma hayatına 1982 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş.’de başlayan Prof. Dr. Kırman, bankacılık ve sigortacılık alanında uzun süre görev yapmış, Türkiye İş Bankası A.Ş., Milli Reasürans T.A.Ş., Petrol Ofisi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlıklarının yanı sıra, birçok şirketin yönetim kurulu üyeliği görevinde bulunmuştur. 2006’dan bu yana Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’de Yönetim Kurulu Başkanı ve Murahhas Üye, 2011 yılından bu yana da Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdür görevlerini sürdürmektedir. ICC Türkiye Milli Komitesi Yönetim Kurulu’nda, TEPAV Mütevelli Heyeti ve Yönetim Kurulu’nda, BTHE’de, IAV Yönetim Kurulu’nda, Avcılık ve Atıcılık Federasyonu Hukuk Kurulu ve Yönetim Kurullarında başkanlık ve üyelik yapan Prof. Dr. Kırman’ın yayınlanmış 12 kitabı, çok sayıda makale ve benzeri çalışması bulunmaktadır. Teoman Yenigün Düzcam Grup Başkanı (61) Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde eğitimini tamamlayan Yenigün, 1975 yılında Şişecam Topluluğu’nda göreve başlamıştır. Çeşitli yönetim kademelerinde çalışan Yenigün, Eylül 1998 - Şubat 2011 tarihleri arasında Cam Ambalaj Grup Başkanlığı’nı yürütmüş, 15 Şubat 2011 tarihi itibarıyla Düzcam Grup Başkanı olarak atanmıştır. Azmi Taner Uz Cam Ev Eşyası Grup Başkanı (60) ODTÜ Makine Mühendisliği Bölümü’nde lisans ve Mühendislik Bilimleri Bölümü’nde yüksek lisans eğitimini tamamlayan Uz, 1976 yılında Ankara Erg İnş.Tic. ve San. A.Ş.’de iş hayatına başlamıştır. 1980 yılında Şişecam Topluluğu’na katılan Uz, çeşitli yönetim kademelerinde görev almıştır. 2007 Eylül ayından bu yana Cam Ev Eşyası Grup Başkanlığı görevini sürdürmektedir. M. Ekrem Barlas Cam Ambalaj Grup Başkanı (60) Orta Doğu Teknik Üniversitesi İşletme Bölümü’nde lisans ve yüksek lisans eğitimini tamamlayan Barlas, 1979 yılında Şişecam Topluluğu’nda göreve başlamıştır. Çeşitli yönetim kademelerinde çalışan Barlas, 1995 yılında Cam Ambalaj Grubu Pazarlama ve Satış Başkan Yardımcısı olmuş, Şubat 2011’de Cam Ambalaj Grup Başkanlığı’na atanmıştır. Sabahattin Günceler Kimyasallar Grup Başkanı (62) Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Sabahattin Günceler, iş hayatına Azot Sanayii T.A.Ş.’de başlamıştır. 1982 yılında Şişecam Topluluğu’na katılan Günceler, araştırma ve üretimde çeşitli yönetim kademelerinde görev almış, 1997 yılında Camiş Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü görevini üstlenmiştir. Günceler, Şubat 2011 itibarıyla Kimyasallar Grubu Başkanlığı’na atanmıştır. 18 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU ÜST YÖNE T İ M İbrahim Babayiğit Finansal İşlemler Grup Başkanı (54) ODTÜ İşletme Bölümü’nde eğitimini tamamlayan Babayiğit, Türkiye İş Bankası A.Ş.’de 19841991 yılları arasında müfettiş olarak çalışmış, 1992-2000 yılları arasında bankanın Genel Müdürlük birimlerinde müdür yardımcısı ve grup müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. 2001-2005 yılları arasında Türkiye İş Bankası A.Ş. Muhasebe Müdürlüğü görevini yürüten Babayiğit, 2005-2007 yılları arasında Sultanhamam Şubesi Müdürü olarak çalışmıştır. 2007 Temmuz ayında Şişecam Topluluğu’na katılan Babayiğit, Finansal İşlemler Grup Başkanı olarak çalışmalarını sürdürmektedir. Prof. Dr. Şener Oktik Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanı (59) Ankara Üniversitesi mezunu Oktik, İngiltere Durham Üniversitesi Uygulamalı Fizik ve Elektronik Bölümü’nde doktorasını tamamlamış, çeşitli üniversitelerde öğretim üyesi ve yönetici olarak görev yapmış, çok sayıda akademik makale yazmıştır. BP Solar, Sunbury, Imperial Chemical Industries PLC, Paints Division Slough ve Durham University Endüstriyel Araştırma Laboratuvarları’nda; Anel Group ve Arıkanlı Holding gibi kuruluşlarda, bilim adamı ve üst düzey yönetici olarak çalışmıştır. AB’ye katılım sürecinde, Bilim Teknoloji ve Eğitim Kültür fasıllarında Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi Komisyonu’nda ve TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Danışma Kurulu’nda görev yapmıştır. Ulusal ve uluslararası mesleki ve sivil toplum kuruluşlarının yönetiminde görev almıştır. 2012’de International Commission on Glass, Yönetim Kurulu Üyeliği ve Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği Başkanlığı’na seçilmiş; Şişecam Topluluğu Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Grup Başkanı olarak göreve başlamıştır. Gizep Sayın Stratejik Planlama Genel Müdür Yardımcısı (51) Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Sayın, İstanbul Teknik Üniversitesi İşletme Mühendisliği Bölümü’nden yüksek lisans derecesini almıştır. Şişecam Topluluğu’na, 1989 yılında Planlama ve Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü’nde Planlama Uzman Yardımcısı olarak katılan Sayın, çeşitli yönetim kademelerinde görev yapmıştır. 2009 yılında Kimyasallar Grubu İş Geliştirme ve Stratejik Planlama Başkan Yardımcılığı’na getirilen Sayın, Şubat 2011 tarihi itibarıyla Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Stratejik Planlama Genel Müdür Yardımcılığı’na atanmıştır. Dr. Atilla Gültekin Bilgi Teknolojileri Genel Müdür Yardımcısı (48) İTÜ Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü’nde lisans ve yüksek lisans, Kontrol ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nde doktora eğitimini tamamlayarak aynı üniversitede öğretim görevlisi olarak çalışmıştır. Daha sonra sırasıyla Siemens Nixdorf’ta Sistem Yazılım Mühendisi, Yapı ve Kredi Bankası’nda Sistem ve Network Grup Müdürü, TradeSoft’ta Teknolojiden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışan Gültekin, Şubat 2009-Temmuz 2010 tarihleri arasında Türkiye İş Bankası A.Ş.’de Proje Koordinatörü ve Başdanışman olarak görev yaptıktan sonra, Ağustos 2010’da Şişecam Topluluğu Bilgi Teknolojileri Genel Müdür Yardımcılığı’na atanmıştır. Özgün Çınar Risk Yönetimi ve İç Denetim Başkanı (44) AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümü’nden mezun olan Çınar, University of Southampton’dan Uluslararası Bankacılık ve Finansman alanında yüksek lisans derecesi almıştır. 1990 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. İştirakler Müdürlüğü’nde Yatırım Uzman Yardımcısı olarak iş hayatına başlayan Çınar, daha sonra Türkiye İş Bankası İştirakler Bölümü Birim Müdürlüğü görevini ve 2006-2010 Temmuz tarihleri arasında Şişecam Yönetim Kurulu üyeliğini sürdürmüştür. Temmuz 2010 tarihinden bu yana Şişecam Risk Yönetim ve İç Denetim Başkanlığı görevini sürdürmektedir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 19 Hava yaşamı ruhumuza taşır, hayatı içimize işler. Bilime, teknolojiye, buluşlara, umuda, geleceğe nefes verir. Trakya Cam; tüm süreçlerde enerji tasarrufu anlayışı ile geliştirdiği üretim teknolojileri ve ürünlerle çevrenin korunmasına hizmet ederek sürdürülebilir bir gelecek için çalışıyor. Güçlü finansal performansı, ArGe faaliyetleriyle geliştirdiği yüksek nitelikli ürünleri, yenilikçi ve müşteri odaklı yaklaşımıyla küresel düzeyde sürdürülebilir bir başarıya ilerliyor. DÜZCAM GRUBU Mevcut ve yeni coğrafyalarda organik ve inorganik yatırımlarıyla varlığını güçlendiren Trakya Cam küresel büyümesini sürdürüyor. TRAKYA CAM 2013 YILINA GENEL BAKIŞ K üresel ekonomideki belirsizliklerin etkisiyle, inşaat sektörü ve düzcam tüketiminde gelişmekte olan ülkelerde büyümede yavaşlama gözlenmiş, gelişmiş ülkelerde ise durgunluk veya talep daralması yaşanmıştır. Avrupa’da devam eden ekonomik durgunluğun etkisiyle pazarlarda 2013 yılında yeterli düzeyde toparlanma kaydedilememiştir. Birçok pazarda inşaat sektörü beklenen büyümeyi gerçekleştirememiştir. Avrupa düzcam tüketiminde beklenen artışın yaşanmaması sonucu, 2012’de olduğu gibi 2013 yılında da bazı üreticiler düzcam hatlarında faaliyeti durdurma yoluna gitmiş, ancak beklenen arz-talep dengesi tam anlamıyla oluşamamıştır. Yıl genelinde, pazarda beklenen düzeyde hareketlenme olmaması nedeniyle fiyat artışları sınırlı düzeyde kalmıştır. Orta ve Doğu Avrupa pazarlarında Euro bölgesindeki krizden daha az etkilenen ülkelerde, sektör yavaş da olsa toparlanmaya başlamıştır. Balkanlar’da AB fonları destekli altyapı inşaatlarındaki büyümenin orta vadede devam etmesi ve bunun konut inşaatlarına olumlu yansıması beklenmektedir. Düzcam sektörünün en büyük pazarlarından Rusya, zengin enerji kaynakları, güçlü ekonomisi ve coğrafi konumu nedeniyle, önümüzdeki dönemde bölgenin en önemli inşaat merkezlerinden biri olacaktır. Ancak, yılın ilk yarısındaki olumlu ekonomik ve sektörel göstergelere karşın, ekonomik büyüme beklentilerin çok altında kalmıştır. Sektörde öngörülen hareketlilik yaşanmamış, pazara durgunluk hakim olmuştur. 22 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU DÜZ CAM GRUBU Avrupa’nın 4. Dünyanın 6. büyük düzcam üreticisi 8 ülkede üretim faaliyeti Kaplamalı camda 6 yeni ürün % 40 satış geliri artışı Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da ise devam eden siyasi olumsuzluklar, birçok pazarda ve inşaat sektöründe büyümeyi yavaşlatmış, düzcam tüketim artışı beklentilerin gerisinde kalmıştır. Çevre pazarlardaki durgunluğa karşılık Türkiye düzcam pazarı büyümesini sürdürmüş ve bu paralelde düzcamın tüketildiği tüm sektörlerde de büyüme yaşanmıştır. Düzcam tüketiminin önemli bir kısmını oluşturan inşaat sektörü 2013 yılında ekonomik büyümenin yaklaşık 1.5 katı üzerinde büyüme göstermiştir. Otomotiv sektöründe Avrupa pazarında daralma kısmen azalmaya başlamış; 16.1 milyon adet araç üretimi ile küçülme - % 1,2’de kalmıştır. Türkiye otomotiv pazarında % 9, otomotiv ihracatında % 14 büyüme yaşanmış ve bunun sonucu olarak otomotiv üretimi de % 5 artmıştır. Avrupa Beyaz eşya sektörü 2013 yılını bir önceki yıla göre daha iyi bir seviyede kapamış, ancak toparlanma sınırlı kalmıştır. Türkiye beyaz eşya sektöründe Şişecam Düzcam Grubu’nun girdi verdiği segmentlerden buzdolabı üretimi % 5 azalmış, fırın üretimi ise % 6 büyüme göstermiştir. 2013 YILINDA DÜZCAM GRUBU Trakya Cam, dünya pazarlarında farklı gelişmelerin yaşandığı ve belirsizliğin hakim olduğu 2013 yılında, esnek ve dinamik yapısıyla tüm ürün gruplarının satış ve kârlılığını artırarak, değişen ekonomik şartlar karşısında önemli bir başarı kaydetmiştir. Bu başarının temelinde; pazar ve müşteri odaklı faaliyetleri, enerji odaklı maliyet düşürme çalışmaları, işletme sermayesini etkin kullanımı, katma değerli ürünlere doğru hızla gelişen ürün yelpazesi, sürekli gelişme ve yenilikçilik yaklaşımı yer almıştır. Trakya Cam, faaliyetlerinden elde ettiği başarının ötesinde, ekonomik ortamda yaşanan belirsizliğe rağmen, vizyonu çerçevesinde küresel bir firma olma yönünde emin adımlarla ilerlemiştir. Bu kapsamda, mevcut coğrafyalarda büyüme ve yeni coğrafyalarda konumlanmaya yönelik başlattığı yatırımları istikrarlı bir şekilde sürdürmüş, bir yandan da inorganik büyüme hedefi doğrultusunda, değişik coğrafyalarda tesis ettiği ortaklık ve satın almalarla önemli somut adımlar atmıştır. Trakya Cam büyümesini; katma değerli ürün gamı, müşterilerini odak noktasına alan güçlü organizasyonel yapısı, tüm süreçlerindeki verimlilik artışı, entegre IT teknolojileriyle yalınlaşan iş süreçleri ve etkin karar alma mekanizmalarıyla sürekli desteklemektedir. SEKTÖRLER BAZINDA GELIŞMELER İnşaat sektörü segmentinde Trakya Cam 2013 yılında toplam temel cam satışlarını % 18 artırmış, katma değerli ürünler bu artışa önemli bir katkı sağlamıştır. 2013 yılı genelinde uluslararası pazarlardaki satışlar; fiyat seviyesi, kârlılık ve kapasite paralelinde dengelenerek gerçekleştirilmiştir. Olumsuz pazar koşullarına rağmen, Trakya Cam, uluslararası temel cam satışlarını bir önceki yıla göre TL bazında % 16 arttırmıştır. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 23 Müşterilerinin ve tüm iş ortaklarının çözüm ortağı olan Trakya Cam, güçlü markaları ve genişleyen yüksek nitelikli ürün yelpazesi ile geleceğe sağlam adımlarla ilerliyor. Avrupa bölgesine yönelik satışları, kârlılıklar gözetilerek gerçekleştirilmiş, Bulgaristan ve Romanya’da mevcut satış kanalını güçlendirmek ve genişletmek amacıyla faaliyetler yoğunlaştırılmış, Sofya, Polonya, Hırvatistan, Sırbistan ve Macaristan’da satış ofisleri faaliyete geçmiştir. Trakya Cam Rusya’da da 2014 yılında Saint Gobain ortaklığı ile devreye alınacak float hattı yatırımı kapsamında, güçlü bir konumlanma sağlamak için 2013 yılında hazırlık faaliyetlerini sürdürmüştür. Bu bölgelerin yanı sıra, 2013 yılında deniz aşırı bölgelere olan satışlarında da artışlar gerçekleştirmiştir. Türkiye düzcam pazarındaki büyümeye paralel olarak Türkiye temel cam satışlarımız da % 18 artırılmış, binalarda ısı yalıtımına yönelik önemin ve bilinirliğin artması ile özellikle kaplamalı cam satışlarında rekor seviyede büyüme gerçekleşmiştir. Binalarda Isı Yalıtım Standardı TS 825’in revizyonunda, üyesi olduğumuz STK’lar aracılığıyla aktif rol alınarak, enerjinin verimli kullanılmasında önemli yeri olan pencerelerdeki ısı yalıtım değerinin (U pencere değeri) 2,4 W/m2K’den 1,8 W/ m2K’e düşürülmesine katkı sağlanmıştır. 18.12.2013 tarihinde yayınlanan revize standartla, pencerelerde kaplamalı cam kullanılması kaçınılmaz hale gelmiştir. Böylece binalarda ısı kaybının % 30’unun gerçekleştiği pencerelerde, enerji tasarrufuna katkı anlamında önemli bir gelişme kaydedilmiştir. Bu kapsamda önümüzdeki dönemde binalarda kaplamalı cam kullanımındaki hızlı artışın sürmesi öngörülmektedir. 24 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Otomotiv camlarında iddialı büyümesini sürüdüren Trakya Cam, Türkiye ve Avrupa pazarında başlayan yeni araç projelerinden artan payı ile 2013 yılında toplam satışlarını 2012 yılına oranla % 12 arttırmıştır. Toyota, Hyundai ve Ford firmalarının Türkiye ve İspanya’daki yeni projelerine başlamış, 2014 yılında da bu alanda yeni projelere başlamak üzere altyapı hazırlıklarını tamamlamıştır. Şirketimiz önümüzdeki dönemde Romanya ve Rusya’da devreye alacağı yeni fabrikaları ve Fritz Holding GmbH firması ile yaratılan sinerji ile müşteri ve ürün portföyünü genişletmekte olup, yeni projeler üzerinde görüşmelerini sürdürmektedir. Trakya Cam, Avrupa beyaz eşya pazarındaki hızlı büyümesini 2013 yılında önemli bir sıçrama ile sürdürmüş, satışlarını bir önceki yıla oranla % 41 artırmıştır. Beyaz eşya sektöründe enerji verimliliği, tüm ürünler için ön planda olmaya devam etmektedir. Enerji verimliliğinin yanı sıra tüketicinin hayatını kolaylaştıracak çözümler sunan akıllı ürünlerin tüketiminde giderek daha fazla yaygınlaşma beklenmektedir. Trakya Cam bu alandaki müşteri ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çalışmalarını sürdürmektedir. Güneş enerjisi camları pazarında, güneş paneli ve cam üretiminin ağırlıkla Çin ve Uzakdoğu kaynaklı devam etmesi nedeniyle, hedeflenen satış seviyesi 2012 yılından bu yana gerçekleştirilememiştir. Ancak, Avrupa Birliği’ne Çin’den ithal edilecek camlar için konulan anti damping vergisi ve Türkiye’de güneş paneli üretiminin önemli oranda artma eğiliminde olması ile birlikte, Trakya Cam önümüzdeki dönemde enerji camlarında satışlarını DÜZ CAM GRUBU TRAKYA CAM KONSOLİDE GÖSTERGELERİ* m TL 2013 2012 Hasılat 1.488 1.034 512 195 Ticari Faaliyetlerden Brüt Kar 422 265 Finansman Öncesi Faaliyet Karı 159 94 Uluslararası Satışlar Ana Ortaklık Payı FAVÖK 117 76 268 193 307 (98) Özkaynaklar 2.332 2.010 Varlıklar toplamı 3.885 2.463 Net finansal borçlar Yatırımlar Çalışan Sayısı 613 245 5.395 2.978 *KAP’a açıklanan finansal göstergeleri ifade etmektedir. Trakya Cam, Trakya Cam Investment B.V, Trakya Investment B.V, Trakya Glass Bulgaria EAD, Trakya Yenişehir Cam, Trakya Polatlı Cam, HNG Float Glass Limited, Trakya Glass Kuban OOO, Glass Corp.S.A, Automotive Glass Alliance Rus ZAO, TRSG Autoglass Holding B.V, TRSG Glass Holding B.V, Trakya Glass Rus ZAO, Trakya Glass Rus Trading OOO, Automotive Glass Alliance Rus Trading OOO, Saint Gobain Egypt, Fritz Holding GmbH, RF spol,s.r.o, Richard Fritz,Inc., Fritz Beteiligungs GmbH, Richard Fritz GmbH&Co.KG, Richard Fritz Prototype+Spare Parts GmbH, Richard Fritz Kft’ı kapsamaktadır. artırmayı hedeflemektedir. Bu hedef yeni geliştirilen yüksek geçirgenlik değerine sahip anti reflektif kaplamalı cam ürünü ile desteklenecektir. YENI YATIRIMLAR Trakya Cam bir yandan Türkiye’de büyümeye devam ederken, bir yandan da Türkiye dışı pazarlarda güçlü konumlanma ve coğrafi yayılma stratejisi ile mevcut ve yeni pazarlarda yatırımlarını ve girişimlerini sürdürmüştür. Trakya Cam büyüme hamlesi ile başlattığı yatırımlarından Bulgaristan kaplamalı cam tesisini ve bir lamine hattını 2013 yılı ikinci yarısında devreye almış olup, üretmeye başladığı yeni ürünler ile nitelikli kaplamalı cam ürün çeşitliliğinde önemli bir atılım gerçekleştirmektedir. Bulgaristan Trakya Cam’ın gerek düzcam gerekse ayna, lamine, kaplama, beyaz eşya ve otomotiv camları ile tüm segmentlerinde önemli bir üretim üssü haline gelmiştir. Düzcam sektörünün potansiyel sergileyen pazarlarında büyüme hedefi doğrultusunda, düzcam sektörünün en hızlı büyüyen pazarlarından olan Hindistan’da da HNG Float Glass Limited firmasına % 50 oranında ortak olmuştur. Trakya Cam bu ortaklık ile farklı bir kıtada daha konumlanmıştır. Düzcam alanında üç float hattı yatırımını yürüten Trakya Cam, Rusya’nın Tataristan Bölgesi’nde % 70 Trakya Cam - % 30 Saint Gobain ortaklığıyla gerçekleştirdiği float hattı yatırımı ile Rusya pazarında güçlü bir konumlanma hedeflemektedir. Aynı zamanda Bulgaristan’daki ikinci float yatırımını sürdüren Trakya Cam, Türkiye pazarında da müşteri taleplerini eksiksiz karşılamak üzere, yeni bir üretim lokasyonu olarak Ankara Polatlı Organize Sanayi Bölgesi’nde Türkiye’deki yedinci float hattını kurmaktadır. Güçlü bir otomotiv camları tedarikçisi olma yönündeki hedefi paralelinde, 2014 yılında devreye almak üzere Rusya ve Romanya’da otomotiv camları tesisi yatırımları devam eden Trakya Cam, enkapsüle camlar alanında Avrupa’da faaliyet gösteren ve otomotiv firmalarının önemli tedarikçilerinden olan Fritz Holding Gmbh’ın % 100 hissesini satın almıştır. Trakya Cam dört farklı ülkede sürdürdüğü yatırımlarının tümünü 2014 yılında devreye almayı planlamaktadır. ÜRETIMLE İLGILI GELIŞMELER Trakya Cam, müşterilerinin ihtiyacını geniş ürün yelpazesi ve yüksek kalite anlayışıyla karşılamış, tam kapasitede üretim gerçekleştirmiştir. Trakya Cam’ın Lüleburgaz Fabrikası’nda soğuk tamire alınan 1 float hattı 2013 yılında tekrar devreye girmiştir. 2013 yılında, etkin toplam maliyet yönetimi kapsamındaki faaliyetlerini yoğunlaştırarak, önemli ölçüde tasarruf sağlamıştır. Çevrenin korunması ve enerji tasarrufu konularına duyarlılığı, sürdürülebilirlik kapsamındaki sorumluluk bilinciyle, tüm üretim proseslerinde enerji tüketiminin azaltılmasına odaklanmıştır. Bu yönde mevcut fabrikalarında gerçekleştirdiği iyileştirmelerin yanı sıra, yeni yatırımlarında enerji kullanımını minimuma indirecek tasarım ve ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 25 Trakya Cam, enerji tasarrufuna ve çevrenin korunmasına hem kullandığı üretim teknolojileriyle hem de geliştirdiği ürünlerle hizmet ediyor. uygulamalar gerçekleştirmiştir. Alternatif enerji kaynakları üzerinde çalışmalar yürüten Trakya Cam, Yenişehir Fabrikası’nda devreye aldığı atık ısıdan elektrik üretimini, tüm fabrikalarında yaygınlaştırmayı amaçlamaktadır. Trakya Cam, maliyet tasarruflarını sadece üretimde değil; süreçlerini ve iş yapış şekillerini geliştirerek toplam giderlerini azaltma yönünde de gerçekleştirmektedir. İşletme sermayesi yönetimine verdiği önemle, tüm tedarik zincirinin etkin yönetimini kapsayacak projeler başlatmaktadır. YENI ÜRÜNLER Trakya Cam, vizyonu doğrultusunda katma değerli ürün portföyünü hızla genişletmeyi; enerji tasarrufu ve çevrenin korunmasına sadece üretim teknolojileriyle değil, geliştirdiği ürünlerle de hizmet etmeyi amaçlamaktadır. Müşterilerinin çözüm ortağı Trakya Cam, topluma katkı sağlaması hedefiyle 2013 yılında pazara sunduğu 7 yeni ürünle, önemli bir atılım gerçekleştirmiştir. Bu kapsamda 2013 yılında; ısı ve güneş kontrol özelliğiyle enerji tasarrufu sağlayan yüksek performanslı kaplamalı camların ArGe faaliyetlerine hız vermiştir. Söz konusu projeler başarıyla tamamlanarak, 6 yeni yüksek performanslı ürün, mimari camlar pazarına sunulmuştur. Yeni kaplamalı camlarla birlikte, bu ürün grubunun satış gelirlerinde % 40 artış sağlanmıştır. Yeni ürünlerden 3’ü, konutlara yönelik Low-E ve Solar Low-E kaplamalı camlar; diğer 3’ü, özellikle ticari binalarda kullanılan ısıl işlem uygulanabilen Solar Low-E kaplamalı camlardır. Solar Low-E kaplamalı camların, yurt dışından ithal edilen ürünleri ikame etmesi planlanmıştır. 26 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Enerji camlarına yönelik olarak, güneş pilleri ve termal kolektör sistemlerine yüksek geçirgenlikli cam tedarikinin yanı sıra, geçirgenliği daha da artırmak amacıyla, yansıtmasız (anti reflektif) kaplamalı cam üretimine yönelik altyapı çalışması tamamlanmış ve ticari üretime geçilmiştir. Trakya Cam; Avrupa otomotiv sektöründe CO2 emisyonlarının düşürülmesi, bu amaçla araçların hafifletilmesi, soğutma yükünün azaltılması, yakıt tasarrufu ve kurşunsuz malzeme kullanılması gibi konuların giderek önem arz etmesi paralelinde; otomotiv camları geliştirme çalışmalarına devam etmektedir. Beyaz eşya camına yönelik olarak, farklı işlevsel özelliklere sahip kaplamalı cam geliştirme çalışmaları sürmektedir. PAZARLAMA İLETIŞIMI FAALIYETLERI 2013 yılında, Trakya Cam’ın tüm değer zincirinde; dağıtım kanalı, karar vericiler, profesyoneller, kamu ve nihai tüketiciyle sürekli iletişim sağlanmıştır. Mimaride cam farkındalığının, marka bilinciyle katma değerli ürün satış payının artırılması çalışmaları sürdürülmüştür. Yalıtım camlarına yönelik gerçekleştirilen reklam kampanyasında, pencerelerde doğru camların kullanılmasıyla sağlanacak tasarrufa dikkat çekilmiş, toplumun her kesiminde “enerjinin verimli kullanılması” bilinci pekiştirilmeye çalışılmıştır. “Isıcam Konfor Tasarruf Akademisi” projesi kapsamında, AVM’lerde, özellikle yarının büyükleri çocuklara yönelik, enerji tasarrufu ve enerji tasarrufunda camın önemi temalı etkinlikler düzenlenmiştir. DÜZ CAM GRUBU Isı yalıtımı ile enerji tasarrufu sağlayan yüksek performanslı kaplamalı camlarına 6 yeni ürün ekleyen Trakya Cam, ArGe faaliyetlerindeki iddiasını sürdürüyor. Kamu binalarının enerji verimli hale dönüştürülme projesi “Kamu Özel Elele Enerji Verimliliğine” kapsamında, Sağlık, Çevre ve Şehircilik Bakanlıkları’nın ortak girişimiyle, Trabzon Ahievren Hastanesi “Isıcam Konfor” camlarıyla yenilenmiştir. Profesyoneller nezdinde iletişim, ürün ve marka bilinirliği artırılmış, reklam kampanyası sonrası 1.700 doğramacı, birebir ziyaret edilerek, ürünlerimiz ile ilgili bilgilendirilmiştir. Yurt içi ve yurt dışında; Yapı Fuarı, Serbest Mimarlar Derneği organizasyonları, Solarex, IMSAD Kalite Zirvesi, Erke Tasarım Yeşil Rapido organizasyonu, Ulusal Enerji Verimliliği Fuar ve Forumu, SEBBE, MIR Stekla, Intersolar fuarı katılımları gerçekleştirilmiştir. 2013 yılında Temperlenebilir Solar Low-E yeni kaplamalı cam ürünümüz TRC Coolplus’ın Yapı Endüstri Merkezi’nde düzenlenen “Camdan Yansımalar” konferansında lansmanı yapılmıştır. 2014 YILINDA DÜZCAM GRUBU Trakya Cam, satınalma ve ortaklık adımlarının ardından devam eden yatırımların da devreye alınmasıyla 2014 yılında 11 float hattı, otomotiv segmentinde 8 üretim tesisi ve diğer faaliyetleri ile 9 ülkede faaliyet gösteriyor olacaktır. Global bir firma olma yolunda ilerleyen ve müşterilerini odak noktasına alan Trakya Cam, kaliteli hizmet seviyesi, nitelikli ürün çeşitliliği ve enerji ve çevre konusuna yönelik çalışmalarına 2014 yılında da devam etmeyi ve kaynakların en etkin şekilde kullanımı ile sürdürülebilirliğe katkı sağlamayı hedeflemektedir. Trakya Cam, “Güçlü markaları ile hızlı büyüyen ve yenilikçi çözümler sunan global bir düzcam şirketi olma” vizyonu doğrultusunda ilerlemesine destek verecek adımları sürekli gelişim anlayışı ile daha da sağlamlaştıracaktır. DÜZCAM MARKALARI TRC Lameks® TRC Helio clear® TRC Helio extra clear® TRC Helio® Isıcam® Isıcam Sinerji® Isıcam Konfor® Isıcam Konfor® T Isıcam Sinerji® 3+ Isıcam Konfor® 3+ TRC Ecotherm TRC Ecosol® TRC Tentesol® TRC Tentesol T® TRC Aura Reflekta TRC Lameks extra clear TRC Acoustic Lameks® TRC Duracam® TRC Elit Glass TRC Deco classic® TRC Deco wired® TRC Helio matt TRC Flotal® TRC Flotal extra clear TRC Flotal E TRC Gökkuşağı® TRC Durasolar® P+ OTOCAM MARKALARI Duracam® Lameks® Toflex® Toglas® Fritz® ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 27 Ateş dinamizmdir, harekettir, liderliktir. Sıcaklık ve ışık üretir. Neşelidir, coşkuludur. Tutkunun ve yaratıcılığın sembolüdür. Dünyanın lider cam ev eşyası üreticilerinden Paşabahçe Cam, kurulduğu günden bu yana hayatımıza konfor, şıklık ve sıcaklık, evlerimize neşe ve coşku getiriyor. Öncü ve dinamik yapısını, küresel hareket edebilme yeteneğiyle birleştirip zamanın ruhunu yakalayarak sürdürülebilir bir yaşam tasarlıyor. CAM EV EŞYASI GRUBU Paşabahçe Cam, dünyanın lider cam ev eşyası şirketi olma yolunda emin adımlarla yürüyor. PAŞABAHÇE CAM 2013 YILINA GENEL BAKIŞ B aşta gelişmiş ekonomiler olmak üzere, tüketicilerin ekonomik kaygıları, global cam ev eşyası pazarının 2013 yılında durağan ve küçülen bir görünüm sergilemesine neden olmuştur. Avrupa ekonomisi 2013 yılının son yarısında belirli bir iyileşme gösterse de, ekonomik krizin yarattığı kırılganlıkların sürmesi ve toparlanmanın zayıf olması, global cam ev eşyası pazarını olumsuz etkilemiştir. ABD ekonomisinin, 2013’ün 3. çeyreğinde beklentilerin oldukça üzerinde büyüme performansı sergilemesi, cam ev eşyası tüketicilerini yeterince harekete geçirememiştir. Diğer yandan Ortadoğu’da; İran, Suriye ve Irak kaynaklı olumsuz konjonktür nedeniyle, cam ev eşyası talebi halen beklenen düzeyde değildir. Rusya ve diğer gelişen pazarlarda ise ekonomik kaygılar ve devletler tarafından alınan önlemler nedeniyle, tüketici talebi 2013 yılında durağan seyretmiştir. Türkiye’de ise, tüketici harcamalarındaki ve ikram sektöründeki gelişmeler; cam ev eşyası pazarına olumlu yansımıştır. Paşabahçe’nin ikinci ana pazarı olan Rusya’daki genel ekonomik durgunluk, son 10 yıldır gelişmekte olan perakende sektörüne darbe vurmuş, ev eşyası tüketimini keskin bir şekilde etkilemiştir. Cam ev eşyası pazarındaki ticaret hacmi; kur dalgalanmaları ve nakit sıkıntısından belirgin şekilde etkilenmiş, olumsuz ekonomik ortam nedeniyle 30 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU CAM EV EŞYASI GRUBU Avrupa’nın 2. Dünyanın 3. büyük cam ev eşyası üreticisi 6 cam fabrikası 2 kağıt karton fabrikası 42 perakende satış mağazası Otomatik ve el imalatı 20.000’in üzerinde ürün çeşidi promosyon ve endüstri sektörleri de 2013 yılında potansiyelinin altında kalmıştır. Daralan pazar koşullarından kaynaklanan yoğun rekabet ortamı pek çok cam ev eşyası şirketini olumsuz etkilemiş, finansal sıkıntıya düşen bazı Avrupalı firmalar, üretimde kesintiye gitmiş ve yapısal önlemlere başvurmuştur. 2013 YILINDA CAM EV EŞYASI GRUBU Dünyanın önde gelen cam ev eşyası şirketlerinden Paşabahçe Cam, 2013 yılında pazarda ekonomik kaygılardan kaynaklanan daralmaya rağmen satışlarını artıran tek büyük şirket olmuş, % 10 düzeyindeki global pazar payını bu seviyenin üzerine çıkarmayı başarmıştır. Özellikle daralan Avrupa pazarından elde ettiği satış gelirlerini % 8 oranında artırarak, önemli bir rekabet avantajı elde etmiştir. Türkiye’de ise Paşabahçe Cam özellikle otel-restaurant kesimine, marketlere ve mağazalara yönelik satışlarındaki artışlar paralelinde pazardaki payını korumuştur. Premium satışlarda 2013 boyunca; tasarım ve pazarlama desteği alınarak geliştirilen projeler, stratejik işbirlikleri, yeni müşteri kazanımları sayesinde, 2012’ye göre önemli bir gelişme kaydedilmiştir. Türkiye’de alkolsüz içecek sektörüne yönelik faaliyet gösteren firmaların, promosyon projelerini azaltıp bunun yerine kendi ürünlerinde fiyat indirimi yapması, promosyon satışlarını olumsuz etkilemiştir. Yurt dışında, bazı büyük firmaların global promosyon projelerinin daralmasına karşılık, alkollü içecek sektörünün önde gelen lokomotif markalarından kazanımlar sağlanmıştır. YATIRIMLAR “Dünyanın lider cam ev eşyası şirketi olma” vizyonu çerçevesinde yeni yatırımlarla büyümeyi hedefleyen Paşabahçe Cam, 2013 yılında 2 büyük fırın yatırımı gerçekleştirmiştir. Bulgaristan Fabrikası’ndaki 61 milyon $ tutarındaki 2. fırın yatırımı tamamlanarak yıl sonunda devreye girmiştir. Rusya Fabrikası’nda devam eden 84 milyon $ tutarındaki 3. fırın yatırımı ise 2014 yılının ilk yarısında devreye alınacaktır. Bunlara ilaveten yapılan diğer yatırım çalışmalarının odak noktasında; üretim verimliliğini artırma, maliyetleri düşürme ve ürün kalitesini yükseltme hedefleri yer almaktadır. Müşterilere ve iş ortaklarına daha iyi hizmet vermek, artan katma değerli ürün üretimini desteklemek amacıyla, Mersin Fabrikası’nda 14.000 m2, Kırklareli Fabrikası’nda 16.000 m2 büyüklüğünde otomatik mekik sistemi kullanılarak, adreslemeye olanak sağlayan ileri teknolojili ambar yatırımları tamamlanmıştır. Fabrikalar, yeni yatırımlarla, geleneksel raf sistemine göre birim alanda yaklaşık % 20 daha fazla stoklama hacmine sahip olacaktır. Türkiye’de Kırklareli Fabrikası’nda, otomatik kristalin cam ev eşyası üretimi yapılan fırın, oxy-fuel yakma sistemi dönüşümü gerçekleştirilerek yenilenmiştir. Böylece, cam hatalarının bir önceki döneme göre % 10 - % 15 azaltılması, % 15 oranında enerji tasarrufu elde edilmesi sağlanmıştır. El imalatında cam kalitesiyle en iyiler arasında yer ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 31 Paşabahçe Cam, geliştirdiği özgün teknolojik yeniliklerle dünyada ilklere imza atıyor. alan Denizli Cam Fabrikası’nda ise 2 no’lu fırının tamiri planlandığı şekilde gerçekleştirilmiştir. MALIYET DÜŞÜRME VE VERIMLILIK ARTIRMA ÇALIŞMALARI Sürekli gelişim ve iyileştirme prensiplerine sahip olan Paşabahçe Cam, sürdürülebilir büyüme hedefiyle, maliyet düşürme ve verimlilik artırma projelerine 2013 yılında da devam etmiştir. Bu vizyon doğrultusunda; çay bardağı, ayaklı bardak, büyük sınai kaplar ve Borcam ürünlerinde kalite kontrol etkinliğini artırmaya yönelik özel inspection makineleri devreye alınmıştır. Paşabahçe’nin Mersin ve Kırklareli fabrikalarında hayata geçirilen paketleme otomasyonu projesiyle, ürünlerin kutulara otomatik doldurulmasında % 20 düzeyinde artış gerçekleştirilmiştir. Enerji tasarrufuna yönelik çalışmalar kapsamında, Paşabahçe Kırklareli Fabrikası’nda devreye alınan hidrojen tesisi, öncekine göre yaklaşık % 70 oranında maliyet tasarrufu sağlamıştır. Tesislerde elektrik tüketimini azaltacak lambaların kullanılması yaygınlaştırılarak, yüksek tavan armatür, polikarbonat panel montajları yapılarak, atık ısı kazanı ve absorbsiyonlu chiller uygulamalarıyla pano odaları için klimatize hava soğutması gerçekleştirilerek, enerji tasarrufuna önemli katkılar sağlanmıştır. Yönetim süreçlerinde daha iyiye ulaşma prensibine sahip Paşabahçe Cam, 2013 yılında, süreç iyileştirme (SAP-ERP) faaliyetleri kapsamında aşağıdaki projelere başlamıştır: 32 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU • Yeni ürün geliştirme süreçlerini SAP-ERP ile entegre olarak yönetmeyi mümkün kılacak Enterprise Content Management Projesi, • Yüksek talep tahmini tutarlılığı sağlayarak, minimum stok seviyesiyle en iyi mamul tedarik servis kalitesini sunmaya olanak verecek Talep Planlama Projesi, • Müşterileri beklentilerine ve kurumsal dinamiklerin yarattığı değişkenlere hızla cevap verecek planlanma optimizasyonunu sağlayan Tedarik Zinciri Operasyon Planlama Projesi, • Bütçe Planlama Projesi. ARGE FAALIYETLERI VE GELIŞTIRILEN TEKNOLOJILER ArGe faaliyetleri kapsamında; Paşabahçe Eskişehir Fabrikası tarafından mekanik ve elektronik kontrol sistemi tasarımı yapılarak projelendirilen, 11” ile 5” kalıp kolu gerektiren ürünlerin dünyada ilk kez aynı makinede üretilebildiği, hidrolik akışkan gücüyle hareket alan pres üfleme makinesi; bu makineden çıkan geniş ağızlı mamulleri kesme özelliğine sahip ağız kesme makinesi hayata geçirilmiştir. Sistem; farklı boyutlardaki ürünlerin üretiminde yaşanan makine değişimi kaynaklı zaman kaybını, yılda 2 kez 7’şer gün (toplamda 14 gün) azaltarak, üretim verimliliğini artırmıştır. Cam ev eşyası sektöründeki liderliğini teknolojik gelişmelerle destekleyen Paşabahçe Cam, Türkiye’nin ilk yerli tork motorunu imal ederek, aşınmalara bağlı üretim duruşunu ortadan kaldırmış, üretim hızında yaklaşık % 5 artış sağlamıştır. Paşabahçe Cam’ın tork motorlu CAM EV EŞYASI GRUBU CAM EV EŞYASI KOMBİNE GÖSTERGELERİ* PAŞABAHÇE CAM KONSOLİDE GÖSTERGELERİ* m TL 2013 2012 Hasılat Uluslararası Satışlar Ticari Faaliyetlerden Brüt Kâr Finansman Öncesi Faaliyet Kârı Dönem Kârı FAVÖK Net finansal borçlar Özkaynaklar Varlıklar toplamı Yatırımlar Çalışan Sayısı 1.446 790 434 94 64 206 182 1.316 2.005 386 6.404 1.348 732 441 70 64 171 188 1.134 1.788 208 6.169 *Paşabahçe Cam dışında Denizli Cam, Camiş Ambalajı da kapsamaktadır. pres üretim hattı projesi ile Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı’nın 11. Teknoloji Ödülleri yarışmasına başvurulmuş ve finale kalınmıştır. 2013 yılında temperleme hattı ve soğuk kesme makinesi modernizasyonları da gerçekleştirilmiştir. MARKA, KONSEPT VE YENI ÜRÜN GELIŞTIRME FAALIYETLERI 2012 yılında, yeniden yapılandırılmak üzere önemli bir kısmı oluşturulan “marka mimarisi”; 2013 yılında üst segment kullanıcı ve profesyonel kesime hitap eden yeni marka Nude’un yaratılması, kimliklendirilmesi, konumlandırılması ve ürün gamının hazırlanmasıyla tamamlanmıştır. Global bir marka olması hedeflenen NUDE’un lansman faaliyetleri, Türkiye’de ve öncelikli Avrupa pazarlarında 2014 yılının ilk çeyreğinde gerçekleştirilecektir. Yeni ürün geliştirme çabaları kapsamında 2013 yılında lansmanı yapılan yeniliklerden biri; “ısıya dayanıklı fırın kapları” kategorisinde dünya üzerinde bugüne dek başarılamayan, dik açılı kenarlara ve keskin hatlara sahip, modern, minimalist ve özgün tasarımlı Borcam Premium serisidir. Paşabahçe’nin sürekli, nitelikli ve özgün yeni ürün yaratma felsefesi doğrultusunda yarattığı bir diğer önemli inovasyon ise StoreMax saklama kaplarıdır. 2013, yeniliklerin farklı pazarlama enstrümanları kullanılarak satışa sunulduğu bir yıl olmuştur. Gurme Konsepti kapsamında profesyonellerle işbirliği yapılmış, m TL 2013 2012 Hasılat Uluslararası Satışlar Ticari Faaliyetlerden Brüt Kâr Finansman Öncesi Faaliyet Kârı Ana Ortaklık Payı FAVÖK Net finansal borçlar Özkaynaklar Varlıklar toplamı Yatırımlar Çalışan Sayısı 1.235 757 361 87 57 177 167 1.080 1.575 304 4.650 1.132 702 383 52 33 137 194 1.045 1.594 138 4.436 *Paşabahçe Cam, Paşabahçe Cam Investment B.V, Paşabahçe Bulgaristan, Posuda Limited, Paşabahçe Mağazaları, Trakya Glass Logistics EAD, Trakya Cam Investment B.V’yi kapsamaktadır. yeni tasarımlar geliştirilmiş, yaratılan sinerji ürün ambalajlarında ve son kullanıcı iletişiminde kullanılmıştır. Bu çalışmaların en kapsamlısı; üretici firma, sommelier, blogger ve şarap uzmanlarıyla gerçekleştirilen, Türkiye’de yetişen üzümlerden yapılan şarapların içimine uygun kadehlerin tasarlanmasını kapsayan Türk Şarapları Kadehini Arıyor projesidir. PAZARLAMA İLETIŞIMI FAALIYETLERI Paşabahçe ve Borcam Mayıs ve Haziran aylarında, Paşabahçe’nin marka imajını güçlendirmek ve hayatın her anında var olduğunu vurgulamak amacıyla, Paşabahçe Sizi Yansıtır konseptli bir iletişim kampanyası yürütülmüştür. TV, radyo, dergi ve internet mecralarında yayınlanan kampanyanın sosyal medyaki yansımaları çok olumlu gerçekleşmiştir. Reklam filmi ise MediaCat Felis Ödülleri’nde “Yaratıcılık Kategorisi-Kurumsal İmaj, Strateji, İletişim” dalında Başarı Ödülü’ne layık görülmüştür. Borcam markası için, geçen yılın Ramazan ayında TV, açık hava ve dergilerde, geniş kapsamlı bir iletişim kampanyası gerçekleştirilmiştir. Paşabahçe’nin en büyük pazarlarından Rusya’da ilk kez 2011 yılında yapılan, marka bilinirliliğini önemli oranda artıran imaj kampanyasının ikincisi, 2013’ün son aylarında tekrar edilmiştir. Tanıtım Faaliyetleri Günümüzde giderek daha fazla önem kazanan dijital pazarlama faaliyetleri, 2013 yılı boyunca da devam ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 33 Paşabahçe Mağazaları, Türkiye’de 11 ilde 42 mağazası ve özgün yapısıyla liderliğini sürdürüyor. etmiştir. Borcam Premium, StoreMax ve Paşabahçe’nin marka mimarisinde “gerilla” olarak konumlandırılan “glass4you.com”un internet siteleri hazırlanmış ve kullanıma açılmıştır. Yeni Premium marka Nude’un internet sitesi yapım çalışmaları da tamamlanmıştır. Müşteri ve nihai tüketicilerle iletişimin güçlendirilmesi için İngilizce ve Türkçe hazırlanan “Trends” dergisiyle, yeni bir iletişim platformu oluşturulmuştur. Prestijli marka algısını pekiştirmek, Paşabahçe’nin trendler, moda, sofra kültürü, yeme-içme gibi alanlardaki “uzman/danışman marka” konumunu güçlendirmek amacıyla hazırlanan derginin ilk sayısı, Kasım ayında dağıtılmıştır. Paşabahçe Cam, global züccaciye markalarının arenası olan uluslararası fuarlardaki yerini 2013 yılında da korumuştur. İletişim faaliyetlerinde ürün sponsorluklarına devam edilmiştir. Yenilenen ikram sektörü markası Paşabahçe Professional için, Türkiye’de sektör profesyonellerinin düzenlediği ve katıldığı etkinliklere ürün sponsorluklarıyla destek verilmiş ve markanın görünürlüğü artırılmıştır. Rusya’da da; tüketicinin karar anında markayı vurgulamak ve çekişi artırmak amacıyla, raf ve teşhirde ticari pazarlama aktiviteleri uygulanmıştır. PERAKENDE MAĞAZACILIK FAALIYETLERI Cam Ev Eşyası Grubu’nun zincir ihtisas mağazacılığı iş alanını oluşturan Paşabahçe Mağazaları, konusunda ülkemizin lider perakendecileri arasında yer almaktadır. Paşabahçe Mağazaları, Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) ve araştırma şirketi GFK tarafından gerçekleştirilen “AVM’lerde Tüketicilerin Seçtiği 1 Numaralı Markalar” araştırmasında, ev dekorasyon kategorisinde tüketicilerin en beğendiği marka olmuştur. 2013 yılı içinde İstanbul’da Brandium, Vialand, Maltepe Park ve Zorlu mağazalarının yanı sıra Samsun, Bodrum Avenue ve Mark Antalya mağazaları hizmete girmiş, faaliyette bulunulan il sayısı 11’e, mağaza sayısı 42’ye çıkmıştır. Müşterilere daha iyi ve özel hizmet vermek amacıyla, mağazaların altyapısında ve teknolojisinde geliştirme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Ticari Pazarlama Faaliyetleri 2013 yılında başlanan “Ticari Pazarlama” faaliyetlerinde, büyüyen perakendeden pay almak ve pazarlama stratejileri paralelinde baz satışları artırmak amacıyla, mağaza içi aktivitelere odaklanılmıştır. Bu kapsamda; raf ve teşhirde kategori liderliği yapmak, kârlı satış artışını yönlendirmek, satın alma kararı anında tüketici çekişini artırmak yönünde çalışmalara başlanmıştır. 34 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Paşabahçe E-Mağaza, bu yıl 11’incisi düzenlenen Altın Örümcek Web Ödülleri’nde perakende/ mağazacılık kategorisinde 3.lük ödülünün sahibi olmuştur. TarihKültür-Cam Koleksiyonları’nın 12.si “Zevk-i Selim Koleksiyonu”, satışa sunulmuştur. Paşabahçe Mağazaları, önümüzdeki dönemde yurt içi ve yurt dışında yeni mağazalar açarak yaygınlaşmayı, yüksek CAM EV EŞYASI GRUBU Dünya Ambalaj Örgütü yarışmasında Türkiye’den ödül alan tek ambalaj üreticisi Camiş Ambalaj yaşamı güzelleştiren Paşabahçe ürünlerine değer katıyor. hizmet kalitesiyle, alanında Türkiye’nin lider perakendecisi konumunu pekiştirerek sürdürmeyi hedeflemektedir. KAĞIT-KARTON AMBALAJ FAALIYETLERI Türkiye’nin önde gelen kâğıt-karton ambalaj üreticilerinden Camiş Ambalaj, 2013 yılında toplam üretim satış hacmini % 2 yükseltirken, topluluk dışı ambalaj satışlarında % 15 artış sağlamıştır. Camiş Ambalaj, kağıtkarton ambalaj sektöründe rekabet gücünü korumayı, müşterilerine değer katarak tercih edilen çözüm ortağı olmayı hedeflemektedir. Camiş Ambalaj, ofset baskılı karton ve lamine tüketici ambalajları, yüksek kaliteli flekso baskılı oluklu tüketici ve taşıma ambalajları, otomatik dolum hatları için tava ve çoklu ambalajlar, teşhir üniteleri üretmekte; pazardaki etkinliğini modernizasyon yatırımlarıyla sürdürmeyi hedeflemektedir. Camiş Ambalaj 2013 yılında, Ambalaj Sanayicileri Derneği tarafından düzenlenen “Ambalaj Ay Yıldızları” yarışmasında; Paşabahçe başucu sürahisi ambalajıyla Bronz Ödül, Efes Pilsen 4’lü taşıma saplı şişe ambalajıyla Yetkinlik Ödülü kazanmıştır. Dünya Ambalaj Örgütü’nün (WPO) düzenlediği yarışmada ise Türkiye’den ödüle layık görülen tek kağıt-karton ambalaj üreticisi olmuştur. gelişmekte olan pazarlardadır. 2014 yılında hissedilir iyileşme beklenmeyen dünya ekonomisiyle bağlantılı olarak, tüketici talebinin temkinli seyredeceği ve cam ev eşyası talebinde belirgin artış olmayacağı tahmin edilmektedir. Paşabahçe Cam, önümüzdeki dönemde devam etmesi beklenen yoğun rekabet ortamında; katma değeri yüksek, inovatif ve özgün tasarımlı ürünlerinin satışını artırmayı, dağıtım kanallarını etkin kullanmayı, operasyonel açıdan en verimli hizmeti sunarak rakiplerinden ayrışmayı ve 2013 yılında elde ettiği rekabet avantajını sürdürmeyi hedeflemektedir. Şirket, Rusya ve Bulgaristan tesislerinde gerçekleştirdiği kapasite artışlarını ve yeni coğrafyalardaki büyüme fırsatlarını değerlendirerek; önümüzdeki dönemde global pazardaki etkinliğini artırmak ve “dünyanın lider cam ev eşyası firması olma” vizyonuna ulaşmak için kararlı adımlarla ilerlemektedir. 2014 YILINDA CAM EV EŞYASI GRUBU ABD ve Avrupa pazarlarında doygunluğa ulaşan cam ev eşyası sektörünün büyüme potansiyeli, ağırlıklı olarak ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 35 Su hayattır, şeffaflıktır, sağlıktır. İyileştirir ve besler, şifa olur insanlığa... Doğanın saflığını, yaratıcılığını, hayat enerjisini yansıtır. Anadolu Cam, % 100 geri dönüştürülebilen tek malzeme olan camdan en son teknolojilerle hayata tazelik ve canlılık katan cam ambalajlar üretiyor. Anadolu Cam, sağlıklı ve doğa dostu cam ambalajlarla, yenilikçi tasarımları ve üretim süreçleriyle sürdürülebilir bir doğa, sağlıklı bir gelecek için çalışıyor. CAM AMBALAJ GRUBU Anadolu Cam, tasarım gücü ve ürün çeşitliliğiyle Türkiye’deki liderliğini sürdürüyor. ANADOLU CAM 2013’E GENEL BAKIŞ 2013 yılında güvenilir bir büyüme sağlayan küresel cam ambalaj pazarı bir önceki yıla göre % 5 artış göstererek 36,8 Milyar $ seviyelerine yükselmiştir. İçecek ve gıda sektörleri 26 Milyar $ ile toplam pazarın en geniş hacmini oluşturmaktadır. Sağlık ve kişisel bakım en hızlı gelişim sağlayan sektörler olmakla birlikte, büyümenin katalizörü olarak pazarın potansiyelini artırmaya devam edecektir. Gelişen ekonomileri, artan gelir seviyeleri ve kozmetik sektörüne verdiği önemin artmasıyla büyüme potansiyelini tetikleyen Çin, Hindistan ve bira sektöründe hızlı artışın izlendiği Brezilya, cam ambalaj pazarının gelişmesine büyük katkı sağlamıştır. Tüketim alışkanlıkları incelendiğinde, doygun pazarlarda cam ambalaja yönelik ürün çeşitliliği ön plana çıkarken, gelişmekte olan coğrafyalarda özellikle ekonomik rahatlamanın olumlu bir yansıması olarak cam ambalajlı ürün tüketimine talep yoğunlaşmıştır. Özellikle Gürcistan ve Rusya arasındaki siyasi gerilimin yerini olumlu gelişmelere bırakması, Gürcistan cam ambalaj pazarının eski cazibesine kavuşması için fırsat yaratmıştır. Gürcistan’dan Rusya’ya yapılan ihracatın hızla artması bu bölgedeki cam ambalaj taleplerini kısa sürede canlandırmıştır. Rusya cam ambalaj pazarı ise, küresel kriz sonrasında hükümetin alkollü içki tüketimini azaltmaya yönelik girişimleri ve yasal düzenlemeleri karşısında, ani talep düşüşüne maruz kalmıştır. Alkollü içki tüketimine getirilen sınırlamalar birçok dolumcu firmayı etkisi altına alırken bölgedeki büyük oyuncuları küçülmeye veya tamamen pazardan çekilmeye sevk etmiştir. 38 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU CAM AMBALAJ GRUBU Avrupa’nın 4. Dünyanın 5. büyük cam ambalaj üreticisi 4 ülkede 2,2 milyon ton/yıl üretim kapasitesi 6cc’den 15.000 cc’ye kadar çeşitli hacimlerde cam ambalaj üretimi Öte yandan, Türkiye’de cam ambalaj talebinde özellikle maden suyu, su, süt, bira ve şarap sektörlerinde artış görülmüştür. Talepteki bu artışın yanı sıra ürün çeşitliliğine eğilim, cam ambalajın gelişimine katkı sağlamıştır. 2013 YILINDA CAM AMBALAJ GRUBU Cam Ambalaj Grubu, 2013 yılında da kârlı büyümesini sürdürmüştür. Makro etkilerin yanı sıra yerel pazarda değişen dinamikler, yeni rekabet ortamı, giderek artan sağlık bilincine karşın ikame ambalaj pazarlarında hızla yükselen teknoloji ve beraberinde getirdiği maliyet avantajları neticesinde; 2013 yılı Grubun yenilikçi tasarımlar ve müşteri beklentilerinin ötesinde bir yaklaşımı kuvvetle benimsediği bir yıl olarak geride bırakılmıştır. Sürdürülebilir kârlı büyüme yaklaşımının yanında gayrı maddi değerlere verilen önemin arttığı ve küreselleşmeyi hedefleyen yenilikçi stratejilerin yön verdiği başarılı bir mali yılın ardından Türkiye faaliyetleri lider konumda sürdürülmüştür. Anadolu Cam’ın yıllık net cirosu, 2013 yılında 1.523 milyon TL’ye ulaşmış, önceki yıla göre % 4,4 büyüme göstermiştir. Net satış gelirlerinin yaklaşık % 42’sı yurt dışı faaliyetlerinden sağlanmıştır. Üretim Tesisleri Bazında Faaliyetler Faaliyetlerini 4 ülkede sürdüren Cam Ambalaj Grubu; • Türkiye’deki 3 tesiste 920 bin ton/yıl, • Rusya Federasyonu’ndaki 5 tesiste 1,2 milyon ton/yıl, • Gürcistan’daki 1 tesiste 28 bin ton/yıl, • Ukrayna’daki 1 tesiste 85 bin ton/yıl, olmak üzere, toplamda 2,2 milyon ton/yıl üretim kapasitesine sahiptir. Türkiye Cam Ambalaj Grubu, Türkiye’deki faaliyetlerini “Anadolu Cam” adı altında Eskişehir, Mersin ve Bursa-Yenişehir’de kurulu 3 tesiste bulunan 9 fırınla yürütmektedir. Grubun 1969 yılından beri İstanbul Topkapı’da faaliyet gösteren tesisi bulunduğu yerin sanayi bölgesi vasfını kaybetmesi nedeniyle 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla kapatılmış ve Eskişehir’e taşınmıştır. 2013 başında Eskişehir’de 180 bin ton/yıl kapasiteli 2 fırınla üretime başlanmıştır. Önümüzdeki dönemde, tesise büyüme yatırımları yapılması hedeflenmektedir. Rekabet gücünü artırmaya yönelik çalışmalar, 2013 yılında da öncelikli konulardan biri olarak ele alınmıştır. Cam ambalajların dayanımının artırılması, ürünlerin hafifletilmesi, üretimdeki proses girdilerinin ve atıkların azaltılması, yenilenebilir enerji kullanımı ve cam geri dönüşümünün artırılması gibi konular önemini muhafaza etmiş; yıl içinde yeni çalışmalar başlatılmıştır. Bütün fabrikalarda, enerji tasarrufu başta olmak üzere çeşitli geliştirme ve maliyet düşürme çalışmalarına hız verilmiştir. Rusya Federasyonu 2000’li yıllarda, temel stratejisini “ölçeğini sürekli büyütmek ve yakın coğrafyada lider üretici konumuna gelmek” olarak tanımlayan Anadolu Cam, bu doğrultuda Rusya Federasyonu’nda başlattığı büyüme hareketini, 2002 yılından bu yana “Ruscam” adı altında yürütmektedir. Bölgedeki fırsatları takip eden Grup, Rusya Federasyonu’nun geniş coğrafyasında potansiyel içeren Sibirya Bölgesi’ni, yatırım alternatifleri arasında tutmaktadır. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 39 Enerji tasarrufu başta olmak üzere çeşitli geliştirme ve maliyet çalışmalarına hız veren Anadolu Cam her sene daha fazla tasarruf sağlıyor. Rusya pazarında sahip olduğu % 22 payı % 25’e çıkarmayı hedefleyen Anadolu Cam, gelişen pazarlarda yapacağı doğrudan yatırım ve satın almalar yoluyla hedeflediği kapasite artışını yaratmayı planlamakta, çalışmalarını bu doğrultuda sürdürmektedir. Grubun Rusya’daki ilk yatırımı, Vladimir bölgesindeki Ruscam Gorokhovets Tesisi’dir. Bunu, ülkenin çeşitli noktalarındaki diğer tesisler izlemiş, Ruscam ülkenin en büyük cam ambalaj tedarikçilerinden biri durumuna gelmiştir. Kapasite artırımı kapsamında son olarak Ruscam Kirishi Fabrikası’nda inşa edilen 2. fırınla, grubun Rusya’daki mevcudiyeti daha da güçlenmiştir. Alkollü içki sektörüne getirilen kısıtlamalara önlem olarak, Ruscam’ın yıllık 200 bin ton/yıl kapasiteyle çalışan Pokrovsky Tesisi’nin faaliyetine, 2013 yılı ortasında ara verilmiştir. Bu sayede, daha güçlü üretim/satış/stok dengesinin oluşturulması hedeflenmektedir. Cam Ambalaj Grubu’nun Rusya Federasyonu’ndaki üretim kapasitesinin artması, kaliteli ve ekonomik kum tedarikini en öncelikli konulardan biri haline getirmiştir. Temel hammadde ihtiyacını güvenli bir kaynaktan karşılayabilmeyi stratejik öncelik olarak gören grubun, Rusya’da, 350 bin tonu cam ambalaj için olmak üzere toplam 800 bin ton/yıl kapasiteye sahip % 50 ortaklı bir kum tesisi bulunmaktadır. Gürcistan Anadolu Cam’ın 1997 yılında, ilk yurt dışı yatırımı olarak Gürcistan’da özelleştirme kapsamında satın aldığı Mina üretim tesisi, devreye girdiği 1998’den bu yana 28 bin ton/ yıl kapasiteli fırınla faaliyetini sürdürmektedir. Mina’nın, 40 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 2013 Kasım ayında yatırım faaliyetlerine başlanan 2. fırını, Anadolu Cam’ın Gürcistan’daki mevcudiyetini daha da güçlendirecektir. Yeni fırın yatırımıyla mevcut pazardaki talep artışı karşılanacak, beklenen büyüme rakamları üzerine genişleme projeleri hız kesmeden devam edecektir. Ukrayna Anadolu Cam, uluslararası faaliyetlerini güçlendirme ve yakın coğrafyasında lider üretici olma hedefleri doğrultusunda, Ukrayna’da mevcut bir cam ambalaj tesisini, 2011’in ilk çeyreğinde bünyesine katmıştır. Ülkenin kuzeydoğusundaki Merefa kentinde yer alan Merefa Cam Ambalaj Fabrikası, modern teknolojiyle donatılmış tek fırınıyla, 85 bin ton/yıl üretim kapasitesine sahiptir. Tesisin ISO 9000, 1400 ve 1800 belgeleri mevcuttur. Bölgede gözlenen yüksek yakıt maliyetleri, üretim makinelerinde revizyona gidilmesini gerekli kılmaktadır. Mevcut fırının üretim kabiliyetini daha verimli hale dönüştürmek ve maksimum fayda sağlamak adına, gelecek dönemlerde modernizasyon çalışmalarının yapılması planlanmaktadır. OMCO-İstanbul Anadolu Cam ve Belçika merkezli OMCO International NV’nin % 50- % 50 ortaklığıyla 2001 yılında faaliyete geçen OMCO-İstanbul, cam ambalaj ve cam ev eşyası kalıbı üretmektedir. Şirket, 2013 yılında 61,4 milyon TL’lik satış gerçekleştirerek, bütçe hedeflerinin üzerinde bir performans sergilemiştir. Ürün ve hizmet kalitesiyle büyüyen ve uluslararası pazarda talep gören OMCOİstanbul, ihracatı artırmaya yönelik çalışmalarını sürdürecektir. CAM AMBALAJ GRUBU ANADOLU CAM KONSOLİDE GÖSTERGELERİ* m TL 2013 2012 Hasılat Uluslararası Satışlar Ticari Faaliyetlerden Brüt Kâr Finansman Öncesi Faaliyet Kârı Ana Ortaklık Payı Favök Net Finansal Borçlar Özkaynaklar Varlıklar Toplamı Yatırımlar Çalışan Sayısı 1.523 646 242 132 111 341 934 1.321 3.164 313 4.959 1.459 662 323 134 74 312 867 1.110 2.406 308 5.145 * KAP’a açıklanan finansal göstergeleri ifade etmektedir. Anadolu Cam, JSC Mina, Ruscam, Ruscam Holding, Ruscam Glass Packaging Holding, Anadolu Cam Investment B.V, Ruscam Management Company, Ruscam Kuban, Merefa, Ruscam Sibir, Brewery Pivdenna, Balsand B.V, Ruscam Pokrovsky, Anadolu Cam Yenişehir, Anadolu Cam Eskişehir, Omco İstanbul, 000 Balkum, Form Mat, AC Glass Invest BV’yi kapsamaktadır. YATIRIMLAR Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Gürcistan’da devam eden büyüme yatırımlarının yanı sıra modernizasyon ve iyileştirme yatırımlarını da sürdüren Anadolu Cam, 2013 yılında toplam 313 milyon TL tutarında yatırım harcaması yapmıştır. 2013’te maliyet düşürme, üretim verimliliğini yükseltme, hafif şişe üretimi, ürün kalitesinin iyileştirilmesi gibi konular önemini muhafaza etmiştir. Yıl içinde yatırımlara yönelik yeni çalışmalar başlatılmıştır. Bütün fabrikalarda, enerji tasarrufu başta olmak üzere çeşitli geliştirme ve maliyet düşürme çalışmalarına hız verilmiş, bu doğrultuda Türkiye’de yaklaşık 11,1 milyon TL civarında tasarruf sağlanmıştır. Türkiye • Mersin Tesisi’nde var olan üretim verimliliğini artırmak amacıyla, 10 No’lu fırının soğuk tamir çalışmalarına, 2013 Aralık ayında başlanmıştır. • İstanbul bölgesine cam ambalaj tedariki sağlayan, toplam 180 bin ton/yıl kapasiteye sahip 2 fırınla faaliyet gösteren Topkapı Tesisi’nin üretim faaliyetleri, 2013 yılı başında durdurulmuştur. • Eskişehir Tesisi, 2013 başında, 180 bin ton/yıl kapasiteli 2 fırınla faaliyete başlamıştır. Tesiste, ecza şişesi üretimi için özel “temiz oda” uygulaması ve cam ambalaj üretiminde gelişmelere ön ayak olacak “deneme hattı” yeralmaktadır. • Üç yeni makine ile güçlendirilen yeni Dekorlama Tesisi Eskişehir’de faaliyete geçmiştir. Organik boyama, çok renkli ve hassas baskı yapabilen makinelerle donatılmış tesis, otomasyonla güçlendirilmiştir. Rusya • Pokrov Tesisi’nin cam ambalaj üretim faaliyetleri, 2013 yılı ortasında durdurulmuştur. Gürcistan • 2013 yılının Şubat ayında, Gürcistan Mina Tesisi’nde bulunan fırının soğuk tamiri yapılmıştır. • Mina’da hizmete girecek 30 bin ton/yıl kapasiteli 2. fırın için 2013 Kasım ayında yatırım faaliyetlerine başlanmıştır. Ukrayna • Merefa tesisi 2013 yılında idame yatırımlara ağırlık vererek mevcut durumunu korumuştur. YENI ÜRÜN ÇALIŞMALARI Anadolu Cam’ın Ürün Tasarım Merkezi, tüketiciye farklı ve yenilikçi tasarımlar sunmak isteyen müşterilere destek vermektedir. Merkezde; endüstriyel tasarım, ileri mühendislik bilgileri ve yılların verdiği deneyimin yüksek teknolojiyle donatılmasıyla ortaya çıkan tasarımlar, cam ambalajlara yenilikçi ve yaratıcı yaklaşımlar getirmektedir. Ürün Tasarım Merkezi’nde 2013 yılında; 745’i Türkiye, 245’i ise Rusya, Ukrayna ve Gürcistan’daki üretim tesislerine yönelik toplam 990 proje üzerinde çalışılmıştır. Bunlardan 268’i yeni ürün projesidir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 41 Anadolu Cam, 6cc’den 15000 cc’ye kadar çeşitli hacimlerdeki ürünlerini yenilikçi tasarımlarıyla müşterilerine sunuyor. 15 Litre Cam Damacana Üretimi Afiş Tasarım Yarışması Anadolu Cam, sürekli büyüyen ambalajlı su pazarına yönelik çalışmalarına, 2013 yılında da devam etmiştir. 2010’dan itibaren ambalajlı su sektörüne sunduğu 1 litre ve daha az hacimlerdeki standart ve markalı şişelerin; özellikle otel, restoran ve kafeterya gibi yerinde tüketim noktalarında cam şişeli suyun tekrar yaygınlaşmasında etkisi büyüktür. Anadolu Cam 2013 yılında; geridönüşüm bilincinin yaratılması ve bu konudaki farkındalığın artırılması amacıyla, Türkiye genelinde bir afiş tasarım yarışması düzenlemiştir. “Cam Şişe ve Sürdürülebilir Gelecek” konulu yarışmaya; 17 üniversitenin Güzel Sanatlar Fakültesi’nde okuyan grafik tasarım ve görsel iletişim tasarımı bölümü öğrencilerinin yaptığı 226 çalışma katılmıştır. Çalışmalar arasından 50 eser, 26 Nisan – 13 Mayıs 2013 tarihleri arasında Rahmi M. Koç Müzesi’nde sergilenmiştir. Anadolu Cam, yalnız evinde değil ofis, restoran vb yerlerde de suyu cam şişeden içmeyi tercih eden kitlenin talebini karşılamak için, 2011 yılından bu yana “büyük hacimli cam damacana” projesini sürdürmektedir. Bu bağlamda; müşteri ve tüketici talepleri doğrultusunda pazara sunduğu 3, 5 ve 8 litrelik cam damacana ailesine; 2013 yılında 15 litrelik cam damacanayı da katmıştır. Eskişehir Fabrikası’na özel olarak alınan büyük hacimli makinede üretilen 15 litre cam damacana, sektör firmaları tarafından talep görmektedir. ÖNEMLI KAMPANYA VE ETKINLIKLER Anadolu Cam, cam ambalaj, sürdürülebilirlik, geri dönüşüm ve çevre konulu haberleri; web platformu www.hayatacamkat.com üzerinden nihai tüketicilerle paylaşmakta ve her geçen gün ziyaretçi sayısını arttırmaktadır. “Hayata Cam Kat” Facebook sayfası da 2013 yılında toplam takipçi sayısını 2 katına çıkarmıştır. Anadolu Cam, “Biz Camı Hayata Katıyoruz” temasıyla 2013 yılında 19.su gerçekleştirilen Uluslararası Ambalaj Endüstrisi Fuarı’na katılmıştır. Cam ambalajın çevre dostu ve sürdürülebilir bir malzeme olduğunun altı çizilen stand, yerli ve yabancı birçok ziyaretçiyi ağırlamıştır. 42 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Çevre Uygulamaları Enerjinin giderek daha fazla önem taşıdığı günümüzde, enerjinin verimli kullanılması esasına dayanan TS EN 50001 Enerji Yönetim Sistemi Belgesi, 2013 yılında Mersin ve Yenişehir Fabrikaları için alınmıştır. Faaliyetine 2013 yılı başında başlayan Eskişehir Fabrikası’nı belgelendirmek için, 2014 yılında başvuru yapılması planlanmaktadır. Cam Ambalaj Hafifletme Çalışmaları Dünyanın en sürdürülebilir ve çevreci ambalajının üreticisi Anadolu Cam, enerji tüketimini ve karbon salımını düşürmeyi hedeflemektedir. Üretimde malzeme kullanımını azaltmayı hedefleyen hafifletme çalışmalarıyla, son 3 yılda 37 bin ton cam, 27 bin ton karbon gazı emisyonu tasarrufu sağlamıştır. “Cam Yeniden Cam” Projesi Anadolu Cam tarafından ÇEVKO Vakfı ve yerel yönetimlerle yapılan işbirliğiyle 2011 yılında hayata geçirilen ‘Cam Yeniden Cam’ Projesi, Türkiye’nin en kapsamlı sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk projelerinden biridir. Toplumsal bir davranış değişikliği yaratarak geri dönüşüm toplumuna geçişe destek olmayı amaçlayan proje üç temel hedef doğrultusunda yürütülmektedir; CAM AMBALAJ GRUBU Ödüller Anadolu Cam; Ambalaj Sanayicileri Derneği tarafından bu yıl 4.’sü gerçekleştirilen Ambalaj Ay Yıldızları yarışmasında, 2 gümüş, 1 bronz, 3 yetkinlik olmak üzere toplam 6 tasarımıyla ödüle layık görülmüştür. GIDA KATEGORİSİ Yetkinlik Ödülleri: Kristal Yağ Şişesi Suzan & Haluk Dinçer Zeytinyağı Şişesi İÇECEK KATEGORİSİ Gümüş Ödüller: Freşa Doğal Maden Suyu Şişesi Cappy&FuseTea Cam Şişe Serisi Bronz Ödül: Dimes Premium Meyve Suyu Şişesi Yetkinlik Ödülü: Ceysu Su Şişesi Sürdürülebilir büyüme hedefleri çerçevesinde Anadolu Cam, Türkiye’de cam geri dönüşümünün altyapısını kuruyor. • Cam ambalaj geri dönüşümü konusunda farkındalık yaratılması ve toplumun bilinçlendirilmesi • Cam ambalaj atıklarının toplama alt yapısının geliştirilmesi • Cam ambalaj atıklarının toplanarak işlendiği tesislerin modernize edilmesi ve evsel atıklara karışan cam ambalaj atıklarının düzenli depolama öncesinde ayrıştırılması Proje kapsamında, 2011 yılından günümüze toplam 113 bin ilköğretim öğrencisine geri dönüşüm konusunda eğitim verilmiş, 5.150 adet kumbara hibe edilmiş, 300 bin ton cam ambalaj atığının geri dönüşümü sağlanmıştır. Böylece 108 bin otomobilin trafikten çekilmesine eşdeğer karbon emisyonu önlenmiş, geri dönüşüm sayesinde elde edilen enerji tasarrufu, 12.600 konutun ısınma ve sıcak su ihtiyacını karşılayacak seviyeye ulaşmıştır. Bugüne kadar Mersin, Ankara, İzmir, Muğla, Manisa, İstanbul, Edirne, Kocaeli ve Tekirdağ’da toplam 55 ilçe belediyesiyle işbirliği yapılarak; toplumda bilinç oluşturulması, toplama altyapısının geliştirilmesi ve cam geri dönüşüm tesislerinin modernize edilmesi yönünde destek verilmiştir. Cam Kırığı Geliştirme Çalışmaları Toplanan cam atıkların hammadde olarak kullanılabilmesi için, geridönüşüm tesisleri tarafından otomatik ayırma cihazlarında işlenmesi gerekmektedir. Geridönüşüm firmalarına bu donanıma sahip olmaları için danışmanlık hizmeti verilirken, şirketler, sağlanan avantajlarla otomatik ayrıştırma cihazlarına yatırım yapmaya özendirilmiştir. Ayrıca, kalite ve miktar primleriyle, geri dönüşüm firmalarının otomatik makinelere yatırım yapması teşvik edilmiştir. Bu teşvikler sonucunda bazı tedarikçiler otomatik ayrıştırma cihazına yatırım yapmaya karar vermiş, Anadolu Cam tarafından toplam 2.820.000 TL tutarında destek sağlanmıştır. Otomatik Kontrol Hatları sayesinde, fabrikaya sevk edilen cam kırığının alım spesifikasyonlarına uygunluğu daha verimli kontrol edilmekte, speklere uygun olmayan malzeme indirimli fiyattan satın alınarak firmaların mağduriyeti engellenmektedir. Yenişehir Fabrikası’na ilave olarak Eskişehir Fabrikası için 549.000 Euro yatırımla gerçekleştirilen Otomatik Kontrol Hattı, 2014 yılının başında devreye alınacaktır. Eskişehir Fabrikası için sipariş edilen ayırma makinesi cam kırığının içindeki alüminyum vs gibi manyetik olmayan metalleri ve farklı renklerdeki cam kırıklarını ayrıştırabilecek şekilde donatılmıştır. Yurt içinde yaptırılan ayırma makinesi, 2014 Ocak ayından itibaren Yenişehir Fabrikası’nda da devreye alınacaktır. Tüm bu çalışmalar neticesinde, 2013 yılında cam ambalaj üretiminde 124.480 ton geri dönüştürülmüş cam kullanılarak, bu konudaki hedefe ulaşılmıştır. 2014 YILINDA ANADOLU CAM Dünyanın en büyük ilk 3 cam ambalaj firmasından biri olmayı amaçlayan Anadolu Cam, vizyonuyla uyumlu genişleme hedefleri çerçevesinde, cam ambalaj tüketiminin artış gösterdiği coğrafyalara yoğunlaşırken; yakın bölgelerdeki yatırım ve birleşme fırsatlarını da değerlendirmeye devam edecektir. Cam Ambalaj Grubu, gelecek dönemde yurt içi ve yurt dışı pazarlarda giderek artan rekabet ortamında; müşteri odaklı stratejilerin yanı sıra, yenilikçi ve özgün tasarımlarla, teknolojisini sürekli geliştirerek daha hafif ve mukavemeti yüksek, katma değerli ürün yapısıyla satışlarını artırmayı hedeflemektedir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 43 Toprak bizi bir araya getirir. Maddi varlığın temelidir. Üretimi, verimliliği, dayanıklılığı ve somut başarıyı simgeler. Şişecam Kimyasallar Grubu, faaliyetlerinde ulaştığı üretim kapasitesi, ürün kalitesi ve küresel pazarlama ağıyla dünyanın önde gelen güvenilir tedarikçileri arasında yer alıyor. Sanayinin bir çok dalına hammadde sağlayan Grup, çalışanları, müşterileri, tedarikçileri ve pay sahipleri ile birlikte sürdürülebilir başarısını geleceğe güvenle taşıyor. KİMYASALLAR GRUBU Global ölçekte yaşanan durgunluğa rağmen satış gelirlerini % 19 arttıran Soda Sanayii hedef pazarlarındaki penetrasyonuyla başarılı performansını sürdürüyor. SODA SANAYİİ 2013’E GENEL BAKIŞ T üm dünyada 2012 ve 2013 başlarında derinleşen ekonomik durgunluk, 2013’ün ikinci yarısında toparlanma sürecine girmiş, bu durum küresel soda sektörüne de yansımıştır. Sektördeki büyüme 2012’de olduğu gibi bölgesel farklılıklar göstermiş; yıl içinde Asya, Ortadoğu ve Afrika’daki soda talebinde artış görülürken, Amerika ve Avrupa’da talep durağan seyrine devam etmiştir. Çin ve Hindistan’da ise soda talebi dünya ortalamasının üzerinde büyüme göstermiştir. Bölgesel bazdaki farklılıklara rağmen, 2013 yılında dünya soda sektörü % 3 oranında büyümüştür. 2013 yılında, soda ürünlerinin girdi verdiği sektörlerdeki talep gelişimine bakıldığında; özellikle gelişmiş ülke ekonomilerinde ortaya çıkan kırılganlık, büyümede yavaşlama ve küçülmelerin cam sektörünü olumsuz etkilediği görülmektedir. Avrupa’da durgunluk hakim olurken, dünya ortalamasının üzerinde büyüyen Hindistan ve Çin’deki cam ve deterjan sektörlerinde bir miktar talep artışı yaşanmıştır. Avrupa’da yılın 2. yarısında başlayan ekonomik toparlanma, düzcamın girdi verdiği inşaat sektörüne aynı derecede yansımamış, otomotiv sektöründe ise hafif toparlanmayla daralma azalmıştır. Avrupa deterjan sektöründe ise nispi olumluluk göze çarpmaktadır. 2013 genelinde yaşanan küresel durgunluk, yurt içinde özellikle tekstil sektöründe etkisini hissettirmiş, ancak 2013’ün son çeyreği itibarıyla tekstil sektörünün soda kullanım oranlarında iyileşmeler yaşanmıştır. Türkiye’de 46 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU KİMYASALLAR GRUBU Avrupa’nın Dünyanın 4. Dünyanın 10. büyük soda üreticisi 1. sodyum bikromat ve bazik krom sülfat üreticisi Dünyanın 3. büyük kromik asit üreticisi 4 ülkede üretim 90 ülkeye ihracat cam sektörünün soda talebi yıl genelinde yatay bir seyir izlerken, son çeyrekte durağanlığın yerini talepte iyileşmeler almıştır. Deterjan sektöründeki talep ise Ortadoğu’ya artan ihracatla canlanma göstermiştir. 2013 yılında 1.769 milyar TL’ye çıkmış, bir önceki yıla göre % 9,4 artmıştır. Grubun uluslararası satışları ise bir önceki yıla göre % 14 artarak 865 milyon TL’ye ulaşmıştır. Grup, gelirlerinin % 49’unu uluslararası satışlardan elde etmiştir. Krom bileşiklerinde, dünya genelinde krom kimyasallarını girdi olarak kullanan sektörlerde, küresel ekonomik durgunluğun etkisiyle 2013 yılında talep daralması yaşanmıştır. Grubun krom bileşiklerinde hizmet verdiği deri ve metal kaplama sektörleri ekonomik durumdan olumsuz etkilenmiştir. Özellikle ABD ve Avrupa’da yaşanan durgunluk, bu coğrafyaların önemli tedarikçisi olan Çin’de üretim seviyelerinin düşmesine sebep olmuştur. Kimyasallar Grubu’nun lokomotif şirketi olan Soda San. A.Ş., global ölçekte yaşanan durgunluğa rağmen gelişen pazarlarda faaliyetlerini artırarak, 2013 yılında, ürün ve hizmet kalitesi, pazar çeşitlemesi, hedef pazarlardaki penetrasyonuyla istikrarlı ve başarılı bir performans sergilemiştir. Kimyasallar Grubu’nun bir diğer faaliyet alanı olan cam elyafı sektörü, Avrupa’daki ekonomik durgunluğa rağmen büyümesini sürdürmektedir. Dünya cam elyafı pazarı yıllık ortalama % 5 oranında büyüme gösterirken, Türkiye’de sektör, Avrupa’ya parelel bir seyir izlemektedir. Cam elyafı ürünlerinin kullanıldığı başlıca sektörlerin dünya, Avrupa ve Türkiye’deki gelişim trendi incelendiğinde, otomotiv ve rüzgâr enerjisinin en hızlı büyüyen alanlar olarak öne çıktığı görülmektedir. 2013 YILINDA KIMYASALLAR GRUBU 2013 yılında mevcut tesislerdeki yatırımlarıyla büyümesini sürdüren Kimyasallar Grubu; ekonomik konjonktüre rağmen pazar çeşitlemesi ve hedef pazarlardaki penetrasyonla satış gelirlerini artırmış, uluslararası alanda başarılı bir performans sergilemiştir. Grubun yıllık cirosu Soda Ürünleri Küresel ekonomik duruma paralel olarak 2013’ün Türkiye’de de durgun geçmesine rağmen, soda ürünlerinde başarılı bir faaliyet dönemi geride bırakılmış, satış gelirlerinde önceki yıla göre % 15 artış sağlanmıştır. Şirketin Mersin, Bosna ve Bulgaristan’daki üretim ortaklığı Solvay Sodi tesislerinde, yaklaşık 2 milyon ton soda üretimi gerçekleştirilmiştir. Avrupa’da en büyük 4’üncü, dünyada 10’uncu üretici olan Soda Sanayii, bu 3 tesisten yaptığı toplam satışların % 64’ünü uluslararası pazarlara yönelik olarak gerçekleştirmiştir. Mersin Soda Fabrikası’nın katma değerli ürünlerin payını artırmaya yönelik hedefi doğrultusunda, 2013 yılında rafine sodyum bikarbonat ürününde kapasite artışı yatırımı yapılmıştır. Bu kapsamda pazarlama faaliyetleri ve markalaşma çalışmaları sürdürülmektedir. Ayrıca rekabet gücünü artırmak amacıyla, işletme performansını güçlendirmeye, enerji maliyetlerini düşürmeye ve ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 47 Bosna-Hersek’de “En İyi Yabancı Yatırımcı” ödülünü 2. kez alan Bosna Fabrikamız büyümesini sürdürüyor. verimliliği artırmaya yönelik yatırımlar devam etmektedir. Soda Sanayii A.Ş., bünyesinde bulunan Kojenerasyon Santralı’yla kendi proses buhar ihtiyacını karşılamaktadır. 252 MW’lık elektrik üretim kapasitesine sahip Kojenerasyon Santralı 2013 yılında 4,1 milyon ton buhar üretimi, 1,8 milyar kWh elektrik üretimi ve satışı gerçekleştirmiştir. Tamamlanan kapasite artışı yatırımları ve artan üretime paralel olarak, pazar penetrasyonunu genişletip kendi hinterlandında lider soda üreticisi konumuna erişen Bosna Fabrikası, Güneydoğu Avrupa pazarındaki yükselişini sürdürmüştür. Bosna Hersek’in en büyük ihracatçılarından biri olan firma, 2013 yılında 2. kez; Bosna Hersek Yabancı Yatırım Teşvik Ajansı tarafından “En İyi Yabancı Yatırımcı” ödülüne layık görülmüştür. Grup, soda sektöründeki büyüme hedefi doğrultusunda; 2014 yılında üretim kapasitesinin optimum seviyelerde kullanılması suretiyle, stratejik öneme sahip, potansiyeli yüksek ve kârlı pazarlarda hakimiyetin artırılmasını planlanmaktadır. Kârlı büyümeye katkı sağlayacak ürün portföyünün genişletilmesi ve coğrafi yayılımın sürdürülmesine yönelik projelere devam edilmektedir. Yükselen girdi fiyatları ve yoğun rekabet ortamında kontribüsyonu artırmaya yönelik katma değerli ürünleri markalaştırma sürecinin tamamlanması, 2014 yılında odak noktası olacaktır. 48 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Krom Bileşikleri Dünya genelinde krom kimyasallarını girdi olarak kullanan sektörlerde, 2013 yılında, küresel ekonomik durgunluğun etkisiyle talep daralması yaşanmıştır. Grubun krom bileşiklerinde hizmet verdiği deri ve metal kaplama sektörleri, ekonomik durumdan olumsuz etkilenmiştir. Özellikle ABD ve Avrupa’da yaşanan ekonomik durgunluk, bu coğrafyaların önemli bir tedarikçisi olan Çin’de üretim seviyelerinin düşmesine sebep olmuştur. 2013’teki küresel durgunluk, yurt içi krom kimyasallarındaki etkisini özellikle metal kaplama sektöründe hissettirirken, deri sektörü ise ekonomik açıdan yatay bir seyir izlemiştir. Bu gelişmelere rağmen, 2013 yılında krom kimyasallarında başarılı performans gösterilmiş, satış gelirleri hedeflerin üzerine çıkmıştır. Krom faaliyet alanında, satış gelirlerinin % 81’i uluslararası pazarlardan elde edilmiştir. 2013 itibarıyla tüm tesislerden yapılan satışlarda, ihracat yapılan ülke ve müşteri sayısı artırılmıştır. Ürün kalitesi, üretim teknolojisi ve çevre standartlarıyla dünyanın önde gelen tesislerinden Kromsan Krom Bileşikleri Fabrikası, dünyadaki lider sodyum bikromat ve bazik krom sülfat üreticisi, kromik asitte ise dünyada 3. büyük üretici konumundadır. İtalya’daki Cromital SpA’nın 2011 sonunda tamamen Soda Sanayii A.Ş. bünyesine katılmasıyla, Grup, krom kimyasalları üretim ve satışında Avrupa’nın önemli oyuncularından biri haline gelmiştir. Avrupa pazarının KİMYASALLAR GRUBU KİMYASALLAR GRUBU KOMBİNE GÖSTERGELERİ* m TL Hasılat Uluslararası Satışlar Ticari Faaliyetlerden Brüt Kâr Finansman Öncesi Faaliyet Kârı Dönem Kârı FAVÖK Net finansal borçlar Özkaynaklar Varlıklar toplamı Yatırımlar Çalışan Sayısı 2013 2012 1.769 865 337 238 219 354 (82) 1.595 2.215 144 2.943 1.617 759 281 138 128 240 17 1.290 1.826 105 3.017 *SS A.Ş, Cam Elyaf, Camiş Madencilik, Madencilik Sanayii ve Tic.A.Ş, Camiş Egypt Mining, Camiş Elektrik, Vijenac’ı kapsamaktadır. likit bazik krom sülfat talebini karşılayan bir merkez olma yolunda ilerleyen Cromital SpA, katma değeri yüksek özellikli krom III kimyasallarında da önemli bir konuma sahiptir. İtalya’da, kaplama sanayisinden kaynaklanan kromlu atık suları arıtma ve geri kazanma izni verilen tek tesis olan Cromital SpA, geri kazandığı kromu üretiminde tekrar kullanma imkânına da sahiptir. Cromital SpA; yeni bir iş alanı olarak 2013’te başladığı, deri ve baca gazı arıtma sektörüne yönelik sodyum bikarbonat satışlarını da artırarak sürdürmeyi hedeflemektedir. Kimyasal ürünlerin Avrupa Birliği ülkelerine satışı açısından büyük önem taşıyan REACH (Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemcials) Tüzüğü’ne, diğer ürünlerimizin yanı sıra krom nitrat ürününün kayıt çalışmaları tamamlanmıştır. Krom Ürün Grubu, kârlı büyüme hedefi doğrultusunda işletme performansını sürekli güçlendirmeye, enerji maliyetlerini düşürmeye ve verimliliği artırmaya yönelik yatırımlarına devam etmiştir. Grup 2013 yılında, krom kimyasalları konusunda All China Leather Fair (Shanghai-Çin), FIMEC Leather Fair (Novo Hamburgo-Brezilya) fuarlarında yer almıştır. Krom sektöründe büyüme vizyonu doğrultusunda, coğrafi yayılımla pazarın genişletilmesi ve gelişmekte olan pazarlarda stratejik işbirlikleri yoluyla büyüme planlanmakta; mevcut tesislerde yaratılan kapasitelerin optimum kullanımıyla, satış gelirlerinin artırılması hedeflenmektedir. SODA SANAYİİ KONSOLİDE GÖSTERGELERİ* m TL Hasılat Uluslararası Satışlar Ticari Faaliyetlerden Brüt Kâr Finansman Öncesi Faaliyet Kârı Ana Ortaklık Payı FAVÖK Net finansal borçlar Özkaynaklar Varlıklar toplamı Yatırımlar Çalışan Sayısı 2013 2012 1.404 789 288 237 206 326 (34) 1.236 1.780 109 1.680 1.182 680 243 155 132 224 44 998 1.409 91 1.706 *Soda Sanayii, Şişecam Bulgaria Ltd., Oxyvit Kimya, Şişecam Soda Lukavac, Dost Gaz Depolama, Asmaş, Cromital, Şişecam Chem Investment BV, Solvay Şişecam Holding AG’yi kapsamaktadır. Son yıllarda çeşitlendirilmiş ihracat pazarlarında, özellikle gelişmekte olan ülkelere öncelik verilerek, Grubun bu pazarlardaki varlığı güçlendirilecektir. Krom Ürün Grubu, global oyuncu olmanın getirdiği rol ve sorumlulukları çerçevesinde, tüm pazarlama ve satış faaliyetlerinde müşteri odaklılık yaklaşımını sürdürmeye devam edecektir. Ayrıca, çevre dostu teknolojileri destekleyen yeni ürünlerin üretim ve satışı da, Grubun öncelikleri arasındadır. YATIRIMLAR Mersin Soda Fabrikası’nda rafine sodyum bikarbonat ürününde artan talep ve yeni kullanım alanlarıyla pazar potansiyelinden faydalanmak amacıyla başlatılan üretim artışı tevsiyatı kapsamında, çalışmalar tamamlanmıştır. 4. buhar türbini yatırımı da tamamlanarak enerji verimliliği artırılmıştır. Kromsan Fabrikası’nda kapasite artış yatırımı kapsamında çalışmalar tamamlanarak, üretim artışı sağlanmıştır. Ayrıca şirketlerin kârlı büyüme hedefi doğrultusunda, işletme performansını güçlendirmeye, enerji maliyetlerini düşürmeye ve verimliliği artırmaya yönelik modernizasyon yatırımları sürdürülmektedir. Şişecam Soda Lukavac Fabrikası’nda 2013 yılında kapasite artışı çalışmaları sürdürülmüş, yıl sonu itibarıyla 420 bin ton/yıl kapasiteye ulaşılmıştır. Rafine sodyum bikarbonat üretim kapasitesi de pazar talebi doğrultusunda artırılmıştır. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 49 Camiş Madencilik endüstriyel hammadde sektöründe pazar payını arttırıyor. ARAŞTIRMA VE GELIŞTIRME FAALIYETLERI Şirketin ArGe faaliyetleri; soda ve krom bileşikleri üretimindeki proseslerin çevreye uyumlu düşük maliyetli teknolojilerle geliştirilmesi, ürün portföyünün katma değeri yüksek yeni ürünlerle zenginleştirilmesi, maliyet düşürücü ve verimlilik artırıcı çalışmalarla rekabet gücünün artırılması hedefleri doğrultusunda gerçekleştirilmektedir. 2013 yılında soda ürün grubunda; rafine sodyum bikarbonat ürünü için yeni kullanım alanlarına yönelik projelere devam edilmiş; katma değeri yüksek yeni ürünlerin üretimi için araştırmalar gerçekleştirilmiş; verimlilik artırıcı faaliyetler sürdürülmüştür. Krom ürün grubunda; yeni deri tabaklama ürününün verimliliğini artırmaya yönelik araştırmalar yürütülmüş, krom III ürün portföyüyle ilgili faaliyetler devam etmiş, katma değeri yüksek yeni ürünlerin üretilmesi için laboratuvar ve pilot ölçekli çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Cam Elyaf Kimyasallar Grubu bünyesinde yer alan Cam Elyaf San. A.Ş., kompozit endüstrisinin temel girdilerini oluşturan cam elyafı ürünlerinin üretim ve satışını yapmaktadır. Şirket keçe, tek uçlu fitil, çok uçlu fitil, kırpma ürünleriyle; inşaat, otomotiv, taşımacılık, denizcilik, tekne, boru, endüstriyel tank, tüketim malları ve rüzgâr enerjisi sektörlerine hizmet vermektedir. 50 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Cam Elyaf Sanayii A.Ş., 2013 yılında Avrupa’da 6. dünyada ise 12. cam elyafı üreticisi olmuştur. Ana ihracat pazarı Avrupa olan Cam Elyaf’ın 2013 satışlarının % 37’si yurt dışına, % 63’ü ise yurt içine gerçekleştirilmiştir. Şirket, sürdürülebilir kârlılığı sağlama hedefine yönelik, maliyet düşüşü ve verimlilik artışı projelerini devam ettirmektedir. Sektörde rekabetin önemli unsurlarından olan ArGe faaliyetleri; mevcut proses ve teknolojilerin geliştirilmesi, maliyetlerin düşürülmesi, ürün kalitesinin artırılması ve yeni ürün geliştirme projeleriyle, 2013 yılında da aralıksız sürdürülmüştür. Ürün geliştirme kapsamında ağırlıklı olarak otomotiv, inşaat ve altyapı sektörüne hitap eden yeni ürünler geliştirilmiş ve pazara sunulmuştur. Cam Elyaf, kompozit sektörünün yurt dışı pazarlara yönelik en önemli iki etkinliği JEC Show (Paris) ve Composites Europe (Almanya) fuarlarında katılımcı olarak yer almıştır. Yurt içinde ise kuruluş, Türkiye’de bu yıl ilki düzenlenen Türk Kompozit 2013/İstanbul Kompozit Zirvesi’nde yer almış, teknik bir bildiriyle etkinliğin seminer bölümüne katılmıştır. Şirket, 1994 yılından bu yana sahip olduğu ISO 9001 Belgesi’nin eksiksiz devamlılığı sebebiyle, 2013 yılı TSE Kalite Ödülü’nü almıştır. Camiş Madencilik Kimyasallar Grubu bünyesinde faaliyet gösteren Madencilik Şirketleri, orta ve uzun vadeli gelişme stratejilerine bağlı olarak; yurt içi ve yurt dışında Şişecam Topluluğu’na bağlı cam, cam elyafı ve soda fabrikalarının hammadde ihtiyacını planlamaya ve karşılamaya yönelik faaliyetlerini sürdürmektedir. Oluşturulan yeni prosesler KİMYASALLAR GRUBU Kimyasallar Grubu’nun toplam satışlarının % 49’unu uluslararası pazarlar oluşturuyor. ve katma değerli ürünlerle ürün gamı sürekli genişleyen Madencilik Şirketleri; seramik, çimento, silikat ve solar cam endüstrisi için gerekli hammaddelerin üretimine devam etmektedir. ihracat yapılan müşteri sayısı artırılmış, coğrafi yayılım kapsamında yeni pazarlara satış gerçekleştirilmiştir. Sektörün önde gelen fuarlarına düzenli olarak katılan Oxyvit, 2013 yılında IPE (Atlanta) ve CPhI (Almanya) fuarlarına katılmıştır. Şirketler, Türkiye’nin çeşitli bölgeleri, Mısır ve Bosna’da bulunan maden sahaları ve hammadde hazırlama tesislerinde görev yapan 600’ün üzerinde çalışanıyla, 2013 yılında 3,3 milyon ton üretim ve satış gerçekleştirmiştir. 2013’ün ilk çeyreğinde başlanan Karabük Kuvars Kumu Hazırlama Tesisi, Aralık ayında devreye alınmıştır. Asmaş Şişecam Topluluğu’nun büyüme stratejileri çerçevesinde hammadde teminine devam edecek Madencilik Şirketleri, girdiği yeni pazarlar ve oluşturacağı kapasitelerle, 2014 yılında topluluk dışı satışlarını artırmayı hedeflemektedir. Oxyvit Yıllık ortalama % 2 oranında büyüyen dünya Vitamin K3 pazarında, Oxyvit’in payı % 15’tir. Vitamin K3’ün satış miktarları 2013 yılında artırılmış ve hedeflenen seviyenin üzerinde gerçekleşmiştir. Oxyvit, geçen yıl toplam satışlarının % 90’ını uluslararası pazarlara yönelik yapmıştır. 2014 yılında pazar çeşitliliğini artırmaya yönelik çalışmalara devam edilmesi planlanmaktadır. Ağır sanayi makine ve ekipmanları üreten Asmaş, bu alandaki bilgi birikimi, uzman teknik personeli ve kalite anlayışıyla sektörde bölgesel öneme sahip kuruluşlardan biridir. İç ve dış pazarlara hizmet veren Asmaş; komple tesis kurmakta, proje ve teknoloji üretmekte, sanayi sektöründe yaygın kullanılan makine ve ekipmanların imalatını gerçekleştirmektedir. Demir-çelik, çimento, kimya, enerji, taşıma ekipmanları ve savunma sanayisi, Asmaş’ın hizmet verdiği önemli sektörleri oluşturmaktadır. 2013 yılında Asmaş, Şişecam Topluluk şirketlerinin iş geliştirme projelerinde yer almış; Türkiye, Rusya, Bulgaristan ve Bosna Hersek‘teki büyüme yatırımlarının ekipman imalatını gerçekleştirmiştir. Şirket, hizmet verdiği dış müşteri portföyünü genişleterek, özellikle hidroelektrik santralları ve demir çelik sektöründe ülkemizin yanı sıra Almanya, Arjantin, Peru, Çin ve Amerika’daki çeşitli projeler için teknolojik makine imalatı gerçekleştirmiştir. Şirketin diğer faaliyet konusu Sodyum Metabisülfit ürününe yoğun talep göz önüne alınarak, 2013 içerisinde yapılan yeni yatırımla üretim kapasitesi % 30 artırılmıştır. 2012 yılının en büyük pazarları Avrupa ve Kuzey Afrika, 2013’te de bu konumunu sürdürmüştür. Yıl içinde ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 51 Türkiye’nin ilk ve tek, Avrupa’nın ise sayılı “Cam Araştırma Merkez”lerinden birisini inşa eden Şişecam Topluluğu ArTeGe faaliyetlerini “Şişecam Bilim ve Teknoloji Merkezi” çatısı altında topluyor. Araştırma veTeknolojik Geliştirme Geleceğin Belirleyicisi ArTeGe Şişecam 2020 Stratejik Planları’nda cam dünyasında ilk 3’e giren şirketler topluluğu olmayı hedeflemiştir. Bu hedefe doğru yol alırken ürünlerinde ve kullandığı teknolojilerinde son kullanıcısına en iyiyi ve günceli en uygun maliyetlerle sunmaktadır. Şişecam bugünkü rekabet gücünü ve geleceğin ürünlerine ve üretim teknolojilerine sahip olma yarışındaki yerini araştırma ve teknolojik geliştirme faaliyetlerine dayandırmaktadır. 2013 yılında Şişecam Topluluğu kurumsal ArTeGe çalışmalarını toplam personelin % 1’ini aşan uzman ve toplam satış gelirlerinin % 1’ine yaklaşan bütçe ile yürütmüştür. Fikirden Ürüne ve Üretim Teknolojilerine Şişecam Topluluğu Kurumsal ArTeGe çalışmaları; merkezde ve üretim grupları bünyesinde yürütülen faaliyetler olmak üzere iki ana eksende yapılmaktadır. Kurumsal ölçekte, geniş bir açıda yürütülen ArTeGe çalışmalarında; ortak yaklaşım, ortak hafıza, ortak metodolojinin benimsenmesi yanında bilgi beceri, yetkinlikler, alt yapı ve donanımlardan ortak yarar sağlayarak verimlilik, etkinlik ve sağlanan katma değer arttırılmaktadır. ArTeGe çabaları birbiri ile koordineli olan üç kabukta yürütülmektedir. Birinci kabuk; Şişecam’ın mevcut ürün ve üretim teknolojilerine yönelik maliyet ve teknoloji optimizasyonu, ikinci kabuk; Şişecam ürün ve üretim teknolojilerine yakın alanlardaki çalışmalar ve üçüncü kabuk; uluslararası cam sektörünün yol haritalarına uygun olarak Şişecam’ın geleceğindeki “dönüşümsel alanlar” içerisindeki ürün ve üretim teknoljilerine yönelik ArTeGe çalışmalarıdır. Süreçlerde Verimlilik ve Maliyet Optimizasyonu Araştırma ve teknolojik geliştirme yarışında kaynakları Şişecam stratejileri doğrultusunda değere dönüştürme vizyonuyla, cam üretiminde, harman maliyetlerinin düşürülmesi ve fırınlarda daha az yakıt tüketilmesini sağlayan cam kompozisyonlarının geliştirilmesi, cam ergitme ve afinasyon aşamalarının yer aldığı cam fırınlarının tasarım ve işletmesinde, cam kalitesinin arttırılması, fırın ömrünü uzatma, çekilen cam miktarını arttırma, enerji tüketimini azaltma ve çevresel etkiler açısından belirlenen atık limitlerinin içinde kalma hedeflerine yönelik araştırma ve geliştirmeler uluslararası rakiplerimizle kıyaslamalı bir yarış içinde sürdürülmektedir. Bunların yanı sıra bütün gruplarımız için üretim randımanının arttırılmasında önemli bir parametre 52 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU olan cam hatalarının azaltılması ve camdan cama renk geçiş sürelerinin kısaltılması çalışmaları maliyet düşürücü hedefler içinde yer almıştır. Saygın uluslararası araştırma kuruluşlarıyla birlikte rekabet öncesi açık inovasyon anlayışı ile sektördeki rakiplerimizin de yer aldığı konsorsiyumlarda; enerji geri kazanımı (EC Life EcoHeatOX), alternatif enerji kaynakları, yeni yakma teknolojileri (EU-7 CraftM) ve kirliliği kaynağında azaltma konularında etkin olarak faaliyet gösterilmiştir. Bu dönemde farklı cam kompozisyonları için iki yeni “oksijenle yakma” fırınımız tasarlanarak devreye alınmıştır. Ergitme enerjisini teorik değere yaklaştırma çabası ile başlatılan uluslararası “IPGR-Glass 3GJ Projesi” kapsamında, tasarım kriterleri Şişecam matematiksel modeli kullanılarak geliştirilmiş olan bir cam ambalaj fırınımız enerji tüketimi açısından referans olacak en iyi fırınlardan birisi olarak belirlenmiştir. Yapılan araştırma ve teknolojik geliştirmelerle yukarıda sıraladığımız alanlarda toplamda 31 ayrı konuda ölçülebilir maliyet azaltılması sağlanmıştır. Bilgi, Beceri, Donanım ve Bunların Dinamik Bileşkesi Yetkinliklerin Geliştirilmesi Deneysel alt yapımızı güçlendirme doğrultusunda gerçek fırın şartlarını dinamik olarak simüle etme imkânı yaratılmış, hammadelerin ergime kinetiği, köpük ve eriyik oluşumu ile afinasyon mekanizmaları dinamik olarak gözlenebilir hale getirilmiştir. Şişecam matematiksel model programlarının yurt içi akademik kurumlarla yürütülen ortak çalışma ile bilgisayar işletim sistemlerindeki gelişmelerle uyumu sağlanarak çalışma süreleri kısaltılmış, birim zamanda alternatif durumlar için yapılabilen modelleme sayısı arttırılmıştır. Kaplama alanında uluslararası üretim teknolojilerine ayak uydurmak için modüler yapıda yeni bir kaplama cihazının sipariş işlemleri tamamlanmıştır. Camın, cam üzerinde yapılan ikinci işlemlerin ve kaplamaların daha iyi anlaşılması için Fourier Transform Infrared Spektrofotometre (FTIR) cihazı, TEYDEB proje desteği alınarak altyapımıza kazandırılmıştır. Yukarıda tanımladığımız her üç kabukta etkin olabilmek için gerekli personel ulusal ve uluslararası kaynaklarlardan ARAŞTIRMA-TEKNOL OJ İ sağlanmaya çalışılmış, 1 doktora üstü, 1 doktoralı, 3 yüksek lisans olmak üzere 7 tam zamanlı araştırmacı aramıza katılmıştır. Kongre, konferans, seminer ve yaz okularına katılımlar sağlanmış, eğitim ve seminerler düzenlenmiştir. Prag’ta gerçekleşen Uluslararası Cam Komisyonu (ICG) Konferansı’na Şişecam 11 araştırmacı ile katılmış ve 3 bildiri sunulmuştur. Uluslararası kongre ve sempozyumlara da ev sahipliği yapılmış, ‘Glass Trend’ İstanbul’da toplanmıştır. Şişecam adına toplam 26 katılım olup 2 bildirimiz sunulmuştur. Montpellier-Fransa’daki ICG yaz okuluna toplam 11 kişi katılmıştır. Celsian firmasının her yıl düzenlediği “Glass Science and Technology” eğitimi İstanbul’da organize edilmiştir. Şişecam adına toplam 24 kişi katılmıştır. Şirket genelinde gerçekleştirilen ArTeGe faaliyetlerinin paylaşılması amacı ile 28 yıldır aralıksız olarak yürütülen Cam Sempozyumu bu yıl ilk defa olarak şirket dışı katılımcılara da ulaşma hedefi ile İstanbul Üniversitesi’nde gerçekleştirilmiştir. Şişecam bünyesinden 300 çalışan ve 19 farklı üniversiteden 43 öğretim elemanı ve öğrenci katılımı olmuştur. Değer Katan Yeni Ürünler / Yeni Teknolojiler Şişecam’ın ilk temperelenebilir nitelikteki solar low-e ürünü ATGB grubunca geliştirilmiş ve Yenişehir Kaplama hattına aktarılmıştır. Ayrıca, Bulgaristan hattı için laboratuvarlarımızda özgün Low-E ve Solar Low-e ürünleri ile tek gümüş katmanlı Solar Low-e ve temperlenebilir 50/32 performanslı Solar Low-e yeni ürünlerimiz geliştirilerek üretim hattına aktarılmıştır. Antireflektif nitelikte kaplamalar özellikle fotovoltaik sektörü ihtiyaçlarına yönelik geliştirilmiş ve üretim hattına taşınmıştır. Cam Ev Eşyası yelpazesinde promosyon ürünleri oldukça büyük bir paya sahiptir. Bu bağlamda renkli promosyon ürünlerine foreherath’tan renklendirme ile 3 yeni renk eklenmiş ve deneysel çalışmaları tamamlanmış 80 farklı renkten oluşan renk kataloğu hazırlanmıştır. Geliştirilen yeni ürün ve teknolojilerin toplam sayısı 21 olarak gerçekleşmiştir. Ulusal ve Uluslarası İşbirlikleri ve Ortak Ar-Ge Projeleri 18 adet proje destek programları kapsamında yürütülmekte olup TÜBİTAK ve Bakanlık desteklerine 7 yeni başvuru yapılmıştır. Aktif kaplamalardan, “elektrokromik” ve “termokromik” kaplama sistemlerin oluşturulmasına yönelik projeler başlatılmıştır. TUBİTAK destekli elektrokromik projesi Hacettepe Üniversitesi ile birlikte, Amerika National Science Foundation Destekli termokromik projesi Washington Üniversitesi ile birlikte yürütülmektedir. İnce camlara artan talebe paralel günümüzde kullanılmakta olan klasik temperleme yaklaşımlarının zayıf noktalarının varlığı, alternatif yöntemlerin geliştirilmesini önemli kılmaktadır. AB 7. Çerçeve destek programlarından SOLAR ERA.NET ile 5 farklı ülkeden kurumların oluşturduğu bir konsorsiyumda yer alarak ince camların temperlenmesi iş paketinin gerçekleştirilmesi Şişecam tarafından üstlenilmiştir. Cam ev eşyası ve cam ambalaj ürünlerine özellikle sol-jel yöntemiyle uygulanan kaplama işlemleriyle fonksiyonel özellikler kazandırılmaktadır. Sol-jel konusunda yürütülen TUBİTAK ve SANTEZ destekli projelerle laboratuvarımızın daldırma, spreyleme ve karakterizasyon olanakları güçlendirilmiştir. Şişecam ArTeGe faaliyetlerinin tanınırlığı artmış olup, TUBİTAK açacağı çağrılı destek programlarında ilgili konularda Şişecam’ın uzmanlığına başvurmakta ve çağrı oluşturma aşamalarında Şişecam yer almaktadır. Entellektüel Sermaye Türk Patent Enstitüsü’ne 4 yeni patent başvurusu yapılmıştır. Ayrıca bu başvuruların Avrupa Patent Ofis’i tarafından da geçerli kılınması için gerekli başvuruları yapılmıştır. Kazanılan Ödüller ICG’nin Professor W.E.S. Turner’ın anısına 2002 yılında ihdas edilmiş olan ve yılda bir kez ICG Teknik Komiteleri’ne katkıları ile öne cıkan kişilere verilen “W.E.S. Turner Ödülü’nün” bu yılki sahibi 2. kez yine Şişecam olmuştur. Yeni Yerleşke “Şişecam Bilim ve Teknoloji Merkezi” Nisan 2013 tarihinde Çayırova’da temeli atılan “ŞİŞECAM Bilim ve Teknoloji Merkezi”nin inşaatı tamamlanmış olup, tasarım aşamasından başlayarak LEEDS Sertifikasyonu çalışmaları yürütülmektedir. 2014 yılı birinci çeyreğinde Topkapı Cam Araştırma Merkezindeki faaliyetler, Şişecam Merkez’de yürütülen faaliyetler ve Çayırova Cam Elyaf Grubu Ar-Ge faaliyetleri Gold LEED Sertifikalı “ŞİŞECAM Bilim ve Teknoloji Merkezi” çatısı altında toplanacaktır. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 53 2013 yılında yaptığımız 40 milyon TL’lik harcama ile çevreyi korumaya devam ediyor, sürdürülebilirlik esasları çerçevesinde performansımızı her geçen gün artırıyoruz. Çevre ve Enerji Çevre Politikası Çevre Performansı ve Çevre Yatırımları Şişecam’ın çevre konularına ilkesel bakışını açıklayan “Çevre Politikası” 2003 yılında yayınlanmıştır. Çevre Yönetim Sistemi gereklerine uygun yapılanma için temel oluşturan bu Politika kapsamında Şişecam Topluluğu Şirketleri ilk adım olarak, kendi çevre politikalarını belirlemiş ve kendi iç sistemlerini kurmuşlardır. Faaliyet gösterdiğimiz ülkelerde yürürlükte olan çevre mevzuatı gereklerinin karşılanmasının yanı sıra, oluşan atıkların çevreye en az zarar verecek şekilde bertarafı ve doğal kaynak tüketiminin azaltılması konularında yapılan çalışmalara devam edilmiş, bu konuda önemli gelişmeler sağlanmıştır. Çevre koruma amaçlı yatırımlara ilaveten sistemin sürekliliğini ve iyileşmesini sağlamak üzere danışmanlık, ölçüm analiz, arıtma tesisi işletimi, atık bertarafı gibi alanlarda 40 milyon TL harcanmıştır. Çevre Yönetim Sistemi Her üretim şirketimizde Fabrika Müdürü’ne raporlayan bir Çevre Görevlisi ve Çevre Yönetim Temsilcisi bulunmakta olup, cam üretim gruplarının her birinde merkezi olarak ilgili çalışmaları koordine eden bir Çevre, Kalite ve Teknik Standartlar Müdürü görev yapmaktadır. Bu kapsamda, şirketlerimizin her biri öncelikle önemli çevre konularını tanımlamış, üretim faaliyetleriyle ilişkili çevre boyutlarını (emisyonlar, atıksu, katı atıklar, enerji verimliliği, geri kazanım, kaynakların etkin kullanımı gibi) hedeflerle ele almaya devam etmişlerdir. Bu çerçevede, fabrikalar kendi Çevre Yönetim Sistemleri içerisinde oluşturdukları prosedürler uyarınca aksiyon planlarını uygulamış, iç denetimlerinin yanı sıra alt-yapımcı denetimlerini yapmış, aksayan yönler için düzeltici önleyici faaliyetleri hayata geçirmiş, gelinen aşamayı her yıl sonunda gözden geçirmiş, iyileştirme fırsatlarını değerlendirmiştir. Şişecam Topluluk şirketlerinin % 93’ü ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi sertifikalı olup, bu kapsamda periyodik kontrol veya yenileme sürecine giren bütün şirketlerimizin denetimleri başarıyla sonuçlanmıştır. Çevre Yönetim Sistemi Temel Elemanları GÖZDEN GEÇİR Şişecam Topluluğu Üretim Şirketlerinin Çevre Harcamalarının Genel Dağılımı % 10 % 19 % 43 % 28 Yatırım İşletme Atık Berterafı Diğer Ulusal/Uluslararası Çevre Komiteleri Hem ulusal hem de uluslararası düzeyde sektörle ilişkili sivil toplum kuruluşlarının çevre komisyonlarında sürdürülen etkin çalışmalara devam edilmiştir. Bu kapsamda ulusal çevre mevzuatının yanı sıra, AB’de uygulanmakta olan çevre mevzuatındaki gelişmeler sürekli izlenmiş, yükümlülükler yerine getirilmiş ve uygulamalardaki aksaklıklarla ilgili oluşturulan görüşlere aktif katılım sağlanmıştır. Sürdürülebilirlik Esaslı Yapılanma DÜZELT SÜREKLİ GELİŞME KONTROL ET 54 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU PLANLA YÜRÜT Organizasyonel yapımız sürdürülebilirlik bakış açısıyla gözden geçirilmiş ve bu çerçevede Sürdürülebilirlik Koordinatörlüğü kurulmuş, öncelikli olarak enerji verimliliği, çevre koruma ve tedarik zinciri konularında kurumsal yaklaşımı esas alan çalışmalara başlanmıştır. ÇEVRE VE E NE RJ İ ŞİŞECAM ÇEVRE POLİTİKASI Şişecam, çevresel değerlere karşı sorumluluğunun bilincinde bir kurum olarak, gelecek kuşaklara yaşanabilir bir dünya bırakmanın gereğine inanmaktadır. Stratejik yönetimin temel unsurlarından biri olarak algıladığı bu yaklaşımı, faaliyetlerinin her aşamasında dikkate almaktadır. Amacımız; topluluğumuzda sürdürülen çevre koruma çalışmalarının, sürdürülebilirlik ilkesi gözetilerek Çevre Yönetim Sistemi anlayışıyla yürütülmesi ve tüm paydaşların desteği alınarak sürekli iyileşmenin sağlanmasıdır. İklim Değişikliği Enerjinin yoğun kullanıldığı cam sektörünün yanı sıra faaliyet gösterdiğimiz bütün alanlarda, iklim değişikliği ile mücadelemiz enerji verimliliğinin artırılması amacıyla sürdürülen yoğun çalışmalara paralel yürümekte olup, daha iyi performans değerlerini yakalamak için sürekli gelişmeye yönelik aksiyonlarımız devam etmektedir. Bu çerçevede, bir önceki yıla göre % 3 azalan enerji tüketimi kaynaklı toplam karbon salımımız 4 milyon ton CO2 eşdeğeri olarak gerçeklemiştir. Diğer taraftan, ürettiğimiz ısı ve güneş kontrolü sağlayan yalıtım camlarının yanı sıra sıcak su üreten güneş kolektörleri ve elektrik üreten güneş pillerinde kullanılan düzcam ürünlerinin enerji tasarrufuna sağladığı kazanımların, ülkemizin enerji ve iklim değişikliği politikalarının gerçekleşmesine önemli katkısı olmuştur. CDP Türkiye Şişecam, dünyanın en saygın iklim değişikliği ile mücadele girişimlerinden olan CDP’ye 2011 yılından itibaren bilgi sağlamaktadır. Bu çerçevede, enerji, karbon salımı ve iklim değişikliği konularıyla ilgili şirket stratejileri, risk/fayda analizleri, karbon salım miktarları şeffaflık esasıyla ve her yıl genişleyen bir kapsamla açıklanmaktadır. Yurt içindeki cam ve cam dışı üretim tesisleriyle Bulgaristan’daki cam üretim tesislerini içerecek şekilde raporlamanın yapıldığı 2013 yılı için CDP kapsamında açıklanan puanlamaya göre Şişecam, iklim değişikliğine ilişkin konuların en üst düzeyde anlaşılması yönetilmesini ifade eden puan aralığında değerlendirilmiştir. Çevre ve Enerji Yaklaşımı Ödülleri Şişecam Topluluğu yurt içi üretim tesislerinin enerji ve su tüketimiyle ilgili kaynak kullanımı, geri kazanım/ geri dönüşüm oranları, atık/emisyon azaltımı ve CO2 emisyonlarına ilişkin performansları açısından değerlendirilip her yıl ödüllendirilmektedir. maliyetleri üzerindeki yükünün hafifletilmesi amacıyla fabrika ve tesislerimizde stratejik planlar uygulanmakta, bu iyileştirmeleri yaygınlaştırmak amacıyla koordinasyon çalışmalarına devam edilmektedir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan hizmet lisansı almış bağımsız denetçi bir firma ile yurt içindeki 7 fabrikamızda enerji verimlilik etüdleri tamamlanmış olup, oluşturulan 8 adet verimlilik arttıcı proje (VAP) Bakanlık tarafından kabul edilmiştir. 2014 yılı içerisinde yurt içerisindeki 5 fabrikamız da bu etüdlere dahil edilerek, yurt içindeki tüm fabrika etüdlerimiz tamamlanmış olacaktır. Enerji çalışmalarının temeli olan ISO 50001 belgesi 10 fabrikamız tarafından alınmış olup, 9 fabrikamızda 2014 yılı içerisinde alabilecek düzeye gelecektir. Cam üretimi sonucunda ortaya çıkan baca gazı, yüksek sıcaklığının bir sonucu olarak önemli miktarda enerji geri kazanım potansiyeli taşımaktadır. Söz konusu enerjinin geri kazanımıyla 17.70 MW elektrik üretimi potansiyeli mevcuttur. Mersin, Yenişehir, Bulgaristan fabrikalarımızda atık ısıdan elektrik üretim projeleri başlatılmıştır. Atık ısıdan elektrik üreten Trakya Cam Yenişehir fabrikamız en başarılı endüstriyel işletme ödülüne layık görülmüştür. Fabrika ve tesislerimizin enerji verimlilik durumunu bir noktadan izlemek ve izleme sonucu alınacak aksiyonlarla sistemi iyileştirme yaklaşımımız çerçevesinde enerji verimlilik izleme sistemi yatırımlarına da ayrıca başlanmıştır. Şişecam Topluluğu üretim şirketlerinde yaklaşık 2 milyon TEP olarak gerçekleşen 2013 yılı enerji tüketimininin % 93’ü doğalgazdan, % 7’si elektrikten karşılanmıştır. Enerji Verimliliği Çalışmaları Şişecam Topluluğu enerji yoğun sektörlerde faaliyet göstermektedir. Fabrika ve tesislerde enerji kullanımı açısından iyileştirilebilecek noktalar sürekli olarak gözden geçirilmekte ve tespit edilen noktalarda hızla önlemler alınmaya devam edilmektedir. Enerjinin ürün ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 55 Şişecam Topluluğu’nun sürdürülebilir başarısı için yenilikçi kurum kültürümüzü yaygınlaştırarak global ölçekte değer yaratacak yüksek nitelikli insan gücümüz ile çalışıyoruz. İnsan Kaynakları Ş işecam Topluluğu 2013 yılı sonu itibari ile toplam 13 ülkede 20.241 çalışanı ile sürdürdüğü faaliyetleri ve 150 ülkeye ihracatı ile dünyanın önde gelen sanayi kuruluşlarındandır. Şişecam Topluluğu’nun global vizyonunu destekleyecek insan kaynakları politika ve stratejilerini geliştiren Topluluk İnsan Kaynakları Sistemleri Direktörlüğü, faaliyetlerini Şişecam Topluluğu’nun sürdürülebilir başarısı için yenilikçi ve birlikte öğrenen kurum kültürünü yaygınlaştıran, global ölçekte değer yaratacak insan gücünü kuruma kazandıran ve elde tutan çözümler yaratarak devam ettirmektedir. İşe Alım Sistemleri Çalışanın en çok tercih ettiği firmalardan biri olmak amacı ile faaliyet gösteren işe alım bölümüz, Şişecam markasının güçlü imajını koruyarak, tüm yeni mezun ve profesyonellere ulaşmak ve işveren marka bilinirliğini artırmak için çeşitli çalışmalar yapmaktadır. Rekabetin arttığı ve işe alım sisteminin hızlı bir şekilde yetenek avına dönüştüğü günümüzde hızlı değişen kuşak yapısına uygun sistemleri devreye almak için çalışmalar yapılmaktadır. Mevcut tüm işe alım yöntem ve mecralarını etkin kullanarak yeni mezun ve diğer profesyonelleri kazanmak için faaliyet gösteren İşe Alım Bölümü, Üniversite ve diğer kuruluşlarda çeşitli iletişim faaliyetleri ile bu amacı desteklemektedir. Topluluğumuz seçme ve işe alımda küresel bakış açımızı destekleyen yaklaşımlar ile geleceğe yönelik nitelikli işgücü gereksinimini karşılamayı hedeflemektedir. Performans Yönetimi Başarı odaklı performans kültürünü yaygınlaştırmak, kişisel başarının organizasyonel başarıya dönüştürülmesini desteklemek ve organizasyonel hazır oluşu temin etmek amacı ile kullanılan Performans Yönetim Sistemi Topluluğumuzun Vizyon, Misyon ve Stratejileri ile bağlantılı olarak çalışmaktadır. Topluluğun 2010 yılında başlattığı Kurumsal Karne uygulaması kişisel hedeflere indirgenmiş olup Başarı Odaklı Performans Kültürü, Başarı Odaklı Kurum Kültürüne tahvil edilmektedir. Performans Yönetim Sistemi’nin temeli çalışana değer yaratarak, çalışanın yarattığı 56 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU değeri kurumun gelişim ve sürdürülebilirlik hedeflerine hizmet etmesini sağlamaktır. Kariyer Gelişimi Şişecam Topluluğu tüm çalışanlarına kariyerlerini geliştirme, organizasyonel ve kişiler ihtiyaçların önceden planlanarak yükselme ve terfi imkânı sunmaktadır. Performans Yönetim Sistemi’nin bir parçası olan Kariyer Gelişim Modülü ile kişilerin beklentileri ve organizasyonun gereksinimleri her yıl düzenli olarak yapılan kariyer komitelerinde tartışılmakta ve stratejik kariyer haritaları ile grup bazlı kariyer ve yedekleme planları Performans Yönetim Sistemi’nden gelen veriler ışığında hazırlanmaktadır. İlave olarak Saat ve Aylık Ücretli çalışanlarımızın katılabileceği Değerlendirme ve Gelişim Merkezi uygulamaları ile yetkinlik haritaları çıkarılmakta, çalışanlarımıza gelişim planları sunulmaktadır. Değerlerimiz 2020 yılında dünyanın en büyük cam üreticilerinden biri olmak amacı ile Topluluk Değerleri tekrar analiz edilmiştir. Değerlerimiz; • Geleneklerimizden güç alır, birbirimizi destekleriz. • Birlikte gelişir ve geliştiririz. • Çevremize duyarlıyız. • Adil ve şeffaf bir yönetim anlayışı sergileriz. • Farklılıklara saygı gösteririz olarak kabul edilmiştir. Değerler yayılımı kapsamında oluşturulan Şişecam Anayasası, tüm çalışanlarımızın katıldığı Değerler Lansmanı Projesi ile paylaşılmıştır. İnsan Kaynakları ile ilgili üretilen tüm proje ve sistemlerin değerlerimiz ile uyumlu olmasına azami önem gösterilmektedir. Çalışan Motivasyonu, Tanıma, Takdir ve Ödüllendirme Çalışanlarımızın dahil oldukları proje, düşünce ve iş yapış biçimlerini takdir etmek ve ödüllendirmek amacı ile mevcut uygulamalar ve sistemler sürdürülmüş, bunun yanı sıra yaratıcı ve özgün fikirleri daha fazla teşvik etmeye ve İNSAN KAYN AKL ARI ödüllendirmeye yönelik yeni bir öneri geliştirme sistemi hayata geçirilmiştir. Her yıl tekrarlanan Kıdem Teşvik Ödülleri ile topluluğumuza hizmet eden çalışanlarımız ile bir araya gelmekte ve onları kıdem yıllarına göre ödüllendirmekteyiz. Kurumsal Sürdürülebilirlik ve Etik Uygulamalar kapsamında, İnsan Kaynakları Sistemleri tekrar gözden geçirilmiş, topluma ve tüm çalışanlarımıza yönelik sorumluluklarımız çerçevesinde hizalandırılmıştır. Ücret Yönetim Sistemi Şişecam rekabetçi bir ücretlendirme politikası benimsemiş olup bir yandan ihtiyaç duyulan insan kaynağını bünyesine katmayı hedeflerken, diğer yandan mevcut çalışanlarının bağlılığını yüksek tutup olumlu ve rekabetçi çalışma ortamı tesis etmeyi amaçlamaktadır. sempozyum ve kongrelere katılım sağlanmış; çalışanların yabancı dil ve bilgisayar kullanım becerilerini destekleyecek eğitimlere devam edilmiştir. Şişecam entelektüel bilgi birikiminden yararlanmak amacıyla topluluk bünyesinde eğitimciler yetiştirmek için İç Eğitimci Sertifika Programı başlatılmıştır. 2013 Yılı’nda eğitimlerden yararlanan çalışan sayısı bir önceki yıla göre yaklaşık iki katına çıkmış ve 175.641 adam x saat eğitim faaliyeti gerçekleştirilmiştir. Yöneticilerimiz 2012 yılında olduğu gibi, 2013 yılında devam eden Harvard Business School‘un Üst Düzey Yöneticilik ve Genel Yöneticilik programlarına iştirak etmişlerdir. Topluluğun ücret yönetim sistemi, ücret piyasası, mevcut ücret yapısı ve ödeme gücü, bireysel performans ve iş kademesi gibi değişkenlerden oluşmaktadır. Şişecam çalışanlarına; • Güncel, başarıyı ödüllendiren ve rekabetçi bir ücret paketi, • İhtiyaç ve beklentilere göre esnek ve sürdürebilir yan haklar paketi, • İş ve özel yaşam dengesini gözeten sosyal yapı, • Birlikte geliştirilen, iletişime açık ve verimli bir çalışma ortamı, • Küresel Lideriği hedefleyen köklü ve yenilikçi, gelişim ve kariyer imkânı sunmaktadır. Liderlik ve Gelişim Programları Şişecam’da Topluluğun sürekliliği doğrultusunda, bireyi temel alan liderlik ve kişisel gelişim programları uygulanmaktadır. Yenilikçi ve birlikte öğrenen kurum kültürünü yaygınlaştırmak için 2013 yılında da eğitim, öğrenme ve gelişim faaliyetleri çalışanın, kurum yetkinliklerini ve mesleki gelişim ihtiyaçlarını dikkate alan bir yaklaşım ile sürdürülmüştür. Yetkinlik eğitimleri, mesleki ve teknik eğitimlerin yanı sıra Şişecam Liderlik Akademisi, Satış Akademisi gibi uzun süreli sertifika programları sürdürülmüş; yurt dışı ve yurt içi zirve, ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 57 Şişecam Topluluğu işyerlerinde diyalog ortamının sağlanarak iş barışının sürekli kılınması, çalışan verimliliğinin ve rekabet gücünün artırılması çalışmalarını sürdürüyor. Endüstri İlişkileri Ş işecam Topluluğu’nda, Topluluk Endüstri İlişkileri Direktörlüğü’nün koordinasyonunda 4 ayrı işkolunda muhatap 7 işçi sendikasıyla endüstri ilişkileri yürütülmektedir. Endüstri İlişkilerinde Vizyonumuz: • Topluluk politikaları çerçevesinde endüstri ilişkilerini dengeli ve sağlıklı geliştirerek rekabet edebilirliği ve verimliliği artırmak, • İşçi sendikaları ile birlikte güven ve diyaloğa dayalı olarak işyerlerinde çalışma barışını sürekli kılmak, • “Önce İnsan” felsefesi çerçevesinde, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin daha etkin hale gelmesi için çalışmalar yapmaktır. Toplu İş Sözleşmeleri Topluluk genelinde 9 fabrikanın dahil olduğu 1 grup toplu iş sözleşmesi ile 2 işletme ve 5 işyeri olmak üzere yurt içinde toplam 8 toplu iş sözleşmesi, yurt dışında ise Bulgaristan’da 4 işyerini kapsayan işletme ve Rusya’da Posuda Fabrikası işyeri toplu iş sözleşmeleri akdedilmektedir. Süresi 1 ile 3 yıl arasında değişen toplu iş sözleşmelerinden süresi sona erenlerin görüşmelerine 2013 yılı sonu ve 2014 yılı başında başlanmış, toplu sözleşme görüşmeleri topluluk çıkarları doğrultusunda iş akışı aksatılmadan sonuçlandırılmıştır. Bu çerçevede 2013 yılında; • Anadolu Cam Eskişehir San. A.Ş. için Kristal-İş Sendikası ile 01.01.2013 - 31.12.2015 tarihlerini kapsayan 1. Dönem İşyeri Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri anlaşma ile sonuçlandırılmış ve toplu iş sözleşmesi 25.03.2013 tarihinde imzalanmıştır. • Trakya Yenişehir Cam San. A.Ş. için Kristal-İş Sendikası ile 01.01.2013 - 31.12.2013 tarihlerini kapsayan 3. Dönem işyeri Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri 06.05.2013 tarihinde anlaşma ile sonuçlanmıştır. • Camiş Ambalaj San. A.Ş. için Selüloz-İş Sendikası ile 01.01.2013 - 31.12.2014 dönemini kapsayan işyeri Toplu 58 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU İş Sözleşmesi için yapılan görüşmeler anlaşma ile sonuçlanmış ve Toplu İş Sözleşmesi 18.07.2013 tarihinde imzalanmıştır. Yurt dışında kurulu bulunan topluluk işyerlerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmelerinden süresi sona erenler, işyerlerinin bulundukları ülkenin özellikleri ve topluluk çıkarları göz önünde tutularak sürdürülen görüşmeler sonucunda yenilenmiştir. Bu çerçevede 2013 yılında; • Trakya Glass Bulgaria EAD’de Podkrepa Sendikası ile 01.07.2013 - 30.06.2014 tarihlerini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri 29.06.2013 tarihinde, • Posuda Ltd. Fabrikası’nda Proofkom Sendikası ile 01.01.2013 - 31.12.2013 tarihlerini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri 03.09.2013 tarihinde, anlaşma ile sonuçlandırılmış ve toplu iş sözleşmeleri imzalanmıştır. Denizli Cam San. A.Ş.’de yürürlükte olan 15. Dönem Toplu İş Sözleşmesi’nin süresi 31.12.2013 tarihinde sonra ermiş olup yeni dönem toplu iş sözleşmesi görüşmelerine 16.12.2013 tarihinde T.Çimse-İş Sendikası ile yapılan toplantı ile başlanmıştır. Toplu İş Sözleşmesi süreci devam etmektedir. 23. Dönem Cam Grup Toplu İş Sözleşmesi’nin yürürlük süresi 31.12.2013 tarihinde sona ermiş olup 24. Dönem Cam Grup Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerine Kristalİş Sendikası ile 15.01.2013 tarihinde yapılan toplantı ile başlanmıştır. TİS süreci devam etmektedir. Mevzuat ve Koordinasyon Çalışmaları 2013 yılında Endüstri İlişkileri Direktörlüğü koordinasyonunda düzenlenen toplantılarla, ilgili birimlerin gerek iş hukuku gerekse iş sağlığı ve güvenliği alanında mevzuatta meydana gelen değişiklikler hakkında bilgilendirilmesi sağlanmıştır. Gerçekleştirilen koordinasyon toplantılarında, endüstri ilişkileri alanındaki gelişmeler ve uygulamadaki sorunlar değerlendirilerek ENDÜSTRİ İLİŞ Kİ L E Rİ bilgi alış verişi ve topluluk genelinde uygulama birliği sağlanmaktadır. Yasa, yönetmelik ve toplu iş sözleşmesi hükümlerinin işyerlerinde uygulanmasına yönelik olarak açıklama yapma ve görüş bildirme faaliyetleri 2013 yılında da yoğun olarak devam etmiştir. Şişecam Topluluğu’nun 2020 hedefleri doğrultusunda başlatılan “Biz Şişecamlıyız Eğitimleri”ne ilişkin olarak Kristal-İş Sendikası ile Petrol-İş Sendikası Genel Merkez ve Şube Yöneticileri ile işyeri baştemsilci ve temsilcilerine bilgilendirme toplantıları düzenlenmiştir. Endüstri İlişkileri Direktörlüğü tarafından Anadolu Cam Eskişehir San. A.Ş., Paşabahçe Cam San. A.Ş. Eskişehir Fabrikası, Anadolu Cam Yenişehir San. A.Ş. ile Trakya Yenişehir Cam San. A.Ş.’de fabrikaları yöneticileri ile beyaz yakalı çalışanlarına toplu iş sözleşmelerinin uygulanmasına yönelik olarak eğitimler verilmiş, bu işyerlerinde mevcut sorunlar ve çözüm yolları değerlendirilmiştir. Kuruluş faaliyetleri devam eden Trakya Polatlı Cam San. A.Ş.’nin yöneticilerine ve beyaz yakalı çalışanlarına 4857 sayılı İş Kanunu ile 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu eğitimi verilmiştir. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hakkında 2013 yılında bilgilendirme faaliyetlerine devam edilmiş, düzenlenen toplantı ve seminerlere insan kaynakları yöneticilerinin katılımı sağlanmıştır. Çalışma Barışını Sürekli Kılacak Diyalog Çalışmaları Şişecam Topluluğu işyerlerinde örgütlü işçi sendikaları ile birlikte güven ve diyaloğa dayalı olarak işyerlerinde çalışma barışını sürekli kılmak üzere 2013 yılında Endüstri İlişkileri Direktörlüğü tarafından diyalog ve koordinasyon çalışmaları gerçekleştirilmiştir. İşyerlerimizde örgütlü olan Kristal-İş, T. Çimse-İş, Selülozİş ve Petrol-İş Sendikaları ile toplu iş sözleşmelerinin tatbikatı, endüstri ilişkileri ve verimliliğin artırılması konularında koordinasyon toplantıları gerçekleştirilmiştir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 59 Topluluk Endüstri İlişkileri Direktörlüğü koordinasyonunda yapılan çalışmalar ile işyerlerindeki çalışma ortam ve koşulları sürekli iyileştiriliyor, bilinçli bir sağlık ve güvenlik kültürü oluşturuluyor. İş Sağlığı ve Güvenliği İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ POLİTİKASI Şişecam, köklü geleneği ve kurumsal yapısı ile insanca çalışma ve yaşama hakkına verdiği önem ve duyduğu saygının bir göstergesi olarak, tüm faaliyetlerin sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamında gerçekleştirebileceğine, bu yolla ruhen ve bedenen sağlam bir toplum ve işgücünün oluşmasına katkıda bulunabileceğine, bunun da geleceğinin güvencesi olduğuna inanmaktadır. Şişecam, yönetim anlayışının temel ve vazgeçilmez bir unsuru olan bu inançtan hareketle, iş sağlığı ve güvenliği konusunda yasal düzenlemeleri, standartları ve çağdaş yönetim sistemlerini benimseyip uygulayarak, teknolojik değişim ve gelişmeleri takip ederek, çalışma ortam ve koşullarını sürekli iyileştirmeyi, çalışanlarını ve ilişkide bulunduğu kişi ve kuruluşları bilgilendirmeyi ve böylece başta çalışanları olmak üzere toplumun her kesiminde bilinçli bir “sağlık ve güvenlik kültürü”nün oluşmasına ve yerleşmesine katkıda bulunmayı hedeflemektedir. 60 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU İş Sağlığı ve Güvenliği gözlem ve ölçüm çalışmaları kapsamında 2013 yılında Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. bünyesindeki Cam Ev Eşyası Grubu’na bağlı Camiş Ambalaj San. A.Ş. Eskişehir Fabrikası, Cam Ambalaj Grubu’na bağlı Anadolu Cam Eskişehir San A.Ş. Eskişehir Fabrikası, Düzcam Grubu’na bağlı Trakya Yenişehir Cam San. A.Ş. Yenişehir Fabrikası ve Kimyasallar Grubu’na bağlı Bilecik Maden tesisinde İSG ölçüm ve gözlem faaliyetleri gerçekleştirilmiştir. 2013 yılı 6 aylık ve 1 yıllık İş Kazaları Değerlendirme Raporları hazırlanmış ve ilgili birimlere dağıtımı yapılmıştır. 2013 yılında yayınlanan 2012 yılı İş Kazaları Değerlendirme Raporları’nın sonuçlarına göre ödül dağıtımları, Topluluk Tanıma Takdir Ödülleri ile birlikte Şişecam Günü ödül töreninde yapılmıştır. Mevcut kullanılan İş Kazaları Analizi Takip programının, gelişen ve değişen Şişecam yapısı içinde daha etkin ve detaylı hale getirilmesi için Topluluk Endüstri İlişkileri Direktörlüğü koordinasyonunda kurulan bir proje ekibi oluşturulmuş daha sonra İş Kazaları Analizleri ile paralel ilerlemesi gereken OHSAS 18001 Düzeltici Önleyici Faaliyet süreci de sisteme dahil edilmiştir. İş Kazaları Analizi ve DÖF Takip Sistemi Projesi tamamlanarak, 2014 Ocak ayı itibari ile kullanılmaya başlanmıştır. Yönetim ve satış merkezleri de dahil tüm işyerlerini ve birimlerini kapsayacak sistem iş kazalarının takibini ve kontrolünü sistematik bir şekilde yürütülmesini sağlayacak olup sap sistemi ile entegre biçimde çalışacaktır. Projenin diğer bir ayağı olan DÖF sistemi ise (düzeltici/önleyici faaliyet sistemi) OHSAS 18001, iç ve dış tetkik, yönetimsel vb. sebeplerle ortaya çıkan, iş kazası tehlikesi yaratan tüm uygunsuzlukların sistemli ve doğru bir şekilde, mali boyutlarını da kapsayacak bir biçimde giderilmesini sağlayacaktır. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVE NL İ Ğİ İşyerlerimizde gerçekleştirilen periyodik sağlık kontrollerine ilişkin istatistiki bilgiler sürekli olarak incelenmekte olup bu faaliyetimiz 2013 senesinde de aksatılmadan sürdürülmüştür. İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimleri ve Koordinasyon Toplantıları 2013 yılı içinde Direktörlüğümüz koordinasyonunda, Toplulukta görevli tüm İSG uzmanlarının katıldığı Patlayıcı Ortamlar ve Patlamadan Korunma Dokümanı Hazırlanması Eğitimi’nin alınması sağlanmıştır. Ayrıca topluluk bünyesindeki işyerlerindeki görevli tüm İSG mühendislerinin katılımıyla 28 Şubat 2013 tarihinde başlayan 2 gün süreli Kaza Araştırması ve Kök Neden Analizi eğitimi alınması tertiplenmiştir. İş Sağlığı ve Güvenliği kültürünün tüm işyerlerimizde etkin bir şekilde yerleştirilmesi için, Mayıs ayının ilk haftası olan Ulusal İSG Haftası içinde fabrikalarımızda etkinlikler düzenlenmiştir. Böylece İş Sağlığı Güvenliği kuralları ve uygulamaları çalışanlara eğlenceli ve sosyal yollarla iletilmiştir. İSG temalı tiyatro oyunlarının fabrikalarda gösterimi ile çalışanların eğlenerek bilinçlenmesi, İSG anketi yapılarak konulara dikkat çekilmesi ve anket sonrası küçük ödüller verilerek çalışanların motivasyonu, İSG kültürünün sadece işyerini değil tüm hayatı etkilediğinin gösterilmesi için çalışanlarımızın çocuklarının katıldığı resim yarışması düzenlenerek sosyal olarak da İSG kültürünün yayılması sağlanmıştır. Endüstri İlişkileri Direktörlüğü koordinasyonunda topluluk bünyesindeki tüm İSG sorumlularının katıldığı 4 adet İSG Koordinasyon toplantısı düzenlenerek, tüm işyerlerini ilgilendiren ortak konular tartışılarak değerlendirmeler yapılmıştır. 2013 yılında topluluk bünyesindeki fabrikalarımıza, yangın riski bakımından ön değerlendirme yapılmış ve en yüksek riske sahip 14 fabrikanın İSG Uzmanları ile birlikte Yangın Emniyeti Workshop çalışması yapılmıştır. Yangın emniyeti çalışmaları ile ilgili olarak her fabrika kendi risklerini belirlemiş ve bu konuda el kitapçıkları hazırlanarak fabrikalara gönderilmiştir. İş kazalarının azaltılması amacı ile kaza araştırması kök sebep analizi çalışması çerçevesinde iş kazaları değerlendirme komisyonu kurulmuştur. Komisyonda “İki Nesne Arasına Sıkışma” ve “Cam Batması” sonucu ortaya çıkan iş kazaları tek tek değerlendirilmiştir. Öneri ve örnek çalışmaları içeren Komisyon raporu fabrikalarımızla paylaşılmıştır. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 61 Topluluğumuza küresel pazarda rekabet avantajı sağlayan katma değerli, yaratıcı ve yenilikçi çözümler üretiyoruz. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Ü rettiği kaliteli, yenilikçi, sürdürülebilir ve ekonomik hizmet ve çözümleriyle, Şişecam Topluluğu şirketlerinin kârlı ve hızlı büyümesine çözüm ortağı olarak katkı sağlayan Bilgi Teknolojileri Genel Müdür Yardımcılığı, 2013 yılı faaliyet döneminde katma değerli ve inovasyona yönelik projeleri ile Şişecam Topluluğu’na küresel pazarda rekabet avantajı sağlamaya devam etmiştir. Bilgi Teknolojileri Genel Müdür Yardımcılığı, topluluğun strateji ve planları ile uyumlu, kaliteli, verimli, sürdürülebilir, ekonomik ve bütünleşik çözümleri, küresel pazar rekabetinde topluluk şirketlerine katkı sağlayacak yenilikçi projeler ile desteklemektedir. Bu kapsamda; • Topluluk bünyesinde bilgisayar ve iletişim sistemleri alanında üst yönetimin karar alma ve kontrol sürecine destek olacak yapıları oluşturmak; • Bilgi teknolojileri hizmetlerini ve çözümlerini kurumsal ve uluslararası standartlara uygun hale getirmek; bu ortamların sürekliliğini ve sürdürülebilirliğini sağlamak; • Müşteri ve süreç odaklı yaklaşımlarla müşteri beklentileri, faaliyet alanları ve teknolojik gelişmeleri temel alan, esnek iş süreçleri beklentilerini karşılayan, servis seviyeleri ölçülebilen ve sürekli iyileştirilen hizmetler sunmak; • Teknolojik gelişmelerin takibi ile iş birimlerinin ihtiyaçlarına kaliteli, hızlı, maliyet avantajı sağlayacak çözümler oluşturmak; • Müşteri ve tedarikçilerle B2B/B2C ortamlarında çalışan uygulamaları hayata geçirmek; • Bilgi teknolojileri alanındaki insan kaynağına yatırım yapmak, bu kaynakları geliştirmek ve yedeklemek 62 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU prensipleri doğrultusunda hareket ederek, bilgi teknolojileri altyapısına yapılan yatırımların hızlı geri dönüşünü sağlama, maliyet avantajı yaratma ve sürdürülebilir gelişmeye katkı sağlama hedeflenmiştir. 2013 yılında gerçekleştirilen belli başlı proje ve çalışmalar şunlardır: Şişecam E-Fatura, E-Defter, E-Mühür Projesi Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile yürürlüğe giren Elektronik Fatura, (E-Fatura) 01.09.2013 tarihinden itibaren sisteme kayıtlı taraflar arasında zorunlu kılınmıştır. 2013 yılında yürütülen çalışmalarla, E-Fatura ortamının topluluk bilgi sistemleri ile entegrasyonu tamamlanmıştır. Paralel yürütülen çalışmalarla E-Defter uygulamasına geçiş için hazırlıklar tamamlanmıştır. Proje kapsamda E-fatura onayında kullanılacak Mali Mühür Elektronik Sertifika (E-Mühür) sistemi de devreye alınmıştır. Veri gizliliğinin, bütünlüğünün, kaynağın ve içeriğin garanti altına alınması fonksiyonlarının yerine getirilmesi amacı ile Kamu Sertifikasyon Merkezinden 17 şirketimiz için alınan elektronik mühürün (E-Mühür) ağ ortamında depolanmasını sağlayan yapı kurularak hayata geçirilmiştir. Şişecam Kurumsal Performans Yönetimi Projesi Topluluğun ve bağlı gruplarının stratejik hedeflerini hayata geçirirken, kurumsal performansı artırmak ve iş sonuçlarına ulaşmayı etkinleştirmek amacı ile Kurumsal Performans Karneleri’nin sistem üzerinde yönetilmesini sağlayan web ve mobil tabanlı bir sistem altyapısının kurulması için proje gerçekleştirilmiştir. Bu ortam, topluluk şirketleri ve birimlerinde gerçekleşecek hedeflerin belirlenmesi, planlanması, değerlendirilmesi, yöneticilerin bu faaliyetleri yönetmesi ve gerçekleşmeleri takip etmeleri amacıyla tanımlanan süreçleri içermektedir. Proje, Şişecam Topluluğu’nun Türkiye ve Türkiye BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJ İ L E Rİ dışındaki (Rusya, Bulgaristan, Gürcistan, İtalya, Romanya, Ukrayna, Bosna-Hersek, Mısır) tüm şirket ve işyerlerini kapsamaktadır. izlenebilirliğinin sağlandığı, Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) konusunda Şişecam standardı olarak belirlenen ortama geçiş tamamlanmıştır. Cam Ambalaj Grubu Anadolu Cam Eskişehir San. Düzcam Grubu Trakya Glass Bulgaria EAD HCM A.Ş. ERP Projesi PA Projesi Cam Ambalaj Grubu’nun 22.11.2011 tarihinde kurulan Eskişehir bölgesinde iki fırınlı 180.000 ton/yıl kapasiteli cam ambalaj tesisinin birinci fırını Şubat 2013, ikinci fırını Mart 2013‘te devreye alınmıştır. Cam Ambalaj Grubu Ruscam Şirketleri ile uygulama birlikteliğini sağlamak amacıyla Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) projesi gerçekleştirilmiştir. Projenin finans ve satınalma süreçleri yatırım faaliyeti ile birlikte 2013 yılında tamamlanmıştır. Topluluğun yurt dışında faaliyet gösteren şirketleri için tasarlanan ve merkezi bir yapıda çalışan İnsan Kaynakları Yönetim Sistemi uygulaması Trakya Glass Bulgaria EAD şirketi ve bağlı tüm fabrikaları için hayata geçirilmiştir. Cam Ev Eşyası Grubu Paşabahçe Mağazalar ERP, CRM ve Kablosuz Ağ Altyapı Projesi Cam Ev Eşyası Grubu bünyesindeki Paşabahçe Mağazaları A.Ş.’nin Yönetim Merkezi, Merkez Deposu ile 42 Mağaza ve yeni açılması hedeflenen mağazalarının Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) sistemi ve Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM) konularında yazılım ve altyapı teknolojisinin yenilenmesi projesi tamamlanmıştır. Bu projeye paralel olarak Paşabahçe Mağazaları’ndaki kablosuz ağ altyapısı değiştirilmiştir. Yeni kurulan kablosuz ağ altyapısı, İş Kule3’te kurulu güncel Ağ Yönetim Sistemi’ne bağlı olarak çalışır hale getirilmiştir. Böylece teknolojik olarak güvenli ve kesintisiz hizmetin yanı sıra kaliteli ve yüksek erişilebilirlik sağlanmıştır. Topluluk İK Öneri Geliştirme Sistemi Topluluk çalışanlarımızın, alt yapımcı firmalarımızın elemanları ve stajyer öğrencilerimizin de dahil olduğu, topluluk strateji ve hedefleriyle uyumlu, katma değer üreten, yenilikçi önerilerinin toplanmasını ve değerlendirilmesini sağlayacak olan “Öneri Geliştirme Sistemi” kurulmuştur. Bu sistem, girilen önerilerin Öneri Kabul Ekibi tarafından onaylanması, Öneri Değerlendirme Ekibi tarafından değerlendirilmesi ve tüm sürecin elektronik ortamdan takip edilmesi fonksiyonlarını kapsamaktadır. Öneri Geliştirme Sistemi sayesinde katma değer sağlayacak önerilerin toplanması, sağlıklı bir şekilde değerlendirilmesi ve uygulanabilir önerilerin hayata geçirilmesi ile süreç optimizasyonu ve maliyet kazanımları hedeflenmektedir. Düzcam Grubu Trakya Otocam, Beyaz Eşya ve Enerji Camları ERP Projesi Düzcam Grubunun otomotiv camları, beyaz eşya ve enerji camları iş alanlarında faaliyet gösteren Türkiye ve Bulgaristan şirketlerinin, grubun diğer iş alanları ile uygulama birlikteliğinin ve iş süreçlerinin uçtan uca ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 63 Şişecam Topluluğu, topluma katkı projelerini kültür-sanat, eğitim, çevre ve spor alanlarında sürdürüyor. Kurumsal Sosyal Sorumluluk KÜLTÜREL DEĞERLERE KATKI Eski Cam Eserler Koleksiyonu Şişecam’ın kültürel değerleri korumak amacıyla uzun ve titiz bir çalışma sonucu topladığı 527 adet eski cam eserden oluşan koleksiyonu, İstanbul Arkeoloji Müzesi’ne kayıtlı olup, Şişecam’ın merkez binasının özel bir salonunda korunmakta ve sergilenmektedir. Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’nin Cam Salonu, 1985 yılında Şişecam sponsorluğunda dünya insanlarının ziyaretine açılmış olup, Şişecam’ın koruması altındadır. Tarih-Kültür-Cam Koleksiyonları Şişecam Topluluğu’nun kültürel mirası koruma ve gelecek kuşaklara aktarma misyonu doğrultusunda Anadolu’daki tarih ve kültür birikiminin cama yansıtıldığı Tarih-Kültür-Cam koleksiyonlarının ilki 1999 yılında tarih ve sanatseverlere sunulmuştur. Her biri sınırlı sayıda üretilen ve sanatsal değeri olan cam koleksiyonları kapsamında bugüne kadar 414 eser üretilmiştir. Osmanlı, İslam Camları, Çeşm-i Bülbül, Mozaik, Beykoz, Anadolu Medeniyetleri, Camda Mavi – Beyaz, Camda Sanatlı Yazı, Sabır ve Uzlaşma, Medeniyetler İttifakı, 7’nin Gizemi, Aşure, İstanbul ve Konuşan Paralar-Sikkeler olmak toplam 11 koleksiyonun sunulduğu seriye 2013 yılında Zevk-i Selim Koleksiyonu eklenmiştir. EĞİTİM VE ÖĞRETİME KATKI Şişecam, çalışanlarına ve çalışanlarının öğrenim gören çocuklarına Eğitim Teşvik Bursu vermektedir. Bu kapsamda, 2013 yılında 2.182.751 TL burs verilmiştir. Trakya Fabrikası lojman sahası içerisinde yer alan 6 derslikli ilköğretim okulunda 2012-2013 öğretim yılında 81 öğrenci eğitim almakta, öğrencilerin servis ve gıda ihtiyaçları da topluluk tarafından karşılanmaktadır. Mesleki Eğitim Kanunu çerçevesinde Denizli Cam Fabrikası’nda 1990 yılından bu yana üç yıllık çıraklık eğitimi verilmektedir. 16-21 yaş arasındaki gençler, usta-çırak geleneğine göre kalfa, usta ve usta öğreticiler tarafından teorik ve pratik bilgilerle donatılmaktadır. Halen 126 öğrenci eğitim almaktadır. Mersin Valiliği tarafından yürütülen “Mesleki Eğitimi Geliştirme Projesi”ne destek veren Şişecam daha fazla gencin meslek kazanmasına katkıda bulunmak amacıyla 64 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi’nde (MTOSB) 24 derslikli ve 1 atölyesi olan Endüstri Meslek Lisesi binası yaptırmıştır, bina 2014 yılı başında teslim edilecektir. ÇEVRESEL DEĞERLERE KATKI Türkiye’nin en kapsamlı sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk projelerinden biri “Cam Yeniden Cam” Projesi Anadolu Cam tarafından ÇEVKO Vakfı ve yerel yönetimlerle yapılan işbirliğiyle 2011 yılında hayata geçirilen ‘Cam Yeniden Cam’ Projesi, Türkiye’nin en kapsamlı sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk projelerinden biridir. Toplumsal bir davranış değişikliği yaratarak geri dönüşüm toplumuna geçişe destek olmayı amaçlayan proje üç temel hedef doğrultusunda yürütülmektedir; • Cam ambalaj geri dönüşümü konusunda farkındalık yaratılması ve toplumun bilinçlendirilmesi • Cam ambalaj atıklarının toplama alt yapısının geliştirilmesi • Cam ambalaj atıklarının toplanarak işlendiği tesislerin modernize edilmesi ve evsel atıklara karışan cam ambalaj atıklarının düzenli depolama öncesinde ayrıştırılması Proje kapsamında, 2011 yılından günümüze toplam 113 bin ilköğretim öğrencisine geri dönüşüm konusunda eğitim verilmiş, 5.150 adet kumbara hibe edilmiş, 300 bin ton cam ambalaj atığının geri dönüşümü sağlanmıştır. Böylece 108 bin otomobilin trafikten çekilmesine eşdeğer karbon emisyonu önlenmiş, geri dönüşüm sayesinde elde edilen enerji tasarrufu, 12.600 konutun ısınma ve sıcak su ihtiyacını karşılayacak seviyeye ulaşmıştır. Bugüne kadar Mersin, Ankara, İzmir, Muğla, Manisa, İstanbul, Edirne, Kocaeli ve Tekirdağ’da toplam 55 ilçe belediyesiyle işbirliği yapılarak; toplumda bilinç oluşturulması, toplama altyapısının geliştirilmesi ve cam geri dönüşüm tesislerinin modernize edilmesi yönünde destek verilmiştir. 2013 yılında İstanbul, Ankara, İzmir, Mersin, Muğla, Kocaeli, Manisa ve Tekirdağ’da seçilen ilçe belediyelerine 2.000 adet 900 litrelik, 750 adet 1.200 litrelik olmak üzere toplam 2.750 adet kumbara hibe edilmiştir. Ayrıca, KURUMSAL SOSYAL SORUM L U L U K cam atık oluşturma potansiyeli yüksek olan Şişli ve Marmaris Belediyeleri’ne birer adet cam toplama aracı bağışlanmıştır. Çalışılan belediyelerin sınırları içerisinde yer alan ve cam tüketiminin yoğun olduğu restoranlarda ve otellerde kullanılmak üzere cam kırma makineleri yaptırılmış olup, bu makineler talep edilen tüketim noktalarına verilmektedir. Kazanlı Deniz Kaplumbağalarının Popülasyonunun Korunması Projesi Nesli tehlike altında olan deniz kaplumbağalarının yüzyıllardır Mersin iline bağlı belde sahilini yumurtlama alanı olarak kullandıkları bilinmektedir. Soda Sanayii A.Ş. tarafından 2007 yılından bu yana “Kazanlı Projesi” kapsamında nesli tehlikede olan “Caretta Caretta” ve “Chelonia Mydas” kaplumbağalarının ve yuva alanlarının korunması sağlanırken, bölge halkının bu konuda bilinçlendirilmesi, nesli tehlike altında olan deniz kaplumbağalarının bölgedeki varlıklarının, ekoturizm ile sosyo-kültürel, sosyo-ekonomik yaşama toplumsal katkı ve fayda sağlaması amaçlanmaktadır. Kazanlı Deniz Kaplumbağaları Projesi’ne en önemli katkı yerel genç gönüllüler ve Mersin Üniversitesi Biyoloji bölümü öğrencileri tarafından sağlanmaktadır. Projenin hazırlanmasında görev alan genç gönüllülerin yanı sıra, toplantılar organize edilerek yeni gönüllülerin çalışmaya aktif katılımı teşvik edilmektedir. Projede 2013 yılı; literatürlere Kazanlı Beldesi sahil bandı içerisindeki en fazla yuva sayısının gerçekleştiği yıl olarak geçmiştir. Ağaçlandırma Şişecam’a ait tüm tesislerin sınırları içerisinde ortalama 5 ila 10 dönümlük alan ağaçlandırmaya ayrılmakta ve faaliyet gösterilen bölgelerde Şişecam Hatıra Ormanları oluşturulmaktadır. Camiş Madencilik A.Ş. ocak ve tesislerinin bulunduğu Yalıköy bölgesinde 2000 yılında başlattığı ağaçlandırma çalışmalarıyla bugün 368 dönüme ulaşan Şişecam Hatıra Ormanı’na sahiptir. Soda Sanayii A.Ş.’nin 2006 yılında Mersin bölgesinde başlattığı ağaç dikme etkinlikleri yeni alanların ağaçlandırılması amacıyla her yıl geleneksel olarak düzenlenmektedir. Denizli Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. Cankurtaran bölgesinde başlattığı fidan dikme çalışmalarıyla bugün 3 dönümlük bir alanda, gelişmiş ağaçlarıyla mini bir orman oluşturmuştur. SPORA KATKI Şişecam Çayırova Spor Kulübü Şişecam tarafından Çayırova Yelken İhtisas Spor Klubü Derneği adı altında kurulan Çayırova Spor Kulübü, gençleri spora yönlendirmek, spor terbiyesi ile beden ve ahlaki kabiliyetlerinin gelişimine katkıda bulunmak amacıyla 1982 yılında Çayırova Sosyal Tesisleri’nde faaliyete başlamış ve 1984 yılında T.C Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü nezdinde federe kulüp statüsünü elde etmiştir. Bugün yaklaşık 100 kişilik sporcu ve yönetici kadrosuyla, yelken, kürek ve kano sporları dalında genç sporculara ve sporcu adaylarına hizmet veren kulübümüz, birçok dalda başarılara imza atan milli sporcular yetiştirmektedir. Kürek branşında TMOK Deniz Küreği Yarışları’nda ekiplerimiz takım halinde 1. olmuştur. Gençler Türkiye Şampiyonası’nda sporcularımız Genç ve Küçük Kızlar kategorisinde takım şampiyonu, Yıldız Kızlar kategorisinde ikinci; Genç, Yıldız ve Küçük Erkekler kategorisinde üçüncü olmuştur. Sırbistan’ın Belgrad şehrinde yapılan Gençler Balkan Şampiyonası’nda 4 erkek sporcumuz yarışmayı üçüncü olarak tamamlamıştır. Yelken branşında Federasyon Kupası Yelken Yarışları’nda kulübümüzden Optimist 5 sporcumuz, Laser 2 sporcumuz Rank Puanı alarak Türkiye Şampiyonası Finalleri’ne katılmayı hak kazanmıstır. Pirat ligi 75. yıl kupası yelken yarışlarında sporcularımız kategorilerinde üçüncü; Pirat Türkiye Şampiyonası’nda Türkiye 2.’si olarak büyük bir başarı elde etmiştir. Pirat Liginde iki sporcumuz Milli Takım Seçme Yarışları sonucunda 2014 yılında yapılacak olan Pirat Dünya Kupası Yarışlarında Türkiye’yi temsil etme hakkı kazanmıstır. Kano branşında Sporcularımız ulusal yarışlarda 28 birincilik, 24 ikincilik, 16 üçüncülük, uluslararası yarışlarda 1 birincilik, 4 ikincilik, 4 üçüncülük almışlardır. 2013 yılında Mersin’de 17. Akdeniz Oyunları’nda 1 bayan sporcumuz bayanlar finalde altıncı, 1 erkek sporcumuz erkekler finalde üçüncü olmuştur. (Bu derece Türk Milli Takımının bugüne kadar kano branşında Akdeniz Oyunları’nda aldığı İlk madalyadır.) ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 65 Yoğun bir iç ve dış rekabet ortamında faaliyet gösteren topluluğumuz, paydaşlarına yeterli düzeyde risk güvencesi sağlayabilmek için etkin risk yönetimi ve iç denetim süreçleri uygulamaktadır. Risk Yönetimi ve İç Denetim Faaliyetleri 2 008 yılından bu yana süregelen küresel krizin yarattığı belirsizlik ortamının yanı sıra yoğun rekabet koşulları, yükselen müşteri beklentileri, sıkılaşan yasal düzenlemeler ve kurumsal yönetim alanındaki gelişmeler; hissedarlar başta olmak üzere tüm paydaşların daha fazla risk güvencesi talep etmesine sebep olmuş, bu gelişmenin bir sonucu olarak şirketler, risk yönetimi ve iç denetim süreçlerinin yeterliliğini sürekli olarak sorgular hale gelmişlerdir. Şişecam Topluluğu da bahis konusu sorgulamayı süreklilik arz edecek şekilde yapmakta, mevcut ve potansiyel riskleri proaktif bir yaklaşımla ele almakta ve denetim faaliyetlerini risk odaklı bakış açısı ile sürdürmektedir. Topluluğun, kurumsal yönetim ilkelerini tüm faaliyetlerinde rehber edindiğinin önemli bir göstergesi olan söz konusu faaliyetlere, 2013 yılı içerisinde uygulamaya alınan “uyum yönetimi” çalışmaları da eklenmiş, bu çalışmalar ile topluluk dahili mevzuatının daha da yaygın şekilde benimsenmesi ve içselleştirilmesinin sağlanması hedeflenmiştir. Şişecam Topluluğu’nda risk yönetimi ve iç denetim faaliyetleri, ana şirket bünyesinde yapılandırılmıştır. Faaliyetler, temel faaliyet alanlarını yöneten grup başkanlıkları ile koordinasyon içerisinde, ana şirket Yönetim Kurulu’na bağlı olarak yürütülmekte, halka açık şirketlerimiz bünyesinde yapılandırılan “Riskin Erken Saptanması Komitesi”, “Denetimden Sorumlu Komite” ve “Kurumsal Yönetim Komitesi” ile yapılan düzenli ve planlı toplantıların sonuçları Yönetim Kurulları’na mevzuata uygun şekilde raporlanmaktadır. Kurumsal bir yapının tesis edilmesi, paydaşlara gereken güvencenin sağlanması, topluluğun maddi ve maddi olmayan varlıklarının korunması, belirsizliklerden kaynaklanan kayıpların en aza indirilmesi ve olası fırsatlardan en fazla faydanın sağlanması amacıyla yapılan çalışmalar esnasında, iç denetim ve risk yönetimi fonksiyonlarının birbirleri ile olan iletişimi en üst seviyede tutulmakta, karar verme sürecinin desteklenmesi ve yönetim etkinliğinin artırılması hedeflenmektedir. 66 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Şişecam Topluluğu’nda Risk Yönetimi Şişecam Topluluğu’nda risk yönetimi faaliyetleri kurumsal risk yönetimi prensipleri esas alınarak sürdürülmekte, bütünsel ve proaktif bir yaklaşımla ele alınmaktadır. Risklerin birbirleri ile olan etkileşimi ve topluluğumuzun faaliyet gösterdiği ülkelerin özellikleri de süreç içerisinde göz önünde bulundurulmaktadır. Bu bakış açısı sayesinde, coğrafi dağılım ve risk çeşitliliği önemli bir avantaja dönüştürülmekte; ülke ve/veya iş kolu özelinde karşılaşılan riskler diğer ülkelerde ve iş kollarında gerçekleşmeden risk süreçlerine entegre edilmekte, risklerin birbirleri ile olan etkileşimi izlenerek karar destek süreçlerine yardımcı olunmakta ve kaynakların etkin ve verimli kullanılması sağlanmaktadır. Topluluğumuzda iş kolları bazında hazırlanan risk katalogları topluluk çalışanlarının katılımıyla periyodik olarak güncellenmekte ve riskler önem derecesine göre sıralanmaktadır. Analizi yapılan risklerle ilgili olarak Yönetim Kurulu’nun risk iştahı dikkate alınarak uygulanacak stratejiler belirlenmekte ve gereken önlemler alınmaktadır. Bu çalışmalar finansal ve stratejik riskler ile sınırlı kalmayıp, üretim, satış, iş sağlığı ve güvenliği, acil durum yönetimi, bilgi teknolojileri gibi operasyonel riskleri de kapsamaktadır. Şişecam Topluluğu’nda İç Denetim Topluluğumuzda uzun yıllardır sürdürülen iç denetim faaliyetlerinin amacı; Topluluk şirketlerinin sağlıklı bir şekilde gelişmesine ve uygulamada birlik ve beraberliğin sağlanmasına yardımcı olmak, faaliyetlerin iç ve dış mevzuata uygun bir şekilde yürütülmesini ve düzeltici tedbirlerin zamanında alınmasını sağlamaktır. Anılan amaç doğrultusunda, topluluğun yurt içi ve yurt dışı kuruluşları bünyesinde süreklilik arz edecek şekilde denetim çalışmaları yapılmaktadır. İç denetim çalışmaları Yönetim Kurulu tarafından onaylanan dönemsel denetim programları kapsamında yürütülmektedir. Denetim programları oluşturulurken risk yönetimi çalışmalarından elde edilen sonuçlardan da faydalanılmakta, diğer bir deyişle “risk odaklı denetim” uygulamaları hayata geçirilmektedir. TÜRKİYE ŞİŞE ve CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2013 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 67 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR HAKKINDA BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU T.Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu’na 1. T.Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin (“Şirket”) ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte “Topluluk” olarak anılacaktır) 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle hazırlanan ve ekte yer alan konsolide finansal durum tablosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide kar veya zarar tablosunu, konsolide diğer kapsamlı gelir tablosunu, konsolide özkaynaklar değişim tablosunu, konsolide nakit akış tablosunu ve önemli muhasebe politikalarının özeti ile diğer açıklayıcı dipnotlarını denetlemiş bulunuyoruz. Konsolide Finansal Tablolarla İlgili Olarak Topluluk Yönetiminin Sorumluluğu 2. Topluluk yönetimi bu konsolide finansal tabloların Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe Standartları'na (“TMS”) uygun olarak hazırlanmasından ve gerçeğe uygun olarak sunumundan ve bunun için konsolide finansal tabloların usulsüzlük veya hatadan kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanmasını sağlamak amacıyla yönetim tarafından gerekli görülen iç kontrollerden sorumludur. Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu 3. 68 Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, konsolide finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetimimiz, konsolide finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, konsolide finansal tabloların, hata ve/veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, işletmenin iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, Topluluk yönetimi tarafından hazırlanan konsolide finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca Topluluk yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve konsolide finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir. Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Görüş 4. Görüşümüze göre, ilişikteki konsolide finansal tablolar, T.Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin ve bağlı ortaklıklarının 31 Aralık 2013 tarihi itibariyle konsolide finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide finansal performansını ve konsolide nakit akışlarını, TMS (bkz. Not 2) çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır. Diğer İlgili Mevzuattan Kaynaklanan Bağımsız Denetçi Yükümlülükleri Hakkında Raporlar 5. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) 402. Maddesi uyarınca ; Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve istenen belgeleri vermiştir, ayrıca Şirket’in 1 Ocak - 31 Aralık 2013 hesap döneminde defter tutma düzeninin, kanun ile şirket esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır. 6. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 378. Maddesine göre, pay senetleri borsada işlem gören şirketlerde, yönetim kurulu, şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşüren sebeplerin erken teşhisi, bunun için gerekli önlemler ile çarelerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacıyla, uzman bir komite kurmak, sistemi çalıştırmak ve geliştirmekle yükümlüdür. Aynı kanunun 398. Maddesinin 4. fıkrasına göre, denetçinin, yönetim kurulunun şirketi tehdit eden veya edebilecek nitelikteki riskleri zamanında teşhis edebilmek ve risk yönetimini gerçekleştirebilmek için 378. Maddede öngörülen sistemi ve yetkili komiteyi kurup kurmadığını, böyle bir sistem varsa bunun yapısı ile komitenin uygulamalarını açıklayan, esasları KGK tarafından belirlenecek, ayrı bir rapor düzenleyerek, denetim raporuyla birlikte, yönetim kuruluna sunması gerekmektedir. Denetimimiz, bu riskleri yönetmek için Şirket Yönetimi’nin, gerçekleştirdiği faaliyetlerin operasyonel etkinliği ve yeterliliğini değerlendirmeyi kapsamamaktadır. Bilanço tarihi itibariyle KGK tarafından henüz bu raporun esasları hakkında bir açıklama yapılmamıştır. Dolayısıyla bu konuya ilişkin ayrı bir rapor hazırlanmamıştır. Bununla birlikte, Şirket, söz konusu komiteyi 25 Mayıs 2012 tarihinde kurmuş olup, komite 5 üyeden oluşmaktadır. Komite kurulduğu tarihten rapor tarihine kadar Şirket’in varlığını, gelişmesini tehlikeye düşüren sebeplerin erken teşhisi, bunun için gerekli önlemler ile çarelerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacına yönelik 6 defa toplanmış ve hazırladığı raporları Yönetim Kurulu’na sunmuştur. Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. a member of PricewaterhouseCoopers Haluk Yalçın, SMMM Sorumlu Denetçi İstanbul, 6 Mart 2014 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 69 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 Tarihleri İtibarıyla Konsolide Finansal Durum Tabloları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Yeniden düzenlenmiş (Dipnot 2) Dipnot 31 Aralık 31 Aralık Referansları 2013 2012 Dönen Varlıklar Nakit ve Nakit Benzerleri 6 4.686.223.346 1.953.138.390 3.448.660.633 1.160.025.125 Finansal Yatırımlar 7 880.265 - 10,37 1.154.730.742 972.510.825 VARLIKLAR Ticari Alacaklar - İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar 37 15.992.500 6.244.450 - İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar 10 1.138.738.242 966.266.375 Diğer Alacaklar 11,37 85.137.088 29.611.113 - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar 37 22.458.811 11.802.676 - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar 11 62.678.277 17.808.437 Stoklar 13 1.243.774.349 1.094.801.504 Peşin Ödenmiş Giderler 14 76.383.449 45.006.726 Cari Dönem Vergisiyle İlgili Varlıklar Diğer Dönen Varlıklar 35 5.392.177 15.230.543 15,26 149.786.077 131.474.797 4.669.222.537 3.448.660.633 17.000.809 - 6.796.405.650 5.272.946.893 7 82.665.765 82.657.939 11 2.536.937 8.502.040 Ara Toplam Satış Amaçlı Sınıflandırılan Duran Varlıklar 34 Duran Varlıklar Finansal Yatırımlar Diğer Alacaklar Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar 16 449.299.322 243.333.548 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller 17 426.298.791 426.298.791 Maddi Duran Varlıklar 8,18 5.446.561.260 4.142.705.392 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 19,2 110.398.766 71.324.130 20 31.534.049 22.222.492 - Şerefiye 19 78.864.717 49.101.638 Peşin Ödenmiş Giderler - Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar 14 60.002.528 191.578.151 Ertelenmiş Vergi Varlığı 35 188.961.418 94.424.648 Diğer Duran Varlıklar 26 29.680.863 12.122.254 11.482.628.996 8.721.607.526 TOPLAM VARLIKLAR Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 70 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 Tarihleri İtibarıyla Konsolide Finansal Durum Tabloları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) YÜKÜMLÜLÜKLER Kısa Vadeli Yükümlülükler Kısa Vadeli Borçlanmalar Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları Ticari Borçlar - İlişkili Taraflara Ticari Borçlar - İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar Diğer Borçlar - İlişkili Taraflara Diğer Borçlar - İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar Türev Araçlar Ertelenmiş Gelirler Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü Kısa Vadeli Karşılıklar - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar - Diğer Kısa Vadeli Karşılıklar Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Borçlanmalar Diğer Borçlar Ertelenmiş Gelirler Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun Vadeli Karşılıklar Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü ÖZKAYNAKLAR Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Sermaye Sermaye Düzeltmesi Farkları Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi (-) Paylara İlişkin Primler Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler - Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları - Kıdem Tazminatı Karşılığı Aktüeryal Kayıp/(Kazanç) Fonu Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler - Yabancı Para Çevirim Farkları - Riskten Korunma Kazanç/(Kayıpları) - Finansal Varlık Değer Artış Fonu Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Geçmiş Yıllar Karları Net Dönem Karı Kontrol Gücü Olmayan Paylar TOPLAM KAYNAKLAR Dipnot Referansları 31 Aralık 2013 Yeniden düzenlenmiş (Dipnot 2) 31 Aralık 2012 8 8 10,37 37 10 24 11,37 37 11 12 14 35 22,24 24 22 15,26 8 11 14 24 35 27 27 1.839.569.688 365.531.721 484.865.721 677.579.772 52.111.545 625.468.227 20.722.243 17.466.061 2.328.277 15.137.784 4.154.651 69.461.852 58.987.843 62.790.535 11.397.142 51.393.393 78.009.289 3.027.758.041 2.733.799.270 1.486.305 4.158.780 255.604.541 32.709.145 6.615.301.267 5.494.471.013 1.571.000.000 241.425.784 527.051 1.907.532.114 368.976.492 827.489.271 523.313.050 29.572.594 493.740.456 17.195.616 24.589.523 10.274.173 14.315.350 52.858.223 20.127.834 24.303.218 9.686.527 14.616.691 48.678.887 1.208.135.020 931.296.559 368.170 1.789.456 234.869.417 39.811.418 5.605.940.392 4.635.745.595 1.500.000.000 241.425.784 (58.966.447) 527.051 343.658.329 365.751.130 (22.092.801) 343.583.405 365.676.206 (22.092.801) 27 302.849.554 303.249.106 (461.440) 61.888 60.897.508 2.542.250.282 431.862.505 1.120.830.254 102.829.615 102.775.159 54.456 48.895.020 2.152.273.912 305.177.255 970.194.797 11.482.628.996 8.721.607.526 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 71 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 ve 2012 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Kar veya Zarar Tabloları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Yeniden düzenlenmiş (Dipnot 2) 1 Ocak- 1 Ocak- Dipnot 31 Aralık 31 Aralık Referansları 2013 2012 Hasılat 28 5.954.193.854 5.319.881.130 Satışların Maliyeti (-) 28 (4.460.494.581) (3.915.735.697) 1.493.699.273 1.404.145.433 Genel Yönetim Giderleri (-) 29,30 (570.672.636) (482.616.404) Pazarlama Giderleri (-) 29,30 (531.640.986) (470.011.545) Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 29,30 (39.419.287) (28.238.959) Ticari Faaliyetlerden Brüt Kar Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler 31 351.427.826 138.791.186 Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) 31 (218.921.173) (141.002.722) Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/Zararlarındaki Paylar 16 36.891.498 27.728.988 521.364.515 448.795.977 Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler 32 123.590.966 15.925.094 Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-) 32 (9.721.636) (15.498.178) 635.233.845 449.222.893 Finansman Gelirleri 33 1.179.306.922 751.294.932 Finansman Giderleri (-) Esas Faaliyet Karı Finansman Gideri Öncesi Faaliyet Karı 33 (1.334.570.442) (823.494.273) Sürdürülen Faaliyetler Vergi Öncesi Kar 479.970.325 377.023.552 Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gideri/Geliri 35 (25.954.881) (44.901.234) - Dönem Vergi Gideri 35 (132.389.564) (94.854.762) - Ertelenmiş Vergi Geliri 35 106.434.683 49.953.528 454.015.444 332.122.318 - Kontrol Gücü Olmayan Paylar 27 22.152.939 26.945.063 - Ana Ortaklık Payları 27 431.862.505 305.177.255 36 0,2749 0,1943 Dönem Karı Dönem Karının Dağılımı Pay Başına Kazanç Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 72 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 ve 2012 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Diğer Kapsamlı Gelir Tabloları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Yeniden düzenlenmiş (Dipnot 2) Dönem Karı 1 Ocak- 1 Ocak- Dipnot 31 Aralık 31 Aralık Referansları 2013 2012 27 454.015.444 332.122.318 27 167.107.590 178.617.573 175.902.727 201.975.404 - (16.547.517) (8.795.137) (6.810.314) 225.151.869 (24.462.113) 226.287.952 (24.430.542) 7.826 (33.231) Diğer Kapsamlı Gelirler Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin Yeniden Değerleme Artışları Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları/(Kayıpları) Ertelenmiş Vergi Gideri Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacaklar 27 Yabancı Para Çevirim Farkları Satılmaya Hazır Finansal Varlıkların Yeniden Değerleme Kazanç/(Kayıpları) Nakit Akış Riskinden Korunma Kazanç/(Kayıpları) (1.429.397) Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri) 285.488 1.660 Diğer Kapsamlı Gelir / (Gider) 392.259.459 154.155.460 Toplam Kapsamlı Gelir 846.274.903 486.277.778 79.246.072 25.646.804 767.028.831 460.630.974 36 0,4882 0,2932 Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı - Kontrol Gücü Olmayan Paylar - Ana Ortaklık Payları Pay Başına Kazanç Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 73 74 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 527.051 - 527.051 (58.966.447) 58.966.447 - - 365.751.130 - 365.676.206 74.924 - 365.676.206 Kazançları (22.092.801) - (22.092.801) (22.092.801) - - Kayıplar Diğer Kazanç/ Yabancı 303.249.106 - 102.775.159 200.473.947 - 102.775.159 Farkları Para Çevirim Diğer (399.552) - 54.456 (454.008) - 54.456 Kayıplar Kazanç 60.897.508 - 48.895.020 12.002.488 - 48.895.020 Yedekler Kısıtlanmış Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 527.051 (58.966.447) 1 Ocak 2013 itibarıyla bakiye 1.500.000.000 241.425.784 TMS–19 “Çalışanlara sağlanan faydalar” standardındaki değişiklik etkisi (Dipnot 2) Yeniden düzenlenmiş 1 Ocak 1.500.000.000 241.425.784 Transfer Toplam kapsamlı gelir Sermaye artırımları 71.000.000 Pay bazlı işlemler nedeniyle meydana gelen artış Temettüler Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı ile sonuçlanmayan pay oranı değişikliklerine bağlı artış/(azalış) Kontrol gücü olmayan pay sahipleri ile yapılan işlemler 31 Aralık 2013 itibarıyla bakiye 1.571.000.000 241.425.784 Özkaynak değişim tablosuyla ilgili açıklamalar Dipnot 27’de sunulmuştur. Primleri Yeniden Değerleme Ayrılan İhraç İştirak Sermaye 48.895.020 - - 42.815.953 6.079.067 - 42.815.953 Yedekler Sermaye Pay Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler Diğer Kapsamlı Gelirler 54.456 Kar veya Zararda Yeniden 102.775.159 Sınıflandırılmayacak Birikmiş (22.092.801) - - 86.027 (31.571) - 86.027 Kayıplar Kar veya Zararda Yeniden 365.676.206 - - 120.457.445 (17.682.286) - 120.457.445 Farkları Kısıtlanmış Düzeltme 527.051 - - (10.990.343) (10.990.343) (11.102.458) - - Kayıplar Diğer Kazanç Kardan (53.195.417) (58.966.447) - - 181.406.172 184.270.034 - 181.406.172 Kazançları Yabancı Para Çevirim Karşılıklı 241.425.784 Düzeltmesi (-) Sermaye 53.195.417 1.500.000.000 - - 527.051 - 527.051 Primleri Farkları ile sonuçlanmayan pay oranı değişikliklerine bağlı artış/(azalış) Kısmi bölünme yoluyla birleşme etkisi 31 Aralık 2012 itibarıyla bakiye Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı - - - - Temettüler Bağlı ortaklık alım etkisi - (5.771.030) 241.425.784 - 1.300.000.000 146.804.583 - Düzeltmesi (-) 241.425.784 Farkları 1.300.000.000 1 Ocak 2012 itibarıyla bakiye TMS–19 “Çalışanlara sağlanan faydalar” standardındaki değişiklik etkisi (Dipnot 2) Yeniden düzenlenmiş 1 Ocak Transfer Toplam kapsamlı gelir Sermaye artırımları Sermaye Kazanç/ Ayrılan Değerleme İştirak Sermaye Sermaye Düzeltme Diğer Diğer Kapsamlı Gelirler Diğer Kapsamlı Gelirler Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Sınıflandırılmayacak Birikmiş Kardan Pay İhraç Kar veya Zararda Yeniden Kar veya Zararda Yeniden Karşılıklı (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1 Ocak – 31 Aralık 2013 ve 2012 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Özkaynaklar Değişim Tabloları Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 2.542.250.282 (20.669.495) 10.990.343 2.152.273.912 293.174.767 135.071.463 (71.000.000) 124.399.635 (71.000.000) 2.141.283.569 Karları Geçmiş Yıllar Birikmiş Karlar 25.010.839 2.152.273.912 - (52.000.000) 7.938.193 1.691.818.432 628.478.194 (141.033.553) 1.683.880.239 Karları Geçmiş Yıllar Birikmiş Karlar 431.862.505 - 11.102.458 305.177.255 (305.177.255) 431.862.505 - 294.074.797 Karı Net Dönem 305.177.255 - - 3.052.150 634.557.261 (634.557.261) 305.177.255 - 631.505.111 Karı Net Dönem 5.494.471.013 (20.669.495) 4.635.745.595 767.028.831 183.366.082 (71.000.000) 4.635.745.595 Ait Özkaynaklar Ana Ortaklığa 25.010.839 4.635.745.595 - (52.000.000) 4.202.103.782 460.630.974 - 4.202.103.782 Özkaynaklar Ana Ortaklığa Ait (17.103.000) 1.120.830.254 20.669.495 970.194.797 79.246.072 76.618.130 7.482.594 (16.277.834) 970.194.797 Paylar Olmayan Kontrol Gücü (51.566.521) 970.194.797 (639.611) (5.026.325) 954.217.109 25.646.804 47.563.341 954.217.109 Paylar Olmayan Kontrol Gücü Toplam (17.103.000) 6.615.301.267 - 5.605.940.392 846.274.903 76.618.130 190.848.676 (87.277.834) 5.605.940.392 Özkaynaklar Toplam (26.555.682) 5.605.940.392 (639.611) (57.026.325) 5.156.320.891 486.277.778 47.563.341 5.156.320.891 Özkaynaklar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 ve 2012 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Nakit Akış Tabloları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Yeniden düzenlenmiş Dipnot A. İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI Dönem karı Dönem net karı mutabakatı ile ilgili düzeltmeler - Amortisman ve itfa giderleriyle ilgili düzeltmeler (Dipnot 2) 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık Referansları 2013 2012 546.814.691 726.765.730 27 454.015.444 332.122.318 572.570.958 678.140.139 18,19 588.037.880 516.322.165 10,11,13 13.959.463 8.304.583 3,22,24 55.157.392 57.122.827 8,18,31,33 86.029.050 65.067.751 31,33 (45.549.751) 15.113.636 - İştiraklerin dağıtılmamış karları ile ilgili düzeltmeler 16 (36.891.498) (27.728.988) - Vergi gideri/geliri ile ilgili düzeltmeler 35 25.954.881 44.901.234 - Değer düşüklüğü/iptali ile ilgili düzeltmeler - Karşılıklar ile ilgili düzeltmeler - Faiz gelirleri ve giderleri ile ilgili düzeltmeler - Gerçekleşmemiş yabancı para çevirim farkları ile ilgili düzeltmeler - Duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kayıp/kazançlar 32 (113.822.199) (386.499) - Temettü gelirleri ile ilgili düzeltmeler 32 (45.952) (14) - Diğer çeşitli gelir tahakkuklarındaki değişim 26 (258.308) (538.42) 7 - (38.136) - Kar/zarar mutabakatı ile ilgili diğer düzeltmeler (209.300.624) (14.523.394) - Stoklardaki artış/azalışla ilgili düzeltmeler 3,13 (127.599.607) (113.634.092) - Ticari alacaklardaki artış/azalışla ilgili düzeltmeler 3,10 (110.358.295) 1.536.968 İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler - Faaliyetle ilgili diğer alacaklardaki artış/azalışla ilgili düzeltmeler 3,11,37 (56.450.619) 11.400.009 3,10 131.870.750 111.981.939 3,11,14,26,37 (49.259.508) (34.400.009) 3,14,26 13.472.755 6.211.537 12,33 (10.976.100) 2.380.254 817.285.778 995.739.063 8,31,33,37 (176.703.979) (111.642.844) 31,33,37 40.201.931 172.088 - Vergi ödemeleri/iadeleri 35 (100.628.779) (123.963.338) - Ödenen kıdem tazminatı 24 (33.340.260) (33.539.239) - Ticari borçlardaki artış/azalışla ile ilgili düzeltmeler - Faaliyetlerle ilgili diğer borçlardaki artış/azalışla ilgili düzelt. - İşletme sermayesinde gerçekleşen diğer artış/azalışla ilgili düzelt. - Alım satım amaçlı elde bulundurulan sözleşmelerle ilgili nakit girişleri Faaliyetlerden elde edilen nakit akışları - Ödenen faiz - Alınan faiz Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 75 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 ve 2012 Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Nakit Akış Tabloları (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Yeniden düzenlenmiş (Dipnot 2) Dipnot B. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIŞLARI 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık Referansları 2013 2012 (1.139.442.519) (1.024.468.812) 3 9.773.254 (5.325.210) 7,16,32 - 3.826.942 7,16 (142.112.543) (20.986.014) 18,19,32 145.180.904 48.963.313 18,19 (1.665.007.715) (1.008.344.935) 17 309.144.567 - 14 (228.452.620) (105.216.570) 14 367.815.359 13.620.929 16,32 31.418.111 11.011.788 - Bağlı ortaklıkların kontrolünün elde edilmesine yönelik alışlara ilişkin nakit girişleri çıkışları - Başka işletmelerin veya fonların paylarının ve borçlanma araçlarının satılması sonucu elde edilen nakit girişleri - Başka işletmelerin veya fonların paylarının veya borçlanma araçlarının edinimi için yapılan nakit çıkışları - Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların satışından kaynaklanan nakit girişleri - Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların alımından kaynaklanan nakit çıkışları - Yatırım amaçlı gayrimenkullerin satışından kaynaklanan nakit girişleri - Verilen nakit avans ve borçlar - Verilen nakit avans ve borçlardan geri ödemeler - Alınan temettüler - Alınan faiz - Diğer nakit girişleri/çıkışları C. 6,33 43.273.535 62.356.299 3,10,11,26 (10.475.371) (24.375.354) 1.024.787.452 (45.081.875) 27 190.848.676 - 27 76.618.130 47.563.341 27 (17.103.000) (26.555.682) FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI - Pay ve diğer özkaynağa dayalı araçların ihracından kaynaklanan nakit girişleri - Kontrol gücü olmayan payların sermaye katkıları - Kontrol gücü olmayan pay sahipleri ile yapılan hisse alım satım işlemleri - Borçlanmadan kaynaklanan nakit girişleri 8 2.805.406.704 974.373.215 - Borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları 8 (1.931.549.544) (983.000.062) 8 (12.155.680) (436.362) 27 (87.277.834) (57.026.325) 432.159.624 (342.784.957) 360.461.209 (83.966.745) 31,33 285.477.086 (69.929.191) 27 74.984.123 (14.037.554) 792.620.833 (426.751.702) 6 1.158.326.783 1.585.078.485 6 1.950.947.616 1.158.326.783 - Finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları - Ödenen temettüler YABANCI PARA ÇEVİRİM FARKLARININ ETKİSİNDEN ÖNCE NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ/AZALIŞ (A+B+C) D. YABANCI PARA ÇEVİRİM FARKLARININ NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ - Kur değişiminin nakit ve nakit benzerleri üzerindeki etkisi - Yabancı para çevirim farklarının etkisi NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ/AZALIŞ (A+B+C+D) E. DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ (A+B+C+D+E) Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 76 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Topluluğu (“Topluluk”), holding şirketi Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. (“Şirket”) ile 57 bağlı ortaklık, 5 iş ortaklığı ve 3 iştirakten oluşmaktadır. Topluluk, yönetim muhasebesi açısından düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj, kimyasallar ve ithalat, ihracat ve sigorta aracılık hizmetleri yapan şirketleri kapsayan diğer grubu olmak üzere beş faaliyet grubuna ayrılmış olup, fiili faaliyet konusu cam üretimi ve buna yardımcı, tamamlayıcı sınai ve ticari faaliyette bulunmak, her türlü sınai ve ticari kuruluşun sermaye ve yönetimine iştirak etmektir. Şirket, Türkiye’nin en büyük özel ticari bankalarından biri olan Türkiye İş Bankası A.Ş. (“İş Bankası”) tarafından 78 yıl önce Türkiye’de kurulmuştur. Şirket’in hisseleri Borsa İstanbul AŞ’de (“BİAŞ”) eski unvanıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (“İMKB”) 1986 yılından beri işlem görmektedir. İş Bankası rapor tarihi itibarıyla Şirket’te %65,47’lik paya sahiptir ve yönetimde kontrolü elinde tutmaktadır. Şirket’in Merkez Adresi ve Ortaklık Yapısı Şirket’in ortaklık yapısı Dipnot 27’de sunulmuştur. Şirket Türkiye’de kayıtlıdır ve haberleşme bilgileri aşağıda sunulmuştur: İş Kuleleri Kule 3, 4. Levent 34330, Beşiktaş / İstanbul / Türkiye Telefon : + 90 (212) 350 50 50 Faks : + 90 (212) 350 57 87 http://www.sisecam.com Şirket’in Ticaret Sicil Bilgileri Kayıtlı olduğu sicil: İstanbul Ticaret Sicil Memurluğu Sicil No : 21599 Mersis No : 0–8150–0344–7300016 Topluluk’un Personel Yapısı 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 Aylık ücretli 6.406 5.679 Saat ücretli 13.835 12.159 Toplam 20.241 17.838 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 77 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin faaliyet konuları ve faaliyet grupları aşağıda verilmiştir: Düzcam Grubu Bağlı ortaklıklar Trakya Cam Sanayii A.Ş. (1) Kayıtlı olduğu ülke Trakya Cam Investment B.V. TRSG Autoglass Holding B.V. Trakya Investment B.V. TRSG Glass Holding B.V. Trakya Glass Kuban OOO Trakya Glass Rus ZAO Automotive Glass Alliance Rus ZAO Automotive Glass Alliance Rus Trading OOO(3) Trakya Glass Rus Trading OOO (3) Glasscorp S.A. Faaliyet konusu Düzcam, oto camı ve işlenmiş cam üretimi ve satışı Düzcam, kaplamalı, lamine ve projeli camlar üretimi ve satışı Ticari faaliyet Düzcam üretimi ve satışı Düzcam, ayna, lamine, kaplamalı, oto cam, beyaz eşya ve cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Finansman ve yatırım şirketi Finansman ve yatırım şirketi Finansman ve yatırım şirketi Finansman ve yatırım şirketi Düzcam üretimi ve satışı Düzcam üretimi ve satışı Otomotiv camları üretimi ve satışı İthalat ve satış hizmetleri İthalat ve satış hizmetleri Otomotiv ve beyaz eşya camları üretimi ve satışı Fritz Holding GmbH (6) Richard Fritz Inc. (6) Fritz Beteiligungsgesellschaft GmbH (6) Richard Fritz Spol S.R.O. (6) Richard Fritz GmbH+Co. KG (6) Richard Fritz Prototype+Spare Parts GmbH (6) Richard Fritz Kft (6) İş ortaklıkları HNG Float Glass Limited (6) Holding hizmeti Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı Faaliyet konusu Düzcam üretimi ve satışı Almanya Amerika Almanya Slovakya Almanya Almanya Macaristan Kayıtlı olduğu ülke Hindistan İştirak Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. Faaliyet konusu Düzcam üretimi ve satışı Kayıtlı olduğu ülke Mısır Cam Ev Eşyası Grubu Bağlı ortaklıklar Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. (4) Paşabahçe Mağazaları A.Ş. Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. (1) Paşabahçe Investment B.V. OOO Posuda Faaliyet konusu Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Cam ev eşyası perakende satışı Kâğıt – karton ambalaj üretimi ve satışı Soda ve kristal cam ev eşyası el üretimi ve satışı Finansman ve yatırım şirketi Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Kayıtlı olduğu ülke Türkiye Türkiye Türkiye Türkiye Hollanda Rusya Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Çayırova Cam Sanayii A.Ş. Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. Trakya Glass Bulgaria EAD (2) 78 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Türkiye Türkiye Türkiye Bulgaristan Hollanda Hollanda Hollanda Hollanda Rusya Rusya Rusya Rusya Rusya Romanya Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Cam Ambalaj Grubu Bağlı ortaklıklar Anadolu Cam Sanayii A.Ş. (1) Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. Anadolu Cam Investment B.V. Balsand B.V. OOO Ruscam Management Company (3) OOO Ruscam Glass Packaging Holding (7) OOO Ruscam OOO Ruscam Kuban OAO Ruscam Pokrovsky OOO Ruscam Sibir CJSC Brewery Pivdenna Merefa Glass Company Ltd. JSC Mina Faaliyet konusu Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Finansman ve yatırım şirketi Finansman ve yatırım şirketi Finansman ve yatırım şirketi Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Kayıtlı olduğu ülke Türkiye Türkiye Türkiye Hollanda Hollanda Rusya Rusya Rusya Rusya Rusya Rusya Ukrayna Ukrayna Gürcistan İş ortaklıkları Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. (5) OOO Balkum (5) Faaliyet konusu Kalıp üretimi ve satışı Kum işleme ve satışı Kayıtlı olduğu ülke Türkiye Rusya İştirak OAO FormMat Faaliyet konusu Kum üretimi ve satışı Kayıtlı olduğu ülke Rusya Kimyasallar Grubu Bağlı ortaklıklar Soda Sanayii A.Ş. (1) Cam Elyaf Sanayii A.Ş. Camiş Elektrik Üretim A.Ş. Camiş Madencilik A.Ş. Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş. Asmaş Ağır Sanayi Makinaları A.Ş. Dost Gaz Depolama A.Ş. Şişecam Bulgaria EOOD Cromital S.p.A Camiş Egypt Mining Ltd. Co. Şişecam Soda Lukavac D.O.O. Şişecam Chem Investment B.V. (3) Faaliyet konusu Soda ve krom kimyasalları üretimi ve satışı Cam elyafı üretimi ve satışı Elektrik üretimi ve satışı Cam hammaddeleri üretimi ve satışı Cam hammaddeleri üretimi ve satışı Ağır sanayi makine imalatı ve satışı Doğalgaz depolama ve satışı Soda satışı Krom türevleri Kum işleme ve satışı Soda üretimi ve satışı Finansman ve yatırım şirketi Kayıtlı olduğu ülke Türkiye Türkiye Türkiye Türkiye Türkiye Türkiye Türkiye Bulgaristan İtalya Mısır Bosna Hersek Hollanda İş ortaklıkları Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. (5) Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. (5) Faaliyet konusu Vitamin-K üreticisi ve satışı Kireç taşı üretimi ve satışı Kayıtlı olduğu ülke Türkiye Bosna Hersek İştirak Solvay Şişecam Holding AG Faaliyet konusu Finansman ve yatırım şirketi Kayıtlı olduğu ülke Avusturya ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 79 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Diğer Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Camiş Limited Yurtdışı alım hizmetleri İngiltere Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. Sigorta acenteliği Türkiye Şişecam Dış Ticaret A.Ş. Topluluk ürünlerinin ihracatı Türkiye (1) Bu bağlı ortaklıklara ait hisse senetleri Borsa İstanbul AŞ’de (“BİAŞ”) işlem görmektedir. (2) Bu şirketin Cam Ev Eşyası Grubu’na bağlı üretim hattı da bulunmaktadır. Müşterek ortaklığa tabi olan Trakya Glass Bulgaria EAD’nin %100 bağlı ortaklığı Trakya Glass Logistics EAD’nin iştigal ettiği lojistik operasyonları ile birlikte tüm faaliyetleri sonlandırılmış olup tek ortağı Trakya Glass Bulgaria EAD ile birleşme işlemleri 12 Eylül 2013 tarihi itibarıyla tamamlanmıştır. (3) Bu şirketler 2013 yılı içinde kurulmuşlardır. (4) Paşabahçe Eskişehir Cam San. ve Tic. A.Ş. 31 Ocak 2013 tarihinde Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. ile birleşmiştir. (5) Bu şirketler 2012 yılı ve öncesinde “Müşterek yönetime tabi işletme” olarak %50 pay oranı ile oransal yöntemle muhasebeleştirilirken, 1 Ocak 2013 tarihinde geçerli olan TFRS–11 “Müşterek Anlaşmalar” standardındaki değişiklik ile birlikte özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilmişlerdir. (6) Bu şirketler 2013 yılı içinde satın alınmışlardır. (7) OOO Ruscam Kirishi ’nin unvanı 1 Temmuz 2013 tarihinde OOO Ruscam Glass Packaging olarak değişmiş, 1 Ekim 2013 tarihinde de OOO Ruscam Ufa OOO Ruscam Glass Packaging ile birleşmiştir. Topluluk’un konsolidasyona dahil edilen şirketlerin sermayeleri içindeki doğrudan ve etkin ortaklık pay oranları aşağıda verilmiştir: Düzcam Grubu Bağlı Ortaklıkları Şirket Unvanı Trakya Cam Sanayii A.Ş. Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Çayırova Cam Sanayii A.Ş. Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. Trakya Glass Bulgaria EAD Trakya Cam Investment B.V. TRSG Autoglass Holding B.V. Trakya Investment B.V. TRSG Glass Holding B.V. Trakya Glass Kuban OOO Trakya Glass Rus ZAO Automotive Glass Alliance Rus ZAO Automotive Glass Alliance Rus Trading OOO Trakya Glass Rus Trading OOO Glasscorp S.A. Fritz Holding GmbH Richard Fritz Inc. Fritz Beteiligungsgesellschaft GmbH Richard Fritz Spol S.R.O. Richard Fritz GmbH+Co. KG Richard Fritz Prototype+Spare Parts GmbH Richard Fritz Kft 80 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 31 Aralık 2013 Doğrudan ve dolaylı ortaklık Etkin ortaklık oranı (%) oranı (%) 69,79 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 70,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 90,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 69,79 74,33 91,50 74,33 77,58 77,58 69,79 69,79 48,85 69,79 48,85 69,79 69,79 48,85 62,81 69,79 69,79 69,79 69,79 69,79 69,79 69,79 31 Aralık 2012 Doğrudan ve dolaylı ortaklık Etkin ortaklık oranı (%) oranı (%) 69,79 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 70,00 100,00 70,00 100,00 100,00 100,00 90,00 - 69,79 74,33 91,50 74,33 77,49 77,49 48,85 69,79 48,85 69,79 48,85 48,85 62,81 - Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Düzcam Grubu İş Ortaklığı 31 Aralık 2013 Şirket Unvanı HNG Float Glass Limited 31 Aralık 2012 Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) 50,00 34,89 - - Düzcam Grubu İştiraki 31 Aralık 2013 Şirket Unvanı Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. 31 Aralık 2012 Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) 30,82 21,50 20,00 13,96 Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Cam Ev Eşyası Grubu Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Şirket Unvanı Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 31 Aralık 2012 99,45 95,77 99,41 95,45 Paşabahçe Mağazaları A.Ş. 100,00 86,18 100,00 89,11 Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. 100,00 100,00 100,00 100,00 51,00 47,83 51,00 47,80 Paşabahçe Investment B.V. 100,00 95,77 100,00 95,45 OOO Posuda 100,00 95,77 100,00 95,45 Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Cam Ambalaj Grubu Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) 79,12 79,12 79,12 79,12 Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. 100,00 82,27 100,00 82,27 Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. 100,00 82,26 100,00 82,26 75,92 60,07 75,92 60,07 - - 100,00 40,35 51,00 40,35 51,00 40,35 OOO Ruscam Management Company 100,00 40,35 - - OOO Ruscam Glass Packaging Holding 100,00 40,35 100,00 40,35 Şirket Unvanı Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Anadolu Cam Investment B.V. AC Glass Invest B.V. (*) Balsand B.V. OOO Ruscam 99,72 59,91 99,72 59,91 OOO Ruscam Kuban 100,00 40,35 100,00 40,35 OAO Ruscam Pokrovsky 100,00 40,35 100,00 40,35 OOO Ruscam Sibir 100,00 40,35 100,00 40,35 CJSC Brewery Pivdenna 100,00 40,35 100,00 40,35 Merefa Glass Company Ltd. 100,00 40,35 100,00 40,35 99,86 79,01 99,86 79,01 JSC Mina (*)European Bank for Reconstruction and Development (“EBRD”) ile yapılan %40’lık hisse alım satım opsiyon sözleşmesi kapsamında hisseler 15 Kasım 2013 tarihinde Balsand B.V. tarafından satın alınmıştır. AC Glass Invest B.V. %100 ortağı olan Balsand B.V. ile 31 Aralık 2013 tarihinde birleşmiştir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 81 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Cam Ambalaj Grubu İş Ortaklığı 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. 50,00 39,57 50,00 39,57 OOO Balkum 50,00 20,18 50,00 20,18 Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) 48,46 19,55 48,46 19,55 Şirket Unvanı Cam Ambalaj Grubu İştiraki 31 Aralık 2013 Şirket Unvanı OAO FormMat 31 Aralık 2012 Kimyasallar Grubu Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Soda Sanayii A.Ş. 89,70 82,70 89,70 82,70 Cam Elyaf Sanayii A.Ş. 99,01 95,63 99,01 91,05 Camiş Elektrik Üretim A.Ş. 100,00 84,09 100,00 84,09 Camiş Madencilik A.Ş. 100,00 100,00 100,00 100,00 Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş. 100,00 99,52 100,00 99,06 99,98 85,28 99,98 85,28 Dost Gaz Depolama A.Ş. 100,00 85,31 100,00 85,31 Şişecam Bulgaria EOOD 100,00 82,80 100,00 82,70 Cromital S.p.A Şirket Unvanı Asmaş Ağır Sanayi Makinaları A.Ş. 100,00 82,88 100,00 82,70 Camiş Egypt Mining Ltd. Co. 99,70 99,70 99,70 99,70 Şişecam Soda Lukavac D.O.O. 89,30 73,94 89,30 73,85 Şişecam Chem Investment B.V. 100,00 82,80 - - - - 100,00 100,00 Camiş Rus ZAO (*) (*) Gayri faal durumda olan şirket 13 Eylül 2013 tarihinde kapatılmıştır. Kimyasallar Grubu İş Ortaklıkları 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. 50,00 42,35 50,00 42,30 Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 50,00 50,00 50,00 50,00 Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) 25,00 20,70 25,00 20,68 Şirket Unvanı Kimyasallar Grubu İştiraki 31 Aralık 2013 Şirket Unvanı Solvay Şişecam Holding AG 82 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 31 Aralık 2012 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Diğer Grubu Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2013 Şirket Unvanı 31 Aralık 2012 Doğrudan ve dolaylı Etkin ortaklık ortaklık oranı (%) oranı (%) Camiş Limited 100,00 98,73 Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) Etkin ortaklık oranı (%) 100,00 98,64 Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. 100,00 99,96 100,00 99,97 Şişecam Dış Ticaret A.Ş. 100,00 100,00 100,00 99,99 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan Seri II–14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğin 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartları (“TMS/TFRS”) ile bunlara ilişkin ek ve yorumları (“TMS/TFRS”) esas alınmıştır. Topluluk ’un konsolide finansal tabloları ve notları SPK tarafından 7 Haziran 2013 tarihli duyuru ile açıklanan formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. Bu kapsamda geçmiş döneme ait konsolide finansal tablolarda gerekli değişiklikler yapılmıştır. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan halka açık şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Topluluk finansal tabloları bu karar çerçevesinde hazırlanmıştır. Şirket (ve Türkiye’de kayıtlı olan bağlı ortaklıklar ile iş ortaklıkları), muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve kanuni finansal tablolarının hazırlanmasında, Türk Ticaret Kanunu (“TTK”), vergi mevzuatı ve Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan Tekdüzen Hesap Planını esas almaktadır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıklar, iş ortaklıkları ve iştirakler kanuni finansal tablolarını faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklerine uygun olarak hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar, gerçeğe uygun değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin dışında, tarihi maliyet esası baz alınarak Türk Lirası olarak hazırlanmıştır. Konsolide finansal tablolar, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmış kanuni kayıtlara TMS/TFRS uyarınca doğru sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 83 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar Kullanılan Para Birimi Topluluk’un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket’in fonksiyonel para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası (“TL”) cinsinden ifade edilmiştir. Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi SPK’nun 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı kararı uyarınca, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları’na (TFRS uygulamasını benimseyenler dahil) uygun olarak finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son verilmiştir. Buna istinaden, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren UMSK tarafından yayımlanmış 29 No.lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” Standardı (“UMS / TMS 29”) uygulanmamıştır. İşletmenin Sürekliliği Varsayımı Konsolide finansal tablolar, Şirket’in ve konsolidasyona dahil edilen iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıkları önümüzdeki bir yılda ve faaliyetlerinin doğal akışı içerisinde varlıklarından fayda elde edeceği ve yükümlülüklerini yerine getireceği varsayımı altında işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlanmıştır. Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Topluluk’un cari dönem konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır. Topluluk, SPK’nın 7 Haziran 2013 tarih ve 20/670 sayılı toplantısında alınan karar uyarınca düzenlenecek mali tablo ve dipnot formatları hakkındaki duyurusuna istinaden geçmiş dönemlere ait konsolide finansal tablolarda cari dönemde yapılan gösterim değişikliklerine uygun olarak aşağıdaki gerekli sınıflandırmaları yapmıştır. Topluluk, önceki dönem konsolide mali tablolarında 1 Ocak 2013 tarihinden geçerli olmak üzere yeniden düzenlenen TMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” ve TFRS 11 “Müşterek Anlaşmalar” uyarınca yeniden düzenlemeler yapmıştır. TFRS 10, 11 ve 12’ye geçiş sürecinde düzeltilmesi gereken önceki dönem mali tablolara limit getirip karşılaştırması gereken mali tabloyu bir önceki yıl ile sınırlı tutmaktadır. TMS–19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” Standardının Etkisi 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren uygulaması zorunlu olmak üzere yayınlanan bu standarda göre; çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin aktüeryal kayıp/(kazanç) diğer kapsamlı gelirde muhasebeleşmesi gerekmektedir. Topluluk, 31 Aralık 2012 tarihine kadar çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin aktüeryal kayıp/(kazancı) konsolide kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirmiştir. İlgili standardın yeniden düzenlenmesi nedeniyle muhasebe politikasındaki söz konusu değişikliği standardın belirlediği şekilde geçmişe dönük olarak uygulamış ve bu doğrultuda önceki dönemlerde konsolide finansal tablolar ve dipnotlarda raporlanmış aktüeryal kayıp/(kazançlar), konsolide kar veya zarar tablolarından çıkarılıp, kapsamlı gelir tablolarında muhasebeleştirilmiştir. 84 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar TFRS–11 “Müşterek Anlaşmalar” Standardının Etkisi 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren uygulaması zorunlu olmak üzere yayınlanan bu standart TMS–31 “İş Ortaklıklarındaki Paylar” standardını uygulamadan tamamen kaldırmıştır. Müşterek anlaşmaları; müşterek faaliyet ve iş ortaklığı olarak iki kategoriye ayırmakta ve iş ortaklıklarının özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmesini zorunlu tutmaktadır. Topluluk, 31 Aralık 2012 tarihine kadar müşterek yönetime tabi işletmelerini %50 oransal konsolidasyon yöntemi kullanarak konsolide etmiştir. Topluluk ’un müşterek kontrol edilen işletmeleri Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. , OOO Balkum, Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. ile Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. ilgili standardın yürürlüğe girmesi ile önceki dönem konsolide finansal tabloları özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmesi suretiyle yeniden düzenlenmiştir. Bu standartlardaki değişikliğe bağlı olarak; “İlişkili Taraf Açıklamaları”, “Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi” ile “Finansal Araçlar (Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları ve Finansal Riskten Korunma Muhasebesi Çerçevesindeki Açıklamalar)” daki dipnot açıklamaları yeniden düzenlenmiştir. Nakit akım tablosunun TMS 1 “Finansal Tabloların Sunumu” ve TMS 7 “Nakit Akış Tablosu” standardının öngördüğü gösterimlerle uyumlaştırılması amacıyla 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla nakit akım tablosunda sınıflandırmalar yapılmıştır. 31 Aralık 2013 tarihi itibarı ile yeniden düzenlenen; 31 Aralık 2012 tarihli finansal durum tablosu, 1 Ocak - 31 Aralık 2012 dönemi kar veya zarar tablosu, kapsamlı gelir tablosu ve nakit akış tablosunun önceden raporlanan finansal tablolarla mutabakatı aşağıdaki gibidir: ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 85 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Finansal Durum Tablosu VARLIKLAR Dönen Varlıklar 3.461.000.196 - (12.339.563) - 3.448.660.633 Nakit ve Nakit Benzerleri 1.164.323.277 - (4.298.152) - 1.160.025.125 971.557.120 - 953.705 - 972.510.825 3.996.175 - 2.248.275 - 6.244.450 967.560.945 32.007.600 - (1.294.570) (2.396.487) - 966.266.375 29.611.113 Ticari Alacaklar - İlişkili Taraf. Ticari Alacak. - İlişkili Olmayan Taraf. Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar - İlişkili Taraf. Diğer Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraf. Diğer Alacaklar Stoklar 13.760.445 - (1.957.769) - 11.802.676 18.247.155 1.100.524.358 - (438.718) (5.722.854) - 17.808.437 1.094.801.504 Peşin Ödenmiş Giderler - 45.694.666 (687.94) - 45.006.726 Cari Dönem Vergisiyle İlgili Varlıklar - 15.230.543 - - 15.230.543 192.587.841 (60.925.209) (187.835) - 131.474.797 5.261.924.466 - 11.022.427 - 5.272.946.893 82.657.939 - - - 82.657.939 8.502.140 - (100) - 8.502.040 Özkaynak Yönt.Değer. Yatırımlar 203.074.615 - 40.258.933 - 243.333.548 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller 426.298.791 - - - 426.298.791 4.170.794.288 7.780.185 - (28.088.896) - - 4.142.705.392 7.780.185 4.163.014.103 - (28.088.896) - 4.134.925.207 72.279.692 - (955.562) - 71.324.130 23.094.005 - (871.513) - 22.222.492 49.185.687 - 191.613.403 (84.049) (35.252) - 49.101.638 191.578.151 94.581.344 - (156.696 - 94.424.648 203.735.657 (191.613.403) - - 12.122.254 8.722.924.662 - (1.317.136) - 8.721.607.526 Diğer Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Finansal Yatırımlar Diğer Alacaklar Maddi Duran Varlıklar - Fin. Kiralama Yol. Edin. - Diğer Maddi Duran Varlık. Maddi Olmayan Duran Varlıklar - Şerefiye - Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar Peşin Ödenmiş Giderler Ertelenmiş Vergi Varlığı Diğer Duran Varlıklar TOPLAM VARLIKLAR 86 SPK Finansal TFRS–11 TMS–19 Daha Önce Tablo Format Standardındaki Standardındaki Yeniden Raporlanan Değişikliğinin Değişikliğin Değişikliğin Düzenlenmiş 31 Aralık 2012 Etkisi Etkisi Etkisi 31 Aralık 2012 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi YÜKÜMLÜLÜKLER Kısa Vadeli Yükümlülükler Kısa Vadeli Borçlanmalar Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları Ticari Borçlar − İlişkili Taraflara Ticari Borçlar − İlişkili Olmayan Taraf. Ticari Borçlar Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar Diğer Borçlar − İlişkili Taraflara Diğer Borçlar − İlişkili Olmayan Taraf.Diğer Borçlar Ertelenmiş Gelirler Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü Kısa Vadeli Karşılıklar − Çalışanlara Sağl. Faydal. İlişk. Karş. − Diğer Kısa Vadeli Karşılıklar Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Borçlanmalar Diğer Borçlar Ertelenmiş Gelirler Çalışanl. Sağl. Faydal. İliş. Karş. Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler ÖZKAYNAKLAR Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Sermaye Sermaye Düzeltmesi Farkları Karşılık. İştirak Serm. Düzel. (-) Paylara İlişkin Primler Değer Artış Fonları Yabancı Para Çevirim Farkları Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelir. veya Gid. − Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları − Kıdem Tazminatı Kar. Aktüeryal Fon Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Gid. − Yabancı Para Çevirim Farkları − Finansal Varlık Değer Artış Fonu Kardan Ayrılan Kısıtlan. Yedek. Geçmiş Yıllar Karları Net Dönem Karı Kontrol Gücü Olmayan Paylar TOPLAM KAYNAKLAR Daha Önce Raporlanan 31 Aralık 2012 1.904.873.689 1.199.567.957 SPK Finansal Tablo Format Değişikliğinin Etkisi (827.498.243) TFRS–11 Standardındaki Değişikliğin Etkisi 2.658.425 (3.093.222) TMS–19 Standardındaki Değişikliğin Etkisi - Yeniden Düzenlenmiş 31 Aralık 2012 1.907.532.114 368.976.492 507.155.761 9.262.324 827.498.243 - (8.972) 16.157.289 20.310.270 - 827.489.271 523.313.050 29.572.594 497.893.437 - (4.152.981) - 493.740.456 71.961.078 17.647.146 54.313.932 20.599.113 24.464.641 9.748.605 14.716.036 81.125.139 1.212.110.581 932.777.329 1.011.750 236.342.087 40.091.209 1.888.206 5.605.940.392 4.635.745.595 1.500.000.000 241.425.784 (58.966.447) 527.051 365.730.662 102.775.159 17.372.803 (38.527.146) (38.527.146) 52.982.406 (31.828.063) 1.888.206 (1.888.206) (365.730.662) (102.775.159) (177.187) (8.844.409) (7.372.973) (1.471.436) (124.183) (471.279) (161.423) (62.078) (99.345) (618.189) (3.975.561) (1.480.770) (643.580) (98.750) (1.472.670) (279.791) - - 17.195.616 24.589.523 10.274.173 14.315.350 52.858.223 20.127.834 24.303.218 9.686.527 14.616.691 48.678.887 1.208.135.020 931.296.559 368.170 1.789.456 234.869.417 39.811.418 5.605.940.392 4.635.745.595 1.500.000.000 241.425.784 (58.966.447) 527.051 - - 365.676.206 365.676.206 - - (22.092.801) (22.092.801) 343.583.405 365.676.206 (22.092.801) 48.895.020 2.141.283.569 294.074.797 970.194.797 8.722.924.662 102.829.615 102.775.159 54.456 - (1.317.136) 10.990.343 11.102.458 - 102.829.615 102.775.159 54.456 48.895.020 2.152.273.912 305.177.255 970.194.797 8.721.607.526 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 87 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1Sunuma İlişkin Temel Esaslar Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Kar veya Zarar Tablosu Daha Önce Raporlanan 1 Ocak 31 Aralık 2012 Hasılat Satışların Maliyeti Ticari Faaliyetlerden Brüt Kar SPK Finansal Tablo Format Değişikliğinin Etkisi TFRS–11 Standardındaki Değişikliğin Etkisi TMS–19 Standardındaki Değişikliğin Etkisi Yeniden Düzenlenmiş 1 Ocak 31 Aralık 2012 5.342.091.704 - (22.210.574) - 5.319.881.130 (3.918.205.368) - 2.469.671 - (3.915.735.697) 1.423.886.336 - (19.740.903) - 1.404.145.433 Genel Yönetim Giderleri (-) (502.211.358) - 3.047.437 16.547.517 (482.616.404) Pazarlama Giderleri (-) (473.030.501) - 3.018.956 - (470.011.545) Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/(Zararlarındaki) Paylar Esas Faaliyet Karı Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/(Zararlarındaki) Paylar (28.238.959) - - - (28.238.959) 61.149.361 77.963.916 (322.091) - 138.791.186 (51.502.653) (90.452.992) 952.923 - (141.002.722) - 17.823.933 9.905.055 - 27.728.988 430.052.226 5.334.857 (3.138.623) 16.547.517 448.795.977 17.823.933 (17.823.933) - - - Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler - 16.010.067 (84.973) - 15.925.094 Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-) Finansman Geliri Gideri Öncesi Faaliyet Karı - (16.360.792) 862.614 - (15.498.178) 447.876.159 (12.839.801) (2.360.982) 16.547.517 449.222.893 845.809.231 (93.973.983) (540.316) - 751.294.932 Finansman Giderleri (-) Sürdürülen Faaliyetler Vergi Öncesi Kar/ (Zararı) Finansman Gelirleri (930.954.038) 106.813.784 645.981 - (823.494.273) 362.731.352 - (2.255.317) 16.547.517 377.023.552 Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gideri/Geliri (43.868.096) - 2.255.317 (3.288.455) (44.901.234) (97.248.973) - 2.394.211 - (94.854.762) - Dönem Vergi Gideri - Ertelenmiş Vergi Geliri/ (Gideri) Dönem Karı 53.380.877 - (138.894) (3.288.455) 49.953.528 318.863.256 - - 13.259.062 332.122.318 24.788.459 - - 2.156.604 26.945.063 294.074.797 - - 11.102.458 305.177.255 Dönem Karının Dağılımı - Kontrol Gücü Olmayan Paylar - Ana Ortaklık Payları 88 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Kapsamlı Gelir Tablosu Dönem Karı Daha Önce Raporlanan 1 Ocak31 Aralık 2012 SPK Finansal Tablo Format Değişikliğinin Etkisi TFRS–11 Standardındaki Değişikliğin Etkisi TMS-19 Standardındaki Değişikliğin Etkisi Yeniden Düzenlenmiş 1 Ocak31 Aralık 2012 318.863.256 - - 13.259.062 332.122.318 191.876.635 - - (13.259.062) 178.617.573 201.975.404 - - - 201.975.404 Diğer Kapsamlı Gelirler Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin Yeniden Değerleme Artışları Tanımlanmış Fayda Planları - - - (16.547.517) (16.547.517) Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri) Yeniden Ölçüm Kazançları/Kayıpları (10.098.769) - - 3.288.455 (6.810.314) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacaklar (24.462.113) - - - (24.462.113) Yabancı Para Çevirim Farkları (24.430.542) - - - (24.430.542) Satılmaya Hazır Finansal Varlıkların Yeniden Değerleme Kazanç/(Kayıpları) Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri) Diğer Kapsamlı Gelirler Toplam Kapsamlı Gelir (33.231) - - - (33.231) 1.660 - - - 1.660 154.155.460 167.414.522 - - (13.259.062) 486.277.778 - - - 486.277.778 Toplam Kapsamlı Gelir/(Gider)’in Dağılımı - Kontrol Gücü Olmayan Paylar - Ana Ortaklık Payları 25.646.804 - - - 25.646.804 460.630.974 - - - 460.630.974 Daha Önce Raporlanan 1 Ocak31 Aralık 2012 SPK Finansal Tablo Format Değişikliğinin Etkisi TFRS–11 Standardındaki Değişikliğin Etkisi TMS-19 Standardındaki Değişikliğin Etkisi Yeniden Düzenlenmiş 1 Ocak31 Aralık 2012 719.303.358 - 7.462.372 - 726.765.730 (1.034.325.861) 15.176.840 (5.319.791) - (1.024.468.812) (44.036.785) 409.536 (1.454.626) - (45.081.875) (69.953.542) (15.586.376) 1.573.173 - (83.966.745) (429.012.830) - 2.261.128 - (426.751.702) Nakit Akış Tablosu İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akışları Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışları Finansman Faaliyetlerinden Nakit Akışları Yabancı Para Çevirim Farklarının Nakit ve Nakit Benzerleri Üzerindeki Etkisi Nakit ve Nakit Benzerleri Üzerindeki Artış/(Azalış) ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 89 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar Yabancı Ülkelerde Faaliyet Gösteren Bağlı Ortaklıkların Finansal Tabloları Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıkların finansal tabloları, faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklere uygun olarak hazırlanmış olup, Topluluk muhasebe politikalarına göre düzenlenmiş finansal tablolarında yer alan; varlık ve yükümlülükleri konsolide rapor tarihindeki döviz kuru, gelir ve giderler ortalama döviz kuru kullanılarak Türk Lirası’na çevrilmiştir. Kapanış ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları özkaynak içerisindeki yabancı para çevirim farkları kalemi altında takip edilmektedir. Konsolidasyon kapsamındaki yurtdışı faaliyetlerinin çeviriminde kullanılan kurlar aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013 Dönem Döviz Cinsi Dönem Sonu Ortalaması 31 Aralık 2012 Dönem Dönem Sonu Ortalaması 31 Aralık 2011 Dönem Dönem Sonu Ortalaması ABD Doları 2,13430 1,90334 1,78260 1,79219 1,88890 1,67075 Euro 2,93650 2,52904 2,35170 2,30433 2,44380 2,32437 Bulgar Levası 1,50141 1,29308 1,20241 1,17819 1,24950 1,18843 Mısır Poundu 0,30915 0,27721 0,28047 0,29654 0,31294 0,28270 Rus Rublesi 0,06478 0,05935 0,05808 0,05724 0,05815 0,05635 Gürcistan Larisi 1,22922 1,14423 1,07599 1,08535 1,13087 0,99093 Ukrayna Grivnası 0,26702 0,23813 0,22302 0,22427 0,23641 0,20969 Konvertibl Mark 1,50141 1,29308 1,20241 1,17819 1,24950 1,18843 Yeni Rumen Leyi 0,65397 0,56879 0,52599 0,51296 0,56086 0,54372 Macaristan Foronti 0,00989 0,00852 0,00808 0,00797 0,00785 0,00832 Hindistan Rupisi 0,03448 0,03249 0,03254 0,03354 0,03546 0,03581 Konsolidasyona İlişkin Esaslar Konsolide finansal tablolar aşağıdaki maddelerde belirtilen esaslara göre hazırlanan Topluluk hesaplarını içerir. Konsolidasyon kapsamına dahil edilen şirketlerin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, SPK Finansal Raporlama Standartları’na uygunluk ve Topluluk tarafından uygulanan muhasebe politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından, gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yapılmıştır. Bağlı ortaklıkların faaliyet sonuçları satın alma veya elden çıkarma işlemlerine uygun olarak söz konusu işlemlerin geçerlilik tarihlerinde dahil edilmiş veya hariç bırakılmışlardır. 90 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar Konsolidasyona İlişkin Esaslar Bağlı Ortaklıklar Kontrol, bir işletmenin faaliyetlerinden fayda elde etmek amacıyla finansal ve operasyonel politikaları üzerinde kontrol gücünün olması ile sağlanır. Bağlı ortaklıklar, Şirket’in ya (a) doğrudan ve/veya dolaylı olarak kendisine ait olan ve Şirket’in üzerinde oy haklarına sahip olduğu hisseler neticesinde şirketlerdeki hisselerle ilgili oy hakkının %50’den fazlasını kullanma yetkisine sahip olduğu ya da (b) oy hakkının %50’den fazlasını kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte mali ve işletme politikaları üzerinde fiili hâkimiyet etkisini kullanmak suretiyle, mali ve işletme politikalarını Şirket’in menfaatleri doğrultusunda kontrol etme yetkisi ve gücüne sahip olduğu şirketleri ifade eder. Topluluk ’un başka bir şirketi kontrol edip etmediğinin değerlendirilmesinde dönüştürülebilir veya kullanılabilir potansiyel oy haklarının varlığı da göz önünde bulundurulur. 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla konsolidasyona tabi tutulan bağlı ortaklıklar, oy hakları ve etkin ortaklık oranları Dipnot 1’de gösterilmiştir. Bağlı ortaklıklar, faaliyetleri üzerindeki kontrolün Topluluk’a transfer olduğu tarihten itibaren konsolidasyon kapsamına alınır ve kontrolün ortadan kalktığı tarihte de konsolidasyon kapsamından çıkartılır. Bağlı ortaklıklar için uygulanan muhasebe politikaları Topluluk tarafından uygulanan muhasebe politikaları ile tutarlılığın sağlanması amacıyla değiştirilir. Yıl içinde satın alınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklıkların sonuçları, satın alım tarihinden sonra veya elden çıkarma tarihine kadar konsolide kapsamlı gelir tablosuna dahil edilir. Bağlı ortaklıklar’a ait finansal durum tabloları ve kar veya zarar tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş olup Şirket ve bağlı ortaklıkların sahip olduğu payların kayıtlı iştirak değerleri, ilgili özkaynaklar ile karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Şirket ile bağlı ortaklıklar arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon işlemi sırasında netleştirilmiştir. Şirket’in sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili özkaynaklar ve kapsamlı gelir tablosu hesaplarından netleştirilmiştir. Konsolide bağlı ortaklıkların net varlıklarındaki ana ortaklık dışı paylar Topluluk’un özkaynağının içinde ayrı olarak belirtilir. Ana ortaklık dışı paylar, ilk işletme birleşmelerinde oluşan bu paylar ile birleşme tarihinden itibaren özkaynakta meydana gelen değişikliklerdeki ana ortaklık dışı payların toplamından oluşur. Konsolide edilen bir bağlı ortaklığın ana ortaklık dışı paya düşen birikmiş zararları, söz konusu bağlı ortaklığın ana ortaklık dışı özsermaye tutarını aşabilir. Bu durumda, birikmiş zarar ve ana ortaklık dışı paya düşecek daha sonraki cari yıl zararları, ana ortaklık dışı pay ile ilişkilendirilir. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla finansal pozisyonu ve aynı tarihte sona eren döneme ait faaliyet sonucu, gerek tek başına gerekse topluca, konsolide finansal tablolara göre parasal önemlilik arz etmeyen bağlı ortaklıkların finansal tabloları konsolide edilmemiştir. Bu bağlı ortaklıklar, konsolide finansal tablolarda, satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılmışlardır (Dipnot 7). ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 91 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar İş Ortaklıklarındaki Paylar İş ortaklıkları, Şirket ve bağlı ortaklıklar’ı ile bir veya daha fazla müteşebbis ortak tarafından müştereken yönetilmek üzere, bir ekonomik faaliyetin üstlenilmesi için bir sözleşme dahilinde oluşturulan şirketleri ifade etmektedir. Topluluk, bu müşterek kontrolü, kendisinin doğrudan ya da dolaylı olarak sahip olduğu hisselerden yararlanarak sağlamaktadır. 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla Topluluk’un müşterek yönetime tabi işletmelerinin detayı Dipnot 1’de açıklanmıştır. Müşterek yönetime tabi ortaklıklar özkaynak yöntemi kullanılmak suretiyle konsolidasyon kapsamına alınırlar. İştirakler İştiraklerdeki yatırımlar özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmektedir. Bunlar, Topluluk’un genel olarak oy hakkının %20 ile %50’sine sahip olduğu veya Topluluk’un, şirket faaliyetleri üzerinde kontrol yetkisine sahip bulunmamakla birlikte önemli etkiye sahip olduğu kuruluşlardır. Topluluk ile iştirak arasındaki işlemlerden doğan gerçekleşmemiş karlar Topluluk’un iştirakteki payı ölçüsünde düzeltilmiş olup, gerçekleşmemiş zararlar da; işlem, transfer edilen varlığın değer düşüklüğüne uğradığını göstermiyor ise düzeltilmiştir. Topluluk, iştirak ile ilgili olarak söz konusu doğrultuda bir yükümlülük altına girmemiş veya bir taahhütte bulunmamış olduğu sürece iştirakteki yatırımın kayıtlı değerinin sıfır olması veya Topluluk’un önemli etkisinin sona ermesi durumunda özkaynak yöntemine devam edilmez. Önemli etkinin sona erdiği tarihteki yatırımın kayıtlı değeri, o tarihten sonra gerçeğe uygun değeri güvenilir olarak ölçülebildiğinde gerçeğe uygun değerinden aksi takdirde maliyet bedeli üzerinden gösterilir. Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Topluluk’un toplam oy haklarının %20’ye kadar veya %20’nin üzerinde olmakla birlikte Topluluk’un önemli bir etkiye sahip olmadığı veya konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen; teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden, varsa, değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Topluluk’un toplam oy haklarının %20’nin altında olduğu veya Topluluk’un önemli bir etkiye sahip olmadığı ve aktif piyasalarda kote pazar fiyatları olan ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde hesaplanabilen satılmaya hazır finansal varlık, gerçeğe uygun değeriyle konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. 92 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.2 TMS’ye Uygunluk Beyanı Topluluk, 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren döneme ilişkin konsolide finansal tablolarını SPK’nın Seri: II–14.1 No’lu tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar ve notlar, SPK tarafından uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. 2.3 Muhasebe Politikalarında Değişiklikler Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları ile tutarlıdır. Topluluk, UMS/TMS 19 (değişiklik), “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” standardının revize edilmesi ile ilgili olarak TMS 8’e “Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar” uygun olarak geçmişe yönelik düzenlemeler yapmıştır. Düzenlemelerin etkisi Not 2.5’te detaylı olarak anlatılmıştır. 2.4 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan önemli tahminler, 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan tahminlerle tutarlıdır. Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (TFRS) Değişiklikler Topluluk cari yılda Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) ve UMSK’nun Uluslararası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi (UFRYK) tarafından yayınlanan ve 1 Ocak 2013 tarihinde başlayan yıla ait dönemler için geçerli olan yeni ve revize edilmiş TMS/TFRS’lerdeki değişiklik ve yorumlardan Topluluk’un finansal tabloları üzerinde etkisi olan değişiklik ve yorumları uygulamıştır 1 Ocak 2013 tarihinde başlayan yıllık dönemler ve yine 1 Ocak 2013 tarihinde 31 Aralık 2013 dönemine ait geçerli olan ve Topluluk ‘un finansal tabloları üzerinde önemli etkisi olan değişiklik ve yorum yoktur. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 93 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (TFRS) Değişiklikler a. Yıllık raporlama dönemi sonu 31 Aralık 2013 olan finansal tablolarda geçerli yeni standartlar, değişiklikler ve yorumlar: - TMS/UMS 1’deki değişiklikler, “Finansal tabloların sunumu”: diğer kapsamlı gelirlere ilişkin değişiklik; 1 Temmuz 2012 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Buradaki en önemli değişiklik, şirketlerin diğer kapsamlı gelir tablosunda bulunan kalemlerin, müteakip dönemlerde gelir tablosuna aktarılıp aktarılamayacağına göre gruplandırması gerekliliğidir. Bununla birlikte değişiklik, hangi kalemlerin diğer kapsamlı gelir tablosunda yer alacağı konusuna açıklık getirmez. - TMS /UMS 19’daki değişiklik: ’’Çalışanlara sağlanan faydalar’’; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik koridor yöntemini ortadan kaldırır ve finansman maliyetinin net fon bazına göre hesaplanmasını öngörür. - TFRS/UFRS 1’deki değişiklikler, ‘Uluslararası finansal raporlama standartlarının ilk kez uygulanması’: devlet kredileri; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik, Uluslararası finansal raporlama standartlarını ilk kez uygulayacaklar için piyasa faizinden düşük, devlet kredisinin nasıl muhasebeleştirileceği ile ilgili bilgi verir. Ayrıca 2008 yılında yayınlanan TMS/UMS 20’e ilaveler getirerek, daha önce TFRS finansal tablo hazırlayanların da geçmişe dönük olarak, ilk defa TFRS/UFRS hazırlayanlara tanınan imtiyazdan yararlanmasını sağlar. - TFRS/UFRS 7’deki değişiklik, ‘Finansal araçlar’: varlık ve yükümlülüklerin mahsup edilmesi; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik Amerika Genel Kabul Görmüş Muhasebe Prensipleri uyarınca finansal tablo hazırlayan kuruluşlarla, TFRS/UFRS finansal tabloları hazırlayan kuruluşlar arasındaki karşılaştırmayı kolaylaştırmak için yeni açıklamaları içermektedir. - TFRS/UFRS 10,11 ve 12 geçiş rehberindeki değişiklik; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik TFRS/UFRS 10,11 ve 12’de karşılaştırmalı bilginin sadece bir önceki dönemle ilgili verilmesini sağlayan sınırlama getirmiştir. Konsolide edilmeyecek şekilde yapılandırılmış işletmelerde ilgili açıklamalar için, ilgili değişiklikler, TFRS/UFRS 12 öncesi dönemler için karşılaştırmalı bilgi sunma zorunluluğunu kaldırmak için uygulanacaktır. - Yıllık iyileştirmeler 2011; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu yıllık iyileştirmeler, 2009–2011 raporlama dönemi içinde beş başlığı içerir. Bu değişiklikler: •• TFRS/UFRS 1, ‘Uluslararası finansal raporlama standartların ilk kez uygulanması’ •• TMS/UMS 1, ‘Finansal tabloların sunumu’ •• TMS/UMS 16, ‘Maddi duran varlıklar’ •• TMS/UMS 32, ‘Finansal Araçlar; Sunumları’ •• TMS/UMS 34, ‘Ara dönem finansal raporlama’ 94 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (UFRS) Değişiklikler a. Yıllık raporlama dönemi sonu 31 Aralık 2013 olan finansal tablolarda geçerli yeni standartlar, değişiklikler ve yorumlar: - TFRS/UFRS 10,’’Konsolide finansal tablolar’’; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. TFRS/UFRS 10’un amacı bir veya birden çok şirkette kontrolü bulunan bir şirketin konsolide finansal tabloları sunması için konsolide finansal tabloların sunumu ve hazırlamasıyla ilgili esasların belirlenmesidir. Kontrole ilişkin esasları belirlemekte ve konsolidasyonun temeli olan kontroller hazırlanmaktadır. Yatırımcı iştirakini kontrol ediyorsa ve bu nedenle iştirakin konsolide olması gerekmektedir. Kontrol esasının uygulanmasına yönelik düzenlemeler yatırımcının iştirakini kontrol etmesi ve bu nedenle iştirakin konsolide olması gerekliliğini tanımlamıştır. Konsolide finansal tabloların hazırlanmasına yönelik olarak muhasebe gerekliliklerini düzenlemektedir. - TFRS/UFRS 11, Müşterek anlaşmalar; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. TFRS/UFRS 11 daha gerçekçi bir yaklaşımla şirketin yasal düzenlemeleri yerine müşterek anlaşmalara ilişkin haklar ve yükümlülüklere odaklanmıştır. İki tür müşterek anlaşma bulunmaktadır: Müşterek faaliyet ve iş ortaklığı. Müşterek faaliyet, müşterek katılımcının anlaşmaya ilişkin hak ve yükümlülüklere sahip olmasında ortaya çıkmaktadır ve bundan dolayı paylarına ait varlıklar yükümlülükler, gelir ve giderleri muhasebeleştirir. İş ortaklığı, iş ortağının düzenlemeye göre net varlıklar üzerindeki haklara sahip olmasıyla ortaya çıkmaktadır ve bu payların özkaynak muhasebeleştirilmesi yapılmaktadır. İş ortaklığında oransal konsolidasyona izin verilmemektedir. - TFRS/UFRS 12, ‘Diğer işletmelerdeki paylara ilişkin açıklamalar’; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. TFRS/UFRS 12, müşterek anlaşmalar, iştirakler, özel amaçlı araçlar ve diğer bilanço dışı araçlar dahil olmak üzere her çeşit yatırım ile ilgili yapılacak dipnot açıklamalarını belirlemiştir. - TFRS/UFRS 13, ‘Gerçeğe uygun değer ölçümlemesi’; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. TFRS/UFRS 13 tutarlılığın gelişmesini gerçeğe uygun değerin tam bir tanımını yaparak ve karmaşıklığın azalmasını ve tek kaynaklı gerçeğe uygun ölçümün ve dipnot açıklama gerekliliğini TFRS/ UFRS üzerinden kesin tanımlamalar yaparak sağlamayı amaçlamıştır. UFRS ve Amerika Genel Kabul Görmüş Muhasebe Standartları (“GKGMS”) ile arasında uyumu sağlarken ilgili standartlarda var olan gerçeğe uygun değerin uygulama ile ilave zorunluluklar getirmeyip; yalnızca uygulamaya yönelik açıklık getirmiştir. - TFRS/UMS 27 (revize 2011), ‘Bireysel finansal tablolar’; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Daha önce TMS/UMS 27’de yer alıp şimdi TFRS/UFRS 10’da yer alan kontrol tanımı dışında, bireysel finansal tablolar hakkında bilgi verir. - TMS/UMS 28 (revize 2011), ‘İştirakler ve iş ortaklıkları’; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. TFRS/UFRS 11’in yayımlanmasına müteakip TMS/UMS 28 (düzeltme 2011) iş ortaklıklarının ve iştiraklerin özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilmesi gerekliliğini getirmiştir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 95 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (UFRS) Değişiklikler a. Yıllık raporlama dönemi sonu 31 Aralık 2013 olan finansal tablolarda geçerli yeni standartlar, değişiklikler ve yorumlar : - TFRYK/UFRYK 20, ‘Yerüstü Maden İşletmelerinde Üretim Aşamasındaki Hafriyat (Dekapaj)’; 1 Ocak 2013 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu yorumlama yerüstü maden işletmelerinde üretim aşamasındaki hafriyat (dekapaj) maliyetinin muhasebeleştirilmesini ortaya koyar. Bu yorumlama, TFRS/UFRS raporlaması yapan madencilik şirketlerinin, varlıkların bir cevher kütlenin belirlenebilir bir bileşenine atfedilememesi durumunda, mevcut dekapaj varlıklarının açılış geçmiş yıl karlarından silinmesini de gerektirebilir. b. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla yayımlanmış ancak 1 Ocak 2014 tarihinden sonra yürürlüğe girecek olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar: - TMS/UMS 32’deki değişiklik, ‘’Finansal Araçlar”: varlık ve yükümlülüklerin mahsup edilmesi’; 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler, TMS/UMS 32 ‘Finansal Araçlar: Sunum’uygulamasına yardımcı olmak için vardır ve bilançodaki finansal varlıkların ve yükümlülüklerin mahsup edilmesi için gerekli bazı unsurları ortaya koymaktadır. - TFRS/UFRS 10, 12 ve TMS/UMS 27’deki ‘yatırım işletmelerinin konsolidasyonu ile ilgili değişiklikler’; 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik “yatırım işletmesi” tanımına giren şirketleri, bağlı ortaklıklarını konsolide etmekten muaf tutarak, bunun yerine, bu yatırımları gerçeğe uygun değer değişiklikleri kar veya zarara yansıtmak suretiyle muhasebeleştirmelerine olanak sağlamıştır. TFRS/UFRS 12’de de yatırım işletmelerine ilişkin açıklamalar ile ilgili değişiklikler yapılmıştır. - TMS/UMS 36’daki değişiklik, ‘Varlıklarda değer düşüklüğü’geri kazanılabilir tutar açıklamalarına ilişkin’; 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler, değer düşüklüğüne uğramış varlığın, geri kazanılabilir değeri, gerçeğe uygun değerinden satış için gerekli masrafları düşülmesi ile bulunmuşsa; geri kazanılabilir değer ile ilgili bilgilerin açıklanmasına ilişkin ek açıklamalar getirmektedir. - TMS/UMS 39’daki değişiklik ‘Finansal Araçlar’: Muhasebeleştirilmesi ve ölçümü’- ‘türev araçların devredilmesi’; 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişik belirtilen şartlar sağlandığı sürece, kanun ve yönetmeliklerden kaynaklanan korunma aracının taraflarının değişmesi veya karşı tarafın yenilenmesi sebebiyle finansal risklerden korunma muhasebesi uygulamasına son verilmeyeceğine açıklık getirmektedir. - TFRYK/UFRYK 21 – TMS/UMS 37, ‘Zorunlu vergiler’, ; 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. “Karşılıklar, koşullu borçlar ve koşullu varlıklar” üzerine bu yorum vergiye ilişkin yükümlülüğün işletme tarafından, ödemeyi ortaya çıkaran eylemin ilgili yasalar çerçevesinde gerçekleştiği anda kaydedilmesi gerektiğine açıklık getirmektedir. 96 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (UFRS) Değişiklikler b. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla yayımlanmış ancak 1 Ocak 2014 tarihinden sonra yürürlüğe girecek olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar : TFRS/UFRS 9 “Finansal Araçlar - sınıflandırma ve ölçüm”; 1 Ocak 2015 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu standart finansal varlık ve yükümlülüklerin, sınıflandırması ve ölçümü ile ilgili TMS/ UMS 39 standartlarının yerine geçmiştir. TFRS/UFRS 9; itfa edilmiş değer ve gerçeğe uygun değer olmak üzere ölçümle ilgili iki model sunmaktadır. Tüm özkaynak araçları gerçeğe uygun değeri ile ölçülürken; borçlanma araçlarının kontrata bağlı nakit getirisi Şirket tarafından alınacaksa ve bu nakit getiri faiz ve anaparayı içeriyorsa, borçlanma araçları itfa edilmiş değer ile ölçülür. Yükümlülükler için standart, TMS/UMS 39’daki itfa edilmiş maliyet yöntemi ve gömülü türevlerin ayrıştırılması da dahil olmak üzere birçok uygulamayı devam ettirmektedir. Esas önemli değişiklik, finansal yükümlülüklerinin gerçeğe uygun değerden takip edildiği durumlarda; muhasebesel uyuşmazlık olmadığı sürece gerçeğe uygun değer değişimindeki Şirketin kendi kredi riskinden kaynaklanan kısmın artık gelir tablosuna değil, kapsamlı gelir tablosuna yansıtılmasıdır. Bu değişiklik özellikle finansal kuruluşları etkileyecektir. TFRS/UFRS 9’daki değişiklik, “Finansal Araçlar - genel riskten korunma muhasebesi” .Bu değişiklik TFRS/UFRS 9 Finansal Araçlar standardına yer alan riskten korunma muhasebesine önemli değişiklikler getirerek riski yönetimi faaliyetlerinin finansal tablolara daha iyi yansıtılmasını sağlamıştır. TMS/UMS 19’daki değişiklik, “Tanımlanmış Fayda Planları”, 1 Temmuz 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu sınırlı değişiklik üçüncü kişiler veya çalışanlar tarafından tanımlanmış fayda planına yapılan katkılara uygulanır. Plana yapılan katkıların hizmet süresinden bağımsız hesaplandığı; örneğin maaşının sabit bir kısmının katkı olarak alınması gibi; durumlarda nasıl muhasebeleştirme yapılacağına açıklık getirmektedir. Yıllık İyileştirmeler 2012: 1 Temmuz 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. İyileştirme projesi 2010–2012 dönem aşağıda yer alan altı standartta değişiklik getirmiştir: •• TFRS/UFRS 2; Hisse Bazlı Ödemeler •• TFRS/UFRS 3, İşletme Birleşmeleri •• TFRS/UFRS 8, Faaliyet Bölümleri •• TMS/UMS 16; Maddi Duran Varlıklar ve UMS 38, Maddi Olmayan Duran Varlıklar •• TFRS/UFRS 9, Finansal Araçlar: UMS 37, Karşılıklar, Şarta Bağlı Varlık ve Yükümlülükler •• TMS/UMS 39, Finansal Araçlar - Muhasebeleştirme ve Ölçüm Yıllık İyileştirmeler 2013; 1 Temmuz 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. İyileştirme projesi 2011–2013 dönem aşağıda yer alan 4 standarda değişiklik getirmiştir: •• TFRS/UFRS 1; “UFRS’nin İlk Uygulaması •• TFRS/UFRS 3, İşletme Birleşmeleri •• TFRS/UFRS 13, Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü •• TMS/UMS40, Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 97 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (UFRS) Değişiklikler b. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla yayımlanmış ancak 1 Ocak 2014 tarihinden sonra yürürlüğe girecek olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar : Topluluk yukarıda yer alan değişikliklerin operasyonlarına olan etkilerini değerlendirip geçerlilik tarihinden itibaren uygulayacaktır. Yukarıdaki standart ve yorumların, uygulanmasının gelecek dönemlerde Topluluk ’un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etki yaratmayacağı beklenmektedir. 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Gelirlerin Kaydedilmesi Gelirler, mal ve hizmet satışlarından alınan veya alınacak olan bedelin gerçeğe uygun değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, teslim edilmiş malların ve gerçekleşmiş hizmetlerin fatura bedelinin, satış indirimleri ve iadelerinden arındırılmış halidir. Satışların içerisinde önemli bir finansman unsuru bulunması durumunda, gerçeğe uygun bedel gelecekte oluşacak tahsilatların, finansman unsuru içerisinde yer alan faiz oranı ile indirgenmesi ile tespit edilir. Fark, tahakkuk esasına göre esas faaliyetlerden diğer gelirler olarak ilgili dönemlere kaydedilir (Dipnot 28, 31). Malların Satışı Topluluğun mal satışları düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyafı gibi camın tüm temel alanları ile soda ve krom bileşenlerini kapsamaktadır. Bu malların satışından elde edilen gelir, aşağıdaki şartlar karşılandığında muhasebeleştirilir: • Topluluk’un mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi, • Topluluk’un mülkiyetle ilişkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün olmaması, • Gelir tutarının güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi, • İşlemle ilişkili olan ekonomik faydaların Topluluk’a akışının olası olması ve • İşlemden kaynaklanacak maliyetlerin güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi. Hizmet Sunumu Yıllara yaygın projelere ilişkin sözleşme geliri ve maliyetler, gelir tutarının güvenilir biçimde ölçülebildiği ve sözleşme kapsamındaki proje ile ilgili bir değişiklik varsa değişiklikten kaynaklanan gelir artışının muhtemel olduğu zaman muhasebeleştirilir. Sözleşme geliri, alınan veya alınacak hakedişlerin gerçeğe uygun değeri ile ölçülmektedir. Projeler, sabit fiyatlı sözleşmeler olup sözleşme gelirleri, sözleşmenin tamamlanma oranı metoduna göre hesaplanmaktadır. Toplam sözleşme gelirinin, tamamlanma oranına isabet eden tutarı, ilgili döneme sözleşme geliri olarak kaydedilir. Topluluğun, lojistik, ithalat, ihracat ve sigorta aracılık hizmetleri yapan hizmet şirketleri bulunmaktadır. 98 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Faiz Geliri Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ve ilgili finansal varlıktan beklenen ömrü boyunca elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın net defter değerine getiren etkin faiz yöntemi esas alınarak ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. Temettü Geliri Hisse senedi yatırımlarından elde edilen temettü geliri, hissedarların temettü alma hakkı doğduğu zaman konsolide finansal tablolara yansıtılır. Stoklar Stoklar, net gerçekleşebilir değer ya da maliyet bedelinden düşük olanı ile değerlenir. Maliyet, ağırlıklı ortalama maliyet metodu ile hesaplanmaktadır. Stoklara dahil edilen maliyeti oluşturan unsurlar malzeme, direkt işçilik ve genel üretim giderleridir. Kredi maliyetleri stok maliyetlerine dahil edilmemektedir. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından, tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli satış maliyetlerinin indirilmesiyle elde edilen tutardır Stoklar, ilk madde ve malzeme, yarı mamuller, mamuller, işletme malzemesi, ticari mallar ve diğer stokları kapsamaktadır (Dipnot 13). Maddi Duran Varlıklar Maddi duran varlıklar, elde etme maliyetinden birikmiş amortismanın ve kalıcı değer kayıplarının düşülmesi ile bulunan net değerleri ile gösterilmektedir. Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılan veya idari amaçlı kullanılacak ve inşa edilme aşamasındaki varlıklar, maliyet değerlerinden varsa değer düşüklüğü kaybı düşülerek gösterilirler. Maliyete yasal harçlar da dahil edilir. Kullanıma veya satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, borçlanma maliyetleri Topluluk’un ilgili muhasebe politikası uyarınca aktifleştirilir. Bu tür varlıklar, diğer sabit varlıklar için kullanılan amortisman yönteminde olduğu gibi, kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulur. Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dışında, maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Arazi ve arsalar için sınırsız ömürleri olması sebebi ile amortisman ayrılmamaktadır. Beklenen faydalı ömür, artık değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir (Dipnot 18). Finansal kiralama ile alınan varlıklar, beklenen ekonomik ömrü ile söz konusu kiralama süresinden kısa olanı ile diğer maddi duran varlıklarla aynı şekilde amortismana tabi tutulur. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 99 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Maddi Duran Varlıklar Maddi duran varlıkların, tahmin edilen ekonomik ömürleri aşağıdaki gibidir: Ekonomik ömür Binalar 10–50 yıl Yer altı ve yer üstü düzenleri 8–50 yıl Makine ve cihazlar 3–25 yıl Taşıtlar 3–15 yıl Döşeme ve demirbaşlar 2–20 yıl Diğer maddi varlıklar 4–15 yıl Maddi duran varlıklar olası bir değer düşüklüğünün tespiti amacıyla incelenir ve maddi duran varlığın kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerinden fazla ise, karşılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir. Geri kazanılabilir değer, ilgili maddi duran varlığın mevcut kullanımından gelecek net nakit akımları ile satış maliyeti düşülmüş gerçeğe uygun değerinden yüksek olanı olarak kabul edilir. Maddi bir duran varlığa yapılan normal bakım ve onarım harcamaları, gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi duran varlığın kapasitesini genişleterek kendisinden gelecekte elde edilecek faydayı arttıran nitelikteki yatırım harcamaları, maddi duran varlığın maliyetine eklenmekte ve ilgili maddi duran varlığın kalan tahmini faydalı ömrü üzerinden amortismana tabi tutulmaktadır. Maddi duran varlıkların elden çıkarılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kazanç veya kayıp satış hasılatı ile varlığın net defter değeri arasındaki fark olarak belirlenir ve cari dönemde ilgili diğer faaliyet gelirleri ve giderleri hesaplarına yansıtılır. Maddi Olmayan Duran Varlıklar Satın Alınan Maddi Olmayan Duran Varlıklar Satın alınan maddi olmayan duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarlarıyla gösterilirler. Bu varlıklar beklenen ekonomik ömürlerine göre doğrusal itfa yöntemi kullanılarak itfaya tabi tutulur. Beklenen ekonomik ömür ve itfa yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkilerini tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir ve tahminlerdeki değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Söz konusu maliyetler, alım maliyetlerini kapsamaktadır ve ekonomik ömürlerine göre (3–5 yıl) itfaya tabi tutulur (Dipnot 19). 100 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Maddi Olmayan Duran Varlıklar Bilgisayar Yazılımları Satın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede oluşan maliyetler üzerinden aktifleştirilir. Söz konusu maliyetler, ekonomik ömürlerine göre (3–5 yıl) itfaya tabi tutulur. Bilgisayar yazılımlarını geliştirmek ve sürdürmekle ilişkili maliyetler, oluştukları dönemde konsolide kapsamlı gelir tablosuna kaydedilmektedir. Kontrolü Topluluk’un elinde olan, saptanabilir ve kendine özgü yazılım ürünleri ile direk ilişkilendirilebilen ve bir yıldan fazla süre ile maliyetinin üzerinde ekonomik fayda sağlayacak harcamalar maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilir. Maliyetler, yazılımı geliştiren çalışanların maliyetlerini ve genel üretim giderlerinin bir kısmını da içermektedir. Maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilen bilgisayar yazılım geliştirme maliyetleri, ekonomik ömürleri üzerinden (5 yılı geçmemek kaydıyla) itfaya tabi tutulurlar (Dipnot 19). Müşteri İlişkileri İşletme birleşmesi sonucu sahip olunan müşteri ilişkileri ve sözleşmeleri iktisap tarihindeki makul değerleri üzerinden muhasebeleştirilir. Müşteri ilişkileri itfa edilmemekte olup, yıllık olarak değer düşüklüğünün mevcudiyetine yönelik test edilirler. Değer düşüklüğünün olması durumunda maddi olmayan duran varlıkların kayıtlı değeri geri kazanılabilir tutar indirilir ve ilgili tutar dönem sonuçlarına gider olarak yansıtılır. İşletme Birleşmesi Yoluyla Elde Edilen Maddi Olmayan Duran Varlıklar İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar, maddi olmayan duran varlık tanımını karşılaması ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi durumunda şerefiye tutarından ayrı olarak tanımlanır ve muhasebeleştirilir. Bu tür maddi olmayan duran varlıkların maliyeti, satın alma tarihindeki gerçeğe uygun değeridir. İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar başlangıç muhasebeleştirmesi sonrasında ayrı olarak satın alınan maddi olmayan duran varlıklar gibi maliyet değerlerinden birikmiş itfa ve tükenme payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler (Dipnot 19). Maden Varlıkları Maden sahası geliştirme maliyetleri, yeni cevher damarlarının değerlendirilmesi ile geliştirilmesinin yanı sıra var olan cevher damarlarının üretiminin devam ve geliştirilmesi amaçlı yer altı galerilerinin açılması, kazı yapılması, yolların yapılması gibi maliyetleri de içermektedir. Maden geliştirme maliyetleri, söz konusu madenden gelecekte bir ekonomik faydanın elde edilmesinin kuvvetle muhtemel olduğu, belirli maden alanlar için tanımlanabildiği ve maliyetinin güvenilir bir şekilde ölçülebildiği durumlarda aktifleştirilir. Üretim sırasında katlanılan maliyetler, maden sahasının geliştirilmesiyle birebir ilişkili olduğu sürece aktifleştirilir. Üretimle ilgili maliyetler ise gider olarak konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılır. Geliştirme giderlerinin araştırma ve değerlendirme giderlerinden ayrımının yapılamadığı durumlarda, söz konusu geliştirme giderleri oluştukları dönemde konsolide kapsamlı gelir tablosu ile ilişkilendirilir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 101 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Maddi Olmayan Duran Varlıklar Maden Varlıkları Maden varlıkları, kapasitelerinin tam olarak kullanılmaya hazır olduğu ve fiziksel durumlarının Topluluk yönetimi tarafından belirlenen üretim kapasitesini karşılayacağı durumlarda amortismana tabi tutulmaya başlanırlar. Maden geliştirme maliyetleri gelecekte ekonomik faydanın elde edilmesinin kuvvetle muhtemel olduğu durumlarda aktifleştirilir ve ekonomik fayda dikkate alınarak amortismana tabi tutulur. Maden geliştirme maliyetleri, ilk kayda alındıkları anda ilgili maden alanları bazında tanımlanabildiği ölçüde bölümlere dağıtılır ve her bir maden sahasındaki bölümler ayrı ayrı ekonomik faydalar göz önünde bulundurularak üretim birimleri yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. İlgili madenin ömrü süresince elde edilecek ekonomik faydaların artmasını sağlayacak söz konusu madende yapılan büyük çapta ve önemli revizyon çalışmaları, aktifleştirilir. Bu kapsamda değerlendirilebilecek, büyük çapta ve önemli revizyonlar haricindeki bakım ve onarım giderleri oluştukları dönemin konsolide kapsamlı gelir tablosuna gider olarak kaydedilir. Her bir maden sahasındaki maden geliştirme maliyetleri; dönem içerisinde ilgili madenden çıkarılan toplam ton bazındaki maden miktarının, söz konusu madendeki toplam ton bazındaki görünür ve işlenebilir geri kalan maden rezerv miktarına bölünmesi suretiyle bulunan itfa oranı üzerinden amortismana tabi tutulur. Her bir maden sahasındaki görünür ve mümkün rezerv miktarları, öngörülebilir gelecekte ekonomik olarak çıkarılıp işlenebileceği bilinen ve ölçülebilen kaynağı göstermektedir. Maden işletme hakları ise elde etme maliyetinden finansal tablolara yansıtılmakta olup dönem içerisinde yer altı ve açık ocaktan çıkarılan ton bazındaki maden miktarının, görünür ve mümkün işlenebilir geri kalan ton bazındaki maden rezerv miktarına bölünmesi suretiyle bulunan amortisman oranı kullanılarak itfa edilmektedir (Dipnot 19). Geliştirme Giderleri Yeni ürünlerin geliştirilmesi veya geliştirilen ürünlerin testi ve dizaynı ile ilgili proje maliyetleri, projenin ticari ve teknolojik bakımdan başarılı bir şekilde uygulanabilir olması ve maliyetlerin güvenilir olarak tespit edilebilmesi halinde maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilirler. Diğer geliştirme giderleri ve araştırma giderleri gerçekleştiğinde gider olarak kaydedilmektedir. Önceki dönemde gider kaydedilen geliştirme gideri sonraki dönemde aktifleştirilemez. Aktifleştirilen geliştirme giderleri, ürünün ticari üretiminin başlaması ile 5 yıl içerisinde doğrusal amortisman yöntemi uygulanarak itfa edilmektedir. Dönem itfa ve tükenme payları giderleri gerçekleştiğinde satışların maliyeti ile faaliyet giderlerinde muhasebeleştirilmektedir (Dipnot 28 ve 30). 102 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılmak veya idari maksatlarla veya işlerin normal seyri esnasında satılmak yerine, kira elde etmek veya değer kazanması amacıyla veya her ikisi için elde tutulan gayrimenkuller “yatırım amaçlı gayrimenkuller” olarak sınıflandırılır. Yatırım amaçlı gayrimenkuller gerçeğe uygun değer yöntemi kullanılarak finansal tablolara yansıtılmaktadır. Sahibi tarafından kullanılan bir gayrimenkulün, gerçeğe uygun değer esasına göre gösterilecek yatırım amaçlı bir gayrimenkule dönüşmesi durumunda kullanımdaki değişikliğin gerçekleştiği tarihe kadar TMS 16 “Maddi Duran Varlıklar” standardı uygulanır. TMS 16’ya göre hesaplanmış olan gayrimenkulün defter değeri ile gerçeğe uygun değeri arasında transfer tarihinde meydana gelen farklılık TMS 16’ya göre yapılmış bir yeniden değerleme gibi işleme tabi tutulur ve değerleme farkları özkaynaklar ile ilişkilendirilir. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değerinin belirlenmesi, her yıl için konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip bağımsız değerleme firmaları tarafından yapılmaktadır (Dipnot 17). Sonraki dönemlerde, yatırım amaçlı gayrimenkulün gerçeğe uygun değerindeki değişimden kaynaklanan kazanç veya kayıp, oluştuğu dönemde kâr veya zarar ile ilişkilendirilmektedir. Satış Amaçlı Sınıflandırılan Duran Varlıklar Varlıklar, kayıtlı değerlerinin kullanılmak suretiyle değil satış işlemi sonucu geri kazanılmasının amaçlandığı durumlarda satış amacıyla elde tutulan duran varlıklar olarak sınıflandırılır. Bu varlıklar; bir işletme birimi, satış grupları veya ayrı bir maddi varlık olabilir. Satılmak üzere elde tutulan duran varlıkların satışının bilanço tarihini takip eden oniki ay içerisinde gerçekleşmesi beklenir. Çeşitli olay veya koşullar satış işleminin tamamlanma süresini bir yıldan fazlaya uzatabilir. Söz konusu gecikmenin, işletmenin kontrolü dışındaki olaylar veya koşullar nedeniyle gerçekleşmiş ve işletmenin ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunu) satışına yönelik satış planının devam etmekte olduğuna dair yeterli kanıt bulunması durumunda; satış işlemini tamamlamak için gerekli olan sürenin uzaması, ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılmasını engellemez. Satış amacıyla elde tutulan duran varlıklar kayıtlı değerin veya makul değerin düşük olanı ile değerlenir. Makul değerin kayıtlı değerin altına düştüğü durumlarda oluşan değer düşüklüğü ilgili dönemin konsolide gelir tablosuna gider kaydedilir. Türev Araçlar ve Riskten Korunma Amaçlı Araçlar Türev araçlar ilk olarak sözleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerini yansıtan elde etme maliyeti üzerinden kayda alınmakta ve kayda alınmalarını izleyen dönemlerde gerçeğe uygun değer ile değerlenmektedir. Topluluk ’un türev araçlarını ağırlıklı olarak vadeli döviz alım-satım sözleşmeleri ile yabancı para ve faiz oranı swap işlemleri oluşturmaktadır. Söz konusu türev araçlar ekonomik olarak Topluluk için risklere karşı etkin bir koruma sağlamakla birlikte, risk muhasebesi yönünden gerekli koşulları taşımadıkları durumlarda konsolide finansal tablolarda alım-satım amaçlı türev araçlar olarak muhasebeleştirilmekte ve bunlara ilişkin gerçeğe uygun değer değişiklikleri gelir tablosunda yansıtılmaktadır. Topluluk ‘un finansal riskten korunma muhasebesi koşullarını yerine getiren finansal riskten korunma işlemleri ise aşağıda açıklandığı şekilde muhasebeleştirilmektedir: ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 103 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Türev Araçlar ve Riskten Korunma Amaçlı Araçlar Nakit Akış Riskinden Korunma İşlemleri Topluluk, türev sözleşmesi yapıldığı tarihte, kayıtlı bir varlığın veya yükümlülüğün veya belirli bir riskle ilişkisi kurulabilen ve gerçekleşmesi muhtemel olan işlemlerin nakit akışlarında belirli bir riskten kaynaklanan ve kar/zararı etkileyebilecek değişmelere karşı korunmayı sağlayan işlemleri nakit akış riskinden korunma olarak belirlemektedir. Topluluk, etkin olarak nitelendirilen nakit akış finansal riskten korunma işlemlerine ilişkin kazanç ve kayıplarını özkaynaklarda “Riskten Korunma Kazanç/(Kayıpları)” olarak göstermektedir. Finansal riskten korunan taahhüdün veya gelecekteki muhtemel işlemin bir varlık veya yükümlülük haline gelmesi durumunda özkaynak kalemleri arasında izlenen bu işlemlerle ilgili kazanç ya da kayıplar bu kalemlerden alınarak söz konusu varlık veya yükümlülüğün elde etme maliyetine veya defter değerine dahil edilmektedir. Aksi durumda, özkaynak kalemleri altında muhasebeleştirilmiş tutarlar, finansal riskten korunan gelecekteki muhtemel işlemin konsolide gelir tablosunu etkilediği dönemde konsolide gelir tablosuna transfer edilerek kar veya zarar olarak yansıtılır. Gelecekte gerçekleşmesi muhtemel işlemin, gerçekleşmesi artık beklenmiyorsa, önceden özkaynaklar altında muhasebeleştirilen birikmiş kazanç ve kayıplar gelir tablosuna transfer edilir. Finansal riskten korunma aracının, yerine belgelenmiş finansal riskten korunma stratejisine uygun olarak başka bir araç tanımlanmadan veya uzatılmadan, vadesinin dolması, satılması, sona erdirilmesi veya kullanılması veya finansal riskten korunma tanımının iptal edilmesi durumunda, önceden diğer kapsamlı gelir altında muhasebeleştirilmiş kazanç ve kayıplar, kesin taahhüt veya tahmini işlem gelir tablosunu etkileyene kadar özkaynaklar altında sınıflandırılmaya devam eder. Varlıklarda Değer Düşüklüğü Topluluk, şerefiye dışındaki tüm maddi ve maddi olmayan duran varlıkları için, her rapor tarihinde söz konusu varlığa ilişkin değer düşüklüğü olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın taşınmakta olan değeri, kullanım veya satış yoluyla elde edilecek olan tutarlardan yüksek olanı ifade eden net gerçekleşebilir değer ile karşılaştırılır. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığın ait olduğu nakit üreten herhangi bir birimin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutardan yüksekse, değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Bu durumda oluşan değer düşüklüğü zararları konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Değer düşüklüğünün iptali nedeniyle varlığın (veya nakit üreten birimin) kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda değer düşüklüğünün konsolide finansal tablolara alınmamış olması halinde oluşacak olan defter değerini (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamalıdır. Değer düşüklüğünün iptali konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir. 104 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Finansal Kiralamalar a) Topluluk - kiracı olarak Finansal kiralama Topluluk’un esas olarak mülkiyetin tüm risk ve getirilerini üstüne aldığı maddi duran varlık kiralaması, finansal kiralama şeklinde sınıflandırılır. Finansal kiralamalar, kiralama döneminin başlangıcında finansal kiralama konusu sabit kıymetin rayiç değeri ile kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanını esas almak suretiyle maddi duran varlıklara dahil edilmektedir. Kiralamadan doğan finansman maliyetleri kiralama süresi boyunca sabit bir faiz oranı oluşturacak şekilde kira dönemine yayılmaktadır. Ayrıca, finansal kiralama konusu sabit kıymetler faydalı ömürleri esas alınmak suretiyle amortismana tabi tutulmaktadır. Finansal kiralama konusu sabit kıymetlerin değerinde bir azalma tespit edilirse değer düşüklüğü karşılığı ayrılır. Finansal kiralama borçları ile ilgili faiz ve kur farkı giderleri kar veya zarar tablosuna yansıtılmaktadır. Kira ödemeleri finansal kiralama borçlarından düşülür. Faaliyet kiralaması Mülkiyete ait risk ve getirilerin önemli bir kısmının kiralayana ait olduğu kiralama işlemi, faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır. Faaliyet kiraları olarak (kiralayandan alınan teşvikler düşüldükten sonra) yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile konsolide kar veya zarar tablosuna gider olarak kaydedilir. b) Topluluk - kiralayan olarak Faaliyet kiralaması Faaliyet kiralamasında, kiralanan varlıklar, gayrimenkuller, arsa ve yatırım amaçlı elde tutulan gayrimenkuller hariç, konsolide finansal durum tablosunda maddi duran varlıklar altında sınıflandırılır ve elde edilen kira gelirleri kiralama dönemi süresince, eşit tutarlarda konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılır. Kira geliri kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılmaktadır. Borçlanma Maliyetleri Banka kredileri, alındıkları tarihlerde, işlem maliyetleri düşürülmüş gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar. Müteakip dönemlerde etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedelleriyle değerlenir ve işlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, konsolide kapsamlı gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır (Dipnot 8 ve 33). Finansman faaliyetlerinin içerisinde kur farkı gelirleri yer alması durumunda, söz konusu gelirler aktifleştirilmiş bulunan toplam finansman giderlerinden indirilir. Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen özellikli varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile ilişki kurulabilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemlerde konsolide kapsamlı gelir tablosuna kaydedilmektedir. Banka kredilerine ilişkin kur farkları, faiz giderleri ile ilişkilendirildikleri sürece aktifleştirilirler. Faiz giderleriyle birlikte aktifleştirilecek kur farkı gelir ve giderleri şirketin kendi fonksiyonel para biriminde borçlanması halinde katlanacağı borçlanma giderleri ile hâlihazırda yabancı para cinsinden borçlanma yoluyla katlandığı borçlanma giderleri arasındaki değer farkı göz önünde bulundurularak belirlenir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 105 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti İlişkili Taraflar Bu konsolide finansal tabloların amacı doğrultusunda, ortaklar, üst düzey yönetim (genel müdürler, grup başkanları, genel müdür yardımcıları, başkan yardımcıları ve fabrika müdürleri) ve yönetim kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafından kontrol edilen ve önemli etkinliğe sahip bulunulan şirketler ile konsolidasyona dahil edilmeyen bağlı ortaklıklar ve iştirakler “ilişkili taraflar” olarak kabul edilmişlerdir (Dipnot 37). Netleştirme/Mahsup İçerik ve tutar itibarıyla önemlilik arz eden her türlü kalem, benzer nitelikte dahi olsa, finansal tablolarda ayrı gösterilir. Önemli olmayan tutarlar, esasları ve fonksiyonları açısından birbirine benzeyen kalemler itibarıyla toplanarak gösterilir. Varlık ve yükümlülükler, gerekli kanuni hak olması, söz konusu varlık ve yükümlülükleri net olarak değerlendirmeye niyet olması veya varlıkların elde edilmesi ile yükümlülüklerin yerine getirilmesinin eş zamanlı olduğu durumlarda net olarak gösterilirler. Finansal Yatırımlar Sınıflandırma Topluluk, finansal varlıklarını şu şekilde sınıflandırmıştır: krediler ve alacaklar, satılmaya hazır finansal varlıklar, vadesine kadar elde tutulacak finansal varlıklar. Sınıflandırma, finansal varlıkların alınma amaçlarına göre yapılmıştır. Yönetim, finansal varlıklarının sınıflandırmasını satın alındıkları tarihte yapar. Alacaklar Alacaklar, sabit veya belirli ödemeleri olan, aktif bir piyasada işlem görmeyen ve türev araç olmayan finansal varlıklardır. Vadeleri rapor tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise dönen varlıklar, 12 aydan uzun ise duran varlıklar olarak sınıflandırılırlar. Alacaklar finansal durum tablosunda ‘ticari ve diğer alacaklar’olarak sınıflandırılırlar (Dipnot 10, Dipnot 11). Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Satılmaya hazır finansal varlıklar, bu kategoride sınıflandırılan ve diğer kategorilerin içinde sınıflandırılmayan türev araç olmayan varlıklardır. Yönetim, ilgili varlıkları rapor tarihinden itibaren 12 ay içinde elden çıkarmaya niyetli değilse söz konusu varlıklar duran varlıklar içerisinde sınıflandırılırlar (Dipnot 7). Vadeye Kadar Elde Tutulacak Finansal Varlıklar Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar, vadesine kadar saklama niyetiyle elde tutulan ve fonlama kabiliyeti dahil olmak üzere vade sonuna kadar elde tutulabilmesi için gerekli koşulların sağlanmış olduğu, sabit veya belirlenebilir ödemeleri ile sabit vadesi bulunan ve işletme kaynaklı krediler ve alacaklar dışında kalan finansal varlıklardır. Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedel üzerinden değerlenmektedir (Dipnot 7). 106 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Finansal Yatırımlar Muhasebeleştirme ve Ölçümleme Düzenli olarak alınıp-satılan finansal varlıklar, alım-satımın yapıldığı tarihte kayıtlara alınır. Alım-satım yapılan tarih, yönetimin varlığı alım satım yapmayı vaat ettiği tarihtir. Finansal varlıklar deftere ilk olarak gerçeğe uygun değerine işlem maliyeti eklenmek suretiyle kaydedilir. Finansal varlıklardan doğan nakit akım alım hakları sona erdiğinde veya transfer edildiğinde ve Topluluk tüm risk ve getirilerini transfer ettiğinde, finansal varlıklar defterlerden çıkartılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar müteakip dönemlerde gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilmektedirler. Krediler ve alacaklar etkin faiz oranı kullanılarak iskonto edilmiş değerleriyle muhasebeleştirilmektedir. Satılmaya hazır olarak sınıflandırılmış yabancı para cinsinden parasal finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerindeki değişikliklerde, finansal varlığın iskonto edilmiş değerindeki değişiklikler ile finansal varlığın kayıtlı değerindeki diğer değişikliklerden oluşan kur farkları analiz edilirler. Parasal finansal varlıklardan oluşan kur farkları kar veya zarar tablosuna, parasal olmayan finansal varlıklardan oluşan kur farkları özkaynaklara yansıtılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar olarak kaydedilen parasal ve parasal olmayan finansal varlıkların gerçeğe uygun değerindeki değişimler özkaynaklara yansıtılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılan finansal varlıklar, satıldığında veya değer düşüklüğü oluştuğunda özkaynaklarda gösterilen birikmiş gerçeğe uygun değer düzeltmeleri kar veya zarar tablosuna finansal varlıklardan doğan kar ve zararlar olarak aktarılır. Topluluk satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin temettü ödemelerini almaya hak kazandığında, satılmaya hazır finansal varlıklardan elde edilen temettü geliri, kar veya zarar tablosunda yatırım faaliyetlerinden gelirler içinde gösterilir. Borsada işlem gören satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerleri piyasa alış fiyatlarına göre belirlenmektedir. Finansal varlıklar için aktif bir piyasanın (borsada işlem görmeyen menkul kıymetler) bulunmaması durumlarında, Topluluk ilgili finansal varlığın gerçeğe uygun değerini değerleme yöntemleri kullanarak hesaplamaktadır. Bu yöntemler piyasa verilerinden yararlanılarak muvazaasız benzer işlemlerin kullanılmasını, benzer enstrümanların gerçeğe uygun değerlerinin referans alınmasını indirgenmiş nakit akımları analizini ve opsiyon fiyatlandırma modelleri yöntemlerini içerir. Teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden, varsa, değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Topluluk, rapor tarihinde, finansal varlıklarının değer düşüklüğü ile ilgili nesnel kanıt olup olmadığını değerlendirir. Satılmaya hazır olarak sınıflandırılan hisse senetlerinin gerçeğe uygun değerinin maliyetinin altına önemli ölçüde ve uzun süreli olarak düşmesi değer düşüklüğü göstergesi olarak değerlendirilir. Satılmaya hazır finansal varlıkların değer düşüklüğü ile ilgili nesnel kanıtların varlığı durumunda ilgili finansal varlığın elde etme maliyeti ile gerçeğe uygun değeri arasındaki farktan oluşan toplam zarardan daha önce kar veya zarar tablosuna yansıtılan değer düşüklüğü tutarı çıkarıldıktan sonra kalan zarar özkaynaklardan çıkarılarak kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir. Sermaye araçları ile ilgili kar veya zarar tablosuna kaydedilen değer düşüklüğü giderleri, takip eden dönemlerde söz konusu değer düşüklüğünün ortadan kalkması durumunda dahi kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilmez. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 107 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Ticari Alacaklar Alıcıya ürün veya hizmet sağlanması sonucunda oluşan ticari alacaklar tahakkuk etmemiş finansman gelirlerinden netleştirilmiş olarak gösterilirler. Tahakkuk etmemiş finansman gelirleri sonrası ticari alacaklar, orijinal fatura değerinden kayda alınan alacakların izleyen dönemlerde elde edilecek tutarlarının etkin faiz yöntemi ile iskonto edilmesi ile hesaplanır. Belirlenmiş faiz oranı olmayan kısa vadeli alacaklar, orijinal etkin faiz oranının etkisinin çok büyük olmaması durumunda, maliyet değerleri üzerinden gösterilmiştir. Tahsil imkânının kalmadığına dair objektif bir bulgu olduğu takdirde ilgili ticari alacaklar için değer düşüklüğü karşılığı ayrılmaktadır. Söz konusu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblağlar da dahil olmak üzere tüm nakit akışlarının, oluşan ticari alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir. Değer düşüklüğü karşılığı ayrılmasını takiben, değer düşüklüğüne uğrayan alacak tutarının tamamının veya bir kısmının tahsil edilmesi durumunda, tahsil edilen tutar ayrılan değer düşüklüğü karşılığından düşülerek esas faaliyetlerden diğer gelirlere kaydedilir (Dipnot 10,31). Nakit ve Nakit Benzerleri Nakit ve nakit benzeri kalemler, eldeki nakit, vadesiz mevduat ve vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, nakde kolayca çevrilebilen ve önemli tutarda değer değişikliği riskini taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır (Dipnot 6). Vadesi 3 aydan daha uzun 1 yıldan kısa olan banka mevduatları kısa vadeli finansal yatırımlar altında sınıflandırılır (Dipnot 7). Finansal Yükümlülükler Finansal yükümlülükler, ilk muhasebeleştirilmesi sırasında gerçeğe uygun değerinden ölçülür. İlgili finansal yükümlülüğün yüklenimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de söz konusu gerçeğe uygun değere ilave edilir. Finansal yükümlülükler özkaynağa dayalı finansal araçlar ve diğer finansal yükümlülükler olarak sınıflandırılır. Özkaynağa dayalı finansal araçlar Ana ortaklık dışı paylara verilen satın alma opsiyonları ile ilgili finansal yükümlülükler söz konusu opsiyonun itfa planına uygun olarak indirgenmiş değeri üzerinden finansal tablolara yansıtılmıştır. Finansal yükümlülüğün indirgenmiş tutarının opsiyona konu olan finansal varlığın gerçeğe uygun değerine yaklaştığı kabul edilmektedir. 108 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Finansal Yükümlülükler Diğer finansal yükümlülükler Diğer finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir (Dipnot 8). Etkin faiz yöntemi; finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine indirgeyen orandır. Ticari Borçlar Ticari borçlar, olağan faaliyetler içerisinde tedarikçilerden sağlanan mal ve hizmetlere ilişkin yapılması gereken ödemeleri ifade etmektedir. Ticari borçlar, ilk olarak gerçeğe uygun değerinden ve müteakip dönemlerde etkin faiz yöntemiyle hesaplanan itfa edilmiş maliyetinden ölçülürler (Dipnot 10). İşletme Birleşmeleri ve Şerefiye İşletme birleşmeleri, ayrı tüzel kişiliklerin veya işletmelerin raporlama yapan tek bir işletme şeklinde birleşmesi olarak değerlendirilmektedir. İşletme birleşmeleri, TFRS 3 kapsamında, satın alma yöntemine göre muhasebeleştirilir (Dipnot 3). İktisap maliyeti, alım tarihinde verilen varlıkların gerçeğe uygun değeri, çıkarılan sermaye araçları, değişimin yapıldığı tarihte varsayılan veya katlanılan yükümlülükler ve buna ilave iktisapla ilişkilendirilebilecek maliyetleri içerir. İşletme birleşmesi sözleşmesi gelecekte ortaya çıkacak olaylara bağlı olarak maliyetin düzeltilebileceğini öngören hükümler içerirse; bu düzeltmenin muhtemel olması ve değerinin tespit edilebilmesi durumunda, edinen işletme birleşme tarihinde birleşme maliyetine bu düzeltmeleri dahil eder. Alıma ilişkin maliyetler oluştukları dönemde giderleştirilir. Bağlı ortaklık alımı, iştirak edinimi ve iş ortaklıklarının kurulmasından ortaya çıkan şerefiye ödenen bedelin Topluluk ‘un edinilen işletmedeki net tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve koşullu yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerinin oranı ve edinilen işletmedeki kontrol gücü olmayan pay tutarını aşan kısmıdır. Değer düşüklüğü testi için şerefiye, nakit üreten birimlere dağıtılır. Dağıtım, şerefiyenin oluştuğu işletme birleşmesinden fayda sağlaması beklenen nakit üreten birimlere veya nakit üreten birim gruplarına yapılır. Şerefiye ’nin dağıtıldığı her bir birim veya birim grubu işletme içi yönetsel amaçlarla, şerefiyenin izlendiği işletmenin en küçük varlık grubudur. Şerefiye faaliyet bölümleri bazında takip edilir. Şerefiyedeki değer düşüklüğü gözden geçirmeleri yılda bir kez veya olay veya şartlardaki değişikliklerin değer düşüklüğü ihtimalini işaret ettiği durumlarda daha sık yapılmaktadır. Şerefiyenin defter değeri kullanım değeri ve satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değerinin büyük olanı olan geri kazanılabilir değer ile karşılaştırılır. Herhangi bir değer düşüklüğü durumunda zarar derhal muhasebeleştirilir ve takip eden dönemde geri çevrilmez. Topluluk tarafından kontrol edilen işletmeler arasında gerçekleşen yasal birleşmeler TFRS 3 kapsamında değerlendirilmemektedir. Dolayısıyla, bu tür birleşmelerde şerefiye hesaplanmamaktadır. Ayrıca, yasal birleşmelerde taraflar arasında ortaya çıkan işlemler konsolide finansal tabloların hazırlanması esnasında düzeltme işlemlerine tabi tutulur. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 109 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti İşletme Birleşmeleri ve Şerefiye Kontrol Gücü Olmayan Paylar İle Yapılan Kısmi Hisse Alış - Satış İşlemleri Topluluk, kontrol gücü olmayan paylar ile gerçekleştirdiği hali hazırda kontrol etmekte olduğu ortaklıklara ait hisselerin alış ve satış işlemlerini Topluluk’un özkaynak sahipleri arasındaki işlemler olarak değerlendirmektedir. Buna bağlı olarak, kontrol gücü olmayan paylardan ilave hisse alış işlemlerinde, elde etme maliyeti ile ortaklığın satın alınan payı nispetindeki net varlıklarının kayıtlı değeri arasındaki fark özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilir. Kontrol gücü olmayan paylara hisse satış işlemlerinde, satış bedeli ile ortaklığın satılan payı nispetindeki net varlıklarının kayıtlı değeri arasındaki fark sonucu oluşan kayıp veya kazançlar da özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilir. Kur Değişiminin Etkileri Topluluk’un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket’in fonksiyonel para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası (“TL”) cinsinden ifade edilmiştir. Her bir işletmenin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, yabancı para cinsinden (TL dışındaki para birimleri ya da ilgili işletmenin fonksiyonel para birimi dışındaki para birimleri) gerçekleşen işlemler, işlem tarihindeki kurlar esas alınmak suretiyle kaydedilmektedir. Finansal durum tablosunda yer alan dövize endeksli parasal varlık ve yükümlülükler rapor tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak TL’ye çevrilmektedir. Gerçeğe uygun değeri ile izlenmekte olan parasal olmayan kalemlerden yabancı para cinsinden kaydedilmiş olanlar, gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki kurlar esas alınmak suretiyle TL’ye çevrilmektedir. Tarihi maliyet cinsinden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan kalemler yeniden çevrilmeye tabi tutulmazlar. Topluluk’un yabancı faaliyetlerindeki varlık ve yükümlülükler, konsolide finansal tablolarda rapor tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak TL cinsinden ifade edilir. Gelir ve gider kalemleri, işlemlerin gerçekleştiği tarihteki kurların kullanılması gereken dönem içerisindeki döviz kurlarında önemli bir dalgalanma olmadığı takdirde (önemli dalgalanma olması halinde, işlem tarihindeki kurlar kullanılır), dönem içerisindeki ortalama kurlar kullanılarak çevrilir. Oluşan kur farkı özkaynak olarak sınıflandırılır ve Topluluk’un yabancı para çevirim farkları fonuna transfer edilir. Söz konusu çevirim farklılıkları yabancı faaliyetin elden çıkarıldığı dönemde kar veya zarar tablosuna kaydedilir. Yurtdışında faaliyet satın alımından kaynaklanan şerefiye ve gerçeğe uygun değer düzeltmeleri, yurtdışındaki faaliyetin varlık ve yükümlüğü olarak ele alınır ve dönem sonu kuru kullanılarak çevrilir. 110 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Pay Başına Kazanç Konsolide kar veya zarar tablosunda belirtilen pay başına kazanç, ana ortaklık payına düşen konsolide net karın ilgili yıl içinde mevcut hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile tespit edilir. Türkiye’deki şirketler mevcut hissedarlara birikmiş karlardan ve özkaynak enflasyon düzeltmesi farkları hesabından hisseleri oranında hisse dağıtarak (“bedelsiz hisseler”) sermayelerini arttırabilir. Hisse başına kazanç hesaplanırken, bu bedelsiz hisse ihracı çıkarılmış hisseler olarak sayılır. Dolayısıyla pay başına kazanç hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, çıkarılan bedelsiz hisselerin geriye dönük olarak dikkate alınması suretiyle elde edilir (Dipnot 36). Raporlama Tarihinden Sonraki Olaylar Topluluk, raporlama tarihinden sonra düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Raporlama tarihinden sonra ortaya çıkan düzeltme gerektirmeyen hususlar, mali tablo kullanıcılarının ekonomik kararlarını etkileyen hususlar olmaları halinde konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklanır. Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Borçlar Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesinin muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde tahmin edilebilir olması durumunda finansal tablolarda karşılık ayrılır. Karşılık olarak ayrılan tutar, yükümlülüğe ilişkin risk ve belirsizlikler göz önünde bulundurularak, rapor tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın tahmin edilmesi yoluyla hesaplanır. Paranın zaman değeri etkisinin önemli olduğu durumlarda, karşılık tutarı, yükümlülüğün yerine getirilmesi için gerekli olması beklenen giderlerin bugünkü değeri olarak belirlenir. Karşılıkların bugünkü değerlerine indirgenmesinde kullanılacak iskonto oranının belirlenmesinde, ilgili piyasalarda oluşan faiz oranı ile söz konusu yükümlülükle ilgili risk dikkate alınır. Söz konusu iskonto oranı vergi öncesi olarak belirlenir ve gelecekteki nakit akımlarının tahmini ile ilgili riski içermez. Karşılığın ödenmesi için gerekli olan ekonomik faydanın bir kısmı ya da tamamının üçüncü taraflarca karşılanmasının beklendiği durumlarda, tahsil edilecek tutar, ilgili tutarın tahsil edilmesinin hemen hemen kesin olması ve güvenilir bir şekilde ölçülmesi halinde varlık olarak muhasebeleştirilir (Dipnot 22). ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 111 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Zarara Sebebiyet Verecek Sözleşmeler Topluluk’un, sözleşmeye bağlı yükümlülüklerini yerine getirmek için katlanılacak kaçınılmaz maliyetlerin bahse konu sözleşmeye ilişkin olarak elde edilmesi beklenen ekonomik faydaları aşan sözleşmesinin bulunması halinde, zarara sebebiyet verecek sözleşmenin var olduğu kabul edilir. Zarara sebebiyet verecek sözleşmelerden kaynaklanan mevcut yükümlülükler, karşılık olarak hesaplanır ve muhasebeleştirilir. Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti işletmenin tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyit edilebilmesi mümkün yükümlülükler ve varlıklar konsolide finansal tablolara dahil edilmemekte ve şarta bağlı yükümlülükler ve varlıklar olarak değerlendirilmektedir (Dipnot 15). Finansal Bilgilerin Bölümlere Göre Raporlanması Topluluk’un, Yönetim tarafından performanslarını değerlendirme ve kaynak dağılımına karar vermek için kullandığı bilgileri içeren beş faaliyet bölümü bulunmaktadır. Topluluk’un bu faaliyet grupları düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj, kimyasallar ve ithalat, ihracat, sigorta ve yatırım şirketlerini de kapsayan diğer grubudur. Bu bölümler risk ve getiri açısından farklı ekonomik durumlardan ve farklı coğrafi konumlardan etkilendikleri için ayrı ayrı yönetilmektedir. Topluluk Yönetimi, bölümlerin performansını değerlendirirken TFRS’ye göre hazırlanan finansal tablo faaliyet sonuçlarının incelenmesini yöntem olarak belirlemiştir (Dipnot 5). Bölümlere göre raporlama, Topluluk’un faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili merciine yapılan raporlamayla yeknesaklığı sağlayacak biçimde düzenlenmiştir. Topluluk’un faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili mercii, bölümlere tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınmasından ve bölümlerin performansının değerlendirilmesinden sorumludur. “Diğer” altında birleştirilen sektörler raporlanabilir bölüm olmak için yeterli sayısal alt sınırları karşılayamamaları nedeniyle bölümlere göre raporlamanın sunumu için birleştirilmiştir. Bir faaliyet bölümünün, raporlanabilir bölüm olarak belirlenebilmesi için, işletme dışı müşterilere yapılan satışlar ve bölümler arası satışlar veya transferler de dahil olmak üzere, hasılatının, işletme içi ve dışı tüm faaliyet bölümlerinin toplam hasılatının %10’unu veya daha fazlasını oluşturması, raporlanan kâr veya zararının %10’u veya daha fazlası olması veya varlıklarının, tüm faaliyet bölümlerinin toplam varlıklarının %10’u veya daha fazlası olması gerekmektedir. Yönetimin bölüme ilişkin bilgilerin finansal tablo kullanıcıları için faydalı olacağına inanması durumunda, yukarıdaki sayısal alt sınırlardan herhangi birini karşılamayan faaliyet bölümleri de raporlanabilir bölümler olarak değerlendirilebilir ve bunlara ilişkin bilgiler ayrı olarak açıklanabilir. 112 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Devlet Teşvik ve Yardımları Devlet bağışları, bağışların alınacağına ve Topluluk’un uymakla yükümlü olduğu şartları karşıladığına dair makul bir güvence olduğunda gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar (Dipnot 21). Maliyetlere ilişkin devlet bağışları, karşılayacakları maliyetlerle eşleştikleri ilgili dönemler boyunca tutarlı bir şekilde gelir olarak muhasebeleştirilir. Maddi duran varlıklara ilişkin devlet bağışları, ertelenmiş devlet bağışları olarak cari olmayan borçlar altında sınıflandırılır ve faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman uygulanarak kar veya zarar tablosuna gelir kaydedilir. Dönem Vergi Gideri ve Ertelenen Vergi Vergi gideri, cari dönem vergi giderini ve ertelenmiş vergi giderini kapsar. Vergi, doğrudan özkaynaklar altında muhasebeleştirilen bir işlemle ilgili olmaması koşuluyla, kar veya zarar tablosuna dahil edilir (Dipnot 35). Aksi takdirde vergi de ilgili işlemle birlikte özkaynaklar altında muhasebeleştirilir. Dönem vergi gideri, rapor tarihi itibarıyla Topluluk’un bağlı ortaklıklarının ve özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarının faaliyet gösterdiği ülkelerde yürürlükte olan vergi kanunları dikkate alınarak hesaplanır. Ertelenmiş vergi, yükümlülük yöntemi kullanılarak, varlık ve yükümlülüklerin konsolide finansal tablolarda yer alan değerleri ile vergi değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır. Bununla birlikte, işletme birleşmeleri dışında, hem ticari hem de mali karı veya zararı etkilemeyen varlık ve yükümlülüklerin ilk defa mali tablolara alınması durumunda ertelenmiş vergi varlığı veya yükümlülüğü mali tablolara alınmaz. Ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri, yürürlükte olan veya rapor tarihi itibarıyla yürürlüğe giren vergi oranları ve vergi mevzuatı dikkate alınarak, vergi varlığının gerçekleşeceği veya yükümlülüğünün ifa edileceği dönemde uygulanması beklenen vergi oranları üzerinden hesaplanır. Başlıca geçici farklar, maddi duran varlıkların kayıtlı değerleri ile vergi değerleri arasındaki farktan, hâlihazırda vergiden indirilemeyen/vergiye tabi gider karşılıklarından ve kullanılmayan vergi indirim ve istisnalarından doğmaktadır. Ertelenen vergi yükümlülüğü vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenen vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Aynı ülkenin vergi mevzuatına tabi olmak şartıyla ve cari vergi varlıklarının cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal olarak uygulanabilir bir hakkın bulunması durumunda ertelenen vergi varlıkları ve yükümlülükleri karşılıklı olarak birbirinden mahsup edilir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 113 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kıdem tazminatı karşılığı, Topluluk’un Türk İş Kanunu ve bağlı ortaklıkların faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanunlar uyarınca personelin emekliye ayrılmasından doğacak gelecekteki olası yükümlülüklerinin tahmini toplam karşılığının bugünkü değerini ifade eder. Türkiye’de geçerli olan çalışma hayatını düzenleyen yasalar ve Türk İş Kanunu uyarınca, Topluluk, en az bir yıllık hizmetini tamamlayan kendi isteği ile işten ayrılması veya uygunsuz davranışlar sonucu iş akdinin feshedilmesi dışında kalan sebepler yüzünden işten çıkarılan, vefat eden veya emekliye ayrılan her personeline toplu olarak kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Tanımlanmış sosyal yardım yükümlülüğünün bugünkü değeri ile ilgili ayrılan karşılık öngörülen yükümlülük yöntemi kullanılarak hesaplanır. Tüm aktüeryal karlar ve zararlar konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir (Dipnot 24). Nakit Akış Tablosu Topluluk, net varlıklarındaki değişimleri, finansal yapısını ve nakit akışlarının tutar ve zamanlamasında değişen şartlara göre yönlendirme yeteneği hakkında finansal tablo kullanıcılarına bilgi vermek üzere, diğer finansal tabloların ayrılmaz bir parçası olarak nakit akış tablosu düzenlemektedir. Döneme ilişkin nakit akışları işletme, yatırım ve finansman faaliyetleri olarak sınıflandırılmaktadır. İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları Topluluk’un faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarını gösterir. Yatırım faaliyetleri ile ilgili nakit akışları, Topluluk’un yatırım faaliyetlerinde (sabit yatırımlar ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akışlarını gösterir. Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışları, Topluluk’un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir. Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi Herhangi bir Topluluk şirketi, ana ortaklığın hisselerini bedelini ödeyerek satın aldığında, el değiştiren hisselerin nominal tutarına denk gelen ödeme tutarı, hisse senedinin iptaline veya yeniden ihraç edilmesine kadar özsermayeden düşülmekte ve karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi kalemi altında gösterilmektedir. Bu hisse müteakip dönemlerde yeniden ihraç edilmesi veya satılması durumunda tahsil edilen tutar yine özsermayede gösterilir. Temettüler Topluluk, temettü gelirlerini ilgili temettü alma hakkı oluştuğu tarihte, konsolide finansal tablolara yansıtmaktadır. Temettü borçları kar dağıtımının bir unsuru olarak beyan edildiği dönemde yükümlülük olarak konsolide finansal tablolara yansıtılır. 114 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti İnşaat Sözleşmeleri İnşaat maliyetleri, Topluluk tarafından oluştukça muhasebeleştirilir. İnşaat sözleşmesinin sonucunun güvenilir olarak tahmin edilemediği durumlarda, sözleşme hasılatı sözleşme maliyetinin geri kazanılabilen kısmı kadar muhasebeleştirilmektedir. İnşaat sözleşmesinin sonucunun güvenilir olarak tahmin edilebildiği durumlarda ve sözleşmenin karlı olması muhtemel ise, sözleşme hasılatı sözleşme süresi boyunca muhasebeleştirilir. Sözleşme maliyetinin toplam sözleşme hasılatını geçmesi muhtemel ise, beklenen zarar oluştuğu tarihte gider olarak muhasebeleştirilir. Sözleşmeyle belirlenen iş, talepler ve hakediş ödemeleri, müşteri ile anlaşmaya varıldığı ve güvenilir bir biçimde ölçülebildiği durumlarda kontrat gelirlerine eklenir. Topluluk, belirli bir dönemde muhasebeleştirilmesi gereken miktarın belirlenmesinde “tamamlanma yüzdesi yöntemi”’ni kullanmaktadır. Tamamlanma yüzdesi; rapor tarihi itibarıyla oluşan sözleşme maliyetinin her bir sözleşme için tahmin edilen toplam maliyete oranlanması ile hesaplanır. Sözleşme üzerinde gelecekteki faaliyetlerle ilişkili cari yılda yapılan maliyetler, tamamlanma safhasının belirlenmesinde kullanılan sözleşme maliyetlerine dahil edilmez. Bunlar içeriklerine göre; stoklar, peşin ödenmiş giderler veya diğer varlıklar olarak gösterilir. Topluluk, devam eden inşaat sözleşmeleri ile ilgili; henüz hakedişi gerçekleşmemiş maliyetlerini ve kaydedilen gelir/giderlerini “devam eden inşaat sözleşmelerinden alacaklar” olarak varlıklar içerisinde gösterir. Müşteriler tarafından henüz ödenmemiş hakediş bedelleri “ticari ve diğer alacaklar” içerisine dahil edilir. Topluluk, devam eden inşaat sözleşmeleri ile ilgili hakedişlerin maliyetleri ve kaydedilen gelir/giderleri aşan kısımlarını “Devam eden inşaat sözleşmelerine ait yükümlülükler” olarak yükümlülükler içerisinde gösterir. 2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları Konsolide finansal tabloların hazırlanması, rapor tarihi itibarıyla raporlanan varlık ve yükümlülüklerin tutarlarını, şarta bağlı varlık ve yükümlülüklerin açıklanmasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımların kullanılmasını gerektirmektedir. Muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları, geçmiş tecrübe, diğer faktörler ile o günün koşullarıyla gelecekteki olaylar hakkında makul beklentiler dikkate alınarak sürekli olarak değerlendirilir. Bu tahmin ve varsayımlar, yönetimlerin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına rağmen, fiili sonuçlar, varsayımlardan farklılık gösterebilir. Gelecek finansal raporlama döneminde, varlık ve yükümlülüklerin kayıtlı değerinde önemli düzeltmelere neden olabilecek tahmin ve varsayımlar aşağıda belirtilmiştir: Topluluk vergiye esas finansal tabloları ile SPK raporlama standartlarına göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü muhasebeleştirmektedir. Topluluk şirketlerinin gelecekte oluşacak karlardan indirilebilecek kullanılmamış mali zararlar ve diğer indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları bulunmaktadır. Ertelenmiş vergi varlıklarının kısmen ya da tamamen geri kazanılabilir tutarı mevcut koşullar altında tahmin edilmiştir. Değerlendirme sırasında, gelecekteki kar projeksiyonları, cari dönemlerde oluşan zararlar, kullanılmamış zararların ve diğer vergi varlıklarının son kullanılabileceği tarihler ve gerektiğinde kullanılabilecek vergi planlama stratejileri göz önünde bulundurulmuştur. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 115 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları Yapılan değerlendirme neticesinde, 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla vergi indirimlerinden kaynaklanan geçici farklar üzerinden öngörülebilir ve vergi kanunları çerçevesinde vergi indirim hakkının devam edebileceği süre içerisinde yararlanılabileceği sonucuna varılan 94.107.150 TL (31 Aralık 2012: 67.470.342 TL) tutarındaki vergiden mahsup edilecek geçmiş yıl mali zararları ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi çerçevesinde, indirimli kurumlar vergisinden kaynaklanan geçici farklar üzerinden öngörülebilir ve vergi kanunları çerçevesinde indirimli kurumlar vergisi hakkının devam edebileceği süre içerisinde yararlanılabileceği sonucuna varılan 144.227.737 TL (31 Aralık 2012: 70.124.496 TL) indirimli kurumlar vergisi için ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilmiştir (Dipnot 35). Şirket, 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle Kocaeli İli Gebze İlçesi Çayırova Mahallesinde bulunan Çayırova gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla 217.707.575 TL olarak belirlenmiştir. SPK lisansına sahip iki ayrı değerleme firması tarafından yapılan değerlemeler sonucu oluşan 202.061.493 TL tutarındaki değer artışı, 10.103.075 TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dikkate alınarak özkaynaklar altında “Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları” hesabında muhasebeleştirilmiştir (Dipnot 17). Şirket, 30 Haziran 2011 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle İstanbul İli Beykoz İlçesi İncirköy Mahallesinde bulunan Beykoz gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 30 Haziran 2011 tarihi itibarıyla 208.591.216 TL olarak belirlenmiştir. SPK lisansına sahip iki ayrı değerleme firması tarafından yapılan değerlemeler sonucu oluşan 200.114.617 TL tutarındaki değer artışı, 10.005.731 TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dikkate alınarak özkaynaklar altında “Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları” hesabında muhasebeleştirilmiştir. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, güncel değerleme raporu göz önünde bulundurularak yatırım amaçlı gayrimenkulün makul değerinde önemli bir değişikliğin olmadığı öngörülmektedir. (Dipnot 17). Topluluk’un borsada işlem görmeyen satılmaya hazır finansal varlıklarından Avea İletişim Hizmetleri AŞ’nin (“Avea”) direkt %0,35 ve Trakya Yatırım Holding A.Ş. aracılığı ile dolaylı %1,14 olmak üzere toplam %1,48’ine sahip olduğu Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. hisselerinin borsada işlem görmemesi sebebiyle mevcut piyasa değeri 13 Haziran 2010 tarihinde gerekli mesleki birikime sahip ve telekomünikasyon sektöründe güncel bilgisi bulunan bağımsız ve uluslararası bir değerleme firması tarafından yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır. Satılmaya hazır finansal varlığın gerçeğe uygun değeri, değerleme raporunda söz konusu hisseler için mevcut pazar bilgileri temel alınarak; indirgenmiş nakit akım yöntemi, karşılaştırmalı sektör çarpanları ve emsal karşılaştırma yöntemleri kullanılarak belirlenmiştir. Nakit akım analizinde iskonto oranı olarak %12,4 ve sektör çarpanı olarak %7,0 kullanılmıştır. Takip eden dönemlerde, satılmaya hazır finansal varlığın makul değeri, Avea’nın mevcut abone sayısı, pazar payı ve telekomünikasyon sektörüne özgü indirgenmiş nakit akım analizleri ile 2012 ve 2013 yıllarını kapsayacak şekilde sektör karşılaştırmaları göz önünde bulundurularak analiz edilmiş ve bu analizlerin sonucunda makul değerinde önemli bir değişikliğin olmadığı öngörülmüştür. 116 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3. İşletme Birleşmeleri Topluluk, 31 Mayıs 2013 tarihi itibarıyla Fritz Holding GmbH ve bağlı ortaklıklarının tamamını geçici olarak hesaplanan 3.000.000 Euro bedelle satın almıştır. Geçici tutarlar üzerinden yapılan bu hesaplama satın alımı takip eden on iki ay içerisinde tamamlanacak ve eğer gerekirse düzeltme kayıtları satın alma tarihinden itibaren yapılacaktır. Bu alım ile birlikte Topluluk’un Avrupa’daki pazarlarda büyüme ve cam enkapsülasyonu üretim ve satış hedefine katkıda bulunulması ve Almanya’da yüksek bir pazar payına ulaşılması amaçlanmıştır. Kayıtlı Değer Makul Değer Dönen varlıklar 85.143.491 81.771.537 Nakit ve nakit benzerleri 17.035.654 17.035.654 Ticari alacaklar 28.226.588 28.339.337 Stoklar 28.849.160 24.278.203 737.085 737.085 Peşin ödenmiş giderler Diğer dönen varlıklar 10.295.004 4.454.571 - 6.926.687 Duran varlıklar 66.009.653 69.880.207 Maddi duran varlıklar 65.200.883 48.593.144 808.770 21.287.063 151.153.144 151.651.744 89.703.794 135.508.629 340.432 340.432 Satış amaçlı sınıflandırılan duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar Toplam Varlıklar Kısa vadeli yükümlülükler Kısa vadeli borçlanmalar Ticari borçlar 23.530.927 22.769.319 Diğer borçlar 62.339.717 62.339.717 - 35.237.174 Kısa vadeli karşılıklar Diğer kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Uzun vadeli borçlanmalar Diğer borçlar Uzun vadeli karşılıklar Ertelenmiş vergi pasifi Toplam Yükümlülükler Net Varlıklar Toplamı 3.492.718 14.821.987 29.441.748 12.402.977 6.745.131 6.927.018 22.017.454 - 679.163 1.454.403 - 4.021.556 119.145.542 147.911.606 32.007.602 3.740.138 Ödenen toplam nakit 7.262.400 Alınan nakit ve nakit benzerleri Net nakit çıkışı/(girişi) (17.035.654) Hisse alım günkü şerefiye 3.522.262 Yabancı para çevirim farkı 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla şerefiye (9.773.254) 750.344 4.272.606 Konsolide kar veya zarar tablosunda, iktisap tarihinden sonra elde edilen satış gelirlerinde Fritz Holding GmbH’ın payı 256.539.580 TL olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde, konsolide kontrol gücü olmayan paylar sonrası net dönem karına katkısı 14.565.361 TL’dir. Eğer Fritz Holding GmbH, 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren konsolidasyona dahil edilmiş olsaydı, konsolide kar veya zarar tablosunda 164.545.408 TL tutarında ilave satış geliri, kontrol gücü olmayan paylar sonrası net dönem karında ise 144.668 TL artış gerçekleşirdi. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 117 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3. İşletme Birleşmeleri 2012 yılı içerisinde gerçekleşen işletme birleşmesi: Topluluk, 11 Temmuz 2012 tarihi itibarıyla Glasscorp S.A. şirketinin % 90’ını 3.098.613 Euro bedelle satın almıştır. Toplam tutarın 2.575.493 Euro’luk kısmı nakit ödenmiş; geriye kalan 523.120 Euro’luk kısım hisse alımına ilişkin ödenmesi gereken borç olarak muhasebeleştirilmiştir. Topluluğun gelişmekte olan pazarlarda büyüme hedefine katkıda bulunacak ve Romanya’da yüksek bir pazar payına ulaştırması hedeflenen bu alım nedeniyle oluşan şerefiyeye ilişkin hesaplama aşağıda sunulmuştur. Dönen varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Ticari alacaklar - İlişkili taraflardan ticari alacaklar - İlişkili olmayan taraflardan ticari alacaklar Diğer alacaklar Kayıtlı Değer Makul Değer 1.307.252 1.216.947 1.023 1.023 741.498 651.193 732 732 740.766 650.461 785 785 563.946 563.946 Duran varlıklar 7.133.182 6.409.545 Maddi duran varlıklar 7.088.490 6.364.853 44.692 44.692 Toplam Varlıklar 8.440.434 7.626.492 Kısa vadeli yükümlülükler 3.592.568 4.609.021 Stoklar Peşin ödenmiş giderler Kısa vadeli borçlanmalar 179.529 179.529 1.066.500 2.082.953 2.310 2.310 Diğer kısa vadeli yükümlülükler 2.344.229 2.344.229 Uzun vadeli yükümlülükler 9.413.582 9.413.582 Uzun vadeli borçlanmalar 9.063.508 9.063.508 350.074 350.074 Toplam Yükümlülükler 13.006.150 14.022.603 Net Varlıklar Toplamı (4.565.716) (6.396.111) Ticari borçlar Ertelenmiş gelirler Diğer borçlar Net Varlıklardan Topluluk ‘un Payına İsabet Eden (%90’ı) (5.756.500) Ödenen toplam nakit 6.062.689 Hisse alımına ilişkin ödenmesi gereken borç Toplam alım bedeli 1.536.141 Hisse alım tarihindeki transfer edilecek tutarının gerçeğe uygun değeri 6.845.017 Hisse alım günkü şerefiye 12.601.517 Yabancı para çevirim farkı 4.274.395 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla şerefiye 118 7.598.830 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 16.875.912 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3. İşletme Birleşmeleri 2012 yılı içerisinde gerçekleşen işletme birleşmesi : 2013 yılı içerisinde ödenen toplam nakit 1.415.147 2012 yılı içerisinde ödenen toplam nakit 4.530.425 Alınan nakit ve nakit benzerleri Net nakit çıkışı (1.023) 5.944.549 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla konsolide kar veya zarar tablosunda, iktisap tarihinden sonra elde edilen satış gelirlerinde Glasscorp SA’un payı 2.463.176 TL olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde, konsolide kontrol gücü olmayan paylar sonrası net dönem karına katkısı 2.404.238 TL’dir. Eğer Glasscorp S.A. 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren konsolidasyona dahil edilmiş olsaydı, konsolide kar veya zarar tablosunda 3.847.207 TL tutarında ilave satış geliri, kontrol gücü olmayan paylar sonrası net dönem karında ise 994.433 TL azalma gerçekleşirdi. 2011 yılı içerisinde aşamalı olarak gerçekleşen işletme birleşmesi: Topluluk, 20 Aralık 2011 tarihi itibarıyla Cromital S.p.A şirketinin hisselerinin yarısını 2.422.800 Euro, 21 Haziran 2012 tarihinde 351.287,95 Euro (795.808 TL karşılığında) olmak üzere toplam 2.774.087,95 Euro bedelle satın alınmıştır. 21 Haziran 2012 tarihinde ilave ödenen tutar 2012 yılında şerefiye hesabına dahil edilmiştir. 4. Diğer İşletmelerdeki Paylar Topluluk, 31 Aralık 2012 tarihine kadar müşterek yönetime tabi işletmelerini TMS–31 “İş Ortaklıklarındaki Paylar” standardına göre %50 oransal konsolidasyon yöntemi kullanarak konsolide etmiştir. 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren yürürlüğe giren TFRS–11 “Müşterek Anlaşmalar” standardı TMS–31 “İş Ortaklıklarındaki Paylar” standardını uygulamadan tamamen kaldırmıştır. Yeni standart müşterek anlaşmaları; müşterek faaliyet ve iş ortaklığı olarak iki kategoriye ayırmakta ve iş ortaklıklarını özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmesini zorunlu tutmaktadır. Bu kapsamda Topluluk ’un müşterek kontrol edilen Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. , OOO Balkum, Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. ile Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. TMS–28 “İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar” standardına göre özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmesi suretiyle yeniden düzenlemiştir. Bu şirketlere ilişkin açıklamalar Dipnot 16’da verilmiştir. Topluluk, bağlı ortaklıklarındaki sahiplik payında, bağlı ortaklık üzerindeki kontrolün kaybıyla sonuçlanmayacak şekilde meydana gelen değişikliklere ilişkin açıklamaları Dipnot 27’de vermiştir. Topluluk ‘un, bağlı ortaklıkları, iş ortaklıkları ve iştiraklerinin unvanı, faaliyet konusu, kayıtlı olduğu ülke ve sahiplik oranına ilişkin bilgiler Dipnot 1’de açıklanmıştır. Bağlı ortaklıklardaki özet finansal bilgiler gruplandırılarak konsolide edilmiş olup, gruplar arası eliminasyon işlemleri öncesi özet finansal bilgiler aşağıda açıklanmıştır. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 119 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 4. Diğer İşletmelerdeki Paylar 31 Aralık 2013 Tarihi İtibarıyla Özet Finansal Durum Tabloları Trakya Cam Anadolu Cam Soda Sanayi Denizli Cam Konsolide Konsolide Konsolide Solo Dönen varlıklar 1.482.943.622 1.261.932.645 800.251.931 36.388.705 Duran varlıklar 2.402.129.066 1.902.401.135 980.215.045 21.784.760 Toplam varlıklar 3.885.072.688 3.164.333.780 1.780.466.976 58.173.465 518.457.308 796.629.670 287.945.348 23.355.653 Uzun vadeli yükümlülükler 1.034.497.455 1.046.152.112 256.132.676 8.047.553 Toplam borçlar 1.552.954.763 1.842.781.782 544.078.024 31.403.206 184.473.092 74.333.410 15.376.178 - 2.147.644.833 1.247.218.588 1.221.012.774 26.770.259 6.315.750 12.231.489 - - Kısa vadeli yükümlülükler Kontrol gücü olmayan paylar Şirkete ait net varlıklar Kontrol gücü olmayanlara ödenen temettü 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Dönemi Kar/Zarar Bilgileri Hasılat 1.488.093.721 1.522.791.496 1.403.898.784 55.150.890 Net dönem karı/(zararı) 124.643.895 72.797.304 208.046.467 (884.737) Diğer kapsamlı gelir 155.220.339 144.633.265 59.727.837 35.267 Toplam kapsamlı kar/(zarar) 279.864.234 217.430.569 267.774.304 (849.470) Kontrol gücü olmayan paylar 22.125.438 (27.092.057) 4.982.785 - 296.164.970 145.342.754 18.562.273 2.097.334 (651.248.774) 51.214.783 (56.125.454) (1.186.103) Finansman faaliyetlerinden nakit akışları 705.516.237 240.590.037 52.798.969 (8.999.699) Yabancı para çevirim öncesi 352.436.134 437.147.574 15.235.788 (8.088.468) Yabancı para çevrim farkları 154.211.863 17.816.273 41.603.219 221.970 Nakit ve nakit benzerlerindeki değişim 506.647.997 454.963.847 56.839.007 (7.866.498) Dönem başı nakit ve nakit benzerleri 297.923.324 147.472.471 166.895.914 8.196.966 Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri 804.571.321 602.436.318 223.734.921 330.468 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Dönemi Özet Nakit Akış Bilgileri İşletme faaliyetlerinden nakit akışları Yatırım faaliyetleri nakit akışları 120 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 4. Diğer İşletmelerdeki Paylar 31 Aralık 2012 Tarihi İtibarıyla Özet Finansal Durum Tabloları Trakya Cam Anadolu Cam Soda Sanayi Denizli Cam Konsolide Konsolide Konsolide Solo Dönen varlıklar 884.166.213 696.016.641 529.862.859 43.731.691 Duran varlıklar 1.578.741.934 1.709.593.376 879.073.053 19.645.052 Toplam varlıklar 2.462.908.147 2.405.610.017 1.408.935.912 63.376.743 Kısa vadeli yükümlülükler 198.507.154 805.342.123 303.555.236 27.649.968 Uzun vadeli yükümlülükler 254.230.635 489.862.522 107.538.404 8.107.046 Toplam borçlar 452.737.789 1.295.204.645 411.093.640 35.757.014 Kontrol gücü olmayan paylar 103.689.184 87.393.973 8.789.655 - 1.906.481.174 1.023.011.399 989.052.617 27.619.729 18.150.000 11.611.137 - - 1.459.349.809 1.182.484.827 49.317.767 Şirkete ait net varlıklar Kontrol gücü olmayan paylara ödenen temettü 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Dönemi Kar/Zarar Bilgileri Hasılat Net dönem karı/(zararı) 1.034.085.608 84.285.922 53.696.483 133.000.119 (422.436) Diğer kapsamlı gelir 110.946.056 36.172.726 (7.534.358) (1.044.705) Toplam kapsamlı kar/(zarar) 195.231.978 89.869.209 125.465.761 (1.467.141) Kontrol gücü olmayan paylar 9.437.429 (22.563.031) 642.914 - 1 Ocak – 31 Aralık 2012 Dönemi Özet Nakit Akış Bilgileri İşletme faaliyetlerinden nakit akışları Yatırım faaliyetleri nakit akışları Finansman faaliyetlerinden nakit akışları Yabancı para çevirim öncesi Yabancı para çevrim farkları Nakit ve nakit benzerlerindeki değişim 153.354.949 310.627.285 103.807.822 4.322.632 (303.486.742) (320.318.077) (75.964.845) (2.499.336) (28.104.725) (60.585.146) (45.841.286) (1.945.108) (178.236.518) (70.275.938) (17.998.309) (121.812) (29.513.353) (6.892.802) (11.780.399) 53.787 (207.749.871) (77.168.739) (29.778.708) (68.025) Dönem başı nakit ve nakit benzerleri 505.673.195 224.641.211 196.674.622 8.264.991 Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri 297.923.324 147.472.471 166.895.914 8.196.966 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 121 122 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Konsolidasyon 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Düzcam Cam Ev Eşyası Cam Ambalaj Kimyasallar Diğer düzeltmeleri Konsolide Net Topluluk dışı hasılat 1.684.243.209 1.394.855.504 1.522.787.493 1.344.393.762 7.913.886 5.954.193.854 Gruplar arası satışlar 6.388.889 51.561.200 22.201 424.171.044 12.080.398 (494.223.732) Net satış hasılatı 1.690.632.098 1.446.416.704 1.522.809.694 1.768.564.806 19.994.284 (494.223.732) 5.954.193.854 Satışların maliyeti (1.208.877.461) (1.012.000.251) (1.281.187.985) (1.431.149.640) (9.306.988) 482.027.744 (4.460.494.581) Ticari faaliyetlerden brüt kar / (zarar) 481.754.637 434.416.453 241.621.709 337.415.166 10.687.296 (12.195.988) 1.493.699.273 Faaliyet giderleri (367.281.058) (384.960.238) (235.640.023) (168.863.305) (4.081.439) 19.093.154 (1.141.732.909) Esas faaliyetlerden diğer gelirler 178.722.508 65.821.624 50.568.056 69.074.513 5.232.572 (17.991.447) 351.427.826 Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) (99.154.972) (37.511.954) (43.971.052) (37.922.915) (1.929.336) 1.569.056 (218.921.173) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar (7.024.150) 6.812.301 36.884.075 219.272 36.891.498 Esas faaliyet karı /(zararı) 187.016.965 77.765.885 19.390.991 236.587.534 9.909.093 (9.305.953) 521.364.515 Yatırım faaliyetlerinden gelirler 10.356.624 17.505.110 116.617.712 1.713.522 37.968.672 (60.570.674) 123.590.966 Yatırım faaliyetlerinden giderler (-) (2.444.051) (928.380) (6.349.205) (9.721.636) Finansman gelir gideri öncesi faaliyet karı 194.929.538 94.342.615 129.659.498 238.301.056 47.877.765 (69.876.627) 635.233.845 Finansal gelirleri 502.912.243 442.622.507 84.168.570 77.665.296 101.906.069 (29.967.763) 1.179.306.922 Finansal giderleri (540.437.241) (468.320.492) (182.117.537) (72.162.487) (101.433.700) 29.901.015 (1.334.570.442) 243.803.865 48.350.134 (69.943.375) 479.970.325 Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi karı / (zararı) 157.404.540 68.644.630 31.710.531 Dönem vergi geliri/(gideri) (27.896.129) (4.675.730) 40.788.531 (25.054.490) (1.144.922) (7.972.141) (25.954.881) Dönem karı / (zararı) 129.508.411 63.968.900 72.499.062 218.749.375 47.205.212 (77.915.516) 454.015.444 Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları 783.522.360 386.368.141 333.083.724 144.166.656 26.948.113 1.674.088.994 Amortisman, itfa ve tükenme payları (139.496.050) (111.504.633) (208.950.170) (115.871.184) (12.215.843) (588.037.880) Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (Favök) (*) 334.425.588 205.847.248 338.609.668 354.172.240 60.093.608 (69.876.627) 1.223.271.725 (*) Favök; TMS tarafından tanımlanmamaktadır. Topluluk, Favök’ü faiz, amortisman ve vergi öncesi kar olarak tanımlamıştır. Açıklanan Favök tutarları Topluluk yönetimi tarafından Topluluk’un faaliyet performansının daha iyi anlaşılması ve ölçülmesi için ayrı olarak gösterilmiştir. Finansal durum tablosu bilgileri (31 Aralık 2013) Toplam varlıklar 4.225.650.713 2.005.058.842 3.012.903.362 2.215.127.577 3.279.099.878 (3.255.211.376) 11.482.628.996 - Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar 200.440.253 34.511.981 213.634.061 713.027 449.299.322 Toplam yükümlülükler 1.875.512.573 688.747.536 1.848.219.255 619.806.629 845.888.196 (1.010.846.460) 4.867.327.729 a)Faaliyet gruplarına göre raporlama 5.Bölümlere Göre Raporlama (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 123 Net Topluluk dışı hasılat Gruplar arası satışlar Net satış hasılatı Satışların maliyeti Ticari faaliyetlerden brüt kar / (zarar) Faaliyet giderleri Esas faaliyetlerden diğer gelirler Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar Esas faaliyet karı /(zararı) Yatırım faaliyetlerinden gelirler Yatırım faaliyetlerinden giderler (-) Finansman gelir gideri öncesi faaliyet karı Finansal gelirleri Finansal giderleri Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi karı / (zararı) Dönem vergi geliri/(gideri) Dönem karı / (zararı) Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Amortisman, itfa ve tükenme payları Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (Favök) Finansal durum tablosu bilgileri (31 Aralık 2012) Toplam varlıklar - Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar Toplam yükümlülükler 1 Ocak – 31 Aralık 2012 (Yeniden düzenlenmiş – Dipnot 2) a)Faaliyet gruplarına göre raporlama 5.Bölümlere Göre Raporlama 70.492.327 413.658 (597.376) 70.308.609 409.076.563 (407.555.358) 71.829.814 (7.411.129) 64.418.685 207.818.581 (100.906.160) 171.214.769 1.788.290.019 654.721.068 1.549.115 90.128.906 8.204.957 (4.371.313) 93.962.550 165.693.025 (160.115.527) 99.540.048 (10.812.437) 88.727.611 365.627.481 (126.864.261) 220.826.811 2.461.173.870 49.354.382 602.431.858 Cam Ev Eşyası 1.318.655.510 29.759.227 1.348.414.737 (907.443.983) 440.970.754 (366.741.938) 15.323.389 (19.059.878) Düzcam 1.241.963.305 7.267.121 1.249.230.426 (917.696.196) 331.534.230 (256.425.314) 34.922.946 (21.452.071) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 8.081.807 117.560.982 6.592.924 (5.598.233) 118.555.673 105.032.554 (156.621.457) 66.966.770 (14.833.513) 52.133.257 308.416.030 (178.088.767) 296.644.440 2.247.880.735 32.293.774 1.287.995.448 1.465.489.944 115.074 1.465.605.018 (1.136.050.944) 329.554.074 (225.716.563) 67.568.160 (61.926.496) Cam Ambalaj 17.881.313 142.569.726 675.419 (4.931.242) 138.313.903 59.028.906 (61.727.251) 135.615.558 (7.364.681) 128.250.877 105.432.339 (102.233.793) 240.547.696 1.825.667.171 161.024.164 535.226.135 1.283.399.646 334.035.197 1.617.434.843 (1.336.062.899) 281.371.944 (154.468.482) 38.937.797 (41.152.846) Kimyasallar 216.753 18.209.305 38.136 (14) 18.247.427 86.332.533 (83.195.188) 21.384.772 (2.872.684) 18.512.088 21.820.583 (8.229.184) 26.476.611 2.866.930.510 661.228 702.394.920 10.372.725 13.506.849 23.879.574 (9.309.108) 14.570.466 (987.022) 5.115.314 (706.206) Diğer 9.834.731 9.834.731 (73.868.649) 45.720.508 (18.313.410) (1.606.790) (19.920.200) 9.834.731 (2.468.334.779) (667.102.295) (384.683.468) (384.683.468) 390.827.433 6.143.965 23.472.411 (23.076.420) 3.294.775 Konsolidasyon düzeltmeleri 27.728.988 448.795.977 15.925.094 (15.498.178) 449.222.893 751.294.932 (823.494.273) 377.023.552 (44.901.234) 332.122.318 1.009.115.014 (516.322.165) 965.545.058 8.721.607.526 243.333.548 3.115.667.134 5.319.881.130 5.319.881.130 (3.915.735.697) 1.404.145.433 (980.866.908) 138.791.186 (141.002.722) Konsolide 124 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Rusya, Ukrayna 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Türkiye ve Gürcistan Avrupa Net Topluluk dışı hasılat 4.421.848.287 711.513.368 820.832.199 Gruplar arası hasılat 102.832.271 74.314.183 51.702.764 Net hasılat toplamı (*) 4.524.680.558 785.827.551 872.534.963 Satışların maliyeti (3.307.325.478) (695.517.305) (681.821.511) Ticari faaliyetlerden brüt kar / (zarar) 1.217.355.080 90.310.246 190.713.452 Faaliyet giderleri (879.023.553) (135.438.001) (149.974.048) Esas faaliyetlerden diğer gelirler 294.609.772 49.800.915 24.394.547 Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) (137.011.273) (69.205.778) (13.008.378) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar 5.700.804 31.190.694 Faaliyet karı/(zararı) 501.630.830 (64.532.618) 83.316.267 Yatırım faaliyetlerinden gelirler 124.160.186 6.887.448 20.460.629 Yatırım faaliyetlerinden giderler (-) (4.453.010) (5.268.626) Finansman geliri gideri öncesi faaliyet karı/(zararı) 621.338.006 (62.913.796) 103.776.896 Finansman gelirleri 1.160.664.564 16.229.245 5.308.185 Finansman giderleri (1.196.935.204) (121.648.650) (18.882.821) Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi dönem karı/ 585.067.366 (168.333.201) 90.202.260 (zararı) Dönem vergi geliri/(gideri)v (30.095.255) 11.977.009 (7.622.181) Dönem karı/(zararı) 554.972.111 (156.356.192) 82.580.079 Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları 868.898.698 510.594.704 294.488.147 Amortisman, itfa ve tükenme payları (386.083.810) (130.745.434) (71.162.919) Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (favök) 1.007.421.816 67.831.638 174.939.815 Finansal durum tablosu bilgileri (31 Aralık 2013) Toplam varlıklar 9.113.369.207 1.990.247.458 3.153.381.623 - Özkaynak yöntemiyle değerlenen finansal yatırımlar 159.580.675 289.718.647 Toplam yükümlülükler 2.532.387.737 1.854.164.455 1.182.545.754 (*)Net satışların coğrafi bölgelere göre dağılımı, satışları gerçekleştiren şirketlerin bulunduğu ülkelere göre verilmiştir. b)Coğrafi bölgelere göre raporlama 5.Bölümlere Göre Raporlama (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. - 507.721.420 (25.954.881) 481.766.539 1.674.088.994 (588.037.880) 1.250.805.773 14.259.816.016 784.995 (214.454) 570.541 107.445 (45.717) 612.504 2.817.728 449.299.322 5.570.174.741 36.891.498 520.981.266 151.508.263 (9.721.636) 662.767.893 1.182.420.202 (1.337.466.675) 566.787 566.787 218.208 - 1.076.795 Toplam 5.954.193.854 240.398.385 6.194.592.239 (4.690.733.441) 1.503.858.798 (1.169.348.835) 368.805.234 (219.225.429) Diğer 11.549.167 11.549.167 (6.069.147) 5.480.020 (4.913.233) - (702.847.012) (27.751.095) (27.751.095) (27.534.048) (2.777.187.020) 383.249 (27.917.297) (27.534.048) (3.113.280) 2.896.233 Konsolidasyon düzeltmeleri (240.398.385) (240.398.385) 230.238.860 (10.159.525) 27.615.926 (17.377.408) 304.256 449.299.322 4.867.327.729 479.970.325 (25.954.881) 454.015.444 1.674.088.994 (588.037.880) 1.223.271.725 11.482.628.996 36.891.498 521.364.515 123.590.966 (9.721.636) 635.233.845 1.179.306.922 (1.334.570.442) Konsolide 5.954.193.854 5.954.193.854 (4.460.494.581) 1.493.699.273 (1.141.732.909) 351.427.826 (218.921.173) ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 125 1.769.766 507.065 Diğer 10.260.010 10.260.010 (5.614.753) 4.645.257 (4.549.266) 33.495 - Finansal durum tablosu bilgileri (31 Aralık 2012) Toplam varlıklar 7.085.621.846 1.407.782.641 1.711.115.629 - Özkaynak yöntemiyle değerlenen finansal yatırımlar 177.482.629 65.850.919 Toplam yükümlülükler 1.604.207.095 1.155.435.864 615.368.289 (*) Net satışların coğrafi bölgelere göre dağılımı, satışları gerçekleştiren şirketlerin bulunduğu ülkelere göre verilmiştir. 13.615.409 5.656.547 (5.489.500) 13.782.456 53.259.255 (114.665.425) (47.623.714) 1.682.347 (45.941.367) 199.292.335 (121.362.364) 135.144.820 25.129.561 415.784.539 9.855.921 (9.397.307) 416.243.153 704.767.196 (693.554.309) 427.456.040 (43.349.210) 384.106.830 592.224.552 (337.736.486) 753.979.639 Avrupa 491.344.711 33.050.635 524.395.346 (434.784.722) 89.610.624 (85.566.035) 11.867.897 (14.120.559) 129.486 129.486 65.734 195.220 (45.567) 149.653 264 (159.639) 289.125 Rusya, Ukrayna ve Gürcistan 733.660.798 9.229.256 742.890.054 (605.416.743) 137.473.311 (127.508.653) 55.865.251 (52.214.500) Türkiye 4.094.875.621 87.384.662 4.182.260.283 (2.995.925.591) 1.186.334.692 (798.607.229) 82.875.028 (79.947.513) 2.599.427 4.391.354 412.626 (611.371) 4.192.609 13.047.170 (17.454.945) (215.166) (1.591.415) (1.806.581) 217.597.863 (57.063.676) 61.256.285 1 Ocak – 31 Aralık 2012 – Yeniden düzenlenmiş Net Topluluk dışı hasılat Gruplar arası hasılat Net hasılat toplamı (*) Satışların maliyeti Ticari faaliyetlerden brüt kar / (zarar) Faaliyet giderleri Esas faaliyetlerden diğer gelirler Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar Faaliyet karı/(zararı) Yatırım faaliyetlerinden gelirler Yatırım faaliyetlerinden giderler (-) Finansman geliri gideri öncesi faaliyet karı/(zararı) Finansman gelirleri Finansman giderleri Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi dönem karı/(zararı) Dönem vergi geliri/(gideri) Dönem karı/(zararı) Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Amortisman, itfa ve tükenme payları Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (favök) b)Coğrafi bölgelere göre raporlama 5.Bölümlere Göre Raporlama (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 10.206.289.882 243.333.548 3.375.518.313 27.728.988 433.920.788 15.925.094 (15.498.178) 434.347.704 771.139.355 (825.674.679) 379.812.380 (43.303.845) 336.508.535 1.009.115.014 (516.322.165) 950.669.869 Toplam 5.319.881.130 139.924.563 5.459.805.693 (4.041.741.809) 1.418.063.884 (1.016.231.183) 150.641.671 (146.282.572) (1.484.682.356) (259.851.179) 14.875.189 14.875.189 (19.844.423) 2.180.406 (2.788.828) (1.597.389) (4.386.217) 14.875.189 8.721.607.526 243.333.548 3.115.667.134 27.728.988 448.795.977 15.925.094 (15.498.178) 449.222.893 751.294.932 (823.494.273) 377.023.552 (44.901.234) 332.122.318 1.009.115.014 (516.322.165) 965.545.058 Konsolidasyon düzeltmeleri Konsolide - 5.319.881.130 (139.924.563) (139.924.563) 5.319.881.130 126.006.112 (3.915.735.697) (13.918.451) 1.404.145.433 35.364.275 (980.866.908) (11.850.485) 138.791.186 5.279.850 (141.002.722) Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 6. Nakit ve Nakit Benzerleri Kasa Bankadaki nakit - Vadesiz mevduatlar - Vadesi üç aydan kısa vadeli mevduatlar Yatırım fonları Diğer hazır değerler 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 468.531 443.038 1.948.361.726 1.159.262.043 174.154.563 86.893.056 1.774.207.163 1.072.368.987 14.740 5.847 4.293.393 314.197 1.953.138.390 1.160.025.125 31 Aralık 31 Aralık Vadeli mevduatlar Faiz oranı Para birimi (%) Vade 2013 2012 Euro %0,50-%3,60 Ocak-Şubat 2014 161.340.514 240.612.305 ABD Doları %0,50-%3,40 Ocak-Şubat 2014 1.298.641.275 826.357.161 TL %5,80-%9,80 Ocak-Şubat 2014 310.579.224 4.172.767 3.646.150 1.226.754 1.774.207.163 1.072.368.987 Diğer dövizlerin TL karşılığı 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla konsolide nakit akış tablolarında yer alan nakit ve nakit benzeri değerler aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 Hazır değerler 1.953.138.390 1.160.025.125 Eksi: Faiz tahakkukları (2.190.774) (1.698.342) 1.950.947.616 1.158.326.783 7. Finansal Yatırımlar a) Kısa vadeli finansal yatırımlar Kısa vadeli finansal yatırımlar Vadesi üç aydan uzun bir yıldan kısa mevduatlar Diğer kısa vadeli finansal yatırımlar 31 Aralık 2013 750.705 129.560 880.265 31 Aralık 2012 - 31 Aralık 2013 81.694.826 663.451 307.488 82.665.765 31 Aralık 2012 81.694.826 663.451 299.662 82.657.939 b) Uzun vadeli finansal yatırımlar 126 Satılmaya hazır finansal varlıklar Aktif bir piyasası olmayan finansal yatırımlar Konsolide edilmeyen bağlı ortaklıklar Borsa fiyatı ile değerlenen finansal yatırımlar ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 7. Finansal Yatırımlar b) Uzun vadeli finansal yatırımlar Satılmaya hazır finansal varlıkların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 82.657.939 114.961.893 Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlara transferler - (50.417.968) Zarar telafi fonu karşılığı - 7.714.417 Nakit sermaye artışı - 19.182.399 Daha önce raporlanan - 1 Ocak Bedelsiz sermaye artışı Gerçeğe uygun değer değişimi - 38.136 7.826 (33.231) - (1.073.290) Yabancı para çevirim farkları Çıkışlar Borsa fiyatı ile değerlenen finansal yatırımlar İş Finansal Kiralama A.Ş. - (7.714.417) 82.665.765 82.657.939 Hisse oranı (%) 31 Aralık 2013 Hisse oranı (%) 31 Aralık 2012 <1 307.488 <1 299.662 Hisse Aktif bir piyasası olmayan Hisse oranı 31 Aralık oranı 31 Aralık (%) 2013 (%) 2012 34,65 51.656.972 34,65 51.656.972 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. <1 29.836.265 <1 29.836.265 Nemtaş Nemrut Liman İşletmeleri A.Ş. <1 188.233 <1 188.233 finansal yatırımlar Trakya Yatırım Holding A.Ş. (1) Diğer - 13.356 - 13.356 81.694.826 81.694.826 (1) Trakya Yatırım Holding A.Ş., T. İş Bankası AŞ’nin kontrolü altındadır. Topluluk’un iştirak üzerinde, aşağıdaki hususların varlığı söz konusu olmadığından önemli etkinliği bulunmamaktadır: • Yatırım yapılan işletmenin yönetim kurulu ya da eşdeğer idari organında temsil edilme, • Temettüler ya da diğer dağıtım kararları dahil olmak üzere, işletmenin politika belirleme süreçlerine katılma, • Yatırımcı işletme ile yatırım yapılan işletme arasında önemli işlemlerin gerçekleştirilmesi, • İşletmeler arasında yönetici personel değişimi veya işletme için gerekli teknik bilginin sağlanması. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 127 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 7. Finansal Yatırımlar b) Uzun vadeli finansal yatırımlar Konsolide edilmeyen bağlı ortaklıklar Hisse oranı (%) 31 Aralık 2013 Hisse oranı (%) 31 Aralık 2012 Paşabahçe Mağazaları B.V. 100,00 1.451.583 100,00 1.451.583 Şişecam Shangai Trade Co. Ltd. 100,00 655.449 100,00 655.449 Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. 100,00 500.000 100,00 500.000 99,71 212.083 99,71 212.083 100,00 68.699 100,00 68.699 Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. Paşabahçe Glass GmbH 80,00 51.796 80,00 51.796 Paşabahçe Spain SL Topkapı Yatırım Holding A.Ş. 100,00 42.792 100,00 42.792 Paşabahçe USA Inc. 100,00 164 100,00 Değer düşüklüğü karşılığı (-) (2.319.115) 663.451 164 (2.319.115) 663.451 Paşabahçe Glass GmbH, Paşabahçe Spain SL, Paşabahçe USA Inc. Türkiye dışında üretim, pazarlama ve satış faaliyetleri gerçekleştirmek amacıyla kurulmuş bağlı ortaklıklardır. Bu şirketler ile Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. ve Topkapı Yatırım Holding AŞ’nin finansal tabloları konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmemesi nedeniyle konsolidasyona dahil edilmemiştir. Paşabahçe Mağazaları BV, Şişecam Shangai Trade Co Ltd. ve Mepa Merkezi Pazarlama AŞ’nin iştirak tutarlarının tamamına ekli konsolide finansal tablolarda değer düşüklüğü karşılığı ayrılmıştır. 8. Borçlanmalar Kısa vadeli borçlanmalar Kısa vadeli krediler Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli anapara taksitleri ve faizleri Çıkarılmış tahvillerin anapara borç ve taksitleri (*) 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 365.531.721 368.976.492 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 479.178.471 825.378.653 6.563.466 - (1.361.365) - Finansal kiralama işlerinden borçlar 534.649 2.208.111 Ertelenmiş finansal kiralama borçlanma maliyetleri (-) (49.500) (97.493) Toplam uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısımları 484.865.721 827.489.271 Toplam kısa vadeli borçlanmalar 850.397.442 1.196.465.763 Çıkarılmış tahvillerin ihraç farkı ve komisyonları (*)Topluluk 9 Mayıs 2013 tarihinde nominal tutarı 500 milyon ABD Doları ve itfa tarihi Mayıs 2020 olan 7 yıl vadeli, sabit faizli tahvil ihraç etmiştir. Söz konusu tahviller için faiz oranı yüzde 4,25 olarak belirlenmiştir. Anapara ödemesi ise son vade tarihinde yapılacaktır. 128 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 8. Borçlanmalar 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Uzun vadeli kredilerin uzun vadeli kısmı 1.668.674.311 923.117.601 Çıkarılmış tahviller 1.067.150.000 - (7.324.234) - 5.303.657 8.232.921 (4.464) (53.963) Toplam uzun vadeli borçlar 2.733.799.270 931.296.559 Toplam borçlanmalar 3.584.196.712 2.127.762.322 Uzun vadeli borçlanmalar Çıkarılmış tahvillerin ihraç farkları ve komisyonları Finansal kiralama işlerinden borçlar Ertelenmiş finansal kiralama borçlanma maliyetleri (-) Topluluğun, rapor tarihi itibarıyla, kredilerinin faiz oranlarındaki değişim riski ve sözleşmedeki yeniden fiyatlama tarihleri aşağıdaki gibidir: Topluluğun, rapor tarihi itibarıyla, kredilerinin faiz oranlarındaki değişim riski ve sözleşmedeki yeniden fiyatlama tarihleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık Kredilerin yeniden fiyatlandırma dönemleri 3 aydan kısa 3 ay – 12 ay arası 31 Aralık 2013 2012 722.239.245 1.131.178.324 1.150.790.810 858.142.612 1 – 5 yıl arası 545.258.989 128.151.810 5 yıl ve üzeri 95.095.459 - 2.513.384.503 2.117.472.746 1.065.027.867 TL tutarındaki çıkarılmış tahvillerin kupon faiz oranı %4,25 olup, kupon faiz ödemeleri altı ayda bir eşit taksitler halinde yapılacaktır. 5.784.342 TL tutarındaki finansal kiralama işlerinden borçlar aylık eşit taksitler halinde ödenmektedir (2012: 10.289.576 TL). İskontolama işleminin etkisinin önemli olmamasından dolayı kısa vadeli kredilerin kayıtlı değerinin gerçeğe uygun değerine yakınsadığı öngörülmektedir. Gerçeğe uygun değerler, ortalama etkin yıllık faiz oranları kullanılarak belirlenmiştir. Uzun vadeli kredilerin genellikle üç ile altı ay arasında yeniden fiyatlandırmaya tabi olmaları ve uzun vadeli kredilerin önemli bir kısmının yabancı para cinsinden kullanılmış olması nedeniyle, etkin faiz oranı yöntemi benimsenerek, kayıtlı değerlerinin gerçeğe uygun değerlerine yakınsadığı öngörülmüştür. Finansal borçlanmaların 2013 yılı içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: Banka kredileri Anapara Faiz Komisyon Toplam 2.094.718.098 22.754.648 - 2.117.472.746 1.580.298 - - 1.580.298 Yabancı para çevirim farkları 269.058.568 2.589.477 (343.089) 271.304.956 Kur farkı kar/(zararı) 143.939.286 - - 143.939.286 Dönem başı Bağlı ortaklık alım etkisi Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık Dönem içinde ödenen-iptal edilen karşılık 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla 1.922.452.965 134.258.640 (4.461.440) 2.052.250.165 (1.931.549.544) (143.013.059) 1.399.655 (2.073.162.948) 2.500.199.671 16.589.706 (3.404.874) 2.513.384.503 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 129 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 8. Borçlanmalar Finansal borçlanmaların 2013 yılı içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: Çıkarılmış tahviller Anapara Faiz İhraç Farkı Komisyon Toplam - - - - - Kur farkı kar/(zararı) 170.250.000 - - - 170.250.000 Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık 896.900.000 28.138.590 (6.592.215) (2.892.606) 915.553.769 - (21.575.125) 526.977 272.246 (20.775.902) 1.067.150.000 6.563.465 (6.065.238) (2.620.360) 1.065.027.867 Anapara+Faiz Faiz Toplam Dönem başı Dönem içinde ödenen-iptal edilen 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Finansal kiralama Dönem başı 11.616.692 (1.327.116) 10.289.576 Bağlı ortaklık alım etkisi 5.687.152 - 5.687.152 Yabancı para çevrim farkı 1.789.253 - 1.789.253 174.041 - 174.041 (13.428.832) 1.273.152 (12.155.680) 5.838.306 (53.964) 5.784.342 Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık Dönem içinde ödenen 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Finansal borçlanmaların 2012 yılı içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: Banka kredileri Dönem başı Yabancı para çevirim farkları Anapara Faiz Komisyon Toplam 2.172.780.814 19.307.646 - 2.192.088.460 (8.210.667) (9.781.907) - (17.992.574) Kur farkı kar/(zararı) (61.225.202) - - (61.225.202) Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık 974.373.215 124.486.108 - 1.098.859.323 Dönem içinde ödenen-iptal edilen karşılık 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla (983.000.062) (111.257.199) - (1.094.257.261) 2.094.718.098 22.754.648 - 2.117.472.746 Anapara+Faiz Faiz Toplam Finansal kiralama Dönem başı Bağlı ortaklık alım etkisi Yabancı para çevrim farkı Dönem karşılık içinde - - (1.175.660) 9.243.037 712.822 - 712.822 1.179.615 (409.536) 770.079 alınan-ayrılan Dönem içinde ödenen 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla 130 10.418.697 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU (694.442) 258.080 (436.362) 11.616.692 (1.327.116) 10.289.576 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 8. Borçlanmalar Kısa ve uzun vadeli borçlanmalara ilişkin özet bilgiler aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013 Döviz cinsi Vade Faiz aralığı Kısa Uzun (%) (*) vadeli vadeli ABD Doları 2014–2019 Libor+1,50–4,50 85.520.465 1.288.520.815 Euro 2014–2022 Euribor+0,819–6,00 432.778.153 844.699.500 Rus Rublesi 2014–2020 8,65–10,50 247.186.379 515.541.781 Ukrayna Grivnası 2014–2021 8,00–26,00 73.001.865 78.180.648 Türk Lirası 2014–2016 10,04 11.910.580 6.856.526 850.397.442 2.733.799.270 (*)Alt ve üst oranları ifade etmekte olup, ağırlıklı ortalama maliyeti Euro için Euribor + %2,80, ABD Doları için Libor + %2,46, RUR için Mosprime + %2,41, UAH için %15,51, TL için %10,04’tür (Ortalama etkin yıllık faiz oranı Euro için %3,17, ABD Doları için %4,07, RUR için %9,54, UAH için %15,51 ve TL için %10,04’tür). 31 Aralık 2012 Döviz cinsi Vade Faiz aralığı Kısa Uzun (%) (*) vadeli vadeli ABD Doları 2013–2019 Libor+1,50–4,50 324.730.095 122.447.159 Euro 2013–2021 Euribor+0,82–6,00 418.148.765 518.245.987 Rus Rublesi 2013–2017 8,25–10,70 376.519.820 198.116.212 Ukrayna Grivnası 2013–2021 17,00–36,00 29.770.475 74.183.446 Türk Lirası ve diğer 2013–2016 - 47.296.608 18.303.755 1.196.465.763 931.296.559 (*) Alt ve üst oranları ifade etmekte olup, ağırlıklı ortalama maliyeti Euro için Euribor + %2,57, ABD Doları için Libor + %2,31, RUR için Mosprime + %2,23, UAH için %20,68, TL için %7,38’dir (Ortalama etkin yıllık faiz oranı Euro için %3,22, ABD Doları için %2,86, RUR için %9,51, UAH için %20,68 ve TL için %7,38’dir). Finansal borçların geri ödeme vadeleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 1 yıl içinde ödenecekler 850.397.442 1.196.465.763 1–2 yıl içinde ödenecekler 449.934.362 340.801.064 2–3 yıl içinde ödenecekler 644.549.661 268.266.639 3–4 yıl içinde ödenecekler 162.411.779 157.972.376 4–5 yıl içinde ödenecekler 5 yıl ve sonrası 144.250.664 60.437.078 1.332.652.804 103.819.402 3.584.196.712 2.127.762.322 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 131 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 9. Diğer Finansal Yükümlülükler Bulunmamaktadır (31 Aralık 2012: Bulunmamaktadır). 10.Ticari Alacak ve Borçlar Ticari Alacaklar 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 1.144.508.793 972.738.953 Alacak senetleri 31.529.506 22.147.214 Alacak senetleri reeskontu (-) (5.467.269) (3.940.789) İlişkili taraflardan ticari alacaklar (Dipnot 37) 15.992.500 6.244.450 2.292.405 10.817 (34.125.193) (24.689.820) 1.154.730.742 972.510.825 Kısa vadeli ticari alacaklar Alıcılar Diğer ticari alacaklar Şüpheli ticari alacaklar karşılığı Topluluk’un yurtiçi satışlarında ana ürün grupları itibarıyla uyguladığı satış vadeleri aşağıda sunulmuştur: Temel camlar ile ilgili satış vadesi ortalama olarak 90 gün (2012: 90 gün) olup vadesinden sonraki ödemelerde %1,5 oranında gecikme faizi uygulanmaktadır (2012: %1,5). Oto cam ve cam işleme ürünleri ile ilgili satış vadesi ortalama olarak 45 gündür (2012: 45 gün). Yurtdışı satışların bir bölümü peşin, bir bölümü ise ortalama 60 gün vadelidir (2012: 60 gün). Otomatik züccaciye ürünleri ile ilgili satış vadesi ortalama olarak 75 gün (2012: 75 gün) olup, vadesinden sonraki ödemelerde aylık %2 (2012: %3) gecikme faizi uygulanmaktadır. Cam ambalaj ürünlerini 1 Kasım 2009 tarihinden itibaren peşin fiyatlı satılmaktadır. Müşteri talebine göre 121 güne kadar uygulanan vadeler için aylık %1,25, 121 günü aşan vadeler için aylık %3 vade farkı uygulanmaktadır. Soda ürünleri ile ilgili topluluk içi satış fiyatı peşin esaslıdır. Soda ürünleri ile ilgili yurt içi topluluk dışı satış vadesi ortalama 43 gündür (2012: 38 gün). Vadesinden sonra ödemelerde aylık %2 oranında gecikme faizi uygulanmaktadır (2012: %2). Krom ürünleri ile ilgili yurtiçi satış vadesi döviz bazında ortalama 25 gündür (2012: 26 gün). Vadesinden sonra ödemelerde aylık %1 (2012: %1) gecikme faizi uygulanmaktadır. Yurtdışı satışlarda ortalama satış vadesi 60 gündür (2012: ortalama 60 gün). Ağır makine satışları ile ilgili alacaklar hakediş planlarına göre tahsil edilmektedir. Topluluk tahsil imkânı kalmayan alacakları için şüpheli alacak karşılığı ayırmıştır. Şüpheli alacak karşılığı geçmiş tahsil edilememe tecrübesine dayanılarak belirlenmiştir. Topluluk, alacaklarının tahsil edilip edilemeyeceğine karar verirken, söz konusu alacakların kredi kalitesinde, ilk oluştuğu tarihten rapor tarihine kadar bir değişiklik olup olmadığını değerlendirir. 132 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 10.Ticari Alacak ve Borçlar Çok sayıda müşteriyle çalıştığından dolayı Topluluk’un kredi riski dağılmış durumdadır ve önemli bir kredi riski yoğunlaşması yoktur. Dolayısıyla, Topluluk Yönetimi ekli konsolide finansal tablolarda yer alan şüpheli alacak karşılığından daha fazla bir karşılığa gerek olmadığı kanaatindedir. Şüpheli ticari alacaklar karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: 1 Ocak – Daha önce raporlanan TFRS–11 Standardının etkisi (Dipnot 2) Yeniden düzenlenmiş – 1 Ocak Bağlı ortaklık alım etkisi Dönem gideri Tahsilatlar Yabancı para çevirim farkları 31 Aralık 2013 (25.721.149) 1.031.329 (24.689.820) (11.692.754) 3.240.174 (982.793) (34.125.193) 31 Aralık 2012 (26.636.715) 1.063.910 (25.572.805) (94.337) (3.377.491) 4.090.498 264.315 (24.689.820) 31 Aralık 2013 219.305.795 126.809.378 20.625.113 8.282.750 375.023.036 31 Aralık 2012 263.223.704 69.526.428 18.951.361 7.758.006 359.459.499 Topluluk’un ticari alacakları için almış olduğu teminatlar aşağıdaki gibidir: Teminat mektupları Teminat çek ve senetleri İpotekler Nakit 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla ticari alacakların 179.637.304 TL tutarındaki (31 Aralık 2012: 210.549.918 TL) kısmının vadesi geçmiş olduğu halde, bu alacaklara ilişkin karşılık ayrılmamıştır. Söz konusu alacaklar yakın zamanda tahsil edilememe riski yaşanmamış çok sayıda farklı müşteriye aittir. Bahse konu ticari alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir: Vadesi üzerinden 1–30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1–3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3–12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1–5 yıl geçmiş Toplam vadesi geçen alacaklar Teminat ve benzeri garantiler ile güvence altına alınmış kısım 31 Aralık 2013 107.651.607 38.785.306 21.656.132 11.544.259 179.637.304 13.147.960 31 Aralık 2012 116.136.380 59.255.237 32.608.935 2.549.366 210.549.918 44.841.610 31 Aralık 2013 627.129.287 52.111.545 7.447 (1.668.507) 677.579.772 31 Aralık 2012 494.809.574 29.572.594 226.042 (1.295.160) 523.313.050 Ticari Borçlar Kısa vadeli ticari borçlar Satıcılar İlişkili taraflara ticari borçlar (Dipnot 37) Diğer ticari borçlar Borç senetleri reeskontu ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 133 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 11.Diğer Alacaklar ve Borçlar Kısa vadeli diğer alacaklar 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 Diğer çeşitli alacaklar 60.205.760 19.600.036 İlişkili taraflardan alacaklar (Dipnot 37) 22.458.811 11.802.676 3.991.260 - Enerji nakil hattı yatırımı (*) Personelden alacaklar 3.690.724 2.160.230 Verilen depozito ve teminatlar 2.075.496 2.644.204 Şüpheli diğer alacaklar karşılığı (-) (7.284.963) (6.596.033) 85.137.088 29.611.113 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 (6.602.131) (6.744.360) 6.098 8.491 (6.596.033) (6.735.869) (869.559) 139.178 (55.085) (37.745) Şüpheli diğer alacaklar karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: 1 Ocak – Daha önce raporlanan TFRS–11 Standardının etkisi (Dipnot 2) Yeniden düzenlenmiş – 1 Ocak Yabancı para çevirim farkları Dönem gideri Tahsilatlar Uzun vadeli diğer alacaklar Verilen depozito ve teminatlar Enerji nakil hattı yatırımı (*) 235.714 38.403 (7.284.963) (6.596.033) 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 2.536.937 2.333.811 - 6.168.229 2.536.937 8.502.040 (*) 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla bu tutarın tamamı, bağlı ortaklıklarımızdan Soda San. A.Ş. Mersin Santralini Ulusal iletim şebekesine bağlamak için yapılan ve ilgili sözleşmeye göre tamamı TEİAŞ’ın ileriki dönemlerde alacağı “Sistem Kullanım Bedeli” inden mahsup edilecek bağlantı yatırımından oluşmaktadır. Kısa vadeli diğer borçlar 31 Aralık 2013 2012 İlişkili taraflara borçlar (Dipnot 37) 2.328.277 10.274.173 Alınan depozito ve teminatlar 6.970.216 7.514.816 Diğer çeşitli borçlar 8.240.983 6.800.534 (73.415) - 17.466.061 24.589.523 31 Aralık 31 Aralık Diğer borç senetleri reeskontu Uzun vadeli diğer borçlar Alınan depozito ve teminatlar Diğer çeşitli borçlar 134 31 Aralık ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 2013 2012 1.312.534 243.190 173.771 124.980 1.486.305 368.170 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 12.Türev Araçlar Topluluk, 2013 yılı içerisinde Rusya’da yerleşik cam ambalaj grubu şirketlerinin pasif yapısının para birimi cinsinden aktif yapısıyla uyumlu hale getirilmesi ve şirketlerin faiz oranlarında olası yükselişe karşı korunması amacıyla HSBC Londra’dan temin ettiği ABD Doları para cinsi ve değişken faizli kredileri cross-currency ve faiz takası işlemleri ile Ruble’ye dönmüş, faiz oranını da kredilerin vadesi boyunca sabitlemiştir. Riskten korunma araçları; 3 yıl vadeli 70 milyon ABD Doları olan krediler üzerinden, 3 ayda bir Libor+ %2,55 değişken faiz oranını %9,30 sabit faiz ödemeli faiz swapları ve de anapara ve faizler için ABD Doları alıp, Ruble ödenen çapraz kur sabit faiz swaplarıdır. Ayrıca Topluluk, döviz kuru riskine karşı koruma sağlayabilmek için dönem içinde bankalarla vadeli sözleşme imzalamıştır. Topluluk, söz konusu sözleşmeye istinaden, vade tarihi itibarıyla önceden anlaşılmış işlem fiyatları üzerinden ABD Doları cinsinden satış, Türk Lirası cinsinden alış yapmıştır. Topluluk, 2012 yılı içinde vadeli döviz alım satım sözleşmesi kapsamında, vade tarihi itibarıyla önceden anlaşılmış işlem fiyatları üzerinden Ruble cinsinden satış, Euro ve USD cinsinden alış ve USD cinsinden satış TL cinsinden alış yapmış olup, bu işlemler kapsamında oluşan 2.380.254 TL tutarındaki gerçeğe uygun değer farkı kar zarara yansıtılmıştır. Türev araçların ve vadeli döviz alım satımların dönem içindeki işlemleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak Realize olan kur farkı nakit çıkış / (girişleri) 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 - - 10.976.100 (2.380.254) (12.654.518) 2.380.254 (1.429.397) - Kar zararda muhasebeleştirilen faiz gelir / (giderleri) (793.248) - Yabancı para çevirim farkları (253.588) - (4.154.651) - 31 Aralık 31 Aralık Kar zararda muhasebeleştirilen kur farkı gelir / (giderleri) Özkaynaklarda muhasebeleştirilen değer farkı Net varlık / (yükümlülük) 13.Stoklar 2013 2012 Mamuller 730.761.514 676.335.245 İlk madde ve malzeme 361.545.503 298.761.957 Ticari mallar 71.788.247 50.833.394 Yarı mamuller 39.180.426 34.610.429 İşletme malzemesi 18.508.515 25.559.086 Diğer stoklar 39.004.935 26.161.658 Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) (17.014.791) (17.460.265) 1.243.774.349 1.094.801.504 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 135 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 13.Stoklar Stok değer düşüklüğü karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 31 Aralık 2013 (17.460.266) (2.211.624) 3.350.440 (693.341) (17.014.791) 2012 (15.282.356) (4.889.347) 2.629.467 81.970 (17.460.266) 31 Aralık 31 Aralık Dönen varlıklar içerisindeki peşin ödenmiş giderler Stoklar için verilen sipariş avansları Gelecek aylara ait giderler 2013 65.101.228 11.282.221 76.383.449 2012 36.468.396 8.538.330 45.006.726 Duran varlıklar içerisindeki peşin ödenmiş giderler Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar için verilen avanslar Gelecek aylara ait giderler 31 Aralık 2013 51.277.742 8.724.786 60.002.528 31 Aralık 2012 176.671.882 14.906.269 191.578.151 31 Aralık 31 Aralık 2013 36.612.576 30.854.335 1.994.941 69.461.852 2012 31.828.063 19.052.330 1.977.830 52.858.223 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 4.158.780 1.789.456 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 34.419.350 (24.341.695) 10.077.655 35.202.666 (23.439.888) 11.762.778 1 Ocak Dönem içinde ayrılan karşılık Dönem içinde kullanılan karşılık Yabancı para çevirim farkları 14.Peşin Ödenmiş Giderler ve Ertelenmiş Gelirler Peşin Ödenmiş Giderler Ertelenmiş Gelirler Kısa vadeli ertelenmiş gelirler Gelecek aylara ait gelirler Alınan sipariş avansları Alınan diğer avanslar Uzun vadeli ertelenmiş gelirler Gelecek yıllara ait gelirler 15.İnşaat Sözleşmeleri Devam eden işler üzerindeki maliyetler Kayda alınan karlar/(zararlar) (net) Eksi: Gerçekleşen hakedişler (-) 136 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 15.İnşaat Sözleşmeleri Konsolide finansal tablolarda gerçekleşen hakedişler ve maliyetler aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 10.077.655 11.762.778 Devam eden inşaat sözleşmelerinden alacaklar (Dipnot 26) Zarardaki projeler için ayrılan karşılık (Dipnot 26) - - 10.077.655 11.762.778 Bu kapsamda, 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla hakedişler için verilen teminatların tutarı 3.489.803 TL ve alınan avansların tutarı 3.391.903 TL’dir (31 Aralık 2012: 5.293.477 TL ve 5.867.961 TL). Topluluk, ağır makine üretimi için yapılan sabit fiyatlı sözleşmelerinin muhasebeleştirilmesi işleminde “tamamlanma oranı” metodunu kullanır. Tamamlanma oranı her bir sözleşme için tahmin edilen toplam maliyetlerin yüzdesi olarak rapor tarihine kadar olan süre içinde oluşan sözleşme giderlerine göre ölçülür. Söz konusu oranın Topluluk Yönetimi’nin tahmininden %1 oranında farklı olması durumunda gerçekleştirilen oranlar artarsa, dönem içinde muhasebeleştirilecek hasılat tutarı 169.607 TL (31 Aralık 2012: 236.047 TL) tutarında artacak, azalırsa 169.607 TL (31 Aralık 2012: 236.047 TL) tutarında azalacaktır. 16.İş Ortaklıkları ve İştirakler Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların finansal durum tablosunda yer alan net varlık tutarları aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 Solvay Şişecam Holding AG 190.997.441 142.366.910 HNG Float Glass Limited 120.384.040 - Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. 80.056.213 49.354.382 Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 16.288.619 12.775.264 Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. 15.859.283 15.809.494 OAO FormMat 12.750.449 11.353.323 7.048.733 6.530.962 Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. OOO Balkum 5.914.544 5.143.213 449.299.322 243.333.548 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 203.074.615 146.012.364 Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak – Daha önce raporlanan TFRS–11 “Müşterek Faaliyetler” Standardının etkisi (Dipnot 2) Yeniden düzenlenmiş 1 Ocak Satılmaya hazır finansal yatırımlardan transferler İştirak ve iş ortaklığı alım bedeli Sermaye pay ödemesi İştiraklerden gelir ve giderler (net) İştiraklerden temettü gelirleri Yabancı para çevirim farkları 40.258.933 36.434.224 243.333.548 182.446.588 - 50.417.968 142.112.543 - - 1.803.615 36.891.498 27.728.988 (31.372.159) (11.011.774) 58.333.892 (8.051.837) 449.299.322 243.333.548 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 137 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16.İş Ortaklıkları ve İştirakler İş ortaklıkları ve iştiraklerin özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur: Solvay Şişecam Holding AG 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Dönen varlıklar 379.846.164 213.702.071 Duran varlıklar 627.288.840 523.286.967 1.007.135.004 736.989.038 Kısa vadeli yükümlülükler 182.273.965 113.556.343 Uzun vadeli yükümlülükler 45.082.796 42.429.270 227.356.761 155.985.613 15.788.480 11.535.787 763.989.763 569.467.638 - Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) 25,00 25,00 - Etkin ortaklık oranı (%) 20,70 20,68 190.997.441 142.366.910 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 Hasılat 523.951.172 507.636.419 Sürdürülen faaliyetlerden net dönem karı 120.175.704 49.674.778 18.490.317 14.925.422 Sürdürülen faaliyetlerden kar 138.666.021 64.600.200 Diğer kapsamlı gelir 148.952.090 (19.295.578) Toplam kapsamlı kar 287.618.111 45.304.622 Sürdürülen faaliyetlerden karın içindeki Topluluk’un payı 34.666.505 16.150.050 Geçmiş yıllar karlarından temettü dağıtımları 74.605.669 - Dağıtılan toplam temettüden Topluluk’un payı 23.222.923 3.560.473 Toplam varlıklar Toplam borçlar Kontrol gücü olmayan paylar Şirkete ait net varlıklar Topluluk pay oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’un payı Dönem karından ödenen avans temettü Solvay Şişecam Holding AG; Bulgaristan Cumhuriyeti yasalarına göre kurulmuş, Bulgaristan – Devnya bölgesinde yerleşik bir anonim şirket olan Solvay Sodi AD ve bağlı ortaklıklarının hisselerine doğrudan ve dolaylı olarak %97,95 oranında sahip olmak ve bu bağlı ortaklığı yönetmek amacı ile Avusturya – Viyana’da kurulmuş bir sermaye şirketidir. 138 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16. İş Ortaklıkları ve İştirakler HNG Float Glass Limited 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Dönen varlıklar 54.123.256 - Duran varlıklar 358.332.502 - Toplam varlıklar 412.455.758 - Kısa vadeli yükümlülükler 154.463.504 - Uzun vadeli yükümlülükler 17.224.174 - Toplam borçlar 171.687.678 - Şirkete ait net varlıklar (şerefiye dahil) 240.768.080 - - Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) 50,00 - - Etkin ortaklık oranı (%) 34,89 - 120.384.040 - 1 Ocak1 Temmuz 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 Hasılat 73.386.950 - Sürdürülen faaliyetlerden net dönem zararı (6.611.715) - Diğer kapsamlı gelir 16.698.507 - Toplam kapsamlı kar 10.086.792 - Sürdürülen faaliyetlerden zararın içindeki Topluluk’un payı (3.305.858) - Topluluk pay oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’un payı Topluluk, potansiyel pazarlarda hızlı büyüme stratejisi kapsamında Hindistan’da mukim bulunan şirketin %50’sini 61.149.742 USD bedelle 11 Haziran 2013 tarihinde satın almıştır. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 139 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16. İş Ortaklıkları ve İştirakler Saint Gobain Glass Egypt S.A.E 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Dönen varlıklar 66.521.780 47.182.897 Duran varlıklar 412.921.798 374.026.409 Toplam varlıklar 479.443.578 421.209.306 Kısa vadeli yükümlülükler 102.251.430 77.853.823 Uzun vadeli yükümlülükler 117.399.917 96.583.572 Toplam borçlar 219.651.347 174.437.395 Net varlıklar (şerefiye dahil) 259.792.231 246.771.911 - Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) 30,82 20,00 - Etkin ortaklık oranı (%) 21,50 13,96 80.056.213 49.354.382 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 Hasılat 110.403.855 90.153.733 Sürdürülen faaliyetlerden kar/(zarar) (12.066.315) (7.745.578) Diğer kapsamlı gelir 25.086.635 (7.866.198) Toplam kapsamlı kar/(zarar) 13.020.320 (120.620) Sürdürülen faaliyetlerden kar/(zararın) içindeki Topluluk’un payı (3.718.292) 1.549.116 Topluluk pay oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’un payı (şerefiye dahil) 4 Ekim 2012 tarihinde ilave hisse alımı ile birlikte finansal yatırım üzerinde önemli bir etkinliğe sahip olunmuş ve bu tarihten itibaren iştiraklere sınıflandırılarak özkaynak yöntemiyle muhasebeleştirilmiştir. 12 Şubat 2013 tarihinde 5.138.056 Euro bedelle iştirak sermayesinin %5 hisse payı satın alınmıştır. Bu alımla birlikte iştirakteki sahiplik oranı %20’den %25’e yükselmiştir. 21 Haziran 2013 tarihinde 5.358.910 Euro bedelle iştirak sermayesinin %5,82 hisse payı satın alınmıştır. Bu alımla birlikte iştirakteki sahiplik oranı %25’den %30,82’ye yükselmiştir. 140 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16.İş Ortaklıkları ve İştirakler OAO FormMat 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Dönen varlıklar 1.209.378 900.240 Duran varlıklar 26.953.190 24.394.281 Toplam varlıklar 28.162.568 25.294.521 1.762.210 1.784.798 89.073 81.487 1.851.283 1.866.285 26.311.285 23.428.236 - Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) 48,46 48,46 - Etkin ortaklık oranı (%) 19,55 19,55 12.750.449 11.353.323 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 5.288.857 4.307.596 165.290 257.466 Diğer kapsamlı gelir 2.717.759 1.745 Toplam kapsamlı kar 2.883.049 259.211 80.100 124.768 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar Net varlıklar (şerefiye dahil) Topluluk pay oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’un payı (şerefiye dahil) Hasılat Sürdürülen faaliyetlerden kar Sürdürülen faaliyetlerden karı içindeki Topluluk’un payı ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 141 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16. İş Ortaklıkları ve İştirakler Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Dönen varlıklar 3.135.393 3.441.753 Duran varlıklar 39.727.873 32.292.714 Toplam varlıklar 42.863.266 35.734.467 9.669.786 8.547.041 616.242 1.636.899 Toplam borçlar 10.286.028 10.183.940 Net varlıklar (şerefiye dahil) 32.577.238 25.550.527 - Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) 50,00 50,00 - Etkin ortaklık oranı (%) 50,00 50,00 16.288.619 12.775.264 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 12.286.890 10.773.642 579.729 (377.450) Diğer kapsamlı gelir 6.446.982 (882.212) Toplam kapsamlı kar / (zarar) 7.026.711 (1.259.662) 289.865 (188.725) - 3.607.230 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Topluluk pay oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’un payı (şerefiye dahil) Hasılat Sürdürülen faaliyetlerden kar/(zarar) Sürdürülen faaliyetlerden kar / (zararın) içindeki Topluluk’un payı Dönem içinde yapılan sermaye artırımları 142 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16. İş Ortaklıkları ve İştirakler Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Dönen varlıklar 33.591.207 32.686.068 Duran varlıklar 9.557.130 8.965.084 43.148.337 41.651.152 Kısa vadeli yükümlülükler 8.556.245 7.679.104 Uzun vadeli yükümlülükler 2.873.527 2.353.060 Toplam borçlar 11.429.772 10.032.164 Net varlıklar 31.718.565 31.618.988 - Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) 50,00 50,00 - Etkin ortaklık oranı (%) 39,57 39,57 15.859.283 15.809.494 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 Hasılat 61.413.769 64.616.620 Sürdürülen faaliyetlerden kar 13.149.832 14.073.902 - - 13.149.832 14.073.902 6.574.916 7.036.951 13.050.255 14.902.601 6.525.127 7.451.301 Toplam varlıklar Topluluk pay oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’un payı Diğer kapsamlı gelir Toplam kapsamlı kar Sürdürülen faaliyetlerden karı içindeki Topluluk’un payı Geçmiş yıllar karlarından temettü dağıtımları Dağıtılan temettüden Topluluk’un payı ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 143 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16. İş Ortaklıkları ve İştirakler Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Dönen varlıklar 12.862.015 12.180.054 Duran varlıklar 10.895.049 9.037.146 Toplam varlıklar 23.757.064 21.217.200 Kısa vadeli yükümlülükler 5.769.910 4.990.858 Uzun vadeli yükümlülükler 3.889.688 3.164.418 Toplam borçlar 9.659.598 8.155.276 14.097.466 13.061.924 - Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) 50,00 50,00 - Etkin ortaklık oranı (%) 42,35 42,30 7.048.733 6.530.962 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 27.775.289 29.253.940 4.283.760 4.262.570 - - Toplam kapsamlı kar 4.283.760 4.262.570 Sürdürülen faaliyetlerden karın içindeki Topluluk’un payı 2.141.880 2.131.285 Geçmiş yıllar karlarından temettü dağıtımları 3.248.218 - Dağıtılan temettüden Topluluk’un payı 1.624.109 - Net varlıklar Topluluk pay oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’un payı Hasılat Sürdürülen faaliyetlerden kar Diğer kapsamlı gelir 144 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16.İş Ortaklıkları ve İştirakler OOO Balkum 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Dönen varlıklar 3.201.786 4.433.190 Duran varlıklar 10.533.746 8.178.070 Toplam varlıklar 13.735.532 12.611.260 1.906.445 1.528.092 - 796.742 1.906.445 2.324.834 11.829.087 10.286.426 - Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) 50,00 50,00 - Etkin ortaklık oranı (%) 20,18 20,18 5.914.544 5.143.213 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 16.524.583 14.928.822 324.763 1.851.086 Diğer kapsamlı gelir 1.217.898 16.888 Toplam kapsamlı kar 1.542.661 1.867.974 162.382 925.543 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Toplam borçlar Net varlıklar Topluluk pay oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’un payı Hasılat Sürdürülen faaliyetlerden kar Sürdürülen faaliyetlerden karın içindeki Topluluk’un payı ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 145 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 17.Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller 31 Aralık 31 Aralık 2012 2013 56.442.450 56.895.548 (32.319.769) (32.686.778) 24.122.681 24.208.770 Yeniden değerleme ve ölçüm kazançları 402.176.110 402.090.021 Gerçeğe uygun değeri 426.298.791 426.298.791 Maliyet Birikmiş amortisman (-) Net kayıtlı değer Şirket, 31 Mart 2013 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle İstanbul İli Zeytinburnu İlçesi Topkapı’da bulunan “Topkapı” gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 31 Mart 2013 tarihi itibarıyla 201.000.000 TL olarak belirlenmiştir. SPK lisansına sahip değerleme firması tarafından yapılan değerlemeler sonucu oluşan 175.816.638 TL tutarındaki değer artışı, 8.790.832 TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dikkate alınarak özkaynaklar altında “Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Topkapı gayrimenkullerinin gerçeğe uygun değeri, konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip ve Topkapı gayrimenkullerinin sınıf ve yeri hakkında güncel bilgisi bulunan bağımsız değerleme firması tarafından yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri; “Emsal Karşılaştırma Yöntemi” ile belirlenmiştir. Söz konusu gayrimenkulün satış, hasılat paylaşımı veya kat karşılığı verilmesi yöntemleriyle etkin bir şekilde değerlendirilerek likit hale getirilebilmesine yönelik tanıtım, pazarlama ve satış süreci bu konuda yetkilendirilmiş olan “DTZ Pamir & Soyuer Gayrimenkul Danışmanlık A.Ş. (DTZ)” tarafından yürütülmüş olup, bu kapsamda da DTZ tarafından gayrimenkul geliştirme konusunda piyasanın önde gelen firmaların tamamı ile temas kurulmuş ve bu firmaların önemli bir kısmından kapalı zarf usulüyle teklifler alınmıştır. Alınan tekliflerin değerlendirilmesi sonucunda oluşan kısa listeye dahil edilen firmaların yetkilileri ile birebir pazarlık görüşmeleri sonucunda; Şirketimiz ve bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Yönetim Kurullarının 9 Ekim 2013 tarihinde yapılan toplantılarında; en uygun teklif sahibi olan “İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (İŞGYO) ve Timur Gayrimenkul Geliştirme Yapı ve Yatırım A.Ş. (NEF)” ortak girişimine katma değer vergisi hariç 320.000.000 TL peşin bedelle satılmasına ve satış işlemi sonucunda oluşan karın Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/1-e madde kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir. 320.000.000 TL’nin %75’i İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı AŞ’den, %25’i ise Timur Gayrimenkul Geliştirme Yapı ve Yatırım AŞ’den tahsil edilmiştir. Satışa ilişkin 10.855.433 TL masraf oluşmuştur. Şirket, 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle Kocaeli İli Gebze İlçesi Çayırova Mahallesinde bulunan Çayırova gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla 217.707.575 TL olarak belirlenmiştir. SPK lisansına sahip iki ayrı değerleme firması tarafından yapılan değerlemeler sonucu oluşan 202.061.493 TL tutarındaki değer artışı, 10.103.075 TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dikkate alınarak özkaynaklar altında “Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/ Kayıpları” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Çayırova gayrimenkullerinin gerçeğe uygun değeri, konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip ve Çayırova gayrimenkullerinin sınıf ve yeri hakkında güncel bilgisi bulunan bağımsız iki farklı değerleme firması tarafından yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır. 146 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 17.Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri değerleme raporlarında belirlenen meblağların aritmetik ortalamasının alınması yoluyla hesaplanmıştır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri, ilk değerleme raporunda söz konusu gayrimenkuller için mevcut pazar bilgileri temel alınarak “Emsal Karşılaştırma Yöntemi” ile belirlenmişken, ikinci raporda “İkame Maliyet Yöntemi” belirlenmiştir. Emsal Karşılaştırma Yönetimi’nde taşınmazın değerine etki eden varsayımlar; ulaşım imkânlarının kolaylığı, karayolu ve bağlantı yollarına yakınlığı, çevredeki sanayi ağırlıklı yapılaşma, bölgenin sınai potansiyeli ve parsellerin mevcut imar durumları olarak belirlenmiş ve aynı bölgede üç ayrı emsal değer göz önünde bulundurulmuştur. İkame Maliyet Yönetimi’nde söz konusu taşınmazın rayiç değerinin tespitinde, arsaların değeri ve arsalar üzerindeki inşai yatırımların değeri varsayımları dikkate alınmıştır. İnşai yatırımların değerlendirmeye esas birim bedelleri binaların yapılış tarzları ve nitelikleri ile birlikte hâlihazır fiziksel durumları dikkate alınarak saptanmıştır. Şirket, 30 Haziran 2011 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle İstanbul İli Beykoz İlçesi İncirköy Mahallesinde bulunan Beykoz gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 30 Haziran 2011 tarihi itibarıyla 208.591.216 TL olarak belirlenmiştir. Değerlemeler sonucu oluşan 200.114.617 TL tutarındaki değer artışı, 10.005.731 TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dikkate alınarak özkaynaklar altında “Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Beykoz gayrimenkullerinin gerçeğe uygun değeri, konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip ve Beykoz gayrimenkullerinin sınıf ve yeri hakkında güncel bilgisi bulunan bağımsız iki farklı değerleme firması tarafından yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri değerleme raporlarında belirlenen meblağların aritmetik ortalamasının alınması yoluyla hesaplanmıştır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri, ilk değerleme raporunda söz konusu gayrimenkuller için mevcut pazar bilgileri temel alınarak “Emsal Karşılaştırma Yöntemi” ile belirlenmişken, ikinci raporda gerçeğe uygun değer, parseller üzerinde otel projesi geliştirilmesi durumunda emsal karşılaştırma analizi ile ulaşılan oda fiyatları ve maliyet analizi ile hesaplanan proje maliyeti dikkate alınarak “Nakit Akımları Analizi” ile belirlenmiştir. Nakit akımları analizinde kira artış oranı olarak %3,0 ve indirgeme oranı olarak %13,0 kullanılmıştır. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, aynı değerleme kuruluşundan alınan ve emsal karşılaştırma yöntemi baz alınarak düzenlenmiş değerleme raporuna göre yatırım amaçlı gayrimenkulün makul değerinde önemli bir değişikliğin olmadığı öngörülmektedir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 147 148 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 99.109.689 79.145.494 Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklüğü Daha önce raporlanan - 1 Ocak 2013 TFRS–11 Standardındaki değişikliğin etkisi Yeniden düzenlenmiş – 1 Ocak 2013 Sınıflamalar (*) Yabancı para çevirim farkları Bağlı ortaklık alım etkisi Dönem gideri (***) Çıkışlar Satış amacıyla elde tutulan duran varlıklara transfer Yatırım amaçlı gayrimenkullere transferler 31 Aralık 2013 kapanış bakiyesi 31 Aralık 2013 itibarıyla net defter değeri 31 Aralık 2012 itibarıyla net defter değeri (147.435.025) 81.896 (147.353.129) (41.768) (4.337.280) (21.719.874) 48.309 16.008.397 (157.395.345) 143.858.569 144.788.285 Yer altı ve yer üstü düzenleri 292.548.476 (407.062) 292.141.414 4.698.754 10.024.023 924.183 (212.764) (21.461.934) 15.140.238 301.253.914 (411.605.270) 1.585.121 (410.020.149) (5.399.380) (32.152.599) (38.963.246) (50.650.768) 200.172 26.403.335 (510.582.635) 1.308.742.366 1.130.223.387 Binalar 1.546.349.735 (6.106.199) 1.540.243.536 3.710.360 117.593.562 53.875.398 17.375.736 (1.039.053) (42.967.141) 130.532.603 1.819.325.001 (4.589.076.133) 15.248.643 (4.573.827.490) 126.857.950 (144.312.560) (73.418.424) (397.712.299) 248.040.065 98.471.259 (4.715.901.499) 2.415.955.219 2.051.017.747 Tesis, makine ve cihazlar 6.650.783.671 (25.938.434) 6.624.845.237 (125.739.978) 270.187.700 90.513.458 177.182.697 (307.694.605) (108.314.908) 510.877.117 7.131.856.718 (32.664.082) 765.646 (31.898.436) 42.060 (3.664.165) (414.126) (3.155.930) 3.648.607 1.085.265 (34.356.725) 12.715.668 10.729.457 Taşıtlar 43.953.016 (1.325.123) 42.627.893 (42.378) 5.285.912 489.860 1.820.563 (3.714.072) (1.105.491) 1.710.106 47.072.393 (224.371.547) 361.441 (224.010.106) 4.256.318 (12.820.288) (21.881.790) (25.699.379) 24.054.888 6.029.155 (250.071.202) 75.945.786 58.943.949 Demirbaşlar 283.478.475 (524.420) 282.954.055 (4.325.941) 16.097.712 24.696.715 24.897.264 (27.134.767) (6.239.402) 15.071.352 326.016.988 (284.953.717) 534.558 (284.419.159) (9.935.668) (8.495.254) (2.043.005) (75.108.676) 24.107.533 2.885.493 (353.008.736) 165.598.257 124.136.954 Diğer maddi varlıklar 409.097.862 (541.749) 408.556.113 9.915.808 13.478.579 2.494.252 44.488.928 (45.342.365) (2.885.493) 87.901.171 518.606.993 1.224.635.706 543.720.119 Yapılmakta olan yatırımlar 544.090.346 (370.227) 543.720.119 14.458 112.593.906 1.398.746 1.389.744.728 (54.425.467) (768.410.784) 1.224.635.706 (5.690.105.774) 18.577.305 (5.671.528.469) 115.779.512 (205.782.146) (136.720.591) (574.046.926) 300.099.574 108.471.172 42.411.732 (6.021.316.142) 5.446.561.260 4.142.705.392 Toplam 9.860.900.062 (46.666.201) 9.814.233.861 (115.779.512) 553.289.477 185.313.735 1.656.437.233 (439.563.093) (118.545.294) (67.509.005) 11.467.877.402 Banka kredileri nedeniyle arazi ve binalar üzerinde ipotek bulunmamaktadır (2012: Yoktur). (**) Alımların içerisinde 8.907.238 TL finansman gideri aktifleştirilmiştir. Dönem alımlarının içerisinde 174.041 TL’lik finansal kiralama borcu bulunmaktadır. (*)Topluluk, maddi duran varlıklarını yeniden gözden geçirmiş, ekonomik ömrü dolanlar dahil olmak üzere ilgili hesap sınıflama ve netleştirmelerini yapmıştır. Söz konusu varlıkların kar/(zarar) üzerinde etkisi bulunmamaktadır (2012: Bulunmamaktadır). Arazi ve arsalar 90.598.481 (11.452.987) 79.145.494 (4.010.595) 8.028.083 11.845.306 3.134 (3.079.930) 7.178.197 99.109.689 Maliyet değer Daha önce raporlanan- 1 Ocak 2013 TFRS–11 Standardındaki değişikliğin etkisi Yeniden düzenlenmiş – 1 Ocak 2013 Sınıflamalar (*) Yabancı para çevirim farkları Bağlı ortaklık alım etkisi Alımlar (**) Çıkışlar Satış amacıyla elde tutulan duran varlıklara transfer Yatırım amaçlı gayrimenkullere transferler Yapılmakta olan yatırımlardan transferler 31 Aralık 2013 kapanış bakiyesi 18. Maddi Duran Varlıklar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 149 Binalar 1.470.787.619 (8.978.776) 1.461.808.843 (6.490.408) 1.060.232 15.193.118 (693.140) (32.585.534) 101.950.425 1.540.243.536 (389.832.810) 1.422.138 (388.410.672) 1.022.680 (83.024) (44.948.281) 22.140.827 258.321 (410.020.149) 1.130.223.387 1.073.398.171 Yer altı ve yer üstü düzenleri 278.142.124 6.955.142 285.097.266 (982.210) 369.161 (39.760) (3.043.811) 10.740.768 292.141.414 (138.988.599) (31.125) (139.019.724) 161.933 (9.952.723) 1.441.311 16.074 (147.353.129) 144.788.285 146.077.542 Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklüğü Daha önce raporlanan - 1 Ocak 2012 TFRS–11 Standardındaki değişikliğin etkisi Yeniden düzenlenmiş – 1 Ocak 2012 Yabancı para çevirim farkları Bağlı ortaklık alım etkisi Dönem gideri (***) Yatırım amaçlı gayrimenkullere transferler Çıkışlar 31 Aralık 2012 kapanış bakiyesi 31 Aralık 2012 itibarıyla net defter değeri 79.145.494 31 Aralık 2011 itibarıyla net defter değeri 73.892.456 (****) Dönem alımlarının içerisinde 770.079 TL’lik finansal kiralama borcu bulunmaktadır. (***) Dönem amortisman giderinin dağılımı Dipnot 28 ve Dipnot 30’da verilmiştir. Maliyet değer Daha önce raporlanan- 1 Ocak 2012 TFRS–11 Standardındaki değişikliğin etkisi Yeniden düzenlenmiş – 1 Ocak 2012 Yabancı para çevirim farkları Bağlı ortaklık alım etkisi Alımlar (****) Çıkışlar Yatırım amaçlı gayrimenkullere transferler Yapılmakta olan yatırımlardan transferler 31 Aralık 2012 kapanış bakiyesi Arazi ve arsalar 90.197.681 (16.305.225) 73.892.456 (608.242) 277.371 3.019.946 (179.044) (3.684.964) 6.427.971 79.145.494 18.Maddi Duran Varlıklar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. (4.296.540.810) 22.788.581 (4.273.752.229) 9.283.273 (2.118.480) (361.870.267) 54.630.213 (4.573.827.490) 2.051.017.747 1.930.748.590 Tesis, makine ve cihazlar 6.229.338.404 (24.837.585) 6.204.500.819 (21.632.870) 7.048.932 55.848.648 (63.478.074) 442.557.782 6.624.845.237 (38.817.670) 663.600 (38.154.070) 710.113 (177.230) (3.964.311) 9.687.062 (31.898.436) 10.729.457 14.178.816 Taşıtlar 53.363.285 (1.030.399) 52.332.886 (1.170.872) 311.515 5.129.990 (16.353.481) 2.377.855 42.627.893 (210.387.112) 328.089 (210.059.023) 779.189 (21.372.304) 6.642.032 (224.010.106) 58.943.949 52.650.083 Demirbaşlar 263.132.756 (423.650) 262.709.106 (1.083.700) 44.726 20.717.572 (8.535.550) 9.101.901 282.954.055 (253.862.562) (7.683.679) (261.546.241) 96.583 (10.688) (63.136.320) 40.177.507 (284.419.159) 124.136.954 109.409.794 Diğer maddi varlıklar 371.494.734 (538.699) 370.956.035 (267.420) 11.499 31.251.285 (50.481.178) 57.085.892 408.556.113 543.720.119 330.699.585 Yapılmakta olan yatırımlar 330.931.981 (232.396) 330.699.585 535.821 858.817.653 (16.090.346) (630.242.594) 543.720.119 (5.328.429.563) 17.487.604 (5.310.941.959) 12.053.771 (2.389.422) (505.244.206) 23.582.138 111.411.209 (5.671.528.469) 4.142.705.392 3.731.055.037 Toplam 9.087.388.584 (45.391.588) 9.041.996.996 (31.699.901) 8.754.275 990.347.373 (155.850.573) (39.314.309) 9.814.233.861 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 19.Maddi Olmayan Duran Varlıklar Haklar 58.188.463 (241.570) 57.946.893 42.105 Maden sahaları 13.135.203 13.135.203 - Geliştirme giderleri 20.430.652 20.430.652 - Diğer 8.754.817 (49.688) 8.705.129 (2.436) Toplam 100.509.135 (291.258) 100.217.877 39.669 Yabancı para çevirim farkı Bağlı ortaklık alım etkisi Alımlar Çıkışlar 31 Aralık 2013 kapanış bakiyesi 8.346.635 38.221.886 5.389.050 (67.753) 109.878.816 13.135.203 9.207.980 29.638.632 1.265.728 1.362.487 3.054.731 (2.789) 14.382.850 9.612.363 39.584.373 17.651.761 (70.542) 167.035.501 Birikmiş itfa ve tükenme payları Daha önce raporlanan - 1 Ocak 2013 TFRS–11 Standardındaki değişikliğin etkisi Yeniden düzenlenmiş 1 Ocak 2013 Ekonomik ömrü dolan varlıkların sınıflaması Yabancı para çevirim farkı Bağlı ortaklık alım etkisi Dönem gideri (*) Çıkışlar 31 Aralık 2013 kapanış bakiyesi 31 Aralık 2013 itibarıyla net defter değeri (36.263.470) 180.830 (36.082.640) (50.471) (3.878.160) (17.214.769) (7.178.542 28.001 (64.376.581) 45.502.235 (5.052.461) (5.052.461) (819.072) (5.871.533) 7.263.670 (5.648.318) (5.648.318) (4.893.658) (10.541.976) 19.096.656 (4.359.199) 26.379 (4.332.820) 10.802 (879.242) (1.082.541) (1.099.682) 2.789 (7.380.694) 7.002.156 (51.323.448) 207.209 (51.116.239) (39.669) (4.757.402) (18.297.310) (13.990.954) 30.790 (88.170.784) 78.864.717 31 Aralık 2012 itibarıyla net defter değeri 21.864.253 8.082.742 14.782.334 4.372.309 49.101.638 Maliyet değeri Daha önce raporlanan - 1 Ocak 2012 TFRS–11 Standardındaki değişikliğin etkisi Yeniden düzenlenmiş 1 Ocak 2012 Yabancı para çevirim farkı Bağlı ortaklık alım etkisi Alımlar Çıkışlar 31 Aralık 2012 kapanış bakiyesi Haklar 47.483.301 (241.570) 47.241.731 (49.993) 201 11.092.194 (337.240) 57.946.893 Maden sahaları 13.135.203 13.135.203 13.135.203 Geliştirme giderleri 13.045.210 13.045.210 7.385.442 20.430.652 Diğer 8.634.765 (51.545) 8.583.220 (100.305) 2.186 290.005 (69.977) 8.705.129 Toplam 82.298.479 (293.115) 82.005.364 (150.298) 2.387 18.767.641 (407.217) 100.217.877 Birikmiş itfa ve tükenme payları Daha önce raporlanan - 1 Ocak 2012 TFRS–11 Standardındaki değişikliğin etkisi Yeniden düzenlenmiş 1 Ocak 2012 Yabancı para çevirim farkı Bağlı ortaklık alım etkisi Dönem gideri (*) Çıkışlar 31 Aralık 2012 kapanış bakiyesi 31 Aralık 2012 itibarıyla net defter değeri (29.827.662) 158.848 (29.668.814) 34.603 (201) (6.535.493) 87.265 (36.082.640) 21.864.253 (4.233.389) (4.233.389) (819.072) (5.052.461) 8.082.742 (2.407.038) (2.407.038) (3.241.280) (5.648.318) 14.782.334 (3.992.758) 22.946 (3.969.812) 51.315 (2.186) (482.114) 69.977 (4.332.820) 4.372.309 (40.460.847) 181.794 (40.279.053) 85.918 (2.387) (11.077.959) 157.242 (51.116.239) 49.101.638 31 Aralık 2011 itibarıyla net defter değeri 17.572.917 8.901.814 10.638.172 4.613.408 41.726.311 Maliyet değeri Daha önce raporlanan - 1 Ocak 2013 TFRS–11 Standardındaki değişikliğin etkisi Yeniden düzenlenmiş 1 Ocak 2013 Ekonomik ömrü dolan varlıkların sınıflaması (*) Dönem itfa ve tükenme payları giderlerinin dağılımı Dipnot 28 ve Dipnot 30’da verilmiştir. 150 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 20.Şerefiye Daha önce raporlanan - 1 Ocak TFRS–11 “Müşterek Anlaşmalar” Standardının etkisi (Dipnot 2) Yeniden düzenlenmiş – 1 Ocak 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 23.094.005 8.950.786 (871.513) (905.644) 22.222.492 8.045.142 Yabancı para çevirim farkları 5.789.295 780.025 Dönem içinde oluşan alım etkisi 3.522.262 13.397.325 31.534.049 22.222.492 21.Devlet Teşvik ve Yardımları 94/6401 sayılı İhracata Yönelik Devlet Yardımları kararı çerçevesinde Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu’nun 9 Eylül 1998 tarih ve 98/16 sayılı Kararı’na istinaden yayımlanan 98/10 sayılı Araştırma-Geliştirme Yardımına İlişkin Tebliğ çerçevesinde Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından sanayi kuruluşlarının uzman kurumlar tarafından Ar-Ge niteliğine sahip olduğu tespit edilen projeleri kapsamında izlenip değerlendirilebilen giderlerinin belli bir oranı hibe şeklinde karşılanmakta veya bu projelere geri ödeme koşuluyla sermaye desteği sağlanmaktadır. Maliye Bakanlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından tespit edilen usul ve esaslar doğrultusunda yapılan ihracat işlemleri ile diğer döviz kazandırıcı faaliyetler damga vergisi ve harçlardan istisna edilmiştir. İhracata Yönelik Devlet Yardımları Kararı’na dayanılarak hazırlanan Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu’nun 16 Aralık 2004 tarihli ve 2004/11 sayılı Kararı’na istinaden yurtdışı fuar katılımlarının desteklenmesi amacıyla devlet yardımı ödenmektedir. 22.Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler Kısa vadeli karşılıklar 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 Maliyet giderleri karşılığı 49.815.833 13.430.173 Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar 11.397.142 9.686.527 1.577.560 1.186.518 62.790.535 24.303.218 Diğer kısa vadeli karşılıklar Topluluk, 2007 yılında bağlı ortaklık satışında devredilen gayrimenkullerin imar durumundan kaynaklanan 21.158.667 ABD Doları (31 Aralık 2012: 21.158.667 ABD Doları) tutarında bir bedel indirimi öngören davada davalı durumundadır. Topluluk yönetimi davanın muhtemel sonucunun Topluluk lehine olacağı görüşünde olduğundan, davaya ilişkin olarak finansal tablolarda herhangi bir karşılık ayrılmamıştır. Yukarıda bahsi geçen dava dahil olmak üzere 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Topluluk aleyhine açılmış ve devam eden davaların toplam tutarı yaklaşık 81.321.603 TL’dir (31 Aralık 2012:67.636.152 TL). Topluluk, dönem içerisinde olağan faaliyetleri dahilinde birden çok davaya davalı ve davacı olarak taraf olmuştur. Bu kapsamda Topluluk Yönetimi, 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, bağımsız hukuk ve vergi danışmanlarından alınan görüşler doğrultusunda 81.321.603 TL tutarındaki davalara ilişkin bir zarara uğrama olasılığını düşük olarak değerlendirmektedir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 151 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 22.Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla Şirket’in teminat/rehin/ipotek (“TRİ”) pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2013 A. B. Şirket Tarafından Verilen TRİ’ler TL karşılıkları ABD Doları Euro Rus Rublesi Türk Lirası Kendi Tüzel Kişiliği Adına Vermiş TRİ’lerin Toplam Tutarı 1.194.336 - - - 1.194.336 Tam Konsolidasyon Kapsamına Dahil Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı C. Olağan Ticari Faaliyetlerin Yürütülmesi Amacıyla Diğer 3. Kişilerin Borcunu Edilen Ortaklıklar Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı D. Diğer Verilen TRİ’lerin Toplam Tutarı i. 74.420.204 315.614.052 10.032.674.552 10.717.098 Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur 922.238.335 400.000.000 23.333.334 - - 922.238.335 400.000.000 23.333.334 - - Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Ana Ortak Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı(*) ii. 1.746.269.460 B ve C Maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup Şirketleri Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı iii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. Kişiler Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Toplam 2.669.702.131 474.420.204 338.947.386 10.032.674.552 11.911.434 Şirket’in vermiş olduğu diğer TRİ’lerin Şirket’in özkaynaklarına oranı 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla %13,94’tür. (*) Konsolidasyona tabi bağlı ortaklıkların Şirket’e vermiş olduğu TRİ’leri ifade etmektedir. 152 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 22.Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler 31 Aralık 2012 A. B. Şirket Tarafından Verilen TRİ’ler TL karşılıkları ABD Doları Euro Rus Rublesi Türk Lirası Kendi Tüzel Kişiliği Adına Vermiş TRİ’lerin Toplam Tutarı 1.243.586 - - - 1.243.586 890.913.768 101.959.432 192.082.155 Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur 613.091.786 145.809.524 150.177.203 - - 613.091.786 145.809.524 150.177.203 - - Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur 1.505.249.140 247.768.956 342.259.358 Tam Konsolidasyon Kapsamına Dahil Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı C. Olağan Ticari Faaliyetlerin Yürütülmesi Amacıyla Diğer 3. Kişilerin Borcunu Edilen Ortaklıklar Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı D. Diğer Verilen TRİ’lerin Toplam Tutarı i. Ana Ortak Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı(*) ii. 4.189.897.552 14.092.031 B ve C Maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup Şirketleri Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı iii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. Kişiler Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Toplam 4.189.897.552 15.335.617 Şirket’in vermiş olduğu diğer TRİ’lerin Şirket’in özkaynaklarına oranı 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla %10,94’tür. 23.Taahhütler Şirket bağlı ortaklıklarından Trakya Cam Sanayii A.Ş. , Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı A.Ş. , Shell Enerji A.Ş. ve Mersin O.S.B. arasında yapılan sözleşmeler gereği 1 Ocak 2014 – 31 Aralık 2014 tarihleri arasında 246.658.000 sm3 doğalgaz alım taahhüdü bulunmaktadır (31 Aralık 2012: 278.189.459 sm3). Şirket bağlı ortaklıklarından Anadolu Cam Sanayii A.Ş., Shell Enerji A.Ş., Boru Hatları ve Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) ve Eskişehir Organize Sanayii Bölge Müdürlüğü arasında yapılan sözleşmeler gereği 1 Ocak 2014 – 31 Aralık 2014 tarihleri arasında 164.735.000 sm3 doğalgaz alım taahhüdü bulunmaktadır (31 Aralık 2012: 168.230.000 sm3). Şirket bağlı ortaklıklarından Soda Sanayi A.Ş. , Botaş - Boru Hatları, Petrol Taşıma A.Ş. ve Aygaz Doğalgaz Toptan Satış A.Ş. arasında yapılan sözleşme gereği 1 Ocak 2014 – 31 Aralık 2014 tarihleri arasında 762.557.163 sm3 doğalgaz alım taahhüdü bulunmaktadır (31 Aralık 2012: 723.701.525 sm3). 1 Ocak 2014 – 31 Aralık 2014 döneminde toplam 1.173.950.163 sm3 doğalgaz alım taahhüdü bulunmaktadır. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 153 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 24.Çalışanlara Sağlanan Faydalar Çalışanlara sağlanan kısa vadeli faydalar kapsamında borçlar Personele borçlar Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar Yıllık izin karşılığı 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 20.722.243 17.195.616 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 11.397.142 9.686.527 Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar Kıdem tazminatı karşılıkları Yürürlükteki İş Yasası hükümleri uyarınca, çalışanlardan kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş sözleşmesi sona erenlere hak kazandıkları yasal kıdem tazminatlarının ödenmesi yükümlülüğü vardır. Ayrıca, halen yürürlükte bulunan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 6 Mart 1981 tarih, 2422 sayılı ve 25 Ağustos 1999 tarih, 4447 sayılı Yasalar ile Değişik 60’ıncı Maddesi hükmü gereğince kıdem tazminatını alarak işten ayrılma hakkı kazananlara da yasal kıdem tazminatlarını ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Emeklilik öncesi hizmet şartlarıyla ilgili bazı geçiş karşılıkları, ilgili kanunun 23 Mayıs 2002 tarihinde değiştirilmesi ile Kanun’dan çıkarılmıştır. 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla ödenecek kıdem tazminatı her hizmet yılı için bir aylık maaş üzerinden 3.254,44 TL (31 Aralık 2012: 3.129,25 TL) tavanına tabidir. Kıdem tazminatı tavanı altı ayda bir revize edilmekte olup, Topluluk’un kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren geçerli olan 3.438,22 TL tavan tutarı dikkate alınmıştır (31 Aralık 2012: 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren geçerli olan 3.129,25 TL). Kıdem tazminatı yükümlülüğü zorunluluk olmadığından dolayı herhangi bir fonlamaya tabi değildir. Kıdem tazminatı yükümlülüğü şirketin çalışanlarının emekli olmasından doğan gelecekteki olası yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminine göre hesaplanır. TMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar”, işletmenin yükümlülüklerini tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak hesaplanmasını öngörür. Toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir. Aktüeryal kayıp / (kazanç) kapsamlı gelir tablosunda “Değer Artış Fonları” içerisinde muhasebeleştirilmiştir. Esas varsayım her hizmet yılı için azami yükümlülüğün enflasyona paralel olarak artmasıdır. Dolayısıyla uygulanan iskonto oranı gelecek enflasyon etkilerinin düzeltilmesinden sonraki beklenen reel faiz oranını ifade eder. Sonuçta 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla ekli konsolide finansal tablolarda yükümlülükler çalışanların emekliliğinden kaynaklanan geleceğe ait olası yükümlülüğün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır. Rapor tarihindeki karşılıklar yıllık %5,00 enflasyon (31 Aralık 2012: %5,00) ve %8,37 iskonto oranı (31 Aralık 2012: %8,37) varsayımlarına göre yaklaşık %3,21 olarak elde edilen reel iskonto oranı (31 Aralık 2012: %3,21) kullanılmak suretiyle hesaplanmıştır. İsteğe bağlı işten ayrılmalar neticesinde ödenmeyip Topluluk’a kalacak olan kıdem tazminatı tutarlarının tahmini oranı da dikkate alınmıştır. 154 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 24.Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kıdem tazminatı karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: 31 Aralık Daha önce raporlanan - 1 Ocak TFRS–11 “Müşterek Anlaşmalar” Standardının etkisi (Dipnot 2) Yeniden düzenlenmiş – 1 Ocak Aktüeryal kayıp/(kazanç) Hizmet maliyeti 31 Aralık 2013 2012 236.342.087 193.357.430 (1.472.670) (1.118.135) 234.869.417 192.239.295 - 16.547.517 44.375.486 50.542.455 Faiz maliyeti 7.531.763 9.129.008 Bağlı ortaklık alım etkisi 1.454.403 - 713.732 (49.619) Dönem içinde yapılan ödemeler (33.340.260) (33.539.239) 255.604.541 234.869.417 Yabancı para çevirim farkları 25.Varlıklarda Değer Düşüklüğü 31 Aralık 31 Aralık Varlıklarda değer düşüklükleri 2013 2012 Şüpheli ticari alacaklar karşılığı 34.125.193 24.689.820 Şüpheli diğer alacaklar karşılı 7.284.963 6.596.033 Stok değer düşüklüğü karşılığı 17.014.791 17.460.265 Satılmaya hazır finansal varlıklar değer düşüklüğü karşılığı 158.930.940 158.930.940 217.355.887 207.677.058 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 Satılmaya hazır finansal varlıklardaki değer düşüklüklerinin detayı Trakya Yatırım Holding A.Ş. 99.617.136 99.617.136 Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. 56.994.689 56.994.689 Paşabahçe Mağazaları B.V. 1.451.583 1.451.583 Şişecam Shangai Trade Co. Ltd. 655.449 655.449 Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. 212.083 212.083 158.930.940 158.930.940 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 155 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 26.Diğer Varlık ve Yükümlülükler Diğer dönen varlıklar Devreden KDV 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 79.350.001 59.785.508 Yurtdışı satışlardan kaynaklanan terkin edilecek KDV 54.422.176 55.936.676 Devam eden inşaat sözleşmelerinden alacaklar (Dipnot 15) 10.077.655 11.762.778 1.071.997 603.493 İş avansları Gelir tahakkukları Diğer Diğer duran varlıklar Gelecek yıllarda indirilecek KDV Gelecek yıllar ihtiyacı stok Diğer çeşitli duran varlıklar Kısa vadeli diğer yükümlülükler 258.308 538.420 4.605.940 2.847.922 149.786.077 131.474.797 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 25.848.182 - 3.803.309 12.098.730 29.372 23.524 29.680.863 12.122.254 31 Aralık 2013 31 Aralık 2012 Ödenecek vergi ve harçlar 35.121.295 25.986.205 Ödenecek SSK primleri 19.952.411 16.323.716 Gider tahakkukları 17.389.127 2.233.153 Hesaplanan KDV ve diğer yükümlülükler 2.591.569 618.596 Diğer (*) 2.954.887 3.517.217 78.009.289 48.678.887 (*)Topluluk, Glasscorp S.A. bağlı ortaklığının %90’lık hissesini 3.098.613 Euro değer üzerinden satın almıştır. Topluluk bu tutarın 2.575.493 Euro’luk kısmını ödemiş olup, bu tutarın bakiyesi olan 523.120 Euro (1.536.141 TL) için yükümlülük kaydetmiştir. 27.Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri Özkaynak kalemlerinden “Çıkarılmış Sermaye”, “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” ve Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddesi gereğince yasal yedek statüsünde olan “Hisse Senedi İhraç Primleri” yasal kayıtlardaki tutarları ile gösterilmiştir. Bu kapsamda SPK Raporlama Standartları çerçevesinde yapılan değerlemelerde ortaya çıkan ve rapor tarihi itibarıyla kar dağıtımına veya sermaye artırımına konu edilemeyen farkların (enflasyon düzeltmelerinden kaynaklanan farklılıklar gibi) çıkarılmış sermaye ile ilgili kısmı çıkarılmış sermaye kaleminden sonra gelen “Sermaye Düzeltmesi Farkları” kalemiyle, “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” ve “Hisse Senedi İhraç Primleri” nden kaynaklanan farklar ise “Geçmiş Yıllar Karları / Zararları”’yla ilişkilendirilmiştir. 156 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27.Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri a. Sermaye / Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi Şirket’in çıkarılmış sermayesi her biri 1 Kr (Bir Kuruş) itibari değerde 157.100.000.000 adet hamiline yazılı paya bölünmüştür. 31 Aralık 2013 2.500.000.000 1.571.000.000 Kayıtlı sermaye tavanı (*) Onaylı çıkarılmış sermaye 31 Aralık 2012 2.000.000.000 1.500.000.000 (*) Şirket’in kayıtlı sermaye tavanı 22 Ocak 2013 tarihinde yapılan ortaklar olağanüstü genel kurul toplantısında 2.500.000.000 TL’ye yükseltilmiştir. Ortaklar T. İş Bankası A.Ş. T.İş Bankası Mensupları Sos. Güv.Vakfı Efes Holding A.Ş. Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Paşabahçe Cam San. ve Tic. A.Ş. Diğer (*) Nominal sermaye (**) Sermaye düzeltmesi farkları Karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi (-) Düzeltilmiş sermaye 31 Aralık 2013 Pay tutarı Hisse oranı TL (%) 1.028.563.430 65,47 70.017.413 4,46 58.393.405 3,72 754.996 0,05 413.270.756 26,30 1.571.000.000 100,00 241.425.784 1.812.425.784 31 Aralık 2012 Pay tutarı Hisse oranı TL (%) 982.078.999 65,47 55.754.365 3,72 720.875 0,05 58.966.447 3,93 402.479.314 26,83 1.500.000.000 100,00 241.425.784 (58.966.447) 1.682.459.337 (*) Şirket’in diğer halka açık kısmını oluşturmaktadır. (**) 1.500.000.000 TL olan şirket sermayesi dönem içerisinde iç kaynaklardan karşılanan 71.000.000 TL’nin ilavesi ile 1.571.000.000 TL ’sına çıkarılmış olup artış işlemi 3 Temmuz 2013 tarihinde tescil edilmiştir. Şirket’in dolaylı yoldan nihai ortakları aşağıdaki gibidir: Ortaklar T. İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı Atatürk Hisseleri (Cumhuriyet Halk Partisi) Diğer (*) Nominal sermaye 31 Aralık 2013 Pay tutarı Hisse oranı TL (%) 541.595.672 289.094.431 740.309.897 1.571.000.000 34,47 18,40 47,13 100,00 31 Aralık 2012 Pay tutarı Hisse oranı TL (%) 481.826.387 286.792.440 731.381.173 1.500.000.000 32,12 19,12 48,76 100,00 (*) T. İş Bankası AŞ’nin diğer ortaklarının ve halka açık kısmını temsil etmektedir. b. Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Diğer Kapsamlı Gelirler veya Karlar Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer farkı fonu Kıdem tazminatı karşılığı aktüeryal kayıp/kazanç fonu 31 Aralık 2013 365.751.130 (22.092.801) 343.658.329 31 Aralık 2012 365.676.206 (22.092.801) 343.583.405 Değer artış fonlarının dönem içerisindeki hareketleri kapsamlı gelir tablosu ve özkaynaklar değişim tablolarında sunulmuştur. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 157 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27.Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri b. Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Diğer Kapsamlı Gelirler veya Karlar Kıdem tazminatı karşılığı aktüeryal kayıp/kazanç fonu TMS–19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” standardındaki değişiklikle birlikte kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında dikkate alınan aktüeryal kayıp kazançların kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmesine izin vermemektedir. Aktüeryal varsayımların değişmesi sonucu oluşan kayıp ve kazançlar özkaynaklar içerisinde “Değer Artış Fonu” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Kıdem tazminatı karşılığı aktüeryal kayıp/kazanç fonu kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak niteliktedir. c. Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelir veya Giderler Yabancı para çevirim farkları 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 303.249.106 102.775.159 Finansal riskten korunma fonu (461.440) - Finansal varlık değer artış fonu 61.888 54.456 302.849.554 102.829.615 Finansal varlık değer artış fonu Finansal varlık değer artış fonu satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerinden değerlemesi sonucu ortaya çıkar. Gerçeğe uygun değeriyle değerlenen bir finansal aracın elden çıkarılması durumunda değer artış fonunun satılan finansal varlıkla ilişkili parçası doğrudan kar / zararda muhasebeleştirilir. Yeniden değerlenen bir finansal aracın kalıcı değer düşüklüğüne uğraması durumunda ise değer artış fonunun değer düşüklüğüne uğrayan finansal varlıkla ilişkili kısmı kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir. d. Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Kanuni defterlerdeki birikmiş karlar, aşağıda belirtilen kanuni yedeklerle ilgili hüküm haricinde dağıtılabilirler. Türk Ticaret Kanunu’na göre yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret Kanunu’na göre birinci tertip yasal yedekler şirketin ödenmiş sermayesinin %20’sine ulaşılıncaya kadar kanuni net karın %5’i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler ise dağıtılan karın ödenmiş sermayenin %5’ini aşan kısmının %10’u oranında ayrılır. Holding şirketleri bu uygulamaya tabi değildir. Halka açık şirketler temettü dağıtımlarını SPK tarafından yayımlanan standartlar ve tebliğlerin öngördüğü esaslar çerçevesinde yaparlar. Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddesi gereğince ayrılan “Yasal Yedekler” yasal yedek statüsünde olan “Hisse Senedi İhraç Primleri” ve kar dağıtımı dışındaki belli amaçlar (vergi avantajı elde edebilmek için ayrılan iştirak satış kazançları) için ayrılmış yasal yedekler kayıtlardaki tutarları ile gösterilmiştir. Bu kapsamda TFRS esasları çerçevesinde yapılan değerlemelerde ortaya çıkan ve rapor tarihi itibarıyla kar dağıtımına veya sermaye artırımına konu edilmeyen enflasyon düzeltmelerinden kaynaklanan farklılıkları geçmiş yıllar karları / zararlarıyla ilişkilendirilmiştir. 31 Aralık Ana ortaklığa ait kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler Yasal yedekler 158 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 31 Aralık 2013 2012 60.897.508 48.895.020 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri e. Geçmiş Yıllar Karları Rapor tarihi itibarıyla 2.542.250.282 TL (31 Aralık 2012: 2.152.273.912 TL) tutarındaki geçmiş yıllar karları içerisinde yer alan ana ortaklığın olağanüstü yedek akçe tutarı 200.017.599 TL’dir (31 Aralık 2012: 113.970.331 TL). Kar Dağıtımı Kar dağıtımının SPK’nın Seri: II–19.1 sayılı “Kar Payı Tebliği’nde yer alan esaslar, ortaklıkların esas sözleşmelerinde bulunan hükümler ve şirketler tarafından kamuya açıklanmış olan kar dağıtım politikaları çerçevesinde gerçekleştirilmesine karar verilmiştir. Bunun yanında söz konusu SPK Kararı ile konsolide finansal tablo düzenleme yükümlülüğü bulunan şirketlerin, yasal kayıtlarında bulunan kaynaklarından karşılanabildiği sürece, net dağıtılabilir kar tutarını, Seri: II–14.1 sayılı Tebliğ çerçevesinde hazırlayıp kamuya ilan edecekleri konsolide finansal tablolarında yer alan net dönem karlarını dikkate alarak hesaplamaları gerektiği düzenlenmiştir. Kar dağıtımına konu edilebilecek kaynaklar Şirket’in rapor tarihi itibarıyla yasal kayıtlarında yer alan net dağıtılabilir dönem karı ile kar dağıtımına konu edilebilecek diğer kaynakların tutarı aşağıda belirtilmiştir. 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 190.898.061 240.049.756 (9.544.903) (12.002.488) Dağıtılabilir net dönem karı (*) 181.353.158 228.047.268 Olağanüstü yedek 200.017.599 113.970.331 381.370.757 342.017.599 Net dönem karı I. tertip yasal yedek karşılığı (*) Net dönem karının içerisinde Kurumlar Vergisi Kanunu 5/1-e maddesi gereği nakit temettü olarak dağıtılmayacak özel fon tutarı 38.494.126 TL’dir. f.Kontrol Gücü Olmayan Paylar Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkların ödenmiş / çıkarılmış sermaye dahil bütün özkaynak hesap grubu kalemlerinden ana ortaklık dışı paylara isabet eden tutarlar indirilir ve konsolide finansal durum tablosunda özkaynak hesap grubunda “Kontrol Gücü Olmayan Paylar” kaleminde gösterilir. Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkların net dönem kar veya zararlarından ana ortaklık dışındaki paylara isabet eden kısım dönem karı / (zararı) kaleminden sonra dönem karı / (zararının) dağılımı altında kontrol gücü olmayan paylar adıyla gösterilir. Topluluk şirketlerimizin yeniden yapılandırılması kapsamında 1 Ocak – 31 Aralık 2013 döneminde yapılan işlemler: ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 159 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27.Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri f. Kontrol Gücü Olmayan Paylar •• Topluluk‘un kimyasallar grubuna bağlı yurt dışında kurulu bağlı ortaklık ve iştiraklerimizin; çoğunluk hissesine Soda Sanayii AŞ’nin sahip olacağı Hollanda’da kurulu bir şirket bünyesinde toplanarak, finansal ve mali anlamda daha etkin yönetilmelerini sağlayacak şekilde yeniden yapılandırılması kapsamında, Engin Bağımsız Denetim ve Serbest Mali Müşavirlik A.Ş. tarafından hazırlanan 7 Ekim 2013 tarihli rapora göre; - Avusturya’da mukim Solvay Şişecam Holding AG’deki % 25 oranındaki payının değeri 105.661.500 Euro, - Bulgaristan’da mukim Şişecam Bulgaria EOOD’deki % 100 oranındaki payının değeri 1.124.000 Euro, - İtalya›da mukim Cromital S.p.A›daki % 99,50 payının değeri 14.338.945 Euro, - Bosna Hersek’te mukim Şişecam Soda Lukavac D.O.O.’daki % 89,30 oranındaki payının değeri 62.977.932 Euro, olmak üzere toplam 184.102.377 Euro olarak belirlenmiştir. Soda Sanayii AŞ’nin portföyünde bulunan söz konusu hisseler Hollanda’da mukim Sisecam Chem Investment BV’ye 25 Ekim 2013 tarihinde satılmıştır. Sisecam Chem Investment BV’nin 1.000.000 Euro tutarındaki sermayesinin 184.000.000 Euro artışla 185.000.000 Euro’ya yükseltilmesi kararlaştırılmış ve yapılacak sermaye artışına, söz konusu şirketlerin Soda Sanayii A.Ş. bünyesinde konsolide edilmelerinin sürdürülebilmesini teminen, rüçhan haklarını kullanmayarak katılmayacak olan T. Şişe ve Cam Fabrikaları AŞ’nin yerine, Sisecam Chem Investment B.V. tarafından ihraç edilecek 184.000.000 Euro tutarındaki yeni payların Soda Sanayii A.Ş. tarafından alınması suretiyle ana ortak olunmasına 8 Kasım 2013 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında karar verilmiştir. •• Bağlı ortaklığımızın, Rusya’daki otocam yatırımının Trakya Cam Sanayii AŞ’nin inisiyatifi ve tek pay sahipliği altında sürdürülmesine yönelik olarak Saint-Gobain Sekurit France SAS’nin portföyünde bulunan, Hollanda’da mukim TRSG Autoglass Holding BV şirketinin 6 Milyon Euro nominal tutarındaki %30 payını 23 Aralık 2013 tarihinde satın alınmıştır. •• Topluluk ‘un Rusya’da faaliyet gösteren şirketlerinden OOO Ruscam Kuban ve European Bank for Reconstruction and Development (“EBRD”) arasında 31 Mart 2008 tarihinde imzalanan kredi sözleşmesi ve bu sözleşmenin bütününü oluşturan, Hollanda’da yerleşik, Balsand B.V. , Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. , Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ve European Bank for Reconstruction and Development (“EBRD”) arasında 14 Nisan 2008 tarihinde, AC Glass Invest B.V. hisselerine ilişkin akdedilmiş Hisse Alım ve Satım Opsiyon Sözleşmesi (“Put and Call Option Agreement”) kapsamında, 15 Kasım 2013 tarihi itibarıyla EBRD’nin AC Glass Invest BV’deki %40 payının opsiyon sözleşmesi uyarınca 10.654.287,13 Euro bedelle bağlı ortaklıklarımızdan Balsand B.V. tarafından satın alınmasına karar verilmiştir. •• Bağlı ortaklıklarımızdan Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 2.480 TL nominal değerli Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. hissesi 2.480 TL değerden, 338 TL nominal değerli Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. hissesi 477 TL değerden bağlı ortaklıklarımızdan Şişecam Dış Ticaret AŞ’ye 31 Ekim 2013 tarihinde satılmıştır. •• Bağlı ortaklıklarımızdan, Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. portföyünde bulunan 58.966.446 TL nominal değerli (% 3,93 oranındaki) Şirketimiz paylarının BİAŞ Toptan Satışlar Pazarı’nda +/- %20 oranında marj uygulanmaksızın, Toptan Satışlar Pazarı’nın Kuruluş ve İşleyiş Esasları Genelgesi kurallarına göre, başvuru tarihi itibariyle bir önceki haftanın son iş günü olan 24.05.2013 tarihinden geriye doğru 10 iş günü boyunca oluşmuş ağırlıklı ortalama fiyatların ortalamasının alınması ve en yakın fiyat adımına yuvarlanması suretiyle belirlenen 3,24 TL fiyat üzerinden, Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı’na satılmış ve satış işlemleri sonucunda oluşacak kazancın Kurumlar Vergisi Kanunun 5/1-e maddesi kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir. Satış işlemi nedeniyle 202.609 TL masraf oluşmuştur. 160 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri f. Kontrol Gücü Olmayan Paylar •• Bağlı ortaklıklardan Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Paşabahçe Eskişehir Cam San. ve Tic. AŞ’ni devralmak suretiyle 31 Ocak 2013 tarihi itibarıyla birleşmişlerdir. Birleşme sonucu Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 14.970.000 TL nominal tutarındaki payları Paşabahçe Eskişehir Cam San. ve Tic. AŞ’nin mevcut ortaklarına vermiştir. •• Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. portföyünde bulunan 10.141.577 TL, Trakya Cam Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 7.559.774 TL tutarındaki toplam (10.141.577+7.559.774=) 17.701.351 TL nominal değerdeki Cam Elyaf Sanayii A.Ş. hisselerinin tamamının Engin Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik A.Ş. (Grant Thornton) tarafından hazırlanan değerleme raporunda yer alan 199.471.924 TL şirket değeri esas alınarak belirlenen (199.471.924 / 60.000.000=) 3,32 TL beher hisse fiyatı üzerinden (17.701.351 x 3,32=) 58.768.485 TL karşılığında 28 Mart 2013 tarihinde Şirket’e satmışlardır. •• Şirket portföyünde bulunan 3.849.938 TL, bağlı ortaklıklarımızdan Camiş Madencilik A.Ş. ve Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföylerinde bulunan sırasıyla (52+10=) 62 TL olmak üzere toplam (3.849.938+62=) 3.850.000 TL nominal değerdeki Paşabahçe Mağazaları A.Ş. hisselerinin tamamının Engin Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik A.Ş. (Grant Thorton) tarafından hazırlanan değerleme raporunda yer alan 56.492.689 TL şirket değeri esas alınarak belirlenen (56.492.689 / 5.500.00=) 10,27 TL beher hisse fiyatı üzerinden toplam (3.850.000 x 10,27=) 39.539.500 TL karşılığında 28 Mart 2013 tarihinde Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. AŞ’ye satılmıştır. •• Şirket, bağlı ortaklıklarından Soda San. AŞ’den 1 Euro nominal değerli 5.600 adet (sermayenin %0,5) Cromital S.p.A hissesini 18 Şubat 2013 tarihinde satın almıştır. •• Topluluk şirketlerimizin yeniden yapılandırılması kapsamında 1 Ocak – 31 Aralık 2012 döneminde yapılan işlemler: •• Topluluk, Rusya’daki şirketlerin yeniden yapılandırılması kapsamında, OOO Ruscam’ın yatırım şirketi olan Hollanda’da mukim Anadolu Cam Investment BV’nin ortaklarından Mosimmobillia’nın %24,075 oranındaki 8.705.280 Euro tutarındaki nominal hissesini 14.950.000 USD (=26.555.682 TL) değerle 21 Aralık 2012 tarihinde satın almıştır. •• Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş, Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret AŞ’nin aktifinde bulunan Beykoz gayrimenkullerinin ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak kısmi bölünmesi suretiyle devralınması neticesinde, devralınan varlıklar karşılığında 53.195.417 TL nominal tutarındaki paylar 29 Mart 2012 tarihinde Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret AŞ’ye verilmiştir. •• Bağlı ortaklıklardan Soda Sanayii A.Ş. Camiş Elektrik Üretim AŞ’nin aktifinde bulunan Kojenerasyon Santrali İşletmesi’nin ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak kısmi bölünme suretiyle devralınması neticesinde, devralınan varlıklar karşılığında 114.696.022 TL nominal tutarındaki paylar 28 Mart 2012 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurulunda Camiş Elektrik Üretim AŞ’nin ortaklarına verilmesi kararlaştırılmıştır. •• Bağlı ortaklıklardan Şişecam Soda Lukavac D.O.O’nun Şubat, Nisan ve Mayıs 2012 dönemlerinde yapmış olduğu toplam 9.779.150 Konvertibl Mark (=5.000.000 Euro) tutarındaki sermaye artırımına Topluluk dışı ortakların rüçhan hakkını kullanmaması nedeniyle bağlı ortaklıktaki doğrudan pay oranımız %88,37’den %89,30’a yükselmiştir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 161 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27.Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri f.Kontrol Gücü Olmayan Paylar Yukarıda bahse konu önemli nitelikteki işlemler ilgili şirketlerin iştirak ve bağlı ortaklıklarının efektif sermaye yapılarını da etkilemekte olup, toplam özkaynaklardaki etkisi aşağıdaki gibidir: 31 Aralık Ana ortaklığa ait özkaynak Kontrol gücü olmayan paylar Tahsil edilen / (ödenen) tutar 31 Aralık 2013 2012 (20.669.495) 25.010.839 3.566.495 (51.566.521) (17.103.000) (26.555.682) Kontrol gücü olmayan payların 2013 yılı içerisinde yapmış olduğu sermaye katkıları: •• Bağlı ortaklıklardan Balsand B.V. 2.064.591 EUR, TRSG Glass Holding B.V. ise 83.600.000 EUR sermaye artışı yapmış olup, kontrol gücü olmayan ortaklar payları oranında katılmışlardır. Kontrol gücü olmayan payların 2012 yılı içerisinde yapmış olduğu sermaye katkıları: •• Bağlı ortaklıklardan Balsand B.V. 8.732.990 EUR, TRSG Glass Holding B.V. 30.400.000 EUR, TRSG Autoglass Holding B.V. 20.000.000 EUR ve Glass Corp S.A. ise 36.927.038 RON sermaye artışı yapmış olup, kontrol gücü olmayan ortaklar payları oranında katılmışlardır. 28.Hasılat ve Satışların Maliyeti Satışlar Hasılat Diğer gelirler Satış iskontoları 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 6.303.103.366 5.670.152.073 11.612.083 2.351.954 (261.272.738) (285.328.164) Satış iadeleri (26.360.660) (25.851.477) Satışlardan diğer indirimler (72.888.197) (41.443.256) 5.954.193.854 5.319.881.130 (1.984.363.179) (1.765.404.350) Satışların maliyeti İlk madde ve malzeme giderleri Doğrudan işçilik giderleri (371.420.834) (310.283.756) Genel üretim giderleri (1.237.307.001) (1.125.048.283) Amortisman giderleri (526.127.714) (462.024.146) 4.452.808 4.502.893 46.783.264 69.524.825 Yarı mamul stoklarındaki değişim Mamul stoklarındaki değişim Satılan mamullerin maliyeti (4.067.982.656) (3.588.732.817) Satılan ticari malların maliyeti (324.213.485) (282.483.558) Verilen hizmetlerin maliyeti (*) (13.042.147) (17.852.207) Diğer maliyetler (55.256.293) (26.667.115) (4.460.494.581) (3.915.735.697) (*) 1 Ocak–31 Aralık 2013 döneminde verilen hizmet maliyeti içerisinde amortisman ve itfa payları giderleri 3.845.106 TL’dir (1 Ocak–31 Aralık 2012: 5.225.552 TL’dir). 162 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 29.Genel Yönetim Giderleri, Pazarlama Giderleri, Araştırma ve Geliştirme Giderler 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 Genel yönetim giderleri (570.672.636) (482.616.404) Pazarlama giderleri (531.640.986) (470.011.545) (39.419.287) (28.238.959) (1.141.732.909) (980.866.908) 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 Araştırma ve geliştirme giderleri 30.Çeşit Esasına Göre Sınıflandırılmış Giderler Endirekt malzeme giderleri (16.310.902) (16.935.439) İşçi ve personel ücret giderleri (326.290.094) (283.894.663) Dışarıdan sağlanan hizmet (383.459.409) (286.004.059) Çeşitli giderler (357.607.444) (344.960.280) (58.065.060) (49.072.467) (1.141.732.909) (980.866.908) 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 Amortisman ve itfa payları giderleri 31.Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler ve Giderler Esas faaliyetlerden diğer gelirler Ticari alacak ve borçlara ilişkin kambiyo karları ve finansman etkisi 269.513.456 90.935.082 Reeskont faiz gelirleri 5.600.205 2.434.516 Hammadde ve malzeme satış karları 8.782.509 5.202.103 Konusu kalmayan karşılıklar 3.475.888 4.128.898 Marka teşvik (Turquality) geliri 3.459.399 758.482 Sigorta hasar tazminatları 1.819.428 1.538.379 779.830 687.731 57.997.111 33.105.995 351.427.826 138.791.186 1 Ocak31 Aralık 2013 1 Ocak31 Aralık 2012 (151.471.378) (99.724.983) (6.659.184) (1.626.661) (11.747.839) (3.415.237) Komisyon gelirleri Diğer esas faaliyetlerden gelirler Esas faaliyetlerden diğer giderler Ticari alacak ve borçlara ilişkin kambiyo zararları ve finansman etkisi Ticari faaliyetlere ilişkin reeskont faiz giderleri Karşılık giderleri Komisyon giderleri Diğer esas faaliyetlerden giderleri (583.167) (397.081) (48.459.605) (35.838.760) (218.921.173) (141.002.722) ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 163 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 32.Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler ve Giderler Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler Yatırım amaçlı gayrimenkul satış karı Maddi duran varlık satış karları Temettü gelirleri Menkul kıymet satış karları 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 108.144.566 - 15.399.269 15.884.677 45.952 38.150 1.179 2.267 123.590.966 15.925.094 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 (9.721.636) (11.610.703) - (3.887.475) (9.721.636) (15.498.178) Finansman Gelirleri Kambiyo karları - Nakit ve nakit benzerleri kur değerleme farkları - Banka kredilerinin kur değerleme farkları - Çıkarılmış tahvillerin kur değerleme farkları - Realize olmuş türev ürün kur farkı Faiz gelirleri - Vadeli mevduatların faiz gelir tahakkukları - Diğer 1 Ocak31 Aralık 2013 1.135.280.827 1.101.992.549 26.373.278 6.915.000 44.026.095 43.765.967 260.128 1.179.306.922 1 Ocak31 Aralık 2012 692.298.785 553.511.286 136.407.245 2.380.254 58.996.147 58.824.059 172.088 751.294.932 Finansman Giderleri Kambiyo zararları - Nakit ve nakit benzerleri kur değerleme farkları - Banka kredileri kur değerleme farkları - Çıkarılmış tahvillerin kur değerleme farkları - Realize olmuş türev ürün kur farkı - Realize olmamış türev ürün kur farkı Faiz giderleri - Banka kredilerinin faiz tahakkuku - Çıkarılmış tahvillerin faiz tahakkuku - Finansal kiralama faiz giderleri - Türev ürünlerin faiz etkisi - Diğer 1 Ocak31 Aralık 2013 (1.176.307.489) (816.515.463) (169.972.508) (177.165.000) (10.976.100) (1.678.418) (158.262.953) (125.691.458) (28.138.590) (1.273.152) (793.248) (2.366.505) (1.334.570.442) 1 Ocak31 Aralık 2012 (698.622.520) (623.440.477) (75.182.043) (124.871.753) (124.486.108) (258.080) (127.565) (823.494.273) Yatırım Faaliyetlerinden Giderler Maddi duran varlık satış zararları Menkul kıymet satış zararları 33.Finansman Gelirleri ve Giderleri 164 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 34.Satış Amacıyla Elde Tutulan Duran Varlıklar 31 Aralık Maliyet bedeli Arazi ve arsalar Binalar 2013 31 Aralık 2012 5.379.668 - 10.944.336 - 108.314.908 - Taşıtlar 1.105.491 - Demirbaşlar 6.239.402 - Diğer maddi duran varlıklar 2.885.493 - Tesis, makine ve cihazlar 134.869.298 - 2.055.550 - Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklükleri Arazi ve arsalar Binalar 7.341.767 - 98.471.259 - Taşıtlar 1.085.265 - Demirbaşlar 6.029.155 - Tesis, makine ve cihazlar Diğer maddi duran varlıklar 2.885.493 117.868.489 Net defter değeri 17.000.809 - - Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklara sınıflanan net defter değeri 10.074.122 TL olan sabit kıymetler İstanbul İli Zeytinburnu İlçesi Topkapı gayrimenkullerine ilişkindir. 6.926.687 TL’lik net defter değerine sahip sabit kıymetler ise Fritz Holding GmbH’ın satmayı planladığı varlıklardır. Topluluk yönetimi ilgili gayrimenkulleri derhal satılabilecek durumda ve satış olasılığının yüksek olmasından dolayı söz konusu sabit kıymetler bilanço tarihi itibarıyla TFRS–5 “Satış Amaçlı Elde Tutulan Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler” standardı uyarınca satış amaçlı elde tutulan varlıklara sınıflanmıştır. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 165 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 35.Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Dahil) Ertelenmiş Vergi Varlıkları ve Yükümlülükleri Topluluk, vergiye esas yasal finansal tabloları ile SPK Finansal Raporlama Standartları’na göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri muhasebeleştirmektedir. Söz konusu farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas tutarları ile SPK Finansal Raporlama Standartları’na göre hazırlanan finansal tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmaktadır. Türk Vergi Mevzuatı, ana şirket ve bağlı ortaklıklarına konsolide vergi beyannamesi hazırlamasına izin vermediğinden ekli konsolide finansal tablolarda da yansıtıldığı üzere, vergi karşılıkları her bir işletme bazında ayrı olarak hesaplanmıştır. Bu kapsamda ekli konsolide finansal tablolarda konsolide edilen işletmelere ait ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri de netleştirilmeden ayrı olarak gösterilmiştir. 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 Ertelenmiş vergi varlıkları 188.961.418 94.424.648 Ertelenmiş vergi yükümlülükleri (-) (32.709.145) (39.811.418) Ertelenmiş vergi varlıkları (net) 156.252.273 54.613.230 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 ömür farklılıkları 680.327.257 600.198.065 Yatırım amaçlı gayrimenkullerin değerlemesi 402.176.110 402.090.021 İndirimli kurumlar vergisi (721.138.685) (350.622.479) Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararları (506.840.065) (359.861.511) Kıdem tazminatı karşılığı (255.604.541) (234.869.417) Yararlanılacak yatırım indirimi (47.573.232) (135.261.243) Stokların yeniden değerlemesi (19.090.587) (18.059.370) (4.154.651) - Ertelenmiş vergiye baz teşkil eden zamanlama farklılıkları Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların değerleme ve ekonomik Türev araç değerlemesi (63.923.603) (14.826.271) Diğer (535.821.997) (111.212.205) 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 (131.817.188) (118.676.835) Yatırım amaçlı gayrimenkullerin değerlemesi (20.108.806) (20.104.501) İndirimli kurumlar vergisi 144.227.737 70.124.496 Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararları 94.107.150 67.470.342 Kıdem tazminatı karşılığı 51.085.186 46.957.318 953.596 2.264.312 3.713.267 3.479.248 825.440 - Ertelenmiş vergi varlıkları / (yükümlülükleri) Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların değerleme ve ekonomik ömür farklılıkları Yararlanılacak yatırım indirimi Stokların yeniden değerlemesi Türev araç değerlemesi Diğer 166 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 13.265.891 3.098.850 156.252.273 54.613.230 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 35.Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Dahil) Ertelenmiş Vergi Varlıkları ve Yükümlülükleri Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararlarının vadesi aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 Birinci yılda sona erecek 31.498.233 33.971.658 İkinci yılda sona erecek 2.616.913 60.740.801 Üçüncü yılda sona erecek 15.994.588 5.038.308 Dördüncü yılda sona erecek 28.232.041 6.361.539 Beşinci yılda sona erecek 104.302.700 23.870.185 Altıncı yılda sona erecek 26.526.028 7.757.256 Yedinci yılda sona erecek 20.492.407 34.459.257 Sekizinci yılda sona erecek 31.218.341 29.019.954 Dokuzuncu yılda sona erecek 109.005.542 99.272.415 Onuncu yılda sona erecek 136.953.272 59.370.138 506.840.065 359.861.511 Mali zararlar, gelecek yıllarda oluşacak vergilendirilebilir kardan düşülmek üzere Türkiye’de maksimum 5 yıl, Romanya’da 7 yıl, Rusya’da ise maksimum 10 yıl taşınabilir. Ancak oluşan zararlar geriye dönük olarak önceki yıllarda oluşan karlardan düşülemez. Ertelenmiş vergi varlığı hesaplanmamış mali zararların tutarı 145.935.562 TL (31 Aralık 2012: 40.591.110 TL)’dir. Ertelenen vergi varlık / (yükümlülüklerinin) hareketleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık Daha önce raporlanan - 1 Ocak TFRS–11 “Müşterek Anlaşmalar” Standardının etkisi (Dipnot 2) 31 Aralık 2013 2012 54.490.135 11.166.206 123.095 258.516 Yeniden düzenlenmiş – 1 Ocak 54.613.230 11.424.722 Bağlı ortaklık alım etkisi (4.021.556) - 106.434.683 49.953.528 (8.509.649) (6.808.654) Kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilen Özkaynaklar ile ilişkilendirilen Yabancı para çevirim farkı 7.735.565 43.634 156.252.273 54.613.230 Kurumlar Vergisi Topluluk Türkiye’de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. Türk Vergi Kanunu ana şirket ve bağlı ortaklıklarının konsolide bir vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Dolayısıyla ekteki konsolide finansal tablolarda yansıtılan vergi karşılıkları konsolide edilen şirketleri ayrı tüzel kişilik bazında dikkate alarak hesaplanmıştır. Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi oranı ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve vergiden istisna kazançlar, vergiye tabi olmayan gelirler ve diğer indirimler (varsa geçmiş yıllar zararları kullanılan yatırım indirimleri ve Ar-Ge merkezi indirimi) düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 167 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 35.Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Dahil) Kurumlar Vergisi Türkiye’deki kurumlar vergisi vergi oranı %20’dir (2012 %20). 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla her bir ülkedeki yürürlükteki vergi mevzuatları dikkate alınarak ertelenen vergi hesaplamasında kullanılan vergi oranları (%) aşağıdaki gibidir: Ülke Vergi oranı (%) Bosna Hersek 10,0 Bulgaristan 10,0 Gürcistan 15,0 İtalya 31,4 Mısır 25,0 Romanya 16,0 Rusya (*) 2,0–20,0 Ukrayna 19,0 Almanya 15,0 (*)Rusya’nın-Tataristan bölgesinde vergi oranı %2,0, diğer bölgelerde ise vergi oranı %20,0 olarak kullanılmaktadır. Türkiye’de geçici vergi üçer aylık dönemler itibarıyla hesaplanmakta ve tahakkuk ettirilmektedir. 2013 yılı kurum kazançlarının geçici vergi dönemleri itibarıyla vergilendirilmesi aşamasında kurum kazançları üzerinden %20 oranında geçici vergi hesaplanmıştır (2012: %20). Türkiye’de vergi değerlendirmesiyle ilgili kesin ve kati bir mutabakatlaşma prosedürü bulunmamaktadır. Şirketler ilgili yılın hesap kapama dönemini takip eden yılın 1–25 Nisan tarihleri arasında (özel hesap dönemine sahip olanlarda dönem kapanışını izleyen dördüncü ayın 1–25 tarihleri arasında) vergi beyannamelerini hazırlamaktadır. Vergi Dairesi tarafından bu beyannameler ve buna baz olan muhasebe kayıtları 5 yıl içerisinde incelenerek şirketin ödemesi gereken kurumlar vergisi değiştirilebilir. Gelir Vergisi Stopajı Kurumlar vergisine ek olarak, dağıtılması durumunda kar payı elde eden ve bu kar paylarını kurum kazancına dahil ederek beyan eden tam mükellef kurumlara ve yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubelerine dağıtılanlar hariç olmak üzere kar payları üzerinden ayrıca gelir vergisi stopajı yapılması gerekmektedir. Gelir vergisi stopajı 23 Temmuz 2006 tarihinden itibaren tüm şirketlerde %15 olarak uygulanmaktadır. Dağıtılmayıp sermayeye ilave edilen kar payları gelir vergisi stopajına tabi değildir. 24 Nisan 2003 tarihinden önce alınmış yatırım teşvik belgelerine istinaden yararlanılan yatırım indirimi tutarı üzerinden %19,8 vergi tevkifatı yapılması gerekmektedir. Bu tarihten sonra yapılan teşvik belgesiz yatırım harcamalarından şirketlerin üretim faaliyetiyle doğrudan ilgili olanların %40’ı vergilendirilebilir kazançtan düşülebilir. Yararlanılan teşvik belgesiz yatırım harcamalarından vergi tevkifatı yapılmamaktadır. Yatırım İndirimi Uygulaması Yatırım indirimi uygulaması 1 Ocak 2006 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır. Ancak, şirketlerin vergilendirilebilir kazançlarının yetersiz olması sebebiyle, 31 Aralık 2005 tarihi itibarıyla yararlanamadığı yatırım indirimi tutarları ile 1 Ocak 2006 öncesi başlayan ve iktisadi ve teknik bütünlük arz eden yatırımlara ait yatırım indirimi tutarları sonraki yıllarda elde edilecek vergilendirilebilir kazançlardan düşülmek üzere sonraki yıllara taşınabilir. 168 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 35.Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Dahil) Yatırım İndirimi Uygulaması 1 Ağustos 2010 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 6009 sayılı Kanun ile yapılan düzenleme gereğince hak kazanılan yatırım indirimi tutarları yıl sınırlaması olmaksızın kullanılabilecektir. Ayrıca indirim sonrası kazanç üzerinden yürürlükteki vergi oranına göre %20 kurumlar vergisi hesaplanacaktır. 6009 sayılı Kanunla yapılan düzenleme 2010 yılı kazançlarına uygulanmak üzere 1 Ağustos 2010 tarihinde yürürlüğe girmiştir. İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması 2009/15199 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamında büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımlarda, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi çerçevesinde, indirimli kurumlar vergisi desteği alınmaktadır. Teşvik belgesinde belirtilen yatırıma katkı oranına göre hesaplanan yatırıma katkı tutarına ulaşılana kadar her yıl ödenecek kurumlar vergisi tutarı eksik ödenmek suretiyle bu teşvikten yararlanılmaktadır. Aynı Karar kapsamında alınan yatırım teşvik belgeleri gereğince KDV ve gümrük vergisi teşvikinden de yararlanılmaktadır. Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar 5.392.177 TL (31 Aralık 2012: 15.230.543 TL)’dir. 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 Kurumlar vergisi karşılığı 134.096.611 95.075.841 Peşin ödenen vergi ve fonlar (-) (75.108.768) (74.948.007) 58.987.843 20.127.834 Finansal durum tablosundaki vergi karşılığı Cari dönem kurumlar vergisi karşılığı Yabancı para çevirim farkları 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 (134.096.611) (95.075.841) 1.707.047 221.079 Ertelenmiş vergi geliri 106.434.683 49.953.528 Kar veya zarar tablosundaki vergi karşılığı (25.954.881) (44.901.234) 479.970.325 377.023.552 Geçerli vergi oranı %20 %20 Hesaplanan vergi (95.994.065) (75.404.710) 215.435.906 100.718.320 Vergi karşılığının mutabakatı Vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kar Ayrılan ile hesaplanan vergi karşılığının mutabakatı Temettü ve vergiden muaf diğer gelirler İndirimli kurumlar vergisi 80.299.356 34.457.767 (172.104.040) (76.795.044) Kanunen kabul edilmeyen giderler (34.399.140) (19.035.593) Vergiden mahsup edilebilecek geçmiş yıllar zararları (15.512.993) (1.428.375) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar payları (7.378.300) (5.545.798) Farklı vergi oranlarına tabi yurtdışı şirketlerin etkisi (4.680.752) (2.025.107) Yabancı para çevirim farkları (7.759.531) (61.210) Yararlanılacak yatırım indirimleri (1.145.806) 1.012.345 Konsolidasyon düzeltmeleri Türev araç işlemleri Diğer Kar veya zarar tablosundaki vergi karşılığı 563.523 - 16.720.961 (793.829) (25.954.881) (44.901.234) ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 169 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 36.Pay Başına Kazanç Pay başına kazanç Dönem boyunca mevcut olan hisselerin ortalama sayısı (tam değeri) Ana şirket hissedarlarına ait net dönem karı Pay başına kazanç Ana şirket hissedarlarına ait toplam kapsamlı gelir Toplam kapsamlı gelirden elde edilen pay başına kazanç 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 1.571.000.000 1.571.000.000 431.862.505 305.177.255 0,2749 0,1943 767.028.831 460.630.974 0,4882 0,2932 37.İlişkili Taraf Açıklamaları Topluluk’un ana ortağı T. İş Bankası AŞ’dir. Şirket ile konsolide edilen bağlı ortaklıkları arasında gerçekleşen işlemler konsolidasyon sırasında elimine edildiklerinden bu notta açıklanmamıştır. Topluluk ile diğer ilişkili taraflar arasındaki işlemlerin detayları aşağıda açıklanmıştır. İlişkili taraflarda tutulan mevduatlar 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 1.653.071.034 975.058.710 63.258.934 29.886.443 1.716.329.968 1.004.945.153 6.788.476 5.293.839 1.723.118.444 1.010.238.992 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 335.412.389 246.126.313 35.238.000 7.760.610 2.681.223 6.661.812 373.331.612 260.548.735 T. İş Bankası A.Ş. - Vadeli - Vadesiz İşbank AG - Vadesiz İlişkili taraflardan kullanılan krediler T. İş Bankası A.Ş. İşbank AG T. Sınai ve Kalkınma Bankası A.Ş. 170 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 37.İlişkili Taraf Açıklamaları 31 Aralık 2013 4.546.814 3.798.398 1.795.397 1.767.200 1.181.810 891.005 581.853 438.907 338.653 276.049 161.171 125.675 33.911 32.375 23.282 15.992.500 İlişkili taraflardan ticari alacaklar İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (*) Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. Şişecam Shangai Trade Co. Ltd. İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. Solvay Şişecam Holding AG T. İş Bankası A.Ş. Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş. Paşabahçe Glass GmbH OOO Balkum Paşabahçe USA Inc. İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş. Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi Omco International N.V. Camiş Menkul Değerler A.Ş. 31 Aralık 2012 85.618 334.184 1.016.528 1.297.682 845.646 1.447.427 331.267 367.051 150.523 137.516 107.955 31.574 87.400 4.079 6.244.450 (*) 4.463.446 TL’si Topkapı gayrimenkullerinin satış bedelinden doğan KDV alacağından oluşmaktadır. İlişkili taraflardan diğer alacaklar Saint Gobain Glass Egypt S.A.E (*) Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş. Paşabahçe Mağazaları B.V. Sudel Invest S.A.R.L. Arc Paşabahçe Food Service LLC. 31 Aralık 2013 20.233.423 2.182.888 21.439 15.813 5.248 22.458.811 31 Aralık 2012 9.319.138 1.381.529 18.719 11.940 3.649 1.067.701 11.802.676 31 Aralık 2013 20.367.629 18.065.336 6.223.070 5.139.215 854.503 779.354 363.822 241.675 52.733 13.946 8.488 1.774 52.111.545 31 Aralık 2012 18.539.802 4.402.981 4.459.494 533.900 901.594 251.520 389.228 67.112 12.595 14.368 29.572.594 (*)19.984.777 TL’si Saint Gobain Glass Egypt S.A.E verilen sermaye avansından oluşmaktadır. İlişkili taraflara ticari borçlar Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. Solvay Şişecam Holding AG Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. OOO Balkum İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. Paşabahçe USA Inc. Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş. T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Diğer ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 171 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 37.İlişkili Taraf Açıklamaları 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 Paşabahçe Glass GmbH 759.947 368.146 Paşabahçe Spain SL İlişkili taraflara diğer borçlar 137.932 113.762 Denizli Cam San. Vakfı 44.974 33.713 Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. 11.863 53.857 Saint Gobain Glass Egypt S.A.E - 446.823 Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. - 6.776.582 İş Factoring Finansman Hizmetleri A.Ş. - 1.018.554 Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. - 32.075 Diğer 1.373.561 1.430.661 2.328.277 10.274.173 İlişkili taraflarla ilgili faiz gelirleri T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG Saint Gobain Glass Egypt S.A.E Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. Paşabahçe Mağazaları B.V. İş Net Elektronik Bilgi Üret. Dağ. Tic .İlet. Hiz. A.Ş. Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş. 1 Ocak31 Aralık 2013 37.354.316 118.926 57.865 56.952 20.310 4.567 829 679 37.614.444 1 Ocak31 Aralık 2012 32.171.473 40.870 72.878 53.948 210 32.339.379 İlişkili taraflarla ilgili faiz giderleri T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG T. Sınai ve Kalkınma Bankası A.Ş. Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. İş Finansal Kiralama A.Ş. Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. 1 Ocak31 Aralık 2013 16.034.381 938.602 127.894 97.493 35.313 2.662 1.758 17.238.103 1 Ocak31 Aralık 2012 17.763.962 479.175 45.443 75.736 77.948 4.174 18.446.438 1 Ocak31 Aralık 2013 45.952 45.952 1 Ocak31 Aralık 2012 38.136 38.136 İlişkili taraflarla ilgili gelir ve giderler: İlişkili taraftan alınan temettü gelirleri Nemtaş Nemrut Liman İşletmeleri A.Ş. İş Finansal Kiralama A.Ş. 172 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 37.İlişkili Taraf Açıklamaları İlişkili taraflarla ilgili gelir ve giderler : İlişkili taraflarla ilgili diğer gelirler 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (1) 81.150.785 111.451 İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. (2) 12.125.222 12.347.907 Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi (3) 8.239.183 7.657.684 3.265.847 3.260.175 Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş. (2) Solvay Şişecam Holding AG 1.913.923 1.765.052 Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. 1.843.120 2.980.692 Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. 1.757.828 768.010 Bosen Enerji Elektrik Üret. Otopro.Grubu A.Ş. 771.910 - Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 393.618 377.982 İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş. 300.577 262.396 Saint Gobain Glass S.A.E 259.174 104.054 T. İş Bankası A.Ş. 103.798 125.102 13.621 28.940 9.523 5.842 Paşabahçe Mağazaları B.V. Anadolu Hayat Emeklilik Sigorta A.Ş. Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. 6.000 - İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. 4.013 12.203 İş Portföy Yönetimi A.Ş. 1.247 3.342 207 - - 25.896 İş Finansal Kiralama A.Ş. Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Milli Reasürans T.A.Ş. - 7.236 Nemtaş Nemrut Liman İşletmeleri A.Ş. - 6.059 OOO Balkum - 2.425 İş Factoring Finansman Hizmetleri A.Ş. - 436 112.159.596 29.852.884 (1) 81.108.425 TL’si Topkapı gayrimenkullerinin satış karından oluşmaktadır. (2) Elektrik satışına ilişkin gelirlerden oluşmaktadır. (3) 1 Ocak–31 Aralık 2013 dönemi içinde 7.353.671 TL’lik kısmı Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri AŞ’nin elde ettiği sigorta acentelik gelirinden oluşmaktadır. (1 Ocak – 31 Aralık 2012: 6.914.223 TL) ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 173 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 37.İlişkili Taraf Açıklamaları İlişkili taraflarla ilgili gelir ve giderler : İlişkili taraflarla ilgili diğer giderler Solvay Şişecam Holding AG (1) Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. (2) İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (3) İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. (4) Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. (5) OOO Balkum (5) İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Şişecam Shangai Trade Co. Ltd. T. İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güv. Ve Yard. Vakfı Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Şti. Anadolu Hayat Emeklilik Sigorta A.Ş. Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. Camiş Menkul Değerler A.Ş. Kültür Yayınları İş-Türk Ltd. Şti. Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Paşabahçe Glass GmbH Paşabahçe USA Inc. İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş. Paşabahçe Spain SL. Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş. 1 Ocak31 Aralık 2013 109.794.057 1 Ocak31 Aralık 2012 106.878.918 28.321.178 59.431.705 15.601.532 6.524.121 6.499.647 3.484.199 2.407.225 1.317.357 982.697 965.921 801.585 614.530 263.999 134.346 104.054 57.603 53.945 840 177.928.836 15.022.863 6.420.899 6.503.729 5.900.123 1.170.827 771.771 1.335.871 738.263 3.279.474 242.258 124.175 28.676 106.042 7.201 1.434.094 422.390 11.742 149.168 114 209.980.303 (1)Solvay Sodi AD’den alınan soda alımlarından oluşmaktadır. (2)Kalıp giderlerinden oluşmaktadır. (3)1 Ocak – 31 Aralık 2013 dönemi içinde 15.314.707 TL’lik kısmı iş merkezinin bulunduğu İş Kuleleri Kule-3’ün kira giderlerinden oluşmaktadır. (1 Ocak – 31 Aralık 2012: 14.817.858 TL.) (4)Şirket merkezinin bulunduğu İş Kuleleri Kule-3’ün yönetim ve işletim giderlerinden oluşmaktadır. (5)Camın ana hammaddesi olan kum alım giderlerinden oluşmaktadır. Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar Ana ortaklık (Holding) 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 10.723.624 10.876.132 Konsolidasyona tabi diğer şirketler 28.654.072 18.565.416 39.377.696 29.441.548 Şirket’in üst düzey yöneticileri, Yönetim Kurulu Başkanı ve Üyeleri ile genel müdür, grup başkanları, genel müdür yardımcıları, başkan yardımcıları ve fabrika müdürlerinden oluşmaktadır. 1 Ocak- 31 Aralık 2013 ve 1 Ocak – 31 Aralık 2012 dönemlerinde üst yönetime emeklilik sosyal yardımları, işten çıkartma, ayrılma nedeniyle sağlanan faydalar, hisse bazlı ödemeler ve diğer uzun vadeli faydalar sağlanmamıştır. 174 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi a. Sermaye Riski Yönetimi Topluluk sermaye yönetiminde bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak karlılığını artırmayı hedeflemektedir. Topluluk’un sermaye yapısı Dipnot 8 ve 10’da açıklanan kredileri de içeren borçlar, Dipnot 6’da açıklanan nakit ve nakit benzerleri ve Dipnot 27’de açıklanan sırasıyla çıkarılmış sermaye, sermaye yedekleri, kar yedekleri ve geçmiş yıl karlarını da içeren özkaynak kalemlerinden oluşmaktadır. Topluluk’un sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskler Şirket Yönetimi tarafından değerlendirilir. Şirket Yönetimi değerlendirmelerine dayanarak sermaye yapısını yeni borç edinilmesi veya mevcut olan borcun geri ödenmesiyle olduğu kadar temettü ödemeleri ve yeni hisse ihracı yoluyla dengede tutulması amaçlanmaktadır. Topluluk sermayeyi borç/toplam özkaynak oranını kullanarak izler. Bu oran net borcun toplam özkaynağa bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit ve nakit benzeri değerlerin toplam borç tutarından (finansal durum tablosunda gösterildiği gibi finansal borçlar ve yükümlülükleri, finansal kiralama ve ticari borçları içerir) düşülmesiyle hesaplanır. 31 Aralık 2013 ve 31 Aralık 2012 tarihleri itibarıyla net borç / toplam özkaynak oranı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 4.261.776.484 2.651.075.372 (1.953.138.390) (1.160.025.125) Net borç 2.308.638.094 1.491.050.247 Toplam özkaynak 6.615.301.267 5.605.940.392 %35 %27 Finansal ve ticari borçlar Eksi: Nakit ve nakit benzerleri Net borç / özkaynak oranı Topluluk’un genel stratejisinde önceki dönemden bir farklılık göstermemektedir. b. Finansal Risk Faktörleri Topluluk faaliyetleri nedeniyle piyasa riski (kur riski, gerçeğe uygun değer faiz oranı riski, nakit akımı faiz oranı riski ve fiyat riski), kredi riski ve likidite riskine maruz kalmaktadır. Topluluk risk yönetimi programı genel olarak finansal piyasalardaki belirsizliğin, Topluluk finansal performansı üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerinin minimize edilmesi üzerine odaklanmaktadır. Topluluk finansal araçlarını Finansal İşlemler Grup Başkanlığı vasıtasıyla merkezi olarak Topluluk’un risk politikaları çerçevesinde yönetmektedir. Topluluk’un nakit giriş ve çıkışları günlük olarak, aylık nakit akım bütçeleri haftalık raporlarla, yıllık nakit akım bütçeleri ise aylık nakit raporlarla izlenmektedir. Risk yönetimi Yönetim Kurulu tarafından onaylanan politikalar doğrultusunda merkezi bir Risk Yönetimi Birimi tarafından yürütülmektedir. Risk politikalarına ilişkin olarak ise Topluluk ’un Risk Yönetimi Birimi tarafından finansal risk tanımlanır, değerlendirilir ve Topluluk’un operasyon üniteleri ile birlikte çalışmak suretiyle riskin azaltılmasına yönelik araçlar kullanılır. Yönetim Kurulu tarafından risk yönetimine ilişkin olarak gerek yazılı genel bir mevzuat gerekse de döviz kuru riski, faiz riski, kredi riski, türev ürünlerinin ve diğer türevsel olmayan finansal araçların kullanımı ve likidite fazlalığının nasıl değerlendirileceği gibi çeşitli risk türlerini kapsayan yazılı prosedürler oluşturulur. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 175 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b. Finansal Risk Faktörleri b.1 Kredi Riski Yönetimi Finansal araçları elinde bulundurmak karşı tarafın anlaşmanın gereklerini yerine getirememe riskini de taşımaktadır. Topluluk Yönetimi bu riskleri, her anlaşmada bulunan karşı taraf için ortalama riski kısıtlayarak ve gerektiği takdirde teminat alarak karşılamaktadır. Topluluk’un tahsilat riski, esas olarak ticari alacaklarından doğmaktadır. Topluluk, bayilerinden doğabilecek bu riski, bayiler için belirlenen kredi limitlerini alınan teminatlar ile sınırlayarak yönetmektedir. Kredi limitlerinin kullanımı Topluluk tarafından sürekli olarak izlenmekte ve müşterinin finansal pozisyonu, geçmiş tecrübeler ve diğer faktörler göz önüne alınarak müşterinin kredi kalitesi sürekli değerlendirilmektedir. Ticari alacaklar Topluluk politikaları ve prosedürleri dikkate alınarak değerlendirilmekte ve bu doğrultuda şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra finansal durum tablosunda net olarak gösterilmektedir (Dipnot 10). Ticari alacaklar çeşitli sektör ve coğrafi alanlara dağılmış çok sayıdaki müşteriyi kapsamaktadır. Müşterilerin ticari alacak bakiyeleri üzerinden sürekli olarak kredi değerlendirmeleri yapılmaktadır. 176 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 177 - - Net değerin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı - - (655.506) 655.506 - (33.469.687) 33.469.687 - (13.147.960) 179.637.303 - - (361.875.076) 959.100.939 (375.023.036) taraf İlişkili - - - - - - - - (9.542.751) 10.277.423 - - - 12.181.388 (9.542.751) taraf Diğer - - (4.791) 4.791 - (7.280.172) 7.280.172 - - - - - - 65.215.214 - 65.215.214 Diğer alacaklar 22.458.811 (*) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır. - - - Değer düşüklüğü (-) - - - - - - 15.992.500 - - E. Finansal durum tablosu dışı kredi riski içeren unsurlar taraf Diğer Alacaklar 15.992.500 1.138.738.242 taraf İlişkili Ticari alacaklar - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer - Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış fin. varlıkların net defter değeri - Azami riskin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski (*) (A+B+C+D+E) Finansal araç türleri itibarıyla maruz kalınan kredi riskleri b.1 Kredi Riski Yönetimi b.Finansal Risk Faktörleri 38. Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Türev - - - - - - - - - - - - - 1.948.376.466 - 1.948.376.466 - - - - - - - - - - - - - - - - kalemler araçlar nakit benzeri Nakit ve 178 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU - Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı - - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı 24.034.314 - - (655.506) 655.506 - (24.034.314) - - - - - - - - (10.215.866) 11.778.312 - - - 24.364 (10.215.866) 11.802.676 taraf İlişkili taraf Diğer kalemler nakit benzeri Nakit ve - - - - - - (6.596.033) 6.596.033 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 26.310.477 1.159.267.890 - 26.310.477 1.159.267.890 Diğer alacaklar (*) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır. - - - Net değerin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı E. Finansal durum tablosu dışı kredi riski içeren unsurlar - - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - (44.841.610) - - - Değer düşüklüğü (-) D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri 210.549.918 - - - - C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - (314.617.889) - düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri 755.716.457 (359.459.499) 6.244.450 966.266.375 taraf Diğer Alacaklar 6.244.450 taraf İlişkili Ticari alacaklar - Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer - Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri - Azami riskin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski (*) (A+B+C+D+E) Finansal araç türleri itibarıyla maruz kalınan kredi riskleri b.1 Kredi Riski Yönetimi b. Finansal Risk Faktörleri 38. Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Türev - -- - - - - - - - - - - - - - - araçlar Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b. Finansal Risk Faktörleri b.1 Kredi Riski Yönetimi Topluluk’un müşterilerinden aldığı teminatların toplamı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 Teminat mektupları 219.305.795 263.223.704 Teminat çek ve senetleri 126.809.378 69.526.428 20.625.113 18.951.361 İpotekler Nakit 8.282.750 7.758.006 375.023.036 359.459.499 31 Aralık 31 Aralık 2013 2012 Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış ticari alacaklar aşağıdaki gibidir: 107.651.607 116.136.380 Vadesi üzerinden 1–3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1–30 gün geçmiş 38.785.306 59.255.237 Vadesi üzerinden 3–12 ay geçmiş 21.656.132 32.608.935 Vadesi üzerinden 1–5 yıl geçmiş 11.544.258 2.549.366 Toplam vadesi geçen alacaklar 179.637.303 210.549.918 Teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı (-) (13.147.960) (44.841.610) b.2 Likidite Risk Yönetimi Topluluk, nakit akımlarını düzenli olarak takip ederek finansal varlıkların ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların ve borçlanma rezervinin devamını sağlayarak likidite riskini yönetir. Likidite riski tabloları İhtiyatlı likidite riski yönetimi yeterli ölçüde nakit tutmayı yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder. Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmektedir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 179 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b. Finansal Risk Faktörleri b.2 Likidite Riski Yönetimi Likidite riski tabloları Aşağıdaki tablo, Topluluk’un finansal yükümlülüklerinin vade dağılımını göstermektedir. Aşağıdaki tablolar, Topluluk’un yükümlülükleri iskonto edilmeden ve ödemesi gereken en erken tarihler esas alınarak hazırlanmıştır. Söz konusu yükümlülükler üzerinden ödenecek faizler aşağıdaki tabloya dahil edilmiştir. 31 Aralık 2013 Türev olmayan finansal yükümlülükler Banka kredileri Borçlanma senedi ihraçları Finansal kiralama yükümlülükleri Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Diğer borçlar Toplam yükümlülük Defter değeri 2.513.384.503 1.065.027.867 Sözleşme uyarınca nakit çıkışları toplamı (I+II+III+IV) 3.007.414.253 1.361.950.188 Üç aydan kısa (I) 169.642.754 - 3–12 ay arası (II) 845.096.613 45.353.875 1–5 yıl arası (III) 1.635.488.389 181.415.500 5 yıldan uzun (IV) 357.186.497 1.135.180.813 5.784.342 625.468.227 54.439.822 16.624.089 4.280.728.850 5.838.306 627.136.734 54.439.822 16.697.504 5.073.476.807 285.223 608.497.089 54.439.822 15.137.784 848.002.672 249.426 18.639.645 909.339.559 5.303.657 1.559.720 1.823.767.266 1.492.367.310 Defter değeri (4.154.641) (4.154.641) Sözleşme uyarınca nakit çıkışları toplamı (I+II+III+IV) (4.154.641) (4.154.641) 3–12 ay arası (II) - 1–5 yıl arası (III) (4.154.641) (4.154.641) 5 yıldan uzun (IV) - Defter değeri 2.117.472.746 Sözleşme uyarınca nakit çıkışları toplamı (I+II+III+IV) 2.345.054.534 Üç aydan kısa (I) 323.069.770 3–12 ay arası (II) 966.268.224 1–5 yıl arası (III) 939.022.555 5 yıldan uzun (IV) 116.693.985 10.289.576 493.740.456 39.846.767 14.683.520 2.676.033.065 10.441.033 495.035.616 39.846.767 14.683.520 2.905.061.470 296.310 484.457.312 39.846.767 14.315.350 861.985.509 1.911.802 10.578.304 978.758.330 8.232.921 368.170 947.623.646 116.693.985 31 Aralık 2013 Türev finansal yükümlülükler Nakit girişleri Nakit çıkışları Üç aydan kısa (I) 31 Aralık 2012 Türev olmayan finansal yükümlülükler Banka kredileri Finansal kiralama yükümlülükleri Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Diğer borçlar Toplam yükümlülük 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla türev finansal varlık ve yükümlülük bulunmamaktadır. b.3 Piyasa Riski Yönetimi Faaliyetleri nedeniyle Topluluk, döviz kurundaki ve faiz oranındaki değişiklikler ile ilgili finansal risklere maruz kalmaktadır. Topluluk düzeyinde karşılaşılan piyasa riskleri, duyarlılık analizleri esasına göre ölçülmektedir. Cari yılda Topluluk’un maruz kaldığı piyasa riskinde ya da karşılaşılan riskleri ele alış yönteminde veya bu riskleri nasıl ölçtüğüne dair kullandığı yöntemde, önceki seneye göre bir değişiklik olmamıştır. 180 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b.3 Piyasa Riski Yönetimi b.3.1Kur riski yönetimi Yabancı para cinsinden işlemler, kur riskinin oluşmasına sebebiyet vermektedir. Topluluk, bağlı ortaklıkları ve iştiraklerinin faaliyet gösterdiği ülkelerin ekonomilerine göre geçerli fonksiyonel para birimleri dışında kalan para birimlerini yabancı para olarak kabul etmiştir. Topluluk’un yabancı para cinsinden parasal ve parasal olmayan varlıkları ile parasal ve parasal olmayan yükümlülüklerinin rapor tarihi itibarıyla dağılımı aşağıdaki gibidir: 1. 2a. 2b. 3. 4. 5. 6a. 6b. 7. 8. 9. 10. 11. 12a. 12b. 13. 14. 15. 16a. 16b. 17. 18. 19. 19a. 19b. 20. 21. 22. 23. 24. Ticari alacaklar Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) Parasal olmayan finansal varlıklar Diğer Dönen varlıklar (1+2+3) Ticari alacaklar Parasal finansal varlıklar Parasal olmayan finansal varlıklar Diğer Duran varlıklar (5+6+7) Toplam varlıklar (4+8) Ticari borçlar Finansal yükümlülükler Parasal olan diğer yükümlülükler Parasal olmayan diğer yükümlülükler Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) Ticari borçlar Finansal yükümlülükler Parasal olan diğer yükümlülükler Parasal olmayan diğer yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) Toplam yükümlülükler (13+17) Bilanço dışı türev araçların net varlık / (yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı Net yabancı para varlık / (yükümlülük) Pozisyonu (9–18+19) Parasal kalemler net yabancı para varlık / /(yükümlülük) pozisyonu (=1+2a+5+6a– 10–11-12a–14–15-16a) Döviz hedge’i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri İhracat İthalat 31 Aralık 2013 Tarihi İtibarıyla Döviz Pozisyonu Tablosu TL karşılığı ABD Doları Euro Diğer 356.333.360 87.627.014 49.528.764 23.869.809 1.516.292.971 33.339.466 1.905.965.797 46.778 17.219.270 17.266.048 1.923.231.845 84.442.361 257.074.031 26.213.008 367.729.400 1.616.970.911 1.616.970.911 1.984.700.311 149.401.000 620.836.171 5.596.062 714.059.247 20.541 535.357 555.898 714.615.145 17.241.995 40.707.412 5.951.653 63.901.060 607.152.250 607.152.250 671.053.310 70.000.000 62.615.655 6.795.726 118.940.145 1.000 4.936.042 4.937.042 123.877.187 14.973.005 57.957.501 4.512.768 77.443.274 109.356.671 109.356.671 186.799.945 - 7.371.460 1.440.142 32.681.411 1.581.971 1.581.971 34.263.382 3.674.542 258.652 3.933.194 3.933.194 - 149.401.000 70.000.000 - - 87.932.534 113.561.835 (62.922.758) 30.330.188 (112.027.202) (4.154.651) 1.522.171.683 534.966.613 37.430.416 (1.946.611) 422.062.689 126.867.131 (74.654.526) 245.576.991 107.172.846 27.308.075 97.768.852 22.450.914 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 181 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b. Finansal Risk Faktörleri b.3 Piyasa Riski Yönetimi b.3.1 Kur riski yönetimi 1. 2a. 2b. 3. 4. 5. 6a. 6b. 7. 8. 9. 10. 11. 12a. 12b. 13. 14. 15. 16a. 16b. 17. 18. 19. 19a. 19b. 20. 21. 22. 23. 24. 182 Ticari alacaklar Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) Parasal olmayan finansal varlıklar Diğer Dönen varlıklar (1+2+3) Ticari alacaklar Parasal finansal varlıklar Parasal olmayan finansal varlıklar Diğer Duran varlıklar (5+6+7) Toplam varlıklar (4+8) Ticari borçlar Finansal yükümlülükler Parasal olan diğer yükümlülükler Parasal olmayan diğer yükümlülükler Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) Ticari borçlar Finansal yükümlülükler Parasal olan diğer yükümlülükler Parasal olmayan diğer yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) Toplam yükümlülükler (13+17) Bilanço dışı türev araçların net varlık / (yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı Net yabancı para varlık / (yükümlülük) Pozisyonu (9–18+19) Parasal kalemler net yabancı para varlık / /(yükümlülük) pozisyonu (=1+2a+5+6a– 10–11-12a–14–15-16a) Döviz hedge’i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri İhracat İthalat ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 31 Aralık 2012 Tarihi İtibarıyla Döviz Pozisyonu Tablosu TL karşılığı ABD Doları Euro Diğer 344.776.182 90.990.885 70.228.492 17.419.485 1.042.187.333 6.416.885 1.393.380.400 38.968 38.968 1.393.419.368 61.473.545 660.993.750 18.968.700 741.435.995 263.817.596 263.817.596 1.005.253.591 469.686.769 1.880.112 562.557.766 20.541 20.541 562.578.307 9.605.928 182.166.552 3.617.425 195.389.905 68.690.205 68.690.205 264.080.110 86.500.022 1.288.669 158.017.183 1.000 1.000 158.018.183 17.846.466 142.987.479 5.014.543 165.848.488 60.114.146 60.114.146 225.962.634 1.501.597 34.834 18.955.916 18.955.916 2.380.484 727.577 3.108.061 3.108.061 - - - - 388.165.777 298.498.197 (67.944.451) 15.847.855 381.709.924 1.436.756.326 483.766.890 296.597.544 421.036.329 135.538.235 (69.234.120) 250.745.712 96.297.169 15.813.021 104.378.361 18.956.166 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b. Finansal Risk Faktörleri b.3 Piyasa Riski Yönetimi b.3.1 Kur riski yönetimi Topluluk, başlıca ABD Doları ve Euro cinsinden kur riskine maruz kalmaktadır. Diğer kurların etkisi önemsizdir. Aşağıdaki tablo Topluluk’un ABD Doları ve Euro kurlarındaki %10’luk artışa ve azalışa olan duyarlılığını göstermektedir. %10’luk oran, üst düzey yöneticilere Topluluk içinde kur riskinin raporlanması sırasında kullanılan oran olup, söz konusu oran Topluluk Yönetimi’nin döviz kurlarında beklediği olası değişikliği ifade etmektedir. Duyarlılık analizi sadece dönem sonundaki açık yabancı para cinsinden parasal kalemleri kapsar ve söz konusu kalemlerin yılsonundaki %10’luk kur değişiminin etkilerini gösterir. Bu analiz, dış kaynaklı krediler ile birlikte Topluluk içindeki yurt dışı faaliyetler için kullanılan, krediyi alan ve de kullanan tarafların fonksiyonel para birimi dışındaki kredilerini kapsamaktadır. Pozitif değer, vergi öncesi kar / zararda ve diğer özkaynak kalemlerindeki artışı ifade eder. Kur riskine duyarlılık 31 Aralık 2013 Kar / (Zarar) Yabancı paranın değer kazanması Özkaynaklar Yabancı paranın değer kaybetmesi Yabancı paranın değer kazanması Yabancı paranın değer kaybetmesi ABD Doları’nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 1- ABD Doları net varlık / yükümlülük 7.988.774 (7.988.774) - - 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 14.940.100 (14.940.100) - - 3- ABD Doları net etki (1+2) 22.928.874 (22.928.874) - - (21.922.302) 21.922.302 234.555.606 (234.555.606) - - - - (21.922.302) 21.922.302 234.555.606 (234.555.606) (2.730.808) 24.757.481 (24.757.481) Euro’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 4- Euro net varlık / yükümlülük 5- Euro riskinden korunan kısım (-) 6- Euro net etki (4+5) Diğer dövizlerin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 7- Diğer dövizler cinsinden net varlık / yükümlülük 2.730.808 8- Diğer dövizlerin riskinden korunan kısım (-) - - - - 9- Diğer dövizlerin net etkisi (7+8) 2.730.808 (2.730.808) 24.757.481 (24.757.481) Toplam (3+6+9) 3.737.380 (3.737.380) 259.313.087 (259.313.087) ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 183 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b. Finansal Risk Faktörleri b.3 Piyasa Riski Yönetimi b.3.1 Kur riski yönetimi Kur riskine duyarlılık 31 Aralık 2012 Kar / (Zarar) Yabancı paranın değer kazanması Özkaynaklar Yabancı paranın değer kaybetmesi Yabancı paranın değer kazanması Yabancı paranın değer kaybetmesi (52.871.478) - - ABD Doları’nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 1- ABD Doları net varlık / yükümlülük 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 3- ABD Doları net etki (1+2) 52.871.478 - - - - 52.871.478 (52.871.478) - - (16.281.788) 16.281.788 146.942.830 (146.942.830) - - - - (16.281.788) 16.281.788 146.942.830 (146.942.830) 1.581.302 (1.581.302) 34.338.727 (34.338.727) - - - - Euro’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 4- Euro net varlık / yükümlülük 5- Euro riskinden korunan kısım (-) 6- Euro net etki (4+5) Diğer dövizlerin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 7- Diğer dövizlerin net varlık / yükümlülüğü 8- Diğer dövizlerin riskinden korunan kısım (-) 9- Diğer dövizlerin net etkisi (7+8) Toplam (3+6+9) 1.581.302 (1.581.302) 34.338.727 (34.338.727) 38.170.992 (38.170.992) 181.281.557 (181.281.557) b.3.2 Faiz oranı riski yönetimi Topluluk’un finansal yükümlülükleri, Topluluk’u faiz oranı riskine maruz bırakmaktadır. Topluluk’un finansal yükümlülükleri ağırlıklı olarak değişken faizli borçlanmalardır. Değişken faizli finansal yükümlülüklerin 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla mevcut finansal durum pozisyonuna göre TL faiz oranlarında %1’lik ve yabancı para faiz oranlarında %0,25’lik bir düşüş / yükseliş olması ve diğer tüm değişkenlerin sabit tutulması durumunda; vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kar 3.978.894 TL değerinde artacak/azalacaktır (31 Aralık 2012: 3.658.035 TL). 184 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b. Finansal Risk Faktörleri b.3 Piyasa Riski Yönetimi b.3.2 Faiz oranı riski yönetimi Faiz oranı duyarlılığı Topluluk’un faiz oranına duyarlı finansal araçlarının dağılımı aşağıdaki gibidir: Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Finansal yatırımlar Türev finansal araçlar Satılmaya hazır finansal varlıklar Ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Diğer alacaklar Finansal yükümlülükler Banka kredileri Borçlanma senedi ihraçları Finansal kiralama yükümlülüğü Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Diğer borçlar Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Finansal yatırımlar Türev finansal araçlar Satılmaya hazır finansal varlıklar Ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Diğer alacaklar Finansal yükümlülükler Banka kredileri Finansal kiralama yükümlülüğü Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Diğer borçlar Değişken Faizli 1.603.190.899 1.603.190.899 - Değişken Faizli 1.748.510.260 1.748.510.260 - 31 Aralık 2013 Faiz Riskine Sabit Maruz Faizli Kalmayan 3.017.506.935 261.582.252 1.774.221.903 178.916.487 880.265 82.665.765 1.138.738.242 38.451.311 65.215.214 - Toplam 3.279.089.187 1.953.138.390 880.265 82.665.765 1.138.738.242 38.451.311 65.215.214 2.669.423.483 902.079.136 1.065.027.867 5.784.342 625.468.227 54.439.822 16.624.089 8.114.468 8.114.468 - 4.280.728.850 2.513.384.503 1.065.027.867 5.784.342 625.468.227 54.439.822 16.624.089 31 Aralık 2012 Faiz Riskine Sabit Maruz Faizli Kalmayan 2.082.998.812 170.308.230 1.072.374.834 87.650.291 82.657.939 966.266.375 18.047.126 26.310.477 - Toplam 2.253.307.042 1.160.025.125 82.657.939 966.266.375 18.047.126 26.310.477 916.356.841 357.796.522 10.289.576 493.740.456 39.846.767 14.683.520 11.165.964 11.165.964 - 2.676.033.065 2.117.472.746 10.289.576 493.740.456 39.846.767 14.683.520 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 185 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b. Finansal Risk Faktörleri b.3 Piyasa Riski Yönetimi b.3.3 Diğer fiyat riskleri Özkaynak fiyat duyarlılığı Aşağıdaki duyarlılık analizleri raporlama tarihinde maruz kalınan hisse senedi fiyat risklerine göre belirlenmiştir. Raporlama tarihinde, diğer tüm değişkenlerin sabit ve değerleme yöntemindeki verilerin %10 oranında fazla / az olması durumunda: •• 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla, hisse senedi yatırımları, satılmaya hazır varlıklar olarak sınıflandırıldığı ve elden çıkarılmadığı ya da değer düşüklüğüne uğramadığı sürece, net kar / zarar etkilenmeyecektir. •• Diğer özkaynaktaki fonlarda 30.748 TL tutarında artış / azalış (2012 yılında 28.186 TL tutarında artış / azalış) olacaktır. Bu durum esasen, satılmaya hazır hisselerin gerçeğe uygun değerindeki değişikliklerden kaynaklanmaktadır. •• Topluluk’un hisse senedi fiyatları ile ilgili duyarlılığı daha önceki yıla kıyasla önemli bir değişiklik göstermemiştir. 39.Finansal Araçlar (Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları ve Finansal Riskten Korunma Muhasebesi Çerçevesindeki Açıklamalar) Finansal Araçlar Kategorileri Gerçeğe uygun Etkin faiz değer farkı kar yöntemi ile Satılmaya yansıtılan finansal hazır finansal varlık ve Krediler ve finansal varlık ve Defter 31 Aralık 2013 yükümlülükler alacaklar varlıklar yükümlülükler Değeri Not Finansal varlıklar 1.954.003.915 1.177.189.553 82.665.765 14.740 3.213.873.973 Nakit ve nakit benzerleri 1.953.123.650 - - 14.740 1.953.138.390 6 Ticari alacaklar - 1.138.738.242 - - 1.138.738.242 10 İlişkili taraflardan alacaklar - 38.451.311 - - 38.451.311 37 Türev finansal varlıklar - - - - - 12 880.265 - 82.665.765 - 83.546.030 7 Finansal yükümlülükler 4.268.259.412 - - - 4.268.259.412 Finansal borçlar 3.584.196.712 - - - 3.584.196.712 8 625.468.227 - - - 625.468.227 10 54.439.822 - - - 54.439.822 37 4.154.651 - - - 4.154.651 12 Finansal yatırımlar Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Türev finansal yükümlülükler 186 veya zarara değerlenen ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 39.Finansal Araçlar (Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları ve Finansal Riskten Korunma Muhasebesi Çerçevesindeki Açıklamalar) Finansal Araçlar Kategorileri Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlık ve yükümlülükler 5.847 5.847 - Defter Değeri 2.226.996.565 1.160.025.125 966.266.375 18.047.126 82.657.939 Not 6 10 37 7 2.661.349.545 2.127.762.322 493.740.456 39.846.767 8 10 37 31 Aralık 2012 Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Finansal yatırımlar Etkin faiz yöntemi ile değerlenen finansal varlık ve yükümlülükler 1.160.019.278 1.160.019.278 - Krediler ve alacaklar 984.313.501 966.266.375 18.047.126 - Satılmaya hazır finansal varlıklar 82.657.939 82.657.939 Finansal yükümlülükler Finansal borçlar Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar 2.661.349.545 2.127.762.322 493.740.456 39.846.767 - - - Toplam 31 Aralık 2013 Kategori 1 Kategori 2 Kategori 3 82.665.765 307.488 - 82.358.277 - - - - 880.265 - 880.265 - 83.546.030 307.488 880.265 82.358.277 Toplam 31 Aralık 2012 Kategori 1 Kategori 2 Kategori 3 82.657.939 299.662 - 82.358.277 - - - - - - - - 82.657.939 299.662 - 82.358.277 Finansal Araçların Gerçeğe Uygun Değeri Finansal varlıklar Satılmaya hazır finansal varlıklar Türev finansal araçlar Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar Toplam Finansal varlıklar Satılmaya hazır finansal varlıklar Türev finansal araçlar Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar Toplam Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri aşağıdaki gibi belirlenir: •• Kategori 1: Finansal varlık ve yükümlülükler, birbirinin aynı varlık ve yükümlülükler için aktif piyasada işlem gören borsa fiyatlarından değerlenmiştir. •• Kategori 2: Finansal varlık ve yükümlülükler, ilgili varlık ya da yükümlülüğün birinci kategoride belirtilen borsa fiyatından başka direkt ya da endirekt olarak piyasada gözlenebilen fiyatının bulunmasında kullanılan girdilerden değerlenmiştir. •• Kategori 3: Finansal varlık ve yükümlülükler, varlık ya da yükümlülüğün gerçeğe uygun değerinin bulunmasında kullanılan piyasada gözlenebilir bir veriye dayanmayan girdilerden değerlenmiştir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 187 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 1 Ocak – 31 Aralık 2013 Hesap Dönemine Ait Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 40.Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar •• Şirket Yönetim Kurulu’nun 17 Ocak 2014 tarihli toplantısında; Rusya Federasyonu’nda faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarımızdan OOO Posuda için HSBC Bank LLC’den 422.500.000 Ruble ve 1.202.500.000 Ruble olmak üzere toplam 1.625.000.000 Ruble kredinin alınmasını temin etmek amacıyla 7 yıl vadeli krediler için Şirketimiz ve bağlı ortaklıklarımızdan Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. AŞ’nin müşterek ve müteselsilen garantör olmalarına karar verilmiştir. •• Şirketimiz ile Kristal İş Sendikası arasında imzalanmış olan Grup Toplu İş Sözleşmesi’nin yürürlük süresi 31 Aralık 2013 tarihinde sona ermiş olup, 24. Dönem Grup Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerine başlanmıştır. •• Şirketimiz ile Petrol İş Sendikası arasında imzalanan Soda ve Kromsan Fabrikaları ile Tuz İşletmesi Toplu İş Sözleşmesi 31 Aralık 2013 tarihinde sona ermiş olup, yeni döneme ilişkin Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerine başlanmıştır. •• Şirket Yönetim Kurulu’nun 31 Ocak 2014 tarihli toplantısında; Rusya Federasyonu’nda faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarımızdan OOO Ruscam Kuban, OOO Ruscam Glass Packaging Holding ve OOO Ruscam’ın Citibank LLC’den 12,5 Milyon Amerikan Doları eşdeğeri 3 yıl vadeli 417,5 Milyon Ruble kredinin alınmasını temin etmek amacıyla, Şirketimiz ve bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii AŞ’nin müşterek ve müteselsilen garantör olmalarına karar verilmiştir. •• Şirketimiz aktifinde bulunan Beykoz arazisinin satışına yönelik olarak danışmanlık hizmeti almakta olduğumuz DTZ Pamir & Soyuer Gayrimenkul Danışmanlık A.Ş. ile birlikte yapılan değerlendirme sonucunda, arazinin ihale yoluyla satışından, bu aşamada sarfınazar edilmesi uygun bulunmuştur. Diğer taraftan arazinin satış ya da diğer yöntemlerle değerlendirilmesine ilişkin “DTZ” tarafından sürdürülmekte olan çalışmalara devam edilmektedir. •• Şirketimiz Finansal İşlemler Grup Başkanı Sayın İbrahim Babayiğit 1 Mart 2014 tarihinde geçirmiş olduğu kalp krizi sonrasında vefat etmiştir. 41.Finansal Tabloları Önemli Ölçüde Etkileyen ya da Finansal Tabloların Açık, Yorumlanabilir ve Anlaşılabilir Olması Açısından Açıklanması Gerekli Olan Diğer Hususlar Finansal Tabloların Onaylanması Şirket’in 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren döneme ait Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri: II–14.1 sayılı Tebliğ hükümlerine göre hazırlanan bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tabloları, Denetimden Sorumlu Komite’nin görüşü de dikkate alınarak incelenmiş olup; söz konusu konsolide finansal tabloların faaliyet sonuçlarının gerçek durumunu yansıttığına ve Şirket’in izlediği muhasebe ilkeleri ile Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine uygun ve doğru olduğuna, konsolide finansal tabloları Mali İşler Başkan Yardımcısı Mükremin Şimşek ile Merkez Muhasebe Müdürü Murat Yalçın tarafından elektronik ortamda imzalanmasına ve Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri kapsamında gerekli bildirimlerin yapılmasına Şirket Yönetim Kurulu’nun 6 Mart 2014 tarihli toplantısında karar verilmiştir. 188 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 2013 Yılı Karının Dağıtımı Sayın Ortaklarımız, Şirketimiz 2013 yılı hesap dönemini 431.862.505 TL. karla kapatmış bulunmaktadır. Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) Seri II-14.1 “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği”ne göre hazırlanan 2013 yılı konsolide bilançomuzda yer alan 431.862.505 Türk Lirası tutarındaki net dönem kârımızın, SPK’nun kâr dağıtımına ilişkin düzenlemeleri ve Esas Sözleşmemizin 25. maddesi ve kamuya açıklanan şirketimiz “Kar Dağıtım Politikası”’nda belirtilen esaslara göre aşağıdaki şekilde tefrik edilmesini; 1. Net Dönem Karı 431.862.505 2. Birinci Tertip Yasal Yedek (9.544.903) 3. Sermayeye İlave Edilmesine Karar Verilen Özel Fon (38.494.126) 4. Net Dağıtılabilir Dönem Karı 383.823.476 7.310.183 6. Birinci Temettünün Hesaplanacağı Bağışlar Eklenmiş Net Dağıtılabilir Dönem Karı 391.133.659 5. Yıl İçinde Yapılan Bağışlar 7. Ortaklara Birinci Temettü - Nakit - Bedelsiz Toplam Temettü 8. Olağanüstü Yedek 71.000.000 71.000.000 142.000.000 241.823.475 Mevcut çıkarılmış sermayenin; %4,51941 oranına tekabül eden 71.000.000 Türk Lirası Tutarındaki brüt temettünün nakden, %4,51941 oranına tekabül eden 71.000.000 Türk Lirası tutarındaki brüt temettünün ise bedelsiz pay olarak dağıtılması, stopaja tabi olan pay sahiplerimize ise nakit kar payı üzerinden gelir vergisi stopajı yapıldıktan sonra net ödenmesini, nakit temettü ödeme tarihinin 30 Mayıs 2014 olarak belirlenmesini ve bedelsiz payların ise yasal sürecin tamamlanmasını takiben dağıtılması hususlarını, Görüş ve onaylarınıza sunarız. Saygılarımla, H. Ersin Özince Yönetim Kurulu Başkanı ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 189 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu 1. KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM BEYANI Bu beyan, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)’nun 30 Aralık 2011 tarih ve 28158 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren, Seri: IV, No:56 sayılı “Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ” ile bu Tebliğde değişiklik yapan Seri: IV, No:57 sayılı Tebliğ’deki Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde; pay sahipleri, kamuyu aydınlatma ve şeffaflık, menfaat sahipleri ile ilişkilerin düzenlenmesi ve Yönetim Kurulu ile ona bağlı olarak çalışan komite ve yöneticilerin görev, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi konularında, Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları Anonim Şirketi (Şirket)’in aşağıda belirtilen sorumluluklarını ifade etmektedir. Şişecam Topluluğu, düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve kimyasallar ana işkollarında uluslararası çapta faaliyet gösteren bir sanayi topluluğudur. Halen üretimini 13 ülkede sürdüren Şişecam, satışlarının yaklaşık yarısını yurtdışına yapmakta ve ürünlerini dünyada 150 ülkeye ihraç etmektedir. Topluluk düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyafı gibi camın tüm alanları ile soda ve krom bileşiklerini kapsayan işkollarında Türkiye pazarında lider konumdadır. Atatürk’ün direktifleriyle 1935 yılında Türkiye İş Bankası tarafından kurulan Şişecam, 78 yıllık geçmişiyle Türkiye’nin en köklü sanayi kuruluşlarından biridir. Topluluk, ulaştığı ölçek, ihtisaslaşma derecesi ve rekabet gücü yüksek faaliyetleriyle işkolunda dünyanın en seçkin üreticileri arasında değerlendirilmektedir. Bulunduğu sektörde değer yaratma stratejisiyle en ileri teknoloji ve yenilikleri kullanan, Ar-Ge yatırımlarıyla ürün ve üretim süreçlerini sürekli geliştiren Şişecam Topluluğu, yeni yatırımlarla yurtdışında üretim alanını, katma değerli ürünlerini ve pazar payını her geçen gün genişletmekte ve 2020 yılında sektöründe dünyanın ilk üçü içinde yer almayı hedeflemektedir. Köklü deneyimini iddialı vizyonuyla birleştiren Şişecam, paydaşlarına değer katan, yaşamı kolaylaştıran ürün ve hizmetlerle geleceğe yön veren, paylaşan, zenginlik yaratan, bireye ve çevreye duyarlı küresel bir marka olma yolunda ilerlemektedir. Şişecam, faaliyet gösterdiği sektörlerdeki dünya şirketi olma konumunun gereği olarak, yönetim anlayışını eşitlik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve sorumluluk ilkeleri üzerine kurmuştur. Şişecam Topluluğu’nun, bugün ulaştığı boyutlarla, ihtisaslaşması ve rekabet gücü yüksek faaliyetleriyle sahasında Avrupa’nın ve dünyanın seçkin üreticileri arasında bulunma konumu, üstlenmiş olduğu bu yönetim anlayışının en açık kanıtıdır. Şişecam’ı bugünlere taşıyan çağdaş yönetim ve sanayicilik ilkeleri, yüksek kurumsallaşma düzeyi, pazara ve Ar-Ge’ye odaklılık gibi hususlar, geleceğin daha güçlü Şişecam’ının da temel dayanaklarını oluşturmaktadır. Şişecam Topluluğu, faaliyet alanlarında çevre ülkelerini kapsayan yaşamsal coğrafyanın lider üreticisi olma vizyonunu bu temeller üzerinde, Kurumsal Yönetim İlkeleri’ni benimseyerek daha da güçlendirmeyi hedeflemektedir. Şirketimiz, kurumsal yönetim uygulamalarında, Sermaye Piyasası Mevzuatına ve Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) düzenlemelerine uyuma azami özen göstermekte olup, 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren faaliyet döneminde Kurumsal Yönetim Tebliği ekinde yer alan ve henüz tam olarak uyum sağlanamayan prensipler, mevcut durum itibariyle bugüne kadar menfaat sahipleri arasında herhangi bir çıkar çatışmasına yol açmamıştır. 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren faaliyet döneminde Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ ekinde yer alan Kurumsal Yönetim İlkelerinden Şirket açısından uygulanması zorunlu olmayan ilkelere ilişkin açıklamalar raporun ilgili bölümlerinde yer almaktadır. Diğer yandan, dönem içinde Kurumsal Yönetim İlkelerine uyum konusunda yapılan ve özellik arz eden çalışmalar aşağıda özetlenmiştir. 2013 yılı içinde Kurumsal Yönetim alanındaki çalışmaların başında Türk Ticaret Kanunu ile 30.12.2012 tarihli ve 28513 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’na uyum çalışmaları gelmektedir. Bu kapsamda, Şirket Esas Sözleşmesinde TTK ve SPK mevzuatlarında öngörülen tüm değişiklikler yapılmıştır. - 2013 yılı içinde tüm ilişkili taraf işlemleri ve işlem esasları toplu olarak Yönetim Kurulu’na sunulmuştur. 2013 yılı içinde bağımsız üyelerin onaylamadığı için Genel Kurul onayına sunulması gereken herhangi bir ilişkili taraf veya önemli nitelikte işlem olmamıştır. - Yöneticilerinin görevleri esnasındaki kusurları nedeniyle şirketin ve üçüncü kişilerin zararlarının tazmini ile ilgili “yönetici sorumluluk sigortası” yaptırılmıştır. Önümüzdeki dönemde de, 3 Ocak 2014 tarih ve 28871 sayılı Resmi Gazete›de yayımlanarak yürürlüğe giren, II-17.1sayılı “Kurumsal Yönetim Tebliği” hükümleri dikkate alınarak gerekli uyumlaştırma çalışmaları yapılacaktır. 190 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu Bu bağlamda, 2013 yılına ilişkin Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu; SPK’nun 27 Ocak 2014 tarih ve 2014/2 sayılı haftalık Bülteninde yayımlanan 2/35 sayılı kararı doğrultusunda, 1 Şubat 2013 tarih ve 2013/4 sayılı Kurul Bülteninde yer verilen formata göre hazırlanmış ve aşağıda bölümler halinde sunulmuştur. BÖLÜM I. PAY SAHİPLERİ 2. Pay Sahipleri İle İlişkiler Birimi Sermaye Piyasası Mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerin mevzuatla belirlenen kurallar çerçevesinde yerine getirilebilmesi ve faaliyetlerin daha etkin bir şekilde sürdürülebilmesi amacıyla, merkezi bir anlayış benimsenmiş ve Topluluğumuzda buna uygun bir yapılanmaya gidilmiştir. Şişecam ve halka açık diğer şirketlerimizin Türk Ticaret Mevzuatı ve Sermaye Piyasası Mevzuatından kaynaklanan tüm yükümlülükleri, öteden beri SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda, Şirketimiz Finansal İşlemler Grup Başkanlığı bünyesinde oluşturulan “Yatırımcı İlişkileri Bölümü” gözetim, yönlendirme ve koordinasyonu altında yerine getirilmektedir. Pay sahipleri ile Şirket arasındaki tüm ilişkileri izlemek ve pay sahiplerinin bilgi edinme haklarını eksiksiz yerine getirilmesini sağlamak amacıyla oluşturulan “Yatırımcı İlişkileri Bölümü” başta bilgi alma ve inceleme hakkı olmak üzere pay sahipliği haklarının korunması ve kullanılmasının kolaylaştırılmasında etkin rol oynamaktadır. Pay sahiplerinin haklarının kullanımını etkileyebilecek nitelikteki bilgi ve açıklamalar güncel olarak Şirket Kurumsal İnternet Sitesinde pay sahiplerinin kullanımına sunulmuştur. Dönem içinde bu kapsamda yürütülen başlıca faaliyetler aşağıda özetlenmiştir. a) Şirket ile ilgili kamuya açıklanmamış, gizli ve ticari sır niteliğindeki bilgiler hariç olmak üzere, pay sahiplerinin Şirket ile ilgili sözlü ve yazılı bilgi talepleri karşılanmıştır. b) Genel Kurul Toplantıları yürürlükteki mevzuata, esas sözleşmeye ve diğer Şirket içi düzenlemelere uygun olarak yapılmıştır. c) Genel Kurul toplantılarında, pay sahiplerinin yararlanabileceği dokümanlar hazırlanmış ve Şirket’in Kurumsal İnternet Sitesinde yayınlanmıştır. d) Oylama sonuçlarının kaydının tutulması ve sonuçlarla ilgili raporların talep eden pay sahiplerine gönderilmesi sağlanmıştır. e) Mevzuat ve Şirket Bilgilendirme Politikası dahil kamuyu aydınlatma ile ilgili her türlü hususun gözetilmesi ve izlenmesi sağlanmıştır. f) Şirket merkezinde düzenlenen toplantılar ile yurtiçi ve yurtdışında çeşitli kurumlar tarafından düzenlenen konferans ve toplantılara katılarak yatırımcılar bilgilendirilmiştir. g) Şirket hakkında değerlendirme yapan analistler bilgilendirilmiştir. h) Şirketin Kurumsal İnternet Sitesi güncellenmiş ve böylece Şirket ile ilgili bilgilere pay sahiplerinin internet vasıtasıyla hızlı ve kolay ulaşımları sağlanmıştır. i) Pay sahipliği haklarının kullanımını etkileyebilecek nitelikteki bilgi ve açıklamalar güncel olarak Şirketin Kurumsal İnternet Sitesinde pay sahiplerinin kullanımına sunulmuştur. j) SPK’nun “Özel Durumlar Tebliği” hükümleri dikkate alınarak gerekli Özel Durum Açıklamaları KAP (Kamuyu Aydınlatma Platformu) aracılığıyla kamuya açıklanmıştır. k) Sermaye Piyasası Kanunu ile ilgili mevzuatta meydana gelen değişiklikler takip edilerek Şirket’in ilgili birimlerinin gerekli düzenlemeleri yapmaları sağlanmıştır. Yatırımcı ilişkileri bölümünde, Finansal İşlemler Grup Başkanlığı’na bağlı yatırımcı ilişkiler ve mali işler personelleri görevlendirilmiş olup, bu bölümde görev yapan Mükremin Şimşek ile Murat Yalçın’ın “Kurumsal Yönetim Derecelendirme Lisansı” ile Sermaye Piyasası Faaliyetleri İleri Düzey Lisansı” bulunmaktadır. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 191 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu Adı ve Soyadı Görev Ünvanı Telefon e-mail İbrahim Babayiğit Finansal İşlemler Grup Başkanı 0212 350 38 85 ibabayigit@sisecam.com Aytaç Mutlugüller Finansman Başkan Yardımcısı 0212 350 34 80 amutluguller@sisecam.com Mükremin Şimşek Mali İşler Başkan Yardımcısı 0212 350 39 51 msimsek@sisecam.com Murat Yalçın Merkez Muhasebe Müdürü 0212 350 39 53 myalcin@sisecam.com Başak Öğe Kurumsal Finansman ve Yatırımcı İlişkiler Müdürü 0212 350 32 62 boge@sisecam.com 2013 yılı içerisinde yatırımcılara Şirket faaliyetleri hakkında detaylı bilgi aktarmak amacıyla yapılan çalışmalar aşağıda özetlenmiştir. • 2013 yılı içinde üçü yurtiçi, ikisi yurt dışı olmak üzere toplam beş adet yatırımcı konferansına iştirak edilmiştir. • 130 hisse ve 48 bono yatırımcısı olmak üzere toplam yatırımcılarla 178, hisse senedi analistleri ile de 35 birebir toplantı yapılmıştır. Ayrıca, Eurobond ihracı kapsamında düzenlenen roadshow ile de ABD ve İngiltere’de yatırımcılarla toplantı yapılmıştır. • Yatırımcılar tarafından şirketimize ulaştırılan sorular Sermaye Piyasası mevzuatına, SPK düzenlemelerine ve Esas Sözleşmeye uygun telefon ve e-mail ortamında cevaplandırılmıştır. Ayrıca Şirket’in Kurumsal İnternet Sitesinde “Yatırımcı İlişkileri – Size Nasıl Yardımcı Olabiliriz?” başlığı altında bulunan Yatırımcı İlişkileri İletişim Formu aracılığıyla e-mail ortamında gelen yatırımcı soruları da ivedilikle cevaplanmıştır. 3. Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı Pay sahiplerinin bilgi alma ve inceleme hakkının kullanımında, pay sahipleri arasında ayrım yapılmamaktadır. Her pay sahibinin bilgi alma ve inceleme hakkı vardır. Esas Sözleşmede bilgi alma haklarını kısıtlayan bir düzenleme bulunmamaktadır. 2013 yılı içinde yatırımcılar ve pay sahiplerinin yazılı ve sözlü bilgi talepleri Sermaye Piyasası Mevzuatı, SPK düzenleme ve kararlarına uygun olarak yanıtlanmış, ilgili bilgi ve doküman gizli veya ticari sır niteliğinde olanlar hariç olmak üzere, eşitlik prensibi gözetilerek, yatırımcı ve pay sahiplerine ulaştırılmıştır. Yürürlükteki mevzuat çerçevesinde, pay sahiplerinin bilgi edinme haklarının genişletilmesi ve haklarının sağlıklı olarak kullanılabilmesi amacıyla, Şirket Kurumsal İnternet Sitesi etkin olarak kullanılmaktadır. Bu kapsamda, Şirket’in www.sisecam. com.tr Kurumsal İnternet Sitesi’nde Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin ve düzenleyici otoritelerin öngördüğü bilgi ve belgeler pay sahiplerinin kullanımına Türkçe ve İngilizce olarak sunulmaktadır. Bilgilendirme ve kamunun aydınlatılmasına yönelik olarak Kurumsal İnternet Sitesinde; faaliyet grupları, ürünler, yıllık ve ara dönem faaliyet raporları, kurumsal yönetim uyum raporu, Şirket Esas Sözleşmesi, ticaret sicil bilgileri, özel durum açıklamaları, ortaklık yapısı, Genel Kurul Toplantı gündemleri, Genel Kurul toplantı tutanakları, Genel Kurul Toplantısına katılanlar Cetveli, vekaleten oy kullanma formu, izahname ve halka arz sirküleri, etik kurallar, Bilgilendirme Politikası, birleşme ve bölünmelere ilişkin duyurular Şirketin Kurumsal İnternet sitesinde yer almaktadır. Kurumsal İnternet Sitesi’nin sürekli olarak güncel tutulmasına azami özen gösterilmektedir. Ayrıca, pay sahiplerinin bilgi edinme haklarının genişletilmesi amacına yönelik olarak, Şirket yetkilileri tarafından basın-yayın organlarına verilen röportajlar, mülakatlar ve üçer aylık dönem sonlarında faaliyet sonuçlarına ilişkin olarak yapılan basın açıklamaları, Şirket Kurumsal İnternet Sitesi içerisindeki “Yatırımcı İlişkileri” bölümünde pay sahiplerinin bilgisine sunulmaktadır. Azınlık pay sahiplerinin Genel Kurul’dan özel denetçi atanmasını talep etme hakları yasal mevzuat ile düzenlenmiştir. Sermayenin yirmide birinden daha düşük bir orana sahip olanlara da azınlık hakları tanınabilir. Hissedarlar Genel Kurul’dan kanunda öngörülen halleri incelemek için özel denetçi atanmasını isteyebilir. Şirketimiz esas sözleşmesinde özel denetçi atanması talebi henüz bireysel bir hak olarak düzenlenmemiştir. Özel denetçi tayinine ilişkin dönem içerisinde herhangi bir talep olmamıştır. 4. Genel Kurul Toplantıları Genel Kurul toplantı ilanı, mümkün olan en fazla sayıda pay sahibine ulaşmayı sağlayacak şekilde, Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP), Elektronik Genel Kurul Sistemi (EGKS), Şirket Kurumsal İnternet Sitesi ile Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde Genel Kurul toplantı tarihinden asgari üç hafta önceden yapılmaktadır. Ayrıca, genel kurul toplantısı öncesinde, gündem 192 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu maddeleri ile ilgili olarak “bilgilendirme dokümanı” hazırlanmakta ve kamuya duyurulmaktadır. Tüm ilan ve bildirimlerde Türk Ticaret Kanunu (TTK), Sermaye Piyasası Mevzuatı, SPK düzenleme ve kararları ile Esas Sözleşmeye uyulmaktadır. Genel Kurul toplantı ilanı ile birlikte, mevzuat gereği yapılması gereken bildirim ve açıklamaların yanı sıra, aşağıdaki hususlar dikkati çekecek şekilde Şirket’in www.sisecam.com.tr adresindeki Şirketin Kurumsal İnternet Sitesinde “Yatırımcı İlişkileri” bölümü altında yer alan “Genel Kurul Duyuru ve Dokümanları” başlığı altındaki “Bilgilendirme Dokümanları”nda pay sahiplerinin bilgisine sunulmuştur. a) Açıklamanın yapılacağı tarih itibariyle Şirket’in ortaklık yapısını yansıtan toplam pay sayısı ve oy hakkı, b) Şirket’in ve Şirket’in önemli iştirak ve bağlı ortaklıklarının geçmiş hesap döneminde gerçekleşen veya gelecek hesap döneminde planlanan Şirket faaliyetlerini önemli ölçüde etkileyecek yönetim ve faaliyetlerindeki değişiklikler, c) Genel Kurul toplantı gündeminde Yönetim Kurulu Üyeleri’nin azli, değiştirilmesi veya seçimi varsa, azil ve değiştirme gerekçeleri, Yönetim Kurulu Üyeliği’ne aday gösterilecek kişiler hakkında bilgi, d) Pay sahiplerinin, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)’nun ve/veya şirketin ilgili olduğu diğer kamu kurum ve kuruluşlarının gündeme madde konulmasına ilişkin talepleri, e) Gündemde Esas Sözleşme değişikliği olması durumunda ilgili Yönetim Kurulu Kararı ile birlikte, Esas Sözleşme değişikliklerinin eski ve yeni şekilleri. Genel Kurul gündemi hazırlanırken, her teklifin ayrı bir başlık altında verilmiş olmasına dikkat edilir ve gündem başlıkları açık ve farklı yorumlara yol açmayacak şekilde ifade edilir. Gündemde “diğer“, “çeşitli” gibi ibarelerin yer almamasına özen gösterilmektedir. Gündem hazırlanırken, pay sahiplerinin Şirketin Pay Sahipleri ile İlişkiler Bölümüne yazılı olarak iletmiş olduğu ve gündemde yer almasını istedikleri konular, Yönetim Kurulu tarafından dikkate alınmaktadır. Dönem içinde bu konuda herhangi bir talep olmamıştır. Genel Kurul toplantılarının, pay sahipleri arasında eşitsizliğe yol açmayacak ve pay sahiplerinin mümkün olan en az maliyetle katılımını sağlayacak şekilde gerçekleştirilmesine azami özen gösterilmektedir. Bu kapsamda, Genel Kurul saatleri, trafik, ulaşım ve benzeri çevresel etkenler de dikkate alınarak belirlenmektedir. Elektronik genel kurul uygulaması da, pay sahiplerinin toplantılara katılım imkanını artırıcı bir uygulama olarak değerlendirilmektedir. Genel kurul toplantısında, gündemde yer alan konuların tarafsız ve ayrıntılı bir şekilde, açık ve anlaşılabilir bir yöntemle aktarılması konusuna toplantı başkanı özen gösterir. Pay sahiplerine eşit şartlar altında düşüncelerini açıklama ve soru sorma imkanı verilmektedir. Toplantı başkanı, genel kurul toplantısında ortaklarca sorulan ve ticari sır kapsamına girmeyen her sorunun doğrudan genel kurul toplantısında cevaplandırılmaktadır. Sorulan sorunun gündemle ilgili olmaması veya hemen cevap verilemeyecek kadar kapsamlı olması halinde, sorulan soru Yatırımcı İlişkileri Bölümü tarafından en kısa sürede yazılı olarak cevaplandırılmaktadır. Yönetim kontrolünü elinde bulunduran pay sahiplerinin, yönetim kurulu üyelerinin, idari sorumluluğu bulunan yöneticilerin ve bunların eş ve ikinci dereceye kadar kan ve sıhrî hısımlarının, ortaklık veya bağlı ortaklıkları ile çıkar çatışmasına neden olabilecek önemli bir işlem yapması ve/veya ortaklığın veya bağlı ortaklıklarının işletme konusuna giren ticari iş türünden bir işlemi kendi veya başkası hesabına yapması ya da aynı tür ticari işlerle uğraşan bir başka ortaklığa sorumluluğu sınırsız ortak sıfatıyla girmesi durumunda; söz konusu işlemler, genel kurulda konuya ilişkin ayrıntılı bilgi verilmek üzere ayrı bir gündem maddesi konulmakta ve genel kurul tutanağına işlenmektedir. Gündemde özellik arz eden konularla ilgili Yönetim Kurulu Üyeleri, ilgili diğer kişiler, finansal tabloların hazırlanmasında sorumluluğu bulunan yetkililer ve denetçiler gerekli bilgilendirmeleri yapabilmek ve soruları cevaplandırmak üzere Genel Kurul toplantısında hazır bulunmaktadır. Genel Kurul’un yapılması için Yönetim Kurulu kararı alındığı gün Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) ve Elektronik Genel Kurul Sistemi (EGKS) aracılığıyla açıklama yapılarak kamu bilgilendirilmektedir. Ayrıca, yerli ve yabancı pay sahiplerinin Genel Kurul ilan metinleri ve gündem maddeleri hakkında bilgilendirilmeleri amacıyla, Genel Kurul dokümanları Şirket Kurumsal İnternet Sitesinde pay sahiplerinin bilgisine sunulmaktadır. Bu kapsamda Bilgilendirme Politikası, Ücret Politikası, Kâr Dağıtım Politikası, bağımsız olanlarla birlikte tüm Yönetim Kurulu üye adaylarının özgeçmişleri Genel Kurul toplantısından 21 gün öncesinde, Şirket merkezi ve internet sitesinde pay sahiplerinin en kolay yolla ulaşacağı şekilde incelemeye açık tutulmaktadır. Ayrıca gündem maddelerine ilişkin bilgilendirme dokümanlarında her bir gündem maddesi için detaylı açıklama yapılmakta, Genel Kurul toplantıları için öngörülen diğer bilgiler yatırımcılara sunulmaktadır. SPK düzenlemeleri uyarınca, finansal tabloların hesap dönemi sonundan itibaren 70 gün içinde kamuya açıklanması gerekmektedir. Şirket pay sahiplerinin hızlı bir şekilde bilgilendirilmesi amacıyla finansal tablolarını mümkün olan en kısa sürede tamamlayıp kamuya açıklamayı hedeflemektedir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 193 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu Şirket’in, yönetim ve faaliyet organizasyonunda önemli bir değişikliğin söz konusu olması halinde, mevzuat dahilinde kamuya açıklama yapılmaktadır. Bu kapsamda, dönem içinde şirketin yönetim organizasyonuna “Sürdürülebilirlik Koordinatörlüğü” ilave edilmiştir. Ayrıca, Şirketimiz Personel Yönetmeliği’nin 20. maddesi uyarınca görev sürelerinin sona ermesi nedeniyle 02 Ocak 2014 tarihinde ayrılan; - Düzcam Grup Başkanı Teoman Yenigün’ün yerine, Düzcam Grup Başkanı olarak Düzcam Grubu Otomotiv Camları Başkan Yardımcısı Reha Akçakaya, - Cam Ev Eşyası Grup Başkanı Azmi Taner Uz’un yerine, Cam Ev Eşyası Grup Başkanı olarak Cam Ev Eşyası Grubu Pazarlama ve Satış Başkan Yardımcısı Cemil Tokel, - Cam Ambalaj Grup Başkanı Mahmut Ekrem Barlas’ın yerine, Cam Ambalaj Grup Başkanı olarak Cam Ambalaj Grubu Üretim Başkan Yardımcısı Abdullah Kılınç, - Kimyasallar Grup Başkanı Sabahattin Günceler’in yerine, Kimyasallar Grup Başkanı olarak Kimyasallar Grubu Pazarlama ve Satış Başkan Yardımcısı Tahsin Burhan Ergene, 02 Ocak 2014 tarihinden geçerli olmak üzere atanmışlardır. Şirket’in, yönetim ve faaliyet organizasyonunda yapılan bu değişiklikler, mevzuat dahilinde Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP)’ta kamuya açıklanmıştır. SPK düzenlemelerinde tanımlanan önemli nitelikteki işlemler ile ilişkili taraf işlemlerinde, üçüncü kişiler lehine teminat, rehin ve ipotek verilmesine ilişkin işlemlerinde Kurumsal Yönetim İlkelerine uyulacağı hususuna ilişkin olarak Şirket Esas Sözleşmesinde düzenleme yapılmıştır. Bu kapsamda dönem içinde; - Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. ile Paşabahçe Eskişehir Cam Sanayii A.Ş. birleşmesi 31.01.2013 tarihi itibariyle gerçekleşmiş olup, birleşme nedeniyle 14.970.000,20 Türk Liralık sermaye artışı yapılmış ve sermaye artışı karşılığında çıkarılan paylar Paşabahçe Eskişehir Cam Sanayii A.Ş.’nin Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. dışındaki ortaklarına payları oranında dağıtılmıştır. - Beykoz gayrimenkullerinin kısmi bölünme yoluyla Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’ye 27 Şubat 2012 tarihi itibariyle devrolması karşılığında, 53,2 milyon Türk Lirası tutarında Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. hisseleri Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş.’ye verilmiştir. Kısmi bölünme işlemleri sonucunda elde edilen 53,2 milyon Türk Lirası tutarındaki hisseler, şirketimizin iç kaynaklardan yapmış olduğu bedelsiz sermaye artışından elde edilen 5,7 milyon Türk Lirası tutarında payla birlikte, Paşabahçe’nin portföyündeki Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. hisselerinin nominal tutarı (53.2 + 5.7=) 58.9 milyon Türk Lirasına yükselmiş olan hisseler, 31 Mayıs 2013 tarihinde Borsa’da 3,24 Türk Lirası fiyat üzerinden Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı’na satılmıştır. - Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. ile Çayırova Cam Sanayii A.Ş., Trakya Cam Sanayii A.Ş. ile Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. ve Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş., Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ile Anadolu Cam Yenişehir Sanayii A.Ş. ve Anadolu Cam Eskişehir Sanayii A.Ş.’nin birleşme işlemlerinden, 30.12.2012 tarih ve 28513 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun “Ayrılma Hakkı” başlıklı 24. maddesi hükmünün yayımı tarihinde getirmiş olduğu belirsizlikler dikkate alınarak, sarfı nazar edildiği 19 Şubat 2013 tarihinde Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP)’ta açıklanmıştır. - PB portföyünde bulunan 10.141.577 Türk Lirası, TR portföyünde bulunan 7.559.774 Türk Lirası tutarındaki toplam (10.141.577 + 7.559.774=) 17.701.351 Türk Lirası nominal değerdeki Cam Elyaf Sanayii A.Ş. hisselerinin tamamı Engin Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik A.Ş. (Grant Thornton) tarafından hazırlanan değerleme raporunda yer alan 199.471.924 Türk Lirası şirket değeri esas alınarak belirlenen (199.471.924 / 60.000.000=) 3,32 Türk Lirası beher hisse fiyatı üzerinden (17.701.351 x 3,32=) 58.768.485 Türk Lirası karşılığında Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. tarafından 28 Mart 2013 tarihinde peşin bedelle satın alınmıştır. - Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. portföyünde bulunan 3.849.938 Türk Lirası, bağlı ortaklıklarımızdan Camiş Madencilik A.Ş. ve Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföylerinde bulunan sırasıyla (52 + 10=) 62 Türk Lirası olmak üzere toplam (3.849.938 +62=) 3.850.000 Türk Lirası nominal değerdeki Paşabahçe Mağazalar A.Ş. hisselerinin tamamı Engin Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik A.Ş. (Grant Thornton) tarafından hazırlanan değerleme raporunda yer alan 56.492.689 Türk Lirası şirket değeri esas alınarak belirlenen (56.492.689 / 5.500.000=) 10,27 Türk lirası beher hisse fiyatı üzerinden toplam (3.850.000 x10,27=) 39.539.500 Türk Lirası karşılığında Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş.’ye 29 Mart 2013 tarihinde peşin bedelle satılmıştır. - Rusya’da faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarımızdan OOO Ruscam Glass Packaging Holding (OOO Ruscam Kirishi) ile OOO Ruscam Holding (Ruscam Ufa) birleşmesi OOO Ruscam Glass Packaging Holding adı altında 3 Ekim 2013 tarihinde gerçekleşmiştir. 194 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu - 6486 Sayılı Varlık Barışı Kanunu ile getirilen düzenlemelerin yaratmış olduğu avantajlarda dikkate alınarak, Soda Sanayii A.Ş.’nin yurt dışı iştiraklerinin Hollanda’da kurulu bir şirket bünyesinde toplanarak, finansal ve mali anlamda daha etkin yönetilmelerini sağlayacak şekilde yeniden yapılandırılması çalışmaları başlatılmış ve kapsamında da; Soda Sanayii A.Ş.’nin Avusturya’da mukim Solvay Şişecam Holding AG,’deki %25, Bulgaristan’da mukim Şişecam Bulgaria Ltd’deki % 100, İtalya’da mukim Cromital S.p.A’daki % 99,50 ve Bosna Hersek’te mukim Şişecam Soda Lukavac D.O.O.’daki % 89,30 oranındaki payları, Engin Bağımsız Denetim ve Serbest Mali Müşavirlik A.Ş. tarafından hazırlanan 07 Ekim 2013 tarihli değerleme raporlarında belirtilen toplam 184.102.377 Euro bedelle, % 100’üne Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin sahip olduğu Hollanda’da mukim Sisecam Chem Investment B.V.’ye 31 Ekim 2013 tarihinde satılmış ve hisse bedelleri 08 Kasım 2013 tarihi itibariyle Soda Sanayii A.Ş. tarafından tahsil edilmiştir. - Hisse devir işlemlerinin tamamlanmasını müteakiben, Şisecam Chem Investment B.V.’nin 1.000.000 Euro tutarındaki sermayesi 184.000.000 Euro artışla 185.000.000 Euro’a yükseltilmiş ve sermaye artışına şirketimiz katılmamış, artırılan payların tamamı Soda Sanayii A.Ş. tarafından 8 Kasım 2013 tarihinde ödenmiştir. - Rusyada faaliyet gösteren LLC Ruscam Kuban ve European Bank for Reconstruction and Development (“EBRD”) arasında 31 Mart 2008 tarihinde imzalanan kredi sözleşmesi ve bu sözleşmenin bütününü oluşturan, Hollanda’da yerleşik Balsand B.V., Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş., Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ve European Bank for Reconstruction and Development (“EBRD”) arasında 14 Nisan 2008 tarihinde, Anadolu Cam Glass Invest B.V. hisselerine ilişkin akdedilmiş Hisse Alım ve Satım Opsiyon Sözleşmesi (“Put and Call Option Agreement”) kapsamında, 15 Kasım 2013 itibariyle EBRD’nin Anadolu Cam Glass Invest B.V.’deki % 40 payının opsiyon sözleşmesi uyarınca 10.654.287,13 avro bedelle Balsand B.V. tarafından 14 Kasım 2013 tarihinde satın alınmıştır. Satın alma işlemi sonrasında, Balsand B.V.’nin AC Glass Invest B.V.’deki payının %100’e yükselmesi sonrasında, Anadolu Cam Glass Invest B.V.’nin Balsand bünyesinde başlatılan birleşme çalışmaları tamamlanmıştır. - Fritz Holding GmbH’ın tamamı 31 Mayıs 2013 tarihinde Trakya Investment B.V. tarafından 3 Milyon Euro bedelle satın alınmasıyla birlikte bu şirketin Almanya (Fritz Beteiligungsgesellschaft GmbH, Richard Fritz GmbH+Co. KG, Richard Fritz Prototype + Spare Parts GmbH), Slovakya (Richard Fritz Spol S.R.O.), Macaristan (Richard Fritz Kft.) ve A.B.D’deki (Richard Fritz Inc.) bağlı ortaklıkları da dolaylı olarak Topluluğumuza dahil edilmiştir. - HNG Float Glass Limited’in %50’lik hissesi 11 Haziran 2013 tarihinde Trakya Cam Sanayii A.Ş. tarafından 61,1 milyon USD karşılığı satın alınmıştır. - Rusya’daki otocam yatırımının Trakya Cam Sanayii A.Ş.’nin inisiyatifi ve tek pay sahipliği altında sürdürülmesine yönelik olarak Saint-Gobain Sekurit France SAS’nin portföyünde bulunan, Hollanda’da mukim TRSG Autoglass Holding BV şirketinin 6 Milyon Euro nominal tutarındaki %30 payını 0.1 Milyon Euro primli olarak 6,01 Milyon Euro karşılığında satın alınmasına yönelik hukuki işlemler sonuçlanarak hisselerin transfer işlemi tamamlanmıştır. İşlem bedeli olan 6,01 Milyon Euro taraflar arasında imzalanan Hisse Alım Anlaşması gereğince 2013 yılı Aralık ayında ödenmiştir. - Şirket ve bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş. aktifinde bulunan Topkapı gayrimenkulleri, 320.000.000 Türk Lirası bedel karşılığında, İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. ile NEF ortak girişimine 30 Aralık 2013 tarihinde satılmış ve aynı gün KAP’a gerekli açıklama yapılmıştır. Bahse konu edilen işlem yönetim kurulu kararı oybirliği ile yapılmıştır. Sosyal yardım amacıyla vakıf ve derneklere yapılan bağış ve yardımlar hakkında ayrı bir gündem maddesi ile Genel Kurul’a bilgi verilmektedir. Genel Kurul toplantıları medya dahil kamuya açık olarak yapılmaktadır. Genel Kurul toplantımız Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından görevlendirilen Bakanlık Temsilcisi gözetiminde yapılmaktadır. Şirket’in Kurumsal İnternet Sitesinde yer alan Genel Kurul tutanakları, Şirket merkezinde ve Şirket’in Kurumsal İnternet Sitesinde pay sahiplerinin incelemesine açık tutulmaktadır. Dönem içinde, ilişkili taraf işlemleri ve üçüncü kişiler lehine verilen teminat, rehin ve ipotekler hakkında ayrı bir gündem maddesi ile Genel Kurul’a bilgi verilmektedir. Dönem içinde; 22 Ocak 2013 tarihinde yapılan Olağanüstü Gene Kurul toplantısı %76,61, 3 Nisan 2013 tarihinde yapılan 2012 yılı Olağan Genel Kurul toplantısı yüzde 76,33 nisapla toplanmıştır. Genel Kurul toplantılarına ilişkin olarak yapılan ilan ve duyurularda; - Genel Kurul gündemi, toplantı yeri, tarihi, saati ve Genel Kurul toplantısında kendisini fiziki ortamda vekil vasıtasıyla temsil ettirecekler için vekaletname formu ve vekaletnamelerin düzenlenme esasları, - Genel kurul toplantılarının fiziki ve elektronik ortamda yapılacağı ve elektronik ortamda yapılacak genel kurul toplantılarında temsilci tayin etme, öneride bulunma, görüş açıklama ve oy verme işlemleri Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) tarafından sağlanan Elektronik Genel Kurul Sistemi (EGKS) üzerinden yapılacağı ve genel kurula elektronik ortamda şahsen veya temsilcileri aracılığıyla katılmak isteyen hak sahiplerinin bu tercihlerini EGKS esaslarına uygun olarak yapılacağı, - Fiziki ortamda Genel Kurula katılmak isteyen pay sahiplerinin, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) sisteminde yer alan ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 195 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu “Pay Sahipleri Listesi”nde kayıtlı olan paylarına ilişkin haklarını şahsen veya temsilcileri aracılığıyla kullanmak istemeleri durumunda kimlik veya vekaletnamelerini ibraz etmeleri gerektiği, - Yıllık faaliyet raporu dahil finansal tablolar, Bağımsız Dış Denetleme Kuruluşu Raporları, Yönetim Kurulu’nun kar dağıtım önerisi, Esas Sözleşme değişikliği yapılacaksa tadil metninin eski ve yeni şeklinin Genel Kurul toplantı tarihinden asgari üç hafta önce Şirket Merkezinde ve Şirket’in Kurumsal İnternet Sitesinde ortakların tetkikine hazır bulundurulacağı belirtilmektedir. 5. Oy Hakları ve Azlık Hakları Şirket Esas Sözleşmesinde oy haklarının kullanımına yönelik bir imtiyaz bulunmamaktadır. Şirket Esas Sözleşmesi uyarınca her pay bir oy hakkı vermektedir. Karşılıklı iştirak ilişkisi, beraberinde bir hakimiyet ilişkisini de getiriyorsa, karşılıklı iştirak içerisinde bulunan şirketler, nisap oluşturmak gibi, çok zaruri durumlar ortaya çıkmadıkça, karşılıklı iştirak ilişkisi içerisinde bulundukları Şirket’in Genel Kurul’larında oy haklarını kullanmazlar. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin karşılıklı iştirak ilişkisi bulunmamaktadır. Azınlık payları yönetimde temsil edilmemektedir. 2013 yılında pay sahiplerimizin bu konuda herhangi bir eleştiri ya da şikayeti olmamıştır. 6. Kar Payı Hakkı Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu, Vergi Kanunları ve şirketin tabi olduğu sair mevzuatlar ile Esas Sözleşme hükümleri dikkate alınarak belirlenen ve aşağıda tam metni sunulan Kar Dağıtım Politikası”, genel kurul toplantısında ayrı bir gündem maddesi ile ortakların bilgisine sunulmuş ve Şirket’in kurumsal internet sitesinde de kamuya açıklanmıştır. Kar Dağıtım Politikası; a) Şirketimizin kar dağıtım politikası; Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu, Vergi Kanunları ve şirketin tabi olduğu sair mevzuatlar ile Esas Sözleşme hükümleri dikkate alınarak belirlenmiştir. b) Buna göre; c) Şirketimiz, Sermaye Piyasası Mevzuatı ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde yılsonlarında hesaplanan dağıtılabilir net dönem karının asgari %50’sini nakit ve/veya bedelsiz pay şeklinde kar payı olarak dağıtmayı benimsemektedir. Ekonomik koşullar, yatırım planları ve nakit pozisyonu gibi hususlar dikkate alınarak, Ortaklar Olağan Genel Kurulu hedeflenen orandan farklı bir dağıtım yapılmasına karar verebilir. d) Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri ile Kurumsal Yönetim İlkelerinde öngörülen detayları da içeren Yönetim Kurulumuzun kar dağıtım teklifleri; yasal sürelerinde Kamuyu Aydınlatma Platformu, şirketimiz internet sitesi ve faaliyet raporu aracılığıyla kamuya duyurulur. e) Genel Kurul’da alınacak karara bağlı olarak dağıtılacak nakit kar payları Genel Kurulda kararlaştırılan tarihte ödenir. Bedelsiz pay şeklinde dağıtılacak kar paylarına ilişkin işlemler ise, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerinde öngörülen yasal süre içerisinde tamamlanır. f) Kar dağıtım politikası çerçevesinde kar payları, dağıtım tarihi itibariyle mevcut payların tümüne, bunların ihraç ve iktisap tarihleri dikkate alınmaksızın eşit olarak dağıtılır. g) Yönetim Kurulu’nun, Genel Kurula karın dağıtılmamasını teklif etmesi halinde, bunun nedenleri ile dağıtılmayan karın kullanım şekline ilişkin bilgi Genel Kurul toplantısında pay sahiplerine sunulur. h) Kar dağıtım politikasında pay sahiplerinin menfaatleri ile şirket menfaatleri arasında dengeli bir politika izlenir. i) Kardan pay alma konusunda imtiyazlı hisse bulunmamaktadır. j) Esas sözleşmemizde kurucu intifa senedi ile Yönetim Kurulu üyelerimize ve çalışanlarımıza kar payı verilmesi uygulaması bulunmamaktadır. k) Şirket Esas Sözleşmesi’ne göre; Yönetim Kurulu, Genel Kurul tarafından yetkilendirilmiş olmak ve Sermaye Piyasası Kanunu’na ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun konu ile ilgili düzenlemelerine uymak kaydı ile kar payı avansı dağıtabilir. Genel Kurul tarafından Yönetim Kurulu’na verilen kâr payı avansı dağıtma yetkisi, yetkinin verildiği yılla sınırlıdır. 196 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu 7. Payların Devri Şirket Esas Sözleşmesinde pay devrini kısıtlayan hüküm bulunmamaktadır. BÖLÜM II. KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK 8. Bilgilendirme Politikası SPK’nun “Özel Durumlar Tebliği” ile payları borsada işlem gören ortaklıklara, kamunun aydınlatılmasına yönelik Bilgilendirme Politikası oluşturulması ve Şirket internet sitesi vasıtasıyla kamuya duyurulması yükümlülüğü getirilmiştir. Bu kapsamda oluşturulan ve Yönetim Kurulu’muzun 2 Nisan 2012 tarih ve 34 sayılı toplantısında onaylanan “Bilgilendirme Politikası” Şirket’in Kurumsal İnternet Sitesi’nde yer alan “Yatırımcı İlişkileri” bölümünde kamuya duyurulmuş ve ayrıca genel kurulda ayrı bir gündem maddesi konularak pay sahiplerinin bilgisine sunulmuştur. Bilgilendirme politikasının temel amacı, ticari sır kapsamı dışındaki gerekli bilgi ve açıklamaların pay sahipleri, yatırımcılar, çalışanlar, müşteriler ve ilgili diğer taraflara zamanında, doğru, eksiksiz, anlaşılabilir, kolay ve en düşük maliyetle ulaşılabilir olarak, eşit koşullarda iletilmesinin sağlanmasıdır. Kurumsal yönetim ilkelerinin benimsenerek uygulanması konusunda aktif bir yaklaşım içinde olan Şirketimiz kamuyu aydınlatma ve bilgilendirme konusunda da, ilgili mevzuat gereklerinin ve uluslararası en iyi uygulamaların hayata geçirilmesine azami gayreti göstermektedir. Bilgilendirme politikasının izlenmesi, gözetimi ve geliştirilmesi Yönetim Kurulu’nun yetki ve sorumluluğu altındadır. Bilgilendirme fonksiyonunun koordinasyonu için finansal yönetim ve raporlamadan sorumlu yöneticiler ile yatırımcı ilişkileri bölümü görevlendirilmişlerdir. Söz konusu yetkililer Kurumsal Yönetim Komitesi ve Yönetim Kurulu ile yakın işbirliği içinde bu sorumluluklarını ifa etmektedirler. Bilgilendirme politikasının yürütülmesinden sorumlu olan kişilerin isimleri ve görevlerine aşağıda sunulmuştur. Adı ve Soyadı Görev Ünvanı Telefon e-mail İbrahim Babayiğit Finansal İşlemler Grup Başkanı 0212 350 38 85 ibabayigit@sisecam.com Aytaç Mutlugüller Finansman Başkan Yardımcısı 0212 350 34 80 amutluguller@sisecam.com Mükremin Şimşek Mali İşler Başkan Yardımcısı 0212 350 39 51 msimsek@sisecam.com Murat Yalçın Merkez Muhasebe Müdürü 0212 350 39 53 myalcin@sisecam.com Başak Öğe Kurumsal Finansman ve Yatırımcı İlişkiler Müdürü 0212 350 32 62 boge@sisecam.com 9. Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği Şirket’in, pay sahipleri ile olan ilişkilerini daha etkin ve hızlı şekilde sürdürebilmek, hissedarlarla sürekli iletişim içinde olmak amacıyla, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin öngördüğü şekilde Kurumsal İnternet Sitesi aktif olarak kullanılmaktadır. Bu sitede yer alan bilgiler Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi’nin sorumluluğunda sürekli olarak güncellenmektedir. Şirket Kurumsal İnternet Sitesi’nde yer alan bilgiler, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yapılmış olan açıklamalar ile aynı içerikte olmakta, çelişkili veya eksik bilgi içermemektedir. Şirket’in www.sisecam.com.tr adresinde Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanan Kurumsal İnternet Sitesi’nde; mevzuat uyarınca açıklanması zorunlu bilgilerin yanı sıra; ticaret sicili bilgileri, son durum itibarıyla ortaklık ve yönetim yapısı, imtiyazlı hisse senedi bulunmadığı, değişikliklerin yayınlandığı ticaret sicili gazetelerinin tarih ve sayısı ile birlikte Şirket Esas Sözleşmesinin son hali, özel durum açıklamaları, finansal raporlar, faaliyet raporları, izahnameler ve halka arz sirkülerleri, Genel Kurul dokümanları, katılanlar cetveli ve toplantı tutanakları, vekaleten oy kullanma formu, Kar Dağıtım Politikası, Bilgilendirme Politikası, Şirket Etik Kuralları ve sıkça sorulan sorulara ilişkin cevaplara yer verilir. Bu kapsamda, en az son 5 yıllık bilgilere Şirket Kurumsal İnternet Sitesinde yer verilmektedir. İnternet sitesinde yer alan önem ve özellik arz eden bilgiler, uluslararası yatırımcıların da yararlanması açısından ayrıca İngilizce olarak hazırlanmaktadır. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 197 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu 10. Faaliyet Raporu Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu, Şirket’in faaliyetleri hakkında kamuoyunun tam ve doğru bilgiye ulaşmasını sağlayacak ayrıntıda hazırlanmaktadır. 2013 Yılı Hesap Dönemine Ait Yıllık Faaliyet Raporu, Türk Ticaret Kanunu’nun 516 ncı maddesinin üçüncü fıkrasına, 518 inci maddesine dayanılarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın hazırladığı “Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik” hükümleri ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği”nin 8.maddesinde belirtilen asgari içerikte hazırlanmış ve bağımsız denetimden geçirilmiştir. BÖLÜM III - MENFAAT SAHİPLERİ 11. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi Menfaat sahipleri, Şirket’in hedeflerine ulaşmasında veya faaliyetlerinde ilgisi olan çalışanlar, alacaklılar, müşteriler, tedarikçiler, sendikalar, çeşitli sivil toplum kuruluşları gibi kişi, kurum veya çıkar gruplarıdır. Şirket, işlem ve faaliyetlerinde menfaat sahiplerinin mevzuat ve karşılıklı sözleşmelerle düzenlenen haklarını koruma altına alır. Menfaat sahiplerinin haklarının mevzuat ve karşılıklı sözleşmeler ile korunmadığı durumlarda, menfaat sahiplerinin çıkarları iyi niyet kuralları çerçevesinde ve Şirket imkânları ölçüsünde korunmaktadır. Menfaat sahipleri, Şirket politikaları ve prosedürleri hakkında bilgilendirilir. Menfaat sahiplerinin Şirket’in mevzuata aykırı ve etik açıdan uygun olmayan işlemlerini Denetimden Sorumlu Komite’ye iletebilmesi mümkündür. Menfaat sahipleri arasında çıkar çatışmaları ortaya çıktığında veya bir menfaat sahibinin birden fazla çıkar grubuna dahil olması durumunda, sahip olunan hakların korunması açısından mümkün olduğunca dengeli bir politika izlenmekte ve her bir hakkın birbirinden bağımsız olarak korunması hedeflenmektedir. Kurumsal İletişim Birimi’nce çalışanlarla iletişimin artırılması amacıyla kamuoyu tarafından da takip edilen hususları da içeren “Kurumsal TV” yayınının yanı sıra, “Şişecam Topluluğu Dergisi” ile Teknik Bülten” adı altında kurum içi iki dergi periyodik olarak yayınlamaktadır. Ayrıca, kurum içi çalışanların kullanımına sunulan portal aracılığı ile uygulanmakta olan politika, prosedür, talimatlar sistemlere ilişkin kullanma kılavuzları ve duyurular çalışanların bilgisine sunulmaktadır. 12. Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı Şirket faaliyetlerini aksatmayacak şekilde başta Şirket çalışanları olmak üzere menfaat sahiplerinin Şirket yönetimine katılımı desteklenmekte ve menfaat sahipleri bakımından sonuç doğuran önemli kararlarda menfaat sahiplerinin görüşleri alınmaktadır. Düzenlenen geniş katılımlı platformlarda çalışanlara iletişim imkanı yaratılmakta, ilaveten çalışanların Genel Müdür ile direkt olarak bağlantı kurabileceği mesaj platformları da işlevsel tutulmaktadır. Ayrıca, Topluluk şirketlerimizin muhtelif bölgelerde yapmış oldukları bayi toplantılarında, karşılıklı ve detaylı fikir alışverişleri yapılmakta ve bu toplantılarda ortaya konan fikirler Şirket yönetimince değerlendirmeye alınmakta ve müşteri memnuniyetine azami önem verilmektedir. 13. İnsan Kaynakları Politikası Şirketimiz “insan kaynakları politikası” yazılı hale getirilmiş olup, bu kapsamda hazırlanan yönetmelik ve prosedürler, Topluluk çalışanlarının kullanımına açık olan portal üzerinden çalışanların bilgisine sunulmuştur. Şirket’in İnsan Kaynakları Sistemleri kapsamında; işe alma, çalışma şartları, derecelendirme sistemleri, ücret yönetimi, parasal ve sosyal haklar, performans değerlendirme, kariyer yönetimi, tanıma takdir, öneri geliştirme ve hizmet akdinin sona erme usul ve esasları gibi hususlar oluşturulmuştur. Şirket çalışanları ile ilişkiler Şirket İnsan Kaynakları Direktörlüğü’nün sorumluluğunda yürütülmektedir. Personel alımına ilişkin ölçütler Şirket insan kaynakları Sistemlerinde yazılı olarak belirlenmiş olup, bu kurallara uyulmaktadır. İşe alım politikaları oluşturulurken ve kariyer planlamaları yapılırken, eşit koşullardaki kişilere eşit fırsat sağlanması ilkesi benimsenmiştir. Dönem içinde Şirket yöneticilerine ayrımcılık konusunda herhangi bir şikâyet intikal etmemiştir. Çalışanlara sağlanan tüm haklarda adil davranılmakta, çalışanların bilgi, beceri ve görgülerini artırmalarına yönelik eğitim programları gerçekleştirilmektedir. Şirket’in finansal durumu, ücret, kariyer, eğitim, sağlık gibi konularda çalışanlara yönelik bilgilendirme toplantıları yapılarak görüş alışverişinde bulunulmaktadır. 198 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu Çalışanlar ile ilgili olarak alınan kararlar veya çalışanları ilgilendiren gelişmeler çalışanlara veya temsilcilerine bildirilmektedir. Bu nitelikteki kararlarda ilgili sendikalardan görüş alınmaktadır. Şirket çalışanlarının görev tanımları ve dağılımı ile performans ve ödüllendirme kriterleri çalışanlara duyurulmakta, çalışanlara verilen ücret ve diğer menfaatlerin belirlenmesinde verimliliğe dikkat edilmektedir. Çalışanlar arasında ırk, din, dil ve cinsiyet ayrımı yapılmamakta ve çalışanların Şirket içi fiziksel, ruhsal ve duygusal kötü muamelelere karşı korunması için önlemler alınmaktadır. 14. Etik Kurallar ve Sosyal Sorumluluk 14.1 Sosyal Sorumluluk Şişecam Topluluğu, yasalara ve çevresel değerlere karşı sorumluluğunun bilincinde bir kurum olarak, gelecek kuşaklara yaşanabilir bir dünya bırakmanın gereğine inanmaktadır. Stratejik yönetimin temel unsurlarından biri olarak algıladığı bu yaklaşımı faaliyetlerinin her aşamasında dikkate almaktadır. Amacımız; Topluluğumuzda sürdürülen çevre koruma çalışmalarının, çevre yönetim sistemi anlayışıyla yürütülmesi ve tüm çalışanların desteği alınarak sürekli iyileşmenin sağlanmasıdır. Bu amaçla, çevresel etkisi en az olan üretim tekniklerinin kullanımına öncelik verilmiş, enerjinin etkin kullanımı, yakıt ve hammadde alternatiflerinin değerlendirilmesi, doğal kaynak tasarrufu, atık geri kazanımı ve kirliliği kaynağında önlemeye yönelik çözümler üzerinde önemle durulmaktadır. 14.2 Etik Kurallar Şirket Yönetim Kurulu’nun 20.07.2010 tarih ve 49 sayılı kararı ile dürüstlük, şeffaflık, gizlilik, tarafsızlık ve yasalara uyum genel ilkeleri çerçevesinde düzenlenen Şişecam Topluluğu Etik Kuralları yürürlüğe alınmış ve tüm Topluluk çalışanlarının, müşteriler, tedarikçiler, hissedarlar ve diğer paydaşlar ile olan ilişkilerine yön verecek, rehber mahiyetinde düzenlemeler hayata geçirilmiş, anılan kurallar 28.3.2013 tarih ve 33 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile dönemin ihtiyaçlarına göre güncellenmiştir. Şirket’in Kurumsal İnternet Sitesi’nde (www.sisecam.com.tr) “Yatırımcı İlişkileri” bölümü altında kamuya duyurulan Etik Kurallar’ın genel çerçevesi aşağıda özetlenmiştir. 14.2.1 Genel İlkeler - Şişecam Topluluğu’nda; çalışanlar, müşteriler, tedarikçiler, hissedarlar ve tüm paydaşlar ile olan ilişkilerde doğruluk ve dürüstlükle hareket edilir. - Şişecam Topluluğu tüm paydaşlarına karşı şeffaf ve açıktır. - Şişecam Topluluğu’nda; din, dil, ırk, cinsiyet, sağlık durumu, medeni durum, siyasi görüş gibi nedenlerle paydaşlar arasında herhangi bir ayrım yapılmaz. Herkese adil ve eşit davranılır, önyargılı davranışlardan kaçınılır. - Şişecam Topluluğu’nda; çalışanların, müşterilerin ve tedarikçilerin özel bilgilerinin korunmasına özen gösterilir, bu bilgilerin üçüncü şahıslar ile paylaşılmasına izin verilmez. - Şişecam Topluluğu tüm faaliyetlerini yasalara uygun olarak yürütür. Topluluk, yasa ve düzenlemeleri yakından takip eder, yasalara uyum için gerekli tedbirleri alır. 14.2.2 Sorumluluklar Şişecam Topluluğu Etik Kurallarının Topluluk genelinde etkin bir şekilde uygulanmasından en üst seviyede Yönetim Kurulu ve Denetimden Sorumlu Komite sorumludur. Tüm Topluluk çalışanları Şişecam Topluluğu Etik Kurallarına uygun davranmakla yükümlüdür. 14.2.3 Uygulamalar - Şişecam Topluluğu’nda Topluluk kaynaklarının etkin ve verimli kullanımına her zaman özen gösterilir ve tüm faaliyetlerde tasarruf ilkesi göz önünde bulundurulur. Topluluk çalışanları Topluluk kaynaklarını sadece Topluluk yararı için kullanırlar ve korurlar. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 199 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu - Şişecam Topluluğu’nda kamuya açık olmayan her türlü bilginin korunmasına azami özen gösterilir. Topluluğa ait bilgilerin güvenliği ile ilgili yönetmelik ve prosedürler eksiksiz uygulanır ve bu bilgilerin dikkatli bir şekilde saklanması, arşivlenmesi ve açığa çıkmaması için gerekli tedbirler alınır. - Şişecam Topluluğu’nda çalışanlar; yürüttükleri görevlerde yasal ve Topluluk içi düzenlemeler çerçevesinde Topluluk menfaatlerini gözetir ve çıkar çatışmalarından uzak durmaya özen gösterir. - Şişecam Topluluğu’nda müşterilerden, tedarikçilerden ve diğer kurumlardan gelebilecek makul ölçüleri aşan hediyeler kabul edilmez. Makul ölçülerin sınırı etik kurallar içerisinde parasal olarak belirlenmiştir. Ancak Topluluğu temsilen katılınan toplantı veya seminerlerde verilen plaket ve şilt gibi sembolik değeri olan hediyeler kabul edilebilir. - Şişecam Topluluğu çalışanlarınca kaçınılmaz olarak aile bireyleri, yakın akraba ve arkadaşları ile iş ilişkisi kurulması gerekmesi durumunda; çıkar çatışması yaratılmasına izin verilmez. - Şişecam Topluluğu’nda müşteri ve tedarikçilerle olan ilişkilerde saygı, eşitlik, nezaket ve adalet kuralları dikkate alınır, yasalara ve etik kurallara azami ölçüde uyulur. Müşterilere ve tüketicilere karşı yanıltıcı ve aldatıcı davranışlar içerisinde olunmaz. - Rekabette dürüstlük ve doğruluk ilkesinden ayrılmayan Şişecam Topluluğu’nda; faaliyet gösterilen ülkelerdeki rekabet kurallarına ve yasalarına uyulur. - Şişecam Topluluğu’nun resmi kurumlar ile olan ilişkileri her zaman şeffaf ve açıktır. Resmi kurumlar tarafından talep edilen her türlü bilgi ve belge doğru, eksiksiz ve zamanında temin edilir, resmi kurumlar nezdinde yanıltıcı, aldatıcı davranışlarda bulunmaya kesinlikle izin verilmez. 14.2.4 Şişecam Topluluğu Etik Kurallarına Uyum Topluluk çalışanları Şişecam Topluluğu Etik Kurallarına uyum konusunda azami özeni gösterir. İletişim kanalları etkin kullanılmak suretiyle Topluluk faaliyetlerinde Etik Kuralların gözetildiği izlenir. BÖLÜM IV. YÖNETİM KURULU 15. Yönetim Kurulunun Yapısı ve Oluşumu Yönetim Kurulu; üyelerinin verimli ve yapıcı çalışmalar yapmalarına, hızlı ve rasyonel kararlar almalarına ve komitelerin oluşumuna ve çalışmalarını etkin bir şekilde organize etmelerine imkan sağlayacak şekilde belirlenmektedir. Yönetim Kurulu’nda icrada görevli olan ve olmayan üyeler bulunmaktadır. İcrada görevli olmayan Yönetim Kurulu Üyesi, Yönetim Kurulu üyeliği haricinde Şirket’te başkaca herhangi bir idari görevi bulunmayan ve Şirket’in günlük iş akışına ve olağan faaliyetlerine müdahil olmayan kişidir. Yönetim Kurulu Üyeleri’nin çoğunluğu icrada görevli olmayan üyelerden oluşmaktadır. Genel Müdür Prof. Dr. Ahmet Kırman İcracı üye olarak Yönetim Kurulu’nda bulunmaktadır. Yönetim Kurulu başkanı ve Genel Müdür aynı kişi değildir. Şirket Esas Sözleşmesine göre Şirket işleri, ortaklar genel kurulu tarafından Türk Ticaret Kanunu hükümleri ve Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri uyarınca en az 5 (beş) üyeden oluşan bir Yönetim Kurulu tarafından yürütülür. 25 Mayıs 2012 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısında Esas Mukavele değişikliği yapılarak, Yönetim Kurulu’nda Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde öngörülen bağımsızlık kriterlerine uygun üç bağımsız üye seçilmiştir. Bağımsız üyeler, Kurumsal yönetim ilkelerinde öngörülen süreçlere uygun olarak 7 Mart 2012 tarihinde belirlenmiş ve aynı tarihte Yönetim Kuruluna sunulmuştur. Yönetim Kurulumuzun 14 Mart 2012 tarihli toplantısında da uygun bulunan bağımsız üyelerin seçimine ilişkin olarak, SPK’nun 17 Nisan 2012 tarih ve B.02.6.SPK.0.13.00-199-1114 sayılı yazıları ile olumsuz görüş bildirilmemiştir. Bu kapsamda belirlenen bağımsız üyeler ile bağımsız olmayan yönetim kurulu üyeleri, 2011 yılına ilişkin olarak 25 Mayıs 2012 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda 3 yıl için seçilmişlerdir. Yönetim Kurulu Üyelerinin özgeçmişleri faaliyet raporumuzun ilgili bölümünde ve Şirket’in kurumsal internet sitesinde kamuya açıklanmış olup, bu dönemde, bağımsız üyelerin bağımsızlıklarını ortadan kaldıran bir durum ortaya çıkmamış olup, bu hususa ilişkin bağımsız üyelerin beyanları aşağıda sunulmuştur. 200 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu BAĞIMSIZLIK BEYANI Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı’na Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu üyesi olarak Sermaye Piyasası Kanunu, Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğ, İlke Kararı ve sair düzenlemeler ile Şirketiniz Esas Sözleşmesi ile belirlenen “Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği” koşullarını halen taşıdığımı; söz konusu bağımsızlığı ortadan kaldıran bir durum ortaya çıktığı takdirde bu durumu gerekçesi ile birlikte Kamuyu Aydınlatma Platformunda açıklanmak üzere derhal Yönetim Kurulu Başkanlığınıza ve eş anlı olarak, Sermaye Piyasası Kurulu’na yazılı olarak bildireceğimi ve Yönetim Kurulunuzun kararı doğrultusunda hareket ederek Kurumsal Yönetim İlkelerinin 4.3.8 maddesinde öngörülen hususlara uyacağımı beyan ederim. Saygılarımla, Prof. Dr. Turgay Berksoy 28 Şubat 2014 BAĞIMSIZLIK BEYANI Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı’na Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu üyesi olarak Sermaye Piyasası Kanunu, Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğ, İlke Kararı ve sair düzenlemeler ile Şirketiniz Esas Sözleşmesi ile belirlenen “Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği” koşullarını halen taşıdığımı; söz konusu bağımsızlığı ortadan kaldıran bir durum ortaya çıktığı takdirde bu durumu gerekçesi ile birlikte Kamuyu Aydınlatma Platformunda açıklanmak üzere derhal Yönetim Kurulu Başkanlığınıza ve eş anlı olarak, Sermaye Piyasası Kurulu’na yazılı olarak bildireceğimi ve Yönetim Kurulunuzun kararı doğrultusunda hareket ederek Kurumsal Yönetim İlkelerinin 4.3.8 maddesinde öngörülen hususlara uyacağımı beyan ederim. Saygılarımla, Prof. Dr. Orhan Sezgin 28 Şubat 2014 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 201 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu BAĞIMSIZLIK BEYANI Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı’na Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu üyesi olarak Sermaye Piyasası Kanunu, Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğ, İlke Kararı ve sair düzenlemeler ile Şirketiniz Esas Sözleşmesi ile belirlenen “Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği” koşullarını halen taşıdığımı; söz konusu bağımsızlığı ortadan kaldıran bir durum ortaya çıktığı takdirde bu durumu gerekçesi ile birlikte Kamuyu Aydınlatma Platformunda açıklanmak üzere derhal Yönetim Kurulu Başkanlığınıza ve eş anlı olarak, Sermaye Piyasası Kurulu’na yazılı olarak bildireceğimi ve Yönetim Kurulunuzun kararı doğrultusunda hareket ederek Kurumsal Yönetim İlkelerinin 4.3.8 maddesinde öngörülen hususlara uyacağımı beyan ederim. Saygılarımla, Prof. Dr. A. Murat Demircioğlu 28 Şubat 2014 Yönetim Kurulu Üyeleri’nin seçildiği Genel Kurul toplantılarını müteakip, görev bölümüne ilişkin karar alınmak suretiyle Yönetim Kurulu Başkanı ve Yönetim Kurulu Başkan Vekili belirlenmektedir. Şirket’in mevcut Yönetim Kurulu’nda aşağıda isimleri belirtilen 1 icracı 8 icracı olmayan üye bulunmaktadır. Yönetim Kurulu Başkan ve Üyeleri’nin Şirket’in faaliyet konusuna giren işleri bizzat veya başkaları adına yapmaları ve bu tür işleri yapan şirketlere ortak olabilmeleri hususunda Türk Ticaret Kanunu 395. ve 396. maddeleri kapsamında Genel Kurul’dan onay alınmaktadır. Yönetim Kurulu Üyeleri her türlü etkiden uzak olarak görüşlerini özgürce aktarabilmekte ve ifade edebilmektedir. Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca Şirket Yönetim Kurulu’nda kadın üye olarak Alev Yaraman ile Zeynep Hansu Uçar bulunmaktadır. Yönetim Kurulu, alacağı stratejik kararlarla, Şirket’in risk, büyüme ve getiri dengesini en uygun düzeyde tutarak akılcı ve tedbirli risk yönetimi anlayışıyla Şirket’in öncelikle uzun vadeli çıkarlarını gözeterek, Şirketi idare ve temsil eder. Yönetim Kurulu Şirket’in stratejik hedeflerini tanımlar, Şirket’in ihtiyaç duyacağı insan ve finansal kaynaklarını belirler, yönetimin performansını denetler, Şirket faaliyetlerinin mevzuata, esas sözleşmeye, iç düzenlemelere ve oluşturulan politikalara uygunluğunu gözetir. 202 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu Şirket’in bağlı ortaklıkları ve iştirakleri mevcuttur. Şirket Yönetim Kurulu Üyeleri’nin bu şirketlerin yönetiminde de yer almalarının, Topluluk menfaatine olacağı düşünülerek, Şirket dışındaki bu görevleri alması sınırlandırılmamış olup, yönetim kurulu üyelerinin şirket dışındaki görevleri aşağıda belirtilmiştir. Şirket Dışında Aldığı Görevler Adı Soyadı Görevi Topluluk İçi Topluluk Dışı Hakkı Ersin Özince Yönetim Kurulu Başkanı Yok T.İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı. Prof.Dr. Ahmet Kırman Yönetim Kurulu Başkan VekiliGenel Müdür Trakya Galass Bulgaria EAD, Trakya Cam Investment B.V., Trakya Investment B.V., Fritz Holding Gmbh, Anadolu Cam Investment B.V., OOO Ruscam Glass Packaging Holding, OOO Ruscam Management Company, Balsand B.V. Yönetim Kurulu Başkanı. Yok Alev Yaraman Üye, Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi. Yok Yok İlhami Koç Üye, Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi. Yok T.İş Bankası A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı, İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı, İş Girişim Sermayesi A.Ş. Yönetim Kurulu Üyes, Maxis Securities Ltd. Yönetim Kurulu Başkanı, İşbank AG Yönetim Kurulu Üyesi. Zeynep Hansu Uçar Üye, Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi, Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi. Anadolu Cam San.AŞ., Soda San. A.Ş., Trakya Cam San. AŞ. Kurum.Yön.Kom.ve Riskin Erken Saptan.Kom. Üyesi, Anadolu Cam Yenişehir San.AŞ., Trakya Yenişehir Cam San.AŞ., Trakya Polatlı Cam San. AŞ., Camiş Maden. AŞ., Anadolu Cam Eskişehir San. AŞ., Camiş Yatırım Hold.AŞ., Asmaş Ağır San. Mak. AŞ., Çayırova Cam San. AŞ., P.Bahçe Cam AŞ., P.Bahçe Mağ.AŞ.,Kültür Yayınları İş Türk A.Ş.,Camiş Yatırım Holding A.Ş., Avea İletişim Hizmetleri A.Ş., İş Finansal Kiralama A.Ş. yönetim kurulu üyeliği. Tibaş İşt.Birim Md., Kültür Yay. İş-Türk Ltd. Şti. Üye, Cam Elyaf San. AŞ. Bşk.Vek., AVEA İletişim Hiz. AŞ.Üye. Dr. Tevfik Ateş Kut Üye, Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi. Prof.Dr. Turgay Berksoy Üye, Denetimden Sorumlu Komite Trakya Cam San. A.Ş. Bağımsız Marmara Üniversitesi İktisadi ve Başkanı, Riskin Erken Saptanması Yönetim Kurulu Üyesi, Denetimden İdari Bilimler Fakültesi Maliye Komitesi Başkanı. Sorumlu Komite Başkanı, Riskin Bölümünde Öğretim Üyeliği. Erken Saptanması Komitesi Başkanı, Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi. Prof.Dr. Atilla Murat Demircioğlu Üye, Denetimden Sorumlu Komite Üyesi, Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanı, Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi. Prof.Dr. Orhan Sezgin Üye, Denetimden Sorumlu Komite Yok Üyesi, Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi. Yok Trakya Cam San. A.Ş. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi, Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanı, Denetimden Sorumlu Komite Üyesi, Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi. Yıldız Teknik Üniversitesi Üniversite Yönetim Kurulu Üyesi. (*)Riza İhsan Kutlusoy Yönetim Kurulu Üyeliğinden 19.04.2013 tarihi itibariyle ayrılmış yerine İlhami Koç seçilmiştir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 203 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu 16. Yönetim Kurulunun Faaliyet Esasları Yönetim Kurulu, her Genel Kurulu müteakip bir başkan ve bir başkan vekili seçer. Ancak, başkan ve/veya başkan vekilinin herhangi bir nedenle işbu görevden ayrılmaları halinde, Yönetim Kurulu boşalan yerler için yeniden seçim yapar. Başkan’ın bulunmadığı zamanlarda, Yönetim Kurulu’na Başkan Vekili başkanlık eder. Başkan Vekili’de yoksa Yönetim Kurulu’na o toplantı için kendi arasından seçeceği bir geçici başkan başkanlık eder. Yönetim Kurulu’nun toplantı gün ve gündemi, Başkan tarafından belirlenir. Başkanın bulunmadığı durumlarda bunları Başkan Vekili yerine getirir. Ancak, toplantı günü Yönetim Kurulu kararı ile de belirlenebilir. Yönetim Kurulu, Şirket işi ve işlemleri lüzum gösterdikçe toplanır. Ancak, en az ayda bir defa toplanması mecburidir. Dönem içinde yönetim kurulunca alınan karar sayısı 127 olup, kararlar mevcudun oybirliği ile alınmıştır. Alınan kararlara muhalif kalan Yönetim Kurulu üyesi olmamıştır. Yönetim Kurulu kararlarını alırken Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuattaki düzenlenen toplantı ve karar nisapları dikkate alınmaktadır. Yönetim Kurulu toplantısı gündeminde yer alan konular ile ilgili bilgi ve belgeler, eşit bilgi akışı sağlanmak suretiyle, toplantıdan yeterli zaman önce Yönetim Kurulu Üyeleri’nin incelemesine sunulmaktadır. Yönetim Kurulu Üyeleri toplantıdan önce, Yönetim Kurulu Başkanı’na gündemde değişiklik önerisinde bulunabilirler. Toplantıya katılamayan ancak görüşlerini yazılı olarak Yönetim Kurulu’na bildiren üyenin görüşleri diğer üyelerin bilgisine sunulmaktadır. Yönetim Kurulu’nda her üyenin bir oy hakkı vardır. Yönetim Kurulu’nun sekreteryalık görevi, Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde öngörülen esaslara uygun olarak görevli Şirket personeli tarafından sorunsuz olarak yerine getirilmektedir. Yönetim Kurulu toplantılarında gündemde yer alan konular açıkça ve her yönü ile tartışılmaktadır. Yönetim Kurulu Başkanı, Yönetim Kurulu toplantılarına icracı olmayan üyelerin etkin katılımını sağlama yönünde en iyi gayreti göstermektedir. Yönetim Kurulu Üyelerinin toplantılarda muhalif kaldığı konulara ilişkin makul ve ayrıntılı karşı oy gerekçeleri karar zaptına geçirilmektedir. Karşı oy kullanan üyelerin ayrıntılı gerekçeleri kamuya açıklanır. Ancak, 2013 yılında gerçekleştirilen Yönetim Kurulu Toplantılarında bu türde bir muhalefet veya görüş beyan edilmediğinden kamuya açıklama yapılmamıştır. Yönetim Kurulu Toplantıları Şirket merkezinde yapılmakta olup, önemli nitelikteki Yönetim Kurulu Kararları KAP aracılığıyla kamuya duyurulmakta ve kamuya duyurulan metin, Şirket Kurumsal İnternet Sitesinde de yayınlanmaktadır. Yönetim Kurulu Üyeleri’nin yetki ve sorumlulukları Esas Sözleşmede açıkça belirtilmiştir. Yetkiler, Şirket imza sirkülerinde daha detaylı olarak belirtilmiştir. Bu dokümanlar yasaların öngördüğü şekilde tescil ve ilan edilmiştir. Yönetim Kurulu; Şirket ile pay sahipleri arasında etkin iletişimin korunmasında, yaşanabilecek anlaşmazlıkların giderilmesinde ve çözüme ulaştırılmasında öncü rol oynar ve bu amaca yönelik olarak Pay Sahipleri İle İlişkiler Birimi ile yakın işbirliği içerisindedir. 2013 yılı içinde tüm ilişkili taraf işlemleri ve işlem esasları toplu olarak Yönetim Kurulu’na sunulmuştur. 2013 yılı içinde bağımsız üyelerin onaylamadığı için Genel Kurul onayına sunulması gereken herhangi bir ilişkili taraf veya önemli nitelikte işlem olmamıştır. Yöneticilerinin görevleri esnasındaki kusurları nedeniyle şirketin ve üçüncü kişilerin zararlarının tazmini ile ilgili olarak “Yönetici Sorumluluk Sigortası” yaptırılmıştır. 17. Yönetim Kurulunda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı Yönetim Kurulunun görev ve sorumluluklarını sağlıklı bir biçimde yerine getirilmesi amacıyla “Denetimden Sorumlu Komite”, “Kurumsal Yönetim Komitesi” ve “Riskin Erken Saptanması Komitesi” Kurumsal Yönetim İlkelerine uygun olarak oluşturulmuş ve kamuya açıklanmıştır. Komitelerin görev alanları, çalışma esasları ve hangi üyelerden oluştuğu Yönetim Kurulumuzun 25 Mayıs 2012 tarihli toplantısında belirlenmiş ve aynı tarihte kamuya açıklanmıştır. Şirket’in 25 Mayıs 2012 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında; - Denetimden Sorumlu Komite Başkanlığı’na bağımsız Yönetim Kurulu üyesi Prof. Dr. Turgay Berksoy’un, üyeliklere ise bağımsız üyeler Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu ve Prof. Dr. Orhan Sezgin’in seçilmesine, - Kurumsal Yönetim Komite Başkanlığı’na bağımsız Yönetim Kurulu üyesi Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu’nun, üyeliklere ise Alev Yaraman, Tevfik Ateş Kut ve Zeynep Hansu Uçar’ın seçilmelerine, - Riskin erken Saptanması Komite Başkanlığı’na bağımsız Yönetim Kurulu üyesi Prof. Dr. Turgay Berksoy’un, üyeliklere ise bağımsız üye Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu, bağımsız üye Prof. Dr. Orhan Sezgin, Riza İhsan Kutlusoy (istifasını takiben Yönetim kurulu üyesi İlhami Koç komite üyesi olarak seçilmiştir.) ve Zeynep Hansu Uçar’ın seçilmelerine, karar verilmiş olup, komitelerde icracı üye bulunmamaktadır. 204 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu Kurumsal Yönetim İlkelerinde Denetimden Sorumlu Komite üyelerinin tamamının, diğer komitelerin ise başkanlarının bağımsız üyelerden oluşmasının öngörülmesi, Yönetim Kurulu bünyesinde de üç adet bağımsız üye bulunması nedeniyle, bir Yönetim Kurulu Üyesinin birden fazla komitede görev alması gerekli hale gelmiştir. Kurumsal Yönetim Komitesi, Denetimden Sorumlu Komite ve Riskin Erken Saptanması Komitesi faaliyetlerini Sermaye Piyasası Mevzuatı ve Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde öngörülen esaslara uygun olarak düzenli bir şekilde yürütmektedir. Kurumsal Yönetim Komitesi 2013 yılının Aralık ayında toplanmış ve Komite üyeleri bu toplantıda hazır bulunmuştur. Kurumsal Yönetim Komitesi toplantısında Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi ile Yatırımcı İlişkileri Birimi’nin faaliyetleri, Yönetim Kurulu bünyesindeki komitelerin çalışmaları ve kurumsal yönetime uyum konusundaki ilerlemeler görüşülmüş ve Yönetim Kurulu’na gerekli bilgilendirmeler yapılmıştır. Denetimden Sorumlu Komite; 2013 yılında Şubat ayında üç kez, Mart, Mayıs, Haziran Ağustos ve Kasım aylarında ise birer kez toplanmış ve Komite üyeleri bu toplantılarda hazır bulunmuştur. Denetimden Sorumlu Komite toplantılarında yürütülmekte olan iç denetim faaliyetlerine ve bağımsız denetim sürecine ilişkin konular görüşülmüş ve Yönetim Kurulu’na gerekli bilgilendirmeler yapılmıştır. Riskin Erken Saptanması Komitesi; Şubat, Mayıs, Ağustos, Eylül ve Kasım aylarında birer kez toplanmış ve Komite üyeleri bu toplantılarda hazır bulunmuştur. Riskin Erken Saptanması Komitesi toplantılarında yürütülmekte olan risk yönetimi faaliyetleri, hazırlanan risk raporları ve etik kuralların revizyonuna ilişkin konular görüşülmüş ve Yönetim Kurulu’na gerekli bilgilendirmeler yapılmıştır. Yönetim Kurulu, başta pay sahipleri olmak üzere Şirket’in menfaat sahiplerini etkileyebilecek olan risklerin etkilerini en aza indirebilecek risk yönetimi ve bilgi sistemleri ve süreçlerini de içerecek şekilde iç kontrol sistemlerini, ilgili komitelerinin görüşünü de dikkate alarak oluşturmaktadır. Yönetim Kurulu, yılda en az bir kez risk yönetimi ve iç kontrol sistemlerinin etkinliğini gözden geçirmektedir. İç kontroller ve iç denetimin varlığı, işleyişi ve etkinliği hakkında faaliyet raporunda bilgi verilmektedir. 18. Risk Yönetim ve İç Kontrol Mekanizması Yoğun bir iç ve dış rekabet ortamında faaliyet gösteren Şişecam, paydaşlarına yeterli düzeyde risk güvencesi sağlayabilmek için etkin risk yönetimi ve iç denetim süreçleri uygulamaktadır. 2008 yılından bu yana süregelen küresel krizin yarattığı belirsizlik ortamının yanı sıra yoğun rekabet koşulları, yükselen müşteri beklentileri, sıkılaşan yasal düzenlemeler ve kurumsal yönetim alanındaki gelişmeler; hissedarlar başta olmak üzere tüm paydaşların daha fazla risk güvencesi talep etmesine sebep olmuş, bu gelişmenin bir sonucu olarak şirketler, risk yönetimi ve iç denetim süreçlerinin yeterliliğini sürekli olarak sorgular hale gelmişlerdir. Şişecam Topluluğu da bahis konusu sorgulamayı süreklilik arz edecek şekilde yapmakta, mevcut ve potansiyel riskleri proaktif bir yaklaşımla ele almakta ve denetim faaliyetlerini risk odaklı bakış açısı ile sürdürmektedir. Topluluğun, kurumsal yönetim ilkelerini tüm faaliyetlerinde rehber edindiğinin önemli bir göstergesi olan söz konusu faaliyetlere, 2013 yılı içerisinde uygulamaya alınan “uyum yönetimi” çalışmaları da eklenmiş, bu çalışmalar ile Topluluk dahili mevzuatının daha da yaygın şekilde benimsenmesi ve içselleştirilmesinin sağlanması hedeflenmiştir. Şişecam Topluluğu’nda risk yönetimi ve iç denetim faaliyetleri, Ana Şirket bünyesinde yapılandırılmıştır. Faaliyetler, temel faaliyet alanlarını yöneten Grup Başkanlıkları ile koordinasyon içerisinde, Ana Şirket Yönetim Kurulu’na bağlı olarak yürütülmekte, halka açık şirketlerimiz bünyesinde yapılandırılan “Riskin Erken Saptanması Komitesi”, “Denetimden Sorumlu Komite” ve “Kurumsal Yönetim Komitesi” ile yapılan düzenli ve planlı toplantıların sonuçları Yönetim Kurullarına mevzuata uygun şekilde raporlanmaktadır. Kurumsal bir yapının tesis edilmesi, paydaşlara gereken güvencenin sağlanması, Topluluğun maddi ve maddi olmayan varlıklarının korunması, belirsizliklerden kaynaklanan kayıpların en aza indirilmesi ve olası fırsatlardan en fazla faydanın sağlanması amacıyla yapılan çalışmalar esnasında, iç denetim ve risk yönetimi fonksiyonlarının birbirleri ile olan iletişimi en üst seviyede tutulmakta, karar verme sürecinin desteklenmesi ve yönetim etkinliğinin artırılması hedeflenmektedir. Şişecam Topluluğunda Risk Yönetimi Şişecam Topluluğu’nda risk yönetimi faaliyetleri kurumsal risk yönetimi prensipleri esas alınarak sürdürülmekte, bütünsel ve proaktif bir yaklaşımla ele alınmaktadır. Risklerin birbirleri ile olan etkileşimi ve Topluluğumuzun faaliyet gösterdiği ülkelerin özellikleri de süreç içerisinde göz önünde bulundurulmaktadır. Bu bakış açısı sayesinde, coğrafi dağılım ve risk çeşitliliği önemli bir avantaja dönüştürülmekte; ülke ve/veya iş kolu özelinde karşılaşılan riskler diğer ülkelerde ve iş kollarında gerçekleşmeden risk süreçlerine entegre edilmekte, risklerin birbirleri ile olan etkileşimi izlenerek karar destek süreçlerine yardımcı olunmakta ve kaynakların etkin ve verimli kullanılması sağlanmaktadır. Topluluğumuzda iş kolları bazında hazırlanan risk katalogları Topluluk çalışanlarının katılımıyla periyodik olarak güncellenmekte ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 205 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu ve riskler önem derecesine göre sıralanmaktadır. Analizi yapılan risklerle ilgili olarak Yönetim Kurulu’nun risk iştahı dikkate alınarak uygulanacak stratejiler belirlenmekte ve gereken önlemler alınmaktadır. Bu çalışmalar finansal ve stratejik riskler ile sınırlı kalmayıp, üretim, satış, iş sağlığı ve güvenliği, acil durum yönetimi, bilgi teknolojileri gibi operasyonel riskleri de kapsamaktadır. Şişecam Topluluğu’nda İç Denetim Topluluğumuzda uzun yıllardır sürdürülen iç denetim faaliyetlerinin amacı; Topluluk şirketlerinin sağlıklı bir şekilde gelişmesine ve uygulamada birlik ve beraberliğin sağlanmasına yardımcı olmak, faaliyetlerin iç ve dış mevzuata uygun bir şekilde yürütülmesini ve düzeltici tedbirlerin zamanında alınmasını sağlamaktır. Anılan amaç doğrultusunda, Topluluğun yurtiçi ve yurtdışı kuruluşları bünyesinde süreklilik arz edecek şekilde denetim çalışmaları yapılmaktadır. İç denetim çalışmaları Yönetim Kurulu tarafından onaylanan dönemsel denetim programları kapsamında yürütülmektedir. Denetim programları oluşturulurken risk yönetimi çalışmalarından elde edilen sonuçlardan da faydalanılmakta, diğer bir deyişle “risk odaklı denetim” uygulamaları hayata geçirilmektedir. 19. Şirketin Stratejik Hedefleri Şirketin stratejik hedef oluşturması ve oluşan stratejik hedefleri gözden geçirerek güncellemesi süreci, Yönetim Kurulu’nun Vizyon/Misyon ve Değerler setini netleştirmesi ile başlamaktadır. Şirket Misyon ifadesini; hangi ürün ya da hizmetleri, kimin için, nasıl ve hangi coğrafyalarda üreteceğini ve sunacağını ortaya koymak için kullanmaktadır. Vizyon ifadesi ise; şirketin gelecekte ulaşmak istediği yerin, arzuladığı durumun en genel ifadesidir. Yönetim Kurulu, Topluluğun 2020 yılında ulaşmak istediği noktayı “Camda ve faaliyet alanlarında öncü bir geleceğe oynarken iş ortakları ile yaratıcı çözümler üreten, teknoloji ve markaları ile fark yaratan, bireye ve çevreye saygılı bir dünya şirketi olmaktır” şeklinde ortaya koymuştur. Misyon ve Vizyon’unun gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyulan şirket kültürü ise değerler seti ile belirlenmiştir. Topluluk değerleri Şişecam genelinde tanımlanmakta ve uygulamada tüm kurumu bağlamaktadır. İzleyen aşamada, vizyonun gereklerini yapabilmek için hangi koşullar altında faaliyet gösterileceğini anlamaya yönelik bir dizi çalışma yapılır. Topluluk düzeyinde yapılan Analizler, Stratejik Temaların ve Önceliklerin Netleştirilmesi, Portföy Optimizasyonu, Üst Yönetim Hedef Validasyon ve Onay ile Topluluk Bazında Hedef Sahiplerinin Belirlenmesi etkinlikleri, daha alt düzeylerdeki çalışmalara rehberlik edecek bir çerçeve sunar. Bir sonraki adımda, Topluluk Stratejik Planı’nı besleyen alt (grup, faaliyet alanı) düzeyinde stratejik analizler gerçekleştirilir. Stratejik analiz, vizyonun gereklerini yapabilmek için hangi koşullar altında faaliyet gösterileceğini anlamaya yönelik olarak gerçekleştirilen bir dizi çalışmadır. Analizlerden kurum içine yönelik olanı İç Analiz; pazar, rakipler, girdi verilen ve alınan sektörler, farklı coğrafyalar, tüketiciler, tedarikçilerden vb. oluşan geniş bir alana yönelik olanı da Dış Analiz adıyla yürütülür. Tüm bunlar birleşerek, her bir grup ve faaliyet alanımız için “Fırsat / Tehditler / Güçlü Yönler / Zayıf Yönler” setini ortaya koyar. Analizleri izleyen aşamada ise Stratejik Haritaların oluşturulması ve/veya güncellenmesi gerçekleştirilir. Stratejik Harita; Topluluğun Finans, Müşteri, Süreçler ve Gayri Maddi Varlıklar başlıklarında hangi konulara odaklanacağı, hangi fark yaratıcı (stratejik) unsurlarda mükemmelleşeceğini belirler. Stratejik Harita, İş Alanları bazında çeşitlendirilir. Böylelikle, faaliyetlerin gelecekte izleyeceği yol haritası oluşturulmuş olur. Haritaların uygulamaya konulması ise Kurumsal Karne yoluyla gerçekleştirilir. Haritada tanımlanmış her bir strateji, bir performans göstergesi, bu göstergenin ulaştırılmak istendiği başarı seviyesi, bu etkinlik için gerekli olan projeler ve örgütsel yapı ile ilişkilendirilir. Faaliyet alanları düzeyinde netleştirilmiş stratejik plan daha da uygulanabilir kılmak için, iki ana fonksiyon üzerinden (Pazarlama/Satış ve Üretim) detaylandırılır. Bu noktada Ana Şirket bünyesinde konumlandırılmış, İnsan Kaynakları, Araştırma ve Geliştirme, Finansal İşlemler, Bilgi Teknolojileri gibi paylaşılan hizmetler de süreçle ilişkilendirilir. Topluluktan başlayarak detaylandırılmış Stratejik Plan, finansal projeksiyonlarla test edilir. Bütün unsurlarıyla son bir kez netleştirilen plan, icra birimleriyle “Plan Toplantılarında” paylaşılır. Olgunlaşan ve projelerle desteklenen plan ilk icra yılı için Bütçe dokümanını besler. Sürecin sonunda plan Yönetim Kurulu’nun onayına sunulur. Yönetim Kurulu gerekli gördüğü düzeltmeleri yaptıktan sonra plan Genel Müdür’ün liderliğinde uygulamaya konulur. Stratejinin uygulama başarısını ölçmek ve izlemek için Kurumsal Performans Programı kullanılır. Program, yılda dört kez ana izleme toplantılarıyla performansı değerlendirme şansı verir. Ayrıca icracı birimler, Faaliyet Raporu (Bütçe) sistematiğiyle aylık, Grup Toplantıları ile üç aylık, Karar Destek Birimleri, Yönetim Bilgilendirme Sistemleri, vs. aracılığıyla da planın kısa ve uzun vadede seyrini takvimden bağımsız olarak izler, gerekli görülmesi halinde de yeni plan döneminde stratejik öncelikleri değiştirirler. Tüm izleme sonuçları ilgili dönem içerisinde Yönetim Kurulu’nun bilgisine sunulur. 206 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Kurumsal Yönetim Uyum Raporu Yeniden yapılandırılmış Stratejik Planlama sistematiği içerisinde Vizyon, uzun vadeli bir metindir. İç ve Dış Analiz her yıl bütün boyutlarıyla tekrarlanmaktadır. Stratejik Harita bir kez oluşturulduktan sonra güncellemelerle her yıl yenilenen bir metin niteliğindedir. Kurumsal Karne uygulaması da yıllık bir çevrim içinde çalıştırılan bir sistematiktir. Vizyon genellikle beş, misyon ise on yılda bir yenilenmektedir. Performansın kurumsal düzeyden çalışan düzeyine indirilmesi için de Bireysel Performans Yönetim Sistemi, Stratejik Plan’la ilişkilendirilir. Bu çerçevede şirket finansal olarak; • Organik ve inorganik büyümeyi, • Maliyet ve verimlilik optimizasyonu sağlamayı, • Faaliyet alanlarını optimize ederek en karlı alanlara odaklanmayı; • Müşteri ilişkileri bağlamında; • Müşteriye ve iş ortaklarına çözüm sunarak iki yönlü bir değer artışı içinde olmayı, • Yüksek katma değerli ürünlere hızlı dönüşümü, • Süreçler boyutunda; • Pazar ve müşteri odaklı bir yapılanma içinde olmayı, • Hızlı, yalın ve esnek süreçlerle verimliliği arttırmayı, • ArGe, ÜrGe ve Tasarım çalışmalarıyla yenilikçi bir şirket olmayı, • Tüm bunları çevreci bir anlayış ve sürdürülebilir bir tutum içinde gerçekleştirmeyi, • Organizasyonel Gelişim ve Altyapı açısından; • En iyilerin tercih ettiği, çalışan motivasyonun sürekli yükseldiği, küreselleşmeye son derece uyumlu, yetkin çalışanların bir araya geldiği bir şirket olmayı, • Bilgiyi en üst düzeyde beceriyle yönetmeyi, • Öğrenen, en iyi uygulamaları benimseyen, aynı zamanda geleneklerini de ihmal etmeyen bir kurum kültürü yaratmayı; • planının ana unsurları olarak benimsemiştir. 20. Mali Haklar Yönetim Kurulu üyelerine sağlanan her türlü hak, menfaat ve ücretler Esas Sözleşmede belirtildiği üzere her yıl Genel Kurul’ca saptanmaktadır. Şirket’in 3 Nisan 2013 tarihinde yapılan 2012 Yılı Olağan Genel Kurul toplantısında, Yönetim Kurulu Üyeleri’ne ödenecek aylık ücretler belirlenerek kamuya açıklanmıştır. Yönetim Kurulu Üyelerine ve üst düzey yöneticilerin ücretlendirme esasları yazılı hale getirilmiş ve 3 Nisan 2013 tarihinde yapılan Ortaklar Olağan Genel Kurul toplantısında ayrı bir gündem maddesi olarak pay sahiplerinin bilgisine sunulmuş ve Şirket’in Kurumsal İnternet Sitesinde de yayınlanmıştır. Şirket Genel Müdürü, CFO›su ve diğer Üst Düzey Yöneticilerine ciro, karlılık ya da diğer temel göstergelere doğrudan endeksli, teknik anlamda prim olarak mütalaa edilebilecek herhangi bir ödeme yapılmamaktadır. Şirket Genel Müdürü, CFO ve diğer Üst Düzey Yöneticilerine maaş, ikramiye, sosyal yardım gibi nakdi ödemelerin yanı sıra, Yönetim Kurulumuzca Şirket’in faaliyet hacmi, Şirket faaliyetinin niteliği ve risklilik düzeyi, sevk ve idare edilen yapının büyüklüğü ve faaliyet gösterilen sektör gibi kriterler dikkate alınarak belirlenen ve enflasyon, genel ücret ve Şirket karlılık artışları gibi göstergeler göz önünde bulundurulmak suretiyle, duruma göre artırılarak veya artırılmaksızın yılda bir defaya mahsus olmak üzere, jestiyon ikramiyesi adı altında bir ödeme de yapılmaktadır. Ayrıca, Şirket Üst Düzey Yöneticilerine gayri nakdi olarak da makam aracı tahsis edilmektedir. Bu kapsamda, yönetim kurulu üyeleri ile üst düzey yöneticilerine ücret politikası çerçevesinde yapılan ödemeler toplamı, finansal tablo dipnotlarımızda kamuya açıklanmaktadır. Yönetim Kurulu üyelerine ve yöneticilere borç ve kredi verilmemekte, üçüncü bir kişi aracılığıyla şahsi kredi adı altında kredi kullandırılmamakta veya lehine kefalet gibi teminatlar verilmemektedir. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 207 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 78. Ortaklar Olağan Genel Kurul Gündemi 1. Başkanlık Divanı Seçimi ve Başkanlık Divanı’na Genel Kurul Tutanağını İmza Yetkisi Verilmesi, 2. Şirketimizin 2013 Yılı Çalışmaları Hakkında Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu ile Bağımsız Denetçi Raporunun Özetinin Okunması, 3. 2013 Yılı Bilançosu ile Gelir Tablosu Hesaplarının İncelenmesi, Müzakere Edilmesi ve Onayı, 4. Yıl İçinde İstifa Eden Yönetim Kurulu Üyesinin Yerine Yapılan Seçimin Onayı, 5. Yönetim Kurulu Üyelerinin İbrası, 6. Yönetim Kurulu Üyelerinin Ücretlerinin Saptanması, 7. Yönetim Kurulu Üyelerine T.T.K.’nun 395 ve 396’ıncı Maddeleri Uyarınca İzin Verilmesi, 8. 2013 Yılı Karının Dağıtım Şekli ve Tarihi Hakkında Karar Alınması, 9. Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kurulu Düzenlemeleri Gereğince Bağımsız Denetim Kuruluşunun Seçimi Hakkında Karar Alınması, 10.Sermaye Piyasası Kurulu Düzenlemeleri Gereğince Hazırlanan “Bağış Politikası”nın Onayı, 11. Yıl İçinde Yapılan Bağışlar Hakkında Ortaklara Bilgi Verilmesi ve 2014 Yılında Yapılacak Bağışların Sınırının Belirlenmesi, 12. Üçüncü Kişiler Lehine Verilen Teminat, Rehin ve İpotekler Hakkında Ortaklara Bilgi Verilmesi. Tarih: 4 Nisan 2014 Yer: İş Kuleleri Kule 3, 4. Levent/ İstanbul 208 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Dönem İçinde Yapılan Sermaye Artışı, Esas Sözleşme Değişiklikleri, Kar Dağıtımları ve Diger Hususlar Sermaye Piyasası Kurulu’nun kayıtlı sermaye sistemine ilişkin düzenlemeleri kapsamında 2.000.000.000 Türk Lirası olan kayıtlı sermaye tavanının 2.500.000.000 Türk Lirasına yükseltilmesi ile ilgili olarak Şirket Esas Sözleşmesinin Sermayeye ilişkin 7’ıncı maddesinde, T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın “Anonim Şirketlerde Elektronik Ortamda Yapılacak Genel Kurullara İlişkin Yönetmelik” hükümleri gereğince Genel Kurul ile ilgili 15’nci maddelerindeki değişiklikler, Sermaye Piyasası Kurulu ve T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ndan alınan gerekli izinleri müteakiben 22 Ocak.2013 Ortaklar Olağanüstü Genel Kurulu’nun onayından geçirilerek 25 Ocak 2013 tarihinde tescil edilmiştir. 6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu ile 6362 sayılı yeni Sermaye Piyasası Kanunu’na uyum çalışmaları kapsamında hazırlanan Şirket Esas Sözleşmesi değişiklikleri Sermaye Piyasası Kurulu ve T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ndan alınan izinlerden sonra 3 Nisan 2013 tarihinde yapılan Ortaklar Olağan Genel Kurul’un onayından geçirilerek 5 Nisan 2013 tarihinde tescil edilmiştir. 3 Nisan 2013 tarihinde yapılan Ortaklar Olağan Genel Kurulunun mevcut çıkarılmış sermayenin; %4,73 oranına tekabül eden 71.000.000 Türk Lirası Tutarındaki brüt temettünün nakden, %4,73 oranına tekabül eden 71.000.000 Türk Lirası tutarındaki brüt temettünün ise bedelsiz pay olarak dağıtılması kararı doğrultusunda; 2012 yılı karından karşılanan 71.000.000 TL. tutarındaki temettü ortaklara 31 Mayıs 2013 tarihinde nakden dağıtılmıştır. Mevcut 2.500.000.000 Türk Liralık kayıtlı sermaye tavanı içerisinde 1.500.000.000 Türk Lirası olan şirketimiz çıkarılmış sermayesi 1.571.000.000 Türk Lirasına yükseltilmiş olup, artırılan 71.000.000 Türk Lirasının 3 Nisan 2013 tarihinde yapılan Ortaklar Olağan Genel Kurulu’nun birinci temettünün 71.000.000 Türk Liralık kısmının ortaklarımıza bedelsiz pay olarak dağıtılması kararı doğrultusunda 2012 yılı kar payından karşılanmış ve sermaye artış işlemlerine ilişkin gerekli yasal prosedür tamamlanarak 3 Temmuz 2013 tarihinde tescil edilmiştir. Mevcut çıkarılmış sermayenin %4,73 oranına isabet eden bedelsiz paylar ise, ortaklara 4 Temmuz 2013 tarihinde payları oranında dağıtılmış olup, bahse konu edilen sermaye artış işlemleri kapsamında, Şirket Esas Sözleşmesinin Sermayeye ilişkin 7. maddesi tadil edilmiş ve tadil metni 3 Temmuz 2013 tarihinde tescil edilmiştir. Diğer Hususlar Türk Ticaret Kanunu’nun 199.maddesi hükmü gereğince hazırlanan “Bağlılık Raporu” Sonuç bölümü: Şirketimizin 2013 yılında hakim şirketimiz ve hakim şirketimizin bağlı şirketleriyle gerçekleştirdiği tüm işlemlerde transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun işlem yapılmış ve yukarıda açıklanan işlemler nedeniyle, 2013 yılında zarar denkleştirmesini gerektirecek bir durum ortaya çıkmamıştır. Faaliyet Raporunun Hukuki Dayanağı Topluluğun 2013 Yılı Hesap Dönemine Ait Yıllık Faaliyet Raporu, Türk Ticaret Kanunu’nun 516 ncı maddesinin üçüncü fıkrasına, 518 inci maddesine dayanılarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın hazırladığı “Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik” hükümleri ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlar Tebliğin” hükümlerine uygun olarak hazırlanmıştır. Yıllık Faaliyet Raporu’nun Hazırlanma İlkeleri Yıllık faaliyet raporu, şirketin ilgili hesap dönemine ait iş ve işlemlerinin akışını, her yönüyle finansal durumunu, şirketin hak ve yararını da gözetecek şekilde, doğru, eksiksiz, gerçeğe uygun ve dürüst bir şekilde yansıtmaktadır. Yıllık faaliyet raporunda, yanıltıcı, abartılı ve yanlış kanaat uyandırıcı, gerçeğe aykırı ifadelere yer verilmemiştir. Yıllık faaliyet raporu, ortakların şirketin faaliyetleri hakkında her türlü bilgiye tam ve doğru bir şekilde ulaşmasını sağlayacak ayrıntıda hazırlanmasına özen gösterilmiştir. Yıllık Faaliyet Raporu’nun Onayı Şirketimizin 2013 yılı hesap dönemine ait yıllık faaliyet raporu, Şirket Yönetim Kurulu üyeleri tarafından 11 Mart 2014 tarihinde imzalanarak onaylanmıştır. ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 209 YILLIK FAALİYET RAPORUNA DAİR BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU T. Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu’na, 1. 2. 3. T.Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin (“Şirket”) ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte “Topluluk” olarak anılacaktır) 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla hazırlanan yıllık faaliyet raporu içinde yer alan finansal bilgilerinin, Yönetim Kurulu’nun değerlendirmelerinin ve açıklamalarının, bağımsız denetimden geçmiş aynı tarihli konsolide finansal tablolar ile tutarlı olup olmadığını değerlendirmiş bulunuyoruz. Rapor konusu yıllık faaliyet raporunun Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesine İlişkin Yönetmeliğe uygun olarak hazırlanması Topluluk yönetiminin sorumluluğundadır. Bağımsız denetim kuruluşu olarak üzerimize düşen sorumluluk, yıllık faaliyet raporunda yer alan finansal bilgilerin, bağımsız denetimden geçmiş ve 6 Mart 2014 tarihli bağımsız denetçi raporuna konu olan konsolide finansal tablolar ile tutarlılığına ilişkin olarak görüş bildirmektir. Değerlendirmemiz, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (“TTK”) uyarınca yürürlüğe konulan yıllık faaliyet raporu hazırlanmasına ve yayımlanmasına ilişkin usul ve esaslara uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu düzenlemeler, denetimin yıllık faaliyet raporunda yer alan finansal bilgilerin bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar ve bağımsız denetçinin denetim sırasında elde ettiği bilgiler ile tutarlılığına ilişkin önemli bir hatanın olup olmadığı konusunda makul güvence sağlamak üzere planlanmasını ve yürütülmesini öngörmektedir. Değerlendirmelerimizin, görüşümüzün oluşturulmasına makul ve yeterli bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. 4. Görüşümüze göre ilişikteki yıllık faaliyet raporunda yer alan finansal bilgiler ve Yönetim Kurulu’nun değerlendirmeleri ve açıklamaları T.Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin ve bağlı ortaklıklarının bağımsız denetimden geçmiş 31 Aralık 2013 tarihli konsolide finansal tabloları ile tutarlılık göstermektedir. Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. a member of PricewaterhouseCoopers Haluk Yalçın, SMMM Sorumlu Denetçi İstanbul, 11 Mart 2014 210 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. İletişim Bilgileri Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. İş Kuleleri, Kule 3, 34330, 4.Levent-İstanbul Tel: (212) 350 50 50 Faks: (212) 350 40 40 www.sisecam.com.tr Düzcam Grubu Trakya Cam Sanayii A.Ş. Yönetim ve Satış Merkezi İş Kuleleri Kule 3, 34330 4.Levent-İstanbul Tel: (0212) 350 50 50 Faks: (0212) 350 50 80 Trakya Lüleburgaz Fabrikası Büyükkarıştıran Mevkii, P.K. 98 39780, Lüleburgaz - Kırklareli Tel: (0288) 400 80 00 Faks: (0288) 400 77 99 Otocam Fabrikası Büyükkarıştıran Mevkii, P.K. 98 39780, Lüleburgaz - Kırklareli Tel: (0288) 400 85 31 Faks: (0288) 400 83 58 Mersin Fabrikası Mersin Tarsus Organize Sanayi Bölgesi, Atatürk Caddesi No:1 33400, Akdeniz Mersin Tel: (0324) 676 40 70 Faks: (0288) 400 77 99 Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Atatürk Organize Sanayii Bölgesi 16900, Yenişehir - Bursa Tel: (0224) 280 12 05 Faks: (0224) 773 27 55 Trakya Glass Bulgaria EAD Düzcam Fabrikası District “Vabel’’ Industrial Area, 7700 Targovishte - Bulgaristan Tel: +359 601 4 78 01 Faks: +359 601 4 77 97 İşlenmiş Camlar Fabrikası District “Vabel’’ Industrial Area, 7700 Targovishte - Bulgaristan Tel: +359 601 4 79 25 Faks: +359 601 4 79 26 Otomotiv Camları Fabrikası District “Vabel’’ Industrial Area, 7700 Targovishte - Bulgaristan Tel: +359 601 4 79 66 Faks: +359 601 4 79 72 Glass Corp S.A. 1BIS, Industriilor Alley, 120068 Buzau/Romanya 7700 Targovishte - Bulgaristan Tel: +407 480 6 87 66 Faks: +402 387 1 05 52 FRITZ HOLDING GmbH - RICHARD FRITZ GmbH + CO.KG Gottlieb-Daimler-Str. 4 74354 Besigheim /Almanya Tel: 212 350 35 34 Faks: 212 350 50 80 FRITZ HOLDING GmbH - RF SPOL, S.R.O. Tovarenska 15, Malacky 901 14- Slovakya Tel: 212 350 35 34 Faks: 212 350 50 80 FRITZ HOLDING GmbH - RICHARD FRITZ PROTOTYPE + SPARE PARTS GmbH Gottlieb-Daimler-Str. 474354 Besigheim /Almanya Tel: 212 350 35 34 Faks: 212 350 50 80 FRITZ HOLDING GmbH - RICHARD FRITZ KFT 2170 Aszod, Pesti Ut 19/A - Macaristan Tel: 212 350 35 34 Faks: 212 350 50 80 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 211 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. İletişim Bilgileri Cam Ev Eşyası Grubu Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. Yönetim ve Satış Merkezi İş Kuleleri Kule 3, 34330 4.Levent-İstanbul Tel: (0212) 350 50 50 Faks: (0212) 350 40 40 / 350 53 22 Kırklareli Fabrikası Büyükkarıştıran Mevkii, Muratlı Yolu 39750 Lüleburgaz-Kırklareli Tel: (288) 400 80 00 Faks: (0288) 400 88 88 Mersin Fabrikası Toroslar Mah. Tekke Sokak No :1/B P.K.607, 33260 Akdeniz-Mersin Tel: (0324) 241 70 70 Faks: (0324) 454 02 16 Eskişehir Fabrikası Organize Sanayi Bölgesi, Şehitler Bulvarı 15.Cadde, P.K.26110 Eskişehir Tel: (0222) 211 45 45 Faks: (0222) 236 12 04 Rusya Satış Ofisi ul. Argunovskaya, dom 3, k. 1, Moskova - Rusya Tel: +7 495 956 36 35 Faks No: +7 495 956 36 35 (116) İspanya Satış Ofisi Torpedero Tucumán 27BIS – 28016 Madrid - İspanya Tel: +34 91 383 54 20 Faks: +34 91 383 59 30 Macaristan Satış Ofisi Jablonka ut 44 1037, Budapeşte - Macaristan Tel: +36 1 240 15 55 Denizli Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. Bahçelievler Mah. 4013 Sok. No: 10 20040 Denizli Tel: (0258) 295 40 00 Faks: (0258) 377 24 79 Camiş Ambalaj Sanayi A.Ş. İstasyon Mahallesi, Şehitler Caddesi, No:139 34940 Tuzla-İstanbul Tel: (0216) 581 27 27 Faks: (0216) 395 27 94 Tuzla Fabrikası İstasyon Mahallesi, Şehitler Caddesi, No:139 34940 Tuzla-İstanbul Tel: (0216) 581 27 27 Faks: (0216) 395 27 94 Eskişehir Fabrikası Organize San. Bölgesi, Mümtaz Zeytinoğlu Bulvarı 26110 Eskişehir Tel: (0222) 211 46 46 Faks: (0222) 236 09 48 Paşabahçe Mağazaları A.Ş. Yayla Mahallesi D 100 Karayolu Caddesi No:42/D, 34949 Tuzla-İstanbul Tel: 216 - 560 25 25 Faks: 216 - 395 54 30 / 395 65 52 Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. İş Kuleleri, Kule-3 34330 4.Levent-İstanbul Tel: (0212) 350 50 50 Faks: (0212) 350 40 40 / 350 53 22 Trakya Glass Bulgaria EAD-Cam Ev Eşyası Fabrikası “Vabel” District Industrial Zone, Targovishte 7700 Bulgaristan Tel: +359 601 4 76 11 Faks: +359 601 4 77 12 Paşabahçe Posuda Limited N.Novogorod Region Bor Steklozavodskoe Shosse 16 a 606443 Rusya Tel: +7 831 597 64 08 Faks: +7 831 597 65 81 Paşabahçe Glass GMBH Rhein Str. 2A,D - 56068 Koblenz - ALMANYA Tel: +49 261 303 740 Faks: +49 261 303 74 74 Paşabahçe Mağazaları B.V. Strawinskylaan 1265, World Trade Center Amsterdam, D Tower Level 12, 1077XX, Amsterdam - Hollanda Tel: +31 0 20 820 11 20 Faks: +31 0 20 890 86 45 Paşabahçe USA INC. 41 Madison Avenue, 7th floor, New York, NY 10010 - A.B.D. Tel: +1 212 683 1600 Faks: +1 212 725 1300 ARC Paşabahçe Food Service Cardinal (APFS)/ ARC International 30 Corporate Drive Wayne New Jersey, 07470 - A.B.D. Tel: +1 973 628 0 900 212 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. İletişim Bilgileri Cam Ambalaj Grubu Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş Organize Sanayi Bölgesi 1203 Sokak 15.Cadde No:6 Odunpazarı Eskişehir Tel: (0850) 206 52 00 PBX Faks: (0850) 206 52 02 Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Mersin Fabrikası: Yeni Taşkent Kasabası Toroslar Mah. Tekke Cad. No:1 33100 Yenitaşkent Mersin Tel: 0 324 241 70 70 Faks: 0 324 454 28 29 Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. Organize Sanayi Bölgesi Yenişehir-Bursa Tel:0 224 280 10 00 Faks:0 224 280 10 22 OOO Ruscam 84, Gagarin Str. Gorokhovets, 601481 Vladimir Region, RUSYA Tel: (00 7 492) 382 40 52 Faks: (00 7 492) 382 39 81 OOO Ruscam UFA 450028, Bashkortostan Ufa, Proizvodstvennaya 10/1 Ufa Bashkortostan Cumhuriyeti Rusya Tel: (00 7 347) 292 40 53 Fax: (007 347) 292 40 52 OAO Ruscam Pokrovsky Sovetskaya Street, 96, 162430 Vologda Oblast Chagodashensky Region, Sazanova, RUSYA Tel :(00 7 817) 413 11 40 Fax No: (00 7 817) 413 14 63 OOO Ruscam Kuban Krasnodar 13 Sineva Str Krymsk City Krasnodar Region - Rusya Tel:(00 7 492) 382 40 03 OOO Ruscam Kirishi Kirishi, Leningradskaya Region 1878110 Rusya Tel : (00 7 813) 689 69 03 Fax: (00 7 813) 685 35 34 OOO Ruscam Sibir 630100, Russia, Novosibirsk Stanislavskogo str., 3/1, 4 fl. - Rusya CJSC Brewery Pivdenna 65496, Odessa region, Ovidiopol Dist., Tairove, 5 Pyvovarna str.Ukrayna Tel: (00 8048) 716 79 79 Faks: (00 8048) 716 79 79 Merefa Glass Company 84-A Leonivska Str.Merefa, 62472, Kharkiv region, Ukrayna Tel:(00 7 495) 662 70 00 JSC Mina Ksani Village Mtskheta Region, 3312 Gürcistan Tel: 0099532449981 OOO Balkum 1 Administrativnaya St. Gidrotorf, Balakhna District, Nijegorodskij Region Rusya Tel: +78314423151 Faks:+78314423650 Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Ticaret A.Ş. Ankara Asfaltı üzeri, P.K. 12, 41401 Çayırova Gebze - KOCAELİ Tel : 262 - 744 44 25 Faks No : 262 - 744 44 56 Balsand BV & Anadolu Cam Investment BV Strawinskylaan 1265, 1077XX Amsterdam, Netherlands Tel: +31(0)20 8201120 Fax: +31(0)20 8908645 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU 213 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. İletişim Bilgileri Kimyasallar Grubu Soda Sanayii A.Ş. Yönetim Satış Merkezi İş Kuleleri Kule-3 34330 4. Levent, İstanbul Tel: (0212) 350 50 50 PBX Fax: (0212) 350 58 88 Soda Fabrikası Soda Fabrikası PK 654 33004 Kazanlı, Mersin Tel: (0324) 241 66 00 PBX Fax: (0324) 451 28 50 Kromsan Fabrikası Kromsan Fabrikası PK 654 33004 Kazanlı, Mersin Tel: (0324) 241 66 00 PBX Fax: (0324) 451 28 50 Cam Elyaf Sanayii A.Ş. Cumhuriyet Mah. Şişecam Yolu Sokak No:7 41400 Gebze, Kocaeli Tel: (0262) 678 17 17 Fax: (0262) 678 18 18 / 678 15 95 Camiş Elektrik Üretim A.ş. Merkez İş Kuleleri Kule-3 34330 4. Levent, İstanbul Tel: (0212) 350 50 50 PBX Fax: (0212) 350 58 60 Trakya Bölge Santrali Büyükkarıştıran Mevkii, Muratlı, Lüleburgaz, 39750 Kırklareli Tel: (0288) 400 79 10 Fax: (0288) 400 79 19 Oxyvıt Kimya Sanayi Ve Ticaret A.Ş. Mersin - Tarsus Organize Sanayi Bölgesi 1.Cadde No:6 P.K. 13 33400 Mersin Tel: (0324) 676 43 25 (5 Hat) Fax: (0324) 676 43 34 Camiş Madencilik A.Ş. İş Kuleleri Kule-3 34330 4. Levent, İstanbul Tel: (0212) 350 50 50 PBX Fax: (0212) 350 58 77 Madencilik Sanayii Ve Ticaret A.Ş. İş Kuleleri Kule-3 34330 4. Levent, İstanbul Tel: (0212) 350 50 50 PBX Fax: (0212) 350 58 77 Sisecam Soda Lucavac d.o.o. Prva ulica 1, 75300 Lucavac Tel: +387 35 55 23 23 Fax: +387 35 55 27 05 Rudnik Krecnjaka Vijenac d.o.o. Prva ulica br. 1 75300, Lukavac, Tuzla Kantonu / Bosna-Hersek Tel: +387 35 554 789 / +387 35 554 380 Fax: +387 35 550 381 Asmaş Ağır Sanayi Makinaları A.Ş. Kemalpaşa O.S.B Mah. İzmir Ankara Asfaltı No:68 (25.km) 35171 Kemalpaşa/İzmir Tel: (0232) 870 42 00 Fax: (0232) 877 00 85 Şişecam Bulgaria Ltd. 27 Bratya Miladinovi str. FL.4 Apt. 14, 9002 Varna / BULGARİSTAN Tel: +359 52 608 963 Fax: +359 52 608 964 Şişecam (Shanghai) Trading Co. Ltd. Shanghai 93 Huaihai Zhong Road, Shanghai Times Square Office Tower 1106 200021 Shanghai / Çin Tel: +86 21 6391 03 52 Fax: +86 21 6391 03 54 Guangzhou Rep. Office Rm 1815, Dongshan Plaza 69 Xian Lie Zhong Road, 510095 Guangzhou / Çin Tel: +86 20 3758 26 35 Fax: +86 20 3758 26 37 Cromital S.p.a. İdari Ofis Via Quarta Strada, Palazzo A7 20090 Assago (Milano) – İtalya Tel: +39 02576 06070 Fax: +39 02576 09175 Fabrika Via Giotto 4 - Loc. Sipro - 44020 Ostellato (FE) / İtalya Tel:+39 0533 57548 Fax: +39 0533 57391 Hukuki Merkez Viale Papa Giovanni XXIII, 94/d - 24121 Bergamo / İtalya Tel: +39 02576 06070 Fax: +39 02576 09175 Camiş Egypt Mining Ltd. Co. Corner Road 254/206, Digla-Maadi, Kahire / Mısır Tel: +202 519 82 37 Fax: +202 519 82 36 Solvay Şişecam Holding AG Stattermayergasse 28-30 A-115 Viyana / Avusturya Tel: +43 1 716 880 Fax: +43 1 710 2426 Dost Gaz Depolama A.Ş. İş Kuleleri Kule-3 34330 4. Levent, İstanbul Tel: (0212) 350 50 50 PBX Fax: (0212) 350 50 59 214 ŞİŞECAM 2013 FAALİYET RAPORU