Yasakli Böcek Ilaçlari Listesi Ve Böcek Ilaçlari Gözetim
Transkript
Yasakli Böcek Ilaçlari Listesi Ve Böcek Ilaçlari Gözetim
YASAKLI BÖCEK İLAÇLARI LISTESI VE BÖCEK İLAÇLARI GÖZETIM LISTESI Versiyon 1.0 Bu belgenin kopyaları UTZ websitesinde elektronik biçimde mevcuttur: https://www.utz.org Lütfen yorumlarınızı veya önerilerinizi şu adrese gönderin: coffeecertification@utz.org cocoacertification@utz.org teacertification@utz.org hazelnutcertification@utz.org Veya normal posta yoluyla: UTZ Standard and Certification Department De Ruyterkade 6 bg 1013 AA Amsterdam Hollanda © UTZ 2015 Bu yayımın hiçbir kısmı bir geri çağırma sisteminde yeniden üretilemez, kaydedilemez veya kaynak gösterilmeden herhangi bir şekilde veya elektronik, mekanik, fotokopi, kayıt veya başka şekillerde iletilemez. www.utz.org 1 Kısaltmalar EPA Çevre Koruma Ajansı AB Avrupa Birliği GHS HHP ISEAL Alliance PAN PIC POP UNEP WHO Global Uyumlaştırılmış Sistem Son Derece Tehlikeli Böcek İlaçları Uluslararası Toplum ve Çevre Akreditasyon ve Etiketleme Birliği Böcek İlacı Eylem Ağı Önceden Bilgilendirilmiş Olur Kalıcı Organik Kirletici Birleşmiş Milletler Çevre Programı Dünya Sağlık Organizasyonu Tanımlar Aktif içerik Arı Kolonisi Çöküş Bozukluğu Arılara son derece toksik Biyobirikimli Böcek ilaçları Böcek İlaçları Eylem Ağı - PAN CAS Numarası Endokrin Bozucu Kimyasal www.utz.org Bir böceği öldürebilecek, uzaklaştırabilecek, çekebilecek, azaltabilecek veya başka şekillerde kontrol edebilecek bir böcek ilacının kimyasal maddesi veya bileşeni (su, solventler, emülgatörler, sürfaktanlar, kil ve sevk maddeleri gibi "inert içeriklere" karşıt olarak). İşçi arıların aniden kaybolduğu büyük sayıdaki balarısı kolonilerini etkileyen patolojik koşul. Laboratuvarlarda EPA tarafından test edilen ve düşük maruziyette bir arı popülasyonunda yüksek mortaliteye neden olan böcek ilaçlarını karakterize eder. Yağlı dokuda yoğunlaşan ve insanlar ile diğer organizmalarda daha fazla birikme eğilimi gösteren maddeleri karakterize eder. Bunlar daha çok gıda zincirine transfer olma ve birikme ihtimalini yaşarlar. Gıda veya tarımsal maddelerin üretimi, işlenmesi, depolaması, taşınması veya pazarlaması esnasında zarar veren veya başka şekillerde kesintiye uğratan istenmeyen bitki türleri veya hayvanlar dâhil olmak üzere insektisitler, fungisitler, ot öldürücüler, dezenfektanlar ve diğer maddeler ya da madde karışımları. Terim, bitki büyüme regülatörü, yaprak döken, kurutucu veya meyve azaltıcı veya meyvenin ergen düşmesini önleyen ajan ile depolama ve taşıma esnasında malı bozulmaya karşı korumak için hasattan önce veya sonra ürünlere uygulanan maddeler olara kullanılması amaçlanan maddeleri içerir. 1982 yılında temel olarak uluslararası nitelikteki böcek ilacı sorununa yanıt olarak kurulan küresel bir ağ. Tarımda tehlikeli kimyasalları içeren böcek ilaçlarının yerini toksik olmayan sürdürülebilir ve adil alternatiflerin almasını hedefler. Bu ağ, uluslararası kimyasal konvansiyonları, WHO sınıflandırması veya GHS gibi göstergelere dayanan bir HHP (Son Derece Tehlikeli Böcek İlaçları) listesini geliştirmiştir. Kimyasal Özler Hizmeti (Amerikan Kimya Derneği bölümü) tarafından her bir kimyasal maddeyi belirtmek için atanan benzersiz bir tanımlayıcı. Belirli dozlarda endokrin (veya hormonal) sisteme müdahale eden bir kimyasal. Bu bozulmalar, çok sayıda vücut işlevinde sorunlara neden olabilir. 2 Global Uyumlaştırılmış Sistem - GHS ISEAL Alliance İyi Tarım Uygulamaları Kalıcı Kalıcı Organik Kirleticiler - POP Kanserojen Mutajenik Mutasyon Ozon deplesyonu Ozon katmanı Önceden Bilgilendirilmiş Olur - PIC Son Derece Tehlikeli Böcek İlacı Tümleşik Zararlı Böcek Yönetimi Uluslararası Konvansiyon Üreme için toksik madde WHO Sınıflandırma Yasaklı Böcek ilacı 1992 yılında Birleşmiş Milletler tarafından oluşturulan, tehlike türlerine göre kimyasalların sınıflandırmasını ele alan, etiketler ve güvenlik veri formları dâhil olmak üzere uyumlaştırılmış tehlikeli iletişim unsurlarını öneren sistem. Kimyasallardan kaynaklanan fiziksel tehlikeler ve toksisite hakkında bilginin, bu kimyasalların kullanımı, taşınması ve kullanımı esnasında insan sağlığı ve çevrenin korunmasını geliştirmek amacıyla mevcut olmasını hedefler. Görevi, insanların ve çevrenin faydasına sürdürülebilirlik standartları sistemlerini güçlendirmek olan global bir üyelik derneği. Çiftlik ve üretim sonrası süreçler için çevre, ekonomik ve sosyal sürdürülebilirliği ele alan, güvenli ve kaliteli tarımsal ürünlerle sonuçlanan uygulamalar. Çevrede on yıllardan yüzyıllara kadar uzanan yaşam ömürleri ile kalan maddeleri karakterize eder. Uzun süreler boyunca çevrede dokunulmadan kalan, rüzgâr ve suyla dünya geneline taşınan ve canlı organizmalara ait yağlı dokuda biriken ve insanlar ile vahşi yaşam için toksik olan kimyasallar (ör. DDT). Yüksek bir kansere neden olma olasılığına sahip bir madde veya ajan. Mutasyonu tetikleyeme ve hızını artırma yeteneğine sahip herhangi bir madde veya ajan. Bir bireyin genetik koduna ait geri çevrilemez değişiklik. Ozon katmanındaki kimyasal bileşiklerin çözünmesinin neden olduğu ozon katmanının azalması. Yerkürenin 15 ila 30 km üzerinde güneşin yaydığı zararlı ultraviyole B ışınımına karşı işlev gören doğal olarak oluşan bir ozon gazı kuşağı. Belirli tehlikeli böcek ilaçlarında uluslararası ticarette bilgilerin paylaşımını düzenleyen Rotterdam Konvansiyonundan kaynaklanan prosedür. WHO veya GHS veya ilgili bağlayıcı uluslararası anlaşmalar veya konvansiyonlardaki listeler gibi uluslararası ölçekten kabul edilen sınıflandırma sistemine göre sağlığa veya çevreye yönelik özellikle son derece yüksek düzeylerde akut veya kronik tehlikeleri ortaya koyduğu teyit edilen bir böcek ilacı. Sağlıklı ürünlerini büyütmek için farklı yönetim stratejilerini ve uygulamalarını birleştiren ve böcek ilaçlarının kullanımını en aza indiren ürün üretimi ve korumasına yönelik bir ekosistem yaklaşımı. Bir genel uluslararası anlaşma veya anlaşmalar dizisi. Tüm tarafların (egemen devletler) anlaşmalara uymasını sağlar. Canlılarda üreme kabiliyetlerini bozabilen herhangi bir kimyasal, biyolojik veya fiziksel madde. İnsan kaynağına yönelik akut riske dayalı seçilmiş böcek ilaçlarının daha fazla ve daha az tehlikeli şekilleri arasındaki farkı ortaya koyan bir sınıflandırma sistemi. Teknik aktif maddenin toksisitesini dikkate alır ve ayrıca formülasyonlara ait sınıflandırmaya ilişkin yöntemleri açıklar. 1A ve 1B grupları, insan sağlığı için en tehlikeli böcek ilaçlarını değerlendirir. İnsan sağlığını veya çevreyi korumak için tüm kullanımları son düzenleyici işlemle yasaklanan bir böcek ilacı. 1. Giriş UTZ diğer uygulamaların yanı sıra, Tümleşik Zararlı Böcek Yönetimini (IPM) teşvik eden sürdürülebilir çiftçilik için bir programdır1. UTZ, insan sağlığına ve çevreye yönelik riskleri azaltıp, 1 Kontrol noktaları G.B.52 ve I.B.44, Davranış Kurallarında IPM hakkında daha fazlasını okuyun www.utz.org 3 üretkenliği artırırken zararlı böcek ve hastalık kontrolü için alternatif yöntemlerin kullanımını geliştirmek için çiftçilerin IPM'yi kullanmalarını zorunlu kılar. Bu, zararlı böcekleri ve hastalığı önlemek ve kontrol etmek için üreticilerin iyi tarım uygulamaları uyguladığı ve sadece son çözüm olarak böcek ilaçlarını kullandığı anlamına gelir. Kimyasal denetimden kaçılamadığında, bir böcek ilacına ilişkin seçim, zararlı böcek ve hastalığa karşı maksimum etkinliği ve insanlar, flora ve fauna için minimum toksisiteyi aramalıdır. Bunun doğrultusunda, Birleşmiş Milletler ile Gıda ve Tarım Örgütü (FAO, WHO, 2013) 2 tarafından önerilen şekilde UTZ yüksek düzeyde tehlikeli böcek ilaçlarının kademeli olarak ortadan kaldırılması için çalışır ve buna istinaden, bir Yasaklı Böcek İlaçları Listesini ve HHP'lerin dâhil edildiği bir Böcek İlaçları Gözetim Listesini geliştirmiştir. Bu listeler, UTZ'ın böcek ilaçları yaklaşımı hakkında açıklık sağlamak amacıyla geliştirilmiştir, bu sayede üreticiler son derece tehlikeli karakteristiklere sahip hangi böcek ilaçlarının onaylı üretim için kullanılmaması gerektiğini bilirler. UTZ, aşağıdaki amaçlar için UTZ serifikalı çiftliklerde HHP'lerin kullanımını kademeli olarak kaldırmayı hedefler: 1. Üreticiler, aileleri, çiftlik işçilerine ilişkin kısa ve uzun vadeli sağlık risklerini azaltmak. 2. Çevrede (toprak, su), gıda zincirlerinde biriken ve ozon katmanına zarar veren böcek ilaçları riskini azaltmak. 1.1 Yasaklı Böcek İlaçları Listesi ve Böcek İlaçları Gözetim Listesinin kapsamı nedir? 1.2 Yasaklı Böcek İlaçları Listesi ve Böcek İlaçları Gözetim Listesi, UTZ programına dâhil edilen tüm ürünler için geçerlidir. Yasaklı Böcek İlaçları Listesi ve Gözetim Listesi içinde bahsedilen aktif içeriklerin kullanımı sadece belgeli ürünler için geçerlidir. Yasaklı Böcek İlaçları Listesi ve Böcek İlaçları Gözetim Listesi sadece UTZ ürünlerinin üretimi esnasında kullanılan aktif içerikler için geçerlidir, bu sayede bu listeler hasat sonrası esnasında kullanılan aktif içeriklere uygulanmaz. Listelere uyum zorunludur ve tüm üreticilerin sorumluluğudur. Listeler, hem bireye hem de grup sertifikasyonuna uygulanabilir (bkz. birey için kontrol noktası I.B.45, Davranış Kuralı ve grup için G.B.53, Davranış Kuralı). Ulusal yasalara uygunluk UTZ üyelerinin görev yaptıkları bölgelerde sosyal, ekonomik ve çevresel şartların geliştirilmesinde örnek olmaları için yoğun çaba gösterir. Bu bağlamda, gruplar ve grup üyeleri ulusal kanunlara ve sektör yönetmeliklerine uyar. 2 FAO,WHO. Uluslararası Böcek İlaçları Yönetimi Tüzüğü. 2014. Madde 7.5 http://www.fao.org/fileadmin/templates/agphome/documents/Pests_Pesticides/Code/CODE_2014Sep_ENG.pdf www.utz.org 4 UTZ tarafından yasaklanan veya Böcek İlaçları Gözetim Listesinde listelenen ile ulusal veya bölgesel kanun tarafından önerilen veya yasaklanan arasındaki bir uyuşmazlık olabilir. Bir ulusal kanun, yönetmelik veya standardın UTZ listesinden daha sıkı olduğu durumda, ulusal kural geçerli olacaktır (ulusal kural geçersiz olmadığı veya süresini doldurmadığı müddetçe). Bir ulusal kanun, yönetmelik veya standardın UTZ listesinden daha az sıkı olduğu durumda, UTZ listesi geçerli olacaktır. UTZ, bulaşıcı hastalıklar veya diğer acil durumlar oluştuğunda istisnaları verme hakkını saklı tutar. 1.3 Yasaklı Böcek İlaçları Listesi ve Böcek İlaçları Gözetim Listesi sürüm 2015'e ne zaman uyulmalı? Yasaklı Böcek İlaçları Listesi ve Böcek İlaçları Gözetim Listesinin uygulamasını kolaylaştırmak amacıyla, tüm maddeler için tüm üreticilere bir yıllık geçiş süresi verilecektir. Bu, sertifika sahiplerinin eski böcek ilacı yaklaşımını veya bu yeni listeleri 1 Temmuz 2015'ten itibaren kullanmaya karar verebileceği anlamına gelebilir. 1 Temmuz 2016'dan itibaren, yeni listeler zorunlu olacaktır. 1.4. Güncellemeler UTZ listeleri PAN HHP listelerine ait olası değişiklikler ve güncellemelerle uyumlu hale gelmek için düzenli olarak güncellenecektir. Değişiklik durumunda, UTZ listelerin uygulanmasını kolaylaştırmak amacıyla bir geçiş dönemini sağlayacaktır. 2. Yasaklı Böcek İlaçları Listesi 2.1 Yasaklı Böcek İlaçları Listesine ait güncellenmiş bir sürüm neden gerekli? Bir ISEAL Alliance üyesi olarak, UTZ her yılda bir önceki deneyimi dikkate alarak ve paydaşlara danışarak Davranış Kurallarını revize etmeyi taahhüt etmektedir. Yasaklı Böcek İlaçları Listesi, bir Davranış Kuralları Ekidir ve buna istinaden Davranış Kuralları hakkındaki istişare de parçasıdır. Haziran 2012'de, ilk istişare Yasaklı Böcek İlaçları Listesinin ilk taslağıyla resmi olarak açılmıştır. Haziran 2014'te, ikinci bir istişare özellikle Yasaklı Böcek İlaçlarının Listesi ve Zararlı Böcek İlaçları Gözetim Listesi hakkında açılmıştır. Yeni Yasaklı Böcek İlaçları Listesi, çevrimiçi genel anketin geribildirimine dair geribildirim ve endüstri ile devlet yetkililerinin, ulusal emtia kurullarının, araştırma enstitülerinin, danışmanların, Sertifikasyon Makamlarının, STK'ların, üreticilerin ve üretici grubu temsilcilerinin katkılarını alan paydaş toplantıları dikkate alınarak geliştirilmiştir. Davranış Kuralları her 5 yılda bir revize edilse de, UTZ Yasaklı Böcek İlaçları Listesi 1.4'te açıklanan şekilde daha düzenli olarak güncellenebilir. 2.2 Yasaklı Böcek İlaçları Listesi sürüm 2015'e yönelik büyük değişiklikler www.utz.org 5 Önceki UTZ Yasaklı Böcek İlaçları Listesi dış yönetmeliklere dayanıyordu ve bunlara dâhil edilenler aşağıdakilerdi: AB, ABD (EPA) veya Japonya'da onaylanmayanlar; WHO tarafından 1A veya 1B olarak sınıflandırılanlar; Stokholm Konvansiyonu içindeki Kalıcı Organik Kirleticiler (POP'lar) olarak tanımlananlar; Rotterdam Konvansiyonu Ek III kapsamına alınanlar (UNEP'in Önceki Bilgilendirilmiş OLur (PIC) Prosedür listesi); PAN 'Kirli Onlu' listesinde bulunanlar. UTZ listesi başvuru listesi olarak Böcek İlaçları Eylem Ağından3 'Son Derece Tehlikeli Böcek İlaçları Listesi" alınarak geliştirilmişti. PAN, küresel kuruluşlar ve ISEAL Alliance üyeleri tarafından kabul edilen kapsamlı bir göstergeler dizisine sahip Son Derece Tehlikeli Böcek İlaçları tanımını geliştirmiştir. 2.3 Yasaklı Böcek İlaçları Listesi nasıl geliştirildi? UTZ, Yasaklı Böcek İlaçları Listesindeki uluslararası konvansiyonlarda bahsedilen aktif içerikleri dahil etmeyi taahhüt etmiştir. Bu uluslararası konvansiyonlar Stokholm Konvansiyonu'na, Rotterdam Konvansiyonu'na ve Montreal Protokolüne eklenmiştir. Ek olarak, UTZ HHP'lere ait PAN4 listesi içinde açıklanan şekilde insanlar için son derece tehlikeli olan bazı ek aktif içerikleri eklemiştir. Son yıllarda kaydedilen ilerlemeyi sürdürmek amacıyla, UTZ Davranış Kuralları altında şu anda yasaklanmış böcek ilaçlarının yasağı devam etmektedir ve yeni listede yatık yazı tipiyle yazılmaktadır. Son olarak, tüm süresi dolmuş veya tarımla ilgili olmayan böcek ilaçları listeden silinmiştir. Bunlar, aşağıda listelenmiştir. 2,4,5-T 2,4,5-TCP 2,3,4,5-Bistetrahidro2-furaldehit Aldrin Benzen hekzaklorit Binapakril Cadmiun Karbon tetraklorit Kloranil Klordekon (kepon) Klordimeform Klorobenzilat DBCP Dieldrin Dinoseb ve tuzları Endrin Etil hekzilenglikol (6-12) Etilen dibromür (EDB) Etilen diklorit (EDC) Heptaklor Leptofos Mireks Nitrofen (TOK) Oktametilpirofosforamit (OMPA) PCB; Poliklorlu bifenil (mono- ve iki klorlu) Safrol Silvex Stroban; Terpen poliklor TDE Talyum sülfat Toksafen (kampeklor) Vinil klorit PAN Uluslararası Son Derece Tehlikeli Böcek İlaçları Listesi (PAN HHP'ler Listesi, Sürüm Haziran 2014) 4 PAN International hakkında daha fazlasını okuyun: http://www.panna.org/our-community/pan-international PAN listesi hakkında daha fazlasını okuyun: http://www.panna.org/issues/publication/pan-international-listhighly-hazardous-pesticides 3 www.utz.org 6 www.utz.org 7 2.4 Yasaklı Böcek İlaçları Listesi için göstergeler nelerdir? Yasaklı Böcek İlaçlarında, aşağıdaki göstergeler kullanılır: Stokholm Konvansiyonu Rotterdam Konvansiyonu Montreal Protokolü Uluslararası Konvansiyonlar WHO 1a WHO 1b Kalıtımsal mutasyonları tetiklediği bilinen veya insanların jerm hücrelerinde kalıtımsal mutasyonları tetikledikleri düşünülen maddeler. 1272/2008/EC sayılı AB Yönetmeliğine göre insanların jerm hücrelerinde kalıtımsal mutasyonları tetikledikleri bilinen maddeler (1A veya 1B Kategorileri) Kronik Toksisite Akut Toksisite Kanserojen AB GHS Yönetmeliğine (1272/ 2008/EC) göre bilinen veya varsayılan insan kanserojenleri (1A veya 1B) AB Kategorisine göre Endokrin bozucu veya potansiyel endokrin bozucu veya AB Kategori 1 veya GHS Kanserojen Kategori 2 VE AB Üreme Kategorisi 2 olarak sınıflandırılan böcek ilaçları Mutajenik Üreme için toksik madde Endokrin bozucu 1272/2008/EC sayılı AB GHS Yönetmeliğine göre bilinen veya varsayılan insan üremesi için zehirleyici maddeler Uluslararası Konvansiyonlar: o Stokholm Konvansiyonu: Kalıcı Organik Kirleticilerden (POP'lar) insan sağlığını ve çevreyi korumak için küresel antlaşma. "Kirli Düzine" olarak adlandırılan 12 POP'un salımlarını ortadan kaldırmaya veya azaltmaya odaklanır5 o Rotterdam Konvansiyonu: UNEP'in PIC Prosedür Listesinde listelenen son derece tehlikeli toksinleri reddetme hakkını ülkelere vermek için tasarlanan küresel antlaşma. Süresi geçmiş veya yasaklanmış böcek ilaçlarının gelişen ülkelere6 boşaltılmasını sona erdirmeye çalışır; o Montreal Protokolü: Ozon deplesyonuna 7 yoğun biçimde katkıda bulunan sayısız maddelerin üretimini safha safha azaltarak ozon katmanını korumayı tasarlayan küresel antlaşmadır. Akute toksisite maruziyetten hemen sonra sağlık sorunlarına neden olan bir böcek ilacını karakterize eder. Bu böcek listeleri, 1A ve 1B olarak WHO sınıflandırmasında8 listelenmiştir. Kronik toksisite uzun süreli veya tekrarlı maruziyetten sonra ciddi sağlık sorunları riskine neden olan veya artıran bir böcek ilacını karakterize eder. Bu sorunlar kanserleri (kanserojen böcek ilaçları), üreme ve gelişim sorunlarını (üreme için toksik böcek ilaçları ve endokrin bozucu böcek ilaçları) veya jerm hücresi içinde kalıtımla geçebilen mutasyonları (mutajen böcek ilaçları) içerir. Bu böcek ilaçları GHS olarak sınıflandırılırlar. 5 Stokholm Konvansiyonu hakkında daha fazlasını okuyun: http://chm.pops.int/Convention/POPsReviewCommittee/Overview/tabid/2806/Default.aspx 6 Rotterdam Konvansiyonu hakkında daha fazlasını okuyun: http://www.pic.int/ 7 Montreal Protokolü hakkında daha fazlasını okuyun: http://www.unido.org/montreal-protocol.html 8 WHO Sınıflandırması hakkında daha fazlasını okuyun: http://www.who.int/ipcs/publications/pesticides_hazard_2009.pdf?ua=1 www.utz.org 8 www.utz.org 9 Yasaklı Böcek İlaçları Listesi (aktif içeriğe göre) Kronik Toksisite N. Aktif içerik 1 2 3 4 5 6 7 8 Aseptat Akrolein Alaklor Aldikarb Alfa-BHC; Alfa-HCH Alfa-klorohidrin Amitraz Antrasen yağı 9 Arsen ve bileşikleri (bkz. ek 1) 10 11 12 13 14 15 16 17 Atrazin Azafenidin Azinfos-etil Azinfos-metil Benomil Beta-siflutrin; Siflutrin Beta-HCH; Beta-BCH Blastisidin-S 18 Boraks; disodyum tetraborat dekahidrat (sadece böcek ilacı olarak kullanıldığında) 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 Borik asit (sadece böcek ilacı olarak kullanıldığında) Brodifacoum Bromadiolon Brometalin Bromoksinil butirat Butoksikarboksim Cadusafos Captafol Carbaryl Carbofuran Carbosulfan Klordan Kloretoksifos Klorfenapir Klorfenvinfos Klormefos Klorofasinon www.utz.org Uluslararası Konvansiyonlar Akut Toksisite Kanserojen Mutajenik Üreme için toksik madde Endokrin bozucu x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x 10 Yasaklı Böcek İlaçları Listesi (aktif içeriğe göre) Kronik Toksisite N. Aktif içerik Uluslararası Konvansiyonlar Akut Toksisite Kanserojen Mutajenik Üreme için toksik madde Endokrin bozucu 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 Klorotoluron Klozolinat Coumaphos Coumatetralil Kreozot Sihalotrin Daminozid DDT Demeton-S-metil Diklorvos; DDVP Disofol Dikrotofos Difenacoum Difetialon Dimetenamid Dimoksistrobin Dinocap Dinoterb Difasinon Disulfoton DNOC ve tuzları (bkz. ek 1) Edifenfos Endosulfan E-Fosfamidon Epiklorohidrin EPN Etiofenkarb Etoprofos; Etoprop Etilen oksit Etilen tiyoüre Famfur Fenamifos Fenklorazol-etil Fentiyon 70 Fentin asetat; Trifeniltin asetat X X 71 Fentin hidroksit; Trifeniltin hidroksit X X 72 Fenvalerat www.utz.org x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x X X X X x X X X 11 Yasaklı Böcek İlaçları Listesi (aktif içeriğe göre) Kronik Toksisite N. Aktif içerik Uluslararası Konvansiyonlar Akut Toksisite 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 Ferbam Flocoumafen Fluazifop-butil Flusitrinat Flumioksazin Floroasetamid Flusilazol Formaldehit Formetanat Furatiyokarb Haloksifop-R Heptenofos Hekzaklorobenzen 86 Hekzaklorosiklohekzan; BHC karışık izomerler 87 88 89 90 91 İzokzatiyon Lindan Linuron Maleik hidrazit Mekarbam 92 Cıva ve bileşikleri (bkz. ek 1) x x 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 Metamidofos Metidatiyon Metiyokarb Metomil Metil bromür Mevinfos Molinat Monokrotofos Monolinuron Nikotin Nitrobenzen x x x x x 104 Nonilfenol etoksilatlar (bkz. ek 1) 105 106 107 108 Ometoat Okzamil Okzidemeton metil Parafin yağları; mineral yağlar www.utz.org Kanserojen Mutajenik Üreme için toksik madde Endokrin bozucu X X X x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x 12 Yasaklı Böcek İlaçları Listesi (aktif içeriğe göre) Kronik Toksisite N. Aktif içerik 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 Parakuat diklorit Paratiyon Paratiyon-metil PCP; Pentaklorfenol Pentaklorobenzen Permetrin Forat Fozalon Fosfamidon Profoksidim Propetamfos Profam Propilen oksit, Oksiran Pirazofos Piriminil Kuintozen Silafluofen Simazin Sodyum floroasetat (1080) Striknin Sulfotep Tebupirimifos Teknazen Teflutrin Tepraloksidim Terbufos Tiyodikarb Tiyofanoks Tiyometon Tiyoüre 139 Benomil ve karbofuran ile formülasyonlarda tiram 140 141 Triazamat Triazofos 142 Tributiltin bileşikler; triorganostanik bileşikler 143 144 145 Triklorfon Tridemorf Vamidotiyon www.utz.org Uluslararası Konvansiyonlar Akut Toksisite x x x x x x x Kanserojen Mutajenik Üreme için toksik madde Endokrin bozucu x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x X x 13 Yasaklı Böcek İlaçları Listesi (aktif içeriğe göre) Kronik Toksisite N. 146 147 148 149 150 151 Aktif içerik Vinklozolin Warfarin Zeta-Sipermetrin Çinko fosfit Zineb Z-Fosfamidon www.utz.org Uluslararası Konvansiyonlar Akut Toksisite x x x Kanserojen Mutajenik Üreme için toksik madde x X Endokrin bozucu x x x 14 Ek 1: Yukarıdaki listede adı verilen gruplara ait aktif içerikler Aktif içerik CAS numarası Arsen ve bileşikleri 1 Arsenik pentoksit 2 Kakodilik asit; dimetilarsinik asit 3 MSMA 4 Sodyum arsenat 5 Kakolidat; sodyum dimetilarsinat 6 Kromatlı bakır arsenat; CCA 7 Arsenik trioksit 1303-28-2 75-60-5 2163-80-6 13464-38-5 124-65-2 75-60-5 1327-53-3 8 7778-44-1 Kalsiyum arsenat 9 Bakır arsenat 10 Kurşun arsenat 11 Sodyum arsenit DNOC ve tuzları 1 DNOC, amonyum tuzu 2 DNOC, potasyum tuzu 3 DNOC, sodyum tuzu 4 DNOC Cıva ve bileşikleri 1 Merkürik klorit 2 Merkürik oksit Klorometoksipropilmerkürik asetat; 3 CPMA 4 Difenilmerküridodesenilsüksinat; PMDS 5 Fenilmerkürik oleat; PMO 6 Fenilmerküri asetat; PMA www.utz.org 10103-61-4 7784-40-9 7784-46-5 Aktif içerik CAS numarası Tributiltin bileşikleri 1 Tributiltin oksit 2 Tributiltin florid 3 Tributiltin metakrilat 4 Tributiltin benzoat 5 Tributiltin klorit 6 Tributiltin linoleat 7 Tributiltin naftenat 56-35-9 4-10-1983 2155-70-6 4342-36-3 1461-22-9 24124-25-2 85409-17-2 Tributiltin bileşikler dışındaki triorganostanik bileşikler 13356-08-6 13121-70-5 7487-94-7 21908-53-2 1 Fenbutatin-oksit 2 Siheksatin Nonilfenol-etoksilatlar 1 Nonilfenol-etoksilat 2 Nonilfenol-etoksilat 3 Nonilfenol-etoksilat 4 Nonilfenol-etoksilat 5 Nonilfenol-etoksilat Parafin yağları; mineral yağlar 1 Parafin yağı 2 Parafin yağı 1319-86-4 3 Parafin yağı 64741-97-5 27236-65-3 104-68-9 62-38-4 4 5 6 7 8 9 Parafin yağı Parafin yağı Parafin yağı Parafin yağı Parafin yağı Parafin yağı 64742-46-7 64742-54-7 64742-55-8 64742-65-0 72623-86-0 97862-82-3 2980-64-5 5787-96-2 2312-76-7 534-52-1 68412-54-4 26027-38-3 37205-87-1 127087-87-0 9016-45-9 64741-88-4 64741-89-5 15 3. Böcek İlaçları Gözetim Listesi 3.1 Böcek İlaçları Gözetim Listesi nedir? Böcek İlaçları Gözetim Listesi, yasaklanmamış ancak potansiyel olarak insan sağlığına ve/veya çevreye ilişkin ciddi ve/veya kümülatif riske sahip olan aktif içeriklerden oluşur. Listede bahsedilen aktif içeriklerin uygulamasına yalnızca aşağıdaki durumlarda belgelendirilmiş ürünler için izin verilir: 1. IPM'in tüm adımları izlenmiştir ve 2. Daha az tehlikeli alternatif böcek ilaçları mevcut değildir ve 3. Ürünün tehlikeli niteliğiyle ilgili riskleri hafifletmek veya azaltmak için belirli tavsiyelere uyulmuştur Bu listedeki aktif bir içerik kullanıldığında, iyi bir izleme sistemi insanlar, flora ve faunaya ilişkin riski azaltmak ve olası negatif etkileri değerlendirmek için yürürlüğe konulmalıdır. Bu, Bağımsız Tüzüğe ve grup sertifikasyonu için Davranış Kurallarının uygulanmasından sorumlu IMS'ye göre belgelendirilen üreticiler için geçerlidir. 3.2 Böcek İlaçları Gözetim Listesi nasıl izlenecektir? Böcek İlaçları Gözetim Listesindeki aktif içerikler, belge sahipleri tarafından izlenmelidir. Grup sertifikasyonu için, IMS Gözetim Listesinde listelenen bu HHP'ler için bilgi paylaşımını kolaylaştırmalı ve alternatifleri bulmalıdır. Dış denetim esnasında, sertifikalandırılmış üreticiler tarafından kullanılan ve Gözetim Listesine dâhil edilen tüm aktif içerikler, denetim raporuna dâhil edilecek ve ilave analiz için UTZ'ye gönderilecektir. UTZ, ilgili eğitim ve IPM'de bilgi paylaşan çiftçilerin, onaylı operasyonlarda HHP'lerin kullanımını ortadan kaldırılması için esas olduğunu fark etmektedir. Buna istinaden, UTZ bu HHP'ler için alternatif böcek kontrol yöntemlerinin geliştirilmesini teşvik etmeyi ve yakından izlemeyi hedefler. 3.3 Böcek İlaçları Gözetim Listesi için göstergeler nelerdir? Gözetim Listesi, 2014'te yayımlanan PAN HHP listesini esas alarak geliştirilmiştir. Bu liste aşağıdakileri içerir: - Potansiyel olarak arı kolonisi çöküş bozukluklarına neden olan ve/veya akut ve yüksek düzeyde bal arılarına toksik olarak neonikotinoitler9. GHS tarafından H330 'solunduğu takdirde ölümcül' olarak sınıflandırılan aktif içerikler sadece tarımsal (çiftlikte) uygulamalarla (depo uygulamaları hariç) ilgili olanlar. Yasaklı Böcek İlacı Listelerinin göstergelerini karşılayan ancak o anda herhangi bir alternatifi bulunmayan ek aktif içerikler. 9 Arılara toksik olan diğer böcek ilaçları potansiyel olarak 2014 PAN Listesinde listelenenlere ek olarak dâhil edilmiştir. www.utz.org 16 - PAN listesinden 3 veya daha fazla göstergeyi karşılayan ve henüz yasaklanmamış aktif içerikler. AB yönetmeliğinde "endokrin bozucu veya potansiyel endokrin bozucu" olarak listelenen ve Yasaklı Böcek İlaçları Listesine dâhil edilmeyen aktif içerikler10; Böcek İlaçları Gözetim Listesi (aktif içeriklere göre) Akut toksisite No . 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Aktif içerik H 330 (Solundu ğu takdirde ölümcül) Kronik Toksisite Muhtemelen kanserojen olasılığı (US EPA) EDC (EU) Çevresel Toksisite Çok biyobirikimli Su, toprak, çökeltide çok kalıcı Su Arılara son organizmal derece arı için çok toksik toksik 21 2,4 DB Abamektin Asetamiprid* Asetoklor Amitrol Azosiklotin Bifentrin Bromoksinil Karbendazim** Kloropikrin Klorotalonil Klorpirifos Klotianidin Deltametrin Dinotefuran* Dimetoat Dikuat dibromür Dikuat diklorür Epoksikonazol* Etofenproks; Ethofenproks Fenarimol 22 Fenbutatin-oksit 23 Fenitrotion 24 Fenpropatrin 25 Fenoksikarb X 26 Fipronil X 27 Flusilazol** 28 Glüfosinat-amonyum** 20 X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X 10 AB yönetmeliği hakkında daha fazlasını okuyun: http://ec.europa.eu/environment/chemicals/endocrine/strategy/substances_en.htm www.utz.org 17 Böcek İlaçları Gözetim Listesi (aktif içeriklere göre) Akut toksisite No . Aktif içerik 29 Glifosat 30 İmidakloprid* 31 İoksinil 32 İzopirazam 33 Lambda sihalotrin 34 Lufenuron H 330 (Solundu ğu takdirde ölümcül) Kronik Toksisite Muhtemelen kanserojen olasılığı (US EPA) EDC (EU) Çevresel Toksisite Çok biyobirikimli Su, toprak, çökeltide çok kalıcı Su Arılara son organizmal derece arı için çok toksik toksik X X X X X X X X X X 35 Malation 36 Mankozeb X 37 Maneb X 38 Metam-sodyum X 39 Metabenztiazuron 40 Metoksiklor X 41 Metiram X 42 Metribuzin X 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 Nitenpiram* Pikloram Pirimikarb Potasan Prosimidon Propargit Pirazokson Piridalil Kuinalfos Kuizalofop-p-tefüril** Resmetrin TCMTB Terbütrin Tiakloprit* Tiametoksam* Tolilfluanit Trifluralin Ziram X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X *Neonikotinoitler ** Yasaklı Böcek İlaçlarının Listesine ait göstergeleri karşılayan böcek ilaçları, ancak değiştirilmeleri çok zor www.utz.org 18