Bölüm_9_Temel Araclar_ile_Ciziminizi_Düzenleme
Transkript
Bölüm_9_Temel Araclar_ile_Ciziminizi_Düzenleme
www.autocadbeyni.com www.autocadbeyni.com ©® ©® AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE TEMEL ARAÇLAR İLE ÇİZİMİNİZİ DÜZENLEME EĞİTİMİ 1 / 29 www.autocadbeyni.com www.autocadbeyni.com ©® ©® Bölüm 9: Temel Araçlar ile Çiziminizi Düzenleme Bu Bölümde Çizime değişiklikler yapma Nesnelerin seçim setleri ile çalışma Bir çizim projesi değişiklikler olmaksızın hiç bir zaman tamamlanmaz. Bir çizimde değişikliklikleri birçok sebepten yaparsınız. Bir nesneyi ikinci kez baştan çizmekten ziyade kopyalama gibi bazı düzenleme işlemleri çizim işleminin sadece bir parçasıdır. İlave nesneler için yer açmak için, çizimin bazı kısmlarını taşımak gibi diğer tip düzenlemeler birçok nesnede bir seferde değişiklikler yapmayı içerirler. Sıklıkla da nesneleri silme, taşıma, döndürme ve tekrar boyutlandırma ihtiyacı duyarsınız. Bir Çizimi Düzenleme Bir çizimde değişikliklikler yapma düzenleme “editing” olarak adlandırılır. Bir nesneyi düzenlemek için, onu seçme ihtiyacı duyarsınız. AutoCAD ve AutoCAD LT nesneleri seçme için sayısız teknik sunar. Bu Bölümde, nesneleri seçmenin birçok yolunun yanı sıra temel düzenleme komutlarını ele alacağım. İlave seçim ve düzenleme yöntemlerinin yanı sıra 2 boyutlu 2B “2D” düzenleme komutları — tutamaçlar “grips”, özellikler “properties” paleti, seçim filitreleri ve gruplar — bir sonraki bölümde ele alınacaktır. Düzenleme komutlarının birçoğu Ev “Home” sekmesi içerisinde Düzenleme “Modify” Panelindedir. Birçok durumda, aşağıdakilerden herhangi bir tanesini yapabilirsiniz: • Önce komutu başlatın ve sonra komutun uygulanacağı nesneleri seçin. • Önce nesneleri seçin ve sonra komutu başlatın. Soru şudur hangisi önce gelecek, komut mu veya nesne mi? Hepsi bu Bölüm’de ileride anlatılacaktır. Not Bu Bölüm’de 3 boyutlu 3B “3D” ortamda kullanabileceğiniz düzernleme araçlarını da anlatacak olmama rağmen, bu Bölüm 2 boyutlu 2B “2D” ortamda çalıştığınızı kabul etmektedir. (AutoCAD LT size 3 boyut 3B “3D” ortamını sunmaz.) 2 boyutlu 2B “2D” ortamında olduğunuza emin olmak için, çalışma ortamını AutoCAD Klasik “AutoCAD Classic” veya Taslak & Açıklama “Drafting & Annotation” olarak ayarlayın. (Bunu Hızlı erişim Araç çubuğunun Çalışma ortamları aşağı açılır listesinden veya durum çubuğundaki Çalışma ortamları geçiş düğmesinden seçin) ve görüntü sitilini 2boyutlu 2B Kafes “2D Wireframe” olarak ayarlayın. (aktif VS komutunun 2B Kafes çerçeve “2D Wireframe “ seçeneğini veya görüntü bakışının sol üst köşesinde bulunan Görsel Sitil kontrolünü kullanın). Şayet hala KKS “UCS” simgesinde Z eksenini görüyorsanız, Görüntü “View” sekmesini seçerek ⇒ Görüntüler “Views” Panelinde ⇒ 3B Yönetim “3D Navigation” aşağı açılır listesinden ⇒ Üst “Top” seçeneğini seçin veya bir görüntü bakışının sol üst köşesindeki Görüntüler kontrolüne “Views control” tıklayarak Üst “Top” seçeneğini seçin. Diğer bir metot çalışma ortamını Taslak & Açıklama “Drafting & Annotation” olarak ayarlamak ve ön tanımlı acad.dwt veya acadlt.dwt şablonları üzerine yeni bir çizim başlatmaktır.• Nesne Seçimin Temellerini Anlama Çizimleri düzenlemeye başladığınız zaman, ilk önce nesnelerin nasıl seçileceğini öğrenmeniz önemlidir. En basit seçim tekniği seçim kutusu—kutuya farenin sol tuşuna tıklayarak imlecin kıllarının kesim noktasından başlayın, nesneler üzerinden geçin ve farenin sol tuşuna tıklayın— yerleştirmektir. Bu bir nesneyi tıklayarak seçmek olarak bilinir.Ön tanımlı olarak, bir nesneyi seçmeye başladığınız zaman, hızlı özellikler paleti görüntülenir. Bu paneli 10. Ve 12. Bölüm’de anlatacağım. 2 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com Önce herhangi bir düzenleme©® komutunu seçerek imleci bir nesne üzerine getirdiğiniz zaman, nesne kalınlaşır ve kesik çizgi halini alır. Bu vurgulama yol gösterimi size tıkladığınız zaman hangi nesneyi seçeceğinizi bilmenize yardımcı olur. Bu özellik birlerine yakın veya üst üste binmiş birçok nesnenin bulunduğu yoğun bir çizimde yardımcıdır. Etkinin ince ayarını nasıl yapacağınızı sonraki Bölüm’de açıklayacağım. Aynı zamanda nesnenin bazı temel özelliklerini görüntüleyen yol gösterici araç ipucu da görürsünüz. Şayet bir nesneyi seçmeden önce bir düzenleme komutunu başlatırsanız, komut sizi Nesneleri seçin: “Select objects:” veri istemini (uyarısını) görüntüleyerek karşılayacaktır. Daha sonra seçmek için bir nesneye tıkladığınızda, AutoCAD veya AutoCAD LT genellikle Şekil 9.1’in sol tarafında görüldüğü gibi nesneyi kesik çizgi haline getirerek vurgulayacaktır. Komut diğer nesneleri seçebilesiniz diye Nesneleri seçin: “Select objects:“ veri istemini (uyarısını) görüntülemeye devam edecektir. Düzenlemek istediğiniz nesnelerin hepsini seçene kadar nesneleri seçmeye devam edin. Daha sonra bitirmek için Enter tuşuna basın. Komutu seçmeden önce bir nesneyi seçtiğiniz zaman, seçili nesnenin çizgileri kesik çizgi haline gelir ve Şekil 9.1’in sağ tarafında bir çizgi için görülen tutamaçlar gibi tutamaç “grip” denilen bir veya daha fazla kutucuk görürsünüz. 10. Bölüm tutamaçları “grips” anlatacaktır. Sonraki birkaç alıştırmada, nesneleri seçmek için bu tıklama tekniğini kullanacaksınız. Diğer seçim metotları bu Bölümde daha ileride anlatılacaktır. Şekil 9.1 Sol tarafta, seçilmiş olan çizgi kesik kesiktir. Sağ tarafta, seçilmiş çizginin tutamaçları da görüntülenmektedir. Nesneleri Silme ERASE komutu çok basittir — komutun herhangi bir seçeneği yoktur. Bir nesneyi silmek için, nesneyi seçin ve Ev “Home” sekmesininde ⇒ Düzenleme “Modify” Panelinde ⇒ Sil “Erase” komutunu seçin veya klavyedeki Del tuşuna basın. Altarnatif olarak, önce Sil “Erase” komutunu seçin ve daha sonra nesneyi seçin. Çapraz Kontrol PURGE komutu erases bir çizimde hatayla bulunan iki çeşit istenmeyen nesneyi siler. — sıfır (0) uzunluklu çizgiler ve boş yazı nesneleri. PURGE komutu ile ilgili daha fazlasını 11. Bölüm’de anlatacağım.• OVERKILL komutu deletes ikilenmeş veya üst üste binmiş çizgiler, yaylar ve sürekli çizgiler dahil olmak üzere ikilenmiş nesneleri siler. Komut aynı zamanda kısmen üst üste binmiş veya bitişik nesneleri de birbirine bağlar. İkilenmiş nesneleri silmek için, aşağıdaki adımları takip edin: 1. Ev “Home” sekmesini seçerek ⇒ Düzenle “Modify” Panelinde (genişletilmiş halde) ⇒ İkilenmiş Nesneleri Sil “Delete Duplicate Objects” komutunu seçin. 2. İkilenmiş nesneler içerebilecek olan tüm nesneleri seçin (ki onlar genellikle görünür değillerdir). Çiziminizdeki tüm nesneleri seçmek için all yazarak Enter tuşuna da basabilirsiniz ↵. (Nesneleri seçme konusu hakkında daha fazla bilgi için bu Bölüm’ün ilerilerindeki Nesneleri Seçme “Selecting Objects” başlığına bakın.) 3. Seçme işlemini bitirmek için Enter tuşuna basın. İkilenmiş Nesneleri Sil “Delete Duplicate Objects” iletişim kutusu açılacaktır. 3 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com ©® OK düğmesine tıklayın. (bazı özellikleri göz ardı et seçeneğini seçebilirsiniz. 4. İstediğiniz seçenekleri seçerek Ön tanımlı olarak, bu özellikler göz ardı edilmezler, böylece OVERKILL komutu örneğin şayet farklı tabakalardaysalar üst üste binmiş çizgileri silmeyecektir. Tabakalar da dahil olmak üzere bu özelliklerin bir çoğunu 11. Bölüm’de anlatacağım. Komut satırında silinmiş olan ikilenmiş nesne sayısını gösteren bir mesaj görürsünüz. DVD’de Nesneleri tıklayarak seçme “Picking ve Silme “Erasing” konusunu anlatan bu alıştırmada kullanılan çizim DVD’de Çizimler “Drawings” klasöründe ab9-a.dwg isimli dosyadadır.• ADIMLAR: Nesneleri tıklayarak Seçme “Picking ve Silme “Erasing” 1. DVD’den ab09-a.dwg isimli dosyayı açın. 2. Dosyayı AutoCAD İncili “ AutoCAD Bible” klasörüne ab09-01.dwg olarak kaydedin. Şekil 9.2’de görülen bu şekil bir gaz çıkartma kuyusunun şematik olarak çizimidir. 3. Şekil 9.2’de 1 numara ile işaretli çizgiyi silmek için, fareyi imlecin kesişim noktasındaki tıklama kutucuğu çizginin üzerinde herhangi bir yere gelinceye kadar kaydırın. Çizgi kalınlaşacak ve kesik kesik hale gelecektir. Çizgiye tıklayın. Şimdi çizgi kesik kesik ve tutamaçları görünmektedir. 4. Ev “Home” sekmesini seçerek ⇒ Düzenleme “Modify” Panelinde ⇒ Sil “Erase” komutunu seçin. Çizgi silindi. 5. Sağ tıklayın ve Sil komutunu tekrar et “Repeat ERASE” komutunu seçin. 6. Şekil 9.2’de 2 numara ile işaretli çizgiyi tıklayarak seçin. 7. Komut responds with1 bulundu ve tekrar edildi şeklinde karşılık verecektir. Bitirmek için, sağ tıklayın. Çizgi silinmiştir. 8. Çiziminizi kaydedin. Şekil 9.2 Gaz Çıkartma Kuyusu Şematiği 4 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com ©® Bu çizim için Vicksburg, Mississippi’deki Amerikan Mühendisler Kolordusuna teşekkür ederim. Çapraz Kontrol OOPS komutu en son silinen nesneyi geri getirir ve 18. Bölümde anlatılacaktır.• Nesneleri Taşıma Çiziminizde nesneleri taşımak için MOVE komutunu kullanın. Taşımak istediğiniz nesne için mesafeyi ve yönü belirlemeye ihtiyacınız olacaktır. Bir nesneyi taşımak için, onu seçin ve Ev “Home” sekmesini seçerek ⇒ Düzenleme “Modify” Panelinde ⇒ Taşı “Move” komutunu çalıştırın. Alternatif olarak, Taşı “Move” komutunu seçin ve sonra nesneyi seçin. Taşı “MOVE komutunu çalıştırıp daha sonra nesneyi seçtiğiniz zaman, komut aşağıdakilerle) karşılık verecektir: Temel noktasını belirleyin veya [Yer değiştirme] < Yer değiştirme >: ”Specify base point or [Displacement] <Displacement>:” Şimdi artık nesne veya nesneleri nasıl taşıyacağınızı belirlemek için iki yolunuz var: • Deplasman Metodu. “Displacement method.” Veri istemi (uyarı) geldiğinde, tüm deplasmanları örnek olarak 2,3 veya kutupsal (açısal) koordinat olarak 2<60 gibi X,Y koordinatı olarak belirtin. Komut “İkinci noktayı belirleyin veya <ilk noktayı deplasman olarak kullan >: “Specify second point or <use first point as displacement>:” veri istemi (uyarısı) ile karşılık verecektir. Gerekli tüm bilgileri belirlediğiniz için, Enter tuşuna basın. AutoCAD veya AutoCAD LT gösterdiğiniz ilk noktayı deplasman olarak kullanarak (ön tanımlı) nesneyi taşır. (Dünya “World” deplasmanı hali hazırda nesneden göreceli uzaklığı belirttiği için Dinamik veri giriş açık ve mutlak koordinatlara ayarlanmış olsa bile @ işaretini kullanmayın.) İpucu MOVE komutu bir oturum boyunca son girilen taşıma değerini hatırlar. Bir nesneyi başka bir nesneyi taşıdığınız ölçüde taşımak için, Temek noktasını belirleyin veya [Taşıma ölçüsü]< Taşıma ölçüsü >: “Specify base point or [Displacement]<Displacement>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde Enter tuşuna basın. Taşıma ölçüsünü belirleyin<2.0000,3.0000,0.0000>: “Specify displacement<2.0000,3.0000,0.0000>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde küçük ve büyük işaretleri arasında daha önce girmiş olduğunuz son taşıma ölçüsünü görürsünüz. Nesneyi bu taşıma miktarını kullanarak taşımak için, Enter tuşuna basın.• • Temel Nokta/İkinci Nokta Metodu. “Base point/second point method.” Temel Noktasını belirleyin veya[Taşıma ölçüsü]< Taşıma ölçüsü >: “Specify base point or[Displacement]<Displacement>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, bir temel noktası tıklayarak seçin. Bu çiziminizde herhangi bir nokta olabilir fakat genellikle taşımak istediğiniz nesnenin üzerinde veya yakınlarında bir noktadır. Temel noktasını belirlerken ilgili nesneden kesin sonuç almak için, nesne çıtçıtı “object snap seçin. İkinci noktayı belirleyin veya<taşıma ölçüsü olarak ilk noktayı kullan >: “ At the Specify second point or <use first point as displacement>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, ya ekranda tıklayıp seçerek ya da göreceli koordinatları yazarak (şayet dinamik veri giriş özelliği açık ve ön tanımlı göreceli koordinatlara ayarlanmışsa, koordinatlardan önce @ simgesini eklemeye gerek yoktur.)mesafeyi ve hareket açısını belirleyin. Yazabileceğiniz kesin deplasman miktarını bildiğiniz zaman, deplasman metodu daha az veri ister ve daha kolaydır. Tek dezavantaj, deplasmanı yazar yazmaz bazen kafa karıştırıcı geçici sürükleme çizgisini ve nesne veya nesnelerinizin kopyalarını görmenizdir. Bu görüntüyü önemsemeyin ve Enter tuşuna basın. Nesne veya nesneleriniz siz belirler belirlemez taşınacaklardır. Temel Nokta/İkinci Nokta “base point/second point” metodu en iyi bir nesneyi ekrandaki bir nesneye göre taşımak istediğiniz zaman çalışır. Bir nesneyi taşımak için, Temel Nokta/İkinci Nokta “base point/second point” metodu ile kutupsal (açısal) çıtçıtı “PolarSnap” kullanabilirsiniz. K utupsal (açısal) çıtçıtı “PolarSnap” açık duruma getirin ve şayet gerekli ise, artım miktarını ayarlamak için, Taslak Ayarları “Drafting Settings” iletişim kutusunu kullanın. Şayet kutupsal (açısal) 5 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com ©®ayarlayabilirsiniz. AutoCAD ve AutoCAD LT Taslak Ayarları “Drafting mesafe sıfır (0) ise, yeni bir değere Settings” iletişim kutusunda belirlediğiniz X çıtçıt “Snap X” mesafesi değerini kullanır. İlk veri istemi (uyarı) geldiğinde, nesne üzerinde bir çıtçıt noktası “object snap” gibi bir noktayı tıklayarak seçin. İkinci veri istemi (uyarı) geldiğinde, nesneyi istenen yönde sürükleyin. Rehberlik etmesi için araç ipucunu kullanın ve tıklayın. Şayet nerede son bulacağının üzerinde durmuyorsanız, nesneleri taşımak için, sürükle bırak yöntemini kullanabilirsiniz. İşte bunun nasıl çalıştığı aşağıda: 1. Bir nesneyi tıklayarak seçin. 2. Taşımak istediğiniz kadar nesneleri tıklayarak seçmeye devam edin. Onların tüm tutamaçları “grips” görünecektir. 3. Tutamaç üzerinden olmamak üzere nesnelerden herhanbirine tıklayın. İmleç küçük dikdörtgenli ok işareti olarak değişene kadar farenin sol tuşuna basılı tutun. 4. Nesne veya nesneleri çiziminizde başka bir yere sürükleyin. Nesnelerinizin yerleşimi hakkında biraz daha fazla kontrol için, Windows panosunu “Windows clipboard” kullanabilirsiniz. Taşımak istediğiniz nesneleri tıklayarak seçin. Sağ tıklayın ve kısa yol menüsünden Kes “Cut” seçeneğini seçin. İkinci kez sağ tıklayarak Yapıştır “Paste” seçeneğini seçin. Yerleştirme noktası “insertion point” için uyarı geldiğinde, bir nesne çıtçıtıyla “object snap” tıklayabilir veya koordinatları yazbilirsiniz. Bununla birlikte, herzaman nesnenin veya nesneyi sınırlayan kutunun alt sol köşesi 0,0 olan temel noktasını “base point” MOVE komutu ile kontrol etttiğiniz gibi kontrol edemezsiniz. Yeni Özellik Bir nesneyi itelemek için ok tuşlarını kullandığınızda, nesneyi dört dik yönden herhangi birinde azar azar taşımak için Ctrl tuşuna bassıp ve basılı tutabilirsiniz.• DVD’de İngiliz ve metrik birimlerin her ikisine de sahip nesnelerin taşınması konusunu anlatan bu alıştırmada kullanılan çizim DVD’de Çizimler “Drawings” klasöründe ab9-b.dwg veya ab09-b-metric.dwg isimli dosyalar kullanılmıştır.• ADIMLAR: Nesneleri Taşıma 1. DVD’den ab09-b.dwg veya ab09-b-metric.dwg çizimini açın. 2. Dosyayı AutoCAD İncili “ AutoCAD Bible” klasörüne ab09-02.dwg veya ab09-02-metric.dwg olarak kaydedin. Bu çizim bir banyonun planını göstermektedir. Her nesne tek bir nesne gibi seçebileceğiniz nesneler seti olan bir öbek “block” tir. (18. Bölüm öbekleri “blocks” anlatmaktadır.) Nesne çıtçıt “Object Snap” modunun açık olduğuna emin olun. Çalışan nesne çıtçıtını “running object snap” sadece kesişim “intersection” olarak ayarlayın. 3. Seçmek için banyo küvetinin herhangi bir yerine tıklayın. Tıklamadan önce vurgulama yol gösterimine dikkat edin. Tıkladıktan sonra tutamaç ve kesik çizgiler görüntülenecektir. Ev “Home” sekmesini seçin ⇒ Düzenleme “Modify” Panelinde ⇒ Taşı “Move” komutunu seçin. Aşağıdaki veri istemlerini (uyarıları) takip edin: Temel Noktasını belirleyin veya [Taşıma miktarı] < Taşıma miktarı>: “Specify base point or [Displacement] <Displacement>:” İmleci Şekil 9.3’deki 1 ile işaretli kesişim noktasına kaydırın ve tıklayın. Yer değiştirmenin ikinci noktasını belirleyin veya < ilk noktayı deplasman olarak kullan >: “Specify second point of displacement or <use first point as displacement>:” İmleci Şekil 9.3’deki 2 ile işaretli kesişim noktasına kaydırın ve tıklayın. Banyo küveti banyonun sağ al köşesine taşınacaktır. 4. Taşı “Move” komutunu tekrar seçin Aşağıdaki veri istemlerini (uyarıları) takip edin: Nesneleri seçin: “Select objects:” Lavaboyu tıklayarak seçin. Nesneleri seçin: “Select objects:” Enter tuşuna basın ↵. 6 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com Temel Noktasını belirleyin veya©® [Taşıma ölçüsü] <Taşıma ölçüsü>: “Specify base point or [Displacement] <Displacement>:” 4'<0 (1200<0) yazarak Enter tuşuna basın ↵. Yer değiştirmenin ikinci noktasını belirleyin veya < ilk noktayı deplasman olarak kullan >: “Specify second point of displacement or <use first point as displacement>:” Enter tuşuna basın ↵. Lavabo 4 feet (1200mm) sağa kaydı. Şekil 9.3 Banyo Planı Bu çizim için New Windsor, Maryland’den Bill Wynn’a teşekkür ederim. 5. Açık hale getirmek için durum çubuğundaki Çıtçıt Modu “Snap Mode” düğmesine tıklayın. Şimdi Çıtçıt Modu “Snap Mode” düğmesine sağ tıklayın. Kutupsal (açısal) Çıtçıt açık “PolarSnap On” seçeneğini seçin. (şayet hali hazırsa açık durumda değilse, mevcut olmaması durumunda). Durum çubuğundaki Kutupsal (Açısal) İzleme “Polar Tracking” açma düğmesine tıklayın. 6. Tuvaleti tıklayarak seçin ve tekrar Taşı “Move” komutunu seçin. Temel Noktasını belirleyin veya [Taşıma miktarı]< Taşıma miktarı>: “Specify base point or [Displacement]<Displacement>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, tuvalet tankının sol alt köşesindeki kesişim noktasına tıklayın. İkinci noktayı belirleyin veya < ilk noktayı deplasman olarak kullan >: “Specify second point or <use first point as displacement>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, tuvaleti araç ipucunda 0'-6"<180°(150<180°) değerini görene kadar kaydırın ve tıklayın. Tuvalet 6 inç (150mm) sola doğru taşınacaktır. (Şayet doğru araç ipucunu alamıyorsanız, kutupsal (açısal) açı ayarlarınızı kontrol edin.) 7. Çiziminizi kaydedin. Nesneleri Kopyalama Kopyalama “Copying” taşımaya “moving” çok benzerdir. Aslında, tek fark AutoCAD veya AutoCAD LT’nin nesneyi orijinal yerinden silmemesidir. Böylece işlem bir nesneden ziyade iki nesne ile sonuçlanır. Bir nesneyi kopyalamak için, onu seçin ve Ev “Home” sekmesini seçerek ⇒ Düzenleme “Modify” Panelinde ⇒ Kopyala “Copy” komutunu çalıştırın. Alternatif olarak, önce kopyala “copy” komutunu çalıştırın ve daha sonra nesneyi seçin. Kopyala “COPY” komutunu çalıştırıp daha sonra bir nesne seçtiğiniz zaman, komut aşağıdaki veri istemi (uyarı) ile karşılık verecektir: Temel Noktasını belirleyin veya [Deplasman/Mode] <Deplasman>: “Specify base point or [Displacement/mOde] <Displacement>:” 7 / 29 www.autocadbeyni.com www.autocadbeyni.com ©® ©® Yeni Özellik KOPYALA COPY komutu size Dizi “Array” seçeneğini kullanarak doğrusal, etkileşimsiz dizi yaratma olanağı sağlar. Bu bir sıra nesne yaratmanın kolay yoludur. Dizileri “Arrays” 10.Bölüm’de anlatacağım.• Şimdi nesne veya nesneleri nereye kopyalayacağınızı belirlemenin iki yoluna sahipsiniz: • Deplasman Metodu. “Displacement method.” Temel Noktasını belirleyin veya[Deplasman /Mod]<Deplasman>: “Specify base point or[Displacement/mOde]<Displacement>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, deplasman miktarını örneğin 2,3 gibi a X,Y koordinatları veya örneğin 2<60 gibi kutupsal (açısal) koordinatlar olarak belirleyin. Komut İkinci Noktayı belirleyin veya [Dizi]<birinciyi kullan>: “Specify second point or [Array]<use first>:“ veri istemiyle (uyarısıyla) karşılık verir. Tüm gerekli bilgileri sağladığınız için Enter tuşuna basın. Komut deplasman olarak gösterdiğiniz ilk noktayı kullanır (ön tanımlı), nesneyi kopyalar ve komutu bitirir. (dünya “world” deplasmanı nesneden göreceli mesafeyi ifade ettiği için, Dinamik Veri Giriş açık ve mutlak koordinatlara ayarlı olsa bile @ simgesini kullanmayın.) İpucu COPY komutu bir oturum boyunca son girilen deplasman değerini hatırlar. Bir neyneyi bir önce kopyaladığınız herhangi bir nesne ile aynı deplasman miktarında kopyalamak için, Temel Noktasını belirleyin veya [Deplasman/Mode]<Deplasman>: “Specify base point or [Displacement/mOde]<Displacement>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, Enter tuşuna basın. Deplasmanı belirleyin<2.0000,3.0000,0.0000>: “Specify displacement<2.0000,3.0000,0.0000>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, önce yazdığınız son deplasman değerini küçüktür büyüktür işaretleri arasında görürsünüz. Bu deplasman değerini kullanarak kopyalamak için, Enter tuşuna basın.• • Temel Nokta/İkinci Nokta Metodu. “Base point/second point method.” Temel Noktasını belirleyin veya [Deplasman /Mod]<Deplasman>:”Specify base point or [Displacement/mOde]<Displacement>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, bir temel noktasını tıklayarak seçin. Bu çiziminiz içerisinde herhangi bir yerde olabilir. İkinci Noktayı belirleyin veya [Dizi]<ilkini kullan>: “Specify second point or [Array]<use first>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, ya ekran üzerinde ikinci noktayı tıklayıp seçerek ya da göreceli koordinatı girerek ( şayet Dinamik Veri Giriş açık ve ön tanımlı göreceli koordinatlara ayarlanmışsa, koordinatlarda önce @ simgesini kullanmanıza ihtiyaç yoktur.) hareketin mesafesini ve açısını belirleyin. Şayet temel Nokta/İkinci Nokta Metodunu kullanıyorsanız, COPY komutu ilave kopyalama işlemleri için sizden veri istemeye (uyarı görüntülemeye) devam eder. Bununla birlikte, komut bir kopyalamayı yaratı yarattıktan sonra sonlansa da betikler “scripts” ve diğer yordamlar “routines” önceki fonksiyonlarını kullanırlar. Bir kopyalama yaptıktan sonra, ikinci noktayı belirleyin veya [Dizi/Çıkış/Gerial]<Çıkış>: “Specify second point or [Array/Exit/Undo]<Exit>:” veri istemini (uyarısını) görürsünüz. Çıkış seçeneğini kullanmak ve komutu bitirmek için Enter tuşuna basın. Not COPYMODE sistem değişkeni size COPY komutunu tekrarlamak isteyip istemediğinizi belirleme olanağı sağlar. Ön tanımlı olarak, az önce belittiğim gibi COPY komutu tekrarlanır. COPY komutunu bir kopyalamadan sonra sona erdirmek için, sistem değişkeni değerini bir (1) olarak ayarlayın. Aynı zamanda COPY komutunun nasıl çalışacağını (modunu) da değiştirebilirsiniz. Ya Tekli kopyalama “Single” veya çoklu kopyalama “multiple” (ön tanımlı) alt seçeneklerinden bir tanesini seçin.• Şayet bir kopyalamadan daha fazla kopyalama yaratırsanız, Gerial “Undo” seçeneği yarattığınız son kopyalamayı geri almanıza olanak sağlar. Daha sonra kopyalama yapmaya devam edebilir veya komutu bitirebilirsiniz. Nesneleri taşırken kullandığınızla aynı şekilde nesneleri kopyalamak için, Kutupsal (açısal) çıtçıtı “PolarSnap” kullanabilirsiniz. Detaylar için, önceki kısıma bakınız. Nesneleri kopyalamak için sürükle bırak yöntemini dekullanabilirsiniz. Önceki kısımdaki nesneleri taşıma başlığındaki adımları takip edin. Fakat nesneyi sürüklerken Ctrl tuşuna basın ve basılı tutun. İmlecin dikdörtgeninin içindeki artı işaretine dikkat edin. Önceki bölümde 8 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com ©® açıkladığım gibi, çizim içerisinde nesneleri bir yerden diğer bir yere kopyalayıp yapıştırmak için Windows panosunu “Windows clipboard” kullanabilirsiniz. İpucu Seçilmişi Ekle “Add Selected” özelliği (ADDSELECTED komutu) mevcut bir nesne ile aynı özelliklere sahip yeni bir nesne yaratmanıza olanak sağlar. Örneğin, mevcut bir çizgi ile aynı rengte yeni bir çizgi yaratabilirsiniz. Seçilmişi Ekle “Add Selected” özelliğini kullanmak için, istediğiniz özelliklere sahip bir nesne seçerek çizim alanında sağ tıklayın ve Seçilmişi Ekle “Add Selected” özelliğini seçin. Yeni nesneyi yaratmak için, veri istemlerini (uyarıları) takip edin.• DVD’de Nesneleri kopyalama konusunu anlatan bu alıştırmada kullanılan çizim DVD’de Çizimler “Drawings” klasöründe ab9-c.dwg isimli dosyadadır.• ADIMLAR: Nesneleri Kopyalama 1. DVD’den ab09-c.dwg isimli dosyayı açın. 2. Dosyayı AutoCAD İncili “ AutoCAD Bible” klasörüne ab09-03.dwg olarak kaydedin. Bu çizim bir elektriksel şematik çiziminin kısmını göstermektedir. Nesne Çıtçıtının “Object Snap” açık olduğuna emin olun. Çalışan nesne çıtçıtını “running object snap” sadece Uç nokta “End point” olarak ayarlayın. 3. Şekil 9.4’deki 1 ile işaretlenmiş noktaya yaklaşmak için, Pencereye yaklaş “ZOOM Window” komutunu kullanın. Bu bir 24 –volt trafoyu göstermektedir. 4. Trafonun sağ tarafını oluşturan üç (3) yayın eksik olduğuna dikkat edin. Şekil 9.5’deki 1 numara ile işaretli yayı tıklayarak seçin. Ev “Home” sekmesini içerisinde ⇒ Düzenleme ”Modify” Panelinde ⇒ Kopyala “Copy” komutunu çalıştırın. Aşağıdaki veri istemlerini (uyarıları) takip edin: Temel noktasını belirleyin veya [Deplasman/Mod] < Deplasman >: “Specify base point or [Displacement/mOde] <Displacement>:” yayın 2 numara ile işaretlenmiş üst ucuna tıklayarak seçin. (Şekil 9.5’e bakın). İkinci noktayı belirleyin veya [Dizi] <deplasman olarak ilk noktayı kullan >: “Specify second point or [Array] <use first point as displacement>:” ilk yayın 3 numara ile işaretli alt uç noktasına tıklayın. İkinci noktayı belirleyin veya [Dizi/Çıkış/Gerial] <Çıkış>: “Specify second point or [Array/Exit/Undo] <Exit>:” ikinci yayın 4 numara ile işaretli alt ucuna tıklayın. İkinci noktayı belirleyin veya [Dizi/Çıkış/Gerial] <Çıkış>: “Specify second point or [Array/Exit/Undo] <Exit>:” üçüncü yayın 5 numara ile işaretli alt ucuna tıklayın. İkinci noktayı belirleyin veya [Dizi/Çıkış/Gerial] <Çıkış>: “Specify second point or [Array/Exit/Undo] <Exit>: “ Enter tuşuna basın ↵. Şekil 9.4 Elektriksel Şematik Çizimi 9 / 29 www.autocadbeyni.com www.autocadbeyni.com ©® ©® Bu çizim için Fairfield, Iowa’nın Dexter Firmasından Robert Mack’a teşekkür ederim. Şekil 9.5 Trafonun Kapama Devresi 10 / 29 www.autocadbeyni.com www.autocadbeyni.com ©® ©® 5. Önceki görüntünüze geri gitmek için, ZOOM Previous komutunu kullanın. 6. Tüm şematik çizimi gösteren Şekil 9.4’de 2 numara ile işaretlenmiş olan çemberi tıklayarak seçin. Tutamaçlara “grips” dikkat edin. Çemberin içerisindeki yazıyı da seçmek isteyebilirsiniz. Fakat tutamaçlardan “grips” dolayı yazıyı görmek zor olacaktır. Tutamaçları “grips” görüntüden kaldırmak için Esc tuşuna basın. 7. Kopyala “Copy” komutunu tekrar seçin. Şimdi Şekil 9.4’de 2 numara ile işaretlenmiş olan çemberi tekrar seçin. Bu sefer yazıyı engelleyecek tutamaç yok. Çemberin içerisindeki yazının her iki satırınıda ayrı ayrı tıklayarak seçin. 8. Kopyalamak için, nesneleri seçmeye devam. Şekil 9.4’de 3 numara ile işaretlenmiş olan çemberi seçin. Çemberin içerisindeki iki satır yazıyı da seçin. Bitirmek için, sağ tıklayın. 11 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com ©®[Deplasman /Mod]<Deplasman>: “Specify base point or 9. Temel noktasını belirleyin veya [Displacement/mOde]<Displacement>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, Şekil 9.4’de 4 numara ile işaretlenmiş olan uç noktayı tıklayarak seçin. İkinci noktayı belirleyin veya [Dizi]<ilk noktayı kullan>: ”Specify second point or [Array]<use first>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, Şekil 9.4’de 5 numara ile işaretlenmiş olan uç noktayı tıklayarak seçin. COPY komutunu bitirmek için Enter tuşuna basın. Bu işlem iki çemberi yazılarla birlikte kopyalayacaktır. 10.Çiziminizi kaydedin. Nesneleri bir Çizimden Diğerine Kopyalama ve Taşıma Diğer Windows programlarını kullanıyorsanız, nesneleri sıklıkla kesiyor “cut” kopyalıyor “copy” ve yapıştırıyorsunuzdur ”paste”. AutoCAD ve AutoCAD LT’de bu komutlar CUTCLIP, COPYCLIP, ve PASTECLIP olarak adlandırılırlar. (CLIP Windows Panosu’na atıfta bulunmaktadır.) MOVE ve COPY komutları bir çizim içerisinde daha fazla hassasiyet sağlasalar da, nesneleri bir çizimden diğerine taşımak ve kopyalamak için Panoyu kullanabilirsiniz. Nesneleri bir çizimden diğerine sürükle ve bırak tekniğini kullanarak kopyalayabilirsiniz. En kolay yol her iki çizimi de açıp daha sonra Görüntü “View” sekmesinde ⇒ Pencereler “Windows” Panelinde ⇒ Düşey olarak Döşe “Tile Vertically” komutunu seçin. Kopyalamak istediğiniz nesneleri seçerek, nesnelerden bir tanesinden tutun ve hepsini ikinci çizime sürükleyin. Bununla birlikte, yeni nesnelerin kesin yeri üzerinde fazla kontrolünüz olmayacaktır. Çizimden çizime, AutoCAD veya AutoCAD LT nesneleri taşımak yerine kopyalayacaktır. Windows Panosunu “Windows Clipboard “ kullanarak nesneleri yerleştirmede daha fazla kontrol için özel bir özellik nesnelerinizin yerleştirilmesinde size kontrol sağlayan Temel Noktasıyla birlikte Kopyala “Copy with Base Point” dir. Aşağıdaki adımları takip edin: 1. Kopyalamak istediğiniz nesneleri tıklayarak seçin. 2. Sağ tıklayın ve kısa yol menüsünden Pano “Clipboard” altında ⇒ emel Noktasıyla birlikte Kopyala “Copy with Base Point” komutunu seçin. 3. Temel Noktasını belirleyin “Specify basepoint:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, bir temel noktası belirleyin. Burada bir nesne çıtçıtı “object snap” iyi fikir olur. Bu işlem temel noktasını da içererek nesneleri panoya kopyalar. 4. İkinci çizime geçin. 5. Çizim alanında herhangi bir yere sağ tıklayın ve Pano “Clipboard” altında ⇒ Yapıştır “Paste” komutunu seçin. Bir yerleştirme noktası “insertion point” için veri istemi (uyarı) geldiğinde, bir nesne çıtçıtı kullanarak tıklayıp seçerek veya koordinatları yazarak yerleştirme noktasını belirleyin. Bu işlem nesneleri yapıştıracaktır. Nesneleri orjinal çizimdeki koordinatlarına kopyalamak için, 5. Adımda kısa yol menüsünden Pano “Clipboard” altında ⇒ Orjinal Koordinatlara Yapıştır “Paste to Original Coordinates” komutunu seçin. AutoCAD veya AutoCAD LT nesneleri ikinci çizimde koordinatları koruyarak yapıştıracaktır. Çiziminize bağlı olarak, kopyalamayı görmek için Görüntü Yaklaş “ZOOM” ve Görüntü Kaydır “PAN” yapmanız gerekebilir. Bir nesneyi taşımak (kesmek) için, bir temel noktası belirlemeyi kullanamazsınız. Fakat onu yapıştırırken yerleştirme noktasını belirleyebilirsiniz. Seçili nesnelerin tümünün en alt sol noktası temel noktasıdır. Çapraz Kontrol Nesneleri bir çizimden kelime işlem dokümanı gibi diğer başka bir uygulamanın içerisine sürükleyebilirsiniz. AutoCAD veya AutoCAD LT ve diğer uygulamalarla birlikte çalışma hakkında daha fazla bilgi için, 27. Bölüm’e bakınız.• Nesneleri Döndürme Şayet tasarımınız değişirse veya yanlış açı ile çizmişseniz, bir veya daha fazla nesneyi döndürmeye ihtiyacınız olabilir. Bir veya daha fazla nesneyi belirlediğiniz taban noktası etrafında kolayca döndürebilirsiniz. Bu taban noktası genellikle nesne üzerinde bir nesne çıtçıt “object snap” noktasıdır. Döndürmeyi göstermek için, 5. Bölüm’de 12 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com ©®sıfır derece sağa doğru olup dereceler saat yönünün tersi yönde artmak üzere bir açıkladığım gibi ön tanımlı olarak dönme açısı belirleyin. (Ön tanımı değiştirmek için, Uygulama Düğmesini “Application Button”seçerek ⇒ Çizim Yardımcıları “Drawing Utilities” altında ⇒ Birimleri “Units” seçin.) Negatif bir açı belirleyerek nesneleri saat yönünde döndürebilirsiniz. Bir nesneyi döndürmek için, Ev “Home” sekmesini seçin ⇒ Düzenleme “Modify” Panelinde ⇒ Döndür “Rotate” komutunu çalıştırın. Altarnatif olarak, bir nesne seçin ve daha sonra Döndür “Rotate” komutunu” çalıştırın. Çevresinde döndürmek istediğiniz noktayı gösterdiğinizde, Dönme açısını belirleyin veya [Kopyala/Referans]:”Specify rotation angle or [Copy/Reference]:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, komut satırına bir açı yazın. İpucu Orjinal nesnenin bir kopyasını yaratmak için, Kopyala “Copy” seçeneğini kullanın. Bu seçeneği kullandıktan sonra, bir dönme açısı belirleyebilmeniz için aynı veri istemi (uyarı) geri gelir. İşlem biri orjinal açıdaki diğeri yeni açıdaki olmak üzere iki nesneyle sonuçlanır.• Aynı oturumda son belirlediğiniz döndürme açısı diğer döndürmeler için ön tanımlı değer olarak gelir. Örneğin, bir nesneyi 330° döndürürseniz, bir sonraki sefer bir nesneyi döndürdüğünüzde, veri istemi (uyarı) [Kopyala/Referans]<330>: “[Copy/Reference]<330>:” olarak görünür. Nesneyi ön tanımlı döndürme değerini kullanarak döndürmek için Enter tuşuna basın. Referans “Reference” seçeneğinin amacı size bir nesne için mutlak dönme açısı belirleme olanağı sağlamaktır. Örneğin, açısını bilmediğiniz bir çizgiyi 45 dereceye (45°) döndürmek istediğinizi varsayalım. Referans açısını belirleyin<0>: “Specify the reference angle<0>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, bir açı yazın veya iki noktaya tıklayıp seçerek bir açı belirleyin. Bunlar nesnenin o anki açısını belirleyeceğiniz nesne üzerindeki nesne çıtçıt noktaları “object snap” olabilirler. Örnekte, çizginin uç noktalarını kullanabilirdiniz. Yeni açıyı belirleyin veya [Noktalar]<0>: “Specify the new angle or [Points]<0>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, yeni bir açı yazın veya yeni açıya karar verecek olan iki toktayı tıklayarak seçin. Aynı zamanda bu yeni açıyı göstermek için, çizimdeki bir başka nesnenin nesne çıtçıtlarına tıklayıp seçebilirsinizde. Örnekte, çizgiyi 45 dereceye (45°) döndürmek için 45 yazıp Enter tuşuna basabilirdiniz. Aynı zamanda Referans “Reference” seçeneğini nesneyi X veya Y ekseni ile veya çizimdeki başka bir nesne ile hizalamak için de kullanabilirsiniz. DVD’de Nesneleri döndürme konusunu anlatan bu alıştırmada kullanılan çizim DVD’de Sonuçlar “Results” klasöründe ab7-03.dwg isimli dosyadadır.• ADIMLAR: Nesneleri Döndürme 1. DVD’nin sonuçlar klasöründen ab07-03.dwg isimli çizimi açın. Şayet 7. Bölümde elipler konusundaki alıştırmayı yaptıysanız, bu çizimi AutoCAD İncili “AutoCAD Bible” klasörünüzden açabilirsiniz. 2. Dosyayı ab09-04.dwg olarak AutoCAD İncili “AutoCAD Bible” klasörüne kaydedin. Şekil 9.6.’da görülen bu çizim bir konferans odasını göstermektedir. 3. Merkez “Center”, Oktant “Quadrant” ve Dik “Perpendicular” çıtçıtlarını çalışan nesne çıtçıtları olarak ayarlayın. Nesne Çıtçıt modu “Object Snap mode” açık olmalıdır. Kutupsal (açısal) İzleme “Polar Tracking” kapalı olmalıdır. 4. Konferans odasının sol üst köşesindeki küçük eliptik masayı tıklayarak seçin. Ev “Home” sekmesi içinde ⇒ Düzenleme “Modify “Panelinde ⇒ Döndür “Rotate” komutunu seçin. Şekil 9.6 Konferans Odası 13 / 29 www.autocadbeyni.com www.autocadbeyni.com ©® ©® 5. Elipsin üst oktant çıtçıt noktasına tıklayarak seçin. [Kopyala/Referans]: “[Copy/Reference]:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, 90 yazarak Enter tuşuna basın ↵. Bu işlem küçük masayı temel noktası etrafında 90 derece çevirecektir. 6. Çıtçıtı kapatmak için, durum çubuğundaki Çıtçıt Modu “Snap Mode” düğmesine tıklayın. 7. Sandalyenin bir kopyasını yapmak ve aynı zamanda döndürmek için, ROTATE komutunu çalıştırın. Çizimin en altındaki sandalyenin arka kısmını oluşturan yayı tıklayarak seçin. Komut 1 bulundu “1 found” şeklinde tepki verecektir. Sandalyenin ön kısmını, kolçaklarını oluşturan 2 çizgiyi ve yayı tıklayarak her seferinde komutun toplam 14 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com 4 de 1 bulundu “1 found total of©® 4” şeklinde tepkisini gözlemlediğinize emin olarak seçmeye devam edin. Bitirmek için Enter tuşuna basın. 8. Seçili sandalyeyi kopyalamak ve döndürmek için, aşağıdaki veri istemlerini (uyarıları) takip edin: Temel Noktasını belirleyin: “Specify base point:” Büyük masanın merkezini seçmek için, Merkez “Center” nesne çıtçıtını kullanın. Dönme açısını belirleyin veya [Kopyala/Referans] <90>: “Specify rotation angle or [Copy/Reference] <90>:” sağ tıklayın ve kopyala “copy” seçeneğini seçin. Dönme açısını belirleyin veya [Kopyala/Referans] <90>: “Specify rotation angle or [Copy/Reference] <90>: “ 180 yazarak Enter tuşuna basın ↵. 9. COPY komutunu başlatın ve yeni sandalyedeki dört nesneyi seçin. Nesne seçimini bitirmek için, Enter tuşuna basın. Aşağıdaki veri istemlerini (uyarıları) takip edin: Temel noktasını belirleyin veya [Deplasman/Mod] <Deplasman>: “Specify base point or [Displacement/mOde] <Displacement>:” masanın arkasını oluşturan yayın merkezini seçmek için merkez “center” nesne çıtçıtını kullanın. İkinci noktayı belirleyin veya [Dizi] <deplasman olarak ilk noktayı kullan>: “Specify second point or [Array] <use first point as displacement>:” Konferans masasının sağ tarafında masanın yaklaşık üçte birindeki bir noktayı tıklayarak seçin. İkinci noktayı belirleyin veya [Dizi/Çıkış/Gerial] <Çıkış>: “Specify second point or [Array/Exit/Undo] <Exit>:” Konferans masasının sağ tarafında masanın yaklaşık yarısındaki bir noktayı tıklayarak seçin. İkinci noktayı belirleyin veya [Dizi/Çıkış/Gerial] <Çıkış>: “Specify second point or [Array/Exit/Undo] <Exit>:” Konferans masasının sağ tarafında masanın yaklaşık üçte ikisindeki bir noktayı tıklayarak seçin. İkinci noktayı belirleyin veya [Dizi/Çıkış/Gerial] <Çıkış>: “Specify second point or [Array/Exit/Undo] <Exit>:” Enter tuşuna basın ↵. 10. ROTATE komutunu çalıştırın ve az önce yarattığınız üç sandalyelerden ilk sandalyenin (en üsteki sandalye) dört nesnesini seçin. Seçimi bitirmek için, sağ tıklayın. Sandalyenin herhangi bir yayını merkez “center” nesne çıtçıtına tıklayarak seçin. [Kopyala/Referans]: “[Copy/Reference]:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, imleci hareket ettirin ve sandalye masanın açısını karşıladığı zaman, tıklayın. 11.İkinci sandalye için 10. Adımı tekrar edin. 12. ROTATE komutunu başlatın ve COPY komutu ile yarattığınız son sandalyenin dört nesnesini seçin. Aşağıdaki veri istemlerini (uyarıları) takip edin: Temel noktasını belirleyin: “Specify base point:” Merkez “Center” nesne çıtçıtı ile sandalyenin yaylarından birini seçin. Dönme açısını belirleyin veya [Kopyala/Referans]: “Specify rotation angle or [Copy/Reference]:” Sağ tıklayın ve kısa yol menüsünden Referans “Reference” seçeneğini seçin. Referans açısını belirleyin: “Specify the reference angle <0>:” Sandalyenin arka yayını tıklayarak seçmek için, Oktant “Quadrant” nesne çıtçıtını kullanın. İkinci noktayı belirleyin: “Specify second point:” Sandalyenin öndeki yayını tıklayarak seçmek için Oktant “Quadrant” nesne çıtçıtını kullanın. Yeni açıyı belirleyin veya [Noktalar] <0>: “Specify the new angle or [Points] <0>:” Sandalyenin yanındaki konferans masasını seçmek için Dik “Perpendicular” nesne çıtçıtını kullanın. 13.Çiziminizi kaydedin. Nesneleri Ölçeklendirme Nesneleri ölçeklendirme, veya yeniden ebatlandırma, genellikle nesne üzerindeki bir çıtçıt noktasını belirlemek suretiyle temel noktası belirleyerek nesneleri döndürmek gibi AutoCAD or AutoCAD LT’deki diğer bir ortak düzenleme işlerinden biridir. Nesneyi ölçeklendirdiğinizde temel noktası nesne üzerinde hareket etmeyecek ve değişmeyecek bir noktadır. Bir nesneyi yeniden ebatlandırmanın en yaygın yolu bir ölçek faktörü belirlemektir. O anki aktif nesne 1 ölçek faktörüne sahiptir. Bundan dolayı, nesnenin ebatını büyütmek için, 1 den büyük bir sayı yazın. Örneğin, 2 ölçek faktörü nesnenin ebatını 2 katına çıkartır. Nesnenin ebatını küçültmek için, 1 den küçük bir 15 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com ©® önceki ebatının dörtte biri ebatta bir nesne yaratır. Aynı oturumda en son sayı yazın. 0.25 ölçek faktörü nesnenin belirlediğiniz ölçek faktörü değeri diğer ölçeklendirme işlemleri için ön tanımlı değer olarak gelir. Orjinal nesnenin bir kopyasını yaratmak için Kopyala “Copy” seçeneğini kullanın. Bu seçeneği kullandıktan sonra, ölçek faktörünü belirleyebilmeniz için aynı veri istemi (uyarı) geri görüntülenecektir. İşlem bir orjinal ölçekte diğeri yeni ölçekte olmak üzere iki nesne ile sonuçlanacaktır. Aynen ROTATE komutunda olduğu gibi, mutlak bir uzunluk belirlemek için, Referabs “Reference” seçeneğini kullanarak ölçeklendirme yapabilirsiniz. Genellikle nesnenin o anki ilk uzunluğu olan referans uzunluğu yazarak veya nesne üzerindeki çıtçıtları kullanarak belirleyebilirsiniz. Yeni uzunluğu belirleyin veya [Noktalar]<0'-1">: “Specify new length or [Points]<0'-1">:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, yeni uzunluğu yazabilir veya iki noktaya tıklayarak seçebilirsiniz. Ebatı mevcut diğer bir nesnenin ebatıyla benzeştirmek için, Noktalar “Points” seçeneğini kullanabilirsiniz. Bir nesneyi ölçeklendirmek için, Ev “Home” sekmesini seçerek ⇒ Düzenleme “Modify” Panelinde ⇒ Ölçekle “Scale” komutunu çalıştırın venesneyi seçin. Alternatif olarak, nesneyi seçebilir ve daha sonra Ölçekle “Scale” komutunu seçebilirsiniz. DVD’de Nesneleri Ölçeklendirme “Scaling” konusunu anlatan bu alıştırmada kullanılan çizim DVD’de Çizimler “Drawings” klasöründe ab9-d.dwg isimli dosyadadır.• ADIMLAR: Nesneleri Ölçeklendirme 1. DVD’den ab09-d.dwg isimli dosyayı açın. 2. Dosyayı AutoCAD İncili “ AutoCAD Bible” klasörüne ab09-05.dwg olarak kaydedin. Şekil 9.7’de görülen bu çizim, çeşitli ebatlarda imal edilen bir vananın parçasını göstermektedir. Bu alıştırmada, farklı ebatta vana parçası hazırlamak için her iki görüntüyü ölçeklendireceksiniz. Nesne Çıtçıtının “Object Snap” açık olduğuna emin olun. Çalışan nesne çıtçıtlarını “Oktant “Quadrant” ve Uç nokta “Endpoint” olarak ayarlayın. Şekil 9.7 İki görüntülü olarak Vana parçası 16 / 29 www.autocadbeyni.com www.autocadbeyni.com ©® ©® Bu çizim için Oskaloosa, Iowa’nın Clow Valve firmasından Jerry Bottenfield’e teşekkür ederim. 3. Ev “Home” sekmesini seçerek ⇒ Düzenleme “Modify” Panelinde ⇒ Ölçekle “Scale” komutunu seçin. Üst görüntüdeki her iki çemberi (aslında onlar yaydır. Bu yüzden aşağıda kırıldılar) ve çemberlerin altındaki iki kısa çizgiyi tıklayarak seçin. Seçimi bitirmek için Enter tuşuna basın. Aşağıdaki veri istemlerini (uyarıları) takip edin: Temel noktasını belirleyin: “Specify base point:” İçerideki çemberin sol oktant noktasını tıklayarak seçmek için, Oktant “Quadrant” nesne çıtçıtını kullanın. Ölçek faktörünü belirleyin veya [Kopyala/Referans]: “Specify scale factor or [Copy/Reference]:” Sağ tıklayın ve Referans “Reference” seçeneğini seçin. Referans uzunluğunu belirleyin <1.000>: “Specify reference length <1.000>:” İçerideki çemberin sol oktant noktasını tekrar tıklayarak seçmek için, Oktant “Quadrant” nesne çıtçıtını kullanın. İkinci noktayı belirleyin “Specify second point:” İçerideki çemberin sağ oktant noktasını tıklayarak seçmek için, Oktant “Quadrant” nesne çıtçıtını kullanın. Yeni uzunluğu belirleyin veya [Noktalar] <1.000>: “Specify new length or [Points] <1.000>:” 1 yazarak Enter tuşuna basın ↵. Seçtiğiniz iki oktant noktası arasındaki mesafe 2.5 birim olduğu için, SCALE komutu nesneleri % 40 ölçeklendirecektir (1 bölü 2.5). 4. Right-click and choose Repeat SCALE. Select all eight lines in the bottom view, including the green dashed lines. Be sure that you see1foundeach time. If necessary, use ZOOM Window to zoom in. Right-click to end object selection after you finish selecting the lines. Follow the prompts: 17 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com ©® base point:” Şekil 9.8’deki 1 numaralı noktayı tıklamak için Uç nokta “End Temel noktasını belirleyin: “Specify point” nesne çıtçıtını kullanın. Ölçek faktörünü belirleyin veya [Kopyala/Referans]: “Specify scale factor or [Copy/Reference]:” .4 yazarak Enter tuşuna basın ↵. 5. Çiziminizi kaydedin. Çiziminiz Şekil 9.8’deki gibi görünmelidir. Şekil 9.8 Aşağıya ölçeklenmiş Vana parçası CHANGE Komutunu Kullanma CHANGE komutu bir çizginin uç noktasını ve bir çemberin yarıçapını değiştirir. çizginin uç noktalarını ve çemberin yarıçapını (diğer nesne özellikleri yanında) değiştirmek için bir sonraki bölümde anlatılacak olan tutamaçları “grips” ve Özellikler veya Hızlı Özellikler paletlerini de kullanabileceğinizi unutmayın. Not Yazıyı değiştirmek için (bunu 13. Bölüm’de anlatacağım), CHANGE komutunu kullanabilirsiniz. Bir öbek özniteliğinin “block attributes” yazısı ve yazı özellikleri (henüz öbeğin “block” içinde yer almıyor) aynı zamanda öbeklerin “blocks” yerlerini ve dönmelerini (18. Bölüm) değiştirir. Fakat diğer daha yeni komutlar 18 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com ©® Özellikler “Properties” seçeneği bir çok nesne özelliğini bu işleri daha iyi yapar. Bu komutun değiştirebilirken, genel olarak en kolayı Özellikler “Properties” veya Hızlı Özellikler “Quick Properties” paletlerini kullanmak daha kolaydır. Buna rağmen, CHANGE komutunun bu özellikleri betikler “scripts” veya Auto LISP kodları (bu kitabın VI. ve VII. Kısımlarında anlatılmıştır) yazarken faydalı olabilir.• Bir nesneyi değiştirmek için, onu seçin ve komut satırına change yazarak Enter tuşuna basın ↵. Alternatif olarak, komut satırına change yazarak Enter tuşuna basın ↵ ve nesneyi seçin. Uyarı CHANGE komutu çizgileri veya çemberleri seçmenize bağlı olarak farklı şekilde çalışır. Bu yüzden, şayet aynı anda hem çizgiler hemde çemberler seçerseniz, beklenmeyen sonuçlar verebilir.• Çizgileri Değiştirme Şayet bir adet çizgi seçerseniz, CHANGE komutu çizgiyi seçerken tıkladığınız noktaya yakın uç noktayı “end point” değiştirir. Komut sizden değiştirme noktası için veri ister. Noktaya tıkladığınız zaman, komut çizginin uç noktasını Şekil 9.9’da görüldüğü gibi o değişim noktasına getirir. Değişim noktasını belirlemek için, bir nesne çıtçıtı kullanabilirsiniz. Şayet Diklik Modu “Ortho Mode” açık olursa, Şekil 9.9’da görüldüğü gibi çizginin uç noktası belirlediğiniz değişim noktasının olabildiğince yakınına getirilerek çizgi dik hale gelir. Şayet bir taneden daha fazla çizgi seçerseniz, CHANGE komutu farklı şekilde çalışır: Şekil 9.10’da görüldüğü gibi komut tüm çizgilerin en yakın uç noktalarını değişim noktasına taşır. Şekil 9.9 Bir çizgi üzerinde CHANGE komutunu kullanma Şekil 9.10 19 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com ©® komutunu kullanma. Orjinal çizgi düz çizgi olarak görünür. The new lines, Birden fazla çizgi üzerinde CHANGE after using the CHANGE command, are dashed. Çemberleri Değiştirme Bir çemberin yarıçapını değiştirmek, onu ölçeklendirmekle aynı şekilde sonuçlanır. Bir çemberi seçtiğinizde, Komut sizden değiştirme noktası için veri ister. AutoCAD veya AutoCAD LT yeni noktadan geçebilmesi için çemberi tekrar ebatlandırır. Daha sonra yeni yarıçapı girin veri istemi uyarısını alırsınız. Enter tuşuna da vasabilirsiniz. Bir taneden daha fazla çember seçerseniz, komut her sefereinde bir tane olarak her biri için yeni bir yarıçap belirleyebilmeniz için tüm çemberleri tek tek geçer. Hangi çemberin o anki (aktif) çember olduğunu çemberin ebatını sürükleyerek değiştirmenize olanak sağlayan sürükleme resminden söyleyebilirsiniz. Nesneleri Seçme Şayet bu bölümün alıştırmalarını takip ettiyseniz, her seferinde bir tanesini tıklayarak seçmenin sıkıcı olduğunu düşünüyor olabilirsiniz. Çiziminizdeki tüm nesneleri sadece bir buçuk birim sola kaydırmak için nesneleri tek tek tıklayarak seçtiğinizi hayal edin! Tabiki, daha iyi bir yol var. Aslında, AutoCAD ve AutoCAD LT nesneleri seçmenin birçok yolunu sunmaktadır. Seçilmiş nesneler nesnelerin seçim seti olarak adlandırılırlar. Bir Komutu seçtikten sonra Nesneleri Seçme Bir düzenleme komutunu seçtiğiniz zaman, bir veri istemi (uyarı) görürsünüz. Bu veri istemi (uyarı) 18 seçeneğe sahiptir. (şayet AutoCAD LT kullanıyorsanız 16 tanedir.) — hepsini nesneleri seçmek için tercih etmeyebilirsiniz — fakat bu seçenekler komut satırında veya Dinamik Veri giriş uyarısında görünmezler. Bir seçeneği belirlemek için, seçeneğin kısaltmasını yazın. Enter tuşuna basana kadar tekrar edeceği için, her hangi bir komut için nesne seçmek için seçenekleri birleştirebilirsiniz. Aşağıdaki seçenekler listesinde seçeneğin büyük harfi o seçeneğin kısaltmasıdır. ( bu kısaltma harfini komut satırına yazarken küçük harf veya büyük harf olarak yazsanız da çalışır) • Pencere. “Window.” Pencere seçeneği bir pencere tanımlayacak olan iki çapraz köşeyi tıklayarak seçmenize olanak sağlar. Pencere içerisinde tamamen kalan tüm nesneler seçilecektir. Şekil 9.11’de sol tarafta pencerenin tıklanarak seçilmesi işlemi, sağ tarafta ise bun işemin sonucu görülmektedir. — seçili nesneler sürekli çizgilerden oluşmuş olsalar bile vurgulanmak için kesik kesik olarak gösterilirler. Karşı ikinci köşeyi belirlemek için farenizi kaydırdığınızda, hangi nesnelerin seçileceğini ön izleme yapabilmeniz için size yardımcı olacak mavi renkli şeffaf bir dikdörtgen görünür. İpucu 20 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com ©® (aslında görüntü bakışının) kenarını geçebilirsiniz. Farenin sol tuşuna Bir pencere belirlemek için, ekranın basılı tutarak fareyi aynı yönde sürüklemeye devam edin. Görüntü otomatik olarak kayacak “pan” ve böylece öncesinde ekran dışında olan nesneleri görebileceksiniz. Seçme ihtiyacınız olan tüm nesneleri gördüğünüz zaman, pencerenin ikinci köşesini tıklayarak seçin.• Şekil 9.11 Pencere ile nesneleri seçme. Pencere sadece tam olarak pencerenin içine giren nesneleri seçer. • Son. “Last.” Son seçeneği o anki (aktif) görüntüdeki görünür tabakadaki “layer” son yaratılmış olan nesneyi seçer. (Tabakalar “layers” hakkında daha fazla bilgi için 11. Bölüm’e bakın.) Sıklıkla bir nesne yaratırsınız ve daha sonra onu taşımak veya kopyalamak istersiniz. Bu durumda, Son “Last” seçeneği az önce yarattığınız nesneyi seçmenin en kolay yoludur. • Değen. “Crossing.” Değen “Crossing” seçeneği bir pencere tanımlayan iki çapraz köşeyi tıklayarak seçmenize olanak sağlar. Bu pencere içerisinde tamamen veya kısmen kalan tüm nesneler seçilir. Karşı ikinci köşeyi belirlemek için farenizi kaydırdığınızda, hangi nesnelerin seçileceğini ön izleme yapabilmeniz için size yardımcı olacak yeşil renkli şeffaf bir dikdörtgen görünür. Şekil 9.12’de sol tarafta pencerenin tıklanarak seçilmesi işlemi, sağ tarafta ise bun işemin sonucu görülmektedir. —seçilen nesneler kesik kesik olarak vurgulanmıştır. İpucu Bir değen pencere belirlemek için, ekranın (aslında görüntü bakışının) kenarını geçebilirsiniz. Farenin sol tuşuna basılı tutarak fareyi aynı yönde sürüklemeye devam edin. Görüntü otomatik olarak kayacak “pan” ve böylece öncesinde ekran dışında olan nesneleri görebileceksiniz. Seçme ihtiyacınız olan tüm nesneleri gördüğünüz zaman, pencerenin ikinci köşesini tıklayarak seçin.• Şekil 9.12 Değen özelliği ile nesneleri seçme. Değen özelliği tam olarak veya kısmen pencerenin içine giren nesneleri seçer. 21 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com ©®seçeneği Pencere “Window” ve Değen Pencere “Crossing” seçeneklerinin • KUTU. “BOX.” KUTU “BOX” birleşimidir. Şayet pencerenin iki köşesini soldan sağa doğru tıklayarak seçerseniz, seçim Pencere “Window” seçeneğindeki gibi çalışır. Şayet pencerenin iki köşesini sağdan sola doğru tıklayarak seçerseniz, seçim Değen Pencere “Crossing” seçeneğindeki gibi çalışır. Ön tanımlı olarak, KUTU “BOX” seçeneğini belirlemeksizin nesneleri bu şekilde seçebilirsiniz. Bu bölümde ileride ki Örtük Pencereleme başlığına bakın. • HEPSİ. “ALL.” HEPSİ “ALL” seçeneği çizimdeki çözülmüş “thawed” ve kilitlenmemiş “unlocked” tabakalardaki “layers” tüm nesneleri seçer. (Tabakalar “Layers” konusunu 11. Bölümde anlatacağım). O anki ekranınızda göremediğiniz nesneler de dahil olmak üzere herşeyi seçmek istediğiniz zaman, HEPSİ “ALL” seçeneğini kullanın. • Çit. “Fence.” Çit “Fence” seçeneği çizgileri kesen herhangi bir nesneyi seçmek için, bir set geçici çizgi belirlemenize olanak saağlar. Şekil 9.13 sol tarafta fçit “fence” seçimini belirleme işlemini sağ tarafta da bu işlemin sonucunu göstermektedir. —seçilen nesneler kesik kesik olarak vurgulanmıştır. • Pencere Poligon “WPolygon.” Pencere Poligon “Window Polygon” (WPolygon) seçeneği dikdörtgensel bir pencere yaratmak yerine bir poligon yaratmanızın dışında Pencere “Window” seçeneği gibidir. Bu seçenek poligonun içerisine tamamen giren tüm nesneleri seçer. • Değen Poligon. “CPolygon.” Değen Poligon “Crossing Polygon” (CPolygon) seçeneği dikdörtgensel bir pencere yaratmak yerine bir poligon yaratmanızın dışında Değen “Crossing” seçeneği gibidir. Bu seçenek tam olarak veya kısmen pencerenin içine giren nesneleri seçer. • Grup. “Group.” Grup seçeneğiisimlendirilmiş nesneler grubunu seçer. (10. Bölüm gruplar konusunu anlatacaktır.) Şayet, belirli nesneler setiyle düzenli olarak çalışma ihtiyacındaysanız, Bunları bir grup içerisine koyabilir ve onları bir tıklama ile kolayca seçebilirsiniz. • Kaldır. “Remove.” Kaldır “Remove” özelliği seçilmiş nesneleri bırakmanıza olanak sağlar. Bu seçeneği kullandıktan sonra seçmiş olduğunuz tüm nesneler seçim setinden kaldırılacağı için bırakılır. Nesneleri bir kez daha seçmek için, Ekle “Add” seçeneğini kullanın. Şekil 9.13 Nesneleri seçmek için bir Çit “Fence” Kullanma İpucu Seçilmiş nesneleri bırakmak için Kaldır “Remove” seçeneğinin bir alternatifi Shift tuşuna basarak nesneyi tıklayarak seçmek veya Örtük Pencerelemeyi kullanmaktır. Örtük Pencereleme “Implied Windowing” bu Bölümde daha ileride anlatılacaktır.• • Ekle. “Add.“ Ekle “Add” seçeneği nesneleri seçim setine ekleme seçim modunu ayarlar. Ekle “Add” seçeneğini Kaldır “Remove” özelliğini kullandıktan sonra nesneleri tekrar seçmeye başlamak için kullanın. • Çoklu. “Multiple.” Çoklu “Multiple” seçeneği nesneleri seçtiğinizde seçili nesnelerin vurgulanması özelliğini kapatır. Bununla birlikte, seçim setinde hangi nesnelerin olduğunun ön izlemesini yapamazsınız. 22 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com ©® • Önceki. “Previous.” Önceki “Previous” seçeneği bir önceki komutta seçmiş olduğunuz nesneleri otomatik olarak seçer. Seçilip tutamçları kullanılarak düzenlenmiş nesneler bu seçenek için hatırlanmazlar. (Bir sonraki bölüm tutamaçlar “grips” konusunu anlatacaktır.) • Geri al. “Undo.” Geri al “Undo” seçeneği son Nesneleri seçin: veri istemi (uyarısı) geldiğinde seçilmiş nesneleri bırakır. ( Şayet son Nesneleri seçin: veri istemi (uyarısı) geldiğinde seçilmiş nesneleri seçim setinden kaldırdıysanız, Geri al “Undo” o nesneleri tekrar seçer.) • Otomatik. “Auto.” Otomatik “Auto” seçeneği tıklayarak seçmeyi KUTU “BOX” seçeneği ile birleştirir. Ön tanımlı olarak, bu seçeneği belirlemeksizin nesneleri bu şekilde seçebilirsiniz. Bu bölümde ileride ki Örtük Pencereleme başlığına bakın. • Tekli. “Single.” Bu seçeneği belirlediğiniz zaman, diğer bir Nesneleri seçin veri istemi (uyarısı) alırsınız. Herhangi bir seçeneği kullanarak nesneleri seçtikten sonra AutoCAD hemen seçim işlemini bitirecektir. Enter tuşuna basmak zorunda değilsiniz. • Alt Nesne. “Sub object.” Alt Nesne “Subobject” seçeneği sadece 3 B “3D” katılar için kullanılır ve size katının üst yüzlerini, kenarlarını ve yüzlerini seçme olanağı sağlar. 24. Bölüm’e bakın. (Sadece AutoCAD’de) • Nesne. “Object.” Bu seçenek diğer nesleri seçebilesiniz diye alt nesne “sub object” seçimini sonlandırır. (Sadece AutoCAD’de) Nesneler Arasında Geçiş Şayet bir çizim içerisinde birbirlerine yakın birçok nesneniz varsa, isdeğiniz nesneyi veya noktayı seçmek çok güç olabilir. Her zaman görüntü yaklaş “zoom in” yapabilirsiniz, fakat diğer bir trik seçim geçişini “selection cycling” kullanmaktır. İmlecin kıllarını iki veya daha fazla sayıdaki üst üste binmiş nesnenin üzerine getirip beklediğiniz zaman, kılların yanında üst üste binmiş iki dikdörtgen şeklinde bir simge görünür. Nesnelerin üst üste bindiği noktaya tıkladığınız zaman, üst üste binmiş olan nesnelerin listelendiği böylece istediğiniz bir tanesini daha kolay seçebileceğiniz Seçim “Selection” iletişim kutusu görüntülenir. İletişim kutusunda nesneler listesinin üzerine gelip beklediğinizde çizimde ilgili nesnenin vurgulandığını görürsünüz. Bir nesneyi seçmek için, iletişim kutusunda o öğeye tıklayın. Diğer nesneleri seçmeye devam edin veya seçili nesne ile çalışmak için bir düzenleme komutu kullanın. Seçim “Selection” iletişim kutusunun görüntülenmesini açık ve kapalı duruma getirmek için durum çubuğundaki Seçim Geçiş “Selection Cycling” düğmesine tıklayın. Seçim “Selection” iletişim kutusunun görüntülenmesini kontrol etmek için Seçim Geçiş “Selection Cycling” düğmesine sağ tıklayın ve Ayarlar “Settings” seçeneğini seçin. İpucu İmleci birden fazla nesnenin üst üste bindiği bir alanın üzerine getirdiğinizde, At, Shift tuşuna basılı tutarak boşluk tuşuna basın. Bir nesne vurgulanacaktır. Şayet bu vurgulanan nesne sizin istediğiniz nesne değilse, nesneler arasında geçiş yapmak için, Shift tuşuna basılı tutarken boşluk tuşuna tekrar basın. İstediğiniz nesne vurgulandığı zaman, o nesneyi tıklayarak seçin. Diğer nesneleri seçmeye devam edebilir veya Enter tuşuna basarak nesne seçimini sonlandırabilirsiniz.• Bir Komutu seçmeden önce Nesneleri Seçme Şayet bir komutu seçmeden önce nesneleri seçerseniz, seçenekleriniz önce komutu seçmeniz durumundan daha sınırlıdır. Bununla birlikte, yine de bir çok durum için yeterli esnekliğe sahip olursunuz. Sınırlamanın sebebi komut: “command:” veri isteminin (uyarısının) aktif oluşu ve seçim seceneğini göstermek için klavyeden yazacağınız herhangi bir şeyin komut ile karışmasıdır. Vurgulamak için, nesneyi tıklayarak seçebilirsiniz. Önce nesneleri seçmek için Örtük Pencerelemeyi “implied Windowing” veya komut satırına SELECT yazarak SELECT komutunu kullanın. İpucu Tüm nesneleri seçmek için, Ev “Home” sekmesi içerisinde ⇒ Yardımcılar “Utilities” Panelinde ⇒ Tümünü Seç “Select All” komutunu seçin veya Ctrl+A tuşlarına basın. Tümünü Seç “Select All” komutunu seçmek veya 23 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com ©®(aktif) komutu iptal edeceği için, bu seçenekleri bir komutu başlatmadan Ctrl+A tuşlarına basmak o anki önce kullanmanız gerekir.• SELECT komutunun amacı nesneleri kolayca seçmektir. Daha sonra bu komut bu nesneleriÖnceki “Previous” seçeneğinde kullanılmak üzere kaydeder. SELECT komutu ile seçmiş olduğunuz nesneleri seçmek için, bir düzenleme komutu seçin ve komut satırına p yazarak Enter tuşuna ↵ basın. İpucu SELECTSIMILAR komutu bir çizim içerisindeki seçilmiş nesne veya nesnelere benzer nesneleri seçmenize olanak sağlar. Bir veya daha fazla nesne seçtikten sonra, sağ tıklayın ve açılan kısa yol menüsünden Benzerleri Seç “Select Similar” seçeneğini seçin. Sonrasında bir düzenleme komutu seçtiğiniz zaman, nesneler seçili olarak kalacaklardır. Böylece seçili nesnelere o komutu hemen uygulayabilirsiniz. AutoCAD’in seçili nesnelerin hangi özelliklerini çizimdeki diğer nesnelerin özellikleri ile karşılaştıracağını kontrol etmek için, Ayarlar “Settings” seçeneğini kullanın. Nesne özelliklerini 11. Bölüm’de anlatacağım.• Örtük Pencereleme Örtük Pencereleme “Implied Windowing” bu bölümde daha öce anlatılmış olan Otomatik “Auto” seçim seçeneğinin eşitidir. Ön tanımlı olarak Örtük Pencereleme “Implied Windowing” herzaman aktiftir. Sonuç olarak Örtük Pencereleme “Implied Windowing” bir komut seçmeden önce veya seçtikten sonra nesneleri seçmek için faydalıdır. İtinayla yaratacağınız seçim penceresini hangi şekilde yarattığınız nesneleri nasıl seçeceğinizi belirleyecektir: • Soldan Sağa doğru. “From left to right.” Şayet pencerenin ilk köşesi ikincinin sol tarafındaysa, normal bir seçim penceresi yaratırsınız. Pencere tamamıyla içinde kalan nesneleri seçecektir. • Sağdan Sola doğru. “From right to left.” Şayet pencerenin ilk köşesi ikincinin sağ tarafındaysa, bir Değen Pencere “ crossing window” yaratırsınız. Değen Pencere tamamıyla veya kısmen içinde kalan tüm nesneleri seçecektir. Yeni Özellik Pencerenin ilk köşe noktasını belirledikten sonra, nesneleri seçmek için, Çit “Fence”, W Poligon “WPolygon” veya Değen Poligon “CPolygon” seçeneklerini kullanabilirsiniz. Aynı zamanda şayet PICKAUTO sistem değişkeni değerini 2 olarak ayarladıysanız, pencerenizin ilk köşesi bir nesnenin üstünde olsa bile Örtük Pencerelemeyi “Implied Windowing” kullanabilirsiniz. Seçim penceresini tamamlamak için sol tuşa basılı tutarak fareyi sürükleyin ve daha sonra farenin tuşunu bırakın. DVD’de Nesneleri Seçme “Selecting Objects” konusunu anlatan bu alıştırmada kullanılan çizim DVD’de Çizimler “Drawings” klasöründe ab9-e.dwg isimli dosyadadır.• ADIMLAR: Nesneleri Seçme 1. DVD’den Şekil 9.14’de görülen ab09-e.dwg çizim dosyasını açın. 2. Dosyayı AutoCAD İncili “ AutoCAD Bible” klasörüne ab09-06.dwg olarak kaydedin. Nesne Çıtçıt Modunun “Object Snap Mode” açık olduğuna emin olun. Çalışan nesne çıtçıtlarını Uç nokta “End point” ve Dik “Perpendicular” olarak ayarlayın. 3. Şekil 9.14’de görülen 1 noktasından 2 noktasına bir çizgi çizin. Bunu (çizgiyi) daha sonra Son “Last” seçim seçeneğini göstermek için kullanacaksınız. Şekil 9.14 Bir mutfak zemin planı 24 / 29 www.autocadbeyni.com www.autocadbeyni.com ©® ©® 4. select yazarak Enter tuşuna basın ↵. 5. Altı brulörlü ocağı seçmek için, 3 ile işaretli noktanın yakınına imlecin kıllarının kesişim noktasındaki tıklama kutucuğunun diğer başka hiç bir nesneye değmemesine dikkat ederek tıklayın. Şayet gerekli ise, hafifçe görüntü yaklaş “zoom in” yapın ve geri gelin. Daha sonra tekrar diğer başka hiç bir nesneye değmemeye dikkat ederek fareyi 4 ile işaretli noktaya kaydırın ve tekrar tıklayın. Seçmiş olduğunuz nesneler seçildikleri belli olsun diye kesik kesik görünecektir. 6. Yaratılan son nesneyi seçmek için —1. Adımda yaratılan çizgi—L yazarak Enter tuşuna basın ↵. O (çizgi) artık kesik kesik görünüyor. 7. Nesne Çıtçıt Modunu “Object Snap Mode” kapatın. Mutfak kısmındaki iç çizgileri bir çit “fence” kullanarak seçmek için, Y yazarak Enter tuşuna basın ↵. Daha sonra 5,6 ve 7 ile numarandırılmış olan noktalara tıklayın. Çiti “Fence” bitirmek için Enter tuşuna basın. 8. R yazarak Enter tuşuna basın ↵. (Nesneleri çıkartmak için değiştirin: “changes to remove objects:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde) 7. Adımda seçilmiş olan mutfağın dış dçizgisini seçimden çıkartmak için 8 numara ile işaretlenmiş çizgiye tıklayın. Bu noktada, tüm seçili öğerler Şekil 9.15’de görüldüğü gibi kesik kesik görünmelidir. Şekil 9.15 Tüm seçili öğelerin kesik çizgi ile göründüğü mutfak zemin planı. 25 / 29 www.autocadbeyni.com www.autocadbeyni.com ©® ©® 9. Komutu tamamlamak için, Enter tuşuna basın. 10. Nesne Çıtçıt Modunu “Object Snap Mode” açın. MOVE komutunu başlatın. Temel noktasını belirleyin veya[Deplasman]<Deplasman>: “Specify base point or[Displacement]<Displacement>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, Şekil 9.14’de 9 numara ile işaretlenmiş olan uç noktaya tıklayın. İkinci noktayı belirleyin veya <ilkini kullan>: “Specify second point or <use first>:” veri istemi (uyarısı) geldiğinde, 0 numara ile işaretlenmiş olan uç noktaya tıklayın. Tüm nesneler taşınacaktır. 11.Çiziminizi kaydedin. Seçim İşlemini Özelleştirme Nesneleri seçim yolunuzu özelleştirebilirsiniz. Bunu yapmak için, Şekil 9.16’da görülen Seçenekler “Options” iletişim kutusunu açmak için, Uygulama Düğmesi “Application Button” içerisinde ⇒ Seçenekler “Options” düğmesini seçip Seçim “Selection” sekmesine tıklayın. Sonraki birkaç kısım bu sekmenin sol tarafındaki ayarları tanımlayacaktır. Şekil 9.16 Seçenekler iletişim kutusunun Seçim “Selection” sekmesi 26 / 29 www.autocadbeyni.com www.autocadbeyni.com ©® ©® Tıklama Kutucuğu “Pickbox” Ebatı Tıklama kutucuğu “Pickbox” nesneleri seçerken (veya tıklarken) imlecin kıllarının kesişim noktasında gördüğünüz kutudur. Tıklama kutucuğu “Pickbox” ebatı alanı tıklama kutucuğunun “pickbox” boyutlarını ayarlama olanağı sağlar. Not Şayet Nesne/Komut seçimi kapalı ve tutamaçlar etkisizleştirilmiş ise, bir düzenleme komutuna başlayana ve bu komut komut satırında görüntülene kadar imlecin kıllarının kesişim noktasında tıklama kutucuğu “pickbox” görünmez. Bununla birlikte, şayet Nesne/Komut seçimi açık veya tutamaçlar etkin (açık) ise, tıklama kutucuğu “pickbox” istediğiniz zaman nesneleri seçmenize olanak sağlamak için her zaman imlecin kıllarının kesişim noktasında olacaktır.• Nesne/Komut “Noun/verb” Seçimi Artık bildiğiniz gibi düzenleme işlemi iki kısımdan oluşmaktadır: örneğin COPY veya MOVE gibi bir komut kullanmak ve nesneleri seçmek. AutoCAD/AutoCAD LT jargonunda, isim “noun” çiziminizdeki bir nesne anlamına gelmektedir. Fiil “Verb” komut bir nesne üzerinde eylem gerçekleştirdiği için Komut yerine geçmektedir. Bu seçenek bir komutu başlatmadan önce nesneleri seçebilip seçememenize karar verme olanağı sağlar. Windows programlarında, tipik olarak bir komuta başlamadan önce nesneleri seçersiniz. Örneğin, şayet Microsoft Word kullanıyorsanız ve bir cümleyi silmek istiyorsanız, önce cümleyi seçersiniz ve daha sonra Del tuşuna basarsınız. 27 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com ©® Ön tanımlı olarak, Nesne/Komut “Noun/Verb” seçimi aktiftir. Bu seçenek ektinleştirildiğinde, komutları önce seçme yeteneğinden vazgeçmeksizin önce nesneleri seçebilirsiniz. Bu size maksimum esneklik verir. Birçok komut size önce nesneleri seçme olanağı sağlar. Birazı ise nesneleri seçmek için özel bir sıra gerektirdiğinden bu olanağı sağlamaz. Bu tür komutlar için, seçilmiş nesneler önemsenmez (yok kabul edilir) ve siz sadece veri istemlerini (uyarıları) takip edersiniz. Önce nesneleri seçmenin avantajı, Windows programları arasında geçiş yaptığınız zaman, nesneleri seçimin alışılmış yolunu değiştirme zorunluluğunda olmamanız olacaktır. Önce nesneleri seçmenin dezavantajı, bazı AutoCAD ve AutoCAD LT komutlarının karışıklığa sebep olabilecek önce nesneleri seçmeye olanak sağlamamasıdır. Aynı zamanda, önce nesneleri seçtiğiniz zaman, tutamaçlar “grips” görünür.—bazen seçmeniz gereken nesneleri gizleyecektir. Seçime eklemek için Shit tuşunu Kullan Seçime ekleme için Shift tuşunu kullan seçeneği ön tanımlı olarak işaretli değildir. AutoCAD ve AutoCAD LT’de düzenlemek için sıklıkla bir seferde birden daha fazla nesne seçersiniz. Sonuç olarak, ikinci nesneyi seçtiğiniz zaman birinci nesne seçili olarak kalır. Şayet eçime ekleme için Shift tuşunu kullan seçeneğini işaretlerseniz, bir nesne seçtikten sonra, ilave nesneleri seçmek için Shift tuşuna basmak zorundasınız. Nesne Gruplama Gruplar isim verdiğiniz nesne setleridir. Nesnelerinin gruplarının yaratılması bir sonraki bölümde anlatılacaktır. Şayet nesne gruplama açık (ön tanımlı ayar) ise, bir grup içindeki bir nesneyi seçtiğiniz zaman, gruptaki tüm nesneler otomatik olarak seçilecektir. Örtük Pencereleme “Implied windowing” Örtük Pencereleme “Implied Windowing” şayet bir nesne üzerinde olmayan herhangi bir noktaya tıklarsanız, AutoCAD veya AutoCAD LT bir seçim penceresi yaratmak istediğinizi kabul edecektir anlamına gelmektedir. Ön tanımlı olarak bu seçenek açık durumdadır. Bu PICKAUTO sistem değişkeni tarafından kontrol edilir; ön tanımlı değeri bir (1) dir. Nesneleri seçmek için, daha sonra karşı köşeye tıklayabilirsiniz. Şayet köşeleri soldan sağa doğru tıklarsanız, standart bir seçim penceresi elde edersiniz. Şayet köşeleri sağdan sola doğru tıklarsanız, bir değen seçim penceresi “crossing window” elde edersiniz. Bu seçenek sadece bir komuta başladığınız zaman uygulanır ve görünür. Şayet bu seçeneği kapatırsanız, pencere veya değen seçeneklerini el ile hala girebilirsiniz (C ↵ veya W ↵ yazarak). Komuta başlamadan önce nesneleri seçtiğiniz zaman, örtük pencereleme “implied windowing” her zaman açık durumdadır. Nesne Üzerinde Bastırmaya ve Sürüklemeye İzin ver Nesneleri seçmenin yollarından birisi bir dizi nesne içeren pencereyi yaratmaktır. Nesne Üzerinde Bastırmaya ve Sürüklemeye İzin ver “Allow Press and Drag on Object” seçeneğini işaretlerseniz, pencerenin bir köşesini tıklayıp tıklama düğmesini bırakmaksızın imleci sürükleyerek karşı köşeyi tıklamaya ihtiyaç duyarsınız. Bu tip eylem Window programlarında tipiktir. Ön tanımlı olarak bir pencere yaratmak için, pencerenin bir köşesini tıkladıktan sonra farenin tıklama tuşunu bırakıp karşı pencerenin köşesine tekrar tıklama anlamına gelen bu seçenek kapalı durumdadır. Bu ayar her zaman ayrı tıklamalar her köşe için bir tıklama gerektiren Pencereye yaklaş “Zoom Window” işlemini etkiler. Bu seçeneği seçebilmeniz için önce örtük pencereleme “implied windowing” özelliği etkinleştirilmiş olmalıdır. Yeni Özellik PICKAUTO sistem değişkeni için yeni ayar, iki (2) değeri size nesnenin üzerine tıklayarak seçme olanağı verirken, seçim için pencere yaratmak için imleci sürükleyebiliyorsunuz. Diğer bir değişle, bir nesnenin üzerine tıkladıysanız, sonrasında farenin tuşunu bırakmadan imleci kaydırır sadece imlecin tam altındaki nesneyi seçmek yerine nesneleri seçmek için bir pencere kullanabilirsiniz. İlişkilendirilmiş Tarama “Associative Hatch” 28 / 29 www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com ©® Hatch” seçeneği sınır içerisinde bir tarama “hatch” seçtiğiniz zaman, sınır İlişkilendirilmiş Tarama “Associative nesnelerini seçer. Bu seçenek ön tanımlı olarak kapalı durumdadır. Bu seçeneği işaretlemek PICKSTYLE sistem değişkeni değerini iki (2) olarak ayarlamakla eşdeğerdir.16. Bölüm taramalar “hatches” konusunu anlatacaktır. Seçimi Ön izleme Seçimi Ön izleme “Selection Preview” seçeneği üstüne gelindiğinde vurgulamayı ve şeffaf seçim dikdörtgenini uygular. Bu etkinin şayet bir komut aktif ise veya hiç bir komut aktif değilken bile, görüntülenmesini belirleyebilirsiniz. (bir komutu seçmeden önce nesneleri seçtiğiniz zaman). Aşağıdaki ayarları belirleyebileceğiniz Görsel Etki Ayarları “Visual Effect Settings “ iletişim kutusunu açmak için, Görsel Etki Ayarları “Visual Effect Settings “ düğmesine tıklayın: • Üzerine gelindiğinde Vurgulama. “Rollover highlighting.” Seçim Ön izleme Etkileri “Selection Preview Effect” kısmında yüzeylerin (3B “3D” nesnelerin) ve çizgilerin vurgulanmalarını kontrol edebilirsiniz. Vurgulamaçizgileri daha kalın, kesik kesik veya hem daha kalın hemde kesik kesik yapar. Ön tanımlı ayar hem daha kalın hemde kesik kesik gösterilmesidir. Bazı çeşit nesneleri üzerine gelindiğinde vurgulama etkilerinden hariç tutmak için, Gelişmiş Seçenekler “Advanced Options” düğmesine tıklayın. • Seçim Etkisi. “Selection effect.” Seçim Etkisi “Selection Effect” kısım alanında, etkiyi kapatabilirsiniz, pencerenin, değen pencerelerin ve değen poligonların renklerini ve matlık “opacity” oranını değiştirebilirsiniz. Çapraz Kontrol Şeritin özelliklerinin Seçim “Selection” sekmesi bazı şerit sekmeleri görüntülendiği zaman size seçilmiş olan nesne veya komut tipine göre özelleştirme olanağı sağlar. Bu konuyu 33. Bölümde ele alacağım. • Özet Tüm çizimlerin ya çizim sürecinin bir parçası olarak ya da düzeltmeler yapmak için düzenlenmesi gerekir. Bu Bölümde, aşağıdakileri okudunuz: • Nesneleri Silme • Nesneleri Taşıma • Nesneleri Kopyalama • Nesneleri Döndürme • Nesneleri Ölçeklendirme • Çizgiler ve Çemberler üzerinde CHANGE komutunu kullanma • Nesneleri seçmenin birçok yolu • Nesne seçim özelliğinin Özelleştirilmesi Bir sonraki Bölüm daha gelişmiş düzenleme komutlarını ve seçeneklerini ele alacaktır. 29 / 29