her işinize koşar
Transkript
her işinize koşar
Fiyatı: 7,5 TL TARIM MAKİNELERİ ve EKİPMANLARI DERGİSİ Eylül 2016 RAPOR s a y fa 2 8 Sayı: 33 www.profitraktor.com.tr Ekim canavarı Maliyet yönetimi Hayvancılık Başının çaresine bakmak Sayfa 16 İneklere yumuşak davranmak İstatistik Sayfa 44 1 milyon 730 bin rakamına ulaşıldı Sayfa 40 1 | Yeni 6M Serisi Traktörler HER İŞİNİZE KOŞAR 6M Serisi traktörlerimiz kendi alanında her zaman şampiyondu. Ve şimdi, arzu edeceğiniz tüm özellikler ve daha fazla güç yoğunluğu yeni Stage IV uyumlu motorları ile yeni 6M Serisinde. Artık 6195M Modeli 195 hp ( 97/68 EC ) Nominal Güç ve 6 silindir ile Serinin en üst modeli. Yeni 6M Serisi, yeni CommandQuad Plus şanzıman da dahil olmak üzere müşterilerine pazardaki en geniş şanzıman seçeneğini sunuyor. Bu sebeplerle sen ve tüm yapmak istediklerin için yeni 6M Serisi doğru bir seçim olacaktır. JohnDeere.com.tr Editör’den İmtiyaz Sahibi Melih Apa Genel Koordinatör Emre Apa Uluslararası Editöryal Direktör Manfred Neunaber Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Sevim Büyüktaş Demir Uluslararası Yayınlar Koordinatörü Alican Apa Yazı İşleri Eren Cerciz - Mehmet Yılmaz Yiğit Nail Çiğdem Reklam Satış Cenk Ölgen - Hasan Akgün Merve İspiroğlu - Nevzat Kaygısız Sorumlu Grafiker Eray Çelik Muhasebe / Finans Seçil Erman Dağıtım DPP Pazarlama Planlama ve Ticaret A.Ş. Baskı Gezegen Basım Yüzüncü Yıl Matbaacılar Sitesi 2. Cadde 202/A Bağcılar / İSTANBUL Tel: 0 (212) 325 71 25 pbx Fax: 0 (212) 325 61 99 Gezegen Basım Sertifika No: 12002 Basım Tarihi: Eylül 2016 Avrupa Temsilciliği Mediapoint & Communications - İtalya www.mediapointsrl.it - info@mediapointsrl.it Yayınlanan test ve haberlerin bir kısmı profi THE FARM MACHINERY MAGAZINE, Agri Publishing International Ltd’e aittir. İletişim Agri Publishing International Ltd. An Daragh, Lealands, Hellingly, Hailsham, East Sussex, BN27 4DY, UK, Tel: 01323 441823 marketing@profi.com - www.profi.com yayıncılık İletişim Apa Yayıncılık Reklamcılık Fuarcılık Ltd. Fener Kalamış Cad. No:12 Atlas Apt. Kat:6 Daire: 11/12 - 34726 Kızıltoprak / İstanbul Tel: +90.216 302 53 82 (pbx) Fax. +90.216 302 08 10 www.apayayincilik.com.tr www.profitraktor.com Yayın Türü profi Traktör Türkiye dergisi Türkiye genelinde dağıtılmaktadır. Basın Kanununa göre “yerel süreli“ yayındır. profi Traktör Türkiye dergisi Apa Yayıncılık Reklamcılık ve Fuarcılık Ltd. Şirketi tarafından T.C. yasalarına uygun olarak yılda 10 sayı yayınlanmaktadır. profi Traktör Türkiye dergisinde yayınlanan yazı, harita, fotokopi, illüstrasyon ve konuların tüm hakları Apa Yayıncılık’a aittir. İzinsiz, kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz. Türkiye’de traktör sayısı artıyor Köşeme ilk olarak Türkiye tarımını yakından ilgilendiren bir konu ile başlamak istiyorum. Türkiye’de tarımda makineleşme konusu ele alındığında ilk akla gelen makine ‘traktör’ oluyor. Bu konuda önemli adımlar atılmaya devam edecek gibi görünüyor. İlk olarak Cumhuriyet dönemi öncesinde yaşanan savaşlar ve benzeri olayların etkisiyle üretimde az sayıdaki insan gücünü tamamlamak için Tarım Bakanlığı tarafından Almanya’dan ithal edilen 221 adet traktör üreticilere dağıtıldı ve Türkiye’de ilk kez traktör kullanımına başlandı. Tarımda teknolojik gelişmenin önemli göstergeleri arasında bulunan traktörün kullanımı da o günden bugüne kadar Türkiye’de sürekli olarak artış gösterdi. Tarımsal mekanizasyonda lokomotif görevi üstlenen ve üretim girdileri içerisinde en büyük paya sahip olan traktörlerin sayısının günden güne yükseldiği Türkiye’de 2016 yılının ilk 6 ayı itibariyle traktör sayısı 1 milyon 730 bine dayandı. Traktör sayısının Türkiye genelindeki dağılımına baktığımızda ise en fazla traktör bulunan il 82 bin 452 adetle Manisa olurken, Konya 82 bin 096, İzmir 60 bin 310 traktörle Manisa’yı takip etti. Traktör sayısının en az olduğu iller ise sırasıyla Rize’de 57, Trabzon’da 217, Hakkari’de 927 adet traktör resmi kurumlarca istatistik veri olarak açıklandı. Verileri kısaca değerlendirecek olursak ülkemizdeki traktör sirkülasyonunda sürekli bir hareketlilik olduğu gözleniyor. Bulunduğunuz ildeki traktör sayısını ve hangi traktör markasının kaç adet sattığını merak ediyorsunuz bütün bu bilgileri dergimizin iç sayfalarında yer alan haberimizde bulabilirsiniz. Sizlerle paylaşmak istediğim önemli bir konu daha var. ‘Organik atıklarınız yeni kazanç kapısına dönüşebilir’!! Evet, yanlış okumadınız. Organik atıklarınızı kazanç kapısına dönüştürebilirsiniz. Çevresel ve ekonomik anlamda bir yandan risk, bir yandan da büyük bir potansiyel oluşturan hayvansal atıklar, gereği gibi kontrol edilmediğinde çevreye ve doğaya zarar verebiliyor. Ancak doğru yöntemlerle geri kazanılan atıklar tarım alanlarında verimliliği ciddi oranda artırıyor. Gübre ve organik atık üzerine makine üreten ve işletmelerdeki gübre hareketini baştan aşağı ideal şekilde tasarlayan bir firma ile gübre yönetimi konusunu sizler için araştırdık. Detayları haberde bulabilirsiniz. Yazımın başında ifade ettiğim bütün bu haberlerin dışında sektörde yaşanan tüm gelişmeleri, çiftçi röportajlarını ve çiftçilere fayda sağlayacak bilgileri sizlere aktarıyoruz. Bir sonraki sayımızda görüşmek dileğiyle, iyi okumalar... Mehmet Yılmaz mehmet.yilmaz@apayayincilik.com.tr İçindekiler Yüz yüze sayfa 24 HER IŞE FARKLI MAKINE ‘TEK MARKA’ Makine yönetimi sayfa 16 BAŞININ ÇARESINE BAKMAK Düşük mahsul fiyatları ve yüksek kiralar, Avrupa genelinde tüm aile işletmelerini güçlüklerle karşı karşıya bırakıyor ve İngiltere’nin doğusundaki verimli sulak bölgede yaşayanlar da bundan muaf değiller Tüm işleri kendi bünyesinde halletmeleri ve komşularla akla yatkın bir ortak makine kullanımına yönelmeleri, kiralık arazi üzerinde çalışan üçüncü nesil bir aile işletmesinin halen ayakta kalmasını sağlıyor Hayvancılık ekipmanları sayfa Adana’da 5 bin 600 dönümlük arazi üzerine kurulu beş ayrı çiftlikte tarım ve hayvancılık işiyle uğraşan Doğru Tarım İşletmeleri, yılda ortalama 8 bin ton mısır ve 4 bin ton yonca silajı üretiyor. Rapor sayfa 28 44 EKIM CANAVARI Hollandalı Koolen ailesi, pek çok farklı işlemi tek geçişte halleden, sekiz sıraya sahip bir patates ekim makinesinin ilk kullanıcıları arasında yer aldı. Öte yandan, bu dev makineyi çekmek için, çok güçlü ama aynı zamanda zeminde fazla basınç yaratmayan bir traktöre ihtiyaç vardı Röportaj sayfa 36 İNEKLERE YUMUŞAK DAVRANMAK ORGANIK ATIKLAR YENI KAZANÇ KAPISI Süt işletmesindeki ineklerin sayısını iki katına çıkarmak, sürümden kazanarak finansal başarı elde etme yolunda bir seçenek olarak düşünülebilir. Ancak, bunun için bazı dolgun yatırımlar yapmanız gerekir. Birleşik Krallık’ın Dorset ilindeki bir işletme, bir yandan milyonlarca sterlinlik robotlu sağım yatırımı yaparken, aynı zamanda geç süt veren ineklerin sağımına devam ederek maliyeti düşürebilmek için eski balık kılçığı sağım ünitesini de kullanmaya devam ediyor Gübre ve organik atık yönetimi üzerine makine ve ekipman üreten EYS, işletmelerdeki gübre hareketini baştan sona en ideal şekilde tasarlayıp uygulamaya koyuyor. Pratik çözümlerle inşai ve operasyonel giderlerini en aza indirgeyen firma, müşterilerinin uzun vadede maksimum fayda ve tasarruf elde etmesini sağlıyor profi / Eylül 2016 / 6 www.profitraktor.com.tr İçindekiler İstatistik sayfa 40 Haber sayfa 39 TRAKTÖR SAYISI 1 MILYON 730 BINE DAYANDI Yaklaşık 15 milyon insanın geçimini tarımdan sağladığı Türkiye’de her geçen gün traktör sayısında artış yaşanıyor. 2015 yılının sonunda 1 milyon 695 bin 152 adet olan traktör sayısı, 2016 yılının haziran ayında 1 milyon 729 bin 938 adete yükseldi. En fazla traktör bulunan il ise 82 bin 452 adetle Manisa olurken, en az traktör bulunan il 57 adetle Rize olarak belirlendi Fuar sayfa 52 SEKTÖR BURSA FUARI’NA HAZIRLANIYOR Avrasya coğrafyasının en büyük buluşması niteliğindeki ‘Bursa Tarım ve Hayvancılık Fuarları’ 2016 yılında 14. kez kapılarını açacak. Geniş bir alanda yapılacak fuar öncesinde profi Traktör Türkiye’de, fuarda yer alan bazı firmaların hangi salonda bulunduklarını ve hangi ürünleri sergileyeceklerini araştırdı. DÜŞÜK HAVA BASINÇLI LASTIKLE VERIM ARTIYOR Dünyanın önemli lastik üreticilerinden Michelin, tarımda ürün verimini artırmak için özel olarak ürettiği ‘Michelin Ultraflex’ teknolojisi ile yakıt tasarrufu ve konforlu sürüş deneyimi sunarken düşük hava basıncıyla da toprakta sıkışmayı önleyerek büyük avantaj sağlıyor Haber Tarımda ‘emek’ yerine ‘teknoloji’ anlayışı 57 Haber İzmir tarımına 2,7 milyonluk yatırım www.profitraktor.com.tr 59 Makale 2011-2015 Türkiye traktör ve tarım makineleri sektörü dış ticareti 62 Uzman görüşü Gözden kaçanlar… 64 REKLAM INDEKSI ADANA TARIM FUARI AGCO ANADOLU MOTOR BAŞAK TRAKTÖR BNP PARIBAS BURTARIM ÇÖZÜM MAKİNA EYS METAL FOTON HASEL HATTAT profi / Eylül 2016 / 8 www.profitraktor.com.tr 60 34-35 9 5 15 58 ARKA KAPAK İÇİ 27 55 33 47 TARIM MARKET 56 JOHN DEERE KATLAMALI ÖN KAPAK KUHN 22-23 MAATS 19 PERKINS 13 SDF TÜRKİYE 3-31 SİF ARKA KAPAK TEMSA IŞ MAKINALARI 21 TÜRKTRAKTÖR 7-ÖN KAPAK İÇİ Uluslararası haberler Bell’de değişiklik zili çalıyor Güney Afrika Bell, dördüncü nesil özel yük taşıma traktörleri serisinin tanıtımını yaptı. Yeni seride, yük taşıma için özel olarak tasarlanmış bir tahrik sistemi ile su soğutmalı Mercedes motoru bir araya getirilmekte. Güney Afrikalı üreticinin şirket yetkilisi Tüm Beningfield’in konuya ilişkin açıklaması şu şekilde: “Yük taşıma traktörleri imal etmeye başladığımız 40 yıl öncesinden beri sürekli bir gelişme içindeyiz. Örneğin, uzun süre boyunca zorlu koşullarda sınanmış Allison otomatik şanzımanı ile birlikte çalışan yeni motorlar artık daha yüksek güç değerleri sunuyor ve güç aralığını 121 hp ile 213 hp arasını kapsayacak şekilde genişletiyor. Bu gelişme, kullanıcıların artık daha rahat eğim tırmanabileceği, çekiş gücünün artacağı, tork değerinin %25’e varan oranda yükseldiği ve taşınan ton başına maliyette önemli bir düşüşün elde edileceği anlamına gelmekte.” Fren siste- minin ömrünü uzatmak üzere egzoz freninin standart donanım şeklinde sunulması, motorun daha etkin korunmasına dönük, ön temizleyiciye sahip hava temizleme sistemi, artırılmış hidrolik pompa debisi, dişli tahrikli kompresörün daha yüksek kapasite sunması ve 24 V elektrik sistemine eşlik eden çift akü de makinenin öne çıkan özellikleri arasında. Daha yüksek bir konfor düzeyi sunmak üzere, artık kabinin tamamen kapalı ve klimalı olduğu, iyileştirilmiş süspansiyonlu koltukla ve entegre sorun teşhis özelliğine sahip, ergonomik bir operatör istasyonu ile donatıldığı görülmekte. Tercihe bağlı olarak sunulan Bell Equipment filo yönetim sistemi de makine sahiplerinin yakıt tüketimini, GPS üzerinden traktörün konumunu, boşta kalma süresini, çalışma hızını ve motor uyarılarını takip etmesine olanak tanıyor. Bell, fabrikasyon çelik şasiyi, ağır hizmete uygun arka dingili, ayrıca yük taşıma kapasitesinin etkin kullanımına izin veren, dümenleme ve çekişte katkı sunduğu ileri sürülen çeki konumunu ise muhafaza etmiş durumda. Ek olarak, ROPS/FOPS (devrilmelere ve yukarıdan düşen nesnelere karşı koruma yapısı) sertifikalı kabin, ön dingil yük durumu ve pnömatik römork frenleri gibi güvenlik özellikleri de yeni seride varlığını koruyor. Yeni seriyi oluşturan 67 bininci biçerdöver kutlaması AGCO’nun dünya markası olan Massey Ferguson, İtalya’nın kuzeyindeki AGCO Breganze Üretim Tesisi’nde 67 bininci biçerdöver üretimini kutluyor. İtalya Breganze AGCO biçerdöver fabrikasında üretilen 67 bininci biçerdöver, Massey Ferguson BETA 7370 modeli oldu. Montaj hattından indirilecek olan 67 bininci biçerdöver 360 Hp’lik MF BETA 7370 çalışmak için İsveç’e sevkedildi. 67 bininci biçerdöver ünvanını alan MF BETA 7370 modelini, İsveç’teki GH:s Traktorcity in Östergötland bayisi sipariş etti. Massey Ferguson Hasat Makinaları Pazar Geliştirme Müdürü Adam Sherriff “Massey Ferguson biçerdöver markası İsveç’te oldukça başarılı bir yıl geçirdi, bu başarıyı satış adetlerini geçen yıla nazaran iki katına çıkarmasından görüyoruz.” şeklinde açıklamada bulunarak sözlerini “MF BETA 7370 ülkede en çok satışını yaptığımız biçerdöver modeli olup; geniş ve konforlu Skyline kabini, ergonomik konumlandırılmış kontrol paneli ve operatörün daha verimli çalışmasını sağlayacak diğer kontrol donanımlarına sahiptir.” diyerek bitirdi. Çiftlik için elektrikli yükleyici Hollanda Küçük bir Hollandalı firma olan, Bakkeveen’de kurulu Frisian Motors’un imal ettii yeni yükleyici, 160 cm’lik boşaltma yüksekliği ya da 450 kg’lık kaldırma kapasitesi ile fazla etkileyici görünmese de, firmanın kendisi için önemli bir ilk adım olma özelliğini taşıyor. Norbert adı verilen, aküyle çalışan bu kompakt makine, bir kez şarj edildiğinde, hemen hiç durmadan 2,5 saat, normal tempodaki çalışmada ise 6,0 saat boyunca iş görebiliyor. Elektrik motoru 1.000, 1.600, 2.000 ve 2.600 d/dak’da çalışabilirken, yükleyicinin hareket hızı ve gürültü düzeyi de devir seçimine bağlı olarak değişiyor. Elbette dizel motorlarla karşılaştırıldığında çok daha düşük bir gürültüden söz ediyoruz. Çevre dostu olması ve düşük işletme mali- profi / Eylül 2016 / 10 www.profitraktor.com.tr yeti de Norbert’in diğer önemli avantajları arasında sayılmakta. Fiyatı 18.500 € olarak belirlenmiş bu ilk versiyon, temelde kendi yürür bir çiftlik yardımcı ekipmanı olarak görülebilir. Bir el arabası ile çok uzun sürecek, ya da standart bir yükleyicinin fazla büyük veya ağır sayılacağı her tür işi bu makineyle halletmek mümkün. Frisian Motors, yeni yükleyiciyle birlikte kovadan gübre çatalına ve hidrolik fırçaya kadar bir düzine kadar farklı ataşman sunuyor. Ataşman takılmadığında 1.120 kg ağırlığında olan, yüksekliği 210 cm ve genişliği 117 cm olarak ölçülen Norbert’in üzerinde 22x11.00-10 ölçülerinde lastikler bulunmakta. Yeni satışlar azaldı – ikinci el seçenekler arttı ABD 2015 sonu itibarıyla, ABD’deki sıfır traktör bir artış getiren bu adıma karşın, yıl genelinve biçerdöver satışları, 2014 ile karşılaştıde bir küçülmenin ortaya çıkması engellenerıldığında düşüş kaydetti. Amerikan Makine medi. Üreticileri Derneğinin verilerine göre, trakSıfır makine satışlarında bu düşüşe ek olatör satışlarında %1,5’lik hafif bir düşüş gözrak, 2016 başı itibarıyla, bayilerin ciddi bir lenirken, biçerdöver satışlarındaki gerileme ise %32,5 gibi çok ciddi bir orana ulaştı. Traktör satışlarına daha ayrıntılı bakıldığında, 4x4 çekişli traktör modellerinde %39 düşüş baş gösterirken, 4x2 çekişli modellerde ise oranın %0,6’da kaldığı görülmekte. Satışların arttığı tek segment ise, %8’lk büyüme ile, 40 hp’nin altında güce sahip 4x2 çekişli traktörler oldu. ABD genelinde, biçerdöver satışları 2015’te düşüş sergiledi Alışıldığı gibi, yasama organı tarafından ve ikinci el açık artırma satışlarında da aynı durum düzenli olarak her yıl onaylanan vergi teşgeçerliydi. Fotoğrafta, müzayede şirketi Ritchie Bros’un vikleri, yılsonu tarım makinesi satışlarını satışa hazırladığı biçerdöverlerden oluşan uzun bir sıra bir miktar yukarıya çekmiş durumda. Teşdikkat çekmekte vik yasasının geçtiğimiz yılsonunda da onaylanıp onaylanmayacağına ilişkin bazı makine stokuna sahip olduğu, bu eğilimin soru işaretleri kendini gösterse de, Amerikan 2015’ten bu yana devam ettiği görülmekte. Kongresi, son olarak teşvikleri tüm çiftçiler İkinci el pazarının son dönemdeki canlılığı için daimi hale getirdi. Satışlarda dönemsel da sıfır makine satışları üzerindeki olumsuz etkileri güçlendirmekte. Ülkede ikinci el makine fiyatlarını takip eden ve binin üzerinde ikinci el makine açık artırma şirketiyle çalışan Machinery Pete, 2015 Ekim’inde gerçekleşen açık artırma satış adedinin, 2014’ün aynı dönemine göre %45,7 arttığını bildiriyor. Bunun yanında, Aralık ayının ilk üç haftasında da ikinci el makine müzayede sayısında da önceki yıla kıyasla %37,3’lük önemli bir artış baş gösterdi. Machinery Pete, biçerdöverler ve yüksek beygir gücüne sahip traktörlerde ise, sıfır makine satışlarındaki düşüşe paralel olarak, müzyede fiyatlarında da gerileme yaşandığı bilgisini veriyor. Kendi yürür pülverizatörler, bazı tarla işleme makineleri ve 24 sıralı ekim makineleri de fiyat düşüşünün kendi gösterdiği diğer ekipman tipleri arasında. Bu manzara, ABD’li çiftçilerin makine satın almak, filolarını yenilemek, üretkenliği artıracak yeni teknolojilere yatırım yapmak için mükemmel bir fırsatla karşı karşıya olduğu anlamına geliyor. Otonom traktör, Hassas Tarım’ın geleceğine göz kırpıyor Case IH, Boone, Iowa’da düzenlenen ‘Çiftlik Geliştirme Fuarı’nda otonom konseptli aracını ilk kez tanıttı. Konsept araç Case IH’in, çok çeşitli tarım ekipmanlarıyla otonom olarak çalışabilen kabinsiz bir tarla traktörü. Case IH Marka Başkanı Andreas Klauser “Dünyanın birçok yerinde, tüm müşterilerimiz için yoğun kullanım sezonlarında vasıflı iş gücü bulmak her zaman zorlu bir süreç. Bugün, araçlarımız üzerinde, uzaktan tarla ve işçi yönetimi amacıyla otomatik dümenleme ve telematik sistemlerini hali hazırda sunabiliyorken; bu otonom traktör konsepti, müşterilerimizin ve onların çalışanlarının makinelerini nasıl uzaktan takip ve direkt kontrol edebileceğini gözler önüne seriyor. Bu teknoloji, müşterilerimize toprak işleme, ekim, ilaçlama ve hasat gibi işlerde daha fazla operasyonel verimlilik sunuyor.” Klauser bu konseptin teknolojiyi doğrulama, müşterilerin geleceğin otonom ürünlerine olan ilgisi ve ihtiyaçları kapsamındaki geri bildirimlerini toplamak üzere oluşturulduğunu açıkladı. Case IH ve CNH Industrial’ın Inovasyon Grubu, kabinsiz otonom konseptlerini varolan Case IH Magnum trak- törü üzerine yeniden düşünülen bir tasarıma dayandırdı. Araç, önceden programlanmış operasyonların uzaktan takip edilmesine izin veren tamamen interaktif bir arayüzle inşa edildi. Araç üzerindeki sistem, otomatik olarak tarımsal ekipman genişliklerini ölçüyor, arazi ve engeller ile aynı arazide kullanımda olan diğer makinalara bağlı olarak en verimli yolları belirliyor. Operatör yolları uzaktan, bir masaüstü bilgisayar veya tablet arayüzüyle yönetip ayarlayabiliyor. Radar, lidar (ışıkla görüntüleme, tespit etme ve uzaklık tayini) ve araç üzerindeki video kameraları kullanarak güzergâh üzerindeki durağan veya hareketli engelleri algılıyor; sesli ve görsel uyarılarla bilgilendirilen operatör yeni bir yol atayıncaya kadar da kendiliğinden duruyor. Araç, GPS sinyali veya konum verisi kaybedildiğinde ya da manuel durdurma düğmesine basıldığında anında duruyor. Makine görevleri, uzaktan arayüz veya otomatik hava durumu uyarıları aracılığıyla gerçek zamanlı olarak değiştirilebiliyor. profi / Eylül 2016 / 11 www.profitraktor.com.tr Türkiye’den haberler Beyaz Altın’ın enerjiye dönüşümü için 45 traktör alındı Geçtiğimiz yıl Söke Ovası’nda pamuk hasatının ardından toplanılan pamuk çalısından enerji üretmek için Söke OSB’de tesis kurulumu çalışmalarına başlayan Mavi Bayrak Enerji Üretim firması, John Deere Bölge Bayii Söke Traktör’den 45 traktörü törenle teslim aldı. Söke Organize Sanayi Bölgesinde pamuk çalısından enerji üretmek üzere tesis kuran Global Holding bünyesindeki Mavi Bayrak Enerji Üretim firması, Ağustos Ayında gerçekleştirdiği traktör alımında yeniden John Deere’i tercih etti. Firmaya 45 adetlik John Deere 5105M traktör teslimatı gerçekleştirildi. Söke’ye bağlı Yenidoğan Mahallesi’nde bulunan Söke Traktör firmasının önünde tertip edilen törene Global Holding bünyesindeki Mavi Bayrak Enerji Üretim A.Ş. Satın Alma Müdürü Hakan Hepsevim , John Deere Türkiye yetkilileri ve John Deere Söke Bayi, Söke Ziraat Odası Meclis Başkanı Yılmaz Özel ve yönetim kurulu üyeleri katıldı. Firma geçen yıl yaptığı 12 adet traktör ve 4 adet biçerdöver alımında da yine John Deere markasını tercih etmişti. Çiftçilere borç erteleme müjdesi Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği (Tarım Kredi) tarafından doğal afetlerden zarar gören çiftçilerin kredi borçlarının her yıl olduğu gibi 2016 yılında da erteleneceği duyurdu. Tarım Kredi’den yapılan yazılı açıklamada, Birliğin, 6736 sayılı “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun”da belirtilen yapılandırma kapsamında olmadığına dikkati çekilerek, Tarım Kredi Kooperatifleri ortaklarının da bu kapsama dahil edilmesi için TBMM, Hükümet ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı nezdinde girişimlerin devam ettiği belirtildi. Doğal afetlerden zarar gören çiftçilerin kredi borçlarının her yıl olduğu gibi bu yıl da Tarım Kredi Kooperatifleri tarafından erteleneceği ifade edilerek, teşkilatın erteleme işlemlerini memnuniyetle yerine getireceği kaydedildi. Konuyla ilgili gerekli düzenlemelerin yapılmasının beklendiğine dikkat çekilerek, “Tarım Kredi Kooperatiflerinin borç erteleme kapsamında olmadığı ile ilgili haberler gerçeği yansıtmamaktadır. Teşkilatımız hakkında asılsız haberleri yapan ve gerçeği yansıtmayan beyanatta bulunanlarla ilgili yasal haklarımız korunacaktır.” ifadeleri kullanıldı. profi / Eylül 2016 / 12 www.profitraktor.com.tr Hayvancılıkta dönüşüm Erzurum’da hayvancılığın ana girdi materyallerinden yem maliyetlerini düşürmek ve kaliteli kaba yemle hayvanları buluşturabilmek adına DAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı desteği ile alınan paketleme makinesi, işletmelerin kullanımına sunuldu. Tritikalenin (buğday-çavdar melezi) yaş olarak yaklaşık 1 ton olarak balyalanıp paketlendiği tarla gününde, bölgeye yeni makine kazandırılmasını sağlayan proje tüm kesimlerden tam not aldı. Aşkale İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğüne tahsis edilen makine kiralama şartlarını taşıyan işletmelere kiralanabilinecek. Konu ile ilgili açıklamada bulunan İl Müdürü Osman Akar, “Ülkemiz hayvancılığında ilk sırada yer alan ilimizde hayvancılıkta işletme maliyetlerini düşürmek ve sürdürülebilirliği sağlamak adına projeler üretmekteyiz. Stratejimiz olan kırsal yaşam standardını yükselterek, tarımsal ve ekolojik kaynakları sürdürebilir kılan kaliteli ve güvenilir gıda üretmek bizlerin önceliğidir. Bu kapsamda da verimliliği artırarak maliyetleri düşürerek, üretici ve tüketicinin kalite ve fiyat politikası açısından memnun edici projeler üretmekteyiz. Ulusal bazda uygulamaya konulan barınakların iyileştirilmesi ve damızlık materyal temini dışında bölgesel kaynaklar kullanılarak da yatırımcılara proje desteği, meralarda sıvat yapımı, çoban barınakları, yem bitkisi tohum dağıtımı, barınak içi suluklar ve süt sağım makinesi desteği gibi birçok proje ilimiz hayvancığındaki dönüşüme destek için uygulamaya konmuştur” dedi. Güvenilir ve üretken, motorlarımız sizi yarı yolda bırakmayacak Tarım sektöründe 80 yılın üzerindeki deneyimiyle Perkins motorları sessiz, yakıtta verimli bir güç ve performans sağlar Daha fazla bilgi edinmek için www.perkins.com/ag sayfasını ziyaret ediniz Türkiye’den haberler Yeni modeller çiftçilere tanıtılıyor Erkunt, gerçekleştirdiği saha çalışmalarıyla Anadolu’da çiftçilerle buluşuyor. Toplu bakım günleri ve yıl boyunca devam eden tarla denemeleriyle sahada olan yetkililer, yeni model traktörlerinin performans ve teknolojisi hakkında çiftçilerin sorularını cevapladı. Erkunt Traktör Yurtiçi Satış Müdür Yardımcısı Yalçın Sertel, saha ziyaretleri kapsamında Adana, Hatay, Mersin, Gaziantep, Diyarbakır, Ankara, İzmir, Bolu, Bursa, Amasya ve daha birçok ilde ziyaret edilen köy ve kasabalarda çiftçilerin yoğun ilgisiyle karşılaştıklarını söyledi. 12 yılda 40 bin çiftçinin tarlasına bolluk ve bereket getirdiklerini belirten Sertel, “Doğru traktör kullanım eğitimi ile başlayan etkinliklerde, hassas tarım uygulamalarından başlayarak, küresel ısınmanın olumsuz bir sonucu olarak görülen kuraklığın tehlikelerinden, dünyanın nasıl korunacağına kadar uzanan bilgileri çiftçilerimizle paylaştık” dedi. Bu organizasyonlarla kendilerine duyulan güven ve traktörlerin performansına ilişkin memnuniyeti sahada bir kez daha ölçme fırsatı bulduklarını kaydeden Sertel, “Sanayi Bakanlığı tarafından 2015 yılının sonunda onaylanan Erkunt AR-GE Merkezi’nin yaptı- Kadın çiftçiler kıyasıya yarıştı Kadın çiftçilerin bilgi birikimine katkı sağlamak ve aynı zamanda sosyalleşmeleri için bir ortam oluşturmak amacıyla Antalya Büyükşehir Belediyesi ve İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından düzenlenen “Kadın Çiftçiler Yarışıyor” bilgi ve kültür yarışmasının Gazipaşa etabı Gazipaşa Belediye Kültür Merkezi’nde düzenlendi. Gazipaşalı 8 kadın çiftçinin kıyasıya rekabet ettiği yarışmada toplam 15 soru soruldu. Yarışmacı Naziye Bayraktar, Ayşe Ergün, Sultan Kaplan, Ümmü Akyol, Selma Yılmaz, Havva Uçan, Nurgül Mercan ve Perihan Şimşek’in sergiledikleri performans, Kültür Merkezi’ni hınca hınç dolduran Gazipaşalıları kendilerine hayran bıraktı. Yarışmada 15’inci sorunun ardından Ayşe Ergün, Ümmü Akyol ve Sultan Kaplan’ın eşitliği bozulmadı. 3 yedek soruda da eşitlik bozulmazken, altın sorulara geçildi. Bu bölümde de kısaya bir rekabet yaşandı. Ayşe Ergün, verdiği doğru cevapla 1’inciliği elde ederken, Ümmü Akyol ve Sultan Kaplan 2’incilik için yarışmaya devam etti. Bu bölümde ise Ümmü Akyol 2’inci Sultan Kaplan ise 3’üncü oldu. Gazipaşa etabının 1’incisi Ayşe Ergün’ü eşi ve çocukları ile birlikte tüm salon ayakta alkışladı. Ergün, yaptığı konuşmada, “Daha öncede bu tür yarışmalara katıldım. Geçtiğimiz günlerde bir yarışmada dereceye girerek İspanya’ya gitmeye hak kazandım. Orada, onların üretimlerini inceleme fırsatı bulacağım. Özellikle biyolojik mücadele konusunda bilgi edineceğim. 3 dönüm seramız var, orayla ilgileniyorum. Tüm bilgi birikimimi burada kazandım” dedi. profi / Eylül 2016 / 14 www.profitraktor.com.tr ğı çalışmaların temelinde her zaman çiftçilerin görüş ve önerileri bulunuyor. Çiftçilerden gelen her türlü ürün geliştirme ya da AR-GE yönelik öneriler, Erkunt’un çalışma şekli ve programını oluşturuyor” diye konuştu. Hasar tespitinde akıllı gözlük dönemi Tarsim, teknolojiye olan yatırımlarını artırarak, yeni gelişmeleri sistemine entegre etmeye devam ediyor. Giyilebilir teknoloji akıllı gözlükler, Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortaları branşlarındaki hasar tespit süreçleri geçtiğimiz günlerden itibaren pilot olarak kullanılmaya başlandı. İlk çalışmalar Kırklareli’de gerçekleştirildi. Tarsim’den yapılan açıklamada, teknolojik gelişmelerin yakından takip edilerek, inovatif bir yaklaşım sergilendiği ve bu doğrultuda hasar tespit çalışmalarına hız ve verimlilik kazandırıldığı belirtilerek, şu ifadelere yer verildi: “Üreticiye en üst düzeyde ve kaliteli hizmet sunmayı amaçlıyoruz. Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortaları branşlarında pilot olarak kullanmaya başladığımız giyilebilir teknoloji akıllı gözlükler ile otopsilerin ses ve görüntü kayıtlarının alınarak, hasar tespit çalışmalarının yapılmasını hedefliyoruz. Bu teknolojinin yaygınlaşmasıyla birlikte, ilerleyen dönemlerde hasar ödeme sürecini de hızlandırmış olacağız. Akıllı gözlük ile ilk hasar tespit çalışması geçtiğimiz günlerde Kırklareli’de yapıldı. Bu şekilde elde edilen görüntülerin, eğitim çalışmalarımızda da kullanılması öncelikli hedeflerimiz arasında. Ayrıca, gökyüzünden görüntüleme teknolojisini sağlayan, insansız hava araçları, kameralı mini helikopterler yani droneler aracılığıyla Bitkisel Ürün Sigortaları branşında hasar tespit çalışmaları gerçekleştirmek üzere araştırmalarımızı tüm hızıyla sürdürmekteyiz.” TÜRKİYE’DE TARIMIN GÜCÜNÜ BİLİYORUZ. SEKTÖRE DESTEK VERMEKTEN GURUR DUYUYORUZ. TARIM SEKTÖRÜNE ÖZEL UZMAN KADROMUZ İLE YANINIZDAYIZ Makine yönetimi Kendi imkanlarınla hallet Başının çaresine bakmak Düşük mahsul fiyatları ve yüksek kiralar, Avrupa genelinde tüm aile işletmelerini güçlüklerle karşı karşıya bırakıyor ve İngiltere’nin doğusundaki verimli sulak bölgede yaşayanlar da bundan muaf değiller. Tüm işleri kendi bünyesinde halletmeleri ve komşularla akla yatkın bir ortak makine kullanımına yönelmeleri, kiralık arazi üzerinde çalışan üçüncü nesil bir aile işletmesinin halen ayakta kalmasını sağlıyor Nick Wigdahl A razi kiralayarak tarım yapan çiftçi Danny Murfitt, okulu bıraktığı günden beri bağımsız yaşamak istediğini söylüyor. Murfitt, oğlu Matt ile birlikte, Birleşik Krallık’ın Cambridgeshire iline bağlı Littleport bölgesine 190 ha’lık bir işletmeye sahip. Ülkenin bu bölgesinde sulak araziler, profi / Eylül 2016 / 16 www.profitraktor.com.tr çok ilginç bir ekonomik bileşim ortaya koymakta. Çok büyük arazilere sahip endüstriyel tarım işletmelerinin hemen yanında, Murfitt ailesi tarafından ekilen gibi yerel idareye ait, daha geleneksel bir öğe olarak kendini gösteren çiftlikler mevcut. Birkaç kilometrelik bir çemberin içinde, büyüklüğü 4.000 ha’ı aşan işletmelerle bir çok 2.500 ha’lık çiftlik görmek mümkün. Yepyeni makine filolarına sahip tarımsal hizmet tedarikçileri de bölgede eksik değil. Murfitt’ler, buna rağmen, kireç serme ve büyük balyaların hazırlanması haricindeki tüm işleri kendi olanaklarıyla halletmeyi yeğliyorlar. Arazide görülen kara toprak, Matt ve babasının gözlemlerine göre, turbanın Horsch Pronto, 10 km/saate varan yüksek hızda çalışabiliyor ve böylece işletmenin çoğu zaman koşullar uygunken ekim yapmasına olanak tanıyor. Hatta, bir komşu işletmeye ücret karşılığı hizmet verme imkanı bulunabiliyor. Makine, buğdayın yanında kanola ekiminde de kullanılabiliyor İşletme hakkında bilgiler Wilşlow Row Farm, Willow Bank, Littlepert, Cambridgeshire / B. Krallık Arazi 20 ha’ı aileye ait, diğer bölümü Cambridge il meclisinden kiralanan toplam 190 ha Personel Danny ve Matt Murfitt ile onlara yardımcı olan Jon Short Traktörler MF 7618 (160 hp), MF 6485 (160 hp), McCormick MTX 125 (120 hp), Case IH 4230 (100 hp) ve küçük traktörler MF 3075, MF 690 ve Ford 3000 Diğer ekipmanlar NH CR9060 biçerdöver, Agrifac WKM 9000 şekerpancarı hasat makinesi, Reekie çekilir tip patates hasat makinesi, Standen HB300 ekim makinesi, He-Va Vari-Disc kültivatör, Case IH pülverizatör, Horsch Pronto 3 m mibzer, Merlo teleskobik yükleyici, 2 adet 16 tonluk Richard Western römork, 12 ve 10 tonluk AS römorklar ve 8 tonluk damperli römork eski haline gelmesi için birkaç yıllık sürenin geçmesine ihtiyaç duyulduğu belirtilmekte. Murfitt ailesi, bu nedenle toprak işlemede pulluk yerine He-Va Vari-Disc kültivatör tercih ettiklerini vurguluyor. Makinenin “V” şeklindeki dişleri gayet iyi iş çıkarıyor ve arkada yer alan dişli diskler de önceki kültivatörün DD disklerine göre daha düzgün bir tohum yatağı meydana getiriyor. Pulluk geçişi sadece patates ekimi öncesinde ya da koşullar güçleştiğinde uygulanıyor. Uygulanan mahsul bileşimine baktığımızda, 90 ha’lık alana ekilen buğdayın yanında, 20 ha arpa, 20 ha fasulye, 40 ha şekerpancarı ve 20 ha patates görüyoruz. Murfitt’ler, tahıl ekimi konusunda, Eylül’de doğrudan ekim yapmaktan, Kasım ve Aralık’ta pulluk ve rotovatör kullanımına kadar her türlü tekniğe başvurulan, son derece pragmatik bir tutum izliyorlar. Danny ve oğlu Matt, bu arazide doğrudan ekimin getireceği fayda konusunda dostça bir anlaşmazlık içindeler. Danny, düşük maliyeti nedeniyle ekim makinesiyle doğrudan ekim yapmayı tercih ederken, Matt ise tahılların ve özellikle de arpanın daha kabartılmış bir tohum yatağına ihtiyaç duyduğunu düşünüyor. Bu nedenle, He-Va kültivatörü, toprağı yaran ve kili üst katmana Horsch Pronto’nun üzerinde, traktör tekerleklerinin hemen arkasından gelen ve izleri yok eden dişler mevcut. Matt, ilave toprak işleme etkisi sağlamak için, mibzerin tüm genişliği boyunca yeni dişler eklemiş Soldan sağa: Jon Short, Matt Murfitt ve Danny Murfitt ayrışması ve altındaki kille karışması sonucunda zamanla sertleşmiş durumda. İşletme arazisinin bir kısmı, daha önceleri kullanım hakkını sebze yetiştiricilerine devretmiş olan başka bir kiracından devralınmış durumda. Sebze tarımı sırasında yürütülmüş derin toprak işleme çalışmalarının, alttaki ağır yapıyı büyük ölçüde yüzeye çıkardığı ve tekrar Son yıllarda çuvalla patates ticareti gerilemiş olsa da, Murfitt ailesinin kısa sürede paketleme yapabilmesi önemli rekabet avantajı getiriyor çıkarmadan gerekli kabartma işlemini gerçekleştiren kanatlı ayaklarla donatılmış durumda. Tüm ekim işlemleri, sunduğu çalışma esnekliği ile ailenin büyük beğenisini kazanan 3,0 m’lik Horsch Pronto mibzeriyle yürütülmekte. 2012 yılında, 30 yaşındaki bir Massey Ferguson 30’un yerine geçmek üzere satın alınan bu makinenin, çok daha iyi bir ekim işlemi gerçekleştirerek, modern havalı mibzerle elde edilebilecek avantajları derhal ortaya koyduğu ifade edilmekte. Dolayısıyla, profi / Eylül 2016 / 17 www.profitraktor.com.tr Makine yönetimi Murfitt işletmesinin satın aldığı ikinci el Agrifac, birkaç yıl önce devralındığında gayet kötü durumda olan bir arazide hasat yaparken görülüyor. Uygun drenajı zaman kaybetmeden oluşturan aile, bu işin maliyetini yerel idareden tahsil ettiğini, buna karşılık belli bir dönem için kira bedelinin yükseltildiğini söylüyor Merlo, uzun yıllardır genel elleçleme işlerinde işletmenin yardımcısı yeni mibzerin şimdiden parasını çıkardığı düşünülmekte. Matt, çiftliğin uzak mesafede bulunan tarlalarında teleskobik yükleyici ve tohum çuvallarıyla ilgilenme zorunluluğunu ortadan kaldırdığı için, makinenin büyük tohum haznesinden de son derece memnun. Ancak, toprak bir miktar ıslak olduğunda aynı olumlu şeyleri söylemek güçleşiyor. Sıkıştırma tekerlekleri arasına yapışan toprak, sonrasında toprağı sürükleyen bir dozer haline geliyor. İşletmede ihtiyaç duyulan çekiş gücünü ise bir Massey Ferguson 7618 ile bir 6485 üretmekte. 7618’in, Norfolk’taki büyük bir sebze çiftliğinde tek bir hasat dönemini tamamladıktan sonra ikinci el olarak satın alındığını öğreniyoruz. Ön askı sistemine ve güç miline, ayrıca donanımlı bir kabine sahip, Matt’in tüm gününü içinde geçirmekten rahatsız olmadığı bu traktörün de ödenen parayı fazlasıyla hak ettiği düşünülüyor. Murfitt ailesinin makine filosunda bir de biçerdöver bulunmakta. Komşu işletmenin sahip olduğu diğer bir biçerdöverle bu makinenin ortaklaşa kullanılması sayesinde, koşulların uygun olduğu tarlalarda hasadı kısa sürede tamamlayabiliyorlar. Murfitt’lerde bulunan New Holland CR9060, bölgedeki NH bayisinden ikinci el olarak satın alındı ve “tam bayi ekspertizi” ile teslim edildi. Ancak, makine işletmeye geldikten hemen süre sonra elektrik sisteminde baş gösteren sorunlar, ekspertizin gerektiği gibi yapılmadığı düşüncesini doğurdu. Sorunları yüz yüze çözmenin en uygun yöntem olduğuna inanan Danny, bir çözüme varılmadan masadan kalkmama kararlılığıyla, bayi ile bir toplantı profi / Eylül 2016 / 18 www.profitraktor.com.tr Patates ve şekerpancarı yetiştiren, tahıl depolama için elindeki alan sınırlı olan işletme, yeterli bir treyler filosuna sahip olmak zorunda. Filonun tepesinde iki Richard Western treyleri bulunuyor Bir komşu ile biçerdöverlerin ortak ve birlikte kullanımı, günlük üretim miktarını en üst noktaya taşıyor düzenledi. Sonuçta uygun düzeltme ve onarımların yapılması karşılığında el sıkışıldı. Sorun halledildi ve makine o günden bu yana başka herhangi bir sıkıntı çıkarmadı. Matt Murfitt, “Aslında bu biçerdöver tam bir cep herkülü olduğunu gösterdi.” diyor. Komşularındaki CR9080 modelinde bulunan 9,1 m’lik tablaya karşı 9060’ta ise 7,3 m genişliğinde tabla kullanılmasına rağmen, 9060’ın daha yüksek üretkenlik sunduğu belirtiliyor. Matt, motorla harman ünitesi arasında daha iyi bir uyum sağlanmış olmasının bunda rol oynadığı görüşünde. Bundan iki yıl öncesine kadar işletme açısından hiçbir şekilde sorun teşkil etmeyen tilkikuyruğu, o günden beri birkaç alanda gelişmiş durumda. Matt, hizmet satın alınan yüklenicilere ait balya makineleri veya komşudan gelen biçerdöverin buna kaynaklık etmiş olabileceğini düşünüyor. İşletme, derhal baharlık arpaya geçiş yaparak bu gelişmeye hızlı bir tepki verdiyse de tilkikuyruğu alanları halen mevcut. Böylece, düzenli olarak yılın sonlarında ekim yapan, kışlık ekim işlemini Ekim ayının üçüncü haftasında daha yeni başlatan bir işletmede bu sorunun aslında ne kadar can sıkıcı hale gelebildiğini görüyoruz. Makine yönetimi Reekie patates hasat makinesi, üç sırayla baş edebilecek şekilde değişikliğe tabi tutuldu Patates yetiştiriciliğinde görev yapan tüm alet ve makineler, Danny’nin yaklaşık 40 km uzaklıkta, 160 ha arazi kiralayarak tarım yapan damadı Jon Short ile ortaklaşa kullanılıyor. İki işletmenin patates ekim alanları toplam 40 ha büyüklükte. Ancak, böyle küçük sayılabilecek arazilerde alışmadık şekilde, üç sıralı bir tohum yatağı sistemi uygulanmakta. Jon Short’un sulama iznine sahip olmaması, bunun ana nedeni. Üç sıralı yatağa bir sezonda geçildiği ve bunun işe yaradığı belirtilmekte. Jon Short anlatıyor: “Başlangıçta, eski Reekie hasat makinesine çok fazla toprak girmesinden endişeleniyorduk. Ancak, yataktaki patates yoğunluğunun artması, toprak içeriğinin sabit kalmasını sağladı.” Patates yetiştirmenin gelenek olduğu bir ülkede bulunmaları nedeniyle, gerekli alet ve makineleri temin etmeleri hiç güç değildi. Bir Standen HB300 ekim makinesi, üzerinde değişiklik yapılmış Reekie hasat makinesi ve Herbert tasnif makinesi filoda önemli yer tutuyor. Arazi, baharda He-Va kültivatör ile kabartılıyor ve Baselier tohum yatağı oluşturma makinesi ve onun arkasından mibzer geçmeden önce rotovatörle uygulama yapılıyor. İki işletme, giderler ve gelirlerin paylaştırıldığı bir yetiştirme ve pazarlama şirketi şeklinde faaliyet gösteren bir yapıda birleştirilmiş durumda. Maris Piper cinsi patatesin tamamı çuvallanıp Londra’daki cips üreticilerine mahsul tedarik eden toptancılara satılıyor. Çuvallama işi sayesinde, işletmenin ayakta kalmasına yardımcı olan küçük bir kâr marjı daha yaratılmış oluyor. Yine de 2014’ün epey güç geçtiğine dikkat çekilmekte. Patates hasadının kısa sürede profi / Eylül 2016 / 20 www.profitraktor.com.tr hasat edilmesiyle, tüm aile hummalı bir çuvallama sürecine giriyor. Çiftliği ziyaret ettiğimiz sabah, Danny, Jon, Matt, Danny’nin eşi Jane ve kızları Hilary ile Victoria bu işle meşguldüler. John Short’un ektiği arazi de dahil olmak üzere, sadece 60 ha’lık alan için altı sıralı bir kendi yürür şekerpancarı hasat makinesini filoda bulundurmak biraz aşırıya kaçmak gibi görünebilir. Ancak, kendi yürür makinelere yönelme politikasının gayet geçerli nedenleri var. Birincisi, söz konusu makine, iki ayrı işletmenin birlikte kullandığı, 12 yaşında bir Agrifac WKM 9000. Bu makineyi, daha önce hasat hizmeti aldıkları bir tarımsal hizmet şirketi tarafından kullanırken kendi arazileri üzerinde görme şansını bulmuşlardı. İkincisi, Matt’ın büyük önem verdiği şekilde, topraktaki sıkışma etkisinin azalmasına yardımcı olan, hayli hafif bir makineden söz etmekteyiz. Bu makineye kendi filolarında sahip olmaları, hasat için en doğru zamanda tarlaya girmelerini olanaklı kılıyor ve dolayısıyla önemli bir çalışma esnekliği sağlıyor. 2011/12 hasadında bu avantajın kendisini fazlasıyla hissettirdiğini öğreniyoruz. O yıl, aniden gelen soğuk hava dalgası toprağı dondurdu ve British Sugar şeker işletmeleri, aynı gün teslimat garantisi verilmediği sürece tüm hasat işlemlerini durdurdu. Kamyonları doldurmak zorunda olan Murfitt ailesi, bu ihtiyaca derhal yanıt verme imkanını buldu ve üç gün boyunca hasat yaparak, başka çiftçilerin aksine, tarlada hiçbir şekilde mahsul bırakmadı. Matt ve Jon, filodaki ekipmanlar üzerinde kendileri bakım ve onarım yapabildikleri halde, ikinci el makine satın almanın olumsuz yanları da olduğunun farkındalar. British Sugar şirketinden bir saha yetkilisinin ziyaretinde, modern makinelerde hektar başına ortalama 2,5 ton olan mahsul kaybının, Murfitt çiftliğinde 3,5 tona çıktığı tespit edildi. Bu durumda, şekerpancarı ton fiyatının 25 £ olduğu düşünüldüğünde, her sezonda 1.500 £’lik ilave kayıpla karşılaşıldığı hesaplanmakta. Bunun yanında, makinenin türbinlerinin de epeyce aşınmış olduğu çok verimli çalışmadığı bilinmekte. Eski makinelerde de elektronik sistemler daha modern ekipmanlardaki kadar sorun çıkartabiliyor. Matt, geçmişte Agrifac mühendislerinden biriyle birlikte çalıştığı için kendini şanslı hissediyor. Daha sonra firmadan ayrılmış olsa bile, işler yanlış gittiğinde telefon açıp bilgi alma imkanına sahip. Bu tip sorunlarda, kimi aramanız gerektiğini bilmek de ne yapacağınızı bilmek kadar önemli. Modern bir Horsch Pronto’nun sunabildiği avantajları bilen Matt, artık yaşlanan beş sıralı Webb-Stanhay şekerpancarı ekim makinesini değiştirmeyi düşünüyor. British Sugar tarafından yapılan araştırmalar da eski ekim makinelerinin ortaya koyabildiği sorunları göstermiş durumda. Düşük çalışma hızı, ilave toprak işleme ihtiyaç duyulması, düzensiz ekim aralıkları ve ekim derinliği sonucunda gerçekleşen düzensiz mahsul gelişimi, buna bağlı olarak baş gösteren yüksek hasat kayıpları ile düşük verim de bu dezavantajlar arasında. Düşen mahsul fiyatları nedeniyle, ülkede bazı üreticiler şekerpancarı tarımını bıraktı. Murfitt’ler ise devam etmeye, ancak bir değişiklik yapmaya karar verdiler. 2016 yılı için 10 hektarlık bir alan, bölgedeki biyolojik çürütücü tesisine mahsul temin etmek üzere ayrıldı. Birleşik Krallık’ın bu en verimli bölgelerinden birinde ile mısır üretimine geçilen alanların büyüklüğü şaşırtıcı düzeyde ve enerji şirketleri mahsul döngüsü gibi uygulamalara karşı çıkıyor. Şirketlerin arazi kiralama için 150 £ önerdiği, ancak yerel idareye de 150 £ ödendiği için bunun anlam taşımadığı belirtiliyor. Özet: Tüm faaliyetleri kendi olanaklarıyla yürütmeleri ve geleneksel mahsul döngüsü tekniklerinden faydalanmaları, Murfitt ailesinin iş yapma tarzında kilit önem taşıyan unsurlar. Genel olarak ikinci el makinelerin satın alınması da bu kapsamda değerlendirilebilir. Makinelere ödenen daha düşük bedelle yüksek işletme maliyetleri ve görece düşük performans arasında denge üzerinde düşünülmeli. Yüz yüze Her işe farklı makine ‘tek marka’ Adana’da 5 bin 600 dönümlük arazi üzerine kurulu beş ayrı çiftlikte tarım ve hayvancılık işiyle uğraşan Doğru Tarım İşletmeleri, yılda ortalama 8 bin ton mısır ve 4 bin ton yonca silajı üretiyor. İşletmede, New Holland’ın L225 model nokta dönüşlü mini yükleyicisi kullanılıyor New Holland L225 model nokta dönüşlü mini yükleyici yem yollarını temizleme işlerinde kullanılıyor U zun yıllar önce Adana’da kurulan tarım işletmesi Doğru Tarım, üç kuşaktır ailenin kontrolünde büyümeye devam ediyor. 90 yıl önce aile büyüğü Müslüm Doğru tarafından kurulan işletmenin başında ise artık torunları bulunuyor. Tarlalarında mısır, pamuk ve yonca gibi ürün yetiştiriciliği yapan Doğru Tarım işletmeleri, 2011 yılında Amerika’dan gebe düve ithal ederek girdiği hayvancılık işini profesyonel olarak sürdürüyor. Hayvancılık alanındaki son teknolojileri kullanarak verimliliğini ve karlılığını artıran işletmede yer alan inekler ve buzağılar boyunlarındaki vericiler ile kontrol ediliyor. Yemler ineklerin önüne robotlarla itiliyor. Hayvanların serinlemeleri için de dev fanlar profi / Eylül 2016 / 24 www.profitraktor.com.tr çalıştırılıyor. Teknoloji ve modernliğin iç içe olduğu tesiste çiftçilik ve hayvancılık için tüm makine ve ekipmanlar mevcut. Tarım ve hayvancılık Müslüm Doğru / Doğru Tarım İşletmeleri Yöneticisi İşletmelerinde Adana ve Çukurova’da yetişen tarla bitkilerinden pamuk, mısır, buğday, hayvancılık bitkilerinden yonca ile mısır silajı ve narenciye üretimlerinin olduğunu dile ge-tiren Doğru Tarım İşletmelerinin Yöneticisi Müslüm Doğru, ürünlerdeki üretim miktarlarının yıldan yıla farklılık gösterdiğini ifade ederek şunları söyledi: “Ortalama olarak yılda 8 bin ton mısır ve 4 bin ton yonca silajı elde ediyoruz. Bu üretimlerimizi tamamen kendi çiftliğimiz için kullanıyoruz. Hayvancılık işine girmeden önce sadece tarla bitki üre- timi yapıyorduk; ancak hayvancılık işiyle birlikte artık tarla ziraatımızın da yarısı yem bitkisi yarısı da narenciye olacak şekilde devam ediyoruz. Bunun için çalışmalarımız sürüyor.” Narenciye üretimine de ağırlık vermek için yeni bahçeler düzenleyeceklerini belirten Müslüm Doğru, narenciye üretim miktarlarının da yıldan yıla göre farklılık gösterdiğini ve geçen sene iç pazarda yaşanan kriz nedeniyle narenciyeyi yurt dışına dalında ihraç ettiklerini belirtti. Doğru şöyle devam etti: “Hayvancılık sektöründeki ahır yatırımlarımızı tamamladık. Artık pamuk ve rümüz olsa dahi işimize yetmiyor. Böyle durumlarda müteahhitlerden destek alıp kiralama yapıyoruz” diye konuştu. İşletmelerindeki tarla ziraatı, büyük işler ve bahçe işleri için farklı modellerde traktör kullandıklarını hatırlatan Doğru, hayvancılık işine girdikten sonra da iş makinesi kullanmaya başladıklarını söyledi. İş makinesinde ise tercihlerini New Holland’ın L225 nokta dönüşlü mini yükleyicisinden yana kullandıklarını kaydeden Doğru, L225 serisinin çok pratik olduğunu ve dar alanlara rahatlıkla girip işle-ri kolaylıkla halledebildiğini ifade ederek şunları söyledi: Doğru Tarım İşletmelerinde hayvanlar için modern tesisler kuruldu “New Holland L225 nokta dönüşlü mini yükleyici ile çiftlikteki işlerimiz kolaylaştı ve hızlandı. Bizim her gün yem yollarını temizleme işlemimiz oluyor. Biz hiçbir zaman eski yemin üzerine yeni yem dökmeyiz. Yeni yem dökeceğimiz zaman eski yemi temizleriz daha sonra alanı yıkayıp yeni yemi dökeriz. Önceden bu işlem için traktördeki kepçeyi kullanıyorduk ama pratik olmuyordu ve alana çok büyük zararlar veriyorduk. Bu makine ile işlerimizi rahatlıkla yapmaya başladık. Çiftliklerde çok amaçlı kullanılan bu makineyi işletme sahipleri rahatlıkla tercih edebilirler.” Üç kuşaktır çiftliklerdeki işlerin devam ettiğine değinen Doğru, önceden çiftlikteki işlerin insan gücüyle yürütüldüğüne, zamanla traktör ve traktör arkası ve önü kepçe kullanıldığına şimdiler ise iş makinesi kullanıldığını sözlerine ekledi. Tek marka, tek firma tek servis danelik mısır gibi dışarıya satışa yönelik tarla bitkimiz olmayacak, onların yerine sadece narenciye olacak. Bu yıl yeni narenciye bahçeleri yapacağız. Bunların dışında bir de sera projemiz var.” “New Holland L225, çiftlikteki işleri kolaylaştırdı” Çiftçilik ve hayvancılık faaliyetleri dışında bünyesinde farklı bir iş ağı bulundurmayan Doğru Tarım İşletmeleri, dönemlik olarak iş yoğunluğuna göre müteahhitlerden traktör, iş makinesi ve ekipman desteği alıyor. Sezonun hareketliliğine göre zaman zaman traktör ve makine kiralamaya da ihtiyaç duyduklarını belirten Müslüm Doğru, “Bazen işin yoğunluğu fazla oluyor. 50 adet traktö- Çiftlikte toplam bin 300 büyükbaş hayvan bulunuyor Uzun yıllardır New Holland ile çalıştıklarını ifade eden Müslüm Doğru, New Holland ile çalışmalarının en önemli nedenleri arasında yaygın yedek parça, markanın yıllardır Türkiye’de bulunması ve TürkTraktör gibi büyük bir firmanın arkasında olmasını gösterdi. İşletmede bulunan 12 adet traktörden 8’inin New Holland marka olduğuna vurgu yapan Doğru, iş makinesinde de New Holland’ı tercih ettiklerini belirtti. Çiftliklerinde tüm makinelerin aynı marka olmasına önem verdiklerine dikkat çeken Müslüm Doğru, konuyla ilgili olarak şunları paylaştı: “Çiftlikteki makinelerin aynı marka olmasını istiyoruz. Tek servis tek firma olmasından yanayız. Diğer türlü birden fazla marka ile çalışıp birden fazla yerden hizmet aldığınızda her yerden birilerini tanımanız gerekiyor. Ama karşınızda tek firma olduğu zaman bütün herkesi tanıyorsunuz. Bizde New Holland markasını kendimize yakın gördüğümüzden dolayı, tek marka üzerinde çalışmaya devam ediyoruz.” Satış sonra hizmet ve servis konusunda da New Holland’dan memnuniyetini dile getiren Müslüm Doğru, New Holland’ın geniş servis ağının bulunduğunu ve yedek parçasını kolayca profi / Eylül 2016 / 25 www.profitraktor.com.tr Yüz yüze Çiftlikte New Holland marka traktörlerde çeşitli işlerde kullanılıyor Doğru Tarım İşletmeleri’nde 12 adet traktörün 8 adeti New Holland’ın farklı modellerinden oluşmakta tedariğinin sağlayabildiklerini söyledi. Doğru, “Makinelerle alakalı herhangi bir ihtiyaç oluştuğunda yetkili servis kısa süre içerisinde bize ulaşarak ihtiyacımıza cevap veriyor ve bizim işlerimizin aksamadan devam etmesini sağlıyor. Makine problemlerinde bunun saati ve günü olmuyor. Özellikle hayvancılık işine girdikten sonra 24 saat çift vardiya sisteminde çalışmaya başladık. İş makinemizin yedeği de bulunmuyor. Yedeği olmayan bir makinenin bizde arıza yapması bizim işlerimizin aksaması demektir. Traktörlerin yedeği var ama iş makinemizde şu an için böyle bir alternatifimiz yok. Bu yüzden servis hızı çok önemli.” profi / Eylül 2016 / 26 www.profitraktor.com.tr İkinci el değeri Servis bayisinin yakınlığının da öneminden bahseden Müslüm Doğru, bazı markaların yedek parçalarının sadece birkaç bayide olduğunu; bunun da kendileri açısından olumsuz sonuçlar ortaya çıkardığını kaydederek şöyle konuştu: “New Holland’ın Adana’da iki tane yetkili servisi bulunuyor. Bu da bizim açımızdan avantajlı bir durum. Yani hem yedek parça dağıtımında hem de serviste de rekabet olması bizim açımızdan iyi oluyor. Bir de yedek parçanın fiyatını Türkiye’nin her yerinden araştırmalıyım. Bu araştırmayı TürkTraktör’de rahatlıkla yapabiliyorum, ulaşılabilirlik önemli.” İlerleyen dönemlerdeki yatırım ve projelerde yine New Holland ile çalışmayı düşündüklerini de aktaran Müslüm Doğru, New Holland’dan vazgeçmek için hiç bir nedenlerinin olmadığına dikkat çekti. Traktör ve iş makinesi alımında takasın önemli bir husus olduğunu da hatırlatan Doğru, “Traktör alımında takas çok önemli. Traktörler artık pahalı makineler. Artık kötü makine de yok. Kötü servis, bayi, yedek parça ve makinenin arkasında durmayan firmalar var. Makine alırken bunlara bakıyoruz. Makinenin ikinci el değerinin yüksek olması da çok önemli. Bu konuda biz New Holland markası ile makinenin değerini hiç bir zaman kaybetmedik. Yenilemeye ihtiyacı olan makineleri takas ile yeniliyoruz. Çiftliğimizdeki bütün makineleri New Holland’a çevirmeye çalışıyoruz. New Holland ile uzun yıllardır çalışıyoruz, herhangi bir durumda istediğim kişiye ulaşabiliyorum. Bayimiz ile olan yakınlık da New Holland markası ile yolumuza devam etmek için önemli bir kriter” şeklinde konuştu. Rapor Tek geçişte sekiz sıra Ekim canavarı Hollandalı Koolen ailesi, pek çok farklı işlemi tek geçişte halleden, sekiz sıraya sahip bir patates ekim makinesinin ilk kullanıcıları arasında yer aldı. Öte yandan, bu dev makineyi çekmek için, çok güçlü ama aynı zamanda zeminde fazla basınç yaratmayan bir traktöre ihtiyaç vardı Grimme GF 800 döner set hazırlama makinesi ve GL 800 Compacta ekim makinesinin katlanır modelleri ilk olarak Koolen ailesi tarafından kullanıldı. Birbirine bağlanan iki makine, bir New Holland T8.390 tarafından çekiliyor Steven Vale H ollandalı baba-oğul Chris ve Jos Koolen, ellerindeki 650700 hektar arazinin 450 ha’lık kısmında patates yetiştiriyor. Ülkenin güneyinde, Eindhoven yakınlarındaki Begeijk köyünde kurulu işletme, Belçika sınırına bir taş atımı mesafede. Chris Koolen, 1980’lerde 180 başlık sürüye sahip, bölgenin en büyük mandıralarından birinin sahibiydi ve gelirlerinin büyük kısmını bu şekilde elde ediyordu. Çiftliğin patates ekimine ayrılan arazi büyüklüğü ise birkaç ha’dan ibaretti. Jos’un babasıyla birlikte çalışmaya başlaması sonrasında da süt işletmeciliği devam etti. Ancak, onun kafasında tarla mahsulleri ve özellikle de patates vardı. Babası da Jos’un bu sevdasına destek vermeyi kabul edince, bir süre önce süt üretiminden patates yetiştiriciliğine geçiş yaptılar. Mandıra faaliyetleri, aşağı yukarı milenyum sonlarında durduruldu ve Belçika sınırının diğer tarafında, patates ekmek için 200 ha kadar arazi kiraladılar. 2009’da dört sıralı bir Miedema CP42 ekim makinesi satın aldılar. Önde ve arkada dörder tekerleği bulunan bir profi / Eylül 2016 / 28 www.profitraktor.com.tr New Holland T8050 tarafından çekilen bu makinenin ekmek zorunda olduğu arazinin büyüklüğü, birkaç yıl içinde önce 300 ha’a ve daha sonra da 400 ha’a çıktı. Bu kadar büyük bir araziyle tek ekim makinesi baş edemediği için, bir makine de dışarıdan kiralanmaya başlandı. Bu ise maliyetlerin artması anlamına geliyordu: iki traktör, iki sürücü, iki GPS sistemi vb. Derken, patates ekim alanının bugünkü 450 ha’lık büyüklüğe ulaşmasıyla, Jos ve Chris oturup uzun uzun düşünerek maliyeti düşürmenin, tüm işi kendi bünyelerinde halletmenin yollarını aramaya başladılar. Koolen ailesi, pülverizatör konusunda zaten epeyce süredir bu doğrultuda hareket ediyor. Jos, kullandığı T.270 traktörü ve 36 m’lik Blanchard çekilir tip pülverizatör ile geçtiğimiz sezon toplam 7.300 ha’lık alanda kimyasal uygulaması yaptı ve T7.270’nin yıllık çalışma süresi kolayca 1.500-2.000 saati buluyor. Pülverizatör de aynı ölçüde çalışkan bir makine. İşletmedeki yedinci sezonunu geçiren makinenin bugüne dek üzerinden geçtiği arazi büyüklüğü 40.000 ha dolayında. Chris ve Jos, ikinci bir dört sıralı ekim makinesi satın alma seçeneğine masaya yatırdılarsa da, bunun için aynı zamanda ikinci bir operatör istihdam etmeleri gerekecekti. Ardından, daha önce Kanada’da görmüş oldukları sekiz sıralı Miedema ekim makinelerinin fotoğraflarıyla tekrar karşılaştıklarında, karar vermeleri hiç güç olmadı. Ancak küçük bir sorunları vardı: Kanada’daki bu sabit şasili makineler, Avrupa’daki karayolları için fazla genişti. Üretici firmanın bu konuda yardımcı olma olanağı yoktu ve kafalarında bir fikirle birlikte Almanya merkezli Grimme’ye başvurdular. Grimme, kendi ürün yelpazesinde sekiz sıralı bir ekim makinesi bulunmamakla birlikte, bu işe el atmaya karar verdi ve beyin fırtınası başladı. Temel düşünceleri, tarlada farklı makinelerle yapılacak işlemleri mümkün olduğunca tek bir makinede, tek bir geçişte birleştirmekti. Bu doğrultuda, benzeri görülmemiş bir kararla, Grimme’nin GF 800 set hazırlama makinesini, GL 800 Compacta patates ekim makinesi ile birleştirdiler. Ancak, bu Traktörün arkasında, gayet yakın konumlandırılan dört set hazırlama makinesi, ekim öncesinde toprağı hazırlıyor Holland biçerdövere uygulanmış paletleri gördükten sonra, önde 600 mm ve arkada 900 mm’lik paletler için sipariş verildi. Tekrar ekim makinesine dönelim. Tasarlanan ilginç makine bileşimi, 10 Nisan 2014’te, yani istenen tarihten bir süre sonra çiftliğe ulaştı. Yine de 2014 mahsulü için 375 ha’lık alanda ekim yapmayı başardılar. Tohumların ekimi tamamlandığında, traktör konusunda bir değişime gitmeleri gerektiğini anlamışlardı. T8050 yeterince güçlü olmakla birlikte, ön tarafa üç ton ilave ağırlık takıldığında bile, kısa dingil mesafesi nedeniyle istenen İşletme hakkında bilgiler Koolen traktör filosu Traktörler Yedi adet New Holland traktör – T8.390 (390 hp), T8050 (360 hp), T7.270 (270 hp), T7050 (240 hp), TM190 (190 hp), M160 (160 hp), TS115 (115 hp) ve bir Case IH 1255 (125 hp) ya da Fiat Winner F100 (100 hp) İlerleme hızı 5-6 km/saat arasında değişirken, tarla T8.390 ve GF 800’nin sınırdan geçirilip Belçika’daki büyüklüğüne bağlı tarlalara taşınması için, Hollanda yapımı bir olarak ortalama Noteboom alçak platformlu treyler kullanılıyor. çalışma hızı 2-3 Böylece, traktör kauçuk paletlerin gereğinden fazla ha/saat arasında aşınması önleniyor değişiyor makinelerin sabit şasili standart tipleri değil, hidrolik sistemle katlanabilen versiyonları tercih edildi. Ürün geliştirme sürecinde işbirliği yapılan Hollandalı Grimme bayisi Evax ise iki ünitenin birleştirilmesini sağlayan çeki demirini hazırladı. Yeni makinenin kullanılmasından dört hafta önce, tarlada meydana gelecek sıkıştırma etkisinin en aza indirilmesi yolunda, T8050’de yer alan sekiz tekerlekli sistemin elverişli olmayabileceği düşünüldü. Arkada dört tekerleğin bulunması bu açıdan iyi bir seçenek olmakla birlikte, karayolu kullanımı için fazla genişti. Bir John Deere veya Challenger traktörüne ait çift paletli sistemden yararlanma olasılığını masaya yatırdılarsa da, bu seçenekte, arazideki dik eğimli bazı yerler tırmanılırken, ön paletlere yeterince ağırlık binmeyebileceği endişesi öne çıktı. Dört paletli bir traktör istiyorlardı ve Chris’in gönlünde bir Case IH Quadtrac satın almak vardı. Ancak, sonunda daha ekonomik bir yol izlemeye ve ellerindeki T8050’ye takmak üzere bir kauçuk palet seti almaya karar verdiler. Bu kez de bölgede bu işi yapan Zuidberg (Westtrack) ve Soucy şirketlerinin bu kadar kısa sürede teslimatı yapamayacağı gerçeği karşılarına çıktı. Neyse ki bir diğer palet üreticisi Tidue’nin Hollanda ithalatçısı, makineyi ekim sezonuna yetiştirme sözünü verdi. Daha önce bir New Ekim makinesinin yukarıya alınmış çeki demiri, traktörün teleskobik çeki demirine bağlanıyor Tidue tarafından tedarik edilen ve ekim makinesini çeken New Holland traktörüne takılmış kauçuk palet seti, önde 60cm ve arkada 90 cm genişliğinde ağırlık dağılımı elde edilememekteydi. Peki ne yapacaklardı? Koolenlerin elinde zaten daha güçlü bir traktör vardı. Filodaki New Holland T8.390, ekim öncesinde toprağın hazırlanması amacıyla 6,0 m genişliğindeki Amazone Centaur diskli tırmığını çekmek için kullanılıyordu. 2015 kışında, iki makinenin yer değiştirmesi kararlaştırıldı. Paletler T8050’den sökülüp, 2 ton ilave ağırlıkla birlikte, o ana dek 2.000 saat çalışmış olan T8.390’a takıldı. Bugünkü uygulamada, ekim işlemleri tamamlanır tamamlanmaz, römorkların çekilmesinde kullanılacak T8.390 tekrar paletler yerine tekerleklerle donatılıyor. Ancak, traktörün yıllık 600-700 saatlik çalışmasının büyük kısmı ekim makinesinin önünde gerçekleşiyor. Direksiyonunun arkasında ikinci sezonunu geçiren Jos Koolen, dev ekim makinesinden profi / Eylül 2016 / 29 www.profitraktor.com.tr Rapor Ekim makinesinin hazne kapasitesi 6 ton büyük övgüyle söz ediyor ve şu ana dek çok az sorunla karşılaştıklarını vurguluyor. Yakıt tüketim değerlerinin de kendisini etkilediği anlaşılıyor: “Traktör, hektar başına yaklaşık 20 litre yakıt tüketiyor ve bu da hiç fena bir değer sayılmaz. Daha önce, dört sıralı ekim makinesi kullanılırken bile T8050bundan daha fazla yakıt harcardı.” Jos Koolen, makine ve işgücü maliyetlerinde sağlanan düşüşün yanında, sekiz sıralı ekim makinesinin başka avantajlarından da söz etmekte: “Dana önceleri, dört sıralı makine ile sıra sonlarında sekiz kez manevra Koolen ailesinin faaliyet yürüttüğü bölge, ülkenin görece yeni patates yetiştirme alanları arasında yer alıyor. Orta seviye killi toprağın patates tarımına elverişli olduğu bölgede, çoğu işletme 200-400 ha büyüklüğünde ve en büyükleri 1.000 ha’a ulaşıyor. Koolen çiftliğinde farklı patates cinsleri yetiştirilirken, ağırlık 275 ha ile Innovator cinsine verilmekte. Uzun kök yumrulara sahip bu cins, cips üretimi için uygun bir mahsul sunuyor. Ortalama tohum tüketimi 2 t/ha civarında ve tohum tipine bağlı olarak 1 ile 3 t/ha arasında değişiyor. İşletme, her yıl 25.000-27.000 ton patates satıyor. Mahsulün bir kısmı kamyonlarla merkeze taşınırken, yıllık üretimin büyük bölümü doğrudan tarlada müşterilere devrediliyor. Donanımlara eklenen elektronik kumanda kolu, geri hareket sırasında ekim makinesi tekerleklerinin dümenlenmesi gibi işlevleri yerine getiriyor Sürücü, gerekli noktalara yerleştirilmiş sekiz farklı kameranın aktardığı görüntüleri izleyebilmekte yapmak zorunda kalırdım. Şimdi bu sayı sekize inmiş durumda ve bu da ciddi bir zaman tasarrufu anlamına geliyor.” Paletler ise eğimli yerlerdeki çalışmada traktörün daha yüksek performans sergilemesini sağlıyor. Bizim ziyaret ettiğimiz tarlalarda çok ciddi bir eğim bulunmasa da, kiralanan tarlaların bazılarında %10 ile 17 arasında değişen eğim değerleriyle karşılaşılabilmekte. Jos Koolen, bu tip yerlerde tekerlekler sürekli patinaj yaparken, paletlerin çok daha iyi bir tutuş sağladığını vurguluyor. Geri yönde manevra için elektronik kumanda kolu: Yeni makinede işlevlerin mümkün olabildiğince otomasyonu için ciddi bir çaba harcanmış durumda. Tek bir düğmeye basıldığında devreye giren sıra profi / Eylül 2016 / 30 www.profitraktor.com.tr Koolen patates çiftliği Jos Koolen (solda) ve babası Chris Koolen, şu an için 450 ha üzerinde patates yetiştiriyor ve her yıl yaklaşık 25.000 ila 27.000 ton mahsul satıyor sonu yönetim sistemi, iki makinenin de tam olarak doğru zamanda yükselmesini sağlıyor. Böyle bir makinede, geri yönde hareketin pek kolay olmayacağını düşünebilirsiniz. Ancak, ayrı bir elektronik kumanda kolu, tarla köşelerine ya da hazne dolumu için tohum römorkuna yanaşılırken, geri hareket esnasında ekim makinesi tekerleklerinin dümenlenmesini olanaklı kılıyor. Joss Koolen, bu kol olmadan da makinenin geri yönde hareket ettirilebileceğini, ancak sisteme alıştığı için farklı bir yolu denemek bile istemediğini söylüyor. Büyük bir uzun bir ekipmanda söz ediyoruz. Dolayısıyla, iyice ölçülüp biçilerek yerleştirilmiş seki kamera, makinenin tüm kısımlarının kabinden izlenebilmesine imkan veriyor. Kameralardan biri, tohum haznesinin içini gösteriyor. İki tanesi arka kapakları izlemeye izin verirken, her iki ekim ünitesine birer kamera düşüyor. Karayoluna hareket için makine katlandığında sürücünün görüş alanı kapandığı için, makinenin arasında, yolda neler olup bittiğini takip açısından kameralar hayati rol oynuyor. Normal koşullarda tüm arazilerdeki ekim işleminin tamamlanması üç ila dört hafta sürerken, geçtiğimiz sezona çok hızlı bir giriş yapıldı ve ilk bir hafta içinde 150 ha’lık alan ekildi. Belçika’nın bu bölgesinde ortalama tarla büyüklüğü 12-13 ha dolayında ve geçtiğimiz sezon ailenin kiraladığı tarlaların en büyüğü 35 ha’dı. Önümüzdeki sezon içinse 50 ha’lık bir arazinin kiralanması için anlaşılmış durumda ve sekiz sıralı ekim makinesi de yeteneklerini asıl olarak bu tip büyük tarlalarda gösteriyor: Bu koşullarda, sürülmemiş tarlada çalışma hızı 5 ile 5,5 EKONOMİ SHUTTLE’LI BAHÇELERİN KONFORU VERİMLİLİK Sade ve güvenilir bir traktör arayan çiftçilere en yüksek verimliliği sunmak için tasarlanan Frutteto3 Natural, meyve bahçeleri için yararlı bir traktördür. Bu özel traktör, her kullanım alanında çevik, atik ve kolay kullanımı aynı performans seviyesinde garanti eder. 3 silindirli güçlü motoru ve fonksiyonel kullanım düzenini Same teknolojisi ile sunar. 15+15 vitesi, mekanik shuttle’ı ve ergonomik sürücü alanı çiftçilerimize kullanım kolaylığı sağlıyor. İşinizi en uygun hale getirmek için ideal. Daha fazla bilgi için www.same-tractors.com veya satış bayilerimizi ziyaret edin. SAME bir markasıdır. Rapor km/saat arasında değişirken, sürülmüş daha yumuşak toprakta 6,0 km/saate kadar çıkıyor. Jos Koolen devam ediyor: “Ortalama büyüklükteki tarlalarda 2 ha/saat hıza ulaşmak sorun değil. Daha büyük tarlalarda ise 3 km/saate kolayca çıkabiliyorum.” Bir ay kadar süren ekim sezonu boyunca, baba ve oğul uzun saatler boyunca çalışıyorlar. Geçtiğimiz sezon, 35 ha’lık en büyük tarlayı bir günde (saat 08.00’den gece yarısı 01.00’e kadar) hallettiklerini öğreniyoruz. Karayolunda hareket: Yeni makine, şaşılacak kadar kısa sürede karayolunda harekete hazır hale geliyor. Traktör ile ekim makinesi arasındaki çeki demirinde bulunan kilitleme pimi çıkartıldıktan sonra, hidrolik sistem tarafından çeki demiri yaklaşık 1,5 km uzatılıyor ve pim başka bir deliğe takılıyor. Uzayan çeki demiri, makinenin iki dış kanadığının ön kısma doğru katlanması ve orada kilitlenmesi için ihtiyaç duyulan alanı temin ediyor. Arka set hazırlayıcı gövdeleri de hidrolik sistem tarafından katlanıyor. Ardından, GF 800’e ait iki kısım katlanıyor ve sadece birkaç dakika içinde 18 m’ye yaklaşan traktör ve GF 800’ün taşınması için uzatılabilse de, bu durumda 27 m’yi bulan katar uzunluğu, bölgedeki bazı dar yollar ve güzergâh üzerindeki bazı engeller için uygun olmayabiliyor. İşletme, bu nedenle ekim makinesini ayrı olarak bir traktörün arkasında bağlayarak çekmeyi tercih ediyor. Makinelerin yola hazırlanması, çeki demirindeki kilitleme piminin çıkartılmasıyla başlıyor. Sonrasında, çeki demirinin yaklaşık 1,5 m kadar uzaması sağlanıyor Özet: Beş yıl önce Jos Koolen’in de babasıyla birlikte çalışmaya başlamasıyla, işlenen arazi büyüklüğünün 200 ha’dan GF 800’e ait iki bölüm, dikey doğrultuda katlanıyor. Sadece birkaç dakikada, iki bileşik makine karayolunda harekete hazır hale geliyor Çeki demirinin uzaması sayesinde, ekim makinesine ait iki kanadın öne doğru katlanıp kilitlenmesi için yeterli alan temin edilmiş oluyor. Arka set hazırlana gövdelerinin iki dış sırası da aynı şekilde hidrolik sistem tarafından katlanıyor Tasarlanan makine bileşimi, 18 m’lik toplam uzunluğuna rağmen, dönüşlerde gayet çevik davranabiliyor. Böylece, sıra sonlarında ihtiyaç duyulan manevra sayısının sekizden dörde indiği belirtiliyor makinenin genişliği tam olarak 3,45 m’ye inmiş ve yola hazır hale gelmiş oluyor. İşletmenin her yıl kiraladığı yaklaşık 400 ha’lık arazi, Belçika’nın Hasselt ve Liege kentleri arasında uzanıyor ve çalışılacak tarlaya göre, çiftlik merkezinden 120-150 km uzaklığa kadar yolculuk yapmak gerekebiliyor. Tarladaki çalışma, paletler açısında herhangi bir sorun oluşturmuyor. Ancak, sezon başında çiftlik merkezinden tarlalara ve sezon bitiminde de tarlalardan merkeze yapılan karayolu yolculuğu, kauçuk paletlerin tam anlamıyla canına okuyor. İlk sezonda, palet aşınması önde 2 mm ve arkada 3,5 mm olarak ölçüldü. Paletlerin kısa sürede kullanılmaz hale gelmesini istemeyen işletme, ekim sezonu biter bitmez karayolunda taşıma için farklı bir çözüm arayışına girdi. profi / Eylül 2016 / 32 www.profitraktor.com.tr Fotoğraftaki TM190, Koolen ailesine ait altı traktörden biri. İşletme, bir traktörün değiştirilmesi için 10.000 saatlik çalışmanın tamamlanmasını beklemeyi tercih ediyor. İşin büyük kısmını her yıl ortalama 2.300 saat çalışan bu T7 yaparken, filodaki New Holland 8050 de 5.000 saat sınırını geçtiğimiz günlerde aştı. Römork çekme işleri için filoda tutulan New Holland M160 ise 15.000 saatlik çalışmanın ardından hâlâ beklentileri karşılıyor Haziran 2014’te, 30 yaşına ulaşmış, ancak revizyondan geçmiş bir Hollanda yapımı Noteboom alçak platformlu treyler satın aldılar. Treyler, ilk olarak, işletmedeki DeWulf Kwatro dört soralı kendi yürür hasat makinesinin (boş ağırlığı 30 ton) tarlalara ve hasat sonunda da gerisingeri çiftliğe taşınması için kullanıldı. Treyler, geçtiğimiz sezon bu kez ekim işlemler için T8.390ve GF 800’ü tarlalara götürüp geri getirdi. Ekipmanın boyu, toplam uzunluğu 450 ha’a çıkarılması için uygun zamanın geldiği düşünüldü. İşe büyük bir coşkuyla başlayan Jos, sürdürülebilirlik ilkesinden ödün verilmemesi koşuluyla, bu büyümeyi daha da ileriye taşıma konusunda kararlı görünüyor. Jos Koolen’e göre, her yeni nesilde işletme büyüklüğü iki katına çıkmalı: “Ben sadece 23 yaşındayım ve önümde 40-50 yıllık bir iş yaşamı var. Elimdekileri kendi çocuklarıma devredeceğim zaman geldiğinde, işletmenin 900 ha gibi bir büyüklüğe ulaşmış olmasını isterim.” Röportaj Organik atıklarınız yeni kazanç kapısına dönüşebilir! Gübre ve organik atık yönetimi üzerine makine ve ekipman üreten EYS, işletmelerdeki gübre hareketini baştan sona en ideal şekilde tasarlayıp uygulamaya koyuyor. Pratik çözümlerle inşai ve operasyonel giderlerini en aza indirgeyen firma, müşterilerinin uzun vadede maksimum fayda ve tasarruf elde etmesini sağlıyor Ç evresel ve ekonomik anlamda bir yandan risk, bir yandan da büyük bir potansiyel oluşturan hayvansal atıklar, gereği gibi kontrol edilmediğinde çevreye ve doğaya zarar verebiliyor. Ancak doğru yöntemlerle geri kazanılan atıklar tarım alanlarında verimliliği ciddi oranda artırıyor. Gübre ve organik atık üzerine makine üreten ve işletmelerdeki gübre hareketini baştan aşağı ideal şekilde tasarlayan EYS, bu konuda çiftçilere büyük kolaylık sağlıyor. Yakından tanıma fırsatı bulduğu- profi / Eylül 2016 / 36 www.profitraktor.com.tr muz EYS Genel Müdürü Erinç Öğütçü ile gübre yönetimi ve firmanın çalışmalarını konuştuk. Öncelikle firmanızı ve sizi tanıyabilir miyiz? EYS, 2000 yılından beri organik atık yönetimi üzerine makine ekipman üreten, susuzlaştırma, kompost ve biyogaz sektörlerinde uzmanlaşmış bir aile firması. Ben, kurucumuz Şakir Öğütçü’nün büyük oğlu olarak şu anda firmanın genel müdürlüğünü yapmaktayım. Erinç Öğütçü / EYS Genel Müdürü Neden genel anlamda üretimi seçtiniz? EYS’nin kuruluşundan önce de ailemiz üretim odaklı sektörlerde deneyim sahibiydi. Hem kurucumuz Şakir Bey’in, hem de ailenin ve çekirdek EYS ekibinin mühendislik kökenli olması bizi kendimize özgü ürünler dizayn edip üretmeye yönelten temel unsur. Ürünleriniz hakkında kısaca bilgi verebilir misiniz? Ürünlerimiz hayvansal orijinli atık yönetimi etrafında çeşitlenmiş durumda. Çiftliklerde zorunlu minimumları teşkil eden sıyırıcı/karıştırıcı pompa ve seperatörlerin yanı sıra atığı ekstra bir kazanç kapısı haline getiren kompost tesisleri ve biyogaz tesisleri de kurmaktayız. Ayrıca katı ve sıvı gübreyi tarlada verimli şekilde dağıtmaya yarayan sıvı gübre tankerlerimiz ve katı gübre dağıtma römorklarımız da mevcut. Kısacası atık sahibi işletmenin vizyonu ve beklentilerine göre farklı ölçütlerde çözümler sunuyoruz. Ekipman üreticisi olarak Türkiye’de karşılaştığınız sorunlar neler? Bunlar için çözüm önerileriniz var mı? Ekipman üreticilerinin en büyük problemi kaliteli ara eleman eksikliği. İmalat sektörün- de başarılı bir gelecek için kaliteli teknisyen eğitimi olmazsa olmaz. Ancak bu konuda Türkiye geçtiğimiz 10-15 yılda maalesef hissedilir şekilde geriye gitti. Teknik/Endüstri meslek liselerinin tekrar cazip hale getirilmesi ve eğitim çıtasının yükseltilmesi gerekiyor. Bunun ötesinde Türkiye’de tarım hayvancılık sektörünün önündeki en büyük engelin genel olarak müşterinin alım gücünün kısmen kısıtlı oluşu ve bunun beraberinde mekanizasyon konusunda kaliteden ziyade fiyatın belirleyici unsur olarak ortaya çıkmasını görüyorum. Zira müşterinin kalite beklentisi ne kadar yüksek olursa tedarikçilerin de bu yönde kendilerini geliştirme baskısı o kadar artacaktır. Günümüzde kaliteli mekanizasyon olmadan verimli tarım ve hayvancılık yapmak mümkün değil. Karlılık ancak ve ancak verimlilikle mümkün. Ticarette sınırların ortadan kalktığı bir dünyada Türkiye’nin bu stratejik sektörlerde söz sahibi olabilmesi için verimlilik hedeflerini ve mekanizasyonda kalite beklentisini her geçen gün artırmamız gerekiyor. Bunun için verimlilikte başı çeken işletmelerin başarı hikayelerinin tarafsız paylaşımı ve kendini ispatlamış yerli pratiklerin sistematik şekilde yaygınlaştırılması çok önemli. Bunun için devlet ve sektör kuruluşlarının ortaklaşa girişimi ile saygın platformlar oluşturulmalı düşüncesindeyim. profi / Eylül 2016 / 37 www.profitraktor.com.tr Röportaj Devlet teşvikleri konusunda beklentileriniz nelerdir? Teşvikler stratejik sektörlerde ve özellikle gelişmekte olan ülkelerde oldukça önemli. Özellikle atık yönetimi ve çevresel etkilerin minimize edilmesine yönelik yatırımlar dünyanın her yerinde devlet eli ile teşvik ediliyor. Özellikle çevre kirliliğine karşı önlem niteliğinde olan teknolojilere desteklerin sayısının ve bütçelerinin artmasını umuyoruz. Üretiminizin ne kadarı iç piyasaya ne kadarı ihracata yönelik? Geçtiğimiz yıl üretimimizin yaklaşık yüzde 70’ini ihraç ettik. Bu yüzde yıldan yıla değişmekle birlikte genel olarak ihracat ağırlıklı çalışan bir işletmeyiz diyebilirim. İhracat yaptığınız ülkeleri öğrenebilir miyiz? Toplamda 35’in üzerinde ülkeye ihracatımız var. En büyük ihraç pazarlarımız ABD, Hollanda ve Japonya. İhracatımızın büyük bir çoğunluğu gelişmiş ülkelere yönelik. Tarımsal mekanizasyonla üretimde yeni teknoloji uygulamalarına imkan sağlanması hedefleniyor. Buna bağlı olarak tarım ekipmanlarında yeni teknolojiler olacak mı? Sizin bu anlamda Ar-Ge çalışmanız var mı? EYS olarak tam zamanlı bir Ar-Ge birimimiz var ve önümüzde sürekli olarak uzun bir yenilikçi ürünler listesi mevcut. Bunları pazar koşulları profi / Eylül 2016 / 38 www.profitraktor.com.tr ve sektör beklentileri paralelinde bir öncelik sırasına koyarak teker teker ele alıyoruz. Faal olduğumuz ihraç pazarlarında genellikle yenilikçi uygulamalar ve yüksek kalite algısı ile tanınıyor EYS. Bu imajımızı pekiştirmek ve gelecek on yıllara hazırlıklı olmak adına Ar-Ge faaliyetlerimize büyük önem veriyoruz. Sizin eklemek istedikleriniz nelerdir? Türkiye, dünyada tarım ve hayvancılık sektörüne yön veren, marka bir ülke haline gelebilecek potansiyele sahip. Bunun bir hedef olarak alınması ve sistematik adımlarla hayata geçirilmesini ümit ediyorum. Türkiye bu konuda bir Hollanda, bir İsrail olabilir; ancak bunun için uzun soluklu ve çok yönlü bir planlama ve kararlılık gerekiyor. Çiftçi kökenli bir ülke olarak Türkiye’nin bunu başarması gücümüze güç katacak, kendimize saygımızı bir kat daha artıracak ve geleceğe daha güvenle bakabilmemizi sağlayacaktır. Haber Düşük hava basınçlı lastikle verim artıyor Dünyanın önemli lastik üreticilerinden Michelin, tarımda ürün verimini artırmak için özel olarak ürettiği ‘Michelin Ultraflex’ teknolojisi ile yakıt tasarrufu ve konforlu sürüş deneyimi sunarken düşük hava basıncıyla da toprakta sıkışmayı önleyerek büyük avantaj sağlıyor M ichelin, tarım sektöründe çalışan çiftçilerin verimlerini artırmak ve ihtiyaçlarını karşılamak için teknolojiler geliştirmeye devam ediyor. Düşük hava basınçlı lastik serisi Ultraflex’i üreterek çiftçilere destek veren Michelin, yeni teknoloji ile toprağı koruyarak verimini artırıyor, yakıt tasarrufu ve sürüş konforu sunuyor. Michelin Grubu Tarım Lastikleri, rakiplerine göre yüzde 17 yakıt tasarrufu sağlayarak toprak sıkışmasını 5 santimetre azaltıyor. Michelin ‘Ultraflex’ teknolojisi Daha fazla yük, hız ve çekiş gücü sağlayan ‘Ultraflex’ teknolojisi, düşük hava basıncı çalışma özelliği ile verimliliği yükseltiyor. Michelin geliştirdiği Ultraflex teknolojisi sayesinde toprağı sıkıştırmadan korurken yıllık verim artışını yüzde 4, ürün verimini ise yüzde 24’ün üzerinde artırıyor. Michelin, Ultraflex teknolojisini traktörler için XeoBib, AxioBib ve YieldBib modellerinde çiftçilerin kullanımına sunarken, biçerdöverler için CerexBib, ilaçlama ve sıvı gübreleme ekipmanları için SprayBib ve römorklar için ise CargoXBib modellerinde çiftçilerin hizmetine sunuyor. Michelin IF ve VF serilerinde de kullanılan teknoloji, tarım sektörü için çığır açan yapısıyla çiftçilerin ihtiyaçlarına yönelik büyük avantajlar sağlayarak fark yaratıyor. profi / Eylül 2016 / 39 www.profitraktor.com.tr İstatistik Traktör sayısı 1 milyon 730 bine dayandı C umhuriyet dönemi öncesinde yaşanan olaylar sonucu üretimde azalan insan gücünü tamamlamak amacıyla Tarım Bakanlığı’nca Almanya’dan 221 adet traktör ithal edilerek üreticilere dağıtıldı ve Türkiye’de ilk kez traktör kulla- profi / Eylül 2016 / 40 www.profitraktor.com.tr nımına başlandı. Tarımda teknolojik gelişmenin önemli göstergeleri arasında bulunan traktörün kullanımı da o günden bugüne kadar Türkiye’de artış gösterdi. Tarımsal mekanizasyonda lokomotif görevi üstlenen ve üretim girdileri içerisinde en büyük paya sahip olan traktörlerin sayısı günden güne yükselerek 2016 yılının ilk 6 ayında 1 milyon 730 bine dayandı. 2016 yılının Ocak-Haziran döneminde 34 bin 786 adet artan traktör sayısına, Haziran ayında da 5 bin 543 adet traktör eklendi. Buna göre Haziran ayında Yaklaşık 15 milyon insanın geçimini tarımdan sağladığı Türkiye’de her geçen gün traktör sayısında artış yaşanıyor. 2015 yılının sonunda 1 milyon 695 bin 152 adet olan traktör sayısı, 2016 yılının haziran ayında 1 milyon 729 bin 938 adete yükseldi. En fazla traktör bulunan il ise 82 bin 452 adetle Manisa olurken, en az traktör bulunan il 57 adetle Rize olarak belirlendi trafiğe çıkan traktör sayısı, bir önceki yıla göre yüzde 3,7 azaldı. Bu dönemde tescili yapılan traktörlerin yüzde 23,2’si 49 bg ve altı motor gücüne sahip. Yine bu traktörlerin yüzde 17,5’i 50-59 bg, yüzde 19,5’i 60-69 bg, yüzde 14,6’sı 70-79 bg, yüzde 8,6’sı 80-89 bg ve yüzde 9,1’i 90-99 bg sınıfında. 100-119 bg aralığında tescili yapılan traktörlerin payı yüzde 5,7 olurken, 120 ve üstü bg sahip traktörler ise toplamdan yüzde 1’in biraz üzerinde bir pay aldı. Traktör sayılarının Türkiye üzerindeki dağılımına bakıldığında ise en faz- la traktör bulunan il 82 bin 452 adetle Manisa olurken, Konya 82 bin 096, İzmir 60 bin 310 traktörle Manisa’yı takip etti. Traktör sayısının en az olduğu iller ise sırasıyla Rize’de 57, Trabzon’da 217, Hakkari’de 927 adet olduğu kaydedildi. profi / Eylül 2016 / 41 www.profitraktor.com.tr İstatistik İller bazında 2015 Haziran-Aralık, 2016 Mayıs-Haziran traktör sayıları ve değişim miktarları Traktör Manisa Konya İzmir Balıkesir Bursa Ankara Adana Samsun Denizli Antalya Aydın Afyon Tokat Çorum Sakarya Şanlıurfa Mersin Kütahya Çanakkale Yozgat Edirne Gaziantep Sivas Muğla Tekirdağ Kastamonu Kayseri İstanbul Diyarbakır Malatya Eskişehir Hatay Isparta Burdur Nevşehir Bolu Kırklareli K.Maraş Amasya Kars Aksaray Erzurum Uşak Niğde Osmaniye Kocaeli Adıyaman Çankırı Muş Kırşehir Karaman Düzce Bilecik Mardin Ardahan Elazığ Zonguldak 2015 Haziran 79.463 78.729 57.693 58.128 57.250 49.040 47.786 47.895 45.040 42.876 40.293 38.387 38.237 36.741 33.932 33.447 31.337 31.118 30.275 29.660 29.855 27.912 28.500 28.057 28.156 26.694 25.936 21.803 21.485 20.723 20.876 20.006 19.880 19.935 19.678 19.618 19.231 18.200 18.255 17.548 16.987 16.561 17.020 15.642 15.197 15.050 14.196 12.249 10.234 10.249 10.296 9.981 9.926 9.641 9.136 8.898 9.028 2015 Aralık 80.839 80.596 58.926 59.044 58.392 50.056 48.812 48.287 45.994 43.605 41.330 39.253 38.773 37.358 34.947 34.278 32.093 31.536 30.928 30.163 30.174 29.041 29.237 28.739 28.548 27.236 26.648 22.055 21.772 21.246 21.287 20.421 20.298 20.288 20.022 19.914 19.545 18.849 18.692 18.047 17.414 17.174 17.389 16.130 15.550 15.417 14.690 12.549 10.675 10.594 10.591 10.385 10.088 9.886 9.557 9.159 9.130 2016 Mayıs 82.205 81.915 60.070 59.762 59.417 50.879 49.364 48.793 46.952 44.262 42.331 39.903 39.189 37.751 35.614 34.846 32.584 31.940 31.395 30.636 30.351 30.038 29.763 29.375 28.789 27.705 27.142 22.283 22.041 21.917 21.612 20.925 20.677 20.626 20.331 20.074 19.653 19.309 19.061 18.313 17.813 17.620 17.690 16.370 15.765 15.636 15.112 12.794 11.033 10.840 10.785 10.685 10.224 10.070 9.744 9.384 9.247 2016 Haziran 82.452 82.096 60.310 59.895 59.607 51.092 49.488 48.870 47.104 44.391 42.497 39.981 39.267 37.818 35.757 34.975 32.677 32.007 31.484 30.742 30.399 30.246 29.876 29.514 28.872 27.797 27.213 22.341 22.135 21.999 21.671 20.999 20.763 20.668 20.361 20.098 19.694 19.387 19.119 18.366 17.879 17.777 17.747 16.411 15.802 15.671 15.222 12.845 11.137 10.886 10.828 10.735 10.239 10.106 9.785 9.416 9.260 Aylık Değişim 247 181 240 133 190 213 124 77 152 129 166 78 78 67 143 129 93 67 89 106 48 208 113 139 83 92 71 58 94 82 59 74 86 42 30 24 41 78 58 53 66 157 57 41 37 35 110 51 104 46 43 50 15 36 41 32 13 6 Aylık Değişim 1.613 1.500 1.384 851 1.215 1.036 676 583 1.110 786 1.167 728 494 460 810 697 584 471 556 579 225 1.205 639 775 324 561 565 286 363 753 384 578 465 380 339 184 149 538 427 319 465 603 358 281 252 254 532 296 462 292 237 350 151 220 228 257 130 Yıllık Değişim 2.989 3.367 2.617 1.767 2.357 2.052 1.702 975 2.064 1.515 2.204 1.594 1.030 1.077 1.825 1.528 1.340 889 1.209 1.082 544 2.334 1.376 1.457 716 1.103 1.277 538 650 1.276 795 993 883 733 683 480 463 1.187 864 818 892 1.216 727 769 605 621 1.026 596 903 637 532 754 313 465 649 518 232 Kırıkkale Van Sinop Ağrı Erzincan Kilis Batman Karabük Bartın Iğdır Bitlis Gümüşhane Giresun Bayburt Yalova Siirt Şırnak Ordu Tunceli Artvin Bingöl Hakkari Trabzon Rize Toplam 8.488 8.212 8.196 7.618 6.296 5.110 5.214 5.196 4.905 3.868 3.168 3.275 2.863 2.793 2.425 2.386 2.300 2.160 1.404 1.170 1.057 861 190 41 1.659.162 8.587 8.423 8.323 7.789 6.472 5.329 5.307 5.301 5.055 4.010 3.322 3.342 2.927 2.831 2.504 2.487 2.396 2.219 1.443 1.208 1.066 919 200 45 1.695.152 8.672 8.636 8.440 7.994 6.640 5.506 5.381 5.380 5.154 4.182 3.465 3.426 3.002 2.886 2.603 2.578 2.482 2.275 1.481 1.258 1.105 921 215 54 1.724.341 8.714 8.670 8.456 8.033 6.673 5.529 5.389 5.386 5.172 4.212 3.487 3.447 3.010 2.903 2.623 2.599 2.507 2.285 1.495 1.263 1.110 927 217 57 1.729.938 42 34 16 39 33 23 8 6 18 30 22 21 8 17 20 21 25 10 14 5 5 6 2 3 5.597 127 247 133 244 201 200 82 85 117 202 165 105 83 72 119 112 111 66 52 55 44 8 17 12 34.786 226 458 260 415 377 419 175 190 267 344 319 172 147 110 198 213 207 125 91 93 53 66 27 16 70.776 TÜİK-TARMAKBİR’e göre 2016’nın ilk altı ayında tescili yapılan traktör sayıları ve markaları Model Yılı: 2015-2016 Markası Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran G.Toplam ANTONIO CARRARO 12 9 20 31 20 11 103 BAŞAK 180187 250227 245210 1.299 CASE 161218 337318 260220 1.514 CLAAS 1110 118 9 11 60 DEUTZ 151183 471360 382343 1.890 ERKUNT 268304 364384 425330 2.075 FARMTRAC 21 12 54 15 FENTD 11 37 44 20 FERRARI1 1 24 FOTON 7 10 139 1713 69 HATTAT 205257 357314 315260 1.708 JOHN DEERE 192279 344369 383331 1.898 KUBOTA 133167 180232 213160 1.085 LANDINI 4131 3644 4042 234 LS 137 1327 6 11 87 MASSEY FERGUSON274 345 568 535 464 409 2.595 McCORMICK 1418 1729 1926123 NEW HOLLAND 1.5152.099 3.0172.683 2.8212.38114.516 SAME 107107 188145 148136 831 SOLIS 1610 3039 2835 158 TÜMOSAN 357382 662626 621482 3.130 UZEL 127 1011 8 7 55 VALTRA 1730 3428 2527 161 ZETOR32 16 Diğer 50 68 141115 10487 565 Genel Toplam 3.739 4.731 7.067 6.546 6.575 5.543 34.201 Hayvancılık ekipmanları Klasik sağım ünitesi ve robotlar bir arada İneklere yumuşak davranmak Süt işletmesindeki ineklerin sayısını iki katına çıkarmak, sürümden kazanarak finansal başarı elde etme yolunda bir seçenek olarak düşünülebilir. Ancak, bunun için bazı dolgun yatırımlar yapmanız gerekir. Birleşik Krallık’ın Dorset ilindeki bir işletme, bir yandan milyonlarca sterlinlik robotlu sağım yatırımı yaparken, aynı zamanda geç süt veren ineklerin sağımına devam ederek maliyeti düşürebilmek için eski balık kılçığı sağım ünitesini de kullanmaya devam ediyor Nick Fone B irleşik Krallık’ta süt fiyatlarının sergilediği düşüş hiç sona ermeyecekmiş gibi görünürken, pek çok işletme sektörden çıkma ya da kalıp mücadeleye hazır olma kararını vermek zorunda kalıyor. Bazıları hâlâ kemer sıkabilecekleri noktalar olduğunu görüp maliyetleri daha da aşağı çekebiliyor. Başka bazıları ise ölçek ekonomisine geçip sürümden kazanmayı tek seçenek olarak değerlendiriyor. Dorset ilinde faaliyet göstere mandıra işletmecisi Max Frampton, kesinlikle bu son grupta yer almakta. Son iki yıllık dönemde, teknoloji harikası robotik sağım sistemleri satın almak, inek sayısını iki katına çıkarmak, 162 ha’lık ilave arazi kiralamak için neredeyse 2 milyon £ harcadı. Nedenini şöyle açıklıyor: “Burada süt üretimine devam etme konusunda %100 kararlıyız. Bu işte para kazanmak için büyük düşünmek gerektiğine inanıyorum. Balıklama daldığımızın farkındayım, ancak bu bütünüyle hesap edilerek alınmış bir risk. Finansal öngörülerimiz, yeni tesisi kurmak için yaptığımız yatırımların bize sütün litre maliyetini 2,5 peni aşağı çekme imkanı vereceğini yönündeydi. Basitçe söyleyecek olursak, ürettiğimiz süt miktarı ne kadar fazlaysa, litre başına sabit maliyetler o kadar düşüyor. Elbette verimlilik artışının da bu yatırımlara eşlik etmesi şartıyla.” Holly Çiftliği’ndeki değişimin ardından yatan ana fikir, inek başına süt verimini artırmak ve insan gücüne bağımlılığı azaltmaktı. Diğer büyük ölçekli süt işletmelerinde neler yapıldığını dikkatle inceleyen Max Frampton, yüksek profi / Eylül 2016 / 44 www.profitraktor.com.tr Yeni bir barınak binası ve robotik sağım sistemi için, tam da süt sektörünün sallantıda olduğu bir dönemde neredeyse 2 milyon £ harcayan Max Frampton, verimi en üst noktaya taşıyıp maiyeti düşürmek amacıyla, işletmeyi iki kat büyütme ve eski sağım ünitesini de kullanmaya devam etme yönünde cesur bir karar aldı Massey 5480 traktörlerinden biri, yem vagonunu İneklere her iki saatte bir taze yem sunulmasını doldurmakla meşgul. Bir JCB TM320. Bu iş genelde sağlamak üzere, sorun yaratan Joz Moov JCB TM320-S teleskobik yükleyici tarafından robotunun yerine bir Lely Juno yem itici satın hallediliyor alındı Fendt 312, işletmedeki 24 m3’lük Shelbourne çift helezonlu yem vagonunu çekilmesi için uygun bir makine olarak gösteriliyor Robotlar, meme iltihabına Motorman yapımı, otomobil fabrikalarında kullanılan türden robot maruz kalmış sütü otomatik kolları, SAC sağım sisteminin ana unsurlarından biri. Sağlam yapısı, olarak atık haznesine Max Frampton’un bu sistemi tercih etmesinin temel nedenleri yönlendiriyor arasındaydı verim için ineklerin günde en az üç kez sağılması gerektiğini açıkça gördü. Öte yandan, bunu klasik bir sağım ünitesinde yapmak, işgücü maliyetinin de üçte bir oranında artması anlamına geliyordu. Frampton devam ediyor: “Geçmişten bu yana en büyük sorunumuz, vasıflı personel bulup bünyemizde tutmayı başarabilmek. Yeterince büyük olsa bile, bunu sağlayacak personeli bulamayacağımız için, klasik tipte bir sağım ünitesiyle günde üç kez sağım yapamayacağımızın farkındaydım. Önümüzdeki en net alternatif robotik sağım sistemleriydi ve ben de seçenekleri incelemeye başladım. Lelly ve Fullwood gibi büyük markalar Birleşik Krallık’ta gayet iyi bilinse de, Avrupa anakarasında daha önce duymadığım başka alternatifler de vardı. Tek ineklik sağım kafesleri en yaygın uygulama olmakla birlikte, tek bir robotun birden fazla ineği sağması fikri hoşuma gitti. Yatırımcılık açısından bakıldığında çok mantıklı görünüyordu.” Frampton’un dikkatini, ilk olarak sayısı üçe kadar çıkan ineğin yan yana sıralanmış kafeslerde sağımına izin veren, GEA şirketine ait Mlone sistemi çekti. Ne var ki daha yakından baktığında, bu robotun, çok yüksek verime sahip ineklerle baş edemeyebildiği gerçeğini öğrendi. Ardından, SAC şirketinin ikiz kafesli Futureline modeline ait videoları gördü. “SAC’ye ait sistem daha görür görmez hoşuma gitti. Robotun iki sağım kafesinin ortasında konumlanmış olması, inekler arasında hızlıca geçiş yapılabileceği anlamına geliyordu ve inekler beklemek zorunda kalmayacaktı. Daha da önemlisi, gerçekten sağlam bir tasarımdı. Bu iş için özel robotların tasarlanması yerine, Motorman tarafından üretilen, otomobil fabrikalarında kullanılan türden robot kollar tercih edilmişti. Çok sağlam imal edilen ve 1,5 ton ağırlık kaldırabilecek şekilde düzenlenen bu robotlar, sağım başlıklarını kolayca idare edebilecekti. Hollanda’da halihazırda bu sistemi kullanmakta olan birkaç işletmeyi ziyaret ettiğimde her şey kafamda oluştu.” İşin sağımla ilgili kısmının kararlaştırılmış olmasıyla, sıra ne tip bir barınağın inşa edileceğine gelmişti. Tasarım için Framton, SAC, CowPlan şirketinden danışman Ivor Davey ve İrlandalı bölme üreticisi Wilson Agri birlikte çalıştılar. “Robotik sağım sistemini, mevcut barınaklar üzerinde değişiklik yaparak kullanamayacağımızı derhal anladım. Sürüyü büyüteceksek, sayısı artacak yavruları da barındırabilmeliydik. Sonuç profi / Eylül 2016 / 45 www.profitraktor.com.tr Hayvancılık ekipmanları İşletme hakkında bilgiler AW Frampton ve Oğlu, Sorchester, Dorset/B.Krallık Dört robot, bir duvar boyunca sırayla yerleştirilmiş durumda. Her iki yanda, çıkan inekler için ayrı bölmeler, su ve yem bulunuyor SAC Futuruline robotlarının her biri iki sağım bölmesine hizmet veriyor. ... ve bir kapının bulunduğu koridoru İnekler, arka taraftan giriş yapıyor (üst kısımda) kullanarak robotu terk ediyor Çiftlik arazisi 486 ha Mahsul 200 ha mısır, 42 ha kışlık buğday, 244 ha dönüşümlü otlak Sürü 750 baş Holstein (ortalama 12.500 litre/yıl): 400 baş 4 adet SAC marka Futuruline robotik sağım sistemine, 350 baş ise 24:24 Gasgoine Melotte balık kılçığı üniteye sokulmakta. Yaklaşık 450 yavru Makineler Massey Ferguson 7618, ön yükleyiciye sahip 2 adet 5480 ve kazıyıcıya sahip 5608; 24 m3’lük Shelbourne yem vagonunu çeken Fendt 312; saman doğrayıcıyı çalıştıran Fendt 308 LS; JCB Tm320-S teleskobik yükleyici ve Boreco yatak hazırlayıcı Personel Maz Frampton ve sekiz tam zamanlı çalışan Barınma alanını ayıran yem koridorları bulunmadığı için, binayı çevreleyen boyunduruklar, 400 ineğin beslenmesine yetecek alanı temin ediyor olarak, tek seçenek yeni ve büyük bir bina gibi görünüyordu. Bu arada, gübre deposu konusun da ayarlamalıydık.” “Ne yaparsak yapalım, ciddi miktarda para harcayacaktık. Ama bir seferde düzgün yapmamız gerekiyordu. Hollanda ve Almanya’ya pek çok kez seyahat ettikten sonra, gübre deposunun altta bulunduğu, kapalı bir binaya ihtiyaç duyduğumuzu anladım. Herhangi bir üreticiden yeni bir barınak yapısı sipariş etmek en kolay seçenekti. Ancak, yapı çelik konstrüksiyonunundan ciddi bir tasarruf elde edebileceğimizi düşünüyordum. İkinci el 18,3 m’lik kirişler bulup, üç sıra halinde yan yana yerleştirdik ve neredeyse kare planlı bir bina meydana getirdik.” profi / Eylül 2016 / 46 www.profitraktor.com.tr Dört robota ait kumanda ekranı, hangi ineğin nasıl bir performans sergilediğini ve yeterli sıklıkta sağıma girip girmediğini görmek üzere, personel tarafından sürekli takip ediliyor Gübre deposunu yapının altına inşa etmek isteyen işletmenin en belirgin seçeneği, aşağıda yeni çelik dikmeler kullanmaktı. Ancak, inşaat mühendisi Dave Parsons ile konuşan Max Frampton, inşaatın mümkün olduğunda düşük maliyetle tamamlanması yolunda başka planlara sahipti. İlk olarak, alan 4,5 m derinliğinde kazıldı. Zemin bütünüyle sıkıştırıldı ve 55 m x 67 m ölçülerinde, 23 cm derinliğinde devasa bir beton zemin döküldü. Dökülen beton parçalar, su borularıyla birbirinden ayrılıyor ve sızdırma olmaması sağlanıyordu. Tüm zeminde çelik örgü kullanıldı ve donatı demirleri de kenarlardan çıkacak, daha sonra dökülmesi planlanan yan duvarlara bağlanabilecek şekilde yerleştirildi. Hayvancılık ekipmanları Beton kolonların etrafına, 600 mm çapında oluklu plastik su boruları sarıldı. Bu borular hem kolonların dökülmesi sırasında kalıp görevi görecek, hem de sonradan kolonları gübreden koruyacaktı. Zemin boyunca, Milton yağmur suyu drenaj boruları da betonla doldurularak, bölmelerin yerleştirileceği üstteki ızgaralı paneller için bir destek oluşturuldu. Böylece, barınak yapısının altında, 4,0 m derinliğinde, en az 14.000 m3 gübre depolayabilecek bir alan oluşmuş oluyordu. Bu yaklaşım lojistik açısından kesinlikle mantıklı görünürken, ızgaralı beton zemin panellerinin inek ayak sağlığı üzerindeki olası etkileri Frampton’u kaygılandırmaktaydı. “Izgaraların ayak sağlığı açısından pek elverişli olmadığı zaten biliniyor. Hastalık ve yaralanmalar açısından geriye gitmeyi kesinlikle istemiyorduk. Belçika’ya yaptığım bir seyahatte, gerekli çözümü gördüm: İrlandalı Custom Extruders tarafından imal edilen, yumuşak kauçuk zemin örtüleri. Bu sayede, biz aslında ineklerin konforuyla ilgilenirken, zeminden gübrenin sıyrılması gibi başka bir soruna da çözüm getirmiş oluyorduk.” “İnekler her bastığında, kavisli kauçuk zemin esneyecek, üzerindeki gübreyi ızgaralara doğru hareket ettirecekti. Böylece zemin sıyırma işlemine gerek duymayacaktık. Başlangıçta buna kuşkuyla yaklaşsam da, gerçekten işe yaradığını gördüm. Bir yılı aşan sürede ineklerin geçiş yollarında zemini hiç sıyırmak zorunda kalmadık. Hatta, yem bariyerinin ve robotların önünde, inek trafiğinin en yoğun olduğu yerlerin, aynı zamanda en temiz noktalar olduğunu görmekteyiz.” Frampton, kauçuğun sağladığı yastık etkisinin, inekleri zemine yatmaya teşvik ettiğini doğrulamakla birlikte, bölmeler çok daha konforlu olduğu için böyle bir sorun yaşamadıklarını söylüyor. Wilson tarafından imal edilmiş, alt kısmı esnek plastikten yapılmış CowCoon bölme kafesleri kullanılıyor. İşin asıl sırrı ise zeminde kullanılan malzemede saklı. Kanada menşeli Promat Gelmats zemin örtüleri, işletmeye ilk kez ulaştığında, silikon tozuyla doldurulmuş, havası inik deniz yataklarına benziyordu. Ancak, zemine serilip içi suyla doldurulduğunda, bu toz jele dönüştü. Ardından, işletmenin kompresörleri aracılığıyla, örtülerin profi / Eylül 2016 / 48 www.profitraktor.com.tr Eski Gasgoine 24:24 balık kılçığı ünitenin, başlangıçta atıl beklemesi planlanmaktaydı. Ancak, bugün süt veriminin korunmasında bu ünite de kritik rol üstleniyor. Robotta verimi düşen ve sağımı ikiye düşüren inekler buraya yönlendiriliyor ve günde üç kez sağılıyor. Böylece günde 3-4 litre ilave süt alındığı düşünülüyor Alttaki gübre deposunun 23 cm derinliğindeki beton tabanı, beton duvarlarla bağlantı yapan çelik donatı demirleri kullanılarak güçlendirildi Kanatlı çelik bariyerler, ineklerin robotlara kolayca ulaşmasını sağlayan tek yönlü kapılar şeklinde işlev görüyor. Gereken sıklıkta robota girmediği düşünülen ineklerin ise diğerlerinden ayrılıp bir mini toplanma alanına yönlendirilmesi gerekiyor sürekli sabit hava basıncına sahip olmasını sağlayan bir vana bağlantısı oluşturuldu. “Tüm bu yapı, inekler için dev bir oyun parkı gibi işlev görüyor. Kendilerini yaralamayacaklarının farkındalar ve bu nedenle etrafta koşuşturup duruyorlar. Bu ise kızışan inekleri tespit açısından çok faydalı. Doğal kızışma davranışlarını sergileyebiliyorlar ve bu da tam zamanında tohumlama yapmamızı olanaklı kılıyor. Sürünün neredeyse tamamı düve olmasına rağmen, eski işletmeyle karşılaştırdığımızda başarı oranının çok daha yüksek olduğunu görüyoruz.” Frampton, ayak sağılığı üzerindeki etki için de ne kadar söylense az olduğu görüşünde. Bununla bağlantılı sorunlar hemen tamamen geçmişte kalmış durumda ve tırnak kesimi de acil durumlarda yapılan bir şey olmaktan çıkıp, rutin bir işleme dönüşmüş halde. Holly Farm çiftliğinin, tüm Marks and Spencer üretim havuzu içinde en yüksek inek hareket yeteneği puanlarını aldığı düşünülürse, sistem işe yaramış görünüyor. Robotlar binanın bir tarafına dizilmiş olduğu için, yem koridorlarının yapılmamasına ve barınağın geri kalan üç tarafının boyun bariyerleriyle çevrilmesine karar verildi. Bu sayede geniş yemleme alanları elde edildi ve yeni doğum yapan inekler için de belli bir alanın ayrılması olanaklı hale geldi. Shelbourne yapımı, 24 m3’lük bir çift helezonlu yem vagonu tarafından karıştırılan yem, her iki saatte bir binanın dışı boyunca dolaşan robot aracılığıyla ineklerin ayağına getiriliyor. Frampton, bu iş için kullanılabilecek farklı robot seçeneklerini inceledikten sonra, diğer noktalarda yaptığı gibi, piyasadaki klasik ürünlere yönelmemeyi kararlaştırdı. Ancak, ne yazık ki silaj itme robotunda bu yaklaşım fayda getirmedi. Başlangıçta çıkarmayı düşünüyorduk. Ancak, emzirme döneminde de verimi yüksek tutmak için bu ünitenin iyi bir araç olacağını gördük. Süt miktarında bir azalmanın meydana gelmesi olasılığını göze alamayız.” Yorulan ve yaşlanan inekler, yeni binadan çıkartılıyor ve gerektikçe günde iki ya da üç kez sağılmak üzere eski sağım ünitesine alınıyor. Şu an için, verimi düşen inekler personel tarafından seçilip, tek yönlü kapılardan robotlara doğru sokuluyor, ancak bu durumun etkinliği azalttığı düşünülüyor. Geç süt veren inekler için balık kılçığı ünitenin kullanılmasıyla, robotların en yüksek verimlilikte çalışması sağlanabiliyor. Halihazırda 430 inek robotlar tarafından sağılırken, 350 tanesi de balık kılçığı ünitede sağılıyor. Özet: Max Frampton, robotik sağım ünitesini kurarken, taşlarının temiz tutulmasını sağlıyor. Boreco modeli ile 400 piyasadaki alışıldık markalara bölmeyi halletmek sadece 15 dakika sürüyor yönelmek yerine, maliyeti düşürecek ve verimi yükseltecek değiştirdiler. Maliyet düşük. Muhtemelen, alternatifler arası. Kurulan sistemin önlerinde sürekli taze ve lezzetli yem kesinlikle işe yaradığı görülüyor ve bulabildikleri için, inekler günde bir süt döneminin sonunda ineklerin eski litre kadar fazladan süt veriyor. Eski üniteye yönlendirilmesiyle, verim en üst yem robotu işini yapmadığında, verim noktaya taşınıyor. düşüşünü kesin olarak fark ediyorduk.” Frampton anlatıyor: “Bu kadar büyük Sağım robotlarının verimliliği de elde bir yatırımda, sürümden kazanaerak edilen üretim artışının temel nedenleri finansal başarı elde etmek çok önemli. arasında yer alıyor. Yeni sisteme Ancak bu sayede ayakta kalabiliriz. geçilirken, işletmedeki 380 ineğin 24:24 Projeye başlamadan önce, yılda 2,8 balık kılçığı sağım ünitesine günde üç milyon litre süt üretiyorduk. Şimdi ise kez sokulması uygulamasına da başlandı. 8 milyon litreye doğru gidiyoruz. Bu Böylece, yıllık inek başına süt üretimi miktarın 3,5 milyon litre kadarı Marks 9.700 litreden 12.000 litreye çıkartıldı. and Spencer ile anlaşmamız kapsamında Robotlarda ise günlük sağım ortalaması litre başına 34 peni karşılığında 3,2 olarak hesaplanıyor ve mevcut satılırken, geri kalanı 22 penilik mandıra düvelerin ikinci süt dönemine girmesiyle sütünden oluşuyor. Böylece ortalama süt birlikte bu sayının daha da yükseleceği fiyatı 28 peni olarak hesaplanıyor. umuluyor. Hedef, 13.000 litre/yıl “Tesis için 1,8 milyon £ harcamış olsak sınırının aşılması yönünde. da, sonuçta kârlı çıktığımızı görüyoruz. “Kurduğumuz iş modelinin yürümesi için, Litre başına maliyetimiz 2,5 peni herhangi bir ek maliyetle karşılaşmadan azaldı ve bu sayede ayakta kalabilecek verimi en üst düzeye çıkarmamız gerekiyor. bir işletme kurmuş olduk. Gelecekte Mümkün olan en iyi yaşam koşullarını sayısı daha da artırmamız gerektiğini sunup, ineklerin kendi kendine sağıma düşünüyorum. Yeni barınak 100 inek girmesine izin vererek, üzerlerindeki daha alabilecek kapasitede, ancak baskıyı azaltmış oluyoruz ve beş ila altı kez bunun için robot yatırımına ihtiyacımız yavrulayabilmelerini umut ediyoruz.” var. Buna karar verirsek, yine gönül “Başlangıçta, robotlar devreye girer rahatlığıyla SAC markasını tercih girmez eski sağım ünitesini kullanımdan edeceğim.” Kireçlenmiş kâğıtla beraber uygulana döner fırça, topuk Kavisli kauçuk zemin örtüsü, inekler yürüdüğünde esneyerek gübrenin ızgaralara akmasını sağlıyor ve böylece zeminde gübre sıyırma işlemine ihtiyaç duyulmuyor. Bu yapının sunduğu yumuşak zemin, ineklerin ayak ve bacak sağlığı açısından da önem taşıyor satın alınan, Hollandalı Joz şirketine ait Moov modeli robot, binanın etrafına yön çubukları yerleştirilmiş olmasına rağmen sürekli yönünü kaybediyordu. Bir gün, alakasız bir noktada dumanla çıkararak dolaştığı görülünce, artık değiştirilmesi gerektiği kesinleşti. “Joz, o gün için ucuz seçeneklerden biriydi ve aslında bu iş için uygun değildi. Bş ay boyunca benim ineklerin önüne sürdüğüm yem miktarı, robotun sürdüğünden daha fazladır. Böylece iade etmemiz gerektiğine karar verdik. Sonrasında bir Lely Juno satın aldık. Sensörler için, kapılara ahşap korkuluklar yerleştirmek zorunda kalsak da, şimdiye kadar yanlış tek bir adım dahi atmadı. Her iki saatte bir silajı ineklere doğru itmenin bana haftalık maliyeti 100 £. Rumen personelim, aynı para karşılığında kendilerinin de bu işi yapabileceği yönünde beni ikna etmeye çalıştılarsa da, gece boyunca uyanmak zorunda kalacaklarını açıklayınca fikir profi / Eylül 2016 / 49 www.profitraktor.com.tr Haber Tarla tatbikatları çiftçileri buluşturdu TürkTraktör, Case IH marka yeni traktör ve ekipmanları, düzenlediği ‘Tarla Tatbikatları’ etkinliğinde çiftçilerle buluşturdu profi / Eylül 2016 / 50 www.profitraktor.com.tr bereketli topraklarında TürkTraktör olarak çiftçilerimizle bir araya gelmekten gururluyuz. Adanalı bir çiftçi ailenin üyesi olarak bu toprakları ve yöre çiftçisini iyi tanıyorum. Çok eskiden beri bölgeyi ve ihtiyaçlarını bilen biri olarak şunu belirtebilirim ki; Case IH markamız ile bu zengin toprakları işleyen ve ‘daha fazlasını isteyen’ çiftçiler, makine müteahhitleri, birlik ve kooperatifler için tarımsal teknolojileri hizmete sunuyoruz. Dünya genelinde kaliteli, üretken, yenilikçi ve çevreci özellikleriyle hem geniş tarımsal arazilerde hem de bağ, bahçelerde kesintisiz çalışan yerli ve ithal traktörlerle 2007’den beri Türkiye pazarındayız. Dünyadaki yaklaşık 200 yıllık deneyimini Türkiye pazarına da aktaran Case IH, sahiplerinde marka bağlılığı yaratmakta. Bu markanın kullanıcıları sürekli ürünlerin gelişimi ile çeşitliliğini takip etmektedir. Bu yüzden buradaki katılımcılara Türkiye’de ilk defa 9. Çorlu Tarımtech Fuarı’nda ürün lansmanı yapılacak olan Farmall C serisi traktörlerimizi önceden tanıtıyoruz. Bunun yanı sıra çiftçilerin hayatını kolaylaştıran GPS – uydu destekli tarımsal uygulamalı Maxxum 130 ürününü de sergiliyoruz.” Çiftçinin yanında Ali Dirik 12 adet traktörümüz ile buğday, soya, mısır gibi ürünler ekiyoruz. Etkinlik için, herkesin rahatça katılabileceği, iyi bir nokta tercih edilmiş. Katılımın yüksek olması etkinliğin kalitesini arttırmış. Hacı Yanardağ Mısır, soya ve pamuk ekiyoruz. 2 adet traktörümüz var. Etkinlik bölge çiftçisi açısından çok verimli geçiyor. Bu bölgenin çiftçisi kullanmadığı, bilmediği traktörü asla almaz. Dolayısıyla böyle etkinliklerin arttırılması gerektiğini düşünüyorum. Şükrü Ercan 2 adet traktörümüz var. Mısır, buğday, soya ve pamuk ekiyoruz. Case IH traktörlerimizden çok memnunuz. Tarlada gücü ve konforuyla fark yaratıyor. Tüm çiftçilere tavsiye ederim. Ahmet Alabaş Ailecek limon ekiyoruz. Bu etkinlik sayesinde traktörleri yakından görme fırsatı bulduk. Yeni traktör alımı gerçekleştireceğimiz zaman, bugün burada gördüklerimiz ışığında karar vereceğiz. Ali Çevik 4 tane traktörümüz ile mısır ekimine devam ediyoruz. İlerde alacağımız yeni traktörler için fikir sahibi oluyoruz. Çocukluktan beri traktör süren birisi olarak, tüm çiftçi dostlarıma Case IH traktörleri gönül rahatlığıyla tavsiye edebilirim. Mehmet Darendeoğlu Mısır, pamuk, buğday ve soya ekiyoruz. 1 adet traktörümüz var. Etkinlik sayesinde traktörleri iyice inceleme fırsatı buldum. Gerekli şartlar oluşursa tercihimiz Case IH’dan yana olacaktır. İrfan Özdemir / TürkTraktör Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı C ase IH‘in bayisi Aslanlar Traktör, Tarla Tatbikatları etkinliği kapsamında Çukurova bölge çiftçileri ile Tarsus’ta buluştu. Case IH traktörleri ve TürkTraktör ekipmanlarının uygulamalı olarak tanıtıldığı etkinliğe sadece Tarsus ve Mersin’den değil; çevre illerden de yoğun bir katılım oldu. Tarsus Alifakı Köyü’nde düzenlenen ve TürkTraktör Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İrfan Özdemir ile Aslanlar Traktör ev sahipliğinde gerçekleşen etkinlikte çiftçiler, Case IH ürünlerini tarlada birebir test ederek, daha yakından tanıma imkanına sahip oldular. “Daha fazlasını isteyenler” TürkTraktör Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İrfan Özdemir çiftçiler tarafından büyük bir ilgiyle karşılanan ‘Tarla Tatbikatları’ ile ilgili olarak şunları söyledi: “Çukurova bölgesinin Tatbikattan keyifle ayrılan çiftçilerin verimli ve bereketli bir hasat dönemi geçirmesini dileyerek sözlerine devam eden İrfan Özdemir; “Katılımcılardan gelen olumlu geri dönüş ile Tarla Tatbikatları’na farklı bölgelerde de tam gaz devam ediyoruz. Bugün burada bu başarılı etkinliği düzenleyen Case IH bayimiz Aslanlar Traktör’e ise ev sahipliği için ayrıca teşekkür ederiz ” diye konuştu. Case IH Tarsus Bayisi Aslanlar Traktör adına konuşma yapan Mustafa Aslan-Hüseyin Aslan-Latif M. Aslan ise Case IH’in çiftçiyle güçlü ilişkiler kurma amacı çerçevesinde düzenlenen bu etkinliklere ev sahipliği yapmaktan büyük mutluluk duyduklarını ifade ederek; “Case IH Tarla Tatbikatları’na büyük önem veriyoruz. Çünkü bu etkinliklerde çiftçilerimize sadece ürünlerimizi daha yakından tanıyıp deneyimlemeleri için olanak tanımakla kalmıyor; keyifli bir etkinlikte çiftçilerimiz ile buluşuyoruz. Bu vesileyle daima çiftçimizin yanında olduğumuzu kendilerine bir kez daha gösterme fırsatı bulduğumuz için mutluyuz” dedi. Çiftçi yorumları profi / Eylül 2016 / 51 www.profitraktor.com.tr Fuar Sektör Bursa Fuarı’na hazırlanıyor A vrasya coğrafyasının en büyük buluşması niteliğindeki ‘Bursa Tarım ve Hayvancılık Fuarları’ 2016 yılında 14. kez kapılarını açacak. Sektörün merakla beklediği eş zamanlı düzenlenen Bursa Tarım ve Hayvancılık Fuarları, Avrupa’dan Asya’ya, Ortadoğu’dan Kuzey Afrika’ya, profi / Eylül 2016 / 52 www.profitraktor.com.tr Kafkaslardan Rusya’ya kadar Türkiye’nin tarım sektöründe bölgesinin en önemli oyuncusu olması adına önemli bir misyon üstleniyor. Geçtiğimiz yıl yurt dışından 44 ülkeden, yurt içinden 77 ilden gelen 286 bin 916 kişi tarafından ziyaret edilen tarım fuarı bu yıl da 7 ayrı salondan oluşan 40 bin m2 kapalı alan ve 30 metrekare açık sergileme alanı olmak üzere toplam 70 bin metrekare alanda hazırlanmakta olup 300 binin üzerinde ziyaretçiyi ağırlamayı hedefliyor. Geniş bir alanda yapılacak fuar öncesinde profi Traktör Türkiye’de, fuarda yer alan bazı firmaların hangi salonda bulunduklarını ve hangi ürünleri sergileyeceklerini araştırdı. Anadolu Motor Anadolu Motor, fuarda açık alanda 35 nolu stantta 950 metrekarelik alanda yer alacak. Landini, Solis ve LS Traktörler ile Gallignani balya makinesi, Honda Güç Ürünleri, Antor motor ve motopomplar, Antrac çapa makinesi, Hitachi marka tırpan ve testere ürünleri ile Bursa Tarım Fuarı’na katılacak olan Anadolu Motor, tüm markalarının ürün gamıyla müşterilerini standında ağırlayacak. Agco Türkiye Agco Türkiye, fuarda açık alanda 1559 metrekarelik alanda yer alacak. Bursa Tarım Fuarı’nda lansmanı yapılacak bir çok yeni ürünü bulunuyor. MF Biçerdöverler, MF 4700 serisi kabinli traktörler ve MF 2600 serisi traktör ürün grubundan MF 2625 serisi modeller fuarda ilk kez yer alacak. MF ürün gamından çok geniş bir yelpaze ile fuara katılan Agco Türkiye; biçerdöverler, büyük prizmatik balya makineleri ve traktör serisinden örnekleri müşterilerine sunacak. Başak Traktör Bursa Tarım Fuarı’nda açık alanda 943 metrekarelik alanda yer alacak olan Başak Traktör, fuara yeni sürprizlerle katılacak. Tüm traktör ürün gamını müşterilerinin beğenisine sunacak olan firma, ayrıca ön yükleyici ve balya makinesi modellerini de standında bulunduracak. Erkom Erkom fuara açık alanda 27 nolu stantta 126 metrekarelik alanda yer alacak. Sunward marka mini ekskavatörler ve yükleyicileri Bursa Tarım Fuarı’nda sergileyecek olan Erkom, tarım müşterilerine tüm ürün yelpazesini sergileyecek. EYS Fuarda 2 nolu salonda 120 metrekarelik alanda yer alacak olan EYS, gübre seperatörleri, gübre karıştırıcı ve pompaları, gübre sıyırıcıları, sıvı gübre tankeri ve katı gübre römorkları ve sığır fırçası ile fuara katılacak. Fertan Grup Dış alanda yaklaşık 700 metrekarelik bir alanda fuarda yerini alacak olan Fertan Grup, geçtiğimiz yıl sonu bünyesine kattığı Mahindra 8560 4WD modelini çiftçilerin beğenisine sunacak. Shaktiman markasınında sadece Türkiye pazarı için ürettirdiğimiz yeni model rotovatörlerini de sergileyecek olan firma, bunun yanı sıra, Kioti tarafında yeni 35,40 ve 50 HP bahçe traktörlerini müşterilerinin beğenisine sunacak. John Deere John Deere, fuara açık alanda 770 metrekarelik bir stantla katılacak. Bursa Tarım Fuarı’nda bütün ürünlerini sergileyecek olan firma, yeni 8000 serisi Kendi Yürür Silaj Makinesini, yeni FT4 emisyon değerli John Deere Power Tech Motorlu 6M Serisi traktörlerini ve müşterilerinin merakla beklediği yeni 6195M ürünlerini tanıtacak. Ayrıca tüm ürün grubunu da müşterilerine sunacak olan firma, 3 silindirli 50HP’lik JD5050E’den 5075E ‘ye kadar tüm opsiyonları, 5E ve 5M 4 silindirli kabinli traktörlerini, 5GL Bahçe serisini 75hp ve 85 hp opsiyonları ile 6M ve 6R serisi 4 ila 6 silindir motor opsiyonları, alternatif şanzıman seçeneklerini, 7R/8R Serisi ürünlerini ve W serisi biçerdöver ile LSB1534 büyük kare balya makinesini de sergileyecek. John Deere tüm bu ürünlerin beraberinde tarım müşterileri için “Tarımsal Yönetim Çözümlerini (AMS, Uydu Sistemli yönetim)” de sergiliyor olacak. KöyTrak Dış alanda 33 nolu stantta 500 metrekarelik alanda yer alacak olan KöyTrak, Bursa Tarım Fuarı’nda ilk defa Goldoni marka İtalyan bahçe serisi traktörlerini sergileyecek. Yine ilk defa fuarda Arbos marka traktörleri müşterilerin beğenisine sunacak. Firma, öte yandan tüm traktör ve tarım ekipmanları ile standında yer alacak. profi / Eylül 2016 / 53 www.profitraktor.com.tr Fuar Kubota Türkiye yeni ve modern tasarımı, güçlü motorları, tüm modellerde standart olarak sunulan Eko CVT transmisyonu ve daha pek çok özelliği ile beklentileri karşılamaya hazır olduğunu aktardı. Fuarda dış alanda 16 nolu stantta yer alacak olan Kubota Türkiye, Bursa Tarım Fuarı’nda sergileyeceği ürünler içinde bölgeye hitap edecek ve dikkat çekecek olan 95 HP gücünde ‘’kabinli’’ bahçe traktörünü sergileyecek. Bunun haricinde mevcut ürün gamıyla toplamda 20 adet civarı ürün ile fuara katılacak firma B serisi (18-26 HP), MK5000 serisi (50 HP tarla ve bahçe), M40 serisi (63-95 HP tarla ve bahçe), yeni ürün M9540 Narrow - 95 HP kabinli bahçe traktörü ve Konya Tarım Fuarı’nda tanıtımı yapılan yeni ürün MGX-II Serisi (110 ve 135 HP tarla traktörü ile standında yer alacak. TürkTraktör/Case IH Maats Bursa Tarım Fuarın’da 46 nolu açık alanda toplam 130 metrekarelik alanda yer alacak olan Maats, bu sene fuara özel olarak Türkiye distribütörlüğünü üstlendiği Doosan marka kompakt mini ekskavatörleri ile yer alacak. Firma, fuarda ayrıca Türkiye distribütörü olduğu Mustang marka nokta dönüşlü mini yükleyiciler ile Manitou marka tarım tipi telehandler modelleri de stantta müşterilerin beğenisine sunulacak. TürkTraktör/New Holland Bursa Tarım Fuarı’nda açık alanda 10 ve 11 nolu stantta yer alacak olan TürkTraktör’ün markası New Holland, müşterilerine tüm ürün grubuyla hitap edecek. Öte yandan bağ ve bahçe uygulamaları profi / Eylül 2016 / 54 www.profitraktor.com.tr için tasarlanmış New Holland T4 Bahçe Serisini de sergileyecek olan New Holland, traktörün özelliklerini şöyle sıraladı: “New Holland T4 F/N/V serisi traktörler kompakt dizaynı, tüm bahçe uygulamalarına cevap verebilecek model seçenekleri, üstün manevra kabiliyeti, 4 silindirli güçlü motorları ve daha pek çok üstün özelliği ile bahçe segmentin de yeni bir sayfa açıyor. Bahçe traktörü denilince akıllara ilk gelen marka New Holland; yenilenen T4 F/N/V serisi traktörleri çiftçilerle buluşturuyor. Standında New Holland T7 HD serisini de sergileyecek olan firma, New Holland T7 HD serisi traktörler iki farklı model seçeneği, TürkTraktör’ün markası Case IH ise fuarda 38 nolu stantta yer alacak. Fuara tüm ürün grubu ile katılacak olan Case IH, yeni ürünlerini de Bursa Tarım Fuarı’nda sergileyecek. Case IH Farmall C ve Case IH Optum CVX serisini müşterilerine sunacak olan Case IH, traktörlerin özelliklerini şöyle sıraladı; Modern tasarımı, güçlü motoru, 24 ileri 24 geri Hi-Lo transmisyonu ve daha pek çok yüksek teknolojisi ile önemli bir boşluğu dolduracak olan Case IH Farmall C serisi, Farmall 85C, 95C, 105C ve 115C modelleri ile Türk çiftçisine hizmet etmeye hazır. Case IH Farmall C serisi traktörler 86, 96, 107 ve 114 HP gücünde 4 silindirli, Turbo-Intercooler sistemine sahip common rail enjeksiyon sistemli motorları ile güç ve yakıt ekonomisini birleştiriyor. Yeni Case IH Optum CVX serisi; sahip olduğu farklı ve modern kaporta tasarımı, teknik ve donanımsal özellikleri, kompakt yapısı ile kendine ait yeni bir sınıf oluşturuyor. En ağır işler için tasarlanan yeni Case IH Optum CVX serisi 271 ve 300 HP güçlerinde, 6 silindirli, yüksek verimli Tier 4b Common-Rail motorları ile gücü, yakıt ekonomisini ve çevreye duyarlılığı bir araya getiriyor. Haber Tarımda ‘emek’ yerine ‘teknoloji’ anlayışı Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, Türkiye’nin bugün eskisinden daha güçlü, daha kenetlenmiş bir şekilde kalkınma yoluna devam ettiğini ifade ederek tarımda geleneksel emek-yoğun tarım anlayışından, teknoloji-yoğun tarımsal üretim anlayışına geçilmesi gerektiğini söyledi G ürcistan’a resmi ziyarette bulunan Çelik, Tiflis’teki programının öğleden sonraki bölümünde beraberindeki heyetle Türkiye-Gürcistan Tarımsal İş Forumu’na katıldı. Forumda konuşan Çelik, iki ülke arasındaki ticaret hacminin geçen yıl 1,3 milyar dolar olarak gerçekleştiğini, bu rakamın 137 milyon dolarının tarımsal ürünlere ait olduğuna belirtti. Çelik, Ankara ve Tiflis’te gerçekleştirilen stratejik düzeydeki toplantılar ile Tarım Yürütme Komitesi Toplantısı ve Tarım İş Forumu’nun, iki ülke açısından bu yılın son derece verimli bir yıl olduğunu açıkça ortaya koyduğunu dile getirerek, bu gelişmelerin siyasi, ekonomik ve ticari ilişkilere katkısının önemli olacağına inandığını kaydetti. profi / Eylül 2016 / 56 www.profitraktor.com.tr Faruk Çelik / Gıda tarım ve Hayvancılık Bakanı “Türkiye, Gürcistan açısından Batı’ya açılan kapı” “Gürcistan, Türkiye açısından Doğu’ya açılan kapı, Türkiye ise Gürcistan açısından Batı’ya açılan kapı. Bu özelliklerin her iki ülkeye eşsiz güzellikler sunduğunu belirtmek istiyorum.” diyen Çelik, şu anda Gürcistan’ın en büyük ticaret ortağının Türkiye olduğunun altını çizdi. Çelik, geleneksel emek-yoğun tarım anlayışından, teknoloji-yoğun tarımsal üretim anlayışına geçilmesi gerektiğini belirtti. Tarım arazilerinin azalması, dünya nüfusunun ve su sıkıntısı tehlikesinin artmasının, gelecekte gıda fiyatlarını yükselteceğine yönelik öngörüleri ortaya çıkardığını belirten Çelik, bu duruma doğal afet ve kuraklığın de etki edeceğini kaydetti. Çelik, Türkiye’nin 2023 hedeflerinden bahsederek, bu konuda tarımsal hasılanın 150 milyar dolar, tarımsal ihracatın da 40 milyar dolara ulaşması için çalışmaların sürdürüldüğünü dile getirdi. Yapılan tüm görüşmelerde anlaşma sağlandığını belirten Çelik, bundan sonra Gürcistan-Türkiye arasındaki potansiyelin artırılmasının iş adamlarına düştüğünü söyledi. TARIMIN KALBİ BURADA ATIYOR... 87853153 TÜMOSAN 4155 19122521 FORD 3600 87247386 JOHN DEERE 5075E 34467877 FIAT 60-56 Bereket Öz Tarım GNT Traktör Boduroğlu Otomotiv Yeşildere Tarım Makinaları Yıl: 2012 Saat: 750 Fiyat: 30.500 TL Yıl: 1976 Saat: 1111 Fiyat: 8.000 TL Yıl: 1991 Saat: 5510 Fiyat: 23.500 TL Yıl: 2016 Saat: 0 Fiyat: 102.367 TL 99765100 MASSEY FERGUSON 35 02522002 HATTAT 240 S 28943753 MASSEY FERGUSON 285 07249565 MF 6460 Aydın Ticaret Aydın Ticaret Düzgünler Otomotiv Aslan Traktör Yıl: 1976 Saat: 1 Fiyat: 5.000 TL Yıl: 2014 Saat: 800 Fiyat: 34.750 TL Yıl: 2013 Saat: 1225 Fiyat: 215.000 TL Yıl: 1990 Saat: 1 Fiyat: 23.500 TL 93926213 FIAT 54C 10382347 FIAT 54C 44056345 CASE JX110 42943261 TÜMOSAN 55/45 Deniz Galeri Panzade Otomotiv Aslan Traktör Karataş Tarımcılık Yıl: 1991 Saat: 6 Fiyat: 22.500 TL Yıl: 1994 Saat: 123 Fiyat: 24.000 TL Yıl: 2011 Saat: 500 Fiyat: 28 TL Yıl: 2012 Saat: 2350 Fiyat: 85.000 TL 39792409 MASSEY FERGUSON 135 86569683 NH CLAYSON 8055 76451138 LANDINI Powerfarm 75 46537206 LAVERDA M305 Karataş Tarımcılık Alparslan Traktör Karataş Tarımcılık Aslanlar Traktör Yıl: 1950 Saat: 45 Fiyat: 5.000 TL Yıl: 1986 Saat: 1 Fiyat: 123.456 € Yıl: 2012 Saat: 2300 Fiyat: 155.000 € Yıl: 2005 Saat: 2800 Fiyat: 36.500 TL 91792224 ÇOKCANLAR SIRA BAĞIMSIZ SİLAJ MAK. 950998 KURT 3MT HUBUBAT EKİM MAKİNASI 69901937 GALIGANNI BALYA MAK. ÇELMAK RÖMORK 41431988 3,5/4- 5 TON Güvenç Ziraat Stm Tarım Makinaları Aslan Traktör Turanlar Zirai Aletler Yıl: 2008 Saat: - Fiyat: 23.000 TL Yıl: 2005 Saat: - Fiyat: 5.300 TL Yıl: 1997 Saat: - Fiyat: 20.000 TL Yıl: 2016 Saat: - Fiyat: 1v TL profi / Eylül 2016 / 57 www.profitraktor.com.tr Haber İzmir tarımına 2,7 milyonluk yatırım İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından üretimde kaliteyi artırmak ve kırsalda kalkınmayı desteklemek amacıyla il genelinde bulunan 17 ziraat odasına 2,7 milyon lira değerindeki 147 adet tarım makinesi ve ekipmanı dağıtıldı Ü retimde kaliteyi artırmak ve kırsalda kalkınmayı desteklemek için üreticilere arı kovanından meyve fidanına kadar ihtiyaç duydukları pek çok malzemeyi ücretsiz dağıtan ve ürettikleri ürünleri satın alarak çiftçilere her yıl on milyonlarca liralık kaynak aktaran İzmir Büyükşehir Belediyesi, şimdi de 17 ziraat odasına 2,7 milyon liralık tarım makinesi ve ekipman dağıttı. İnciraltı Kent Ormanı’nda düzenlenen törene İzmir milletvekilleri Murat Bakan, Zeynep Altıok, Atilla Sertel, Özcan Purçu, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, Vali Yardımcısı Erol Türkmen, ilçe belediye başkanları, ziraat odaları başkanları, meclis üyeleri ve muhtarlar katıldı. “Kırsala destek devam edecek” Törenin açılış konuşmasını yapan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, 2000 yılı ile 2014 yılları arasında Türkiye’de tarım sektörünün yüzde 2.1 büyüdüğünü, İzmir’de ise bu büyümenin yüzde 5.5 olarak gerçekleştiğine dikkat çekerek sözlerini şöyle sürdürdü: “İzmir’de tarım sektörü Türkiye’den 2.5 kat fazla büyümüştür. İzmir Büyükşehir Belediyesi kaynaklarını harcarken, bütçesini yaparken, parasını nereye harcayacağını belirlerken kırsal kesimin kalkınmasına öncelik vermektedir. Birçok öncelikli projemiz var ama kırsal bizim nazarımızda birinci gelmektedir. Her şey eksik olabilir, gecikebilir ama tüm dünyanın en stratejik sektör olarak gördüğü tarıma, kırsala vereceğimiz destek arta- profi / Eylül 2016 / 59 www.profitraktor.com.tr Adana Tüyap Adana Fuarc›l›k A.fi. Tüyap Adana Fairs Organization Inc. w w w.tuya p.c om.tr Çukurova Fuarcılık A.Ş. The Central Union of Turkish Agricultural Credit Cooperatives REPUBLIC OF TURKEY MINISTRY OF FOOD AGRICULTURE AND LIVESTOCK The Union of Turkish Chambers of Agriculture TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Adana Şubesi ADANA TARIM FUARI 10. Tarım, Hayvancılık, Tavukçuluk ve Süt Endüstrisi Fuarı ADANA AGRICULTURE FAIR 2016 10th Agriculture, Stock Breeding, Poultry and Dairy Industry Fair www.adanatarimfuari.com 16 - 20 Kasım / November 2016 ADANA SERABAHÇE FUARI 10. Seracılık, Bahçecilik, Fidancılık, Tohumculuk, Çiçekçilik ve Teknolojileri Fuarı ADANA GREEN HOUSE GARDEN FAIR 2016 10th Greenhouse, Garden, Sapling, Seed Raising, Floriculture and Technologies Fair Destekleyen Kurulufl Supported By Sağlık Sponsoru / Health Sponsor ADANA Küresel Fuar Endüstrisi Birliği The Global Association of the Exhibition Industry Üye Kurulufl/ Member TÜRK‹YE FUAR YAPIMCILARI DERNE⁄‹ TURKISH FAIR ORGANIZERS ASSOCIATION Üye Kuruluş Member TÜYAP ADANA ULUSLARARASI FUAR VE KONGRE MERKEZ‹ TÜYAP ADANA INTERNATIONAL FAIR AND CONGRESS CENTER Kurttepe Mh. Prof.Dr. Necmettin Erbakan Blv. No: 242 Çukurova - Adana / Turkey “Çukurova’n›n Bereketi” “Fertility of Çukurova” BU FUARLAR 5174 SAYILI KANUN GERE⁄‹NCE TOBB (TÜRK‹YE ODALAR BORSALAR B‹RL‹⁄‹) DENETİMİNDE DÜZENLENMEKTED‹R. THESE FAIRS ARE ORGANIZED WITH THE AUDIT OF TOBB (THE UNION OF CHAMBERS AND COMMODITY EXCHANGES OF TURKEY) IN ACCORDANCE WITH THE LAW NO.5174. Haber le çiçek, süt, yoğurt, peynir, çim ve fidan alımı gerçekleştirdi. Ayrıca ürünlerin tozdan kurtulması ve alıcıların tarlalara kolaylıkla ulaşabilmesi amacıyla 2005 yılından bu yana sürdürülen çalışmalarda sathi kaplama yapılan ova yolunun uzunluğu 4 bin kilometreyi aştı. Süt tankı dağıtımı Kooperatiflerden süt alarak “Süt Kuzusu” projesiyle İzmir genelinde 1- 5 yaş arası çocuklara dağıtan İzmir Büyükşehir Belediyesi, bir yandan da üreticilerin ihtiyaç duyduğu sabit süt soğutma ve nakil tanklarının rak devam edecektir.” Başkan Kocaoğlu, Kiraz’daki dolu yağışından zarar edenlere üreticilere de geçmiş olsun dileklerini ileterek, İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak yasal çerçevede ellerinden gelen desteği vereceklerini vurguladı. Türkiye’de bir ilk Törene katılan 17 ziraat odası başkanları ve çiftçiler adına bir konuşma yapan Ziraat Odaları İl Koordinatörü İbrahim Erdallı, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin tarım ve hayvancılığın gelişmesi için üreticilere verdiği desteğin altını çizerek “Ziraat odalarına tarım makinesi dağıtımı ile İzmir Büyükşehir Belediyesi, Türkiye’de bir ilke daha imza attı. Odalarımızın, çiftçilerimizin gücüne güç kattı. Çiftçilerimizin emeğine bereket katan Başkanımız Aziz Kocaoğu’na teşekkür ediyorum” dedi. Konuşmaların ardından Erdallı, kentteki ziraat odaları adına Başkan Kocaoğlu’na bir teşekkür plaketi verdi. Üretimde kolaylık Aliağa, Bayındır, Bergama, Beydağ, Dikili, Foça, Karaburun, Kemalpaşa, Kınık, Kiraz, Menderes, Menemen, Selçuk, Tire, Torbalı, Urla ilçelerine dağıtılan 2 milyon 705 bin lira tutarındaki aletlerin içerisinde traktör, ilaçlama, hayvan gübresi serpme, dal parçalama, zeytin hasat, mısır silaj, gübre atma, taş toplama, havalı ekim makineleri, hububat mibzeri ve hidrolik duyargalı toprak frezesi bulunuyor. Aziz Kocaoğlu / İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Kooperatiflere 224 milyon TL can suyu Büyükşehir Belediyesi, daha önce de kırsalda kalkınmayı desteklemek ve yerli üretimi artırmak amacıyla yüz binlerce meyve fidanı ile sebze fidesi dağıtımı gerçekleştirdi. Arıcılığı desteklemek için Urla ve Karaburun’da kovan ve arıcılık malzemeleri dağıtan Büyükşehir Belediyesi, halen Kınık, Beydağ, Seferihisar, Menderes ve Selçuk ilçelerinde arıcılık eğitimlerine devam ediyor. Bugüne kadar yaklaşık binlerce ücretsiz toprak analizi yapan Büyükşehir Belediyesi, ürün kalitesini artırabilmek için incir kurutma kasası ve zeytin kasası dağıtımlarını sürdürüyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi, yerli üreticiyi desteklemek amacıyla kooperatiflerden bugüne kadar yaklaşık 224 milyon TL bedel- dağıtımına başladı. Büyükşehir Belediyesi, proje çerçevesinde bugüne kadar 15 üretici kooperatifi ile işbirliği protokolü imzaladı. Protokol kapsamında Foça-Gerenköy ve Kiraz’ın İğdeli, Haliller, Karaman ve Yenişehir kooperatiflerine 40 ton kapasiteli 7 adet sabit süt soğutma tankı ve 1 adet 15 ton kapasiteli nakil tankı kuruldu. Bergama, Ödemiş ve Kiraz’da faaliyet gösteren 10 kooperatifte toplam 60 ton kapasiteli 11 adet sabit süt soğutma tankı kurulma çalışmaları halen devam ediyor. Ayrıca 8 kooperatifin müracaatları da değerlendirme aşamasında. profi / Eylül 2016 / 61 www.profitraktor.com.tr Makale 2011-2015 Türkiye traktör ve tarım makineleri sektörü dış ticareti Hisarlar Makina A.Ş. Yönetim Kurulu üyesi ve Ulusal Pamuk Konseyi Genel Sekreteri / Hakkı Ünal Evcim Prof.Dr. Hakkı Ünal Evcim kimdir? Hakkı Ünal Evcim, traktör ve tarım makinaları sektöründe tanınan bir akademisyendir. Profesyonel kariyerine 1983 yılında Koç grubuna bağlı Türk Traktör’de danışmanlık yaparak başlamış ve bu hizmetini aynı grubun Trakmak ve New Holland Trakmak şirketlerini de kapsayacak şekilde bugüne kadar sürdürmüştür. Bu bağlamda, 1995-1999 yılları arasında Case Corp (ABD) ile birlikte yürütülen Pamuk Hasat Mekanizasyonu projesini koordine etmiştir. Ayrıca 6,7,8 ve 9’uncu Beş Yıllık Kalkınma Planlarında Traktör Komitesi Başkanlığı ve Komite Raporları editörlüğü yapmış ve Ulusal Pamuk Konseyi kurucu icra kurulunda görev almıştır. Halen, Hisarlar Makina A.Ş. Yönetim Kurulu üyesi ve Ulusal Pamuk Konseyi Genel Sekreteri olarak görev yapmaktadır. Evcim lisans, yüksek lisans, doktora ve doktora sonrası akademik ünvanlarını Ege Üniversitesi’nde elde etmiştir. profi / Eylül 2016 / 62 www.profitraktor.com.tr T ürkiye Traktör ve Tarım Makineleri Sektörü dış ticareti son beş yıllık dönemde önemli gelişmelere sahne olmuştur. Bu gelişmede Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi (KKYD) Programı kapsamındaki makine ve ekipman hibe desteklerinin kuşkusuz dolaylı da olsa çok büyük etkisi olmuştur. Beş yıl süreyle kararlılıkla uygulanan ve toplamda 718 milyar TL aşan miktardaki bu destekler sayesinde yurt içi pazar istikrarlı bir canlılık kazanmış ve sektör iç pazardaki bu canlanmadan aldığı güçle üretimini geliştirip çeşitlendirmeyi ve dış pazarlara açılmayı başarabilmiştir. Şimdi önemli olan bu gelişmenin, sonlandırılan desteklere rağmen hem iç hem de dış pazarlarda sürdürülmesidir. Bunun için söz konusu dönemin çok iyi analiz edilerek değerlendirilmesi ve değerlendirme sonuçlarından hareketle geleceğin planlanmasıdır. Bu çalışmada TÜİK 2011-2015 Dönemi Dış Ticaret İstatistiklerinden yararlanılarak oluşturulan veri tabanı üzerinden sektör dış ticareti ürün ve ülkeler bazında ayrıntılı analiz edilmiş ve analiz sonuçları cari pazar bilgileri ışığında değerlendirilerek geleceğe dönük çıkarımlar elde edilmiştir. Bu çalışmanın panoramik sonuçları sektörün tamamı ve iki bileşeni için; “Traktör ve Tarım Makineleri Sektörü Dış Ticareti”, “Traktör Sektörü Dış Ticareti” ve “Tarım Makineleri Sektörü Dış Ticareti” başlıklarıyla üç bölüm halinde yayınlanacaktır. Türkiye Traktör ve Tarım Makineleri Sektörünün 2011 yılında 662 milyon dolar olan ithalatı, izleyen yıllarda 620548 milyon dolar bandında dalgalanarak azalan bir eğilim kazanmış, dönem sonunda küçük bir artışla tekrar 640 milyon dolar seviyesine çıkmıştır. Buna karşılık dönem başında 357 milyon dolar ile ithalatın ancak yarısına yakın seviyede olan sektör ihracatı, izleyen üç yıldaki kararlı artışlarla 2014 yılında 668 milyon dolara çıkarak ithalatı 80 milyon dolar kadar aşma başarısını göstermiştir. Ne var ki, izleyen yılda sektör ihracatı 588 milyon dolar seviyesine gerileyerek dönemi ithalatın 52 milyon dolar altında kapatmıştır. Türkiye traktör ve tarım makineleri sektörü dış ticareti Sektör beş yıllık dönem içinde 88 ülkeden 55 çeşit ürün ithal etmiş, buna karşılık 170 ülkeye 58 çeşit ürün ihracatı gerçekleştirmiştir. Beş yıllık dönem toplamında sektör ithalatı 3 milyar 60 milyon değerine ulaşırken, sektör ihracatı 2 milyar 656 milyon dolar olmuş; böylece sektör dönem toplamında 404 milyon dolar dış ticaret açığı vermiştir. Dönem boyunca oluşan toplam ithalatın yüzde 51’i tarım makineleri, yüzde 49’u ise traktör alt sektörlerinden kaynaklanmıştır. Traktör ve tarım makineleri alt sektörlerinin ihracattaki payları ise, sırasıyla yüzde 63 ve yüzde 37 olmuştur. İthalat ve ihracatta alt sektörlerin payları Sınai ürün dış ticaretinde birim değerler (Dolar/kg ve Dolar/Adet) yaratılan katma değerin ölçülmesi anlamında büyük önem taşıyan göstergelerdir. Türkiye Traktör ve Tarım Makineleri Sektörü Dış Ticareti bu açıdan değerlendirildiğinde çarpıcı sonuç- lar elde edilmektedir. Sektör ithalatında ağırlık birimi başına değer, dönem boyunca 8,64..7,34 kilogram/dolar bandında dalgalanarak ortalama 7,99 dolar/kilogram olurken, sektör ihracatı yarıya yakın daha düşük değerlerle 4,85..5,59 dolar/kilogram bandında değişerek, dönem ortalaması 4,99 dolar/kilogram olarak gerçekleşmiştir. Bir başka ifade ile sektör ihracatı sektör ithalatına oranla yüzde 37,5 daha düşük katma değere sahip ürünlerle yapılmıştır. Türkiye traktör ve tarım makineleri sektörü dış ticaretinde birim değerler Çıkarımlar: n Sektör dış ticaretinde sanılanın çok üstünde, yıllık 1 milyar dolar seviyesini aşan, ithalat ve ihracat arasında yaklaşık eşit olarak paylaşılan bir hacim oluşmuş durumdadır. Bu büyüklük sektörün “iç pazardan aldığı güçle dışa açılma” stratejisine uygun bir gelişme dinamiği kazanmakta olduğunu göstermektedir. n 2014 yılında, tarihinde ilk kez sektör ihracatı ithalatı geçmiştir; 2015 itibariyle sektör dış ticaret açığı 52 milyon dolarda ibarettir. n İthalat Traktör ve Tarım Makineleri alt sektörleri arasında yarı yarıya paylaşılırken; ihracatın üçte ikisi traktör, üçte biri tarım makinelerinden sağlanmaktadır. Traktör ihracatımız önemli kazanım elde etmiş ve bunu sürdürecek güce erişmiş olduğu, tarım makineleri ihracatımızın ise henüz yolun başında olduğu ve sürdürülebilirlik için ciddi çaba ve desteğe ihtiyacı olduğu düşünülmelidir. n İthalat düşük de olsa azalma, ihracat ise az da olsa artma eğilimindedir. Bu durum sek- tör dış ticaretine temkinli bir iyimser yaklaşımı hak etmektedir. Ancak, dönemin son yılındaki olumsuzluk döviz fiyatlarındaki yükselme ve çok seçimli yıl mazeretleriyle açıklanabilmekle birlikte,2016 ilk yarısında yaşanan siyasal çalkantılar da dikkate alındığında bu iyimserliği daha da kuşkulu hal almaktadır. n İhraç ürünlerin katma değeri ithallere oranla yüzde 37,5 daha düşüktür. İhracat portföyüne yüksek katma değerli ürünler katarak ihracatta nitelikli büyüme sağlanmalı; ihracat stratejisi bu ilke doğrultusunda oluşturulmalıdır. n İthal ürünlerin çeşit ve özellikleri yurt içi talebin gelişmesine dair ip uçlarıdır. Yerli sanayimizin ürün portföylerini bu ip uçlarından hareketle zenginleştirmeleri halinde ithal ikamesi sağlanacak, yurt içi pazardan sağlanacak güçle ihracat gelişecektir. profi / Eylül 2016 / 63 www.profitraktor.com.tr Uzman görüşü Gözden kaçanlar… Türk makine endüstrisinin gelişimi adına, uzun bir dönemdir çeşitli platformlarda dile getirdiğimiz bazı konularda gelişmeler yaşanıyor ama yaşadığımız bu yoğun gündem içinde, yakın zamanda yapılan bazı düzenlemelerin yeterince anlaşılamadığını, belki de gözlerden kaçtığını fark ediyorum. Mesela uzun zamandır dile getirdiğim bir konu; makine sektörünün kullanımına yönelik bir fon oluşturulması ve bu fondan Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerince çiftçiye sağlanan iskontolu kredi aktarımına benzer şekilde, makine üreticilerine de iskontolu kredi fırsatları yaratılmasıydı. Bu şekilde hem firmalarımızın üretim teknolojileri yenilenmiş olacağını hem de özellikle yerli takım tezgahları sanayinin gelişimine katkı sağlanacağını yazmıştık. Ağustos ayı başında Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, imalat sektöründe faaliyet gösteren KOBİ’ler için, faiz üst limiti 300 bin liraya kadar olan yerli makine alım kredilerinde, faizin tamamının KOSGEB tarafından karşılanacağını müjdeledi. KOBİ’lerin üretim, kalite ve standartlarını artırmalarını, finansman sorunlarının çözümünü kolaylaştırmayı, istihdam yaratmalarını ve uluslararası düzeyde rekabet etmelerini sağlamayı hedefleyen bu desteğin kredi vadesinin ilk 6 ayı ödemesiz, geriye kalan kısmının ise üçer aylık eşit taksitler halinde toplam 36 ayda geri ödenmesi söz konusu olacak. Diğer yandan geçtiğimiz günlerde Ar-Ge faaliyetleri için bir dizi iyileştirmeler yapıldı. Bu kapsamda Ar-Ge harcamalarına vergi indirimi yürürlüğe girdi. Bu değişikliğin hemen ardından Ar-Ge merkezlerinde istihdam edilecek en az tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli sayısı, on beş olarak belirlendi. Bu desteğin yanı sıra, daha çok kişiyi ilgilendiren bir gelişme daha yaşandı son günlerde ve “Taşınır Rehni Kanunu” tasarısı TBMM Başkanlığına sunuldu. Bu konu sanayicileri olduğu kadar çiftçileri profi / Eylül 2016 / 64 www.profitraktor.com.tr dı. Mesela yapılan bir kanun değişikliği ile Pasaport Kanunu’nun ilgili maddesine bir paragraf eklenerek, ihracatçılara yeşil pasaport verilmesine yasal zemin hazırlandı. Bir kısım İhracatçı sanayiciler için müjde niteliğindeki bu düzenlemenin, (ihracat alt limiti Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenecek) daha fazla ihracat yapmayı teşvik edebilecek bir yanı da olduğu göz ardı edilmemeli. SELAMI İLERI selami@tarmakbir.org de ilgilendiriyor. Artık sanayici tezgahını veya stoğunu, çiftçi de tarım makinesini, ürününü hatta sahip olduğu hayvanı bile bankalara rehin gösterebilecek. Buna göre alacaklardan, çok yıllık ürün veren ağaçlara, fikri ve sınai mülkiyete konu haklardan, çiftlikteki hayvanlara makine ve teçhizata, araç, ekipman, iş makinelerine kadar birçok varlık rehine konu olabilecek. Ayrıca elektronik haberleşme cihazları dahil her türlü elektronik cihaz gibi menkul işletme tesisatı, sarf malzemesi, stoklar, tarımsal ürün, ticaret unvanı ve/veya işletme adı, ticari işletme veya esnaf işletmesi, ticari plaka ve ticari hat, ticari proje, vagon, sayılanlardan üçüncü kişiler zilyetliğindeki taşınır varlık, hak ve paylı mülkiyet hakları da rehine konu olabilecek. Tabi bu konuda finans kuruluşlarının olaya bakışı da çok önem kazanıyor. Rehine konu olabilecek bu varlıklar ne gibi kıstaslar ölçüsünde kıymetlendirilecek, değer biçilecek? Buna kim karar verecek? Ekspertiz ücretleri ne seviyede olacak? Bürokratik işlemler kolay olacak mı? Rehine konu varlığın ayırt edici özellikleri (Seri numarası vs) için bir kıstas olacak mı? Sicil sistemi nasıl tesis edilecek? Tüm bu sorular ve daha fazlası önümüzdeki dönemde konuşacağımız, tartışacağımız konular olacak. Mevzuatsal anlamda, sanayicinin önünü açacak gelişmeler bunlarla da sınırlı kalma- Son dönemde olmasa bile, uzun bir zamandır gözden kaçan, belki de önemini yeterince gösteremediğimiz bir husus ise, yine çiftçileri ve ülke tarımını ilgilendiriyor. Ziraat Bankası geçtiğimiz aylarda yaptığı bir düzenleme ile ekipman alımını kolaylaştırdı. Bu düzenlemeye dair detayları (Küçük Ekipman Kredisi) daha önce köşemizde paylaşmıştık. Bu konuda yapılması gereken önemli bir husus daha var. Tarımsal üretime dair düşük faizli yatırım kredisi için cari faizlerden yapılan indirim oranı yüzde 100 olmalıdır. Yani, tarımsal mekanizasyon parkı son derece yaşlı olan bir kısım üreticilerimiz, ihtiyacı olan tarım makinelerine uzun vadede, faizsiz kredilerle erişebilmelidir. Bu konuda da ilgili Bakanlıklardan müjdeli bir haberi sonbahar sezonunda bekliyoruz. Tabi tarımsal mekanizasyon seviyemizin gelişmesi için tek başına bu da yeterli değil. İvedi olarak kısa, orta ve uzun vadeli bir “tarımsal mekanizasyon strateji planı” oluşturulması gerekiyor. Hangi makineler ve teknolojiler, stratejik öneme sahip? Akıllı tarım makineleri konusunda neler yapılmalı, tarımsal mekanizasyon edinim desteği olacaksa nasıl olmalı? Tüm bu sorular ve daha fazlası ortak akılla tartışılmalı ve hem çiftçimize hem de sanayicilerimize yol haritası çizilmeli. Bu konuda gecikme lüksümüzün olmadığını düşünüyorum. Tüm bu gözden kaçanların fark edilmesi ve yeni ekim sezonunun sektöre ve ülkemize bereket getirmesi dileğiyle, bir sonraki sayıda buluşuncaya kadar hoşça kalın. ABONELİK FORMU İLETİŞİM BİLGİLERİ FIRMA ADI: VERGI DAIRESI / NO: AD - SOYAD: ADRES: POSTA KODU: TEL: FAKS: E-POSTA HAVALE İÇİN HESAP NUMARALARI AKBANK GÖZTEPE ŞUBESI ŞUBE KODU:315 HESAP NO: 113592 IBAN: TR540004600315888000113592 YAPI KREDİ BANKASI CEMIL TOPUZLU CADDESI ŞUBESI ŞUBE KODU: 268 HESAP NO: 83450930 IBAN: TR870006701000000083450930 İŞ BANKASI CEMIL TOPUZLU CADDESI ŞUBESI ŞUBE KODU: 1162 HESAP NO: 271208 IBAN: TR550006400000111620271208 75 TL DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN: 0216 302 53 82 10 Sayı ABONELİK BEDELİ: PROFİ TRAKTÖR TÜRKİYE dergisinin her sayısını almak/almaya devam etmek için formdaki bölümlerin tamamını doldurmanız, formu ve banka dekontunu +90 216 302 08 10 numaralı faksa göndermeniz yeterlidir. profi / Eylül 2016 / 65 www.profitraktor.com.tr Haber Bulmaca ORİJİNAL Aradaki 8 farkı bul Bir JF-Stoll VM 14 karıştırma makinesinin fotoğrafında sekiz değişiklik yaptık. Değişikliklerin nerede olduğunu bulup sayfanın altındaki cevap anahtarında işaretleyin. Sonra cevaplarınızı (A1, B2, C3 gibi) bize mektupla veya e-posta ile 5 Ekim tarihine kadar gönderin. Doğru cevaplar arasından kura ile belirleyeceğimiz şanslı kişi 5 sayılık profi Traktör Türkiye aboneliği kazanacak! YENİ ŞANSINIZ BOL OLSUN! 5 sayılık profi Traktör Türkiye aboneliği KAZANMA FIRSATI! Geçen sayıda kabin fotoğrafında yapılan değişiklikleri bulan okuyucularımız arasında gerçekleştirilen kura ile 5 sayılık abonelik kazanan kişi: Ekrem ABİÇ / KAYSERİ Geçen sayının cevapları: Cevap Anahtarı B/10,C/3,C/7,E/1, E/6, E/7, E/8, H/7 İletişim Apa Yayıncılık Ltd. Fener Kalamış Cad. No:12 Atlas Apt. Kat:6 Daire: 11/12 34726 Kızıltoprak / İstanbul Tel: +90.216 302 53 82 (pbx) Fax: +90.216 302 08 10 e-mail: info@apayayincilik.com.tr info@profitraktor.com www.apayayincilik.com.tr www.profitraktor.com.tr profi / Eylül 2016 / 66 www.profitraktor.com.tr