Konya Torku Çalışma Ziyereti Raporu
Transkript
Konya Torku Çalışma Ziyereti Raporu
KONYA GEZİSİ 17-18 KASIM 2014 Hazırlayan: Meryem ÖZDEMİR AYDIN DİYARBAKIR – KONYA TEMEL GÖSTERGELER DİYARBAKIR KONYA Nüfus (2013, TÜİK) 1.607.437 (Türkiye’de 12. sırada) 2.079.225 (Türkiye’de 7. sırada) Yüzölçümü 15.272 km2 38.183 km2 Sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması 67 20 Kişi Başına Gayri Safi Katma Değer (2011) 4.282 (Şanlıurfa, Diyarbakır) 7.118 (Konya, Karaman) İhracat (1000 $) 237.086 1.346.482 İthalat (1000 $) 66.368 1.226.453 En fazla İhracat Yaptığı Ülkeler %52,8 Irak, %34,8 Çin, %2,3 S. Arabistan, %2,2 Libya %17,4 Irak, %5,9 Almanya, %4,3 Rusya, %3,7 İran, %3,5 S. Arabistan, %3,3 Libya, %3,3 ABD, %2,8 Mısır, %2,7 Yunanistan, %2,6 İngiltere İhracatta Öne Çıkan Sektörler %45,1 Maden ve metaller, %25,7 tarımsal ürünler, %7,4 kimyevi maddeler ve mamülleri, %8,7 elektrik elektronik %28,3 kazan – makine, %17,5 motorlu kara taşıtları, %6,1 süt ürünleri, %6 alüminyum (%92,9 imalat sanayi, %5,9 Tarım ve Ormancılık) • Konya ili 2002 yılı ihracatı 129.959 bin dolar iken, 2013 yılı ihracatı 1.346.482 bin dolar olarak gerçekleşmiştir. • 2002 yılından 2008 yılına kadar her yıl ortalama %40 oranında ihracatta artış sağlanmıştır. • Konya ithalatında %77,1 ile imalat sanayi 1. sırada, %21,3 ile tarım ve ormancılık 2. sırada yer almaktadır. DİYARBAKIR – KONYA TEMEL GÖSTERGELER DİYARBAKIR KONYA Tarım Alanı 576 bin hektar 2,27 milyon hektar (toplam alan ve ekilen alan bakımından Türkiye’de 1. sırada) Yatırım Teşvik Bölgesi 6. Bölge 2. Bölge Yatırım Teşvik Belgesi Sayısı, Sabit Yatırım ve İstihdam 111 Belge, 849 milyon TL sabit yatırım, 3.778 istihdam 162 Belge (TR 7. Sırada), 2.281 milyon TL sabit yatırım, (TR 9. sırada), 4.418 istihdam (TR 11. sırada) İşsizlik Oranı %17,5 ( Diyarbakır, Şanlıurfa) %4,7 (Konya, karaman) Üniversite sayısı 2 (1 devlet, 1 vakıf üniversitesi) 4 (2 devlet, 2 vakıf üniversitesi) Toplam Üniversite Öğrencisi Sayısı 31.780 kişi (31.500 Dicle Üniversitesi) 110.452 kişi Yerli Turist Sayısı (2013) 208.388 298.652 Yabancı Turist Sayısı (2013) 24.808 142.191 Toplam Yatak kapasitesi 4.223 4.597 KONYA TARIMSAL ÜRETİM Tarla Ürünleri Ürün Adı Üretim Miktarı (Ton) TR Sırası 2013 Buğday (diğer) 1.690.239 1 Buğday (durum) 601.691 2 Ürün Adı Üretim Miktarı (Ton) TR Sırası 2013 Çavdar 20.570 6 Havuç 344.401 1 Çemen Otu 175 1 Mantar (Kültür) 3.675 3 Fasulye (Kuru) 49.723 1 Şekerpancarı 4.773.791 1 Kimyon 5.159 2 Aspir 2.305 4 Bezelye 695 2 Haşhaş (kapsül) 4.072 3 Mercimek 1.203 6 Arpa (Biralık) 77.411 2 Arpa (Diğer) 761.080 1 Sebzeler Meyveler Ürün Adı Üretim Miktarı (Ton) TR Sırası 2013 İğde 368 2 KONYA TARIMSAL VE HAYVANSAL ÜRETİM Organik Tarım Ürün Adı Üretim Miktarı (Ton) TR Sırası 2013 TR Yüzdesi Havuç 1.909,00 1 99 Çilek 1.465,21 1 67 Vişne 1.192,12 1 38 Buğday 1.082,58 10 1 Badem 798,52 1 34 Kiraz 434,16 3 13 Elma 273,32 11 1 Domates 158,00 5 2 Nohut 123,90 5 8 Ceviz 116,68 5 2 Konya’nın tarım üretimi açısından öne çıktığı ürünler ağırlıklı olarak tarla ürünleridir. 1 milyon 802 bin adet yerli koyun ile Türkiye’de 1. sıradadır. 11 milyon 325 bin 549 adet yumurta tavuğu ile Türkiye’de 2. sıradadır. DİYARBAKIR – KONYA TEMEL GÖSTERGELER Tarım ve tarımsal sanayide Türkiye’nin lokomotifi olan Konya’nın sanayisi 1950 yılından sonra gelişmeye başlamıştır. 1960 yılından sonra Konya’da tarım alet ve makineleri, deri ve ambalaj sanayi ile muhtelif makine ve aksamı üretimi gelişmiş, tarım kenti görünümünde olan Konya sanayi kenti olma sürecine girmiştir. Konya Sanayisinde Sektörler; - Makine ve Teçhizat İmalat Sanayi - Otomotiv Yan Sanayi - Ana Metal Sanayi - Deri ve Deri Ürünleri İmalat Sanayi (Ayakkabıcılık) - Gıda Ürünleri ve İmalat Sanayi - Mobilya İmalat Sanayi - Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalat Sanayi - Kağıt ve Kağıt Ürünleri İmalat Sanayi - Plastik ve Kauçuk Ürünleri İmalat Sanayi - Ağaç Ürünleri İmalat Sanayi - Tekstil ve Tekstil İmalat Sanayi - Metalik Olmayan Diğer Mineral Ürünleri İmalat Sanayi KONYA SANAYİSİ • Konya’da 9 adet Organize Sanayi Bölgesi, 38 adet Küçük Sanayi Sitesi, 14 adet özel sanayi sitesi bulunmaktadır. • Konya ilindeki imalat sektöründeki işletmeler Türkiye’de kayıtlı işletmelerin %4’ünü oluşturmaktadır. • Sanayi üretimi yapan firma sayısı açısından Türkiye’de 5. sıradadır. • Konya merkezde bulunan biri özel 3 organize sanayi bölgesinde toplam 1.430 firma faaliyet göstermektedir. • Konya 1. OSB’de 5.500 kişi, Büsan özel Organize Sanayi Sitesi’nde 22.000 kişi istihdam edilmektedir. • Konya Organize Sanayi Bölgesi yaklaşık 16 milyon m2lik bir alan üzerine kurulmuştur. (genişleme alanı ile birlikte 23 milyon m2) • Konya Organize Sanayi Bölgesi’nde ağırlıklı olarak makine ve ekipman imalatı, motorlu kara taşıtları ve treyler imalatı, kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı, gıda ürünleri imalatı yapılmaktadır. KTO – TÜYAP ULUSLARARASI FUAR MERKEZİ 66.000 m2 kapalı alan, 20.000 m2 açık alan ile Türkiye’nin 3. büyük fuar merkezidir. Tarım, makine, gıda, ayakkabı yan sanayi ve moda, yapı, doğalgaz, ambalaj, plastik, kauçuk, dekorasyon, otomotiv gibi pek çok alanda her yıl ortalama 10 fuar düzenlenmektedir. 2013 yılı düzenlenen fuar sayısı 12, toplam ziyaretçi sayısı 474.294 kişidir. KONYA BİLİM MERKEZİ 100.000 M2 alan üzerine inşa edilmiş, toplam 26.000 m2 kapalı alana sahiptir. TÜBİTAK destekli ilk bilim merkezidir. Seyir ve gözlem kulesi, sergi alanları, eğitim atölyeleri, kongre salonları, kütüphane vb. içermektedir. KTO MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ Sanayi sektöründe 9 dalda, hizmetler sektöründe 6 dalda eğitim verecek şekilde planlanmıştır. Projesi devam etmekte olup MEVKA güdümlü proje desteği ve KTO ortaklığında kurulumuna devam edilmektedir. KONYA LOJİSTİK MERKEZİ TCDD Genel Müdürlüğü yatırım programında yer almaktadır. Toplam 1.000.000 m2 lik alan üzerinde planlanmaktadır. 300.000 m2si kamulaştırılmış, 700.000 m2sinin kamulaştırma çalışması devam etmektedir. Toplam kapalı 22.500,00 m2 olarak planlanmaktadır. 2014 yılında yapım ihalesi için ihale başlatılmıştır. KONYA SANAYİ ODASI ZİYARETİ (17 KASIM 2014) 17 Kasım 2014 Konya Sanayi Odası ziyaret edilerek Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve üyelerinin katılım sağladığı bir görüşme yapıldı. Görüşmede genel olarak Konya ili ve Sanayi Odası’nın çalışmaları hakkında bilgi alındı. KONYA SANAYİ ODASI ZİYARETİ (17 KASIM 2014) İstanbul’dan sonra Türkiye’nin ilk Ticaret Odası 1882 yılında Konya’da kuruldu. Aynı şekilde ilk Ticaret Borsası ve ilk organize sanayi bölgelerinden biri de Konya’da açılmıştır. Konya Sanayi Odası 25 meslek komitesinden üyelerin bulunduğu, 53 kişilik bir meclis ve 11 kişilik bir yönetim kurulu ile faaliyet göstermektedir. Sanayi Odası 1974 tarihinde kurulmuştur. KONYA SANAYİ ODASI ZİYARETİ (17 KASIM 2014) • Konya Sanayi Odası ziyaretinde Konya’nın sanayileşme sürecinin Konya’dan işadamlarımızın yatırımları ile geliştiği belirtildi. Konya’nın dışarıya göç vermediği ve kentte kazanılan kazancın tekrar kente yatırıldığı ifade edildi. • Birlikte Konya’yız sloganı ile kentin tüm dinamikleri ile ortak çalışmalar yapıldığı ifade edildi. • Türkiye’nin ilk Bilim Merkezi’ni Konya Sanayi Odası kurdu. • İnovasyon Merkezi ile ilgili yeni bir proje yürüttüklerini ifade etti. • Konya Şeker’in güçlü bir ortaklık olduğu, ancak Konya’da da Kombassan İttifak gibi başarılı olmayan ortaklıkların olduğu ifade edildi. • Kentlerin kendi hedeflerini kendilerinin çizmesi gerektiği özellikle ifade edildi. KONYA TİCARET ODASI ZİYARETİ (17 KASIM 2014) Konya Ticaret Odası ‘nın 1882 yılında kurulmuştur. Yaklaşık 20.000 üyesi ve 70 meslek komitesi bulunmaktadır. Yapılan görüşmede Konya ilinin gelişimi hakkında bilgiler aktarıldı. KONYA ŞEKER - TORKU • Konya Şeker San. Ve Tic. A.Ş., Konya, Eskişehir, Akşehir, Ilgın ve civarı pancar ekicileri istihsal kooperatifleri, Konya Sanayi Kalkınma A. Ş. Ve Türkiye Şeker Fabrikaları A. Ş. Ortaklığı ile 1952 yılında kuruldu. • 1972 yılında 19 pancar ekicilerin oluşturduğu kooperatif bir araya gelerek PANKOBİRLİK’i kurdu. • Şu an PANKOBİRLİK üyesi 31 kooperatif bulunmaktadır. Türkiye genelinde 900.000 üyesi, Konya Şeker bünyesinde ise 60.000 üyesi bulunmaktadır. • 1999 yılında PANKOBİRLİK genel başkanlığına ve Konya Şeker yönetim kurulu başkanlığına Recep KONUK geldi. • Konya şeker en büyük değişimi bu tarihten sonra yaşadı. Şu an Konya’daki iki şeker fabrikasında Türkiye toplam şeker üretiminin %25’i yapılmaktadır. (günlük 29 bin ton üretim) • Anadolu Birlik yapılan yatırımların çatı şirketi olarak kuruldu. Birliğin ortakları arasında Ereğli, Ilgın, Konya şeker pancarı üreticileri yer alıyor ve tüm tesislerin üst kuruluşu olarak faaliyet gösteriyor. • Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşu içerisinde 49. büyük şirket olarak yer aldı. • 2003 yılında Çumra şeker fabrikasının, 2011 yılında da Panagro et ve süt üretim tesislerinin temeli atıldı. KONYA ŞEKER - TORKU Oluşturulan Anadolu Birlik yapısının ana amacı; çiftçinin ürettiği ürünü ucuza üretmesini sağlamak ve ürettiği ürüne katma değer sağlamak ve ürettiği üründen para kazanmak olarak belirtildi. KONYA ŞEKER - TORKU • Kooperatif bünyesinde kar dağıtımı yapılmıyor. Dışardan üye alımında üretici olma şartı aranıyor. Ancak sınırlı sayıda üye kabulü yapılıyor. • Kooperatif üyesi hissesini intikal yolu ile devrediyor. (satamıyor, varislerine devrediyor) • Çiftçinin temel girdileri birlik üzerinden sağlanıyor, piyasadan daha ucuz ve vadeli bir şekilde girdi sağlanıyor. • Kurulan tesislerde profesyonel ekipler görev yapıyor. • Çiftçilerin girdi ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik Cihanbeyli plastik ürünleri, damlama yağmurlama, Koriyer boru gibi çiftçinin temel girdilerinin üretim tesisleri kurulmuştur. • Ayrıca Seydişehir Beyşehir arası dondurulmuş parmak patates ve nişasta üretim tesisleri, Konya Panagro süt ve et Üretim tesisleri, Altınekin yağ ve tohum üretim tesisleri, Çumra şeker, çikolata vb. üretim tesisleri (17 tesis) olacak şekilde toplam 36 tesis bulunmaktadır. • TORKU PANAGRO SÜT VE ET TESİSLERİNİN GEZİLMESİ (17 KASIM 2014) • Süt ve süt ürünleri üretim tesisi 2013 yılında faaliyete geçmiştir. • Tesis tam kapasite ile çalıştığında günlük 2.000 ton çiğ sütün işlenmesi ile 500 ton ambalajlı süt, 250 ton yoğurt, 100 ton ayran, 100 ton peynir ve 100 ton süt tozu ve yan ürünlerini üretme kapasitesine sahiptir. TORKU PANAGRO SÜT VE ET TESİSLERİNİN GEZİLMESİ (17 KASIM 2014) • Et üretim tesisi 2014 mart ayında faaliyete geçmiştir. • Tesis bünyesinde saatte 60 adet büyükbaş hayvan kesim kapasitesine sahiptir. • İşlenmiş et ürünleri, sucuk, salam, sosis gibi ürün üretimi yapılmaktadır. TORKU ÇUMRA TESİSLERİNİN GEZİLMESİ (17 KASIM 2014) • Çumra tesislerinin 2003 yılında temeli atıldı. 2004 yılında şeker üretim tesisi faaliyete geçti. • Çumra Şeker üretim tesisi günlük 18 bin ton pancar işleme kapasitesine sahip. • Çumra şeker üretim tesisinde Günlük yaklaşık 2.500 – 3000 ton şeker elde ediliyor. (pancar içindeki şeker oranına göre değişiyor) • Türkiye şeker üretiminin dörtte birini karşılıyor. • Şeker üretim tesisinde toplam 2.000 kişi istihdam edilmektedir. TORKU ÇUMRA TESİSLERİNİN GEZİLMESİ (17 KASIM 2014) • Çumra tesislerinde bir fabrikadan çıkan atık diğer bir fabrikanın girdi olarak kullanıyor. • Pancer işlenirken çıkan melastan biyoetanol üretiliyor. • Türkiye’nin yaklaşık %56 oranında biyoetanol ihtiyacı karşılanıyor. (yıllık kapasite 86 milyon litre) • Biyoetanol üretiminde açığa çıkan şilempeden ise organik sıvı gübre üretimi yapılıyor. TORKU ÇUMRA TESİSLERİNİN GEZİLMESİ (17 KASIM 2014) • Ayrıca işletmede fermantasyondan kaynaklı açığa çıkan karbon dioksit sıvılaştırılarak fabrikada, meşrubat sanayisinde, seralarda kullanılıyor, kuru buz üretimi yapılıyor. • Tesiste 70 Megawattlık termik santral (Ilgın’dan kömürden elektrik üretimi demiryolu ile taşınarak) bulunuyor. 35 megawatt tesis içinde kullanılıyor, 35 megawatt ise TEİAŞ’a satılıyor. • Termik santral ile buhar elde edilerek, proseste kullanılıyor ve daha sonra 70 dekarlık sera alanına aktarılıyor, domates , muz vb. üretimi yapılıyor. • Ayrıca sıcak su sıcak su balıkçılığı yapmak içinde kullanılıyor. • Pancar işleme de çıkan küspe ise melas ile zenginleştirilerek hayvan yemi üretimi yapılıyor. TORKU ÇUMRA TESİSLERİNİN GEZİLMESİ (17 KASIM 2014) • Çumra tesisleri bünyesinde yıllık 130 bin ton sıvı şeker üretimi yapılıyor. (Türkiye’de ilk ve tek, meşrubat üretiminde kullanılıyor) • Çumra’da toplam 17 tesis bulunuyor ve tesisin toplam yatırımı yaklaşık 1,5 milyar dolar civarında. • Şeker üretim tesisi pancar üretimini çiftçi ile sözleşmeli bir şekilde sağlıyor. Çiftçinin tüm girdileri tedarik ediliyor. Yapılan sözleşme kapsamında verimin sağlanması için 4 yılda bir aynı tarlaya pancar ekiliyor. • Tesis bünyesinde toz şeker ve küp şeker üretimi de yapılıyor. Küp şeker üretiminde farklı markalara fason olarak üretim de yapılıyor. TORKU ÇUMRA TESİSLERİNİN GEZİLMESİ (17 KASIM 2014) TORKU ÇUMRA TESİSLERİNİN GEZİLMESİ (17 KASIM 2014) ÖNDER METAL, HİDROMAS FİRMASI ZİYARETİ (18 KASIM 2014) KONYA OSB ZİYARETİ (18 KASIM 2014) KOS BÖLGESİ GÜNEŞ ENERJİSİ ÜRETİM ALANI ZİYARETİ (18 KASIM 2014) İlk Organize Sanayi Bölgesi 1976 yılında kuruldu. Şu an toplam 16 milyon m2 lik alanda kurulu bir sanayi bölgesi bulunmaktadır. (3 bölgede). 2011 yılında Bakanlar Kurulunda tescil edilen 20 milyon m2 lik OSB genişleme alanı bulunmaktadır. Şu an toplam 23 milyon m2lik bir araziye ulaşmıştır. (Türkiye’nin en geniş arazisine sahip ikinci OSB) OSB bünyesinde 1 Mwattlık güneş enerjisi santrali kurulmuştur. KOS BÖLGESİ MESLEK LİSESİ ZİYARETİ (18 KASIM 2014) • Pakpen A. Ş. Tarafından inşa edilen meslek lisesi Milli Eğitim Bakanlığı’na devredilmiştir. • Ancak meslek lisesi şu an öğrenci bulmakta zorlanmaktadır. • meslek lisesi atölye alanları OSB Müdürlüğü tarafından inşa edilmektedir. • KOS Bölge Müdürlüğü meslek lisesinin işletilmesini talep etmektedir. TEŞEKKÜRLER