CH Alpha Monograf`ı indirmek için tıklayınız.
Transkript
CH Alpha Monograf`ı indirmek için tıklayınız.
Kollajen Hidrolizat Kollajen Hidrolizat Kıkırdak Dejenerasyonunda Yeni Nesil Yaklaım Kronik Eklem Semptomları Olan Hastalar çin Yeni Bir Strateji Hidrolize Kollajen Desteğiyle Eklem Sağlığı Bir Adım İleride... Kollajen Hidrolizat eklem salıı bir adım ileride Özet Milyonlarca kii, yaamlarının her günü kendilerini güçten düüren kronik eklem semptomları ile karı karıyadır. Bu belirtiler için bir tedavi yoktur ve sadece bunları hafifletecek bazı müdahalelerle ba baa bırakılmılardır. Mevcut tedaviler, sıklıkla sadece arı gidermeye yöneliktir. Bu monograf, eklem salıının geliimine yardımcı olan, kollajen hidrolizat adı verilen ve sadece arıya yönelik belirtileri gidermekle kalmayıp, kartilaj yenilenmesini uyaran devrim niteliinde bir yaklaıma odaklanmaktadır. Kollajen hidrolizatın ve potansiyelinin ne olduunu açıklamanın yanı sıra, bu monograf, onun kartilaj metabolizmasını nasıl olumlu olarak etkileyebildiini ve etki mekanizmasını da açıklamaktadır. Aynı zamanda, kronik eklem belirtileri olan kiilerdeki kollajen hidrolizat kullanımını destekleyen preklinik ve klinik kanıtlar da gözden geçirilecektir. Durum Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (The Centers for Disease Control and Prevention=CDC), “kronik eklem belirtileri” veya “olası artrit” tanımını, herhangi bir artrit türü ile balantılı ikayeti olan ancak yüzden fazla artritik veya romatizmal durumdan herhangi birinin tehisi konamamı hastalara atfen kullanırlar.1 “Kronik eklem belirtileri”, aaıdakileri içerir, ancak bunlarla sınırlı deildir.2 • Huzursuzluk • Arı • Sertlik ve elastikiyet kaybı • Eklem içi ve çevresinde ime 1 2 Önde Gelen Görememezlik Sebebi “Kronik eklem belirtileri” ve “Artritik Durumlar”ın her ikisinin birden yaygınlıı yaklaık 70 milyon kiide görülmektedir ki, bu da 18 ya ve üzeri kiilerde en önde gelen i görmezlik sebebini oluturmaktadır.2,3 50 ya ve üzeri nüfusun 2020 itibariyle iki katı olacaı beklentisi de göz önünde bulundurulduunda, bu rakamın ciddi oranda artacaı öngörülebilir.3 Salıkta Aır Yük Kronik eklem belirtilerinin görülme oranının yükseklii ve beklenen olası artı dikkate alındıında, bunun salık üzerindeki ciddi yükü fark edilecektir.4 CDC, 2002’de, yaklaık 16 milyon Amerikalı’nın, artritle balantılı belirtiler sebebiyle günlük yaam aktivitelerinde kısıtlanmalarla karılatıı tahmininde bulunmutur. Mevcut son tahminler, 1997’de yapılmıtır ve buna göre CDC, artritle balantılı belirtilerin aaıdakilere yol açtıını belirlemitir; • 750,000 hospitalizasyon • 36 milyon ayakta tedavi • 51 milyar USD direkt tedavi maliyeti • 86 milyar USD toplam maliyet Aratırmacılar, kronik eklem belirtileri ile balantılı yüksek maliyetler ve yaam kalitesi üzerindeki etkileri nedeniyle, yıllarını olası müdahaleleri aratırmaya adamıtır. Önlemek Mümkün mü? Salık alanındaki bu yükü hafifletmenin bir yolu da önleyici tedbirler ile mümkündür, ancak üç birincil risk faktörü; ya, cinsiyet (kadınlar kronik eklem belirtilerinde daha yüksek risk grubundadır) ve genetik kolaylatırıcı faktörler deitirilemez.5 Dier risk faktörleri aaıdakileri içerir; Kollajen Hidrolizat Eklem Sağlığı Bir Adım İleride... eklem dejenerasyonunda yeni nesil yaklaım Obezite Bu milli salgın, kronik eklem belirtileri için ciddi bir risk faktörüdür.6 Kiinin aldıı her 450 g aırlık, dizlere 1,35 kg, kalçalara da 6 katı kadar baskı yapmaktadır. Bu ek yük nedeniyle oluan baskı, bir kiide kronik eklem belirtilerinin geliip gelimeyeceinin en büyük belirleyicilerindendir. Sadece 5 kg fazla kilodan kurtulmak, kronik eklem belirtilerinin oluumunu azaltabilmektedir.5,6 Yaralanma veya aırı kullanma Eklemleri zarar görmü kiiler, atletler veya tekrarlayan hareketleri yapmalarını gerektiren ileri olan kiiler, kronik eklem belirtileri riski altındadır.5,6 Bu risk faktörlerini içeren kiiler, kilo kontrolü, dinlenme veya bir doktor tarafından verilen egzersizlere yönlendirilebilir, ancak ne yazık ki bu yöntemlerle bile belirtiler etkin bir ekilde azaltılamayabilir. Karılanamamı htiyaç Onlarca yıldır yapılan aratırmalara ramen, hala kronik eklem belirtilerinin bir tedavisi bulunamamıtır.7 Kronik eklem belirtilerinden ikayeti olan kiilere sunulan hemen hemen tüm tedaviler, sadece belirtileri azaltmakta ancak altta yatan sebebe yönelik olamamaktadır. Bu, (COX-2 inhibitörlerinin tartımalı ortamında) bir çok salık profesyonelini, baarısız olan geleneksel yaklaımlara alternatif aramaya yöneltmitir. Mevcut Müdahaleler Doktorların önerdii mevcut yaklaımlar; kilo kontrolü, egzersiz, dinlenme ve ilaç dıı tedaviler (ısıtma bantları, sıcak banyo vb.) gibi yaam tarzı deiikliklerini içermektedir.8 Bunların baarısız olması durumunda, doktorların semptomları gidermek için sıklıkla önerdii bazı müdahaleler Ulusal Artrit, Kas-iskelet ve Deri Hastalıkları Enstitüsü’nün (National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases) verilerine göre aaıda belirtilmitir. Analjezikler Bazı doktorlar, mideye dokunmaması nedeniyle, asetaminofen gibi arı kesicileri önermektedir.8 NSAID’lerle (Non Steroid Anti nflamatuvar laç) kıyaslandıında, uzun dönem yan etkilerin görülme riski de daha azdır. Ancak, yine de asetaminofen, karacier rahatsızlıı olan, antikoagulan ilaç veya NSAID’ler kullanan veya youn ekilde alkol tüketen kiilerde dikkatli kullanılmalıdır. 3 4 NSAID’ler Tüm NSAID’ler inflamasyon ve arıyı azaltmakla birlikte, her biri farklı bir kimyasal olduundan, vücutta farklı bir etkisi olabilir.8 NSAID’lere örnek olarak aspirin, ibuprofen ve naproksen sodyum gösterilebilir. Ne yazık ki NSAID’ler, özellikle uzun dönem kullanıldıında, ciddi yan etkileri de beraberinde getirmektedir. NSAID’lerin yan etkileri; mide iritasyonu ve böbrek fonksiyonu üzerindeki olumsuz etkilerdir. Gastrointestinal problemler bazen ülser, kanama ve mide veya baırsakta delinmeye kadar varabilmektedir.8,12 65 ya üzerindeki kiiler, ülser veya mide ülseri kaynaklı gastrointestinal kanama öyküsü olan hastalar NSAID’leri sadece doktor kontrolü altında kullanmalıdır. Dikkate alınması gereken bir baka nokta da; bir çok ilacın, kii NSAID kullanıyorsa alınmaması gerektiidir; çünkü NSAID’ler , dier ilaçların “doza balı yanıt ilikisi” ve “atılım oranı” gibi farmakokinetiklerini deitirebilmektedir.8 COX-2 inhibitörleri NSAID’lerin bu yeni sınıfı, geleneksel NSAID’ler gibi inflamasyon ve arıyı azaltmakla birlikte, eski sınıfa kıyasla daha az gastrointestinal yan etkilere sahiptir.8 Trombotik kardiyovasküler advers olaylar riskini ciddi olarak artırabildii yönündeki yeni kanıtlar yüzünden, önemli markalardan birinin piyasadan geri çekilmesi ile COX-2 inhibitörleri son dönemde bir tartıma yaratmıtır.13 FDA, bu yüksek riskin tüm COX-2 inhibitörleri ile balantılı olduu ve mevcut bilgilerin, nonselektif NSAID’lerin de benzer bir kardiyovasküler risk profiline sahip olduunu akla getirdii sonucuna varmıtır.9,12,14 Narkotikler Oksikodon, Hidrokodon, Asetaminofen ve Asetaminofen’li Oksikodon gibi ilaçlar, arı kesici olarak kullanılmakla birlikte, baımlılık yaratabildikleri için yaygın olarak reçete edilmezler.8 Kortikosteroidler Zarar görmü eklemler için, kısa dönemli yaklaım olarak, Kortikosteroid enjeksiyonlar (kortizon), arı kesici olarak kullanılabilir.8 Bir kiinin, yılda 2 ya da 3 tedaviden fazla alması önerilmemektedir. Oral kortikosteroidler de (prednizon) düünülebilir. Hyaluronik asit Bu madde, eklemde normal olarak bulunan bir komponenttir ve enjekte edildiinde arıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Mevcut oral formülasyonların etkinliini ispatlayan kanıtlar yoktur.7,8 Kollajen Hidrolizat Eklem Sağlığı Bir Adım İleride... eklem salıı bir adım ileride Glukozamin ve kondroitin sülfat Bu tamamlayıcı kombinasyon, kronik eklem belirtilerini yönetmek için alternatif bir yol arayan kiiler tarafından kullanılmıtır. Bir amino eker olan Glukozamin ve kabuklu deniz hayvanları içeren kondroitin sülfat, alerjiye balı advers etkilere yol açabilir. Glukozamin ve kondroitin sülfat’ın etki mekanizması tam olarak anlaılmamıtır. Proteoglikan sentezini artırabilir, ancak tip II kollajen veya kondrositleri etkiledii görülmemektedir.15,16 Son dönemdeki bulgular; oral kullanım sonrasında önemli miktarda glukozaminin eklemlere ulamasının kukulu olduunu ve ilk geçi metabolizması sırasında niteliinin bozulduunu göstermektedir. Veriler, aynı zamanda kondroitin sülfatın sadece %15’inin oral kullanım sonrasında absorbe edildiini göstermektedir. Bu biyolojik bulgular, glukozamin ve kondroitin sülfatın etkinlik ve güvenliini aratıran çalımalarda rapor edilen bazı negatif sonuçları açıklayabilir. Bu çalımalardan biri, Ulusal Salık Enstitüsü’nün sponsorluunda yapılan GAIT (Glukozamin/Kondroitin Artrit Müdahale Çalıması) dir.17 GAIT sonuçları, tek baına veya kombinasyon olarak kullanılan glukozamin ve kondroitin sülfatın, dizinde osteoartrit olan hastaların tümünde, arıyı etkin olarak azaltmadıını göstermitir. Bir baka internet tabanlı randomize, çift-kör, plasebo kontrollü çalımada, 205 kii randomize olarak seçilmi ve sonuç olarak; dizdeki osteoartritin belirtilerini tedavi etmede, tek baına glukozaminin, plasebodan daha etkili olmadıı görülmütür.18 Glukozamin ve kondroitin sülfat üzerinde yapılmı çalımaların kalitesini aratırmaya yönelik bir meta analiz yapılmıtır.19 Bu meta analiz, çalımaların metodolojik özelliklerine balı nedenlerle, bu ürünlerin gerçek etkinliinin, orijinal olarak raporlananlara göre daha az olduunu göstermitir. Cerrahi Bazı hastalarda, daha büyük i göremezlik sorunlarına iaret eden arıları hafifletmek üzere, cerrahi en iyi seçenek olabilir.8 Cerrahi uygulama, gevemi kemik ve kıkırdak parçalarını çıkarmak, kemik yüzeylerini yeniden ekillendirmek, kemiklerin pozisyonunu yeniden düzenlemek veya eklemleri deitirmek için yapılabilir. Bu monografın bundan sonraki kısmı, kronik eklem belirtileri üzerinde çalıan doktorların, hasta stratejileri alanında evrim niteliinde yeni bir yaklaıma odaklanacaktır. Daha önce tanımlanan ve semptomları azaltan seçeneklerin aksine, kollajen hidrolizat, kıkırdak yenilenmesini hızlandırmada ve sorunun kaynaında rol alarak eklem salıını gelitirmede esizdir.20 5 6 Kollajen Hidrolizat nedir? Potansiyeli Nedir? 1970’lerden beri aratırmacılar, kollajen hidrolizat ve onun kıkırdak metabolizması üzerindeki etkilerini bilimsel olarak aratırmaktadır. Son dönemdeki laboratuvar bulguları, pratik tıbbi deneyimler ve klinik çalımalar, kollajen hidrolizatin eklemlerde biriktiini ve kıkırdak yenilenmesini desteklediini göstermitir.20 te, doktorların, eklem salıında bir üst seviyeye gelmesini salayan bu önemli yaklaım, kollajen hidrolizatin kıkırdak metabolizması üzerindeki esiz etkisinden kaynaklanmaktadır. Kollajen hidrolizat, dier proteinlere kıyasla 3 kat daha fazla prolin ve glisin ihtiva eder. Bu amino asitler, kollajen sentezi için gereklidir ve kıkırdaktaki kollajen yapısınının sürekliliini etkilemektedir. Kollajen Hidrolizat Nedir? Kollajen hidrolizat, ham maddelerden elde edilen kollajen dokusunun enzimsel hidolizi ile üretilmektedir. Kollajen, memelilerde en sık görülen proteindir. Biosentezi, birçok hücre içi aracılar ile olmaktadır. Tipik kollajen fibrilleri, hücre dıı alanda oluur. Bunlar, kovalent balarla çapraz balıdır ve karakteristik çekme mukavemetli kollajen oluturur. Kollajen, fonksiyonunu, amino asitlerin düzenli sıralanıından elde eder. Her 3. Amino asit yapı blou, bir glisin molekülüdür ve prolin veya hidroksiprolin tarafından takip edilmektedir. Dier tamamlayıcıların aksine, kollajen hidrolizat, vücuttaki eklemlerin hücre dıı matrisinde bulunan kollajene çok benzeyen bir amino asit kompozisyonuna sahip doal bir üründür. Kollajen ihtiva eden ham madde Uzun zincirli proteinler (ortalama moleküler aırlıı 300 Kd) Enzimatik hidroliz, arındırma, konsantrasyon, Sterilizasyon ve kurutma yoluyla özütleme Kollajen hidrolizat • Kısa zincirli peptitler (ortalama moleküler aırlıı 3.3 Kd) • Yüksek biyoyararlılık Kollajen Hidrolizat Üretimi Kollajen Hidrolizat Eklem Sağlığı Bir Adım İleride... 7 eklem dejenerasyonunda yeni nesil yaklaım Alanin 8,7 (9,0) Arjinin 8,4 (4,7) Asparajin 2,0(4,4) Aspartik asit 3,6(5,5) Glutamin 3,5(3,9) Glutamik asit 6,7 (6,2) Glisin 20,6(7,5) Histidin 0,6(2,1) 4-Hidroksiprolin 11,3(-,-) Hidroksilizin 1,0(-,-) İzolösin 1,2(4,6) Lösin 3,0(7,5) Lisin 3,8(7,0) Metiyonin 0,6(1,7) Fenilalanin 2,3(3,5) Prolin 14,0(4,6) Serin 3,3(7,1) Treonin 2,0(6,0) Trozin 0,5(3,5) Valin 2,8(6,9) 0 5 10 Kollajen Hidrolizat’ta görülme oranı (%) 15 20 25 Tüm proteinlerde ortalama görülme oranı (%) Kollajen Hidrolizat amino asit spektrumu (ağırlık içindeki yüzdesi) Kollajen Hidrolizat, herhangi bir yasal kısıtlaması bulunmayan (genel olarak “Güvenli” olarak tanımlanmış), son derece iyi tolere edilen, güvenli bir ürün olarak değerlendirilmektedir. 8 Kollajen Hidrolizat’ın Kıkırdak Yenilenmesindeki Potansiyeli Eklem kıkırdaı, tip II kollajen ve proteoglikanlardan olumaktadır, dayanıklılık ve elastikiyetten sorumlu olan ekstraselüler matriks (ECM) içindeki proteinleri seçer.20 ECM, temel olarak su, tip II kollajen ( dayanıklılık ve tampon görevini salayan) ve proteoglikanlar (baskıya dayanıklılıı salayan) dan olumaktadır. Kemik, kıkırdak, tendonlar, ligamentler ve eklem dokularındaki normal kollajen seviyesinin korunması, eklem salıını korumakta çok büyük önem taımaktadır. Doal yenilenme süreci, günlük yıpranma, aırı yorgunluk ve fazla kilo ile baa çıkamadıında, eklem kıkırdaı bozulabilir. Kıkırdak kayboldukça, yastık (tampon) görevinin daha az görülebildii, çatlakların ve osteofitlerin gelitii gözlemlenir ki bu da artan sertleme, esneklik kaybı ve gi derek artan bir huzursuzluk olarak kendini gösterir. nsan vücudundaki hemen hemen tüm dier dokuların aksine, kıkırdakta damar ve sinir bulunmaz, bu da onun yava iyilemesine/büyümesine yol açar.21 Bununla birlikte, kıkırdak, aktif, büyüyen bir dokudur ve sürekli yenilenmeye ihtiyacı vardır. Eklemlerin sertlemeden hareket edebilmesi ve esnekliklerini koruyabilmesi için gereken koruma ve dayanıklılık ancak bu olursa salanabilir. Kollajen hidrolizat, kıkırdak yenilenmesine yönelik Amerika patenti olan tek üründür. Aynı zamanda, ECM’nin metabolik korunmasından sorumlu, “kondrositler” adı verilen özel hücreleri hızlandırdıı da kanıtlanmı olan tek üründür.20 Kondrositler, eklemlerdeki kıkırdak yenilenmesinin hızını kontrol eder ve kıkırdak kompozisyonundaki deiiklikleri tespit eder. Bu deiikliklere karı daha çok kıkırdak üretirler. Çalımalar, Kollajen hidrolizatın, kondrositlerin bu hızlandırıcı etkisi aracılııyla, tip II kollajen ve proteoglikanların younluunu artırdıını göstermektedir. Kıkırdak Metabolizması Eklem kıkırdaı, kondrositler ve fizyolojik öneme sahip olan ekstraselüler matriks (ECM) den olumaktadır.20 Eklem kıkırdaklarındaki ECM iki tip makromolekülden oluur; 1-kollajen (tip II kollajen fibrilleri) ECM’nin yapısını oluturur ve gerilme mukavemeti salar 2-proteoglikanlar (ör: agrekanlar) baskı mukavemeti ve dokunun elastikiyetinden sorumludur. Kemik gibi kıkırdak da anabolik ve katabolik süreçlerin dengede olduu sürekli bir yenilenmeye tabidir.20,21 Matriks dejenerasyon (bozulma) ve rejenerasyon (yenilenme) arasındaki dengede herhangi bir bozulma, tip II kollajen gibi ECM bileenlerinde azalmaya ve kıkırdak kaybına yol açar. Kollajen Hidrolizat Eklem Sağlığı Bir Adım İleride... eklem salıı bir adım ileride ANABOLİZMA Kondrositler, ECM’yi oluşturan kollajen ve proteoglikan molekülleri üretir. KONDROSİT Kondrositler, bozulmuş ECM moleküllerini yok eden proteolitik enzimler üretir ECM = Ekstraselüler matriks KATABOLİZMA Proteoglikanlar ve kollajenden oluşan Kondrositler ve ECM, kıkırdak metabolizmasındaki dengeyi sağlar. Kıkırdak hücresi içinde direkt periselüler etkisi olan lizozomal proteaz (katepsinler) dan baka bir çok matriks metalloproteaz (ör: kollajenaz, stromelisin ve agrekanas) vardır. Bunlar, nötr Ph altında tüm kıkırdak yapı bloklarının niteliini bozabilir. Mevcut bilimsel anlayıa göre, bu bileenlerin aktiviteleri sitokin interlökin-1 (IL-1) tarafından kontrol edilmektedir. Eer bazı matriks metalloproteaz’ların hareketleri, kıkırdak yapı bloklarının niteliini bozmaya balarsa, dier bileenler de ECM’deki dengesizlie bir tepki balatabilir.21 Örnein; matriks metalloproteaz’ların bir doku inhibitörü ve bir plasminojen uyarıcı inhibitör, yıkıcı enzimleri baskı altına almaktan sorumludur, bu da; kıkırdak bozulmasını yavalatır. Büyüme faktörleri eklindeki belirli polipeptit aracılar, kıkırdaktaki yapım sürecini hızlandırır. Böylece, belli bir oranda yeni kıkırdak oluumuna katkıda bulunur. Bu aracılar, insülin benzeri büyüme faktörü-1 ve deien büyüme faktörü-ß yi ihtiva eder. Her ikisi de proteoglikan sentezini hızlandırır. Son dönemdeki sonuçlar, kollajen hidrolizat içinde saklanmı olanlar gibi kollajen parçalarının, kıkırdak matriksinin sentezini hızlandıran aracılar olarak da görev yaptıını göstermitir.20 Yine de, bunların aktivasyonu için, karılık gelen (corresponding) yapı blokları, prolin ve glisin’in yeterli miktarda olması gerekmektedir. 9 10 Kollajen Hidrolizat Nasıl Çalıır? Aaıdaki ekil, kollajen hidrolizatın esiz hareket mekanizmasını göstermektedir. kollajen hidrolizatın, mideye ulatıında, Biyoaktif Kollajen Peptitleri (BCP’ler) emilir ve eklem kıkırdaına geçer.20,22 Burada kollajen sentezinin hızlanmasına yardımcı olurlar. Ayrıca, BCP’ler, kıkırdak matriks hareketinin yapım aamasını hızlandırır ve zaman içinde, eklem salıının iyilemesine yardımcı olabilir. Kollajen hidrolizatın, kıkırdaın metabolik süreçleri ile moleküler seviyede çalıabilir ve yenilenmeyi hızlandırabilir. Kondrosit Proteoglikan Sinoviyal sıvı Kollajen Anabolik süreçlerin stimülasyonu Biyoaktif Kollajen Peptidler™ ile Kollajen Hidrolizat Kollajen hidrolizat, kıkırdak metabolizmasındaki denge için aracılık eder. Klinik öncesi Kanıtlar Bir çok klinik öncesi çalıma, kollajen hidrolizatın çalıma mekanizmasını, eklemlerde birikmesini, tip II kollajen ve proteoglikanlarda artıa sebep olan kondrositler üzerindeki hızlandırıcı etkisini desteklemektedir.20,22,24 Yapılan son çalıma, kollajen hidrolizatın, femur boyun kırıından sonra birincil kalça deiimi ameliyatı olan hastalardan alınan artiküler kıkırdak üzerindeki etkisini aratırmıtır. Sonuçlar göstermitir ki, bu riskli dokuda bile, kollajen hidrolizatlı kültür ortamı eklendiinde, kontrol grubuna kıyasla, kıkırdak hücrelerinde tip II kollajen ve proteoglikan biyosentezi istatistiki olarak önemli (p<0.05) bir artı sergilemitir.23 Kollajen hidrolizatın, proteaz aktivitesi üzerinde de yine istenmeyen bir etkisi olmamıtır. Kollajen Hidrolizat Eklem Sağlığı Bir Adım İleride... eklem dejenerasyonunda yeni nesil yaklaım 250 Prolin (Kontrol) Kollajen hidrolizat Radyoaktivite (dpm) 200 150 100 50 0 Plazma Eklem Oral kullanımdan 96 saat sonra eklem kıkırdağındaki kollajen hidrolizat birikimi Bir baka klinik öncesi çalımada ise, farelere, vücut aırlıklarının her 1 gramı için 10 mg radyoaktif olarak iaretlenmi kollajen hidrolizat verilmitir (veya kontrol grubunda prolin iaretlenmitir). Radyoaktivite, farklı dokularda 96 saat boyunca düzenli aralıklarla ölçülmütür. Radyoaktivite, plazmada 96 saat sonra elimine olurken, eklem kıkırdaında önemli bir zenginleme görülmütür. Hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde ve laboratuar deneylerinde teyit edilen nihai durum göstermektedir ki; radyoaktif olarak iaretlenmi kollajen hidrolizatın intragastrik (mideye) alınımı sonrasında, iaretli peptidler, kıkırdak dokusunda zengin miktarlarda bulunmutur. Laboratuar deneylerinde görülmütür ki; sıır kıkırdaı hücre kültürünün kollajen hidrolizat ile zenginletirilmi olması, kondrositlerdeki tip II kollajenin biosentezini, kontrol grubuna göre önemli ölçüde artırmıtır. Çalıma grubundaki salgı, kontrol grubundakine göre 2,5 kat daha yüksektir.20 Bu sonuçlar, son dönemde, domuz kıkırdak hücrelerinin kültürleri üzerinde yapılan çalımalarla da teyit edilmitir. Buna ek olarak, proteoglikan ve agrekan seviyesinde de önemli bir artı gözlemlenmitir. 11 12 Bu iki çalıma da, Oesser ve arkadaları tarafından yürütülmütür ve ekstraselüler matriks sentezinin arttıını göstermektedir. Buna karılık, proteaz aktivitesinde istenmeyen bir stimülasyon (uyarılma) olmamı ve kıkırdak maddesinde artan bir kayıp olmamıtır.24 Kontrol 2.0 Kollajen hidrolizat 6 Tip II kollajen (µg/106 hücre) 1.5 1.0 0.5 Kontrol Stimülasyon 0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Zaman (gün) Kollajen hidrolizat Kollajen hidrolizat veya baz ortamda (kontrol) uyarılma sonrası Tip II kollajen salgılanması Kollajen hidrolizat ile uyarılma sonrası Tip II kollajenin (kahverengi lekeler) immünsitokimyasal ortaya çıkışı Kollajen hidrolizat ile uyarılan kültürlerde, kontrol hücrelerine kıyasla, tip II kollajenin salgılanması yaklaşık 2,5 kat daha yüksektir. Kollajen Hidrolizat Eklem Sağlığı Bir Adım İleride... eklem salıı bir adım ileride Kollajen Hidrolizat’la Sergilenen Etkinlik Kollajen hidrolizatın yararları ile ilgili tıbbi uygulamalardan toplanan olumlu raporların yanısıra, kollajen hidrolizatın eklem fonksiyonunu gelitirdii ve eklem salıını iyiletirdiine dair etkilerini gösteren pek çok klinik çalıma da vardır. Araştırmacı Yayın yılı Hasta sayısı Çalışma yöntemi Krug 1979 193 Açık Götz 1982 60 Açık Oberschelp 1985 154 Kıyaslamalı Seeligmüller 1989 356 Açık Adam 1991 81 Çift kör, çapraz Seeligmüller 1993 519 Açık Beuker, Eck 1996 40 Açık Beuker, Rosenfeld 1996 40 Çift kör Ribas Fernandez, Molinero Perez 1998 26 Kıyaslamalı Moskowitz 2000 389 Çift kör Rippe 2004 250 Çift kör Rippe 2005 102 Randomize Flechsenhar, Alf 2005 100 Açık Yayın aşamasında 45 Kıyaslamalı, çift kör Adam 13 14 Adam Bu randomize, çift kör çalıma 81 hasta üzerinde yapılmı ve hastaların kollajen hidrolizat jelatin, yumurta albümini veya jelatin + glisin + kalsiyum hidroksilat almalarından sonra semptomlardaki deiiklikleri deerlendirmitir.25 2 aylık bir washout periyodu sonrası, 2 aylık tedavi periyodu izlenmitir. Tüm çalıma, 16 ay devam etmitir. 52 hasta, farklı tedavi yöntemlerini, randomize, çift kör bir sıra ile almıtır. Çalımanın sonunda, hayat kalitesinde anlamlı bir deiim olup olmadıını belirlemek üzere arı belirtileri deerlendirilmitir.25 Sonuçlar göstermektedir ki; kollajen hidrolizat verilen hastalar, arılarında önemli bir azalma olduunu belirtmitir. Bu etki, daha sonra plasebo ya kıyasla bu gruptaki hastaların analjezik ihtiyacındaki azalma ile de teyit edilmitir. Deerlendirmeler aynı zamanda göstermitir ki; kollajen hidrolizat ile yapılan tedavi, kontrol grubuna kıyasla, test parametrelerinde (hareketlilik gibi) net ve istatistiki olarak balantılı gelimeler üretmitir. 60 50 Plasebo Kollajen hidrolizat Yüzde (%) 40 30 20 10 0 Ağrıda önemli azalma Ağrı kesici kullanımında azalma Kollajen Hidrolizat kullanımından sonra, arıda ve arı kesici kullanımında azalma Kollajen Hidrolizat Eklem Sağlığı Bir Adım İleride... eklem dejenerasyonunda yeni nesil yaklaım Moskowitz Bu randomize, çok merkezli çalıma, 1996 ile 1998 arasında A.B.D, ngiltere ve Almanya’da 20 farklı yerde 24 hafta boyunca yürütülmütür.26 389 hastanın, kollajen hidrolizat alımı sonrasında fiziksel fonksiyonlarında veya toplamda iyileme yaayıp yaamadıkları plaseboya kıyasla, deerlendirilmitir. Aynı ekilde, çalımanın sonunda, kollajen hidrolizat kullanımı ile arı skorlarında azalma olup olmadıı da deerlendirilmitir. Sonuçlar göstermitir ki; kollajen hidrolizat alan hastaların, arılarında ve fiziksel eklem fonksiyonlarında iyileme görülmütür.26 Almanya’daki hastalarda, görülen olumlu sonuçlar oldukça etkileyicidir; hastalar fiziksel fonksiyonlarında (p=0.007) ve arılarında (p=0.016) istatistiki olarak oldukça önemli iyilemeler deneyimlemitir. Ayrıca, geni çaplı hasta deerlendirmelerinde de anlamlı veriler gözlenmitir. Yüzde (%) (referans noktasına kıyasla) 40 35 Plasebo Kollajen hidrolizat 30 25 20 15 10 5 0 Ağrı skorunda iyileşme Kollajen hidrolizat alımı sonrasında, arı skoru ve fiziksel eklem fonksiyonundaki iyileme yüzdesi Fiziksel eklem fonksiyonunda iyileşme 15 16 Rippe et al Bu randomize, prospektif (ileriye dönük), çift kör çalıma 250 tane (190’ı deerlendirilebilir) hafif osteoartrit hastası üzerinde yapılmıtır. Sonuçlar; kollajen hidrolizat kullanımının diz eklemlerinin fonksiyonunu önemli ölçüde iyiletirdiini göstermitir.27 Kollajen hidrolizatın etkisi 14 hafta boyunca, plasebo verilen kontrol grubu ile kıyaslanmıtır. (Bu çalımada kollajen hidrolizatın 300 mg kalsiyum ve 60 mg kalsiyum ile birlikte verildii dikkate alınmalıdır) eklem fonksiyonu ve mobilite (hareketlilik) ile balantılı pek çok parametre deerlendirilmitir. Bulgular, kollajen hidrolizatın diz fonksiyonunun erken iyilemesine katkıda bulunabileceini desteklemektedir. Rippe et al tarafından yapılan bir dier benzer çalıma, kollajen hidrolizat kullanımının, ciddi düzeydeki osteoartrit hastalarındaki, diz eklem fonksiyonlarını önemli derecede iyiletirdiini göstermitir.28 Götz Bu randomize (rastgele) olmayan çalıma, kollajen hidrolizatın etkilerini 60 hasta üzerinde 3 ay boyunca test etmitir.29 Kollajen hidrolizatın etkisini deerlendirmek üzere, subjektif ve objektif ölçümler aratırılmıtır. Çalımanın sonunda, hastaların yaklaık %75’inde belirtiler hiç kalmamı ya da %30’unda net bir iyileme görülmütür. Merdiven çıkarken arısı olduunu söyleyen %86,5’lik orandaki hastaların %56’sı sadece 1 ay sonra önemli bir iyileme kaydetmitir. Fernandez et al Kollajen hidrolizatın sporcular üzerindeki etkisini deerlendirmek için, bir da bisikleti takımının 16 üyesi ve spanya 1. Ligindeki basket takımından 10 kii üzerinde 6 aylık bir çalıma yapılmıtır.30 Çalımada yer alan her bir kiiye günlük doz olarak 10 g kollajen hidrolizat, vitamin B ve magnezyum verilmitir. Çalımanın sonunda, çalıma grubundaki hastaların, skapula humeral ve femora tibial eklemlerindeki kıkırdak kalınlıında, istatistiksel olarak önemli bir artı gözlemlenmitir.30 Çalıma grubunun kıkırdak kalınlıındaki ortalama artı %14’tür. Buna karılık, kontrol grubunun kıkırdak kalınlıında 6 ay sonra bile artı görülmezken, hatta belirli oranda düü görülmütür. Kontrol grubunda, lateral ve medial skapula humeral eklem kıkırdaının kalınlıında sırasıyla %16 ve %13’lük azalma görülmütür. (p<0.05) Kollajen Hidrolizat Eklem Sağlığı Bir Adım İleride... eklem salıı bir adım ileride Kıkırdak Çalıma grubunun kıkırdak kalınlıındaki artı nterkondiler ara 5% Ara femora-kondil 13% (p<0.05) Lateral femora-kondil 27% (p<0.05) Humeral ba, merkezi bölge 11% (p<0.05) Humeral ba, lateral bölge 16% (p<0.05) Humeral ba, ara bölge 14% (p<0.05) Flechsenhar et al Kollajen hidrolizatın etkileri, eklem belirtileri ikayeti olan atletler üzerinde de deerlendirilmitir. Bu takip sonrası çalıma, Essen Almanya’daki Rhein-Ruhr Olimpik dman Merkezi’ndeki 100 atlet üzerinde gerçekletirilmitir.31 Deneklere, 12 hafta boyunca her gün 10 g kollajen hidrolizat verilmi ve belirtileri ve ilevsellii 10’lu skala üzerinden deerlendirmeleri istenmitir. Deerlendirmeler, temel veri oluturmak amacıyla çalımanın balangıcında toplanmı, 4-6 hafta sonra ve çalımanın sonunda, aaıdaki klinik parametrelerde kayda deer gelimeler raporlanmıtır; • Hareket etmede kısıtlılık • Güç harcamaya balı arı • Merdiven çıkarken oluan arı • Eller baın yukarı hizasındayken yapılan i sırasında oluan arı 17 18 Ek Kanıt 1979’da Krug, 1989 ve 1993’te Seeligmüller, 1996’da Beuker et al ve 2001’de Weh tarafından yapılan deneysel (ampirik) raporlarda da, Kollajen Hidrolizatın kronik eklem belirtileri ikayeti olan hastalarda kullanılabilecek güvenli ve etkili bir destek olduu belirtilmitir.32,36 Kollajen Hidrolizat Almanın Herhangi Bir Riski Var Mı? 1999 yılında, Amerika Gıda ve laç Merkezi (FDA), kollajen ve kollajen hidrolizat ürünlerinin salıa zararlı olmadıını açıklamı ve GRAS (“Genellikle Güvenli Tanınan”) statüsünde tanımlamıtır. 2003’te, bu statü teyit edilmitir. Klinik öncesi ve klinik çalımalar, kollajen hidrolizatın, güvenli, iyi tolere edilebilen ve alerjik reaksiyon veya ilaç etkileimi riskinin düük olduunu göstermitir.27,37 Aynı zamanda mutasyon oluumu (mutajenisite) embriyonal geliim döneminde kusurlu organ ya da doku gelimesi (teratojenite) ve kanser oluumu (karsinojenisite) nda artı olduuna dair de herhangi bir iaret yoktur. Yan etkiler veya dier maddelerle etkileim olması da beklenmemektedir. Çok nadir vakalarda, midede gaz veya ishal görülebilmektedir. Ham maddeden üretilen kollajen hidrolizatın hastalıkları ilettii ile ilgili endieler, sıkı ham madde kontrolleri, kullanılan üretim teknolojisi ve yetkililer tarafından yürütülen kontroller nedeniyle asılsızdır. Özellikle, kollajen hidrolizatın üretilme süreci, 1990’lı yıllara dayanan pek çok uluslararası çalımada da görüldüü üzere yüksek güvenilirlik derecesine sahiptir. Kollajen Hidrolizat Alımından Kimler Yararlanabilir? Kollajen hidrolizat, hareketliliini, dolayısıyla hayat kalitesini iyiletirmek isteyen herkese fayda salayabilir. Kollajen hidrolizatdan olumlu yönde fayda salayabilecek kiilere örnekler aaıdadır;6 • 1946-1964 yılları arasında domu olan kuaın aktif fertleri (baby boomers) • Tekrarlayan veya fiziksel olarak baskı yaratan aktiviteler içinde olan fertler • Fazla kilolu ve duraan fertler • Atletler Kollajen Hidrolizat Eklem Sağlığı Bir Adım İleride... eklem dejenerasyonunda yeni nesil yaklaım Kollajen Hidrolizat Ne Kadar Süre ile ve Hangi Dozda Kullanılmalıdır? Güncel bilgilere ve tamamlanmı çalımalara göre, günde 10 g kollajen hidrolizat, rehber deer olarak alınmalıdır.20,23,24 Tedaviye en az 3 ay devam edilmelidir. laç kesildikten sonra belirtiler tekrar görülmeye balarsa, daha uzun süreli tedaviler tavsiye edilmektedir. Sonuç Pratik tecrübeler ve biokimyasal bulgular, kollajen hidrolizatın eklemlerde biriktiini ve kondrositleri harekete geçirerek tip II kollajen ve proteoglikanların younluunda artı yarattıını, böylelikle eklemlerde kıkırdak oluumunu artırdıını gösteren önemli kanıtlar sunmutur. Bu, bazı hastalara, eklem hareketliliinde artı ve tüm eklemde rahatlık getirmektedir. Dolayısıyla, kollajen hidrolizat, eklem salıında iyileme elde etmek ve engellenebilir riskleri azaltmak isteyen kiiler için uygun olabilir. Kollajen hidrolizat, yalı, obez, ileri veya elenme amaçlı faaliyetleri nedeniyle eklemlerine fazla yük binen, eklemini incitmi veya bir doktor tarafından alması uygun görülen hastalara önerilebilir. 19 20 Referanslar 1. National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion. Arthritis: data and statistics. Available at: http://www.cdc.gov/arthritis /data_statistics/faqs/case_definition.htm. Accessed April 28, 2006. 2. Bolen J, Helmick CG, Sacks JJ, Langmaid G. Prevalence of self-reported arthritis or chronic joint symptoms among adults—United States, 2001. Morb Mortal Wkly Rep. 2002;51:948-950. 3. United States Bone and Joint Decade. Facts & figures: fast facts on the bone and joint decade. Available at: http://www.usbjd.org/about /index.cfm?pg=fast.cfm. Accessed March 27, 2006. 4. National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion. Chronic disease prevention: targeting arthritis: reducing disability for 16 million Americans. Available at: http://www.cdc.gov/nccdphp/publications/aag/arthritis.htm. Accessed April 28, 2006. 5. National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion. Arthritis: frequently asked questions—general public. Available at: http://www.cdc.gov/arthritis/faq.htm. Accessed April 28, 2006. 6. Arthritis Foundation. Disease center. Available at: http://www.arthritis.org/conditions/diseasecenter/oa/oa_causes.asp. Accessed April 28, 2006. 7. Stakeholder opinions: osteoarthritis. Datamonitor. Publication date: March 2006. 8. National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases. Handout on health: osteoarthritis. Available at: http://www.niams.nih.gov/hi/topics/arthritis/oahandout.htm. Accessed April 28, 2006. 9. U.S. Food and Drug Administration. FDA public health advisory: FDA announces important changes and additional warnings for COX-2 selective and nonselective non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs). Available at: http://www.fda.gov/cder/drug/advisory/cox2.htm. Accessed July 25, 2006. 10. Mobic (meloxicam) [prescribing information]. Ridgefield, CT: Boehringer Ingelheim Pharmaceuticals, Inc.; 2006. 11. Cataflam (diclofenac potassium immediate-release tablets) [prescribing information]. East Hanover, NJ: Novartis Pharmaceuticals Corp.; 2005. 12. Daypro (oxaprozin) [prescribing information]. New York, NY: G.D. Searle LLC; 2006. 13. VIOXX. Merck & Co., Inc. is a global research-driven pharmaceutical company dedicated to putting patients first [press release]. Whitehouse Station, NJ: Merck & Co., Inc.; September 30, 2004. 14. Celebrex (celecoxib) [prescribing information]. New York, NY: G.D. Searle, LLC; 2005. 15. McAlindon T. Why are clinical trials of glucosamine no longer uniformly positive? Rheum Dis Clin N Am. 2003;29:789-801. 16. Felson DT, McAlindon TE. Glucosamine and chondroitin for osteoarthritis: to recommend or not to recommend? Arthritis Care Res. 2000;13:179-182. 17. Clegg DO, Reda DJ, Harris CL, et al. Glucosamine, chondroitin sulfate, and the two in combination for painful knee osteoarthritis. NEJM. 2006;354:795-808. 18. McAlindon T, Formica M, LaValley M, Lehmer M, Kabbara K. Effectiveness of glucosamine for symptoms of knee osteoarthritis: results from an Internet-based randomized double-blind controlled trial. Am J Med. 2004;117:643-649. 19. McAlindon TE, LaValley MP, Gulin JP, Felson DT. Glucosamine and chondroitin for treatment of osteoarthritis: a systematic quality assessment and meta-analysis. JAMA. 2000;283:1469-1475. 20. Oesser S, Seifert J. Stimulation of type II collagen biosynthesis and secretion in bovine chondrocytes cultured with degraded collagen. Cell Tissue Res. 2003;311:393-399. 21. Buckwalter JA, Mankin HJ. Articular cartilage. Part I: Tissue design and chondrocyte-matrix interactions. J Bone Joint Surg. 1997;79:600-611. 22. Oesser S, Adam M, Babel W, Seifert J. Oral administration of 14C labeled gelatin hydrolysate leads to an accumulation of radioactivity in cartilage of mice (C57/BL). J Nutr. 1999;129:1891-1895. 23. Oesser S, Haggenmüller D, Schulze CH. Collagen hydrolysate modulates the extracellular matrix metabolism of human chondrocytes. Poster presented at: EULAR 2006; June 21-24, 2006; Amsterdam, Netherlands. 24. Oesser S, Seifert J. Impact of degraded collagen on joint cartilage. Ann Rheum Dis. 2004;63:375. 25. Adam M. What effects do gelatin preparations have? Therapy of osteoarthritis [in German]. Therapiewoche. 1991;41:2456-2461. 26. Moskowitz RW. Role of collagen hydrolysate in bone and joint disease. Semin Arthritis Rheum. 2000;30:87-99. 27. Zuckley L, Angelopoulou KM, Carpenter MR, et al. Collagen hydrolysate improves joint function in adults with mild symptoms of osteoarthritis of the knee [abstract]. Med Sci Sports Exerc. 2004;36(suppl):S153. 28. Carpenter MR, Carpenter RL, McCarthy SM, Kline G, Angelopoulos TJ, Rippe JM. Collagen hydrolysate supplementation improve symptoms in patients with severe osteoarthritis [abstract]. Med Sci Sports Exerc. 2005;37(suppl):S91-S92. 29. Götz B. Well-nourished cartilage does not grind [in German]. Ärztliche Praxis. 1982;34:3130-3134. 30. Fernández JL, Pérez OM. Effects of gelatine hydrolysates in the prevention of athletic injuries. Archivos de Medicina del Deporte. 1998;15:277-282. 31. Flechsenhar K, Alf D. Results of a postmarketing surveillance study of collagen hydrolysate CH-Alpha™ [in German]. Orthopadische Praxis. 2005;41:486-494. 32. Krug E. On supportive therapy for osteo- and chondropathy [in German]. Ernährungsheilkunde. 1979;28:1-23. 33. Seeligmüller K. Help and support for cartilage [in German]. Therapiewoche. 1993;43:1810-1813. 34. Seeligmüller K, Happel HK. Can a mixture of gelatin and L-cystine stimulate proteoglycan synthesis? [in German]. Therapiewoche. 1989;39:3153-3157. 35. Beuker F, Eck T, Rosenfeld J. Biochemical and clinical examinations on the effects of regular applications of gelatine on degenerative damages of the motoric system [abstract]. Int J Sports Med. 1996;17(suppl 1):S67-S70. 36. Weh L. Changes in the properties of tissue through the administration of gelatine—a biomechanical in-vivo pilot study. Extracta orthopaedica. 2001;4:12-16. 37. Takeda U, et al. Acute and subacute toxicity studies on collagen wound dressing (CAS) in mice and rats. J Toxicol Sci. 1982;7(suppl 2):53-91. Linkler www.gelita-health-initiative.com Information on the GELITA Health Initiative and on collagen hydrolysate and osteoarthritis. Topic-relevant original papers and review articles can be ordered. www.gelita.com Information from the world’s leading gelatine producer on manufacturing, safety, and products. www.foodnavigator.com News and expert information on nutrition, food safety, food ingredients, science, and markets. Kollajen Hidrolizat Eklem Dejenerasyonunda Yeni Nesil Yaklaım Kollajen Hidrolizat Eklem Sağlığı Bir Adım İleride... Mon_CH Alpha_04_2015 Hidrolize Kollajen Desteğiyle