Tamer AFACAN Albiyobir Genel Başkanı Bitkisel AtıkYağlarla İlgili

Transkript

ATIK BİTKİSEL YAĞLARLA İLGİLİ MEVZUAT ve UYGULAMALAR
23 Ekim 2007
Türkiye Belediyeler Birliği
Konferans Salonu
KIZARTMALIK YAĞLAR VE İNSAN SAĞLIĞI
KIZARTMALIK YAĞLAR
Gıda maddelerinin kızartılması,
çok uzun zamandan beri yoğun
olarak kullanılan özel bir renk,
tat, doku ve kabuk oluşturarak
gıdanın hızlı pişmesini sağlayan
bir yöntemdir.
Kızartma yönteminin gıdaların
pişirilmesi için ucuz, hızlı ve
verimli bir yöntem olması ve
gıda yüzeyinde sterilizasyon
sağlaması gibi üstünlüklerinin
yanı sıra, besleyici değeri
açısından da kızartılmış
gıdaların diğer yöntemlerle
pişirilmiş gıdalara göre bazı
üstünlükleri vardır.
KIZARTMALIK YAĞLAR
Kızartma esnasında gıda maddesi
sıcak yağ içine daldırılır. Bu sırada
gıda maddesi ile kızartma yağı
arasında aynı anda gerçekleşen ısı
ve kütle iletimleri neticesinde hem
gıda hem de yağda önemli fiziksel ve
kimyasal değişimler meydana gelir.
Kızartılmış gıdalar ile birlikte
tüketilen ve besin değeri açısından
faydalı olan kızartma yağlarının
insan sağlığı üzerine olumsuz bir
etkisi olmaması için kızartma
yağlarının kullanım süresinin, toplam
polar madde ve toplam polimer
madde içeriklerinin çok dikkatli bir
şekilde izlenmesi gerekmektedir.
BİTKİSEL YAĞLARIN GIDADA KULLANIM KRİTERLERİ
Ülke
Toplam Polar
Madde (%)
Fransa
<25
Avusturya
<27
Belçika
<25
Almanya
<24
İspanya
<25
Macaristan
<25
İtalya
<25
Hollanda
<27
Portekiz
<25
Toplam Polimerik
Madde (%)
Oksitlenme
İçeriği (%)
<1
<10
Dumanlama
Noktası
Yüksek
Sıcaklık
(oC)
<2.5
<170
<180
<5
<170
<180
Asit Sayısı
<0.7
<180
<16
<4.5
KIZARTMA AMACIYLA KULLANILAN YAĞLARIN KONTROL KRİTERİ
TOPLAM
POLAR MADDE
DUMANLANMA
NOKTASI
≤ % 25
>170 ºC
28 AĞUSTOS 2007 TARİHLİ RESMİ GAZETE
2007/41 SAYILI TEBLİĞ
ATIK KIZARTMALIK YAĞLAR VE ÇEVRE
Bitkisel yağlar yüksek sıcaklıkta
kolaylıkla okside olmakta kullanım
ömürlerini tamamladıktan sonra
ekotoksik özellikler göstermektedir.
1 lt atık yağ 1 milyon litre içme
suyunu kirletebilmektedir.
Kullanılmış bitkisel atık yağlar evsel
atık su kirliliğinin %25’ini
oluşturmaktadır.
Denize, akarsuya ve göle
ulaşan bitkisel atık yağlar,ve
diğer canlı türlerine zarar
vermektedir.
Atık bitkisel yağlar su yüzeyini
kaplayarak havadan suya
oksijen transferini
önlemektedir.
Atık yağlar zamanla suda
bozunarak sudaki oksijeni
tüketmektedir.
Atık yağlar atıksu toplama
sistemlerinin (kanalizasyon,
kolektörler vs.) daralmasına ve
tıkanmasına neden olmaktadır.
Atık bitkisel yağlar Arıtma
Sistemlerinde arıtma güçlüklerine
ve çok önemli maliyet artışlarına
sebebiyet vermektedir.
Daralma, tıkanma nedeniyle tamir
ve değiştirmenin verdiği
milyonlarca dolar zararın yanında
sızmalarla yer altı sularına
karışmasına sebebiyet
vermektedir.
MEVZUAT
MEVZUAT
Atık bitkisel yağlar ekotoksik
özelliklerinden dolayı çevreyle
uyumlu olarak yönetilmesi gereken
atıklar arasında yer almaktadır.
Bu nedenle Çevre ve Orman
Bakanlığımızca Bitkisel Atık Yağların
Kontrolü Yönetmeliği 19.04.2005
tarih ve 25791 sayılı Resmi
Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe
girmiştir.
BİTKİSEL ATIK YAĞLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ
Amaç
Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, bitkisel atık yağların
üretiminden bertarafına kadar, çevreye zarar verecek
şekilde doğrudan veya dolaylı bir biçimde alıcı ortama
verilmesinin önlenmesini, bu atık yağların yönetiminde
gerekli teknik ve idari standartların oluşturulmasını, geçici
depolama, geri kazanım ve bertaraf tesislerinin çevreyle
uyumlu yönetimi için buna yönelik prensip, politika ve
programların belirlenmesi amacıyla hukuki ve teknik
esasların düzenlenmesini sağlamaktır.
Kapsam
Madde 2 - Bu Yönetmelik; bitkisel atık yağların geçici
depolanması, toplanması, taşınması, geri kazanılması,
bertarafı, ticareti, ithalat ve ihracatı ile transit geçişine
ilişkin yasak, sınırlama ve yükümlülükleri, alınacak
önlemleri, yapılacak denetimleri, tabi olunacak hukuki
ve cezai sorumlulukları düzenler.
MEVZUAT KAPSAMA ALANI
1.
2.
3.
4.
5.
Soap-Stoklar
Tank Dibi Tortular
Yağlı Topraklar
Yağ Tutuculardan Çıkan Yağlar
Kullanılmış Kızartmalık Yağlar
MEVZUAT KAPSAMA ALANI VE KULLANIM YERİ
“Madde 2 - Bu Yönetmelik; bitkisel atık yağların geçici depolanması,
toplanması, taşınması, geri kazanılması, bertarafı, ticareti, ithalat
ve ihracatı ile transit geçişine ilişkin yasak, sınırlama ve
yükümlülükleri, alınacak önlemleri, yapılacak denetimleri, tabi
olunacak hukuki ve cezai sorumlulukları düzenler. Kullanılmış
kızartmalık yağların doğrudan veya dolaylı olarak yemeklik
yağlara, ham yağlara, mineral yağlara karıştırılması ve doğrudan
yakıt olarak kullanılması yasaktır.”
Kullanılmış kızartmalık yağların canlılar üzerindeki zararlı ve
kanserojen etkileri dolayısıyla yem ve sabun sanayinde
kullanılması ilgili kurumların da işbirliği ile yasaklanmıştır.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nca 2005/24 sayılı tebliğ ile yem
sanayinde kullanılması, Sağlık Bakanlığı’nın 15.02.2006 tarih ve
1697 sayılı yazısı ile de sabun üretiminde kullanılması
yasaklanmıştır.
ATIK KIZARTMALIK YAĞLAR SADECE BİYODİZEL
ÜRETİMİNDE KULLANILABİLİR
Tanımlar
Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen;
Kullanılmış Kızartmalık Yağlar:
Yüksek sıcaklık altında okside olmuş, tekrar kullanımı
sağlık açısından uygun olmayan kızartma yağlarını,
Biyodizel:
Her türlü biyolojik orijinli yağların bir katalizatör eşliğinde
kısa zincirli bir alkol ile (metanol veya etanol) reaksiyonu
sonucunda açığa çıkan ve yakıt olarak kullanılan ürünü,
Ürün:
Atık yağların işlenmesi ve çeşitli katkılarla karıştırılması
sonucu oluşan ve standardı olan nihai maddeyi.
BİYODİZEL
Atık Yağlardan Muhtelif Ürünlerin Üretimi ve
Atık Yağların Bertaraf Edilmesi
Atık Yağlardan Biyodizel Üretimi
Madde 18 - Atık yağlardan biyodizel üretimi yapacak tesisler için
aşağıdaki esaslar uygulanır:
a) Atık yağlardan biyodizel üretimi yapacak tesisler, bu
Yönetmelik kapsamında geri kazanım tesisi olarak
değerlendirilir.
b) Bu tesisler, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun
teknik düzenlemelerine uygun üretim yapar ve piyasaya
arz edilen ürünlere ilişkin olarak dağıtım firmalarından
alınacak teslimatla ilgili belgeleri altı aylık dönemlerde
Bakanlığa sunar.
c) Biyodizel üretimi sonucu oluşan yan ürünlerin
kullanımı ve satışı için ilgili kurumlardan izin alınması
şarttır. Bu tesislere kabul edilen atık yağ miktarları ve
geri kazanılamayan atıkların nasıl bertaraf edildikleri
yıllık olarak ilgili valiliklere bildirilir.
Belediyelerce Alınacak Tedbirler
Madde 8 - Büyükşehir belediyeleri ve belediyeler;
a) Yetki sahasında bulunan lokantalar, sanayi mutfakları, oteller,
tatil köyleri, motel ve yemekhaneler, hazır yemek üretimi yapan
firmalar ile diğer yerlerde gerekli denetimleri yaparak kullanılmış
kızartmalık yağların kanalizasyona dökülmesini önlemekle,
(Lisanslı toplayıcılarla anlaşma yaptıklarını ve Atık Su
sistemlerine yağ tutucu takıp takmadıklarını kontrol etmek ve
bunu yönetmeliğe bağlamak...)
b) Sınırları dahilinde kullanılmış kızartmalık yağ üreten
işletmelerin lisanslı geri kazanım tesisleriyle veya valilikten geçici
depolama izni almış toplayıcılarla yıllık sözleşme yapmalarını
sağlamak, buna ilişkin kayıtları ilgili valiliğe bildirmek, sözleşme
yapmayanlara gerekli cezai işlemi uygulamakla,
c) 2008 yılından itibaren kullanılmış kızartmalık yağların hanelerden toplanması için gerekli sistemi kurmak, halkı bu konuda
bilgilendirerek atık yağ toplama faaliyetlerini 2008 yılı itibariyle
başlatmakla, ilgili hususlarda gerekli tedbirleri alır.
YAĞ TUTUCULAR
Bazı Belediyelerimiz Atık Suların
Kanalizasyona Deşarj Yönetmeliği,
bazıları Bina içi atık su tesisatı Sıhhi
Tesisat Eğitimi ve Uygulama Esasları
Yönetmeliği bazı ilçe belediyelerimizde
ise ruhsatta istenecekler arasına yağ
tutucular mecbur tutmuşlardır.
Bu hususta tüm belediyelerimizin
gerekli yasal düzenlemeleri yapması
gerekmektedir.
Ülkemizde yağ tutucu kullananların sayısı
yok denecek kadar azdır.
Kullanan tesislerdeki yağ tutucuların ise
Türk Standartları Enstitüsünün TS EN
1825 sayılı standardına uyumlu yani
yağları gerçekten ayıran bir yağ tutucu
mu yoksa göstermelik bir kazan mı
olduğu mutlaka denetlenmelidir.
ATIK YAĞ ÜRETİCİLERİNİN SORUMLULUKLARI (Lokanta,Otel,Yemek San,Vb)
İnsan sağlığı ve çevreye yönelik zararlı
etkisini en aza düşürmek amacı ile atık
yönetimini sağlamakla yükümlüdürler.
Atık bitkisel yağların nihai bertarafından
sorumludurlar.
Bitkisel Yağ kullanımı sonucu oluşan, atık
bitkisel yağlar, diğer madde ve çöplerden ayrı
toplanmalı ve biriktirilmelidir.
Atık bitkisel yağlar çöpe ya da kanalizasyona
dökülemez. Oluşan bitkisel atık yağların,
birikmesi için yönetmelikle belirlenmiş,
standartlara uygun kaplar kullanılmalıdır.
Atık bitkisel yağların, geri dönüşüm/bertaraf
tesisine gönderilmesinden sorumludurlar.
ATIK YAĞ ÜRETİCİLERİNİN SORUMLULUKLARI (Lokanta,Otel,Yemek San,Vb)
Kullanım sonrası oluşan ve kaynağında
biriktirilen bitkisel atık yağları, ‘Atık Taşıma
Lisansı’ almış kişi ya da kuruluşlara teslim
etmeli ve geri kazanım tesisine naklini
sağlamalıdır.
‘Atık Taşıma Lisansı’ olan kişi ya da
kuruluşlardan taşıma-geri dönüşüm tesisine
nakil amaçlı verdikleri her miktar atık yağ için
‘Ulusal Atık Taşıma Formu’nun D nüshasını
almalıdırlar.
Atıklarını lisanslı araçlar vasıtasıyla göndermiş
olduğu geri dönüşüm/bertaraf tesisi kabulü
sonrasında tesis tarafından onaylanarak
taşıyıcı kişi ya da kuruluşa teslim edilmek
suretiyle, geri getirilen ‘Ulusal Atık Taşıma
Formu’nun C nüshasını almalı: C ve D
nüshasını 3 yıl süre ile saklamalı ve
denetimlerde hazır bulundurmalıdırlar.
MEVCUT DURUM ve NEDEN ULUSAL SORUMLULUK PROJESİ ?
Ülkemizde her yıl yaklaşık 1,5 milyon ton bitkisel yağ tüketilmektedir.
Özellikle kızartma işlemlerinden sonra 150-350 bin ton civarında
kızartmalık atık bitkisel yağ oluştuğu tahmin edilmektedir.
Kullanılmış kızartmalık yağ toplama bilgileri:
2005 yılı
2006 yılı
2 yılda toplam
=
=
=
1.300 ton
1.680 ton
2.980 ton
Çevre ve Orman Bakanlığımızın verilerine göre minimum 150.000,
maksimum 350.000 ton olması gereken tehlikeli atık kabul edilen atık
kızartmalık yağların en iyimser yaklaşımla ancak % 1’i toplanıyorsa;
% 99’u ya tekrar gıdaya, ya yem sanayiine, ya kozmetik sanayiine,
ya kanalizasyona ya toprağa gidiyor demektir.
Bu nedenle ülkemiz için,sağlığımız için,çevremiz için, hep
birlikte Çevresel bir problemi,çevresel bir avantaja çevirmek
üzere ulusal sorumluluk projesinde yer almamız
gerekmektedir.
ALBİYOBİR ULUSAL SORUMLULUK PROJESİNİ BAŞLATTI…
Atık Bitkisel Yağların toplanması konusunda eksiklikleri ve yanlışları
gören Albiyobir ( Alternatif Enerji ve Biyodizel Üreticileri Birliği)
üyelerini toplama ve geri kazanıma yönlendirmiş ve 2007 Temmuz ayında
EPDK’dan Biyodizel İşleme Lisansı almış üyeleri adına 15 Eylül 2007
tarihine kadar Geçici Lisans alarak faaliyetlerine başlamıştır.
Bu süreç içerisinde Elektrik İşleri Etüt İdaresi ve Tübitak’a Teknik
Yeterlilik müracaatları yapılmış ve geçici lisans süreci bitmeden kısa bir
sürede bir firmamızın işlemleri tamamlanarak 14.09.2007 tarihinde Çevre
ve Orman Bakanlığınca geçici lisansımız Kati Lisansa dönüştürülmüştür.
Albiyobir, BAYKY-10-002 sayılı kati lisansla toplama yetkisine sahip
olup,Lisansı
14.09.2010
tarihine kadar geçerlidir.
ALBİYOBİR = 39 İLE DAĞILMIŞ 67 ÜYE
ATIK YÖNETİM PLANIMIZ
Atık yönetim planımız; Bitkisel yağların
zamanında gıda zincirinden çekilmesi,
UAT formuyla ücretsiz toplanan atık
bitkisel yağların lisanslı araçlarla geçici
depolama alanlarına veya en yakın
yerdeki geri kazanım tesislerine
taşınması,
Atık Bitkisel yağların oksidasyona tabi
olmaksızın hemen biyodizele çevrilmesi,
Bütün bunların internet üzerinden Çevre
ve Orman Bakanlığı’nca ve ilgililerince
günlük olarak izlenilmesini kapsar.
FARKIMIZ
• Kâr amacı gütmeyen ve kamu
tarafından akredite olmuş ve
lisanslandırılmış tek mesleki
kuruluş olmamız,
• Eğitim ve bilgilendirmeye
verdiğimiz önem,
• Yerel Yönetimlerle İşbirliği,
• Bölgesel yetkilendirme ve paylaşım,
(Yerinde Geri Kazanım)
• Kamuya açık faaliyet
(Online Takip…).
YERİNDE VEYA EN YAKIN YERDE GERİ KAZANIM
LİSANSLI BİYODİZEL ÜRETİCİLERİNİN BULUNDUĞU İLLER
ONLİNE TAKİP
www. A T I K B I T K I S E L Y A G .com
”Kontrolü Elinizin Altında”
YEREL YÖNETİMLERLE EĞİTİM VE BİLGİLENDİRME ÇALIŞMALARI
OKULLARA YÖNELİK EĞİTİM FAALİYETLERİ
BELEDİYELERE DÜŞEN GÖREVLER
Öncelikli olarak; T.C. Çevre ve Orman
Bakanlığı’ndan yetki devri talebinde
bulunmak,
Yetki sınırları içerisindeki atık
üreticilerini tespit etmek,
Atık üreticilerinin Çevre ve Orman
Bakanlığı tarafından lisanslandırılmış
toplayıcılarla anlaşma yapıp
yapmadıklarını kontrol etmek,
Atık üreticilerinin yağ tutucu kullanıp
kullanmadığını belirlemek,
Bu iki hususta ‘İş Yeri Açma İzni’
vermemek gibi yaptırımlarda bulunmak.
BELEDİYELERE DÜŞEN GÖREVLER
01.01.2008 tarihinden itibaren
hanelerden toplama zorunluluğu
başladığı için lisanslı toplayıcıyla
anlaşma yaparak belirlediği
bölgelerde gönüllülerle pilot
uygulamalara başlamak,
Bölgesindeki atık üreticilerinin
www.atikbitkiselyag.com
adresinde görülmesini
sağlamak.Bölgesinde ciddi bir
veri tabanı oluşturmak,
Atık bitkisel yağlarda yapılan
biyodizeli kullanmak…
ATIK YAĞLARDAN ULUSAL KAZANIM
Atık yağların biyodizelde kullanılıyor
olması yağların ekonomik değeri
itibariyle sağlıksız, yasadışı kullanım
alanlarını engellemesi, küresel ısınmaya
karşı mücadele aracı olabilmesi gibi
çevresel ve ekonomik avantajlara
sahiptir.
Yılda 250 bin ton atık yağın
biyodizele dönüştürülmesi halinde
750 bin ton/yıl karbondioksit
salınımı engellenecek, uluslararası
karbon piyasasından pay alınacak, yeni
istihdam alanları yaratılacak ve 500
milyon Euro değerinde temiz enerji
elde edilecektir.
Atık yağlardan biyodizel üretimi daha az
karbondioksit, daha az asit yağmurları,
daha az su kirliliği, daha az atık, daha
az atık bertarafı ve enerjide daha az
dışa bağımlılık demektir.
ENERJİDE ARZ GÜVENLİĞİ VE KÜRESEL ISINMA
Cumhuriyetimizin 100. Yılı 2023’te %23 yerli
kaynaklardan elde ettiğimiz biyoyakıtları kullanacağız.
Eğer bu hedefimiz içinde kaynakların % 2’sini atık yağlardan
elde edebilirsek çok anlamlı bir dönüşümü
hep birlikte sağlamış olacağız.
BİYOYAKITLAR KARA GÜN DOSTUDUR
Atık Bitkisel Yağlarla ilgili birlikte Türkiye Genelinde toplantıları
birlikte yaptığımız ve bugünkü toplantıya ev sahipliği yapan Türkiye
Belediyeler Birliği başta olmak üzere katılan tüm belediyelere ve
katılımcılarına şükranlarımızı sunarız .
Teşekkürler…
Tamer AFACAN
ALBİYOBİR
Genel Başkanı

Tamer AFACAN Albiyobir Genel Başkanı Bitkisel AtıkYağlarla İlgili

Transkript

Benzer belgeler