niçin orthorektifiye?
Transkript
niçin orthorektifiye?
KISIM – 3 GÖRÜNTÜ HARİTALARINI OLUŞTURMA KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 1 HARİTALARI OLUŞTURMA • Harita üretimi için doğru veriye gereksinim bulunmaktadır Taranmış haritalar Hava fotoğrafları Çok bantlı görüntüler Vektör katmanları Tüm haritalama işlemlerinde; özellikler doğru olarak, dünya sathı üzerinde gerçek konumlarına getirilmelidir Planimetrik ve geometrik olarak düzeltilmiş veri üretmek için ORTHORECTIFICATION yöntemi kullanılır KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 2 NİÇİN ORTHOREKTİFİYE? Görüntüden koordinatlar toplanır Büyük projelere görüntü entegrasyonu Mozaik KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 3 NİÇİN ORTHOREKTİFİYE? • Uydu görüntüleri ve hava fotoğraflarında geometrik hatalar bulunmaktadır • Hataların neden olduğu hususlar: – Ölçek değişikliği – Sensor’ün Yüksekliği / Yönü – Sensor’ün sorunları • Ortorektifikasyon bu hataları ortadan kaldırır KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 4 Scale Variation Sensor Attitude ÖLÇEK DEĞİŞİKLİĞİ • Görüntü üzerindeki ölçek farklıdır Evlerin genişliği 8 metredir. Görüntü üzerindeki ölçekler farklı olduğundan bu genişliklerde farklıdır KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 5 Internal Errors Scale Variation Sensor Attitude SENSÖRÜN YÜKSEKLİĞİ / YÖNÜ 1 2 Eğik Dikey 3 Aşırı Eğik KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 6 Internal Errors Scale Variation Sensor Attitude Internal Errors SENSÖRÜN SORUNLARI GÖRÜNTÜ VEYA ODAK SATHI Merceğin bozukluğu ve hataları, ışınların sapmasına neden olur KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 7 PLANİMETRİK DÜZELTME Orijinal Orthorektifiye Ortorektifikasyon planimetrik olarak düzeltilmiş görüntü üretir 3 Boyutlu KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 8 ORTHOREKTİFİKASYON BİLGİLERİ • KAMERA BİLGİLERİ – ODAK UZUNLUĞU – FIDUCIAL MARKS – PRINCIPAL POINT (Esas nokta) • YER KONTROL NOKTALARI • YÜKSEKLİK VERİSİ (DEM) KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 9 Camera Info Focal Length Fiducials Ground Control P.P Elevation Data ODAK UZUNLUĞU Görüntü / Odak sathı Odak Uzunluğu Optik eksen KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 10 Camera Info Focal Length Fiducials Ground Control P.P Elevation Data FIDUCIAL MARKS • Kameranın Modeli ile ilişkilidir Kamera gövdesindeki bu işaretler (Marks) film üzerine aktarılır Bu işaretler kullanıcı tarafından ölçülür Image X (Pixels) Image Y (Pixels) 1 124.554 -2200.641 2 2191.293 -101.293 3 103.467 -122.598 4 2203.250 -2180.098 KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI #1 11 Camera Info Focal Length Fiducials P.P Ground Control Elevation Data PRINCIPAL POINT (Esas Nokta) Bu nokta bazen dıştadır Fiducial Marks Ölçüleri Köşelerdeki Fiducial Markların kesişmesi takriben Esas Noktayı verir KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 12 Camera Info Focal Length Fiducials P.P Ground Control Elevation Data YER KONTROL NOKTALARINI SAĞLAMA • Görüntünün geometrik olarak düzeltilmesi (orthorectified) için yer kontrol noktalarına (GCP) gereksinim duyulur 116 28 55.20 W, 33 00 22.43 N 116 47 27.20 W, 33 50 50.09 N Tekrar örnekleme metodu 116 28 07.20 W, 33 55 43.98 N 116 45 14.54 W, 33 43 05.65 N • Yer Kontrol Noktaları; X, Y and Z koordinatlara sahip olur KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 13 Camera Info Focal Length Fiducials P.P Ground Control Elevation Data SAYISAL YÜKSEKLİK MODELİ VE ORTHORECTIFICATION 2 3 1. Sayısal yükseklik Modelindeki bir pixel 2. Harici oryantasyon parametreleri 3. Görüntüdeki parlaklık değeri çevredeki pixellerin tekrar örneklenmesine bağlı olarak belirlenir 1 Orthografik görüntüler, orijinal görüntü pixellerinin, yeni orthorektifikasyon durumuna örneklenmesi ile oluşturulur 4 4. Yükseklik, harici oryantasyon bilgisi ve parlaklık değeri kullanılarak, ortho görüntüdeki eşdeğer yeri hesaplanır Orthografik Projeksiyon KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 14 TEKRAR ÖRNEKLEME METODLARI • IMAGINE orthorectifikasyon; 3 adet tekrar örnekleme (Resampling) metodlarından birini kullanarak, orijinal görüntü pixellerini interpolate ederek yeni orthorektifiye konumuna getirir – Nearest Neighbor – Bilinear Interpolation – Cubic Convolution KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 15 IMAGINE Mosaic Tool • DATA PREP IKONU İÇİNDEKİ MOSAIC TOOL 3 ANA ADIMDA KULLANILIR 1. Input Mode 2. Intersection Mode 3. Output Mode KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 16 Image Input Intersectionss Output INPUT MODE • Mosaic Tool, farklı projeksiyon ve pixel ebadındaki görüntüler için kullanılabilir projeksiyonlar pixel ebadı UTM + Lat/Lon 30 m + 1m • Mosaic Tool, katman / band adedi farklı olan görüntüler için kullanılamaz katman / band adedi KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 1band 17 + 3 bands Image Input Intersectionss AREA TO USE • Görüntü sahası girilir • İlgi sahası (AOI) (Template veya kişisel) • Sınır seçimi ile aktif saha hesaplanır Köşe KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 18 Kenar Output Image Input Intersectionss Output MATCHING • Farklı parlaklık ve kontrastlıktaki görüntülerin yekpare (çizgisiz) çıktı görüntülerini elde etmek için histogram kullanımı ile dengelenmesi gerekmektedir Frequency Pixel Values Mozaik KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 19 Image Input Intersectionss Output INTERSECTIONS/OVERLAP • Mosaic Tool, Görüntü sahasının nasıl bindirileceği (Overlap) bilgisine ihtiyaç duyar Çıktı görüntüsündeki katmanların düzenlenmesi: Üste gelecek katman? İkisinin ortalaması? Yarı yarıya? Overlap Function’u için fx ikonu kullanılır KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 20 Image Input Intersections Output OVERLAP FUNCTIONS • Bindirilecek sahanın girişini sağlayan 5 fonksiyon Fonksiyonlar • Overlay Overlap A x • Average z B 21 A (A + B) 2 • Minimum Min(A & B) • Maximum Max(A & B) • Feather KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI Çıktı değeri x = 50%A + 50%B z = 10%A + 90%B Image Input Intersections OVERLAP ve CUTLINES • Mosaic Tool, temel kesimi (cutlines) sağlar Default kesim Function • Cut A • Cut/Feather (Entire Overlap) • Cut/Feather B KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI by Distance 22 Output Image Input Intersectionss Output OUTPUT SEÇENEKLERİ • Mosaic Tool, görüntülerin tümünün veya bir kısmının çıktısının düzenlenmesini sağlar Birleşmiş (Union) İlgi sahası (AOI) Manual veya diğer özellik katmanınca tanımlanır Map Series (USGS): Seçilen sahalar için; kullanılan, önceden tanımlanan harita paftaları ve veri tabanları kullanılır KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 23 ANNOTATION Annotation katmanı, Viewer veya Map Composer vasıtasıyla üretilir Map Composer Viewer KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 24 ANNOTATION TOOLS Element tools Map Composer tools Order tools Alignment tools Rotation tools KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 25 ANNOTATION ELEMANLARI Annotation elemanları temel öznitelikleri içerir KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 26 ANNOTATION STİLİ (Styles) • Line Stili, çok kenarlı çizgileri modifiye eder • Fill Stili, poligonları modifiye eder • Text Stili, metinleri modifiye eder • Symbol Stili noktaları modifiye eder KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 27 MAP COMPOSITIONS • İş akışının en son adımıdır • Map Composer, bu kompozisyonun üretimi, günlenmesi ve baskısı için kullanılır • 3 Adım: • Haritayı geliştirmek ve düzenlemek • Görüntüyü haritalamak için hazırlamak • Kompozisyon ve harita üretmek KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 28 Map Design Map Design • A good map should have: Scale bar Legend North arrow Name, time, date KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 29 Setup Compose Map Map Design Setup Compose Map HARİTA DİZAYNI • Haritayı dizayn etmeye ilişkin – Harita ne için kullanılacaktır? – Görüntülemede harita bilgisinin anahtarı kısmı nedir? – Haritayı kim kullanacaktır? Arazi çalışması KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI Yerleşim planlaması 30 Akademik araştırma Map Design Setup Compose Map HARİTA DÜZENLEME • Viewer’lara tüm görüntüler, vektörler, annotation yerleştirilir ve perspektif görünüşler • Composer’a veri kopyalamada kolaylık sağlar KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 31 Map Design Setup HARİTALARIN KOMPOZİSYONU • Composition, görüntülerin çercevelerde (Frames) nereye yerleştirileceğini ve elemanlar olarak adlandırılan diğer nesnelerin düzenlenmesini sağlar • ANNOTATION Tool Palette bu nesnelerin üretimine olanak verir KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 32 Compose Map Map Design HARİTA ÇERCEVELERİ Görüntü alanı Harita alanı ölçeği Taşıma ve yeni ölçü Double Viewer’daki görüntü KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 33 Setup Compose Map Map Design HARİTA ELEMANLARI Polygons Lines/Arcs Symbols Text Grids Scale Bar Legend KISIM 3: GÖRÜNTÜ HARİTALARI 34 Setup Compose Map