ŠkodaFabia KULLANIM KILAVUZU
Transkript
ŠkodaFabia KULLANIM KILAVUZU
SIMPLY CLE VER ŠkodaFabia KULLANIM KILAVUZU s3j8.4.book Page 1 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Giriş Kendiniz için bir Škoda 'ya karar verdiniz - Güveniniz için içtenlikle teşekkür ederiz. Škoda'nızla birlikte, en modern teknolojili bir aracı ve günlük kullanımınızda tam olarak yararlanmak istediğiniz sayısız donanımlarına sahip oluyorsunuz. Bu bakımdan size, aracınızı çabuk ve kapsamlı olarak tanımanız için bu kullanma kılavuzunu dikkatlice okumanızı tavsiye ediyoruz. Eğer aracınızla ilgili sorularınız veya problemleriniz varsa, lütfen yetkili servise veya ithalatçınıza başvurunuz. Orada sorular, uyarılar ve eleştiriler her zaman dostça karşılanır. Ülkenize özel farklı yasal yönetmelikler, bu kullanma kılavuzunda öngörülen bilgilerden daha önceliklidir. Škoda'nızdan memnun olmanızı ve her zaman iyi sürüşler yapmanızı dileriz. Škoda Auto s3j8.4.book Page 2 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 2 Giriş Araç belge ve bilgileri Araç belge ve bilgileri içinde, bu “Kullanma Kılavuzunun” yanısıra, “Servis Planını” ve “Yolda Yardım Bilgileri” ile ilgili belgeleri de bulacaksınız. Bunun dışında, aracın modeline ve donanımına bağlı olarak çeşitli talimat ve ek talimat da mevcut olabilir (örn. radyo kullanma kılavuzu). Yukarıda anılan belgelerden birisi eksik ise, vakit kaybetmeden size memnuniyetle yardımcı olacak olan bir yetkili servise başvurunuz. Servis aralıkları; Servis çalışmalarına genel bakış; Servis belgesi; Taşınırlık garantisinin onaylanması (sadece bazı ülkelerde geçerlidir); Garanti ile ilgili önemli uyarılar. Yürütülmüş servis işlerinin onayları ve olası garanti taleplerinin şartları. Araç belgelerinde bulunan bilgilerin, bu kullanma kılavuzundaki bilgilere nazaran daha öncelikli olduğuna dikkat edilmelidir. Bu yüzden aracınızı bir yetkili servise götürdüğünüz zaman, servis planını daima ibraz ediniz. Kullanma kılavuzu Bu kullanma kılavuzu yayınlandığı zamanki donanım kapsamını anlatır. Verilen bazı donanımlar, daha sonra kullanılabilir veya sadece belirli pazarlar için öngörülmüştür. Resimler önemsiz ayrıntılarda araçtan farklı olabilir; bunlar sadece genel bilgi olarak anlaşılmalıdır. Servis planınız kaybolursa veya eskimişse, aracınızın bakımının düzenli olarak yapıldığı yetkili servise başvurunuz. Orada size, bugüne kadar yapılan bütün servis çalışmalarını teyit eden bir kopya verilir. Kullanma kılavuzu, kullanım bilgileri dışında güvenliğiniz ve aracınızın değerini muhafaza etmesi için önemli bakım ve kullanım uyarıları içerir ve size değerli ipuçları verir ve yardımda bulunur. Size değerli ipuçları ve yardımlar sunar. Bunun ötesinde ayrıca, aracınızı nasıl daha güvenli, ekonomik ve çevre dostu olarak kullanabileceğinizi öğrenebilirsiniz. Güvenlik nedenlerinden dolayı, lütfen aksesuar, değişiklikler ve parça değişimi hakkındaki bilgilere de mutlaka dikkat ediniz sayfa 181. Fakat ayrıca bu kullanma kılavuzunun diğer bölümleri de önemlidir; zira aracın usulüne uygun kullanımı - düzenli bakım ve korumanın yanı sıra aracınızın değerinin korunmasını da sağlar ve yine ayrıca birçok durumlarda garanti konusu için ön koşullardan birisidir. Servis planı Aşağıdakileri kapsar: Araç bilgileri; Yolda yardım bilgileri Her ülkedeki önemli telefon numaralarını ve ayrıca Škoda İthalatçılarının adres ve telefon numaralarını içerir. s3j8.4.book Page 3 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM İçindekiler 3 İçindekiler Kullanma kılavuzunun yapısı (açıklamalar) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Kullanım 7 .................................. Kokpit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Genel bakış . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kısa talimat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Temel fonksiyonlar ve önemli uyarılar . . . . . . . . . . Göstergeler ve kontrol lambaları . . . . . . . . . . . . . Gösterge paneli genel bakış . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Devir ölçer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kilometre saati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Soğutma sıvısı sıcaklık göstergesi* . . . . . . . . . . . . . . Yakıt göstergesi* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Katedilen yol sayacı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Servis aralığı göstergesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dijital saat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vites değişimi için vites önerisi* . . . . . . . . . . . . . . . . Çok fonksiyonlu gösterge (Araç bilgisayarı)* . . . . MAXI DOT-Display (bilgi ekranı)* . . . . . . . . . . . . . . . Auto-Check kontrolü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kontrol lambaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kilit açma ve kilitleme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Anahtar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kilitleme / Kilidi açma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Çocuk emniyet tertibatı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Merkezi kilitleme sistemi* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Uzaktan kumanda* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hırsızlık alarm sistemi* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Araç içi denetimi* ve çekme koruması denetimi* Elektrikli camlar* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Elektrikli sürgülü/açılır-kapanır tavan* . . . . . . . . . . Kullanım Emniyet Işık ve görüş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 9 10 10 15 15 15 16 16 16 17 17 18 18 19 22 23 25 34 34 35 35 36 39 41 42 42 44 Işık . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . İç aydınlatma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Görüş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cam silme ve yıkama sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dikiz aynaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları . . . . . . . . . Ön koltuklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Koltuk başlıkları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ön koltukların ısıtılması* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arka koltuklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pedallar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bagaj bölmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bagaj bölümünde değişken yükleme tabanı* (Combi) Fileli ayırma bölmesi* (Combi) . . . . . . . . . . . . . . . . . Bagajda bisiklet tutucu* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Portbagaj* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ön içecek tutucusu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arka içecek tutucusu* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Park fişi tutucu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Küllük* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Çakmak* ve prizler* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Eşya gözleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kalorifer ve klima sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hava çıkış kanalları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . İç hava sirkülasyonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kalorifer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Climatic (yarı otomatik klima sistemi)* . . . . . . . . . . Climatronic* (Otomatik klima sistemi) . . . . . . . . . . Sürüşe başlama ve sürüş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Direksiyon simidi konumunun ayarlanması . . . . . Kontak kilidi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Motoru çalıştırma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Motorun durdurulması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vites değiştirme (düz şanzıman) . . . . . . . . . . . . . . . . Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları 47 47 52 53 54 56 58 58 59 59 60 61 62 66 67 69 71 72 72 73 73 73 74 79 79 79 80 82 85 88 88 88 89 90 91 El freni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Park Yardım Sistemi* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hız ayar sistemi (GRA)* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . “ÇALIŞTIRMA-DURDURMA”* . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 92 93 94 Otomatik şanzıman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 97 Otomatik şanzıman* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . İletişim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Çok fonksiyonlu direksiyon* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Universal Telefon hazırlığı GSM II* . . . . . . . . . . . . . . Konuşma kullanımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bluetooth® üzerinden müzik yayını . . . . . . . . . . . . AUX-IN* ve MDI* girişleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Emniyet 103 103 105 110 111 111 ................................... 113 Pasif emniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 113 114 Esaslar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Doğru oturma pozisyonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Emniyet kemerleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Neden emniyet kemerleri? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ön taraftan olan bir kazanın fiziksel prensibi . . . . Emniyet kemerlerinin kullanımındaki önemli emniyet uyarıları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Emniyet kemerleri doğru olarak nasıl takılır? . . . . Emniyet kemeri gerdiricisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hava yastığı sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hava yastığı sisteminin anlatılması . . . . . . . . . . . . . Ön hava yastıkları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Yan hava yastıkları* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kafa hava yastıkları* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hava yastıklarının devre dışı bırakılması . . . . . . . . Çocukların emniyetli şekilde taşınması . . . . . . . Çocuk taşıyorsanız, bunları öğrenmeye değer! . . Çocuk koltugu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arıza yardımı Teknik bilgiler 117 117 117 118 119 120 122 122 123 125 126 128 130 130 132 s3j8.4.book Page 4 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 4 İçindekiler “ISOFIX” sistemi ile çocuk koltuğunun bağlanması* “Top Tether” sistemi ile çocuk koltuğunun bağlanması Sürüş Uyarıları 135 136 ......................... 137 Akıllı teknoloji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137 137 139 140 140 141 141 141 142 143 Elektronik dengeleme programı (ESP)* . . . . . . . . . Frenler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fren güçlendirici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Anti blok sistem (ABS) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fren yardımcısı* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Yokuş yukarı çıkma yardımcısı* . . . . . . . . . . . . . . . . Elektro-hidrolik direksiyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lastik hava basıncı gözetimi* . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dizel parçacık filtresi* (Dizel motoru) . . . . . . . . . . . Araç kullanma ve çevre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . İlk 1.500 kilometre ve sonrası . . . . . . . . . . . . . . . . . . Katalitik konvertör . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ekonomik ve çevreye duyarlı olarak sürüş . . . . . . . Çevre uyumluluğu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Yurt dışında araç kullanma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Araç hasarlarından kaçınma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Yollardaki su birikintilerinden geçmek . . . . . . . . . . Römorklu sürüş . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Römork kullanımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144 144 145 145 148 149 149 149 151 151 Kontrol etme ve ilave etme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Motor bölmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Motor yağı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Soğutma sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fren hidroliği . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Akü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cam yıkama sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tekerlekler ve lastikler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tekerlekler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi . . . . . . . . . Aksesuar ve yedek parçalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Teknik değişiklikler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . N1 kategori araçlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arıza yardımı .................... 153 Aracın bakımı ve aracın temizlenmesi . . . . . . . . 153 153 153 157 Genel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aracın dış bakımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aracın iç bakımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Yakıt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Benzin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dizel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Yakıt doldurma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 160 160 161 175 175 181 181 181 181 ............................ 183 Arıza yardımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 183 183 183 184 184 185 188 190 İlk yardım çantası* ve ikaz üçgeni* . . . . . . . . . . . . . . Yangın söndürme tüpü* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Araç aletleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lastik onarım takımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Stepne* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tekerlek değişimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Takviye kablosu ile çalıştırma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . İterek çalıştırma ve çekilme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sigortalar ve ampuller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kullanım uyarıları 163 163 165 167 169 170 174 Elektrik sigortaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ampuller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Teknik bilgiler 193 193 198 ........................... 205 Teknik bilgiler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 205 205 205 205 205 206 Genel Bilgiler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kullanılan kısaltmalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sürüş performansı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ağırlıklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tanıma verileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ECE kurallarına ve AB direktiflerine göre yakıt tüketimi Boyutlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Motor yağının özellikleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,2 l/44 kW - EU 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,2 l/51 kW - EU 5/EU 2 DDK . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,2 l/63 kW TSI - EU 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,2 l/77 kW TSI - EU 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,4 l/63 kW - EU 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,6 l/77 kW - EU 4, EU 2 DDK . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,4 l/132 kW TSI - EU 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,2 l/55 kW TDI CR DPF - EU5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,6 l/55 kW TDI CR - EU 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,6 l/66 kW TDI CR - EU 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1,6 l/77 kW TDI CR - EU 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Alfabetik Dizin ......................... 207 208 210 212 214 216 218 220 222 224 226 228 230 233 s3j8.4.book Page 5 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM İçindekiler Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 5 s3j8.4.book Page 6 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 6 Kullanma kılavuzunun yapısı (açıklamalar) Kullanma kılavuzunun yapısı (açıklamalar) Elinizdeki bu kılavuz, gerekli bilgileri bulmanızı ve okuyarak anlamanızı kolaylaştırmak için, tamamen sistematik olarak düzenlenmiştir. Bölümler, içindekiler ve alfabetik başlık fihristi Kullanma kılavuzunun metni, genel bakışlı bölümler halinde özetlenmiş olan oldukça kısa kısımlara ayrılmıştır. Güncel bölüm, alt sağ tarafta öne çıkarılmıştır. Bölümlere göre düzenlenmiş olan İçindekiler ve kullanma kılavuzunun sonunda bulunan ayrıntılı Alfabetik başlık fihristi istediğiniz bilgiyi çabuk bulmanıza yardım eder. Kısımlar Bir çok kısım tüm araçlar için geçerlidir. Donanım varyantları çok çeşitli olabildikleri için, kısımlar ayrılmış olmalarına rağmen, sizin aracınızda mevcut olmayan donanımlara da yer verilmiş olabilir. Kısa bilgi ve talimat UYARI! En önemli uyarılar UYARI başlığı ile işaretlenmiştir. Bu UYARI uyarıları, ciddi kaza veya yaralanma tehlikesi konusunda dikkatinizi çeker. Metinde sık olarak küçük bir uyarı işaretinin önünde bulunan bir çiftli ok vardır. Bu sembol, bölümün sonunda mutlaka dikkat etmeniz gereken bir UYARI uyarısı ile ilgili sizi uyarır. Dikkat! Bir Dikkat uyarısı, aracınızla ilgili olası hasarlar bakımından dikkatinizi çeker (örn. şanzıman hasarları), veya genel kaza tehlikeleri konusunda uyarır. Çevre Notu Bir çevre koruma uyarısı, çevre koruma ile ilgili dikkatinizi çeker. Burada örneğin düşük yakıt tüketimi için öneriler bulabilirsiniz. Her kısmın bir başlığı vardır. Bunu takiben, bu kısmın hangi konu hakkında olduğunu size anlatan bir kısa bilgi (büyük yatık harfler ile) verilir. Resimden sonra çoğunlukla, size gerekli bilgiyi açıklayan bir talimat (oldukça büyük harflerle) olur. Yapılan çalışma adımları bir tire işareti ile gösterilmektedir. Yön bilgileri Tüm yön bilgileri, “sol”, “sağ”, “ön”, “arka” gibi aracın sürüş yönü ile ilgilidir. Sembol açıklaması Böyle işaretlenmiş olan donanımlar, sadece seri olarak üretilen belirli motor modellerine aittir veya sadece belirli modeller için çoklu donanımlar olarak verilebilir. Bir bölümün sonu. Bölüm,sonraki sayfada devam etmektedir. Uyarılar Metinde kullanılan her dört uyarı şekli ilgili bölümün sonunda belirtilmiştir. Not Normal bir uyarı genel anlamda önemli bilgiler hakkında dikkatinizi çeker. s3j8.4.book Page 7 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 7 Kullanım Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 8 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 8 Kokpit Şek. 1 Resimde gösterilen donanımlardan bir kaçı sadece belirli model tiplerine aittir veya çoklu donanımlardır. s3j8.4.book Page 9 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kokpit 9 Kokpit Genel bakış 17 Donanımına göre düğme: A Bu genel bakış, gösterge ve kullanım elemanlarını hızlı olarak tanımanıza yardım eder. 1 A 2 A 3 A 4 A 5 A Elektrikli camlar* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Elektrikli dış ayna ayarı* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hava çıkış kanalları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Çok fonksiyonlu düğme kolu: Sinyaller, uzun huzmeli farlar ve park lambası, selektör . . . . . . . . . 42 56 79 Hız ayar sistemi* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Direksiyon simidi: Kornalı 93 Sürücü hava yastıklı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123 Radyo, navigasyon ve telefon kullanım tuşlu* . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 15 6 Gösterge paneli: Göstergeler ve kontrol lambaları . . . . . . . . . . . . . . . . . A 7 Çok fonksiyonlu düğme kolu: A 8 A 9 A 10 A 11 A 12 A 13 A 19 Cam silme ve yıkama sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arka cam ısıtma düğmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ASR * düğmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hava çıkış kanalları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Flaşör sistemi düğmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ön yolcu hava yastığı devre dışı bırakma kontrol lambası* . . . . . . . . . Donanımına göre: Kalorifer kullanımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 53 137 79 50 129 Climatic* kullanımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 Climatronic* kullanımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 75 123 129 Emniyet Sürüş Uyarıları 39 Araç içi denetimi* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kumanda panelindeki sigorta kutusu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Far düğmesi ve ışık mesafesi ayarı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Motor kaputu kilit açma kolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Direksiyon simidi ayar kolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kontak kilidi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Donanımına göre: Radyo* 42 193 47, 50 163 88 88 Navigasyon* Çok fonksiyonlu gösterge* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Ön yolcu tarafındaki eşya gözleri* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A 15 Ön yolcu hava yastığı* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A 16 Ön yolcu hava yastığı düğmesi* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A Kullanım 51 18 A 19 A 20 A 21 A 22 A 23 A Bagaj kapağının kilidinin açılması* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 24 Sürücü koltuğunun ısıtması için döner düğme* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A 25 Merkezi kilitleme düğmesi* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A 26 Donanımına göre: A 59 38 Vites kolu (Düz şanzıman) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 Vites kolu ((Otomatik şanzıman DSG)*) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ön yolcu koltuğunun ısıtması için döner düğme* . . . . . . . . . . . . . . . . . Donanımına göre: Küllük* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 59 Eşya gözü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . MDI* . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 111 27 A 28 A 29 A 73 Not Fabrika çıkışında radyo veya navigasyon sistemi ile donatılmış olan araçlarda bu cihazların her birisi için ayrı bir kullanma kılavuzu bulunmaktadır. Sağdan direksiyonlu araçlardaki kullanım elemanlarının düzenlenmesi, sayfa 8, şek. 1'de gösterilen düzenlemeye nazaran kısmen farklıdır. Semboller daima her bir kullanım elemanı için aynıdır. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 10 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 10 Kısa talimat Kısa talimat Temel fonksiyonlar ve önemli uyarılar Direksiyon simidi konumunun ayarlanması Giriş Kısa kılavuz bölümü, araca ait önemli kumanda elemanlarının hızlı olarak tanıtılmasına hizmet eder. Kullanma kılavzunun aşağıdaki bölümlerinde bulunan tüm uyarılara dikkat etmek gereklidir. Aracın kilidinin açılması ve kilitlenmesi Şek. 3 Ayarlanabilir direksiyon simidi: Direksiyon kolonundaki kol / Sürücünün direksiyon simidine olan doğru uzaklığı Direksiyon simidinin konumunu dikey ve teleskobik yönde ayarlayabilirsiniz. – Direksiyon simidinin altındaki kolu aşağıya şek. 3 - sola doğru yatırınız. – Direksiyon simidini istenen konuma getiriniz (Yükseklik ve uzunluk yönünde). Şek. 2 Uzaktan kumanda anahtarı 1 Aracın kilidinin açılması A 2 Bagaj kapağı kilidinin açılması A 3 Aracın kilitlenmesi A 4 Anahtarın dışa açılması/içe katlanması A Diğer uyarılar sayfa 40, “Aracın kilidinin açılması ve kilitlenmesi”. – Kolu yukarıya doğru sonuna kadar bastırınız. Direksiyon simidinin konumunu dikey ve teleskobik yönde ayarlayabilirsiniz. Diğer uyarılar sayfa 88, “Direksiyon simidi konumunun ayarlanması”. UYARI! Direksiyon simidini, direksiyon simidi ile göğüs kemiği arasındaki mesafe en az 25 cm. olacak şekilde ayarlayınız şek. 3 - sağda. Eğer asgari mesafeyi muhafaza etmezseniz, hava yastığı sistemi sizi koruyamaz - Ölüm tehlikesi! Direksiyon simidini sürüş sırasında ayarlamamalısınız! Direksiyon simidinin konumunun sürüş esnasında yanlışlıkla değişmemesi için, ayar kolu güvenlik önlemlerinden dolayı mutlaka sıkıca yukarı doğru bastırılmış olmalıdır - Ölüm tehlikesi! s3j8.4.book Page 11 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kısa talimat 1 Koltuğun uzunlamasına yönde ayarlanması A 2 Koltuk yüksekliğinin ayarlanması* A 3 Koltuk arkalığının eğiminin ayarlanması A Kemer yükseklik ayarı Diğer uyarılar sayfa 58, “Ön koltukların ayarlanması”. UYARI! Sürücü koltuğunu sadece araç dururken ayarlayınız - Kaza tehlikesi! Şek. 4 Ön koltuk: Kemer yükseklik ayarı Elektrikli dış ayna ayarı* – Ayarlamak için saptırma askısını bastırarak istenen yöne doğru yukarıya veya aşağıya itiniz şek. 4. – Ayardan sonra, kemerden darbeli bir şekilde çekerek, saptırma askısının tam olarak oturup oturmadığını kontrol ediniz. Diğer uyarılar sayfa 119, “Ön koltukların yükseklik ayarı”. UYARI! Şek. 6 Kapının iç kısmı: Döner düğme Kemerin yüksekliğini, kemerin omuzdaki kısmı takriben omuz ortasından hiçbir zaman boynun üzerinden değil - geçecek şekilde ayarlayınız! Ön koltukların ayarlanması Dış ayna ısıtması Sol dış aynanın ayarlanması Sağ dış aynanın ayarlanması Kullanımın devreden çıkarılması Diğer uyarılar sayfa 56, “Dikiz aynaları”. Şek. 5 Koltuktaki kumanda elemanları Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 11 s3j8.4.book Page 12 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 12 Kısa talimat Işığı devreye sokma ve devreden çıkarma Sinyal lambası ve uzun far kolu Şek. 7 Kumanda paneli: Far şalteri Tüm ışıkların kapatılması Park ışığının açılması Şek. 8 Sinyal lambası ve uzun far kolu A Sağ sinyal lambası A B Sol sinyal lambası A C Kısa ve uzun huzmeli farlar arasında geçiş A D Selektör A Kısa huzmeli veya uzun huzmeli farların açılması Diğer uyarılar sayfa 51, “Sinyal lambası - ve uzun far kolu ”. Sis farı* Silecek kolu Arka sis lambası Diğer uyarılar sayfa 47, “Işığı devreye sokma ve devreden çıkarma ”. Şek. 9 Silecek kolu A Fasılalı düğme A 0 Silme devre dışı A 1 Fasılalı silme A s3j8.4.book Page 13 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kısa talimat 2 Yavaş silme A 3 Hızlı silme A 4 Bir kerelik silme A 5 Silme/yıkama otomatiği A 13 Yakıt doldurma Arka cam sileceği 6 Fasılalı silme – her 6 saniyede bir A 7 Silme/yıkama otomatiği A Diğer uyarılar sayfa 54, “Silecekler”. Şek. 11 Aracın sağ arka tarafı: Yakıt deposu kapağı / vidalı kapağı sökülmüş yakıt deposu kapağı Elektrikli camlar* – Depo kapağını elle açınız şek. 11 - solda. – Yakıt dolum boğazının vidalı yakıt deposu kapağının kilidini aracın anahtarı ile sola doğru açınız. – Vidalı depo kapağını tamamen sola doğru çevirerek dışarı alınız ve sağdaki depo kapağının üzerine yerleştiriniz şek. 11 - sağda. Diğer uyarılar sayfa 161, “Yakıt doldurma”. Şek. 10 Sürücü kapısındaki düğmeler Motor kaputu kilidinin açılması A Sürücü kapısındaki otomatik cam düğmesi A B Ön yolcu kapısındaki otomatik cam düğmesi A C Sağ arka kapıdaki otomatik cam düğmesi* A D Sol arka kapıdaki otomatik cam düğmesi* A S Emniyet düğmesi* A Diğer uyarılar sayfa 42, “Elektrikli cam düğmeleri”. Şek. 12 Motor kaputunun kilit açma kolu – Sürücü tarafında gösterge panelinin altında bulunan kilit açma kolunu çekiniz şek. 12. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 14 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 14 Kısa talimat Diğer uyarılar sayfa 163, “Motor kaputu kilidinin açılması”. Diğer uyarılar sayfa 165, “Motor yağ seviyesinin kontrol edilmesi”. Motor kaputunun açılması Şek. 13 Radyatör ızgarası: Emniyet kolu / kaput desteği ile kaputu emniyete alma – Emniyet kolunu çekin şek. 13 - solda, motor kaputunun kilidi tamamen açılır. – Kaput desteğini tutucusundan çıkarınız ve bunu ona ait sağdaki deliğe yerleştiriniz şek. 13 - sağda. Diğer uyarılar sayfa 163, “Motor kaputunun açılması ve kapatılması”. Motor yağ seviyesinin kontrol edilmesi Şek. 14 Yağ ölçüm çubuğu a Motor yağı tamamlanmamalıdır. A b Motor yağı tamamlanabilir. A c Motor yağı mutlaka tamamlanmalıdır. A s3j8.4.book Page 15 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Göstergeler ve kontrol lambaları Göstergeler ve kontrol lambaları Gösterge paneli genel bakış Şek. 15 Gösterge paneli 1 Devir ölçer sayfa 15 A 2 Ekran A 6 Tuş: A Kat edilen yol mesafesi günlük sayacının sıfırlanması Kat edilen yol mesafesi için sayaç ile birlikte sayfa 17 Servis aralığı göstergesinin sıfırlanması Servis aralığı göstergesi ile sayfa 17 Saat / dakika ayarı Dijital saatli sayfa 18 Gösterge modunun etkinleştirilmesi/devre dışı bırakılması Çok fonksiyonlu göstergeli* sayfa 19 7 Yakıt göstergesi* sayfa 16 A Bilgi ekranlı* sayfa 22 3 Kilometre saati sayfa 16 A 4 Soğutma sıvısı sıcaklık göstergesi* sayfa 16 A 5 Gösterge modu tuşu: A Devir ölçer Saat / dakika ayarı İkinci hızın mil/saat veya km/saat olarak etkinleştirilmesi/devre dışı bırakılması* Geriye kalan günlerin servis aralıkları göstergesi ve bir sonraki muayene servisi sıfırlamasına kadar kilometre veya mil rakamı* 1) Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları 1 şek. 15 motor kumanda cihazının motor devrini Devir saatinin kırmızı bölgesi A sınırlamaya başladığı bölgeyi ifade eder. Motor kumanda cihazı, motor devir sayısını emniyetli bir değere göre sınırlandırır. 1) İngiliz ölçüm birimlerinin kullanıldığı ülkeler için geçerlidir. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 15 s3j8.4.book Page 16 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 16 Göstergeler ve kontrol lambaları Devir saatinin kırmızı bölgesine ulaşmadan önce bir üst vitese takınız veya otomatik şanzımanın vites kolu konumunu D olarak seçiniz. leyebilir. Uyarı sembolü gösterge panelinde yanıp sönmediği sürece bunun bir sakıncası yoktur. Motor çalışma sıcaklığına erişmeden ve rodaj süresi içinde yüksek devir sayılarından sakınınız sayfa 144. Ekranda sembolü yanıp söndüğünde, ya soğutma sıvısı sıcaklığı çok yüksektir ya da soğutma sıvısı seviyesi çok düşüktür. Uyarılara dikkat ediniz sayfa 28, “Soğutma sıvısı sıcaklığı / Soğutma sıvısı seviyesi ”. Çevre Notu Erken vites yükseltme yakıt tasarrufu sağlar, aracın çalışma sesini azaltır, çevreyi korur ve motorun ömrünü ve güvenirliğini iyi duruma getirir. Kilometre saati Hız aşımı uyarısı* 120 km/saat'lik sürüş hızının aşılması durumunda sesli bir uyarı sinyali duyulur. Sürüş hızı tekrar hız sınırının altına inerse sesli uyarı sinyali kapatılır. Not Bu fonksiyon sadece bazı ülkelerde geçerlidir. UYARI! Motor kaputunu açmadan ve soğutma sıvısı seviyesini kontrol etmeden önce uyarılara sayfa 164, “Motor bölmesindeki çalışmalar” dikkat ediniz. Dikkat! Taze hava girişinin önündeki ek farlar ve takılan diğer parçalar soğutma sıvısının soğutma etkisini kötüleştirir. Yüksek dış sıcaklıklarda ve kuvvetli motor yüklemesinde motorun aşırı ısınma tehlikesi ortaya çıkar. Yakıt göstergesi* 7 sayfa 15, şek. 15 sadece kontak açık iken çalışır. Yakıt göstergesi A Soğutma sıvısı sıcaklık göstergesi* 4 sayfa 15, şek. 15, sadece kontak açık iken Soğutma sıvısı sıcaklık göstergesi A çalışır. Motor hasarlarını önlemek için, sıcaklık bölgeleri hususunda aşağıdaki uyarılara lütfen dikkat ediniz: Soğuk bölge Eğer ibre hala skalanın sol bölgesindeyse, motor çalışma sıcaklığına henüz ulaşmamıştır. Yüksek motor devirlerinden, tam gaz vermekten ve kuvvetli motor yüklemelerinden kaçınınız. Çalışma bölgesi Eğer ibre skalanın orta bölgesinde salınıyorsa, motor çalışma sıcaklığına ulaşmıştır. Kuvvetli motor yüklemesinde ve yüksek dış sıcaklıklarda ibre, sağa doğru daha da iler- Yakıt deposunun kapasitesi yaklaşık 45 litredir. İbre rezerv işaretine ulaştığında, gösterge panelinde uyarı sembolü yanar. Daha hala yaklaşık 7 litre yakıt vardır. Bu sembol size, mutlaka yakıt almanız gerektiğini hatırlatır. Bilgi ekranında* şu yazı gösterilir: Please refuel! (Lütfen yakıt doldurun!) Uyarı sinyali olarak ilaveten akustik bir ses duyulur. Bazı araçlarda yakıt göstergesi gösterge panelinin ekranında görünür. Dikkat! Hiçbir zaman tamamen boş depo ile araç kullanmayınız! Yakıt sisteminin düzensiz beslenmesi, motorun düzensiz dönmesine neden olabilir. Yanmamış yakıt, egzoz gazı sistemine girerek, katalitik konvertöre zarar verebilir! s3j8.4.book Page 17 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Göstergeler ve kontrol lambaları Katedilen yol sayacı 17 Servis aralığı göstergesi Katedilen yol sayacı ekranın alt kısmında bulunur. Katedilen mesafenin bilgisi kilometre cinsinde (km) olur. Bazı ülkelerde ölçüm birimi olarak “mil” kullanılır. Sıfırlama düğmesi 6 sayfa 15, şek. 15 yaklaşık 1 saniye basılı tuttuğunuz zaman, Sıfırlama düğmesini A günlük sayaç sıfırlanır. Kat edilen yol mesafesi günlük sayacı (trip) Kat edilen yol mesafesi günlük sayacı, son sıfırlanmasından itibaren ne kadar yol kat edilmiş olduğunu, 100 metrelik ya da 1/10 millik adımlarla gösterir. Şek. 16 Servis aralığı göstergesi: Uyarı Katedilen yol sayacı Ekrandaki gösterge, aracın donanımına bağlı olarak değişebilir. Kat edilen yol mesafesi sayacı, aracın toplam olarak kat etmiş olduğu kilometreyi veya mil değerini gösterir. Servis aralığı göstergesi Arıza göstergesi Gösterge panelinde bir arıza var ise, ekranda sürekli olarak Error yazısı gösterilir. Hatanın en kısa zamanda bir yetkili servisi tarafından giderilmesini sağlayınız. Kontak açıldığında bir anahtar sembolü ile yaklaşan servis zamanı ve ne kadar kilometre kaldığı gösterilir şek. 16. Aynı zamanda bir sonraki servise kaç gün kaldığı da gösterilir. Bilgi ekranında* şu yazı gösterilir: Service in ... km or ... days (Servis ... km veya ...günden sonra) UYARI! Katedilen yol sayacını emniyet nedenlerinden dolayı hiç bir zaman sürüş esnasında geri ayarlamayınız. Not Bilgi ekranı* olan araçlarda ikinci hızın göstergesi mil/saat veya km/saat olarak etkinleştirilmişse, bu sürüş hızı sayacın yerine katedilen toplam sürüş mesafesi olarak gösterilir. Kilometre göstergesi, gerektiğinde günlük sayaç servis vadesine kadar 100 km'lik adımlarla, gerektiğinde gün olarak geri sayar. Servis vadesi geldiği zaman, ekranda 20 saniye yanıp sönen bir anahtar sembolü ve Servis metni belirir. Bilgi ekranında* şu yazı gösterilir: Service now! (Servis şimdi!) Bir sonraki servis tarihine kadar olan yol mesafesi ve gün sayısı göstergesi 5 düğmesi yardımıyla her zaman Bir sonraki servis için kalan yol mesafesini ve günleri A görüntüleyebilirsiniz sayfa 15. Ekranda 10 saniye süreyle bir anahtar sembolü belirir ve kaç kilometre kaldığı gösterilir. Aynı zamanda bir sonraki servise kaç gün kaldığı da gösterilir. Bilgi ekranı* olan araçlarda bu göstergeyi SETUP (ayarlar) menüsü ile çağırabilirsiniz sayfa 22. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 18 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 18 Göstergeler ve kontrol lambaları Bilgi ekranında* 10 saniye gösterilir: Servis aralıkları hakkında detaylı bilgiler için - Bkz. Servis Planı Kitapçığı. Service in ... km or ... days (Servis ... km veya ...günden sonra) Servis aralığı göstergesinin sıfırlanması Servis aralık göstergesini, gösterge panelinin ekranında bir servis mesajı veya en azından bir ön ikaz gösterildiğinde, sıfırlama düğmesiyle de sıfırlayabilirsiniz. Sıfırlama işleminin bir yetkili servis tarafından yapılmasını tavsiye ederiz. Servis: İlgili muayeneden sonra göstergenin hafızasını sıfırlar; Dijital saat 5 ve A 6 düğmeleri ile ayarlayınız sayfa 15, şek. 15. Saati A 5 düğmesi ile değiştirmek istediğiniz göstergeyi seçiniz, ve A 6 düğmesi ile değişikliği A uygulayınız. Bilgi ekranı* olan araçlarda, saat ayarı Time (zaman) menüsünden yapılabilir sayfa 24. Servis planına bir giriş yapar; Sürücü tarafındaki kumanda paneline bir sonraki servis zamanının yazılı olduğu etiketi yapıştırır. 6 sayfa 15 yardımıyla da sıfırlanabilir: Servis aralığı göstergeleri, sıfırlama tuşu A Bilgi ekranı* olan araçlarda bu göstergeyi SETUP (ayarlar) menüsü ile çağırabilirsiniz sayfa 22. UYARI! Saat ayarı güvenlik nedenlerinden dolayı sürüş esnasında değil, bilakis sadece duran araçta yapılmalıdır! Vites değişimi için vites önerisi* Dikkat! Servis aralığı göstergesini sizin sıfırlamanızı tavsiye etmiyoruz, zira servis aralığı göstergesinin bir yanlış ayarı olabilir ve böylece de araçta olası arızalar meydana gelebilir. Not Göstergeyi servis aralıklarının arasında sıfırlamayınız, aksi halde yanlış şeyler gösterilir. Araç aküsü söküldüğü zaman, servis aralığı göstergesi değerleri olduğu şekilde muhafaza edilir. Bir onarımdan sonra gösterge paneli değiştirilirse, servis aralığı göstergesinin sayacına doğru değerler girilmelidir. Bu çalışma bir yetkili servis tarafından yapılır. Uzatılmış esnek servis aralıklı (QG1) göstergenin sıfırlama düğmesi ile sıfırlanmasından sonra, veriler uzatılmış sabit servis aralıklı (QG2) araçlardaki gibi gösterilir. Bu nedenden dolayı, servis aralığı göstergesinin sıfırlama işlemini sadece, bu işlemi bir araç sistem test cihazı ile yapan bir Škoda yetkili servisi tarafından yapılmasını tavsiye ediyoruz. Şek. 17 Vites değişimi için vites önerisi A şek. 17 bigisi gösterilir. Gösterge panelinin ekranında takılmış vites A Mümkün olduğu kadar düşük yakıt tüketimi yapmak için, ekranda bir başka vitese geçiş önerisi gösterilir. B Kontrol ünitesi vites değiştirmenin uygun olduğunu algıladığında, ekranda bir ok A gösterilir. Bu ok, duruma göre vites büyütmenin veya vites küçültmenin önerilmesine bağlı olarak yukarı veya aşağı doğru gösterir. A önerilen vites gösterilir. Aynı anda güncel olarak takılmış olan vitesin yerine A s3j8.4.book Page 19 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Göstergeler ve kontrol lambaları Çok fonksiyonlu gösterge (Araç bilgisayarı)* 19 Hafıza Giriş Çok fonksiyonlu gösterge, aracın donanımına göre devir saati ekranında şek. 18 veya bilgi ekranında gösterilir sayfa 22. Çok fonksiyonlu gösterge size bir çok faydalı bilgiler sağlar: Dış sıcaklık sayfa 20 Sürüş süresi sayfa 20 O andaki yakıt tüketimi sayfa 20 Ortalama yakıt tüketimi sayfa 20 Menzil sayfa 21 Katedilen yol sayfa 21 Eğer ekranda 1 sayısı belirirse, bir tek sürüşün hafıza (Hafıza alanı 1) verileri gösterilir. Eğer 2 sayısı belirirse, toplam sürüşün hafıza (Hafıza alanı 2) verileri gösterilir. Ortalama hız sayfa 21 B sayfa 20, şek. 19 düğmesi ile olur. Hafıza tipinin değiştirilmesi silecek kolundaki A Güncel hız* sayfa 21 Hız aşımı uyarısı* sayfa 21 Bilgi ekranı* olan araçlarda, göstergeyi bazı bilgilere kapatmak mümkündür. Not Belli ülke modellerindeki göstergeler İngiliz ölçü sistemindedir. Wird die Anzeige der zweiten Geschwindigkeit in mph aktiviert, wird die aktuelle Geschwindigkeit* in km/h auf dem Display nicht angezeigt. Şek. 18 Çok fonksiyonlu gösterge Çok fonksiyonlu gösterge, otomatik çalışan iki hafıza ile donatılmıştır. Seçilen hafıza, gösterge alanının ortasında gösterilir şek. 18. Tek sürüş hafızası (Hafıza 1) Tek sürüş hafızası, kontağın açılmasından kapanmasına kadar olan sürüş bilgilerini toplar. Eğer sürüşe kontak kapatıldıktan sonra 2 saat içinde devam edilirse, yeni gelen bilgiler güncel sürüş bilgilerinin hesaplanmasına dahil edilirler. Eğer araç 2 saatten fazla kullanılmazsa, hafıza otomatik olarak silinir. Toplam sürüş hafızası (Hafıza 2) Toplam sürüş hafızası, herhangi bir sayıdaki münferit sürüşlerden toplam 19 saat ve 59 dakikalık sürüş süresine veya 1.999 km sürüş mesafesine kadar olan sürüş verilerini toplar veya bilgi ekranıyla* donatılmış araçlarda 99 saat ve 59 dakikalık veya 9.999 km sürüş mesafesi . Öngörülen değerlerden birisi aşılırsa, hafıza silinir ve hesaplama yeniden başlar. Toplam sürüş hafızası, tek sürüş hafızasına karşılık, 2 saatten fazla sürüş kesilmesinden sonra silinmez. Not Eğer aracın aküsü sökülürse, tüm hafıza değerleri 1 ve 2 silinir. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 20 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 20 Göstergeler ve kontrol lambaları Kullanım Dış sıcaklık Dış sıcaklık, kontak açıldığında ekranda gösterilir. Dış sıcaklık +4°C'nin altına düşerse, dış sıcaklık göstergesinde 10 saniye yanıp sönen ve ardından dış sıcaklık ile sabit olarak kalan bir kar tanesi sembolü belirir (Buz tutma A devirmeli uyarı sinyali). Aynı anda sesli bir sinyal duyulur. Silecek kolundaki A düğmeye basıldıktan sonra şek. 19 en son gösterilen fonksiyon belirir. Şek. 19 Çok fonksiyonlu gösterge: Kullanım elemanları A ve A B düğmesi, silecek kolunda bulunur şek. 19. Devirmeli düğme A Hafıza seçimi B düğmesine kısa süreli dokunarak istediğiniz hafızayı seçiniz. – Silecek kolundaki A Fonksiyonların seçimi UYARI! Sadece dış sıcaklık sensörünün yolda ince buz bulunmadığına dair bildirimine güvenmeyiniz. +4 °C civarındaki dış sıcaklıklarda kaygan buz olabileceği için dikkatli olunuz - Kaygan buz oluşumu uyarısı! Sürüş süresi Ekranda, hafızanın son silinişinden itibaren geçen sürüş süresi belirir sayfa 19. Eğer sürüş süresini belli bir süre için saymak isterseniz, o zaman hafızayı bu süre için B şek. 19 düğmesi ile siliniz. mutlaka A A yukarı veya aşağı doğru 0,5 saniyeden fazla basınız. – Devirmeli düğmeye A Böylece çok fonksiyonlu göstergenin her bir fonksiyonunu arka arkaya çağırabilirsiniz. Her iki bellek için azami gösterge değeri 19 saat ve 59 dakikadır veya bilgi ekranlı* araçlarda 99 saat ve 59 dakikadır. Bu değer aşılırsa, gösterge tekrar sıfırdan başlar. Fonksiyonun sıfırlanması O andaki yakıt tüketimi – İstenen hafızayı seçiniz. – B düğmesine 1 saniyeden daha uzun basınız. A Ekranda o andaki yakıt tüketimi l/100 km olarak gösterilir. Bu göstergenin yardımıyla sürüş davranışınızı istediğiniz yakıt tüketimine göre uyarlayabilirsiniz. B düğmesi ile sıfırlanır: Seçilmiş olan hafızanın aşağıdaki değerleri A Duran araçta veya yavaş giden araçta, yakıt tüketimi l/saat şeklinde gösterilir. Sürüş esnasında gösterilen değer her 0.5 saniyede bir güncelleştirilir. Ortalama yakıt tüketimi; Katedilen yol; Ortalama hız; Sürüş süresi. Çok fonksiyonlu göstergeyi sadece kontak açık olduğu zaman kullanabilirsiniz. Kontak açıldıktan sonra, kontak kapatılmadan önce seçilmiş olan fonksiyon gösterilir. Ortalama yakıt tüketimi Ekranda, hafızanın son silinişinden beri gerçekleşen ortalama yakıt tüketimi l/100 km olarak gösterilir sayfa 19, şek. 18. Bu göstergenin yardımıyla sürüş davranışınızı istediğiniz yakıt tüketimine göre uyarlayabilirsiniz. s3j8.4.book Page 21 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Göstergeler ve kontrol lambaları Eğer ortalama yakıt tüketimini belli bir süre için tespit etmek isterseniz, hafızayı yeni B sayfa 20, şek. 19 düğmesi ile ölçüm başlangıcında mutlaka silecek kolundaki A silmelisiniz. Sildikten sonra ekranda ilk 100 m mesafe için çizgiler belirir. Sürüş esnasında gösterilen değer her 5 saniyede bir güncelleştirilir. Not Tüketilen yakıt miktarı gösterilmez. 21 Sürüş esnasında gösterilen değer her 5 saniyede bir güncelleştirilir. Güncel hız* 2 aynı olan aktüel hız gösterilir sayfa 15, Ekranda, kilometre saatinde gösterilen ile A şek. 15. Hız aşımı uyarısı* Menzil Ekranda tahmin edilen menzil kilometre olarak gösterilir. Bu değer size, aracınızın şimdiki yakıt ikmali ile ve aynı sürüş tarzı ile daha ne kadar mesafe gidebileceğini verir. Gösterge 10 km'lik adımlarla ilerler. Yakıt rezervi kontrol lambası yandıktan sonra gösterim 5 km'lik aralıklarla devam eder. Menzilin hesaplanması son 50 kilometredeki yakıt tüketimine dayanır. Aracınızı tasarruflu kullanırsanız, menzil artar. Hafıza sıfırlandıktan sonra (akünün kutup başları çıkarıldıktan sonra), 10 I/100 km yakıt sarfiyatı ile menzil hesaplanır, daha sonra bu değer sürüş stiline göre uyarlanır. Katedilen yol Ekranda, hafızanın son silinişinden sayfa 19 beri katedilen yol belirir. Eğer katedilen yolu belli bir süre için saymak isterseniz, o zaman hafızayı bu süre için mutlaka silecek B sayfa 20, şek. 19 düğmesine basarak siliniz. kolundaki A Şek. 20 Çok fonksiyonlu gösterge: Kullanım elemanları Bu fonksiyon sizin, örneğin şehir içi sürüşlerde, hız sınırınızı ayarlamanızı sağlar. Ayarlamış olan hız sınırını aştığınız zaman, ekrandaki bir gösterge sizi uyarır. Hız aşımı uyarısı – Speed warning --- km/h (--- km/saat hızdaki uyarı) menü noktasını seçiniz. – Örneğin 50 km/saatlik bir hızla sürüş yapınız. Her iki hafıza için azami gösterge değeri 1 999 km veya bilgi ekranlı* araçlarda 9 999 km'dir. Bu değer aşılırsa, gösterge tekrar sıfırdan başlar. B şek. 20 basınız. Bilgi ekranında* Speed warning 50 km/h (50 km/saat – Tuşa A A tuşu yardımıyla daha yüksek veya daha düşük uyarısı) gösterilir. Bu değeri A değere uydurabilirsiniz. Ortalama hız B tuşuna yeniden basılarak hafızaya kaydedilir. – Değer A Ekranda, hafızanın son silinişinden itibaren gerçekleşen ortalama hız km/saat olarak gösterilir sayfa 19. Eğer ortalama hızı belli bir süre için tespit etmek isterseniz, B sayfa 20, şek. 19 hafızayı yeni ölçüm başlangıcında mutlaka silecek kolundaki A düğmesine basarak silmelisiniz. Tekrar bastıktan sonra değer kaldırılır ve bilgi ekranında* --- belirir. A tuşuna basarak ayarlayabilirİstenen sürati duran araçta da 5 km/saatlik adımlarla A B düğmesine basarak onaylayınız. siniz. Ayarlanmış olan hızı A Sildikten sonra ekranda ilk 100 m mesafe için çizgiler belirir. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 22 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 22 Göstergeler ve kontrol lambaları Eğer şimdi ayarlanan hız sınırını aşarsanız, ekranda Speed 50 km/h exceeded (50 km/saat değeri aşıldı) gösterilir. Bu metin, sürati ayarlanan limite düşürdüğünüz B sayfa 21, şek. 20 tuşuyla devreden çıkarmanıza kadarki veya beliren metni A sürede gösterilir. Ana menü Uyarı sinyali olarak ilaveten akustik bir ses duyulur. Ayarlanan hız sınırı, kontak kapatıldıktan sonra da hafızada kalır. MAXI DOT-Display (bilgi ekranı)* Şek. 21 Bilgi ekranı: Kullanım elemanları Giriş Bilgi ekranı, size çok rahat bir tarzda aracınızın güncel çalışma durumu hakkında bilgi verir. Ayrıca bilgi ekranı (araç donanımına göre), radyoya, telefona, çok fonksiyonlu göstergeye, navigasyon sistemine, MDI girişine bağlı olan cihaza ve otomatik şanzımana ait bilgilere aracılık eder. Kontak açıldığı zaman ve sürüş esnasında araç içinde belirli fonksiyonlar ve durumlar daima test edilir. A şek. 21 1 saniyeden – MAIN MENU'yu (ANA MENÜ), devirmeli düğmeye A daha uzun basarak devreye sokunuz. A üzerinden münferit menü noktalarını seçebilirsiniz. A B – Devirmeli düğme A tuşuna kısa süreli bastıktan sonra, seçilen bilgi gösterilir. Aşağıdaki bilgileri (araç donanımına göre) seçebilirsiniz: MFD (Araç bilgisayarı) sayfa 19 Audio (Audio)* Bazı sembollerin yanması, akustik uyarı sesi ile birlikte olur. Navigation (Navigasyon)* Bunun dışında, ekranda bilgiler ve uyarı metinleri gösterilir sayfa 25. Phone (Telefon)* sayfa 105 Metnin gösterilmesi aşağıdaki lisanlardan birisi ile mümkündür: Vehicle status (Araç durumu) sayfa 23 Setup (Ayarlar) sayfa 24 Fonksiyon arızaları, duruma göre gerekli onarım çalışmaları ve diğer bilgiler kırmızı sembollerle sayfa 23 ve sarı sembollerle sayfa 23 gösterilir. Çekçe, İngilizce, Almanca, Fransızca, İtalyanca, İspanyolca, Portekizce, Rusça ve Çince. İstenen lisanı ayar menüsünden seçebilirsiniz. Audio (Ses) menü noktası sadece eğer fabrikada takılmış olan radyo* devreye alınmış ise gösterilir. Navigation (Navigasyon) menü noktası sadece eğer fabrikada takılmış olan navigasyon sistemi* devreye alınmış ise gösterilir. Ekranda (araç donanımına göre) aşağıdaki bilgiler gösterilebilir: Ana menü sayfa 22 Kapı, bagaj ve motor bölmesi kapağı uyarısı sayfa 23 Servis aralığı göstergesi sayfa 17 Otomatik şanzımanın vites kolu konumu sayfa 98 Not Bilgi ekranında uyarı bildirileri gösterilirse sayfa 23, ana menüye geçmek için B düğmesiyle onaylamalısınız. bunları silecek kolundaki A s3j8.4.book Page 23 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Göstergeler ve kontrol lambaları Eğer siz bilgi ekranını o anda çalıştırmazsanız, menü her zaman 10 saniye sonra bir üst seviyeye geçiş yapar. Fonksiyon arızaları giderilmediği sürece, semboller tekrar tekrar gösterilir. Bu semboller birinci gösterimden sonra sürücüye uyarısız olarak gösterilir. Fabrika çıkışında takılmış olan radyonun* veya navigasyon sisteminin* kullanımı, araç belge ve bilgilerinin içinde bulunan ayrı bir kılavuzda tarif edilmektedir. Eğer bir arıza ortaya çıkarsa, sembolün ve metnin göstergesine ilaveten akustik bir uyarı sinyali de duyulur: Kapı, bagaj ve motor bölmesi kapağı uyarısı En az bir kapı, bagaj veya motor kaputu kapalı değil ise, kapı uyarı ışığı, bagaj ve motor kaputunun uyarı ışığı yanar. Ekrandaki sembol, hangi kapının veya bagaj veya motor kaputunun kapalı olmadığını gösterir. Kırmızı semboller Kapılar, bagaj ve motor kaputu tam olarak kapanır kapanmaz ekrandaki sembol söner. Kapı, motor kaputu veya bagaj kapağı açık iken ve hız 6 km/saat'in üstünde ise, ilave uyarı sinyali duyulur. Öncelik 1 - üç uyarı ses tonu Öncelik 2 - bir uyarı ses tonu Kırmızı sembol bir tehlikeyi bildirir. – Aracı durdurunuz. – Motoru durdurunuz. – Sinyal veren fonksiyonu kontrol ediniz. – Acil durumda teknik yardım çağırınız. Auto-Check kontrolü Kırmızı sembollerin anlamı: Araç durumu Auto-Check kontrolü, belli fonksiyonların ve araç bileşenlerinin durumlarını kontrol eder. Kontrol işlemi, kontak açık durumda iken hem araç dururken, hem de sürüş esnasında sürekli olur. Bazı fonksiyon arızaları, acilen gerekli onarımlar, servis çalışmaları veya diğer bilgiler gösterge panelinin ekranında gösterilir. Bu göstergeler önceliğine göre kırmızı ve sarı renkli ışık sembollerine ayrılmıştır. Motor yağı basıncı çok düşük sayfa 28 DSG otomatik şanzımanının* aşırı ısınmış kavramaları sayfa 97 Bir kırmızı sembol belirdiği zaman, arka arkaya üç uyarı sesi duyulur. Kırmızı semboller bir tehlikeyi (Öncelik 1) işaret eder, sarı semboller ise bir uyarı (Öncelik 2) sinyali verirler. Bunun dışında, sembollere ilave olarak sürücü için uyarılar belirir sayfa 25. Sarı semboller Menüde Vehicle status (Araç durumu) belirirse, en az bir arıza mesajı vardır. Bu menünün seçilmesinden sonra, arıza bildirimlerinden birincisi gösterilir. Birçok arıza bildirimi varsa, ekranda örn. 1/3 şeklinde gösterilir. Bunun anlamı, toplam üç bildirimden birincisi gösteriliyor demektir. İlgili bildiriler, 5 saniyelik aralıklarla arka arkaya gösterilir. Mümkün olan en kısa sürede gösterilen ariza bildirilerini kontrol ediniz. İlgili fonksiyonu mümkün olan en kısa süre içinde kontrol ediniz. Sarı sembol bir uyarıyı bildirir. Sarı sembollerin anlamı: Motor yağ seviyesini kontrol edin, Motor yağı sensörü arızalı sayfa 28 Bir sarı sembol belirir ise, bir uyarı sesi duyulur. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 23 s3j8.4.book Page 24 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 24 Göstergeler ve kontrol lambaları Eğer önceliği 2 olan bir çok fonksiyon arızası mevcut ise, böylece semboller arka arkaya belirir ve her defasında yaklaşık 5 saniye için yanar. Ayarlar Bilgi ekranının yardımıyla belirli ayarları kendiniz yapabilirsiniz. Güncel ayar, bilgi ekranındaki ilgili menünün yukarıdaki çizginin altında gösterilir. Kış lastikleri Burada, hangi hız değerinde bir uyarı ses tonunun verilmesi gerektiğini ayarlayabilirsiniz. Bu fonksiyonu, örneğin izin verilen azami hızı aracın azami hızından daha küçük olan kış lastiklerinde kullanın. Hızın aşılması durumunda, bu durum bilgi ekranında* gösterilir: Snow tyres max. speed ... km/h (Kış lastikleri azami ... km/saat) Aşağıdaki bilgileri (araç donanımına göre) seçebilirsiniz: Birimler Language (Lisan /Dil) Burada, sıcaklık, tüketim ve kat edilen yol mesafesinin birimlerini ayarlayabilirsiniz. MFD Data (MFA-VERİLERİ) İkinci hız Time (Saat) Burada ikinci hızın göstergesini mil/saat veya km/saat cinsinden devreye sokabilirsiniz2) . Winter tyres (Kış lastikleri) Units (Birimler) Alt. speed dis. (İkinci hız) Service interval (Servis) Factory setting (Fabrika ayarı) Back (Geri) Back (Geri) menü noktasını seçtikten sonra, bir üst seviyedeki menüye ulaşırsınız. Servis Burada bir sonraki servis tarihine kadar kalan kilometreyi ve gün sayısını gösterebilir ve servis aralığı göstergesini sıfırlayabilirsiniz. Fabrika ayarı Fabrika ayarı menü noktası seçildiğinde, tekrar bilgi ekranının fabrika ayarına dönülür. Lisan Burada, uyarı ve bilgi metinlerinin hangi lisanda gösterilmesi gerektiğini ayarlayabilirsiniz. MFA'nın gösterilmesi Burada çok fonksiyonlu göstergenin bazı göstergelerini devreden çıkarabilir veya devreye sokabilirsiniz. Saat Burada, saati, zaman formatını (12 veya 24 saatlik gösterim) ve yaz/kış saatini ayarlayabilirsiniz. 2) İngiliz ölçüm birimlerinin kullanıldığı ülkeler için geçerlidir. s3j8.4.book Page 25 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Göstergeler ve kontrol lambaları Kontrol lambaları Genel bakış Kontrol lambaları belirli fonksiyonları veya arızaları gösterir. Şek. 22 Kontrol lambalı gösterge paneli Kullanım Sinyal lambaları (sol) sayfa 26 Sinyal lambaları (sağ) sayfa 26 Uzun hüzmeli far sayfa 26 Kısa hüzmeli far sayfa 26 Arka sis lambası sayfa 26 Ampul arızası sayfa 27 Alternatör sayfa 27 Emniyet Sürüş Uyarıları Sis farı* sayfa 27 Elektro-hidrolik direksiyon sayfa 27 Motor elektroniğinin kontrolü (Benzinli motor) sayfa 27 Ön kızdırma sistemi (Dizel motoru) sayfa 27 Soğutma sıvısı sıcaklığı / Soğutma sıvısı seviyesi sayfa 28 Yakıt rezervi sayfa 28 Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 25 s3j8.4.book Page 26 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 26 Göstergeler ve kontrol lambaları Motor yağı sayfa 28 Kapı açık sayfa 29 Cam yıkama sistemindeki sıvı seviyesi* sayfa 29 Egzoz gazı kontrol sistemi sayfa 29 UYARI! Yanan kontrol lambalarına ve ilgili tariflere ve uyarılara dikkat etmediğiniz zaman, bu durum çok ağır yaralanmalara veya araç hasarlarına neden olabilir. Aracın motor bölmesi tehlikeli bir bölgedir. Motor bölmesindeki, örn. kullanılan sıvılarının kontrolü ve ilave edilmesi gibi çalışmalarda, yaralanma, haşlanma, kaza ve yangın riski vardır. İkaz uyarılarına mutlaka dikkat ediniz sayfa 164, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. Not Kontrol lambalarının düzeni, modele ve motor tipine bağlıdır. Anti patinaj sistemi (ASR)* sayfa 30 Lastik hava basıncı gözetimi* sayfa 30 Vites kolu kilidi* sayfa 30 Anti patinaj sistemi (ASR)* sayfa 30 Elektronik dengeleme programı (ESP)* sayfa 30 Flaşör sistemi devrede iken, tüm sinyal lambaları ve ayrıca her iki kontrol lambası birlikte yanıp söner. Anti blok sistem (ABS) sayfa 31 Sinyal sistemi ile ilgili diğer uyarılar sayfa 51. Fren sistemi sayfa 31 Uzun hüzmeli far Hız ayar sistemi* sayfa 32 Kontrol lambası , uzun hüzmeli far veya selektör devrede iken yanar. Hava yastığı sistemi sayfa 32 Dizel parçacık filtresi* (Dizel motoru) sayfa 32 Emniyet kemeri uyarı lambası sayfa 33 Fonksiyon arızaları gösterge panelinde kırmızı (Öncelik 1 - Tehlike) veya sarı semboller (Öncelik 2 - Uyarı) olarak gösterilir. Sinyal sistemi Sinyal kolunun pozisyonuna göre sol veya sağ kontrol lambası yanıp söner. Bir sinyal lambası arızalanırsa, kontrol lambası yaklaşık iki misli hızla yanıp söner. Uzun huzmeli far ile ilgili diğer uyarılar sayfa 51. Kısa hüzmeli far Kısa huzmeli far devrede iken kontrol lambası yanar sayfa 47. Arka sis lambası Arka sis lambaları devrede iken kontrol lambası yanar sayfa 49. s3j8.4.book Page 27 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Göstergeler ve kontrol lambaları Lamba arızası Kontrol lambası, kontak açıldıktan sonra veya sürüş esnasında sürekli olarak yanarsa, elektro-hidrolik direksiyonda bir arıza vardır. Servo direksiyon alçak direksiyon desteğiyle çalışır veya tamamen işlevsizdir. Kontrol lambası bir ampül arızalı ise yanar: Diğer bilgiler sayfa 141. Kontak açıldıktan sonra 2 saniyeye kadar; Arızalı ampul devreye sokulurken. UYARI! Bilgi ekranında* gösterilen metin, örn.: Check front right dipped beam! (Ön sağ kısa hüzmeli farı kontrol edin!) Hidrolik direksiyon arıza yaparsa, bir yetkili servise başvurunuz. Arka park farında ve plaka aydınlatmasında fazla sayıda ampul bulunur. Kontrol lambası , plaka aydınlatmasının veya park farının (bir arka aydınlatma ünitesi içinde) tüm ampulleri arızalandığında, yanar. Bu nedenle ampullerin fonksiyonelliğini sık sık kontrol ediniz. Alternatör Eğer aracın aküsü sökülüp ve tekrar bağlandıysa, kontak açıldıktan sonra sarı kontrol lambası yanar. Kısa bir mesafe geride bırakıldıktan sonra kontrol lambası mutlaka sönmelidir. Kontrol lambası kontak açıldıktan sonra yanar. Motora yol verildikten sonra mutlaka sönmelidir. Eğer kontrol lambası motor çalıştıktan sonra sönmez ise veya sürüş esnasında yanar ise, en yakın yetkili servise gidiniz. Böyle bir durumda aracın aküsü boşalacağı için, gerekli olmayan elektrikli tüketicileri mutlaka devreden çıkarınız. Dikkat! Eğer sürüş esnasında sembollü kontrol lambasına ek olarak ekrandaki sembollü kontrol lambası da (Soğutma sistemi arızası) yanarsa, mutlaka hemen durmalısınız ve motoru kapatmalısınız - Motor hasarı tehlikesi! Sis farı* Motor kapalı durumda araç çekilirken veya hidrolik direksiyon sistemi arızalıyken hidrolik direksiyon desteği mevcut değildir. Fakat direksiyonun kullanılması normal şekilde devam eder. Direksiyonu çevirmek için daha fazla kuvvet gerekir. Motor elektroniğinin kontrolü (Benzinli motor) Kontrol lambası Electronic Power Control (Elektronik güç kontrolü), kontak açıldığında bir kaç saniye için yanar. Kontrol lambası motor çalıştırıldıktan sonra yanıp sönerse, veya sürüş sırasında yanıp sönerse, motor kumandasında bir arıza vardır. Motor kumandası tarafından seçilen acil program, özenli bir sürüş tarzı ile en yakın yetkili servise gitmenizi sağlar. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Sis farları devrede iken kontrol lambası yanar sayfa 49. Kontrol lambası , kontak açıldığında bir kaç saniye için yanar. Emniyet Engine fault: Workshop! (Motor arızası: Servis!). Ön kızdırma sistemi (Dizel motoru) Elektro-hidrolik servo direksiyon Kullanım Not Eğer yeni motor çalıştırma ve kısa sürüş sonrasında sarı kontrol lambası sönerse, bir yetkili servis aramak gerekli değildir. Sürüş Uyarıları 2 Kontrol lambası, motor soğuk iken kontak açıldığında (ön kızdırma konumu) A auf sayfa 88 yanar. Kontrol lambası söndükten sonra motoru çalıştırabilirsiniz. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 27 s3j8.4.book Page 28 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 28 Göstergeler ve kontrol lambaları Çalışma sıcaklığındaki motorda veya +5 °C 'nin üzerindeki sıcaklıklarda ön kızdırma kontrol lambası yaklaşık 1 saniye yanar. Bunun anlamı, motoru hemen çalıştırabilirsiniz demektir. Soğutma sıvısı seviyesi ve fan sigortası iyi durumda olmasına rağmen, kontrol lambası sönmez ise, sürüşe devam etmeyiniz. Bir yetkili servisten yardım talebinde bulununuz. Eğer kontrol lambası yanmazsa veya sürekli yanarsa, o zaman ön kızdırma sisteminde bir arıza vardır; lütfen derhal yetkili bir servise baş vurunuz. Lütfen aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz sayfa 167, “Soğutma sistemi”. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Kontrol lambası sürüş sırasında yanıp sönmeye başlarsa, motor kumandasında bir hata vardır. Motor kumandası tarafından seçilen acil program, özenli bir sürüş tarzı ile en yakın yetkili servise gitmenizi sağlar. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Engine fault: Workshop! (Motor arızası: Servis!). Soğutma sıvısı sıcaklığı / Soğutma sıvısı seviyesi Motor işletme ısısına erişene kadar kontrol lambası yanıyor3) . Yüksek motor devirlerinden, tam gaz vermekten ve kuvvetli motor yüklemelerinden kaçınınız. Kontrol lambası , kontak açıldığında bir kaç saniye için yanar. Kontrol lambası yanar veya sürüş esnasında yanıp sönmeye başlarsa, soğutma sıvısı sıcaklığı çok yüksektir veya soğutma sıvısı seviyesi çok düşüktür. Check coolant! Owner's manual (Soğutma sıvısını kontrol edin! Araç kitabı!) UYARI! Eğer siz teknik nedenlerden dolayı durmak zorunda kaldıysanız, o zaman aracı trafik akışından emniyetli bir mesafe uzağa bırakınız ve motoru durdurunuz ve flaşörleri yakınız sayfa 50, “Flaşör sistemi düğmesi ”. Yakıt rezervi Kontrol lambası , eğer daha 7 litrenin altında bir yedek yakıt mevcut ise yanar. Uyarı sinyali olarak ilaveten akustik bir ses duyulur. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Please refuel! Range...km (Lütfen yakıt doldurunuz! Menzil...km) Uyarı sinyali olarak akustik bir ses duyulur. Böyle bir durumda durunuz, motoru durdurunuz ve soğutma sıvısı seviyesini kontrol ediniz, gerekirse soğutma sıvısı ilave ediniz sayfa 168, “Soğutma sıvısı ilave etme”. Motor yağı Eğer mevcut şartlarda soğutma sıvısının doldurulması mümkün değilse, sürüşe devam etmeyiniz. Motoru durdurunuz ve bir yetkili servisten yardım alınız, çünkü aksi taktirde ağır bir motor hasarı ortaya çıkabilir. Kontrol lambası, kontak açıldığında bir kaç saniye için yanar 4) . Eğer soğutma sıvısı sıcaklığı öngörülen bölgede ise, sıcaklığın yükselmesi soğutma sıvısı fanındaki bir fonksiyon arızasından kaynaklanıyor olabilir. Radyatör fanının sigortasını kontrol ediniz, gerekirse değiştiriniz sayfa 197, “Aküdeki sigorta yerleşimi (Otomatik şanzıman)”. Kontrol lambası kırmızı yanıyor (Düşük yağ basıncı) Eğer kontrol lambası motor çalıştıktan sonra sönmez veya sürüş esnasında yanıp sönmeye başlar ise, durunuz ve motoru kapatınız. Yağ seviyesini kontrol ediniz ve gerekli ise yağ doldurunuz sayfa 165. İlave bir uyarı sinyali olarak üç bip sesi duyulur. 4) 3) Bilgi ekranı olan araçlar için geçerli değildir. Bilgi ekranı olan araçlarda kontak açıldıktan sonra kontrol lambası yanmaz, sadece bir arıza olduğunda veya motor yağı seviyesi düşük olduğunda yanar. s3j8.4.book Page 29 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Göstergeler ve kontrol lambaları Eğer mevcut şartlarda motor yağının doldurulması mümkün değilse, sürüşe devam etmeyiniz. Motoru durdurunuz ve bir yetkili servisten yardım alınız, çünkü aksi taktirde ağır bir motor hasarı ortaya çıkabilir. Yağ miktarı iyi durumda olsa bile, eğer kontrol lambası yanıyorsa, sürüşe devam etmeyiniz. Motoru rölantide dahi çalıştırmayınız. En yakın yetkili servisten yardım talebinde bulununuz. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Oil Pressure Engine off! Owner's manual! (Yağ basıncı: motoru kapatınız! araç kitabı!) Kontrol lambası sarı yanıyor* (Düşük yağ miktarı) Eğer kontrol lambası sarı yanarsa, muhtemelen yağ miktarı çok düşüktür. Mümkün olan en kısa sürede yağ seviyesini kontrol ediniz veya motor yağı ilave ediniz sayfa 165. İlave bir uyarı sinyali olarak bir bip sesi duyulur. Check oil level! (Yağ seviyesini kontrol edin!) Motor kaputu 30 saniyeden daha uzun açık kalırsa, kontrol lambası söner. Eğer motor yağı ilave edilmemiş ise, kontrol lambası yaklaşık 100 km sonra tekrar yanar. Kontrol lambası sarı yanıp sönüyor * (Yağ seviyesi sensörü arızalı) Motor yağ seviyesi sensöründe bir arıza ortaya çıkarsa, bu durum kontak açıldıktan sonra akustik bir sinyal tarafından ve kontrol lambasının defalarca yanmasıyla gösterilir. Motorun hemen bir yetkili servis tarafından kontrol edilmesini sağlayınız. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: UYARI! Eğer siz teknik nedenlerden dolayı durmak zorunda kaldıysanız, o zaman aracı trafik akışından emniyetli bir mesafe uzağa bırakınız ve motoru durdurunuz ve flaşörleri yakınız sayfa 50. Kullanım Emniyet Kırmızı renkli yağ basıncı kontrol lambası , yağ seviyesi göstergesi değildir! Bu bakımdan, yağ seviyesi düzenli aralıklarla, en iyisi her yakıt alımından sonra kontrol edilmelidir. Motor kaputunu açarken ve soğutma sıvısı seviyesini kontrol ederken, uyarılara dikkat ediniz sayfa 164, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. Kapı açık Kontrol lambası , bagaj kapağı veya bir veya daha fazla kapı açıldığında yanar. Sürüş esnasında kapılardan biri açılırsa, kontrol lambası yanar ve akustik bir sinyal sesi duyulur. Bu kontrol lambası, kontak kapalı olsa bile yanar. Kontrol lambası en fazla 5 dakika yanar. Cam yıkama sistemindeki sıvı seviyesi durumu* Eğer cam yıkama sisteminde sıvı seviyesi çok düşük ise, kontak açıldığında kontrol lambası yanar. Sıvı ilave ediniz sayfa 174. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Top up wash fluid! (Cam yıkama sıvısını tamamlayın!) Egzoz gazı kontrol sistemi Kontrol lambası kontak açıldıktan sonra yanar. Oil sensor Workshop! (Yağ Sensörü, Servis!) UYARI! Devamı Bilgi ekranı* olan araçlarda bu kontrol lambasının yerinde bir araç sembolü bulunmaktadır sayfa 23. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Sürüş Uyarıları 29 Kontrol lambası, motor çalıştıktan sonra sönmezse veya sürüş esnasında yanarsa, egzoz ile ilgili bir parçada bir arıza vardır. Motor kumandası tarafından seçilen acil program, özenli bir sürüş tarzı ile en yakın yetkili servise gitmenizi sağlar. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 30 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 30 Göstergeler ve kontrol lambaları Anti patinaj sistemi (ASR)* Anti patinaj sistemi (ASR)* ASR sistemi devre dışı olduğunda kontrol lambası yanar. Kontrol lambası , kontak açıldığında bir kaç saniye için yanar. ASR ile ilgili diğer bilgiler sayfa 138. Sürüş esnasındaki ayarlama işleminde kontrol lambası yanıp söner. Lastik hava basıncı gözetimi* Eğer lastiklerden birinde dolum basıncının önemli bir düşüşü ortaya çıkarsa, kontrol lambası yanar. Hızınızı azaltınız ve tüm lastiklerin hava basıncını mümkün olan en kısa sürede kontrol ediniz veya düzeltiniz sayfa 175. Uyarı sinyali olarak ilaveten akustik bir ses duyulur. Kontrol lambasının yanıp sönmesi durumunda sistemde bir arıza var demektir. Bir yetkili servis arayınız ve arızanın giderilmesini sağlayınız. Lastik hava basıncı gözetim sistemi ile ilgili diğer bilgiler sayfa 142. UYARI! Kontrol lambası yanıyorsa, hızınızı hemen azaltınız ve kuvvetli fren ve manevralardan kaçınınız. İlk fırsatta hemen durunuz ve lastikleri ve hava basınçlarını kontrol ediniz. Belirli şartlarda (örn. sportif sürme, kış mevsiminde veya tabanı gevşek yollar) kontrol lambası gecikmeli yanar veya hiç yanmaz. Not Eğer akü söküldüyse, kontak açıldıktan sonra kontrol lambası yanar. Kısa bir mesafe geride bırakıldıktan sonra kontrol lambası mutlaka sönmelidir. ASR sisteminde bir arıza olduğunda, kontrol lambası sürekli yanar. ASR sistemi, ABS ile birlikte çalıştığı için, bir ABS arızasında ASR kontrol lambası da yanar. Kontrol lambası , motor çalıştıktan hemen sonra yanarsa, ASR sistemi teknik nedenlerden dolayı kapatılmış olabilir. Böyle bir durumda, kontağı kapatıp açarak ASR sistemini tekrar devreye sokabilirsiniz. Kontrol lambası söndüğü zaman, ASR sistemi tamamen çalışır durumdadır. ASR ile ilgili diğer bilgiler sayfa 138, “Anti patinaj sistemi (ASR)*”. Not Eğer akü bağlantısı ayrıldı ise, kontak açıldıktan sonra kontrol lambası yanar. Kısa bir mesafe geride bırakıldıktan sonra kontrol lambası mutlaka sönmelidir. Elektronik dengeleme programı (ESP)* Kontrol lambası , kontak açıldığında bir kaç saniye için yanar. ESP sistemi aracı dengelemek için yardım ettiği sırada (örn. bir tekerleği frenlemek), gösterge panelindeki kontrol lambası yanar. ESP sisteminde bir arıza olduğunda, kontrol lambası sürekli yanar. ESP sistemi, ABS ile birlikte çalıştığı için, bir ABS arızasında ESP kontrol lambası da yanar. Yeşil kontrol lambası yandığı zaman, fren pedalına basınız. Bu hareket, vites kolunu P veya N konumundan çıkartmak için gereklidir. Kontrol lambası , motor çalıştıktan hemen sonra yanarsa, ESP sistemi teknik nedenlerden dolayı kapatılmış olabilir. Böyle bir durumda, kontağı kapatıp açarak ESP sistemini tekrar devreye sokabilirsiniz. Kontrol lambası söndüğü zaman, ESP sistemi tamamen çalışır durumdadır. Vites kolu kilidi ile ilgili diğer bilgiler sayfa 99. ESP ile ilgili diğer bilgiler sayfa 137, “Elektronik dengeleme programı (ESP)*”. Vites kolu kilidi* (otomatik şanzıman) s3j8.4.book Page 31 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Göstergeler ve kontrol lambaları Not 31 UYARI! Devamı Eğer akü bağlantısı ayrıldı ise, kontak açıldıktan sonra kontrol lambası yanar. Kısa bir mesafe geride bırakıldıktan sonra kontrol lambası mutlaka sönmelidir. yetkili servise kadar yavaş bir şekilde sürünüz ve arızanın giderilmesini sağlayınız. Anti blok sistem (ABS) Fren sistemi Kontrol lambası , ABS'nin çalışır durumda olduğunu gösterir. Kontrol lambası yanıp söner veya fren hidrolik seviyesi çok düşükse, ABS'de bir arıza varsa veya el freni çekilmişse yanar. Kontrol lambası, kontak açıldıktan sonra veya motoru çalıştırma sırasında bir kaç saniye için yanar. Otomatik bir test işleminden sonra lamba söner. ABS'de arıza Eğer ABS kontrol lambası , kontak açıldıktan sonra bir kaç saniye içinde sönmez ise, veya hiç yanmaz ise, veya sürüş esnasında yanar ise, sistem iyi durumda değildir. Araç sadece normal fren sistemi ile frenlenir. Derhal bir yetkili servis arayınız ve sürüş tarzınızı arızaya uyarlayınız, zira arızanın kapsamının ne kadar büyük olduğunu bilemezsiniz. Kontrol lambası yanıp sönerse ve üçlü akustik sinyal sesi duyulursa (el freni çekili değilken) aracı durdurunuz ve fren hidrolik seviyesini kontrol ediniz . Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Brake fluid Owner's manual (Fren hidroliği! Araç kitabı) ABS ile ilgili diğer bilgiler sayfa 140, “Anti blok sistem (ABS)”. Fren sistemi fonksiyonun da (örn. fren basıncı dağılımı) etki eden bir ABS arızasında, ABS kontrol lambası yanar ve aynı anda fren sistemi kontrol lambası yanıp sönmeye başlar. Sadece ABS değil, bilakis fren sisteminin bir başka parçasının da arızalı olduğunu hesaba katınız . Tüm fren sisteminde arıza İlave uyarı sinyali olarak bir de üç misli akustik sinyal sesi duyulur. Eğer ABS kontrol lambası , fren sistemi kontrol lambası (el freni boşta iken) ile birlikte yanarsa, sadece ABS değil, aksine fren sisteminin bir başka bölümü de arızalıdır . Yetkili servise dikkatli gidiş sırasında, kendinizi mutlaka daha yüksek pedal kuvvetlerine, daha uzun fren mesafelerine ve daha büyük bir fren pedalı boşluğuna ayarlamalısınız. Fren sistemi ile ilgili diğer uyarılar sayfa 139, “Frenler”. UYARI! Eğer fren sistemi kontrol lambası , ABS kontrol lambası ile birlikte yanarsa, hemen durunuz ve haznedeki fren hidroliği seviyesini kontrol ediniz sayfa 169, “Fren hidroliği”. Eğer sıvı seviyesi MIN işaretinin altına inmiş ise, aracınızı artık sürmeyiniz - Kaza tehlikesi! Teknik yardım talebinde bulununuz. Motor kaputunu açarken ve fren hidrolik seviyesini kontrol ederken, uyarılara dikkat ediniz sayfa 164, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. Çekilmiş durumdaki el freni Kontrol lambası , el freni çekili durumda iken yanar. Bunun haricinde, eğer aracı 6 km/saatten daha yüksek bir hızla en az 3 saniye sürerseniz, akustik bir uyarı sinyali duyulur. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Release parking brake! (Park frenini bırakınız!) Fren hidroliği seviyesi iyi durumda ise, ABS sisteminin ayarlama fonksiyonu devre dışı kalır. O zaman fren yapma sırasında arka tekerlekler çok hızla bloke olabilirler. Bu şartlarda aracın arkası savrulabilir - Savrulma tehlikesi! En yakın Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları UYARI! Motor kaputunu açarken ve fren hidrolik seviyesini kontrol ederken, uyarılara dikkat ediniz sayfa 164, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 32 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 32 Göstergeler ve kontrol lambaları UYARI! Devamı Fren sistemi kontrol lambası kontak açıldıktan sonra sönmezse veya sürüş esnasında yanarsa, derhal durunuz ve haznedeki fren hidroliği seviyesini kontrol ediniz sayfa 169, “Fren hidroliği”. Eğer sıvı seviyesi MIN işaretinin altına inmiş ise, aracınızı artık sürmeyiniz - Kaza tehlikesi! Teknik yardım talebinde bulununuz. Hız ayar sistemi* Kontrol lambası kontak açıldıktan sonra 4 saniye yanar; Hava yastıkları devre dışı bırakılırsa, bu durum kumanda panelinin orta kısmındaki sarı kontrol lambası yazısının yanması ile gösterilir sayfa 129. UYARI! Eğer bir arıza varsa, hava yastığı sistemini hemen bir yetkili servise kontrol ettiriniz. Aksi halde bir kaza durumunda hava yastıklarının açılmama tehlikesi meydana gelir. Hız ayar sistemi devredeyken kontrol lambası yanar. Not Hava yastığı sistemi Hava yastıklarının kapatılması ile ilgili diğer bilgiler sayfa 128, “Hava yastıklarının devre dışı bırakılması”. Hava yastığı sisteminin denetlenmesi Kontrol lambası , kontak açıldığında bir kaç saniye için yanar. Dizel parçacık filtresi* (Dizel motoru) Kontrol lambası sönmez ise veya sürüş esnasında yanarsa, veya yanıp sönerse, bir sistem arızası vardır . Bu ayrıca, kontak açıldıktan sonra kontrol lambası yanmaz ise, aynı şekilde geçerlidir. Kontrol lambası yandığında , sıklıkla yapılan kısa mesafe sürüşlerinden dolayı dizel parçacık filtresinin kurumla dolduğunu gösterir. Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Airbag fault! (Hava yastığı arızası!) Hava yastığı sisteminin çalışmaya hazır olması, bir hava yastığının devre dışı bırakılması durumunda bile elektronik olarak denetlenir. Eğer ön, yan veya kafa hava yastığının veya kemer gerdiricisinin araç sistem test cihazı ile devre dışı bırakılırsa aşağıdaki geçerlidir: Dizel parçacık filtresini temizlemek için, trafik şartlarına bağlı olarak, 4. veya 5. vites takılı durumda (Otomatik şanzımanda: S konumu), motor devir sayısı 1800-2500 1/dak iken, mümkün olduğunca hızlı bir şekilde en az 60km/saatlik bir hızda en az 15 dakika veya kontrol lambası sönünceye kadar gidilmelidir. Stellung S) eine Geschwindigkeit von mindestens 60 km/h bei Motordrehzahlen von 1 800 - 2 500 1/min gefahren werden. Böylece egzos sıcaklığı yükselir ve dizel parçacık filtresinde toplanan kurum yanar. Bu sırada geçerli hız sınırlandırmalarına Bilgi ekranında* şu metin gösterilir: Filtre başarıyla temizlenmezse, kontrol lambası sönmez ve kontrol lambası yanıp sönmeye başlar. Bilgi ekranında* Diesel-particle Owner's manual (Dizel parçacık filtresi araç kitabı!) gösterilir. Ardından motor kumanda cihazı motoru acil durum moduna geçirir, burada sadece azaltılmış bir motor performansı kullanılabilir. Kontak kapatılıp tekrar açıldığında, kontrol lambası yanar. Kontrol lambası , kontak açıldıktan sonra 3 saniye için yanar ve ardından 2 saniyelik aralıklarla 12 saniye yanıp söner. Airbag/belt tensioner deactivated! (Hava yastığı/emniyet kemeri gerdiricisi devre dışı!) Yolcu tarafındaki kumanda panelinin alın tarafındaki düğme (hava yastıklarını devre dışı bırakma)* ile yolcu ön hava yastığı devre dışı bırakılmış: uyunuz. Dizel parçacık filtersi başarılı olarak temizlendikten sonra kontrol lambası söner . Derhal bir yetkili servisi arayınız. s3j8.4.book Page 33 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Göstergeler ve kontrol lambaları UYARI! Yanan kontrol lambalarına ve ilgili tariflere ve uyarılara dikkat etmediğiniz zaman, bu durum çok ağır yaralanmalara veya araç hasarlarına neden olabilir. Hızınızı her zaman hava, yol, arazi ve trafik şartlarına göre ayarlayınız. Kontrol lambasının gösterdiği önerilere uymak için asla tarifik kurallarının dışına çıkmayınız. Dikkat! Kontrol lambası yandığı sürece, yakıt tüketiminin artacağı ve motorun gücünün düşeceği unutulmamalıdır. Not Dizel parçacık filtresiyle ile ilgili diğer bilgiler sayfa 143, “Dizel parçacık filtresi* (Dizel motoru)”. Emniyet kemeri uyarı lambası* Kontrol lambası , sürücüye ve ön yolcuya emniyet kemerinin takılmasını hatırlatmak üzere kontak açıldıktan sonra yanar. Sürücü veya ön yolcu emniyet kemerini taktığı zaman kontrol lambası söner. Sürücü veya ön yolcu emniyet kemerini takmadıysa, 20 km/saatten yüksek hızlarda araçta sürekli bir sesli sinyal duyulur ve aynı zamanda kontrol ışığı yanıp söner. Eğer sürücü veya ön yolcu takip eden 90 saniye içinde emniyet kemerini takmadıysa, sesli sinyal kesilir fakat kontrol ışığı sürekli yanar. Ön yolcu koltuğuna bir çantayla ağırlık yapılmasıyla (emniyet sebeplerinden dolayı önermeyiz) emniyet kemerinin bağlanmadığı kontrol lambasıyla gösterilir. Emniyet kemerleri için diğer bilgiler sayfa 117, “Neden emniyet kemerleri?”. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 33 s3j8.4.book Page 34 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 34 Kilit açma ve kilitleme Kilit açma ve kilitleme Anahtar Not Bir anahtarın kaybolması durumunda, lütfen size bir yedek anahtar temin edecek olan bir Škoda yetkili servisine baş vurunuz. Tarifi Uzaktan kumanda anahtarındaki pilin değiştirilmesi Şek. 23 Uzaktan kumandasız anahtar seti / kumanda anahtarlı anahtar seti Araç ile birlikte iki adet anahtar verilir. Donanıma göre, aracınız uzaktan kumanda fonksiyonu olmayan şek. 23 - solda veya uzaktan kumanda fonksiyonu* şek. 23 sağda olan anahtarlarla donatılabilir. UYARI! Şek. 24 Uzaktan kumanda anahtarı - Kapağın çıkarılması / pilin dışarı çıkarılması B altında bir pil vardır şek. 24. Pil Her uzaktan kumanda anahtarının, kapağının A boşaldığı zaman, uzaktan kumandanın bir tuşuna basıldıktan sonra kırmızı renkli A yanıp sönmez şek. 23. Pili aşağıdaki gibi değiştiriniz: kontrol lambası A Aracınızı - geçici de olsa - terk ettiğiniz zaman, kontak anahtarını her durumda çekiniz. Bu özellikle, eğer araçta çocuklar kalacaksa, geçerlidir. Aksi halde çocuklar motoru çalıştırabilir veya elektrikli donanımları (örn. elektrikli camlar) devreye sokabilirler - Kaza tehlikesi! – Anahtarı açık duruma getiriniz. Kontak anahtarını, ancak araç tamamen durduğu zaman kontaktan çekip çıkarınız! Aksi halde direksiyon kilidi aniden kilitlenebilir - Kaza tehlikesi! – Yeni pili yerleştiriniz. Bu arada lütfen pilin üzerindeki “+” işaretinin yukarıya gelmesine dikkat ediniz. Doğru kutup yönleri pil kapağında gösterilmektedir. Dikkat! Her anahtarda elektronik parçalar bulunur; bu bakımdan bunları nemden ve sert sallantılardan koruyunuz. Anahtar oluklarını daima temiz tutunuz, aksi halde kirlilik (kumaş lifleri, toz v.b.) kapama silindirinin ve kontak kilidinin fonksiyonuna olumsuz etki yapar. 1 yönünde dikkatlice bastırınız. – Kapağı okların A 2 yönünde aşağı doğru bastırarak boşalmış pili dışarı alınız şek. 24. – Pili okun A – Pil kapağını anahtarın üzerine yerleştiriniz ve duyulur şekilde oturana kadar bastırınız. Çevre Notu Boş pilleri çevreye uygun atınız. s3j8.4.book Page 35 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kilit açma ve kilitleme Not Akü değiştirirken kutupların doğru olmasına dikkat ediniz. Yedek pil, orijinal pilin özelliklerine mutlaka uymalıdır. Eğer pil değiştirdikten sonra aracı uzaktan kumanda ile açamıyor veya kapatamıyorsanız, sistem mutlaka senkronize edilmelidir sayfa 41. 35 Not Sürücü kapısı açıkken emniyet mandalı ile kilitlenemez. Bu sayede anahtarın olası olarak içeride unutulup kapının kilitlenmesi engellenir. Sürücünün arkasındaki kapılar ve yolcu kapısı açıkken emniyet mandalı ile kilitlenebilir. Uyarılara dikkat ediniz “Tarifi” altında, bakınız Sayfa 36. İmmobilizer Elektronik immobilizer aracınızın yetkisiz bir şekilde çalıştırılmasını önler. Çocuk emniyet tertibatı Çocuk emniyet tertibatı arka kapıların içerden açılmasını engeller. Anahtarın başlığında elektronik bir yonga (chip) vardır. Anahtar kontağa sokulduğunda, immobilizer bunun yardımıyla devreden çıkarılır. Kontak anahtarını kontaktan çektiğinizde, elektronik immobilizer otomatik olarak çalışır duruma gelir. Not Motorunuz sadece uygun olarak kodlanmış bir orijinal Škoda anahtarı ile çalıştırılabilir. Kilitleme / Kilidi açma Merkezi kilitleme sistemi olmayan araçlar için: Dışarıdan kilitleme Kilidi açarken veya kilitlerken kapıdaki emniyet mandalı yukarı veya aşağı hareket eder. Şek. 25 Çocuk emniyet tertibatının devreye sokulması: Merkezi kilit sistemi olmayan veya olan araçlar için Arka kapılar bir çocuk emniyet tertibatı ile donatılmıştır. Çocuk emniyet tertibatı, araç anahtarı ile açılıp kapatılır. İçeriden kilitleme Çocuk emniyet tertibatının devreye sokulması Araç kapıları kapalıyken, emniyet mandalları bastırılarak kapılar içeriden kilitlenir. Emniyet mandalları basılıyken, kapılar dışarıdan açılamaz. Aracın kapıları içeriden şu şekilde açılabilir: – Merkezi kilit sistemi olmayan araçlarda sol kapıdaki emniyet boşluğunu sola doğru şek. 25, sağ kapıdakini sağa doğru çevirin. Kapı açma koluna basıldığında kapının kilidi açılır; Kapı açma koluna tekrar basıldıktan sonra kapı açılır. – Merkezi kilit sistemi olmayan araçlarda sol kapıdaki emniyet boşluğunu sağa doğru şek. 25, sağ kapıdakini sola doğru çevirin. Çocuk emniyet tertibatının devreden çıkarılması – Merkezi kilit sistemi olmayan araçlarda sol kapıdaki emniyet boşluğunu sağa doğru, sağ kapıdakini sola doğru çevirin. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 36 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 36 Kilit açma ve kilitleme – Merkezi kilit sistemi olmayan araçlarda sol kapıdaki emniyet boşluğunu sola doğru, sağ kapıdakini sağa doğru çevirin. sisteminin kumanda cihazında bir kod değiştirme işleminden sonra devreye sokulabilir. Bu işlem, size daha fazla bilgi verecek olan yetkili bir servis tarafından yürütülür. Çocuk emniyet tertibatı devrede iken kapı kolu içeriden bloke olur. Kapıyı sadece dışarıdan açabilirsiniz. Otomatik kilitlenme* Tüm kapılar ve bagaj kapağı 15 km/saatlik bir hızdan itibaren otomatik olarak kilitlenirler. Merkezi kilitleme sistemi* Kontak anahtarı çıkarıldığında, aracın kilitleri otomatik olarak tekrar açılır. Ayrıca aracın merkezi kilitleme sistemi sürücü tarafından tuşuna basılarak açılabilir. Tarifi Talep halinde, otomatik kilitleme fonksiyonu bir yetkili serviste devreye alınabilir. Açma ve kilitleme sırasında bütün kapılar merkezi kilitleme tarafından müşterek olarak açılır veya kilitlenir. Açma sırasında bagaj kapağının kilidi açılır. Plakanın üst tarafındaki el tutamağına basılarak açılabilir . Merkezi kilitlemenin kullanılması aşağıdaki gibi mümkündür: Kontak anahtarı ile dışarıdan sayfa 37; UYARI! Kapıların kilitlenmesi, olağan üstü bir durumda (kaza) istemeyerek açılmasını önler. Kilitlenmiş kapılar ayrıca dışarıdan gelen istenmedik saldırıyı da önler, örn trafik lambalarında. Fakat buna karşılık acil bir durumda yardım edecek kişilerin araca girmesi zorlaşır - Ölüm tehlikesi! Merkezi kilitleme tuşları ile sayfa 38; Uzaktan kumanda ile sayfa 39. Sürücü kapısındaki kontrol lambası Araç kilitlendikten sonra, kontrol lambası 2 saniye hızlı, daha sonra yavaş yanıp söner. Araç kapatılmış ise ve güvenlik emniyeti sayfa 36 devre dışında ise, sürücü kapısındaki kontrol lambası yakl. 2 saniye hızlı yanıp söner, sonra söner ve yakl. 30 saniye sonra yavaş olarak yanıp sönmeye başlar. Eğer kontrol lambası önce yakl. 2 saniye boyunca hızlı olarak yanıp söner, yaklaşık 30 saniye sonra yanar ve sonunda yavaş olarak yanıp sönerse, merkezi kilitleme sisteminde veya araç içi denetiminde* sayfa 42 bir hata vardır. Bir yetkili servis yardımı arayınız. Not Hava yastığının açıldığı bir kaza durumunda, yardım edenlerin araca girmelerinin sağlanması için, kilitlenmiş olan kapıların kilitleri otomatik olarak açılır. Merkezi kilitleme sistemi arıza yaptığında, sadece bir kapama silindiriyle donatılmış olan ön kapının kilidini anahtar ile açabilir ve kapatabilirsiniz. Arka kapıları manuel olarak kullanabilirsiniz. Kapının acil kilitlenmesi sayfa 38. Bagaj kapağının acil kilitlenmesi sayfa 39. Güvenlik emniyetinin Aracın kilidinin açılması ve kilitlenmesi sırasında, elektrikli camlar açılabilir ve kapatılabilir sayfa 43. Merkezi kilitleme, bir güvenlik emniyeti5) ile donatılmıştır. Aracı dışarıdan kapatırsanız, kapı kilitleri otomatik olarak bloke olur. Sürücü kapısındaki kontrol lambası yanıp söner. Kapı koluyla, kapılar ne içerden, ne de dışarıdan açılamaz. Böylece araçtaki hırsızlık denemeleri zorlaşır. Tek kapı açılması* Güvenlik emniyetini 5 saniye içinde çiftli kilitleme ile devreden çıkarabilirsiniz. Bu fonksiyon sadece sürücü kapısı kilidinin açılmasını gerçekleştirir. Ancak tekrar komut verildiğinde kapılar kilitlenirler ve açılır (Açma). Tek kapı açma, merkezi kilitleme 5) Konforlu cam kullanımı Bu donanım sadece bazı ülkelerde geçerlidir. s3j8.4.book Page 37 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kilit açma ve kilitleme Aracın kilitlerinin bir sonraki açılması ve kapatılmasında güvenlik emniyeti tekrar çalışır duruma gelir. Eğer araç kilitlenirse ve güvenlik emniyeti devreden çıkarsa, kapıları içerden kapı açma kolunu çekerek açabilirsiniz: Aynı zamanda kapının kilidi açılır ve kapı açılır. Güvenlik emniyeti devreden çıkar. Anahtar, kilit açma konumunda tutulduğu sürece, pencereler açılır. Eğer araç bir hırsızlık alarm sistemi* sayfa 41 ile donatılmamış ise, sürücü kapısındaki kontrol lambasının yanıp sönmesi durur. UYARI! Not Güvenlik emniyeti devrede iken dışarıdan kapatılan araçlarda, aracın içinde hiç bir kişi ve hayvan kalmamalıdır, zira hem kapılar, hem de camlar içerden açılamazlar. Kapıların kilitli olması acil durumda yardım edenlerin araca girmelerini zorlaştırır - Ölüm tehlikesi! Araç bir alarm sistemi* ile donatılmış olduğunda, alarm sistemini devreden çıkarmak için, kapının kilidini açtıktan sonra 15 saniye içinde kontak anahtarını mutlaka kontağa sokmalı ve kontağı açmalısınız. Eğer 15 saniye içinde kontağı açmazsanız, alarm tetiklenir. Anahtar ile kilitleme Not Hırsızlık alarm sistemi*, aracın kilitlenmesi sırasında güvenlik emniyeti devreden çıkmış olsa bile devreye girer. Burada araç içi denetimi* devreye girmez. – Anahtarı, sürücü kapısının kilit silindirinde sürüş yönünün tersine (kilit açma B şek. 26. konumu) çeviriniz A Anahtar ile kilit açma Tüm kapılar ve bagaj kapağı kilitlenir. Kapı kontağı üzerinden devreye giren iç lambalar söner. Anahtar kilitleme konumunda tutulduğu sürece, pencereler ve elektrikli sürgülü/açılır tavan* kapanır. Güvenlik emniyeti derhal devreye girer. Sürücü kapısındaki kontrol lambası yanıp sönmeye başlar. Not Şek. 26 Kilit açma ve kilitleme ile ilgili anahtar dönüşleri Açılan ön kapılar kilitlenemez. Bu kapı kapatıldıktan sonra ayrı olarak kilitlenmelidir. – Anahtarı, sürücü kapısının kilit silindirinde sürüş yönünde (kilit açma konumu) A şek. 26. çeviriniz A – Kapı kolunu çekiniz ve kapıyı açınız. Kullanım 37 Tüm kapıların kilitleri açılır. Bagaj kapağının kilidi açılır. Kapı kontağı üzerinden devreye giren iç lambalar yanar. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 38 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 38 Kilit açma ve kilitleme Merkezi kilitleme düğmesi* UYARI! Devamı yardım zorlaştığından dolayı, çocuklar aracın içinde gözetimsiz olarak hiç bir zaman bırakılmamalıdır. Kilitli kapılar acil durumda yardım edenlerin araca girmelerini zorlaştırır - Ölüm tehlikesi! Not Eğer güvenlik emniyeti çalışır durumda ise, kapı açma kolu ve merkezi kilitleme tuşu devre dışı kalır. Şek. 27 Merkezi kilitleme düğmesi Kapıların acil kilitlenmesi Araç dışarıdan kilitlenmemiş ise, aracı kontak kapalı iken de devirmeli düğme ile kilitleyebilir veya kilitlerini açabilirsiniz. Tüm kapıların ve bagaj kapağının kilitlenmesi – 1 düğmesine basınız şek. 27. Düğmedeki sembolü yanar. A Tüm kapıların ve bagaj kapağının kilitlerinin açılması – 2 düğmesine basınız şek. 27. Düğmedeki sembolü kaybolur. A Şek. 28 Kapının acil kilitlenmesi 1 düğmesi ile kilitlenmiş ise, aşağıdakiler geçerlidir: Eğer araç A Kapıların ve bagaj kapısının dışarıdan açılması mümkün değildir (Güvenlik, örn. bir kavşakta dururken). Kapıların kilitlerini içerden tek tek açabilirsiniz ve kapı açma kollarını çekerek açabilirsiniz. Bir kapı açık olduğu sürece, kapıları kilitleyemezsiniz; bunun nedeni yanlışlıkla bir kilitleme durumunda anahtarın araçta kalmaması içindir. Hava yastığının açıldığı bir kaza durumunda, yardım edenlerin araca girmelerinin sağlanması için, içerden kilitlenmiş olan kapıların kilitleri otomatik olarak açılır. UYARI! Merkezi kilitleme kontak kapalıyken de çalışır durumdadır. Tüm kapılar ve bagaj kapağı kilitlenir. Kapılar kilitlenmiş durumdayken acil durumda dış Kapıların kilit silindiri bulunmayan alın taraflarında, bir acil kilitleme mekanizması vardır, bu mekanizma sadece kapı açıldıktan sonra görülür. Kilitleme A şek. 28. – Siperi sökün A B içeriye doğru – Anahtarı siperin altındaki açıklığa sokun ve kilitleme kolunu A dayanıncaya kadar bastırınız. – Siperi tekrar yerine yerleştirin. Kapı kapatıldıktan sonra, artık dışarıdan açılamaz. Çocuk emniyet tertibatının devrede olmadığı durumda, kapı açma kolunun iki kez çekilerek kapının içeriden açılması mümkündür. Çocuk emniyet tertibatı (sadece arka kapılarda) aktif olduğunda, önce bir kere iç kapı kolunu çekmek ve ardından kapıyı dışarıdan açmak gereklidir. s3j8.4.book Page 39 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kilit açma ve kilitleme Bagaj kapağı* 39 Not Bagaj kapağının kapatılmasından sonra, kapak 1 saniye içinde otomatik olarak kilitlenir ve hırsızlık alarm sistemi* devreye girer. Bunun geçerli olması için, bagaj kapağının kapanmadan önce aracın kilitlenmiş olması gereklidir. Sürüş başlangıcında, 6 km/saatten yüksek bir hızda, plakanın üst tarafındaki tutma kolunun fonksiyonu devreden çıkar. Durduktan ve bir kapı açıldıktan sonra, tutma kolunun fonksiyonu tekrar devreye girer. Bagaj kapağı kilidinin acil açılması Şek. 29 Bagaj kapağının kilidinin açılması / Bagaj kapağı tutma sapı Bagaj kapağının açılması – Bagaj kapağının kilidi merkezi kilitleme sistemi bulunmayan araçlarda sürücü kapısındaki düğmeye basarak açılır şek. 29. Bagaj kapağının kilidi merkezi kilitleme sistemi bulunan araçlarda plakanın üzerindeki tutamak bastırarak açılır. Şek. 30 Bagaj kapağı kilidinin acil açılması Bagaj kapağının kapatılması – Bagaj kapağını aşağıya doğru çekiniz ve hafif bir savurmayla yerine vurunuz Bagaj kapağının iç kaplamasında, kapatma işlemini kolaylaştıran bir kol vardır. UYARI! Kapandıktan sonra bagaj kapağının kilidinin tam olarak oturduğundan emin olunuz. Aksi taktirde, bagaj kapağı kilitlenmiş bile olsa kapak seyir sırasında kendi kendine açılabilir - Kaza tehlikesi! Yaslanmış veya tamamen açık bagaj kapağı ile hiç bir zaman sürmeyiniz, aksi halde aracın içine egzoz gazı girebilir - Zehirlenme tehlikesi! Bagaj kapağını kapatırken arka cama bastırmayın, cam patlayabilir Yaralanma tehlikesi! . Merkezi kilitleme sisteminde bir hata varsa, bagaj kapağını aşağıdaki şekilde açabilirsiniz: – Dış arka koltuklardan birini öne doğru katlayınız. 1 – İnce bir nesne, örneğin tornavida yardımı ile kumanda kolunu ok yönünde A 2 kilidi açınız. şek. 30 sonuna kadar bastırınız ve sonra ok yönünde A – Bagaj kapağını dışarıdan açınız. Uzaktan kumanda* Tarifi Uzaktan kumanda ile şunları yapabilirsiniz: Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Aracın kilidinin açılması ve kilitlenmesi; Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 40 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 40 Kilit açma ve kilitleme Aracın kilitlenmesi Bagaj kapağının kilidinin açılması. Pili olan verici ana anahtarın sapına yerleştirilmiştir. Alıcı aracın içinde bulunur. Uzaktan kumandanın etki alanı yaklaşık 10 metredir. Piller zayıf olduğu zaman, erişim menzili azalır. – Ana anahtarda, aracın kilidinin el ile açılmasını ve kilitlenmesini ve ayrıca motorun çalıştırılmasını sağlayan dışarı katlanabilir bir anahtar dili vardır. – Kaybolan bir anahtarın değiştirilmesinde veya alıcı ünitenin onarımından veya değiştirilmesinden sonra, bu sistem bir yetkili servis tarafindan mutlaka başlangıç ayarına getirilmelidir. Ancak o zaman uzaktan kumandayı tekrar kullanabilirsiniz. Güvenlik emniyetinin devreden çıkarılması Uzaktan kumandanın fonksiyonu, aracın yakınında bulunan ve aynı frekans bölgesinde çalışan vericiler ( örn. mobil telefon, TV vericisi) tarafından üst üste gelebilir ve geçici olarak olumsuz etkilenebilir. Merkezi kilitleme veya alarm sistemi 3 metreden daha uzun bir mesafede uzaktan kumandaya etki yapmadığı zaman, pili mutlaka değiştirilmelidir. Pil değiştirme işleminin bir yetkili servis tarafından yapılmasını tavsiye ederiz. Aracın kilidinin açılması ve kilitlenmesi 3 tuşuna 2 saniyede iki defa basınız. Diğer bilgiler sayfa 36. A Bagaj kapağının kilidinin açılması – 2 no'lu tuşa yaklaşık 1 saniye süre ile basın şek. 31. A Anahtarın dışa katlanması – Not Kontak açık iken, uzaktan kumanda otomatik olarak devre dışına çıkar. 3 no'lu tuşa yaklaşık 1 saniye süre ile basınız. A 4 no'lu tuşa basınız. A Anahtarın içe katlanması – 4 no'lu tuşa basın ve anahtarın ucunu muhafaza içine katlayınız. A Aracın kilidinin açılması sinyal lambalarının iki defa yanıp sönmesi ile bildirilir. Eğer 1 no'lu tuş ile açarsanız ve daha sonraki 30 saniye içinde hiç bir kapıyı aracın kilidini A veya bagaj kapağını açmaz iseniz, araç otomatik olarak tekrar kilitlenir. Bu fonksiyon aracın kilidinin yanlışlıkla açılmasını önler. Bu 30 saniye içinde güvenlik emniyeti alarm sistemi* ile devre dışı kalır. Aracın açılmasında ve kapatılmasında kapı kontağı üzerinden devreye giren iç lambalar otomatik olarak devreye sokulur ve çıkarılır. Kilitlenme göstergesi Aracın doğru kilitlenmesi sinyal lambalarının bir defa yanıp sönmesi ile gösterilir. 3 no'lu tuşa basarak kilitlediğinizde ve bazı kapılar veya bagaj kapağı Aracı A kapanmadıysa, sinyaller ancak kapandıktan sonra yanıp söner. Şek. 31 Uzaktan kumanda anahtarı Aracın kilidinin açılması – 1 şek. 31 no'lu tuşa yaklaşık 1 saniye süre ile basınız. A UYARI! Güvenlik emniyeti devrede olacak şekilde dışarıdan kapatılan araçlarda, aracın içinde hiç kimse kalmamalıdır, zira hem kapılar, hem de camlar içerden açılamazlar. Kapıların kilitli olması acil durumda yardım edenlerin araca girmelerini zorlaştırır - Ölüm tehlikesi! s3j8.4.book Page 41 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kilit açma ve kilitleme Alarm sistemi nasıl devreden çıkarılır? Not Uzaktan kumandayı sadece, kapılar ve bagaj kapağı kapalı ve araç görüş açınızda ise kullanınız. Aracın yanlışlıkla kapatılmaması ve hırsızlık alarm sisteminin* devreye girmemesi için, aracın içinde iken anahtarı kontağa sokmadan önce ana anahtarın kilitleme tuşuna basmamalısınız. Eğer bu durum bir kere meydana gelirse, ana anahtarın kilit açma tuşuna basınız. Uzaktan kumandanın senkronizasyonu Hırsızlık alarm sistemi, araç kapatıldığında sadece uzaktan kumanda kullanıldığı zaman devreden çıkarılır. Eğer araç uzaktan kumanda sinyalinin verilmesinden sonra 30 saniye içinde açılmaz ise, hırsızlık alarm sistemi tekrar devreye girer. Eğer aracı anahtar ile sürücü kapısından açarsanız, hırsızlık alarm sistemini devreden çıkarmak için, anahtarı kapıyı açtıktan sonra 15 saniye içinde mutlaka kontak kilidine sokmalı ve kontağı açmalısınız. Eğer 15 saniye içinde kontağı açmazsanız, alarm tetiklenir. Alarm ne zaman tetiklenir? Eğer aracın uzaktan kumanda ile açılmıyorsa, o zaman anahtarın kodu ile aracın kontrol ünitesi birbirine uymuyor demektir. Bunun nedeni, uzaktan kumanda anahtarı tuşlarına sistemin etki alanı dışında birçok kez basılmıştır veya uzaktan kumandanın pili değiştirilmiştir. Bu yüzden kodun aşağıdaki şekilde senkronize edilmesi gereklidir: Uzaktan kumanda üzerindeki herhangi bir tuşa basınız; Kapı, tuşa basıldıktan sonra 1 dakika içinde anahtar ile açılmalıdır. Hırsızlık alarm sistemi* Araç kapatıldığında aşağıdaki güvenlik bölümleri denetlenir: Motor kaputu; Bagaj kapağı; Kapılar; Kontak kilidi; Aracın iç bölümü* sayfa 42; Aracın eğim durumu* sayfa 42; Takılı römorkun çıkarılması; Araç elektrik şebekesinde gerilim düşüşü. Eğer alarm sistemi aktif iken her iki akü kutbundan bir tanesi sökülürse, alarm hemen tetiklenir. Tarifi Hırsızlık alarm sistemi, araca yapılacak saldırı denemesine karşı korumayı yükseltir. Sistem, araca yapılan bir hırsızlık teşebbüsünde akustik ve optik sinyal vererek devreye girer. Alarm sistemi nasıl devreye sokulur? Hırsızlık alarm sistemi kilidi açılmış aracın sürücü kapısındaki kilidinin anahtarla kilitlenmesi veya uzaktan kumandalı anahtar ile etkin hale getirilir. Kapatma işleminden yaklaşık 30 saniye sonra devrededir. Alarm sistemi nasıl devreden çıkarılır? Aracı uzaktan kumanda ile açarsanız veya kontağı açarsanız, alarm devreden çıkar. Not Siren kaynağının ömrü 5 yıldır. Daha etraflı bilgiyi Škoda yetkili satıcınızdan alabilirsiniz. Hırsızlık alarm sisteminin fonksiyonunu tam olarak yapmasını sağlamak için, aracı terk etmeden önce, tüm kapıların, tüm camların ve elektrikli sürgülü/açılır tavanın* kilitlenmiş olup olmadığını kontrol ediniz. Uzaktan kumandanın ve alıcı kısmın kodlaması, başka araçların uzaktan kumandasının kullanılmasına mani olur. Kullanım 41 Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 42 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 42 Kilit açma ve kilitleme Araç içi denetimi* ve çekme koruması denetimi* Araç içi denetimi ve çekme koruması denetimi aracın içindeki hareketleri kaydederler ve ardından alarmı tetiklerler. Kontak anahtarı çıkartıldığında veya bir kapı açıldığında düğmedeki sembol kırmızı renkte yanar. Düğmedeki sembolün yanması araç içi denetiminin ve çekme koruması denetiminin devreye sokulduğunu belirtmez. Elektrikli camlar* Elektrikli cam düğmeleri Şek. 32 Araç içi denetimi düğmesi düğmesi ile araç içi denetimi ve çekme koruması denetimi kumanda edilir. Araç içi denetimi ve çekme koruması denetimini kapatırsanız, aracın içindeki hareketlerden dolayı (örn. çocuklar veya hayvanlar tarafından) veya araç taşınırken (örn. tren veya gemi ile) veya çekilirken alarm tetiklenebilir. Araç içi denetimi ve araç çekme koruması denetiminin devreden çıkartılması – Kontağı kapatınız. Şek. 33 Ön yolcu kapısındaki / arka kapılardaki düğmeler Elektrikli camlar sadece kontak açık olduğu zaman çalışır. – Sürücü kapısını açınız. Camın açılması – Sürücü kapısında bulunan düğmesine basınız şek. 32. – Cam, kapıdaki ilgili düğmeye hafifçe basılarak açılır. Düğme serbest bırakıldıktan sonra işlem durur. – Aracı 30 saniye içinde kilitleyiniz. Araç içi denetimi ve çekme koruması denetimi kapatılır. Araç içi denetimi ve araç çekme koruması denetimi aracın bir sonraki kilitlenmesinde otomatik olarak tekrar devreye girer. Not Araç içi denetimini ve çekme koruması denetimini güvenlik emniyetini devreden çıkararak da kapatabilirsiniz sayfa 36. – Ek olarak düğmeye sonuna kadar basarak camları otomatik olarak açabilirsiniz (tamamen açma). Tuşa yeniden basıldığında cam hemen durur. Camın kapatılması – Cam, ilgili düğmenin hafifçe çekilmesi ile kapatılır. Düğme serbest bırakıldıktan sonra kilitleme işlemi durdurulur. – Ek olarak düğmeyi sonuna kadar çekerek camları otomatik olarak kapatabilirsiniz (tamamen kapatma). Düğme yeniden çekildiğinde, cam derhal durur. s3j8.4.book Page 43 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kilit açma ve kilitleme Her bir cam için düğmeler, sürücü kapısındaki kol dayanağındaki kumanda bölümünde sayfa 42, şek. 33, ön yolcu kapısında ve arka kapılarda* bulunur. Sürücü tarafının kol dayanağındaki otomatik cam düğmeleri A Sürücü kapısındaki otomatik cam düğmesi A B Ön yolcu kapısındaki otomatik cam düğmesi A C Sağ arka kapıdaki otomatik cam düğmesi* A D Sol arka kapıdaki otomatik cam düğmesi* A S Emniyet düğmesi* A Kontağı kapattığınızda camları yaklaşık 10 dakika daha açabilir veya kapayabilirsiniz. Eğer sürücü veya ön yolcu kapısını açarsanız, elektrikli camlar tamamen devreden çıkar. Sürüş esnasında araç içinin havalandırılması için, mevcut olan ısıtma/klima ve havalandırma sisteminden yararlanınız. Eğer camlar açık ise, toz veya diğer pislikler aracın içine girer ve ayrıca belli hızlarda rüzgar sesi meydana gelebilir. Elektrikli cam düğmelerinin kuvvet sınırlaması Elektrikli camlar bir kuvvet sınırlaması ile donatılmıştır. Pencere kapatılırken meydana gelebilecek sıkışma sonucundaki yaralanma tehlikesini azaltır. Emniyet düğmesi* S sayfa 42, şek. 33 emniyet düğmesine basarak arka kapılardaki cam düğmelerini A S tekrar basarak, arka kapılardaki elekdevre dışı bırakabilirsiniz. Emniyet düğmesine A trikli cam düğmelerini tekrar çalışır duruma gelir. S deki kontrol Arka kapılardaki düğmeler devre dışı bırakıldı ise, güvenlik şalteri A lambası yanar. UYARI! Eğer aracı dışarıdan kapatırsanız, aracın içinde hiç bir kimse kalmamalıdır, zira acil durumda camlar içerden açılmaz. Sistem bir kuvvet sınırlaması ile donatılmıştır sayfa 43. Bir engel durumunda kapatma işlemi durdurulur ve cam birkaç cm geri gider. Sonra camları dikkatlice kapatınız! Aksi halde sıkışarak yaralanma tehlikesi oluşabilir! Bir engel durumunda kapatma işlemi durdurulur ve cam birkaç cm geri gider. Takip eden 10 saniye için tekrar engellenirse, kapama işlemi yeniden kesilir ve pencere birkaç santimetre geri gider. İkinci kez geri gitmesinden sonra 10 saniye içinde pencereyi tekrar kapatmayı denerseniz, engelin ortadan kaldırılmamasına rağmen kapatma işlemi sadece durdurulur. Bu noktada camları otomatik olarak kapatmak mümkün değildir. Kuvvet sınırlaması hala devrededir. Sonraki 10 saniye içinde camı tekrar kapatmayı denerseniz, o zaman kuvvet sınırlaması devreden çıkar - Şimdi cam tam gücüyle kapanır! 10 saniyeden daha uzun beklerseniz, kuvvet sınırlaması tekrar devreye girer. UYARI! Camları dikkatlice kapatınız! Aksi halde sıkışma tehlikesi oluşabilir! Dikkat! Eğer arka koltuklarda çocuklar taşınırsa, arka kapıların elektrikli camlarının devreden S sayfa 42, şek. 33. çıkarılmasını tavsiye ederiz (emniyet düğmesi) A Konforlu cam kullanımı Aracın kilidinin açılması ve kilitlenmesi sırasında, elektrikli camları aşağıdaki gibi açabilir ve kapatabilirsiniz (Açılır tavan sadece kapatılır): Not Camların donması durumunda, önce buzu giderin sayfa 155 ve sonra silecekleri çalıştırın, aksi taktirde elektrikli cam mekanizması hasarlanabilir. Kullanım Emniyet 43 Sürüş Uyarıları Camın açılması – Tüm camlar açılıncaya kadar, kontak anahtarını sürücü kapısının kilidindeki açma konumunda tutunuz veya uzaktan kumandanın açma tuşuna basınız. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 44 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 44 Kilit açma ve kilitleme Camın kapatılması – Tüm camlar kapanıncaya kadar, kontak anahtarını sürücü kapısının kilidindeki kilitleme konumunda tutunuz veya uzaktan kumandanın kilitleme tuşuna basınız. Anahtarı veya kilitleme düğmesini serbest bırakarak camların açılma veya kapanma işlemini hemen kesebilirsiniz. UYARI! Sistem bir kuvvet sınırlaması ile donatılmıştır sayfa 43. Bir engel durumunda kapatma işlemi durdurulur ve cam birkaç cm geri gider. Sonra camları dikkatlice kapatınız! Aksi halde sıkışma tehlikesi oluşabilir! UYARI! Sistem bir kuvvet sınırlaması ile donatılmıştır sayfa 43. Bir engel durumunda kapatma işlemi durdurulur ve cam birkaç cm geri gider. Sonra camları dikkatlice kapatınız! Aksi halde sıkışma tehlikesi oluşabilir! Elektrikli sürgülü/açılır-kapanır tavan* Tarifi Fonksiyon arızaları Elektrikli camlar çalışmıyor Eğer araç aküsü sökülmüş ve tekrar bağlanmış ise, elektrikli camlar çalışmaz. Sistemin mutlaka devreye sokulması gerekir. Bu fonksiyon, aşağıdaki gibi tekrar oluşturulur: İlgili düğmenin üst kenarından hafifçe çekiniz ve cam kapanana kadar tutunuz, Düğmeyi serbest bırakınız, ilgili düğmeyi yeniden yaklaşık 3 saniye yukarı doğru çekiniz. Aracın kışın kullanılması Kış mevsiminde camları kapatırken buzlanmadan dolayı büyük bir direnç olabilir, cam kapatılırken durur ve birkaç santimetre geri döner. Camın kapatılabilmesi için, aşağıdaki gibi hareket ediniz: Şek. 34 Elektrikli sürgülü/açılır tavan döner düğmesi Kontağı açınız, Kontağı açınız. İlgili düğmenin üst kenarından hafifçe çekiniz ve cam kapanana kadar tutunuz, Cam aşağı iniyor/duruyorsa, işlemi tekrar ediniz (kuvvet sınırlama fonksiyonunun devre dışı bırakılması gereklidir sayfa 43 - Şimdi cam tam gücüyle kapanır!). Elektrikli sürgülü/açılır tavan, döner düğmeyle şek. 34 kullanılır ve sadece kontak açık iken çalışır. Döner düğmenin birçok konumu vardır. Eğer kontağı kapatırsanız, açılır tavanı 10 dakika süreyle daha açabilir veya kapatabilirsiniz. Fakat ön kapılardan birisini açtığınız zaman, sürgülü/açılır tavanı artık açamazsınız veya kapatamazsınız. Not Araç aküsünün bağlantısı sökülmüş ve tekrar takılmış ise, sürgülü/açılır tavanın tam A konumunda olarak kapanmadığına rastlanabilir. Bu yüzden döner düğmeyi A yaklaşık 10 saniye süre öne bastırmalısınız. s3j8.4.book Page 45 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kilit açma ve kilitleme Sürgüleme ve açma UYARI! Konfor ayarı Sürgülü/açılır tavanı dikkatlice kapatınız - Yaralanma tehlikesi! C konumuna sayfa 44, şek. 34 çeviriniz. – Düğmeyi A Tamamen sürme B konumuna çeviriniz ve bu konumda tutunuz (yaylandırılmış konum). – Düğmeyi A Konforlu kullanım Açık bir sürgülü/açılır tavanı dışarıdan da kapatabilirsiniz. – Sürgülü/açılır tavan kapanıncaya kadar, anahtarı sürücü kapısının kilidindeki kapama konumunda tutunuz veya uzaktan kumandanın kapama tuşuna basınız . Açma D konumuna çeviriniz. – Düğmeyi A Anahtar veya kilitleme düğmesi serbest bırakıldıktan sonra kapatma işlemi durur. Sürgülü/açılır tavan konfor pozisyonunda bulunursa, rüzgar gürültüsünün yoğunluğu çok daha azdır. Güneş siperliği, tavanın açılması sırasında otomatik olarak beraber açılır. Sürgülü/açılır tavan kapalı iken, bu siperi eliniz ile kapatır veya açabilirsiniz. Not Kuvvet sınırlama sistemi konforlu kapama durumunda da çalışır. Acil açma Dikkat! Kış mevsiminde açma mekanizmasının ve contanın hasar görmesini önlemek için, açmadan önce gerekirse sürgülü/açılır tavan bölgesindeki buz ve karları mutlaka gidermelisiniz. Kapatma Sürgülü/açılır tavanın sürgülenmesi / kapatılması A konumuna sayfa 44, şek. 34 çeviriniz. – Düğmeyi A Şek. 35 Tavan kaplamasından kesit: Tornavida tatbik noktaları / anahtarı yerleştirmek için açıklık Emniyetli kapatma Sürgülü/açılır tavan bir kuvvet sınırlama tertibatı ile donatılmıştır. Sürgülü/açılır tavan bir engel yüzünden kapanamıyorsa (örn. buz) durur ve bir kaç cm geri gider. Sürgülü/açılır tavanı kuvvet sınırlamasız bir şekilde tamamen kapatabilirsiniz. Bunun A konumunda için düğmeye, sürgülü/açılır tavan tamamen kapanıncaya kadar, ön A sayfa 44, şek. 34 basınız . Sistemdeki bir arıza durumunda, sürgülü/açılır tavanı el ile açıp kapatabilirsiniz. 1 – Düz uçlu bir tornavidayı elektrik tahriğine ait kapağın arka tarafına okların A olduğu yerlere dikkatlice yerleştiriniz şek. 35. – Kapağı aşağıya doğru çekiniz. 2 sokunuz ve – 4 numara bir Allen anahtarını sonuna kadar açıklığa ok yönünde A açılır tavanı açınız veya kapatınız şek. 35. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 45 s3j8.4.book Page 46 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 46 Kilit açma ve kilitleme – Kapağı önce plastik burunları yerleştirip sonra yukarı bastırarak yerine oturtunuz. – Arızanın bir yetkili servisi tarafından giderilmesini sağlayınız. Not Her acil çalıştırmadan sonra (Allen anahtarıyla) sürgülü/açılır tavan mutlaka temel A sayfa 44, şek. 34 konumuna ayarına getirilmelidir. Bu yüzden döner şalteri A getirip yaklaşık 10 saniye süre öne bastırmalısınız. s3j8.4.book Page 47 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Işık ve görüş 47 Işık ve görüş Işık UYARI! Işığı devreye sokma ve devreden çıkarma Park lambaları ile asla sürüş yapmayınız - Kaza tehlikesi! Park lambalarının aydınlığı, önünüzdeki yolu yeteri derecede aydınlatmak ve trafikteki diğer sürücüler tarafından görülmek için yeterli değildir. Bunun için, karanlıkta veya görüş kötüleştiğinde daima kısa hüzmeli farları yakınız. Not Gündüz sürüş farı (ana farın altında tamponda)için ayrı lambalı* RS araçlarında bu lambalar park ışığı olarak da hizmet görürler. Araç aydınlatması açık iken kontak anahtarını çeker ve sürücü kapısını açarsanız, akustik bir uyarı sesi duyulur. Şek. 36 Kumanda paneli: Far şalteri / Sigorta bölmesi: Gündüz farı şalteri Sürücü kapısının kapatılmasıyla (kontak kapalı) akustik sinyal sesi kapı kontağı üzerinden durdurulur. Araç, park lambası ile durdurulabilir. Park ışığının açılması – Far şalterini şek. 36 - solda konumuna çeviriniz. Kısa huzmeli veya uzun huzmeli farların açılması Eğer aracı uzunca bir süre durduracaksanız, tüm ışıkların kapatılmasını veya sadece park ışığının devrede bırakılmasını tavsiye ederiz. Anlatılan lambaları devreye sokarken, sadece yasal yönetmeliklere uyulmalıdır. Soğuk ve ıslak hava şartlarında farlar geçici olarak içten buğulanabilirler. Far camının iç ve dış bölümü arasındaki ısı farkı en önemlisidir. – Far şalterini konumuna çeviriniz. – Uzun farları açmak için uzun hüzmeli far kolunu öne doğru bastırınız sayfa 51, şek. 40. Işığı kapatınız (gündüz sürüş farı hariç) Sürüş farı yakıldıktan bir süre sonra ışığın çıkış alanındaki buğulanma kaybolur. Far camının kenarları hala buğulu olabilir. Geri vites lambası ve sinyaller de buğulanmış olabilir. Bu buğulanmanın aydınlatma tertibatının ömrüne bir etkisi yoktur. – Far şalterini O konumuna çeviriniz. “DAY LIGHT” (Gündüz farı)* Motor çalıştığında kısa farlar otomatik olarak kapanır. Sağdan direksiyonlu* araçlardaki düğmelerin düzeni, şek. 36'de gösterilen düzene nazaran kısmen farklıdır. Şalter konumlarının işaretlenmiş olduğu semboller bununla beraber aynıdır. Gündüz sürüş farının devreye sokulması* – Kumanda panelinin sol tarafındaki sigorta kutusunun kapağını dışarı çıkartınız sayfa 193. – Far şalterini O konumuna çeviriniz şek. 36 - solda. – Gündüz sürüş farı şalterini açınız şek. 36 - sağda. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 48 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 48 Işık ve görüş Gündüz sürüş farının devreye sokulması* “ÇALIŞTIRMA-DURDURMA” sistemli araçlarda – Sinyal lambası kolunu direksiyona doğru çekiniz ve aynı anda yukarı doğru itiniz ve bu konumda tutunuz. – Kontağı açınız - sağ sinyal lambası 4x yanar. – Kontağı kapatınız - gündüz farının devreye girdiğini teyit eden bir sinyal sesi duyulur. – Sinyal lambası kolunu serbest bırakınız. Gündüz sürüş farının devreden çıkarılması* – Gündüz sürüş farı şalterini kapatınız sayfa 47, şek. 36 - sağda. – Far şalterini, park ışığı veya kısa hüzmeli far konumuna getiriniz sayfa 47, şek. 36 - solda. Gündüz sürüş farının devreden çıkarılması* “ÇALIŞTIRMADURDURMA” sistemli araçlarda – Sinyal lambası kolunu direksiyona doğru çekiniz ve aynı anda aşağı doğru itiniz ve bu konumda tutunuz. – Kontağı açınız - sol sinyal lambası 4x yanar. Viraj ışığı fonksiyonlu halojen farlar* Viraj ışığı fonksiyonlu halojen farlar, sürüş hızına ve direksiyon dönüş açısına bağlı olarak daha iyi viraj aydınlatma için en uygun pozisyona geçer. Sürüş sırasında veya kontak çevrildikten sonra kontrol ışığı yanarsa, bir hata sinyali verilir. UYARI! Viraj ışığı fonksiyonlu halojen farlarda bir arıza varsa, gösterge panelinde kontrol lambası yanar. Karşıdan gelen sürücülerin gözlerinin kamaşmaması için viraj ışığı fonksiyonlu halojen farlar otomatik olarak acil durum pozisyonuna indirilir. Bu yüzden yolda aydınlatılan mesafe kısalır. Dikkatli sürünüz ve mutlaka bir servise gidiniz. Turistik Işık* Viraj ışığı fonksiyonlu halojen farlar Bu mod, trafik akışının ters olduğu (Sol/sağ yönlü trafik) ülkelerde karşıdan gelenlerin gözlerini kamaştırmadan sürüş imkanı verir. “Turistik ışık” modu aktif olduğunda, farların yana yatması etkin değildir. – Kontağı kapatınız - gündüz farının devreden çıkarıldığını teyit eden bir sinyal sesi duyulur. Turistik ışığın etkinleştirilmesi – Sinyal lambası kolunu serbest bırakınız. Kontak kapatılmış, far söndürülmüş (Far şalterini O konumunda), ışık mesafesi ayarı için döner düğme 0 konumunda, vites takılmamış veya seçme kolu N konumunda (otomatik şanzıman), turistik ışık devre dışı. Sis farlarında veya ön tamponda gündüz farı için ayrı lambaları* olan araçlarda gündüz farının etkinleştirilmiş fonksiyonunda park ışığı (ne önde ne arkada) ve plaka lambaları yanmaz. Turistik ışığın etkinleştirilmesinden önce aşağıdaki şartların yerine getirilmesi gerekir: – Kontağı açınız. Araç gündüz farı için ayrı lambalarla* donatılmamışsa, gündüz farı kısa hüzmeli far, plaka lambası dahil park ışığının (ön ve arka) kombinasyonu ile gerçekleştirilir. Kontak açıldıktan sonra 10 saniyeye kadar: IBazı ülkelerde ulusal yasal yönetmelikler, gündüz farının aktifleştirilmesinde gündüz farı için ayrı lambalar* ile birlikte arka park ışığının da yakılmasını istemektedir. – Geri vitese takınız (düz şanzıman) veya vites seçme kolunu R konumuna (otomatik şanzıman) getiriniz. – Far şalterini sayfa 47 konumuna çeviriniz. – Işık mesafesi ayarı döner düğmesini 0 konumundan 3 sayfa 50 konumuna çeviriniz. s3j8.4.book Page 49 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Işık ve görüş Turistik ışığın devre dışına çıkarılması “CORNER” fonksiyonlu sis farı* Turistik ışığın devre dışı bırakılmasından önce aşağıdaki şartların yerine getirilmesi gerekir: “CORNER” fonksiyonlu sis farları, aracın yakınındaki yerlere saparken, park ederken vs. çevrenin daha iyi aydınlatılması için kullanılır. Kontak kapatılmış, far söndürülmüş (Far şalterini O konumunda), ışık mesafesi ayarı için döner düğme 3 konumunda, vites takılmamış veya seçme kolu N konumunda (otomatik şanzıman), turistik ışık etkin. – Kontağı açınız. Kontak açıldıktan sonra 10 saniyeye kadar: – Far şalterini sayfa 47 konumuna çeviriniz. – Geri vitese takınız (düz şanzıman) veya vites seçme kolunu R konumuna (otomatik şanzıman) getiriniz. – Işık mesafesi ayarı döner düğmesini 3 konumundan 0 sayfa 50 konumuna çeviriniz. 49 “CORNER” fonksiyonlu sis farları, dönüş açısına veya sinyal lambasının 6) açılmasına göre, aşağıdaki şartlar yerine getirildiğinde, ayarlanır: Araç duruyor ve motor çalışıyor veya araç azami 40 km/saat ile hareket ediyor; Gündüz sürüş farı açık değil; Kısa hüzmeli farlar açık. “CORNER” fonksiyonlu sis farı sistemindeki bir arıza, kontrol lambasının yanması veya yanıp sönmesi ile gösterilir. Not Sis farları açıksa, “CORNER” fonksiyonu aktif değildir. Halojen farların uyarlanması için aşağıdaki yolu izleyiniz sayfa 149. Arka sis lambası Sis farı* Arka sis lambalarının açılması – Önce far şalterini veya konumuna çeviriniz şek. 37. 2 konumuna çeviriniz. Aynı anda sis farları* yanar. – Şalteri A Araç ön sis farları * ile donatılmamışsa, far şalterinin konumuna getirilip doğrudan 2 konumuna çekilmesi ile arka sis lambası yakılır. Bu şalterin iki değil bir pozisyonu A vardır. Sis lambaları devrede iken, gösterge panelindeki kontrol lambası sayfa 25 yanar. Şek. 37 Kumanda paneli: Far şalteri Araç bir orijinal Škoda aksesuarı römork tertibatı ile donatılmışsa ve arka sis lambalı bir römork çekiyorsanız, sadece römorkun arka sis lambası yanar. Sis farlarının açılması – Önce far şalterini veya konumuna çeviriniz şek. 37. 1 kadar dışarı doğru çekiniz. – Far şalterini birinci tırnağa A Sis lambaları devrede iken, gösterge panelindeki kontrol lambası sayfa 25 yanar. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları 6) Her iki devreye alma şartı çeliştiğinde, örneğin direksiyon sola çevrilir ve sağ sinyal lambası yanarsa, sinyal lambasının önceliği vardır. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 50 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 50 Işık ve görüş Flaşör sistemi düğmesi Dikkat! Arkadan gelen trafiğin gözlerinin kamaşmaması için, arka sis lambalarını sadece kötü görüş şartlarında devreye sokmalısınız (İlgili yasal yönetmeliklere dikkat ediniz). Ana farlarin far yükseklik ayari Uzun hüzmeli farlar devrede iken, farların menzil uzaklığını araç yüküne uyarlayabilirsiniz. Şek. 39 Kumanda paneli: Flaşör sistemi düğmesi – Flaşör sistemini açmak ve kapatmak için, şaltere şek. 39 basınız. Şek. 38 Kumanda paneli: Işık mesafesi ayarı – Kısa huzmeli farlar, diğer trafik katılımcılarının gözleri kamaşmayacak şekilde ayarlanıncaya kadar döner düğmeyi şek. 38 çeviriniz. Ayar konumları Konumlar yaklaşık aşağıdaki yük durumuyla ilgilidir: A 1 A 2 A 3 A Aracın ön tarafı dolu, bagaj bölümü boş. Araç tam dolu, bagaj bölümü boş. Araç tam dolu, bagaj bölümü yüklü. Sürücü koltuğu dolu, bagaj bölümü yüklü. Dikkat! Işık mesafesi ayarını, karşı trafiğin gözlerini kamaştırmayacak şekilde yapınız. Flaşör sistemi devrede iken aracın sinyal lambaları aynı anda yanıp söner. Sinyal kontrol lambaları ve düğmedeki kontrol lambaları aynı şekilde yanıp söner. Flaşör sistemini kontak kapalı iken de devreye sokabilirsiniz. Bir hava yastığının tetiklendiği bir kaza durumunda, flaşör sistemi otomatik olarak devreye girer. Emniyet kemerlerini kullanırken değişen yasal yönetmeliklere dikkat ediniz. Not Flaşör sistemini örneğin aşağıdaki durumlarda devreye sokunuz: Bir trafik sıkışıklığına ulaştığınızda; Bir arıza veya acil durum olduğunda. s3j8.4.book Page 51 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Işık ve görüş Sinyal lambası - ve uzun far kolu Park lambası Sinyal lambası ve uzun far kolu ile, park lambası ve selektör de açılıp kapatılabilir. – Kontağı kapatınız. 51 – Kolu yukarıya veya aşağıya doğru bastırınız - Sağ veya sol park lambası devreye girer. Far fonksiyonları için uyarılar Sinyal lambaları sadece kontak açık iken çalışır. Gösterge panelindeki ilgili kontrol lambası veya birlikte yanıp söner. Bir viraj sona erdikten sonra sinyal otomatik olarak devreden çıkar. Park lambası devrede iken, aracın ilgili tarafındaki park lambaları ve arka lamba yanar. Park lambası sadece kontak kapalı iken yanar. Şek. 40 Sinyal lambası ve uzun far kolu Sinyal lambası ve uzun far kolu aşağıdaki fonksiyonlara sahiptir: Eğer kol kontak anahtarı kontaktan çekildikten sonra orta konumda değil ise, sürücü kapısı açıldıktan sonra akustik bir uyarı sinyal sesi duyulur. Sürücü kapısı kapanır kapanmaz, akustik uyarı sinyal sesi kesilir. Sinyal lambası sağ ve sol Dikkat! – Kolu yukarıya veya aşağıya doğru bastırınız şek. 40. – Eğer sadece üç defa sinyal vermesini istiyorsanız, kolu kısa süreli olarak üst veya alt baskı noktasına kadar bastırınız ve tekrar bırakınız (konforlu sinyal verme* olarak adlandırılır). – Şerit değiştirmek için sinyal verme durumunda, sadece kısa yanıp sönmesi için, kolu sadece yukarı veya aşağı dayama noktasına kadar hareket ettiriniz ve kolu sabit tutunuz. Uzun hüzmeli farları veya selektörü sadece, diğer trafik katılımcıların gözleri kamaşmadığı zaman kullanınız. Not Sağ veya sol sinyal lambasını açıp kontağı kapatırsanız, park lambası otomatik olarak yanmaz. Tarif edilen aydınlatma ve sinyal tertibatlarını sadece yasal yönetmeliklere uyumlu olarak kullanınız. Uzun hüzmeli far – Kısa huzmeli farları açınız. – Kolu öne doğru bastırınız. – Uzun farı tekrar kapatmak için, kolu başlangıç konumuna geri çekiniz. Selektör – Kolu direksiyona doğru çekiniz (yaylandırılmış konum) - Uzun hüzmeli far ve gösterge panelindeki kontrol lambası yanar. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 52 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 52 Işık ve görüş İç aydınlatma Kapı açık durumda iken, araç aküsünün boşalmasını önlemek için, iç aydınlatma yaklaşık 10 dakika sonra devreden çıkar. Aracın ön/arka iç bölümünün aydınlatılması* - Tip 1 Ön iç aydınlatma - okuma lambaları yok Şek. 41 Tavan kaplamasından kesit: İç aydınlatma ön / arka Şek. 42 Arka tavan lambası Kapı kontağı devresi (ön ve arka* kapılar) A sağa doğru bastırınız, sembolü belirir şek. 41. – Düğmeyi A Arkadaki iç mekan aydınlatması şek. 42 şalterin , O sembolüne veya orta konuma itilmesiyle yanar. İç lambanın açılması Arka iç aydınlatma için, ön iç aydınlatmadaki ayni kurallar geçerlidir sayfa 52. A sola doğru bastırınız, sembolü belirir. – Düğmeyi A İç lambanın kapatılması Not Ampul değiştirme işleminin bir yetkili servis tarafından yapılmasını tavsiye ederiz. A , orta konuma O bastırınız. – Düğmeyi A Okuma lambaları Arka iç aydınlatma* - Tip 2 B şek. 41 düğmele– Sağ veya sol okuma lambasını açmak veya kapatmak için A rinden birine basınız. Merkezi kilitleme sistemi olan araçlarda, aracın kilidinin açılmasından sonra, bir kapının açılmasından sonra veya kontak anahtarı çekildikten sonra, iç aydınlatma yaklaşık 30 saniye devrede kalır (ilgili düğme kapı kontak yerinde bulunduğunda). Kontağı açtıktan sonra iç aydınlatma derhal söner. Merkezi kilit sistemi bulunmayan araçlarda iç aydınlatma zaman gecikmeli* olarak kapıların kapatılmasından sonra bir kaç saniye yanarlar. Kontağı açtıktan sonra iç aydınlatma derhal söner. Şek. 43 Arka tavan lambası Arka iç aydınlatma şek. 43 düğmesiyle kullanılır. s3j8.4.book Page 53 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Işık ve görüş Arka iç aydınlatma düğmesinin iki konumu bulunur. Bir konumda iç aydınlatma sürekli yanar, ikinci konumda (basınca) kapı kontakları üzerinden yanar. Not Ampul değiştirme işleminin bir yetkili servis tarafından yapılmasını tavsiye ederiz. 53 Çevre Notu Camın buzları erir erimez veya buğulanma biter bitmez, ısıtmasyı kapatmalısınız. Azalan akım tüketimi, yakıt tüketimine olumlu yönde etki eder sayfa 148, “Elektrik enerjisi tasarrufu”. Güneş siperlikleri Bagaj lambası Aydınlatma, bagaj bölümü kapağının açılması sırasında otomatik olarak devreye girer. Kapak yaklaşık 10 dakikadan daha fazla açık kalırsa, bagaj lambası otomatik olarak devreden çıkar. Görüş Arka cam ısıtması Şek. 45 Güneş siperliği: Dışa döndürme Sürücüye ve ön yolcuya ait güneş siperliklerini braketlerinden dışarıya doğru çekebilir 1 şek. 45 döndürebilirsiniz. ve kapılara doğru ok yönünde A 2 Güneş siperliklerindeki makyaj aynalarının* kapakları vardır. Kapağı ok yönünde A bastırınız. UYARI! Şek. 44 Arka cam ısıtma düğmesi – Arka cam ısıtmasını şaltere şek. 44 basarak devreye sokabilir veya çıkarabilirsiniz - şalterdeki kontrol lambası yanar veya söner. Üzerinde örn. tükenmez kalem vs. gibi nesneler bulunan güneş siperlikleri yan camlarda kafa hava yastığının açılma bölgesine kaydırılmamalıdır. Kafa hava yastıkları açıldığında araç içindeki kişiler yaralanabilir. Arka cam ısıtması sadece motor çalıştığı zaman devredir. Arka cam ısıtması 7 dakika sonra kendiliğinden devreden çıkar. Araç elektrik gerilimi düşerse, arka cam ısıtması otomatik olarak devreden çıkar, tuştaki kontrol lambası yanıp söner. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 54 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 54 Işık ve görüş Cam silme ve yıkama sistemi – Kolu serbest bırakınız. Yıkama sistemi durur ve silecekler 1 ila 3 silme hareketi daha yapar (püskürtme işleminin süresine göre). Silecekler Silecek kolu ile silecekleri ve silme/yıkama otomatiğini çalıştırabilirsiniz. Arka camın silinmesi 6 şek. 46 konumuna bastırınız, cam – Kolu, direksiyondan uzaklaşacak şekilde A sileceği her 6 saniyede bir siler. Arka cam için silme/yıkama otomatiği 7 bastırınız, silecek ve yıkama sistemi – Kolu direksiyondan uzağa yaylı konuma A çalışır. – Kol bırakıldıktan sonra, yıkama sistemi durur ve silecekler 1 ila 3 silme hareketi daha yapar (püskürtme işleminin süresine göre). Kol bırakıldıktan sonra konu6 . munda kalır A Şek. 46 Silecek kolu Silecek kolu şek. 46 aşağıdaki konumlara sahiptir: Sileceklerin kapatılması 0 geri getiriniz. – Kolu ana konuma A Silecekler ve yıkama sadece kontak açıkken çalışır. Bir kez silme – Ön camı sadece kısa süreli silmek isterseniz, kolu yaylandırılmış konuma bastırın 4 . A Fasılalı silme Geri vitese takıldıktan sonra, sileceklerin devrede olması durumunda arka cam bir kere silinir. Ön cama ait cam yıkama memeleri kontak açıldığında ısıtılır*. Yıkama sıvısının ilave edilmesi sayfa 174. 1 konumuna getiriniz. – Kolu yukarı doğru A A düğmesi ile ayarlayınız. – Her bir silme hareketi arasındaki istenen duruşu A Yavaş silme 2 konumuna getiriniz. – Kolu yukarı doğru A Hızlı silme 3 konumuna getiriniz. – Kolu yukarı doğru A Ön cam silme/yıkama otomatiği 5 getiriniz, yıkama sistemi ve silecek çalışır. – Kolu direksiyona doğru yaylı konuma A UYARI! Silecek lastiklerinin mükemmel durumda olması, net bir görüş ve güvenli sürüş için mutlaka gereklidir sayfa 55. Cam yıkama sistemini, düşük sıcaklıklarda ön camı ısıtmadan önce kullanmayınız. Aksi halde cam temizleyicisi ön camda donabilir ve öne doğru görüşü kısıtlayabilir. Camların donması durumunda, önce buzu giderin sayfa 155 ve sonra silecekleri çalıştırın, aksi taktirde silecek lastikleri hasarlanabilir. s3j8.4.book Page 55 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Işık ve görüş Dikkat! Aşırı soğuk havalarda silecekleri ilk defa çalıştırmadan önce, silecek lastiklerinin donup donmadığını kontrol ediniz! Eğer silecekleri silecek lastikleri donmuş iken çalıştırırsanız, hem silecek lastikleri ve hem de cam silecek motoru zarar görebilir. – Silecek lastiğinin serbest kalması için emniyetine bastırınız ve ok yönünde çekip çıkartınız. Silecek lastiğinin sabitlenmesi – Silecek lastiğini dayanağa oturuncaya kadar itiniz. – Silecek lastiğinin doğru olarak oturup oturmadığını kontrol ediniz. Not Cam sileceği haznesinin hacmi 3,5 Litredir. Far temizleme cihazıyla* donatılmış araçlarda hacim 5,4 litredir. Far yıkama sistemi* 5 sayfa 54, şek. 46 Kısa veya uzun huzmeli far açık olduğunda ve silecek kolu A konumunda yaklaşık 1 saniye tutulduğunda, farlar ön cam yıkama kolunun her 5. kullanımından sonra temizlenir. – Silecek kolunu tekrar camın üzerine yerleştiriniz. Kusursuz silecek lastikleri net bir görüş için mutlaka gereklidir. Silecek lastikleri toz, böcek artıkları ve koruma cilası ile kirlenmiş olmamalıdır. Aracın otomatik yıkama tesisinde yıkanması sırasında, camlar üzerinde kalan cila artıkları, silecek lastiklerinin titremesinin veya yağlanmasının nedeni olabilir. Bu yüzden koruma maddesi ile yapılan her otomatik yıkamadan sonra silecek lastiklerinin dudaklarındaki yağlar alınmalıdır. Far camlarında oluşan yerleşik ve inatçı kirler (örn. böcek kalıntıları) düzenli aralıklarla, örn. yakıt ikmalinden sonra temizlenmelidir. Lütfen aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz sayfa 156, “Far camları”. Kış mevsimindeki çalışmasını sağlamak için, yıkama memesi tutucularındaki karları temizlemeli ve buzlanmayı buz eritme spreyi ile yok etmelisiniz. Ön cam silecek lastiklerinin değiştirilmesi UYARI! Sileceklerin dikkatsizce kullanımı sonucunda ön camın hasar görme tehlikesi meydana gelir. Çizgi çizgi kırılmayı önlemek için, silecek lastiklerini cam temizleme sıvısı ile düzenli aralıklarla temizleyiniz. Kuvvetli kirlenme durumunda, örn. böcek kalıntıları, silecek lastiklerini bir sünger veya bez ile temizleyiniz. Güvenlik nedenlerinden dolayı cam silecek lastiklerini yılda bir-iki kere değiştiriniz. Silecek lastiklerini yetkili servislerden temin edebilirsiniz. Şek. 47 Ön cam silecek lastikleri Lastiğin çıkarılması – Silecek kolunu camdan ayırınız. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 55 s3j8.4.book Page 56 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 56 Işık ve görüş Arka cam silecek lastiğinin değiştirilmesi Dikiz aynaları Dış aynayı otomatik olarak ayarlayabilirsiniz*. Şek. 48 Arka cam silecek lastiği Şek. 49 Kapının iç kısmı: Döner düğme Lastiğin çıkarılması – Cam silecek kolunu camdan kaldırınız ve silecek lastiğini silecek koluna dik duruma getiriniz şek. 48. Sürmeye başlamadan önce arka görüntü aynadan garantilenmelidir. – Silecek kolunu üst kısmından el ile tutunuz. Karartılabilir iç ayna A kilidini ok yönünde açınız ve lastiği çıkarınız. – Diğer elinizle emniyetin A – Aynanın alt kenarındaki kolu arka konuma getiriniz (aynanın temel konumunda bu kol öne bakmalıdır). Silecek lastiğinin sabitlenmesi A kilitleyiniz. – Lastiği silecek koluna yerleştiriniz ve emniyeti A – Silecek lastiğinin doğru olarak oturup oturmadığını kontrol ediniz. Burada sayfa 55 'daki bilgiler geçerlidir. Dış ayna ısıtması* – Döner düğmeyi şek. 49 konumuna getiriniz. Sol dış aynanın ayarlanması* – Döner düğmeyi konumuna getiriniz. Ayna yüzeyinin hareketi döner düğmenin hareketi ile aynıdır. Sağ dış aynanın ayarlanması* – Döner düğmeyi konumuna getiriniz. Ayna yüzeyinin hareketi döner düğmenin hareketi ile aynıdır. Araç, içindeki ana dikiz aynasının üzerinde bulunan bir ikinci dikiz aynası* ile donatılmış olabilir. İkinci dikiz aynası*, arka koltuklara örn. orada oturan kişileri kontrol edebilmek için daha geniş bir bakış sağlar. Bu aynayı iç ana dikiz aynasından bağımsız olarak yatay ve dikey konuma ayarlayabilirsiniz. Dış ayna ısıtması sadece motor çalıştığı zaman devredir. s3j8.4.book Page 57 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Işık ve görüş UYARI! Konveks (dış bükey) veya asferik (farklı bükülmüş) dış aynalar görüş alanını büyütür. Böylece aynadaki nesneleri küçük olarak gösterirler. Bu bakımdan bu aynalar, sadece arkadan gelen araçlar ile olan mesafeyi tahmin etmek için şartlı olarak uygundur. İç dikiz aynasını mümkün olduğunca, arkadan gelen araçlara olan mesafeyi tayin etmek için kullanınız. Not Dış ayna ısıtması devrede olduğunda, dış ayna yüzeylerine temas etmeyiniz. Otomatik ayar sistemi bozulduğunda, her iki dış aynayı, ayna yüzeylerinin kenarına bastırarak el ile ayarlayabilirsiniz. Kullanım Otomatik ayna ayarındaki bir arıza durumunda bir yetkili servise başvurunuz. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 57 s3j8.4.book Page 58 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 58 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Ön koltuklar UYARI! Devamı Esaslar Ön koltukları çeşitli biçimlerde ayarlayabilirsiniz ve böylece sürücünün ve ön yolcunun vücut durumlarına uydurabilirsiniz. Koltukların doğru ayarı özellikle şunlar için önemlidir: Ayak bölmesinde hiç bir nesnenin olmamasına dikkat ediniz, aksi halde nesneler, sürüş veya fren manevrasında pedala doğru hareket edebilirler. Bu durum, vites değiştirme, fren yapma veya gaz vermeye engel olabilir. Ön yolcu koltuğunda bunun için öngörülen (örn. çocuk koltuğu) dışında nesneler taşımayınız - kaza tehlikesi! Kullanım elemanlarına güvenli ve hızlı bir şekilde ulaşma; Gerilimsiz ve yorgun olmayan bir vücut duruşu; Ön koltukların ayarlanması Emniyet kemerlerinin ve hava yastığı sisteminin azami koruma etkisi. Takip eden bölümlerde, koltukları hangi şekillerde ayarlayabileceğiniz tarif edilecektir. UYARI! Araçta bulunan koltuk sayısından fazla yolcuyu asla almayınız. Her yolcu, oturduğu koltuğa ait emniyet kemerini mutlaka takmalıdır. Çocuklar, mutlaka uygun bir emniyet sistemi ile emniyet altına alınmalıdır sayfa 130, “Çocukların emniyetli şekilde taşınması”. Şek. 50 Koltuktaki kumanda elemanları Size ve araç içindekilere en uygun korumayı sağlamak için, ön koltuklar ve koltuk başlıkları mutlaka daima vücut ölçülerine göre ayarlanmalıdır ve emniyet kemerleri doğru bir şekilde takılmalıdır. Sürüş esnasında ayaklarınızı daima ayak bölümünde tutunuz. Ayaklarınızı hiç bir zaman kumanda paneline, koltuk yüzeylerine dayamayınız veya camdan dışarıya çıkartmayınız. Bu durum özellikle ön yolcu için geçerlidir. Bir fren manevrası veya bir kaza durumunda yüksek bir yaralanma riskine maruz kalırsınız. Hava yastığının açılması durumunda, yanlış oturma pozisyonu nedeniyle ölümcül yaralanmalar meydana gelebilir! Sürücü ve ön yolcu için, direksiyon simidinden veya kumanda panelinden en az 25 cm'lik bir uzaklığı muhafaza etmek önemlidir. Eğer asgari mesafeyi muhafaza etmezseniz, hava yastığı sistemi sizi koruyamaz - Ölüm tehlikesi! Bunun haricinde ön koltuklar ve koltuk başlıkları daima vücut ölçülerine uygun ve doğru olarak ayarlanmalıdır. Koltuğun ileri geri yönde ayarlanması 1 şek. 50 yukarı çekiniz ve bu sırada koltuğu istediğiniz konuma itiniz. – Kolu A 1 serbest bırakınız ve koltuğu, koltuk kilitleme tertibatı duyulur şekilde – Kolu A oturuncaya kadar itmeye devam ediniz. Koltuk yüksekliğinin ayarlanması* 2 yukarıya doğru çekiniz veya pompalayınız. – Koltuğu kaldırmak isterseniz, kolu A 2 aşağıya doğru bastırınız veya pompalayınız. – Koltuğu indirmek isterseniz, kolu A Koltuk arkalığının eğiminin ayarlanması – Arkalığın yükünü alınız (arkalığa yaslanmayınız) ve arkalık eğimini ayarlamak için, el 3 çeviriniz. çarkını A s3j8.4.book Page 59 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Sürücü koltuğu, pedallar hafifçe açılandırılmış bacaklarla tamamen bastırılabilecek şekilde ayarlanmalıdır. Koltuk başlığının sökülmesi ve takılması Sürücü koltuğunun koltuk arkalığı, direksiyon simidinin en üst noktası hafifçe açılandırılmış kollarla ulaşılabilecek şekilde ayarlanmalıdır. – Emniyet düğmesini ok yönünde şek. 51 bastırınız ve koltuk başlığını dışarı çekiniz. – Koltuk başlığını koltuk arkalığından sonuna kadar dışarı çekiniz. – Tekrar takmak için, koltuk başlığını emniyet düğmesi duyulur şekilde oturuncaya kadar koltuk arkalığının içine aşağıya doğru bastırınız. UYARI! Sürücü koltuğunu sadece araç dururken ayarlayınız - Kaza tehlikesi! Koltukları ayarlarken dikkat! Dikkatsiz ayarlama sıkışma yaralanmalarına yol açabilir. Sürüş esnasında koltuk arkalıkları arkaya doğru çok fazla eğimli olmamalıdır, zira aksi halde emniyet kemerlerinin ve hava yastığı sisteminin etkisi olumsuz olur - Yaralanma tehlikesi! Koltuk başlıkları Ön, arka koltukların başlıklarının ve arka orta koltuğun başlığının* yüksekliği ayarlanabilir. Koltuk başlıkları mutlaka vücut büyüklüğüne uygun olarak ayarlanmalıdır. Doğru bir şekilde ayarlanmış koltuk başlıkları, emniyet kemerleri ile birlikte araç içindeki kişilerin etkili bir şekilde korunmalarını sağlarlar sayfa 114. UYARI! Bir kaza durumunda araç içindekilerin etkili bir şekilde korunmaları için, koltuk başlıkları mutlaka doğru olarak ayarlanmalıdır. Aracı, koltuk başlıkları sökülmüş durumda iken, asla kullanmayınız Yaralanma tehlikesi! Arka koltuklarda oturanlar varsa, arka koltuk başlıkları alt konumlarında olmamalıdır. Ön koltukların ısıtılması* Şek. 51 Koltuk başlığı: Ayarlanması / dışarı çekilmesi Koltuk başlığını, koltuk başlığının üst kenarı mümkün olduğunca kafanızın üst kenarının yüksekliğinde bulunacak şekilde ayarlayınız . Koltuk başlığı yüksekliğinin ayarlanması – Koltuk başlığını her iki el ile yandan tutunuz ve koltuk başlığını metal kılavuz çubukların ekseni yönünde şek. 51 yukarıya veya aşağıya doğru itiniz. – Koltuk başlığını aşağıya doğru itmek isterseniz, emniyet düğmesine şek. 51 sağa basmanız ve diğer elinizle başlığı aşağıya bastırmanız gerekir. Kullanım 59 Emniyet Sürüş Uyarıları Şek. 52 Çevirmeli düğme: Ön koltuk ısıtması Ön koltukların koltuk yüzeylerini ve koltuk arkalıklarını elektrikle ısıtabilirsiniz. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 60 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 60 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları 1 ve A 2 pozisyonuna getirerek koltuk ısıtmasının gücünün – Çevirmeli düğmeyi A %25'i ve %100'ü ile ısıtabilirsiniz sayfa 59, şek. 52. Arka koltuklar – Isıtmayı kapatmak için çevirmeli düğmeyi yatay konuma getiriniz. Arka koltuğun öne katlanması UYARI! Örn. ilaç etkisi, felç veya kronik rahatsızlıklar (örn. şeker hastalığı) sebebiyle sizin veya ön yolcunun ağrı veya sıcaklık hissiyatı sınırlıysa, sürücü veya ön yolcudaki koltuk ısıtma sistemini kullanmaktan tamamen vazgeçmenizi öneririz. Bu durum, belde, kalçada ve bacaklarda iyileşmesi güç yanıklara sebep olabilir. Koltuk ısıtma sistemini yine de kullanmak istiyorsanız, uzun mesafeli yolculukların zorlamalarından vücudun kendini toplayabilmesi için, düzenli olarak molalar vermenizi öneririz. Durumun doğru olarak değerlendirilmesi için doktorunuza başvurunuz. Dikkat! Koltuk ısıtma sisteminin ısıtma elemanlarına hasar vermemek için, koltuğun üzerinde diz çökmemeli ve noktasal baskı uygulamaktan kaçınmalısınız. Koltuklar şahıslar tarafından kullanılmıyorsa veya üzerinde sabitlenmiş veya bırakılmış cisimler örn. çocuk koltuğu, bir çanta vs. bulunuyorsa, koltuk ısıtmasını kullanmayınız. Koltuk ısıtıcısının ısıtma elemanlarında arıza ortaya çıkabilir. Koltukları nemli olarak temizlemeyiniz sayfa 157. Not Koltuk ısıtma sistemi sadece motor çalışırken devreye sokulmalıdır. Böylece akünün kapasitesi büyük ölçüde şekilde korunmuş olur. Şek. 53 Koltukların öne katlanması / Koltuk arkalığının açılması Bagaj bölmesini büyütmek için, arka koltuk arkalıkları öne katlanabilir, gerekirse arka koltuk minderlerini dışarı alabilirsiniz sayfa 61. Ayrılmış arka koltuğu * bulunan araçlarda arka koltuk arkalıkları gerekirse ayrı olarak da öne katlanabilir. Koltukların öne katlanması – Koltuk arkalarını öne katlamadan önce ön koltukların, koltuk arkalıkları katlanırken zarar görmeyecek şekilde ayarlanmış olması gerekir. 1 yukarı çekiniz şek. 53 ve ok yönünde – Koltuk oturma bölgesini ok yönünde A 2 öne doğru katlayınız. A A iterek kilidi açınız ve koltuk arkalığını öne doğru katlayınız – Kilitleme düğmesini A şek. 53. – Koltuk başlığını koltuk arkalığından çekiniz. – Koltuk başlıkları, öne katlanmış koltuk yüzeylerinin ilgili deliklere sokulabilir sayfa 61, şek. 54. – Koltuk arkalıklarını tamamen öne doğru katlayınız. Koltukların başlangıç konumuna getirilmesi – Koltuk başlığını kısmen kaldırılan koltuk arkalığına takınız. s3j8.4.book Page 61 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları – Son olarak kilitleme düğmesi geçinceye kadar koltuk arkalığını geriye katlayınız koltuk arkalığını çekerek kontrol ediniz. B kapatılmış olmasına dikkat ediniz sayfa 60, şek. 53 sağda. – Kırmızı renkli ucun A – Koltukların başlangıç konumuna getirilmesi. 61 – Arka koltuk başlıklarını öne katlanmış koltuk yüzeylerindeki ilgili açıklıklara sokabilirsiniz. Koltuk yüzeyinin dışarı alınması UYARI! Koltuk arkalıklarını kullanırken, mutlaka emniyet kemerlerinin hasar görmemesine dikkat ediniz. Arka emniyet kemerleri hiçbir şekilde geriye katlanan koltuk arkalıkları tarafından ezilmemelidir. Koltuk oturma bölgelerinin ve koltuk arkalıklarının geriye katlanmasından sonra, kemer kilitleri mutlaka ilk durumunda bulunmalıdır - mutlaka kullanıma hazır olmalıdır. Şek. 55 Koltuk yüzeylerinin dışarı alınması Koltuk arkalığının doğru kilitlenmiş olmasına dikkat ediniz. Üç noktalı emniyet kemeri ancak o zaman işlevini tam olarak yapabilir. Ani frenleme durumunda bagaj bölmesinden hiç bir nesnenin yolcu bölmesine doğru kaymaması için, koltuk arkalıkları mutlaka emniyetli bir şekilde kilitlenmiş olmalıdır - Yaralanma tehlikesi. Not Fileli ayırma bölmesi* muhafazası monte edildiğinde, önce sol arka koltuk arkalığını, sonra sağ çiftli arka koltuk arkalığını katlayınız . Koltuk başlıklarının koltuk yüzeylerinin içine sokulması Arka koltuk minderlerini sökerek bagajı büyütebilirsiniz. Sökme – Koltuk yüzeylerini öne doğru katlayınız. – Tel kelepçeyi ok yönünde şek. 55 bastırınız ve koltuk yüzeyini tutma braketinden çıkarınız. Takma – Tel kelepçeyi ok yönünde bastırınız ve tel kelepçeyi brakete yerleştiriniz. – Koltuk yüzeyini başlangıç konumuna geri katlayınız. Pedallar Emniyetli pedal kullanımı için sadece Škoda orijinal aksesuarı paspasları kullanınız. Pedalların çalışması engellenmemelidir! Şek. 54 Arka koltuklar: Koltuk yüzeylerindeki koltuk başlıkları Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 62 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 62 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları UYARI! Devamı UYARI! Fren sistemindeki bir arıza durumunda, pedal yolu daha büyük bir duruma gelebilir. Pedal bölgesinde hiç bir yer halısı veya diğer başka ek yer döşemeleri bulunmamalıdır, zira tüm pedallara mutlaka sonuna kadar basılabilmeli ve engelsiz olarak ilk konuma geri gelmelidirler - Kaza tehlikesi! Yolcu bölümünde serbest olarak bulunan nesneler, ani bir manevra veya kaza durumunda öne doğru uçabilir ve araç içindekileri veya diğer trafik katılımcılarını yaralayabilirler. Eğer uçan bu nesneler açılmış olan bir hava yastığına çarparsa, tehlikenin boyutu daha da büyür. Böyle bir durumda geri fırlayan nesneler araç içindekileri yaralar - Ölüm tehlikesi. Bu nedenle, ayak bölgesine, pedalların altına kayabilecek nesneler konulmamalıdır. Aksi takdirde, artık vites değiştirme, fren yapma veya gaz verme durumunda olmayabilirsiniz - Kaza tehlikesi! Ağır nesnelerin taşınması sırasında, ağırlık merkezinin yer değiştirmesi nedeniyle sürüş şartlarının değişeceğini dikkate alınız. Hızlanma ve sürüş şekli için, bu durum mutlaka dikkate alınmalıdır. Bagaj bölmesi Bagaj bölümünün yüklenmesi Aracın iyi sürüş şartlarıyla ilgili olarak aşağıdakilere dikkat ediniz: – Yükü mümkün olduğunca düzenli bir şekilde dağıtınız. – Ağır nesneleri mümkün olduğunca öne doğru yerleştiriniz. – Yük parçalarını gerdirme halkalarına veya sabitleme filesine* sayfa 63 sabitleyiniz. Bir kaza durumunda, küçük ve hafif nesneler, ağır yaralanmalara neden olabilecek kadar yüksek kinetik enerjiye sahip olurlar. Bu kinetik enerjinin büyüklüğü, sürüş hızına ve nesnenin ağırlığına bağlıdır. Burada en önemli faktör sürüş hızıdır. Örnek: Ağırlığı 4,5 kg olan emniyet altına alınmamış bir nesne, 50 km/saatlik bir önden çarpışma durumunda, kendi ağırlığının 20 katı kadar bir enerji alır. Bu, yaklaşık 90 kg'lık bir ağırlığın oluşması anlamına gelir. Araç içinde uçan bu “kurşunun” bir yolcuya çarpması durumunda neler olabileceğini tahmin edebilirsiniz. Taşınan yükü mutlaka, ani sürüş ve fren manevralarında hiçbir nesnenin kaymayacağı bir şekilde yerleştirmelisiniz - Yaralanma tehlikesi! Arka koltukların öne katlanması veya arka koltukların çıkartılması ile büyütülmüş bagaj bölmesinde, sabitlenmiş sivri ve tehlikeli eşyaların taşırken kalan arka koltuklardaki kişilerin emniyetinin sağlandığına mutlaka dikkat ediniz sayfa 115, “Arka koltuklarda oturanların doğru oturuş pozisyonu”. Öne katlanan koltuğun yanındaki arka koltuklarda oturanlar varsa, bunların emniyetinin sağlandığına mutlaka çok dikkat ediniz. Örneğin taşınacak eşyaları, arkadan bir kaza durumunda koltuk geriye katlanmayacak şekilde yerleştiriniz. Yaslanmış veya tamamen açık bagaj kapağı ile hiç bir zaman sürmeyiniz, aksi halde aracın içine egzoz gazı girebilir - Zehirlenme tehlikesi! İzin verilen aks yükünü ve araç için izin verilen toplam ağırlığı aşmayınız Kaza tehlikesi! Dikkat! Arka camın ısıtma sistemine ait rezistansların savrulan nesneler tarafından zarar görmemesine dikkat edin. UYARI! Bagaj bölmesindeki nesneleri yerleştiriniz ve bunları gerdirme halkalarıyla sabitleştiriniz. Bagaj bölgesinde hiç bir zaman yolcu taşımayınız. Not Lastik hava basıncını mutlaka yüke bağlı olarak ayarlamalısınız sayfa 175, şek. 147. s3j8.4.book Page 63 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları N1 kategori araçlar 63 Sabitleme fileleri - file programı* (Combi) Bir koruyucu ızgarayla donatılmamış N1 kategorisindeki araçlarda, yükü sabitlemek için EN 12195 (1 - 4) standartına uygun germe takımı kullanılmalıdır. Sabitleme elemanları Şek. 57 Sabitleme filesi: çiftli çapraz cep, taban sabitleme filesi / çiftli uzunlamasına cepler Sabitleme fileleri için çiftli çapraz cep, taban sabitleme filesi şek. 57 - solda ve çiftli uzunlamasına cepler olarak sabitleme örnekleri şek. 57 - sağda. Şek. 56 Bagaj bölmesi: Gerdirme halkaları ve sabitleme elemanları (Fabia) / (Kombi) Bagaj bölmesinin yan taraflarında yük eşyasını sabitlemek için halkalar ve sabitleme elemanları vardır şek. 56. Bu halkalara ve sabitleme elemanlarına ayrıca küçük nesneleri sabitlemek için emniyet fileleri* de takabilirsiniz. UYARI! Filenin toplam dayanımı, 5 kg a kadar olan nesneleri yüklemeye uygun ceptir. Ağır nesneler yeteri kadar emniyetli olmaz – yaralanma ve file hasarı tehlikesi! UYARI! Taşınacak olan yük mutlaka, sürüş sırasında ve frenleme durumunda hareket etmeyecek şekilde sabitlenmelidir. Bagaj eşyaları veya nesneler gerdirme halkalarına uygun olmayan veya hasarlı gerdirme bantlarıyla sabitlenirse, frenleme veya kaza durumunda yaralanmalar meydana gelebilir. Bagaj eşyalarının ön tarafa doğru uçmasını önlemek için, daima gerdirme halkalarına emniyetli şekilde sabitlenen uygun gerdirme bantları kullanınız. Kullanım Küçük bagaj parçaları için sabitleme fileleri* montaj talimatı ile birlikte bagaj bölümünde bulunur. Emniyet Sürüş Uyarıları Taşınacak olan yük mutlaka, sürüş sırasında ve frenleme durumunda hareket etmeyecek şekilde sabitlenmelidir. Dikkat! Filelere keskin kenarlı nesneler koymayınız – file hasarı tehlikesi. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 64 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 64 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Katlanabilir kanca* Havaleli yük taşımak istediğiniz zaman, ihtiyaç durumunda bagaj bölmesi kaplamasını sökebilirsiniz. 1 asınız şek. 59. – Tutma bantlarını A – Tutucuların arasındaki kapağın alt tarafına hafifçe vurarak, bagaj bölmesi kapağını 2 tutuculardan dışarı alınız. A – Tekrar monte etmek için kapağı yan döşemelerin yerleştirme yüzeylerinin üzerine 3 yan döşemelerdeki tutucuların üzerinden A 2 koyunuz ve kapaktaki dayanaklarıA yerleştiriniz. Şek. 58 Bagaj bölmesi: Katlanabilir kanca (Fabia) Bagaj bölmesinin her iki tarafında, küçük eşya parçalarını, örn. çantalar vb. sabitlemek için katlanabilir kancalar bulunur şek. 58. Bu kancalara, 10 kg. ağırlığa kadar olan bagaj eşyalarını asabilirsiniz. – Tutucuların arasında bulunan bölgedeki tutucuların arasındaki kapağın üst tarafına hafifçe vurarak, kapağı yerine oturtunuz. 1 bagaj bölmesi kaplamasına asınız. – Tutma bantlarını A Bagaj bölmesi kaplaması 2,5 kg ağırlığa kadar olan küçük nesnelerin muhafazası için düşünülmüştür. UYARI! UYARI! Lütfen aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz sayfa 62. Bagaj bölmesi kaplaması üzerine, ani frenleme durumunda veya çarpışma durumunda araç içindekiler için tehlikeli olacak hiçbir nesne koyulmamalıdır. Bagaj bölmesi kapağı Arka koltuk başlıklarının arkasındaki bagaj bölmesi kaplamasını, hafif ve yumuşak nesnelerin koyulması için kullanabilirsiniz. Dikkat! Bagaj kapağının kapanmasında usul dışı kullanımla bagaj bölmesi kaplamasının veya yan döşemenin kıvrılmasına ve zarar görmesine neden olunabilir. Bu nedenle kapatmadan önce aşağıdaki kontrolleri yapınız: 3 yan kaplamanın tutucularına A 2 oturmuş olmalıdır. Kapağın dayanakları A Bagaj yükü, bagaj bölmesi kaplamasının seviyesinin üzerine çıkmamalıdır. Kapak açık durumda bagaj kapağının fitilinde kıvrılmış olmamalıdır. Açık kapak ve arka koltuk arkalığı arasındaki boşlukta hiç eşya bulunmamalıdır. Arka camın ısıtma sistemine ait rezistansların üzerine konan nesneler tarafından zarar görmemesine dikkat ediniz. Şek. 59 Bagaj bölmesi kaplamasının sökülmesi / takılması s3j8.4.book Page 65 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları 65 Rulo yapılabilen bagaj bölmesi kaplaması (Combi) Not Bagaj kapağı açılırken bagaj bölmesi kaplamasını da birlikte kaldırırsınız - yerleştirilmiş nesnelerin öne kayma tehlikesi vardır! Bagaj bölmesi kapağının diğer pozisyonları Arka koltuk başlıklarının arkasındaki bagaj bölmesi kaplamasını, hafif ve yumuşak nesnelerin koyulması için kullanabilirsiniz. Şek. 61 Bagaj bölmesi: Sarılabilen bagaj örtüsü / Sarılabilen bagaj örtüsünün çıkarılması Dışarı çıkarma 1 sonuna kadar, – Rulo yapılabilen bagaj bölmesi kaplamasını ok yönünde A emniyetli konuma şek. 61 çekiniz. Rulo yapma Şek. 60 Bagaj bölmesi kaplamasının alt pozisyonda / arka koltuklar arkasında muhafaza edilmiş 2 , bastırınız, kapak otomatik olarak yuvarla– Sap bölgesindeki kapağı ok yönünde A narak toplanır. Bagaj bölmesi kapağını alt pozisyonda da destek elemanlarının üzerine yerleştirebilirsiniz şek. 60 - solda. Sökme Bagaj bölmesi kapağını arka koltukların arkasında da muhafaza edebilirsiniz şek. 60 - sağda. – Havaleli eşyaların taşınması için, rulo yapılabilen bagaj kaplaması sökülebilir, 3 bastırılır ve ok yönünde harebunun için çapraz çubuk tarafında ok yönünde A 4 dışarı alınır şek. 61. ketle A UYARI! Bagaj bölmesi kaplaması üzerine, ani frenleme durumunda veya çarpışma durumunda araç içindekiler için tehlikeli olacak hiçbir nesne koyulmamalıdır. Dikkat! Arka cam ısıtma sistemine ait ısıtma tellerinin ve rulo yapılabilen bagaj bölmesi kaplamasının taşınan nesneler tarafından zarar görmemesine dikkat ediniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 66 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 66 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Bagaj bölümünde değişken yükleme tabanı* (Combi) Değişken yükleme tabanının çıkarılması UYARI! Montaj sırasında, taşıma raylarının ve yükleme tabanının doğru olarak sabitlenmesine dikkat ediniz, aksi halde araç içindeki yolcular için tehlikeli olabilir. Not Bagaj bölümünde yükleme tabanı* takıldığında sayfa 66, esnek eşya gözü veya sabitleme filesi* sayfa 63 takılamaz. Taşıma raylarının dışarı alınması Şek. 62 Bagaj bölmesi: Değişken yükleme tabanının üst üste katlanması / çıkarılması Değişken yükleme tabanı, havaleli eşyaların taşınmasını kolaylaştırır ve öne katlanan arka koltuklarla birlikte düz bir bagaj tabanı oluşturur. Değişken yükleme tabanının izin verilen azami yük taşıma kapasitesi 75 kg.dır. Değişken yükleme tabanının sökülmesi A sola doğru yakl. 180° döndürerek, yükleme tabanının kilidini açınız – Saplamayı A şek. 62. Şek. 63 Bagaj bölmesi: Emniyet noktalarını gevşetiniz / Taşıma raylarını dışarı alınız – Ok yönünde hareket ettirerek değşken yükleme tabanını bir araya katlayınız. Taşıma raylarının sökülmesi 1 kaldırınız şek. 62 ve yükleme tabanını ok – Yükleme tabanını ok yönünde A 2 çekerek çıkarınız şek. 62. yönünde A B araç anahtarı ile veya bir düz tornavida – Taşıma raylarındaki emniyet noktalarını A ile gevşetiniz şek. 63. Yükleme tabanının takılması A A 1 konumunda tutunuz şek. 63 ve ok yönünde çekerek – Taşıma rayını A sökünüz. Sökme işlemini kolaylaştırmak için, dışarı alınabilir eşye gözlerini * çıkarınız sayfa 77, “Bagaj bölümündeki çıkartılabilir saklama gözleri*”. – Değişken yükleme tabanını bir araya katlanmış olarak taşıyıcı raylar üzerine yerleştiriniz. – Değişken yükleme tabanını açık duruma getiriniz. A sağa doğru yakl. 180° döndürerek, değişken yükleme tabanını kilit– Saplamayı A leyiniz. A A 2 konumunda tutunuz ve ok yönünde çekerek sökünüz ve dışarı – Taşıma rayını A alınız. – Bagaj bölmesinin öteki tarafındaki taşıma rayını aynı şekilde sökünüz. Taşıma raylarının takılması – Taşıma raylarını bagaj bölmesinin yan taraflarına yerleştiriniz. s3j8.4.book Page 67 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları – Her bir taşıma rayını her iki emniyet noktasından sonuna kadar bastırınız. – Taşıma raylarının sabitlenme durumunu çekerek kontrol ediniz. 67 Fileli ayırma bölmesi* (Combi) Fileli ayırma bölmesinin arka koltukların arkasında kullanılması UYARI! Montaj sırasında, taşıma raylarının ve yükleme tabanının doğru olarak sabitlenmesine dikkat ediniz, aksi halde araç içindeki yolcular için tehlikeli olabilir. Değişken yükleme tabanı* olan bagaj bölmesinin ayrılması Şek. 65 Fileli ayırma bölmesinin dışarı çekilmesi / yuvarlayarak sarılması Dışarı çıkarma – Sağ arka kapıyı açınız. Şek. 64 Bagaj bölmesinin ayrılması – Arka koltuk arkalıklarını biraz öne doğru yatırınız, böylece fileli ayırma bölmesi yuvarlayarak açmaya uygun duruma gelir. Bagaj bölmesi, değişken yükleme tabanı ile ikiye ayrılabilir. A mandalında A B muhafazasından tutucuların A C – Fileli ayırma bölmesini A yönünde çekin şek. 65. – Parçayı tutma aparatı ile kaldırınız ve bunu yarıklara iterek sabitleyiniz şek. 64. C birine yerleştiriniz. – Çapraz çubuğu mesnetlerden A – Çapraz çubuğun diğer ucunu bastırmak suretiyle ikinci mesnede yerleştiriniz. – Çapraz çubuğu her iki ucundan öne doğru çalışma konumuna bastırınız. – Sonunda arka koltuk arkalığını, kilitleme düğmesi yerleşinceye kadar geri kapatınız - arka koltuk arkalığını çekerek kontrol ediniz . Rulo yapma – Çapraz çubuğu önce bir tarafta, daha sonra öteki tarafta biraz geriye doğru çekiniz C çıkarınız şek. 65. ve çapraz çubuğu dayanaklardan A B muhafazası içine yavaşça ve hasar – Çapraz çubuğu, fileli ayırma bölmesi A görmeden sarılarak girebilecek şekilde tutunuz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 68 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 68 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Tüm bagaj bölmesini kullanmak istediginiz zaman, bagaj bölmesi kapağını sökebilirsiniz sayfa 65. UYARI! Aracınız ortadaki arka koltukta üç noktalı emniyet kemeri ile donatılmış ise, arka koltuğun arkalığının tam olarak yerleşmiş olmasına dikkat ediniz. Üç noktalı emniyet kemeri ancak o zaman işlevini tam olarak yapabilir. C dayanaklarında ön konuma yerleştirilmiş olduğundan Çapraz çubugun, A emin olunuz! Fileli ayırma bölmesi arka koltukların arkasında olduğu zaman, arka koltuk arkalıklarının doğru şekilde yerleşmiş olmasına daima dikkat ediniz. Fileli ayırma bölmesinin ön koltukların arkasında kullanılması Rulo yapma – Çapraz çubuğu önce bir tarafta, daha sonra öteki tarafta biraz geriye doğru çekiniz C çıkarınız şek. 66. ve çapraz çubuğu dayanaklardan A B muhafazası içine yavaşça ve hasar – Çapraz çubuğu, fileli ayırma bölmesi A görmeden sarılarak girebilecek şekilde tutunuz. – Arka koltukları başlangıç konumuna geri katlayınız. UYARI! C dayanaklarında ön konuma yerleştirilmiş olduğundan Çapraz çubugun, A emin olunuz! Fileli ayırma bölmesi muhafazasının sökülmesi ve takılması Şek. 67 Arka koltuklar: Fileli ayırma bölmesi muhafazası Şek. 66 Fileli ayırma bölmesinin dışarı çekilmesi / yuvarlayarak sarılması Sökme Dışarı çıkarma – Sağ arka kapıyı açınız. – Sağ arka kapıyı açınız. – Arka koltukların oturma yüzeylerini ve arkalıklarını öne doğru katlayınız. Önce sol ve sonra sağ arkalığı. – Arka koltukların oturma yüzeylerini ve arkalıklarını öne doğru katlayınız. A mandalında A B muhafazasından şek. 66 çekiniz. – Fileli ayırma bölmesini, A C bir tarafına yerleştiriniz. – Çapraz çubuğu önce mesnedin A A şek. 67, ok yönünde A 1 itiniz ve onu sağ arka koltuk – Fileli ayırma bölmesini A 2 dışarı çıkarınız. arkalığının dayanağından ok yönünde A – Çubuğun diğer ucunu öteki taraftaki mesnede yerleştiriniz. Takma – Çapraz çubuğu her iki ucundan öne doğru çalışma konumuna bastırınız. – Fileli ayırma bölmesi muhafazasının kısımlarını arka koltuk arkalıklarındaki mesnetlere yerleştiriniz. s3j8.4.book Page 69 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları 1 aksine itiniz. – Fileli bagaj ayırma bölmesini sonuna kadar ok yönünün A Bisiklet taşıyıcının takılması – Arka koltukları başlangıç konumuna geri katlayınız. Bagajda bisiklet tutucu* Çapraz taşıyıcının takılması Şek. 69 Bisiklet taşıyıcının takılması A – İzin verilen bisiklet taşıyıcıyı çapraz taşıyıcının ortasına yerleştiriniz, cıvatayı A yukarı çevirdikten sonra uzunlamasına taşıyıcıyı (aluminyum kısım) çerçeve tam A olarak yerine oturuncaya kadar çapraz taşıyıcıya doğru itiniz ve cıvatayı A somunun şek. 69 içinde çeviriniz. Şek. 68 Çapraz taşıyıcının takılması – Bagaj bölmesi kaplamasını dışarı alınız sayfa 65; gerekirse, fileli ayırma bölmesini* de dışarı almanızı tavsiye ederiz sayfa 68. – Arka koltuk arkalıklarındaki koltuk başlıklarını çıkarınız ve bagaj bölmesini istediğiniz gibi genişletmek için arka koltukları katlayınız. C biraz yukarı çekerek tutucuların A B kilidini çapraz – Emniyet cıvatalarını A taşıyıcının uçlarında açınız. Eğer hala açılmadıysa tutucuları açınız. B sökünüz ve tutucunun kaydırılabilir kısmından dışarı alınız; kayrılabilir – VidayıA kısmı bisikletin büyüklüğüne göre, bagaj bölmesi kapağı ile temas etmeyecek şekilde mümkün olan konumlardan birine yerleştiriniz. Tutucunun kaydırılabilir A ile kaydırılabilir kısım arasında 7 delik görülebilecek şekilde kısmının, vida A yerleştirilmesini tavsiye ederiz. B istediğiniz pozisyona yerleştiriniz ve sıkınız. – Cıvatayı A Bisikletin bisiklet taşıyıcıya yerleştirilmesi – Çapraz taşıyıcıyı, sol (sürüş yönüne göre) gerdirme halkasının sabit kısmı (çekileA sağ gerdirme halkasına yerleştiriniz. meyen) ile ve sonra da çekilebilir kısmı ile A B yerlerine oturuncaya kadar çapraz taşıyıcının her iki tarafından – Tutucuları A C sıkınız. bastırınız ve sabitleme cıvatalarını A – Çapraz taşıyıcının sabitlenme durumunu çekerek kontrol ediniz. UYARI! Bisikletlerin bagaj bölmesinde taşınması sırasında, birlikte seyahat eden kişilerin emniyetinin garanti edilmesine dikkat ediniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Şek. 70 Bisikleti yerleştirme / ön tekerleğin sabitlenmesi Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 69 s3j8.4.book Page 70 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 70 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları – Bisikletin araca montajından önce, ön tekerleği sökünüz. Bir bant ile bisikletlerin dengesinin sağlanması – Bisiklet taşıyıcının sabitleme eksenindeki hızlı gerdiriciyi gevşetiniz ve bisikletin tekerlek çatalı genişliğine göre ayarlayınız. – Bisiklet çatalını sabitleme ekseninin üzerine yerleştiriniz ve çabuk gerdiriciyle sıkınız sayfa 69, şek. 70. – Ön tekerleği daha kolay sabitleyebilmek için, bisikletin sol pedalını öne doğru ayarlayınız. A sayfa 69, şek. 69 gevşetiniz ve bisiklet tutucuyu, gidon ile bagaj – Vidayı A bölmesinin yan camı arasında çarpışmayacak şekilde sabitlenmiş bisikletle birlikte sola doğru (sürüş yönünde) itiniz. – Bagaj bölmesi kapağını ani şekilde bırakmadan dikkatli olarak aşağıya doğru indiriniz ve bu sırada bisikletin gidonu ile bagaj bölmesi kapağının plakası arasında yeterli boşluk olup olmadığını kontrol ediniz. Gerekiyorsa, bisiklet taşıyıcının kaydırılabilir kısmının konumunu bir çarpışma olmayacak şekilde uyarlayınız sayfa 69. – Sökülen ön tekerleği en iyisi sol pedalın mili ile bisiklet iskeletinin arasına itiniz; bunu bir bant ile ön tekerleğin çatalına sayfa 69, şek. 70, veya sabitleme noktasına sabitleyiniz. Şek. 71 Bisikletlerin kelepçelerle sabitlenmesi / Bisikletlerin bir bant ile sabitlenmesi – Kelepçenin lastik kısmının gevşetilmesi için, iki parçayı birbirine bastırınız ve kelepçeyi açınız. – Kelepçeyi lastik kısmı önde olacak şekilde mümkün olduğunca sele borusunun altına yerleştiriniz (sürüş yönünde) ve kelepçeyi kapatınız şek. 71. – İki bisiklet taşırken, bisikletleri birbirinden uzağa iterek, bandı şek. 71 sele borularının arasında geriniz. – Bu sırada bagaj bölmesinin kılıfına, bisiklete veya yerleştirilen nesnelere bir zarar gelmemesine dikkat ediniz. – Bantların ucundaki halkayı arka koltukların arkasındaki gerdirme halkalarına asınız. – İkinci tutucunun montajını ve bisikletin sabitlenmesini benzer bir şekilde yapınız. – Gerekirse ayrıca bisikletin araçtaki pozisyonunu düzeltebilirsiniz. – Bandı tokanın içinden önce bir tarafta sonra da diğer tarafta çekiniz. UYARI! Bisikletleri bisiklet taşıyıcıya, gidon ile yan veya arka kapak arasında bir çarpışma olmayacak şekilde bisiklet taşıyıcıya yerleştiriniz. Not Ön tekerlekte disk fren varsa tekerleği, fren diski çerçeveden çevrilmiş olarak yerleştiriniz. UYARI! İnsan ve koltukların öne katlanmasını gerektiren eşya taşırken, arka koltuklardaki kişilerin emniyetinin sağlandığına mutlaka dikkat ediniz. Bisikletleri, direksiyonları arka cama çarpmayacak şekilde bisiklet taşıyıcısına yerleştiriniz. s3j8.4.book Page 71 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Portbagaj* 71 Sabitleme noktaları Tarifi Bagaj veya yük aracın üstünde taşınacak ise, lütfen aşağıdakilere dikkat ediniz: Araç için özel bir port bagaj taşıma sistemi geliştirilmiştir. Bunun için sadece Škoda Auto firmasının izin verdiği port bagajlar kullanılmalıdır. Ana taşıyıcı, komple bir Škoda port bagaj sisteminin esasıdır. Yüklerin, bisikletlerin, sörf tablalarının, kayakların ve botların taşınması için, güvenlik nedenlerinden dolayı ilgili olan ek braketler gereklidir. Şek. 72 Ana portbagaj için bağlantı noktaları Port bagaj sisteminin temel modeli ve diğer bileşenleri, Škoda orijinal aksesuarlarından temin edebilirsiniz. Dikkat! Başka port bagaj sistemleri kullandığınız zaman veya taşıyıcıyı usulüne uygun monte etmediğiniz zaman, araçta meydana gelecek olan hasarlar garanti kapsamı dışında kalır. Bu yüzden port bagaj sistemi ile birlikte verilen montaj talimatına dikkat ediniz. Elektrikli sürgülü/açılır tavanı olan araçlarda, açılmış olan sürgülü/açılır tavanın aracın üstündeki yüke çarpmamasına dikkat edilmelidir. Ayrıca açılmış olan bagaj bölmesi kaplamasının tavan yüküne çarpmamasına da dikkat ediniz. Takma – Portbagajın bağlantı ayaklarını, bağlantı ayaklarındaki pimler gövdedeki deliklere takılacak şekilde, gövdedeki yuvalara yerleştiriniz. Not Ekteki talimatta bulunan sökme ve takma uyarılarına dikkat ediniz. Eğer anlamadığınız herhangi bir husus var ise, lütfen bir yetkili servise başvurunuz. Tavan yükü Port bagajdaki yükü eşit bir şekilde dağıtınız. 75 kg olan izin verilen tavan yükü (taşıyıcı sistem dahil) ve araç için izin verilen toplam ağırlık aşılmamalıdır. Çevre Notu Artan hava direnci ile birlikte yakıt tüketimi yükselir. Yük kapasitesi düşük olan port bagajların kullanılması durumunda, izin verilen tavan yükünü tam olarak kullanamazsınız. Böyle durumlarda, port bagaja sadece montaj talimatında verilen azami yük sınırı kadar yükleyebilirsiniz. Not Eğer bir araç fabrika çıkışında tavan rayları ile donatılmamış ise, bu donanım sonradan usulüne uygun olarak montajını yapan bir yetkili serviste ilave edilebilir. UYARI! Port bagajdaki yük, mutlaka emniyetli bir şekilde sabitlenmelidir - Kaza tehlikesi! Aracınıza ait olan izin verilen tavan yükünü, aks yüklerini ve toplam ağırlığı hiçbir şekilde aşmamalısınız - Kaza tehlikesi! Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 72 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 72 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Arka içecek tutucusu* UYARI! Devamı Ağır veya geniş yüzeyli nesnelerin port bagajda taşınması sırasında sürüş şartlarının ağırlık merkezinin yer değiştirmesi veya büyük rüzgar tutma yüzeyleri nedeniyle değişeceğini dikkate alınız. Bu yüzden daima sürüş tarzını ve hızı şartlara uyarlayınız. Ön içecek tutucusu Şek. 74 Orta konsol: İçecek tutucu Çukur olan yerlere bir içecek kutusu koyabilirsiniz şek. 74. Şek. 73 Ön orta konsol: İçecek tutucu Çukur olan yerlere iki adet içecek kutusu koyabilirsiniz şek. 73. UYARI! İçecek tutucuya sıcak içecekler yerleştirmeyiniz. Araç hareket ettiğinde, bunlar dökülebilir - Haşlanma tehlikesi! Kırılabilir içecek kapları (örn. cam, porselen) kullanmayınız. Bir kaza durumunda yaralanabilirsiniz. Dikkat! Sürüş sırasında içecek tutucudaki içeceklerin ağzını kapalı tutunuz. Bunlar örneğin ani bir frende de dökülüp elektrikli aksama ve döşemeye zarar verebilirler. UYARI! İçecek tutucuya sıcak içecekler yerleştirmeyiniz. Araç hareket ettiğinde, bunlar dökülebilir - Haşlanma tehlikesi! Kırılabilir içecek kapları (örn. cam, porselen) kullanmayınız. Bir kaza durumunda yaralanabilirsiniz. Dikkat! Sürüş sırasında içecek tutucudaki içeceklerin ağzını kapalı tutunuz. Bunlar örneğin ani bir frende de dökülüp elektrikli aksama ve döşemeye zarar verebilirler. s3j8.4.book Page 73 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Park fişi tutucu UYARI! Küllüğe asla yanıcı ve parlayıcı nesneleri koymayınız - Yangın tehlikesi! Çakmak* ve prizler* Çakmak Çakmağın prizini diğer elektrikli cihazlar için de kullanabilirsiniz. Şek. 75 Ön cam: Park fişi tutucu Kağıt tutucu, örn. ücretli olan park yerlerinde park belgesinin takılmasını sağlar. Park belgesi, sürüş başlangıcından önce mutlaka alınmalıdır, böylece sürücünün görüş alanı kısıtlanmamış olur. Küllük* Şek. 77 Orta konsol: Çakmak Çakmağın kullanımı – Çakmağın tepesini içeri bastırınız şek. 77. – Çakmağın tepesi dışarı sıçrayıncaya kadar bekleyiniz. – Çakmağı hemen dışarı alınız ve kullanınız. – Çakmağın tepesini tekrar prize sokunuz. Prizin kullanımı Şek. 76 Orta konsol: Küllük ön/arka – Çakmağı veya prizin kapağını çıkarınız. Küllüğün çıkarılması – Elektrikli cihazın fişini prize takınız. – Küllük tablasını şek. 76 yukarıya doğru çıkartınız. Çıkartırken kül tablasını kapağından tutmayınız - kırılma tehlikesi. 12 Volt'luk priz, gücü 120 W değerine kadar olan diğer elektrikli aksesuarlar için de kullanılabilir. Küllüğün yerleştirilmesi – Küllük tablasının dikey olarak yerleştirilmesi. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 73 s3j8.4.book Page 74 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 74 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Diğer uyarılar sayfa 181, “Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi”. UYARI! Çakmağı kullanırken dikkat! Çakmağın dikkatsiz ve kontrolsüz olarak kullanılması sonucunda yanmalar meydana gelebilir. Çakmak ve priz kontak kapalı iken veya kontak anahtarı çekilmiş durumda bile kullanılır. Bu yüzden çocukları araç içinde hiç bir zaman gözetimsiz olarak bırakmayınız! Eşya gözleri Genel bakış Aracınızda aşağıdaki eşya gözleri vardır: Dikkat! Hasarları önlemek için, prizde sadece uyan fişleri kullanınız. Not Motor dururken elektrik tüketen aksamlar devredeyse, araç aküsü boşalır Akü boşalma tehlikesi! Diğer uyarılar sayfa 181. Bagaj bölümündeki priz* Ön yolcu tarafındaki eşya gözleri* sayfa 75 Sürücü tarafındaki eşya gözü sayfa 75 Gözlük muhafaza yeri* sayfa 76 Orta konsoldaki eşya gözü sayfa 76 Ön koltuktaki eşya gözü* sayfa 76 Eşya gözü olan ön koltuk kol dayanağı* sayfa 76 Ön kapılardaki eşya gözü sayfa 77 Bagaj bölümündeki eşya gözleri sayfa 77 Esnek eşya gözü* sayfa 77 Elbise kancaları* sayfa 78 Şek. 78 Bagaj bölmesi: Priz – Priz kapağını açınız şek. 78. – Elektrikli cihazın fişini prize takınız. Bu priz sadece, elektrik gücü 120 Watt değerine kadar olan elektrikli aksesuarın bağlanması için kullanılabilir. Motor dururken akü boşalır. Burada sayfa 73 'daki bilgiler geçerlidir. UYARI! Kumanda panelinin üzerine lütfen hiçbir şey koymayınız. Bu nesneler sürüş esnasında (hızlanma durumunda veya viraj sırasında) araç içinde savrulabilirler veya yere düşebilirler ve sizi trafikten uzaklaştırabilirler - Kaza tehlikesi! Sürüş sırasında orta konsoldan veya diğer başka eşya gözlerinden hiç bir nesnenin sürücü ayak bölmesine geçmemesini sağlayınız. Aksi takdirde, artık vites değiştirme, fren yapma veya gaz verme durumunda olmayabilirsiniz Kaza tehlikesi! s3j8.4.book Page 75 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Ön yolcu tarafındaki eşya gözleri* 75 Ön yolcu tarafındaki eşya gözünün soğutulması* Klima sistemi olan araçlarda, eşya gözünün istendiğinde soğutulabilmesi için, gerektiğinde açılarak soğuk havanın içeri girmesine müsaade eden bir soğuk hava giriş deliği ile donatılabilir. Şek. 79 Kumanda paneli: Ön yolcu tarafındaki eşya gözleri Bazı araçlarda eşya gözleri kapaksız olarak yapılmıştır. Şek. 80 Eşya gözü: Soğutmanın kullanılması Ön yolcu tarafındaki eşya gözlerinin açılması ve kapatılması – Kapağın sapını ok yönünde şek. 79 çekiniz ve kapağı aşağı yönde katlayınız. – Kapağı duyulabilir bir sesle yerine oturuncaya kadar çeviriniz. – Döner düğme şek. 80 ile soğutmayı devreye sokarsınız veya devreden çıkarırsınız. Klima sistemi kapalı durumda iken, hava girişi açılırsa, emilen taze veya araç içi havası eşya gözüne akar. Alt kapağın iç tarafında bir kalem tutucusu bulunur. UYARI! Eşya gözleri, güvenlik nedenlerinden dolayı sürüş esnasında daima kapalı olmalıdır. Isıtma yaparken aracı sürdüğünüz veya eşya gözünün soğutulmasını kullanmadığınız zaman, soğutmayı kapatmanızı tavsiye ederiz. Sürücü tarafındaki eşya gözü Şek. 81 Kumanda paneli: Sürücü tarafındaki eşya gözü Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 76 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 76 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları Ön koltuktaki eşya gözü* Direksiyonun altında solda açık eşya gözü. Gözlük muhafaza yeri* Şek. 84 Ön koltuk: Eşya gözü Şek. 82 Tavan kaplamasından kesit: Gözlük muhafaza yeri – Eşya gözünün kapağına bastırın, eşya gözü aşağıya doğru açılır şek. 82. Bu eşya gözü, 1 kg ağırlığa kadar olan küçük nesnelerin muhafazası için düşünülmüştür. – Kapağı açmak için, kilidi katlayınız ve kapağı çekiniz şek. 84. – Kapağı kapatmak için, kilidi katlayınız ve kapağı bastırınız. UYARI! Bu yer sadece gözlük koymak veya almak için açılmalıdır, diğer zamanlarda kapalı tutulmalıdır. Eşya gözü olan ön koltuk kol dayanağı* Orta konsoldaki eşya gözü Şek. 85 Kol dayanağı: Eşya gözü / eşya gözünün açılması Şek. 83 Orta konsol: Eşya gözü Orta konsolda açık eşya gözü. Kol dayanağının kapatılması – Dayanağın alın tarafındaki sol alt düğmeye basınız şek. 85. Kol dayanağını öne doğru katlayınız ve düğmeyi bırakınız. s3j8.4.book Page 77 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları 77 Bagaj bölümündeki çıkartılabilir saklama gözleri* Eşya gözünün açılması – Yukarıdaki düğmeye basınız ve muhafaza yerinin kapağını yukarı doğru sayfa 76, şek. 85 sağa bastırınız. Not Aşağı katlanmış kol dayanağında kolların hareket alanı sınırlanabilir. Şehir trafiğinde kol dayanağı aşağı katlanmamalıdır. Ön kapılardaki eşya gözü Şek. 87 Çıkartılabilir saklama gözleri Bagaj bölmesinin yan döşemesinde her iki tarafta bir çıkartılabilir saklama gözü* bulunur şek. 87. Çıkartılabilir saklama gözleri* 2,5 kg ağırlığa kadar olan küçük nesnelerin muhafazası için düşünülmüştür. Esnek eşya gözü* Şek. 86 Kapı kaplamasındaki eşya gözü B bölgesinde bir şişe tutucu vardır. Ön kapılardaki eşya gözünün A UYARI! A Yan hava yastığının etki alanını olumsuz etkilememek için, eşya gözünün A bölgesini şek. 86 sadece dışarı fırlamayan nesneleri muhafaza etmek için kullanınız. Şek. 88 Esnek eşya gözü Bagaj bölmesinin sağ tarafında bir esnek eşya gözü bulunur. Bu esnek eşya gözü, 8 kg ağırlığa kadar olan küçük nesnelerin muhafazası için düşünülmüştür. Sökme – Esnek eşya gözünü her iki elinizle her iki üst köşesinden tutunuz. – Üst köşeleri içeri bastırınız ve yukarı doğru çekerek gözün kilidini açınız. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 78 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 78 Koltuklar ve eşya yerleştirme alanları – Araç ortası yönünde çekerek bunu dışarı alabilirsiniz. Takma – Esnek eşya gözünün her iki ucunu bagaj bölmesinin sağ yan döşemesinin deliklerine yerleştiriniz ve kilitlenmesi için aşağı bastırınız. Not Bagaj bölümünde yükleme tabanı* takıldığında sayfa 66, esnek eşya gözü takılamaz. Elbise kancaları* Elbise kancaları, arka kapıların üzerinde tavan kaplamasının tutamağında bulunur. UYARI! Asılmış elbiseden dolayı görüşün olumsuz etkilenmemesine dikkat ediniz. Kancaların azami yüklenme kapasitesi 2 kg'dır. Hafif elbiseler asınız ve ceplerinde ağır veya keskin kenarlı nesnelerin bulunmamasına dikkat ediniz. Elbiseleri asmak için elbise askılığı kullanmayınız, aksi halde kafa hava yastıkları* olumsuz yönde etkilenir. s3j8.4.book Page 79 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kalorifer ve klima sistemi 79 Kalorifer ve klima sistemi Hava çıkış kanalları Açılmış olan hava çıkış kanallarından, ısıtma sisteminin ve klima sisteminin* ayarlayıcısının konumuna göre veya klima şartlarına göre ısıtılmış, ısıtılmamış veya soğutulmuş hava akar. Verilen bilgiler tüm araçlar için geçerlidir. İç hava sirkülasyonu İç hava sirkülasyonu çalışmasında, araç içindeki hava emilir ve tekrar araç içine iletilir. İç hava sirkülasyonunda, temiz olmayan dış havanın aracın içine girmesi geniş ölçüde engellenir, örn. bir tünelden geçerken veya trafik sıkışıklığında. İç hava sirkülasyonunun devreye sokulması – Tuşuna basınız D sayfa 82, şek. 91, tuştaki kontrol lambası yanar. A İç hava sirkülasyonunun devreden çıkarılması Şek. 89 Hava çıkış kanalları – Hava çıkış kanallarını 3 ve 4 açınız – Dik olan tırtıllı çarkı (Hava çıkış kanalları 3) veya yatay çarkı (Hava çıkış kanalları 4) konumuna çeviriniz. Hava çıkış kanallarının (3 ve 4) kapatılması – Dik olan tırtıllı çarkı (Hava çıkış kanalları 3) veya yatay çarkı (Hava çıkış kanalları 4) konumuna 0 çeviriniz. Hava çıkış kanallarının (3 ve 4) hava akımının değiştirilmesi – Hava akımının yüksekliğini değiştirmek için, itilebilir ayarlayıcı yardımıyla yatay lamelleri yatırınız. tuşuna tekrar basın- tuştaki kontrol lambası söner. C sayfa 82, şek. 91 konumunda ise, iç hava sirkülaEğer hava dağıtım düğmesi A syonu otomatik olarak devreden çıkar. döner düğmesine tekrar basarak, bu konumda iç hava sirkülasyonunu tekrar devreye sokabilirsiniz. UYARI! İç hava sirkülasyonu modunda çok uzun süre kalmayınız, çünkü “kullanılan” hava sürücüde ve araç içindekilerde yorgunluk yapar, dikkati azaltır ve bazı şartlarda camlarda buğuya yol açar. Kaza riski artar. Camlar buğulandığında, iç hava sirkülasyonunu kapatınız. – Hava akımının yanal yönünü değiştirmek için, itilebilir ayarlayıcı yardımıyla dikey lamelleri çeviriniz. C ile ayarlayınız Her bir hava kanalı için hava girişini hava dağıtım düğmesi A sayfa 80, şek. 90. Hava çıkış kanalları 3 ve 4 tek tek kapatılabilir ve açılabilir. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 80 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 80 Kalorifer ve klima sistemi Kalorifer B hariç tüm kumanda elemanları istenilen ara konumlara ayarlanabilir. Döner düğme A Kullanım Isıtma etkisi, soğutma sıvısı sıcaklığına bağlıdır, bunun için tam ısıtma gücü, motor çalışma sıcaklığında iken kullanılır. Isıtma sistemi aracın iç bölümüne hava iletir ve bunu ihtiyaca göre ısıtır. Camların buğulanmasını önlemek için, fan daima devrede olmalıdır. Not Hava dağıtımını camlara yönlendirirseniz, havanın tümü buğuyu gidermek için kullanılır ve bu yüzden ayak bölümüne hiç hava gönderilmez. Isıtma konforunun kısıtlanmasına yol açabilir. Kullanılmış hava, arkada bagaj bölmesindeki havalandırma açıklıklarından dışarı verilir. Şek. 90 Kalorifer: Kullanım elemanları Sıcaklığın ayarlanması A şek. 90 sağa doğru çeviriniz. – Sıcaklığı yükseltmek için, döner düğmeyi A A sola doğru çeviriniz. – Sıcaklığı düşürmek için, döner düğmeyi A Fanın ayarlanması B 1 ila 4 arası bir konuma getiriniz. – Fanı devreye sokmak için, fan düğmesini A B 0 konumuna getiriniz. – Fanı devreden çıkarmak için, fan düğmesini A 1 tuşunu - İç hava sirkülasyonu kullanınız – Taze hava girişini kapatmak isterseniz A sayfa 79. Hava dağıtımı ayarı C ile hava çıkışının yönünü ayarlayabilirsiniz sayfa 79. – Hava dağıtım düğmesi A Arka cam ısıtması – 2 no'lu tuşa basınız. Diğer bilgiler sayfa 53, “Arka cam ısıtması”. A Isıtma ve havalandırmanın kusursuz çalışması için, mutlaka ön camın önündeki hava girişinde kar, buz veya yapraklar olmamalıdır. s3j8.4.book Page 81 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kalorifer ve klima sistemi Kaloriferin ayarlanması Aşağıdaki işlemler için kalorifer kullanım elemanlarının tavsiye edilen ayarları: Döner düğmenin konumu Ayarlar 1 tuşu A Hava çıkış kanalları 3 Hava çıkış kanalları 4 Açmayınız Kapatma Açınız ve yan cama yöneltiniz 2 veya 3 Açmayınız Kapatma Açınız ve yan cama yöneltiniz Sağa doğru sonuna kadar 3 kısa süre açınız Açma Açma İstenen sıcaklık 2 veya 3 Açmayınız Kapatma Açma Sola doğru sonuna kadar İstenen konum Açmayınız Açma Açma A A B A C A Ön ve yan camlardaki buzun eritilmesi Sağa doğru sonuna kadar 3 Ön ve yan camlardaki buzun eritilmesi İstenen sıcaklık En hızlı ısıtma Uygun ısıtma Taze hava işletmesi - havalandırma Not Hava çıkış kanallarının 3 sayfa 79, şek. 89 açık konumda bırakılmasını öneririz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 81 s3j8.4.book Page 82 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 82 Kalorifer ve klima sistemi Climatic (yarı otomatik klima sistemi)* Tarifi Climatic sistemi, aracın içindeki konfor sıcaklığını elektronik olarak regüle eden soğutma ve ısıtma kombinasyonlu bir sistemidir. Klima sistemi her mevsim için, hava sıcaklığının en elverişli ayarını gerçekleştirir. Climatic sisteminin tanımı Climatic sisteminin kusursuz olarak çalışması, emniyetiniz ve sürüş konforunuz için önemlidir. E tuşuna basıldığında ve aşağıdaki şartlar Klima sistemi, AC sayfa 82, şek. 91 A yerine getirildiği zaman, çalışır: Motor çalışıyor, Dış hava sıcaklığı +2 °C'nin üzerinde, Fan düğmesi devrede (1 ila 4 arası konum). UYARI! Tüm camların buzsuz, karsız ve buğusuz olması trafik güvenliği için önemlidir. Bu bakımdan ısıtma ve havalandırma, camlardan buğu giderme ve buzların eritilmesi ve ayrıca soğutma çalışması konularını iyice öğreniniz. İç hava sirkülasyonu modunda çok uzun süre kalmayınız, çünkü “kullanılan” hava sürücüde ve araç içindekilerde yorgunluk yapar, dikkati azaltır ve bazı şartlarda camlarda buğuya yol açar. Kaza riski artar. Camlar buğulandığında, iç hava sirkülasyonunu kapatınız. Not İç hava sirkülasyonu devrede iken aracın içinde sigara içmemenizi tavsiye ederiz, aksi halde araç içinden emilen sigara dumanı klima sisteminin evaporatöründe tabakalaşır. Bu durum Climatic devreye girdiğinde, büyük emek ve yüksek masrafla (evaporatörün değiştirilmesi) giderilebilen sürekli bir kötü kokuya yol açar. Kullanım Soğutma sistemi devrede iken, araçtaki sıcaklık ve nem miktarı düşer. Bu yüzden, yüksek dış sıcaklıklarda ve yüksek nemde araç içindekiler kendilerini daha iyi hissederler. Soğuk mevsimde, camların buğulanması önlenir. Isıtma etkisi, soğutma sıvısı sıcaklığına bağlıdır, bunun için tam ısıtma gücü, motor çalışma sıcaklığında iken kullanılır. Soğutma etkisini yükseltmek için, iç hava sirkülasyonu kısa süreli olarak seçilebilir . Soğutma devrede iken, hava kanallarından belli şartlar altında yaklaşık 5 °C sıcaklığında hava akar. Hava akımının kanallardan (özellikle bacak bölgesinde) uzun süreli ve düzensiz olarak dağıtımında ve büyük sıcaklık farklarında, örn. araçtan dışarıya çıkarken, hassas kişilerde soğuk alma hastalıkları meydana gelebilir. Isıtma ve soğutmanın kusursuz çalışması için, mutlaka ön camın önündeki hava girişinde kar, buz veya yapraklar olmamalıdır. Soğutma devreye sokulduktan sonra, klima sisteminin evaporatöründen yoğunlaşma suyu damlayabilir ve aracın altında bir su birikintisi meydana getirebilir. Bu durum normaldir ve bir sızdırma işareti değildir! Şek. 91 Climatic: Kullanım elemanları Sıcaklığın ayarlanması A şek. 91 sağa doğru çeviriniz. – Sıcaklığı yükseltmek için, döner düğmeyi A A sola doğru çeviriniz. – Sıcaklığı düşürmek için, döner düğmeyi A Fanın ayarlanması B 1 ila 4 arası bir konuma getiriniz. – Fanı devreye sokmak için, fan düğmesini A s3j8.4.book Page 83 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kalorifer ve klima sistemi B 0 konumuna getiriniz. – Fanı devreden çıkarmak için, fan düğmesini A – Umluftbetrieb. Taze hava girişini kapatmak isterseniz sirkülasyonu kullanınız. D tuşunu - İç hava A Hava dağıtımı ayarı C ile hava çıkışının yönünü ayarlayabilirsiniz. – Hava dağıtım düğmesi A Soğutmayı devreye sokma ve devreden çıkarma – AC E şek. 91 düğmesine basınız. Tuştaki kontrol lambası yanar. A – Aynı AC düğmesine tekrar bastığınızda soğutma devreden çıkar. Tuştaki kontrol lambası söner. Döner düğmenin tam sağ veya tam solda bulunması haricinde, ayarlanan sıcaklık otomatik olarak tutulur: Tam sağa dayama - Tam ısıtma. Tam sola dayama - Tam soğutma. A ve A C herhangi bir ara konuma ayarlanabilir. Kumanda elemanları A Camların buğulanmasını önlemek için, fan daima devrede olmalıdır. Not Ön ve yan camlarda buzlar eritilirken, tüm ısıtma gücü kullanılır. Ayak bölmesine hiç sıcak hava gönderilmez. Isıtma konforunun kısıtlanmasına yol açabilir. Kullanılmış hava, arkada bagaj bölmesindeki havalandırma açıklıklarından dışarı verilir. Soğutucu uzun süre devreye sokulmamış ise, evaporatör içinde tabakalaşmadan dolayı kokular meydana gelebilir. Bu kokuları gidermek için, klima sistemini, soğuk mevsimde dahi, ayda en az bir defa 5 dakika süreyle en üst fan kademesinde çalıştırınız. Aynı anda kısa süreli olarak cam açınız. Kullanım İç hava sirkülasyonu için yapılan uyarılara lütfen dikkat ediniz sayfa 79. Klima tertibatının temizlenmesini yetkili servis tarafından yapılmalıdır. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 83 s3j8.4.book Page 84 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 84 Kalorifer ve klima sistemi Climatic ayarları O anki kullanım şekline göre Climatic kumanda elemanlarının tavsiye edilen ayarları: Ayarlar Döner düğmenin konumu Tuş Hava çıkış kanalları 4 A A B A C A D A E A Ön ve yan camlardaki buzun eritilmesi 22 °C tavsiye edilir 3 Açmayınız Devre dışı Açınız ve yan cama yöneltiniz Ön ve yan camlardaki buzun eritilmesi İstenen sıcaklık 2 Açmayınız Devrede Açınız ve yan cama yöneltiniz En hızlı ısıtma 22 °C tavsiye edilir 3 kısa süre açınız Devre dışı Açma Uygun ısıtma İstenen sıcaklık 2 veya 3 Açmayınız Devre dışı Açma en çabuk soğutma 22 °C tavsiye edilir kısa süre 4, sonra 2 veya 3 kısa süre açınız Devrede Açma En uygun soğutma İstenen sıcaklık 1, 2 veya 3 Açmayınız Devrede Açınız ve tavana yöneltiniz Sola doğru sonuna kadar İstenen konum Açmayınız Devre dışı Açma Taze hava işletmesi - havalandırma Not Hava çıkış kanallarının 3 sayfa 79, şek. 89 açık konumda bırakılmasını öneririz. s3j8.4.book Page 85 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kalorifer ve klima sistemi Klima sisteminin ekonomik olarak kullanılması Climatronic* (Otomatik klima sistemi) Soğutma işleminde, Climatic kompresörü motor gücünü kullanır ve böylece yakıt tüketimini etkiler. Tarifi Eğer durdurulmuş olan aracın iç kısmı güneş ışınlarından dolayı kuvvetli şekilde ısınmış ise, içerdeki sıcak havanın gitmesi için, camların ve kapıların kısa süreli olarak açılmasını tavsiye ederiz. Camlar açıldığı zaman, soğutma sürüş esnasında devreye sokulmamalıdır. Eğer istenen iç sıcaklık soğutmayı devreye sokmadan da elde edilebiliyorsa, taze hava konumu seçilmelidir. 85 Climatronic, araç içindekiler için en uygun konforu sağlayan ve otomatik çalışan bir ısıtma, havalandırma ve soğutma sistemidir. Climatronic, ayarlanan bir sıcaklığı tamamen sabit olarak tutar. Burada akan havanın sıcaklığı, fan kademeleri ve hava dağıtımı kendiliğinden değişir. Kuvvetli güneş ışığı da el ile herhangi bir ayar gerektirmeden sistem tarafından dikkate alınır. Otomatik çalışma sayfa 87, her mevsim için mümkün olan en iyi konforu sağlar. Climatronic sisteminin tanımı Çevre Notu Soğutma sistemi sadece, aşağıdaki şartlar yerine getirildiği zaman çalışır: Yakıt tasarrufu sağladığınız takdirde, zararlı madde atımını da azaltmış olursunuz. Fonksiyon arızaları Soğutma +5 °C'den yüksek sıcaklıklarda çalışmadığı zaman, bir fonksiyon arızası var demektir. Bunun nedenleri şunlar olabilir: Climatic sigortası arızalıdır. Sigortayı kontrol ediniz, gerekirse değiştiriniz sayfa 193. Motor soğutma sıvısı sıcaklığı çok yüksek olduğu için, soğutma otomatik şekilde geçici olarak devreden çıkarılmış sayfa 16. Eğer fonksiyon arızasını kendiniz gideremiyorsanız veya soğutma verimi düşüyorsa, soğutmayı devreden çıkarınız. Bir yetkili servise başvurunuz. Climatronic sisteminde bir hata olursa, kontak açıldıktan sonra 15 saniye boyunca ekrandaki tüm simgeler yanıp söner. Bir yetkili servise başvurunuz. Motor çalışıyor, Dış hava sıcaklığı yakl. +2 °C'nin üzerinde, AC açık. Soğutma sistemi devrede iken, araçtaki sıcaklık ve nem miktarı düşer. Bu yüzden, yüksek dış sıcaklıklarda ve yüksek nemde araç içindekiler kendilerini daha iyi hissederler. Soğuk mevsimde, camların buğulanması önlenir. Isıtma etkisi, soğutma sıvısı sıcaklığına bağlıdır, bunun için tam ısıtma gücü, motor çalışma sıcaklığında iken kullanılır. Soğutma etkisini yükseltmek için, iç hava sirkülasyonu kısa süreli olarak seçilebilir . Isıtma ve soğutmanın kusursuz çalışması için, mutlaka ön camın önündeki hava girişinde kar, buz veya yapraklar olmamalıdır. Motor yüksek yük altında iken soğutmanın sağlanması için, soğutma sıvısı sıcaklığı yüksek olduğunda klima kompresörü kapatılır. Soğutma devreye sokulduktan sonra, klima sisteminin evaporatöründen yoğunlaşma suyu damlayabilir ve aracın altında bir su birikintisi meydana getirebilir. Bu durum normaldir ve bir sızdırma işareti değildir! Tüm mevsimler için tavsiye edilen ayar: Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Sıcaklığı 22°C (72°F)' ye ayarlamanızı tavsiye ederiz. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 86 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 86 Kalorifer ve klima sistemi AUTO düğmesine basınız şek. 92. Kullanım elemanlarına genel bakış Hava çıkış kanalları 3 ve 4, hava akımını kolayca yukarı doğru yönlendirilecek şekilde ayarlayın. Derece Celcius ve derece Fahrenheit arasında geçiş AUTO ve AC şek. 92 düğmelerine basınız ve basılı tutunuz. Ekranda istenen sıcaklık birimindeki bilgiler belirir. UYARI! Tüm camların buzsuz, karsız ve buğusuz olması trafik güvenliği için önemlidir. Bu bakımdan ısıtma ve havalandırma, camlardan buğu giderme ve buzların eritilmesi ve ayrıca soğutma çalışması konularını iyice öğreniniz. İç hava sirkülasyonu modunda çok uzun süre kalmayınız, çünkü “kullanılan” hava sürücüde ve araç içindekilerde yorgunluk yapar, dikkati azaltır ve bazı şartlarda camlarda buğuya yol açar. Kaza riski artar. Camlar buğulandığında, iç hava sirkülasyonunu kapatınız. Şek. 92 Climatronic: Kullanım elemanları Düğmeler/döner düğmeler 1 İç sıcaklığın ayarı A Not Soğutucu uzun süre devreye sokulmamış ise, evaporatör içinde tabakalaşmadan dolayı kokular meydana gelebilir. Bu kokuları önlemek için, soğutucuyu, soğuk mevsimde dahi, ayda en az bir defa 5 dakika süreyle en üst fan kademesinde çalıştırınız. Aynı anda kısa süreli olarak cam açınız. İç hava sirkülasyonu devrede iken aracın içinde sigara içmemenizi tavsiye ederiz, aksi halde araç içinden emilen sigara dumanı klima sisteminin evaporatöründe tabakalaşır. Bu durum klima sistemi devreye girdiğinde, büyük emek ve yüksek masrafla (evaporatörün değiştirilmesi) giderilebilen sürekli bir kötü kokuya yol açar. Kullanılmış hava, arkada bagaj bölmesindeki havalandırma açıklıklarından dışarı verilir. Soğutma sisteminin ekonomik kullanılması sayfa 85. Fonksiyon arızaları sayfa 85. Göstergeler 2 A 3 A 4 A 5 A 6 A 7 A 8 A 9 A Seçilmiş araç içi sıcaklığı, örn. +22°C (72°F) Derece Celcius veya Fahrenheit Otomatik klima işletimi Ön camın buğulanmadan veya buzlanmadan temizlenmesi Hava akımı ön cama, başa, üst gövdeye ve ayaklara doğru İç hava sirkülasyonunun çalışması Etkinleştirilmiş klima sistemi Ayarlanan fan devir sayısı Düğmeler/döner düğmeler 10 A 11 A 12 A 13 A 14 A 15 A Fan devir sayısının ayarı İç sıcaklık sensörü Otomatik çalışma Ön camın buğulanmadan veya buzlanmadan temizlenmesi Hava akımı camlara doğru Hava akımı kafaya doğru s3j8.4.book Page 87 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kalorifer ve klima sistemi 16 Hava akımı ayak bölmesine doğru A 17 İç hava sirkülasyonunun çalışması A 18 Etkinleştirilmiş klima sistemi A Sıcaklığın ayarlanması 1 istenen iç mekan sıcaklığını ayarlaya– Kontağı açtıktan sonra, döner düğme ile A bilirsiniz. Not 11 bulunur. Bu sensörün üzerini Cihazı alt kısmında iç mekan sıcaklık sensörü A örtmeyiniz veya kapatmayınız, aksi halde Climatronic olumsuz yönde etkilenebilir. Otomatik çalışma Otomatik çalışma, sıcaklığın sabit tutulmasını ve aracın içindeki camların rutubetinin alınmasını sağlar. Otomatik çalışmanın devreye sokulması – +18°C (64°F) ve +29°C (86°F) arasında bir sıcaklık ayarlayınız. – Hava çıkış kanallarını 3 ve 4, hava akımını kolayca yukarı doğru yönlendirilecek şekilde ayarlayınız. – AUTO düğmesine basınız, ekranda AUTO yazısı gösterilir. Otomatik çalışmayı devreden çıkarmak için, hava dağılımı düğmesine basmalısınız veya fan devir sayısını yükseltmeli veya azaltmalısınız. Sıcaklık buna rağmen ayarlanır. Araç içi sıcaklığını +18°C (64°F) ila +29°C (86°F) arasında ayarlayabilirsiniz. Araç içi sıcaklığı bu aralıkta otomatik olarak ayarlanır. Eger sicakligi +18°C (64°F) 'nin altinda seçerseniz, ekranda “LO” belirir. Eger sicakligi +29°C (86°F) 'nin üzerinde seçerseniz, ekranda “HI” belirir. Climatronic, her iki son konumda azami soğutma veya ısıtma gücü ile çalışır. Burada herhangi bir sıcaklık ayarlaması olmaz. Hava akımının kanallardan (özellikle bacak bölgesinde) uzun süreli ve düzensiz olarak dağıtımında ve büyük sıcaklık farklarında, örn. araçtan dışarıya çıkarken, hassas kişilerde soğuk alma hastalıkları meydana gelebilir. Fanın ayarlanması Yedi fan kademesi mevcuttur. Climatronic, araç içi sıcaklığına bağlı olarak fan kademelerini otomatik olarak ayarlar. Fan kademelerini isteğinize göre el ile de ayarlayabilirsiniz. 10 sayfa 86, şek. 92 sola doğru (fan devir sayısının azaltılması) – Döner düğmeyi A veya sağa doğru (fan devir sayısının yükseltilmesi) çeviriniz. Fanı kapadığınızda Climatronic devre dışı kalır. Ön camdaki buzun eritilmesi Ön camdaki buzun eritilmesi fonksiyonunun devreye sokulması – düğmesine basınız sayfa 86, şek. 92. Ön camdaki buzun eritilmesi fonksiyonunun devreden çıkarılması – düğmesine tekrar basınız veya AUTO düğmesine basınız. UYARI! “Kullanılmış” hava, sürücüde ve araç içindekilerde yorgunluk yapar, dikkati azaltır ve gerektiğinde camlarda buğuya yol açar. Kaza riski artar. Climatronic sistemini gereğinden uzun devre dışında bırakmayınız. Camlar buğulanır buğulanmaz, Climatronic sistemini hemen devreye sokunuz. Sıcaklık ayarı otomatik olarak gerçekleşir. Hava akış kanallarından 1 ve 2 daha çok hava akar. Kullanım Emniyet 87 Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 88 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 88 Sürüşe başlama ve sürüş Sürüşe başlama ve sürüş Direksiyon simidi konumunun ayarlanması UYARI! Devamı Direksiyon simidini çok yukarı doğru ayarladığınız zaman, bir kaza durumunda sürücü hava yastığının koruma etkisini azaltırsınız. Direksiyon simidinin göğsünüze doğru düzenlenmesine dikkat ediniz. Sürüş sırasında, direksiyon simidini dış yan taraflarından saat 9 ve 3 konumunda sabit tutunuz. Direksiyon simidini hiç bir zaman saat 12 konumunda veya bir başka tarz ve şekilde tutmayınız (örn. direksiyon simidinin ortasından veya direksiyon simidinin iç tarafından). Zira böyle bir durumda sürücü hava yastığının açılması ile kollarda, ellerde ve kafada yaralanmalar meydana gelebilir. Şek. 93 Ayarlanabilir direksiyon simidi: Direksiyon kolonunun altındaki kol / direksiyon simidine emniyetli uzaklık Kontak kilidi Direksiyon simidinin konumunu dikey ve teleskobik yönde ayarlayabilirsiniz. – Sürücü koltuğunu ayarlayınız sayfa 58. – Direksiyon simidinin altındaki kolu aşağıya şek. 93 - sola doğru yatırınız. – Direksiyon simidini istenen konuma getiriniz (Yükseklik ve uzunluk yönünde). – Daha sonra kolu, direksiyon kolonuna karşı gelecek şekilde yukarıya doğru tam oturuncaya kadar bastırınız. UYARI! Direksiyon simidini sürüş sırasında ayarlamamalısınız! Sürücü, direksiyon simidine en az 25 cm mesafeyi mutlaka muhafaza etmelidir şek. 93 - sağda. Eğer asgari mesafeyi muhafaza etmezseniz, hava yastığı sistemi sizi koruyamaz - Ölüm tehlikesi! Direksiyon simidinin konumunun sürüş esnasında yanlışlıkla değişmemesi için, ayar kolu güvenlik önlemlerinden dolayı mutlaka sıkıca yukarı doğru bastırılmış olmalıdır - Ölüm tehlikesi! Şek. 94 Kontak kilidi konumları Benzinli motorlar 1 - Kontak kapalı, motor durmuş, direksiyon kilitlenebilir A 2 - Kontak açık A 3 - Motoru çalıştırma A Dizel motorları 1 - Yakıt beslemesi kesik, kontak kapalı, motor durmuş, direksiyon kilitlenebilir A 2 - Motor ısınıyor, kontak açık A s3j8.4.book Page 89 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Sürüşe başlama ve sürüş Ön kızdırma sırasında hiç bir büyük kapasiteli elektrikli tüketici devreye sokulmamalıdır - aksi halde araç aküsü gereksiz yere yüklenir. Motoru çalıştırma 3 - Motoru çalıştırma A Genel Tüm araçlar için geçerli olan: Motoru sadece orijinal bir anahtar ile çalıştırabilirsiniz. 1 Konum A Kontak anahtarı çekilmiş durumda iken direksiyonu kilitlemek için, direksiyon simidini, direksiyon kilitleme pimi duyulacak şekilde yerine oturuncaya kadar döndürünüz. Aracınızı terk ederken, prensip olarak daima direksiyonunuzu kilitlemelisiniz. Böylece aracınızın olası bir çalınması zorlaşır . 2 Konum A Eğer bu konumda kontak anahtarı hiç dönmüyor veya sadece zor dönüyorsa, direksiyon simidini biraz ileri-geri döndürünüz - böylece direksiyon kilidi kurtulur. 3 Konum A Motora yol vermeden önce vites kolunu boş konuma getiriniz (Otomatik şanzımanda vites kolu P veya N konumunda) ve el frenini sıkıca çekiniz. Motor çalıştırılırken debriyaj pedalına tam olarak basılmalıdır - O zaman marş motoru sadece motoru çalıştırmak zorundadır. Motor ilk hareketi alır almaz, anahtarı hemen bırakınız - marş motoru hasarı meydana gelebilir. Soğuk motor çalıştıktan sonra, önce hidrolik supap boşluğu ayarında bir yağ basıncının oluşması gerekli olduğundan, kısa süreli olarak çalışma sesleri duyulabilir. Bu durum normal bir tepkidir ve bu yüzden sakıncası yoktur. Bu konumda motor çalışır. Aynı zamanda, devrede olan kısa veya uzun farlar ya da tüketimi yüksek olan diğer elektrikli tüketiciler kısa süreli olarak kapatılır. Anahtar 2 konumuna geri döner. serbest bırakıldıktan sonra, kontak anahtarı A Eğer motor ilk hareketi almıyorsa ... 1 konumuna geri Motoru çalıştırmadan önce kontak anahtarı her defasında mutlaka A döndürülmelidir. Kontak kilidindeki ilk hareket tekrarlama kilidi, marş motorunun motor çalışırken dönmeye devam ederek zarar görmesini önler. Sadece düz şanzımanı olan araçlar çekilerek çalıştırılabilirler. Çekerek çalıştırma mesafesi 50 metreyi aşmamalıdır sayfa 191. UYARI! 2 Sürüş esnasında duran motor durumunda, kontak anahtarı mutlaka A (Kontak açık) konumunda olmalıdır. Bu konum, kontrol lambalarının yanması ile belli edilir. Böyle olmadığı zaman, beklenmedik şekilde direksiyon kilitlenmesi meydana gelebilir - Kaza tehlikesi! Kontak anahtarını, ancak araç tamamen durduğu zaman kontaktan çekip çıkarınız. Direksiyon kilidi derhal devreye girebilir - Kaza tehlikesi! Aracınızı - geçici de olsa - terk ettiğiniz zaman, kontak anahtarını her durumda çekiniz. Bu özellikle, eğer araçta çocuklar kalacaksa, geçerlidir. Aksi halde çocuklar motoru çalıştırabilir veya elektrikli donanımları (örn. elektrikli camlar) devreye sokabilirler - Kaza tehlikesi! Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları 89 Takviye kablosu ile çalıştırma için bir başka aracın aküsünü kullanabilirsiniz sayfa 188. UYARI! Motoru, kapalı veya kötü havalandırmalı mekanlarda hiç bir zaman çalıştırmayınız - Zehirlenme tehlikesi ! Motordaki egzoz gazları, her şeyden önce kokusuz ve renksiz karbon monoksit, zehirli bir gaz içerir - Ölüm tehlikesi! Karbon monoksit bayılmaya ve ölüme neden olabilir. Aracınızı motor çalışır durumda iken, hiç bir zaman gözetimsiz olarak bırakmayınız. Dikkat! 3 konumunda) Marş motoru, sadece motor dururken (kontak anahtarı A çalıştırılmalıdır. Marş motoru, motor durdurulur durdurulmaz hemen çalıştırılırsa, marş motoru veya motor hasar görebilir. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 90 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 90 Sürüşe başlama ve sürüş Egzoz katalitik konvertörü olan araçlarda, motorun çekilerek çalıştırılması durumunda 50 metreden fazla bir mesafe çekilmemelidir. Motor kendi çalışma sıcaklığına erişmediği sürece, yüksek devirlerden, tam gaz vermekten ve motoru kuvvetli yüklemekten kaçınınız - Motorun hasar görme tehlikesi! Çevre Notu Motoru araç dururken ısıtmayınız. Aracı hemen sürünüz. Sürüşte motor çalışma sıcaklığına daha çabuk ulaşır ve zararlı gaz atımı daha az olur. Benzinli motorlar Bu motorlar, her türlü dış sıcaklıkta doğru yakıt/hava karışımını otomatik olarak ileten bir enjeksiyon sistemi ile donatılmıştır. Motoru başlatmadan önce ve başlatma sırasında, motora hiç gaz vermeyiniz. Eğer motor çalışmaz ise, çalıştırma işlemini 10 saniye sonra kesiniz ve yaklaşık yarım dakika sonra tekrarlayınız. Buna rağmen motor çalışmaz ise, elektrikli yakıt pompasının sigortası arızalı olabilir. Sigortayı kontrol ediniz ve gerekirse değiştiriniz sayfa 193. Motor yine de çalışmıyorsa, en yakın yetkili servisten yardım isteyiniz. Çok sıcak motorda, motor çalıştıktan sonra biraz gaz vermek gerekli olabilir. Dizel motorları Ön kızdırma sistemi Dizel motorları, ön kızdırma süresi otomatik olarak soğutma sıvısı sıcaklığına ve dış sıcaklığa bağlı olarak kontrol edilen bir ön kızdırma sistemi ile donatılmıştır. Kontak açıldıktan sonra, ön kızdırma kontrol lambası yanar . Ön kızdırma sırasında hiç bir büyük kapasiteli elektrikli tüketici devreye sokulmamalıdır - aksi halde araç aküsü gereksiz yere yüklenir. Ön kızdırma kontrol lambası söndükten sonra, motoru hemen çalıştırmalısınız. Çalıştırma sıcaklığındaki motorda veya +5 °C 'nin üzerindeki sıcaklıklarda ön kızdırma kontrol lambası yaklaşık bir saniye yanar. Bunun anlamı, motoru hemen çalıştırabilirsiniz demektir. Eğer motor çalışmaz ise, çalıştırma işlemini 10 saniye sonra kesiniz ve yaklaşık yarım dakika sonra tekrarlayınız. Buna rağmen motor çalışmaz ise, dizel ön kızdırma sistemi arızalı olabilir. Sigortayı kontrol ediniz ve gerekirse değiştiriniz sayfa 193. En yakın yetkili servisten yardım talebinde bulununuz. Yakıt deposu boşaldıktan sonra motorun çalıştırılması Eğer yakıt deposu tamamen boşalmış ise, çalıştırma işlemi depoya dizel yakıt doldurulmasından sonra, normalden uzun (bir dakikaya kadar) sürebilir. Bunun nedeni, çalıştırma sırasında önce yakıt sisteminin dolmak zorunda olmasıdır. Motorun durdurulması 1 konumuna getirerek motoru durdurursunuz sayfa 88, – Kontak anahtarını A şek. 94. UYARI! Araç durmadan önce hiç bir zaman motoru durdurmayınız - Kaza tehlikesi! Fren güçlendirici sadece motor çalıştığı zaman devredir. Durdurulmuş motorda fren yapmak için, daha fazla kuvvet uygulamak zorunda kalırsınız. Alışılmış şekilde duramayacağınız için, bir kaza meydana gelebilir veya ciddi yaralanmalar olabilir. Dikkat! Uzun süreli yüksek motor yüklemesinden sonraki sürüş sonunda motoru hemen durdurmamalı, aksine yaklaşık 2 dakika daha rölantide çalışmasını sağlamalısınız. Böylelikle durmuş olan motordaki ısı yığılmasını önlersiniz. Not Motor durdurulduktan sonra kontak kapalı iken bile, radyatör fanı yaklaşık 10 dakika daha dönmeye devam edebilir. Eğer soğutma sıvısı sıcaklığı yığılma ısısı nedeniyle yükselirse veya motor sıcak iken motor bölümü kuvvetli güneş ışımasıyla ısınırsa, radyatör fanı bir süre sonra tekrar devreye girebilir. s3j8.4.book Page 91 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Sürüşe başlama ve sürüş Motor bölmesindeki çalışmalarda özel itina gereklidir sayfa 164, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. 91 El freni Vites değiştirme (düz şanzıman) Şek. 96 Orta konsol: El freni Şek. 95 Düz 5 vitesli araçlarda vites değiştirme şeması El freninin çekilmesi – El frenini yukarı doğru tam olarak çekiniz. Geri vitese sadece araç dururken takınız. Debriyaj pedalına basınız ve tamamen basılı olarak tutunuz. Geri vitese takmadan önce, vites seslerini önlemek amacıyla bir an için bekleyiniz. El freninin bırakılması Geri vites takılı ve kontak açık iken, geri vites lambası yanar. – Fren kolunu, kilitleme düğmesi basılı iken aşağıya doğru tam olarak bastırınız . UYARI! Sürüş sırasında hiç bir zaman geri vitese takmayınız - Kaza tehlikesi! Not Sürüş sırasında elinizi vites kolunun üzerinde tutmayınız. Elin yaptığı baskı şanzımandaki vites çatallarına aktarılır. Bu durum vites çatallarının erken aşınmasına yol açabilir. – El freni kolunu biraz yukarı çekiniz ve aynı anda kilitleme düğmesini şek. 96 içeri bastırınız. El freni çekilmiş durumda ve kontak açık iken, el freni kontrol lambası yanar . Eğer farkında olmadan çekilmiş el freni ile hareket ettiyseniz, bir uyarı sesi duyulur ve bilgi ekranında* şu sürüş uyarısı belirir: Park frenini bırakınız! (Park frenini bırakınız!) El freni uyarısı, eğer 6 km/saat'lik bir hızın üzerinde 3 saniyeden uzun bir süre seyrederseniz devreye girer. Vites değiştirirken, gereksiz aşınma ve hasarlardan kaçınmak için, debriyaj pedalına daima sonuna kadar basınız. UYARI! Çekilmiş olan el freninin mutlaka tamamen bırakılmış olmasına dikkat ediniz. Sadece kısmen bırakılmış olan bir el freni, arka frenlerin aşırı ısınmasına neden olur ve böylece fren sisteminin fonksiyonuna olumsuz tesir edebilir Kaza tehlikesi! Ayrıca bu durum arka fren balatalarının erken aşınmasına neden olur. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 92 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 92 Sürüşe başlama ve sürüş Devreye sokulması UYARI! Devamı Çocukları araç içinde hiç bir zaman gözetimsiz olarak bırakmayınız. Çocuklar, örneğin el frenini bırakabilir veya vitesi boşa alabilirler. Araç hareket edebilir - Kaza tehlikesi! Park yardım sistemi, kontak açık olduğunda araç geri vitese takıldığı zaman otomatik olarak devreye girer. Bu durum kısa bir ses tonuyla onaylanır. Devreden çıkarılması Park yardım sistemi, geri vitesten çıkılarak ve/veya kontak kapatılarak devre dışı bırakılır. Dikkat! Araç tamamen durduktan sonra, önce el frenini sıkıca çekiniz ve buna ek olarak vitese takınız (Düz şanzıman) veya vites kolunu P konumuna getiriniz (otomatik şanzıman). UYARI! Park yardım sistemi, sürücünün dikkatinin yerini alamaz ve park etme ve benzeri sürüş manevralarında sorumluluk sürücüye aittir. Park Yardım Sistemi* Park yardım sistemi, aracın arkasındaki engelleri önceden uyarır. Bu yüzden aracı geri hareket ettirmeden önce, aracın arkasında, örn. taş, ince sütun, römork çeki kolu ve benzeri gibi küçük engellerin olup olmadığını araştırarak emin olunuz. Böyle bir engel tarama bölgesinin dışında kalabilir. Bazı nesnelerin ve giysilerin yüzeyleri duruma göre park yardım sisteminin sinyallerini yansıtamaz. Bu nedenle söz konusu nesneler veya bu tür giysileri giyen kişiler park yardım sisteminin sensörleri tarafından algılanamaz. Şek. 97 Park yardım sistemi: Sensörlerin menzili Akustik park yardım sistemi, ultrasonik sensörler yardımıyla aracın arkasındaki arka tampondan bir engele olan mesafeyi algılar. Sensörler, arka tamponda bulunur. Sensörlerin menzili A Mesafe uyarısı, engele yaklaşık 160 cm'lik bir mesafe kaldığı zaman başlar (A bölgesi şek. 97). Mesafenin azalmasıyla birlikte duyulan ses sinyallerinin aralığı kısalır. B bölgesi) itibaren bir sürekli ses duyulur - tehlike bölgesi. Yaklaşık 30 santimetreden (A Buradan itibaren artık daha fazla geri gitmemelisiniz! Araçta fabrika çıkışlı Römork tertibatı* mevcut ise, tehlike bölgesi - sürekli ses- aracın -5 cm arkasında başlar Araç, çıkarılabilir bir römork tertibatı takılarak uzatılabilir. Not Römork kullanımında park yardım sistemi devre dışındadır (fabrika çıkışında römork tertibatı* takılmış araçlar için geçerli). Eğer kontak açıldıktan sonra ve geri vites takılı durumda iken yaklaşık 5 saniye sonra bir uyarı ses tonu duyulursa ve aracın yakınında herhangi bir engel yok ise, bir sistem hatası vardır. Sesli uyarının doğru çalışmaması mümkündür (aracın arkasındaki bir engel algılanmayabilir, daha dikkatli olmak gerekir). Hatanın bir yetkili servis tarafından giderilmesini sağlayınız. Kontak açıldıktan ve geri vitese takıldıktan sonra 3 saniye süreyle sesli uyarı çalarsa, sistemde bir hata olmuştur. Sesli uyarının doğru çalışmaması mümkündür (aracın arkasındaki bir engel algılanmayabilir, daha dikkatli olmak gerekir). Hatanın bir yetkili servis tarafından giderilmesini sağlayınız. Park yardım sisteminin çalışabilmesi için, sensörler mutlaka temiz tutulmalıdır (buzsuz vb.). P konumunda ise, Park yardım sistemi devrede ve otomatik şanzımanın vites kolu A akustik ikaz sesi kesilir (araç hareket edemez). s3j8.4.book Page 93 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Sürüşe başlama ve sürüş Hız ayar sistemi (GRA)* 93 Hızın hafızaya alınması Giriş Hız ayar sistemi (Cruise kontrol - GRA), 30 km/saat (20 mil/saat) değerinden yüksek hızlarda ayarlanmış olan hızı, sizin gaz pedalına basmanıza gerek kalmadan sabit tutar. Bu imkan, ancak motor gücü veya motor fren etkisi izin verdiği sürece gerçekleşir. Hız ayar sisteminin yardımıyla - özellikle uzun yolda - “ayağınızı gaz pedalından” çekebilirsiniz. Şek. 98 Kullanım kolu: Hız ayar sisteminin devirmeli düğmesi ve şalteri UYARI! Emniyet nedenlerinden dolayı, hız ayar sistemi yoğun trafikte ve uygun olmayan yol şartında (örn. ince buzda, kaygan yolda ) kullanılmamalıdır - Kaza tehlikesi! Hız ayar sisteminin yanlışlıkla kullanılmasını önlemek için, kullandıktan sonra sistemi daima kapayınız. Not Düz şanzımanlı araçlar: Hız ayar sistemi devrede iken rölantiye geçerseniz, daima debriyaj pedalına basınız! Aksi halde motor yanlışlıkla yüksek devirde dönebilir. A ve Hız ayar sistemi, çok fonksiyonlu düğmenin sol kolundaki devirmeli düğme A B ile çalıştırılır. düğme A – A şek. 98 düğmesini ON konumuna getiriniz. A B SET- konumuna getiriniz - mevcut hız – İstenen hıza ulaştıktan sonra düğmeyi A hafızaya alınır. B SET- konumundan çıkarılmasından sonra, kaydedilen hız gaz pedalına Düğmenin A basılmadan sabit olarak tutulur. Aracın hızını gaz pedalına basarak yükseltebilirsiniz. Pedalı serbest bıraktıktan sonra, aracın hızı daha önce hafızaya alınmış olan değere düşer. Eğer hızı 5 dakikadan daha uzun bir sürenin üzerinde 10 km/saatten daha fazla aşarsanız, bu tabii ki geçerli değildir. Kaydedilmiş olan hız hafızadan silinir. Hız yeniden kaydedilmelidir. Yokuş aşağı yollarda sürerken, hız ayar sistemi aracın hızını sabit olarak tutamayabilir. Araç kendi ağırlığı ile hızı yükseltir. Bunun için zamanında vites küçültünüz veya aracı fren pedalıyla frenleyiniz. Otomatik şanzımanlı araçlarda, vites kolu P, N veya R konumunda olduğu zaman, hız ayar sistemi devreye sokulamaz. Aracın hızı bilinen tarzda azaltılabilir. Fren veya debriyaj pedalına basıldığında, sistem geçici olarak devreden çıkar sayfa 94. UYARI! Kaydedilmiş olan hızı, eğer bu hız o andaki trafik şartları için çok yüksek değilse, ancak o zaman tekrar kullanabilirsiniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 94 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 94 Sürüşe başlama ve sürüş Kaydedilmiş olan hızın değiştirilmesi Aracın hızını gaz pedalına basmadan da değiştirebilirsiniz. Daha hızlı B sayfa 93, şek. 98, – Kaydedilmiş olan hızı, gaz pedalına hiç basmadan düğmeyi A RES+ konumuna getirerek yükseltebilirsiniz. – Eğer düğmeyi RES+ konumunda basılı tutarsanız, aracın hızı sürekli olarak artar. İstenen hıza ulaştıktan sonra düğmeyi bırakınız. Böylece yeni kaydedilmiş olan hız hafıza tarafından kabul edilir. UYARI! Kaydedilmiş olan hızı, eğer bu hız o andaki trafik şartları için çok yüksek değilse, ancak o zaman tekrar kullanabilirsiniz. Hız ayar sisteminin tamamen kapatılması A sayfa 93, şek. 98 sağa doğru OFF konumuna bastırınız. – Düğmeyi A “ÇALIŞTIRMA-DURDURMA”* Daha yavaş B , SET- konumuna geti– Kaydedilen hızı, gaz pedalına hiç basmadan düğmeyi A rerek azaltabilirsiniz. – Eğer basmalı tuşu SET- konumunda basılı tutarsanız, aracın hızı sürekli olarak düşer. İstenen hıza ulaştıktan sonra düğmeyi bırakınız. Böylece yeni kaydedilmiş olan hız hafıza tarafından kabul edilir. – Eğer düğmeyi 30 km/saatten daha düşük bir hızda serbest bırakırsanız, o andaki hız B düğmesi kaydedilmez, hafıza silinir. Aracın hızı 30 km/saati aştıktan sonra, A yeniden SET- konumuna getirilerek mutlaka kaydedilmelidir. Şek. 99 Orta konsol: ÇALIŞTIRMADURDURMA sistemi tuşu Hız ayar sistemini geçici olarak devreden çıkartınız “ÇALIŞTIRMA-DURDURMA” sistemi yakıt tasarrufunda ve zararlı maddeler ile CO2 egzoz gazı salınımlarının azaltılmasında size yardımcı olur. – Hız ayar sistemini, fren veya debriyaj pedalına, otomatik şanzımanlı araçlarda sadece fren pedalına basarak, geçici olarak devreden çıkarabilirsiniz. Sistem her kontak açıldığında otomatik olarak etkinleşir. A şalterini orta konuma bastırarak da geçici olarak devreden – Hız ayar sistemini, A çıkartabilirsiniz. Kaydedilmiş olan hız hafızada muhafaza edilir. Kaydedilmiş olan hızın geri çağırılması, fren veya debriyaj pedalının bırakılmasıyla, B düğmesi otomatik şanzımanlı araçlarda sadece fren pedalı bırakıldıktan ve A sayfa 93, şek. 98 kısa süreli olarak RES+ konumuna getirildikten sonra gerçekleşir. Sistem araç durduğunda otomatik olarak motoru durdurur, örn. bir trafik lambasının önünde bekleme halinde. “ÇALIŞTIRMA-DURDURMA” sisteminin güncel durumu hakkında bilgiler gösterge panelinin ekranında gösterilir. Otomatik motor durdurma (Durdurma bölümü) – Aracı durdurunuz (Gereğinde el frenini çekiniz). – Vitesi boşa alınız. – Debriyaj pedalını bırakınız. s3j8.4.book Page 95 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Sürüşe başlama ve sürüş Otomatik motor çalıştırma (Çalıştırma bölümü) Aracın sürati son otomatik çalışmadan beri 3 km/saati aşmıştır – Debriyaj pedalına basınız. Dizel parçacık filtresinde* temizleme çevrimi aktif değildir sayfa 32 “ÇALIŞTIRMA-DURDURMA” sisteminin etkinleştirilmesi ve devre dışı bırakılması Ön tekerlekler çok fazla çevrilmemiştir (direksiyon çevrimi bir direksiyon devrinin 3/4'ünden daha küçüktür) “ÇALIŞTIRMA-DURDURMA” sistemini sayfa 94, şek. 99 düğmesine basarak devre dışı bırakabilir ve yeniden etkinleştirebilirsiniz. Otomatik motor çalıştırmanın gerçekleşmesinin şartları (Çalıştırma bölümü) Sistem devre dışı bırakılmış ise, düğmenin içinde sarı renkli bir kontrol lambası yanar. Debriyaj pedalına basılmıştır Araç düğmeye basıldığında durmakta ise, motor derhal çalışmaya başlar. Sıcaklık ayarı asgari/azamiye değiştirilmiştir ÇALIŞTIRMA-DURDURMA sistemi karmaşık vites değiştirme koşulları içerir, bunlardan bazıları servisi tekniği olmaksızın belirlenemez. IAşağıdaki genel bakışta ÇALIŞTIRMA-DURDURMA sisteminin doğru işlemesi için çerçeve şartlar gösterilmiştir. Ototmatik motor durdurma için şartlar (Durdurma bölümü) Boşta vites kolu Ön camın buz eritmesi etkinleştirilmiştir Yüksek fan devir sayısı ayarlanmıştır ÇALIŞTIRMA-DURDURMA sistemi tuşuna basılmıştır Otomatik motor çalıştırmanın şartları sürücünün müdahalesi olmadan gerçekleşir Araç 3 km/saatin üzerinde bir süratle hareket etmektedir Debriyaj pedalına basılmaması İçeride, ayarlanan sıcaklık ile mevcut sıcaklık arasındaki fark çok büyüktür Sürücü emniyet kemerini takmış Akü gerilimi çok azdır Sürücü kapısı kapalıdır Fren sistemindeki basınç yeterli değildir Motor kapağı kapalıdır Araç duruyor Fabrikada takılmış olan römork donanımının römorkla elektrik bağlantısı yok Motor çalışma ısısına erişilmiştir Araç aküsünün şarj durumu yeterli Tırmanma açısı / Aracın bulunduğu eğim çok büyük değildir Motor devir sayısı 1200 1/dakikadan küçüktür Araç aküsünün iç sıcaklığı çok alçak veya çok yüksek değildir Fren sistemindeki basınç yeterlidir İçerideki ayarlanan sıcaklık ile mevcut sıcaklık arasındaki fark çok büyük değildir Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 95 s3j8.4.book Page 96 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 96 Sürüşe başlama ve sürüş Gösterge panelindeki mesajlar (bilgi ekranı* olmayan araçlar için geçerlidir) ERROR START STOP FEHLER START STOP ÇALIŞTIRMA-DURDURMA sisteminde arıza ENGINE MUST RUN MOTORLAUF NOETIG Otomatik motor durdurma mümkün değil START STOP ACTIVE START STOP AKTIV Otomatik motor durdurma (Durdurma bölümü) SWITCH OFF IGNITION ZUENDUNG AUSSCHALTEN Kontağı kapatınız START ENGINE MANUALLY MOTOR MANUELL STARTEN Motoru manüel çalıştırınız UYARI! Motor durdurulmuş ise, ne fren güçlendirici ne de elektro-hidrolik direksiyon çalışır. Aracı motoru durdurulmuş iken asla koyvermeyiniz. Dikkat! “ÇALIŞTIRMA-DURDURMA” sistemi uzun bir süre çok yüksek dış sıcaklıklarda kullanıldığında, araç aküsü zarar görebilir. Not Çevre sıcaklığındaki bir değişiklik akünün iç sıcaklığına birkaç saatlik gecikmeyle etki yapar. Örn. araç uzun süre dışarıda donma noktasının altında veya tersine doğrudan güneş ışığı etkisinde kalırsa, akünün iç sıcaklığının ÇALIŞTIRMA-DURDURMA sistemine uygun ısıya erişmesi birkaç saat sürebilir. Bazı hallerde motoru manüel olarak anahtarla çalıştırmak gereklidir (örn. sürücü koltuğundaki emniyet kemerinin takılı olmayışı veya durdurma bölümünde 30 saniyeden uzun bir süre sürücü kapısının açık olması). Gösterge panelindeki ilgili mesajlara dikkat ediniz. Climatronic*'te otomatik işletme etkinleştirildiğinden, otomatik motor durdurmanın engellenmesi olasıdır. s3j8.4.book Page 97 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Otomatik şanzıman 97 Otomatik şanzıman Otomatik şanzıman* 6 vitesli otomatik şanzımanla* sürüş için uyarılar Aracınız geleneksel bir 6 vitesli otomatik şanzıman ile donatılmıştır. En yüksek hıza 5. viteste erişilir. 6. vites bir ekonomi sürüş programı görevini görür ve yakıt tüketimini azaltmak üzere düzenlenmiştir. Vites büyütme ve küçültme işlemleri otomatik olarak gerçekleşir. Şanzımanı ayrıca Tiptronic moduna da çevirebilirsiniz. Bu kullanım, viteslerin manuel olarak geçişini gerçekleştirir sayfa 100. Sürüş sırasında vites kolunu yanlışlıkla N konumuna getirdiğiniz zaman, ayağınızı mutlaka gazdan çekmeli ve vites kolunu bir vitese takabilmeden önce, motor rölanti devir sayısını beklemelisiniz. UYARI! Araç dururken ve motor çalışırken vites kolunun konumunu değiştirdiğiniz zaman, gaz vermeyiniz - Kaza tehlikesi ! Sürüşe başlama ve sürüş – Fren pedalına basınız ve basılı olarak tutunuz. – Kilit tuşuna (vites kolu tutamağındaki tuş) basınız, vites kolunu istenen konuma, örn. D konumuna getiriniz sayfa 98, ve kilit tuşunu tekrar serbest bırakınız. – Şanzıman devreye girinceye kadar bir an bekleyiniz (hafif olarak devreye girme hamlesi hissedilir). – Fren pedalını serbest bırakınız ve gaz veriniz Düz bir yerde park etmek için, vites kolunu P konumuna getirmek yeterlidir. İnişli bir yolda park etmek için, önce el frenini sıkıca çekiniz ve ancak ondan sonra vites kolunu P konumuna getiriniz. Böylelikle, kilit mekanizması çok kuvvetli yüklenmez ve vites kolu P konumundan kolaylıkla çıkarılabilir. . Sürüş esnasında vites kolunu hiç bir zaman R veya P konumuna getirmeyiniz - Kaza tehlikesi ! Araç durmuş vaziyette ve motor çalışırken bütün vites kolu konumlarında (P ve N hariç), rölanti devir sayısında bile kuvvet aktarımı tam olarak kesilmediği için, aracı fren pedalı ile tutmak gerekir - araç yavaş yavaş kayar. Otomatik DSG şanzımanla* sürüş için uyarılar Durdurma – Geçici olarak durmalarda, örn. kavşaklarda, vites kolunu N konumuna getirmeye gerek yoktur. Aracı ayak freni ile sabit tutmak yeterlidir. Motor bu durumda ancak sadece rölanti devir sayısı ile dönebilir. DSG kısaltması Direct shift gearbox (direk vites değiştirmeli şanzıman) anlamına gelmektedir. – El frenini sıkıca çekiniz. Motor ve şanzıman arasındaki kuvvet aktarımını iki bağımsız kavrama sağlamaktadır. Bunlar alışılagelmiş otomatik şanzımanlardaki tork dönüştürücülerin yerini alır. Bunların vites geçişi öyle ayarlanmıştır ki, geçişlerde sarsıntı oluşmaz ve motorun ön tekerleklere güç aktarımı kesintiye uğramaz. Vites büyütme ve küçültme işlemleri otomatik olarak gerçekleşir. Şanzımanı ayrıca Tiptronic moduna da çevirebilirsiniz. Bu kullanım, viteslerin manuel olarak geçişini gerçekleştirir sayfa 100. – Kilit tuşuna basınız, vites kolunu P konumuna getiriniz ve kilit tuşunu serbest bırakınız. Sürüşe başlama ve sürüş Park etme – Fren pedalına basınız ve basılı olarak tutunuz. Motor sadece P veya N vites kolu konumlarında ilk hareketi alabilir sayfa 89. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları – Fren pedalına basınız ve basılı olarak tutunuz. – Kilit tuşuna (vites kolu tutamağındaki tuş) basınız, vites kolunu istenen konuma, örn. D konumuna getiriniz ve kilit tuşunu tekrar serbest bırakınız. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 98 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 98 Otomatik şanzıman – Fren pedalını serbest bırakınız ve gaz veriniz . Durdurma – Geçici olarak durmalarda, örn. kavşaklarda, vites kolunu N konumuna getirmeye gerek yoktur. Durmuş olan aracı ayak frenine basılı şekilde tutmak tamamen yeterli olmaktadır. Motor bu durumda ancak sadece rölanti devir sayısı ile dönebilir. UYARI! Devamı kavramanın aşırı ısınması tehlikesi meydana gelirse, kavrama otomatik olarak açılır ve araç geri kaymaya başlar - kaza tehlikesi! Eğer bir rampada durmak zorunda kalırsanız, fren pedalını basılı tutunuz, böylece aracın geri kaymasına engel olursunuz. Park etme – Fren pedalına basınız ve basılı olarak tutunuz. – El frenini sıkıca çekiniz. – Kilit tuşuna basınız, vites kolunu P konumuna getiriniz ve kilit tuşunu serbest bırakınız. Motor sadece P veya N vites kolu konumlarında ilk hareketi alabilir sayfa 89. -10 °C altındaki sıcaklıklarda motoru sadece vites seçim kolu P pozisyonunda çalıştırabilirsiniz. Düz bir yerde park etmek için, vites kolunu P konumuna getirmek yeterlidir. İnişli bir yolda park etmek için, önce el frenini sıkıca çekiniz ve ancak ondan sonra vites kolunu P konumuna getiriniz. Böylelikle, kilit mekanizması çok kuvvetli yüklenmez ve vites kolu P konumundan kolaylıkla çıkarılabilir. Dikkat! Otomatik şanzıman DSG de bulunan çift kavrama bir aşırı yüklenme koruması ile donatılmıştır. Aracın durduğu veya yokuş yukarı çok yavaş sürüldüğü up-hill fonksiyonunu kullanıyorsanız, kavramalarda fazla ısı oluşumu söz konusudur. Onlarda aşırı ısınma oluşursa gösterge panelinde* kontrol lambası ve bir uyarı metni görünür sayfa 23. Böyle bir durumda aracı durdurun, motoru kapatın ve kontrol lambası ve uyarı metni sönene kadar bekleyin - şanzıman hasarı tehlikesi! Kontrol lambası ve uyarı metninin sönmesinden sonra sürüşe devam edebilirsiniz. Vites kolu konumları Sürüş sırasında vites kolunu yanlışlıkla N konumuna getirdiğiniz zaman, ayağınızı mutlaka gazdan çekmeli ve vites kolunu bir vitese takabilmeden önce, motor rölanti devir sayısını beklemelisiniz. UYARI! Araç dururken ve motor çalışırken vites kolunun konumunu değiştirdiğiniz zaman, gaz vermeyiniz - Kaza tehlikesi ! Sürüş esnasında vites kolunu hiç bir zaman R veya P konumuna getirmeyiniz - Kaza tehlikesi ! Eğer siz tepede (eğimde) durursanız, hiçbir zaman aracınızı, sürüş kademesi takılı durumda “gaz verme” yardımı ile yerinde tutmayı denemeyiniz, aşınmakta olan kavrama nedeni ile ısınma meydana gelir. Bu durumda kavramının aşırı ısınması ortaya çıkabilir. Eğer aşırı yüklenme nedeni ile Şek. 100 Vites kolu / Bilgi ekranı: Vites kolu konumları Takılmış olan vites kolu konumu, gösterge panelinin bilgi ekranında ilgili vites sembolünün belirgin duruma getirilmesiyle gösterilir şek. 100. D ve S konumlarında, ekranda ilave olarak takılan vites gösterilir. P - Park kilidi A Bu konumda tahrikli tekerlekler mekanik olarak kilitlenir. Park kilidi sadece duran araçta takılmalıdır . s3j8.4.book Page 99 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Otomatik şanzıman Vites kolunu bu konuma getirmek veya bu konumdan çıkarmak isterseniz, vites kolu tutamağındaki kilit tuşuna ve aynı zamanda fren pedalına mutlaka basmalısınız. R - Geri vites A Geri vites sadece duran araçta ve motor rölanti devir sayısında iken takılmalıdır . P veya N konumlarından R konumuna geçmeden önce, mutlaka fren pedalına ve aynı zamanda kilit tuşuna basılmalıdır. Eğer kontak açık konumda ve vites seçim kolu R konumunda duruyorsa, geri vites farları yanar. N - Boşta (rölanti konumu) A Vites kolunu N konumundan D (kol iki saniyeden fazla bu konumda bulunmuşsa) konumuna geçirmek istediğinizde, 5 km/h hızların altında veya kontak açıkken aracın durduğu durumda fren pedalına basmanız gerekir. D - İleri gidiş için sürekli konum A Bu konumda ileri vitesler, motor yüküne, sürüş hızına ve dinamik vites programına bağlı olarak yüksek ve düşük viteslere otomatik olarak takılırlar. N konumundan D konumuna geçmek için, 5 km/saat'in altındaki bir hızda veya duran araçta mutlaka fren pedalına basmalısınız . Belli şartlar altında (örn. dağlık bölgede sürüş veya römork kullanımında), aktarma oranının sürüş şartlarına el ile uyarlanması için, geçici olarak manuel vites programına sayfa 100 geçmek daha avantajlı olabilir. S - Sportif sürüş konumu A Vitesin geç büyütülmesi suretiyle motorun güç potansiyeli tam olarak kullanılır. Vitesin küçültülmesi, yüksek motor devirlerinde D konumundaki gibi olur. S konumunda, azami hız 5. vitesle hedeflendiği için, şanzıman 6. vitese geçmez7) . Vites kolunu D konumundan S konumuna alırken, vites kolu tutamağındaki kilit tuşuna mutlaka basmalısınız. Kullanım UYARI! Sürüş esnasında vites kolunu hiç bir zaman R veya P konumuna getirmeyiniz - Kaza tehlikesi ! Araç durmuş vaziyette ve motor çalışırken bütün vites kolu konumlarında (P ve N hariç), rölanti devir sayısında bile kuvvet aktarımı tam olarak kesilmediği için, aracı fren pedalı ile tutmak gerekir - araç yavaş yavaş kayar. Duran araçta bir sürüş kademesine geçildiyse, hiç bir suretle dikkatsizce gaz verilmemelidir (örn. motor bölmesinden el ile). Aksi halde araç hemen harekete geçer - el freni sıkı olarak çekilmiş olsa bile - Kaza tehlikesi! Bu konumda şanzıman rölantidedir. 7) Siz veya diğer kişiler motor kaputunu açmadan ve dönen motorda çalışmadan önce, vites kolunu mutlaka P konumuna getirmelisiniz ve el frenini sıkıca çekmelisiniz - Kaza tehlikesi! İkaz uyarılarına mutlaka dikkat ediniz sayfa 164, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. Vites kolu kilidi Otomatik vites kolu kilidi Vites kolu P ve N konumlarında kontak açık iken kilitlidir. Kolu bu konumdan çıkarmak için mutlaka fren pedalına basmalısınız. P ve N vites kolu konumlarında, sürücüye hatırlatmak üzere gösterge panelinde sayfa 30 kontrol lambası yanar. Zaman geciktirme elemanının görevi, N (Örn. R konumundan D konumuna) konumu üzerinden yapılan hızlı çevirme işleminde vites kolunun bloke olmasını önlemektir. Böylece örn. çamura saplanan bir aracın silkelenerek kurtulması mümkün olur. Fren pedalı basılmamış durumda iken, vites kolu 2 saniyeden daha uzun bir süre N konumunda bulunursa, vites kolu kilidi devreye girer. Vites kolu kilidi sadece araç dururken veya 5 km/saat'lik hızlara kadar etki eder. Daha yüksek hızlarda N konumundaki kilit otomatik olarak devreden çıkar. Kilit tuşu Vites kolu tutamağındaki kilit tuşu vites kolu konumlarının yanlışlıkla takılmasını önler. Kilit tuşuna bastığınız zaman, vites kolu kilidi yukarı kaldırılır. Otomatik DSG şanzımanı olan araçlar için geçerli değildir. Emniyet 99 Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 100 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 100 Otomatik şanzıman Kontak anahtarı çekme kilidi8) Kontağı kapattıktan sonra, kontak anahtarını ancak vites kolu P konumunda ise çekebilirsiniz. Kontak anahtarı çekilmiş durumda iken, vites kolu P konumunda bloke edilmiştir. Kick-down fonksiyonu Kick-down fonksiyonu bir azami hızlanma gerçekleştirir. Gaz pedalına sonuna kadar bastığınızda sürüş programında kick-down fonksiyonu devreye girer. Bu fonksiyon, o anki vites kolu konumuna (D, S veya Tiptronic) bağlı olmaksızın sürüş programları için düzenlenmiştir ve motorun maksimum performans potansiyeli kullanılarak aracın maksimum ivmelenmesine yarar. Şanzıman sürüş durumuna bağlı olarak bir veya birden fazla vites küçültür ve araç ivmelenir. Ancak önceden verilmiş maksimum devir sayısına erişildikten sonra vites yükseltilir. ile vites değişimi veya vites küçültme mümkündür. Burada şanzıman hıza uygun olan düşük vitese geçer ve Siz Kick-down bölgesinde gaz pedalına basmak zorunda kalmadan çabuk bir hızlanmayı (örn. bir aracı sollarken) gerçekleştirir. Şanzıman tekrar üst vitese çıktıktan sonra, uygun sürüş tarzında başlangıç programı tekrar ayarlanır. Dağlık arazideki sürüşlerde, vites seçimi çıkışlara ve inişlere uyarlanır. Böylece tırmanırken vites oynamalarından kaçınılır. Yokuş aşağı sürüşte, Tiptronic kullanımında, motor frenleme torkundan faydalanmak için vites küçültülebilir. Tiptronic Tiptronic, sürücünün vitesleri manuel olarak geçirmesine olanak sağlar. UYARI! Düz ve kaygan yolda, Kick-down fonksiyonunun devreye sokulması durumunda tahrikli tekerleklerin kayabileceğine dikkat ediniz - Savrulma tehlikesi! Dinamik vites programı Aracınızın otomatik şanzımanı elektronik olarak kontrol edilir. Viteslerin büyütülmesi ve küçültülmesi öngörülen sürüş programına bağlı olarak otomatik şekilde gerçekleşir. Yavaşlatılmış sürüş tarzında şanzıman en ekonomik sürüş programını seçer. Vitesi erken büyüterek ve geç küçülterek tüketime olumlu etki edilir. Şek. 101 Vites kolu: manuel vites değiştirme / Büyük bilgi ekranı: Manuel vitese değiştirme Takılan vites kolu konumu takılan vites ile birlikte gösterge panelinin bilgi ekranında gösterilir şek. 101 sağda. Manuel vites değiştirmeye geçiş Hızlı gaz pedalı hareketleri, hızlı ivmelenme ve sık hız değişimlerinde veya maksimum hızın kullanılması ve gaz pedalına sonuna kadar basıldığı (kick-down fonksiyonu) spor sürüşte, şanzıman bu sürüş tarzına kendini uyarlar ve benzer bir sürüş ile karşılaştırıldığında daha erken bir veya birden fazla vites küçültür. – Vites kolunu D konumundan sağa doğru bastırınız. Manuel vites değiştirmeye geçtikten sonra o anda takılı olan vites ekranda gösterilir. Her defasında en uygun sürüş programının seçimi sürekli devam eden bir işlemdir. Fakat bundan bağımsız olarak gaz vererek daha dinamik bir vites değiştirme programı – Vites koluna (Tiptronic konumunda) öne doğru parmakla dokununuz + . şek. 101 A 8) Sadece bazı ülkelerde geçerlidir. Vites büyütme s3j8.4.book Page 101 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Otomatik şanzıman 101 Vites küçültme Geçici olarak manuel vites değiştirmeye geçiş - . – Vites koluna (Tiptronic konumunda) geriye doğru parmakla dokununuz A – Vites seçme kolu D veya S konumunda ise, çok fonksiyonlu direksiyondaki soldaki - veya sağdaki kontrol düğmesine + basınız. Manuel konuma dönme işlemi, araç dururken veya sürüş esnasında da gerçekleşebilir. Hızlanma sırasında şanzıman, izin verilen azami motor devrine ulaşmadan kısa süre önce, bir üst vitese otomatik olarak geçer. Eğer daha düşük bir vitese geçerseniz, motor artık aşırı dönemiyorsa, otomatik ancak o zaman vitesi küçültür. – - veya + kontrol düğmelerini bir süre kullanmazsanız, manuel vites değişimi devre dışı kalır. Sağdaki kontrol düğmesine + 1 saniyeden fazla basarak manuel vites değişimine geçici olarak geçişi siz de devre dışı bırakabilirsiniz. Acil program Kick-down tertibatı çalıştırılırsa, şanzıman hıza ve motor devrine bağlı olarak bir düşük vitese geçer. Bir sistem arızası durumu için bir acil program vardır. Çok fonksiyonlu direksiyon üzerinde manuel vites değiştirme* Şanzıman elektronik düzeninin fonksiyon arızaları durumunda, şanzıman uygun bir acil programda çalışır. Böyle bir durum ekrandaki tüm bölümlerin yanması veya sönmesi ile gösterilir. Bir fonksiyon arızası aşağıdaki şekilde etki yapabilir: Şanzıman sadece belirli sürüş kademelerinde çalışır. Geri vites R kullanılamaz. Manuel vites programı (Tiptronic) acil işletmede devre dışındadır. Şanzıman acil çalışma durumuna dönmüş ise, arızayı ortadan kaldırtmak için, mümkün olan en kısa sürede bir yetkili bir servisi arayınız. Şek. 102 Çok fonksiyonlu direksiyon: Manuel vitese değiştirme Vites kolunun kilidinin acil durumda açılması Manuel vites değiştirmeye geçiş – Vites kolunu D konumundan sağa doğru bastırınız. Manuel vites değiştirmeye geçtikten sonra o anda takılı olan vites ekranda gösterilir. Vites büyütme – Çok fonksiyonlu direksiyonda sağ taraftaki + şek. 102 kontrol düğmesine basınız. Şek. 103 Vites kolunun kilidinin acil durumda açılması Vites küçültme – Çok fonksiyonlu direksiyonda sol taraftaki - şek. 102 kontrol düğmesine basınız. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Elektrik beslemesinin kesildiği bir durumda (örn. akünün boşalması, bozuk sigorta) veya vites kolunda kilidinde bir arıza durumunda, vites kolu P konumundan normal bir Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 102 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 102 Otomatik şanzıman şekilde çıkartılamaz ve araç hareket ettirilemez. Vites koluna acil durum kilit açılmasının uygulanması gerekir. – El frenini sıkıca çekiniz. – Ön sol ve sağdaki kapakları yukarı çekiniz. – Arka kapağı yukarı çekiniz. – Sarı plastik parçayı parmakla aşağı bastırınız sayfa 101, şek. 103. – Aynı anda vites kolundaki kilit düğmesine basınız ve vites kolunu N9) konumuna getiriniz. İterek çalıştırma ve çekilme Aracın itilerek çalıştırılması Otomatik vitesli araçlar itilerek veya çekilerek çalıştırılamaz. Aracın aküsü boşaldığında, aracı çalıştırmak için bir takviye kablosu ile bir başka aracın aküsünü kullanabilirsiniz sayfa 188. Aracın çekilmesi Eğer aracın mutlaka çekilmesi gerekiyorsa, uyarılara mutlaka dikkat ediniz sayfa 190. 9) Vites kolu tekrar P konumuna getirilince tekrardan kilitlenir. s3j8.4.book Page 103 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM İletişim İletişim Çok fonksiyonlu direksiyon* Çok fonksiyonlu direksiyondan radyo ve navigasyonun kumandası Şek. 104 Çok fonksiyonlu direksiyon: Kumanda tuşları Fabrika çıkışında monte edilmiş radyo ve navigasyon sisteminin temel fonksiyonlarının kullanımıyla ilgili tuşlar çok fonksiyonlu direksiyonda* şek. 104 bulunmaktadır. Radyo ve navigasyon sistemini tabii ki ayrıca cihaz üzerinden de kullanabilirsiniz. Radyonuzun kullanma kılavuzunda bir açıklama bulabilirsiniz. Park ışığı açıksa, ve sembolleri hariç, çok fonksiyonlu direksiyondaki düğmeler de aydınlatılır. Tuşlara basarak veya tuşları döndürerek aşağıdaki fonksiyonları yapabilirsiniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 103 s3j8.4.book Page 104 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 104 İletişim Tuş İşlem 1 A Kısa süreli basmaa) 1 A 1 A 1 A 2 A 2 A 3 A 3 A a) Radyo, trafik telsiz bildirisi Uzun süreli yukarı doğru Ses şiddetini yükseltme çevirme aşağı doğru Ses şiddetini azaltma çevirme uzun süreli basma kısa süreli basma uzun süreli basma Hafızadaki bir sonraki radyo vericisine geçiş Hafızadaki bir sonraki tarfik telsiz bildirisine geçiş Trafik telsiz bildirisinin kesilmesi Bir sonraki parçaya geçiş Trafik telsiz bildirisinin kesilmesi Hızlı ileri çalışma Hafızadaki bir önceki radyo vericisine geçiş Hafızadaki bir önceki trafik telsiz bildirisine geçiş Trafik telsiz bildirisinin kesilmesi Bir önceki parçaya geçiş Trafik telsiz bildirisinin kesilmesi Hızlı geri alma 1 tuşuna basılması sadece telefonun kullanılmasını sağlar. Üniversal telefon hazırlık tertibatı GSM II ile donatılmış araçlarda, A Tuşlar, radyo veya navigasyon sisteminin o anda bulunduğu çalışma tipi için geçerlidir. Not Araçtaki hoparlörler yapısal olarak radyonun ve navigasyon sisteminin 4x20 W çıkış gücüne ayarlanmıştır. Navigasyon Cihazın kapanması / açılması* basmaa) kısa süreli basma CD / MP3 Ses tonunun açılıp kapatılması Soundsystem* (ses sistemi) donanımındaki hoparlörler güçlendiricinin çıkış gücüne 4x40 W + 6x20 W uyarlanmıştır. Mobil telefonlar ve telsiz sistemleri Mobil telefonların ve telsiz sistemlerinin bir araca monte edilmesi bir yetkili servis tarafından yapılmalıdır. Cep telefonları hem görüşmede, hem de bekleme modunda radyo dalgaları gönderirler ve alırlar. Frekansları belirli sınır değerleri aşması halinde radyo dalgaları insan bedenine zararlı olabilirler. Škoda Auto firması, usulüne göre takılmış dış antenli mobil telefonların ve telsiz sistemlerinin işletilmesi için 10 W azami yayın gücüne kadar kullanım izni vermektedir. Gücü 10 W değerinden yüksek olan mobil telefonların ve telsiz cihazlarının montajı ve işletmesi ile ilgili bilgileri mutlaka bir yetkili servisten alınız. Yetkili servisler, mobil tele- s3j8.4.book Page 105 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM İletişim fonların sonradan donatılması ile ilgili hangi teknik imkanların bulunduğu hakkında sizi bilgilendirir. Universal Telefon hazırlığı GSM II* Telefon adaptörüne yerleştirilmeyen ve böylece dış antene bağlantısı olmayan bir mobil telefonun araç içerisinde kullanlması halinde elektromanyetik ışınlar güncel sınır değeri aşabilir. Bu nedenle bir mobil telefonu araç içerisinde ancak telefon adaptörü üzerinden bir dış antene bağlanması halinde işletilmesini tavsiye ediyoruz. Böylece bağlantının kalitesi iyileşir. Giriş Mobil telefonların veya telsiz sistemlerinin işletmesi sırasında aracınızın elektronik kapsamında fonksiyon arızaları meydana gelebilir. Aşağıdaki nedenler olabilir: Dış anten yok, Üniversal telefon hazırlık tertibatı GSM II içeri kurulmuş bir “serbest konuşma ünitesidir”, çok fonksiyonlu direksiyon* veya navigasyon sistemi*üzerinden konuşma ile konforlu bir kullanım sunar. Aracınızın bir telefon ve serbest konuşma ünitesi arasındaki hat iletişimi sadece Bluetooth® teknolojisiyle çalışır. adaptör* sadece talafonun şarj edilmesi ve sinyallerin aracın dış antenine aktarılmasına yarar. En uygun sinyal aktarımını gerçekleştirmek için, telefonu daima adaptör* ile telefon tutucuya takılı tutunuz. Dış anten yanlış monte edilmiştir, Verici gücü 10 Watt'ın üzerindedir. Görüşme sırasındaki ses şiddeti bunun haricinde her zaman için radyonun* veya navigasyon sisteminin* çok fonksiyonlu direksiyondaki* fonksiyon tuşları ile bireysel olarak değiştirilebilir. UYARI! Mobil telefonların veya telsiz sistemlerinin araçta özel dış anten olmadan veya yanlış monte edilmiş dış antenle kullanılması, aracın içindeki elektromanyetik alanın gücünün yükselmesine yol açabilir. 105 Lütfen bütün dikkatinizi öncelikle araç kullanmaya ayırınız! Telsiz sistemlerini, mobil telefonları veya tutma aparatlarını, hava yastıklarının kaplamalarının üstüne veya direkt olarak hava yastığının etki bölgesine monte etmemelisiniz. Aksi halde bir kaza durumunda kişilerin yaralanmaları olabilir. Mobil telefonu, bir ani fren manevrasında, bir kazada veya çarpışmada savrulabileceği bir koltukta, kumanda paneli üzerinde veya başka bir yerde bırakmayınız. Bununla aracın içindekiler yaralanabilirler. UYARI! Lütfen dikkatinizi öncelikle trafikte olup bitenlere veriniz! Sürücü olarak trafik emniyetinin tüm sorumluluğu sizdedir. Aracınızı her zaman nasıl kontrol altında tutuyorsanız, telefon sisteminizi de sadece bu ölçüde kullanınız. Not Lütfen aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz sayfa 104. Başka sorularınız var ise, lütfen bir Škoda yetkili servisine başvurunuz. Dahili telefon rehberi Not Mobil telefonların araçta kullanımı için ülkelere özgü kurallara dikkat ediniz. Dahili bir telefon rehberi, konuşma kullanımlı telefon hazırlık tertibatına ait bir kısımdır. Dahili telefon rehberinde 2.500 adet boş kayıt yeri mevcuttur. Bu dahili telefon rehberini mobil telefon tipine bağlı olarak kullanabilirsiniz. Telefonun ilk bağlantısından sonra sistem, telefon rehberini telefondan ve SIM kartından kumanda cihazının hafızasına yüklemeye başlar. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 106 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 106 İletişim Telefonun serbest konuşma ünitesi ile sonraki her bağlantısında ilgili telefon defterinin güncellenmesi yürütülür. Güncelleme birkaç dakika sürebilir. Bu süre zarfında, son güncellemede hafızaya yüklenen telefon defteri kullanıma açık kalır. Yeni kaydedilen telefon numaraları ancak güncellemenin sonunda gösterilir. Yüklenen kişisel bilgiler 2500'ü aştığı takdirde telefon defteri tam değildir. Güncelleme sırasında bir telefon işlemi (çağrısı gelirse, siz telefon ederseniz veya konuşma kullanımının diyaloğunda) yapılırsa güncelleme kesilir. Telefon işleminin sonunda güncelleme yeniden başlar. telefon birime bağlandığında Bluetooth® biriminin görünürlüğü otomatik olarak devre dışı kalır. Bağlanma işlemi boyunca serbest konuşma ünitesi ile başka bir cep telefonunun bağlanmamış olması gerekir. Serbest konuşma ünitesi ile dört adet cep telefonu bağlanabilir, fakat sadece bir tanesi serbest konuşma ünitesi ile haberleşebilir. Zaten bağlı olan bir mobil telefonla bağlantı Kontak açıldıktan sonra, uyarlanmış cep telefonuile bağlantısı otomatik olarak kurulur Mobil telefonun serbest konuşma ünitesi ile bağlanması Bir mobil telefonun serbest konuşma ünitesi ile bağlanması için, telefonun serbest konuşma ünitesine bağlı olması gerekir. Bunla ilgili daha fazla bilgiyi cep telefonunuzun kullanım kılavuzunda bulabilirsiniz. Bağlantı için şu adımlar yapılmalıdır: 10) . Otomatik bağlantının kurulup kurulmadığını cep telefonunuzda kontrol ediniz. Bağlantının kesilmesi – Telefonunuzda Bluetooth® ve mobil telefonun görünürlüğünü etkinleştiriniz. – Kontağı açınız. Bağlantı problemlerinin çözümü – Bilgi ekranında Phone (Telefon) - Phone search (Telefon arama) menüsünü seçiniz ve kumanda cihazının aramayı bitirmesine kadar bekleyiniz. Sistem No paired phone found (bağlı telefon bulunmadı) bildirisi yaparsa, telefonun işletme durumunu kontrol edin: – Bulunan cihazların menüsünden mobil telefonu seçiniz. – PIN'i onaylayınız (standart olarak 1234). – Serbest konuşma ünitesi cep telefonun ekranında (standart olarak Skoda_BT) gösteriyorsa 30 saniye içinde PIN'i (standart olarak 1234) giriniz ve bağlantı yapılıncaya kadar bekleyiniz.10) – Bağlantı tamamlandıktan sonra bilgi ekranında yeni kullanıcı profilinin oluşturulduğunu onaylayınız. Yeni kullanıcı profilinin oluşturulması için artık boş yer yok ise, mevcut kullanıcı profilini siliniz. Kontağı açtıktan sonra mobil telefonunuzu 3 dakika içinde serbest konuşma ünitesi bağlayamazsanız, kontağı kapatın ve tekrar açın. Serbest konuşma ünitesinin görünürlüğü 3 dakika için tekrar gerçekleşir. Araç harekete geçtiğinde veya mobil 10) Bazı mobil telefonlarda bir kod ile Bluetooth® bağlantısını yetkilendiren bir menü vardır. Bir yetkilendirme gerekiyorsa, her yeni Bluetooth bağlantısında bunun yapılması gerekir. Kontak anahtarının çıkarılması ile. Bilgi ekranı cihazın ayrılması ile. Mobil telefondaki cihazın ayrılması ile. Telefon devrede mi? PIN kodu girilmiş mi? Bluetooth® etkin mi? Mobil telefonun görünürlüğünü etkinmi? Telefon serbest konuşma tertibatı ile bağlanmışmıdır? UYARI! Havadan taşımada serbest konuşma ünitesinin Bluetooth® fonksiyonu yetkili bir servis tarafından kapatılmalıdır! Not Bluetooth® üzerinden iletişim sağlayabilen tüm mobil telefonlar için geçerli değildir. Telefonunuzun bir üniversal telefon hazırlık tertibatı GSM II ile uyumlu olup olmadığını bir Škoda yetkili servisinden öğrenebilirsiniz. s3j8.4.book Page 107 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM İletişim Aracın içindeki ışımayı düşük tutmak için, cep telefonunuzu uygun bir adaptör ile harici olarak kullanınız. Cep telefonunu bir adaptör ile kullanmak, en iyi verme ve alma performansını garanti ettiği gibi, cihazınızın pilini de doldurulma avantajı vardır. Bluetooth® bağlantısının menzili araç içinde serbest konuşma ünitesi ile haberleşme ile sınırlandırılmıştır. Menzil, cihazlar arasındaki engeller ve başka cihazlarla karşılıklı bozmalar gibi yerel şartlara bağlıdır. Cep telefonu örneğin bir gömlek cebinde bulunuyorsa, serbest konuşma ünitesi ile bir Bluetooth® bağlantısı oluşturulmasında veya veri aktarımında zorluklar görülebilir. Dikkat! Görüşme sırasında mobil telefonu adaptöründen dışarı çıkartmak bağlantının kesilmesine yol açar. Dışarı alma nedeni ile fabrika çıkışında monte edilmiş anten ile olan bağlantı kesilir, böylece gönderme ve alma sinyalinin kalitesi azalır. Ayrıca telefon pilinin şarj edilmesi kesilir. Telefon görüşmelerinin adaptör* yardımıyla kumandası. Telefonun adaptörle birlikte yerleştirilmesi* Şek. 106 Canlandırma resmi: tek tuşlu adaptör / iki tuşlu adaptör Şek. 105 Telefon için üniversal hazırlık tertibatı Fabrika çıkışında sadece tek bir telefon tutma aparatı* verilmektedir. Škoda orijinal aksesuar seçeneklerinden bir telefon adaptörü alabilirsiniz. Telefonun adaptörle birlikte yerleştirilmesi Adaptördeki* PTT (push to talk) tuşuna kısa basılınca şek. 106 telefonun konuşma kullanımı etkin hale getirilir. Bazı adaptörlerde* PTT tuşu dışında ayrıca SOS şek. 106 tuşu vardır. 2 saniye için tuşa basıldıktan sonra 112 (Acil çağrı) numarası seçilir. Not A ok yönünde şek. 105 yuvaya yerleşinceye kadar itin. Adap– Önce adaptörü A törü, tam olarak oturuncaya kadar, yavaşça aşağıya doğru bastırınız. Gösterilen adaptörler sadece örnek durumlardır. A (Üreticinin talimatına göre) yerleştirin. – Telefonu adaptöre A Telefonun adaptörle birlikte çıkarılması – Tutucu yuvanın yandaki kilitlerine aynı anda bastırınız ve telefonu adaptörle birlikte çıkarınız şek. 105. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 107 s3j8.4.book Page 108 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 108 İletişim Telefonun çok fonksiyonlu direksiyon* üzerinden kullanımı Telefonu kullanırken sürücünün dikkatinin trafikten mümkün olduğunca az alınması için, direksiyona telefonun temel fonksiyonlarının basit kullanım düğmeleri yerleştirilmiştir şek. 107. Bu durum sadece fabrika çıkışlı telefon hazırlığı bulunan araçlar için geçerlidir. Park ışığı açıksa, ve sembolleri hariç, çok fonksiyonlu direksiyondaki düğmeler de aydınlatılır. Şek. 107 Çok fonksiyonlu direksiyon: Telefonun kullanımı Telefon kullanımlı çok fonksiyonlu direksiyonun fonksiyonlarına genel bakış: Tuş İşlem Fonksiyon 1 A kısa süreli basma Çağrı kabulü, çağırının sonlandırılması, telefonun ana menüsüne giriş, aranan numaraların listesi, konuşmalı kullanımın devre dışı bırakılması 1 A uzun süreli basma Konuşmalı kullanımın etkinleştirilmesi (PTT - Push to talk tuşu), konuşma kabul etmeme 1 A yukarı doğru çevirme Ses şiddetini yükseltme 1 A aşağı doğru çevirme Ses şiddetini azaltma Tuşlar, telefonun o anda bulunduğu çalışma tipinin fonksiyonları için geçerlidir. s3j8.4.book Page 109 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM İletişim Telefonun bilgi ekranından* kullanımı Voice mailbox (Sesli mail kutusu) Metinlerin göstergesi Phone (Telefon) menüsünde aşağıdaki lisanlardan birinde mümkündür: Çekçe, İngilizce, Almanca, Fransızca, İtalyanca, İspanyolca, Rusça ve Portekizce. Phone (Telefon) menüsünde şu menü noktalarınıı seçebilirsiniz: Phone book (Telefon rehberi) Dial number (Numara seçimi) Im Menü Voice mailbox (Sesli posta kutusu)menüsünde sesli posta kutusunun numarasını ayarlamak ve sonra numarayı seçmek mümkündür. Bluetooth (Bluetooth) Bluetooth (Bluetooth) menüsünde şunları seçebilirsiniz: User (Kullanıcı) - hafızadaki kullanıcılara genel bakış New user (Yeni kullanıcılar) - Alış bölgesinde bulunan yeni telefonların aranması Visibility (Görünürlük) - Telefon ünitesinin diğer cihazlar için görünürlüğünün etkinleştirilmesi Call register (Çağrı listeleri) Voice mailbox (Sesli mail kutusu) Bluetooth (Bluetooth) Active device (etkinleştirilmiş cihaz) SETTINGS (AYARLAR) Paired devices (bağlanmış cihazlar) Back (Geri) Search (Arama) Phone book (Telefon rehberi) Dial number (Numara seçimi) Phone name (Telefon adı) - Telefon ünitesinin adının değiştirme imkanı (SKODA_BTolarak ayarlanmıştır) SETTINGS (AYARLAR) Settings (Ayarlar) menüsünde şunları seçebilirsiniz: Dial number (Numara seçimi) menü noktasına istediğiniz kadar telefon numarası yazabilirsiniz. Çevirmeli düğme yardımıyla arka arkaya istenen rakamları seçiniz ve çevirmeli düğmeye basarak bunları onaylayınız. 0 - 9 rakamlarını, +, , # sembollerini ve Delete (Silme), Call (Çağrı), Cancel (Kesme) fonksiyonlarını seçebilirsiniz. Call register (Çağrı listeleri) Call register (Çağrı listeleri) menü noktasında aşağıdaki menü noktalarını seçebilirsiniz: Missed calls (Cevapsız aramalar) Received calls (Gelen aramalar Çağrılar) Last calls (Son aramalar) Media player (Media Player) Phone book (Telefon defteri) menü noktasında telefon defterinden ve cep telefonunun SIM kartından indirilen kontaklar Dahili telefon rehberinde 2.500 adet boş kayıt yeri mevcuttur. Phone book (Telefon rehberi) Update (Güncelleştirme) List (Sıralama) Surname (Soyadı) Firstname (İsim) Ring tone (Zil sesi) Back (Geri) Telefonun ana menüsüne geri dönüş. Not Phone (Telefon) menüsünün görüntüsü ve konuşma kullanım göstergeleri Çince olarak yoktur. Kullanım Emniyet 109 Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 110 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 110 İletişim Konuşma kullanımı Diyalog Telefon sisteminin sesli komutları almaya ve sesli komutları uygulamaya hazır olduğu zaman aralığı DİYALOG olarak adlandırılır. Sistem akustik geri bildirimler verir ve sizi gerekirse ilgili fonksiyonlara yönlendirir. Adaptördeki* sayfa 107, şek. 106 veya çok fonksiyonlu direksiyon* daki PTT tuşuna basarak diyaloğu (başlamak için uzun basarak veya bitirmek için kısa basarak) sayfa 108 veya konuşma komutu CANCEL (İptal etme) ile bitirebilirsiniz. Telefon kontrol ünitesinin kullanımı için sesli komutlar Sesli komut İşlem HELP Bu komuttan sonra sistem mümkün olan tüm komutları tekrarlar. CALL XYZ DIAL NUMBER Bu komutla numarayı telefon defterinden ararsınız sayfa 110. Bu komuttan sonra, istenen katılımcı ile bir bağlantı kurmak üzere bir telefon numarası girilebilir . Gelen çağrı durumunda diyalog derhal iptal edilir ve çağrıyı çok fonksiyonlu direksiyondaki* tuş ile veya çağrı alış tuşuna basarak doğrudan telefonunuza alabilirsiniz. REDIAL Bu komuttan sonra sistem en son aranan numarayı seçer . Bir sesli komut tanınmaz ise, sistem “sorry?” (efendim?) diye cevap verir ve yeniden bir giriş olabilir. İkinci hatalı denemeden sonra sistem yardımı tekrarlar. 3. hatalı denemeden sonra “Cancel” (iptal) cevabı gelir ve diyalog sona erer. MUSIC Müziğin mobil telefondan veya bağlı başka bir cihazdan verilmesi. Sesli komutların en uygun şekilde anlaşılması aşağıdaki faktörlere bağlıdır: Tonlama yapmadan ve aşırı konuşma aralıkları vermeden normal bir ses şiddeti ile konuşunuz. Zayıf seslerden kaçınınız. Rahatsız eden dış sesleri sönümlemek veya önlemek için, kapıları, camları ve açılır tavanı kapatınız. Yüksek hızda giderken, yükselen çevre seslerinin bastırılması için, daha yüksek sesle konuşulması önerilir. Diyalog sırasında araçtaki yan seslerden kaçınınız, örn. araç içindekilerin aynı anda olan konuşmalar. Sistem bir anons verdiği zaman konuşmayınız. Mikrofon, sesli komutlar için sürücüye doğru yerleştirilmiştir. Bu nedenle cihaz yolcunun komutlarına kötü tepki vermektedir. Sesli komutlar Konuşma kullanımı aşağıdaki lisanlardan birisinde mümkündür: Çekçe, İngilizce, Almanca, Fransızca, İtalyanca, İspanyolca, Rusça ve Portekizce. MORE SELECTIONS CANCEL Auswahl zum Einstellen von Bluetooth®, Dialog vs. ayarlamak için seçim. Diyalog sona erer. DIAL NUMBER (NUMARAYI ÇEVİRİN) komutun söylenmesinden sonra, sistem sizden bir telefon numarasının girilmesini talep eder. Telefon numarası, rakam sıraları (kısa konuşma aralıkları ile ayrılmış) veya tek tek söylenen rakamlar şeklinde birlikte söylenen rakam zinciri (komple numara) olarak girilebilir. Her rakam sırasından sonra (ayrım kısa bir konuşma molası ile) şimdiye kadar tanınan rakamlar sistem tarafından tekrar edilir. İzin verilenler,0 - 9 rakamları, +, , # sembolleridir. Sistem, birbirine bağlı hiç bir rakam kombinasyonunu, örn. yirmi üç gibi tanımaz, buna karşılık sadece tek tek söylenen rakamları (iki, üç) tanır. İsimlerin aranması – PTT tuşuna basınız. – Sinyal sesinden sonra XYZ ARA komutunu söyleyiniz. s3j8.4.book Page 111 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM İletişim Telefon defterinden ismin aranmasına örnek Sesli komut Anons XYZ ARAMA “Evde, işte, mobil deyiniz” Örn. İŞ “XYZ iş seçilmiştir.” Not Araçtaki hoparlörler yapısal olarak radyonun ve navigasyon sisteminin 4x20 W çıkış gücüne ayarlanmıştır. Soundsystem* (ses sistemi) donanımındaki hoparlörler güçlendiricinin çıkış gücüne 4x40 W + 6x20 W uyarlanmıştır. Bluetooth® üzerinden müzik yayını Universal- GSM II telefon hazırlığı örneğin MP3 çalar, mobil telefon veya notebook gibi cihazlardan Bluetooth® üzerinden müzik yayınına olanak tanır. Bluetooth® üzerinden müzik yayınını mümkün kılmak için cihazı Phone (Telefon) Bluetooth (Bluetooth) - Media player (Media Player) menüsünde serbest konuşma ünitesine bağlamak gerekmektedir. Bağlı cihazdan müzik yayınının kullanımı serbest konuşma ünitesi üzerinden konuşmalı kullanım ile sayfa 110 veya doğrudan bağlı cihaz üzerinden yapılabilir. Not Bağlanacak cihaz Bluetooth® Profil A2DP desteklemelidir, bakınız bağlanacak cihazın kullanma kılavuzu. AUX-IN* ve MDI* girişleri AUX-IN girişi, ön koltukların kol dayanağının* altındadır ve ile işaretlenmiştir. MDI girişi yolcu eldiven gözünün altında bulunur. AUX-IN ve MDI girişleri harici ses kaynaklarının (örn. iPod veya MP3 - Player) bağlanmasını ve bu cihazlardan gelen müziğin fabrikada takılmış olan radyonuz* veya navigasyon sisteminiz* üzerinden çalınmasını sağlar. Kullanım ile ilgili tarifleri, radyonuzun* veya navigasyon sisteminizin* ilgili kullanma kılavuzunda bulabilirsiniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları 111 Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 112 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 112 İletişim s3j8.4.book Page 113 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Pasif emniyet 113 Emniyet Pasif emniyet Esaslar Emniyetli sürünüz Pasif emniyet önlemleri, kaza durumlarında yaralanma riskini azaltır. Bu bölümde, aracınızdaki pasif emniyet konusu ile ilgili önemli bilgileri, ip uçlarını ve uyarıları bulabilirsiniz. Burada, örnek olarak emniyet kemerleri, hava yastıkları, çocuk koltukları ve çocukların emniyeti hakkında bilmeniz gereken her şeyi bir araya getirdik. Bu yüzden bu bölümdeki özellikle uyarıları ve ikazları, hem kendinizin, hem de araçtaki diğer kişilerin menfaati bakımından lütfen dikkatli takip ediniz. UYARI! Bu bölümde, sürücü ve araç içindekiler için aracın doğru kullanılması hakkında önemli bilgiler vardır. Sizi ve araç içindekileri ilgilendiren diğer emniyet bilgilerini bu kullanma kılavuzunun ilerdeki bölümlerinde bulabilirsiniz. Tüm araç belgeleri daima araç içinde bulunmalıdır. Bu durum özellikle aracı kısa bir süreliğine verdiğiniz veya sattığınız zaman geçerlidir. Ön koltuklar için kemer yükseklik ayarı; Sürücü ve ön yolcu* hava yastığı; Yan hava yastıkları*; Kafa hava yastıkları*; “ISOFIX” sistemli çocuk koltukları için bağlantı noktaları; “Top Tether” sistemli çocuk koltukları için bağlantı noktaları; Yüksekliği ayarlanabilen koltuk başlıkları; Ayarlanabilir direksiyon kolonu. Adı geçen emniyet donanımları, sizi ve araç içindekileri kaza durumlarında en iyi koruyacak şekilde birlikte çalışmaktadırlar. Emniyet donanımları, siz veya araç içindeki kişiler yanlış bir oturma konumu aldıkları zaman veya bu donanımları doğru olmayan şekilde ayarladıkları veya kullandıkları zaman, hiç bir fayda sağlamazlar. Bu sebepten dolayı, bu donanımların neden önemli oldukları, nasıl korudukları, kullanılırken nelere dikkat edileceği ve sizin ve araç içindekilerin mevcut emniyet donanımlarından azami faydayı nasıl sağlayabilecekleri hakkında bilgiler elde edeceksiniz. Bu kılavuzda, yaralanma tehlikesini azaltmak için, sizin ve araç içindekilerin dikkat etmek zorunda olduğunuz önemli uyarılar bulunmaktadır. Emniyet herkesi biraz ilgilendirir! Emniyet donanımları Emniyet donanımları, araç içindeki kişilerin korunmasının bir parçasıdır ve kaza durumlarındaki yaralanmaları azaltabilir. Sizin ve araç içindekilerin emniyetini “tehlikeye atmamalısınız”. Bir kaza durumunda, bu emniyet donanımları yaralanma risklerini azaltabilirler. Aşağıda sayılanlar aracınızdaki emniyet donanımlarının bir bölümünü içermektedir: Kullanım Sürücü daima, araç içindekiler ve aracın çalışma emniyeti için sorumluluk taşır. Kendi emniyetiniz ve araç içindekilerin emniyeti için, her sürüş öncesi aşağıdaki noktalara dikkat ediniz. Tüm koltuklar için üç noktalı emniyet kemerleri; Ön koltuklar için kemer kuvveti sınırlayıcısı; Ön koltuklar için kemer gerdiricisi; Emniyet Her sürüşten önce Sürüş Uyarıları Aydınlatma ve sinyal sisteminin kusursuz şekilde çalıştığından emin olunuz. Lastik hava basınçlarını kontrol ediniz. Tüm camların dışarı doğru iyi bir görüş sağladığından emin olunuz. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 114 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 114 Pasif emniyet Birlikte taşıdığınız yükleri iyice sabitleştiriniz sayfa 62, “Bagaj bölümünün yüklenmesi”. Doğru oturma pozisyonu Pedalları hiç bir nesnenin engellememesini sağlayınız. Sürücünün doğru oturma pozisyonu Aynayı, ön koltuğu ve koltuk başlığını vücudunuza göre ayarlayınız. Sürücünün doğru oturma pozisyonu emniyetli ve gerilimsiz bir sürüş için önemlidir. Araç içindekilerin de koltuk başlıklarını vücut ölçülerine göre ayarlamalarını sağlayınız. Çocukları, uygun bir çocuk koltuğu ile ve doğru takılmış bir emniyet kemeri ile koruyunuz sayfa 130, “Çocukların emniyetli şekilde taşınması”. Doğru oturma pozisyonunuzu alınız . Araç içindekilerin de doğru oturma pozisyonu almalarını sağlayınız. Emniyet kemerini doğru bir şekilde takınız. Araç içindekilerin de emniyet kemerlerini doğru takmalarını sağlayınız sayfa 119, “Emniyet kemerleri doğru olarak nasıl takılır?”. Sürüş emniyetine neler etki eder? Sürüş emniyeti, geniş ölçüde sürüş tarzı ve araç içindekilerin kişisel davranışları ile belirlenir. Sürücü olarak, hem kendinizin, hem de araç içindekilerin sorumluluğunu taşımaktasınız. Sürüş emniyetiniz etkilendiği zaman, kendinizi ve ayrıca diğer trafik katılımcılarını tehlikeye atmış olursunuz. Bunun için aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz. Trafikte olup bitenlerden uzaklaşmayınız, örneğin araç içindekiler veya telefon görüşmesi nedeniyle. Sürüş yeteneğiniz, örn. ilaç, alkol, bağımlılık verici ilaç tarafından olumsuz yönde etkilendiği zaman, araç kullanmayınız. Trafik kurallarına ve izin verilen sürüş hızına uyunuz. Sürüş hızınızı, yol durumuna veya trafik ve hava şartlarına daima uydurunuz. Uzun yol sürüşlerinde en geç her iki saatte bir düzenli olarak mola veriniz. Şek. 108 Sürücünün direksiyondan doğru uzaklığı / sürücünün doğru olan koltuk başlığı ayarı Kendi emniyetiniz için ve bir kaza durumunda yaralanma tehlikesini azaltmak için, aşağıdaki ayarları tavsiye ediyoruz. Direksiyon simidini, direksiyon simidi ile göğüs kemiği arasındaki mesafe en az 25 cm. olacak şekilde ayarlayınız şek. 108 - solda. Sürücü koltuğunu uzunlamasına yönde, hafif açılandırılmış bacaklarla pedallara tam olarak basabilecek şekilde ayarlayınız. Arkalığı ayarlarken, direksiyon simidine üst noktada ellerin hafif açılandırılmış şekilde olmalarına dikkat ediniz. Koltuk başlığını, koltuk başlığının üst kenarı mümkün olduğunca kafanızın üst kenarının yüksekliğinde bulunacak şekilde ayarlayınız şek. 108 - sağda. Emniyet kemerini doğru bir şekilde takınız sayfa 119, “Emniyet kemerleri doğru olarak nasıl takılır?”. Sürücü koltuk ayarı sayfa 58, “Ön koltukların ayarlanması”. s3j8.4.book Page 115 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Pasif emniyet UYARI! Size ve araç içindekilere en uygun korumayı sağlamak için, ön koltuklar ve koltuk başlıkları mutlaka daima vücut ölçülerine göre ayarlanmalıdır ve emniyet kemerleri doğru bir şekilde takılmalıdır. Sürücü, direksiyon simidine en az 25 cm mesafeyi mutlaka muhafaza etmelidir sayfa 114, şek. 108. Eğer asgari mesafeyi muhafaza etmezseniz, hava yastığı sistemi sizi koruyamaz - Ölüm tehlikesi! UYARI! Size ve araç içindekilere en uygun korumayı sağlamak için, ön koltuklar ve koltuk başlıkları mutlaka daima vücut ölçülerine göre ayarlanmalıdır ve emniyet kemerleri doğru bir şekilde takılmalıdır. Ön yolcu, gösterge paneline en az 25 cm mesafeyi mutlaka muhafaza etmelidir. Eğer asgari mesafeyi muhafaza etmezseniz, hava yastığı sistemi sizi koruyamaz - Ölüm tehlikesi! Sürüş sırasında, direksiyon simidini dış yan taraflarından saat 9 ve 3 konumunda sabit tutunuz. Direksiyon simidini hiç bir zaman saat 12 konumunda veya bir başka tarz ve şekilde tutmayınız (örn. direksiyon simidinin ortasından veya direksiyon simidinin iç tarafından). Zira böyle bir durumda sürücü hava yastığının açılması ile kollarda, ellerde ve kafada yaralanmalar meydana gelebilir. Sürüş esnasında ayaklarınızı daima ayak bölümünde tutunuz. Ayaklarınızı hiç bir zaman kumanda paneline, koltuk yüzeylerine dayamayınız veya camdan dışarıya çıkartmayınız. Bir fren manevrası veya bir kaza durumunda yüksek bir yaralanma riskine maruz kalırsınız. Hava yastığının açılması durumunda, yanlış oturma pozisyonu nedeniyle ölümcül yaralanmalar meydana gelebilir! Ayak bölmesinde hiç bir nesnenin olmamasına dikkat ediniz, aksi halde nesneler, sürüş veya fren manevrasında pedala doğru hareket edebilirler. Bu durum, vites değiştirme, fren yapma veya gaz vermeye engel olabilir. Sürüş esnasında koltuk arkalıkları arkaya doğru çok fazla eğimli olmamalıdır, zira aksi halde emniyet kemerlerinin ve hava yastığı sisteminin etkisi olumsuz olur - Yaralanma tehlikesi! Ön yolcunun doğru oturma pozisyonu Arka koltuklarda oturanların doğru oturuş pozisyonu Ön yolcu, hava yastığı açıldığı zaman en yüksek emniyete ulaşabilmesi için, gösterge panelinden mutlaka 25 cm uzakta bulunmalıdır. Arka koltuklarda oturanlar mutlaka dik oturmalı, ayaklarını ayak bölmesinde tutmalı ve emniyet kemerlerini doğru bir şekilde takmalıdır. Ön yolcunun emniyeti için ve bir kaza durumunda yaralanma tehlikesini azaltmak için, aşağıdaki ayarları tavsiye ediyoruz. Ön yolcu koltuğunu mümkün olduğunca geriye doğru itiniz. Koltuk başlığını, koltuk başlığının üst kenarı mümkün olduğunca kafanızın üst kenarının yüksekliğinde bulunacak şekilde ayarlayınız sayfa 114, şek. 108 - sağda. 115 Ani bir fren manevrasında veya bir kaza durumunda yaralanma tehlikesini azaltmak için, arka koltuklarda oturanlar aşağıdakilere mutlaka dikkat etmelidir. Koltuk başlıklarını, koltuk başlığının üst kenarı mümkün olduğunca kafanızın üst kenarının yüksekliğinde bulunacak şekilde ayarlayınız sayfa 114, şek. 108. Emniyet kemerini doğru bir şekilde takınız sayfa 119, “Emniyet kemerleri doğru olarak nasıl takılır?”. İstisnai durumlarda ön yolcu hava yastığını devreden çıkarabilirsiniz sayfa 128, “Hava yastıklarının devre dışı bırakılması”. Aracın içinde çocuk bulunduğu zaman, uygun bir çocuk emniyet sistemi kullanınız sayfa 130, “Çocukların emniyetli şekilde taşınması”. Emniyet kemerini doğru bir şekilde takınız sayfa 119, “Emniyet kemerleri doğru olarak nasıl takılır?”. Ön yolcu koltuğunun ayarı sayfa 58, “Ön koltukların ayarlanması”. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 116 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 116 Pasif emniyet UYARI! Koltuk başlıkları, size ve araç içindekilere en uygun korumayı sağlamak için, daima mutlaka vücut ölçülerine göre ayarlanmalıdır. Sürüş esnasında ayaklarınızı daima ayak bölümünde tutunuz - Ayaklarınızı hiç bir zaman camdan dışarı veya koltuk yüzeylerine dayamayınız. Bir fren manevrası veya bir kaza durumunda yüksek bir yaralanma riskine maruz kalırsınız. Kafa hava yastığının* açılması durumunda, yanlış oturma pozisyonu nedeniyle ölümcül yaralanmalar meydana gelebilir!! Arka koltuklarda oturanlar dik olarak oturmadığı zaman, yanlış kemer bandı yerleşimi yüzünden yaralanma riski yükselir. Yanlış oturma pozisyonu örnekleri Yanlış bir oturma pozisyonu, araç içindekilerin ağır şekilde yaralanmalarına veya ölmelerine neden olabilir. Emniyet kemerleri, en uygun koruma etkisini sadece kemer bandının doğru yerleştirilmesi durumunda gösterirler. Yanlış oturma pozisyonları emniyet kemerlerinin koruma fonksiyonlarını ciddi şekilde azaltır ve yanlış bir kemer bandı yerleşimi sonucunda yaralanma riskini arttırır. Sürücü olarak, hem kendinizin, hem de araç içindekilerin, özellikle de taşımakta olduğunuz çocukların sorumluluğunu taşımaktasınız. Bir araç yolcusunun sürüş sırasında yanlış şekilde oturmasına kesinlikle izin vermeyiniz. Aşağıda sayılanlar, araç içindekiler için hangi oturuş pozisyonlarının tehlikeli olduğunu veren örneklerdir. Bu sayılanlar tehlikelerin tümü değildir, ancak amacımız konu hakkında dikkatinizi çekmektir. Bu bakımdan sürüş sırasında aşağıdakileri hiç bir zaman yapmayınız: Araç içinde ayağa kalkmak; Koltukların üzerinde ayakta durmak; Koltukların üzerinde diz çökmek; Arkalığınızı çok fazla arkaya doğru eğmek; Gösterge paneline yaslanmak; Arka koltukların üzerinde yatmak; Koltukların sadece uç kısımlarında oturmak; Yana dönük durumda oturmak; Camdan dışarı sarkmak; Bacakları camdan dışarı doğru tutmak; Ayakları kumanda panelinin üzerine koymak; Ayakları koltuk minderinin üzerine koymak; Birisini ayak bölmesinde tutmak; Emniyet kemeri takmadan yolculuk yapmak; Bagaj bölmesinde bulunmak. UYARI! Yanlış oturma pozisyonunda bulunan bir yolcu, bir hava yastığı açıldığı ve ona isabet ettiği zaman, hayati tehlikesi olan yaralanmaya maruz kalabilir. Sürüş öncesinde doğru oturma pozisyonunuzu alınız ve sürüş sırasında bu pozisyonu değiştirmeyiniz. Araçtaki diğer yolcuların da doğru oturma pozisyonunu almalarını ve sürüş sırasında bu pozisyonu değiştirmemelerini sağlayınız. s3j8.4.book Page 117 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Emniyet kemerleri 117 Emniyet kemerleri Neden emniyet kemerleri? UYARI! Devamı Hamile kadınlar bile mutlaka daima emniyet kemerlerini takmalıdır. Sadece bu durum doğmamış olan çocuk için en iyi korumayı sağlar sayfa 119, “Üç noktalı emniyet kemerlerinin takılması”. Emniyet kemerlerinin koruma etkisi için kemer bandının yerleşimi büyük önem taşır. Emniyet kemerlerinin doğru olarak nasıl takıldığı, bir sonraki sayfada anlatılmaktadır. Şek. 109 Emniyet kemeri takmış sürücü Emniyet kemerlerinin kazalarda iyi bir koruma sağladığı kanıtlanmıştır şek. 109. Bu nedenle, emniyet kemerlerinin kullanılması bir çok ülkede yasal olarak gerekmektedir. Not Emniyet kemerlerini kullanırken değişen yasal yönetmeliklere dikkat ediniz. Ön taraftan olan bir kazanın fiziksel prensibi Doğru takılan emniyet kemerleri araç içinde oturanları doğru oturma pozisyonunda tutar şek. 109. Kemerler, hareket enerjisini büyük ölçüde azaltırlar. Bunun ötesinde, ağır yaralanmalara neden olan kontrolsüz hareketleri önlersiniz. Doğru yerleştirilmiş emniyet kemerleri olan araç içindekiler, hareket enerjisinin kemerler üzerinden en uygun şekilde tutulmasıyla bu işten büyük ölçüde yarar sağlarlar. Aracınızın ön araç yapısı ve diğer pasif emniyet özellikleri de, örn. hava yastıkları gibi, hareket enerjisinin azalmasını sağlarlar. Böylece meydana gelen enerji azaltılır ve yaralanma riski düşer. Kaza istatistikleri, usulüne göre takılan kemerlerin yaralanma riskini azalttığını ve ağır bir kazada hayatta kalma şansının arttığını kanıtlamıştır sayfa 117. Çocukların taşınması sırasında özel emniyet hususlarına mutlaka dikkat etmelisiniz sayfa 130, “Çocukların emniyetli şekilde taşınması”. UYARI! Kemerinizi her sürüşten önce - şehir trafiğinde bile - daima takınız! Bu husus arka koltuktaki yolcular için de geçerlidir - Yaralanma tehlikesi! Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Şek. 110 Kemer takmamış sürücü öne doğru savrulur / arka koltukta kemer takmamış yolcu öne doğru savrulur Ön taraftan olan bir kazanın fiziksel prensibinin açıklanması basittir: Araç hareket eder etmez, hem araçta, hem de araç içinde oturanlarda, adına kinetik enerji denilen hareket enerjisi meydana gelir. Kinetik enerjinin büyüklüğü tamamen prensip olarak araç hızına ve aracın ve içinde oturanların ağırlığına bağlıdır. Yükselen hız ve artan ağırlık durumunda bir kaza olduğu zaman, mutlaka daha fazla enerjinin sönümlenmesi gerekir. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 118 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 118 Emniyet kemerleri Bununla birlikte en önemli faktör aracın hızıdır. Örnek olarak hız, 25 km/saatten 50 km/saate bir misli artarsa, hareket enerjisi dört misli artar. Yaygın bir düşünce olan, insanın hafif bir kazada vücudunu elleriyle destekleyebileceği düşüncesi yanlıştır. Daha çok küçük çarpma hızlarında bile, vücutta artık durdurulamayacak kadar kuvvetler etkili olur. Eğer sadece 30 km/saatten 50 km/saatlik bir hıza çıktığınızda, bir kaza durumunda vücutta, 10 000 N (Newton) değerini kolayca aşan kuvvetler etkili olur. Bu durum bir tonluk (1.000 kg) ağırlık kuvvetini ifade eder. Önden olan bir kazada araç içindeki kemer takmamış yolcular öne doğru fırlarlar ve araç içindeki, örn. direksiyon simidi, kumanda paneli, ön cam gibi kısımlara kontrolsüz olarak çarparlar sayfa 117, şek. 110 - solda. Hatta kemer takmamış yolcular duruma bağlı olarak araçtan dışarıya dahi fırlayabilirler. Bu durum ölümcül yaralanmalarla sonuçlanabilir. Arka koltukta oturan kişilerin de kemer takmaları önemlidir, zira onlar bir kaza durumunda aracın içinde kontrolsüz bir biçimde savrulurlar. Arka koltukta kemer takmamış bir yolcu sadece kendisini değil, aynı zamanda önde sağda oturanları da tehlikeye atar sayfa 117, şek. 110 - sağda. Emniyet kemerlerinin kullanımındaki önemli emniyet uyarıları Emniyet kemerlerinin doğru kullanılması yaralanma tehlikesini önemli şekilde azaltır! UYARI! Kemer bandı sıkışmış veya burulmuş olmamalı veya keskin kenarlara sürtmemelidir. Emniyet kemerlerinin azami koruma etkisi için kemer bandının yerleşimi büyük önem taşır sayfa 119, “Emniyet kemerleri doğru olarak nasıl takılır?”. Bir emniyet kemeri hiçbir zaman iki kişiye (çocuklar da dahil) takılmamalıdır. Emniyet kemerinin azami koruma etkisine sadece doğru oturma pozisyonunda ulaşılır sayfa 114, “Doğru oturma pozisyonu”. UYARI! Devamı Kemer bandı, sert veya kırılabilen nesneler (örn. gözlük, tükenmez kalem, anahtarlık vs.) üzerinden geçirilmemelidir, zira bu şekilde yaralanmalara yol açabilir. Kuvvetli giyilmiş, gevşek giysi (örn. ceket üzerine palto) mükemmel oturmayı ve emniyet kemerinin fonksiyonunu olumsuz etkiler. Emniyet kemerini ayarlamak için (örn. boyu kısa kişilerde kemeri kısaltmak için) mandal veya başka nesneleri kullanmak yasaktır. Kilidin dili sadece ilgili koltuk yerine ait olan kilit yuvasına takılmalıdır. Emniyet kemerinin yanlış takılması, onun koruma etkisini olumsuz yönde etkiler ve kaza riski artar. Koltuk arkalıkları geriye doğru çok fazla yatırılmamalıdır, aksi halde emniyet kemerleri etkisini kaybedebilir. Kemer bandı mutlaka temiz tutulmalıdır. Kirli kemer bandı kemer sarma otomatiğinin fonksiyonunu olumsuz etkileyebilir sayfa 158, “Emniyet kemerleri”. Kilit dilinin takıldığı giriş yuvası kağıt veya benzeri ile tıkanmamalıdır, aksi halde kilit dili oturmayabilir. Emniyet kemerlerinizin durumunu düzenli bir şekilde kontrol ediniz. Kemer dokumasında, kemer bağlantılarında, sarma otomatiğinde veya kilitleme parçalarında hasarlar olduğu zaman, söz konusu emniyet kemeri bir yetkili servis tarafından mutlaka değiştirilmelidir. Emniyet kemerleri sökülemez veya herhangi bir şekilde değiştirilemez. Emniyet kemerlerini kendiniz tamir etmeye kalkışmayınız. Bir kazada zorlanmış ve bu yüzden esnemiş hasarlı emniyet kemerleri en iyisi bir yetkili servis tarafından yenilenmelidir. Ayrıca kemerlerin bağlama yerleri de kontrol edilmelidir. Bazı ülkelerde, ilerdeki sayfalarda anlatılan kemerlerden farklı olan emniyet kemerleri kullanılabilir. s3j8.4.book Page 119 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Emniyet kemerleri Emniyet kemerleri doğru olarak nasıl takılır? UYARI! Kemerin omuzdan geçen kısmı hiç bir zaman boyun üzerinden geçmemeli, bilakis omuzun yaklaşık ortasından geçerek vücudun üst kısmında kalmalıdır. Kemerin kalçadan geçen kısmı leğen kemiğinin önüne yerleştirilmelidir, ve karnın üzerinden geçmemelidir ve daima sıkı durmalıdır şek. 111 - solda. Kemer bandı gerektiğinde doğrultulmalıdır. Üç noktalı emniyet kemerlerinin takılması Önce kemeri takınız, ondan sonra aracı çalıştırınız! Hamile kadınlarda, alt karın bölgesine herhangi bir basınç gelmemesi için, emniyet kemerinin kalçadaki kısmı mümkün olduğunca leğen kemiğinin aşağısından geçmelidir şek. 111 - sağda. Emniyet kemerlerinin kemer bandı yerleşiminin daima doğru olmasına dikkat ediniz. Yanlış takılan emniyet kemerleri hafif kazalarda bile yaralanmalara yol açabilir. Şek. 111 Sırt ve kalça kemerinin kemer bandı yerleşimi / hamile kadınlardaki kemer bandı yerleşimi – Kemeri yerleştirmeden önce, koltuğu ve koltuk başlığını doğru biçimde ayarlayınız sayfa 114, “Doğru oturma pozisyonu”. – Kemer bandını, kilit dilinden düzenli olarak göğüs ve kalça üzerinden çekiniz . Çok gevşek takılan bir emniyet kemeri, bir kaza durumunda vücudunuz hareket enerjisinden dolayı öne doğru hareket edeceği ve böylece kemer tarafından ani olarak durdurulacağı için, yaralanmalara yol açabilir. Kilidin dilini sadece ilgili koltuğa ait olan kilit yuvasına sokunuz. Eğer bunu yapmaz iseniz, koruma tesiri olumsuz etkilenir ve yaralanma riski artar. Ön koltukların yükseklik ayarı – Kilit dilini koltuğa ait olan kemer kilidinin içine, tam olarak oturduğu duyuluncaya kadar sokunuz. – Kemerin kilide tam olarak oturup oturmadığından emin olmak için, kemerde bir çekme testi yapınız. Her üç noktalı emniyet kemeri bir sarma otomatiği ile donatılmıştır. Bu otomatik tertibat, yavaş bir çekmede bile tam bir hareket serbestliği sağlar. Ani fren durumunda otomatik tertibat bloke olur. Kemerler, hem hızlanırken, hem dağlık arazi sürüşlerinde ve virajlarda da bloke ederler. Hamile kadınlar bile mutlaka daima emniyet kemerlerini takmalıdırlar . Şek. 112 Ön koltuk: Kemer yükseklik ayarı Üç noktalı ön emniyet kemerlerinin omuz bölgesindeki yerleşimi kemer yükseklik ayarının yardımıyla vücuda uygun duruma uyarlanabilir. – Ayarlamak için saptırma askısını bastırarak istenen yöne doğru yukarıya veya aşağıya itiniz şek. 112. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 119 s3j8.4.book Page 120 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 120 Emniyet kemerleri – Ayardan sonra, kemerden darbeli bir şekilde çekerek, saptırma askısının tam olarak oturup oturmadığını kontrol ediniz. UYARI! Kemerin yüksekliğini, kemerin omuzdaki kısmı takriben omuz ortasından hiçbir zaman boynun üzerinden değil - geçecek şekilde ayarlayınız. parçası, üç noktalı emniyet kemeri ve koltuk arkalığının arasından geçerek ve sağ ve orta emniyet kemerleri kesişmeyecek şekilde yerleştirilmelidir. Not Kemer bandının yerleşimini uyarlamak için, ön koltuklarda koltuk yükseklik ayarı* da kullanılmalıdır. UYARI! Üç noktalı emniyet kemeri, arka koltuk arkalıkları doğru bir şekilde kilitlendiğinde, sadece o zaman görevini güvenilir şekilde yerine getirebilir sayfa 60. Not N1 kategorisindeki araçlar arka koltuklarda üç noktalı emniyet kemeri ile donatılmamıştır. Araçta en fazla dört kişiye izin verilir. Emniyet kemerlerinin çıkarılması Emniyet kemeri gerdiricisi Emniyet kemerini bağlamış sürücü ve yolcunun emniyeti öndeki üç noktalı emniyet kemerlerindeki toplama otomatiği sayesinde arttırılmıştır. Belirli bir kaza ağırlık derecesinde önden veya yandan çarpmada, çarpma tarafındaki üç noktalı emniyet kemerleri otomatik olarak gerdirilir. Kemer gerdiricilerin tetiklenmesi kemer takılı değilse de gerçekleşir. Şek. 113 Kilit dilinin kemer kilidinden çıkarılması Önden olan hafif çarpışmalarda, yandan ve arkadan olan çarpışmalarda, takla atma durumunda veya önden ciddi kuvvetlerin etkili olmadığı kazalarda emniyet kemeri gerdiricisi tetiklenmez. – Kemer kilidindeki kırmızı tuşa basınız şek. 113. Kilit dili yay basıncı ile dışarı fırlar. – Kemeri, sarma otomatiği kemer bandını sonuna kadar kolayca sarabilmesi için el ile geri yürütünüz. Kemer bandında bulunan bir plastik düğme kilit dilini kavramaya hazır konumda tutar. Arka orta koltuk için üç noktalı emniyet kemeri Kemerin kullanılması, sol veya sağ (ön ve arka) normal üç noktalı emniyet kemerleri ile aynıdır. Orta arka koltuktaki üç noktalı emniyet kemeri ilkönce, bel emniyet kemeri UYARI! Sistemdeki tüm çalışmalar veya başka onarım çalışmalarından dolayı kemer gerdirme sistemi ve bunların yanında yapılacak işler ve bu sistemin parçalarının sökülmesi ve takılması, sadece yetkili servisler tarafından yapılmalıdır. Bu sistemin koruma fonksiyonu sadece bir kaza için yetmektedir. Kemer gerdiricileri tetiklenmiş ise, mutlaka tüm sistem değiştirilmelidir. Aracın bir başka kişiye satılması durumunda, bu kullanma kılavuzu aracı satın alan kişiye mutlaka verilmelidir. s3j8.4.book Page 121 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Emniyet kemerleri Not Kemer gerdiricisinin tetiklenmesinde duman açığa çıkar. Bu durum araçta bir yangın olduğu anlamına gelmez. Aracın veya sistemin münferit parçalarının hurdaya çıkarılması sırasında, bu konu ile ilgili olan emniyet yönetmeliklerine mutlaka dikkat edilmelidir. Bu yönetmelikler yetkili servisler tarafından bilinmektedir ve orada size ayrıca detaylı bilgi verilir. Aracın veya sistemin parçalarının imha edilmesi durumunda, yasal olan ulusal yönetmeliklere dikkat edilmesi önemlidir. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 121 s3j8.4.book Page 122 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 122 Hava yastığı sistemi Hava yastığı sistemi Hava yastığı sisteminin anlatılması Hava yastığı sistemi için genel uyarılar Ön hava yastığı sistemi, üç noktalı emniyet kemerlerini tamamlayıcı olarak şiddeti yüksek olan önden çarpışmalarda sürücünün ve ön yolcunun kafası ve göğüs bölgesi için ek bir koruma sunmaktadır. Yan çarpışmalarda, aracın içindekilerin kazada ilgili vücut kısmındaki yaralanma tehlikesi yan ve kafa hava yastıkları tarafından azaltılır. Hava yastığı sistemi, sadece kontak açıldıktan sonra çalışmaya hazır durumda olur. Hava yastığı sisteminin çalışmaya hazır olması elektronik olarak denetlenir. Kontağın her açılışında hava yastığı kontrol lambası bir kaç saniye yanar. Hava yastığı sistemi (araç donanımına göre) şunlardan meydana gelir: Bir elektronik kontrol ünitesi; Sürücü ve ön yolcu hava yastığı sayfa 123; Yan hava yastıkları sayfa 125; Kafa hava yastıkları sayfa 126; Kumanda panelinde bir hava yastığı kontrol lambası sayfa 32; Ön yolcu hava yastığı düğmesi* sayfa 129; Kumanda panelinin orta kısmında bir yolcu hava yastığı devre dışı bırakma kontrol lambası * sayfa 129. Aşağıdaki durumlarda hava yastığı sisteminde bir arıza vardır: Kontak açıldığı zaman hava yastığı kontrol lambası yanmaz ise; Kontak açıldıktan sonra hava yastığı kontrol lambası yaklaşık 3 saniye sonunda sönmüyorsa; UYARI! Sistemin tetiklenmesi sırasında araç içindeki kişilerin mümkün olan en yüksek etki derecesiyle korunması için, ön koltuklar mutlaka vücut büyüklüğüne göre doğru olarak ayarlanmış olmalıdır sayfa 114, “Doğru oturma pozisyonu”. Sürüş esnasında emniyet kemeri takmadıysanız, öne çok fazla eğildiyseniz veya bir başka yanlış oturma pozisyonu aldıysanız, bir kaza durumunda artan bir yaralanma riskine maruz kalırsınız. Eğer bir arıza varsa, hava yastığı sistemini hemen bir yetkili servise kontrol ettiriniz. Aksi halde bir kaza durumunda hava yastıklarının açılmama tehlikesi meydana gelir. Hava yastığı sisteminin parçalarında hiçbir değişiklik yapmamalısınız. Hava yastığı sisteminin münferit parçalarını kurcalamak yasaktır, zira bir hava yastığı açılabilir. Hava yastığı sisteminin koruma fonksiyonu sadece bir kaza için yetmektedir. Hava yastığı tetiklenmiş ise, hava yastığı sistemi mutlaka değiştirilmelidir. Hava yastığı sistemi, tüm fonksiyon süresi boyunca bakım gerektirmez. Aracın mülkiyetini devrederken, araç defterini de lütfen alıcıya birlikte veriniz. Ayrıca lütfen ön yolcu hava yastığının olası bir devreden çıkarılması ile ilgili belgelerin de dahil olmasına dikkat ediniz! Aracın veya hava yastığı sisteminin münferit parçalarının hurdaya çıkarılması sırasında, bu konu için geçerli olan emniyet yönetmeliklerine mutlaka dikkat edilmelidir. Bu yönetmelikler yetkili satıcıları tarafından bilinmektedir. Aracın veya hava yastığı sisteminin imha edilmesi durumunda, yasal olan ulusal yönetmeliklere dikkat edilmesi önemlidir. Kontak açıldıktan sonra hava yastığı kontrol lambası sönüyor ve tekrar yanıyor ise; Hava yastığı kontrol lambası sürüş esnasında yanıyor veya yanıp sönüyorsa; Kumanda paneli orta kısmındaki devre dışı bırakılmış ön yolcu hava yastığının kontrol lambası* yanıp sönüyorsa. Hava yastıkları ne zaman tetiklenir? Hava yastığı sistemi, şiddeti yüksek olan önden çarpışmalarda sürücü ve ön yolcu hava yastığı* açılacak şekilde düzenlenmiştir. s3j8.4.book Page 123 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Hava yastığı sistemi Kuvvetli yan çarpışmalarda, ön koltuktaki yan hava yastığı* ve aracın çarpıştığı taraftaki kafa hava yastığı* açılır. Ön hava yastıkları Özel kaza durumlarında hem ön hava yastıkları, hem de yan ve kafa hava yastıkları* tetiklenebilir. Ön hava yastıklarının tarifi Hafif olan ön ve yan çarpışmalarda, arkadan olan çarpışmalarda, aracın devrilmesinde ve aracın takla atması durumunda hava yastıkları açılmaz. 123 Hava yastığı sistemi, emniyet kemerinin yerine geçmez! Tetiklenme faktörleri Hava yastığı sisteminin her durum için uygun açılma şartları toplu halde tespit edilemez, zira kazalarda elde edilen sonuçlar farklıdır. Burada örneğin, aracın çarptığı nesnenin özelliği (sert, yumuşak), çarpma açısı, aracın hızı vs. gibi faktörler önemli rol oynarlar. Hava yastığı sisteminin tetiklenmesindeki karar verici unsur, bir çarpışmada ortaya çıkan yavaşlamanın akışıdır. Kontrol ünitesi çarpışmanın akışını analiz eder ve ilgili emniyet sistemini devreye sokar. Eğer çarpışma sırasında ölçülen araç yavaşlaması kontrol ünitesinde öngörülmüş olan referans değerlerin altında kalırsa, araç kazanın sonucunda her ne kadar kuvvetli biçimde deforme olsa bile, hava yastıkları tetiklenmez. Aşağıdaki durumlarda hava yastıkları açılmaz: Sürücü için ön hava yastığı direksiyon simidine yerleştirilmiştir şek. 114 - solda. Ön yolcu ön hava yastığı* kumanda panelinde eşya gözünün üst tarafına yerleştirilmiştir şek. 114 - sağda. Montaj yerleri her zaman “AIRBAG” yazısı ile işaretlenmiştir. Ön hava yastığı sistemi, üç noktalı emniyet kemerlerini tamamlayıcı olarak şiddeti yüksek olan önden çarpışmalarda sürücünün ve ön yolcunun kafası ve göğüs bölgesi için ek bir koruma sunmaktadır “Ön hava yastığı sistemi için önemli emniyet uyarıları” altında, bakınız Sayfa 124. Kontak kapalı durumda iken; Hafif olan önden çarpma durumunda; Hafif olan yandan çarpma durumunda; Arkadan çarpma durumunda; Hava yastığı emniyet kemerinin yerine geçmez, bilakis toplam pasif emniyet kavramının parçasıdır. Hava yastığının mümkün olan en iyi koruma etkisine sadece takılmış olan emniyet kemeri ile birlikte ulaşıldığına lütfen dikkat ediniz. Aracın takla atması. Not Hava yastığı sönerken, gri beyaz veya kırmızı renkli, zararsız bir gaz çıkar. Bu tamamen normaldir ve araçta bir yangın işareti değildir. Şek. 114 Direksiyondaki sürücü hava yastığı / Kumanda panelindeki ön yolcu hava yastığı Hava yastığının açıldığı bir kaza durumu meydana gelirse: İç aydınlatma yanar (iç aydınlatma düğmesi kapı kontağı konumunda bulunuyorsa); Emniyet kemerlerinin normal fonksiyonunun yanı sıra bir başka görevi de, bir önden çarpma durumunda sürücü ve ön yolcuyu hava yastığının azami korumayı sunabileceği şekilde doğru oturma pozisyonunda tutmaktır. Bu bakımdan emniyet kemerleri sadece kanunlardan dolayı değil, bilakis emniyet nedenlerinden dolayı da daima kullanılmalıdır sayfa 117, “Neden emniyet kemerleri?”. Flaşör sistemi devreye girer; Kapıların kilitleri açılır. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 124 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 124 Hava yastığı sistemi Dikkat! Ön yolcu hava yastığının tetiklenmesinden sonra kumanda paneli mutlaka değiştirilmelidir. Hava yastığı açılması sırasında, doğru olmayan oturma konumunda yaralanmalar olacak şekilde büyük kuvvetler meydana getirir “Ön hava yastığı sistemi için önemli emniyet uyarıları” altında. Ön hava yastığı sistemi için önemli emniyet uyarıları Ön hava yastıklarının fonksiyonu Üst gövdenin yaralanma riski tam olarak şişen yan hava yastıkları ile azaltılır. Hava yastığı sisteminin doğru kullanılması yaralanma tehlikesini önemli şekilde azaltır! Şek. 116 Direksiyon simidine emniyetli uzaklık Şek. 115 Gaz doldurulmuş hava yastıkları Hava yastığı sistemi, şiddeti yüksek olan önden çarpışmalarda sürücü ve ön yolcu hava yastığı* açılacak şekilde düzenlenmiştir. Özel kaza durumlarında ön, yan ve kafa hava yastıkları aynı anda tetiklenebilir. Hava yastıkları devreye girince, hava yastıkları itici gazla dolar ve sürücünün ve ön yolcunun önünde açılırlar şek. 115. Hava yastığının şişmesi, bir kaza anında ek koruma sunabilmek için, saliseler mertebesinde ve yüksek bir hızla olur. Tam olarak şişen hava yastığının içine dalan sürücünün ve ön yolcunun hareketi sönümlenir ve kafa ve üst gövde için yaralanma riski azalır. Özel olarak geliştirilen hava yastığı (ilgili kişinin zorlanmasına göre), kafayı ve üst gövdeyi tutmak için gazın kontrollü bir biçimde akmasına izin verir. Kazadan sonra hava yastığı bunun sonucu olarak, öne doğru olan görüş serbest olacak şekle gelinceye kadar boşalır. Hava yastığı şişerken, gri beyaz renkli ve zararsız bir gaz çıkar. Bu tamamen normaldir ve araçta bir yangın işareti değildir. UYARI! Çocukları aracın ön koltuğuna hiç bir zaman emniyetsiz bir şekilde oturtmayınız. Eğer bir kaza durumunda hava yastıkları tetiklenirse, çocuklar ağır yaralanabilir veya ölümcül sonuçlar olabilir! Sürücü ve ön yolcu için, direksiyon simidinden veya kumanda panelinden en az 25 cm'lik bir uzaklığı muhafaza etmek önemlidir şek. 116. Eğer asgari mesafeyi muhafaza etmezseniz, hava yastığı sistemi sizi koruyamaz - Ölüm tehlikesi! Bunun haricinde ön koltuklar ve koltuk başlıkları daima vücut ölçülerine uygun ve doğru olarak ayarlanmalıdır. Ön yolcu koltuğunda çocuğun sürüş yönüne sırtı dönük olarak oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda (bazı ülkelerde çocuğun sürüş yönünde oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda), ön yolcu hava yastığı mutlaka devreden çıkarılmalıdır sayfa 128, “Hava yastıklarının devre dışı bırakılması”. Eğer böyle yapılmaz ise, ön yolcu hava yastığının açılması ile çocuk ağır yaralanabilir veya ölebilir. Bazı ülkelerdeki ulusal yönetmelikler, ön yolcu yan hava yastığının veya kafa hava yastığının da devreden çıkarılmasını talep etmektedir. Ön yolcu koltuğunda çocukları taşıdığınız s3j8.4.book Page 125 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Hava yastığı sistemi Yan hava yastıkları ön koltuklarda koltuk arkalığına monte edilmiştir ve“AIRBAG” şek. 117 yazısı ile belirtilmiştir. UYARI! Devamı durumlarda, çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz. Oturan kişiler ile hava yastığının etki bölgesi arasında bir başka insan, hayvan veya nesne bulunmamalıdır. Direksiyon simidine ve kumanda panelindeki hava yastığı modülünün üzerine ne bir etiket yapıştırılmalı, ne de bir kılıf geçirilmeli veya bir başka çalışma yapılmalıdır. Bu kısımları sadece kuru veya su ile nemlendirilmiş bez ile temizleyebilirsiniz. Hava yastığı modüllerinin kaplamalarına veya çok yakınlarına, bardak altlığı, telefon tutma aparatları vb. hiç bir parça monte etmemelisiniz. Hava yastığı sisteminin parçalarında hiçbir değişiklik yapmamalısınız. Hava yastığı sistemindeki bütün çalışmalar ve diğer onarım çalışmalarından (örn. direksiyonun sökülmesi) dolayı sistem parçalarının takılması ve sökülmesi sadece bir yetkili servis tarafından yapılmalıdır. 125 Ön tamponda veya gövdede hiç bir zaman değişiklikler yapmayınız. Yolcu tarafındaki kumanda panelinin üst yüzeyine hiç bir nesne koymayınız. Yan hava yastığı sistemi, üç noktalı emniyet kemerlerini tamamlayıcı olarak şiddeti yüksek olan yan çarpışmalarda araçta bulunanların üst gövde bölgesi (göğüs, karın ve kalça) için ek bir koruma sunmaktadır “Yan hava yastığı için önemli emniyet uyarıları” altında, bakınız Sayfa 126. Emniyet kemerlerinin normal fonksiyonunun yanı sıra bir başka görevi de, bir yandan çarpma durumunda sürücü ve ön yolcuyu hava yastığının azami korumayı sunabileceği şekilde doğru oturma pozisyonunda tutmaktır. Bu bakımdan emniyet kemerleri sadece kanunlardan dolayı değil, bilakis emniyet nedenlerinden dolayı da daima kullanılmalıdır sayfa 117, “Neden emniyet kemerleri?”. Yan hava yastıklarının fonksiyonu Üst gövdenin yaralanma riski tam olarak şişen yan hava yastıkları ile azaltılır. Yan hava yastıkları* Yan hava yastıklarının tarifi Yandan çarpmalarda yan hava yastığı yolcunun korunmasını yükseltir. Şek. 118 Yan hava yastığı tetiklenmiş Kuvvetli yan çarpışmalarda, ön koltuktaki yan hava yastığı ve aracın çarpıştığı taraftaki kafa hava yastığı açılır şek. 118. Özel kaza durumlarında ön, yan ve kafa hava yastıkları aynı anda tetiklenebilir. Şek. 117 Sürücü koltuğu: Hava yastığının montaj yeri Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Bir hava yastığı devreye girince, hava yastığı itici gaz ile dolar. Hava yastığının şişmesi, bir kaza anında ek koruma sunabilmek için, saliseler mertebesinde ve yüksek bir hızla olur. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 126 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 126 Hava yastığı sistemi Hava yastığı şişerken, gri beyaz renkli ve zararsız bir gaz çıkar. Bu tamamen normaldir ve araçta bir yangın işareti değildir. Tam olarak şişen hava yastığının içine dalma sırasında araç içindekilerin zorlanması sönümlenir ve kapıya yakın olan taraftaki tüm üst gövde (göğüs, karın ve kalça) için yaralanma riski azalır. Yan hava yastığı için önemli emniyet uyarıları Hava yastığı sisteminin doğru kullanılması yaralanma tehlikesini önemli şekilde azaltır! UYARI! Ön yolcu koltuğunda çocuğun sürüş yönüne sırtı dönük olarak oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda (bazı ülkelerde çocuğun sürüş yönünde oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda), ön yolcu hava yastığı mutlaka devreden çıkarılmalıdır sayfa 128, “Hava yastıklarının devre dışı bırakılması”. Eğer böyle yapılmaz ise, ön yolcu hava yastığının açılması ile çocuk ağır yaralanabilir veya ölebilir. Bazı ülkelerdeki ulusal yönetmelikler, ön yolcu hava yastığının da devreden çıkarılmasını talep etmektedir. Ön yolcu koltuğunda çocukları taşıdığınız durumlarda, çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz. Kafanız hiç bir zaman yan hava yastıklarının çıkış bölgesinde bulunmamalıdır. Aksi halde bir kaza durumunda ağır şekilde yaralanabilirsiniz. Bu durum özellikle, uygun çocuk koltuğunda taşınan çocuklar için geçerlidir sayfa 132, “Çocuk emniyeti ve Yan hava yastığı*”. UYARI! Devamı Koltuk arkalıklarına, kuvvetli darbe, tekme atma vs. gibi büyük kuvvetler etki etmemelidir, aksi halde sistem zarar görebilir. Böyle bir durumda yan hava yastıkları tetiklenmeyebilir! Škoda Auto tarafından net olarak izin verilmeyen koltuk kılıflarını hiç bir zaman sürücü ve ön yolcu koltuklarına geçirmeyiniz. Hava yastığı koltuk arkalığından dışarı çıktığı için, izin verilmeyen koltuk kılıfları kullanıldığında yan hava yastığının koruma fonksiyonu önemli derecede engellenebilir. Yan hava yastığının modül bölgesindeki orijinal koltuk kılıflarının hasarları mutlaka bir yetkili servis tarafından onarılmalıdır. Ön koltuklardaki hava yastığı modüllerinde hasarlar, çatlaklar ve derin olan kazıntılar olmamalıdır. Şiddet kullanılarak açmaya izin verilmez. Yan hava yastığındaki bütün çalışmalar ve diğer onarım çalışmalarından (örn. koltukların sökülmesi) dolayı sistem parçalarının sökülmesi ve takılması sadece bir yetkili servis tarafından yapılabilir. Kafa hava yastıkları* Kafa hava yastıklarının tarifi Kafa hava yastığı bir yan çarpışma durumunda yan hava yastığı ile birlikte araç içindeki kişilerin korunmasını arttırır. Eğer çocuklar sürüş sırasında yanlış oturma pozisyonu alırlarsa, bir kaza durumunda yüksek bir yaralanma riskine maruz kalırlar. Bu durum ağır yaralanmalarla sonuçlanabilir sayfa 130, “Çocuk taşıyorsanız, bunları öğrenmeye değer!”. Oturan kişiler ile hava yastığının etki bölgesi arasında bir başka insan, hayvan veya nesne bulunmamalıdır. Kapılara, örneğin kutu tutucu gibi hiç bir aksesuar konmamalıdır. Araçtaki elbise askısına sadece hafif giysiler asılmalıdır. Asılan giysilerin ceplerine ağır ve keskin kenarlı nesneler koyulmamalıdır. Şek. 119 Kafa hava yastığının montaj yeri s3j8.4.book Page 127 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Hava yastığı sistemi Kafa hava yastıkları, aracın iç bölümünde her iki tarafta kapıların üstüne yerleştirilmiştir şek. 119. Kafa hava yastıklarının montaj yerleri “AIRBAG” yazısı ile işaretlenmiştir. Kafa hava yastığı, üç noktalı emniyet kemerleri ve yan hava yastıkları ile birlikte yüksek şiddetli yandan çarpışmalarda araç içindeki kişilerin kafası ve boyun bölgesi için ek bir koruma sağlar “Kafa hava yastığı için önemli emniyet uyarıları” altında, bakınız Sayfa 127. Emniyet kemerlerinin normal fonksiyonunun yanı sıra bir başka görevi de, bir yandan çarpma durumunda sürücüyü ve araç içindekileri kafa hava yastığının azami korumayı sunabileceği şekilde doğru oturma pozisyonunda tutmaktır. Bu bakımdan emniyet kemerleri sadece kanunlardan dolayı değil, bilakis emniyet nedenlerinden dolayı da daima kullanılmalıdır sayfa 117. Kafa hava yastıkları, diğer yapı elemanları (örn. kapılardaki çapraz takviyeler, sağlam araç yapısı) ile birlikte yandan olan çarpışmalarda araç içindeki kişilerin korunmasının mantıklı gelişmesidir. Kafa hava yastıklarının fonksiyonu Kafa hava yastığının koruma etkisi aynı anda çarpışma tarafında hem önde, hem de arkada oturanlara olumlu olur. Kafanın aracın içindeki parçalara veya aracın dışındaki nesnelere çarpması şişen kafa hava yastığı ile sönümlenir. Kafanın yüklenmesinin azaltılması sonucunda ve kafa hareketlerinin daha az kuvvetli olması yüzünden ayrıca kişinin boynuna gelen yükler de azalır. Özel kaza durumlarında ön, yan ve kafa hava yastıkları aynı anda tetiklenebilir. Hava yastığının şişmesi, bir kaza anında ek koruma sunabilmek için, saliseler mertebesinde ve yüksek bir hızla olur. Hava yastığı şişerken, gri beyaz renkli ve zararsız bir gaz çıkar. Bu tamamen normaldir ve araçta bir yangın işareti değildir. Kafa hava yastığı için önemli emniyet uyarıları Hava yastığı sisteminin doğru kullanılması yaralanma tehlikesini önemli şekilde azaltır! Kafa ve boyun bölgesinin yaralanma riski yandan çarpışmalarda tam olarak şişen hava yastıkları ile azaltılır. UYARI! Ön yolcu koltuğunda çocuğun sürüş yönüne sırtı dönük olarak oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda (bazı ülkelerde çocuğun sürüş yönünde oturduğu bir çocuk koltuğunun kullanılması durumunda), ön yolcu hava yastığı mutlaka devreden çıkarılmalıdır sayfa 128. Eğer böyle yapılmaz ise, ön yolcu hava yastığının açılması ile çocuk ağır yaralanabilir veya ölebilir. Bazı ülkelerdeki ulusal yönetmelikler, ön yolcu yan hava yastığının veya kafa hava yastığının da devreden çıkarılmasını talep etmektedir. Ön yolcu koltuğunda çocukları taşıdığınız durumlarda, çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz. Hava yastıklarının engelsiz bir şekilde açılabilmesi için, kafa hava yastıklarının çıkış bölgesinde hiç bir nesne bulundurulmamalıdır. Şek. 120 Gaz doldurulmuş kafa hava yastığı Yandan çarpışma durumunda kafa hava yastığı aracın çarpıştığı taraftaki ilgili yan hava yastığı ile birlikte tetiklenir şek. 120. Sistem tetiklendiği zaman, hava yastığı gaz ile dolar ve kapı kolonları dahil olmak üzere tüm yan cam bölgesini örter şek. 120. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları 127 Araçtaki elbise askısına sadece hafif giysiler asılmalıdır. Asılan giysilerin ceplerine ağır ve keskin kenarlı nesneler koyulmamalıdır. Ayrıca giysileri asmak için elbise askısı kullanmamalısınız. Oturan kişiler ile kafa hava yastıklarının etki bölgesi arasında bir başka insan (örn. çocuk) veya hayvan bulunmamalıdır. Bunun haricinde sürüş sırasında araç içindeki kişilerden hiç birisi kafasını veya kollarını camdan dışarı çıkarmamalı ve ellerini camdan dışarı tutmamalıdır. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 128 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 128 Hava yastığı sistemi UYARI! Devamı Üzerinde örn. tükenmez kalem vs. gibi nesneler bulunan güneş siperlikleri yan camlarda kafa hava yastığının açılma bölgesine kaydırılmamalıdır. Kafa hava yastıkları açıldığında araç içindeki kişiler yaralanabilir. Kafa hava yastığı bölgesinde öngörülmeyen aksesuarın takılması ile bir hava yastığı açılması durumunda, kafa hava yastığının koruma fonksiyonu ciddi biçimde olumsuz yönde etkilenebilir. Devreye giren kafa hava yastığının açılması ile kullanılan aksesuarın parçaları aracın içine doğru savrulabilir ve böylece araç içindeki kişiler yaralanabilir sayfa 181. Kafa hava yastığındaki bütün çalışmalar ve diğer onarım çalışmalarından (örn. tavan iç kaplamasının sökülmesi) dolayı sistem parçalarının takılması ve sökülmesi sadece bir yetkili servis tarafından yapılmalıdır. Direksiyon simidi ortası ile göğüs kemiği arasında olması gereken en az 25 cm'lik mesafenin doğru sürücü oturma ayarına rağmen muhafaza edilememesi durumunda; Bedensel özür durumunda direksiyon simidi bölgesinde özel tadilatların gerekli olduğu durumlarda; Başka koltuklar monte ettirdiğiniz durumlarda (örn. yan hava yastığı olmayan ortopedik koltuklar). Hava yastığı sisteminin denetlenmesi Hava yastığı sisteminin çalışmaya hazır olması, bir hava yastığının devre dışı bırakılması durumunda bile elektronik olarak denetlenir. Hava yastığı bir diyagnoz cihazı ile devreden çıkartıldıysa: Hava yastığı kontrol lambası , her kontak açıldıktan sonra 3 saniye için yanar ve ardından 12 saniye daha yanıp söner. Hava yastıklarının devre dışı bırakılması Eğer hava yastığı kumanda panelinin yanında bulunan hava yastığı düğmesi* ile kapatılmışsa: Hava yastıklarının devre dışı bırakılması Kontağın her açılışından sonra, gösterge panelindeki hava yastığı kontrol lambası yaklaşık 3 saniye yanar; Devreden çıkarılmış olan hava yastıkları, koruma fonksiyonlarını tekrar yerine getirebilmeleri için, mümkün olan en kısa süre içinde tekrar çalışır duruma getirtilmelidir. Aracınız, ön, yan* veya kafa hava*yastıklarının devre dışı bırakılması konusunda teknik imkana sahiptir (devre dışı bırakma). Hava yastıklarının devre dışı bırakılma işlemlerinin bir yetkili servis tarafından yapılmasını sağlayınız. Hava yastıklarının devre dışı bırakılması düğmesi ile donatılmış olan araçlarda, ön yolcu hava yastığını ya da ön yolcu yan hava yastığını düğme ile devre dışı bırakabilirsiniz sayfa 129. Hava yastığının devre dışı bırakılması sadece aşağıdaki örnek durumlar için öngörülmektedir: istisna olarak, ön yolcu koltuğunda, çocuğun sırtı sürüş yönüne ters olan bir çocuk koltuğunu kullanmak zorunlu ise sayfa 130, “Çocuk koltukları kullanımındaki önemli güvenlik uyarıları”; Hava yastıkları devre dışı bırakılırsa, kumanda panelinin orta kısmındaki sarı kontrol lambası yazısının yanması ile gösterilir şek. 121 sağda. Not Ülkenizdeki kanunlara göre aracınızda hangi hava yastıklarının devre dışı bırakılması gerektiğini veya bırakılıp bırakılamadığını yetkili servislerden öğrenebilirsiniz. s3j8.4.book Page 129 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Hava yastığı sistemi Ön yolcu hava yastığı şalteri* 129 Kontrol lambası yazısı (Hava yastığı devre dışı) Hava yastığı kontrol lambası kumanda panelinin orta kısmında sayfa 129, şek. 121 sağda bulunur. Hava yastığı devrede ise kontağı açtıktan sonra hava yastığı lambası bir kaç saniye yanar. Ön yolcu hava yastığı devre dışı ise, kontağı açtıktan sonra hava yastığı kontrol ışığı bir kaç saniye süre ile yanar, yaklaşık 1 saniye süre ile söner ve sonra tekrar yanar. Eğer kontrol lambası yanıp sönerse, hava yastığı devre dışı bırakma düzeninde bir sistem arızası vardır . Şek. 121 Ön yolcu hava yastığı düğmesi / Ön yolcu hava yastığı devre dışı bırakma kontrol lambası Şalter ile sadece ön yolcuya ait ön hava yastığı kapatılır. Hava yastığının devre dışı bırakılması Hava yastığını sadece kontak kapalı durumda iken devre dışı bırakınız! Aksi takdirde, hava yastığı devre dışı bırakma sisteminde bir hataya neden olabilirsiniz. – Kontağı kapatınız. – Hava yastığı şalterinin yarığını kontak anahtarı ile ok yönünde OFF (kapalı) konumuna çeviriniz sayfa 129, şek. 121 - solda. – Kontak açıkken, kumanda panelinin orta kısmındaki hava yastığı kontrol lambası yazısının yanıp yanmadığını kontrol ediniz sayfa 129, şek. 121 - sağda. UYARI! Hava yastıklarının devrede olup olmamasının sorumluluğu sürücüye aittir. Kontrol ışığı (hava yastığı devre dışı) yanıp sönüyor: Bir kaza durumunda yolcu hava yastığı tetiklenmez! Sistemin derhal bir yetkili servis tarafından kontrol edilmesini sağlayınız. Hava yastığının devreye sokulması – Kontağı kapatınız. – Hava yastığı şalterinin yarığını kontak anahtarı ile ok yönünün tersine ON (açık) konumuna çeviriniz sayfa 129, şek. 121 - solda. – Kontak açıkken, kumanda panelinin orta kısmındaki hava yastığı kontrol lambası yazısının yanmadığını kontrol ediniz sayfa 129, şek. 121 - sağda. Hava yastığı sadece istisnai durumlarda devre dışı bırakılmalıdır sayfa 128. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 130 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 130 Çocukların emniyetli şekilde taşınması Çocukların emniyetli şekilde taşınması Çocuk taşıyorsanız, bunları öğrenmeye değer! Not Konuya giriş Ülkenize özel farklı yasal yönetmelikler, bu kullanma kılavuzunda öngörülen bilgilerden daha önceliklidir. Kaza istatistikleri, çocukların genel olarak ön yolcu koltuğuna göre arka koltukta daha emniyetli olduklarını ispatlamıştır. Çocuk koltukları kullanımındaki önemli güvenlik uyarıları Boyları 1,50 m ve ağırlıkları 36 kg üzerinde olmayan çocuklar, normal şartlarda arka koltukta oturmak zorundadırlar (lütfen buna göre olası sapmalar gösteren ulusal kanunî hükümleri dakkate alınız). Onlar orada vücut büyüklüklerine ve kilolarına göre çocuk emniyet sistemleri veya mevcut olan emniyet kemerleriyle güvenlik altına alınmalıdır. Çocuk koltuğu, güvenlik nedenlerinden dolayı ön yolcu koltuğunun arkasına monte edilmelidir. Bir kazanın fiziksel prensibi doğal olarak çocuklar için de geçerlidir sayfa 117, “Ön taraftan olan bir kazanın fiziksel prensibi”. Yetişkinlere karşın çocukların kasları ve kemik yapısı tam olarak oluşmamıştır. Bu yüzden çocuklar yüksek yaralanma riski altındadır. Bu yaralanma riskini azaltmak için, çocuklar sadece özel çocuk koltuklarında taşınmalıdır! Sadece resmi olarak izin verilmiş ve çocuklara uygun olan ve çocuk koltuklarını 5 gruba ayıran ECE-R 44 normuna uyan çocuk koltuklarını kullanın sayfa 132, “Çocuk koltuklarının gruplara dağılımı”. ECE-R 44 normuna göre test edilmiş olan çocuk emniyet sistemlerindeki koltukta hiç yok edilemeyen bir test işareti vardır (Daire içinde büyük E harfi, onun altında test numarası). Çocuk koltuklarını seçerken Škoda'nın orijinal aksesuar programından kullanmanızı tavsiye ederiz. Bu çocuk koltukları, Škoda araçlarında kullanılmak üzere geliştirilmiş ve test edilmiştir. Bunlar ECE-R 44 normuna uygundur. UYARI! Çocuk koltuklarının montajında ve kullanılmasında söz konusu çocuk koltuğu üreticisinin ulusal yasal hükümlerine ve talimatlarına dikkat edilmelidir “Çocuk koltukları kullanımındaki önemli güvenlik uyarıları” altında. Çocuk koltuklarının doğru kullanılması yaralanma tehlikesini önemli şekilde azaltır! UYARI! Araç içindeki tüm yolcular - özellikle çocuklar - sürüş esnasında mutlaka emniyet kemerlerini doğru şekilde takmış olmalıdırlar! 1,50 m'den daha kısa veya 36 kg'ı geçmeyen çocuklar, çocuk emniyet sistemleri olmadan normal bir emniyet kemeriyle bağlanmamalıdırlar, aksi halde karın ve boyun bölgelerinde yaralanmalar meydana gelebilir. Ulusal yönetmeliklere dikkat ediniz. Çocuklar hiç bir suretle - bebekler dahi! - Kucağa alınmamalıdır. Bir çocuk koltuğunda sadece bir çocuk emniyet kemeri ile bağlanmalıdır. Bir çocuğu uygun bir çocuk koltuğunda daha emniyetli taşıyabilirsiniz sayfa 132, “Çocuk koltugu”! Çocuğu, çocuk koltuğunda hiç bir zaman gözetimsiz olarak bırakmayınız. Belli dış iklimsel şartlarda aracın içinde hayatı tehdit eden sıcaklıklar meydana gelebilir. Çocuğunuzun araç içinde emniyetsiz olarak bulunmasına hiç bir zaman izin vermeyiniz. Çocuklar ayrıca, sürüş esnasında araç içinde hiç bir zaman ayakta durmamalı veya koltuklara diz çökmemelidir. Bir kaza durumunda çocuk araç içinde savrulur ve böylece kendisini ve diğer yolcuları çok tehlikeli biçimde yaralayabilir. Eğer çocuklar sürüş sırasında öne doğru eğilirlerse veya yanlış oturma pozisyonu alırlarsa, bir kaza durumunda yüksek bir yaralanma riskine maruz s3j8.4.book Page 131 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Çocukların emniyetli şekilde taşınması koltuğunda kullandığınız zaman, takılmış olan hava yastığı sistemine uygun olarak aşağıdaki ikaz uyarılarına mutlaka dikkat etmelisiniz. UYARI! Devamı kalırlar. Bu daha ziyade, bir kaza anında hava yastığı sistemi açıldığında ön yolcu koltuğunda taşınan çocuklar için geçerlidir. Bu durum çok tehlikeli veya hatta ölümcül yaralanmalarla sonuçlanabilir. Emniyet kemerlerinin azami koruma etkisi için kemer bandının yerleşimi büyük önem taşır sayfa 119, “Emniyet kemerleri doğru olarak nasıl takılır?”. Kemer bandının doğru yerleşimi için çocuk koltuğu üreticilerinin verdiği bilgilere mutlaka dikkat edilmelidir. Yanlış takılan emniyet kemerleri hafif kazalarda bile yaralanmalara yol açabilir. Emniyet kemerleri doğru çalışma bakımından mutlaka kontrol edilmelidir. Bunun dışında, kemer bandının keskin kenarlı kılıflar tarafından hasar görmemesine dikkat edilmelidir. İçinde çocuğun sırtı sürüş yönüne dönük oturduğu bir çocuk koltuğunun ön yolcu koltuğunda kullanılması halinde, ön yolcu hava yastığı mutlaka devreden çıkarılmalıdır sayfa 128. Eğer böyle yapılmaz ise, ön yolcu hava yastığının açılması ile çocuk ağır yaralanabilir veya ölebilir. Ön yolcu koltuğunda çocukları taşıdığınız durumlarda, çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz. Çocuk koltuklarının ön yolcu koltuğunda kullanılması Çocuk koltukları daima arka koltuğa bağlanmalıdır. UYARI! Dikkat - özel tehlike! Ön yolcu koltuğunda, çocuğun sırtı sürüş yönüne ters bulunduğu bir çocuk koltuğunu hiç bir zaman kullanmayınız. Bu çocuk koltuğu ön yolcu ön hava yastığının çıkış bölgesindedir. Hava yastığı açıldığı zaman, çocuk ağır veya hayati tehlikesi olacak şekilde yaralanabilir. Yolcu tarafındaki orta kaporta sütunundaki etiket de bu gerçeğe işaret eder şek. 122. Bu etiket ön yolcu kapısı açıldığı zaman görülmektedir. Bazı ülkeler için etiket, yolcunun güneş siperliğine de yapıştırılmıştır. Buna rağmen içinde çocuğun sırtı sürüş yönüne dönük oturduğu bir çocuk koltuğunu ön yolcu koltuğunda kullanmak istiyorsanız, ön yolcu hava yastığı mutlaka devreden çıkarılmalıdır sayfa 128, “Hava yastıklarının devre dışı bırakılması”. Eğer böyle yapılmaz ise, ön yolcu hava yastığının açılması ile çocuk ağır yaralanabilir veya ölebilir. Ön yolcu koltuğunda çocukları taşıdığınız durumlarda, çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz. Eğer ön yolcu hava yastığı bir yetkili servis tarafından araç sistem test cihazı ile devreden çıkarılırsa, yan hava yastığı* veya kafa hava yastığı* ve ön yolcu kemer gerdiricisi devrede kalır. Çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklerdeki olası farklılıklara lütfen dikkat ediniz. Çocuğun sürüş yönüne doğru oturduğu ön yolcu koltuğunda çocuk koltukları kullanılması durumunda, ön yolcu koltuğu mutlaka tamamen arkaya ve yukarı doğru ayarlanmış olmalıdır. Koltuk arkalığını dikey konuma getiriniz. Çocuk koltuğunu ön yolcu koltuğunda artık kullanmayacaksanız, ön yolcu hava yastıkları tekrar devreye sokulmalıdır. Şek. 122 Yolcu tarafındaki orta kaporta sütunundaki etiket Güvenlik nedenlerinden dolayı, çocuk emniyet sistemlerinin mümkün olduğunca arka koltuklara takılmasını tavsiye ederiz. Buna rağmen bir çocuk koltuğunu ön yolcu Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 131 s3j8.4.book Page 132 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 132 Çocukların emniyetli şekilde taşınması Çocuk emniyeti ve Yan hava yastığı* Çocuklar yan ve kafa hava yastıklarının çıkış bölgesinde hiç bir zaman bulunmamalıdırlar. UYARI! Devamı açılması ile çocuk ağır yaralanabilir veya ölebilir. Ön yolcu koltuğunda çocukları taşıdığınız durumlarda, çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz. Ağır yaralanmaları önlemek için, çocuklar araç içinde daima yaşına, ağırlığına ve vücut büyüklüğüne uygun emniyet sistemleriyle mutlaka güvenlik altına alınmalıdırlar. Çocuklar hiç bir zaman yan hava yastıklarının çıkış bölgesinde bulunmamalıdır - Yaralanma tehlikesi! Yan hava yastıklarının etki bölgesine hiç bir nesne koymayınız- Yaralanma tehlikesi! Şek. 123 Doğru olmayan oturma konumunda doğru olmayan şekilde emniyete alınmış çocuk, yan hava yastığından / Bir çocuk koltuğu ile kurallara uygun şekilde emniyete alınmış çocuktan dolayı tehlike altındadır. Yan hava* yastıkları yandan olan çarpmalarda araç içindekilere arttırılmış koruma sağlar. Bu korumayı garanti altına alabilmek için, yan hava yastıklarının şişmesi mutlaka saniyenin kesirlerinde gerçekleşmelidir sayfa 125, “Yan hava yastıklarının fonksiyonu”. Bu arda hava yastığı o kadar yüksek bir kuvvet uygular ki, doğru pozisyonda oturmayan kişiler yaralanabilir. Hava yastığı etrafındaki duran tüm serbest duran cisimler, yaralanmalara yol açabilirler. Bu durum özellikle, yasal yönetmeliklere göre taşınmayan çocuklar için geçerlidir. Çocuk, koltukta yaşına uygun çocuk koltuğu ile emniyete alınmalıdır. Çocuk ile yan ve kafa hava yastıklarının çıkış bölgesi arasında yeterli boşluk mevcuttur. Hava yastığı mümkün olan en iyi korumayı sağlar. UYARI! İçinde çocuğun sırtı sürüş yönüne dönük oturduğu bir çocuk koltuğunun ön yolcu koltuğunda kullanılması halinde, ön yolcu hava yastığı mutlaka devreden çıkarılmalıdır sayfa 128. Eğer böyle yapılmaz ise, ön yolcu hava yastığının Çocuk koltugu Çocuk koltuklarının gruplara dağılımı Sadece resmi olarak izin verilmiş ve çocuk için uygun olan çocuk koltukları kullanılabilir. Çocuk koltukları için ECE-R 44 Normu geçerlidir. ECE-R'nin anlamı: Avrupa Ekonomi Komisyonu kuralı (Economic Commission for Europe - Regulation). ECE-R 44 normuna göre test edilmiş olan çocuk koltukları sökülemeyen bir test işaretine sahiptir (Daire içinde büyük E harfi, onun altında test numarası). Çocuk koltukları 5 gruba ayrılmaktadır: Grup Ağırlık 0 0 -10 kg sayfa 133 0+ 13 kg'ya kadar sayfa 133 1 9 -18 kg sayfa 133 2 15 -25 kg sayfa 134 3 22 -36 kg sayfa 134 s3j8.4.book Page 133 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Çocukların emniyetli şekilde taşınması 1,50 m'den daha uzun veya 36 kg'ı geçen çocuklar, koltuk minderi olmadan normal emniyet kemerlerini kullanabilirler. Ağırlığı 10 kilograma ve yaşı yaklaşık 9 aylığa kadar olan veya ağırlığı 13 kilograma ve yaşı yaklaşık 18 aylığa kadar olan bebekler için, sürüş yönünün tersine sabitlenen çocuk koltukları en uygundur şek. 124. Çocuk koltuklarının kullanılması Yolcu hava yastığı ile donatılmış araçlarda, çocuğun sırtının sürüş yönünde olduğu çocuk koltukları kullanılmamalıdır. sayfa 131, “Çocuk koltuklarının ön yolcu koltuğunda kullanılması”. ECE-R 44 normuna göre çocuk koltuklarının ilgili koltuklar üzerinde kullanılabilirliğine genel bakış: Gruba göre çocuk koltuğu Ön yolcu koltuğu Arka koltuk dış Arka koltuk orta 0 U A U A + A T A U A 0+ U A U A + A T A U A 1 U A U A + A T A U A 2 ve 3 U A U A U A U Üniversal kategori - Koltuk, izin verilen tüm çocuk koltuğu tiplerine uygundur. A + Koltuk, “ISOFIX*” sistemi için sabitleme kancalarıyla donatılabilir. A T Ayrılmış arka koltuklar standart olarak “Top Tether” sabitleme sistemi ile A UYARI! İstisnaî hallerde ön yolcu koltuğunda çocuğun sürüş yönüne sırtı dönük olarak oturduğu bir çocuk koltuğu kullanmak istiyorsanız, <optional>ön yolcunun hava yastığı bir yetkili servis tarafından veya yolcu hava yastığı düğmesi ile* mutlaka devreden çıkarılmalıdır sayfa 129. Çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklerdeki olası farklılıklara lütfen dikkat ediniz. Eğer bu yapılmaz ise ön yolcu hava yastığı (yastıkları) açıldığı zaman ön yolcu koltuğundaki çocuk ağır veya ölümle sonuçlanan yaralanmalara maruz kalabilir. Çocuk koltuğunu ön yolcu koltuğunda artık kullanmayacaksanız, ön yolcu hava yastığı tekrar devreye sokulmalıdır. donatılmıştır. Çocuk koltukları, grup 1 0 / 0+ grubundaki çocuk koltukları Şek. 125 Arka koltuk oturma bölgesinde sürüş yönünde monte edilmiş olan 1. gruptaki emniyet masalı çocuk koltuğu Şek. 124 0 / 0+ grubundaki çocuk koltuğu 1. gruptaki çocuk koltukları, 9 - 18 kg arasında bulunan yaklaşık 4 yaşına kadar olan bebekler ve küçük çocuklar için uygundur. Bu grubun alt bölgesindeki çocuklar için, çocuğun sırtı sürüş yönüne dönük oturduğu çocuk koltukları en uygunudur. 0+ Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 133 s3j8.4.book Page 134 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 134 Çocukların emniyetli şekilde taşınması grubunun üst bölgesindeki çocuklar için, çocuğun sürüş yönünde oturduğu çocuk koltukları en uygunudur şek. 125. Yolcu hava yastığı ile donatılmış araçlarda, çocuğun sırtının sürüş yönünde olduğu çocuk koltukları kullanılmamalıdır. sayfa 131, “Çocuk koltuklarının ön yolcu koltuğunda kullanılması”. UYARI! Ön yolcu koltuğunda çocukları taşıdığınız durumlarda, çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz. Gerekli ise ön yolcunun ön hava yastığını bir yetkili servise veya yolcu hava yastığı düğmesi* sayfa 129 ile mutlaka devreden çıkartınız. UYARI! İstisnaî hallerde ön yolcu koltuğunda çocuğun sürüş yönüne sırtı dönük olarak oturduğu bir çocuk koltuğu kullanmak istiyorsanız, <optional>ön yolcunun hava yastığı bir yetkili servis tarafından veya yolcu hava yastığı düğmesi ile* mutlaka devreden çıkarılmalıdır sayfa 129. Çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklerdeki olası farklılıklara lütfen dikkat ediniz. Eğer bu yapılmaz ise ön yolcu hava yastığı (yastıkları) açıldığı zaman ön yolcu koltuğundaki çocuk ağır veya ölümle sonuçlanan yaralanmalara maruz kalabilir. Kemerin omuzdaki kısmı yaklaşık olarak mutlaka omuzun ortasından ilerlemeli ve üst vücudu sıkıca sarmalıdır. Kemer hiç bir şekilde boynun üzerinden geçmemelidir. Emniyet kemerinin kalça kısmı, mutlaka kalçanın önünde ilerlemeli ve sıkıca yerleşmelidir, karın üzerinden ilerlememelidir. Gerektiğinde kemer bandını kalçanın önünde geriye çekiniz. Çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklerdeki olası farklılıklara lütfen dikkat ediniz. Çocuk koltukları, grup 3 Çocuk koltuğunu ön yolcu koltuğunda artık kullanmayacaksanız, ön yolcu hava yastığı tekrar devreye sokulmalıdır. Çocuk koltukları, grup 2 Şek. 127 Arka koltukta sürüş yönünde monte edilmiş olan 3. gruptaki çocuk koltuğu Şek. 126 Arka koltukta sürüş yönünde monte edilmiş olan 2. gruptaki çocuk koltuğu Ağırlığı 15 - 25 kg arasında ve 7 yaşına kadar olan çocuklar için, üç noktalı emniyet kemerleriyle bağlantılı olan çocuk koltukları en uygun olanlardır şek. 126. Ağırlığı 22 - 36 kg arasında ve boyu 150 cm'nin altında olup 7 yaşından büyük olan çocuklar için, üç noktalı emniyet kemerleriyle bağlantılı olan çocuk koltukları (koltuk minderi) en uygun olanlardır şek. 127. 1,50 m'den daha uzun veya 36 kg'ı geçen çocuklar, koltuk minderi olmadan normal emniyet kemerlerini kullanabilirler. UYARI! Ön yolcu koltuğunda çocukları taşıdığınız durumlarda, çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz. Gerekli ise ön s3j8.4.book Page 135 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Çocukların emniyetli şekilde taşınması UYARI! Devamı yolcunun ön hava yastığını bir yetkili servise veya yolcu hava yastığı düğmesi* sayfa 129 ile mutlaka devreden çıkartınız. Kemerin omuzdaki kısmı yaklaşık olarak mutlaka omuzun ortasından ilerlemeli ve üst vücudu sıkıca sarmalıdır. Kemer hiç bir şekilde boynun üzerinden geçmemelidir. Emniyet kemerinin kalça kısmı, mutlaka kalçanın önünde ilerlemeli ve sıkıca yerleşmelidir, karın üzerinden ilerlememelidir. Gerektiğinde kemer bandını kalçanın önünde geriye çekiniz. Çocuk koltuklarının kullanılması ile ilgili ulusal yönetmeliklerdeki olası farklılıklara lütfen dikkat ediniz. “ISOFIX” sistemi ile çocuk koltuğunun bağlanması* “ISOFIX” sistemli çocuk koltukları, çabuk, kolay ve emniyetli bir şekilde monte edilebilir. Çocuk koltuğunun takılmasında ve sökülmesinde, koltuk üreticisinin talimatına lütfen mutlaka dikkat ediniz. “ISOFIX” bağlantı sistemine sahip olan çocuk koltukları, eğer bu çocuk koltukları için ECE-R 44 normuna göre sizin araç tipiniz için izin veriliyorsa, ancak o zaman “ISOFIX” sistemi ile aracınıza takılabilir ve bağlanabilir. “ISOFIX” sabitleme sistemine sahip çocuk koltuklarını Škoda Škoda orijinal aksesuarlarından temin edebilirsiniz. Tam bir montaj tarifi, çocuk koltuğu ile birlikte verilmektedir. UYARI! Tutma halkaları sadece “ISOFIX” sistemli çocuk koltukları için geliştirilmiştir. Bu yüzden diğer çocuk koltuklarını, kemerlerini veya nesneleri tutma halkalarına hiç bir zaman bağlamayınız - Ölüm tehlikesi! Bir başka araç için satın almış olduğunuz “ISOFIX” sistem bağlantısı olan bir çocuk koltuğunu kullanmadan önce, bu çocuk koltuğunun aracınıza uygun olup olmadığını bir yetkili servisten öğreniniz. “ISOFIX” sistem bağlantısı olan bazı çocuk koltuklarını, üç noktalı normal emniyet kemerleri ile birlikte kullanabilirsiniz. Çocuk koltuğunun takılmasında ve sökülmesinde, koltuk üreticisinin talimatına lütfen mutlaka dikkat ediniz. Şek. 128 Tutma halkaları (ISOFIX Sistemi) / ISOFIX çocuk koltuğunun, monte edilmiş olan bağlantı parçalarına yerleştirilmesi Arka dış koltuk arkalık ve oturma yüzeyleri arasında “ISOFIX” sistemli bir çocuk koltuğunun sabitlenmesi için iki adet tutma halkası bulunur. Not Vücut ağırlıkları yakl.18 kg ağırlığa kadar çocuklar için şu anda “ISOFIX” sistem bağlantısı olan çocuk koltukları temin edilebilmektedir. Bu yakl. 4. yaşa denk gelir. Çocuk koltukları “Top Tether” sistemi ile de donatılabilir sayfa 136. A , arkalık ve koltuk yüzeyi arasındaki tutma halkalarına A B – Bağlantı parçalarını A takınız şek. 128. – Çocuk koltuğunun kilitleme kollarını tutma halkalarına duyulabilir bir sesle yerine oturuncaya kadar itiniz şek. 128. – Çocuk koltuğunun her iki tarafından bir çekme testi yapınız. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları 135 Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 136 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 136 Çocukların emniyetli şekilde taşınması “Top Tether” sistemi ile çocuk koltuğunun bağlanması Şek. 129 Arka koltuk: Top Tether Bazı ülkelerdeki ulusal kurallar “Top Tether” sistemli çocuk koltukları için arka koltukların sabitleme kancaları ile donatılmasını talep etmektedir şek. 129. Takma ve sökme işlemlerini her zaman çocuk koltuğu üreticisinin verdiği kılavuza göre yürütünüz. UYARI! “Top Tether” sistemli çocuk koltuklarını sadece öngörülen noktalara şek. 129 sabitleyiniz. Aracınıza asla kendiniz uyarlamamalısınız. Örneğin vida veya başka sabitleme yöntemi kullanmamalısınız. Çocuk koltuklarını kullanırken önemli emniyet talimatlarına uyunuz sayfa 130. Not “Top Tether” sisteminin geri kalan kemer kısmını, çocuk koltuğunda bulunan kumaş çantaya yerleştiriniz. s3j8.4.book Page 137 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Akıllı teknoloji 137 Sürüş Uyarıları Akıllı teknoloji Elektronik dengeleme programı (ESP)* ESP sistemi aracı dengelemek için yardım ettiği sırada (örn. bir tekerleği frenlemek), gösterge panelindeki kontrol lambası yanar. Genel ESP sistemi kapatılamaz, sayfa 138, şek. 130 tuşuna basarak sadece ASR sistemi kapatılır. ASR sistemi devre dışı olduğunda, kontrol lambası yanar sayfa 30. Genel ESP, fiziksel sınır şartlarındaki sürüş koşullarında (örneğin hızlı girilen virajdaki gibi) aracınızın kontrolünü sağlamanıza yardım eder. Yol şartlarına bağlı olarak savrulma tehlikesi azalır ve böylece aracın sürüş dengesi iyileşir. Sistem tüm hızlarda çalışır. Elektronik dengeleme programına aşağıdaki sistemler entegre edilmiştir: Elektronik diferansiyel kilidi (EDS); Anti patinaj sistemi (ASR); ESP sistemi, ABS ile birlikte çalıştığı için, bir ABS arızasında ESP kontrol lambası da yanar. Kontrol lambası , motor çalıştıktan hemen sonra yanarsa, ESP sistemi teknik nedenlerden dolayı kapatılmış olabilir. Böyle bir durumda, kontağı kapatıp açarak ESP sistemini tekrar devreye sokabilirsiniz. Kontrol lambası söndüğü zaman, ESP sistemi tamamen çalışır durumdadır. Anti blok sistem (ABS); UYARI! Fren yardımcısı; Yokuş yukarı çıkma yardımcısı. Etki etme şekli ESP, motor çalıştığı zaman otomatik olarak devreye girer ve bir kendi kendine test yapar. ESP kontrol ünitesi her sistemin verilerini işler. Bunun haricinde, yüksek hassasiyetli sensörler tarafından hazır duruma getirilen ek ölçüm verilerini de işler. Aracın kendi dikey ekseni etrafındaki dönüş hızı, araç yanal ivmelenmesi, fren basıncı ve direksiyonun dönüş açısı. Direksiyon hareketinin ve aracın hızının yardımıyla sürücünün yön isteği belirlenir ve sürekli olarak aracın gerçek davranışı ile karşılaştırılır. Örneğin aracın savrulmaya başlaması gibi durumlarda, ESP sistemi, ilgili tekerleği otomatik olarak frenler. Araç, tekerlekteki frenleme sırasında etki eden kuvvetler tarafından tekrardan dengelenir. Aracın önü viraj dışına çıkma eğilimi içerisindeyken, fren sistemine müdahale arka iç tekerleğe etki eder, arka kısmı viraj dışına çıkma eğiliminde olan araçta fren sistemine müdahale ilk önce dış tekerleğe etki eder. Bu fren müdahalesine sesler de eşlik eder. Kullanım ESP sisteminde bir arıza olduğunda, kontrol lambası sürekli yanar. Emniyet Sürüş Uyarıları ESP sistemi ile de aracın fiziksel sınırlarının aşılması mümkün değildir. ESP sistemi olan araçlarda bile, sürüş şeklinizi yol ve trafik durumuna göre uyarlamalısınız. Bu durum daha ziyade kaygan ve ıslak yol için geçerlidir. Artan emniyet imkanı, sizi bir emniyet riskine girme konusunda kışkırtmamalıdır Kaza tehlikesi ! Not ESP'nin hatasız çalışmasını sağlamak için, dört tekerlekte de mutlaka aynı lastikler takılmış olmalıdır. Lastiklerin farklı yuvarlanma çevreleri, motor veriminin istenmeyen azalmasına yol açabilir. Araçtaki değişiklikler (örn. motorda, frenlerde, tekerlek ve alt düzende veya lastik ve jantların diğer kombinasyonları) ESP'nin çalışmasına etki edebilir sayfa 181, “Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi”. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 138 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 138 Akıllı teknoloji Anti patinaj sistemi (ASR)* Örnekler: Çekiş kontrol sistemi, hızlanma esnasında tahrikli tekerleklerin patinaj yapmasını önler. Kar zincirleriyle sürüş sırasında; Derin kar üzerindeki veya gevşek zemindeki sürüş sırasında; Çamura saplanan aracın serbest bir şekilde sallanması durumunda. Daha Sonra ASR'yi (TCS) tekrar devreye sokmalısınız. UYARI! Sürüş tarzını, mutlaka daima yol ve trafik durumuna göre uyarlamalısınız. Artan emniyet imkanı, sizi bir emniyet riskine girme konusunda kışkırtmamalıdır - Kaza tehlikesi ! Şek. 130 ASR düğmesi Genel Fazla elverişsiz yol şartları durumunda, ASR vasıtasıyla kalkış, hızlanma ve rampa çıkma önemli derecede kolaylaşır veya mümkün olur. Etki etme şekli ASR, motor çalıştığı zaman otomatik olarak devreye girer ve bir kendi kendine test yapar. Bu sistem ABS sensörlerinin yardımıyla tahrikli tekerleklerin devir sayılarını denetler. Eğer tekerlekler patinaj yaparsa, tahrik gücü motor devrinin otomatik olarak azaltılmasıyla yol şartlarına uyarlanır. Sistem tüm hızlarda çalışır. ASR, ABS ile bağlantılı olarak çalışır sayfa 140, “Anti blok sistem (ABS)”. Bir ABS arızasında ASR fonksiyonu da devre dışı kalır. ASR'deki bir arıza durumunda, gösterge panelindeki ASR kontrol lambası yanar sayfa 30. Devreden çıkarma ASR sistemini isteğinize göre şek. 130 'daki tuşa basarak devreden çıkarabilir veya tekrar devreye sokabilirsiniz. ASR devre dışında iken, gösterge panelindeki ASR kontrol lambası yanar sayfa 30. ASR, normal olarak daima devrede olmalıdır. Sadece belli istisna durumlarında, eğer kayma isteniyorsa, sistemi devreden çıkarmak maksada uygun olabilir. Not ASR'nin (TCS) hatasız çalışmasını sağlamak için, dört tekerlekte de mutlaka aynı lastikler takılmış olmalıdır. Lastiklerin farklı yuvarlanma çevreleri, motor veriminin istenmeyen azalmasına yol açabilir. Araçtaki değişiklikler (örn. motorda, frenlerde, tekerlek ve alt düzende veya lastik ve jantların diğer kombinasyonları) ASR'nin çalışmasına etki edebilir sayfa 181, “Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi”. Elektronik diferansiyel kilidi (EDS)* Elektronik diferansiyel kilidi herhangi bir tekerleğin patinaj yapmasını önler. ESP'li araçlar, bir elektronik diferansiyel kilidi (EDS) ile donatılmıştır. Genel Fazla elverişsiz yol şartları durumunda, EDS vasıtasıyla kalkış, hızlanma ve rampa çıkma önemli derecede kolaylaşır veya mümkün olur. Etki etme şekli EDS, otomatik olarak etki eder, yani sürücü hiç karışmadan. EDS sistemi, ABS sensörlerinin yardımıyla tahrikli tekerleklerin devir sayılarını denetler. Eğer kaygan bir zeminde sadece bir tekerlek patinaj yapıyorsa, tahrikli tekerlekler arasında bir devir sayısı farkı ortaya çıkar. EDS, patinaj yapan tekerleği frenler ve diferansiyel diğer tahrik s3j8.4.book Page 139 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Akıllı teknoloji tekerleğine daha büyük bir tahrik kuvveti aktarır. Bu kontrol işlemi kendisini seslerle belli eder. Frenlerin aşırı ısınması Frenlenen tekerleğin diskli freninin çok fazla ısınmaması için, EDS sistemi alışılmamış güçlü talep durumunda otomatik olarak devreden çıkar. Araç çalışır durumda kalır ve EDS sistemi olmayan bir aracın aynı özelliklerine sahip olur. Fren soğur soğumaz, EDS tekrar otomatik olarak devreye girer. Islaklık veya yola serpilen tuz Belli durumlarda, örn. sudan geçişlerden sonra, şiddetli sağnak yağışlarda veya oto yıkamadan sonra, frenlerin tesiri, ıslak veya kışın buzlanmış fren disklerinden dolayı azaltılmış şekilde kullanılabilir. Frenleri mümkün olan en kısa sürede mutlaka birçok kere fren yaparak kuru frenlenir durumuna getirmelisiniz. Tuz serpilmiş yollarda yapılan sürüşlerde de, eğer uzun süredir fren yapmadıysanız, tüm fren tesiri azaltılmış olarak kullanılabilir. Fren disklerindeki ve fren balatalarındaki tuz tabakası frenleme sırasında önce mutlaka sıyrılmalıdır. Korozyon UYARI! Düzenli olarak kaygan olan bir yoldaki hızlanmada, örn. buz veya kar üzerinde, lütfen çok dikkatli gaz veriniz. Tahrikli tekerlekler, EDS'ye rağmen patinaj yapabilirler ve böylece sürüş dengesi etkilenir - Kaza tehlikesi! EDS sistemi olan araçlarda bile, sürüş tarzınızı yol ve trafik durumuna göre uyarlamalısınız. Artan emniyet imkanı, sizi bir emniyet riskine girme konusunda kışkırtmamalıdır - Kaza tehlikesi ! Not ABS, ASR veya ESP kontrol lambaları yanıyorsa, hata EDS'de olabilir. Lütfen en kısa zamanda bir yetkili servisi arayınız. Araçtaki değişiklikler (örn. motorda, frenlerde, tekerlek ve alt düzende veya lastik ve jantların diğer kombinasyonları) EDS'nin çalışmasına etki edebilir sayfa 181, “Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi”. Eğer araç uzun süre park halinde bırakılmışsa ve fren sistemi çok fazla kullanılmamışsa, fren disklerinde korozyon ve balatalarda kirlenme oluşur. Fren sistemini fazlaca kullanmıyorsanız, yüzeyde korozyon mevcut ise, fren disklerinin temizlenmesi için yüksek hızda kuvvetli frenler yapılmasını tavsiye ederiz . Fren sisteminde arıza Fren yolunun birdenbire uzadığını ve fren pedalı hareketinin daha uzun olduğunu fark ettiğiniz zaman, muhtemelen çift devreli fren sisteminin bir fren devresi çalışmamaktadır. Problemin giderilmesini sağlamak üzere hiç zaman kaybetmeden en yakın yetkili servise gidiniz. Oraya giderken hızınızı azaltarak sürünüz ve bu arada kendinizi daha yüksek fren pedalı baskısına göre ayarlayınız. Düşük fren hidroliği seviyesi Fren hidrolik seviyesi çok düşük olduğunda, fren sisteminde arızalar ortaya çıkabilir. Fren hidroliğinin seviyesi elektronik olarak denetlenir sayfa 31, “Fren sistemi ”. Frenler Frenleme etkisini olumsuz etkileyen nedir? Fren balatalarının aşınması büyük ölçüde kullanım şartlarına ve sürüş tarzına bağlıdır. Eğer sık olarak şehir içi ve kısa mesafe trafiğinde veya çok sportif sürüyorsanız, fren balatası kalınlığını iki servis muayenesi arasında da bir yetkili servise kontrol ettirmelisiniz. Emniyet UYARI! Frenleri kurutma ve fren sistemini temizlemek amacıyla yapılan frenlemeleri sadece trafik şartları buna izin veriyorsa yapınız. Diğer araç kullanıcıları tehlike altına atılmamalıdır. Aşınma Kullanım 139 Sürüş Uyarıları Sonradan bir ön spoyler, jant kapağı vs. takıldığında, ön tekerlek frenlerine giden hava akımının mutlaka engellenmemesi sağlanmalıdır, aksi halde fren sistemi çok ısınabilir. Yeni fren balatalarının yaklaşık 200 kilometreye kadar henüz hiç bir tam frenleme etkisi olmadığını göz önünde bulundurunuz. Fren balataları, en Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 140 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 140 Akıllı teknoloji UYARI! Devamı elverişli sürtünme kuvvetini geliştirmeden önce mutlaka “sürtünerek alışmalıdırlar”. Biraz azalmış fren kuvvetini bununla birlikte fren pedalına kuvvetli bir şekilde basarak dengeleyebilirsiniz. Bu uyarı aynı zamanda gerektiğinde ileride değiştirilen fren balataları için de geçerlidir. Dikkat! Fren yapmak zorunda olmadığınız zaman, fren pedalına hafifçe de olsa basmayınız. Bu durum frenlerin aşırı ısınmasına yol açar ve dolayısıyla daha uzun bir fren yolu ve daha fazla aşınma meydana getirir. Yokuş aşağı uzun olan bir mesafeyi gitmeden önce, hızınızı lütfen azaltınız, bir sonraki düşük vitese geçiniz (düz şanzıman) veya daha düşük bir sürüş kademesi seçiniz (otomatik şanzıman). Böylelikle motorun frenleme etkisinden yararlanır ve frenlerin yükünü alırsınız. Eğer ilaveten mutlaka frenlemeniz gerekiyorsa, bunu bir anda değil, aksine aralıklı olarak yapınız. Not 60 km/saatten daha yüksek hızlarda acil frenleme durumunda, veya 1,5 saniyeden daha uzun süren bir ABS müdahalesinde, fren lambası otomatik olarak yanıp söner. Aracın hızı 10 km/saatin altına indikten sonra veya araç durmuş ise, fren lambasının yanıp sönmesi sona erer ve flaşör sistemi devreye girer. Tekrar hızlanıldığında veya kalkış yapıldığında flaşör sistemi otomatik olarak devre dışı olur. Fren güçlendirici UYARI! Devamı Alışılmış şekilde duramayacağınız için, bir kaza meydana gelebilir veya ciddi yaralanmalar olabilir. Anti blok sistem (ABS) ABS, frenleme sırasında tekerleklerin bloke olmasını önler. Genel ABS, aktif sürüş güvenliğinin yükseltilmesine oldukça katkıda bulunur. ABS fren sistemi olmayan araçlara karşın, kaygan bir yoldaki tam frenleme durumunda tekerlekler bloke olmadığı için, mümkün olan en iyi direksiyon hakimiyeti muhafaza edilir. Buna rağmen, ABS'nin her türlü şartlar altında fren yolunu kısaltacağını beklememelisiniz. Örneğin iri kum veya yeni yağmış kar üzerinde fren yolu, dikkatli ve yavaş sürseniz bile, biraz uzun olabilir. Etki etme şekli Yaklaşık 20km/saatlik bir araç hızına erişildiğinde, 1 saniye süre ile bir pompa sesi duyabileceğiniz bir otomatik bir test işlemi başlar. Eğer bir tekerlek aracın sürüş hızı için çok düşük çevre hızına ulaşırsa ve bloke olmaya eğilim gösterirse, o zaman bu tekerlek üstündeki fren basıncı azaltılır. Bu kontrol işlemi, seslerle birleşmiş şekilde fren pedalının titreşimli hareketiyle kendini belli eder. Böylece sürücü olarak siz, tekerleklerin bloke olmaya eğilimli oldukları bilgisinden haberdar olursunuz (ABS kontrol bölgesi). ABS'nin bu frenleme sırasında en uygun şekilde kontrol edilebilmesi için, fren pedalını mutlaka basılı olarak tutmalısınız. Asla ayağınızı fren pedalından çekmeyiniz! Fren güçlendirici, fren pedalıyla ürettiğiniz basıncı kuvvetlendirir. Gerekli basınç, sadece motor çalışırken hazır duruma gelir. UYARI! Araç durmadan önce hiç bir zaman motoru durdurmayınız. Fren güçlendirici sadece motor çalıştığı zaman devredir. Durdurulmuş motorda fren yapmak için, daha fazla kuvvet uygulamak zorunda kalırsınız. UYARI! ABS sistemi de aracınızın fiziksel sınırlarını değiştiremez. Bunu özellikle aracınızı düz ve ıslak yollarda sürerken unutmayınız. ABS, kontrol bölgesine geldiğinde, aracın hızını hemen yola ve trafik şartlarına uydurunuz. ABS nedeniyle artan emniyet imkanı, sizi bir emniyet riskine girme konusunda kışkırtmamalıdır - Kaza tehlikesi! Bir ABS arızası durumunda, normal fren sisteminiz hala tam kapasite ile çalışır durumdadır. Derhal bir yetkili servis arayınız ve sürüş tarzınızı ABS'deki s3j8.4.book Page 141 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Akıllı teknoloji UYARI! Devamı arızaya uyarlayınız, zira arızanın kapsamının ve fren etkisindeki kısıtlamanın ne kadar büyük olduğunu bilemezsiniz. Eğer ABS'de bir arıza ortaya çıkarsa, bu durum kontrol lambası tarafından gösterilir sayfa 31. Araçtaki değişiklikler (örn. motorda, frenlerde, tekerlek ve alt düzende veya lastik ve jantların diğer kombinasyonları) ABS'nin çalışmasına etki edebilir sayfa 181, “Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi”. Fren yardımcısı* Fren yardımcısı, kuvvetli bir frenleme (örn. tehlike anında) durumunda fren kuvvetini yükseltir ve fren sisteminde gerekli olan basıncın hızlı şekilde oluşmasını gerçekleştirir. Sürücülerin çoğunluğu tehlike durumlarında gerçi zamanında fren yaparlar, fakat fren pedalına yeterince kuvvetli basamazlar. Böylece azami araç frenlemesine ulaşılamaz ve araç bir ilave yol kat eder. Fren yardımcısı, fren pedalına çok hızlı basıldığı zaman devreye girer. O zaman normal frenlemeye göre çok daha büyük bir fren basıncı meydana gelir. Böylelikle fren pedalının göreceli olarak düşük kuvvetle basılması durumunda da, aracın azami frenlenmesi için gerekli olan, yeterli basınç en kısa süre içinde fren sisteminde oluşturulabilir. Mümkün olan en kısa fren yoluna erişmek için, fren pedalına mutlaka sert basmaya devam etmelisiniz. Fren yardımcısı, fren sisteminde gerek duyulan basıncı hızla oluşturarak acil durumlarda daha kısa bir frenleme mesafesi elde etmenize yardımcı olur. ABS'nin üstünlüklerini tam olarak kullanır. Fren pedalını bıraktıktan sonra, fren yardımcısının fonksiyonu otomatik olarak devreden çıkar ve frenler bilinen tarzda çalışır. Fren yardımcısı, ESP sistemini oluşturan parçalardan birisidir. ESP arızasında fren yardımcısının fonksiyonu da bozulur. ESP ile ilgili diğer bilgiler sayfa 137. UYARI! Fren yardımcısı da, gerek duyulan frenleme mesafesi anlamında, aracınızın fiziksel şartlarını aşamaz. Not 141 Sürüş hızınızı, yol ve trafik durumuna uyarlayınız. Fren yardımcısının sağladığı artan güvenlik imkanı, sizi yükselen bir güvenlik riskine girme konusunda kışkırtmamalıdır - Kaza tehlikesi. Yokuş yukarı çıkma yardımcısı* Yokuş yukarı çıkma yardımcısı dik yokuşlarda tırmanmayı kolaylaştırır. Sistem, ayak fren pedalından çekildikten sonra yaklaşık 2 saniye süre ile oluşmuş fren basıncını tutarak yokuş yukarı sürüşü destekler Böylece sürücü yokuşta kalkarken ayağını fren pedalından gaz pedalına, el frenini kullanmadan değiştirebilir. Gaz verildiği oranda fren basıncı da azalır. Araç 2 saniye içinde kalkmazsa, geriye doğru kalkmaya başlar. Yokuş çıkma yardımcısı sürücü kapısı kapalı ise, % 3 meyilden itibaren devreye girer. Eğimlerde ileri veya geri yönde kalkışlarda devrededir. Yokuş aşağı inişlerde devrede değildir. Elektro-hidrolik direksiyon Hidrolik direksiyon, az kuvvetle aracı kullanmanıza olanak sağlar. Direksiyon karakteristiği bir yetkili servis tarafından değiştirilebilir. Dururken direksiyon sonuna kadar çevrilirse, bu servo sisteme çok yüklenir. Bu tip bir çevirme gürültülerden farkedilir. Hidrolik direksiyon bozulduğunda veya duran motorda (araç çekme) araç direksiyonunun kullanılması normal şekilde devam eder. Bununla birlikte direksiyon hareketi için daha fazla güç uygulamak gerekir. Akünün boşaldığı ve motorun ara kablo ile çalıştırıldığı durumda, araç şebekesindeki gerilimin çok düşük olmasından dolayı hidrolik direksiyon sisteminin hidrolik pompası çalışmayabilir. Bu durum, kontrol lambalarının yanması ile belirtilir. Hidrolik direksiyon sistemi, motorun çalışması ile akü belirli bir seviyede doldurulduktan sonra çalışır. Motor aracın kendi aküsü ile çalıştırılabildiğinde de, tekrar çalışır. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 142 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 142 Akıllı teknoloji Hidrolik direksiyon sistemindeki bir arıza durumunda, gösterge panelinde kontrol lambası yanar sayfa 25. Dikkat! Direksiyonu motor çalışırken 15 saniyeden fazla süre ile sonuna dayamayınız - hidrolik direksiyonun hasar görme tehlikesi! Not Sızdıran veya hatalı tertibat için en kısa zamanda bir yetkili servis arayınız. Sürücü sportif olarak kullanıyorsa (virajlarda yüksek ivmelenme ve yüksek hız ile). Sistemin temel ayarlaması Lastik hava basıncını değiştirdikten ya da bir veya birden fazla lastiği değiştirdikten sonra sistemin temel ayarı aşağıdaki gibi yapılmalıdır. Lastikleri öngörülen hava basıncı ile şişiriniz sayfa 175. Kontağı açınız. şek. 131 düğmesine 2 saniyeden daha uzun basınız. Basarken tuştaki kontrol lambası yanar. Aynı anda temel değerler kaydedilir. Bu işlem akustik bir sinyal tarafından ve ardından kontrol lambasının sönmesiyle gösterilir. kontrol lambası temel ayarın ardından sönmezse, sistemde bir hata vardır. En Lastik hava basıncı gözetimi* yakındaki bir yetkili servisi arayınız. Fonksiyon tanımı Sistemde temel ayarlama yaptıktan sonra lastiklerin hava basınçlarının “Öğrenme” işlemi ve ardından her bir lastiğin hava basıncının kontrolü gerçekleşir. Kontrol lambası yanar Şek. 131 Lastik hava basıncı kontrol değerini ayarlama tuşu Lastik hava basıncı gözetim sistemi, ABS sensörlerinin yardımı ile her bir tekerleğin hızını ve dolayısıyla yuvarlanma çevresini karşılaştırır. Lastik basıncında önemli bir değişiklik olduğunda ve böylece bir tekerleğin yuvarlanma çevresinin değişmesi durumunda, kumanda panelinde kontrol lambası yanar sayfa 30. Lastik hava basıncı gözetim sistemi şu durumlarda gecikmeli veya aşırı hassas çalışır: Lastiğin yapısı hasarlı ise, Araç tek taraflı yüklenmişse veya tepesinde bir yük varsa, En az bir tekerleğin lastik hava basıncı hafızada kayıtlı ana değerden oldukça düşük ise, kontrol lambası yanar. Lastikleri öngörülen hava basıncı ile şişiriniz sayfa 175, “Lastiklerin dayanım ömrü” ve ardından sistemde bir temel ayarlama yapınız. Kontrol lambası yanıp söner Kontrol lambasının yanıp sönmesi durumunda sistemde bir arıza var demektir. En yakındaki bir yetkili servisi arayınız. Bir aksın tekerlekleri daha fazla yüklenmiş ise (örn. römork çekmek veya yokuş yukarı veya yokuş aşağı sürüş), Araç uygun olmayan kış şartlarında veya gevşek zeminli yollarda sürülürken, Kar zincirleri veya yedek lastik * takılmış ise, UYARI! Kontrol lambası yanıyorsa, hızınızı hemen azaltınız ve kuvvetli fren ve manevralardan kaçınınız. İlk fırsatta hemen durunuz ve lastikleri ve hava basınçlarını kontrol ediniz. Lastiklerin hava basınçlarının doğru olmasından sürücü sorumludur. Bunun için lastik hava basınçları mutlaka düzenli şekilde kontrol edilmelidir. Belirli şartlarda (örn. sportif sürme, kış mevsiminde veya tabanı gevşek yollar) kontrol lambası gecikmeli yanar veya hiç yanmaz. s3j8.4.book Page 143 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Akıllı teknoloji UYARI! Devamı Lastik hava basıncı gözetim sistemi, sürücünün doğru lastik hava basıncının sağlanması sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. Devreye sokulan bir dizel parçacık filtresi veya bununla ilgili bir sorun kontrol ışığıyla gösterilir sayfa 32, “Dizel parçacık filtresi* (Dizel motoru)”. Not Lastik hava basıncı gözetimi: Sistem eşit miktarda basınç kaybını algılayamadığı için, düzenli lastik hava basıncı kontrolünün yerini almaz; Örneğin aniden oluşan bir lastik hasarı gibi çok hızlı lastik basıncı kayıplarında uyaramaz. Bu durumda aracı dikkatlice, direksiyonu sert çevirmeden ve sert fren yapmadan durdurunuz. Dizel parçacık filtresi* (Dizel motoru) Dizel parçacık filtresinde dizel yakıtının yanması sonucu oluşan kurum parçacıkları toplanır ve yakılır. UYARI! Dizel parçacık filtresi çok yüksek sıcaklıklara erişir. Bu yüzden, kızgın filtrenin kuru çimlere veya başka yanabilir malzemeye temas edebileceği yerlere parketmeyiniz - yangın tehlikesi ! Egzoz boruları, katalitik konvertörler, ısı kalkanları veya dizel parçacık filtreleri için hiçbir zaman ek taban koruma veya korozyon önleyici maddeler kullanmayınız. Motor çalışma sıcaklığına ulaşınca bu maddeler alev alabilir yangın tehlikesi! Not Yüksek kükürt oranlı dizel yakıtının kullanılması ile dizel parçacık filtresinin ömrü büyük ölçüde kısalabilir. Hangi ülkelerde yüksek bir kükürt oranlı dizel yakıt olduğunu Škoda servisinizden öğrenebilirsiniz. Şek. 132 Araç veri plaketi Aracınızın bir dizel parçacık filtresi ile donatılıp donatılmadığını araç veri plaketindeki 7GG, 7MB veya 7MG kodundan öğrenebilirsiniz, bkz. şek. 132. Araç veri plaketi, bagaj bölmesinin tabanında bulunur ve ayrıca servis planına da yapıştırılmıştır. Bu dizel parçacık filtresi egzoztaki kurum parçacıklarını neredeyse tamamen süzer. Kurum bu dizel parçacık filtresinde birikir ve düzenli olarak yakılır. Bu işlemi desteklemek için, sürekli kısa mesafeli sürüşler yapmamanınızı öneririz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları 143 Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 144 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 144 Araç kullanma ve çevre Araç kullanma ve çevre İlk 1.500 kilometre ve sonrası Yeni motor İlk 1.500 kilometrede motor mutlaka alıştırılmalıdır. 1.000 kilometreye kadar – Takılmış olan vitese ait azami hızın 3/4'ünden daha hızlı gitmeyiniz, yani izin verilen azami motor devrinin 3/4'üne kadar. – Tam gaz vermeyiniz. – Yüksek motor devirlerinden kaçınınız. – Aracı römork ile birlikte kullanmayınız. 1 000 ile 1 500 kilometre arası – Sürüş gücünü takılmış olan vitesin tam hızına kadar yavaş yavaş yükseltiniz, yani izin verilen en yüksek devir sayısına kadar. Motor, eğer tüm hareketli parçalar birbirine alıştıysa, ilk kullanım saatlerinde daha sonraya nazaran daha fazla sürtünme gösterir. İlk 1.500 kilometredeki sürüş tarzı bu alıştırma işleminin kalitesini belirler. Alıştırma süresinden sonra da aracı hiç bir zaman gereksiz yüksek motor devirlerinde sürmemelisiniz. İzin verilen azami motor devri kilometre saatinin skalasındaki kırmızı bölgenin başlangıcı ile işaretlenmiştir. Düz şanzımanlı araçlarda en geç kırmızı bölgeye ulaşınca bir üst vitese geçiniz. Hızlanma durumundaki (gaz verme) olağan dışı yüksek motor devir sayıları, otomatik olarak sınırlandırılır, ancak motor yanlış vites küçültmeden kaynaklanan yüksek devir sayılarına karşı korunmaz, böylece devir sayısındaki ani yükselme izin verilen azami devir sayısını geçebilir ve motora zarar verebilir. Düz şanzımanlı araçlar için diğer taraftan şu da geçerlidir: Aracınızı çok düşük devir sayısı ile sürmeyiniz. Motor artık düzgün dönmüyorsa, vitesi küçültünüz. Dikkat! Bütün hız ve devir bilgileri sadece çalışma sıcaklığındaki motor için geçerlidir. Soğuk motoru hiçbir zaman yüksek devirlere çıkarmayınız - ne araç dururken, ne de her bir viteste giderken. Çevre Notu Aracı gereksiz yüksek motor devrinde sürmeyiniz - erken vites yükseltme yakıt tasarrufu sağlar, aracın çalışma sesini azaltır, çevreyi korur ve motorun ömrünü ve güvenirliğini iyi duruma getirir. Yeni lastikler Yeni lastikler mutlaka “alıştırılmalıdır”, zira başlangıçta onların yol tutuş kabiliyeti en elverişli durumda değildir. Bu konuya ilk 500 kilometrede mutlaka dikkat etmelisiniz ve özellikle dikkatli sürmelisiniz. Yeni fren balataları Yeni fren balatalarının yaklaşık 200 kilometreye kadar henüz hiç bir tam frenleme etkisi olmadığını göz önünde bulundurunuz. Fren balataları, en elverişli sürtünme kuvvetini geliştirmeden önce mutlaka “sürtünerek alışmalıdırlar”. Biraz azalmış fren kuvvetini bununla birlikte fren pedalına kuvvetli bir şekilde basarak dengeleyebilirsiniz. Bu uyarı aynı zamanda gerektiğinde ileride değiştirilen fren balataları için de geçerlidir. Rodaj döneminde frenlere özellikle yüklenmekten kaçınmalısınız. Burada geçerli olanlar, örn. şiddetli frenlemeler, özellikle çok yüksek hızlarda veya sollamalar. s3j8.4.book Page 145 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Araç kullanma ve çevre 145 Katalitik konvertör Egzoz gazı temizleme sisteminin (Katalitik konvertör) mükemmel çalışması, aracın çevreyi koruyucu şekilde kullanılması bakımından önemli bir anlam taşır. Eğer sürüş esnasında hatalı ateşlemeler, güç düşüşü ve kötü motor çalışması algılarsanız, hızı hemen azaltınız ve aracı en yakın yetkili servise kontrol ettiriniz. Tarif edilen belirtiler ateşleme sisteminin bir hatasından kaynaklanabilir. Yanmamış yakıt, egzoz gazı sistemine girerek, katalitik konvertöre zarar verebilir. Çevre Notu Lütfen aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz: – Benzin motorlu araçlarda sadece kurşunsuz benzin kullanınız sayfa 160, “Benzin türleri”. – Hiçbir zaman tamamen boş depo ile araç kullanmayınız. Egzoz sistemi uygun çalışıyorsa bile, motorun belli çalışma şartlarında kükürt kökenli bir egzoz gazı kokusu meydana gelebilir. Bu durum yakıtın kükürt içeriğine bağlıdır. Bir başka üreticinin kurşunsuz süper benzinini almak veya depoyu bir başka yakıt istasyonundan doldurmak çoğunlukla yeterli olur. – Sürüş esnasında kontağı kapatmayınız. – Motora çok fazla yağ doldurmayınız sayfa 166, “Motor yağının ilave edilmesi”. Ekonomik ve çevreye duyarlı olarak sürüş – Aracı 50 metreden daha uzun çekerek çalıştırmayınız sayfa 191, “Aracın itilerek çalıştırılması”. Genel Aracınızı kurşunsuz benzinin mevcut olmadığı bir ülkede kullanmak zorunda kaldığınız zaman, daha sonra katalitik konvertör yükümlülüğü olan bir ülkede katalitik konvertörü mutlaka değiştirtmelisiniz. UYARI! Katalitik konvertörde ortaya çıkabilen yüksek sıcaklıklardan dolayı aracı, katalitik konvertör, aracın altında bulunan kolay yanabilir maddelerle temas etmeyecek şekilde park etmelisiniz - Yangın tehlikesi! Egzoz boruları, katalitik konvertörler veya ısı kalkanları için hiçbir zaman ek taban koruma veya korozyon önleyici maddeler kullanmayınız. Sürüş esnasında bu maddeler alev alabilir - Yangın tehlikesi! Dikkat! Katalitik konvertörlü araçlarda yakıt deposu tamamen boş iken araç hiç bir zaman sürülmemelidir. Düzensiz yakıt beslemeden dolayı hatalı ateşlemeler meydana gelebilir. Yanmamış yakıt, egzoz gazı sistemine girerek, katalitik konvertöre zarar verebilir. Deponun yalnızca bir kez kurşunlu benzinle doldurulması bile katalitik konvertörün arızalanmasına yol açar. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kişisel sürüş tarzı önemli bir faktördür. Yakıt tüketimi, çevre koruma ve motor, fren ve lastiklerin aşınması, esas itibariyle üç faktöre bağlıdır: Kişisel sürüş tarzı; Kullanım şartları; Teknik ön koşullar. Öngörülü ve ekonomik sürüş tarzı ile yakıt tüketimini kolaylıkla %10-15 azaltabilirsiniz. Bu bölüm size, çevrenin ve aynı zamanda kesenizin yükünü hafifleten bazı ipuçları vermek amacını taşır. Tabiidir ki ayrıca yakıt tüketimi sürücünün hiç bir etkisinin olmadığı noktalardan da etkilenir. Tüketimin, örn. kışın veya ağırlaşmış şartlarda, kötü yol koşullarında, römork çekilmesinde vs. yükselmesi normaldir. Bu araç, fabrika çıkışında tasarruflu tüketim ve ekonomik kullanım ile ilgili teknik ön koşullara sahiptir. Çevreye verilen zararın en düşük düzeyde olmasına özel bir önem verilmiştir. Bu özelliklerden en iyi şekilde yararlanmak ve bunları gündemde tutmak için, bu bölümde aşağıda bulunan uyarılara dikkat edilmesi gereklidir. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 146 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 146 Araç kullanma ve çevre Araç kullanırken öngörülü olma Not Bir araç en fazla yakıtı hızlanma sırasında tüketir. Gereksiz yere hızlanmaktan ve fren yapmaktan kaçınınız. Öngörülü bir şekilde araç kullanırsanız, daha az fren yapmak ve buna bağlı daha az hızlanmak zorunda kalırsınız. Mümkün olduğu zamanlar, örneğin ilerideki trafik lambalarının kırmızı yandığının fark edildiğinde, aracın yavaşlayarak durmasını sağlayınız. Bununla ilgili çok fonksiyonlu göstergedeki* sayfa 19 bilgilere de bakınız. Tam gazdan kaçınma Aracı yavaş sürmek, yakıt tasarrufu demektir. Enerji tasarruflu vites değiştirme Erken vites büyütme yakıt tasarrufu sağlar. Şek. 134 l / 100 km cinsinden yakıt tüketimi ve km/saat cinsinden hız Şek. 133 Yakıt tüketimi Düz şanzıman – Birinci viteste sadece yaklaşık bir araç boyu gidiniz. – Her zaman 2.000 ila 2.500 devir sayısına eriştiğinizde vites büyütünüz. Otomatik şanzıman – Gaz pedalına yavaş basınız. Fakat Kick-down konumuna kadar basmayınız. Yakıt tasarruf etmenin etkili bir yolu, vitesi erken büyütmektir. Aracı gereksiz yere yüksek devirde kullanan kişiler, daha fazla yakıt tüketir. şek. 133, her bir vites için yakıt tüketiminin hıza olan oranını göstermektedir. 1. viteste yakıt tüketimi en yüksektir. En yüksek viteste ise en düşüktür. Erken vites büyütmek ve geç vites küçültmek yakıt tüketimini düşük tutar. Hassas bir şekilde, yavaş yavaş gaz vermek, sadece yakıt tüketimini ciddi bir şekilde azaltmaz, aynı zamanda çevre kirliliğine ve aracınızın aşınmasına da olumlu yönde etki eder. Aracınızın azami hızını mümkün olduğunca hiç bir zaman kullanmamalısınız. Yakıt tüketimi, zararlı madde emisyonu ve sürüş sesleri yüksek hızlarda aşırı bir oranda artar. şek. 134 göstergesi, yakıt tüketimi ile hızın arasındaki oranı gösterir. Eğer aracınızın mümkün olan azami hızını sadece 3 /4 nispetinde kullanırsanız, yakıt tüketimi yarıya düşer. Rölantinin düşürülmesi Rölantinin de yakıt maliyeti vardır. Trafik sıkışıklığında, hemzemin geçitte ve trafik lambalarının uzun olan kırmızı safhasında beklerken, motoru durdurmanıza değer. 30-40 saniyelik motor duruşunda tasarruf edilen yakıt bile, motorun yeniden çalıştırılması için gerekli olan yakıt miktarından daha büyüktür. Rölantide çalışırken motorun çalışma sıcaklığına gelmesi çok daha uzun zaman alır. Isınma safhasında bununla birlikte aşınma ve zararlı madde atımı özellikle yüksek olur. s3j8.4.book Page 147 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Araç kullanma ve çevre Bunun için motor çalıştıktan sonra hemen aracı sürünüz. Bu arada yüksek devirden kaçınınız. 147 Kısa mesafeli sürüşlerden kaçınılması Kısa mesafelerdeki yakıt sarfiyatı ortalama sarfiyatın üzerindedir. Düzenli bakım Kötü ayarlanmış olan bir motor gereksiz yere yüksek miktarda yakıt sarfeder. Bir yetkili servis tarafından yapılan düzenli bakım ile daha yola koyulmadan önce, yakıt tasarruf için gereken bir ön şartı yerine getirmiş olursunuz. Aracınızın bakım durumu olumlu etkisini sadece trafik emniyeti ve aracın değerini muhafaza etme bakımından göstermez, yakıt tüketimi bakımından da gösterir. Kötü ayarlanmış olan bir motor, normalden % 10 daha yüksek olan bir yakıt tüketimine yol açabilir! Öngörülen bakım çalışmaları, servis planına tamamen uygun olarak bir yetkili servis tarafından yapılmalıdır. Yakıt deposunu doldurduktan sonra yağ seviyesini de kontrol ediniz. Yağ tüketimi, büyük ölçüde motorun yüklenmesine ve devir sayısına bağımlıdır. Yağ tüketimi, sürüş tarzına bağlı olarak 0,5 l/1000 km kadar olabilir. Yeni bir motorun başlangıçta biraz daha fazla yağ harcaması ve yağ tüketiminin en düşük değerine ancak belli bir çalışma süresinin sonunda ulaşması oldukça normaldir. Bu yüzden yeni bir aracın yağ tüketimi hakkında ancak yaklaşık 5.000 km'lik bir kullanımdan sonra fikir sahibi olabilirsiniz. Çevre Notu Sentetik olan hafif çalışma yağlarının kullanımı ile ek bir tüketim azalması elde edebilirsiniz. Sızdırmaları zamanında anlamak için, aracın altını düzenli olarak kontrol ediniz. Aracın altında yağ veya diğer kullanılan sıvılara ait lekeler gördüğünüz zaman, aracınızı lütfen yetkili bir serviste kontrol ettiriniz. Şek. 135 Çeşitli sıcaklıklardaki l/100 km cinsinden yakıt tüketimi – Motor soğuk ise, 4 km'nin altındaki mesafeleri gitmekten kaçınınız. Tüketimin ve zararlı madde emisyonunun etkili bir şekilde azalması için, önce motor ve katalitik konvertör mutlaka en elverişli çalışma sıcaklıklarına ulaşmış olmalıdırlar. Soğuk motor, çalıştıktan sonra direkt olarak 15-20 l/100 km yakıt tüketir. Yaklaşık bir kilometre sonra tüketim 10 l/100 km değerine düşer. Motor, ancak yaklaşık 4 ila 10 kilometre sonra çalışma sıcaklığındadır (dış sıcaklığa ve motora bağlı) ve tüketim normal duruma gelir. Bu yüzden kısa mesafeleri sürmekten mümkün olduğunca kaçınmalısınız. Bu bağlamda karar verici unsur ayrıca çevre sıcaklığıdır. şek. 135 no'lu grafik, aynı mesafe için, bir kere +20 °C'deki ve bir kere -10 °C'deki farklı yakıt tüketimini göstermektedir. Aracınızın yakıt tüketimi kış mevsiminde yaz mevsimine nazaran daha yüksektir. Lastik hava basıncına dikkat edilmesi Doğru olan lastik hava basıncı yakıt tasarrufu sağlar. Lastik hava basınçlarının doğru olduğuna daima dikkat ediniz. Lastik hava basıncı az olduğu zaman, yuvarlanma direnci yükselir. Böylece sadece yakıt tüketimi artmaz, ayrıca lastik aşınması çoğalır ve sürüş yeteneği kötüleşir. Lastik hava basıncını daima lastikler soğuk iken kontrol ediniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 148 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 148 Araç kullanma ve çevre Kış lastiklerini yıl boyunca kullanmayınız, zira bundan dolayı yakıt maliyeti % 10'a kadar artar. Bunun dışında çok ses yaparlar. Çevre uyumluluğu Gereksiz fazla yük taşınması Yeni Škoda'nızın tasarımında, malzeme seçiminde ve üretiminde çevre koruma önemli bir rol oynamaktadır. Diğerlerinin yanı sıra aşağıdaki noktalara özellikle dikkat edilmiştir. Fazla yükün taşınması yakıt sarfiyatı demektir. Her kilogram fazla ağırlık yakıt tüketimini arttırdığından, gereksiz fazla yüklerden kurtulmak için, bagaj bölümüne dikkat etmeye değer. Özellikle şehir trafiğinde, sıkça hızlanma zorunluluğu olduğunda, aracın ağırlığı yakıt tüketimine ciddi olarak etki eder. Yakıt tüketiminin 100 kg ağırlık başına yaklaşık olarak 1 l/100 km şeklinde yükselmesi pratik kural olarak geçerlidir. Çoğunlukla bir portbagaj, artık ihtiyaç olmamasına rağmen, rahatlık nedeniyle monte edilmiş olarak kalır. Aracınız artan hava direnci dolayısıyla boş olan portbagajla birlikte 100-120 km/saat'lik bir hızda normalden yaklaşık 1 l daha fazla yakıt tüketir. Elektrik enerjisi tasarrufu Elektrik akımı üretmek yakıt tüketir. – Artık ihtiyacınız yok ise, elektrik tüketen aksamı kapatmalısınız. Motor çalışırken alternatör yardımıyla elektrik akımı üretilir ve kullanıma hazır edilir. Araç şebekesinde ne kadar çok elektrikli tüketici açıksa, alternatörün çalışması için o kadar fazla yakıt tüketilir. Yakıt tüketiminin yazılı olarak kontrolü Kendi yakıt tüketimini kontrol etmek isteyen, bir seyir defteri tutmalıdır. Masrafı oldukça düşüktür, fakat bununla uğraşmaya değer. Böylece herhangi bir değişikliği (olumlu ve olumsuz) erken tespit edebilirsiniz ve - eğer gerekli ise - buna karşı bir girişimde bulunursunuz. Yakıt tüketimini yüksek bulduğunuz zaman, son olarak deponuza aldığınız yakıt ile aracınızı nerede, ne zaman ve hangi şartlar altında kullandığınızı iyice düşünmelisiniz. Yapısal önlemler Bağlantıların kolay sökülmesi düşünülerek şekillendirilmesi. Modüler yapı tarzı ile kolaylaştırılmış demontaj. Malzemelerin saflaştırılmasındaki iyileşme. Bütün plastik parçaların VDA tavsiyesi 260'a göre tanımlanması. Yakıt tüketiminin ve egzoz gazı emisyonunun CO2 azaltılması. Kaza sırasında yakıt sızıntısının asgariye indirilmesi. Sesin azaltılması. Malzeme seçimi Tekrar kullanılabilen malzemelerin geniş kapsamlı kullanımı. Soğutucu maddesi FCKW'sız (CFC) olan klima sistemi. Hiç kadmiyum kullanılmaz. Hiç asbest kullanılmaz. Plastik malzemelerin “buhar çıkarmasının” azaltılması. Üretim Solvent kullanmadan oyukların korunması. Üreticiden tüketiciye yapılan nakliye için solvent içermeyen koruma maddeleri. Çözücü madde içermeyen yapıştırıcıların kullanılması. Üretimde FCKW 'den (CFC) vazgeçilmesi. Cıvanın hiç kullanılmaması. Su bazlı boyaların kullanımı. Eski araçların geri alınması ve geri dönüşümü Škoda Auto, markasının ve ürünlerinin çevre ve kaynak koruma konusunda gereklerini yerine getirmektedir. Tüm yeni Škoda araçları %95'e kadar yeniden değerlendirilebilir ve prensip olarak11) geri verilebilir. Bir çok ülkede aracınızı geri verebileceğiniz geri s3j8.4.book Page 149 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Araç kullanma ve çevre alma sistemleri kurulmaktadır. Aracınızı geri verdiğinizde, size çevreye uygun olarak yeniden değerlendirileceğine dair bir onay verilir. Özel donanımlı araçlar İleride eski araç geri dönüşümcülerine verilmek üzere, yapılan değişikliklerin teknik belgeleri araç sahibi tarafından korunmalıdır. Çevreye zarar vermeden geri dönüşüm bu şekilde sağlanır. 149 Halojen farlar Farların uyarlanmasını (soldan ve sağdan trafiğe göre yapılmış araçlar için geçerlidir) bir yetkili servis tarafından bir siperliğin değiştirilmesi ile yaptırınız. Halojen far Karşıdan gelen trafikteki sürücülerin gözlerini kamaştırmaktan kaçınmak için, Halojen farlarda farın belirli bölgelerini örtmek gereklidir. Far örtme etiketlerini, Škoda orijinal yedek parça seçeneklerinden alabilirsiniz. Yurt dışında araç kullanma Not Genel Farların üstünün örtülmesi veya çevrilmesi ile ilgili diğer bilgileri yetkili servisten temin edebilirsiniz. Yurt dışında başka durumlar ortaya çıkabilir. Bazı ülkelerde, Škoda servis ağının sınırlı veya hiç kurulmamış olması da mümkündür. Bundan dolayı belli yedek parçaların temin edilmesi biraz karmaşıklaşır ve teknik çalışma personeli onarım çalışmalarını sadece kısıtlı bir kapsamda yapabilir. Çek Cumhuriyetindeki Škoda Auto teşkilatı ve ilgili ithalatçılar, aracınız için teknik hazırlıklar konusunda, gerekli bakım çalışmaları ve onarım imkanları hakkında memnuniyetle bilgi verirler. Kurşunsuz benzin Benzin motorlu araçlar sadece kurşunsuz benzin kullanabilirler sayfa 145. Otomobil kulüpleri kurşunsuz benzin bulunan benzin istasyon zinciri hakkında bilgiler sunmaktadır. Araç hasarlarından kaçınma Kötü yollarda ve ayrıca kaldırımların kenarında, dik rampalarda vs. seyrederken, örn. spoyler, egzoz gibi alçak duran parçaların yere oturmamasına ve böylelikle hasar görmemesine mutlaka dikkat etmelisiniz. Bu durum daha ziyade tekerlek ve alt düzeni alçak olan araçlar (sportif tekerlek ve alt düzen) ve aracın tam yüklü olduğu durumlar için geçerlidir. Yollardaki su birikintilerinden geçmek Farlar Farlarınızdaki kısa huzmeler asimetrik olarak ayarlıdır. Bu farlar aracınızı sürdüğünüz taraftaki yol kenarını daha kuvvetli aydınlatır. Eğer ülke dışında yolun öteki tarafından giderseniz, karşıdan gelenlerin gözlerini kamaştırırsınız. Şek. 136 Su olan yerden geçmek 11) Kullanım Ulusal yasal yönetmeliklerin şartlı olarak yerine getirilmesi. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 150 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 150 Araç kullanma ve çevre Örn. sel basan yollardaki birikintilerden geçilmesi sırasında araca gelecek hasarları önlemek için, şunlara dikkat edin: Yollardaki su birikintilerinden geçmeden önce su derinliğinin tespit edilmesi. Su seviyesi azami olarak aracın alt tabanlığındaki eşiğe kadar gelebilir sayfa 149, şek. 136. Azami olarak yürüyüş hızı ile gidiniz. Daha yüksek bir hız durumunda aracın önünde, suyun motorun hava emme sistemine veya aracın diğer taraflarına girmesine neden olabilen bir dalga meydana gelebilir. Suyun içinde asla durmayınız, asla geri sürüş yapmayınız ve motoru durdurmayınız. UYARI! Suda, çamurda, balçıkta vs. sürmek fren etkisini engeller ve fren yolunu uzatabilir - Kaza tehlikesi! Yollardaki su birikintilerinden geçtikten sonra, ani ve kuvvetli fren manevralarından mutlaka kaçınınız. Yollardaki su birikintilerinden geçtikten sonra, frenleri mutlaka mümkün olduğunca kesintili fren yaparak temizleyiniz ve kurutunuz. Frenleri kurutma ve fren sistemini temizlemek amacıyla yapılan frenlemeleri sadece trafik şartları buna izin veriyorsa yapınız. Diğer araç kullanıcıları tehlike altına atılmamalıdır. Dikkat! Yollardaki su birikintilerinden geçiş durumunda, örneğin motor, şanzıman, katalitik konvertör, alt düzen veya elektrik sistemi gibi araç bölümleri önemli hasarlar görebilir. Karşıdan gelen araçlar, aracınız için uygun olan su yüksekliğini aşabilen dalgalar oluşturabilir. Suyun içinde, su birikintisinden geçişi zorlaştıran veya engelleyebilen yol çökmeleri, çamur veya taşlar gizlenmiş olabilir. Tuzlu suda araç sürmeyiniz. Tuz korozyona neden olabilir. Tuzlu su ile temas etmiş olan tüm araç parçalarını derhal tatlı su ile durulayınız. Not Bir su birikintisinden geçtikten sonra, bir yetkili servise kontrol ettirmenizi öneririz. s3j8.4.book Page 151 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Römorklu sürüş 151 Römorklu sürüş Römork kullanımı Eğer izin verilen çekme yükünü tam olarak kullanmıyorsanız, daha dik rampaları tırmanabilirsiniz. Teknik ön koşullar Verilen çekme yükleri sadece deniz seviyesinden 1000 metreye (normal sıfır) kadar olan yükseklikler için geçerlidir. Şarjı olmayan benzin motorlarında, yüksekliğin artması ile birlikte hava yoğunluğunun azalması dolayısıyla motor verimi ve böylece de tırmanma kabiliyeti düştüğünden, başlayan her 1.000 m'lik ilave yükseklik için araç ve römorkun yüklenmiş ağırlıklarından %10'luk bir miktar mutlaka azaltılmalıdır. Çekme ağırlığı, aracın (yüklenmiş) ve römorkun (yüklenmiş) birlikte alınmış ağırlığıdır. Yüksek yerlere seyahat etmeden önce bu duruma dikkat edilmelidir. Şarjlı olan benzin motorları, verimleri deniz seviyesinin üzerindeki yüksekliklere bağlı olmayacak şekilde bir hava basıncı düzelticisi ile donatılmıştır. Römork tertibatı belirli teknik gerekleri sağlamalıdır. Aracınız her şeyden önce insan ve eşya taşımak için öngörülmüştür. Bununla birlikte (uygun teknik donanım durumunda) bir römorkun çekilmesi için de kullanılabilir. Aracınız bir orijinal Škoda aksesuarı römork tertibatı ile donatılmışsa, bu tüm teknik ve yasal şartları yerine getiriniz. Araç ile römork arasındaki elektrik bağlantısı için aracınızda 13 pimli bir priz bulunmaktadır. Eğer çekilecek römork bir 7 pimli sokete sahip ise, Škoda orijinal aksesuarlarından uygun bir adaptör12) kullanabilirsiniz. Römork tertibatının sonradan takılması mutlaka üreticisinin verdiği bilgilere göre yapılmalıdır. Römork tertibatının sonradan takılması ve soğutma sisteminin duruma göre gerekli olan güçlendirilmesi ile ilgili ayrıntılar yetkili satıcılar tarafından bilinmektedir. Römork tertibatının sonradan takılması işlemini orijinal Škoda aksesuarı ile bir yetkili servisie yaptırmanızı tavsiye ediyoruz. Zira orada sonradan yapılan montaj ile ilgili tüm ayrıntılar bilinmektedir. Montaj usulüne göre yapılmaz ise, kaza tehlikesi meydana gelir. Kullanım uyarıları Römork kullanırken birkaç hususa mutlaka dikkat edilmelidir. Römorktaki yükü, ağır nesneler mümkün olduğunca aksın yakınına gelecek şekilde dağıtınız. Nesneleri kaymaya karşı emniyete alınız. Aracınızdaki lastik hava basıncını “tam yük” için düzeltiniz, sayfa 175. Römorktaki lastik hava basıncı, üreticinin tavsiyesine göre düzenlenir. Dış ayna Eğer römorkun arkasındaki trafik bölgesini seri üretilen dikiz aynalarıyla göremiyorsanız, mutlaka ek dış ayna taktırmalısınız. Her iki dış ayna da katlanabilir mafsallı kollara sabitlenmelidir. Arkaya doğru yeterli bir görüş alanı olacak şekilde ayarlamalısınız. Farlar Çekme yükü Sürüşe başlamadan önce römork takılmış durumda iken, farların ayarını da kontrol ediniz. Gerekirse far ayarını ışık mesafesi ayarının yardımıyla değiştiriniz sayfa 50. İzin verilen çekme yükü asla aşılmamalıdır. Kullanım Yüklemenin dağılımı Lastik hava basınç değerleri UYARI! 12) Römork tertibatının tip plaketindeki römork ve takviye yükü bilgileri, sadece tertibatın test değerleridir. Çoğunlukla bu değerlerin altında bulunan araçla ilgili değerleri, araç belgelerinde bulabilirsiniz. Bazı ülkelerde adaptör römork tertibatı ile birlikte teslim edilmektedir. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 152 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 152 Römorklu sürüş Çıkarılabilir çekme topuzu Römork tertibatlı araçlarda çekme topuzu çıkarılabilir ve bu tertibat orijinal Škoda aksesuarı olarak mevcuttur. Bu topuz kendisine ait montaj talimatı ile birlikte aracın bagaj bölümündeki stepne çukurunda bulunur. Not Eğer römorku sıkça kullanıyorsanız, aracınızı periyodik servis aralıklarında da kontrol ettirmenizi tavsiye ederiz. Römorkun her takılması ve çıkarılması sırasında çeken aracın el freni mutlaka çekilmelidir. Çekme topuzunun mekanizmasını temiz tutunuz ve bakımını uygun bir koruma maddesiyle yapınız. Sürüş Uyarıları Römork ile sürüş özel dikkat gerektirir. – Mümkün olduğunca, boş araç ve yüklü römork ile sürüş yapmayınız. – Yasal olarak izin verilen en yüksek hızlarda kullanmayınız. Bu durum özellikle yokuş aşağı yollarda geçerlidir. – Zamanında fren yapınız. – Dış sıcaklık yüksek iken soğutma sıvısı sıcaklık göstergesine dikkat ediniz. Yük dağılımı Boş araç ve yüklü römork durumunda yük dağılımı hiç elverişli değildir. Eğer buna rağmen bu durumda sürmeniz gerekiyorsa, özellikle yavaş sürünüz. Sürüş hızı Emniyet bakımından, 80 km/saat hızdan daha yüksek bir hızla gitmeyiniz. Bu durum aynı zamanda yüksek hızların izin verildiği ülkelerde de geçerlidir. Artan hız ile çekilen yükün sürüş dengesi kısıtlanacağından, uygun olmayan yollarda, hava şartlarında ve rüzgar durumunda, kaza olasılığının yüksek olduğu yokuş aşağı yollarda izin verilen azami hıza çıkılmamalıdır. Her durumda römorkun sarkaç hareketini sadece çok az olarak hissetseniz bile, hızı hemen düşürmelisiniz. Hiç bir zaman hızlanmak suretiyle römorku “düz tutmaya” gayret etmeyiniz. Zamanında fren yapınız! Emniyet freni olan bir römorkta önce yumuşak, daha sonra sıkı bir şekilde fren yapınız. Böylece bloke olan römork tekerleklerinden gelen fren darbelerini önlemiş olursunuz. Motorun fren etkisini sağlamak için, yokuş aşağı yollarda vitesi zamanında küçültünüz. Motorun aşırı ısınması Dış sıcaklık yüksek iken, uzun bir rampanın düşük bir viteste yüksek motor devri ile çıkılması gerekiyorsa, soğutma sıvısı sıcaklık göstergesine özellikle dikkat edilmelidir sayfa 16. Eğer soğutma sıvısı sıcaklık göstergesinin ibresi daha ziyade sağ, yani kırmızı renkli kadran bölgesinde geziyorsa, hızınızı derhal azaltınız. Gösterge panelindeki kontrol lambası yanıp söndüğü zaman, aracı durdurunuz ve motoru kapatınız. Birkaç dakika bekleyiniz ve soğutma sıvısı genleşme kabındaki soğutma sıvısı seviyesini kontrol ediniz sayfa 168, “Soğutma sıvısı seviyesinin kontrol edilmesi”. Lütfen aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz sayfa 28, “Soğutma sıvısı sıcaklığı / Soğutma sıvısı seviyesi ”. Soğutma sıvısı sıcaklığı, kaloriferin devreye sokulmasıyla düşürülebilir. Soğutma sıvısına ait fanın soğutma etkisinin arttırılması, motor devir sayısının azaltılması ve yükseltilmesi mümkün değildir - fan devri, motor devrine bağlı değildir. Motor bir rampayı büyük bir hız düşüşü olmadan çıkabildiği sürece, römork çekilirken bile vites küçültülmemelidir. s3j8.4.book Page 153 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Aracın bakımı ve aracın temizlenmesi 153 Kullanım uyarıları Aracın bakımı ve aracın temizlenmesi Genel Bakım, aracın değerini emniyet altına alır. Düzenli, usulüne uygun bakım, aracınızın değerinin korunmasını sağlar. Bunun haricinde, gövdedeki korozyon hasarları ve boya hataları ile ilgili olarak garanti başvurularının kabulü için gerekli ön koşullardan birisi olabilir. Koruyucu bakım malzemelerini orijinal Škoda çeşitleri arasından seçerek kullanmanızı tavsiye ederiz. Lütfen ambalaj üzerindeki kullanma talimatına dikkat ediniz. Park etme durumları (garaj, ağaç altı vs.); Mevsim; Hava koşulları; Çevre etkileri. Böcek kalıntıları, kuş pislikleri, ağaç reçineleri, yol ve sanayi tozları, zift, kurum parçacıkları, yollara dökülen tuz ve diğer aşındırıcı kalıntılar yapışık olarak boya üzerinde ne kadar uzun süre kalırsa, bunların zarar verici etkisi o kadar daha çok etkili olur. Yüksek sıcaklıklar, örn. yoğun güneş ışığı, aşındırıcı etkisini güçlendirir. Belirli koşullar altında haftada bir yıkama gerekli olabilir. Fakat bunun yanı sıra, gövdeye sürülen uygun koruyucu madde ile aylık yıkama bile tamamen yeterli olabilir. UYARI! Yanlış kullanma durumunda bakım maddeleri sağlığa zararlı olabilir. Bakım maddelerini daima çocukların erişemeyeceği emniyetli bir yerde muhafaza ediniz, - Zehirlenme tehlikesi! Tuz serpme periyodunun sona ermesinden sonra, aracın alt kısmı da mutlaka tamamen yıkanmalıdır. UYARI! Çevre Notu Araç bakım maddelerini satın alırken çevreye uyumlu ürünleri tercih ediniz. Kış mevsiminde araç yıkarken: Fren sistemindeki ıslaklık ve buz, fren etkisini olumsuz yönde etkileyebilir - Kaza tehlikesi! Bakım maddelerinin artıkları evsel atığa ait değildir. Otomatik araç yıkama tesisleri Aracın dış bakımı Aracın yıkanması Sık yıkamak aracınızı korur. Zararlı çevre etkilerine karşı aracı korumanın en iyi yolu, sık yıkamak ve gövdeye koruyucu madde sürmektir. Aracınızı hangi sıklıkla yıkamanız gerektiği, bir çok faktöre bağlıdır, örneğin: Kullanım Aracın kullanılma sıklığı; Emniyet Sürüş Uyarıları Aracın boyası, araç otomatik yıkama tesislerinde problemsiz olarak yıkanabilecek derecede dirençli ve dayanıklıdır. Boyanın gerçek zorlanması temelde yıkama sisteminin yapısına, suyun filtrelenme yöntemine ve yıkama veya bakım maddesinin türüne çok fazla bağlıdır. Eğer boya yıkamadan sonra mat görünüyor veya çizilmeler gösteriyorsa, yıkama tesisinin işletmecisini uyarınız. Eğer gerekirse başka bir yıkama tesisinde yıkatınız. Aracın otomatik bir yıkama sisteminde yıkanmasından önce bilinen önlemler haricinde (camların kapatılması, antenin çıkarılması) haricinde dikkat edilecek başka bir husus yoktur. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 154 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 154 Aracın bakımı ve aracın temizlenmesi Eğer aracınızda, örn. spoyler, portbagaj, yayın anteni gibi özel takılı parçalar mevcut ise, en iyisi yıkama tesisini çalıştıran kişi ile konuşmanızdır. Çevre Notu Koruyucu bakım maddesi ile yapılan otomatik yıkamadan sonra, silecek lastiklerinin üzerindeki yağlar temizlenmelidir. Aracınızı, özellikle bu iş için öngörülmüş olan yıkama yerlerinde yıkayınız. Bu gibi yerlerde, yağ ile kirlenmiş pis suyun atık sulara karışması olasılığı önlenmiştir. Hatta belli bölgelerde bu gibi yıkama yerlerinin dışında araç yıkanması yasaklanmıştır. El ile araç yıkama Yüksek basınçlı temizleme cihazı ile yıkama El ile araç yıkarken önce bol su ile pisliği yumuşatınız ve sonra aracı mümkün olduğu kadar iyi bir şekilde durulayınız. Yüksek basınçlı temizleme cihazı ile araç yıkama durumlarında, yüksek basınçlı temizleme cihazı kullanma talimatına mutlaka dikkat ediniz. Bu husus özellikle basınç ve püskürtme mesafesi için geçerlidir. Lastik hortumlar veya izolasyon malzemeleri gibi yumuşak malzemeler için yeteri kadar büyük bir mesafeyi sağlayınız. En sonunda aracı yumuşak bir yıkama süngeri, bir yıkama eldiveni veya bir yıkama fırçası ile az bastırarak temizleyiniz. Bunu yaparken, tavandan başlayarak yukarıdan aşağıya doğru devam ediniz. Aracın boyalı yüzeylerini sadece hafif bastırarak temizleyiniz. Sadece çok inatçı kirler için araba şampuanı kullanınız. Hiç bir zaman yuvarlak hüzmeli memeler veya çamur bıçağı denilen aletleri kullanmayınız. Süngeri veya yıkama eldivenini kısa aralıklarla tamamen iyice yıkayınız. Tekerlekleri, etekleri ve benzer yerleri en son temizleyiniz. Bu yerler için bir ikinci sünger kullanınız. Yıkama işleminden sonra aracı tamamen durulayınız ve sonunda bir cam güderisi ile kurulayınız. UYARI! Aracı sadece kontak kapalı iken yıkayınız - Kaza tehlikesi! Araç tabanını, tekerlek davlumbazlarının iç kısımlarını veya tekerlek kapaklarını yıkarken ellerinizi ve kollarınızı keskin kenarlı metal kısımlardan koruyunuz - Kesilerek yaralanma tehlikesi. Dikkat! Aracınızı parlak güneş altında yıkamayınız - Boya hasarı tehlikesi. Aracı kışın bir hortumla yıkadığınız zaman, su huzmesini direkt olarak kilitlere veya kapı ya da tavan aralıklarına doğrultmamaya dikkat ediniz - Donma tehlikesi. Boyalı yüzeyler için böcek süngerlerini, sert mutfak süngerlerini veya benzerlerini kullanmayınız - Boya yüzeyine zarar verme tehlikesi. UYARI! Özellikle lastikler hiçbir zaman yuvarlak hüzmeli püskürtücüler ile temizlenmemelidir. Oldukça uzak püskürtme mesafesinde ve çok küçük etki süresinde dahi hasarlar ortaya çıkabilir. Dikkat! Yıkama suyunun sıcaklığı en fazla 60 °C olmalıdır, aksi halde araç hasar görebilir. Gövdeye koruyucu madde sürülmesi İyi bir gövde koruma maddesi aracın boyasını zararlı çevre etkilerinden ve hafif mekanik etkilerden kapsamlı bir şekilde korur. Yüksek kaliteli sert balmumlu koruyucu maddenin araç üzerine tatbik edilmesi için, su damlalarının aracın temiz boyası üzerinde durmaması gereklidir. Yüksek kaliteli sert balmumlu koruyucu madde tabakası kurutma işleminden sonra temiz boyalı yüzeylere sürülebilir. Yıkama koruyucu maddesinin düzenli kullanılmasında bile, gövde boyasının yılda iki kere sert balmumu ile korunmasını tavsiye ederiz. s3j8.4.book Page 155 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Aracın bakımı ve aracın temizlenmesi Aracınızın orijinal boya numarası, araç veri plaketinde yazılıdır sayfa 205. Dikkat! Koruyucu balmumunu hiç bir zaman camlara tatbik etmeyiniz. Cilalama Eğer aracınızın boyası yıpranmış ise, ve koruyucu maddelerle artık hiç bir parlaklığa ulaşamıyorsanız, bir cilalama gereklidir. Eğer kullanılan cila koruyucu bakım özelliklerine sahip değil ise, daha sonra boyaya mutlaka koruyucu madde tatbik etmelisiniz sayfa 154, “Gövdeye koruyucu madde sürülmesi”. Koruyucu bakım malzemelerini orijinal Škoda çeşitleri arasından seçerek kullanmanızı tavsiye ederiz. Dikkat! Mat boyanmış parçalara veya plastik kısımlara cila maddesi veya sert balmumu maddesi tatbik etmemelisiniz. 155 Aracın boyasını tozlu ortamda cilalamayınız, aksi halde boyası çizilebilir. Eğer bir miktar korozyon oluştuysa, bunu mutlaka tamamen gidermelisiniz. Bu bölgeye bir korozyon koruma astarı tatbik ediniz ve daha sonra boya sürünüz. Doğal olarak bu işleri yetkili servislerde de yaptırabilirsiniz. Plastik parçalar Dış plastik parçalar, normal yıkama ile temizlenir. Eğer bu yetmez ise, plastik parçalar solvent içermeyen plastik temizleme maddeleri ile temizlenebilir. Boya bakım maddesi, plastik parçalar için uygun değildir. Dikkat! Solvent içeren temizleyiciler malzemeye nüfuz eder ve hasar verebilir. Camlar Camlardaki ve aynalardaki buzların temizlenmesi için sadece plastik bir kazıyıcı kullanınız. Bu sırada cam yüzeyindeki hasarları önlemek için, buz kazıyıcıyı ileri geri değil de, sadece bir yöne itmelisiniz. Krom kaplı parçalar Lastik, yağ, gres yağı, balmumu veya silikon artıklarını özel cam temizleyici ile veya özel bir silikon temizleyicisi ile gideriniz. Krom kaplı parçaları önce nemli bir bez ile temizleyiniz ve ondan sonra yumuşak ve kuru bir bez ile cilalayınız. Eğer bu yeterli olmaz ise, orijinal Škoda aksesuarlarından krom koruma maddesi kullanınız. Camları düzenli olarak içeriden de temizlemelisiniz. Dikkat! Aracın yıkanmasından sonra camları kurulamak için, gövdenin cilalanmasında kullandığınız cam güderisini kullanmayınız. Cam güderisindeki koruyucu madde artıkları camları kirletebilir ve görüşü kötüleştirebilir. Aracın boyasını tozlu ortamda cilalamayınız, aksi halde boyası çizilebilir. Arka cam ısıtmasının rezistans tellerine hasar vermemek için arka camın iç yüzeyine hiç bir etiket yapıştırmamalısınız. Boya hasarları Koruyucu bakım malzemelerini orijinal Škoda çeşitleri arasından seçerek kullanmanızı tavsiye ederiz. Çizik, sıyrık veya taş çarpmaları gibi küçük boya hasarları, pas başlamadan önce hemen korunmalıdır. Doğal olarak bu işleri yetkili servislerde de yaptırabilirsiniz. Bunun için yetkili servislerde, aracınızın rengine uyan boya kalemleri veya sprey tüpleri bulunmaktadır. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Dikkat! Camlarda bulunan buz ve karları sıcak veya kaynar su ile temizlemeyiniz - Camda çatlama tehlikesi. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 156 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 156 Aracın bakımı ve aracın temizlenmesi Cam ve aynalardaki kar ve buzu temizlerken aracın boyasına hasar vermemeye dikkat edin. Far camları Ön farların temizliği için aşındırıcı temizlik veya kimyasal çözücü maddesi kullanmayınız - Plastik camlarda hasar tehlikesi. Sabun ve temiz sıcak su kullanınız. Dikkat! Farları hiç bir zaman kuru olarak silmeyiniz ve plastik camların temizliği için keskin nesneler kullanmayınız, aksi halde koruyucu boyaya hasar verebilir ve sonradan far camlarında çatlaklara yol açabilir, örn. kimyasal maddenin etkisi ile. Kapı ve cam lastikleri Kapıların, kapakların, camların ve açılır tavanın lastik fitilleri, eğer zaman zaman lastik bakım maddesi (örn. silikonsuz yağ spreyi) tatbik ederseniz, yumuşak ve uzun ömürlü kalırlar. Bunun haricinde kapı ve cam lastiklerin zamansız aşınmasını engellemiş ve sızdırmaları önlemiş olursunuz. Kapılar daha kolay açılır. Bakımı iyi yapılmış lastik fitiller kış mevsiminde donmaz. Kilit Silindiri Kilit silindirlerindeki buzlanmanın giderilmesi için, size yağlayıcı ve anti korozif etkisi olan orijinal Škoda spreyi tavsiye ederiz. Not Araç yıkanırken kilitlere mümkün olduğunca az su girmesine dikkat ediniz. Tekerlekler Çelik jantlar Düzenli araç yıkamalarında tekerlek jantlarını ve jant kapaklarını da tamamen yıkamalısınız. Böylece frendeki tozun, kirliliğin ve serpilen tuzun tekerlek jantlarına yapışıp kalmasını önlemiş olursunuz. Yapışıp kalan fren balata tozunu endüstriyel tip bir temizleyici ile giderebilirsiniz. Tekerlek jantlarındaki boya hasarlarını paslanma meydana gelmeden düzeltiniz. Hafif alaşımlı metal jantlar Hafif alaşımlı metal jantların dekoratif görünümlerinin uzun süre kalması için, düzenli bir bakım gereklidir. Her şeyden önce, iki haftada bir jantlardaki yola atılan tuzun ve balata tozlarının mutlaka temizlenmesi gerekir, aksi halde bunlar hafif metali aşındırırlar. Etraflıca yıkadıktan sonra jantlara, asit içermeyen bileşikleri olan hafif metal jantlar için koruyucu madde tatbik ediniz. Tekerlek jantlarına her üç ayda bir sert cila malzemesi sürmelisiniz. Tekerlek jantları için aşınmaya neden olan hiç bir madde tatbik etmeyiniz. Tekerlek jantlarındaki boyanın olası bir hasarında derhal düzeltmelisiniz. Koruyucu bakım malzemelerini orijinal Škoda çeşitleri arasından seçerek kullanmanızı tavsiye ederiz. UYARI! Tekerlekleri temizlerken, ıslaklığın, buzlanmanın ve yola serpilen tuzun fren etkisini olumsuz etkileyebileceğine dikkat ediniz - Kaza tehlikesi! Not Tekerleklerin çok fazla kirlenmesi, tekerleklerin balansının bozulmasına neden olabilir. Bunun sonucunda, direksiyona kadar aktarılan ve belki de erken direksiyon aşınmasına yol açabilen titreşimler meydana gelebilir. Bu nedenle bu kir temizlenmelidir. Araç altı koruması Aracın altı kimyasal ve mekanik etkilere karşı sürekli olarak korunmalıdır. Sürüş esnasında koruma tabakasındaki hasarlar önlenemeyeceği için, araç altı koruma tabakasının ve tekerlek ve alt düzenin belli aralıklarla - en iyisi kış mevsiminin başında ve sonunda - kontrol edilmesini ve gerekirse düzeltilmesini tavsiye ederiz. Yetkili servislerde uygun sprey ürünler mevcuttur, buralarda gerekli ekipman vardır ve uygulama kuralları bilinmektedir. Bu yüzden iyileştirme çalışmalarının veya ek korozyon koruma önlemlerinin bir yetkili servis tarafından yapılmasını tavsiye ederiz. s3j8.4.book Page 157 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Aracın bakımı ve aracın temizlenmesi UYARI! Egzoz boruları, katalitik konvertörler, dizel parçacık filtreleri veya ısı kalkanları için hiçbir zaman ek taban koruma veya korozyon önleyici maddeler kullanmayınız. Motor çalışma sıcaklığına ulaşınca bu maddeler alev alabilir yangın tehlikesi! Oyuk bölgelerin korunması Motor bölmesi yıkanmadan önce, alternatörün üzeri örtülmelidir. Çevre Notu Bir motor yıkama sırasında benzin, gres yağı ve yağ artıkları açığa çıktığı için, kirlenmiş su mutlaka bir yağ ayırıcı ile temizlenmelidir. Bu yüzden bir motor yıkama işlemi sadece bir atölyelerde veya benzin istasyonlarında (eğer uygun donanım varsa) yapılmalıdır. Aracın paslanma riski altında olan her boşluk bölgesi, fabrika çıkışında koruma mumu ile sürekli şekilde korunmuştur. Aracın iç bakımı Bu korumanın ne kontrole, ne de sonradan bakıma ihtiyacı vardır. Eğer yüksek sıcaklıklarda boşluk bölgelerinde dışarıya doğru biraz balmumu çıkıyorsa, bunu bir plastik sıpatula ile uzaklaştırınız ve lekeleri temizleme benzini ile temizleyiniz. Plastik parçalar, suni deri ve kumaşlar UYARI! Vaks maddesini temizlemek için petrol ürünü temizleme sıvısı kullanırken, emniyet ve çevreyi koruma kurallarına dikkat ediniz - Yangın tehlikesi! Plastik parçaları ve suni deriyi nemli bir bezle temizleyebilirsiniz. Eğer bu yeterli olmaz ise, o zaman bu parçaların bakımını solvent içermeyen plastik temizleme ve bakım maddeleri ile yapınız. Kapılardaki, bagaj bölmesi kapağındaki, tavandaki vs. döşeme kumaşlarının ve kumaş kaplamalarının bakımını özel temizleme maddesi ile gerekirse kuru köpük ile ve yumuşak bir sünger veya fırça ile yapınız. Motor bölmesi Koruyucu maddeyi orijinal Škoda çeşitlerinden kullanmanızı tavsiye ederiz. Özellikle kış mevsiminde, tuz serpilmiş yollarda çok sık gidildiğinde, korozyona karşı iyi bir koruma çok önemlidir. Bu yüzden motor bölmesinin tamamı tuz serpme periyodundan önce ve sonra tuzun zarar vermemesi için iyice temizlenmelidir. Solvent içeren temizleyiciler malzemeye nüfuz eder ve hasar verebilir. Yetkili servislerde, fabrika tarafından bunun için önerilen temizleme maddeleri mevcuttur ve gerekli ekipman bulunmaktadır. Elektrikle ısıtılan koltukların döşemeleri Kullanım Dikkat! Koltuk döşemelerini ıslak olarak temizlemeyiniz , aksi halde bu durum koltuk ısıtma sisteminin zarar görmesine yol açabilir. UYARI! Motor bölmesinde çalışmaya başlamadan önce, bölümdeki uyarılara dikkat edilmesi gereklidir sayfa 164. 157 Döşemeleri özel maddelerle, örn. kuru köpük vb. ile temizleyiniz. Koruyucu maddeyi orijinal Škoda çeşitlerinden kullanmanızı tavsiye ederiz. Motor bölmesini temizlemeden önce, motorun soğumasını sağlayınız. Dikkat! Bir motor yıkama işlemi sadece kontak kapalı ile yapılmalıdır. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 158 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 158 Aracın bakımı ve aracın temizlenmesi Doğal deri Doğal deri çok özel dikkat ve bakım ister. Eğer aracınızdaki deri kaplamaların temizlenmesi ve bakımı ile ilgili sorularınız varsa, bir Škoda servisine başvurmanızı tavsiye ediyoruz. Koruyucu maddeyi orijinal Škoda çeşitlerinden kullanmanızı tavsiye ederiz. Derilerin bakımı, ne kadar kullanıldığına bağlı olarak zaman zaman aşağıdaki talimata göre yapılmalıdır. Normal temizleme – Kirlenen deri yüzeyleri hafif nemlendirilmiş bir pamuklu veya yünlü bez ile temizleyiniz. Aşırı kirlenme – Çok fazla kirlenen yerleri sabun çözeltisinde nemlendirilmiş bir bez ile temizleyiniz (1 litre suya 2 yemek kaşığı nötr sabun). – Bu arada, derinin hiç bir yerinin aşırı nemlenmemesine ve dikiş yerlerinden suyun sızmamasına dikkat ediniz. – Deriyi yumuşak ve kuru bir bezle kurulayınız. Lekelerin temizlenmesi – Su kökenli taze lekeleri (örn. kahve, çay,meyve suları, kan vs.) emme özelliği olan bir bez veya mutfak rulosu ile temizleyiniz veya henüz yeni kurumuş bir leke ise bakım setinden bir temizleyici kullanınız. – Yağ kökenli (örn. tereyağı, mayonez, çikolata vs.) taze lekeleri emme özelliği olan bir bez veya mutfak rulosu ile temizleyiniz veya eğer leke henüz yüzeye nüfuz etmemiş ise, bakım setinden bir temizleyici kullanınız. Dikkat! Deri bakımında hiç bir zaman çözücü maddeler (örn. benzin, neft yağı), yer cilası, ayakkabı boyası ve benzeri kullanmayınız. Derinin solmasını önlemek için, parlak güneşte uzun süre durmasını önleyiniz. Açık havadaki uzun duruşlarda derinin üzerini örterek direkt güneş ışığından koruyunuz. Giysilerde bulunan fermuarlar, perçinler, keskin kenarlı kemerler gibi keskin nesneler deri yüzeyinde kalıcı çizikler veya kazıntı izleri bırakır. Not Her temizlikten sonra düzenli olarak ışığa karşı koruyucu olan ve su geçirmeyen bakım kremi tatbik ediniz. Bu kremler deriyi besler, nefes alıcı ve yumuşak duruma getirir ve nemini geri verir. Aynı zamanda bir yüzey koruması oluşturur. Deri yüzeylerini her 2 ila 3 ayda bir temizleyiniz, her kir oluşumunda bu taze kirlilikleri temizleyiniz. Tükenmez kalem, mürekkep, ruj, ayakkabı boyası vs. lekelerini daha taze iken en kısa sürede temizleyiniz. Deri boyasının da bakımını yapınız. Gevşeyen yerleri ihtiyaca göre özel renkli bir deri kremiyle tazeleyiniz. – Kurumuş yağ lekelerinde bir yağ çözücü sprey kullanınız. Deri, spesifik özellikleri olan doğal bir malzemedir. Aracın kullanımı sırasında kılıfların deri bölümlerinde küçük optik değişiklikler meydana gelebilir (Örn. kılıfların zorlanması neticesinde çatlaklar ve kat yerleri gibi). – Özel lekeleri (örn. tükenmez kalem, keçeli kalem, oje, ayrışma boyası, ayakkabı boyası vs.) deriye uygun özel bir leke çıkarıcı ile gideriniz. Emniyet kemerleri Deri bakımı – Emniyet kemerlerini temiz tutunuz! – Derinin bakımını altı aylık aralıklarla yetkili servislerden temin edilebilen deri bakım maddesi ile yapınız. – Kirlenmiş emniyet kemerlerini yumuşak sabun çözeltisi ile yıkayınız. – Bakım maddesini çok idareli olarak sürünüz. – Deriyi yumuşak bir bezle kurulayınız. – Emniyet kemerlerinizin durumunu düzenli bir şekilde kontrol ediniz. Çok fazla kirlenmiş kemer bandı otomatik kemerin sarılmasına olumsuz etki edebilir. s3j8.4.book Page 159 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Aracın bakımı ve aracın temizlenmesi UYARI! Emniyet kemerleri, temizlik için sökülmemelidir. Emniyet kemerlerini hiç bir zaman kimyasal olarak temizlemeyiniz, aksi halde kimyasal temizlik maddeleri kemerin dokusuna zarar verebilir. Emniyet kemerleri, ayrıca aşındırıcı sıvılarla (asitler vb.) da temas etmemelidir. Dokuması, bağlantıları, sarma otomatikleri veya kilit kısımları zarar görmüş olan kemerlerin bir yetkili servis tarafından değiştirilmesini sağlayınız. Kullanım Otomatik kemerler sarılmadan önce tamamen kurutulmuş olmalıdır. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 159 s3j8.4.book Page 160 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 160 Yakıt Yakıt Benzin 95/91 ROZ kurşunsuz benzin öngörülen araçlarda 95'den daha yüksek oktan sayılı benzin kullanımı ne kayda değer bir güç artışı, ne de daha düşük yakıt tüketimi sağlar. Benzin türleri asg. 95 ROZ kurşunsuz benzin öngörülen araçlarda 95'den daha yüksek oktan sayılı benzin kullanımı bir güç artışı ve daha düşük yakıt tüketimi sağlayabilir. Aracınız sadece, EN 228 standardına uygun kurşunsuz benzinle çalıştırılabilir. Münferit benzin türleri oktan sayıları (ROZ) ile ayırdedilir. Motorunuzun hangi ROZ'a gerek duyduğunu benzin deposu kapağının altında bulabilirsiniz sayfa 161. Öngörülen yakıt - kurşunsuz benzin 95/91 ROZ Dikkat! Benzin motorlu olan tüm Škoda araçları katalitik konvertörle donatılmıştır ve sadece kurşunsuz benzin kullanılmalıdır. Deponun yalnızca bir kez kurşunlu benzinle doldurulması bile katalitik konvertörün arızalanmasına yol açar! 95 ROZ kuşunsuz benzin kullanınız. 91 ROZ kurşunsuz benzin de kullanabilirsiniz, ancak bu biraz güç kaybına neden olur. Acil durumda öngörülen oktan sayısının daha altında bir benzin kullanmak zorunda kaldığınız takdirde, sürüşü ancak orta devir süratlerinde ve motora daha yüklenerek sürdürebilirsiniz. Yüksek devir sayısıyla veya bir büyük motor yüklenmesi ile sürüşte motora ağır hasar verebilirsiniz. En kısa sürede öngörülen oktan sayılı benzin doldurunuz. Motorunuzun çalışma karakteristiği, gücü ve ömrü yakıtın kalitesinden ciddi bir şekilde etkilenir. Hiç bir yakıt katkısı karıştırmayınız. Sadece EN 228 normuna uygun kurşunsuz benzin kullanınız. Oktan sayısı öngörülenden daha düşük olan benzin kullandığınız takdirde, motor ağır hasar görebilir! Not Öngörülen yakıt - kurşunsuz benzin asgari 95 ROZ 95 ROZ kuşunsuz benzin kullanınız. 95 ROZ benzin bulunmadığı takdirde, acil halde 91 ROZ benzin doldurulabilir. Sürüşü sadece orta devir sayılarıyla ve asgari motor yüküyle devam ettirebilirsiniz. Yüksek devir sayısıyla veya bir büyük motor yüklenmesi ile sürüşte motora ağır hasar verebilirsiniz. En kısa sürede öngörülen oktan sayılı benzin doldurunuz. Oktan sayısı 91'den düşük olan benzini acil hallerde dahi kullanmamalısınız, aksi halde motor ağır hasar görebilir! Dizel Dizel yakıtı Aracınız sadece dizel yakıtla kullanılabilir, bunun da EN 590 standardına (Almanya'da DIN 51628, Avusturya'da ÖNORM C 1590 da olabilir) tekabül etmesi gerekir. Yakıt katkıları Yakıt doldurma işlemi ile ilgili diğer uyarıları sayfa 161, “Yakıt doldurma” no'lu sayfada bulabilirsiniz. “Akma iyileştirici” (Benzin ve benzeri maddeleri) diye adlandırılan yakıt katıklarını dizel yakıtına karıştırmamalısınız. Daha yüksek oktanlı kurşunsuz benzin Yakıt doldurma ile ilgili uyarıları sayfa 161, “Yakıt doldurma” 'da bulabilirsiniz. Öngörülenden daha yüksek bir oktan sayısında kurşunsuz benzini herhangi bir kısıtlama olmadan kullanabilirsiniz. s3j8.4.book Page 161 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Yakıt 161 Yakıt doldurma Dikkat! Bu nedenle sadece dizel yakıt kullanınız, bunun da EN 590 standardına (Almanya'da DIN 51628, Avusturya'da ÖNORM C 1590 da olabilir) tekabül etmesi gerekir. Standarda uymayan bir depo dolusu dizel yakıt dahi motor parçalarının, yağlama sisteminin, yakıt ve egzoz donanımının zarar görmesine neden olabilir. Yanlışlıkla yukarıdaki standartların dışında dizelden başka bir yakıt (örn. benzin) doldurmuş iseniz, kontağı açmayınız ve motoru katiyen çalıştırmayınız! Ağır motor hasarlarına neden olunabilir! Motorun yakıt sisteminin temizlemesini yapacak bir yetkili servisle temas ediniz. Yakıt filtresinde su birikmesi motor arızalarına yol açabilir. Aracınız biolojik yakıtların (RME) kullanımına uyarlanmamıştır, bu yüzden bu yakıt doldurulamaz ve araç bu yakıtla kullanılamaz. Biyo yakıt (RME) kullanımı motora veya yakıt sistemine hasar verebilir. Şek. 137 Aracın sağ arka tarafı: Yakıt deposu kapağı / vidalı kapağı sökülmüş yakıt deposu kapağı Aracın kışın kullanılması – Depo kapağını elle açınız şek. 137 - solda. Kış dizel yakıtı – Yakıt dolum boğazının vidalı yakıt deposu kapağının kilidini aracın anahtarı ile sola doğru açınız. Kış mevsiminde yakıt istasyonlarında yaz mevsimine göre başka bir dizel türü satışa sunulur. “Yaz dizeli” kullanıldığında, 0 °C'nin altındaki sıcaklıklarda, dizel yakıtı parafin ayrışmasından dolayı koyulaştığı için, çalışma arızaları ortaya çıkabilir. Bu nedenle EN 590 (Almanya'da DIN 51628 de, Avusturya'da ÖNORM C 1590 da olabilir) standardı ile, tek tek mevsimler için ilgili mevsimde satılan dizel yakıt sınıfı öngörülmüştür. Buna karşın “kış dizeli” -20 °C sıcaklıklarda bile çalışabilir durumdadır. İklim şartları farklı olan ülkelerde genellikle başka sıcaklık özellikleri gösteren dizel yakıtları sunulur. Söz konusu olan ülkelerdeki Škoda yetkili servisleri ve yakıt istasyonları size o ülkeyle ilgili dizel yakıt türleri hakkında bilgi verir. – Vidalı depo kapağını tamamen sola doğru çevirerek dışarı alınız ve sağdaki depo kapağının üzerine yerleştiriniz şek. 137 - sağda. Vidalı yakıt deposu kapağının kapatılması – Vidalı yakıt deposu kapağını, duyulabilir şekilde oturuncaya kadar sağa doğru vidalayınız. – Yakıt dolum ağzının vidalı yakıt deposu kapağını araç anahtarı ile sağa doğru kilitleyiniz ve anahtarı çıkarınız. – Depo kapağını bastırınız. Yakıt filtresi ön ısıtması Araç, yakıt filtresi ön ısıtma sistemi ile donatılmıştır. Bu nedenle, dizel yakıtının çalışma güvenirliği yaklaşık -25°C çevre sıcaklığına kadar garanti altına alınmaktadır. Yakıt deposu kapağının iç tarafında aracınız için doğru yakıt türleri verilmektedir. Yakıt ile ilgili diğer uyarılar sayfa 160. UYARI! Dikkat! Benzin dahil çeşitli yakıt katıkları, akış iyileştirmesi için dizel yakıtına karıştırılmamalıdır. Kullanım Vidalı yakıt deposu kapağının açılması Emniyet Sürüş Uyarıları Bununla beraber eğer yanınıza dolu bir yakıt bidonu almanız gerekiyorsa, yasal talimata dikkat etmelisiniz. Emniyet nedenlerinden dolayı yanınıza dolu yakıt Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 162 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 162 Yakıt UYARI! Devamı bidonu almamanızı tavsiye ederiz. Bir kaza durumunda bidon hasar görebilir ve yakıt dışarı akar. Dikkat! Taşan yakıtı aracın boyasından derhal silin - boya hasarı tehlikesi! Katalitik konvertörlü araçlarda yakıt deposu tamamen boş iken araç hiç bir zaman sürülmemelidir. Düzensiz yakıt beslemesi yüzünden hatalı ateşlemeler meydana gelebilir ve yanmamış yakıt egzoz sistemine girebilir ve daha sonra katalitik konvertörün aşırı ısınması ve hasar görmesine yol açabilir. Yakıt tabancasını dolum ağzına sokarken, dolum ağzındaki valfe bastırmamaya dikkat ediniz. Aksi taktirde, yakıt ısındığında genleşmesi için bırakılan hacmi de yanlışlıkla doldurmuş olabilirsiniz. Bu durum, yakıtın taşmasına veya yakıt deposunun hasarlanmasına yol açabilir. Kurallara uygun çalışan otomatik yakıt tabancasının ilk durmasında yakıt deposu dolmuştur. Doldurmaya devam etmeyin, aksi taktirde genleşme hacmini de doldurursunuz. Not Benzin deposu hacmi 45 litre dir, bunun 7 litresi yedektir. s3j8.4.book Page 163 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kontrol etme ve ilave etme 163 Kontrol etme ve ilave etme Motor bölmesi Motor kaputunun açılması – Motor kaputunun kilidini açınız şek. 138. Motor kaputu kilidinin açılması – Motor kaputunu açmadan önce silecek kollarının ön camdan yukarı doğru kalkmamış olmasını sağlayınız. – Emniyet kolunu çekin şek. 139 - solda, motor kaputunun kilidi tamamen açılır. – Motor kaputunu tutunuz ve kaldırınız. – Kaput desteğini tutucusundan çıkarınız ve bunu ona ait sağdaki deliğe yerleştiriniz şek. 139 - sağda. Şek. 138 Motor kaputunun kilit açma kolu Motor kaputu kilidinin açılması – Gösterge panelinin altında bulunan kilit açma kolunu çekiniz şek. 138. Motor kaputunun kapatılması – Motor kaputunu biraz kaldırınız ve kaput desteğini çıkartınız. Kaput desteğini ona ait olan tutucuya yerleştiriniz. – Motor kaputunu yaklaşık 30 cm yükseklikten kilide düşürünüz - motor kaputunu el ile bastırmayınız! Motor kaputu, yay kuvvetiyle yuvasından çıkar. UYARI! Motor bölmesinden buhar veya soğutma sıvısı çıktığını gördüğünüz zaman, motor kaputunu hiç bir zaman açmayınız - Haşlanma tehlikesi! Buhar veya soğutma sıvısı çıkmayıncaya kadar bekleyiniz. Motor kaputunun açılması ve kapatılması Motor kaputu, sürüş esnasında emniyet nedenlerinden dolayı mutlaka daima sıkıca kapalı olmalıdır. Bu yüzden motor kaputunun her kapatılmasından sonra, kilidin tam olarak oturup oturmadığı daima kontrol edilmelidir. Eğer sürüş esnasında, motor kaputu kilidinin tam olarak oturmadığını fark ederseniz, hemen durunuz ve kaputu kapatınız - Kaza tehlikesi! Şek. 139 Radyatör ızgarası: Emniyet kolu / kaput desteği ile kaputu emniyete alma Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Dikkat! Bagaj kapağını açmadan önce silecek kollarının camın üzerinde olduğundan emin olunuz. Aksi taktirde boya hasarı oluşabilir. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 164 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 164 Kontrol etme ve ilave etme Motor bölmesindeki çalışmalar Motor bölmesindeki tüm çalışmalarda özel itina gereklidir! Motor bölmesindeki, örn. kullanılan sıvılarının kontrolü ve ilave edilmesi gibi çalışmalarda, yaralanma, haşlanma, kaza ve yangın riski vardır. Bu yüzden aşağıda verilen ikaz uyarılarına ve genel olarak geçerli olan emniyet talimatına mutlaka dikkat edilmelidir. Aracın motor bölmesi tehlikeli bir bölgedir . Eğer motor çalışırken mutlaka test çalışmaları yapmanız gerekiyorsa, dönen parçalardan (örn. dişli V kayış, alternatör, radyatör fanı) ve yüksek gerilim ateşleme sisteminden dolayı ek bir tehlike ortaya çıkar. Ayrıca aşağıdakilere de dikkat ediniz: Ateşleme sisteminin elektrik kablolarına hiç bir zaman dokunmayınız. UYARI! Motor bölmesinden buhar veya soğutma sıvısı çıktığını gördüğünüz zaman, motor kaputunu hiç bir zaman açmayınız - Haşlanma tehlikesi! Buhar veya soğutma sıvısı çıkmayıncaya kadar bekleyiniz. Motoru durdurunuz ve kontak anahtarını çekiniz. Motorun soğumasını sağlayınız. Elektrik sisteminde kısa devrelerden kaçınınız - özellikle aküde. El frenini sıkıca çekiniz. Düz şanzımanlı araçlarda vites kolunu boşa alın, otomatik şanzımanlı araçlarda ise vites kolunu P konumuna getiriniz. Çocukları motor bölmesinden uzakta tutunuz. Sıcak motor parçalarına dokunmayınız - yanma tehlikesi! Kullanılan sıvıları hiç bir zaman sıcak motorun üzerine sıçratmayınız. Bu sıvılar (örn. yıkama sıvısında bulunan antifriz) tutuşabilir! Motor sıcak olduğu sürece radyatör fanına hiç bir zaman dokunmayınız. Zira fan birdenbire devreye girebilir! Motor sıcak olduğu sürece, soğutma sıvısı genleşme kabının tapasını hiç bir zaman açmayınız. Soğutma sistemi basınç altındadır! Yüzünüzün, ellerinizin ve kollarınızın sıcak buhardan veya sıcak soğutma sıvısından korunması için, soğutma sıvısı genleşme kabı tapasının üzerini büyük bir bezle örtünüz. UYARI! Devamı Temizlik bezi veya alet gibi nesneleri motor bölmesinde bırakmayınız. Aracın altında çalışılması gerekirse, araç mutlaka yuvarlanmaya karşı emniyet altına alınmalı ve uygun takozlar ile desteklenmelidir; Kriko bu iş için yetmez - Yaralanma tehlikesi! Takılar, uzun giysi parçaları veya uzun saçlar ile motorun dönen parçalarına yaklaşmaktan mutlaka kaçınınız - Ölüm tehlikesi! Bu bakımdan, takılarınızı çıkarınız, saçlarınızı toplayınız ve vücudunuza tam oturan giysiler giyiniz. Eğer yakıt sisteminde veya elektrik sisteminde çalışmalar yapmanız gerekiyorsa, ek olarak aşağıda verilen uyarı bilgilerine lütfen dikkat ediniz: Aracın aküsünü daima araç şebekesinden ayırınız. Sigara içmeyiniz. Hiçbir zaman açık alev yakınında çalışmayınız. Çalışmaya hazır bir yangın söndürücüyü daima hazır tutunuz. Dikkat! Kullanılan sıvıları ilave ederken, bu sıvıların yanlışlıkla karışmamasına dikkat ediniz. Aksi halde çok ağır fonksiyon eksiklikleri ve motor hasarları ile sonuçlanır! s3j8.4.book Page 165 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kontrol etme ve ilave etme 165 Motor yağı Motor bölmesine genel bakış En önemli kontrol noktaları. Motor yağ seviyesinin kontrol edilmesi Yağ ölçüm çubuğu motor yağ seviyesini gösterir. Şek. 141 Yağ ölçüm çubuğu Şek. 140 Dizel motor 1,6 l/77 kW 1 A 2 A 3 A 4 A 5 A 6 A Yağ seviyesinin kontrol edilmesi Soğutma sıvısı genleşme kabı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Cam yıkama sıvısı haznesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Motor yağı doldurma ağzı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Motor yağı ölçme çubuğu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fren hidroliği haznesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Akü (bir kapağın altındadır) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168 174 166 165 169 170 – Aracın yatay bir yüzeyde durduğundan emin olun. – Motoru durdurunuz. – Motor kaputunu açınız Sayfa 164. “Motor bölmesindeki çalışmalar” altında, bakınız – Birkaç dakika bekleyiniz ve yağ ölçme çubuğunu dışarı çekiniz . – Yağ ölçüm çubuğunu temiz bir bez ile siliniz ve tekrar sonuna kadar içeriye itiniz. – Yağ ölçüm çubuğunu bir kez daha dışarı çekiniz ve yağ seviyesini okuyunuz. Not Tüm benzinli ve dizel motorlardaki motor bölümü düzeni büyük ölçüde aynıdır. a bölgesinde Yağ seviyesi A – Hiç yağ ilave etmemelisiniz. b bölgesinde Yağ seviyesi A a bölgesinde olduğu görüle– Yağ ilave edebilirsiniz. Yağ seviyesinin daha sonra A bilir. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 166 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 166 Kontrol etme ve ilave etme c bölgesinde Yağ seviyesi A – Motor yağı dolum ağzının kapağını sökünüz. b bölgesinde olması – Mutlaka yağ ilave etmelisiniz. Yağ seviyesinin daha sonra A yeterlidir. – Kapağın sızdırmaz yüzeylerindeki ve karşı parçadaki yağı temiz bir bezle siliniz. Motorun yağ tüketmesi normaldir. Yağ tüketimi sürüş tarzına ve çalışma şartlarına bağlı olarak 0,5 l/1.000 km değerine kadar olabilir. İlk 5.000 kilometredeki tüketim bu değerin de üzerinde olabilir. – Yağ seviyesini kontrol ediniz sayfa 165. – Uygun yağı 0,5 litrelik kısımlar halinde ilave ediniz sayfa 208. – Dolum ağzının kapağını tekrar dikkatlice kapatınız ve ölçüm çubuğunu sonuna kadar içeri itiniz. Bu bakımdan, yağ seviyesi düzenli aralıklarla, en iyisi her yakıt alımından sonra veya uzun seyahatlerden önce kontrol edilmelidir. Yaz mevsimindeki uzun otoyol seyahatleri, römork kullanımı veya yüksek dağlık arazia bölgesinde lerin geçilmesi gibi yüksek motor zorlanmasında, yağ seviyesinin A fakat üzerinde değil - tutulmasını tavsiye ederiz. Yağ seviyesinin çok düşük olduğunu gösterge panelindeki kontrol lambası* sinyal vererek gösterir sayfa 28. Böyle bir durumda derhal yağ seviyesini kontrol ediniz. Uygun yağ ilave ediniz. UYARI! Motor bölmesindeki her çalışmadan önce, uyarıları okuyunuz ve dikkat ediniz sayfa 164, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. Dikkat! 1,2 l/44 kW motorlu araçlarda yağ seviyesini her zaman motor soğuk iken, diğer araçlarda motor sıcak iken ölçünüz. Aksi taktirde ölçme sonucu yanlış olabilir ve yağ hatalı eklenebilir - motor hasarı tehlikesi! a bölgesinin üzerinde olmamalıdır. Katalitik konver Yağ seviyesi hiç bir zaman A törün hasar görme tehlikesi. Eğer mevcut şartlarda motor yağının doldurulması mümkün değilse, sürüşe devam etmeyiniz. Motoru durdurunuz ve bir yetkili servisten yardım alınız, çünkü aksi taktirde ağır bir motor hasarı ortaya çıkabilir. Motor yağının ilave edilmesi – Yağ seviyesini kontrol ediniz sayfa 165. UYARI! Yağ ilave etme sırasında sıcak motor parçalarına hiç yağ gelmemelidir Yangın tehlikesi! Motor bölmesindeki her çalışmadan önce, uyarıları okuyunuz ve dikkat ediniz sayfa 164, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. Çevre Notu a bölgesinin sayfa 165 üzerinde olmamalıdır. Aksi halde Yağ seviyesi hiç bir zaman A yağ, krank karteri havalandırılması vasıtasıyla emilir ve egzoz sistemi tarafından atmosfere atılır. Yağ, katalitik konvertörde yanabilir ve ona zarar verebilir. Motor yağının değiştirilmesi Motor yağı mutlaka, servis planında verilen aralıklarda veya servis aralığı göstergesine göre değiştirilmelidir sayfa 17. UYARI! Motor yağı değişimini, gerekli teknik bilgilere sahip iseniz, ancak o zaman kendiniz yapınız! Motor bölmesindeki her çalışmadan önce, uyarıları okuyunuz ve dikkat ediniz sayfa 164, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. Motorun soğumasını sağlayınız, bir koruyucu gözlük ve eldivenler kullanınız - sıcak yağ ile yanma tehlikesi. s3j8.4.book Page 167 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kontrol etme ve ilave etme Soğutma sıvısı Dikkat! Motor yağlarına hiç bir ek katkı karıştırmamalısınız - Motor hasarı tehlikesi! Bu tür maddelerden meydana gelen hasarlar, garanti kapsamı dışında kalır. Çevre Notu Atık yağ hiç bir zaman kanalizasyon şebekesine veya çevreye atılmamalıdır. İmha edilmesinde kullanılan gerekli özel aletler ve zorunlu bilgilerdeki problemlerden dolayı, yağ ve yağ filtresi değişiminin en iyisi yetkili Škoda servisi tarafından yapılmasını sağlayınız. Not Soğutma sistemi, fabrika çıkışında TL-VW 774 G özelliğine sahip soğutma sıvısı (leylak renkli) ile doldurulur. İlave etme konusunda antifriz maddenin G13 (leylak renkli) kullanılmasını tavsiye ederiz. Soğutma sıvısı ile ilgili sorularınız için veya eğer bir başka soğutma sıvısı kullanmak istiyorsanız, bir Škoda servisine başvurmanızı tavsiye ederiz. Doğru soğutma sıvısı katkılarını bir yetkili servisten temin edebilirsiniz. Soğutma sıvısı dolum miktar Benzinli motorlar Cildinizin yağ ile temas etmesi durumunda, mutlaka esaslı bir şekilde yıkamalısınız. Hacim 1,2 l/44 kW - EU5 5,5 1,2 l/51 kW - EU5 / EU2 DDK 5,5 1,4 l/63 kW - EU5 5,5 1,6 l/77 kW - EU4 / EU2 DDK 5,5 1,4 l/132 kW TSI - EU5 6,6 1,2 l/63 kW TSI - EU5 7,7 Soğutma sistemi, normal çalışma şartlarında hemen hemen hiç bir bakım gerektirmez. Soğutma sıvısı, % 40 antifriz ilaveli sudan meydana gelir. Bu karışım, -25 °C'ye kadar donmaya karşı korumanın yanı sıra, ayrıca soğutma ve ısıtma sistemini de korozyona karşı korur. Ayrıca kireç bağlamayı önler ve soğutma sıvısının kaynama noktasını belirgin olarak yükseltir. 1,2 l/77 kW TSI - EU5 7,7 1,2 l/55 kW TDI CR DPF - EU5 6,6 Bundan dolayı soğutma sıvısının konsantrasyonunu, yaz mevsiminde veya sıcak olan ülkelerde de su ilavesi yaparak düşürmemelisiniz. Soğutma sıvısının antifriz kısmı, soğutma sıvısının içinde mutlaka en az %40 olmalıdır. 1,6 l/55 kW TDI CR DPF - EU5 8,4 1,6 l/66 kW TDI CR DPF - EU5 8,4 1,6 l/77 kW TDI CR DPF - EU5 8,4 Soğutma sistemi Soğutma sıvısı Soğutma sıvısı motorun soğumasını sağlar. Eğer iklim nedenlerinden dolayı donmaya karşı daha kuvvetli koruma gerekiyorsa, soğutma sıvısı oranını yükseltebilirsiniz, fakat sadece % 60'a kadar (donma koruması yaklaşık -40 °C). O zaman donmaya karşı koruma tekrar azalır. Soğuk iklimli ülkeler ( örn. İsveç, Norveç, Finlandiya) ile ilgili araçlara fabrika çıkışında 35°C'ye kadar antifrizli soğutma sıvısı konulmaktadır. Soğutma sıvısının antifriz kısmı bu ülkelerde en az %50 olmalıdır. Kullanım 167 Emniyet Sürüş Uyarıları Dizel motorları Hacim Dikkat! Diğer soğutma sıvısı ek katkıları her şeyden önce korozyon koruma etkisini ciddi biçimde azaltabilir. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 168 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 168 Kontrol etme ve ilave etme Korozyondan dolayı ortaya çıkan arızalar, soğutma sıvısı kaybına ve sonuçta ağır motor hasarlarına yol açabilir. Soğutma sıvısı seviyesinin kontrol edilmesi UYARI! Motor bölmesindeki her çalışmadan önce, uyarıları okuyunuz ve dikkat ediniz sayfa 164, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. Dikkat! Aşırı ısınmanın nedeni bulunamaz ve giderilemez ise, en kısa sürede bir yetkili servise başvurulmalıdır, aksi halde ağır motor hasarları ortaya çıkabilir. Soğutma sıvısı ilave etme Şek. 142 Motor bölmesi: Soğutma sıvısı genleşme kabı – Motoru durdurunuz. – Motorun soğumasını sağlayınız. Soğutma sıvısı genleşme kabı, motor bölmesinde sağda bulunur. – Soğutma sıvısı genleşme kabının tapasına şek. 142 bir bez yerleştiriniz ve kapağı dikkatlice sola doğru çevirerek açınız . – Motoru durdurunuz. – Soğutma sıvısı ilave ediniz. – Motor kaputunu açınız Sayfa 164. “Motor bölmesindeki çalışmalar” altında, bakınız – Soğutma sıvısı genleşme kabındaki soğutma sıvısı seviyesini kontrol ediniz B ve “MAX” A A şek. 142. Soğutma sıvısı seviyesi soğuk motorda mutlaka “MIN” A işaretleri arasında olmalıdır. Sıcak motorda ise seviye “MAX” işaretinin biraz üzerinde olabilir. Genleşme kabındaki çok düşük bir soğutma sıvısı seviyesi, gösterge panelindeki kontrol lambası tarafından sayfa 28 gösterilir. Buna karşın soğutma sıvısı seviyesini ara sıra direkt olarak genleşme kabından kontrol etmenizi tavsiye ederiz. Soğutma sıvısı eksilmesi Soğutma sıvısı kaybı öncelikli olarak sistemde sızdırma belirtisidir. Sadece soğutma sıvısı ilave etmekle yetinmeyiniz. Soğutma sisteminin derhal bir yetkili servis tarafından kontrol edilmesini sağlayınız. Sızdırmaz olan bir soğutma sistemindeki kayıplar sadece, soğutma sıvısının aşırı ısınmasıyla kaynayarak ve soğutma sıvısı genleşme kabının kapağında bulunan aşırı basınç valfinden kaçarak ortaya çıkabilir. – Kapağı, duyulur şekilde kilitlenene kadar vidalayınız. İlave ettiğiniz soğutma sıvısı belirli özelliklere uygun olmalıdır sayfa 167, “Soğutma sıvısı”. İstisnai durumlarda G12 PLUS - PLUS soğutma sıvısı katkısı mevcut değilse, başka bir katkı doldurmayınız. Bu durumda sadece su kullanınız ve sonra su ve antifriz arasındaki doğru karışım oranını en kısa sürede bir yetkili servis tarafından tekrar meydana getirilmesini sağlayınız. İlave etmek için sadece yeni soğutma sıvısı kullanınız. “MAX” işaretinin üzerinde doldurmayınız! Fazlalık olan soğutma sıvısı, ısınma durumunda soğutma sıvısı genleşme kabının tapası üzerindeki aşırı basınç valfi tarafından soğutma sisteminden dışarı atılır. Büyük miktardaki soğutma sıvısı kaybı durumunda, motor soğuyana kadar bekleyiniz ve daha sonra doldurunuz. Böylece motor hasarlarını önlersiniz. UYARI! Soğutma sistemi basınç altındadır! Soğutma sıvısı genleşme kabının kapağını motor sıcak iken açmayınız - Haşlanma tehlikesi! s3j8.4.book Page 169 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kontrol etme ve ilave etme UYARI! Devamı 169 UYARI! Soğutma sıvısı katkısı ve böylece tüm soğutma sıvısı sağlığa zararlıdır. Soğutma maddesi ile temas etmekten kaçınınız. Soğutma sıvısı buharları da sağlığa zararlıdır. Bu bakımdan soğutma sıvısı katkısını daima orijinal kabında ve çocukların ulaşamayacağı yerlerde saklayınız - Zehirlenme tehlikesi! Eğer soğutma sıvısı gözlerinize sıçrarsa, hemen gözlerinizi temiz su ile yıkayınız ve en kısa sürede bir doktora başvurunuz. Eğer yanlışlıkla soğutma sıvısı içtiyseniz, derhal doktorun müdahale etmesini sağlayınız. Motor bölümündeki çalışmalar sırasında, radyatör fanının aniden çalışabileceğini mutlaka hesaba katmalısınız - Yaralanma tehlikesi! Fren hidroliği Fren hidroliği seviyesinin kontrol edilmesi Dikkat! Eğer mevcut şartlarda soğutma sıvısının doldurulması mümkün değilse, sürüşe devam etmeyiniz. Motoru durdurunuz ve bir yetkili servisten yardım alınız, çünkü aksi taktirde ağır bir motor hasarı ortaya çıkabilir. Çevre Notu Eğer soğutma sıvısının bir defa boşaltılması gerekiyorsa, aynı sıvı tekrar kullanılmamalıdır. Boşaltılan sıvı bir kapta toplanmalı ve çevre kurallarına dikkat edilerek imha edilmelidir. Şek. 143 Motor bölmesi: Fren hidroliği haznesi Fren hidroliği haznesi, motor bölmesinde solda bulunur. Bu hazne sağdan direksiyonlu araçlarda motor bölümünün diğer tarafındadır. Radyatör fanı – Motoru durdurunuz. Radyatör fanı aniden çalışabilir. – Motor kaputunu açınız Sayfa 164. Radyatör fanı, bir elektro-motor tarafından tahrik edilir ve soğutma sıvısı sıcaklığına bağlı olarak bir termik şalter üzerinden kontrol edilir. – Haznedeki fren hidroliği seviyesini kontrol ediniz şek. 143. Sıvı seviyesi mutlaka “MIN” ve “MAX” işaretleri arasında olmalıdır. Motor durdurulduktan sonra kontak kapalı iken bile, radyatör fanı yaklaşık 10 dakikaya kadar daha dönmeye devam edebilir. Fan, bir süre sonra da aşağıdaki durumda aniden kendiliğinden tekrar devreye girebilir: Hidrolik seviyesinin çok az düşmesi, sürüş esnasında fren balatalarının kullanılması ve otomatik olarak yeniden ayarlanması ile meydana gelir ve bu yüzden normaldir. Kullanım Soğutma sıvısı sıcaklığı ısı birikmesi ile yükselirse, veya Sıcak olan motor bölmesi ilave olarak kuvvetli güneş ışığı tarafından ısıtılırsa. Emniyet Sürüş Uyarıları “Motor bölmesindeki çalışmalar” altında, bakınız Eğer hidrolik seviyesi kısa süre içinde net biçimde düşerse, veya “MIN” işaretinin altına düşerse, o zaman fren sistemi sızdırıyor demektir. Eğer fren hidroliği seviyesi çok düşük ise, bu durum gösterge panelindeki kontrol lambasının yanması ile gösterilir sayfa 31. Bu durumda derhal durunuz ve daha fazla sürmeyiniz! Teknik yardım talebinde bulununuz. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 170 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 170 Kontrol etme ve ilave etme UYARI! Motor bölmesindeki her çalışmadan önce, uyarıları okuyunuz ve dikkat ediniz sayfa 164, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. Eğer sıvı seviyesi MIN işaretinin altına inmiş ise, aracınızı artık sürmeyiniz Kaza tehlikesi! Teknik yardım talebinde bulununuz. Fren hidroliğinin yenilenmesi Fren hidroliği, nemi emer. Bu nedenle zaman içinde çevre havasının nemini emer. Fren hidroliğindeki yüksek su miktarı fren sisteminde korozyona neden olabilir. Fazla olan su miktarı ayrıca fren hidroliğinin kaynama noktasını düşürür. Çevre Notu İmha etme ile ilgili gerekli özel aletleri ve zorunlu mesleki bilgileri içeren problemlerden dolayı, fren hidroliğinin yenilenmesinin yetkili bir servis tarafından yapılmasını tavsiye ederiz. Akü Aküdeki çalışmalar Sadece Škoda Auto tarafından izin verilen fren hidroliği kullanılmalıdır. Fren hidroliği aşağıdaki standartlara veya özelliklere mutlaka uygun olmalıdır: VW 501 14, FMVSS 116 DOT4, DIN ISO 4925 CLASS 4. Fren hidroliğinin yenilenmesini, bir muayene servisi çerçevesinde bir yetkili Škoda servisi tarafından yapılmasını tavsiye ederiz. UYARI! Çok eski fren hidroliği kullanıldığında, frenlerin kuvvetli zorlandığı durumlarda fren sisteminde buhar kabarcıkları meydana gelebilir. Böylece fren etkisi ve bununla birlikte sürüş emniyeti kuvvetli biçimde olumsuz etkilenir. Fren hidroliği zehirlidir! Bu yüzden mutlaka, orijinal kaplarda kapalı bir şekilde ve çocukların ve bilinçsiz kişilerin erişemeyeceği bir yerde muhafaza edilmelidir. Dikkat! Fren hidroliği, aracın boyasına zarar verir. Şek. 144 Akü: Kapağın yukarı katlanması (otomatik şanzıman) / (düz şanzıman) Akü, motor bölmesindeki plastik bir kapağın altında bulunur. – Akünün artı kutbu tarafındaki mandalın kilidini basarak açınız şek. 144 - solda. – Kapağı ok yönünde yukarı doğru şek. 144 sola (otomatik şanzıman) veya şek. 144 - sağa (düz şanzıman) katlayınız. – Artı kutbu tarafındaki akü kapağının takılması ters sıra ile yapılır. Bazı durumlarda akü ve sigorta kutusunun ağır hasarlanmasına yol açabileceği için akünün sökülmesi ve takılması tavsiye edilmez. Bir yetkili servise başvurunuz. Aküdeki ve elektrik sistemindeki çalışmalarda yaralanmalar, haşlanmalar, kaza ve yangın tehlikeleri meydana gelebilir. Bu yüzden aşağıda verilen ikaz uyarılarına ve genel olarak geçerli olan emniyet talimatına mutlaka dikkat edilmelidir. s3j8.4.book Page 171 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kontrol etme ve ilave etme UYARI! Akü asidi çok kuvvetli bir yakıcıdır, bu yüzden çok dikkatli kullanılmalıdır. Akülerle çalıştığınızda koruyucu eldiven, göz ve deri koruması kullanınız. Havadaki dağlayıcı buharlar, nefes yollarını tahriş eder ve deri ve nefes yolları iltihabına yol açar. Akü asidi diş minesini dağlar, deri ile temasta iyileşmesi çok uzun süren derin yaralar açar. İnceltilmiş asitlerle tekrarlanan temas durumunda deri hastalıklarına yol açar (iltihaplanmalar, yaralar, deri çatlakları). Asitler suyla temas etmeleri durumunda önemli bir ısı gelişimi altında seyrelirler. Aküyü yana yatırmayınız, zira akünün gaz çıkış deliklerinden akü asidi dışarı akabilir. Gözler, koruyucu gözlük veya koruyucu maske ile korunmalıdır! Kör olma tehlikesi vardır! Akü asidi gözlerle temas ettiğinde, gözleri derhal bir kaç dakika süre temiz su ile yıkayınız. Daha sonra hemen bir doktor arayınız. Deriye ve giysiye asit sıçradığında, mümkün ise hemen sabun ile uzun süre nötrleştiriniz ve sonra bol su ile çalkalayınız. Asit içildiğinde derhal doktora gidiniz. Çocukları aküden uzakta tutunuz. Akülerin şarj edilmesi sırasında hidrojen açığa çıkar ve patlama derecesi yüksek bir patlayıcı gaz karışımı meydana gelir. Ayrıca kontak açık iken, kablo soketinin takılması veya sökülmesi durumunda meydana gelen kıvılcım da bir patlamaya neden olabilir. 171 Dikkat! Akünün irtibatını sadece kontak kapalı iken kesmelisiniz, aksi halde aracın elektrik sistemi (elektronik parçalar) hasar görebilir. Aküyü araç şebekesinden ayırırken önce akünün eksi kutbunu (-) sökünüz. Ondan sonra artı kutbunu (+) çıkarınız. Aküyü şebekeye bağlarken, önce artı kutbu (+) ve ondan sonra eksi kutbu (-) birleştiriniz. Bağlantı kablolarını hiç bir zaman birbiriyle karıştırmayınız - Kablonun yanma tehlikesi. Akü asidinin gövde ile temas etmemesine dikkat ediniz, boya hasarları meydana gelebilir. Aküyü UV ışınlarından korumak için, aküyü doğrudan gün ışığına bırakmayınız. Çevre Notu Hurdaya ayrılmış bir akü çevreye zararlı bir özel atıktır - akünün imha edilmesi için bir Škoda servisine başvurmanızı tavsiye ederiz. Not Ayrıca aküyü yerine bağladıktan sonraki uyarılara da dikkat ediniz sayfa 173, “Akü kutuplarının sökülmesi ve takılması”. İki renkli göstergesi olan akü Akü kutuplarının köprülenmesi (örn. metal nesnelerle, kablolarla) durumunda bir kısa devre meydana gelir. Kısa devrenin olası sonuçları: Kurşun eşiklerin erimesi, patlama ve akü yangını, asit sıçraması. Açık alev ve ışık kullanmak, sigara içmek ve kıvılcım çıkaran işler yapmak yasaktır. Kablolarla ve elektrikli cihazlarla çalışırken kıvılcım oluşmasından kaçınınız. Kuvvetli kıvılcım durumunda, yaralanma tehdidi vardır. Elektrik sistemindeki tüm çalışmalardan önce motoru, ateşlemeyi ve tüm elektrikli tüketicileri kapatınız ve akünün eksi kablosunu (-) sökünüz. Ampulleri değiştirmek istiyorsanız, söz konusu lambayı kapatmak yeterlidir. Şek. 145 Akü: Gösterge Donmuş ve çözülmüş aküyü hiç bir zaman şarj etmeyiniz - Patlama ve dağlama tehlikesi! Donmuş bir aküyü değiştiriniz. Hasar görmüş bir aküyü asla kullanmayınız - Patlama tehlikesi! Hasar görmüş bir aküyü derhal değiştiriniz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Akünün üst tarafında elektrolit seviyesi için sihirli göz adı verilen bir gösterge vardır şek. 145. Gösterge aküdeki elektrolit seviyesine bağlı olarak rengini değiştirir. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 172 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 172 Kontrol etme ve ilave etme Hava kabarcıları göstergenin rengini etkileyebilir. Bunun için kontrol etmeden önce göstergenin üzerine biraz vurunuz. Siyah Renk- Elektrolit seviyesi iyi durumda. Renksiz veya açık sarı renk - çok düşük elektrolit seviyesi, akünün değiştirilmesi gerekir. 5 yıldan eski olan aküler yenilenmelidir. Akünün sınanması veya değiştirilmesini yetkili servise bırakmanızı tavsiye ederiz. Dikkat! 3 ila 4 haftadan daha uzun bekletilen araçta, akü boşalır, çünkü bazı elektrik tüketen parçalar hareketsiz durumda dahi akım tüketir (örneğin kontrol üniteleri). Akünün eksi kutbunu söktüğünüzde veya aküyü sürekli olarak çok düşük bir şarj akımı ile şarj ettiğinizde, akünün boşalmasını önleyebilirsiniz. Aküde çalışırken aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz “Aküdeki çalışmalar” altında, bakınız Sayfa 170. 5 yıldan eski olan aküler yenilenmelidir. Akünün sınanması veya değiştirilmesini yetkili servise bırakmanızı tavsiye ederiz. Not Dikkat! 3 ila 4 haftadan daha uzun bekletilen araçta, akü boşalır, çünkü bazı elektrik tüketen parçalar hareketsiz durumda dahi akım tüketir (örneğin kontrol üniteleri). Akünün eksi kutbunu söktüğünüzde veya aküyü sürekli olarak çok düşük bir şarj akımı ile şarj ettiğinizde, akünün boşalmasını önleyebilirsiniz. Aküde çalışırken aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz “Aküdeki çalışmalar” altında, bakınız Sayfa 170. Not Fabrikada monte edilmiş üç renkli göstergeli aküler, daima 1J0, 7N0 veya 3B0 ile başlayan bir kodla tanınırlar. Tam tanım örn. 1J0 915 105 AC olabilir. Škoda Orijinal Aksesuarlarından satın alınanüç renkli göstergeli yedek aküler, “x”'in bir değişken manasına geldiği 000 915 105 Ax kodu ile tanınırlar. Tam tanım örn. 000 915 105 AB olabilir. Fabrikada monte edilmiş iki renkli göstergeli aküler, daima 5K0 ile başlayan bir kodla tanınırlar. Tam tanım örn. 5K0 915 105 D olabilir. Elektrolit seviyesinin kontrolü Škoda Orijinal Aksesuarlarından satın alınan iki renkli göstergeli yedek aküler, “x”'in bir değişken manasına geldiği 000 915 105 Dx kodu ile tanınırlar. Tam tanım örn. 000 915 105 DB olabilir. Akü, normal çalışma şartları altında hemen hemen bakım gerektirmez. Yüksek dış sıcaklıklarda veya uzun olan günlük sürüşlerde elektrolit seviyesinin zaman zaman bir yetkili servis tarafından kontrol edilmesini tavsiye ederiz. Her şarj etme işleminden sayfa 173 sonra da elektrolit seviyesini kontrol ettiriniz. Üç renkli göstergesi olan akü Akü elektrolit seviyesi ayrıca, muayene servisi çerçevesinde de kontrol edilir. Akünün üst tarafında elektrolit seviyesi ve şarj durumu için sihirli göz adı verilen bir gösterge vardır sayfa 171, şek. 145. Gösterge aküdeki şarj durumu ve elektrolit seviyesine bağlı olarak rengini değiştirir. Aracın kışın kullanılması Hava kabarcıları göstergenin rengini etkileyebilir. Bunun için kontrol etmeden önce göstergenin üzerine biraz vurunuz. Yeşil renk - Akü yeterli olarak şarj edilmiştir. Koyu renk - Akü mutlaka şarj edilmelidir. Renksiz veya sarı renk - çok düşük elektrolit seviyesi, akünün değiştirilmesi gerekir. Aküler özellikle kış mevsiminde daha fazla zorlanır. Ayrıca aküler düşük sıcaklıklarda, normal sıcaklıklardaki çalıştırma gücünün sadece bir kısmına sahiptir. Şarjı boşalmış bir akü 0°C'nin hemen altında donabilir. Bu yüzden, aküyü soğuk mevsim başlamadan önce bir yetkili servise kontrol ettirmenizi ve gerekirse şarj ettirilmesini tavsiye ederiz. s3j8.4.book Page 173 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Kontrol etme ve ilave etme Akünün şarj edilmesi Şarj edilmiş bir akü, motorun iyi bir şekilde çalıştırılması için ön koşuldur. – Uyarı bilgilerini okuyunuz. “Aküdeki çalışmalar” altında, bakınız Sayfa 170 ve 173 UYARI! Donmuş ve çözülmüş aküyü hiç bir zaman şarj etmeyiniz - Patlama ve dağlama tehlikesi! Donmuş bir aküyü değiştiriniz. Dikkat! – Sadece “hızlı şarjda”: Her iki bağlantı kablosunu sökünüz (Önce “eksi”, sonra “artı”). “ÇALIŞTIRMA-DURDURMA” sistemli araçlarda şarj cihazının kutup tutucusu araç aküsünün eksi kutbuna doğrudan bağlanamaz, bilakis sadece motor bloğuna bağlanır sayfa 190, şek. 158. – Şarj cihazının kutup uçlarını akünün kutuplarına bağlayınız (kırmızı = “artı”, siyah = “eksi”). Akü kutuplarının sökülmesi ve takılması – Kontağı kapatınız ve tüm elektrikli tüketicileri devreden çıkarınız. – Şimdi önce şarj cihazının şebeke kablosunu prize takınız ve cihazı devreye sokunuz. – Şarj işleminin sonunda: Şarj cihazını devreden çıkarınız ve şebeke kablosunu prizden çekiniz. Akünün sökme ve tekrar bağlanmasından sonra öncelikle aşağıdaki fonksiyonlar çalışma dışı kalır veya artık bir daha arızasız olarak çalıştırılamayabilirler: Fonksiyon İşletmeye alma – Şimdi şarj cihazının kutup uçlarını çıkarınız. Elektrikli camlar (Fonksiyon arızaları) sayfa 44 – Gerekirse bağlantı kablolarını tekrar aküye bağlayınız (Önce “artı”, sonra “eksi”). Radyo - kod numarasının girilmesi Bkz. Radyo kullanma kılavuzu Düşük akımla şarj ederken (örn. bir küçük şarj cihazı ile), akünün bağlantı kablolarının sökülmesine ihtiyaç yoktur. Lütfen, şarj cihazı üreticisinin uyarılarına her durumda dikkat ediniz. Saat ayarı sayfa 18 Akünün tam olarak şarj edilmesine kadar akü kapasitesinin 0,1'i kadar (veya daha düşük) bir şarj akımı ayarlanmalıdır. Tüm elektrik sisteminin tam olarak çalışır durumda olmasını garanti etmek için, aracınızı bir yetkili servise kontrol ettirmenizi tavsiye ederiz. Yüksek akım değerleriyle şarj etmeden önce, yani “hızlı şarjda”, her iki bağlantı kablosu mutlaka sökülmelidir. Akünün değiştirilmesi Bir akünün “hızlı şarj edilmesi” tehlikelidir “Aküdeki çalışmalar” altında, bakınız Sayfa 170. Özel bir şarj cihazı ve uygun bilgiler gereklidir. Bu yüzden, akünüzün hızlı şarj edilme işlemini sadece yetkili bir servise yaptırmanızı tavsiye ederiz. Akü değiştirilirse, yeni akü mutlaka aynı kapasiteye, aynı gerilime (12 V), aynı akım değerine ve aynı büyüklüğe sahip olmalıdır. Uygun akü tipleri yetkili servislerde bulunmaktadır. Boşalan bir akü 0 °C'nin hemen altındaki sıcaklıklarda donabilir . Donduktan sonra tekrar eritilen bir aküyü artık kullanmamanızı tavsiye ederiz, zira akünün muhafazası buz oluşumu nedeniyle çatlamış ve böylece akü asidi dışarı akmış olabilir. Çok fonksiyonlu göstergenin* verileri silinmiştir sayfa 19 Eski akülerin özel olarak imha edilmesi nedeniyle, aküyü sadece bir yetkili serviste değiştirmenizi tavsiye ederiz. Şarj etme işlemi sırasında akünün tapaları açılmamalıdır. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 174 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 174 Kontrol etme ve ilave etme Çevre Notu UYARI! Aküler, sülfürik asit ve kurşun gibi zehirli maddeler içerirler. Bunlar bu nedenle mutlaka kurallara göre imha edilmelidir ve hiçbir suretle ev çöpü değildirler! Cam yıkama sistemi Motor bölmesindeki her çalışmadan önce, uyarıları okuyunuz ve dikkat ediniz sayfa 164, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. Dikkat! Cam yıkama suyuna hiç bir zaman radyatör antifrizi veya başka ek katkılar karıştırmamalısınız. Eğer araç bir far temizleme sistemi ile donatılmış ise, far yıkama suyuna sadece farın polikarbonat kaplamasına zarar vermeyen temizlik maddesi karıştırabilirsiniz. Lütfen yetkili bir servise başvurunuz, orada size hangi temizlik maddesini kullanabileceğinizi bildirirler. Şek. 146 Motor bölmesi: Cam yıkama sıvısı haznesi Cam yıkama sıvısı haznesi, ön cam veya arka cam temizleme sıvısını ve far temizleme sistemini* içerir. Kap aracın sağ tarafında motor kısmında bulunur şek. 146. Bazı araçlarda kap aracın sol tarafında akünün yanında bulunur. Haznenin dolum miktarı yaklaşık 3,5 litre, far temizlik sistemi olan araçlarda ise yaklaşık 5,4 litredir. Camları ve farları yoğun biçimde temizlemek için, sadece temiz su yetmez. Bu yüzden, temiz yıkama suyunu, inatçı kirleri uzaklaştıran orijinal bir Škoda cam temizleyicisi (kış mevsiminde antifrizli) ile birlikte kullanmanızı tavsiye ederiz. Temizleme maddesinin kullanımında lütfen ambalaj üzerindeki kullanma kurallarına dikkat ediniz. Eğer aracınızda ısıtılan cam yıkama memeleri* mevcut da olsa, kış mevsiminde kullanılan yıkama suyuna daima antifriz ilave etmelisiniz. Eğer herhangi bir zaman antifrizli temizleme maddesi mevcut değil ise, ispirto da kullanabilirsiniz. İspirto oranı % 15'ten fazla olmamalıdır. Fakat böyle bir karışımın donmaya karşı korumasının sadece -5 °C'ye kadar yettiğine dikkat ediniz. Not Sıvı ikmali yaparken, haznedeki süzgeci çıkartmayınız, aksi halde sıvı iletim sistemi kirlenir ve böylece cam yıkama sisteminde çalışma arızaları meydana gelebilir. s3j8.4.book Page 175 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Tekerlekler ve lastikler 175 Tekerlekler ve lastikler Tekerlekler Genel Bilgiler Yeni lastiklerin başlangıçta henüz en uygun tutuş kabiliyeti yoktur ve bu yüzden yaklaşık ilk 500 km'de ölçülü hız ve dikkatli ve uygun sürüş tarzı ile sürülmelidir. Bu durum lastiklerin ömrü için de iyidir. Konstrüksiyon özellikleri ve profil yapısı nedeniyle, yeni lastiklerin (modele ve üreticiye göre) profil derinliği farklı olabilir. Lastiklerin ve jantların hasar görmesini önlemek için, kaldırım taşlarına veya benzeri engellere sadece yavaş ve mümkünse doğru açılarda çıkılmalıdır. UYARI! Yeni lastikler ilk 500 km'de henüz en uygun yol tutuş kabiliyetine sahip değildir, bu bakımdan uygun şekilde dikkatli olarak sürünüz - Kaza tehlikesi! Hasarlı lastiklerle aracı hiç bir zaman sürmeyiniz - Kaza tehlikesi! Not Lastikler ile ilgili farklı ulusal yönetmeliklere dikkat ediniz. Lastiklerin dayanım ömrü Lastikler zaman zaman hasar bakımından (batmalar, kesikler, yarıklar ve balonlar) kontrol edilmelidir. Lastik profillerindeki yabancı cisimler alınmalıdır. Lastiklerdeki ve jantlardaki hasarlar sık bir şekilde gizli olarak ortaya çıkarlar. Alışılmadık titreşimler veya aracın yana çekmesi, bir lastik hasarı anlamına gelebilir. Bir lastiğin hasarlandığından şüphe ettiğiniz zaman, hemen hızınızı azaltınız ve durunuz! Lastikleri hasar (balonlar, yarıklar vb.) durumu bakımından kontrol ediniz. Dıştan herhangi bir hasar görünmüyorsa, aracınızı kontrol ettirmek için, en yetkili servise kadar, lütfen uygun şekilde yavaş ve dikkatlice sürünüz. Lastiklerinizin motor yağı, gres yağı ve yakıt ile temas etmesini önleyiniz. Lastik supaplarının kaybolan toz kapaklarını derhal yenileyiniz. Tekerlekler sökülürse, tekrar takıldıklarında önceki sürüş yönünü muhafaza etmek için, önceden işaretlenmelidir. Sökülmüş tekerlekler veya lastikler, daima serin, kuru ve mümkünse karanlık bir yerde muhafaza edilmelidir. Bir janta takılmamış olan lastikler, dik konumda muhafaza edilmelidir. Dönüş yönüne bağlı lastikler* Dönüş yönü lastik yan yüzündeki oklarla işaretlenmiştir. Bu öngörülen dönüş yönüne mutlaka sadık kalmanız gereklidir. Ancak o zaman bu lastiklerin tutuş kabiliyeti, dönüş sesi, sürtünme ve suda kayma ile ilgili en uygun nitelikler tam olarak geçerlilik kazanır. Dönüş yönüne bağlı lastiklerin kullanımı için diğer uyarılar sayfa 179. Kullanım Şek. 147 Lastik büyüklüğü ve şişkinlik değeri tablosuna sahip açılmış yakıt deposu kapağı Emniyet Sürüş Uyarıları Lastiğin dayanım ömrü prensip olarak aşağıdaki noktalara bağlıdır: Lastik hava basınç değerleri Çok düşük veya çok yüksek lastik hava basıncı, lastiğin dayanım ömrünü ciddi şekilde kısaltır ve aracın sürüş davranışına olumsuz etki yapar. Özellikler yüksek hızlarda lastik hava basıncının önemi çok büyüktür. Bu yüzden basınçları ayda en az bir defa ve ek olarak da her uzun yolculuktan önce kontrol ediniz. Bu işi yaparken stepneyi* de unutmayınız. Yaz lastikleri için lastik hava basıncı değerleri yakıt deposu kapağının iç tarafındadır şek. 147. Kış lastiklerinin değerleri, yaz lastiklerinin 20 kPa (0,2 bar) üzerindedir sayfa 178. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 176 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 176 Tekerlekler ve lastikler Stepnenin hava basıncı, araç için öngörülen en yüksek basınca uygun olmalıdır. Tekerleklerin ayarlanmasındaki hatalar Lastik hava basıncını daima lastikler soğuk iken kontrol ediniz. Sıcak lastikteki artmış olan basıncı azaltmayınız. Yükteki büyük değişiklikler durumunda lastik hava basıncına dikkat ediniz. Önde veya arkadaki tekerleklerin, yanlış olarak ayarlanması, sadece artan, sıkça tek taraflı olan lastik aşınmasına sebep olmaz, aynı zamanda sürüş emniyetine de olumsuz etki eder. Normal dışı lastik aşınması durumunda bir yetkili servisi arayınız. Lastik hava basıncı - Lastik ebadı 185/55 R15 Kar zinciri kullanımı öngörülen 185/55 R15 ebatlı lastiklerin hava basıncı lastik ebadı 195/55 R15 olan lastikler için de geçerlidir, bakınız benzin deposu kapağının iç tarafı. Fabia Combi Scout araçları için kar zinciri kullanımı öngörülen 185/55 R15 ebatlı lastikler için kPa olarak aşağıdaki hava basınç değerleri geçerlidir. Motor Kısmî yük Tam yük 1,2/63 kW TSI 220/230 1,4/63 kW 220/290 1,2/77 kW TSI 230/300 1,6/77 kW 220/230 UYARI! Hava basıncı çok düşük olduğunda, lastiğin daha yüksek bir dönme direncini yenmesi gerekir. Böylece yüksek sıcaklıklarda çok fazla ısınır. Bu durum lastik damarlarının çözülmesine ve hatta lastiğin patlamasına yol açar. Hasar görmüş jantları veya lastikleri derhal değiştiriniz. 6 yıldan daha fazla kullanılmış olan lastikleri sadece ve sadece acil durumda ve uygun olan dikkatli sürüş tarzı ile kullanınız. Çevre Notu Düşük olan lastik hava basıncı yakıt tüketimini artırır. 230/300 1,2/55 kW TDI CR 230/300 1,6/66 kW TDI CR 220/290 1,6/77 kW TDI CR 220/290 Aşınma göstergesi Sürüş şekli Hızlı viraj dönüşü, aşırı hızlı ivmelenme ve keskin frenler (ciyaklayan lastikler), lastiklerin aşınmasını artırırlar. Tekerleklerin balansının yapılması Yeni bir aracın tekerleklerinin balansı yapılmıştır. Fakat sürüş durumunda çeşitli etkenlerden dolayı, kendisini direksiyondaki titreşimle hissettiren, bir balans bozukluğu ortaya çıkabilir. Balans bozukluğu, direksiyonun, tekerlek süspansiyonunun ve lastiklerin yüksek aşınmasına da etki ettiği için, tekerleklerin balansı yeniden yapılmalıdır. Ayrıca yeni bir lastiğin montajından ve her lastik onarımından sonra bir tekerleğin balansı mutlaka yeniden yapılmalıdır. Şek. 148 Aşınma göstergesi olan lastik profili Orijinal lastiğin profil tabanında dönüş yönüne çapraz olarak 1,6 mm yüksekliğinde aşınma göstergeleri vardır. Bu aşınma göstergeleri, imalat durumuna göre lastik çevresinde eşit aralılarla 6 ila 8 kere düzenlenmiştir şek. 148. Lastiğin yan yüzündeki “TWI” harfleri, üçgen semboller veya diğer semboller, aşınma göstergelerinin yerini işaret eder. s3j8.4.book Page 177 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Tekerlekler ve lastikler 1,6 mm profil kaldığında - aşınma göstergelerinin yanındaki profil oluklarından ölçülen - izin verilen yasal asgari profil derinliğe ulaşılır (bazı ülkelerde başka değerler geçerli olabilir). hakkında gerekli bilgilere sahiptirler ve eskimiş lastiklerin imha edilmesi hususunda hazırlıklıdırlar. Bir çok yetkili servis bu konu için çok cazip lastik ve jant sunumunu hazır tutmaktadır. Aracınız için izin verilen lastik/jant kombinasyonları araç belgelerinizde bulunmaktadır. Bu onay her ülkedeki yasa durumuna bağlıdır. UYARI! En geç olarak, eğer lastikler aşınma göstergelerine kadar aşınmış ise, bunlar mutlaka bir yenisi ile değiştirilmelidir. Yasal olarak izin verilen asgari profil derinliğine dikkat edilmelidir. Sonuna kadar aşınmış lastikler, ıslak yollarda yüksek hızlarda iken gerekli olan yola yapışma ve tutunmayı olumsuz etkiler. “Suda kayma” durumu olabilir (kontrolsüz araç hareketi - ıslak yolda “yüzme”). Tekerleklerin yerlerinin değiştirilmesi (rotasyon) Ön lastiklerin belirgin olarak kuvvetli yıpranması durumunda, ön tekerleklerin arka tekerlekler ile değiştirilmesini tavsiye ederiz. Böylece lastikler yaklaşık olarak aynı dayanım ömrüne sahip olurlar. Lastik yüzeyinin belirgin aşınma belirtileri durumunda, tekerlekleri “çapraz olarak” değiştirmek avantajlı olabilir (sadece dönüş yönüne bağlı olan lastikler hariç). Ayrıntılar, yetkili servisler tarafından bilinmektedir. Tüm tekerleklerin düzenli yıpranması ve en uygun dayanım ömrü için her 10 000 km'de bir yerlerinin değiştirilmesini tavsiye ederiz. Lastik verilerini tanımak doğru seçimi kolaylaştırır. Lastiklerin yan yüzeylerinde örn. aşağıdaki lastik yazısı vardır: 185 / 65 R 14 86 T Bunun anlamı: 185 mm cinsinden lastik genişliği 65 % cinsinden yükseklik/genişlik oranı R Lastik yapı türü harfi - Radyal 14 İnç cinsinden jant çapı 86 Yük endeksi T Hız sembolü Lastikler için aşağıdaki hız sınırlamaları geçerlidir: Hız sembolü İzin verilen en yüksek hız Q 160 km/saat R 170 km/saat S 180 km/saat T 190 km/saat U 200 km/saat H 210 km/saat V 240 km/saat W 270 km/saat Yeni lastikler veya tekerlekler Lastikler ve jantlar önemli dizayn elemanlarıdır. Bu bakımdan, Škoda Auto tarafından izin verilen lastikler ve jantlar kullanılmalıdır. Bunlar tam olarak araca göre ayarlanmıştır ve prensip olarak iyi yol tutuşuna ve emniyetli sürüş özelliklerine katkıda bulunurlar . Tüm tekerleklerde sadece aynı yapı türünde, aynı ebatta (yuvarlanma çevresi) ve bir aksta aynı profil modelindeki radyal lastikler kullanınız. Yetkili servislerde, izin verilen lastik modelleri hakkında güncel bilgiler mevcuttur. Lastiklerde veya tekerleklerdeki bütün çalışmaları bir yetkili servise yaptırmanızı tavsiye ederiz. Servisiniz, gerekli özel aletlerle ve yedek parçalarla donatılmıştır, konu Kullanım 177 Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 178 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 178 Tekerlekler ve lastikler Üretim tarihi ayrıca lastiğin yan yüzünde verilmektedir (muhtemelen sadece tekerlek iç tarafında). DOT ... 13 10... Örnek olarak anlamı: Bu lastik 2010 yılının 13. haftasında üretilmiştir. Eğer stepne* model olarak sürüş lastiklerinden (örn. kış veya geniş lastik) farklı ise, o zaman stepneyi* sadece lastik hasarı durumunda kısa süreli ve dikkatli bir sürüş tarzı ile kullanmalısınız. Stepne, mümkün olan en kısa sürede tekrar normal sürüş lastiği ile değiştirilmelidir. UYARI! Sadece Škoda Auto'nun sizin araç tipiniz için izin verdiği şekildeki lastik veya jantları kullanınız. Aksi halde trafik emniyeti olumsuz etkilenebilir - Kaza tehlikesi! Bunun haricinde aracınızın yol trafiğine çıkma izni geçerliliğini kaybedebilir. Lastikleriniz için izin verilen en yüksek hızı hiç bir şekilde aşmayınız - Lastik hasarı nedeniyle kaza tehlikesi ve aracın kontrolünü kaybetmek. 6 yıldan daha fazla kullanılmış olan lastikleri sadece ve sadece acil durumda ve uygun olan dikkatli sürüş tarzı ile kullanınız. Önceki kullanımı hakkında hiç bir bilginizin olmadığı kullanılmış lastikleri hiç bir zaman kullanmayınız. Hiç kullanılmayan veya sadece az kullanılan lastikler dahi eskirler. Kullanılmış bir lastik stepne olarak aynı şekilde sadece acil durumlarda özellikle dikkatli sürüş tarzı ile kullanılabilir. Sürüş emniyeti nedenlerinden dolayı, lastikleri tek tek değil en azından aks başına değiştiriniz. Profil derinliği büyük olan lastikler, daima ön tekerleklerde kullanılmalıdır. Çevre Notu Eskimiş lastikler, mutlaka usulüne uygun bir şekilde imha edilmelidir. Not Teknik nedenlerden dolayı normal olarak başka araçların jantlarını kullanamazsınız. Bu durum icabında hatta aynı araç tipinin jantları için de geçerlidir. Bijonlar Jantlar ve bijonlar yapısal olarak birbirlerine göre ayarlanmışlardır. Başka jantlara göre donatım değiştirildiğinde - örn. kış lastikleri olan hafif metal alaşımlı jantlara veya tekerleklere - mutlaka bunlara ait doğru uzunlukta ve küresel formlu bijonlar kullanılmalıdır. Tekerleklerin sıkı oturması ve fren sisteminin uygun çalışması buna bağlıdır. Eğer sonradan jant kapakları taktırırsanız, fren sisteminin soğuması için yeterli derecede bir hava akımının sağlanmış olmasına lütfen dikkat ediniz. Yetkili servisler; lastiklerin, jantların ve jant kapaklarının değiştirilmesi veya yeniden donatılması ile ilgili hangi imkanların olduğu konusunda eğitimlidir. UYARI! Bijonların yanlış kullanılması durumunda, tekerlek sürüş sırasında gevşeyebilir - Kaza tehlikesi! Bijonlar, mutlaka temiz ve rahat vidalanır durumda olmalıdır. Bunlara hiçbir zaman yağ veya gres yağı tatbik edilmemelidir. Bijonlar çok düşük bir sıkma torku ile sıkılırsa, jant sürüş sırasında gevşeyebilir - Kaza tehlikesi! Sıkma torkunun çok yüksek olması bijon dişlerinin hasar görmesine ve jantların oturma yüzeylerinin sürekli deformasyonuna neden olabilir. Dikkat! Bijonlar için öngörülen sıkma torkları, çelik ve hafif metal alaşımlı jantlar için 120 Nm'dir. Kış lastikleri Kış mevsimindeki yol şartlarında aracınızın sürüş nitelikleri kış lastikleriyle belirgin olarak iyileşir. Yaz lastikleri yapılarından dolayı (genişlik, kauçuk karışımı, profil oluşumu), 7°C'nin altındaki bir sıcaklıkta buz ve kar üzerinde kaymaya karşı daha az dayanıklıdır. Bu durum özellikle, geniş lastikle veya yüksek hız lastiği ile donatılmış olan araçlar için geçerlidir (Lastik yan yüzündeki tanım harfi H, V veya W). s3j8.4.book Page 179 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Tekerlekler ve lastikler En iyi sürüş şartlarını elde etmek için, kış lastikleri mutlaka her dört tekerlekte de kullanılmalıdır. Sadece aracınız için izin verilmiş olan kış lastikleri kullanmalısınız. İzin verilen kış lastiği ebatları aracınızın belgelerinde verilmektedir. Bu onaylar ayrıca ülke yasalarına da bağlıdır. Lastik hava basıncının yaz lastiklerine nazaran 20 kPa (0,2 bar) daha yüksek olduğuna dikkat ediniz sayfa 175. Lastik profili yaklaşık 4 mm'ye kadar yıpranmış olan kış lastikleri kış yeteneklerini büyük ölçüde kaybederler. Kış lastikleri eskime ile de kış niteliklerini kaybederler - mevcut profil derinliği belirgin olarak 4 mm'den daha fazla olsa bile. Kış lastiklerinde, yaz lastiklerindeki gibi hız sınırlamaları geçerlidir sayfa 177, . Düşük bir hız kategorisindeki kış lastiklerini, ancak aracın mümkün olan azami hızı yüksek olsa bile bu lastiklerin izin verilen azami hızını aşmamak şartıyla kullanabilirsiniz. İlgili lastik sınıfının izin verilen azami hızının aşılması durumunda lastikler hasar görebilir. Not Lastikler ile ilgili farklı ulusal yönetmeliklere dikkat ediniz. Dönüş yönüne bağlı lastikler* Dönüş yönü lastik yan yüzündeki oklarla işaretlenmiştir. Bu öngörülen dönüş yönüne mutlaka sadık kalmanız gereklidir. Ancak o zaman bu lastiklerin tutuş kabiliyeti, dönüş sesi, sürtünme ve aquaplaning (suda kayma) ile ilgili en uygun nitelikler tam olarak geçerlilik kazanır. Eğer stepneyi* bir lastik patlaması durumunda dönüş yönüne bağlı olmayan veya ters yönde olan şekilde takmak zorunda kalırsanız, lütfen dikkatli sürünüz, zira bu durumda lastiğin en uygun nitelikleri elde edilemez. Bu durum özellikle ıslak yollarda önemlidir. Diğer uyarılara dikkat ediniz sayfa 184, “Stepne*”. Arızalı lastiği en kısa sürede değiştirmelisiniz ve tüm lastiklerde doğru sürüş yönünü tekrar sağlamalısınız. Kar zincirleri Kış lastikleri kullandığınızda, lütfen uyarılara dikkat ediniz sayfa 175. Kar zincirleri sadece ön tekerleklere takılabilir. Kış lastikleri yerine “dört mevsim lastik” de kullanabilirsiniz. Kar zincirleri kış mevsimindeki yol şartlarında sadece çekişi değil, aynı zamanda fren davranışını da iyileştirir. Net olmayan durumlarda emin olmak için, bir yetkili servisine başvurunuz, orada lastiklerinizin en yüksek hızı size bildirilir. UYARI! Kış lastikleriniz için izin verilen en yüksek hızı hiç bir şekilde aşmayınız - Lastik hasarı nedeniyle kaza tehlikesi ve aracın kontrolünü kaybetmek. Çevre Notu Zamanı gelince yaz lastiklerinizi tekrar takınız, zira yaz lastiklerinin sürüş nitelikleri karsız ve buzsuz yollarda ve ayrıca 7°C'nin üzerindeki sıcaklıklarda daha iyidir - fren mesafesi kısadır, yuvarlanma sesleri daha azdır, lastik aşınması daha az ve yakıt tüketimi daha düşüktür. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları 179 Kar zincirlerinin kullanılmasına, teknik nedenlerden dolayı sadece aşağıdaki jant/lastik kombinasyonları ile izin verilir. Jant ebadı Preslenme derinliği (ET) Lastik ebadı 5J x 14 35 mm 165/70 6J x 14 37 mm 185/60 6J x 15 43 mm 185/55 Sadece kilitleri ve baklaları 12 mm'den büyük olmayan kar zincileri kullanınız. Kar zincirlerini takmadan önce jant kapaklarını çıkartınız. Kar zincirlerinin kullanılması ve kar zinciri ile maksimum sürüş hızı ile ilgili her ülkede farklı ulusal yasal hükümlerin bulunduğuna dikkat ediniz. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 180 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 180 Tekerlekler ve lastikler UYARI! Kar zinciri üreticisinin vermiş olduğu montaj talimatındaki bilgilere lütfen dikkat ediniz. Dikkat! Zemini karsız olan yollara girer girmez zincirleri çıkartınız. Zira zincirler böyle bir durumda sürüş niteliklerine olumsuz etki yaparlar, lastiklere zarar verirler ve kendileri çabuk zarar görür. Not Sadece Škoda orijinal aksesuarı olan kar zinciri kullanınız. Kar zinciri kullanırken Patinaj kontrol sistemini (ASR) kapatınız. s3j8.4.book Page 181 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi 181 Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi Aksesuar ve yedek parçalar UYARI! Devamı Škoda araçları, güvenlik mühendisliğinin en yeni bilgilerine göre tasarlanmıştır. Bu durum göz önüne alınmadan, üretici tarafından teslim edildiği zamanki koşullar birileri tarafından değiştirilmemelidir. Aracın daha sonra aksesuar ile donatılması, teknik değişikliklerin yapılması veya sonradan parça değiştirilmesi gerektiğinde, aşağıdaki uyarılara dikkat edilmelidir: Aksesuar satın almadan önce ve teknik değişikliklerden önce, daima bir yetkili servise danışılmalıdır . Bu durum özellikle ülke dışında aksesuar satın alırken geçerlidir. İzin verilen Škoda aksesuarlarını ve orijinal Škoda parçalarını, orada satın alınmayan parçaların montajını da usulüne göre yerine getiren yetkili servislerden satın alabilirsiniz. Diğer ürünlerin kullanılması durumunda, sürekli pazar araştırmasına rağmen aracınız için uygunluk konusunda garanti veremiyoruz (bir rapor veya bir izin belgesi olması durumunda bile). Teknik değişiklikler Elektronik parçalara ve bunlara ait yazılımlara müdahale edilmesi, fonksiyon arızalarına yol açabilir. Elektronik parçaların şebeke bağlantıları nedeniyle, bu arızalar ayrıca ilgisi olmayan sistemleri de olumsuz etkiler. Bunun anlamı, aracınızın çalışma emniyeti oldukça tehlike altına girebilir, araç parçalarının daha fazla aşınmasına yol açabilir ve sonunda araç kullanma ehliyetiniz sona erebilir. Usul dışı çalışmalardan dolayı meydana gelen hasarlar için Škoda Auto firmasının herhangi bir sorumluluk almayacağını anlayışla karşılayacağınızdan eminiz. Radyolar, antenler ve diğer elektrikli aksesuar parçaları da sadece yetkili servisler tarafından takılmalıdır. Bu nedenle, tüm çalışmaların tamamen orijinal Škoda parçalarını kullanan yetkili servislerde yaptırmanızı öneririz. Katalogta yer alan tüm orijinal Skoda aksesuarları, örneğin spoyler, taşıma sistemleri, çocuk koltukları, vs. onaylanmıştır. Eğer aracınızda teknik değişiklikler yapılacak ise, Škoda Auto firması tarafından öngörülen kılavuz değerlere dikkat edilmelidir. Böyle yapıldığı zaman, araçta hiç bir zarar meydana gelmez, trafik ve çalışma güvenliği muhafaza edilir ve değişikliklere izin verilir. Yetkili servis bu çalışmaları usulüne göre yaparlar veya özel durumlarda başka teknik servislere yönlendirirler. Škoda Auto'nun izni olmadan yapılan teknik değişikliklerden dolayı meydana gelen hasarlar, garanti kapsamında değildir. UYARI! Aracınızda usul dışı yapılan çalışmalar ve değişiklikler fonksiyon arızalarına neden olabilir - Kaza tehlikesi. N1 kategori araçlar N1 kategorisinin aracı, azami 3,5 tonluk yüklerin taşınması için yapılandırılmış ve üretilmiştir. UYARI! Škoda'nız için tam olarak izin verilen Škoda aksesuarlarını ve orijinal Škoda parçalarını kullanmanızı kendi iyiliğiniz için tavsiye ederiz. Bu orijinal Škoda parçaları için güvenilirlik, emniyet ve uygunluk tespit edilmiştir. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 182 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 182 Aksesuar, tadilatlar ve parça değişimi s3j8.4.book Page 183 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Arıza yardımı 183 Arıza yardımı Arıza yardımı İlk yardım çantası* ve ikaz üçgeni* Yangın söndürme tüpünde bulunan talimatı lütfen dikkatlice okuyunuz. Yangın söndürme tüpü, bu iş için yetkili bir kişi tarafından mutlaka yılda bir kere kontrol edilmelidir (Farklılık gösteren ulusal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz). UYARI! Yangın söndürme tüpü doğru şekilde sabitlenmediği zaman, ani sürüş manevraları veya bir kaza durumunda aracın içinde “uçuşabilir” ve yaralanmalara neden olabilir. Şek. 149 Uyarı üçgeninin yerleştirilmesi İlk yardım çantası, gerektiğinde derhal erişime hazır olacak şekilde yerleştirilmelidir. Azami ölçüleri boyutları 39 x 68 x 450 mm olan bir ikaz üçgenini arka duvarın döşemesine lastik bantlarla sabitleyebilirsiniz şek. 149. Eğer aracınız için bir ikaz üçgeni almak isterseniz, bunu bir yetkili servisten temin edebilirsiniz. Not Yangın söndürme tüpü, geçerli olan yasal yönetmeliklere mutlaka uymalıdır. Yangın söndürme tüpünün son kullanma tarihine dikkat ediniz. Yangın söndürme tüpü son kullanma tarihinden sonra kullanılırsa, doğru biçimde çalışacağı garanti edilemez. Yangın söndürme tüpü, sadece bazı ülkelerde teslimat kapsamına dahildir. Araç aletleri UYARI! Yardım kutusu, acil frenleme durumunda veya bir çarpışmada araç içindekilerin yaralanmasına sebep olmayacak şekilde yerleştirilmelidir. Not İlk yardım çantasında bulunan maddelerin son kullanma tarihine lütfen dikkat ediniz. Yangın söndürme tüpü* Şek. 150 Bagaj bölmesi: Araç aletleri muhafaza yeri Yangın söndürme tüpü, bir kayış yardımıyla sürücü koltuğunun altına sabitlenmiştir. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 184 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 184 Arıza yardımı Araç aletleri ve kriko*, stepnedeki* sayfa 183, şek. 150 bir plastik kutuda veya stepne bölgesinde bulunur. Burada ayrıca römork tertibatının çıkarılabilir topuzu için de yer vardır. Araç aletleri aşağıdaki parçalardan ibarettir (Donanıma göre): Stepne* Stepne bagaj bölümü taban kaplaması altındaki stepne çukurunda bulunur. Bijon anahtarı*; Jant kapaklarını çekmek için tel kelepçe; Çekme halkası; Emniyet bijonu adaptörü*; Bijon kapakları çekme pensi; Yedek ampül seti; Tornavida*. Şek. 151 Bagaj bölmesi: Stepne Krikoyu tekrar yerine yerleştirmeden önce, kriko kolunu lütfen tam olarak vidalayınız. UYARI! Stepne, bagaj bölümü taban kaplaması altında bir çukur içinde ve araç aletleri ile birlikte bir kutu içinde özel bir cıvata ile sabitlenmiştir şek. 151. Fabrika çıkışında teslim edilen kriko sadece sizin araç tipiniz için öngörülmüştür. Bununla hiç bir zaman ağır araçları veya başka yükleri kaldırmayınız - Yaralanma tehlikesi! Stepnenin daima kullanılır durumda olması için, hava basıncının kontrol edilmesi önemlidir (en uygunu her lastik hava basıncı kontrolü sırasında - bkz. yakıt deposu kapağındaki plaket sayfa 161). Bagaj bölmesindeki araç aletlerinin emniyetli bir şekilde sabitlenmiş olmasına dikkat ediniz. Dönüş yönüne bağlı lastikler* Lastik onarım takımı Lastik onarım takımı, küçük lastik hasarlarının onarımı için düşünülmüştür. Lastik onarım takımında, kompresör, dolum tüpü, kullanma kılavuzu ve aksesuar vardır. Lastik onarım takımı ile yapılan onarım, daimi lastik onarımının yerine hiçbir zaman geçmez, onarım sadece en yakın servis atölyesine ulaşmak içindir. Onarım hemen araçta yapılmalıdır. Onarımdan önce ekinde bulunan talimatı dikkatlice okuyunuz. Lastik onarım takımı, bagaj bölmesi kaplaması altında bir köpükten bölüme yerleştirilmiş veya bagajın sağ kısmına sıkıştırılmıştır. Eğer aracınızda bu tip lastikler varsa, lütfen şu uyarılara dikkat ediniz: Dönüş yönüne bağlı lastiklerin bulunduğu araçlarda farklı ölçülerde faklı bir stepne kullanılır. Bu lastikte bir uyarı etiketi bulunur. Tekerleğin montajından sonra bu uyarı etiketinin üzeri örtülmemelidir. Bu stepne ile 80 km/saatin üzerinde bir hızla gitmeyiniz ve bu gidiş sırasında özellikle dikkatli olunuz. Tam gaz hızlanmalardan, kuvvetli frenlemeden ve son derece hızlı viraj dönmelerden sakınınız. Bu stepnenin lastik hava basıncı standart lastik hava basıncı ile aynıdır. Bu stepneyi en yakın yetkili servise kadar kullanınız, zira bu sürekli bir kullanım için değildir. s3j8.4.book Page 185 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Arıza yardımı Tekerlek değişimi Tekerleğin değiştirilmesi Ön çalışmalar Tekerlek değiştirme işlemini mümkün olduğunca yatay bir yüzeyde yapınız. Tekerlek değişiminden önce aşağıdaki çalışmaları yapmalısınız. – Bir lastik patlaması durumunda aracınızı akan trafikten mümkün olduğunca uzak bir yerde durdurunuz. Yeriniz düz olmalıdır. – Tüm araçtakilerin araçtan inmelerini sağlayınız. Tekerlek değişimi sırasında, araçta bulunanları yol üzerinde durdurmamalısınız (örneğin emniyet duvarının arkasında). – Jant kapağını* sayfa 186 veya bijon kapaklarını sayfa 186 çıkarınız. – Bijonları gevşetiniz sayfa 187. – Aracı, yerle teması kesilinceye kadar kaldırınız sayfa 187. – Bijonları sökünüz ve temiz bir altlığın (bez, kağıt vb.) üzerine koyunuz. – Tekerleği çıkartıp alınız. – Stepneyi *yerleştiriniz ve bijonları hafifçe sıkıştırınız. – El frenini sıkıca çekiniz. – Aracı krikodan aşağıya indiriniz. – 1. vitese takınız veya otomatik şanzımanlı araçlarda vites kolunu P konumuna getiriniz. – Karşılıklı Bijonları anahtarla (çapraz olarak) iyice sıkıştırınız sayfa 187. – Eğer bir römork bağlı ise, onu ayırınız. – Jant kapağını/tekerlek süs kapağını veya bijon kapaklarını takınız. – Araç aletlerini ve stepneyi* sayfa 183 bagaj bölümünden dışarı alınız. UYARI! Akan yol trafiğinde bulunuyorsanız, flaşör sistemini devreye sokunuz ve öngörülen uzaklığa ikaz üçgenini yerleştiriniz - bu sırada yasal olan ulusal yönetmeliklere dikkat ediniz. Böylece sadece kendinizi değil, ayrıca trafikte seyreden diğer araç kullanıcılarını da korumuş olursunuz. Araç kaldırılmış durumda iken, motoru kesinlikle çalıştırmayınız Yaralanma tehlikesi. Not Bijonlar mutlaka temiz ve kolay vidalanır durumda olmalıdır. Bijonlara asla gres yağı veya başka bir yağ sürmeyiniz! Dönüş yönüne bağlı lastiklerin montajında dönüş yönüne dikkat ediniz sayfa 175. Sonradan yapılan çalışmalar Tekerlek değişiminden sonra aşağıdaki çalışmalar da mutlaka yapılmalıdır. – Araç aletlerini ait oldukları yere yerleştiriniz. Dikkat! Eğer tekerlek değişimini dik eğimli bir yolda yapıyorsanız, aracı yuvarlanmaya karşı emniyete almak için, karşı taraftaki tekerleği bir taş veya benzeri ile bloke ediniz. – Değiştirilen tekerleği bagaja yerleştiriniz. – Takılmış olan stepnenin lastik hava basıncını mümkün olan en kısa sürede kontrol ediniz. – Bijonların sıkma torkunu en kısa sürede bir tork anahtarı ile kontrol edilmesini sağlayınız. Çelik ve hafif metal jantlar mutlaka 120 Nm'lik bir sıkma torku ile iyice sıkılmalıdır. Not Ulusal yönetmeliklere uygun davranınız. – Hasarlı lastiği değiştiriniz veya bir yetkili servise onarım imkanlarını sorunuz. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 185 s3j8.4.book Page 186 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 186 Arıza yardımı UYARI! Eğer araç sonradan fabrika çıkışındaki lastiklerden farklı bir lastikle donatıldı ise, o zaman sayfa 177, “Yeni lastikler veya tekerlekler”'deki uyarılara dikkat edilmesi gereklidir. Not Tekerlek değiştirirken, bijonların paslandığını ve zor vidalandığını tespit ederseniz, bijonların sıkma torku kontrolünden önce değiştirilmeleri zorunludur. Sıkma torku kontrolüne kadar dikkatli ve sadece ölçülü bir hızla sürünüz. Dikkat! El kuvveti kullanınız, jant kapağına vurmayınız! Kaba vuruşlar yapıldığında, özellikle jant kapağının janta tam oturmayan yerlerdeki kılavuz ve merkezleme elemanlarında hasar meydana gelebilir. Jant kapağını, emniyet bijonu ile sabitlenmiş olan bir çelik janta monte etmeden önce, emniyet bijonunun supap bölgesindeki delikte bulunmasını sağlayınız sayfa 188, “Lastiklerin hırsızlığa karşı emniyete alınması*”. Kapaklı bijonlar* Kapaklar bijonların korunmasını sağlar. Jant kapağı* Şek. 153 Lastik değişimi: Bijon kapağını çekip çıkartınız. Şek. 152 Jant kapağının sökülmesi Çıkartılması – Araç aletlerinden olan tel kelepçeyi jant kapağının kuvvetli kenarına asınız. – Jant anahtarını tel kelepçenin arasından itin, lastikteki bijon anahtarını destekleyin ve kapağı çekin şek. 152. Takma – Önce jant kapağının supap deliğini janta oturtunuz. Sonunda jant kapağını, tüm çevresinde tam olarak oturacak şekilde janta bastırınız. Çıkartılması – Plastik cımbızı (Araç alet setinde) kapağın üzerinde, cımbız kapağın iç kenarına kilitleninceye kadar itiniz. – Kapağı plastik cımbız ile çekiniz şek. 153. Takma – Kapağı vidaların üzerine yerleştiriniz. s3j8.4.book Page 187 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Arıza yardımı Bijonların gevşetilmesi ve sıkılması Aracın kaldırılması Aracı kaldırmadan önce, bijonları gevşetiniz. Tekerleği sökebilmek için, aracı kriko ile kaldırmanız gereklidir. Şek. 154 Lastik değişimi: Bijonların gevşetilmesi Bijonların gevşetilmesi – – Bijon anahtarını, sonuna kadar bijona itiniz 13) . – Anahtarın ucundan sıkıca tutunuz ve bijonu, iyice oturuncaya kadar sağa doğru döndürünüz. UYARI! Araç kriko ile kaldırılmadığı sürece, bijonları çok az gevşetiniz (yaklaşık bir tur) - Kaza tehlikesi! Not Eğer bijonlar gevşemiyorsa, anahtarın uç kısmına ayağınızla dikkatlice basabilirsiniz. Bu sırada araca sıkıca tutunuz ve emniyetli durmaya dikkat ediniz. Emniyet bijonlarının gevşetilmesi ve sıkılması için ilgili adaptöre ihtiyacınız vardır sayfa 188. Emniyet – Krikoyu takma noktasının altında, tırnakları alt tabanlığın dik eşiğinde oluncaya kadar yukarı doğru çeviriniz. A kavrayacak şekilde doğrultunuz ve – Krikoyu, tırnakları alt tabanlığın eşiğini A B yere düz olarak yerleştiriniz. krikonun hareketli taban plakasını A Bijonların iyice sıkılması Kullanım Şek. 155 Lastik değişimi: Krikoyu takma yerleri – Krikoyu yerleştirmek için, hasarlı tekerleğe en yakın olan alt tabanlıktaki takma noktasını ve baskı yerini seçiniz şek. 155. Bijon anahtarını, sonuna kadar bijona itiniz 13) . – Anahtarın ucundan sıkıca tutunuz ve bijonu yaklaşık bir tur sola doğru döndürünüz şek. 154. 13) 187 Sürüş Uyarıları – Krikoyu, tekerlek yerden biraz kalkıncaya kadar yukarıya doğru döndürmeye devam ediniz. Krikonun altındaki yumuşak ve kaygan zemin aracın krikodan kaymasına yol açabilir. Bu yüzden krikoyu sert bir zemine yerleştirin veya geniş alanlı sağlam altlıklar kullanınız. Kaygan zemin durumunda, örn. çini kaplı zemin veya parke taş gibi, kaymayan bir altlık kullanınız (örn. lastik paspas). UYARI! Aracı daima kapıları kapalı iken kaldırınız - Yaralanma tehlikesi. Kriko ayağının kaymasını uygun önlemlerle önleyiniz - Yaralanma tehlikesi! Bu yüzden krikoyu sadece sert ve düz bir zemine yerleştiriniz. Eğer krikoyu belirtilen yerlere yerleştirmez iseniz, araçta hasara yol açabilirsiniz. Ayrıca, kriko araca yeterli şekilde tutunamazsa kayabilir - Yaralanma tehlikesi! Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 188 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 188 Arıza yardımı UYARI! Devamı Araç kaldırılmışken motoru asla çalıştırmayınız - kaza tehlikesi. Araç kriko ile kaldırılmışken asla altına yatmayınız. Eğer kaldırılmış araç altında çalışmanız gerekiyorsa, aracı mutlaka uygun bir alt sehpa ile desteklemelisiniz - Yaralanma tehlikesi! Lastiklerin hırsızlığa karşı emniyete alınması* Emniyet bijonlarının gevşetilmesi için özel bir adaptöre ihtiyacınız vardır. Adaptörün alın tarafındaki veya emniyet bijonuna çakılmış olan kod numarasını bir yere not etmeniz doğru olur. Gerekli olduğunda bu numara yardımıyla bir yetkili servisten yedek adaptör temin edebilirsiniz. Bijon adaptörünü daima araç içinde bulundurmanızı tavsiye ederiz. Araç aletleri ile birlikte muhafaza edilmelidir. Dikkat! Emniyet bijonu çok kuvvetli sıkılırsa, emniyet bijonu ve adaptör hasar görebilir. Çelik jantlarda hırsızlığa karşı bijon her zaman subaba en yakın deliğe yerleştirilmelidir. Aksi taktirde jant kapağı monte edilemez ve montaj sırasında hasarlanabilir. Not Emniyet bijonu takımını bir yetkili servisten satın alabilirsiniz. Takviye kablosu ile çalıştırma Hazırlık Şek. 156 Adaptörlü emniyet bijonu – Jant kapağını/tekerlek süs kapağını, janttan veya emniyet bijonunun bijon kapağından çıkarınız. B dişli tarafıyla emniyet bijon başının A A iç dişine yerleştiriniz. – Adaptörü A B sokunuz. – Bijon anahtarını, sonuna kadar adaptöre A – Bijonu gevşetiniz veya sıkınız sayfa 187. – Adaptörü dışarı çektikten sonra, jant kapağını/tekerlek süs kapağını tekrar takınız veya bijon kapağını emniyet bijonuna sokunuz. – Sıkma torkunun en kısa sürede bir tork anahtarı ile kontrol edilmesini sağlayınız. Çelik ve hafif metal jantlar mutlaka 120 Nm'lik bir sıkma torku ile iyice sıkılmalıdır. Emniyet bijonları olan araçlarda (tekerlek başına bir adet emniyet bijonu), bunları sadece birlikte verilen adaptörle sökebilir veya takabilirsiniz. Akü boşaldığı için, motor ilk hareketi almaz ise, motoru çalıştırmak için bir başka aracın aküsünü kullanabilirsiniz. Bunun için bir takviye kablosuna ihtiyacınız vardır. Her iki akü de mutlaka 12 V anma gerilimine sahip olmalıdır. Akım veren akünün kapasitesi (Ah), prensip olarak boşalmış olan akünün kapasitesinin altında olmamalıdır. Takviye kablosu Sadece kesiti yeterli büyüklükte ve kutup uçları izole edilmiş olan takviye kablosu kullanınız. Üretici talimatına lütfen dikkat ediniz. Artı kablonun renk tanımı çoğunlukla kırmızıdır. Eksi kablonun renk tanımı çoğunlukla siyahtır. UYARI! Şarjı boşalmış bir akü 0°C'nin hemen altında donabilir. Akünün donması halinde akü takviyesiyle çalıştırmayı denemeyiniz - Patlama tehlikesi! Akü s3j8.4.book Page 189 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Arıza yardımı Eksi kutbu ve motor bloğunu birleştirme UYARI! Devamı eridikten sonra asit akmasından dolayı tahriş tehlikesi vardır. Donmuş aküyü değiştiriniz. 3 akım veren akünün A B eksi kutbuna bağlayınız. – Ucun birisini A – Motor bölmesinde çalışırken ikaz talimatına lütfen dikkat ediniz sayfa 164. 4 no'lu diğer ucu, motor bloğuna bağlı olan güçlü ve sert bir metal parçaya veya A motor bloğunun kendisine bağlayınız . Motorun çalıştırılması – Akım veren aracın motorunu çalıştırınız ve rölantide çalıştırmaya devam ediniz. Not İki araç arasında hiç bir temas olmamalıdır, aksi halde artı kutup bağlandığında elektrik akımı geçer. Boşalan akü araç şebekesine mutlaka usulüne göre bağlanmış olmalıdır. Telefonu kapatınız veya bu konuyla ilgili telefonun kullanma kılavuzuna dikkat ediniz. Takviye kablosunu akü üreticilerinin yetkili mağazalarından almanızı tavsiye ederiz. Motoru çalıştırma – Şimdi de aküsü boşalan aracın motorunu çalıştırınız. – Eğer motor çalışmaz ise, çalıştırma işlemini 10 saniye sonra kesiniz ve yaklaşık yarım dakika sonra tekrarlayınız. – Takviye kablosunu motordan tam ters sıraya göre çıkarınız. UYARI! Kutup uçlarının izolasyonu olmayan parçaları birbirine kesinlikle temas etmemelidir. Bunun haricinde akünün artı kutbuna bağlı olan takviye kablosu aracın elektrik ileten parçaları ile temas halinde olmamalıdır - Kısa devre tehlikesi! Takviye kablosunu boşalan akünün eksi kutbuna bağlamayınız. Motorun ilk hareketindeki kıvılcım oluşumu ile aküden akan patlayıcı gaz ateş alabilir. Şek. 157 Bir başka aracın aküsünü kullanarak takviye kablosu ile çalıştırma: A - Boşalmış araç aküsü, B Akım veren akü Takviye kablosu mutlaka aşağıdaki sıraya göre bağlanmalıdır. Artı kutbun bağlanması 4 yakıt ve fren sisteminin parçalarına bağlamayınız. Kablo ucunu A Takviye kablosunu, motor bölümünde dönen parçalar tarafından yakalanmayacak şekilde yerleştiriniz. Kabloya akülerin üzerinden bel verdirmeyiniz - Asitle yanma tehlikesi! Akü hücrelerinin vidalı kapakları sıkıca vidalanmış olmalıdır. Ateşleme kaynaklarını (açık alev, yanan sigaralar vs.) akülerden uzak tutunuz - Patlama tehlikesi! Takviye kablosunu asla çok düşük elektrolit seviyesi - patlama- ve asitle yanma tehlikesi taşıyan akülerde kullannmayın. 1 boşalan akünün şek. 157 artı kutbuna A A bağlayınız. – Ucun birisini A 2 akım veren akünün A B artı kutbuna bağlayınız. – Öteki ucu A Kullanım 189 Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 190 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 190 Arıza yardımı “ÇALIŞTIRMA-DURDURMA” sistemli araçlarda takviye kablosu ile çalıştırma – Halatın daima gergin olarak tutulmasına dikkat ediniz. Çekme halatı veya çekme çubuğu Çekme çubuğu aracın çekilmesinde en özenli ve en güvenilir yoldur ve muhtemel darbeleri en az seviyeye indirir. Uygun bir çekme çubuğu mevcut değilse, ancak o zaman bir çekme halatı kullanınız. Her iki aracın korunabilmesi için çekme halatı esnek olmalıdır. Bu yüzden sadece plastik elyaf halatlar veya benzeri elastik malzemeden halatlar kullanılmalıdır. Şek. 158 Takviye kablosu ile çalıştırma ÇALIŞTIRMA-DURDURMA sistemi Çekme halatını, sadece bunlar için öngörülmüş bulunan çekme halkalarına sayfa 191, “Ön çekme halkası” ve sayfa 191, “Arka çekme halkası” sabitleyiniz. Sürüş şekli “ÇALIŞTIRMA-DURDURMA” sistemli araçlarda takviye kablosu araç aküsünün eksi kutbuna doğrudan bağlanamaz, bilakis sadece motor bloğuna bağlanır şek. 158. Araç çekme işlemi belli bir deneyim gerektirir. Her iki sürücü çekme işleminin özelliklerini bilmelidirler. Deneyimsiz sürücüler ne araç çekmeli, ne de çekilen aracı kullanmalıdır. İterek çalıştırma ve çekilme İstenmeyen çekme kuvvetlerinin ve herhangi bir darbeli yükün ortaya çıkmaması hususunda uyanık olunmalıdır. Asfalt yollardan uzaktaki çekme manevralarında daima, bağlantı parçalarının aşırı yüklenme tehlikesi vardır. Genel Çekme halatı kullanıldığında aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz: Dikkat! Eğer bir arıza nedeniyle aracınızın şanzımanında hiç yağ kalmamış ise, araç o zaman sadece tahrik tekerlekleri kaldırılmış olarak özel bir araç veya römorkla çekilmelidir. Çeken aracın sürücüsü – Halat gergin duruma gelmeden aracı sürmeye başlamayınız. – Kalkarken debriyajı çok yavaş bırakınız. Çekilen aracın sürücüsü – Direksiyonun bloke olmaması ve sinyallerin, kornanın, sileceklerin ve cam yıkama sisteminin devreye girebilmesi için, kontağı açınız. – Vitesi boşa alınız veya otomatik şanzımanda vites kolunu N konumuna getiriniz. – Fren güçlendiricisinin ve hidrolik direksiyonun sadece motor çalışırken devrede olduklarına dikkat ediniz. Motor çalışmadığı zaman prensip olarak fren pedalına daha kuvvetli basmalısınız ve direksiyon için daha fazla kuvvet uygulamalısınız. Not Çekme durumunda veya aracın çekilerek çalıştırılması durumunda, özellikle devrede olan sinyal tertibatlarıyla ilgili yasal yönetmeliklere lütfen dikkat ediniz. Çekme halatı burulmamalıdır, zira belirli koşullar altında aracınızın ön çekme halkası sökülebilir. s3j8.4.book Page 191 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Arıza yardımı Ön çekme halkası 191 Arka çekme halkası Ön çekme halkası araç aletleri kutusundadır. Şek. 160 Arka çekme halkası Şek. 159 Ön tampon: Kapak / Ön çekme halkasının takılması – Okunun bulunduğu yerde kapağın sol yarısına bastırınız şek. 159 - solda. – Kapağı ön tampondan dışarı çekiniz . – Çekme halkasını elle sola sonuna kadar içeri vidalayın şek. 159 - sağa ve mümkün olduğunca sıkın. Sıkmak için örneğin bijon anahtarının*, başka bir aracın gerdirme halkasının veya halkadan geçirebileceğiniz benzer bir eşyanın kullanılmasını tavsiye ederiz. – Çekme halkasını söktükten sonra kapağı tekrar takmak için, bunu mesnede yerleştiriniz, sonra kapağın sağ tarafını bastırınız. Kapak mutlaka emniyetli bir şekilde oturmalıdır. Arka çekme halkası arka tamponun altında sağda bulunur şek. 160. Aracın itilerek çalıştırılması Motor ilk hareketi almaz ise, prensip olarak aracınızı çektirmemenizi tavsiye ederiz. Buna karşılık, motorun bir takviye kablosu ile çalıştırılması denenmeli sayfa 188 veya yol yardım servisinden yardım istenmelidir. Buna rağmen aracınızın mutlaka çekilerek çalıştırılması gerekiyor ise: – Araç dururken 2. veya 3. vitese takınız. – Debriyaj pedalına basınız ve basılı olarak tutunuz. – Kontağı açınız. Dikkat! – Her iki araç hareket durumuna gelince, debriyaj pedalını yavaşça bırakınız. Çekme halkası daima sonuna kadar içeri vidalanmış ve sıkılmış olmalıdır, aksi halde çekme sırasında kopabilir. – Motor ilk hareketi alır almaz, debriyaj pedalına basınız ve vitesten çıkınız. UYARI! Çekerek çalıştırma esnasında çok yüksek kaza riski meydana gelir, örn. çeken aracın üzerine doğru sürme. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 192 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 192 Arıza yardımı Dikkat! Katalitik konvertörü olan araçlarda, motor çekerek çalıştırma durumunda 50 metreden fazla bir mesafe çalıştırılmamalıdır. Aksi halde yanmamış yakıt, katalitik konvertöre girer ve hasarlara yol açar. Düz şanzımanlı aracın çekilmesi Diğer uyarılara dikkat ediniz sayfa 190. Araç, bir çekme çubuğu ile veya bir çekme halatıyla veya ön aks veya arka aks kaldırılmış vaziyette çekilebilir. Azami çekme hızı 50 km/saat'tir. Otomatik şanzımanlı aracın çekilmesi Diğer uyarılara dikkat ediniz sayfa 190. Araç, bir çekme çubuğu veya bir çekme halatı ile çekilebilir. Bu arada aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz: Vites kolunu N konumuna getiriniz. Azami çekme hızı 50 km/saat'tir. İzin verilen azami çekme mesafesi 50 km 'dir. Şanzıman yağ pompası motor dururken çalışmaz, bu nedenle şanzıman yüksek hızlarda ve uzun olan çekme mesafesinde yeterli derecede yağlanmaz. Dikkat! Eğer araç bir çekme aracı ile çekiliyorsa, araç sadece ön tekerlekleri kaldırılmış şekilde çekilebilir. Eğer araç arkadan kaldırılırsa, otomatik şanzıman hasar görür! Not Eğer normal çekme mümkün değil ise, veya çekme mesafesi 50 km'den uzun ise, araç özel bir araç veya römork ile taşınmalıdır. s3j8.4.book Page 193 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Sigortalar ve ampuller Sigortalar ve ampuller Elektrik sigortaları Sigortaların renk işareti Renk Kumanda panelindeki sigortaların değiştirilmesi Arızalı sigortalar mutlaka değiştirilmelidir. Şek. 161 Kumanda panelinin alt tarafı: Sigorta kapağı Her akım devresi, sigortalar ile korunmuştur. Sigortalar kumanda panelinin sol tarafında sigorta kapağının arkasında bulunurlar. – Kontağı kapatınız ve ilgili tüm elektrikli cihaz ve parçaları devreden çıkarınız. – Kapağı dikkatlice ok yönünde çeviriniz ve çıkartınız şek. 161. – Çalışmayan tüketiciye ait hangi sigortanın atmış olduğunu ortaya çıkarınız sayfa 194, “Kumanda panelindeki sigorta yerleşimi”. – Plastik kıskacı sigorta kapağındaki tutucusundan çıkarınız, sorunlu olan sigortaya sokunuz ve bu sigortayı dışarı çıkarınız. Amper cinsinden azami akım değeri Açık kahverengi 5 Kahverengi 7,5 Kırmızı 10 Mavi 15 Sarı 20 Beyaz 25 Yeşil 30 Dikkat! Sigortaları “onarmayınız” ve onları amper değeri daha yüksek olan sigortalarla değiştirmeyiniz - Yangın tehlikesi! Ayrıca elektrik sisteminin başka yerlerinde hasarlar meydana getirebilirler. Yeni takılan bir sigorta kısa bir süre sonra tekrar erirse, elektrik sistemi en kısa sürede mutlaka bir yetkili servis tarafından kontrol edilmelidir. Not Bu sigortaları yetkili bir serviste değiştirtmenizi tavsiye ediyoruz. – Arızalı sigortalar erimiş olan metal şeritlerinden anlaşılır. Arızalı sigortayı aynı amper değerindeki bir yeni sigorta ile değiştiriniz. – Sigorta kapağını kumanda paneline, kılavuz dilleri kumanda panelinin deliklerine girecek şekilde yerleştiriniz ve bunları bastırarak kilitleyiniz. Yedek sigortaları daima araçta bulundurmanızı tavsiye ederiz. Yedek sigortaları Škoda orijinal parça çeşitlerinden veya yetkili servislerden temin edebilirsiniz14) . 14) Kullanım Bazı ülkelerde içinde yedek sigortalar bulunan kutucuk aracın ana donanımına dahildir. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 193 s3j8.4.book Page 194 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 194 Sigortalar ve ampuller Kumanda panelindeki sigorta yerleşimi No. Elektrikli tüketiciler 13 Otomatik şanzıman kontrol ünitesi 5 14 Viraj ışığı fonksiyonlu halojen farlar motoru 10 15 Navigasyon PDA 5 16 Elektro-hidrolik direksiyon 5 ÇALIŞTIRMA-DURDURMA - Radyo 10 17 Şek. 162 Soldan direksiyonlu araçlar / Sağdan direksiyonlu araçlar için sigorta kutusunun şematik olarak gösterilişi. Araçta bulunan bazı elektrik tüketen aksamlar, sadece seri olarak üretilen belirli motor modellerine aittir veya sadece belirli modeller için çoklu donanımlar olarak verilebilir. No. Elektrikli tüketiciler Kullanılmıyor 2 ÇALIŞTIRMA-DURDURMA 3 Gösterge paneli, ışık mesafesi ayarı 4 ABS kontrol ünitesi 5 5 Benzinli motor: Hız ayar sistemi 5 6 Geri vites lambaları (düz şanzıman) 10 7 7,5 15 Motor kumanda cihazı, otomatik şanzıman 7,5 8 Fren pedalı şalteri, radyatör fanı 5 9 Isıtma kumandası, klima kontrol ünitesi, park yardımı, viraj farı kontrol ünitesi, radyatör fanı için kullanım 5 Klima sistemi a) 11 Ayna ayarı 12 Römork tanıma kontrol ünitesi 7,5 Ayna ısıtma 5 19 S kontağı 5 20 5 5 Motor kontrol ünitesi 7,5 Yakıt pompa rölesi 15 Yakıt pompası kumanda cihazı 15 Geri vites lambas “CORNER” fonksiyonlu sis farı 10 22 Isıtma kumandası, klima kontrol ünitesi, park yardımı, telefon, gösterge paneli, direksiyon açısı vericisi, ESP, araç şebekesi kontrol ünitesi, çok fonksiyonlu direksiyon 7,5 23 İç mekan aydınlatması, eşya gözü ve bagaj bölmesi, park ışığı 15 24 Aracın merkezî kumanda cihazı 5 25 Koltuk ısıtma 20 26 Arka cam sileceği 10 27 Kullanılmıyor 28 Benzinli motor: AKF valfi, benzinli motor: Regülasyon kapağı 10 29 Enjeksiyon, Devridaim 10 Yakıt pompası 15 Ateşleme 20 Hız ayar sistemi, PTC rölesinin kullanımı 5 7,5 5 Motor kontrol ünitesi 21 5 Ateşleme 10 Gündüz farı 18 Amper 1 Amper 30 s3j8.4.book Page 195 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Sigortalar ve ampuller No. Elektrikli tüketiciler 31 Lambda sondası 10 32 Yüksek basınç pompası, basınç subabı 15 33 Motor kontrol ünitesi 30/15 Motor kontrol ünitesi 15 Vakum pompası 20 34 Amper No. 53 54 55 Elektrikli tüketiciler Amper Park lambası - sol taraf 5 Elektrikli sürgülü/açılır-kapanır tavan 25 ÇALIŞTIRMA-DURDURMA - Gösterge paneli 5 Hırsızlık alarm sistemi 15 Otomatik şanzıman kontrol ünitesi 30 Far yıkama sistemi 25 35 Akım besleme kontak kilidi 5 36 Uzun hüzmeli far 15 37 Arka sis lambası 7,5 38 Sis farı 10 39 Fan 30 40 Isıtmalı yıkama memesi / ön cam, cam yıkama tertibatı 15 41 Kullanılmıyor 42 Arka cam ısıtması 25 43 Klakson 20 44 Ön silecekler 45 Konfor sistemi merkezi kontrol ünitesi 46 Hırsızlık alarm sistemi 15 47 Çakmak, bagaj bölmesindeki prizb) 15 48 ABS, ÇALIŞTIRMA-DURDURMA - DC/DC-Konvertör ESP 15 49 Sinyaller, fren lambaları 15 ÇALIŞTIRMA-DURDURMA - DC/DC-Konvertör bilgi/eğlence 30 Radyo 10 51 Elektrikli camlar (ön ve arka) - Sol taraf 25 A aynı anda bastırınız şek. 163 ve – Sigorta kapağının kilitlerini ok yönünde A B dışa doğru itiniz. kapağı ok yönünde A 52 Elektrikli camlar (ön ve arka) - Sağ taraf 25 – 50 Kullanım 56 a) b) 195 Park lambası - sağ taraf 5 57 Kısa huzmeli sol far, ışık mesafesi ayarı 15 58 Kısa hüzmeli far sağ 15 Sadece bazı ülkelerde geçerlidir. Motor kapalıyken elektrikli bir tüketicinin bağlanması aküyü boşaltabilir. Aküdeki sigortaların değiştirilmesi (Düz şanzıman, otomatik şanzıman DSG) 20 Emniyet 25/10 Sürüş Uyarıları Şek. 163 Akü: Sigorta kapağı C deliklerindeki tutucuları düz bir tornavida ile çözünüz ve kapağı A D ok yönünde A yukarı açınız. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 196 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 196 Sigortalar ve ampuller – Çalışmayan tüketiciye ait hangi sigortanın atmış olduğunu ortaya çıkarınız . – Arızalı sigortalar erimiş olan metal şeritlerinden anlaşılır. Arızalı sigortayı aynı amper değerindeki bir yeni sigorta ile değiştiriniz. No. Elektrikli tüketiciler Amper 1 Alternatör 2 Kullanılmıyor 3 İç mekan 80 Sigortaları “onarmayınız” ve onları amper değeri daha yüksek olan sigortalarla değiştirmeyiniz - Yangın tehlikesi! Ayrıca elektrik sisteminin başka yerlerinde hasarlar meydana getirebilirler. 4 Elektrikli ek ısıtma 60 5 İç mekan 40 Yeni takılan bir sigorta kısa bir süre sonra tekrar erirse, elektrik sistemi en kısa sürede mutlaka bir yetkili servis tarafından kontrol edilmelidir. 6 Kızdırma bujileri, radyatör fanı 50 7 Elektro-hidrolik direksiyon 50 8 ABS veya ASR veya ESP 25 9 Radyatör fanı 30 10 Radyatör fanı 5 11 ABS veya ASR veya ESP 40 12 Merkezi kontrol ünitesi 5 13 Otomatik Şanzıman Elektrikli ek ısıtma 5 40 Dikkat! Not Bu sigortaları yetkili bir serviste değiştirtmenizi tavsiye ediyoruz. Aküdeki sigortaların konumu (Düz şanzıman, otomatik şanzıman DSG) 175 Dikkat! Aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz “Aküdeki sigortaların değiştirilmesi (Düz şanzıman, otomatik şanzıman DSG)” altında, bakınız Sayfa 195. Şek. 164 Aküdeki sigortaların yerleşimlinin şematik olarak gösterilmesi Araçta bulunan bazı elektrik tüketen aksamlar, sadece seri olarak üretilen belirli motor modellerine aittir veya sadece belirli modeller için çoklu donanımlar olarak verilebilir. Not 1 - 7 arası sigortalar bir yetkili servis tarafından değiştirilir. s3j8.4.book Page 197 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Sigortalar ve ampuller Aküdeki sigortaların değiştirilmesi (Otomatik şanzıman) 197 Aküdeki sigorta yerleşimi (Otomatik şanzıman) Şek. 166 Aküdeki sigortaların yerleşimlinin şematik olarak gösterilmesi Şek. 165 Akü: Artı kutbunun kapağının / emniyet kapağının açılması Araçta bulunan bazı elektrik tüketen aksamlar, sadece seri olarak üretilen belirli motor modellerine aittir veya sadece belirli modeller için çoklu donanımlar olarak verilebilir. – Artı kutuplu kapağı (+) açınız şek. 165 - solda. A şek. 165 bastırınız ve kapakları kaldırınız. – Sigorta kapaklarının kilitlerini A B aynı anda bastırınız ve kapağı ok yönünde itiniz. – Sigorta kapaklarının kilitlerini A – Çalışmayan tüketiciye ait hangi sigortanın atmış olduğunu ortaya çıkarınız sayfa 197, “Aküdeki sigorta yerleşimi (Otomatik şanzıman)”. – Arızalı sigortalar erimiş olan metal şeritlerinden anlaşılır. Arızalı sigortayı aynı amper değerindeki bir yeni sigorta ile değiştiriniz. Dikkat! Sigortaları “onarmayınız” ve onları amper değeri daha yüksek olan sigortalarla değiştirmeyiniz - Yangın tehlikesi! Ayrıca elektrik sisteminin başka yerlerinde hasarlar meydana getirebilirler. Yeni takılan bir sigorta kısa bir süre sonra tekrar erirse, elektrik sistemi en kısa sürede mutlaka bir yetkili servis tarafından kontrol edilmelidir. Kullanım Not Bu sigortaları yetkili bir serviste değiştirtmenizi tavsiye ediyoruz. B kapağı ile donatılmışlardır şek. 165. Bazı araçlar sadece A Emniyet Sürüş Uyarıları No. Elektrikli tüketiciler Amper 1 Alternatör 175 2 İç mekan 80 3 Elektrikli ek ısıtma 60 4 ESP 40 5 Elektro-hidrolik direksiyon 50 6 Kızdırma bujileri 50 7 ESP 25 8 Radyatör fanı 30 9 Klima sistemi 5 10 ABS 40 11 Merkezi kontrol ünitesi 5 12 Otomatik Şanzıman Elektrikli ek ısıtma 5 40 Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 198 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 198 Sigortalar ve ampuller Dikkat! Aşağıdaki uyarılara dikkat ediniz şanzıman)” altında. Ön farlar “Aküdeki sigortaların değiştirilmesi (Otomatik Ampuller Ampulün değiştirilmesi Bir ampul değiştirilmeden önce, daima mutlaka ilgili lamba devreden çıkarılmalıdır. Ampulün cam kısmını çıplak el ile tutmayınız (çok küçük bir kirlilik bile ampulün ömrünü kısaltır). Temiz bir bez, peçete kağıdı vb. kullanınız. Arızalı ampulleri sadece aynı tip ampuller ile değiştirebilirsiniz. Ampulün tanımı, duyunda veya cam kısmında yazılıdır. Halojen far Halojen farlar Kısa hüzmeli far H4 H7 Uzun hüzmeli far H4 Park ışığı Sinyal lambaları Sis farı* Gündüz farı* a) b) H7 W5W, LEDa) PY21W H8/HB4a) P21W, LEDb) Scout araçları için geçerlidir. Gündüz farı için ayrı lambaları olan* RS araçları için geçerlidir. Arka far ünitesi Lamba Bazı ampullerin değiştirilmesi sizin tarafınızdan yapılamaz, bunun için bir teknisyene ihtiyaç vardır. Ampulleri değiştirmek için, diğer bazı araç parçalarının mutlaka sökülmesi gereklidir. Bu durum özellikle sadece motor bölümünden ulaşılabilen ampuller için geçerlidir. Geri vites lambası P21W Sinyal lambaları PY21W Fren lambaları P21W Bu bakımdan, bu ampul değiştirme işleminin bir yetkili servis tarafından yapılmasını veya acil durumlarda başka türlü teknik yardım alınmasını tavsiye ederiz. Arka sis lambası Motor bölmesinin tehlikeli bir bölge olduğunu unutmayınız sayfa 164, “Motor bölmesindeki çalışmalar”. İçinde yedek lambaların bulunduğu bir kutucuğu daima araçta bulundurmanızı tavsiye ederiz. Yedek ampulleri yetkili servislerden temin edebilirsiniz15) . Lambaların muhafaza yeri stepnedeki kutudadır. Lambalara genel bakış 15) Bazı ülkelerde içinde yedek ampuller bulunan kutucuk aracın ana donanımına dahildir. P21W Park ışığı 2x W5W Diğerleri Lamba Yan sinyal lambaları Plaka lambası 3. Fren ışığı WY5W C5W / T4W (5W) LED İç aydınlatma ön / arka C10W Okuma lambaları W5W Bagaj lambası W5W Eşya gözündeki lamba W5W s3j8.4.book Page 199 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Sigortalar ve ampuller 199 Kısa ve uzun huzmeli farlar (Halojen farlar) UYARI! H7 ve H4 ampulleri basınçlıdır ve değiştirme sırasında patlayabilir Yaralanma tehlikesi! Bir değiştirme sırasında eldiven giyilmesi ve koruyucu gözlük takılması tavsiye edilir. Not Bu kullanma kılavuzunda, sadece güç olmayan lamba değiştirme işlemleri anlatılmaktadır. Diğer ampullerin değiştirilmesi bir yetkili servis tarafından yapılmalıdır. Şek. 168 Kısa ve uzun hüzmeli farın ampulünün sökülmesi – Motor kaputunu açınız. Ön farlar A çıkartınız şek. 167. – Koruma kapağını A – Soketi lambadan çekin, yaylı teli açın ve lambayı arkaya doğru dışarı çıkarın şek. 168. – H4 ampulünü değiştiriniz, reflektörün açıklığına yerleştiriniz (sabitleme tırnakları deliklere gelecek şekilde), yaylı tel ile sabitleyiniz, soketi takınız ve koruma kapağını yerleştiriniz. – Ampulün değiştirilmesinden sonra far ayarını bir Škoda servisinde kontrol ettirmenizi öneriyoruz. Şek. 167 Lambaların montaj yeri: Halojen farlar / halojen projektör farlar Kısa hüzmeli far (Halojen farlar) Ampullerin halojen fardaki pozisyonu şek. 167 solda ve halojen projektör farında şek. 167 sağda. A - kısa, uzun hüzmeli far ve park ışığı A B - ön sinyal lambası A 1 - kısa hüzmeli far A 2 - Uzun hüzmeli far ve park ışığı A 3 - Ön sinyal lambası A Şek. 169 Kısa huzmeli far ampulünün sökülmesi – Motor kaputunu açınız. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 200 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 200 Sigortalar ve ampuller 1 çıkartınız sayfa 199, şek. 167. – Koruma kapağını A – – Soketi ampul ile sonuna kadar sola çeviriniz sayfa 199, şek. 169 ve çıkartınız. – H7 halojen ampulünü değiştiriniz, soketi yeni halojen ampul ile yerleştiriniz ve sonuna kadar sağa çeviriniz. – Koruma kapağını yerleştiriniz. – Ampulün değiştirilmesinden sonra far ayarını bir Škoda servisinde kontrol ettirmenizi öneriyoruz. B duyunu (Halojen far) sayfa 199, şek. 167 veya A 3 duyunu (Halojen projektör A far) sola çevirin ve bunu sinyal lambası ampulüyle birlikte dışarı çıkarın. – Arızalı ampulü değiştiriniz. – Duyu ampul ile farın içine yerleştiriniz. Kilitleyinceye kadar sağa çevirerek duyu sabitleyiniz. Park lambası, ön – Motor kaputunu açınız. Uzun hüzmeli far (Halojen farlar) – A koruma kapağını (halojen far) veya. A 2 koruma kapağını (halojen projektör far) A sayfa 199, şek. 167 çıkarın. – Ampul tutucusunu tutunuz ve fardan dışarı çıkartınız. – Ampul tutucusunun içindeki ampulü değiştiriniz ve tekrar farın içine sokunuz. Gündüz ışığı ve sis farı Şek. 170 Uzun huzmeli far ampulünün sökülmesi – Motor kaputunu açınız. 2 çıkartınız sayfa 199, şek. 167. – Koruma kapağını A – Soketi ampul ile sonuna kadar sola çeviriniz şek. 170 ve çıkartınız. – H7 halojen ampulünü değiştiriniz, soketi yeni halojen ampul ile yerleştiriniz ve sonuna kadar sağa çeviriniz. – Koruma kapağını yerleştiriniz. – Ampulün değiştirilmesinden sonra far ayarını bir Škoda servisinde kontrol ettirmenizi öneriyoruz. Sinyal lambası, ön – Motor kaputunu açınız. Şek. 171 Ön tampon: Koruyucu ızgara / sis farının sökülmesi – Kontağı kapatınız ve tüm lambaları devreden çıkarınız. – Koruyucu ızgarayı ok ile işaretlenmiş yerlerinden şek. 171 - soldan tutunuz ve dışarı çıkartınız. – Elinizi ızgaranın bulunduğu boşluğa sokunuz ve yaylı mandalı bastırınız şek. 171 - sağdaki. – Sis farını çıkarınız. s3j8.4.book Page 201 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Sigortalar ve ampuller – A prizini gündüz sürüş farı lambası ile ve A B prizini sis farı lambası ile sonuna A kadar sola çeviriniz ve dışarı çıkarınız. – Ampulü değiştiriniz, sokete yeni ampulü yerleştiriniz ve sonuna kadar sağa çeviriniz. 201 – Kapağı tekrar takmak için, plakaya ters taraftan başlayarak önce kapağın bir kısmını yerleştiriniz. Ardından kapağı işaretli taraftan bastırınız. Sis farları Fabia Scout, Fabia RS – Montaj için önce sis farını araç işaretinden uzakta duran tarafa kilitle yerleştiriniz. – Farı işaretli tarafı ile yerleştiriniz. – Koruyucu ızgarayı önce işaretli tarafı ile yerleştiriniz. – Koruyucu ızgarayı plakaya dönük tarafta bastırınız. Fabia Scout, Fabia RS için sis farı kapağı Şek. 173 Ön tampon: Sis farı / Ampul değiştirme Sis farının sökülmesi – Araç alet takımının bir parçası olan tornavidanın*, yardımıyla 16) vidaları sökünüz şek. 173 - solda. – Sis farını çıkarınız. Lamba değiştirme ve sis farının takılması 1 şek. 173 soket A A nın ve soketi A B duyundan dışarı çıkarın. – Sigortaya basınız A Şek. 172 Ön tampon: Fabia Scout / Fabia RS B lamba ile birlikte sonuna kadar sola çeviriniz ve dışarı alınız. – Yuvayı A Kapağın sökülmesi - Fabia Scout – Kontağı kapatınız ve tüm lambaları devreden çıkarınız. – Sis farının şek. 172 - solda üst tarafındaki deliğe araç alet takımından tel kelepçeyi takınız ve kapağı dışarı alınız. Kapağın sökülmesi - Fabia RS – Ampulü değiştiriniz, yeni ampulü yuvası ile birlikte tekrar oturtunuz ve sonuna kadar sağa çeviriniz. A yuvasına A B yerleştiriniz. – Soketi A – Vidaları tekrar takınız ve kapağı yerleştiriniz. Kapak mutlaka emniyetli bir şekilde oturmalıdır. – Kontağı kapatınız ve tüm lambaları devreden çıkarınız. – Bir parmağınızı sis farının yanındaki şek. 172 - sağdaki deliğe yerleştiriniz ve kapağı dışarı alınız. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları 16) Fabia Scout ve Fabia RS için geçerlidir. Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 202 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 202 Sigortalar ve ampuller Plaka lambası – Arka aydınlatma ünitesini tutunuz ve bunu dikkatlice oynatarak eğik olarak dışarı çıkartınız. Kovanı kablolarıyla gövdeden dışarıya çekmeyiniz. – Arızalı ampulü değiştiriniz sayfa 202. A cıvatası ile gövde – Yeniden montaj için önce arka aydınlatma ünitesini A boşluğuna takınız şek. 175. B – Arka aydınlatma ünitesini dikkatlice bastırarak gövde içine öyle yerleştiriniz ki A cıvataları gövde mesnedine tutunsun. Şek. 174 Plaka lambasının sökülmesi – Bagaj kapağını açınız ve lamba camını çıkartınız şek. 174. – Arızalı ampulü tutucusundan çıkartınız ve bir yenisini takınız. – Lamba camını tekrar yerleştiriniz ve sonuna kadar bastırınız - contanın konumunun doğruluğuna dikkat ediniz. – Bir elinizle arka lamba grubunu tutunuz ve diğer elinizle plastik somunu gevşeterek çıkarınız şek. 175. Dikkat! Arka aydınlatma ünitesinin sökülüp takılmasında aracın cilasına ve arka aydınlatma ünitesine zarar vermemeye dikkat ediniz. Not – Lamba camını hafif sıkınız. Plastik somunu gevşetirken ve sıkarken bir madeni para kullanınız. Arka far ünitesi Arka far ünitesinin ampullerinin değiştirilmesi Şek. 176 Arka far ünitesi: Lambaların montaj yeri Şek. 175 Arka aydınlatma ünitesinin sökülmesi / Arka aydınlatma ünitesinin takılması – Bagaj kapağını açınız. – Ampulü değiştirmek için, duyu sola çeviriniz (gövdedeki okların yönünde) ve gövdeden çıkartınız. – Bir elinizle arka aydınlatma ünitesi sıkıca tutunuz ve diğer elinizle plastik somunu sökünüz şek. 175 - solda. – Ampulü değiştiriniz, duyu gövdeye tekrar takınız ve sonuna kadar sağa çeviriniz (gövdedeki okların tersi yönde). s3j8.4.book Page 203 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Sigortalar ve ampuller Arka far ünitesinde ampullerin montaj konumu sayfa 202, şek. 176. 1 - Arka sis lambası / geri vites lambası A 2 - Sinyal lambası A 3 - Fren lambası A 4 - Park lambası A Bagaj lambası Şek. 177 Bagaj lambasının takılması – Bagaj kapağını açınız. – Lambanın altındaki yarığa bir tornavida sokunuz şek. 177. Lambayı yavaşça yukarı kaldırınız. – Soket bağlantısını ayırınız. – Arızalı ampulü değiştiriniz. – Soket bağlantısını tekrar takınız. – Lambayı önce soket bağlantısı tarafına yerleştiriniz ve sonra bunu diğer tarafa doğru sonuna kadar bastırınız. Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 203 s3j8.4.book Page 204 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 204 Sigortalar ve ampuller s3j8.4.book Page 205 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Teknik bilgiler 205 Teknik bilgiler Teknik bilgiler Genel Bilgiler Sürüş performansı Resmi dairelerdeki araç evraklarının bu çalışma talimatındaki verilere göre daima önceliği vardır. Aracınızın hangi motorla donatıldığını, resmi araç evraklarından veya bir yetkili servisten öğrenebilirsiniz. Belirtilen sürüş verim değerleri, verimi azaltan donanımlar örneğin; klima sistemi olmadan belirlenmiştir. Ağırlıklar Kullanılan kısaltmalar Kısaltma kW 1/dak. Özel donanımların kapsamına bağlı olarak faydalı yük azalır. Boş ağırlığın içinde %90 dolulukta bir yakıt deposu da mevcuttur. Belirtilen değerde ve faydalı yükün değerinde sürücünün 75 kg’lık ağırlığı da dahildir. Anlamı Kilowatt, motor gücü için ölçüm birimi Motorun dakikadaki dönüş sayısı Nm Newtonmetre, motor torku için ölçüm birimi g/km Gidilen her kilometre için dışarı atılan gram cinsinden karbondioksit miktarı TSI Yakıt doğrudan enjeksiyonu için turboşarj ve sistemli benzin motoru TDI CR Turboşarj ve enjeksiyon sistemi pompa-memeli CommonRail Tanıma verileri M5 5 vitesli düz şanzıman AQ6 6 vitesli otomatik şanzıman DQ7 7 vitesli otomatik şanzıman DSG Araç veri plaketi DPF Dizel parçacık filtresi Araç veri plaketi şek. 178, bagaj bölmesinin tabanında bulunur ve ayrıca servis planına da yapıştırılmıştır. Şek. 178 Araç veri plaketi Araç veri plaketi aşağıdaki verileri içerir: 1 Araç tanım numarası (VIN) A 2 Araç tipi A Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 206 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 206 Teknik bilgiler 3 Şanzıman harfleri, boya numarası, iç donanım numarası, motor gücü, motor A 4 A 5 A kodları Aracın kısmi tanımı 7GG, 7MB, 7MG - DPF'li araçlar sayfa 143. Araç tanım numarası (VIN) Araç tanım numarası - VIN (kaporta numarası), motor bölmesindeki sağ amortisör kulesine markalanmıştır. Bu numara ayrıca ön camın alt sol köşesinde bir plaket üzerinde de bulunur (VIN araç tanım numarası ile birlikte). Motor numarası Motor numarası, motor bloğuna markalanmıştır. Tip plaketi (üretim plaketi) Tip plaketi motor bölmesindeki sağ amortisör kulesine bulur. Yakıt deposu kapağındaki etiketler Etiket benzin kapağının içi kısmında bulunur. Aşağıdaki verileri içerirler: Öngörülen yakıt cinsleri; Lastik ebatları; Lastik hava basınç değerleri. ECE kurallarına ve AB direktiflerine göre yakıt tüketimi Özel donanımların kapsamına, sürüş şekline, trafik durumuna, hava şartlarına ve aracın durumuna bağlı olarak pratikte araç kullanılırken verilen değerlerden sapan tüketimler ortaya çıkabilir. Şehir içi trafiği Şehir içi trafiğinde ölçüm, soğuk motorun çalıştırılmasıyla başlar. Daha sonra normal şehir içi trafiği canlandırılır. Şehirlerarası trafik Şehirlerarası trafikte araç günlük kullanımda olduğu gibi birçok kez tüm viteslerde hızlandırılır ve frenlenir. Araç hızı 0 ile 120 km/saat arasında değişir. Kombine trafik Kombine kullanımda yakıt tüketim değeri, şehir içi sürüşün % 37’si ile şehirlerarası sürüşün % 63’ünden meydana gelir. Not Resmi olan araç belgelerindeki bilgilerin daima önceliğe sahip olduğuna lütfen dikkat ediniz. s3j8.4.book Page 207 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Teknik bilgiler Boyutlar Boyutlar (in mm) FABIA FABIA SCOUT FABIA RS COMBI COMBI GreenLine COMBI SCOUT COMBI RS Uzunluk 4000 4032 4029 4247 4247 4275 4276 Genişlik 1642 1658 1642 1642 1642 1658 1642 Dış aynalar dahil genişlik 1886 1886 1886 1886 1886 1886 1886 1498/1513a)/1484 1498/1513a) /1484 b) b) 134/149a) /119b) 134 129 135/149a) /119b) 119 135 129 2465 2465 2464 2465 2465 2465 2464 1433/1426 1433/1426 1423/1415 1433/1426 1417/1410 1433/1426 1423/1415 Yükseklik Serbest yükseklik Aks aralığı Tekerlek izi ön / arka a) b) Kullanım 1498/1513a) /1484 1492 b) 1484 1498/1513a) /1484 b) 1494 Bu değer bozuk yol paketinin durumunu gösterir. Bu değer spor yürüyüş takımı paketinin durumunu gösterir. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 207 s3j8.4.book Page 208 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 208 Teknik bilgiler Motor yağının özellikleri Dizel motorları Motor yağı cinsi spesifikasyona tamamıyla uygun olarak seçilmelidir. Motora fabrika çıkışında, - aşırı iklim bölgeleri hariç - tüm yıl kullanabileceğiniz yüksek dereceli yağ doldurulmuştur. İlave yaparken çeşitli yağları kendi aralarında karıştırabilirsiniz. Bu durum esnek servis aralıkları (QG1) olan araçlar için geçerli değildir. Motor yağları sürekli olarak geliştirilmektedir. Bu yüzden bu veriler kullanma kılavuzunun baskısı zamanındaki bilgi durumunu yansıtmaktadır. Yetkili servisler, Škoda Auto teşkilatı tarafından güncel değişiklikler ile ilgili daima bilgilendirilmektedir. Yağ değiştirme işleminin bir yetkili servis tarafından yapılmasını tavsiye ederiz. Aşağıda verilen teknik özellikler (VW normları), tek tek veya müştereken yağ ambalajının üzerinde mutlaka bulunmalıdır. Esnek servis aralıkları (QG1) olan araçlardaki motor yağı özellikleri Benzinli motorlar Özellik Hacima) 1,2 l/55 kW TDI CR DPF - EU5 VW 507 00 4,3 1,6 l/55 kW TDI CR DPF - EU5 VW 507 00 4,3 1,6 l/66 kW TDI CR DPF - EU5 VW 507 00 4,3 1,6 l/77 kW TDI CR DPF - EU5 VW 507 00 4,3 Sabit servis aralıkları (QG2) olan araçlardaki motor yağı özellikleri Benzinli motorlar Özellik Hacima) 1,2 l/44 kW - EU5 VW 501 01, VW 502 00 2,8 1,2 l/51 kW - EU5 / EU2 DDK VW 501 01, VW 502 00 2,8 1,4 l/63 kW - EU5 VW 501 01, VW 502 00 3,2 1,6 l/77 kW - EU4/EU2 DDK VW 501 01, VW 502 00 3,6 1,4 l/132 kW TSI - EU5 VW 502 00 3,6 Özellik Hacima) 1,2 l/63 kW TSI - EU5 VW 502 00 3,6 1,2 l/44 kW - EU5 VW 503 00, VW 504 00 2,8 1,2 l/77 kW TSI - EU5 VW 502 00 3,6 1,2 l/51 kW - EU5 / EU2 DDK VW 503 00, VW 504 00 2,8 1,4 l/63 kW - EU5 VW 503 00, VW 504 00 3,2 1,4 l/132 kW TSI - EU5 VW 504 00 3,6 1,2 l/63 kW TSI - EU5 VW 504 00 3,6 1,2 l/77 kW TSI - EU5 VW 504 00 3,6 a) Filtre değişimi ile birlikte yağ dolum miktarı. Doldururken yağ seviyesini kontrol ediniz ve aşırı doldurmayınız. Yağ seviyesi çizgiler arasında olmalıdır sayfa 165, “Motor yağ seviyesinin kontrol edilmesi”. a) Filtre değişimi ile birlikte yağ dolum miktarı. Doldururken yağ seviyesini kontrol ediniz ve aşırı doldurmayınız. Yağ seviyesi çizgiler arasında olmalıdır sayfa 165, “Motor yağ seviyesinin kontrol edilmesi”. Yukarıda sözü geçe yağlar mevcut değilsei bir defalık ilaveye mahsus ACEA A2 veya ACEA A3 yağları kullanılabilir. Dizel motorları Özellik Hacima) 1,2 l/55 kW TDI CR DPF - EU5 VW 507 00 4,3 1,6 l/55 kW TDI CR DPF - EU5 VW 507 00 4,3 1,6 l/66 kW TDI CR DPF - EU5 VW 507 00 4,3 1,6 l/77 kW TDI CR DPF - EU5 VW 507 00 4,3 s3j8.4.book Page 209 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Teknik bilgiler Yukarıda sözü geçen yağlar mevcut değilse bir defalık ilaveye mahsus ACEA B3 veya ACEA B4 yağları kullanılabilir. Dikkat! Esnek servis aralıkları (QG1) olan araçlar için, sadece yukarıdaki yağları kullanmalısınız. Motor yağının özelliklerini muhafaza etmek için, ilave yaparken sadece aynı özellikte olan yağ kullanmanızı tavsiye ederiz. İstisnai durumda, sadece bir defaya mahsus olmak üzere VW 502 00 (sadece benzinli motorlar) veya VW 505 01 (sadece dizel motoru) özellikteki motor yağından azami 0,5 l doldurabilirsiniz. Diğer motor yağlarını kullanmamalısınız - Motor hasarı tehlikesi! Not Uzun bir yolculuktan önce, aracınıza uygun özellikleri olan motor yağı temin etmenizi ve yanınızda götürmenizi tavsiye ederiz. Böylece daima ilave etmek için doğru motor yağına sahip olursunuz. Kullanım Yağları orijinal Škoda çeşitlerinden kullanmanızı tavsiye ederiz. Diğer bilgiler - Bkz. Servis Planı. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 209 s3j8.4.book Page 210 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 210 Teknik bilgiler 1,2 l/44 kW - EU 5 Motor Güç 1 dev/dak'da kW olarak 44/5200 Maksimum tork 1 dev/dak'da Nm olarak 108/3000 Silindir sayısı/silindir hacmi (cm3) 3/1198 Sürüş performansı FABIA Azami hız COMBI km/saat 155 156 san. 16,5 16,7 Hızlanma 0 - 100 km/saat Yakıt tüketimi (litre/100 km) ve CO2 dışarı atılan miktar (g/km) FABIA COMBI Şehir içi 7,5 7,5 Şehirlerarası 4,7 4,7 Birleşik 5,7 5,7 Dışarı atılan CO2 miktarı - birleşik 132 132 s3j8.4.book Page 211 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Teknik bilgiler Ağırlıklar (kg) FABIA İzin verilen toplam ağırlık Çalışmaya hazır boş ağırlık Faydalı yükb) AHK kullanımında faydalı yükb) İzin verilen ön aks yükü İzin verilen arka aks yükü İzin verilen romörk yükü, frenli/frensiz romörk a) b) c) d) Kullanım COMBI 1545 1565 1515a) 1520a) 1090 1110 530 530 500a) 485a) 480 480 450a) 435b) 920 920 840 840 (800/500)c) (800/450)c) (900/500)d) (900/450)d) N1 kategori araçlar. Özel donanıma göre. % 12'ye kadar eğimler % 8'e kadar eğimler Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 211 s3j8.4.book Page 212 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 212 Teknik bilgiler 1,2 l/51 kW - EU 5/EU 2 DDK Motor Güç 1 dev/dak'da kW olarak 51/5400 Maksimum tork 1 dev/dak'da Nm olarak 112/3000 Silindir sayısı/silindir hacmi (cm3) 3/1198 Sürüş performansı FABIA Azami hız Hızlanma 0 - 100 km/saat COMBI km/saat 163 164 san. 14,9 15,0 Yakıt tüketimi (litre/100 km) ve CO2 dışarı atılan miktar (g/km) FABIA COMBI Şehir içi 7,3 7,3 Şehirlerarası 4,5 4,5 Birleşik 5,5 5,5 Dışarı atılan CO2 miktarı - birleşik 128 128 s3j8.4.book Page 213 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Teknik bilgiler Ağırlıklar (kg) FABIA İzin verilen toplam ağırlık Çalışmaya hazır boş ağırlık Faydalı yükb) AHK kullanımında faydalı yük tab. bakınız Sayfa 213<Default ¦ Font> İzin verilen ön aks yükü İzin verilen arka aks yükü İzin verilen romörk yükü, frenli/frensiz romörk a) b) c) d) Kullanım COMBI 1550 1570 1520a) 1525a) 1095 1115 530 530 500a) 485a) 480 480 450a) 435a) 920 920 840 840 (800/500)c) (800/450)c) (900/500)d) (900/450)d) N1 kategori araçlar. Özel donanıma göre. % 12'ye kadar eğimler % 8'e kadar eğimler Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 213 s3j8.4.book Page 214 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 214 Teknik bilgiler 1,2 l/63 kW TSI - EU 5 Motor Güç 1 dev/dak'da kW olarak 63/4800 Maksimum tork 1 dev/dak'da Nm olarak 160/1500 - 3500 Silindir sayısı/silindir hacmi (cm3) 4/1197 Sürüş performansı FABIA Azami hız Hızlanma 0 - 100 km/saat COMBI km/saat 177 178 san. 11,7 11,8 Yakıt tüketimi (litre/100 km) ve CO2 dışarı atılan miktar (g/km) FABIA COMBI Şehir içi 6,6 6,6 Şehirlerarası 4,4 4,4 Birleşik 5,2 5,2 Dışarı atılan CO2 miktarı - birleşik 121 121 s3j8.4.book Page 215 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Teknik bilgiler Ağırlıklar (kg) FABIA İzin verilen toplam ağırlık Çalışmaya hazır boş ağırlık Faydalı yükb) AHK kullanımında faydalı yükb) İzin verilen ön aks yükü İzin verilen arka aks yükü İzin verilen romörk yükü, frenli/frensiz romörk a) b) c) d) Kullanım COMBI 1571 1591 1541a) 1546a) 1116 1136 530 530 500a) 485a) 480 480 a) 450 435b) 920 920 840 840 (1000/500)c) (1000/450)c) (1200/500)d) (1200/450)d) N1 kategori araçlar. Özel donanıma göre. % 12'ye kadar eğimler % 8'e kadar eğimler Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 215 s3j8.4.book Page 216 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 216 Teknik bilgiler 1,2 l/77 kW TSI - EU 5 Motor Güç 1 dev/dak'da kW olarak 77/5000 Maksimum tork 1 dev/dak'da Nm olarak 175/1550 - 4100 Silindir sayısı/silindir hacmi (cm3) 4/1197 Sürüş performansı FABIA Azami hız Hızlanma 0 - 100 km/saat COMBI M5 DQ7 M5 km/saat 191 189 193 DQ7 190 san. 10,1 10,2 10,2 10,3 Yakıt tüketimi (litre/100 km) ve CO2 dışarı atılan miktar (g/km) FABIA M5 FABIA DQ7 COMBI M5 COMBI DQ7 Şehir içi 6,8 7,0 6,8 7,0 Şehirlerarası 4,5 4,4 4,5 4,4 Birleşik 5,3 5,3 5,3 5,3 Dışarı atılan CO2 miktarı - birleşik 124 124 124 124 s3j8.4.book Page 217 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Teknik bilgiler Ağırlıklar (kg) FABIA İzin verilen toplam ağırlık Çalışmaya hazır boş ağırlık Faydalı yükb) COMBI M5 DQ7 M5 DQ7 1585 1619 1605 1639 1555a) 1589a) 1560a) 1594a) 1130 1164 1150 1184 530 530 530 530 500a) 500a) 485a) 485a) 480 480 480 480 450a) 450a) 435a) 435a) İzin verilen ön aks yükü 960 960 960 960 İzin verilen arka aks yükü 840 840 840 840 (1000/500)c) (1000/500)c) (1000/450)c) (1000/450)c) (1200/500)d) (1200/500)d) (1200/450)d) (1200/450)d) AHK kullanımında faydalı yükb) İzin verilen romörk yükü, frenli/frensiz romörk a) b) c) d) Kullanım N1 kategori araçlar. Özel donanıma göre. % 12'ye kadar eğimler % 8'e kadar eğimler Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 217 s3j8.4.book Page 218 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 218 Teknik bilgiler 1,4 l/63 kW - EU 5 Motor Güç 1 dev/dak'da kW olarak 63/5000 Maksimum tork 1 dev/dak'da Nm olarak 132/3800 Silindir sayısı/silindir hacmi (cm3) 4/1390 Sürüş performansı FABIA Azami hız Hızlanma 0 - 100 km/saat COMBI km/saat 175 176 san. 12,2 12,3 Yakıt tüketimi (litre/100 km) ve CO2 dışarı atılan miktar (g/km) FABIA COMBI Şehir içi 8,0 8,0 Şehirlerarası 4,7 4,7 Birleşik 5,9 5,9 Dışarı atılan CO2 miktarı - birleşik 139 139 s3j8.4.book Page 219 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Teknik bilgiler Ağırlıklar (kg) FABIA İzin verilen toplam ağırlık Çalışmaya hazır boş ağırlık Faydalı yükb) AHK kullanımında faydalı yükb) İzin verilen ön aks yükü İzin verilen arka aks yükü İzin verilen romörk yükü, frenli/frensiz romörk a) b) c) d) Kullanım COMBI 1559 1579 1529a) 1534a) 1104 1124 530 530 500a) 485b) 480 480 450a) 435b) 920 920 840 840 (1000/500)c) (1000/450)c) (1200/500)d) (1200/450)d) N1 kategori araçlar. Özel donanıma göre. % 12'ye kadar eğimler % 8'e kadar eğimler Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 219 s3j8.4.book Page 220 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 220 Teknik bilgiler 1,6 l/77 kW - EU 4, EU 2 DDK Motor Güç 1 dev/dak'da kW olarak 77/5600 Maksimum tork 1 dev/dak'da Nm olarak 153/3800 Silindir sayısı/silindir hacmi (cm3) 4/1598 Sürüş performansı FABIA Azami hız Hızlanma 0 - 100 km/saat COMBI M5 AQ6 M5 km/saat 190 185 192 AQ6 186 san. 10,4 11,5 10,5 11,6 Yakıt tüketimi (litre/100 km) ve CO2 dışarı atılan miktar (g/km) FABIA M5 FABIA AQ6 COMBI M5 COMBI AQ6 Şehir içi 9,1 10,2 9,1 10,2 Şehirlerarası 5,6 6,0 5,6 6,0 Birleşik 6,9 7,5 6,9 7,5 Dışarı atılan CO2 miktarı - birleşik 165 180 165 180 s3j8.4.book Page 221 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Teknik bilgiler Ağırlıklar (kg) FABIA İzin verilen toplam ağırlık Çalışmaya hazır boş ağırlık Faydalı yükb) COMBI M5 AQ6 M5 AQ6 1569 1614 1589 1634 1539a) 1584a) 1544a) 1589a) 1114 1159 1134 1179 530 530 530 530 500a) 500a) 485a) 485a) 480 480 480 480 450a) 450a) 435a) 435a) İzin verilen ön aks yükü 920 920 920 920 İzin verilen arka aks yükü 840 840 840 840 (1000/500)c) (1000/500)c) (1000/450)c) (1000/450)c) (1200/500)d) (1200/500)d) (1200/450)d) (1200/450)d) AHK kullanımında faydalı yükb) İzin verilen romörk yükü, frenli/frensiz romörk a) b) c) d) Kullanım N1 kategori araçlar. Özel donanıma göre. % 12'ye kadar eğimler % 8'e kadar eğimler Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 221 s3j8.4.book Page 222 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 222 Teknik bilgiler 1,4 l/132 kW TSI - EU 5 Motor Güç 1 dev/dak'da kW olarak 132/6200 Maksimum tork 1 dev/dak'da Nm olarak 250/2000 - 4500 Silindir sayısı/silindir hacmi (cm3) 4/1390 Sürüş performansı Azami hız Hızlanma 0 - 100 km/saat FABIA RS COMBI RS km/saat 224 226 san. 7,3 7,3 Yakıt tüketimi (litre/100 km) ve CO2 dışarı atılan miktar (g/km) FABIA RS COMBI RS Şehir içi 7,7 7,7 Şehirlerarası 5,2 5,2 Birleşik 6,2 6,2 Dışarı atılan CO2 miktarı - birleşik 148 148 s3j8.4.book Page 223 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Teknik bilgiler Ağırlıklar (kg) FABIA RS COMBI RS İzin verilen toplam ağırlık 1718 1713 Çalışmaya hazır boş ağırlık 1318 1313 Faydalı yüka) 475 475 İzin verilen ön aks yükü 960 960 İzin verilen arka aks yükü 840 840 a) Kullanım Özel donanıma göre. Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 223 s3j8.4.book Page 224 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 224 Teknik bilgiler 1,2 l/55 kW TDI CR DPF - EU5 Motor Güç 1 dev/dak'da kW olarak 55/4200 Maksimum tork 1 dev/dak'da Nm olarak 180/2000 Silindir sayısı/silindir hacmi (cm3) 3/1199 Sürüş performansı FABIA Azami hız COMBI COMBI GreenLine km/saat 166 167 172 san. 14,2 14,3 14,3 Hızlanma 0 - 100 km/saat Yakıt tüketimi (litre/100 km) ve CO2 dışarı atılan miktar (g/km) FABIA COMBI COMBI GreenLine Şehir içi 4,8a)/4,9b) 4,8a) /4,9b) 4,1 Şehirlerarası 3,3a) /3,4b) 3,3a) /3,4b) 3,0 Birleşik 3,8a) /3,9b) 3,8a) /3,9b) 3,4 Dışarı atılan CO2 miktarı - birleşik 99a) /102b) 99a) /102b) 89 a) b) Boş iken özel donanımlı 1.280 kg'a kadar. Boş iken özel donanımlı 1.280 kg'ın üzerinde. s3j8.4.book Page 225 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Teknik bilgiler Ağırlıklar (kg) İzin verilen toplam ağırlık Çalışmaya hazır boş ağırlık Faydalı yükb) AHK kullanımında faydalı yükb) İzin verilen ön aks yükü İzin verilen arka aks yükü İzin verilen romörk yükü, frenli/frensiz romörk a) b) c) d) Kullanım FABIA COMBI 1644 1664 COMBI GreenLine 1674 1614a) 1619a) 1629a) 1189 1209 1219 530 530 530 500a) 485a) 485a) 480 480 480 450a) 435a) 435a) 920 920 920 840 840 840 (1000/500)c) (1000/450)c) (1000/450)c) (1200/500)d) (1200/450)d) (1200/450)d) Arıza yardımı Teknik bilgiler N1 kategori araçlar. Özel donanıma göre. % 12'ye kadar eğimler % 8'e kadar eğimler Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları 225 s3j8.4.book Page 226 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 226 Teknik bilgiler 1,6 l/55 kW TDI CR - EU 5 Motor Güç 1 dev/dak'da kW olarak 55/4000 Maksimum tork 1 dev/dak'da Nm olarak 195/1500 - 2000 Silindir sayısı/silindir hacmi (cm3) 4/1598 Sürüş performansı FABIA Azami hız Hızlanma 0 - 100 km/saat COMBI km/saat 166 167 san. 14,1 14,2 Yakıt tüketimi (litre/100 km) ve CO2 dışarı atılan miktar (g/km) FABIA Combi Şehir içi 5,1 5,1 Şehirlerarası 3,6 3,6 Birleşik 4,2 4,2 Dışarı atılan CO2 miktarı - birleşik 109 109 s3j8.4.book Page 227 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Teknik bilgiler Ağırlıklar (kg) FABIA İzin verilen toplam ağırlık Çalışmaya hazır boş ağırlık Faydalı yükb) AHK kullanımında faydalı yükb) İzin verilen ön aks yükü İzin verilen arka aks yükü İzin verilen romörk yükü, frenli/frensiz romörk a) b) c) d) Kullanım COMBI 1659 1679 1629a) 1634a) 1204 1224 530 530 500a) 485b) 480 480 450a) 435a) 920 920 840 840 (1000/500)c) (1000/450)c) (1200/500)d) (1200/450)d) N1 kategori araçlar. Özel donanıma göre. % 12'ye kadar eğimler % 8'e kadar eğimler Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 227 s3j8.4.book Page 228 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 228 Teknik bilgiler 1,6 l/66 kW TDI CR - EU 5 Motor Güç 1 dev/dak'da kW olarak 66/4200 Maksimum tork 1 dev/dak'da Nm olarak 230/1500 - 2500 Silindir sayısı/silindir hacmi (cm3) 4/1598 Sürüş performansı FABIA Azami hız Hızlanma 0 - 100 km/saat COMBI km/saat 176 177 san. 12,6 12,7 Yakıt tüketimi (litre/100 km) ve CO2 dışarı atılan miktar (g/km) FABIA Combi Şehir içi 5,1 5,1 Şehirlerarası 3,6 3,6 Birleşik 4,2 4,2 Dışarı atılan CO2 miktarı - birleşik 109 109 s3j8.4.book Page 229 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Teknik bilgiler Ağırlıklar (kg) FABIA İzin verilen toplam ağırlık Çalışmaya hazır boş ağırlık Faydalı yükb) AHK kullanımında faydalı yükb) İzin verilen ön aks yükü İzin verilen arka aks yükü İzin verilen romörk yükü, frenli/frensiz romörk a) b) c) d) Kullanım COMBI 1659 1679 1629a) 1634a) 1204 1224 530 530 500a) 485b) 480 480 450a) 435a) 920 920 840 840 (1200/500)c) (1200/450)c) (1200/500)d) (1200/450)d) N1 kategori araçlar. Özel donanıma göre. % 12'ye kadar eğimler % 8'e kadar eğimler Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 229 s3j8.4.book Page 230 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 230 Teknik bilgiler 1,6 l/77 kW TDI CR - EU 5 Motor Güç 1 dev/dak'da kW olarak 77/4400 Maksimum tork 1 dev/dak'da Nm olarak 250/1500-2500 Silindir sayısı/silindir hacmi (cm3) 4/1598 Sürüş performansı FABIA Azami hız Hızlanma 0 - 100 km/saat COMBI km/saat 188 190 san. 10,9 11,0 Yakıt tüketimi (litre/100 km) ve CO2 dışarı atılan miktar (g/km) FABIA COMBI Şehir içi 5,1 5,1 Şehirlerarası 3,6 3,6 Birleşik 4,2 4,2 Dışarı atılan CO2 miktarı - birleşik 109 109 s3j8.4.book Page 231 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Teknik bilgiler Ağırlıklar (kg) FABIA İzin verilen toplam ağırlık Çalışmaya hazır boş ağırlık Faydalı yükb) AHK kullanımında faydalı yükb) İzin verilen ön aks yükü İzin verilen arka aks yükü İzin verilen romörk yükü, frenli/frensiz romörk a) b) c) d) Kullanım COMBI 1674 1694 1644a) 1649a) 1219 1239 530 530 500a) 485a) 480 480 450a) 435a) 960 960 840 840 (1200/500)c) (1200/450)c) (1200/500)d) (1200/450)d) N1 kategori araçlar. Özel donanıma göre. % 12'ye kadar eğimler % 8'e kadar eğimler Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 231 s3j8.4.book Page 232 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 232 Teknik bilgiler s3j8.4.book Page 233 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Alfabetik Dizin Alfabetik Dizin A Aracın iç bölümünün aydınlatılması Arka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Ön . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 ABS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Aracın itilerek çalıştırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190 Açıklamalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Aracın kaldırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 Açılır tavan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Aracın kışın kullanılması Akü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172 Biyodizel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161 Camlardaki buzlanmanın giderilmesi . . . . . . . 155 Kar zincirleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179 Aksesuar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181 Akü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27, 170 Aracın kışın kullanılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172 Değiştirme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173 Elektrolit seviyesinin kontrolü . . . . . . . . . . . . . 172 Şarj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173 Benzin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 Benzinli motorlar Motoru çalıştırma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 Araç bilgisayarı hafızasına kaydetme . . . . . . . . . . . . 19 Araç çekme koruması denetimi . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Alternatör Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Araç durumu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Ampuller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Araç içi denetimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Anti patinaj sistemi (ASR) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Aracın bakımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153 Aracın çekilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190 Aracın ekonomik olarak kullanılması . . . . . . . . . . 145 Kullanım Emniyet Bagaj bölümü - değişken yükleme tabanı . . . . . . . . 66 Araç altı koruması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156 Alet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Anti blok sistem (ABS) Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Bagaj bölmesi kaplaması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Araç aletleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Alarm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Anti blok sistem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 Bagaj bölmesi kapağı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Aracın yıkanması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153 Araç bilgisayarı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Anahtar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Bagaj bölmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Gerdirme halkaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Katlanabilir kanca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Bagaj kapağı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Aydınlatma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Akünün şarj edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Ampulün değiştirilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198 B Araç hasarlarından kaçınma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149 Arka cam ısıtması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Arka camdaki buzun eritilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Bijonlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 Emniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188 Gevşetilmesi ve sıkılması . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 Bilgi ekranı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Bilgisayar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Bisiklet tutucu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 Boya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 Arka koltuklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 Boya hasarları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 Arka sis lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 C ASR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Cam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Ateşleme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 Auto-Check kontrolü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 AUX-IN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Cam tavan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Cam yıkama memeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Cam yıkama sıvısı haznesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Arıza yardımı Teknik bilgiler 233 s3j8.4.book Page 234 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 234 Alfabetik Dizin Cam yıkama sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Cam yıkama sistemi haznesindeki sıvı Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Çocuk koltuğu Emniyet uyarıları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130 ISOFIX-Sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135 Ön yolcu koltuğunda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131 E EDS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138 Egzoz gazı Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Camın Buzların giderilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 Çocuk ve emniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130 Camlar Buzların giderilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 Çok fonksiyonlu direksiyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 Egzoz gazı kontrolü Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Çok fonksiyonlu gösterge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Ekran . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Camlardaki buzların giderilmesi . . . . . . . . . . . . . . 155 Cilalama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 Climatronic Camlardaki buzun eritilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . 87 Sıcaklığın ayarlanması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 Çocukların taşınması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130 D Denge programı (ESP) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137 Deri bakımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 Climatronic (otomatik klima sistemi) . . . . . . . . . . . . 85 Devir ölçer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 CORNER fonksiyonlu sis farı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Devir saati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Dış ayna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 El freni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 El ile araç yıkama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154 Elbise kancaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 Elektrik enerjisi tasarrufu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145 Elektrikli ayarlanabilir ayna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Elektrikli cam düğmelerinin kuvvet sınırlaması . . 43 Elektrikli cam düğmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Elektrikli camlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Fonksiyon arızaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Merkezi kilitleme sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Ç Dış ayna ısıtması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Çakmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Dijital saat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Elektrikli sürgülü/açılır-kapanır tavan . . . . . . . . . . . 44 Dikiz aynaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Elektronik dengeleme programı (ESP) . . . . . . . . . 137 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Çalıştırma-Durdurma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 Çekme halkası Arka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191 Ön . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191 Çevre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145 Çevre uyumluluğu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145, 148 Çocuk emniyet tertibatı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Çocuk emniyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130 Yan hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132 Çocuk koltugu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132 Gruplara dağılım . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132 Dış sıcaklık . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Direksiyon kuvveti desteği . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141 Direksiyon simidinin ayarlanması . . . . . . . . . . . . . . 88 Dizel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 Elektronik diferansiyel kilidi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Dizel motorları Motoru çalıştırma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 Elektronik diferansiyel kilidi (EDS) . . . . . . . . . . . . . 138 Dizel parçacık filtresi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Emniyet bijonları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188 Doğru oturma pozisyonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114 Emniyet kemeri uyarı lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 Dönüş yönü göstergeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Emniyet kemerleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 Çıkarma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 Emniyet uyarıları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Dönüş yönüne bağlı lastikler . . . . . . . . . . . . . . . . . 179 Düz şanzıman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 Emniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 Emniyet kemeri gerdiricisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 s3j8.4.book Page 235 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Alfabetik Dizin G I Genel bakış Kokpit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Isıtmalı cam yıkama memeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Gerdirme halkaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 ISOFIX-Sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135 ESP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Gösterge paneli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Işığı devreye sokma ve devreden çıkarma . . . . . . . 47 Göstergeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Işık Eşya gözleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Gövdeye koruyucu madde sürülmesi . . . . . . . . . . 154 Eşya gözü Aydınlatma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Gözler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 GSM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 Devreye sokma ve devreden çıkarma . . . . . . . . 47 Kontrol lambaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Mesafe ayarı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Eşya taşıyıcı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 Gündüz farı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47, 200 Işık mesafesi ayarı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Takma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 Temizlenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 Yükseklik ayarı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 Emniyet uyarıları Motor bölmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164 Güneş siperlikleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 F Güvenlik emniyetinin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Far yıkama sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Farlar Far yıkama sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Sis farı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 H ISOFIX . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135 İ İç aydınlatma Arka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Bagaj bölmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Ön . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 Flaşör sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 Kafa hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Ön hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123 Tetiklenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 Yan hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125 Fren El freni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 Hava yastığı sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 İçeriden kilitleme ve kilit açma . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Fren güçlendirici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 Hava yastığının devre dışı bırakılması . . . . . . . . . . 128 ilk 1 500 km . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144 Fren hidroliği . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 Her sürüşten önce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 İlk yardım çantası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Fren sistemi Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Hırsızlık alarm sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 İmmobilizer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Hız ayar sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 İterek çalıştırma ve çekilme Otomatik şanzıman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 Hidrolik direksiyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 J Farların çevrilmesi / üstünün örtülmesi . . . . . . . . 149 Fasılalı silme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Frenler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139 İç hava sirkülasyonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 İçecek tutucu Arka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Ön . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 İkaz üçgeni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Jant kapağı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186 Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 235 s3j8.4.book Page 236 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 236 Alfabetik Dizin Jantlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 K Kafa hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126 Kalorifer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 Kapı Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Kapılar Çocuk emniyet tertibatı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Kapının acil kilitlenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Kapının açılması Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Kapının kilitlenmesi acil durumda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Kar zincirleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179 Katalitik konvertör . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145 Klakson . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Menzil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Klima sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 Merkezi kilitleme sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Kilidin açılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Kilitlenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Kokpit Genel bakış . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Koltuğun ayarlanması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58, 114 Koltuk başlığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Koltuklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Isıtma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 Konforlu kullanım . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Kontak kilidi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 Kontrol lambaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Kriko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Kriko takma yerleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 Krom kaplı parçalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 Kumanda paneli orta kısmı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Küllük . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Mobil telefon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104, 105 Serbest konuşma ünitesi ile bağlanma . . . . . 106 Motor Çalıştırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 Durdurulması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 Motor bölmesi Emniyet uyarıları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164 Motor bölmesine genel bakış . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 Motor elektroniği Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Motor kaputu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13, 163 Motor yağ seviyesinin kontrol edilmesi . . . . . . . . 165 Kemerler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 Lambalar Konum değiştirme / yapıştırma . . . . . . . . . . . . 149 Motor yağı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 Değiştirme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166 İlave etme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166 Kontrol edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Kısa hüzmeli far . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47, 199 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Lastik hava basıncı Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Motoru çalıştırma Benzinli motorlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 Kış lastikleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 Lastik hava basıncı gözetimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142 Kilidi açma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35, 36 Lastik onarım takımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184 Motorun çalıştırılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 Dizel motorları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 Kilit açma Uzaktan kumanda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Lastikler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 Kış lastikleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 Katedilen yol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Katedilen yol sayacı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Kemer yükseklik ayarı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 Kilitleme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35, 36 Uzaktan kumanda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Kilitlenmesi Merkezi kilitleme sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Kilometre saati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 L M Makyaj aynası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Manuel vitese takma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 MDI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 Motorun durdurulması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 O Otomatik araç yıkama tesisleri . . . . . . . . . . . . . . . . 153 Otomatik şanzıman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Acil program . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 kick-down . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 s3j8.4.book Page 237 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Alfabetik Dizin Tiptronic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 Vites kolunun kilidinin acil durumda açılması 101 S Saat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Ö Saatin ayarlanması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Ön farlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199 Ön hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123 Ön kızdırma sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Ön kol dayanağı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Ön koltukların ısıtılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 P Park etme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 Park fişi tutucu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Park lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47, 51 Park Yardım Sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 Pasif emniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 Pedallar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Port bagaj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 Priz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Profil derinliği . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176 Sabitleme elemanları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Sabitleme filesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Selektör . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Servis aralığı göstergesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Servis göstergesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Sıcaklığın ayarlanması Kalorifer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 Klima sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 Sıcaklık Dış . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Sigorta Yerleşim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194 Sigortalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193 Sigortaların değiştirilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193 Silecek lastikleri Silecek lastiklerinin değiştirilmesi . . . . . . . . . . . 55 Silecek lastiklerinin değiştirilmesi . . . . . . . . . . . . . . . 55 Silecekler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Soğutma sıvısı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167 İlave etme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Soğutma sıvısı miktarı Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Soğutma sıvısı seviyesi Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Soğutma sıvısı sıcaklığı / Soğutma sıvısı seviyesi Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Soğutma sıvısı sıcaklık göstergesi . . . . . . . . . . . . . . . 16 Stepne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184 Sürücü kapısındaki düğmeler Elektrikli camlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Merkezi kilitleme sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Sürüş süresi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Ş Şanzıman Mekanik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 T Silme/yıkama otomatiği . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 Takviye kablosu ile çalıştırma . . . . . . . . . . . . . . . . . 188 Sinyal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Takviye yöntemi ile çalıştırma . . . . . . . . . . . . . . . . 189 Tavan anteni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153 Radyatör fanı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 169 Sinyal lambaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Rodaj süresinde araç kullanma . . . . . . . . . . . . . . . . 144 Sinyal lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200 Römork . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151 Kullanım uyarıları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151 Siperlikler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 Tekerlek Değiştirme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185 Stepne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184 R Römork kullanımı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151 Rulo yapılabilen bagaj bölmesi kaplaması . . . . . . . 65 Kullanım Emniyet Sis farı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49, 200 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26, 27 Sistemler Çalıştırma-Durdurma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Tek kapı açılması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Tekerlek değişimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185 Tekerlekler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 Tekerleklerin yerlerinin değiştirilmesi (rotasyon) 177 Arıza yardımı Teknik bilgiler 237 s3j8.4.book Page 238 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM 238 Alfabetik Dizin Telefon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 Telsiz sistemleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 Temizlenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153 Tiptronic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Turistik Işık . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 U Yakıt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 Benzin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 Dizel yakıtı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Yakıt göstergesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Yakıt doldurma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161 Yakıt göstergesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Uyarı sembolleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Yakıt rezervi Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Uzaktan kumanda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Senkronizasyon işlemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Yakıt tüketimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20, 145 Enerji tasarrufu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145 Uzun hüzmeli far . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47, 51, 199 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Yan hava yastığı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125 V Viraj farları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 Viraj ışığı fonksiyonlu halojen farlar . . . . . . . . . . . . . 48 Vites değiştirme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 Vites değiştirmeyle ilgili tavsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Vites kolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 Vites kolu konumları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 Vites kolunun kilidinin acil durumda açılması . . 101 Y Yağ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 Değiştirme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166 Kontrol lambası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Yağ değiştirme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166 Yağ ölçüm çubuğu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 Yardımcı sistemler Çalıştırma-Durdurma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 Yeni lastikler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144 Yıkama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153 Yüksek basınçlı temizleme cihazı ile . . . . . . . 154 Yokuş yukarı çıkma yardımcısı . . . . . . . . . . . . . . . . 141 Yurt dışı . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149 Yurt dışında araç kullanma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149 Farlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149 Yükün yerleştirilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 s3j8.4.book Page 239 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Notlar Kullanım Emniyet Sürüş Uyarıları Kullanım uyarıları Arıza yardımı Teknik bilgiler 239 s3j8.4.book Page 240 Tuesday, April 20, 2010 11:05 AM Škoda tüm tiplerin ve modellerin sürekli olarak geliştirilmesi için çalışmaktadır. Bu nedenle sevkiyat kapsamında şekil, donanım ve teknik olarak daima değişiklikler olabileceğini anlayışla karşılayacağınızı umarız. Teslimat kapsamı, dış görünüş, güçler, ölçüler, ağırlıklar, yakıt tüketimi, normlar ve aracın fonksiyonları ile ilgili bilgiler, bu kılavuzun baskısı sırasındaki bilgi durumunu yansıtmaktadır. Bazı donanımlar daha sonra kullanılır (bilgiler yerel yetkili Škoda servisleri tarafından verilir) veya sadece belirli pazarlar için sunulur. Bu talimattaki verilerden, resimlerden ve tanımlamalardan herhangi bir talep söz konusu olamaz. Bu kılavuzun tekrar basılmasına, çoğaltılmasına, tercüme edilmesine veya başka bir şekilde kullanılmasına, özet şeklinde dahi olsa da, Škoda Auto'nun yazılı izni olmadan müsaade edilmez. Telif hakları kanununa göre bütün telif hakları kesin olarak Škoda Auto'da saklıdır. Bu kılavuzda değişiklik yapma hakkı saklıdır. Yayınlayan: ŠKODA AUTO a.s. © ŠKODA AUTO a.s. 2010 SIMPLY CLE VER ŠkodaServisi ŠkodaOrijinal Yedek Porça ŠkodaOrijinal Aksesuarlari Çevre korumaya böyle yardımcı olabilirsiniz Škoda ´ nın yakrt tüketimi ve bu nedenle atık gazlardaki zararlı madde miktarları sürüş yönteminizi de bağlıdır. Gürültü yaratma ve yıpranma dahi araçla ilgili kişisel davranışlarınızdan etkilenir. Škoda ´ nızı nasıl mümkün olduğunca çevreyi koruyacak şekilde ve bu arada tassarufu da yaparak kullanabileceğiniz bu kullanma kılavuzunda mevcuttur. Sadece İndeksdeki “Çevre” bölümüne bakınız. Bunun yanısıra bu kılavuzunda ediniz. ile işaretlenmiş olan bütün metinlere dikkat Lütfen katılınız - çevreyi korumak için. www.skoda-auto.com Návod k obsluze Fabia turecky 05.10 S55.5610.06.77 5J6 012 003 HF