2014 Yıllık Faaliyet Raporu
Transkript
2014 Yıllık Faaliyet Raporu
TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 2014 FAALİYET RAPORU İÇİNDEKİLER 06 FİNANSAL GÖSTERGELER 08 ÖZETLE ŞİŞECAM 10 PAY SAHİPLERİ VE YATIRIMCI İLİŞKİLERİ 12 ŞİŞECAM’IN GLOBAL PAZARLARDAKİ VARLIĞI 14 ŞİŞECAM’IN ÜRETİM GÜCÜ 16 ORTAKLARIMIZA 20 YÖNETİM KURULU 22 İCRA KURULU 24 DÜZCAM GRUBU 32 CAM EV EŞYASI GRUBU 40 CAM AMBALAJ GRUBU 48 KİMYASALLAR GRUBU 56 ARAŞTIRMA VE TEKNOLOJİK GELİŞTİRME 60 ÇEVRE VE ENERJİ 62 İNSAN KAYNAKLARI 64 ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ 66 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ 68 BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ 70 KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK 74 RİSK YÖNETİMİ VE İÇ DENETİM FAALİYETLERİ 75 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU 197 2014 YILI KÂRININ DAĞITIMI 198 KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU 214 2014 YILI ORTAKLAR OLAĞAN GENEL KURUL GÜNDEMİ 215 DÖNEM İÇİNDE YAPILAN SERMAYE ARTIŞI, ESAS SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİKLERİ VE KÂR DAĞITIMLARI 216 YÖNETİM KURULUNUN YILLIK FAALİYET RAPORUNA İLİŞKİN BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU 218 İLETİŞİM BİLGİLERİ ÖZETLE ŞİŞECAM TOPLULUĞU ŞİŞECAM KREDİ DERECELENDİRME NOTU MOODY’S S&P Nisan 2013 Mayıs 2014 Ba1/Durağan BB+/Durağan Onaylandı Onaylandı KÜRESEL KONUM* (000 tons) Düzcam Cam Ev Eşyası Cam Ambalaj Soda Külü (*) Avrupa Dünya 3 2 4 4 6 3 5 10 Üretim kapasitesi bazında. ŞİŞECAM KURUMSAL YÖNETİM NOTU 29 Aralık 2014 9,28 KÜRESEL VİZYON, DİNAMİK YAPI, SÜRDÜRÜLEBİLİR BÜYÜME Şişecam Topluluğu, düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve kimyasallar ana işkollarında uluslararası çapta faaliyet gösteren bir sanayi topluluğudur. 13 ülkedeki üretimini 21.000’i aşan çalışanıyla sürdüren Şişecam Topluluğu, satışlarının yarısını yurt dışına yapmakta ve ürünlerini dünyada 150’ye yakın ülkeye ihraç etmektedir. Topluluk düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyafı gibi camın tüm alanları ile soda ve krom bileşiklerini kapsayan işkollarında lider konumdadır. Atatürk’ün direktifleriyle 1935 yılında Türkiye İş Bankası tarafından kurulan Şişecam, 79 yıllık geçmişiyle Türkiye’nin en köklü sanayi kuruluşlarından biri olmanın yanı sıra ihtisaslaşma derecesi ve rekabet gücü yüksek faaliyetleriyle dünyanın en seçkin üreticileri arasında yer almaktadır. Şişecam Topluluğu’nun 4 farklı işkolu hakkında detaylı bilgi için 8. sayfaya bakınız. DÜNYA EKONOMİSİNDEKİ HIZLI DEĞİŞİM DEVAM EDİYOR. DEĞİŞEN VE GELİŞEN PİYASA KOŞULLARINDA KÜRESEL LİDERLİK YOLCULUĞUNA... HAZIR MISINIZ? 2 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU BİZ HAZIRIZ. ŞİŞECAM TOPLULUĞU, ULUSLARARASI ÇAPTA FAALİYET GÖSTEREN BİR SANAYİ TOPLULUĞUDUR. 13 ÜLKEDEKİ ÜRETİMİNİ 21.000’İ AŞAN ÇALIŞANIYLA SÜRDÜREN TOPLULUK, SATIŞLARININ YARISINI YURT DIŞINA YAPMAKTA VE ÜRÜNLERİNİ DÜNYADA 150’YE YAKIN ÜLKEYE İHRAÇ ETMEKTEDİR. DÜZCAM, CAM EV EŞYASI, CAM AMBALAJ VE CAM ELYAFI GİBİ CAMIN TÜM ALANLARI İLE SODA VE KROM BİLEŞİKLERİNİ KAPSAYAN İŞKOLLARINDA LİDER OLAN TOPLULUK, KÜRESEL CAM ENDÜSTRİSİNİN İLK ÜÇÜ ARASINDA YER ALMA HEDEFİNE ODAKLIDIR. 79 YILLIK DENEYİMİMİZ VE YENİLİKÇİ YAPIMIZLA KÜRESEL HEDEFLERİMİZE DOĞRU HIZLA İLERLİYORUZ FİNANSAL GÖSTERGELER Özet Finansal Durum Tabloları Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Toplam Varlıklar Kısa Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Yükümlülükler Özkaynaklar Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Kontrol Gücü Olmayan Paylar Toplam Kaynaklar Özet Kâr Zarar Tablosu Hasılat Satışların Maliyeti Ticari Faaliyetlerden Brüt Kâr Faaliyet Giderleri Esas Faaliyet Kârı Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler Finansman Gideri Öncesi Faaliyet Kârı Finansman Giderleri (Net) Sürdürülen Faaliyetler Vergi Öncesi Kârı Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gideri Dönem Vergi Gideri Ertelenmiş Vergi Geliri Dönem Kârı 2013 m TL 4.686 6.797 11.483 1.840 3.028 6.615 5.494 1 .1 2 1 11.483 2014 m USD 2.195 3.185 5.380 862 1.419 3.099 2.574 525 5.380 2013 m TL 5.657 6.693 12.350 1.902 3.209 7.239 5.692 1.547 12.350 m USD 2.440 2.886 5.326 820 1.384 3.122 2.455 667 5.326 2014 m TL 5.954 (4.460) 1.494 (973) 521 114 635 (155) 480 (26) (132) 106 454 m USD 3.129 (2.344) 785 (511) 274 60 334 (82) 252 (13) (69) 56 239 m TL 6.876 (5.003) 1.873 (1.220) 653 24 677 (182) 495 (75) (171) 96 420 m USD 3.145 (2.288) 857 (558) 299 11 310 (84) 226 (34) (78) 44 192 22 432 635 588 1.223 547 1.631 12 227 334 309 643 288 764 7 413 677 688 1.365 768 1.068 3 189 310 315 625 351 461 Dönem Kârının Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar Ana Ortaklık Payları Faiz, Vergi Öncesi Kâr (FVÖK) (*) Amortismanlar Faiz, Amortisman ve Vergi Öncesi Kâr (FAVÖK) (*) İşletme Faaliyetlerinden Elde Edilen Nakit Net Finansal Borçlar Finansal Oranlar 2013 2014 Dönen Varlıklar/Kısa Vadeli Yükümlülükler Özkaynaklar/Toplam Kaynaklar Toplam Yükümlülükler/Özkaynaklar Net Finansal Borç/Toplam Kaynaklar Net Finansal Borç/Özkaynaklar Brüt Kâr/Satış Gelirleri FAVÖK (*)/Satış Gelirleri FVÖK (*)/Satış Gelirleri Net Finansal Borçlar/FAVÖK (*) 2,5 57,6 73,6 14,2 24,7 25,1 20,5 10,7 1,3 3,0 58,6 70,6 8,6 14,8 27,2 19,9 9,8 0,8 (*) FVÖK ve FAVÖK hesaplanmasında finansman gideri öncesi faaliyet kârı dikkate alınmıştır. 6 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU 7,2 8,6 11,1 20,5 19,9 2014 18,1 2013 2012 25,4 ÖZKAYNAKLAR/ NET FİNANSAL BORÇLAR/ TOPLAM KAYNAKLAR TOPLAM KAYNAKLAR 2014 2013 2012 2.110 1.968 1.827 (000 Ton) 1.894 4.154 CAM ÜRETİMİ 2011 1.696 3.612 3.683 3.757 3.437 2014 2013 2012 2011 2010 965 413 412 1.156 1.009 2014 305 830 432 381 2013 2012 2011 2010 2014 2013 2012 2011 2010 2014 2013 1.267 632 1.674 3.420 1.365 1.223 1.016 2.801 2.430 2.319 1.981 6.876 5.954 5.320 4.979 4.206 ANA ORTAKLIK KÂRI (m TL) 2010 2014 2013 2012 2011 2010 21.034 ÇALIŞAN SAYISI 2011 24,2 2014 20.241 17.838 2012 2013 18.065 2011 7.239 6.615 2012 2011 2010 2014 2013 2012 2011 2010 YATIRIMLAR (m TL) 2010 2014 2013 2012 2011 5.606 5.156 1.631 17.850 4.147 1.068 968 (m TL) 2010 2014 596 ÖZKAYNAKLAR 14,2 58,6 2014 2013 2012 2011 392 ULUSLARARASI SATIŞLAR (m TL) 2010 57,6 2013 64,3 62,5 2011 2010 2014 2013 2012 2011 2010 NET FİNANSAL BORÇLAR (m TL) 2012 61,3 2010 2,5 3,0 5,8 1,8 2,8 3,1 DÖNEN VARLIKLAR/ KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER 2014 2013 2012 2011 2010 SATIŞ GELİRLERİ (m TL) FAVÖK (m TL) SODA ÜRETİMİ (000 Ton) FİNANSAL ORANLAR (%) FAVÖK/SATIŞ GELİRLERİ 7 ÖZETLE ŞİŞECAM DÜZCAM GRUBU CAM EV EŞYASI GRUBU 1978 yılında Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. iştiraki olarak kurulan ve Şişecam Topluluğu içinde düzcam alanındaki faaliyetleri yürüten Trakya Cam Sanayii A.Ş. (Trakya Cam), üretim kapasitesiyle kendi alanında dünyada 6’ncı ve Avrupa’da 3’üncü büyük firma konumundadır. 1981 yılında devreye aldığı tesisle Doğu Avrupa, Balkanlar, Orta Doğu ve Kuzey Afrika ekseninde, modern float teknolojisi ile üretim yapan ilk firma olan Trakya Cam, o tarihten bugüne sektöründe birçok ilke imza atmış ve hem Türkiye’de, hem de bölgede düzcam sanayinin gelişmesine öncülük etmiştir. Günümüzde toplam 10 float hattı ile üretim yapan Trakya Cam, faaliyetlerini 4 ana iş alanında sürdürmektedir: • Temel camlar (düzcam, buzlu cam, ayna, lamine cam ve kaplamalı cam) • Otomotiv camları, enkapsüle camlar ve diğer ulaşım araçları camları • Enerji camları • Beyaz eşya camları 2000’li yılların ikinci yarısında, bölgesel liderlik vizyonu ve çok odaklı üretim anlayışı çerçevesinde faaliyetlerini ilk kez Türkiye sınırları dışına taşıyan Trakya Cam, 2006 yılında Bulgaristan’daki Trakya Glass Bulgaria EAD ile Balkanlar’daki ilk float hattını, ardından ayna ve beyaz eşya camı tesislerini, 2010 yılında Bulgaristan Otocam Fabrikası’nı, 2013 yılında lamine ve kaplamalı cam tesislerini devreye sokmuştur. Aynı paralelde, 2007 yılında Bursa Yenişehir’de iki float ve bir kaplamalı cam hattını devreye alarak yurt içinde de büyümesini sürdüren Trakya Cam 2009 yılında ise stratejik bir adımla Mısır ve Rusya’daki düzcam faaliyetlerini sektörün dünyadaki en büyük oyuncularından biri olan Saint-Gobain ile ortaklaşa geliştirme kararı almıştır. 2013 yılında Hindistan’da HNG Float Glass Limited (HNG) firmasının %50 hissesini alarak düzcam alanında bir ortaklık tesis etmiş ve Avrupa’da Richard Fritz Holding firmasının satın alımını gerçekleştirmiştir. 2014 yılına gelindiğinde ise Türkiye’de Polatlı’da ve Saint-Gobain firması ile ortak olarak Rusya Alabuga’da birer float hattı devreye alınmıştır. Otomotiv camlarında ise Rusya’da ve Romanya’da hizmet verecek iki yeni tesis devreye alınmıştır. Firma, günümüzde 9 farklı ülkedeki üretim tesisleri, ortaklıkları ve genişleyen ürün yelpazesi ile inşaat, otomotiv, enerji ve beyaz eşya sektörlerinin güçlü bir cam tedarikçisi olarak “Güçlü markaları ile hızlı büyüyen ve yenilikçi çözümler sunan global bir düzcam şirketi olma” vizyonu çerçevesinde faaliyetlerini sürdürmektedir. Şişecam Topluluğu’nun kurduğu ilk şirket olan Paşabahçe Cam, güçlü dağıtım kanalı yapısı, geniş ürün yelpazesi, alanında örnek teşkil eden üretim becerisi ve müşteri odaklı stratejik yaklaşımları ile bugün sektöründe dünyada 3. büyük, Avrupa’da ise 2. büyük kuruluştur. 1935 yılında Beykoz Paşabahçe’de kurulan üretim tesisinde el üretimi yöntemiyle soda camı ev eşyası üretimine başlamış olan şirket; 1955 yılında bugünkü otomatik üretim teknolojisinin ilk aşaması olarak kabul edilen makine üretimi ve 1974 yılında ısıya dayanıklı cam ev eşyası üretimi ile hızlı bir büyüme sergilemiştir. İlk ihracatını 1961 yılında gerçekleştiren Paşabahçe Cam, 1980- 2000 yılları arasında artan yurt içi talebi karşılamanın yanı sıra ihracata yönelik büyüme stratejisini benimsemiş; portföyüne bir yandan yeni ürün çeşitleri eklerken, bir yandan da yeni kapasite ve fabrikaları devreye alarak üretim hacmini genişletmiştir. Gelişmiş ve rekabetin yoğun olduğu pazarlara yönelmenin gereği olarak kalite ve verimlilik artışı sağlayacak teknolojik gelişmelere büyük önem veren Paşabahçe Cam, 2000’li yıllarda yurt dışındaki yatırım hamlelerini başlatmıştır. Paşabahçe Cam, cam üretim faaliyetlerini Türkiye’de Kırklareli, Mersin, Eskişehir ve Denizli fabrikalarında, yurt dışında ise Bulgaristan ve Rusya Federasyonu’ndaki tesislerinde gerçekleştirmektedir. Geniş ürün yelpazesiyle, sofra ve mutfak eşyaları zincir mağazacılığı alanında ülkemizin lider kuruluşu olan Paşabahçe Mağazaları A.Ş. ve kağıt-karton ambalaj alanında Türkiye’nin önde gelen kuruluşlarından olan Camiş Ambalaj Sanayi A.Ş., Cam Ev Eşyası Grubu bünyesinde yer alan diğer önemli kuruluşlardır. Ev, ikram ve endüstri olmak üzere üç farklı kesime yönelik üretim, tasarım ve pazarlama faaliyetleri gerçekleştiren Paşabahçe Cam, sahip olduğu geniş ürün yelpazesi ve üretim becerisi ile bu pazar kesimlerinde etkinliğini artırmayı öngörmektedir. Paşabahçe Cam; yüksek pazar potansiyeline sahip yeni coğrafyalarda etkinliğini ve Paşabahçe marka gücünü artırarak, yaşama değer katan ürünleri ile global olarak tanınan ve tercih edilen lider cam ev eşyası şirketi olmayı hedeflemektedir. SATIŞ GELİRLERİ ULUSLARARASI SATIŞLAR Düzcam Grubu %28 Cam Ev Eşyası Grubu %26 Kimyasallar Grubu %27 Cam Ambalaj Grubu %22 Cam Ev Eşyası Grubu %23 8 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU Kimyasallar Grubu %30 Cam Ambalaj Grubu %20 Düzcam Grubu %24 CAM AMBALAJ GRUBU KİMYASALLAR GRUBU Gıda, içecek, ecza ve kozmetik sektörlerine çeşitli hacim ve renklerde tasarımlı cam ambalaj üreten Anadolu Cam’ın geçmişi, Beykoz Paşabahçe’de ilk üretim tesisinin kurulduğu 1935 yılına kadar uzanmaktadır. Yaklaşık 35 yıl bu tesiste devam eden cam ambalaj üretimi, meşrubat sanayiinin çok hızlı gelişmesi, ilaç sanayiinin artan şişe ihtiyacı ve Paşabahçe Fabrikası’nda cam ev eşyası üretimine ağırlık verilmesi nedeniyle 1969 yılında Topkapı Şişe Fabrikası’na taşınmış ve bu tarihten sonra şirket hızlı ve istikrarlı bir büyüme sürecine girmiştir. Şişecam Topluluğu’nun dört ana işkolundan birini temsil eden Kimyasallar Grubu’nun temelini, cam sanayisinin ana hammaddelerinden biri olan soda üretmek üzere 1969 yılında kurulan Soda Sanayii A.Ş. (Soda Sanayii) oluşturmaktadır. Mersin’de faaliyet gösteren Soda Fabrikası’nda ve 1982 yılında gruba katılan Kromsan Krom Bileşikleri Fabrikası’nda üretilen kimyasallar, cam dışında deterjandan kimya sanayisine, dericilikten ilaç üretimine kadar 100’den fazla üründe ana girdi olarak kullanılmaktadır. Gelişme zincirinin önemli bir halkası olarak 1976 yılında Mersin’de Anadolu Cam Sanayii A.Ş. (Anadolu Cam) şirketi satın alınmış ve 1988 yılında cam ambalaj üretim teknolojisinin önemli bir kilometre taşı olan NNPB (hafif şişe) üretim teknolojisi ilk defa bu fabrikada uygulanmaya başlamıştır. 2000 yılında, Cam Ambalaj Grubu’na bağlı olarak faaliyetlerini sürdürmekte olan tüm şirket ve tesisler Anadolu Cam çatısı altında toplanmıştır. Grubun Türkiye’deki üretim tesislerine 2006 yılında Bursa Yenişehir Fabrikası da eklenmiştir. Topkapı Fabrikası, 2012’nin son günlerinde kapatılmış, 2013 başında Eskişehir’de kurulan 180 bin ton/yıl kapasiteli modern tesiste üretime başlanmıştır. Diğer taraftan şirket, çevre ülkelerde gerçekleştirilecek yatırım ve işbirliği girişimleriyle bölgesel bir lider ve cirosunun yarısını yurt dışı faaliyetlerden sağlayan uluslararası bir cam ambalaj tedarikçisi olma hedefi doğrultusunda, yurt dışındaki ilk yatırımını 1997 yılında Gürcistan’daki Mina Fabrikası’nı alarak yapmıştır. Bu yurt dışı yatırımını, Rusya pazarının dinamik yapısının sağladığı olanakları değerlendirmek amacıyla 2002’de Gorokhovets, 2004’te Pokrovsky, 2005’te Ufa, 2008’de Leningrad Bölgesi’ndeki Kirishi ve 2009’da Kuban fabrikaları izlemiştir. Anadolu Cam, son olarak 2011 yılında Ukrayna Merefa’da bulunan mevcut bir cam ambalaj tesisini bünyesine katmış ve yurt dışı üretim kapasitesini 1,3 milyon ton/yıl’a yükseltmiştir. Günümüzde toplam 2,2 milyon ton/yıl üretim kapasitesiyle dünyanın 5’inci ve Avrupa’nın 4’üncü büyük cam ambalaj üreticisi olan Anadolu Cam, yurt içindeki faaliyetlerini Mersin, Bursa Yenişehir ve Eskişehir’deki fabrikalarında, yurt dışında ise Gürcistan, Rusya ve Ukrayna pazarlarında, toplam 10 üretim tesisiyle sürdürmektedir. YATIRIMLAR Düzcam Grubu %42 Kimyasallar Grubu %12 1997 yılında özelleştirilen Bulgar soda üreticisi Sodi’ye Solvay (Belçika) ve EBRD ile birlikte ortak olunmuş, sonraki yıllarda ortaklık payı %25’e çıkarılmıştır. 1998 yılında Camiş Egypt Mining Ltd. Co. Mısır’da endüstriyel hammaddeler üretimi yapmak üzere kurulmuştur. 2005’te krom kimyasalları alanında faaliyet gösteren İtalyan Cromital firmasına ortak olunmuş, 2011’de ise şirketin tamamı Soda Sanayii bünyesine katılmıştır. 2006’da ise Bosna Hersek’te soda üretim tesisi Lukavac Soda Fabrikası satın alınmıştır. Mersin ve Bosna tesisleri ile Bulgaristan’da üretim ortaklığı olan Solvay Sodi tesisinde, yaklaşık 2,1 milyon ton soda üretimi gerçekleştiren kuruluş, Avrupa’da en büyük 4’üncü ve dünyada 10’uncu üretici konumundadır. Krom Kimyasallarında ise Kromsan Krom Bileşikleri Fabrikası ve İtalya’da bulunan Cromital S.p.A. ile kuruluş dünyadaki en büyük sodyum bikromat, en büyük bazik krom sülfat ve dördüncü büyük kromik asit üreticisi olarak pazarda önemli bir konumdadır. Günümüzde üretimini soda ve krom kimyasalları dışında cam elyafı, endüstriyel hammaddeler, elektrik, vitamin K3 türevleri ve sodyum metabisülfit alanında da sürdüren grup, 6 ülkede faaliyet göstermektedir. Soda Sanayii, faaliyetlerini, kimya sanayisine özgü gönüllü bir uygulama olan “Üçlü Sorumluluk Taahhüdü” altında çevre, sağlık ve iş güvenliği yönetim sistemlerine uygun olarak yürütmektedir. Çevre konusuna sürekli yatırım yapan ve bu yönüyle sorumlu bir tavır sergileyen kuruluş, bünyesindeki enerji üretim merkeziyle kendi enerji ihtiyacını karşılamanın yanında yılda 1,9 milyar kWh elektrik üretimi gerçekleştirmiştir. FAVÖK Cam Ev Eşyası Grubu %24 Cam Ambalaj Grubu %22 Kimyasallar Grubu %33 Cam Ev Eşyası Grubu %13 Düzcam Grubu %31 Cam Ambalaj Grubu %23 9 PAY SAHİPLERİ VE YATIRIMCI İLİŞKİLERİ Şişecam Topluluğu, global bir şirket olma vizyon ve sorumluluğuyla, yatırımcı ilişkileri ve kurumsal yönetim uygulamalarını uluslararası standartlarda yürütmeye devam etmeyi ve bu suretle de hissedar değerini sürekli artırmayı hedeflemektedir. Bu doğrultuda Şirket, 2014 yılı içerisinde ilk kez Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme notu için değerlendirilmiş ve bu değerlendirme sonucunda “92,8” notunu alarak, ilk değerlendirmede en yüksek not alan sanayi şirketleri arasında oldukça üst sıralarda yer almıştır. İlk kez alınan bu derecelendirme notu, Topluluğun geleneksel olarak son derece yüksek kurumsal yönetim standartlarının, bağımsız kurumlarca da belgelendirilmesi açısından oldukça önem arz etmektedir. Şeffaf bir anlayışla yürütülen tüm yatırımcı ilişkileri faaliyetleri, Topluluğun gerek yatırımcılar, gerekse analistler tarafından daha yakından tanınmasını sağlayarak halka açık şirketlerin değerini artırmayı hedeflemektedir. Bu kapsamda, 2014 yılında yurt içi ve yurt dışında toplam 7 roadshow ve konferansa katılınmış, mevcut ve potansiyel yatırımcılarla 250 civarında birebir toplantı gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, 2014 yılında ilk yarı finansal sonuçlarının paylaşıldığı bir webcast düzenlenmiş olup, bu paylaşımların yılda en az 2 kez düzenli olarak yapılmasına devam edilmesi hedeflenmektedir. Yine 2014 yılı içerisinde, halka açık şirketler ile ilgili rapor çıkaran aracı kurum ve bankalara mensup analistlere yönelik bir gezi düzenlenerek, Topluluğun 4 ana faaliyet alanına ait Mersin’deki üretim tesisleri gezdirilmiştir. T. Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. bulunduğu tüm coğrafyalarda ve sektörlerde önemli katma değerler yaratırken, yatırımcıları için de değer üretmeye devam etmektedir. Topluluk şirketleri için; • 79 yılın getirdiği yüksek itibarın ve sahip olduğu markalarının gücünün artırılarak sürdürülmesi • Güçlü sermaye yapısı ve uzun vadeli stratejileri ile büyümenin desteklenmesi • Güçlü mali bünyesi ile uygun ve çeşitli finansman kaynaklarının teminine imkan sağlanması • Kurumsal kültürünün gücü ve şeffaf yönetim anlayışı ile en iyi uygulamaların yaygınlaştırılması • Etkin risk yönetimi uygulamalarının sürdürülmesi • Yetkin insan kaynaklarının nitelik ve verimliliğinin sürekli iyileştirilmesi 10 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU Yatırımcıları için ise; • Türkiye’de ve yer aldığı diğer bölgelerde faaliyet alanlarında liderliğin pekiştirilmesi • Hisse değerini artırmaya yönelik tutarlı stratejileriyle, sürdürülebilir büyüme ve karlılığın sağlanması • Dengeli ürün portföyü ve farklı coğrafyalardaki faaliyetleri ile ekonomik dalgalanmalara ve olası risklere karşı dayanıklılığının artırılması • Organik ve inorganik büyüme, yeniden yapılanma ve uluslararası şirketlerle işbirlikleriyle 79 yıllık başarılarla dolu tarihine ve tecrübesine yakışır sonuçlarını sürdürmesi hedeflenmekte olup, önceki yıllarda olduğu üzere, 2014 yılında da tüm bu alanlarda önemli gelişmeler elde edilmiştir. Topluluğun, T. Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. başta olmak üzere toplam 5 tane halka açık şirketi bulunmaktadır. 2014 sonu itibarıyla halka açık şirketlerin piyasa değerleri ve 1 yıllık değişim bilgileri yan sayfadaki tabloda yer almaktadır. Bu tablodan da görüldüğü üzere, bu dönemde halka açık Topluluk şirketlerinden neredeyse tümü Borsa İstanbul 100 endeksinin oldukça üzerinde getiriler sağlamıştır. Şişecam hissesi 2014 yıl sonu itibarıyla, BIST 100 endeksinin 2 katına yakın değer kazanmıştır. Aynı dönemde ise BIST 30 endeksi %4, BIST Holding endeksi ise sadece %3 seviyelerinde değer kazanmıştır. Halka açık Topluluk şirketlerinin hisse değerlerindeki bu olumlu gelişmeler, şirketlerin performansının bir sonucu olduğu gibi aynı zamanda küresel ve genel olarak bulunulan coğrafyaların ekonomilerindeki canlanmanın da bir yansımasıdır. Şişecam’ın özellikle son yıllarda hız kazanan yeniden yapılanma, büyüme stratejileri ve yatırımlarının da etkisiyle 2014 yılında Şişecam hissesinin piyasa değeri artmayı sürdürmüş ve bu sayede 2013 yıl sonuna kıyasla net aktif değerine göre daha düşük bir iskontoyla işlem görür hale gelmiştir. Yine bu dönemde, Şişecam’a uzun vadeli yatırım yapan kurumsal yabancı yatırımcıların halka açık olan kısımdaki payı %45,2’den %47,4’e yükselmiştir. Yabancı yatırımcı payındaki bu artış, Borsa İstanbul’daki yabancı yatırımcı payında gerçekleşen 1,2 puanlık yükselişe kıyasla daha yüksek bir oranda gerçekleşmiştir. ŞİŞECAM HİSSESİ 2014 YIL SONU İTİBARIYLA, BIST 100 ENDEKSİNİN 2 KATINA YAKIN DEĞER KAZANMIŞTIR. AYNI DÖNEMDE BIST 30 ENDEKSİ %4, BIST HOLDİNG ENDEKSİ İSE %3 SEVİYELERİNDE DEĞER KAZANMIŞTIR. TOPLULUK ŞİRKETLERİ PİYASA DEĞERİNDEKİ GELİŞME Piyasa Değeri (m TL) 2013-2014 Değişim (%) T. Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 6.188 45 Trakya Cam Sanayii A.Ş. 2.542 41 Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 888 11 Soda Sanayii A.Ş. 2.152 81 50 41 85.721 26 Denizli Cam Sanayii A.Ş. BIST 100 ŞİŞECAM HİSSE DEĞERLERİNİN BIST 100 ENDEKS BAZINA GÖRE DEĞİŞİMİ (*) 200 150 100 50 BIST 100 (*) Aralık 2014 Kasım 2014 Ekim 2014 Eylül 2014 Ağustos 2014 Temmuz 2014 Haziran 2014 Mayıs 2014 Nisan 2014 Mart 2014 Şubat 2014 Ocak 2014 0 ŞİŞECAM 01.01.2014 tarihi itibarıyla değerler 100 baz alınarak hesaplanmıştır. 11 ŞİŞECAM’IN GLOBAL PAZARLARDAKİ VARLIĞI ULUSLARARASI SATIŞLARIN BÖLGESEL DAĞILIMI Avrupa %64 Amerika %8 Asya+ Afrika+ Okyanusya %9 Ortadoğu %19 SATIŞLARIN TÜRKİYE-ULUSLARARASI DAĞILIMI Uluslararası %52 Türkiye %48 12 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU 150 ülkeye satış 837milyon ABD Doları ihracat 2014 yıl sonu itibarıyla Şişecam Topluluğu’nun ihracat gerçekleştirdiği ülkeler. 13 ŞİŞECAM’IN ÜRETİM GÜCÜ 13 ülkede 44 üretim tesisi * BALKUM Rusya Automotive Glass Alliance Rus AO* Rusya TR GLASS RUS* Rusya KIRISHI Rusya POKROVSKY Rusya GOROKHOVETS Rusya FRITZ Aurach Almanya FRITZ Besigheim Almanya CROMITAL İtalya FRITZ Slovakya GLASSCORP S.A. Romanya MEREFA Ukrayna KUBAN Rusya FRITZ Macaristan Bulgaria EAD Bulgaristan SODA LUKAVAC B. Hersek SOLVAY SODI Bulgaristan Trakya Glass Bulgaria EAD Bulgaristan SGGE Mısır 14 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU CAMİŞ Mısır MİNA Gürcistan POSUDA Rusya UFA Rusya 21.034 kişiye istihdam** 4,2 milyon ton cam üretimi 2,1 milyon ton soda külü üretimi 4 milyon ton endüstriyel hammadde üretimi Şişecam Topluluğu Türkiye Üretim Tesisleri DÜZCAM GRUBU Trakya Cam San. A.Ş. Trakya Polatlı Fabrikası - Ankara Trakya Fabrikası - Lüleburgaz Otocam Fabrikası - Lüleburgaz Mersin Fabrikası Trakya Yenişehir Cam San. A.Ş. Yenişehir Fabrikası - Bursa CAM EV EŞYASI GRUBU Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. Tuzla Fabrikası - İstanbul Eskişehir Fabrikası Denizli Cam San. ve Tic. A.Ş. Denizli Fabrikası Paşabahçe Cam San. ve Tic. A.Ş. Kırklareli Fabrikası Mersin Fabrikası Eskişehir Fabrikası CAM AMBALAJ GRUBU Anadolu Cam San. A.Ş. Mersin Fabrikası Anadolu Cam Yenişehir San. A.Ş. Yenişehir Fabrikası - Bursa OMCO-İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. Gebze Fabrikası - Kocaeli Anadolu Eskişehir San. ve Tic. A.Ş. Eskişehir Fabrikası KİMYASALLAR GRUBU HNGIL Hindistan Cam Elyaf San. A.Ş. Gebze Fabrikası-Kocaeli Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Mersin Fabrikası Soda San. A.Ş. Soda Fabrikası - Mersin Kromsan Krom Bileşikleri Fabrikası - Mersin *2014 yıl sonu itibarıyla Şişecam Topluluğu’nun üretim tesislerinin yer aldığı ülkeler şunlardır: Türkiye, Rusya, Gürcistan, Ukrayna, Bulgaristan, Bosna Hersek, İtalya, Romanya, Mısır, Almanya, Macaristan, Slovakya, Hindistan. **2014 yıl sonu itibarıyla Şişecam Topluluğu’nun istihdamının %40,6’sı yurt dışında gerçekleşmiştir. 15 ORTAKLARIMIZA Topluluğumuzun yapısı ve konumu hakkındaki bu temel tespitlerimin ışığında, mesajımın bu bölümünde, faaliyetlerimizi doğrudan veya dolaylı etkilediğini öngördüğümüz gelişmeleri özetlemek ve geleceğe dair öngörülerimizi paylaşmak istiyorum. 2014 yılı küresel ekonomi için olduğu kadar, ülkemiz ve Topluluğumuz açısından da dinamik bir tempoda ve geleceği şekillendirecek önemde gelişmelerle tamamlanmıştır. 2008 küresel mali krizinin üzerinden altı yıl geçmiş olmasına rağmen, dünya ekonomisinin dengeli bir büyüme patikasına oturamadığı ve hatta bloklararası desenkronizasyonun arttığı izlenmektedir. 2013 yılında somutlaşmaya başlayan ve 2014 yılında da sürdürülen ekonomik büyüme, ABD’nin büyüme patikasına geri döndüğünü teyit eder nitelikte olurken; Atlantik’in karşı kıyısında arzulanan ekonomik denge bir türlü sağlanamamıştır. Ekonomi ve iş çevrelerinde, Avrupa’nın üç dip noktalı bir resesyon sürecinde olduğuna dair görüşler yeniden güçlenmektedir. 50,1 ile son 17 ayın en düşük seviyesine gerileyen Markit Economics Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), Euro Bölgesinde durgunluğu işaret etmiştir. Yeni siparişler bazında ölçülen PMI alt endeksi de düşmeye devam etmiş ve son üç dönemdir daralma bölgesinde seyretmektedir. Değerli Ortaklarımız, 13 ülkede 44 noktaya yayılmış bir üretim ağını yöneten ve ürünlerini 150’den fazla ülkede milyonlarca tüketiciyle buluşturan Topluluğumuz, küresel coğrafyada geniş bir paydaş kitlesi ile işbirliği, etkileşim ve iletişim içinde faaliyetlerini sürdürmektedir. Topluluğumuza, “dünya şirketi” vasfı kazandıran ölçeğimiz, yaygınlığımız ve markalarımız, küresel ve bölgesel ekonomideki gelişmeleri yakından izlememizi, strateji ve iş modellerimizi proaktif bir yaklaşımla belirlememizi gerektirmektedir. Bir diğer ifadeyle, yerkürenin farklı noktalarında yaşanan ekonomik, politik ve sosyal gelişmeler, üretimden ihracata tüm faaliyet döngümüzü yakından ilgilendirmekte; Topluluğumuzun sürdürülebilir başarısı, küresel vizyonumuzun ve iş modelimizin doğru kurgulanmış kurumsal bir yapılanma bünyesinde özenli ve dikkatli icrasına bağlıdır. Memnuniyetle ifade etmek isterim ki, Topluluğumuz kurumsal yönetimden üretime kadar tüm katmanlarda doğru, güçlü ve küresel rekabete uygun bir yapılanmaya sahiptir ve 2020 hedefine kararlılıkla ilerlemektedir. 16 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU İlk 20 büyük ekonomi arasında yer alan ülkemize baktığımızda ise, büyümenin sürdüğü ancak görece hız kestiği gözlenmektedir. 2013 yılında %4,4 büyüyen Türkiye ekonomisi, 2014 yılının ilk dokuz aylık döneminde %2,8 gibi sınırlı bir oranda büyüyebilmiş, gerek yurt içi gerekse yurt dışı talepteki zayıf seyir bu gelişmede en etkili unsur olmuştur. Küresel para politikalarına ilişkin belirsizlikler, jeopolitik gelişmeler ve dış talepteki zayıflama büyüme üzerinde baskı yaratan ana unsurlar olarak karşımıza çıkmıştır. Türkiye ekonomisinin 2014 yılında arz ettiği görünüm, küresel dalgalanmaların ortaya çıkardığı baskıların bir sonucudur ve bu diğer gelişmekte olan ekonomilere paralel bir seyirdir. Büyüklüğü 150 milyar ABD Doları’na yaklaşan küresel cam endüstrisi, 2014 yılında global ekonomik gelişmelere paralel bir seyir izlemiş; rekabet ve fiyat baskısında artış görülmüştür. Diğer taraftan, katma değeri yüksek ürünlere odaklanma ve ürün çeşitliliği sektörün geleceğini belirleyecek başlıca trend olarak gündemdeki yerini korumaktadır. Bir diğer ifade ile küresel cam sektörünün geleceğini yeni ve daha ileri teknolojilere dayalı inovatif ve katma değeri yüksek ürünler şekillendirecektir. Brezilya, Çin ve Hindistan, küresel cam endüstrisindeki rekabet koşullarını etkileyen oyuncular olarak öne çıkma çabalarını sürdürmektedirler. Ülkemize baktığımızda ise, cam endüstrisinin ılımlı büyümesini sürdürdüğünü ve 2014 yılında aleyhte seyreden kurlara rağmen Türk cam endüstrisinin net ihracatçı konumunu devam ettirdiğini görüyoruz. Geleceği doğru öngörme ve stratejik hareket etme yetkinliğimiz 2020 hedefimize doğru kararlı adımlarla ilerlememizi sağlamaktadır. 2015 yılında küresel ekonomideki asimetrinin devam edeceğini öngörüyoruz. Küresel kriz sonrasındaki seyrin belirleyici aktörlerinden olan Fed’in izleyeceği politikalar, global ekonominin seyri açısından belirleyici olmaya devam edecektir. Fed’in faiz artırımlarına başlaması, özellikle gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye akımlarında dalgalanmalara neden olabileceği tahmin edilmektedir. Bu durum, küresel krizin ardından dünya ekonomisinin lokomotifi olan, aralarında Türkiye’nin de yer aldığı, gelişmekte olan ülkelerdeki ılımlı büyüme performansının 2015 yılında da devam edeceği öngörüsünü güçlü bir şekilde desteklemektedir. Diğer taraftan Euro Alanı ekonomilerindeki toparlanmanın yavaş ilerleyeceği beklentisi ışığında, Avrupa Merkez Bankası’nın genişleyici yöndeki para politikalarının uzun bir süre devam edeceği düşünülmektedir. 2015 yılında Türkiye ekonomisinin büyüme görünümünün 2014 yılından farklılaşarak yeniden yurt içi tüketim ve yatırım harcamalarının ön planda olduğu bir yapıya geçmesi beklenmektedir. Diğer taraftan, Türkiye’nin ana ihraç pazarlarındaki gelişmelerin önümüzdeki dönemde de ekonomik faaliyetin seyri üzerinde belirleyici olmaya devam etmesini bekliyoruz. Topluluğumuz, 2014 yılının yukarıda kısaca özetlediğim koşullarında değer üretmeye ve hedeflerine ilerlemeye devam etmiştir. İç ve dış talep koşullarını stratejik bir bakış açısıyla yönetmiş, satış gelirlerinden yatırım harcamalarına kadar stratejik tüm hedeflerimize ulaşmış bulunuyoruz. 2020 yılında küresel cam endüstrisinin ilk üçü arasında yer almayı kendine bir hedef olarak benimsemiş olan Topluluğumuz, ekonomik eksendeki gelişmeyi bir diğer ifade ile verimliliği, etkinliği ve kârlılığı artıracak çalışmalarına da aralıksız olarak devam etmektedir. Dünyada ilk üç arasında yer alma hedefine doğru yolculuğumuzda, en az ekonomik konular kadar önem taşıyan iki temel husus daha bulunmaktadır. Bunlar, güçlü bir kurumsal yönetim yapılanması ve sürdürülebilirliktir. Memnuniyetle ifade etmek isterim ki, halka açık bir şirket olan Şişecam, 2014 yılının sonunda ilk kez kurumsal yönetim derecelendirmesinden geçmiştir. Kurulduğu günden itibaren etik değerlerin, şeffaflığın, hesap verebilirliğin ve dürüstlüğün ülkemizdeki bayraktarlarından olan Topluluğumuz, faaliyet gösterdiği tüm coğrafyalarda yasalara uyumu, dürüst ve etik ticareti her zaman gözetmeye kararlıdır. 2014 yılının bir diğer gelişmesi, Topluluğumuzun ilk sürdürebilirlik raporunu yayınlaması olmuştur. Bir dünya şirketi olarak, iklim değişikliği başta olmak üzere, yerkürenin ve insanlığın geleceği açısından tehdit oluşturan konularla mücadelede küresel ölçekte sorumluluk taşıdığımızın bilinciyle, çevresel ve sosyal eksenlerdeki çalışmalarımızı geliştirmeye odaklıyız. Topluluğumuz, sürdürülebilirliği uzun vadeli bir bakış açısıyla yorumlamakta ve gereklerini bu doğrultuda yerine getirmektedir. Enerji verimliliği, inovasyon ve uluslararası standartlara uyum, 13 ülkede üretim faaliyeti yürüten bir ekonomik aktör olarak, sürdürülebilirliği temellendirdiğimiz üç ana başlığı teşkil etmektedir. Enerji duyarlı bir kurum olarak verimliliğimizin artırılması ve karbon ayak izimizin azaltılması çalışmalarımız kapsamında, atık ısıdan enerji üretilmesi ve cam ambalajda geri dönüşüm oranın yükseltilmesi gibi projeler Topluluğumuzun sürdürülebilirlik bakış açısının somutlaştığı noktalardan sadece birkaçıdır ve bu konudaki çalışmalarımızı üretim tesislerimizin tamamında sürdürüyoruz. Değerli Ortaklarımız, Şişecam’ın piyasa değeri 2014 sonu itibarıyla 2,7 milyar ABD Doları’na ulaşmıştır. 2020 hedefimize giden yolda, hissedar değerini daha güçlendirmeye odaklıyız ve bunun için gerekli olan alt ve üst yapılara sahibiz. Güçlü finansal yapımız, yetkin insan kaynağımız, hissedar ve yatırımcılarımızın desteği ile müşterilerimizin teveccühü bu yolculukta bize gerekli olan enerjiyi ve kaldıracı sağlamayı sürdürecektir. Bir dünya şirketi olan Şişecam’ın hedeflerine inanan ve bizleri güçlü kılan değerli hissedarlarımıza, markamızı zirvede tutan çalışanlarımıza, farklı coğrafyalarda markamıza değer katan iş ortaklarımıza, özetle tüm paydaşlarımıza teşekkür eder, saygılarımı sunarım. H. Ersin Özince Yönetim Kurulu Başkanı 17 ORTAKLARIMIZA 2014 yıl sonu itibarıyla yaklaşık 1,2 milyar TL seviyesinde yatırım harcaması ile tedbirli ve öngörülü gelişimini sürdüren Şişecam Topluluğu, 7,2 milyar TL seviyesine ulaşan öz kaynakları ve 2,8 milyar TL düzeyindeki nakit kaynaklarıyla sağlıklı ve güçlü finansal yapısını korumaktadır. Yıllık net kârımız 420 milyon TL olurken, FAVÖK 1,4 milyar TL, FAVÖK marjı ise %20 seviyesinde gerçekleşmiştir. Bu sonuçlarla Topluluğumuz 2014 yılında da sürdürülebilir bir büyüme için finansal gücünü pekiştirmiştir. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarından Moody’s ve S&P’den, sırasıyla Ba1 ve BB+ olarak 2013 yılında ilk kez alınan uzun vadeli kurumsal kredi derece notları, 2014 yılında da korunmuştur. Topluluğumuz, 2013 yılında değişik coğrafyalarda tesis ettiği ortaklık ve satınalmaların gelişimine yönelik de önemli somut adımlar atmıştır. Büyümesini, toplam maliyet yönetimi ve etkin kaynak kullanımı anlayışı ile tüm değer zincirinde ele aldığı projeler ve ArTeGe çalışmalarıyla güçlendirerek desteklemiştir. Şişecam Topluluğu, pazarların belirsiz koşulları karşısında, uluslararası bir yapıda rekabetçi gücünü artırmak için faaliyet modelini yeniden yapılandırma çalışmalarını sürdürmüştür. Topluluğumuz, üretim kapasitelerini geliştirerek konumunu güçlendirmiş ve rekabet yeteneklerini artırmıştır. Şişecam Topluluğu, 2014 yılında düzcam, otomotiv camları, cam ambalaj ve cam ev eşyası alanlarında biri Türkiye’de, üçü Türkiye dışında olmak üzere, toplam dört yeni fabrikayı devreye almıştır. Müşterilerinin ihtiyaçlarını zamanında karşılamak amacıyla mevcut fabrikalarında da cam ambalaj, cam ev eşyası ve soda kapasitelerini artırmıştır. Değerli Ortaklarımız, Küresel cam endüstrisinin ilk üçü arasında yer alma hedefine doğru iddialı ve istikrarlı bir şekilde ilerleyen Şişecam, yarattığı katma değer, çevre bilinci, operasyonel verimlilik, büyüme, zengin ürün portföyü ve sürekli gelişim anlayışı ile 2014 yılında da güçlü bir finansal performans sergilemiş; sürdürülebilir bir başarıya bir kez daha imza atmıştır. Hissedarları başta olmak üzere tüm paydaşları için değer üreten Şişecam Topluluğu, bir yandan ülke dinamikleri ile büyürken, diğer yandan da Türkiye dışındaki yatırımlarını tamamlayarak globalleşme yönünde adımlarını pekiştirmiştir. 2014 yılında zorlayıcı koşullara karşılık, pazarlarını yakından takip ederek proaktif bir anlayışla faaliyetlerini verimli bir şekilde sürdürmüş ve vizyonu doğrultusunda küresel bir geleceğe yönelik çalışmalarına somut adımlarla devam etmiştir. 2014 yılı performansımızdan satırbaşları… Topluluğumuz, bazı pazarlarımızda yaşanan olumsuzluklara rağmen, tüm ürün gruplarında elde ettiği başarılarıyla, 2014 yılı net satış gelirlerini, 2013 yılına oranla %15 artırarak 6,9 milyar TL’ye ulaştırmıştır. Türkiye cam sektörünün lider firması olan ve 3 kıtada 13 ülkede ürettiği ürünlerini 7 kıtada, 150 ülkeye ulaştıran Şişecam, Türkiye’deki başarısının yanı sıra, 2014 yılında uluslararası satışlarında da önemli bir gelişim sağlanmıştır. Türkiye’den ihracatını ve Türkiye dışındaki fabrikalarından gerçekleştirdiği satışlarını kapsayan uluslararası satışlarının toplam ciro içindeki payını %52’ye çıkarmış, böylece tarihinde ilk kez uluslararası satışları Türkiye satışlarını aşmıştır. Bu kapsamda Şişecam Topluluğu olarak 2014 yılında Türkiye’den gerçekleştirdiğimiz ihracat da 837 milyon ABD Doları düzeyine ulaşmıştır. 18 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU Bu kapsamda 2014 yılında, Ankara Polatlı’da 290.000 ton/ yıl, Rusya’nın Tataristan Cumhuriyeti’nde 230.000 ton/ yıl kapasiteli tesislerinde düzcam üretimine başlanmıştır. Otomotiv camları alanında da, Rusya pazarına yönelik Rusya’nın Tataristan Cumhuriyeti’nde, diğeri Avrupa OEM pazarına yönelik Romanya’da olmak üzere, her biri 800.000 araç-set/yıl kapasiteli iki fabrikayı devreye almıştır. Bu yeni fabrikalarımızın yanı sıra, mevcut fabrikalarımızda yeni fırın yatırımlarımız diğer faaliyet alanlarımızda sürdürülmüş, kapasite artışları gerçekleştirilmiştir. Devreye alınan yeni üretim tesislerimizle, cam üretimimiz 4,2 milyon ton, soda külü üretimimiz 2,1 milyon ton, endüstriyel hammadde üretimimiz ise 4 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Dünyanın en büyük üç üreticisinden biri olma hedefimiz doğrultusunda bugün %40’lar seviyesinde seyreden Türkiye dışı üretim faaliyetlerinin ağırlığının %70’lere çıkartılması planlanmaktadır. Bu temel değişimi gerçekleştirmek için dengeli ve ölçümlemeye dayalı bir büyüme gerçekleştirme yolunda ilerliyoruz. Topluluğumuz, büyüme ve kapasite artışı yatırımlarına ilaveten, enerji tasarrufu ve çevrenin korunmasına yönelik verdiği önem ile mevcut fabrikalarında enerji kullanımını minimuma indirecek tasarım ve uygulamalara yönelik çalışmalarını sürdürmüş, enerji verimliliği sağlayan yatırımlarına hızla devam etmiştir. Sürdürülebilir bir kârlılık için enerji tasarrufu yatırımlarına ilaveten, otomasyon ve kalite odaklı yatırımlarla operasyonel verimlilik ve maliyet düşürme çalışmalarını yoğunlaştırmıştır. Belirsizliklerin hakim olduğu global bir ortamda tüm pazarlarımızdaki gelişmeleri proaktif bir yaklaşımla yönetiyoruz. 2014 yılı sektörel ve bölgesel olarak farklı gelişmelere sahne olan bir yıl olarak geçmiştir. Avrupa’da bir miktar iyileşme sinyalleri belirse de, camda beklenen canlanma ve denge oluşmamıştır. Rusya’da tüm sektörler ekonomik koşullardan olumsuz etkilenmiş, Türkiye pazarı faaliyet alanlarına göre farklılaşmakla birlikte daha iyi bir performans sergilemiştir. Ancak Topluluğumuz tüm bu gelişmelere cevap verecek proaktif bir anlayışla hareket etmiş, pazarlarını çok yakından takip ederek konsolide satışlarını artırma başarısını göstermiştir. Dokuz üretim tesisimiz ile faaliyet gösterdiğimiz Rusya pazarında öncü firmalardan olduğumuz cam ambalaj sektöründe düşen talebin olumsuz etkileri, ihracat pazarlarına yönelme ve kapasiteleri dengeleme ile minimize edilmeye çalışılmıştır. Şişecam Topluluğu, Rusya pazarının gelecekte potansiyeline inanmakta ve bu coğrafyadaki odağını ekonomik gelişmeler paralelinde sürdürmeyi hedeflemektedir. Araştırma, Teknoloji ve Geliştirme çalışmaları, Şişecam’ın hedefine giden yolda en önemli odağını oluşturmaktadır. Topluluğumuzun sürdürülebilir büyüme politikasının temeli, uzmanlıkta ve inovasyonda derinleşmeyi gerektirmektedir. Cam sektöründe geleceğin belirleyicisi ileri teknolojilere dayalı katma değeri yüksek ürünler olacaktır. Topluluğumuz, ArTeGe ve inovasyon bağlamında attığı adımlar ile hem üretim teknolojilerini geliştirmek hem de ürün portföyünü katma değerli bir yapıya dönüştürmek hedefi ile ilerlemektedir. Bu kapsamda cam ve cam ürünleri alanında küresel ölçekte yarışabilecek, Türkiye’nin en donanımlı ve dünya ölçülerinde önemli araştırma merkezleri arasında yer alan “Bilim ve Teknoloji Merkezi” yeni binasında ArTeGe çalışmalarına başlamıştır. Değerli Ortaklarımız, Hissedarlarımıza daha çok değer yaratma ve ortaklık yapımızı sadeleştirme hedefine yönelik çalışmalarımız başarıyla devam etmektedir. Topluluğumuz bünyesinde hisse satışları ve ortaklık yapısının sadeleşmesi çalışmalarına 2014 yılında da devam edilmiştir. Bu kapsamdaki en önemli gelişmeler, EBRD’nin %15,45 oranındaki Paşabahçe Cam hissesini Trakya Cam, Anadolu Cam ve Soda Sanayii’nden alması ve IFC’nin Trakya Cam ve Anadolu Cam hisselerinin bir bölümünün almak suretiyle Soda Sanayii A.Ş.’ne %2,65 oranında ortak olmalarıdır. Topluluğumuz bünyesindeki şirketlerin yapılarının sadeleştirilmesi konusundaki çalışmalarını önümüzdeki dönemde de sürdürecek olup, bu çalışmaların büyük kısmının piyasaların imkan yarattığı ölçüde 2015 yılında tamamlanması hedeflenmektedir. Yine önümüzdeki dönemde tüm Topluluk şirketlerinin halka açıklık oranlarının artırılması da planlanmaktadır. Sürdürülebilirlik yaklaşımımız ürettiğimiz değeri kalıcı kılıyor. Şişecam’da “sürdürebilirlik” konusunu yalnızca finansal devamlılık olarak değil, çevreyi, doğal kaynakları, kullanılan girdileri, tüketimleri, müşterileri, değerleri de koruyarak büyüyen bütünleşik bir kavram olarak kabul etmekteyiz. Topluluğumuz, dünyanın en kapsamlı çevre girişimi olan Karbon Saydamlık Projesi’nin gönüllü bir üyesi olup, TÜBİTAK-MAM tarafından başlatılan “İklim Değişikliği Kapsamında Sanayide Teknoloji İhtiyaç Değerlendirmesi ve Sera Gazı Azaltım Potansiyelinin Belirlenmesi” projesine destek vermektedir. Sürdürülebilir Enerji Yönetimi Projesi kapsamında fabrikalarımızda gerçekleştirilen atık ısıdan enerji üretimi ile de Trakya Cam Yenişehir Fabrikası, Sanayide Enerji Verimliliğinin Artırılması Projeleri (SEVAP) kapsamında “En Başarılı Endüstriyel İşletme” ödülünü almıştır. 2011 yılında başlattığımız ve Türkiye’nin en kapsamlı sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk projelerinden olan “Cam Yeniden Cam” ile 163 bin ilköğretim öğrencisine cam geri dönüşümü hakkında eğitim verilmiş, 13 ilde 90’nın üzerinde ilçe belediyesiyle işbirliğine gidilerek 9 bin adede yakın cam kumbarası hibe edilmiş, 1,7 milyar adet cam şişenin çöpe gitmesi önlenmiş ve cam ambalaj geri dönüş oranı %8’den %17’ye yükseltilmiştir. Şişecam tüm faaliyetlerini kurumsal yönetim ilkeleri çerçevesinde gerçekleştirmektedir. Topluluğumuz 2014 yılı içerisinde ilk kez Kurumsal Yönetim açısından değerlendirilmiş ve bu değerlendirme sonucunda 92,8 gibi yüksek bir not elde etmiştir. Bu sonuç ile ilk değerlendirmede en yüksek derece notu alan sanayii şirketleri arasında en üst sıralarda yer almamız sağlanmıştır. Yapılan bu değerlendirme, Topluluğumuzun yıllardır süren açık, şeffaf ve hesap verebilir yönetim tarzının belgelenmesi açısından yüksek bir öneme sahip bulunmakta, gelecek açısından yatırımcılarımız ve tüm paydaşlarımız adına bir güvence oluşturmaktadır. Topluluğumuz paydaşları ile birlikte geleceğe güven ve kararlılıkla yürümektedir. Topluluğumuz köklü tarihi, kurumsal kültürü, ürün ve hizmetleriyle müşterilerine sunduğu değer ve eşsiz deneyimiyle geleceğe güvenle ve kararlılıkla bakmaktadır. Bir dünya şirketi olarak küresel piyasa koşullarını doğru anlama ve kurumsal stratejilerini hızla uyarlama gücü paralelinde profesyonel yönetim ekibi ve yetkin insan kaynağı ile geleceğe ve zirveye odaklı misyonunu yerine getirme heyecanı ve iddiasını taşımaktadır. Hissedarlarımızın ve yönetim kurulumuzun desteği ve kılavuzluğunda, ekibimizin vizyonuna adanmışlığıyla, Topluluğumuzun belirsizliklerin arttığı bir ortamda tüm yetkinliklerini en etkin şekilde kullanarak iddialı hedeflerine kararlılıkla ulaşacağına inanıyorum. Bu vesileyle, uluslararası iş ortaklarımıza, müşterilerimize, tedarikçilerimize, yatırımcılarımıza ve çalışanlarımıza değerli katkıları ve Şişecam’a duydukları güven için teşekkür eder, saygılarımı sunarım. Prof. Dr. Ahmet Kırman Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdür 19 YÖNETİM KURULU H. Ersin Özince Başkan (61) Orta Doğu Teknik Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü’nden mezun olmuş, çalışma hayatına 1976 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. Teftiş Kurulu Başkanlığı’nda başlamıştır. İş Bankası’nın çeşitli birimlerinde yöneticilik yapan Özince, 1994 yılında bankanın Hazine, Finansal Yönetim, Sermaye Piyasaları, Krediler ve İstihbarat-Mali Analiz Bölümlerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı’na atanmıştır. 1998 yılında ise Türkiye İş Bankası’nın 15. Genel Müdürü olarak göreve başlamıştır. Ersin Özince, 1998-2005 yılları arasında Şişecam Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini sürdürmüş, 01 Nisan 2012 tarihinden itibaren Türkiye İş Bankası’nın, 15 Nisan 2011 tarihinden itibaren de Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanlığı’na atanmıştır. Ersin Özince, Tema Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi, The Institute of International Finance (IIF) ve Institute International d’Etudes Bancaires (IIEB) Üyesi, Bilkent Üniversitesi Mütevelli Heyeti Üyesi ve Doğal Hayatı Koruma Vakfı Danışma Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır. Prof. Dr. Ahmet Kırman Başkan Vekili - Genel Müdür (56) Prof. Dr. Ahmet Kırman, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olmuş, AB Rekabet Hukuku dalında yüksek lisans, Ticaret Hukuku dalında doktora yapmış, Mali Hukuk alanında Doçent ve Profesör unvanlarını kazanmıştır. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde Öğretim Üyeliği, Enstitü Müdürlüğü, Ana Bilim Dalı ve Maliye Bölüm Başkanlığı, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde Öğretim Üyeliği yapmıştır. Çalışma hayatına 1982 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş.’de başlayan Prof. Dr. Kırman, bankacılık ve sigortacılık alanında uzun süre görev yapmış, Türkiye İş Bankası A.Ş., Milli Reasürans T.A.Ş., Petrol Ofisi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlıklarının yanı sıra, birçok şirketin yönetim kurulu üyeliği görevinde bulunmuştur. 2006’dan bu yana Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’de Yönetim Kurulu Başkanı ve Murahhas Üye, 2011 yılından bu yana da Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdür görevlerini sürdürmektedir. ICC Türkiye Milli Komitesi Yönetim Kurulu’nda, TEPAV Mütevelli Heyeti ve Yönetim Kurulu’nda, BTHE’de, IAV Yönetim Kurulu’nda Avcılık ve Atıcılık Federasyonu Hukuk Kurulu ve Yönetim Kurullarında başkanlık ve üyelik yapan Prof. Dr. Kırman’ın yayınlanmış 12 kitabı, çok sayıda makale ve benzeri çalışması bulunmaktadır. Alev Yaraman Üye (1) (67) ODTÜ Kimya Bölümü’nde lisans, İngiltere’de Sheffield Üniversitesi Cam Teknolojisi Bölümü’nde yüksek lisans eğitimini tamamlayan Yaraman, 1970’te Şişecam Topluluğu’nda iş hayatına başlamıştır. Cam Araştırma–Geliştirme Merkezi’nin kurulması çalışmalarını yönetmiştir. Cam Ev Eşyası Grup Başkanlığı ve Düzcam Grup Başkanlığı görevlerinde bulunmuştur. Uluslararası Cam Komisyonu’nun (International Glass Commission) faaliyetlerinde aktif rol almış. Teknik Koordinasyon Komitesi Başkanlığı, Yönetim Kurulu Üyeliği ve Yönetim Kurulu Başkanlığı yapmıştır. Avrupa Cam Ev Eşyası Birliği’nin (Europoen Domestic Glass Committee - EGD) Yönetim Kurulu Üyeliği ve Başkanlık görevlerini yürütmüştür. İngiltere Cam Teknolojisi Cemiyeti’nin (Society of Glass Technology), “Fellow” unvanına haiz üyesidir. Bu örgütün en üst organında Yönetim Kurulu Üyesi olarak faaliyet göstermiştir. American Ceramic Society’nin asil üyesi olup, Küresel İşbirliği yönetim ekibinin üyesi olarak görev yapmıştır. ABD’de Phoenix Ödülü, ODTÜ Prof. Dr. Mustafa Parlar Eğitim ve Araştırma Vakfı Hizmet Ödülü ve ömür boyu yapılan katkılar dolayısıyla Uluslararası Cam Komisyonu’ndan Başkanlık Ödülü’nü almıştır. 2014 yılında İngiltere’de Sheffield Üniversitesi’nden Hon.D.Eng. derecesi ile ödüllendirilmiştir. Dr. Tevfik Ateş Kut Üye (2) (65) Ankara Üniversitesi Kimya Yüksek Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Kut, aynı üniversitede doktora eğitimini tamamlamış, iş hayatına Atom Enerji Komisyonu’nda başlamıştır. 1980 yılında Şişecam Topluluğu’na katılan Kut, çeşitli yönetim kademelerinde görev almıştır. 1998 yılından itibaren Kimyasallar Grup Başkanlığı görevini sürdürmüş, 2011 Şubat ayında emekli olmuştur. Zeynep Hansu Uçar Üye (3) (43) ODTÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü’nde eğitimini tamamlayan Uçar, çalışma hayatına 1994 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. İştirakler Bölümü’nde Yatırım Uzman Yardımcısı olarak başlamıştır. Aynı bölümde çeşitli grup şirketlerinden sorumlu olarak yönetim kademelerinde görev alan Uçar, 2007 yılından bu yana İştirakler Bölümü Birim Müdürlüğü görevini sürdürmektedir. 2010 yılından bu yana Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin çeşitli grup şirketlerinde Yönetim Kurulu Üyeliği ve denetçilik görevlerini yürütmekte olan Uçar, ayrıca Türkiye İş Bankası A.Ş. iştiraklerinden Kültür Yayınları İş Türk A.Ş.’de 22 Temmuz 2010, Camiş Yatırım Holding A.Ş. ’de 27 Mart 2012, Avea İletişim Hizmetleri A.Ş.’de 9 Ekim 2012, İş Faktoring A.Ş.’de 29 Temmuz 2013 ve İş Finansal Kiralama A.Ş.’de 30 Temmuz 2013 tarihinden bu yana Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerini sürdürmektedir. 20 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU İlhami Koç Üye (4) (52) 1986 yılında A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden mezun olan İlhami Koç, aynı yıl Türkiye İş Bankası A.Ş. Teftiş Kurulu Başkanlığı’nda göreve başlamıştır. Nisan 1994 tarihinde, Merkez Bankası’na devredilen bir özel bankanın geçici yönetimiyle görevlendirilen Koç, Ekim 1994 tarihinde İş Bankası Menkul Kıymetler Müdürlüğü’ne Müdür Yardımcısı olarak atanmıştır. 1997 yılında İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. Sermaye Piyasaları ve Portföy Yönetiminden sorumlu Birim Müdürü olarak görevlendirilmiş. 1999 yılında aynı kurumda Genel Müdür Yardımcılığı’na yükselmiştir. 2001 yılında İş Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş. Genel Müdürü, 2002’de İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. Genel Müdürü olarak görev yapmaya başlamıştır. 30 Ocak 2013 tarihinden bu yana Türkiye İş Bankası A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. Aynı zamanda Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği Başkanı olan Koç, İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’de Yönetim Kurulu Başkanı, Borsa İstanbul’da Yönetim Kurulu üyesidir. Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu Bağımsız Üye (5) (67) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin ardından, ikinci lisans ve doktorasını Bern Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde tamamlamış, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku dalında doçentlik ve profesörlük almıştır. Çeşitli üniversitelerde öğretim üyeliği ve idari görevler yürütmüştür. Yayımlanmış kitap, makale, araştırma ve tebliğleri bulunmaktadır. Kültür Bakanlığı Sendikacılık Ansiklopedisi Yayın Kurulu Üyeliği, Hamburg Türk-Avrupa Araştırma Enstitüsü Yönetim Kurulu Üyeliği, Japonya Araştırmaları Derneği Genel Başkan Vekilliği, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakan Danışmanlığı, K.K.T.C. Hükümeti Fahri Danışmanlığı, T.H.Y. Denetim Kurulu ve Yönetim Kurulu Üyeliği, İ.T.O. Hukuk Müşavirliği, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı Müşavirliğini yapmış, 2014’te Türkiye Alexander Von Humboldt Bursiyerleri Derneği Başkanlığına ve ITO İş Yaşamı ile İlgili Sorunlara İlişkin Komisyona moderatör seçilmiştir. 25 Mayıs 2012 Ortaklar Olağan Genel Kurul toplantısında, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca bağımsız üye olarak atanmıştır. Prof. Dr. Orhan Sezgin Bağımsız Üye (6) (69) Lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimini İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi’nde tamamlamıştır. Hollanda’daki International Instute of Social Studies’te, “Socio-Economic Planning” Post-graduate araştırma programına katılmıştır. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari İlimler Fakültesi, Türkçe ve İngilizce İktisat Bölümü ve Maltepe Tütün Eksperliği Yüksekokulu’nda Öğretim Üyeliği, Marmara Üniversitesi Yönetim Kurulu Üyeliği, Senato Üyeliği, Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü ve Marmara Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü İktisat Politikası Anabilim Dalı Başkanlığı görevlerini yürütmüştür. Çeşitli kitap, makale, araştırma ve tebliğleri bulunmaktadır. Yeminli Mali Müşavir unvanı bulunan Sezgin, 19931994 yılları arasında Ataköy Marina, 1995-1999 yılları arasında Emlak Konut A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliği; 2000-2012 yılları arasında Ataköy Marina Yat Kulübü 2. Başkanlığı görevlerinde bulunmuştur. 25 Mayıs 2012 Ortaklar Olağan Genel Kurul toplantısında, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca bağımsız üye olarak atanmıştır. Halit Bozkurt Aran Bağımsız Üye (7, 8) (67) Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden 1971 yılında mezun olan Halit Bozkurt Aran, 1973 yılında Dışişleri Bakanlığı’nda çalışmaya başladı. Aran, Salzburg Başkonsolosluğu’nda Muavin Konsolos, Kuala Lumpur ve Washington Büyükelçiliklerinde Başkatip ve Müsteşar olarak görev yaptı. Ardından Düseldorf Başkonsolosu olan ve Pakistan ve İran’da Büyükelçilik yapan Aran, UNESCO, Paris ve Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), Cenevre nezdinde Türkiye Daimi Temsilcisi olarak çalıştı. Büyükelçi Aran, DTÖ’de Ticaret Politikaları Gözden Geçirme Kurulu Başkanlığı, Ticaret ve Çevre Komitesi Başkanlığı ile Belarus Katılım Çalışma Grubu Başkanlığı görevlerini üstlendi. Aran, merkezde Avrupa Siyasi İşler Genel Müdür Yardımcısı olarak görev almasının ardından İkili Ekonomik İşler Genel Müdürü ve Ortadoğu Siyasi İlişkiler Genel Müdürü olarak da çalıştı. Ağustos 2012 tarihinde TEPAV’da kurulan Ticaret Çalışmaları Merkezi’nin Direktörlüğü’nü yürüten Bozkurt Aran, aynı zamanda The Bretton Woods Komitesi üyesidir. 14 Nisan 2014 tarihli Ortaklar Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca bağımsız üye olarak atanmıştır. Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi (3) Riskin Erken Saptanması Komite Üyesi, Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi (4) Riskin Erken Saptanması Komite Üyesi (5) Denetimden Sorumlu Komite Başkanı, Riskin Erken Saptanmaması Komite Başkanı, Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanı (6) Denetimden Sorumlu Komite Üyesi, Riskin Erken Saptanması Komite Üyesi (7) Denetimden Sorumlu Komite Üyesi, Riskin Erken Saptanması Komite Üyesi (8) 14 Nisan 2014 tarihi itibarıyla Prof. Dr. Turgay Berksoy’dan boşalan üyeliğe atanmıştır. (1) (2) 21 İCRA KURULU Prof. Dr. Ahmet Kırman Y. K. Başkan Vekili-Genel Müdür (56) Prof. Dr. Ahmet Kırman, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olmuş, AB Rekabet Hukuku dalında yüksek lisans, Ticaret Hukuku dalında doktora yapmış, Mali Hukuk alanında Doçent ve Profesör unvanlarını kazanmıştır. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde Öğretim Üyeliği, Enstitü Müdürlüğü, Ana Bilim Dalı ve Maliye Bölüm Başkanlığı, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde Öğretim Üyeliği yapmıştır. Çalışma hayatına 1982 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş.’de başlayan Prof. Dr. Kırman, bankacılık ve sigortacılık alanında uzun süre görev yapmış, Türkiye İş Bankası A.Ş., Milli Reasürans T.A.Ş., Petrol Ofisi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlıklarının yanı sıra, birçok şirketin yönetim kurulu üyeliği görevinde bulunmuştur. 2006’dan bu yana Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’de Yönetim Kurulu Başkanı ve Murahhas Üye, 2011 yılından bu yana da Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdür görevlerini sürdürmektedir. ICC Türkiye Milli Komitesi Yönetim Kurulu’nda, TEPAV Mütevelli Heyeti ve Yönetim Kurulu’nda, BTHE’de, IAV Yönetim Kurulu’nda, Avcılık ve Atıcılık Federasyonu Hukuk Kurulu ve Yönetim Kurullarında başkanlık ve üyelik yapan Prof. Dr. Kırman’ın yayınlanmış 12 kitabı çok sayıda makale ve benzeri çalışması bulunmaktadır. Dr. Reha Akçakaya Düzcam Grup Başkanı (52) Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde Lisans ve Yüksek Lisans eğitimini tamamlayan Akçakaya ABD Alfred Üniversitesi’nden Cam Bilimi Yüksek Lisans derecesi, Marmara Üniversitesi’nden ise Mühendislik Yönetimi konusunda Doktora derecesi almış ve 2013 yılında Harvard Business School Advanced Management Programını tamamlamıştır. 1985-1988 yıllarında Boğaziçi Üniversitesi’nde Araştırma Görevlisi olarak görev yapan Akçakaya, 1988 yılında Düzcam Grubu’nda göreve başlamıştır. Çeşitli yönetim kademelerinde görev alan Akçakaya, 02 Ocak 2014 tarihi itibarıyla Düzcam Grup Başkanlığı görevini sürdürmektedir. Cemil Tokel Cam Ev Eşyası Grup Başkanı (43) 1991 yılında Humberside Üniversitesi İşletme Bölümü’nden mezun olan Tokel, 2012 yılında Harvard Business School Advanced Management programını tamamlamıştır. 1992 yılında Paşabahçe Tic. Ltd. Şti’de Yurtdışı Satış Temsilcisi olarak göreve başlayan Tokel, sırasıyla Paşabahçe Yurtdışı Satış Şefi, Paşabahçe Satış Geliştirme yöneticisi ve Yurtdışı Satış Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. 2012 yılında Pazarlama ve Satış Başkan Yardımcılığı görevine atanan Tokel, 02 Ocak 2014 tarihi itibarıyla Cam Ev Eşyası Grup Başkanlığı görevini sürdürmektedir. Abdullah Kılınç Cam Ambalaj Grup Başkanı-Türkiye (48) 1990 yılında ODTÜ Makina Mühendisliği’nden mezun olan Abdullah Kılınç, 2012 yılında Harvard Business School Advanced Management programını tamamlamıştır. 1992 yılında Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Mersin Fabrikası’nda Üretim Mühendisi olarak göreve başlayan Kılınç 1995 yılında yine aynı fabrikada Üretim Şefi olarak görev yapmış, 1999 yılında Gürcistan Mina Ksani Cam Ambalaj Fabrikası’na Genel Müdür Yardımcısı olarak atanmıştır. 2003 yılında Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Yönetim ve Satış Merkezi İş Geliştirme Müdürü görevine getirilen Kılınç sırasıyla Cam Ambalaj Grubu Ruscam Ufa Fabrikası Genel Müdürlüğü, Cam Ambalaj Grubu Rusya Operasyonları Üretim Başkan Yardımcılığı ve Cam Ambalaj Grubu Üretim Başkan Yardımcılığı görevlerinde bulunmuştur. Kılınç, 02 Ocak 2014 tarihi itibarıyla Cam Ambalaj Grup Başkanlığı görevini sürdürmektedir. Aydın Süha Önder Cam Ambalaj Grup Başkanı-Rusya (52) 1985 yılında ODTÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü’nden mezun olmuştur. 1986 yılında İş Bankası İktisadi Araştırmalar Müdürlüğü’nde işe başlayan Önder, aynı yıl Teftiş Kurulu Başkanlığı’nda Müfettiş Yardımcısı olmuştur. Önder sırasıyla, 1998 yılında Avcılar Şubesi, 2001 yılında Karaköy Şubesi, 2003 yılında Kurumsal Pazarlama Müdürü, 2006 yılında Levent Şubesi Müdürü ve 2007 yılında Gebze Kurumsal Şubesi Müdürü olarak görev yapmıştır. 2011 yılından itibaren Türkiye İş Bankası Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmüş olan Önder, Şişecam Topluluğu’na 07 Ocak 2014 tarihinde katılmış olup, 12 Şubat 2014 tarihinden itibaren de Rusya Cam Ambalaj Grup Başkanlığı görevini sürdürmektedir. Tahsin Burhan Ergene Kimyasallar Grup Başkanı (49) 1989 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Ergene, 1990 yılında İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadı Enstitüsü’nde Uluslararası İşletmecilik sertifika programını ve 2012 yılında da Harvard Business School Advanced Management programını tamamlamıştır. 1990 yılında Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’de göreve başlayan Ergene, satış pazarlama bölümlerinde çeşitli yönetim kademelerinde görev almış ve 2011 yılında Kimyasallar Grubu Pazarlama ve Satış Başkan Yardımcılığı’na atanmıştır. 2 Ocak 2014 tarihinden bu yana ise Kimyasallar Grup Başkanlığı görevini sürdürmektedir. 22 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU Görkem Elverici Finansal İşlemler Grup Başkanı (39) Görkem Elverici 1996 yılında Ortadoğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nde lisans eğitimini, 1998 yılında Bilkent Üniversitesi MBA programında yüksek lisans eğitimini tamamlamıştır. Kadir Has Üniversitesi’nde Bankacılık-Finans doktora tezi çalışmalarına halen devam etmekte olan Elverici çalışma hayatına 1998 yılında Türkiye İş Bankası’nda başlamıştır. Kariyeri boyunca Türkiye İş Bankası, HSBC Türkiye, Deloitte Danışmanlık ve Accenture Danışmanlık şirketlerinde orta ve üst kademe yönetici olarak görev alan Elverici, 01 Mart 2013 tarihinde Şişecam Topluluğu’na Düzcam Grubu Mali İşler Direktörü olarak katılmıştır. 12 Mayıs 2014 tarihinden bu yana ise Şişecam Topluluğu Finansal İşlemler Grup Başkanlığı görevini sürdürmektedir. Prof. Dr. Şener Oktik Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanı (60)Ankara Üniversitesi mezunu olan Oktik, İngiltere Durham Üniversitesi Uygulamalı Fizik ve Elektronik Bölümü’nde doktorasını tamamlamış, çeşitli üniversitelerde öğretim üyesi ve yönetici olarak görev yapmış, çok sayıda akademik makale yazmıştır. BP Solar, Sunbury, Imperial Chemical Industries PLC, Paints Division Slough ve Durham University Endüstriyel Araştırma Laboratuvarları’nda; Anel Group ve Arıkanlı Holding gibi kuruluşlarda, bilim adamı ve üst düzey yönetici olarak çalışmıştır. 2002-2010 yılları arasında Muğla Üniversitesi Rektörlüğü görevini yürüten Prof.Dr. Oktik, AB’ye katılım sürecinde, Bilim Teknoloji ve Eğitim Kültür fasıllarında Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi Komisyonu’nda ve TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Danışma Kurulu’nda görev yapmıştır. Ulusal ve uluslararası mesleki ve sivil toplum kuruluşlarının yönetiminde görev almıştır. 2012’de International Commission on Glass Yönetim Kurulu Üyeliği ve Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği Başkanlığı’na seçilmiş ve Şişecam Topluluğu Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Grup Başkanı olarak göreve başlamıştır. Gizep Sayın Stratejik Planlama Genel Müdür Yardımcısı (52) Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Sayın, İstanbul Teknik Üniversitesi İşletme Mühendisliği Bölümü’nden yüksek lisans derecesini almıştır. Şişecam Topluluğu’na, 1989 yılında Planlama ve Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü’nde Planlama Uzman Yardımcısı olarak katılan Sayın, çeşitli yönetim kademelerinde görev yapmıştır. 2009 yılında Kimyasallar Grubu İş Geliştirme ve Stratejik Planlama Başkan Yardımcılığı’na getirilen Sayın, Şubat 2011 tarihi itibarıyla Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Stratejik Planlama Genel Müdür Yardımcılığı görevini sürdürmektedir. Serdar Gençer Sürdürülebilirlik Koordinatörü (47) Serdar Gençer, 1986 yılında İstanbul Kadıköy Anadolu Lisesi’nden, 1990 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuştur. Yüksek Lisansını University of Nottingham–İngiltere’de Finans konusunda tamamlamıştır. 1990 yılında, İş Bankası Teftiş Kurulu Başkanlığı’nda Müfettiş Yardımcısı olarak göreve başlayan Gençer, yine İş Bankası’nda Muhasebe Müdürlüğünde Müdür Yardımcısı ve Grup Müdürü olarak görev yapmıştır. 2003 yılında Bütçe ve Planlama Müdürü olan Gençer, 17 Temmuz 2008 tarihinden 2013 Ağustos ayına kadar Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmıştır. 19992013 yılları arasında İş Bankası bünyesindeki çeşitli finansal kuruluşlarda Yönetim Kurulu üyeliğinin yanı sıra İş Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş.’de Yönetim Kurulu Başkanlığı görevinde bulunmuştur. Şişecam Topluluğu’na 01 Ağustos 2013 tarihinde Sürdürülebilirlik Koordinatörü olarak katılmıştır. Dr. Atilla Gültekin Bilgi Teknolojileri Genel Müdür Yardımcısı (49) İTÜ Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü’nde lisans ve yüksek lisans, Kontrol ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nde doktora eğitimini tamamlayarak aynı üniversitede öğretim görevlisi olarak çalışmıştır. Daha sonra sırasıyla Siemens Nixdorf’ta Sistem Yazılım Mühendisi, Yapı ve Kredi Bankası’nda Sistem ve Network Grup Müdürü, TradeSoft’ta Teknolojiden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışan Gültekin, Şubat 2009-Temmuz 2010 tarihleri arasında Türkiye İş Bankası A.Ş.’de Proje Koordinatörü ve Başdanışman olarak görev yaptıktan sonra Ağustos 2010 tarihinden beri Şişecam Topluluğu Bilgi Teknolojileri Genel Müdür Yardımcılığı görevini sürdürmektedir. 23 3. 6. AVRUPA’NIN DÜNYANIN DÜZCAM ÜRETİCİSİ 9 ÜLKEDE ÜRETİM FAALİYETİ TEMEL CAMLARDA 29 % SATIŞ GELİRİ ARTIŞI 24 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU DÜZCAM GRUBU 25 TRAKYA CAM Trakya Cam, dünya pazarlarında olumlu ve olumsuz gelişmelerin bir arada yaşandığı 2014 yılında, büyüyen üretim gücü ve genişleyen ürün gamı ile tüm ürün gruplarında iddiasını sürdürmüş ve bunu kârlılığına yansıtmayı başarmıştır. 2014 YILINA GENEL BAKIŞ Düzcam tüketimindeki dalgalanmalar, arz talep dengesine yansımıştır. Avrupa’da 2014 yılında, küresel ekonomik durgunluğun etkileri azalma eğilimine girmiş ve ülke ekonomileri az da olsa pozitif büyüme gerçekleştirmiştir. Son yedi yılda %21 daralan Avrupa inşaat sektörü, 2014 yılında ilk defa gelişme kaydetmiş ve %1 mertebesinde büyümüştür. Konut inşaatında, 2013 yılında kaydedilen %4’lük daralmanın ardından, 2014 yılında stabil kaldığı tahmin edilmektedir. Buna karşın, düzcam tüketiminde beklenen artışın yaşanmaması nedeniyle arz-talep dengesi tam anlamıyla sağlanmamıştır. Gerek arz fazlalığı, gerekse Rusya ve Ortadoğu’da yaşanan siyasi çalkantılar sonucu artan stok baskısı, yıl genelinde fiyat artışlarının sınırlı kalmasına yol açmıştır. Rusya, Ukrayna krizi nedeniyle uygulanan yaptırımlar, Rublenin ABD Doları karşısındaki yüksek oranlı değer kaybı ve petrol fiyatlarındaki düşüş nedeniyle ekonomik açıdan çalkantılı bir yıl geçirmiştir. Ekonomide yaşanan belirsizlikler tüm sektörlerle birlikte inşaat sektörünü de yavaşlatmıştır. Sektördeki düşük 26 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU tüketim nedeniyle fiyatlar olumsuz etkilenmiş, ancak, yıl sonuna doğru arzda yaşanan azalmanın etkisiyle toparlanma sürecine girilmiştir. Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da devam eden siyasi olumsuzluklara ilave olarak petrol fiyatlarında yaşanan düşüş, bölge ülkelerinde ekonomik büyümeyi yavaşlatmıştır. İnşaat sektörü ve tüketimdeki yavaşlama da göz önüne alındığında bu bölgenin halen potansiyelinin gerisinde olduğu ve ancak orta vadede cazip pazarlar haline gelebileceği değerlendirilmektedir. Çevre piyasalardaki ekonomik ve siyasi olumsuzlukların etkisiyle Türkiye ekonomisindeki büyüme 2014 yılında hız kesmiştir. Buna karşılık, Türkiye’nin 2014 yılında da bölgenin göreceli olarak en güçlü ekonomisi olduğu ve en iyi büyüme oranını kaydettiği görülmektedir. Türkiye’de inşaat sektörü yılı büyüme ile tamamlamıştır. Ülkemizde düzcamın tüketildiği sektörlerin başında gelen inşaat sektöründe yılın ilk yarısında %3,8’lik bir büyüme gözlenmiştir. Sektörün, üçüncü çeyrekteki göreceli daralmanın ardından yılı %3-4 mertebesinde bir büyüme ile tamamladığı tahmin edilmektedir. Diğer taraftan, 2014’ün 9 aylık döneminde yapı ruhsatlarında %39, yapı izinlerinde ise %17’lik artış gözlenmiştir. İnşaat sektöründe özel sektör bina inşaatı kaynaklı büyüme yaşanırken, sektöre katkıda bulunan bir diğer unsur kentsel dönüşüm çalışmaları olmuştur. Diğer sektörlerde ise hükümetin aldığı iç talebi baskılayıcı önlemler nedeniyle büyüme beklenen düzeyde gerçekleşmemiş veya daralma yaşanmıştır. Otomotiv sektörüne bakıldığında AB ve EFTA ülkeleri toplam pazar büyüklüğünün 2014 yılında %6 civarında arttığı görülmektedir. İhracat, otomotiv sektörünün itici gücü olmaya devam etmiştir. Türkiye’de 2014 yılında toplam araç pazarı, 2013 yılına oranla %10 küçülerek 807 bin adet seviyesine gerilemiştir. Ancak, otomotivde sağlanan ihracat artışı, iç pazardaki daralmayı telafi etmiş ve toplamda üretim artışı sağlanmıştır. Türkiye’nin toplam otomotiv ihracatı 2014’te %7 artarak 885 bin adet olmuş; üretim ise bir önceki yılın aynı dönemine göre %4 artarak 1,2 milyon adet olarak gerçekleşmiştir. Beyaz eşya sektöründe üretimde artış gözlenmiştir. 2014 yılı Avrupa beyaz eşya sektörü için iki farklı dönemde yaşanmıştır. İlk 6 ay durgun ve 2013 ile aynı seviyelerde seyretmiş; ikinci 6 aylık dönemde ise, üretimin artması sonucunda bir önceki yıla göre %2-3 mertebesinde büyüme gerçekleşmiştir. Türkiye beyaz eşya sektöründe üretim geçen yıla göre %3 artmıştır. Beyaz Eşya Sanayiciler Derneği tarafından yayınlanan Aralık ayı birikimli verilerine göre, Düzcam Grubu’nun girdi verdiği segmentlerden buzdolabı üretimi %8 azalmış, fırın üretimi ise %10 büyüme göstermiştir. DÜZCAM GRUBU’NDA 2014 KAZANIMLARI Trakya Cam, 2014 yılında tüm ürün gruplarında iddiasını sürdürmüş ve kârlılığını artırmıştır. Trakya Cam, dünya pazarlarında olumlu ve olumsuz gelişmelerin bir arada gözlendiği ve bölgeler arası farklara rağmen bir önceki yıla kıyasla görece bir toparlanmanın yaşandığı 2014 yılında, büyüyen üretim gücü ve genişleyen ürün gamı ile tüm ürün gruplarında iddiasını sürdürmüş ve bunu kârlılığına yansıtmayı başarmıştır. 27 Pazar ve müşteri odaklı satış ve pazarlama faaliyetleri, grubun tamamında uygulanan maliyet düşürme çalışmaları, işletme sermayesinin etkin kullanımı ve katma değerli ürün payı artmakta olan ürün yelpazesi bu başarıyı sağlayan ana faktörler olmuştur. Trakya Cam, mevcut coğrafyalarda büyüme ve yeni coğrafyalarda konumlanmaya yönelik yatırımlarını istikrarlı bir şekilde sürdürmüş ve sonuçlandırmıştır. Şirket, diğer taraftan, inorganik büyüme hedefi doğrultusunda, önceki yıllarda farklı coğrafyalarda tesis ettiği ortaklık ve satın almaların gelişimine yönelik somut adımlar da atmıştır. Trakya Cam büyümesini; katma değerli ürün gamı, müşterisini odağına alan güçlü organizasyonel yapısı, tüm süreçlerindeki verimlilik artışı, entegre bilişim teknolojileriyle yalınlaşan iş süreçleri ve etkin karar alma mekanizmalarıyla sürekli olarak desteklemektedir. Sektörler bazında kaydedilen gelişmelerden satırbaşları… Trakya Cam mimari camlarda, katma değerli ürünlerin katkısı ile 2014 yılı toplam temel cam satışlarını ciro (TL) bazında %29 artırmıştır. 28 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU Uluslararası pazarlardaki satışlar, kapasite imkanlarına bağlı olarak kârlılık gözetilerek gerçekleştirilmiştir. Pazarlarda yaşanan olumsuzluklara rağmen Trakya Cam uluslararası temel cam satışlarını 2013 yılına göre ciro (TL) bazında %42 artırmıştır. Trakya Cam, Avrupa bölgesindeki ana pazarları olan Bulgaristan ve Romanya’da mevcut satış kanalını korumak ve genişletmek amacıyla rekabetçi bir politika izlemeye devam etmiştir. Şirket, nitelikli ürün taleplerini 2013 yılında Bulgaristan’da devreye alınan lamine ve kaplamalı cam hatlarından karşılayarak satışlar içinde katma değerli ürün payını artırmıştır. Pencerelerde güneş kontrolü, enerji tasarrufu ve amaca uygun ışık geçirgenliği sağlayan kaplamalı camlar, düzcam sektöründe önemli bir yer tutmaktadır. Trakya Cam, özellikle yeni temperlenebilir kaplamalı cam ürün yelpazesi ile ticari bina pazarında etkin bir oyuncu konumuna ulaşmıştır. Trakya Cam, 2014 yılında pazarda penetrasyon sağlamak amacıyla Polonya, Macaristan ve Hırvatistan’da açılan ofislerin de katkısı ile yeni müşterileri portföye katmıştır. DÜZCAM MARKALARI TRC Helio clear® TRC Helio extra clear® TRC Helio® Isıcam® Isıcam Sinerji® Isıcam Konfor® Isıcam Sinerji® T Isıcam Konfor® T Isıcam Sinerji® 3+ Isıcam Konfor® 3+ TRC Ecotherm TRC Ecosol TRC Tentesol® TRC Tentesol T® TRC Aura Reflekta TRC Lameks® TRC Lameks extra clear® TRC TRC TRC TRC TRC TRC TRC TRC TRC TRC TRC Acoustic Lameks® Duracam® Elit Glass Deco classic® Deco wired® Helio matt Flotal® Flotal® extra clear Flotal® E Gökkuşağı® Durasolar® P+ OTOCAM MARKALARI Duracam® Lameks® Toflex® Toglas® Fritz® Rusya’da Tataristan’da açılan düzcam hattından satışlara Haziran ayı sonundan itibaren başlanmıştır. Etkin pazarlama ve satış çalışmalarıyla müşteri sayısı artırılmış, bölgedeki olumsuz pazar koşullarına rağmen satış performansı istikrarlı bir seyirde sürdürülmüştür. Orta Doğu bölgesine mevcut kapasiteler gözetilerek satış yapılmış, buna rağmen satışlarda bir önceki yıla göre artış sağlanmıştır. Pazara yeni kaplamalı ürünler ile diğer katma değerli ürün sevkiyatları gerçekleştirilmiştir. Denizaşırı bölgelere satışlar artırılmış, 2013 yılına kıyasla özellikle uzak bölgelere yapılan satışlarda büyük aşama kaydedilmiştir. Hindistan’ın ekonomik büyümesi 2012-2014 döneminde %6,5 ortalama ile daha önceki yıllara göre yavaşlamıştır. Buna karşın, yapılan seçimler sonrası ülkede siyasi belirsizliğin ortadan kalkması sonucunda 2015 itibarıyla büyümenin hızlanacağı öngörülmektedir. Ülke ekonomisine paralel gelişen inşaat sektörünün hızla artan nüfus, büyük konut açığı ve ticari bina arzındaki artış gibi faktörlerin etkisi ile gelişimini sürdüreceği ve bu durumun önümüzdeki dönemlerde de düzcam pazarını olumlu etkileyeceği beklenmektedir. Türkiye düzcam pazarında tüketim artışı gözlenmiştir. Bu paralelde müşteri ve pazar odaklı bir yaklaşım izleyen Trakya Cam temel cam satışlarını Türkiye’de ciro (TL) bazında %23 artırmıştır. Türkiye ve Bulgaristan’daki otocam tesislerindeki faaliyetleriyle, otomotiv camlarında iddialı büyümesini sürdüren Trakya Cam, Türkiye ve Avrupa pazarında başlayan yeni araç projelerinden artan payı alarak 2014 yılında toplam satışlarını 2013 yılına göre %16 artırmıştır. Toyota, Hyundai ve Ford’un Türkiye ve İspanya’daki yeni projelerine ürün tedarik eden Trakya Cam, 2015 yılında başlayacağı yeni projelere yönelik altyapı hazırlıklarını tamamlamıştır. Şirket, Romanya ve Rusya’daki otocam tesislerinin yatırımını tamamlayan Şirket, Richard Fritz ile devam eden entegrasyon çalışmaları kapsamında müşteri ve ürün portföyünü genişletmekte ve yeni proje görüşmelerini sürdürmektedir. TRAKYA CAM KONSOLİDE GÖSTERGELERİ* (m TL) 2013 Hasılat 1.488 Uluslararası Satışlar 512 Ticari Faaliyetlerden Brüt Kâr 422 Finansman Öncesi Faaliyet Kârı 159 Ana Ortaklık Payı 117 FAVÖK 268 Net Finansal Borçlar 313 Özkaynaklar 2.332 Varlıklar Toplamı 3.885 Yatırımlar 613 Çalışan Sayısı 5.395 2014 2.019 827 566 366 283 517 269 2.537 4.384 431 5.908 *KAP’a açıklanan finansal göstergeleri ifade etmektedir. Trakya Cam, Trakya Cam Investment B.V, Trakya Investment B.V, Trakya Glass Bulgaria EAD, Trakya Yenişehir Cam, Trakya Polatlı Cam, HNG Float Glass Ltd., Glass Corp.S.A, Automotive Glass Alliance Rus AO, TRSG Autoglass Holding B.V, TRSG Glass Holding B.V, Trakya Glass Rus AO, Trakya Glass Rus Trading OOO, Automotive Glass Alliance Rus Trading OOO, Fritz Holding GmbH, RF spol. s.r.o. Richard Fritz Prototype+Spare Parts GmbH, Richard Fritz Kft, Saint Gobain EGYPT’i kapsamaktadır. Küresel ısınma ve enerji kaynaklarındaki global sıkıntıların da etkisiyle, enerji verimliliği yüksek ve gelişen teknoloji ile uyumlu ürünler, beyaz eşya sektörünün ana gündemini oluşturmaya başlamıştır. Bu anlamda cam ürünleri, görsel özelliklerin yanında enerji verimliliği açısından fonksiyonel rol üstlenen ürünlere dönüşmüştür. Beyaz eşya sektöründe güçlü bir tedarikçi olarak varlığını sürdüren Trakya Cam, beyaz eşya camı satışlarını 2014 yılında ciro (TL) bazında %13 artırmayı başarmıştır. 2014 yılında güneş enerjisi camlarında önemli bir büyüme sağlanmıştır. Bu büyümeyi tetikleyen en önemli gelişme, EPDK (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu)’nın lisanssız elektrik üretim sınırını 500 KW’dan 1 MW’a çıkartması ve Türkiye güneş paneli üretici sayısının artması olmuş; Trakya Cam, güneş enerjisi camı satışlarını ciro bazında %53 artırmıştır. Bir diğer önemli gelişme, Avrupa Komisyonu’nun Çin’den ithal edilen solar cama yönelik olarak yürüttüğü anti damping soruşturması olmuştur. Haziran ayında tamamlanan soruşturma sonucunda, Çin’den gelen güneş enerjisi camlarına 5 yıl boyunca %17 ila %42 arasında değişen oranlarda anti-damping vergisi uygulanması kararı alınmıştır. Trakya Cam, bu kararın sonrasında, 2015 yılında Avrupa pazarına yaptığı satışların artacağını öngörmektedir. Düzcam Grubu, 2014 yılında 431 milyon TL’lik yatırım harcaması gerçekleştirmiştir. Trakya Cam, 2014 yılında bir yandan Türkiye pazarında büyürken, diğer taraftan yeni pazarlardaki yatırımlarını ve girişimlerini sürdürmüştür. Trakya Cam, büyüme hamlesi ile başlattığı yatırımlarından 2013 yılında tamamladığı Bulgaristan kaplamalı cam tesisi ve bir lamine hattı, Hindistan’da HNG Float Limited şirketinde tesis ettiği ortaklık ve Almanya’da Richard Fritz şirketinin satın alımının ardından 2014 yılında da yatırımlarını sürdürmüş ve önemli bir kısmını sonuçlandırmıştır. Bu kapsamda, 2014 yılında Trakya Cam, Türkiye pazarında dördüncü üretim lokasyonu olarak Ankara Polatlı Organize Sanayi Bölgesi’ndeki tesisinde, Türkiye’deki 7. float hattını devreye almıştır. Tesis, yaklaşık 29 1.000 ton/gün kapasitesiyle Türkiye’nin en büyük, dünyanın sayılı büyük kapasiteli fırınlarından birisine sahiptir. RusyaAlabuga’da da %70 Trakya Cam-%30 Saint-Gobain ortaklığıyla gerçekleştirilen float hattı devreye alınmıştır. 2015 yılında da büyümesini devam ettirecek olan Trakya Cam, Bulgaristan’daki 2. düzcam hattının yanı sıra Rusya’da Saint Gobain ile ortaklaşa sürdürdüğü float hattı yatırımının dışında bir ayna hattını da devreye almayı planlamaktadır. Ayrıca 2015 yılında hedef pazarlarındaki otocam talebine cevap verecek yeni kapasiteler yaratarak güçlü bir otomotiv camları tedarikçisi olma hedefi doğrultusunda Romanya ve Rusya’da yatırımlarını tamamladığı iki yeni otocam tesisini devreye almıştır. Trakya Cam, 2013 yılında tamamlamış olduğu kaplamalı cam yatırımlarının katkısıyla, 2014 yılında kaplamalı cam ürün çeşitliliğini artırmıştır. 2015 yılında ise pazara yeni ürünler sunulması hedeflenmektedir. Trakya Cam, üretim yetkinliklerini yeni atılımlarla geliştirmektedir. Trakya Cam, 2014 yılında da müşterilerinin ihtiyacını yeni ürünlerle genişleyen ürün portföyü ve yüksek kalite anlayışıyla cevaplamaya devam etmiştir. 2014 yılında Trakya Cam’ın iki yeni yatırımı olan Polatlı ve Rusya Fabrikaları tam kapasite üretime geçmiştir. Bulgaristan Fabrikası 2. float hattı ve Rusya Fabrikası ayna hattının da montajı tamamlanarak üretime hazır hale getirilmiştir. Mersin Fabrikası’nda kampanya ömrünü tamamlayan bir float hattı soğuk tamir amacıyla Aralık ayı içerisinde duruşa alınmıştır. Trakya Cam, Topluluğun benimsediği sürdürülebilirlik yaklaşımı kapsamında, insan hayatına, çevrenin korunmasına, kaynak ve enerji tasarrufuna duyarlılığı gözeten çalışmalara da imza atmıştır. Çevre ve iş güvenliği performansını yükseltmek için ayrılan kaynaklar artırılmış, tüm üretim proseslerinde hammadde ve enerji tüketiminin azaltılmasına odaklanılmıştır. Mevcut fabrikalarda hayata geçirilen iyileştirmelerin yanı sıra, Trakya Cam, yeni yatırımlarında enerji kullanımını en aza indirecek tasarım ve uygulamalar gerçekleştirmiştir. Bu 30 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU çalışmalar, Düzcam Grubu’nun Türkiye, Bulgaristan, Rusya ve Hindistan’daki tüm tesislerinde hayata geçirilirken, Trakya Cam’ın Yenişehir Fabrikası’nda atık ısıdan elektrik üretimini sağlayan ödüllü projesinin tüm fabrikalarda yaygınlaştırılması hedeflenmektedir. Trakya Cam, üretimin yanı sıra, süreçlerden ve iş yapış şekillerinden de maliyet tasarruflarının sağlanmasına yönelik çalışmalar da gerçekleştirmektedir. İşletme sermayesi yönetimine önem veren Şirket, tüm tedarik zincirinin etkin yönetimini kapsayacak projeler de yürütmektedir. Trakya Cam, 2014 yılında otocam segmentinde ilk defa denenen lamine kapı ve arka ısıtmalı camların üretimini de gerçekleştirmiştir. Buna ek olarak, 6 sigma projeleri ile üretimde verim sağlanmış, enerji maliyetini düşürme çalışmaları başta olmak üzere çok sayıda maliyeti azaltıcı proje devreye alınmıştır. Önümüzdeki dönemde 6 sigma projelerinin yaygınlaştırılması hedeflenmektedir. 2014 yılı içerisinde Grubun yeni üyesi otomotiv ana sanayinde, enkapsüle cam üretiminde teknoloji lideri olan Richard Fritz Holding’in cam alanındaki ihtiyaçlarının Trakya Cam’ın yetkinlikleri ve üretim kapasitesi ile hangi alanlarda örtüştüğünü belirlemek ve buna uygun bir tedarik planı oluşturmak amacı ile teknik çalışmalar yürütülmüş olup ortak projelerin artırılması hedeflenmektedir. Bu açıdan değerlendirildiğinde, 2015 yılının, Richard Fritz Holding ve Trakya Cam arasındaki sinerji ve entegrasyonun daha etkin kullanıldığı bir yıl olması hedeflenmektedir. Trakya Cam, 2014 yılında piyasaya 4 yeni ürün sunmuştur. Mimari camlar pazarına yönelik güneş kontrol ve estetik amaçlı 2 yeni farklı renk seçeneğinde float cam, ısı yalıtımının yanı sıra emniyet ihtiyacının ön plana çıktığı konutlar, okullar, hastaneler ve AVM’ler için temperlenebilir low-e ile otomotiv sektörüne yönelik privacy cam geliştirilmiştir. Privacy cam araçlarda ışık ve güneşin etkisinden korunmak üzere tercih edilen, düşük ışık geçirgenliğiyle araç içi görünümü engelleyen ve düşük solar geçirgenliğiyle enerji tasarrufu sağlayan float cam ürünüdür. PV pazarına yönelik yüksek performanslı anti-reflektif kaplama çalışması ile mimari, beyaz eşya ve otomotiv sektörüne yönelik yüksek performanslı nitelikli ürünlerin ArTeGe süreçleri devam etmektedir. Trakya Cam, beyaz eşya camına yönelik farklı işlevsel özelliklere sahip kaplamalı cam geliştirme çalışmalarına da devam etmektedir. Otomotiv camlarında ise su tutmayan (hidrofobik) ve kir tutmayan (oleofobik) cam üretim çalışmaları yapılmaktadır. 2014 yılının bir diğer gelişmesi, kurşunsuz lehim alaşımının yapıldığı ilk numunelerin müşterilere sevk edilmesi olmuştur. Trakya Cam güneş ışınlarını aracın içerisine geçirmeyen atermik (kızılötesi veya Infra Red) ve UV (morötesi veya ultraviyole) geçirimsiz otomotiv camları üretimi çalışmaları kapsamında atermik ön cam test üretimini Bulgaristan’da gerçekleştirmiştir. Trakya Cam, katma değeri yüksek yeni ürünleri portföyüne eklemek suretiyle, stratejik öneme sahip daha çok üst segment proje kazanmayı ve Avrupa otomotiv pazarındaki payını artırmayı hedeflemektedir. Trakya Cam, pazarlama iletişimi faaliyetlerini, maksimum fayda sağlama odağında yapılandırmıştır. Trakya Cam, 2014 yılında, müşteri ve pazar odaklı bir yaklaşım izleyerek, etkin ürün ve kanal yönetimi gerçekleştirmiş; ürün ve marka iletişim faaliyetlerine hız kesmeden devam etmiştir. Türkiye’nin tek ısı yalıtım cam markası olan Isıcam’ın 40. yıl kutlaması etkinlikleri ile ürün ve marka bilinirliği ve bağlılığı artırılmıştır. İletişim faaliyetleri kapsamında ayrıca karar vericiler ile kamu nezdinde yürütülen teknik pazarlama iletişimi sayesinde Milli Eğitim Bakanlığı okullarında kaplamalı camlar, Adalet Bakanlığı cezaevlerinde emniyet camları standart olarak kullanılmaya başlanmıştır. Belediyeler nezdinde yürütülen çalışmalarla da kentsel dönüşüm projelerinde yüksek ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlayan nitelikli ürünlerin kullanımı sağlanmıştır. DÜZCAM GRUBU’NUN 2015 YILI BEKLENTİ VE HEDEFLERİ Trakya Cam, son iki yılda tamamladığı satınalma ve ortaklık adımlarının ardından, 2015 yılında devam eden yatırımlarını tamamlamayı ve devreye almayı hedeflemektedir. Trakya Cam, yatırımların tamamlanmasıyla birlikte, 9 ülkede, 11 float hattı ve otomotiv faaliyet alanındaki 8 üretim tesisi ile faaliyet gösteren bir şirket konumuna ulaşacaktır. Küresel bir oyuncu olan ve müşterisini her şeyin odağında kabul eden Trakya Cam, kaliteli hizmet seviyesi, nitelikli ürün çeşitliliği, enerji ve çevre konusuna yönelik çalışmalarına 2015 yılında da devam etmeyi ve kaynakların en etkin şekilde kullanımı ile sürdürülebilirliğe katkı sağlamayı hedeflemektedir. Yalıtım camlarına yönelik düzenli reklam ve tanıtım faaliyetlerinin yapıldığı 2014 yılında, çevre odaklı ve enerji tasarrufu sağlayan katma değerli ürünlerin yanı sıra proje bazlı çözüm ortaklığı hizmetleriyle de müşteri bağlılığının artması sağlanmıştır. Pazara sunulan farklı performanslı kaplamalı camlar ile ürün çeşitliliği artırılmış, mimardan yatırımcıya ve tüm karar vericilere, proje teknik hizmetleri ile desteklenen cam çözüm önerileri sunularak Trakya Cam ürünlerinin Türkiye ve Türkiye dışında birçok projede yer alması sağlanmıştır. 31 2. 3. AVRUPA’NIN DÜNYANIN CAM EV EŞYASI ÜRETİCİSİ 45 PERAKENDE SATIŞ MAĞAZASI OTOMATİK VE EL İMALATI 20.000+ ÜRÜN ÇEŞİDİ 32 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU CAM EV EŞYASI GRUBU 33 PAŞABAHÇE CAM Dünyanın önde gelen cam ev eşyası şirketlerinden olan Paşabahçe Cam, daralan global pazarda satış düzeyini koruyan az sayıda üreticiden biri olmayı başarmış; küresel pazar payını %12’ye yükseltmiştir. 2014 YILINA GENEL BAKIŞ 2014 yılında global ekonominin yeterince büyümemesi ve bölgesel sorunlar nedeniyle tüketici talebi zayıf seyretmiş; bu doğrultuda cam ev eşyası talebinde son birkaç yıldır yaşanan gerileme devam etmiştir. Avrupa pazarı bir miktar iyileşme sinyalleri gösterse de Fransa, Yunanistan, İspanya ve Doğu Avrupa pazarlarında olumsuz etkiler devam etmektedir. ABD’de yapılan reformlar ve alınan tedbirler ekonomide iyileşme sağlamış olmasına rağmen pazar açısından olumlu gelişme gerçekleşmemiştir. Orta Doğu’da ise Suriye’deki iç savaş ve İran’daki yaptırımlara ilaveten bölge genelindeki siyasi gerilimler pazara olumsuz yansımıştır. BDT bölgesinde, ekonomide yaşanan küçülme talep daralması yaratmıştır. Asya’da Çin ve Hindistan’da ekonomik büyümenin eskiye göre hız kesmesi talep ve fiyatlarda düşüşe yol açmıştır. Türkiye’de ise; hem tüketici talebinin durağan seyretmesi, hem de pazarın doygunluğa yaklaşmış olması nedeniyle büyüme yaşanmamıştır. 2014 yılında Rusya’da yaşanan Ruble krizi, yüksek enflasyon riski, düşük petrol fiyatları ve yaptırımlar, ekonomiyi oldukça 34 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU olumsuz etkilemiştir. Paşabahçe’nin ikinci ana pazarı olan ülkede yaşanan ekonomik sıkıntılar ve Ukrayna’daki siyasi kriz, cam ev eşyası pazarının daralmasına sebep olmuştur. Daralan pazar ve yoğun rekabet ortamı, son yıllarda pek çok cam ev eşyası şirketini olumsuz etkilemiştir. 2014 yılında da bu koşulların devam etmesi, bazı büyük cam ev eşyası şirketlerinin nakit sıkıntısı yaşamasına ve yeniden yapılanma süreçlerinin hız kazanmasına sebep olmuştur. CAM EV EŞYASI GRUBU’NDA 2014 YILI KAZANIMLARI Paşabahçe Cam küresel pazar payını 2014 yılında %12 seviyesine çıkarmıştır. Dünyanın önde gelen cam ev eşyası şirketlerinden Paşabahçe Cam, daralan global pazarda satış düzeyini koruyan az sayıda üreticiden biri olmuş ve global pazar payını %12 seviyesine çıkarmıştır. Deflasyon tehlikesi ve para biriminin değer kaybetmesi sonucu daralmaya devam eden Avrupa pazarında gerçekleştirilen satış artışları ile bu bölgede rakiplere karşı önemli bir avantaj elde edilmiştir. Avrupa genelinde mevcut olan arz fazlasından kaynaklanan yoğun rekabete rağmen; İngiltere, Fransa, İtalya ve Hollanda’da satış artışları gerçekleştirilmiştir. Turizm sektöründe canlanmanın ikram kesimine yansımalarından yararlanarak bu kesime yönelik satışlar %14 düzeyinde artırılmıştır. Premium segmentte, stratejik önemi olan pazarlar ve müşterilerle çalışarak başarılı sonuçlar elde eden Paşabahçe Cam, yeni tasarım markası “Nude”un, Avrupa’nın öncelikli pazarlarında ve Türkiye’de lansmanını gerçekleştirmiş, küresel pazarlarda satışına yönelik alt yapıyı oluşturmuştur. BDT Bölgesinde ise yaşanan tüm olumsuz koşullara rağmen, ticari pazarlama faaliyetlerinin katkısı ve yerel üretici olmanın gücünden yararlanarak Ruble bazında satış gelirleri korunmuştur. Paşabahçe Cam, Türkiye’de özellikle ikram kesimine yönelik satışlarını artırırken, marketlere ve toptan kanala yönelik satışlarını korumuş, pazardaki payını artırmıştır. ABD’de ikram kesimine yönelik yeni şirket yapılanması ve perakendede yeni işbirliklerinin katkısı ile Amerika’ya yapılan satışlar %3 düzeyinde artırılmıştır. Orta Doğu-Afrika Bölgesinde yaşanan siyasi istikrarsızlıklara rağmen; İran, Mısır, İsrail ve Fas’ta elde edilen kazanımlar doğrultusunda bu bölgedeki satış gelirleri %19 düzeyinde artırılmıştır. Asya-Pasifik Bölgesinde ise, Paşabahçe Cam’ın dağıtım alt yapısının geliştirilmesine yönelik çalışmalar gerçekleştirilmiş ve bölgesel satış gelirleri korunmuştur. Türkiye’de iki büyük promosyon projesi ile birlikte; alkolsüz, alkollü içecek ve çay sektörlerinde kazanılan diğer projeler, promosyon satışlarını olumlu yönde etkilemiştir. Yurt dışında, bazı büyük firmalarla yapılan global promosyon projelerinin azalmasına karşılık, alkolsüz içeçek firmaları ile Dünya Kupası projeleri yürütülmüş, alkollü içecek ve özellikle bira sektörüne yapılan satışlar artırılmıştır. 2014 yılında Türkiye’de yüksek bilinirlik ve beğeniye sahip olan Paşabahçe markasının gücünü global pazarlarda da artırmak hedefiyle, pazarlama iletişimi faaliyetlerine ağırlık verilmiş ve Türkiye’deki başarılı mağazacılık uygulamasının yurt dışında da yaygınlaştırılması kararı alınmıştır. 35 2014 yılında yaşanan tüm bu gelişmelerin yanı sıra; Paşabahçe Cam hisselerinin %15,44’ü, 125 milyon Euro’ya Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’na (EBRD) satılmıştır. Önde gelen finans kuruluşlarından EBRD ile yapılan bu ortaklık, Paşabahçe Cam’ı dünya liderliğine taşıma hedefi doğrultusunda atılmış önemli bir adımdır. Paşabahçe Cam’ın ticari pazarlama faaliyetleri, liderliği pekiştirmeye odaklı bir yaklaşımla şekillendirilmiştir. Paşabahçe Cam, 2014 yılı ticari pazarlama hedefini; raf ve teşhirde kategori lideri olmak, kârlı satış artışını yönlendirmek, tüketicilerin markaya olan ilgisini artırmak ve tüketiciyi satın almaya teşvik etmek ana başlıklarında yapılandırmış ve uygulamıştır. 2013 yılında 54 satış uzmanı ve 181 ulusal zincir mağaza ile satış hizmeti sunan Paşabahçe Cam, 2014 yılında hizmet verdiği mağaza sayısını 504’e, satış uzmanı sayısını ise 67’ye yükseltmiştir. 2014 yılında, ayrıca, saha önceliklerinin ve satış stratejilerinin belirlenmesi ve etkin rut optimizasyonu sonucunda yerel market müşterilerine de ilk kez penetrasyon sağlanmıştır. Marka iletişim stratejilerinin sahada güçlendirilmesine ve desteklenmesine yönelik olarak Türkiye’de 24 adet lansman ve mağaza içi aktivite yapılmıştır. 36 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU Global pazarlarda bilinirliği artırmaya yönelik olarak Rusya’da Paşabahçe markalı ürünleri rakip ürünlerden farklılaştırmak adına ürünlerin raflarda blok olarak konumlanması ve Paşabahçe marka algısının kuvvetlendirilmesine odaklanılmıştır. Diğer taraftan, ürünlerin raflarda düzenli ve kolay ulaşılabilir olmasını sağlamak ve rakip analizi yapmak amacıyla 82 hipermarkette pilot satış uygulamasına başlanmıştır. Paşabahçe Cam, 2014 yılında yatırımlarıyla teknolojik alt yapısını güçlendirmeye devam etmiştir. 2014 yılında Paşabahçe Cam; gerçekleştirdiği yeni nesil cam fırın ve modernizasyon yatırımları ile teknolojik alt yapısını güçlendirmeye, verimlilik artışı sağlamaya, yenilikçi, kaliteli ve geniş ürün yelpazesini geliştirmeye devam etmiştir. Paşabahçe Cam, üstün teknolojik alt yapısı, üretim, mühendislik ve geliştirme yeteneği ile global pazarlarda sahip olduğu rekabet gücünün sürdürülebilirliğini sağlamak adına yatırımlarını sürdürmüştür. Bu doğrultuda; hedef pazarları arasında yer alan Avrupa ve BDT pazarlarına yönelik üretim yapan Bulgaristan ve Rusya Fabrikaları’ndaki kurulu kapasitelerini yeni yatırımlar ile %100 artırmıştır. CAM EV EŞYASI KOMBİNE GÖSTERGELERİ* (m TL) 2013 Hasılat 1.446 Uluslararası Satışlar 790 Ticari Faaliyetlerden Brüt Kâr 434 Finansman Öncesi Faaliyet Kârı 94 Dönem Kârı 64 FAVÖK 206 Net Finansal Borçlar 182 Özkaynaklar 1.316 Varlıklar Toplamı 2.005 Yatırımlar 386 Çalışan Sayısı 6.404 2014 1.616 872 505 78 48 209 263 1.290 2.133 247 6.980 PAŞABAHÇE CAM KONSOLİDE GÖSTERGELERİ* (m TL) 2013 2014 Hasılat 1.235 1.299 Uluslararası Satışlar 757 828 Ticari Faaliyetlerden Brüt Kâr 361 410 Finansman Öncesi Faaliyet Kârı 87 52 Ana Ortaklık Payı 57 30 FAVÖK 181 153 Net Finansal Borçlar 167 252 Özkaynaklar 1.080 1.038 Varlıklar Toplamı 1.575 1.638 Yatırımlar 292 197 Çalışan Sayısı 5.1 7 7 5.774 *Paşabahçe Cam dışında Denizli Cam ve Camiş Ambalajı kapsamaktadır. *Paşabahçe Cam, Paşabahçe Cam Investment B.V, Paşabahçe Bulgaristan, Posuda Limited, Paşabahçe Mağazaları, Paşabahçe SRL, Trakya Cam Investment B.V’yi kapsamaktadır. 2013 yıl sonunda tamamlanarak 2014 yılında %100 kapasite artışı sağlayan, 48 milyon Euro düzeyindeki Bulgaristan Fabrikası’nın oxy-fuel yanma teknolojili ikinci fırın yatırımı; ileri teknolojik donanımıyla enerji tasarrufu ve verimlilik artışı sağlayan, sektöründe önde gelen, emisyon değeri düşük ve çevreci bir cam ev eşyası tesis yatırımıdır. Bu nitelikleri ile birlikte, Avrupa Birliği Çevre Ajansı’nın prestijli LIFE+ sertifikasını almaya hak kazanmıştır. İkinci fırın yatırımı ile kapasite artışı sağlanmasının yanı sıra, katma değerli, geniş ürün yelpazesine uygun üretim hatları ve makine donanımlarının eklenmesi ile ürün niteliği de artırılmıştır. Paşabahçe Cam, etkin dağıtım kanalı yapısıyla global pazardaki penetrasyonunu artırmayı hedeflemektedir. Bu kapsamda lojistik maliyetlerini düşürecek ve verimlilik artıracak önemli çalışmalar üzerinde durmaktadır. 2014 yılında Avrupa ihracatlarında tren yolu kullanımının sağlanması, lojistik maliyetlerinde tasarruf elde edilmesine imkan vermiştir. Şebeke Optimizasyon Projesi ile de, yurt içi maliyetlerinde tasarruf sağlanması için 2014 yılında başlanan çalışmaların 2015 yılında da sürdürülmesi hedeflenmektedir. Bunlarla birlikte, 80x120 Palet Dönüşüm Projesi ile nakliye ve depolama maliyetlerinde tasarruf elde edilmesi, Entegre İş Planlama Dönüşüm Projesi ile müşteri beklentilerine ve kurumsal dinamiklerin yarattığı değişkenlere hızla cevap verecek planlama tasarımı ve süreç optimizasyonunun sağlanması, 2015 yılında üzerinde durulacak önemli projeler arasında yer almaktadır. Paşabahçe Cam, Türkiye ve Türkiye dışındaki fabrikalarında kapasite artırmaya ve modernize etmeye yönelik yaptığı yatırımları ile sağladığı ArGe ve teknolojik üstünlüklerinin yanı sıra, enerji tasarrufu sağlayan, çevreyi koruyan, enerji dostu baca arıtma sistemleri ve baca gazının geri kullanımını sağlayan çevreci yatırımları ile de sektöründe önde gelmektedir. 2014 yılının ortasında devreye giren, 83 milyon ABD Doları mertebesindeki Rusya Fabrikası ikinci fırın yatırımı ise, gerek fırın gerekse üretim hatları ile sınıfının önde gelen yeniliklerine sahip, önemli bir yatırımdır. Rusya yatırımı, %100 kapasite artışını sağlamış olmasının yanı sıra; ürün niteliğini artıran baskılı, katma değerli ve geniş ürün yelpazesini Rusya pazarına sunan üretim makinelerine sahiptir. Sürdürülebilir büyüme hedefi, maliyet düşürme ve verimlilik artırma çalışmaları Paşabahçe Cam, sürdürülebilir büyüme hedefiyle 2014 yılında da maliyet düşürme ve verimlilik artırmaya yönelik çalışmalarına devam etmiştir. Bu kapsamda, Türkiye Kırklareli Fabrikası’nda 2013 yılı ikinci yarısında devreye giren, yeni teknolojik özellikteki, enerji tasarrufu sağlayan, oxy-fuel teknolojili kristalin fırınının, maliyet düşürme yönündeki ve verimlilik artışındaki etkisi 2014 yılında görülmüştür. Bulgaristan Fabrikası A Fırınında gerçekleştirilen soğuk tamiri takiben fırının enerji verimliliği artırılmıştır. Kalite kontrol etkinliğini artırmaya yönelik inspection makineleri, enerji tasarrufu sağlayacak, verimlilik artışına sebep olacak teknolojik özellik kazandırılan üretim makineleri, lazer teknolojili ve ArGe çalışmaları sonucu geliştirilen makineleri ile Paşabahçe Cam, 2014 yılında da yüksek kaliteli ürünleri, maliyet etkinliğini de sağlayarak müşterilerine sunmuştur. Ürün portföy yönetimi uygulamaları 2020 vizyonuna yönelik kârlı ve katma değerli ürün portföyünün oluşturulması ve markalı satışların payının artırılması stratejileri doğrultusunda Paşabahçe Cam; aksesuarlı, lisanslı ve markalı ürün gamını geliştirmek adına çalışmalarını yürütmüştür. Grup bu kapsamda; • Sektör liderlerinden Guzzini markası ile lisans anlaşmalı olarak ortak projeler başlatmıştır. • “Up-cycled by Paşabahçe” konsepti ile fonksiyonel mutfak ürünleri kategorisinde 2015 yılı Şubat ayında dünya lansmanı yapılacak olan Zest markası ile stratejik işbirliği başlatmıştır. • Mevcut ürünlerde katma değer yaratmak adına çeşitlendirmeye giderek lansmanlar yapmış, satış çeşitliliği sağlamıştır. 2014 yılı içerisinde Paşabahçe markası ile yapılan önemli lansmanlar arasında; Borcam in Color, Homemade (kavanoz), Storemax (saklama kabı) yer almaktadır. Grup aynı zamanda global marka yaratma stratejileri doğrultusunda; 2013 yılında geliştirdiği, tüm yaşam alanlarında minimalist mimari çözümler sunan ve dünya çapında çok değerli tasarımcıların imzasını taşıyan koleksiyonların bulunduğu “Nude” markasının tasarım ve ürün koleksiyonlarına yeni ürünler ekleyerek portföyünü zenginleştirmiştir. Bunun yanı sıra ürün geliştirme ve tasarım konusunda da aktif çözümler üreterek 116 yeni ürün geliştiren Paşabahçe Cam, 2014 yılında 52 dış tasarımcı ile çalışarak ürün çeşitliliğini artırmıştır. 2014 yılında pazar ve müşteri beklentilerine en doğru cevabı verecek yeni ürünlerin geliştirme hızını artırmak adına, SAP-ERP entegrasyonu ile yeni sistem çözümlerini uygulamaya alma 37 çalışmaları başlatılmıştır. 2015 yılında bu çalışmaların devamı olarak “Ürün Yaşam Eğrisi Yönetimi” sisteminin yapılandırılması ve katma değeri yüksek ürün portföyünün geliştirilmesi hedeflenmektedir. Paşabahçe Cam’ın marka iletişim faaliyetleri, 2014 yılında çok yönlü olarak devam etmiştir. Türkiye’deki yüksek marka beğenisinin sürdürülmesi ve Paşabahçe marka bilinirliğinin dünya çapında ana pazarlarda artırılması hedefine yönelik olarak 2014 yılında yoğun iletişim ve saha faaliyetleri gerçekleştirilmiştir. Aynı zamanda dünya çapında ev kesimi ve ikram sektöründe masaüstü, aksesuar, obje pazarlarından pay alma hedefi ile yola çıkan yeni tasarım markası Nude’un Türkiye ve dünyadaki ana pazarlarda bilinirliğinin artırılmasına yönelik olarak yoğun iletişim kampanyaları, lansman ve tanıtıma yönelik projelerle faaliyetlerini sürdürmüştür. Bu doğrultuda Paris, Milano ve Kopenhag’da yurt dışı lansmanı yapılmış olan marka, çeşitli organizasyon, kampanya ve etkinliklerle basın, müşteri ve son kullanıcılara tanıtılmıştır. Nude ve Paşabahçe markaları için global bilinirliğin ve marka değerinin artırılmasına yönelik yapılan pazarlama iletişimi faaliyetlerine ağırlık verilmiş, Avrupa’da 6, Amerika’da 3, Rusya’da 2, Uzakdoğu’da ve Türkiye’de 1 adet olmak üzere toplam 12 fuara katılım sağlanmıştır. İş ve kanal ortakları memnuniyetinin artırılmasına yönelik yurt içi yetkili satıcılarıyla Amerika ve Macaristan’da, Rusya’daki distribütörlerle İstanbul ve Antalya’da, ikram sektörleri profesyonelleri ile Dubai’de çeşitli organizasyonlar düzenlenmiş, sponsorluk ve dijital pazarlama faaliyetlerine ağırlık verilmiştir. ArGe faaliyetleri ile daha etkin ve tasarruflu teknolojiler Paşabahçe Cam, Şişecam ArGe merkezi ile entegre ArGe faaliyetleri, sürdürülebilir, enerji tasarruflu, yeni nesil cam fırınları ve üretim makineleri ile yeni ve özgün ürünlerin, en yüksek nitelikte ve nicelikte pazara sunulmasını sağlamaktadır. 38 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU Paşabahçe Cam, Türkiye ve Türkiye dışındaki toplam 6 fabrikasında, 12 cam fırını, 80’i aşkın üretim hattı ve 30’u aşkın katma değerli ürün üretebilen baskılı ve dekorlu ürün hattı ile sektöründe dünyanın öncüsü olan teknolojik alt yapısını ve üretim olanaklarını ArGe gücü ile desteklemektedir. Paşabahçe Cam; Eskişehir, Kırklareli, Denizli, Mersin, Bulgaristan ve Rusya’daki fabrikalarında gerçekleştirdiği; kapasite artışı, teknoloji yenileme, araştırma ve geliştirme, yeni ürün geliştirme, maliyet düşürme ve enerji tasarrufu sağlayan yatırımları ile cam ev eşyası pazarında rekabet avantajı sağlamış ve pazardaki öncü konumunu sağlamlaştırmıştır. PERAKENDE MAĞAZACILIK FAALİYETLERİ Paşabahçe Mağazaları, Türkiye’de 11 ilde 45 mağazası ve müşteri odaklı yapısıyla liderliğini pekiştirerek sürdürmektedir. Cam Ev Eşyası Grubu’nun zincir ihtisas mağazacılığı iş alanını oluşturan Paşabahçe Mağazaları, konusunda ülkemizin lider perakendecileri arasında yer almaktadır. Paşabahçe Mağazaları, 2014 yılı içinde İstanbul’da Palladium, Akasya ve Mall of İstanbul mağazalarının yanı sıra İstanbul Atatürk ve Ankara Esenboğa Havalimanları Dış Hatlar Terminallerindeki ATÜ satış noktalarında özel Paşabahçe Mağazaları corner’larını hayata geçirmiştir. Böylece mağaza sayısı 11 ilde 45’e yükselmiştir. Paşabahçe markasının yurt dışı pazarlardaki bilinirliğini artırmak ve mağazacılık faaliyetlerini yaygınlaştırmak amacıyla yurt dışında da mağazalar açılması kararlaştırılmıştır. Bu doğrultuda, 2014 yılı içinde yürütülen çalışmalarla İtalya’nın Milano kentinde mağaza açma yönünde girişimler başlatılmıştır. Müşteri ihtiyaç ve beklentileri doğrultusunda yıl içinde çok sayıda yeni ürün geliştirilmiş ve satışa sunulmuştur. İnternet üzerindeki yaygın sosyal medya kanallarından Instagram’da oluşturulan Paşabahçe Mağazaları hesabı kısa sürede 20 bini aşkın takipçi sayısına ulaşmıştır. Önümüzdeki dönemlerde de farklı iletişim kanallarından yararlanılarak daha geniş kitlelere ulaşılması hedeflenmektedir. CAM EV EŞYASI GRUBU’NUN 2015 YILI BEKLENTİ VE HEDEFLERİ Müşteri odaklı yapıyı daha fazla güçlendirmek amacıyla yıl içinde başlatılan CRM projesinin 2015 yılı ortalarında devreye alınması planlanmaktadır. 2015 yılının küresel anlamda geçtiğimiz yıla göre daha olumlu geçmesi beklenmektedir. Ekonomi ile bağlantılı olarak tüketici talebinin temkinli seyredeceği ve bu eğilimin cam ev eşyası talebine de yansıyacağı öngörülmektedir. Paşabahçe Mağazaları, Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) ve araştırma şirketi GFK tarafından gerçekleştirilen “AVM’lerde Tüketicilerin Seçtiği Bir Numaralı Markalar” araştırmasında, geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yıl da, evdekorasyon kategorisinde tüketicilerin en beğendiği marka olmuştur. Yine yıl içinde müşterilerin oylarıyla Ankara Armada AVM’de yer alan Paşabahçe Mağazası, Performans Özel Ödülü’ne layık görülmüştür. Önümüzdeki dönemde; ABD’de beklenen ekonomik iyileşmenin cam ev eşyası sektörüne yansımalarının orta vadede görülmesi; Avrupa pazarında yoğun rekabet ortamının yaşanması; Orta Doğu ve Afrika’da gelişen turizmle beraber ikram sektöründeki faaliyetlerin artması, perakende sektörünün gelişmesi, Irak, Suriye, Libya’da siyasi istikrarsızlığın pazarı olumsuz etkilemesi beklenmektedir. KAĞIT-KARTON AMBALAJ FAALİYETLERİ Camiş Ambalaj 2014 yılında satış gelirlerini %13 artırmıştır. Türkiye kağıt- karton ambalaj sektörünün önde gelen üreticilerinden Camiş Ambalaj, özellikli ve hassas üretimleriyle aranan ve tercih edilen firma konumunu 2014 yılında da sürdürmüştür. Şirketin 2014 yılı toplam satış gelirleri %13 artmıştır. Camiş Ambalaj, ofset baskılı karton ve lamine tüketici ambalajları, yüksek kaliteli flekso baskılı oluklu tüketici ve taşıma ambalajları, otomatik dolum hatları için tava ve çoklu ambalajlar ile teşhir amaçlı displeyler üretmekte ve pazardaki etkinliğini modernizasyon yatırımlarıyla sürdürmeyi hedeflemektedir. Paşabahçe Cam’ın hedefi, yatay seyredeceği tahmin edilen Türkiye pazarından daha yüksek pay almaktır. BDT’de ise pazarın 2015 yılında küçülmeye devam edeceği; ancak yerel üretici olarak Paşabahçe Cam’ın güçleneceği öngörülmektedir. Paşabahçe Cam; 2015 yılında katma değeri yüksek, yenilikçi ve özgün tasarımlı ürünleri ile rakiplerinden farklılaşmayı, kârlı ürün portföyü oluşturmayı, etkin maliyet ve nakit yönetimini sürdürmeyi, tüketiciye direkt ulaştığı kanalları artırmayı ve etkin yönetmeyi, bu doğrultuda sektördeki varlığını güçlendirmeyi öncelikli hedefleri arasında görmektedir. Şirket, yüksek pazar potansiyeline sahip yeni coğrafyalarda etkinliğini ve Paşabahçe marka gücünü artırarak dünyanın lider cam ev eşyası şirketi olmayı hedeflemektedir. Şirket, 2014 yılında Ambalaj Sanayicileri Derneği tarafından düzenlenen Ambalaj’ın Ay Yıldızları Yarışması’nda 1 bronz ve 1 yetkinlik ödülü kazanmıştır. 39 4. 5. AVRUPA’NIN DÜNYANIN CAM AMBALAJ ÜRETİCİSİ 4 2,2 ÜLKEDE MİLYON TON/YIL ÜRETİM KAPASİTESİ MAKSİMUM ÜRÜN ÇEŞİTLİĞİ 6 15 CC’DEN 40 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU LT’YE ÇEŞİTLİ HACİMDE CAM AMBALAJ ÜRETİMİ CAM AMBALAJ GRUBU 41 ANADOLU CAM Cam Ambalaj Grubu, küresel gelişmelerin ve iç pazar dinamiklerinin hareketlilik arz ettiği ve rekabetin arttığı bir yılda büyümesine devam etmiş; küreselleşmeyi hedefleyen yenilikçi stratejilerin yön verdiği bir yılı geride bırakmıştır. 2014 YILINA GENEL BAKIŞ Küresel ekonomik toparlanma süreci 2014 yılında kırılgan bir şekilde devam etmiştir. Küresel talepte ve uluslararası ticarette arzu edilen artış sağlanamamıştır. Bazı ülkelerde enflasyonist baskılar devam etmekle birlikte, düşük talep, yüksek atıl kapasite ve gerileyen emtia fiyatları küresel düzeyde tedirginlik yaratmaktadır. Gelişmiş ülkelerden ABD ve İngiltere ekonomisinde toparlanma eğilimi kuvvetlenirken, Avrupa Bölgesi’nde ekonomik durgunluk, düşük talep ve deflasyonist riskler devam etmektedir. Gelişmekte olan ülkelerde ise ivme kaybı belirginleşmiştir. 2014 yılının ilk yarısında ekonomik daralma yaşayan Brezilya, yüksek enflasyon baskısını azaltma adına faiz artırma yolunu seçerken, Çin gösterge faiz oranında indirime gitmiştir. Hindistan’da ise faiz oranlarında değişikliğe gitmeme kararı alınmıştır. 2014 yılının son çeyreğinde Ruble son 16 yılın en keskin değer kaybını yaşamış ve enflasyondaki yükselişin önüne geçebilmek için Rusya Federasyonu’nda gösterge faiz oranı artırılmıştır. Petrol fiyatlarındaki keskin düşüş, hükümetin alkollü içki 42 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU tüketimini kısıtlayıcı vergi artışları, sınır komşusu Ukrayna ile yaşanan olumsuz gelişmeler sonrasında ABD ve AB ülkeleri tarafından uygulanan ambargo ile Rusya ekonomisi büyük oranda olumsuz olarak etkilenmiştir. Gürcistan’ın Rusya ile siyasi ilişkilerini düzeltmesi ülke ekonomisinin olumlu yönde ivme kazanmasını sağlamıştır. Canlanan ticaret bölge yatırımlarının da kârlılığını artırmaktadır. Türkiye ekonomisi de makroekonomik gelişmelerin ve komşu bölgelerde yaşanan siyasi kargaşaların iç piyasaya olan etkileriyle farklılıklar göstermiştir. 2014 yılında Irak ve Rusya gibi önemli ihraç pazarlarındaki sorunlara rağmen ABD ve başta Almanya ile İngiltere olmak üzere Avrupa Birliği ülkelerine yönelik ihracat hacmi artmıştır. Bu dönemde, yurt içi talep koşullarının zayıf seyri ve yılın ikinci yarısında petrol fiyatlarındaki hızlı düşüş ise ithalat hacminin azalmasını sağlamıştır. Dünyadaki gelişmelerin cam ambalaj pazarına etkileri bölgesel olarak farklılık göstermektedir. Küreselde, cam ambalaj pazarında ve girdi verilen sektörlerde konsolidasyon ve kapasite artırma faaliyetleri yoğunlaşmıştır. 2014 yılında Kuzey Amerika bölgesinde gelişen satın almalar ve doygun Avrupa Bölgesi’nde yaşanan kapasite artışları gelecek dönemlerde de rekabetin yoğun olacağını işaret eden gelişmeler olmuştur. Bunun yanında sağlık algısı, gelişen ekonomilerin alım gücünde gözlenen artış, bilinçli tüketimdeki gelişmeler cam ambalaj pazarının büyümesine olumluluk katmıştır. Cam sektöründeki ArTeGe faaliyetlerinin katkısıyla içerik ve ambalaj bakımından özellikli ve seçkin ürünlerin geliştirilmesi, 2014 yılında küresel cam ambalaj pazarının %5 oranında büyüyerek 40 milyar ABD Doları mertebesine ulaşmasını sağlamıştır. 2014 yılında da gelişmekte olan ekonomilerde küresel cam ambalaj sektörü büyümeye devam etmiştir; Brezilya, Çin ve Hindistan dünya ortalamasının üzerinde büyüme göstermiştir. Küresel ölçekte premium ürünler ve ecza ambalajları hızlı gelişme gösterirken Asya Pasifik Bölgesi’nde bira satış hacimlerinin büyüdüğü ve enerji içecekleri satışının ve yaygınlığının dünya ölçeğinde artmaya devam ettiği gözlemlenmiştir. Özellikle ABD ve AB ülkeleri tarafından uygulanan ekonomik yaptırımlar ve ülkenin içinde bulunduğu kriz nedeniyle Rusya cam ambalaj dolumcu kapasiteleri küçülmüş ve pazardan çekilmeler olmuştur. Bu durum cam ambalaj üretici firmalarını da doğrudan etkilemiştir. Ukrayna cam ambalaj pazarı, Rusya ile olan siyasi gerginliğin de etkisiyle olumlu sinyaller verememektedir. Gürcistan’da ise bu durumun aksine Rusya ile geliştirilen ilişkiler ticari hayata doğrudan ivme kazandırmıştır. Türkiye cam ambalaj endüstrisi; cumhurbaşkanlığı seçimi, döviz kurundaki dalgalanmalar ve Rusya-Ukrayna ilişkileri gibi çevre coğrafyada yaşanan siyasi gelişmelerden etkilenmiştir. Orta Doğu’da yaşanan gerginlikler ve güvensizlik ortamı bu bölgelere olan cam ambalaj ticaretini yavaşlatmıştır. Küreselde olduğu gibi Türkiye’de de PET’te geliştirilen ArGe çalışmalarıyla PET’in sağlıklı ambalaj imajı giderek kuvvetlenmektedir. Eczada düşük maliyetli Çin’in rekabet avantajını elinde bulundurması ithalat baskısını devam ettirmektedir. 2014 yılında kurlarda yaşanan dalgalanma hammadde ve ürün ithalatını olumsuz etkilerken, kur artışları; cam ambalajın boş ve dolu ürün olarak ihracatına da olumlu katkı sağlamıştır. Son 4 yılda %11 mertebesinde büyüyen Türkiye cam ambalaj pazarı, 2014 yılında %9 civarında bir artış kaydetmiş; özellikle su, süt, şarap ve maden suyu sektörlerine yapılan satışlarda önemli büyüme oranlarına ulaşılmıştır. 43 ÖDÜLLER Anadolu Cam; Ambalaj Sanayicileri Derneği tarafından bu yıl 5.’si gerçekleştirilen Ambalaj Ay Yıldızları Yarışması’nda 2 Altın ve 4 Yetkinlik olmak üzere toplam 6 tasarımıyla ödüle layık görülmüştür. GIDA KATEGORİSİ Altın Ödül Atatürk Orman Çiftliği Yoğurt Kavanozu İÇECEK KATEGORİSİ Altın Ödül Doğadan Soğuk Bitki ve Meyve Çayı Şişesi Yetkinlik Ödülleri İBB Hamidiye Su Şişesi Sirab Su-Maden Suyu Şişesi Kemal Kükrer Acı Sos Şişesi Hünkar Rakı Şişesi CAM AMBALAJ GRUBU’NDA 2014 YILI KAZANIMLARI Cam Ambalaj Grubu, 2014 yılında büyümesini sürdürmüştür. Cam Ambalaj Grubu, küresel gelişmelerin ve iç pazar dinamiklerinin hareketlilik arz ettiği ve rekabetin arttığı bir yılda büyümesine devam etmiştir. Grup, sürdürülebilir kârlı büyüme yaklaşımının yanı sıra gayrı maddi değerlere verilen önemin daha da arttığı; küreselleşmeyi hedefleyen yenilikçi stratejilerin yön verdiği bir yılı geride bırakmıştır. Müşteriye sunulan değeri her zaman ön planda tutan Grup, ürün çeşitliliği konusunda lider cam ambalaj üreticisi olmaya devam etmektedir. Yenilikçi ve özgün tasarımlara müşterileriyle işbirliği içinde imza atarken, beklentilerin ötesinde bir hizmet sunmayı başarabilmiştir. Cam Ambalaj grubunun net cirosu bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %2,1 artarak 2014 yılında 1.555 milyon TL’ye ulaşmıştır. Net satış gelirlerinin yaklaşık %40’ı yurt dışı operasyonlardan sağlanmıştır. Cam Ambalaj Grubu-Tesisler ve kapasiteler Grup; faaliyetlerini Türkiye, Rusya Federasyonu, Ukrayna ve Gürcistan olmak üzere 4 ülkede toplamda 2,2 milyon ton/yıl üretim kapasitesi ile sürdürmektedir. Türkiye faaliyetleri Cam Ambalaj Grubu, Türkiye’deki faaliyetlerini “Anadolu Cam” adı altında Mersin, Bursa-Yenişehir ve Eskişehir’de kurulu 3 tesiste bulunan 9 fırınla sürdürmektedir. Kurulduğu günden bugüne pazarda lider üretici olma özelliğini elinde bulunduran Şirket, 2014 yılında da rekabet gücünü pekiştirmeye yönelik çalışmalara devam etmiştir. Cam ambalaj pazarının lokomotifi olarak kabul edilen madensuyu pazarı Anadolu Cam satışları içerisinde liderliğini korumakta, gıda ve alkollü içkiler sektörleri ile birlikte toplam satışlarımızın %81,6’sını oluşturmaktadır. Pazarın talebi ve ürün 44 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU çeşitliliğini karşılamak için 2014 yılında 130 bin tonun üzerinde ithalat yapılmış ve pazarın büyümesi karşısında Eskişehir tesisinde kapasite artışı yatırımlarını başlatmıştır. Anadolu Cam, maden suyu üretimine yönelik konsantre pazar odağını, diğer sektörlere çevirerek riski dağıtma yoluna gitmiş, rekabet ortamındaki gelişmelerden en yüksek potansiyeli sağlamak adına sektörel satış dağılımını daha dengeli bir satış programı ile kuvvetlendirmiştir. Anadolu Cam Eskişehir Tesisi, Türkiye’de sağlık sektörüne yönelik üretim yapabilecek standartlarda temiz odaya sahip tek üretici konumundadır. Bununla birlikte, Eskişehir’de kurulu yıllık 200 bin adet üretim kapasiteli baskı tesisi sayesinde müşterilerine dekorlu ürünler sunarak pazarda farklılaşma ve rekabet avantajı sağlamaktadır. Cam ambalajların dayanıklılığının artırılması, ürünlerin hafifletilmesi, üretimdeki süreç girdilerinin ve atıkların azaltılması, yenilenebilir enerji kullanımı ve cam geri dönüşümünün artırılması gibi konular önemini korumuş ve yıl içerisinde bu kapsamda yeni çalışmalar başlatılmıştır. 2014 yılında Eskişehir tesisinde cam kırma ve ayırma tesisi devreye alınarak daha kaliteli ve düşük maliyetli cam üretme kabiliyeti edinilmiştir. Bütün fabrikalarda, enerji tasarrufu başta olmak üzere çeşitli geliştirme ve maliyet düşürme çalışmalarına hız verilmiştir. Yenişehir Tesisi’nde atık ısıdan enerji geri kazanımı projesi ile enerji tasarrufunun sağlanması amaçlanırken yatırım teşvik belgesi de alınmıştır. Türkiye dışı faaliyetleri Grubun Rusya Federasyonu’nda faaliyet gösteren şirketi Ruscam, Rusya pazarının lider cam ambalaj tedarikçisi konumundadır. 2014 yılında, Rusya’nın en büyük votka üreticisi olan Russkiy Standart ile yeniden işbirliği sağlanmıştır. Bununla birlikte, Rusya’da 187 ml şarap şişesi ve 200 ml şampanya şişesi üreten ilk cam ambalaj üreticisi yine Ruscam olmuştur. Müşteri talepleri doğrultusunda “dekorlu üretim” ile rekabet avantajı daha da güçlendirilmiştir. Böylelikle müşterinin çözüm ortağı olma hedefi devam ettirilerek müşteri memnuniyeti artırılmıştır. Ülkede alkollü içki tüketimine getirilen kısıtlayıcı uygulamalar sonrasında satış ve pazarlama odağı, gıda gibi potansiyel içeren sektörlere yöneltilmiştir. Yine aynı yaptırımlar nedeniyle, 2013 ANADOLU CAM KONSOLİDE GÖSTERGELERİ* (m TL) 2013 2014 Hasılat 1.523 1.555 Uluslararası Satışlar 688 702 Ticari Faaliyetlerden Brüt Kâr 242 269 Finansman Öncesi Faaliyet Kârı 132 165 Ana Ortaklık Payı 111 102 FAVÖK 341 388 Net Finansal Borçlar 934 599 Özkaynaklar 1.321 1.523 Varlıklar Toplamı 3.164 3.040 Yatırımlar 313 221 Çalışan Sayısı 4.959 4.354 *Anadolu Cam, JSC Mina, Ruscam Sibir, Ruscam Glass Packaging Holding, Anadolu Cam Investment B.V, Ruscam Management Company, OOO Ruscam, Merefa, Ruscam Glass, Brewery Pivdenna, Balsand B.V, Ruscam Pokrovsky, Anadolu Cam Yenişehir, Anadolu Cam Eskişehir, Omco İstanbul, 000 Balkum, FormMat’ı kapsamaktadır. yılı ortasında faaliyetlerine ara verilen 200 bin ton kapasiteli Pokrovsky Tesisi’nin, “doğru üretim, satış ve stok dengesini sürdürmek” hedefi kapsamında, bu pozisyonu 2014 yılında da devam etmiştir. fabrikalarında, enerji tasarrufu başta olmak üzere çeşitli geliştirme ve maliyet düşürme çalışmalarına hız verilmiştir. Bu projelerin sonucunda, Türkiye’de 14 milyon TL ve yurt dışı operasyonlarda 15 milyon TL civarında tasarruf sağlanmıştır. Grubun Ukrayna’da faaliyet gösteren tesisi, 2014 yılının Aralık ayında, Ukrayna’daki ekonomik ve siyasi belirsizlik ve olumsuzlukların yanı sıra, mevcut fırın ömrünün sonuna gelinmesi nedeniyle üretimine ara vermiştir. Fırının teknoloji ve modernizasyon yatırımının 2015 yılında başlatılması öngörülmektedir. Anadolu Cam, istikrar sağlanana kadar Ukrayna pazarına; Rusya, Gürcistan ve Türkiye operasyonlarından destek vermeyi sürdürecektir. Türkiye Grup, 2014 yılında Türkiye’deki fabrikalarında modernizasyon, soğutma sonu ve kalite kontrol revizyon yatırımları gerçekleştirmiştir. Topluluk genelinde, merkezi birimler tarafından yürütülen enerji projelerine de 2014 yılında devam edilmiştir. Anadolu Cam’ın ilk yurt dışı yatırımı olan Gürcistan Mina Tesisi’nde 2014 yılında Cam Ambalaj Grubu’nun faaliyetlerini güçlendirecek olan 30 bin ton/yıl kapasiteli 2. fırın devreye alınmıştır. Bu yatırım ile; müşteri taleplerine daha hızlı cevap verilerek pazar payı artırılmıştır. OMCO-İstanbul Anadolu Cam’ın cam ambalaj kalıplarında uzmanlaşmayı sağlamak ve verimliliği artırmak amacıyla OMCO International NV (Belçika) ile eşit oranda ortaklık kurarak kalıp üretim faaliyetlerine devam eden OMCO-İstanbul, 2014 yılında 62 milyon TL’lik satış geliri gerçekleştirmiştir. Ürün ve hizmet kalitesiyle büyüyen ve uluslararası pazarda talep gören OMCO-İstanbul, ihracatını artırmaya yönelik çalışmalarını 2015 yılında da sürdürecektir. Rusya Federasyonu Ruscam Gorokhovets ve Ruscam Ufa tesislerindeki fırınların soğuk tamiri gerçekleştirilerek, üretim verimliliğinin artırılması ve randımanların hedeflenen düzeylere çıkarılması sağlanmıştır. Gürcistan Mina Tesisi’nde 2014 yılında 30 bin ton/yıl kapasiteli yeni fırın devreye alınarak toplamda 60 bin ton/yıl üretim kapasitesiyle hizmet verilmeye başlanmıştır. Anadolu Cam Ürün Tasarım Merkezi yeni ürün çalışmalarına aralıksız devam etmektedir. Dünyada ve Türkiye’de cam ambalaj üretiminde yenilikçi ve yaratıcı duruşuyla önemli bir yere sahip olan Anadolu Cam, 2006 yılından bu yana Ürün Tasarım Merkezi ile müşterilerine destek vermeye devam etmektedir. Cam Ambalaj Grubu, 2014 yılında 221 milyon TL’lik yatırım harcaması gerçekleştirmiştir. Grup, 2014 yılında, Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Gürcistan’da toplam 221 milyon TL’lik modernizasyon ve iyileştirme yatırımını başarıyla tamamlamıştır. Tüketici ve markaların farklı cam ambalaj taleplerini yenilikçi ve yaratıcı tasarımlarla karşılayan Anadolu Cam, bunu endüstri tasarımı ve ileri mühendislik bilgilerinin yanı sıra sahip olduğu köklü deneyimlerle gerçekleştirmektedir. 2014 yılında cam ambalajın fonksiyonlarını geliştirici 38 adet proje konusu altında toplam 475 tasarım çalışması yapılmıştır. Rekabet ortamının farkındalığı ile hızlı ve güvenilir adımların yerini bulduğu 2014 yılı yatırımlarında, toplam maliyet yönetimi, üretim verimliliğini yükseltme, hafif şişe üretimi, ürün kalitesinin iyileştirilmesi gibi konular 2014 yılı yatırım çalışmalarının odaklandığı konular olmuştur. Diğer taraftan, Grubun tüm Özellikle şarap ve gıda sektörlerine yönelik standart ürünlerin katma değerini artırmak için ikincil işlemlerle ilgili yeteneklerin geliştirtirilmesi için Ürün Tasarım Merkezi, Baskı Tesisi, ArTeGe ve boya konusunda sektörün öncü firmalarıyla işbirliği içinde bir geliştirme projesi başlatılmıştır. “Damlatmayan Kafa” projesi 45 kapsamında yağ ve sirke şişeleri için döküm sırasında damlanın camın dış kısmına akmasını engelleyen bir kafa tasarımı geliştirilmiştir. Anadolu Cam, yıl boyunca gerçekleştirdiği kampanya ve etkinliklerle paydaşları ile iletişim kurmuştur. Türkiye cam ambalaj sektörünün lideri Anadolu Cam, satışına başlanan 15 litre cam damacana ürününün tanıtımına yönelik gazete ve açık hava mecraları kullanılarak, Şubat ve Mart aylarında toplam iki hafta süren bir kampanya gerçekleştirmiştir. Cam ambalajın en sağlıklı ve en çevreci ambalaj malzemesi olduğuna dikkat çekmek ve farkındalık yaratmak amacıyla 2012 yılında lansmanı gerçekleştirilen www.hayatacamkat.com sitesi 2014 Mart ayında yenilenen yüzüyle ziyaretçilerini karşılamış; yıl boyunca haber paylaşımlarına devam etmiştir. Hayata Cam Kat, 2014 yılında sosyal medya kanallarıyla da takipçi sayısını artırmış ve başarılı uygulamalara imza atmıştır. Anadolu Cam, bu yıl 20.’si düzenlenen Uluslararası Ambalaj Endüstri Fuarı’nda camın üstün özelliklerinin yansıtıldığı ve ürünlerinin sergilendiği standında ziyaretçileriyle bir araya gelmiştir. 29 üniversiteden 200’ün üzerinde öğrencinin yarıştığı bir yarışma… Bu yıl ikincisi düzenlenen “Cam Varsa, Sağlık Var” konulu Anadolu Cam Afiş Tasarım Yarışmasına, Türkiye genelinde 29 üniversitenin Güzel Sanatlar Fakülteleri’nden 200’ün üzerinde öğrenci katılmıştır. Türkiye’nin önde gelen grafik tasarımcılarından oluşan jüri tarafından seçilen ve sergilenmeye değer bulunan toplam 30 eser, 18 Nisan-18 Mayıs tarihleri arasında Rahmi M. Koç Müzesi’nde sergilenmiştir. (Daha fazla bilgi için http:// hayatacamkat.com/yarisma/camambalajtasarimyarismasi) 46 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU CAM AMBALAJ GRUBU ÇEVRE UYGULAMALARI Doğa dostu üretime odaklı cam ambalaj hafifletme çalışmaları 2014 yılında tüm hızıyla devam etmiştir. Üretim sürecinin artan oranda doğa dostu olmasını hedefleyen Anadolu Cam, enerji tüketimini azaltacak ve karbon salımını düşürecek ürün hafifletme çalışmalarını çok sayıda proje kapsamında sürdürmektedir. Cam ambalaj hafifletme çalışmaları ile üretilen ambalajın hacminde, dayanıklılığında ve görsel kalitesinde kayıp olmaksızın hammadde, enerji ve su tasarrufu sağlanmaktadır. Ayrıca cam ambalajın karbon ayak izini düşürme, daha az malzeme ile daha fazla ürün üretme, ürün nakliyesinde avantaj elde etme, dolu ürünün nihai kullanımında taşıma kolaylığı gibi faydalar da elde edilmektedir. Bu doğrultuda gerçekleştirilen çalışmalarla son dört yılda 38 bin ton cam tasarrufu sağlanırken karbon emisyonu 28 bin ton azalmıştır. “Cam Yeniden Cam” Projesi Anadolu Cam’ın başlattığı ”Cam Yeniden Cam” Projesi, cam ambalaj atıklarının geri dönüşümü konusunda farkındalık yaratılmasını ve yüksek oranlarda geri dönüşümünün sağlanmasını amaçlamaktadır. Ana hedefi 2020’ye kadar camda geri dönüşümü %60’a yükseltmek olan proje kapsamında, 2011’den bu yana; • Toplam 163 bin ilköğretim öğrencisine geri dönüşüm konusunda eğitim verilmiş, • 8.900 adet kumbara hibe edilmiş, • 437.100 ton cam ambalaj atığının geri dönüşümü sağlanmıştır. Türkiye genelinde 13 ilde toplam 94 ilçe belediyesiyle yapılan işbirliği, toplumda geri dönüşüm bilincinin oluşturulmasına, toplama altyapısının geliştirilmesine ve cam geri dönüşüm tesislerinin modernize edilmesine katkı sağlanmıştır. Proje kapsamında geri kazanılan ve üretim tesislerinde kullanılan cam kırığı ile, 157 bin otomobilin trafikten çekilmesine ve 18 bin konutun ısınma ve sıcak su ihtiyacının karşılanmasına eşdeğer enerji tasarrufu elde edilmiştir. Cam kırığı geliştirme çalışmaları Anadolu Cam, Avrupa Birliği 2020 Stratejisi’nde sürdürülebilir büyüme için belirlenmiş olan “kaynakların verimli kullanımı” girişimini desteklemektedir. Anadolu Cam bu doğrultuda, geri dönüştürülmüş cam atık (cam kırığı) miktarını ve kalitesini artırarak kaynak tüketimini en aza indirgemeyi hedeflemektedir. Proje kapsamındaki ana çalışma konuları arasında, toplumda geri dönüşüm konusunda farkındalık yaratılması, kaynağında ayrı toplama altyapısının güçlendirilmesi ve cam geri dönüşümü tesislerinin modernize edilmesi yer almaktadır. Anadolu Cam, geri dönüşüm tesislerinin otomatik ayırma cihazlarının modernize edilmesi konusunda danışmanlık vermenin yanı sıra, kalite ve miktar primleri uygulayarak kırık cam tedarikçilerinin otomatik makinelere yatırım yapmalarını teşvik etmektedir. 2011 yılından bu yana, proje ile verilen desteğin toplam tutarı 4,5 milyon TL’yi aşmıştır. Cam kırığı geliştirme çalışmalarının bir uzantısı olarak, 2014 yılında, Eskişehir Fabrikası’nda otomatik kontrol hattı devreye alınmıştır. Cam Ambalaj Grubu, 2014 yılında üretimde 140 bin ton geri dönüştürülmüş cam kullanmıştır. CAM AMBALAJ GRUBU’NUN 2015 YILI BEKLENTİ VE HEDEFLERİ Cam Ambalaj Grubu, 2020 vizyonunda ifade edilen küresel oyuncu olma hedefine doğru yolculuğunu, 2015 yılı iş planındaki büyüme hamleleriyle hız kesmeden sürdürecektir. Cam ambalaj tüketimini artırmaya yönelik çalışmalarını müşterileriyle birlikte yürüten Anadolu Cam aynı zamanda geri dönüşüme de katkı sağlamayı sürdürecektir. Grup; insana, doğaya ve çevreye duyduğu saygı çerçevesinde yurt içi ve yurt dışı pazarlarda iddiasını korurken, rekabet ortamının önemli bir paydaşı olacaktır. Grup; diğer taraftan, teknolojik üstünlüğünü geliştirirken, yenilikçi ve özgün tasarımlarıyla da endüstriye yön vermeyi hedeflemektedir. Camın hafifliği ve mukavemetini güçlendiren ArTeGe çalışmalarıyla gelişecek katma değerli ürün yapısı, Cam Ambalaj Grubu’nun satışlarını artırmasında rol oynayacaktır. Özetle Cam Ambalaj Grubu, 2015 yılında da başta çalışanları ve müşterileri olmak üzere tüm paydaşlarının yanında yer almaya devam ederek, doğaya ve insana değer katan şirket profilini yarınlara taşıyacaktır. 47 4. 10. AVRUPA’NIN DÜNYANIN SODA ÜRETİCİSİ DÜNYANIN 1. SODYUM BİKROMAT VE BAZİK KROMSÜLFAT ÜRETİCİSİ SODA ÜRÜNLERİNDE 25 % SATIŞ GELİRİ ARTIŞI 48 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU KİMYASALLAR GRUBU 49 SODA SANAYİİ Dünya ekonomisinin düşük büyüme performansı ve Euro Bölgesi’ndeki durgunluğa rağmen Soda Sanayii A.Ş. büyümesini sürdürerek kârlılığını artırmıştır. 2014 YILINA GENEL BAKIŞ Küresel soda sektörü 2014 yılında %4 büyürken… Dünya ekonomisi 2014 yılında öngörülerin altında bir büyüme performansı sergilemiştir. ABD ekonomisindeki güçlü seyre karşılık Euro Bölgesi’ndeki ekonomik aktivitenin kırılgan seyri, Çin ekonomisindeki ivme kaybı ve Japonya ekonomisindeki yavaşlama bu performansta etkili olmuştur. Küresel olarak ve özellikle Avrupa bölgesinde 2014 yılında belirginleşen soda tedarikindeki arz sıkışıklığı, fiyatları yukarı yönde hareketlendirmiştir. Nüfusa ve ekonomik gelişmeye paralel seyir izlemekte olan küresel soda sektöründe, 2014 yılında %4’lük büyüme kaydedilmiştir. Soda ürünlerinin girdi verdiği sektörlere ilişkin bölgesel talep gelişimine bakıldığında; Asya, Hindistan, Afrika, Latin Amerika ve Ortadoğu’da cam sektörünün büyümesine bağlı olarak soda talebinde artış görülmektedir. Bir diğer büyük soda kullanıcısı olan deterjan sektöründe büyüme oranı coğrafi değişiklikler göstermekle beraber küresel olarak %3,4 seviyesinde gerçekleşirken, Orta ve Doğu Avrupa’da deterjan 50 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU sektöründeki olumluluk, soda ihtiyacını artırmıştır. Bununla birlikte, 2014 yılında dünya genelinde artan rekabet ortamı, sektörün önemli kuruluşlarında yeniden yapılanma ve kapasite optimizasyonu çalışmaları gereğini doğurmuştur. Avrupa’da 2014 yılında yaşanan durgunluğun etkisiyle Batı Avrupa soda pazar büyüklüğü yatay bir seyir izlerken sektördeki arz fazlasının kısılması arz-talep dengesini olumlu etkilemiştir. 2014 yılında Türkiye’de soda kullanan sektörlerin başında gelen cam sektörünün talebinde artış devam etmiştir. İç pazarda deterjan sektöründeki talep canlılığını korurken, özellikle Ortadoğu’ya yapılan ihracatların etkisi ile deterjan sektörünün soda talebi artış göstermiştir. Bununla birlikte, tekstil sektörünün talebi yıl boyunca dalgalı bir seyir izlemiştir. Katma değerli sodyum bikarbonat ürününü girdi olarak kullanan yem sektörünün 2014 yılında büyümesiyle bu ürüne olan talep artmıştır. Krom bileşikleri sektörü, değişken piyasa koşullarının etkisi altında kalmıştır. Krom bileşiklerinde 2014 yılı genelinde, hizmet verilen deri, emprenye ve pigment sektörlerinde piyasalar bir önceki yıl paralelinde seyretmiş, metal kaplama sektöründe ise durgunluk devam etmiştir. Otomotiv sektörü Avrupa’da büyüme gösterirken Türkiye’de bu alanda %10 daralma gözlenmiş, buna rağmen ihracattaki artışın etkisiyle üretim %4 artmıştır. Türkiye’nin kuzey ve güney komşularındaki siyasi ve jeopolitik karışıklıklar, deri sektörünü 2014 yılı boyunca olumsuz etkilemiştir. Sağlanan pazar çeşitlemesi ile hedef pazarlardaki penetrasyon ve satış gelirleri artmış; 2014 yılı başarılı bir performansla tamamlanmıştır. Grubun yıllık konsolide satış gelirleri 2014’te önceki yıla göre %10 artış göstermiş, uluslararası satış toplamı ise 2013 yılına göre %18 artmıştır. KİMYASALLAR GRUBU’NDA 2014 YILI KAZANIMLARI Şişecam Topluluğu’nun ve Kimyasallar Grubu’nun önemli faaliyet alanlarından biri durumundaki soda iş alanında Grup; Mersin, Bosna Hersek fabrikaları ve Bulgaristan’da üretim ortaklığı olan Solvay Sodi tesislerindeki toplam 2,1 milyon ton üretim kapasitesiyle Avrupa’nın 4., dünyanın ise 10. büyük soda üreticisi konumundadır. 2014 yılında söz konusu 3 tesisten yapılan toplam soda satışlarının %64’ü uluslararası pazarlara yönelik gerçekleştirilmiştir. Kimyasallar Grubunun konsolide satış gelirleri 2014 yılında %10 artmıştır. Altı ülkede faaliyetlerini sürdüren Kimyasallar Grubu, Euro Bölgesi’ndeki daralmaya bağlı olarak Avrupa’da yaşanan ekonomik durgunluğa rağmen, 2014 yılında mevcut tesislerdeki yatırımlarıyla büyümesini sürdürmüştür. Soda ürün grubu satış gelirleri 2014 yılında %25 büyümüştür. Soda ürün grubunda 2014 başarılı bir faaliyet yılı olarak geride kalırken, öngörülerin üzerinde hasılat ve kâr elde edilmiştir. 2014 yılı soda ürünlerinin TL bazlı toplam satış gelirlerinde bir önceki yıla göre %25 artış sağlanmıştır. Mersin Soda Fabrikası’nda katma değerli ürünlerin payını artırmak adına yatırımlar yapılmış, tam kapasite ile üretim 51 gerçekleştirilerek rafine sodyum bikarbonat satışlarında önceki yıla göre artış sağlanmıştır. Bu kapsamda pazarlama faaliyetleri ve markalaşma çalışmaları da devam etmektedir. rekabeti daha da artırmıştır. Sektörde süregelen durgunluk ve artan rekabet dünya genelinde fiyatların gerilemesine yol açmıştır. Soda Sanayii, bünyesinde bulunan Kojenerasyon Santrali ile kendi proses buhar ihtiyacını karşılamaktadır. 252 MW’lık elektrik üretim kapasitesine sahip Kojenerasyon Santrali, 2014 yılında 4,2 milyon ton buhar üretimi, 1,9 milyar kWh elektrik üretimi gerçekleştirmiştir. Grup bu gelişmelere rağmen 2014 yılında başarılı bir performans sergileyerek hedefinin üzerinde kârlılığa ulaşmıştır. Krom iş alanında Mersin, İtalya ve Çin’de faaliyet gösteren Grup şirketleri, satış yaptıkları ülke ve müşteri sayısını artırmış; satış gelirlerinin %82’sini uluslararası pazarlardan elde etmiştir. Bosna Hersek Fabrikası, devam eden kapasite artışı yatırımlarına ve artan üretime paralel olarak pazar penetrasyonunu genişleten bölgenin en hızlı büyüyen sentetik soda üreticisi konumuna erişerek, Güneydoğu Avrupa pazarındaki yükselişini sürdürmüştür. Bosna Hersek’in en büyük ihracatçılarından olan firma, en çok gelişme gösteren şirket olarak ülkenin prestijli “Silver Stamp” ödülünü almıştır. Ürün kalitesi, üretim teknolojisi ve çevre standartlarıyla dünyanın önde gelen tesislerinden olan Kromsan Krom Bileşikleri Fabrikası, 2014 yılında da dünyadaki lider sodyum bikromat, bazik krom sülfat üreticisi ve 4. büyük kromik asit üreticisi konumunu korumuştur. Krom bileşikleri ürün grubunda sürdürülebilir satış performansı Krom ürünlerini girdi olarak kullanan deri, emprenye ve pigment sektörlerine yönelik piyasalar önceki yıla benzer seviyelerde seyretmiş, metal kaplama sektöründe yaşanan durgunluk 2014 yılında da devam etmiştir. Türkiye’nin kuzey ve güney komşularındaki siyasi ve jeopolitik karışıklıklar, 2014 yılında deri sektörünü olumsuz etkilemiştir. 2014 yılında deri sanayiinde büyük gruplar özellikle ana hammadde tedarik kanallarında satın almalar yaparak tedarik zincirlerini kendi bünyeleri içinde oluşturmuş ve stratejik avantaj kazanmışlardır. Buna paralel küçük ve orta ölçekli firmalar için rekabet şartları zorlaşmaya devam etmiştir. Özellikle Tayvan’da küçülen ve kapanan şirketler, Çin’de ise artan çevre denetimleri sonucunda ülkenin kuzey bölgesinde faaliyeti durdurulan üreticiler olmuştur. Bu olumsuzluklara karşılık, hedef pazarlarda öngörülerin üzerinde satış performansı yakalanmıştır. Kromik asit ürününde dünya tüketiminin yarısını elinde tutan Çin pazarında geçtiğimiz sene devreye alınan ve kapasite artışı yapan fabrikalar nedeniyle oluşan arz fazlası, yoğun olan 52 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU Avrupa pazarının likit bazik krom sülfat, likit kromik asit ve likit bikromat talebini karşılayan bir merkez olma yolunda ilerleyen Grubun İtalya’daki şirketi Cromital S.p.A., katma değeri yüksek özellikli krom III kimyasallarında da önemli bir konuma sahiptir. İtalya’da kaplama sanayisinden kaynaklanan kromlu atık suları arıtma ve geri kazanma izni verilen tek tesis olan Cromital S.p.A., geri kazandığı kromu üretiminde tekrar kullanma imkanına sahiptir. Şirket, 2013 yılında başladığı deri ve baca gazı arıtma sektörüne yönelik sodyum bikarbonat satışlarını 2014 yılında artırmıştır. Soda Sanayii hem soda hem de krom ürünlerinde, AB’ye önemli miktarda ihracat yapan bir şirket olarak, Avrupa Birliği için büyük önem arz eden REACH (Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması) Tüzüğü kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmek üzere 2010 yılından itibaren ürün kayıtlarını büyük oranda tamamlamıştır. 2014 yılında krom klorür ürününün “lider kayıt ettiren” kategorisindeki işlemleri tamamlanmış ve Şirket’in krom ürün grubu kapsamındaki kayıtlı ürün sayısı altıya yükselmiştir. Soda Sanayii, ilgili ürünü REACH Tüzüğü kapsamında kayıt ettiren dünyadaki ilk ve tek firma olmuştur. Grup, krom kimyasalları alanında, All China Leather Fair (Shanghai–Çin) ve FIMEC Leather Fair (Novo Hamburgo- KİMYASALLAR GRUBU KOMBİNE GÖSTERGELERİ* (m TL) 2013 2014 Hasılat 1.769 1.952 Uluslararası Satışlar 865 1.018 Ticari Faaliyetlerden Brüt Kâr 337 455 Finansman Öncesi Faaliyet Kârı 238 421 Dönem Kârı 219 390 FAVÖK 354 542 Net Finansal Borçlar (82) (401) Özkaynaklar 1.595 1.932 Varlıklar Toplamı 2.215 2.562 Yatırımlar 144 119 Çalışan Sayısı 2.943 2.760 SODA SANAYİİ KONSOLİDE GÖSTERGELERİ* (m TL) 2013 2014 Hasılat 1.404 1.607 Uluslararası Satışlar 789 914 Ticari Faaliyetlerden Brüt Kâr 288 397 Finansman Öncesi Faaliyet Kârı 237 423 Ana Ortaklık Payı 206 384 FAVÖK 326 516 Net Finansal Borçlar (34) (341) Özkaynaklar 1.236 1.567 Varlıklar Toplamı 1.780 2.121 Yatırımlar 109 104 Çalışan Sayısı 1.680 1.550 *SS A.Ş., Cam Elyaf, Camiş Madencilik, Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş., Camiş Egypt Mining, Camiş Elektrik, Vijenac’ı kapsamaktadır. *Soda Sanayii, Şişecam Bulgaria Ltd., Oxyvit Kimya, Şişecam Soda Lukavac, Dost Gaz Depolama, Asmaş, Cromital, Şişecam Chem Investment BV, Solvay Şişecam Holding AG’yi kapsamaktadır. Brezilya) fuarlarında yer almıştır. Çevre ile dost deri tabaklama imkanı sağlayan bazik krom sülfat ürününün tanıtımına yönelik Türkiye’deki çeşitli sempozyum ve toplantılara danışman olarak katılım sağlanmıştır. Teknik çalışmalara hız verilmesi sonucunda deri üretimini temelden değiştiren yeni teknolojinin müşteriler tarafından kabulü ve kullanımı konusunda yol alınmıştır. Tüm kalite yönetim belgelerine sahip olan Soda Sanayii, Türkiye ve Türkiye dışı pazarlarda hizmet sunduğu müşterilerine verdiği önemi vurgulamak adına, 2014 yılında ISO 10002 Müşteri Memnuniyeti Yönetim Sistemi Belgesi’ni almıştır. Kimyasallar Grubu’nun ArTeGe faaliyetleri katma değeri yüksek yeni ürünlere odaklanmıştır. Kimyasallar Grubu’nun ArTeGe faaliyetleri; • soda ve krom bileşikleri üretiminde mevcut proseslerin çevreye uyumlu bir şekilde ve düşük maliyetli teknolojilerle geliştirilmesi, • ürün portföyünün katma değeri yüksek yeni ürünlerle zenginleştirilmesi, • maliyet düşürücü ve verimlilik artırıcı çalışmalar ile rekabet gücünün artırılması hedefleri doğrultusunda yürütülmektedir. Kimyasallar Grubu, 2014 yılında yaklaşık 70 milyon ABD Doları yatırım harcaması gerçekleştirmiştir. Kimyasallar Grubu bünyesindeki şirketlerde, başta soda ve krom ürün grupları olmak üzere, 2014 yılında rekabet gücünü artırmak amacıyla işletme performansını güçlendirmeye, enerji maliyetlerini düşürmeye ve verimlilik artışı sağlamaya yönelik modernizasyon yatırımlarına devam edilmiştir. Soda ürün grubunda, 2014 yılında katma değeri yüksek yeni ürünlerin üretimi için araştırmalar ve verimlilik artırıcı faaliyetler gerçekleştirilirken, krom ürün grubunda, yeni deri tabaklama ürününün verimliliğinin ve uygulama alanının artırılmasına yönelik araştırmalara devam edilmiştir. Krom III ürün portföyüyle ilgili faaliyetler sürdürülmüş, katma değeri yüksek yeni ürünlerin üretilmesi için laboratuvar ve pilot çalışmalar yapılmıştır. Mersin Soda Fabrikası’nda soda üretim kapasitesinin artırılması ve enerji optimizasyonu sağlanması amacıyla kalsiner yatırımına başlanmıştır. Artan üretim kapasitesini karşılamaya yönelik tuz işletmesi yatırımları, 2014 yılında alternatif tuz alanları araştırma çalışmaları ile sürdürülmüştür. Diğer taraftan, yıl içinde enerji kaynaklarının verimli kullanımını öngören TS-EN-ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Belgesi alınmış, “Online Enerji İzleme Sistemi” kurulmuştur. CAMİŞ MADENCİLİK Kromsan Fabrikası’nda yerli hammadde kullanımına yönelik yatırım çalışmalarına başlanmıştır. Enerji verimliliği hedefleri doğrultusunda Tankrom SB üretim sürecinde kullanılan buharlaştırıcı yenilenmiştir. Katma değeri yüksek krom III kimyasalları talebinde yaşanan artışa bağlı olarak mevcut sistemde kapasite artış çalışmaları ise devam etmektedir. Şişecam Soda Lukavac Fabrikası’nda 2014 yılında gerçekleştirilen kapasite artırma çalışmaları sonucunda yıl sonu itibarıyla kapasite 440 bin ton/yıl’a çıkarılmıştır. Buna ek olarak, enerji verimliliğini artırma, maliyeti düşürme ve çevre mevzuatına uygun üretimin güvence altına alınmasını hedefleyen kazan yatırımına devam edilmiştir. Topluluk madencilik şirketleri, 2014 yılında 3,6 milyon ton üretim ve satış gerçekleştirmiştir. Kimyasallar Grubu bünyesinde yer alan madencilik şirketleri, 600’ün üzerinde çalışanı ile Topluluğa bağlı Türkiye ve Türkiye dışında bulunan cam, cam elyaf ve soda üretim tesislerinin hammadde ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Oluşturulan yeni prosesler sonucunda ürün gamı genişleyen madencilik şirketleri; cam, seramik, çimento, silikat ve solar cam endüstrisi için gerekli hammaddelerin üretimine devam etmektedir. Türkiye’nin çeşitli bölgeleri ile Mısır ve Bosna Hersek’te bulunan maden sahaları ve hammadde hazırlama tesislerine sahip Topluluk madencilik şirketleri, 2014 yılında 3,6 milyon ton üretim ve satış gerçekleştirmiştir. 2013 yılı sonunda devreye alınan Karabük Kuvars Kumu Hazırlama Tesisi, 2015 yılında gerçekleştirilecek yatırımlarla kapasitesini ikiye katlayacak ve Topluluk cam fabrikalarının yanı sıra cam dışı sektörler için de kuvars kumu üretecektir. 53 Camiş Madencilik, Topluluğun büyüme stratejileri çerçevesinde Türkiye ve Türkiye dışında, mevcut ve yeni projelerle katma değerli ürünlerle ürün gamını geliştirmeyi hedeflemektedir. CAM ELYAF 2014 yılı satış gelirlerinin %41’ini ihracat pazarlarından elde eden bir üretici Kimyasallar Grubu bünyesinde yer alan Cam Elyaf, kompozit endüstrisinin temel girdilerini oluşturan keçe, çok uçlu fitil, tek uçlu fitil, kırpma, dokuma, kombine ürünleri ile rüzgar türbin kanatları, otomotiv iç-dış parçaları, mühendislik plastikleri, denizcilik, endüstriyel uygulamalar ve inşaat sektörlerine hizmet etmektedir. Cam Elyaf 2014 yılı satış gelirlerinin %41’ini ihracat pazarlarından elde etmiştir. Şirket, yıl içinde Fransa’da düzenlenen JEC Europe Kompozit fuarına katılmıştır. Cam Elyaf, rüzgar enerjisi sektöründe, devletin yerli üretimi destekleyen çabaları ve yerli üretime getirilen ek teşviklere paralel olarak, onaylanan ve onaylanacak olan projeler kapsamında tek uçlu fitil ürünü satışlarını artırmayı hedeflemektedir. 54 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU OXYVİT Toplam satışlarda %8 artış Dünya Vitamin K3 pazarındaki payını sürekli artıran Oxyvit Kimya, 2014 yılında bu ürünlere ilişkin satışlarını bir önceki yıla göre %8 artırmıştır. İhracatın toplam Vitamin K3 satışları içindeki payı %93 olup, satışlar ağırlıklı olarak Avrupa’ya yapılmıştır. 2015 yılında pazar çeşitliliğini artırmaya yönelik çalışmalara devam edilerek özellikle Güney Amerika Bölgesi’nde satışların artırılması hedeflenmektedir. Şirketin diğer ürünü sodyum metabisülfit satışları ise, bir önceki yıla göre artış kaydetmiş, üretimin yaklaşık %65’i yurt dışına satılmıştır. 2014 yılında Şirketin müşteri ve pazar sayısında artışlar sağlanmış; Avrupa, Kuzey Amerika ve Kuzey Afrika pazarlarına odaklanılmıştır. Oxyvit, 2014 yılında sektörün önde gelen fuarlarından IPE-Atlanta (ABD), Eurotier (Almanya) ve CPhI (Çin) fuarlarına katılmıştır. KİMYASALLAR GRUBU’NUN 2015 YILI BEKLENTİ VE HEDEFLERİ 2014 yılında, soda ürün grubunda Avrupa bölgesi başta olmak üzere, dünya ölçeğinde belirginleşen arz sıkışıklığı ve bunun fiyatlara yukarı yönlü yansımasının 2015 yılında da devam etmesi beklenmektedir. Asya, Hindistan kıta sahanlığı ve Afrika bölgelerinde, cam ve deterjan sektörlerindeki büyümenin etkisi ile, 2015 yılında soda talebin %6 mertebesinde artacağı öngörülmektedir. Bu pazarları, soda talebindeki %4-5’lik büyüme oranları ile cam sektörü gelişmekte olan Latin Amerika ve Orta Doğu bölgeleri takip etmektedir. Avrupa’da yaşanan durgunluğun etkisi ile, Batı Avrupa pazar büyüklüğünde yatay bir seyir öngörülürken Orta ve Doğu Avrupa’da özellikle deterjan sektörü gelişiminin olumlu etkisi ile soda talebindeki artışın iyimser bir seyir izleyeceği tahmin edilmektedir. Topluluk, soda sektöründeki büyüme hedefi doğrultusunda, 2015 yılında kapasite artışı çalışmalarını sürdürecek ve ürün portföyünde katma değerli ürünlerin ağırlığını artırmaya yönelik projelere hız verecektir. Yoğun rekabet ortamında etkin maliyet yönetimine ve enerji verimliliğini artırmaya yönelik projeler 2015 yılında da odak noktası olacaktır. Krom ürünlerindeki yoğun rekabetin 2015 yılında devam edeceği öngörülmektedir. Özellikle Euro Bölgesi’nde düşük kur sebebiyle rekabetin diğer coğrafyalara göre daha fazla zorlaşacağı düşünülmektedir. Topluluğun krom sektöründeki büyüme vizyonu doğrultusunda, pazarın genişletilmesi ve stratejik işbirliklerine odaklanılması planlanmakta; optimum kapasite kullanımıyla satış gelirlerinin artırılması hedeflenmektedir. Son yıllarda çeşitlendirilmiş ihracat pazarlarında, özellikle gelişmekte olan ülkelere öncelik verilerek Kimyasallar Grubunun bu pazarlardaki varlığı güçlendirilecektir. Krom Ürün Grubu, global bir oyuncu olmanın getirdiği rol ve sorumluluklar çerçevesinde tüm pazarlama ve satış faaliyetlerinde müşteri odaklı yaklaşımını sürdürecektir. Çevre dostu teknolojilere dayalı yeni ve çevreci ürünlerin geliştirilmesi Grubun diğer öncelikleri arasında yer almaktadır. 2014 yılında Topluluk dışına 500.000 tonun üzerinde hammadde satışı gerçekleştiren madencilik iştiraklerinin 2015 yılında bu miktarı daha da artırması hedeflenmektedir. 2015 yılında ayrıca madencilik yatırımlarına devam edilerek, Türkiye ve Türkiye dışı piyasalarda güvenilir hammadde tedarikçisi konumunun daha da güçlendirilmesi planlanmıştır. 55 ARAŞTIRMA VE TEKNOLOJİK GELİŞTİRME Şişecam Topluluğu, 2014 yılında Bilim ve Teknoloji Merkezi yatırımlarıyla, araştırma ve teknolojik geliştirme harcamalarının toplam satış gelirine oranını %1,42’ye yükseltmiştir. Toplumların yaşam konforu beklentilerinin, ekonomik ölçekte ve çevreye duyarlı biçimde karşılanması talepleri yüksek bir hızla artmaktadır. Cam ve cam ürünleri etrafında oluşan sektörler, yoğun araştırma ve teknolojik geliştirme (ArTeGe) faaliyetleriyle bu talepleri karşılama yarışını küresel ölçekte sürdürmektedir. Sektörün değer zincirinin her halkasında öne çıkan ArTeGe konuları; enerji verimliliği, üretim verimliliği, çevresel etkiler, camın kullanım alanlarının sınırlarını genişleterek yeni ve inovatif alanlar yaratmayla birlikte cam için geri dönüşüm teknolojileri olarak özetlenebilmektedir. Bu öncelikli konuları, 1935’teki kuruluşundan itibaren vizyon ve misyonunda benimseyen Şişecam Topluluğunun hedefi, 2020 yılında küresel cam endüstrisi liginde ilk üçte yer almaktır. Şişecam bu hedefe giderken, inovasyon sürecinin etkin yaşandığı bir eko sistemde, cam bilimi ve teknolojisi alanındaki hızlı gelişmelere entegre olmayı ve seçilmiş alanlarda liderlik yapabilmeyi hedeflemektedir. Yeni fikirlerden ve buluşlardan başlayarak, rekabet gücü yüksek ürün ve teknoloji sahipliğine uzanan inovasyon sürecinde Şişecam kurumsal ArTeGe’nin temellerini 1976 yılında atmıştır. Topluluk 2014 yılında kurumsal ölçekte cam ve cam ürünleri alanında ArTeGe çalışmalarını, küresel boyutlarda yarışabilecek, Türkiye’nin en donanımlı “Bilim ve Teknoloji Merkezi, BTM” çatısı altında toplamıştır. Uluslararası LEED GOLD sertifikasına sahip Bilim ve Teknoloji Merkezi, 15.000 m2 arazi üzerinde 9.400 m2 kapalı alana sahiptir. Merkez, temel araştırmalardan, laboratuvar ölçekli pilot üretim denemelerine kadar 23 ayrı uzmanlık laboratuvarında hizmet vermektedir. 5746 sayılı Kanun kapsamında, “Ar-Ge Merkezi” olarak yeniden tescil edilen Bilim ve Teknoloji Merkezi, %35 lisansüstü eğitimli 155 yetkin araştırmacı kadrosuyla, tüm muafiyet, indirim, destek ve teşviklerden etkin olarak yararlanmaktadır. 56 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU Maliyet ve teknoloji optimizasyonu-yeni ürünler-yeni teknolojiler Topluluk bünyesinde, iş grupları ile düzenli yapılan toplantılar ve oluşturulan odak grup çalışmalarının çıktıları doğrultusunda, kurumsal ArTeGe faaliyetleri koordineli üç kabukta yürütülmektedir: • mevcut ürün ve üretim teknolojilerine yönelik maliyet ve teknoloji optimizasyonu • yakın alanlardaki ürün ve üretim teknolojileri • Şişecam’ın geleceğindeki dönüşümsel alanlarda ürün ve üretim teknolojileri 2014 yılında ArTeGe çalışmalarıyla 38 adet ürün-üretim teknolojisi ve altyapı tedariklerinin maliyeti azaltılmış; laboratuvar ölçeğinde 44 adet yeni ürün ve teknolojisi geliştirilmiş; laboratuvar ölçeğinde geliştirilen 10 ürün/üretim ve analiz teknolojileri ticari kullanıma sunulmuştur. Ayrıca cam ergitme fırınlarında tüketilen enerjinin azaltılması, atık ısının değerlendirilmesi, emisyonların kaynağında düşürülmesi başlıkları altındaki çalışmalar; yeni fırın tasarımları, simülasyonlar, saha uygulamaları ve fırınların sürekli izlenmesinin bir araya getirilmesi ile oluşan “iyi uygulamalar” ortak toplantılar ve eğitim modülleri ile Topluluk genelinde yaygınlaştırılmıştır. ArTeGe çalışmalarından satırbaşları 2014 yılında; Düzcam Grubu’nun Trakya Polatlı ve Trakya Glass Rus, Trakya Glass Bulgaria Fabrikalarında kurulan yeni fırınların, Cam Ev Eşyası Grubu’nun Posuda 3, Denizli 1 ve Bulgaristan A fırınlarının, Cam Ambalaj Grubu’nun, Anadolu Cam Mersin 10, Gorokhovets B ve Mina 3 no’lu fırınlarının modellenmesi, tasarımı, malzeme siparişi ve sevkiyatı, montaj kontrolü ve devreye alınma işlemleri, Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanlığı’nın (ATGB) proje yöneticiliğinde gerçekleştirilmiştir. Fırınların izlenmesi, karşılaşılan problemlerinin giderilmesi ve ömürlerinin uzatılmasına yönelik endoskopi, termografi ve benzeri ölçüm hizmetlerinde 2013 yılına göre %50 oranında artış sağlanmıştır. ATGB liderliğinde ve Düzcam Grubu’nun işbirliğiyle sürdürülen AB 7. Çerçeve Programı destekli “CRAFTEM = Carbon Reduction by Auxiliary Firing Technique for glass Melter” uluslararası ortak proje kapsamında Mersin Fabrikası TR4 fırınında NOx düşürülmesi ve enerji performansının artırılmasına yönelik çalışmayla enerjide %1-2 ve NOx’da %15-20 oranında azalma sağlanabileceği potansiyeli belirlenmiştir. Float fırınlarında güncel uygulamalar ile tasarım iyileştirmeleri gerçekleştirilmiş ve 925 ton/gün kapasiteli TR Polatlı Fabrikası 7 no.’lu fırında, enerji performansı açısından Grup’taki diğer fırınlara göre %10 civarında iyileşme kaydedilmiştir. Bağımsız bir araştırma ve geliştirme firması tarafından yapılan ve 120’den fazla uluslararası cam ambalaj üreticisi fırınlarının yer aldığı değerlendirmede, “enerji verimliliği benchmark” çalışmasında AC Yenişehir-D fırını, benzerleri içinde ilk 5 fırın arasında yer almıştır. Avrupa LIFE+ Programı destekli, oxyfuel Bulgaristan B Fırında, atık gazların enerjisinden faydalanarak fırına verilen oksijen ve doğal gazın ön ısıtılması ile %9 enerji tasarrufu sağlanmasına yönelik projede, birincil ve ikincil ısı değiştiricilerinin yerleşimi konusundaki çalışmalar bitirilerek sipariş süreci başlatılmıştır. Geçmiş yıllarda farklı içerik ile bazı üretim gruplarına yapılan teknik denetleme çalışmaları, 2014 yılından itibaren 3’er yıllık periyotlarla gruplar bazında tüm cam üretim fırınları için yapılacak şekilde yeniden düzenlenmiş, gereken prosedürü hazırlanmıştır. 2014 yılında bu çalışma Düzcam Grubu fırınlarında yürütülmüş ve karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Gruplarla birlikte belirlenen yeni ürün/teknoloji geliştirilmesi, problem çözme, üretim verimliliğinde sürekliliği sağlayacak iyi işletme uygulamalarının belirlenmesi konularında Şirket genelinde odak gruplar oluşturularak çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Otomotiv camlarında müşteri taleplerinin karşılanması, üretim süreçlerinin iyileştirilmesi ve yeni yetkinliklerin geliştirilmesi çerçevesinde, ATGB bünyesinde sürdürülen simülasyon çalışmalarının kapsamı genişletilmiştir. Oto ön camı olarak tasarlanan “ısıtmalı atermik ön cam” için bükülebilir kaplama geliştirilmiş, işleme, bükme ve laminasyon sonrası son performans olarak otomotiv sektörü beklentilerine uygun hale getirilmiştir. TRC Cool Plus 62/44T ürününün katman dizilimi ile uyumlu temperlenebilir low-e 70/50 performanslı ürün, Düzcam Grubu’nun talebini karşılamak adına Bulgaristan Kaplama Hattı ürün portföyüne dâhil edilmiştir. 2014 yılında, Cam Ambalaj Grubu’na forehearth renklendirme ile Coca Cola, Carrefour ve Pepsi Cola’nın 3 farklı kampanyası için 13 ayrı renk üretilmiştir. Kompozit sektörüne ara ürün sağlayan cam elyaf ürünlerinde katma değeri yüksek yeni ürün geliştirme çalışmaları yapılmıştır. Bu kapsamda otomotiv sektörü için yeni bir ürün geliştirilmiş; ayrıca, Cam Elyaf 3 no’lu fırınının tamamının oksijenli yakmaya çevrilmesinde, mühendislik hizmeti sağlanmıştır. Ulusal ve uluslararası işbirlikleri ve destekli ArTeGe projeleri 2014 yılında 12 üniversite ve araştırma kuruluşu işbirliği içinde çalışan ATGB, bütçesi 6,9 milyar TL olan ulusal kaynaklardan destekli ortak projeler yürütmüş ve dört yeni proje başvurusunda bulunmuştur. Uluslararası işbirlikleriyle toplamda 5,7 milyon Euro bütçeli projeler yürütülmüştür. Projelerle dışarıdan destekli olarak kazanılan yeni sitemler ve analiz cihazları ile Bilim ve Teknoloji Merkezi alt yapısı güçlendirilmiştir. Işık ve ısı kontrolünü dinamik olarak sağlayan elektrokromik pencere sistemlerinin geliştirmeye yönelik TEYDEB destekli proje kapsamında, kaplama ve ölçüm özelliklerine sahip tam donanımlı bir laboratuvar devreye alınmıştır. TÜBİTAK-NSF işbirliğinde, Washington Üniversitesi (ABD) ile birlikte sürdürülen inorganik termokromik-organik elektrokromik uluslararası projesi kapsamında, farklı malzemeleri harmanlayarak termokromik özellik katacak üçlü co-sputter kaplama cihazı ve sıcaklık altında optik değişimleri ölçebilen altyapı kazandırılmıştır. T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı destekli ve Harran Üniversitesi ile ortaklaşa yürütülen Optoelektronik uygulamaların talebi olan elektriksel iletkenliği ve optik geçirgenliği yüksek kaplamaların, konvansiyonel yöntemlere alternatif düşük maliyetli sol-gel yönetimiyle geliştirilmesi projesi kapsamında büyük ölçekli sol-gel kaplama cihazı BTM’ye kazandırılmıştır. Yine aynı destek programında Akdeniz Üniversitesi ile gerçekleştirilen projeyle cam ambalaj ürünlerine, saydam ve UV geçirgenliği %70’ten %30’a düşüren kaplamalar geliştirilmiştir. Ayrıca kaplamalar alanında talep edilen 70/40 bandında performansa sahip mimari ürün, laboratuvarda geliştirilerek Bulgaristan tesisinde üretilmek üzere tasarlanmıştır. TÜBİTAK 1501 destekli bir proje çalışması “şişelerin, nanokompozit SiO2-TiO2 kaplanarak mekanik dayanımlarının %20 artırılması” hedeflenirken şişe iç basınç değerlerinde %30-%50 artış sağlayan kaplama işlemi geliştirilmiştir. Proje bütçesinden büyük ölçekli “Dip Coater” ve “Nano-mikro mekanik” test cihazı BTM laboratuvarlarına kazandırılmıştır. 2014 yılında kaplamalı yeni ürünlerin yanı sıra, harmandan renklendirme ile üç farklı yeni optik performans ve renkte ürün tasarlanmış, üretilmiş, mimari ve otomotiv uygulamalar için pazara sunulmuştur. TEYDEB destekli proje kapsamında BTM’ye kaplama alanında Şişecam’ın henüz sahip olmadığı teknoloji olan atmosfer basıncında kimyasal buhardan kaplama için laboratuvar ölçeğinde bir sistem kazandırılmıştır. Bunlardan biri otomotiv için tasarlanmış olan çok koyu füme renkte olan privacy camdır. Bu camın üretilebilmesi için önceden tüm deneysel çalışmalar ve fırın uygulama çalışmaları yürütülmüş ve üretim öncesinde patent başvurusu yapılmıştır. Diğer iki ürün ise mimari uygulamalara yönelik turkuaz ve azur renklerdir. Turkuaz cam için de patent başvurusu yapılmıştır. T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından desteklenen ve ODTÜ-GÜNAM ortaklığında yürütülen projeyle yeni nesil nano ölçekte desenlenen camların fotovoltaik güneş gözelerine uygulanması ve elde edilen teknolojinin cam sanayiine kazandırılması hedeflenmektedir. Cam Ev Eşyası uygulamaları için farklı ışık kaynakları altında renk değiştirebilen camlar üzerinde çalışılmış ve el imalatı olarak üretilmiştir. Ayrıca promosyon ürünlerine yönelik forehearth’tan renklendirme ile yeni renkler oluşturularak 2015 yılında üretime alınmak üzere farklı özellikte camlara yönelik çalışmalar devam etmiştir. Üniversite sanayii işbirliği örneklerinden birisi olan ve SanTez Projesi olarak yürütülen “Akımsız Ni-W-B Kaplama Yöntemi ile Cam Kalıpların Yüzey Özelliklerinin Geliştirilmesi Projesi”nin laboratuvar ölçekte tamamlanması sonrasında pilot tesis, üretimde kullanılmak üzere Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Yenişehir Fabrikası’na aktarılarak devreye alınmıştır. 57 Özetle 2014 yılı içerisinde işbirliği yapılan üniversiteler arasında; yurt içinde Boğaziçi Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Gazi Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi, Sakarya Üniversitesi, Harran Üniversitesi, Gebze Teknik Üniversitesi, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Süleyman Demirel Üniversitesi, Bilkent Üniversitesi, Koç Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi, Özyeğin Üniversitesi ve araştırma kurumları olarak Arçelik, Roketsan, Aselsan, ODTÜ-GÜNAM, TÜBİTAK-MAM, AÜ Seramik Araştırma Enstitüsü (SAM) yer almaktadır. Yurt dışında ise; ABD-Washington Üniversitesi, Almanya-Jena, Erlangen, Aachen Üniversiteleri, İngiltere-Sheffield, South Wales Üniversiteleri, Bulgaristan-Sofya Üniversitesi, Romanya-Bükreş Polytechnic Üniversitesi, Slovakya-Trencin Üniversitesi, Hollanda Cam Enstitüsü-Celsian, Almanya-Fraunhofer Enstitüsü, İspanyaInstituto de Cerámica y Vidrio, İtalyan Stazione Sperimantale del Vetro, Fransız Gaz de France-ArGe ve SEFPRO- CREE Ar-Ge laboratuvarları ile ortak çalışmalar yürütülmektedir. Bu işbirlikleri içerisinde, ulusal ve uluslararası destek programları kapsamında, toplam 16 proje yürütülmüş ve 4 proje başvurusu gerçekleştirilmiştir. Yürütülen 16 projeden 12’si ulusal (5 adet TEYDEB 1511, 1 TEYDEB 1501, 2 ARDEB 1003, 4 SAN-TEZ), 4’ü uluslararası (1 SOLAR-ERA.NET, 1 AB 7. Çerçeve Programı, 1 adet NSF, 1 adet EU LIFE+) fon programları kapsamındadır. Entelektüel sermaye Laboratuvarda geliştirilerek üretime aktarılan yeni ürünler için patent hazırlama faaliyetleri yürütülmüş, ileriye dönük Şirket’in patent portföyüne katkı sağlanmıştır. 2014 yılı içerisinde bir adet Avrupa Patent başvurusu ve iki adet Türk Patent başvurusu tescillenmiştir. Tescillenen patentlerin yanı sıra; 2 adet Türk Patent başvurusu ve 3 adet PCT (Patent Cooperation Treaty) başvurusu gerçekleştirilmiştir. Beş adet Türk ve üç adet PCT patent başvurusu için, TÜBİTAK 1602 Patent Destek Programı’na başvurularak, teşvik alınmıştır. ATGB, patent yazım ve başvuru çalışmaları dışında dünya çapında patent izleme çalışmaları ile de teknoloji takibi yaparak üretim grupları ile paylaşılmaktadır. 58 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU Çevreye duyarlılık Kurumsal çevre ve enerji stratejisi kapsamında, doğal kaynakları en etkin şekilde kullanmayı ve üretim faaliyetlerinin çevresel etkisini en aza indirmeyi amaçlayan Şişecam Topluluğu, Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanlığı bünyesinde yürütülen çalışmalar ile Topluluk Şirketleri’nin çevresel performanslarını “izleme ve geliştirme” çerçevesinde ele almaktadır. 2014 yılı içerisinde gerçekleştirilen Düzcam Grubu denetim çalışması kapsamında, yurt içi düzcam fırınlarının bakımları yapılarak, baca gazı emisyon ölçümleri gerçekleştirilmiş ve kirlilik seviyeleri ulusal mevzuata göre değerlendirilmiştir. IFC ile yapılan kredi anlaşması gereği, düzcam üretim faaliyetlerinin etkisinin izlenmesi amacıyla; Trakya, Yenişehir ve Mersin bölgeleri tesis etki alanlarında 16 adet ortam hava kalitesi ölçümü yapılmıştır. Rutin olarak sürdürülen emisyon ve hava kalitesi ölçümlerinin yanı sıra, mevcut enerji verimliliğini artırmaya, kirliliği ise azaltmaya yönelik çalışmalar da gerçekleştirilmiştir. Bilgi, beceri, donanım ve yetkinliklerin geliştirilmesi Araştırma ve Teknolojik Geliştirme çalışmaları yanında simülasyon, fırın tasarım ve uygulamalarıyla mevcut ürün ve üretim teknolojileri ve analiz yöntemlerinde kalite ve maliyet iyileştirmeyi daha etkin kılmak amacıyla 2014 yılında geliştirilen ve/veya güçlendirilen yetkinlikler arasında; • düzcam yanında cam ambalaj ürünlerinin tümü ve bir kısım cam ev eşyası ürünleri için de kullanılabilecek “atmosfer basıncında buhar fazından kimyasal depozisyon teknolojisi”, • ürün geliştirme denemeleri öncesi kaplamalı cam yapılarında kullanılacak malzemelerin seçiminde etkin olan tek ve/ veya çok katmanlı ince filmlerin kaplama kalınlıklarını ve bu kaplamaların optik özeliklerinin karakterize edilmesi için geliştirilen metodoloji, • kaplamaların mekanik özelliklerinin nano-indentasyon yöntemi ile incelenebilmesi ve mekanik özelliklerin müşteri talepleri yönünde geliştirilmesi için bilgi birikimi, deneyim ve alt yapı, • üretim gruplarının taleplerine yerinde ve daha hızlı cevap vermek için “Bölge Laboratuvarları”nda bulunan XRF cihazlarının mapping özellikleri, • cam hatalarının tespitine yönelik olarak kullanma metodolojisi bulunmaktadır. Ayrıca ATGB bünyesindeki mevcut laboratuvar tecrübesi yurt dışındaki üretim gruplarına da aktarılmış, Trakya Glass Rus ZAO Düzcam Fabrika laboratuvarı devreye alınmış, Cam Ambalaj ve Ev Eşyası gruplarının Rusya’daki laboratuvarlarına teknik destek sağlanmıştır. Kurumsal ölçekte ArTeGe personelinin ulusal ve uluslararası faaliyetlere katılımı yoluyla yetkinlik ve becerilerini artırmak ve işbirliği potansiyeli yaratmak amacıyla yardımcı araştırmacı ve üzerinde görev yapan ArTeGe personelinin ortalamada 3’ten fazla etkinliğe katılması sağlanmıştır. Uluslararası ve ulusal platformlarda, biri poster olmak üzere toplam 23 adet bildiri sunulmuştur. Uluslararası hakemli Journal of Non-Crystalline Solids dergisinde makale yayımlanmıştır. 29 yıldır aralıksız olarak düzenlenen Cam Sempozyumu, “Cam ve Cama Değer Katan Kaplamalar” temasıyla 7 Kasım 2014’te Kadir Has Üniversitesi’nde yapılmış, Şişecam çalışanlarının yanı sıra yurt içi ve yurt dışı olmak üzere 22 üniversiteden 54 akademisyen, araştırma kuruluşlarından ve 9 şirketten toplam 305 kişi oturumları izlemiştir. Topluluğun faaliyet alanları ve stratejileri içinde kalan kongre ve konferanslarda; yurt içinde iki yurt dışında bir olmak üzere “Şişecam Oturumları” Eylül ayında İzmir, Çeşme “Science and Applications of Thin Films, Conference & Exhibition”da 6 sunumla, Ekim ayında Bulgaristan Nessebar “6th Balkan Conference on Glass Science & Technology+18th Conference on Glass & Ceramics”de 5 sunumla ve Eskişehir “9. SERES ‘14 - III. Uluslararası Seramik, Cam, Emaye, Sır ve Boya Kongresi”nde 4 sunumla düzenlenmiş standlar açılmıştır. Cam bilimi ve teknolojisi eğitimi-geleceği garanti altına almak Şişecam’ın en büyük gücü olan bilgi ve tecrübesini gelecek nesillere aktarmak ve böylece sürdürülebilirliği sağlamak amacıyla, üretim şirketlerindeki genç mühendisler için “Cam Bilimi ve Teknolojisi” konusunda temel bilgiler içeren eğitim dokümanı bir yurt dışı araştırma kuruluşundan tüm hakları ile satın alınmıştır. Doküman Türkçe’ye tercüme ettirilerek ATGB uzmanlarından oluşturulan bir heyet tarafından eğitime uyarlaması yapılmıştır. Eğitim Yöneticiliği ile birlikte organize edilen “Cam Teknolojisi” eğitiminin 2014 yılı içinde yapılan ilkine, üretim, kalite ve bakım birimlerinde görev alan 1-5 yıllık mühendislerden oluşan 26 kişi katılmıştır. Bu eğitim ile gelecek yıllarda cam dışı ve cam ile yakın çalışanlar için, ATGB’den emekli uzman bir ekibin de katkıları sağlanarak farklı seviyelerde eğitim paketleri ve farklı konularda temalı eğitimler ile “Cam Akademisi”ni oluşturacak eğitim seferberliği için temel atılmıştır. Cam fırınlarının ömürlerinin uzatılması, enerji verimliğinin artırılması amacıyla fırın işletme verileri sürekli izleme sistematiği oluşturulmuştur. Uzman sistemler ile değerlendirilen bilgiler doğrultusunda en iyi işletme pratikleri belirlenerek bunların şirket geneline yaygınlaştırılmasını sağlayan ve sonuçların etkileşimli olarak Şişecam fırın işletim mühendisleri ile paylaşıldığı “Ergitme Çalıştayı” düzenlenmiştir. Dünya cam endüstrisine yön veren, ayın zamanda Şişecam’ın da faal olarak görev aldığı Uluslararası Cam Komisyonu’nun kolektif bir çalışma ile hazırladığı “Cam Sanayii Yol Haritası” kitabının 2014’te yayımlanan ikinci baskısının 4 bölümü, ATGB uzmanları tarafından hazırlanmıştır. Uluslararası Cam Komisyonu’nun (ICG) Teknik Komitelerindeki üyelikleri ile yürütülen faaliyetler kapsamında; AB Çevre Mevzuatı Mevcut Uygulamalar ve Değişiklikler, Arıtma Teknolojileri Mevcut Tesisler, Alternatif Uygulamalar ve Emisyonlara İlişkin Ölçüm Tekniklerinin tartışıldığı TC 13 Çevre Komitesi’nin yıllık toplantısı 14-15 Ekim 2014 tarihlerinde Şişecam’ın ev sahipliğinde İstanbul’da 16 kişinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. 59 ÇEVRE VE ENERJİ Küresel iklim değişikliğinin yarattığı olumsuz etkilerin hızla artması, Şişecam Topluluğunun üretimi ile ilişkili belirlediği enerji ve karbon tasarrufu hedeflerinin yanı sıra enerji tasarrufu sağlayan ürünleriyle ilgili hedeflerinin de önemini artırmıştır. Çevre ve Enerji Politikası Şişecam Topluluğu 2014 yılında da çevre ve enerji ile ilişkili konuların sürdürülebilir başarısının temel unsurlarından biri olduğu bilinciyle; • çevre performansı yüksek üretim teknikleri kullanmak, • enerji tüketimi kaynaklı karbon salımını azaltmak üzere enerji verimliliği projeleri geliştirmek, • atık geri kazanımı ve geri dönüşümüne yönelik faaliyetlerini yaygınlaştırmak, • yakıt ve hammadde alternatiflerini değerlendirmek, • sorumlu enerji ve doğal kaynak yönetimine ağırlık vermek, • mümkün olan her durumda enerjiyi geri kazanmak ve emisyonların neden olduğu çevresel etkileri azaltan proses tasarımlarını geliştirmek üzere çalışmalarına devam etmiştir. Küresel iklim değişikliğinin yarattığı olumsuz etkilerin hızla artması, Topluluğun üretimiyle ilişkili belirlediği enerji ve karbon tasarrufu hedeflerin yanı sıra enerji tasarrufu sağlayan ürünleri ile ilgili hedeflerinin önemini artırmıştır. Üretimle ilişkili enerji tasarrufu hedefleri; • Üretimde enerji verimliliğini artırmak, • Cam üretiminde oluşan proses emisyonlarını azaltmak için, hammadde olarak kullanılan geri dönüşümlü cam oranını artırmak. Ürünlerle ilişkili enerji tasarrufu hedefleri; • Enerji tasarrufuna katkı sağlayan, katma değeri yüksek ürünlerin kullanımını yaygınlaştırarak küresel enerji tüketiminin azalmasına katkıda bulunmak, • Güneş ve rüzgar enerjisinden elektrik üreten sistemlerde kullanılan ürünler aracılığıyla temiz enerji üretimine katkı sağlamak. 2013 Sürdürülebilirlik Raporu Şişecam Topluluğu’nun 2013-2014 yılları arasında Türkiye’de yürüttüğü operasyonel faaliyetleri içerecek şekilde Küresel Raporlama Girişimi (GRI) G4 Yönergesi esas alınarak hazırlanan Sürdürülebilirlik Raporu, Şişecam’ın çevre performansına ilişkin önceliklendirdiği konularda hissedarlarına, tedarikçilerine, çalışanlarına, müşterilerine ve topluma verdiği taahhütleri yazılı bir şekilde tekrarlamasını sağlamıştır. Rapora, http://www. sisecam.com.tr/wp/wp-content/uploads/2014/06/sisecam_ surdurulebilirlikraporu2013.pdf adresinden ulaşılabilir. 60 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU ÇEVRE VE ENERJİ POLİTİKASI Faaliyetlerimizin ana eksenine oturttuğumuz sürdürülebilir büyümenin, sürdürülebilir çevre ve enerji ilkelerini yaşattığımız sürece mümkün olduğunun bilincinde bir kurum olarak; • Doğal kaynakları verimli kullanmayı, geri dönüşüm ve geri kazanımı artırmayı, • Tasarım aşamasından itibaren bütün süreçleri oluştururken enerji verimliliği sağlayan ve çevre dostu olan teknolojileri dikkate almayı, • İklim değişikliğine olumlu etki yapacak enerji verimliliği projeleri geliştirerek uygulamayı, • Enerji verimliliği sağlayan ürünleri, hizmetleri ve teknolojileri satın almayı, performansı yüksek tasarımları desteklemeyi, • Üretim faaliyetlerimizi Çevre ve Enerji Yönetim Sistemleri’ni uygulayarak gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. Bu doğrultuda; • Çevre ve enerji ile ilgili yürürlükteki yasal ve diğer şartlara uymayı, • Çevre ve enerji performansımızı sürekli iyileştirmeyi ve geliştirmeyi, • Faaliyetlerimizin olumsuz çevre etkilerini azaltmak veya ortadan kaldırmak için gerekli önlemleri almayı, • Belirlenen amaç ve hedeflerimizi periyodik olarak gözden geçirmeyi, bu amaç ve hedeflere ulaşmak için gerekli kaynakları oluşturmayı, • Politikamızın paydaşlarımız tarafından anlaşılmasını ve benimsenmesini sağlayarak, bilinç ve duyarlılığı artırmayı beyan ve taahhüt ederiz. Çevre Yönetim Sistemi Şişecam Topluluğu bütün faaliyetlerini, üretim çalışmalarının çevreye verdiği etkiyi izlemek ve performansını paydaşlarının desteğiyle geliştirmek üzere Çevre Yönetim Sistemi anlayışıyla yürütmektedir. Topluluğun yurt içi ve yurt dışındaki tesislerinin %90’ı, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi sertifikasına sahiptir. Kurumsal çevre performansının izlenmesi, gözden geçirilmesi ve gerekli projelerin uygulanmasına yönelik koordinasyon çalışmaları merkezi olarak sürdürülürken, her üretim tesisi kendi faaliyet alanına yönelik çevresel performansını artırmak üzere sistematik bir yaklaşımla çalışmaya devam etmektedir. Topluluğun operasyonel seviyedeki her fabrikasında, fabrika müdürüne bağlı çalışan ve çoğu çevre mühendisi olan en az bir çevre görevlisi bulunmaktadır. Çevre görevlileri, fabrikanın bütün üretim birimlerinden sorumluların yer aldığı Çevre Komiteleriyle işbirliği içerisinde çalışmaktadır. Tüm fabrikalarda, çevre konuları izlenmekte ve Çevre Yönetim Sistemleri kapsamında oluşturulan prosedürlere uygun eylem planları hayata geçirilmektedir. Periyodik olarak yapılan kurum içi denetimler ve alt yüklenici denetimleri sonrasında, düzeltici ve önleyici aksiyon planları oluşturulmakta ve yıl sonunda ilgili konular incelenerek geliştirme fırsatları değerlendirilmektedir. Çevre Performansı ve Çevresel Uyum Çevre performansını yönetirken faaliyette bulunduğu ülkelerin çevre kanunlarına ve yönetmeliklerine tam olarak uyum göstermek, Şişecam Topluluğu’nun çevresel yaklaşımının önemli bir parçasıdır. Bu bağlamda, faaliyetlerin planlanma aşamasından başlayarak mevzuat uyarınca gerekli bütün unsurlar dikkate alınmakta ve gerekli bütün yatırımlar gerçekleştirilmektedir. 2014 yılında, Topluluğun üretim şirketlerinde, başta yeni arıtma ve bertaraf tesisi yatırımları olmak üzere, mevcut sistemlerin operasyonu ve atıkların bertarafı için toplam 51 milyon TL tutarında yatırım yapılmıştır. AB çevre mevzuatındaki gelişmeler yakından takip edilerek, Topluluğun üretim tesislerini ilgilendiren konular hakkındaki görüşler ilgili kurum ve derneklerdeki üyelikleri vasıtasıyla paylaşılmaktadır. Ayrıca Şişecam ulusal (İstanbul Sanayi Odası, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği vs.) ve uluslararası (Glass Alliance Europe, European Container Glass Federation, European Domestic Glass Committee vs.) seviyedeki sektörlerle bağlantılı STK’ların çevre komisyonlarında aktif rol üstlenmektedir. Atık Yönetimi Proseslerden kaynaklanan tüm geri dönüştürülebilir atıklar, Topluluğun sürdürülebilirlikle ilgili sorumluluk ve şeffaflık anlayışı çerçevesinde, geri dönüşüm tesisleri aracılığıyla üretime geri kazandırılırken, diğer atıklar ise lisanslı tesislerde bertaraf edilmektedir. Şişecam faaliyet gösterdiği tüm pazarlarda, ambalaj malzemelerinin geri kazanımına ilişkin yürürlükteki mevzuatlara uygun hareket etmektedir. 2014 yılında Şişecam Topluluğu şirketlerinin bir önceki yıl piyasaya sürdüğü ürünlerin ambalajlandığı malzemelerin %44’ünün piyasadan toplanması ve geri kazanımı sağlanmış, toplam 11.000 tonun üzerinde kağıt, karton, plastik ve kompozit ambalajın geri dönüşümü gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla harcanan toplam 554.000 TL, anlaşma yapılan yetkili kuruluşlar (ÇEVKO ve TÜKÇEV) tarafından gerçekleştirilen geri dönüşüm projelerinin yanı sıra öğrencilere yönelik eğitim, destek ve bilinçlendirme faaliyetleri için kullanılmıştır. Sürekli geri dönüşebilen bir malzeme olan camın, geri dönüştürülmesine yönelik etkin çözümler üretmek amacıyla Şişecam, 2014 yılında da paydaşlarıyla birlikte çalışmalar yapmış ve birçok projeye katkı sağlamaya devam etmiştir. Topluluk bünyesinde sürdürülen en kapsamlı çalışma Türkiye’deki cam geri dönüşüm oranının 2020 yılında %60’a çıkarılmasını sağlamak hedefiyle, “Cam Yeniden Cam” isimli proje kapsamında sürdürülmektedir. 2011 yılında başlatılan bu proje ile geri kazanılan toplam 437.100 ton cam ambalajın %47’si 2014 yılında geri kazanılmıştır. CDP (Carbon Disclosure Project) Şişecam 2011 yılından beri katıldığı, dünyanın en saygın iklim değişikliği ile mücadele girişimlerinden olan CDP projesi kapsamında, enerji, karbon salımı ve iklim değişikliği konularındaki stratejilerinin, risk ve fayda analizlerini, karbon salım miktarlarını şeffaflık esasıyla açıklamasına devam etmiştir. Projeye katılan 41 Türk şirketinden biri olan Şişecam Topluluğu’nun yurt içindeki cam ve cam dışı üretim tesisleri ile Bulgaristan’daki cam üretim tesislerini içerecek şekilde yaptığı ve 2014 raporlamasında verdiği bilgiler en üst seviyede değerlendirilmiştir. Enerji Verimliliği Çalışmaları Enerji yoğun sektörlerde faaliyet gösteren Topluluğun bütün üretim tesislerinde enerji kullanımı açısından iyileştirilebilecek noktalar sürekli olarak gözden geçirilmektedir. Bu kapsamda, 2014 yılında tamamlanan elektrik motorları, kompresörler, aydınlatma ekipmanları, pompa ve fan projeleri uygulama aşamasına getirilmiştir. Projelerin tüm aşamaları, Şişecam fabrikalarındaki uzman mühendisler tarafından teknik ve ekonomik açılardan optimize edilerek değerlendirilmiş olup, projelerle elde edilecek verimlilik artışının 2015 yılından itibaren önemli bir enerji tasarrufu sağlaması beklenmektedir. Enerji izleme sisteminin devreye girmesiyle mevcut ve yeni ekipmanların sisteme aktaracağı veriler ile daha sağlıklı ve detaylı bilgiler elde edilecektir. Topluluğun 15 fabrikasının tüm enerji sistemlerinin belli oranlarda izlenmesine ve genişlemesine imkan sağlayacak sürdürülebilir enerji ölçme ve izleme projesi aynı zamanda ülkemizde ve dünyada bu boyuttaki en büyük projelerden biridir. Proje ile sadece yazılım açısından değil, ayrıca fabrika altyapıları açısından da standart bir modelin kurulması, manuel ölçümlerden sürdürülebilir ve online ölçüm sistemine geçilmesi hedeflenmektedir. Böylelikle, stratejik planların uygulanması ve enerji maliyetlerinin en aza indirilmesi için çok önemli olan karşılaştırma ve iyileştirme imkanlarının oluşturulması sağlanmış olacaktır. Topluluk bünyesindeki üretim tesislerinin enerji verimlilik seviyelerinin belirlenmesine ilişkin yapılan plan kapsamında. 2012 yılında başlatılan etütler, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın yetkilendirdiği bağımsız bir denetim firması tarafından gerçekleştirilmektedir. Yurt içinde 29, yurt dışında ise 6 tesisin etütleri tamamlanmış ve enerji tasarrufu sağlayacak noktalar tespit edilmiştir. Şişecam’ın 13 fabrikası, enerji verimliliği çalışmalarının temeli olan ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Belgesi’ne sahiptir. 2 fabrika, belgelendirme aşamasında olup, belgelerin 2015 yılı ilk aylarında alınması öngörülmektedir. Topluluğun üretim şirketlerinde atık ısıdan elektrik üretimine ilişkin yapılan proje çalışmaları sonucunda belirlenen potansiyel kapasite 17 MW civarındadır. Bu kapasiteyi değerlendirmek üzere gerçekleştirilen ilk yatırım Topluluğun Düzcam Grubunun Yenişehir Fabrikası’nda 2012 yılında devreye alınmıştır. Benzer tesislerin, Düzcam Grubu Mersin ve Bulgaristan fabrikalarında ve Cam Ambalaj Grubu Yenişehir Fabrikası’nda da Haziran 2015’te devreye alınması planlanmaktadır. Böylece Şişecam Topluluğu için belirlenen potansiyel kapasitenin tamamının kullanılması hedeflenmektedir. 61 İNSAN KAYNAKLARI Şişecam Topluluğu için, yenilikçi kurum kültürünü yaygınlaştırarak küresel ölçekte değer yaratacak, yüksek nitelikli insan gücü sürdürülebilir başarının temel taşıdır. Şişecam Topluluğu 2014 yıl sonu itibarıyla, 13 ülkede 21.034 çalışanı ile sürdürdüğü faaliyetleri ile dünyanın önde gelen sanayi kuruluşları arasında yer almaktadır. Şişecam Topluluğu’nun küresel vizyonunu destekleyecek insan kaynakları politika ve stratejilerini geliştiren ve uygulayan İnsan Kaynakları Başkanlığı bünyesindeki İnsan Kaynakları Sistemleri Direktörlüğü, çalışmalarını • Topluluğun sürdürülebilir başarısı için yenilikçi, birlikte öğrenen ve kurum kültürünü yaygınlaştıran, • global ölçekte değer yaratan insan gücünü kuruma kazandırma ve elde tutma ana hedefleriyle devam ettirmektedir. Şişecam Topluluğu; işe alım, ücretlendirme, performans yönetimi, kariyer yönetimi, eğitim ve gelişim gibi tüm insan kaynakları uygulamalarında fırsat eşitliğini gözetmektedir. Şişecam Topluluğu’nda ırk, renk, cinsiyet, din, medeni hal, yaş, cinsel tercih, felsefi ve siyasi görüş, etnik kimlik, sağlık durumu gibi benzer temellere dayalı ayrımcılık yapılmamaktadır. Toplulukta Kurumsal Sürdürülebilirlik ve Etik Uygulamalar kapsamında, İnsan Kaynakları Sistemleri gözden geçirilerek, topluma ve tüm çalışanlara yönelik sorumluluklar düzenlenmiştir. İşe Alım Sistemleri Şişecam’ın güçlü imajını yansıtarak, yeni mezunlara ve profesyonellere ulaşılmakta; işveren marka bilinirliliğini artırmak için çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir. Rekabetin arttığı ve işe alım sisteminin yetenek avına dönüştüğü günümüzde, sürekli değişen kuşak yapısına uygun sistemleri devreye almak adına hızlı ve etkili çalışmalar yürütülmektedir. 62 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU Performans Yönetimi Başarı odaklı performans kültürünü yaygınlaştırmak, kişisel başarının kurumsal başarıya dönüştürülmesini desteklemek ve organizasyonel bütünlüğü sağlamak amacı ile kullanılan Performans Yönetim Sistemi, Şişecam Topluluğunun vizyon, misyon ve stratejileri ile entegre bir yapıda çalışmaktadır. Topluluğun 2010 yılında başlattığı Kurumsal Karne uygulaması ile stratejik hedefler kişisel hedeflere indirgenmekte ve başarı odaklı performans kültürü kritik bir adım olarak sürekli desteklenmektedir. Performans Yönetim Sistemi’nin temeli çalışana katkıda bulunarak, çalışanın yarattığı değerin kurumun sürdürülebilir başarısına hizmet etmesine imkan sunmaktır. Şişecam’da Performans Yönetim Sistemi, gerek çalışanlar gerekse yöneticiler için insan odaklı, hızlı ve güvenilir sonuçlar elde etmek amacıyla sürekli olarak geliştirilmektedir. Performans Yönetim Sistemi, kariyer yönetimi, eğitim ve gelişim yönetimi, ücret ve ödüllendirme, yetenek yönetimi gibi diğer insan kaynakları fonksiyonlarıyla entegre şekilde çalışmakta ve tüm bu sistemler çalışan ile kurum için değer üretmek hedefiyle faaliyet göstermektedir. Şişecam’da Performans Yönetimi, çalışanlar arasında performans ve yetkinlik düzeylerinden başka herhangi bir farklılık gözetmeksizin, ayrımcılıktan uzak, çalışanın kendisi ve yöneticisinin objektif değerlendirmelerine imkan sağlayan ve gizliliğin korunmasını garanti altına alan teknolojik bir altyapı ile sürdürülmektedir. Kariyer Gelişimi Tüm çalışanlarını ve çalışan adaylarını bir değer olarak gören Şişecam Topluluğu, kariyer yönetimi uygulamalarını bu yaklaşımla yapılandırmaktadır. Şişecam Topluluğu, herhangi bir ayrım gözetmeksizin tüm çalışanlarına kariyerlerini geliştirme, organizasyonel ve kişisel ihtiyaçlarını önceden planlayarak yükselme ve terfi imkanı sunmaktadır. Kariyer Gelişim Modülü ile kişilerin beklentileri ve organizasyonun gereksinimleri her yıl düzenli olarak yapılan kariyer komitelerinde tartışılarak kariyer haritaları ile kariyer ve yedekleme planları Performans Yönetim Sistemi’nden gelen veriler ışığında hazırlanmaktadır. Şişecam Topluluğu’nda kariyer yönetimi, Performans Yönetim Sistemi ile benzer bir teknolojik altyapı üzerinde hayat bulmaktadır. Çalışan ve yöneticisi için gelişim planlama faaliyetleri kolayca erişilebilir ve takip edilebilir bir formata sahiptir. Mevcut sisteme ek olarak, mavi yakalı ve beyaz yakalı çalışanların katılabileceği Değerlendirme ve Gelişim Merkezi uygulamalarında yetkinlik analizleri yapılarak, çalışanlara gelişim planları sunulmaktadır. • Birlikte geliştirilen, iletişime açık ve verimli bir çalışma ortamı, • Küresel liderliği hedefleyen köklü ve yenilikçi, gelişim ve kariyer imkanı sunmaktadır. Değerlerimiz Şişecam Topluluğu’nun değerleri, 2020 yılında dünyanın üç büyük cam üreticisinden biri olmak hedefi kapsamında aşağıdaki şekilde belirlenmiştir: • Geleneklerimizden güç alır, birbirimizi destekleriz. • Birlikte gelişir ve geliştiririz. • Çevremize duyarlıyız. • Adil ve şeffaf bir yönetim anlayışı sergileriz. • Farklılıklara saygı gösteririz. EĞİTİM VE GELİŞİM PROGRAMLARI Değerlerin, geniş kitlelere yayılması faaliyetleri kapsamında 2014 yılında yurt içi ve yurt dışı organizasyonlarda “Biz Şişecamlıyız Çalıştayları” gerçekleştirilmiştir. Çalışan Motivasyonu, Tanıma, Takdir ve Ödüllendirme Şişecam’da çalışanların dahil oldukları proje, düşünce ve iş yapış biçimlerini takdir etmek ve ödüllendirmek amacıyla mevcut uygulamalar ve sistemlere yenilikler getirilmiş, bunun yanı sıra çalışanların şirkete değer katıp şirketi ileriye taşıyabilecek fikirlerini ve projelerini paylaştıkları Öneri Geliştirme Sistemi, çalışanlar tarafından sıkça kullanılan bir platform haline gelmiştir. Her yıl tekrarlanan Kıdem Teşvik Ödülleri ile Topluluğa uzun süre hizmet etmiş çalışanlar ile bir araya gelinerek, çalışanlar kıdem yıllarına göre ödüllendirilmektedir. 2014 yılında çalışanların iş yerinde keyifli zaman geçirmeleri, iletişim, paylaşım ve sinerji ortamlarının geliştirilmesi, çalışan mutluluğunun verimliliğe dönüştürülmesi amacıyla Şişecam Sosyal Aktiviteler Kulübü hayata geçirilmiştir. Bu kapsamda geziden tiyatroya, şirket içi ikram organizasyonlarından turnuvalara, yardım kampanyalarından indirim anlaşmalarına kadar birçok farklı alanda, gönüllü çalışanların katılımıyla, faaliyetler gerçekleştirilmiştir. Topluluk çalışanlarının bağlılık, aidiyet ve memnuniyetini artıracak faaliyetleri belirlemek ve buna yönelik gerekli aksiyonları almak üzere iki yılda bir yapılması hedeflenen Çalışan Bağlılığı Anketi’nin ilki 2013 yılında gerçekleştirilmiştir. Anket sonuçlarına göre 2014 yılında oluşturulan aksiyon planları bütçe ve zaman boyutlarına göre önceliklendirilmiştir. Ayrıca, yıllık bazda yapılması öngörülen, Nabız Yoklama Anketi, 2014 yılı Aralık ayında ilk kez uygulanmıştır. Değerlendirme ve Ücret Yönetim Sistemi Şişecam Topluluğu rekabetçi bir ücretlendirme politikası benimsemiş olup bir yandan ihtiyaç duyulan insan kaynağını bünyesine katmayı hedeflerken, diğer yandan mevcut çalışanlarının bağlılığını yüksek tutarak olumlu ve rekabetçi çalışma ortamı yaratmayı amaçlamaktadır. Topluluğun ücret yönetim sistemi; ücret piyasası, mevcut ücret yapısı ve ödeme gücü, bireysel performans ve iş kademesi gibi unsurlardan oluşmaktadır. Şişecam Topluluğunda, kurumsal vizyon ve insan kaynakları stratejik hedefleri doğrultusunda, bireyin gelişimine katkıda bulunmayı hedefleyen eğitim ve gelişim programları uygulanmaktadır. Yenilikçi ve birlikte öğrenen kurum kültürünü yaygınlaştırmak, çalışanların mesleki alanlarda gelişen teknoloji ve yenilikler konusunda bilgilenmelerini sağlamak, iş yapış biçimlerini geliştirmelerine katkıda bulunmak, kurum ve iş ailesi yetkinliklerini geliştirmek amacıyla yurt içi ve yurt dışı eğitim, öğrenim ve gelişim faaliyetleri 2014 yılında sürdürülmüştür. Bu etkinliklerin dışında çalışanların bilgisayar kullanım becerilerini destekleyecek eğitimler, zorunlu, yasal eğitimler kapsamındaki iş sağlığı ve güvenliği, ilkyardım sertifika programları da devam etmiştir. Entelektüel bilgi birikiminden yararlanmak amacıyla Topluluk bünyesinde İç Eğitimcilik Sertifika Programı sürdürülmüş, sertifikalı iç eğitimcilerin verdikleri eğitimler artırılmıştır. Eğitim, öğretim ve gelişim etkinliklerini sınıf içi uygulamaların dışına taşıyan, katılımı kolaylaştırıcı e-öğrenme uygulamalarına geçilmesi ile eğitim ve öğretim araçları zenginleştirilmiş ve bilgiye kolay ulaşılması sağlanmıştır. Topluluğun ana faaliyet alanı olan cam konusunda Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanlığı (ATGB) ile işbirliği içinde araştırma-geliştirme uzman yönetici ve uzmanların desteğiyle CelSian-NCNG MBO Glascursus kaynağı Türkçeleştirilmiş ve Türkiye’deki uygulamaları da içeren Mühendisler için Cam Bilimi ve Teknolojisi eğitim dokümanı hazırlanmıştır. Bu doküman baz alınarak, Topluluğa yeni katılan mühendisler için Cam Bilimi ve Teknolojisi eğitimi geliştirilmiş ve konunun uzmanı iç eğitimciler tarafından uygulaması yapılmıştır. Yurt dışı eğitim ve gelişim etkinliklerinde aktif olarak yer alan Topluluk, ayrıca 2014 yılında yurt dışından eğitimciler de getirerek farklı programlar gerçekleştirilmiştir. Bunlar arasında; • Harvard Business School’un Genel Yöneticilik Programı, • Supply Chain Council (SCC-APICS)’in Tedarik Zinciri Yönetim modeli olan SCOR eğitimi, • American Glass Research (AGR)’nin cam eğitimleri, • International Commission on Glass (ICG) tarafından cam alanında gerçekleştirilen Summer School ve diğer etkinlikler ile • Society for Human Resource Management (SHRM) Annual Conference and Exposition zirvesi gibi eğitim ve gelişim etkinlikleri bulunmaktadır. Şişecam Topluluğu, çalışanlarına; • Güncel, başarıyı ödüllendiren ve rekabetçi bir ücret paketi, • İhtiyaç ve beklentilere göre esnek ve sürdürülebilir yan haklar paketi, • İş ve özel yaşam dengesini gözeten sosyal yapı, 63 ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ Şişecam Topluluğu’nda, endüstri ilişkileri, politikalar çerçevesinde, dengeli ve sağlıklı geliştirilerek, rekabet edebilirliği ve verimliliği artırmak hedefiyle sürdürülmektedir. Şişecam Topluluğu’nda, İnsan Kaynakları Başkanlığı bünyesinde Topluluk Endüstri İlişkileri Direktörlüğü’nün koordinasyonunda üç işkolunda ilgili 10 işçi sendikasıyla endüstri ilişkileri yürütülmektedir. Topluluğun Endüstri İlişkilerinde Vizyonu: • Topluluk politikaları çerçevesinde endüstri ilişkilerini dengeli ve sağlıklı geliştirerek rekabet edebilirliği ve verimliliği artırmak, • İşçi sendikaları ile birlikte güven ve diyaloğa dayalı işyerlerinde çalışma barışının sürekliliğini sağlamak, • “Önce İnsan” felsefesi çerçevesinde, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin daha etkin hale gelmesi için çalışmalar yapmaktır. Toplu İş Sözleşmeleri Topluluk genelinde 10 fabrikanın dahil olduğu 1 grup toplu iş sözleşmesi ile 2 işletme ve 3 işyeri olmak üzere yurt içinde toplam 6 toplu iş sözleşmesi, yurt dışında ise Bulgaristan’da 4 işyerini kapsayan işletme, Rusya’da Posuda Fabrikası işyeri, Romanya’da Glascorp Fabrikası işyeri ve Bosna Hersek’te Soda Lukavac Fabrikası işyeri toplu iş sözleşmeleri akdedilmektedir. Süresi 1 ile 3 yıl arasında değişen toplu iş sözleşmelerinden, süresi sona erenlerin görüşmelerine 2013 yılı sonu ve 2014 yılı başında başlanmış, toplu iş sözleşmesi görüşmeleri Topluluk çıkarları doğrultusunda sonuçlanmıştır. Bu çerçevede 2014 yılında; • Denizli Cam San. A.Ş. için T. Çimse İş Sendikası ile sürdürülen 16. Dönem İşyeri Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri, 29.04.2014 tarihinde anlaşma ile sonuçlanmış ve Toplu İş Sözleşmesi imzalanmıştır. Toplu iş sözleşmesi 01.01.2014-31.12.2016 tarihleri arasında 3 yıl süre ile yürürlükte kalacaktır. 64 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU • Soda San. A.Ş.’ye bağlı Soda ve Kromsan Fabrikaları için Petrol-İş Sendikası ile 01.01.2014- 31.12.2015 tarihlerini kapsayan 16. Dönem İşletme Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri, 12.08.2014 tarihindeki anlaşma ile sonuçlanmış ve toplu iş sözleşmesi imzalanmıştır. • Şişecam Topluluğu’na bağlı 10 işyeri için Kristal-İş Sendikası ile sürdürülen 24. Dönem Grup Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri, 28.08.2014 tarihinde imzalanan anlaşma ile sonuçlanmıştır. Toplu İş Sözleşmesi 01.01.2014-31.12.2016 tarihleri arasında 3 yıl süre ile yürürlükte kalacaktır. • Trakya Polatlı Cam San. A.Ş. için Kristal-İş Sendikası ile sürdürülen 1. Dönem Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri, 03.12.2014 tarihinde yapılan anlaşma ile sonuçlanmıştır. Toplu İş Sözleşmesi 01.01.2014-31.12.2016 tarihleri arasında 3 yıl süre ile yürürlükte kalacaktır. • Yurt dışında bulunan topluluk işyerlerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmelerinden süresi sona erenler, işyerlerinin bulundukları ülkenin özellikleri ve topluluk çıkarları göz önünde tutularak sürdürülen görüşmeler sonucunda yenilenmiştir. Bu çerçevede 2014 yılında; • Posuda Ltd. Fabrikası’nda Proofkom Sendikası ile 01.01.201431.12.2014 tarihlerini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri 01.05.2014 tarihinde, • Trakya Glass Bulgaria EAD’de Podkrepa Sendikası ile 01.07.2014-30.06.2015 tarihlerini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri 13.06.2014 tarihinde, • Romanya’daki SC Glasscorp SA’da Glasscorp İşçi Sendikası ile 01.10.2014-31.12.2016 tarihlerini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri 19.12.2014 tarihinde, • Bosna Hersek’teki Soda Lukavac Fabrikası’nda Non-Metal İşçi Sendikası ile 01.01.2015-31.12.2015 tarihlerini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi 16.12.2014 tarihinde imzalanmıştır. Camiş Ambalaj San. A.Ş.’de yürürlükte olan Toplu İş Sözleşmesi’nin süresi 31.12.2014 tarihinde sona ermiş olup, 14. Dönem Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri 29.12.2014 tarihinde yapılan toplantı ile başlamıştır. Mevzuat ve Koordinasyon Çalışmaları Daha önceki yıllarda olduğu gibi, 2014 yılında da Endüstri İlişkileri Direktörlüğü koordinasyonunda düzenlenen toplantılarla, ilgili birimlerin gerek iş hukuku gerekse iş sağlığı ve güvenliği alanında mevzuatta meydana gelen değişiklikler hakkında bilgilendirilmesi sağlanmıştır. Gerçekleştirilen koordinasyon toplantılarında, endüstri ilişkileri alanındaki gelişmeler ve uygulamadaki sorunlar değerlendirilerek, bilgi alışverişi ve topluluk genelinde uygulama birliği gerçekleştirilmiştir. Yasa yönetmelik ve toplu iş sözleşmesi hükümlerinin işyerlerinde uygulanmasına yönelik olarak açıklama yapma ve görüş bildirme faaliyetlerine 2014 yılında da devam edilmiştir. Endüstri İlişkileri Direktörlüğü tarafından Türkiye Kuruluşları Fabrika Müdürleri ile İnsan Kaynakları Yöneticilerine toplu iş sözleşmelerinin uygulanmasına yönelik olarak eğitimler verilmiş, işyerlerinin durumunu ve işleyişini etkileyen hususlarda değerlendirmelerde bulunulmuştur. 2014 yılında Şişecam Topluluğu işyerlerinde çalışma barışının sürekliliğini sağlamak amacıyla işçi sendikalarıyla diyalog toplantıları gerçekleştirilmiştir. 65 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ Sağlıklı ve güvenli çalışma ortamları için etkili bir rehberlik yapmak Şişecam Topluluğu’nun önceliğidir. En son 2010 yılında revizyonu yapılmış olan İş Sağlığı ve Güvenliği Politikası, 2014 yılında revize edilerek Şişecam’a bağlı yurt içi ve yurt dışı tüm işyerlerinde kullanılmak üzere yayınlanmıştır. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ POLİTİKASI Üretim faaliyetlerimizin tüm aşamalarını sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamında gerçekleştirmeyi hedeflemekteyiz. Bu hedef doğrultusunda sağlıklı bireylerin ve işgücünün oluşturulmasına yönelik sorumluluğumuzun gereği olarak; • İş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesi için gerekli tedbirleri belirlemeyi, uygulamayı ve uygulatmayı, • Çalışanların katılımıyla risk değerlendirmesi yapmayı ve kabul edilebilir risk seviyesine ulaşmayı, • Sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı için güvenli ekipman ve uygun teknolojiler kullanmayı, • İş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının iyileştirilmesi çalışmalarına organizasyonun her kademesinin ve paydaşlarımızın katılımını sağlamayı, • İş sağlığı ve güvenliği kültürünü oluşturmayı ve yaşam tarzı haline getirmeyi benimsiyoruz. Bu doğrultuda; • İş sağlığı ve güvenliği konusundaki yasal yükümlülükleri, ilgili standartları ve şartları karşılamayı, • İş sağlığı ve güvenliği konusunda proaktif bir yaklaşım ile süreçlerimizi sürekli iyileştirmeyi ve performansımızı artırmayı, • İş sağlığı ve güvenliği ilkelerimizin benimsenmesi için çalışanlarımıza ve hizmet aldığımız alt işveren/ tedarikçi firmaların çalışanlarına, ziyaretçilere, stajyerlere yönelik eğitim ve etkinlikleri geliştirerek sürdürmeyi, beyan ve taahhüt ederiz. 66 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları (İSG) • 2014 yılında Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. bünyesindeki, • Cam Ev Eşyası Grubu’na bağlı Camiş Ambalaj San. A.Ş. Eskişehir Fabrikası, Camiş Ambalaj San. A.Ş. Tuzla Fabrikası, Paşabahçe Cam San. ve Tic. A.Ş. Tuzla Yerleşkesi ve Paşabahçe Mağazaları Tuzla Depoları, • Cam Ambalaj Grubu’na bağlı Anadolu Cam Eskişehir San A.Ş. Eskişehir Fabrikası, Anadolu Cam San A.Ş. Mersin Fabrikası, • Düzcam Grubu’na bağlı Trakya Yenişehir Cam San. A.Ş. Yenişehir Fabrikası, Trakya Cam San. A.Ş. Trakya Fabrikası, Otocam Fabrikası ve Polatlı Fabrikası, • Kimyasallar Grubu’na bağlı Oxyvit Kimya Sanayii ve Ticaret A.Ş., Camiş Madencilik A.Ş. Karabük Tesisi, Trakya Öğütme Tesisi, Mersin OSB Kalker Dolomit Hazırlama Tesisi, Yalıköy Kum Hazırlama Tesisleri’nde İSG ölçüm ve gözlem faaliyetleri gerçekleştirilmiş, hazırlanan raporlar Risk Yönetimi Başkanlığı, İç Denetim Başkanlığı ve ilgili Grup İnsan Kaynakları Direktörlükleri ile paylaşılmıştır. İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitim ve Koordinasyon Çalışmaları 2014 yılı içinde Endüstri İlişkileri Direktörlüğü koordinasyonunda, İş Kuleleri binasında çalışan tüm Şişecam A.Ş. ve bağlı grup çalışanlarına Temel İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi verilmiş, ayrıca İş Kuleleri ve Bilgi ve Teknoloji Merkezi çalışanlarından İlk Yardım Ekipleri kurularak Temel İlk Yardım Eğitimi alınması sağlanmıştır. Toplulukta görevli tüm İSG uzmanlarına Enerji İzolasyonu ve Etiketleme Kilitleme Sistemleri Eğitimi verilmiştir. 2013 yılında başlanan Davranış Odaklı İş Sağlığı Güvenliği eğitimleri orta seviye yöneticilere verilerek, İSG kültürünün geliştirilmesi yönündeki çalışmalar devam ettirilmiştir. 2013 yılında hazırlanan İş Kazaları Analizi ve Düzeltici Önleyici Faaliyet Takip Sistemi ile ilgili proje ekip üyeleri tarafından hem merkezde hem de fabrikalarda kullanıcı eğitimleri verilmiştir. Canlı kullanıma alınan sistem, gelen öneriler çerçevesinde iyileştirilerek aktif ve verimli şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Değişen iş kazaları analiz sistemine paralel olarak, her sene verilen İş Sağlığı ve Güvenliği Ödüllendirme sisteminde değişiklik yapılmış, iş kazası sıklık oranı ile beraber iş kazası şiddet oranı ve fabrikalarda yapılan iş sağlığı ve güvenliği iyi uygulama örnekleri dikkate alınarak revize edilmiştir. 2013 yılında olduğu gibi Mayıs ayında ulusal iş sağlığı ve güvenliği haftasında, Şişecam fabrikalarında etkinlikler düzenlenmiştir. Şişecam kültürü ve cam üretimine özel iş sağlığı ve güvenliği temalı tiyatro oyunu ulusal iş sağlığı ve güvenliği haftasında ve takiben yıl içinde Topluluk fabrikalarında sergilenmiştir. Şişecam işyerlerinde kullanılmak üzere İSG el kitabı hazırlanması için Şişecam A.Ş. merkezde ve bağlı gruplarda görevli iş güvenliği uzmanlarından oluşan bir komisyon kurulmuştur. Bütün üretim ve çalışma alanlarını kapsayacak şekilde temel iş sağlığı ve güvenliği konularını ve yasal mevzuatın gerekliliklerini içeren kitap, 2015 yılının Ocak ayında basılarak çalışanlara dağıtılmıştır. Bunlara ek olarak, kişisel donanımların kullanılmasını özendiren İSG ve Kişisel Koruyucu Donanım konulu oyunlar sergilenmiş; ödüller dağıtılarak çalışanların motivasyonunun artırılması sağlanmıştır. İş sağlığı ve güvenliğinin kültürünün sadece işyerini değil tüm hayatı kapsadığını göstermek ve sosyal anlamda bu kültürü yaygınlaştırmak amacıyla, Topluluk çalışanlarının çocuklarının katıldığı resim yarışması düzenlenmiştir. 67 BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ Şişecam Topluluğu, Bilgi ve İletişim Teknolojileri faaliyetlerini, Topluluk stratejileri ve iş hedefleriyle uyumlu, sürdürülebilir, yenilikçi ve maliyet odaklı bir yaklaşımla sürdürmektedir. Ürettiği kaliteli, yenilikçi, sürdürülebilir, ekonomik hizmet ve çözümleriyle, Şişecam Topluluğunu oluşturan şirketlerin kârlı ve hızlı büyümesi sürecine çözüm ortağı olarak katkı sağlayan Bilgi Teknolojileri Başkanlığı, 2014 yılı faaliyet döneminde, iş stratejilerine ve hedeflerine odaklı, katma değeri yüksek hizmetlerine devam etmiştir. Bilgi Teknolojileri Başkanlığı politika, standart ve süreçleri, Topluluğun, İş Dönüşüm Programları’na uygun şekilde geliştirerek yürütmektedir. Bu kapsamda; • Yeni yatırımların, BT altyapı ve standardizasyon projeleri ile Topluluğun entegrasyon süreçlerine katkı sağlanması, • Süreç geliştirme projelerini gerçekleştirerek operasyonel verimliliğin sağlanması, • Üretim planlama ve çizelgeleme, kapasite ve iş planlama (yıllık bütçe) projeleri ile pazar, müşteri ve ürün yönetimi etkinliğinin artırılması, • İş Analitiği projeleri ile hızlı ve etkin operasyonel kararların verilmesi ve strateji geliştirilmesine destek olunması, • Bilgi teknolojileri hizmetlerinin ve çözümlerinin kurumsal ve uluslararası standartlara uygun hale getirilmesi, bu ortamların sürekliliğinin ve sürdürülebilirliğinin sağlanması, • Müşteri ve süreç odaklı yaklaşımlarla müşteri beklentileri, faaliyet alanları ve teknolojik gelişmeleri temel alan, esnek iş süreçleri beklentilerini karşılayan, servis seviyeleri ölçülebilen ve sürekli iyileştirilen hizmetler sunulması, • Teknolojik gelişmelerin takibi ile iş birimlerinin ihtiyaçlarına kaliteli, hızlı ve maliyet avantajı sağlayacak çözümler oluşturulması, • Bilgi teknolojileri alanında yatırım yapılan insan kaynaklarını geliştirme ve yedekleme prensipleri doğrultusunda hareket ederek sürdürülebilir gelişmeye katkıda bulunulması hedeflenmiştir. 68 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU 2014 YILINDA ÖNE ÇIKAN PROJELER VE ÇALIŞMALAR Yeni Yatırımların BT Altyapı ve Standardizasyon Projeleri Kimyasallar Grubunun İtalya yatırımı Cromital ile Düzcam Grubunun Tataristan ve Romanya Yatırımları için BT altyapısı standartlara uygun hale getirilmiştir. Şirketlerin tüm süreçleri zorunlu yerel mevzuat ve uygulamalara bağlı olarak, ERP ortamına taşınmış ve üretim faaliyetlerine başlanmıştır. İnsan Kaynakları Projesi, Topluluk yurt dışı şirketlerinin merkezi insan kaynakları uygulaması kapsamına alınması çerçevesinde, Rusya Federasyonu’nda bulunan Ruscam Grup Şirketleri, CEE Posuda Ltd, Şirketi ve bağlı ofisler için gerçekleştirilmiştir. Yeni uygulamanın merkezi yönetim ve yerel mevzuata uyumunun gerçekleştirilmesinin yanı sıra güncel, esnek bir yazılım platformunda ve kurumsal bilgi sistemleriyle bütünleşik çalışması sağlanmıştır. Süreç Geliştirme Projeleri Topluluktaki süreçlerin iş akışını, daha etkin, daha verimli ve sürekli değişen çevreye uyum gösteren, daha yetenekli hale getirmek amacı ile BT teknoloji altyapıları ile desteklenen sistematik yaklaşımların uyarlanmasına başlanmıştır. Bu amaçla ele alınan iş süreçleri şu şekildedir: Topluluk yurt içi kurumsal yazışmalar sistemi kurularak, resmi yazışma ve iletişim süreçleri elektronik ortama taşınmıştır. Bu ortamla yazışma sürecine, etkinlik, verimlilik, takip edilebilirlik, kurumsal arşivin oluşturulması ve maliyet tasarrufu getirilmiştir. Kurum içinde bilişim teknolojileri üzerinden iletişim sağlanması ve bu iş anlayışı için gerekli kurumsal kültür değişiminin gerçekleştirmesi hedeflenmiştir. Cam Ambalaj Grubu yeni ürün geliştirme süreci, talep başlangıcından itibaren tüm akışları ile elektronik ortama taşınarak, Grubun kullandığı ERP sistemi ve ürün geliştirme platformları ile bütünleşik, ölçülebilir ve izlenebilir olarak yönetilmeye başlanmıştır. Topluluk Araştırma ve Teknoloji Geliştirme sürecine ait olan Çağrı Merkezi ve Kalite Yönetim Süreçleri elektronik ortama taşınarak kurumsal hafızanın kayıt altına alınması; iş yükü, zaman ve maliyet parametrelerinin analiz edilmesi ve izlenmesi sağlanmıştır. 7201 Sayılı Tebligat Yönetmeliği doğrultusunda, KEP adresi alma zorunluluğu olan Şirketler için KEP adresi ve e-imzalar alınarak, diğer ticari kuruluşlarla yapılan resmi yazışmalar, ihbarlar ve resmi bildirimler gibi ihtiyaçlar için de platform hazırlanmıştır. Paşabahçe Mağazaları için merkez depoda kullanılan paketleme süreci, iş verimliliğini artıracak şekilde uygun alt yapı ile desteklenmiş, ürünlerin paketlenmesi sırasında ağırlık kontrolü de yapılarak, maddi hataların engellenmesi ve bu amaçla harcanan kaynaklardan tasarruf sağlanmıştır. Planlama ve Çizelgeleme Projeleri Topluluk bünyesindeki planlama süreçlerinin iyileştirilmesini, kurumun rekabet gücüne katkıda bulunacak üretim planlama ve çizelgeleme sistematiklerinin geliştirilmesini, kaynakların orta ve kısa vadedeki operasyonel verimliliğinin sağlanmasını, teslimat performansı ve müşteri memnuniyetinin artırılmasını, üretim ve stok maliyetlerinin düşürülmesini hedefleyen çözümlere odaklanılmıştır. BT Hizmet Geliştirme Projeleri Topluluk genelinde yürütülen BT projelerinin, fikir ve talep aşamasından başlamak üzere daha etkin bir şekilde yönetilmesini sağlamak, proje yönetim sürecini izlenir ve ölçülür kılmak, sunulan hizmetlerin kalitesini arttırmak amacı ile BT Proje ve Portföy Yönetim Ortamı uygulamaya alınmıştır. Topluluk, şirketlerinin ana faaliyetlerini sürdürürken kullandıkları ERP, e-posta, mağazacılık sistemi gibi kritik BT hizmetlerinin ulaşılabilir olma durumlarının sürekli izlenmesini ve raporlanmasını sağlayan Kullanılabilirlik Yönetimi Süreci; hizmetlerin etkin bir şekilde planlanması, işletilmesi ve sürdürülebilmesi için Kapasite ve Performans Yönetimi süreci hayata geçirilmiştir. Teknoloji Geliştirme Projeleri Şişecam’ın yurt içi ve yurt dışı Kuruluşları ile İş Kule 3 Veri Merkezi arasında çift yönlü akan trafik bilgisini ve kurumsal uygulama performansını izlenmesine, kayıt altına alınmasına, raporlanmasına ve böylece performans sorunlarına müdahale edilmesinde daha hızlı ve verimli sonuç alınmasına imkân sunan Ağ İzleme ve Raporlama Sistemi kurmuştur. Bu kapsamda Düzcam Grubu bünyesindeki Trakya Otocam, Bulgaristan Otocam ve Bulgaristan İşlenmiş Camlar fabrikaları için kısa dönemli üretim planlama ve çizelgeleme sistemi kurulmuştur. Şirket bünyesinde BT hizmetlerine ilişkin kullanıcı sorunları ve iş isteği taleplerinin iletildiği BT Yardım Masası Biriminin performansını daha iyi izlemek, ölçmek ve kayıt altına almak hedefiyle, birbiriyle entegre çalışan çağrı merkezi, IVR ve ses kayıt uygulamalarının yer aldığı bir Çağrı Merkezi Telefon Sistemi kurularak sunulan hizmetin kapsamı yurt dışı Topluluk şirketlerini de kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Düzcam Grubunun Temel Camlar ürün grubunda kullanılan kapasite planlama ve bütçeleme çözümünün versiyonu yükseltilmiş, yazılıma yeni fonksiyonlar eklenerek ERP ve bütçe planlama sistemiyle entegre çalışır hale getirilmiştir. Topluluk genelinde kullanımı yaygınlaştırılan Güvenlik Kameraları İzleme ve Kayıt Sistemleri ile çevre güvenliği, iş sağlığı ve güvenliği açılarından ortamların izlenmesi ve ihtiyaç halinde gerekli tedbirlerin alınması sağlanmıştır. Topluluk standardı Bütçe ve İş Planlaması uygulaması kapsamına, Düzcam Temel Camlar ürün grubu Türkiye ve Bulgaristan Şirketleri de dahil edilerek yıllık, aylık bütçe ve iş planlamanın hazırlanması, tüm iş planlarının ERP bileşenleri ile bütünleşik yürütülmesi, takip edilmesi, revize edilmesi, fiili karşılaştırmalı finansal ve lojistik raporların alınması sağlanmıştır. İş Analitiği Projeleri Topluluk Lojistik birimlerince yürütülmekte olan taşıma operasyonları ile ilgili maliyet ve performans analizine yönelik sonuçlara ulaşıldığı “Tedarik Zinciri Kokpiti” uygulaması geliştirilerek grup, şirket ve üretim yeri bazında Lojistik süreçlerin analiz edilmesi için gerekli altyapı oluşturulmuştur. Grupların Finansal ve Lojistik Faaliyet sonuçlarına yönelik karar verme mekanizmalarını doğrudan etkileyen iş analitiklerinin görsel olarak sunulduğu “Yönetim Kokpiti” uygulaması güncellenerek mobil cihazlarda çalışan bir yapıya ulaştırılmıştır. Uygulama üzerinde temel olarak yer alan başlıklar şunlardır: Mali, satış, stok, maliyet, müşteri borçları ve kârlılık analizi. 69 KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK Şişecam Topluluğu, topluma katkı projelerini kültür-sanat, eğitim, çevre ve spor alanlarında sürdürmektedir. KÜLTÜREL DEĞERLERE KATKI Eski Cam Eserler Koleksiyonu Şişecam’ın kültürel değerleri korumak amacıyla uzun ve titiz bir çalışma sonucu topladığı 527 eski cam eserden oluşan koleksiyonu, İstanbul Arkeoloji Müzesi’ne kayıtlıdır. Koleksiyon, halen Şişecam’ın merkez binasının özel bir salonunda korunmakta ve sergilenmektedir. Ayrıca Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’nin Cam Salonu, 1985 yılında Şişecam sponsorluğunda ziyarete açılmıştır ve Şişecam’ın koruması altında bulunmaktadır. Tarih-Kültür-Cam Koleksiyonları Şişecam Topluluğu’nun kültürel mirası koruma ve gelecek kuşaklara aktarma misyonu kapsamında, Anadolu’daki tarih ve kültür birikiminin cama yansıtıldığı Tarih-Kültür-Cam koleksiyonlarının ilki 1999 yılında sanatseverlere sunulmuştur. Her biri sınırlı sayıda üretilen ve sanatsal değeri olan cam koleksiyonlarından bugüne kadar 414 eser üretilmiştir. Osmanlı, İslam Camları, Çeşm-i Bülbül, Mozaik, Beykoz, Anadolu Medeniyetleri, Camda Mavi-Beyaz, Camda Sanatlı Yazı, Sabır ve Uzlaşma, Medeniyetler İttifakı, 7’nin Gizemi, Aşure, İstanbul ve Konuşan Paralar-Sikkeler olmak üzere toplam 11 koleksiyonun sunulduğu seriye, 2013 yılında Zevk-i Selim Koleksiyonu da eklenmiştir. Serçe Limanı Cam Batığı Belgeseli Şişecam Topluluğu’nun sürdürülebilir büyüme vizyonu ve çevresel değerlere verdiği önem çerçevesinde, su altı arkeolojisi ile cam üretimi ve geri dönüşümü açısından kritik bulgular içeren, Serçe Limanı Cam Batığı’nın keşfediliş öyküsünün anlatıldığı “Cam Yeniden Cam” belgeseli 2014 yılında hayata geçirilmiştir. 35 yıl önce Marmaris Serçe Limanı’nda, su altı arkeolojisinin babası olarak anılan Prof. Dr. George Bass önderliğindeki Türk ve Amerikalı ekip tarafından çıkarılan Serçe Limanı Batığı’nda cam eşyaların yanı sıra 2 ton cam külçe ve 1 ton civarında kırık cam bulunmuştur. 70 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU Dünyada Cam Batığı olarak bilinen gemi, gerek kargosu gerekse de gövdesinin önemli bir kısmının bozulmadan günümüze ulaşması nedeniyle, dünyanın en önemli batıklarından biri olarak kabul görmektedir. Batık gemi ve kargosu 1985 yılından beri Şişecam’ın himayesinde Bodrum Su altı Arkeoloji müzesinde sergilenmektedir. “Cam Yeniden Cam” belgeseli ile Cam Batığı’nın hikayesi ve camın sonsuz geri dönüşebilme özelliğinin daha geniş kitlelere ulaştırılması hedeflenmiştir. EĞİTİM VE ÖĞRETİME KATKI Şişecam, çalışanlarına ve çalışanlarının öğrenim gören çocuklarına Eğitim Teşvik Bursu vermektedir. Bu kapsamda, 2014 yılında 3.286.422 TL burs verilmiştir. Şişecam Kuruluşları Trakya Bölgesi Cam Sanayii Lojmanları içerisinde yer alan 5 derslikli 60. Yıl İlkokulu’nda, 2013-2014 öğretim yılında 73 öğrencinin servis ve öğlen yemeği ihtiyaçları Trakya Fabrikası tarafından karşılanmaktadır. 3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanunu çerçevesinde, Denizli Cam Fabrikası’nda 1990 yılından bu yana üç yıllık çıraklık eğitimi verilmektedir. Halen 142 öğrencinin eğitim gördüğü Fabrikada, usta-çırak geleneğine göre yetiştirilen 16-21 yaş arasındaki gençler kalfa, usta ve usta öğreticiler tarafından teorik ve pratik bilgiler almaktadırlar. Mersin Valiliği tarafından yürütülen “Mesleki Eğitimi Geliştirme Projesi”ne destek veren Şişecam, daha fazla gencin meslek sahibi olmasına katkıda bulunmak amacıyla Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi’nde (MTOSB) 24 dersliği ve 1 atölyesi bulunan Endüstri Meslek Lisesi binasını yaptırmış ve Milli Eğitim Bakanlığı’na bağışlamıştır. Okul 2014 Eylül itibarıyla eğitim ve öğretime acılmıştır. ÇEVRESEL DEĞERLERE KATKI Ağaçlandırma Şişecam’a ait tüm tesislerin sınırları içerisinde ortalama 5 ila 10 dönümlük alan ağaçlandırmaya ayrılarak, faaliyet gösterilen bölgelerde Şişecam Hatıra Ormanları oluşturulmaktadır. Bu kapsamda Camiş Madencilik A.Ş., ocak ve tesislerinin bulunduğu Yalıköy bölgesinde 2000 yılında başlattığı ağaçlandırma çalışmalarıyla bugün 368 dönüme ulaşan Şişecam Hatıra Ormanı’na sahiptir. Soda Sanayii A.Ş.’nin 2006 yılında Mersin bölgesinde başlattığı ağaç dikme etkinlikleri, orman alanlarının saptanması ve ağaçlandırılması amacıyla her yıl geleneksel olarak gerçekleştirilmektedir. Bu kapsamda yürütülen çalışmalar sonucunda, çalışan ve emeklilerden oluşan ailelerce 2014 yılında yaklaşık 3.000 adet fidan dikilmiştir. Denizli Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş., Cankurtaran bölgesinde başlattığı fidan dikme çalışmalarıyla bugün 3 dönümlük bir alanda, gelişmiş ağaçlarıyla mini bir orman oluşturmuştur. Ayrıca, yaklaşık %50’si yeşil alan olan fabrika alanında dikili 6.000 civarında ağaç ve fidan bulunmaktadır. Kazanlı Deniz Kaplumbağalarının Popülasyonunun Korunması Projesi Nesli tehlike altında olan deniz kaplumbağalarının yüzyıllardır Mersin iline bağlı belde sahilini yumurtlama alanı olarak kullandıkları bilinmektedir. Soda Sanayii A.Ş. tarafından 2007 yılından bu yana “Kazanlı Projesi” kapsamında nesli tehlikede olan “Caretta Caretta” ve “Chelonia Mydas” kaplumbağalarının ve yuva alanlarının korunması sağlanırken, bölge halkının bu konuda bilinçlendirilmesi, nesli tehlike altında olan deniz kaplumbağalarının bölgedeki varlıklarının, ekoturizm ile sosyokültürel, sosyo-ekonomik yaşama toplumsal katkı ve fayda sağlaması amaçlanmaktadır. Kazanlı Deniz Kaplumbağaları Projesi’ne en önemli katkı genç gönüllüler ve Mersin Üniversitesi Biyoloji bölümü öğrencileri tarafından sağlanmaktadır. Projenin hazırlanmasında görev alan genç gönüllülerin yanı sıra, toplantılar organize edilerek yeni gönüllülerin çalışmaya aktif katılımı teşvik edilmektedir. Projede 2014 yılında; deniz kaplumbağası toplam yuva sayısında görülmesi gereken salınım devam etmiş ve ilgili yuva sayısı istikrarlı şekilde artmıştır. 71 ÇEVRESEL DEĞERLERE KATKI Cam Yeniden Cam Projesi Anadolu Cam tarafından ÇEVKO Vakfı ve yerel yönetimlerle yapılan işbirliğiyle 2011 yılında hayata geçirilen “Cam Yeniden Cam” Projesi, Türkiye’nin en kapsamlı sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk projelerinden biridir. Toplumsal davranışları değiştirmeyi ve geri dönüşüm toplumuna geçişi desteklemeyi amaçlayan proje; • Cam ambalaj geri dönüşümü konusunda farkındalık yaratılması ve toplumun bilinçlendirilmesi, • Cam ambalaj atıklarının toplama alt yapısının geliştirilmesi, • Cam ambalaj atıklarının toplanarak işlendiği tesislerin modernize edilmesi ve evsel atıklara karışan cam ambalaj atıklarının düzenli depolama öncesinde ayrıştırılması temel hedefleri doğrultusunda yürütülmektedir. Proje kapsamında, 2011-2014 döneminde 163 bin ilköğretim öğrencisine geri dönüşüm konusunda eğitimler verilmiş, 8.900 kumbara hibe edilmiş, 437.100 ton cam ambalaj atığının geri dönüşümü sağlanmıştır. Böylece 157 bin otomobilin trafikten çekilmesine eşdeğer karbon emisyonu önlenmiş, geri dönüşüm 72 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU sayesinde elde edilen enerji tasarrufu, 18 bin konutun ısınma ve sıcak su ihtiyacını karşılayacak seviyeye ulaşmıştır. Ayrıca 13 ilde toplam 94 ilçe belediyesiyle işbirliği yapılarak; toplumda bilinç oluşturulması, toplama altyapısının geliştirilmesi ve cam geri dönüşüm tesislerinin modernize edilmesi konularında destek sağlanmıştır. 2014 yılında İstanbul, Ankara, İzmir, Mersin, Denizli, Muğla, Kocaeli, Edirne, Kırklareli, Manisa, Aydın, Adana ve Tekirdağ’da seçilen ilçe belediyelerine 2900 adet 900 litrelik, 850 adet 1.200 litrelik toplam 3.750 adet kumbara hibe edilmiştir. Ayrıca, cam atık oluşturma potansiyeli yüksek olan Beyoğlu, Şişli ve Marmaris Belediyeleri ile Zeytinburnu Belediyesi’ne de bir adet cam toplama aracı bağışlanmıştır. Çalışılan belediyelerin sınırları içerisinde yer alan ve cam tüketiminin yoğun olduğu restoranlarda ve otellerde kullanılmak üzere cam kırma makineleri yaptırılarak, makineler talep edilen tüketim noktalarına verilmektedir. Yıl içerisinde, çeşitli illerdeki AVM, cadde, meydan gibi yoğun ziyaret alan yerlere stantlar kurulmuş, maskotlar ve hediyelerin dağıtıldığı aktiviteler ile geri dönüşüm bilincinin artırılmasına yönelik çalışmalar gerçekleştirilmiştir. SPORA KATKI Şişecam Çayırova Spor Kulübü Şişecam tarafından Çayırova Yelken İhtisas Spor Kulübü Derneği adı altında kurulan Çayırova Spor Kulübü, gençleri spora yönlendirmek, beden ve ahlaki kabiliyetlerinin gelişimine katkıda bulunmak amacıyla 1982 yılında Çayırova Sosyal Tesisleri’nde faaliyetlerine başlamıştır. Kulüp, 1984 yılında T.C. Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü tarafından federe kulüp statüsünü elde etmiştir. Bugün yaklaşık 100 kişilik sporcu ve yönetici kadrosuyla, yelken, kürek ve kano sporları dalında genç sporculara ve sporcu adaylarına hizmet veren Kulüp, birçok dalda başarı kazanan milli sporcular yetiştirmektedir. Kürek branşı Şişecam Çayırova Spor Kulübü kürek ekibi, 2014 Büyükler Türkiye Şampiyonası’nda bayanlarda 3. olmuştur. Kulüp, Gençler Türkiye Şampiyonası’nda Yıldız Kızlar kategorisinde takım şampiyonu, Genç Kızlar ve Küçük Kızlar kategorisinde ikinci; Yıldız Erkekler kategorisinde ise üçüncü olmuştur. Türkiye Kupası yarışlarında Yıldız Kızlar kategorisinde birinci, Genç Kızlar ve Yıldız Erkekler kategorisinde de ikinciliği elde etmiştir. Balkan Şampiyonası’nda da Yıldız Kızlar kategorisinde dördüncü olmuştur. Yelken branşı 1. Bölge Kupası Yelken Yarışları’nda, Kulübün optimist sınıfından 4 ve laser sınıfından 4 sporcu, rank puanı alarak, Gençlik ve Spor Bakanlığı Şampiyonası Finalleri’ne katılmaya hak kazanmıştır. 2. Bölge Kupası Yarışları’nda ise 4 sporcu rank puanı alarak Federasyon Kupası Şampiyonası Finalleri’ne katılmayı başarmış ve bir sporcu da kategorisinde ikinci olarak gümüş madalya kazanmıştır. 2014 Türkiye Pirat Şampiyonası U23 kategorisinde ise sporcular Türkiye şampiyonu olarak büyük bir başarı kazanmışlardır. Kano branşı Bahar Kupası Durgunsu Kano Yarışları’nda sporcularımız, Genç Bayanlarda 2 birincilik, Büyük Bayanlarda 1 üçüncülük ve Minik Bayanlarda 2 üçüncülük alarak Genç Bayanlar ikincilik kupasının sahibi olmuşlardır. Deniz Kanosu Bahar Kupası Yarışları’nda sporcular genel klasmanda birincilik kupasını almışlardır. Durgunsu Kano Türkiye Şampiyonası’nda sporcular, değişik kategorilerde 6 ikincilik, 5 üçüncülük almışlardır. Deniz Kanosu Türkiye Şampiyonası Yarışları’nda sporcular Türkiye şampiyonu olmayı başarmışlardır. Fransa’da yapılan International Race De Pas Calais Yarışları’nda, Türk Milli takım kadrosunda bulunan bir sporcu değişik kategorilerde 1 birincilik, 1 üçüncülük ve 1 dördüncülük elde etmiştir. 73 RİSK YÖNETİMİ VE İÇ DENETİM FAALİYETLERİ Yoğun bir iç ve dış rekabet ortamında faaliyet gösteren Şişecam Topluluğu, paydaşlarına yeterli düzeyde risk güvencesi sağlayabilmek için etkin risk yönetimi ve iç denetim süreçleri uygulamaktadır. 2008 yılından bu yana süregelen küresel kriz, faaliyet gösterdiğimiz bölgelerde etkisini hissettiren jeopolitik gelişmeler ile birleşerek belirsizlik ortamını her zamankinden daha yüksek bir düzeye taşımıştır. Anılan belirsizlik ortamı; daralan piyasalardan pay alabilme çabalarının yoğunlaştırdığı rekabet, yükselen müşteri beklentileri, sıkılaşan yasal düzenlemeler ve kurumsal yönetim alanındaki gelişmeler ile bütünleşerek tüm paydaşların risk algılarını daha hassas hale getirmiş, bu gelişme, 2014 yılı boyunca risk yönetimi ve iç denetim süreçlerinin etkinliğinin daha yüksek seviyede sorgulanmasına sebebiyet vermiş, Kurumsal Yönetimin önemli unsurlarını oluşturan iki konunun daha yüksek bir konsantrasyon ile yönetilebilmesini teminen Topluluğumuzda Risk Yönetimi ve İç Denetim fonksiyonları ayrıştırılarak ayrı başkanlıklar bünyesinde organize edilmiştir. Bu yapı kapsamında, Topluluğumuz mevcut ve potansiyel riskleri proaktif bir yaklaşımla ele almakta ve denetim faaliyetlerini risk odaklı bakış açısı ile sürdürmektedir. Şişecam Topluluğu’nda risk yönetimi ve iç denetim faaliyetleri, Ana Şirket bünyesinde yapılandırılmıştır. Faaliyetler, Topluluğun temel iş alanlarını yöneten Grup başkanlıkları ile koordinasyon içerisinde, Ana Şirket Yönetim Kurulu’na bağlı olarak yürütülmekte, halka açık şirketlerimiz bünyesinde yapılandırılan “Riskin Erken Saptanması Komitesi”, “Denetimden Sorumlu Komite” ve “Kurumsal Yönetim Komitesi” ile yapılan düzenli ve planlı toplantıların sonuçları Yönetim Kurulları’na mevzuata uygun şekilde raporlanmaktadır. Kurumsal bir yapının tesis edilmesi, paydaşlara gereken güvencenin sağlanması, Topluluğun maddi ve maddi olmayan varlıklarının, kaynaklarının ve çevrenin korunması, belirsizliklerden kaynaklanan kayıpların en aza indirilmesi ve olası fırsatlardan en fazla faydanın sağlanması amacıyla 74 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU yapılan çalışmalar esnasında, iç denetim ve risk yönetimi fonksiyonlarının birbirleri ile olan iletişimi en üst seviyede tutulmakta, karar verme sürecinin desteklenmesi ve yönetim etkinliğinin artırılması hedeflenmektedir. Şişecam Topluluğu’nda Risk Yönetimi Şişecam Topluluğu’nda risk yönetimi faaliyetleri kurumsal risk yönetimi prensipleri esas alınarak sürdürülmekte, bütünsel ve proaktif bir yaklaşımla ele alınmaktadır. Risklerin birbirleri ile olan etkileşimi ve Topluluğumuzun faaliyet gösterdiği ülkelerin özellikleri de süreç içerisinde göz önünde bulundurulmaktadır. Bu bakış açısı sayesinde, coğrafi dağılım ve risk çeşitliliği önemli bir avantaja dönüştürülmekte; ülke ve/veya iş kolu özelinde karşılaşılan riskler diğer ülkelerde ve iş kollarında gerçekleşmeden risk süreçlerine entegre edilmekte, risklerin birbirleri ile olan etkileşimi izlenerek karar destek süreçlerine yardımcı olunmakta ve kaynakların etkin ve verimli kullanılması sağlanmaktadır. Topluluğumuzda iş kolları bazında hazırlanan risk katalogları Topluluk çalışanlarının katılımıyla periyodik olarak güncellenmekte ve riskler önem derecesine göre sıralanmaktadır. Analizi yapılan risklerle ilgili olarak Yönetim Kurulu’nun risk iştahı dikkate alınarak uygulanacak stratejiler belirlenmekte ve gereken önlemler alınmaktadır. Bu çalışmalar finansal ve stratejik riskler ile sınırlı kalmayıp, üretim, satış, iş sağlığı ve güvenliği, acil durum yönetimi, bilgi teknolojileri gibi operasyonel riskleri de kapsamaktadır. Şişecam Topluluğu’nda İç Denetim Topluluğumuzda uzun yıllardır sürdürülen iç denetim faaliyetlerinin amacı; Topluluk şirketlerinin sağlıklı bir şekilde gelişmesine ve uygulamada birlik ve beraberliğin sağlanmasına yardımcı olmak, faaliyetlerin iç ve dış mevzuata uygun bir şekilde yürütülmesini ve düzeltici tedbirlerin zamanında alınmasını sağlamaktır. Anılan amaç doğrultusunda, Topluluğun yurt içi ve yurt dışı kuruluşları bünyesinde süreklilik arz edecek şekilde denetim çalışmaları yapılmaktadır. İç denetim çalışmaları Yönetim Kurulu tarafından onaylanan dönemsel denetim programları kapsamında yürütülmektedir. Denetim programları oluşturulurken risk yönetimi çalışmalarından elde edilen sonuçlardan da faydalanılmakta, diğer bir deyişle “risk odaklı denetim” uygulamaları hayata geçirilmektedir. TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU 75 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR HAKKINDA BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU T. Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu’na Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Rapor 1.T. Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin (“Şirket”) ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte “Topluluk” olarak anılacaktır) 31 Aralık 2014 tarihli konsolide finansal durum tablosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait; konsolide kar veya zarar tablosu, konsolide diğer kapsamlı gelir tablosu, konsolide özkaynak değişim tablosu ve konsolide nakit akış tablosu ile önemli muhasebe politikalarını özetleyen dipnotlar ve diğer açıklayıcı notlardan oluşan ilişikteki konsolide finansal tablolarını denetlemiş bulunuyoruz. Yönetiminin Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Sorumluluğu 2.Topluluk yönetimi; konsolide finansal tabloların Türkiye Muhasebe Standartları’na (“TMS”) uygun olarak hazırlanmasından, gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içermeyen konsolide finansal tabloların hazırlanmasını sağlamak için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur. Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu 3.Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak, bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş vermektir. Yaptığımız bağımsız denetim, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartlarının bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartlarına uygun olarak yürütülmüştür. Bu standartlar, etik hükümlere uygunluk sağlanmasını ve bağımsız denetimin, konsolide finansal tabloların önemli yanlışlık içerip içermediğine dair makul güvence elde etmek üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetim, konsolide finansal tablolardaki tutar ve açıklamalar hakkında denetim kanıtı elde etmek amacıyla denetim prosedürlerinin uygulanmasını içerir. Bu prosedürlerin seçimi, konsolide finansal tablolardaki hata veya hile kaynaklı “önemli yanlışlık” risklerinin değerlendirilmesi de dahil, bağımsız denetçinin mesleki muhakemesine dayanır. Bağımsız denetçi risk değerlendirmelerini yaparken, şartlara uygun denetim prosedürlerini tasarlamak amacıyla, işletmenin konsolide finansal tablolarının hazırlanması ve gerçeğe uygun sunumuyla ilgili iç kontrolü değerlendirir, ancak bu değerlendirme, işletmenin iç kontrolünün etkinliğine ilişkin bir görüş verme amacı taşımaz. Bağımsız denetim, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların sunumunun değerlendirilmesinin yanı sıra, işletme yönetimi tarafından kullanılan muhasebe politikalarının uygunluğunun ve yapılan muhasebe tahminlerinin makul olup olmadığının değerlendirilmesini de içerir. Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. 76 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU Görüş 4.Görüşümüze göre, konsolide finansal tablolar, T. Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin ve bağlı ortaklıklarının 31 Aralık 2014 tarihi itibariyle finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait finansal performansını ve nakit akışlarını, TMS’ye uygun olarak tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir biçimde sunmaktadır. Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülüklere İlişkin Raporlar 5.6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) 398’inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca düzenlenen Riskin Erken Saptanması Sistemi ve Komitesi Hakkında Denetçi Raporu 3 Mart 2015 tarihinde Şirket’in Yönetim Kurulu’na sunulmuştur. 6.TTK’nın 402. Maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, Şirket’in 1 Ocak - 31 Aralık 2014 hesap döneminde defter tutma düzeninin, kanun ile şirket esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır. 7.TTK’nın 402. Maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve istenen belgeleri vermiştir. Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. a member of PricewaterhouseCoopers Haluk Yalçın, SMMM Sorumlu Denetçi İstanbul, 3 Mart 2015 77 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 31 ARALIK 2014 VE 31 ARALIK 2013 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOLARI (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) VARLIKLAR Dönen Varlıklar Nakit ve Nakit Benzerleri Finansal Yatırımlar Ticari Alacaklar - İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar Türev Araçlar Stoklar Peşin Ödenmiş Giderler Cari Dönem Vergisiyle İlgili Varlıklar Diğer Dönen Varlıklar Ara Toplam Satış Amaçlı Sınıflandırılan Duran Varlıklar Duran Varlıklar Finansal Yatırımlar Diğer Alacaklar Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Maddi Duran Varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar - Şerefiye - Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar Peşin Ödenmiş Giderler Ertelenmiş Vergi Varlığı Diğer Duran Varlıklar TOPLAM VARLIKLAR Dipnot 31 Aralık 31 Aralık Referansları 2014 2013 6 7 10,37 37 10 11,37 37 11 12 13 14 35 15,26 5.656.766.119 2.775.445.357 721.100 1.149.167.138 13.169.905 1.135.997.233 25.324.436 7.626.686 17.697.750 84.341.541 1.421.943.738 64.776.890 7.773.601 120.618.783 5.650.112.584 4.686.223.346 1.953.138.390 880.265 1.154.730.742 15.992.500 1.138.738.242 85.137.088 22.458.811 62.678.277 1.243.774.349 76.383.449 5.392.177 149.786.077 4.669.222.537 34 6.653.535 17.000.809 7 11 16 17 18 19,20 20 19 14 35 26 6.693.020.770 82.490.121 17.261.178 490.269.920 426.298.791 5.207.158.718 105.608.660 29.057.791 76.550.869 102.421.821 235.476.857 26.034.704 6.796.405.650 82.665.765 2.536.937 449.299.322 426.298.791 5.446.561.260 110.398.766 31.534.049 78.864.717 60.002.528 188.961.418 29.680.863 12.349.786.889 11.482.628.996 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 78 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 31 ARALIK 2014 VE 31 ARALIK 2013 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOLARI (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Dipnot 31 Aralık 31 Aralık Referansları 2014 2013 8 8 10,37 37 10 24 11,37 37 11 12 14 35 22,24 24 22 15,26 1.901.844.461 576.464.776 377.546.646 657.733.829 50.555.903 607.177.926 21.637.908 19.653.050 4.525.328 15.127.722 64.152.597 49.754.910 61.243.536 10.035.921 51.207.615 73.657.209 1.839.569.688 365.531.721 484.865.721 677.579.772 52.111.545 625.468.227 20.722.243 17.466.061 2.328.277 15.137.784 4.154.651 69.461.852 58.987.843 62.790.535 11.397.142 51.393.393 78.009.289 Uzun Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Borçlanmalar Diğer Borçlar Ertelenmiş Gelirler Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun Vadeli Karşılıklar Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü 8 11 14 24 35 3.208.682.863 2.889.394.544 1.008.467 43.045.742 244.269.164 30.964.946 3.027.758.041 2.733.799.270 1.486.305 4.158.780 255.604.541 32.709.145 ÖZKAYNAKLAR 27 7.239.259.565 6.615.301.267 Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Sermaye Sermaye Düzeltmesi Farkları Paylara İlişkin Primler Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler - Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları - Kıdem Tazminatı Karşılığı Aktüeryal Kayıp/(Kazanç) Fonu Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler - Yabancı Para Çevirim Farkları - Riskten Korunma Kazanç/(Kayıpları) - Finansal Varlık Değer Artış Fonu Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Geçmiş Yıllar Karları Net Dönem Karı 27 5.692.444.484 1.700.000.000 241.425.784 527.051 5.494.471.013 1.571.000.000 241.425.784 527.051 358.303.237 365.747.752 (7.444.515) 343.658.329 365.751.130 (22.092.801) (21.156.777) (27.553.722) 6.312.839 84.106 70.442.411 2.929.708.408 413.194.370 302.849.554 303.249.106 (461.440) 61.888 60.897.508 2.542.250.282 431.862.505 Kontrol Gücü Olmayan Paylar 27 YÜKÜMLÜLÜKLER Kısa Vadeli Yükümlülükler Kısa Vadeli Borçlanmalar Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları Ticari Borçlar - İlişkili Taraflara Ticari Borçlar - İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar Diğer Borçlar - İlişkili Taraflara Diğer Borçlar - İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar Türev Araçlar Ertelenmiş Gelirler Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü Kısa Vadeli Karşılıklar - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar - Diğer Kısa Vadeli Karşılıklar Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler TOPLAM KAYNAKLAR 1.546.815.081 1.120.830.254 12.349.786.889 11.482.628.996 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 79 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 VE 2013 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR TABLOLARI (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Hasılat Satışların Maliyeti (-) 1 Ocak- 1 Ocak- Dipnot 31 Aralık 31 Aralık Referansları 28 28 2014 6.875.894.376 (5.003.480.957) 2013 5.954.193.854 (4.460.494.581) 1.872.413.419 1.493.699.273 29,30 29,30 29,30 31 31 (643.555.890) (631.317.836) (42.957.453) 279.668.961 (245.727.879) (570.672.636) (531.640.986) (39.419.287) 351.427.826 (218.921.173) 16 64.944.604 36.891.498 653.467.926 521.364.515 32.840.831 (9.651.200) 123.590.966 (9.721.636) 676.657.557 635.233.845 1.362.117.978 (1.544.314.741) 1.179.306.922 (1.334.570.442) 494.460.794 479.970.325 (74.684.199) (170.656.926) 95.972.727 (25.954.881) (132.389.564) 106.434.683 419.776.595 454.015.444 Ticari Faaliyetlerden Brüt Kar Genel Yönetim Giderleri (-) Pazarlama Giderleri (-) Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/Zararlarındaki Paylar Esas Faaliyet Karı Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-) 32 32 Finansman Gideri Öncesi Faaliyet Karı Finansman Gelirleri Finansman Giderleri (-) 33 33 Sürdürülen Faaliyetler Vergi Öncesi Kar Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gideri/Geliri - Dönem Vergi Gideri - Ertelenmiş Vergi Geliri 35 35 Dönem Karı Dönem Karının Dağılımı - Kontrol Gücü Olmayan Paylar - Ana Ortaklık Payları Pay Başına Kazanç 27 6.582.225 22.152.939 27 413.194.370 431.862.505 36 0,2431 0,2540 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 80 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 VE 2013 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOLARI (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1 Ocak- 1 Ocak- Dipnot 31 Aralık 31 Aralık Referansları 2014 2013 27 419.776.595 454.015.444 27 16.908.720 21.001.730 167.107.590 175.902.727 - 107.336 (4.200.346) (8.795.137) (153.390.845) (170.200.762) 225.151.869 226.287.952 23.387 20.984.623 (4.198.093) 7.826 (1.429.397) 285.488 (136.482.125) 392.259.459 Toplam Kapsamlı Gelir 283.294.470 846.274.903 Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı - Kontrol Gücü Olmayan Paylar 179.603.987 79.246.072 103.690.483 767.028.831 0,0610 0,4512 Dönem Karı Diğer Kapsamlı Gelirler: Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar Yatırım Amaçlı Gayrimenkullerin Yeniden Değerleme Artışları Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları/Kayıpları Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Diğer Kapsamlı Gelirlerinden Kar/Zararda Sınıflandırılmayacak Paylar Ertelenmiş Vergi Gideri Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacaklar Yabancı Para Çevirim Farkları Satılmaya Hazır Finansal Varlıkların Yeniden Değerleme Kazanç/(Kayıpları) Nakit Akış Riskinden Korunma Kazanç/(Kayıpları) Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri) 27 Diğer Kapsamlı Gelir - Ana Ortaklık Payları Pay Başına Kazanç 36 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 81 82 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU - - Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı ile sonuçlanmayan pay oranı değişikliklerine bağlı artış/(azalış) Kontrol gücü olmayan pay sahipleri ile yapılan işlemler - - - - - - - - - - 58.966.447 - - - 527.051 - - - - - - - 527.051 Pay İhraç Primleri 365.751.130 - - - - - 74.924 - 365.676.206 Yeniden Değerleme Kazançları (22.092.801) - - - - - - - (22.092.801) Diğer Kazanç/ Kayıplar Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler 303.249.106 - - - - - 200.473.947 - 102.775.159 Yabancı Para Çevirim Farkları - - - - - - (399.552) 60.897.508 - - - - - (454.008) - 12.002.488 54.456 48.895.020 Kardan Ayrılan Diğer Kazanç Kısıtlanmış Kayıplar Yedekler Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. Özkaynak değişim tablosuyla ilgili açıklamalar Dipnot 27’de sunulmuştur. 1.571.000.000 241.425.784 - Temettüler 31 Aralık 2013 itibarıyla bakiye - Pay bazlı işlemler nedeniyle meydana gelen artış 71.000.000 - Toplam kapsamlı gelir Sermaye artırımları - - (58.966.447) 1.500.000.000 241.425.784 Transfer 1 Ocak 2013 itibarıyla bakiye Sermaye Düzeltme Farkları Sermaye Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi (-) (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 VE 2013 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOLARI 2.542.250.282 - (20.669.495) (71.000.000) 124.399.635 (71.000.000) 135.071.463 293.174.767 2.152.273.912 Geçmiş Yıllar Karları Net Dönem Karı 431.862.505 - - - - - 431.862.505 (305.177.255) 305.177.255 Birikmiş Karlar Toplam Özkaynaklar (17.103.000) 20.669.495 (16.277.834) 7.482.594 76.618.130 79.246.072 - (17.103.000) - (87.277.834) 190.848.676 76.618.130 846.274.903 - 970.194.797 5.605.940.392 Kontrol Gücü Olmayan Paylar 5.494.471.013 1.120.830.254 6.615.301.267 - (20.669.495) (71.000.000) 183.366.082 - 767.028.831 - 4.635.745.595 Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar 83 - - Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı ile sonuçlanmayan pay oranı değişikliklerine bağlı artış/(azalış) Kontrol gücü olmayan pay sahipleri ile yapılan işlemler - - - - - - - Diğer Kazanç/ Kayıplar - - - - - - - - - - - - (3.378) - - 527.051 365.747.752 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 9.544.903 325.394.824 (160.111.836) (143.043) (71.000.000) (129.000.000) 579 Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Kontrol Gücü Olmayan Paylar Toplam Özkaynaklar 325.394.824 (160.111.836) - (71.000.000) - 103.690.483 82.102.676 160.111.836 9.398.978 (20.469.494) 15.236.844 179.603.987 - 407.497.500 - 9.398.978 (91.469.494) 15.236.844 283.294.470 - 413.194.370 5.692.444.484 1.546.815.081 7.239.259.565 - - - - - 413.194.370 - 431.862.505 5.494.471.013 1.120.830.254 6.615.301.267 Net Dönem Karı 422.317.602 (431.862.505) (27.553.722) 6.396.945 70.442.411 2.929.708.408 - - - - - Geçmiş Yıllar Karları Birikmiş Karlar (399.552) 60.897.508 2.542.250.282 Kardan Diğer Ayrılan Kazanç Kısıtlanmış Kayıplar Yedekler (330.802.828) 6.796.497 - 303.249.106 Yabancı Para Çevirim Farkları Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. (7.444.515) - - 143.043 - - 14.505.243 - - 527.051 365.751.130 (22.092.801) Yeniden Değerleme Kazançları Özkaynak değişim tablosuyla ilgili açıklamalar Dipnot 27’de sunulmuştur. 1.700.000.000 241.425.784 - Bağlı ortaklık satım etkisi 31 Aralık 2014 itibarıyla bakiye - Temettüler 129.000.000 - Toplam kapsamlı gelir Sermaye artırımları - 1.571.000.000 241.425.784 Transfer 1 Ocak 2014 itibarıyla bakiye Sermaye Karşılıklı İştirak Sermaye Pay Sermaye İhraç Düzeltme Düzeltmesi Farkları (-) Primleri Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 VE 2013 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOLARI TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 VE 2013 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOLARI (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1 Ocak- 1 Ocak- Dipnot 31 Aralık 31 Aralık Referansları 2014 2013 767.920.660 546.814.691 27 419.776.595 454.015.444 18,19 7,10,11,13 22,24 8,18,31,33 31,33 16 35 946.361.392 687.882.606 18.834.887 48.554.264 94.447.833 111.340.736 (64.944.604) 74.684.199 572.570.958 588.037.880 13.959.463 55.157.392 86.029.050 (45.549.751) (36.891.498) 25.954.881 31,32 27,32 32 26 (11.054.211) (5.409.519) (11.440) (7.963.359) (113.822.199) (45.952) (258.308) 13,27 10,27,37 11,16,37 10,27 11,14,26,27,37 14,26,27 12,33 31,34 (218.201.636) (188.356.842) (5.375.283) 47.197.498 (18.978.564) (2.188.000) (53.860.404) 3.359.959 (209.300.624) (127.599.607) (110.358.295) (56.450.619) 131.870.750 (49.259.508) 13.472.755 (10.976.100) - 1.147.936.351 817.285.778 (206.411.059) 53.744.802 (187.093.023) (40.256.411) (176.703.979) 40.201.931 (100.628.779) (33.340.260) A. İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI Dönem karı Dönem net karı mutabakatı ile ilgili düzeltmeler - Amortisman ve itfa giderleriyle ilgili düzeltmeler - Değer düşüklüğü/iptali ile ilgili düzeltmeler - Karşılıklar ile ilgili düzeltmeler - Faiz gelirleri ve giderleri ile ilgili düzeltmeler - Gerçekleşmemiş yabancı para çevirim farkları ile ilgili düzelt. - İştiraklerin dağıtılmamış karları ile ilgili düzeltmeler - Vergi gideri/geliri ile ilgili düzeltmeler - Duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kayıp/kazançlar ile ilgili düzeltmeler - Bağlı ortaklık satış karı - Temettü gelirleri - Diğer çeşitli gelir tahakkuklarındaki değişim İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler - Stoklardaki artış/azalışla ilgili düzeltmeler - Ticari alacaklardaki artış/azalışla ilgili düzeltmeler - Faaliyetle ilgili diğer alacaklardaki artış/azalışla ilgili düzelt. - Ticari borçlardaki artış/azalışla ile ilgili düzeltmeler - Faaliyetlerle ilgili diğer borçlardaki artış/azalışla ilgili düz. - İşletme sermayesinde gerçekleşen diğer artış/azalışla ilgili düzelt. - Alım satım amaçlı elde bulundurulan sözleşmelerle ilgili düzelt. - Satış amaçlı duran varlık satışından kaynaklanan nakit girişleri Faaliyetlerden elde edilen nakit akışları - Ödenen faiz - Alınan faiz - Vergi ödemeleri/iadeleri - Ödenen kıdem tazminatı 8,31,33,37 31,33,37 35 24 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 84 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 VE 2013 HESAP DÖNEMLERİNE AİT KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOLARI (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) B. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIŞLARI - Bağlı ortaklıkların kontrolünün kaybı sonucunu doğuracak satışlara ilişkin nakit girişleri - Bağlı ortaklıkların kontrolünün elde edilmesine yönelik alışlara ilişkin nakit giriş/çıkışları - Başka işletmelerin veya fonların paylarının veya borçlanma araçlarının satılması sonucu elde edilen nakit girişleri - Başka işletmelerin veya fonların paylarının veya borçlanma araçlarının edinimi için yapılan nakit çıkışları - Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların satışından kaynaklanan nakit girişleri - Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların alımından kaynaklanan nakit çıkışları - Yatırım amaçlı gayrimenkullerin satışından kaynaklanan nakit girişleri - Verilen nakit avans ve borçlar - Verilen nakit avans ve borçlardan geri ödemeler - Alınan temettüler - Alınan faiz - Diğer nakit girişleri/çıkışları C. FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI - Pay ve diğer özkayanağa dayalı araçların ihracından kaynaklanan nakit girişleri - Kontrol gücü olmayan payların sermaye katkıları - Kontrol gücü olmayan pay sahipleri ile yapılan hisse alım satım işlemleri - Borçlanmadan kaynaklanan nakit girişleri - Borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları - Finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları - Ödenen temettüler 1 Ocak- 1 Ocak- Dipnot 31 Aralık 31 Aralık Referansları 2014 2013 (970.139.630) (1.139.442.519) 27 26.984.031 - 3 - 9.773.254 7,32 635.866 - 7,16 (335.508) (142.112.543) 18,19,32 63.386.916 145.180.904 18,19 17 14 14 16,32 6,33 3,10,11,26 (1.135.644.841) (250.424.008) 244.575.420 35.695.159 56.543.255 (11.555.920) (1.665.007.715) 309.144.567 (228.452.620) 367.815.359 31.418.111 43.273.535 (10.475.371) 970.799.760 1.024.787.452 27 27 27 8 8 15.236.844 407.497.500 1.588.760.432 (947.435.490) 190.848.676 76.618.130 (17.103.000) 2.805.406.704 (1.931.549.544) 8 27 (1.790.032) (91.469.494) (12.155.680) (87.277.834) 768.580.790 432.159.624 53.862.255 130.798.788 (76.936.533) 360.461.209 285.477.086 74.984.123 822.443.045 792.620.833 YABANCI PARA ÇEVİRİM FARKLARININ ETKİSİNDEN ÖNCE NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ/AZALIŞ (A+B+C) D. YABANCI PARA ÇEVİRİM FARKLARININ NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ - Kur değişiminin nakit ve nakit benzerleri üzerindeki etkisi - Yabancı para çevirim farklarının etkisi 31,33 27 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ/AZALIŞ (A+B+C+D) E. DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 6 1.950.947.616 1.158.326.783 DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ (A+B+C+D+E) 6 2.773.390.661 1.950.947.616 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 85 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’ un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Topluluğu (“Topluluk”), holding şirketi Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. (“Şirket”) ile 54 bağlı ortaklık, 5 iş ortaklığı ve 3 iştirakten oluşmaktadır. Topluluk, yönetim muhasebesi açısından düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj, kimyasallar ve ithalat, ihracat enerji ve sigorta aracılık hizmetleri yapan şirketleri kapsayan diğer grubu olmak üzere beş faaliyet grubuna ayrılmış olup, fiili faaliyet konusu cam üretimi ve buna yardımcı, tamamlayıcı sınai ve ticari faaliyette bulunmak, her türlü sınai ve ticari kuruluşun sermaye ve yönetimine iştirak etmektir. Şirket, Türkiye’nin en büyük özel ticari bankalarından biri olan Türkiye İş Bankası A.Ş. (“İş Bankası”) tarafından 79 yıl önce Türkiye’de kurulmuştur. Şirket’in hisseleri Borsa İstanbul AŞ’de (“BİAŞ”) eski unvanıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (“İMKB”) 1986 yılından beri işlem görmektedir. İş Bankası rapor tarihi itibarıyla Şirket’te %65,47’lik paya sahiptir ve yönetimde kontrolü elinde tutmaktadır. Şirket’in Merkez Adresi ve Ortaklık Yapısı Şirket’in ortaklık yapısı Dipnot 27’de sunulmuştur. Şirket Türkiye’de kayıtlıdır ve haberleşme bilgileri aşağıda sunulmuştur: İş Kuleleri Kule 3, 4. Levent 34330, Beşiktaş / İstanbul / Türkiye Telefon : + 90 (212) 350 50 50 Faks : + 90 (212) 350 57 87 İnternet adresi : http://www.sisecam.com Şirket’in Ticaret Sicil Bilgileri Kayıtlı olduğu sicil : İstanbul Ticaret Sicil Memurluğu Sicil No : 21599 Mersis No : 0-8150-0344-7300016 Topluluk’ un Personel Yapısı 31 Aralık 31 Aralık Aylık ücretli Saat ücretli 2014 6.684 14.350 2013 6.406 13.835 Toplam 21.034 20.241 Topluluk’ un toplam personel sayısı içinde yer alan 1.119 kişi, özkaynak yöntemiyle değerlenen iş ortaklığı ve iştiraklerdeki çalışanlardan oluşmaktadır (31 Aralık 2013: 1.145 kişi). 86 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’ un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin faaliyet konuları ve faaliyet grupları aşağıda verilmiştir: Düzcam Grubu Bağlı ortaklıklar Trakya Cam Sanayii A.Ş. (1) Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Çayırova Cam Sanayii A.Ş. Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. Trakya Glass Bulgaria EAD (2) Kayıtlı olduğu ülke Türkiye Türkiye Türkiye Türkiye Trakya Cam Investment B.V. TRSG Autoglass Holding B.V. Trakya Investment B.V. TRSG Glass Holding B.V. Trakya Glass Rus AO (3) Automotive Glass Alliance Rus AO (3) Automotive Glass Alliance Rus Trading OOO Trakya Glass Rus Trading OOO Glasscorp S.A. Fritz Holding GmbH Richard Fritz Spol S.R.O. Richard Fritz Prototype+Spare Parts GmbH Richard Fritz Kft Faaliyet konusu Düzcam, oto camı ve işlenmiş cam üretimi ve satışı Düzcam, kaplamalı, lamine ve projeli camlar üretimi ve satışı Ticari faaliyet Düzcam üretimi ve satışı Düzcam, ayna, lamine, kaplamalı, oto cam, beyaz eşya ve cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Finansman ve yatırım şirketi Finansman ve yatırım şirketi Finansman ve yatırım şirketi Finansman ve yatırım şirketi Düzcam üretimi ve satışı Otomotiv camları üretimi ve satışı İthalat ve satış hizmetleri İthalat ve satış hizmetleri Otomotiv ve beyaz eşya camları üretimi ve satışı Holding hizmeti Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı İş ortaklığı HNG Float Glass Limited Faaliyet konusu Düzcam ve ayna üretimi ve satışı Kayıtlı olduğu ülke Hindistan İştirak Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. Faaliyet konusu Düzcam üretimi ve satışı Kayıtlı olduğu ülke Mısır Faaliyet konusu Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Cam ev eşyası perakende satışı Kâğıt - karton ambalaj üretimi ve satışı Soda ve kristal cam ev eşyası el üretimi ve satışı Finansman ve yatırım şirketi Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Satış ve pazarlama hizmetleri Kayıtlı olduğu ülke Türkiye Türkiye Türkiye Türkiye Hollanda Rusya İtalya Bulgaristan Hollanda Hollanda Hollanda Hollanda Rusya Rusya Rusya Rusya Romanya Almanya Slovakya Almanya Macaristan Cam Ev Eşyası Grubu Bağlı ortaklıklar Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Paşabahçe Mağazaları A.Ş. Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. (1) Paşabahçe Investment B.V. OOO Posuda Paşabahçe Srl (4) 87 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’ un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Cam Ambalaj Grubu Bağlı ortaklıklar Anadolu Cam Sanayii A.Ş. (1) Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. Anadolu Cam Investment B.V. Balsand B.V. OOO Ruscam Management Company OOO Ruscam Glass Packaging Holding OOO Ruscam OOO Ruscam Glass (5) OAO Ruscam Pokrovsky OOO Ruscam Sibir CJSC Brewery Pivdenna Merefa Glass Company Ltd. JSC Mina İş ortaklıkları Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. OOO Balkum İştirak OAO FormMat Faaliyet konusu Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Finansman ve yatırım şirketi Finansman ve yatırım şirketi Finansman ve yatırım şirketi Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Cam ambalaj üretimi ve satışı Faaliyet konusu Kalıp üretimi ve satışı Kum işleme ve satışı Kayıtlı olduğu ülke Türkiye Türkiye Türkiye Hollanda Hollanda Rusya Rusya Rusya Rusya Rusya Rusya Ukrayna Ukrayna Gürcistan Kayıtlı olduğu ülke Türkiye Rusya Faaliyet konusu Kum üretimi ve satışı Kayıtlı olduğu ülke Rusya Faaliyet konusu Soda ve krom kimyasalları üretimi ve satışı Cam elyafı üretimi ve satışı Elektrik üretimi ve satışı Cam hammaddeleri üretimi ve satışı Cam hammaddeleri üretimi ve satışı Soda satışı Krom türevleri Kum işleme ve satışı Soda üretimi ve satışı Finansman ve yatırım şirketi Kayıtlı olduğu ülke Türkiye Türkiye Türkiye Türkiye Türkiye Bulgaristan İtalya Mısır Bosna Hersek Hollanda Kimyasallar Grubu Bağlı ortaklıklar Soda Sanayii A.Ş. (1) Cam Elyaf Sanayii A.Ş. Camiş Elektrik Üretim A.Ş. Camiş Madencilik A.Ş. Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş. Şişecam Bulgaria EOOD Cromital S.p.A Camiş Egypt Mining Ltd. Co. Şişecam Soda Lukavac D.O.O. Şişecam Chem Investment B.V. İş ortaklıkları Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. Faaliyet konusu Vitamin-K üreticisi ve satışı Kireç taşı üretimi ve satışı Kayıtlı olduğu ülke Türkiye Bosna Hersek İştirak Solvay Şişecam Holding AG Faaliyet konusu Finansman ve yatırım şirketi Kayıtlı olduğu ülke Avusturya 88 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’ un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Diğer Bağlı ortaklıklar Camiş Limited Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. Şişecam Dış Ticaret A.Ş. Şişecam Enerji A.Ş. (6) SC Glass Trading B.V. (7) (1) Faaliyet konusu Yurtdışı alım hizmetleri Sigorta acenteliği Topluluk ürünlerinin ihracatı Doğalgaz depolama ve satışı ile elektrik ticareti İthalat ve satış hizmetleri Kayıtlı olduğu ülke İngiltere Türkiye Türkiye Türkiye Hollanda Bu bağlı ortaklıklara ait hisse senetleri Borsa İstanbul AŞ’de (“BİAŞ”) eski unvanıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (“İMKB”) ulusal pazarda işlem görmektedir. İlk işlem günleri tarih sırasıyla aşağıdaki gibidir: Şirket unvanı Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Trakya Cam Sanayii A.Ş. Soda Sanayii A.Ş. İlk işlem günü 3 Ocak 1986 3 Ocak 1986 3 Temmuz 1987 5 Kasım 1990 20 Nisan 2000 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. BİST-30, Trakya Cam Sanayii A.Ş. BİST-50, Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ve Soda Sanayii A.Ş. BİST-100, Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. ise BİST-TUM ulusal endeksinde yer almaktadır. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. ile Saha Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. (“SAHA”) arasında imzalanan kurumsal yönetim ilkelerine uyum derecelendirme sözleşmesi kapsamında “Kurumsal Yönetim Derecelendirme Raporu” hazırlanmıştır. Bu raporda Şirket, 10 üzerinden 9,28 ile derecelendirilmiştir. SAHA, bu derecelendirme çalışmasında, Sermaye Piyasası Kurulu’nun Ocak 2014 tarihinde yayınladığı “Kurumsal Yönetim İlkeleri”ni baz alan yeni metodolojisini kullanmış olup, derecelendirme notunun ağırlıklandırılmış dört ana bölüm itibarıyla dağılımı aşağıdaki gibidir: Ana bölümler Pay sahipleri Kamuyu aydınlatma ve şeffaflık Menfaat sahipleri Yönetim kurulu Ortalama derecelendirme notu Ağırlık %25 %25 %15 %35 %100 Alınan not 94,57 94,70 95,51 88,96 92,78 31 Aralık 2014 tarihinden itibaren Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. BİST “Kurumsal Yönetim Endeksi” kapsamına dahil edilmiştir. (2) Bu şirketin Cam Ev Eşyası Grubu’na bağlı üretim hattı da bulunmaktadır. (3) 11 Aralık 2014 tarihinde, Trakya Glass Rus ZAO’nun unvanı Trakya Glass Rus AO, Automotive Glass Alliance Rus ZAO’nun unvanı Automotive Glass Alliance Rus AO olarak değişmiştir. (4) Cam ev eşyası grubu şirketlerine satış ve pazarlama hizmetlerini vermek üzere 24 Kasım 2014 tarihinde kurulmuştur. (5) OOO Ruscam Kuban’ın unvanı 28 Mart 2014 tarihinde OOO Ruscam Glass olarak değişmiştir. (6) Kimyasallar grubu içerisinde yer alan Dost Gaz Depolama A.Ş. bağlı ortaklığının Topluluk’taki Şirket dışındaki hisseleri 14 Nisan 2014 tarihinde Şirket tarafından satın alınmış ve şirketin unvanı 26 Mayıs 2014 tarihinde Şişecam Enerji A.Ş. olarak değişmiştir. (7) Topluluk şirketlerine ithalat ve satış hizmetlerini vermek üzere 22 Ağustos 2014 tarihinde kurulmuştur. 89 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’ un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Topluluk’ un konsolidasyona dahil edilen şirketlerin sermayeleri içindeki doğrudan ve etkin ortaklık pay oranları aşağıda verilmiştir: Düzcam Grubu Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Şirket Unvanı Trakya Cam Sanayii A.Ş. Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Çayırova Cam Sanayii A.Ş. Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. Trakya Glass Bulgaria EAD Trakya Cam Investment B.V. TRSG Autoglass Holding B.V. Trakya Investment B.V. TRSG Glass Holding B.V. Trakya Glass Kuban OOO (*) Trakya Glass Rus AO Automotive Glass Alliance Rus AO Automotive Glass Alliance Rus Trading OOO Trakya Glass Rus Trading OOO Glasscorp S.A. Fritz Holding GmbH Richard Fritz Inc. (**) Fritz Beteiligungsgesellschaft GmbH (***) Richard Fritz Spol S.R.O. Richard Fritz GmbH+Co. KG (****) Richard Fritz Prototype+Spare Parts GmbH Richard Fritz Kft (*) 31 Aralık 2013 Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) 69,79 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 70,00 100,00 100,00 100,00 100,00 90,00 100,00 100,00 100,00 100,00 oranı (%) 69,79 74,33 91,50 74,33 74,05 74,05 69,79 69,79 48,85 48,85 69,79 69,79 48,85 62,81 69,79 69,79 69,79 69,79 oranı (%) 69,79 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 70,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 90,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 oranı (%) 69,79 74,33 91,50 74,33 77,58 77,58 69,79 69,79 48,85 69,79 48,85 69,79 69,79 48,85 62,81 69,79 69,79 69,79 69,79 69,79 69,79 69,79 Yatırım faaliyeti olmayan Trakya Glass Kuban OOO 14 Ocak 2014 tarihinde tasfiye sürecine girmiş ve 5 Mayıs 2014 tarihinde de resmen kapanmıştır. (**) Yatırım faaliyeti olmayan Richard Fritz Inc. 31 Aralık 2014 tarihinde tasfiye edilmiştir. (***) 21 Eylül 2014 tarihinde %100 ortağı olan Fritz Holding GmbH ile birleşmiştir. (****) 21 Ağustos 2014 tarihinde %100 ortağı olan Fritz Holding GmbH bünyesinde birleşme çalışmaları başlamış olup, 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla birleşmiştir. 90 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’ un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Düzcam Grubu İş Ortaklığı 31 Aralık 2014 Şirket Unvanı HNG Float Glass Limited 31 Aralık 2013 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) 50,00 oranı (%) 34,89 oranı (%) 50,00 oranı (%) 34,89 Etkin Doğrudan ve dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) 30,00 oranı (%) 20,94 oranı (%) 30,82 oranı (%) 21,50 Düzcam Grubu İştiraki 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Şirket Unvanı Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. 31 Aralık 2013 Etkin Cam Ev Eşyası Grubu Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2014 Şirket Unvanı Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Paşabahçe Mağazaları A.Ş. Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Paşabahçe Investment B.V. OOO Posuda Paşabahçe Srl 31 Aralık 2013 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) 84,01 100,00 100,00 51,00 100,00 100,00 100,00 oranı (%) 84,01 76,50 99,98 46,47 84,01 84,01 84,01 oranı (%) 99,45 100,00 100,00 51,00 100,00 100,00 - oranı (%) 95,77 86,18 100,00 47,83 95,77 95,77 - Etkin Doğrudan ve dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) 79,12 100,00 100,00 75,92 51,00 100,00 100,00 99,72 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 99,86 oranı (%) 79,12 82,27 82,26 60,07 40,35 40,35 40,35 59,91 40,35 40,35 40,35 40,35 40,35 79,01 oranı (%) 79,12 100,00 100,00 75,92 51,00 100,00 100,00 99,72 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 99,86 oranı (%) 79,12 82,27 82,26 60,07 40,35 40,35 40,35 59,91 40,35 40,35 40,35 40,35 40,35 79,01 Cam Ambalaj Grubu Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Şirket Unvanı Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. Anadolu Cam Investment B.V. Balsand B.V. OOO Ruscam Management Company OOO Ruscam Glass Packaging Holding OOO Ruscam OOO Ruscam Glass OAO Ruscam Pokrovsky OOO Ruscam Sibir CJSC Brewery Pivdenna Merefa Glass Company Ltd. JSC Mina 31 Aralık 2013 Etkin 91 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’ un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Cam Ambalaj Grubu İş Ortaklığı 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Şirket Unvanı Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. OOO Balkum dolaylı ortaklık oranı (%) 50,00 50,00 Etkin 31 Aralık 2013 Doğrudan ve ortaklık dolaylı ortaklık Etkin Doğrudan ve oranı (%) 39,57 20,18 oranı (%) 50,00 50,00 Etkin ortaklık oranı (%) 39,57 20,18 Cam Ambalaj Grubu İştiraki 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Şirket Unvanı OAO FormMat dolaylı ortaklık oranı (%) 48,46 31 Aralık 2013 ortaklık dolaylı ortaklık Etkin Doğrudan ve oranı (%) 19,55 oranı (%) 48,46 Etkin ortaklık oranı (%) 19,55 Kimyasallar Grubu Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Şirket Unvanı Soda Sanayii A.Ş. Cam Elyaf Sanayii A.Ş. Camiş Elektrik Üretim A.Ş. Camiş Madencilik A.Ş. Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş. Asmaş Ağır Sanayi Makinaları A.Ş. (*) Şişecam Bulgaria EOOD Cromital S.p.A Camiş Egypt Mining Ltd. Co. Şişecam Soda Lukavac D.O.O. Şişecam Chem Investment B.V. (*) dolaylı ortaklık oranı (%) 87,05 99,01 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 99,70 89,30 100,00 ortaklık oranı (%) 80,65 95,62 84,09 100,00 99,52 80,76 80,85 99,70 72,12 80,76 31 Aralık 2013 dolaylı ortaklık oranı (%) 89,70 99,01 100,00 100,00 100,00 99,98 100,00 100,00 99,70 89,30 100,00 Etkin ortaklık oranı (%) 82,70 95,63 84,09 100,00 99,52 85,28 82,80 82,88 99,70 73,94 82,80 15 Temmuz 2014 tarihinde CTS Demir ve Çelik İç Dış Ticaret Mühendislik Makina Sanayii Ltd. Şti’ne satılmıştır. Kimyasallar Grubu İş Ortaklıkları 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Şirket Unvanı Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. dolaylı ortaklık Etkin 31 Aralık 2013 Doğrudan ve Etkin oranı (%) oranı (%) ortaklık dolaylı ortaklık oranı (%) oranı (%) ortaklık 50,00 50,00 41,44 50,00 50,00 50,00 42,35 50,00 Kimyasallar Grubu İştiraki 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Şirket Unvanı Solvay Şişecam Holding AG 92 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU dolaylı ortaklık oranı (%) 25,00 Etkin ortaklık oranı (%) 20,19 31 Aralık 2013 Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) 25,00 Etkin ortaklık oranı (%) 20,70 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Topluluk’ un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Diğer Grubu Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2014 Şirket Unvanı Camiş Limited Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. Şişecam Dış Ticaret A.Ş. Şişecam Enerji A.Ş. SC Glass Trading B.V. 31 Aralık 2013 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık oranı (%) 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 oranı (%) 95,20 99,95 99,99 100,00 100,00 oranı (%) 100,00 100,00 100,00 100,00 - oranı (%) 98,73 99,96 100,00 85,31 - 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Seri II-14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğin 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartları (“TMS/TFRS”) ile bunlara ilişkin ek ve yorumları (“TMS/ TFRS”) esas alınmıştır. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan halka açık şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Topluluk finansal tabloları bu karar çerçevesinde hazırlanmıştır. Şirket (ve Türkiye’de kayıtlı olan bağlı ortaklıklar ile iş ortaklıkları), muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve kanuni finansal tablolarının hazırlanmasında, Türk Ticaret Kanunu (“TTK”), vergi mevzuatı ve Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan Tekdüzen Hesap Planını esas almaktadır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıklar, iş ortaklıkları ve iştirakler kanuni finansal tablolarını faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklerine uygun olarak hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar, gerçeğe uygun değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin dışında, tarihi maliyet esası baz alınarak Türk Lirası olarak hazırlanmıştır. Konsolide finansal tablolar, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmış kanuni kayıtlara TMS/TFRS uyarınca doğru sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir. Kullanılan Para Birimi Topluluk’ un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket’in fonksiyonel para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası (“TL”) cinsinden ifade edilmiştir. 93 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi SPK’nun 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı kararı uyarınca, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları’na (TFRS uygulamasını benimseyenler dahil) uygun olarak finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son verilmiştir. Buna istinaden, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren UMSK tarafından yayımlanmış 29 No.lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” Standardı (“UMS / TMS 29”) uygulanmamıştır. İşletmenin Sürekliliği Varsayımı Konsolide finansal tablolar, Şirket’in ve konsolidasyona dahil edilen iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıkları önümüzdeki bir yılda ve faaliyetlerinin doğal akışı içerisinde varlıklarından fayda elde edeceği ve yükümlülüklerini yerine getireceği varsayımı altında işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlanmıştır. Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Topluluk’ un cari dönem konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır. Yabancı Ülkelerde Faaliyet Gösteren Bağlı Ortaklıkların Finansal Tabloları Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıkların finansal tabloları, faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklere uygun olarak hazırlanmış olup, Topluluk muhasebe politikalarına göre düzenlenmiş finansal tablolarında yer alan; varlık ve yükümlülükleri konsolide rapor tarihindeki döviz kuru, gelir ve giderler ortalama döviz kuru kullanılarak Türk Lirası’na çevrilmiştir. Kapanış ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları özkaynak içerisindeki yabancı para çevirim farkları kalemi altında takip edilmektedir. Konsolidasyon kapsamındaki yurtdışı faaliyetlerinin çeviriminde kullanılan kurlar aşağıdaki gibidir: Döviz Cinsi ABD Doları Euro Bulgar Levası Mısır Poundu Rus Rublesi Gürcistan Larisi Ukrayna Grivnası Konvertibl Mark Yeni Rumen Leyi Macaristan Foronti Hindistan Rupisi 94 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU 31 Aralık 2014 Dönem Dönem Sonu Ortalaması 2,31890 2,18652 2,82070 2,90423 1,44220 1,48491 0,32661 0,30884 0,04024 0,05756 1,24431 1,23822 0,14706 0,18364 1,44220 1,48491 0,62601 0,64973 0,00896 0,00941 0,03662 0,03582 31 Aralık 2013 Dönem Dönem Sonu Ortalaması 2,13430 1,90334 2,93650 2,52904 1,50141 1,29308 0,30915 0,27721 0,06478 0,05935 1,22922 1,14423 0,26702 0,23813 1,50141 1,29308 0,65397 0,56879 0,00989 0,00852 0,03448 0,03249 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar Konsolidasyona İlişkin Esaslar Konsolide finansal tablolar aşağıdaki maddelerde belirtilen esaslara göre hazırlanan Topluluk hesaplarını içerir. Konsolidasyon kapsamına dahil edilen şirketlerin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, SPK Finansal Raporlama Standartları’na uygunluk ve Topluluk tarafından uygulanan muhasebe politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından, gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yapılmıştır. Bağlı ortaklıkların faaliyet sonuçları satın alma veya elden çıkarma işlemlerine uygun olarak söz konusu işlemlerin geçerlilik tarihlerinde dahil edilmiş veya hariç bırakılmışlardır. Bağlı Ortaklıklar Kontrol, bir işletmenin faaliyetlerinden fayda elde etmek amacıyla finansal ve operasyonel politikaları üzerinde kontrol gücünün olması ile sağlanır. Bağlı ortaklıklar, Şirket’in ya (a) doğrudan ve/veya dolaylı olarak kendisine ait olan ve Şirket’in üzerinde oy haklarına sahip olduğu hisseler neticesinde şirketlerdeki hisselerle ilgili oy hakkının %50’den fazlasını kullanma yetkisine sahip olduğu ya da (b) oy hakkının %50’den fazlasını kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte mali ve işletme politikaları üzerinde fiili hâkimiyet etkisini kullanmak suretiyle, mali ve işletme politikalarını Şirket’in menfaatleri doğrultusunda kontrol etme yetkisi ve gücüne sahip olduğu şirketleri ifade eder. Topluluk ’un başka bir şirketi kontrol edip etmediğinin değerlendirilmesinde dönüştürülebilir veya kullanılabilir potansiyel oy haklarının varlığı da göz önünde bulundurulur. 31 Aralık 2014 ve 31 Aralık 2013 tarihleri itibarıyla konsolidasyona tabi tutulan bağlı ortaklıklar, oy hakları ve etkin ortaklık oranları Dipnot 1’de gösterilmiştir. Bağlı ortaklıklar, faaliyetleri üzerindeki kontrolün Topluluk’ a transfer olduğu tarihten itibaren konsolidasyon kapsamına alınır ve kontrolün ortadan kalktığı tarihte de konsolidasyon kapsamından çıkartılır. Bağlı ortaklıklar için uygulanan muhasebe politikaları Topluluk tarafından uygulanan muhasebe politikaları ile tutarlılığın sağlanması amacıyla değiştirilir. Yıl içinde satın alınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklıkların sonuçları, satın alım tarihinden sonra veya elden çıkarma tarihine kadar konsolide kapsamlı gelir tablosuna dahil edilir. Satın almaya ilişkin maliyetler oluştuğu dönemde kar/zarar tablosunda muhasebeleştirilmiştir. Bağlı ortaklıklar’ a ait finansal durum tabloları ve kar veya zarar tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş olup Şirket ve bağlı ortaklıkların sahip olduğu payların kayıtlı iştirak değerleri, ilgili özkaynaklar ile karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Şirket ile bağlı ortaklıklar arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon işlemi sırasında netleştirilmiştir. Şirket’in sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili özkaynaklar ve kapsamlı gelir tablosu hesaplarından netleştirilmiştir. Konsolide bağlı ortaklıkların net varlıklarındaki ana ortaklık dışı paylar Topluluk’ un özkaynağının içinde ayrı olarak belirtilir. Ana ortaklık dışı paylar, ilk işletme birleşmelerinde oluşan bu paylar ile birleşme tarihinden itibaren özkaynakta meydana gelen değişikliklerdeki ana ortaklık dışı payların toplamından oluşur. 95 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar Bağlı Ortaklıklar Konsolide edilen bir bağlı ortaklığın ana ortaklık dışı paya düşen birikmiş zararları, söz konusu bağlı ortaklığın ana ortaklık dışı özsermaye tutarını aşabilir. Bu durumda, birikmiş zarar ve ana ortaklık dışı paya düşecek daha sonraki cari yıl zararları, ana ortaklık dışı pay ile ilişkilendirilir. 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla finansal pozisyonu ve aynı tarihte sona eren döneme ait faaliyet sonucu, gerek tek başına gerekse topluca, konsolide finansal tablolara göre parasal önemlilik arz etmeyen bağlı ortaklıkların finansal tabloları konsolide edilmemiştir. Bu bağlı ortaklıklar, konsolide finansal tablolarda, satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılmışlardır (Dipnot 7). İş Ortaklıklarındaki Paylar İş ortaklıkları, Şirket ve bağlı ortaklıklar’ ı ile bir veya daha fazla müteşebbis ortak tarafından müştereken yönetilmek üzere, bir ekonomik faaliyetin üstlenilmesi için bir sözleşme dahilinde oluşturulan şirketleri ifade etmektedir. Topluluk, bu müşterek kontrolü, kendisinin doğrudan ya da dolaylı olarak sahip olduğu hisselerden yararlanarak sağlamaktadır. 31 Aralık 2014 ve 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Topluluk’ un müşterek yönetime tabi işletmelerinin detayı Dipnot 1’de açıklanmıştır. Müşterek yönetime tabi ortaklıklar özkaynak yöntemi kullanılmak suretiyle konsolidasyon kapsamına alınırlar. İştirakler İştiraklerdeki yatırımlar özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmektedir. Bunlar, Topluluk’ un genel olarak oy hakkının %20 ile %50’sine sahip olduğu veya Topluluk’ un, şirket faaliyetleri üzerinde kontrol yetkisine sahip bulunmamakla birlikte önemli etkiye sahip olduğu kuruluşlardır. Topluluk ile iştirak arasındaki işlemlerden doğan gerçekleşmemiş karlar Topluluk’ un iştirakteki payı ölçüsünde düzeltilmiş olup, gerçekleşmemiş zararlar da; işlem, transfer edilen varlığın değer düşüklüğüne uğradığını göstermiyor ise düzeltilmiştir. Topluluk, iştirak ile ilgili olarak söz konusu doğrultuda bir yükümlülük altına girmemiş veya bir taahhütte bulunmamış olduğu sürece iştirakteki yatırımın kayıtlı değerinin sıfır olması veya Topluluk’ un önemli etkisinin sona ermesi durumunda özkaynak yöntemine devam edilmez. Önemli etkinin sona erdiği tarihteki yatırımın kayıtlı değeri, o tarihten sonra gerçeğe uygun değeri güvenilir olarak ölçülebildiğinde gerçeğe uygun değerinden aksi takdirde maliyet bedeli üzerinden gösterilir. İş ortaklıkları ve iştiraklerden gelir ve giderler, Topluluk’ un esas faaliyetlerinin bir parçası olması nedeniyle “Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/Zararlarındaki Paylar” hesabı konsolide kar veya zarar tablosunda “Esas Faaliyet Karı” içerisinde sunulmuştur. Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Topluluk’ un toplam oy haklarının %20’ye kadar veya %20’nin üzerinde olmakla birlikte Topluluk’ un önemli bir etkiye sahip olmadığı veya konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen; teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden, varsa, değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Topluluk’ un toplam oy haklarının %20’nin altında olduğu veya Topluluk’ un önemli bir etkiye sahip olmadığı ve aktif piyasalarda kote pazar fiyatları olan ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde hesaplanabilen satılmaya hazır finansal varlık, gerçeğe uygun değeriyle konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. 96 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.2 TMS’ye Uygunluk Beyanı Topluluk, 31 Aralık 2014 tarihinde sona eren döneme ilişkin konsolide finansal tablolarını SPK’nın Seri: II-14.1 No’lu tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar ve notlar, SPK tarafından uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. 2.3 Muhasebe Politikalarında Değişiklikler Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. 31 Aralık 2014 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları ile tutarlıdır. 2.4 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. 31 Aralık 2014 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan önemli tahminler, 31 Aralık 2013 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan tahminlerle tutarlıdır. Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (TFRS) Değişiklikler Topluluk cari yılda Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) ve UMSK’nun Uluslararası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi (UFRYK) tarafından yayınlanan ve 1 Ocak 2014 tarihinde başlayan yıla ait dönemler için geçerli olan yeni ve revize edilmiş TMS/TFRS’lerdeki değişiklik ve yorumlardan Topluluk’ un finansal tabloları üzerinde etkisi olan değişiklik ve yorumları uygulamıştır. 1 Ocak 2014 tarihinde başlayan yıllık dönemler ve yine 1 Ocak 2014 tarihinde, 31 Aralık 2014 dönemine ait geçerli olan ve Topluluk’ un finansal tabloları üzerinde önemli etkisi olan değişiklik ve yorum yoktur. 97 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (TFRS) Değişiklikler a. 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla yürürlükte olan yeni standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar: • TMS 32’deki değişiklik, “Finansal Araçlar”: “varlık ve yükümlülüklerin mahsup edilmesi”; 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler, TMS 32 “Finansal Araçlar: Sunum” uygulamasına yardımcı olmak için vardır ve bilançodaki finansal varlıkların ve yükümlülüklerin mahsup edilmesi için gerekli bazı unsurları ortaya koymaktadır. • TMS 36’daki değişiklik, “Varlıklarda değer düşüklüğü” geri kazanılabilir tutar açıklamalarına ilişkin, 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler, değer düşüklüğüne uğramış varlığın, geri kazanılabilir değeri, gerçeğe uygun değerinden satış için gerekli masrafları düşülmesi ile bulunmuşsa; geri kazanılabilir değer ile ilgili bilgilerin açıklanmasına ilişkin ek açıklamalar getirmektedir. • TMS 39’daki değişiklik “Finansal Araçlar”: “Muhasebeleştirilmesi ve ölçümü” - “türev araçların yenilenmesi ve finansal riskten korunma uygulamasının sürdürülmesi”; 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik, kanun ve yönetmelik gereği, finansal riskten korunma muhasebesi aracı olarak sınıflanan bir türev ürünün, taraflarının değişmesi veya karşı tarafın yenilenmesi durumunda, belli şartlar sağlandığı takdirde, bu türev ürüne riskten korunma muhasebesi yapılmasına devam edilmesine izin vermektedir. • TFRS Yorum 21 “Vergi ve benzeri yükümlülükler”, 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. TMS 37 geçmiş bir olaydan (yükümlülük doğuran olay) kaynaklanan bir yükümlülüğün, bugüne karşılık olarak yansıtılması gerektiği durumları belirler. TMS 37 “Karşılıklar, koşullu borçlar ve koşullu varlıklar” üzerine yapılan bu yorum, ilgili yasalar çerçevesinde, işletme tarafından, vergiye ilişkin yükümlülüğün, ödemeyi ortaya çıkaran eylemin gerçekleştiği anda kaydedilmesi gerektiğine açıklık getirmektedir. • TFRS 10, 12 ve TMS 27’deki “yatırım işletmelerinin konsolidasyonu ile ilgili değişiklikler”; 1 Ocak 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik “yatırım işletmesi” tanımına giren şirketleri, bağlı ortaklıklarını konsolide etmekten muaf tutarak, bunun yerine, bu yatırımları gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtmak suretiyle muhasebeleştirmelerine olanak sağlamıştır. TFRS 12’ de de yatırım işletmelerine ilişkin açıklamalar ile ilgili değişiklikler yapılmıştır. b. 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla yayınlanmış ancak henüz yürürlüğe girmemiş olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar: • Yıllık İyileştirmeler 2012: 1 Temmuz 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. İyileştirme projesi 2010-2012 dönem aşağıda yer alan 7 standarda değişiklik getirmiştir: 98 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (TFRS) Değişiklikler b. 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla yayınlanmış ancak henüz yürürlüğe girmemiş olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar: • TFRS/UFRS 2, Hisse Bazlı Ödemeler • TFRS/UFRS 3, İşletme Birleşmeleri • TFRS/UFRS 8, Faaliyet Bölümleri • TFRS/UFRS 13, Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü • TMS/UFRS 16, Maddi Duran Varlıklar ve TMS/ UMS 38, Maddi Olmayan Duran Varlıklar • TFRS/UFRS 9, Finansal Araçlar: TMS/UMS 37, Karşılıklar, Şarta Bağlı Varlık ve Yükümlülükler • TMS/UMS 39, Finansal Araçlar - Muhasebeleştirme ve Ölçüm • Yıllık İyileştirmeler 2013; 1 Temmuz 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. İyileştirme projesi 2011-2013 döneminde aşağıda yer alan 4 standarda değişiklik getirmiştir: • TFRS/UFRS 1, TFRS/UFRS’nin İlk Uygulaması • TFRS/UFRS 3, İşletme Birleşmeleri • TFRS/UFRS 13, Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü • TMS/UFRS 40, Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller • TFRS 14, “Regülasyona tabi ertelenen hesaplar” 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik, ilk defa TFRS uygulayacak şirketlerde, eski regülasyona tabi hesaplarda bir değişiklik yapılmamasına izin vermektedir. Ancak daha önce TFRS uygulamış ve ilgili tutarı muhasebeleştirmeyecek diğer şirketlerle karşılaştırılabilirliği sağlamak adına, regülasyon oranı etkisinin diğer kalemlerden ayrı olarak sunulması istenmektedir. • TFRS 11, “Müşterek Anlaşmalar”daki değişiklik: Müşterek faaliyetlerde pay alımı. 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Standarttaki değişiklik ile işletme tanımına giren bir müşterek faaliyette pay satın alındığında bu payın nasıl muhasebeleşeceği konusunda açıklık getirilmiştir. • TMS 16 ve TMS 38’deki değişiklik: “Maddi duran varlıklar” ve “Maddi olmayan duran varlıklar”, amortisman ve itfa payları, 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikle UMSK bir varlığa ait amortismanı hesaplarken hasılat bazlı metotların uygun olmadığını açıklamaktadır. Çünkü bir varlık kullanılarak yapılan bir operasyon sonucu elde edilen hasılat, genellikle bir varlığa ait ekonomik faydanın tüketilmesinden daha farklı etmenleri yansıtmaktadır. UMSK aynı zamanda, hasılatın bir varlığa ait ekonomik faydanın tüketiminin ölçülmesinde uygun bir baz olmadığını açıklamıştır. • TMS 27 “Bireysel finansal tablolar”, 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik, işletmelere, bağlı ortaklık, iştirakler ve iş ortaklıklarındaki yatırımlarını muhasebeleştirirken özkaynak yönetimini kullanmalarına izin vermektedir. • TFRS 10 “Konsolide finansal tablolar” ve TMS 28 “İştiraklerdeki ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar”, 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik TFRS 10’un gereklilikleri ve TMS 28 arasındaki, yatırımcı ve iştiraki ya da iş ortaklığı arasında bir varlığın satışı ya da iştiraki konusundaki uyumsuzluğa değinmektedir. Bu değişikliğin ana sonucu, işletme tanımına giren bir işlem gerçekleştiğinde (bağlı ortaklığın elinde tutulan veya tutulmayan) işlem sonucu oluşan kayıp veya kazancın tamamı muhasebeleştirilirken; bu işlem eğer bir varlık alış veya satışı ise söz konusu işlemden doğan kayıp veya kazancın bir kısmı muhasebeleştirilir. 99 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (TFRS) Değişiklikler b. 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla yayınlanmış ancak henüz yürürlüğe girmemiş olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar: • TFRS 15 “Müşterilerle yapılan sözleşmelerden doğan hasılat”, 1 Ocak 2017 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Amerika’da Kabul Görmüş Muhasebe Standartları ile yapılan uyum çalışması sonucu ortaya çıkan yeni standart hasılatın finansal raporlamasını ve finansal tabloların toplam gelirlerinin dünya çapında karşılaştırılabilirliğini sağlamayı amaçlamıştır. • TFRS 9, “Finansal araçlar”, 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu standart TMS 39’un yerini almaktadır. Finansal varlıklar ve yükümlülüklerin sınıflandırması ve ölçülmesi ile ilgili zorunlulukları ve aynı zamanda şuanda kullanılmakta olan, gerçekleşen değer düşüklüğü zararı modelinin yerini alacak olan beklenen kredi riski modelini de içermektedir. • TMS 16 “Maddi duran varlıklar”, ve TMS 41 “Tarımsal faaliyetler”, standartlarındaki meyve veren bitkilere ilişkin değişiklik, 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinden itibaren geçerlidir. Bu değişiklik üzüm asması, kauçuk ağacı, palmiye ağacı gibi bitkilerin finansal raporlamasını değiştirmektedir. Meyve veren bitkilerin, maddi duran varlıkların üretim sürecinde kullanılmasına benzemesi sebebiyle, maddi duran varlıklarla aynı şekilde muhasebeleştirilmesine karar verilmiştir. Buna bağlı olarak değişiklik bu bitkileri TMS 41’in kapsamından çıkararak TMS 16’nın kapsamına aldı. Bu bitkiler yetişme sürecinde yine TMS 41 kapsamında kalmaya devam edecekler. • TMS 19’daki değişiklik, “Tanımlanmış fayda planları”, 1 Temmuz 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu sınırlı değişiklik üçüncü kişiler veya çalışanlar tarafından tanımlanmış fayda planına yapılan katkılara uygulanır. Plana yapılan katkıların hizmet süresinden bağımsız hesaplandığı; örneğin maaşının sabit bir kısmının katkı olarak alınması gibi; durumlarda nasıl muhasebeleştirme yapılacağına açıklık getirmektedir. • Yıllık İyileştirmeler 2014: 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. İyileştirmeler 4 standarda değişiklik getirmiştir: • TFRS 5, ‘Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar ve durdurulan faaliyetler’, satış metotlarına ilişkin değişiklik • TFRS 7, ‘Finansal araçlar: Açıklamalar’, TFRS 1’e bağlı olarak yapılan, hizmet sözleşmelerine ilişkin değişiklik • TMS 19, ‘Çalışanlara sağlanan faydalar’ iskonto oranlarına ilişkin değişiklik • TMS 34, ‘Ara dönem finansal raporlama’ bilgilerin açıklanmasına ilişkin değişiklik. Topluluk yukarıda yer alan değişikliklerin operasyonlarına olan etkilerini değerlendirip geçerlilik tarihinden itibaren uygulayacaktır. Yukarıdaki standart ve yorumların, uygulanmasının gelecek dönemlerde Topluluk ’un konsolide finansal tabloları üzerinde önemli bir etki yaratmayacağı beklenmektedir. 100 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Gelirlerin Kaydedilmesi Gelirler, mal ve hizmet satışlarından alınan veya alınacak olan bedelin gerçeğe uygun değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, teslim edilmiş malların ve gerçekleşmiş hizmetlerin fatura bedelinin, satış indirimleri ve iadelerinden arındırılmış halidir. Satışların içerisinde önemli bir finansman unsuru bulunması durumunda, gerçeğe uygun bedel gelecekte oluşacak tahsilatların, finansman unsuru içerisinde yer alan faiz oranı ile indirgenmesi ile tespit edilir. Fark, tahakkuk esasına göre esas faaliyetlerden diğer gelirler olarak ilgili dönemlere kaydedilir (Dipnot 28 ve Dipnot 31). Malların Satışı Topluluğun mal satışları düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyafı gibi camın tüm temel alanları ile soda ve krom bileşenlerini kapsamaktadır. Bu malların satışından elde edilen gelir, aşağıdaki şartlar karşılandığında muhasebeleştirilir: • Topluluk’ un mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi, • Topluluk’ un mülkiyetle ilişkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün olmaması, • Gelir tutarının güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi, • İşlemle ilişkili olan ekonomik faydaların Topluluk’ a akışının olası olması ve • İşlemden kaynaklanacak maliyetlerin güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi. Hizmet Sunumu Yıllara yaygın projelere ilişkin sözleşme geliri ve maliyetler, gelir tutarının güvenilir biçimde ölçülebildiği ve sözleşme kapsamındaki proje ile ilgili bir değişiklik varsa değişiklikten kaynaklanan gelir artışının muhtemel olduğu zaman muhasebeleştirilir. Sözleşme geliri, alınan veya alınacak hakedişlerin gerçeğe uygun değeri ile ölçülmektedir. Projeler, sabit fiyatlı sözleşmeler olup sözleşme gelirleri, sözleşmenin tamamlanma oranı metoduna göre hesaplanmaktadır. Toplam sözleşme gelirinin, tamamlanma oranına isabet eden tutarı, ilgili döneme sözleşme geliri olarak kaydedilir. Topluluğun, lojistik, ithalat, ihracat ve sigorta aracılık hizmetleri yapan hizmet şirketleri bulunmaktadır. Faiz Geliri Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ve ilgili finansal varlıktan beklenen ömrü boyunca elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın net defter değerine getiren etkin faiz yöntemi esas alınarak ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. Temettü Geliri Hisse senedi yatırımlarından elde edilen temettü geliri, hissedarların temettü alma hakkı doğduğu zaman konsolide finansal tablolara yansıtılır. 101 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Stoklar Stoklar, net gerçekleşebilir değer ya da maliyet bedelinden düşük olanı ile değerlenir. Maliyet, ağırlıklı ortalama maliyet metodu ile hesaplanmaktadır. Stoklara dahil edilen maliyeti oluşturan unsurlar malzeme, direkt işçilik ve genel üretim giderleridir. Kredi maliyetleri stok maliyetlerine dahil edilmemektedir. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından, tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli satış maliyetlerinin indirilmesiyle elde edilen tutardır. Stoklar, ilk madde ve malzeme, yarı mamuller, mamuller, işletme malzemesi, ticari mallar, yoldaki mallar ve diğer stokları kapsamaktadır (Dipnot 13). Maddi Duran Varlıklar Maddi duran varlıklar, elde etme maliyetinden birikmiş amortismanın ve kalıcı değer kayıplarının düşülmesi ile bulunan net değerleri ile gösterilmektedir. Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılan veya idari amaçlı kullanılacak ve inşa edilme aşamasındaki varlıklar, maliyet değerlerinden varsa değer düşüklüğü kaybı düşülerek gösterilirler. Maliyete yasal harçlar da dahil edilir. Kullanıma veya satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, borçlanma maliyetleri Topluluk’ un ilgili muhasebe politikası uyarınca aktifleştirilir. Bu tür varlıklar, diğer sabit varlıklar için kullanılan amortisman yönteminde olduğu gibi, kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulur. Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dışında, maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Arazi ve arsalar için sınırsız ömürleri olması sebebi ile amortisman ayrılmamaktadır. Beklenen faydalı ömür, artık değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir (Dipnot 18). Finansal kiralama ile alınan varlıklar, beklenen ekonomik ömrü ile söz konusu kiralama süresinden kısa olanı ile diğer maddi duran varlıklarla aynı şekilde amortismana tabi tutulur. Maddi duran varlıkların, tahmin edilen ekonomik ömürleri aşağıdaki gibidir: Binalar Yer altı ve yer üstü düzenleri Makine ve cihazlar Taşıtlar Döşeme ve demirbaşlar Diğer maddi varlıklar 102 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU Ekonomik ömür 10-50 yıl 5-50 yıl 2-25 yıl 3-15 yıl 2-20 yıl 3-20 yıl TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Maddi Duran Varlıklar Maddi duran varlıklar olası bir değer düşüklüğünün tespiti amacıyla incelenir ve maddi duran varlığın kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerinden fazla ise, karşılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir. Geri kazanılabilir değer, ilgili maddi duran varlığın mevcut kullanımından gelecek net nakit akımları ile satış maliyeti düşülmüş gerçeğe uygun değerinden yüksek olanı olarak kabul edilir. Maddi bir duran varlığa yapılan normal bakım ve onarım harcamaları, gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi duran varlığın kapasitesini genişleterek kendisinden gelecekte elde edilecek faydayı arttıran nitelikteki yatırım harcamaları, maddi duran varlığın maliyetine eklenmekte ve ilgili maddi duran varlığın kalan tahmini faydalı ömrü üzerinden amortismana tabi tutulmaktadır. Maddi duran varlıkların elden çıkarılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kazanç veya kayıp satış hasılatı ile varlığın net defter değeri arasındaki fark olarak belirlenir ve cari dönemde “Yatırım faaliyetlerinden gelirler/giderler” hesaplarına yansıtılır. Maddi Olmayan Duran Varlıklar Satın Alınan Maddi Olmayan Duran Varlıklar Satın alınan maddi olmayan duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarlarıyla gösterilirler. Bu varlıklar beklenen ekonomik ömürlerine göre doğrusal itfa yöntemi kullanılarak itfaya tabi tutulur. Beklenen ekonomik ömür ve itfa yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkilerini tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir ve tahminlerdeki değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Söz konusu maliyetler, alım maliyetlerini kapsamaktadır ve ekonomik ömürlerine göre (3-5 yıl) itfaya tabi tutulur (Dipnot 19). Bilgisayar Yazılımları Satın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede oluşan maliyetler üzerinden aktifleştirilir. Söz konusu maliyetler, ekonomik ömürlerine göre (3-5 yıl) itfaya tabi tutulur. Bilgisayar yazılımlarını geliştirmek ve sürdürmekle ilişkili maliyetler, oluştukları dönemde konsolide kapsamlı gelir tablosuna kaydedilmektedir. Kontrolü Topluluk’ un elinde olan, saptanabilir ve kendine özgü yazılım ürünleri ile direk ilişkilendirilebilen ve bir yıldan fazla süre ile maliyetinin üzerinde ekonomik fayda sağlayacak harcamalar maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilir. Maliyetler, yazılımı geliştiren çalışanların maliyetlerini ve genel üretim giderlerinin bir kısmını da içermektedir. Maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilen bilgisayar yazılım geliştirme maliyetleri, ekonomik ömürleri üzerinden (5 yılı geçmemek kaydıyla) itfaya tabi tutulurlar (Dipnot 19). 103 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Maddi Olmayan Duran Varlıklar Müşteri İlişkileri İşletme birleşmesi sonucu sahip olunan müşteri ilişkileri ve sözleşmeleri iktisap tarihindeki makul değerleri üzerinden muhasebeleştirilir. Sözleşmeye bağlı müşteri ilişkileri tahmini sınırlı faydalı ömürleri (3 yıl) üzerinden doğrusal amortisman yöntemi ile amortismana tabi tutulur ve elde etme maliyetinden birikmiş itfa payının düşülmesi ile bulunan değer üzerinden taşınırlar. Müşteri ilişkileri, değer düşüklüğünün varlığını işaret eden şartların olduğu durumlarda değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Değer düşüklüğünün olması durumunda müşteri ilişkilerinin kayıtlı değeri, geri kazanılabilir değerine getirilir ve ilgili tutar dönem sonuçlarına gider olarak yansıtılır. İşletme Birleşmesi Yoluyla Elde Edilen Maddi Olmayan Duran Varlıklar İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar, maddi olmayan duran varlık tanımını karşılaması ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi durumunda şerefiye tutarından ayrı olarak tanımlanır ve muhasebeleştirilir. Bu tür maddi olmayan duran varlıkların maliyeti, satın alma tarihindeki gerçeğe uygun değeridir. İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar başlangıç muhasebeleştirmesi sonrasında ayrı olarak satın alınan maddi olmayan duran varlıklar gibi maliyet değerlerinden birikmiş itfa ve tükenme payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler (Dipnot 19). Maden Varlıkları Maden sahası geliştirme maliyetleri, yeni cevher damarlarının değerlendirilmesi ile geliştirilmesinin yanı sıra var olan cevher damarlarının üretiminin devam ve geliştirilmesi amaçlı yer altı galerilerinin açılması, kazı yapılması, yolların yapılması gibi maliyetleri de içermektedir. Maden geliştirme maliyetleri, söz konusu madenden gelecekte bir ekonomik faydanın elde edilmesinin kuvvetle muhtemel olduğu, belirli maden alanlar için tanımlanabildiği ve maliyetinin güvenilir bir şekilde ölçülebildiği durumlarda aktifleştirilir. Üretim sırasında katlanılan maliyetler, maden sahasının geliştirilmesiyle birebir ilişkili olduğu sürece aktifleştirilir. Üretimle ilgili maliyetler ise gider olarak konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılır. Geliştirme giderlerinin araştırma ve değerlendirme giderlerinden ayrımının yapılamadığı durumlarda, söz konusu geliştirme giderleri oluştukları dönemde konsolide kapsamlı gelir tablosu ile ilişkilendirilir. Maden varlıkları, kapasitelerinin tam olarak kullanılmaya hazır olduğu ve fiziksel durumlarının Topluluk yönetimi tarafından belirlenen üretim kapasitesini karşılayacağı durumlarda amortismana tabi tutulmaya başlanırlar. Maden geliştirme maliyetleri gelecekte ekonomik faydanın elde edilmesinin kuvvetle muhtemel olduğu durumlarda aktifleştirilir ve ekonomik fayda dikkate alınarak amortismana tabi tutulur. Maden geliştirme maliyetleri, ilk kayda alındıkları anda ilgili maden alanları bazında tanımlanabildiği ölçüde bölümlere dağıtılır ve her bir maden sahasındaki bölümler ayrı ayrı ekonomik faydalar göz önünde bulundurularak üretim birimleri yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. İlgili madenin ömrü süresince elde edilecek ekonomik faydaların artmasını sağlayacak söz konusu madende yapılan büyük çapta ve önemli revizyon çalışmaları, aktifleştirilir. Bu kapsamda değerlendirilebilecek, büyük çapta ve önemli revizyonlar haricindeki bakım ve onarım giderleri oluştukları dönemin konsolide kapsamlı gelir tablosuna gider olarak kaydedilir. Her bir maden sahasındaki maden geliştirme maliyetleri; dönem içerisinde ilgili madenden çıkarılan toplam ton bazındaki maden miktarının, söz konusu madendeki toplam ton bazındaki görünür ve işlenebilir geri kalan maden rezerv miktarına bölünmesi suretiyle bulunan itfa oranı üzerinden amortismana tabi tutulur. Her bir maden sahasındaki görünür ve mümkün rezerv miktarları, öngörülebilir gelecekte ekonomik olarak çıkarılıp işlenebileceği bilinen ve ölçülebilen kaynağı göstermektedir. 104 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Maddi Olmayan Duran Varlıklar Maden Varlıkları Maden işletme hakları ise elde etme maliyetinden finansal tablolara yansıtılmakta olup dönem içerisinde yer altı ve açık ocaktan çıkarılan ton bazındaki maden miktarının, görünür ve mümkün işlenebilir geri kalan ton bazındaki maden rezerv miktarına bölünmesi suretiyle bulunan amortisman oranı kullanılarak itfa edilmektedir (Dipnot 19). Geliştirme Giderleri Yeni ürünlerin geliştirilmesi veya geliştirilen ürünlerin testi ve dizaynı ile ilgili proje maliyetleri, projenin ticari ve teknolojik bakımdan başarılı bir şekilde uygulanabilir olması ve maliyetlerin güvenilir olarak tespit edilebilmesi halinde maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilirler. Diğer geliştirme giderleri ve araştırma giderleri gerçekleştiğinde gider olarak kaydedilmektedir. Önceki dönemde gider kaydedilen geliştirme gideri sonraki dönemde aktifleştirilemez. Aktifleştirilen geliştirme giderleri, ürünün ticari üretiminin başlaması ile 5 yıl içerisinde doğrusal amortisman yöntemi uygulanarak itfa edilmektedir. Dönem itfa ve tükenme payları giderleri gerçekleştiğinde satışların maliyeti ile faaliyet giderlerinde muhasebeleştirilmektedir (Dipnot 28 ve Dipnot 30). Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılmak veya idari maksatlarla veya işlerin normal seyri esnasında satılmak yerine, kira elde etmek veya değer kazanması amacıyla veya her ikisi için elde tutulan gayrimenkuller “yatırım amaçlı gayrimenkuller” olarak sınıflandırılır. Yatırım amaçlı gayrimenkuller gerçeğe uygun değer yöntemi kullanılarak finansal tablolara yansıtılmaktadır. Sahibi tarafından kullanılan bir gayrimenkulün, gerçeğe uygun değer esasına göre gösterilecek yatırım amaçlı bir gayrimenkule dönüşmesi durumunda kullanımdaki değişikliğin gerçekleştiği tarihe kadar TMS 16 “Maddi Duran Varlıklar” standardı uygulanır. TMS 16’ya göre hesaplanmış olan gayrimenkulün defter değeri ile gerçeğe uygun değeri arasında transfer tarihinde meydana gelen farklılık TMS 16’ya göre yapılmış bir yeniden değerleme gibi işleme tabi tutulur ve değerleme farkları özkaynaklar ile ilişkilendirilir. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değerinin belirlenmesi, her yıl için konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip bağımsız değerleme firmaları tarafından yapılmaktadır (Dipnot 17). Sonraki dönemlerde, yatırım amaçlı gayrimenkulün gerçeğe uygun değerindeki değişimden kaynaklanan kazanç veya kayıp, oluştuğu dönemde kâr veya zarar ile ilişkilendirilmektedir. 105 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Satış Amaçlı Sınıflandırılan Duran Varlıklar Varlıklar, kayıtlı değerlerinin kullanılmak suretiyle değil satış işlemi sonucu geri kazanılmasının amaçlandığı durumlarda satış amacıyla elde tutulan duran varlıklar olarak sınıflandırılır. Bu varlıklar; bir işletme birimi, satış grupları veya ayrı bir maddi varlık olabilir. Satılmak üzere elde tutulan duran varlıkların satışının bilanço tarihini takip eden oniki ay içerisinde gerçekleşmesi beklenir. Çeşitli olay veya koşullar satış işleminin tamamlanma süresini bir yıldan fazlaya uzatabilir. Söz konusu gecikmenin, işletmenin kontrolü dışındaki olaylar veya koşullar nedeniyle gerçekleşmiş ve işletmenin ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunu) satışına yönelik satış planının devam etmekte olduğuna dair yeterli kanıt bulunması durumunda; satış işlemini tamamlamak için gerekli olan sürenin uzaması, ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılmasını engellemez. Satış amacıyla elde tutulan duran varlıklar kayıtlı değerin veya makul değerin düşük olanı ile değerlenir. Makul değerin kayıtlı değerin altına düştüğü durumlarda oluşan değer düşüklüğü ilgili dönemin konsolide gelir tablosuna gider kaydedilir. Bu varlıklar üzerinden amortisman ayrılmaz. Türev Araçlar ve Riskten Korunma Amaçlı Araçlar Türev araçlar ilk olarak sözleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerini yansıtan elde etme maliyeti üzerinden kayda alınmakta ve kayda alınmalarını izleyen dönemlerde gerçeğe uygun değer ile değerlenmektedir. Topluluk ’un türev araçlarını ağırlıklı olarak vadeli döviz alımsatım sözleşmeleri ile yabancı para ve faiz oranı swap işlemleri oluşturmaktadır. Söz konusu türev araçlar ekonomik olarak Topluluk için risklere karşı etkin bir koruma sağlamakla birlikte, risk muhasebesi yönünden gerekli koşulları taşımadıkları durumlarda konsolide finansal tablolarda alım-satım amaçlı türev araçlar olarak muhasebeleştirilmekte ve bunlara ilişkin gerçeğe uygun değer değişiklikleri gelir tablosunda yansıtılmaktadır. Topluluk’ un finansal riskten korunma muhasebesi koşullarını yerine getiren finansal riskten korunma işlemleri ise aşağıda açıklandığı şekilde muhasebeleştirilmektedir: Nakit Akış Riskinden Korunma İşlemleri Topluluk, türev sözleşmesi yapıldığı tarihte, kayıtlı bir varlığın veya yükümlülüğün veya belirli bir riskle ilişkisi kurulabilen ve gerçekleşmesi muhtemel olan işlemlerin nakit akışlarında belirli bir riskten kaynaklanan ve kar/zararı etkileyebilecek değişmelere karşı korunmayı sağlayan işlemleri nakit akış riskinden korunma olarak belirlemektedir. Topluluk, etkin olarak nitelendirilen nakit akış finansal riskten korunma işlemlerine ilişkin kazanç ve kayıplarını özkaynaklarda “Riskten Korunma Kazanç/(Kayıpları)” olarak göstermektedir. Finansal riskten korunan taahhüdün veya gelecekteki muhtemel işlemin bir varlık veya yükümlülük haline gelmesi durumunda özkaynak kalemleri arasında izlenen bu işlemlerle ilgili kazanç ya da kayıplar bu kalemlerden alınarak söz konusu varlık veya yükümlülüğün elde etme maliyetine veya defter değerine dahil edilmektedir. Aksi durumda, özkaynak kalemleri altında muhasebeleştirilmiş tutarlar, finansal riskten korunan gelecekteki muhtemel işlemin konsolide gelir tablosunu etkilediği dönemde konsolide gelir tablosuna transfer edilerek kar veya zarar olarak yansıtılır. 106 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Türev Araçlar ve Riskten Korunma Amaçlı Araçlar Nakit Akış Riskinden Korunma İşlemleri Gelecekte gerçekleşmesi muhtemel işlemin, gerçekleşmesi artık beklenmiyorsa, önceden özkaynaklar altında muhasebeleştirilen birikmiş kazanç ve kayıplar gelir tablosuna transfer edilir. Finansal riskten korunma aracının, yerine belgelenmiş finansal riskten korunma stratejisine uygun olarak başka bir araç tanımlanmadan veya uzatılmadan, vadesinin dolması, satılması, sona erdirilmesi veya kullanılması veya finansal riskten korunma tanımının iptal edilmesi durumunda, önceden diğer kapsamlı gelir altında muhasebeleştirilmiş kazanç ve kayıplar, kesin taahhüt veya tahmini işlem gelir tablosunu etkileyene kadar özkaynaklar altında sınıflandırılmaya devam eder. Varlıklarda Değer Düşüklüğü Topluluk, şerefiye dışındaki tüm maddi ve maddi olmayan duran varlıkları için, her rapor tarihinde söz konusu varlığa ilişkin değer düşüklüğü olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın taşınmakta olan değeri, kullanım veya satış yoluyla elde edilecek olan tutarlardan yüksek olanı ifade eden net gerçekleşebilir değer ile karşılaştırılır. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığın ait olduğu nakit üreten herhangi bir birimin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutardan yüksekse, değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Bu durumda oluşan değer düşüklüğü zararları konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Değer düşüklüğünün iptali nedeniyle varlığın (veya nakit üreten birimin) kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda değer düşüklüğünün konsolide finansal tablolara alınmamış olması halinde oluşacak olan defter değerini (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamalıdır. Değer düşüklüğünün iptali konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Finansal Kiralamalar a) Topluluk - kiracı olarak Finansal kiralama Topluluk’ un esas olarak mülkiyetin tüm risk ve getirilerini üstüne aldığı maddi duran varlık kiralaması, finansal kiralama şeklinde sınıflandırılır. Finansal kiralamalar, kiralama döneminin başlangıcında finansal kiralama konusu sabit kıymetin rayiç değeri ile kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanını esas almak suretiyle maddi duran varlıklara dahil edilmektedir. Kiralamadan doğan finansman maliyetleri kiralama süresi boyunca sabit bir faiz oranı oluşturacak şekilde kira dönemine yayılmaktadır. Ayrıca, finansal kiralama konusu sabit kıymetler faydalı ömürleri esas alınmak suretiyle amortismana tabi tutulmaktadır. Finansal kiralama konusu sabit kıymetlerin değerinde bir azalma tespit edilirse değer düşüklüğü karşılığı ayrılır. Finansal kiralama borçları ile ilgili faiz ve kur farkı giderleri kar veya zarar tablosuna yansıtılmaktadır. Kira ödemeleri finansal kiralama borçlarından düşülür. Faaliyet kiralaması Mülkiyete ait risk ve getirilerin önemli bir kısmının kiralayana ait olduğu kiralama işlemi, faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır. Faaliyet kiraları olarak (kiralayandan alınan teşvikler düşüldükten sonra) yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile konsolide kar veya zarar tablosuna gider olarak kaydedilir. 107 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Finansal Kiralamalar b) Topluluk - kiralayan olarak Faaliyet kiralaması Faaliyet kiralamasında, kiralanan varlıklar, gayrimenkuller, arsa ve yatırım amaçlı elde tutulan gayrimenkuller hariç, konsolide finansal durum tablosunda maddi duran varlıklar altında sınıflandırılır ve elde edilen kira gelirleri kiralama dönemi süresince, eşit tutarlarda konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılır. Kira geliri kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılmaktadır. Borçlanma Maliyetleri Banka kredileri, alındıkları tarihlerde, işlem maliyetleri düşürülmüş gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar. Müteakip dönemlerde etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedelleriyle değerlenir ve işlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, konsolide kapsamlı gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır (Dipnot 8 ve Dipnot 33). Finansman faaliyetlerinin içerisinde kur farkı gelirleri yer alması durumunda, söz konusu gelirler aktifleştirilmiş bulunan toplam finansman giderlerinden indirilir. Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen özellikli varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile ilişki kurulabilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemlerde konsolide kapsamlı gelir tablosuna kaydedilmektedir. Banka kredilerine ilişkin kur farkları, faiz giderleri ile ilişkilendirildikleri sürece aktifleştirilirler. Faiz giderleriyle birlikte aktifleştirilecek kur farkı gelir ve giderleri şirketin kendi fonksiyonel para biriminde borçlanması halinde katlanacağı borçlanma giderleri ile hâlihazırda yabancı para cinsinden borçlanma yoluyla katlandığı borçlanma giderleri arasındaki değer farkı göz önünde bulundurularak belirlenir. İlişkili Taraflar Bu konsolide finansal tabloların amacı doğrultusunda, ortaklar, üst düzey yönetim (genel müdürler, grup başkanları, genel müdür yardımcıları, başkan yardımcıları ve fabrika müdürleri) ve yönetim kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafından kontrol edilen ve önemli etkinliğe sahip bulunulan şirketler ile konsolidasyona dahil edilmeyen bağlı ortaklıklar ve iştirakler “ilişkili taraflar” olarak kabul edilmişlerdir (Dipnot 37). Netleştirme/Mahsup İçerik ve tutar itibarıyla önemlilik arz eden her türlü kalem, benzer nitelikte dahi olsa, finansal tablolarda ayrı gösterilir. Önemli olmayan tutarlar, esasları ve fonksiyonları açısından birbirine benzeyen kalemler itibarıyla toplanarak gösterilir. Varlık ve yükümlülükler, gerekli kanuni hak olması, söz konusu varlık ve yükümlülükleri net olarak değerlendirmeye niyet olması veya varlıkların elde edilmesi ile yükümlülüklerin yerine getirilmesinin eş zamanlı olduğu durumlarda net olarak gösterilirler. 108 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Finansal Yatırımlar Sınıflandırma Topluluk, finansal varlıklarını şu şekilde sınıflandırmıştır: krediler ve alacaklar, satılmaya hazır finansal varlıklar, vadesine kadar elde tutulacak finansal varlıklar. Sınıflandırma, finansal varlıkların alınma amaçlarına göre yapılmıştır. Yönetim, finansal varlıklarının sınıflandırmasını satın alındıkları tarihte yapar. Alacaklar Alacaklar, sabit veya belirli ödemeleri olan, aktif bir piyasada işlem görmeyen ve türev araç olmayan finansal varlıklardır. Vadeleri rapor tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise dönen varlıklar, 12 aydan uzun ise duran varlıklar olarak sınıflandırılırlar. Alacaklar finansal durum tablosunda “ticari ve diğer alacaklar” olarak sınıflandırılırlar (Dipnot 10 ve Dipnot 11). Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Satılmaya hazır finansal varlıklar, bu kategoride sınıflandırılan ve diğer kategorilerin içinde sınıflandırılmayan türev araç olmayan varlıklardır. Yönetim, ilgili varlıkları rapor tarihinden itibaren 12 ay içinde elden çıkarmaya niyetli değilse söz konusu varlıklar duran varlıklar içerisinde sınıflandırılırlar (Dipnot 7). Vadeye Kadar Elde Tutulacak Finansal Varlıklar Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar, vadesine kadar saklama niyetiyle elde tutulan ve fonlama kabiliyeti dahil olmak üzere vade sonuna kadar elde tutulabilmesi için gerekli koşulların sağlanmış olduğu, sabit veya belirlenebilir ödemeleri ile sabit vadesi bulunan ve işletme kaynaklı krediler ve alacaklar dışında kalan finansal varlıklardır. Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedel üzerinden değerlenmektedir (Dipnot 7). Muhasebeleştirme ve Ölçümleme Düzenli olarak alınıp-satılan finansal varlıklar, alım-satımın yapıldığı tarihte kayıtlara alınır. Alım-satım yapılan tarih, yönetimin varlığı alım satım yapmayı vaat ettiği tarihtir. Finansal varlıklar deftere ilk olarak gerçeğe uygun değerine işlem maliyeti eklenmek suretiyle kaydedilir. Finansal varlıklardan doğan nakit akım alım hakları sona erdiğinde veya transfer edildiğinde ve Topluluk tüm risk ve getirilerini transfer ettiğinde, finansal varlıklar defterlerden çıkartılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar müteakip dönemlerde gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilmektedirler. Krediler ve alacaklar etkin faiz oranı kullanılarak iskonto edilmiş değerleriyle muhasebeleştirilmektedir. 109 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Finansal Yatırımlar Muhasebeleştirme ve Ölçümleme Satılmaya hazır olarak sınıflandırılmış yabancı para cinsinden parasal finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerindeki değişikliklerde, finansal varlığın iskonto edilmiş değerindeki değişiklikler ile finansal varlığın kayıtlı değerindeki diğer değişikliklerden oluşan kur farkları analiz edilirler. Parasal finansal varlıklardan oluşan kur farkları kar veya zarar tablosuna, parasal olmayan finansal varlıklardan oluşan kur farkları özkaynaklara yansıtılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar olarak kaydedilen parasal ve parasal olmayan finansal varlıkların gerçeğe uygun değerindeki değişimler özkaynaklara yansıtılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılan finansal varlıklar, satıldığında veya değer düşüklüğü oluştuğunda özkaynaklarda gösterilen birikmiş gerçeğe uygun değer düzeltmeleri kar veya zarar tablosuna finansal varlıklardan doğan kar ve zararlar olarak aktarılır. Topluluk satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin temettü ödemelerini almaya hak kazandığında, satılmaya hazır finansal varlıklardan elde edilen temettü geliri, kar veya zarar tablosunda yatırım faaliyetlerinden gelirler içinde gösterilir. Borsada işlem gören satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerleri piyasa alış fiyatlarına göre belirlenmektedir. Finansal varlıklar için aktif bir piyasanın (borsada işlem görmeyen menkul kıymetler) bulunmaması durumlarında, Topluluk ilgili finansal varlığın gerçeğe uygun değerini değerleme yöntemleri kullanarak hesaplamaktadır. Bu yöntemler piyasa verilerinden yararlanılarak muvazaasız benzer işlemlerin kullanılmasını, benzer enstrümanların gerçeğe uygun değerlerinin referans alınmasını indirgenmiş nakit akımları analizini ve opsiyon fiyatlandırma modelleri yöntemlerini içerir. Teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden, varsa, değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Topluluk, rapor tarihinde, finansal varlıklarının değer düşüklüğü ile ilgili nesnel kanıt olup olmadığını değerlendirir. Satılmaya hazır olarak sınıflandırılan hisse senetlerinin gerçeğe uygun değerinin maliyetinin altına önemli ölçüde ve uzun süreli olarak düşmesi değer düşüklüğü göstergesi olarak değerlendirilir. Satılmaya hazır finansal varlıkların değer düşüklüğü ile ilgili nesnel kanıtların varlığı durumunda ilgili finansal varlığın elde etme maliyeti ile gerçeğe uygun değeri arasındaki farktan oluşan toplam zarardan daha önce kar veya zarar tablosuna yansıtılan değer düşüklüğü tutarı çıkarıldıktan sonra kalan zarar özkaynaklardan çıkarılarak kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir. Sermaye araçları ile ilgili kar veya zarar tablosuna kaydedilen değer düşüklüğü giderleri, takip eden dönemlerde söz konusu değer düşüklüğünün ortadan kalkması durumunda dahi kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilmez. 110 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Ticari Alacaklar Alıcıya ürün veya hizmet sağlanması sonucunda oluşan ticari alacaklar tahakkuk etmemiş finansman gelirlerinden netleştirilmiş olarak gösterilirler. Tahakkuk etmemiş finansman gelirleri sonrası ticari alacaklar, orijinal fatura değerinden kayda alınan alacakların izleyen dönemlerde elde edilecek tutarlarının etkin faiz yöntemi ile iskonto edilmesi ile hesaplanır. Belirlenmiş faiz oranı olmayan kısa vadeli alacaklar, orijinal etkin faiz oranının etkisinin çok büyük olmaması durumunda, maliyet değerleri üzerinden gösterilmiştir. Tahsil imkânının kalmadığına dair objektif bir bulgu olduğu takdirde ilgili ticari alacaklar için değer düşüklüğü karşılığı ayrılmaktadır. Söz konusu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblağlar da dahil olmak üzere tüm nakit akışlarının, oluşan ticari alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir. Değer düşüklüğü karşılığı ayrılmasını takiben, değer düşüklüğüne uğrayan alacak tutarının tamamının veya bir kısmının tahsil edilmesi durumunda, tahsil edilen tutar ayrılan değer düşüklüğü karşılığından düşülerek esas faaliyetlerden diğer gelirlere kaydedilir (Dipnot 10 ve Dipnot 31). Ticari işlemlere ilişkin vade farkı gelirleri/giderleri ile kur farkı kar/zararları, konsolide kar veya zarar tablosunda “Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler/Giderler” hesabı içerisinde muhasebeleştirilirler. (Dipnot 10 ve Dipnot 31). Nakit ve Nakit Benzerleri Nakit ve nakit benzeri kalemler, eldeki nakit, vadesiz mevduat ve vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, nakde kolayca çevrilebilen ve önemli tutarda değer değişikliği riskini taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır (Dipnot 6). Vadesi 3 aydan daha uzun 1 yıldan kısa olan banka mevduatları kısa vadeli finansal yatırımlar altında sınıflandırılır (Dipnot 7). Finansal Yükümlülükler Finansal yükümlülükler, ilk muhasebeleştirilmesi sırasında gerçeğe uygun değerinden ölçülür. İlgili finansal yükümlülüğün yüklenimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de söz konusu gerçeğe uygun değere ilave edilir. Finansal yükümlülükler özkaynağa dayalı finansal araçlar ve diğer finansal yükümlülükler olarak sınıflandırılır. Özkaynağa dayalı finansal araçlar Ana ortaklık dışı paylara verilen satın alma opsiyonları ile ilgili finansal yükümlülükler söz konusu opsiyonun itfa planına uygun olarak indirgenmiş değeri üzerinden finansal tablolara yansıtılmıştır. Finansal yükümlülüğün indirgenmiş tutarının opsiyona konu olan finansal varlığın gerçeğe uygun değerine yaklaştığı kabul edilmektedir. 111 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Finansal Yükümlülükler Diğer finansal yükümlülükler Diğer finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir (Dipnot 8). Etkin faiz yöntemi; finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine indirgeyen orandır. Ticari Borçlar Ticari borçlar, olağan faaliyetler içerisinde tedarikçilerden sağlanan mal ve hizmetlere ilişkin yapılması gereken ödemeleri ifade etmektedir. Ticari borçlar, ilk olarak gerçeğe uygun değerinden ve müteakip dönemlerde etkin faiz yöntemiyle hesaplanan itfa edilmiş maliyetinden ölçülürler (Dipnot 10). İşletme Birleşmeleri ve Şerefiye İşletme birleşmeleri, ayrı tüzel kişiliklerin veya işletmelerin raporlama yapan tek bir işletme şeklinde birleşmesi olarak değerlendirilmektedir. İşletme birleşmeleri, TFRS 3 kapsamında, satın alma yöntemine göre muhasebeleştirilir (Dipnot 3). İktisap maliyeti, alım tarihinde verilen varlıkların gerçeğe uygun değeri, çıkarılan sermaye araçları, değişimin yapıldığı tarihte varsayılan veya katlanılan yükümlülükler ve buna ilave iktisapla ilişkilendirilebilecek maliyetleri içerir. İşletme birleşmesi sözleşmesi gelecekte ortaya çıkacak olaylara bağlı olarak maliyetin düzeltilebileceğini öngören hükümler içerirse; bu düzeltmenin muhtemel olması ve değerinin tespit edilebilmesi durumunda, edinen işletme birleşme tarihinde birleşme maliyetine bu düzeltmeleri dahil eder. Alıma ilişkin maliyetler oluştukları dönemde giderleştirilir. Bağlı ortaklık alımı, iştirak edinimi ve iş ortaklıklarının kurulmasından ortaya çıkan şerefiye ödenen bedelin Topluluk’ un edinilen işletmedeki net tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve koşullu yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerinin oranı ve edinilen işletmedeki kontrol gücü olmayan pay tutarını aşan kısmıdır. Değer düşüklüğü testi için şerefiye, nakit üreten birimlere dağıtılır. Dağıtım, şerefiyenin oluştuğu işletme birleşmesinden fayda sağlaması beklenen nakit üreten birimlere veya nakit üreten birim gruplarına yapılır. Şerefiyenin dağıtıldığı her bir birim veya birim grubu işletme içi yönetsel amaçlarla, şerefiyenin izlendiği işletmenin en küçük varlık grubudur. Şerefiye faaliyet bölümleri bazında takip edilir. Şerefiyedeki değer düşüklüğü gözden geçirmeleri yılda bir kez veya olay veya şartlardaki değişikliklerin değer düşüklüğü ihtimalini işaret ettiği durumlarda daha sık yapılmaktadır. Şerefiyenin defter değeri kullanım değeri ve satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değerinin büyük olanı olan geri kazanılabilir değer ile karşılaştırılır. Herhangi bir değer düşüklüğü durumunda zarar derhal muhasebeleştirilir ve takip eden dönemde geri çevrilmez. Topluluk tarafından kontrol edilen işletmeler arasında gerçekleşen yasal birleşmeler TFRS 3 kapsamında değerlendirilmemektedir. Dolayısıyla, bu tür birleşmelerde şerefiye hesaplanmamaktadır. Ayrıca, yasal birleşmelerde taraflar arasında ortaya çıkan işlemler konsolide finansal tabloların hazırlanması esnasında düzeltme işlemlerine tabi tutulur. 112 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti İşletme Birleşmeleri ve Şerefiye Kontrol Gücü Olmayan Paylar İle Yapılan Kısmi Hisse Alış - Satış İşlemleri Topluluk, kontrol gücü olmayan paylar ile gerçekleştirdiği hali hazırda kontrol etmekte olduğu ortaklıklara ait hisselerin alış ve satış işlemlerini Topluluk’ un özkaynak sahipleri arasındaki işlemler olarak değerlendirmektedir. Buna bağlı olarak, kontrol gücü olmayan paylardan ilave hisse alış işlemlerinde, elde etme maliyeti ile ortaklığın satın alınan payı nispetindeki net varlıklarının kayıtlı değeri arasındaki fark özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilir. Kontrol gücü olmayan paylara hisse satış işlemlerinde, satış bedeli ile ortaklığın satılan payı nispetindeki net varlıklarının kayıtlı değeri arasındaki fark sonucu oluşan kayıp veya kazançlar da özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilir. Kur Değişiminin Etkileri Topluluk’ un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket’in fonksiyonel para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası (“TL”) cinsinden ifade edilmiştir. Her bir işletmenin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, yabancı para cinsinden (TL dışındaki para birimleri ya da ilgili işletmenin fonksiyonel para birimi dışındaki para birimleri) gerçekleşen işlemler, işlem tarihindeki kurlar esas alınmak suretiyle kaydedilmektedir. Finansal durum tablosunda yer alan dövize endeksli parasal varlık ve yükümlülükler rapor tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak TL’ye çevrilmektedir. Gerçeğe uygun değeri ile izlenmekte olan parasal olmayan kalemlerden yabancı para cinsinden kaydedilmiş olanlar, gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki kurlar esas alınmak suretiyle TL’ye çevrilmektedir. Tarihi maliyet cinsinden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan kalemler yeniden çevrilmeye tabi tutulmazlar. Topluluk’ un yabancı faaliyetlerindeki varlık ve yükümlülükler, konsolide finansal tablolarda rapor tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak TL cinsinden ifade edilir. Gelir ve gider kalemleri, işlemlerin gerçekleştiği tarihteki kurların kullanılması gereken dönem içerisindeki döviz kurlarında önemli bir dalgalanma olmadığı takdirde (önemli dalgalanma olması halinde, işlem tarihindeki kurlar kullanılır), dönem içerisindeki ortalama kurlar kullanılarak çevrilir. Oluşan kur farkı özkaynak olarak sınıflandırılır ve Topluluk’ un yabancı para çevirim farkları fonuna transfer edilir. Söz konusu çevirim farklılıkları yabancı faaliyetin elden çıkarıldığı dönemde kar veya zarar tablosuna kaydedilir. Yurtdışında faaliyet satın alımından kaynaklanan şerefiye ve gerçeğe uygun değer düzeltmeleri, yurtdışındaki faaliyetin varlık ve yükümlüğü olarak ele alınır ve dönem sonu kuru kullanılarak çevrilir. 113 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Pay Başına Kazanç Konsolide kar veya zarar tablosunda belirtilen pay başına kazanç, ana ortaklık payına düşen konsolide net karın ilgili yıl içinde mevcut hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile tespit edilir. Türkiye’deki şirketler mevcut hissedarlara birikmiş karlardan ve özkaynak enflasyon düzeltmesi farkları hesabından hisseleri oranında hisse dağıtarak (“bedelsiz hisseler”) sermayelerini arttırabilir. Hisse başına kazanç hesaplanırken, bu bedelsiz hisse ihracı çıkarılmış hisseler olarak sayılır. Dolayısıyla pay başına kazanç hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, çıkarılan bedelsiz hisselerin geriye dönük olarak dikkate alınması suretiyle elde edilir (Dipnot 36). Raporlama Tarihinden Sonraki Olaylar Topluluk, raporlama tarihinden sonra düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Raporlama tarihinden sonra ortaya çıkan düzeltme gerektirmeyen hususlar, finansal tablo kullanıcılarının ekonomik kararlarını etkileyen hususlar olmaları halinde konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklanır. Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Borçlar Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesinin muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde tahmin edilebilir olması durumunda finansal tablolarda karşılık ayrılır. Karşılık olarak ayrılan tutar, yükümlülüğe ilişkin risk ve belirsizlikler göz önünde bulundurularak, rapor tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın tahmin edilmesi yoluyla hesaplanır. Paranın zaman değeri etkisinin önemli olduğu durumlarda, karşılık tutarı, yükümlülüğün yerine getirilmesi için gerekli olması beklenen giderlerin bugünkü değeri olarak belirlenir. Karşılıkların bugünkü değerlerine indirgenmesinde kullanılacak iskonto oranının belirlenmesinde, ilgili piyasalarda oluşan faiz oranı ile söz konusu yükümlülükle ilgili risk dikkate alınır. Söz konusu iskonto oranı vergi öncesi olarak belirlenir ve gelecekteki nakit akımlarının tahmini ile ilgili riski içermez. Karşılığın ödenmesi için gerekli olan ekonomik faydanın bir kısmı ya da tamamının üçüncü taraflarca karşılanmasının beklendiği durumlarda, tahsil edilecek tutar, ilgili tutarın tahsil edilmesinin hemen hemen kesin olması ve güvenilir bir şekilde ölçülmesi halinde varlık olarak muhasebeleştirilir (Dipnot 22). 114 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Zarara Sebebiyet Verecek Sözleşmeler Topluluk’ un, sözleşmeye bağlı yükümlülüklerini yerine getirmek için katlanılacak kaçınılmaz maliyetlerin bahse konu sözleşmeye ilişkin olarak elde edilmesi beklenen ekonomik faydaları aşan sözleşmesinin bulunması halinde, zarara sebebiyet verecek sözleşmenin var olduğu kabul edilir. Zarara sebebiyet verecek sözleşmelerden kaynaklanan mevcut yükümlülükler, karşılık olarak hesaplanır ve muhasebeleştirilir. Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti işletmenin tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyit edilebilmesi mümkün yükümlülükler ve varlıklar konsolide finansal tablolara dahil edilmemekte ve şarta bağlı yükümlülükler ve varlıklar olarak değerlendirilmektedir (Dipnot 15). Finansal Bilgilerin Bölümlere Göre Raporlanması Topluluk’ un, Yönetim tarafından performanslarını değerlendirme ve kaynak dağılımına karar vermek için kullandığı bilgileri içeren beş faaliyet bölümü bulunmaktadır. Topluluk’ un bu faaliyet grupları düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj, kimyasallar ve ithalat, ihracat, sigorta ve yatırım şirketlerini de kapsayan diğer grubudur. Bu bölümler risk ve getiri açısından farklı ekonomik durumlardan ve farklı coğrafi konumlardan etkilendikleri için ayrı ayrı yönetilmektedir. Yönetim, coğrafi olarak performansı Türkiye, Rusya, Ukrayna, Gürcistan ve Avrupa bölgelerine göre değerlendirmektedir. Topluluk Yönetimi, bölümlerin performansını değerlendirirken TFRS’ ye göre hazırlanan finansal tablo faaliyet sonuçlarının incelenmesini yöntem olarak belirlemiştir (Dipnot 5). Bölümlere göre raporlama, Topluluk’ un faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili merciine yapılan raporlamayla yeknesaklığı sağlayacak biçimde düzenlenmiştir. Topluluk’ un faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili mercii, bölümlere tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınmasından ve bölümlerin performansının değerlendirilmesinden sorumludur. “Diğer” altında birleştirilen sektörler raporlanabilir bölüm olmak için yeterli sayısal alt sınırları karşılayamamaları nedeniyle bölümlere göre raporlamanın sunumu için birleştirilmiştir. Bir faaliyet bölümünün, raporlanabilir bölüm olarak belirlenebilmesi için, işletme dışı müşterilere yapılan satışlar ve bölümler arası satışlar veya transferler de dahil olmak üzere, hasılatının, işletme içi ve dışı tüm faaliyet bölümlerinin toplam hasılatının %10’unu veya daha fazlasını oluşturması, raporlanan kâr veya zararının %10’u veya daha fazlası olması veya varlıklarının, tüm faaliyet bölümlerinin toplam varlıklarının %10’u veya daha fazlası olması gerekmektedir. Yönetimin bölüme ilişkin bilgilerin finansal tablo kullanıcıları için faydalı olacağına inanması durumunda, yukarıdaki sayısal alt sınırlardan herhangi birini karşılamayan faaliyet bölümleri de raporlanabilir bölümler olarak değerlendirilebilir ve bunlara ilişkin bilgiler ayrı olarak açıklanabilir. 115 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Devlet Teşvik ve Yardımları Devlet bağışları, bağışların alınacağına ve Topluluk’ un uymakla yükümlü olduğu şartları karşıladığına dair makul bir güvence olduğunda gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar (Dipnot 21). Maliyetlere ilişkin devlet bağışları, karşılayacakları maliyetlerle eşleştikleri ilgili dönemler boyunca tutarlı bir şekilde gelir olarak muhasebeleştirilir. Maddi duran varlıklara ilişkin devlet bağışları, ertelenmiş devlet bağışları olarak cari olmayan borçlar altında sınıflandırılır ve faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman uygulanarak kar veya zarar tablosuna gelir kaydedilir. Dönem Vergi Gideri ve Ertelenen Vergi Vergi gideri, cari dönem vergi giderini ve ertelenmiş vergi giderini kapsar. Vergi, doğrudan özkaynaklar altında muhasebeleştirilen bir işlemle ilgili olmaması koşuluyla, kar veya zarar tablosuna dahil edilir. (Dipnot 35). Aksi takdirde vergi de ilgili işlemle birlikte özkaynaklar altında muhasebeleştirilir. Dönem vergi gideri, rapor tarihi itibarıyla Topluluk’ un bağlı ortaklıklarının ve özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarının faaliyet gösterdiği ülkelerde yürürlükte olan vergi kanunları dikkate alınarak hesaplanır. Ertelenmiş vergi, yükümlülük yöntemi kullanılarak, varlık ve yükümlülüklerin konsolide finansal tablolarda yer alan değerleri ile vergi değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır. Bununla birlikte, işletme birleşmeleri dışında, hem ticari hem de mali karı veya zararı etkilemeyen varlık ve yükümlülüklerin ilk defa finansal tablolara alınması durumunda ertelenmiş vergi varlığı veya yükümlülüğü finansal tablolara alınmaz. Ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri, yürürlükte olan veya rapor tarihi itibarıyla yürürlüğe giren vergi oranları ve vergi mevzuatı dikkate alınarak, vergi varlığının gerçekleşeceği veya yükümlülüğünün ifa edileceği dönemde uygulanması beklenen vergi oranları üzerinden hesaplanır. Başlıca geçici farklar, maddi duran varlıkların kayıtlı değerleri ile vergi değerleri arasındaki farktan, hâlihazırda vergiden indirilemeyen/vergiye tabi gider karşılıklarından ve kullanılmayan vergi indirim ve istisnalarından doğmaktadır. Ertelenen vergi yükümlülüğü vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenen vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır. Aynı ülkenin vergi mevzuatına tabi olmak şartıyla ve cari vergi varlıklarının cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal olarak uygulanabilir bir hakkın bulunması durumunda ertelenen vergi varlıkları ve yükümlülükleri karşılıklı olarak birbirinden mahsup edilir. 116 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kıdem tazminatı karşılığı, Topluluk’ un Türk İş Kanunu ve bağlı ortaklıkların faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanunlar uyarınca personelin emekliye ayrılmasından doğacak gelecekteki olası yükümlülüklerinin tahmini toplam karşılığının bugünkü değerini ifade eder. Türkiye’de geçerli olan çalışma hayatını düzenleyen yasalar ve Türk İş Kanunu uyarınca, Topluluk, en az bir yıllık hizmetini tamamlayan kendi isteği ile işten ayrılması veya uygunsuz davranışlar sonucu iş akdinin feshedilmesi dışında kalan sebepler yüzünden işten çıkarılan, vefat eden veya emekliye ayrılan her personeline toplu olarak kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Tanımlanmış sosyal yardım yükümlülüğünün bugünkü değeri ile ilgili ayrılan karşılık öngörülen yükümlülük yöntemi kullanılarak hesaplanır. Tüm aktüeryal karlar ve zararlar konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir (Dipnot 24). Kullanılmamış izin haklarından doğan yükümlülükler, hak kazanıldıkları dönemlerde tahakkuk edilir. Nakit Akış Tablosu Topluluk, net varlıklarındaki değişimleri, finansal yapısını ve nakit akışlarının tutar ve zamanlamasında değişen şartlara göre yönlendirme yeteneği hakkında finansal tablo kullanıcılarına bilgi vermek üzere, diğer finansal tabloların ayrılmaz bir parçası olarak nakit akış tablosu düzenlemektedir. Döneme ilişkin nakit akışları işletme, yatırım ve finansman faaliyetleri olarak sınıflandırılmaktadır. İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları Topluluk’ un faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarını gösterir. Yatırım faaliyetleri ile ilgili nakit akışları, Topluluk’ un yatırım faaliyetlerinde (sabit yatırımlar ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akışlarını gösterir. Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışları, Topluluk’ un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir. Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi Herhangi bir Topluluk şirketi, ana ortaklığın hisselerini bedelini ödeyerek satın aldığında, el değiştiren hisselerin nominal tutarına denk gelen ödeme tutarı, hisse senedinin iptaline veya yeniden ihraç edilmesine kadar özsermayeden düşülmekte ve karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi kalemi altında gösterilmektedir. Bu hisse müteakip dönemlerde yeniden ihraç edilmesi veya satılması durumunda tahsil edilen tutar yine özsermayede gösterilir. Temettüler Topluluk, temettü gelirlerini ilgili temettü alma hakkı oluştuğu tarihte, konsolide finansal tablolara yansıtmaktadır. Temettü borçları kar dağıtımının bir unsuru olarak beyan edildiği dönemde yükümlülük olarak konsolide finansal tablolara yansıtılır. 117 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti İnşaat Sözleşmeleri İnşaat maliyetleri, Topluluk tarafından oluştukça muhasebeleştirilir. İnşaat sözleşmesinin sonucunun güvenilir olarak tahmin edilemediği durumlarda, sözleşme hasılatı sözleşme maliyetinin geri kazanılabilen kısmı kadar muhasebeleştirilmektedir. İnşaat sözleşmesinin sonucunun güvenilir olarak tahmin edilebildiği durumlarda ve sözleşmenin karlı olması muhtemel ise, sözleşme hasılatı sözleşme süresi boyunca muhasebeleştirilir. Sözleşme maliyetinin toplam sözleşme hasılatını geçmesi muhtemel ise, beklenen zarar oluştuğu tarihte gider olarak muhasebeleştirilir. Sözleşmeyle belirlenen iş, talepler ve hakediş ödemeleri, müşteri ile anlaşmaya varıldığı ve güvenilir bir biçimde ölçülebildiği durumlarda kontrat gelirlerine eklenir. Topluluk, belirli bir dönemde muhasebeleştirilmesi gereken miktarın belirlenmesinde “tamamlanma yüzdesi yöntemi”ni kullanmaktadır. Tamamlanma yüzdesi; rapor tarihi itibarıyla oluşan sözleşme maliyetinin her bir sözleşme için tahmin edilen toplam maliyete oranlanması ile hesaplanır. Sözleşme üzerinde gelecekteki faaliyetlerle ilişkili cari yılda yapılan maliyetler, tamamlanma safhasının belirlenmesinde kullanılan sözleşme maliyetlerine dahil edilmez. Bunlar içeriklerine göre; stoklar, peşin ödenmiş giderler veya diğer varlıklar olarak gösterilir. Topluluk, devam eden inşaat sözleşmeleri ile ilgili; henüz hakedişi gerçekleşmemiş maliyetlerini ve kaydedilen gelir/giderlerini “devam eden inşaat sözleşmelerinden alacaklar” olarak varlıklar içerisinde gösterir. Müşteriler tarafından henüz ödenmemiş hakediş bedelleri “ticari ve diğer alacaklar” içerisine dahil edilir. Topluluk, devam eden inşaat sözleşmeleri ile ilgili hakedişlerin maliyetleri ve kaydedilen gelir/giderleri aşan kısımlarını “Devam eden inşaat sözleşmelerine ait yükümlülükler” olarak yükümlülükler içerisinde gösterir. 2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları Konsolide finansal tabloların hazırlanması, rapor tarihi itibarıyla raporlanan varlık ve yükümlülüklerin tutarlarını, şarta bağlı varlık ve yükümlülüklerin açıklanmasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımların kullanılmasını gerektirmektedir. Muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları, geçmiş tecrübe, diğer faktörler ile o günün koşullarıyla gelecekteki olaylar hakkında makul beklentiler dikkate alınarak sürekli olarak değerlendirilir. Bu tahmin ve varsayımlar, yönetimlerin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına rağmen, fiili sonuçlar, varsayımlardan farklılık gösterebilir. Gelecek finansal raporlama döneminde, varlık ve yükümlülüklerin kayıtlı değerinde önemli düzeltmelere neden olabilecek tahmin ve varsayımlar aşağıda belirtilmiştir: Topluluk vergiye esas finansal tabloları ile SPK raporlama standartlarına göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü muhasebeleştirmektedir. Topluluk şirketlerinin gelecekte oluşacak karlardan indirilebilecek kullanılmamış mali zararlar ve diğer indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları bulunmaktadır. Ertelenmiş vergi varlıklarının kısmen ya da tamamen geri kazanılabilir tutarı mevcut koşullar altında tahmin edilmiştir. Değerlendirme sırasında, gelecekteki kar projeksiyonları, cari dönemlerde oluşan zararlar, kullanılmamış zararların ve diğer vergi varlıklarının son kullanılabileceği tarihler ve gerektiğinde kullanılabilecek vergi planlama stratejileri göz önünde bulundurulmuştur. 118 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları Yapılan değerlendirme neticesinde, 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla vergi indirimlerinden kaynaklanan geçici farklar üzerinden öngörülebilir ve vergi kanunları çerçevesinde vergi indirim hakkının devam edebileceği süre içerisinde yararlanılabileceği sonucuna varılan 106.193.310 TL (31 Aralık 2013: 94.107.150 TL) tutarındaki vergiden mahsup edilecek geçmiş yıl mali zararları ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32/A maddesi çerçevesinde, indirimli kurumlar vergisinden kaynaklanan geçici farklar üzerinden öngörülebilir ve vergi kanunları çerçevesinde indirimli kurumlar vergisi hakkının devam edebileceği süre içerisinde yararlanılabileceği sonucuna varılan 195.438.967 TL (31 Aralık 2013: 144.227.737 TL) indirimli kurumlar vergisi için ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilmiştir (Dipnot 35). Şirket, 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle Kocaeli İli Gebze İlçesi Çayırova Mahallesi’nde bulunan Çayırova gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla 217.707.575 TL olarak belirlenmiştir. SPK lisansına sahip iki ayrı değerleme firması tarafından yapılan değerlemeler sonucu oluşan 202.061.493 TL tutarındaki değer artışı, 10.103.075 TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dikkate alınarak özkaynaklar altında “Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları” hesabında muhasebeleştirilmiştir. 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla, yatırım amaçlı gayrimenkulün makul değerinde önemli bir değişikliğin olmadığı öngörülmektedir (Dipnot 17). Şirket, 30 Haziran 2011 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle İstanbul İli Beykoz İlçesi İncirköy Mahallesi’nde bulunan Beykoz gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 30 Haziran 2011 tarihi itibarıyla 208.591.216 TL olarak belirlenmiştir. SPK lisansına sahip iki ayrı değerleme firması tarafından yapılan değerlemeler sonucu oluşan 200.114.617 TL tutarındaki değer artışı, 10.005.731 TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dikkate alınarak özkaynaklar altında “Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları” hesabında muhasebeleştirilmiştir. 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla, yatırım amaçlı gayrimenkulün makul değerinde önemli bir değişikliğin olmadığı öngörülmektedir. (Dipnot 17). Topluluk’ un borsada işlem görmeyen satılmaya hazır finansal varlıklarından Avea İletişim Hizmetleri AŞ’nin (“Avea”) direkt %0,35 ve Trakya Yatırım Holding A.Ş. aracılığı ile dolaylı %1,14 olmak üzere toplam %1,48’ine sahip olduğu Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. hisselerinin borsada işlem görmemesi sebebiyle mevcut piyasa değeri 13 Haziran 2010 tarihinde gerekli mesleki birikime sahip ve telekomünikasyon sektöründe güncel bilgisi bulunan bağımsız ve uluslararası bir değerleme firması tarafından yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır. Satılmaya hazır finansal varlığın gerçeğe uygun değeri, değerleme raporunda söz konusu hisseler için mevcut pazar bilgileri temel alınarak; indirgenmiş nakit akım yöntemi, karşılaştırmalı sektör çarpanları ve emsal karşılaştırma yöntemleri kullanılarak belirlenmiştir. Nakit akım analizinde iskonto oranı olarak %12,4 ve sektör çarpanı olarak %7,0 kullanılmıştır. Takip eden dönemlerde, satılmaya hazır finansal varlığın makul değeri, Avea’nın mevcut abone sayısı, pazar payı ve telekomünikasyon sektörüne özgü indirgenmiş nakit akım analizleri ile 2013 ve 2014 yıllarını kapsayacak şekilde sektör karşılaştırmaları göz önünde bulundurularak analiz edilmiş ve bu analizlerin sonucunda makul değerinde önemli bir değişikliğin olmadığı öngörülmüştür. 119 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3. İşletme Birleşmeleri 1 Ocak - 31 Aralık 2014 döneminde TFRS-3 “İşletme Birleşmeleri” standardı kapsamında işletme birleşmesi olmamıştır. 2013 Yılı içerisinde gerçekleşen işletme birleşmesi: Topluluk, 31 Mayıs 2013 tarihi itibarıyla Fritz Holding GmbH ve bağlı ortaklıklarının tamamını 3.000.000 Euro bedelle satın almış ve kontrol etmeye başlamıştır. Bu alım ile birlikte Topluluk’ un Avrupa’daki pazarlarda büyüme ve cam enkapsülasyonu üretim ve satış hedefine katkıda bulunulması ve Almanya’da yüksek bir pazar payına ulaşılması amaçlanmıştır. Kayıtlı Değer Makul Değer Dönen varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Ticari alacaklar Stoklar Peşin ödenmiş giderler Diğer dönen varlıklar Satış amaçlı sınıflandırılan duran varlıklar 85.143.491 17.035.654 28.226.588 28.849.160 737.085 10.295.004 - 81.771.537 17.035.654 28.339.337 24.278.203 737.085 4.454.571 6.926.687 Duran varlıklar Maddi duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar 66.009.653 65.200.883 808.770 69.880.207 48.593.144 21.287.063 151.153.144 151.651.744 Kısa vadeli yükümlülükler Kısa vadeli borçlanmalar Ticari borçlar Diğer borçlar Kısa vadeli karşılıklar Diğer kısa vadeli yükümlülükler 89.703.794 340.432 23.530.927 62.339.717 3.492.718 135.508.629 340.432 22.769.319 62.339.717 35.237.174 14.821.987 Uzun vadeli yükümlülükler Uzun vadeli borçlanmalar Diğer borçlar Uzun vadeli karşılıklar Ertelenmiş vergi pasifi 29.441.748 6.745.131 22.017.454 679.163 - 12.402.977 6.927.018 1.454.403 4.021.556 119.145.542 147.911.606 32.007.602 3.740.138 Toplam Varlıklar Toplam Yükümlülükler Net Varlıklar Toplamı Ödenen toplam nakit Alınan nakit ve nakit benzerleri Net nakit çıkışı/(girişi) 7.262.400 (17.035.654) (9.773.254) Hisse alım günkü şerefiye Yabancı para çevirim farkı 3.522.262 750.344 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla şerefiye 4.272.606 120 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 3. İşletme Birleşmeleri 2013 Yılı içerisinde gerçekleşen işletme birleşmesi: Konsolide kar veya zarar tablosunda, iktisap tarihinden 31 Aralık 2013 tarihine kadar elde edilen satış gelirlerinde Fritz Holding GmbH’ın payı 256.539.580 TL olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde, konsolide kontrol gücü olmayan paylar sonrası net dönem karına katkısı 14.565.361 TL’dir. Eğer Fritz Holding GmbH, 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren konsolidasyona dahil edilmiş olsaydı, 1 Ocak - 31 Aralık 2013 döneminde konsolide kar veya zarar tablosunda 164.545.408 TL tutarında ilave satış geliri, kontrol gücü olmayan paylar sonrası net dönem karında ise 144.668 TL artış gerçekleşirdi. 4. Diğer İşletmelerdeki Paylar Topluluk, bağlı ortaklıklarındaki sahiplik payında, bağlı ortaklık üzerindeki kontrolün kaybıyla sonuçlanmayacak şekilde meydana gelen değişikliklere ilişkin açıklamaları Dipnot 27’de vermiştir. Topluluk’ un, bağlı ortaklıkları, iş ortaklıkları ve iştiraklerinin unvanı, faaliyet konusu, kayıtlı olduğu ülke ve sahiplik oranına ilişkin bilgiler Dipnot 1’de açıklanmıştır. Topluluk’ un halka açık şirketlerinin Borsa İstanbul AŞ’deki fiyat ve piyasa değerleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2014 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Trakya Cam Sanayii A.Ş. Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Soda Sanayii A.Ş. Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 31 Aralık 2013 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Trakya Cam Sanayii A.Ş. Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Soda Sanayii A.Ş. Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. BİST Fiili Dolaşımdaki Pay Oranları (%) Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Trakya Cam Sanayii A.Ş. Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Soda Sanayii A.Ş. Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. BİST BİST Kapanış Fiyatıyla En İyi Alış Fiyatı 3,61 3,44 1,99 4,28 8,41 Kapanış Fiyatı 3,64 3,44 2,00 4,28 8,41 Piyasa Değeri 6.188.000.000 2.542.160.000 888.000.000 2.152.840.000 50.460.000 BİST BİST Kapanış Fiyatıyla En İyi Alış Fiyatı 2,70 2,35 1,92 2,59 5,96 Kapanış Fiyatı 2,72 2,54 1,92 2,60 5,96 Piyasa Değeri 4.273.120.000 1.803.400.000 796.800.000 1.188.200.000 35.760.000 31 Aralık 2014 34,52 30,59 20,62 12,97 34,84 31 Aralık 2013 33,45 30,50 20,56 10,27 35,41 Bağlı ortaklıklardaki özet finansal bilgiler gruplandırılarak konsolide edilmiş olup, gruplar arası eliminasyon işlemleri öncesi özet finansal bilgiler aşağıda açıklanmıştır. 121 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 4. Diğer İşletmelerdeki Paylar 31 Aralık 2014 Tarihi İtibarıyla Özet Finansal Durum Tabloları Trakya Cam Anadolu Cam Soda Sanayi Denizli Cam Dönen varlıklar Duran varlıklar Konsolide 1.859.827.014 2.523.918.995 Konsolide 1.295.141.252 1.744.610.323 Konsolide 1.111.338.089 1.009.988.081 Solo 38.209.710 26.691.491 Toplam varlıklar 4.383.746.009 3.039.751.575 2.121.326.170 64.901.201 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler 713.708.813 1.132.936.011 461.819.040 1.054.785.720 305.502.188 248.859.060 28.092.231 7.637.973 Toplam borçlar 1.846.644.824 1.516.604.760 554.361.248 35.730.204 204.795.699 88.007.083 19.270.046 - 2.332.305.486 1.435.139.732 1.547.694.876 29.170.997 8.421.000 11.635.555 36.107 - 2.018.617.608 1.555.025.633 1.606.682.874 68.284.262 Net dönem karı/(zararı) Diğer kapsamlı gelir 296.112.066 (69.071.346) 14.111.439 225.821.045 387.599.478 (12.579.352) 1.268.911 1.131.827 Toplam kapsamlı kar/(zarar) 227.040.720 239.932.484 375.020.126 2.400.738 Kontrol gücü olmayan paylar 13.380.067 19.298.319 2.338.024 - 269.048.776 (158.097.134) 157.157.986 (130.651.654) (33.948.869) 144.793.207 449.667.267 30.682.760 (78.105.850) 5.009.428 (5.053.491) 63.681 Yabancı para çevirim öncesi Yabancı para çevrim farkları 268.109.628 53.742.531 (19.807.316) (25.549.973) 402.244.177 21.829.787 19.618 (15.341) Nakit ve nakit benzerlerindeki değişim Dönem başı nakit ve nakit benzerleri 321.852.159 804.571.321 (45.357.289) 602.436.318 424.073.964 223.734.921 4.277 330.468 1.126.423.480 557.079.029 647.808.885 334.745 Kontrol gücü olmayan paylar Şirkete ait net varlıklar Kontrol gücü olmayanlara ödenen temettü 1 Ocak - 31 Aralık 2014 Dönemi Kar/Zarar Bilgileri Hasılat 1 Ocak - 31 Aralık 2014 Dönemi Özet Nakit Akış Bilgileri İşletme faaliyetlerinden nakit akışları Yatırım faaliyetleri nakit akışları Finansman faaliyetlerinden nakit akışları Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri 122 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 4. Diğer İşletmelerdeki Paylar 31 Aralık 2013 Tarihi İtibarıyla Özet Finansal Durum Tabloları Trakya Cam Anadolu Cam Soda Sanayi Denizli Cam Dönen varlıklar Duran varlıklar Konsolide 1.482.943.622 2.402.129.066 Konsolide 1.247.477.435 1.916.856.345 Konsolide 800.251.931 980.215.045 Solo 36.388.705 21.784.760 Toplam varlıklar 3.885.072.688 3.164.333.780 1.780.466.976 58.173.465 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler 518.457.308 1.034.497.455 796.629.670 1.046.152.112 287.945.348 256.132.676 23.355.653 8.047.553 Toplam borçlar 1.552.954.763 1.842.781.782 544.078.024 31.403.206 184.473.092 74.333.410 15.376.178 - 2.147.644.833 1.247.218.588 1.221.012.774 26.770.259 6.315.750 12.231.489 - - 1.488.093.721 1.522.791.496 1.403.898.784 55.150.890 Net dönem karı/(zararı) Diğer kapsamlı gelir 124.643.895 155.220.339 72.797.304 144.633.265 208.046.467 59.727.837 (884.737) 35.267 Toplam kapsamlı kar/(zarar) 279.864.234 217.430.569 267.774.304 (849.470) Kontrol gücü olmayan paylar 22.125.438 (27.092.057) 4.982.785 - 296.168.671 (651.248.774) 707.516.237 145.225.430 50.930.712 240.590.037 18.562.274 (56.125.454) 52.798.968 2.097.334 (1.186.103) (8.999.699) Yabancı para çevirim öncesi Yabancı para çevrim farkları 352.436.134 154.211.863 436.746.179 18.217.668 15.235.788 41.603.219 (8.088.468) 221.970 Nakit ve nakit benzerlerindeki değişim Dönem başı nakit ve nakit benzerleri 506.647.997 297.923.324 454.963.847 147.472.471 56.839.007 166.895.914 (7.866.498) 8.196.966 Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri 804.571.321 602.436.318 223.734.921 330.468 Kontrol gücü olmayan paylar Şirkete ait net varlıklar Kontrol gücü olmayan paylara ödenen temettü 1 Ocak - 31 Aralık 2013 Dönemi Kar/Zarar Bilgileri Hasılat 1 Ocak - 31 Aralık 2013 Dönemi Özet Nakit Akış Bilgileri İşletme faaliyetlerinden nakit akışları Yatırım faaliyetleri nakit akışları Finansman faaliyetlerinden nakit akışları 123 124 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU 530.607.456 (199.966.953) 552.640.446 Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Amortisman, itfa ve tükenme payları Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (Favök) (*) 247.134.606 (131.255.420) 209.322.199 64.493.717 14.260.285 (687.223) 78.066.779 589.120.973 (622.394.864) 44.792.888 2.757.995 47.550.883 222.380.490 (222.780.297) 385.670.034 6.546.910 31.406.552 135.665.130 (4.181.945) 162.889.737 195.208.057 (347.002.384) 11.095.410 1.955.457 13.050.867 118.782.828 (120.574.333) 541.653.426 59.377.054 332.625.707 88.482.541 (29.155) 421.079.093 117.446.189 (91.164.205) 447.361.077 (57.701.111) 389.659.966 37.142.235 (13.305.603) 37.554.187 23.980.540 268.044 24.248.584 99.743.247 (87.875.987) 36.115.844 (4.081.898) 32.033.946 Diğer 11.033.367 15.500.239 26.533.606 (4.644.247) 21.889.359 (2.840.138) 6.030.849 (1.099.530) (362.300.129) 1.156.047.615 (687.882.606) 1.364.540.163 173.786 64.944.604 (14.428.510) 653.467.926 (347.871.619) 32.840.831 (9.651.200) (362.300.129) 676.657.557 (50.553.649) 1.362.117.978 51.024.790 (1.544.314.741) (361.828.988) 494.460.794 2.946.076 (74.684.199) (358.882.912) 419.776.595 Konsolidasyon düzeltmeleri Konsolide - 6.875.894.376 (591.769.670) (591.769.670) 6.875.894.376 562.093.945 (5.003.480.957) (29.675.725) 1.872.413.419 27.776.272 (1.317.831.179) (15.861.668) 279.668.961 3.158.825 (245.727.879) Finansal durum tablosu bilgileri (31 Aralık 2014) Toplam varlıklar - Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar Toplam yükümlülükler (*) 4.691.500.023 227.301.236 2.222.632.476 2.133.544.322 843.415.845 2.742.408.957 27.866.321 1.522.057.885 2.562.045.501 234.400.282 629.692.033 3.369.952.831 (3.149.664.745) 12.349.786.889 702.081 490.269.920 861.548.176 (968.819.091) 5.110.527.324 Favök; TMS tarafından tanımlanmamaktadır. Topluluk, Favök’ü faiz, amortisman ve vergi öncesi kar olarak tanımlamıştır. Açıklanan Favök tutarları Topluluk yönetimi tarafından Topluluk’un faaliyet performansının daha iyi anlaşılması ve ölçülmesi için ayrı olarak gösterilmiştir. (1.153.146) 215.389.920 142.036.450 (4.752.877) 352.673.493 411.153.161 (446.902.091) 316.924.563 (20.560.718) 296.363.845 Düzcam Cam Ev Eşyası Cam Ambalaj Kimyasallar 2.306.525.608 1.555.685.714 1.553.889.045 1.448.760.642 13.276.191 60.061.287 25.167 502.906.786 2.319.801.799 1.615.747.001 1.553.914.212 1.951.667.428 (1.671.362.144) (1.110.641.546) (1.282.159.113) (1.496.767.852) 648.439.655 505.105.455 271.755.099 454.899.576 (481.261.546) (423.418.518) (245.434.593) (192.652.656) 126.109.710 55.095.237 49.689.032 58.605.801 (76.744.753) (72.288.457) (51.149.896) (47.604.068) 1 Ocak - 31 Aralık 2014 Net Topluluk dışı hasılat Gruplar arası satışlar Net satış hasılatı Satışların maliyeti Ticari faaliyetlerden brüt kar/(zarar) Faaliyet giderleri Esas faaliyetlerden diğer gelirler Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar Esas faaliyet karı /(zararı) Yatırım faaliyetlerinden gelirler Yatırım faaliyetlerinden giderler (-) Finansman gelir gideri öncesi faaliyet karı / (zararı) Finansman gelirleri Finansman giderleri Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi karı / (zararı) Dönem vergi geliri/(gideri) Dönem karı / (zararı) a) Faaliyet gruplarına göre raporlama 5. Bölümlere Göre Raporlama (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 125 157.404.540 (27.896.129) 129.508.411 783.522.360 (139.496.050) 334.425.588 Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi karı / (zararı) Dönem vergi geliri/(gideri) Dönem karı / (zararı) Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Amortisman, itfa ve tükenme payları Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (Favök) 4.225.650.713 200.440.253 1.875.512.573 Toplam varlıklar - Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar Toplam yükümlülükler Finansal durum tablosu bilgileri (31 Aralık 2013) 194.929.538 502.912.243 (540.437.241) Finansman gelir gideri öncesi faaliyet karı Finansman gelirleri Finansman giderleri - 688.747.536 2.005.058.842 - 205.847.248 386.368.141 (111.504.633) 63.968.900 68.644.630 (4.675.730) 94.342.615 442.622.507 (468.320.492) 77.765.885 17.505.110 (928.380) (7.024.150) 187.016.965 10.356.624 (2.444.051) Esas faaliyet karı /(zararı) Yatırım faaliyetlerinden gelirler Yatırım faaliyetlerinden giderler (-) 434.416.453 (384.960.238) 65.821.624 (37.511.954) 1.446.416.704 (1.012.000.251) Cam Ev Eşyası 1.394.855.504 51.561.200 481.754.637 (367.281.058) 178.722.508 (99.154.972) 1.690.632.098 (1.208.877.461) Net satış hasılatı Satışların maliyeti Ticari faaliyetlerden brüt kar/(zarar) Faaliyet giderleri Esas faaliyetlerden diğer gelirler Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar Düzcam 1.684.243.209 6.388.889 1 Ocak - 31 Aralık 2013 Net Topluluk dışı hasılat Gruplar arası satışlar a) Faaliyet gruplarına göre raporlama 5. Bölümlere Göre Raporlama (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 1.848.219.255 3.012.903.362 34.511.981 338.609.668 333.083.724 (208.950.170) 72.499.062 31.710.531 40.788.531 129.659.498 84.168.570 (182.117.537) 19.390.991 116.617.712 (6.349.205) 6.812.301 241.621.709 (235.640.023) 50.568.056 (43.971.052) 1.522.809.694 (1.281.187.985) Cam Ambalaj 1.522.787.493 22.201 619.806.629 2.215.127.577 213.634.061 354.172.240 144.166.656 (115.871.184) 218.749.375 243.803.865 (25.054.490) 238.301.056 77.665.296 (72.162.487) 236.587.534 1.713.522 - 36.884.075 337.415.166 (168.863.305) 69.074.513 (37.922.915) 1.768.564.806 (1.431.149.640) Kimyasallar 1.344.393.762 424.171.044 845.888.196 3.279.099.878 713.027 60.093.608 26.948.113 (12.215.843) 47.205.212 48.350.134 (1.144.922) 47.877.765 101.906.069 (101.433.700) 9.909.093 37.968.672 - - 10.687.296 (4.081.439) 5.232.572 (1.929.336) 19.994.284 (9.306.988) Diğer 7.913.886 12.080.398 (1.010.846.460) (3.255.211.376) - (69.876.627) - (77.915.516) (69.943.375) (7.972.141) (69.876.627) (29.967.763) 29.901.015 (9.305.953) (60.570.674) - 219.272 (12.195.988) 19.093.154 (17.991.447) 1.569.056 (494.223.732) 482.027.744 düzeltmeleri (494.223.732) Konsolidasyon 4.867.327.729 11.482.628.996 449.299.322 1.223.271.725 1.674.088.994 (588.037.880) 454.015.444 479.970.325 (25.954.881) 635.233.845 1.179.306.922 (1.334.570.442) 521.364.515 123.590.966 (9.721.636) 36.891.498 1.493.699.273 (1.141.732.909) 351.427.826 (218.921.173) 5.954.193.854 (4.460.494.581) Konsolide 5.954.193.854 - 126 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU 405.478.913 (424.483.053) 1.112.172.596 Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Amortisman, itfa ve tükenme payları Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (Favök) (*) 2.674.939.621 1.385.260.606 1.617.311.385 - 25.364.949 398.083.919 (148.329.502) (278.304.086) (305.030.534) 26.726.448 (122.964.553) 152.721.179 (334.787.160) Net satışların coğrafi bölgelere göre dağılımı, satışları gerçekleştiren şirketlerin bulunduğu ülkelere göre verilmiştir. Toplam yükümlülükler Toplam varlıklar - Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar 10.228.783.804 167.036.667 623.901.448 Dönem karı/(zararı) Finansal durum tablosu bilgileri (31 Aralık 2014) 707.836.932 (83.935.484) 687.689.543 1.203.067.984 (1.182.920.595) Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi dönem karı/(zararı) Dönem vergi geliri/(gideri) Finansman geliri gideri öncesi faaliyet karı/(zararı) Finansman gelirleri Finansman giderleri (123.813.984) 4.898.405 (4.048.974) - 658.834.554 34.457.215 (5.602.226) 8.282.495 Faaliyet karı/(zararı) Yatırım faaliyetlerinden gelirler Yatırım faaliyetlerinden giderler (-) 85.372.834 (139.691.148) 25.631.131 (95.126.801) 1.530.178.607 (984.558.144) 238.094.048 (133.162.452) Ticari faaliyetlerden brüt kar/(zarar) Faaliyet giderleri Esas faaliyetlerden diğer gelirler Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar 1.365.861.238 3.434.563.016 323.233.253 231.183.584 352.476.179 (115.006.249) 79.865.341 97.129.809 (17.264.468) 116.177.335 10.265.965 (29.313.491) 115.510.171 667.164 - 56.662.109 257.416.346 (211.653.298) 33.210.329 (20.125.315) 797.232.324 1.313.582.241 (711.859.490) (1.056.165.895) 5.082.448.014 (3.552.269.407) Net hasılat toplamı (*) Satışların maliyeti Avrupa 1.227.685.349 85.896.892 ve Gürcistan 726.371.942 70.860.382 Rusya, Ukrayna Türkiye 4.921.837.085 160.610.929 1 Ocak - 31 Aralık 2014 Net Topluluk dışı hasılat Gruplar arası hasılat b) Coğrafi bölgelere göre raporlama 5. Bölümlere Göre Raporlama (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR Toplam 6.875.894.376 333.210.802 64.944.604 651.008.107 40.022.784 (9.651.200) 1.369.262.297 1.156.047.615 (687.882.606) 425.762.897 500.447.096 (74.684.199) Konsolide 6.875.894.376 - 64.944.604 653.467.926 32.840.831 (9.651.200) (4.722.134) - (5.986.302) (5.986.302) - 1.364.540.163 1.156.047.615 (687.882.606) 419.776.595 494.460.794 (74.684.199) (4.722.134) 676.657.557 (4.004.732) 1.362.117.978 2.740.564 (1.544.314.741) 2.459.819 (7.181.953) - - (9.267.606) 1.872.413.419 26.206.652 (1.317.831.179) (17.266.547) 279.668.961 2.787.320 (245.727.879) (333.210.802) 6.875.894.376 323.943.196 (5.003.480.957) düzeltmeleri (333.210.802) Konsolidasyon 694.296 5.426.755.761 (316.228.437) 5.110.527.324 2.294.952 15.282.953.157 (2.933.166.268) 12.349.786.889 490.269.920 490.269.920 541.168 8.604 (63.802) 300.194 510.889 (210.695) 477.366 681.379.691 67.582 1.366.122.710 (34.059) (1.547.055.305) 477.366 - - 8.713.238 1.881.681.025 (8.135.241) (1.344.037.831) 296.935.508 (100.631) (248.515.199) 15.842.599 7.209.105.178 (7.129.361) (5.327.424.153) Diğer 15.842.599 127 - 5.700.804 (*) 2.532.387.737 1.854.164.455 - Net satışların coğrafi bölgelere göre dağılımı, satışları gerçekleştiren şirketlerin bulunduğu ülkelere göre verilmiştir. Toplam yükümlülükler - Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar Toplam varlıklar 67.831.638 1.990.247.458 1.007.421.816 Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar (Favök) 510.594.704 (130.745.434) 159.580.675 868.898.698 (386.083.810) Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları Amortisman, itfa ve tükenme payları (156.356.192) (168.333.201) 11.977.009 (62.913.796) 16.229.245 (121.648.650) 9.113.369.207 554.972.111 Dönem karı/(zararı) Finansal durum tablosu bilgileri (31 Aralık 2013) 585.067.366 (30.095.255) 621.338.006 1.160.664.564 (1.196.935.204) Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi dönem karı/(zararı) Dönem vergi geliri/(gideri) Finansman geliri gideri öncesi faaliyet karı/(zararı) Finansman gelirleri Finansman giderleri (64.532.618) 6.887.448 (5.268.626) 90.310.246 (135.438.001) 49.800.915 (69.205.778) 1.217.355.080 (879.023.553) 294.609.772 (137.011.273) Ticari faaliyetlerden brüt kar/(zarar) Faaliyet giderleri Esas faaliyetlerden diğer gelirler Esas faaliyetlerden diğer giderler (-) Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar/zararlarındaki paylar 501.630.830 124.160.186 (4.453.010) 785.827.551 (695.517.305) 4.524.680.558 (3.307.325.478) Net hasılat toplamı (*) Satışların maliyeti Faaliyet karı/(zararı) Yatırım faaliyetlerinden gelirler Yatırım faaliyetlerinden giderler (-) ve Gürcistan 711.513.368 74.314.183 Rusya, Ukrayna Türkiye 4.421.848.287 102.832.271 1 Ocak - 31 Aralık 2013 Net Topluluk dışı hasılat Gruplar arası hasılat b) Coğrafi bölgelere göre raporlama 5. Bölümlere Göre Raporlama (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 1.182.545.754 289.718.647 3.153.381.623 174.939.815 294.488.147 (71.162.919) 82.580.079 90.202.260 (7.622.181) 103.776.896 5.308.185 (18.882.821) 83.316.267 20.460.629 - 31.190.694 190.713.452 (149.974.048) 24.394.547 (13.008.378) 872.534.963 (681.821.511) Avrupa 820.832.199 51.702.764 Toplam 5.954.193.854 240.398.385 520.981.266 151.508.263 (9.721.636) 36.891.498 1.250.805.773 1.674.088.994 (588.037.880) 481.766.539 507.721.420 (25.954.881) Konsolide 5.954.193.854 - 521.364.515 123.590.966 (9.721.636) 36.891.498 (27.534.048) - (27.751.095) (27.751.095) - 1.223.271.725 1.674.088.994 (588.037.880) 454.015.444 479.970.325 (25.954.881) (27.534.048) 635.233.845 (3.113.280) 1.179.306.922 2.896.233 (1.334.570.442) 383.249 (27.917.297) - - (10.159.525) 1.493.699.273 27.615.926 (1.141.732.909) (17.377.408) 351.427.826 304.256 (218.921.173) (240.398.385) 5.954.193.854 230.238.860 (4.460.494.581) düzeltmeleri (240.398.385) Konsolidasyon 1.076.795 - 5.570.174.741 449.299.322 (702.847.012) - 4.867.327.729 449.299.322 2.817.728 14.259.816.016 (2.777.187.020) 11.482.628.996 612.504 107.445 (45.717) 570.541 784.995 (214.454) 566.787 662.767.893 218.208 1.182.420.202 - (1.337.466.675) 566.787 - - 5.480.020 1.503.858.798 (4.913.233) (1.169.348.835) 368.805.234 (219.225.429) 11.549.167 6.194.592.239 (6.069.147) (4.690.733.441) Diğer 11.549.167 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 6. Nakit ve Nakit Benzerleri Kasa Bankadaki nakit - Vadesiz mevduatlar - Vadesi üç aydan kısa vadeli mevduatlar Repo ve yatırım fonları Diğer hazır değerler 31 Aralık 31 Aralık 2014 577.062 2.774.661.262 181.630.451 2.593.030.811 207.033 2013 468.531 1.948.361.726 174.154.563 1.774.207.163 14.740 4.293.393 2.775.445.357 1.953.138.390 31 Aralık 31 Aralık 2014 1.660.980.525 828.083.449 92.221.715 11.745.122 2013 1.298.641.275 161.340.514 310.579.224 3.646.150 2.593.030.811 1.774.207.163 Vadeli mevduatlar Faiz oranı Para birimi ABD Doları Euro Türk Lirası Diğer dövizlerin TL karşılığı (%) %0,45-%2,05 %0,25-%1,80 %9,00-%10,15 Vade Ocak-Şubat 2015 Ocak-Şubat 2015 Ocak 2015 31 Aralık 2014 ve 31 Aralık 2013 tarihleri itibarıyla konsolide nakit akış tablolarında yer alan nakit ve nakit benzeri değerler aşağıdaki gibidir: Hazır değerler Eksi: Faiz tahakkukları 31 Aralık 31 Aralık 2014 2.775.445.357 (2.054.696) 2013 1.953.138.390 (2.190.774) 2.773.390.661 1.950.947.616 31 Aralık 31 Aralık 2014 721.100 - 2013 750.705 129.560 721.100 880.265 31 Aralık 31 Aralık 2014 81.495.795 663.451 330.875 2013 81.694.826 663.451 307.488 82.490.121 82.665.765 7. Finansal Yatırımlar a) Kısa vadeli finansal yatırımlar Kısa vadeli finansal yatırımlar Vadesi üç aydan uzun bir yıldan kısa mevduatlar Diğer kısa vadeli finansal yatırımlar b) Uzun vadeli finansal yatırımlar Satılmaya hazır finansal varlıklar Aktif bir piyasası olmayan finansal yatırımlar Konsolide edilmeyen bağlı ortaklıklar Borsa fiyatı ile değerlenen finansal yatırımlar 128 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 7. Finansal Yatırımlar b) Uzun vadeli finansal yatırımlar Satılmaya hazır finansal varlıkların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak Sermaye artışı Gerçeğe uygun değer değişimi Bağlı ortaklık satım etkisi Satılmaya hazır finansal varlık satışı Değer düşüklüğü karşılığı Hisse Borsa fiyatı ile değerlenen finansal yatırımlar İş Finansal Kiralama A.Ş. (*) (*) 31 Aralık 31 Aralık 2014 82.665.765 335.508 23.387 (10.798) (188.233) (335.508) 2013 82.657.939 7.826 - 82.490.121 82.665.765 Hisse oranı 31 Aralık oranı 31 Aralık (%) <1 2014 330.875 (%) <1 2013 307.488 İş Finansal Kiralama A.Ş. BİST’te işlem görmekte olup, BİST bekleyen en iyi alış fiyatı olan 0,94 TL ile değerlenmiştir (31 Aralık 2013: 0,95 TL). Hisse Hisse Aktif bir piyasası olmayan oranı 31 Aralık oranı 31 Aralık finansal yatırımlar Trakya Yatırım Holding A.Ş. (1) Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Nemtaş Nemrut Liman İşletmeleri A.Ş. (2) Karadeniz Tic. A.Ş. (3) İtaş İzmir Teknopark Tic. A.Ş. (3) Bosen Enerji Elek.Üret.Oto.Pro.Grb. A.Ş. Çukurova İnşaat Mak. San. ve Tic. A.Ş. (%) 34,65 <1 <1 <1 2014 51.656.972 29.836.265 2.381 177 (%) 34,65 <1 <1 <1 <1 <1 <1 2013 51.656.972 29.836.265 188.233 6.127 4.671 2.381 177 81.495.795 (1) 81.694.826 Trakya Yatırım Holding A.Ş., T. İş Bankası AŞ’nin kontrolü altındadır. Topluluk’ un iştirak üzerinde, aşağıdaki hususların varlığı söz konusu olmadığından önemli etkinliği bulunmamaktadır: • Yatırım yapılan işletmenin yönetim kurulu ya da eşdeğer idari organında temsil edilme, • Temettüler ya da diğer dağıtım kararları dahil olmak üzere, işletmenin politika belirleme süreçlerine katılma, • Yatırımcı işletme ile yatırım yapılan işletme arasında önemli işlemlerin gerçekleştirilmesi, • İşletmeler arasında yönetici personel değişimi veya işletme için gerekli teknik bilginin sağlanması. (2) 1 Temmuz 2014 tarihinde Camiş Yatırım Holding AŞ’ye satılmıştır. (3) 15 Temmuz 2014 tarihinde satılan Asmaş Ağır Sanayi Makinaları A.Ş. bağlı ortaklığının portföyünde bulunması nedeniyle çıkmıştır. 129 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 7. Finansal Yatırımlar b) Uzun vadeli finansal yatırımlar Hisse Konsolide edilmeyen bağlı ortaklıklar Paşabahçe Mağazaları B.V. (*) Şişecam Shangai Trade Co. Ltd. Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. Paşabahçe Glass GmbH Topkapı Yatırım Holding A.Ş. Paşabahçe Spain SL Paşabahçe USA Inc. Değer düşüklüğü karşılığı (-) Hisse oranı 31 Aralık oranı 31 Aralık (%) 100,00 100,00 100,00 99,71 100,00 80,00 100,00 100,00 2014 1.787.091 655.449 500.000 212.083 68.699 51.796 42.792 164 (2.654.623) (%) 100,00 100,00 100,00 99,71 100,00 80,00 100,00 100,00 2013 1.451.583 655.449 500.000 212.083 68.699 51.796 42.792 164 (2.319.115) 663.451 663.451 Paşabahçe Glass GmbH, Paşabahçe Spain SL, Paşabahçe USA Inc. Türkiye dışında üretim, pazarlama ve satış faaliyetleri gerçekleştirmek amacıyla kurulmuş bağlı ortaklıklardır. Bu şirketler ile Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. ve Topkapı Yatırım Holding AŞ’nin finansal tabloları konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmemesi nedeniyle konsolidasyona dahil edilmemiştir. Paşabahçe Mağazaları BV, Şişecam Shangai Trade Co Ltd. ve Mepa Merkezi Pazarlama AŞ’nin iştirak tutarlarının tamamına ekli konsolide finansal tablolarda değer düşüklüğü karşılığı ayrılmıştır. Paşabahçe Mağazaları BV’nin 120.000 Euro’luk sermaye artışına Topluluk, 21 Kasım 2014 tarihinde katılmış olup, söz konusu sermaye artışı 26 Kasım 2014 tarihinde tescil olmuştur. Paşabahçe Mağazaları B.V. sermaye artışından sağladığı fonu, Topluluk’a olan borçlarını ödemekte kullanmıştır. (*) 130 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 8. Borçlanmalar 31 Aralık 31 Aralık 2014 576.464.776 2013 365.531.721 31 Aralık 31 Aralık Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli anapara taksitleri ve faizleri Çıkarılmış tahvillerin anapara borç ve taksitleri Çıkarılmış tahvillerin ihraç farkı ve komisyonları Finansal kiralama işlerinden borçlar Ertelenmiş finansal kiralama borçlanma maliyetleri (-) 2014 374.567.222 3.772.864 (900.102) 110.996 (4.334) 2013 479.178.471 6.563.466 (1.361.365) 534.649 (49.500) Toplam uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısımları 377.546.646 484.865.721 Toplam kısa vadeli borçlanmalar 954.011.422 850.397.442 31 Aralık 31 Aralık Uzun vadeli borçlanmalar Uzun vadeli kredilerin uzun vadeli kısmı Çıkarılmış tahviller Çıkarılmış tahvillerin ihraç farkları ve komisyonları Finansal kiralama işlerinden borçlar Ertelenmiş finansal kiralama borçlanma maliyetleri (-) 2014 1.732.813.880 1.159.450.000 (6.587.592) 3.718.386 (130) 2013 1.668.674.311 1.067.150.000 (7.324.234) 5.303.657 (4.464) Toplam uzun vadeli borçlar 2.889.394.544 2.733.799.270 Toplam borçlanmalar 3.843.405.966 3.584.196.712 Kısa vadeli borçlanmalar Kısa vadeli krediler Şirket’in kredi derecelendirmesi ile ilgili olarak 24 Nisan 2013 tarihinde uluslararası derecelendirme kuruluşlarından; • Standart&Poors, TL ve yabancı para cinsinden uzun vadeli kredi notunu “BB+”, kısa vadeli kredi notunu “b”, görünümünü “durağan”, • Moody’s uzun vadeli kredi notunu “Ba1” görünümünü ise “durağan” olarak açıklamışlardır. • Standard&Poors, 26 Mayıs 2014 tarihinde Şirket’in uzun vadeli kredi notunu “BB+”, görünümü ise “durağan” olarak teyit etmiştir. • Moody’s 6 Mayıs 2014 tarihinde Şirket’in uzun vadeli kredi notunu “Ba1”, görünümünü ise “durağan” olarak tekrar teyit etmiştir. Şirket, SPK tarafından 30 Nisan 2013 tarihinde 15/487 sayılı kararıyla onaylanan ve 3 Mayıs 2013 tarihinde ihraç belgesi verilen 407.210.000 USD için Regulation S ISIN: XS0927634807, 92.790.000 USD için Rule 144A ISIN: US90016AAA88 ISIN kodlu tahvili İrlanda Borsası’nda kote ettirmiştir. Tahvil ihracına Citigroup, BNP Paribas, J.P. Morgan ve HSBC aracılık etmişlerdir. Yurtdışındaki yerleşik nitelikli yatırımcılara satış işlemleri 9 Mayıs 2013 tarihinde tamamlanmıştır. İhraç edilen tahvillerin merkezi saklamacı kuruluşu Euroclear ve Clearstream’dır. 131 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 8. Borçlanmalar Topluluğun, rapor tarihi itibarıyla, kredilerinin faiz oranlarındaki değişim riski ve sözleşmedeki yeniden fiyatlama tarihleri aşağıdaki gibidir: Kredilerin yeniden fiyatlandırma dönemleri 3 aydan kısa 3 ay - 12 ay arası 1 - 5 yıl arası 5 yıl ve üzeri 31 Aralık 31 Aralık 2014 812.210.235 1.379.397.168 480.010.478 12.227.997 2013 722.239.245 1.150.790.810 545.258.989 95.095.459 2.683.845.878 2.513.384.503 1.155.735.170 TL tutarındaki çıkarılmış tahvillerin kupon faiz oranı %4,25 (Etkin faiz oranı %4,415) olup, kupon faiz ödemeleri altı ayda bir eşit taksitler halinde yapılmaktadır (31 Aralık 2013: 1.065.027.867 TL). 3.824.918 TL tutarındaki finansal kiralama işlerinden borçlar aylık eşit taksitler halinde ödenmektedir (31 Aralık 2013: 5.784.342 TL). İskontolama işleminin etkisinin önemli olmamasından dolayı kısa vadeli kredilerin kayıtlı değerinin gerçeğe uygun değerine yakınsadığı öngörülmektedir. Gerçeğe uygun değerler, ortalama etkin yıllık faiz oranları kullanılarak belirlenmiştir. Uzun vadeli kredilerin genellikle üç ile altı ay arasında yeniden fiyatlandırmaya tabi olmaları ve uzun vadeli kredilerin önemli bir kısmının yabancı para cinsinden kullanılmış olması nedeniyle, etkin faiz oranı yöntemi benimsenerek, kayıtlı değerlerinin gerçeğe uygun değerlerine yakınsadığı öngörülmüştür. Finansal borçlanmaların 1 Ocak - 31 Aralık 2014 dönemi içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: Banka kredileri Dönem başı - 1 Ocak Yabancı para çevirim farkları Kur farkı (kar)/zararı Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık Dönem içinde ödenen-iptal edilen karşılık Anapara 2.500.199.671 (624.358.687) 140.797.022 1.591.259.245 (947.435.490) Faiz 16.589.706 (8.281.223) 172.566.691 (153.611.171) Komisyon (3.404.874) 573.504 (2.498.813) 1.450.297 Toplam 2.513.384.503 (632.066.406) 140.797.022 1.761.327.123 (1.099.596.364) 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla 2.660.461.761 27.264.003 (3.879.886) 2.683.845.878 Anapara 1.067.150.000 92.300.000 Faiz 6.563.465 - İhraç Farkı (6.065.238) - Komisyon (2.620.360) - Toplam 1.065.027.867 92.300.000 - 43.298.350 - - 43.298.350 - (46.088.951) 789.537 408.367 (44.891.047) 1.159.450.000 3.772.864 (5.275.701) (2.211.993) 1.155.735.170 Anapara+Faiz 5.838.306 (169.392) 178.138 (2.017.670) Faiz (-) (53.964) (178.138) 227.638 Toplam 5.784.342 (169.392) (1.790.032) 3.829.382 (4.464) 3.824.918 Çıkarılmış tahviller Dönem başı - 1 Ocak Kur farkı (kar)/zararı Dönem içinde alınanayrılan karşılık Dönem içinde ödeneniptal edilen 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla Finansal kiralama Dönem başı - 1 Ocak Yabancı para çevirim farkı Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık Dönem içinde ödenen 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla 132 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 8. Borçlanmalar Finansal borçlanmaların 1 Ocak - 31 Aralık 2013 dönemi içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: Banka kredileri Dönem başı - 1 Ocak Bağlı ortaklık alım etkisi Yabancı para çevirim farkları Kur farkı (kar)/zararı Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık Dönem içinde ödenen-iptal edilen karşılık Anapara 2.094.718.098 1.580.298 269.058.568 143.939.286 1.922.452.965 (1.931.549.544) Faiz 22.754.648 2.589.477 134.258.640 (143.013.059) Komisyon (343.089) (4.461.440) 1.399.655 Toplam 2.117.472.746 1.580.298 271.304.956 143.939.286 2.052.250.165 (2.073.162.948) 2.500.199.671 16.589.706 (3.404.874) 2.513.384.503 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Çıkarılmış tahviller Dönem başı - 1 Ocak Kur farkı (kar)/zararı Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık Dönem içinde ödenen-iptal edilen 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Anapara 170.250.000 Faiz - İhraç Farkı - Komisyon - Toplam 170.250.000 896.900.000 28.138.590 (6.592.215) (2.892.606) 915.553.769 - (21.575.125) 526.977 272.246 (20.775.902) 1.067.150.000 6.563.465 (6.065.238) (2.620.360) 1.065.027.867 Topluluk 9 Mayıs 2013 tarihinde nominal tutarı 500 milyon ABD Doları ve itfa tarihi Mayıs 2020 olan 7 yıl vadeli, sabit faizli tahvil ihraç etmiştir. Söz konusu tahviller için faiz oranı %4,25 olarak belirlenmiştir. Anapara ödemesi son vade tarihinde yapılacaktır. İhraç edilen tahvillerin anapara, faiz ve benzeri ödemelerine garanti veren bağlı ortaklıklarımız (Trakya Cam Sanayii A.Ş. 250 Milyon USD, Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 100 Milyon USD, Soda Sanayii A.Ş. 50 Milyon USD) hesaplarına 9 Mayıs 2013 tarihinde garanti verdikleri tutarlar aynı koşul ve şartlarda aktarılmıştır. Finansal kiralama Dönem başı - 1 Ocak Bağlı ortaklık alım etkisi Yabancı para çevirim farkı Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık Dönem içinde ödenen 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla Anapara+Faiz 11.616.692 5.687.152 1.789.253 174.041 (13.428.832) Faiz (-) (1.327.116) 1.273.152 Toplam 10.289.576 5.687.152 1.789.253 174.041 (12.155.680) 5.838.306 (53.964) 5.784.342 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 20.402.774 - 2013 8.567.182 340.056 20.402.774 8.907.238 Aktifleştirilen finansman giderleri aşağıdaki gibidir: Faiz gideri Kur farkı zararı 133 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 8. Borçlanmalar Kısa ve uzun vadeli borçlanmalara ilişkin özet bilgiler aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2014 Faiz aralığı Döviz cinsi ABD Doları Euro Rus Rublesi Ukrayna Grivnası Türk Lirası Vade 2015-2022 2015-2022 2015-2021 2015-2021 2015-2016 (%) (*) Libor+1,50-4,50 Euribor+0,819-6,00 9,00-23,00 12,50-19,50 10,04 Kısa Uzun vadeli 158.168.210 515.665.272 251.335.167 12.757.289 16.085.484 vadeli 1.325.204.621 1.041.504.424 483.142.161 36.168.402 3.374.936 Toplam 1.483.372.831 1.557.169.696 734.477.328 48.925.691 19.460.420 954.011.422 2.889.394.544 3.843.405.966 Alt ve üst oranları ifade etmekte olup, ağırlıklı ortalama maliyeti Euro için Euribor + %2,69, ABD Doları için Libor + %2,56, RUR için Mosprime + %2,65, UAH için %15,01, TL için %10,04’tür (Ortalama etkin yıllık faiz oranı Euro için %3,10, ABD Doları için %4,07, RUR için %11,86, UAH için %15,01 ve TL için %10,04’tür). (*) 31 Aralık 2013 Faiz aralığı Döviz cinsi ABD Doları Euro Rus Rublesi Ukrayna Grivnası Türk Lirası Vade 2014-2019 2014-2022 2014-2020 2014-2021 2014-2016 (%) Libor+1,50-4,50 Euribor+0,819-6,00 8,65-10,50 8,00-26,00 10,04 (*) Kısa Uzun vadeli 85.520.465 432.778.153 247.186.379 73.001.865 11.910.580 vadeli 1.288.520.815 844.699.500 515.541.781 78.180.648 6.856.526 Toplam 1.374.041.280 1.277.477.653 762.728.160 151.182.513 18.767.106 850.397.442 2.733.799.270 3.584.196.712 Alt ve üst oranları ifade etmekte olup, ağırlıklı ortalama maliyeti Euro için Euribor + %2,80, ABD Doları için Libor + %2,46, RUR için Mosprime + %2,41, UAH için %15,51, TL için %10,04’tür (Ortalama etkin yıllık faiz oranı Euro için %3,17, ABD Doları için %4,07, RUR için %9,54, UAH için %15,51 ve TL için %10,04’tür). (*) Finansal borçların geri ödeme vadeleri aşağıdaki gibidir: 1 yıl içinde ödenecekler 1-2 yıl içinde ödenecekler 2-3 yıl içinde ödenecekler 3-4 yıl içinde ödenecekler 4-5 yıl içinde ödenecekler 5 yıl ve sonrası Finansal borçların ağırlıklı ortalama vadesi 1.097 gündür (31 Aralık 2013: 1.242 gün). 134 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU 31 Aralık 31 Aralık 2014 954.011.422 597.808.376 581.205.893 240.242.153 208.823.038 1.261.315.084 2013 850.397.442 449.934.362 644.549.661 162.411.779 144.250.664 1.332.652.804 3.843.405.966 3.584.196.712 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 9. Diğer Finansal Yükümlülükler Bulunmamaktadır (31 Aralık 2013: Bulunmamaktadır). 10.Ticari Alacak ve Borçlar Ticari Alacaklar Kısa vadeli ticari alacaklar Alıcılar Alacak senetleri Alacak senetleri reeskontu (-) İlişkili taraflardan ticari alacaklar (Dipnot 37) Diğer ticari alacaklar Şüpheli ticari alacaklar karşılığı 31 Aralık 31 Aralık 2014 1.146.286.836 32.670.506 (6.162.048) 13.169.905 356.248 (37.154.309) 2013 1.144.508.793 31.529.506 (5.467.269) 15.992.500 2.292.405 (34.125.193) 1.149.167.138 1.154.730.742 Topluluk’ un yurtiçi satışlarında ana ürün grupları itibarıyla uyguladığı satış vadeleri aşağıda sunulmuştur: Yurtiçi temel cam satışlarının bir bölümü peşin bir bölümünün ise satış vadesi ortalama olarak 90 gün (31 Aralık 2013: 90 gün) olup vadesinden sonraki ödemelerde %2 oranında gecikme faizi uygulanmaktadır (31 Aralık 2013: %1,5). Oto cam ve işlenmiş cam ürünleri ile ilgili satış vadesi ortalama olarak 45 gündür (31 Aralık 2013: 45 gün). Yurtdışı satışların bir bölümü peşin, bir bölümü ise ortalama 45 gün vadelidir (31 Aralık 2013: 60 gün). Otomatik züccaciye ürünleri ile ilgili satış vadesi ortalama olarak 75 gün (31 Aralık 2013: 75 gün) olup, vadesinden sonraki ödemelerde aylık %2 (31 Aralık 2013: %3) gecikme faizi uygulanmaktadır. Cam ambalaj ürünleri 1 Kasım 2009 tarihinden itibaren peşin fiyatlı satılmaktadır. Müşteri talebine göre 121 güne kadar uygulanan vadeler için aylık %1,25, 121 günü aşan vadeler için aylık %3 vade farkı uygulanmaktadır. Soda ürünleri ile ilgili topluluk içi satış vadesi 30 gün, yurt içi topluluk dışı satış vadesi ortalama 43 gündür (31 Aralık 2013: 43 gün). Vadesinden sonraki ödemelerde %2 gecikme faizi uygulanmaktadır (31 Aralık 2013: %2). Krom ürünleri ile ilgili yurtiçi satış vadesi döviz bazında ortalama 29 gündür (31 Aralık 2013: 25 gün). Vadesinden sonra ödemelerde aylık %1 (31 Aralık 2013: %1) gecikme faizi uygulanmaktadır. Yurtdışı satışlarda ortalama satış vadesi 63 gündür (31 Aralık 2013: 60 gün). Ağır makine satışları ile ilgili alacaklar hakediş planlarına göre tahsil edilmiştir. Topluluk tahsil imkânı kalmayan alacakları için şüpheli alacak karşılığı ayırmıştır. Şüpheli alacak karşılığı geçmiş tahsil edilememe tecrübesine dayanılarak belirlenmiştir. Topluluk, alacaklarının tahsil edilip edilemeyeceğine karar verirken, söz konusu alacakların kredi kalitesinde, ilk oluştuğu tarihten rapor tarihine kadar bir değişiklik olup olmadığını değerlendirir. 135 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 10.Ticari Alacak ve Borçlar Topluluk çok sayıda müşteriyle çalıştığından kredi riski dağılmış durumdadır ve önemli bir kredi riski yoğunlaşması yoktur. Dolayısıyla, Topluluk Yönetimi ekli konsolide finansal tablolarda yer alan şüpheli alacak karşılığından daha fazla bir karşılığa gerek olmadığı kanaatindedir. Şüpheli ticari alacaklar karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak Dönem gideri Tahsilatlar Yabancı para çevirim farkları 31 Aralık 31 Aralık 2014 (34.125.193) (10.969.530) 6.168.220 1.772.194 2013 (24.689.820) (11.692.754) 3.240.174 (982.793) (37.154.309) (34.125.193) 31 Aralık 31 Aralık 2014 194.159.842 94.902.330 75.899.478 15.293.819 8.074.385 2013 219.305.795 85.503.964 41.305.414 20.625.113 8.282.750 388.329.854 375.023.036 Topluluk’ un ticari alacakları için almış olduğu teminatlar aşağıdaki gibidir: Teminat mektupları Doğrudan borçlandırma sistemi Teminat çek ve senetleri İpotekler Nakit 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla ticari alacakların 184.787.513 TL tutarındaki (31 Aralık 2013: 179.637.304 TL) kısmının vadesi geçmiş olduğu halde, bu alacaklara ilişkin karşılık ayrılmamıştır. Söz konusu alacaklar yakın zamanda tahsil edilememe riski yaşanmamış çok sayıda farklı müşteriye aittir. Bahse konu ticari alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 31 Aralık Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş 2014 123.033.146 34.829.731 15.559.453 11.365.183 2013 107.651.607 38.785.306 21.656.132 11.544.258 Toplam vadesi geçen alacaklar 184.787.513 179.637.303 28.137.979 13.147.960 31 Aralık 31 Aralık 2014 608.993.322 50.555.903 580.760 (2.396.156) 2013 627.129.287 52.111.545 7.447 (1.668.507) 657.733.829 677.579.772 Teminat ve benzeri garantiler ile güvence altına alınmış kısım Ticari Borçlar Kısa vadeli ticari borçlar Satıcılar İlişkili taraflara ticari borçlar (Dipnot 37) Diğer ticari borçlar Borç senetleri reeskontu (-) 136 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 11. Diğer Alacaklar ve Borçlar Kısa vadeli diğer alacaklar Diğer çeşitli alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar (Dipnot 37) Verilen depozito ve teminatlar Personelden alacaklar Enerji nakil hattı yatırımı (*) Şüpheli diğer alacaklar karşılığı (-) (*) 31 Aralık 31 Aralık 2014 14.814.598 7.626.686 3.298.241 1.658.190 778.075 (2.851.354) 2013 60.205.760 22.458.811 2.075.496 3.690.724 3.991.260 (7.284.963) 25.324.436 85.137.088 Bağlı ortaklıklarımızdan Soda San. A.Ş. Mersin Santralini Ulusal iletim şebekesine bağlamak için yapılan ve ilgili sözleşmeye göre tamamı TEİAŞ’ın ileriki dönemlerde alacağı “Sistem Kullanım Bedeli” inden mahsup edilecek bağlantı yatırımından oluşmaktadır. Şüpheli diğer alacaklar karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak Yabancı para çevirim farkları Tahsilatlar Dönem gideri Uzun vadeli diğer alacaklar Vergi dairesinden alacaklar Verilen depozito ve teminatlar Kısa vadeli diğer borçlar Alınan depozito ve teminatlar Diğer çeşitli borçlar İlişkili taraflara borçlar (Dipnot 37) Diğer borç senetleri reeskontu (-) Uzun vadeli diğer borçlar Diğer çeşitli borçlar Alınan depozito ve teminatlar 31 Aralık 31 Aralık 2014 (7.284.963) 2.416.937 2.113.208 (96.536) 2013 (6.596.033) (869.559) 235.714 (55.085) (2.851.354) (7.284.963) 31 Aralık 31 Aralık 2014 14.455.210 2.805.968 2013 2.536.937 17.261.178 2.536.937 31 Aralık 31 Aralık 2014 7.970.466 7.197.900 4.525.328 (40.644) 2013 6.970.216 8.240.983 2.328.277 (73.415) 19.653.050 17.466.061 31 Aralık 31 Aralık 2014 904.548 103.919 2013 173.771 1.312.534 1.008.467 1.486.305 137 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 12. Türev Araçlar Topluluk, 27 Kasım 2013 tarihinde Rusya’da yerleşik cam ambalaj grubu şirketlerinin pasif yapısının para birimi cinsinden aktif yapısıyla uyumlu hale getirilmesi ve şirketlerin faiz oranlarında olası yükselişe karşı korunması amacıyla HSBC Londra’dan temin ettiği ABD Doları para cinsi ve değişken faizli kredileri cross-currency ve faiz takası işlemleri ile Ruble’ ye dönmüş, faiz oranını da kredilerin vadesi boyunca sabitlemiştir. Riskten korunma araçları; 3 yıl vadeli 70 milyon ABD Doları olan krediler üzerinden, 3 ayda bir Libor+ %2,55 değişken faiz oranını %9,30 sabit faiz ödemeli faiz swapları ve de anapara ve faizler için ABD Doları alıp, Ruble ödenen çapraz kur sabit faiz swaplarıdır. Topluluk, 16 Mayıs 2013 ile 16 Aralık 2013 tarihleri arasında vadeli döviz alım satım sözleşmesi kapsamında, vade tarihi itibarıyla önceden anlaşılmış işlem fiyatları üzerinden USD cinsinden satış TL cinsinden alış yapmıştır. Türev araçların dönem içindeki işlemleri aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak Özkaynaklarda muhasebeleştirilen değer farkı Kar zararda muhasebeleştirilen kur farkı geliri/(gideri) Kar zararda muhasebeleştirilen faiz giderleri Realize olan kur farkı nakit çıkış/(girişleri) Yabancı para çevirim farkları Net varlık/(yükümlülük) 31 Aralık 31 Aralık 2014 (4.154.651) 20.984.623 94.803.853 264.745 (27.557.029) 2013 (1.429.397) (12.654.518) (793.248) 10.976.100 (253.588) 84.341.541 (4.154.651) 31 Aralık 31 Aralık 2014 875.236.552 355.658.813 85.273.665 40.032.530 27.434.344 23.811.003 34.386.311 (19.889.480) 2013 730.761.514 361.545.503 71.788.247 5.903.172 39.180.426 18.508.515 33.101.763 (17.014.791) 1.421.943.738 1.243.774.349 31 Aralık 31 Aralık 2014 (17.014.791) (7.433.313) 2.692.676 1.865.948 2013 (17.460.266) (2.211.624) 3.350.440 (693.341) (19.889.480) (17.014.791) 13. Stoklar Mamuller İlk madde ve malzeme Ticari mallar Yoldaki mallar Yarı mamuller İşletme malzemesi Diğer stoklar Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) Stok değer düşüklüğü karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak Dönem içinde ayrılan karşılık Dönem içinde kullanılan karşılık Yabancı para çevirim farkları 138 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 14. Peşin Ödenmiş Giderler ve Ertelenmiş Gelirler Peşin Ödenmiş Giderler Dönen varlıklar içerisindeki peşin ödenmiş giderler Stoklar için verilen sipariş avansları Gelecek aylara ait giderler Duran varlıklar içerisindeki peşin ödenmiş giderler Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar için verilen avanslar Gelecek yıllara ait giderler 31 Aralık 31 Aralık 2014 51.125.200 13.651.690 2013 65.101.228 11.282.221 64.776.890 76.383.449 31 Aralık 31 Aralık 2014 78.341.031 24.080.790 2013 51.277.742 8.724.786 102.421.821 60.002.528 31 Aralık 31 Aralık 2014 39.848.238 22.368.442 1.935.917 2013 36.612.576 30.854.335 1.994.941 64.152.597 69.461.852 31 Aralık 31 Aralık 2014 43.045.742 2013 4.158.780 Ertelenmiş Gelirler Kısa vadeli ertelenmiş gelirler Gelecek aylara ait gelirler Alınan sipariş avansları Alınan diğer avanslar Uzun vadeli ertelenmiş gelirler Gelecek yıllara ait gelirler (*) (*) Glasscorp SA’nın Romanya, Trakya Glass Bulgaria EAD’nin Bulgaristan devletinden aldığı devlet yardımlarından oluşmaktadır. 15. İnşaat Sözleşmeleri Devam eden işler üzerindeki maliyetler Eksi: Gerçekleşen hakedişler (-) 31 Aralık 31 Aralık 2014 16.805.566 (16.805.566) 2013 34.419.350 (24.341.695) - 10.077.655 31 Aralık 31 Aralık 2014 - 2013 10.077.655 Konsolide finansal tablolarda gerçekleşen hakedişler ve maliyetler aşağıdaki gibidir: Devam eden inşaat sözleşmelerinden alacaklar (Dipnot 26) Bağlı ortaklıklarımızdan Asmaş Ağır Sanayi Makinaları AŞ’nin 15 Temmuz 2014 tarihinde Topluluk dışına satışı nedeniyle 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla hakedişler için verilen teminat ve alınan avans tutarı yoktur (31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla 3.489.803 TL teminat tutarı ve 3.391.903 TL alınan avans vardır). 139 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 15. İnşaat Sözleşmeleri Topluluk, ağır makine üretimi için yapılan sabit fiyatlı sözleşmelerinin muhasebeleştirilmesi işleminde “tamamlanma oranı” metodunu kullanır. Tamamlanma oranı her bir sözleşme için tahmin edilen toplam maliyetlerin yüzdesi olarak rapor tarihine kadar olan süre içinde oluşan sözleşme giderlerine göre ölçülür. Söz konusu oranın Topluluk Yönetimi’nin tahmininden %1 oranında farklı olması durumunda gerçekleştirilen oranlar artarsa, dönem içinde muhasebeleştirilecek hasılat tutarı değişmeyecektir (31 Aralık 2013: 169.607 TL). 16. İş Ortaklıkları ve İştirakler Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların finansal durum tablosunda yer alan net varlık tutarları aşağıdaki gibidir: İş Ortaklıkları HNG Float Glass Limited Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. OOO Balkum 31 Aralık 31 Aralık 2014 127.799.491 16.725.321 15.571.109 6.940.746 4.138.866 2013 120.384.040 16.288.619 15.859.283 7.048.733 5.914.544 171.175.533 165.495.219 31 Aralık 31 Aralık 2014 211.424.223 99.501.745 8.168.419 2013 190.997.441 80.056.213 12.750.449 319.094.387 283.804.103 490.269.920 449.299.322 31 Aralık 31 Aralık 2014 449.299.322 64.944.604 14.935.555 107.336 (3.333.178) (35.683.719) 2013 243.333.548 36.891.498 142.112.543 58.333.892 (31.372.159) 490.269.920 449.299.322 İştirakler Solvay Şişecam Holding AG Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. OAO FormMat Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak İş ortaklığı ve iştiraklerden gelir ve giderler (net) Sermaye artırımı pay ödemesi Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançları/kayıpları İş ortaklığı alım bedeli Yabancı para çevirim farkları İştiraklerden temettü gelirleri 140 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16. İş Ortaklıkları ve İştirakler İş ortaklıklarının özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur: HNG Float Glass Limited 31 Aralık 31 Aralık Dönen varlıklar Duran varlıklar 2014 70.697.710 364.532.695 2013 54.123.256 358.332.502 Toplam varlıklar 435.230.405 412.455.758 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler 126.853.673 52.777.750 154.463.504 17.224.174 Toplam borçlar 179.631.423 171.687.678 Şirkete ait net varlıklar (şerefiye dahil) 255.598.982 240.768.080 50,00 34,89 50,00 34,89 127.799.491 120.384.040 Topluluk pay oranı (%) - Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) - Etkin ortaklık oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’ un payı 1 Ocak- 11 Haziran- 31 Aralık 31 Aralık 2014 181.136.016 2013 73.386.950 Sürdürülen faaliyetlerden net dönem zararı Diğer kapsamlı gelir (109.906) 14.940.808 (6.611.715) 16.698.507 Toplam kapsamlı kar/(zarar) 14.830.902 10.086.792 (54.953) (3.305.858) Hasılat Sürdürülen faaliyetlerden kar/(zararın) içindeki Topluluk’ un payı Topluluk, potansiyel pazarlarda hızlı büyüme stratejisi kapsamında Hindistan’ da mukim bulunan şirketin %50’ sini 61.149.742 USD bedelle (=142.112.543 TL) 11 Haziran 2013 tarihinde satın almıştır. İş ortaklığının Topluluk dışındaki payları Hindusthan National Glass and Industries Limited şirketine aittir. 141 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16. İş Ortaklıkları ve İştirakler İş ortaklıklarının özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur: Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 31 Aralık 31 Aralık Dönen varlıklar Duran varlıklar 2014 3.713.816 38.253.204 2013 3.135.393 39.727.873 Toplam varlıklar 41.967.020 42.863.266 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler 8.023.548 492.830 9.669.786 616.242 Toplam borçlar 8.516.378 10.286.028 33.450.642 32.577.238 50,00 50,00 50,00 50,00 16.725.321 16.288.619 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık Hasılat 2014 16.216.574 2013 12.286.890 Sürdürülen faaliyetlerden net dönem karı Diğer kapsamlı gelir 2.222.040 (1.348.636) 579.729 6.446.982 873.404 7.026.711 1.111.020 289.865 Net varlıklar (şerefiye dahil) Topluluk pay oranı (%) - Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) - Etkin ortaklık oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’ un payı (şerefiye dahil) Toplam kapsamlı kar/(zarar) Sürdürülen faaliyetlerden kar/(zararın) içindeki Topluluk’ un payı İş ortaklığının Topluluk dışındaki payları Fabrika Cementa Lukavac D.D. (FCL) şirketine aittir. 142 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16. İş Ortaklıkları ve İştirakler İş ortaklıklarının özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur: Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. 31 Aralık 31 Aralık Dönen varlıklar Duran varlıklar 2014 30.189.809 8.911.816 2013 33.591.207 9.557.130 Toplam varlıklar 39.101.625 43.148.337 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler 5.033.657 2.925.750 8.556.245 2.873.527 Toplam borçlar 7.959.407 11.429.772 31.142.218 31.718.565 50,00 39,57 50,00 39,57 15.571.109 15.859.283 Net varlıklar Topluluk pay oranı (%) - Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) - Etkin ortaklık oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’ un payı 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık Hasılat 2014 62.173.618 2013 61.413.769 Sürdürülen faaliyetlerden net dönem karı Diğer kapsamlı gelir 11.062.693 189.845 13.149.832 - Toplam kapsamlı kar/(zarar) 11.252.538 13.149.832 5.531.347 6.574.916 11.828.885 13.050.255 5.914.443 6.525.127 Sürdürülen faaliyetlerden kar/(zararın) içindeki Topluluk’ un payı Geçmiş yıllar karlarından temettü dağıtımları Dağıtılan temettüden Topluluk’ un payı 24 Mart 2014 tarihinde yapılan ortaklar olağan genel kurul toplantısında kar payının 18 Nisan 2014 tarihinde ödenmesi kararlaştırılmıştır. İş ortaklığının Topluluk dışındaki payları Omco International N.V. şirketine aittir. 143 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16. İş Ortaklıkları ve İştirakler İş ortaklıklarının özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur: Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. 31 Aralık 31 Aralık Dönen varlıklar Duran varlıklar 2014 12.700.925 10.693.112 2013 12.862.015 10.895.049 Toplam varlıklar 23.394.037 23.757.064 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler 5.685.833 3.826.712 5.769.910 3.889.688 Toplam borçlar 9.512.545 9.659.598 13.881.492 14.097.466 50,00 41,44 50,00 42,35 6.940.746 7.048.733 Net varlıklar Topluluk pay oranı (%) - Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) - Etkin ortaklık oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’ un payı 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 31.446.253 2013 27.775.289 Sürdürülen faaliyetlerden net dönem karı Diğer kapsamlı gelir 3.390.162 24.827 4.283.760 - Toplam kapsamlı kar/(zarar) 3.414.989 4.283.760 Sürdürülen faaliyetlerden kar/(zararın) içindeki Topluluk’ un payı 1.695.081 2.141.880 Geçmiş yıllar karlarından temettü dağıtımları 3.630.963 3.248.218 Dağıtılan temettüden Topluluk’ un payı 1.815.482 1.624.109 Hasılat 24 Mart 2014 tarihinde yapılan ortaklar olağan genel kurul toplantısında kar payının 2.630.963 TL’sinin 15 Nisan 2014 tarihinde, kalan 1.000.000 TL’sinin ise 31 Aralık 2014 tarihine kadar ödenmesi kararlaştırılmıştır. İş ortaklığı kalan temettüyü 1 Eylül 2014 ve 19 Kasım 2014 tarihlerinde eşit taksitlerle ödemiştir. İş ortaklığının Topluluk dışındaki payları Cheminvest Türkiye Deri Kimyasalları San. ve Tic. A.Ş. şirketine aittir. 144 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16. İş Ortaklıkları ve İştirakler İş ortaklıklarının özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur: OOO Balkum 31 Aralık 31 Aralık 2014 4.151.521 6.281.303 2013 3.201.786 10.533.746 10.432.824 13.735.532 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler 2.096.222 58.871 1.906.445 - Toplam borçlar 2.155.093 1.906.445 Net varlıklar 8.277.731 11.829.087 50,00 20,18 50,00 20,18 4.138.866 5.914.544 Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar Topluluk pay oranı (%) - Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) - Etkin ortaklık oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’ un payı 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık Hasılat 2014 14.373.595 2013 16.524.583 Sürdürülen faaliyetlerden net dönem karı Diğer kapsamlı gelir 1.329.924 (4.881.280) 324.763 1.217.898 Toplam kapsamlı kar/(zarar) (3.551.356) 1.542.661 664.962 162.382 Sürdürülen faaliyetlerden kar/(zararın) içindeki Topluluk’ un payı İş ortaklığının Topluluk dışındaki payları Andrey Sherbakov’a aittir. 145 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16. İş Ortaklıkları ve İştirakler İştiraklerin özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur: Solvay Şişecam Holding AG 31 Aralık 31 Aralık 2014 353.819.441 656.133.987 2013 379.846.164 627.288.840 1.009.953.428 1.007.135.004 97.730.559 49.000.221 182.273.965 45.082.796 Toplam borçlar Kontrol gücü olmayan paylar 146.730.780 17.525.758 227.356.761 15.788.480 Net varlıklar 845.696.890 763.989.763 25,00 20,19 25,00 20,70 211.424.223 190.997.441 Dönen varlıklar Duran varlıklar Toplam varlıklar Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler Topluluk pay oranı (%) - Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) - Etkin ortaklık oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’ un payı 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık Hasılat 2014 621.645.366 2013 523.951.172 Sürdürülen faaliyetlerden net dönem karı Dönem karından ödenen avans temettü 190.717.011 36.244.790 120.175.704 18.490.317 Sürdürülen faaliyetlerden kar Diğer kapsamlı gelir 226.961.801 (33.439.496) 138.666.021 148.952.090 Toplam kapsamlı kar/(zarar) 193.522.305 287.618.111 Sürdürülen faaliyetlerden kar/(zarar) içindeki Topluluk’ un payı 56.740.450 34.666.505 Geçmiş yıllar karlarından temettü dağıtımları 75.570.388 74.605.669 Dağıtılan temettüden Topluluk ’un payı 27.953.794 23.222.923 Solvay Şişecam Holding AG; Bulgaristan Cumhuriyeti yasalarına göre kurulmuş, Bulgaristan - Devnya bölgesinde yerleşik bir anonim şirket olan Solvay Sodi AD ve bağlı ortaklıklarının hisselerine doğrudan ve dolaylı olarak %97,95 oranında sahip olmak ve bu bağlı ortaklığı yönetmek amacı ile Avusturya - Viyana’da kurulmuş bir sermaye şirketidir. 146 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16. İş Ortaklıkları ve İştirakler İştiraklerin özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur: Saint Gobain Glass Egypt S.A.E 31 Aralık 31 Aralık Dönen varlıklar Duran varlıklar 2014 98.157.090 417.826.206 2013 66.521.780 412.921.798 Toplam varlıklar 515.983.296 479.443.578 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler 138.169.900 46.140.912 102.251.430 117.399.917 Toplam borçlar 184.310.812 219.651.347 Net varlıklar (şerefiye dahil) 331.672.484 259.792.231 30,00 20,94 30,82 21,50 99.501.745 80.056.213 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 154.178.269 2013 110.403.855 Sürdürülen faaliyetlerden net dönem zararı Diğer kapsamlı gelir (3.660.642) 17.787.815 (12.066.315) 25.086.635 Toplam kapsamlı kar/(zarar) 14.127.173 13.020.320 Sürdürülen faaliyetlerden kar/(zarar) içindeki Topluluk’ un payı (1.098.193) (3.718.292) Dönem içinde yapılan sermaye artırımları 57.753.080 - Artırılan nakdi sermayeden Topluluk’un payı 14.935.555 - Topluluk pay oranı (%) - Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) - Etkin ortaklık oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’ un payı (şerefiye dahil) Hasılat Saint Gobain Glass Egypt S.A.E’nin 14 Nisan 2014 tarihinde yapmış olduğu 187.000.000 EGP’lik sermaye artırımına Topluluk 49.250.000 EGP’lik kısmına katılarak iştirakteki payını %30,82’den %30’a düşürmüştür. Sermaye pay ödemesi 1 Ocak 2014 tarihinden önce verilen sermaye avanslarından karşılanmıştır. 147 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16. İş Ortaklıkları ve İştirakler İştiraklerin özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur: OAO FormMat 31 Aralık 31 Aralık Dönen varlıklar Duran varlıklar 2014 1.719.294 16.691.701 2013 1.209.378 26.953.190 Toplam varlıklar 18.410.995 28.162.568 Kısa vadeli yükümlülükler Uzun vadeli yükümlülükler 1.503.648 51.346 1.762.210 89.073 Toplam borçlar 1.554.994 1.851.283 16.856.001 26.311.285 48,46 19,55 48,46 19,55 8.168.419 12.750.449 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 5.089.858 2013 5.288.857 732.336 (10.187.620) 165.290 2.717.759 (9.455.284) 2.883.049 354.890 80.100 Net varlıklar (şerefiye dahil) Topluluk pay oranı (%) - Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) - Etkin ortaklık oranı (%) Net varlıklarda Topluluk’ un payı (şerefiye dahil) Hasılat Sürdürülen faaliyetlerden net dönem karı Diğer kapsamlı gelir Toplam kapsamlı kar/(zarar) Sürdürülen faaliyetlerden kar/(zarar) içindeki Topluluk’ un payı 148 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 17. Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller 31 Aralık 31 Aralık Maliyet Birikmiş amortisman (-) 2014 56.442.450 (32.319.769) 2013 56.442.450 (32.319.769) Net kayıtlı değer Yeniden değerleme ve ölçüm kazançları 24.122.681 402.176.110 24.122.681 402.176.110 Gerçeğe uygun değeri 426.298.791 426.298.791 Şirket, 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle Kocaeli İli Gebze İlçesi Çayırova Mahallesinde bulunan Çayırova gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla 217.707.575 TL olarak belirlenmiştir. SPK lisansına sahip iki ayrı değerleme firması tarafından yapılan değerlemeler sonucu oluşan 202.061.493 TL tutarındaki değer artışı, 10.103.075 TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dikkate alınarak özkaynaklar altında “Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Çayırova gayrimenkullerinin gerçeğe uygun değeri, konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip ve Çayırova gayrimenkullerinin sınıf ve yeri hakkında güncel bilgisi bulunan bağımsız iki farklı değerleme firması tarafından yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri değerleme raporlarında belirlenen meblağların aritmetik ortalamasının alınması yoluyla hesaplanmıştır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri, ilk değerleme raporunda söz konusu gayrimenkuller için mevcut pazar bilgileri temel alınarak “Emsal Karşılaştırma Yöntemi” ile belirlenmişken, ikinci raporda “İkame Maliyet Yöntemi” belirlenmiştir. Emsal Karşılaştırma Yönetimi’nde taşınmazın değerine etki eden varsayımlar; ulaşım imkânlarının kolaylığı, karayolu ve bağlantı yollarına yakınlığı, çevredeki sanayi ağırlıklı yapılaşma, bölgenin sınai potansiyeli ve parsellerin mevcut imar durumları olarak belirlenmiş ve aynı bölgede üç ayrı emsal değer göz önünde bulundurulmuştur. İkame Maliyet Yönetimi’nde söz konusu taşınmazın rayiç değerinin tespitinde, arsaların değeri ve arsalar üzerindeki inşai yatırımların değeri varsayımları dikkate alınmıştır. İnşai yatırımların değerlendirmeye esas birim bedelleri binaların yapılış tarzları ve nitelikleri ile birlikte hâlihazır fiziksel durumları dikkate alınarak saptanmıştır. Şirket, 30 Haziran 2011 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle İstanbul İli Beykoz İlçesi İncirköy Mahallesinde bulunan Beykoz gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 30 Haziran 2011 tarihi itibarıyla 208.591.216 TL olarak belirlenmiştir. Değerlemeler sonucu oluşan 200.114.617 TL tutarındaki değer artışı, 10.005.731 TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dikkate alınarak özkaynaklar altında “Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/ Kayıpları” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Beykoz gayrimenkullerinin gerçeğe uygun değeri, konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip ve Beykoz gayrimenkullerinin sınıf ve yeri hakkında güncel bilgisi bulunan bağımsız iki farklı değerleme firması tarafından yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri değerleme raporlarında belirlenen meblağların aritmetik ortalamasının alınması yoluyla hesaplanmıştır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri, ilk değerleme raporunda söz konusu gayrimenkuller için mevcut pazar bilgileri temel alınarak “Emsal Karşılaştırma Yöntemi” ile belirlenmişken, ikinci raporda gerçeğe uygun değer, parseller üzerinde otel projesi geliştirilmesi durumunda emsal karşılaştırma analizi ile ulaşılan oda fiyatları ve maliyet analizi ile hesaplanan proje maliyeti dikkate alınarak “Nakit Akımları Analizi” ile belirlenmiştir. Nakit akımları analizinde kira artış oranı olarak %3,0 ve indirgeme oranı olarak %13,0 kullanılmıştır. 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla, yatırım amaçlı gayrimenkullerin makul değerinde önemli bir değişikliğin olmadığı öngörülmektedir. 149 150 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU 143.858.569 151.113.012 (169.588.444) (157.395.345) (3.218.097) 507.326 13.607.620 (23.133.147) 43.199 320.701.456 Yer altı ve yer üstü düzenleri 301.253.914 9.065.558 (545.407) (21.230.240) 348.728 (127.473) 31.936.376 1.308.742.366 1.428.258.521 (486.070.443) (510.582.635) 3.941.266 5.170.104 72.496.405 (59.528.413) 2.432.830 1.914.328.964 Binalar 1.819.325.001 (9.772.137) (6.028.520) (318.484.043) 13.395.424 (15.857.341) 431.750.580 2.415.955.219 2.583.616.397 (4.861.627.694) (4.715.901.499) (10.094.096) 17.512.452 240.541.435 (463.624.334) 69.938.348 7.445.244.091 Tesis, makine ve cihazlar 7.131.856.718 10.281.974 (20.502.636) (469.557.153) 120.021.509 (82.141.119) 755.284.798 12.715.668 18.115.873 (33.581.960) (34.356.725) (755.554) 1.169.139 2.732.336 (4.674.361) 2.303.205 51.697.833 Taşıtlar 47.072.393 757.885 (1.173.970) (3.840.866) 3.287.402 (2.513.075) 8.108.064 Banka kredileri nedeniyle arazi ve binalar üzerinde ipotek bulunmamaktadır (1 Ocak - 31 Aralık 2013: Bulunmamaktadır.). Dönem amortisman giderinin dağılımı Dipnot 28 ve Dipnot 30’da verilmiştir. Alımların içerisinde 20.402.774 TL finansman gideri aktifleştirilmiştir (Dipnot 8). (***) (**) 75.945.786 95.854.604 (251.132.194) (250.071.202) 2.360.964 1.871.235 9.957.901 (28.679.268) 13.428.176 346.986.798 Demirbaşlar 326.016.988 (2.461.873) (2.058.850) (15.662.547) 39.880.453 (19.235.592) 20.508.219 165.598.257 155.513.940 (356.150.115) (353.008.736) (2.786.791) 34.831.813 (86.202.760) 51.016.359 511.664.055 Diğer maddi varlıklar 518.606.993 2.680.901 (51.155.137) 17.832.138 (62.356.091) 86.055.251 1.224.635.706 665.259.521 - - 665.259.521 Yapılmakta olan yatırımlar 1.224.635.706 (148.125.266) 940.776.336 (1.853.632) (1.350.173.623) 5.446.561.260 5.207.158.718 (6.158.150.850) (6.021.316.142) (10.552.308) 26.230.256 374.167.510 (665.842.283) 139.162.117 11.365.309.568 Toplam 11.467.877.402 10.552.308 (32.959.608) (1.030.635.866) 1.135.543.240 (185.067.908) - Topluluk, maddi duran varlıklarını yeniden gözden geçirmiş ekonomik ömrü dolanlar dahil olmak üzere ilgili hesap sınıflama ve netleştirmelerini yapmıştır. Söz konusu varlıkların kar/(zarar) üzerinde etkisi bulunmamaktadır. 99.109.689 31 Aralık 2013 itibarıyla net defter değeri (*) 109.426.850 - 31 Aralık 2014 kapanış bakiyesi 31 Aralık 2014 itibarıyla net defter değeri - 109.426.850 Arazi ve arsalar 99.109.689 (2.650.225) (2.580.614) 1.250 (983.585) 16.530.335 Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklüğü Dönem başı - 1 Ocak Sınıflamalar (*) Bağlı ortaklık satım etkisi Yabancı para çevirim farkları Dönem gideri (***) Çıkışlar 31 Aralık 2014 kapanış bakiyesi Maliyet değeri Dönem başı - 1 Ocak Sınıflamalar (*) Bağlı ortaklık satım etkisi Yabancı para çevirim farkları Alımlar (**) Çıkışlar Yapılmakta olan yatırımlardan transferler 18. Maddi Duran Varlıklar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 151 (21.461.934) 15.140.238 (3.079.930) 7.178.197 99.109.689 31 Aralık 2013 kapanış bakiyesi 144.788.285 143.858.569 1.130.223.387 1.308.742.366 (510.582.635) 26.403.335 (410.020.149) (5.399.380) (32.152.599) (38.963.246) (50.650.768) 200.172 1.819.325.001 (42.967.141) 130.532.603 Binalar 1.540.243.536 3.710.360 117.593.562 53.875.398 17.375.736 (1.039.053) 2.051.017.747 2.415.955.219 (4.715.901.499) 98.471.259 - (4.573.827.490) 126.857.950 (144.312.560) (73.418.424) (397.712.299) 248.040.065 7.131.856.718 (108.314.908) 510.877.117 Tesis, makine ve cihazlar 6.624.845.237 (125.739.978) 270.187.700 90.513.458 177.182.697 (307.694.605) 10.729.457 12.715.668 (34.356.725) 1.085.265 - (31.898.436) 42.060 (3.664.165) (414.126) (3.155.930) 3.648.607 47.072.393 (1.105.491) 1.710.106 Taşıtlar 42.627.893 (42.378) 5.285.912 489.860 1.820.563 (3.714.072) 58.943.949 75.945.786 (250.071.202) 6.029.155 - (224.010.106) 4.256.318 (12.820.288) (21.881.790) (25.699.379) 24.054.888 326.016.988 (6.239.402) 15.071.352 Demirbaşlar 282.954.055 (4.325.941) 16.097.712 24.696.715 24.897.264 (27.134.767) 124.136.954 165.598.257 (353.008.736) 2.885.493 - (284.419.159) (9.935.668) (8.495.254) (2.043.005) (75.108.676) 24.107.533 518.606.993 (2.885.493) 87.901.171 Diğer maddi varlıklar 408.556.113 9.915.808 13.478.579 2.494.252 44.488.928 (45.342.365) 543.720.119 1.224.635.706 - - - 1.224.635.706 (768.410.784) Yapılmakta olan yatırımlar 543.720.119 14.458 112.593.906 1.398.746 1.389.744.728 (54.425.467) 4.142.705.392 5.446.561.260 (6.021.316.142) 108.471.172 42.411.732 (5.671.528.469) 115.779.512 (205.782.146) (136.720.591) (574.046.926) 300.099.574 11.467.877.402 (118.545.294) (67.509.005) - Toplam 9.814.233.861 (115.779.512) 553.289.477 185.313.735 1.656.437.233 (439.563.093) Dönem amortisman giderinin dağılımı Dipnot 28 ve Dipnot 30’da verilmiştir. Alımların içerisinde 8.907.238 TL finansman gideri aktifleştirilmiştir (Dipnot 8). (***) (**) Topluluk, maddi duran varlıklarını yeniden gözden geçirmiş, ekonomik ömrü dolanlar dahil olmak üzere ilgili hesap sınıflama ve netleştirmelerini yapmıştır. Söz konusu varlıkların kar/(zarar) üzerinde etkisi bulunmamaktadır. 79.145.494 31 Aralık 2012 itibarıyla net defter değeri (*) 99.109.689 - 31 Aralık 2013 kapanış bakiyesi 31 Aralık 2013 itibarıyla net defter değeri 16.008.397 (157.395.345) (147.353.129) (41.768) (4.337.280) (21.719.874) 48.309 - Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklüğü Dönem başı - 1 Ocak Sınıflamalar (*) Yabancı para çevirim farkları Bağlı ortaklık alım etkisi Dönem gideri (***) Çıkışlar Satış amacıyla elde tutulan duran varlıklara transferler Yatırım amaçlı gayrimenkullere transferler 301.253.914 Yer altı ve yer üstü düzenleri 292.141.414 4.698.754 10.024.023 924.183 (212.764) Arazi ve arsalar 79.145.494 (4.010.595) 8.028.083 11.845.306 3.134 - Maliyet değeri Dönem başı - 1 Ocak Sınıflamalar (*) Yabancı para çevirim farkları Bağlı ortaklık alım etkisi Alımlar (**) Çıkışlar Satış amacıyla elde tutulan duran varlıklara transferler Yatırım amaçlı gayrimenkullere transferler Yapılmakta olan yatırımlardan transferler 18. Maddi Duran Varlıklar (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 19. Maddi Olmayan Duran Varlıklar Maden Geliştirme Maliyet değeri Dönem başı - 1 Ocak Sınıflamalar (*) Bağlı ortaklık satım etkisi Yabancı para çevirim farkı Alımlar Çıkışlar Haklar 109.878.816 180.824 (241.852) (2.230.460) 9.311.984 (125.195) sahaları 13.135.203 - giderleri 29.638.632 10.222.622 - Diğer 14.382.850 (1.256.464) (898.200) 969.769 (177.184) Toplam 167.035.501 (1.075.640) (241.852) (3.128.660) 20.504.375 (302.379) 31 Aralık 2014 kapanış bakiyesi 116.774.117 13.135.203 39.861.254 13.020.771 182.791.345 Birikmiş itfa ve tükenme payları Dönem başı - 1 Ocak Sınıflamalar (*) Bağlı ortaklık satım etkisi Yabancı para çevirim farkı Dönem gideri (**) Çıkışlar (64.376.581) (180.824) 233.084 1.174.653 (12.259.258) 119.815 (5.871.533) (819.072) - (10.541.976) (6.683.463) - (7.380.694) 1.256.464 1.345.259 (2.278.530) 22.180 (88.170.784) 1.075.640 233.084 2.519.912 (22.040.323) 141.995 31 Aralık 2014 kapanış bakiyesi (75.289.111) (6.690.605) (17.225.439) (7.035.321) (106.240.476) 31 Aralık 2014 itibarıyla net defter değeri 41.485.006 6.444.598 22.635.815 5.985.450 76.550.869 31 Aralık 2013 itibarıyla net defter değeri 45.502.235 7.263.670 19.096.656 7.002.156 78.864.717 Maden Geliştirme Haklar 57.946.893 42.105 8.346.635 38.221.886 5.389.050 (67.753) sahaları 13.135.203 - giderleri 20.430.652 9.207.980 - Diğer 8.705.129 (2.436) 1.265.728 1.362.487 3.054.731 (2.789) Toplam 100.217.877 39.669 9.612.363 39.584.373 17.651.761 (70.542) 31 Aralık 2013 kapanış bakiyesi 109.878.816 13.135.203 29.638.632 14.382.850 167.035.501 Birikmiş itfa ve tükenme payları Dönem başı - 1 Ocak Sınıflamalar (*) Yabancı para çevirim farkı Bağlı ortaklık alım etkisi Dönem gideri (**) Çıkışlar (36.082.640) (50.471) (3.878.160) (17.214.769) (7.178.542) 28.001 (5.052.461) (819.072) - (5.648.318) (4.893.658) - (4.332.820) 10.802 (879.242) (1.082.541) (1.099.682) 2.789 (51.116.239) (39.669) (4.757.402) (18.297.310) (13.990.954) 30.790 31 Aralık 2013 kapanış bakiyesi (64.376.581) (5.871.533) (10.541.976) (7.380.694) (88.170.784) Maliyet değeri Dönem başı - 1 Ocak Sınıflamalar (*) Yabancı para çevirim farkı Bağlı ortaklık alım etkisi Alımlar Çıkışlar 31 Aralık 2013 itibarıyla net defter değeri 45.502.235 7.263.670 19.096.656 7.002.156 78.864.717 31 Aralık 2012 itibarıyla net defter değeri 21.864.253 8.082.742 14.782.334 4.372.309 49.101.638 (*) Topluluk, maddi olmayan duran varlıklarını yeniden gözden geçirmiş, ekonomik ömrü dolanlar dahil olmak üzere ilgili hesap sınıflama ve netleştirmelerini yapmıştır. Söz konusu varlıkların kar/(zarar) üzerinde etkisi bulunmamaktadır. (**) Dönem itfa ve tükenme payları giderlerinin dağılımı Dipnot 28 ve Dipnot 30’da verilmiştir. 152 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 20. Şerefiye 31 Aralık 31 Aralık 2014 2013 31.534.049 22.222.492 - 3.522.262 (2.476.258) 5.789.295 29.057.791 31.534.049 31 Aralık 31 Aralık 2014 2013 Glasscorp S.A. 16.154.395 16.875.912 Cromital S.p.A 6.645.555 6.918.379 4.104.119 4.272.606 2.153.722 3.467.152 29.057.791 31.534.049 Dönem başı - 1 Ocak Dönem içinde oluşan alım etkisi Yabancı para çevirim farkları Şerefiye tutarının bağlı ortaklıklar itibarıyla detayı aşağıdaki gibidir: Fritz Holding GmbH OOO Ruscam Glass Packaging Holding (*) (*) OOO Ruscam Kirishi’ nin alımı nedeniyle oluşmuş olup, şirketin unvanı 1 Temmuz 2013 tarihinde OOO Ruscam Glass Packaging Holding olarak değişmiştir. 21. Devlet Teşvik ve Yardımları 94/6401 sayılı İhracata Yönelik Devlet Yardımları kararı çerçevesinde Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu’nun 9 Eylül 1998 tarih ve 98/16 sayılı Kararı’na istinaden yayımlanan 98/10 sayılı Araştırma-Geliştirme Yardımına İlişkin Tebliğ çerçevesinde Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından sanayi kuruluşlarının uzman kurumlar tarafından Ar-Ge niteliğine sahip olduğu tespit edilen projeleri kapsamında izlenip değerlendirilebilen giderlerinin belli bir oranı hibe şeklinde karşılanmakta veya bu projelere geri ödeme koşuluyla sermaye desteği sağlanmaktadır. Maliye Bakanlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından tespit edilen usul ve esaslar doğrultusunda yapılan ihracat işlemleri ile diğer döviz kazandırıcı faaliyetler damga vergisi ve harçlardan istisna edilmiştir. İhracata Yönelik Devlet Yardımları Kararı’na dayanılarak hazırlanan Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu’nun 16 Aralık 2004 tarihli ve 2004/11 sayılı Kararı’na istinaden yurtdışı fuar katılımlarının desteklenmesi amacıyla devlet yardımı ödenmektedir. Bulgaristan’da “Yatırımların Teşviki Kanunu ve Uygulama Yönetmeliği” ile Avrupa Birliği’nin “Devlet Yardımları Mevzuatı” çerçevesinde Trakya Glass Bulgaria EAD, Bulgaristan Cumhuriyeti adına Bulgaristan Ekonomi ve Enerji Bakanlığı ile Bulgaristan Maliye Bakanlığınca devlet yardımları için bir memorandum imzalamıştır. Romanya’da Glass Corp S.A., bu kapsamda devlet yardımlarından yararlanmaktadır. 153 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 22. Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler Topluluk aleyhine açılmış ve 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla devam eden davaların toplam tutarı yaklaşık 39.170.911 TL’dir (31 Aralık 2013: 81.321.603 TL). Topluluk, dönem içerisinde olağan faaliyetleri dahilinde birden çok davaya davalı ve davacı olarak taraf olmuştur. Bu kapsamda Topluluk Yönetimi, 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla, bağımsız hukuk ve vergi danışmanlarından alınan görüşler doğrultusunda 39.170.911 TL tutarındaki davalara ilişkin bir zarara uğrama olasılığını düşük olarak değerlendirmektedir. 31 Aralık 2014 ve 31 Aralık 2013 tarihleri itibarıyla Şirket’in teminat/rehin/ipotek (“TRİ”) pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2014 Şirket Tarafından Verilen TRİ’ler A. Kendi Tüzel Kişiliği Adına Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı B. Tam Konsolidasyon Kapsamına Dahil Edilen Ortaklıklar Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı C. Olağan Ticari Faaliyetlerin Yürütülmesi Amacıyla Diğer 3.Kişilerin Borcunu Temin Amacıyla Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı D. Diğer Verilen TRİ’lerin Toplam Tutarı i. Ana Ortak Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı (*) ii. B ve C Maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup Şirketleri Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı iii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. Kişiler Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Toplam TL karşılıkları ABD Doları Euro Rus Rublesi Türk Lirası 1.714.654 - - - 1.714.654 1.926.964.186 70.598.250 410.321.567 14.873.700.164 7.342.165 Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur 948.715.250 400.000.000 7.500.000 - - 948.715.250 400.000.000 7.500.000 - - Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur 417.821.567 14.873.700.164 9.056.819 Yoktur Yoktur 2.877.394.090 470.598.250 Şirket’in vermiş olduğu diğer TRİ’lerin Şirket’in özkaynaklarına oranı 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla %13,11’dir. (*) Konsolidasyona tabi bağlı ortaklıkların Şirket’e vermiş olduğu TRİ’leri ifade etmektedir. 154 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 22. Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler 31 Aralık 2013 Şirket Tarafından Verilen TRİ’ler A. Kendi Tüzel Kişiliği Adına Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı B. Tam Konsolidasyon Kapsamına Dahil Edilen Ortaklıklar Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı C. Olağan Ticari Faaliyetlerin Yürütülmesi Amacıyla Diğer 3.Kişilerin Borcunu Temin Amacıyla Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı D. Diğer Verilen TRİ’lerin Toplam Tutarı i. Ana Ortak Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı (*) ii. B ve C Maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup Şirketleri Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı iii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. Kişiler Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Toplam TL karşılıkları ABD Doları Euro Rus Rublesi Türk Lirası 1.194.336 - - - 1.194.336 1.746.269.460 74.420.204 315.614.052 10.032.674.552 10.717.098 Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur 922.238.335 400.000.000 23.333.334 - - 922.238.335 400.000.000 23.333.334 - - Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur 2.669.702.131 474.420.204 338.947.386 10.032.674.552 11.911.434 Şirket’in vermiş olduğu diğer TRİ’lerin Şirket’in özkaynaklarına oranı 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla %13,94’tür. (*) Konsolidasyona tabi bağlı ortaklıkların Şirket’e vermiş olduğu TRİ’leri ifade etmektedir. Alım/satım opsiyon sözleşmeleri Şirket ve European Bank for Reconstruction and Development (“EBRD”) arasında 10 Kasım 2014 ve 24 Ekim 2014 tarihli alım/satım opsiyon sözleşmeleri imzalanmıştır. Buna göre Şirket, Paşabahçe Cam San. ve Tic. A.Ş. (“Paşabahçe”) payları için bir alım opsiyonuna sahipken aynı zamanda EBRD’ye bir satış opsiyonu tanımaktadır. Paşabahçe’nin halka arzının 24 Ekim 2019’a kadar gerçekleşmesi durumunda, söz konusu alım/satım opsiyonları geçersiz hale gelecektir (Dipnot 27). Şirket ve International Finance Corporation (“IFC”) arasında 18 Kasım 2014 tarihli alım/satım opsiyon sözleşmeleri imzalanmıştır. Buna göre Şirket, Soda Sanayii AŞ’nin kontrol dışı payları için IFC’ye bir satış opsiyonu tanımaktadır. Soda Sanayii AŞ’nin ikinci halka arzının imza tarihinden sonra 6 yıl içerisinde (6. yıl dönümüne kadar) gerçekleşmesi durumunda, söz konusu satış opsiyonu geçersiz hale gelecektir (Dipnot 27). 155 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 22. Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler Kısa vadeli karşılıklar Maliyet giderleri karşılığı Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar Diğer kısa vadeli karşılıklar 31 Aralık 31 Aralık 2014 49.832.026 10.035.921 1.375.589 2013 49.815.833 11.397.142 1.577.560 61.243.536 62.790.535 23. Taahhütler Topluluk ’un, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı A.Ş., Shell Enerji A.Ş., Mersin Organize Sanayi Bölgesi, Aygaz Doğal Gaz Toptan Satış A.Ş., Boru Hatları ve Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) ve Eskişehir Organize Sanayii Bölge Müdürlüğü arasında yapılan sözleşmeler gereği 1 Ocak 2014-31 Aralık 2015 tarihleri arasında 1.319.389.646 sm3 doğalgaz alım taahhüdü bulunmaktadır (31 Aralık 2013: 1.173.950.163 sm3). 24. Çalışanlara Sağlanan Faydalar Çalışanlara sağlanan kısa vadeli faydalar kapsamında borçlar Personele borçlar 31 Aralık 31 Aralık 2014 21.637.908 2013 20.722.243 31 Aralık 31 Aralık 2014 10.035.921 2013 11.397.142 31 Aralık 31 Aralık 2014 239.647.894 4.621.270 2013 249.994.424 5.610.117 244.269.164 255.604.541 Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar Yıllık izin karşılığı Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar Kıdem tazminatı karşılıkları Yurtiçi Yurtdışı Türkiye’de yürürlükteki İş Yasası hükümleri uyarınca, çalışanlardan kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş sözleşmesi sona erenlere hak kazandıkları yasal kıdem tazminatlarının ödenmesi yükümlülüğü vardır. Ayrıca, halen yürürlükte bulunan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 6 Mart 1981 tarih, 2422 sayılı ve 25 Ağustos 1999 tarih, 4447 sayılı Yasalar ile Değişik 60’ıncı Maddesi hükmü gereğince kıdem tazminatını alarak işten ayrılma hakkı kazananlara da yasal kıdem tazminatlarını ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Emeklilik öncesi hizmet şartlarıyla ilgili bazı geçiş karşılıkları, ilgili kanunun 23 Mayıs 2002 tarihinde değiştirilmesi ile Kanun’dan çıkarılmıştır. 156 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 24. Çalışanlara Sağlanan Faydalar Çalışanlara sağlanan kısa vadeli faydalar kapsamında borçlar Kıdem tazminatı karşılıkları 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla ödenecek kıdem tazminatı her hizmet yılı için bir aylık maaş üzerinden 3.438,22 TL (31 Aralık 2013: 3.254,44 TL) tavanına tabidir. Topluluk’ un kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında 1 Ocak 2015 tarihinden itibaren geçerli olan 3.541,37 TL tavan tutarı dikkate alınmıştır (31 Aralık 2013: 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren geçerli olan 3.438,22 TL). Kıdem tazminatı yükümlülüğü zorunluluk olmadığından dolayı herhangi bir fonlamaya tabi değildir. Kıdem tazminatı yükümlülüğü şirketin çalışanlarının emekli olmasından doğan gelecekteki olası yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminine göre hesaplanır. TMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar”, işletmenin yükümlülüklerini tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak hesaplanmasını öngörür. Toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir. Aktüeryal kayıp / (kazanç) kapsamlı gelir tablosunda “Değer Artış Fonları” içerisinde muhasebeleştirilmiştir. Esas varsayım her hizmet yılı için azami yükümlülüğün enflasyona paralel olarak artmasıdır. Dolayısıyla uygulanan iskonto oranı gelecek enflasyon etkilerinin düzeltilmesinden sonraki beklenen reel faiz oranını ifade eder. Sonuçta 31 Aralık 2014 ve 31 Aralık 2013 tarihleri itibarıyla ekli konsolide finansal tablolarda yükümlülükler çalışanların emekliliğinden kaynaklanan geleceğe ait olası yükümlülüğün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır. Rapor tarihindeki karşılıklar yıllık %5,00 enflasyon (31 Aralık 2013: %5,00) ve %9,49 iskonto oranı (31 Aralık 2013: %8,37) varsayımlarına göre yaklaşık %4,28 olarak elde edilen reel iskonto oranı (31 Aralık 2013: %3,21) kullanılmak suretiyle hesaplanmıştır. İsteğe bağlı işten ayrılmalar neticesinde ödenmeyip Topluluk’ a kalacak olan kıdem tazminatı tutarlarının tahmini oranı da dikkate alınmıştır. Çalışanların emekliliğe kadar işten ayrılmama olasılığı 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla %98,91 (31 Aralık 2013: %98,89)’dir. Kıdem tazminatı karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak Hizmet maliyeti Faiz maliyeti Yabancı para çevirim farkları Bağlı ortaklık alım etkisi Aktüeryal kayıp/(kazanç) Dönem içinde yapılan ödemeler 31 Aralık 31 Aralık 2014 255.604.541 42.683.356 7.417.907 (178.499) (21.001.730) (40.256.411) 2013 234.869.417 44.375.486 7.531.763 713.732 1.454.403 (33.340.260) 244.269.164 255.604.541 157 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 25. Varlıklarda Değer Düşüklüğü Varlıklarda değer düşüklükleri Şüpheli ticari alacaklar karşılığı Şüpheli diğer alacaklar karşılığı Stok değer düşüklüğü karşılığı Satılmaya hazır finansal varlıklar değer düşüklüğü karşılığı Satılmaya hazır finansal varlıklardaki değer düşüklüklerinin detayı Trakya Yatırım Holding A.Ş. Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Paşabahçe Mağazaları B.V. Şişecam Shangai Trade Co. Ltd. Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. 31 Aralık 31 Aralık 2014 37.154.309 2.851.354 19.889.480 159.266.448 2013 34.125.193 7.284.963 17.014.791 158.930.940 219.161.591 217.355.887 31 Aralık 31 Aralık 2014 99.617.136 56.994.689 1.787.091 655.449 212.083 2013 99.617.136 56.994.689 1.451.583 655.449 212.083 159.266.448 158.930.940 31 Aralık 31 Aralık 2014 68.854.225 40.529.490 7.963.359 1.750.327 1.521.382 2013 79.350.001 54.422.176 258.308 1.071.997 10.077.655 4.605.940 120.618.783 149.786.077 31 Aralık 31 Aralık 2014 22.203.181 3.803.309 28.214 2013 25.848.182 3.803.309 29.372 26.034.704 29.680.863 31 Aralık 31 Aralık 2014 32.122.508 20.653.069 17.777.202 915.191 2.189.239 2013 35.121.295 19.952.411 17.389.127 2.591.569 2.954.887 73.657.209 78.009.289 26. Diğer Varlık ve Yükümlülükler Diğer dönen varlıklar Devreden KDV Yurtdışı satışlardan kaynaklanan terkin edilecek KDV Gelir tahakkukları İş avansları Devam eden inşaat sözleşmelerinden alacaklar (Dipnot 15) Diğer Diğer duran varlıklar Gelecek yıllarda indirilecek KDV Gelecek yıllar ihtiyacı stok Diğer çeşitli duran varlıklar Kısa vadeli diğer yükümlülükler Ödenecek vergi ve harçlar Ödenecek SSK primleri Gider tahakkukları Hesaplanan KDV ve diğer yükümlülükler Diğer (*) (*) Topluluk, Glasscorp S.A. bağlı ortaklığının %90’lık hissesini 3.098.613 Euro değer üzerinden satın almıştır. Topluluk bu tutarın 2.575.493 Euro’luk kısmını ödemiş olup, bu tutarın bakiyesi olan 523.120 Euro (1.475.564 TL) için yükümlülük kaydetmiştir. 158 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri Özkaynak kalemlerinden “Çıkarılmış Sermaye”, “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” ve Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddesi gereğince yasal yedek statüsünde olan “Hisse Senedi İhraç Primleri” yasal kayıtlardaki tutarları ile gösterilmiştir. Bu kapsamda SPK Raporlama Standartları çerçevesinde yapılan değerlemelerde ortaya çıkan ve rapor tarihi itibarıyla kar dağıtımına veya sermaye artırımına konu edilemeyen farkların (enflasyon düzeltmelerinden kaynaklanan farklılıklar gibi) çıkarılmış sermaye ile ilgili kısmı çıkarılmış sermaye kaleminden sonra gelen “Sermaye Düzeltmesi Farkları” kalemiyle, “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” ve “Hisse Senedi İhraç Primleri”nden kaynaklanan farklar ise “Geçmiş Yıllar Karları / Zararları”yla ilişkilendirilmiştir. a) Sermaye / Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi Şirket’in çıkarılmış sermayesi her biri 1 Kr (Bir Kuruş) itibari değerde 170.000.000.000 adet hamiline yazılı paya bölünmüştür. Kayıtlı sermaye tavanı Onaylı çıkarılmış sermaye 31 Aralık 2014 31 Aralık 31 Aralık 2014 2.500.000.000 1.700.000.000 2013 2.500.000.000 1.571.000.000 31 Aralık 2013 Pay tutarı Hisse oranı Pay tutarı Hisse oranı Ortaklar T. İş Bankası A.Ş. T.İş Bankası Mensupları Sos. Güv.Vakfı Efes Holding A.Ş. Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Diğer (*) TL 1.113.022.171 75.766.774 63.188.280 816.991 447.205.784 (%) 65,47 4,46 3,72 0,05 26,30 TL 1.028.563.430 70.017.413 58.393.405 754.996 413.270.756 (%) 65,47 4,46 3,72 0,05 26,30 Nominal sermaye (**) Sermaye düzeltmesi farkları 1.700.000.000 241.425.784 100,00 1.571.000.000 241.425.784 100,00 Düzeltilmiş sermaye 1.941.425.784 (*) 1.812.425.784 Şirket’in diğer halka açık kısmını oluşturmaktadır. (**) Şirket, çıkarılmış sermayesinin; 71.000.000 TL tutarındaki kısmı 2013 yılı karından, 38.494.126,06 TL tutarındaki kısmı gayrimenkul ve iştirak hissesi satış kazançlarından, 19.505.873,94 TL tutarındaki kısmı ise olağanüstü yedek akçelerden karşılanmak üzere 1.571.000.000 TL’den 1.700.000.000 TL’ye artırılması nedeniyle ihraç edilen 129.000.000 TL tutarındaki paylara ilişkin tescil işlemi 27 Haziran 2014 tarihinde tamamlanmış olup, pay dağıtımına 1 Temmuz 2014 tarihinde başlanmıştır. Şirket’in dolaylı yoldan nihai ortakları aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2014 Ortaklar T. İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı Atatürk Hisseleri (Cumhuriyet Halk Partisi) Diğer (*) Nominal sermaye (*) 31 Aralık 2013 Pay tutarı Hisse oranı Pay tutarı Hisse oranı TL (%) TL (%) 585.956.521 312.832.930 801.210.549 34,47 18,40 47,13 541.595.672 289.094.431 740.309.897 34,47 18,40 47,13 1.700.000.000 100,00 1.571.000.000 100,00 T. İş Bankası AŞ’nin diğer ortaklarının ve halka açık kısmını temsil etmektedir. 159 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri b) Paylara İlişkin Primler Halka arz edilen payların nominal tutarı ile satış tutarı arasındaki farkı ifade etmektedir. 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla 527.051 TL (31 Aralık 2013: 527.051 TL)’dir. c) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Diğer Kapsamlı Gelirler veya Karlar Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer farkı fonu Kıdem tazminatı karşılığı aktüeryal kayıp/kazanç fonu 31 Aralık 31 Aralık 2014 365.747.752 (7.444.515) 2013 365.751.130 (22.092.801) 358.303.237 343.658.329 Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer farkı fonu Topluluk, İstanbul ili Beykoz ilçesi İncirköy Mahallesinde bulunan Beykoz gayrimenkulleri ile Kocaeli ili Gebze ilçesi Çayırova Mahallesinde bulunan Çayırova gayrimenkullerini önceki dönemlerde maddi duran varlık olarak muhasebeleştirmiş daha sonra kullanım şekillerindeki değişiklik nedeniyle yatırım amaçlı gayrimenkullere transfer etmiştir. İlk transfer esnasında oluşan gerçeğe uygun değer artışını ana ortaklığa ait özkaynaklarda “Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları” olarak muhasebeleştirmiştir. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer farkı fonundaki dönem içi değişim aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak Dönem içinde yapılan değerleme Kontrol gücü olmayan payların etkisi Ertelenmiş vergi etkisi Çıkışlar 31 Aralık 31 Aralık 2014 365.751.130 (3.378) - 2013 365.676.206 175.902.727 (31.961.203) (8.795.137) (135.071.463) 365.747.752 365.751.130 Kıdem tazminatı karşılığı aktüeryal kayıp/kazanç fonu TMS-19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” standardındaki değişiklikle birlikte kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında dikkate alınan aktüeryal kayıp kazançların kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmesine izin vermemektedir. Aktüeryal varsayımların değişmesi sonucu oluşan kayıp ve kazançlar özkaynaklar içerisinde “Değer Artış Fonu” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Kıdem tazminatı karşılığı aktüeryal kayıp/kazanç fonu kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak niteliktedir. Kıdem tazminatı karşılığı aktüeryal kayıp/kazanç fonundaki dönem içi değişim aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak Dönem içinde oluşan Ertelenmiş vergi etkisi Kontrol gücü olmayan payların etkisi Bağlı ortaklık satım etkisi Çıkışlar 160 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU 31 Aralık 31 Aralık 2014 (22.092.801) 21.109.066 (4.200.346) (2.402.898) 143.043 (579) 2013 (22.092.801) - (7.444.515) (22.092.801) TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri d) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelir veya Giderler Yabancı para çevirim farkları Finansal riskten korunma fonu Finansal varlık değer artış fonu 31 Aralık 31 Aralık 2014 (27.553.722) 6.312.839 84.106 2013 303.249.106 (461.440) 61.888 (21.156.777) 302.849.554 Yabancı para çevirim farkları Topluluk’ un Türkiye dışındaki bağlı ortaklık, iş ortaklığı ve iştiraklerin finansal tablolarının TL raporlama para birimine dönüştürülmesi ile oluşan ve özkaynaklara yansıtılan yabancı para çevirim farklarından oluşmaktadır. Yabancı para çevirim farkı fonundaki değişimin 160.602.066 TL’si kontrol gücü olmayan paylara aittir (31 Aralık 2013: 25.814.007 TL’dir). Finansal riskten korunma fonu Riskten korunulan işlem ile ilgili nakit akım riskinden korunma araçlarının net gerçeğe uygun değerindeki kümülatif değişiminin etkin kısmından oluşmaktadır. Finansal riskten korunma fonundaki dönem içi değişim aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak Türev aracın özkaynaklarda muhasebeleştirilen etkin kısmı Kontrol gücü olmayan payların etkisi Ertelenmiş vergi etkisi 31 Aralık 31 Aralık 2014 (461.440) 20.984.623 (10.013.420) (4.196.924) 2013 (1.429.397) 682.078 285.879 6.312.839 (461.440) Finansal varlık değer artış fonu Finansal varlık değer artış fonu satılmaya hazır finansal varlığın gerçeğe uygun değerinden değerlemesi sonucu ortaya çıkar. Gerçeğe uygun değeriyle değerlenen bir finansal aracın elden çıkarılması durumunda değer artış fonunun satılan finansal varlıkla ilişkili parçası doğrudan kar/zararda muhasebeleştirilir. Yeniden değerlenen bir finansal aracın kalıcı değer düşüklüğüne uğraması durumunda ise değer artış fonunun değer düşüklüğüne uğrayan finansal varlıkla ilişkili kısmı kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir. Finansal varlık değer artış fonundaki dönem içi değişim aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak Gerçeğe uygun değer değişimi Ertelenmiş vergi etkisi 31 Aralık 31 Aralık 2014 61.888 23.387 (1.169) 2013 54.453 7.826 (391) 84.106 61.888 161 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri e) Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Kanuni defterlerdeki birikmiş karlar, aşağıda belirtilen kanuni yedeklerle ilgili hüküm haricinde dağıtılabilirler. Türk Ticaret Kanunu’na göre yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret Kanunu’na göre birinci tertip yasal yedekler şirketin ödenmiş sermayesinin %20’sine ulaşılıncaya kadar kanuni net karın %5’i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler ise dağıtılan karın ödenmiş sermayenin %5’ini aşan kısmının %10’u oranında ayrılır. Holding şirketleri bu uygulamaya tabi değildir. Halka açık şirketler temettü dağıtımlarını SPK tarafından yayımlanan standartlar ve tebliğlerin öngördüğü esaslar çerçevesinde yaparlar. Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddesi gereğince ayrılan “Yasal Yedekler” yasal yedek statüsünde olan “Hisse Senedi İhraç Primleri” ve kar dağıtımı dışındaki belli amaçlar (vergi avantajı elde edebilmek için ayrılan iştirak satış kazançları) için ayrılmış yasal yedekler kayıtlardaki tutarları ile gösterilmiştir. Bu kapsamda TFRS esasları çerçevesinde yapılan değerlemelerde ortaya çıkan ve rapor tarihi itibarıyla kar dağıtımına veya sermaye artırımına konu edilmeyen enflasyon düzeltmelerinden kaynaklanan farklılıkları geçmiş yıllar karları / zararlarıyla ilişkilendirilmiştir. Ana ortaklığa ait kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler Yasal yedekler 31 Aralık 31 Aralık 2014 70.442.411 2013 60.897.508 f) Geçmiş Yıllar Karları Rapor tarihi itibarıyla 2.929.708.408 TL (31 Aralık 2013: 2.542.250.282 TL) tutarındaki konsolide geçmiş yıllar karları içerisinde yer alan ana ortaklığın olağanüstü yedek akçe tutarı 181.370.757 TL’dir (31 Aralık 2013: 200.017.599 TL). Kar Dağıtımı Kar dağıtımının SPK’nın Seri: II-19.1 sayılı “Kar Payı Tebliği”’nde yer alan esaslar, ortaklıkların esas sözleşmelerinde bulunan hükümler ve şirketler tarafından kamuya açıklanmış olan kar dağıtım politikaları çerçevesinde gerçekleştirilmesine karar verilmiştir. Ayrıca anılan Tebliğ’de, konsolide finansal tablo düzenleme yükümlülüğü bulunan şirketlerin, yasal kayıtlarında bulunan kaynaklarından karşılanabildiği sürece, net dağıtılabilir kar tutarını, Seri: II-14.1 sayılı Tebliğ çerçevesinde hazırlayıp kamuya ilan edecekleri konsolide finansal tablolarında yer alan net dönem karlarını dikkate alarak hesaplamaları gerektiği düzenlenmiştir. Halka açık ortaklıklarda kar payı, dağıtım tarihi itibarıyla mevcut payların tümüne, bunların ihraç ve iktisap tarihleri dikkate alınmaksızın payları oranında eşit olarak dağıtılır. 162 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri f) Geçmiş Yıllar Karları Kar dağıtımına konu edilebilecek kaynaklar Şirket’in rapor tarihi itibarıyla yasal kayıtlarında yer alan net dağıtılabilir dönem karı ile kar dağıtımına konu edilebilecek diğer kaynakların tutarı aşağıda belirtilmiştir. 31 Aralık 31 Aralık Net dönem karı I. tertip yasal yedek karşılığı 2014 205.494.880 (10.274.744) 2013 190.898.061 (9.544.903) Dağıtılabilir net dönem karı Olağanüstü yedek 195.220.136 181.370.757 181.353.158 200.017.599 376.590.893 381.370.757 g) Kontrol Gücü Olmayan Paylar Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkların ödenmiş/çıkarılmış sermaye dahil bütün özkaynak hesap grubu kalemlerinden ana ortaklık dışı paylara isabet eden tutarlar indirilir ve konsolide finansal durum tablosunda özkaynak hesap grubunda “Kontrol Gücü Olmayan Paylar” kaleminde gösterilir. Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkların net dönem kar veya zararlarından ana ortaklık dışındaki paylara isabet eden kısım dönem karı / (zararı) kaleminden sonra dönem karı / (zararının) dağılımı altında kontrol gücü olmayan paylar adıyla gösterilir. Kontrol gücü olmayan payların 1 Ocak - 31 Aralık 2014 döneminde yaptığı sermaye katkıları: • Bağlı ortaklıklardan TRSG Glass Holding BV’ nin 18.000.000 EUR sermaye artışına, kontrol gücü olmayan ortak payı oranında (%30’u) katılmıştır. • Asmaş Ağır Sanayi Makinaları AŞ’nin 11 Temmuz 2014 tarihinde yaptığı 22.962.598,78 TL’lik nakdi sermaye artışına 5.064 TL’lik kontrol gücü olmayan ortaklar payları oranında katılmışlardır. Kontrol gücü olmayan payların 1 Ocak - 31 Aralık 2013 döneminde yaptığı sermaye katkıları: • Bağlı ortaklıklardan TRSG Glass Holding BV’ nin 1 Ocak - 30 Eylül 2013 döneminde 49.500.000 EUR ve 1 Ekim - 31 Aralık 2013 döneminde 34.100.000 EUR’luk sermaye artışlarına, kontrol gücü olmayan ortak payı oranında (%30’u) katılmıştır. • Bağlı ortaklıklardan Balsand BV’nin 31 Aralık 2013 tarihinde 2.064.591 EUR sermaye artışına, kontrol gücü olmayan ortak payı oranında (%49’u) katılmıştır. 163 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri g) Kontrol Gücü Olmayan Paylar Topluluk şirketlerimizin yeniden yapılandırılması kapsamında 1 Ocak - 31 Aralık 2014 döneminde yapılan işlemler: • Şirket, bağlı ortaklıklardan Soda Sanayii A.Ş., Camiş Madencilik A.Ş., Şişecam Dış Ticaret A.Ş. ve Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan toplam 42.500 TL (sırasıyla 42.470+10+10+10) nominal değerli Dost Gaz Depolama A.Ş. hisselerini 14 Nisan 2014 tarihinde satın almıştır. 26 Mayıs 2014 tarihinde ise şirketin unvanı Şişecam Enerji A.Ş. olarak değişmiştir. • Şirket, bağlı ortaklıklarından Trakya Cam Sanayii A.Ş., Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ve Soda Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan toplam 33.292.044 TL (sırasıyla 14.267.874+9.512.254+9.511.916) nominal değerli Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. hisseleri 10 Kasım 2014 tarihinde 125.000.000 Euro (sırasıyla 53.570.884,68+35.715.192,20+35.713.923,12) peşin bedelle European Bank for Reconstruction and Development’a (“EBRD”) satılmış ve hisse devirleri yapılarak işlem sonuçlandırılmıştır. Satış fiyatı Ebitda çarpanına göre belirlenmiş olup, satış bedelinin işlem günkü değeri 351.975.000 Türk Lirasıdır. • Şirket, bağlı ortaklıklarından Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ve Trakya Cam Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan toplam 13.331.852,61 TL (sırasıyla 10.665.482,09+2.666.370,52) nominal değerli Soda Sanayii A.Ş. hisseleri 21 Kasım 2014 tarihinde 25.000.000 ABD Doları’na (sırasıyla 20.000.000+5.000.000) peşin bedelle International Finance Corporation’a (“IFC”) satılmış ve hisse devirleri yapılarak işlem sonuçlandırılmıştır. Satış fiyatı 10 günlük BİST ağırlıklı ortalamasına göre belirlenmiş olup, satış bedelinin işlem günkü değeri 55.522.500 Türk Lirasıdır. Topluluk şirketlerimizin yeniden yapılandırılması kapsamında 1 Ocak - 31 Aralık 2013 döneminde yapılan işlemler: • Topluluk’un kimyasallar grubuna bağlı yurt dışında kurulu bağlı ortaklık ve iştiraklerimizin; çoğunluk hissesine Soda Sanayii AŞ’nin sahip olacağı Hollanda’da kurulu bir şirket bünyesinde toplanarak, finansal ve mali anlamda daha etkin yönetilmelerini sağlayacak şekilde yeniden yapılandırılması kapsamında, Engin Bağımsız Denetim ve Serbest Mali Müşavirlik A.Ş. tarafından hazırlanan 7 Ekim 2013 tarihli rapora göre; • Avusturya’da mukim Solvay Şişecam Holding AG’deki %25 oranındaki payının değeri 105.661.500 Euro, • Bulgaristan’da mukim Şişecam Bulgaria EOOD’deki %100 oranındaki payının değeri 1.124.000 Euro, • İtalya’da mukim Cromital S.p.A’daki % 99,50 payının değeri 14.338.945 Euro, • Bosna Hersek’te mukim Şişecam Soda Lukavac D.O.O.’daki % 89,30 oranındaki payının değeri 62.977.932 Euro, olmak üzere toplam 184.102.377 Euro olarak belirlenmiştir. 164 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri g) Kontrol Gücü Olmayan Paylar Soda Sanayii AŞ’nin portföyünde bulunan söz konusu hisseler Hollanda’da mukim Sisecam Chem Investment BV’ye 25 Ekim 2013 tarihinde satılmıştır. Sisecam Chem Investment BV’nin 1.000.000 Euro tutarındaki sermayesinin 184.000.000 Euro artışla 185.000.000 Euro’ya yükseltilmesi kararlaştırılmış ve yapılacak sermaye artışına, söz konusu şirketlerin Soda Sanayii A.Ş. bünyesinde konsolide edilmelerinin sürdürülebilmesini teminen, rüçhan haklarını kullanmayarak katılmayacak olan T. Şişe ve Cam Fabrikaları AŞ’nin yerine, Sisecam Chem Investment B.V. tarafından ihraç edilecek 184.000.000 Euro tutarındaki yeni payların Soda Sanayii A.Ş. tarafından alınması suretiyle ana ortak olunmasına 8 Kasım 2013 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında karar verilmiştir. • Bağlı ortaklığımızın, Rusya’daki otocam yatırımının Trakya Cam Sanayii AŞ’nin inisiyatifi ve tek pay sahipliği altında sürdürülmesine yönelik olarak Saint-Gobain Sekurit France SAS’ nin portföyünde bulunan, Hollanda’da mukim TRSG Autoglass Holding BV şirketinin 6 Milyon Euro nominal tutarındaki %30 payını 23 Aralık 2013 tarihinde satın alınmıştır. • Topluluk’ un Rusya’da faaliyet gösteren şirketlerinden OOO Ruscam Kuban ve European Bank for Reconstruction and Development (“EBRD”) arasında 31 Mart 2008 tarihinde imzalanan kredi sözleşmesi ve bu sözleşmenin bütününü oluşturan, Hollanda’da yerleşik, Balsand B.V., Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş., Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ve European Bank for Reconstruction and Development (“EBRD”) arasında 14 Nisan 2008 tarihinde, AC Glass Invest B.V. hisselerine ilişkin akdedilmiş Hisse Alım ve Satım Opsiyon Sözleşmesi (“Put and Call Option Agreement”) kapsamında, 15 Kasım 2013 tarihi itibarıyla EBRD’nin AC Glass Invest BV’deki %40 payının opsiyon sözleşmesi uyarınca 10.654.287,13 Euro bedelle bağlı ortaklıklarımızdan Balsand B.V. tarafından satın alınmasına karar verilmiştir. • Bağlı ortaklıklarımızdan Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 2.480 TL nominal değerli Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. hissesi 2.480 TL değerden, 338 TL nominal değerli Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. hissesi 477 TL değerden bağlı ortaklıklarımızdan Şişecam Dış Ticaret A.Ş.’ye 31 Ekim 2013 tarihinde satılmıştır. • Bağlı ortaklıklarımızdan, Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. portföyünde bulunan 58.966.446 TL nominal değerli (% 3,93 oranındaki) Şirketimiz paylarının BİAŞ Toptan Satışlar Pazarı’nda +/- %20 oranında marj uygulanmaksızın, Toptan Satışlar Pazarı’nın Kuruluş ve İşleyiş Esasları Genelgesi kurallarına göre, başvuru tarihi itibariyle bir önceki haftanın son iş günü olan 24.05.2013 tarihinden geriye doğru 10 iş günü boyunca oluşmuş ağırlıklı ortalama fiyatların ortalamasının alınması ve en yakın fiyat adımına yuvarlanması suretiyle belirlenen 3,24 TL fiyat üzerinden, Türkiye İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı’na satılmış ve satış işlemleri sonucunda oluşacak kazancın Kurumlar Vergisi Kanunun 5/1-e maddesi kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir. Satış işlemi nedeniyle 202.609 TL masraf oluşmuştur. 165 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri g) Kontrol Gücü Olmayan Paylar • Bağlı ortaklıklardan Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Paşabahçe Eskişehir Cam San. ve Tic. AŞ’yi devralmak suretiyle 31 Ocak 2013 tarihi itibarıyla birleşmişlerdir. Birleşme sonucu Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 14.970.000 TL nominal tutarındaki payları Paşabahçe Eskişehir Cam San. ve Tic. AŞ’ nin mevcut ortaklarına vermiştir. • Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. portföyünde bulunan 10.141.577 TL, Trakya Cam Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 7.559.774 TL tutarındaki toplam (10.141.577+7.559.774=) 17.701.351 TL nominal değerdeki Cam Elyaf Sanayii A.Ş. hisselerinin tamamının Engin Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik A.Ş. (Grant Thornton) tarafından hazırlanan değerleme raporunda yer alan 199.471.924 TL şirket değeri esas alınarak belirlenen (199.471.924 / 60.000.000=) 3,32 TL beher hisse fiyatı üzerinden (17.701.351 x 3,32=) 58.768.485 TL karşılığında 28 Mart 2013 tarihinde Şirket’e satmışlardır. • Şirket portföyünde bulunan 3.849.938 TL, bağlı ortaklıklarımızdan Camiş Madencilik A.Ş. ve Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföylerinde bulunan sırasıyla (52+10=) 62 TL olmak üzere toplam (3.849.938+62=) 3.850.000 TL nominal değerdeki Paşabahçe Mağazaları A.Ş. hisselerinin tamamının Engin Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik A.Ş. (Grant Thornton) tarafından hazırlanan değerleme raporunda yer alan 56.492.689 TL şirket değeri esas alınarak belirlenen (56.492.689 / 5.500.000=) 10,27 TL beher hisse fiyatı üzerinden toplam (3.850.000 x 10,27=) 39.539.500 TL karşılığında 28 Mart 2013 tarihinde Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. AŞ’ye satılmıştır. • Şirket, bağlı ortaklıklarından Soda San. AŞ’den 1 Euro nominal değerli 5.600 adet (sermayenin %0,5) Cromital S.p.A hissesini 18 Şubat 2013 tarihinde satın almıştır. Yukarıda bahse konu önemli nitelikteki işlemler ilgili şirketlerin iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıklarının efektif sermaye yapılarını da etkilemekte olup, özkaynaklardaki etkisi aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 31 Aralık Ana ortaklığa ait özkaynak Kontrol gücü olmayan paylar 2014 165.282.988 242.214.512 2013 (20.669.495) 3.566.495 Tahsil edilen / (ödenen) tutar 407.497.500 (17.103.000) 166 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri h) Bağlı ortaklık satışı Topluluk’ un ve ilişkili şirketlerinden Topkapı Yatırım Holding AŞ’nin portföyünde bulunan Asmaş Ağır Sanayi Makinaları A.Ş. bağlı ortaklık hisselerinin tamamı teklif alma yöntemiyle 15 Temmuz 2014 tarihinde 27.150.000 TL peşin bedelle CTS Demir ve Çelik İç Dış Ticaret Mühendislik Makine Sanayii Ltd. Şti’ne satılmıştır. Satılan bağlı ortaklığın Topluluk ‘un faaliyet grupları ve coğrafi bölümlere göre raporlanmasında önemli bir etkisi bulunmamaktadır. Satılan bağlı ortaklığın satış tarihindeki finansal durumu aşağıdaki gibidir: 15 Temmuz 2014 Tarihi İtibarıyla Dönen varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Ticari alacaklar Stoklar Peşin ödenmiş giderler Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar 5.903.514 164.766 1.046.772 4.620.088 71.883 5 Duran varlıklar Finansal yatırımlar Maddi duran varlıklar Maddi olmayan varlıklar 6.748.918 10.798 6.729.352 8.768 Toplam varlıklar 12.652.432 Kısa vadeli yükümlülükler Ticari borçlar 312.132 139.395 Diğer borçlar Diğer kısa vadeli yükümlülükler 51.372 121.365 Net varlıklar 12.340.300 Topluluk’un tahsil ettiği nakit Verilen nakit ve nakit benzerleri 27.148.797 (164.766) Net nakit girişi 26.984.031 İlişkili şirketlerimizden Topkapı Yatırım Holding A.Ş. hisse satışından dolayı 1.203 TL tahsil etmiştir. Alınan nakit Satılan net varlıklar Kontrol gücü olmayan payların etkisi Bağlı ortaklık satış karı 27.148.797 (12.340.300) (9.398.978) 5.409.519 Bağlı ortaklığın satış tarihine kadar olan kar zararları konsolide kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmiştir. Satılan bağlı ortaklığın 1 Ocak - 15 Temmuz 2014 dönemine kadar 1.696.405 TL satış geliri oluşmuştur. 167 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 28. Hasılat ve Satışların Maliyeti 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 7.282.350.125 6.547.526 (267.167.097) (35.161.692) (110.674.486) 2013 6.303.103.366 11.612.083 (261.272.738) (26.360.660) (72.888.197) 6.875.894.376 5.954.193.854 Satışların maliyeti İlk madde ve malzeme giderleri Doğrudan işçilik giderleri Genel üretim giderleri Amortisman giderleri Yarı mamul stoklarındaki değişim Mamul stoklarındaki değişim (2.335.598.590) (412.514.144) (1.324.390.259) (613.839.477) (11.746.082) 144.475.038 (1.984.363.179) (371.420.834) (1.237.307.001) (526.127.714) 4.452.808 46.783.264 Satılan mamullerin maliyeti (4.553.613.514) (4.067.982.656) Satılan ticari malların maliyeti Verilen hizmetlerin maliyeti (*) Diğer maliyetler (375.090.712) (7.611.790) (67.164.941) (324.213.485) (13.042.147) (55.256.293) (5.003.480.957) (4.460.494.581) Satışlar Hasılat Diğer gelirler Satış iskontoları Satış iadeleri Satışlardan diğer indirimler (*) 1 Ocak-31 Aralık 2014 döneminde verilen hizmet maliyeti ve diğer maliyetlerin içerisinde amortisman ve itfa payları giderleri 5.483.280 TL’dir (1 Ocak- 31 Aralık 2013: 3.845.106 TL’dir). 29. Genel Yönetim Giderleri, Pazarlama Giderleri, Araştırma ve Geliştirme Giderleri Genel yönetim giderleri Pazarlama giderleri Araştırma ve geliştirme giderleri 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 (643.555.890) (631.317.836) (42.957.453) 2013 (570.672.636) (531.640.986) (39.419.287) (1.317.831.179) (1.141.732.909) 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 (18.458.853) (349.949.084) (422.391.193) (458.472.200) (68.559.849) 2013 (16.310.902) (326.290.094) (383.459.409) (357.607.444) (58.065.060) (1.317.831.179) (1.141.732.909) 30. Çeşit Esasına Göre Sınıflandırılmış Giderler Endirekt malzeme giderleri İşçi ve personel ücret giderleri Dışarıdan sağlanan hizmet Çeşitli giderler Amortisman ve itfa payları giderleri 168 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 31. Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler ve Giderler Esas faaliyetlerden diğer gelirler Esas faaliyetlerle ilgili kur farkı geliri Esas faaliyetlerle ilgili vade farkı geliri Sigorta hasar tazminatları Hurda satış karları Hammadde ve malzeme satış karları Konusu kalmayan karşılıklar Marka teşvik (Turquality) geliri Ticari faaliyetlere ilişkin reeskont faiz gelirleri Komisyon gelirleri Diğer esas faaliyetlerden gelirler Esas faaliyetlerden diğer giderler Esas faaliyetlerle ilgili kur farkı gideri Karşılık giderleri Hammadde ve malzeme satış zararı Satış amacıyla elde tutulan duran varlık zararı Esas faaliyetlerle ilgili vade farkı gideri Ticari faaliyetlere ilişkin reeskont giderleri Komisyon giderleri Diğer esas faaliyetlerden giderler 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 92.047.778 53.243.841 20.757.631 17.246.954 13.436.031 8.281.428 4.804.474 1.782.527 990.891 67.077.406 2013 229.571.653 39.941.803 1.819.428 6.482.731 8.782.509 3.475.888 3.459.399 5.600.205 779.830 51.514.380 279.668.961 351.427.826 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 (162.523.574) (11.401.574) (9.369.914) (6.714.163) (3.668.498) (1.825.679) (461.519) (49.762.958) 2013 (142.995.240) (11.747.839) (5.229.586) (8.476.138) (6.659.184) (583.167) (43.230.019) (245.727.879) (218.921.173) 32. Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler ve Giderler Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler Yatırım amaçlı gayrimenkul satış karı Maddi duran varlık satış karları Bağlı ortaklık satış karı (Dipnot 27) Satılmaya hazır finansal varlık satış karı Temettü gelirleri Menkul kıymet satış karları Yatırım Faaliyetlerinden Giderler Maddi duran varlık satış zararları 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 26.971.941 5.409.519 447.633 11.440 298 2013 108.144.566 15.399.269 45.952 1.179 32.840.831 123.590.966 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 (9.651.200) 2013 (9.721.636) 169 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 33. Finansman Gelirleri ve Giderleri Finansman Gelirleri Kambiyo karları - Nakit ve nakit benzerleri - Banka kredileri - Çıkarılmış tahviller - Türev ürünleri - Diğer Faiz gelirleri - Vadeli mevduatlar - Türev ürünler - Diğer Finansman Giderleri Kambiyo zararları - Nakit ve nakit benzerleri - Banka kredileri - Çıkarılmış tahviller - Türev ürünleri - Diğer Faiz giderleri - Banka kredileri - Çıkarılmış tahviller - Türev ürünleri - Finansal kiralama - Diğer Finansman Gelirleri / Giderleri (Net) Kambiyo kar/(zararları) - Nakit ve nakit benzerleri - Banka kredileri - Çıkarılmış tahviller - Türev ürünler - Diğer Faiz gelir/(giderleri) - Banka mevduat ve kredileri - Çıkarılmış tahviller - Finansal kiralama - Türev ürünler - Diğer 170 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 1.304.945.095 1.081.130.709 64.717.418 43.676.497 94.803.853 20.616.618 57.172.883 56.407.177 264.745 500.961 2013 1.135.280.827 1.101.992.549 26.373.278 6.915.000 44.026.095 43.765.967 260.128 1.362.117.978 1.179.306.922 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 (1.345.810.035) (950.331.921) (205.514.440) (135.976.497) (53.987.177) (198.504.706) (152.163.917) (43.298.350) (227.638) (2.814.801) 2013 (1.176.307.489) (816.515.463) (169.972.508) (177.165.000) (12.654.518) (158.262.953) (125.691.458) (28.138.590) (793.248) (1.273.152) (2.366.505) (1.544.314.741) (1.334.570.442) 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 (40.864.940) 130.798.788 (140.797.022) (92.300.000) 94.803.853 (33.370.559) (141.331.823) (95.756.740) (43.298.350) (227.638) 264.745 (2.313.840) 2013 (41.026.662) 285.477.086 (143.599.230) (170.250.000) (12.654.518) (114.236.858) (81.925.491) (28.138.590) (1.273.152) (793.248) (2.106.377) (182.196.763) (155.263.520) TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 34. Satış Amacıyla Elde Tutulan Duran Varlıklar Maliyet bedeli Arazi ve arsalar Binalar Tesis, makine ve cihazlar Taşıtlar Demirbaşlar Diğer duran varlıklar Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklükleri Arazi ve arsalar Binalar Tesis, makine ve cihazlar Taşıtlar Demirbaşlar Diğer duran varlıklar Net defter değeri 31 Aralık 31 Aralık 2014 5.167.522 10.512.749 - 2013 5.379.668 10.944.336 108.314.908 1.105.491 6.239.402 2.885.493 15.680.271 134.869.298 1.974.490 7.052.246 - 2.055.550 7.341.767 98.471.259 1.085.265 6.029.155 2.885.493 9.026.736 117.868.489 6.653.535 17.000.809 Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklara sınıflanan net defter değeri 6.653.535 TL olan sabit kıymetler Fritz Holding GmbH’ın satmayı planladığı varlıklardır (31 Aralık 2013: 6.926.687 TL). İstanbul İli Zeytinburnu İlçesi Topkapı gayrimenkullerine ilişkin sabit kıymetler dönem içerisinde satılmıştır (31 Aralık 2013: 10.074.122 TL). Topluluk yönetimi ilgili gayrimenkulleri derhal satılabilecek durumda ve satış olasılığının yüksek olmasından dolayı söz konusu sabit kıymetler bilanço tarihi itibarıyla TFRS-5 “Satış Amaçlı Elde Tutulan Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler” standardı uyarınca satış amaçlı elde tutulan varlıklara sınıflanmıştır. Satış amacıyla elde tutulan duran varlıkların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak Bağlı ortaklık alım etkisi Girişler Çıkışlar Yabancı para çevirim farkları 31 Aralık 31 Aralık 2014 17.000.809 (10.074.122) (273.152) 2013 6.926.687 10.074.122 - 6.653.535 17.000.809 171 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 35. Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Dahil) Ertelenmiş Vergi Varlıkları ve Yükümlülükleri Topluluk, vergiye esas yasal finansal tabloları ile SPK Finansal Raporlama Standartları’na göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri muhasebeleştirmektedir. Söz konusu farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas tutarları ile SPK Finansal Raporlama Standartları’na göre hazırlanan finansal tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmaktadır. Türk Vergi Mevzuatı, ana şirket ve bağlı ortaklıklarına konsolide vergi beyannamesi hazırlamasına izin vermediğinden ekli konsolide finansal tablolarda da yansıtıldığı üzere, vergi karşılıkları her bir işletme bazında ayrı olarak hesaplanmıştır. Bu kapsamda ekli konsolide finansal tablolarda konsolide edilen işletmelere ait ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri de netleştirilmeden ayrı olarak gösterilmiştir. 31 Aralık 31 Aralık Ertelenmiş vergi varlıkları Ertelenmiş vergi yükümlülükleri (-) 2014 235.476.857 (30.964.946) 2013 188.961.418 (32.709.145) Ertelenmiş vergi varlıkları (net) 204.511.911 156.252.273 31 Aralık 31 Aralık 2014 2013 690.963.485 402.176.110 84.341.541 (977.194.835) (599.902.952) (244.269.164) (50.018.675) (8.141.798) (86.188.952) 680.327.257 402.176.110 (4.154.651) (721.138.685) (506.840.065) (255.604.541) (19.090.587) (47.573.232) (63.923.603) (788.235.240) (535.821.997) 31 Aralık 31 Aralık 2014 2013 (134.547.270) (20.108.806) (16.868.308) 195.438.967 106.193.310 48.806.876 8.582.947 929.672 16.084.523 (131.817.188) (20.108.806) 825.440 144.227.737 94.107.150 51.085.186 3.713.267 953.596 13.265.891 204.511.911 156.252.273 Ertelenmiş vergiye baz teşkil eden zamanlama farklılıkları Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların değerleme ve ekonomik ömür farklılıkları Yatırım amaçlı gayrimenkullerin değerlemesi Türev araç değerlemesi İndirimli kurumlar vergisi Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararları Kıdem tazminatı karşılığı Stokların yeniden değerlemesi Yararlanılacak yatırım indirimi Diğer Ertelenmiş vergi varlıkları / (yükümlülükleri) Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların değerleme ve ekonomik ömür farklılıkları Yatırım amaçlı gayrimenkullerin değerlemesi Türev araç değerlemesi İndirimli kurumlar vergisi Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararları Kıdem tazminatı karşılığı Stokların yeniden değerlemesi Yararlanılacak yatırım indirimi Diğer 172 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 35. Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Dahil) Ertelenmiş Vergi Varlıkları ve Yükümlülükleri Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararlarının vadesi aşağıdaki gibidir: Birinci yılda sona erecek İkinci yılda sona erecek Üçüncü yılda sona erecek Dördüncü yılda sona erecek Beşinci yılda sona erecek Altıncı yılda sona erecek Yedinci yılda sona erecek Sekizinci yılda sona erecek Dokuzuncu yılda sona erecek Onuncu yılda sona erecek 31 Aralık 31 Aralık 2014 1.597.188 10.202.342 19.851.505 81.063.246 87.027.589 18.732.773 26.093.422 67.202.988 85.581.554 202.550.345 2013 31.498.233 2.616.913 15.994.588 28.232.041 104.302.700 26.526.028 20.492.407 31.218.341 109.005.542 136.953.272 599.902.952 506.840.065 Mali zararlar, gelecek yıllarda oluşacak vergilendirilebilir kardan düşülmek üzere Türkiye’de maksimum 5 yıl, Romanya’da 7 yıl, Rusya’da ise maksimum 10 yıl taşınabilir. Ancak oluşan zararlar geriye dönük olarak önceki yıllarda oluşan karlardan düşülemez. Ertelenmiş vergi varlığı hesaplanmamış mali zararların tutarı 115.622.863 TL (31 Aralık 2013: 145.935.562 TL)’dir. Ertelenen vergi varlık / (yükümlülüklerinin) hareketleri aşağıdaki gibidir: Dönem başı - 1 Ocak Bağlı ortaklık alım etkisi Kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilen Özkaynaklar ile ilişkilendirilen Yabancı para çevirim farkları 31 Aralık 31 Aralık 2014 156.252.273 95.972.727 (8.398.439) (39.314.650) 2013 54.613.230 (4.021.556) 106.434.683 (8.509.649) 7.735.565 204.511.911 156.252.273 Kurumlar Vergisi Topluluk Türkiye’de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. Türk Vergi Kanunu ana şirket ve bağlı ortaklıklarının konsolide bir vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Dolayısıyla ekteki konsolide finansal tablolarda yansıtılan vergi karşılıkları konsolide edilen şirketleri ayrı tüzel kişilik bazında dikkate alarak hesaplanmıştır. Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi oranı ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve vergiden istisna kazançlar, vergiye tabi olmayan gelirler ve diğer indirimler (varsa geçmiş yıllar zararları kullanılan yatırım indirimleri ve Ar-Ge merkezi indirimi) düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır. 173 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 35. Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Dahil) Kurumlar Vergisi Türkiye’deki kurumlar vergisi vergi oranı %20’dir (31 Aralık 2013: %20). Ülkeler itibarıyla ertelenmiş vergi hesaplamasında kullanılan vergi oranları (%) aşağıdaki gibidir: Ülke Bosna Hersek Bulgaristan Gürcistan İtalya Mısır Romanya Rusya (*) Ukrayna Almanya (*) 31 Aralık 2014 10,0 10,0 15,0 31,4 25,0 16,0 2,0-20,0 18,0 15,0 31 Aralık 2013 10,0 10,0 15,0 31,4 25,0 16,0 2,0-20,0 19,0 15,0 Rusya’nın-Tataristan bölgesinde vergi oranı %2,0, diğer bölgelerde ise vergi oranı %20,0 olarak kullanılmaktadır. Türkiye’de geçici vergi üçer aylık dönemler itibarıyla hesaplanmakta ve tahakkuk ettirilmektedir. 2014 yılı kurum kazançlarının geçici vergi dönemleri itibarıyla vergilendirilmesi aşamasında kurum kazançları üzerinden %20 oranında geçici vergi hesaplanmıştır (31 Aralık 2013: %20). Türkiye’de vergi değerlendirmesiyle ilgili kesin ve kati bir mutabakatlaşma prosedürü bulunmamaktadır. Şirketler ilgili yılın hesap kapama dönemini takip eden yılın 1-25 Nisan tarihleri arasında (özel hesap dönemine sahip olanlarda dönem kapanışını izleyen dördüncü ayın 1-25 tarihleri arasında) vergi beyannamelerini hazırlamaktadır. Vergi Dairesi tarafından bu beyannameler ve buna baz olan muhasebe kayıtları 5 yıl içerisinde incelenerek şirketin ödemesi gereken kurumlar vergisi değiştirilebilir. Gelir Vergisi Stopajı Kurumlar vergisine ek olarak, dağıtılması durumunda kar payı elde eden ve bu kar paylarını kurum kazancına dahil ederek beyan eden tam mükellef kurumlara ve yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubelerine dağıtılanlar hariç olmak üzere kar payları üzerinden ayrıca gelir vergisi stopajı yapılması gerekmektedir. Gelir vergisi stopajı 23 Temmuz 2006 tarihinden itibaren tüm şirketlerde %15 olarak uygulanmaktadır. Dağıtılmayıp sermayeye ilave edilen kar payları gelir vergisi stopajına tabi değildir. 24 Nisan 2003 tarihinden önce alınmış yatırım teşvik belgelerine istinaden yararlanılan yatırım indirimi tutarı üzerinden %19,8 vergi tevkifatı yapılması gerekmektedir. Bu tarihten sonra yapılan teşvik belgesiz yatırım harcamalarından şirketlerin üretim faaliyetiyle doğrudan ilgili olanların %40’ı vergilendirilebilir kazançtan düşülebilir. Yararlanılan teşvik belgesiz yatırım harcamalarından vergi tevkifatı yapılmamaktadır. Yatırım İndirimi Uygulaması Yatırım indirimi uygulaması 1 Ocak 2006 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır. Ancak, şirketlerin vergilendirilebilir kazançlarının yetersiz olması sebebiyle, 31 Aralık 2005 tarihi itibarıyla yararlanamadığı yatırım indirimi tutarları ile 1 Ocak 2006 öncesi başlayan ve iktisadi ve teknik bütünlük arz eden yatırımlara ait yatırım indirimi tutarları sonraki yıllarda elde edilecek vergilendirilebilir kazançlardan düşülmek üzere sonraki yıllara taşınabilir. 174 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 35. Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Dahil) Yatırım İndirimi Uygulaması 1 Ağustos 2010 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 6009 sayılı Kanun ile yapılan düzenleme gereğince hak kazanılan yatırım indirimi tutarları yıl sınırlaması olmaksızın kullanılabilecektir. Ayrıca indirim sonrası kazanç üzerinden yürürlükteki vergi oranına göre %20 kurumlar vergisi hesaplanacaktır. 6009 sayılı Kanunla yapılan düzenleme 2010 yılı kazançlarına uygulanmak üzere 1 Ağustos 2010 tarihinde yürürlüğe girmiştir. İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması 2009/15199 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamında büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımlarda, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi çerçevesinde, indirimli kurumlar vergisi desteği alınmaktadır. Teşvik belgesinde belirtilen yatırıma katkı oranına göre hesaplanan yatırıma katkı tutarına ulaşılana kadar her yıl ödenecek kurumlar vergisi tutarı eksik ödenmek suretiyle bu teşvikten yararlanılmaktadır. Aynı Karar kapsamında alınan yatırım teşvik belgeleri gereğince KDV ve gümrük vergisi teşvikinden de yararlanılmaktadır. Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar 7.773.601 TL (31 Aralık 2013: 5.392.177 TL)’dir. Kurumlar vergisi karşılığı Peşin ödenen vergi ve fonlar (-) Finansal durum tablosundaki vergi karşılığı 31 Aralık 31 Aralık 2014 170.086.489 (120.331.579) 2013 134.096.611 (75.108.768) 49.754.910 58.987.843 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 (170.086.489) (570.437) 95.972.727 2013 (134.096.611) 1.707.047 106.434.683 Kar veya zarar tablosundaki vergi karşılığı (74.684.199) (25.954.881) Vergi karşılığının mutabakatı Vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kar Geçerli vergi oranı 494.460.794 %20 479.970.325 %20 Hesaplanan vergi (98.892.159) (95.994.065) Ayrılan ile hesaplanan vergi karşılığının mutabakatı - Vergiden mahsup edilebilecek geçmiş yıllar zararları - Kanunen kabul edilmeyen giderler - Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar payları - Türev araç işlemleri - Farklı vergi oranlarına tabi yurtdışı şirketlerin etkisi - İndirimli kurumlar vergisi - Temettü ve vergiden muaf diğer gelirler - Yabancı para çevirim farkları - Yararlanılacak yatırım indirimleri - Diğer (54.828.778) (41.693.509) (12.988.921) (11.845.303) (9.372.318) 64.399.387 37.663.134 41.819.145 65.987 10.989.136 (15.512.993) (34.399.140) (7.378.300) 563.523 (4.680.752) 80.299.356 (7.759.531) 43.331.866 (1.145.806) 16.720.961 Kar veya zarar tablosundaki vergi karşılığı (74.684.199) (25.954.881) Cari dönem kurumlar vergisi karşılığı Yabancı para çevirim farkları Ertelenmiş vergi geliri 175 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 36. Pay Başına Kazanç Pay başına kazanç Dönem boyunca mevcut olan hisselerin ortalama sayısı (tam değeri) Ana şirket hissedarlarına ait net dönem karı Pay başına kazanç Ana şirket hissedarlarına ait toplam kapsamlı gelir Toplam kapsamlı gelirden elde edilen pay başına kazanç 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 1.700.000.000 413.194.370 2013 1.700.000.000 431.862.505 0,2431 0,2540 103.690.483 767.028.831 0,0610 0,4512 37. İlişkili Taraf Açıklamaları Topluluk’ un ana ortağı T. İş Bankası AŞ’dir. Şirket ile konsolide edilen bağlı ortaklıkları arasında gerçekleşen işlemler konsolidasyon sırasında elimine edildiklerinden bu notta açıklanmamıştır. Topluluk ile diğer ilişkili taraflar arasındaki işlemlerin detayları aşağıda açıklanmıştır. İlişkili taraflarla ilgili mevduat ve krediler: İlişkili taraflarda tutulan mevduatlar T. İş Bankası A.Ş. - Vadeli - Vadesiz İşbank AG - Vadesiz İlişkili taraflardan kullanılan krediler T. İş Bankası A.Ş. İşbank AG T. Sınai ve Kalkınma Bankası A.Ş. 176 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU 31 Aralık 31 Aralık 2014 2013 2.499.482.460 21.600.717 1.653.071.034 63.258.934 2.521.083.177 1.716.329.968 9.176.951 6.788.476 9.176.951 6.788.476 2.530.260.128 1.723.118.444 31 Aralık 31 Aralık 2014 213.004.697 33.848.400 - 2013 335.412.389 35.238.000 2.681.223 246.853.097 373.331.612 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 37. İlişkili Taraf Açıklamaları İlişkili taraflarla ilgili alacaklar: İlişkili taraflardan ticari alacaklar Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Saint Gobain Glass Egypt S.A.E Şişecam Shangai Trade Co. Ltd. İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. Solvay Şişecam Holding AG Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş. OOO Balkum Paşabahçe Glass GmbH İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (*) Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Şti. İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş. Fabrika Cementa Lukavac D.D. (FCL) HNG Float Glass Limited Paşabahçe USA Inc. Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi Omco International N.V. (*) 31 Aralık 2014 3.489.445 2.219.665 2.035.060 1.369.916 1.244.795 917.933 551.294 435.033 365.696 175.111 152.335 98.731 55.378 36.111 23.286 116 - 2013 3.798.398 1.767.200 1.181.810 581.853 891.005 1.795.397 438.907 338.653 161.171 276.049 4.546.814 33.911 125.675 32.375 23.282 13.169.905 15.992.500 2013 yılındaki bakiyenin 4.463.446 TL’si Topkapı gayrimenkullerinin satış bedelinden doğan KDV alacağından oluşmaktadır. İlişkili taraflardan diğer alacaklar Saint Gobain Glass Egypt S.A.E (*) Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş. Sudel Invest S.A.R.L. Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. Paşabahçe Mağazaları B.V. (*) 31 Aralık 31 Aralık 31 Aralık 2014 7.606.300 15.345 5.041 - 2013 20.233.423 21.439 5.248 2.182.888 15.813 7.626.686 22.458.811 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla 7.606.300 TL Saint Gobain Glass Egypt S.A.E verilen sermaye avansından oluşmaktadır (31 Aralık 2013: 19.984.777 TL). 177 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 37. İlişkili Taraf Açıklamaları İlişkili taraflarla ilgili borçlar: İlişkili taraflara ticari borçlar Solvay Şişecam Holding AG Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. OOO Balkum Paşabahçe USA Inc. Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş. İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş. Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Anadolu Hayat Emeklilik Sigorta A.Ş. Kültür Yayınları İş-Türk Ltd. Şti. T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG İlişkili taraflara diğer borçlar Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. Saint Gobain Glass France S.A. Paşabahçe Glass GmbH Paşabahçe Spain SL Denizli Cam San. Vakfı Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. Diğer 178 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU 31 Aralık 31 Aralık 2014 24.170.892 13.407.001 6.067.347 4.454.680 926.396 689.729 669.732 76.844 51.018 18.534 18.093 5.601 34 2 - 2013 18.065.336 20.367.629 6.223.070 5.139.215 854.503 363.822 779.354 241.675 52.733 13.946 1.774 8.488 50.555.903 52.111.545 31 Aralık 31 Aralık 2014 2.162.587 506.558 198.149 132.009 31.126 4.267 1.490.632 2013 759.947 137.932 44.974 11.863 1.373.561 4.525.328 2.328.277 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 37. İlişkili Taraf Açıklamaları İlişkili taraflarla ilgili gelir ve giderler: İlişkili taraflarla ilgili faiz gelirleri T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG Saint Gobain Glass Egypt S.A.E Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. Paşabahçe Mağazaları B.V. Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş. İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş. İlişkili taraflarla ilgili faiz giderleri T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG T. Sınai ve Kalkınma Bankası A.Ş. İş Finansal Kiralama A.Ş. Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. İlişkili taraftan alınan temettü gelirleri İş Finansal Kiralama A.Ş. Nemtaş Nemrut Liman İşletmeleri A.Ş. 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 47.583.821 252.422 145.504 61.500 40.305 1.163 59 - 2013 37.354.316 118.926 57.865 20.310 56.952 4.567 679 829 48.084.774 37.614.444 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 13.052.833 880.713 49.500 87.806 56.163 21.669 961 2013 16.034.381 938.602 97.493 1.758 127.894 35.313 2.662 14.149.645 17.238.103 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 11.440 - 2013 45.952 11.440 45.952 179 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 37. İlişkili Taraf Açıklamaları İlişkili taraflarla ilgili gelir ve giderler: İlişkili taraflarla ilgili diğer gelirler İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. (1) Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi (2) Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. (3) Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş. (1) Solvay Şişecam Holding AG HNG Float Glass Limited Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. Paşabahçe Glass GmbH İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş. Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Şti. T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG Paşabahçe USA Inc. Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Fabrika Cementa Lukavac D.D. (FCL) İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (4) Paşabahçe Mağazaları B.V. Milli Reasürans T.A.Ş. İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. Anadolu Hayat Emeklilik Sigorta A.Ş. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. İş Factoring Finansman Hizmetleri A.Ş. Yatırım Finansman Yatırım Ortaklığı A.Ş. Kültür Yayınları İş-Türk Ltd. Şti. İş Finansal Kiralama A.Ş. İş Portföy Yönetimi A.Ş. T. İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güv. Ve Yard. Vakfı İş Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş. TSKB Gayrimenkul Değerleme A.Ş. Bosen Enerji Elektrik Üret. Otopro. Grubu A.Ş. Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 11.856.039 9.861.759 5.888.525 3.885.625 3.876.768 3.171.518 2.412.387 388.554 363.202 348.508 329.607 314.164 245.211 131.191 83.994 64.980 47.586 28.694 13.187 11.754 9.979 3.925 1.512 1.115 1.036 797 720 64 59 33 - 2013 12.125.222 8.239.183 259.174 1.843.120 1.757.828 3.265.847 1.913.923 393.618 300.577 103.798 81.150.785 13.621 4.013 9.523 207 1.247 771.910 6.000 43.342.493 112.159.596 (1) Elektrik satışına ilişkin gelirlerden oluşmaktadır. (2) 1 Ocak-31 Aralık 2014 dönemi içinde 8.674.189 TL’lik kısmı Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri AŞ’nin elde ettiği sigorta acentelik gelirinden oluşmaktadır (1 Ocak - 31 Aralık 2013: 7.353.671 TL). (3) Soda satış gelirinden oluşmaktadır. (4) 2013 yılındaki tutarın 81.108.425 TL’si Topkapı gayrimenkullerinin satış karından oluşmaktadır. 180 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 37. İlişkili Taraf Açıklamaları İlişkili taraflarla ilgili gelir ve giderler: İlişkili taraflarla ilgili diğer giderler Solvay Şişecam Holding AG (1) Omco İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş. (2) İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (3) Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. (4) İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. (5) OOO Balkum (4) Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi Şişecam Shangai Trade Co. Ltd. T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. T. İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güv. Ve Yard. Vakfı Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Şti. İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. (6) Anadolu Hayat Emeklilik Sigorta A.Ş. Paşabahçe USA Inc. Kültür Yayınları İş-Türk Ltd. Şti. Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 143.389.078 29.077.065 19.184.459 8.505.056 7.983.538 5.963.380 2.611.316 1.672.238 1.445.826 882.833 871.696 277.113 259.196 140.123 76.694 54.000 9.878 - 2013 109.794.057 28.321.178 15.601.532 6.499.647 6.524.121 3.484.199 614.530 965.921 1.317.357 982.697 801.585 263.999 2.464.828 134.346 53.945 840 104.054 222.403.489 177.928.836 (1) Solvay Sodi AD’ den alınan soda alımlarından oluşmaktadır. (2) Kalıp giderlerinden oluşmaktadır. (3) 1 Ocak - 31 Aralık 2014 dönemi içinde 18.821.054 TL’lik kısmı iş merkezinin bulunduğu İş Kuleleri Kule-3’ün kira giderlerinden oluşmaktadır (1 Ocak - 31 Aralık 2013: 15.314.707 TL). (4) Camın ana hammaddesi olan kum alım giderlerinden oluşmaktadır. (5) Şirket merkezinin bulunduğu İş Kuleleri Kule-3’ün yönetim ve işletim giderlerinden oluşmaktadır. (6) Camiş Menkul Değerler A.Ş. 30 Haziran 2014 tarihi itibarıyla İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ile birleşmiştir. Bu nedenle Camiş Menkul Değerler A.Ş. tutarları İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tutarları ile konsolide edilmiştir. Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar Ana ortaklık (Holding) Konsolidasyona tabi diğer şirketler 1 Ocak- 1 Ocak- 31 Aralık 31 Aralık 2014 11.523.759 39.602.119 2013 10.723.624 28.654.072 51.125.878 39.377.696 Şirket’in üst düzey yöneticileri, Yönetim Kurulu Başkanı ve Üyeleri ile genel müdür, grup başkanları, genel müdür yardımcıları, başkan yardımcıları ve fabrika müdürlerinden oluşmaktadır. 1 Ocak- 31 Aralık 2014 ve 1 Ocak - 31 Aralık 2013 dönemlerinde üst yönetime emeklilik sosyal yardımları, işten çıkartma, ayrılma nedeniyle sağlanan faydalar, hisse bazlı ödemeler ve diğer uzun vadeli faydalar sağlanmamıştır. 181 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38. Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi a) Sermaye Riski Yönetimi Topluluk sermaye yönetiminde bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak karlılığını artırmayı hedeflemektedir. Topluluk’ un sermaye yapısı Dipnot 8 ve 10’da açıklanan kredileri de içeren borçlar, Dipnot 6’da açıklanan nakit ve nakit benzerleri ve Dipnot 27’de açıklanan sırasıyla çıkarılmış sermaye, sermaye yedekleri, kar yedekleri ve geçmiş yıl karlarını da içeren özkaynak kalemlerinden oluşmaktadır. Topluluk’ un sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskler Şirket Yönetimi tarafından değerlendirilir. Şirket Yönetimi değerlendirmelerine dayanarak sermaye yapısını yeni borç edinilmesi veya mevcut olan borcun geri ödenmesiyle olduğu kadar temettü ödemeleri ve yeni hisse ihracı yoluyla dengede tutulması amaçlanmaktadır. Topluluk sermayeyi borç/toplam özkaynak oranını kullanarak izler. Bu oran net borcun toplam özkaynağa bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit ve nakit benzeri değerlerin toplam borç tutarından (finansal durum tablosunda gösterildiği gibi finansal borçlar ve yükümlülükleri, finansal kiralama ve ticari borçları içerir) düşülmesiyle hesaplanır. 31 Aralık 2014 ve 31 Aralık 2013 tarihleri itibarıyla net borç / toplam özkaynak oranı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 31 Aralık 2014 4.501.139.795 (2.775.445.357) 2013 4.261.776.484 (1.953.138.390) Net borç 1.725.694.438 2.308.638.094 Toplam özkaynak 7.239.259.565 6.615.301.267 %24 %35 Finansal ve ticari borçlar Eksi: Nakit ve nakit benzerleri Net borç / özkaynak oranı Topluluk’ un genel stratejisinde önceki dönemden bir farklılık göstermemektedir. b) Finansal Risk Faktörleri Topluluk faaliyetleri nedeniyle piyasa riski (kur riski, gerçeğe uygun değer faiz oranı riski, nakit akımı faiz oranı riski ve fiyat riski), kredi riski ve likidite riskine maruz kalmaktadır. Topluluk risk yönetimi programı genel olarak finansal piyasalardaki belirsizliğin, Topluluk finansal performansı üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerinin minimize edilmesi üzerine odaklanmaktadır. Topluluk finansal araçlarını Mali İşler Başkanlığı vasıtasıyla merkezi olarak Topluluk’ un risk politikaları çerçevesinde yönetmektedir. Topluluk’ un nakit giriş ve çıkışları günlük olarak, aylık nakit akım bütçeleri haftalık raporlarla, yıllık nakit akım bütçeleri ise aylık nakit raporlarla izlenmektedir. Risk yönetimi Yönetim Kurulu tarafından onaylanan politikalar doğrultusunda merkezi bir Risk Yönetimi Birimi tarafından yürütülmektedir. Risk politikalarına ilişkin olarak ise Topluluk’ un Risk Yönetimi Birimi tarafından finansal risk tanımlanır, değerlendirilir ve Topluluk’ un operasyon üniteleri ile birlikte çalışmak suretiyle riskin azaltılmasına yönelik araçlar kullanılır. Yönetim Kurulu tarafından risk yönetimine ilişkin olarak gerek yazılı genel bir mevzuat gerekse de döviz kuru riski, faiz riski, kredi riski, türev ürünlerinin ve diğer türevsel olmayan finansal araçların kullanımı ve likidite fazlalığının nasıl değerlendirileceği gibi çeşitli risk türlerini kapsayan yazılı prosedürler oluşturulur. 182 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38. Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.1) Kredi Riski Yönetimi Finansal araçları elinde bulundurmak karşı tarafın anlaşmanın gereklerini yerine getirememe riskini de taşımaktadır. Topluluk Yönetimi bu riskleri, her anlaşmada bulunan karşı taraf için ortalama riski kısıtlayarak ve gerektiği takdirde teminat alarak karşılamaktadır. Topluluk’ un tahsilat riski, esas olarak ticari alacaklarından doğmaktadır. Topluluk, bayilerinden doğabilecek bu riski, bayiler için belirlenen kredi limitlerini alınan teminatlar ile sınırlayarak yönetmektedir. Kredi limitlerinin kullanımı Topluluk tarafından sürekli olarak izlenmekte ve müşterinin finansal pozisyonu, geçmiş tecrübeler ve diğer faktörler göz önüne alınarak müşterinin kredi kalitesi sürekli değerlendirilmektedir. Ticari alacaklar Topluluk politikaları ve prosedürleri dikkate alınarak değerlendirilmekte ve bu doğrultuda şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra finansal durum tablosunda net olarak gösterilmektedir (Dipnot 10). Ticari alacaklar çeşitli sektör ve coğrafi alanlara dağılmış çok sayıdaki müşteriyi kapsamaktadır. Müşterilerin ticari alacak bakiyeleri üzerinden sürekli olarak kredi değerlendirmeleri yapılmaktadır. 183 184 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU - E. Finansal durum tablosu dışı kredi riski içeren unsurlar - D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır. - C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı (*) - 13.169.905 - - 13.169.905 taraf İlişkili taraf Diğer Alacaklar - 37.154.309 (37.154.309) - 184.787.513 (28.137.979) - 951.209.720 (360.191.875) (388.329.854) 1.135.997.233 Ticari alacaklar B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri - Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış fin. varlıkların net defter değeri - Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı - Azami riskin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski (*) (A+B+C+D+E) Finansal araç türleri itibarıyla maruz kalınan kredi riskleri b.1) Kredi Riski Yönetimi b) Finansal Risk Faktörleri 38. Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR - - 6.009.001 (4.257.919) - 1.617.685 - (4.257.919) 7.626.686 taraf İlişkili taraf Diğer - 2.848.378 (2.848.378) 2.976 (2.976) - 33.510 - - 34.925.418 - - 34.958.928 Diğer alacaklar - - - - 2.774.661.262 - - 2.774.661.262 kalemler nakit benzeri Nakit ve Türev - - - - 84.341.541 - - 84.341.541 araçlar 185 (*) - D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı - Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri) - Değer düşüklüğü (-) - Net değerin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı E. Finansal durum tablosu dışı kredi riski içeren unsurlar - C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar gibi, kredi güvenilirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır. - B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri - Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı (*) 15.992.500 - - 15.992.500 taraf İlişkili taraf Diğer Alacaklar - 33.469.687 (33.469.687) 655.506 (655.506) - 179.637.303 (13.147.960) - 959.100.939 (361.875.076) (375.023.036) 1.138.738.242 Ticari alacaklar A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri - Teminat, vs. ile güvence altına alınmış kısmı - Azami riskin teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D+E) Finansal araç türleri itibarıyla maruz kalınan kredi riskleri b.1) Kredi Riski Yönetimi b) Finansal Risk Faktörleri 38. Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR - - 10.277.423 (9.542.751) - 12.181.388 - (9.542.751) 22.458.811 taraf İlişkili taraf Diğer - 7.280.172 (7.280.172) 4.791 (4.791) - - - 65.215.214 - - 65.215.214 Diğer alacaklar Nakit ve - - - - 1.948.376.466 - - 1.948.376.466 kalemler nakit benzeri - -- - - - - - araçlar Türev TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38. Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.1) Kredi Riski Yönetimi Topluluk’ un müşterilerinden aldığı teminatların toplamı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 31 Aralık 2014 194.159.842 94.902.330 75.899.478 15.293.819 8.074.385 2013 219.305.795 85.503.964 41.305.414 20.625.113 8.282.750 388.329.854 375.023.036 31 Aralık 31 Aralık Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş 2014 123.033.146 34.829.731 15.559.453 11.365.183 2013 107.651.607 38.785.306 21.656.132 11.544.258 Toplam vadesi geçen alacaklar 184.787.513 179.637.303 Teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı (-) (28.137.979) (13.147.960) Teminat mektupları Doğrudan borçlandırma sistemi Teminat çek ve senetleri İpotekler Nakit Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış ticari alacaklar aşağıdaki gibidir: b.2) Likidite Risk Yönetimi Topluluk, nakit akımlarını düzenli olarak takip ederek finansal varlıkların ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların ve borçlanma rezervinin devamını sağlayarak likidite riskini yönetir. Likidite riski tabloları İhtiyatlı likidite riski yönetimi yeterli ölçüde nakit tutmayı yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder. Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmektedir. 186 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38. Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.2) Likidite Risk Yönetimi Likidite riski tabloları Aşağıdaki tablo, Topluluk’ un finansal yükümlülüklerinin vade dağılımını göstermektedir. Aşağıdaki tablolar, Topluluk’ un yükümlülükleri iskonto edilmeden ve ödemesi gereken en erken tarihler esas alınarak hazırlanmıştır. Söz konusu yükümlülükler üzerinden ödenecek faizler aşağıdaki tabloya dahil edilmiştir. 31 Aralık 2014 Türev olmayan finansal yükümlülükler Banka kredileri Borçlanma senedi ihraçları Finansal kiralama yükümlülükleri Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Diğer borçlar Defter değeri 2.683.845.878 1.155.735.170 Sözleşme uyarınca nakit çıkışları toplamı (I+II+III+IV) 2.971.882.453 1.430.471.438 3.824.918 607.177.926 55.081.231 16.136.189 3.829.382 609.574.082 55.081.231 16.176.833 83.142 598.099.783 55.081.231 15.127.722 Toplam yükümlülük 4.521.801.312 5.087.015.419 915.806.242 Defter değeri 84.341.541 - Sözleşme uyarınca nakit çıkışları toplamı (I+II+III+IV) 84.341.541 - Üç aydan kısa (I) - 3-12 ay arası (II) - 1-5 yıl arası (III) 84.341.541 - 5 yıldan uzun (IV) - 84.341.541 84.341.541 - - 84.341.541 - Türev finansal yükümlülükler Nakit girişleri Nakit çıkışları Üç aydan kısa (I) 247.414.364 - 5 yıldan 1-5 yıl 3-12 ay uzun arası arası (IV) (III) (II) 810.183.566 1.791.551.221 122.733.302 49.276.625 197.106.500 1.184.088.313 27.854 11.474.299 - 3.718.386 1.049.111 - 870.962.344 1.993.425.218 1.306.821.615 31 Aralık 2013 Türev olmayan finansal yükümlülükler Banka kredileri Borçlanma senedi ihraçları Finansal kiralama yükümlülükleri Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Diğer borçlar Defter değeri 2.513.384.503 1.065.027.867 Sözleşme uyarınca nakit çıkışları toplamı (I+II+III+IV) 3.007.414.253 1.361.950.188 5.784.342 625.468.227 54.439.822 16.624.089 5.838.306 627.136.734 54.439.822 16.697.504 285.223 608.497.089 54.439.822 15.137.784 Toplam yükümlülük 4.280.728.850 5.073.476.807 848.002.672 Defter değeri (4.154.641) Sözleşme uyarınca nakit çıkışları toplamı (I+II+III+IV) (4.154.641) Üç aydan kısa (I) - 3-12 ay arası (II) - 1-5 yıl arası (III) (4.154.641) 5 yıldan uzun (IV) - (4.154.641) (4.154.641) - - (4.154.641) - Türev finansal yükümlülükler Nakit girişleri Nakit çıkışları Üç aydan kısa (I) 169.642.754 - 5 yıldan 1-5 yıl 3-12 ay uzun arası arası (IV) (III) (II) 845.096.613 1.635.488.389 357.186.497 45.353.875 181.415.500 1.135.180.813 249.426 18.639.645 - 5.303.657 1.559.720 - 909.339.559 1.823.767.266 1.492.367.310 187 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38. Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.3) Piyasa Riski Yönetimi Faaliyetleri nedeniyle Topluluk, döviz kurundaki ve faiz oranındaki değişiklikler ile ilgili finansal risklere maruz kalmaktadır. Topluluk düzeyinde karşılaşılan piyasa riskleri, duyarlılık analizleri esasına göre ölçülmektedir. Cari yılda Topluluk’ un maruz kaldığı piyasa riskinde ya da karşılaşılan riskleri ele alış yönteminde veya bu riskleri nasıl ölçtüğüne dair kullandığı yöntemde, önceki seneye göre bir değişiklik olmamıştır. b.3.1) Kur riski yönetimi Yabancı para cinsinden işlemler, kur riskinin oluşmasına sebebiyet vermektedir. Topluluk, bağlı ortaklıkları ve iştiraklerinin faaliyet gösterdiği ülkelerin ekonomilerine göre geçerli fonksiyonel para birimleri dışında kalan para birimlerini yabancı para olarak kabul etmiştir. Topluluk’ un yabancı para cinsinden parasal ve parasal olmayan varlıkları ile parasal ve parasal olmayan yükümlülüklerinin rapor tarihi itibarıyla dağılımı aşağıdaki gibidir: 188 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38. Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.3) Piyasa Riski Yönetimi b.3.1) Kur riski yönetimi 31 Aralık 2014 Tarihi İtibarıyla Döviz Pozisyonu Tablosu Diğer dövizlerin 1. Ticari alacaklar 2a. Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) 2b. Parasal olmayan finansal varlıklar 3. Diğer TL karşılığı 362.793.499 ABD Doları 89.127.871 Euro 48.349.245 TL karşılığı 19.736.164 2.542.860.001 27.496.185 732.056.552 4.886.573 297.363.408 5.424.481 6.521.098 863.877 4. Dönen varlıklar (1+2+3) 5. Ticari alacaklar 6a. Parasal finansal varlıklar 6b. Parasal olmayan finansal varlıklar 7. Diğer 2.933.149.685 47.633 53.790.405 826.070.996 20.541 875.575 351.137.134 17.336.737 27.121.139 2.858.300 53.838.038 896.116 17.336.737 2.858.300 2.986.987.723 826.967.112 368.473.871 29.979.439 73.541.743 382.145.124 13.586.643 - 12.985.895 68.596.452 3.307.197 - 14.495.886 79.085.621 2.019.325 - 2.540.205 221.674 - 13. Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) 14. Ticari borçlar 15. Finansal yükümlülükler 16a. Parasal olan diğer yükümlülükler 16b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler 469.273.510 1.778.380.883 - 84.889.544 574.320.675 - 95.600.832 158.325.476 - 2.761.879 - 17. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) 1.778.380.883 574.320.675 158.325.476 - 18. Toplam yükümlülükler (13+17) 2.247.654.393 659.210.219 253.926.308 2.761.879 162.323.000 70.000.000 - - 162.323.000 70.000.000 - - - - - - 901.656.330 237.756.893 114.547.563 27.217.560 658.046.740 161.994.745 91.786.345 23.495.383 84.341.541 36.371.358 - - 1.758.815.669 724.051.785 431.789.263 125.215.125 244.786.182 148.801.429 103.784.437 18.112.836 8. Duran varlıklar (5+6+7) 9. Toplam varlıklar (4+8) 10. Ticari borçlar 11. Finansal yükümlülükler 12a. Parasal olan diğer yükümlülükler 12b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler 19. Bilanço dışı türev araçların net varlık / (yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) 19a. Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı 19b.Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı 20. Net yabancı para varlık/(yükümlülük) Pozisyonu (9-18+19) 21. Parasal kalemler net yabancı para varlık /(yükümlülük) pozisyonu (=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) 22. Döviz hedge’ i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri 23. İhracat 24. İthalat 189 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38. Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.3) Piyasa Riski Yönetimi b.3.1) Kur riski yönetimi 31 Aralık 2013 Tarihi İtibarıyla Döviz Pozisyonu Tablosu 1. Ticari alacaklar 2a. Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) 2b. Parasal olmayan finansal varlıklar 3. Diğer TL karşılığı 356.333.360 ABD Doları 87.627.014 Euro 49.528.764 Diğer dövizlerin TL karşılığı 23.869.809 1.516.292.971 33.339.466 620.836.171 5.596.062 62.615.655 6.795.726 7.371.460 1.440.142 4. Dönen varlıklar (1+2+3) 5. Ticari alacaklar 6a. Parasal finansal varlıklar 6b. Parasal olmayan finansal varlıklar 7. Diğer 1.905.965.797 46.778 17.219.270 714.059.247 20.541 535.357 118.940.145 1.000 4.936.042 32.681.411 1.581.971 8. Duran varlıklar (5+6+7) 17.266.048 555.898 4.937.042 1.581.971 1.923.231.845 714.615.145 123.877.187 34.263.382 84.442.361 257.074.031 26.213.008 - 17.241.995 40.707.412 5.951.653 - 14.973.005 57.957.501 4.512.768 - 3.674.542 258.652 - 13. Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) 14. Ticari borçlar 15. Finansal yükümlülükler 16a. Parasal olan diğer yükümlülükler 16b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler 367.729.400 1.616.970.911 - 63.901.060 607.152.250 - 77.443.274 109.356.671 - 3.933.194 - 17. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) 1.616.970.911 607.152.250 109.356.671 - 18. Toplam yükümlülükler (13+17) 1.984.700.311 671.053.310 186.799.945 3.933.194 149.401.000 70.000.000 - - 149.401.000 70.000.000 - - - - - - 9. Toplam varlıklar (4+8) 10. Ticari borçlar 11. Finansal yükümlülükler 12a. Parasal olan diğer yükümlülükler 12b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler 19. Bilanço dışı türev araçların net varlık / (yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) 19a. Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı 19b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden türev ürünlerin tutarı 20. Net yabancı para varlık/(yükümlülük) Pozisyonu (9-18+19) 87.932.534 113.561.835 (62.922.758) 30.330.188 21. Parasal kalemler net yabancı para varlık / (yükümlülük) pozisyonu (=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) 22. Döviz hedge’ i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri (112.027.202) 37.430.416 (74.654.526) 27.308.075 (4.154.651) (1.946.611) - - 23. İhracat 24. İthalat 1.522.171.683 534.966.613 422.062.689 126.867.131 245.576.991 107.172.846 97.768.852 22.450.914 190 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38. Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.3) Piyasa Riski Yönetimi b.3.1) Kur riski yönetimi Topluluk, başlıca ABD Doları ve Euro cinsinden kur riskine maruz kalmaktadır. Diğer kurların etkisi önemsizdir. Aşağıdaki tablo Topluluk’ un ABD Doları ve Euro kurlarındaki %10’luk artışa ve azalışa olan duyarlılığını göstermektedir. %10’luk oran, üst düzey yöneticilere Topluluk içinde kur riskinin raporlanması sırasında kullanılan oran olup, söz konusu oran Topluluk Yönetimi’nin döviz kurlarında beklediği olası değişikliği ifade etmektedir. Duyarlılık analizi sadece dönem sonundaki açık yabancı para cinsinden parasal kalemleri kapsar ve söz konusu kalemlerin yılsonundaki %10’luk kur değişiminin etkilerini gösterir. Bu analiz, dış kaynaklı krediler ile birlikte Topluluk içindeki yurt dışı faaliyetler için kullanılan, krediyi alan ve de kullanan tarafların fonksiyonel para birimi dışındaki kredilerini kapsamaktadır. Pozitif değer, vergi öncesi kar / zararda ve diğer özkaynak kalemlerindeki artışı ifade eder. Kur riskine duyarlılık 31 Aralık 2014 Kar/(Zarar) Yabancı paranın Yabancı paranın değer kazanması değer kaybetmesi Özkaynaklar Yabancı paranın Yabancı paranın değer kazanması değer kaybetmesi ABD Doları’nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 1- ABD Doları net varlık / yükümlülük 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 37.564.961 16.232.300 (37.564.961) (16.232.300) - - 3- ABD Doları net etki (1+2) 53.797.261 (53.797.261) - - 4- Euro net varlık / yükümlülük 5- Euro riskinden korunan kısım (-) 25.890.174 - (25.890.174) - 297.231.040 - (297.231.040) - 6- Euro net etki (4+5) 25.890.174 (25.890.174) 297.231.040 (297.231.040) 7- Diğer dövizler cinsinden net varlık/yükümlülük 8- Diğer dövizlerin riskinden korunan kısım (-) 2.349.538 - (2.349.538) - 35.074.464 - (35.074.464) - 9- Diğer dövizlerin net etkisi (7+8) 2.349.538 (2.349.538) 35.074.464 (35.074.464) 82.036.973 (82.036.973) 332.305.504 (332.305.504) Euro’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde Diğer dövizlerin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde Toplam (3+6+9) 191 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38. Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.3) Piyasa Riski Yönetimi b.3.1) Kur riski yönetimi Kur riskine duyarlılık 31 Aralık 2013 Kar/(Zarar) Yabancı paranın Yabancı paranın değer kazanması değer kaybetmesi Özkaynaklar Yabancı paranın Yabancı paranın değer kazanması değer kaybetmesi ABD Doları’nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 1- ABD Doları net varlık / yükümlülük 2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 7.988.774 14.940.100 (7.988.774) (14.940.100) - - 3- ABD Doları net etki (1+2) 22.928.874 (22.928.874) - - 4- Euro net varlık / yükümlülük 5- Euro riskinden korunan kısım (-) (21.922.302) - 21.922.302 - 234.555.606 - (234.555.606) - 6- Euro net etki (4+5) (21.922.302) 21.922.302 234.555.606 (234.555.606) Euro’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde Diğer dövizlerin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde 7- Diğer dövizler cinsinden net varlık/yükümlülük 8- Diğer dövizlerin riskinden korunan kısım (-) 2.730.808 - (2.730.808) - 24.757.481 - (24.757.481) - 9- Diğer dövizlerin net etkisi (7+8) 2.730.808 (2.730.808) 24.757.481 (24.757.481) Toplam (3+6+9) 3.737.380 (3.737.380) 259.313.087 (259.313.087) b.3.2) Faiz oranı riski yönetimi Topluluk’ un finansal yükümlülükleri, Topluluk’ u faiz oranı riskine maruz bırakmaktadır. Topluluk’ un finansal yükümlülükleri ağırlıklı olarak değişken faizli borçlanmalardır. Değişken faizli finansal yükümlülüklerin 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla mevcut finansal durum pozisyonuna göre TL faiz oranlarında %1’lik ve yabancı para faiz oranlarında %0,25’lik bir düşüş / yükseliş olması ve diğer tüm değişkenlerin sabit tutulması durumunda; vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kar 4.490.193 TL değerinde artacak/azalacaktır (31 Aralık 2013: 3.978.894 TL). 192 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38. Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.3) Piyasa Riski Yönetimi b.3.2) Faiz oranı riski yönetimi Faiz oranı duyarlılığı Topluluk’ un faiz oranına duyarlı finansal araçlarının dağılımı aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2014 Faiz Riskine Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Finansal yatırımlar Satılmaya hazır finansal varlıklar Ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Diğer alacaklar Finansal yükümlülükler Banka kredileri Borçlanma senedi ihraçları Finansal kiralama yükümlülüğü Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Diğer borçlar Değişken Sabit Maruz Faizli Faizli Kalmayan Toplam - 3.785.504.663 2.593.030.811 721.100 1.135.997.233 20.796.591 34.958.928 264.904.667 182.414.546 82.490.121 - 4.050.409.330 2.775.445.357 721.100 82.490.121 1.135.997.233 20.796.591 34.958.928 1.866.641.189 1.866.641.189 - 2.642.727.181 804.771.747 1.155.735.170 3.824.918 607.177.926 55.081.231 16.136.189 12.432.942 12.432.942 - 4.521.801.312 2.683.845.878 1.155.735.170 3.824.918 607.177.926 55.081.231 16.136.189 31 Aralık 2013 Faiz Riskine Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Finansal yatırımlar Satılmaya hazır finansal varlıklar Ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Diğer alacaklar Finansal yükümlülükler Banka kredileri Borçlanma senedi ihraçları Finansal kiralama yükümlülüğü Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Diğer borçlar Değişken Sabit Maruz Faizli Faizli Kalmayan Toplam - 3.017.506.935 1.774.221.903 880.265 1.138.738.242 38.451.311 65.215.214 261.582.252 178.916.487 82.665.765 - 3.279.089.187 1.953.138.390 880.265 82.665.765 1.138.738.242 38.451.311 65.215.214 1.603.190.899 1.603.190.899 - 2.669.423.483 902.079.136 1.065.027.867 5.784.342 625.468.227 54.439.822 16.624.089 8.114.468 8.114.468 - 4.280.728.850 2.513.384.503 1.065.027.867 5.784.342 625.468.227 54.439.822 16.624.089 193 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 38. Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi b) Finansal Risk Faktörleri b.3) Piyasa Riski Yönetimi b.3.3) Diğer fiyat riskleri Özkaynak fiyat duyarlılığı Topluluk’ un konsolide etmediği satılmaya hazır finansal varlığı BİST 100 endeksinde yer almaktadır. Aşağıdaki duyarlılık analizleri raporlama tarihinde maruz kalınan hisse senedi fiyat risklerine göre belirlenmiştir. Raporlama tarihinde, diğer tüm değişkenlerin sabit ve değerleme yöntemindeki verilerin %10 oranında fazla / az olması durumunda: • 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla, hisse senedi yatırımları, satılmaya hazır varlıklar olarak sınıflandırıldığı ve elden çıkarılmadığı ya da değer düşüklüğüne uğramadığı sürece, net kar / zarar etkilenmeyecektir. • Diğer özkaynaktaki fonlarda 30.095 TL tutarında artış / azalış (31 Aralık 2013: 30.748 TL) olacaktır. Bu durum esasen, satılmaya hazır hisselerin gerçeğe uygun değerindeki değişikliklerden kaynaklanmaktadır. Topluluk’ un hisse senedi fiyatları ile ilgili duyarlılığı daha önceki yıla kıyasla önemli bir değişiklik göstermemiştir. 39. Finansal Araçlar (Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları ve Finansal Riskten Korunma Muhasebesi Çerçevesindeki Açıklamalar) Finansal Araçlar Kategorileri 31 Aralık 2014 Etkin faiz yöntemi ile değerlenen finansal varlık ve yükümlülükler Krediler ve alacaklar Satılmaya hazır finansal varlıklar Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Türev finansal varlıklar Finansal yatırımlar 2.860.507.998 1.156.793.824 2.775.445.357 - 1.135.997.233 20.796.591 84.341.541 721.100 - Finansal yükümlülükler Finansal borçlar Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Türev finansal yükümlülükler 4.505.665.123 3.843.405.966 607.177.926 55.081.231 - 194 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU - Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlık ve yükümlülükler Defter Değeri Not 82.490.121 82.490.121 - 4.099.791.943 - 2.775.445.357 - 1.135.997.233 20.796.591 84.341.541 83.211.221 6 10 37 12 7 - - 4.505.665.123 - 3.843.405.966 607.177.926 55.081.231 - 8 10 37 12 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 39. Finansal Araçlar (Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları ve Finansal Riskten Korunma Muhasebesi Çerçevesindeki Açıklamalar) Finansal Araçlar Kategorileri 31 Aralık 2013 Etkin faiz yöntemi ile değerlenen finansal varlık ve yükümlülükler Krediler ve alacaklar Satılmaya hazır finansal varlıklar Finansal varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Ticari alacaklar İlişkili taraflardan alacaklar Türev finansal varlıklar Finansal yatırımlar 1.954.003.915 1.177.189.553 1.953.123.650 - 1.138.738.242 38.451.311 880.265 - Finansal yükümlülükler Finansal borçlar Ticari borçlar İlişkili taraflara borçlar Türev finansal yükümlülükler 4.268.259.412 3.584.196.712 625.468.227 54.439.822 4.154.651 - Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlık ve yükümlülükler Defter Değeri Not 82.665.765 82.665.765 14.740 3.213.873.973 14.740 1.953.138.390 - 1.138.738.242 38.451.311 83.546.030 6 10 37 12 7 - - 4.268.259.412 - 3.584.196.712 625.468.227 54.439.822 4.154.651 8 10 37 12 Finansal Araçların Gerçeğe Uygun Değeri 31 Aralık 2014 Finansal varlıklar Satılmaya hazır finansal varlıklar Türev finansal araçlar Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar Toplam Toplam 82.490.121 84.341.541 721.100 Kategori 1 330.875 - Kategori 2 84.341.541 721.100 Kategori 3 82.159.246 - 167.552.762 330.875 85.062.641 82.159.246 Toplam 82.665.765 Kategori 1 307.488 Kategori 2 - Kategori 3 82.358.277 880.265 - 880.265 - 83.546.030 307.488 880.265 82.358.277 31 Aralık 2013 Finansal varlıklar Satılmaya hazır finansal varlıklar Türev finansal araçlar Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar Toplam Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri aşağıdaki gibi belirlenir: • Kategori 1: Finansal varlık ve yükümlülükler, birbirinin aynı varlık ve yükümlülükler için aktif piyasada işlem gören borsa fiyatlarından değerlenmiştir. • Kategori 2: Finansal varlık ve yükümlülükler, ilgili varlık ya da yükümlülüğün birinci kategoride belirtilen borsa fiyatından başka direkt ya da endirekt olarak piyasada gözlenebilen fiyatının bulunmasında kullanılan girdilerden değerlenmiştir. • Kategori 3: Finansal varlık ve yükümlülükler, varlık ya da yükümlülüğün gerçeğe uygun değerinin bulunmasında kullanılan piyasada gözlenebilir bir veriye dayanmayan girdilerden değerlenmiştir. 195 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 HESAP DÖNEMİNE AİT KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 40. Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar • Şirket Yönetim Kurulu’nun 13 Ocak 2015 tarihli toplantısında; Topluluk’ un yeniden yapılanma süreci içinde operasyon modeli kapsamında oluşturulan organizasyon yapısı ile ilgili olarak; • Stratejik Planlama Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmakta olan Gizep Sayın’ın Genel Müdürlük Koordinatörü olarak, • Düzcam Grubu Stratejik Planlama Direktörü olarak görev yapmakta olan Özlem Vergon’un Başkan (strateji’den sorumlu) olarak 13 Ocak 2015 tarihinden geçerli olmak üzere atanmışlardır. • Şirket Yönetim Kurulu’nun 24 Şubat 2015 tarihli toplantısında; Denetimden Sorumlu Komitemizin görüşleri doğrultusunda, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)’nun Seri: II.14.1 sayılı Tebliği hükümlerine göre hazırlanacak 2015 ve 2016 yıllarına ilişkin finansal tabloların bağımsız denetimlerinin Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. (PricewaterhouseCoopers) firmasına yaptırılması hususunun Genel Kurulun onayına sunulmasına karar verilmiştir. • Bağlı ortaklıklarımızdan, Trakya Glass Bulgaria EAD bünyesindeki düzcam fabrikasının 230.000 ton/yıl kapasiteli 2. Float Hattı ateşlenmiş olup, ticari üretime Nisan ayında geçilmesi planlanmaktadır. • Bağlı ortaklıklarımızdan Trakya Glass Rus AO bünyesindeki 5 Milyon m2/yıl kapasiteli ayna tesisinde deneme üretimleri tamamlanarak, 27 Şubat 2015 tarihinde ticari üretime geçilmiştir. 41. Finansal Tabloları Önemli Ölçüde Etkileyen ya da Finansal Tabloların Açık, Yorumlanabilir ve Anlaşılabilir Olması Açısından Açıklanması Gerekli Olan Diğer Hususlar Finansal Tabloların Onaylanması Şirket’in 31 Aralık 2014 tarihinde sona eren döneme ait Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri: II-14.1 sayılı Tebliğ hükümlerine göre hazırlanan bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tabloları, Denetimden Sorumlu Komite’nin görüşü de dikkate alınarak incelenmiş olup; söz konusu konsolide finansal tabloların faaliyet sonuçlarının gerçek durumunu yansıttığına ve Şirket’in izlediği muhasebe ilkeleri ile Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine uygun ve doğru olduğuna, konsolide finansal tabloları Mali İşler Başkanı Mustafa Görkem Elverici ile Mali İşler Başkan Yardımcısı Mükremin Şimşek tarafından elektronik ortamda imzalanmasına ve Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri kapsamında gerekli bildirimlerin yapılmasına Şirket Yönetim Kurulu’nun 3 Mart 2015 tarihli toplantısında karar verilmiştir. 196 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 2014 YILI KÂRININ DAĞITIMI Sayın Ortaklarımız, Şirketimiz 2014 yılı hesap dönemini 413.194.370 Türk Lirası karla kapatmış bulunmaktadır. Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) Seri II-14.1 “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği”ne göre hazırlanan 2014 yılı konsolide bilançomuzda yer alan 413.194.370 Türk Lirası tutarındaki 2014 yılı net konsolide bilanço kârımızın, SPK’nun kâr dağıtımına ilişkin düzenlemeleri ve Esas Sözleşmemizin 25. maddesi ve kamuya açıklanan şirketimizin “Kar Dağıtım Politikası”’nda belirtilen esaslara göre aşağıdaki şekilde tefrik edilmesini; 1. Net Dönem Karı 2. Birinci Tertip Yasal Yedek (10.274.744) 3. Net Dağıtılabilir Dönem Karı 402.919.626 4. Yıl İçinde Yapılan Bağışlar 5. Birinci Temettünün Hesaplanacağı Bağışlar Eklenmiş Net Dağıtılabilir Dönem Karı 6. Ortaklara Birinci Temettü - Nakit 7. 413.194.370 1.011.904 403.931.530 90.000.000 - Bedelsiz 105.000.000 Toplam Temettü 195.000.000 Olağanüstü Yedek 207.919.626 Mevcut çıkarılmış sermayenin; %5,29411 oranına tekabül eden 90.000.000 Türk Lirası tutarındaki brüt temettünün nakden, %6,17647 oranına tekabül eden 105.000.000 Türk Lirası tutarındaki brüt temettünün ise bedelsiz pay olarak dağıtılması, stopaja tabi olan pay sahiplerimize ise nakit kar payı üzerinden gelir vergisi stopajı yapıldıktan sonra net ödenmesini, nakit temettü ödeme tarihinin 29 Mayıs 2015 olarak belirlenmesini ve bedelsiz payların ise yasal sürecin tamamlanmasını takiben dağıtılması hususlarını, Görüş ve onaylarınıza sunarız. Saygılarımla, H. Ersin Özince Yönetim Kurulu Başkanı 197 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU BÖLÜM I - KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM BEYANI Bu beyan, Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) 03.01.2014 tarih ve 28871 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren, Seri: II-17.1 sayılı “Kurumsal Yönetim Tebliği” ile belirlenen “Kurumsal Yönetim İlkeleri” çerçevesinde; pay sahipleri, kamuyu aydınlatma ve şeffaflık, menfaat sahipleri ile ilişkilerin düzenlenmesi ve Yönetim Kurulu ile ona bağlı olarak çalışan komite ve yöneticilerin görev, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi konularında, Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları Anonim Şirketi’nin (Şirket) aşağıda belirtilen sorumluluklarını ifade etmektedir. Şişecam Topluluğu, düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve kimyasallar ana işkollarında uluslararası seviyede faaliyet gösteren bir sanayi topluluğudur. Halen üretimini 13 ülkede sürdüren Şişecam, satışlarının yaklaşık yarısını yurtdışına yapmakta ve ürünlerini dünyada 150 ülkeye ihraç etmektedir. Topluluk düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyafı gibi camın tüm alanları ile soda ve krom bileşiklerini kapsayan işkollarında Türkiye pazarında lider konumdadır. Atatürk’ün direktifleriyle 1935 yılında Türkiye İş Bankası tarafından kurulan Şişecam, 80 yıllık geçmişiyle Türkiye’nin en köklü sanayi kuruluşlarından biridir. Topluluk, ulaştığı ölçek, ihtisaslaşma derecesi ve rekabet gücü yüksek faaliyetleriyle işkolunda dünyanın en seçkin üreticileri arasında değerlendirilmektedir. Bulunduğu sektörde değer yaratma stratejisiyle en ileri teknoloji ve yenilikleri kullanan, Ar-Ge yatırımlarıyla ürün ve üretim süreçlerini sürekli geliştiren Şişecam Topluluğu, yeni yatırımlarla yurtdışında üretim alanını, katma değerli ürünlerini ve pazar payını her geçen gün genişletmekte ve 2020 yılında sektöründe dünyanın ilk üçü içinde yer almayı hedeflemektedir. Köklü deneyimini iddialı vizyonuyla birleştiren Şişecam, paydaşlarına değer katan, yaşamı kolaylaştıran ürün ve hizmetlerle geleceğe yön veren, paylaşan, zenginlik yaratan, bireye ve çevreye duyarlı küresel bir marka olma yolunda ilerlemektedir. Şişecam, faaliyet gösterdiği sektörlerdeki dünya şirketi olma konumunun gereği olarak, yönetim anlayışını eşitlik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve sorumluluk ilkeleri üzerine kurmuştur. Şişecam Topluluğu’nun, bugün ulaştığı boyutlarla, ihtisaslaşması ve rekabet gücü yüksek faaliyetleriyle sahasında Avrupa’nın ve dünyanın seçkin üreticileri arasında bulunma konumu, üstlenmiş olduğu bu yönetim anlayışının en açık kanıtıdır. Şişecam’ı bugünlere taşıyan çağdaş yönetim ve sanayicilik ilkeleri, yüksek kurumsallaşma düzeyi, pazara ve Ar-Ge’ye odaklılık gibi hususlar, geleceğin daha güçlü Şişecam’ının da temel dayanaklarını oluşturmaktadır. Şişecam Topluluğu, camda ve faaliyet alanlarında öncü bir geleceğe oynarken iş ortaklarıyla yaratıcı çözümler üreten, teknoloji ve markalarıyla fark yaratan, bireye ve çevreye saygılı bir dünya şirketi olmak vizyonunu bu temeller üzerinde, Kurumsal Yönetim İlkeleri’ni benimseyerek daha da güçlendirmeyi hedeflemektedir. Şirketimiz, kurumsal yönetim uygulamalarında, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) düzenlemelerine uyuma azami özen göstermektedir. 31 Aralık 2014 tarihinde sona eren faaliyet döneminde Kurumsal Yönetim Tebliği ekinde yer alan ve henüz tam olarak uyum sağlanamayan prensipler, mevcut durum itibariyle bugüne kadar menfaat sahipleri arasında herhangi bir çıkar çatışmasına yol açmamıştır. 31 Aralık 2014 tarihinde sona eren faaliyet döneminde Kurumsal Yönetim Tebliği ekinde yer alan Kurumsal Yönetim İlkelerinden Şirket açısından uygulanması zorunlu olmayan ilkelere ilişkin açıklamalara raporun ilgili bölümlerinde yer verilmiş olup, dönem içinde Kurumsal Yönetim İlkelerine uyum konusunda yapılan ve özellik arz eden çalışmalar aşağıda özetlenmiştir. 1) Topluluğumuza bağlı halka açık şirketlerimizin sermaye piyasası mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerinin mevzuatla belirlenen kurallar çerçevesinde yerine getirilmesi ve bu kapsamda da, faaliyetlerin daha etkin bir şekilde sürdürülebilmesi amacıyla, merkezi bir anlayış benimsenmiş ve Topluluğumuzda buna uygun bir yapılanmaya gidilmiş ve bu kapsamda da, öteden beri halka açık alt şirketlerimizin sermaye piyasası mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerinin yerine getirilmesine ilişkin çalışmalar, Mali İşler Başkanlığı’na bağlı Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nün yönlendirme ve koordinasyonu altında yürütülmüştür. Bu bağlamda, SPK’nun II-17.1 sayılı Kurumsal Yönetim Tebliği’nin 11. maddesi gereğince Şirketimiz yatırımcı ilişkileri bölüm yönetici ve sorumluları belirlenerek 30 Haziran 2014 tarihinde KAP aracılığıyla kamuya açıklanmıştır. Bölüm yöneticisi aynı zamanda Kurumsal Yönetim Komitesi’ne üye olarak seçilmiştir. 2) SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uygun olarak derecelendirme yapmak üzere faaliyet izni bulunan SAHA Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. (“SAHA”) ile kurumsal yönetim ilkelerine uyum derecelendirmesi sözleşmesi 18 Kasım 2014 tarihinde imzalanmış ve bu kapsamda da yapılan çalışmalar sonucunda Şirketimiz, Pay Sahipleri başlığı altında 9,46; Kamuyu Aydınlatma ve Şeffaflık başlığı altında 9,47; Menfaat Sahipleri başlığı altında 9,55;Yönetim Kurulu başlığı altında 8,90 ve ortalamada da 9,28 notu ile derecelendirilmiş ve 29 Aralık 2014 tarihinde derecelendirme raporu ve notu KAP aracılığıyla kamuya duyurulmuştur. 3) SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uygun olarak “Tazminat Politikası” oluşturulmuş ve Şirket’in kurumsal internet sitesinde pay sahiplerinin bilgisine sunulmuştur. 198 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU 4) Pay ve menfaat sahiplerinin daha etkin bir şekilde bilgi almalarını sağlamaya yönelik olarak Şirket kurumsal internet sitesinin kapsam ve içeriğinin genişletilmesine yönelik çalışmalar yapılmış ve bu kapsamda da, pay sahipliği haklarının kullanımını etkileyebilecek yatırımcı sunumları, yatırımcı takvimi, sıkça sorulan sorular ve benzeri nitelikteki bilgi ve açıklamalar güncel olarak dönem içerisinde şirketin kurumsal internet sitesinde pay sahiplerinin kullanımına sunulmuştur. 5) 2014 yılı içinde tüm ilişkili taraf işlemleri ve işlem esasları toplu olarak Yönetim Kurulu’na sunulmuştur. 2014 yılı içinde bağımsız üyeler onaylamadığı için Genel Kurul onayına sunulması gereken herhangi bir ilişkili taraf işlemi veya önemli nitelikte işlem olmamıştır. Bu bağlamda, Şirket’in 2014 yılı Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu; SPK’nun 27 Ocak 2014 tarih ve 2014/2 sayılı Haftalık Bülteninde yayımlanan 2/35 sayılı kararı ile belirlenen formata uygun olarak hazırlanmış ve aşağıda bölümler halinde sunulmuştur. BÖLÜM II - PAY SAHİPLERİ 2.1. Yatırımcı İlişkileri Bölümü Sermaye Piyasası Mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerin mevzuatla belirlenen kurallar çerçevesinde yerine getirilebilmesi ve faaliyetlerin daha etkin bir şekilde sürdürülebilmesi amacıyla, merkezi bir anlayış benimsenmiş ve Topluluğumuzda buna uygun bir yapılanmaya gidilmiştir. Şişecam ve halka açık diğer şirketlerimizin Türk Ticaret Mevzuatı ve Sermaye Piyasası Mevzuatından kaynaklanan tüm yükümlülükleri, öteden beri SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda, Şirketimiz Mali İşler Başkanı Mustafa Görkem Elverici’ye bağlı “Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nün” gözetim, yönlendirme ve koordinasyonu altında yerine getirilmekte olup, bu kapsamda, SPK’nun II- 17.1 sayılı Kurumsal Yönetim Tebliği’nin 11. maddesi gereğince, Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı ve Kurumsal Yönetim Derecelendirme Lisansına sahip olan Emre İğdirsel Bölüm Yöneticisi, Kurumsal Finansman Yatırımcı İlişkiler Müdürü Başak Öğe bölüm sorumlusu olarak görevlendirilmiş ve bu görevlendirme 30 Haziran 2014 tarihinde KAP aracılığıyla kamuya açıklanmıştır. Yatırımcı İlişkileri Bölümü, başta bilgi alma ve inceleme hakkı olmak üzere pay sahipliği haklarının korunması ve kullanılmasının kolaylaştırılmasında etkin rol oynamakta ve aşağıdaki görevleri yerine getirmektedir: a. Yatırımcılar ile Şirket arasında yapılan yazışmalar ile diğer bilgi belgelere ilişkin kayıtlar sağlıklı, güvenli ve güncel olarak tutulmaktadır. b. Şirket pay sahiplerinin Şirket ile ilgili yazılı bilgi talepleri yanıtlanmaktadır. c. Genel kurul toplantısının yürürlükteki mevzuata, esas sözleşmeye ve diğer Şirket düzenlemelerine uygun olarak yapılması sağlanmaktadır. d. Genel kurul toplantısında, pay sahiplerinin yararlanabileceği dokümanlar hazırlanmaktadır. e. Kurumsal yönetim ve kamuyu aydınlatma ile ilgili her türlü husus dahil olmak üzere Sermaye Piyasası Mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmesini gözetmektedir. Birim, dönem içerisinde yürüttüğü faaliyetler ile yatırımcıların önemli sayılabilecek görüş ve önerileri ile aracı kurumların şirket hakkında yaptığı yorum ve değerlendirmeler hakkındaki raporunu dönemsel olarak Yönetim Kurulu’na sunmaktadır. Yerli ve yabancı aracı kurumlar ve portföy yönetim şirketlerinin analist ve fon yöneticileriyle Şirket merkezinde birebir toplantı ve telekonferans görüşmeleri yapılmakta, Bölüm’e ulaşan bilgi talepleri karşılanmaktadır. Pay sahipleri, doğrudan Yatırımcı İlişkileri Bölümü çalışanlarıyla iletişime geçerek ya da gerek Bölüm’ün e-posta adresi gerekse internet sitesinde yer alan iletişim formu vasıtasıyla bilgi talebinde bulunabilmektedir. Yazılı ve sözlü olarak gelen bilgi talepleri ve verilen cevaplara ilişkin gerekli kayıtlar, Yatırımcı İlişkileri Bölümü tarafından düzenli olarak tutulmaktadır. Pay sahipliği haklarının kullanımını etkileyebilecek nitelikteki bilgi ve açıklamalar güncel olarak Şirketin kurumsal internet sitesinde pay sahiplerinin kullanımına sunulmaktadır. 2014 yılı içerisinde yatırımcılara Şirket faaliyetleri hakkında detaylı bilgi aktarmak amacıyla yapılan çalışmalar aşağıda özetlenmiştir. 2014 yılında 58’i bono yatırımcısı kalanı ise hisse senedi yatırımcılarından oluşan toplam yaklaşık 210 yatırımcı ile görüşülmüştür. 2’si yurtdışı, 3’ü yurtiçi olmak üzere 5 konferansa katılınmıştır. Bu konferanslardan 4’ü hisse senedi yatırımcılarına hitaben, 1’i ise bono yatırımcıları için düzenlenmiştir. Ayrıca yurt dışında 2 non-deal roadshow yapılmıştır. Dönem içinde 40 analist toplantısı yapılmış ve yine analistlere Mersin’e bir gezi düzenlenerek 4 ana iş kolunun tesisleri gezdirilmiştir. Ayrıca yıl içerisinde 2014 yılı ilk yarı finansal sonuçlarının açıklanması sonrası yatırımcı ve analistlerin sorularının cevaplandığı bir webcast telekonferans düzenlenmiştir. 199 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU Yatırımcı İlişkileri Bölüm sorumlularının yanı sıra, Mali İşler Başkanlığı’na bağlı olarak görev yapan Finansman Başkan Yardımcısı Aytaç Saniye Mutlugüller, Mali İşler Başkan Yardımcısı Mükremin Şimşek ve Merkez Muhasebe Müdürü Murat Yalçın gerek görülen ve ihtiyaç duyulan konularda Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nde görevlendirilebilmektedir. 2.2. Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı Pay sahiplerinin bilgi alma ve inceleme hakkının kullanımında, pay sahipleri arasında ayrım yapılmamaktadır. Her pay sahibinin bilgi alma ve inceleme hakkı vardır. Esas Sözleşmede bilgi alma haklarını kısıtlayan bir düzenleme bulunmamaktadır. 2014 yılı içinde yatırımcılar ve pay sahiplerinin yazılı ve sözlü bilgi talepleri Sermaye Piyasası Mevzuatı, SPK düzenleme ve kararlarına uygun olarak yanıtlanmış, ilgili bilgi ve dokümanlar gizli veya ticari sır niteliğinde olanlar hariç olmak üzere, eşitlik prensibi gözetilerek, yatırımcı ve pay sahipleri ile paylaşılmıştır. Yürürlükteki mevzuat çerçevesinde, pay sahiplerinin bilgi edinme haklarının genişletilmesi ve haklarının sağlıklı olarak kullandırılabilmesi amacıyla, Şirket kurumsal internet sitesi etkin olarak kullanılmaktadır. Bu kapsamda, Şirket’in www.sisecam.com kurumsal internet sitesinde Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin ve düzenleyici otoritelerin öngördüğü bilgi ve belgeler pay sahiplerinin kullanımına Türkçe ve İngilizce olarak sunulmaktadır. Ayrıca, pay sahiplerinin bilgi edinme haklarının genişletilmesi amacına yönelik olarak, Şirket yetkilileri tarafından basın-yayın organlarına verilen röportajlar, mülakatlar ve üçer aylık dönem sonlarında faaliyet sonuçlarına ilişkin olarak yapılan basın açıklamaları, Şirket kurumsal internet sitesi içerisindeki “Yatırımcı İlişkileri” bölümünde pay sahiplerinin bilgisine sunulmaktadır. Şirket esas sözleşmesinde özel denetçi atanması talebi henüz bireysel bir hak olarak düzenlenmemiştir. Özel denetçi tayinine ilişkin dönem içerisinde herhangi bir talep olmamıştır. 2.3 Genel Kurul Toplantıları Genel Kurul toplantı ilanı, mümkün olan en fazla sayıda pay sahibine ulaşmayı sağlayacak şekilde, Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP), Elektronik Genel Kurul Sistemi (EGKS), Şirket kurumsal internet sitesi ile Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde Genel Kurul toplantı tarihinden asgari üç hafta önceden yapılmaktadır. Ayrıca, genel kurul toplantısı öncesinde, gündem maddeleri ile ilgili olarak “bilgilendirme dokümanı” hazırlanmakta ve kamuya duyurulmaktadır. Tüm ilan ve bildirimlerde Türk Ticaret Kanunu (TTK), Sermaye Piyasası Mevzuatı, SPK düzenleme ve kararları ile Esas Sözleşme’ye uyulmaktadır. Yapılan bildirimlerde; toplantı günü ve saati, tereddüt yaratmayacak şekilde toplantı yeri, gündem, davetin hangi organ tarafından yapıldığı, faaliyet raporu ile mali tabloların, diğer genel kurul evrakının ve dokümanının hangi adreste incelenebileceği açıkça belirtilmiştir. Bu kapsamda, faaliyet raporu, finansal raporlar, gündem maddelerine dayanak teşkil eden diğer belgeler ve kâr dağıtım önerisi genel kurul toplantısına davet için yapılan ilân tarihinden itibaren, şirketin merkezi ile elektronik ortam dâhil, pay sahiplerinin en rahat şekilde ulaşabileceği yerlerde incelemeye açık tutulmuştur. Bunların yanı sıra, aşağıdaki hususlar dikkat çekecek şekilde Şirket’in www.sisecam.com adresindeki kurumsal internet sitesinde, “Yatırımcı İlişkileri Bölümü” altında yer alan “Genel Kurul Duyuru ve Dokümanları” başlığı altındaki “Bilgilendirme Dokümanları” bölümünde pay sahiplerinin bilgisine sunulmuştur. a. Açıklamanın yapıldığı tarih itibariyle şirketin ortaklık yapısını yansıtan toplam pay sayısı ve oy hakkı, şirket sermayesindeki imtiyazlı pay grubunu temsil eden pay sayısı ve oy hakkı ile imtiyazların niteliği hakkında bilgi, b. Şirketin ve bağlı ortaklıklarının geçmiş hesap döneminde gerçekleşen veya gelecek hesap döneminde plânladığı, şirket faaliyetlerini önemli ölçüde etkileyecek yönetim ve faaliyetlerinde bir değişiklik olmadığına dair bilgi, c. Yönetim kurulu üyelerinin azil ve değiştirme gerekçeleri ile birlikte adayların; özgeçmişleri, son on yıl içerisinde yürüttükleri görevler, şirket ve şirketin ilişkili tarafları ile ilişkisinin niteliği ve önemlilik düzeyi, bağımsızlık niteliğine sahip olup olmadığı ve benzeri hususlar hakkında bilgi. Genel Kurul gündemi hazırlanırken, her teklifin ayrı bir başlık altında verilmiş olmasına dikkat edilir ve gündem başlıkları açık ve farklı yorumlara yol açmayacak şekilde ifade edilir. Gündemde “diğer”, “çeşitli” gibi ibarelerin yer almamasına özen gösterilmektedir. Gündem hazırlanırken, pay sahiplerinin Şirket’in Yatırımcı İlişkileri Bölümü’ne yazılı olarak iletmiş olduğu ve gündemde yer almasını istedikleri konular, Yönetim Kurulu tarafından dikkate alınmaktadır. Dönem içinde bu konuda herhangi bir talep olmamıştır. Genel Kurul toplantılarının, pay sahipleri arasında eşitsizliğe yol açmayacak ve pay sahiplerinin mümkün olan en az maliyetle katılımını sağlayacak şekilde gerçekleştirilmesine azami özen gösterilmektedir. Bu kapsamda, Genel Kurul saatleri, trafik, ulaşım ve benzeri çevresel etkenler de dikkate alınarak belirlenmektedir. Elektronik genel kurul uygulaması da, pay sahiplerinin toplantılara katılım imkânını artırıcı bir uygulama olarak değerlendirilmektedir. 200 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU Genel kurul toplantısında, gündemde yer alan konuların tarafsız ve ayrıntılı bir şekilde, açık ve anlaşılabilir bir yöntemle aktarılması konusuna toplantı başkanı özen göstermiş, pay sahiplerine eşit şartlar altında düşüncelerini açıklama ve soru sorma imkânı verilmiştir. Genel kurul toplantısında ortaklarca sorulan ve ticari sır kapsamına girmeyen her soru doğrudan genel kurul toplantısında cevaplandırılmaktadır. Sorulan sorunun gündemle ilgili olmaması veya hemen cevap verilemeyecek kadar kapsamlı olması halinde, sorulan soru Yatırımcı İlişkileri Bölümü tarafından en kısa sürede yazılı olarak cevaplandırılmaktadır. Ancak, 2014 yılında yapılan olağan genel kurul toplantısında cevaplandırılmak üzere herhangi bir soru sorulmamıştır. Yönetim kontrolünü elinde bulunduran pay sahiplerinin, yönetim kurulu üyelerinin, idari sorumluluğu bulunan yöneticilerin ve bunların eş ve ikinci dereceye kadar kan ve sıhrî hısımlarının, ortaklık veya bağlı ortaklıkları ile çıkar çatışmasına neden olabilecek önemli bir işlem yapması ve/veya ortaklığın veya bağlı ortaklıklarının işletme konusuna giren ticari iş türünden bir işlemi kendi veya başkası hesabına yapması ya da aynı tür ticari işlerle uğraşan bir başka ortaklığa sorumluluğu sınırsız ortak sıfatıyla girmesi durumunda; söz konusu işlemler, genel kurulda konuya ilişkin ayrıntılı bilgi verilmek üzere ayrı bir gündem maddesi olarak konulmakta ve genel kurul tutanağına işlenmektedir. Yönetim Kurulu üyelerinin Türk Ticaret Kanunu’nun 395. ve 396. Maddeleri kapsamında yaptıkları muameleler genel kurulun bilgisine sunulmaktadır. Gündemde özellik arz eden konularla ilgili gerekli bilgilendirmeleri yapabilmek ve soruları cevaplandırmak üzere Yönetim Kurulu üyeleri, ilgili diğer kişiler, finansal tabloların hazırlanmasında sorumluluğu bulunan yetkililer ve denetçiler Genel Kurul toplantısında hazır bulunmaktadır. Şirket’in, yönetim ve faaliyet organizasyonunda önemli bir değişikliğin söz konusu olması halinde, mevzuat dahilinde kamuya açıklama yapılmaktadır. Bu kapsamda, Yönetim Kurulumuzun 30.10.2014 tarih ve 110 sayılı kararı ile organizasyon yapısı değiştirilen Risk Yönetimi ve İç Denetim Başkanlığı iki bağımsız birime ayrılmış ve Risk Yönetimi Başkanlığı görevine Özgün Çınar, İç Denetim Başkanlığı görevine ise Oğuz Haluk Solak atanmış ve bu durum 07.11.2014 tarihinde KAP aracılığı ile kamuya duyurulmuştur. SPK düzenlemelerinde tanımlanan önemli nitelikteki işlemler ile ilişkili taraf işlemlerinde, üçüncü kişiler lehine teminat, rehin ve ipotek verilmesine ilişkin işlemlerde Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uyulacağı hususuna ilişkin olarak Şirket Esas Sözleşmesi’nde düzenleme yapılmıştır. Bu kapsamda dönem içinde; Bağlı ortaklıklarımızdan Trakya Cam Sanayii A.Ş., Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ve Soda Sanayii A.Ş.’nin portföyünde bulunan toplam 33.292.044 TL nominal değerdeki Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. hisseleri 125.000.000 EURO bedelle European Bank for Reconstruction and Development’a (EBRD) satılmıştır. Bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş.’nin portföyünden 20.000.000 USD ve Trakya Cam Sanayii A.Ş.’nin portföyünden 5.000.000 USD olmak üzere toplam 25.000.000 USD karşılığındaki Soda Sanayii A.Ş. hisseleri International Finance Corporation’a (IFC) satılmıştır. Yönetim Kurulu bahse konu işlemler için oybirliği ile karar vermiştir. Şirket bağış ve yardımlara ilişkin bir politika oluşturarak son genel kurulun onayına sunmuştur. Paydaşlar, dönem içinde yapılan bağışlar hakkında bilgilendirilmiş, yeni dönemde uygulanacak olan bağış sınırı için onay alınmıştır. Genel Kurul toplantıları medya dahil kamuya açık olarak yapılmaktadır. Genel Kurul toplantımız Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından görevlendirilen Bakanlık Temsilcisi gözetiminde yapılmaktadır. Şirket’in kurumsal internet sitesinde yer alan Genel Kurul tutanakları ayrıca Şirket merkezinde de pay sahiplerinin incelemesine açık tutulmaktadır. Dönem içinde, ilişkili taraf işlemleri ve üçüncü kişiler lehine verilen teminat, rehin ve ipotekler hakkında ayrı bir gündem maddesi ile Genel Kurul’a bilgi verilmektedir. Dönem içinde; 4 Nisan 2014 tarihinde yapılan 2013 yılına ilişkin Olağan Genel Kurul toplantısı %86,6 nisapla toplanmıştır. 201 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU Genel Kurul toplantılarına ilişkin olarak yapılan ilan ve duyurularda; a) Genel Kurul gündemi, toplantı yeri, tarihi, saati ve Genel Kurul toplantısında kendisini fiziki ortamda vekil vasıtasıyla temsil ettirecekler için vekaletname formu ve vekaletnamelerin düzenlenme esasları, b) Genel Kurul toplantılarının fiziki ve elektronik ortamda yapılacağı ve elektronik ortamda yapılacak genel kurul toplantılarında temsilci tayin etme, öneride bulunma, görüş açıklama ve oy verme işlemleri Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) tarafından sağlanan Elektronik Genel Kurul Sistemi (EGKS) üzerinden yapılacağı ve genel kurula elektronik ortamda şahsen veya temsilcileri aracılığıyla katılmak isteyen hak sahiplerinin bu tercihlerini EGKS esaslarına uygun olarak yapılacağı, c) Fiziki ortamda Genel Kurul’a katılmak isteyen pay sahiplerinin, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) sisteminde yer alan “Pay Sahipleri Listesi”nde kayıtlı olan paylarına ilişkin haklarını şahsen veya temsilcileri aracılığıyla kullanmak istemeleri durumunda kimlik veya vekaletnamelerini ibraz etmeleri gerektiği, d) Yıllık faaliyet raporu dahil finansal tablolar, Bağımsız Dış Denetleme Kuruluşu Raporları, Yönetim Kurulu’nun kar dağıtım önerisi, Esas Sözleşme değişikliği yapılacaksa tadil metninin eski ve yeni şeklinin Genel Kurul toplantı tarihinden asgari üç hafta önce Şirket Merkezi’nde ve Şirket’in kurumsal internet sitesinde ortakların tetkikine hazır bulundurulacağı belirtilmektedir. 2.4. Oy Hakları ve Azlık Hakları Şirket Esas Sözleşmesinde oy haklarının kullanımına yönelik bir imtiyaz bulunmamaktadır. Şirket Esas Sözleşmesi uyarınca her pay bir oy hakkı vermektedir. Karşılıklı iştirak ilişkisi, beraberinde bir hâkimiyet ilişkisini de getiriyorsa, karşılıklı iştirak içerisinde bulunan şirketler, nisap oluşturmak gibi, çok zaruri durumlar ortaya çıkmadıkça, karşılıklı iştirak ilişkisi içerisinde bulundukları Şirket’in Genel Kurul’larında oy haklarını kullanmazlar. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin karşılıklı iştirak ilişkisi bulunmamaktadır. Şirket oy hakkının kullanılmasını zorlaştırıcı uygulamalardan kaçınmakta ve yurtdışı da dâhil olmak üzere her pay sahibine oy hakkını en kolay ve uygun şekilde kullanma fırsatı sağlamaktadır. Azlık haklarının kullandırılmasına azami özen gösterilmektedir. Ancak, azlık hakları, esas sözleşme ile sermayenin yirmide birinden daha düşük bir miktara sahip olanlara tanınmamış, Şirket mevzuatta halka açık şirketler için öngörülmüş olan oranları aynen benimsemiştir. Blok hissedarın çıkarlarının Şirket çıkarları ile çeliştiğine dair herhangi bir bulgu bulunmamaktadır. 2.5 Kar Payı Hakkı “Kar Dağıtım Politikası”, genel kurul toplantısında ayrı bir gündem maddesi ile ortakların bilgisine sunulmuş ve Şirket’in kurumsal internet sitesinde de kamuya açıklanmıştır. Şirket’in Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu, Vergi Kanunları ve şirketin tabi olduğu sair mevzuat ile Esas Sözleşme hükümleri dikkate alınarak belirlenen belirli ve tutarlı bir kâr dağıtım politikası vardır. Bu politika, genel kurul toplantısında pay sahiplerinin onayına sunulmuş, faaliyet raporunda yer almış ve şirketin internet sitesinde kamuya açıklanmıştır. Şirket’in kâr dağıtım politikası yatırımcıların şirketin gelecek dönemlerde elde edeceği kârın dağıtım usul ve esaslarını öngörebilmesine imkân verecek açıklıkta asgari bilgileri içermektedir. Aşağıda tam metni sunulan kâr dağıtım politikasında pay sahiplerinin menfaatleri ile şirket menfaati arasında dengeli bir politika izlenmektedir. Kar Dağıtım Politikası; Şirketimizin kar dağıtım politikası; Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu, Vergi Kanunları ve şirketin tabi olduğu sair mevzuat ile Esas Sözleşme hükümleri dikkate alınarak belirlenmiştir. Buna göre; a) Şirketimiz, Sermaye Piyasası Mevzuatı ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde yılsonlarında hesaplanan dağıtılabilir net dönem karının asgari %50’sini nakit ve/veya bedelsiz pay şeklinde kar payı olarak dağıtmayı benimsemektedir. Ekonomik koşullar, yatırım planları ve nakit pozisyonu gibi hususlar dikkate alınarak, Ortaklar Olağan Genel Kurulu hedeflenen orandan farklı bir dağıtım yapılmasına karar verebilir. b) Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri ile Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde öngörülen detayları da içeren Yönetim Kurulumuzun kar dağıtım teklifleri; yasal sürelerinde Kamuyu Aydınlatma Platformu, şirketimiz internet sitesi ve faaliyet raporu aracılığıyla kamuya duyurulur. 202 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU c) Genel Kurul’da alınacak karara bağlı olarak dağıtılacak nakit kar payları Genel Kurul’da kararlaştırılan tarihte ödenir. Bedelsiz pay şeklinde dağıtılacak kar paylarına ilişkin işlemler ise, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerinde öngörülen yasal süre içerisinde tamamlanır. d) Kar dağıtım politikası çerçevesinde kar payları, dağıtım tarihi itibariyle mevcut payların tümüne, bunların ihraç ve iktisap tarihleri dikkate alınmaksızın eşit olarak dağıtılır. e) Yönetim Kurulu’nun, Genel Kurul’a karın dağıtılmamasını teklif etmesi halinde, bunun nedenleri ile dağıtılmayan karın kullanım şekline ilişkin bilgi Genel Kurul toplantısında pay sahiplerine sunulur. f) Kar dağıtım politikasında pay sahiplerinin menfaatleri ile şirket menfaatleri arasında dengeli bir politika izlenir. g) Kardan pay alma konusunda imtiyazlı hisse bulunmamaktadır. h) Esas sözleşmemizde kurucu intifa senedi ile Yönetim Kurulu üyelerimize ve çalışanlarımıza kar payı verilmesi uygulaması bulunmamaktadır. i) Şirket Esas Sözleşmesi’ne göre; Yönetim Kurulu, Genel Kurul tarafından yetkilendirilmiş olmak ve Sermaye Piyasası Kanunu’na ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun konu ile ilgili düzenlemelerine uymak kaydı ile kar payı avansı dağıtabilir. Genel Kurul tarafından Yönetim Kurulu’na verilen kâr payı avansı dağıtma yetkisi, yetkinin verildiği yılla sınırlıdır. 2014 yılında, 2013 yılı karından 71 Milyon Türk Lirası tutarında nakit, 71 Milyon Türk Lirası tutarında da bedelsiz pay olmak üzere toplam (71 + 71 =) 142 Milyon Türk Lirası tutarında kar payı dağıtılmıştır. 2.6 Payların Devri Payların devri hususunda gerek esas sözleşmede gerekse genel kurul kararlarında herhangi bir zorlaştırıcı hüküm veya uygulama bulunmamaktadır. BÖLÜM III. KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK 3.1 Kurumsal İnternet Sitesi ve İçeriği Şirket’in, pay sahipleri ile olan ilişkilerini daha etkin ve hızlı şekilde sürdürebilmek, hissedarlarla sürekli iletişim içinde olmak amacıyla, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin öngördüğü şekilde www.sisecam.com.tr adresindeki kurumsal internet sitesi aktif olarak kullanılmakta ve burada yer alan bilgiler sürekli güncellenmektedir. Şirket kurumsal internet sitesinde yer alan bilgiler, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yapılmış olan açıklamalar ile aynı içerikte olmakta, çelişkili veya eksik bilgi içermemektedir. Şirket’in www.sisecam.com kurumsal internet sitesinde Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanan; mevzuat uyarınca açıklanması zorunlu bilgilerin yanı sıra; faaliyet grupları, ürünler, yıllık ve ara dönem faaliyet raporları, finansal raporlar, kurumsal yönetim uyum raporu, Şirket Esas Sözleşmesi, ticaret sicil bilgileri, ortaklık yapısı, genel kurul toplantı gündemleri, genel kurul toplantı tutanakları, genel kurul toplantısında hazır bulunanlar listesi, vekâleten oy kullanma formu, izahname ve halka arz sirküleri, etik kurallar, bilgilendirme politikası, birleşme ve bölünmelere ilişkin duyurular, özel durum açıklamaları, yönetim kurulu üyeleri, yönetim kurulu komitelerinin kuruluş ve çalışma esasları, ara dönem denetim raporları, bağış politikası, rüşvet ve yolsuzluk ile mücadele politikası, üst düzey yönetici ücret politikası, güncel duyurular, yatırımcı sunumları, kar dağıtım politikası, yatırımcı takvimi, tazminat politikası ve sıkça sorulan sorulara ilişkin cevaplara yer verilir. Bu kapsamda, en az son 5 yıllık bilgilere Şirket kurumsal internet sitesinde yer verilmektedir. Şirketin ortaklık yapısı; dolaylı ve karşılıklı iştirak ilişkilerinden arındırılmak sureti ile %5’ten yüksek paya sahip olan gerçek kişi pay sahiplerinin isimleri, pay miktarı ve oranlarını gösterecek şekilde üçer aylık dönem sonlarında güncellenerek kurumsal internet sitesinde açıklanmaktadır. Şirketin 1.700.000.000 TL tutarındaki çıkarılmış sermayesinin %65,47’si Türkiye İş Bankası A.Ş.’ye aittir. Şirketin yönetim kontrolüne sahip ortağı T. İş Bankası A.Ş. olup, bu rapor tarihi itibariyle, yönetim kontrolüne sahip ortağın sermaye yapısında %5’ten yüksek paya sahip gerçek kişi pay sahibi bulunmamaktadır. 3.2. Faaliyet Raporu Faaliyet Raporu, Şirket’in faaliyetleri hakkında kamuoyunun tam ve doğru bilgiye ulaşmasını sağlayacak ayrıntıda hazırlanmaktadır. 2014 yılı hesap dönemine ait yıllık faaliyet raporu, Türk Ticaret Kanunu’nun 516’ncı maddesinin üçüncü fıkrasına, 518’inci maddesine dayanılarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın hazırladığı “Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik” hükümleri ile SPK’nun “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği”nin 8.maddesinde belirtilen asgari içerikte hazırlanmış ve bağımsız denetimden geçirilmiştir. 203 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU Bu kapsamda yıllık faaliyet raporunda; a. Raporun dönemi, ortaklığın unvanı, ticaret sicil numarası, iletişim bilgilerine, b. Dönem içinde yönetim kurulunda ve komitelerde görev alan başkan ve üyelerin isimlerine, c. Şirketin bağlı ortaklıklarının faaliyet gösterdiği sektörler ve bu sektörler içerisindeki yerleri hakkında bilgiye, d. Şirket birimlerinin nitelikleri, faaliyet ve performanslarına ilişkin genel açıklamalara ve yıl içinde görülen gelişmelere, e. Yatırımlardaki gelişmeler ve teşviklerden yararlanma durumuna, f. Dönem içinde esas sözleşmede yapılan değişiklikler ve nedenlerine, g. Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporu’na, h. İlişkili taraf işlemlerine ilişkin bilgilere, i. Finansal tablolarda yer almayan ancak kullanıcılar için faydalı olacak diğer hususlara, j. Şirketin organizasyon, sermaye ve ortaklık yapısına, k. Personel ve işçilere sağlanan menfaatler ve personel sayısı bilgilerine, l. Şirket genel kurulunca verilen izin çerçevesinde yönetim kurulu üyelerinin, Topluluk içi/dışı ayrımı yapılmak suretiyle, dışarıda aldığı görevler hakkında bilgiye, m. Kâr dağıtım politikasına, n. Finansal durum, kârlılık ve borç ödeme durumlarına ilişkin temel rasyolara, o. Şirketin finansman kaynakları ve risk yönetim politikalarına, Mevzuatta belirtilen hususlara ek olarak yıllık faaliyet raporunun ilgili bölümlerinde; a) Yönetim kurulu üyeleri ve yöneticilerin şirket dışında yürüttükleri görevler hakkında bilgi ve yönetim kurulu üyelerinin bağımsızlığına ilişkin beyanlarına, b) Yönetim kurulu bünyesinde oluşturulan komitelerin üyeleri, toplanma sıklığı, yürütülen faaliyetleri de içerecek şekilde çalışma esaslarına, c) Yönetim kurulunun yıl içerisindeki toplantı sayısına ve yönetim kurulu üyelerinin söz konusu toplantılara katılım durumuna, d) Şirket faaliyetlerini önemli derecede etkileyebilecek mevzuat değişiklikleri hakkında bilgiye, e) Şirket aleyhine açılan önemli davalar ve olası sonuçları hakkında bilgiye, f) Çalışanların sosyal hakları, mesleki eğitimi ile diğer toplumsal ve çevresel sonuç doğuran şirket faaliyetlerine ilişkin kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetleri hakkında bilgiye, yer verilmiştir. BÖLÜM IV - MENFAAT SAHİPLERİ 4.1. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi Şirket menfaat sahiplerinin mevzuat ve karşılıklı sözleşmelerle düzenlenen haklarını garanti altına almıştır. Bunun dışındaki durumlarda, menfaat sahiplerinin çıkarları iyi niyet kuralları çerçevesinde ve Şirket imkânları ölçüsünde korunmaktadır. Hakların ihlâli halinde etkili ve süratli bir tazmin imkânı sağlanmıştır. Menfaat sahipleri, haklarının korunması ile ilgili Şirket politikaları ve prosedürleri hakkında kurumsal internet sitesi de kullanılmak suretiyle yeterli bir şekilde bilgilendirilmektedir. Şirketin kurumsal yönetim uygulamaları, başta çalışanlar olmak üzere tüm menfaat sahiplerinin yasal ve etik açıdan uygun olmayan işlemlere ilişkin kaygılarını yönetime iletmesine imkân verecek yapıdadır. Çalışanlar mevzuata aykırı ve etik açıdan uygun olmayan işlemleri Denetimden Sorumlu Komite ve İç Denetim Birimine iletebilmektedir. Menfaat sahiplerinin, yasalara ya da şirketin etik değerlerine uygun olmadığı düşünülen işlemleri bağımsız yönetim kurulu üyelerinden oluşan Denetimden Sorumlu Komite’ye iletebilmeleri amacıyla etik telefon ihbar hattı oluşturulmuştur. Ayrıca, “etik@sisecam.com” e-mail adresi aracılığıyla da şikayetler iletilebilmektedir. Şişecam, detaylı olmamakla birlikte, çalışanlara yönelik yazılı bir tazminat politikasının çerçevesini oluşturmuş ve şirketin internet sitesinden kamuya açıklamıştır. 204 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU Şirket; çalışanlarla iletişimin artırılması amacıyla kamuoyu tarafından takip edilen hususları da içeren “Kurumsal TV” yayınının yanı sıra, “Şişecam Topluluğu Dergisi” ile “Teknik Bülten” adı altında kurum içi iki periyodik dergi yayınlamaktadır. Ayrıca, kurum içi çalışanların kullanımına sunulan portal aracılığı ile uygulanmakta olan politika, prosedür, talimatlar, sistemlere ilişkin kullanma kılavuzları ve duyurular çalışanların bilgisine sunulmaktadır. 4.2. Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı Şirket çalışanlarının yönetime katılmaları konusunda her türlü iletişim kanalının açık tutulması ve oluşabilecek bütün engellerin ortadan kaldırması esas alınmıştır. Bu amaçla; “Gelişim Elçileri”, “Biz Şişecamlıyız”, “Genel Müdüre Mesaj” ve “Fikir Fabrikası” uygulamaları kullanılmaktadır. Şirket, çalışanlarla sürekli iletişim içerisinde olmak suretiyle, çalışanların ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmakta, çalışanların görüş ve önerilerini iletecekleri platformları ve mekanizmaları oluşturmaktadır. Şirket içerisinde, gerekli durumlarda çalışanlarının katıldığı toplantılar yapılmakta, bu toplantılar şirket üst yönetiminin karar alma sürecinde önemli rol oynamaktadır. Şirketin ilişkide olduğu tüm menfaat sahiplerinin beklenti ve istekleri kurallar çerçevesinde değerlendirilmekte ve sorunlar karşılıklı iletişimle çözümlenmektedir. Öte yandan, söz konusu model ve mekanizmalar esas sözleşmede yer almamakla beraber Şirket yönetimince oluşturulan “Şişecamlıların Anayasası”’nda yer almaktadır. 4.3. İnsan Kaynakları Politikası Şirketin yazılı insan kaynakları politikası mevcuttur ve bu kapsamda hazırlanan yönetmelikler kurum içi çalışanların kullanımına sunulan portal üzerinden çalışanların bilgisine sunulmuştur. İşe alım ve kariyer plânlamaları yapılırken eşitlik esas alınmış ve saydamlık sağlanmıştır. Konu ile ilgili olarak kurum içinde oluşturulan “İnsan Kaynakları Sistemleri Yönetmeliği” ve “Tanıma Takdir ve Ödüllendirme Sistemi”nin ilgili maddeleri esas alınarak faaliyetler gerçekleştirilmektedir. Mevcut tüm işe alım yöntem ve mecralarını etkin kullanarak yeni mezun ve diğer profesyonelleri kazanmak için faaliyet gösteren İşe Alım Bölümü, üniversite ve benzeri kuruluşlarda çeşitli iletişim faaliyetleri ile bu amacı desteklemektedir. Şirketin “Performans Yönetim Sistemi” Topluluğun Vizyon, Misyon ve Stratejileri ile bağlantılı olarak çalışmaktadır. Topluluğun 2010 yılında başlattığı Kurumsal Karne uygulaması kişisel hedeflere indirgenmiş olup Başarı Odaklı Performans Kültürü, Başarı Odaklı Kurum Kültürüne dönüştürülmektedir. Performans Yönetim Sistemi’nin temeli; çalışana değer yaratarak, çalışanın yarattığı değeri kurumun gelişim ve sürdürülebilirlik hedeflerine hizmet etmesini sağlamak şeklinde belirlenmiştir. Performans Yönetim Sistemi’nin bir parçası olan Kariyer Gelişim Modülü ile çalışanların beklentileri ve organizasyonun gereksinimleri her yıl düzenli olarak tartışılmakta ve stratejik kariyer haritaları ile grup bazlı kariyer ve yedekleme planları Performans Yönetim Sistemi’nden gelen veriler ışığında hazırlanmaktadır. İlave olarak saat ve aylık ücretli çalışanların katılabileceği Değerlendirme ve Gelişim Merkezi uygulamaları ile yetkinlik haritaları çıkarılmakta, çalışanlara gelişim planları sunulmaktadır. Şişecam bir yandan ihtiyaç duyulan insan kaynağını bünyesine katmayı hedeflerken, diğer yandan mevcut çalışanlarının bağlılığını yüksek tutup olumlu ve rekabetçi çalışma ortamı tesis etmeyi amaçlamaktadır. Topluluğun ücret yönetim sistemi, ücret piyasası, mevcut ücret yapısı ve ödeme gücü, bireysel performans ve iş kademesi gibi değişkenlerden oluşmaktadır. Şirket çalışanlarına; Güncel, başarıyı ödüllendiren ve rekabetçi bir ücret paketi, İhtiyaç ve beklentilere göre esnek ve sürdürülebilir yan haklar paketi, İş ve özel yaşam dengesini gözeten sosyal imkanlar, Birlikte geliştirilen, iletişime açık ve verimli bir çalışma ortamı, Küresel liderliği hedefleyen köklü ve yenilikçi, gelişim ve kariyer imkânı sunmaktadır. 205 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU Şirket, Topluluğun sürekliliği doğrultusunda, bireyi temel alan liderlik ve kişisel gelişim programları uygulamaktadır. Yetkinlik eğitimleri, mesleki ve teknik eğitimlerin yanı sıra uzun süreli sertifika programları sürdürülmekte; yurt dışı ve yurt içi zirve, sempozyum ve kongrelere katılım sağlanmakta; çalışanların yabancı dil ve bilgisayar kullanım becerilerini destekleyecek eğitimlere devam edilmektedir. Şirket’te entelektüel bilgi birikiminden yararlanmak amacıyla Topluluk bünyesinde eğitimciler yetiştirmek için İç Eğitimci Sertifika Programı başlatılmıştır. 2014 Yılı’nda eğitimlerden yararlanan çalışan sayısı bir önceki yıla göre yaklaşık iki katına çıkmış ve 175.641 adam/saat eğitim faaliyeti gerçekleştirilmiştir. Yöneticiler Harvard Business School‘un “Üst Düzey Yöneticilik” ve “Genel Yöneticilik” programlarına iştirak etmişlerdir. Topluluk genelinde 10 fabrikanın dâhil olduğu 1 grup toplu iş sözleşmesi ile 2 işletme ve 3 işyeri olmak üzere yurt içinde toplam 6 toplu iş sözleşmesi, yurt dışında ise Bulgaristan’da 4 işyerini kapsayan işletme, Rusya’da Posuda Fabrikası, Romanya’da Glass Corp. Fabrikası ve Bosna-Hersek’te Soda Lukavac d.o.o ile Rudnik Krecnjaka Vijenac Fabrikaları işyeri toplu iş sözleşmeleri akdedilmektedir. Bu toplu iş sözleşmelerinin yürürlük süreleri 1 ile 3 yıl arasında değişmektedir. Topluluğa ait işyerlerinde örgütlü olan Kristal-İş, T. Çimse-İş, Selüloz-İş ve Petrol-İş Sendikaları ile toplu iş sözleşmelerinin tatbikatı, endüstri ilişkileri ve verimliliğin artırılması konularında koordinasyon toplantıları gerçekleştirilmektedir. Benzer şekilde yurtdışındaki işyerlerinde örgütlü olan sendikalar ile de koordinasyon çalışmaları yürütülmektedir. “İş Kazaları Analizi” ve “Düzenleyici Önleyici Faaliyet (DÖF) Takip Sistemi” projesi tamamlanarak, 2014 Ocak ayı itibari ile kullanılmaya başlanmıştır. Yönetim ve satış merkezleri de dahil tüm işyerlerini ve birimlerini kapsayan sistem iş kazalarının takibinin ve kontrolünün sistematik bir şekilde yürütülmesini sağlamakta olup SAP sistemi ile entegre biçimde çalışmaktadır. Projenin diğer bir ayağı olan DÖF sistemi ise (düzeltici/önleyici faaliyet sistemi) OHSAS 18001, iç ve dış tetkik, yönetimsel vb. sebeplerle ortaya çıkan, iş kazası tehlikesi yaratan tüm uygunsuzlukların sistemli ve doğru bir şekilde, mali boyutlarını da kapsayacak bir biçimde giderilmesini amaçlamaktadır. 4.4. Etik Kurallar ve Sosyal Sorumluluk Şirket Yönetim Kurulu’nun 20.07.2010 tarih ve 49 sayılı kararı ile dürüstlük, şeffaflık, gizlilik, tarafsızlık ve yasalara uyum genel ilkeleri çerçevesinde düzenlenen Şişecam Topluluğu Etik Kuralları yürürlüğe alınmış ve tüm Topluluk çalışanlarının, müşteriler, tedarikçiler, hissedarlar ve diğer paydaşlar ile olan ilişkilerine yön verecek, rehber mahiyetinde düzenlemeler hayata geçirilmiş, anılan kurallar 28.3.2013 tarih ve 33 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile dönemin ihtiyaçlarına göre güncellenmiştir. Şişecam’ın etik kuralları kurumsal internet sitesinden de kamuya duyurulmuştur. Şişecam’ın kültürel değerleri korumak amacıyla topladığı 527 adet eski cam eserden oluşan koleksiyonu, İstanbul Arkeoloji Müzesi’ne kayıtlı olup, Şişecam bünyesinde korunmaktadır. Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’nin Cam Salonu, 1985 yılında Şişecam sponsorluğunda tüm dünya vatandaşlarının ziyaretine açılmış olup, Şişecam’ın koruması altındadır. Şişecam Topluluğu’nun kültürel mirası koruma ve gelecek kuşaklara aktarma misyonu doğrultusunda Anadolu’daki tarih ve kültür birikiminin cama yansıtıldığı Tarih-Kültür-Cam koleksiyonlarının ilki 1999 yılında tarih ve sanatseverlere sunulmuştur. Her biri sınırlı sayıda üretilen ve sanatsal değeri olan cam koleksiyonları kapsamında bugüne kadar 414 eser üretilmiştir. Bu kapsamda Osmanlı, İslam Camları, Çeşm-i Bülbül, Mozaik, Beykoz, Anadolu Medeniyetleri, Camda Mavi – Beyaz, Camda Sanatlı Yazı, Sabır ve Uzlaşma, Medeniyetler İttifakı, 7’nin Gizemi, Aşure, İstanbul, Konuşan Paralar-Sikkeler ve Zevk-i Selim koleksiyonları hazırlanmıştır. Mersin Valiliği tarafından yürütülen “Mesleki Eğitimi Geliştirme Projesi”ne destek veren Şişecam, daha fazla gencin meslek kazanmasına katkıda bulunmak amacıyla Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi’nde (MTOSB) 24 derslikli ve 1 atölyesi olan Endüstri Meslek Lisesi binası yaptırmıştır. Topluluk şirketlerinden Anadolu Cam tarafından ÇEVKO Vakfı ve yerel yönetimlerle yapılan işbirliğiyle 2011 yılında hayata geçirilen ‘Cam Yeniden Cam’ Projesi çerçevesinde; 2011 yılından günümüze toplam 113 bin ilköğretim öğrencisine geri dönüşüm konusunda eğitim verilmiş, 5.150 adet kumbara hibe edilmiş, 300 bin ton cam ambalaj atığının geri dönüşümü sağlanmıştır. Böylece 108 bin otomobilin trafikten çekilmesine eşdeğer karbon emisyonu salınımı önlenmiş, geri dönüşüm sayesinde elde edilen enerji tasarrufu, 12.600 konutun ısınma ve sıcak su ihtiyacını karşılayacak seviyeye ulaşmıştır. Ayrıca; Mersin, Ankara, İzmir, Muğla, Manisa, İstanbul, Edirne, Kocaeli ve Tekirdağ’da toplam 55 ilçe belediyesiyle işbirliği yapılarak; toplumda bilinç oluşturulması, cam toplama altyapısının geliştirilmesi ve cam geri dönüşüm tesislerinin modernize edilmesi yönünde destek verilmiştir. Şişecam’ın Mersin/Kazanlı’da deniz kaplumbağalarının korunması, ağaçlandırma ve yelken/kürek dâhil çeşitli spor dallarında sosyal sorumluluk faaliyetleri bulunmaktadır. 206 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU BÖLÜM V. YÖNETİM KURULU 5.1. Yönetim Kurulunun Yapısı ve Oluşumu Yönetim kurulu; aldığı stratejik kararlarla, Şirketin risk, büyüme ve getiri dengesini en uygun düzeyde tutarak akılcı ve tedbirli risk yönetimi anlayışıyla Şirketin öncelikle uzun vadeli çıkarlarını gözetmekte, Şirketi bu prensiplerle idare ve temsil etmektedir. Yönetim kurulu Şirketin stratejik hedeflerini tanımlamış, ihtiyaç duyacağı insan ve finansal kaynaklarını belirlemiştir ve Şirket yönetiminin performansını denetlemektedir. Şirket faaliyetlerinin mevzuata, esas sözleşmeye, iç düzenlemelere ve oluşturulan politikalara uygunluğunu da gözetmektedir. Yönetim Kurulu; üyelerinin verimli ve yapıcı çalışmalarına, hızlı ve rasyonel kararlar almalarına ve komitelerin oluşumuna ve çalışmalarını etkin bir şekilde organize etmelerine imkân sağlayacak şekilde belirlenmektedir. Yönetim Kurulu’nda icrada görevli olan ve olmayan üyeler bulunmaktadır. İcrada görevli olmayan Yönetim Kurulu üyesi, Yönetim Kurulu üyeliği haricinde Şirket’te başkaca herhangi bir idari görevi bulunmayan ve Şirket’in günlük iş akışına ve olağan faaliyetlerine müdahil olmayan kişidir. Yönetim Kurulu üyelerinin çoğunluğu icrada görevli olmayan üyelerden oluşmaktadır. Genel Müdür Prof. Dr. Ahmet Kırman İcracı üye olarak Yönetim Kurulu’nda bulunmaktadır. Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdür aynı kişi değildir. Yönetim Kurulu’nda Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde öngörülen bağımsızlık kriterlerine uygun üç bağımsız üye bulunmaktadır. Bağımsız üyeler, Kurumsal yönetim ilkelerinde öngörülen süreçlere uygun olarak 7 Mart 2012 tarihinde belirlenmiş ve aynı tarihte Yönetim Kuruluna sunulmuştur. Yönetim Kurulumuzun 14 Mart 2012 tarihli toplantısında da uygun bulunan bağımsız üyelerin seçimine ilişkin olarak, SPK’nun 17 Nisan 2012 tarih ve B.02.6.SPK.0.13.00-199-1114 sayılı yazıları ile olumsuz görüş bildirilmemiştir. Diğer yandan, bağımsız Yönetim Kurulu üyeliğinden ayrılan Prof. Dr. Turkay Berksoy’un yerine Kurumsal Yönetim Komitesi’nin 10 Nisan 2014 tarih ve 2014/2 sayılı önerisi ve Yönetim Kurulumuzun 14 Nisan 2014 tarih ve 38 sayılı kararı ile Halit Bozkurt Aran, halefinin görev süresini tamamlamak üzere bağımsız üye olarak seçilmiş ve bu seçime ilişkin olarak SPK’nun 24.4.2014 tarih ve 29833736-199-843 sayılı yazıları ile herhangi bir olumsuz görüş bildirilmemiştir. Bu kapsamda belirlenen bağımsız üyeler ile bağımsız olmayan yönetim kurulu üyeleri, 2011 yılına ilişkin olarak 25 Mayıs 2012 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda 3 yıl için seçilmiştir. Yönetim Kurulu üyelerinin 3 yıllık görev sürelerinin, 25 Mart 2015 yılında yapılacak olağan genel kurul toplantı tarihinde sona erecek olması nedeniyle, anılan olağan genel kurul toplantısında yönetim kurulu üyeleri için seçim yapılacaktır. Yönetim Kurulu üyelerinin özgeçmişleri faaliyet raporumuzun ilgili bölümünde ve Şirket’in kurumsal internet sitesinde kamuya açıklanmış olup, bu dönemde, bağımsız üyelerin bağımsızlıklarını ortadan kaldıran bir durum ortaya çıkmamıştır. Bu hususa ilişkin bağımsız üyelerin beyanları aşağıda sunulmuştur. 207 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU BAĞIMSIZLIK BEYANI Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı’na Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu üyesi olarak Sermaye Piyasası Kanunu, Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğ, İlke Kararı ve sair düzenlemeler ile Şirketiniz Esas Sözleşmesi ile belirlenen “Bağımsız Yönetim Kurulu üyeliği” koşullarını halen taşıdığımı; söz konusu bağımsızlığı ortadan kaldıran bir durum ortaya çıktığı takdirde bu durumu gerekçesi ile birlikte Kamuyu Aydınlatma Platformunda açıklanmak üzere derhal Yönetim Kurulu Başkanlığınıza ve eş anlı olarak, Sermaye Piyasası Kurulu’na yazılı olarak bildireceğimi ve Yönetim Kurulunuzun kararı doğrultusunda hareket ederek Kurumsal Yönetim İlkelerinin 4.3.8 maddesinde öngörülen hususlara uyacağımı beyan ederim. Saygılarımla, Prof. Dr. A. Murat Demircioğlu 26.02.2015 BAĞIMSIZLIK BEYANI Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı’na Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu üyesi olarak Sermaye Piyasası Kanunu, Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğ, İlke Kararı ve sair düzenlemeler ile Şirketiniz Esas Sözleşmesi ile belirlenen “Bağımsız Yönetim Kurulu üyeliği” koşullarını halen taşıdığımı; söz konusu bağımsızlığı ortadan kaldıran bir durum ortaya çıktığı takdirde bu durumu gerekçesi ile birlikte Kamuyu Aydınlatma Platformunda açıklanmak üzere derhal Yönetim Kurulu Başkanlığınıza ve eş anlı olarak, Sermaye Piyasası Kurulu’na yazılı olarak bildireceğimi ve Yönetim Kurulunuzun kararı doğrultusunda hareket ederek Kurumsal Yönetim İlkelerinin 4.3.8 maddesinde öngörülen hususlara uyacağımı beyan ederim. Saygılarımla, Halit Bozkurt Aran 26.02.2015 208 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU BAĞIMSIZLIK BEYANI Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı’na Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu üyesi olarak Sermaye Piyasası Kanunu, Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğ, İlke Kararı ve sair düzenlemeler ile Şirketiniz Esas Sözleşmesi ile belirlenen “Bağımsız Yönetim Kurulu üyeliği” koşullarını halen taşıdığımı; söz konusu bağımsızlığı ortadan kaldıran bir durum ortaya çıktığı takdirde bu durumu gerekçesi ile birlikte Kamuyu Aydınlatma Platformunda açıklanmak üzere derhal Yönetim Kurulu Başkanlığınıza ve eş anlı olarak, Sermaye Piyasası Kurulu’na yazılı olarak bildireceğimi ve Yönetim Kurulunuzun kararı doğrultusunda hareket ederek Kurumsal Yönetim İlkelerinin 4.3.8 maddesinde öngörülen hususlara uyacağımı beyan ederim. Saygılarımla, Prof. Dr. Orhan Sezgin 26.02.2015 209 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU Yönetim Kurulu üyelerinin seçildiği Genel Kurul toplantılarını müteakip, görev bölümüne ilişkin karar alınmak suretiyle Yönetim Kurulu Başkanı ve Yönetim Kurulu Başkan Vekili belirlenmektedir. Şirket’in mevcut Yönetim Kurulu’nda aşağıda yer alan tabloda isimleri belirtilen 1 icracı 8 icracı olmayan üye bulunmaktadır. Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerinin Şirket’in faaliyet konusuna giren işleri bizzat veya başkaları adına yapmaları ve bu tür işleri yapan şirketlere ortak olabilmeleri hususunda Türk Ticaret Kanunu 395. ve 396. maddeleri kapsamında Genel Kurul’dan onay alınmaktadır. Yönetim Kurulu üyeleri her türlü etkiden uzak olarak görüşlerini özgürce aktarabilmekte ve ifade edebilmektedir. Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca Şirket Yönetim Kurulu’nda kadın üye olarak Alev Yaraman ile Zeynep Hansu Uçar bulunmakta olup, yönetim kurulunda kadın üye oranı için % 25’ten az olmamak kaydıyla bir hedef oran ve hedef zaman belirlenmemiş, bu hedeflere ulaşmak için henüz bir politika oluşturulmamıştır. Şirket’in bağlı ortaklıkları ve iştirakleri mevcuttur. Şirket Yönetim Kurulu üyelerinin bu şirketlerin yönetiminde de yer almalarının, Topluluk menfaatine olacağı düşünülerek, Şirket dışındaki bu görevleri alması sınırlandırılmamış olup, yönetim kurulu üyelerinin şirket dışındaki görevleri aşağıda belirtilmiştir. Adı Soyadı Hakkı Ersin Özince Prof.Dr. Ahmet Kırman Görevi Yönetim Kurulu Başkanı Yönetim Kurulu Başkan Vekili Genel Müdür Alev Yaraman İlhami Koç Üye Üye Zeynep Hansu Uçar Üye Dr. Tevfik Ateş Kut Prof.Dr. Atilla Murat Demircioğlu Prof.Dr. Orhan Sezgin Halit Bozkurt Aran Üye Üye Üye Üye Son Durum İtibariyle Ortaklık Dışında Aldığı Görevler T.İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Trakya Glass Bulgaria EAD, Trakya Cam Investment B.V., Trakya Investment B.V., Fritz Holding GmbH, Anadolu Cam Investment B.V., OOO Ruscam Glass Packaging Holding, OOO Ruscam Management Company, Balsand B.V. Yönetim Kurulu Başkanı Yok T. İş Bankası A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı, Maxis Investments Ltd. Yönetim Kurulu Başkanı, İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı, İşbank AG. Yönetim Kurulu üyeliği, CJSC İşbank Yönetim Kurulu ve DK üyeliği Kültür Yayınları İş Türk A.Ş, Anadolu Cam San.A.Ş., Anadolu Cam Yenişehir San.A.Ş., Camiş Madencilik A.Ş., Çayırova Cam San.A.Ş., Paşabahçe Cam San.ve Tic. A.Ş., Paşabahçe Mağazal.A.Ş., Soda San.A.Ş., Trakya Cam San.A.Ş., Trakya Polatlı Cam San.A.Ş., Trakya Yenişehir Cam San.A.Ş., Cam Elyaf San.A.Ş., Anadolu Cam Eskişehir San.A.Ş., Camiş Yatırım Holding A.Ş., Avea İletişim Hizm.A.Ş., Asmaş Ağır San. Mak.A.Ş., İş Finansal Kiralama A.Ş., İş Faktoring A.Ş Yönetim Kurulu Üyeliği Yok Trakya Cam San. A.Ş. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi Yok Trakya Cam San. A.Ş. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi 5.2. Yönetim Kurulunun Faaliyet Esasları Yönetim Kurulu, her genel kurul toplantısını takiben bir başkan ve bir başkan vekili seçer. Ancak, başkan ve/veya başkan vekilinin herhangi bir nedenle işbu görevden ayrılmaları halinde, Yönetim Kurulu boşalan yerler için yeniden seçim yapar. Başkan’ın bulunmadığı zamanlarda, Yönetim Kurulu’na Başkan Vekili başkanlık eder. Başkan Vekili de yoksa Yönetim Kurulu’na o toplantı için kendi arasından seçeceği bir geçici başkan başkanlık eder. Yönetim Kurulu’nun toplantı gün ve gündemi, Başkan tarafından belirlenir. Başkan’ın bulunmadığı durumlarda bu sorumlulukları Başkan Vekili yerine getirir. Ancak, toplantı günü Yönetim Kurulu kararı ile de belirlenebilir. Yönetim Kurulu, Şirket işi ve işlemleri lüzum gösterdikçe toplanır. Ancak, en az ayda bir defa toplanması mecburidir. Dönem içinde Yönetim Kurulu’nca alınan karar sayısı 146 olup, kararlar mevcudun oybirliği ile alınmıştır. Alınan kararlara muhalif kalan yönetim Kurulu üyesi olmamıştır. Yönetim Kurulu kararlarını alırken Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuattaki düzenlenen toplantı ve karar nisapları dikkate alınmaktadır. 210 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU Yönetim Kurulu toplantısı gündeminde yer alan konular ile ilgili bilgi ve belgeler, eşit bilgi akışı sağlanmak suretiyle, toplantıdan yeterli zaman önce Yönetim Kurulu üyelerinin incelemesine sunulmaktadır. Yönetim Kurulu üyeleri toplantıdan önce, Yönetim Kurulu Başkanı’na gündemde değişiklik önerisinde bulunabilirler. Toplantıya katılamayan ancak görüşlerini yazılı olarak Yönetim Kurulu’na bildiren üyenin görüşleri diğer üyelerin bilgisine sunulmaktadır. Yönetim Kurulu’nda her üyenin bir oy hakkı vardır. Yönetim Kurulu toplantılarında gündemde yer alan konular açıkça ve her yönü ile tartışılmaktadır. Yönetim Kurulu Başkanı, Yönetim Kurulu toplantılarına icracı olmayan üyelerin etkin katılımını sağlama yönünde en iyi gayreti göstermektedir. Yönetim Kurulu üyelerinin toplantılarda muhalif kaldığı konulara ilişkin makul ve ayrıntılı karşı oy gerekçeleri karar zaptına geçirilmektedir. Karşı oy kullanan üyelerin ayrıntılı gerekçeleri kamuya açıklanır. Ancak, 2014 yılında gerçekleştirilen Yönetim Kurulu toplantılarında bu türde bir muhalefet veya görüş beyan edilmediğinden kamuya açıklama yapılmamıştır. Yönetim Kurulu toplantıları genellikle Şirket merkezinde yapılmakta olup, önemli nitelikteki Yönetim Kurulu Kararları KAP aracılığıyla kamuya duyurulmakta ve kamuya duyurulan metin, Şirket kurumsal internet sitesinde de yayınlanmaktadır. Yönetim Kurulu üyelerinin yetki ve sorumlulukları Esas Sözleşme’de açıkça belirtilmiştir. Yetkiler, Türk Ticaret Kanunu’nun 367 ve 371. maddeleri gereğince Yönetim Kurulumuzun 20.11.2014 tarih ve 122 sayılı kararı ile hazırlanan ve 27.11.2014. tarihinde tescil 3.12.2014 tarihinde de ilan edilen iç yönergede belirtilen esaslara uygun olarak kullanılmaktadır. Yönetim Kurulu; Şirket ile pay sahipleri arasında etkin iletişimin korunmasında, yaşanabilecek anlaşmazlıkların giderilmesine yönelik olarak Yatırımcı İlişkileri Bölümü ile yakın işbirliği içerisinde olur ve bu uyuşmazlıkların giderilmesinde öncü rol oynar. Yönetim Kurulu üyelerinin görevleri esnasında kusurları ile şirkette sebep olabilecekleri zarar sigorta ettirilmiştir. Ancak, sigorta bedeli şirket sermayesinin %25’ini aşan bir miktarda değildir. 5.3 Yönetim Kurulunda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı Yönetim Kurulu’nun görev ve sorumluluklarının sağlıklı olarak yerine getirilmesi amacıyla Kurul bünyesinde Kurumsal Yönetim Komitesi, Denetimden Sorumlu Komite ve Riskin Erken Saptanması Komitesi kurulmuştur. Komitelerin görev alanları, çalışma esasları ve hangi üyelerden oluşacağı Yönetim Kurulu tarafından belirlenmiş ve Şirketin internet sitesinde kamuya açıklanmıştır. Denetimden Sorumlu Komite’nin tamamı bağımsız Yönetim Kurulu üyeleri arasından seçilmiştir. Kurumsal Yönetim ve Riskin Erken Saptanması Komitelerinin başkanları da bağımsız Yönetim Kurulu üyeleridir. Kurumsal Yönetim Komitesi beş, Riskin Erken Saptanması Komitesi beş, Denetimden Sorumlu Komite ise üç üyeden oluşmaktadır. Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdür komitelerde yer almamaktadır. Kurumsal yönetim ilkeleri gereği Kurumsal Yönetim Komitesi’nde bulunan “Yatırımcı İlişkileri Bölümü” yöneticisi hariç, komitelerde icracı üye görev yapmamaktadır. Yönetim Kurulu’ndan, bağımsızlık özelliklerini taşımayan bir üye iki komitede birden görev almaktadır. Komitelerin görevlerini yerine getirmeleri için gereken kaynak ve destek Yönetim Kurulu tarafından sağlanmaktadır. Komiteler, gerekli gördükleri yöneticiyi toplantılarına davet edebilmekte ve görüşlerini alabilmektedirler. Komitelerin toplanma sıklıkları yeterlidir ve yaptıkları tüm çalışmalar yazılı hale getirilmiş ve kayıtları tutulmuştur. Çalışmaları hakkındaki bilgiler ve toplantı sonuçlarını içeren raporlar Yönetim Kurulu’na sunulmaktadır. Denetimden Sorumlu Komite; şirketin muhasebe sistemi, finansal bilgilerinin kamuya açıklanması, bağımsız denetimi ve iç kontrol ve iç denetim sisteminin işleyişinin ve etkinliğinin gözetimini yapmakta, şirketin muhasebe ve iç kontrol sistemi ile bağımsız denetimiyle ilgili olarak şirkete ulaşan şikayetlerin incelenmesi, sonuca bağlanması, şirket çalışanlarının, şirketin muhasebe ve bağımsız denetim konularındaki bildirimlerinin gizlilik ilkesi çerçevesinde değerlendirilmesi konularında uygulanacak yöntem ve kriterleri belirlemekte, kendi görev ve sorumluluk alanıyla ilgili tespitlerini ve konuya ilişkin değerlendirme ve önerilerini Yönetim Kurulu’na yazılı olarak bildirmekte ve kamuya açıklanacak yıllık ve ara dönem finansal tabloların şirketin izlediği muhasebe ilkeleri ile gerçeğe uygunluğuna ve doğruluğuna ilişkin değerlendirmelerini, Şirketin sorumlu yöneticileri ve bağımsız denetçilerinin görüşlerini alarak, kendi değerlendirmeleriyle birlikte Yönetim Kurulu’na yazılı olarak bildirmektedir. Denetimden Sorumlu Komite üyeleri Kurumsal Yönetim İlkeleri tebliğinde belirtilen niteliklere sahiptir. Denetimden Sorumlu Komite’nin faaliyetleri ve toplantı sonuçları hakkında yıllık faaliyet raporunda açıklama yapılmıştır. Bağımsız denetim kuruluşunun seçim süreci, Denetimden Sorumlu Komite’nin bağımsız denetim kuruluşlarının yetkinlik ve bağımsızlık koşullarını da dikkate alarak uygun gördüğü denetim firmasını Yönetim Kurulu’na önermesi biçiminde gerçekleşmektedir. Kurumsal Yönetim Komitesi, Şirkette kurumsal yönetim ilkelerinin uygulanıp uygulanmadığını, uygulanmıyor ise gerekçesini ve bu prensiplere tam olarak uymama dolayısıyla meydana gelen çıkar çatışmalarını tespit etmekte ve Yönetim Kurulu’na kurumsal yönetim uygulamalarını iyileştirici tavsiyelerde bulunmaktadır. Ayrıca, “Yatırımcı İlişkileri Bölümü”nün ve Pay Sahipleri ile İlişkiler Bölümü’nün çalışmalarını gözetmektedir. 211 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU Aday Gösterme Komitesi ve Ücretlendirme Komitesi kurulmamış olup bu komitelerin görevleri Kurumsal Yönetim Komitesi’nin çalışma esaslarına dâhil edilmiştir. Yönetim Kurulu bağımsız üyelikleri için gelen adaylık teklifleri, adayların ilgili mevzuat kapsamında bağımsızlık ölçütlerini taşıyıp taşımaması dikkate alınarak değerlendirilmiş, bu değerlendirmeler rapora bağlanmıştır. Tüm Yönetim Kurulu üyelikleri için uygun adayların saptanması, değerlendirilmesi ve eğitilmesi konularında şeffaf bir sistemin oluşturulması ve bu hususta politika ve stratejiler belirlenmesi konularında çalışmaların yapılması ile Yönetim Kurulu’nun yapısı ve verimliliği hakkında düzenli değerlendirmelerin yapılması ve bu konularda yapılabilecek değişikliklere ilişkin Yönetim Kurulu’na tavsiyelerde bulunma işlevleri çalışma esaslarında komitenin görevleri olarak belirlenmiştir. Yönetim Kurulu üyelerinin ve idari sorumluluğu bulunan yöneticilerin ücretlendirme esaslarının belirlendiği şirket ücret politikası oluşturulmuş ve kurumsal internet sitesinde kamuya açıklamıştır. Riskin Erken Saptanması Komitesi, şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşürebilecek risklerin erken teşhisi, tespit edilen risklerle ilgili gerekli önlemlerin alınması ve riskin yönetilmesi amacıyla çalışmalar yapmakta, Topluluk şirketlerinin risk yönetim sistemlerini gözden geçirerek rapora bağlamaktadır. Kurumsal Yönetim İlkelerinde Denetimden Sorumlu Komite üyelerinin tamamının, diğer komitelerin ise başkanlarının bağımsız üyelerden oluşmasının öngörülmesi, Yönetim Kurulu bünyesinde de üç bağımsız üye bulunması nedeniyle, bir Yönetim Kurulu üyesinin birden fazla komitede görev almasını zorunlu hale getirmiştir. Denetimden Sorumlu Komite; Başkan Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu (bağımsız), Prof. Dr. Orhan Sezgin (bağımsız) ve Halit Bozkurt Aran (bağımsız). Kurumsal Yönetim Komitesi; Başkan Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu (bağımsız), Alev Yaraman, Tevfik Ateş Kut, Zeynep Hansu Uçar ve Emre İğdirsel. Riskin Erken Saptanması Komitesi; Başkan Prof. Atilla Murat Demircioğlu (bağımsız), Prof. Dr. Orhan Sezgin (bağımsız), Halit Bozkurt Aran (bağımsız), Zeynep Hansu Uçar ve İlhami Koç. 5.4. Risk Yönetimi ve İç Kontrol Mekanizması Yönetim Kurulu, risk yönetimi ve bilgi sistemleri ve süreçlerini de içerecek şekilde iç denetim sistemlerini, ilgili Yönetim Kurulu komitelerinin görüşünü de dikkate alarak oluşturmuştur. Bu çerçevede, Yönetim Kurulu, yılda en az bir kez risk yönetimi ve iç denetim sistemlerinin etkinliğini gözden geçirmektedir. 2008 yılından bu yana süregelen küresel kriz, faaliyet gösterdiğimiz bölgelerde etkisini hissettiren jeopolitik gelişmeler ile birleşerek belirsizlik ortamını artırmıştır. Bu belirsizlik ortamı; daralan piyasalardan pay alabilme çabalarının yoğunlaştırdığı rekabet, yükselen müşteri beklentileri, sıkılaşan yasal düzenlemeler ve kurumsal yönetim alanındaki gelişmeler ile bütünleşerek tüm paydaşların risk algılarını daha hassas hale getirmiş, bu gelişme, 2014 yılı boyunca risk yönetimi ve iç denetim süreçlerinin etkinliğinin daha yüksek seviyede sorgulanmasına sebebiyet vermiş, Kurumsal Yönetimin önemli unsurlarını oluşturan iki konunun daha yüksek bir konsantrasyon ile yönetilebilmesini teminen Topluluğumuzda Risk Yönetimi ve İç Denetim fonksiyonları ayrıştırılarak ayrı başkanlıklar bünyesinde organize edilmiştir. Bu yapı kapsamında, Topluluğumuz mevcut ve potansiyel riskleri proaktif bir yaklaşımla ele almakta ve denetim faaliyetlerini risk odaklı bakış açısı ile sürdürmektedir. Şişecam Topluluğu’nda risk yönetimi ve iç denetim faaliyetleri, Ana Şirket bünyesinde yapılandırılmıştır. Faaliyetler, Topluluğun temel iş alanlarını yöneten Grup başkanlıkları ile koordinasyon içerisinde, Ana Şirket Yönetim Kurulu’na bağlı olarak yürütülmekte, halka açık şirketlerimiz bünyesinde yapılandırılan “Riskin Erken Saptanması Komitesi”, “Denetimden Sorumlu Komite” ve “Kurumsal Yönetim Komitesi” ile yapılan düzenli ve planlı toplantıların sonuçları Yönetim Kurulları’na mevzuata uygun şekilde raporlanmaktadır. Kurumsal bir yapının tesis edilmesi, paydaşlara gereken güvencenin sağlanması, Topluluğun maddi ve maddi olmayan varlıklarının, kaynaklarının ve çevrenin korunması, belirsizliklerden kaynaklanan kayıpların en aza indirilmesi ve olası fırsatlardan en fazla faydanın sağlanması amacıyla yapılan çalışmalar esnasında, iç denetim ve risk yönetimi fonksiyonlarının birbirleri ile olan iletişimi en üst seviyede tutulmakta, karar verme sürecinin desteklenmesi ve yönetim etkinliğinin artırılması hedeflenmektedir. 212 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. KURUMSAL YÖNETİM UYUM RAPORU Şişecam Topluluğunda Risk Yönetimi: Şişecam Topluluğu’nda risk yönetimi faaliyetleri kurumsal risk yönetimi prensipleri esas alınarak sürdürülmekte, bütünsel ve proaktif bir yaklaşımla ele alınmaktadır. Risklerin birbirleri ile olan etkileşimi ve Topluluğumuzun faaliyet gösterdiği ülkelerin özellikleri de süreç içerisinde göz önünde bulundurulmaktadır. Bu bakış açısı sayesinde, coğrafi dağılım ve risk çeşitliliği önemli bir avantaja dönüştürülmekte; ülke ve/ veya iş kolu özelinde karşılaşılan riskler diğer ülkelerde ve iş kollarında gerçekleşmeden risk süreçlerine entegre edilmekte, risklerin birbirleri ile olan etkileşimi izlenerek karar destek süreçlerine yardımcı olunmakta ve kaynakların etkin ve verimli kullanılması sağlanmaktadır. Topluluğumuzda iş kolları bazında hazırlanan risk katalogları Topluluk çalışanlarının katılımıyla periyodik olarak güncellenmekte ve riskler önem derecesine göre sıralanmaktadır. Analizi yapılan risklerle ilgili olarak Yönetim Kurulu’nun risk iştahı dikkate alınarak uygulanacak stratejiler belirlenmekte ve gereken önlemler alınmaktadır. Bu çalışmalar finansal ve stratejik riskler ile sınırlı kalmayıp, üretim, satış, iş sağlığı ve güvenliği, acil durum yönetimi, bilgi teknolojileri gibi operasyonel riskleri de kapsamaktadır. Şişecam Topluluğu’nda İç Kontrol Topluluğumuzda uzun yıllardır sürdürülen iç denetim faaliyetlerinin amacı; Topluluk şirketlerinin sağlıklı bir şekilde gelişmesine ve uygulamada birlik ve beraberliğin sağlanmasına yardımcı olmak, faaliyetlerin iç ve dış mevzuata uygun bir şekilde yürütülmesini ve düzeltici tedbirlerin zamanında alınmasını sağlamaktır. Anılan amaç doğrultusunda, Topluluğun yurtiçi ve yurtdışı kuruluşları bünyesinde süreklilik arz edecek şekilde denetim çalışmaları yapılmaktadır. İç denetim çalışmaları Yönetim Kurulu tarafından onaylanan dönemsel denetim programları kapsamında yürütülmektedir. Denetim programları oluşturulurken risk yönetimi çalışmalarından elde edilen sonuçlardan da faydalanılmakta, diğer bir deyişle “risk odaklı denetim” uygulamaları hayata geçirilmektedir. 5.5. Şirketin Stratejik Hedefleri Şirketin stratejik hedef oluşturması ve oluşan stratejik hedefleri gözden geçirerek güncellemesi süreci, Yönetim Kurulu’nun Vizyon/Misyon ve Değerler setini netleştirmesi ile başlamaktadır. Şirket Misyon ifadesini; hangi ürün ya da hizmetleri, kimin için, nasıl ve hangi coğrafyalarda üreteceğini ve sunacağını ortaya koymak için kullanmaktadır. Vizyon ifadesi ise; şirketin gelecekte ulaşmak istediği yerin, arzuladığı durumun en genel ifadesidir. Bu kapsamda Yönetim Kurulu, Topluluğun vizyonunu “Camda ve faaliyet alanlarında öncü bir geleceğe oynarken iş ortaklarıyla yaratıcı çözümler üreten, teknoloji ve markalarıyla fark yaratan, bireye ve çevreye saygılı bir dünya şirketi olmak” misyonunu ise “Kaliteli ve konfor yaratan ürünleriyle yaşama değer katan; insana, doğaya, yasaya saygılı bir şirket olmak” şeklinde ortaya koymuştur. Misyon ve Vizyon’unun gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyulan şirket kültürü ise değerler seti ile belirlenmiştir. Belirlenen değerler Şişecam genelinde tanımlanmakta ve Topluluğun tüm kuruluşlarını kapsamaktadır. Topluluk, vizyon, misyon ve değerleri doğrultusunda uzun vadeli hedeflerini oluşturmakta, bu hedeflere paralel olarak 5 yıllık stratejik planlarını ve yıllık bütçelerini hazırlamakta, tüm çalışanlarına da bütçe doğrultusunda hedefler belirlemektedir. Her faaliyet döneminin sonunda belirlenen hedefler doğrultusunda da performans değerlendirmeleri gerçekleştirilmektedir. 5.6. Mali Haklar Yönetim Kurulu üyelerine sağlanan her türlü hak, menfaat ve ücretler Esas Sözleşmede belirtildiği üzere her yıl Genel Kurul tarafından saptanmaktadır. Şirket’in 4 Nisan 2014 tarihinde yapılan 2013 Yılı Olağan Genel Kurul toplantısında, Yönetim Kurulu üyelerine ödenecek aylık ücretler belirlenerek kamuya açıklanmıştır. Şirket üst düzey yöneticilerinin ücretlendirme esasları yazılı hale getirilmiş ve 3 Nisan 2013 tarihinde yapılan Ortaklar Olağan Genel Kurul toplantısında ayrı bir gündem maddesi olarak pay sahiplerinin bilgisine sunulmuş ve Şirket’in kurumsal internet sitesinde de yayınlanmıştır. Şirket Genel Müdürü, CFO’su ve diğer Üst Düzey Yöneticilerine ciro, karlılık ya da diğer temel göstergelere doğrudan endeksli, teknik anlamda prim olarak mütalaa edilebilecek herhangi bir ödeme yapılmamaktadır. Şirket Genel Müdürü, CFO ve diğer Üst Düzey Yöneticilerine maaş, ikramiye, sosyal yardım gibi nakdi ödemelerin yanı sıra, Yönetim Kurulumuzca Şirket’in faaliyet hacmi, Şirket faaliyetinin niteliği ve risklilik düzeyi, sevk ve idare edilen yapının büyüklüğü ve faaliyet gösterilen sektör gibi kriterler dikkate alınarak belirlenen ve enflasyon, genel ücret ve Şirket karlılık artışları gibi göstergeler göz önünde bulundurulmak suretiyle, duruma göre artırılarak veya artırılmaksızın yılda bir defaya mahsus olmak üzere, jestiyon ikramiyesi adı altında bir ödeme de yapılmaktadır. Ayrıca, Şirket Üst Düzey Yöneticilerine gayri nakdi olarak da makam aracı tahsis edilmektedir. Bu kapsamda, Yönetim Kurulu üyeleri ile üst düzey yöneticilerine ücret politikası çerçevesinde yapılan ödemeler toplamı, finansal tablo dipnotlarımızda kamuya açıklanmakta olup, sağlanan menfaatlerin kişi bazında sunulmaması bir çıkar çatışmasına yol açmamıştır. Yönetim Kurulu üyelerine ve yöneticilere borç ve kredi verilmemekte, üçüncü bir kişi aracılığıyla şahsi kredi adı altında kredi kullandırılmamakta veya lehine kefalet gibi teminatlar verilmemektedir. 213 TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 2014 YILI ORTAKLAR OLAĞAN GENEL KURUL GÜNDEMİ 1. Başkanlık Divanı Seçimi ve Başkanlık Divanı’na Genel Kurul Tutanağını İmza Yetkisi Verilmesi, 2. Şirketimizin 2014 Yılı Çalışmaları Hakkında Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu ile Bağımsız Denetçi Raporunun Özetinin Okunması, 3. 2014 Yılı Bilançosu ile Gelir Tablosu Hesaplarının İncelenmesi, Müzakere Edilmesi ve Onayı, 4. Yıl İçinde İstifa Eden Yönetim Kurulu Üyesinin Yerine Yapılan Seçimin Onayı, 5. Yönetim Kurulu Üyelerinin İbrası, 6. Yönetim Kurulu Üyelerinin Seçimi, 7. Yönetim Kurulu Üyelerinin Ücretlerinin Saptanması, 8. Yönetim Kurulu Üyelerine T.T.K.’nun 395 ve 396’ıncı Maddeleri Uyarınca İzin Verilmesi, 9. 2014 Yılı Karının Dağıtım Şekli ve Tarihi Hakkında Karar Alınması, 10.Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kurulu Düzenlemeleri Gereğince Bağımsız Denetim Kuruluşunun Seçimi Hakkında Karar Alınması, 11.Yıl İçinde Yapılan Bağışlar Hakkında Ortaklara Bilgi Verilmesi ve 2015 Yılında Yapılacak Bağışların Sınırının Belirlenmesi, 12.Üçüncü Kişiler Lehine Verilen Teminat, Rehin ve İpotekler Hakkında Ortaklara Bilgi Verilmesi. Tarih: 25 Mart 2015 Yer: İş Kuleleri Kule 3, 4. Levent / İSTANBUL 214 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. DÖNEM İÇİNDE YAPILAN SERMAYE ARTIŞI, ESAS SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİKLERİ VE KÂR DAĞITIMLARI Dönem içinde; 2014 tarihinde yapılan Ortaklar Olağan Genel Kurul toplantısında, mevcut çıkarılmış sermayenin; %4,73 oranına tekabül eden 71.000.000 Türk Lirası Tutarındaki brüt temettünün nakden, %4,73 oranına tekabül eden 71.000.000 Türk Lirası tutarındaki brüt temettünün ise bedelsiz pay olarak dağıtılması kararı verilmiş ve bu karar doğrultusunda da; 2013 yılı karından karşılanan 71.000.000 TL. tutarındaki temettü ortaklara 30 Mayıs 2014 tarihinde nakden dağıtılmıştır. Dönem içinde ayrıca, mevcut 2.500.000.000 Türk Liralık kayıtlı sermaye tavanı içerisinde 1.571.000.000 Türk Lirası olan şirketimiz çıkarılmış sermayesi 1.700.000.000 Türk Lirasına yükseltilmiş olup, artırılan 129.000.000 Türk Lirasının 71.000.000 Türk Liralık kısmı 2013 yılı karından, 38.494.126,06 Türk Liralık kısmı gayrimenkul ve iştirak hissesi satış kazançlarından 19.505.873,94 Türk Liralık kısmı ise olağanüstü yedek akçelerden karşılanmıştır. Artırılan 129.000.000 Türk Lirası tutarındaki paylara ilişkin ihraç belgesi, Sermaye Piyasası Kurulu’nun 13.06.2014 tarih ve 18/579 sayılı kararı ile onaylanmış ve pay dağıtımı 01.07.2014 tarihinde yapılmıştır. Bahse konu edilen sermaye artış işlemleri kapsamında, Şirket Esas Sözleşmesinin Sermayeye ilişkin 7. maddesi aşağıdaki şekilde tadil edilmiş ve tadil metni 27 Haziran 2014 tarihinde tescil edilmiştir. Sermaye Madde 7: Yeni şekil Şirket Sermaye Piyasası Kanunu hükümlerine göre Kayıtlı Sermaye Sistemini kabul etmiş ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun 04.03.1985 tarih ve 93 sayılı izni ile bu sisteme geçmiştir. Şirket’in kayıtlı sermaye tavanı 2.500.000.000 Türk Lirası olup her biri 1 (Bir) Kuruş itibari kıymette 250.000.000.000 paya bölünmüştür. Sermaye Piyasası Kurulunca verilen kayıtlı sermaye tavanı izni, 2012-2016 yılları (5 yıl) için geçerlidir. 2016 yılı sonunda izin verilen kayıtlı sermaye tavanına ulaşılamamış olsa dahi, 2016 yılından sonra yönetim kurulunun sermaye artırım kararı alabilmesi için; daha önce izin verilen tavan ya da yeni bir tavan tutarı için Sermaye Piyasası Kurulu’ndan izin almak suretiyle genel kuruldan 5 yılı geçmemek üzere yeni bir süre için yetki alması zorunludur. Söz konusu yetkinin alınmaması durumunda Şirket kayıtlı sermaye sisteminden çıkmış sayılır. Şirket’in çıkarılmış sermayesi 1.700.000.000 Türk Lirası olup, bu sermayenin her biri 1 Kuruş itibari kıymette 170.000.000.000 adet hamiline yazılı paya bölünmüştür. Çıkarılmış sermayeyi teşkil eden 1.700.000.000 Türk Lirası tamamen ödenmiş ve karşılanmıştır. Sermayeyi temsil eden paylar kaydileştirme esasları çerçevesinde kayden izlenir. Diğer Hususlar Türk Ticaret Kanunu’nun 199.maddesi hükmü gereğince hazırlanan “Bağlılık Raporu” Sonuç bölümü: Şirketimizin 2014 yılında hakim şirketimiz ve hakim şirketimizin bağlı şirketleriyle gerçekleştirdiği tüm işlemlerde transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun işlem yapılmış ve yukarıda açıklanan işlemler nedeniyle, 2014 yılında zarar denkleştirmesini gerektirecek bir durum ortaya çıkmamıştır. Faaliyet Raporunun Hukuki Dayanağı Topluluğun 2014 Yılı Hesap Dönemine Ait Yıllık Faaliyet Raporu, Türk Ticaret Kanunu’nun 516 ncı maddesinin üçüncü fıkrasına, 518 inci maddesine dayanılarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın hazırladığı “Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik” hükümleri ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlar Tebliği” hükümlerine uygun olarak hazırlanmıştır. Yıllık Faaliyet Raporu’nun Hazırlanma İlkeleri Yıllık faaliyet raporu, şirketin ilgili hesap dönemine ait iş ve işlemlerinin akışını, her yönüyle finansal durumunu, şirketin hak ve yararını da gözetecek şekilde, doğru, eksiksiz, gerçeğe uygun ve dürüst bir şekilde yansıtmaktadır. Yıllık faaliyet raporunda, yanıltıcı, abartılı ve yanlış kanaat uyandırıcı, gerçeğe aykırı ifadelere yer verilmemiştir. Yıllık faaliyet raporu, ortakların şirketin faaliyetleri hakkında her türlü bilgiye tam ve doğru bir şekilde ulaşmasını sağlayacak ayrıntıda hazırlanmasına özen gösterilmiştir. Yıllık Faaliyet Raporu’nun Onayı Şirketimizin 2014 yılı hesap dönemine ait yıllık faaliyet raporu, Şirket Yönetim Kurulu üyeleri tarafından 3 Mart 2015 tarihinde imzalanarak onaylanmıştır. 215 YÖNETİM KURULUNUN YILLIK FAALİYET RAPORUNA İLİŞKİN BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU T. Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu’na Yönetim Kurulunun Yıllık Faaliyet Raporunun Bağımsız Denetim Standartları Çerçevesinde Denetimine İlişkin Rapor 1. T. Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin (“Şirket”) ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte “Topluluk” olarak anılacaktır) 31 Aralık 2014 tarihinde sona eren hesap dönemine ilişkin yıllık faaliyet raporunu denetlemiş bulunuyoruz. Yönetim Kurulunun Yıllık Faaliyet Raporuna İlişkin Sorumluluğu 2. Topluluk yönetimi, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) 514’üncü maddesi ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) II-14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) hükümleri uyarınca yıllık faaliyet raporunun konsolide finansal tablolarla tutarlı olacak ve gerçeği yansıtacak şekilde hazırlanmasından ve bu nitelikteki bir faaliyet raporunun hazırlanmasını sağlamak için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur. Bağımsız Denetçinin Sorumluluğu 3. Sorumluluğumuz, Topluluk’un faaliyet raporuna yönelik olarak TTK’nın 397’nci maddesi ve Tebliğ çerçevesinde yaptığımız bağımsız denetime dayanarak, bu faaliyet raporunda yer alan finansal bilgilerin Topluluk’un 3 Mart 2015 tarihli bağımsız denetçi raporuna konu olan konsolide finansal tablolarıyla tutarlı olup olmadığı ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığı hakkında görüş vermektir. Yaptığımız bağımsız denetim, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartları’nın bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartları’na uygun olarak yürütülmüştür. Bu standartlar, etik hükümlere uygunluk sağlanmasını ve bağımsız denetimin, faaliyet raporunda yer alan finansal bilgilerin konsolide finansal tablolarla tutarlı olup olmadığına ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığına dair makul güvence elde etmek üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetim, tarihi finansal bilgiler hakkında denetim kanıtı elde etmek amacıyla denetim prosedürlerinin uygulanmasını içerir. Bu prosedürlerin seçimi, bağımsız denetçinin mesleki muhakemesine dayanır. Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. 216 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU Görüş 4. Görüşümüze göre yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu içinde yer alan finansal bilgiler, tüm önemli yönleriyle, denetlenen konsolide finansal tablolarla tutarlıdır ve gerçeği yansıtmaktadır. Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülükler 5. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 402’nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca; BDS 570 “İşletmenin Sürekliliği” çerçevesinde, Topluluk’un öngörülebilir gelecekte faaliyetlerini sürdüremeyeceğine ilişkin herhangi bir hususa rastlanılmamıştır. Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. a member of PricewaterhouseCoopers Haluk Yalçın, SMMM Sorumlu Denetçi İstanbul, 3 Mart 2015 217 İLETİŞİM BİLGİLERİ TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. İş Kuleleri, Kule 3, 34330, 4.Levent-İstanbul Tel: (212) 350 50 50 Faks: (212) 350 40 40 www.sisecam.com.tr DÜZCAM GRUBU Trakya Cam Sanayii A.Ş. Yönetim ve Satış Merkezi İş Kuleleri Kule 3, 34330 4.Levent, İstanbul Tel: (0212) 350 50 50 Faks: (0212) 350 50 80 www.trakyacam.com.tr www.isicam.com.tr Richard Fritz Holding GmbH RICHARD FRITZ PROTOTYPE + SPARE PARTS GmbH Gottlieb-DaimlerStr. 4 74354 Besigheim, Almanya Tel: (0212) 350 35 34 Faks: (0212) 350 50 80 Richard Fritz Holding GmbH RICHARD FRITZ KFT 2170 Aszod, Pesti Ut 19/A, Macaristan Tel: (0212) 350 35 34 Faks: (0212) 350 50 80 Trakya Cam Sanayii A.Ş. Trakya Lüleburgaz Fabrikası Büyükkarıştıran Mevkii, P.K. 98 39780, Lüleburgaz, Kırklareli Tel: (0288) 400 80 00 Faks: (0288) 400 77 99 Trakya Glass Rus AO 423600, Republic of Tatarstan, Elabuga Municipal District, Special Economic Zone (SEZ) “Alabuga” Sh-2 Street, Building 4/1, Office 4002, Rusya Federasyonu Tel: (0212) 350 35 34 Faks: (0212) 350 50 80 Trakya Cam Sanayii A.Ş. Otocam Fabrikası Büyükkarıştıran Mevkii, P.K. 98, 39780, Lüleburgaz, Kırklareli Tel: (0288) 400 85 31 Faks: (0288) 400 83 58 Automotive Glass Alliance Rus AO 423600, Republic of Tatarstan, Elabuga Municipal District, Special Economic Zone (SEZ) “Alabuga”, Sh-2 Street, Building 4/1, Office 4002 Rusya Federasyonu Tel: (0212) 350 35 34 Faks: (0212) 350 50 80 Trakya Cam Sanayii A.Ş. Mersin Fabrikası Mersin Tarsus Organize Sanayi Bölgesi, Atatürk Caddesi No: 1 33400, Akdeniz Mersin Tel: (0324) 676 40 70 Faks: (0288) 400 77 99 HNG Float Glass Limited 2, Red Cross Place, Post Box: 2722, Kolkata 700 001, Hindistan Tel: (0212) 350 35 34 Faks: (0212) 350 50 80 Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Atatürk Organize Sanayii Bölgesi, 16900, Yenişehir, Bursa Tel: (0224) 280 12 05 Faks: (0224) 773 27 55 Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. Polatlı Organize Sanayii Bölgesi, 06900 Polatlı, Ankara Tel: (0850) 206 26 46 Faks: (0850) 206 23 03 Trakya Glass Bulgaristan EAD Düzcam Fabrikası District ‘’Vabel’’ Industrial Area, 7700 Targovishte, Bulgaristan Tel: (00359) 601 4 78 01 Faks: (00359) 601 4 77 97 Trakya Glass Bulgaristan EAD İşlenmiş Camlar Fabrikası District ‘’Vabel’’ Industrial Area, 7700 Targovishte, Bulgaristan Tel: (00359) 601 4 79 25 Faks: (00359) 601 4 79 26 Trakya Glass Bulgaristan EAD Otomotiv Camları Fabrikası District ‘’Vabel’’ Industrial Area, 7700 Targovishte, Bulgaristan Tel: (00359) 601 4 79 66 Faks: (00359) 601 4 79 72 Glass Corp S.A. 1BIS, Industriilor Alley, 120068 Buzau, Romanya Tel: (00407) 480 6 87 66 Faks: (00402) 387 1 05 52 Richard Fritz Holding GmbH Gottlieb-Daimler-Str. 4, 74354 Besigheim, Almanya Tel: (0212) 350 35 34 Faks: (0212) 350 50 80 Richard Fritz Holding GmbH - RF SPOL, S.R.O. Tovarenska 15, Malacky 901 14, Slovakya Tel: (0212) 350 35 34 Faks: (0212) 350 50 80 218 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU SAINT GOBAIN GLASS EGYPT 66 Cornish El Nile, Elzahraa building, floor no: 38, Maadi, Kahire, Mısır Tel: (0212) 350 35 34 Faks: (0212) 350 50 80 CAM EV EŞYASI GRUBU Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. Yönetim ve Satış Merkezi İş Kuleleri Kule 3, 4.Levent 34330, Beşiktaş/İstanbul/Türkiye Telefon: (0212) 350 50 50 Faks: (0212) 350 57 87 http://www.pasabahce.com.tr Kırklareli Fabrikası Büyükkarıştıran Mevkii Muratlı yolu 39750 Lüleburgaz, Kırklareli Mersin Fabrikası Tekke köyü Civarı 33004 Mersin Eskişehir Fabrikası Organize Sanayi Bölgesi 15.Cadde 26110 Eskişehir Ankara Şube Ankara Ticaret Merkezi, B Blok, Kızılırmak Mah.1450.Sokak 13. Kat, No.1/64 Çukurambar, Çankaya, Ankara İzmir Şube Ankara asfaltı 29. km. Kemalpaşa, İzmir Adana Şube Mersin Yolu 10. km. Küçükdikili Mevkii 01210 Adana Trabzon Şube Cumhuriyet Mah. Devlet Karayolu Cad.No: 53 Büro 201, 203, 205 Köleoğlu İş Merkezi Kaşüstü Yomra, Trabzon Antalya Şube Meydankavağı Mah. Perge Bulv. B Blok No: 52/1-2 Antalya Rusya Satış Ofisi Business Center Dezhnev Plaza Proezd Dezhneva. d.1, 4th floor, Office 421, 127642 Moskova, Rusya Federasyonu Tel: (007 495) 937 36 35 İLETİŞİM BİLGİLERİ Denizli Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. Bahçelievler Mah. 4013 Sok. No: 10 20040 Denizli Tel: (0258) 295 40 00 Faks: (0258) 377 24 79 Camiş Ambalaj Sanayi A.Ş. İstasyon Mahallesi, Şehitler Caddesi, No: 139 34940 Tuzla, İstanbul Tel: (0216) 581 27 27 Faks: (0216) 395 27 94 CAM AMBALAJ GRUBU Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Yönetim ve Satış Merkezi İş Kuleleri, Kule-3 34330 4.Levent, İstanbul Tel: (0212) 350 50 50 Faks: (0212) 350 57 57 Tuzla Fabrikası İstasyon Mahallesi, Şehitler Caddesi, No: 139 34940 Tuzla, İstanbul Tel: (0216) 581 27 27 Faks: (0216) 395 27 94 Anadolu Cam Sanayii A.Ş.-Mersin Fabrikası Yeni Taşkent Kasabası Toroslar Mah. Tekke Cad. No: 1 33100 Yenitaşkent, Mersin Tel: (0324) 241 70 70, Faks: (0324) 454 28 29 Eskişehir Fabrikası Organize San. Bölgesi, Mümtaz Zeytinoğlu Bulvarı 26110 Eskişehir Tel: (0222) 211 46 46 Faks: (0222) 236 09 48 Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. Organize Sanayi Bölgesi Yenişehir, Bursa Tel: (0224) 280 10 00, Faks: (0224) 280 10 22 Paşabahçe Mağazaları A.Ş. Yayla Mahallesi D 100 Karayolu Caddesi No: 42/D, 34949 Tuzla, İstanbul Tel: (0216) 560 25 25 Faks: (0216) 395 54 30 / 395 65 52 Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş Organize Sanayi Bölgesi 1203 Sokak, 15.Cadde No: 6 Odunpazarı, Eskişehir Tel: (0850) 206 52 00, Faks: (0850) 206 52 02 Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. İş Kuleleri, Kule-3 34330 4.Levent, İstanbul Tel: (0212) 350 50 50 Faks: (0212) 350 40 40 / 350 53 22 Trakya Glass Bulgaristan EAD-Cam Ev Eşyası Fabrikası Vabel District Industrial Area, 7700 Targovishte, Bulgaristan Tel: (00359 601) 4 76 11, Faks: (00359 601) 4 77 12 OOO Posuda Limited N.Novogorod Region Bor Steklozavodskoe Shosse 16 a 606443 Rusya Federasyonu Tel: (007 831) 597 64 08 Faks: (007 831) 831 597 65 81 Paşabahçe Glass GMBH Rheinstrasse 2A D-56068 Koblenz, Almanya Tel: (0049 261) 303 740 Faks: (0049 261) 303 74 74 Paşabahçe USA INC. 41 Madison Avenue, 7th floor, New York, NY 10010, A.B.D. Tel: (001 212) 683 1600 Faks: (001 212) 725 1300 Paşabahçe Spain SL Torpedero Tucuman,27 Bis- Madrid 28016 Madrid, İspanya Paşabahçe Investment BV Strawinskylaan 1265, World Trade Center Amsterdam, D Tower Level 12, 1077XX, Amsterdam, Hollanda Tel: (0031 20) 820 11 20 Faks: (0031 20) 890 86 45 Paşabahçe Mağazaları B.V. Strawinskylaan 1265, World Trade Center Amsterdam, D Tower Level 12, 1077XX, Amsterdam, Hollanda Tel: (0031 20) 820 11 20 Faks: (0031 20) 890 86 45 Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Ticaret A.Ş. Mimar Sinan Mah. İstanbul Cad. No: 19 41401 Gebze, Kocaeli Tel: (0262) 744 44 25, Faks: (0262) 744 44 56 OOO Ruscam Management Company Ulitsa Iskry, 17A 129344, Moskova, Rusya Federasyonu Tel: (007 495) 662 70 00, Faks: (007 495) 662 41 88 OOO Ruscam 84, Gagarin Str. Gorokhovets, 601481 Vladimir Region, Rusya Federasyonu Tel: (007 492) 382 40 52 Faks: (007 492) 382 39 81 OAO Ruscam Pokrovsky Sovetskaya Street, 96, 162430 Vologda Oblast Chagodashensky Region, Sazanova, Rusya Federasyonu Tel: (007 817) 413 11 40/120 OOO Ruscam Glass Packaging Holding OOO Glass Packaging Holding - Ufa Fabrikası 450028, Bashkortostan Ufa, Proizvodstvennaya 10/1 Ufa Bashkortostan Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu Tel: (007 347) 292 40 53 Faks: (007 347) 292 40 52 OOO Glass Packaging Holding - Kirishi Fabrikası Kirishi, Leningradskaya Region 1878110, Rusya Federasyonu Tel: (007 813) 689 69 03 Faks: (007 813) 685 35 34 OOO Ruscam Glass Krasnodar 13 Sineva Str Krymsk City Krasnodar Region, Rusya Federasyonu Tel: (007 492) 382 40 03 Paşabahçe SRL Viale Beatrice D’Este, 45 20122 Milano-İtalya 219 İLETİŞİM BİLGİLERİ JSC Mina Ksani Village Mtskheta Region, 3312 Gürcistan Tel: (0099 532) 449 981 Merefa Glass Company 84-A Leonivska Str.Merefa, 62472, Kharkiv Region, Ukrayna Tel: (007 495) 662 70 00 Oxyvit Kimya Sanayi ve Ticaret A.Ş. Mersin - Tarsus Organize Sanayi Bölgesi 1.Cadde No: 6 P.K. 13 33400 Mersin Tel: (0324) 676 43 25 Faks: (0324) 676 43 34 Camiş Madencilik A.Ş. İş Kuleleri Kule-3 34330 4. Levent, İstanbul Tel: (0212) 350 50 50 Faks: (0212) 350 58 77 OOO Ruscam Sibir 630100, Russia, Novosibirsk Stanislavskogo str., 3/1, 4 fl., Rusya Federasyonu Madencilik Sanayii ve Ticaret A.Ş. İş Kuleleri Kule-3 34330 4. Levent, İstanbul Tel: (0212) 350 50 50 Faks: (0212) 350 58 77 CJSC Brewery Pivdenna 65496, Odessa region, Ovidiopol Dist., Tairove, 5 Pyvovarna str, Ukrayna Tel: (0080 48) 716 79 79 Faks: (0080 48) 716 79 79 Şişecam Soda Lucavac d.o.o. Prva ulica 1, 75300 Lucavac Bosna-Hersek Tel: (00387) 35 55 23 23 Faks: (00387) 35 55 27 05 OAO FormMat Nizhegorodskya Oblast, Balahninskiy Rayon, Gidrotort, ul Administrativnaya, h.1 606425 Rusya Federasyonu Tel: (007 831) 442 31 51-49578 231 63 Faks: (007 831) 442 36 50 OOO Balkum 1 Administrativnaya St. Gidrotorf, Balakhna District, Nijegorodskij Region, Rusya Federasyonu Tel: (007 831) 442 31 51 Faks: (007 831) 442 36 50 Anadolu Cam Investment B.V. Strawinskylaan 1265, 1077XX Amsterdam, Hollanda Tel: (0031 20) 8201120 Faks: (0031 20) 8908645 Balsand B.V. Strawinskylaan 1265, 1077XX Amsterdam, Hollanda Tel: (0031) 20 8201120 Faks: (0031) 20 8908645 KİMYASALLAR GRUBU Soda Sanayii A.Ş. Yönetim ve Satış Merkezi İş Kuleleri Kule-3 34330 4. Levent, İstanbul Tel: (0212) 350 50 50 Faks: (0212) 350 58 88 Soda Fabrikası Soda Fabrikası PK 654 33004 Kazanlı, Mersin Tel: (0324) 241 66 00 Faks: (0324) 451 28 50 Kromsan Fabrikası Kromsan Fabrikası PK 654 33004 Kazanlı, Mersin Tel: (0324) 241 66 00 Faks: (0324) 451 28 50 Cam Elyaf Sanayii A.Ş. Cumhuriyet Mah. Şişecam Yolu Sokak No:7 41400 Gebze, Kocaeli Tel: (0262) 678 17 17 Faks: (0262) 678 18 18 - 678 15 95 Camiş Elektrik Üretim A.Ş. İdari Ofis İş Kuleleri Kule-3 34330 4. Levent, İstanbul Tel: (0212) 350 50 50 Faks: (0212) 350 58 60 Trakya Fabrikası Büyükkarıştıran Mevkii, Muratlı, Lüleburgaz, 39750 Kırklareli Tel: (0288) 400 79 10 Faks: (0288) 400 79 19 220 ŞİŞECAM 2014 FAALİYET RAPORU Rudnik Krecnjaka Vijenac d.o.o. Prva ulica br. 1 75300, Lukavac,- Bosna-Hersek Tel: (00387) 35 554 789 - (00387) 35 554 380 Faks: (00387) 35 550 381 Şişecam Bulgaristan Ltd. 27 Bratya Miladinovi str. FL.4 Apt. 14, 9002 Varna - Bulgaristan Tel: (00359) 52 608 963 Faks: (00359) 52 608 964 Şişecam (Shanghai) Trading Co. Ltd. Shanghai 93 Huaihai Zhong Road, Shanghai Times Square Office Tower 1106 200021 Şanghay, Çin Tel: (0086) 21 6391 03 52 Faks: (0086) 21 6391 03 54 Guangzhou Rep. Office Rm 1815, Dongshan Plaza 69 Xian Lie Zhong Road, 510095 Guangzhou - Çin Tel: (0086) 20 3758 26 35 Faks: (0086) 20 3758 26 37 Cromital S.p.A. İdari Ofis Via Quarta Strada, Palazzo A7 20090 Assago (Milano) - İtalya Tel: (0039) 02576 06070 Faks: (0039) 02576 09175 Fabrika Via Giotto 4 - Loc. Sipro - 44020 Ostellato (FE) - İtalya Tel: (0039) 0533 57548 Faks: (0039) 0533 57391 Hukuki Merkez Viale Papa Giovanni XXIII, 94-d - 24121 Bergamo - İtalya Tel: (0039) 02576 06070 Faks: (0039) 02576 09175 Camiş Egypt Mining Ltd. Co. Corner Road 254-206, Digla-Maadi, Kahire - Mısır Tel: (00202) 519 82 37 Faks: (00202) 519 82 36 Solvay Şişecam Holding AG Stattermayergasse 28-30 A-115 Viyana - Avusturya Tel: (0043) 1 716 880 Faks: (0043) 1 710 2426 Şişecam Chem Investment B.V. Strawinskylaan 1265, 1077XX Amsterdam, Hollanda Tel: (0031) 20 820 1120 Faks: (0031) 20 890 8645 Bu rapor geri dönüşümlü kağıda basılmıştır. www.sisecam.com.tr