Kullanma Kılavuzu
Transkript
Kullanma Kılavuzu
ROC SERÝSÝ AÞIRI AKIM RÖLELERÝ Mýcro Controller teknolojisi sayesinde, rölenin performansýnda artýþ, boyutlarýnda ise küçülme saðlanmýþtýr. þebekelerinde yaygýn olarak kullanýlmaktadýr. Extremely Inverse eðrisi genelde Redresör vb. elektronik cihazlarýn korunmasý için uygundur.Long Time eðrisi Very Inverse'e çok benzer, ancak zamanlar 10 kat daha uzundur. Bu tip eðri geçici rejimi uzun olan motorlarýn korunmasý için uygundur. ROC Serisi aþýrý akým rölelerinin hepside 8 ayrý akým-zaman karakteristiðine sahiptir. ROC Serisi aþýrý akým röle ailesi kapsamýndaki tipler aþaðýda sýralanmýþtýr; ROC Serisi aþýrý akým röleleri, elektrik üretim iletim ve daðýtým tesislerinde, trafo, hat, motor ve benzeri teçhizatýn, arýzalara karþý korunmasý için kullanýlýrlar. Bunlar IEC-255 ve BS-142'ye göre: ROC-121 2 Faz+1 Toprak aþýrý akým rölesi a-Normal Inverse ROC-130 3 Faz aþýrý akým rölesi b-Very Inverse ROC-131 3 Faz+1 Toprak aþýrý akým rölesi c-Extremely Inverse ROC-110 Monofaze aþýrý akým rölesi d-Long Time ROC-101 Monofaze toprak rölesi e-Sabit Zamanlý 1 Bu tiplerin hepside ana hatlarýyla birbirine çok benzemektedir. Bu nedenle anlatýmda 3 Faz+1 Toprak modeli üzerinde durulacaktýr. f-Sabit Zamanlý 2 g-Sabit Zamanlý 3 YAPISI VE ÇALIÞMA PRENSÝBÝ: h-Sabit Zamanlý 4 AKIM TRAFOLARI Rölenin basite indirgenmiþ blok diyagramý Þekil 1 'de görülmektedir. AKIM AYARI I> A FAZI Faz Açma B FAZI ANALOG C FAZI A/D CONVERTER DEVRELER Toprak Açma MICRO CONTROLLER Sinyaller X X X X TOPRAK TEST RESET DC BESLEME MODE Þekil: 1 ANI AÇMA ZAMAN ÇARPANI I>> Bu 8 Akým-Zaman karakteristiðinden istenilen herhangi biri röle ön panelinde bulunan ''MODE" dip switchleri vasýtasýyla seçilir. Röle ana hatlarýyla 6 üniteye sahiptir: Standart olarak üretimi yapýlan bu 8 adet Akým-Zaman karakteristiðinin dýþýnda isteðe uygun akým-zaman karakteristikli röle imal etmek mümkündür. b) Analog devreler Grafik 1'de standart Akým-Zaman eðrileri görülmektedir. Normal Inverse ve Very Inverse eðrileri elektrik d) Ayar elemanlarý a) Akým devresi c) Micro Controller -1- 2) Ani açma akým ayarý: e) Açma ve sinyaller Ani açma veya kýsa devre akým ayarý 3 Faz ve Toprak için ortak olup, gecikmeli açma akým deðerinin 2 katý ile 17 katý arasýnda istenilen bir deðere ayarlanabilmektedir. Gerektiðinde "MODE" dip-swýcth'deki ∞ (sonsuz) konumuna alýnýp iptal edilebilmektedir. f) Yardýmcý DC besleme a) Akým Devresi: Röle içinde bulunan yardýmcý akým trafolarý, ana akým trafolarýndan aldýklarý akým bilgisini elektronik devrelere aktarmaktadýr.Yardýmcý akým trafolarýnýn sekonderinde bulunan akým ayar devresi ile rölenin gecikmeli açma akým ayarý "Is >" yapýlmaktadýr.Akým ayarý yapan "DÝP SWITCH" ler röle ön panelinde bulunmakta olup, her faz ve toprak arýzalarý için birbirinden baðýmsýz akým ayarý yapma olanaðý vardýr. 2 +1 +2 +4 +8 I>>=[2+(1+4)]xIs I>>=7 Is 3) Zaman çarpaný: "xt" b) Analog Devreler: Akým devresi çýkýþýndaki arýza akýmýyla orantýlý AC gerilim analog devrelerde iþlenerek A/D Converterda digital bilgiye dönüþtürülüp Micro Controller'e iletilir. Tüm çubuklar sað tarafa doðru itildiklerinde xt deðeri sýfýr olmaz, bunun yerine 0.05 deðerini alýr. Zaman çarpaný ayarý ile set edilen sayý Tablo 1'deki zaman gecikme deðerleri ile çarpýlarak rölenin hangi akým deðerinde ne kadar zaman gecikmesi sonunda açacaðý bulunur. c) Micro Controller: 0.05 Micro Controller A/D Converter'den aldýðý, arýza akýmýyla orantýlý digital gerilim bilgisini set edilen akým deðeri ile karþýlaþtýrýr. Eðer set edilen deðerin üzerinde ise ön paneldeki "PICK-UP" led'ini yakar ve ayný anda Micro Controller içindeki zaman sayýcýya start verir. Zaman sayýcý seçilen akým-zaman karakteristiðine uygun olarak açmasý gereken zaman gecikmesinin sonunda çýkýþtaki açma yardýmcý rölesini enerjiler. + 0.1 + 0.2 + 0.3 + 0.4 xt=0.1+0.3+0.4 xt=0.8 4) Mode: Mode dip-swicth'i dört elemanlý olup bunlardan birincisi ile ani açma devre dýþý yapýlmakta yada devreye alýnmaktadýr. Dip-switch'i ∞ (sonsuz) yazýlý bölüme itmekle ani açma iptal edilir. Diðer 3 elemanýn muhtelif pozisyonlarýyla 8 adet akým-zaman karakteristiðinden istenilen seçilir. Dip switch pozisyonlarý ve ilgili akýmzaman karakteristikleri aþaðýda liste halinde verilmiþtir: Eðer arýza akýmý ile orantýlý digital gerilim bilgisi set edilen ani açma akým deðerinden "I >>" büyük ise röle zaman sayýcýnýn zamanýný doldurmasýný beklemeden gecikmesiz olarak açma yapacaktýr. d) Ayar Elemanlarý: 1)Gecikmeli açma akým ayarý: A B C Röle ön panelinde 3'ü Faz ve 1'i Toprak olmak üzere 4 adet gecikmeli açma akým ayarýný yapan dipswitch bulunmaktadýr. ¥ Dip-swicth' ler yardýmý ile rölenin akým ayarýnýn nasýl yapýldýðýný örnek üzerinde açýklayalým: Mode Akým ayar dip-swicth'i 6 kademeli olup, her kademenin sabit bir deðeri vardýr. Dip-switch'ler üzerindeki hareketli çubuklar,deðerlerin yazýlý bulunduðu yöne doðru itildiðinde yanýnda yazan deðer toplama eklenýr.Aksi yöne itildiðinde ise o deðer toplamdan çýkarýlýr. ( 0 konumu ) Tüm çubuklar 0 konumuna alýnsa bile rölenin çalýþma akýmý sýfýr olmaz, bu durumda rölenin minimum çalýþma akýmý seçilmiþ demektir. 1 + 0.25 + 0.5 +1 +2 +4 +8 ON 0 0 0 1 A 1 B 1 C 1 Normal Inverse 0 0 0 Very Inverse 0 0 1 Extremely Inverse 0 1 0 Long Time 0 1 1 Time Lag 1 (15 s) 1 0 Time Lag 2 (10 s) 1 0 1 Time Lag 3 (5 s) 1 1 0 Time Lag 4 (2.5 s) 1 0 1 1 e) Açma ve Sinyaller: Micro Controller'den çýkan açma kararlarý optoizalatörler üzerinden açma yardýmcý rölesine iletilmektedir. Topraktan izole arýzalarda sadece "Faz açma" rölesi enerjilenmekte, toprak arýzalarýnda ise hem "Faz açma" hemde "Toprak açma" rölesi enerjilenmektedir.Yardýmcý rölenin kontaklarý üzerinden açma kararý kesiciye gönderilmektedir. Is=1+(0.25+1+4) Is= 6.25 A. -2- Ön paneldeki "TEST" butonu röleyi gerektiðinde test etmek amacý ile konulmuþtur.Test butonuna basýldýðýnda ani açma iptal edilmemiþse röle ani açma yapacak ve fazlara ait sinyaller ile beraber ani açma LED'i de yanacaktýr. Ani açma sonsuz (iptal) konumunda iken test butonuna basýldýðýnda ise röle gecikmeli açma yapacaktýr."RESET" butonuna basýldýðýnda röle ön panelinde arýza ihbarý ile ilgili tüm sinyaller silinir. Eðer herhangi bir arýzadan sonra bu sinyallerin silinmesi unutulsa bile, yeni bir arýza oluþtuðunda röle otomatik olarak eski sinyalleri siler ve yenisini ihbar eder. ROC Serisi aþýrý akým rölelerinin hepsinde de ortak olarak bulunan 3 adet sinyal LED'i (Hazýr,Pýck-up,Ani) ve faz sayýsý kadar arýza ihbar LED'i bulunmaktadýr. Örnek olarak 3 Faz+1 Toprak aþýrý akým rölesinin sinyallerini inceleyelim: 1-A Fazý Açma Ýhbar LED'i 2-B Fazý Açma Ýhbar LED'i BAÐLANTI VE ÝÞLETMEYE ALMA: ROC Serisi aþýrý akým rölelerinin deðiþik tiplerinin baðlantý þemalarý Þekil 2 'de görülmektedir. Baðlantýda dikkat edilecek noktalar: 1) Akým trafolarýnýn polaritelerinde bir hata yapýldýðý taktirde tesis yüklendiðinde toprak rölesinin akým bobininden yükle orantýlý bir akým geçeceðinden röle sürekli olarak yanlýþ açma yapacaktýr. Polariteler kontrol edilerek durum düzeltilir. 2) Rölenin DC besleme geriliminin, tesisin DC besleme gerilimi ile ayný olup olmadýðý kontrol edilmelidir. 3) Röleye DC besleme gerilimi uygulandýðýnda ön paneldeki "HAZIR" LED'i yanacaktýr. Eðer yanmýyorsa ya DC besleme geriliminin +, - uçlarý ters baðlanmýþtýr yada baþka bir sorun vardýr. 4) Rölenin ayar elamanlarý doðru ayarlanmalýdýr. Aksi takdirde röle ya yanlýþ açma yapacaktýr, yada açmasý gerektiði halde açmayacaktýr. 3-C Fazý Açma Ýhbar LED'i 4-Toprak Açma Ýhbar LED'i 5) Mümkünse bir aþýrý akým test cihazýyla rölenin kullanýlmakta olan ayar deðerleri test edilmeli ve beklenen deðerlerde çalýþtýðý görülmelidir.Bu testler sýrasýnda açýlan baðlantýlar var ise tekrar baðlanmalýdýr. Herþey olumlu ise röle kullanýlacaðý tesisi korumaya hazýrdýr. 5-Ani Açma Ýhbar LED'i 6-Hazýr LED'i 7-Pýck-up LED'i Ýlk 5 ihbar LED'i arýzanýn hangi fazda yada fazlardan geldiðini, rölenin ani mi yoksa zamanlý mý açma yaptýðý konusunda bize bilgi vermektedir. Hazýr LED'i rölenin DC beslemesinin dogru baðlandýðýný ve Micro Controller'in faaliyette olduðunu gösterir. Eðer Hazýr LED'i yanmýyor ise röle görev yapmayacaktýr. Rölenin herhangi bir fazýndan yada topraktan geçen akým Is > dip-switch'leri ile set edilen akým deðerinin üzerine çýktýðýnda Pýck-up LED'i yanar. Pýck-up LED'i yandýðýnda ayar edilen zaman gecikmesinin sonunda arýza halen devam ediyorsa, röle açma yapacaktýr. f) Yardýmcý DC Besleme: ROC Serisi aþýrý akým röleleri 24V,48V,110V, 220V DC gerilimlerinden biriyle çalýþýlabilecek þekilde imal edilmektedir. Hangi DC besleme gerilimine uygun olarak imal edildiði arka etiket üzerinde belirtilmiþtir. Yardýmcý DC Besleme devresi,rölenin imal edildiði DC Besleme deðerinin -%15 ile +%15 deðiþmelerinde rölenin saðlýklý bir þekilde çalýþmasýný saðlamaktadýr. -3- R S T 10 11 T 10 11 15 8 16 9 _ 14 R FAZ AÇMA 15 S 16 T 17 TOPRAK AÇMA 6 17 + 12 7 2 + 13 DC YARDIMCI BESLEME R S 9 R 15 15 16 T + _ 11 17 R S + 1 _ DC YARDIMCI BESLEME ROC-110 AÞIRI AKIM RÖLESÝ T 16 15 AÇMA 14 17 10 11 + _ 17 R 2 ROC-130 3 FAZ AÞIRI AKIM RÖLESÝ 2 DC YARDIMCI BESLEME 1 ROC-101 TOPRAK RÖLESÝ ÞEKÝL: 2 -4- AÇMA 14 10 AÇMA S 6 7 16 AÇMA 8 1 T 14 11 DC YARDIMCI BESLEME ROC-131 3 FAZ 1 TOPRAK AÞIRI AKIM RÖLESÝ T 10 2 _ 12 1 ROC-121 2 FAZ 1 TOPRAK AÞIRI AKIM RÖLESÝ S T TOPRAK AÇMA 13 R S FAZ AÇMA R 6 7 R 14 2 1 DC YARDIMCI BESLEME TEKNÝK ÖZELLÝKLER: Akým devresi: Akým devresi : In = 5 A (faz) 1 A (toprak) Aþýrý yük akýmý : Sürekli 2 In: 1 sn 100 In Dinamik akýmý : 250 In Güç harcamasý : 0.1 VA I = In Akým ayarlarý: Gecikmeli açma akým ayarý (faz) : 1-16.75 A 0.25 A'lik adýmlarla Gecikmeli açma akým ayarý (toprak) : 0.2-3.35 A 0.05 A'lik adýmlarla Ayar hatasý :±5% Ýstikrarlýlýk :1% Geriye dönüþ oraný : 95 % Ani açma ayarý : 2-17 x Is Is'lik adýmlarla Ayar hatasý :±5% Ýstikrarlýlýk :1% Ani açma zamaný : 40 ms (ayar deðerinin 1.2 katýnda) Zaman gecikme ayarlarý: a)Ters zamanlý modunda: (N.Inverse, Very Inv., Extr.Inv, Long Time) Zaman çarpaný : 0.05-1.0 0.1'lik adýmlarla Ayar hatasý :±5% Ýstikrarlýlýk :1% b)Sabit zamanlý modunda: Zaman gecikme ayarý : 0,125-2,5sn Ayar hatasý :±5% Ýstikrarlýlýk :1% 0,25-5sn 0.5-10sn Kontaklar: 1 adet faz açma : Normalde açýk 1 adet toprak açma : Normalde açýk Kontak kapasitesi : 10 A kapama Kesme gücü : L/R = 40 ms indüktif yükte 110 VDC'de 120 W 24 VDC'de 300 W Ortam sýcaklýðý : -5 0C, +40 0C Yardýmcý besleme : 24,48,110,220 VDC Çalýþma aralýðý : % 85 - % 115 Test gerilimleri: (IEC 255'e göre) a)Baðýmsýz devreler ve toprak arasý : 2 kV AC 50 Hz 1 dakika b)Baðýmsýz devreler arasý : 2 kV AC 50 Hz 1 dakika Impuls dayanýmý: a)Baðýmsýz devreler ve toprak arasý : 5 kV 1.2/50 mms 0.5 joule b)Baðýmsýz devreler arasý : 5 kV 1.2/50 mms 0.5 joule Gürültü dayanýmý: (H.F.D.) a)Logitudinal mod : 2.5 kV 1 MHz ve 400 Hz 2 sn b)Transversal mod : 1 kV 1MHz ve 400 Hz 2 sn Boyutlar: En x Boy x Derinlik : 144 x 171 x 110 mm Aðýrlýk : 2 Kg. Pano pencere geniþliði : 138 x 138 mm -5- 0.75-15sn v 138 v A FAZI TOPRAK 1 + 0.25 + 0.50 ∑ + 1.0 0.2 + 0.05 + 0.1 ∑ + 0.2 + 0.4 + 0.8 + 2.0 + 4.0 + 8.0 + 1.6 Is i + 2.0 + 4.0 + 4.0 + 8.0 + 8.0 Is A > (A) Is C > (A) Is B > (A) 2 +1 +2 +4 138 ∑ AN PICK-UP 1 + 0.25 + 0.50 ∑ + 1.0 150 HAZIR > (A) C FAZI B FAZI 1 + 0.25 + 0.50 ∑ + 1.0 + 2.0 +8 I >> Is + 0.1 0.2 ∑ ++ 0.3 + 0.4 ∞ 0.05 xt ON 1 A 1 B 1 C 1 0 0 0 Normal Inverse Very Inverse A B C 0 0 0 0 0 1 Extremely Inverse 0 Long Týme 1 0 0 1 1 Týme Lag 1(15 sn) 1 Týme Lag 2(10 sn) Týme Lag 3 (5 sn) 1 0 1 Týme Lag 4(2.5sn) 1 0 0 1 1 0 1 1 Reset Test Mode ROC-131 3 Faz 1 Toprak Asýrý Akým Rölesi v v v PANO PENCERE GENÝÞLÝGÝ 118 v v 110 v v 137 150 171 v v v v -5- v v v 144