EKİM 2011 - Mersin Ticaret Ve Sanayi Odası
Transkript
EKİM 2011 - Mersin Ticaret Ve Sanayi Odası
1 01 İM2 YAYIN NO. 2011-16 EK DIŞ TİCARET 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde Türkiye’de gerçekleştirilen ihracat, 2010 yılının aynı dönemine göre %20 oranında artarak 111 milyar $’a, ithalat ise %36 oranında artarak yaklaşık 202 milyar $’a yükselmiştir. TÜİK tarafından açıklanan geçici verilere göre; 2011 yılının on aylık döneminde Mersin hinterlandı kapsamında gerçekleştirilen ihracat, önceki yıla göre %19 artarak 5,7 milyar $’a, ithalat ise %42 artarak 11,6 milyar $’a yükselmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı %59’dan %49’a gerilemiştir. Dış ticaret hacmi ise geçen yıla göre %33 oranında artarak 17 milyar $’a ulaşmıştır. Söz konusu dönemde Türkiye’de gerçekleştirilen ihracatın %5’i, ithalatın ise %6’sı Mersin’den yapılmıştır. DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ* 2011 Ocak-Ekim Değişim (%) 92.678 147.851 4.798 930 8.192 846 -55.173 -3.394 84 %63 %59 %110 111.398 201.581 5.707 1.043 11.595 1.023 -90.183 -5.888 20 %55 %49 %102 %20 %36 %19 %12 %42 %21 %63 %73 -%76 Türkiye İhracat (Milyon $) İthalat (Milyon $) Dış Ticaret Dengesi (Milyon $) Karşılama Oranı ($) Mersin Hinterlandı Mersin Firmaları Mersin Hinterlandı Mersin Firmaları Türkiye Mersin Hinterlandı Mersin Firmaları Türkiye Mersin Hinterlandı Mersin Firmaları *Geçici Veriler Kaynak: TÜİK İhracat (Milyon $) İthalat (Milyon $) 2010 Ocak-Ekim MERSİN FİRMALARI TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLEN İHRACATIN DAĞILIMI (’000 $) 200.000 150.000 %28 %35 %22 %0,1 100.000 %2 %2 -%2 %4 %4 %23 0 İTHALAT ARTIŞ HIZI YAVAŞLARKEN, İHRACAT İVME KAZANDI Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos 2010 100.260 Ocak 88.776 100.314 90.305 93.639 92.052 94.095 77.761 89.263 Eylül 103.281 107.339 Ekim Kasım 2011 128.520 119.558 122.192 90.390 95.711 93.494 92.099 80.933 92.700 127.306 Aralık 144.283 Kaynak: TÜİK 50.000 2011 yılının Ekim ayında Mersin firmaları tarafından gerçekleştirilen ihracat, 2010 yılının aynı ayına göre %23 artarak 127 milyon $’a, ithalat ise %7 artarak yaklaşık 99 milyon $’a yükselmiştir. Yılın on aylık döneminde Mersin firmaları tarafından gerçekleştirilen ihracat, geçen yıla göre %12 artarak 1 milyar $’a, ithalat ise %21 artarak 1 milyar $’a ulaşmıştır. İhracatın ithalatı karşılama oranı %110’dan %102’ye gerilerken; dış ticaret hacmi ise %16 artarak yaklaşık 2,1 milyar $’a yükselmiştir. Söz konusu dönemde Mersin hinterlandı kapsamında gerçekleştirilen ihracatın %18’i, ithalatın ise %9’u Mersin firmaları tarafından gerçekleştirilmiştir. Mersin firmalarının gerçekleştirmiş olduğu dış ticaretteki gelişmeler aylık olarak değerlendirildiğinde; Ekim ayında ihracatta bir önceki aya göre %37’lik; ithalatta ise %0,4’lük artış olduğu görülmektedir. İhracatta Eylül ayındaki atışın Ekim ayında hızını yükselttiği, ithalatta ise hızını kestiği görülmektedir. İhracatta bir önceki aya göre artışta bitkisel ürünler ile makineler ve mekanik cihazlar sektörleri etkili olurken; ithalat artışındaki yavaşlamada plastik ve plastik ürünleri; kauçuk ve kauçuk ürünleri, tekstil ve tekstil ürünleri sektörlerindeki azalışın etkili olduğu; bitkisel ürünleri ithalatında ise önceki aya göre artış olduğu gözlenmektedir. MERSİN FİRMALARI TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLEN İTHALATIN DAĞILIMI (’000 $) 200.000 150.000 %25 100.000 %11 %23 %15 %37 %38 %14 %9 %38 %7 50.000 0 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 2010 75.274 79.913 99.358 111.631 75.733 75.234 85.844 79.562 70.995 92.475 89.541 144.647 2011 93.901 88.994 114.419 137.275 103.856 103.573 97.654 86.815 98.222 98.567 Kaynak: TÜİK MERSİN FİRMALARI TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLEN DIŞ TİCARETİN SEKTÖREL DAĞILIMI* 2011 Ocak-Ekim Sektörler Canlı Hayvanlar ve Hayvansal Ürünler Bitkisel Ürünler Gıda, İçki ve Tütün Sanayi Mineral Ürünler Kimya Sanayi ve Buna Bağlı Sanayi Ürünleri Plastik ve Plastik Ürünleri; Kauçuk ve Kauçuk Ürünleri Postlar ve Deriler Ağaç ve Orman Ürünleri Tekstil ve Tekstil Ürünleri Ayakkabı, Başlık, Şemsiye, Baston, Kemer, Yapma Çiçek, Saç Mamul Eşya v.s. Taş, Alçı, Çimento, Amyant, Mika vb Maddelerden Eşya, Seramik ve Cam İnci, Kıymetli taş ve metal, kıymetli metallerle kaplama metaller vb. eşya; madeni paralar İthalat İhracat (’000 $) (’000 $) 40.200 84.628 1.575 18.440 64.551 25.494 467.988 82.951 96.408 27.107 72.138 220 12.825 64.920 %136 %9 %73 %18 %29 %18 %26 %1 -%4 %51 %8 -%8 %2 %34 %17 -%2 %7 %82 98 548 -%57 19.873 11.002 7.775 298.585 58.219 279.471 31 22 40.895 83.915 82.322 80.238 Makineler ve Mekanik Cihazlar Araçlar, Hava Araçları, Gemiler ve İlgili Taşıma Araçları 14.866 7.479 Muhtelif Mamul Eşya 11.733 8.431 Sanat Eserleri, Koleksiyon Eşyası ve Antikalar 12 1.215 Genel Toplam 1.023.274 1.042.903 Adi Metaller ve Adi Metallerden Eşya *Geçici Veriler Kaynak: TÜİK 2 2010 Yılının Ocak-Ekim Dönemine Göre Değişim (%) İthalat İhracat Türkiye İçerisindeki Payı (%) İthalat İhracat %1 %6 %3 %1 %0,2 %1 %0,1 %0,4 %2 %8 %2 %1 %1 %1 %0,03 %1 %1 %0,3 -%23 %0 %0,1 %31 %14 %1 %0,4 -%98 -%99 %220 %36 %70 %66 -%60 %21 %6 %33 %17 %34 -%25 %12 %0 %0,1 %0,2 %0,1 %0,2 %0 %0 %0,5 %0,5 %0,1 %0,3 %1 %1 %1 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde ihracatta önceki yıla göre %12’lik artış olduğu görülmektedir. İhracatta yaşanan gelişmeler sektörel olarak değerlendirildiğinde; toplam ihracat içerisinde önemli ağırlığa sahip olan bitkisel ürünler ihracatının artış hızının yükseldiği, mineral ürünler sektörü ihracatında 2010 yılının on aylık dönemindeki azalışın, 2011 yılının söz konusu döneminde yerini artışa bıraktığı, adi metaller ve adi metallerden eşya sektöründe ihracat artış hızının yavaşladığı görülmektedir. Yılın on aylık döneminde ithalatta önceki yıla göre %21’lik artış olduğu görülmektedir. İthalatta yaşanan gelişmeler sektörel olarak değerlendirildiğinde bitkisel ürünler, mineral ürünler ile plastik ve plastik ürünleri; kauçuk ve kauçuk ürünleri sektörlerinde ithalat artış hızının yavaşladığı görülmektedir. MERSİN FİRMALARI İTHALATININ ÜLKE GRUPLARINA GÖRE DAĞILIMI ($) 400.000.000 135% 100% 300.000.000 200.000.000 61% -7% 11% 50% 25% 28% 100.000.000 2010 Ocak-Ekim 2011 Ocak-Ekim Değişim (%) Avrupa Afrika Amerika Asya 336.180.028 48.282.094 237.578.894 215.546.976 311.064.283 -7% 53.733.229 11% 297.031.215 25% 347.353.792 61% Okyanusya ve Diğer Ülkeler Kutup Bölgeleri 3.124.482 66.102 7.351.833 135% 21.725 -67% 0% -50% -67% 0 150% Serbest Bölgeler 5.229.370 -100% 6.718.413 28% Kaynak: TÜİK Dış ticaretteki gelişmeler ülke grupları itibariyle incelendiğinde; 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde ithalattaki artışta Asya, Amerika ve Afrika ülkelerinin; ihracatta ise Asya, Avrupa ülkeleri ile Serbest Bölgelerin etkili olduğu görülmektedir. Ülke grupları itibariyle dış ticaretteki gelişmeler aylık olarak incelendiğinde; Avrupa ve Afrika ülkeleri ithalatında Eylül ayındaki artışın, Ekim ayında yerini azalışa bıraktığı, Amerika ve Asya ülkelerinde Eylül ayındaki artışın, Amerika ülkelerinde bir miktar hızını yükselterek, Asya ülkelerinde ise hızını keserek Ekim ayında da devam ettiği gözlenmektedir. Bitkisel ürünler ihracatının, Avrupa ülkeleri içerisinde önemli bir paya sahip olması ve yaş meyve ve sebze sezonunun Eylül ayı itibariyle açılmasıyla; söz konusu ülke grubunda Eylül ayındaki ihracat artışının Ekim ayında hız kazandığı görülmektedir. Afrika ve Asya ülkeleri ihracatında Eylül ayındaki artışın hızını kesmiş olsa da Ekim ayında da devam ettiği, Amerika ülkelerinde ise Eylül ayındaki azalışın, Ekim ayında yerini artışa bıraktığı görülmektedir. AVRUPA ÜLKELERİ İHRACATINDAKİ ARTIŞ DEVAM EDİYOR MERSİN FİRMALARI İHRACATININ ÜLKE GRUPLARINA GÖRE DAĞILIMI ($) 40% 500.000.000 %35 400.000.000 %21 %13 20% 300.000.000 %8 %8 0% 200.000.000 -%9 -20% 100.000.000 -%22 0 2010 Ocak-Ekim 2011 Ocak-Ekim Değişim (%) Avrupa Afrika Amerika Asya 399.642.184 432.221.308 104.831.646 95.811.377 22.885.400 30.827.601 364.599.186 440.816.417 8% -9% 35% 21% Okyanusya ve Diğer Ülkeler Kutup Bölgeleri 656.496 167.939 511.455 180.739 -22% 8% Serbest Bölgeler -40% 37.618.479 42.533.829 13% Kaynak: TÜİK 3 AKDENİZ İHRACATÇI BİRLİKLERİ İHRACAT GÖSTERGELERİ AKİB’in açıklamış olduğu ihracat rakamlarına göre; 2011 yılının Ekim ayında ihracat, geçen yıla göre aylık bazda %24 artarak yaklaşık 1,1 milyar $’a yükselmiştir. Söz konusu artışta başta sanayi sektörü içerisinde yer alan kimyevi maddeler ve mamulleri olmak üzere, demir çelik ürünleri ile tarım sektörü içerisinde yer alan yaş meyve ve sebze ile hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri alt sektörleri etkili olmuştur. İhracattaki gelişmeler aylık bazda incelendiğinde; Mayıs-Eylül dönemindeki azalış eğiliminin Ekim ayında yerini artışa bıraktığı görülmektedir. Söz konusu artışta kimyevi maddeler ve mamulleri, demir çelik ürünleri ile yaş meyve ve sebze alt sektörlerinin payı olmuştur. İhracatın sektörel dağılımı incelendiğinde; hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri ürünleri ihracatında geçen yılın Ocak-Ekim dönemindeki artışın, 2011’in söz konusu döneminde yerini azalışa bıraktığı; yaş meyve ve sebze ürünlerinde ise artış hızının yükseldiği ve tarım grubunda %9’luk artış olduğu görülmektedir. 2011 yılı Ocak-Ekim döneminde Birlik bazında sanayi grubunda ise demir çelik ürünleri ile tekstil ve hammaddeleri sektörleri ihracat artış hızının yükseldiği, kimyevi maddeler ve mamullerinin ise yavaşladığı, sanayi grubunda %79’luk artış olduğu görülmektedir. SEKTÖREL BAZDA İHRACAT RAKAMLARI (’000$) Birlik Bazında 2010 Ocak-Ekim 2011 Ocak-Ekim I.Tarım 2.116.632 2.303.659 A. Bitkisel Ürünler 1.768.695 1.801.191 B. Hayvansal Ürünler 86.048 152.119 C. Ağaç Ve Orman Ürünleri 261.890 350.349 II. Sanayi 4.426.884 7.913.443 489.985 614.543 A. Tarıma Dayalı İşlenmiş Ürünler 4.529.109 B. Kimyevi Maddeler Ve Ürünleri 1.970.387 C. Sanayi Mamulleri 1.966.513 2.769.791 III. Madencilik 100.304 124.104 Toplam 6.643.821 10.341.207 Mersin Firmaları Değişim 2010 (%) Ocak-Ekim %9 2011 Ocak-Ekim Değişim (%) %2 639.154 595.946 683.804 641.957 %7 %8 %77 25.873 20.431 -%21 %34 17.334 328.178 21.416 376.670 %24 %15 %79 %25 4.634 22.277 %381 %130 51.369 74.956 %46 %41 %24 %56 272.175 279.437 %3 8.039 975.371 8.364 1.068.838 %4 %10 Not: 07.12.1998 tarih ve 6702 sayılı talimat gereğince (transit ve reexport ticaret, bedelsiz ihracat, geçici ihracat sınır ve kıyı ticareti, mahrecine iade, geçici kabul ile Irak transit ihracat) değerleri dahil değildir. Kaynak: Akdeniz İhracatçı Birlikleri 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde Mersin firmalarının yapmış olduğu ihracat, Birlik tarafından gerçekleştirilen ihracatın %10’unu oluşturmaktadır. Söz konusu dönemde AKİB’e kayıtlı Mersin firmalarının gerçekleştirdiği ihracat, başta tarım olmak üzere tüm sektörlerdeki artışın da etkisiyle geçen yıla göre %10 artarak 1,1 milyar $ olarak gerçekleşmiştir. Tarım sektöründeki söz konusu artışta yaş meyve ve sebze alt sektörü etkili olurken; sanayi sektöründeki ihracat artışında kimyevi maddeler ve mamulleri ile makine ve aksamları sektörlerinin payı olduğu görülmektedir. Aylık bazda AKİB’e kayıtlı Mersin firmalarının gerçekleştirdiği ihracat değerlendirildiğinde; Eylül ayındaki artışın, Ekim ayında hızını yükselttiği görülmektedir. Söz konusu gelişmede yaş meyve, sebze sezonunun açılmasıyla birlikte başta yaş meyve ve sebze olmak üzere tekstil ve hammaddeleri ile çimento ve toprak ürünleri sektörlerinin etkili olduğu görülmektedir. MERSİN SERBEST BÖLGESİ'NDE İSTİHDAM %6, FAALİYETTE BULUNAN FİRMA SAYISI %1 ARTTI 4 MERSİN SERBEST BÖLGESİ 2011 yılının Ekim ayı sonu itibariyle Mersin Serbest Bölgesi’nde, 22’si yabancı olmak üzere toplam 6.536 kişi istihdam edilmektedir. 2010 yılının aynı dönemine göre istihdam %6 artmıştır. 2011 yılının Ekim ayı sonu itibariyle Mersin Serbest Bölgesi, serbest bölgeler içinde istihdam edilen kişi sayısına göre 3. sırada yer almaktadır. 326’sı yerli, 31’i yabancı ve 52’si yerli-yabancı ortaklığı olmak üzere toplam 409 firma faaliyette bulunmaktadır. Faaliyette bulunan firma sayısının, önceki yılın Ekim ayına göre %1 arttığı görülmektedir. Yatırım harcamalarının dağılımına bakıldığında; %93’ünün Türkiye’den bölgeye, %7’sinin ise yurtdışından bölgeye yapıldığı görülmektedir. MERSİN SERBEST BÖLGESİ TİCARET HACMİ 300.000 250.000 200.000 %21 %25 %29 %19 %14 %21 %27 %11 %28 %6 150.000 100.000 50.000 0 Ocak Şubat 2010 157.007 153.678 2011 195.806 198.271 Mart Nisan Mayıs 193.501 187.876 183.758 204.367 214.659 218.176 Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim 177.753 186.149 174.347 202.433 194.995 215.894 236.587 223.153 244.120 217.312 Kasım Aralık 213.761 202.052 Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü Serbest bölgedeki ticaret hacmindeki gelişmeler aylık olarak incelendiğinde; Eylül ayındaki artışın, Ekim ayında yerini azalışa bıraktığı görülmektedir. Ekim ayında önceki aya göre azalışta; tarım sektöründe meyveler, baklagiller ve sanayi bitkileri; sanayi sektöründe gıda sanayi ürünleri, demir çelik sanayi mamulleri ile işlenmiş tütün ürünleri alt sektörleri etkili olmuştur. 2011 yılı Ekim ayında bölgedeki ticaret hacminin geçen yılın Ekim ayına göre %11 artarak 217 milyon $’a yükseldiği görülmektedir. Söz konusu artışta tarım sektöründe meyveler ve baklagiller; sanayi sektöründe ise kimya sanayi mamulleri, demir çelik sanayi mamulleri ile diğer sanayi mamulleri alt sektörleri etkili olmuştur. 2011 yılının on aylık döneminde ise bölgedeki ticaret hacmi %20 artarak yaklaşık 2,2 milyar $’a yükselmiştir. 2011 yılının Ekim ayında bölgedeki ticaret hacmi ile serbest bölgeler içerisinde üçüncü sırada yer almaktadır. BÖLGEDEKİ TİCARET HACMİ %20 ARTTI MERSİN SERBEST BÖLGESİ'NDE TİCARET HACMİNİN SEKTÖREL DAĞILIMI 2011 Ocak-Ekim 33% 2010 Ocak-Ekim 31% Tarım Grubu 0,8% 1,0% Madencilik ve Taşocakçılığı Grubu 67% 68% Sanayi Grubu Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde ticaret hacminin %67’sini oluşturan sanayi sektörünün işlem hacminin geçen yıla göre %18 oranında arttığı görülmektedir. Söz konusu gelişmede sanayi sektörü içerisinde önemli bir paya sahip olan gıda sanayi ürünleri, kimya sanayi mamulleri ile dokumacılık mamullerindeki artışın etkili olduğu görülmektedir. Ticaret hacminin %33’ünü oluşturan tarım sektörünün işlem hacmi ise önceki yıla göre %25 oranında artarken; bunda özellikle meyveler, hububat ve baklagiller alt sektörleri etkili olmuştur. Bölgedeki ticaretin ülkeler bazında dağılımı incelendiğinde; ticaret hacmi içerisinde önemli ağırlığa sahip olan AB ülkelerinin ticaret hacmi artış hızı yükselirken, Türkiye’nin yavaşladığı, İslam Ülkelerinin ticaret hacminde geçen yıl önemli bir değişim olmazken, 2011 yılında ise artış olduğu görülmektedir. 5 MERSİN SERBEST BÖLGESİ TİCARET HACMİNİN ÜLKE GRUPLARINA GÖRE DAĞILIMI (1000 $) 700.000 600.000 40% 38% 38% 35% 30% 27% 500.000 25% 21% 400.000 300.000 20% 14% 15% 200.000 0 2010 Ocak-Ekim 265.412 2011 Ocak-Ekim 365.371 38% 178.866 7% AB Ülkeleri 5% 9% 7% Diğer OECD Ülkeleri 166.813 Değişim (%) 10% 5% 100.000 Diğer Avrupa Ülkeleri 17.185 Türk Cumhuriyetleri 65.407 Eski S.S.C.B 41.536 İslam Ülkeleri 340.220 20.858 21% 68.504 5% 52.932 27% 468.692 38% Türkiye Diğer Ülkeler 332.524 582.400 378.881 14% 634.242 9% 0% Kaynak: Mersin Serbest Bölge Müdürlüğü MERSİN LİMAN FAALİYETLERİ MERSİN LİMANI YÜK TRAFİĞİ %3 AZALARAK 19,7 MİLYON TONA GERİLEDİ 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde yük taşıma istatistikleri incelendiğinde; yüklemenin geçen yılın Ocak-Ekim dönemine göre %12 azalarak 7.841.237 tona gerilediği, boşaltmanın %4 artarak 11.882.484 tona yükseldiği; toplam yük trafiğinin ise yükleme yüklerindeki azalışın etkisiyle %3 azalarak 19.723.721 ton olarak gerçekleştiği görülmektedir. Söz konusu azalışta dâhili ve ihracat yükleri etkili olmuştur. MERSİN LİMANI YÜKLEME BOŞALTMA TONAJLARI 25.000.000 15% 12% 10% 20.000.000 5% 2% 15.000.000 0% 10.000.000 -5% -3% -10% 5.000.000 -11% -16% -15% 0 -20% Dahili Toplam Transit İthalat İhracat 2010 Ocak-Ekim 1.063.724 7.934.650 9.935.298 1.503.039 20.436.711 2011 Ocak-Ekim 894.969 -16% 7.050.693 -11% 10.091.997 2% 1.686.062 12% 19.723.721 -3% Değişim (%) AYLAR İTİBARİYLE MERSİN LİMANI YÜK TRAFİĞİ 3.000.000 2.500.000 2.000.000 1.500.000 1.000.000 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos 2010 6 2011 Eylül Ekim Kasım Aralık Aylık bazda Mersin Limanı yükleme boşaltma istatistikleri incelendiğinde; toplam yük trafiğinde Eylül ayındaki azalışın Ekim ayında yerini artışa bıraktığı görülmektedir. Ekim ayında bir önceki aya göre artışta tüm yük grupları etkili olmuştur. 2011 yılı Ekim ayında yüklemenin, geçen yılın Ekim ayına göre %3 artarak 880.659 tona, boşaltmanın %4 artarak 1.162.825 tona, toplam yük trafiğinin ise %4 artarak 2.043.484 tona yükseldiği görülmektedir. Söz konusu gelişmede ihracat, ithalat ve transit yüklerindeki artışın etkili olduğu görülmektedir. AYLAR İTİBARİYLE MERSİN LİMANI İTHALAT-İHRACAT YÜK TRAFİĞİ 1.500.000 1.300.000 Ton 1.100.000 900.000 700.000 İhracat Ekim Eylül Ağustos Temmuz Haziran Mayıs Nisan Mart Şubat Aralık Kasım Ekim Eylül Ağustos Temmuz Haziran Mayıs Nisan Mart Şubat Ocak-10 300.000 Ocak-11 500.000 İthalat 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde Mersin Limanı’ndan yapılan ihracatın önceki yılın aynı dönemine göre %11’lik azalışla 7.050.693 ton seviyesine gerilediği görülmektedir. Söz konusu azalışta toplam ihracat yükleri içerisinde önemli bir ağırlığa sahip olan maden yüklerindeki gerilemenin etkisi olduğu görülmektedir. İhracat yükleri içerisinde önemli payı olan genel kargo, gıda maddeleri ve çimento yüklerinde ise artış olduğu gözlenmektedir. Mersin Limanı’ndan yapılan ihracattaki gelişmeler aylık bazda incelendiğinde; maden, genel kargo ve gıda maddeleri yüklerinde Eylül ayındaki azalışın Ekim ayında yerini artışa bırakmasıyla, Eylül ayı ihracatının, Ekim ayında yön değiştirdiği görülmektedir. 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde Mersin Limanı’ndan gerçekleştirilen ithalatın; tahıl, kimyevi maddeler ve gıda maddeleri yüklerinin etkisiyle geçen yıla göre %2 artarak 10.091.997 ton seviyesinde gerçekleştiği görülmektedir. İthalattaki gelişmeler aylık olarak incelendiğinde; Eylül ayındaki azalışın petrol ürünleri, genel kargo ve kimyevi maddeler yüklerinin etkisiyle Ekim ayında yerini artışa bıraktığı gözlenmektedir. MERSİN LİMANI'NDA İHRACAT YÜKLERİ YÜKSELİŞE GEÇTİ AYLAR İTİBARİYLE MERSİN LİMANI DAHİLİ VE TRANSİT TAŞIMACILIK YÜK TRAFİĞİ 250.000 150.000 100.000 Dahili Ekim Eylül Ağustos Temmuz Haziran Mayıs Nisan Mart Şubat Ocak-11 Aralık Kasım Ekim Eylül Ağustos Temmuz Haziran Mayıs Nisan Mart 0 Şubat 50.000 Ocak-10 Ton 200.000 Transit 7 Yılın on aylık döneminde, Mersin Limanı’nda dâhili taşımacılık yük hareketi, petrol ürünleri yüklerindeki gerilemenin etkisiyle önceki yıla göre %16 oranında azalarak 894.969 ton olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu dönemde transit taşımacılık yük hacmi; önceki yıla göre %12 oranında artarak 1.686.062 ton olarak gerçekleşmiştir. Bu artışta transit taşımacılık içerisinde önemli ağırlığa sahip olan genel kargo, konteyner ve meyve yüklerindeki artışın payı olmuştur. Dâhili ve transit taşımacılık yük hareketleri aylık olarak değerlendirildiğinde; Eylül ayındaki azalışın, Ekim ayında yerini artışa bıraktığı görülmektedir. Söz konusu gelişmede dâhili taşımacılıkta petrol ürünleri, transit taşımacılıkta konteyner ve meyve yüklerindeki artış etkili olmuştur. AYLAR İTİBARİYLE MERSİN LİMANI KONTEYNER TRAFİĞİ 55.000 50.000 45.000 TEU 40.000 35.000 30.000 Ekim Eylül Ağustos Temmuz Haziran Mayıs Nisan Mart Şubat Ocak-11 Aralık Boşaltma 2011 yılının Ekim ayı sonu itibariyle MTSO’ya kayıtlı üye sayısı 21.413’dür. 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde 1.368 firma yeni kayıt yaptırırken, 613 firmanın terkinleri yapılmıştır. 2010 yılında ise 1.142 firma yeni kayıt yaptırırken, terkin yapan firma sayısı 452’dir. YENİ KAYIT YAPTIRAN FİRMALARIN HUKUKİ STATÜLERİNE GÖRE DAĞILIMI 500 Limited Şirketler Anonim Şirketler 816 92 1000 1500 2000 Kooperatif 2010 Ocak-Ekim 2011 Ocak-Ekim 143 Toplam KAYIT SİLDİREN FİRMALARINHUKUKİ STATÜLERİNE GÖRE DAĞILIMI 0 3000 200 Limited 237 Şirketler Anonim 36 52 Şirketler Şahıs 167 2 Kollektif Vakıf ve Dernekler 2 1.142 1.368 Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Toplam 400 600 800 1000 328 2010 Ocak-Ekim 2011 Ocak-Ekim 216 9 16 Kooperatif 6 4 Dernek 1 2500 927 Şahıs 227 292 8 Kasım Yükleme Kaynak: MDTO 2011 YILI EKİM AYI SONU İTİBARİYLE MTSO ÜYE SAYISI 21.413’DÜR Ekim Eylül Ağustos Temmuz Haziran Mayıs Nisan Mart Ocak-10 20.000 Şubat 25.000 1 1 452 Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası 613 1200 MTSO’YA KAYITLI ÜYELERİN HUKUKİ STATÜLERİNE GÖRE DAĞILIMI Anonim Şirketler 1.317;6% Kooperatifler 752; 4% Limited Şirketler 12.463; 58% Yabancı Sermayeli Şirketler 594 3% Kollektif Şirketler 97;1% Komandit Şirketler 9; 0,04% Vakıf, Dernek İşl. ve Kamu Kuruluşları 14; 0,07% Hakiki Şahıs Firmaları 6.167; 29% Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası MTSO DIŞ TİCARET SERVİSİ TARAFINDAN KAYDEDİLEN İHRACAT RAKAMLARI Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Dış Ticaret Servisi’nce kaydedilen dış ticaret bilgilerine göre; Mersin’den yapılan ihracatın dağılımı incelendiğinde; 2011 yılının Ekim ayında yapılan ihracat, geçen yıla göre aylık bazda %32 artarak yaklaşık 385 milyon $ olarak gerçekleşmiştir. 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde yapılan ihracat ise, geçen yıla göre %14 artarak 3,6 milyar $’a ulaşmıştır. İhracatın ülke gruplarına göre dağılımı incelendiğinde; 2010 yılının Ocak-Ekim döneminde ihracat içerisinde %34’lük payı olan Yakın ve Ortadoğu ülkelerinin payının %29’a gerilediği; %16’lık payı olan AB ülkelerinin %18’e; diğer Avrupa ülkelerinin %13 olan payının, %14’e yükseldiği görülmektedir. ÜLKE GRUPLARININ TOPLAM İHRACAT İÇERİSİNDE ALDIKLARI PAYLARA GÖRE DAĞILIMI 5% Serbest Bölgeler Okyanusya ve Kutup Bölgeleri 6% 2010 Ocak-Ekim 2011 Ocak-Ekim 0,3% 0,6% Asya Ülkeleri 45% 42% Amerika Ülkeleri 4% 4% 16% Afrika Ülkeleri 15% 29% Avrupa Ülkeleri 0% 10% 32% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası MTSO TIR KARNESİ VE GEÇİŞ BELGESİ İSTATİSTİKLERİ (ADET) Tır Karnesi* 2010 Ocak-Ekim 16.649 2011 Ocak-Ekim 21.264 51.214 51.012 Geçiş Belgesi Değişim(%) %28 -%0,4 *: 4, 14, 20 Yapraklı Karneler Toplamıdır. Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası 9 Adet 7.000 Kaynak: Mersin Ticaret ve Sanayi Odası 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 Geçiş Belgesi Ekim Eylül Ağustos Temmuz Haziran Mayıs Nisan Mart Şubat Aralık Kasım Ekim Eylül Ağustos Temmuz Haziran Mayıs Nisan Mart Şubat Ocak-10 0 Ocak-11 1.000 Tır Ata Karnesi 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’ndan verilen Tır Karnesi sayısında, geçen yıla göre önemli bir değişim olmazken, geçiş belgesi sayısı ise %28 oranında artış göstermiştir. Satılan Tır Karnesi ile geçiş belgesi sayısındaki gelişmeler aylık olarak incelendiğinde; tır karnesi sayısında Eylül ayındaki artışın Ekim ayında da devam ettiği, geçiş belgesi sayısında ise, Eylül ayındaki azalışın Ekim ayında yerini artışa bıraktığı görülmektedir. Söz konusu gelişmede Eylül ayında açılan narenciye sezonunun devam etmesinin etkili olduğu söylenebilir. 2011 yılı Ekim ayında satılan tır karnesi sayısında geçen yıla göre aylık bazda önemli bir değişim olmadığı, geçiş belgesi sayısında ise artış olduğu görülmektedir. MERSİN TİCARET BORSASI MERSİN TİCARET BORSASI’NDA İŞLEM GÖREN ÜRÜN DEĞERLERİNİN PAYLARINA GÖRE DAĞILIMI 40% 35% 36% 34% 25% 19% 20% 20% 18% 18% 15% 17% 21% 10% 10% 7% 5% 0% Bakliyat ve Mamulleri Hububat Yaş Meyveler 2010 Ocak-Ekim Pamuk Kaynak: Mersin Ticaret Borsası 30% Diğer 2011 Ocak-Ekim 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde Mersin Ticaret Borsası işlem hacmi geçen yılın aynı dönemine göre artış göstererek 2.170.229.898 TL. seviyesine ulaşmıştır. Söz konusu dönemde borsada işlem gören ürün sıralamasında bakliyat ve mamulleri ilk sırada yer alırken; onu sırasıyla hububat ile yaş meyveler takip etmektedir. 2011 yılının Ekim ayında ise Mersin Ticaret Borsası işlem hacminin geçen yılın Ekim ayına göre artış göstererek 255.107.913 TL. seviyesinde gerçekleştiği görülmektedir. Ekim ayında Mersin Ticaret Borsası’nda en çok bakliyat ve mamullerinin işlem gördüğü ve onu sırasıyla yaş meyveler ile hububatın takip ettiği görülmektedir. 10 ENERJİ 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde Mersin’de tüketilen enerji miktarı geçen yılın aynı dönemine göre %8 azalarak 2.160.687.844 kWh olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu dönemde tüketilen enerji miktarı kullanım alanlarına göre incelendiğinde; sanayi tarafından tüketilen enerji miktarı 2010 yılının aynı dönemine göre %15, ticarethanelerde %28 oranında azaldığı görülmektedir. MERSİN İLİ ELEKTRİK TÜKETİMİNİN KULLANIM ALANLARINA GÖRE DAĞILIMI 2.500.000 5% %3 0% 2.000.000 -%2 -5% -%8 1.500.000 1.000.000 -15% -%15 -20% 500.000 -25% -%28 0 Sanayi Ticarethaneler Diğer Meskenler 2010 Ocak-Ekim 2011 Ocak-Ekim -30% Toplam Kaynak: Toroslar EDAŞ -10% Değişim (%) ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ELEKTRİK TÜKETİMİ 2010 20.000 2011 %10 16.000 %10 %17 14.000 %6 %5 Kaynak: Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü %13 18.000 %6 %6 %15 %18 12.000 10.000 8.000 Ar Ka al ık sım im Ey Ek lü l s Ağ Te m us m to uz an zir Ha M Ni M sa ay ıs n t ar ba Şu Oc ak t 6.000 Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi’nde tüketilen enerji miktarı 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde geçen yıla göre %10 artış göstermiştir. 2011 yılı Ekim ayında Bölgedeki enerji tüketiminde bir önceki aya göre ve 2010 yılının aynı ayına göre %6 oranında artış olduğu gözlenmiştir. Doğalgaz tüketiminde ise 2011 yılının on aylık döneminde geçen yıla göre %9, bir önceki aya göre ise %3, 2010’un Ekim ayına göre %8 artış olduğu görülmektedir. Bölgedeki elektrik ve doğalgaz tüketiminde Ağustos-Eylül ayındaki azalışın Ekim ayında yön değiştirdiği görülmektedir. ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ DOĞALGAZ TÜKETİMİ 2011 Kaynak: Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü 2010 13.000 %16 12.000 %10 11.000 %7 %11 10.000 %5 %2 %7 %8 %17 %12 9.000 8.000 ık al Ar sım Ka im Ek lü l Ey to s us Ağ uz m Te m zir an Ha ay ıs M n sa Ni t ar M t ba Şu ak 7.000 Oc BÖLGEDE TÜKETİLEN ENERJİ MİKTARI YÖN DEĞİŞTİRDİ 11 TURİZM 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde, İlimiz deniz sınır kapılarından giriş yapan ziyaretçilerin sayısı geçen yıla göre %10, çıkış yapan ziyaretçilerin sayısı ise %8 oranında azalmıştır. 2011 yılının on aylık döneminde AB, Yakın ve Ortadoğu ülkeleri ile Diğer Asya ülkelerinden gelen turist sayısında artış olduğu, Diğer Avrupa ülkelerinden gelen turist sayısında azalış olduğu, deniz sınır kapılarından giriş yapan toplam yabancı ziyaretçi sayısının %20 oranında arttığı görülmektedir. İlimiz deniz sınır kapılarından ağırlıklı olarak giriş yapan yabancı turist sayısındaki gelişmeler aylık bazda incelendiğinde; giriş yapan yabancı ziyaretçi sayısında, Ağustos-Ekim döneminde azalış eğilimi olduğu görülmektedir. Söz konusu gelişmede AB, Diğer Avrupa ile Yakın ve Ortadoğu ülkelerinden gelen yabancı turist sayısındaki azalış etkili olurken; 2010 yılı Ekim ayı ile kıyaslandığında Yakın ve Ortadoğu ülkeleri ile Diğer Avrupa ülkelerinin etkisiyle 2011 yılı Ekim ayında İlimize giriş yapan yabancı turist sayısında azalış olduğu gözlenmektedir. Söz konusu dönemde İlimiz deniz sınır kapılarından ağırlıklı olarak giriş yapan yabancı turist sayısındaki gelişmeler aylık bazda ülkelere göre incelendiğinde; AB ülkelerinden giriş yapan yabancı ziyaretçi sayısında Eylül ayındaki azalışın, Ekim ayında da devam ettiği, 2010 Ekim ayına göre ise artış olduğu; diğer Avrupa ülkelerinden giriş yapan ziyaretçi sayısının Ağustos-Ekim döneminde azalış eğiliminde olduğu, 2011 yılı Ekim ayında geçen yıla göre aylık bazda azalış olduğu görülmektedir. Yakın ve Ortadoğu ülkelerinden giriş yapan yabancı ziyaretçi sayısında, Eylül ayındaki artışın Ekim ayında yerini azalışa bıraktığı, 2010 yılı Ekim ayı ile kıyaslandığında da giriş yapan ziyaretçi sayısında azalış olduğu görülmektedir. Turizm işletme belgeli tesislerden alınan bilgilere göre 2011 yılının Ekim ayında tesislerdeki ortalama doluluk oranı, önceki yılın aynı ayına göre 5,8 puan artış göstererek %44,2 seviyesinde gerçekleşmiştir. İLİMİZ DENİZ SINIR KAPILARINDAN GİRİŞ YAPAN ZİYARETÇİLERİN DAĞILIMI 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 2010 ık al Ar sım Ka im Ek Ey lü l s Ağ Te m us m to uz an zir Ha M ay ıs n Ni sa t ar M Şu Oc ba ak t 0 2011 Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü TURİZM İŞLETME BELGELİ TESİSLERİN DOLULUK ORANLARI 80,0 71,6 70,0 69,3 60,0 53,0 50,0 40,0 30,0 57,9 39,0 33,3 37,7 37,1 38,1 35,4 41,3 36,5 43,7 55,0 45,7 44,0 44,2 48,2 40,1 38,5 34,8 34,5 20,0 10,0 2010 Kaynak: İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü 12 2011 ık Ar al Ka sım im Ek l lü Ey to s us Ağ Te m m uz zir an Ha ay ıs M n sa Ni t ar M ba t Şu Oc a k 0,0 PARASAL GÖSTERGELER PROTESTO EDİLEN SENETLER 2011 yılının Ekim ayında Mersin’de protesto edilen 2.000 TL. ve üzeri tutarındaki senet sayısı 744, protesto edilen senet tutarı ise yaklaşık 5,2 milyon TL.’dir. 2011 yılının on aylık döneminde ise Mersin’de protesto edilen 2.000 TL. ve üzeri tutarındaki senet sayısı 7.385, protesto edilen senet tutarı ise 55 milyon TL.’dir. Söz konusu dönemde Türkiye’de protesto edilen senet tutarının %2’si Mersin kaynaklıdır. Söz konusu dönemde Mersin, protesto edilen gerek senet sayısına göre iller arasında 13. sırada, tutarına göre ise 12. sırada yer almaktadır. MERSİN İLİ PROTESTO EDİLEN SENET TUTARLARININ AYLAR İTİBARİYLE DAĞILIMI ('000 TL.)* 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Eylül Ekim Kasım Aralık 2010 8.692 7.454 7.176 8.056 8.586 Haziran Temmuz Ağustos 8.402 7.723 7.551 7.715 8.499 6.786 6.604 2011 5.960 3.884 10.698 4.458 4.533 5.304 5.429 4.514 5.033 5.195 *: 2010 yılı için Protesto Edilen Senet Tutarı 1.000 TL. ve üzeri, 2011 yılı için 2.000 TL. ve üzeridir. Kaynak: T.C. Merkez Bankası KREDİ VE MEVDUAT 2011 yılının Eylül ayı sonu itibariyle ilimizdeki kredi ve mevduat ile ilgili gelişmeler incelendiğinde; toplam nakdi kredilerin geçen yılın aynı dönemine göre %45’lik artışla 10,1 milyar TL’ye yükseldiği, takibe düşen alacakların %13’lük azalışla yaklaşık 354 milyon TL’ye gerilediği, gayri nakdi kredilerin ise %17’lik artışla yaklaşık 1,8 milyar TL olarak gerçekleştiği görülmektedir. 2010 yılının ilk çeyreğinde kredilerdeki artış hızındaki yavaşlamanın ardından, ikinci çeyreğinde yükselişe geçtiği, üçüncü çeyreğinde ise artış hızının tekrar yavaşladığı görülmektedir. Yılın üçüncü çeyreği kapsamında kredilerdeki gelişmelere bakıldığında; 2010 yılında kredilerdeki %46,4 olan artış, 2011 yılında yerini %44,0’a bırakmıştır. Yılın ilk çeyreğinde takipteki alacaklardaki azalışın ardından, ikinci çeyreğinde önemli bir değişim olmadığı, üçüncü çeyrekte ise tekrar azalışa geçtiği gözlenmektedir. Önceki yılın aynı dönemine göre ise takipteki alacaklarda %13,1’lik azalış olduğu görülmektedir. Takipteki alacakların illere göre sıralamasında 2010 yılının üçüncü çeyreğinde 8.sırada yer alan Mersin; 2011 yılının söz konusu döneminde 9.sıraya gerilemiştir. (Bin TL.)* Eylül 2010 Eylül 2011 Değişim (%) Toplam Nakdi Krediler Nakdi Krediler Takipteki Alacaklar Gayri Nakdi Krediler 6.962.568 6.556.117 406.451 1.501.122 10.127.439 9.773.529 353.910 1.758.338 %45 %49 -%13 %17 *:Geçici Veriler Kaynak: BDDK 13 MERSİN İLİ BİREYSEL BANKACILIK İSTATİSTİKLERİ* (BİN TL.) Tüketici Kredileri -Taşıt Kredisi -Konut Kredisi -Diğer Tüketici Kredileri Kredi Kartları Bireysel Krediler Toplamı TAKİBE DÖNÜŞÜM ORANI AZALMAYA DEVAM ETTİ Nakdi Krediler 2.275.874 104.786 1.108.381 1.062.707 830.893 3.106.767 Eylül 2011 Takipteki Krediler 89.192 7.417 19.993 61.782 107.411 196.603 Nakdi Krediler 3.210.452 149.356 1.506.515 1.554.581 1.094.607 4.305.059 Takipteki Krediler 71.882 5.163 16.274 50.445 97.356 169.238 *:Geçici Veriler Kaynak: BDDK Eylül 2010 Mersin Eylül 2011 itibariyle 4,3 milyar TL seviyesine ulaşan bireysel kredilerin %75’i tüketici kredilerinden, %25’i kredi kartı alacaklarından oluşmaktadır. İlimizde kullandırılan tüketici kredileri içerisinde en fazla paya %48 ile diğer tüketici kredileri sahipken, bunu %47 ile konut kredisi takip etmektedir. Bireysel kredilerin türlerine göre takibe dönüşüm oranları incelendiğinde, kredi kartı alacaklarının takibe dönüşüm oranı Eylül 2010 itibariyle %12,9 iken Eylül 2011 itibariyle %8,9’a; diğer tüketici kredilerinin ise %5,8’den %3,2’ye, taşıt kredilerinin %7,1’den %3,5’e; konut kredilerinin ise %1,8’den %1,1’e gerilediği görülmektedir. Eylül 2010 Eylül 2011 Nakdi Takipteki Gayri Nakdi Nakdi Takipteki Gayri Nakdi Krediler Krediler Krediler Krediler Krediler Krediler Gıda, Meşrubat ve Tütün Sanayi 11.682 90.547 486.449 7.145 107.596 263.769 İnşaat 139.296 13.861 163.093 215.037 21.470 178.518 Metal Ana San. ve İşlen. Maden Ürün. 40.932 875 22.706 70.942 1.145 36.404 Tekstil ve Tekstil Ürünleri Sanayi 31.461 13.081 10.698 34.117 7.813 5.774 Toptan, Perakende Tic. ve Komisyon. 632.036 19.091 275.857 1.009.717 20.893 316.116 31.239 1.196 9.279 65.446 1.375 15.238 Turizm Ziraat ve Balıkçılık 646.667 43.661 66.898 1.003.889 48.491 39.410 Finansal Kuruluşlar 3.685 438 5.594 5.629 297 6.311 Toplam 644.672 705.367 1.789.085 103.885 2.891.226 108.629 *:Geçici Veriler Kaynak: BDDK MERSİN İLİ SEÇİLMİŞ SEKTÖREL KREDİLER* (BİN TL.) 2011 yılının Eylül ayı sonu itibarıyla bankacılık sektörünün Mersin’de KOBİ’lere yaklaşık 2,9 milyar TL. nakdi kredi, 705 milyon TL. gayri nakdi kredi kullandırdığı; KOBİ’lere kullandırılan kredilerin yaklaşık 109 milyon TL’lik tutarının takibe düştüğü görülmektedir. Söz konusu dönemde Mersin’de kullandırılan kredilerin seçilmiş sektörlere göre dağılımı incelendiğinde; ziraat ve balıkçılık, toptan, perakende ticaret ve komisyonculuk ile gıda, meşrubat ve tütün sanayi sektörlerinin ilk üç sırada yer aldığı ve söz konusu sektörlerde geçen yılın aynı dönemine göre kullandırılan nakdi kredi miktarında artış olduğu görülmektedir. KOBİ kredileri içerisinde önemli paya sahip olan sektörlerin takibe dönüşüm oranları incelendiğinde; toptan, perakende ticaret ve komisyonculuk sektöründe takibe dönüşüm oranının %3,0’dan %2,1’e; gıda, meşrubat ve tütün sanayinin %4,4’den %1,5’e, ziraat ve balıkçılık sektöründe ise %6,8’den %4,8’e gerilediği görülmektedir. Tasarruf Mevduatı Tasarruf Mevduatı Türk Lirası Tasarruf Mevduatı Döviz Tevdiat Hesabı Diğer Mevduat Diğer Mevduat Türk Lirası Diğer Mevduat Döviz Tevdiat Hesabı Toplam Mevduat 14 Eylül 2010 5.410.293 4.423.069 987.224 1.472.120 1.114.772 357.348 6.882.413 Eylül 2011 6.209.650 5.061.122 1.148.528 1.640.360 1.124.352 516.008 7.850.010 *:Geçici Veriler Kaynak: BDDK MERSİN İLİ MEVDUATIN DAĞILIMI* (BİN TL.) Şube Sayısı Toplam Nakdi Kredi / Toplam Mevduat Toplam Nakdi Kredi / Tasarruf Mevduatı Takipteki Alacaklar / Toplam Nakdi Kredi Eylül 2010 3.995 248 3.297 4.194 9.652 Eylül 2010 170 101 129 6 Eylül 2011 5.931 215 3.768 4.764 9.104 Eylül 2011 181 129 163 3 Kaynak: BDDK TL. Kişi Başı Nakdi Kredi Kişi Başı Takipteki Alacak Kişi Başı Tasarruf Mevduatı Kişi Başı Toplam Mevduat Şubeye Düşen Nüfus Kaynak: BDDK 2011 yılının Eylül ayı sonu itibarıyla ilimizdeki toplam mevduat hacminin, geçen yılın aynı dönemine göre %14 arttığı görülmektedir. Mevduattaki gelişmelere dönemler itibariyle bakıldığında; 2011 yılının ilk iki çeyreğinde mevduat artış hızındaki duraklamanın, üçüncü çeyreğinde yerini yavaşlamaya bıraktığı ve üçüncü çeyrekte artış oranının %2,3 ile son iki yıllık dönemde gözlenen en düşük artış oranı olduğu görülmektedir. Kredilerin artış hızının mevduatın üzerinde olmasına bağlı olarak mevduatın krediye dönüşüm oranında geçmiş dönemlere kıyasla artış gözlenmiş ve Eylül 2011 itibariyle %129 olarak gerçekleşmiştir. Eylül 2010 itibarıyla %6 olan kredilerin takibe dönüşüm oranı, Eylül 2011’de %3’e gerilemiştir. MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİ MERSİN İLİ MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİ (’000 TL) Harcamalar Personel Giderleri Sosyal Güv.Kur.Devlet Primi Mal ve Hizmet Alımı Cari Transferler Sermaye Giderleri Sermaye Transferi Borç Verme Gelirler 1-Genel Bütçe Gelirleri Vergi Gelirleri Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri Alınan Bağış ve Yardımlar Faizler, Paylar ve Cezalar Sermaye Gelirleri 2-Özel Bütçe Bütçe Dengesi 2010 Ocak-Ekim 1.755.127 1.008.382 183.572 243.401 54.994 256.942 6.721 1.115 3.666.952 3.644.065 3.458.818 52.250 3 132.156 838 22.887 1.911.825 2011 Ocak-Ekim 2.093.775 1.188.987 212.302 311.614 94.361 268.626 16.740 1.145 4.877.425 4.844.961 4.631.723 52.076 660 158.622 1.880 32.464 2.783.650 Kaynak: T.C. Maliye Bakanlığı 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde merkezi yönetim bütçe giderleri önceki yıla göre %19 oranında artarak yaklaşık 2,1 milyar TL’ye; gelirler ise %33 artarak yaklaşık 4,9 milyar TL’ye yükselmiştir. Söz konusu dönemde 2,8 milyar TL.’lik bütçe fazlası olmuştur. 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde bütçe gelirlerinin %95’ini vergi gelirleri oluştururken, harcamaların ise %57’sini personel harcamaları oluşturmaktadır. Yılın on aylık döneminde bütçe gelirleri içerisinde yer alan vergi gelirleri tahsilâtı, önceki yıla göre %25 oranında artış göstermiştir. Söz konusu dönemde, vergi gelirleri içerisinde yer alan, uluslar arası ticaret ve muamelelerden alınan vergi tahsilâtında; geçen yıla göre %43 oranında, ithalde alınan katma değer vergisinde ise %51 oranında artış olduğu görülmektedir. 15 Genel bütçe vergi gelirlerinin tahakkuk ve tahsilâtının illere göre dağılımı incelendiğinde; 2010 yılının Ocak-Ekim döneminde toplam tahsilât içinde %2’lik payla 6.sırada yer alan Mersin, 2011 yılının belirtilen döneminde de %2’lik payla yerini korumuştur. 2011 yılı Ekim ayında, geçen yılın Ekim ayına göre, uluslar arası ticaret ve muamelelerden alınan vergiler düşüldükten sonraki vergi tahsilâtında iller arasında ise 7. sırada yer almaktadır. YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ 2010 yılının Ocak-Ekim döneminde Mersin’de Yatırım Teşvik Belgesi’ne bağlanan sabit yatırım projesi sayısı 69 iken; 2011 yılının söz konusu döneminde proje sayısının 76 adete ulaştığı görülmektedir. Teşvik Belgeleri kapsamında öngörülen yatırım harcamaları tutarı ise; %28 artarak yaklaşık 522 milyon TL.’ye ulaşmıştır. Yatırım teşvik belgelerine öngörülen 522 milyon TL’lik tutarın %46’sı hizmet sektörü, %34’ü imalat sektörü , %15’i madencilik ve %5’i tarım sektöründedir. Söz konusu dönemde öngörülen 1.341 kişilik istihdamın ise %42’si imalat, %35’i hizmetler, %13’ü madencilik, %10’u tarım sektöründedir. Türkiye Mersin 2010 Ocak-Ekim 2011 Ocak-Ekim 2010 Ocak-Ekim 2011 Ocak-Ekim 3.500 47.206.631.877 3.788 46.209.501.556 69 406.146.482 76 521.749.840 110.361 107.907 1.803 1.341 İstihdam MERSİN İLİ YATIRIM PROJELERİNİN YATIRIM TUTARLARINA GÖRE SEKTÖREL DAĞILIMI Tarım 5% MERSİN İLİ YATIRIM PROJELERİNİN İSTİHDAMA GÖRE SEKTÖREL DAĞILIMI Tarım 10% Madencilik 15% Hizmetler 46% Madencilik 13% Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Belge Sayısı (Adet) Sabit Yatırım (TL) Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN DAĞILIMI Hizmetler 35% İmalat 34% İmalat 42% TR62 (Adana-Mersin) BÖLGESİNDE VERİLEN YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN DAĞILIMI Belge Sayısı (Adet) Sabit Yatırım (TL) Türkiye İçerisindeki Pay (%) İstihdam Belge Sayısı Sabit Yatırım İstihdam Genel Teşvik Sistemi 2010 2011 87 100 894.367.897 1.703.589.499 1.541 3.598 4,6% 4,1% 5,7% 6,1% 3,8% 6,5% Bölgesel Yatırımlar 2010 2011 2010 54 465.953.562 463.828.355 14.828.600.000 2.444 56 1.674 588 3,4% 4,2% 6,7% 3,4% 3,9% 83,9% 3,7% 3,4% 15,4% 2011 0 2010 2011 2010 0 0 142 156 0 0 0 16.188.921.459 0 0 0 4.573 0% 0% 0% 4,1% 2.167.417.854 5.272 4,1% 0% 0% 0% 34,3% 4,7% 0% 0% 0% 4,1% 4,9% Büyük Ölçekli Ar-Ge Yatırımları Genel Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Toplam 2011 16 TR62(Adana-Mersin) 1 Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Dönem Ocak-Ekim TR62 (Adana, Mersin) Bölgesi’nde yeni teşvik sistemi kapsamında Ocak-Ekim döneminde düzenlenen 156 yatırım teşvik belgesinin 100 adeti genel mahiyete sahip, 56 adeti Bölgeseldir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 2,2 milyar TL.’nin 1,7 milyarı genel mahiyetteki yatırımlara, 464 milyon TL.’si bölgesel yatırımlara aittir. Söz konusu dönemde bölgede; 2010 yılının ilk 10 ayına kıyasla genel mahiyetli ve bölgesel yatırımların Türkiye içerisinde payının arttığı görülmektedir. ULAŞTIRMA BİLGİLERİ 2011 yılının Eylül ayı sonu itibariyle Mersin ilindeki motorlu kara taşıtlarının sayısı, önceki yılın aynı dönemine göre %8 oranında artarak 426.105’e yükselmiştir. Yılın dokuz aylık döneminde Mersin ilinde toplam 24.723 adet aracın trafiğe kaydı yapılmıştır. Türkiye genelinde trafiğe kaydı yapılan araçların illere göre yoğunluk sıralamasında Mersin, %2,6’lık payla yedinci sırada yer almaktadır. MOTORLU KARA TAŞITLARI SAYISI* Otomobil¹ Minibüs Otobüs Kamyonet¹ Kamyon² Motosiklet Diğer³ Toplam 2010 Eylül 2011 Eylül Değişim(%) 148.949 6.209 5.085 63.698 22.573 121.197 27.854 395.565 163.789 6.368 5.192 69.519 23.545 128.886 28.806 426.105 %10 %3 %2 %9 %4 %6 %3 %8 *: Motorsuz (römork ve yarı römork) kara taşıtları hariçtir. 1: Arazi taşıtları dahildir. 2: Ağır tonajlı yük taşıtlarını da kapsar. (Çekici, Damperli Kamyon,Tanker, Çöp Kamyonu vb.) 3: Özel amaçlı taşıtlar ve traktörleri kapsar. Kaynak: TÜİK MERSİN’DE ARAÇ SATIŞLARININ TÜRLERİNE GÖRE DAĞILIMI Araç Türü Ağır Ticari Araç Hafif Ticari Araç Binek Araç Toplam 2010 Ocak-Ekim 731 4.171 6.716 11.618 2011 Ocak-Ekim 1.461 4.946 9.437 15.844 Değişim (%) %100 %19 %41 %36 Kaynak: MODER Mersin Otomobil Yetkili Satıcıları Derneği’nden edinilen bilgilere göre; Mersin’de 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde araç satışlarının geçen yılın aynı dönemine göre %36 artarak 15.844’e yükseldiği görülmektedir. Tüm araç türlerinde geçen yıla göre artış olduğu gözlenirken; hafif ve ağır ticari araç satışlarında geçen yıla göre artış yaşanması ticari faaliyetler açısından olumlu sayılabilecek bir gelişmedir. Aylık bazda 2011 yılı Eylül ayında araç satışlarındaki artışın, Ekim ayında hızını yükselttiği gözlenmektedir. İŞGÜCÜ BİLGİLERİ 2011 yılının Ocak-Ekim döneminde Türkiye genelindeki işgücü gerçekleşmeleri 2010 yılı ile karşılaştırıldığında; açık işler, iş başvuruları, işe yerleştirmeler ve işsizlik ödeneğine başvurularda artış olduğu görülmektedir. İlimizde ise; iş başvurularındaki artış Türkiye genelinin üzerinde olsa da, açık işler ve işe yerleştirmelerde hızlı artış olduğu, işsizlik ödeneğine başvurularda ise azalış olduğu gözlenmektedir. İlimiz işgücü piyasasında, Türkiye geneline kıyasla daha olumlu gelişmeler olduğu söylenebilir. İŞE YERLEŞTİRMELER ARTTI 17 TÜRKİYE İŞGÜCÜ PİYASASI GÖSTERGELERİ 1.400.000 1.200.000 1.000.000 80% 78% 800.000 600.000 15% 400.000 200.000 0 Açık İşler Başvurular İşe Yerleştirmeler 2% İşsizlik Ödeneğine Başvuru 2010 Ocak-Ekim 310.535 1.005.598 171.205 353.766 2011 Ocak-Ekim 552.409 1.159.793 308.852 360.307 78% 15% 80% 2% Değişim (%) 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Kaynak: Türkiye İş Kurumu MERSİN İLİ İŞGÜCÜ PİYASASI GÖSTERGELERİ 30.000 250% 196% 191% 200% 20.000 150% 100% 10.000 50% 21% 0% -11% 0 Açık İşler Başvurular İşe Yerleştirmeler İşsizlik Ödeneğine Başvuru 2010 Ocak-Ekim 2.591 22.728 1.446 5.644 2011 Ocak-Ekim 7.678 27.447 4.208 5.034 Değişim (%) 196% 21% 191% -11% Kaynak: Türkiye İş Kurumu SOSYAL GÜVENLİK ÇALIŞMALARI Eylül 2011 tarihi itibariyle bağımsız çalışan aktif sigortalı sayısı toplamı 91.094 kişi olup, bu rakam geçen yılın söz konusu dönemine göre %2’lik artışı ifade etmektedir. Mersin; bağımsız çalışan aktif sigortalı sayısı ile Türkiye içerisinde %3’lük paya sahiptir. MERSİN İLİ 4/B İLE 4/C SİGORTALILARIN DAĞILIMI (EYLÜL 2011) Aktif Sigortalılar Aylık Alanlar -Dosya -Kişi Yaşlılık Malullük Vazife Malulü Ölüm (Dosya) Ölen Sigortalıların Hak sahipleri Vataniler Aktif/Pasif Oranı Sosyal Güvenlik Kapsamı *:Kendi adına ve hesabına çalışanlar **:Kamu idarelerinde çalışanlar Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu 18 4/B* Sigortalılar 1479 S.K. 2926 S.K. Toplam 91.094 43.097 47.997 4/C** Sigortalılar 50.721 34.057 38.071 23.982 287 4.466 5.244 3.321 79 38.523 43.315 27.303 366 9.788 13.802 1.066 1.844 10.854 15.646 1,41 321.517 9,65 138.307 2,36 459.824 39.753 43.112 30.661 607 166 8.319 11.678 1.234 1,28 216.018 -50% MERSİN İLİ 4/A* KAPSAMINDAKİ İŞYERİ VE ZORUNLU SİGORTALI SAYISI ( EYLÜL 2011) Daimi Mevsimlik Kamu Özel Erkek Kadın Toplam İşyeri Sayısı 24.105 4.430 684 27.851 28.535 Zorunlu Sigortalı Sayısı Ortalama Günlük Kazanç (TL) 132.465 44,46 47.898 34,02 14.095 86,79 166.268 38,20 142.974 42,84 37.389 38,71 42,01 180.363 *Hizmet akdine tabi çalışanlar Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu 2011 yılının Eylül ayı sonu itibariyle; Mersin’de bulunan işyeri sayısı, önceki yılın aynı dönemine göre %13 artarak 28.535’e, bu işyerlerinde çalışan zorunlu sigortalı sayısı ise %18 artarak 180.363’e yükselmiştir. Türkiye’de hizmet akdine tabi işyerlerinin %2’si Mersin’de bulunurken, bu işyerlerinde çalışan zorunlu sigortalı sayısı ile Mersin; Türkiye içerisinde %2 oranında paya sahiptir. İlimiz işyeri sayısına göre iller içerisinde 10., zorunlu sigortalı sayısına göre 11. sırada yer almaktadır. MERSİN İLİ 4/A KAPSAMINDAKİ SİGORTALILARIN DAĞILIMI (EYLÜL 2011) I-Aktif Sigortalılar II-Pasif Sigortalılar (Aylık Alanlar) Malullük,Yaşlılık, Ölüm Sigortası Malullük Aylığı Alanlar Yaşlılık Aylığı Alanlar Ölüm Aylığı Alanlar (Hak sahibi) Ölüm Aylığı Alanlar (Dosya) İş Kazası İle Meslek Hastalığı Sigortası Sürekli İş Göremezlik Geliri Alanlar Ölüm Geliri Alan (Hak sahibi) Ölüm Geliri Alan (Dosya) Toplam Aylık ve Gelir Alanlar (Dosya) Toplam Aylık ve Gelir Alanlar (Kişi) Aktif/Pasif Oranı Sosyal Güvenlik Kapsamı 190.993 1.295 74.143 32.890 22.959 933 1.806 1.001 100.331 111.067 1,90 619.457 Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu 2022 SAYILI KANUNA GÖRE MERSİN’DE AYLIK ALANLARIN DAĞILIMI (EYLÜL 2011) Aylık Alanlar Malullük Sakatlık Yaşlılık (65 +) 18 Yaş Altı Sakatlar Toplam Toplam Aylık Alanlar (Kişi) 3816 S.K.G Yeşil Kartlı Sayısı Toplam Yeşil Kartlıların Toplam İçindeki Oranı % Erkek 3.240 4.675 8.851 1.058 17.824 Kadın Toplam 2.329 5.569 2.920 7.595 14.626 23.477 702 1.760 20.577 38.041 38.401 240.116 2,63 Kaynak: T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu 19 2011 YILI III. DÖNEM KONUT SATIŞ İSTATİSTİKLERİ TÜRKİYE GENELİNDE DÖNEMLER İTİBARİYLE KONUT SATIŞLARINDAKİ GELİŞMELER 250.000 100% 79% 80% 200.000 60% 40% 150.000 -26% -43% 50.000 0 5% 4% 100.000 17% 18% -7% 20% -5% 0% -7% -20% -40% -60% 2009 2009 2009 II.Dönem III.Dönem IV.Dönem 2010 I.Dönem 2010 2010 2010 II.Dönem III.Dönem IV.Dönem 2011 I.Dönem 2011 2011 II.Dönem III.Dönem Kaynak: TÜİK TR62 (Adana-Mersin) BÖLGESİNDE DÖNEMLER İTİBARİYLE KONUT SATIŞLARINDAKİ GELİŞMELER 10.000 80% 72% 60% 8.000 40% 24% 6.000 15% 3% 4.000 5% -11% 2.000 -2% 20% 0% -13% -27% -20% -40% -39% 0 -60% 2009 2009 2009 II.Dönem III.Dönem IV.Dönem 2010 I.Dönem 2010 2010 2010 II.Dönem III.Dönem IV.Dönem 2011 I.Dönem 2011 2011 II.Dönem III.Dönem Kaynak: TÜİK 2011 YILI III. DÖNEMİNDE KONUT SATIŞLARI AZALDI 20 2011 yılının üçüncü(Temmuz, Ağustos, Eylül) döneminde, Türkiye genelinde konut satışları geçen yılın aynı dönemine göre %22 oranında artarak 101.754 seviyesine ulaşmıştır. Satışlar bir önceki döneme göre %5 azalmıştır. Söz konusu dönemde, Adana ve Mersin(TR62) bölgesinde 4.876 adet konut satışı gerçekleşerek 2010’un III. dönemine göre %21 artış göstermiştir. 2011 yılının ikinci dönemine göre %13 oranında azalmıştır. 2011 yılının üçüncü çeyreğinde; Adana ve Mersin bölgesi Türkiye genelinde 26 bölge içerisinde yıllık bazda konut satışlarında artış gösteren iller arasında 14.sırada yer almaktadır. Üçüncü çeyrekte, 2011 yılının ikinci dönemine göre konut satışlarında Türkiye genelinde 17 bölgede azalış olduğu gözlenirken, Adana ve Mersin bölgesi en fazla azalış gösteren bölgeler içerisinde 3.sıradadır. 2011 yılı üçüncü döneminde dört dönemlik ortalamalara göre değişimlere bakıldığında konut satışları Türkiye genelinde % 5.7 artış gerçekleşmiştir. Konut satışlarında dört dönemlik ortalamalara göre 23 bölgede artış, 3 bölgede (İstanbul, İzmir, Ankara) azalış olmuştur. Söz konusu dönemde Adana ve Mersin bölgesi %9’luk dört dönemlik ortalama oranına göre 16.sırada bulunmaktadır.