13229 IBA A4 fact sheet-4p
Transkript
13229 IBA A4 fact sheet-4p
Korunmalı bir açıklama yapmayı mı düşünüyorsunuz? BİGİLENDİRME BELGESİ Language: Turkish Yolsuzluğun önlenmesinde anahtar zorlu görev rüşveti, dolandırıcılığı, halkın parasının çalınmasını ve yasaya aykırı diğer uygulamaları belirlemek ve teşhir etmektir. Kamu kesimindeki yolsuz davranışlar hakkında gerçek açıklamaları yapan kişileri korumak, etkili bir doğruluğun ve yolsuzluk karşıtı sistemin son derece önemli bir parçasıdır. Bu bilgilendirme belgesi, ihbar etmeyi düşünenlere yol gösterir. Niçin ihbar etmeliyim? Özellikle halkın güvenliği, sağlığı veya kaynakları tehlike altındayken yolsuz davranışları açıklamak için adım atan kişilere teşekkür edilmeli ve bu kişiler korunmalıdır. İhbarda bulunan kişilerin zararlı eylemlerden yeterince korunmasını sağlamaya yardımcı olmak ve açıklamalarını yapabilmeleri için onlara erişimi kolay yollar sağlamak için Victoria Parlamentosu 2012 Korunmalı Açıklamalar Yasası’nı (PD Yasası) yürürlüğe koymuştur. Bu yasa size, yasaya aykırı uygulamaları bildirmeniz için yasal koruma ve güvenilir yollar sağlamak üzere tasarlanmıştır. PD Yasası, yasa dışı uygulamaları teşhir etmek isteyenlerin korunmalarını ve teşhirde bulunmaları için teşvik edilmelerini, onlardan intikam alınmasına karşı yasaların bulunduğu bilgisiyle desteklenmelerini sağlar. Korunmalı açıklamayı yapan kişinin düzmece veya yanıltıcı bilgi vermemesi koşuluyla, ayrıca sivil davalar ve suç davalarında sorumluluktan muafiyet de vardır. IBAC, korunmalı açıklamalar veya ‘muhbir’ şikâyetleri için merkezi bir açığa çıkarma kuruluşu olarak hareket eder ve araştırılmaları için açıklamaları, belirlenmiş başka kuruluşlara havale etmekten veya ciddi konuları kendisi araştırmaktan sorumludur. www.ibac.vic.gov.au Bir şikâyette bulunmak ile korunmalı açıklama yapmak arasındaki fark nedir? •resmi kimlikle edinilen bilginin kötüye kullanılması IBAC’ye doğrudan yapılan tüm şikâyetler, korunmalı açıklama olarak ele alınmalarının gerekip gerekmediğini görmek için değerlendirilir. Şikâyetinizin korunmalı bir açıklama olduğu saptanırsa, bu, koruma alacağınız anlamına gelir. •kamu kaynaklarının önemli ölçüde kötü yönetilmesi Şikâyetiniz, şunlar dâhil bir kamu kuruluşu veya kamu görevlisi hakkında olabilir: •Victoria kamu kesimi çalışanları •yukardaki davranışlarda bulunmak veya bulunma girişimini gerçekleştirmek için bir komplo •halk sağlığı veya güvenliği ya da çevre için önemli risk Açıklamanız ayrıca size veya tanıdığınız bir kişiye karşı, korunmalı bir açıklama nedeniyle girişilen ve şunlara içeren zarar verici herhangi bir hareket hakkında da olabilir: •Victoria kamu kesiminde/kamu kesimi için iş üstlenen yükleniciler •yaralanma, kayıp veya hasar •belediye görevlileri ve belediye meclisi üyeleri •ayırım •yargıçlar, hâkimler, ölüm olaylarına bakan yargıçlar ve idare adli kurullarının üyeleri •Victoria Polis gücünün yeminli veya yemin etmemiş üyeleri. Korunmalı bir açıklama, bir kamu kuruluşunun veya kamu görevlisinin görevi kötüye kullanmayı içeren bir davranışı hakkında olabilir ve şunlardan birini veya daha fazlasını içerebilir: •kamusal işlevlerin dürüst olmayan bir şekilde icrası •halkın güveninin bilerek veya umursamazca çiğnenmesi •gözdağı veya rahatsızlık •işinizi veya işletmenizi kötü bir şekilde etkileyen eylem. Korunmalı bir açıklama olması için, sağladığım bilginin gizli olması gerekir mi? Korunmalı bir açıklama genellikle, hâlihazırda hiç kimseye söylemediğiniz bir şeydir. Kamuya açık bir alanda olan (örn. basında yer alan) herhangi bir bilgi, genellikle, korunan bir açıklama olmaz. 1 Nasıl ihbarda bulunabilirim? Açıklama şunlar hakkında değilse, doğrudan IBAC’ye açıklamada bulunabilirsiniz: •IBAC veya IBAC’nin bir görevlisi, ki bu durumda açıklama Victoria Teftiş Kurulu’na yapılmalıdır www.vicinspectorate.vic.gov.au •bir Parlamento üyesi, ki bu durumda açıklama, o kişinin üye olduğu Parlamento kanadının başkanlığını yürüten kişiye yapılmalıdır. IBAC’ye veya başka bir kuruluşu şahsen, yazı ile, telefonla veya elektronik posta aracılığıyla açıklamada bulunabilirsiniz. IBAC’ye yapılacak açıklamalar için www.ibac.vic.gov.au internet sitemizdeki güvenlikli bir çevrimiçi formu kullanabilir veya basmak için bir kopyayı indirebilirsiniz. İlişki ayrıntılarımız bu bilgilendirme belgesinin sonundadır. Açıklama yapabileceğiniz kuruluşların bir listesi için lütfen, IBAC’nin www.ibac.vic.gov.au/resources/ protected-disclosures internet sitesindeki Korunmalı Açıklamalarda Yapmak ve Ele Almak için Yönergeler bölümünün 9’uncu sayfasına bakın. Yasaya aykırı olası bir uygulama hakkındaki endişelerimi önce kendi işverenime belirtmeli miyim? Hayır, doğrudan IBAC’ye bildirebilirsiniz; ancak, şikayetiniz korunmalı bir açıklama olarak değerlendirmezse, şikayetinizi ilgili kuruluşa veya başka bir araştırma kuruluşuna geri havale edebiliriz. İsmim saklı kalabilir mi? Endişelerini isminizi belirtmeden bildirebilirsiniz; ancak, sizinle daha fazla bilgi için ilişkiye geçemeyeceğimizden bu, şikayetinizin korunma istediğiniz anlamına gelip gelmeyeceğini değerlendirebilmede olası güçlükler yaratır. www.ibac.vic.gov.au Bir işverenin bir muhbirin kimliğini saklı tutması gerekir mi? Kuruluşlar, açıklama yapan kişinin kimliğini ve açıklamanın içeriğini, PD Yasası’nda belirtilen belirli koşullar dışında, gizli tutmalıdır. Ne gibi korunmalar alacağım? Şikâyetiniz korunmalı bir açıklama olarak değerlendirilirse, şu yasal korumalar uygulanır: •açıklama yapmış olmanız nedeniyle sivil davalar ve suç davalarının yanı sıra (disiplin işlemi dâhil) idari soruşturmalardan muafiyet •1975 Anayasa Yasası veya gizlilik yükümlülüğü getiren veya bilgilerin açıklanmasını kısıtlayan herhangi başka bir yasa kapsamında suç işlemiş olmaktan muafiyet •gizliliğin sürdürülmesini gerektiren veya bilgilerin açıklanmasını kısıtlayan (yeminli veya hukuk kuralı ya da uygulama ile) herhangi başka bir yükümlülüğü çiğnemiş olmaktan muafiyet •karalamış olmaktan korunma •korunmalı bir açıklamaya misilleme olarak zarar verici bir eylemden korunma. Korunmalı bir açıklamaya misilleme olarak karşılık veren zararlı eylem, cezai bir suçtur ve bir misilleme kurbanının yasal tazminat hakkı vardır. Korunmalı açıklamayı yapan kişinin eşi gibi üçüncü şahıslara karşı misillemeler de yasaktır. Birisi size karşı misilleme yaparsa veya yapma tehdidinde bulunursa, ilk bildirimde bulunduğunuz ve kuruluşunuzda korunmalı açıklamaları ele almaktan sorumlu olan kişiye şikâyette bulunabilirsiniz. IBAC’ye de şikâyette bulunabilirsiniz. Korunmalı açıklamaları kim araştırır? Bir dizi dürüstlük dairesi ve ana kamu kuruluşu açıklamalar alabilirken, olası korunmalı açıklamalar hakkında IBAC’yi bilgilendirmelilerdir. Korunmalı açıklamalar programının merkezî kuruluşu olduğundan, açıklamaları (doğrudan bir kişiden veya bildirimle başka bir kuruluştan) IBAC alacaktır. Açıklamaların korunmalı açıklama şikâyetleri olarak işlem görüp görmeyeceklerini bundan sonra değerlendirecektir. Bir açıklamanın, korunmalı açıklama şikâyeti olduğu kararlaştırıldığında, IBAC bundan sonra açıklamayı araştıracak, reddedecek veya başka bir araştırma kuruluşuna havale edecektir. IBAC, Victoria Kamu Denetçisi, Victoria Polisi ve Victoria Teftiş Dairesi, korunmalı açıklama şikâyetlerini araştırabilecek yegâne kuruluşlardır. IBAC sadece ciddi yolsuzluk içeren bir davranışına veya polisin görevi kötüye kullanmasına ilişkin bir korunmalı açıklamayı araştırabilir. Victoria Polisi sadece polis hakkındaki korunmalı açıklama şikâyetlerini araştırabilir. Tüm kamu kesimi kuruluşlarının korunmalı açıklama politikası var mıdır? Yasa gereği, Victoria’daki tüm kuruluşların, korunmalı bir açıklama yaptıkları için zarar verici eylemlere hedef olabilecek kişileri korumak amacıyla işlemleri olmalıdır. Açıklamalar alabilecek kamu kuruluşlarının ayrıca, çalışanlarının ve kamuoyunun yararlanabileceği alma ve işlemden geçirme yöntemleri olmalıdır. Bu bilgileri genellikle onların internet sitelerinde bulabilirsiniz. Düzmece veya kasten yanıltıcı ifadeler verirseniz korunmazsınız (bunlar cezai suçlardır). 2 Bildirimde bulunmadan önce Bildirimin Korunmalı Açıklama Yasası kapsamına girip girmediğini kontrol edin Bildiriminiz şunlar hakkında olmalıdır: •kamu işlevlerinin dürüst olmayan icrası •kamu güvenini bilerek ve umursamazca çiğnemek •resmi bir yetkiyle elde edilen bilgilerin kötüye kullanılması •yukardaki davranışlarda bulunma veya bulunma girişimi için komplo •kamu kaynaklarının önemli ölçüde kötü yönetimi •kamu sağlığı veya güvenliği ya da çevre için önemli risk •açıklamanız ayrıca size veya tanıdığınız bir kişiye karşı, korunmalı bir açıklama nedeniyle girişilen zarar verici herhangi bir hareket hakkında da olabilir. Nasıl bildirimde bulunabilirsiniz Bir kuruluş hakkında bildirimde bulunmak •Bir kuruluşun, yasaya aykırı şeyler hakkında bildirimde bulunmaya ilişkin politikaları ve bilgileri olması yasa gereğidir. Bu politikalar, bu konular hakkında nasıl bildirimde bulunacağınızı ve bu bildirimin nasıl ele alınacağını size söyleyecektir. İddialarınızı desteklemek için bilgi sağlayıp sağlayamayacağınızı kontrol edin •Kamu kesimi kuruluşları, korunmalı bir açıklama yapmanız konusunda size yol gösterecektir. •Sağladığınız bilgilerin açık, doğru, gerçeklere dayalı olması ve mümkün olduğunca fazla bilgi içermesi önemlidir. Duygusal ve öznel olmayın. Bilgili ve sağduyulu olun •IBAC’den veya (kamu kesiminde çalışıyorsanız) kuruluşunuzda korunmalı açıklamaları ele almaktan sorumlu kişiden bilgi isteyin. •kime ve nasıl bildirimde bulunacağınızda dikkatli olun – PD Yasası kapsamında korunmanız için, bildiriminiz doğru kişiye yapılmalıdır. •İnsanların ve kuruluşların kimliğinizi ve bildiriminizi gizli tutmalarını zorlaştırabileceği için niyetlerinizi yaymayın veya tehditte bulunmayın. Kuruluş içinde nasıl bildirimde bulunabilirim? •Kuruluşun başındaki kişiye bildirimde bulunabilirsiniz. •O kuruluş içinde korunmalı açıklamaları ele almaktan sorumlu kişiye bildirimde bulunabilirsiniz. •IBAC’ye bildirimde bulunabilirsiniz. •IBAC’ye de bildirimde bulunabilirsiniz. Bildirimde bulunmanızdan sonra Gizlilik Misillemelerden korunma •Bildirimde bulunduğunuz kişi, sizin kimliğinizi ortaya koyabilecek bilgileri, bilgileri açıklamak bir araştırmanın amacı doğrultusunda gerekli değilse, gizli tutmalıdır. •Korunmalı bir açıklama şikâyetinde bulunduğunuz için bir kişinin size veya tanıdıklarınıza karşı zarar verici eylemlerde bulunması, cezai bir suçtur. •Bildirimde bulunduğunuz kuruluş, sizi misillemelere karşı korumak için makul önlemler almalı ve bunun yanı sıra, genel hukuk ve mesleki sağlık ve güvenlik yasası kapsamında, öne çıkmanın sonucu olarak acı çekmemenizi sağlamak için yükümlülüklerini yerine getirmelidir. Ayrıca 1300 735 135 numaralı telefon aracılığıyla IBAC’den tavsiye alabilir veya www.ibac.vic.gov.au sitesinde güvenlikle bildirimde bulunabilirsiniz. Level 1, North Tower 459 Collins Street, Melbourne VIC 3000 GPO Box 24234, Melbourne, VIC 3001 T 1300 735 135 F (03) 8635 6444 Temmuz 2014 Bağımsız Geniş Tabanlı Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu (IBAC), Victoria’nın, Parlamento üyeleri, yargı mensupları ve eyalet hükümeti ve belediyeler dâhil tüm kamu kesiminde yolsuzluk içeren davranışları araştırıp önlemekten sorumlu ilk yolsuzlukla mücadele kuruluşudur. IBAC ayrıca polis personelinin görevi kötüye kullanmasına ilişkin geniş bir gözetim rolüne ve sistemlerini ve yöntemlerini iyileştirmek ve yolsuzluk içeren davranışları engellemek üzere kamu kesimi dairelerine engelleyici önlemler alarak yardımcı olmak için önemli bir eğitim işlevine sahiptir. Yolsuzluğu bildirmek için 1300 735 135 numaralı telefonu arayın veya www.ibac.vic.gov.au sitesini ziyaret edin Bu belge sadece bilgi verme amacını taşır ve hukuksal tavsiyenin yerine geçecek şekilde göz önüne alınmamalıdır. www.ibac.vic.gov.au 3