2012 Faaliyet Raporu
Transkript
2012 Faaliyet Raporu
2012 Faaliyet Raporu Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu İçindekiler Ford Otosan Hakkında 01 Genel 1 Öncü Güç Otomotivin Lideri Lojistik Üstünlük Ar-Ge Yetkinliği Kurumsal Vatandaşlık Öncü Güç 1 Ford Otosan Hakkında 2 Özet Sonuçlar 3 Ana Göstergeler 4 Rakamlarla Ford Otosan 6 Vizyon, Misyon ve Stratejilerimiz 7 Değerlerimiz Otomotivin Lideri Hep Daha İleri 08 8 Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı 12 Nesilden Nesile Bir Başarı Geleneği 14 Yönetim Kurulu 18 Üst Yönetim Yönetim ve Değerlendirmeler 21 Nuri K. Otay’ın Anısına 22 44 2012 Yılında Ford Otosan Sürdürülebilirlik 22 2012 Satırbaşları ve Başarılar 24 Ödüller 26 Otomotiv Pazarı ve Ford Otosan 28 İhracat 29 Üretim 30 Geniş Ürün Yelpazesi 36 Tesisler 39 Artan Kapasite 40 Yatırımcı İlişkileri 42 Ar-Ge 57 Olağan Genel Kurul Toplantısı Gündemi 58 Yönetim Kurulu Raporu 64 2012 Yılı Kâr Dağıtım Önerisi 65 Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporu 72 Risk Yönetimi ve Risk Yönetim Komitesi Çalışmaları 74 Hukuki Açıklamalar 76 2012 Yılı Bağlı Şirket Raporu 76 Yönetim Kurulu ve Üst Düzey Yöneticiler İçin Ücret Politikası 77 Denetçi Raporu 79 Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. 31 Aralık 2012 Tarihi İtibarıyla Finansal Tablolar ve Dipnotlar 81 Bağımsız Denetim Raporu Ar-Ge Yetkinliği 44 İnsan Kaynakları 48 İş Sağlığı ve Güvenliği 49 Kalite 50 Çevre 54 Kurumsal Sosyal Sorumluluk Ford Otosan, küresel rekabette üstünlük sağlamak için ileri teknolojiler ve ürünler geliştiren 1.240 mühendisi ile Türk otomotivinin en büyük, Ford Motor Company’nin ise 3’üncü büyük Ar-Ge merkezidir. Ford’un hafif ve ağır ticari araçlarının tek tasarım merkezi, dizel motorlarının ise küresel tasarım merkezidir. 57 Raporlar Yasal Uyarı: Bu Faaliyet Raporu (“Rapor”) içinde yer alan 2012 yılı faaliyet ve hesapları hakkındaki Yönetim Kurulu Raporu, Denetçi Raporu, Mali Tablolar ve Bağımsız Denetim Raporu 21 Mart 2013 Perşembe günü, saat 11.00’de Asker Ocağı Caddesi No. 1, 34367 Şişli İstanbul adresinde bulunan Divan İstanbul Elmadağ Oteli’nde yapılacak olan Ford Otosan A.Ş. (Şirket) Olağan Genel Kurulu’na sunulmak üzere, yasal mevzuata uygun olarak hazırlanmıştır. Rapor, ortakları bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, herhangi bir yatırım kararı için temel oluşturma amacı taşımaz. Rapor’da yer alan ileriye dönük görüş ve tahmini rakamlar, Şirket yönetiminin gelecekteki duruma ilişkin görüşlerini yansıtmakta olup, gerçekleşmeleri, ileriye dönük tahmini rakamları oluşturan değişkenlere ve varsayımlara bağımlı olarak farklılık gösterebilir. Buna uygun olarak, Şirket veya Yönetim Kurulu Üyeleri, danışmanları veya çalışanları bu Rapor kapsamında iletilen herhangi bir bilgi veya iletişimden veya bu Rapor’da yer alan bilgilere dayanan veya yer almayan bir bilgi neticesinde bir kişinin doğrudan veya dolaylı olarak uğrayacağı kayıp ve zararından sorumlu değildir. Bu Rapor’un hazırlanma zamanı itibarıyla, yer alan tüm bilgilerin doğru olduğuna inanılmakta olup, yazım ve basım aşamalarında oluşabilecek yanlışlıklar nedeniyle Şirket hiçbir sorumluluk kabul etmemektedir. Ford Otosan 11 yıldır Türkiye’nin en çok satan markasıdır. Rekabetçi üretim modelinin getirdiği geniş çaplı ihracat programı ile Türkiye’nin otomotiv ihracat şampiyonudur. Ülkemiz ticari araç üretiminin %55’ini, ihracatının %60’ını gerçekleştirmektedir. Hep Daha İleri Ford Otosan, Ford’un 2012’de başlattığı “Hep Daha İleri” marka vaadi ile daha mükemmel ürünler geliştirmek, güçlü bir iş modeli oluşturmak, çalışanları ve müşterileri için daha iyi bir dünya yaratmak amacıyla her zaman daha ilerisini düşüneceğinin sözünü vermektedir. 1959’da Otosan A.Ş. adıyla kurulan Türkiye’nin ilk otomotiv şirketi Ford Otosan, 1966’da Türk mühendisler tarafından tasarlanan ilk yerli binek otomobil Anadol’u, 1986’da ilk dizel motor ERK’i üretmiştir. 2009’da ise ABD’ye otomotiv ihraç eden ilk Türk şirketi olmuştur. Kocaeli ve İnönü’de 330 bin ticari araç ve 66 bin motor üretim kapasitesi olan Ford Otosan, 2014’te 415 bin adetlik kapasiteye ulaşacaktır. Kocaeli Fabrikası’nın kendi limanına sahip olması ve yan sanayi üretimine yakınlığı Ford Otosan’a lojistik üstünlük sağlamaktadır. Ford Otosan, eğitim, sağlık, çevre, kültür, sanat ve spor alanlarında topluma fayda sağlayacak projelere destek vererek, üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmek için çalışmaktadır. Kurumsal Vatandaşlık Lojistik Üstünlük Finansal Göstergeler Özet Sonuçlar Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu Ana Göstergeler Finansal Bilgiler Satış Gelirleri (Milyon TL) Yurt Dışı Satışlar (Milyon TL) Faaliyet Kârı (Milyon TL) Faaliyet Kâr Marjı (%) VAFÖK (Milyon TL) VAFÖK Marjı (%) Vergi Öncesi Kâr (Milyon TL) Net Kâr (Milyon TL) Finansal Borçlar (Milyon TL) Yatırım Harcamaları (Milyon TL) Özsermaye Verimliliği (%) Brüt Finansal Borç/Net Maddi Varlıklar Ödenen Temettü (Milyon TL) Yılsonu Piyasa Değeri (Milyar ABD doları) 2012 2011 2010 2009 2008 9.768 5.936 655 6,7 796 8,1 642 675 1.260 935 33,8 0,65 579 4,2 10.445 5.854 729 7,0 875 8,4 800 662 877 377 35,0 0,47 519 2,8 7.649 4.105 610 8,0 785 10,3 619 505 528 85 29,0 0,31 400 3,0 5.574 3.164 389 7,0 561 10,1 409 333 388 73 20,0 0,24 397 2,1 7.007 4.821 613 8,7 775 11,1 616 436 380 70 26,0 0,23 439 1,0 Toplam Satışlar (Bin Adet) 354 141 294 303 75 126 142 316 111 124 112 214 219 85 213 205 177 87 77 129 2008 2009 2010 Yurt içi 2011 2012 2008 2009 İhracat Gelirleri (Milyar ABD Doları) 272 269 173 2,0 Almanya %13 Diğer Rusya %7 %28 Fransa %6 2008 2009 2010 2011 2012 Temettü Ödemeleri (Milyon TL) Ford Otosan Pazar Payları Segmentler Ford Otosan Adetleri (‘000) Pazar Payı (%) Binek Otomobil 556 8,5 4 Hafif Ticari Araç 131 29 22,1 2 Orta Ticari Araç 91 30 47 33,3 1 Kamyon 30 6 20,0 2 Toplam 812* 112 13,8 1 2008 2009 2010 2011 2012 9.581 9.527 2011 2012 İstihdam 579 Sıralama 519 8.164 439 2008 * Tüm Ağır Ticari Araçları kapsamaktadır. 242 2,6 Ana İhracat Pazarları Türkiye Otomotiv Pazarı (‘000) 2012 296 3,8 3,5 Satış Gelirleri (Milyon TL) 2011 Üretim (Bin Adet) 3,2 Yurt içi 3.832 %39 2010 Yurt dışı İngiltere %22 K. Amerika %24 Yurt dışı 5.936 %61 Perakende Satışlar (Bin Adet) 397 400 2009 2010 2011 2012 2008 8.413 7.593 2009 2010 3 Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu Rakamlarla Ford Otosan 1.090.459 Yıllık Ortalama Büyüme (2004-2012) Pazar Payları Son 11 yılda sattığımız Ford markalı araç sayısı 01 Hafif ticari araçta %26,7 %23 579 Son 3 yıldır 02 100 bin Ağır ticari araçta %20 2004-2012 yılları arasında toplam 2.5 milyar $ temettü ödemesi (Milyon TL) 519 Son 5 yılda ortalama %12 temettü verimi ile İMKB’de 1’inci şirket 439 400 adedin üzerinde yıllık satış rakamı 04 11 yıl boyunca değişen tüm koşullara rağmen Türkiye’nin en çok tercih edilen otomotiv markası 397 Binek araçta %8,5 En yüksek temettü ödeyen otomotiv şirketi 2012’de 579 milyon TL rekor temettü ödemesi Toplam pazarda 01 %13,8 payla lider 2008 2009 2010 2011 2012 Fransa %6 Rusya %7 76 %75 ülkeye Halka açık kısımdaki yabancı payı 205 bin İngiltere %22 4,2 milyar $ Piyasa değeri adet araç ihracatı K. Amerika %24 1.240 Almanya %13 3,2 milyar $ Mühendis ile Türkiye’nin özel sektörde en büyük Ar-Ge organizasyonu ihracat geliri 9.449.250 kwh Enerji verimililiği projeleriyle elde edilen enerji tasarrufu Türkiye’nin otomotiv ihracat şampiyonu %55 Türkiye’nin ticari araç üretimindeki payımız %60 Türkiye’nin ticari araç ihracatındaki payımız %82 Kapasite kullanım oranı ile Avrupa ve Türkiye ortalamasının üzerinde verimli üretim Ford’un 3 büyük 4.912 Ar-Ge merkezinden biri Tona eşdeğer CO2 azaltımı Ar-Ge harcama oranı %3’e yakın ile Türkiye’de Ar-Ge harcama 1.176.608 € oranı en yüksek şirketlerden biri Çevre yatırımı 9.527 523 milyon $ Çalışanla otomotivde en yüksek istihdam Yatırım harcaması 5 Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu Vizyon, Misyon ve Stratejilerimiz Rahmi M. Koç diyor ki; Ford Otosan’ın güçlü yanlarının başında kuvvetli ortaklık yapısı gelir. Ford Motor Company ile güven, ahenk, dostluk üzerine kurulmuş bir beraberliğimiz var. Üç nesildir bu güvenli ortaklığımız devam etmektedir. Değerlerimiz Henry Ford diyor ki; Vehbi Koç diyor ki; “Bir araya gelmek başlangıçtır. Bir arada kalabilmek ilerlemektir. Birlikte çalışmak başarıdır.” “Memleketimizin ekonomisini kuvvetlendirmek için elimizden gelen bütün gayreti göstermeliyiz. Ekonomimiz güçlendikçe demokrasi daha iyi yerleşir, dünyadaki itibarımız artar.” Vizyon Misyon Değerlerimiz Otomotiv ürün ve hizmetlerinde Türkiye’nin Müşteri ihtiyaç ve beklentilerine en uygun otomotiv Çalışanlarımız: Gücümüzün kaynağıdır. tüketici odaklı lider şirketi olmak. ürün ve hizmetlerini sunarak Türkiye otomotiv pazarının Çalışanlarımızın gelişmelerine fırsat tanımak suretiyle yetenek ve mutluluklarını artırmak lideri ve Ford Avrupa’nın üretim merkezi olmak. hedefimizdir. Her alanda onların katılımlarını sağlayacak “Takım Çalışması”nı gerçekleştirmek prensibimizdir. Stratejilerimiz Ürün ve Hizmetlerimiz: Gösterdiğimiz çabaların sonuçlarıdır. Ortaklarımıza yüksek getiri sağlamak Ürün ve hizmetlerimiz müşterilerimiz tarafından ne kadar beğenilirse, bizim de değerimiz o kadar artacaktır. Marka algımızı yükseltmek ve müşteri bağlılığı yaratmak Kalitemizi, maliyetlerimizi ve süreçlerimizi iyileştirmek Vizyoner yönetim ekibimizle doğru zamanda doğru kararlar almak Sosyal sorumluluklarımızı yerine getirmek Kazancımız: Ürün veya hizmetlerimizin müşteri beklentilerini ne derecede karşıladığının göstergesidir. Ürün ve hizmetlerimizi iyileştirmek için gerekli kaynakları temin etmek üzere kâr etmek hedefimizdir. 7 Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 9 Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı Dünya ekonomisinde süren sorunlar ve belirsizliklere rağmen, Türkiye, küresel ekonominin çalkantılı denizlerinde güven içinde seyreden az sayıda ülkeden birisi olmaya devam etti. Güçlü bankacılık sektörü ile desteklenen ekonomik ve finansal istikrar kesintiye uğramadı. Saygıdeğer hissedarlarımız, iş ortaklarımız ve çalışanlarımız, Gelişmiş ekonomilerde süregelen sıkıntılar, gelişmekte olan ülkelerin büyümesini de olumsuz etkiledi. Dünyada ve ülkemizde yaşanan tüm zorluklara rağmen geçtiğimiz yılı tatminkar bir performans ile tamamladık. Şirketimizin Genel Müdürü Nuri Otay’ın ani bir kalp krizi neticesinde kaybı bizleri derinden sarstı. Ailesine, işine, şirketine, çalışanlarına ve otomotiv sektörüne tutkuyla bağlı olan çok değerli bir insanı kaybetmenin büyük üzüntüsünü yaşadık. Buna rağmen zorlu şartlarda hedeflerimize ulaştık ve başarılı bir yıl geçirdik. Türkiye Ana ihracat bölgemiz Avrupa’da yaşanan ekonomik krizin yol açtığı dış talep daralmasının yanı sıra Ortadoğu’da süregelen istikrarsızlıklar tabiatıyla ülkemizi olumsuz etkiledi. Yılın ilk üç çeyreğinde tüketim önemli derecede azalırken, cari açığı düşürmek için alınan önlemlerle ekonomi belirgin şekilde yavaşladı. Dünya ekonomisinde süren sorunlar ve belirsizliklere rağmen, Türkiye, küresel ekonominin çalkantılı denizlerinde güven içinde seyreden az sayıda ülkeden birisi olmaya devam etti. Güçlü bankacılık sektörü ile desteklenen ekonomik ve finansal istikrar kesintiye uğramadı. Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch’in Türkiye’nin kredi notunu yatırım yapılabilir seviyeye yükseltmesi sevindirici bir gelişme oldu. İkinci bir not artışının gelmesi halinde şirketlerimiz daha iyi koşullarda borçlanma imkanı bulacak, fonlama tabanımız genişlerken aynı zamanda çeşitlenecektir. Dünya Son dönem dünya ekonomisi açısından oldukça zorlu geçti. Avrupa bölgesi başta olmak üzere gelişmiş ülkelerdeki sorunların hala tam olarak bir çözüme ulaşmamış olması ülkemiz ve sektörümüz açısından işlerimizi zorlaştırdı. Birçok Avrupa ülkesi resesyona girerken, borçluluk ve işsizlik oranları en üst seviyelere çıktı. Bazı ülkelerin Avrupa para birliğinden ayrılması dahi gündeme geldi. Ekonomilere bol ve ucuz likidite sağlanması büyümeyi tetiklemekte yetersiz kaldı. Yılın son çeyreğinde Merkez Bankası, aldığı önlemleri kademeli olarak gevşeterek yurt içi talebin tekrar canlanmasına destek olmaya başladı. Yılı kapatırken cari açığın daralmasıyla 2013’te ekonomi yönetiminin önceliğinin yurt içi talebin canlanmasına yönelik olması bekleniyordu. Ancak yılın başında Moody’s’in Türkiye’nin kredi notunun yükselmesi için ödemeler dengesi şoklarına daha dayanıklı bir görünüm sergilenmesi yönünde yaptığı açıklama öncelikleri tekrar değiştirdi. Merkez Bankası’nın kredi büyümesini yakından takip etmeye devam edeceği sinyalini vermesiyle, hedeflenen büyüme seviyeleri sorgulanıyor. Mevcut zorluklara rağmen ekonomi yönetiminin büyüme, enflasyon ve finansal istikrar konularını dengelemekteki başarılarını sürdüreceğini ümit ediyorum. Otomotiv Pazarı Otomotiv pazarımız, bir önceki yıla göre %10 daralarak 812 bin adet olarak gerçekleşti. Ekonomik büyümenin yavaşlaması, cari açık nedeniyle alınan önlemlerin ve artırılan Özel Tüketim Vergisi oranlarının özellikle hafif ticari araç segmentindeki satışları önemli ölçüde azaltması pazarın daralmasında etken oldu. İç talepteki yavaşlamanın bütçe dengesinde bozulmaya sebep olmasıyla birlikte Eylül ayında yapılan bazı vergi artışları bizleri de olumsuz etkiledi. Otomotiv sektöründe 12 aylık bir süre zarfında ikinci kere ÖTV artışı yaşandı. Tüm zorluklara rağmen, geçen yıl sektörün en yüksek satış rakamlarına ulaşılan ve 2011 yılından sonraki ikinci rekor yıl oldu. Yurt içi ve yurt dışı pazarlardaki talep azalması üretime de yansıdı. 2012 yılında Türkiye’de otomotiv üretimi bir önceki yılın aynı dönemine göre %10 düştü ve 1 milyon 73 bin adet oldu. İhracat ise %8 daralarak 730 bin adet düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde Ford Otosan ülkemiz ticari araç üretiminin %55’ini, ihracatının ise %60’ını tek başına gerçekleştirme başarısını gösterdi. 2012 yılında Ford Otosan 2012 yılında Ford Otosan 112 bin adet araç satarak %13,8 pazar payı elde etti. Şirketimiz, yıllardır değişen ekonomik koşulları ve artan rekabeti doğru yöneterek 11’inci kez üst üste pazar lideri oldu. Ford Otosan’ın bu başarısında ürün kalitesi, fiyatlandırma politikası, pazarlama teknikleri, geniş dağıtım kanalları ve satış sonrası hizmetleri etken oldu. Şirketimiz, ana ihracat pazarı Avrupa’da daralmaya rağmen son yıllardaki pazar çeşitlendirme stratejisi sayesinde büyük ölçekli ihracat programını sürdürdü ve 205 bin adet araç ihraç etti. Transit Connect aracımızın Kuzey Amerika’daki başarısı artarken, bu bölge 49 bin adet araç ve toplam ihracatımızda %24 payla birinciliğe yükseldi. Sene içinde Amerika’ya 100 bininci Connect ihracatımızı gerçekleştirmenin mutluluğunu yaşadık. Türkiye otomotiv ihracatının %8 daraldığı bir yılda Ford Otosan’ın ihracat adetlerindeki düşüş, alınan önlemler sayesinde, %4 ile sınırlı kaldı. Şirketimiz 2012’de Güney Afrika, Gürcistan, Kazakistan ve Türkmenistan’ı ihracat yaptığı ülkeler listesine ekleyerek 76 ülkeye araç ve parça gönderdi, 3,2 milyar ABD doları ciroyla Türk otomotiv sektöründe bir kez daha ihracat şampiyonu oldu. Türkiye genelinde ise Tüpraş’tan sonra en fazla ihracat yapan ikinci şirket olduk. Yıl boyunca 272 bin adet araç üreten şirketimiz, %82 ile Avrupa’daki rakiplerinin ve Türkiye ortalamasının üzerinde kapasite kullanımı gerçekleştirdi. Evvelce başladığımız ve 2014 yılında 1 milyar ABD dolarına ulaşacak dev yatırım programımız yıl boyunca devam etti. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 19 Mart 2012’de büyüme ve gelişme yolunda önemli bir adım daha attık ve Kocaeli Fabrikamızın yanına yeni bir fabrikamızın inşaatını başlattık. 205 milyon Euro yatırımla hayata geçireceğimiz bu üçüncü üretim tesisimiz, Ford’un 2014 yılında uluslararası piyasalara sunulacak yeni hafif ticari aracı Transit Courier ve Tourneo Courier modellerinin dünyadaki tek üretim merkezi olacak. Yıllık kapasitesi 110 bin adet olan bu Yeniköy Fabrikamızla birlikte Ford Otosan’ın kamyon dahil yıllık kapasitesi 415 bin adede ulaşacak. Böylece Şirketimiz, Ford’un Avrupa’daki en önemli hafif ticari araç geliştirme ve üretim üssü konumunu pekiştirecek. Transit Ailesi’nin yeni üyesi Transit Custom henüz piyasaya çıkmadan “2013 Uluslararası Yılın Ticari Aracı” ödülüne layık görüldü. İlaveten bağımsız araç güvenlik kuruluşu Euro NCAP’ten en yüksek güvenlik notu 5 yıldızı alan sınıfındaki ilk araç oldu. Tourneo Custom da yolcu taşımacılığı segmentinde aynı ödülü aldı. Ford Otosan mühendisleri tarafından geliştirilip İnönü Fabrikasında üretilen Cargo 1846T ise, “2013 Yılın Kamyonu” yarışmasında 3’üncü seçildi. Sürdürülebilir rekabet avantajı için Ar-Ge gücümüze odaklanmaya yıl boyunca devam ettik. Ford Otosan’ın mühendislik merkezi Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Ar-Ge merkezi olarak tescillidir. Gebze mühendislik merkezimiz dizel motorlar için Ford Motor Company’nin küresel geliştirme merkezi konumuna geldi. Ford Transit ve Cargo serisinin Ar-Ge operasyonlarında Ford Otosan’ın imzası bulunuyor. Mühendislerimiz, Valencia Fabrikası’nda üretilecek olan yeni Transit Connect’in de tüm proseslerini üstlenerek bizi gururlandırdı. Bu yılın başında piyasaya çıkan ve tamamı Ford Otosan tarafından geliştirilmiş olan yeni Cargo çekicinin uluslararası lojistik firmalarına da satışı başlanacak. Ford Otosan, 1240’a yükselen Ar-Ge mühendisi sayısıyla Türkiye’nin özel sektörde en büyük Ar-Ge organizasyonu olma özelliğini korudu. Küresel Ford’un üç büyük Ar-Ge merkezinden biri olarak, Türkiye otomotiv sektöründe Ar-Ge harcama oranı en yüksek şirket olmayı sürdürdü. 2023 yılı Türkiye ortalaması için hedeflenen %3 Ar-Ge harcama oranına şimdiden yaklaşmış olduk. Y Yenii T Transit it projemizin j i i yatırımı t iiçin i H Haziran i ve A Aralık lk aylarında Avrupa Yatırım Bankası’ndan 190 milyon Euro kredi aldık. Banka’nın, Avrupa’daki zorlu ortama karşın bu krediyi vermesi Türkiye ekonomisine ve Ford Otosan’a duyulan güvenin bir göstergesidir. Temmuz ayının sonunda Gölcük Fabrikamızda 3’üncü üretim hattımızı devreye alarak yeni nesil Transit modellerimiz olan Tourneo Custom ve Transit Custom modellerini pazara sunduk. Bu yoğun çalışmalarımızın karşılığında, sektörümüzün dünyadaki en prestijli organizasyonlarından ödüller kazandık. Geçen yıl kâr dağıtım politikamızı sürdürerek devam eden yatırımlarımıza rağmen şirket tarihindeki en yüksek tutar olan 579 milyon TL temettü ödemesi yaptık. Böylece 2004-2012 yılları arasında Ford Otosan’ın toplam temettü ödemesi 2,5 milyar ABD dolarını aştı. Geçen yıl kar dağıtım politikamızı sürdürerek devam eden yatırımlarımıza rağmen şirket tarihindeki en yüksek tutar olan 579 milyon TL temettü ödemesi yaptık. Böylece 2004-2012 yılları arasında Ford Otosan’ın toplam temettü ödemesi 2,5 milyar ABD dolarını aştı. Şirketimiz son 5 yıllık dönemde %12 temettü verimiyle İMKB’de birinciliğini korudu. Finansal sonuçlar Hem iç, hem de dış pazarlar açısından oldukça zorlu geçen bu yıl boyunca aldığımız tasarruf tedbirleriyle maliyetlerimizi azaltmaya, risk yönetimine ve verimliliğimizi arttırmaya odaklandık, 9.768 milyon TL satış geliri ve 655 milyon TL faaliyet kârı elde ettik. Net dönem karımız ise 675 milyon TL’ye ulaştı. 2013 yılına bakış Geçen yıl piyasada gözlenen durgunluğun bu yılın ilk döneminde de etkisini sürdürmesini bekliyor ve yıla temkinli yaklaşıyoruz. Otomotiv sektörü toplam pazarının 780-820 bin adet aralığında oluşmasını öngörüyoruz. Ford Otosan olarak yaklaşık 112 bin adet satış gerçekleştirerek 12’nci yılda da liderliğimizi sürdürmeyi hedefliyoruz. Avrupa’da alınan tüm tedbirlere rağmen 2013 yılı için de kayda değer bir canlanma beklenmiyor. Geçen yıl bu bölgede otomotiv sektörü son 20 yılın en düşük seviyelerine inerek 13,8 milyon mertebesinde gerçekleşmişti. Bu yıl da daralmanın devam etmesi ve pazarın 13,4 milyon adet seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor. Buna rağmen yeni ürünlerimiz ve ihracat pazarlarımızın çeşitliliği sayesinde geçen yıla benzer adetlerde ihracat gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. Ford Otosan’ın başarılarından büyük gurur duyuyorum Sayın hissedarlarımız, iş ortaklarımız ve çalışanlarımız, Ford Otosan’da 1972’den beri yani kırk yıl sürdürdüğüm Yönetim Kurulu Başkanlığını 10 Aralık 2012’de bıraktım. 11 Kuruluşundaki proje safhasından itibaren Şirket faaliyetiyle ile hep ilgilendim. İlk kamyonun hattan indirilişinde bulundum. O zaman kapasitemiz günde 4 araç iken, bugün günde 1,000’in üzerinde araç imal eden, yatırımlar sonrasında kapasitesi 415 bin adede ulaşacak, dünya çapında ve rakiplerin gıpta ettiği son derece modern tesislere sahip bir şirket olduk. Bu güzide şirketimizin gönlümde büyük yeri vardır. Kuruluşundaki proje safhasından itibaren Şirket faaliyetiyle ile hep ilgilendim. İlk kamyonun hattan indirilişinde bulundum. O zaman kapasitemiz günde 4 araç iken, bugün günde 1,000’in üzerinde araç imal eden, yatırımlar sonrasında kapasitesi 415 bin adede ulaşacak, dünya çapında ve rakiplerin gıpta ettiği son derece modern tesislere sahip bir şirket olduk. Bugün eriştiğimiz noktadan sonra içim rahat olarak ortağımız Ford’un da desteği ile Başkanlığı Ali Y. Koç’a devrettim. Eminim ki kendisinin liderliğinde yeni nesil bizden aldığı bayrağı daha da ileriye götürecektir. Ford Otosan’ın kurulmasında ve bugünlere gelmesinde emeği geçen, bize destek veren herkese teşekkür ediyorum. Son 11 yıldır değişen tüm koşullara rağmen piyasa liderliğini sürdüren Ford Otosan’ın, önümüzdeki dönemde de sahip olduğu vizyon, tecrübe ve altyapı ile başarılarını sürdüreceğine inanıyorum. Bu vesile ile bizleri bugünlere getiren değerli Ford Otosan’lı arkadaşlarıma, iş ortağımız yan sanayicilerimize, değerli bayilerimize, sadık müşterilerimize ve siz kıymetli hissedarlarımıza en derin şükranlarımı sunarım. Saygılarımla, Rahmi M. Koç Yönetim Kurulu Başkanı Yönetim ve Değerlendirmeler Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu Nesilden Nesile Bir Başarı Geleneği “Ford Otosan, Türk Otomotiv Sanayine öncülük etmiş, istihdam sağlamış, kâr etmiş, vergi ödemiş, pay dağıtmış, yatırım yapmış, Ar-Ge çalışmaları için zaman ve kaynak ayırmış bir kuruluştur. Çalışanlarına aile birliği ve çalışma ciddiyeti fikri aşılamıştır. Bugün fabrikamızın duvarlarına bunların seneler içindeki birikimi sinmiştir.” Rahmi M. Koç 1961 yılından bu yana Ford Otosan Yönetim Kurulu Üyesi, 1972 yılından itibaren ise Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapan Rahmi M. Koç, 10 Aralık 2012 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında Başkanlık görevini bırakmış olup, Yönetim Kurulumuz Sayın Ali Y. Koç’u Yönetim Kurulu Başkanı olarak seçmiştir. Rahmi M. Koç Yönetim Kurulu Üyeliği görevini sürdürecektir. Ford Otosan Ailesi olarak 1961 yılından beri Yönetim Kurulumuzda yer alarak başarılarımızda çok kıymetli katkıları bulunan Sayın Rahmi M. Koç’a en derin şükranlarımızı sunarız. “Ford Otosan’ın başarılarından büyük gurur duyuyorum. 40 yıl boyunca Yönetim Kurulu Başkanlığı yaptım. Ortaklarımızla fevkalade uyum içinde çalıştık. Ford Otosan Türkiye’de otomotiv endüstrisi için önemli ve şevk veren bir yatırım olmuştur.” Rahmi M. Koç “Rahmi M. Koç, geçmişte olduğu gibi gelecekte de engin bilgi ve tecrübesi, vizyoner bakış açısı ile Şirketimize ve Yönetim Kurulumuza rehberlik etmeye devam edecektir.” Ali Y. Koç Koç-Ford ortaklığının temelleri atılıyor. 1956 “Ford Otosan bu yeni dönemde Türkiye’ye yine, hep daha iyisini kazandırmak için çalışacaktır. Pazara çıkaracağı yeni modelleri, yeni yatırımları ve Yeniköy Fabrikası’nın tamamlanmasıyla birlikte bu dev sanayi şirketimizin, ülkemize istihdam, ihracat ve birçok alanda katma değer yaratmaya devam ettiğini hep birlikte göreceğiz.” Ali Y. Koç Koç ve Ford heyetleri Londra’da buluşuyor. 1971 Otosan’da Koç Holding ve Ford Motor Company hisseleri eşitleniyor. 1996 Koç-Ford birlikteliği 50’nci yılını kutluyor. 2010 Yönetim Kurulumuzda bayrak değişimi. 2012 “Ford Otosan dünya otomotiv tarihindeki en uzun süreli ve en başarılı iş ortaklıklarından biridir.” Bill Ford “Ford Otosan bugün 10 milyar TL’nin üzerindeki cirosu ile Türkiye’nin en büyük otomotiv sanayi şirketi haline gelmiştir. Ford dünyasının ticari araç üretim üssü, Türkiye otomotiv sektörünün 11 yıldır kesintisiz lideri ve sektörünün ihracat şampiyonudur. Ayrıca, Ford’un üç büyük Ar-Ge merkezinden biridir ve Türkiye otomotiv sektöründe Ar-Ge harcama oranı en yüksek şirkettir. Ford Otosan’ın bundan sonraki süreçte de muvaffak olacağına inanıyorum.” Rahmi M. Koç 13 Yönetim ve Değerlendirmeler Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 15 Yönetim Kurulu Rahmi M. Koç Ali Y. Koç Stephen T. Odell Bülent Bulgurlu Osman Turgay Durak John Fleming Yönetim Kurulu Başkanı* Koç Holding A.Ş. Şeref Başkanı Yönetim Kurulu Üyesi* Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi Koç Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Başkan Vekili Ücret Komitesi Üyesi Ford Motor Co. İdari Başkan Yardımcısı ve Avrupa, Orta Doğu ve Afrika Bölgesi Başkanı Yönetim Kurulu Üyesi Riskin Erken Saptanması ve Yönetimi Komitesi Üyesi Koç Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Ücret Komitesi Üyesi Koç Holding A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi ve CEO’su Yönetim Kurulu Üyesi Ford Motor Company Global Üretim ve Endüstriyel İlişkilerden Sorumlu İdari Başkan Yardımcısı Yükseköğrenimini Johns Hopkins Üniversitesi (ABD) Endüstriyel Sevk ve İdare Bölümü’nde yapmıştır. İş hayatına Koç Topluluğu’nda 1958 yılında Otokoç A.Ş.’de başlamıştır. Koç Holding bünyesinde çeşitli üst düzey görevlerde bulunmuştur. 1980 yılında İdare Komitesi Başkanı olduktan sonra, 1984-2003 yılları arasında Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı yürüten Rahmi M. Koç, halen Koç Holding Şeref Başkanı’dır. 1995-1996 yıllarında Uluslararası Ticaret Odası Başkanlığı yapan Rahmi M. Koç, Vehbi Koç Vakfı Mütevelli Heyeti Başkan Vekilliği, Koç Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanlığı, Rahmi M. Koç Müzecilik ve Kültür Vakfı Kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanlığı, VKV Amerikan Hastanesi Yönetim Kurulu Başkanlığı, TURMEPA/ Deniz Temiz Derneği Kurucu Üyesi ve Onursal Başkanlığı, TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi Onursal Başkanlığı, TİSK Danışma Kurulu Üyeliği, Foreign Policy Association Fahri Üyeliği, New York Metropolitan Sanat Müzesi Onursal Mütevelli Heyeti Üyeliği ve Global İlişkiler Forumu Derneği Kurucu Üyeliği gibi görevleri de yürütmektedir. Yükseköğrenimini Rice Üniversitesi (ABD) İşletme Fakültesi’nin ardından Harvard Üniversitesi’nden (ABD) aldığı yüksek lisans programıyla sürdürmüştür. 19901991 tarihleri arasında American Express Bank’ta Yönetici Yetiştirme Programı’na katılmış, 1992-1994 yılları arasında Morgan Stanley Yatırım Bankası’nda Analist olarak çalışmıştır. 1997-2006 yılları arasında Koç Holding’de Yeni İş Geliştirme Koordinatörlüğü ve Bilgi Grubu Başkanlığı gibi üst düzey görevlerde bulunmuştur. 2006-2010 yılları süresince Koç Holding Kurumsal İletişim ve Bilgi Grubu Başkanlığı görevini yürütmüştür. 2008 yılında Koç Holding Yönetim Kurulu Üyesi olmuştur. Şirketimizde 10 Temmuz 2012’de kurulan Kurumsal Yönetim Komitesi’ne üye olarak atanmıştır. 1997 yılından bu yana Ford Otosan Yönetim Kurulu’nda görev yapmakta olan Ali Y. Koç, 10 Aralık 2012 tarihinden itibaren Ford Otosan Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini Sn. Rahmi M. Koç’tan devralmıştır. 1980 yılında Ford İngiltere’ye stajyer olarak katılmış, 1997’de Jaguar Kuzey Amerika’ya Pazarlama ve Satış Başkan Yardımcısı olarak atanmadan önce İngiltere ve Amerika’da bu alanlarda muhtelif yönetim kademelerinde çalışmıştır. 2000 yılı Ocak ayında Mazda’ya Kuzey Amerika Satış ve Pazarlama Başkan Yardımcısı olarak katılmış, aynı yılın Ekim ayında Mazda Kuzey Amerika Operasyon Direktörü olmuştur. 2002 yılında Mazda Avrupa’ya Başkan olan Odell, 2003 yılının Mayıs ayında Mazda Motor Corporation Japonya’da Pazarlama, Satış ve Müşteri Hizmetlerinden sorumlu kıdemli üst düzey yönetici görevine gelmiştir. 20052008 arasında Ford Avrupa Pazarlama, Satış ve Satış sonrası Başkan Yardımcısı görevini yürütmüştür. Odell, Ekim 2008’den Ağustos 2010’a kadar Ford Motor Company Başkan Yardımcısı ve Volvo Car Corporation Başkanı ve CEO’su olarak görev yapmıştır. 2 Ağustos 2010’da Ford Motor Company Grup Başkan Yardımcısı; Ford Avrupa Başkanı ve CEO’su olan Odell, 1 Aralık 2012’den itibaren geçerli olmak üzere Ford Motor Co. İdari Başkan Yardımcısı ve Avrupa, Orta Doğu ve Afrika Bölgesi Başkanı olarak atanmıştır. 14 Ekim 2010 tarihinden bu yana Ford Otosan Yönetim Kurulu’nda görev yapmaktadır. Odell, şirketimizde 10 Temmuz 2012’de kurulan Ücret Komitesi’ne üye olarak atanmıştır. Yükseköğrenimini Ankara Mühendislik Mimarlık Fakültesi’nin ardından Norveç Teknik Üniversitesi’nde aldığı doktora programıyla sürdürmüştür. 1972 yılında Elliot Strömme A/S, Oslo’da İnşaat Mühendisi olarak iş hayatına atılan Bulgurlu, 1977 yılında Garanti İnşaat’ta Saha Mühendisi olarak göreve başlamıştır. Sırasıyla Mühendislik, Planlama ve İnşaat Müdürlüğü, Şantiye Koordinasyon ve İnşaat Müdürlüğü, Genel Müdür Yardımcılığı ve Genel Müdürlük görevlerinin ardından Koç Holding’de 1996 yılından itibaren Turizm ve Hizmetler Grubu Başkanı, Turizm ve İnşaat Grubu Başkanı, Dayanıklı Tüketim ve İnşaat Grubu Başkanı olarak görev almıştır. Mayıs 2007-Nisan 2010 tarihleri arasında Koç Holding CEO’su olarak görev yapmıştır. 27 Mart 2007’den bu yana Ford Otosan Yönetim Kurulu’nda görev yapmaktadır. Bulgurlu, şirketimizde 10 Temmuz 2012’de kurulan Riskin Erken Saptanması ve Yönetimi Komitesi’ne üye olarak atanmıştır. Northwestern Üniversitesi (ABD) Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan ve yüksek lisansını da aynı okulda tamamlayan Durak, iş yaşamına 1976 yılında Ford Otosan’da Uygulama Mühendisi olarak başlamıştır. Aynı yıl Mamul Geliştirme ve Dizayn Mühendisi olarak görevine devam ettikten sonra 1979 yılında İnönü Proje Şefi olmuştur. 1982’de Proje Koordinasyon Müdürlüğü ve 1984’te Proje Koordinasyon Daire Müdürlüğü görevlerine getirilmiştir. 1986 yılında Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı, 1987 yılında ise Satınalma Genel Müdür Yardımcısı görevlerine atanmıştır. 2000 yılında Genel Müdür Başyardımcısı olan Durak, 2002 yılında Genel Müdür olarak atanmış ve Yönetim Kurulu’nda görev almaya başlamıştır. 2007-2009 yılları arasında Koç Holding Otomotiv Grubu Başkanlığı görevini yürütmüştür. Mayıs 2009’dan itibaren Koç Holding CEO Vekili olarak görev yapan Durak, Nisan 2010’da Koç Holding CEO’su olarak atanmış ve Yönetim Kurulu Üyesi olmuştur. Ayrıca, 2004-2010 yılları arasında 6 yıl süreyle Otomotiv Sanayii Derneği Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürütmüştür. Durak, şirketimizde 10 Temmuz 2012’de kurulan Ücret Komitesi’ne üye olarak atanmıştır. North East London Polytechnic’te (İngiltere) Üretim Mühendisliği eğitimi alan Fleming, Liverpool John Moores Üniversitesi fahri doktorasına sahiptir. Ford Motor Company’ye 1967 yılında Halewood Fabrikası’nda katılmış ve Ford Escort’un üretim süreçlerinde görev almıştır. 1984’te Boyahane Üretim Müdürü olarak atanmış ve 1991’de Halewood operasyonlarından sorumlu Genel Üretim Müdürü olmuştur. Üstlendiği çeşitli görevlerden sonra Global Üretim Mühendisliği ve Yeni Model Programları Direktörü ve Ford’un ABD’deki Preshane Bölümü Yönetim Direktörü olarak atanmıştır. 2 Ağustos 2010’da atandığı mevcut görevinden önce Ford Avrupa’da üretim tesisleri ve operasyonlarının tüm sorumluluğunu alarak Üretim Başkan Yardımcılığı Ford Avrupa Başkanlığı görevlerini yürütmüştür. Fleming, 2002 yılından bu yana Ford Otosan Yönetim Kurulu’nda görev yapmaktadır. * 1961 yılından bu yana Ford Otosan Yönetim Kurulu Üyesi, 1972 yılından itibaren ise Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapan Rahmi M. Koç, 10 Aralık 2012 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında Başkanlık görevini bırakmış olup, Yönetim Kurulumuz Sayın Ali Y. Koç’u Yönetim Kurulu Başkanı olarak seçmiştir. Rahmi M. Koç Yönetim Kurulu Üyeliği görevini sürdürecektir. Yönetim ve Değerlendirmeler Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 17 Yönetim Kurulu Lyle A. Watters Jeffrey Carter Wood Mehmet Barmanbek Prof. Günter Verheugen Haydar Yenigün Grant E. Belanger Yönetim Kurulu Üyesi Riskin Erken Saptanması ve Yönetimi Komitesi Üyesi Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi Ford Avrupa CFO’su, Finans ve Stratejik Planlamadan Sorumlu Başkan Yardımcısı Yönetim Kurulu Üyesi Ford Avrupa Üretimden Sorumlu Başkan Yardımcısı Bağımsız Üye Riskin Erken Saptanması ve Yönetimi Komitesi Başkanı Ücret Komitesi Başkanı Denetim Komitesi Üyesi Bağımsız Üye Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanı Denetim Komitesi Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Genel Müdür Yönetim Kurulu Üyesi Genel Müdür Başyardımcısı Queens University - Belfast’tan MBA derecesi ile mezun olan Watters, 1987 yılında finansal analist olarak Ford İngiltere’ye katılmıştır. Avrupa ve Amerika’da muhtelif görevlerden sonra 1998 yılında Ford Avrupa Hazine Yöneticisi olarak atanmıştır. 2000 yılından itibaren Ford Premier Automotive Group Finans Kontrolörü olarak görev almıştır. Watters, 2003 yılından itibaren Ford bünyesindeki Jaguar ve Land Rover Global Pazarlama ve Satış Finans Direktörü olarak görev yapmıştır. Ekim 2005’ten Eylül 2008’e kadar İş Geliştirme ve Stratejik Planlamadan sorumlu Ford Avrupa İş Stratejileri Direktörü olarak çalışmıştır. Ekim 2008’den Mart 2012’ye kadar Ford Güney Amerika CFO’su olarak görev yapmıştır. Nisan 2012’de Ford Avrupa CFO’su, Finans ve Stratejik Planlamadan Sorumlu Başkan Yardımcısı olarak atanmıştır. Watters, 2012 yılı Mart ayından bu yana Ford Otosan Yönetim Kurulu’nda görev yapmaktadır ve şirketimizde 10 Temmuz 2012’de kurulan Riskin Erken Saptanması ve Yönetimi Komitesi ile Kurumsal Yönetim Komitelerine üye olarak atanmıştır. Elektrik ve Elektronik Mühendisliği ve Bilgisayar Mühendisliği eğitimi almış ve kariyerine Ford’un Norfolk Montaj Tesisinde başlamıştır. Ford dışında elektronik teknisyenliği ve elektronik mühendisliği yaptıktan sonra 1988 yılında Norfolk Montaj Tesisine Elektrik Mühendisi olarak geri dönmüştür. Ford bünyesinde Kuzey Amerika Elektrik ve Elektronik Biriminde Direktörlük yapmış, birçok Ford, Mercury ve Lincoln modelinin seri üretim direktörlüğünü üstlenmiştir. Yatırım Verimliliği Direktörü olarak Ford’un Amerika faaliyetlerinde “Way Forward” girişimlerine destek verdikten sonra Ekim 2007 - Aralık 2008 arasında üretim alanında Global Kalite Direktörlüğü yapmıştır. Kamyon Faaliyetleri Üretim Direktörlüğü’nden sonra Kuzey Amerika Araç Montaj Faaliyetleri Üretim Direktörü olarak Ford’un Kuzey Amerika’daki altı montaj tesisindeki operasyonları yönetmiştir. 10 Mayıs 2012’de Ford Avrupa Üretimden Sorumlu Başkan Yardımcısı olarak atanmıştır. 4 Haziran 2012 tarihinden bu yana Ford Otosan Yönetim Kurulu’nda görev yapmaktadır. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye ve İktisat Şubesi’nden 1963 yılında mezun olmuştur. Aralık 1963 - Ocak 1977 arasında Maliye Bakanlığı’nda Hesap Uzman Yardımcısı, Hesap Uzmanı ve Baş Hesap Uzmanı olarak görev yapmıştır. 1977 yılı Şubat ayında Otosan A.Ş.’de (bugünkü adıyla Ford Otomotiv Sanayi A.Ş.) Mali İşler Müdürü olarak göreve başlamış, 1986’da Genel Müdür Yardımcısı (İdari - Mali İşler) ve 2000’de Genel Müdür Başyardımcısı olmuştur. 30 Haziran 2002’de Ford Otomotiv Sanayi A.Ş.’den emekli olarak profesyonel çalışma hayatını tamamlamıştır. Şubat 2006- Şubat 2010 döneminde Koç Yöneticiler Derneği’nin (KOÇYÖNDER) Yönetim Kurulu Üyesi ve sayman olarak 4 yıl fahri görev yürüten Barmanbek, 2010 yılı Şubat ayından bu yana KOÇYÖNDER’in yasal murakıbıdır. Barmanbek, 2012 yılı Mart ayından bu yana Ford Otosan Yönetim Kurulu’nda Bağımsız Üye ve Denetim Komitesi Üyesi olarak görev yapmaktadır. Aynı zamanda Şirketimizde 10 Temmuz 2012’de kurulan Riskin Erken Saptanması ve Yönetimi Komitesi ile Ücret Komitesi Başkanı’dır. Tarih ve Siyasal Bilgiler eğitimi ve gazetecilik çalışmalarının ardından 1969 yılında politik kariyerine başlamıştır. 1983 - 1999 yılları arasında Almanya Federal Meclis üyeliği yapmış ve Avrupa ilişkileri, güvenlik ve dışişleri konularıyla ilgilenmiştir. 1998 yılında Federal Dışişleri Ofisi’nde Avrupa İlişkilerinden Sorumlu Devlet Bakanı olarak atandıktan sonra 1999 yılında Avrupa Komisyonu üyesi olmuştur. 2004 yılına kadar genişlemeden sorumlu üye görevini yürütmüş, 2002’de Avrupa Komşuluk Politikası sorumluluğunu devralmıştır. 2004 - 2010 yılları arasında Avrupa Komisyonu’nda ikinci dönem çalışmalarını yürütmüş, Girişim ve Sanayiden Sorumlu Başkan Yardımcılığı yapmıştır. 2007’de Transatlantik Ekonomik Konseyi Avrupa Divan Başkanlığı’nı ifa etmiştir. Halen Frankfurt/ Oder Viadrina Üniversitesi onursal profesörlük görevini yürütmektedir. Verheugen, 2012 yılı Mart ayından bu yana Ford Otosan Yönetim Kurulu’nda Bağımsız Üye ve Denetim Komitesi Üyesi olarak görev yapmaktadır. Aynı zamanda Şirketimizde 10 Temmuz 2012’de kurulan Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanı’dır. Lisans eğitimini Yıldız Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde tamamlayarak 1987 yılında mezun olmuştur. Aynı sene Ford Otosan’a katılmış ve 1990 yılına kadar Kaynak Metod Mühendisi olarak görev yapmıştır. 1992-1996 yılları arasında Proje Mühendisi olarak çalışmalarını sürdürmüştür. 1997 yılında Ford Motor Company ve Otosan A.Ş. arasında hisselerin eşitlenmesi ve ilgili anlaşmanın imzalanmasının ardından Kocaeli Fabrikası’nın kurulması aşamasında çeşitli görevler almıştır. 1998 yılında Proje Liderliği görevini üstlenmiştir. Transit modelinin üretim, Transit Connect modelinin ise tasarım ve üretim süreçlerinde bulunmuştur. 1999 yılı sonunda Kocaeli Fabrikası Kaynak Alan Müdürü olmuştur. 2007-2012 döneminde Ford Otosan Kocaeli Fabrika MüdürüGenel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmıştır. 15 Şubat 2012 tarihi itibarıyla Ford Otosan Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi olarak atanmıştır. Lisans eğitimini Arizona Üniversitesi (ABD), İşletme-Personel Bölümü’nde tamamlamış ve Syracuse Üniversitesi’nde (ABD) İşletme Yüksek Lisansı yapmıştır. İş yaşamına 1985 yılında Ford Motor Company’de başlamıştır. 14 yıl boyunca çeşitli satın alma görevlerinde bulunduktan sonra 1999 yılında Amerika Malzeme Planlama ve Lojistik Direktörü olarak atanmıştır. 2005 yılına kadar Planlama ve Lojistik fonksiyonlarında çeşitli üst düzey pozisyonlarda görev yaptıktan sonra Ford Güney Amerika’da Operasyon ve Kalite Direktörlüğü’ne atanmıştır. 2008 - Haziran 2011 arasında Global Üretim Stratejik İş Birimi Direktörü olarak görev yapmıştır. Haziran 2011 tarihinden itibaren Ford Otosan Genel Müdür Başyardımcısı ve Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır. Yönetim ve Değerlendirmeler Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu Üst Yönetim Haydar Yenigün Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi Lisans eğitimini Yıldız Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde tamamlayarak 1987 yılında mezun olmuştur. Aynı sene Ford Otosan’a katılmış ve 1990 yılına kadar Kaynak Metod Mühendisi olarak görev yapmıştır. 1992-1996 yılları arasında Proje Mühendisi olarak çalışmalarını sürdürmüştür. 1997 yılında Ford Motor Company ve Otosan A.Ş. arasında hisselerin eşitlenmesi ve ilgili anlaşmanın imzalanmasının ardından Kocaeli Fabrikası’nın kurulması aşamasında çeşitli görevler almıştır. 1998 yılında Proje Liderliği görevini üstlenmiştir. Transit modelinin üretim, Transit Connect modelinin ise tasarım ve üretim süreçlerinde bulunmuştur. 1999 yılı sonunda Kocaeli Fabrikası Kaynak Alan Müdürü olmuştur. 2007-2012 döneminde Ford Otosan Kocaeli Fabrika Müdürü - Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmıştır. 15 Şubat 2012 tarihi itibarıyla Ford Otosan Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi olarak atanmıştır. Grant E. Belanger Genel Müdür Başyardımcısı ve Yönetim Kurulu Üyesi Lisans eğitimini Arizona Üniversitesi (ABD), İşletme-Personel Bölümü’nde tamamlamış ve Syracuse Üniversitesi’nde (ABD) İşletme Yüksek Lisansı yapmıştır. İş yaşamına 1985 yılında Ford Motor Company’de başlamıştır. 14 yıl boyunca çeşitli satın alma görevlerinde bulunduktan sonra 1999 yılında Amerika Malzeme Planlama ve Lojistik Direktörü olarak atanmıştır. 2005 yılına kadar Planlama ve Lojistik fonksiyonlarında çeşitli üst düzey pozisyonlarda görev yaptıktan sonra Ford Güney Amerika’da Operasyon ve Kalite Direktörlüğü’ne atanmıştır. 2008 - Haziran 2011 arasında Global Üretim Stratejik İş Birimi Direktörü olarak görev yapmıştır. Haziran 2011 tarihinden itibaren Ford Otosan Genel Müdür Başyardımcısı ve Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaktadır. Oğuz Toprakoğlu Genel Müdür Yardımcısı - Mali İşler (CFO) 1991 yılında Boğaziçi Üniversitesi İktisat Bölümü’nden mezun olmuş ve aynı yıl Finansman Uzmanı olarak Ford Otosan’da işe başlamıştır. 1993’te Envanter Planlama ve Kontrol Uzmanı olmuştur. 1995 yılında Ticari Muhasebe Ekip Lideri, 1998 yılında ise Mali Kontrol Müdürü olmuştur. 2002-2004 yılları arasında Ford Avrupa’da Finans Müdürü olarak görev almıştır. 2004 yılında Ford Otosan’da CFO Vekili olmuştur. 2006 yılından bu yana Mali İşler Genel Müdür Yardımcısı - CFO olarak görev yapmaktadır. Aykut Özüner Genel Müdür Yardımcısı - Pazarlama, Satış ve Satış Sonrası 1991’de Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuş ve 1995’te aynı üniversitede İşletme Yüksek Lisansını tamamlamıştır. 1993 yılında Pazarlama Stratejileri Müdürü olarak Ford Otosan’da çalışmaya başlamıştır. 1997’de Otomobil Ürün Müdürü ve Pazarlama Müdürü, 2000’de Satış Müdürü, 2001’de Ford Avrupa organizasyonunda Satış Planlama ve Ürün Yönetimi bölümlerinde görev almıştır. 2002’de Pazarlama ve Müşteri İlişkileri Direktörü olmuştur. 2004-2010 yılları arasında Pazarlama ve Satış Genel Müdür Yardımcısı olarak görev almıştır. 2010 yılından bu yana Pazarlama, Satış ve Satış Sonrası Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. Ernur Mutlu Genel Müdür Yardımcısı - Ürün Geliştirme Ortadoğu Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuş ve Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği’nden Yüksek Lisans derecesi almıştır. 1980 yılında Ürün Geliştirme Mühendisi olarak Ford Otosan’a katılmıştır. 1983 yılında Proje Mühendisi, 1984 yılında Ürün Geliştirme Ekip Lideri, 1986 yılında Ürün Geliştirme Müdürü, 2000 yılında ise Hafif Ticari Araç Ürün Geliştirme Müdürü olmuştur. 2007’de Ürün Geliştirme Direktörü olarak atanmıştır. 2008 yılından bu yana Ürün Geliştirme Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. Ahmet Kınay Genel Müdür Yardımcısı - Cargo İş Birimi Orta Doğu Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuş ve 1982 yılında Proje Mühendisi olarak Ford Otosan’a katılmıştır. 1987 yılında İç Satınalma Şefi ve sonrasında İç Satınalma Müdürü olarak görev almıştır. 1997-2000 yılları arasında Satış Direktörlüğü yapmış, 2000 yılında Satınalma Genel Müdür Yardımcısı olarak atanmıştır. 2010 yılından bu yana Cargo İş Birimi Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. Cengiz Kabatepe Genel Müdür Yardımcısı - Satınalma Yıldız Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuş ve İstanbul Üniversitesi’nde İşletme Yüksek Lisansı yapmıştır. 1975 yılında Stajyer Mühendis olarak Ford Otosan’a katılmıştır. 1982’de Metod Mühendisi, 1984’te ise Üretim Planlama Kontrol Ekip Lideri olmuştur. 1985-1986 yılında İnönü Fabrikası Planlama Müdürlüğü, 1986-1992 yılları arasında İstanbul Fabrikası’nda Merkezi Planlama Müdürlüğü, 1992-1997 yılları arasında Kocaeli Fabrikası Üretim Planlama Müdürlüğü yapmış ve 1997-2000 yılları arasında Dış Satınalma Müdürü görevini yürütmüştür. 2000’de Malzeme Planlama ve Lojistik Genel Müdür Yardımcısı olarak atanmıştır. 2010 yılından bu yana Satınalma Genel Müdür yardımcısı olarak görev yapmaktadır. Taylan Avcı Genel Müdür Yardımcısı - Yeni Projeler İngiltere The University of Birmingham’da Makine Mühendisliği’nden Lisans, yine İngiltere Loughborough University of Technology’de Dizayn Mühendisliği konusunda Yüksek Lisans derecesi almıştır. 1981’de Uygulama Mühendisi olarak Ford Otosan’a katılmıştır. 1982’de Metod Mühendisi, 1984’de Kalite Kontrol Şefi, 1986’da Kalite Kontrol Müdürü, 1987’de Planlama Müdürü, 1991’de Pazarlama Müdürü olmuştur. 1993’te Yatırımlar Müdürü ve 1994’te Dış Pazarlama Koordinatörü görevlerini üstlenmiştir. 1995’te Araç Satış, Sipariş Planlama Koordinatörü olduktan sonra 1997-1998 arasında Fabrika Müdür Yardımcısı olarak çalışmıştır. 1998’de Proje Müdürü (Genel Koordinasyon) ve 1999’da Proje Direktörü olarak atanmıştır. 2002 yılından bu yana Yeni Projeler Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. 19 Yönetim ve Değerlendirmeler Üst Yönetim Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 21 Nuri K. Otay’ın Anısına Mehmet Candan Günel Genel Müdür Yardımcısı - Kocaeli Fabrika Müdürü Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği bölümünden 1977 yılında mezun olmuştur. İş yaşamına 1978’de Anadolu Cam San. A.Ş.’de başlamış, 1982 yılında Metod Mühendisi olarak Ford Otosan’a katılmıştır. 1986’da Montaj Atelye Şefi ve 1998’de Montaj Alan Müdürü görevlerini üstlenmiştir. 2004-2008 yılları arasında sırasıyla Üretim Grup Müdürü ve Üretim ve Planlama Grup Müdürü olarak çalışmıştır. 2008’de Kocaeli Fabrikası Üretim ve Planlama Direktörlüğü, 2010 yılında ise Kocaeli Fabrikası Fabrika Müdür Yardımcılığı görevlerine getirilmiştir. 2012 yılı Şubat ayında Kocaeli Fabrika Müdürü olarak atanmıştır. Mükemmel bir yönetici, sımsıcak bir insan Nuri Otay, 55 yıllık hayatına birçok başarıyı sığdırdı. 1983 yılında Ford Otosan’da başladığı profesyonel kariyerinde ilklere imza atan Otay, insan ilişkilerindeki sıcaklığı ve yakınlığı ile tanınıyordu. Mustafa Menkü Genel Müdür Yardımcısı - İnönü Fabrika Müdürü Orta Doğu Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden 1993 yılında mezun olmuş ve Koç Üniversitesi’nde İşletme Yüksek Lisansı yapmıştır. 1995’te Metod Mühendisi olarak Ford Otosan’a katılmıştır. 1996’da Aktarma Organları İmalat Mühendisliği Ekip Lideri, 1999’da Kalite Sistemleri ve Odit Ekip Lideri ve 2000’de Kamyon Alan Müdürü görevlerini üstlenmiştir. 2006-2008 yılları arasında, Ford’un ortak olduğu JMC firmasında Üretim ve Yeni Projeleri Devreye Almadan Sorumlu Direktör olarak Çin’de görev yapmıştır. 2009’da İnönü Fabrika Müdür Yardımcısı olarak Türkiye’ye dönmüştür. 2009 Eylül ayından bu yana İnönü Fabrika Müdürü olarak görev yapmaktadır. 1957 doğumlu olan Nuri Otay, İstanbul Erkek Lisesi’nin ardından Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği bölümünden mezun oldu. Üniversiteyi bitirdikten sonra çocukluktan beri hayranlık duyduğu otomotiv sektöründeki kariyerine 1983 yılında Ford Otosan’da başladı. Otay’ın Ford Otosan’daki ilk görevi, Elektroforez Boyahane projesinin otomasyon sisteminin devreye alınmasıydı. Daha sonraki yıllarda Dış Satın Alma Müdürlüğü ve İstanbul Fabrika Müdürlüğü görevlerinde bulundu. Güven Özyurt Genel Müdür Yardımcısı - Malzeme Planlama ve Lojistik 1989 senesinde İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuş ve 1990 senesinde İstanbul Üniversitesi’nde İşletme Yüksek Lisansını tamamlamıştır. Aynı yıl Ford Otosan’a Metod Mühendisi olarak katılmıştır. Ürün Geliştirme, Servis Mühendisliği, İhracat ve Satış Planlama alanlarında çeşitli görevler üstlendikten sonra 1997 yılında Kocaeli Fabrikası Proje Ekibi’nde Proje Mühendisi olarak görev almıştır. 1998’de aynı ekipte Proje Lideri olarak çalıştıktan sonra 2000 yıllında Malzeme Planlama Müdürlüğü’ne atanmıştır. 2010 yılından bu yana Malzeme Planlama ve Lojistik Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. 2000 yılında kurulan Kocaeli Fabrikası’nın ilk Fabrika Müdürü olarak global bir üretim tesisinin büyüme dönemini yaşadı. 2007 ve 2008 yıllarında Ford Avrupa’nın yönetim merkezinin bulunduğu Köln Üretim Tesisleri’nin Direktörü olarak Ford Motor Company bünyesindeki görevi sonrasında, 2009 yılında Genel Müdür Başyardımcısı olarak Ford Otosan’daki görevine devam etti. 2010 yılının Mart ayında Ford Otosan Genel Müdürlüğü görevini üstlendi. Nursel Ölmez Ateş Direktör - İnsan Kaynakları ve Kurumsal İletişim Ford Otosan’da birçok ilke ve başarıya imzasını atan Nuri Otay, profesyonel kariyerindeki üstün performansının yanı sıra insan ilişkilerindeki sıcaklığı ve yakınlığı ile de tanınırdı. Çevresindeki her insanla doğrudan iletişim kuran ve sıcak yaklaşımıyla herkesi etkileyen Otay, hiç bitmeyen pozitif enerjisi ile birlikte çalıştığı kişilere moral ve esin kaynağı oldu. İstanbul Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuş ve iş hayatına Migros Türk T.A.Ş’de Metod Organizasyon ve Planlama uzman yardımcısı olarak başlamıştır. Ar-Ge, Planlama, Proje Yönetimi birimlerinde yönetici olarak çalışmıştır. 1999 Yılında Migros’ta SAP İK modülünün ilk Türkiye uygulamasının Proje Liderliğini yapmış ve bu proje SAP’nin best practice uygulamaları arasına girmiştir. 2003’te Migros’un yurt dışı operasyonlarından Ramenka-Ramstore’a İK Direktörü olarak atanan Ateş, İK ve İdari İşlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak kariyerine devam etmiştir. Beş yıllık görev süresi içinde İK sistemlerinin kurulumu ve işletilmesine liderlik yapmıştır. 2008’de önce Koçtaş, ardından Ford Otosan’da İK ve Kurumsal İletişim Direktörü olarak atanmıştır. 2013 yılı itibarıyla tamamladığı ADLER koçluk sertifika programı ile kurumsal koç ünvanını elde etmiştir. 29 yıldır Ford Otosan ailesine değer katan, bugün sahip olduğumuz ve gelecekte elde edeceğimiz başarıların en büyük mimarlarından; Ford Otosan’a, Koç Topluluğu ve Otomotiv sektörüne önemli eserler bırakan Merhum Genel Müdürümüz Sayın Nuri K. Otay’ı sevgi, saygı ve şükranla anıyoruz. Bülent Akdoğan Direktör - Toplam Kalite Orta Doğu Teknik Üniversitesi Makina Mühendisliği bölümünden 1985 yılında mezun olmuştur. Hidrel Hidrolik’te Valf Sorumlusu olarak çalışmaya başlamıştır. 1988 yılında Montaj Metod Mühendisi olarak Ford Otosan’a katılmıştır. 1991 yılında Proje Mühendisi, 1994 yılında Ürün ve Proses Geliştirme Ekip Lideri olarak görev almıştır. 1999 yılında Montaj Alan Müdür Yardımcısı olarak Kocaeli Fabrika Proje Ekibi’nde görev almıştır. 2007 yılında vekâleten Kalite Güvence Müdürü olarak çalışmıştır. 2008-2012 yılları arasında Kalite Güvence Müdürü olarak görev yapmış, 2012 yılında Toplam Kalite Direktörlüğü görevine atanmıştır. 1957-2012 2012 Yılında Ford Otosan Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 2012 Satırbaşları ve Başarılar Yönetim Kurulumuzda bayrak değişimi 1961 yılından bu yana Yönetim Kurulu Üyesi, 1972 yılından itibaren de Yönetim Kurulu Başkanımız olarak görev yapan Rahmi M. Koç, görevini bırakmıştır. Yönetim Kurulumuz Ali Y. Koç’u yeni Yönetim Kurulu Başkanı olarak seçmiştir. Euro Ncap Transit Custom Tourneo Custom Yeni Kuga B-Max Ranger Focus Yeni Fiesta Yeniköy Fabrikası’nın temel atma töreni Ford Otosan’ın üçüncü fabrikasının temeli, Koç Holding Yönetim Kurulu Şeref Başkanı ve Ford Otosan Yönetim Kurulu Başkanı Rahmi M. Koç’un da katıldığı tören ile gerçekleştirilmiştir. Ford Otosan’ın yürüttüğü 1 milyar dolarlık yatırımın bir parçası olan ve Kocaeli’ndeki fabrika arazisinde inşa edilen Yeniköy Fabrikası, 70 bin m2 kapalı alanda Ford dünyası için yeni bir hafif ticari araç üretecektir. 110 bin kapasite ile çalışacak olan yeni fabrika ile Ford Otosan’ın yıllık üretim kapasitesi 415 bine yükselecektir. Yeni Transit Yatırımı için Avrupa Yatırım Bankası ile 190 milyon Euro’luk kredi anlaşması Ticaretin makam aracı Transit Custom ve Tourneo Custom lansmanı Transit Custom jüri üyelerinden bugüne kadar alınan en yüksek puanı alarak “2013 Yılın Ticari Aracı” seçilmiştir. 100 bininci Transit Connect ihracatı Ford Otosan dünyanın 5 kıtasına ihraç ettiği Transit Connect’in otomotivin anavatanı ABD’ye ihracatıyla yeni bir kilometre taşına imza atmıştır. Türkiye’de üretilen ve ülkemizin ardından dünyadaki en büyük pazarı olan Kuzey Amerika’ya ihraç edilen 100 bininci Transit Connect, New York taksisi olmuştur. Türkiye’nin gururu Transit Connect taksiler; Boston, Chicago, Las Vegas, Los Angeles, Orlando, San Francisco ve New York’ta kullanılmaktadır. Castrol Ford Team Türkiye ile Ülkemizin ilk Avrupa Şampiyonluğu Castrol Ford Team Türkiye adına Fiesta S2000 ile yarışan Yağız Avı - Bahadır Gücenmez ikilisi, Doğu Avrupa Kupası yarışı Sırbistan Rallisi’nde tarih yazarak Avrupa’da şampiyonluk kazanan ilk Türk ekip olmuştur. Bu başarının ardından Castrol Ford Team Türkiye, 2012 Türkiye Ralli Şampiyonası’nı da kazanarak Türkiye Takımlar Şampiyonu olmuştur. Böylece sezonu çifte şampiyonlukla tamamlanmıştır. “2012 Yılın Motoru” ödülünü alan Ford’un en yeni motoru 1.0L EcoBoost’un lansmanı, ülkemizde Yeni Ford Focus ile gerçekleştirilmiştir. Ford’un düşük hacimde yüksek performans ve düşük yakıt tüketimini bir arada sunan 1.0 Litrelik EcoBoost motoru “2012 Yılın Motoru” ödülünün sahibi olmuştur. Jüri üyelerinden, bugüne kadar yapılan değerlendirmelerdeki en yüksek puanı alarak “Engine of the Year Yılın Motoru” organizasyonunda da bir rekora imza atan “Ford 1.0 litre EcoBoost Motoru” aynı zamanda “En İyi Yeni Motor” ve “1.0 Litrenin Altındaki En İyi Motor” ödüllerine de layık görülmüştür. Ford Otosan mühendisleri tarafından geliştirilen Ford Cargo 1846T’nin üretimine başlanmıştır. 23 Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu Ödüller Avrupa’da İş Güvenliği Kültüründe Mükemmellik Ödülü İnönü Fabrikası elde etmiştir. İşgüvenliği Performansı Ödülü - Bu sene de Kocaeli Fabrikası Bronz ödülü almaya hak kazanmıştır. 2013 Yılın Ticari Aracı Yılın Uluslararası Hayat Kurtarma Ödülü - Kartal Sağlık Merkezi ödüle hak kazanmıştır. Özel Katkı Ödülü - Ford’da global olarak devreye alınan “Servis Müteahhitlerinin Yönetim Sistemi” projesi için tüm kıtaların katılımıyla kurulan ekipte yer alan Ford Otosan ekibi katkıları sebebi ile ödüle hak kazanmıştır. Özel Takdir Ödülü - İş Güvenliği Baş Danışmanımız Ford Otosan’da iş güvenliği kültürünün oluşturulmasındaki büyük katkısından dolayı Ford Avrupa’da “Özel Takdir” ödülüne layık görülmüştür. Yılın İş Güvenliği Profesyoneli Ödülü - İş Güvenliği Yöneticimiz layık görülmüştür. 2013 Yılın Kamyonu 3.’sü Pick-Up’ı 2013 Mixx awards Yılın En İyi Dijital Reklam Filmi İnteraktif videolar ve en iyi markalı içerik Bronz Ödül Mixx awards İnteraktif Videolar ve En İyi Reklam Filmi Altın Ödül En Çok Satılan Marka Ödülü (Otomobil ve Hafif Ticari Araç) Mixx awards En iyi Markalı İçerik Altın Ödül En Çok Satılan Hafif Ticari Araç Ödülü Mixx awards Sosyal Pazarlama Gümüş Ödül Yılın TV Uygulaması Ödülü Tourneo Custom SGK Türkiye genelinde en yüksek prim ödeyen ilk 10 kurumdan biri Ford Otosan Temiz Türkiyem Yarışması Ford Otosan Sanayi Tesisi Üçüncülük Ödülü En Temiz Sanayi Tesisi İnönü Fabrikası Rio 20. Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Konferansı En İyi 25 Global Uygulamadan Biri 25 2012 Yılında Ford Otosan Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu Otomotiv Pazarı ve Ford Otosan Binek Otomobil (Bin Adet) Son 11 yılda 1.090.459 araç satan Ford Otosan, 11 kez üst üste Türkiye’nin en çok tercih edilen otomotiv markası olarak büyük bir başarıya imza atmıştır. Pazar Değerlendirmesi Türkiye otomotiv pazarı, 2012 yılında bir önceki yıla göre %10,4 daralarak 812,126 adet olarak gerçekleşmiştir. 2011 yılının rekor bir yıl olması nedeniyle özellikle yılın ilk yarısında ve Aralık ayındaki yüksek baz yılı etkisi, ekonomik büyümenin yavaşlayarak %3 civarında gerçekleşmesi, cari açık nedeniyle ekonominin soğutulması yönünde alınan önlemlerin ve 2011 yılının sonunda artırılan ÖTV oranlarının özellikle hafif ticari araç segmentindeki satışları önemli ölçüde daraltması pazarı olumsuz etkileyen faktörler olmuştur. Buna rağmen, 2012 yılı sektörün tarihinde en yüksek satış rakamlarına ulaşılan 2011 yılından sonraki en yüksek ikinci yıl olarak kayda geçmiştir. 594 556 Model yılı geçişi uygulamasındaki değişiklik Aralık ayı satışlarını yavaşlatırken, Eylül ayının son haftasında 1.6 litre ve altı binek otomobillerde uygulanan ÖTV’nin 3 puan artırılarak %40’a çıkmasının etkileri şirketlerin uyguladığı kampanyalar nedeniyle sınırlı olmuştur. 2012 yılında Ford Otosan 112.162 adet araç satarak %13,8 pazar payı elde etmiş, değişen tüm makro koşullara ve artan rekabete uyum sağlayarak, geniş ürün gamı ve esnek stratejisi sayesinde 11’inci kez üst üste liderliğini sürdürme başarısını göstermiştir. 2008 2009 2010 2011 2012 Orta Ticari Ford Otosan 2009 2010 2011 2012 Hafif ticari araçlar 2012 yılında bir önceki yıla göre %22 ile en fazla küçülmenin yaşandığı segment olmuştur. Bu daralmanın en önemli nedenlerinden biri 2011 yılının Ekim ayında yapılan ÖTV artışının ardından tüketicilerin otomobile kayması olmuştur. 130.884 adet aracın satıldığı bu segmentte Ford Otosan 28.971 adet Transit Connect satışı ile %22,1 pazar payı elde etmiş ve yılı ikinci olarak tamamlamıştır. Orta Ticari Araç (Bin Adet) Kamyon (Bin Adet) 812 Binek %42 2008 2012 yılındaki daralmadan en az etkilenen ve fiyat rekabetinin en yoğun olarak gerçekleştiği segment olan binek otomobil pazarı yıl boyunca %6 daralarak 556.280 adet olarak gerçekleşmiştir. Ford Otosan, 47.030 adet araç satarak %8,5 pazar payı ile dördüncü sırada yer almıştır. Hafif Ticari 524 131 97 %26 792 169 124 370 306 907 574 166 510 Önceki yıllarda özellikle yılın son aylarında artan fiyat rekabeti, 2012’de tüm yıl boyunca yoğun şekilde yaşanmıştır. 2011 yılının Ekim ayında devreye giren ÖTV artışı, hafif ticari araçlardan binek otomobile doğru bir kayışa neden olurken, 2011’de toplam pazarda %65 olan otomobilin payı 2012’de %68’e yükselmiştir. Toplam Otomotiv Pazarı (Bin Adet) Hafif Ticari Araç (Bin Adet) %27 102 91 91 85 37 Kamyon 2008 2009 2010 2011 30 %5 2012 26 63 20 12 Pazar Payı Gelişimi Transit Connect Hafif Ticari %17,0 %17,1 %16 Escort %13,7 %11,9 %16,8 2008 %15,6 %15,6 %15,5 %15,3 Jumbo Transit %14,7 %15,1 %13,8 %11,2 Binek %68 Otomotiv Pazarı Orta Ticari %9,4 %9,6 Transit %11 %7,2 Yeni Cargo %11,3 Transit %9,6 Focus %5,0 Kamyon %4 %4,0 ‘93 ‘94 ‘95 ‘96 ‘97 ‘98 ‘99 ‘00 ‘01 ‘02 ‘03 ‘04 ‘05 ‘06 ‘07 ‘08 ‘09 ‘10 ‘11 ‘12 2009 2010 2011 2012 2012 yılında 90.597 adet satışla %11 daralan orta ticari araç pazarında Ford Otosan; 30.165 adet araç satmış ve %33,3 pazar payıyla yılı yine segmentinin tartışmasız lideri olarak kapatmıştır. Segmentin en önemli markası olan Transit, takip eden iki markanın toplam pazar payından daha yüksek bir pay elde etmiştir. 2008 2009 2010 2011 2012 2012’de 30.042 adet satışın gerçekleştiği kamyon segmentinde %18 daralma görülmüştür. Bu segmentte Ford Cargo elde ettiği %20’lik pazar payı ile yılı ikinci sırada kapatmıştır. 27 Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu İhracat Üretim 3,2 milyar ABD doları ile Türkiye’nin otomotiv ihracat şampiyonu olan Ford Otosan, 2012’de Güney Afrika Cumhuriyeti, Gürcistan, Türkmenistan ve Kazakistan’a ihracat yapmaya başlamıştır. Ford Otosan, 2012’de %82 ile Avrupa ve Türkiye ortalamasının üzerinde bir kapasite kullanım oranına ulaşmıştır. 296 Transit 242 174 İhracat Modelleri Custom %7 2008 Connect Transit İngiltere 3,2 2,7 K. Amerika B. Avrupa %7 Almanya %7 2010 2011 Cargo Fransa Ford Otosan tarafından gerçekleştirilmektedir. %14 %6 Kocaeli Fabrikası Kapasite Kullanımı 2012 320 2,1 milyar ABD doları 320 320 320 250 net ihracat fazlası vermiştir. İhracat Adetleri (Bin Adet) 200 212 320 300 Ford Otosan son 5 yılda 219 2012 yılında Kocaeli Fabrikası’nda kurulan 3’üncü hatta 23 Temmuz’dan itibaren Transit ailesine eklenen yepyeni modeller, Transit Custom ve Tourneo Custom üretilmeye başlanmıştır. Yıl boyunca Kocaeli Fabrikası’nda 143 bin adet Transit, 105 bin adet Transit Connect, 17 bin adet Transit Custom ve Tourneo Custom ile İnönü Fabrikası’nda 7 bin adet Cargo kamyon üretilmiştir. dörtte biri %13 Diğer %3 2009 2012 Türkiye toplam araç üretiminin Ana Pazarlar İspanya 2008 2011 Custom 100 ticari aracın 55’i D. Avrupa Rusya 2,0 2010 Connect Türkiye’de üretilen her %24 3,5 2009 %37 %4 3,8 272 269 %56 %22 İhracat Gelirleri (Milyar ABD Doları) Ford Otosan, 2012 yılının zorlu ortamında 272.102 adet araç üretmiş ve %82 kapasite kullanım oranıyla Avrupa ve Türkiye ortalamalarının üzerinde bir verimle çalışmıştır. Şirket, kapasiteyi etkin kullanmaktaki başarısını kalite ve iş güvenliğindeki performansını da artırarak perçinlemiştir. Ford Otosan, esnek planlaması, yüksek mühendislik gücü ve disiplinli çalışmaları sayesinde üretimini aksatmadan yeni araç hatlarını da mevcut saha içinde başarıyla devreye almıştır. Üretim (Bin Adet) Avrupa otomotiv pazarı 2012 yılında daralmaya devam ederek 13,8 milyon adetlik satışla son 20 senenin en düşük seviyesine gerilemiştir. Ford Otosan Avrupa pazarında yaşanan daralmaya rağmen toplam 205 bin adetlik ihracat gerçekleştirmiştir. 3,2 milyar ABD doları ile Türk otomotiv sektöründe ihracat şampiyonluğunu bu yıl da sürdüren Ford Otosan, net ihracatçı konumunu pekiştirmiştir. Türkiye otomotiv ihracatının %8 daraldığı bir yılda Ford Otosan’ın ihracat adetlerindeki düşüş, ihracat pazarlarının çeşitliliği sayesinde, %4 ile sınırlı kalmıştır. Ford Otosan, 2012 yılında Güney Afrika Cumhuriyeti, Gürcistan, Türkmenistan ve Kazakistan’ı da ihracat yaptığı ülkeler listesine eklemiş ve 5 kıtada 76 ülkeye araç ve parça ihracatı gerçekleştirmiştir. 205 177 5 kıtada 76 ülkeye 140 %117 araç ve parça ihracatı yapmaktadır. 129 200 %100 %100 %93 Türkiye ticari araç ihracatının %80 %74 %90 %82 %83 %54 %60’ını 2008 2009 2010 2011 2012 gerçekleştirmektedir. 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Kapasite (Bin Adet) 2009 2010 Kapasite Kullanımı 2011 2012 29 yüksek verim 2012 Yılında Ford Otosan 2012 Yılında Ford Otosan Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 31 Geniş Ürün Yelpazesi FORD TRANSIT 1965’ten bu yana 6 milyon adedi aşan üretim Ford Avrupa ürün portföyündeki en uzun ömürlü model Kocaeli Fabrikası’nda 1967 yılından beri üretilen Transit; sağlamlığı, dayanıklılığı, düşük işletme maliyetleri ve verimli yakıt tüketimi ile ilk günden bugüne büyük bir başarıya imza atmıştır. Ürün çeşitliliği ve dayanıklılığı ile sınıfının jenerik ismi olan Transit, 2012 yılında da pazardaki geleneksel liderliğini sürdürmüştür. Yatırımı süren yeni nesil Transit, 2013 yılından itibaren Kocaeli Fabrikası’nda üretilmeye başlanacaktır. FORD RANGER FORD FOCUS FORD TRANSIT CUSTOM FORD TOURNEO CUSTOM Ticaretin yeni makam aracı Kullanıcılarına sınıfının lideri yük taşıma kapasitesi ve yakıt ekonomisi, düşük kullanım maliyeti ve yüksek dayanıklılığı bir arada sunan Transit Custom ve Tourneo Custom; Ford’un daha önce olmadığı bir segmentte 2012 yılında satışa sunulmuştur. Transit Ailesinin yeni üyesi Transit Custom henüz piyasaya çıkmadan “2013 Uluslararası Yılın Ticari Aracı” ödülüne, yarışmanın tarihi boyunca edinilen en yüksek puanı ve 24 jüri üyesi tarafından en yüksek oyu alarak layık görülmüştür. 22 yıldır verilen “Yılın Ticari Aracı” ödüllerine 2001 yılında Ford Transit, 2003 yılında Ford Transit Connect ve 2007 yılında yine Ford Transit ile layık görülen Ford, 2013 yılında da Transit Custom ile bu ödülü 4’üncü kez kazanmıştır. Transit Custom ayrıca bağımsız araç güvenlik kuruluşu Euro NCAP’ten en yüksek güvenlik notu olan 5 yıldıza layık görülen sınıfındaki ilk araç olmuştur. Tourneo Custom da yolcu taşımacılığı segmentinde aynı ödülü almıştır. FORD B-MAX FORD C-MAX FORD TRANSIT CONNECT Türkiye’den otomotivin anavatanı ABD’ye ihraç edilen ilk Türk üretimi araç FORD FIESTA 2002 yılında piyasaya sürülen Transit Connect, 2009 yılında bir ilke imza atmış, otomotivin anavatanı ABD’ye gönderilen ilk Türk üretimi araç olmuştur. İlk olarak 2003 yılında Avrupa’da almış olduğu “Yılın Ticari Aracı” ödülünü 2010 yılı içinde Amerika’da da alan Transit Connect, 2012 yılında ikinci olduğu hafif ticari araç segmentinde önemini korumuştur. FORD MONDEO FORD KUGA FORD CARGO En güvenilir iş ortağı Ford Cargo çekici, inşaat ve yol kamyonları, dayanıklılığı, teknolojiyi ve performansı düşük işletim maliyetleriyle beraber sunmaktadır. Ford Otosan mühendisleri tarafından geliştirilerek İnönü Fabrikası’nda üretilen Yeni Ford Cargo 1846T aracı, “2013 Yılın Kamyonu” yarışmasında 3’üncü olmuştur. “One Ford” stratejisinin ağır ticari araç sınıfındaki uygulaması doğrultusunda tasarlanan Yeni Ford Cargo çekici, İnönü Fabrikamızın yanı sıra Brezilya’da da üretilerek 2013 yılında piyasaya sunulacaktır. FORD GALAXY FORD S-MAX Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu Transit Ailesinin En Yeni Üyeleri 6 ay boyunca test 6,5 lt ile sınıfının en düşük yakıt tüketimi 172 gr/km CO2 ile sınıfının en düşük karbon salınımı -40 0C ve +50 0C arasında sınırları zorlayan testler 250.000 kez kapı testi 5.000.000 km deneme sürüşü 33 Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu Ford Cargo 35 24 Ayda 15 Yeni Modelle Zenginleşen Ürün Gamı 2012 Focus 1L F 1Lt Lt E EcoBoost B t B B-Max M T Transit it C Custom t R Ranger Tourneo Custom 2013 Fiesta Transit Connect 75 milyon $ 3 yatırım kıta 400 8 mühendis ülke 3 yıl 12 geliştirme süreci lokasyonda test Cargo 1846T Tourneo Connect Ku K Kuga ug ga Transit 2014 Mondeo M d Ecosport Transit i C Courler/ l Tourneo Courler 2012 Yılında Ford Otosan Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 37 Tesislerimiz Yeni Transit üretimi için Kocaeli Fabrikası’na yapılan 630 milyon ABD doları tutarındaki yatırımın yaklaşık yarısı tamamlanmıştır. Ford Otosan Kocaeli Fabrikası Ford Otosan İnönü Fabrikası Yeni nesil Transit’in öncü fabrikası ve ana üretim merkezi Ford’un iki global kamyon üretim merkezinden biri Transit ve Transit Connect’in üretildiği Kocaeli Fabrikası’nın yıllık üretim kapasitesi 320 bin araçtır. 2001 yılında açılan Kocaeli Fabrikası, Türk işçisinin üretim kalitesi ve sahip olduğu yüksek üretim teknolojisi sayesinde 2004 yılından itibaren Transit’in dünyadaki ana üretim merkezi olmuştur. Yıllardır sahip olduğu en üst kalite standartlarıyla Kocaeli Fabrikası, global Ford üretim tesisleri arasında öne çıkmaktadır. Kocaeli Fabrikası aynı zamanda çevre dostu üretimiyle yurt içi ve yurt dışında pekçok ödüle layık görülmüştür. 340.000 m2’si kapalı olmak üzere toplam 1.600.000 m2 alana sahip Kocaeli Fabrikası’nın yan sanayi üretimine yakınlığı ve kendi limanına sahip olması Ford Otosan’a lojistik üstünlük sağlamaktadır. 2012 yılında Kocaeli Fabrikası’nda kurulan 3’üncü hatta 23 Temmuz’dan itibaren Transit ailesine eklenen yepyeni modeller, Transit Custom ve Tourneo Custom üretilmeye başlanmıştır. Yeni Transit üretimi için Kocaeli Fabrikası’na yapılan 630 milyon ABD doları tutarındaki yatırımın yaklaşık yarısı tamamlanmıştır. 2014 yılında yatırımların tamamlanması ve Yeniköy Fabrikası’nın devreye alınmasıyla Kocaeli Fabrikası’nın kapasitesi 400 bin adede yükselecektir. Eskişehir’de bulunan İnönü Fabrikası’nda Cargo kamyon ile motor ve aktarma organları üretimi yapılmaktadır. Tesis yıllık 66.000 adet motor (10 bin adet kamyon motoru ve 56 bin adet Transit Duratorq motoru), 10.000 adet kamyon ve 140.000 arka aks üretim kapasitesine sahiptir. Yeni Global Cargo yatırımı kapsamında İnönü Fabrikası’nın kapalı alanı 76.500 m2’den 79.000 m2’ye ulaşmıştır. İnönü Fabrikası, One Ford stratejisinin ağır ticari araç sınıfındaki uygulaması doğrultusunda geliştirilen Ford Cargo modellerinin Brezilya ile birlikte dünyadaki iki üretim merkezinden biri olacaktır. Yatırımların tamamlanmasıyla 2014 yılında 15.000 adet kamyon üretim kapasitesine ulaşacak İnönü Fabrikası’nda üretilen Cargo kamyonlar 3 kıtada 65 ülkeye ihraç edilecektir. İnönü, Türkiye’nin araç, dizel motor ve güç aktarma üretim çeşitliliğini tek çatı altında toplayan yegane fabrikasıdır. 2012 Yılında Ford Otosan Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 39 Yeniköy Fabrikası Ford’un yeni hafif ticari aracı Courier’nin dünyadaki tek üretim merkezi Ford Otosan, 1 milyar ABD dolarına ulaşacak dev yatırım programı kapsamında, üçüncü fabrikası olan Yeniköy Fabrikası’nın temelini 19 Mart 2012’de atmıştır. Kocaeli Fabrikası arazisi içinde inşaatı hızla süren Yeniköy Fabrikası, 70 bin m2 kapalı alana sahip olacaktır. Fabrika, Ford’un 2014 yılında piyasaya sunulacak yeni hafif ticari aracı Transit Courier ve Tourneo Courier modellerinin dünyadaki tek üretim merkezi olarak yıllık 110 bin adet üretim kapasitesiyle devreye alınacaktır. Ford’un dünyadaki en önemli hafif ticari araç üretim üslerinden biri olacak bu yeni tesis, yüksek bir teknolojiyle ve çevre dostu uygulamalarla donatılacaktır. Türkiye’de ilk kez kullanılacak 3wet boya sistemi sayesinde enerji kullanımı en aza indirilecek, Ford Avrupa’da ilk kez kullanılacak Dry-Scrubber teknolojisi sayesinde de atık boyalar su gereksinimi olmadan ayrıştırılacak ve enerji kullanımı azaltılarak ‘çevre dostu fabrika’ kimliğimiz daha da güçlenecektir. Verim ve araç kalitemizin devamı için üretim hatlarında yaklaşık 130 adet son teknoloji robot kullanılacaktır. “Engelli dostu fabrika” olarak anılacak fabrikada alanlar ve alanlarda kullanılacak olan tüm ekipmanlar işçi sağlığı ve çalışma ortamını destekleyecek şekilde ergonomik olarak tasarlanmıştır. Yeniköy Fabrikası, faaliyete geçtiğinde ek istihdam sağlayacak, beraberinde bölgeye yan sanayi yatırımını da getirerek, Ford Otosan’ın bölge kalkınmasına katkısını daha da artırmış olacaktır. Gebze Mühendislik Merkezi Ford’un dizel motor geliştirme merkezi Gebze Mühendislik Merkezi, küresel rekabette üstünlük sağlamak için en yeni ürünleri ve ileri teknolojileri geliştirerek, Ford Otosan’ın iç ve dış pazarlardaki başarısının artırılması amacıyla 2007 yılında kurulmuştur. Merkez, 1.240 Ar-Ge mühendisiyle Ford’un tüm dünyadaki dizel motor üretiminin mühendislik liderliğini yapmaktadır. Artan Kapasite Mevcut 330.000 00 0 Transit Connect Transit 110,000 210,000 Cargo 10,000 2014 415.000 Transit Ailesi Kartal Yedek Parça Dağıtım Merkezi %95 sipariş karşılama oranı Sahip olduğu 25.000 m2’lik kapalı alanıyla Türkiye’nin en büyük otomotiv yedek parça dağıtım merkezi olan Ford Otosan Yedek Parça Dağıtım Merkezi, Ford Otosan’ın tüm yedek parça, pazarlama, satış ve satış sonrası operasyonlarının yönetildiği noktadır. Kapalı alan kapasitesine göre Avrupa’da Ford’un otomotiv yedek parça dağıtım merkezleri arasında 4’üncü sırada yer almaktadır. Etkin yedek parça yönetimi ile yakalanan %95 seviyesindeki sipariş karşılama oranı ile emsal Ford merkezlerinden üstün bir performans sergilemektedir. 290,000 Cargo Transit Courier 110,000 15,000 Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 41 Yatırımcı İlişkileri Neden Ford Otosan? Güçlü ve Güvenilir Ortaklık Yapısı Koç Holding A.Ş. Koç Topluluğu %41,04 Ford Motor Co. %41,04 Ford Otosan Halka Açık %17,92 Ölçek ekonomisi ve kârlılığı artıracak yeni projeler Ford Motor Company 1926 yılında kurulan Koç Holding, cirosu, ihracatı, İMKB’deki payı ve çalışan sayısı ile Türkiye’nin en büyük şirketler topluluğudur. Fortune Global 500 listesindeki tek Türk şirketi olan Koç Holding, yurt içi ve yurt dışındaki lider pozisyonlarıyla faaliyetlerini yüksek büyüme potansiyeli vadeden ve en güçlü rekabet avantajlarının bulunduğu enerji, otomotiv, dayanıklı tüketim ve finans sektörlerinde yoğunlaştırmaktadır. www.koc.com.tr Güçlü mali konum ve proaktif risk yönetimi Türkiye’nin ticari araç üretiminin %55’i Türkiye’nin ticari araç ihracatının %60’ı Tüketici odaklı geniş hizmet ağı Ürün gamını güçlendirecek ve kapasiteyi artıracak yeni projeler 1903 yılında kurulan Ford Motor Company, küresel otomotiv sektörünün tartışmasız liderlerinden ve en çok otomobil satan markalarından biridir. Şirket, 166 bin çalışanı ve 80 merkezi ile altı kıtada Ford ve Lincoln markaları ile üretim ve dağıtım yapmaktadır. Bunun yanı sıra Ford Motor Credit Company aracılığıyla taşıt finansmanı sağlamaktadır. www.ford.com Dirençli yapı ve yüksek verimlilik İhracat pazarlarındaki çeşitliliğin getirdiği dirençli yapı Yüksek kapasite kullanım oranı Verimli, esnek ve düşük maliyetli üretim Sürdürülebilir ve Cazip Temettü Verimi Ford Otosan hisseleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda 13 Ocak 1986 tarihinden bu yana FROTO.IS hisse koduyla işlem görmektedir. 21,40 TL Kapanış fiyatı CEO ve Yönetim Kurulu Başkanı görevlerinin birbirinden ayrı olarak yürütülmesi Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeleri Yönetim Komitesi Denetim Komitesi Kurumsal Yönetim Komitesi Riskin Erken Saptanması ve Yönetimi Komitesi Ücret Komitesi 519 Temettü verimi 361 400 Kurumsal Yönetim İlkelerine Bağlılık 579 (Milyon TL) Güçlü Hisse Performansı Yılbaşına göre değişim (%) 2012 Yılsonu İtibarıyla Temel Veriler Yüksek nakit yaratma kapasitesi Güçlü mali yapı Kurdaki dalgalanmalara karşı yabancı para cinsinden ihracat gelirlerinin sağladığı doğal hedge koruması 2004-2012 yılları arasında toplam 2,5 milyar $ temettü ödemesi Son 5 yılda ortalama %12 temettü verimi ile İMKB’de 1’inci şirket 350 439 300 250 400 200 153 En yüksek temettü ödeyen otomotiv şirketi 397 150 100 Halka arzından bu yana en fazla temettü ödeyen 2’nci sanayi şirketi 50 %14,6 0 2008 2009 2010 İMKB-100 22,50 TL 2011 2012 2013 %12,3 %10,6 %12,7 %9,5 FROTO Yüksek yatırım yılında 579 milyon TL rekor temettü ödemesi En yüksek fiyat 2008 Yabancı payında süren artış 13,02 TL En düşük fiyat %73 %66 %63 %66 %66 2011 2012 Ortaklarımıza yüksek getiri sağlamak, Ford Otosan’ın temel stratejik hedeflerinden biridir. Bu kapsamda kâr dağıtım politikamız “Büyük yatırım ve ciddi ekonomik kriz dönemleri dışında, ılımlı ekonomik durgunluk dönemleri dahil, öngörülebilir ve istikrarlı kâr dağıtımı” olarak belirlenmiştir. Ford Otosan hisselerinde kâr payı dağıtımına ilişkin herhangi bir imtiyaz bulunmamaktadır. 2012 Yatırımcı İlişkileri Faaliyetleri İMKB’de en yüksek piyasa değerine sahip otomotiv şirketi günlük ortalama işlem hacmi 2010 Temettü Politikası 4,2 milyar $ 2,8 milyon $ 2009 %76 2010 2011 2012 İMKB-100 2010 FROTO 2011 2012 230 10 yatırımcı toplantısı konferans 5 26 analist toplantısı ve fabrika ziyareti özel durum açıklaması İletişim Aslı Selçuk Yatırımcı İlişkileri Müdürü aselcuk@ford.com.tr 0216 564 74 99 Gülçin Öztitiz Yatırımcı İlişkileri Uzmanı goztitiz@ford.com.tr 0216 564 74 95 2012 Yılında Ford Otosan Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 43 Ar-Ge Bunun yanı sıra Amerika kıtası dışında Avrupa ve Uzakdoğu’daki yazılımları (kalibrasyonları) Ford Otosan mühendisleri üstlenmektedir. Ford Otosan küresel rekabette üstünlük sağlamak için ileri teknolojiler ve ürünler geliştiren 1.240 mühendisi ile Ford’un dünyadaki 3’üncü büyük Ar-Ge merkezidir. Köklü Ar-Ge Kültürü Ford’un global hafif ve ağır ticari araçlarının tek tasarım ve mühendislik merkezi Türk otomotiv sektöründe ilk Ar-Ge çalışmalarını başlatan Ford Otosan Ürün Geliştirme bölümü, 1966 yılında Türk mühendisler tarafından tasarlanan ilk yerli binek otomobil olan Anadol’u, 1986 yılındaysa ilk dizel motor ERK’i üretmiştir. Şirket, Ford ile imzalanan ilk lisans anlaşması sonucunda Cargo Kamyon ve Transit modellerinin üretim ve satış haklarının yanı sıra Anadol ve Transit motorlarını üretme hakkını da kazanmıştır. 1997’de Ford ile eşit hissedar haline gelerek ilk büyük projesi olan Transit Connect modelini, 2003’te ise yeni Cargo kamyon için tamamen yeni bir ağır vasıta motoru olan Ecotorq’u geliştirmiştir. Bugün 1.240 mühendis ile araç, motor ve mühendislik ihracatı gerçekleştiren Ford Otosan Ar-Ge merkezi, Türk otomotiv endüstrisinin en büyük, Ford’un küresel bazda 3 büyük Ar-Ge merkezinden biri konumundadır. Ford Transit ve Cargo serisinin Ar-Ge operasyonlarına imza atan Ford Otosan, Valencia Fabrikası’nda üretilecek olan yeni nesil Transit Connect’in tüm mühendislik sürecini üstlenmiştir. Kocaeli Gölcük mühendislik merkezi Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Ar-Ge merkezi olarak tescillenmiştir. Gebze TÜBİTAK Serbest Bölge’de bulunan mühendislik merkezi ise ağırlıklı olarak kamyon, motor ve aktarma organları geliştirilmesine yönelik Ar-Ge çalışmaları gerçekleştirmektedir. Komple bir aracı, motoru da dahil olmak üzere, beyaz kağıttan ticari bir ürün oluşana kadar tasarlamak, geliştirmek ve test etmek için gerekli tüm yetenek ve altyapıya sahip olan Ford Otosan, sadece Türkiye pazarında değil, Avrupa ve Kuzey Amerika gibi pazarlar da dahil olmak üzere tüm potansiyel ihracat pazarlarında da rekabet edecek ürünler sunabilmek için ileri teknolojiler üzerinde çalışmaktadır. 354 patent ve 40 faydalı model Cargo kamyon ile Transit Connect ve Courier projelerinde ve iç pazar Transit projelerinde Ar-Ge mühendislik faaliyetlerinin yönetimi Ford Otosan’a aittir. Puma, Ecotorq, DV/DW, Lion motorları ile ön süspansiyon ve arka aks ürünlerinin tümü Ar-Ge birimlerimiz tarafından tasarlanıp İnönü Fabrikasında üretilmektedir. Gebze mühendislik merkezi dizel motorlar için Ford’un küresel geliştirme merkezidir. Ford Motor Company’nin Kocaeli Fabrikası’nın da dahil olduğu, çok yüksek sayıda üretim yapan dört fabrikasındaki mühendislik işlerinin desteklenmesi ve yeni üretilen motorların geliştirilmesi Gebze’de gerçekleştirilmektedir. Ford Otosan; ülkemizde otomotivin küresel ölçekte büyüme sürecinin devamının, Ar-Ge yetkinliğinin gelişmesine ve yaygınlaştırılmasına bağlı olduğuna inanmaktadır. Rekabetin en üst seviyede olduğu ve teknolojilerin kısa sürede güncelliğini yitirdiği otomotiv pazarında tüm standartları sağlayacak şekilde yeni bir ürün ortaya çıkarmak veya geliştirmek; ileri seviye mühendislik ekipleriyle uzun çalışmalar sonucu gerçekleştirilmektedir. Patent Başvuru Adedi 73 63 57 50 Ar-Ge Mühendis Sayısı 1.240 1.024 CAD Tasarımcısı %4 Teknisyen 39 %1 Bu sebeple; Ar-Ge faaliyetleri aralıksız olarak devam ettirilerek pazardaki konumu korumak veya geliştirmek; geliştirilen ürünlerin sınai mülkiyet haklarının korunması, patentlerinin alınması kaçınılmaz olmaktadır. 2012 yılında 73 adet yeni patent başvurusu yapılmış, toplamda 40 faydalı model ve 354 patente ulaşılmıştır. Ford Otosan’dan otomotiv dünyasında bir ilk daha: Mühendislik ihracatı %70 yerli üretim yapan, mühendislikte global Ford dünyasında kendine önemli bir yer edinmiş olan ve üretmediği modeller için de Ar-Ge yaparak önemli bir mühendislik ihracatı gerçekleştiren Ford Otosan, 2012 yılında Ford Motor Company’e 56 milyon ABD doları tutarında know-how ihracatı gerçekleştirmiştir. Üniversite-Sanayi işbirliği Üniversite-Sanayi işbirliği üniversitelere temel bilimleri geliştirme, yayın sunma ve sonuçta ülke ve dünya bilimine katkıda bulunma imkanı sunarken, sanayiye teknolojik bilgi ihtiyacını karşılama, karşılaşılan sorunları çözme ve değişen pazar koşullarına göre ürün kalitesi sunma imkanı sağlamaktadır. Bu amaçla, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Koç Üniversitesi, Kocaeli Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi, Okan Üniversitesi gibi üniversiteler ile çeşitli işbirliği anlaşmaları gerçekleştirilmiş ve toplam 91 projede; 85 öğretim üyesi ve 112 öğrenci ile beraber çalışılmıştır. 814 558 570 Lisans %67 Mühendis Kadrosu Yüksek Lisans %27 2008 2009 2010 2011 2012 Doktora %1 2008 2009 2010 2011 2012 yenilikçi Sürdürülebilirlik Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 45 İnsan Kaynakları Ford Otosan için “Her çalışan bir yetenektir”. Ford Otosan İnsan Kaynakları (İK) “Türkiye’de çalışanların en çok tercih ettiği otomotiv kuruluşu olmak” vizyonu ile, “İnsan odaklı, bağlılığı ve motivasyonu sürekli en üst düzeyde tutan, yüksek performanslı kurum kültürünün devamlılığını sağlayan İK uygulamalarında öncü olmak” misyonunu en iyi şekilde birleştirerek çalışanlarının yeteneklerini geliştirmeyi hedeflemiştir. Tüm birimlerde ve her lokasyonda İK sistemlerini aynı kalitede uygulamak için süreçlerini sürekli iyileştirerek çalışan bağlılığının esasını oluşturduğu öncelikler ve yol haritalarıyla ilerlemektedir. Her geçen gün sayıca büyüyen işgücünü kalite olarak da en üst seviyede tutan Ford Otosan, her bir çalışanının yeteneklerini, performansını ve potansiyelini ölçerek sürekli gelişim ilkesiyle daha iyiye doğru yönlendirmektedir. Entegre İK Uygulamaları Ford Otosan’da “Her çalışan bir yetenektir” felsefesiyle sürekli gelişme ve büyümenin sağlıklı bir şekilde sağlanabilmesi için; performans yönetimi, 3600 yetkinlik değerlendirme, yetenek yönetimi, liderlik potansiyeli değerlendirme gibi standart değerlendirme yöntemleri kullanılmaktadır. Değerlendirme sonuçları gelişim planlama, kariyer yönetimi ve ücret yönetimi süreçlerine girdi sağlayarak şirket ve çalışan için karşılıklı gelişim fırsatı sunmaktadır. Yetenek Yönetim Sistemi Hareketli işgücü piyasasında kurumumuza yeni katılan çalışanlarımızın potansiyelini ortaya çıkarması, gelişmeye açık yönlerinin belirlenerek her geçen gün bir adım ileriye götürmek için Ford Otosan yetenek Yönetim Sistemi büyük önem taşımaktadır. Bu önemli aracı kullanarak sadece yetenekli çalışanları tespit etmek değil, aynı zamanda gelişmeye açık yönlerini de belirleyerek her geçen gün potansiyelin kullanımını bir adım ileri götürmek mümkündür. Ford Otosan’da tüm çalışanlara, bir üst düzey yöneticileri, eş düzey çalışanlar ve varsa kendine bağlı çalışanlar tarafından Ford Otosan Davranışsal Yetenek Yönetim Sistemi’ne göre 3600 Yetkinlik Değerlendirmesi yapılmaktadır. Her yıl, bir kez olmak üzere, tüm beyaz yaka çalışanları kapsayacak şekilde uygulanan bu süreçle sürekliliğin ve büyümenin sağlanabilmesi için sahip olunan insan gücünün en etkin şekilde kullanılarak geliştirilmesinin sağlanması ve standart değerlendirme yöntemlerinin kullanılmasıyla ortak kurum kültürünün oluşturulması amaçlanmaktadır. Yönetici ve çalışan arasında yapılacak olan gelişim planlama görüşmesinde, çalışana yetkinlikleriyle ilgili geri bildirim verilmekte, görüşleri alınarak gelişim alanları önceliklendirilmekte ve çalışanların gelişimi planlanmaktadır. Çalışanlar, bulundukları seviyenin bir üstü için geçerli olan yetkinlikleri analiz ederek, bir üst seviyede kendilerinden beklenen davranışları, yetkinlikleri anlama olanağı bulmaktadırlar. Roller bazında tanımlanmış olan yetkinlik iş aileleri, çalışanlara gelişim planlarını buna göre şekillendirme ve kendilerini bir üst pozisyona hazırlama fırsatı da sunmaktadır. 20+ 20+ %17 0-3 Yıl Kıdem Beyaz Yaka %55 Yetkinlik Yönetim Sistemi Tüm beyaz yaka çalışanların gelişimlerinin planlandığı bu süreçte çalışanın bulunduğu pozisyonun gereklilikleri, o dönemdeki performans hedefleri, yetkinlik değerlendirme, performans, potansiyel ve diğer değerlendirme sonuçları, yöneticisinin görüşleri ve çalışanın kendi talepleri dikkate alınarak, öncelikli gelişmesi gerekli alanlar belirlenir ve buna göre gelişim planları hazırlanmaktadır. Bireysel Gelişim Planlama hem organizasyonel gelişimi hem çalışan gelişimini hedeflemektedir. Çalışanın mevcut/gelecek pozisyonunun gerektirdiği bilgi, beceri ve davranışlarda güçlü yönlerini ve gelişime açık alanlarını belirlemektedir. Gelişime açık olan alanların, Şirket hedefleri ve çalışan mevcut pozisyonu gereklilikleri doğrultusunda önceliklendirilmesini sağlamaktadır. Öncelikli gelişim alanları için uygun gelişim faaliyetleri planlanıp yol haritası oluşturulmaktadır. Tamamlanan gelişim faaliyetlerinden sonra çalışanın gelişim durumu analiz edilmektedir. 23 56 Lisans Yüksek Lisans Ortaokul 393 4-10 Yıl %25 %54 Meslek Yüksek Okulu 1.348 Teknik Lise 98 Toplam çalışan: 7.069 Lise 1.106 1.757 Kıdem Mavi Yaka 4-10 Yıl Toplam çalışan: 2.458 İlkokul Doktora %21 11-20 Yıl %24 İnsan Kaynakları İlke ve Yaklaşımları Ford Otosan’ın eğitim ve gelişim politikası, çalışanların ihtiyaçlarını karşılayacak yüksek standartlarda gelişim olanakları ve eğitim fırsatları sunarak bireysel başarıyı ve motivasyonu artırmak, organizasyonel gelişime ve başarıya katkı sağlanmaktadır. 0-3 Yıl %1 %3 11-20 Yıl Eğitim ve Gelişim Yönetimi Çalışanların Eğitim Durumu 629 Meslek Lisesi 4.117 Her yıl yapılan 3600 Yetkinlik Değerlendirmesi ile Ford Otosan’da tüm beyaz yaka çalışanların kendileri, bir üst yöneticisi, eş düzey çalışanlar ve varsa kendine bağlı çalışanlar tarafından Ford Otosan Davranışsal Yetkinlik Seti’ne göre değerlendirmesi yapılmaktadır. Bu süreçle, şirketin insan gücünün etkin bir şekilde yönetilmesi ve geliştirilmesi için değerlendirme sistemindeki standartları sağlamak, ortak kurum kültürünü oluşturmak ve böylelikle sürekliliğin ve büyümenin devamlılığı hedeflenmektedir. Gelişim Planlama Tüm beyaz yaka çalışanların gelişimleri bu süreç ile planlanmaktadır. Çalışanın bulunduğu pozisyonun gereklilikleri, performans hedefleri, yetkinlik değerlendirme, performans ve talepleri esas alınarak belirlenen gelişmesi gereken alanların güçlendirilmesı amacı ile gelişim planları hazırlanmaktadır. Performans Yönetim Sistemi Ford Otosan’da uygulanan Performans Yönetim Sistemi’nin amacı, Şirket’te mükemmel performansı yakalamak ve çalışanların performanslarını ortak ilkeler çerçevesinde objektif bir şekilde değerlendirerek yönetmektir. Yılın başında yönetici ve çalışan arasında gerçekleştirilen Hedef Belirleme Görüşmesi ile Şirket hedefleriyle entegre bir şekilde yıl içinde çalışanın kendisinden beklenen hedefler belirlenmekte, gerçekleşmeler yıl içinde altı aylık dönemlerde izlenmekte ve düzeltici önlemler alınmaktadır. Sürdürülebilirlik Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu İnsan Kaynakları Ford Otosan, her bir çalışanının yeteneklerini, performansını ve potansiyelini ölçerek sürekli gelişim ilkesiyle daha iyiye doğru yönlendirmektedir. Şirket İçi İletişim Aramızda Dergisi İç İletişim Aylık olarak yayınlanan “Aramızda” dergisinde güncel haberler, çalışanlar tarafından yapılan iyileştirmeler ve pazarlama faaliyetleri tüm çalışanlarla paylaşılmaktadır. İK ve Kurumsal İletişim Direktörlüğü, çalışanların Ford Otosan ile ilgili tüm gelişmeler hakkında bilgi alabileceği, başarıları takip edebileceği, görüşlerini paylaşabileceği çeşitli ortamlar oluşturmaktadır. Açık Kapı Toplantıları Yarıyıl ve yılsonu olmak üzere, faaliyet gösterilen tüm lokasyonlarda üst yönetim ve ilgili lokasyondaki tüm çalışanların katıldığı “Açık Kapı” toplantıları yapılmaktadır. Liderlik Toplantıları Her çeyrek sonunda Ford Otosan’ın finansal ve operasyonel durumu, ekonomik ve politik gelişmeler, İK uygulamalarıyla ilgili güncel gelişmeler, stratejik planlar ve hedeflerin paylaşıldığı liderlik toplantıları yapılmaktadır. Sportif Faaliyetler Şirketimiz sporcularından oluşan takımlarımız her yıl düzenlenen Koç Spor Şenliği’ne katılmaktadır. Bu yıl düzenlenen şenlikte 9 farklı kategoride yarışan sporcularımız 19 kupa kazanmıştır. Koç Spor şenliğinin yanı sıra şirketimizin çalışanlarının sportif faaliyetlerini desteklemek üzere Dragon Festivali’ne katılımları desteklenmektedir. 2012 yılında 51 çalışanımızın 3 takım halinde katıldığı yarışlarda “Haliç’in Sultanları” takımımız Eğlence kategorisinde birincilik elde etmiştir. İntranet Portalı Ford Otosan ile ilgili finansal gelişmeler, yatırımlar, organizasyonel değişiklikler, atamalar, sosyal etkinlikler, çalışanların güncel olarak takip edebilmesi için intranet portalından duyurulmakta ve çalışanlar e-postayla bilgilendirilmektedir. Çalışanlara Sunulan Sosyal Haklar İç İletişim Etkinlikleri Sosyal Yardımlar Çalışanlarımızın sosyal ortamlarda da bir araya gelebilmesi için yıl içinde çeşitli etkinlikler organize edilmektedir. Konser, iftar, sünnet şöleni gibi gelenekselleşen etkinliklerimize çalışanlarımız, aileleri ile birlikte katılmaktadır. Bu yıl organize edilen 5 iftar yemeğine 4.865 çalışanımız, 2 sünnet törenine 436 çocuğumuz aileleriyle birlikte toplam 1.950 kişi olarak katılmıştır. Ford Otosan’da “Toplu İş Sözleşmesi” gereğince sosyal yardım ödemesi yapılmaktadır. Sosyal yardım kapsamında değerlendirilen ödemeler; Yakacak Yardımı, Tahsil Yardımı, Çocuk Yardımı, Evlenme Yardımı, Askerlik Yardımı, Bayram Harçlığı, Yıllık İzin Harçlığı, Ölüm Yardımı, Doğum Yardımı, Kreş Yardımı olarak yapılmaktadır. Koç Holding Emekli ve Yardım Sandığı Vakfı Mavi Yaka 7.069 Koç Holding Emekli ve Yardım Sandığı Vakfı, Koç Topluluğu çalışanlarına ek sosyal güvence ve yardım sağlamakta ve onlara emeklilik dönemlerinde destek olmaktadır. Sendika İlişkileri %74 Çalışan Sayısı Beyaz Yaka 2.458 %26 Ford Otosan bünyesinde çalışan tüm saat ücretli personel için, metal işkolundaki Türk Metal Sendikası ile toplu sözleşme görüşmeleri yürütülmekte, düzenlenen endüstri ilişkileri koordinasyon toplantıları ile Şirket ve Türk Metal Sendikası arasındaki süreç çalışma barışı korunarak tamamlanmaktadır. Gerek ülke mevzuatı, gerek AB mevzuatı ve gerekse BM Küresel İlkeler Sözleşmesi’ne uygun olarak sendika ile sürekli, sağlam ve yapıcı sosyal diyaloğun korunmasına ve geliştirilmesine yönelik çalışmalara devam edilmektedir. Ford Otosan, üyesi olduğu Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) kanalıyla mavi yaka personel ile 2010 yılı Kasım ayında, 1 Eylül 2010 itibarıyla geçerli olan ve iki yılı kapsayan toplu sözleşme imzalamıştır. 2012-2014 yılları arasında geçerli olacak Toplu İş Sözleşmeleri görüşmeleri Ocak 2013’te başlayacaktır. Toplu İş Sözleşmesi uyarınca belirlenen sendika işyeri temsilcileri dışında, çalışanlar ile ilişkileri yürütmek üzere Şirket içinden bir temsilci atanmıştır. Sendika ile ilişkiler İK ve Kurumsal İletişim Direktörlüğü tarafından yürütülmektedir. 50 ve üzeri 82 40-50 1.252 %1 %13 20-30 3.019 Çalışanların Yaş Dağılımı %32 30-40 5.174 %54 Kadın 845 %9 Çalışan Kadrosu Erkek 8.682 %91 47 Sürdürülebilirlik Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu İş Sağlığı ve Güvenliği Kalite Ford Otosan’da yalnızca çalışanların değil, ziyaretçilerin, müteahhitlerin ve yan sanayi parkı firmalarının da iş güvenliğine önem verilmekte ve risk önleyici sistemler ve kurallar uygulanmaktadır. Ford Otosan’ın temel görevi, müşterilerin ihtiyaç ve beklentilerini karşılamak için ürün ve hizmetlerini sürekli olarak geliştirmektir. İş Sağlığı ve Güvenliği Politikası Mevcut güçlü rekabet ortamında kalite Ford Otosan’ın en önemli ayırt edici özelliği olarak ön plana çıkmaktadır. ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi, kalite ve müşteri memnuniyeti konusunda Ford Otosan’ı sürekli iyileşmeye götüren rehberidir. Ford Otosan Kalite Politikası ISO 9001 Standardı’nın temel felsefeleri; müşteri odaklılık, proses (süreç) yaklaşımı ve sürekli iyileşmedir. Ford Otosan, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili tüm yasal ve kurumsal çalışma şartlarını karşılayarak güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturmayı hedeflemektedir. Hastalık, yaralanma, yangın gibi can ve mal güvenliğini tehdit eden bütün tehlikeleri ortadan kaldırmak amacıyla sürekli iyileştirme çalışmaları yapılmakta, bu süreçte yönetim ve çalışanlar ortak bir şekilde hareket etmektedir. Ford Otosan, iş kazaları dolayısıyla doğacak kayıplara karşı, çalışanları koruma hedefine, yönetim ve çalışanların ortak çalışma ve katılımıyla varılacağına inanmaktadır. Kaza ve kayıpların önlenmesi, yönetim ve çalışanların doğrudan ve ortak sorumluluğudur. Üretim ve destek bölümleri, tüm tesis ve ekipmanların tasarım, işletme ve bakımında, bu politika çerçevesinde faaliyette bulunmaktadırlar. Bütün çalışanlar da mevcut iş güvenliği kurallarına ve prosedürlerine tam olarak uymaktadırlar. Çalışanlar ve yönetim bu politikaya uyum sağlamak için azami gayret ve titizlik göstermektedirler. Ford Otosan, faaliyetlerinin iş sağlığı ve güvenliği risklerini belirlemeyi, tanımlamayı ve bu risklerle ilgili hedef ve programlar oluşturmayı ve gözden geçirmeyi taahhüt etmektedir. Ford Otosan tarafından taahhüt edilen ve uygulanan bu politika, tüm çalışanlara ve ayrıca Şirket adına çalışan bütün kişilere duyurulacak olup, kamu ve üçüncü şahısların erişimine açıktır. Risk Değerlendirmesi Süreci Üretim hatlarındaki her sürecin risk analizi yapılmaktadır. Risk analizleri işi fiilen yapan operatörler tarafından yapılmakta olup iş güvenliği mühendisi/teknikeri, proses mühendisi, çevre mühendisi, ergonomi sorumlusu gibi uzmanların katılımı ve onayıyla değerlendirilmektedir. Risk analizleri işin yapımı sırasında oluşabilecek fiziksel, kimyasal, ergonomik, hijyenik risklerin gözden geçirilmesini ve bunlarla ilgili önlemler alınmasını esas almaktadır. Üretim hatları dışındaki faaliyetler için de risk analizi yapılmaktadır. Süreçlerde ve/ veya yerleşim planlarında değişiklik olması, yeni bir ekipman alınması, yeni bir sisteme geçilmesi durumlarında, iş kazalarından sonra risk analizleri yenilenmektedir. Bu durumların hiçbiri gerçekleşmemiş olsa dahi yılda bir kez risk analizleri gözden geçirilmektedir. Sağlık Merkezi Tüm lokasyonlarda çalışma ve üretimin olduğu her gün ve her saat açık olan Sağlık Merkezleri’nde, her yıl çalışanların periyodik sağlık kontrolü yapılmaktadır. Sağlık Merkezi’nde ayrıca acil durum vakalarına müdahale edilmekte, engelli çalışanlarla ilgili çalışmalar gibi birçok sağlık konusu ele alınmakta birçok konuda eğitimler verilmektedir. Müşteri mutluluğu Ford Otosan’ın ‘1’ numaralı işidir. Önce kalite... Ford Otosan Arama ve Kurtarma Ekibi (FOKE) Ford Otosan, işlerini her zaman müşterileri düşünerek ve rakiplerinden daha mükemmel ürün ve hizmet sağlayacak biçimde yaparak, müşterilerin Şirket’e güvenmesini ve bağlanmasını mutlaka sağlamaktadır. Şirket bünyesinde gönüllü katılım ile oluşan FOKE ekibi, ilk olarak Gölcük depremi sırasında 1999 yılında kurulmuştur. 2011 yılında ekip üyelerinin de artmasıyla birlikte eğitimleri yenilenen FOKE ekibi, afet durumlarında arama kurtarma çalışmalarına gönüllü olarak destek vermektedir. Son olarak Van depreminde de gönüllü olarak kurtarma çalışmalarında yer almıştır. Şu an 81 üyesi olan FOKE ekibi doğal afetlerde ve acil durumlarda arama kurtarma çalışmalarına devam edebilmek için düzenli olarak eğitimlerine devam etmektedir. 6 Kategoride Ödül 1999 yılından beri Ford organizasyonu içinde düzenlenen, iş sağlığı ve güvenliği konusunun prestijli yarışması “President Health and Safety Award (PHSA)” programında Ford Otosan 2012 yılında 6 ödüle layık görülmüştür. Ford Otosan, müşteri mutluluğunun sağlanabilmesi için, mükemmel ürün ve hizmet kalitesine sahip olmak gerekliliğiyle faaliyetlerini sürdürmektedir. Müşteriler, işlerin odağıdır. Sürekli iyileştirme, Ford Otosan’ın başarısının temelidir. Ford Otosan, yaptığı her işte mükemmel olmayı hedefleme prensibiyle faaliyetlerini sürdürmektedir. Ürünlerin değerinde, güvenilirliğinde ve güncelliğinde; insan ilişkilerinde, rekabet yeteneğinde ve kârlılığında mükemmel olmak için iyileştirme çalışmalarının günlük hayat tarzı haline gelmesi gerekmektedir. Bu amaçla yöneticiler, Şirket’in kalite hedeflerini belirleyerek her seviyeye yayılımını sağlamak ve düzenli olarak gözden geçirerek iyileştirme fırsatlarını belirlemektedir. Takım çalışması Ford Otosan için yaşam tarzıdır. Ford Otosan, çalışanların birbirlerine güvendiği ve saygı duyduğu bir aile gibidir. Çalışanların birbirini anlaması, birbirine güven duyması ve birbirini desteklemesi için, Şirket’te açık, önyargıdan uzak, karşılıklı etkin iletişime dayanan çalışma ortamının sağlanmasına gayret edilmektedir. Yetkili satıcılar ve yan sanayiciler Ford Otosan’ın iş ortaklarıdır. Yetkili satıcılar, yan sanayiciler ve iş ilişkisi içinde bulunulan diğer kuruluşlarla ilişkilerde karşılıklı yarar sağlanması ve birlikte büyümek Ford Otosan’ın prensibidir. Dürüstlükten vazgeçilemez. Şirket’in tüm işlemlerinde dürüst yöntemlerle topluma katkı sağlayarak çevrenin saygınlığının kazanılması amaçlanmaktadır. 49 Ford Otosan, kalite yönetiminde farkını ortaya koydu. Tüm çalışanlarıyla birlikte, her eylem ve kararın; sunulan her ürün ve hizmetin müşteri memnuniyetini artırmasını hedefleyen Ford Otosan, 6 Haziran 2011 tarihinde ‘ISO 10002:2004 Kalite Yönetimi Belgesi’ ve ‘ISO 14064’ Kapsamlı Güvence Sertifikasyonu almaya hak kazanmıştır. Mükemmel Toplam Kalite’nin Kuralları “Mükemmel Toplam Kalite” ilkesi Ford Otosan yönetimi tarafından benimsenmiştir. Bu ilke, “Her ne yaparsak en mükemmeli olacak” şeklinde ifade edilebilmektedir. Ford Otosan, temel görevinde, değerlerinde ve ilkelerin uygulanmasında da “mükemmel” olmayı hedeflemektedir. Müşteri mutluluğunu mükemmelleştirmek için, ürün ve hizmetlerimizin kalitesi “1 numaralı” öncelik olmalıdır. Kalite seviyesini ‘müşteri’ belirler. Mükemmel Toplam Kalite’ye ulaşmanın en kısa yolu, çıkan sorunlara çözüm bulmak yerine sorunun çıkmasını önleyecek tedbirler almaktır. Ford Otosan’ın bütün çalışanları, yan sanayicileri ve satıcıları tarafından yapılan çalışmaların hepsi, müşteriye yönelik ürün veya hizmet sürecinin bir parçasıdır. Mükemmel Toplam Kalite’ye ulaşmak için; Tüm proseslerin (yalnızca üretim prosesleri değil, aynı zamanda üretimi ve satışı destekleyen tüm prosesler) sürekli olarak gözden geçirilmesi ve iyileştirilmesi, geliştirilmesi gerekmektedir. Bu gelişmeleri gerçekleştirmek için çalışanların fikir üretmeleri ve planlı şekilde faaliyette bulunmaları şarttır. Ford Otosan, “Hepimiz birimizin müşterisiyiz ve her müşterinin en mükemmeli beklemeye hakkı vardır.” prensibiyle hareket etmektedir. Sürdürülebilirlik Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 51 Çevre Ford Otosan, çevreyi değerli bir hazine olarak görmekte ve gelecek nesiller için en iyi şekilde korunması gerektiğine inanmaktadır. 9.449.250 kwh 2.440 enerji tasarrufu saat şirket personeli çevre eğitimi 4.912 3.799 tona eşdeğer CO2 azaltımı saat müteahhit personel çevre eğitimi 380.579 m³ 1.176.608 € atıksu arıtımı çevre yatırımı 1.867 ton 0 tehlikeli atık geri kazanımı Yangın ve soğutma sistemlerimizde ozon tabakasına zararlı Halon gazı %82 Transit’te sağlanan geri dönüşüm oranı %90 Cargo’da sağlanan geri dönüşüm oranı Çevre Politikası İlgili çevre mevzuatı gereklerini karşılamak ve hatta aşmak, Çevre yönetimi sistemini sürekli geliştirmek için çalışmak, Atıkları minimuma indirmek, kirliliği kaynağında önlemek ve çevre üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak, Çevreyi korumak ve bu prensibi tüm çevremize, ülkeye ve dünyaya yaymak, Çevre ile ilgili acil durumlar için riskleri belirlemek ve azaltmak, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği kurallarını da yerine getirmek suretiyle çevreyi etkileyebilecek olumsuz uygulamaları önlemek, Çalışanlara ve müteahhitlere, çevreyle ilgili bilinçlendirme eğitimleri vererek onları geliştirmektir. Çevre Yönetim Sistemi Hava Emisyonları Ford Otosan üretim, ürün, hizmet ve faaliyetlerini kapsayan ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi ile ilk kez 1998 yılında sertifikalandırılmıştır. Sürekli gelişimi esas alan çevre yönetim sisteminin Şirket’te uygulanan kalite ve iş güvenliği gibi diğer yönetim sistemleri ile entegre olması sağlanmıştır. Ford Otosan Kocaeli ve İnönü Fabrikaları bugüne kadar yapılan tüm çevre denetimlerinden “sıfır” hata ile geçmeyi başarmıştır. Ford Otosan personelinin çevreye olan saygısı ve üretim faaliyetlerinde gösterdiği çevre duyarlılığı Şirket’in çevresel gelişiminin anahtar unsuru olmuştur. Ford Otosan “sürdürülebilir kalkınma”yı kendine ilke edinmiş bir firma olarak, Kocaeli Fabrikası’nın projelendirilmesi aşamasından itibaren süreçlerinde hep en yeni ve en çevreci teknolojileri kullanmayı seçmiştir. Bu uygulamaya en güzel örnek boyama prosesinde kullanılan su bazlı boyadır. Hava kirliliği yaratan uçucu organik bileşikleri (VOC) azaltmak amacıyla boyama proseslerinde su bazlı boya kullanılmaktadır. Bu uygulama Avrupa Ford fabrikaları içinde astar boyada, Türkiye otomotiv sektöründe ise gerek astar gerekse son kat boyada ilktir. Bu sayede havaya solvent buharlarının yayılması en aza indirilmiştir. Uçucu-organik bileşiklerin (VOC) azaltılması için kullanılan bir başka yöntem de boya fırınlarının çıkışına insineratörler yerleştirmek olmuştur. Böylece fırınlardan çıkan atık gaz yakılarak hem emisyonların azalması, hem de yakma sonucu oluşan enerji tekrar kullanılarak sürekli bir enerji tasarrufu sağlanmaktadır. Su bazlı boya ve insineratör kullanımının yanı sıra ısınma ve proses amaçlı olarak doğal gaz kullanımı ile yakma kaynaklı emisyonlar da minimum seviyelere indirilmektedir. Tesislerde periyodik yapılan ölçümlerin sonuçları Şirket’in yasal limitlerin çok altında olduğunu göstermektedir. Bunların yanı sıra; soğutucu ve yangın söndürücü sistemlerde ozon tüketme potansiyeli daha düşük olan gazlar seçilmiş ve kullanımı kontrol altında veya sınırlandırılmış olan gazlar kullanılmamıştır. Enerji Ford Otosan bu bilincin yaygınlaşmasını sağlamak amacıyla ISO 14001 sertifikası almayı tedarikçilerine ve yan sanayine birlikte çalışmanın bir ön şartı haline getirmiştir. Ford Otosan tesislerinde enerji tasarrufu çalışmalarını izleyen bir Enerji Komitesi bulunmaktadır. Enerji Komitesi periyodik toplantılar yaparak hangi proses ve/veya tesislerde enerji kullanımını azaltmaya yönelik çalışmalar yapılabileceğini belirlemekte ve bu amaçla projeler üretmektedir. Sürdürülebilirlik Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 53 Çevre Ford Otosan 2012 Çevre Ödülleri Ford Otosan’ın Kocaeli fabrikasında uyguladığı sürdürülebilir çevre dostu otomotiv üretimi uygulaması Kalkınma Bakanlığı tarafından en iyi uygulamalardan biri seçilerek, Türkiye’yi BM Rio+20 zirvesinde temsil etmiştir. Ford Otosan Kocaeli fabrikası “Sürdürülebilir Çevre Dostu Otomotiv Üretimi” projesi, Kalkınma Bakanlığı tarafından düzenlenen Türkiye’nin Sürdürülebilirlik konusundaki en iyi uygulamaları yarışmasında Türkiye’nin en iyi uygulamalarından biri seçilmiştir. Bu yarışma neticesinde Rio’da yapılan BM Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesinde Türkiye’yi temsil etme imkanı yakalamıştır. Enerji kullanımı ve diğer faaliyetlerden kaynaklanan direkt ve dolaylı sera gazı emisyonları hesaplanmakta ve bağımsız bir kuruluş tarafından doğrulanmaktadır. Ford Otosan, 4 tesisindeki tüm faaliyetlerini kapsayan ISO 14064 belgesini 2012 Haziran ayında almıştır. 2012’de ISO 50001 belgelendirme çalışmalarına başlanmış ve 2013 yılı için belge alımı hedeflenmiştir. Yenilenebilir Enerji Müdürlüğü’nün düzenlediği Sanayide Enerji Verimliliği Proje yarışması kapsamında 4 adet proje ile finalist olunmuştur. Enerji tasarrufu ve sera gazı emisyonlarının azaltımı Kocaeli Fabrikası projelendirme aşamasında iken de göz önüne alınmış ve aşağıdaki uygulamalar gerçekleştirilmiştir: Son yıllarda enerji tasarrufu konusunda tesislerde yapılan çalışmalardan bazıları aşağıda verilmiştir; Çevre aydınlatma sisteminde enerji tasarrufu sağlayan fotosel ve “reduction” sistemi kullanımı. Motor ve Aktarma Organları Fabrikası Aydınlatma Tüketimi İyileştirmesi İnsan ve araç giriş kapılarının yüksek izolasyonlu olması ve otomatik olarak kapanması ile enerji kazanımı. Kompresör Emiş Hava Sıcaklığının Düşürülmesi ile Verimliliğin Arttırılması Kaynak atölyesinde %50 daha az enerji harcayan kendinden transformatörlü punta kaynak tabancası kullanımı. Pres Hatlarında Alt Yastık Uygulaması İle Enerji Tasarrufu Projesi; Kaynak üretim Alanları Armatür Değişimi İle Enerji Tasarrufu Projesi; Enerji otomasyon sistemi ile %30’a varan tasarruf. Boyahane fırın çıkışlarındaki insineratörlerden elde edilen enerjinin tekrar fırın ısıtımında kullanılması. Soğutma Kulelerinde Motor Sürücüsü Uygulaması İle Enerji Tasarrufu Projesi Ürünler ve Malzemeler Ford Otosan ürünlerinde temel hedef, üretim faaliyetleri sırasında olduğu gibi, ürünün faydalı ömrü ve bu ömür sonrasındaki olabilecek çevre etkilerini de azaltmaktır. Bu konuda yapılan çalışmalar şu şekildedir: %85 Kocaeli Fabrikası’nda üretilen “sıfır” Yangın ve soğutma sistemlerimizde ozon Transit’te sağlanan geri dönüşüm tabakasına zararlı Halon gazı miktarı %90 İnönü Fabrikası’nda üretilen yeni Ford servis ve bayilerine çevre ile ilgili Cargo’da sağlanan geri dönüşüm ürünün kullanımı sırasında oluşabilecek çevresel etkileri azaltmak amacıyla bilgilendirme Atık Suların Arıtımı ve Su Kullanımı Ford Otosan üretim tesislerinde, evsel ve endüstriyel nitelikli atık suların tümü tesis bünyesindeki atık su arıtma tesislerinde arıtılmaktadır. Atık su arıtma tesislerinde arıtılan atık sular hem tesis laboratuvarında hem de akredite kurum laboratuvarlarında analiz edilerek kontrol edilmektedir. Kocaeli atıksu arıtma tesisindeki atıksuların 2012 yılında yapılan bir yatırımla online ölçümle tesis çıkışında sürekli izlenmesine başlanmıştır. Tesislerde kullanma suyu ihtiyaçları kuyu suları ile sağlanmaktadır. Doğal kaynakların korunması ve tasarrufu çalışmaları ile önceki yıllarda proses suyu tüketimlerinde önemli ölçüde kazançlar sağlanmıştır. Atık Yönetimi Fabrikadaki atık yönetimi bilinci, özellikle çevresel etkisi önemli boyutlarda olan tehlikeli atıkların teknik ve yasal standartlara uygun depolanması ve bertarafı çalışmalarının ilerisine geçerek bu atıkların kaynağında azaltılması ve geri kazanımlarının artırılması faaliyetleri ile de devam ettirilmektedir. Bu çalışmalar sayesinde tehlikeli atıkların azaltılması konusunda önemli ölçüde kazançlar sağlanmıştır. Bu konuda yapılan en son çalışma Kocaeli Fabrikası Atık Su Arıtma Tesisi’nden çıkan arıtma çamurları için çamur kurutma ünitesi kurulmasıdır. Bu çalışma ile hem arıtma çamuru miktarı azaltılmış hem de atığın kalorifik değeri artırılarak ek yakıt olarak kullanılabilmesi sağlanmıştır. Hem atık azaltma ve atığın faydalı şekilde değerlendirilmesi sağlanarak önemli çevresel katkılar sağlanmış hem de önemli bir finansal tasarruf elde edilmiştir. Proje, Türkiye’deki otomotiv tesisleri ve Ford Avrupa içinde ilk olması sebebiyle yenilikçilik yönüyle de önemli puan kazanmıştır. Tüm bu yönleriyle proje 2010 010 Ford Environmental Leadership Award (Ford 2010 k Çevre Liderliği Ödülü) programında birinci olarak ödüllendirilmiştir. Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesinde sunumunu yaptığı uygulaması büyük ilgi ve beğeni görmüştür. Uygulamanın, endüstriyel üretimin ekosistemlerin ve biyoçeşitliliğin korunarak da yapılabileceğinin güzel bir kanıtı olduğu özellikle vurgulanmıştır. Uygulamanın çevresel katkıları, fabrika sahası içindeki biyoçeşitliliğin geliştirilmesi ve korunması, tesiste 9.619 ağaç ve 40.227 adet çalı tipi bitkinin oluşturduğu geniş bir flora oluşturulması ve korunan sulak alanın sanayileşme nedeniyle konaklama imkani bulamayan göçmen kuşların körfez çevresinde konaklayabildiği bir yer haline gelmesi olarak özetlenebilir. Bunun yanı sıra başta çalışanları, yan sanayisi, servisleri ve bu çalışanların aileleri olmak üzere çok geniş bir paydaş kitlesine sahip olan Ford Otosan, paydaşları aracılığıyla çevre bilincinin gelişmesine katkı sağlamaktadır. Ayrıca, uygulamaların bu ve benzeri platformlarda paylaşılması ile bu uygulamaları diğer şirketlerin de kullanabilmesi sağlanmıştır. Ford Otosan, 2012 yılı içinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından düzenlenen “Temiz sanayi” yarışmasında da dereceye girerek Çevre Beratı almaya hak kazanmıştır. 2012’de İstanbul Sanayi Odası tarafından 13’üncüsü düzenlenen Çevre Ödülleri’nde Ford Otosan 3 proje ile ödül almaya hak kazanmıştır. Kocaeli Fabrikamız ayrıca Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği tarafından 2012 yılı içinde düzenlenen Çevreci Tesis Ödülü’nü de almaya hak kazanmıştır. duyarlı Sürdürülebilirlik Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 55 Kurumsal Sosyal Sorumluluk Ford Otosan, içinde yaşadığı toplumun sürdürülebilir hedeflerine ulaşmasında üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmek için çalışmaktadır. Ford Otosan, eğitim, sağlık ve çevre konuları başta olmak üzere kültür sanat ve spor alanlarında topluma fayda sağlayacak sosyal sorumluluk projelerine maddi ve manevi destek vererek, içinde yaşadığı toplumun sürdürülebilir hedeflerine ulaşmasında üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmek için çalışmaktadır. Bu kapsamda 2012 yılı içinde 43 adet sosyal sorumluluk projesi hayata geçirilmiştir. Üniversitelerin mühendislik laboratuvarları yeni donanım seviyeli motor, şanzıman ve araç parçaları ile desteklenerek öğrencilerin yeni nesil motor teknolojileri ile ilgili eğitim almaları sağlanmıştır. Sağlık Ford Otosan Kocaeli fabrikası işyeri hekimlerimiz ile İnönü Fabrikamızın 2 doktoru 70 ilkokul öğrencisine kalp ve göz sağlık taraması yapmıştır. Kültür ve Sanat Eğitim Ford Otosan eğitim ve öğrenim kurumlarına ihtiyaç duydukları malzeme, donanım ve maddi yardımları sağlayarak destek vermektedir. Ferhad İle Şirin Tiyatrosu: Ford Otosan’ın 22 engelli olmak üzere toplam 26 çalışandan oluşan tiyatro grubu 3 gösterim gerçekleştirmiştir. Spor Arka Pencere Projesi: Ford Otosan ve Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği Eğitim Vakfı işbirliğiyle başlayan ‘Arka Pencere’ projesinde toplanan bağışlarla dönüşümünü tamamlayan Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi, alanında Yeşil Bina sertifikalı ilk ve tek eğitim kurumu ve aynı zamanda ilk kamu binası olma ünvanına hak kazanmıştır. Avrasya Maratonu Ülkem İçin Projesi: Ford Otosan Atletizm Takımı, 11 Kasım 2012 Pazar günü düzenlenen Avrasya Maratonu’nda “Ülkem İçin Engel Tanımıyorum” projesinde farkındalık yaratmak için projeye özel kıyafetleri ile katılmıştır. Sporcularımız toplumsal bilincin ve duyarlılığın oluşturulmasını sağlamak için bitiş çizgisine kadar götürdükleri tekerlekli sandalye ile ses getirmiştir. Gölcük Fen Lisesi öğrencilerinin kullanımı için 2000 kitaplık bir kütüphane yapılmıştır. 14. Futbol Turnuvası: Ford Otosan 14. Futbol turnuvasında farkındalık yaratmak için engelli çalışanlardan oluşan 5 takım da maçlara dahil edilmiştir. Vehbi Koç Vakfı Ford Otosan Öğretmen Lojmanları: Depremden etkilenen Van’ın Kalecik Köyü’nde 128 öğretmenin aileleriyle yaşamını sürdüreceği konutlardan oluşan çağdaş bir lojman kompleksi inşaa edilmiştir. Düzce Teknik ve EML’de teorik ve uygulamalı eğitimler verilmiştir. İlk ve orta öğretimde eğitim gören öğrencilerin kullanması için 144 bilgisayar verilmiş, 700 öğrencinin eğitim kalitesine katkıda bulunulmuştur. Depremde hasar gören Gölcük Dumlupınar İlköğretim okulu yıkılarak yerine Kocaeli Sanayi Odası ve Ford Otosan desteğiyle 32 derslikli KSO İlköğretim Okulu yaptırılmıştır. Gönüllü Girişimler İşitme engelli kişilerin rehabilitasyonu konulu seminer: İşitme engelli çalışanların iş ortamlarında rahat edebilmeleri için yapılan Ford Otosan uygulamalarından bahsedilmiştir. Geçici Prefabrik: Van depreminde mağdur olan vatandaşlarımıza destek için 3 geçici prefabrik konut teslimatı yapılmıştır. Saraylı Çocuk Köyünün Boyanması: Ford Otosan montaj çalışanlarından 50 kişilik bir ekip, Saraylı Çocuk Köyü’nün 7 binasının iç badana işlerini tamamlayarak kimsesiz ve yetim çocukların yaşam alanlarını güzelleştirmiştir. “Ülkem için Engel Tanımıyorum” Projesi Koç Topluluğu çapında gerçekleştirilen Ülkem İçin Projesinin 2012 - 2013 yıllarındaki teması, “Ülkem İçin Engel Tanımıyorum” olarak belirlenmiştir. Bu proje ile amacımız, ülke nüfusumuzun %12,29’unu oluşturan engellilerin iş ve sosyal hayattaki yaşam kalitelerinin iyileşmesine destek olmak ve engellilik konusunda toplumsal bilincin ve duyarlılığın oluşturulmasını sağlamaktır. Projenin 2012 hedeflerinden olan “Engelliye Doğru Yaklaşım” eğitimlerinin tüm Ford Otosan çalışanlarına verilmesi ve farkındalık yaratılması için “Ülkem İçin” gönüllüsü 46 çalışan Mayıs ayından itibaren 85’ten fazla gruba eğitim planlayarak 6.569 çalışana 13.000 saat eğitim vermiştir. Aynı zamanda tedarikçi, müşteri, öğrenci, taşeron ve çalışan yakını 300 kişiye eğitim verilmiştir. VKV Kültür ve Sosyal Yaşam Merkezi Vehbi Koç Vakfı Ford Otosan Gölcük Kültür ve Sosyal Yaşam Merkezi, 2011 yılında Ford Otosan çalışanlarının ve bölge halkının sosyal yaşamına katkıda bulunmak amacıyla hayata geçirilmiştir. 27.000 metrekareye kurulu, 4.700 metrekare kapalı alana sahip, doğal güzelliğe ve mimari inceliğe sahip olan kültür merkezinde oditoryum, spor salonu, gözlem kulesi, sanat atölyeleri, restoran ve sosyal etkinliklerin yapılabileceği salonlar bulunmaktadır. 97.615 ziyaretçi Toplam 145 etkinlik 14 sergi 16 tiyatro 11 çocuk tiyatrosu 21 konser ve gösteri 50 eğitim, sağlık ve çevre semineri 17 kurs ve atölye 8 çocuk atölyesi 8 panel ve dinleti Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 57 Olağan Genel Kurul Toplantısı Gündemi 1. Açılış ve Toplantı Başkanlığı’nın seçilmesi, Olağan Genel Kurul Toplantısı Gündemi 57 Yönetim Kurulu Raporu 58 2. Şirket Yönetim Kurulu’nca hazırlanan 2012 Yılı Faaliyet Raporunun okunması, müzakeresi ve onaylanması, 2012 Yılı Kâr Dağıtım Önerisi 64 3. 2012 Yılı hesap dönemine ilişkin Denetçi Raporu’nun ve Bağımsız Denetim Rapor Özeti’ nin okunması, Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporu 65 4. 2012 Yılı hesap dönemine ilişkin Finansal Tabloların okunması, müzakeresi ve onaylanması, Risk Yönetimi ve Risk Yönetimi Komitesi Çalışmaları 72 Hukuki Açıklamalar 2012 Yılı Bağlı Şirket Raporu 74 76 Yönetim Kurulu ve Üst Düzey Yöneticiler İçin Ücret Politikası 76 Denetçi Raporu 77 Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. 31 Aralık 2012 Tarihi İtibarıyla Finansal Tablolar ve Dipnotlar 79 5. Yönetim Kurulu üyelerinin ve Denetçilerin Şirketin 2012 yılı faaliyetlerinden dolayı ayrı ayrı ibra edilmesi, 6. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince, 2012 yılı ve izleyen yıllara ilişkin Şirket’in “Kar Dağıtım Politikası” hakkında Pay Sahiplerine bilgi verilmesi, 7. 2012 yılı kârının dağıtılması ve kar dağıtım tarihi konusundaki Yönetim Kurulu’nun önerisinin kabulü, değiştirilerek kabulü veya reddi, 8. Yönetim Kurulu Üye adedinin ve görev sürelerinin belirlenmesi, belirlenen üye adedine göre seçim yapılması, Bağımsız Yönetim Kurulu Üyelerinin seçilmesi, 9. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince Yönetim Kurulu Üyeleri ve Üst Düzey Yöneticiler için “Ücret Politikası” ve politika kapsamında yapılan ödemeler hakkında Pay Sahiplerine bilgi verilmesi ve onaylanması, 10. Yönetim Kurulu üyelerinin aylık brüt ücretlerinin belirlenmesi, 11. Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince Yönetim Kurulu tarafından yapılan Bağımsız Denetleme Kuruluşu seçiminin onaylanması, 12. Yönetim Kurulu’nun, Genel Kurul çalışma esas ve usullerine ilişkin kuralları içeren “Genel Kurul İç Yönergesi” teklifinin kabulü, değiştirilerek kabulü veya reddi, 13. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri kapsamında, 2012 yılı içerisinde ilişkili taraflarla yapılan işlemler hakkında Pay Sahiplerine bilgi verilmesi, 14. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince, “Şirketin Bilgilendirme Politikası” hakkında Pay Sahiplerine bilgi verilmesi, 15. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince Şirketin sosyal yardım amacıyla, 2012 yılında vakıf ve derneklere yaptığı bağış ve yardımlar hakkında Pay Sahiplerine bilgi verilmesi ve 2013 yılında yapılacak bağışlar için üst sınır belirlenmesi, 16. Yönetim hakimiyetini elinde bulunduran pay sahiplerine, pay sahibi Yönetim Kurulu Üyelerine, üst düzey yöneticilere ve bunların eş ve üçüncü dereceye kadar kan ve sıhrî yakınlarına; Şirket veya bağlı ortaklıkları ile çıkar çatışmasına neden olabilecek nitelikte işlem yapabilmeleri, rekabet edebilmeleri, Şirketle kendisi veya başkası adına işlem yapabilmeleri, Şirketin faaliyet konusuna giren işleri, bizzat veya başkaları adına yapmaları ve aynı tür işleri yapan şirketlerde sorumluluğu sınırsız ortak sıfatıyla da ortak olabilmeleri ve diğer işlemleri yapabilmeleri hususunda, Türk Ticaret Kanunu’nun 395. ve 396. maddeleri ile Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri çerçevesinde izin verilmesi ve Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda 2012 yılı içerisinde bu kapsamda gerçekleştirilen işlemler hakkında pay sahiplerine bilgi verilmesi, 17. Genel Kurul Toplantı Tutanağı’nın pay sahipleri adına Toplantı Başkanlığı tarafından imzalanması ve bununla yetinilmesi hususunda yetki verilmesi, 18. Dilek ve görüşler. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 59 Yönetim Kurulu Raporu Saygıdeğer hissedarlarımız, iş ortaklarımız ve çalışanlarımız, Ford Otomotiv Sanayi A.Ş.’nin 2012 yılı faaliyetlerine ilişkin Yönetim Kurulu Raporu’nu incelemenize sunarken, 54’üncü Olağan Genel Kurulumuzu onurlandıran siz değerli ortaklarımızı saygıyla selamlıyoruz. 2012 yılını dünyada ve ülkemizde yaşanan tüm zorluklara rağmen olumlu bir performans ile tamamladık. Yılın başında şirketimizin Genel Müdürü Sayın Nuri Otay’ın ani bir kalp krizi neticesinde kaybı bizleri derinden sarstı. Ailesine, işine, şirketine, çalışanlarına ve otomotiv sektörüne tutkuyla bağlı olan çok değerli bir insanı kaybetmenin büyük üzüntüsünü yaşadık. Kendisini sevgi, saygı ve rahmetle anıyoruz. Bu olumsuzluklara rağmen sene boyunca hedeflerimize odaklanarak zorlu bir pazarda başarılı sonuçlar elde ettiğimiz bir yılı geride bıraktık. Dünya 2012 yılı dünya ekonomisi açısından oldukça zorlu geçmiştir. Avrupa bölgesi başta olmak üzere gelişmiş ülkelerdeki sorunların alınan önlemlere rağmen hala tam olarak bir çözüme ulaşmamış olması ülkemiz ve sektörümüz açısından faaliyet ortamını zorlaştırmıştır. Birçok Avrupa ülkesi resesyona girerken, borçluluk ve işsizlik oranları en üst seviyelere çıkmıştır. Bazı ülkelerin para birliğinden ayrılması dahi gündeme gelmiştir. Ekonomilere bol ve ucuz likidite sağlanması da dünya ekonomilerinde büyümeyi tetiklemekte yetersiz kalmıştır. Hatta gelişmiş ekonomilerde süregelen sıkıntılar, gelişmekte olan ülkelerin büyümesini de olumsuz etkilemiştir. Türkiye 2012’de ana ihracat bölgemiz olan Avrupa’da yaşanan ekonomik krizin yol açtığı dış talep daralmasının yanı sıra Ortadoğu’da süregelen istikrarsızlıklar Türkiye ekonomisini olumsuz etkilemiştir. Yılın ilk üç çeyreğinde tüketim önemli derecede azalırken, cari açığı düşürmek için alınan önlemlerle ekonomi bir önceki yıla göre belirgin şekilde yavaşlamıştır. Ancak dünya ekonomisinde süren sorunlar ve belirsizliklere rağmen, Türkiye, küresel ekonominin çalkantılı denizlerinde güven içinde seyreden az sayıda ülkeden biri olmayı sürdürmüştür. Türkiye, güçlü bankacılık sektörü ile desteklenen ekonomik ve finansal istikrarı ile genel olumsuz resimden olumlu bir şekilde ayrışmayı başarmıştır. Kasım ayında kredi derecelendirme kuruluşu Fitch’in Türkiye’nin kredi notunu yatırım yapılabilir seviyeye yükseltmesi ülkemiz açısından sevindirici bir gelişme olmuştur. Önümüzdeki dönemde ikinci bir not artışının geldiği durumda ise şirketlerimiz daha iyi koşullarda borçlanma imkanı bulurken, fonlama tabanımız genişleyecek ve çeşitlenecektir. Yılın son çeyreğinde Merkez Bankası, aldığı önlemleri kademeli olarak gevşeterek yurt içi talebin tekrar canlanmasına destek olmaya başlamıştır. 2012 senesini kapatırken cari açığın daralmasıyla 2013’te ekonomi yönetiminin, Orta Vadeli Program’a göre %4 olarak öngörülen büyüme tahmini de göz önüne alındığında, yurt içi talebin canlanmasına öncelik vermesi beklenmekteydi. Ancak 2013 yılının başında kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’in Türkiye’nin kredi notunun yatırım yapılabilir seviyeye yükselmesi için ödemeler dengesi tarafındaki şoklara daha dayanıklı bir görünüm sergilenmesi gerektiği yönünde yaptığı açıklama öncelikleri bir kez daha değiştirmiştir. 2013 yılına girerken cari açık hala ana gündem maddesi olarak yerini korurken, Merkez Bankası da özellikle tüketici kredilerindeki büyümeyi yakından takip etmeyi sürdüreceğini ve sıkılaştırıcı para politikasını devam ettireceğini belirtmektedir. Pazar Türkiye otomotiv pazarı, 2012 yılında bir önceki yıla göre %10,4 daralarak 812.126 adet olarak gerçekleşmiştir. 2011 yılının rekor bir yıl olması nedeniyle özellikle yılın ilk yarısında ve Aralık ayındaki yüksek baz yılı etkisi, ekonomik büyümenin yavaşlaması, cari açık nedeniyle alınan önlemlerin ve 2011 yılının sonunda artırılan özel tüketim vergisi (ÖTV) oranlarının özellikle hafif ticari araç segmentindeki satışları önemli ölçüde daraltması pazarı olumsuz etkileyen faktörler olmuştur. Merkez Bankası tarafından alınan önlemler sonucunda iç talepteki yavaşlama bütçe dengesinde bozulmaya sebep olurken, Eylül ayında yapılan bazı vergi artışları otomotiv sektörünü de olumsuz etkilemiştir. Sektörümüzde 12 aylık bir süre zarfında ikinci kere ÖTV artışı yaşanmıştır. Tüm olumsuzluklara rağmen, 2012 yılı sektörün tarihinde en yüksek satış rakamlarına ulaşılan 2011 yılından sonraki en yüksek ikinci yıl olarak kayda geçmiştir. 2012 yılında Avrupa’daki ekonomik durum otomotiv pazarını da olumsuz etkilemeyi sürdürmüş, satışlar son 20 yılın en düşük seviyelerine inerek 13,8 milyon mertebesinde gerçekleşmiştir. Son yıllarda sürdürülen ihracat pazarlarındaki çeşitlendirme stratejisine rağmen Avrupa halen ülkemizin en büyük ihracat bölgesidir. Avrupa’daki olumsuzlukların etkisiyle toplam otomotiv sanayii 2012 ihracatı bir önceki yıla göre %8 daralarak 729.923 adet düzeyinde gerçekleşmiştir. Yurt içi ve yurt dışı pazarlardaki talep daralması ülkemizdeki otomotiv üretimine de olumsuz yansımıştır. 2012 yılında Türkiye’de otomotiv üretimi bir önceki yılın aynı dönemine göre %10 düşmüş ve 1.072.978 adet olmuştur. Bu dönemde Ford Otosan ülkemiz ticari araç üretiminin %55’ini, ihracatının ise %60’ını tek başına gerçekleştirme başarısını göstermiştir. Ford Otosan, 2012’de 3,2 milyar ABD doları ihracatla bir kez daha otomotiv ihracat şampiyonu olmuş, Türkiye genelinde ise Tüpraş’ın ardından en fazla ihracat yapan ikinci şirket konumunu korumuştur. 2012 yılında Ford Otosan 2012 yılında Ford Otosan 112.162 adet araç satarak toplam pazarda %13,8 pay elde etmiştir. Şirketimiz, yıllardır değişen tüm ekonomik koşulları ve artan rekabeti doğru yöneterek 11’inci kez üst üste pazar lideri olmuştur. Toplam pazardaki liderliğimizin yanı sıra, şirketimizin ticari araç pazarı birincisi ve kamyon hariç ticari araç ve binek otomobil pazarları toplamında birinci olması bizi son derece mutlu etmiştir. Bu başarıda geniş ürün gamı ve güçlü ürünlerimiz, rekabetçi fiyatlandırma politikamız, doğru pazarlama stratejimiz, geniş dağıtım kanallarımız ve tüketici odaklı satış sonrası hizmetlerimiz etken olmuştur. Faaliyet Raporumuzun Türkiye otomotiv pazarına ilişkin bölümündeki verilerin incelenmesiyle de görülebileceği gibi, Ford Otosan 2012 yılında binek otomobilde %8,5 payla dördüncü, hafif ticari araçta %22,1 payla ikinci, orta ticari araçta %33,3 payla lider ve kamyonda %20 payla ikinci olmuştur. Ford Otosan, 2012 yılında Türkiye pazarındaki performansıyla, Avrupa’da başta İngiltere olmak üzere 39 ülkeyi geçerek Ford’un en yüksek ticari araç pazar payına sahip olduğu ülke olmuştur. İhracat Ford Otosan, ana ihracat pazarı olan Avrupa’da yaşanan daralmaya rağmen son yıllardaki pazar çeşitlendirme stratejisi sayesinde büyük ölçekli ihracat programını 2012 yılında da sürdürmüş ve 204.489 adet araç ihraç etmiştir. Transit Connect aracımızın Kuzey Amerika’daki başarısı artarken, gönderdiğimiz 49 bin adet araç ile bölge toplam ihracatımızda %24 payla ilk sıraya yükselmiştir. Ford Otosan 2012 yılında Amerika’ya 100 bininci Connect ihracatını gerçekleştirmiştir. İhracatımızın yarısından fazlasının İngiltere, Kuzey Amerika ve Almanya gibi ekonomik dalgalanmalardan göreceli olarak daha az etkilenen ülkelere yapılıyor olması, ihracat gelirlerimizin kırılganlığını azaltmaktadır. Türkiye otomotiv ihracatının %8 daraldığı bir yılda Ford Otosan’ın ihracat adetlerindeki düşüş, pazarlarının çeşitliliği sayesinde, %4 ile sınırlı kalmıştır. Şirketimiz 2012’de Güney Afrika, Gürcistan, Kazakistan ve Türkmenistan’ı ihracat yaptığı ülkeler listesine ekleyerek 76 ülkeye araç ve parça göndermiştir. Toplam Satışlar 2012 yılında 204.489 adedi dış pazarlara, 111.011 adedi iç pazara olmak üzere toplam 315.500 araç satılmıştır. Bir önceki yılla karşılaştırıldığında, yurt içi satış hacmi %21 daralırken, ihracat hacmi %4, toplam satış adedi de %11 azalmıştır. Üretim Ford Otosan, 2012 yılının zorlu ortamında 272.102 adet araç üretmiş ve %82 kapasite kullanım oranıyla Avrupa ve Türkiye ortalamalarının üzerinde bir verimle çalışmıştır. Şirket, kapasiteyi etkin kullanmaktaki başarısını kalite ve iş güvenliğindeki performansını da artırarak perçinlemiştir. Ford Otosan, esnek planlaması, yüksek mühendislik gücü ve disiplinli çalışmaları sayesinde üretimini aksatmadan Kocaeli Fabrikası’nda Transit Custom ve Tourneo Custom üretim hattını da mevcut saha içinde başarıyla devreye almıştır. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 2012 yılında Kocaeli Fabrikası’nda kurulan üçüncü hatta 23 Temmuz’dan itibaren Transit ailesine eklenen yepyeni modeller, Transit Custom ve Tourneo Custom üretilmeye başlanmıştır. Transit’in bir tonluk versiyonu olan Custom serisi; Ford’un daha önce olmadığı bir segmente kuvvetli bir giriş yapmasını sağlamış ve 2012 yılının sonlarına doğru satışa sunulmuştur. Transit Custom ve Tourneo Custom, yıllık 130 bin adet kapasiteyle Ford dünyası için sadece Kocaeli Fabrikamızda üretilmektedir. Yıl boyunca Kocaeli Fabrikası’nda 142.827 adet Transit, 104.660 adet Transit Connect, 17.253 adet Transit Custom ve Tourneo Custom ile İnönü Fabrikası’nda 7.362 adet Cargo kamyon üretilmiştir. Yatırımlar ve yeni ürünler 2012 senesinin zorlu faaliyet ortamında Ford Otosan, 2010 yılı sonunda başlattığı ve 2014’te tamamlandığında toplamı 1 milyar ABD dolarına ulaşacak dev yatırım programını hızla sürdürmüştür. 19 Mart 2012’de büyüme ve gelişme yolunda önemli bir adım daha atan Ford Otosan, Kocaeli Fabrikasının yanında yeni fabrikasının inşaatını başlatmıştır. Yaklaşık 205 milyon Euro’luk sabit kıymet yatırımıyla hayata geçirilen Yeniköy Fabrikası, Ford’un 2014’te piyasaya sunulacak yeni hafif ticari aracı Transit Courier ve Tourneo Courier modellerinin dünyadaki tek üretim merkezi olacaktır. Fabrika’nın yıllık 110 bin adet üretim kapasitesiyle devreye alınmasıyla, Ford Otosan’ın kamyon dahil yıllık kapasitesi 415 bin seviyesine çıkacaktır. Ford’un dünyadaki en önemli hafif ticari araç üretim üslerinden biri olacak bu yeni tesis, yüksek bir teknolojiyle ve çevre dostu uygulamalarla donatılacaktır. Türkiye’de ilk kez kullanılacak boya sistemi sayesinde enerji kullanımı en aza indirilecek, Ford Avrupa’da ilk kez kullanılacak teknolojiyle de atık boyalar su gereksinimi olmadan ayrıştırılacaktır. Enerji kullanımı azaltılarak ‘çevre dostu fabrika’ kimliği daha da güçlenecektir. Verim ve araç kalitesinin devamı için üretim hatlarında yaklaşık 130 adet son teknoloji robot kullanılacaktır. “Engelli dostu fabrika” olarak anılacak fabrikada alanlar ve kullanılacak olan tüm ekipman işçi sağlığı ve çalışma ortamını destekleyecek şekilde ergonomik olarak tasarlanmıştır. Yeniköy Fabrikası, faaliyete geçtiğinde ek istihdam sağlayacak, beraberinde bölgeye yan sanayi yatırımını da getirerek, Ford Otosan’ın bölge kalkınmasına katkısını daha da artırmış olacaktır. Bu son yatırımlarla Ford Otosan, Ford’un Avrupa’daki en önemli hafif ticari araç geliştirme ve üretim üssü olarak yerini pekiştirmiştir. Ford Otosan, Yeni Transit yatırımı için Haziran ve Aralık aylarında Avrupa Yatırım Bankası’ndan 190 milyon Euro kredi almıştır. Banka’nın, Avrupa’daki zorlu ortama karşın Türk sanayine kredi vermesi Türkiye ekonomisine ve Ford Otosan’a duyulan güvenin bir göstergesidir. Yeni projeler ve her yıl gerçekleşen olağan faaliyetlerle ilgili olarak 2012 yılında 935 milyon TL yatırım harcaması yapılmıştır (2011: 377 milyon TL). Şirketin 2010 yılı Aralık ayında aldığı ve yeni ürün projelerinde kullanmak üzere toplamı 1.710.112.479 TL tutarında iki adet yatırım teşviği mevcuttur. Bunların kullanımına ilişkin veriler, finansal tablo dipnotlarında özetlenmiştir. Bu yatırımlar, teşvik mevzuatına göre 1. Bölgede yer almakta olup %30 yatırıma katkı oranına sahiptir. Ar-Ge faaliyetlerimiz Sürdürülebilir rekabet gücü artışı sağlamak hedefimiz kapsamında Ar-Ge faaliyetlerine büyük önem vermekteyiz. Ford Otosan’ın mühendislik merkezi Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Ar-Ge merkezi olarak tescil edilmiştir. Gebze mühendislik merkezimiz dizel motorlar için Ford Motor Company’nin küresel geliştirme merkezi konumuna gelmiştir. Ford Transit ve Cargo serisinin Ar-Ge operasyonlarında Ford Otosan’ın imzası bulunmaktadır. Mühendislerimiz, Valencia Fabrikası’nda üretilecek olan yeni nesil Transit Connect’in de tüm sürecini üstlenerek bizi gururlandırmışlardır. Bugün 1240 mühendis ile araç, motor ve mühendislik ihracatı gerçekleştiren Ford Otosan Ar-Ge merkezi, Türk otomotivinin en büyük, Ford’un küresel bazda 3 büyük Ar-Ge merkezinden biridir. Türkiye otomotiv sektöründe Ar-Ge harcama oranı en yüksek şirket olmayı 2012 yılında da sürdüren Ford Otosan, 2023 yılı Türkiye ortalaması için hedeflenen %3 Ar-Ge harcama oranına şimdiden yaklaşmanın haklı gururunu yaşamaktadır. 61 Üzerinde çalıştığımız çok sayıda projeye ilişkin olarak 2012 yılında toplam 257 milyon TL (2011: 168 milyon TL) tutarında Ar-Ge harcaması yapılmıştır. Sosyal Sorumluluk ve Bağışlar Gerek şirket, gerekse çalışanlar olarak ülkemizin temel ihtiyacı olan eğitim, sağlık, çevre ve kültür alanlarında çok sayıda sosyal sorumluluk projesine destek vermekteyiz. Bunlardan yüksek bütçeli olanlar genellikle Vehbi Koç Vakfı’nın önderliğinde hayata geçirilmektedir. Vehbi Koç Vakfı’na yapılan bağışla birlikte, 2012 yılında vergi muafiyetini haiz vakıf ve derneklere yapılan toplam bağış tutarının 13.214.246 (2011: 18.315.200 TL) olarak gerçekleştiğini bilgilerinize sunarız. Ödüller Ford Otosan, yoğun çalışmalarının karşılığını, sektörümüzün dünyadaki en prestijli organizasyonlarından ödüller kazanarak almıştır. Transit Ailesi’nin yeni üyesi Transit Custom henüz piyasaya çıkmadan “2013 Uluslararası Yılın Ticari Aracı” ödülüne, yarışmanın tarihi boyunca edinilen en yüksek puanı ve 24 jüri üyesi tarafından en yüksek oyu alarak layık görülmüştür. 22 yıldır verilen “Yılın Ticari Aracı” ödüllerine 2001 yılında Ford Transit, 2003 yılında Ford Transit Connect ve 2007 yılında yine Ford Transit ile layık görülen Ford, 2013 yılında da Transit Custom ile bu ödülü 4’üncü kez kazanmıştır. Transit Custom ayrıca bağımsız araç güvenlik kuruluşu Euro NCAP’ten en yüksek güvenlik notu olan 5 yıldıza layık görülen sınıfındaki ilk araç olmuştur. Tourneo Custom da yolcu taşımacılığı segmentinde aynı ödülü almıştır. Ford Otosan mühendisleri tarafından geliştirilip Aralık ayında İnönü Fabrikasında üretilmeye başlanan Cargo 1846T ise, “2013 Yılın Kamyonu” yarışmasında 3’üncü olmuştur. Yönetim Kurulu’nda Değişiklik Yönetim Kurulu’muzun 4 Haziran 2012 tarihli toplantısında, Ford Motor Company’deki görevinden ayrılan Sn. Michael Robert Flewitt, Yönetim Kurulu Üyeliği’nden istifa etmiştir. Ford Motor Company’nin önerisi üzerine, Yönetim Kurulu Üyeliğine Sn. Jeffery Carter Wood atanmıştır. Bu atama 19 Ekim 2012 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısında onaylanmıştır. 1961 yılından beri şirketimizin Yönetim Kurulu’nda görev almış ve 1972’den bu yana Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapmış olan Sayın Rahmi M.Koç, Yönetim Kurulu’muzun 10 Aralık 2012 tarihli toplantısında Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini bırakmış olup; Yönetim Kurulumuz, Sayın Ali Y. Koç’u Yönetim Kurulu Başkanı olarak seçmiştir. Sayın Rahmi M.Koç, Ford Otomotiv Sanayi Anonim Şirketi Yönetim Kurulu Üyeliği görevini sürdürecektir. Şirket Yönetiminde Değişiklik Şirketimizin Yönetim Kurulu toplantısında alınan karar doğrultusunda; Genel Müdür Yardımcısı - Kocaeli Fabrika Müdürü Sayın Haydar Yenigün, 15 Şubat 2012 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, merhum Nuri Kamil Otay’ın yerine Genel Müdür olarak atanmıştır. Şirketimizde Kocaeli Fabrikası Müdür Yardımcısı olarak görev yapmakta olan Sayın Mehmet Candan Günel, Yönetim Kurulumuzun 8 Mart 2012 tarihli kararıyla, Sayın Haydar Yenigün’ün Genel Müdür olarak atanmasıyla boşalan Genel Müdür Yardımcısı - Kocaeli Fabrikası Müdürü görevine atanmıştır. Şirketimizde Toplam Kalite Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapan Sayın Ahmet Şatıroğlu 2012 yılı Mayıs ayında emekli olmuştur. Sayın Bülent Akdoğan 1 Mayıs 2012 tarihinden geçerli olmak üzere Toplam Kalite Direktörü olarak atanmıştır. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu İstihdam ve Personel Ford Otosan’da istihdam ettiğimiz toplam personel sayısı 2.458 memur ve 7.069 işçi olmak üzere toplam 9.527 kişi olmuştur. Ford Otosan, otomotiv sektöründeki en yüksek istihdama sahip olmayı sürdürmüştür. (31 Aralık 2011: 2.167 memur ve 7.414 işçi olmak üzere toplam 9.581 personel). Şirketimizdeki işçiler Türk Metal Sendikası ile Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası’na (MESS) arasında imza edilen ve 31 Ağustos 2012 tarihinde sona eren Grup Toplu İş Sözleşmesi kapsamındadır. 6356 sayılı yeni Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 7 Kasım 2012 tarihinde yürürlüğe girmesi ile yetki tespitlerinin MESS’e tebliğ edilmesini takiben Şirketimizin üyesi olduğu metal iş kolundaki işveren sendikası MESS ile Türk Metal Sendikası arasında 1 Eylül 2012 - 31 Ağustos 2014 dönemini kapsayan yeni dönem Grup Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerine 9 Ocak 2013 tarihinde başlanmıştır. Mali sonuçlar 2012 yılı faaliyet sonuçlarını gösteren ve bağımsız denetim kuruluşu tarafından denetlenmiş mali tablolar ile bunlara ilişkin açıklayıcı dipnotlar Faaliyet Raporu’nun ilgili bölümlerinde görüşlerinize sunulmaktadır. 2012 yılında satış gelirleri bir önceki yıla göre %6 düşüşle 9.768 milyon TL olmuştur. Yurt içi pazardaki daralma, satış adetlerinin düşmesi ve fiyat rekabetinin yıl boyunca yoğun biçimde devam etmesi sonucunda yurt içi satış gelirleri %17 daralarak 3.832 milyon TL olmuştur. Öte yandan ihracat adetlerindeki daralmaya rağmen ihracat gelirleri %1,4 artışla 5.936 milyon TL’ye ulaşmıştır. Brüt kâr %11 düşüşle 1.075 milyon TL, faaliyet kârımız ise %10 azalarak 655 milyon TL olmuştur. Faaliyet kâr marjı %6,7 olarak gerçekleşmiştir. Türk Lirası’nın Euro’ya karşı değer kazanması ve hammadde fiyatlarındaki olumlu seyir maliyetler tarafında pozitif bir etki yaratırken, fiyat rekabetinin yüksek olması nedeniyle yıl boyu yapılan kampanya maliyetleri, Eylül ayının ikinci yarısında yürürlüğe giren binek araçlardaki Özel Tüketim Vergisi artışının fiyatlara yansıtılmaması, üçüncü çeyrekte yeni araçların devreye alınmasına ilişkin maliyetler, yaşlanan ürün gamının fiyat ve liderlik rekabetinden daha fazla etkilenmesi kâr marjlarını baskılamıştır. Vergi Öncesi Kâr 642 milyon TL olarak gerçekleşirken, 2011 yılına göre %20 azalmıştır. Net dönem kârı ise yatırım teşvik belgelerinin getireceği vergi avantajı üzerinden hesaplanan ertelenen vergi varlığı sebebiyle vergi öncesi kârın üzerinde ve geçen yıla göre %2 artışla, 675 milyon TL olarak kaydedilmiştir. Şirketimiz geçtiğimiz yıl içinde 305 milyon Euro tutarında yeni kredi kullanmış ve 129 milyon Euro kredi geri ödemesi yapmıştır. Böylece toplam finansal borç 176 milyon Euro artmıştır. 31 Aralık 2012 tarihli bilançoda 302 milyon TL nakit mevcuduna karşılık, toplam 1.260 milyon TL tutarında finansal borç bulunmaktadır. Şirketimiz finansal riskleri yakından takip etmekte ve bu tür risklere karşı son derece tedbirli politikalar izlemektedir. Risklere ilişkin finansal değerlerin Yönetim Kurulu ve Riskin Erken Saptanması ve Yönetimi Komitesi tarafından belirlenen temel politika sınırları içinde kalmasına azami özen gösterilmektedir. Çeşitli risklerle ilgili olarak tarafımızca uygulanan temel politikalar Faaliyet Raporumuzun Risk Yönetimi başlıklı bölümünde açıklanmış, risklerin niteliği ve düzeylerine ilişkin veriler finansal tablo dipnotlarında özetlenmiştir. Kâr Dağıtım Politikası ve Kâr Dağıtım Önerisi 2012 yılında maksimum kâr dağıtma politikamız sürdürülmüş ve devam eden yatırımlarımıza rağmen hissedarlarımıza şirket tarihindeki en yüksek tutar olan 579 milyon TL temettü ödemesi yapılmıştır. Böylece 2004-2012 yılları arasında Ford Otosan’ın toplam temettü ödemesi 2,5 milyar ABD dolarını aşmıştır. Ford Otosan, son 5 yılda ortalama %12 temettü verimiyle İMKB’de 1’inci şirket konumundadır. Öngörülebilir ve istikrarlı kâr dağıtım politikasını bu sene de sürdürmek amacındayız. Bu doğrultuda ortaklarımıza, 2012 yılı net dönem kârından yasal yükümlülükler düşüldükten sonra, beher 1 TL’lik hisseye brüt 85,5000 kuruş (net=72,6750 kuruş) olmak üzere brüt %85,5000 (net %72,6750) oranında ve toplam 300.028.050 TL brüt kâr payı ödenmesini ve dağıtım işlemlerine 3 Nisan 2013 tarihinde başlanmasını öneriyoruz. Kâr dağıtım önerimize ilişkin ayrıntılı veriler, rapor ekindeki tabloda ayrıca bilgilerinize sunulmaktadır. 63 Bağımsız Denetim Kuruluşu Seçimi Yönetim Kurulumuz, yapılan değerlendirmeler sonucunda, Denetimden Sorumlu Komite’nin de görüşünü alarak, 2013 yılı hesap dönemini kapsamak üzere, Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri gereğince, bağımsız denetim kuruluşu olarak Güney Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi’ni (A member firm of Ernst&Young Global Limited) seçmiştir. Bu seçimi Genel Kurul’un onayına sunuyoruz. 2013 yılına bakış 2012 yılının Eylül ayında 1,6 litre motor hacminin altındaki binek otomobillerde devreye alınan ÖTV artışı, düşük faiz ortamına rağmen Merkez Bankası’nın kredi büyümesini ve sıkılaştırıcı para politikasını yakından takip etmeyi sürdüreceğini açıklaması, dünyada, Avrupa’da ve bölgemizde yaşanan ekonomik ve siyasi olumsuzlukların tüketici güvenine etkisi ışığında 2013 yılı otomotiv sektörü toplam pazarının 780-820 bin adet aralığında gerçekleşmesini öngörmekteyiz. Ford Otosan olarak 2012 yılına benzer adetlerde satış gerçekleştirerek 12’nci yılda da liderliğimizi sürdürmeyi hedeflemekteyiz. Avrupa’da alınan tüm tedbirlere rağmen ekonomide 2013 yılı için de kayda değer bir canlanma beklenmemekte, aksine daralmanın devam etmesi ve pazarın 13,4 milyon mertebesinde gerçekleşmesi öngörülmektedir. Bu olumsuzluğa rağmen yeni ürünlerimiz, ihracat pazarlarımızın çeşitliliği ve genişlemesi sayesinde 2012 yılına benzer adetlerde ihracat gerçekleştirmeyi hedeflemekteyiz. Devam eden yatırımlarımız kapsamında 2013 yılında 430 milyon ABD doları yatırım harcaması gerçekleştirmeyi öngörmekteyiz. Şirketimizin, gerek yeni devreye almalar gerekse süren projelerin giderleri nedeni ile yüksek harcama döneminde olduğu bu yılda, maliyet azaltıcı ve verimlilik artırıcı önlemlerin artarak sürdürülmesi en önemli önceliğimiz olmaya devam edecektir. Projelerimizin planlandığı şekilde tamamlanmasıyla ürünlerimizin öngörülen zamanlarda pazara sunulması, ürün gamımıza ekleyeceğimiz yeni araçlarla büyüyerek önümüzdeki 10 yılda da liderliğimizi sürdürmek, kârlılığımızı ve pazar payımızı artırmak en büyük hedefimizdir. Sayın yatırımcılarımız, iş ortaklarımız ve çalışanlarımız, 1961 yılından bu yana Ford Otosan Yönetim Kurulu Üyesi, 1972 yılından itibaren ise Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapan Sayın Rahmi M. Koç, 10 Aralık 2012 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında Başkanlık görevini bırakmıştır. Yönetim Kurulumuz Sayın Ali Y. Koç’u Yönetim Kurulu Başkanı olarak seçmiştir. Sayın Rahmi M. Koç, şirketimizin kuruluşundan bu yana bir kaç nesil çalışanlarımızın, bayilerimizin ve imalatçılarımızın hayatlarına, ve Türk ekonomisine çok önemli katkılar yapmıştır ve yapmaya devam etmektedir. Vizyonel bakış açısı, engin bilgi ve iş tecrübesi, üstün liderlik vasıfları sayesinde Ford Otosan’ın operasyonel ve finansal olarak ulaştığı büyüklükte, ve Türk otomotiv sektöründeki liderlik konumunda en büyük paya sahip olan Rahmi M. Koç’a en derin şükranlarımızı sunarız. Kendisi geçmişte olduğu gibi, gelecekte de bizlere rehberlik etmeye devam edecektir. Şirketimiz ve Yönetim Kurulumuz Sayın Ali Y. Koç’un önderliğinde yükselişini ve başarılarını sürdürecek, Ford Otosan bu yeni dönemde de ülkemize istihdam, ihracat ve daha pekçok alanda katma değer yaratmaya devam edecektir. Ford Otosan’ın Türkiye’nin en büyük ve en başarılı sanayi kuruluşlarından birisi haline gelmesinde önemli katkıları bulunan kurucularımıza, iş ortaklarımıza, eski ve yeni tüm çalışanlarımıza, Türk Metal Sendikası’na, tedarikçilerimize, bayilerimize, bütün müşterilerimize ve siz kıymetli hissedarlarımıza en derin şükranlarımızı sunarız. Saygılarımızla, FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. YÖNETİM KURULU Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 65 2012 Yılı Kâr Dağıtım Önerisi Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporu Şirketimiz tarafından Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri:XI, No:29 sayılı Tebliği hükümleri çerçevesinde Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına uyumlu olarak hazırlanan ve Güney Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi (A member firm of Ernst & Young Global Limited) tarafından denetlenen 01.01.2012 - 31.12.2012 hesap dönemine ait finansal tablolarımıza göre 675.022.759 TL “Net Dönem Karı” elde edilmiştir. Şirketimizin kar dağıtım politikası uyarınca hazırlanan kar dağıtım önerimiz aşağıda yer almakta olup, genel kurulda alınacak karara göre açıklanan temettüün ödenmesine 03.04.2013 tarihinde başlanacaktır. Şirketimiz, 31.12.2012 tarihinde sona eren faaliyet döneminde Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayımlanan “Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ” (Seri:IV, No.56 sayılı Tebliğ) kapsamında zorunlu olan ilkelere tam olarak uymaktadır, zorunlu olmayan ilkelerin de büyük çoğunluğuna uyum sağlanmıştır. Zorunlu olmayan Kurumsal Yönetim İlkelerine de tam uyum amaçlanmakla birlikte; ilkelerin bir kısmında uygulamada yaşanan zorluklar, bazı ilkelere uyum konusunda gerek ülkemizde gerekse uluslararası platformda devam eden tartışmalar, bazı ilkelerin ise piyasanın ve şirketin mevcut yapısı ile tam örtüşmemesi gibi nedenlerle tam uyum henüz sağlanamamıştır. Henüz uygulamaya konulmamış olan ilkeler üzerinde çalışılmakta olup; şirketimizin etkin yönetimine katkı sağlayacak şekilde idari, hukuki ve teknik alt yapı çalışmalarının tamamlanması sonrasında uygulamaya geçilmesi planlanmaktadır. Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. 2012 Yılı Kâr Dağıtım Tablosu (TL) 1. Ödenmiş/Çıkarılmış Sermaye 2. Toplam Yasal Yedek Akçe (Yasal Kayıtlara Göre) Esas Sözleşme Uyarınca Kâr Dağıtımda İmtiyaz Var İse Söz Konusu İmtiyaza İlişkin Bilgi - 350.910.000 426.439.720 SPK’ya Göre 3. Dönem Kârı 4. Ödenecek Vergiler (-) 5. Net Dönem Kârı (=) 6. Geçmiş Yıllar Zararları (-) 7. Birinci Tertip Yasal Yedek (-) 8. NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KÂRI (=) 9. Yıl içinde yapılan bağışlar (+) 10. Birinci Temettünün Hesaplanacağı Bağışlar Eklenmiş Net Dağıtılabilir Dönem Kârı 11. Ortaklara Birinci Temettü - Nakit - Bedelsiz - Toplam 12. İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Dağıtılan Temettü 13. Yönetim Kurulu Üyeleri’ne, çalışanlara vb.’e temettü 14. İntifa Senedi Sahiplerine Dağıtılan Temettü 15. Ortaklara İkinci Temettü 16. İkinci Tertip Yasal Yedek Akçe 17. Statü Yedekleri 18. Özel Yedekler 19. OLAĞANÜSTÜ YEDEK 20. Dağıtılması Öngörülen Diğer Kaynaklar - Geçmiş Yıl Kârı - Olağanüstü Yedekler - Kanun ve Esas Sözleşme Uyarınca Dağıtılabilir Diğer Yedekler 641.582.558 33.440.201 675.022.759 0 675.022.759 13.214.246 Yasal Kayıtlara (YK) Göre 502.155.243 (89.919.272) 412.235.971 0 412.235.971 688.237.005 137.647.401 137.647.401 137.647.401 0 0 0 162.380.649 28.248.255 0 0 346.746.454 0 0 83.959.666 2012 yılı içinde Kurumsal Yönetim alanındaki çalışmaların başında SPK’nın kurumsal yönetim ilkeleri ile ilgili yeni düzenlemelerini içeren Seri: IV, No:56 sayılı Tebliği’ne ve yeni Türk Ticaret Kanunu’na uyum çalışmaları gelmektedir. 2012 yılında yapılan olağan genel kurulumuzda Şirketimizin esas sözleşmesinde tebliğde öngörülen tüm değişiklikler yapılmıştır. Ayrıca bağımsız üye adaylarının belirlenmesi ve kamuya duyurulmasına ilişkin süreç gerçekleştirilmiş, düzenlemelere uygun şekilde seçim tamamlanmıştır. Kurulan yönetim kurulu komiteleri etkin olarak faaliyetlerine başlamışlardır. Yönetim kurulu ve üst düzey yönetici ücret politikası belirlenerek genel kurulda ortakların bilgisine sunulmuştur. Hazırlanan genel kurul bilgilendirme dokümanı ile ilkelerde açıklanması zorunlu olan imtiyazlı paylar, oy hakları, organizasyonel değişiklikler gibi genel kurul bilgileri, Yönetim Kurulu üye adayları özgeçmişleri, yönetim kurulu ve üst düzey yönetici ücret politikası, ilişkili taraf işlemleri ile ilgili olarak hazırlanması gereken raporlar ve açıklanması gereken bilgiler genel kuruldan 3 hafta önce yatırımcılarımızın bilgisine sunulmuştur. Tüm ilişkili taraf işlemlerimiz yönetim kurulunun bilgisine sunularak, bağımsız yönetim kurulu üyelerimizin onayı ile sözkonusu işlemlerin devamına karar verilmiştir. Ayrıca Şirketimiz internet sitesi ve faaliyet raporu gözden geçirilerek, ilkelere tam uyum açısından gerekli revizyonlar gerçekleştirilmiştir. Önümüzdeki dönemde de İlkelere uyum için mevzuattaki gelişmeler ve uygulamalar dikkate alınarak gerekli çalışmalar yapılacaktır. DAĞITILAN KÂR PAYI ORANI HAKKINDA BİLGİ (imtiyazlı-imtiyazsız hisse bazında) PAY BAŞINA TEMETTÜ BİLGİLERİ BRÜT NET GRUBU TOPLAM TEMETTÜ TUTARI (TL) A A B C TOPLAM A A B C TOPLAM 2.388.161 59.511.182 115.011.241 123.117.466 300.028.050 2.388.161 50.584.504 115.011.241 104.649.847 272.633.753 1 TL NOMİNAL DEĞERLİ HİSSEYE İSABET EDEN TEMETTÜ TUTARI (TL) ORAN (%) 0,855000 85,5000 0,855000 85,5000 0,855000 85,5000 0,855000 85,5000 0,855000 0,726750 0,855000 0,726750 85,5000 72,6750 85,5000 72,6750 DAĞITILAN KÂR PAYININ BAĞIŞLAR EKLENMİŞ NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KÂRINA ORANI ORTAKLARA DAĞITILAN KÂR PAYI TUTARI (TL) 300.028.050 ORTAKLARA DAĞITILAN KÂR PAYININ BAĞIŞLAR EKLENMİŞ NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KÂRINA ORANI (%) 43,59 1) Karda imtiyazlı pay grubu yoktur. 2) A Grubu hisseler içinde Koç Holding A.Ş.’ye isabet eden 2.388.161 TL temettü için %0 stopaj oranı, Koç Holding Emekli ve Yardım Sandığı Vakfı ve Vehbi Koç Vakfı’na ait 5.718.065 TL temettü için %15 stopaj oranı, diğer 53.793.117 TL tutarındaki temettüye tekabül eden hisseler için ise tamamının gerçek kişilerde olduğu varsayılarak %15 stopaj oranı kullanılmıştır. 3) B Grubu hisselerin tamamı tam mükellef tüzel kişi ortaklarımız Koç Holding A.Ş ve Temel Ticaret A.Ş.’ye ait olduğundan, bu grup için net temettü hesaplanırken %0 stopaj oranı kullanılmıştır. 4) C Grubu hisselerin tamamı dar mükellef kurum ortağımız Ford Motor Company’e ait olduğundan, bu grup hisseler için net temettü hesaplanırken % 15 stopaj oranı kullanılmıştır. BÖLÜM I - PAY SAHİPLERİ 2. Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi Şirkette 2004 yılında Yatırımcı İlişkileri Birimi oluşturulmuştur. Bu birim, Genel Müdür Yardımcısı - Mali İşler (CFO) Oğuz Toprakoğlu’na (otoprako@ford.com.tr/0262 3156900) bağlı olarak faaliyet göstermekte olup Yatırımcı İlişkileri Müdürü Aslı Selçuk (aselcuk@ford.com.tr/0216 5647499) tarafından yönetilmektedir. Yatırımcı İlişkileri Birimi; şirket faaliyetleriyle ilgili pay sahipleri ile menfaat sahiplerine ve kamuya zamanında, doğru, anlaşılabilir ve eşit şekilde bilgilendirmenin yapılmasını düzenleyen Şirket Bilgilendirme Politikası doğrultusunda yapılacak açıklamalardan sorumludur. Bu amaçla, söz konusu kişilerle bire bir toplantılar düzenlemekte, yatırımcı konferansları ve road-show’lara katılmakta, telefon veya elektronik posta ile yöneltilen tüm soruları en kısa sürede yanıtlamaktadır. Birim 2012 yılı içinde 10 yatırımcı konferansına katılmış ve toplamda 230 adet yatırımcı ve analist ile bire bir görüşme gerçekleştirmiştir. Pay sahipliği haklarının kullanımını etkileyebilecek nitelikteki bilgi ve açıklamalar güncel olarak şirketin internet sitesinde pay sahiplerinin kullanımına sunulur. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 3. Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı Pay sahipleri arasında bilgi alma ve inceleme hakkının kullanımında ayrım yapılmamakta olup, ticari sır niteliğindekiler dışındaki tüm bilgiler pay sahipleri ile paylaşılmaktadır. Yatırımcı İlişkileri Birimi’ne intikal eden sorular, gizli ve ticari sır niteliğindeki bilgiler hariç olmak üzere, ilgili olduğu konunun en yetkili kişisi ile görüşülerek gerek telefon gerekse yazılı olarak cevaplandırılmaktadır. Pay sahipleri haklarının kullanımına yönelik her türlü bilgi ve duyuruya Şirketin internet sitesindeki (www.fordotosan.com.tr) “Yatırımcı İlişkileri” başlıklı bölümde yer verilerek elektronik araçların etkin bir şekilde kullanılması sağlanmıştır. Ana Sözleşme’de özel denetçi atanması talebi bireysel bir hak olarak ayrıca düzenlenmemiş, Türk Ticaret Kanunu hükümlerinin uygulanacağı öngörülmüştür. Faaliyet dönemi içinde özel denetçi tayini talebi olmamıştır. Ayrıca Şirket faaliyetleri, Genel Kurul’da seçilen Bağımsız Denetçi tarafından periyodik olarak denetlenmektedir. 4. Genel Kurul Toplantıları 2012 takvim yılında birisi olağan (20 Mart) ve diğeri olağanüstü (19 Ekim) olmak üzere iki Genel Kurul toplantısı gerçekleştirilmiştir. Her iki toplantı da ortalama %86 katılımla, kamuya açık olarak yapılmıştır. Toplantılar menfaat sahipleri ve medya tarafından da izlenebilmektedir. Genel kurul toplantılarımızda en az iki yönetim kurulu üyesi ve üst düzey yöneticiler hazır bulunmaktadırlar. Genel Kurul toplantısına davetler, Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kurulu mevzuatına uygun olarak Kamuyu Aydınlatma Platformu aracılığıyla yapılan özel durum açıklaması ile Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi ve ulusal gazetelere verilen ilanlar yoluyla yapılmıştır. Genel Kurul toplantısından 21 gün önceden itibaren, Toplantı Gündemi, Vekaletname Örnekleri, Yönetim Kurulu Raporu, Denetçi Raporu, Bağımsız Denetçi Raporu, Mali Tablolar, Kar Dağıtım Önerisi pay sahiplerinin incelemelerine hazır olarak Şirket Mali İşler Bölümü’nde bulundurulmakta ve internet sitesine konulmaktadır. Ayrıca, söz konusu belgeleri ve diğer bilgileri içeren Yıllık Faaliyet Raporu kitabı isteyenlere verilmektedir. Pay sahiplerinin gündeme ilişkin herhangi bir talepleri olmamıştır. Genel Kurul toplantılarında bazı pay sahipleri soru sorma haklarını kullanmışlar ve sorulara tatmin edici cevaplar verilmiştir. Her yıl yapılan Olağan Genel Kurul toplantısında, Yönetim Kurulu başkan ve üyelerine Şirket konusuna giren işleri bizzat veya başkaları adına yapmak ve bu nevi işleri yapan şirketlerde ortak olabilmek ve diğer işlemleri yapabilmeleri için Türk Ticaret Kanunu’nun 395 ve 396. maddeleri gereğince izin verilmektedir. Bu izin çerçevesinde Yönetim Kurulu üyeleri, herhangi bir sınırlama olmaksızın, şirket dışında başka görevler alabilmektedirler. Dönem içinde yapılan bağış ve yardımlar hakkında genel kurulda ayrı bir gündem maddesi ile bilgi verilmektedir, bağış politikasında herhangi bir değişiklik olmamıştır. Genel Kurul Tutanakları, toplantıdan hemen sonra şirketin internet sitesinde yayımlanmakta ve Mali İşler Bölümü’nde pay sahiplerinin incelemesine açık tutulmaktadır. 5. Oy Hakları ve Azlık Hakları Genel olarak oy hakkında imtiyaz yoktur. Bununla birlikte, Ana Sözleşme hükümleri uyarınca aşağıdaki ağırlaştırılmış nisaplar uygulanmaktadır: Genel Kurul kararlarının geçerli olabilmesi için, B ve C grubu hissedarların her birinin yarıdan fazlasını temsil eden pay sahiplerinin olumlu oy kullanmış olmaları şartı aranmaktadır. 67 Yönetim Kurulu üyelerinin yarısının B Grubu, diğer yarısının ise C Grubu hisse sahiplerince gösterilecek adaylar arasından seçilmesi esası getirilmiştir. Yine aynı şekilde denetçilerden birisinin B grubu, diğerinin C grubu hisse sahiplerince gösterilecek adaylar arasından seçileceği hükme bağlanmıştır. Ayrıca, Ana Sözleşme değişiklikleri, imtiyazlı pay sahiplerinin haklarını ihlal edecek nitelikte ise Türk Ticaret Kanunu’nun 454. maddesi uyarınca, B ve C Grupları imtiyazlı hissedarlar Genel Kurullarınca onaylanması gerekmektedir. Karşılıklı iştirak içinde olan pay sahibi şirket bulunmamaktadır. Ana Sözleşme’nin yukarıda açıklanan hükümleri nedeniyle, azınlık paylarının Yönetim Kurulu’nda temsil edilmesi ve birikimli oy kullanma yönteminin kullanılması söz konusu değildir. 6. Kar Payı Hakkı Hisse senetlerinde herhangi bir kar payı imtiyazı yoktur. Son yıllarda Genel Kurul’a sunulan faaliyet raporlarında “ortaklarımıza yüksek getiri sağlama” hedefinin şirketin temel stratejilerinden birisi olduğu belirtilmiştir. Ayrıca, internet sitesinde kamuya açıklanan bu raporlarda da vurgulandığı üzere Ford Otosan’ın kar dağıtım politikası “büyük yatırım ve ciddi ekonomik kriz dönemleri dışında, ılımlı ekonomik durgunluk dönemleri dahil, öngörülebilir ve istikrarlı kar dağıtımı” şeklinde belirlenmiştir. Bu politikaya uygun olarak, 2 Nisan 2012 tarihinde 350.910.000 TL ve 31 Ekim 2012 tarihinde 228.091.500 TL olmak üzere 2012 takvim yılında toplam 579.001.500 TL temettü dağıtılmıştır. 7. Payların Devri Borsada işlem gören A Grubu hisse senetleri serbetçe devredilebilir. Başarılı bir şekilde yönetilen Şirketimizin iş ortaklığı niteliğinin devamlılığını sağlamak üzere, Koç Grubu ve Ford Motor Company’e ait olan B ve C grubu hisse senetlerinin devrine ilişkin bazı kısıtlamalar Şirket Ana Sözleşmesinin 7. maddesinde düzenlenmiştir. BÖLÜM II - KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK 8. Bilgilendirme Politikası Ford Otosan, hissedarları ve yatırımcıları şirketin faaliyetleri konusunda bilgilendirmek amacıyla, önemli bilgilerin tam, doğru, açık, şeffaf, eksiksiz olarak zamanında açıklanması politikasını benimsemiştir. Bu çerçevede oluşturulan Bilgilendirme Politikası internet sitesine konulmak suretiyle kamuya açıklanmıştır. Bilgilendirme Politikasının oluşturulması, denetlenmesi ve geliştirilmesi Yönetim Kurulu’nun yetki ve sorumluluğu altında olup, geleceğe yönelik bilgilerin kamuya açıklanmasına ilişkin esaslar bilgilendirme politikasında yer alır. Daha önce kamuya açıklanan geleceğe yönelik bilgilerde yer alan tahminlerin ve dayanakların gerçekleşmemesi veya gerçekleşmeyeceğinin anlaşılması halinde, güncellenen bilgilere yer verilmektedir. 9. Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği Ford Otomotiv Sanayi A.Ş.’nin resmi internet sitesine www.fordotosan.com.tr adresinden ulaşılmaktadır. İnternet sitesi Türkçe ve İngilizce olmak üzere iki dilde düzenlenmiştir. Bilgilendirme Politikasında detaylı olarak açıklandığı üzere, sitenin “Kurumsal Bilgiler”, “Yatırımcı İlişkileri” ve “Kurumsal Yönetim” başlıklı bölümlerinde ticaret sicil bilgileri, son durum itibariyla detaylı ortaklık ve yönetim yapısı, şirket Ana Sözleşmesi, yıllık faaliyet raporları, periyodik mali tablo ve raporlar, Genel Kurul toplantı gündemleri ve tutanakları, bağımsız denetçi raporları, yatırımcı sunumu, kurumsal yönetim ilkeleri uyum raporu, çalışma ilkeleri, şirket tarafından yapılan duyuru ve özel durum açıklamaları, iletişim bilgileri ve benzer nitelikte çok sayıda belge ve bilgi yer almaktadır. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 10. Faaliyet Raporu Faaliyet raporu, Kurumsal Yönetim İlkelerinde sayılan bilgilere yer verilerek, kamuoyunun şirketin faaliyetleri hakkında tam ve doğru bilgiye ulaşmasını sağlayacak ayrıntıda ve mevzuatta belirtilen hususlara uygun olarak hazırlanır. 69 13. İnsan Kaynakları Politikası Koç Topluluğu’nun diğer şirketlerinde olduğu gibi, Ford Otosan’da da, “En değerli sermayemiz insan kaynağımızdır” felsefesi İnsan Kaynakları Politikası’nın özünü oluşturmaktadır. Bu konudaki şirket vizyonu, “Türkiye’de çalışmak için tercih edilen ilk 5 şirket arasında yer almak ve mutlu, sadık çalışanları ile bir Ford Otosan kültürü yaratmak” şeklinde tanımlanmaktadır. BÖLÜM III - MENFAAT SAHİPLERİ 11. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi Menfaat sahipleri kendilerini ilgilendiren hususlarda, haklarının korunması ile ilgili şirket politikaları ve prosedürleri hakkında düzenli olarak bilgilendirilmektedir. Çalışanlar, bir yandan her vesileyle yönetim tarafından elektronik posta ve basılı belge olarak yayımlanan duyurularla bilgilendirilirken, diğer yandan da bu amaçla şirket genelinde ve bölümlerde açık kapı toplantıları düzenlenmektedir. İşyerlerimizde ayrı ayrı yapılan genel toplantılara işçi sendikası temsilcileri de katılmakta ve görüşlerini bildirmektedirler. Menfaat sahiplerinin mevzuata aykırı uygulamalar ve etik açıdan uygun olmayan işlemlerini Denetimden Sorumlu Komite’ye iletilmek üzere İç Denetim Birimi’ne sunması mümkündür. Pay sahipleri, yatırımcılar, yetkili satıcılar, tedarikçiler ve diğer menfaat sahiplerinin bilgilendirilmesine ilişkin açıklamalar raporun ilgili bölümlerinde yapılmıştır. 12. Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı Menfaat sahiplerinin yönetime katılması konusunda yürütülen faaliyetlerden bazıları özetle şöyledir: Çalışma koşulları, ortamı ve çalışanlara sağlanan haklar konusunda yapılacak uygulama değişiklikleri için işçi sendikasının görüşü ve mutabakatı alınmakta, kararlar birlikte oluşturulmaktadır. Bayilerin yönetime katılması, yıllar önce kurulmuş olan “Bayi Konseyi” kanalıyla sağlanmaktadır. Bayiler tarafından seçilen temsilcilerden oluşan bu kurul belirli aralıklarla toplanmakta ve yönetim temsilcileriyle birlikte şirketin satış ve pazarlama faaliyetlerine ilişkin konularda öneriler geliştirmektedir. Ayrıca, her yıl bütün araç bayilerimizin katıldığı bir Bayi Toplantısı düzenlenmektedir. Şirkete mal sağlayan yerli tedarikçilerle birlikte Tedarikçi Toplantıları yapılmaktadır. Tedarikçilerimizin hemen hemen tamamının katıldığı bu toplantılarda, yan sanayi firmalarının ortaya koyduğu görüşlerden hareketle, tedarik zincirinin her iki taraf için de daha etkin ve verimli hale getirilmesine yönelik tedbirler tartışılmaktadır. Pazarladığımız ürün ve hizmetler için tam bir müşteri memnuniyetinin sağlanması şirketimizin temel stratejilerinden birisidir. Bu amaçla, ürün kalitesi, satış ve satış sonrası hizmetlere ilişkin olarak, şirketimizce ve bağımsız kuruluşlarca çok sayıda araştırma ve sayısal ölçümleme yapılmaktadır. Ayrıca, bayi memnuniyetini sayısal olarak ölçmeyi amaçlayan yeni bir program da uygulanmaktadır. Bu araştırmalarda elde edilen sonuçlar ve müşteri talepleri dikkate alınarak, ürün ve hizmet kalitesini ve dolayısıyla müşteri memnuniyetini artırmaya yönelik faaliyet planları uygulamaya konulmaktadır. Şirkette, toplam kalite konularında çalışan çeşitli birimlerin yanı sıra, Müşteri İlişkileri Bölümü de, müşterilerden gelen taleplerin yanıtlanması ve şikayetlerin giderilmesi için faaliyet göstermektedir. İnsan Kaynakları Yönetimi stratejilerimiz; yüksek performans kültürü yaratmak, çağımızın teknolojisiyle donatılmış, sosyal ve teknik becerilerini dengeli kullanabilen liderler yetiştirmek, öğrenen bir organizasyon oluşturmak, değişimin rotasını çizen İK süreci oluşturmak, geliştirmek ve yaşatmaktır. Şirket çalışanlarının görev tanımları ve dağılımı ile performans ve ödüllendirme kriterleri çalışanlara duyurulma esasına uyulmaktadır. Her yıl gerçekleştirilen “Çalışan Bağlılığı Değerlendirme Anketi” ile çalışanların memnuniyeti, bağlılığı ölçülmekte ve geliştirilmesi gereken alanlar tespit edilerek iyileştirici önlemler alınmaktadır. Şirketimiz üyesi olduğu Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) kanalıyla mavi yaka personel ile 2010 yılı Kasım ayında, 1 Eylül 2010 itibarıyla geçerli olan ve 2 yılı kapsayan toplu sözleşme imzalamıştır. Toplu İş Sözleşmesi uyarınca belirlenen sendika işyeri temsilcileri dışında, çalışanlar ile ilişkileri yürütmek üzere şirket içinden bir temsilci atanmamıştır. Sendika ile ilişkiler İnsan Kaynakları ve Kurumsal İletişim Direktörlüğü tarafından yürütülmektedir. 14. Etik Kurallar ve Sosyal Sorumluluk Şirket ve çalışanlar ile ilgili temel etik prensiplerin belirlenmesi amacıyla “Ford Otosan Çalışma İlkeleri” çalışması etkinliğin arttırılması için revize edilmiştir. On sekiz maddeden oluşan bu metin kabul edildiği dönemden itibaren Şirkette çalışan bütün personele dağıtılmış ve kabul ettiklerine dair beyan alınmıştır. O tarihten sonra işe giren personel de aynı uygulamaya tabi tutulmaktadır. Ayrıca, yılda bir kez bütün çalışanlara bu konuda hatırlatmada bulunulmakta ve kabul beyanları yenilenmektedir. Son yapılan revizyon çalışması ile, kabul beyanının ardından, ilkelerin anlaşılırlığını kontrol etmek için de ayrıca çalışanlara on-line test uygulaması gerçekleştirilmektedir. Şirketin internet sitesinde de yer alan Ford Otosan Çalışma İlkeleri için güncelleme çalışmaları her sene yenilenmekte ve takip edilmektedir. Ford Otosan, içinde bulunduğu çevreyi, toplumu ve insanların yaşam standartlarını geliştirmeyi ilke edinmiştir. Şirketin çevre politikasının esasları faaliyet raporunda ve internet sitemizde açıklanmıştır. Kocaeli ve İnönü fabrikaları için Çevresel Etki Değerlendirme Raporu mevcuttur. Ford Otosan’ın bütün işletmeleri ISO 14000 belgesine sahiptir. Çevreci uygulamalar ve çevreye uyum ile sürdürülebilirlik esas alınmaktadır. Şirketimizin dahil olduğu sosyal sorumluluk projeleri ve bu konuda yapılan çalışmalar Faaliyet Raporunun ilgili bölümünde ayrıca açıklanmaktadır. BÖLÜM IV - YÖNETİM KURULU 15. Yönetim Kurulunun Yapısı ve Oluşumu Yönetim Kurulu’nun listesi ve detay bilgiler aşağıdaki tabloda verilmiştir. Kurulun on iki üyesinden ikisi (Genel Müdür Haydar Yenigün ve Genel Müdür Başyardımcısı Grant E.Belanger) icracı üye olarak görev yapmaktadır ve Kurul üyelerinin özgeçmişleri Faaliyet Raporu’nda mevcuttur. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu YKÜ Adı Soyadı Y. Ali Koç Stephen T. Odell M. Rahmi Koç İcracı Olup Bağımsızlık Olmadığı Durumu Hayır Hayır Hayır Hayır Hayır Hayır Atanma Görev Tarihi Süresi 19.10.2012 5 Ay 19.10.2012 5 Ay 19.10.2012 5 Ay Bülent Bulgurlu O. Turgay Durak Hayır Hayır Hayır Hayır 19.10.2012 19.10.2012 5 Ay 5 Ay Mehmet Barmanbek John Fleming Hayır Hayır Evet Hayır 19.10.2012 19.10.2012 5 Ay 5 Ay Lyle A. Watters Jeffery C. Wood Hayır Hayır Hayır Hayır 19.10.2012 19.10.2012 5 Ay 5 Ay Günter Verheugen Haydar Yenigün Grant E. Belanger Hayır Evet Evet Evet Hayır Hayır 19.10.2012 19.10.2012 19.10.2012 5 Ay 5 Ay 5 Ay YK Komitelerindeki Görevleri Kurumsal Yönetim Komitesi Ücret Belirleme Komitesi Riskin Erken Saptanması Komitesi Ücret Belirleme Komitesi Riskin E. S. Kom. Baş. / Ücret B. Kom. Baş. / Denetim Kom. Baş. Kurumsal Yönetim Komitesi / Riskin Erken S. Kom. Kurumsal Yönetim Kom. Başkanı / Denetim Komitesi - Şirket Dışındaki Görevleri Koç Holding Ford Motor Company Koç Holding Koç Holding Koç Holding Ford Motor Company Ford Motor Company Ford Motor Company - Yönetim kurulu başkanı ve genel müdür görevleri ayrı kişiler tarafından yerine getirilmektedir. 1961 yılından beri Şirketimizin yönetim kurulunda görev almış ve 1972’den bu yana yönetim kurulu başkanı olarak görev yapmış olan Rahmi M.Koç, Yönetim Kurulu’muzun 10 Aralık 2012 tarihli toplantısında yönetim kurulu başkanlığı görevini bırakmış olup; Yönetim Kurulu’muz, Ali Y.Koç’u yönetim kurulu başkanı olarak seçmiştir. Yönetim kurulu üyelerinin şirket işleri için gereken zamanı ayırmalarına özen gösterilmekte olup, şirket dışında başka görev veya görevler almasına ilişkin bir sınırlandırma bulunmamaktadır. Özellikle bağımsız üyelerin iş deneyimleri ve sektörel tecrübelerinin yönetim kuruluna önemli katkısı dolayısıyla böyle bir sınırlandırmaya ihtiyaç duyulmamaktadır. Genel kurul öncesinde üyenin özgeçmişi ile birlikte, şirket dışında yürüttüğü görevler de pay sahiplerinin bilgisine sunulur. Yönetim Kurulu’nda kadın üye bulunmamaktadır. Şirketimizde Aday Gösterme Komitesi’nin görevleri 10/7/2012 tarihine kadar Denetimden Sorumlu Komite tarafından üstlenilmiş olup, 10/7/2012 tarihinden sonra ise bu görevleri Kurumsal Yönetim Komitesi yerine getirmektedir. Denetimden Sorumlu Komite’ye 2012 yılı için sunulan bağımsız üye adayı sayısı iki olup, bu kişilerin adaylık beyanları ve özgeçmişleri Denetimden Sorumlu Komite’nin 6/2/2012 tarihli, Yönetim Kurulu’nun 10/2/2012 tarihli toplantılarında değerlendirilerek tamamının bağımsız üye adayı olarak belirlenmelerine karar verilmiştir. Bağımsız yönetim kurulu üyelerinin tamamı bağımsızlık beyanlarını Denetimden Sorumlu Komite’ye sunmuş olup, 2012 yılı faaliyet dönemi itibariyle bağımsızlığı ortadan kaldıran bir durum ortaya çıkmamıştır. 16. Yönetim Kurulunun Faaliyet Esasları Yönetim Kurulu’nun faaliyet esasları Ana Sözleşme’nin 8,9,10 ve 11. maddelerinde sayılmıştır. Özetle, Yönetim Kurulu, Türk Ticaret Kanunu ve Ana Sözleşme hükümleri uyarınca mutlaka Genel Kurul kararı alınmasını gerektiren işlemler dışında kalan tüm kararları almaya yetkilidir. Yönetim Kurulu yılda en az üç veya dört kez bütün üyelerin katılımıyla düzenli toplantı yapmaktadır. Bu toplantılarda Şirketin bütün faaliyetleri gözden geçirilmekte ve önemli konularda karar alınmaktadır. Söz konusu düzenli toplantılara ilave olarak, gerekli görülen hallerde özel konulara ilişkin karar almak üzere, Yönetim Kurulu salt çoğunluğu sağlayacak üye sayısı ile toplanmakta veya Türk Ticaret Kanunu’nun 390/4 maddesi uyarınca fiilen toplantı yapmadan karar alabilmektedir. Ana Sözleşme gereği; kararlarda toplantıda bulunan B Grubunu temsil eden üyelerin çoğunluğu ile toplantıda bulunan C Grubunu temsil eden üyelerin çoğunluğunun olumlu oyu şarttır. 2012 takvim yılında toplam 33 Yönetim Kurulu kararı alınmıştır, toplantı yapılmaksızın alınan karar sayısı beştir. Düzenli toplantıların gündemi Yönetim Kurulu sekreteryası tarafından daha önce alınan kararlar ve karar alınmasını gerektiren konular göz önünde tutularak ve üyelere danışılarak hazırlanmaktadır. Diğer toplantıların gündemini ise, yasal zorunluluklar nedeniyle karar alınmasını gerektiren hususlar belirlemektedir. Yönetim Kurulu’nun sekreterya görevi Mali İşlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı (CFO) tarafından yürütülmektedir. Son yıllarda yapılan toplantılarda hiçbir üye alınan kararlara muhalif kalmadığından, tutanaklarda bu yönde bir bilgi yer almamış ve denetçilere de iletilmemiştir. 71 2012 yılı içinde tüm ilişkili taraf işlemleri ve işlem esasları yönetim kuruluna sunulmuştur. Sözkonusu işlemlerin koşullarında bir değişiklik olması halinde veya yönetim kurulu kararı tarihinden sonra gerçekleşecek ilişkili taraf işlemlerinden tek seferde tutarı 2 milyon ABD Dolarını aşanlar ile, yaygın ve süreklilik arz eden işlemlerde bir hesap dönemi içinde tutarı 2 milyon ABD Dolarına ulaşacak olanların, yönetim kurulu onayına getirilmesine ve bu limitlerin altında kalan tüm ilişkili taraf işlemlerinin Şirket imza sirkülerindeki yetkilendirmeler çerçevesinde, Şirket yönetimi tarafından alınacak kararlar ile uygulanmasına bağımsız yönetim kurulu üyelerimizin tamamının onayı ile karar verilmiştir. 2012 yılı içinde bağımsız üyeler onaylamadığı için genel kurul onayına sunulması gereken herhangi bir ilişkili taraf işlemi veya önemli nitelikte işlem gerçekleşmemiştir. 17. Yönetim Kurulunda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı Denetimden Sorumlu Komite, Mehmet Barmanbek ve Günter Verheugen’den oluşmaktadır ve Yönetim Kurulu’nun düzenli toplantılarından önce toplanmaktadır. Üçer aylık dönemler itibariyle hazırlanan finansal raporları inceleyerek, yönetim kuruluna görüşünü bildirmektedir. Komitenin çalışma esasları yazılı olarak belirlenmiştir. Şirketin mali durumu, bağımsız denetim ve iç kontrol mekanizmalarına ilişkin ayrıntılı verilerin gözden geçirilmesi, izlenmesi ve bu konularla ilgili görüş ve karar taslaklarının Yönetim Kurulu’na sunulması Denetimden Sorumlu Komite’nin görevleri arasındadır. Yönetim Kurulu’muzun 10 Temmuz 2012 tarih ve 2012/18 sayılı kararı ile, Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri:IV, No:56 Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliği (kısaca “Tebliğ”) ve Türk Ticaret Kanunu’nda yer alan hükümler çerçevesinde, yeni komiteler kurulmuş ve çalışma esasları belirlenmiştir. Şirketimizin kurumsal yönetim uygulamalarının geliştirilmesi amacıyla Yönetim Kurulu’na tavsiyede bulunmak üzere bir Kurumsal Yönetim Komitesi kurulmasına ve Tebliğ’de açıklanan Aday Gösterme Komitesi görevinin de Kurumsal Yönetim Komitesi tarafından yerine getirilmesine, Kurumsal Yönetim Komitesi’nin üç üyeden oluşmasına, Komite Başkanlığı’na Sn. Günter Verheugen ve Komite Üyeliklerine Sn. Yıldırım Ali Koç ve Sn. Lyle Alexander Watters’ın seçilmesine karar verilmiştir. Şirketimizin karşılaşabileceği risklerin erken saptanması ve etkin bir risk yönetim sisteminin oluşturulması amacıyla Yönetim Kurulu’na tavsiyede bulunmak üzere bir Riskin Erken Saptanması ve Yönetimi Komitesi kurulmasına ve üç üyeden oluşmasına, Komite Başkanlığı’na Sn. Mehmet Barmanbek ve Komite Üyeliklerine Sn. Bülent Bulgurlu ve Sn. Lyle Alexander Watters’ın seçilmesine karar verilmiştir. Yönetim Kurulu üyeleri ve üst düzey yöneticilere ödenecek ücretlerin belirlenmesi amacıyla Yönetim Kurulu’na tavsiye ve önerilerde bulunmak üzere bir Ücret Komitesi kurulmasına ve üç üyeden oluşmasına, Komite Başkanlığı’na Sn. Mehmet Barmanbek ve Komite Üyeliklerine Sn. Osman Turgay Durak ve ve Sn. Stephen Terrence Odell’in seçilmesine karar verilmiştir. Kurulan komitelerin görev alanları, çalışma esasları ve hangi üyelerden oluştuğu hususları Şirketimiz internet sitesinde duyuru yapılarak kamuya açıklanmıştır. İcracı Yönetim Kurulu Üyeleri yukarıda belirtilen komitelerde görev almamıştır. 18. Risk Yönetim ve İç Kontrol Mekanizması Ford Otosan’ın risk yönetiminde temel hedefleri, her alandaki potansiyel riskleri önceden öngörebilmek, yönetmek, izlemek, risk ve kriz yönetimi açısından gerekli aksiyon planlarını önceden oluşturmaktır. Şirket’in Yönetim Kurulu, Riskin Erken Saptanması ve Yönetimi Komitesi, Denetimden Sorumlu Komitesi ve Üst Yönetimi riskler konusunda düzenli bir şekilde bilgilendirilmektedir. Oluşturulan Risk Yönetim ve İç Kontrol sistemleriyle ilgili ayrıntılı açıklamalar Faaliyet Raporu’nun “Risk Yönetimi” kısmında yer almaktadır. 19. Şirketin Stratejik Hedefleri Yönetim Kurulu Faaliyet Esasları kısmında belirtildiği usulde oluşturulan ve onaylanan Stratejik Hedeflerin ulaşma derecesi, faaliyetler ve geçmiş performansın gözden geçiriliş şekli Faaliyet Raporu’nun ilgili bölümleri ve internet sitesi aracılığıyla kamuya açıklanmaktadır. 20. Mali Haklar Yönetim kurulu üyelerine ve üst düzey yöneticilere sağlanan her türlü hak, menfaat ve ücret ile bunların belirlenmesinde kullanılan kriterler ve ücretlendirme esaslarını içeren Şirketimizin “Yönetim Kurulu Üyeleri ve Üst Düzey Yöneticiler için Ücret Politikası” 20 Mart 2012 tarihli olağan genel kurulumuzdan üç hafta önce yayınlanan “Bilgilendirme Dokümanı” aracılığı ile internet sitemizde ortaklarımızın incelemesine sunulmuş ve genel kurulu takiben uygulamaya alınmıştır. Yönetim Kurulu Üyeleri ve Üst Düzey Yöneticiler için Ücret Politikası çerçevesinde yapılan ödemeler toplamı her yıl Kurumsal Yönetim Komitesi ve yönetim kurulu tarafından değerlendirilmektedir. Finansal tablo dipnotlarımızda Yönetim Kurulu Üyeleri ve üst düzey yöneticilere yapılan ödemeler genel uygulamalara paralel olarak toplu olarak kamuya açıklanmaktadır. Yönetim Kurulu üyelerimize veya yöneticilerimize Şirket tarafından borç verilmesi, kredi kullandırılması, lehlerine teminat verilmesi gibi çıkar çatışmasına yol açacak işlemler söz konusu değildir. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 73 Risk Yönetimi ve Risk Yönetim Komitesi Çalışmaları a. Risk Yönetimi Ford Otosan’ın risk yönetiminde temel hedefleri, her alandaki potansiyel riskleri önceden öngörebilmek, yönetmek, izlemek, risk ve kriz yönetimi açısından gerekli aksiyon planlarını önceden oluşturmaktır. Şirket’in Yönetim Kurulu, Riskin Erken Saptanması ve Yönetimi Komitesi, Denetimden Sorumlu Komitesi ve Üst Yönetimi riskler konusunda düzenli bir şekilde bilgilendirilmektedir. Operasyonel Riskler: Risk Yönetimi kapsamında 1 Eylül 2012’de Ford Otosan’da Finansman Departmanı bünyesinde Risk Yönetimi Müdür Yardımcılığı kurulmuştur. Bu departman Ekim 2012 tarihinde Şirketimizde bölümler arası çalışan Risk Yönetimi Ekibi (ERM ekibi) oluşumuna liderlik etmiştir. Bu ekip ayda iki kez yapılan toplantılarla Ford Otosan’ın finansal, operasyonel, stratejik ve yasal risklerini belirlemekte, riskleri ölçülebilir hale getirmekte, bu riskleri önceliklendirmekte ve risklerin yönetilmesi için gerekli aksiyon planlarını oluşturmaktadır. Risk ölçümü için “Etki ve Olasılık Tablosu”; etki analizi için ise “Etki Şiddeti Sınıflandırma Tablosu” kullanılmaktadır. Risk Yönetimi Müdür Yardımcılığı, yapılan çalışmaların Ford Otosan üst yönetimine ve “Riskin Erken Saptanması ve Yönetimi Komite”sine raporlanmasından sorumludur. Operasyonel süreçleri ilgilendiren bir diğer temel risk yönetim aracı da “İş Sürekliliği ve Felaket Kurtarma Planı”dır. Bu plan çerçevesinde tüm kritik iş süreçlerinin iş kesintisine neden olabilecek olaylar sonrasında ne şekilde tekrar işleyiş kazanacağı tanımlanmıştır. Planlar yıllık olarak gözden geçirilmekte ve tatbikatlarla test edilmektedir. Ayrıca Şirket’in fiziki durumunu etkileyebilecek patlama, doğal afet gibi durumlarda uygulanması gereken adımları tarifleyen acil durum eylem planları da belirlenmiş olup düzenli eğitim ve testlerle işlerliği garanti altında tutulmaktadır. Şirket risk yönetimini dört ana başlıkta takip etmektedir. Finansal Riskler: Kredi Riski: Yurt içi araç ve yedek parça satışı nedeniyle oluşan bayi alacaklarında uygulanan Doğrudan Borçlanma Sistemi, alacakları risksiz olarak teminat altına almada etkili bir yöntemdir. Yurt dışı satışların önemli kısmı Ford Motor Company ve iştiraklerine yapılmaktadır ve bu kapsamdaki alacaklar için uygulanan vade 14 gündür. Ford Motor Company harici yapılan yurt dışı satışların tahsilatı ise akreditif, teminat mektubu ya da peşin ödeme yöntemleri ile garanti altına alınmaktadır. Likidite Riski: 2013 yılı başında yapılan değişiklikle, Ford Otosan yönetimi likidite riskini yönetmek için elinde toplam 21 günlük nakit çıkışını karşılayacak miktarda nakit, kredi taahhüdü ve faktoring kapasitesi tutmaktadır. Bu kapsamda Şirket’in bankalarla yapılmış olan, ihtiyacı olduğu anda kullanabileceği 80 Milyon Avro tutarında kredi taahhüt anlaşması ve 140 Milyon TL tutarında faktoring anlaşması bulunmaktadır. 31/12/2012 itibarıyla net kredi borcu 958 Milyon TL’dir. Faiz Riski: Faiz oranına duyarlı varlık ve yükümlülüklerin yeniden fiyatlandırmaya kalan sürelerinin dengelenmesi suretiyle oluşan doğal tedbirlerle yönetilmesi esas olup, faiz doğuran varlıklar kısa vadeli yatırım araçlarında değerlendirilmektedir. Politika gereği uzun vadeli kredilerde sabit/değişken faiz oranının %50 / %50 olması hedeflenmektedir. Kur Riski: Bilançoda doğal hedge sonrası (yatırım kredilerinin yabancı para yükümlülüklerinden ayrıştırılması) döviz pozisyonunun özsermayeye oranının %10 bandında kalma politikası benimsenmiştir. Bu şekilde bakıldığında 31/12/2012 itibariyla net döviz pozisyonu 300 Milyon TL artıdır. 2012 yılında toplam ihracat tutarı 5.936 Milyon TL, ithalat tutarı ise 5.079 Milyon TL olmuştur. Sermaye Riski: Sermayeyi yönetirken Ford Otosan’ın hedefleri, ortaklarına azami getiri, diğer hissedarlara en üst seviyede fayda sağlamak, sermaye maliyetini azaltmak amacıyla en uygun sermaye yapısını sürdürmek ve bu kapsamda Şirket’in faaliyetlerinin devamını sağlayabilmektir. Şirket 2013 yılı başından itibaren sermaye yapısını “toplam finansal borç/maddi öz varlık” oranını kullanarak izlemekte ve bu oranın 0,80’i geçmemesi hedeflenmektedir. Şirketin borçluluk ve sermayesi ile ilgili açıklamalar faaliyet raporunun ilgili bölümlerinde detaylı olarak verilmiştir. Ford Otosan, operasyonel risk potansiyeline sahip kalite, verimlilik, çalışan, müşteri memnuniyeti, bilgi güvenliği, fiyatlama gibi iş süreçlerini çok sayıda gösterge değer aracılığıyla izlemekte ve belirlenen hedeflere göre yönetmektedir. Stratejik Riskler: Ford Otosan, iş portföyünün gelecekteki sürekliliğini sağlamak için proje geliştirme çalışmalarını düzenli olarak gerçekleştirmekte ve Yönetim Kurulu’nun periyodik değerlendirmesine sunmaktadır. Şirket her sene yenilenen uzun vadeli planlarla, iş modeline ilişkin risk ve fırsatları gözden geçirir. Yasal Riskler: Şirket Hukuk Müşavirliği mevzuatta meydana gelen değişiklikleri düzenli olarak izlemekte ve yasal risklerin ortaya çıkmasını engellemek üzere gerekli bilgilendirme, eğitim ve uyum programı faaliyetlerini yürütmektedir. Şirketin karşı karşıya olduğu önemli nitelikteki uyuşmazlıklar ve çalışma yapılmasını gerektiren hukuki gelişmeler “Denetimden Sorumlu Komite” ile “Riskin Erken Saptanması ve Yönetimi Komitesine” raporlanmakta, aksiyon planları belirlenmekte ve takip edilmektedir. b. Risk Yönetim Komitesi Çalışmaları Ford Otosan A.Ş.’nin 10 Temmuz 2012 tarihli yönetim kurulu toplantısında 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 378’nci maddesine uyum ve yönetim kurulu bünyesindeki komitelerin etkin çalışmasını sağlamak amacıyla, şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşürebilecek risklerin erken teşhisi, tespit edilen risklerle ilgili gerekli önlemlerin uygulanması ve riskin yönetilmesi amacıyla çalışmalar yapmak üzere Risk Yönetimi Komitesi’nin kurulmasına ve Başkanlığına bağımsız yönetim kurulu üyesi Mehmet Barmanbek’in, üyeliğine yönetim kurulu üyesi Bülent Bulgurlu ve Lyle Alexander Watters’ın getirilmesine karar verilmiştir. Komite, kuruluşundan sonra iki toplantı gerçekleştirmiş, Ford Otosan Risk Yönetim Sistemini değerlendirerek, risk raporlaması esaslarını belirlemiştir. Belirlenen esaslara uygun şekilde raporlama çalışmaları ve komite değerlendirmeleri periyodik olarak yönetim kurulunun bilgisine sunulmaktadır. c. İç Kontrol Sistemi ve İç Denetim Ford Otosan her yıl tüm şirket operasyonlarını içeren bir dahili kontrol planı uygulamaktadır. Bu yapı ile yıllık 3000’inin üstünde kontrol noktası test edilmekte ve şirket operasyonlarının doğruluğuna ilişkin yönetim kurulu ve ortaklara güvence oluşturulması hedeflenmektedir. Şirket yönetim kurulunun bir alt komitesi olan denetim kurulu; tüm iç kontrol ve iç denetim faaliyetlerini periyodik olarak izlemektedir. Denetimden Sorumlu Komite, Yönetim Kuruluna gereken tavsiyeleri iletmekte ve finansal raporların uygunluğu konusunda görüş vermektedir. Şirket içerisinde her yıl; ana ortaklar olan Koç Holding, Ford Motor Company ve şirket iç denetim organizasyonu tarafından gerçekleştirilen incelemeler yapılmaktadır. Bunlara ilaveten maliye bakanlığı, gümrük genel müdürlüğü gibi çeşitli kamu kurumlarından zaman zaman inceleme için bilgi talebi gelmektedir. Bu çalışmalara ait rapor ve varsa sonuçlar bağımsız yönetim kurulu üyelerinden teşkil olmuş Denetimden Sorumlu Komite’ye raporlanmaktadır. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 75 Hukuki Açıklamalar a. Sermaye: Vergi mevzuatına göre 160.576.630 TL olağanüstü yedek akçelerden, 52.836.811 TL geçmiş yıl karlarından ve 14.678.059 TL iştirak satış kazançlarından oluşan diğer kar yedeklerinden karşılanmak üzere 228.091.500 TL’nin ortaklara temettü olarak nakden dağıtılmasına ve Türk Ticaret Kanunu’nun 519. maddesi uyarınca tamamı olağanüstü yedeklerden karşılanmak üzere 22.809.150 TL ikinci tertip yasal yedek akçe ayrılmasına; SPK düzenlemelerine göre hazırlanan finansal tablolar uyarınca nakden dağıtılacak 228.091.500 TL’nin 213.413.441 TL’lik kısmının olağanüstü yedeklerden ve 14.678.059 TL’lik kısmının iştirak satış kazançlarından oluşan diğer kar yedeklerinden karşılanmasına, 22.809.150 TL ikinci tertip yasal yedek akçenin ise olağanüstü yedeklerden karşılanmasına karar verildi. Ödenmiş / Çıkarılmış Sermaye: 350.910.000 TL Kayıtlı Sermaye Tavanı: 500.000.000 TL b. Ortaklık Yapısı Ortağın Ticaret Unvanı Pay Nama / Nominal Grubu Hamiline Değeri (TL) Toplam Sermayedeki (TL) Payı (%) Ford Motor Company C Nama 0,01 143.997.036,76 41,0353 Koç Holding A.Ş. Diğer (Halka Açık) Vehbi Koç Vakfı Koç Holding Emekli Yardım Sandığı Vakfı Temel Ticaret A.Ş. Toplam B A A Nama Nama Nama 0,01 0,01 0,01 134.953.357,14 62.915.926,49 3.428.592,30 38,4581 17,9294 0,9770 A A Nama Nama 0,01 0,01 3.259.202,32 2.355.885 350.910.000 0,9288 0,6714 100 Borsada İmtiyaz işlem görüp Türü görmediği Yönetim imtiyazlı Görmüyor Yönetim imtiyazlı Görmüyor Görüyor Görmüyor - Görmüyor Görmüyor Hisse Senedi Kote Edildiği / İşlem Görmeye Başladığı Tarih İlgili Piyasanın / Borsanın Bulunduğu Ülke 13.01.1986 Türkiye İlgili Piyasanın / Borsanın İsmi İMKB Hisse Senetleri Piyasası Temettü dağıtımının kaydileştirme düzenlemeleri çerçevesinde, Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. tarafından belirlenen esaslara göre 31 Ekim 2012 tarihinden itibaren yapılmasına karar verildi ve gerçekleştirildi. Türk Ticaret Kanunu’nun 363. maddesine göre yıl içinde Yönetim Kurulu üyeliklerinde yapılan değişiklikler onaylandı. e. Yıl içindeki organizasyonel değişiklikler Merhum Nuri Kamil Otay’ın vefatı ile boşalan Yönetim Kurulu üyeliğine, Koç Holding A.Ş.’nin önerisi üzerine, Yönetim Kurulu’nun kalan süresi içinde B Grubu Hisseleri temsilen görev yapmak üzere, Sn. Haydar Yenigün atanmıştır. c. Hisse Bilgileri Kote Edilen / İşlem Gören Sermaye Piyasası Aracının Türü Vergi mevzuatı uyarınca yapılan hesaplamalara göre, dağıtılacak topplam 228.091.500 TL temettünün 1 TL nominal değerli hisse için brüt 65,0000 Kr, net 57,2693 Kr olarak ödenmesine karar verildi. Piyasanın / Borsanın İlgili Pazarı Ulusal Pazar İMKB TÜM / İMKB 50 / İMKB Kocaeli / İMKB METAL EŞYA, MAKİNA / İMKB SINAİ / İMKB TEMETTÜ / İMKB TEMETTÜ 25 / İMKB ULUSAL / İMKB 100 / İMKB 100-30 endekslerine dahildir. d. Yıl içinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı Bilgileri Şirketimizin Ortaklar Olağanüstü Genel Kurul Toplantısı 19 Ekim 2012 günü saat 10:00’da Akpınar Mah. Hasan Basri Cad. No:2 Sancaktepe/İstanbul adresindeki Şirket merkezinde yapılmış ve özet olarak aşağıdaki kararlar alınmıştır: Genel Müdür Yardımcısı - Kocaeli Fabrika Müdürü Sayın Haydar Yenigün, 15 Şubat 2012 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, merhum Nuri Kamil Otay’ın yerine Genel Müdür olarak atanmıştır. Şirketimizde Kocaeli Fabrikası Müdür Yardımcısı olarak görev yapmakta olan Sayın Mehmet Candan Günel, Yönetim Kurulu’nun 8 Mart 2012 tarihli kararıyla, Sayın Haydar Yenigün’ün Genel Müdür olarak atanmasıyla boşalan Genel Müdür Yardımcısı - Kocaeli Fabrikası Müdürü görevine atanmıştır. Yönetim Kurulu’muzun 4 Haziran 2012 tarihli toplantısında, Ford Motor Company’deki görevinden ayrılan Sn. Michael Robert Flewitt, Yönetim Kurulu Üyeliği’nden istifa etmiştir. Ford Motor Company’nin önerisi üzerine Yönetim Kurulu Üyeliğine Sn. Jeffery Carter Wood atanmıştır. Bu atama 19 Ekim 2012 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısında onaylanmıştır. 1961 yılından beri şirketimizin Yönetim Kurulu’nda görev almış ve 1972’den bu yana Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapmış olan Sayın Rahmi M.Koç, Yönetim Kurulu’muzun 10 Aralık 2012 tarihli toplantısında Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini bırakmış olup; Yönetim Kurulumuz, Sayın Ali Y.Koç’u Yönetim Kurulu Başkanı olarak seçmiştir. Sayın Rahmi M.Koç, Ford Otomotiv Sanayi Anonim Şirketi Yönetim Kurulu Üyeliği görevini sürdürecektir. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 2012 Yılı Bağlı Şirket Raporu Denetçi Raporu 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 199’uncu maddesi uyarınca, Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. Yönetim Kurulu, faaliyet yılının ilk üç ayı içinde, geçmiş faaliyet yılında şirketin hâkim ortağı ve hakim ortağına bağlı şirketlerle ilişkileri hakkında bir rapor düzenlemek ve bu raporun sonuç kısmına faaliyet raporunda yer vermekle yükümlüdür. Ford Otomotiv Sanayi A.Ş.’nin ilişkili taraflarla yapmış olduğu işlemler hakkında gerekli açıklamalar 26 nolu finansal rapor dipnotunda yer almaktadır. Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. Genel Kurulu’na Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. Yönetim Kurulu tarafından hazırlanan 27 Şubat 2013 tarihli Rapor’da “Ford Otomotiv Sanayi A.Ş.’nin hakim ortakları ve hakim ortaklarının bağlı ortaklıkları ile 2012 yılı içinde yapmış olduğu tüm işlemlerde, işlemin yapıldığı veya önlemin alındığı veya alınmasından kaçınıldığı anda tarafımızca bilinen hal ve şartlara göre, her bir işlemde uygun bir karşı edim sağlandığı ve şirketi zarara uğratabilecek alınan veya alınmasından kaçınılan herhangi bir önlem bulunmadığı ve bu çerçevede denkleştirmeyi gerektirecek herhangi bir işlem veya önlemin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. ” denilmektedir. 1. Türk Ticaret Kanunu ve ilgili mevzuat gereğince; Yönetim Kurulu ve Üst Düzey Yöneticiler İçin Ücret Politikası c. Şirket yönetimi ile ilgili alınan kararların usulüne uygun şekilde tutulan karar defterine geçirildiği, görülmüştür. Bu politika dokümanı, SPK düzenlemeleri kapsamında idari sorumluluğu bulunanlar kapsamındaki yönetim kurulu üyelerimiz ve üst düzey yöneticilerimizin ücretlendirme sistem ve uygulamalarını tanımlamaktadır. Yönetim kurulu üyeleri için ödenecek sabit ücretler, ortaklarımızın önerisi üzerine Genel Kurul kararı alınmak suretiyle her yıl olağan genel kurul toplantısında belirlenir. İcrada bulunan yönetim kurulu üyelerine, aşağıda detayları açıklanan üst düzey yöneticiler için belirlenen politika kapsamında ödeme yapılır. Bağımsız yönetim kurulu üyelerinin ücretlendirmesinde hisse senedi opsiyonları veya şirketin performansına dayalı ödeme planları kullanılmaz. Yönetim kurulu üyelerine atanma ve ayrılma tarihleri itibariyle görevde bulundukları süre dikkate alınarak kıst esasına göre ödeme yapılır. Yönetim kurulu üyelerinin şirkete sağladığı katkılar dolayısıyla katlandığı giderler (ulaşım, telefon, sigorta vb. giderleri) şirket tarafından karşılanabilir. Şirketin 2012 yılı hesap dönemi ile ilgili denetim çalışmalarımızın sonuçları aşağıda görüşlerinize sunulmuştur. a. Tutulması zorunlu defter ve kayıtların kanunların icaplarına uygun bir şekilde tutulduğu, b. Kayıtları tevsik edici belgelerin muntazam bir şekilde muhafaza edildiği, ve 2. Bu çerçevede, Şirketin hal ve durumu dikkate alındığında, görüşümüze göre Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri: XI, No:29 sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümlerine ve bu tebliğe açıklama getiren duyurularına uygun olarak hazırlanan ekli 01.01.2012 - 31.12.2012 tarihi itibariyle düzenlenmiş finansal tablolar, Şirketin anılan tarihteki finansal durumu ile anılan döneme ait faaliyet sonuçlarını doğru bir biçimde yansıtmaktadır. Netice olarak, Yönetim Kurulu tarafından hazırlanan raporda özetlenen şirket çalışmaları, Sermaye Piyasası Mevzuatı’na uygun olarak düzenlenen finansal tablolar ile Yönetim Kurulu’nun dönem neticesi ile ilgili önerilerinin tasvibini ve Yönetim Kurulu’nun aklanması hususunu Genel Kurul’un görüşlerine sunarız. İstanbul, 27/02/2013 Saygılarımızla, Üst Düzey Yönetici ücretleri ise sabit ve performansa dayalı olmak üzere iki bileşenden oluşmaktadır. Üst düzey yönetici sabit ücretleri, piyasadaki makroekonomik veriler, piyasada geçerli olan ücret politikaları, şirketin büyüklüğü ve uzun vadeli hedefleri ve kişilerin pozisyonları da dikkate alınarak uluslararası standartlar ve yasal yükümlülüklere uygun olarak belirlenir. MEHMET APAK Üst düzey yönetici primleri ise prim bazı, şirket performansı ve bireysel performansa göre hesaplanmaktadır. Kriterler ile ilgili bilgiler aşağıda özetlenmiştir: Prim Bazı: Prim Bazları her yıl başında güncellenmekte olup, yöneticilerin pozisyonlarının iş büyüklüğüne gore değişkenlik göstermektedir. Prim bazları güncellenirken piyasadaki üst yönetim prim politikaları göz önünde bulundurulur. Şirket Performansı: Şirket performansı, her yıl başında şirkete verilen finansal ve operasyonel (pazar payı, ihracat, yurtdışı faaliyetler, verimlilik vb.) hedeflerin dönem sonunda ölçülmesi ile elde edilmektedir. Şirket hedefleri belirlenirken, başarının sürdürülebilir olması, önceki yıllara gore iyileştirmeler içermesi önemle dikkate alınan prensiplerdir. Bireysel Performans: Bireysel performansın belirlenmesinde, şirket hedefleri ile birlikte, çalışan, müşteri, süreç, teknoloji ve uzun vadeli strateji ile ilgili hedefler dikkate alınmaktadır. Bireysel performansın ölçülmesinde, şirket performansı ile paralel şekilde, uzun vadeli sürdürülebilir iyileştirme prensibi gözetilmektedir. Yukarıdaki esaslara göre belirlenen ve yıl içinde Üst Düzey Yönetici ve Yönetim Kurulu Üyelerine ödenen toplam miktarlar, izleyen genel kurul toplantısında mevzuata uygun olarak ortakların bilgisine sunulur. 77 MUSTAFA BİLGÜTAY YAŞAR Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 Tarihi İtibarıyla Finansal Tablolar ve Dipnotlar 79 Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 81 Güney Bağımsız Denetim SMMM A.Ş. Büyükdere Cad. Beytem Plaza No:22 K:9-10, 34381 - Şişli İstanbul - Turkey Tel: +90 212 315 30 00 Fax: +90 212 230 82 91 www.ey.com Bağımsız denetim raporu Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. Yönetim Kurulu’na: İçindekiler Giriş Bağımsız Denetim Raporu Bilançolar Gelir Tabloları Kapsamlı Gelir Tabloları Özkaynak Değişim Tabloları Nakit Akım Tabloları Finansal Tablolara İlişkin Açıklayıcı Dipnotlar 81 82 84 85 86 87 88 Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. (“Şirket”)’nin 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle hazırlanan ve ekte yer alan bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait gelir tablosunu, kapsamlı gelir tablosunu, özkaynak değişim tablosunu ve nakit akım tablosunu, önemli muhasebe politikalarının özetini ve dipnotları denetlemiş bulunuyoruz. Finansal tablolarla ilgili olarak şirket yönetiminin sorumluluğu Şirket yönetimi finansal tabloların Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)’nca yayımlanan finansal raporlama standartlarına göre hazırlanması ve dürüst bir şekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, finansal tabloların hata veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanarak, gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasını, uygulanmasını ve devam ettirilmesini, koşulların gerektirdiği muhasebe tahminlerinin yapılmasını ve uygun muhasebe politikalarının seçilmesini içermektedir. Bağımsız denetim kuruluşunun sorumluluğu Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, SPK tarafından yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetimimiz, finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, finansal tabloların hata veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, Şirket’in iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, Şirket yönetimi tarafından hazırlanan finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca Şirket yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir. Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. Görüş Görüşümüze göre, ilişikteki finansal tablolar Ford Otomotiv Sanayi A.Ş.’nin 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait finansal performansını ve nakit akımlarını, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartları çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır. Güney Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi A member firm of Ernst & Young Global Limited Ferzan Ülgen, SMMM Sorumlu Ortak, Başdenetçi 26 Şubat 2013 İstanbul, Türkiye Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait bilançolar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait bilançolar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Cari dönem bağımsız denetimden geçmiş 31 Aralık 2012 Geçmiş dönem bağımsız denetimden geçmiş 31 Aralık 2011 2.438.262.072 3.089.000.716 4 301.518.353 808.849.078 26 7 8 9 16 752.478.555 478.607.642 4.552.464 726.816.032 174.289.026 877.374.203 521.587.032 4.346.575 724.972.219 151.871.609 2.208.855.227 1.332.458.953 537.623 5.961.405 1.739.343.486 55.475.988 83.167.885 324.368.840 474.645 3.458.740 1.108.089.000 28.777.170 191.659.398 4.647.117.299 4.421.459.669 Dipnotlar Varlıklar Dönen varlıklar Nakit ve nakit benzerleri Ticari alacaklar - İlişkili taraflardan ticari alacaklar - Diğer ticari alacaklar Diğer alacaklar Stoklar Diğer dönen varlıklar Toplam varlıklar Dipnotlar Cari dönem bağımsız denetimden geçmiş 31 Aralık 2012 Geçmiş dönem bağımsız denetimden geçmiş 31 Aralık 2011 Kaynaklar Duran varlıklar Ticari alacaklar Finansal yatırımlar Maddi duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar Ertelenmiş vergi varlığı Diğer duran varlıklar 83 7 5 10 11 24 16 Finansal tablolar yayımlanmak üzere Yönetim Kurulu’nun 26 Şubat 2013 tarihli toplantısında onaylanmış ve Yönetim Kurulu adına Oğuz Toprakoğlu, Genel Müdür Yardımcısı - Mali İşler (CFO) ve Devrim Kılıçoğlu, Finans ve Muhasebe Direktörü tarafından imzalanmıştır. Kısa vadeli yükümlülükler Finansal borçlar Ticari borçlar - İlişkili taraflara ticari borçlar - Diğer ticari borçlar Diğer borçlar - İlişkili taraflara diğer borçlar - Diğer borçlar Dönem kârı vergi yükümlülüğü Borç karşılıkları 1.652.686.554 1.730.705.260 6 363.516.248 226.836.996 26 7 292.778.669 807.166.340 340.785.262 900.664.471 26 8 24 13 1.449.061 139.020.033 7.741.631 41.014.572 16.468.196 150.137.511 56.963.729 38.849.095 Uzun vadeli yükümlülükler 998.765.910 792.535.926 6 15 24 13 28 896.037.316 72.876.906 28.167.783 1.683.905 650.052.940 55.081.174 40.304.565 46.672.397 424.850 Özkaynaklar 17 1.995.664.835 1.898.218.483 Ana ortaklığa ait özkaynaklar 17 1.995.664.835 1.898.218.483 350.910.000 27.920.283 8.252 4.712.623 (1.298.245) 432.432.060 505.957.103 675.022.759 350.910.000 27.920.283 8.252 2.335.091 (345.806) 390.964.519 464.337.418 662.088.726 4.647.117.299 4.421.459.669 Finansal borçlar Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar Ertelenmiş vergi yükümlülüğü Borç karşılıkları Türev finansal araçlar Ödenmiş sermaye Sermaye düzeltmesi farkları Hisse senedi ihraç primleri Değer artış fonları Nakit akış riskinden korunma fonu Kârdan ayrılmış kısıtlanmış yedekler Geçmiş yıllar kârları Net dönem kârı Toplam kaynaklar Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait gelir tablosu 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait kapsamlı gelir tablosu (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Dipnotlar Sürdürülen faaliyetler Satış gelirleri Satışların maliyeti 18 18 Brüt kâr Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri Genel yönetim giderleri Araştırma ve geliştirme giderleri Diğer faaliyet gelirleri Diğer faaliyet giderleri 19 19 19 21 21 Faaliyet kârı Finansal gelirler Finansal giderler 22 23 (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Cari dönem denetimden geçmiş 31 Aralık 2012 Geçmiş dönem denetimden geçmiş 31 Aralık 2011 9.767.937.257 (8.693.361.846) 10.445.022.950 (9.243.511.780) 1.074.575.411 1.201.511.170 (231.097.209) (120.582.112) (112.084.954) 47.403.306 (3.673.749) (255.169.985) (112.904.465) (106.886.110) 49.151.689 (46.450.461) 654.540.693 729.251.838 211.652.109 (224.610.244) 286.253.021 (215.432.140) Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi kârı 641.582.558 800.072.719 Sürdürülen faaliyetler vergi geliri / (gideri) - Cari vergi gideri - Ertelenmiş vergi geliri 33.440.201 (89.919.272) 123.359.473 (137.983.993) (168.782.079) 30.798.086 675.022.759 662.088.726 1,92 1,89 24 24 Net dönem kârı Nominal değeri 1 Kr olan hisse başına kazanç İlişikteki dipnotlar finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur. 25 85 Net dönem kârı 675.022.759 662.088.726 Diğer kapsamlı gelir Finansal varlıklar değer artış fonundaki değişim ertelenmiş vergi etkisi netlenmiş olarak 17 2.377.532 427.422 Nakit akım koruması ile ilgili birikmiş (zarar) ertelenmiş vergi etkisi netlenmiş olarak 17 (952.439) (345.806) 1.425.093 81.616 676.447.852 662.170.342 Diğer kapsamlı gelir (vergi sonrası) Toplam kapsamlı gelir İlişikteki dipnotlar finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur. 4.712.623 (1.298.245) 432.432.060 1.180.979.862 1.995.664.835 87 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait nakit akım tablosu (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Dipnotlar Cari dönem denetimden geçmiş 31 Aralık 2012 Geçmiş dönem denetimden geçmiş 31 Aralık 2011 641.582.558 800.072.719 Faaliyetlerden doğan nakit akımları: Vergi öncesi net dönem kârı İşletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit tutarının net kâr ile mutabakatını sağlayan düzeltmeler: Amortisman İtfa ve tükenme payları Kıdem tazminatı karşılığı Garanti giderleri karşılığı Faiz geliri Faiz gideri Kredi kur farkı (geliri) / gideri Konusu kalmayan karşılıklar Sabit kıymet net satış (kârı) / zararı Temettü geliri Türev enstrümanların gerçekleşmemiş tutarı Şüpheli alacak karşılığındaki artış 8.252 10 11 15 13 22 23 123.072.513 18.005.120 23.521.920 55.828.833 (22.980.847) 12.607.844 (10.700.719) (1.140.269) (2.249.473) (281.198) 68.506 1.200.000 125.254.072 20.625.057 15.483.426 70.896.977 (48.068.840) 18.799.809 106.350.031 (13.288.028) 482.962 (87.874) (7.407) 88.919 Varlık ve yükümlülüklerdeki değişimler öncesi net faaliyet geliri 838.534.788 1.096.601.823 Ticari alacaklardaki azalış / (artış) Stoklardaki (artış) Diğer dönen varlıklardaki (artış) Ticari borçlardaki (azalış) / artış Diğer kısa vadeli yükümlülüklerdeki (azalış) / artış Ödenen vergiler Ödenen garanti giderleri Ödenen kıdem tazminatları 166.675.038 (589.793) (22.623.306) (141.504.724) (26.206.738) (139.141.370) (72.167.970) (5.726.188) (214.619.706) (259.521.882) (96.161.014) 557.072.813 53.839.636 (169.057.119) (54.098.639) (4.464.057) 597.249.737 909.591.855 (757.430.279) (44.703.938) 5.352.753 (132.772.420) 22.937.222 281.198 (180.269.122) (7.102.665) 4.843.347 (190.119.804) 46.567.423 87.874 (906.335.464) (325.992.947) (12.667.340) (579.001.500) 696.796.581 (303.372.739) (16.691.431) (518.995.890) 515.501.212 (275.507.755) Finansal faaliyetlerde kullanılan net nakit akımları (198.244.998) (295.693.864) Nakit ve nakit benzeri değerlerdeki net (azalış) / artış (507.330.725) 287.905.044 21 21 7 13 15 Faaliyetlerden elde edilen net nakit akımları İlişikteki dipnotlar finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur. 350.910.000 27.920.283 31 Aralık 2012 itibariyle bakiyeler 676.447.852 675.022.759 - - 41.467.541 (41.467.541) - (579.001.500) (579.001.500) (952.439) - - - - Toplam kapsamlı gelir (ertelenmiş vergi etkisi netlenmiş olarak) Transferler Dağıtılan temettüler (Dipnot 17) - 2.377.532 675.022.759 1.425.093 675.022.759 (952.439) 2.377.532 Net dönem kârı Diğer kapsamlı gelir / (gider) - - 1.898.218.483 1.126.426.144 1.126.426.144 1.898.218.483 390.964.519 390.964.519 (345.806) (345.806) 2.335.091 350.910.000 27.920.283 8.252 2.335.091 1 Ocak 2012 itibariyle bakiyeler 31 Aralık 2011 itibariyle bakiyeler 350.910.000 27.920.283 8.252 (518.995.890) 662.170.342 - - 662.088.726 - 50.145.039 (50.145.039) - (518.995.890) (345.806) - - Transferler Dağıtılan temettüler (Dipnot 17) Toplam kapsamlı gelir (ertelenmiş vergi etkisi netlenmiş olarak) - 427.422 662.088.726 81.616 662.088.726 (345.806) 1.755.044.031 1.033.478.347 340.819.480 1.907.669 427.422 - 8.252 27.920.283 - 350.910.000 1 Ocak 2011 itibariyle bakiyeler Net dönem kârı Diğer kapsamlı gelir / (gider) Kârdan ayrılmış kısıtlanmış yedekler Nakit akış riskinden korunma fonu Değer artış fonları Hisse senedi ihraç primleri Sermaye Ödenmiş düzeltmesi sermaye farkları (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait özkaynak değişim tablosu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. Geçmiş yıllar kârları Toplam özkaynaklar Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. Yatırım faaliyetlerindeki nakit akımları: Maddi duran varlık alımları Maddi olmayan duran varlık alımları Maddi duran varlık satışlarından elde edilen nakit Diğer duran varlıklardaki artış Alınan faiz Alınan temettü 10 11 21 Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit akımları Finansal faaliyetlerdeki nakit akımları: Ödenen faiz Ödenen temettü Alınan krediler Ödenen krediler 17 Nakit ve nakit benzeri değerlerin dönem başı bakiyesi 4 808.849.078 520.944.034 Nakit ve nakit benzeri değerlerin dönem sonu bakiyesi 4 301.518.353 808.849.078 İlişikteki dipnotlar finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 1. Şirketin organizasyonu ve faaliyet konusu 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Türkiye’de kurulmuş olan ve faaliyet gösteren Ford Otomotiv Sanayi A.Ş.’nin (“Şirket”) faaliyet konusu özellikle ticari sınıf araçlar olmak üzere motorlu araçların imalatı, montajı ve satışı, binek araçların ithalatı, satışı ve bu araçların yedek parçalarının üretimi, ithalatı ve satışıdır. Şirket, 1959 yılında kurulmuş olup halihazırda Ford Motor Company ve Koç Grubu şirketleri ortaklığı olarak faaliyetine devam etmektedir. Halka açık olan Şirket’in hisselerinin %17,92’si İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem görmektedir. Finansal tabloların hazırlanış tarihi itibariyle, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS / UFRS’nin UMSK tarafından yayımlananlardan farkları TMSK tarafından henüz ilan edilmediğinden, finansal tablolar tebliğ ve bu tebliğe açıklama getiren duyurular çerçevesinde, UMS / UFRS’nin esas alındığı SPK Finansal Raporlama Standartları’na uygun olarak hazırlanmıştır. Finansal tablolar ve bunlara ilişkin dipnotlar, SPK tarafından 17 Nisan 2008 ve 9 Ocak 2009 tarihli duyuruları ile uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. Şirket’in Kocaeli ve Eskişehir’de 2 ayrı fabrikası, İstanbul Kartal’da yedek parça dağıtım deposu ve Tübitak Marmara Araştırma Merkezi, Gebze Yerleşkesi Teknoloji Serbest Bölgesi’nde (“TEKSEB”) bir işyeri şubesi bulunmaktadır. Kocaeli fabrikasında hafif ticari araç “Transit Connect”, diğer ticari Transit marka araçlar (minibüs, pick-up, van) ve 2012 yılında üretilmeye başlanan Transit Custom ile Eskişehir fabrikasında Ford Cargo kamyon ve bu araçların motorları üretilmekte, 2007 yılında kurulan TEKSEB şubesinde ise hizmet ihracatına da konu olan araştırma ve geliştirme faaliyetleri yürütülmektedir. Şirket, 2012 yılında ortalama 2.379 memur ve 7.314 işçi olmak üzere toplam 9.693 personel; dönem sonu itibariyle 2.458 memur ve 7.069 işçi olmak üzere toplam 9.527 personel istihdam etmektedir (31 Aralık 2011: ortalama 2.016 memur ve 7.439 işçi olmak üzere toplam 9.455 personel; dönem sonu itibariyle 2.167 memur ve 7.414 işçi olmak üzere toplam 9.581 personel). 89 Gerçeğe uygun değerden taşınan finansal varlıklar ve türev finansal araçlar hariç, finansal tablolar maliyet esasına göre hazırlanmıştır. Şirket’in 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibariyle ve 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihlerinde sona eren faaliyet dönemlerine ait finansal tabloları, SPK’nın 9 Nisan 2008 tarihinde yayımlamış olduğu Seri XI, No:29 “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) esas alınarak hazırlanmıştır. Şirket’in işlevsel ve sunum para birimi TL olarak kabul edilmiştir. İşletmenin sürekliliği Şirket’in ticari sicile kayıtlı adresi Akpınar Mahallesi, Hasan Basri Cad. No: 2 Sancaktepe, İstanbul’dur. Şirket finansal tablolarını işletmenin sürekliliği ilkesine göre hazırlamıştır. 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar Karşılaştırmalı bilgiler 2.1 Sunuma ilişkin temel esaslar Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Şirket’in finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı hazırlanmaktadır. Şirket, 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle hazırlanmış bilançosunu 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle hazırlanmış bilançosu ile, 1 Ocak - 31 Aralık 2012 dönemine ait gelir tablosu, kapsamlı gelir tablosu, nakit akım tablosu ve özkaynaklar değişim tablosunu da 1 Ocak - 31 Aralık 2011 dönemine ait gelir tablosu, kapsamlı gelir tablosu, nakit akım tablosu ve özkaynaklar değişim tablosu ile karşılaştırmalı olarak düzenlemiştir. Uygulanan muhasebe standartları Sermaye Piyasası Kurumu (“SPK”), Seri: XI, No: 29 sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) ile işletmeler tarafından düzenlenecek finansal raporlar ile bunların hazırlanması ve ilgililere sunulmasına ilişkin ilke, usul ve esasları belirlemektedir. Bu Tebliğ, 1 Ocak 2008 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerine ait ilk ara dönem finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiş olup, SPK’nın Seri: XI, No: 25 “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ”i yürürlükten kaldırılmıştır. SPK Muhasebe Standartları’nın 5. maddesine göre işletmelerin, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle UFRS uygulamaları gerekmektedir. Ancak yine SPK Muhasebe Standartları’nda yer alan geçici madde 2’ye göre 5. maddenin uygulaması, Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (“TMSK”) (Kasım 2011’de TMSK kapatılmış ve görevleri Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu’na devredilmiştir) tarafından Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UFRS ile Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (“UMSK”) tarafından yayınlanan UFRS arasındaki farklar ilan edilinceye kadar ertelenmiştir. Bu sebeple Şirket, 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ilişkin finansal tablolarını UMSK tarafından kabul edilen UFRS standartları ile uyumlu olan Türkiye Finansal Raporlama Standardları’na uygun olarak hazırlamıştır. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK tarafından kabul edilen muhasebe ve raporlama ilkelerine (“SPK Finansal Raporlama Standartları”) uygun finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Dolayısıyla finansal tablolarda, 1 Ocak 2005 tarihinden başlamak kaydıyla, UMSK tarafından yayımlanmış 29 No’lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” standardı (UMS 29) uygulanmamıştır. 2.2 Standartlarda değişiklikler ve yorumlar a) Yeni ve düzeltilmiş standartlar ve yorumlar 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle sona eren yıla ait finansal tabloların hazırlanmasında esas alınan muhasebe politikaları aşağıda özetlenen 1 Ocak 2012 tarihi itibariyle geçerli yeni ve değiştirilmiş standartlar ve UFRYK yorumları dışında önceki yılda kullanılanlar ile tutarlı olarak uygulanmıştır. Bu standartların ve yorumların Şirket’in mali durumu ve performansı üzerindeki etkileri ilgili paragraflarda açıklanmıştır. 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren geçerli olan yeni standart, değişiklik ve yorumlar aşağıdaki gibidir: KCI'(=[b_hL[h]_b[h_#;iWi7bçdWdLWhbçabWhçd=[h_AWpWdçcç:[Ŋ_ś_ab_a UMS 12, i) aksi ispat edilene kadar hukuken geçerli öngörü olarak, UMS 40 kapsamında gerçeğe uygun değer modeliyle ölçülen yatırım amaçlı gayrimenkuller üzerindeki ertelenmiş verginin gayrimenkulün taşınan değerinin satış yoluyla geri kazanılacağı esasıyla hesaplanması ve ii) UMS 16’daki yeniden değerleme modeliyle ölçülen amortismana tabi olmayan varlıklar üzerindeki ertelenmiş verginin her zaman satış esasına göre hesaplanması gerektiğine ilişkin güncellenmiştir. Değişikliklerin geriye dönük olarak uygulanması gerekmektedir. Değişikliğin Şirket’in finansal durumu veya performansı üzerinde etkisi olmamıştır. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) K<HI-<_dWdiWb7hWbWh07çabWcWbWh#=[b_śj_h_bc_ś8_bWde:çśç8çhWacW7çabWcWOacbbab[h_ (Değişiklik) KCI)(<_dWdiWb7hWbWh0Ikdkc#<_dWdiWbLWhbçal[8ehbWhçdD[jb[śj_h_bc[i_:[Ŋ_ś_ab_a Değişikliğin amacı, finansal tablo okuyucularının finansal varlıkların transfer işlemlerini (seküritizasyon gibi) - finansal varlığı transfer eden taraf üzerinde kalabilecek muhtemel riskleri de içerecek şekilde - daha iyi anlamalarını sağlamaktır. Ayrıca değişiklik, orantısız finansal varlık transferi işlemlerinin hesap döneminin sonlarına doğru yapıldığı durumlar için ek açıklama zorunlulukları getirmektedir. Karşılaştırmalı açıklamalar verilmesi zorunlu değildir. Değişiklik sadece açıklama esaslarını etkilemektedir ve Şirket’in finansal durumunu veya performansı üzerinde etkisi olmamıştır. 91 Değişiklik “muhasebeleştirilen tutarları netleştirme konusunda mevcut yasal bir hakkının bulunması” ifadesinin anlamına açıklık getirmekte ve UMS 32 netleştirme prensibinin eş zamanlı olarak gerçekleşmeyen ve brüt ödeme yapılan hesaplaşma (takas büroları gibi) sistemlerindeki uygulama alanına açıklık getirmektedir. Değişiklik 1 Ocak 2014 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geriye dönük olarak uygulanacaktır. Söz konusu standardın Şirket’in finansal durumu veya performansı üzerinde bir etkisi olması beklenmemektedir. K<HI-<_dWdiWb7hWbWh07çabWcWbWh#<_dWdiWbLWhbçal[8ehbWhçdD[jb[śj_h_bc[i_:[Ŋ_ś_ab_a b)Yayınlanan ama yürürlüğe girmemiş ve erken uygulamaya konulmayan standartlar Finansal tabloların onaylanma tarihi itibariyle yayımlanmış fakat cari raporlama dönemi için henüz yürürlüğe girmemiş ve Şirket tarafından erken uygulanmaya başlanmamış yeni standartlar, yorumlar ve değişiklikler aşağıdaki gibidir. Şirket aksi belirtilmedikçe yeni standart ve yorumların yürürlüğe girmesinden sonra finansal tablolarını ve dipnotlarını etkileyecek gerekli değişiklikleri yapacaktır. Getirilen açıklamalar finansal tablo kullanıcılarına i) netleştirilen işlemlerin şirketin finansal durumuna etkilerinin ve muhtemel etkilerinin değerlendirilmesi için ve ii) UFRS’ye göre ve diğer genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre hazırlanmış finansal tabloların karşılaştırılması ve analiz edilmesi için faydalı bilgiler sunmaktadır. Değişiklik geriye dönük olarak 1 Ocak 2013 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri ve bu hesap dönemlerindeki ara dönemler için geçerlidir. Değişiklik sadece açıklama esaslarını etkilemektedir ve Şirket’in finansal durumu veya performansı üzerinde bir etkisi olmayacaktır. KCI'<_dWdiWbJWXbebWhçdIkdkck:[Ŋ_ś_ab_a#:_Ŋ[hAWfiWcbç=[b_hJWXbeikKdikhbWhçdçdIkdkck K<HI/<_dWdiWb7hWbWh#IçdçóWdZçhcWl[7çabWcW Değişiklikler 1 Temmuz 2012 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir fakat erken uygulamaya izin verilmektedir. Yapılan değişiklikler diğer kapsamlı gelir tablosunda gösterilen kalemlerin sadece gruplamasını değiştirmektedir. İleriki bir tarihte gelir tablosuna sınıflanabilecek (veya geri döndürülebilecek) kalemler hiçbir zaman gelir tablosuna sınıflanamayacak kalemlerden ayrı gösterilecektir. Değişiklikler geriye dönük olarak uygulanacaktır. Değişiklik sadece sunum esaslarını etkilemektedir ve Şirket’in finansal durumu veya performansı üzerinde bir etkisi olmayacaktır. KCI'/wWbçśWdbWhWIWŊbWdWd<WoZWbWh:[Ŋ_ś_ab_a Standart 1 Ocak 2013 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir ve erken uygulamaya izin verilmiştir. Bazı istisnalar dışında uygulama geriye dönük olarak yapılacaktır. Standartta yapılan değişiklik kapsamında birçok konuya açıklık getirilmiş veya uygulamada değişiklik yapılmıştır. Yapılan birçok değişiklikten en önemlileri tazminat yükümlülüğü aralığı mekanizması uygulamasının kaldırılması ve kısa ve uzun vadeli personel sosyal hakları ayrımının artık personelin hak etmesi prensibine göre değil de yükümlülüğün tahmini ödeme tarihine göre belirlenmesidir. Düzeltilmiş standardın Şirket mali tabloları üzerinde etkisi, 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren yıla ait gelir tablosunda ertelenmiş vergi etkisi sonrasında 12.584.337 TL daha fazla gelir kaydedilmesi şeklinde olacaktır. KCI(-8_h[oi[b<_dWdiWbJWXbebWh:[Ŋ_ś_ab_a UFRS 10’nun ve UFRS 12’nin yayınlanmasının sonucu olarak, UMSK UMS 27’de de değişiklikler yapmıştır. Yapılan değişiklikler sonucunda, artık UMS 27 sadece bağlı ortaklık, müştereken kontrol edilen işletmeler ve iştiraklerin bireysel finansal tablolarda muhasebeleştirilmesi konularını içermektedir. Bu değişikliklerin geçiş hükümleri UFRS 10 ile aynıdır. Söz konusu değişikliğin Şirket’in finansal durumu veya performansı üzerinde etkisi olması beklenmemektedir. KCI(.Ȝśj_hWab[hZ[a_l[ȜśEhjWabçabWhçdZWa_OWjçhçcbWh:[Ŋ_ś_ab_a UFRS 11’in ve UFRS 12’nin yayınlanmasının sonucu olarak, UMSK UMS 28’de de değişiklikler yapmış ve standardın ismini UMS 28 İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar olarak değiştirmiştir. Yapılan değişiklikler ile iştiraklerin yanı sıra, iş ortaklıklarında da özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirme getirilmiştir. Bu değişikliklerin geçiş hükümleri UFRS 11 ile aynıdır. Değişiklik 1 Ocak 2014 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geriye dönük olarak uygulanacaktır. Söz konusu standardın Şirket’in finansal durumu veya performansı üzerinde etkisi olması beklenmemektedir. Aralık 2011 de yapılan değişiklikle yeni standart, 1 Ocak 2015 tarihi ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerli olacaktır. UFRS 9 Finansal Araçlar standardının ilk safhası finansal varlıkların ve yükümlülüklerin ölçülmesi ve sınıflandırılmasına ilişkin yeni hükümler getirmektedir. UFRS 9’a yapılan değişiklikler esas olarak finansal varlıkların sınıflama ve ölçümünü ve gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılarak ölçülen olarak sınıflandırılan finansal yükümlülüklerin ölçümünü etkileyecektir ve bu tür finansal yükümlülüklerin gerçeğe uygun değer değişikliklerinin kredi riskine ilişkin olan kısmının diğer kapsamlı gelir tablosunda sunumunu gerektirmektedir. Standardın erken uygulanmasına izin verilmektedir. Bu standart henüz Avrupa Birliği tarafından onaylanmamıştır. Standardın, Şirket’in finansal durumu ve performansı üzerinde bir etkisi olması beklenmemektedir. K<HI'&Aedieb_Z[<_dWdiWbJWXbebWh Standart 1 Ocak 2014 ve sonrasında sona eren yıllık hesap dönemleri için geçerlidir ve değişiklikler bazı farklı düzenlemelerle geriye dönük olarak uygulanacaktır. UFRS 11 Müşterek Düzenlemeler ve UFRS 12 Diğer İşletmelerdeki Yatırımların Açıklamaları standartlarının da aynı anda uygulanması şartı ile erken uygulamaya izin verilmiştir. UMS 27 Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar Standardının konsolidasyona ilişkin kısmının yerini almıştır. Hangi şirketlerin konsolide edileceğini belirlemede kullanılacak yeni bir “kontrol” tanımı yapılmıştır. Mali tablo hazırlayıcılarına karar vermeleri için daha fazla alan bırakan, ilke bazlı bir standarttır. Söz konusu standardın Şirket’in finansal durumu veya performansı üzerinde etkisi olması beklenmemektedir. K<HI''Cśj[h[a:p[db[c[b[h Standart 1 Ocak 2014 ve sonrasında sona eren yıllık hesap dönemleri için geçerlidir ve değişiklikler bazı düzenlemelerle geriye dönük olarak uygulanacaktır. UFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar ve UFRS 12 Diğer İşletmelerdeki Yatırımların Açıklamaları standartlarının da aynı anda uygulanması şartı ile erken uygulamaya izin verilmiştir. Standart müşterek yönetilen iş ortaklıklarının ve müşterek faaliyetlerin nasıl muhasebeleştirileceğini düzenlemektedir. Yeni standart kapsamında, artık iş ortaklıklarının oransal konsolidasyona tabi tutulmasına izin verilmemektedir. Söz konusu standardın Şirket’in finansal durumu veya performansı üzerinde etkisi olması beklenmemektedir. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 93 FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) K<HI'(:_Ŋ[hȜśb[jc[b[hZ[a_OWjçhçcbWhçd7çabWcWbWhç c) UFRS’deki iyileştirmeler Standart 1 Ocak 2014 ve sonrasında sona eren yıllık hesap dönemleri için geçerlidir ve değişiklikler bazı düzenlemelerle geriye dönük olarak uygulanacaktır. UFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar ve UFRS 11 Müşterek Düzenlemeler standartlarının da aynı anda uygulanması şartı ile erken uygulamaya izin verilmiştir. UMSK, mevcut standartlarda değişiklikler içeren 2009 - 2011 dönemi Yıllık UFRS İyileştirmelerini yayınlamıştır. Yıllık iyileştirmeler kapsamında gerekli ama acil olmayan değişiklikler yapılmaktadır. Değişikliklerin geçerlilik tarihi 1 Ocak 2013 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleridir. Gerekli açıklamalar verildiği sürece, erken uygulamaya izin verilmektedir. Bu proje henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. Söz konusu projenin Şirket’in finansal durumunu veya performansı üzerinde etkileri değerlendirilmektedir. UFRS 12 daha önce UMS 27 Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar Standardı’nda yer alan konsolide finansal tablolara ilişkin tüm açıklamalar ile daha önce UMS 31 İş Ortaklıklarındaki Paylar ve UMS 28 İştiraklerdeki Yatırımlar’da yer alan iştirakler, iş ortaklıkları, bağlı ortaklıklar ve yapısal işletmelere ilişkin verilmesi gereken tüm dipnot açıklamalarını içermektedir. Bu standart henüz AB tarafından kabul edilmemiştir. Söz konusu standardın Şirket’in finansal durumu veya performansı üzerinde etkisi olması beklenmemektedir. K<HI')=[h[Ŋ[Ko]kd:[Ŋ[h_dzbc Yeni standart gerçeğe uygun değerin UFRS kapsamında nasıl ölçüleceğini açıklamakla beraber, gerçeğe uygun değerin ne zaman kullanılabileceği ve / veya kullanılması gerektiği konusunda bir değişiklik getirmemektedir. Tüm gerçeğe uygun değer ölçümleri için rehber niteliğindedir. Yeni standart ayrıca, gerçeğe uygun değer ölçümleri ile ilgili ek açıklama yükümlülükleri getirmektedir. Bu standardın 1 Ocak 2013 ve sonrasında sona eren yıllık hesap dönemlerinde uygulanması mecburidir ve uygulama ileriye doğru uygulanacaktır. Erken uygulamaya izin verilmektedir. Yeni açıklamaların sadece UFRS 13’ün uygulamaya başlandığı dönemden itibaren verilmesi gerekmektedir, önceki dönemlerle karşılaştırmalı açıklama gerekmemektedir. Söz konusu standardın Şirket’in finansal durumu veya performansı üzerinde etkisi olması beklenmemektedir. K<HOA(&O[hijCWZ[dȜśb[jc[b[h_dZ[{h[j_c7śWcWiçdZWa_>W\h_oWj:[aWfW`CWb_o[jb[h_ 1 Ocak 2013 tarihinde ya da sonrasında başlayan finansal dönemler için yürürlüğe girecek olup erken uygulamaya izin verilmektedir. Şirketlerin karşılaştırmalı olarak sunulan dönemin başından itibaren üretim aşamasında oluşan hafriyat maliyetlerine bu yorumun gerekliliklerini uygulamaları gerekecektir. Yorum, üretim aşamasındaki hafriyatların ne zaman ve hangi koşullarda varlık olarak muhasebeleşeceği, muhasebeleşen varlığın ilk kayda alma ve sonraki dönemlerde nasıl ölçüleceğine açıklık getirmektedir. Söz konusu yorum Şirket’in operasyonları ile ilişkili olmayıp; Şirket’in finansal durumu veya performansı üzerinde etkisi olması beklenmemektedir. Ko]kbWcWH[^X[h_K<HI'&"K<HI''l[K<HI'(Z[Ŋ_ś_ab_a Değişiklik 1 Ocak 2014 ve sonrasında başlayan yıllık hesap dönemleri için geçerlidir. Değişiklikler geriye dönük düzeltme yapma gerekliliğini ortadan kaldırmak amacıyla sadece uygulama rehberinde yapılmıştır. İlk uygulama tarihi “UFRS 10’un ilk defa uygulandığı yıllık hesap döneminin başlangıcı” olarak tanımlanmıştır. Kontrolün olup olmadığı değerlendirmesi karşılaştırmalı sunulan dönemin başı yerine ilk uygulama tarihinde yapılacaktır. Eğer UFRS 10’a göre kontrol değerlendirmesi UMS 27 / TMSYK 12’ye göre yapılandan farklı ise geriye dönük düzeltme etkileri saptanmalıdır. Ancak, kontrol değerlendirmesi aynı ise geriye dönük düzeltme gerekmez. Eğer birden fazla karşılaştırmalı dönem sunuluyorsa, sadece bir dönemin geriye dönük düzeltilmesine izin verilmiştir. UMSK, aynı sebeplerle UFRS 11 ve UFRS 12 uygulama rehberlerinde de değişiklik yapmış ve geçiş hükümlerini kolaylaştırmıştır. Bu değişiklik henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. Söz konusu değişikliğin Şirket’in finansal durumu veya performansı üzerinde bir etkisi olması beklenmemektedir. UMS 1 Finansal Tabloların Sunuşu: İhtiyari karşılaştırmalı ek bilgi ile asgari sunumu mecburi olan karşılaştırmalı bilgiler arasındaki farka açıklık getirilmiştir. UMS 16 Maddi Duran Varlıklar: Maddi duran varlık tanımına uyan yedek parça ve bakım ekipmanlarının stok olmadığı konusuna açıklık getirilmiştir. UMS 32 Finansal Araçlar: Sunum: Hisse senedi sahiplerine yapılan dağıtımların vergi etkisinin UMS 12 kapsamında muhasebeleştirilmesi gerektiğine açıklık getirilmiştir. Değişiklik, UMS 32’de bulunan mevcut yükümlülükleri ortadan kaldırıp şirketlerin hisse senedi sahiplerine yaptığı dağıtımlardan doğan her türlü gelir vergisinin UMS 12 hükümleri çerçevesinde muhasebeleştirmesini gerektirmektedir. UMS 34 Ara Dönem Finansal Raporlama: UMS 34’de her bir faaliyet bölümüne ilişkin toplam bölüm varlıkları ve borçları ile ilgili istenen açıklamalara açıklık getirilmiştir. Faaliyet bölümlerinin toplam varlıkları ve borçları sadece bu bilgiler işletmenin faaliyetlerine ilişkin karar almaya yetkili merciine düzenli olarak raporlanıyorsa ve açıklanan toplam tutarlarda bir önceki yıllık mali tablolara göre önemli değişiklik olduysa açıklanmalıdır. UFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar (Değişiklik): UFRS 10 standardı yatırım şirketi tanımına uyan şirketlerin konsolidasyon hükümlerinden muaf tutulmasına ilişkin bir istisna getirmek için değiştirilmiştir. Konsolidasyon hükümlerine getirilen istisna ile yatırım şirketlerinin bağlı ortaklıklarını UFRS 9 Finansal Araçlar standardı hükümleri çerçevesinde gerçeğe uygun değerden muhasebeleştirmeleri gerekmektedir. Değişiklik 1 Ocak 2014 ve sonrasında sona eren yıllık hesap dönemleri için geçerlidir ve erken uygulamaya izin verilmiştir. Bu değişiklik henüz Avrupa Birliği tarafından kabul edilmemiştir. Söz konusu değişikliğin Şirket’in finansal durumu veya performansı üzerinde etkisi olması beklenmemektedir. 2.3 Önemli muhasebe politikalarının özeti Finansal tabloların hazırlanmasında önceki dönemlerle tutarlı olarak uygulanan önemli muhasebe politikaları aşağıda özetlenmiştir: Nakit ve nakit benzerleri Nakit ve nakit benzerleri bilançoda maliyet değerleri ile yansıtılmaktadır. Nakit ve nakit benzerleri, eldeki nakit, banka mevduatları ile tutarı belirli, nakde kolayca çevrilebilen kısa vadeli ve yüksek likiditeye sahip, değerindeki değişim riski önemsiz olan ve vadesi üç aydan daha kısa olan yatırımları içermektedir (Dipnot 4). Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Ticari alacaklar ve değer düşüklüğü karşılığı Maddi duran varlıklar Doğrudan bir borçluya mal veya hizmet tedariki ile oluşan Şirket kaynaklı vadeli satışlardan kaynaklanan ticari alacaklar, etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyetleri üzerinden değerlendirilmiştir. Belirtilmiş bir faiz oranı bulunmayan kısa vadeli ticari alacaklar, orijinal etkin faiz oranının etkisinin önemsiz olması durumunda fatura tutarı esas alınarak değerlendirilmiştir. Maddi duran varlıklar, elde etme maliyetinden, birikmiş amortisman düşüldükten sonraki net değeri ile gösterilmektedir. Amortisman, maddi duran varlıkların faydalı ömürleri esas alınarak doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak ayrılmaktadır. 95 Söz konusu varlıkların tahmin edilen faydalı ömürleri aşağıda belirtilmiştir: Şüpheli alacak karşılıkları, Şirket yönetiminin bilanço tarihi itibariyle varolan ancak cari ekonomik koşullar çerçevesinde tahsil edilememe riski olan alacaklara ait gelecekteki zararları karşılayacağına inandığı tutarları yansıtmaktadır. Alacakların değer düşüklüğüne uğrayıp uğramadığı değerlendirilirken ilişkili kuruluş ve anahtar müşteriler dışında kalan borçluların geçmiş performansları piyasadaki kredibiliteleri ve bilanço tarihinden finansal tabloların onaylanma tarihine kadar olan performansları ile yeniden görüşülen koşullar da dikkate alınmaktadır. Şirket’in, ödenmesi gereken meblağları tahsil edemeyecek olduğunu gösteren bir durumun söz konusu olması halinde ticari alacaklar için bir değer düşüklüğü karşılığı oluşturulur. Söz konusu bu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek tutarlar da dahil olmak üzere beklenen nakit akışlarının, oluşan ticari alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir. Değer düşüklüğü tutarı, zarar yazılmasından sonra oluşacak bir durum dolayısıyla azalırsa, söz konusu tutar, cari dönemde diğer gelirlere yansıtılır. Şirket, yurtiçi araç ve yedek parça satışlarından doğan alacaklarının önemli kısmını, “Doğrudan Borçlandırma Sistemi” (DBS) ile tahsil etmektedir. Doğrudan Tahsilatlandırma Sistemi olarak da adlandırılan bu sistemde, anlaşmalı bankalar, bayilere tahsis ettikleri limit kapsamında, satışlar neticesinde doğan alacakları ödeme garantisinde bulunmaktadır. Satışlardan doğan alacaklar vade tarihlerine uygun olarak anlaşmalı bankalar tarafından Şirket hesaplarına aktarılmaktadır (Dipnotlar 7 ve 26). Vadeli satış ve alışlardan kaynaklanan tahakkuk etmemiş finansman gelir / gideri Bu çeşit gelir / giderler dönem içindeki vadeli alım ve satımlardan kaynaklanan finansman gelir ve gideri kabul edilir ve vade süresince finansman gelir ve giderine dahil edilirler. Stoklar Stoklar elde etme maliyeti veya net gerçekleşebilir değerin düşük olanıyla finansal tablolara yansıtılır. Stokların maliyeti, aylık hareketli ağırlıklı ortalama metodu ile hesaplanmaktadır. Mamul maliyeti hammadde, doğrudan işçilik, diğer doğrudan giderler ve ilgili genel üretim giderlerini içerirken borçlanma maliyetlerini içermez. Net gerçekleşebilir değer, işin normal akışı içinde tahmini satış fiyatından tahmini tamamlama maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış maliyeti toplamının indirilmesi ile elde edilen tutardır. Mamul üzerindeki sabit üretim maliyetleri normal üretim kapasitesine göre dağıtılırlar. Fabrikanın yıllık üretim planları haricinde üretime ara vermesi sırasında oluşan çalışmayan kısım giderleri mamul stokları ile ilişkilendirilmez ve oluştuğu dönemde satılan malın maliyeti hesabında muhasebeleştirilir (Dipnot 9). Ticari borçlar Ticari borçlar, kayıtlı değerleriyle deftere alınır ve müteakip dönemlerde etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş değeri ile muhasebeleştirilir (Dipnotlar 7 ve 26). Yerüstü düzenleri Binalar Makine ve ekipmanlar Kalıp ve modeller Demirbaş ve mefruşatlar Taşıtlar 14,5 - 30 yıl 14,5 - 36 yıl 5 - 25 yıl proje ömrü 4 - 14,5 yıl 9 - 15 yıl Arazi için sınırsız ömürleri olması sebebiyle amortisman ayrılmamaktadır. Maddi duran varlıkların satışı dolayısıyla oluşan kâr ve zararlar diğer faaliyet gelirleri ve giderleri hesaplarına dahil edilirler. Bakım ve onarım giderleri gerçekleştiği tarihte gider yazılır. Eğer bakım ve onarım gideri ilgili aktifte genişleme veya gözle görülür bir gelişme sağlıyorsa aktifleştirilir (Dipnot 10). Maddi olmayan duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar bilgisayar programlarını, haklar, özel maliyetleri ve geliştirme giderlerini içermektedir. Maddi olmayan duran varlıklar, elde etme maliyetinden itfa ve tükenme paylarının düşülmesiyle ifade edilir. İtfa ve tükenme payları projenin ömrüne göre normal amortisman yöntemiyle hesaplanır. Üretimi planlanan yeni ticari araçların geliştirilmesiyle ilgili mühendislik dizayn giderlerini de içeren geliştirme giderleri Dipnot 2.3’de (araştırma ve geliştirme giderleri) anlatıldığı şekilde aktifleştirilmektedir (Dipnot 11). Söz konusu varlıkların tahmin edilen faydalı ömürleri aşağıda belirtilmiştir: Haklar Aktifleştirilen geliştirme maliyetleri Diğer maddi olmayan duran varlıklar 3 - 5 yıl proje ömrü 5 yıl Varlıklarda değer düşüklüğü Şirket, maddi ve maddi olmayan duran varlıkları da içeren her varlık için her bir bilanço tarihinde, söz konusu varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Geri kazanılabilir değer, ilgili duran varlığın mevcut kullanımından gelecek net nakit akımları ile net satış fiyatından yüksek olanı olarak kabul edilir. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutarından yüksekse değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Değer düşüklüğü kayıpları gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Bir varlıkta oluşan değer düşüklüğü kaybı, o varlığın geri kazanılabilir tutarındaki müteakip artışın, değer düşüklüğünün kayıtlara alınmasını izleyen dönemlerde ortaya çıkan bir olayla ilişkilendirilebilmesi durumunda daha önce değer düşüklüğü ayrılan tutarı geçmeyecek şekilde geri çevrilir. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 97 FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Finansal yatırımlar Ertelenmiş vergi varlığı veya yükümlülüğü, söz konusu geçici farkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde ödenecek vergi tutarlarında yapacakları tahmin edilen artış ve azalış oranlarında finansal tablolara yansıtılmaktadırlar. Ertelenmiş vergi yükümlülüğü, tüm vergilendirilebilir geçici farklar için hesaplanırken ertelenmiş vergi varlığı gelecekte vergiye tabi kâr elde etmek suretiyle indirilebilir geçici farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla finansal tablolara alınır. Ertelenmiş vergi varlığının bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kâr elde etmenin muhtemel olmadığı ölçüde, ertelenmiş vergi varlığının kayıtlı değeri azaltılır. Şirket yönetiminin likidite ihtiyacının karşılanmasına yönelik olarak veya faiz oranlarındaki değişimler nedeniyle satılabilecek olan ve belirli bir süre gözetilmeksizin elde tutulan finansal araçlar, satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılmıştır. Bunlar, yönetimin bilanço tarihinden sonraki 12 aydan daha kısa bir süre için finansal aracı elde tutma niyeti olmadıkça veya işletme sermayesinin arttırılması amacıyla satışına ihtiyaç duyulmayacaksa duran varlıklar olarak gösterilir, aksi halde dönen varlıklar olarak sınıflandırılır. Şirket yönetimi, bu finansal araçların sınıflandırmasını satın alındıkları tarihte uygun bir şekilde yapmakta olup düzenli olarak bu sınıflandırmayı gözden geçirmektedir. Tüm finansal varlıklar, ilk olarak bedelin makul değeri olan ve yatırımla ilgili satın alma masrafları da dahil olmak üzere maliyet bedelleri üzerinden gösterilmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıkların makul değerlerindeki değişikliklerden kaynaklanan gerçekleşmemiş kâr veya zararlar dönem sonuçları ile ilişkilendirilmeden doğrudan diğer kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir (Dipnot 5). Hisse senetleri ihraç primleri Hisse senetleri ihraç primleri Şirket’in elinde bulunan bağlı ortaklık ya da iştirak hisselerinin nominal bedelinden daha yüksek bir fiyat üzerinden satılması neticesinde oluşan farkı ya da Şirket’in iktisap ettiği şirketler ile ilgili çıkarmış olduğu hisselerin nominal değerleri ile makul değerleri arasındaki farkı temsil eder. Aynı ülkenin vergi mevzuatına tabi olunması ve cari vergi varlıklarının cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal olarak uygulanabilir bir hakkın bulunması şartlarıyla ertelenmiş vergi varlıkları ve ertelenmiş vergi yükümlülükleri, karşılıklı olarak birbirinden mahsup edilir (Dipnot 24). Dönem cari ve ertelenmiş vergisi Doğrudan özkaynakta alacak ya da borç olarak muhasebeleştirilen kalemler (ki bu durumda ilgili kalemlere ilişkin ertelenmiş vergi de doğrudan özkaynakta muhasebeleştirilir) ile ilişkilendirilen ya da işletme birleşmelerinin ilk kayda alımından kaynaklananlar haricindeki cari vergi ile döneme ait ertelenmiş vergi, gelir tablosunda gider ya da gelir olarak muhasebeleştirilir. Gelirlerin kaydedilmesi Sermaye ve temettüler Mal ve hizmet satışları Adi hisseler özkaynaklar olarak sınıflandırılır. Adi hisseler üzerinden dağıtılan temettüler, beyan edildiği dönemde birikmiş kârlardan indirilmek suretiyle kaydedilir. Alınacak temettüler ise ilan edildikleri dönemde gelir olarak kaydedilir (Dipnotlar 17 ve 21). Gelir, mal ve hizmet satışlarının faturalanmış değerlerini içerir. Satışlar, ürünün teslimi veya hizmetin verilmesi, ürünle ilgili risk ve faydaların transferlerinin yapılmış olması, gelir tutarının güvenilir şekilde belirlenebilmesi ve işlemle ilgili ekonomik faydaların Şirket tarafından elde edileceğinin kuvvetle muhtemel olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin makul değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Yurtdışı satışlarda önemli riskler ve faydalar “Final Assignment to Ship” teslimat yöntemi doğrultusunda devredilir. Yurtiçi araç ve yedek parça satışlarında önemli riskler ve faydalar alıcıya fatura kesildiğinde devredilmektedir. Yurtdışı hizmet satışları, hizmetin sunulduğu ve gelirin güvenilir bir biçimde tespit edilebildiğinde kayıtlara alınır. Net satışlar, fatura edilmiş mal bedellerinin, satış iadelerinden ve iskontolarından arındırılmış halidir. Satışların içerisinde önemli bir finansman unsuru bulunması durumunda, makul bedel gelecekte oluşacak tahsilatların, finansman unsuru içerisinde yer alan gizli faiz oranı ile indirgenmesi ile tespit edilir. Satış bedelinin nominal değerleri ile makul değerleri arasındaki fark tahakkuk esasına göre finansman geliri olarak ilgili dönemlere kaydedilir (Dipnot 18). Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler Dönemin kâr veya zararı üzerindeki vergi yükümlülüğü, cari dönem vergisi ve ertelenmiş vergiyi içermektedir. Cari dönem vergisi Cari dönem vergi yükümlülüğü, dönem kârının vergiye tabi olan kısmı üzerinden ve bilanço tarihi itibariyle geçerli olan vergi oranları ile yürürlükteki vergi mevzuatı uyarınca hesaplanan vergi yükümlülüğü kayıtlarını içermektedir. Temettü ve faiz gelirleri Ertelenmiş vergi Ertelenmiş vergi, varlık ve yükümlülüklerin bilançodaki kayıtlı değerleri ile vergi değerleri arasında oluşan geçici farklar üzerinden hesaplanır. Varlık ve yükümlülüklerin vergi değeri, vergi mevzuatı çerçevesinde söz konusu varlık ve yükümlülükler ile ilgili gelecek dönemlerde vergi matrahını etkileyecek tutarları ifade eder. Ertelenmiş vergi, bilanço tarihi itibariyle yürürlükte olan veya yürürlüğe giren vergi oranları ve vergi mevzuatı dikkate alınarak, vergi varlığının gerçekleşeceği veya yükümlülüğünün ifa edileceği dönemde uygulanması beklenen vergi oranları üzerinden hesaplanır. Hisse senedi yatırımlarından elde edilen temettü geliri, hissedarların temettü alma hakkı doğduğu zaman kayda alınır. Faiz gelirleri zaman dilimi esasına göre gerçekleşir ve geçerli faiz oranı ve vadesine kalan süre içinde etkili olacak faiz oranı dikkate alınarak tahakkuk edecek olan gelir belirlenir. Yabancı para cinsinden işlemler Yabancı para cinsinden olan işlemler, işlemin yapıldığı tarihte geçerli olan kurdan, yabancı para cinsinden olan parasal varlıklar ve yükümlülükler ise bilanço tarihindeki Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası alış kurundan TL’ye çevrilmiştir. Yabancı para cinsinden olan kalemlerin çevrimi sonucunda ortaya çıkan gelir ve giderler ilgili dönemin gelir tablosunda finansal gelirler ve finansal giderler hesap kalemlerine dahil edilmiştir (Dipnotlar 22, 23 ve 27). Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Şirket tarafından bilanço tarihlerinde kullanılan döviz çevrim kurları sırasıyla aşağıdaki gibidir: Faiz oranı riski TL / Amerikan Doları TL / Avro TL / İngiliz Sterlini 1,7826 1,8889 2,3517 2,4438 2,8708 2,9170 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 99 Şirket yönetimi, faiz oranına duyarlı varlık ve yükümlülüklerinin vadelerini dengelemek suretiyle oluşan doğal tedbirlerle yönetme prensibi çerçevesinde, faiz doğuran varlıklarını kısa vadeli yatırım araçlarında değerlendirmektedir. Ayrıca gerekli görüldüğü takdirde, türev araçlardan faiz takası sözleşmelerinin sınırlı kullanımı ile değişken faizli banka borçlarından kaynaklanan faiz riskinden kendini korumaktadır. Finansal araçlar ve finansal risk yönetimi Fonlama riski Kredi riski Varolan ve muhtemel borç yükümlülüklerini fonlama riski, fonlama imkanı yüksek borç verenlerden yeterli fonlama taahhütlerinin sağlanması yoluyla yönetilmektedir. Finansal varlıkların sahipliği karşı tarafın sözleşmeyi yerine getirememe riskini beraberinde getirir. Ticari alacakların önemli bir kısmı bayilerden ve ilişkili şirketlerdendir. Şirket, bayileri üzerinde etkili bir kontrol sistemi kurmuş olup bu işlemlerden doğan kredi riski yönetimce takip edilmektedir ve her bir borçlu için bu riskler sınırlandırılmıştır. Yurtiçi araç satışı nedeniyle oluşan bayi alacaklarında uygulanan DBS sayesinde, şirket bayilerin anlaşmalı bankalardaki kredi limitleri tutarı kadar alacağını risksiz olarak teminat altına almış ve alacak vadelerinde bankalardan tahsil etmektedir. Bayi alacaklarında uygulanan DBS, kredi riskinin azaltılmasında etkili bir yöntemdir. Yurtiçi yedek parça alacaklarının kredi riski takibinde bayilerden teminat alınması da kullanılan diğer bir yöntemdir (Dipnot 7). Yurtdışı satışların önemli kısmı Ford Motor Company ve iştiraklerine yapılmaktadır. Ford Motor Company ile yapılan iş anlaşmalarında alacakların vadesi ve ödeme şekilleri belirlenmiştir. Şirket’in Ford Motor Company ve iştiraklerinden, araç satışı dışında olan alacakları için uyguladığı vade ortalama 30 gündür (ihraç araç alacakları 14 gün) ve bu alacaklar düzenli olarak tahsil edilmektedir. Ford Motor Company harici yapılan yurtdışı satışların tahsilatı ise akreditif, teminat mektubu ya da peşin ödeme yöntemleri ile teminat altına alınmaktadır. Döviz kuru riski Şirket, yurt dışındaki grup şirketleri ile ticari faaliyetlerde bulunması sebebiyle döviz cinsinden borçlu veya alacaklı bulunulan meblağların TL’ye çevrilmesinden dolayı kur değişikliklerinden doğan döviz kuru riskine maruz kalmaktadır. Bu risk, Denetim Komitesi ve Yönetim Kurulu’nca yapılan düzenli toplantılarda takip edilmektedir. Bilanço kalemlerinden doğan kur riskini en aza indirmek amacı ile atıl nakit, dövizli aktif ve pasifleri dengeleyecek oranda yabancı para yatırımlarda değerlendirilmektedir. Bununla birlikte, ihracata yönelik üretim ve satış miktarlarının ilgili ay içerisindeki dağılımı, bilanço dönemi itibariyle dövizli aktifleri arttırabilmektedir (Dipnot 27). Sermaye riski yönetimi Sermayeyi yönetirken Şirket’in hedefleri, ortaklarına getiri, diğer hissedarlara fayda sağlamak ve sermaye maliyetini azaltmak amacıyla en uygun sermaye yapısını sürdürmek için Şirket’in faaliyetlerinin devamını sağlayabilmektir. Fiyat riski Şirket’in bilançosunda satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıfladığı sermaye araçları fiyat riskine maruz kalmaktadır. Şirket sermaye araçlarından kaynaklanan fiyat riskini yönetmek için elinde sınırlı sayıda satılmaya hazır finansal varlık bulundurmaktadır. Likidite riski İhtiyatlı likidite riski yönetimi, yeterli ölçüde nakit ve menkul kıymet tutmayı, yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder. Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski, yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmektedir. Şirket yönetimi, likidite riskini yönetmek için elinde, toplam 30 günlük nakit çıkışını karşılayacak miktarda nakit, kredi taahhüdü ve faktoring kapasitesi tutmaktadır. Bu kapsamda Şirket’in, bankalar ve faktoring şirketleri ile yapılmış olan, ihtiyacı olduğu anda kullanabileceği 70 milyon Avro tutarında kredi taahhüt anlaşması ve 140 milyon TL tutarında faktoring anlaşması bulunmaktadır. Sermaye yapısını korumak veya yeniden düzenlemek için Şirket ortaklara ödenen temettü tutarını değiştirebilir, sermayeyi hissedarlara iade edebilir, yeni hisseler çıkarabilir ve borçlanmayı azaltmak için varlıklarını satabilir. Şirket sermayeyi finansal borç / toplam özkaynaklar oranını kullanarak izler. Bu oran finansal borçlar toplamının toplam özkaynaklara bölünmesiyle bulunur. Finansal borçlar toplamı, uzun ve kısa vadeli finansal borçların tümünü, toplam özkaynaklar ise bilançoda yer alan özkaynaklar kalemini kapsar. Şirket yönetim kurulunun aldığı kârar gereği bu oranın 0,25-0,70 aralığında olması hedeflenmektedir. Finansal borçlar Toplam özkaynaklar Borç / özkaynaklar oranı 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 1.259.553.564 1.995.664.835 876.889.936 1.898.218.483 0,63 0,46 Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 101 FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Finansal araçların makul değeri Krediler ve borçlanma maliyetleri Makul değer, zorunlu satış veya tasfiye dışında tarafların rızası dahilindeki bir işlemde, bir finansal aracın alım satımının yapılabileceği tutardır. Mevcut olması durumunda kote edilmiş piyasa fiyatı, makul değeri en iyi biçimde yansıtır. Banka kredileri, alındıkları tarihlerde, alınan kredi tutarından işlem masrafları çıkartıldıktan sonraki değerleriyle kaydedilir. Banka kredileri, müteakip dönemlerde etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden gösterilir. İşlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır (Dipnot 6). Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile direkt ilişki kurulabilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Borçlanma maliyetleri faiz ve borçlanmaya bağlı olarak katlanılan diğer maliyetleri içerir. Şirket, finansal araçların tahmini makul değerlerini, halihazırda mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme yöntemlerini kullanarak belirlemiştir. Ancak piyasa bilgilerini değerlendirip gerçek değerleri tahmin edebilmek yorum ve muhakeme gerektirmektedir. Sonuç olarak burada sunulan tahminler, her zaman, Şirket’in cari bir piyasa işleminde elde edebileceği değerlerin göstergesi olmayabilir. Finansal araçların makul değerinin tahmini için kullanılan yöntem ve varsayımlar aşağıdaki gibidir: Parasal varlıklar Yabancı para cinsinden bakiyeler bilanço tarihindeki döviz kurları kullanılarak TL’ye çevrilmektedir. Bu bakiyelerin kayıtlı değere yakın olduğu öngörülmektedir. Nakit ve nakit benzeri değerlerin de dahil olduğu belirli finansal varlıklar maliyet değerleri ile taşınır ve kısa vadeli olmaları sebebiyle kayıtlı değerlerinin yaklaşık olarak makul değerlerine eşit olduğu öngörülmektedir. Ticari alacakların kayıtlı değerlerinin, ilgili şüpheli alacak karşılıklarıyla beraber makul değeri yansıttığı öngörülmektedir. wWbçśWdbWhWiWŊbWdWd\WoZWbWhW_b_śa_daWhśçbçabWh a) Tanımlanan fayda planı : Şirket yürürlükteki kanunlara göre, emeklilik dolayısıyla veya istifa ve İş Kanunu’nda belirtilen davranışlar dışındaki sebeplerle istihdamı sona erdirilen çalışanlara kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğması beklenen yükümlülük tutarlarının net bugünkü değerine göre hesaplanmış ve finansal tablolara yansıtılmıştır (Dipnot 15). Aktüeryal kayıp kazanç ise gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Parasal yükümlülükler b) Tanımlanan katkı planları : Banka kredileri, alındıkları tarihlerde, işlem maliyetleri düşürülmüş gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınır. Müteakip dönemlerde etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedelleriyle değerlenir ve muhasebeleştirilir. Diğer parasal borçların kayıtlı değerlerinin makul değerlerine yaklaştığı varsayılmaktadır. Şirket, Sosyal Güvenlik Kurumu’na zorunlu olarak sosyal sigortalar primi ödemektedir. Şirket’in bu primleri ödediği sürece başka yükümlülüğü kalmamaktadır. Bu primler tahakkuk ettikleri dönemde personel giderlerine yansıtılmaktadır (Dipnot 15). Finansal riskten korunma muhasebesi Karşılıklar Şirket, faiz riskini yönetmek amacıyla swap işlemlerine girmektedir. Bu tür türev finansal araçlar türev kontratına girildiği tarihteki rayiç değerleri ile ilk kayda alınmakta ve daha sonraki dönemlerde rayiç değerleri ile yansıtılmaktadırlar. Uluslararası muhasebe standartları uyarınca nakit akış riskinden korunma aracı olarak değerlendirilen swap işlemleri ile finansal riskten korunma konusu olan finansal borçlar riskten korunma muhasebesine göre kayıtlara alınmaktadır. Nakit akım korunması olarak nitelendirilen ve etkin bir korunma olan türev finansal araçların makul değer değişiklikleri özsermayede finansal riskten korunma fonu olarak gösterilir. Finansal riskten korunma muhasebesine, finansal riskten korunma aracının kullanım süresinin dolması, satılması ya da kullanılması veya finansal riskten korunma muhasebesi için gerekli şartları karşılayamaz hale geldiği durumda son verilir. Karşılıklar, Şirket’in geçmiş olaylar sonucunda, elinde bulundurduğu yasal ya da yaptırıcı bir yükümlülüğün mevcut bulunması ve bu yükümlülüğü yerine getirmek amacıyla geleceğe yönelik bir kaynak çıkışının muhtemel olduğu, ayrıca ödenecek miktarın güvenilir bir şekilde tahmin edilebildiği durumlarda ayrılmaktadır. Karşılık tutarı, karşılık yazılmasından sonra oluşacak bir durum dolayısıyla azalırsa, söz konusu tutar, cari dönemde diğer gelirlere yansıtılır. Şirket’in girmiş olduğu faiz takası sözleşmelerinin gerçeğe uygun değeri piyasada gözlemlenebilir verilere dayanan değerleme yöntemleri kullanmak suretiyle belirlenmektedir. Finansal araçların rayiç değeri Rayiç değer, zorunlu satış veya tasfiye gibi haller dışında, bir finansal aracın cari bir işlemde istekli taraflar arasında alım-satıma konu olan fiyatını ifade eder. Kote edilmiş piyasa fiyatı, şayet varsa, bir finansal aracın makul değerini en iyi yansıtan değerdir. Finansal araca ilişkin aktif bir piyasanın bulunmaması durumunda, Şirket, rayiç değeri bir değerleme yöntemi kullanmak suretiyle belirler. Söz konusu değerleme yöntemleri; bilgili ve istekli taraflar arasında karşılıklı pazarlık ortamında son dönemlerde gerçekleştirilen piyasa işlemlerinin (eğer varsa) kullanılmasını, büyük ölçüde aynı olan başka bir finansal araca ilişkin gerçeğe uygun değerin referans olarak alınmasını ve iskonto edilmiş nakit akışı analizlerini içerir. Satış destek primi karşılıkları Bayi stoklarında bulunan araçlarla ilgili oluşacak satış destek primleri için, onaylanmış satış destek programı doğrultusunda karşılık ayrılır (Dipnot 8). Garanti giderleri karşılığı Garanti giderleri, geçmiş dönemde gerçekleşen giderler esas alınarak tahmin edilen tutarların tahakkuku esasına göre finansal tablolara yansıtılır. Şirket 1 yıl içinde gerçekleşmesini öngördüğü garanti gider karşılıklarını kısa vadeye yansıtmaktadır (Dipnot 13). Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 103 FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Araştırma ve geliştirme giderleri (vi) İşletmenin (a) maddesinde tanımlanan bir kişi tarafından kontrol veya müştereken kontrol edilmesi halinde. (vii) (a) maddesinin (i) bendinde tanımlanan bir kişinin işletme üzerinde önemli etkisinin bulunması veya söz konusu işletmenin (ya da bu işletmenin ana ortaklığının) kilit yönetici personelinin bir üyesi olması halinde. Araştırma gideri gerçekleştiğinde gider kaydedilmektedir. Aşağıda belirtilen kriterlere sahip proje harcamaları aktifleştirilmekte, bu kriterler dışında geliştirme için yapılan harcamalar da oluştukları dönem içerisinde gider olarak kayıt edilmektedir: - Ürün ile ilgili maliyetleri net olarak tanımlanabiliyor ve de güvenilir bir şekilde ölçülebiliyorsa, - Ürünün teknik yeterliliği / fizibilitesi ölçülebiliyorsa, - Ürün satışa sunulacak ya da şirket içerisinde kullanılacaksa, - Ürün için potansiyel bir pazar mevcutsa, ya da şirket içi kullanılırlığı ispatlanabiliyorsa, - Projenin tamamlanabilmesi için yeterli teknik, mali ve diğer gerekli kaynaklar temin edilebiliniyorsa. İlişkili tarafla yapılan işlem, raporlayan işletme ile ilişkili bir taraf arasında kaynakların, hizmetlerin ya da yükümlülüklerin, bir bedel karşılığı olup olmadığına bakılmaksızın transferidir. Şirket üst düzey yönetim kadrosunu, yönetim kurulu üyeleri, genel müdür, genel müdür yardımcıları ve genel müdüre doğrudan raporlayan direktörler olarak belirlemiştir (Dipnot 26). Hisse başına kazanç Önceki dönemde gider kaydedilen geliştirme gideri sonraki dönemde aktifleştirilemez. Aktifleştirilen geliştirme gideri, ürünün ticari üretiminin başlaması ile projenin ömrüne göre, normal amortisman yöntemi uygulanarak itfa edilmektedir (Dipnot 11). Kiralamalar Kiralama işlemleri - kiralayan olarak Gelir tablosunda belirtilen hisse başına kazanç, dönem net kârının, dönem boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile bulunmuştur. Türkiye’deki şirketler, sermayelerini, geçmiş yıl kazançlarından dağıttıkları “bedelsiz hisse” yolu ile arttırabilmektedirler. Bu tip “bedelsiz hisse” dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama hisse sayısı, hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de hesaplanarak bulunmuştur (Dipnot 25). Operasyonel kiralama işlemleri Karşılaştırmalar Operasyonel kiralamalarda kira tahsilatları, kiralama dönemi boyunca doğrusal yöntemle gelir olarak kaydedilir. Bir operasyonel kiralama işleminin yapılması sırasında ilk katlanılan direkt giderler varlığın taşınan değerine eklenir ve kira süresi boyunca, kira gelirleriyle aynı şekilde giderleştirilirler. Cari dönem finansal tablolarındaki sınıflandırma değişiklikleri, tutarlı olması açısından, tutarın önemli olması durumunda önceki dönem finansal tablolarına da uygulanır. Ȝb_śa_b_jWhWóWh Nakit akımının raporlanması Finansal tablolarını hazırlayan işletmeyle (raporlayan işletme) ilişkili olan kişi veya işletmedir. Nakit akım tablosunda, döneme ilişkin nakit akımları işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır. (a) Bir kişi veya bu kişinin yakın ailesinin bir üyesi, aşağıdaki durumlarda raporlayan işletmeyle ilişkili sayılır: Söz konusu kişinin, (i) raporlayan işletme üzerinde kontrol veya müşterek kontrol gücüne sahip olması durumunda, (ii) raporlayan işletme üzerinde önemli etkiye sahip olması durumunda, (iii) raporlayan işletmenin veya raporlayan işletmenin bir ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması durumunda. (b) Aşağıdaki koşullardan herhangi birinin mevcut olması halinde işletme raporlayan işletme ile ilişkili sayılır: (i) İşletme ve raporlayan işletmenin aynı grubun üyesi olması halinde (yani her bir ana ortaklık, bağlı ortaklık ve diğer bağlı ortaklık diğerleri ile ilişkilidir). (ii) İşletmenin, diğer işletmenin (veya diğer işletmenin de üyesi olduğu bir grubun üyesinin) iştiraki ya da iş ortaklığı olması halinde. (iii) Her iki işletmenin de aynı bir üçüncü tarafın iş ortaklığı olması halinde. (iv) İşletmelerden birinin üçüncü bir işletmenin iş ortaklığı olması ve diğer işletmenin söz konusu üçüncü işletmenin iştiraki olması halinde. (v) İşletmenin, raporlayan işletmenin ya da raporlayan işletmeyle ilişkili olan bir işletmenin çalışanlarına ilişkin olarak işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda planlarının olması halinde. Raporlayan işletmenin kendisinin böyle bir planının olması halinde, sponsor olan işverenler de raporlayan işletme ile ilişkilidir. İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları, Şirket’in esas faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımlarını gösterir. Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akımları, Şirket’in yatırım faaliyetlerinde (varlık yatırımları ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akımlarını gösterir. Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akımları, Şirket’in finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir. Nakit ve nakit benzeri değerler, nakit ve banka mevduatı ile tutarı belirli, nakde kolayca çevrilebilen kısa vadeli, yüksek likiditeye sahip ve vadesi üç ay veya daha kısa olan yatırımları içermektedir (Dipnot 4). Şarta bağlı varlık ve yükümlülükler Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti işletmenin tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyit edilebilmesi mümkün yükümlülükler ve varlıklar finansal tablolara dahil edilmemekte ve şarta bağlı yükümlülükler ve varlıklar olarak değerlendirilmektedir (Dipnot 13). Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 105 FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) 2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar (devamı) Bilanço tarihinden sonraki olaylar (e) Şirket garanti karşılıklarını geçmiş dönemde gerçekleşen giderleri dikkate alarak oluşturduğu araç başı gider öngörüleri üzerinden hesaplamaktadır. Karşılık hesaplanırken garantiye konu araç adedi, garanti süresi ve geçmişte oluşan garanti taleplerine (kleymler) dayanarak geleceğe ilişkin varsayımlar yapılmaktadır (Dipnot 13). Bilanço tarihinden sonraki olaylar; kâra ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar. Şirket, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir (Dipnot 29). Netleştirme / Mahsup Finansal varlık ve yükümlülükler, gerekli kanuni hakkın bulunması, söz konusu varlık ve yükümlülükleri net olarak değerlendirmeye niyet olması veya varlıkların elde edilmesi ile yükümlülüklerin yerine getirilmesinin birbirini takip ettiği durumlarda net olarak gösterilirler. Devlet teşvik ve yardımları Devlet teşvik ve yardımları, teşviklerin alınacağına ve Şirket’in uymakla yükümlü olduğu şartları karşıladığına dair makul bir güvence olduğunda gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar. Aktifleştirilen proje maliyetlerine ilişkin devlet teşvik ve yardımları, ilgili maddi ve maddi olmayan duran varlıkların maliyetlerinden netleştirilerek muhasebeleştirilmektedir. Aktife konu edilmeyen teşvikler ise gelir tablosunda diğer gelir olarak gösterilmektedir. 2.4 Muhasebe politikaları, muhasebe tahminlerinde değişiklik ve hatalar Muhasebe politikaları ve muhasebe tahminlerinde değişiklik ve hatalar olması durumunda, yapılan önemli değişiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde, hem de ileriye yönelik olarak uygulanır. 31 Aralık 2012 itibari ile muhasebe politikaları ve muhasebe tahminlerinde herhangi bir önemli değişiklik ya da hata yoktur. 2.5 Önemli muhasebe tahminleri ve kararları Finansal tabloların hazırlanması, bilanço tarihi itibariyle raporlanan varlıklar ve yükümlülüklerin tutarlarını, şarta bağlı varlıkların ve yükümlülüklerin açıklanmasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımların kullanılmasını gerektirmektedir. Bu tahmin ve varsayımlar, Şirket yönetiminin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına rağmen, fiili sonuçlar varsayımlardan farklılık gösterebilir. (a) Kıdem tazminatı karşılığının hesaplamasında çalışan devir hızı, iskonto oranları ve maaş artışları gibi aktüeryel varsayımlar kullanılmaktadır. Hesaplamaya ilişkin detaylar çalışanlara sağlanan faydalar dipnotunda belirtilmiştir (Dipnot 15). (b) Ticari alacaklara ilişkin değer düşüklüğünün tesbitinde borçluların kredibiliteleri, geçmiş ödeme performansları ve yeniden yapılandırma sözkonusu olan durumlarda yeniden yapılandırma koşulları dikkate alınmaktadır (Dipnot 7). (c) Stok değer düşüklüğü hesaplanırken stokların iskonto sonrası liste fiyatlarına ilişkin veriler kullanılır. Satış fiyatı ölçülemeyen stoklar için malların stokta bekleme süreleri ve fiziki durumları teknik personelin görüşleri alınarak değerlendirilir. Öngörülen net gerçekleştirilebilir değerin maliyet bedelinin altında kaldığı durumlarda stok değer düşüklüğü karşılığı ayrılır (Dipnot 9). (f) Ertelenmiş vergi aktifi gelecek yıllarda vergilendirilebilen gelirin oluşmasının muhtemel olduğunun tespiti halinde kayıtlara alınmaktadır. Vergilendirilebilen gelirin oluşmasının muhtemel olduğu durumlarda ertelenmiş vergi aktifi her türlü geçici farklar üzerinden hesaplanmaktadır. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren dönem için Şirket’in gelecek dönemlerde vergilendirilebilir kârının olduğuna dair kullanılan varsayımlar yeterli bulunduğundan ertelenmiş vergi aktifi kaydedilmiştir (Dipnot 24). (g) Şirket maddi ve ve maddi olmayan duran varlıklarını Not 2.3’te belirtilen faydalı ekonomik ömürleri dikkate alarak amortisman ve itfa / tükenme payı ayırmaktadır (Dipnot 10 ve 11). 3. Bölümlere göre raporlama Türkiye’de kurulmuş olan Şirket’in faaliyet konusu motorlu taşıt araçları ile yedek parçaların imalatı, montajı, ithalatı ve satışıdır. Şirket’in faaliyet alanı, ürünlerin niteliği ve ekonomik özellikleri, üretim süreçleri, müşterilerin risklerine göre sınıflandırılması ve ürünlerin dağıtımında kullanılan yöntemler benzerdir. Ayrıca, Şirket’in organizasyon yapısı, Şirket’in farklı faaliyetleri içeren ayrı bölümler halinde yönetilmesi yerine tek bir faaliyetin yönetilmesi şeklinde oluşturulmuştur. Bu sebeplerden dolayı, Şirket’in operasyonları tek bir faaliyet bölümü olarak kabul edilmekte ve Şirket’in faaliyet sonuçları, bu faaliyetlere tahsis edilecek kaynakların tespiti ve bu faaliyetlerin performanslarının incelenmesi bu çerçevede değerlendirilmektedir. 4. Nakit ve nakit benzerleri 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 268.395.160 26.610.646 5.601.180 911.367 409.090.947 68.352.296 330.490.311 915.524 301.518.353 808.849.078 Banka - yabancı para vadeli mevduat Banka - TL vadesiz mevduat Banka -TL vadeli mevduat Banka - yabancı para vadesiz mevduat Nakit ve nakit benzeri değerler içerisinde bloke ve üç aydan uzun vadeli mevduat bulunmamaktadır. ABD Doları vadeli mevduatların ağırlıklı ortalama faiz oranı %2,90 (31 Aralık 2011 - %5,50) Avro vadeli mevduatların ağırlıklı ortalama faiz oranı %2,41 (31 Aralık 2011 - %5,17) ve TL vadeli mevduatların ağırlıklı ortalama faiz oranı ise %7,69’dür (31 Aralık 2011 - %11,64). 5. Finansal yatırımlar Satılmaya hazır finansal varlıklar: Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş. (Otokar) (*) 31 Aralık 2012 İştirak oranı % Tutar 0,59 5.961.405 5.961.405 (d) Davalara ilişkin karşılık ayırırken davaların kaybedilme olasılıkları ve kaybedilme durumunda ortaya çıkacak yükümlülükler Şirket Hukuk Müşaviri ve uzman görüşleri alınarak Şirket Yönetimi tarafından değerlendirilir. Şirket Yönetimi en iyi tahminlere dayanarak dava karşılık tutarını belirler. 31 Aralık 2011 İştirak oranı % Tutar 0,59 3.458.740 3.458.740 (*) Şirket’in, Otokar’daki iştirak tutarı, 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle makul değerine yaklaştığı öngörülen borsa fiyatı ile değerlenmiştir. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 6. Finansal borçlar 7. Ticari alacak ve borçlar 31 Aralık 2012 ;\[aj_\ faiz oranı % TL tutar 31 Aralık 2011 Efektif faiz oranı % TL tutar Kısa vadeli finansal borçlar: - Avro - TL (*) 1,00 - 88.024.131 8.302.535 2,29 - 96.326.666 (*) 107 67.400.004 101.297 Kısa vadeli ticari alacaklar: Alıcılar Çek ve senetli alacaklar Şüpheli alacaklar Eksi: Vadeli satışlardan kaynaklanan tahakkuk etmemiş finansman geliri 67.501.301 Eksi: Şüpheli ticari alacak karşılığı Geçici amaçla kullanılan faizsiz kısa vadeli krediler 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 481.044.572 4.533.456 517.917.390 7.392.169 3.333.456 (2.436.930) (3.722.527) 483.141.098 524.920.488 (4.533.456) (3.333.456) 478.607.642 521.587.032 Uzun vadeli finansal borçların kısa vadeli kısımları: 31 Aralık 2012 - Avro - ABD Doları 31 Aralık 2011 ;\[aj_\ faiz oranı % TL tutar Efektif faiz oranı % TL tutar 2,45 2,97 238.302.673 28.886.909 3,37 2,68 158.983.070 352.625 Şirket’in ticari alacaklarının ortalama vadesi 30 gündür (31 Aralık 2011: 30 gün) ve iskonto işleminde kullanılan aylık etkin faiz oranı %0,64’dür (31 Aralık 2011: %1,05). Ford Motor Company harici yapılan yurtdışı satışların tahsilatı akreditif, teminat mektubu ya da peşin ödeme yöntemleri ile teminat altına alınmaktadır. 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 537.623 474.645 537.623 474.645 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 810.038.054 906.030.573 Uzun vadeli ticari alacaklar: 267.189.582 159.335.695 363.516.248 226.836.996 Verilen depozito ve teminatlar Toplam kısa vadeli finansal borçlar Uzun vadeli finansal borçlar: - Avro - ABD Doları 2,31 - 896.037.316 - 3,53 2,68 896.037.316 619.830.540 30.222.400 650.052.940 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle uzun vadeli kredilerin ödeme planı aşağıdaki gibidir: Ödeme dönemi 31 Aralık 2012 Toplam TL 31 Aralık 2011 Toplam TL 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2018 - 2021 211.392.012 284.988.369 98.460.416 83.490.904 78.686.683 139.018.932 252.639.137 230.192.464 131.329.646 16.121.932 5.648.502 14.121.259 - 896.037.316 650.052.940 Banka kredileri için finansal kuruluşlara verilen banka teminat mektuplarının toplam tutarı 685.574.000 TL’dir (31 Aralık 2011 - 194.893.049 TL) (Dipnot 13). Ticari borçlar: Ticari borçlar Eksi: Vadeli alışlardan kaynaklanan tahakkuk etmemiş finansman gideri (2.871.714) (5.366.102) 807.166.340 900.664.471 Şirket’in ticari borçlarının ortalama vadesi 60 gündür (31 Aralık 2011: 60 gün) ve iskonto işleminde kullanılan aylık etkin faiz oranı %0,64’dür (31 Aralık 2011: %1,05). Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 7. Ticari alacak ve borçlar (devamı) 7. Ticari alacak ve borçlar (devamı) 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihlerinde, finansal araç türleri itibariyle Şirket’in maruz kaldığı kredi risklerini gösteren tablo aşağıdaki gibidir: Ticari alacaklar İlişkili taraf Diğer 31 Aralık 2012 Ticari alacaklar İlişkili taraf Diğer 31 Aralık 2012 Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (Dipnot 26, 7, 8, 4) -Azami riskin teminat ile güvence altına alınmış kısmı Vadesi geçmemiş / değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri 752.478.555 110.000.000 719.274.870 Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - 478.607.642 432.038.087 465.229.069 9.348.000 Diğer alacaklar İlişkili taraf Diğer - - - - 4.552.464 - 4.552.464 - Bankalardaki mevduat 301.518.353 - 301.518.353 - Raporlama tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (Dipnot 26,7,8,4) 33.203.685 - 4.030.573 - - - 1.864.174 - - - Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - - - - - -Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - 4.533.456 - - - -Değer düşüklüğü (-) - (4.533.456) - - - -Teminat ile güvence altına alınmış kısmı - - - - - Bankalardaki mevduat 877.374.203 521.587.032 - 4.346.575 808.849.078 -Azami riskin teminat ile güvence altına alınmış kısmı 100.000.000 450.426.632 - - - Vadesi geçmemiş / değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların net defter değeri 843.800.456 503.998.613 - 4.346.575 808.849.078 - 10.392.169 - - - 33.573.747 7.196.250 - - - - 632.956 - - - Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri -Teminat ile güvence altına alınmış kısmı -Teminat ile güvence altına alınmış kısmı Diğer alacaklar İlişkili taraf Diğer 109 Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - - - - - -Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - 3.333.456 - - - -Değer düşüklüğü (-) - (3.333.456) - - - -Teminat ile güvence altına alınmış kısmı - - - - - Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 7. Ticari alacak ve borçlar (devamı) 8. Diğer alacak ve borçlar (devamı) Şirket’in, vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıklarının yaşlandırma tablosu aşağıdaki gibidir: 111 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 40.379.148 34.379.893 31.329.263 15.223.130 12.800.732 4.907.867 52.502.458 46.680.062 23.118.895 10.030.288 10.237.728 7.568.080 139.020.033 150.137.511 Diğer borçlar: 31 Aralık 2012 Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş Teminat ile güvence altına alınmış kısmı Ticari alacaklar İlişkili taraf Diğer taraf 17.523.033 3.776.451 7.406.479 4.497.722 1.934.800 339.845 312.248 1.443.680 33.203.685 4.030.573 - 1.864.174 Şirketin’in ilişkili taraflardan olan vadesi geçmiş alacakları Ford Motor Company ile yürütülen uzun dönemli mühendislik hizmet faturaları ve yedek parça ihracatından kaynaklanmaktadır. Ticari alacaklar 31 Aralık 2011 İlişkili taraf Diğer taraf Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş 4.130.763 9.219.076 14.867.704 5.356.204 1.339.011 1.375.466 4.419.742 62.031 33.573.747 7.196.250 - 632.956 Teminat ile güvence altına alınmış kısmı Ödenecek vergi ve fonlar Personele borçlar ve gider karşılıkları Satış destek primi karşılıkları(*) Gider tahakkukları Mühendislik şirketlerine borçlar Diğer (*) Satış destek primi karşılıkları ağırlıklı olarak bilanço tarihi itibariyle bayilerin hak edip henüz fatura etmedikleri indirim karşılıklarından ve stoklarında bulundurdukları araçlarla ilgili gider karşılıklarından oluşmaktadır (Dipnot 2.3). 9. Stoklar Hammaddeler Mamuller Yoldaki mallar Araç yedek parçaları İthal araçlar Eksi: Mamuller ve araç yedek parçaları değer düşüklüğü karşılığı Şirket’in ticari alacaklarına ilişkin değer düşüklüğü karşılığın dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: 2012 2011 1 Ocak 3.333.456 3.244.537 Dönem içinde ayrılan karşılıklar 1.200.000 88.919 31 Aralık 4.533.456 3.333.456 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Diğer alacaklar: Diğer çeşitli alacaklar 4.552.464 4.346.575 4.552.464 4.346.575 31 Aralık 2011 280.078.252 219.100.521 118.581.186 70.595.889 40.831.183 298.160.635 75.705.380 215.633.497 70.536.820 68.560.906 729.187.031 728.597.238 (2.370.999) (3.625.019) 726.816.032 724.972.219 Mamül üzerindeki sabit üretim maliyetleri normal üretim kapasitesine göre dağıtılırlar. Şirket, stok değer düşüklüğünden kaynaklanan giderleri satışların maliyeti hesabında muhasebeleştirmiş olup, dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak Dönem içindeki net değişim 8. Diğer alacak ve borçlar 31 Aralık 2012 31 Aralık 2012 2011 3.625.019 5.149.850 (1.254.020) (1.524.831) 2.370.999 3.625.019 Şirket, mamul stoklarındaki net gerçekleşebilir değerinin maliyetten düşük kaldığı veya uzun süredir hareket görmediği durumlar için stok değer düşüş karşılığı ayırmıştır. Konusu kalmayan karşılık satılan malın maliyetinde muhasebeleştirilmiştir (Dipnot 18). 11.874.536 Net defter değeri 308.276.901 635.576.989 277.087.943 99.202.375 99.202.375 5.637.227 7.978.528 (2.341.301) 5.637.227 (903.139) 1.124.686 1.739.343.486 1.855.480 1.108.089.000 757.430.279 (4.958.760) (123.072.513) 1.108.089.000 2.789.091.268 (1.681.002.268) 326.618.398 1.739.343.486 326.618.398 3.541.562.787 - (1.802.219.301) 326.618.398 - 126.902.600 269.459.151 (69.743.353) - 126.902.600 126.902.600 - Toplam 11.874.536 11.874.536 11.874.536 31 Aralık 2011 Maliyet Birikmiş amortisman Net defter değeri 69.937.170 100.439.184 (30.502.014) 69.937.170 62.852.695 5.416.993 4.626.292 (2.958.810) - 31 Aralık 2011 tarihinde sona eren dönem için Açılış net defter değeri 11.874.536 Girişler Transferler Çıkışlar Cari yıl amortismanı Birikmiş amortismanlardan çıkışlar Kapanış net defter değeri 62.852.695 11.874.536 Net defter değeri 90.395.899 (27.543.204) 11.874.536 - Yerüstü düzenleri 31 Aralık 2010 Maliyet Birikmiş amortisman Arazi 10. Maddi duran varlıklar (devamı) 239.273.794 373.182.635 (133.908.841) 239.273.794 246.361.824 404.840 4.033.576 (11.526.446) - 246.361.824 368.744.219 (122.382.395) Binalar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) Kalıp ve modeller 32.141.823 47.285.809 11.123.709 739.482 (909.413) (27.006.552) 908.788 47.285.809 587.984.489 32.141.823 1.452.681.721 629.094.207 (864.697.232) (596.952.384) 587.984.489 631.176.186 34.964.630 1.434.531 (13.152.389) (78.435.264) 11.996.795 631.176.186 1.429.434.949 618.140.429 (798.258.763) (570.854.620) Makine ve ekipmanlar 32.795.892 86.071.505 (53.275.613) 32.795.892 25.398.362 11.849.203 28.459 (1.858.937) (4.287.086) 1.665.891 25.398.362 76.052.780 (50.654.418) Demirbaş ve mefruşatlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 7.178.696 8.844.880 (1.666.184) 7.178.696 8.587.729 3.607.925 (4.914.543) (1.039.914) 937.499 8.587.729 10.151.498 (1.563.769) 126.902.600 126.902.600 - 126.902.600 24.863.118 112.901.822 (10.862.340) - 24.863.118 24.863.118 - Yapılmakta Taşıtlar olan yatırımlar 1.108.089.000 2.789.091.268 (1.681.002.268) 1.108.089.000 1.058.400.259 180.269.122 (20.835.282) (125.254.072) 15.508.973 1.058.400.259 2.629.657.428 (1.571.257.169) Toplam Şirket, almış olduğu dövizli yatırım kredileri ile ilgili oluşan borçlanma maliyetlerini TL cinsinden piyasa kredi faizleri ile karşılaştırmış ve kümülatif yönteme göre 31 Aralık 2012 itibariyle 21.091.127 TL (31 Aralık 2011: 17.287.672 TL) tutarındaki faiz ve kur farkı giderini aktifleştirerek maddi duran varlıklar altında sınıflandırmıştır. 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle maddi duran varlıklar üzerinde ipotek bulunmamaktadır (31 Aralık 2011: Yoktur). üretilecek yeni hafif ticari araç fabrikası yatırımı ve yeni nesil Transit projeleri ile ilgilidir. Geri kalan 120.887.206 TL (31 Aralık 2011: 57.762.678 TL) tutarındaki kısmı ise maddi olmayan duran varlık niteliğinde olup yeni hafif ticari araç ve muhtelif Cargo projelerinin mühendislik yatırım harcamalarından oluşmaktadır. (**) 31 Aralık 2011 tarihi itibariyle makine ve ekipmanlar içinde gösterilen 326.865.103 TL tutarında maliyeti ve 193.083.658 TL tutarında birikmiş amortsimanı olan maddi duran varlıklar açılış düzeltmesi ile ilgili hesaplara sınıflanmıştır. (*) Yapılmakta olan yatırımlar içindeki 269.459.151 TL’lik (31 Aralık 2011: 112.901.822 TL) cari yıl girişlerinin 148.571.945 TL’si (31 Aralık 2011: 55.139.144 TL) maddi duran varlık niteliğinde olup ağırlıklı olarak 75.069.117 277.087.943 (4.619.430) (69.968.966) 31.029 11.874.536 635.576.989 7.178.696 8.844.880 (1.666.184) Yapılmakta Taşıtlar olan yatırımlar 32.795.892 7.178.696 119.242.198 348.343 29.044.237 3.003.927 1.049.080 (40.373) (4.218.622) (12.950.722) (896.664) 32.795.892 Net defter değeri 308.276.901 193.083.568 699.765 32.141.823 9.569.559 210.498.795 47.781.719 (18.284.523) 32.141.823 11.874.536 125.949.303 566.132.999 1.370.698.096 896.944.280 235.366.647 - (50.880.186) (257.856.098) (735.121.107) (619.856.337) (136.164.272) 75.069.117 587.984.489 86.071.505 (53.275.613) Demirbaş ve mefruşatlar 11.874.536 (102.014.830) - Kalıp ve modeller 1.452.681.721 629.094.207 (864.697.232) (596.952.384) Makine ve ekipmanlar 239.273.794 587.984.489 176.194.337 (326.865.103) 3.050.864 238.921.258 13.705.163 6.659.985 (699.765) (21.932.427) (64.207.208) 239.273.794 373.182.635 (133.908.841) Binalar 31 Aralık 2012 Maliyet Birikmiş amortisman (15.577.203) - 69.937.170 21.510.666 3.452.047 547.406 (4.800.969) 69.937.170 100.439.184 (30.502.014) Yerüstü düzenleri Kapanış net defter değeri 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren dönem için Açılış net defter değeri 11.874.536 Açılış düzeltmeleri(**) Girişler(*) Transferler Çıkışlar Cari dönem amortismanı Birikmiş amortismanlardan transferler(*) Birikmiş amortismanlardan çıkışlar - 11.874.536 - Arazi 31 Aralık 2011 Maliyet Birikmiş amortisman 10. Maddi duran varlıklar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 113 Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 10. Maddi duran varlıklar (devamı) 11. Maddi olmayan duran varlıklar (devamı) Ekonomik ömrü sona ermiş ancak halihazırda kullanımda olan maddi duran varlıkların maliyet bedelleri aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 31 Aralık 2010 Kalıp ve modeller Makine ve ekipmanlar Demirbaş ve mefruşatlar Binalar Yerüstü düzenleri Taşıtlar 352.273.187 101.236.425 53.118.988 15.035.700 1.522.776 377.996 346.300.236 104.763.970 25.062.916 5.529.499 237.300 149.976 523.565.072 482.043.897 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihlerinde sona eren yıllara ait maddi duran varlık amortisman giderlerinin dağılımı aşağıda belirtildiği gibidir: 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Üretilen malın maliyeti (Dipnot 18) Genel yönetim giderleri (Dipnot 19) Araştırma ve geliştirme giderleri (Dipnot 19) Satış ve pazarlama giderleri (Dipnot 19) Yapılmakta olan yatırımlara yansıtılan 113.073.259 4.089.233 3.206.364 1.841.629 862.028 Cari yıl maddi duran varlıklar amortismanı 118.215.871 1.847.645 2.287.156 1.690.302 1.213.098 123.072.513 125.254.072 11. Maddi olmayan duran varlıklar 31 Aralık 2011 Maliyet İtfa payları Net defter değeri Haklar Geliştirme maliyetleri Diğer Toplam 25.276.100 (18.658.712) 432.247.432 (411.668.558) 3.357.113 (1.776.205) 460.880.645 (432.103.475) 6.617.388 20.578.874 1.580.908 28.777.170 6.617.388 10.893.778 (11.227.284) (2.050.705) - 20.578.874 31.069.730 (821.663) 11.227.284 (15.394.062) 821.663 1.580.908 2.740.430 (560.353) - 28.777.170 44.703.938 (821.663) (18.005.120) 821.663 4.233.177 47.481.826 3.760.985 55.475.988 24.942.594 (20.709.417) 473.722.783 (426.240.957) 6.097.543 (2.336.558) 504.762.920 (449.286.932) 4.233.177 47.481.826 3.760.985 55.475.988 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren dönem için Açılış net defter değeri Girişler Çıkışlar Transferler Cari dönem itfa payı Birikmiş amortismandan çıkışlar Kapanış net defter değeri 31 Aralık 2012 Maliyet İtfa payları Net defter değeri Maliyet İtfa payları 115 Haklar Geliştirme maliyetleri Diğer Toplam 21.677.670 (17.929.947) 428.871.269 (392.276.771) 3.229.041 (1.271.700) 453.777.980 (411.478.418) 3.747.723 36.594.498 1.957.341 42.299.562 3.747.723 3.598.430 (728.765) 36.594.498 3.376.163 (19.391.787) 1.957.341 128.072 (504.505) 42.299.562 7.102.665 (20.625.057) 6.617.388 20.578.874 1.580.908 28.777.170 25.276.100 (18.658.712) 432.247.432 (411.668.558) 3.357.113 (1.776.205) 460.880.645 (432.103.475) 6.617.388 20.578.874 1.580.908 28.777.170 Net defter değeri 31 Aralık 2011 tarihinde sona eren yıl için Açılış net defter değeri Girişler Cari yıl itfa payı Kapanış net defter değeri 31 Aralık 2011 Maliyet İtfa payları Net defter değeri 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihlerinde sona eren yıllara ait maddi olmayan duran varlıkların itfa paylarının dağılımı aşağıda belirtildiği gibidir: 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Üretilen malın maliyeti (Dipnot 18) Genel yönetim giderleri (Dipnot 19) Araştırma ve geliştirme giderleri (Dipnot 19) Cari yıl maddi olmayan duran varlıklar itfa payları 15.389.751 1.508.053 1.107.316 19.391.787 543.004 690.266 18.005.120 20.625.057 12. Devlet teşvik ve yardımları Şirket, 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle Cargo kamyon ve yeni hafif ticari araç projeleri için Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (Tübitak)’ndan 14.394.321 TL’lik araştırma, geliştirme destek primi almıştır. Söz konusu tutar, ilgili projenin geliştirme giderleri ile netleştirilerek bilançodaki maddi duran varlıklar altında devam eden yatırımlar kalemi ile ilişkilendirilmiştir. Şirket, 2010 yılı 4. çeyreğinde 14/07/2009 tarihli ve 2009/15199 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı kapsamında, her ikisi de 250 milyon TL’den yüksek, büyük ölçekli iki yatırım teşviği almıştır. İlgili yasa kapsamında Şirket, yeni yatırımları nedeniyle yapacağı sabit kıymet harcamalarının %30’unu vergi matrahından yasa hükümlerinin elverdiği oranda, yatırım nihayetlenip gelir elde edilmeye başladığında indirim konusu yapabilecektir. 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle bu kapsamda 531.833.087 TL sabit kıymet yatırım harcaması yapılmış olup, cari yılda indirimli kurumlar vergisi avantajı olarak kullanılan 1.046.102 TL’lik kısmı düşüldükten sonra, ileriki dönemlerde kullanabileceği 158.503.824 TL vergi avantajı bulunmaktadır (Dipnot 24). Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 13. Karşılıklar, koşullu varlık ve yükümlülükler 13. Karşılıklar, koşullu varlık ve yükümlülükler (devamı) Şirket’in, bayiler vasıtasıyla satmış olduğu araçlar için müşterilerine satış sözleşmesinde belirtilen arızalar ile ilgili 2 ve 3 yıl garanti taahhüdü bulunmaktadır. Bilanço tarihi itibariyle, garanti kapsamında olan araçlarla alakalı geçmiş yıllardaki ürün bazında garanti talepleri (kleymleri) göz önüne alınarak, ileride oluşabilecek giderlere ilişkin garanti gider karşılığı ayrılmaktadır. Şirket’in 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle, teminat / rehin / ipotek (“TRİ”) pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir: Borç karşılıkları: A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 41.014.572 28.167.783 38.849.095 46.672.397 69.182.355 85.521.492 2012 2011 85.521.492 68.723.154 Kısa vadeli garanti gider karşılığı Uzun vadeli garanti gider karşılığı Garanti gider karşılığının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: 1 Ocak Dönem içinde ödenen Dönem içindeki artış (Dipnot 19) (72.167.970) 55.828.833 (54.098.639) 70.896.977 69.182.355 85.521.492 J[c_dWjc[ajkXkl[Wah[Z_j_ó[h 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Bankalara verilen teminat mektupları Gümrüklere verilen teminat mektupları Diğer kuruluşlara verilen teminat mektupları 685.574.000 28.124.155 16.677.764 194.893.049 24.545.155 13.596.691 730.375.919 233.034.895 31 Aralık Şirket tarafından verilen TRİ’ler 117 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 730.375.919 233.034.895 B. Tam konsolidsayon kapsamına dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - - C. Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. Kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - - - - - - D. Diğer verilen TRİ’lerin toplam tutarı i. Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı ii. B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup şirketleri lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı Toplam - - 730.375.919 233.034.895 Şirket’in 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle almış olduğu teminat ve ipoteklerin detayı aşağıdaki gibidir. Alınan teminatlar Verilen teminatlar Avro TL ABD Doları Eh_`_dWbfWhW birimi 31 Aralık 2012 JBfWhW birimi Orijinal para birimi 31 Aralık 2011 TL para birimi 301.581.428 16.501.139 2.606.157 709.229.045 16.501.139 4.645.735 89.812.210 13.527.262 13.000 219.483.077 13.527.262 24.556 730.375.919 233.034.895 31 Aralık 2012 Eh_`_dWbfWhW JBfWhW birimi birimi TL Avro ABD Doları GBP 138.348.665 12.318.405 82.140 - 138.348.665 28.969.193 146.423 167.464.281 31 Aralık 2011 Orijinal para TL para birimi Birimi 260.663.503 2.364.519 132.140 27.000 260.663.503 5.778.412 249.599 78.759 266.770.273 Vergi Uyuşmazlığı: Mali İdare, ihraç araçlara sınırlı miktarda konulan ilk dolum yakıtlarıyla alakalı olarak 2005 - 2009 yıllarına ait kullanımlar için, Özel Tüketim Vergisi, vergi ziyaı ve faiz dahil 17.837.279 TL tarh ettirmiştir. Uzmanların da görüşünü alan Şirket yönetimi, konuyu yargı aşamasına götürmüştür. Her yıl için ayrı ayrı açılan davaların 11.982.710 TL’lik tutarı için ilk mahkemeler kazanılmıştır, vergi dairesi davaları temyize götürmüştür, temyiz süreci devam etmektedir. 5.854.569 TL’lik dava için ise ödeme yapılmış olup, konu Danıştay’da temyiz aşamasındadır. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 119 FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 14. Taahhütler '+$wWbçśWdbWhWiWŊbWdWd\WoZWbWhZ[lWcç Şirket’in bankalardan kullanmış olduğu kredilerle ilgili vermiş olduğu taahhütleri aşağıdaki gibidir: Kıdem tazminatı karşılığı yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir ve herhangi bir fonlama şartı bulunmamaktadır. Kıdem tazminatı karşılığı çalışanların emekliliği halinde ödenmesi gerekecek muhtemel yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminiyle hesaplanır. a)Şirket, TC. Ziraat Bankası A.Ş.’deki hesabı üzerinden toplam 20.000.000 Avro, 2011 yılında yapılan sözleşmeyle Vakıflar Bankası T.A.O’daki hesabı üzerinden 60.000.000 Avro ihracat bedelini geçirmeyi taahhüt etmiştir. Şirket 31 Aralık 2012 itibariyle ile bu taahhütlerini yerine getirmiştir. b)Şirket, 2012 yılında Garanti Bankası ile yaptığı 70.000.000 Avro tutarındaki 1 yıl vadeli kredi taahhüt anlaşmaları gereğince, 2012 yılında Garanti Bankası’ndaki hesabı üzerinden 150.000.000 Avro ihracat bedelini geçirmeyi taahhüt etmiştir. Şirket 31 Aralık 2012 itibariyle ile bu taahhütlerini yerine getirmiştir. c)Şirket, 2012 yılı Haziran ayında Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş.’den (Eximbank) kullandığı 37.430.000 Avro tutarındaki 4 ay vadeli kredi sözleşmesiyle, 38.000.000 Avro ihracat gerçekleştirmeyi taahhüt etmiştir. Şirket 31 Aralık 2012 itibariyle ile bu taahhütlerini yerine getirmiştir. Şirket, ayrıca 2012 yılı Kasım ayında Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş.’den (Eximbank) kullandığı 37.430.000 Avro tutarındaki 4 ay vadeli kredi sözleşmesiyle, 38.000.000 Avro ihracat gerçekleştirmeyi taahhüt etmiştir. Operasyonel kiralama taahhütleri İptal edilemeyecek durumdaki operasyonel kiralamalarla ilgili gelecekte yapılacak olan ödemeler aşağıdaki gibidir: Operasyonel kiralama taahhütleri 31 Aralık 2012 UFRS, Şirket’in kıdem tazminatı karşılığını tahmin etmek için aktüer değerleme yöntemlerinin geliştirilmesini öngörmektedir. Buna göre toplam yükümlülüğün hesaplanmasında aşağıda yer alan aktüer öngörüler kullanılmıştır: İskonto oranı (%) Emeklilik olasılığına ilişkin sirkülasyon oranı (%) 31 Aralık 2011 3,86 5 4,66 5 Temel varsayım, her yıllık hizmet için belirlenen tavan karşılığının enflasyon ile orantılı olarak artmasıdır. Böylece uygulanan iskonto oranı enflasyonun beklenen etkilerinden arındırılmış gerçek oranı gösterir. Şirket’in kıdem tazminatı karşılığı, kıdem tazminatı tavanı her altı ayda bir ayarlandığı için, 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren geçerli olan 3.033,98 TL (1 Temmuz 2011: 2.731,85 TL) üzerinden hesaplanmaktadır. Kıdem tazminatı karşılığının yıl içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: 2012 2011 55.081.174 44.061.805 Faiz maliyeti Cari yıl hizmet maliyeti Dönem içinde ödenen Aktüeryal kayıp 2.128.739 5.662.760 (5.726.188) 15.730.421 2.054.263 7.159.232 (4.464.057) 6.269.931 31 Aralık 72.876.906 55.081.174 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 144.221.205 6.044.648 4.746.495 4.109.902 15.166.776 114.811.622 11.575.054 3.093.981 7.585.414 14.805.538 174.289.026 151.871.609 31 Aralık 2011 1 Ocak Bir yıl içerisinde Bir-beş yıl arasında 31 Aralık 2012 3.852.436 7.839.168 1.952.712 3.417.246 11.691.604 5.369.958 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 72.876.906 55.081.174 Diğer dönen varlıklar: 72.876.906 55.081.174 İadeye tabi indirilecek KDV Tedarikçilere fatura edilecek meblağlar Peşin ödenen giderler Peşin ödenen vergi ve stopajlar Diğer '+$wWbçśWdbWhWiWŊbWdWd\WoZWbWh Uzun vadeli borç karşılıkları: Kıdem tazminatı karşılığı Kıdem tazminatı karşılığı: Aşağıda açıklanan yasal zorunluluk dışında yapılmış hiçbir emeklilik planı anlaşması yoktur. Yürürlükteki İş Kanunu’na göre, Şirket bir senesini doldurmuş olan ve Şirket’le ilişkisi kesilen veya emekli olan, 25 hizmet (kadınlarda 20) yılını dolduran ve emekliliğini kazanan (kadınlar için 58 yaşında, erkekler için 60 yaşında), askere çağrılan veya vefat eden personeli için kıdem tazminatı ödemekle mükelleftir. Ödenecek kıdem tazminatı her hizmet yılı için 1 aylık maaş kadardır ve bu tutar 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle 3.033,98 TL (31 Aralık 2011: 2.731,85 TL) ile sınırlandırılmıştır. 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle kıdem tazminatı tavanı 3.129,25 TL’ye yükselmiştir. 16. Diğer varlıklar İadeye tabi indirilecek KDV, iade işlemi devam eden, Ekim, Kasım ve Aralık aylarına ait ihracat KDV iadesinden kaynaklanmaktadır. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 16. Diğer varlıklar (devamı) 17. Özkaynaklar (devamı) Diğer duran varlıklar: 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Verilen yatırım avansları 324.368.840 191.659.398 324.368.840 191.659.398 Verilen yatırım avansları Şirket’in yeni araç yatırımları ile ilgili olup, 92.502.110 TL’sini (31 Aralık 2011: 62.748.370) bu araçlarla alakalı yerli tedarikçilere verilen kalıp avansları, 231.866.730 TL’sini (31 Aralık 2011: 128.911.028) Kocaeli fabrikasında kurulacak yeni hafif ticari araç fabrikası ve yeni nesil Transit projeleri için yurtdışından tedarik edilen hat yatırımı avansları oluşturmaktadır. 17. Özkaynaklar Şirket’in 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihlerindeki hissedarları ve sermaye içindeki payları tarihi değerlerle aşağıdaki gibidir: 31 Aralık Ortaklık payı 31 Aralık Ortaklık payı Hissedarlar 2012 (%) 2011 (%) Koç Holding A.Ş. Vehbi Koç Vakfı Koç Holding Emekli Yardım Sandığı Vakfı Temel Ticaret A.Ş. 134.953.357 3.428.592 38,46 0,98 134.953.357 3.428.592 38,46 0,98 3.259.202 2.355.885 0,93 0,67 3.259.202 2.355.885 0,93 0,67 Toplam Koç Grubu 143.997.036 41,04 143.997.036 41,04 Ford Motor Company Diğer (Halka açık) 143.997.036 62.915.928 41,04 17,92 143.997.036 62.915.928 41,04 17,92 350.910.000 100,00 350.910.000 100,00 Toplam Sermaye düzeltme farkları ;dóWioedW]h[Zp[bj_bc_ś ödenmiş sermaye 121 27.920.283 27.920.283 378.830.283 378.830.283 Sermaye düzeltme farkları ödenmiş sermayeye yapılan nakit ve nakit benzeri ilavelerin enflasyona göre düzeltilmiş toplam tutarları ile enflasyon düzeltmesi öncesindeki farkı ifade eder. Nominal değeri 1 Kr olan 35.091.000.000 adet hisse senedi mevcuttur (31 Aralık 2011: 35.091.000.000 adet). Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret Kanunu’na göre birinci tertip yasal yedekler, şirketin ödenmiş sermayesinin %20’sine ulaşılıncaya kadar, kanuni net kârın %5’i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler ise ödenmiş sermayenin %5’ini aşan dağıtılan kârın %10’udur. Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedekler ödenmiş sermayenin %50’sini geçmediği sürece sadece zararları netleştirmek için kullanılabilir. Yukarıda bahsi geçen tutarlar, SPK Finansal Raporlama Standartları uyarınca “Kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler” altında özel yedekler alt başlığında sınıflanmıştır. Şirket’in 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle kârdan kısıtlanmış yedeklerinin tutarı 432.432.060 TL’dir (31 Aralık 2011: 390.964.519 TL). 1 Ocak 2008 itibariyle yürürlüğe giren Seri: XI, No: 29 sayılı tebliğ ve ona açıklama getiren SPK duyurularına göre “Ödenmiş sermaye”, “Kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler” ve “Hisse senedi ihraç primleri”’nin yasal kayıtlardaki tutarları üzerinden gösterilmesi gerekmektedir. Söz konusu tebliğin uygulanması esnasında değerlemelerde çıkan farklılıkların (enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan farklılıklar gibi): - “Ödenmiş sermaye”den kaynaklanmaktaysa ve henüz sermayeye ilave edilmemişse, “Ödenmiş sermaye” kaleminden sonra gelmek üzere açılacak “Sermaye düzeltmesi farkları” kalemiyle; - “Kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler” ve “Hisse senedi ihraç primleri”’nden kaynaklanmakta ve henüz kâr dağıtımı veya sermaye artırımına konu olmamışsa “Geçmiş yıllar kâr / zararıyla”, ilişkilendirilmesi gerekmektedir. Diğer özkaynak kalemleri ise SPK Finansal Raporlama Standartları çerçevesinde değerlenen tutarları ile gösterilmektedir. Sermaye düzeltmesi farklarının sermayeye eklenmek dışında bir kullanımı yoktur. Halka açık şirketler, temettü dağıtımlarını SPK’nın öngördüğü şekilde aşağıdaki gibi yaparlar: SPK’nın 27 Ocak 2010 tarihli kararı ile payları borsada işlem gören halka açık anonim ortaklıklar için yapılacak temettü dağıtımı konusunda herhangi bir asgari kâr dağıtım zorunluluğu getirilmemesine karar verilmiştir. Şirket, 20 Mart 2012 tarihinde yapılan Genel Kurul’unda, 2011 yılı kârından 1 TL’lik hisseye brüt 1 TL (net 95,0976 Kuruş) olmak üzere %100 oranında ve toplam 350.910.000 TL nakit temettü dağıtım kararı almış, temettü ödemesini 2012 yılı Nisan ayında yapmıştır. Şirket ayrıca, 19 Ekim 2012 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul’unda, 1 TL’lik hisseye brüt 65 Kuruş (net 57,2693 Kuruş) olmak üzere %65 oranında ve toplam 228.091.500 TL nakit temettü dağıtım kararı almış, temettü ödemesini 2012 yılı Ekim ayında yapmıştır (2011 : 518.995.890 TL) Şirket’in 2012 yılı kâr dağıtımına konu olacak, SPK’ya ve Yasal Kayıtlara (Vergi Usul Kanunu’na) göre hazırlanan dağıtılabilir dönem kârları aşağıdaki gibidir. SPK’ya göre Yasal kayıtlara göre Dönem kârı Alınacak / (ödenecek) vergiler 641.582.558 33.440.201 502.155.243 (89.919.272) Net dönem kârı 675.022.759 412.235.971 Net dağıtılabilir kâr 675.022.759 412.235.971 Yıl içinde yapılan bağışlar (Dipnot 19) 13 Haziran 2006 tarihinde yürürlüğe giren 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu ile iştirak hisselerinin satışından doğan kazançlara ilişkin istisna düzenlenmiştir. Kanunda belirtilen koşulların sağlanması halinde kurumların en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisseleri satışından doğan kazançlarının %75’lik kısmı kurumlar vergisinden istisna edilebilmektedir. Satıştan doğan kazanç kısmının %75’i beş yıl süreyle özel bir fon hesabında tutulmak şartıyla satışın yapıldığı dönem istisnadan yararlanılabilmektedir. Şirket’in bu kapsamda vergiye konu kayıtlarında 5.992.339 TL (31 Aralık 2011: 20.670.400 TL) tutarında fon hesabında tutmuş olduğu yedeği vardır. Birinci temettünün hesaplanacağı bağışlar eklenmiş net dağıtılabilir dönem kârı 13.214.246 688.237.005 412.235.971 Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu 123 FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 17. Özkaynaklar (devamı) 17. Özkaynaklar (devamı) Şirket’in SPK Seri: XI, No:29 sayılı tebliğine göre özkaynaklar tablosu, 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Özkaynaklar enflasyon düzeltmesi farkları sadece bedelsiz sermaye artırımı veya zarar mahsubunda; olağanüstü yedeklerin kayıtlı değerleri ise, bedelsiz sermaye artırımı, nakit kâr dağıtımı ya da zarar mahsubunda kullanılabilecektir. Ödenmiş sermaye Sermaye düzeltmesi farkları Hisse senedi ihraç primleri Değer artış fonları Nakit akış riskinden korunma fonu 350.910.000 27.920.283 8.252 4.712.623 (1.298.245) 350.910.000 27.920.283 8.252 2.335.091 (345.806) Hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören Otokar, 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihli iş günleri sonunda borsada oluşan piyasa fiyatları ile değerlenmiştir. 2.377.532 TL (31 Aralık 2011: 427.422 TL) tutarındaki cari dönemde ortaya çıkan ertelenmiş vergi etkisi netlenmiş gerçeğe uygun değer farkı (artı yönde), toplam kapsamlı gelir tablosu içinde gösterilmiştir. Kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler -Yasal yedekler -Özel yedekler 432.432.060 426.439.719 5.992.341 390.964.519 370.294.119 20.670.400 1 Ocak 1.989.285 1.907.669 Geçmiş yıllar kârları -Özkaynaklar enflasyon düzeltmesi farkları -Olağanüstü yedekler 505.957.103 428.301.244 77.655.859 464.337.418 428.301.244 36.036.174 Finansal varlıkların makul değer artışı Türev finansal araçların makul değer azalışı 2.377.532 (952.439) 427.422 (345.806) 675.022.759 662.088.726 31 Aralık 3.414.378 1.989.285 1.995.664.835 1.898.218.483 Net dönem kârı Özkaynaklar toplamı Yukarıda tarihi bedelleri ile gösterilmiş kalemlerin düzeltilmiş değerleri ve özkaynaklar enflasyon düzeltme farkları 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle aşağıdaki gibidir: Özkaynaklar ;dóWioed Düzeltilmiş düzeltmesi 31 Aralık 2012: Tarihi değerler değerler farkları Ödenmiş sermaye Yasal yedekler Olağanüstü yedekler Hisse senedi ihraç primleri Özel yedekler 31 Aralık 2011: Ödenmiş sermaye Yasal yedekler Olağanüstü yedekler Hisse senedi ihraç primleri Özel yedekler 350.910.000 426.439.719 77.655.859 8.252 5.992.341 378.830.283 485.192.323 446.800.875 361.733 6.042.484 27.920.283 58.752.604 369.145.016 353.481 50.143 861.006.171 1.317.227.698 456.221.527 Tarihi değerler Düzeltilmiş değerler Özkaynaklar Enflasyon düzeltmesi farkları 350.910.000 370.294.119 36.036.174 8.252 20.670.400 378.830.283 429.046.723 405.181.190 361.733 20.720.543 27.920.283 58.752.604 369.145.016 353.481 50.143 777.918.945 1.234.140.472 456.221.527 Değer artış fonları ve nakit akış riskinden korunma fonu değişimlerinin ertelenmiş vergi etkisi netlenmiş olarak diğer kapsamlı gelirlere etkisi aşağıda gösterilmiştir: 2012 2011 18. Satışlar ve satışların maliyeti Yurtdışı satışlar Yurtiçi satışlar Diğer satışlar Eksi: İndirimler 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 5.936.332.099 4.366.124.292 83.258.381 (617.777.515) 5.853.930.197 5.088.764.313 108.924.394 (606.595.954) 9.767.937.257 10.445.022.950 Satış adetleri: Transit Transit Connect Binek araçlar Transit Custom Cargo Ranger Fiesta Van Yurtiçi satışlar 31 Aralık 2012 Yurtdışı satışlar Toplam satışlar Yurtiçi satışlar 31 Aralık 2011 Yurtdışı satışlar Toplam satışlar 28.179 29.162 45.919 1.113 5.811 827 - 113.502 75.081 613 14.328 955 10 - 141.681 104.243 46.532 15.441 6.766 837 - 35.246 37.445 57.946 8.329 1.714 - 147.766 64.616 384 824 4 55 183.012 102.061 58.330 9.153 1.718 55 111.011 204.489 315.500 140.680 213.649 354.329 Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 18. Satışlar ve satışların maliyeti (devamı) 19. Araştırma ve geliştirme giderleri, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri, genel yönetim giderleri (devamı) 125 Aşağıdaki tablo, 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihlerinde sona eren yıllara ait satışların maliyetini özetlemektedir: İlk madde ve malzeme gideri Malzeme dışı genel üretim giderleri Amortisman giderleri (Dipnotlar 10 ve 11) Mamul stoklarındaki değişim Toplam üretimden satışların maliyeti Satılan ticari malların maliyeti 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 (6.546.593.774) (637.331.701) (128.463.010) 144.649.161 (6.692.484.964) (644.304.470) (137.607.658) 60.177.833 (7.167.739.324) (7.414.219.259) (1.525.622.522) (1.829.292.521) 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 (60.033.883) (35.774.742) (7.006.757) (4.313.680) (4.955.892) (64.819.409) (28.707.474) (7.985.354) (2.977.422) (2.396.451) (112.084.954) (106.886.110) Araştırma ve geliştirme giderleri: Personel giderleri Proje maliyetleri Araştırma ve geliştirme yönetim giderleri Amortisman ve itfa payı giderleri (Dipnotlar 10 ve 11) Diğer 20. Niteliklerine göre giderler Satışların toplam maliyeti (8.693.361.846) (9.243.511.780) 19. Araştırma ve geliştirme giderleri, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri, genel yönetim giderleri 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 (55.828.833) (47.900.238) (47.424.649) (37.188.390) (16.944.752) (9.565.370) (1.841.629) (14.403.348) (70.896.977) (52.994.210) (52.721.289) (32.129.825) (14.988.279) (9.210.817) (1.690.302) (20.538.286) Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri: Garanti giderleri (Dipnot 13) Araç nakliye giderleri Reklam giderleri Personel giderleri Yedek parça nakliye ve ambalaj giderleri Bayi toplantı ve servis geliştirme giderleri Amortisman gideri (Dipnot 10) Diğer Aşağıdaki tablo, 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihlerinde sona eren yıllara ait giderlerin niteliklerine göre sınıflandırmasını göstermektedir: 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 İlk madde ve malzeme giderleri Satılan ticari malların maliyeti Personel giderleri Diğer faaliyet giderleri Diğer genel üretim giderleri Finansman giderleri Amortisman ve itfa payı giderleri Stoklardaki değişim Diğer giderler Toplam giderler (6.546.593.774) (1.525.622.522) (488.691.859) (303.707.986) (297.065.505) (224.610.244) (140.215.605) 144.649.161 (3.551.780) (6.692.484.964) (1.829.292.521) (501.075.874) (300.840.441) (310.222.166) (215.432.140) (144.666.031) 60.177.833 (51.835.170) (9.385.410.114) (9.985.671.474) 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 13.203.775 7.076.706 5.740.521 4.413.044 3.563.296 2.789.119 1.170.077 281.198 9.165.570 11.166.945 9.975.091 7.104.167 4.705.352 3.088.123 2.801.720 465.457 87.874 9.756.960 47.403.306 49.151.689 21. Diğer faaliyetlerden gelir / giderler (231.097.209) (255.169.985) Diğer faaliyetlerden gelir ve kârlar: Genel yönetim giderleri: Personel giderleri Yeni proje yönetim giderleri Bağış ve yardımlar (Dipnot 17) Dava takip, danışmanlık ve denetim giderleri Amortisman ve itfa payı giderleri (Dipnotlar 10 ve 11) Tamir, bakım ve enerji giderleri Ulaşım ve seyahat giderleri Vergi, resim ve harç giderleri Satış dışındaki teminat giderleri Diğer (51.081.421) (13.934.069) (13.214.246) (12.206.087) (5.597.286) (4.014.969) (3.385.758) (2.785.861) (1.892.354) (12.470.061) (52.132.874) (7.361.693) (18.315.200) (11.932.460) (2.390.649) (3.522.562) (3.729.247) (1.720.001) (1.397.671) (10.402.108) (120.582.112) (112.904.465) Fiyat farkı ve tazmin edilen hasar bedelleri Komisyon gelirleri Geçmiş dönem kurumlar vergisi düzeltmeleri Lisans geliri Alınan kiralar Sabit kıymet satış kârı Sigorta hasar bedelleri Temettü gelirleri Diğer Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 21. Diğer faaliyetlerden gelir / giderler (devamı) 24. Vergi varlık ve yükümlülükleri (devamı) 31 Aralık 2011 (1.200.000) (1.138.567) (795.536) (539.646) - (88.919) (3.792.064) (1.870.025) (3.284.682) (36.633.529) (781.242) (3.673.749) (46.450.461) Kurumlar Vergisi Kanunu’nda kurumlara yönelik birçok istisna bulunmaktadır. Bu istisnalardan Şirket’e ilişkin olanları aşağıda açıklanmıştır: 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 141.942.140 46.729.122 22.980.847 191.298.369 46.885.812 48.068.840 Kurumların tam mükellefiyete tabi bir başka kurumun sermayesine iştirakten elde ettikleri temettü kazançları (yatırım fonlarının katılma belgeleri ile yatırım ortaklıkları hisse senetlerinden elde edilen kâr payları hariç) kurumlar vergisinden istisnadır. 211.652.109 286.253.021 22. Finansal gelirler Kur farkı gelirleri Vadeli satışlar dolayısıyla oluşan finansman geliri Faiz gelirleri 23. Finansal giderler Kur farkı gideri Vadeli alımlar dolayısıyla oluşan finansman gideri Faiz giderleri Diğer finansman gideri Türkiye’de ödenecek vergiler konusunda vergi otoritesi ile mutabakat sağlamak gibi bir uygulama bulunmamaktadır. Kurumlar vergisi beyannameleri hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dördüncü ayın 25 inci günü akşamına kadar bağlı bulunulan vergi dairesine verilir. 31 Aralık 2012 Diğer faaliyetlerden gider ve zararlar: Şüpheli alacak karşılığı Geçmiş dönem giderleri İthal malzeme tazminat giderleri Sabit kıymet satış zararı Rekabet Kurulu cezası Diğer 127 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 (156.915.443) (51.327.108) (12.607.844) (3.759.849) (149.865.185) (42.060.676) (18.799.809) (4.706.470) (224.610.244) (215.432.140) 24. Vergi varlık ve yükümlülükleri Kurumlar Vergisi Kanunu 13 Haziran 2006 tarih ve 5520 sayılı yasa ile değişmiştir. Söz konusu 5520 sayılı yeni Kurumlar Vergisi Kanunu esasen 21 Haziran 2006 tarihi itibariyle resmi gazetede yayımlanmış; ancak pek çok hükmü 1 Ocak 2006 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir. Buna göre Türkiye’de, kurumlar vergisi oranı 2012 yılı için %20’dir (31 Aralık 2011: %20). Kurumlar vergisi oranı kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi, vergi yasalarında yer alan istisna (iştirak kazançları istisnası, yatırım indirimi istisnası vb.) ve indirimlerin (ar-ge indirimi vb.) tenzili sonucu bulunacak vergi matrahına uygulanır. Kâr dağıtılmadığı takdirde başka bir vergi ödenmemektedir. Vergi incelemesine yetkili makamlar muhasebe kayıtları incelemelerini geriye dönük beş yıl süreyle yapabilir ve hatalı işlem tespit edilirse ortaya çıkan vergi tarhiyatı nedeniyle vergi miktarlarını değiştirebilirler. Türk vergi mevzuatına göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönem kurum kazancından indirilebilirler. Ancak, mali zararlar, geçmiş yıl kârlarından mahsup edilemez. Şirket 5746 sayılı yasa kapsamında yapmış olduğu Ar-Ge harcamalarını yasal defterlerinde aktifleştirmektedir. Aynı yasa hükümlerine göre Şirket yaptığı Ar-Ge harcamaları üzerinden ilgili mevzuat çerçevesinde hesaplama yaparak, yapmış olduğu harcamaların kanunun izin verdiği kısmı için %100 oranında Ar-Ge indirimi istisnası kullanmaktadır. 31 Aralık 2012 itibariyle Şirket yasal vergi karşılığında 55.811.632 TL (2011: 48.013.361 TL) tutarında Ar-Ge indirimi istisnası kullanmıştır. Yatırım teşviklerini düzenleyen Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Bakanlar Kurulu kararı 16 Temmuz 2009 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Şirket karar kapsamında, Transit modelinin modernizasyon yatırımı için 13 Aralık 2010 tarihinde 1.342.219.988 TL tutarında Büyük Ölçekli Yatırım Teşvik Belgesi ve hafif ticari araç segmentinde üreteceği yeni model yatırımı için 31 Aralık 2010 tarihinde 367.892.491 TL tutarında Büyük Ölçekli Yatırım Teşvik Belgesi almıştır. Sözkonusu yatırımlar, teşvik mevzuatına göre 1. Bölgede yer almakta olup %30 yatırıma katkı oranına sahiptir. Bilanço tarihi itibariyle ilgili yatırım teşvik belgeleri kapsamında 531.833.087 TL yatırım harcaması yapılmıştır. Şirket Transit Custom modeli için yasal vergi karşılığında 1.046.102 TL indirimli kurumlar vergisi avantajı kullanmış ve bu rakamı ertelenmiş vergi varlığından düşmüştür. Şirket’in, 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle, net vergi yükümlülüğü aşağıdaki gibidir. Cari dönem kurumlar vergisi Peşin ödenen vergi ve stopaj 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 89.919.272 (82.177.641) 168.782.079 (111.818.350) 7.741.631 56.963.729 Türkiye’deki bir işyeri ya da daimi temsilcisi aracılığı ile gelir elde eden dar mükellef kurumlar ile Türkiye’de yerleşik kurumlara ödenen kâr paylarından (temettüler) stopaj yapılmaz. Bunların dışında kalan kişi ve kurumlara yapılan temettü ödemeleri %15 oranında stopaja tabidir. Kârın sermayeye ilavesi, kâr dağıtımı sayılmaz. 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihlerinde sona eren yıllara ait gelir tablolarına yansıtılmış vergi tutarları aşağıda özetlenmiştir. Şirketler üçer aylık mali kârları üzerinden %20 oranında geçici vergi hesaplar ve o dönemi izleyen ikinci ayın 14 üncü gününe kadar beyan edip 17 nci günü akşamına kadar öderler. Yıl içinde ödenen geçici vergi o yıla ait olup izleyen yıl verilecek kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilir. Mahsuba rağmen ödenmiş geçici vergi tutarı kalmış ise bu tutar nakden iade alınabileceği gibi devlete karşı olan herhangi bir başka finansal borca da mahsup edilebilir. Cari dönem kurumlar vergisi Ertelenmiş vergi 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 (89.919.272) 123.359.473 (168.782.079) 30.798.086 33.440.201 (137.983.993) Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 24. Vergi varlık ve yükümlülükleri (devamı) 24. Vergi varlık ve yükümlülükleri (devamı) 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihlerinde sona eren dönemlere ait gelir tablolarındaki cari yıl vergi gideri ile vergi öncesi kâr üzerinden cari vergi oranı kullanılarak hesaplanacak vergi giderinin mutabakatı aşağıdaki gibidir: Ertelenmiş vergi hareket tablosu aşağıda gösterilmiştir: 31 Aralık 2012 Vergi öncesi kâr: 31 Aralık 2011 641.582.558 Cari dönem vergi gideri Arge indirimi Serbest Bölge kârı istisnası Yatırım teşviği istisnası Diğer geçici farklar 800.072.719 (128.316.512) 11.162.326 951.229 147.464.410 2.178.748 (160.014.544) 9.602.672 1.026.053 11.919.443 (517.617) 33.440.201 (137.983.993) Şirket ertelenmiş gelir vergisi varlık ve yükümlülüklerini, bilanço kalemlerinin UFRS ve vergiye esas yasal finansal tabloları arasındaki farklı değerlendirmelerin sonucunda ortaya çıkan geçici farkların etkilerini dikkate alarak hesaplamaktadır. 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle birikmiş geçici farklar ve ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerinin yürürlükteki vergi oranları kullanılarak hazırlanan dökümü aşağıdaki gibidir: ;hj[b[dc_śl[h]_lWhbçabWhç0 8_h_ac_ś geçici farklar 31 Aralık 31 Aralık 2012 2011 Yatırım teşviği vergi varlığı 531.833.087 Kıdem tazminatı karşılığı 72.876.906 Garanti gider karşılığı 69.182.355 Gider tahakkukları 66.429.815 Stoklar 10.269.456 Tahakkuk etmemiş finansman geliri / gideri etkisi, net 393.748 UFRS’ye göre düzeltilmiş finansal tablolar ve vergiye esas finansal tablolar arasındaki fark: - maddi ve maddi olmayan duran varlıklar 83.139.964 ;hj[b[dc_śl[h]_oacbbab[h_0 UFRS’ye göre düzeltilmiş finansal tablolar ve vergiye esas finansal tablolar arasındaki fark: Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar 656.780.718 Gelir tahakkukları 22.191.210 Net ertelenmiş vergi varlığı / (yükümlülüğü) 122.767.903 55.081.174 85.521.492 50.209.442 3.746.431 195.474 94.512.342 1 Ocak 2012 ;hj[b[dc_śl[h]_ varlıkları / (yükümlülükleri) 31 Aralık 31 Aralık 2012 2011 158.503.824 14.575.381 13.836.471 13.285.962 2.053.891 78.749 ;hj[b[dc_śl[h]_oacbbab[h_0 16.627.993 18.902.468 218.962.271 69.860.597 31 Aralık 2012 UFRS’ye göre düzeltilmiş finansal tablolar ve vergiye esas finansal tablolar arasındaki geçici fark: Maddi / maddi olmayan duran varlık (85.620.677) Gelir tahakkukları (5.619.521) Finansal varlıklardaki değer artışı (22.496) (29.107.474) 1.328.908 - (125.133) (114.728.151) (4.290.613) (147.629) Yatırım teşviği vergi varlığı 12.085.516 Kıdem tazminatı 11.016.235 Garanti gider karşılığı 17.104.299 Gider tahakkukları 9.955.437 Stoklar 749.286 Türev finansal araçlardaki değer azalışı 86.451 Tahakkuk etmemiş finansman gideri-net (39.095) 146.418.308 3.559.146 (3.267.828) 3.005.964 1.304.605 - 238.110 158.503.824 14.575.381 13.836.471 12.961.401 2.053.891 324.561 117.844 - 78.749 ;hj[b[dc_śl[h]_lWhbçŊç#d[j *&$)&*$+,+ '()$)+/$*-) ''($/-- .)$',-$..+ 1 Ocak 2011 Gelir tablosuna yazılan gelir / (gider) Kapsamlı gelir tablosuna yazılan gelir / (gider) 31 Aralık 2011 ;hj[b[dc_śl[h]_lWhbçabWhç0 12.085.516 11.016.235 17.104.299 10.041.888 749.286 (39.095) Kapsamlı gelir tablosuna yazılan gelir / (gider) Gelir tablosuna yazılan gelir / (gider) 129 ;hj[b[dc_śl[h]_oacbbab[h_0 UFRS’ye göre düzeltilmiş finansal tablolar ve vergiye esas finansal tablolar arasındaki geçici fark: Maddi / maddi olmayan duran varlık (104.256.782) Gelir tahakkukları (1.644.430) Tahakkuk etmemiş finansman geliri-net (19.958) Finansal varlıklardaki değer artışı - 18.636.105 (3.975.091) - (85.620.677) (5.619.521) (19.137) - (22.496) (39.095) (22.496) 3.359.668 7.559.370 2.203.874 2.255.593 777.704 - 86.451 17.104.299 12.085.516 11.016.235 9.955.437 749.286 86.451 30.798.086 63.955 (40.304.565) ;hj[b[dc_śl[h]_lWhbçabWhç0 522.615.725 28.210.078 (131.356.144) (4.438.242) (104.523.145) (5.642.017) (135.794.386) (110.165.162) 83.167.885 (40.304.565) Garanti gider karşılığı 13.744.631 Yatırım teşviği vergi varlığı 4.526.146 Kıdem tazminatı 8.812.361 Gider tahakkukları 7.699.844 Stoklar (28.418) Türev finansal araçlardaki değer azalışı ;hj[b[dc_śl[h]_ yükümlülüğü-net (71.166.606) Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 25. Hisse başına kazanç Net dönem kârı (TL) Nominal değeri bir Kr olan ağırlıklı ortalama hisse sayısı 131 26. İlişkili taraf açıklamaları (devamı) 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 675.022.759 35.091.000.000 662.088.726 35.091.000.000 1,92 Kr 1,89 Kr Otokoç Otomotiv Ticaret ve Sanayi A.Ş. ile yurtiçi bayilik anlaşması kapsamında araç ve yedek parça satış ilişkisi bulunmaktadır. Şirket’in Otokoç Otomotiv Ticaret ve Sanayi A.Ş’den olan alacakları için Dipnot 7’de belirtildiği üzere uyguladığı vade ortalama 30 gündür. XȜb_śa_b_jWhWóWhWXehbWh0 Nominal değeri 1 Kr olan hisse başına kazanç _Ȝb_śa_b_jWhWóWhWj_YWh_XehbWh 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 233.527.483 275.655.280 233.527.483 275.655.280 Zer Merkezi Hizmetler ve Ticaret A.Ş. 28.779.476 Ram Dış Ticaret A.Ş. 16.622.916 Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. 4.542.232 Opet Fuchs Madeni Yağ Sanayi ve Ticaret A.Ş. 2.463.770 Setur Servis Turistik A.Ş. 1.908.907 Otokoç Otomotiv Ticaret ve Sanayi A.Ş. 1.549.714 Koçtaş Yapı Marketleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. 1.389.750 AKPA Dayanıklı Tüketim LPG ve Akaryakıt Ürünleri Pazarlama A.Ş. 861.421 Ram Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. 572.244 Callus Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. 288.487 Tanı Pazarlama ve İletişim Hizmetleri A.Ş. 131.375 Koç Üniversitesi 114.217 Palmira Turizm Ticaret A.Ş. 84.255 Opet Petrolcülük A.Ş. 71.778 Promena Elektronik A.Ş. 44.722 V.K.V. Amerikan Hastanesi Sağlık Hiz.Tic.A.Ş. 24.765 Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş. 24.225 Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. 5.496 Aygaz A.Ş. Setair Hava Taşımacılığı A.Ş. Arçelik A.Ş Özel Med Amerikan Polikliniği Ark İnşaat Aygaz Doğalgaz Toptan Satış A.Ş. - 28.611.410 17.378.510 2.934.044 327.641 2.854.488 853.906 1.795.311 1.248.429 423.819 46.937 254.801 51.095 86.860 3.175.831 161.542 11.951 197.904 9.680 16.596 13.477 883 5.200 2.571.511 2.513.107 59.479.750 65.544.933 26. İlişkili taraf açıklamaları Bir şirketin ilişkili şirket olarak tanımlanması, şirketlerden birinin diğeri üzerinde kontrol gücüne sahip olması veya ilgili şirketin finansal ve idari kararlarını oluşturmasında önemli bir etkisi olmasına bağlı olarak belirlenmektedir. Şirket Koç Holding A.Ş. ve Ford Motor Company tarafından kontrol edilmektedir. Finansal tablolar için hissedar şirketleri, hissedarlar ve finansal duran varlıklar ile diğer Grup şirketlerinin bakiyeleri ayrı kalemler olarak gösterilmiş ve bu şirketler, ilişkili şirketler olarak adlandırılmıştır. Ortaklara ticari borçlar: 31 Aralık 2012 ve 31 Aralık 2011 tarihleri itibariyle ilişkili taraflardan alacaklar ve ilişkili taraflara borçlar bakiyeleri ile dönem içerisindeki ilişkili taraflarla yapılan işlemlerin özeti aşağıda sunulmuştur: Grup şirketlerine ticari borçlar(*): WȜb_śa_b_jWhWóWhZWdWbWYWabWh0 _Ȝb_śa_b_jWhWóWhZWdj_YWh_WbWYWabWh 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 547.996.541 691.134.250 547.996.541 691.134.250 201.024.921 4.514.189 186.190.661 1.912.344 205.539.110 188.103.005 Ortaklardan ticari alacaklar: Ford Motor Company ve iştirakleri Grup şirketlerinden ticari alacaklar(*): Otokoç Otomotiv Ticaret ve Sanayi A.Ş. Diğer Eksi: Vadeli satışlardan kaynaklanan tahakkuk etmemiş finansman geliri (*) (1.057.096) (1.863.052) 752.478.555 877.374.203 Ford Motor Company ve iştirakleri Şirket hissedarlarının bağlı ortaklıkları ve iştirakleri Yurtdışı satışların önemli kısmı Ford Motor Company’ye yapılmaktadır. Ford Motor Company ile alacakların vadesi ve ödeme şekilleri yapılan iş anlaşmalarında belirlenmiştir. Şirket’in Ford Motor Company’den olan ihraç araç alacakları için uyguladığı vade 14 gündür ve bu alacaklar düzenli olarak tahsil edilmektedir. Eksi: Vadeli alışlardan kaynaklanan tahakkuk etmemiş finansman gideri (*) Şirket hissedarlarının bağlı ortaklıkları ve iştirakleri (228.564) (414.951) 292.778.669 340.785.262 Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 26. İlişkili taraf açıklamaları (devamı) 26. İlişkili taraf açıklamaları (devamı) __Ȝb_śa_b_jWhWóWhWZ_Ŋ[hXehbWh ZȜb_śa_b_jWhWóWhZWdoWfçbWdcWbp[c["^_pc[jl[iWX_jaçoc[jWbçcbWhç0 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 1.221.174 168.707 59.180 13.346.087 2.408.926 713.183 1.449.061 16.468.196 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 5.846.254.699 1.223.507.084 48.692.300 9.741.687 5.641.091.144 1.238.782.018 57.181.225 16.308.098 7.128.195.770 6.953.362.485 Malzeme Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. Koç Holding A.Ş. Diğer YȜb_śa_b_jWhWóWhWoWfçbWdiWjçśbWh0 Ford Motor Company(*) Otokoç Otomotiv Ticaret ve Sanayi A.Ş.(**) Zer Merkezi Hizmetler ve Ticaret A.Ş.(***) Diğer Eksi: Vadeli satışlardan kaynaklanan finansman geliri (*) (13.720.173) (16.978.165) 7.114.475.597 6.936.384.320 Şirket, Ford Motor Company’ye araç, yedek parça ve hizmet ihracı gerçekleştirmektedir. Otokoç Otomotiv Ticaret ve Sanayi A.Ş. ile yurtiçi bayilik anlaşması kapsamında araç ve yedek parça satış ilişkisi bulunmaktadır. Zer Merkezi Hizmetler ve Ticaret A.Ş.’ye yapılan satışlar ağırlıklı olarak hurda satışlarından oluşmaktadır. (**) (***) 133 1 Ocak - 31 Aralık 2012 Hizmet Sabit kıymet Toplam Yurtiçi alımlar: Zer Merkezi Hizmetler ve Ticaret A.Ş. Ark İnşaat Ram Dış ticaret A.Ş. AKPA Dayanıklı Tüketim LPG ve Akaryakıt Ürünleri Pazarlama A.Ş. Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. Opet Fuchs Madeni Yağ Sanayi ve Ticaret A.Ş. Setur Servis Turistik A.Ş. Koç Holding A.Ş. Koçtaş Yapı Marketleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. Ram Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. Arçelik A.Ş. Otokoç Otomotiv Ticaret ve Sanayi A.Ş. Opet Petrolcülük A.Ş. Callus Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. Tanı Pazarlama ve İletişim Hizmetleri A.Ş. Palmira Turizm Ticaret A.Ş. Promena Elektronik Ticaret A.Ş. Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş. Setair Hava Taşımacılığı ve Hizmetleri A.Ş. Koç Üniversitesi V.K.V. Amerikan Hastanesi Sağlık Hiz.Tic.A.Ş. Aygaz A.Ş. Özel Med Amerikan Polikliniği Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. Bilkom Bilişim Hizmetleri A.Ş. Eksi: Vadeli alışlardan kaynaklanan finansman gideri 14.732.196 60.280.743 135.159.753 - 60.763 74.299.597 - 149.952.712 74.299.597 60.280.743 14.780.943 12.362.700 7.410.968 5.630 4.008.894 128.877 - 7.113.946 11.514.929 8.872.406 7.422.987 7.024.497 4.992.109 1.381.439 1.270.173 602.448 531.800 514.092 293.888 170.468 145.295 8.969 7.637 1.437 6.430.220 455.506 1.321.196 - 14.780.943 13.544.166 12.362.700 11.514.929 8.872.406 7.866.474 7.422.987 7.030.127 6.313.305 4.008.894 1.381.439 1.270.173 602.448 531.800 514.092 293.888 170.468 145.295 128.877 8.969 7.637 1.437 113.710.951 187.028.273 (1.785.553) - 111.925.398 187.028.273 82.567.282 383.306.506 - (1.785.553) 82.567.282 381.520.953 Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 26. İlişkili taraf açıklamaları (devamı) 135 26. İlişkili taraf açıklamaları (devamı) Malzeme 1 Ocak - 31 Aralık 2011 Hizmet Sabit kıymet Yurtdışı malzeme, araç ve hizmet alımları: Toplam 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 3.959.541.682 4.346.121.545 Yurtiçi alımlar: Ford Motor Company Zer Merkezi Hizmetler ve Ticaret A.Ş. Ram Dış ticaret A.Ş. Opet Petrolcülük A.Ş. Eltek Elektrik Enerjisi İth. İhr. Ve Toptan A.Ş. Ark İnşaat Aygaz Doğalgaz Toptan Satış A.Ş. AKPA Dayanıklı Tüketim LPG ve Akaryakıt Ürünleri Pazarlama A.Ş. Setur Servis Turistik A.Ş. Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. Koçtaş Yapı Marketleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. Ram Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. Koç Holding A.Ş. Otokoç Otomotiv Ticaret ve Sanayi A.Ş. Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş. Koç.net Haberleşme Teknoloji ve İletişim Hizmetleri A.Ş.(*) Opet Fuchs Madeni Yağ Sanayi ve Ticaret A.Ş. Tanı Pazarlama ve İletişim Hizmetleri A.Ş. Callus Bilgi ve İletişim Hzimetleri A.Ş. Setair Hava Taşımacılığı ve Hizmetleri A.Ş. Palmira Turizm Ticaret A.Ş. Promena Elektronik Ticaret A.Ş. Koç Üniversitesi Aygaz A.Ş. V.K.V. Amerikan Hastanesi Sağlık Hiz.Tic.A.Ş. Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. Arçelik A.Ş. Özel Med Amerikan Polikliniği Bilkom Bilişim Hizmetleri A.Ş. Türk Traktör A.Ş. 10.906.606 56.317.549 17.618.341 19.544.561 17.620.604 15.719.823 120.526.098 - 82.617 - 131.515.321 56.317.549 17.618.341 19.544.561 17.620.604 15.719.823 14.915.009 - 12.794.384 - 14.915.009 12.794.384 - 3.341.978 5.904.738 9.246.716 8.464.226 - 7.778.927 7.727.302 2.091.864 1.798.121 1.418.583 94.816 1.782.821 85.000 267.374 8.559.042 7.778.927 7.727.302 3.874.685 1.883.121 e) Satılan malın maliyeti içinde yer alan Ford Motor Company’ye ödenen lisans bedeli: (*) Koç 31 Aralık 2011 63.348.604 73.047.471 f) Diğer gelirler içinde yer alan Ford Motor Company iştiraklerinden alınan lisans bedeli: 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 4.413.044 4.705.352 g) Genel yönetim giderleri içinde yer alan Koç Grubu ile ilişkili vakıf ve kuruluşlarla yapılan bağışlar: 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 12.691.187 16.867.915 1.685.957 h) Şirket’in ilişkili bankalara yatırdığı mevduatlar ve ilişkili bankalardan aldığı krediler: 1.603.990 132.169 16.280 195 1.549.171 711.464 648.099 547.331 376.800 240.613 113.388 22.006 6.610 3.368 - 23.778 - 1.603.990 1.549.171 711.464 648.099 571.109 376.800 240.613 132.169 113.388 22.006 16.280 6.610 3.368 195 162.859.353 161.696.107 8.241.144 332.796.604 İlişkili banka mevduatları: (4.405.654) - - (4.405.654) 158.453.699 161.696.107 8.241.144 328.390.950 Holding A.Ş., elinde bulundurduğu Koç.Net Haberleşme Teknoloji ve İletişim Hizmetleri A.Ş. hisselerini 30 Kasım 2011 itibariyle devretmiştir. 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 81.026.491 14.774.853 4.600.958 63.678 133.962.936 10.231.042 55.287.918 667.664 Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. - Yabancı para vadeli mevduat - TL vadesiz mevduat - TL vadeli mevduat - Yabancı para vadesiz mevduat İlişkili banka kredileri Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. Eksi: Vadeli alışlardan kaynaklanan finansman gideri 31 Aralık 2012 100.465.980 200.149.560 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 8.231.871 - Koç Topluluğu şirketleri tarafından kullanılmak üzere, Koç Holding ve 14 finans kuruluşunu kapsayan konsorsiyum ile imzalanan sözleşme kapsamında alınan kredinin, 16 milyon ABD doları karşılığı 28.521.600 TL tutarındaki kısmı, Şirket tarafından alt borçlu sıfatı ile kullanılmaktadır (Dipnot 6). Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 26. İlişkili taraf açıklamaları (devamı) 27. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi ı) Komisyon geliri: Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 7.967.886 9.721.269 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 50.742.453 2.829.930 72.685.342 2.267.067 53.572.383 74.952.409 137 Aşağıdaki tablo 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle Şirket’in yabancı para pozisyonu riskini özetlemektedir. Şirket tarafından tutulan yabancı para varlıkların ve yükümlülüklerin kayıtlı tutarları yabancı para cinslerine göre aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2012 i) Komisyon gideri TL Karşılığı (Fonksiyonel para birimi) ABD Doları Avro GBP 1. Ticari alacaklar 2. Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) 3. Diğer 4. Dönen Varlıklar (1 + 2 + 3) 5. Parasal finansal varlıklar 6. Duran Varlıklar (5) 7. Toplam Varlıklar (4+6) 8. Ticari borçlar 9. Finansal yükümlülükler 10. Parasal olan diğer yükümlülükler 11. Kısa vadeli yükümlülükler (8 + 9 + 10) 12. Finansal yükümlülükler 13. Uzun vadeli yükümlülükler (12) 14. Toplam yükümlülükler (11 + 13) 499.992.758 1.965.806 207.944.342 2.600.601 270.124.448 67.668.583 837.785.789 163.576 163.576 837.949.365 312.600.674 355.213.713 2.132.641 669.947.028 897.721.221 897.721.221 1.567.668.249 20.051.098 22.016.904 91.763 91.763 22.108.667 25.546.455 16.204.930 178.584 41.929.969 41.929.969 99.661.889 28.687.123 336.293.354 336.293.354 111.554.369 138.762.089 763.678 251.080.136 381.732.883 381.732.883 632.813.019 2.263 71.435 2.674.299 2.674.299 1.643.847 6.394 1.650.241 1.650.241 15. Net yabancı para varlık / (yükümlülük) pozisyonu (7 - 14) (729.718.884) (19.821.302) (296.519.665) 1.024.058 b{ijZp[ood[j_Y_b[h[iWŊbWdWd\WoZWbWh0 16. Parasal kalemler net yabancı para varlık / (yükümlülük) (1 + 2 + 5 - 8 - 9 - 10 - 12) (797.387.467(*) (19.821.302) (325.206.788) 952.623 Şirket üst düzey yönetim kadrosunu, yönetim kurulu üyeleri, genel müdür ve genel müdür yardımcıları olarak belirlemiştir. (*) Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. Koç Tüketici Finansmanı A.Ş. Koç Tüketici Finansmanı A.Ş. ve Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.’ye ödenen komisyonlar satışlardan indirimler olarak kaydedilmektedir. `<W_p][b_h_0 Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 6.153.305 9.507.070 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 281.198 87.874 k) Temettü geliri: Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş. Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar tutarı, maaş, primler, SGK işveren primi, işsizlik işveren primi ile yönetim kurulu üyelerine ödenen huzur hakkını içermektedir. Şirket’in 2012 yılında üst düzey yöneticilerine sağladığı faydalar toplamı 15.126.090 TL’dir (31 Aralık 2011: 14.199.305 TL). Şirket’in açık döviz pozisyonu ağırlıklı olarak uzun vadeli yatırım kredilerinden oluşmaktadır. Şirket, yatırımları gerçekleşip ihracat geliri elde etmeye başladığında elde edeceği dövizli varlıklarla uzun vadeli yatırım kredilerini ödemeyi planlamaktadır. Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) 27. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) 31 Aralık 2011 Döviz kuru riski TL Karşılığı (Fonksiyonel para birimi) 139 Şirket, ağırlıklı olarak Avro ve kısmen de ABD Doları cinsinden kur riskine maruz kalmaktadır. Şirket’in döviz kuru riski uzun vadeli Avro yatırım kredilerinden oluşmaktadır. ABD Doları Avro GBP CAD JPY 1.761.115 282.869.344 3.191.736 - - 20.051.902 851.158 153.814.991 67.789.981 5.842 (17.992) 28.536 21.890.128 ABD Doları’nın TL karşısında %10 değişmesi halinde 22.664.175 95.575 95.575 504.474.316 - 3.179.586 - 28.536 21.890.128 - ABD Doları net (yükümlülüğü) / varlığı ABD Doları riskten korunan kısım ABD Doları net etki-(gider) / gelir 22.759.750 23.038.495 504.474.316 116.295.760 3.179.586 886.928 28.536 28.536 21.890.128 21.890.128 Avro’nun TL karşısında %10 değişmesi halinde 186.683 92.635.680 - - - 219.936 534.261 - - - 23.445.114 209.465.701 886.928 28.536 21.890.128 16.000.000 253.807.754 - - - Diğer döviz net varlığı / (yükümlülüğü) Diğer döviz kuru riskten korunan kısım Diğer döviz varlıkları net etki-gelir / (gider) 16.000.000 253.807.754 - - - 31 Aralık 2011 39.445.114 463.273.455 886.928 28.536 21.890.128 41.200.861 2.292.658 - - 31 Aralık 2012 1. Ticari alacaklar 702.936.616 2. Parasal finansal varlıklar (kasa, banka hesapları dahil) 413.784.365 3. Diğer 167.807.854 4. Dönen Varlıklar (1 + 2 + 3) 1.284.528.835 5. Parasal finansal varlıklar 180.531 6. Duran Varlıklar (5) 180.531 7. Toplam Varlıklar (4+6) 1.284.709.366 8. Ticari borçlar 330.624.277 9. Finansal yükümlülükler 226.735.699 10. Parasal olan diğer yükümlülükler 1.721.063 11. Kısa vadeli yükümlülükler (8 + 9 + 10) 559.081.039 12. Finansal yükümlülükler 650.477.790 13. Uzun vadeli yükümlülükler (12) 650.477.790 14. Toplam yükümlülükler (11 + 13) 1.209.558.829 15. Net yabancı para varlık / (yükümlülük) pozisyonu (7 - 14) Kâr / Zarar Yabancı paranın değer kazanması / Yabancı paranın değer kaybetmesi Avro net (yükümlülüğü) / varlığı Avro riskten korunan kısım Avro net etki-(gider) / gelir (3.533.345) (3.533.345) 3.533.345 3.533.345 (69.732.530) (69.732.530) 69.732.530 69.732.530 293.987 293.987 (293.987) (293.987) Diğer döviz kurlarının TL karşısında %10 değişmesi halinde Kâr / Zarar Yabancı paranın değer kazanması / Yabancı paranın değer kaybetmesi ABD Doları’nın TL karşısında %10 değişmesi halinde 75.150.537 (16.685.364) 16. Parasal kalemler net yabancı para varlık / (yükümlülük) (1 + 2 + 5 - 8 - 9 - 10 - 12) (92.657.317) ABD Doları net (yükümlülüğü) / varlığı ABD Doları riskten korunan kısım ABD Doları net etki-(gider) / gelir (3.151.698) (3.151.698) 3.151.698 3.151.698 10.086.666 10.086.666 (10.086.666) (10.086.666) 598.086 598.086 (598.086) (598.086) Avro’nun TL karşısında %10 değişmesi halinde (17.536.522) (26.589.120) 2.310.650 (28.536) (21.890.128) Avro net varlığı / (yükümlülüğü) Avro riskten korunan kısım Avro net etki-gelir / (gider) Diğer döviz kurlarının TL karşısında %10 değişmesi halinde Diğer döviz net varlığı / (yükümlülüğü) Diğer döviz kuru riskten korunan kısım Diğer döviz varlıkları net etki-gelir / (gider) Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) 27. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihlerinde sona eren dönemlere ait toplam ihracat ve ithalat tutarlarının TL karşılıklarını gösteren tablo aşağıdaki gibidir: Likidite riski 141 Şirket’in finansal yükümlülüklerinden kaynaklanan likidite riskini gösteren tablo aşağıdaki gibidir: Toplam ihracat tutarı Toplam ithalat tutarı 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 5.936.332.099 5.079.439.096 5.853.930.197 5.428.691.359 Sözleşme Defter uyarınca nakit değeri çıkışlar toplamı 31 Aralık 2012 3 aydan kısa 3-12 ay arası 113.206.045 258.374.650 1-5 yıl arası 5 yıldan uzun Şirket’in net varlıkları, gerçekleştirdiği ihracat satışları sebebiyle yabancı para çevrim riskine maruzdur. Şirket, kur riskini azaltabilmek için döviz pozisyonunu dengeleyici bir politika izlemektedir. Şirket, yabancı para biriminde alınan krediler ve ticari borçlarından ötürü ortaya çıkan kur riskini, ilgili yabancı para birimindeki varlıkları ile yönetmektedir. Türev olmayan finansal yükümlülükler Faiz oranı riski Ticari borçlar -İlişkili taraf -Diğer 292.778.669 807.166.340 293.007.233 293.007.233 810.038.054 810.038.054 - - - Diğer borçlar -İlişkili taraf -Diğer 1.449.061 139.020.033 1.449.061 139.020.033 1.449.061 139.020.033 - - - 1.683.905 - - 1.683.905 - Şirket’in faiz oranına duyarlı finansal araçlarını gösteren tablo aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 Sabit faizli finansal araçlar Finansal varlıklar 273.952.715 738.079.840 Finansal yükümlülükler 511.098.797 73.314.000 736.549.267 799.812.178 Değişken faizli finansal araçlar Finansal yükümlülükler(*) (*)Şirket, 31 Aralık 2012 itibariyle 9 Aralık 2015 vadeli 40.000.000 Avro tutarında (94.068.000 TL karşılığı) kullanmış olduğu değişken faizli kredisine ilişkin nakit akımlarından doğacak faiz riskini faiz swapı ile finansal korumaya tabi tutmuştur. 31 Aralık 2012 tarihindeki ABD Doları ve Avro para birimi cinsinden olan değişken faizli kredilerin yenileme tarihlerindeki faizi 100 baz puan daha yüksek / düşük olup diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı, değişken faizli kredilerden oluşan yüksek / düşük faiz gideri sonucu vergi öncesi dönem kârı 615.024 TL (31 Aralık 2011: 1.039.330 TL) daha düşük / yüksek olacaktı. Finansal borçlar 1.259.553.564 1.337.741.736 703.559.582 262.601.459 Türev finansal yükümlülükler Türev finansal araçlar 1.683.905 Ford Otosan 2012 Faaliyet Raporu FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 27. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) 27. Finansal araçlardan kaynaklanan risklerin niteliği ve düzeyi (devamı) 31 Aralık 2011 Defter değeri Sözleşme uyarınca nakit çıkışlar toplamı 3 aydan kısa 3-12 ay arası 1-5 yıl arası 143 31 Aralık 2012 ve 2011 tarihleri itibariyle, Şirket’in gerçeğe uygun değer ile takip ettiği finansal varlık ve yükümlülüklerin hiyerarşi tablosu aşağıdaki gibidir: 31 Aralık 2012 Seviye 1(*) Türev olmayan finansal yükümlülükler Finansal borçlar Ticari borçlar -İlişkili taraf -Diğer Diğer borçlar -İlişkili taraf -Diğer Seviye 2(**) Seviye 3 Gerçeğe uygun değer ile gösterilen varlıklar 876.889.936 928.011.724 16.673.977 236.631.382 674.706.365 340.785.262 900.664.471 341.200.213 906.030.573 341.200.213 906.030.573 - - 16.468.196 150.137.511 16.468.196 150.137.511 16.468.196 150.137.511 - - Finansal yatırımlar-Otokar 5.961.405 - - Toplam varlıklar 5.961.405 - - Gerçeğe uygun değer ile gösterilen yükümlülükler Türev finansal yükümlülükler Nakit akım koruması amaçlı swap işlemi - 1.683.905 - Toplam yükümlülükler - 1.683.905 - (*) Türev finansal araçlar 424.850 424.850 - - 424.850 Gerçeğe uygun değer ölçümleri hiyerarşi tablosu Şirket, finansal tablolarında gerçeğe uygun değerleri ile yansıtılan finansal araçlarını her finansal araç sınıfının değerleme girdilerinin kaynağına göre, üç seviyeli hiyerarşi kullanarak, aşağıdaki şekilde sınıflandırmaktadır. Seviye 1: Belirlenen finansal araçlar için aktif piyasada işlem gören (düzeltilmemiş) piyasa fiyatı kullanılan değerleme teknikleri Borsada bilanço tarihi itibariyle oluşan piyasa fiyatları ile değerlenmiştir. Rayiç değeri, birinci seviyenin içerdiği borsa fiyatlarının dışında ilgili varlık için dolaysız (fiyat gibi) veya dolaylı (fiyatlardan türetilen) gözlemlenebilen girdilerden hesaplanmıştır. (**) 31 Aralık 2011 Seviye 1(*) Seviye 2(**) Seviye 3 - - Gerçeğe uygun değer ile gösterilen varlıklar Finansal yatırımlar-Otokar 3.458.740 Seviye 2: Dolaylı veya dolaysız gözlemlenebilir girdi içeren diğer değerleme teknikleri Toplam varlıklar 3.458.740 Seviye 3: Gözlemlenebilir piyasa girdilerini içermeyen değerleme teknikleri Gerçeğe uygun değer ile gösterilen yükümlülükler - Nakit akım koruması amaçlı swap işlemi - 424.850 - Toplam yükümlülükler - 424.850 - (*) Borsada bilanço tarihi itibariyle oluşan piyasa fiyatları ile değerlenmiştir. Rayiç değeri, birinci seviyenin içerdiği borsa fiyatlarının dışında ilgili varlık için dolaysız (fiyat gibi) veya dolaylı (fiyatlardan türetilen) gözlemlenebilen girdilerden hesaplanmıştır. (**) FORD OTOMOTİV SANAYİ A.Ş. 31 Aralık 2012 tarihinde sona eren döneme ait finansal tablolara ilişkin açıklayıcı dipnotlar (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe, Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.) 28. Türev finansal araçlar 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011 1.683.905 424.850 1.683.905 424.850 Türev finansal araçlar: Uzun vadeli türev finansal araçlar Şirket uluslararası piyasalardan, uzun vadeli değişken faizli yabancı para kredi kullanmaktadır. Uluslararası piyasalardan sağladığı değişken faizli kredinin faizini uzun vadeli swap işlemleriyle sabitleyerek faiz riskinden korunmaktadır. Şirket, 31 Aralık 2012 itibariyle 9 Aralık 2015 vadeli 40.000.000 Avro tutarında (92.340.000 TL karşılığı) kullanmış olduğu kredisine ilişkin nakit akımlarından doğacak faiz riskini, faiz swapı ile finansal korumaya tabi tutmuştur. Swap kontratının vade, ödeme, faiz değişim tarihleri gibi kritik şartları 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle finansal korunma konusu olan yabancı para kredinin kritik şartları ile uyumludur. Söz konusu swap işleminin 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle hesaplanan gerçeğe uygun değeri 1.683.905 TL tutarında olup finansal tablolarda “Uzun Vadeli Yükümlülükler” kalemi altında gösterilmektedir. 29. Bilanço tarihinden sonraki olaylar Bilanço tarihinden, raporlama tarihine kadar geçen sürede ortaya çıkan açıklanması gereken husus bulunmamaktadır. 30. Diğer hususlar Finansal tabloları önemli ölçüde etkileyen yada finansal tabloların açık, yorumlanabilir ve anlaşılabilir olması açısından açıklanması gerekli başka bir husus bulunmamaktadır. Ticari Unvan: Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. Ticaret Sicil Numarası: 73232/11476 Merkezler: Kocaeli Fabrikası İnönü Fabrikası Denizevler Mah. Ali Uçar Cad. No:53 GÖLCÜK / KOCAELİ Tel: 0262 315 50 00 Bozüyük - Kütahya Yolu Üzeri 8. km 26670 İNÖNÜ / ESKİŞEHİR Tel: 0222 213 20 00 Kartal Yedek Parça Dağıtım Merkezi TÜBİTAK MAM Teknoloji Serbest Bölge Şubesi Akpınar Mah. Hasan Basri Cad. No:2 34885 SANCAKTEPE / İSTANBUL Tel: 0216 564 71 00 TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi, Gebze Yerleşkesi Teknoloji Serbest Bölgesi (TEKSEB) 41470 GEBZE / KOCAELİ 0262 677 95 00 İletişim: Aslı Selçuk Yatırımcı İlişkileri Müdürü Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. Tel: 0216 564 7499 aselcuk@ford.com.tr İnternet Sitesi: www.fordotosan.com.tr Gülçin Öztitiz Yatırımcı İlişkileri Uzmanı Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. Tel: 0216 564 7495 goztitiz@ford.com.tr Bu raporun basımında; Geri dönüşümlü kağıt kullanılmıştır. Çevre dostu teknolojiler kullanılmıştır. www.fordotosan.com.tr