Dr.Birsel Karakoç
Transkript
Dr.Birsel Karakoç
Dr.Birsel Karakoç 3 Ağustos 1968’de Ankara’da dünyaya gelen Birsel Karakoç, lisans eğitimini 1985-1989 yılları arasında Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi bölümünde tamamladı. 1989 yılında yine aynı üniversitede “Türkçe’nin Öğretimi”adıyla Türkiye’de ilk kez açılmış olan yüksek lisans programına başladı. 1990 yılında Milli Eğitim Bakanlığı’nın açmış olduğu sınavı kazanarak yurtdışında burslu öğrenim görme hakkını elde etti. Bu bursla 1991 yılında gittiği Almanya’da, önce Mannheim Goethe Enstitüsü’nde bir yıllık Almanca eğitimi gördü. Ardından 1992 yılında Mainz, Johannes Gutenberg Üniversitesi’nde Türkoloji anabilim dalında dersler almaya başladı. Burada bir yandan anabilim dalı derslerine, bir yandan da Doğu Bilimleri bünyesindeki yanbilim dalları olan İslam Bilimleri ve İslam Filolojisinde sunulan derslere devam etti. Yanbilim dalları çerçevesinde Arapça ve Farsça, bunun yanısıra Rusça, Latince ve Fransızca öğrendi. Prof. Dr. Lars Johanson’un yönetiminde, Nogay dilinin görünüş ve dolaylılık sistemlerini teorik bir çerçevede incelemeyi amaçlayan doktora çalışmasına başladı. Bu konu üzerine çalışırken ortaya çıkan pekçok soruya cevap bulabilmek ve kaynak kişilerden veriler toplayabilmek için saha araştırmasının gerekli olduğuna inanarak, 1997 yılında, o zamanın zor şartlarını en ağır şekilde yaşamakta olan Rusya’nın Kuzey Kafkasya’daki Dağıstan ve Karaçay-Çerkes bölgelerine gidip Nogay köylerinde bulundu, Nogayların yaşantısını, geleneklerini, dillerini bizzat gözlemleyip yerinde araştırmalar yaptı. Bu saha araştırması doktora çalışmasına önemli katkılar sağlamıştır. 1999 yılında Hamburg Üniversitesi’nde kurulmuş olan Çok dillilik Araştırma Enstitüsü’nde, iki dilli Türk çocuklarının Almanca ve Türkçe dil edinimlerini konu edinen bir dilbilim projesinde araştırmacı olarak çalışmaya başladı. Bu projeye devam ederken, 2001 yılında “Nogay Dilinin Bitimli Fiil Sistemi” adlı doktora çalışmasını sundu ve hem anabilim dalında, hem de yanbilim dallarında, pekçok farklı konuda sınavlara girerek mezun olmayı gerektiren “Rigorosum” sistemine göre öğrenimini tamamladı. Doktora çalışmasını önce Türk Dil Kurumu’nun bursu, son yılında da Almanya RheinlandPfalz eyaleti araştırma bursu ile sürdürdü. Hem doktora çalışmasını hem de anave yanbilim dallarından girdiği bitirme sınavlarını en yüksek not olan summa cum laude (viva) ile tamamladı. Doktora çalışması daha sonra fakülte dekanlığı tarafından üniversitede yılın araştırma ödülü için aday gösterilmiştir. 1999-2006 yılları arasında araştırmacı-öğretim üyesi olarak çalıştığı Hamburg Üniversitesi’nde, Dr. Annette Herkenrath ile birlikte, Prof. Dr. Jochen Rehbein başkanlığında yürüttükleri projede dilbilimin farklı teorik alanlarının yanısıra özellikle işlevsel-pragmatik kuramı tanıyıp uygulama imkanı buldu. Bunun yanısıra, dilbilimin değişik sahalarını ele alan onbeşe yakın projenin yürütüldüğü ve çok geniş yelpazede farklı dillerin incelendiği bu araştırma enstitüsünde çalıştığı dönem içerisinde modern dilbilimin ampirik-metodik ve teorik-uygulamalı komponentleri üzerine deneyim ve bilgilerini artırdı. Türk dilinin genel olarak Almanya’daki gelişme sürecini, özel olarak ise iki dilli çocukların Türkçe ve Almanca dil gelişimini konu edinen proje hem genel dilbilimin, hem de Türkoloji, dil tipolojisi ve karşılaştırmalı dilbilimin farklı alanlarını anlayıp uygulamayı gerektirmekte idi. İki dilli Türk çocuklarının dil edinimini, tek dilli Alman ve Türk çocuklarının dil edinimi ile karşılaştırma esasına dayalı olarak yürütülen proje için pek çok kez Türkiye’ye de giderek tek dilli çocuklarla evokatif saha deneyleri gerçekleştirdi. 2002-2006 yılları arasında araştırma enstitüsünün bilimsel çalışmalarının yayınlandığı “Arbeiten zur Mehrsprachigkeit” (Çok dillilik üzerine çalışmalar) serisinin hakemlik ve yayın kurulu üyeliği görevlerini yürüttü. Hamburg Üniversitesi’nde, ağırlıklı olarak araştırmaya yönelik çalışmakla birlikte, aynı zamanda Türk dilinin yapısı üzerine dersler de verdi. 2006 senesinde Türk dillerinde ekfiil yapıları üzerine sunduğu proje ile İsveç Kraliyet Bilim Akademisi’nin beş senelik araştırma bursunu kazanarak, çalışmasını gerçekleştirmek üzere, Uppsala Üniversitesi’nde, Prof. Dr. Éva Á. Csató’nun anabilim dalı başkanlığını yürütmekte olduğu Türk Dilleri bölümüne geldi. Söz konusu araştırma projesi, dilbilimin farklı kuramsal çerçevelerde ele alınan alanlarından biri olan ekfiil konusunu Türk dillerinde ard- ve eşzamanlı bir bakış açısıyla ele almaktadır. Çalışma, bu yapıların dilin tarihi boyutu içerisindeki gelişim ve değişim profilini, aynı zamanda modern Türk dillerindeki yapısalişlevsel dağılımlarını teorik açıdan incelemektedir. Akademinin proje desteği devam etmekteyken, 2010 yılında aynı bölümde açılan daimi bir kadroya (senior lecturer) geçmiştir ve halen bu kadroda çalışmaktadır. 2011 yılında “Türk dilleri doçenti” ünvanını almıştır. Çeşitli akademik dergi ve yayınların hakemliklerinin yanısıra, bilim ve yayın kurullarında görev yapmaktadır. Bilimsel çalışma yapmanın yanısıra, üniversite hocası olmanın gereği olan pedagojik formasyonun da önemine inanan Karakoç, 2009 yılında üniversitesi tarafından sunulan pedagojik formasyon (teacher training) kursunu tamamladı. Uppsala Üniversitesi Türk Dilleri anabilim dalında Türk dilbilimi, Türk dili tarihi, Osmanlıca, Azerice, Özbekçe gibi derslere girmekte, öğrencilerin Türkçe-İsveççe çeviri çalışmalarını, ayrıca tez çalışmalarını yönetmektedir. Mimar Enver Karakoç ile evli olan Birsel Karakoç üç çocuk annesidir.