KitMTM Montajcı El Kitabı
Transkript
KitMTM Montajcı El Kitabı
ITALIAN GAS TECHNOLOGY ECO-DRIVE SOFTWARE KULLANIM KLAVUZU Kod TA01Z038TU - Rev.: 1.0 tarih: 13/02/2008 M.T.M . s . r. l. V i a L a M o rra , 1 - 120 6 2 - C H E RASC O (Cn) - Italy - www.kitmtm.com - suppor t@kitmtm.c om 2 3 4 şemaları. AÇIKLAMA ECO-DRIVE SOFTWARE Ecodrive Eco-Drive è KITMTM tarafından geliştirilmiş gerek LPG gerekse Doğalgaz dönüşüm kalibrasyonlarında kullanılan yeni software’dir . Yeni bir sistem olan Ecodrive Eco-Drive sistemi için geliştirilmiş, ama ayrıca Ecodrive 24 Model Year 07 e Ecodrive Direct injection (SDI) sistemlerininde de kullanmak mümkündür. Montajcılar için ECO-DRIVE Sistemi Kalibrasyon software gerek beklenti gerekse işlevsel bakımdan değiştirilmiş olup, zaten Ecodrive sistemlerinde maksimum pratikliğe ulaşmış montajcıların, bir önceki software’lerin çalışma felsefesine sadık kalarak, işlerinin daha kolaylaştırılması yönünde yaratılmıştır. Sistemin tarama işlemini daha basite indirebilmek için birtakım ilave fonksiyonlar kullanılmıştır. Kalibrasyon Software programı siz müşterilerimiz için www.kitmtm.it sitesinde herzaman yüklemeye hazır bulundurulacak ve yapılan güncellemeler ve gelişmeler aynı siteden elde edilebilecektir. FAYDALı BILGILER • Montajcı Ecodrive El kitabı 1/3. ECOgenel bilgiyi en basit şekilde alabilmenin DRIVE sisteminin montajı hakkında yoludur. Ayrıca bu kitapçıkta: Sistemin yapısını ve çalışma prensibini; Sistemi oluşturan parçalar hakkında detaylı bilgiyi, Mekanik ve elektronik montaj hakkındaki bilgileri görebilirsiniz. • Montaj tipleri 2/3. Karşılaşılabilecek şemalarını bulabilirsiniz. değişik tiplerdeki montajlara ait elektrik • Özel Bilgiler. Bazı özel araçlara ait KITMTM Firma Mekezinden elde edilen detaylı mekanik ve elektronik bağlantı 5 1. BAŞLAMAK IÇIN NEYE HTIYACıM VARDıR? Kısaca ,Kitmtm sisisteminin Elektronik 1_Şahsi taşınabilir bilgisayara Beyni ile diyaloğa geçebilmek için; 2_ECODRIVE (kod. DE512114) iletişim kablosuna 3_PC ECO-DRIVE software ihtiyaç vardır. NOT: ECODRIVE hardware anahtarına ihtiyaç olmaması büyük bir rahatlık sağlamaktadır. 1.2. SISTEMLERI IÇIN LETIŞIM KABLOSU Taşınabilir PC hariç, diğer tüm malzemeler 90AV99002054 kod.no.lu “SOFTWARE Beyinden gelen sinyalleri elektronik devresi KITMTM SENZA CHIAVE HW (CD ROM)” sayesinde çeviren kablodur. Otomotiv sektö- kitinde mevcuttur, ayrıca bu kit KITMTM ‘nin ründeki ISO 9141 ve ISO 15031 standartla- diğer softwareleri yüklemek için gerekli ola- ra uygun olduğundan bilgisayar sinyallerine bilecek tüm malzemeyi içerir.(HW anahtar de uyumludur yani Rs232 serial iletişim hariç). standartındadır. Bu kablo KITMTM’nin diğer Resim 1-1 de ECODRIVE bağlantı kablosu- sistemlerine uyumlu değildir. Örneğin; nu görmektesiniz. Ecodrive Eco-Drive soft- FLYING INJECTION , JUST ve JUST ware için hardware anahtarı gerekli değildir HEAVY sistemler. ancak CDROM’daki diğer tipteki KITMTM KITMTM’den bu kabloyu DE512114 kod ile Şimdi bu malzemenin özelliklerinden kısaca ısmarlayabilirsiniz.. softwareler’i için gereklidir. bahsedelim. 1.1. ŞAHSI BILGISAYAR ECODRIVE ECO-DRIVE Software KITMTM 90AV99002054 “SOFTWARE SENZA CHIAVE HW (CD ROM)”kit ile sunulan CDROM içindedir. CDROM’da tüm güncellemeler mevcut olup sürekli software’i KITMTM ‘nin http://www.kitmtm.com. sitesinden de gün- Windows 2000 / XP / Vista. Işlemcili bilgisa- cellemeleri takip ediniz. stenilen Hardware özellikleri aşağıda sıra- 1.3. SOFTWARE YÜKLEME yarla çalışır. lanmıştır: • Minimum Hardware özellikleri: Yükleme • Mikroişlemci: Pentium II 350 KitMTM’nin http://www..it adresli internet • Hafıza RAM :128 MB sitesinden yapılabilir. gerek CDROM‘dan gerekse • Hard Disk: 1 GB ‘lık boş alan Ayrıca gerekli olabilecek tüm güncellemeler • 1024x768 (software, yükleyici, map ve tarama güncel- • 1 adet serial port veya USB adaptörlü USB çıkışı ,serial tip “full duplex”. lemeleri) aynı şekilde gerek CDROM’dan Ama şu anda sıfır hareket edelim ve gerekse internetten yapılabilir. CDROM’dan yükleme yapalım; 6 Resim 2 1: Yüklemeye ait ilk Şema 2. SOFTWARE YÜKLEME Yükleme gerek CDROM‘dan gerekse KITMTM’nin http://www.kitmtm.com adresli internet sitesinden yapılabilir. Ayrıca gerekli olabilecek tüm güncellemeler lemeleri) aynı şekilde gerek CDROM’dan (software, yükleyici, map ve tarama güncelAma şu anda sıfır hareket edelim ve gerekse internetten yapılabilir. CDROM’dan yükleme yapalım; 10. Yükleme sonunda Windows bilgisayarın kapanıp yeniden açılmasını talep edebilir , Si(Evet,Yes) olarak cevap verin. 2.1. “ECO-DRIVE” SOFTWARE’INI CDROM’DAN BILGISAYARA YÜKLEME “ECO-DRIVE” software’ini yüklemek için gerekli özelliklerdeki bilgisayarı temin ettikten sonra aşağıdaki adımları takip etmeniz ECO-DRIVE açmazsa; CDROM’daki Ana dosyanın içinden ‘’Setup’’ dosyasını çalıştırın( Start tuşuna basın → Esegui, scrivere “D:\Setup.exe” ve OK CDROM bulunduğu bölgenin bölge başka bir harfle gösterilmişse o harfi 1. CD-ROM’u yerleştiriniz. 2. Yükleme programının otomatik olarak açılmasını bekleyiniz. ( Eğer otomatik olarak açılmazsa aşağıda NOT ‘ta belirtilen gösterilen şemadan istediğiniz işlemleri uygulaynız.) 4. Resim 2-2’de gösterilen şemadaki gibi, lisanı seçiniz. 5. Resim 2-3’de gösterilen şemadaki ECOECODRIVE sistemlerine ait ikona basınız. 6. Resim 2-4’de gösterilen şemadaki gibi, DRIVE sembolüne basınız. sembolüne bastığınızda “Installazione Completa” (yükleme tamamlanmıştır) diye uyarı gelecek. Eğer software daha önce yüklenmiş ise ve sadece güncelleme yapılmak isteniyorsa “UPDATE” tuşuna basınız. 7. Yükleme esnasında sizi yönetecek tüm Uyarılara Next veya Onay tuşu ile cevap veriniz. 8. Yüklenecek programı bilgisayarınızda nereye kayıt etmek istediğiniz sorulduğunda Next tuşu ile CDROM işaretidir: eğer sizin bilgisayarınızda bu Bilgisayarı açınız. ECO-DRIVE software taktıktan sonra programı otomatik olarak basın. “D” gerekir: 3. 2-1’de NOT: cevap verin ve orjinal haliyle devam etsin. 9. Bu noktada yükleme başlamıştır.Yükleme çubuğunun 100% dolmasını bekleyin. yazın. 7 3. PROGRAMıN YAPıSı VE BAŞLANGıCı Resim 3 1: ECO-DRIVE ana sayfası 3.1. GENEL Program aşağıdaki sistemler için kullanılır: 7 Eco-Drive 8 Ecodrive 24 M.Y. 07 9 Ecodrive Direct Injection. Bu kullanma kılavuzu tamamen Eco-Drive uyarı gelecektir. daki bazı ayarları değiştirmek için hazırlanmış olup, diğer sistemler için Için (örneğin Lisan , iletişim parametreleri uygulanamayacak kısımlar belirtilmiştir. DIKKAT!: Eğer bu noktada kayıt etmeden Başlangıç geçer iseniz, yaptığınız değişiklikleri kaybe- vs.. gibi) ‘’PRATIKLIK ‘’ tuşu kullanılır. dersiniz. 3.2. SAYFASıNıN TANıTıMı 3.3.1. “PROGRAMLAMA” TUŞU En alt kısımda ince uzun 3 adet kutu bulun- Yüklemeyi doğru olarak tamamladıktan maktadır. Bu kutulardan en solda olanı Elektronik beyni programlamaya yarayan sonra ECO-DRIVE programını kullanmaya komünikasyon ana tuştur. Daha önce arşivde olan veya başlayabilirsiniz. Bilgisayarınızdaki ECO- tir.(bağlanıyor, Komünikasyon OK vs.) KITMTM tarafından sağlanan DRIVE Ortada bulunan kutu takılan tesisatın tipini (‘’ARŞV’DEN’’ tuşunu seçerek) veya yeni bir programlama (KŞSEL KULLANIM tuşu ikonunu çift tıkladığınızda açılır durumunu belir- programla veya mouse ile sol köşedeki Başla veya (örneğin; EcoDrive, Start ‘a geliniz → Programlar → KITMTM gelir) Gas Equipment→ECO-DRIVE. DE815010 EcoDrive a 4 cil.) ve software Ana sayfada görüldüğü gibidir. lk anda versiyonunu SPDAA008010). gözünüze çarpacak olan ECO-DRIVE iko- Sağ kutu diagnos kontrollerini ve sistemin Bu tuş tarama , map düzeltmeleri , kuman- nuna mouse ile tıkladığınızda bir el işareti uygulayıcı sensör kontrollerini yapar. Eğer da parametreleri için ECODRIVE PLUG& çıkacaktır ve yüklenmiş olan sofware ile ilgi- diagnos tanıtılmış ise kontrol esnasında bul- DRIVE sisteminin ihtiyaç duyacağı tüm li bilgiler veren küçük pencere açılacaktır ; duğu hataları belirtir, eğer tanıtılmamış ise ayarları yapmanızı sağlar. ’’DIAGNOS TANITILMAMIŞ’’ uyarısı verir. DEVREYE SOKMA tuşunu kullanarak arzu 3.3. ANA TUŞLAR lir, kişiselleştirebilirsiniz, benzinden gaza Daha önce izah edildiği gibi ana tuşlar 4 adettir ve şemanın alt kısmında bulunur. gibi. ve soldan sağa doğru aşağıdaki şekilde 3.3.3. “DIAGNOS”TUŞU sıralanırlar: (bakınız resim 3.1). Bazı verileri görmeye , yükleme problemleri EcoDrive manasına elektronik beyin kodunu belirtir. (örneğin (örneğin : Bilgisayara yüklenmiş olan software versiyonu hiç bir harekete gerek kalmadan da semAna sayfa şemasının alt kısmında ‘’Ana bulunmaktadır. Bu tuşlar; PROGRAMLAMA,DEVREYE SOKMA, DIAGNOS V E 3.3.2. “DEVREYE SOKMA” TUŞU edilen herhangi bir parametreyi değiştirebi- bolun altında direkt okunabilir. tuşlar’’ diye adlandırdığımız 4 adet tuş ile) yapabilirsiniz. geçiş parametreleri , map düzeltmeleri vs. Basılmadığı zaman Mavi renkte görünürler PRATKLK tuşlarıdır. • PROGRAMLAMA veya hataları olup olmadığını anlamaya, Şimdi kısaca bu tuşların ne işe yaradığını ve • DEVREYE SOKMA beyne yüklenen mapların, kullanılan softwa- nasıl kullanıldığını göreceğiz. • DIAGNOS re ve yükleyicinin tespitini yapmaya yarar. • PRATIKLIK Ayrıca uygulayıcıların doğru çalışıp çalışmadığının testini yapmak mümkündür. Biraz üst kısımda “ÇIKIŞ” tuşu mevcuttur. Elektronik Beyinin programlanması ile ilgili Bu tuşa bastığınızda eğer hiç bir değişiklik tüm işlemler ‘’PROGRAMLAMA ‘’ tuşu ile yapılmamış ise program hemen kapana- yapılır; ama eğer daha önce programlanmış caktır. Eğer yapmış olduğunuz değişiklikle- bir beyinde işlem yapmak için ‘’DEVREYE ri kaydetmeden basar iseniz yapılan işlem- SOKMA ‘’ tuşu, hataları incelemek, gerekli lerin kayıt edilip edilmemesini soran bir testleri yapmak için ‘’DIAGNOS’’ , program- ( enjektörler, gaz valfleri, röle vs.). 3.3.4. “PRATIKLIK ” TUŞU Genel olarak pratik bir şekilde kullanmaya yönelik aletler burada gruplanmıştır. PC’deki 8 programı güncellemek veya bazı görünüşleri değiştirmek; lisanı değiştirmek, beyin ile elektrik şemelarını görüntülemek, mapları bağlantı komünikasyonlarını değiştirmek, çıkarıp PC’ye kaydetmek, daha önce arşiv- de mevcut olan maplar üzerinde çalışma yapmak , mapları bir PC‘den diğer PC’ye taşıyabilmek için yeni disketler oluşturmak , PC üzerindeki verileri güncellemek gibi değişik işlemler yapmanızı sağlar. 9 4. PROGRAMLAMA Resim 4 1: Kişisel Uygulama Adımları Kişisel Uygulama işlemleri Kişisel uygulama işlemine başlama Tesisat tip seçimi (1. adım) 4.1. PROGRAMLAMA TIPLERI DOSYASı Tesisatın ve enjektörlerin kalibrasyonu (2. adım) ECO-DRIVE software programlama prose- F?D dosyasının Kaydı (3. adım) dürü aşağıdaki iki dosyaya dayanır; 1. Dosya .S19 2. Dosya .FPD, F7D o FDD. Otomatik map işlemi ( 4. adım) 4.1.1. DOSYA S19 şlem sonu komünikasyonu (5.adım) S19 Dosyası ECO-DRIVE Sofware kullanan sistemlerin algoritma ve stratejilerini içerir. Resim 4 2: Kişisel uygulama işleminin seçimi Elektronik beyne atılan yeni bir programda , bilgisayarınızda mevcut olan S19 softwarenin en son versiyonu ile güncellenmesi gerekir. (Dolayısı ile bilgisayarı da devamlı güncellenmiş tutmak gerekir.) Bu da size en son stratejilerle kullanmanızı sağlar. 4.1.2. FPD, F7D, FDD DOSYALARı Adı geçen dosya aracın map özelliklerini içerir. Örneğin ; tesisat tipini, motor tipini (emişli veya turbo), map parametrelerini, tesisat parametrelerini, kalibrasyon parametrelerini, tm sensör sinyallerini, kumanda parame- 4.2. BEYNIN PROGRAMLANMASı trelerini, transitor stratejileri için gerekli Kişisel Uygulama, yeni bir araca montaj yapıldığı zaman, arşivde mapı bulunmayan clara hitap eder. şemadan Programlama tuşunu seçmeniz durumlarda uygulanır. Otomatik map için • F7D dosyası Ecodrive 24 MY07 yüklen- tur: değişik adımlardan meydana gelir. parametreleri vs. Içerir. Beyne program atmak istiyorsanız ana • FPD dosyası Eco-Drive ilr yüklenmiş ara- gerekir. ki ayrı tipte programlama mevcut- konfigurasyon için gerekli olan parametre miş araçlara hitap eder. • Kişisel Kullanım • FDD dosyası Ecodrive Direct Injection • Arşivden yüklenmiş araçlara hitapeder. Kullanım Klavuzunun ilerleyen sayfalarında özellikleri uygulanır. Kişisel uygulama Bu işleme başlamak için şemanın altındaki Programalama tuşuna basıp açınız ve solda beliren kişisel uygulama tuşu ile devam edi- 4.2.1. KIŞISEL KULLANıM PROGRAMı F?D genel map dosyasının izahını bula- niz ( bakınız resim 4-2). Montajcı işlemle ilgili adım adım yazılı ola- caksınız, ‘’? ‘’; ‘’P’’ ,’’7’’ veya ‘’D’’ olabilir. Bu tip programlama sadece Eco-Drive e rak yönlendirilir. Software, elektronik beyin ile bir kere komü- Ecodrive 24 MY07 sistemleri için geçerli- ILERI VE GERI tuşları kullanılarak bir önce- nikasyon sağladığında kendisi otomatik ola- dir. Su sistemi Ecodrive Direct Injection ki adımlara geri dönülebilir veya bazı rak kullanılan sisteme göre gerekli olan sistemleri için daha hassas mapa ihtiyaç adımlar geçilebilir, veya aynı işlem PgUp e dosyayı seçecektir, sizin bir müdahale yap- olduğundan arşivden yapmak gereklidir. PgDwn tuşları manıza gerek yoktur. Daha ileri sayfalarda Yapılan izahlar Eco-Drive içindir. Dikkat: Bu daha aydılatıcı bilgilere rastlayacaksınız. Ecodrive 24 MY07 işlemi için sadece başlangıçta map sensörlü tarama kiti takıp işlem sonunda çıkarılması gerektiğini belirten mesajı verir. kullanılarak kalibrasyon yapılabilir. işlemini kul- landığınızda beyinde daha önceden mevcut olan tüm veriler kaybolacaktır. 10 4.2.1.1. Tesisat Tipi Resim 4 3: Kişisel uygulama –tesisat tipi Resim 4-3 ‘te görüldüğü gibi işlemin ilk adımıdır.Kutucukta tesisat tipine göre LPG veya Metan seçtikten sonra , BAŞLA tuşuna basmak yeterlidir. Böylece aracın kalibrasyonunun yapılabilmesi için beyne software ve standart map otomatik olarak gönderilir. Bu işlem tamamlanınca montajcı hiçbir müdahaleye gerek kalmadan bir sonraki adıma geçer. Soldaki “DĞER” tuşunda bazı rakamlar ve harfler bulunur. Bunlar beyne yüklenecek software’nin tipi ile ilgili bilgiler verir. • Ilk 5 karakter software ismini belirtir. (“SPDAA”Resim 4-3) Resim 4 4: Yönlendirilmiş şlemler– “DĞER” tuşu ile tesisat tipi seçme. • Ortaki 3 rakam software versiyonunu belirtir. (“007”Resim 4-3). Son üç rakam software tipini belirtir yani programlanacak beyin tipine bağlıdır.( Resim 4-3 ‘teki “010” Eco-Drive 4 enjektörlü DE815010 kodlu elektronik beyin tipini ifade eder. ). 1. Bu şemaya girer girmez, bir işleme NOT: başlamadan, bilgisayardaki program beyinde mevcut olan yükleyicinin ver- siyonunu tespit ve kontrol eder. Eğer beyin güncellenmiş yükleyiciye sahip değilse gerekli yönlendirilecek güncelleme işlemleri uygulanır. ( Nasıl yapılması gerektiğine dair paragraf 4.2.2‘ye bakınız). 2. KITMTM tarafından bazı özel durumlarda bildirilmesi halinde; normal olarak kullanılan software’den daha değişik bir software kullanma ihtiyacı olursa DĞER tuşuna basarak yapabilirsiniz. (Bakınız Resim 4-4). Bu tuşa bastığınızda aşağıdaki seçenekler belirir: Standard: KITMTM tarafından normal olarak dağıtılan software tipidir. KITMTM‘nin özel olarak teknik elemanları tarafından yetki verilmedikçe; sadece standard tipi software kullanılacaktır. Özel: Araştırma ve Geliştirme konularında kullanılan özel software tipidir. Bu tip sadece KITMTM’nin teknik elemanlarının vereceği talimatlarla kullanılır. Bu opsiyonu seçtikten sonra OK tuşuna basarak devam edilir. Resim 4 5:Yönlendirilmiş Prosedür – Tesisat kalibrasyonu 11 4.2.1.2. Tesisat Kalibrasyonu Resim 4 6: Yönlendirilmiş Prosedür – Tesisat bölümündeki DĞER tuşu seçilerek yapılan tesisat kalibrasyonu şlemin ikinci adımıdır.Araca ve tesisata ait tüm bilgileri kesinleştirmeye yarar. (bakınız Resim4-5). Tesisatın Emişli veya turbo olarak tipi belirtilir. Birçok parametre önceden ayarlanmış olup değiştirmeye gerek yoktur. Bazıları araçtan ayarlanır. Bu şemada aşağıdaki yükleme araça değiştiğinden montajcı tarafından özelliklerinde seçim yapılabilir; Tesisat: Tesisat tipi LPG veya Metan olarak belirtilir. • Motor: Adı geçen motorun tipi Turbo • Sensor P1-T gaz: kullanılan basınç ve ısı • Sonde lambda 1 ve 2: Sonda lambda kablolarının bağlanıp bağlanmadığını veya emişli olarak belirtilir. sensörü tipi bildirilir. Program oto- belirtir. NOT: Resim 4-6 ‘da görüldüğü şekilde; DĞER Tuşuna basarak, şemanın üst kısmındaki,motor devir sinyali ve kollektör • Debimetre: Orijinal benzinli tesisatta basınç Map çalışma limitlerini ayarlayabilir- matik olarak sensör tipini seçer ama eğer debimetre mevcut ise (MAF’da siniz. montajcı gerekli ise sensör tipi ayarlarını denebilir) sisteme daha iyi bir tarama yapabilmek için ‘’MEVCUT’’ şıkkını eğer Bu işlem yapılması gereken bir Norm değil- değiştirebilir. dir, KITMTM teknik elemanlarının belirtmesi debimetre yoksa ‘’MEVCUT DEĞL’’ veya dahilinde uygulanır. belirtilir, bu bilgi aynı zaman bağlanan şüpheniz 4.2.1.3. FPD, F7D veya FDD Dosyalarının Kaydı gaz enjektör adedini ve aracın benzin kullanılmamasını sağlayınız.. • Enjeksiyon: Enjeksiyon tipi sıralı veya debimetre olup olmaması konusunda yarı sıralı olarak seçilir. • Silindir adedi: motorun silindir adedi enjektör adedini belirtir. Eğer bu adet elektronik beyinin max. kumanda ede- şıkkını seçiniz. Mümkünse son şıkkın varsa ‘’ÖNGÖRÜLMEMŞ’’ • OBD Komünikasyon Tipi: Sistemin aracın diagnos soketi ile bağlantısı ise olduğunu ve K (1 kablo bağlanır) hattını bağlantılara dikkat edilir.Örneğin eğer veya CAN BUS (2 kablo) kullanıldığını elektronik beyin 6 enjektörlü beyin ise ve belirtir. ceği enjektör adedinden az 5 enjektörlü araca takılmış ise ; 6. numa- KITMTM’den temin edilebilecek olan ralı ejektörün kablosu bağlanmaz, diğer- DE805500 Kod no.lu OBD test cihazını leri bağlanır. araç soketine takarak kominikasyon tipini • Silindir Hacmi: Santimetreküp olarak motorun silindir hacmi belirtilir. (örneğin ve yapılacak bağlantıları tespit etmeniz Bu bölüm şu ana kadar yapılan ayarların Yönlendirilmiş prosedürün üçüncü adımıdır. hangi bölümdeki dosyaya kaydedileceğinin OBD test cihazının üstündeki bağlantı tipi Interf. EcoDrive’de ayarlanacak bağlantı Bağlanacak kablolar 1. tipten 3.tipe K-LINE Beyaz OBD soketindeki 7 no.lu pin’e 4.tipten 5.tipe Mevcut değil - CAN BUS mümkündür. • Enjektör tipi: Listede sunulan; takılmış ‘den 9’a kadar numaralarla belirtilen Sarı OBD soketindeki 6 no.lu pin’e ve sarı/siyah 14 nolu pin’e olan gaz enjektör tipi seçilir. Gaz enjektör tipleri sunar. Bağlantılar ve seçim seçimini sağlar. Aşağıdaki kutucuklarda tipi seçimi aracın gücüne göre yapılır: aşağıdaki tablodaki bilgiler izlenerek istenilenlerin Marka, Model, Beyin, Dosya 1400 1,4 litre için). ‘’Ecodrive …… Montaj tipleri kullanım Test cihazı bağlantıyı kuarar kurmaz 1 yapılır. 6.tipten 9. tipe mümkün olduğu kadar detaylı biçimde Devir Sinyali.Araçta mevcut olan devir tamamlanması gerekir. (Bakınız Resim 4- • MAP Sensörü: Kullanılan Map sensörü sinyalinin sistemle bağlanıldığını belirtir 7). tipini belirtir. Aracın orjin Map’ının kul- veya devir sinyalinin benzin enjektörlerin- Not: Dosya adı seçiminde istenilen isim kul- lanıldığını belirten değişiklik yapılabilir. den veya bobinden okunduğunu belirtir. lanılır. Size tesisatın takıldığı araca ulaştıra- Bu durumda işlem sizden sensor tara- Normal olarak bu sinyali bağlamak gerekli cak bir ad kullanmanızı tavsiye ederiz.( ması yapmanızı ve rölantideki ve motor değildir bu durumda software otomatik ola- Örneğin kapalı iken okunan değerin elde edilme- rak ‘’Bağlanmamış’’ opsiyonunu seçer. kullanılabilir.) sini ister. Bütün ayarların girildiğini ve tamam- landığını tespit edin ve leri tuşuna basarak Aracın motoru kapalı kontak anahtarı takılı klavuzu 2-3’e bakınız”. rir. Şimdilik tek tiptir değişiklik yapılamaz. • Su Sensörü: Kullanılacak sensörü göste- işleme devam edin. aracın plakası dosya adı olarak vaziyette ve gerekli bilgiler tamamlandıktan sonra “kaydet” tuşuna basmak kaydıyle Dönüşüm anahtarı: Kullanılacak anahtarı beyine atılmak üzere kalibrasyon bilgileri bil- gösterir. Önceden ayarlanmış değer gisayara kaydedilir. doğru olandır, özel durumlar hariç. Çıkış tuşuna kaydetmeden basılırsa o ana 12 Resim 4 7: F?D Dosya Kaydı kadar yapılmış tüm kalibrasyonlar kaybedilir. 4.2.1.4. Otomatik map işlemi ECO-DRIVE software ile çalışan sistemler elektronik beyinde mevcut olan maplar baz alınarak çalışırlar, benzin enjektörlerinden alınan sinyalleri gaz enjktörlerine çevirirler, bu sinyaller arabadan arabaya değişiklik gösterirler. Otomatik map işleminin hedefi hemen montajdan sonra aracın çalışma şartları ile ilgili bilgiler vasıtası ile çevirici mapları elde etmektir. (Araba durur vaziyetteyken elde edilir.) Otomatik map işleminde arac benzindeyken üç kere gaz vermeniz halinde değişik parametreleri okuyarak değerleri elde eder. (Parametreler tarafınzdan bildirilmiş olmalı, silindir hacmi, enjeksiyon tipi, silindir adedi vs. gibi.) Işlem montajcının hiç bir müdahalesine gerek kalmadan rölanti ve rejimli durumlarda olmak üzere devam eder. (Bakınız aşağıdaki resimler.) Otomatik Map işlemine başlar başlamaz Resim 4-8 ‘de görüldüğü gibi aracı benzinde rölanti rejimine getirip OK tuşuna basınız. Resim 4-8‘deki şemada görüldüğü gibi iki adet garfik mevcuttur; birincisi Sonda Lamda’nın ve Map’ın gidişatını gösterir. kincisinde de benzin ve gazdaki enjeksiyon süreleri görülmektedir. Motorun rölanti şartlarında tutulması istenir (resim 4-9) ve sonra üç kez gaz pedalına sonuna kadar basılarak 5000 devir/dakika‘ya getirilir ( Resim 4-10) Bazı arac üreticilerinin koymuş olduğu hız engelleme müdahalesinin devreye girmemesi için, gaz pedalına hızlı bir şekilde basılıp 5000 dv/dk.’nın üstünde bir rejime çıkılmamalıdır. Her gaz vermeden sonra şemanın alt orta kısmında bulunan sarı dairenin içinde uygulanmış gaz verme adedi belirir. ( Resim 4-11). Üçüncü gaz vermeden sonra montajcının görevi bitmiştir. Bundan sonraki tüm otomatik map kalibrasyonları otomatik olarak yapılır ve hiç bir müdahaleye ihtiyaç yoktur, sadece işlem bittiğinde OK tuşuna basılması istenir. Diğer adımlar otomatik yapılsa da biz neler yapıldığını anlamanız için Resim 4 8:Otomatik Map işlemi; OK tuşuna basınız Resim 4 9:Otomatik Map şlemi - Bekleme aşağıda izahlarını vereceğiz. Üç kez gaz verme hareketiyle yapılan otomatik kalibrasyon (bakınız resim 412) rölanti rejiminde en doğruyu sağlamaya çalışır. Bu işlem aşamasında resimde de görüleceği üzere alt kısımda 4 adet kırmızı veya yeşil renkli küçük kutucuk ve hala düzeltilmesi gereken hata yüzdesini belirten kutu mevcuttur. Küçük kutucuklar her silindir için bir adet olmak üzere başlangıçta kırmızı renktedir. Bu da aracın benzinle beslendiğini belirtir. Daha sonra ta ki gazda çalışma işlemini elde edene kadar kendisi gaz – benzinde kumanda ederek işlemi tamamlar. şlem boyunca hata kutusunda optimum değere ulaşmak için gerekli düzeltme yüzdesi belirir. Hata yüzdesi (positif veya negatif) eğer %5 den küçük ise kabul edilebilir sınırdadır ve küçük kutucuk yeşil renkte olur, eğer kırmızı ise diğer silindirlere kumanda etmek için beklenmelidir. şlem sonunda; işlemin doğru olarak tamamlandığına dair mesaj ile uyarıla- 13 Resim 4 10: Otomatik Map işlemi, Üç kez gaz verme caktır. ILERI tuşuna basarak işlemi tamamlanmalı, modifiyelei kaydedilip arşive ilave edilmelidir. (Resim 4-13) NOT 1: Otomatik map işlemi esnasında araç tüm silindirleri gaz ile çalışmadan stop ederese , otomatik map işlemi tekrar edilir, tekrardan önce ‘’DĞER’’ tuşu altında bulunan(bakınız Resim 414) ‘’ başlangıçdüzeltmeleri’’ tuşuna basın PC gerekli gördüğü kadar yüzdesel fakirleştirme veya zenginleştirme yapacaktır.Bu sadece başlangıç için gerekli olan bir kaç saniyelik düzeltmedir. NOTA 2: şlem esnasında PC elde ettiği bilgileri değerlendirecek, eğer kabul edilemeyen değer olur ise sze bir hata mesaj verecektir bu durumda otomatik map işlemini tekrar baştan yapmanız gerekecektir. Resim 4 11: Otomatik map işlemi 2 kere gaz verilmiş Gazverme adedi Resim 4 12: Otomatik Map şlemi- otomatik kalibrasyon Gaz ile beslenen silindirler(yeşil), benzin ile beslenen silindirler(kırmızı) Hala mevcut olan hata yüzdesi Resim 4 13: Otomatik map işlemi doğru olarak tamamlandı. 14 4.2.1.5. Parametrelerin Beyine gönderilmesi Resim 4 14: Otomatik Map işlemi , DĞER Tuşu Bu son bölüm ile yeni bir aracın map ve Verilerin kaydedilmesi istenir. steğe göre sinyallerin kalibrasyon işlemleri tamamlanır. yeni bir yere veya otomatik olarak daha önce seçmiş olduğunuz yere kayıt yapılır . (Bakınız Resim4-15) 4.2.1.6. şlem Sonu şlem sonunda şlemin düzgün şekilde tamamlandığına dair uyarı gelir, bu durumda ‘’Çıkış’’ tuşu ile programın başlagıcına Resim 4 15: PROGRAMLAMA FINALI dönersiniz. (Resim 4-16). Araç otomatik olarak gazda çalışacaktır. 4.2.2. “ARŞIVDEN”PROGRAMLAMA Programlama →Arşivden tuşunu seçerek KITMTM beyni arşivde mevcut olan programları kullanarak yapabilirsiniz. (Örneğin daha önceden geliştirilmiş araçlar.) Programlama kontak anahtarı takıp motor kapalı vaziyette veya benzinle çalışır vaziyette yapılır. Eğer araç gazda çalışırken yapılmaya başlanırsa sistem programa başlamadan önce otomatik olarak benzine geçer. Resim 4 16: şlemin bittiği mesajının verildiği Şema. Arşivden Programlama yaparken aracın özelliklerine göre; sistem tipi, model, marka, benzin, elektronik beyin tipi, uygun olan dosya seçilir. Eğer araç KITMTM‘nin dağıttığı araç ise dosya KITMTM_MAPS klasöründen, eğer montajcı tarafından oluşturulmuş arşivden ise USER_MAPS klasöründen seçim yapılır. Resim 4-17 ‘de gösterilen örnekte aşağıdakiler seçilmiştir: Map: montajcı tarafından yapılmış (User_Maps) CNG: Doğal gaz kiti Marka: BMW 320 Model: test Beyin: automap Dosya: .FPD ( EcoDrive tip tesisat) Programlanması yapılacak elektronik beyin seçildikten sonra, yüklenmek istenen dosya seçilir. Örnekte elektronik beyin için iki dosya seçeneği görülmektedir.( ‘’kesin FPD’’ e ‘’Fpd Resim 4 17: Arşivden rogramlanma 15 prova) Resim 4 18: Yükleyici güncellemesine gerek yoktur F?D dosya seçimi dosyanın üzerine iki kere tıklayarak yapılır. Otomatik olarak “Araç Parametreleri” yazısının yanına işaret konur ve seçilen dosya adı kutucukta belirir. Araç parametreleri (dosya .F?D) dosyası seçildiğinde yüklenecek Software seçimi (dosya .S19) otomatik olarak seçilir. Elektronik beyine bu dosyayı atmak için Software yazan kutucuk işaretlenmiş olması gerekir. DĞER tuşu ile seçilen software değiştirilebilir. Bu tuşa bastığınızda değişik tiplerdeki 2. Yükleyici programlanmaya başlar başla- software’leri içeren kutucuk belirir, listedeki maz işlem kesilirse,kontak anahtarını software’lerden istenilen iki kere tıklama ile kapatıp çıkarın ve tekrar takın ve yeniden seçilir. deneyin. Bu işlemlerin KITMTM teknik elemanları • Yine de yükleyici programlanmıyorsa elek- tarafından tavsiye edilmiş olması veya yetki- tronik li personel tarafından yapılması önerilir. PRATKLK→BEYN SLME’den yapabilirsi- Programla tuşuna basarak seçilen software niz ve tekrar deneyin. yüklenir. Resim 4-17‘deki örnekte sadece FPD dosyası yüklenmiş, software S19 yüklenmemiştir. Tek seferde aşağıdaki seçenekleri yüklemek mümkündür: • F?D • F?D + S19 S19 dosyasını tek başına F?D dosyası yuklemeden yüklemek mümkün değildir. Bazı zamanlarda beyin yükleyicinin güncellenmesi gerekir. Buna ihtiyaç duyulması durumunda program montajcıyı otomatik olarak güncelleme yapılmasına dair ikaz eder. Yükleyici güncellemesini YÜKLEYC yapmak GÜNCELLEME için tuşuna basınız. (Bakınız resim 4-17) Açılacak olan pencerede neler yapılması gerektiği bildirikaydıyla beyine transfer yapılacaktır. şlemin lecektir. PROGRAMLA tuşuna basmak sonunda , işlem doğru olarak tamam- lanmıştır ikazı verilir. Eğer güncelleme ihtiyacı yok ise elektronik beyindeki versiyon günceldir ikazı verir.(Bakınız resim 418) DIKKAT!: 1. Yükleyici güncelleme işlemi hassas ve tehlike potansiyeli olan bir işlemdir. PC ‘nin pilinin dolu olduğundan veya başlamadan önce elektriğe bağlı olduğundan emin olun. beyini silin, silme işlemini 16 5. DEVREYE SOKMA Resim 5 1: Devreye sokma Devreye sokma tuşuna basarak kalibrasyon kontrollarını, araç parametreleri ve bir çok işlemlere ince ayar yapabilirsiniz. (bakınız).Tesisat tipi seçimi , otomatikmap işlemi Kişisel kullanımdaki ile aynıdır, dolayısı ile daha önceki paragraflarda anlatılmıştır.Burada sadece farklı olan işlemler anlatıResim 5 2: Devreye Sokma – map ince ayar lacak, diğer aynı olan işlemler önceki paragraflarda görülebilir. Devreye sokma bölümünde yapılan modifikasyonlar , değişikliğin yapıldığı veriye ait bölümün yanına kırmızı X işareti konur , bu durumda hangi verilerde değişiklik yaptığınızı görebilirsiniz. Örneğin ‘’DEVIR’’ tuşu yanında kırmızı X var ise , devir taramasının değiştirildiği belirtilir. Her yapılan modifikasyondan sonra değişiklikleri dosyasına bu marka model,elektronik beyin tipi, dosya adı yazılarak kaydedilmesi istenir. 5.1. DAHA ÖNCE ANLATıLAN IŞLEMLER 5.2.1. MANUEL nce ayar ‘’manuel’’ olarak yapılabilir. Resim (numaralar 0 dan küçük). Devreye sokma ile ilgili daha önce anlatılan 5-2‘de görüldüğü üzere ‘’iki’’ ayrı tuş ile yapı- işlemler aşağıdakilerdir: lır. Bu işlemi tüm KITMTM montajcıları gayet ➢ Bu işlemi orta ve yüksek motor yüklerin- 1. Tesisat tipi (bakınız paragraf 4-2-1-2 ) iyi bilirler. Birinci tuş RÖLANT ve ikinci tuşta de karbürasyon düzeltmesi gerekli ise yapı- 2. Otomatik map işlemi (bakınız paragraf 4- REJMDE nız. INCE AYAR büyük), sola doğru götürürseniz rölantideki gaz miktarı gösterilen yüzdede azalır 2-1-4) Bundan sonra anlatılacaklar (bakınız ➢ RÖLANT: Bu tuş rölantideki ayarlar için Iyi bir map işleminden sonra aracın doğru Resim 5-1)): olup tradizional regülatörlerde yapılan çalışıp çalışmadığı yol testinde orta veya 3. Map ince ayar rölanti ayarı işlemine denktir. Amaç rölantide yüksek rejimde kontrol ediniz. closed loop 4. Kullanabilirlik zenginleştirmek veya fakirleştirmektir. Tuşu 5. Kumanda sağa doğru götürürseniz rölantideki gaz alarak ayarlayınız, bu değerleri programda 6. Devir miktarı gösterilen yüzdede artar (numaralar 7. MAP 0 dan büyük), sola doğru götürürseniz 8. OBD ayarları rölantideki gaz miktarı gösterilen yüzdede kündür. Aynı şekilde bu değerler sonda lir. Her türlü karburasyon hatalarına Rejımde 9. Seviye kalibrasyonu 5.2. MAP INCE AYARı Bu şemada daha önce herhangi bir beyinde bulunan map seçilebilir. Bu seçimde yeni yapılmış bir map seçilmesi faydalı olur. şartlarını , benzin beyninin değerlerini baz görmek eğer OBD bağlantısı varsa müm- azalır (numaralar 0 dan küçük). lambdanın çalışma şeklinden de anlaşılabi- Bu işlemi rölantide map düzeltmesi gerekli tuşundan müdahale edilir. ise yapınız. Resim 5-3’de görüldüğü gibi sol tarafta bulunan Rölanti düzeltmelerinin altında ve Rejim ➢ REJIMDE : Bu işlem tradizional sistem- düzeltmelerinin altında OBD vaıtası ile alı- lerde vidanın ayarına denk bir işlemdir. Orta nan hızlı ve yavaş düzeltici değerleri mev- ve yüksek rejim noktalarında zenginleştir- cuttur. me veya fakirleştirmeye yarar. Tuşu sağa Resimde de görüldüğü gibi eğer OBD bağ- doğru götürürseniz rölantideki gaz miktarı lantısı yoksa komünikasyon aktif değilse bu gösterilen yüzdede artar (numaralar 0 dan bölümlerde hiç bir değer görüntülenmez. 17 Aşağı kısımda iki adet grafik penceresi şatını ve enjeksiyon sürelerini gösterir. mevcut olup bunlar sonda lambdanın gidi- 5.2.2. RÖLANTI Resim 5 3: Rölantide otomatik ince ayar OTOMATIK INCE AYAR Rölantide ince ayar işlemini otomatik olarak RÖLANTDE NCE AYAR tuşuna basmanız yapmak mümkündür. yeterlidir. Resim 5-3’de okla gösterilen yer, Resim 5-4 ‘de görüldüğü gibi ortada bir pencere açılır. START tuşuna basarak işlem başlar. bil şartlarda başlanır. Resim 5-5‘de gösterildiği gibi benzinde staDaha sonra otomatik olarak gaza geçecek Resim 5 4: Rölantide ince ayar penceresi ve rölanti ortalamasını yapacaktır (Bakınız Resim 5-6). Final düzeltme görüldüğü üzere -2% ‘dir. Bu da bize rölantinin daha önce ortalanmış olduğu teyidini verir. Bu işlem bir diagnos işlemidir. Daha önce kalibrasyonu yapılmış bir aracın rölanti ayarının kontrolünü yapabiliriz. 5.2.3. REJIM ŞARTLARıNDA TıRıLMıŞ NCE AYAR KOLAYLAŞ- Rejimli şartlarda kolaylaştırılmış yarı otomaşartları Resim 5 5: Rölanti ince ayar başlangıcı tik yeni bir ince ayar metodu geliştirilmiş olup aşağıdaki garantiler; sağlayacağını • Montajcı tarafından oldukça kolay ve basit kullanım, • Kısa sürelerde ayarlama • Sürüş esnasında PC üzerinden grafik ve değerleri okuma gerekliliğinin olmaması şe gerek olmaması • Duru halde devreye alma , bunun için sürü• Alınan neticelerin yüksek düzeyde kusursuz olması Resim 5 6: Otomatik rölanti ortalaması Resim 5-8’deki okla işaret edilen tuşa basınca Resim 5-9 görülen grafik açılır. Resim 5-9 ‘da alt kısımda üç adet tuş görülmektedir. SL, START ve KAPAT. START tuşuna basmanız halinde, program benzin enjektörlerinin Ton’unu(enjeksiyon süreleri)elde etmeye başlar ve Map değeri şlem benzin ile çalışırken yapılınca grafikte ile orantılı olarak grafikte görüntüler. noktalar turuncu renkte, gaz ile yapılınca noktalar mavi renkte görünür. Bir müddet gerek benzinde ve gerekse 18 ‘da görüldüğü şekilde olacaktır. Aracı gaza gazda yol yaptıktan sonra grafik resim 5-10 Resim 5 7: Rölanti ince ayar doğru olarak tamamlanmıştır. veya benzine komutatörden veya programdaki komutatör resminden veya PC F5 tuşu ile geçirebilirsiniz. Her noktada işlem yaparken gaz verme ayarının aynı olma gerekliliği yoktur. Sadece aşırı düşük veya aşırı yüksek devirlerde yapmamanızı tavsiye ederiz. Örneğin gaz pedalından ayağınızı çekerek veya vites büyüterek 2500 ve 3500 dv/dk arasınOpen Loop şartları normal olarak gaz pedada kalmak en uygunudur. lının sonuna kadar basılması ile elde edilir ama programın bu aşamasında bu değerin bir manası yoktur o yüzden değerlendirme- Resim 5 8: Rejimde kolaylaştırılmış Ince ayar Zaten elde edilecek grafikte bu şarta ait elde ye almayabilirsiniz. edinim rahatlıkla ayırt edilebilecektir. Daha sonra gaza geçerek aynı noktalarda aynı işlemler uygulanır ve Resim 5-10’da görüldüğü gibi bir grafik elde edilir. Bu noktada STOP tuşuna basılır ve araç güvenli bir yerde durdurulur. Bu aşamada Map düzeltmeleri araç durur vaziyette iken yapılır böylece bu düzeltmeleri bilgisayarda yapacak sürücü dışında başka bir personel ihtiyaç olmaz. Resim 5-10 da görüleceği gibi gaz ve benzin noktaları grafiğin sol tarafında daha üst Resim 5 9: Kolaylaştırılmış ince ayar grafiği üste gelmiş, grafiğin sağ tarafında ise birbirlerinden ayrılmış olarak görülmektedir. Bundan da anlaşılacağı üzere map yüksek devirlerde iyi ortalanamamış, ayarlanamamıştır. O yüzden REJIM bölümünde düzeltmeler yapmak gerekliliği bulunmaktadır. REJIM tuşuna müdahale edelim ve +%10 luk düzeltme yapalım. Netice Resim 5-11 ‘de görüldüğü gibi olacaktır. Gaz noktaları daha da aşağı doğru gelmiştir ve birbirlerinden iyice ayrılmışlardır, bu da durumu daha da kötüleştirdiğimizi göstermektedir. Gaz noktalarını benzin noktalarına yaklaştırmak için tam tersi bir düzeltme gerekiyor. Yani negatif değer vermek gerekiyor. Düzeltmeyi - %10 deneyerek , Resim 5- 12‘deki neticeyi elde ederiz. Noktaların birbirine yaklaşması daha düzelmiştir, gaz noktaları benzin noktaları ile üst üste gelmiş olduğundan ince ayar işlemimiz tamamlanmıştır. Bu doğru Map’ı beyne kaydetmek için ince ayar sayfasından çıkmamız yeterlidir. Bunun Resim 5 10: benzin ve gazda iken noktaların elde edilmesi 19 Resim 5 11: Rejimde düzeltme +%10 için ÇIK veya PROGRAMLA tuşuna basınız. RÖLANT penceresi de gaz noktalarının hareket etmesini sağlar. Oysa REJIM bölümü alt sol taraftaki noktaları sabit bırakarak gaz noktalarının eğimini değiştirir, RÖLANT bölümü ise noktaları eşit ölçülerde, eğime dokunmadan, yukarı ve aşağı doğru hareket ettirir. Resim 5 12: Rejimde düzeltme - %10 Bazen bu noktaların hepsini üst üste getirerek mükemmelliyet elde etmek isterseniz RÖLANT kısmına da müdahale etmeniz gerekir. 5.3. KULLANıM Bu şemalar Zengin Open Loop‘ta (gaz Resim 5 13: Devreye sokma – Kullanım - O.L. fakirleştirme pedalı sonuna kadar basılmış vaziyet), hızlı gaz vermelerde aniden gaz pedalını bırakmalarda veya rölantiye geri dönüşlerde, sürüşü daha iyileştirmek için bazı parametrelerin kalibrasyonunu yapmamızı sağlar. Yukarıdan hareket edip aşağıya doğru Open Loop fakirleştirmesinin analizi yapalım; Yukarı kısımda benzin ve gaz enjektörlerinin enjeksiyon süreleri görülmektedir. Hemen aşağı kısımda üstüne tıklayarak seçebileceğiniz 4 değişik bölüm bulunmaktadır. Bunlar; rölantiye geri dönüş, soğukta fakirleştirme stratejileri, transitorler ve Open Alt sağ ve alt solda 2 grafik bulunur. dir, bu işleme ‘’stechiometrik’’ denir. Şemanın orta kısmının biraz aşağısında sol Alt soldaki grafik benzin (turuncu) enjeksi- Stechiometrik çalışma esnasında benzin yon süresi ve gaz (yeşil) enjeksiyon süreleri beyni sonda lambdadan aldığı sinyaller tarafta ‘’Delta gücü’’ görülmektedir. görüntüler. doğrultusunda sürekli benzin miktarını kont- Bu kutucuk tüm sürüş stratejilerinde moto- Alt sağdaki grafik ise sonda lambda gidişa- rol eder ve düzeltir. Bu sürekli düzeltmeye ra gönderilen gaz miktarı değişikliklerini tını gösterir. “CLOSED LOOP” denir. Şemanın orta kısmında üzerinde KITMTM Aracı gazdan benzine, benzinden gaza Oysa sürücü tarafından çok yüksek güç ve geçirmek için anahtar resmindeki KITMTM devir talep edilirse (örneğin gaz pedalını yazan ‘’Dönüşüm anahtarı’’ görülmektedir. yazısına basmak veya klavyeden F5’e bas- köklemek gibi) elektronik benzin enjeksiyon Üstteki yuvarlak anahtarın aktiv çalışmasını mak yeterlidir. Loop fakirleştirme stratejileridir. yüzdesel olarak ifade eder. işletim sistemi stechiometrik şartlarını zen- ginleştirmesi gerektiğini anlar ve hatta yük- gösterir, gazda (yeşil) veya benzinde (kır- 5.3.1. OPEN LOOP (O.L.)’TA sek yüzdelerde benzini zenginleştirir.( gazda (açık) veya benzinde (sönük) Fakirleştirme Open Loop’ta fakirleştirme Bu durumda Sonda Lambda hava/benzin Hemen altında 2 tuş görülmektedır HAFI- yüksek hızlarda sürüş stratejisidir. karışımının zengin olduğunu belirtir ama ne ZALA ve RESETLE. Bu strateji Ecodrive Direct Injection sis- kadar zengin olduğu hakkında elektronik mızı). Örneğin %30 ) Diğer 4 yuvarlak sürücünün seçimini belirtir, • Hafızala: Yapılan değişiklikleri hafızaya temlerde kullanılamaz. Bu stratejiyi ana- beyne bilgi verme almaya yarar ki daha sonra istenilen tüm liz edelim. Elektronik beyin sürekli enjeksiyon süreleri- 1. Restle: Hafızalanmış son parametre kon- Open Loop ne demektir ? Dolayısı ile artık CLOSED LOOP’ta çalış- figürasyonlarına döner. ve rejimli bir şekilde normal benzinde çalı- Herkes tarafından bilindiği gibi, motor yüklü maz ama OPEN LOOP’ta çalışır. (O.L. aşa- şırken; motora verilen benzin dozajı çok O.L. stratejisinin amacı zenginleştirmede kesin ve doğru ayarlanmış olup mükemmel- limit koymaktır. ni düzeltmede hafızalanmış kayıtları görebilirsiniz. Her dosya için bu tuşlar ayrı ayrı kullanılır, şılan dosyada gerçekleşir. dolayısı ile resetleme sadece o andaki çalı- ğıda anlatılır.) kapasitesi yoktur. bu sinyali baz almaz. 20 Mesela %30 zenginleştirme benzinli çalış- Strateji tanıtımı yapıldıktan sonra, sol taraf- Bir önceki resimde strateji daha iyi görül- mada optimum olabilir ama gazda ve özel- ta, üstünde +5, +1, -1 ve -5 yazılarının yaz- mektedir. Delta gücü kutucuğunda görülen likle metanda kabul edilebilir olmayabilir. dığı ve bir silgi Metan motun kuralsız çalışmasından dolayı kutular ortaya çıkar. sembolünün bulunduğu - %7 değeri o anda stratejinin yaptığı fakirleştirmeyi belirtir. Sonda yukarıda kaldığından benzin beyni stechiometrike nazaran zengin karışımlarda tutuşma özelliğine Resim 5-14’te görülen sayfanın ortasındaki %7’nin üstünde zenginlik talep etmektedir. Ortaki grafikte 3000-3500 devir arasında sistemi ği) devirlerdeki zenginlik limitlemesi gidişatını 16 noktayı birleştirerek görüntüler. rejimini ifade eder. O.L. fakirleştirme stratejisinin amacı; steo- Örneğin +5 tuşuna bastığımızda grafik Bu noktada bütün rejimlerde %5 daha fakir- hiometrik dozaj için gerekli olan benzin mik- yukarıya doğru kalkar ve aşağıda daha leştirme denenir, ‘’-5’’ tuşuna basarak ve tarını hesaplamak ve montajcıya maximum önceki orjinal pozisyonunun bulunduğu yere daha sonra silgi tuşuna basarak işlem yapı- zenginleştirme kalibre imkanı yaratmaktır. kesik kesik mavi çizgiler bırakır. (Bakınız Benzin Beyni, araç gaz ile çalışırken, kalib- resim 5-14) Aynı anda grafiğin üstündeki Birkaç denemeden sonra netice Resim 5- re edilen miktardan daha fazla zenginlik ihti- siyah 16 tane rakam 5’er ünite artış gösterir. 17’deki gibi olacaktır. Burada görüldüğü yacı hissetmesi durumunda, kalibre edilmiş sahiptir. grafik mavi bir çizgi ile (O.L. düzeltme grafiO.L’ta Fakirleştirme stratejisinin çalışma bulunan siyah dikey çizgi motorun aktüel lır ve bu şekilde devam edilir. Oysa eğer benzin beyni strateji tarafından Bu şekilde motorun bütün rejimlerde zen- üzere sonda yaklaşık 4500 dv/dk kadar fakir ginleştirme limitinde %5 artış elde edilir. da çok fazla fakirleştirme yaptığımızı belirtir. hesaplanan benzin miktarından daha az bir Bir sonraki işlem yolda tespit etmektir. Daha kabuledilebilir fakirleştirmenin mevcut miktar talep ederse, hiç miktar sınırlaması Gaz ile çalışır vaziyette yola çıkalım, aracı 2. olduğu belirli bir marjla bi önceki pozisyona konmayacak istenilen gaz enjekte edilecek- veya 3. vitese alalım ve 800 veya 900 dv/dk dönebiliriz. tir. tekabül edecek düşük bir hız elde edelim. Değişik rejimlerde kalibrasyou mükemmel- Aşağıdaki bilgiler; aracın montajının düzgün • şleme başlamak için silgi işareti bulunan leştirmek mümkün olduğunca uniform yap- O.L Fakirleştirmede kalibrasyon stratejisi kutucuğu tıklayalım. Örneğin tamamını yeniden %5 zenginleştir- yapılmış olduğunu, sonda lambda’nın 0/1 V • Hemen arkasından gaz pedalına sonuna dikten sonra yukarıda bulunan 4000 dv/dk standard olduğunu ve bağlanmış olduğunu, kadar basarak devir dışı rejime ulaşalım. ve üstü kutuları seçerek sadece o bölgeyi kalibrasyonunun düzgün yapılmış olduğu- (Örneğin 6500 dv/dk) biraz fakirleştirebiliriz. nu, map ince ayarlarının yapılmış olduğu • Gaz vermeyi keselim ve gaz vermemeye Mouse ile seçim yapıp -5 veya -1 basmak kabul edilerek verilmiştir. lk adım: Üst sol tarafta bulunan ‘’strateji çalışalım. yeterlidir. Başta tanıtma’’ kutucuğunu seçiniz. Bu şartlarda • Elde edilecek netice Resim 5-15 de görül- Netice Resim 5-18’de görülmektedir. mektedir. Grafikte gördüğünüz üzere kırmızı Ufak bir müdahale sondanın fakir olduğu strateji verilecek gazı kendi hesaplarına noktalar oldukça büyük, yeşil noktalar daha 1500 dv/dk. Altındaki bölgeye gerekli. dayanarak yapar. küçüktür. Resim 5-19 final neticeyi göstermektedir. ÖNEMLI NOT: strateji tanıtımını yaptıktan 1. Kımızı noktalar mikatara eşit limitli gaz miktarı bildirilecektir. daha sonra yüksek rejimlerde zengindir. Bu mak mümkündür. Kesik mavi çizgiler ile başlangıçtaki gidişasonda devir artışları esnasın- lambda değerini tın mukayeyesisi yapılmaktadır. sonra; rölantide gaz miktarının sınırlandırıl- da mamış olduğunu kontrol ediniz. Örneğin Görüldüğü gibi her devirde sonda değeri belirtir. NOT: O.L. fakirleştirme stratejisi herzaman düşük değerlerde sonda lambdanın durma- yüksekte kalmıştır. Bu da zenginleştirme yeterli zenginleştirme (hiç olmazsa stechio- ması gerekir, tam tersi durumda motorun sınırlandırması, stechiometrikten daha zen- metrikin %10 üstü) kötü çalışmasından dolayı bir kaç saniye gin karışım üretmiştir. kalibre edilir. Sondanın fakir kalibrasyonu sonra arıza ikaz ışığı yanar Böyle bir olayla karşılaşmanız durumunda aracı tekrar benzinde çalıştırarak doğru silindir hacmi, doğru enjektör tipi ve doğru ği yakıt miktarını belirtir. 2. Yeşil noktalar benzin beyninin talep etti- belli şartlarda marjini bırarkılarak katalizatörün ısınmasına, arıza ikaz ışığının yanmasına sebep olur. OBD bağlantısının bu stratejiye önemli bilgiler verdiğini unutmamak gerekir; örneğin Bu noktada şema resim 5-14‘de görüldüğü şekilde olacaktır. Yukarı sol tarafta ‘’DGER’’ üstünde ise (resim 5-15 de olduğu gibi, 38°C yi gösteriyor, OBD bağlantısı mevcut 3500 dv/dk. üstünde) strateji fakirleştirme değilse bu kutucuk kırmızı olur. tuşu bulunur. yaparaken DĞER tuşu yukarıda ‘’Open Loop düzelme- seviyesine getirir. si’’ yazısının alt kısmında kırmızı ve siyah ile Yeşil noktaların mavi grafik çizgisinin altında yazılmış 16 tane rakamı görüntüler. Bu olduğu durumlarda (resim 5-15 300 dv/dk olarak diğer parametreleri yeniden giriniz. Eğer yeşil noktalar, mavi grafik çizgisinin hava ısısı; sağ alt köşedeki kutucuk T.hava yakıt miktarını mavi noktalar numaraların altında bulunan kırmızı ok altında) fakirleştirme yapılmaz. Benzin, bey- motor rejimini belirtir. nin istemiş olduğu miktarda kadar verilir. 21 Resim 5 14: Devreye sokma – Kullanım - OL tanıtımı +5% 5.3.2. GEÇIŞLER Geçiş stratejisi sürüşü iyileştirmek adına geçişlerdeki karışımın zenginleştirilmesi veya fakirleştirilmesini sağlar. Yani, motor şimler sözkonusu olduğunda, MAP ve devir çalışma parametrelerinde ani ve hızlı değibasışlar ve gaz pedalını ani bırakışlar şartgibi, veya sürücü tarafında gaz pedalına ani larında. O.L. kalibrasyonu ve Maplarından iyi netice alınması durumunda bu stratejiye ihtiyaç yoktur. Benzin stratejileri özellikle metan sistemlerde her zaman gaz çalışmasına uymaz, çünkü gaz halindeki karışımın emme me şekli sıvı yakıta nazaran farklıdır. sübablarının en uç kısımlarına enjekte edil- Resim 5 15: Devrye sokma –Kullanım – OL yolda test 1 Normal olarak değişik manevralarda iyi bir düzeltmeleri farklı şekillerde yapılabilir. sürüş elde etmek için geçişlerle ve tahliye Resim 5-20’de görüldüğü gibi. Kutularda pozitif değer zenginleştirmeyi, negatif değer fakirleştirmeyi ifade eder. Genellikle başlangıç standart değerlerle yapılan ayarlamalar iyi bir sürüş sağlayacağından bu stratejilere nadiren ihtiyaç duyulur. Gerekli olmasa da istenirse ‘’DĞER ‘’ tuşuna basılarak başka parametreler de değiştiDetaylı bir şekilde görelim: rilebilir. (Bakınız Resim 5-21). Fig. 5-16 Messa a punto Guidabilità Delta portata vale -7% - Strateji için max. devir: Bildirilen devirler- de strateji fakirleştirmeyi veya zenginleştirmeye durdurur. - Geçiş zamanı [enjekte adedi]: Ani gaz vermelerde stratejide çok veya az uzatma sağlar. Tahliye zamanı [enjekte adedi]: Ani gaz kesmelerde stratejide çok veya az uzatma sağlar. - % çift enjekte penceresi: Extre enjekteleri normal enjektelerden ayırt edebilme hassasiyet kalibrasyonu. Değerler yükseltilirse sistem enjeksiyonları extra-enjekte olarak algılar ve akabinde strateji devreye girer. - Gaz enjekte geckmesi: Gaz enjeksiyon başlangıcını benzininkine nazaran geciktirir. Gaz enjektörlerinin enjeksiyon süresi benzin enjektörlerinin enjeksiyon süresinden düşük olduğu zaman bu kısımda artırma yapılır. Resim 5 17: Devreye sokma – Kullanım - OL , fakir sonda 22 Resim 5 18: Devreye Sokma – Kullanım - OL , bölgesel fakirleştirme Resim 5 19: Devreye Sokma – Kullanım - OL , Final netice Resim 5 20: Devreye sokma– kullanım – geçişler Resim 5 21: Devreye sokma – kullanım – geçişler, diğer 23 Resim 5 22: Devrye sokma – Kullanım – soğuk stratejileri 5.3.3. SOĞUK STRATEJLER Soğuktaki stratejiler, düşük ısılarda geçişler fakirleştirme veya zenginleştirmeleri özel değerler ile ayarlanmasını sağlar. Soğukta normal olarak geçişleri biraz fakirleştirmek gerekir. Kalibrasyon software’yi sıcaktaki fakirleştirme değerlerine nazaran, daha yüksek fakirleştirme değerlerini önceden ayarlar. değerleri değiştirir ve soğuk şartlardaki Montajcı sıcakta önceden ayarlanmış değerlere hiç dokunmasa bile bu değerler kendiliğinden aralarında belli bir değer fark- Resim 5 23: Devreye Sokma–Kullanım– Rölantiye dönüş Eğer montajcı soğuk şartlarda düzeltme lılığını koruyarak otomatikman ayarlanır. bölümüne kendisi manuel olarak önceden ayarlanmış değerden farklı bir değer verirse bir daha otomatik olarak ayarlama yapamaz. Bu sayfa Geçişlerler sayfasına çok benzer. (Bakınız Resim 5.22), o sayfadaki kutucuklara ilaveten burada iki adet ayarlanabilir numerik kutu mevcuttur. Düşük ısı girişi : Soğutma sıvısının bu ısı altına düşmesi durumunda geçişlerde ve görüldüğü şekilde olur. tahliye durumunda düzeltmeler bu sayfada Yüksek ısı girişi : Soğutma sıvısının bu görüntüler: Kutucuk kırmızı ise o anda o derece durumundaki silindir benzin ile çalışıyor, yeşil ise gaz ile yüksek ise araç geçirilmesi gereken ki ısı girişi arası sistem tarafından kullanı- çalışıyor. Bu görüntü strateji çalışmalarını zaman gözönüne alınmadan gaza geçer. detaylı bir şekilde anlatılacaktır. Resim 5-23‘te bu değer 0 olarak görül- üstüne çıkması düzeltmleler bu sayfada görüldüğü gibidir. lan düzeltme değerleri bu sayfadaki değerler ile geçişler sayfasındaki değerlerin ortalamasıdır. Sağ alt tarafta soğutma sıvısı derecesi kontrol altında tutmaya yarayıp aşağıda mektedir bu değer stratejinin tanıtılmadığını belirtir. 5.3.4.1. Rölantide benzin ile kumanda etme ➢ Benzinde max. Kalış süresi: Bu süre bitince stratejinin de görevi biter ve araç görülmektedir. 5.3.4. RÖLANTIYE DÖNÜŞ Rölantiye geri dönüşte problem yaşayan devri dikkate almayarak gazda çalışmaya araçlarda diğer yöntemlerle bu problem başlar. Resim 5-23‘te bu değer 10 saniye çözülemediği zaman kullanılan stratejidir. olarak ayarlanmıştır. seçildiğinde görütülenen şema görülmekte- Bu strateji rölantiye geri dönüşte motorun dir. engellemek için aracı bir kaç saniye benzin- şik strateji mevcuttur: de çalıştırır, benzin sarfiyatı çok azdır. Resim 5-23 te Aracın devri bu kutudaki değerden daha Rölantiye dönüş klasörü Görüldüğü üzere bu klasörde üç adet deği➢ Rölantide benzin ile kumanda ➢ Cutt-off ‘ta benzin ile kumanda stop etmesi ve devrin düşmesi problemlerini şemanın alt kısmındaki enjektörlerin duru- NOT: Stratejinin aktif olup olmadığını mundan göreceğimiz gibi ayrıca ‘’ Strateji Durumu’’ kutusundan da görebiliriz. Müdahale edilebilecek parametreler: ➢ Gazdan- benzine geçiş devir girişi: 5.3.4.2. Cutt-Off’da benzin ile çalışma ➢ Cutt- off ile rölantiye dönüş Aracın devri bu kutuda verilen değerin altı- Aşağıda detaylı olarak bu stratejiler anlatıl- na düştüğünde bu strateji aracın benzin ile maktadır. Resim 23‘teki şemanın alt tarafında sıralı bir çalışmasını sağlar. Resim 5-23’de bu Bu strateji cutt-off esnasında diğer yöntem- şekilde 1-4 kadar numaralandırlmış kırmızı değer 0 olarak görülmektedir bu değer lerle çözülemeyen devir düşüş problemlerini stratejinin tanıltılmadığını belirtir. çözmeye yarar. Bunlar ➢ Benzinden-gaza geçiş devir girişi: (Gazdan ayak çekilince kutucuklar görülmektedir. her silindirin besleme durumunu enjektörlerin kapanması gibi.) Bu strateji ani devir 24 düşüşlerinde motorun stop etmesi durumla- lık rına karşı kullanılır. vasıtası ile okunan motor soğutma sıvısının Bu strateji cutt-off esnasında motorun stop ısısıdır. şır olacak, 3 adet enjekteden sonra sırayla, etmesi ve devrin düşmesi problemlerini SOĞUK ARAÇ bölümünde aşağıdki verile- teden sonra 3 silindir gaz, 1 silindir benzin, engellemek için aracı bir kaç saniye benzin- ri girmek mümkündür: 3 enjekteden sonra butün silindirler gaz ile de çalıştırır, benzin sarfiyatı çok azdır. basınç regülatörünün üstündeki basıç benzin çalışır vaziyette 1 silindir gazla çalı- 2 silindir gaz 2 silindir banzin, 3 adet enjek- 1. Dönüşüm ..... ısıdan yüksekte ise 2. Dönüşüm gecikmesi Müdahale edilebilecek parametreler : çalışır olacak. DĞER tuşu, dönüşüm için diğer parametre- ➢ Dönüşüm için Max. devir: Devir bu kutu- Soğutma sıvısı ayarlanan ısıya ulaştığında lerin ayarlarını belirler. Depoda gaz bitmesi, da ayarlanan değerden düşük olduğunda dönüşüm meydana gelir ancak motor ateş- gas ısısı aşırı düşük olması durumundaki strateji devreye girer ve araba benzinle lendikten sonra belli bir zaman geçmesi ayarlara ait parametreler olup bu bölümün çalışmaya başlar. Resim 5-23’te bu değer 0 gereklidir bu zamanda Dönüşüm geçikmesi sadece KITMTM teknik ekip desteği değiş- olarak görülmektedir bu değer stratejinin bölümünde vrilen süredir. tirilmesi tavsiye edilir. (Resim 5-25) Parametre analogları SICAK ARAÇ bölü- “Benzin-gaz dönüşümü” kutusunda görün- mündedir. tülenen parametreler gazdan benzine geçiş tanıtılmadığını belirtir.. Eğer devir kablosu bağlanmamış ise ve bu strateji aktifleştirilmek isteniyorsa bu değerleri olup aşağıda izah edilmiştir: kutucuğa cutt-off esnasında okunan devir- Eğer soğutma sıvısının ısısı de değerinde hata olmaması için çok yük- kutusunda verilen değerden yüksek ise, manifoldundaki basınç değerini belirtir. sek bir değer konur (örneğin 8000 dv/dk) Soğuk araç bölümündeki parametrelerin hiç Bu değere Resim 5-25’te görüldüğü gibi Sıcak Araç • Dönüşüm için Max. MAP değeri: Emme bir etkisi yoktur, sadece sıcak araç bölü- ‘’2000’’ yazarsak, Map değeri 2000 mündekiler uygulanır. mbar’ın altında olduğu sürece arac gaz enjekteden (birinci enjektörde sayınız) Tam tersi ısı Sıcak araç bölümünde verilen zaman) sonra araç yeniden gaza geçer. Resim 5-23 değerden küçük ise Soğuk araç bölümün- ‘te bu değer 1 enjekte olarak ayarlanmıştır. deki parametreler uygulanır. Benzin enjekte adedi: Stratejinin maximum süresini belirler .Bu kutuda belirtilen adette ile kumanda edilecektir. (Pratik olarak her • Dönüşüm için min. Devir değeri: Motor devrini belirtir ve buraya verilen değerin altına düştüğünde gaz ile kumanda şemanın alt kısmındaki enjektörlerin duru- NOT: Stratejinin aktif olup olmadığını Örneğin : Resim 5-24 de görülen paramet- engellenir. Resim 5-25’te görüldüğü gibi reler göz önüne alınrak, aşağıdaki iki şarttan en azından bir tanesi sağlandı- ‘’0’’ değeri verilir buna görede arac her mundan göreceğimiz gibi ayrıca ‘’ Strateji ğında hengi bir devirde gaz ile kullanılabilir. Durumu’’ kutusundan da görebiliriz. sağlanan şart kazanır.) devrini belirtir ve buraya verilen değerin 39,8°C’den üstüne çıktığında gaz ile kumanda engellenir. Resim 5-25’te görüldüğü gibi Soğutma sıvısı ısısı buraya ‘’8000’’ değeri verilir. Motor devri sonra 60 sn. geçmiş. Rölantiye cut-off ile dönüş stratejisi , cutt-off • Dönüşüm için max. Devir değeri: Motor yüksek ve motorun ateşlemesinden 1. 5.3.4.3. Cutt-off ile rölantiye dönüş dönüşüm meydana gelir. (lk 2. Soğutma sıvısı ısısı 49,9°C’den duruundan çıkar çıkmaz fakirleştirme veya yüksek ve motorun ataşlemesinden zenginleştirme ayarları yapmayı sağlar. sonra 5 sn. Geçmiş. 8000 devrin altında olduğu sürece araç gazda çalışır. (Pratik olarak her zaman) • Rail dolma süresi: Dönüşüm esnasında geçen süredir. Gaz valfi açıldıktan ve 5.4. DÖNÜŞÜM KUMANDASı Bu durumda sıcak araçta dönüşüm 5 sani- Bu şema benzinden gaza geçiş için gerekli ye içinde, soğuk araçta ise 1 dakika bekle- geçen süre. Resim 5-25’te görüldüğü gibi mek gereklidir. buraya ‘’2’’ değeri koyarsak gaz valfi açıl- Büyük harflerle yazılmış iki seçenekten iba- “Dönüşüm için enjekte adedi” parametresi olan parametrerin ayarlanmasını sağlar. birinci enjektör göreve başlayana kadar dıktan 2 sn. sonra dönüşüm gerçekleşir. şüm hızını ayarlar. (KITMTM patenti) Pratik geçiş’’ parametresi gaz basıncının azalma olarak her gaz enjektörünün bir sonraki durumunda veya gaz ısısının düşmesi duru- Birincisi araç soğukken benzinden gaza kumandaya geçmek için kaç adet enjekte munda raile yeterli gazın ulaşmamasından geçmesini sağlayacak dönüşüm klalibras- yapması gerektiğini ayarlar. benzine geçiş ayarıdır. (dutycycle) rettir. (Bakınız resim 5-24) • SOĞUK ARAÇ • SICAK ARAÇ benzinden gaza ve gazdan benzine dönü- yonudur. Örneğin uzun bir moladan sonra ‘’Gaz bitiminden dolayı tekrar benzine 1. Minumum DeltaP :Delta P değerini ( kincisi ise sıcak motorda dönüşüm kalibras- Resim 5-24’te görülen 3 enjekte değeri; raildeki gaz basıncı ile MAP basıncının örnek verirsek; 4.silindirli bir araç birinci farkıdır) altına düşünce araç benzine yonudur. Mesela aracınız sıcak iken verilen enjektör devreye girdikten sonra 3 adet geçer. Resim 5-25’te görüldüğü gibi 800 kısa bir moladan sonra, bahsi geçen sıcak- enjekte yapacak bu arada diğer 3 silindir mbar’ın altına düştüğünde benzin ile motoru ateşleme ihtiyacı yoktur. 25 Resim 5 24: Devreye sokma – Dönüşüm parametreleri kalibrasyonu çalışır. 2. Dönüşüm için D.C.: Raildeki dutycycle giriş değeridir. 3. Benzine geri dönüş için gaz ısısı: Gaz ısısı ayarlanan değerin altına düşmesi durumunda aracın benzine geçme ayarı ( Resim 5-25’de - 10 C ayarlanmıştır.) 4. Tekrar benzinde çalışması için bekleme süresi: Benzine geri dönüş sebebinin anlaşılması için geçen süredir. 5. Kesin geridönüş için max. devir: Burada yazan değerin altına düşüldüğü zaman araç benzine kesin dönüş yapar ve tekrar gaza geçmek için deneme yapmaz ve Resim 5 25: Devreye sokma – Dönüşüm – DĞER Tuşu sürücüye sesli ikaz verir. 6. Kesin geridönüş Max. MAP: Burada yazan değerin altına düşüldüğü zaman araç benzine kesin dönüş yapar ve tekrar gazageçmek için deneme yapmaz ve sürücüye sesli ikaz verir. 7. Benzine geri dönüş için gerekli gaz gücü: Benzine kesin geri dönüş yapılmadığında sistem gazla çalışmayı tekrar deneceyecek, buraya verilen yüzdesel değer altına düşmesi halinde benzine geçecektir. Bazı şartların uygun olmamasından 8. Gaza geri dönüş için bekleme süresi: Resim 5 26: Devreye sokma – Tank seviye kalibrasyonu dolayı araç bir saniye içinde olsa benzin geçtiğinde tekrar gaza geçmesi burada sürenin geçmesi gerekir. 9. Soglia Yakıt sarfiyat girişi: Az bitiminden dolayı aracın benzine geçmesinden sonra 0,5 litre benzin harcandığında kısa bir sesli ikaz ile sürücüye benzinde gidildiği ikazı verilecektir. 5.5. SEVIYE KALIBRASYONU Bu bölüm tanktan gelen seviye sensörünün masını ayarlar. Şemada gsterilen değerler kalibrasyonunu yapıp LED2ler doğru çalış- beyinde mevcut olanlardır. Doğru bir kalibrasyon için, tank boş iken seviye sensör kalibrasyonunun yapılması gerekir. Boş tank ile elde edinim tuşuna basınız. Ayarlanan değer kutuda görülür. (Bakınız resim 5-26) Gaz tankı tamamen doldurulduğunda ‘’dolu tank ile elde edinim’’ tuşuna basmanız yeterlidir. Tuşun yanındaki kutuda değer görülecek. METAN kesin değerler tuşuna basmak kayri ayarlanacak ve bu şekilde hızlı bir kalibdıyla KITMTM manometre standart değerle- rasyon yapmak mümkün olacaktır. mış ise kaydedilmesi için sorulduğunda Resim 5-26‘da görüldüğü gibi seviyeler EVET tuşuna basınız. arası yüzdesel ayarlamalar yapılıp anahtardaki LED’lerin doğru çalışması sağlanır. Normal olarak bunlar daha önceden ayarlanmış değerlerdir ama azaltmak veya 5.6. DEVIRLER Sinyal tanıtılmamış, “devir veya rank şaft çogaltmak istenirse manuel olarak tarama sinyal”’ ve “Bobin sinyali” adları altında üç yapılabilir. seçenek bulunur. %->Elettrico tuşuna basılarak değerleri Otomatik olarak yapılan kalibrasyonda prog- şlemler tamamlanınca Çıkış tuşu ile prog- durumda gri devir kablosunu bağlamak yüzde yerine miliVolt olarak görebilirsiniz. ramdan çıkınız. Eger modifikasyonlar yapıl- ram sinyal tanıtılmamış seçeneğini seçer bu gerekli değildir. Sinyal tanıtılmamış veya 26 bobin seçilmesi durumunda devir sinyal Resim 5 27: Devreye sokma – Devir kalibrasyonu yapmaya gerek yoktur sadece tesisatın SIRALI VEYA YARISIRALI olarak “devir veya krank şaft sinyali seçimi yapılması yeterlidir. durumunda gri devir kablosu seçilmesi bağlanmış olmalıdır. Program motorun benzinde rölantide olmasını isteyecek ve otomatik olarak doğru sinyal tipini tanıyacaktır. (resim 5-28)” Okunan devirin doğru olup olmadığı sorulacak, teyidiniz halinde işlem devam edecektir. Eğer sistem seçilen sinyal tipini tanıyamazsa ’’hiç bir ayar yapılmamış’’ mesajı verecek Resim 5 28: Devreye sokma – devir kalibrasyonu - onaylama ve kendisi otomatik deviri okmaya çalışacak. Bu durumda okunan değerin doğruluğunu ve elektrik bağlantısını kontrol edin. NOT:Otomatik tanıma için mutlaka SIRALI veya YARI SIRALI tipini doğru seçiniz. Ayarlamalar tamamlandıktan sonra PROGRAMLA tuşuna basarak sayfadan çıkp Şemanın orta kısmında ‘’Enjeksiyon sırala- değişiklikleri kaydedebilirsiniz.. ması’’ kutusu bulunur. Eğer devir ucu doğru bağlanmış ise program otomatik olarak sistemin Sıralı veya Yarı sıralı olduğu tespit edebilir. Resim 5 29: Devreye Sokma- MAP 5.7. MAP Eğer tesisat orjinal OEM tip MAP sensörü seçilmiş ise (yani aracın orjinalinde bulunan)bu sayfadaki bilgiler kullanılarak sensör şlem oldukça basittir: kalibrasyonu yapılır. (Resim 5-29) • Motor kapalı gösterge paneli açık şekilde motor kapalı bölümündeki ‘’ELDE EDNM ‘’ tuşuna basınız. (En alttaki tuş) • Motoru açınız, benzinde çalıştırarak rejiime ulaşmasını sağlayınız. Motor rölantide bölümündeki ELDE EDNM tuşuna bası- letişim tipi tespiti ve bağlantı tipi tespiti ri leggibili dalla comunicazione OBD, che mümkündür, KITMTM firmasından DE La casella “PID richiesti” indica i parametri 805500 kod ile satın alınabilecek OBD tes- che la centralina benzina sta effettivamente Eğer aracın OBD diagnos özelliği mevcut ter ile araç soketine bağlanılabilir. Tester ile- trasmettendo al sistema gas. ise daha mükemmel bir ayarlamaya OBD tişime geçer geçmez 1 ila 9 arası rakamlar Il tasto “Abilita default” consente di inserire vasıtası ile ulaşmak mümkündür. OBD ayar- belirecek, bağlantı ve seçimler aşağıdaki i parametri contenuti nella casella dei PID di ları seçilmesi halinde Resim 5-30 ‘da görü- len şema açılır. tablo takip edilerek yapılacaktır. default nella casella dei PID richiesti, nel letişim tipini seçme imkanı resim 5-31 de è possibile leggere il tipo di comunicazione caso non siano già presenti. con cui la centralina benzina sta comuni- Se infatti non ci sono PID richiesti, la sola görülmektedir. cando col sistema gas. presenza della comunicazione non garan- Doğru iletişim tipi seçilir ve kablolar doğru La casella “PID di default” indica i paramet- tisce che i dati vengano effettivamente letti nız. (Yukarıda bulunan tuş). 5.8. OBD AYARLARı pozisyonda aracın OBD soketine bağlanır. sono rilevanti per il nostro sistema. 27 dal sistema gas. Selezionando la casella Memory, si attiva la Resim 5 30 Devreye Sokma–OBD ayarları cancellazione degli errori diagnostici memorizzati dalla centralina benzina. E’ possibile effettuare la cancellazione in ogni condizione, oppure solo durante il funzionamento a gas, come visibile in Figura 533. OBD testerda iletişim tipi EcoDrive inetrfaccia için iletişim ayarı Bağlanacak kablolar tip 1 den tip 3 e K-LINE Beyaz kablo OBD soketinde 7 no.lu pine Tip 4 veya tip 5 Mevcut değil - tip 6 dan tip 9 CAN BUS Sarı kablo OBD soketindeki pin 6 ya ve sarı/siyah kablo pin 14 giallo/nero su pin 14 Resim 5 31: Devreye Sokma –OBD ayarları, ayarlanan iletişim 32’deki şekilde görüntüleme oluşur. Bu noktada iletişim aktiftir ve resim 5- ’’Bulunan iletişim’’ kutusunda benzin beyninin gaz sistemi ile kurduğu iletşimin tipi gösterilir. “PID di default” kutusu OBD iletişiminden okunan parametreleri belirtir. “PID richiesti” kutusu benzin beyninin gaz sistemine gönderdiği parametreleri belirtir. “Default Tanıt” tuşu yukarıda bahsedilen PID default ve istenen PD kutularında değer yok ise defult değerlerini koymaya yarar. Resim 5 32: Devreye Sokma – OBD ayarları, iletişim aktif Memory Kutusu, beynin beyni tarafından hafızalanan hataları silme işlemini aktive Silme işlemi her şartta veya sadece gaz ile eder. düğü şekilde. çalışırken yapılabilir. Resim 5-33’de. görül- Resim 5 33: Devreye sokma – OBD ayarları, Memory fonksiyonu 28 6. DIAGNOSTIK Resim 6 1: değerlerin görüntülenmesi 6.1. DEĞERLERIN GÖRÜNTÜLENMESI DIAGNOSTIK tuşuna basarak ‘’Değerlerin Görüntülenmesi’ ’bölümünü seçerseniz, Resim 6-1 de görüldüğü gibi, Resim 6-2 ‘de görünen beynin çalışma parametrelerini gerek rakamsal gerekse grafiksel gösteren sayfa açılır. Figura 6 2: OBD ile berber değerlerin görüntülenmesi değerler şemanın sol tarafında kolon halinResim 6-2‘de görüleceği gibi, numerik Şemanın de ‘’Ecu parametreleri’’ adı altında sıralanır. sağ tarafında bulunan ‘’OBD Parametreleri’’ bölümünde OBD vasıtası ile benzin beyninden okunan değerler numerik olarak gözükür. Eğer OBD bağlantısı mevcut değil ise bu bölge boş gözükecek ve sağ alt kutucukta iletişim hatası bildirecektir. (Resim 6-3) görüldüğü gibi şemanın orta kısmında pen- Resim 6-3, Resim 6-4 ve Resim 6-5‘te cereler şeklinde ayrılmış en az 1 en çok 3 pencere şeklinde grafikler mevcuttur. Figura 6 3: OBD siz değerlerin görüntülenmesi Grafik penceresi eklemek veya çıkarmak için Resim 6-5’de kırmızı ok ile gösterilen Menü çubuğundan ‘’Grafikler’’i seçebilirsiniz. Yeni parametreler eklenmek istenirse görüldüğü şekilde istenen paramatrelerin mouse sağ tuşu ile tıklayarak Resim 6-6‘da seçimi yapılır. Maximum görüntülenebilen parametre adedi 10‘dur. Her pencerenin sol tarafında dikey çubuklar ve gösterilen parametrelerin adları yazar. Aynı parametre bütün pencerelerde gözükemez. ‘’Grafikler’’i tıklayarak ve ‘’Grafikleri kitle’’yi seçerek veya Resim 6-7’de okla gösterilen tuşa basarak grafiği kitleyip verilerin analizini yapabilirsiniz. Resim6-8’deki şekilde olacaktır. Bu resimde Grafikleri kitledikten sonra sayfa görüntüsü kırmızı ok ile gösterilen tuşa basmak kaydıyla analizleri görebilirsiniz. Mouse ile bunların üstüne geldiğinizde birkaç saniye işlemi anlatan yazılar çıkar. Figura 6 4: verilerin görüntülenmesi 2 grafik 29 • Sol taraftaki artı işaretine bastığınızda grafiklerde kımızı dikey çubuk belirecek. Resim 6 5: verilerin görüntülenmesi 3 grafik (Bakınız resim 6-9) • Bu çubuğu sağa ve sola oynatarak grafiğin sağdaki ve soldaki, o noktadaki parametre değerlerini. Görebilirsiniz. • + - işaretli büyüteç tuşu ile zoomlayarak grafiği büyütüp daha detaylı inceleyebilirsiniz. • Ortasında + işareti olan büyüteçi kullanarak işlemin tersini yapar, bütün elde edilen verileri görüntülersiniz.. • Disket işaretini seçerek verileri dosya olarak kayıt edersiniz. (snapshot). • Veri safaları tuşunu seçmek kaydıyle verileri excell veya başka hesap sayfası olarak Resim 6 6: Verilerin görüntülenmesiparametre ilave eilmesi kaydedebilirsiniz. • Printer işareti seçerek grafikleri yazdırabilirsiniz Grafiklerin kilitlenmesi çözmek için gene (Resim 6-7 ‘de okla gösterildiği şekilde. ‘’grafikler’’i tıklayın ‘’Kilit çöz’’ü tıklayın. 6.1.1. HAFıZALAMA PARAMETRELERI Resim 6-10’da ok ile gösterilen ikon hafızalama parametrelerini değiştirir, yani daha önce hafızalanmış dosya adını ve diğer bilgileri. Tuşa bastığınızda Resim 6-11’den Resim 6 7: Verilerin görüntülenmesigrafikleri kitleme tuşu görülen sayfa açılır. Aynı işlem menü çubuğundan (sol üstte) ‘’Dosya’’ bölümü ve daha sonra ‘’ Ayar Parametreleri’’ bölümü seçilerek de yapılabiŞemanın orta kısmındaki geniş kutu daha lir. Hemen altında “Veriler Şeması” bölümünde önce elde edilen verileri gösterir. doldurulması gereken boş kutular mevcuttur.: Marka, Model, ve Plaka/Belirleyici dol- durulması zorunlu bölümlerdir. Diğer bilgiler (Yıl, Motor no,elektronik beyin tipi,Güç, Tesisat tipi, Nolar) opsiyonel olup hazırlanan dosyanın hatırlanmasını sağlar. Örneğin Marka bölümüne ‘’Fiat’’ yazalım, Model bölümüne ‘’Stilo’’ ve plaka/belirleyici bölümüne ‘’TEST 1” yazalım bu durumda elde edilecek dosyanın adı C:\KITMTM Gas E q u i p m e n t \ E c o Drive\ARŞVI\VERILER\Fiat\TEST 1.ACQ” olacaktır. Hafızala tuşuna basarak bu dosyayı yaratırız. Oysa “Çık” tuşuna basarak veriler kaydedilmeden bir önce sayfaya döneriz. Resim 6 8: Verilerin görüntülenmesi, grafiklerin kilitlenmesi 30 Resim 6-9: Verilerin görüntülenmesiçubuk 6.1.2. BAŞLANGıÇ/ KAYıT Sol tarafta içi kırmızı daire tuşuna (Resim 612 de gösterilen kayıt tuşu) basarak verilerin elde edilmesi işlemine başlanır. Bu işlem değişikliği paralel çizgi şekline dönüşür. aktif hale geldiği zaman bu tuştaki resim (Aynı kayıt edici bir aletteki PAUSE tuşu şlem esnasında bu tuşa basılı ise kayıt işle- gibi). mi durdurulur ve tekrar kırmızı daire işareti görülür. Bu arada ilave etmek istenilen bilgi varsa ilave edilir tekrar kayıt işlemine devam edilir. Aynı işlem Menü çubuğundan (solt üst kısımda) ‘’Kayıt’’ ve sonra ’’Başlangıç/kayıt ‘’ tuşları seçilerek BÜYÜKHARF+F2, veya Resim 6 10: Diagnostik – Verilerin görüntülenmesi-Verilerin hafızaya alınması klavyeden BÜYÜKHARF+F5, BÜYÜKHARF+F9 tuşları ile kayıt yapılabilir. Ayrıca kayıt esnasında STOP (kırmızı kare kutu) tuşu ile durma yapılabilir. 6.1.3. GRAFIKLERI KILITLE değerleri kilitleyip video görüntüsü şeklinde Soldan dördüncü tuş grafikleri ve numerik sunar. Üzerinde artı olan kırmızı grafik resmine basıldığında grafikler o anki durumda donar, numerik değerler değişme- Resim 6 11: Başlangıç ve kayıt işlemi lerini durdurur. Tekrar bu tuşa basarak grafikler silininerek sıfırlanır, numerikler tekrar değişmeye başlar. 6.1.4. SAYFADAN ÇıKıŞ Sayfanın üst kısmındaki soldan 5. tuş bulunan sayfadan çıkmayı sağlar veya klavyeden ESC ile çıkış yapılabilir. 6.2. UYGULAMA TESTLERI Resim 6-1’de alt sol tarafta görülen ” Uygulama Testleri” tuşuna basarak sistemdeki parçaların çalışmaları ile ilgili testlerin yapılabileceği sayfa görüntülenir. (Resim 614) ve yapılabilecek testler aşağıdakilerdir: • Enjektör sıralamasının doğruluğu • He rgaz enjektörünün tek tek çalışması • Elettrovalvola ve şamandranın çalışması • Tesisat ana rölenin çalışması • Benzin enjektörleri kesmenin çalışması • Gaz seviyesi gösteren LED’lerin doğru çalışması Resim 6 12: Diagnos – Uygulama testleri 31 Resim 6 13: Doğru montaj örneği • Dönüşüm anahtarının sesli ikazının çalışması • Dönüşüm anahtarının çalışması Resim 6-14’te görülen ’’Enjektörler’’ bölümünden, enjektörlerin bağlantı sırasının doğruluğu kontolünün nasıl yapılacağını görelim. 6.2.1. ENJEKTÖR SıRALAMASı Aracın montajı yapılıp programlanması yapıldıktan onra enjektörlerle ilgili gelen sinyallerin doğruluğunun kontrolünün Resim 6 14: Yanlış montaj örneği yapılması önemlidir. şeklinin bozulacağını, büyük problemler Yanlış sıralamadan dolayı arabanın çalışma yaşanabileceğini unutmamak gerekir. Dönüşüm esnasında eğer iki enjektör ters bağlanmış ise tehlikeli olabilir çünkü gaza geçişten sonra bir silindir hiç beslenmeyecek oysa diğer silindir sırayal benzin ve gazda çalışacaktır. Resim 6-15’te doğru bağlantısı yapılmış enjektörler ve Resim 6-16’da 1 ve 2 gaz enjektörlerinin ters takılmış örneği gösterilmektedir. Resim 6 15: Diagnos – Beyin Versiyonu ECO-DRIVE sistemi sra ile her enjektörün bu şekilde daha hassas olmasını sağlar. 4 çalıştırılması mantığına dayanır, geçişlerin silindirli bir araçta benzinden gaza geçişte bir silindir gaz ile 3silindir benzin ile , daha sonra 2 silindir benzin 2 silindir gaz ile, sonra3 silindir gaz , 1 silindir benzinve sonunda dört silindir gaz ile çalışır. Iki enjektör arası geçişlerde montajcıların programdan ayarlayabileceği belirli bir adette motor devri geçmesi gerekir.(normal olarak 3). tajda aşağıdaki anlatılan şekilde geçişler keser ve 4. gaz enjektörü devreye girer. çünkü 1. ve 2. silindirler gazla çalışmak- Bu tablodanda anlaşılacağı üzere tüm tadır.. silindir sıralı çalışma sisteminde beslenir. • 3 enjekteden sonra 3.benzin enjektörü • Belli bir anda 1.benzin enjektörü keser Yanlış bir montaj yapılmış olması durumun- • 3 enjekteden sonra 4.benzin enjektörü ve 1.gaz enjektörü devreye girer : da Resim 6-16’da görüldüğü gibi; : keser ve 4. gaz njektörü devreye girer:. Resim 6-15 görülen doğru yapılmış bir mon- gerçekleşir: keser 3. gaz enjektörü devreye girer : • 3 adet enjekteden sonra 2.benzin enjek- • Belli bir anda 1.benzin enjektörü keser törü keser ve 2.gaz enjektörü devreye girer ve 2. gaz enjektörü devreye girer; bir silin- Pratik olarak birinci kademede birinci sislin- :ok dir hiçbir yakıt ile beslenmez oysa 2. silin- dirde yakıt beslemesi yoktur oysa 2 silindir • 3 adet enjekteden sonra 3. benzin enjek- dir hem gaz hem benzin ile. hem gaz hem benzinle çalışmaktadır törü keser ve 3. gaz enjektörü devreye • 3 enjekteden sonra 2.benzin enjektörü Enjektörlerin elektronik bağlantısındaki girer: keser , 1. gaz enjektörü devreye girer : bu hatayı tespit edebilmek için uygulama testle- • 3 enjekteden sonra 4. benzin enjektörü durumda motor dönüşünü devam ettirir ri sayfasından enjektörler bölümünü kul- 32 lanırız Resim 6-14 ‘te(Diagnos şemada Uygulama kutusu seçilerek START tuşuna basılı, testleri tuşlarından ulaşabilirsiniz) (Bakınız Resim 6-14) değişik seferler Bu çalışma kontrolleri yapılır. program kaç enjektörün : “KER-SPD rakamlardan oluşmuştur. Son 4 rakam ver- 6.2.3. GAZ ENJEKTÖRLERI siyonu belirtir. (Bizim örneğimizde 29) kaç adet enjekte gerekli olduğu okunur( bizim örneğimizde 3 adet) software’in bir parçasıdır.) 0029” görüldüğü gibi birtakım harf ve bağlanmış olduğunu elektronik beyinden okur(örnekte olan 4 ) ve silindir arası geçişte (Yükleyici beyne program yapmayı sağlayan Büyük rakam en son versiyonlu yükleyiciyi Gaz ejektör kutusu seçerek (Resim 6-14) belirtir. Start tuşuna basarak seçilen enjektör açılıp Enjektör kablosundaki hatayı tespit etme kapanacaktır. Ürününden gelen açma kapa- işlemi; ma sesi doğru çalıştığını gösterir. Birkaç Resim 6-16’da olduğumuzu görülen düşünerek durumda numara + 3 numaradan oluşmuştur. lk 5 Beyindeki software’i belirtir. 5 karakter + 3 kez tüm enjektörlerde deneyiniz. enjektör bağlantılarının doğruluğunu kontrol etmek aracın hiç bir şekilde 6.2.4. RELÉ karakter software tipini, sonraki 3 rakam istersek; Geçişlerdeki enjekte gecikmesini artırdığımızda 6.3.1.3. Software Versiyonu software versiyonunu (büyük rakam son verkutusu seçerek (Resim 6-14) Start siyonu ifade eder) ve son 3 rakam hardware tuşuna basınca röle birkaç kez açılıp kapa- versiyonunu ifade eder. (010 , DE815010 hembenzin hem gazla beslenen 2. silindirn nacaktır. Ürününden gelen açma kapama kodlu çalışma süresi aratacaktır ve buradanda sesi doğru çalıştığını gösterir. olduğunu ifade eder. ). 6.2.5. ÖN VE ARKA GAZ VALFI 6.3.1.4. Araç Kodu Bu noktada enjektör bağlantılarımızda hata Gaz Valfinden herhangi bir tanesi seçilerek KITMTM tarafından fabrikasında geliştirilen aşağıda bahsedilen şekilde tespit edebili- (bakınız resim 6-14) Start tuşuna basılır, araçlar kullanılan koddur. Eğer montajcı valf açılıpkapanır. Üründen gelen açma daha önce KITMTM tarafından yapılmış kapama sesi doğru çalıştığını gösterir. aracın mapını kullanmak isterse KITMTM beslenmeyen 1. silindirin çalışmasüresi ve Röle Eco-Drive 4 silindir beynine ait motorun kötü çalıştığı veya stop etmesi rahatlıkla anlaşılacaktır. olduğu anlarız ama hangilerinde olduğunu riz;. orginal araç kodu girerek yapabilir. Enjektör kablolarındaki hatayı düzeltme • Şemadaki enjektör kutucuklarındaki tüm 6.3. BEYIN VERSIYONU Ana şemanın alt kısmında DIAGNOS basa- 6.3.1.5. Kalibrasyon Versiyonları rak, sol taraftaki tuşlardan BEYIN VER- Beyinde mevcut kalibrasyon versiyonunu men benzin ile çalışmaktadır.. SYONU tuşu seçilir. Resim 6-17’deki sayfa (file .F?D) belirtir. KITMTM Mapları için bu • Sadece 1. enjektör kutusunu işaretleye- görünür, burada software tipi, bilgileri ve rakam 1‘dir ve KITMTM’nin her yeni kalibra- lim. syonunda bu rakam büyüyerek devam eder. enjekte ediyorsa (yani benzin enjektörün- tedir. Şimdi bunları tek tek görelim. deki 1 no.lu’ya karşılık), motor düzgün 6.3.1. PARAMETRELERIN AÇıKLAMASı 6.3.1.6. lk programlama Tarihi işlemleri;: işaretleri kaldıralı. Bu durumda araç tama- diğer beyin programlama verileri görülmek- • Eğer 1 no.lu enjektör doğru silindire Oysa montajcılar tarafından gerçekleştirilen maplarda bu rakam her zaman ‘’0’’ dır. çalışacaktır.Eğer doğru ise bir sonraki enjektöre geçelim aynı kontrolu yapalım. 6.3.1.1. Beyin Kodu Hatayı bulduğumuzda 4. adımdan devam Montajcının beyni ilk programladığı tarihi edelim. Ürün tipinin kodudur. Örnek resimde görü- belirtir. Bu ilk tarih beynin ömür boyunca hiç • Seçilen gaz enjektörünün yer değiştiril- l mesi gerekir.;motor düzgün çalışır hale n bir zaman değişmeyecek böylelikle beynin “DE815010” Eco-Drive 4 silindir” versiyonu- ilk defa ne zaman kullanıldığı tespit edilebilecektir. e gelene kadar enjektör soketini başka bir nu belirtir. Ayrıca enjektör takmak gerekir. DE815010-2, bu kodun açıklaması ilk • Tüm gaz enjektör soketlerinin doğru- rakamlar 4. silindir ana kodu (DE815010) luğuna emin olana kadar 1.adımdan itiba- çizgiden sonraki rakamlar beyin hardware ren işlemleri tekrar ediniz.. revizyonunu ifade eder. Eğer 6.2.2. LED E BUZZER göreceğiniz diğer kod 6.3.1.7. Programlama Tarihi çizgiden Bu tarih montajcının en son beyni ne zaman sonra rakam yok ise, hala ilk versiyonun programladığını belirtir. Pratik olarak araca geçerli olduğu henüz revizyon yapılmadığı ait final programlamadır. anlaşılır. LED ve 6.3.1.8. 1Programlama Tarihi Anahtarın sesli ikazının çalıp çalışmadığının testi yapılabilir. LED kutularından biri seçilerek 6.3.1.2. Yükleyici Versiyonu örnekte görüldüğü gibi, LED ¼ veya LED kırmızı veya buzzer Bu tarih montajcının en son beyni ne zaman Beyindeki yükleyici versiyonunu bildirir. programladığını belirtir. Pratik olarak araca 33 ait final programlamadır. Resim 6 16: Hataların Yönetimi 6.3.1.9. Programlayıcı Kodu Beynin son programlanmasında PC’de kullanılan program tipini belirtir. Normal olarak PROG_INS”dir. Bunun da açıklaması montajcılara ait Eco-Drive programıdır. Eğer “PROG_ACM” kodu görülürse açıklaması özel sınama veya özel ve dağıtılmamış program kullanılmıştır. 6.3.1.10. Lotto Beynin üretim lottosunu belirtir. Bukod sayesinde beynin üretim yılı ve haftası tespit edilebilir. Örneğin “7BC” 2007yılında (ilk Resim 6 17: Hataların yönetimi – Hata yok rakam),23.haftada (B=2 e C=3) üretilmiştir. 6.3.1.11. Dönüşüm anahtarı versiyonu Sisteme takılan anahtarın versiyonunu belirtir. Anahtar içinde bulunan mikroçipler vasıtası ile beyinle iletişim kurar. Anahtarı değiştirmeniz durumunda bu bilgi de değişir. Anahtar versiyonunu yükseltmek mümkün değildir. 6.3.1.12. Benzinde çalışma süresi [gün:saat:dakika] Resim 6 18: Hataların Kalibrasyonu Gün saat ve dakika olarak benzinde çalıştığı süreyi gösterir. Bu değeri sıfırlamak mümkün değildir. 6.3.1.13. Gazda [gün:saat:dakika] çalışma süresi Gün saat ve dakika olarak gazda çalıştığı süreyi gösterir. Bu değeri interfaccia vasıtası ile PC‘de sıfırlamak mümkün değildir. 6.3.1.14. Direk Gazda ateşleme adedi ve ateşleme sayacının silinmesi Il sistema Eco-Drive belli ve sınırlı adetlerde aracın direkt gazda çalışmasına müsaade eder. Bu özellik sadece benzin bitmesi gibi veya benzin ile ilgIli diğer problemlerde (pompa,enjektör gibi) acil durumlarda kullanılması gereken bir özelliktir. Motoru direk gazda çalıştırma, kontak anahtarını takınız, dönüşüm anahtarını basılı tutunuz sesli ikazdan çif beep sesini bekleyiniz (yaklaşık 4 saniye) ve 4 saniye içinde Resim 6 19: DEFAULT Tanıtımı 34 Resim 6 20: Değişikliklerin Programlanması kontağı çalıştırınız. Sistem kullanıcıya sadece 5 kere müsaade eder, daha sonra sayacın sıfırlanması gerekir. Sıfırlama işlemi “Marş Sayacını sıfırla’’ tuşundan yapılır. 6.4. HATALARıN YÖNETIMI KITMTM yeni sistemindeki en büyük yenilik ‘’ON BOARD’’ diagnostiğidir, yani beyne uygulanan.Sistemin normal çalışması dışında beynin diğer bir görevi gaz tesisatındaki tüm elektrik ve elektronik parçaları kontrol altında tutmak ve bunlardan gelen sinyalleri orjinal benzin tesisatından gelen Resim 6 21: Diagnos Aktif, Hiç hata yok sinyallerle aynı hale getirmek. Beyin bilgisayardan bağımsız olarak çalışır ve çalışma esnasında meydana gelen herhangi bir anormalliği hafızasına kaydeder, çok uzun süre sonra dahi montajcı bilgisayarı ile beyne bağlandığında , beyin bu hataların oluşmuş olduğunu montajcıya bildirir. Ayrıca KITMTM beyni benzin/gaz dönüşüm anahtarındaki LED’ler vasıtası ile anormal durumlaraı tekrar edilen 3 kere bip sesi ile montajcıya bildirir. Diagnostik bazı sürücü veya araç için tehlikeli , problemli durumlarda sensorler vasıtası ile koruyucu hareketler yapar ,mesela otomatik benzine geçmek gibi. 6.4.1. DIAGNOSTIĞIN AKTIVE VE DISAK- Aşağıda diagnostiğin kullanım şekilleri anlatılmaktadır. Ilk yapacağımız aracın kalibrasyonunu yaptıktan sonra ana sayfadan bu bölüme giriş yapmaktır. Resim 6-18’de görüldüğü gibi DIAGNOS tuşuna daha sonra sağ tarafta bulunan HATALARIN YÖNETIM tuşuna basmak Resim 6-18 ‘de görüleceği gibi şemanın en yeterlidir. alt sağında ‘’DIAGNOS TANITILMAMIŞ’’ yazısından araç diagnosunun henüz aktifleştirilmeği anlaşılır. Gelecekteki software versiyonlarında bu aktivasyon işlemi otomatik yapılabilecektir.. Bu noktada göreceğimiz sayfa Resim 6-19 görülmektedir.Ilk başta tamamen boştur.Devam etmek için alttaki KALIBRASYON tuşuna basınız. 6.4.2. HATALARıN burada seçimi yapılmamış bir takım hatalar MESI OKUNMASı VE SILIN- görüntülenmektedir, işlemin aktivasyonu TIVESI da Resim 6-20’deki sayfa ekrana gelir gelmez , için DEFAULT TANIT tuşuna basmanız Eğer sistem bir takım hata bulmuş ise bura- yeterlidir. dan hangi parçalarınızın yanlış çalıştığını Bu işlemden sonra Resim 6-21 de görülen şema elde edilecektir. veya yanlış takıldığını anlayabilecek ve ne OK basarak yapılan değişiklikler için PC şekilde çözüleceğini öğreneceksiniz. Durumu komple tablo olarak görmek için ‘den gelen mesajları onaylayarak Resim 6- (resim 6-25) Yeniden HATALAR YÖNETIMI 22 ‘deki sayfaya ulaşılacaktır.Bu sayfada sayfasına girmeniz yeterlidir. size beynin programlanabilmesi için hata- Özet tabloda 5 adet hata görünüyor, hata ların yönetimi sayfasından çıkmanız(ÇIKIŞ kodları , hatanın sebebi olan parça ve hata tuşu) gerektiği mesajı verilecektir tipi belirtilecektir( mesela sinyal çok düşük ÇIKIŞ tuşuna bastığınızda yeni kalibrasyonu veya çok yüksek, kısa devre hatası veya arşive kaydetmek için gerekli olan marka, açık devre ve benzeri hatalar gibi) ve tablo- model ve diğer bilgiler sorulacaktır. Gerekli nun son bölümünde bilgileri verdikten sonra yeni bir başlangıç gnosun aktiv olduğu ve hiç bir hatanın yapılıp ama şu anda o parçanın normal olmadığı bildirilecek (resim 6-22) ki Hataların olma durumunda ise Resim 6-24 gibi) de görülen sayfa açılacaktır., burada 5 adet Bizi ilgilendiren hatayı mouse ile seçtiğimiz- hata tespit edilmiş.. de, sayfanın orta kısmında bulunan iki sayfası açılacak burada sağ alt kısımda dia- gerçekten hatanın mevcudiyeti veya daha önce hata tespiti çalıştığı bilgileri verilecektir.(en son satırda- benzin /gaz dönüşüm anahtarı hatası bölümden sağdaki hata esnasındaki sinyali , soldaki bölümde ise hatanın sebebi ve yapılması gerekenler bildirilir. 35 Resim 6-25 ‘teki örneği inceler isek; Seçtiğimiz hata Su ısısı. Bize bildirilen ‘’ Resim 6 22: Diagnos aktif, 5 hata sinyal değeri min. Girişin altında’’yani ısı çok düşük ve limitlerin dışında.Yine örnekte göreceğimiz gibi Hata mevcut bilgisi veriyor. Sağ bölümde alt kısımda ‘’ OLAY SAYACI ‘’ yazan yerde 64 diye bir değer görüyoruz. Bu değer her marşta beynin algıladıgı hatanın adedidir.Beyin tarafından hafızaya alınan (sarı) 60 değerli bir hata35 değerli bir hatadan önemlidir.Hata sayacı 0 değerine ulaştığı zaman hata beyinden tamamen kaybolacaktır. Bu örnekte , tavsiye edilen işlemler su ısısı elektrik bağlantılarının kontrolu, bağlanmamış soket olup olmadığının kontrolu veya Resim 6 23: Hataların yönetimi- 5 hata mevcut elektronik beyinin arızalı olması. Yeni bir güncellenmiş hata durumu öğrenmek istiyorsak, YENIDEN OKU tuşuna basrak okuyabiliriz. Bu durumda eğer hata geçmiş ise hata durumu bölümünde o hata sarı ile HAFIZALANAN diye görünecektir. Hatalar hafızasını tamamen silmek istersek: Gerek mevcut olan veya gerekse Hafızalanan hataları beyinden tamamen silmek istersek Resim 6-25 ‘de görüldüğü gibi Doğal olarak mevcut hataları bu şekilde alt kısımdaki SIL tuşuna basmanız yeterlidir. Resim 6 24: Hatalar Kalibrasyonu çözmeden sildiğinizde diagnos bu hataları tekrar karşınıza çıkaracaktır. 6.4.3. DIAGNOSTIK DISAKTIVESI Diagnostigin kötü çalışma durumunda komple veya kısmı disaktive edilebilir. Komple disaktive etmek için ana sayfadan D I AG N O S T I K → H ATA L A R →KALIBRASYON tuşlarını seçiYÖNETIMI→ mi sayfasına gelince HIÇ BIR ŞEYI TANITniz. Resim 6-26 da görülen hataların yöneti- MA tuşuna basınız. Netice resimde görüldüğü gibi olacak hiç bir hata seçilmemiş olacak. Bazı hataları disaktive etmek için,Mouse ile sol taraftaki hata kutusuna tıklamak yeterlidir (bakınız Resim 6-26). Yapılan değişiklikleri kaydetmek için ; ÇIKIŞ tuşu ile hatalar yönetiminden ana sayfaya gelene kadar çıkış yapın, bu arada size yapılan değişiklikleri kaydetmek isteyip istemediğini sorulacak Evet cevabı ile kaydet- Resim 6 25: Diagnostik rapor 36 Fig. 6-26 Report di diagnostica meyi gerçekleştirebilirsiniz. 6.4.4. OTOMATIK RAPOR RAPOR KAYDET Tuşu vasıtası ile software sistemin tespit ettiği hataların kaydını yapar. Aşağı 2 adet hafızalanmış hata rapor örneği gösterilmektedir. -----------------------------------25/01/2008 Beyin Kodu : DE815010 Tipo ECU : : EcoDrive N. Cilindri Max : 4 Software : Yükleyici versiyonu : Beta12 versiyonu Araç Kodu : SPDAA007010 Kalibrasyon Dosyası (FPD) : Ilk programlanma Tekrar programlanma 25/01/2008 Programlayıcı Kodu : 1 prova Sicil nO : Lotto : 0 : tarihi PROG_INST : Beta 4094/2-I 7DI GAZ ISISI MAP Versiyonu (Axx) :: PROG_INST 10/01/2008 = -41 °C Devir Sinyali Bulunan hata adedi -----------------------------------= Sinyal giriş altında değeriminumum Gazda çalışma [gün-saat:dakika] : P1 sinyal kablosu ile besleme nega- Hata adedi = 2 P1115 - SENSOR TH2O HATA TIPI = Girişin altında Sinyal değeri min. DURUM = Hata mevcut Motor su ısısı sinyalinin alındığı noktanın lehimini kontrol ediniz. Suısısı sinyali ile besleme positifi kabloda kısa olmadığını tespit ediniz.. Sinyalin tifi arasında kısa devre olmadığını Suısı sensorü P1 sensorü soketinden(veya alındığı noktadan)gaz beyin soketine devre soketin- kesintisiz gittiğini tespit ediniz.. P1 bsınç sensörünü değiştiriniz. Gaz beynini değiştiriniz. P1 MAP basıncı= 500,0 mBar basıncı= 130 mBar Gaz ısısı = -41 °C Devir sinyali 0 TON BENZINA = 0,00 ms TON GAS = 0,00 ms YAKIT DURUMU = Benzinde çalışma den(veya alındığı noktadan)gaz beyin Hata tespit ediniz.. ECU tipi :: KER-SPD0029 soketine kadar kesintisiz gittiğini Gaz beynini değiştiriniz. - Tespit edilen koşullar kadar - Koşullar - Tavsiye edilen müdahale arasındaki PI sensör soketini kontrol ediniz. tespit ediniz.. ------------------------------------ sayacı DE815010 Max = 64 Beyin Kodu :: silindir adedi :: SPDAA007010 software Versiyonu:: 0 Araç Kodu :: 0 ILAVE Bu tuşlarla gösterilen değerler montajcı - Tavsiye edilen müdahale 00:15 VE Resim 6-26 ‘da görülmektedir. Benzinde çalışma [gün-saat:dakika] : 0- 6.4.5. DĞER TUŞU PARAMETRELER DĞER TUŞU veILAVE PARAMETRELER DURUM = Hata mevcut 0-01:45 7DI ------------------------------------ Hadise Sayacı = 64 P1190 - SENSOR P1 = 4 :: 4094/2- Tekrar programlanma tarihi :: YAKIT DURUMU = Benzinde çalışma Tipi (FPD) I TON BENZIN = 0,00 ms Hata Versiyonu lk programlanma tarihi :: 0 TON GAS = 0,00 ms tarihi 10/01/2008 Kalibrasyon MAP basıncı = 130 mBar KER-SPD0029 0 Basınç P1 = 500,0 mBar tarafından değiştirilemez sadece diagnostik kötü çalışmalarda KITMTM teknik personeli tarafından müdahale edilir. 37 7. PRATKLK Resim 7 1: Pratiklik şemaya ulaşılır. Buradaki tüm noktaların PRATKLK tuşunu seçtiğinizde görülen işleyişini aşağıda göreceğiz. 7.1. KONFIGURASYONLARı KAYDETME Resim 7 2: Pratiklik – konfigurasyon kaydı Bu tuş daha önce programlanmış bir beynin şeklinde kaydetmenizi sağlar. Bu şekilde bilgilerini PC’deki arşive map dosyası araç repertuarı zenginleştirilebilir ve disketler oluşturmanız geremez. Map ve kalibrasyon dosyalarında modifikasyonlar yapılarak herhangi bir araçta kullanılabilir. Prosedür aşağıdaki gibidir. (Bakınız resim 72): • Bilgisayarı bağlantı kablosu ile EcoDrive beynine bağlayınız. • EcoDrive programını çalıştırınız. • Aracın gösterge panosunu açınız. • Ana sayfadan “PRATKLK’tuşunu seçisoftware, yeterlidir. niz”. 7.2. BEYNIN SILINMESI basınız. yükleyici Güncellenmiş • “KONFGÜRASYONU KAYDET” tuşuna ve mapları CDROM’lar içerir. KITMTM tarafından yaratılır, map güncellemeleri kulşekilde lanıcı tarafından ilerideki paragraflarda • Eğer komünikasyon gerçekleşmez ise (şema sol alt kısmında ‘’Komunikasyon Beyin silinme işlemi güvenlik prosedürüdür. anlatıldığı OK’’ yazmaz ise) bekleyip yeniden deneyi- Elektronik beyin programlanamıyorsa bu http://www.kitmtm.it.adresindeki KITMTM internet sitesinden yapılır. niz, bağlantınızı ve kontak anahtarını kon- işlem yapılır. Elektronik beynin üretildiği orji- trol ediniz. nal haline dönmesini sağlar. Daha önceki • “USER_MAPS” içinden metan tesisat kalibrayon programları silinir. tipini seçiniz, DIKKAT: Bu operasyonu yaptğınızda beyin- veya Güncelleme şeması resim 7-4 de görülmektedir. • Kaydetmek istediğiniz marka, model, de mevcut tüm verileri kaybedeceksiniz. elektronik beyin tipine ait dosyayı seçiniz. Emin olmama durumunda verileri önce 1. Güncellenecek EcoDrive programını bilgisayarda açınız. PC’ye veya elektronik beyin tipi ismi girip yenisini –KONFGÜRASYONLARI KAYDET. oluşturunuz.. PRATKLK_ BEYIN SLME tuşu seçildik- taşınabilir belleği bilgisayara yerleştiri- • “FILE:” yazan bölüme, hatırlayabile- ten sonra Resim 7-3 de görülen sayfa açılır. niz. ceğiniz anlamlı bir isim veriniz bu dosyaya Silme işlemi Şemanın ortasında bulunan bilgisayar arşivinize kopyalanacaktır. • Sağ altta bulunan PRATKLK Yapılacak işlem aşağıda özetlenmiştir: Eğer dosya mevcut değilse marka, model map ve kalibrasyonlar elektronik beyinden kaydediniz. yapılır ‘’SL’’ tuşuna basınca gerçekleşecektir. 3. Ana sayfadan “PRATKLK” tuşunu seçiniz. 4. Sol taraftaki “VERILERI GÜNCELLEME” tuşunu seçiniz. “KAYDET” tuşuna • şlemin bitmesini “KONFGÜRASYON 7.3. VERILERIN GÜNCELLENMESI MIŞTIR” yazılı ikazı bekleyin. Bu bölümde PC verileri gerek CDROM’dan basınız. 2. Güncellemeleri içeren CDROM veya 5. ‘’Verileri güncelleme’’ yazısının yanında güncellenecek mapların bulunduğu bölümü seçiniz. KAYDI DÜZGÜN OLARAK TAMAMLAN- Güncelleme dosyalarını içeren klasörü Bu bölümden çıkmak için ana sayfaya gelip gerekse taşınabilir bellekten güncelleme seçiniz. ‘’ÇIKIŞ’ ’tuşuna veya ESC tuşuna basmanız prosedürleri bulunur. Güncelleme verileri D:\ECODRIVEEcoDrive\aggiornamento Örneğin CDROM’da 38 ” ve Resim 7 3: Pratiklik- Beyin Silme ‘’GÜNCELLE’’ tuşu ile işleme 6. şlem bitince ana sayfaya dönmek için başlayınız. ‘’ÇIKIŞ’’ tuşuna basınız. 7.4. LISAN SEÇIMI Lisan Seçimi için aşağıdaki prosedürleri uygulayınız : 1. EcoDrive programını başlatın. 2. Ana sayfadan “PRATKLK” tuşunu 3. Şemanın sol tarafındaki “LSAN SEÇM” seçin. tuşunu seçin. Resim 7 4: Pratiklik – Veri güncellemesi 4. ‘’MEVCUT LSANLAR ” bölümünü seçin. 5. Şemanın alt kısmındaki “SEÇ” tuşuna (Resim 7-5), basın. 6. “ÇIKIŞ” tuşu ile ana sayfaya dönün. “ÇIKIŞ” tuşu veya ESC tuşu ile Lisan seçimi sayfasından değişiklik yapmadan çıkabilirsiniz. 7.5. LETŞM Beyin ile PC arasındaki iletişime ait parame- Resim 7 5: Pratiklik –lisan seçimi trelerin modifikasyonunu kapsar. Özellikle Serial portu olmayan bir bilgisayar kullanılıyorsa modifikasyon gereklidir. Bu durumda USB/Serial adaptör veya USB Kablosu kullanmak gereklidir. Resim 7-6‘da görüldüğü gibi “Serial” dosyasında görülen normal değer ’’COM 1”, adaptörle ayarlanan değer ile değiştirilmelidir. (Bu değeri Windows kontrol panelinden ’’Sistem’’ opsiyonunun altında görebilirsiniz.) Resim 7-6’da görülen “Baud rate” kutucuğu bağlantı hızının modifikasyonunu ayarlar. Eğer özel problemler yok ise maximum hızı (38400 baud) seçmeniz tavsiye olunur. Bu görüntülendiği (DIAGNOS→ VERILERIN Modifikasyonları kaydedebilmek için ana program tarafından otomatik seçilir böyleli- GÖRÜNTÜLENMESI) SAYFANIN KAYDI- sayfaya kle beyin programlanmasında kısa süreler NIN YAPILMA HIZIDIR. basmalısınız. Kaydetmeden çıkmak iste- kullanılır. “DIĞER” “Aggancio Fast Init” kutucuğu iletişim değerler tuşuna basarak ortaya çıkan sadece problem dönüp ‘’KAYDET ‘’ tuşuna niyorsa ‘’ÇIKIŞ’’ tuşuna basmak yeterlidir. durumunda 7.6. BILGILENDIRME bağlantı başlangıcını gösterir. Bu kutunun KITMTM teknik elemanların gözetiminde seçili olması tavsiye edilir. Diğer önemli bir veya eksper kişiler tarafından değiştirilir. parametre de ‘’iki mesaj arası bekleme Parametre değişiklikleri yapılması duru- Bu tuş sayesinde PC’de kayıtlı Software ver- zamanı’’dır. Bu zamanı düşürerek beyin pro- munda beyine bağlanmada zorluk oluyorsa siyonunu görebilirsiniz. Gerek software ismi gramlanmasını hızlandırabilirsiniz fakat çok standart değerler resetlenir. Her kutuya gerekse versiyonu görülmektedir. (bakınız düşük olursa hatalara da sebep olabilir. Min mouse ile yaklaşınca standard değerleri resim 7-7). değer(0 ms) seçilmesi tavsiye olunur. görebilirsiniz, hiçbir yere tıklamaya gerek Versiyon 5 karakter + 3rakam + 3 rakamdan “Verileri elde etme zamanı” Değerlerin yoktur. oluşmuştur. Ilk 5 karakter software tipini 39 Resim 7 6: Pratiklik – letişim belirtir, sonraki 3 rakam software versiyonunu belirtir. (Yüksek rakam her zaman en son versiyonu ifade eder.) 3 rakam ise kullanılan hardware versiyonunu belirtir. (Örneğin 001 DE815010 EcoDrive 4 cil beyin için) Bu bölüm versiyonlarınızın güncel olup olmadığının kontrolünde faydalıdır.7.7MAP Taşıması Bu tuş arşivde mevcut olan map dosyasını kopyalamayı sağlar. Aynı şekilde bilgisataşınabilir diskete veya hafıza anahtarına yarın hard diskinde herhangi bir yere bu dosyayı taşımayı sağlar. Resim 7 7: Pratiklik- Informasyonlar PC’de mevcut olan bir Map’ın başka yere taşınmasında yapılacak işlemler: (Bakınız resim 7-8) • Kompüterden taşımak istediğiniz Map’ı içeren EcoDrive programını açınız. • Bilgisayarınıza disket veya hafıza anahtarını yerleştiriniz. • Ana sayfadan ‘’PRATKLK’’ tuşunu seçiniz. • ‘’MAPLARI TAŞI’’ tuşuna basınız. • Müşteri arşivinden taşımak istediğiniz mapı seçiniz. • “KAYDET” tuşuna basınız. • Kopyalama işlemi bitince, başka dosyalar kopyalanmak istenirse 4. maddeden devam ederek kopyalama yapabilirsiniz. • Diskete kopyalama işlemi bittikten sonra ‘’ÇIKIŞ’’ tuşu ile ana sayfaya dönebilirsiniz. 2. Eventualmente inserire un dischetto o un’unità rimovibile nel computer. 3. Dalla pagina principale selezionare il gna seguire la procedura di aggiornamento dati da dischetto, descritta nel paragrafo seguente. tasto principale “UTILITA’”. 4. Premere il tasto “ESPORTA MAPPE”. 7.8. ARCHIVI MAPPATURE Diskete veya taşınabilir belleğe alınan 5. Nell’archivio clienti selezionare il tipo mapları başka bir bilgisayara kaydetmek için impianto, la marca, il modello e il tipo di Kullanıcıya map arşivlerinde değişiklik bir sonraki paragrafta anlatılan işlemleri centralina relativa alla mappa che si yapma, dosya adları değiştirme, dosyaları vuole trasferire. kopyalama veya silme veya başka yerlere uygulayınız. 6. Premere il tasto “SALVA”, posto in fondo 7.7. MAP ARŞIVLERI taşıma olanakları sağlar. (Resim 7-9) allo schermo. 7. Quando è finita l’operazione di copia si 1. Bir Klasör adlandırmak için (gerek Questo tasto permette di salvare le mappa- può ripetere l’operazione dal punto 4. in marka, gerek model ve gerekse beyin ture estratte dall’archivio utente presente su poi, finché ci sono mappe da trasferire o tipine göre) aşağıdaki işlemleri yapmanız un computer su un dischetto o un’unità rimo- finché non si esaurisce lo spazio dispo- yeterlidir: vibile, in modo da poterle agevolmente tra- nibile sul dischetto o sull’unità rimovibile 1. Ana sayfadan “PRATKLK” tuşuna sferire su un altro. La procedura consente di (in questo caso bisogna ripetere l’ultima basınız. trasferire la mappatura anche in qualsiasi operazione che non è andata a buon 2. Şemanın sağ tarafında bulunan “MAP posto nell’hard disk del PC o in qualsiasi fine, dopo aver sostituito il dischetto o ARŞVLER” tuşuna basınız. unità logica visibile dal sistema operativo. l’unità o aver liberato spazio). 3. “USER MAPS” klasörüne çift tıklayınız. 4. Arşiv penceresinden tesisat tipini seçi- La procedura da seguire per trasferire una 8. Quando è finita l’ultima operazione di mappatura su un’unità presente nel PC è la copia su dischetto che si voleva effettua- niz. seguente (vedi Figura 7-8): re, premere il tasto “ESCI” per ritornare 5. Yine arşiv penceresinden mouse veya alla pagina principale. oklar yardımı ile adlandıracağınız klasörü 1. Avviare il programma Eco-Drive dal computer che contiene la mappatura da Per trasferire una mappatura dall’unità rimo- trasferire. vibile o condivisa ad un altro computer biso- 6. Şemanın alt kısmında bulunan “ADLANseçiniz. 40 Resim 7.8: Pratiklik- Map taşıması DIR” tuşuna basınız. 7. Klavye ile vereceğiniz ismi yazınız. 8. Başla tuşuna basınız. 2. Klasör silmek için(gerek marka, gerek model ve gerekse beyin tipine göre oluşturulmuş) aşağıdaki işlemleri yapmanız yeterlidir: 1. Ana sayfadan “PRATKLK” tuşuna 2. Şemanın sağ tarafında bulunan “MAP basınız. ARŞVLER” tuşuna basınız. 3. “USER MAPS” klasörüne çift tıklayınız. (yukarıda solda) Resim 0 9: Pratiklik – Map arşivi 4.. Arşiv penceresinden tesisat tipini seçiniz. 5. Yine arşiv penceresinden mouse veya oklar yardımı ile sileceğiniz klasörü seçi6. Şemanın alt kısmında bulunan “SL” niz. tuşuna basınız. 7. Bu aşamada size bir ikaz gelecektir. Silme işlemini onaylayıp onaylamadığınız sorulacaktır, eğer pozitif cevap verirseniz klasör arşivden silinecek, negatif cevap verirseniz hiç bir işlem yapılmayacaktır. i. Daha sonra silme işleminin tamamlandığını belirten pencere açılacak bu isteniyorsa (yani yeni üretim örneğin ’’LE- 16- ‘’YENI OLUŞTUR’’ tuşuna basarak aşamada ‘’OK’’ tuşuna veya bilgisayardan XUS’’) 8.maddeden devam ediniz. ‘’Yeni beyin’’ ismi ile beyin tipine ait yeni enter tuşuna basarak işleminize devam 6- Eğer yeni bir model klasörü oluşturmak klasör oluşturulur. edebilirsiniz. isteniyorsa (örneğin mevcut olan ‘’Citroen’’ 17- Klavye ile beyin tipi ismi yazılır başla klasörüne ‘’C3 1100’’ modelini ilave etmek) tuşuna basılır. DIKKAT !: Dosya silme işlemi dikkat gerek- 9.maddeye geçiniz ve oradan devam edi- 18-Yeni klasör oluşturuldu fakat boş görü- tiren tehlikeli bir işlemdir, arşivdeki önemli niz. necek. Dosyanın içine verileri atabilmek bilgilerinizi 7- Eğer yeni tip elektronik beyinli klasör için programlama Örneğin silmek için herhangi bir marka adlı oluşturmak devre sokma prosedürlerini uygulayınız. klasör seçildi (Örnek Citroen) Bütün bu mar- ‘’MagnetiMarelli) 15. maddeye gidiniz. kaya ait, her tipte , her modele ve her beyne 8- ‘’YENI OLUŞTUR’’ tuşuna basarak , ‘’ 4. Benzin beyni tipine göre veya modele ait arşivde bulunan Citroen marka klasörle- Yenimarka’’ ismi ile yeni klasör oluşturulur. göre oluşturulmuş bir klasörü başka bir 9- Klavye yardımı ile markanın ismi yazıla- pozisyona kopyalamak için; kaybetme riski mevcuttur. rin tek tek tamamı silinecektir. isteniyorsa ( örneğin kişisel kullanım veya rak başla tuşuna basılır. 1-Ana sayfadan “PRATIKLIK” tuşuna 3. Yeni bir dosya oluşturmak (gerek 10- 18. maddeye atlayınız. basınız. marka, gerek model ve gerekse beyin 11- Mouse ile markaya ait klasörü seçiniz ( 2- tipine göre) aşağıdaki işlemleri yapmanız bizim örneğimizde ‘’Fiat’’) “MAPARŞVLER”, tuşuna basınız. yeterlidir: 12- ‘’YEN OLUŞTUR’’ tuşuna basarak 3- “USER MAPS” klasörüne çift tıklayınız. 1- Ana sayfadan “PRATKLK” tuşuna Şemanın basınız. 2- sağ tarafında bulunan “MAPARŞVLER” tuşuna basınız. Şemanın sağ tarafında bulunan ‘’yeni Model’’ ismi ile yeni klasör oluşturu- 4-Arşiv penceresinden tesisat tipini seçi- lur. niz. 13- Klavye ile model ismi yazılır ve başla 5- Eğer tüm bir markaya ait dosyalar tuşuna basılır. taşınmak isteniyorsa ( örneğin ‘’Fiat’’ ait 3- “USER MAPS” klasörüne çift tıklayınız. 14- 18. maddeye atlayınız. tüm klasörler) 8. maddeden devam ediniz. 4 - 15- Mouse ile markaya ait klasörü seçiniz 6- Eğer sadece bir modelin klasörü bir Arşiv penceresinden tesisat tipini seçiniz. (bizim örneğimizde ‘’Citroen’’), sonra markadan diğerine taşınmak isteniyorsa 5- Eğer yeni bir marka klasörü oluşturmak modeli. (çindeki tüm beyin tipi dosyaları ile bera- 41 ber)13. maddeden itibaren uygulayınız. Resim 7 10: Pratiklik –Arşiv elde etme 7- Eğer herhangi bir markanın herhangi bir modelinin içindeki beyin tipine göre oluşturulmuş klasör kopyalanmak isteniyorsa 18. maddeden devam ediniz. 8- Mouse veya oklarla Marka dosyasını 9- Şemanın alt sağ kısmındaki ‘’KOPYALA’’ seçiniz. (örneğin : Citroen) tuşuna basınız; tuş ‘’ YAPIŞTIR ‘’ olarak değişir. 10- Kopyalanmak istenen marka klasörü için yeni tesisat tipi seçilir. 11- ‘’YAPIŞTIR’’ tuşuna basılır. 12- 22. maddeden devam edilir. 13- Kopyalanmak istenen model dosyası tiyle kaydedebilirsiniz. seçilir. (örneğin ‘’CNG’’, sonra ‘’Citroen’’ SL basarak işinize yaramayan bilgileri silip 14- Şemanın sağ tarafındaki ‘’KOPYALA yer değiştirebilirsiniz. sonra ‘’C1.1100’’ ) ‘’tuşuna basınız; tuş ad değiştirip ‘’YAPIŞTIR’’ olarak değişir. 15- Modelin kopyalanması istenen marka 16- Şemanın alt sağ kısmındaki ‘’KOPYAklasörü seçilir. LA’’ tuşuna basınız. 17- 22. maddeden devam ediniz. 18- Kopyalanmak istenen benzin beyni tipine göre oluşmuş dosya seçilir. (örneğin ‘’CNG’’, sonra ‘’Citroen’’ sonra ‘’C1.1100’’ 19- Şemanın alt sağ kısmındakı ‘’KOPYA- sonra ‘’4 cil’’) LA’’ tuşuna basınız; tuş ‘’ YAPIŞTIR ‘’ olarak değişir. 20- Model Dosyası seçilir. 21- YAPIŞTIR tuşuna basılır. 22- Yeni dosya oluşturuldu. Dosya içindeki verileri değiştirmek veya dosya adını değiştirmek için bu kitapçıkta anlatılan prosedürleri uygulayınız. Map arşiv menüsünden çıkmak için program ana sayfaya geri dönüp çıkış tuşuna veya bilgisayardan Esc tuşuna basarak çıkabilirsiniz. 7.9. ARŞIV ELDE ETME Verilerin görüntülenmesi sayfasında (DIAGNOS →VERILERIN GÖRÜNTÜLENMES). stenilen elde edilmiş bilgileri taşınabilir bir elde edilenleri kullanmaya yarar. belleğe (disket, hafıza anahtarı vs.) veya PC farlı bir yere GÖNDER tuşuna basmak sure- 42 INSTALLAZIONE E TARATURA ECODRIVE PLUG&DRIVE La vettura va bene? Guidabilità: affinare transitori e strategie ritorno al minimo NO Installazione Ecodrive EcoDrive La vettura va bene? (attacchi, stacchi, spunto, ritorno al minimo) Guidabilità: abilitare strategia smagrimento O.L. Automappatura Controllo mappa e funzionamento vettura NO Controllo installazione telefonare Assistenza KITMTM NO La vettura va bene? (condizione Open Loop) SI SI CONSEGNARE LA VETTURA AL CLIENTE AUTOMAPPATURA Inizio procedura Fine procedura 3° Correzione Mappa Gas OK Minimo benzina Effettuare 3 accelerate Commutazione Sequenziale Automatica da Benzina a Gas: 1° Correzione Mappa Gas SI Verifica dati Mappa Gas Commutazione a Gas: 2° Correzione Mappa Gas Passaggio benzina KO